TZTA Jube 2020
2
https://www.mywebsite.com
*
https://www.tzta.ca
TZTA Jube 2020
3
https://www.mywebsite.com
*
https://www.tzta.ca
ለኮቪድ 19 ክትባት ፍለጋ?
ኖቭል ኮሮና ቫይረስ (ኮቪድ 19) በዓለም ላይ ከተከሰተ አምስት ወሩን ይዟል፡፡ ይሁን እንጂ በሽታውን ለማከም ሆነ ይህ ነው ብሎ የተሟላ መረጃ ማግኘት አልተቻለም፡፡ የመተላለፊያ መንገዶቹን ለይቶ በማውጣት ሕዝቦች የራሳቸውን ጥንቃቄ እንዲያደርጉ ከማድረግ ባለፈ ለኮቪድ 19 የሚመጥን መድኃኒት አልተገኘም፡፡ የታመሙ ሰዎች የሚያገግሙበት፣ የሚድኑበት ወይም የሚሞቱበት ምክንያት ከየትኛው አካላዊ ሥርዓት መዛባት ጋር የተያያዘ እንደሆነ ለማወቅ በተለያዩ አገሮች የሚገኙ ተመራማሪዎች በምርምሩ ሥራ ተጠምደዋል፡፡
የዓለም ጤና ድርጅትም ስለበሽታው አጠቃላይ ሁኔታ የሚያሰፍርበት ድረ ገጽ በእያንዳንዱ ጉዳይ ላይ ከሚሰጠው ማብራሪያ ግርጌ ብዙዎቹ ነገሮች በጥናት ላይ መሆናቸውንና ጥናቱ ሲጠናቀቅ ተጨማሪ መረጃዎች እንደሚለቀቁ አስቀምጧል፡፡ የመተንፈሻ አካልን ብሎም ኩላሊትን በመጉዳት ከዝቅተኛ ሕመም እስከ ሞት የሚያደርሰውን ኮቪድ 19 ለመግታት አገሮች ርብርብ ቢያደርጉም ሕዝባቸውን ከበሽታው ለመከላከልም ሆነ ከሞት ለመታደግ አላስቻላቸውም፡፡ ሩብ ሚሊዮን አካባቢ ሲሞቱ ከሦስት ሚሊዮን በላይ በበሽታው ተይዘዋል፡፡ ከተያዙት አንድ ሦስተኛ ያህሉ ደግሞ አገግመዋል፡፡
የኮሮና ቫይረስ ሥርጭት ካለው የማይጨበጥ የሥርጭት ባህሪ አንፃር ክትባት በቶሎ ማግኘቱ ውስጥ ሲሆን፣ የተባበሩት መንግሥታት ድርጅትም ሰዎች ወደቀደመ አኗኗራቸው መመለስ የሚችሉት ክትባቱ ከተገኘ ብቻ ነው ሲል ገልጿል፡፡ በዓለም አቀፍ ደረጃ በርካታ ምርምሮች እየተሠሩ መሆኑ በኮንፍረንሱ የተገለጸ ሲሆን፣ ምርምሮቹ ወደ መፍትሔ እንዲያቀኑ አገሮቹ ድጋፋቸውን አጠናክረው የሚቀጥሉም ይሆናል፡፡ ገንዘቡን ለመለገስ ቃል የገቡ አገሮችም በአሜሪካ ፕሬዚዳንት ዶናልድ ትራምፕ ወቀሳ የተሰነዘረባቸውን የዓለም ጤና ድርጅት ዋና ዳይሬክተር ቴድሮስ አድሃኖምን (ዶ/ር) እንደሚደግፉም አስታውቀዋል፡፡ ትራምፕ፣ ዶ/ር ቴድሮስ የኮሮና ቫይረስ ሥርጭትን አስመልክቶ የሰጡት መረጃ በቂ አልነበረም በማለት አሜሪካ ለድርጅቱ የምትለግሰውን ገንዘብ ማቋረጧን መናገራቸው ይታወሳል፡፡ የአውሮፓ መሪዎች ግን ድጋፋቸውን ለዶ/ር ቴድሮስ መስጠታቸውን ለክትባት ገንዘብ ለማሰባሰብ በተቀመጡበት ኮንፍረንስ ላይ ተናግረዋል፡፡ የኮሮና ቫይረስ ክትባት ለምን ወሳኝ ሆነ?
መንግሥታትና የጤና ባለሙያዎች የታመሙትን ለማዳን ከሚጥሩት ጎን ለጎን በአውሮፓ፣ በአሜሪካ፣ በአፍሪካና በእስያ መድኃኒትና ክትባት ፍለጋ የተለያዩ ምርምሮች እያካሄዱ ነው፡፡ አሜሪካና እንግሊዝ በምርምር ላይ ያለ ክትባት በሰው ላይ ከሞከሩ አገሮች ይጠቀሳሉ፡ ፡ በሽታው ለመጀመሪያ ጊዜ የተነሳባት ቻይና በሽታውን ከተቆጣጠረችበት የባህል መድኃኒት ጭምር በመነሳት ሰፊ የምርምር ሥራዎችን እያከናወነችም ትገኛለች፡፡ ለኮቪድ 19 የሚሆን መድኃኒትም ሆነ ክትባት ለመሥራት ግን ከፍተኛ ወጪን የሚጠይቅና የአንድ አገር የምርምር ተቋም ብቻውን ሊወጣው አይችልም፡፡ በመሆኑም የምርምር ተቋማትን በገንዘብ መደገፍ ግድ ይላል፡፡
የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት ለኮሮና ቫይረስ ክትባት ካልተገኘ የሰዎች አኗኗር ወደቀድሞው መመለስ ይከብዳል ሲል ያስታወቀው ያለምክንያት አይደለም፡፡ ቫይረሱ አሁን ላይ ባለው መረጃ እንደሌሎቹ የጉንፋን ዝርያ በሽታዎች በቀላሉ የሰው ልጆች የሚቋቋሙበት አይደለም፡፡ ነገር ግን በቀላሉ ከሰው ወደሰው ይተላለፋል፡፡ አብዛኛው የዓለም ሕዝብም ለበሽታው ተጋላጭ ነው፡፡ በመሆኑም ክትባቱን ማግኘት የሰዎችን በሽታውን የመከላከል አቅም በመገንባት እንዳይታመሙ ያደርጋል፡፡
ዓለም ገንዘብ በማሰባሰብም ሆነ ለቫይረሱ ክትባት ለማግኘት በጥምረት መሥራት እንዳለበት ያስታወቀው አውሮፓ ኅብረት፣ ከአገሮች ገንዘብ ለማሰባሰብ የኦንላይን ኮንፍረስን ሰኞ ሚያዝያ 26 ቀን 2012 ዓ.ም. አካሂዷል፡፡
እስካሁን ክትባት የማግኘት እመርታው ምን ይመስላል?
ቢቢሲ እንደዘገበው የአውሮፓ አገሮች መሪዎች ባደረጉት ስብሰባ ለኮሮና ቫይረስ ክትባት ለማግኘት የሚያስችሉ ምርምሮችን ለመደገፍ የሚውል 8.3 ቢሊዮን ዶላር ለማሰባሰብ ቃል ገብተዋል፡፡ በኮቪድ 19 በመጠቃታቸው ለሦስት ቀናት በፅኑ ሕሙማን ክፍል ክትትል ተደርጎላቸው ያገገሙትና ባለፈው ሳምንት ሥራ የጀመሩት ጠቅላይ ሚኒስትር ጆንሰን ለክትባት ምርምር፣ ሙከራና ሕክምና እንግሊዝ 388 ሚሊዮን ፓውንድ እንደምትለግስ አስታውቀዋል፡፡ በእንግሊዝ፣ ካናዳ፣ ፈረንሣይ፣ ጀርመን፣ ጣሊያን፣ ጃፓን፣ ኖርዌይ፣ ሳዑዲ ዓረቢያና በአውሮፓ ኮሚሽን አስተባባሪነት በተዘጋጀው ‹‹ክትባት የማበልፀግ ድጋፍ›› ኮንፍረንስ 8.3 ቢሊዮን ዶላር ቃል የተገባ ሲሆን፣ ይህም በዓለም አቀፍ ደረጃ በሳይንቲስቶች፣ በኢንዱስትሪዎች፣ በመንግሥታት፣ በዓለም አቀፍ ድርጅቶች፣ በዕርዳታ ድርጅቶችና በጤና ባለሙያዎች መካከል ትብብር እንዲፈጠር መነሻ ይሆናል ተብሏል፡፡ በዓለም አቀፍ ደረጃ ክትባቱን በትብብር መሥራት ከተቻለ ለመላው ዓለም በ21ኛው ክፍለ ዘመን የቀረበ የሕዝብ መጠቀሚያ ይሆናል ሲሉም የአውሮፓ አገሮች አስታውቀዋል፡፡
ይህም አገሮች መሉ ለሙሉና በከፊል በሰዎች እንቅስቃሴ ላይ የጣሉትን ገደብ ለማንሳትና ሕይወትን ወደቀደመው ለመመለስ ያስችላል፡፡
ጥናቶች እየተከናወኑ ነው፡፡ በዓለም 80 ያህል ቡድኖች ክትባት ላይ ምርምር እያደረጉ ሲሆን፣ ጥቂቶቹ ክሊኒካል ሙከራ ላይ ናቸው፡ ፡ ከወር በፊት በሲያትል በሰው ላይ የክትባት ሙከራ ተደርጓል፡፡ ለአውሮፓ የመጀመርያው የሆነው የሙከራ ክትባት ደግሞ ከሳምንት በፊት በኦክስፎርድ በሰው ላይ ተሞክሯል፡፡ የፋርማሲው ዘርፍ ጉምቱዎች ሳኖፊ እና ጂኤስኬ ክትባቱን ለመሥራት ተጣምረዋል፡፡ የአውስትራሊያ ተመራማሪዎች ለኮሮና ቫይረስ ሊውሉ የሚችሉ ሁለት አቅም ያላቸውን የክትባት ዓይነቶች በእንስሳት ላይ ሞክረዋል፡፡ በቅርቡም በሰዎች ላይ እንደሚሞክሩ አሳውቀዋል፡ ፡ ከእነዚህ በተጨማሪ በሌሎች አገሮችም ምርመራና ሙከራ እየተደረገ ቢሆንም፣ አሁን ላይ የትኛውም እየተሞከረ ያሉት ክትባቶች አዋጭ ይሆኑ ይሆን? የሚለው ያልተመለሰ ጥያቄ ነው፡፡ ምክንያቱም እስካሁን ድረስ አራት ዓይነት የኮሮና ቫይረስ ዝርያዎች በሰው ልጆች ላይ ጉዳት ያደረሱ ቢሆንም፣ ለሁሉም ክትባት አልተገኘላቸውም፡፡ ነገር ግን ሁሉም የኮሮና ቫይረስ ዝርያዎች የመደበኛው ጉንፋን ዓይነት ምልክት የሚያሳዩ ናቸው፡፡ አሁን እየተሞከሩ ያሉ ክትባቶች ከሠሩ እ.ኤ.አ. በ2021 አጋማሽ ጀምሮ ለተጠቃሚው እንደሚደርሱ ቢገመትም፣ የጤና ባለሙያዎች ሰዎች ቅድመ ጥንቃቄዎቹ ላይ በማተኮር ራሳቸውን ከቫይረሱ እንዲከላከሉ ይመክራሉ፡፡ ግርማ ካነበብው የላከልን
TZTA Jube 2020
የትምባሆ ኢንዱስትሪ የህፃናት እና የወጣቶች ብዝበዛን ያቁሙ
4
በሮማ ቲያትር ውስጥ በአሚማን ውስጥ የሚያጨሱ ልጆች | ምንጭ: www.google.com/image የአለም ጤና ድርጅት ከሱስ ጋር የዓለም ጤና ድርጅት የጤና ልማት ዳይሬክተር ተያያዥነት ያላቸውን የትንባሆ ኢንዱስትሪ የሆኑት ሩድሪየር ክሬዝ “ወጣቶችን ማስተማር የሚጠቀሙባቸውን የትምባሆ ኢንዱስትሪ በጣም አስፈላጊ ነው ምክንያቱም አጫሾች ከ ዘዴዎች ለማስጠንቀቅ ከ 13 እስከ 17 አመት 10 ቱ ውስጥ ዘጠኝ የሚሆኑት ዕድሜያቸው 18 እድሜ ላላቸው ት / ቤት ተማሪዎች አንድ አመታቸውን ከመጀመራቸው በፊት ነው ፡፡ አዲስ ለማድረግ ይጀምራል ፡፡ የትምባሆ ኢንዱስትሪ ምርቶችን ለማስተዋወቅ በየዓመቱ ዕድሜያቸው ከ 13 እስከ 15 ዓመት የሆኑ ከ ከ 9 ቢሊዮን ዶላር በላይ ኢንቨስት ያደርጋሉ ፡፡ 40 ሚሊዮን በላይ ወጣቶች ትንባሆ ማጨስ ቁጥሩ እየጨመረ በሄደ መጠን ምርቱ በየዓመቱ ጀምረዋል ፡፡ ትውልድ Z ን ለመድረስ፣ የሚገድላቸውን 8 ሚሊዮን ሰዎችን በመተካት ‹ፒንኮር ፣ ቱደር› ፣ ዩቲዩብ እና ቲክ ቶክ ያሉ በኒኮቲን እና የትምባሆ ምርቶች በወጣቶች ላይ የመልእክት መላላኪያ መልዕክቶችን ለማጎልበት እያነጣጠረ ይገኛል ፡፡ የ ‹ቲክኬክ› #TobaccoExposed እና ተቀባይነት ያላቸውን የመልእክት ሚዲያ አጋሮች የ TikTok የዚህ አመት የዓለም የትምባሆ ቀን ዘመቻ ተጋላጭነትን ጀመርዋል፡፡ ሕፃናትንና ወጣቶችን ትንባሆ እና ተጓዳኝ ኢንዱስትሪ እንዳያጠቃ ለመከላከል ላይ በዓለም ዙሪያ በልጆችና በወጣቶች ላይ ያተኩራል ፡፡ የመሳሪያ መገልገያው ተማሪዎችን የሚጠመዱትን የትምባሆ እና ተዛማጅ በትምባሆ ኢንዱስትሪ ጫማ ውስጥ በማስገባት ኢንዱስትሪዎች ግብይት ለማቆም ሁሉም ዘርፍ ኢንዱስትሪ ገዳይ ምርቶችን እንዲጠቀሙ እንዲያቆም ጥሪ ያቀረባል ፡፡ እንዴት እንደሚያደርጋቸው እንዲገነዘቡ ለማድረግ አንድ የመማሪያ ክፍሎች ስብስብ • ት / ቤቶች የትኛውንም የስፖንሰርሺፕ አለው ፡፡ እንዲሁም ትምህርታዊ ቪዲዮን ፣ መቀበል የለባቸውም። እንዲሁም ከኒኮቲን ጥያቄዎችን እና የቤት ሥራ ምደባዎችን ያካትታል እና የትምባሆ ኩባንያዎች ለተማሪዎች ፡፡ ተወካዮች መከልከል አለባቸው። • ዝነኞች እና ተጽዕኖ ፈጣሪዎች ሁሉንም የትንባሆ እና ተያያዥ ኢንዱስትሪዎች፣ የስፖንሰርሺፕ ስጦታዎች አይቀበሉም። የተስተናገዱ ፓርቲዎች እና ኮንሰርቶች ፣ • የቴሌቪዥን አገልግሎቶች የትንባሆ ወይም ወጣቶችን የሚስቡ የኢ-ሲጋራ ማስታወቂያዎች የሲጋራ አጠቃቀምን በማያ ገጹ ላይ ማሳየት በት / ቤቶች ውስጥ የሚቀርቡት የኢ-ሲጋራ ማቆም አለባቸው። ተወካዮች እና በታዋቂ የወጣቶች መዝናኛዎችን • የማህበራዊ ሚዲያ መድረኮች የትምባሆ እና ላይ የየዚህን ምርት አቅርቦትን ያጋልጣል ፡፡ ተዛማጅ ምርቶችን ግብይት ይከለክላሉ እና ተጽዕኖ ፈጣሪ ግብይት ይከለክላሉ በዓለም አቀፍ ወረርሽኝ እንኳን ቢሆን የትምባሆ • መንግስት እና የገንዘብ ዘርፍ ከትንባሆ እና እና የኒኮቲን ኢንዱስትሪ የሰዎችን የኮሮናቫይረስን ተዛማጅ ኢንዱስትሪዎች ይነሳሉ የመዋጋት እና ከበሽታው የማገገም አቅማቸውን • መንግስታት ሁሉንም የትምባሆ ማስታወቂያ የሚገድቡ ምርቶችን በመግፋት ይቀጥላሉ፡ እና ስፖንሰርሺፕ ሁሉንም ዓይነቶች ፡ ኢንዱስትሪው በገለልተኝነቱ ጊዜ ነፃ የምርት ይከለክላሉ ስያሜ እና ጭምብል ለቤትዎ ያቀርባል • አገራት ቀደም ሲል አዲስ የወጣቶችን እንዲሁም ምርቶቻቸው እንደ 'አስፈላጊ' ዝርዝር ትውልድ ማሳጠር የጀመሩትን የኢ-ሲጋራ እንዲመዘገቡ ተወስትዋል ፡፡ ምርቶችን የመቆጣጠር ደንቦችን ጨምሮ ደንቦችን ጥብቅ የትንባሆ መቆጣጠሪያ ማጨስ ሳንባዎችን እና ሌሎች የአካል ክፍሎችን ህጎችን በማስቀመጥ ሕፃናትን ከኢንዱስትሪ ያጠቃል ፣ በአግባቡ እንዲያድጉ እና እንዲሰሩ ብዝበዛ ሊከላከሉ ይችላሉ ፡ የሚያስችላቸውን ኦክስጅንን ይርገበግባቸዋል። • ምንጭ፡፡የዓለም የጤና ድርጅት
በአልኮል ላይ የተመሰረቱ የእጅ ማፅጃዎችን ደህንነቱ በተጠበቀ አጠቃቀም ላይ ምክር
እራስዎን እና ሌሎችን COVID-19 ን ለመከላከል ፣ እጆችዎን ደጋግመው እና በደንብ ያፅዱ። በአልኮል ላይ የተመሠረተ የእጅ ማፅጃን ይጠቀሙ ወይም እጅዎን በሳሙና እና በውሃ ይታጠቡ። በአልኮል ላይ የተመሠረተ የእጅ ማፅጃን የሚጠቀሙ ከሆነ በጥንቃቄ መጠቀሙን እና ማስቀመጥዎን ያረጋግጡ።
በአልኮል ላይ የተመሰረቱ የእጅ ማፅጃዎችን ከልጆች ተደራሽ ያድርጓቸው። የንፅህና አጠባበቅ ዘዴን እንዴት ተግባራዊ ማድረግ እና አጠቃቀሙን መከታተል እንደሚችሉ ያስተምሯቸው። በእጆችዎ ላይ አንድ ሳንቲም መጠን ያለው መጠን ይተግብሩ። የምርቱን ከፍተኛ መጠን መጠቀም አያስፈልግም ፡፡
https://www.mywebsite.com
ብስጭት ሊያስከትል ስለሚችል በአልኮል ላይ የተመሠረተ የእጅ ማፅጃን ከተጠቀሙ በኋላ ወዲያውኑ ዓይኖችዎን ፣ አፍዎን እና አፍንጫዎን ከመንካት ይቆጠቡ ፡፡ ከ COVID-19 ለመከላከል እንዲከላከሉ የተጠሩት የእጅ ማፅጃዎች በአልኮል ላይ የተመሰረቱ ስለሆኑ ተቀጣጣይ ሊሆኑ ይችላሉ ፡፡ እሳትን ወይም ምግብ ከማብሰልዎ በፊት አይጠቀሙ ፡፡ በምንም ዓይነት ሁኔታ ቢሆን ፣ በአልኮል ላይ የተመሠረተ የእጅ ማፅጃን እንዲጠጡ ልጆች አይጠጡ ወይም አይፍቀዱ ፡፡ እሱ መርዛማ ሊሆን ይችላል። ያስታውሱ እጅዎን በሳሙና እና በውሃ መታጠብ በ COVID-19 ላይም ውጤታማ ነው ፡፡
*
https://www.tzta.ca
TZTA Jube 2020
5
https://www.mywebsite.com
*
https://www.tzta.ca
ግጥም
ይበቃል !! ማለት ይበቃል ነው –መኮንን ሻውል ወልደጊዮርጊስ
ይብላኝ ወንድሜ፣ ላንተ ይብላኝ! (ወለላዬ ከስዊድን)
ያንተ ሥራ አልነጠፈም ቀን በቀን እየተቃጠልክ እየከሰልክ ስንቱን ፈውሰህ ስንቱን አዳንክ ስንቱን ለምነህ እርቅ አወረድክ ስንት ከቤቱ አግብተህ አሳደርክ ያም ሆኖ ይብላኝልህ ላንተ፣ ነጋ ስትል ለሚጋርድህ ጭለማ አለኝ ያልከው ለሚርቅህ ለሚጠነሰስብህ አድማ
ዶ/ር ዐቢይ አሕመድ
ስንቱን ጉድ ይኾን የምታልፈው? ስንቱ ጉድ ይኾን የሚያልፍህ? ለተነሳህበት ዓላማ፣ ለአንድነት፣ ለመደመር፣ ለብልጽግና የሰላም ጉዞህ።
እኛ ጥቁሮች ዛሬም የቦብን “ተነሱ፣ !ታገሉ፣ !ለመብታችሁ ከመፋለም አታፈግፍጉ ! “የሚለውን መዝሙር ፣በህብረት እንዘምራለን።ብዙሃኑ ነጮችም አብረውን ይዘምራሉ። የቦብንም ግጥም መረቅሁላችሁ። “አበጀህ !” አትሉኝም። ይብቃል ማለት ይበቃል ነው። መጀመሪያ ቃል ነበር ፣ቃልም እግዛብሔር ተተከል፣ ተነቀል ፣ሁን እያለ ፣በቃል የሚፈጥር። አንተም የእጁ ሥራ ነህ፣ሰው የምትባል የተበጀህ ከአፈር፣ከጭቃ በመድቦልቦል። ይሄንን ተረዳ፣ሳትሞት አፈር ሳትሆን ቆዳ በማዋደድ ፣የምትለይ ዘርን። …………………………….. ይብቃ!እንልሃለን ይበቃ! ይበቃል! ማለት ነውና ይበቃል! ይብቃ! ይብቃ!ይብቃ!… ነጭ፣ጥቁር፣ቢጫና ክልሥነህ ማለት በሰዎች መካከል(በዜጎች መካከል) ማድረግ ልዩነት። …………………………………… ከእንግዲህ እንዳይደገም፣የዘረኛ ጭካኔ በጆርጅ ፍሎይድ የተፈፀመው በጥቁር ወገኔ። ይብቃ! ብለን ተነሥተናል፣ ሁላችን በአንድነት ይብቃ! ቆዳ ማዋደድ ፣ መወገን በዘረኝነት። ይብቃ !ይብቃ! የመብት ጥሰት… ይሥፈን በዓለም የሰው ሁሉ እኩልነት። ይብቃ ! ይብቃ!ጥቁርና ነጭ ማበላለጥ ሰው ሁላ ይመዘን በህሊናው ግዝፈት። በህሊናው አበርክቶ ነውና … አንደኛው ከሌላው በልጦ የሚታይበት። በፈጠራ ሰዎች፣በአርቆ አሳቢዎች ነውና ይህ ዓለም እንዲህ የተራቀቀበት። ለዚህ ውብ እና ቅንጡ ዘመንም የበቃበት። ይብቃ! ብዝበዛ እንላለን ፣የታጀበው በዘረኝነት እንዳይላቀቅ ያደረገው አፍሪካዊውን ከድህነት። ከእንግዲህ ይብቃ! ይብቃ! እንላለን፣ቆዳ ማዋደድ በየአደባባዩ በነጭ ዘረኞች ጥቁርን ማዋረድ። …………………………… ይብቃ!በፕሮፓጋንዳ እውነትን መሸፈን እናውቃለን ና… የአውሮፓ ፣የአሜሪካ፣የኢሲያ ማደግ ! የእነግሊዝ፣የፈረንሣይ ፣የአሜሪካ መመንደግ! በምን ምክንያት እንደሆነ ታሪክ እያወቀ ታሪክ እያሥረዳ፣ታሪክ እየመሠከረ እምሮና ጉልበት ከአፍሪካ እንደተሠረቀ። ዓለም “የለጥቁር ቆዳው፣ ወርቃማ ጭንቅላት” እንደማትደርስ እያወቅን ከዛሬው የሥልጣኔ አናት… ብናሳብብ የአፍሪካን ብልፅጋና፣በድንቁርና ዶሮን ሲያታልሏት፣በመጫኛ እንደጣሏት ሰንጋ ይመሥል አሥተኝተው እንዳረዷት ………………………………… እነሱ ትላንት፣የእማማ አፍሪካን… ወርቅ፣አልማዝ፣ማአድኗን፣ የተፈጥሮ ሀብቷን ሰብአዊ ጉልበቷን በሥልጣኔ ሥም በዝብዘው ሲከብሩ ሥልጣኔን አሥተማርናቸው እያሉ ያወራሉ። ………………………………… ይብቃችሁ ይበቃል !መቀላመዱ… ይታያችሁ የትላንት የሥልጣኔያችን መንገዱ። የአክሱምን ሐውልት ፣የላሊበላን ህንፃ ተመልከቱ የአፍሪካን ቀደምት ሥልጣኔ ፣ይተርካል ፔራሚዱ። እናም እንላለን ፣በቆዳ ቀለም መመፃደቅ ይብቃ! ከእንግዲህ ጥቁር አይሞትም ተረግጦ እንደዕቃ ። ከእንግዲህ፣ይብቃ! እንላለን ጭካኔና ግፍ፣ ይብቃ! ………………………………………. ዘረኞች ተረዱ ፣ከእንግዲህ ይበቃል!ይበቃል!
TZTA Jube 2020
ሰው የሆንን ሁሉ ዘረኞችን ለመዋጋት በአንድነት ቆመናል። መገዛታችን ለህግ ብቻ ነው፣የምንቆመውም ለእግዜር ቃል እውነተኛ ፍትህ እሥከሚሰፍን ትግላችን መች ይቆማል!!! መኮንን ሻውል ወልደጊዮርጊስ 26/9/2012 ዓ/ም አዳማ(ናዝሬት) Get Up, Stand Up Lyrics Get Up, Stand Up: Stand Up For Your Rights! Get Up, Stand Up: Stand Up For Your Rights! Get Up, Stand Up: Stand Up For Your Rights! Get Up, Stand Up: Don’t Give Up The Fight! Preacher Man, Don’t Tell Me, Heaven Is Under The Earth. I Know You Don’t Know What Life Is Really Worth. It’s Not All That Glitters Is Gold; ‘Alf The Story Has Never Been Told: So Now You See The Light, Eh! Stand Up For Your Rights. Come On! Get Up, Stand Up: Stand Up For Your Rights! Get Up, Stand Up: Don’t Give Up The Fight! Get Up, Stand Up: Stand Up For Your Rights! Get Up, Stand Up: Don’t Give Up The Fight! Most People Think, Great God Will Come From The Skies, Take Away Everything And Make Everybody Feel High. But If You Know What Life Is Worth, You Will Look For Yours On Earth: And Now You See The Light, You Stand Up For Your Rights. Jah! Get Up, Stand Up! (Jah, Jah!) Stand Up For Your Rights! (Oh-Hoo!) Get Up, Stand Up! (Get Up, Stand Up!) Don’t Give Up The Fight! (Life Is Your Right!) Get Up, Stand Up! (So We Can’t Give Up The Fight!) Stand Up For Your Rights! (Lord, Lord!) Get Up, Stand Up! (Keep On Struggling On!) Don’t Give Up The Fight! (Yeah!) We Sick An’ Tired Of-A Your Ism-Skism Game – Dyin’ ‘N’ Goin’ To Heaven In-A Jesus’ Name, Lord. We Know When We Understand: Almighty God Is A Living Man. You Can Fool Some People Sometimes, But You Can’t Fool All The People All The Time. So Now We See The Light (What You Gonna Do?), We Gonna Stand Up For Our Rights! (Yeah, Yeah, Yeah!) So You Better: Get Up, Stand Up! (In The Morning! Git It Up!) Stand Up For Your Rights! (Stand Up For Our Rights!) Get Up, Stand Up! Don’t Give Up The Fight! (Don’t Give It Up, Don’t Give It Up!) Get Up, Stand Up! (Get Up, Stand Up!) Stand Up For Your Rights! (Get Up, Stand Up!) Get Up, Stand Up! ( … ) Don’t Give Up The Fight! (Get Up, Stand Up!) Get Up, Stand Up! ( … ) Stand Up For Your Rights! Get Up, Stand Up! Don’t Give Up The Fight!
6
ስንት ውትብትብ ይኾን የምትፈታው ተናግረህ ምታሳምን - ተሻግረህ ምታሻግረው እየሠራህ ላለኸው ላንተ ይቅርና ለእኔ ደከመኝ ያንተ ጣር፣ እንዴት ይኾን? የአንድ ቀን ውሎህ? እንዴት ይኾን? የአንድ ቀንህ አዳር ለዘመናት የተቆለለ የአገር ጉድ አንተ ላይ ወድቆ ተከምሮ ውሎ ሲያድር ሸክምህን እየጨመረው ከሮ አላሠራ ቢልህም አላረፍክ - ይኸው ሥራህ ጎልቶ ወጣ አዳዲስ ነገር ይዞ ነፍሰ ሥጋ ጨብጦ መጣ ግን ይብላኝልህ ወንድሜ አይችሉ መቻል ለወደቀብህ ሐሜት፣ ጥርጣሬ፣ ተንኮል፣ ምቀኝነት፣ ክዳትና መሰሪነት ላከሰለህ እኔማ ምን ልረዳህ ከመብሰልሰል ከማሰብ በላይ አቅም የለኝ ስደት አርቆ ያሰረኝ ሐሳብ አመንምኖ ያኖረኝ አንድ ብኩን አልሞት ባይ ነኝ። አሁንማ ተስፋ ቆረጥኩ በጽሞና ልኖር አሰብኩ ፖለቲካው ተምታታብኝ አካሔዱ ጠጠረብኝ የሰው ሥራው ራቀብኝ አመስግኘው ጨርሼ፣ አድሬ ሳልመጣ ቃሌ በክህደት ቀርሽቶ ምርቃቴ እፌቴ ሲገረጣ
ግን ማን ይመንህ በእጅህ ሰይፍ ሳትጨብጥ - ግዳይ ጥለህ ሳታቅራራ አገር የለመደበትን አስጥተህ መች እሺ ይልሃል ስለ ፍቅር ብታወራ ሰላም ፍቅርና ተስፋ፣ ለካ አያምርብንም ጃን ይኼው ደም የለመደው እጃችን እያጋደለ፣ እያጫረሰ ያውለናል መተማመንና አንድነትን ነስቶናል ያንተም እድልህ አልቀና አለ፣ መከራው ችግሩ እያደር ባሰ ለሰላም ያልከው ለጥላቻ፣ ለፍቅር ያልከው ለጸብ ተነሳሳ፣ እርስ በእርስ ተጫረሰ ከጎሬው ወጥቶ ስንቱ ደነፋ ስንቱ ዱላ ቀሰረ ስንቱ በጠራራ ፀሐይ አበደ ስንቱ ቀን ለቀን ሰከረ ስንቱ በተኛበት ተገደለ ስንቱ ከኖረበት ተፈናቀለ ይኼን ሁሉ መከራ እላይህ ላይ ተሸክመህ ያላሰብከው ተፈጽሞ ሆኖ እያየህ እንዴት ይኾን ውሎህ፣ እንዴት ይኾን እኮ አዳርህ መቼ ይኾን ባፍህ ‘ሚዞር የለት ጉርስህ ወንድምዬ! ይብላኝ ላንተ ይብላኝልህ ሐውልት ብታቆም መርገምት፣ አንድነት ብትፈጥር ውግዘት፣ አገር ብታጸዳ ሹፈት፣ እርቅ ብታወርድ ቅጥፈት፣ ሆኖ ሲወራብህ መልኩን ለውጦ ሲቀርብልህ ወንድምዬ ምን ተሰማህ? የዘመናትን ግፍና በደል
ስንት ግዜ አየሁ ስንት ግዜ ትዝብት ዋጠኝ ስንት ጊዜ አሳቀቀኝ ስንት ግዜ አሳፈረኝ ወንድምዬ ይብላኝ ላንተ፣ ላንተ ይብላኝ
በአንድ ግዜ ነቃቅለህ ለመጣል
እንደው ግን ለነገሩ የሰው ልጅ እንዲህ ነው ወይ ለካ ሥልጣን የማይበቃው በተደረገለት የማይረካ
ሕዝብ በአንድነት ተደምሮ እንዲሠራ
በቀለለለት ቁጥር ተጨመረብኝ ብሎ የሚያማርር መሪውን በቁልቢጥ የሚሰፍር
አገር እንድታድግ ነፃነት ከአጥናፍ አጥናፍ እንድታበራ
ያ’ረከውን ምንም እኛ ባንመሰክር ባናወራ ከአገር አልፎ ዓለም ሰምቶት
ወንድሙን ለዕለት ውሎ የሚገድል እንዲህ ነው እንዴ የኢትዮጵያዊነት የማስተሳሰሪያው ውል
ጥበብህን አውቆ አድንቆት
ይኼን ነው እንዴ ከዘር ግንዱ የወረሰው ይኼን ነው እንዴ ዓይቶ ሰምቶ ያደገው
ከትልልቆቹ ተርታ አሰልፎ ሽልማት አሸከመህ
ይሄን ሳስብ ያንተ ብርታት ሁሉን አስንቆኝ እንደገና ነፍስ ዘርቶ አስነስቶኝ ተስፋ ሠጥቶ ያውለኛል ያንተ ነገር ግን ያሳሳኛል የጉድ አገር ገንፎ እያደር ይፋጃል እንዲሉ የኛም ጣጣ በረደ ስንል መጋሉ ያሳስበኛል ላንተና ለአገር ውጥንህ ተበላሽቶ መና ሆኖ እንዳይቀር ይኼው ኢትዮጵያን ከዳበስካት ከመጣህላት ጀምሮ እውነትና ውሸት ተስፋና ፍርሃት - አንድ ላይ ተከምሮ በአስመሳዩ አዋሻኪው አሾክሻኪው በአውደልዳዩ አጎብዳጁ ወሬ ነፊው በሥልጣን ጥም በናወዘው የዘር ልክፍት ባሳበደው
ስምህን ከአድማስ አድማስ እየጠራ አጉልቶ እያየህ
ያም ሆኖ ወንድምዬ ስንት ይኾን ገና የሚቀርህ ለተነሳህበት ዓላማ የከፈልከው ገና ደግሞ ‘ሚያስከፍልህ ብዬ እያሰብኩ የአገሬና ያንተ ነገር የሚጨንቀኝ አንድ አንተኑ የምከተል ሥራህ ጉዞህ የሚገባኝ ከሩቅ ኾኜ የምታዘብ ስደት ውጪ የጠፈረኝ ለፍቶ ሠሪ ማስኖ አዳሪ የአገር ልጅ ነኝ አንተ ግና የስንቱ ዐመል የጠበሰህ፣ ሸክሙ ከብዶ የተጫነህ ትልቅ ሐሳብ እቅድ ያለህ የአገር ጉዳይ የሚያበርህ ወጀብ ጎርፉ የሚንጥህ፣ ወዲያ ወዲህ የሚያላጋህ ብዙ ገና ገና ብዙ የሚቀርህ፣ እረፍት የለሽ ውድ ወንድሜ፣ ይብላኝ ላንተ ይብላኝልህ!
አገር እየተናጠች እየተላጋች ብታድርም
https://www.mywebsite.com
* https://www.tzta.ca
ስፖርት
1 YEAR AGO, RAPTORS WIN NBA TITLE Ryan Wolstat Filed Under: Winnipeg SUN Sports Basketball
Ethiopian athletes raise funds to fight virus in virtual run
covid19 ADDIS ABABA, Ethiopia (AP) — Tirunesh Dibaba ran in an empty stadium and Kenenisa Bekele inside his own home as the former Olympic champions raised funds Toronto Raptors guard Kyle Lowry (right) celebrates with the Larry O'Brien Championship Trophy after defeating the Golden State Warriors for the NBA Championship in game six Saturday for Ethiopia’s fight against the coronavirus outbreak. of the 2019 NBA Finals at Oracle Arena.Sergio Estrada / USA Today Toronto Raptors guard Kyle Lowry (right) celebrates with the Larry From COVID-19, to the deaths of Kobe Bryant, David Stern, Little Richard, Kenny Rogers and many others, the past 365 days have not been enjoyable. So bring a little happiness into your day by turning the clock back by one year.
On June. 13, 2020, the Toronto Raptors brought the NBA title to Canada for the first time, ending Golden State’s dynasty by winning Game 6 114-110 at Oracle Arena in Oakland. Toronto was coming off a Game 5 loss that could have gotten into their heads and allowed the Warriors to square the series, but the longest-serving Raptor,
TZTA Jube 2020
Kyle Lowry, simply would not allow that to happen. Lowry, knocked in the past for some inconsistent playoff performances, solidified his legacy as one of the NBA’s most underrated players by scoring 11 straight points to start the game and 26 in all, along with 10 assists. With Finals MVP Kawhi Leonard turning in a rare mediocre game, Lowry stepped up, along with rising star Pascal Siakam, who also scored 26 points. Serge Ibaka and Fred VanVleet were outstanding off the bench. Klay Thompson led Golden State with 30 points. The Warriors — 6-1 in potential elimination games during its historic years-long run — led after three quarters, but the Raptors would not be denied.
7
The Ethiopian athletes were joined by amateur runners from across the world. Participants ran on treadmills or on the spot inside their homes, or around their gardens. The event was streamed live online and runners connected on Zoom, Facebook Live and YouTube in a virtual fundraiser. Dibaba, who’s won three gold medals in the 5,000 and 10,000 meters, ran at an empty National
https://www.mywebsite.com
Stadium in Addis Ababa with sisters Genzebe and Ejegayehu, also top athletes. Bekele, also a three-time Olympic champion, ran inside his home with members of his family seen in the background on his video stream. Organizers said money raised will be donated to two Ethiopia-based non-profit organizations that are helping the country’s efforts against the virus. Grand African Run, an annual fun run usually held in the United States, and the Ethiopian Athletics Federation combined to organize the event. It attracted runners from across the globe, mostly Ethiopians. There was no specified distance or duration for the participants to run. Source: nazret.com
* https://www.tzta.ca
በአንዲት ሴት ላይ የሚደርስ ማንኛውም ጥቃት በሁሉም ሴቶች ላይ የተሰነዘረ መሆኑን ማመን አለብንፕሬዚዳንት ሳህለወርቅ
ፕሬዚዳንት ሳህለወርቅ በአንዲት ሴት ላይ የሚደርስ ማንኛውም ጥቃት በሁሉም ሴቶች ላይ የተሰነዘረ መሆኑን ማመን አለብን አሉ ፕሬዚዳንት ሳህለወርቅ ዘውዴ። የኢፌዴሪ ፕሬዚዳንት ሳህለወርቅ ዘውዴ ጾታዊ ጥቃትን በተመለከተ በዛሬው እለት መልእክት አስተላልፈዋል።
እየወረደ አወጋችኝ፡፡ በአንድ ግለሰብ ተታላ ካረገዘች በኋላ በተፈጠረው እርግዝና ምክንያት ከቤት ሠራተኛነት በተደጋጋሚ ስትባረር ቤተክርስቲያን ማደር የህይወቷ አይቀሬ ዕጣ ፈንታ ሆነ፡፡ ይህንን ጉዳይ ያስተዋለች አንዲት ሴት ወጣትዋ መንታ ልጆችን እንድትገላገል ረዳቻት፡፡
ፕሬዚዳንት ሳህለወርቅ በመልእክታቸው፥ በቅርቡ የተሰማው አሳዛኝ ዜና ኮሮና ቫይረስ በአገራችን ከተከሰተ ወዲህ አንድ መቶ አንድ ሴቶች፣ ሴት እና ወንድ ሕፃናቶች ሳይቀሩ መደፈራቸውን ነው፤ ይህ አስደንጋጭ ዜና ነው ብለዋል።
ከማረፊያ ቤቱ ሠራተኞች የሰማሁት ሌላው አሳዛኝ ታሪክ ከሁሉ በላይ ለመስማትም ሆነ ለማውራት የሚሰቀጥጥ ነው፡፡ አደንዛዥ እፅ በመስጠት በተደጋጋሚ ከደፈራት አባቷ አርግዛ የተገላገለችው ሴት ያለችበትን የመንፈስና የአዕምሮ ስብራት ማን ይጠግናት ይሆን? ያለችበትን ውጥንቅጥ ለማሰብም ሆነ ለመገመት ያዳግታል፡፡ ይህች ወጣት የሥነ ልቦና ህክምና ድጋፍ እያገኘት በመሆኑ በአካል አላገኘኋትም፡፡ ልጇም ለህፃናት ማሳደጊያ ተሰጥቷል፡፡
በምንም መስፈርት ተቀባይነት የሌለውና ከባህላችንና ከእምነቶቻችን የራቀ ተግባር ነው ያሉት ፕሬዚዳንት ሳህለወርቅ፥ የተጎዱት ሴቶች እና ሴትና ወንድ ህጻናት ፍትህ ማግኘት አለባቸው ሲሉም ገልፀዋል። ሳንዘናጋ፤ በአግባቡ ተቀናጅተን በሴቶች ላይ የሚደርሰው ጾታዊ ጥቃት ለሃገር ጠንቅ ስለሆነ እንደዋንኛ የጋራ ጠላት ልንዋጋው ይገባናልም ብለዋል ፕሬዚዳንቷ በመልእክታቸው። ጾታዊ ጥቃትን በተመለከተ ፕሬዚዳንት ሳህለወርቅ ዘውዴ ያስተላለፉት ሙሉ መልእክት እንደሚከተለው ቀርቧል፦ ባለፈው እሁድ ጠዋት በአዲስ አበባ የሚገኘውን ጊዜያዊ የሴቶች ማረፊያ ማዕከልን የመጎብኘት እድል አግኝቼ ነበር፡፡ በዚህ መጠለያ የሚገኙ ሴቶችና ሴት ህፃናት የሚደርስባቸው ተገዶ መደፈር የሚያስከትለውን ሰቆቃ መቀበል ሲያቅታቸው ጠፍተው ወደ ፖሊስ ጣቢያ የሄዱ ናቸው፡፡ ወደ ነባር መጠለያ ቤቶች ከመላካቸው በፊት ከኮሮና ቫይረስ ነጻ መሆናቸው እስከሚረጋገጥ በጊዜያዊነት በዚህ ስፍራ ቢበዛ ለአንድ ወር የሚቆዩ ናቸው፡፡ በዚህ ማረፊያ ቤት በነበረኝ ጉብኝት እጅግ የሚዘገንንና ልብ የሚሰብር የሰቆቃ ታሪካቸውን አጫውተውኛል፡ ፡ ባይናገሩ እንኳን ያለፉበትን መከራና ስቃይ ከአይኖቻቸው፣ ከሁኔታቸውና ከአለባበሳቸው እንደ መጽሐፍ ይነበባል፡፡ በኢትዮጵያ በሴቶችና ህጻናት ላይ የሚፈጸመውን የጥቃት ዓይነት፣ ስፋት፣ ጥልቀት፣ ባህሪና ስልት ምን ያህል ውስብስብና ለመቀበል ከአዕምሮ ያለፈ መሆኑን የሚያሳይ ነው፡፡ ለምሳሌ፡• በወላጅ አባቷ በተደጋጋሚ የተደፈረችና ሌሎች እህቶቿ ላይ ተመሳሳይ በደል እንዳይደርስ በማለት ደፍራ ያመለጠችው የአካል ጉዳተኛ፣
የዚህ ማረፊያ ማዕከል መከፈት እጅግ ፡ የእነዚህ ጥቂት መጠለያዎች መኖር የሚያግዝ ቢሆንም ሴቶቹ ወደ ፍትህ ሁኔታ ማመቻቸት እና ብሎም ፍትህ ማረጋገጥ መሠረታዊ ጉዳይ ነው፡፡
አስፈላጊ ነው፡ የፖሊስን ሥራ የሚመጡበትን ማግኘታቸውን
የተደረገው ጥረትና ርብርብ በጣም ያስመሰግናል፡ ፡ ሠራተኞቹም የሚደነቁ ናቸው፡፡ ለዚህ የተባበሩ መንግሥታዊና የውጭ ድርጅቶችም ምሥጋና ይገባቸዋል፡ ፡ ይሁንና ሴቶች ልጆችን ከፖሊስ ተረክቦ እንደዚህ ዓይነት እንክብካቤ በመስጠት ለማረጋጋት፣ ለማከም፣ ከደረሰባቸውም ሰቆቃ ለማገገም እጅግ በጣም የረዳ ቢሆንም አገልግሎቱ ጊዜያዊ ብቻ መሆኑ መዘንጋት የለበትም፡፡ ቋሚ መጠለያዎች በጣም ጥቂት በመሆናቸው እንኳን ተጨማሪ ሊቀበሉ ይቅርና በዚህ መጠለያ ያሉትንም በአግባቡ ለማገልገል አስቸጋሪ መሆኑ ግልፅ ነው፡፡ ችግሩን ከሥሩ ለመንቀል የሚከተሉት መሠረታዊ ጥያቄዎች መልስ ማግኘት ይኖርባቸዋል፡፡
• በ13 ዓመቷ ትምህርት ቤት ያልገባችውና በጎረቤት በአሰቃቂ ሁኔታ የተደፈረች ጨቅላ፣ • ሥራ እናስገባችኋለን በሚል ማታለያ ወጣትነታቸውንና የዋህነታቸውን ተጠቅመው በደላሎች የተደፈሩና
2ኛ. ትክክለኛውን መረጃ ከትክክለኛው ምንጭ በቀላሉ የሚያገኝበት መንገድ መመቻቸት አለበት፡፡ ለምሳሌ፡-
• የራሳቸውን ልጅነት ሳይጨርሱ ልጆች የወለዱ ወገኖቼን አሳዛኝ ታሪክ አዳምጫለሁ፡፡
ተጎጂ ሴቶች «ፍርድ ቤቶች ዝግ ስለሆኑ» ምንም ማድረግ እንዳልቻሉ ነግረውኛል፡፡ ይህም የሆነው ትክክለኛ መረጃ ስለሌላቸው ነው፡፡ በተደጋጋሚ በቅርብ ሰው የመደፈር ጥቃት ደርሶባቸዋል፡፡ ስለዚህም ከነዚህ መጠለያ ጣቢያዎች ጋር በጥምረት የሚሰራ የመረጃ አቅርቦት፣ የህግ ድጋፍ እና የመሳሰሉ አገልግሎቶን የሚሰጡ አካላት ያስፈልጋሉ፡፡ ካሉም መጠናከር ይኖርባቸዋል፡፡
የሠማሁት ሁሉ አንድ ህሊና ያለው ሰው ይህን ተግባር ይፈጽማል ብሎ ለማሰብ የሚከብድ ልብን የሚሰብር እና አጥንትን ሠርስሮ የሚገባ ትዕይንት ሆኖ አግኝቼዋለሁ፡፡ ሰቆቃው መቼ በዚህ ያበቃና!
8
እነሱን ሳነጋግር ሳለሁ ወደ አዕምሮዬ የመጣው ነገር ይሄኔ በየቤቱ የሚደርስባቸውን በደል ማንም ሳያውቅላቸውና ማንም ሳይሰማቸው፣ ሳያምናቸው በስቃይ ላይ እስከወዲያኛው ያሸለቡት ናቸው፡፡ ቤት ይቁጠራቸው፡፡
1ኛ. ይህን አስከፊ ወንጀል የፈጸሙትን ወንጀለኞች ለፍርድ አቅርቦ ተመጣጣኝና አስተማሪ የሆነ ቅጣት ካልተሰጠ በስተቀር ይህ እኩይ ተግባር ይቆማል ብሎ መገመት ዘበት ነው፡፡ ስለዚህም ዘላቂ መፍትሔ ካልተገኘ ሥር የሰደደውን ችግር ሳይሆን ምልክቶቹን ማከም ይሆናል፡፡
• በ13 ዓመቷ በገዛ ወንድሟ የተደፈረች እህት፣
TZTA Jube 2020
እነዚህ ገና የልጅነት ዕድሜያቸውን ያልጨረሱ እና በትምህርት ገበታ ላይ መገኘት የነበረባቸው ሴት ልጆች ተደፍረው፣ ከቤተሰብም ሆነ ከሕብረተሰቡ ሊደርስባቸው የሚችለውን መገለል ሰብረው ወደ ፖሊስ ለመምጣት ያሳዩት ከፍተኛ ድፍረት በእጅጉ አስገርሞኛል፡፡
ገጽ 14 ይመልከቱ
ሌላዋ ለጋ ወጣት ደግሞ የሚከተለውን እንባዋ እንደ ጎርፍ
https://www.mywebsite.com
*
https://www.tzta.ca
IF ANY OF THESE ARE NOT CLOSE TO YOU, PLEASE LET US KNOW THE STORE YOU WANT US TO BRING PRODUCTS FOR YOU BY SENDING US AN EMAIL AT simon@abayethiopiandishes.com.
TZTA Jube 2020
9
https://www.mywebsite.com
*
https://www.tzta.ca
የሱሰኝነት ችግርን መገንዘብ
በማራ ታይለር ተፃፈ | እ.ኤ.አ. ሐምሌ 20 ቀን 2011 ዓ.ም. በሕክምና የተከለሰው በጄኒፈር ሞኒቲ ፣ ኤም.ዲ.ኤ. የዕፅ ሱስን ለይቶ ማወቁ ከሚመስለው የበለጠ ፈታኝ ሊሆን ይችላል ፡፡ ሱሰኞች ብዙውን ጊዜ ከቅርብ ጓደኞቻቸው እና ከቤተሰባቸው አባላት እንኳን ሳይቀር ባህሪያቸውን በመደበቅ የተካኑ ናቸው ፡፡ በተጨማሪም ፣ ሱስ የሚመስለው ነገር የሙከራ ደረጃ ወይም የግለሰቡ ምላሽ ለተፈታተኑ ወይም አስጨናቂ ለሆኑ ሁኔታዎች ሊሆን ይችላል ፡፡ ሱስ ግን ፣ ሥር የሰደደ እና በተፈጥሮ ውስጥ አብዛኛውን ጊዜ እየተበላሸ ነው። በመጀመሪያዎቹ ደረጃዎች ውስጥ ጣልቃ ገብነት ከሌለ ሱሰኝነት ወደ አሰልቺ እና ለሕይወት አስጊ ወደ ሆነ ሁኔታ ሊለወጥ ይችላል ፡፡ የሱስ ሱሰኝነት ምንም ይሁን ምን የማስጠንቀቂያ ምልክቶችን ለይቶ ማወቁ አስፈላጊ ከሆነም እርዳታ መፈለግ አስፈላጊ ነው።
ቀደምት ባህርይ
በመጀመሪያ ደረጃዎች ውስጥ አንድ ግለሰብ የሙሉ ሱሰኛ ሱስ ባህሪን ማሳየት ላያሳይ ይችላል። በተለይም እንደ መጠጥ ወይም ማጨስ ያሉ የተለመዱ ባህሪዎች በተመለከተ አንድ ሰው አንድን ነገር በመዝናኛ እየተጠቀመበት ሊሆን ይችላል። ስለዚህ ፣ ድርጊቱ ይደገማል ወይም ይደግማል ወይም ሱስ ምን ያህል ሊታይ እንደሚችል መወሰን ከባድ ሊሆን ይችላል ፡፡ በመጀመሪያ ደረጃዎች እንኳን ፣ አንዳንድ ፍንጮች ሊታዩ ይችላሉ ፡ ፡ አንድ ሰው በተለይ ወደ እንቅስቃሴ ወይም ንጥረ ነገር የሚስብ ከሆነ ፣ እሱ ሊሞክራት የሚችልባቸውን ሁኔታዎች ለመፈለግ ፣ ወይም የመረበሽ ወይም የቁጥጥር ማጣት ክስተቶች ያሉበት ከሆነ ፣ ቀደም ሲል የሱስ ሱስ ችግር ሊጠቁሙ ይችላሉ ፡፡
መሰረዝ
አንድ ሰው አንዴ ሱስን ወይም ሱስን ያለበትን የመጀመሪያ ደረጃ ካለፈ በኋላ በተለምዶ ጓደኞቹን እና ቤተሰቦቹን መለየት ይጀምራል ፡፡ ሱሰኞች ራሳቸውን ሱስ የመያዝ አዝማሚያቸውን ከሚያበረታቱ ወይም ከሚኮርጁ ሰዎች ጋር ብቻ መገናኘት ይፈልጋሉ ፡፡ ሱሰኙ በተለምዶ እራሳቸውን የፈለጉትን ንጥረ ነገር መጠቀም ወይም ሱስ የሚያስይዙ ባህሪያቱን ማከናወን በማይችሉበት ማህበራዊ እና አዘውትረው ማህበራዊ ሁኔታዎች ወይም ሁኔታዎች ውስጥ አያስገቡም ፡፡ በመጀመሪያ ፣ ማግለል ያልተገደበ ሊሆን ይችላል ፣ ግን በተለምዶ ከጊዜ በኋላ ይሻሻላል ፡፡ ሱሰኛው ሱስ የሚያስይዝ ባህሪውን ከሚወ onesቸው ሰዎች በተለይም ባህሪውን ለማስተካከል ወይም ለማቆም ከሚሞክሩ ሰዎች ለመደበቅ ይሞክራል ፡፡ ሱሰኞች ከቤተሰቦቻቸው ፣ ከጓደኞቻቸው ፣ ከባለቤቶቻቸው ወይም ከልጆቻቸው ጋር ያላቸውን ግንኙነት ሙሉ በሙሉ ማቋረጥ ወይም መቀነስ የተለመደ አይደለም ፡፡
ጤና
የአደገኛ ሱሰኝነት ችግርን ለመለየት ሌላኛው መንገድ ለግለሰቡ ጤና ትኩረት መስጠት ነው ፡፡ ሱስው ንጥረ ነገር ላይ የተመሠረተ ይሁን ባህርይ ፣ ሱሰኛው ሁል ጊዜ የጤና ጥራት መቀነስ ላይ ይስተዋላል ፡፡ የማያቋርጥ ህመም ፣ ጉዳቶች ወይም ሥር የሰደደ ድካም የችግር TZTA Jube 2020
ርካሽ ምግቦች ከመጠን በላይ ውፍረት ወረርሽኝ በመመገብ ላይ ሊሆኑ ይችላሉ በሳይን ኪኒኒ
አመላካች ሊሆኑ ይችላሉ ፡፡ የአደንዛዥ ዕፅ ሱሰኛ ቆዳ ፣ ፀጉር ፣ ጥርሶች እና ጥፍሮችም እንዲሁ በመጥፎ ሁኔታ ላይ ሊሆኑ ይችላሉ ፣ በተለይም ግለሰቡ እንደ ሜታፌታሚን ወይም ኮኬይን ያሉ አደገኛ ንጥረ ነገሮችን በሚጠጡበት ጊዜ ፡፡ ግለሰቡ መደበኛ ያልሆነ የእንቅልፍ ጊዜ ሊኖረው ይችላል ወይም ደግሞ ሥራን እና ሌሎች አስፈላጊ ግዴታዎችን ያለማቋረጥ ይተዋል። የግለሰቡ የአእምሮ እና ስሜታዊ ጤንነትም ግምት ውስጥ ማስገባት አስፈላጊ ነው። በስሜት ወይም በድንጋጤ ፣ በድንገተኛ ባህሪ ድንገተኛ ለውጦች ብዙውን ጊዜ ከሱስ ጋር ተያይዘው የሚመጡ ምልክቶች ናቸው። ግለሰቡም በጣም የተደቆሰ ፣ ግድየለሽነት ወይም ራስን የማጥፋት ስሜት ሊኖረው ይችላል ፡ ፡ በአጠቃላይ ፣ ለአእምሮ ወይም ለአካላዊ ጤንነት ጉዳዮች አስተዋፅ contrib የሚያደርጉ ሌሎች ምክንያቶች ከሌሉ የአደንዛዥ ዕፅ ሱሰኛ ወይም ሌላ ሱስ ችግር ሊኖር ይችላል ፡፡
ውጤቶች
በመካከለኛ ወይም በኋለኛው እርከን ሱስ ውስጥ - ምንም እንኳን አንዳንድ ጊዜ በመጀመሪያ ደረጃ ላይ ቢኖርም ሱስው በአደገኛ ሱስ ባህሪው ምክንያት መጥፎ ውጤቶችን ሊያስከትል ይችላል። እነዚህ መዘርዝሮች በሱስ ሱሰኛ የግል ሕይወት ላይ ሊወሰኑ ይችላሉ ፣ ምንም እንኳን ግለሰቡ የባለሙያ ወይም የሕግ ምዘናዎችን የማግኘት ያልተለመደ ባይሆንም። አንዳንድ የተለመዱ መዘዞች የሚከተሉትን ያካትታሉ: ከት / ቤት መውጣት ወይም ደካማ ውጤት ሥራ ማጣት ወይም አስፈላጊ ግዴታዎችን ችላ ማለት ከጓደኞች እና ከቤተሰብ ጋር ያለዎት ግንኙነቶች አለመቻቻል በኅብረተሰቡ ውስጥ ጥሩ አቋም ማጣት ወይም መልካም ስም ማጉደል በአደገኛ ሱስ ምክንያት አደጋዎች ፣ ጉዳቶች ፣ ወይም ሆስፒታል መተኛት ጥቅስ ፣ እስራት ወይም እስር ጊዜ የመኖሪያ ቦታን ማስለቀቅ ወይም የጠፉ የቤት መስሪያ ክፍያዎች ክፍያ ሥራ ማጣት ወይም ወላጅ መብቶችን ማጣት ሱስ ባልያዙ ሰዎች ሕይወት ውስጥ ተመሳሳይ ችግሮች ሊከሰቱ ቢችሉም ፣ ውጤቱ ገለልተኛ በሆነ ክስተት ወይም በእፅ ሱሰኛ ወይም ባህርይ ላይ እየጨመረ የመጣ ችግር ወይም አለመመጣጠን መለካት አስፈላጊ ነው።
ሰበብ
የጓደኞች እና የቤተሰብ አሳሳቢነት ቢኖርም ፣ ሱሰኛው ሁል ጊዜ የአደንዛዥ ዕፅ ሱስን ከባድ ወይም ከባድነት ይክዳል። በአደገኛ ሱሰኞች መካከል ሰበብ ማቅረብ በጣም የተለመደ ነው ፡ ፡ ሱስው ሱስ የሚያስይዝ ባህሪን ለመጸነስ ወይም ለመቀነስ ግለሰቡ ብዙውን ጊዜ በርካታ ምክንያቶች ይኖሩታል። ሱስ የማይይዝ ሰው ብዙውን ጊዜ መጥፎ ባህሪን በመገንዘብ እሱን ለማስወገድ መምረጥ ቢችልም ፣ ይህ ሱስ ያለበት ሰው ጉዳዩ በዚህ ላይሆን ይችላል ፡፡ አንድ ሱሰኛ የችግሩን መኖር ከማመን ይልቅ እራሱን እና ሌሎችን ማሳመን አለበት ባህሪውን ለመቀጠል ተቀባይነት ያለው ለምን እንደሆነ ፡፡ ለዚህ ነው ጣልቃ ገብነትን መዘርጋት ወይም ሱሰኛውን ወደ ህክምናው ለማስገደድ መሞከር ብዙውን ጊዜ የሚሳካለት ፡ ፡ በአብዛኛዎቹ ሁኔታዎች ሱሰኛ መሆን መፈለግ አለበት::
10
ምንም እንኳን ብዙ ሰዎች የአካል ብቃት እንቅስቃሴን እና ጤናማ ምግቦችን በተሻለ የመገኘት አዝማሚያዎች ቢኖሩም ከመጠን በላይ ውፍረት አሁንም እየጨመረ እና የተስፋፋ ችግር ነው ፡፡ ከመጠን በላይ ውፍረት እና ዘርን ፣ ገቢን እና ትምህርትን የሚመለከቱ አዳዲስ ጥናቶች የተመረመሩ ቡድኖች በሙሉ በተመሳሳይ መጠን እያሳደጉ ነበር ፡፡ ጥናቱ የተደመደመው ዝቅተኛ የምግብ ዋጋዎች ተጠያቂ ሊሆኑ የሚችሉ ሲሆን ተመራማሪዎቹም መፍትሄው ጤናማ ባልሆነ ምግብ ላይ እና እንደ ጤናማ ኑሮ ለመኖር ማበረታቻዎች ያሉ የመንግስት ፖሊሲ ለውጦች ላይ ሊሆን እንደሚችል ጠቁመዋል ፡፡ ይህንን ምርምር የመሩት በኡሪባናቻምፓኒየም ዩኒቨርሲቲ ውስጥ የኪንዚኦሎጂ እና የህብረተሰብ ጤና ፕሮፌሰር የሆኑት ሩዶንግ አን ፣ ፒ.ኤች. ከመጠን በላይ ውፍረት እና ማህበራዊና ኢኮኖሚያዊ ጉዳዮች መካከል ያለውን ግንኙነት በመመርመር ፣ ዶ / ር አን እና የሥራ ባልደረቦቻቸው ከዚህ በፊት በዓለም ዙሪያ የታተሙ የሳይንሳዊ መረጃዎች ጥራዝ ነበሩ ፡፡ እነዚህ ተመራማሪዎች ደህና ፣ ያልተማሩ እና ጤናማ ያልሆኑ ምግቦች ጤናማ ምግብ የማግኘት ዕድል ያላቸው ሰዎች ከመጠን በላይ ክብደት ያላቸው እንደሆኑ በመረጃው የተደገፈ ነው የሚል ድምዳሜ ላይ ደርሰዋል ፡፡ በጋዜጣዊ መግለጫው ላይ “ከመጠን በላይ ውፍረት ያለው የማህበራዊ ልዩነቶችን የሚያንፀባርቅ እና ትልቁ ክብደት ያለው ጠቀሜታ በዘር ፣ በጎሳ ፣ በገቢ ፣ በትምህርት ወይም በጂኦግራፊ ተለይተው በሚታወቁ ቡድኖች ውስጥ የተተኮረ መሆኑ ነው” ብለዋል ፡፡ እናም በማንኛውም ጊዜ ብሄራዊ ውሂቡን በየትኛውም ጊዜ ከተመለከቱ ፣ ለምሳሌ ዝቅተኛ ትምህርት ያላቸው ሰዎች ከፍተኛ የሆነ ከመጠን በላይ የመጠን አዝማሚያ እንደሚኖራቸው መገመት ከባድ አይደለም ፡፡ ሁሉም ሰው ይህንን ክርክር ይገዛል። ነገር ግን በጣም ግልፅ የሆነው ከመጠን በላይ ውፍረት ያለው ሁኔታ ለሁሉም ቡድኖች ምን ያህል https://www.mywebsite.com
አስገራሚ ነው የሚለው ነው ፡፡ ” ዶ / ር አን. ከዚህ በፊት የተደረጉ ጥናቶች የሰውነት ማጠንጠኛ ማውጫ (BMI) ፣ የግለሰቡ ክብደት እና ቁመት እና የትምህርት ደረጃን ከሌሎች አመልካቾች ጋር ለማነፃፀር ያነፃፅሩ ነበር ፡፡ ዶክተር እና አንድ ቡድን ከ 1986 እስከ 2012 ባለው ጊዜ የኮሌጅ ዲግሪዎች ፣ አንዳንድ ኮሌጅ ፣ የሁለተኛ ደረጃ ዲፕሎማ እና ከሁለተኛ ደረጃ ዲፕሎማ ያነሱ ሰዎች በተመሳሳይ ተመሳሳይ ፍጥነት ከጊዜ ወደ ጊዜ ጭማሪ አሳይተዋል ብለዋል ፡፡ በተመሳሳይም ተመራማሪዎቹ እንዳሉት ከመጠን በላይ ውፍረት ከመጠን በላይ በነጮች መካከል ከፍ ያለ ቢሆንም ሁለቱም ቡድኖች ከጊዜ ወደ ጊዜ ተመሳሳይ እየሆኑ ይሄዳሉ ፡፡ ዶክተር ቡን “በቡድኖች መካከል ያለው ክፍተት ሁሉም ቡድኖች ከጊዜ ወደ ጊዜ ለሚያገኙት ጭማሪ ሁለተኛ ናቸው” ብለዋል ፡፡ ከመጠን በላይ ውፍረት ያለው ወረርሽኝ በተቀላጠፈ ቡድን ላይ ከማተኮር ይልቅ ሁለንተናዊ ፍላጎቶች ያስፈልጉ ነበር። ” ዶ / ር አን እና የሥራ ባልደረቦቻቸው ሰዎችን ወደ ጤናማ አመጋገቦች እና ይበልጥ ንቁ የአኗኗር ዘይቤዎችን "ለማስታገስ" የሚረዱ ሰፋፊ የፖሊሲ ለውጦችን ሃሳብ አቅርበዋል ፡፡ በዚህ የምርምር ቡድን መሠረት እንደዚህ ያሉ የፖሊሲ ለውጦች “ለስላሳ መጠጦች ወይም ለፈጣን ምግብ ወይም ለጤናማ ምግቦች ወይም ለስፖርት እንቅስቃሴዎች ድጎማ” ግብር ይካተታሉ ፡፡ እነዚህ ተመራማሪዎች ከመጠን በላይ ውፍረት ያለው ትክክለኛው አመጣጥ “ከታሪካዊ ገቢ አንፃር ዝቅተኛ የምግብ ዋጋ ነው” ብለዋል። ይህ ጥናት እ.ኤ.አ. ግንቦት 22 በመስመር ላይ እ.ኤ.አ. በካ.ሲ ውስጥ ታትሟል የካንሰር መጽሔት ለ ክሊኒኮች ፡፡ ይህ ምርምር በብሔራዊ የጤና ተቋማት እና በ RAND ኮርፖሬሽን የተደገፈ ነው ፡፡ ደራሲዎቹ ማንኛውንም ጠቃሚ የፍላጎት ግጭት ሪፖርት አላደረጉም ፡፡ አልማዝ ካነበብችው የላከችልን
*
https://www.tzta.ca
የፕሮፌሰር አስራት ወልደዬስ አጭር የህይዎት ታሪክ! by ዘ-ሐበሻ ወቅትም በካድሬዎች ይደረግባቸው የነበረውን ከፍተኛ ጫና ተቋቁመው ሐገራቸውን ሳይለቁ ህዝባቸውን ሲያገለግሉ ቆይተዋል፡፡ በወቅቱ በተደጋጋሚ ዘመቻ የተላኩ ሲሆን የሄዱበትን ዘመቻ በክብር ለመወጣት በቅተዋል፡፡ በዚህም መሰረት በ1968 ዓ.ም በቀዳጅ ሐኪምነት በቃኘው ሆስፒታል አስመራ፤ በ1969 ዓ.ም እንደገና በቃኘው ሆስፒታል አስመራ፤ በ1970 ዓ.ም በራዛ ዘመቻ በቀዳጅ ሐኪምነት እና ቡድን መሪነት በመቀሌ ሆስፒታል፤ እንዲሁም በሰኔ 1971 ዓ.ም በቀዳጅ ሐኪምነት ምጽዋ ዘምተው ግዳጃቸውን ተወጥተዋል፡፡ ከዚህ ባለፈም በህክምናው ዘርፍ ‹‹አስራት የተባለ ጸበል ፈልቋል›› እስከመባል የደረሰ አንቱታን ያተረፉ ብቁ ሐኪም ነበሩ፡፡ ኢህአዴግ ከሌሎች 42 ምሁራን ጋርከአዲስ አበባ ዩንቨርስቲ በ1985 ዓ.ም እስከሚያባርራቸው ድረስ በትጋት ያገለገሉ የሐገር ባለውለታ ነበሩ፡ ፡ በሙያቸው የተለያዩ ሽልማቶችን ያገኙ ሲሆን ጥቂቶቹን ለመዘርዘር ያክል የኢትዮጵያ የክብር ኮከብ የፈረሰኛ ደረጃ፤ የዳግማዊ ምኒልክ ኒሻን የፈረሰኛ ደረጃ፤ የአብዮታዊ ዘመቻ አርማ ፤ አለም አቀፍ የወርቅ ሜርኩሪ (በግል አስተዋጽኦ)፤ የቀይ ባህር ኒሻን አንደኛ ደረጃ ይገኙበታል፡፡
ፕሮፌሰር አስራት ወልደዬስ
( ከሶሥት ዓመታት በፊት የፕሮፌሰር አሥራት አጽም ከባለወልድ ቤተክርሥቲያን ወደ ስላሴ ቤተክርሥቲያን ሲዛወር በጋሻው መርሻ ተጽፎ በዶክተር ያዕቆብ ኃይለማርያም የቀረበ! )
አስራት ወልደዬስ ከአባታቸው ከአቶ ወልደዬስ አልታዬና ከእናታቸው ከወይዘሮ በሰልፍይዋሉ ፤ ጽጌ ሰኔ 12 ቀን 1920 ዓ.ም በአዲስ አበባ ከተማ ተወለዱ፡፡ የአስራት አባት አቶ ወልደዬስ አልታዬ በጸሓፊ ትዕዛዝ ኃይሌ ወልደ-ስላሴ አስተዳደር ውስጥ በጸሃፊነትና በአስተዳደር ተግባር የተሰማሩ ነበሩ፡፡ እናታቸውም በአነስተኛ ንግድ የተሰማሩ ነበሩ፡፡ ፕሮፌሰር አሥራት የሶስት ዓመት ህጻን እያሉ ወላጆቻቸው በፍች ምክንያት ስለተለያዩ ከእናታቸው ጋር ወደ ድሬዳዋ አቀኑ፡፡ አስራት ድሬዳዋ በነበሩበት ወቅት ጣሊያን ኢትዮጵያን ትወራለች፡፡ በዚህ ወቅት በእነ ሞገስ አስግዶምና አብርሃም ደቦጭ ግራዚያኒ ላይ የተደረገ የግድያ ሙከራን ፤ ለመበቀል ከግራዚያኒ በተላለፈ በቀል በሶስት ቀናት ውስጥ ብቻ ከ33 ሺህ በላይ የአዲስ ፥ አበባ ነዋሪዎች በዶማ፤ በአካፋና በገጀራ ተጨፍጭፈው ተገደሉ፡፡ የአስራት አባት አቶ ወልደዬስ አልታዬም እንደ ሌሎች ኢትዮጵያዊያን ሁሉ ተጨፍጭፈው በአርበኝነት ሞቱ፡፡ እናቱ ወይዘሮ በሰልፍይዋሉ ጽጌም የባለቤታቸው ሞት ተጨምሮበት ብዙም ሳይቆዩ ታመው በሞት ተለዩ፡፡ ወላጆቹን በሞት የተነጠቀው ታዳጊ ከአያቱ ከወይዘሮ ባንቺወሰን ይፍሩ-ለሱሲሉ ጋር መኖር ጀመረ፡፡ አጎቱ አቶ ዘውዴ ወረደወርቅ እዚያው ድሬዳዋ ይኖሩ ነበርና ታዳጊውን የቄስ ትምህርት እንዲማር አስገቡት፡፡ የቄስ ትምህርት ቤት በነበረበት ወቅት በቀለም አቀባበሉ ጎበዝ ነበር ይላሉ አስተማሪው አለቃ ለማ፡ ፡ ምስክርነታቸውን ሲሰጡ ‹‹አስራት በልጅነት በጣም ጎበዝ በመሆኑ ዓመት ሳይሞላው ወንጌሉን ከቁጥሩ አንበልብሎ ፤ ከፍካሬ እስከ ነቢያት ደግሞ ድቁና ተቀበለ›› ይላሉ፡፡ ከቄስ ትምህርቱ ጎን ለጎን ድሬዳዋ ይገኝ ከነበረው ፈረንሳይ ሚሲዮን ገብቶ ቀለም መቁጠር ጀመሮም ነበር፡ ፡ የእናቱ አባት ቀኛዝማች ጽጌ ወረደወርቅ ታዋቂ አርበኛ ነበሩ፡፡ በመሆኑም ጣሊያን አርበኞችን ወደ ጣሊያን ሐገር ወስዶ በሚያስርበት ወቅት ቀኛዝማች ጽጌም አንዱ ታሳሪ ነበሩ፡፡ ቀኛዝማች
TZTA Jube 2020
ጽጌ ከሶስት ዓመት ተኩል እስር በኋላ ሐገራችን ነጻ ወጥታ ወደ ኢትዮጵያ ሲመለሱ አስራትን አዲስ አበባ አስመጥተው በ1934 ዓ.ም ተፈሪ መኮንን ትምህርት ቤት አስገቡት፡፡ ትምህርት ቤት በገባ በአመቱ በ1935 ዓ.ም በተፈሪ መኮንን ትምህርት ቤት ከአጠቃላይ ተማሪዎች አንደኛ በመውጣት የካሜራ ተሸላሚ ለመሆን በቅቷል፡ ፡ በወቅቱ የአንደኛ ደረጃ ትምህርታቸውን ካጠናቀቁ ወጣቶች መካከል ላቅ ያለ ውጤት ያስመዘገቡትን ወደ ውጭ ሐገር ልኮ ማስተማር ተጀምሮ ነበርና አስራትም በዚሁ የትምህርት ዕድል ምክንያት ግብጽ ወደሚገኘው የእንግሊዞች ቪክቶሪያ ኮሌጅ ተላከ፡፡ በቪክቶሪያ ኮሌጅ ለአምስት ዓመታት ትምህርቱን ከተከታተለ በኋላ በስኮላሽፕ ለከፍተኛ ትምህርት ወደ እንግሊዝ ሐገር እስኮትላንድ ኤደንብራ ዩንቨርስቲ አቀና፡ ፡ በወቅቱ ህግ እንዲያጠና ከትምህርት ሚንስቴር ቢነገረውም አሻፈረኝ ብሎ ህክምና ኮሌጁን ተቀላቀለ፡፡ ትምህርቱን እንደጨረሰም ፈጥኖ ወደ ሐገሩ ተመለሰ፡፡ በወቅቱ የጤና ጥበቃ ሚንስተር የነበሩት አውቁ አርበኛ ደጃዝማች ጸሐይ እንቁስላሴ አስጠርተው የጤና ሚንስትርነቱን ቦታ እንዲይዝ ይጠይቁታል፡፡ ዶክተር አስራት ግን አይሆንም ሲል ተቃወመ፡፡ በዚሁም የተነሳ የልዕልት ጸሃይ ሆስፒታልን ተቀላቀለ፡፡ ለአምስት ዓመታት በልዕልት ጸሐይ ሆስፒታል ካገለገለ በኋላ ለተጨማሪ ትምህርት ወደ እንግሊዝ ሐገር አቀና፡፡ አደንብራ ዩንቨርሲቲ ገብቶ ቀዶ ህክምናን አጠና፡ ፡ በቀዶ ህክምና ዘርፍ አስራት የመጀመሪያው ኢትየጵያዊ ሐኪም ነው፡፡ ከዚህ በኋላ አስራት በእድሜም በማዕረግም እያደገ ስለሆነ አንቱ አያልን አንናገራለን፡፡ እነ ዶክተር አስራት እስኪተኩት ድረስ የሀገራችን የህክምና ዘርፍ በነጮች የተያዘ ነበር፡፡ ዶክተር አስራት ከጓደኞቻቸው ጋር በመሆን የህክምና ማሰልጠኛ እንዲከፈት በመወትወታቸው ምክንያት የጥቁር አንበሳን ሆሰፒታል እውን አደረጉ፡፡ የጥቁር አንበሳ ሆስፒታል ሲቋቋም የቴክኒክ ኮሚቴውን የመሩት ዶክተር አስራት ነበሩ፡፡ እ.ኤ.አ በ1965 ዓ.ም የጥቁር አንበሳ ሆስፒታል እውን ሲሆን ፕሮፌሰር አስራት ተባባሪ ፕሮፌሰር በመሆን የመጀመሪያ ኢትዮጵያዊ ዲን ሆኑ፡፡ በደርግ
11
የደርግ ስርዓት ተሸንፎ ኢህአዴግና ሻዕቢያ ስልጣኑን በተቆጣጠሩበት ወቅት ሰኔ 24 ቀን 1983 ዓ.ም በተደረገው የሽግግር መንግስት ቻርተር ውይይት ላይ የከፍተኛ ትምህርት ተቋማትን ወክለው የተገኙት ፕሮፌሰር አስራት ‹‹ሐገር ላስገነጥል ተወክዬ አልመጣሁም›› በማለት ተቃውሞ ያሰሙ ብቸኛው ሰው ነበሩ፡ ፡ ‹‹ይህ ጉባኤ በኢትዮጵያ ህዝብ ስም ምንም ጉዳይ ሊወስን፤ ሊያግድ ወይም ሊሰርዝ አይችልም›› በማለት ጉባኤው እያደረገው ያለው ውሳኔ ኢ-ዲሞክራሲያዊ መሆኑን አስረግጠው ሞገቱ፡፡ በዚህ ንግግራቸውም የተነሳ ከጉባኤው ሲወጡ ብዙ ማስፈራሪያና ዛቻ ያካሂዱባቸው ነበር፡፡ በወቅቱ በኮንፈረንሱም ሆነ በሽግግር መንግስቱ ምንም ውክልና ያልነበረው የአማራ ህዝብ በየአካባቢው ግፍና መከራን ማስተናገድ ጀመረ፡፡ ይህ ሁኔታ ያሳሰባቸው ምሁራን በመነጋገር የመላው አማራ ህዝብ ድርጅትን ታህሳስ 2 ቀን 1984 ዓ.ም መሰረቱ፡፡ የድርጅቱ ሊቀመንበርም ፕሮፌሰር አስራት ሆነው ተመረጡ፡፡ ፕሮፌሰር አስራት የተጣለባቸውን አደራ ለመወጣት በሐገር ውስጥና ከሐገር ውጭ ድርጅታቸውን ማስተዋወቅና የተቃጣውን የዘር ፍጅት ለመመከት ጥረት አደረጉ፡ ፡ ከሐገር ውጭ ጉዞ በማድረግ በስዊድን፤ አሜሪካ ዋሽንግተን ዲሲ፤በሎሳንጀለስና ኒዮርክ በመዟዟር የድጋፍ ቻፕተሮችን አቋቋሙ፡፡ በሐገር ውስጥ በነበረው የህዝብ ጥያቄ መሰረት በደብረ ብርሃን ዘርያዕቆብ አደባባይ ታህሳስ 11 ቀን 1985 ዓ.ም በተካሄደው ህዝባዊ ስብሰባ ታሪካዊ ንግግር አደረጉ፡፡ የድርጅታቸው በአጭር ጊዜ ውስጥ ተቀባይነት ማግኘት እረፍት የነሳው የሽግግር መንግስት ፕሮፌሰሩን ‹‹ጦርነት ቀስቃሽ ንግግር›› አድርገዋል ሲል ከሰሳቸው፡፡ የዚህን ንግግር ጦርነት ቀስቃሽ መባል የሰማ የአካባቢው ህዝብም ‹‹እስካሁን አማርኛ እናውቃለን ስንል ኖረናል፡፡ አሁን ግን በሽግግር መንግስቱ በአዲስ መልክ መማር ሊገባን ነው›› ሲል ምጸቱን ገልጾ ነበር፡፡ በዚህም የተነሳ ማዕከላዊ ወንጀል ምርመራ ተጠርተው በ50 ሺህ ብር ዋስና ከአገር እንዳይወጡ እገዳ ተጥሎባቸው ተለቀቁ፡፡ በዚያው ዓመት ከጎጃም ከመጡ አርሶ አደሮች ጋር አሲረዋል በሚል ‹‹ለጥያቄ ይፈለጋሉ›› ተብለው ሐምሌ 5 ቀን 1985 ዓ.ም ተጠርተው ለ24 ሰዓታት ከታሰሩ በኋላ በ20 ሺህ ብር ዋስትና ተለቀቁ፡፡ ከዚያ በኋላ ሐምሌ 12 በነበረው ተለዋጭ ቀጠሮ ዋስተናቸው ተነስቶ ለ43 ቀናት ከታሰሩ በኋላ ነሐሴ 24 ቀን 1985 ዓ.ም ሊፈቱ ችለዋል፡ ፡ በወቅቱ በተደጋጋሚ እየተጠሩ ዋስትና ከመጠየቃቸው የተነሳ ‹‹የዋሶች ባንክ ማደራጀት ሳይኖርብኝ አይቀርም›› ሲሉ ምሬታቸውን ገልጸው ነበር፡፡
በኋላ ሰኔ 20 ቀን 1986 ዓ.ም የዋለው ችሎት ከጎጃም ገበሬዎች ጋር አስረዋል በሚለው ክስ የሁለት ዓመት እስር ተፈረደባቸው፡፡ ሐገራቸውን በታማኝነት ደከመኝ ሰለቸኝ ሳይሉ ያገለገሉ ሽማግሌ በጡረታ እድሜያቸው ከርቸሌ ወረዱ፡ ፡ በወቅቱ አምነስቲ ኢንተርናሽናል ፕሮፌሰሩን ‹‹የህሊና እስረኛ›› ሲላቸው የፍርድ ሒደቱንም ‹‹መረጃ አልባ›› ሲል አጣጥሎታል፡፡ ይህ በእንዲህ እንዳለ በእንጥልጥል የቆየው ደብረ ብርሃ ንግግር ክስ ተቀስቅሶ በሳምንት እስከ ሶስትና ሁለት ጊዜ ፍርድ ቤት እየተመላለሱ የሰላቻቸው ፕሮፌሰር አስራት ‹‹የምታውቁትን ውሳኔ የዛሬ 6 ወይም 9 ወር ከምትሰጡኝ ዛሬውኑ አሳውቁኝና እስር ቤት ቁጭ ብዬ መጽሐፍ ላንብብ›› ሲሉ ለችሎቱ በምሬት ተናግረው ነበር፡፡ ታህሳስ 18 ቀን 1987 ዓ.ም በዋለው ችሎት ፕሮፌሰሩን የ3 አመት አስር በየነባቸው፡፡ በዚህ ሒደት ውስጥ ፕሮፌሰር አስራት ከ150 ጊዜ በላይ ፍርድ ቤት ተመላልሰዋል፡ ፡ ከርቸሌ ታስረው በነበረበት ወቅት ከፖለቲካ እስረኞች ተለይተው ከፍታብሔር እስረኞች ጋር እንዲቆዩ የተደረገ ሲሆን መጽሃፍትና ጠያቂም በፈለጉት መጠን አያገኙም ነበር፡፡ የእስር አያያዛቸው የከፋ ከመሆኑ ጋር ተያይዞ በ1972 ዓ.ም የጀመራቸው የልብ ሕመም ተባብሶ እንዲሁም የስኳር መጠናቸው በመጨመሩ ከፍተኛ የጤና ችግር ላይ ወደቁ፡፡ ለብዙ በሽተኞች መድኀኒት የነበሩት አስራት ህክምና ተከልክለው የበሽታ መጫዎቻ ሆኑ፡፡ ከስኳራቸው ከፍ ማለት ጋር ተያያዞ አይናቸው ማዬት አልቻለም፡ ፡ ሰውነታቸውም እንደፈለጉ ሊታዘዛቸው አልቻለም፡፡ የልብ ድካማቸው ጨምሯል፡፡ ሕክምና እንዲያገኙ ለጠቅላይ ሚንስትሩ ሳይቀር ደብዳቤ ጻፉ፡፡ መፍትሄ ግን አላገኙም፡፡ የኋላ ኋላ ሲዳከሙ ወደ ጥቁር አንበሳ ሆስፒታል ቢወሰዱም ህመማቸው ከፍተኛ ደረጃ ላይ የደረሰ በመሆኑ መፍትሄ ሊያገኙ አልቻሉም፡፡ በመጨረሻም እ.ኤአ ታህሳስ 27 ቀን 1998 ዓ.ም ወደ ውጭ ሐገር ሄደው እንዲታከሙ ተፈቀደ፡፡ በከፍተኛ ሁኔታ በመድከማቸው አውሮፕላን ውስጥ በሐኪሞች እየታገዙ ወደ ለንደን ሆስፒታል በረሩ፡፡ ከ3 ቀናት ቆይታ በኋላ ወደ አሜሪካ ሆስተን አመሩ፡፡ በአሜሪካ ቅዱስ ሉቃስ ኤጲስቆጳል ሆስፒታል በነበሩበት ወቅት እንደተሻላቸውና ከልቡ ሲያስባቸው ለነበረው ህዝብ መልዕክት አስተላልፈው ነበር፡፡ ትንሽ እንደተሻላቸው ዘመዶቻቸው ወደሚገኙበት ፊላደልፊያ ከወር በፊት ተዛውረው በነበረበት ወቅት ባልታወቀ ምክንያት ህመማቸው ተባብሶ ተዳከሙ፡፡ ሞትን ድል ሲያደርጉት የኖሩት ሐኪም ግንቦት 6 ቀን 1991 ዓ.ም ፊላደልፊያ በሚገኘው ፔኒሲለቫኒያ ዩንቨርሲቲ ሆስፒታል በህክምና ሲረዱ ቆይተው በዕለተ አርብ በተወለዱ በ71 ዓመታቸው አረፉ፡፡ በወቅቱ የፕሮፌሰሩን ሞት ትልልቅ የአለም መገናኛ አውታሮች ሰፊ ሽፋን ሰጥተው ነበር፡፡ የፕሮፌሰሩ አስከሬን ታላላቅ እግንዶች፤ ቤተሰቦቻቸውና አድናቂቆቻቸው በተገኙበት ግንቦት 15 ቀን አሸኛኘት ተደርጎለት ከዋሽንግተን ዲሲ ጉዞ ጀመረ፡፡ ግንቦት 15 የተነሳው የፕሮፌሰሩ አስከሬን ሮም አርፎ ግንቦት 17 ቀን 1991 ዓ.ም ከቀኑ 11፡30 ሲሆን ቦሌ አለም አቀፍ አየር ማረፊያ ደረሰ፡፡ በስፍራው ሲጠባበቅ የነበረው ህዝብ አስከሬኑን በከፍተኛ አጀብ ለገሐር ወደሚገኘው መኖሪያ ቤታቸው አደረሰው፡፡ ግንቦት 17 ቀን ሌሊቱን ጸሎተ ፍትኃት ሲደረግ አድሮ በማግስቱ አስከሬናቸው በመሰረቱትና በኋላም በሞቱለት ድርጅታቸው (መአህድ) ጽ/ ቤት ጥቂት ቆይታ ካደረገ በኋላ ወደ ስላሴ ካቴድራል አመራ፡፡ በስላሴ ካቴድራል ፍትሃትና ጸሎት ከተደረገላቸው በኋላ ስላሴ እንዳይቀበሩ መንግስት በመከልከሉ ምክንያት በባለወልድ ቤተክርስቲያን እንዲያርፉ ተደረገ፡፡ ይኸው ላለፉት 18 ዓመታት በባለወልድ የቆየው አጽማቸው ዛሬ ወደሚገባው ቦታ ስላሴ ካቴድራል ሊዛወር ችሏል፡፡ ፕሮፌሰር አስራት ወልደዬስ የሁለት ወንዶች ልጆች አባትም ነበሩ፡፡ ክብርና ምስጋና ለሠማዕቱ አባታችን ይሁን!!! አበበ እንደላከልን ለማስታውሻ አውጥተናዋል።
ከተደጋጋሚና አሰልች የፍርድ ቤት ምልልስ
https://www.mywebsite.com
* https://www.tzta.ca
የግብፅ ግትር አቋም ለድርድሩ እንቅፋት እንደሆነ መንግሥት አስታወቀ
Blue nile falls at Tissisat - Ethiopia ..pinterest.com ዮሐንስ አንበርብር ሪፖርተር በውኃ ሙሌቱ ወቅት የድርቅ ሁኔታ ቢከሰት ግብፅ በድርድሩ ተስፋ ስላጣሁ ወደ ፀጥታው ሦስቱም አገሮች ድርቁ የሚያስከትለውን ተፅዕኖ ምክር ቤት እሄዳለሁ አለች ለመቋቋም፣ ይህም በሚሆንበት ወቅት በግድቡ የኃይል ማመንጨት አቅም ላይ ጉልህ ተፅዕኖ ግብፅ የዓባይ ውኃን በተመለከተ የምታራምደው በማያደርስ ሁኔታ እንዲፈጸም የማድረግ ኃላፊነት ግትር አቋም፣ በቅርቡ ለተጀመረው የሦስቱ ሊኖራቸው እንደሚገባ ኢትዮጵያ አቋሟን አገሮች ድርድር እንቅፋት መሆኑን መንግሥት እንደገለጸች አስታውቋል። ድርድሩ ሐሙስ ሰኔ አስታወቀ፡፡ 11 ቀን 2012 ዓ.ም. እንደሚቀጥል ያስታወቀው የሚኒስቴሩ መግለጫ፣ ድርድሩ የሚካሄደው የውጭ ጉዳይ ሚኒስትሩ አቶ ገዱ አንዳርጋቸው የቴክኒክና የሕግ ጉዳዮችን የሚመለከቱ ቡድኖችን ማክሰኞ ሰኔ 9 ቀን 2012 ዓ.ም. አመሻሽ ላይ አደራጅቶ መሆኑንም ገልጿል። እንዳሉት፣ አምስተኛ ቀኑን ይዞ በነበረው የሦስትዮሽ ድርድር ግብፅ የራሷን ብቻ ጥቅም በዚህም መሠረት የሕግ ቡድኑ መግባባት ለማስጠበቅ የያዘችው ግትር አቋም ድርድሩን የተደረሰባቸውን ጉዳዮች ወደ ሕግ ስምምነት እየተፈታተነ ነው፡፡ የመቀየር ኃላፊነት የተሰጠው መሆኑን፣ ቡድኑ መግባባት ያልተደረሰባቸውን የሕግ ጉዳዮች ግብፅ በተጀመረው ድርድር ሁለት አካሄዶችን መፍትሔ ለመስጠት ረቡዕ ሰኔ 10 ቀን 2012 ይዛ ቀርባለች ያሉት አቶ ገዱ፣ አንድ እግሯን ወደ ዓ.ም. ውይይት እንደሚያደርግ ሚኒስቴሩ ድርድሩ አንዱን እግሯን ደግሞ ወደ የተባበሩት አስታውቋል። መንግሥታት ድርጅት (ተመድ) የፀጥታው ምክር ቤት በማድረግ ነው የቀረበችው ብለዋል፡፡ የውኃ፣ መስኖና ኢነርጂ ሚኒስቴር መግለጫ ከላይ የተገለጸውን ከድርድሩ የተገለጹ መልካም ‹‹በድርድሩ ግብፆች የፈለጉትና የጠየቁት ሁሉ ውጤቶችን ቢያስታውቅም፣ የግብፅ መንግሥት እንዲሰጣቸው ይፈልጋሉ፣ የሚሰጡት ግን ከፍተኛ አመራሮች ግን በአሁኑ ወቅት እየተካሄደ የላቸውም፤›› ካሉ በኋላ፣ የጋራ ስምምነት ላይ በሚገኘው ድርድር ተስፋ እንደሌላቸው እየገለጹ ሳይደረስ ኢትዮጵያ የግድቡን የውኃ ሙሌት ነው። ስለድርድሩ አሉታዊ መረጃዎችን እያወጡ መጀመር አትችልም በማለት ተቀባይነት የሌለው ከሚገኙ የግብፅ ከፍተኛ አመራሮች መካከል ሐሳባቸውን ቀጥለዋል ሲሉ የግብፅን አቋም የውጭ ጉዳይ ሚኒስትሩና የግብርና ሚኒስትሩ ነቅፈዋል፡፡ በዋነኛነት ተጠቃሽ ናቸው። ዳግም በተጀመረው ታላቁ የህዳሴ ግድብ ድርድር የመጀመርያ ዙር የውኃ ሙሌትና አስተዳደር ላይ በኢትዮጵያ፣ በግብፅና በሱዳን መካከል መሠረታዊ መግባባት መፈጠሩን ኢትዮጵያ የውኃ፣ መስኖና ኢነርጂ ሚኒስቴር አስታውቆ ነበር፡፡
የውጭ ጉዳይ ሚኒስትሩ ሳሜህ ሽኩሪህ ሰኞ ሰኔ 8 ቀን 2012 ዓ.ም. በተካሄደው የግብፅ ንግድ ምክር ቤት ዓለም አቀፍ ትብብር ጉባዔ ላይ ባደረጉት ንግግር፣ ህዳሴ ግድቡን አስመልክቶ ሰሞኑን እየተካሄደ ባለው ድርድር ላይ ግብፅ ተስፋ እንደሌላት ገልጸዋል።
ሚኒስቴሩ ማክሰኞ ሰኔ 9 ቀን 2012 ዓ.ም. ቀትር ላይ ባወጣው መግለጫ፣ የሦስቱ አገሮች ተወካዮች ባሉበት ሆነው በቪዲዮ ኮንፈረንስ ላለፉት አራት ቀናት ሲያካሂዱት በነበረው ድርድር፣ የህዳሴ ግድቡ የመጀመርያ ምዕራፍ የውኃ ሙሌትና አስተዳደርን በተመለከቱ ጉዳዮች መሠረታዊ መግባባት መፈጠሩን መግለጹ አይዘነጋም፡፡
በመሆኑም የተሟላ ስምምነት ሳይደረስ የግድቡ የመጀመርያ ምዕራፍ ሙሌት ለመጀመር ኢትዮጵያ መወሰኗ የግብፅን ጥቅም የሚጎዳ ስለሆነ፣ ግብፅ ሰላም ለማስፈን ያለባትን ኃላፊነት ለመወጣት ለሁለተኛ ጊዜ አቤቱታዋን ለተባበሩት መንግሥታት ድርጅት (ተመድ) የፀጥታው ምክር ቤት እንደምታስገባ አስታውቀዋል።
በዚህም መሠረት የመጀመርያው ምዕራፍ የውኃ ሙሌት ለማከናወን በሚያስችሉ መርሆችና መመርያዎች ላይ፣ በሦስቱ ወገኖች ተደራዳሪዎች መካከል መግባባት መፈጠሩን ቢገልጽም፣ የግብፅ አቋም ችግር እየፈጠረ እንደሆነ ነው የተገለጸው፡ ፡
እየተካሄደ ባለው ድርድር ኢትዮጵያ የድርቅ ወቅት ቢፈጠር ችግሩን ለመቋቋም የሚያስችሉ ዕርምጃዎች እንዲወሰዱ የቀረቡ መመርያዎችን ለመቀበል እንዳልፈለገች፣ ድርድሩ የተሟላ ሆኖ ስምምነት ሳይደረስ የውኃ ሙሌት እንደማትጀምር ማረጋገጫ ለመስጠት ፈቃደኛ አለመሆኗን በዋናነት በማውሳት ወቅሰዋል።
የግድቡን ደኅንነት፣ የማኅበራዊና የአካባቢ ጉዳት ግምገማ ጥናትና የመጀመርያ ምዕራፍ የውኃ ሙሌትን የተመለከቱት መርሆዎችና መመርያዎች ተግባራዊ በሚደረጉበት ሁኔታ ላይ መግባባት መፈጠሩን በመግለጫው ሚኒስቴሩ አመልክቶ ነበር፡፡ ድርድሩ ማክሰኞ ዕለትም ቀጥሎ ለድርድር የቀረበው አጀንዳ በግድቡ የውኃ ሙሌትና አስተዳደር ወቅት የድርቅ ሁኔታ ቢከሰት፣ የውኃ ሙሌትና የግድቡ አስተዳደር እንዴት ይተገበራል የሚል እንደሆነ በመግለጫው ጠቁሟል።
TZTA Jube 2020
12
https://www.mywebsite.com
ኢትዮጵያ ባለፈው ሳምንት ባወጣችው መግለጫ ግብፅ በአንድ ወገን በድርድሩ ለመሳተፍ፣ በሌላ በኩል ደግሞ ወደ ፀጥታው ምክር ቤት ለመሄድ መወላወሏን አቁማ የልዩነት ምንጭ የሆነውን የቴክኒክ ጉዳይ በሦስትዮሽ የቴክኒክ ድርድር እንድትፈታ ማሳሰቧ ይታወሳል። ይህንን ድርድር አሜሪካ፣ የአውሮፓ ኅብረትና አፍሪካን በመወከል ደግሞ የወቅቱ የአፍሪካ ኅብረት ሊቀመንበር የሆነችው ደቡብ አፍሪካ በታዛቢነት እየተከታተሉት ነው።
*
https://www.tzta.ca
የታላቁ ጸሐፌ ተውኔት የሎሬት ጸጋየ ገብረመድኅን ማስታወሻ
June 1, 2020 | by ታደለ ገድሌ ጸጋየ | (አልማዝ ካነበብችው የላከችልን) ግብፅ በአባይ ላይ የምታሳየው ትዕቢትና እብሪት በተባበሩት መንግሥታትና በአፍሪካ አንድነት ቴዎድሮስ፤አይ መርካቶ፤አዋሽ፤ ይድረስ ድርጅቶች አስተባባሪነት በዳካር በተከናወነው ለእኛ፤ እሳት ወይ አበባና ሌሎች ስፍር ቁጥር የአፍሪካ የባህልና የኪነ ጥበብ ፌስቲቫል ላይ የሌላቸውና የሚያስደምሙ፤ የሚያስደንቁ፤ ስለኢትዮጵያና ስለ ግብጽ፤ ስለ ሌሎችም ጥቁር የሚያመራምሩና የሀገር ፍቅር ስሜትን እንደ ሕዝቦች የቴአትር ጥበብ ጥናትና ምርምሩን፡ ቤንዚን የሚያቀጣጥሉ ሌሎች ግጥሞቹ ማቅረቡና፡ኦዳ፡ኦክኦራክል፡የተሰኘ፡ቴአትሩን፡ ይጠቀሳሉ፡፡በአማርኛና በእንግሊዝኛ ይጽፍ በእንግሊዝ፤በዴንማርክ፤በኢጣሊያ፤በሩማኒ የነበረው ሎሬት ጸጋየ ገብረ መድኅን ኒውዮርክ ያ፤በታንዛኒያ፤በናይጀሪያ፤ በኬንያና በአሜሪካ ውስጥ በሕክምና ላይ እንዳለ ያረፈው ፌብሩዋሪ ማቅረቡ በሙያው የገዘፈና ዝነኛ እንዲሆንና 25 ቀን 2006 ሲሆን ዐፅሙም በክብር ያረፈው ከተለያዩ ዓለማት ልዩ ልዩ የእውቅናና የኖቤል በመንበረ ጸባኦት ቅድስት ሥላሴ ካቴድራል ሽልማት እንዲያገኝ አስችሎታል፡፡ ውስጥ ነው፡፡ በመሆኑም ስለሚወድዳት ሀገሩ ኢትዮጵያና ሕዝቧ የሠራው ሕያው ሥራ ክብረ አፍሪካ በሚል ከአፍሪካ ዘመን አይሽሬ ለዘለዓለም ሲዘከር እንዲኖር አስችሎታል፡፡ ባህል በፊት ስለነበረው ጥበብ ጥልቅ ጥናትና ምርምር ከማድረግ አልፎ አፍሪካ የጥንታዊቱ ግሪክ ቴአትር ጀማሪ መሆኗን አረጋግጦዋል፡ ራስን መገምገም ፡የሥነ ሰብእ (አንትሮፖሎጂ) ጥናት በአሁኑ ጊዜ ከእነዚህ ችግሮች አምቦ ዩኒቨርሲቲ የባህል ጥናትና ምርምር ሲሰደዱ በደንዲ ሐይቅ ዳርቻ በኩል ነበርና ተመራማሪ፤ ሐያሲ፤ዲሬክተር፤ ባለቅኔ፤ጸሐፌ ማዕከል ያቋቋመለት ታላቁ ጸሐፌ ተውኔት ልክ እንደ እሳቱ ሁሉ በልጅነቱ ያየው የውኃው ተውኔት፤—- የሆነው ሎሬት ጸጋየ ገብረ ውስጥ አንዱ እያጋጠሙዎት መድኅን ከሠራቸው ሥራዎቹ ውስጥ ለአብነት ሎሬት ጸጋየ ገብረ መድኅን ስለ ሕይወት ነጸብራቅ ከአእምሮው ውስጥ ሳይጠፋ ኖሯል፡ ነው? እርስዎ ከሆኑ 911 ታሪኩ ራሱ ከጻፈውና ሌሎችም ከመዘገቡት ፡እንግዲህ ቤተሰቦቹን ከአንኮበር ያሰደዳቸው እንደነ ኦቴሎ፤ማክቤዝ፤ሐምሌት፤የመሳሰሉትን ይደውሉ። ማስረጃዎች ለመረዳት እንደሚቻለው በ1929 እሳት እሰከ ቦዳ አቦ ድረስ ተከትሎና ሕጻኑን የሼክስፒር ሥራዎች፤እንደዚሁም ከሞሌር ሥራ ዓ፡ ም የተወለደው የሜጫ ጎሳ አባል ከሆኑት ጸጋየንም የሰለባው አንድ አካል አድርጎ ውስጥ ታርቱፍና ዶክተር ለራሴ የመሳሰሉትን • ከባድ የመተንፈስ ችግር ከአባቱ ከሐምሳ አለቃ ገብረ መድኅን ሮባ ቀዌሳ አሰቃያቸው፡፡ ከዚያን ጊዜ ጀምሮም በሰውነቱ በተመጣጣኝ ክላሲክ ቋንቋ በመተርጎም አማርኛ (ለእያንዳንዱ እስትንፋስ እና የጠራ ምድር አማራ ከነበሩት እናቱ ከወይዘሮ ላይ የእሳት ቃጠሎ ሠረፀ፡፡ ሎሬቱ እሳት ወይ ከዓለም ታላላቅ ቋንቋዎች ጋር የሚመጣጠን መሆኑን ያስመሠከረና የግእዝን ባለጸጋነት ፈለቀች ዳኘ ነው፡፡ የተወለደበት ቦታ ፡በቀድሞ አበባ የሚል የግጥም ትሩፋቱን ትቶልን የሄደው፡ እየታገሉ በነጠላ ቃላት ብቻ አጠራሩ በጅባትና ሜጫ አውራጃ ፤ ከአምቦ ከዚሁ የተነሣ ይመስላል፡፡በዚህም በልጅነቱ በግጥሞቹ ተጠቅሞ ያረጋገጠ ታላቅ ጠቢብ ሊናገሩ ይችላሉ) ከተማ 30 ኪሎሜትር ርቃ በምትገኝና ቦዳ አቦ ከአባቱ ወገኖች ኦሮሚፋን፤ከእናቱ ቤተሰቦች ነው፡፡ በሥነ ጥበቡ ዓለም ልዕለ ጠቢባን መሆኑን ተብላ በምትጠራና ተራራ ሥር በምትገኝ ትንሽየ ደግሞ አማርኛን፤ግእዝን፤ሥነ፡ግጥምንና፡ቅኔን የተረዱት እንደነ ሊዎፖልድ ሴዳር ሴንጎር፤እንደነ • ከባድ የደረት ህመም የገጠር ከተማ ነው፤፤በዚህች መንደር ታዋቂው ተምሯል፤ አለቃ ብሥራትና አባ ወልደ ማርያም ዶናልድ ሌቪን ፤እና እንደነ ሩዶልፍ ሞልቬር (የማያቋርጥ ጥብቅነት ወይም የጦር ሰው፤መለኛውና ፖለቲከኛው ፊታውራሪ በተባሉ መምህራን አማካይነት ዳዊት ደግሟል፡ የመሳሰሉትና ሌሎችም ለኢትዮጵያዊው የብዕር ሀብተ ጊዮርጊስ ዲነግዴ መወለዳቸው ፡በመሆኑም የሁለት ባህሎች ውጤት አካል ሆኖ ዐርበኛ ሎሬት ጸጋየ ገብረ መድኅን ከፍተኛ የደረት ስሜት) ይታወቃል፡፡ሎሬት ጸጋየ እንደሚለው( እሳትና ያደገው ጸጋየ ከነጻነት በኋላ አምቦ አንደኛ ደረጃ የሆነ አድናቆትና አክብሮት የሰጡት ከበለጸገ • የት እንዳለህ ግራ እንደተጋባ ውኃ 2010፤3) በልጅ ኢያሱ ጊዜ የፊታውራሪ ትምህርት ቤት ገብቶ ሲማር ትምህርቱ በቀላሉ ችሎታው የተነሣ ነው፡፡ ሀብተ ጊዮርጊስ ጦር ንጉሥ ሚካኤልን ለማገድ ይገባው ጀመር፡፡ጎበዝ ተማሪ ከመሆኑም ባሻገር ወይም እርግጠኛ ከሎሬት ጸጋየ ሌሎች ሥራዎች ውስጥ የከርሞ ሲሄድ በምኒልክ ግቢ የእልፍኝ አሽከር የነበሩት ገና በ13 ዓመቱ ንጉሠ ነገሥቱ ቀዳማዊ ኃይለ እንዳልሆንህ ሆኖ ተሰማኝ አባቱ ሐምሳ አለቃ ገብረ መድኅን ከጦሩ ጋር ሥላሴ፤ ወላጆችና የትምህርት ቤቱ ማኅበረሰብ ሰው፤የእሾህ አክሊል፤ ጀሮ ደግፍ፤የደም • ንቃተ ህሊና ማጣት ነበሩ፡፡ያኔ የአንኮበር ከተማ በጦርነት ሲቃጠል በተገኙበት ግፍ የተሞላውን የዲዮኒሰስ የዳኝነት አዝመራ—ሲጠቀሱ በአብዮቱ ዘመን ሀሁ በጊዜው ቤት ንብረታቸው የተቃጠለባቸው ሥራ መነሻ አድርጎና የዳኞችን አድላዊነት በስድስት ወር፤እናት ዓለም ጠኑ፤መልእክተ Ontario Government ሰዎች ለጥበቃ ለየትልልቁ ሰው ተከፋፍለው የሚያመለክት ቴአትር ደርሶ ባቀረበ ጊዜ ወዛደር፤ሀሁ ወይም ፐፑ፤አቡጊዳ ቀዊሶ— ................................... ሲሰጡ የእርሱ እናት ቤተ ሰቦችም በአባቱ ጥበቃ ተወዳጅነትን አግኝቷል፡፡ሥራውም በአዲስ የመሳሰሉት ይጠቀሳሉ፡፡በግጥም ደረጃ ዐድዋ፤ ሥር ውለው ከአንኮበር ይወጣሉ፡፡ ዘመን ጋዜጣ በጊዜው ታትሞለታል፡፤
COVID-19
ከጊዜ በኋላ የቤተ መንግሥት የግቢ ሚኒስትር የነበሩት ዘመዱ ፊታውራሪ ኢብሳ የጸጋየን ሴት አያት ልጅሽን ፈለቀችን ለወንድሜ ለአምሳ አለቃ ገብረ መድኅን ዳሪለት ብለው ስምምነት ከተደረገ በኋላ እናቱ በ13 ዓመታቸው አባቱን ያገባሉ፡፡ጸጋየ ከመውለዱ በፊትም ወላጅ አባቱ የኢጣሊያ ጦር እየገፋ በመምጣቱ ወደ ማይጨው ይዘምታሉ፡፡በቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ የተመራው የኢትዮጵያ ጦር ድል ሳይቀናው ቀርቶ ማይጨው ላይ እንደተፈታና ወላጅ አባቱም ገና ወደ ቤታቸው ሳይመለሱ በፊት ጣሊያን በባንዳ ሰላዮቹ አማካይነት የዐርበኞችን ቤት እያሰለለ ማቃጠል ፤ንብረታቸውን መዝረፍና ቤተሰባቸውን ማሳደድ ሲጀምር ሕፃኑ ጸጋየ ገና አራስ ቤት እያለ ቤታቸው እዚያው ቦዳ ውስጥ በባንዳዎች ተቃጠለ፡፡ እናቱ ወይዘሮ ፈለቀች ቤታቸው ሲቃጠል አራስ ልጃቸውን ወደ ጓ,ሮ በመውሰድ ከባሕር ዛፍ ጀርባ በአገልግል ውስጥ አድርገው ከደበቁት በኋላ ከባንዳዎች ጋር መታኮስ ይጀምራሉ፡፡ የባንዳው ጦር በርትቶ ጨርሶ ሊደመስሳቸው ሲል የአባቱ ባልደረቦች ደርሰው ነፍሳቸውን ያተርፏቸዋል፡፡ ከሞት እንደተረፉ ወላጅ እናቱ ጸጋየን ይዘው ወደ አያት ቅድመ አያቶቻቸው ቀየ ወደ ጎረምቲ ይሰደዳሉ፡፡በኋላ ቤታቸውን ያቃጠለባቸውን ሰው ለመፋረድ ቤተ ሰቦቹ ለዳኞች አቤቱታ ቢያቀርቡም ጉቦ የለመዱት ዳኞች ሳይፈጽሙላቸው ይቀራሉ፡፡
TZTA Jube 2020
የአንደኛና የመለስተኛ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርቱን በአምቦ ከተማ ያጠናቀቀው ጸጋየ የከፍተኛ ደረጃ ትምህርቱን በአዲስ አበባ በጀኔራል ዊንጌትና በንግድ ሥራ ትምህርት ቤቶች አጠናቅቋል፡፡ በሕግ የኤል ኤል ቢ ዲግሪውን ከአሜሪካ፤ ቺጋጎ ከብላክ- ስቶን የሕግ ትምህርት ቤት የተቀበለ ሲሆን በ29 ዓመቱ በሥነ ጽሑፍ ከቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ እጅ ሽልማት ወስዷል፡፡ በተለይም የግጥሙን የሐሳብ ጥልቀት ለመረዳት ብዕረ ከባድ የሆነው ሎሬት ጸጋየ በቁጥር ከ30 በላይ የሆኑ ቴአትሮችን በአማርኛም ፤በእንግሊዝኛም ደርሶና ከውጭ ቋንቋ ተርጉሞ ለኢትዮጵያውያንና ለውጭ አገር ተመልካቾች አሳይቷል፡፡በተለያየ የኃላፊነት ደረጃ ቴአትር ቤቶችን በዲሬክተርነት መርቷል‹‹ ቤተ ቴአትር መሥርቷል፡፡በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ በመምህርነት ሠርቷል፡፡ በባህሉ ዘርፍ በምክትል ሚኒስትርነት ሀገሩን አገልግሏል፡፤በሙያው በአፍሪካና በተቀረው ዓለም የታወቀ ሲሆን የቴአትርና የጥናት ዝግጅቱን በሴኔጋል፤በናይጀሪያ፤ በግብጽና በሌሎች አገሮች አቅርቧል፡፡ የእንግሊዝን፤ የፈረንሳይን፤ የሮምንና የሌሎች አገሮችን የቴአትርና የድራማ ጥበብ ተዘዋውሮ መቅሰሙና፤በልዩ ልዩ ሀገራት ጥበባዊ ጉዞ ማድረጉ፤ በተባበሩት መንግሥታት የትምህርት፤የሳይንስና የባህል ድርጅት የነጻ ትምህርት እድል አግኝቶ የቴአትር ሙያን በተግባር ማጥናቱ፤እኤአ በ1960 ዎቹ ላይ
13
https://www.mywebsite.com
*
https://www.tzta.ca
COVID-19 ምንድነው?
ከገጽ 8 የዞረ 3ኛ. ሴቶችና ሴቶች ልጆች በዚህ መጠለያ አስፈላጊውን ጊዜያዊ ከለላ ካገኙ በኋላ ረጅሙን የሕይወት ጉዞ ለመጋፈጥ መማር፣ ሙያዊ ስልጠና ማግኘት፣ ሥራ መሥራት፣ አምራች ዜጋ መሆንና የራሳቸውንም ቤተሰብ ወደ መመስረት ካልተሸጋገሩ አሁን የምናደርገው ጥረት ከጊዜያዊ መፍተሔነት ያለፈ አይሆንም፡፡ ስለዚህ የተቀናጀነና ሙሉ የሆነ ዘላቂ መፍትሔ ለማምጣት ከዚህ ያለፈ ሥራ ይጠብቀናል፡፡ ተቀናጅቶ መሥራትን ባህል ማድረግ አለብን፡፡ 4ኛ. ሕጎቻችን የተበደሉ ሴቶችን ምን ያህል በአግባቡ የሚደግፉ መሆናቸውን ማየት አስፈላጊ ነው፡፡ ከመነሻውም ጾታዊ ጥቃት ተገቢውን ትርጓሜ ይዞ ተገቢው ቅጣት ሊኖረው ይገባል፡፡ 5ኛ. ስለሴቶች በህብረተሰቡ ዘንድ ሥር የሰደደ የተዛባና አድሎአዊ አመለካከትና አስተሳሰብ ሊለወጥ ይገባል፡፡
ኮሮናቫይረስ ምንድነው?
ኖቭል ኮሮናቫይረስ 2019 (COVID-19) በዋነኝነት ከሰው ወደ ሰው በሕመሙ ከተጠቃ ሰው በሚያስልበት ወይም በሚያስነጥስበት ጊዜ ከመተንፈሻ አካል በሚወጣ ጠብታ የሚተላለፍ አዲስ የቫይረስ ዓይነት ነው። የሕመም ምልክቶች አንድ ሰው ለሕመሙ ከተጋለጠ ከ 2-14 ቀናት በኋላ ሊታዩ ይችላሉ። ሪፖርት የተደረጉ በሽታዎች ዝልቀታቸው ከመጠነኛ የሕመም ምልክቶች እስከ በጣም ከባድ እንዲሁም ሕመሙ መኖሩ በተረጋገጠበት ሁኔታ እስከ ሞትም ድረስ ነው።
ምልክቶቹ እነዚህን ያካትታሉ፥ • • •
ትኩሳት ሳል የትንፋሽ እጥረት
COVID-19 በብዛት በበሽታው ከተጠቃ ሰው ወደሌላ በነዚህ ነው የሚተላለፈው፥ • • •
በሳል ወይም በማስነጠስ ከመተንፈሻ አካል በሚወጡ ጠብታዎች። ከሰው ጋር የቅርብ ንክኪ በማድረግ፣ እንደ እጅ መጨባበጥ። ቫይረሱ ያለበትን ነገር ነክቶ እጅ ሳይታጠቡ አፍ፣ አፍንጫ፣ ወይም አይን በመንካት።
እራስዎን እንዴት መከላከል ይችላሉ? • •
ሲታመሙ እቤትዎ ይቆዩ። አይንዎን፣ አፍንጫዎን እንዲሁም አፍዎን መንካት ያስወግዱ። • እጅዎን ቶሎ ቶሎ በሳሙናና በውሃ ቢያንስ ለ20 ሰከንዶች ይታጠቡ። ይህ ንፍጥዎን ከተናፈጡ፣ ካሳሉ፣ ወይም ካስነጠሱ በኋላ፤ መጸዳጃ ቤት ከተጠቀሙ፤ እንዲሁም ከመመገብዎ ወይም ምግብ ከማዘጋጀትዎ በፊት በተለይ አስፈላጊ ነው። • ሳሙናና ውሃ ማግኘት ካልቻሉ፣ ቢያንስ 60% አልኮል ያለው ከአልኮል የተሰራ የእጅ ማጽጃ ተጠቅመው መላው እጅዎን እስኪሸፍን ድረስ አድርገው በሁለቱ እጆችዎ እያዳረሱ እስኪደርቅ ድረስ ይሹት። • ሲያስሉ ወይም ሲያስነጥሱ በሶፍት አፍዎና አፍንጫዎን ይሸፍኑ፣ ከዚያ ሶፍቱን ቆሻሻ መጣያ ውስጥ ይጣሉት። (የተናፈጡበትን ሶፍት ጠረጴዛ ላይ ማስቀመጥ ያስቀመጡበት ጠረጴዛ በጀርም እንዲበከል ያደርገዋል።) • ቶሎ ቶሎ የሚነኩ እቃዎችንና ነገሮችን የሚነፋ ማጽጃ ወይም ማበሻ ተጠቅመው ዲስኢንፌክት ማድረግ (ጀርሞችን መግደል) ልማዳዊ ያድርጉ። • በበሽታው የመያዝ አደጋ ከፍተኛ ወደሆነባቸው አገሮች መጓዝን ያስወግዱ። ሲዲሲ ደረጃ 2 ወይም 3 የጉዞ መመሪያ ወደ አወጣባቸው አገሮች ወይም በነሱ በኩል ወደሌላ አገር አላስፈላጊ የሆነ ጉዞ እንዳይደረግ እያበረታታን ነው። (https://www. cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/travelers/ index.html) የበሽታ ቁጥጥርና ክልከላ ማእከል (ሲዲሲ) ጤነኛ የሆኑ ሰዎች ከመተንፈሻ አካል ሕመሞች፣ COVID-19 ን ጨምሮ፣ እራሳቸውን ለመከላከል ጭምብል እንዲያደርጉ ምክረ ሃሳብ አይሰጥም። የጤና ባለሙያ ከመከረ ብቻ ነው ጭምብል ማድረግ ያለብዎት። ጭምብል መጠቀም ያለባቸው ሰዎች COVID-19 ያለባቸውና እንደ ሳል፣ ማስነጠስና ትኩሳት ያሉ የመጠቃት ምልክቶች የሚታዩባቸው ናቸው። ይህም ሌሎችን ከመጠቃት አደጋ ለመከላከል ነው።
ከታመሙ ምን ያደርጋሉ •
ከታመሙ ወይም የህመም ምልክት ባይታይቦትም እንኳ ለቫይረሱ ተጋልጫለሁ ብለው ካመኑ፣ ቤትዎ ይቆዩ።
TZTA Jube 2020
• •
ቤትዎ ውስጥ ካሉ ሌሎች ሰዎች እራስዎን ይለዩ፣ ይህ በቤት ውስጥ እራስን ማግለል በመባል ይታወቃል። ትኩሳት፣ ሳል፣ እንዲሁም የትንፋሽ እጥረት ለመኖሩ እራስዎን ይከታተሉ።
• የሕክምና ግምገማ ወይም ምክር ምን ጊዜ መሻት አለቦት? •
አጣዳፊ የጤና ችግር ካለብዎ ወደ 911 ይደውሉ። አጣዳፊ የጤና ችግር ካለብዎትና ወደ 911 መደወል ካስፈለግዎ፣ ለኦፕሬተር COVID-19 እንዳለብዎት ወይም ሊኖርብኝ ይችላል ብለው እንደሚያስቡ ያሳውቁ። ከተቻለ፣ የሕክምና እርዳታ ከመድረሱ በፊት ጭምብል ያድርጉ። • እድሜዎ 60 ዓመትና ከዚያ በላይ ከሆነ፣ ወይም የሚያሳስቡ የጤና ሁኔታዎች እንደ እርግዝና፣ የልብ በሽታ፣ የስኳር በሽታ የሳንባ በሽታ እንዲሁም የተዳከመ በሽታ የመከላከል አቅም ካልዎት፣ COVID-19 በጤናዎ ላይ ሊያመጣ የሚችለውን አደጋ ለመወሰን እንዲሁም የህመም ምልክቶችን እንዴት ማስታመም እንደሚቻል እቅድ ለማውጣት ከሐኪምዎ ጋር አብረው ይስሩ። • ለተባባሰ ህመም ወይም ለመተንፈስ ችግር፣ እባክዎን መደበኛ ሐኪምዎን ያግኙ ወይም በቪዲዬ ሕክምና ማግኘትን ግምት ውስጥ ያስገቡ። • በከፍተኛ ሁኔታ ጤንነትዎን አደጋ ላይ ሊጥል የሚችል የጤና ችግር ከሌልዎት እንዲሁም የሕመም ምልክቶቹ መጠነኛ ከሆኑ፣ በግንባር ቀርበው መገምገም እንዲሁም የ COVID-19 ምርመራ ማድረግ አያስፈልጎትም። (እባክዎን ከታች ያሉትን የቤት እራስን መለየትና እራስን ማግለል መመሪያዎች ይመልከቱ) አጣዳፊ የጤና ችግር ከሌሎት ወይም ሐኪም እንዲሄዱ ካልመከሮት በስተቀር ወደ ድንገተኛ ክፍል መምጣትን እንዲያስወግዱ በአክብሮት እንጠይቅዎታለን። ይህ በሽታውን የማሰራጨት እና ማሕበረሰቡን በተጨማሪ ለበሽታው የማጋለጥ አደጋን ለመከላከል ይረዳል እንዲሁም በጣም አስፈላጊና ውሱን የሆኑ ለድንገትኛ ጊዜ አስፈላጊ የሆኑ አቅርቦቶችን በጣም ለታመሙ ሰዎች እንድናውል ያስችለናል።
ማነው መመርመር ያለበት?
በአሁኑ ወቅት የተለመደው ጥያቄ “ለምንድነው የማልመረመረው?” የሚል ነው፣ መልሱ፥ ሁሉም ሰው መመርመር አያስፈልገውም ነው። በሲዲሲ የተቀመጡ የተወሰኑ መስፈርቶችን እስካላሟሉ ድረስ የጉንፋን የመሰሉ የህመም ምልክቶች ያሉዋቸው ሰዎች ለ COVID-19 እየተመረመሩ አይደለም። መስፈርቶቹ በሲዲሲ የተቀመጡት በበሽታው የመያዝ እድላቸው ከፍተኛ ለሆኑ ሰዎች ብቻ አዲስ መመርመሪያዎች በድንገተኛ ሁኔታ ጥቅም ላይ እንዲውሉ ለሚያስችለው በ FDA-የጸደቀ የድንገተኛ ጊዜ አጠቃቀም ፈቃድ ቅድመ ሁኔታ ሆነው ነው። ሆስፒታል የገቡና የህመም ምልክት ያላቸው ነገር ግን በሽታቸው ይህ ነው ሊባል ያልቻለ ሰዎችን ለማካተት እንዲቻል ባለፈው ሳምንት መስፈርቶቹ ሰፋ እንዲሉ ተደርጓል። ይህ ተጉዘው የነበሩ እንዲሁም በሽታው እንዳለበት ከታወቀ ሰው ጋር ግንኙነት የነበራቸውን ሰዎች ከመርመር በተጨማሪ ነው። ይህ ሁኔታ በፍጥነት እየተለወጠ ስለሆነ ከጊዜ ወደ ጊዜ ብዙ ሰዎችን ለማካተት መስፈርቶቹ ይለወጡ ይሆናል።
ቤት ውስጥ እራስን የለየት እና የማግለል መመሪያዎች፥
በአሁኑ ጊዜ ትኩሳት፣ የመተንፈሻ አካል የህመም ምልክቶች ካሉ ወይም በቫይረስ ከታመሙ፣ ሌሎችን የሚያጋልጡበትን ሁኔታ ማስወገድ አለብዎት። በጉዞ ምክንያት ወይም በሽታው እንዳለ በታወቀበት ሁኔታ
14
በቀጥታ ለ COVID-19 በጎላ መልኩ ከተጋለጡ፣ ወቅታዊው ምክረ ሃሳብ ምንም እንኳን የህመም ምልክቶች ባይኖርዎትም ወይም ህመምዎ ለውጥ ቢያመጣም ለ 7 ቀናት ቤትዎ እንዲቆዩ (ሆም ኳረንቲን - ቤትዎ ውስጥ እራስዎን መነጠል) ነው። ከታመሙ፣ የምንመክረው ለ 72 ሰዓታት (ያለትኩሳት ወይም ያለ የህመም ስሜት) እስኪሆኑና እስኪሻልዎት ድረስ ሌሎችን ማጋለጥ ማስወገድ (ሆም አይሶሌሽን - ቤትዎ ውስጥ እራስዎን ማግለል) ነው። ብዙ ሰዎች ከታመሙ በኋላ ለረጅም ጊዜ ሳል ይኖራቸዋል - ከዚያ ውጪ ደህና ከሆኑ፣ ወደ ተለመዱ ተግባሮችዎ መመለስ አደጋ እንደሌለው እንዲወሰን ከሐኪምዎ ወይም ከታች ከተጠቀሱት የመርጃ ምንጮች ጋር ይገኛኙ።
ቤት ውስጥ እራስን የመለየትና ቤት ውስጥ እራስን የማግለል መመሪያዎች እነዚህን ያካትታሉ፥ • • • • • • • • • •
•
•
እቤትዎ ይቆዩ እንዲሁም ቤትዎ ሰው አይምጣ። ወደሌላ ሰው ቤት አይሂዱ። የሕዝብ መጓጓዣ አይጠቀሙ። ሕክምና ለመሻት ካልሆነ በስተቀር፣ ከቤት የሚያስወጣዎትን ማንኛውንም ነገር ይገድቡ። ወደ ስራ፣ ትምህርት ቤት ወይም የሕዝብ ቦታዎች አይሂዱ። ከቤተሰብ አባላት ጋር የቅርብ ግንኙነት ያስወግዱ (ሲቻል በ 10 ጫማ ይራቁ)። ሳልዎንና ማስነጠስዎን ይሸፍኑ። “በከፍተኛ ሁኔታ የሚነኩ” ነገሮችንና ሁሉ በየቀኑ ያጽዱ። የሚቻል ከሆነ፣ የሚተኙበት ክፍል እንዲሁም ሽንት ቤት/መታጠቢያ ቤት ለብቻዎ ይለዩ። የግል የቤት ውስጥ እቃዎችን (ሰሃኖች፣ የመጠጫ ብርጭቆዎች፣ ኩባያዎች፣ ማንኪያ ሹካዎች፣ ፎጣዎች ወይም አንሶላ/አልጋልብስ) ቤትዎ ውስጥ ካሉ ከሌሎች ሰዎች ወይም የቤት እንስሳት ጋር መጋራትን ያስወግዱ። ወደ ሐኪምዎ ከመሄድዎ በፊት ይደውሉ። ይህ የጤና አገልግሎት ሰጪው ክፍል ሌሎች ሰዎች እንዳይበከሉ ወይም እንዳይጋለጡ አስፈላጊ እርምጃዎችን እንዲወስድ ይረዳል። ለ COVID-19 ምርመራ ተደርጎሎት ከሆነ፣ ሐኪምዎ ውጤቱን እስኪያሳውቆት ድረስ እቤትዎ ይቆዩ።
•
ማህበረሰባችን የሚፈጸመውን አስገድዶ መድፈር ያለ እድሜ ጋብቻን፣ ሴትን ልጅ ዝቅ አድርጎ መመልከትን መቃወምና መጠየፍ አለበት፡፡ ለችግሩ ምክንያት በሆኑ በጣም ጥቂት ወንዶች ሳቢያ እጅግ መልካም አርአያና ምሣሌ የሆኑ ብዙሃኑ ወንዶች አባቶች፣ ወንድሞች አሉን፡ ፡ ለአፍታም መዘንጋት የለበትም፡፡ ለመልካሞቹ ስንል በጥንቃቄ መያዝ ያለበት ጉዳይ ነው፡፡ ይህ ከፍተት ካልተደፈነ ችግሩ ዘላቂ መፍትሔ አያገኝም ፡፡ ጉዳዩ ከመንግስት ብቻ የሚጠበቅ ሳይሆን የአጋር ድርጅቶችን ከፍተኛ ቅንጅትንና ትብብርን እንዲሁም አጠቃላይ የማህበረሰቡን ድጋፍ ይጠይቃል፡፡ በዚህ ረገድ የሚያስመሰግን ሥራ የሠሩ የመጠለያ አገልግሎት የሚሰጡ ተቋማት፣ የሴቶች ማህበራት፣ የሴቶች የህግ ባለሙያዎች ፣ የሴቶች ቅንጁት ማህበራት በሥርዓተ ጾታ እኩልነት ዙሪያ የሚሰሩና የሴት መብት ተሟጋቾች አሁንም ቁልፍ ሚና አላቸው፡፡ ለሚያደርጉት ሁሉ ላመሰግናቸው እወዳለሁ፡፡ አብረን ነን፡፡ ለመሆኑ ግን ስንቶቻችን ነን የሴቶች መጠለያና ማረፊያ አገልግሎት ላይ የተሰማሩ ድርጅቶችን የምናውቅ? ተጐጂዎችን የጎበኘን? የረዳን? ስንቶቻችን ነን ሌሎች መጠለያዎች እንዳሉ የምናውቅ? ስንቶቻችንስ ነን ተመሳሳይ ተቋሞች እንዲቋቋሙ የረዳን? ጥቃት ለደረሰባቸው ወንዶች ልጆች መጠለያ መኖሩን የምናውቅ? የጾታ ጥቃት ለሚደርስባቸው በርካታ መጠለያዎች ያስፈልጉናል፡፡ ስለዚህ ሁላችንም የበኩላችንን መወጣት ይገባናል፡፡ በቅርቡ የተሰማው አሳዛኝ ዜና ኮሮና ቫይረስ በአገራችን ከተከሰተ ወዲህ አንድ መቶ አንድ ሴቶች፣ ሴት እና ወንድ ሕፃናቶች ሳይቀሩ መደፈራቸውን ነው፡፡ አስደንጋጭ ዜና ነው፡፡ በምንም መስፈርት ተቀባይነት የሌለውና ከባህላችንና ከእምነቶቻችን የራቀ ተግባር ነው፡፡ የተጎዱት ሴቶች እና ሴትና ወንድ ህጻናት ፍትህ ማግኘት አለባቸው፡ ፡ ከትምህርት ቤቶች መዘጋት ጋር ተያይዞ ከ30 ሚልዮን በላይ ተማሪዎቻችን ቤት ውለዋል፡፡ በቅርቡ እንደሰማነው ከአንድ ክልል ብቻ 500 ሴት ወጣቶች ያለ ዕድሜያቸው ተድረዋል፡፡ ወደ 1 ሺ የሚጠጉ ጋብቻዎችን ማስቀረት ተችሏል፡፡ በብዙ ጥረት ሴቶች ልጆች ወደ ትምህርት ቤት እንዲገቡ ቢደረግም ችግሩ ገና አልተቀረፈም፡ ፡ ከኮሮና ቫይረስ በኋላ ትምህርት ቤቶች ሲከፈቱ በርካታ ሴት ተማሪዎች ላይመለሱ ይችላሉ፣ ግኝቶቻችን ወደ ኋላ እንዳይመለሱ የሚል ከፍተኛ ሥጋት አለኝ፡ ፡ የወቅቱ ሁኔታ ምን ዓይነት አደጋ ላይ እንዳሉ ያሳየን ከመሆኑም በላይ ት/ቤት ለሴት ተማሪዎች ከብዙ አደጋ መጠበቂያቸው እንደሆነም አረጋግጧል፡፡ ትምህርት ቤት ለሴት ልጆች ያለ ዕድሜ ጋብቻን የሚያስቀርና እና በቤት ውስጥ ካለ ተደራራቢ የሥራ ጫና የሚያሳርፍ መሆኑም ተረጋግጧል፡፡
ይህ ማለት ቤተሰቦቼ ወይም አብሬ የምኖራቸው መዘንጋት የሌለብን ትልቁ ጉዳይ፡- በአንዲት ሴት ላይ ሎሎች ሰዎች እራሳቸውን-መለየት አለባቸው የሚደርስ ማንኛውም ጥቃት በሁሉም ሴቶች ላይ ማለት ነው? የተሰነዘረ መሆኑን ማመን አለብን፡፡ በሕክምና ባለሙያ እንዲያደርጉ እስካልተነገራቸው ድረስ፣ ሌሎች የቤተሰብ አባላት እራሳቸውን-መለየት አያስፈልጋቸውም። እርስዎ የሕመም ምልክቶች ማሳየት ከጀመሩና COVID-19 ይኖሮታል ተብሎ ከተጠረጠረ፣ የቤተሰብዎ አባላት ከእርስዎ ጋር የቅርብ ግንኙነት እንዳላቸው ይመደቡና ከዚያ እራሳቸውን-መለየት ያስፈልጋቸዋል።
ቫይረሱ እንዴት ነው የሚታከመው?
COVID-19 ያላቸው ብዙ ሰዎች በራሳቸው ያገግማሉ። ለ COVID-19 የሚመከር የተለየ ፀረ-ቫይረስ መድሃኒት የለም። COVID-19 ያላቸው ሰዎች የህመም ምልክቶችን ለማስታገስ ድጋፍ ሰጭ እንክብካቤ ማግኘት አለባቸው። ከባድ ለሆኑ ሁኔታዎች፣ ሕክምናው ወሳኝ የሆኑ የውስጥ አካላትን አሰራር ማገዝ ማካተት አለበት።
ተጨማሪ መረጃ
ስለ ኮሮናቫይረስ ወቅታዊ የሆነ መረጃ እንዲሁም የኮሚኒቲውን የሕዝብ ጤና ምላሽ ለማግኘት፣ የአካባቢዎን የሕዝብ ጤና ድርጅት ስልክ ደውለው ይጠይቁ ወይም ይጎብኙ።
https://www.mywebsite.com
የሚደፈሩ ሴቶች ላይ የሚደርሰው ስቃይና ሰቆቃ አሳዛኝና መሪር ነው፡፡ የአገር ሀብት በከንቱ እየጠፋና እየባከነ ነው፡ ፡ ከኮሮና ቫይረሱ ጋር ብቻ አያይዘን እንዳናየው እሠጋለሁ፡ ፡ ከእርሱ ጋር ለአንድ ወቅት ጮኸን ከወረርሽኙ ስንገላገል የሚቆም ችግር አድርገን እንዳናየው አደራ እላለሁ፡፡ የባሰ ይሆን እንደሆን እንጂ፣ በእርግጥም ደግሞ ተባብሷል፣ ችግሩ ተንሠራፍቶ ያለ፣ በቂ ፍርድ እና ቅጣት ማግኝት ያለበት ጉዳይ ነው፡፡ ሳንዘናጋ፤ በአግባቡ ተቀናጅተን በሴቶች ላይ የሚደርሰው ጾታዊ ጥቃት ለሃገር ጠንቅ ስለሆነ እንደዋንኛ የጋራ ጠላት ልንዋጋው ይገባናል፡፡ የሴት ልጅን መብት ማስከበር የተሳነው ማህበረሰብ የውድቀት እንጂ የስኬት ታሪክ ሊኖረው አይችልምና ሁላችንም እንነሳ፡፡ ደጋግሜ እንዳልኩት ዓለምአቀፍ የሴቶች ቀን፣ የጾታ ጥቃት ተቃውሞ ቀን . . . ወዘተን በዕለታቸው ማክበር እንደተጠበቀ ሆኖ የሴቶችን ጉዳይ በአግባቡ እስካልፈታን ድረስ የ365 ቀናት ተባብረን፣ ተቀናጅተን የምንረባረብበት የቤት ሥራችን ሊሆን ይገባል፡፡ አዲስ አበባ፣ ሰኔ 4፣ 2012 (ኤፍ.ቢ.ሲ)
*
https://www.tzta.ca
ፕራይም ሚኒስቴር ትሩዶ CERB በ 8 ሳምንቶች እንደሚራዘም አስታውቋል
ግብፅ በአባይ ላይ የምታሳየው ትዕቢትና እብሪት የውሃ ጥቅሞቿን አያስከብሩላትም ብርሃኑ አበጋዝ*
ፕራይም ሚኒስቴር ትሩዶ
ዮርዳኖስ ፕሬስ የኦቪታዋ _ ጠቅላይ ሚኒስትር ጀስቲን ትሩዶ በበኩላቸው በ CVID-19 ወረርሽኝ ወረርሽኝ ሳቢያ ሥራቸው ለአጡ ሰዎች መንግስት ሳምንታት እንደሚራዘም ተናግረዋል ፡፡ ሰዎች ሥራቸውን በማጣታቸው ወይም በወረርሽኙ ወረርሽኝ ሳቢያስሥራቸው በከፍተኛ ሁኔታ በመቀዘቀዙ ምክንያት ለእርዳታ ከተመዘገቡበት ቀን ጀምሮ የካናዳ የድንገተኛ አደጋ ምላሽ ዋጋ በወር 2000 ዶላር ለ 16 ሳምንታት ወይም ለሁለት ወራት ያህል ክፍያውን ይቀጥላ፡፡ የመጀመሪያዎቹ የአመልካቾች ጥምር ቡድን በሚያዝያ ወር መጀመሪያ ላይ የተመዘገበው የመክፈያ ጊዜያቸውን በቅርቡ በሐምሌ መጀመሪያ ላይ እንዲጠናቅቅ ነው የተወሰነው፣ በዚህም ምክንያት ወደ ኋላ መመለስ የማይችሉ እና ሌሎች በጤና ምክንያቶች ወደ ሥራ የማይሠሩ ናቸው የሚል ስጋት አላቸው ፡፡
ከግምቶቹ ውስጥ በእኩል በግብር ስርዓት በኩል በተሰጠ የ45 ቢሊዮን ዶላር የደመወዝ ድጎማ መርሃ ግብር እና አርብአርሰናል ለተለያዩ ኩባንያዎች መተግበሪያዎችን ለሚከፍሉ አነስተኛ እና መካከለኛ ንግድ ድርጅቶች የብድር ፕሮግራም ናቸው ፡፡ ''እነዚህ ተጨማሪ ግምቶች በዓለም አቀፍ ደረጃ ወረርሽኙን ለመቋቋም በመንግስት ያስተላለፈውን የወጪ መጠን በጣም የሚያካትቱ ቢሆንም የታቀደውን ወጪ በሙሉ ግን አያካትትም 'ሲል ጽፈዋል። ስለዚህ 'መንግስት በ COVID-19 ምላሾች ላይ መንግስት ምን ያህል እንደሚያወጣ ሙሉ ለሙሉ ለፓርላማ አባላት አልተነገረም።' ' የፌዴራል ባለሥልጣናት ባለፈው ወር መጨረሻ በተደረገው ስምምነት መሠረት ለአራት ሰዓታት ያህል በመወያየት ብቻ ከፌዴራል ባለሥልጣናት ስለ ግምቶቹ መልስ ማግኘት አስቸጋሪ እንደሚሆን x ያስጠነቅቃል ፡፡
ፕራይም ሚኒስቴር የኮሮናቫይረስ› ስርጭትን ለመዋጋት የታዘዙትን የጅምላ መዘጋት እያገገመ መሆኑን አስረድተዋል ፣ ነገር ግን ብዙ የሚሄካዱበት መንገድ አለ ፡፡
ወግ አጥባቂዎች እና የብሎግ ኪቤኪስ በጀትና በጀት ግምቶች ዙሪያ ከመንግስት የበለጠ ግልፅነት እንዲሰጡ ጠይቀዋል ፡፡
መንግስት ተጨማሪ ለውጦች እንደሚያስፈልጉ ለመወሰን ዓለም አቀፋዊ የተሻሉ አሰራሮችን ይመለከታል ብለዋል ፡፡
ፕራይም ሚኒስቲር በተጨማሪ ካናዳና አሜሪካ ቢያንስ እስከ ጁላይ 21 ድረስ በሁለቱ ሀገራት መካከል አስፈላጊ ያልሆነን ጉዞ መገደብ እንደሚቀጥሉ ተናግረዋል ፡፡
እ.ኤ.አ. ሰኔ 4 ቀን ቀድሞውኑ 43.51 ቢሊዮን ዶላር አውጥቶ የ 60 ቢሊዮን ዶላር በጀት የሚሸፍነው ለተጨማሪ ጥቅሙ ተጨማሪ እሴት ይጨምራል ፡፡
ከንግድ ፍላጎቶች እና ከድንበር ማህበረሰቦች ጫና ቢፈጠርም ፣ ሆኖም ትርዶ በመጨረሻው ጊዜ የድንበር ገደቦችን እንዴት እንደሚያቃልሉ ፍንጭ አልሰጡም ፡ ፡
የፓርላማው የበጀት ሃላፊ ባለፈው ሳምንት ባቀረበው ሪፖርት ላይ ከፍተኛውን የሳምንታት ብዛት ከ 16 ወደ 28 ማራዘም እና ፕሮግራሙ እስከ ጥር 2021 ድረስ ማራዘም 57.9 ቢሊዮን ዶላር ያህል ወጪ ያስወጣል ብለዋል፡፡ ሚ/ር ትርዶ የወጪ አወጣጡን አላቀረበም ፣ ነገር ግን የመንግስት እሳቤዎች እገዳዎች ቀለል ባሉበት እና ንግዶች እንደገና ስለሚከፈቱ የመንግስት የልማት ትብብር (CERB) በጣም ጥቂት ሰዎች እንደሚያስፈልጋቸው ነው ፡፡ ለቅርብ ጊዜ አናሳ ሊበራል ፓርቲዎች የፓርቲው ድጋፍ በመጪው የመተማመን ድምጽ ለ CERB ማራዘም ከኒው ዴሞክራቶች ጥያቄ ሆኖ ተገኝቷል ፡፡ የተጨማሪ ወጭዎች ቀደም ሲል በፀደቀው ወጭ 81 ቢሊየን የአሜሪካ ዶላር እንደሚገመት እና ፓርላማው የሚመረጡበት 6 ቢሊዮን ዶላር ተጨማሪ እርምጃዎችን ይገምታል ፡፡ ነገር ግን የበጀት ሀላፊ በሪፖርቱ ላይ እንዳስታወቁት በመንግስት ቃል የገቡት በርካታ እርምጃዎች አልተካተቱም ምክንያቱም የተቀናጀ የገቢ ፈንድ ተብሎ ከሚጠራው አልወጡም ፡፡
TZTA Jube 2020
የ 30 ቀናት እገዳዎች እ.ኤ.አ. በመጋቢት ወር ላይ እ.ኤ.አ. በ CVID-19 ወረርሽኝ ወረራ ላይ በተተገበረው እ.አ.አ. የተካተቱ ሲሆን አሁን ሶስት ጊዜ ያህል እንዲራዘም ተደርጓል ፡፡ እርምጃዎቹ እንደ ሽርሽር እና የግብይት ጉዞዎች ጊዜያዊ ጉዞን የሚከለክሉ ቢሆንም አስፈላጊ ሠራተኞች ፣ የንግድ መርከቦች እና ጊዜያዊ የውጭ ሠራተኞች ድንበሩን ማቋረጥ ይፈቀድላቸዋል ፡፡ በተከታታይ በትራፊክ ፍሰት ላይ የተመሠረተ እና በሁለቱ አገራት መካከል የመንቀሳቀስ ችሎታን የሚደግፉ በካናዳ-አሜሪካ ድንበር አቅራቢያ ያሉ ማህበረሰቦች ቀስ በቀስ ኢኮኖሚያቸውን እንደገና ያስጀምራሉ፡፡ በአሜሪካ ግን ከቅርብ ቀናት ወዲህ አዲስ የተከፈቱ ግዛቶች አሁን ባሉበት የጉልበት ጭነት እና በሆስፒታል መተኛት መጠን መጨመር መጀመራቸው ስጋት ላይ ያለ የ COVID-19 ሁለተኛ ማዕበል ፍርሃት እየጨመረ ነበር ፡፡
የካናዳ ፕሬስ
15
በድንበር አላፊ ተፋሰሶች የመጠቀም ሉዓላዊ መብትን በተመለከተ የግብፆች ተረትና የሥነልቡናዊ ዕምነት ከሁሉም ማስረጃዎች አንፃር በተቃርኖ የሚያዝ ከንቱ ስሜት ነው። በሥነ-ልቡና አገላለጽ እውን ያልሆነ፣ ማስገረሙ አንዳንዴም ማሳቁ ያልቀረ፤ ለላይኛው የናይል ተፋሰስ አገር ህዝቦች ዕድለ ቢስነት በጭራሽ የማያቋርጥ ደንታ አልባ የሆነ፣ በሌሎች ሃብት የብቻ ተጠቃሚነት አመለካከትን ያቀፈ ፤ እንዲሁም የቅኝ-ግዛታዊ ስሜት የለከፈው አዕምሯዊ የመዛባት ስብዕናን የሚያጋልጥ ነው። ይህ ጉዳይ ደግሞ ነፃነት ወዳጆች በሆኑት ኢትዮጵያውያን ምልከታ በጎስቋላው ድህነታቸው አቅም ለሺህዎች ዓመታት ለዛሬዎቹ ሱዳንና ግብፅ ዕድገትና ልማት ያደረጉት የውድ ግዴታ ድጎማ በገንዘብ ቢተመን አስደንጋጭ ነው። ይታያችሁ፦ ከጥንት ግሪኮች ጀምሮ ግብፅ የአባይ ስጦታ ትባላለች። ሆኖም አባይ ደግሞ የኢትዮጵያ ስጦታ ነው። አማራጭ የለሽ ድምዳሜው ግብፅ የኢትዮጵያ ስጦታ ናት ማለት ነው! 80 በመቶ የሚሆነውን ውሃዋንና በምንም የማይተመነውን ውድ አፈር በየአመቱ የምትቀበለውና ምስጋና ቢሷ ግብፅ ኢትዮጵያን እንደ እናት ማየት ተስኗት ይባስ ብላ ስታቆረቁዛት ቆይታለች። ቀጥላለችም። የፕሮፌሰር መሃመድ ናስር ኤል ዲን አላም የቅርብ ጊዜ ሐተታ (አህራምኦንላይን፣ ሜይ 10፣12 እና 13፣ 2020) ትዕቢትና ንቀት የተቀላቀለበት ኦፊሴላዊ መሳይ ፕሮፓጋንዳ ታስቦበትና ሆን ተብሎ የተደረገ፣ የኢትዮጵያን አሳማኝ ማብራሪያ በተዛባና በአሳሳች ገጽታ ለማቅረብ የተዘጋጀና ጉዳዩን ጠንቅቀው ከሚያውቁት ሁሉ የማይጠበቅ መልዕክት ነው። በቅንነት በሚያስቡ አንባቢዎች ዘንድ የግብፅ መንግስታት የብቸኛ ተጠቃሚነትን በዘላቂነት በማስቀጠል ቅዠት መዋዠቃቸው የአደባባይ ምስጢር ከሆነ ውሎ አድሯል። ከሞኝ ቤት ሞፈር ይቆረጣል እንደሚባለው ይህን ሳያስተውሉ፣ የቀድሞው የውሀ ሀብትና መስኖ ሚኒስትርና መሰሎቻቸው የሚሰጧቸውን ስንኩል አስተያየቶች ያየ ተላላፊ አንባቢ ሸፍጡን አዙሮ ባያስተውል ይቅርታ ይደረግለታል። እውነታው ግን እንደሚከተለው ነው፦ • በዓለም ውስጥ ካሉት አብይ የውሀ ክልሎች ህጋዊ ዕውቅናና አጠቃላይ የውሃ ስምምነት የሌለው የአስራ አንድ ተፋሰስ አገሮች ንዋይ የሆነው ናይል ብቻ ነው። ሱዳንንና ግብፅን በተናጠል ያሳተፈው የ(1929) የቅኝ ግዛት ዘመን ስምምነትና የ(1959) ተጓዳኝ ሁለትዮሽ ስምምነት በኢትዮጵያ እውቅ ስላልተሰጣቸው ዛሬ ፉርሽ ናቸው። ይባስ ብለው እነዚህ ሁለት በሰው ሃብት አልቃሽ አገሮ በናይል ተፋሰስ ተጋሪ አገሮች ድርድር (Nile Basin Initiative) በዋናዎቹ ሰነዶች ላይ ፈርመ ሲያበቁ እማክተሚያው ውል ላይ ሊደረስ ሲል በመጨረሻዎቹ ሰዓታት ማሸግሸጋቸው በተለይ የግብፅን የአፈንጋጭነት እኩይ ቋሚ ስልት የሚያጋልጥባት ነው። • የታላቁን ሀዳሴ ግድብ በመሙላት ዕቅድ ላይ ግብፅና ሱዳን ግብዓታቸውን እንዲያያቀርቡ ተጋበዙ፣ እነርሱ ግን የየራሳቸውን ግድቦች ሲገነቡ ወይም ውሃውን ወዳልተገባ አቅጣጫ ሲወስዱ (ለምሳሌ የቶሽካ ቦይና ክምችት) ኢትዮጵያን ሳያማክሯት ነበር። ይህም የኢትዮጵያን ቅንነት ቢያሳይም ብልጣብልጦቹ ግን እንደሞኝነት ወስደውታል። • የመሀመድ አሊዋ ግብፅ፣ የአባይን መነሻ በቁጥጥር ይዛ ለመኖር ቁምጣ ሁለት ጊዜ የቀጥታ ጦርነት ወረራ አድርጋ ተሸንፋለች። ኢትዮጵያ በውሃ ሀብቷ ሳትጠቀም በክና እንድትቀር፣ የፖለቲካ መረጋጋት አጥታ በቁሟ እንድትሞት ግብፅ የምታደርገው ገደብ-የለሽ ጥረት፣ እንዲሁም ኢትዮጵያ ውሃዎቿን ለማልማት የፋይናንስ ድጋፍ እንኳ እንዳታገኝ እያደረገችው ያለው የዘመናች ዲፕሎማሲያዊ ዘመቻ የቅርብ ጊዜ ምሳሌዎች ናቸው። ግብፅ በማያስገርምና በማይማርክ ሁኔታ ከሚያስፈልገው በላይ የምታሳየው ዲፕሎማሲያዊ ሽር-ጉድና በወታደራዊ ኃይል ማስፈራራት ለኢትዮጵያዊያን ያን ያህል ግድ አልሰጠንም፤ የግብፅን ወታደራዊ ብቃትና የጂኦፖሊቲካል ተፅዕኖ ክህሎቶችን ብንገነዘብም። ግብፃውያን ለህልውናቸው በናይል ውሀ ላይ ያላቸውን ከፍተኛ ጥገኝነት ኢትዮጵያውያን
https://www.mywebsite.com
እንደምናከብርላቸው እመኑኝ። ደግን ልጅ እናቱም አትወደውም እንዲሉ በግብርም አሳይተነዋል። ነገር ግን እኛ ኢትዮጵያውያንም ድህነትን የታሪክ አተላ ለማድረግ ቆርጠን መነሳታችንን ወዳጅም ጠላትም እንዲረዳው ያስፈልጋል። የግብፅ ባለሥልጣናትና ምሁራን የኢትዮጵያን የሉዓላዊነት መብትና የድሆቿን ብዛት አውቀው ቸል ማለታቸው ፍጹም ግራ የሚያጋባ ነው፤ ሊወገዝ የሚገባውም ስንኩልነት ነው። አባይ፣ ተከዜና ባሮ የናይል ገባሮች የጥቅመት ጉዳይ ሲነሳ፣ ግብፃውያን እየበሉና በብርሃናማ አካባቢ ሲኖሩ ኢትዮጵያውያን በረሃብ ቸነፈርና በጨለማ መኖራቸውን ይቀጥሉበት የሚለውን አስጠሊታ አስተሳሰብ ዛሬ የሚቀበል ማነው? ግብፅ በረሃ ስለሆነች የናየልን ውሀ መቶ በመቶ ይገባኛል ስትል፣ ኢትዮጵያም የሌላትን ግን መቶ በመቶ የሚያስፈልጋትን ዘይት ግብፅ ለመስጠት ለምን ፈቃደኛ አልሆነችም? ፍላጎት ብቻውን ወሳኝ ከሆነ ለምን ኢትዮጵያ ከአባይ ሌላ ባሉት ወንዞቿ ትጠቀም የሚለውን የብልጣብልጦች ክርክር እያቀረቡ በሌላ በኩል ደግሞ ፍልስጤማውያን ብዙ መሬታ ባላቸው በሌሎች የአረብ አገሮች እንዲኖሩ ይደረግ የሚል ኢፍታዊ ሃሳብ ሲራመድ አንድም ግብፃዊ የማይቀበለው? ወርቃማው ህግ የሚያስተምረውን ጥሰው በራሳቸው ላይ እንዲፈጸምባቸው የማይሽቱን ደካማን አስገድዶ በላተኛነትን ለምን በኢትዮጵያ ላይ ከመፈጸም አልፈው ዘላለማዊ ሊያደርጉት ይመኛሉ? ሳይንሳዊ ጥናቶች እንደሚያመለክቱት ከአዋሽ በስተቀር 90 በመቶ የሚሆነው የኢትዮጵያ ፈሳሽ ውሃ ድንበር ተሻጋሪ ነው። በተለይም ለግብፅ፣ ለሱዳንና ለሶማሊያ የህልውና መሰረት ነው። ስለዚህ የውዝግቡ ዋና መንስዔ “የሁሉን አዎንታ የተጎናጸፈ ሁለገብ የናይል ውል” አለመኖሩ ነው። በሁለቱ የአፍሪካ ሃያል አገሮች የሚኖረው ከ200 ሚሊዮን በላይ ሕዝብ በጠባቡ የአባይ በሰፊው ደግሞ የናይል እኩል ተጠቃሚነትን ማረጋገጥ ወቅቱ አሁን ነው። በአለም አቅፍ ፍትሃዊ የወንዞች አጠቃቀምና እንክብካቤ ህግጋት የታነጸ ውል መፈራረም ዋናው መፍትሄ ነው። ለዚህም ሜኮንግ፣ዩፍሬቲስ፣ ጋንጅስ፣ ዳንዩብ፣ ኮሎራዶና ፓናማ የሚባሉትን ትልልቅ ወንዞች የሚያስተዳድሩትን ውሎች በአብነት ማጤን ጠቃሚ ነው። ከአስር አመታት በፊት ተጀምሮ በግብፅ አፈንጋጭነት ያልተጨረሰውን “የትብብር ስምምነት ማዕቀፍ” የሚባለውን የናይል ተፋሰስ አገሮች የድርድር ይዘት ማክተም ያስፈልጋል። አዲሱ ውል በኢትዮያ ሕዝብ አወንታን ለማግኘት ሶስት አምዶችን ወይንም የብሩጩማ እግሮችን መቸከል ይኖርበታል፦ 1. የናይልን ውሀ በፍትሃዊነት አብሮ መጠቀም። ይህ ጉዳይ ግብፅን አንቆ የሚያዛት ነው። ምክንያቱም ግብፅ ይህን ስምምነት ከተቀበለች አሁን የምትጠቀመውን የናይል ውሃ ግማሹን ያህል ልታጣ ትችላለች። ብሎም፦ውሃው ለሚመነጭባቸው ተፋሰስ አገሮች ከድርሻዋ በላይ ማግኘት ከፈለገች በልዩ ስምምነት መግዛት አለባት ማለት ነው። በድርቅ ወቅት የቀነሰ ውሃን በእኩላዊነት ቅናሽ እንደምታገኝ መቀበልም ሊኖርባት ነው። ውሀ ከመጠን በላይ የሚወስዱ የሰብል ኣይነቶችንም (ለምሳሌ ጥጥ) ከማልማት ትገደባለች። እንዚህን የመሳሰሉ አዲስ ክስተቶችን ለመታደግ በግዴለሽነት የውሃ አቅጣጫዎችን የመቀልበስና በከንቱ በበርሃ ማትነን የሚያመጡ ፕሮጄክቶቿን ትተዋለች። የሜዲተራኒያን ባህር ወደ ግብፅ የደለል ምድር የሚያደርገውን ሰርጎ ማስገባት ለመቋቋም ስትገደድ ቸልተኛነቷን ታቆማለች። በኢትዮጵያ ከፍተኛ ገጽ 21 ይመልከቱ
* https://www.tzta.ca
TZTA Jube 2020
16
https://www.mywebsite.com
*
https://www.tzta.ca
POLITICS
Trudeau, Scheer, Singh Condemn Anti-Black Racism As U.S. Protests Rage The police killing of George Floyd in Minneapolis has sparked outrage around the world. By Ryan Maloney
Conservative Leader Andrew Scheer, Prime Minister Justin Trudeau, and NDP Leader Jagmeet Singh are shown in a composite of images from The Canadian Press.
Canadian political leaders showed a united front Monday by speaking out against the scourge of anti-Black racism, while reminding Canadians that it is not just an issue for Americans to confront. Prime Minister Justin Trudeau, Conservative Leader Andrew Scheer, and NDP Leader Jagmeet Singh all spoke to reporters about the protests that have erupted in the United States, Canada, and Europe after last week’s police killing of George Floyd, a 46-year-old Black man, in Minneapolis.
Bystander video showed Floyd pinned to the ground with a white officer’s knee on his neck for eight minutes. Floyd repeatedly said he could not breathe. The officer, Derek Chauvin, has been fired and charged with third-degree murder and manslaughter. Three other officers, who were present during the incident but did not intervene, have also been fired from the police department. Demonstrations in many major U.S. cities turned violent over the weekend, with concerns raised about aggressive police tactics, including firing rubber bullets, tear gas, and pepper spray on protesters and journalists alike. In Montreal, 11 people were arrested after a rally against anti-Black racism Sunday when some protesters lit fires, smashed windows, and clashed with police. A day earlier, thousands took to the streets for a peaceful protest in Toronto against anti-Black and anti-Indigenous racism. They also demanded answers in the death of Regis Korchinski-Paquet, a Black
TZTA Jube 2020
woman who fell from an apartment balcony in the presence of Toronto police officers last week. At his daily briefing outside his Ottawa residence, Trudeau said Monday that “as a country, we can’t pretend racism doesn’t exist here.” Anti-Black racism, systemic discrimination, and unconscious bias are all real aspects of Canadian life, he said. PM asked about his blackface incidents Trudeau said the thousands of Canadians who joined peaceful protests and denounced those who would try to “derail” the demonstrations sent a clear message they will not tolerate injustice. “To young Black Canadians, I hear you when you say you are anxious and angry, when you say that this brings back painful experiences of racism that you’ve faced. I want you to know that I’m listening and that your government will always stand with you,” Trudeau said. “Together we will keep taking meaningful action to fight racism and discrimination, in every form.”
The “status quo” of people facing violence because of their skin colour is unacceptable, he said, and no parent should have to explain to their children that they could face racism. “It is time — it is past time — for this to change,” he said, echoing similar sentiments he expressed Friday. The prime minister was also pressed on his own incidents of racism, most notably his past use of brownface and blackface that surfaced during the
17
fall federal election campaign. Asked if he felt his past use of racist makeup diminished his moral leadership on the issue, Trudeau said everyone has a role to play.
“We’ve all seen things in our lives or done things in our lives that we need to learn from and do significantly better from. I have spoken many times about how deeply I regret my actions that hurt many, many people,” he said. TORONTO | News
CP
“But at the same time, we need to focus on doing better every single day, regardless of what we did or haven’t done in our past.” The prime minister also said he would continue to work with the provinces on a strategy for the collection of racebased data on how the COVID-19 pandemic is specifically affecting racialized communities.
Ontario government extends all COVID-19 emergency orders
Sean Davidson / Multi-Platform Writer, CTV News Toronto / @SeanDavidson_ Contact TORONTO -- The Ontario government unit regions moved forward to Stage has extended all emergency orders, 2 last Friday, ending the monthswhich includes restrictions on social long closure for some businesses gatherings. crippled financially by the COVID-19 pandemic. The emergency orders, which were set to expire on June 19, have been As of this Friday, the only regions not extended until June 30. allowed to move forward to Stage 2 are Toronto, Peel and Windsor-Essex. "Extending these emergency orders They will remain in Stage 1 until at gives our frontline health care providers least next week, when the province the necessary flexibility to rapidly will reassess the data and decide if they respond to urgent needs and protect are ready to move forward next Friday. our most vulnerable," Premier Doug Ford said in a statement on Wednesday. The province doubled social gathering "Even though we're seeing decreasing rules last week, now allowing up infection rates with increased testing to 10 people, who are not from the levels, we can't let our guard down just same household, to get together. The yet." increased social gathering rules apply to the entire province, regardless of The government said it will continue whether the region is moving to Stage to review each emergency order on a 2, but physical distancing rules still case-by-case basis and determine when apply. it can be adjusted or lifted. The Ford government also introduced Ford has said previously that extending the concept of “social circles” on the emergency orders will not slow Friday, which allows people to pick down the province’s reopening plan. an group of up to 10 people where physical distancing measures are not The majority of Ontario’s public health required.
https://www.mywebsite.com
* https://www.tzta.ca
Amnesty’s Report: Don’t ”kill” the messengers
By Tibebe Samuel Ferenji June 5, 2020
stop being enablers and demand a system that mitigates human rights violations. Put pressure on the government to allow an independent investigation of the incidents in the report, make its findings, and the method used to investigate the incidents public in a clear transparent manner. Most of all, take the appropriate action against violators and take corrective measures to make sure such violations will not be repeated again.
Ato Tibebe Samuel Ferenji
Often, we have the intention to believe that human rights abuse is unique in countries where tyranny has reigned. We will be hard-pressed to find a country where human rights abuse does not exist. However, there is a big difference between those who pay attention to any human rights violation and those who ignore it. Those who pay attention make the effort to make violators accountable and protect the rights and interests of their people. Those who ignore it often wait until it is too late for them to take any corrective actions. Often, those in power are abusive; for that reason, we must have a system where ordinary citizens can report whatever grievances they have and the government is held accountable for any corrective actions it takes. What we are currently witnessing unfold in the world stage is the result of decades of human rights abuse, racism, and human rights violations perpetrated against African Americans in the US. Because the US government ignored these overt, covert, and systematic violations, protests and riots erupted not only in various US cities, but also in London, Berlin, and Toronto. It is in the backdrop of these protests that Amnesty International issued a human rights violations report in Ethiopia. Amnesty’s report is not unique to Ethiopia; it evaluates the human rights situation in almost every country including The United States and the United Kingdom. Often the response of the concerned governments has been defensive and dismissive. These governments act as if they own human rights issues and any reports of violation in their nation are uncalled for. They don’t want to deal with the problem they see beneath the surface. Until the problem reaches its epic moment and their major cities streets are filed by the abused and victims of human rights violations.
human rights abuse allegations even if and when the government thinks the report is politically motivated. If the “Prosperity Party-led” government is serious about human rights reform in Ethiopia, it needs to take all human rights violation reports seriously and use the Ethiopian Human Rights Commission or other independent body to investigate all human rights violations reports. Whether we like it or not, human rights violations will be with us for a long time to come; it is only when we make people and institutions accountable, we can improve human rights protections for our citizens. The current government must learn from its predecessors and must change the status quo.
The new trajectory for the protection of human rights in Ethiopia cannot be one and the same with our past experience. Today, the importance of human rights protection is amplified in the world stage symbolizing what happened to Mr. George Floyd in the United States. Ethiopians have paid an enormous price for their rights and freedom. We should not allow anything that will suck the oxygen from the journey we have begun. We must be duty-bound to make sure all our citizens human and civic right is protected unconditionally. The recent Amnesty International report on Ethiopia may not be to your liking and may not be accurate to its last details; however, we must recognize the report is done based on eyewitnesses’ accounts. Therefore, it is the responsibility of the government and particularly the Ethiopian Human Rights Commission to investigate every allegation. If we wait until we see a video to acknowledge the existence of human rights violations in Ethiopia, it may be too late to calm the anger and the frustration of the people who will take the law into their hands to protect themselves and their families. Stop politicizing human rights issues.
In 2018, during his speech in Hawasaa, I was amazed but not surprised when Dr. Debretsion Gebremichale claimed that he was not aware of the gross human rights violations in Ethiopia and he learned about it “recently”. This is an indicative that clearly shows how our “officials are out of touch with the reality on the ground. How is this possible? Are we going to continue to see such a bizarre response from our current officials? Only time will tell. Until then, we have to convey a clear message and say denial will not get us anywhere. It is disturbing to see Dr. Abiy’s supporters condemn Amnesty International. “Killing the messenger” will not change the message. The message is coming from our people. Amnesty only reported the allegations that it learned from eyewitnesses. It is the government’s responsibility, to make sure what is alleged is true or not and if it is true to make those responsible accountable. The barrage of condemnation against Amnesty International or any other organization is a foolish attempt to silence our people.
There is no shame in acknowledging the government’s shortcomings. Dr. Abiy’sm administration cannot be tonedeaf to human right reports and act as if everything is normal. This will be contrary to everything he claims he stands for. Take the report with a grain of salt, but take it seriously. Don’t dismiss it, thoroughly investigate every allegation, and make your findings public. As they say, “where there is smoke, there is fire”. If the government and its supporters reject Amnesty’s report and simply dismiss it as a politically motivated report, the current regime will not be any different than the past regimes. The rights of our citizens cannot be violated under any circumstances. Unless Dr. Abyi’s administration embodies the basic principle of human rights protection and adheres to its values, abuses of power by political leaders, state authorities, bad actors, and those connected with the ruling party will have devastating effects. We must change our approach; we must not regress to yesteryears.
For many years, this has been the approach taken by the Ethiopian various governments. In fact, the TPLF led EPRDF government had a “war room” that responded and attacked all human rights violation reports including reports by the US Department of State. Such a defensive and dismissive approach did not help the EPRDF. It is the responsibility of the government to have a closer look to all
Hence, I urge supporters of Dr. Abiy’s government to stop condemning and demonizing the messengers like Amnesty and push the government to take the report seriously. If we allow the government to take a dismissive approach, we are not any better than those who violate the rights of our citizens. We can’t be complacent knowing the report is a cry for help from those who are helpless. Moreover, we are opening the door for a cover-up and for more human rights abuse. I ask you to
Yes, it takes time to change the system and to put the necessary infrastructure to gather information and open the door for the public to report human rights violations. However, we don’t need to wait until the necessary infrastructure is put in place to combat human right s violations. We can start now by changing our behaviors. Obviously, most of us claim we want “change” in our country, but we are not willing to examine our own conduct and change ourselves. Change begins with
TZTA Jube 2020
18
https://www.mywebsite.com
each of us if we want fundamental and true change for our people. Talking about “change” in its abstract form would be just talking about an imaginary concept. If we want something concrete and real change, let us start changing our behaviors and actions. Change does not mean recycling individuals or organizations from one position to another. The current Amnesty International report has exposed how the same we are in our approach. The only difference is the role most are playing is reversed. Those who used to wave and embrace human rights reports only when they were opponents of the government are now condemning it because they have become supporters of the government. Those who were part of the government and supported the previous regime condemned and attacked human rights reports in the past, are now waving it because it fits their political agenda. It is clear the problem is not with the report, it is with the mindset we have. Instead of recognizing human rights violation reports as tools to help those in power take corrective actions, these reports are considered “tools for the opposition” designed to attack the government. No one can deny such reports are weaponized by anti-government elements; however, the answer is not to dismiss and condemn the reports. The answer should be to accept it, examine it, and take the appropriate action to get to the bottom of it. It is important to understand that most human rights reports are allegations based on witnesses’ accounts. It is up to independent factfinders to investigate all allegations and determine what is true and what is fiction. We need to change our mindset and stop using human rights reports only when it fits our political purpose. Yes, all allegations are not true, but all allegations are not false either. Dr. Abiy’s government has the burden of changing the paradigm in our nation. As far as I am concerned, he has been a leader who listens to the heartbeats of our people. If and when he fails to listen, we need to push him in the right direction. Giving any administration blind and unconditional support will be to that government’s detrimental. In the long run, it is a path to its demise. Let us take a lesson from the current incident in the United States; this incident illustrates many things. The most notable is how combustible human rights abuse can be if it is not addressed properly, make the abusers accountable, and craft solutions to solve problems that lead to injustice. As we witness what is taking place in the US, let us draw lessons from it to make our nation and the world better. Most of all, let us change our mindset and understand that we all are in this together in every sense. If we continue to ignore any form of human rights abuse, if we campaign against human rights organization with the desire to strangle their voice and “kill the messengers”, there will be no lasting peace, ergo “no justice, no peace” will become our slogan. Henceforth, investigate all human rights reports and allegations of human rights abuse that are not in the reports and make those who violate human rights accountable no matter who they are.
* https://www.tzta.ca
TZTA Jube 2020
19
https://www.mywebsite.com
* https://www.tzta.ca
Protesters To March In Ottawa, Toronto, Winnipeg To Honour Black Lives breathe” — the last words spoken by Floyd as a police officer knelt on his neck — the protesters chanted “Silence is violence” through downtown. Police on bicycles patrolled the route. The march was organized to raise awareness peacefully about systemic racism and police brutality and killings, said organizer Delsin Aventus. Toronto police Chief Mark Saunders briefly joined the demonstration. He and other officers knelt alongside them — a sign of solidarity with the movement. “This is about getting better. Right now they’re healing,” Saunders told Protesters shout “Stand up to Trump,” as Prime Minister @JustinTrudeau attends an anti-racism rally on Parliament Hill. reporters. “That healing has to be TORONTO — In a crowd hundreds and of Regis Korchinski-Paquet in done but after that healing there has strong, Angelica Martin chanted Toronto with police on scene, spurred to be action. “Black lives matter” because she’s her to join the March For Change fed up with being discriminated Friday, despite her parents’ warnings “We all have to lean in a little bit about the COVID-19 pandemic and harder. Mistakes have been made.” against because of her race. possible violence. At a similar demonstration in Ottawa, A Black grocery store cashier, Martin, 20, said even when it’s busy, few line “Something needs to change,” Martin Prime Minister Justin Trudeau also up at her till. She’s had people make said. “I don’t know how that’s going took a knee. ignorant comments about her skin to happen, but this is a step along the Protesters shouted “stand up to way. I felt like I had to come.” colour. Trump,” referring to Trudeau’s The recent death of George Floyd With sweat running down masked reluctance this week to comment on in Minnesota at the hands of police, faces, clad in shirts that read “I can’t U.S. President Donald Trump’s threat
TZTA Jube 2020
20
https://www.mywebsite.com
to deploy the military to crack down on anti-Black racism demonstrators. In Toronto, J.R. Foster, 53, hoisted a sign above his head that listed dozens of names of Black people who he said were killed by police in Canada and the U.S. “They need to know what happens in the States, happens here. Racism is right here. I’ve experienced it.” When Foster was 18 years old, he said he was pulled over by Toronto police. They carded him, searching his car and recording his name. “I thought it was normal procedure,” Foster said. “But as you get older you realize it’s racial profiling.” Foster said he’s experienced countless instances of racism, and more than 20 years later, a lot of work must still be done to end discrimination. “I’m marching on behalf of all the people who have been killed by police,” Foster said. “It could’ve been me.” At city hall, protesters gathered in a wide circle, chanting over and over again “I can’t breathe.”
* https://www.tzta.ca
Clean Your Liver And Lose Weight In 72 Hours With This Powerful Drink
FrançaisРусскийEspañol The World Health Organization is today launching a new kit for school students aged 13-17 to alert them to the tobacco industry tactics used to hook them to addictive products. Every year the tobacco industry invests more than USD 9 billion to advertise its products. Increasingly, it is targeting young people with nicotine and tobacco products in a bid to replace the 8 million people that its products kill every year. This year’s WHO’s World No Tobacco Day campaign focuses on protecting children and young people from exploitation by the tobacco and related industry. The toolkit has a set of classroom activities including one that puts the students in the shoes of the tobacco industry to make them aware of how the industry tries to manipulate them into using deadly products. It also includes an educational video, myth-buster quiz, and homework assignments. The toolkit exposes tactics such as parties and concerts hosted by the tobacco and related industries, e-cigarette flavours that attract youth like bubble-gum and candy, e-cigarette representatives presenting in schools, and product placement in popular youth streaming shows. Even during a global pandemic, the tobacco and nicotine industry persist by pushing products that limit people’s ability to fight coronavirus and recover from the disease. The industry has offered free branded masks and delivery to your door during quarantine and has lobbied for their products to be listed as ‘essential’.
of sponsorship Television and streaming services stop showing tobacco or e-cigarette use on screen Social media platforms ban the marketing of tobacco and related products and prohibit influencer marketing Government and financial sector divest from tobacco and related industries Governments ban all forms of tobacco advertising, promotion and sponsorship Countries can protect children from industry exploitation by putting in place strict tobacco control laws, including regulating products like e-cigarettes that have already begun to hook a new generation of young people. If you make this capable beverage you will clean your liver and you will dispose of additional weight without an excess of exertion. At the point when the body is loaded with poisons, the liver can’t perform its capacities ordinarily. For this situation the procedure of getting in shape is fundamentally slower and you put on more weight. Individuals don’t think that the liver is presumably the most critical element which chooses if you are going to get in shape or that procedure will be halted with no outcomes for long time. That’s why individuals don’t get thinner regardless of their extraordinary exertion and diverse strategies. In the event that you are one of them who need to get thinner then attempt this formula and detox your liver totally.
Smoking suffocates the lungs and other organs, starving them of the oxygen they need to develop and function properly. “Educating youth is vital because nearly 9 out of 10 smokers start before age 18. We want to provide young people with the knowledge to speak out against tobacco industry manipulation,” said Ruediger Krech, Director for Health Promotion at WHO.
Drink it for 3 days and clean your liver from any poisons and foulness which live inside.
Over 40 million young people aged 1315 have already started to use tobacco. To reach Generation Z, WHO launched a TikTok challenge #TobaccoExposed and welcomed social media partners like Pinterest, Tinder, YouTube and TikTok to amplify messaging.
–
3 lemons
–
1 cup of cut parsley
–
5 steams celery
–
6 cups water
WHO calls on all sectors to help stop marketing tactics of tobacco and related industries that prey on children and young people:
Instructions:
Schools refuse any form of sponsorship and prohibit representatives from nicotine and tobacco companies from speaking to students Celebrities and influencers reject all offers
TZTA Jube 2020
How it is used? Drink this juice 3 times a day in the next 3 days. Don’t eat big meals during these 3 days. Eat solid nourishment to facilitate the procedure of detoxification of the liver and lose some weight. Ingredients:
Blend the lemon juice, parsley and celery in a blender, then put some water and blend once more. Drink 2 glasses, 3 times each day on before every meal. Rehash the system in the following 2 days. Have a brake 7-10 days and then repeat the method. Source: www.healthylifetricks.com
21
ከገጽ 15 የዞረ
ምድሮች ላይ የሚገኙ ብዙ ትናንሽ ጅረቶች የሚደርስባቸውን መድረቅ ለመቀነስ በተራራ ሰንሰለቶች ላይ ለሚደረው ስራ ወጪ ለራሷ ረጅም ጥቅም ስትል ድርሻዋን እንድታበረክት ትገደዳለች። የራሷን እጅግ ከፍተኛ መጠን ያለውን የከርሰ ምድር ውሀንም እንደማካካሻ ለመጠቀምም ትገደዳለች። 2. በናይል ተፋሰስ ውስጥ በሚገኙትና ወደፊት በሚሰሩት ግድቦች ላይ በጋራ ምርመራና እንክብካቤማድረግ። በናይል ተፋሰስ ኢኒሽየቲቭ ውስጥ ሁሉም በኢኮኖሚ ረገድ ጠቃሚ ግድቦች ከቴክኒክና ከፋይናንስ ረገዶች አዋጭ መሆናቸውን የሚያረጋግጥ መመሪያና መዋቅር መፈጠር አለበት። ትርኪስ ግድብ ለታች ተፋሳሽ አገሮችም ሆነ ለኢትዮጵያ ኪሳራ ናቸውና። 3. 3) የናይል ተፋሰስን ስነ-ምህዳር በጋራ ማደስና መንከባከብ። በዓለም ከባቢ የሙቀት ጭመራ በህዝብና ገቢ እድግቶች ተጽእኖ ምንጮች ከደረቁና ተራራው ሁሉ ከተራቆተ አገር አቋርጦ የሚሄድ ወንዝ አይኖርምና! መዋቅሩ ቅቡልነትን ለመጎናጸፍ ትልቁ ናይል የሚነካቸውን ትንንሾቹንም ሆነ ትልልቆቹን አገሮች ማካተት አለበት። እንዲህ ሲሆን ብቻ ነው የቀጠናው መረጋጋትና ታዳጊውን የውሃ ፍላጎት በበቂ አቅርቦት ለማጣጣም የሚቻለው። በግልጽነት መሪዎቻቸውና ልሂቃኖቻቸው አዙረው ቢያዩት ኖሮ ግብፅንና ሱዳንን የሚገጥማቸው ትልቁ አደጋ ኢትዮጵያ ተገቢ ድርሻዋን ማግኘቷ ሳይሆን የኢትዮጵያ ከፍተኛ ምድሮች የሚሸፍኗቸው ዕፅዋት በፍጥነት እየጠፉና የአባይ ገባር ወንዞችም እየደረቁ፣ የጣና ሀይቅም በእንቦጭ አረም እየተወረረ በመታፈን ላይ መሆኑ ነው። ---------------------------------------------- ዩጋንዳዊው መሪ ዩዌሪ ሙሴቪኒ ደጋግመው ፕ/ ሙባረክን ‘አገርህ ግብፅ በጂኦግራፊም ሆነ በኢኮኖሚ መሰፈርቶች አፍሪካዊ መሆኗን ረስተሃል’ ብየ አስጠንቅቄው ነበር ይላሉ። ስለዚህም የግብፅ መሪዎች ደካማ ብለው የናቋቸውን (ነገር ግን ጉልበትና ድፍረት እያገኙ የመጡን) የላይ ተፋሰስ አገሮች ከማስፈራራት ይልቅ የሚበጃቸው እንደ ኢትዮጵያና ዩጋንዳ ያሉትን ኩሩ አገሮች በእኩልነት በመቀበል ወደ አፍሪካዊ የምክክር መድረክ እንዲመለሱ እንመክራቸዋለን። በግብፅ ውከላ ከሚያመደሙዱላት ኃያላን አገሮች ወይም ወዳጅ የአረብ መንግሥታት ይልቅ ‘ለአፍሪካ ችግር አፍሪካዊ መፍትሄ’ በእጅጉ ይመረጣል። ሁሉ ከተሞከረ በኋላ ለግብፅና ሱዳን ፍትሃዊ ምክክር የውድ ግዴታቸው መሆኑ ሳይታለም የተፈታ ነው። ግብፅ በአንጻራዊ አይታ አቅመኛ አገር መሆኗ አይካድም። ሆኖም ፍጹማዊ ልዕለኃያል አይደለችም። ስለሆነም የተፈራች ሳትሆን የተከበረች ጎረቤት አገር ለመሆን ከፈለገች በሰጥቶ-መቀበል መርህ መፍትሄ ለማግኘት መጣር ይጠበቅባታል። ያም ሆነ ይህ ጥርጣሬ ውስጥ የሞይገባ እውነታ ግን እንደፈራችው ታሪካዊው የውሃ ድርሻዋ ይቀንስባታል። ግብፅ እንዲህ ካለው በሌሎች ሉዓላዊ አገሮች ሀብት ላይ ራሷ ባቻ የመወሰንን የሱስ አባዜ አንጥራ ወርውራና ከአጣብቂኙ አምልጣ ሙሉ ኢንዱስትሪያዊነትና ዘመናዊ አገልግሎት ሰጪነት ወዳለው የኢኮኖሚ ትራንስፎርሜሽን ላይ ብትረባረብ ያዋጣታል። ኢትዮጵያም እንዲሁ። ይህ ከሆነ ብቻ ነው ግብፅ ታላቁን የናይል ሸለቆ በመምራት ለአካባቢው ሕዝብ ሰላምን፣ አርነትንና ብልጽግናን ለማውረድ ትልቅ ሚና ልትጫወት የምትችለው፤ የታላቅነት ክብርንም የምትጎናጸፈው። ======================= (*) የዚች አስተያየትና ትንተና አቅራቢው በአሜሪካ ዊሊያምና ሜሪ ዩኒቨርስቲ የስነ-ሃብት (ኢኮኖሚክስ) ሙሉ ፕሮፌሰር ናቸው። ወደ አማርኛ ተርጓሚውን አቶ አያሌው ምትኩን ከልብ ያመሰግናሉ። በካፒታል ኢትዮጵያ፣ ዘሃበሻና፣ ቦርከና በሚባሉ ድረገጾች ላይ ቀደም ብሎ በእንግሊዝኛ ታትማለች።
ትዝታም አንባቢያን ስለላኩልን ስለአለው እንደገና አትመንዋል።
TZTA INC TZTA INTERNATIONAL ETHIOPIAN BILINGUAL NEWSPAPER
TZTA is independent newspaper published once a month online in Toronto, Canada. The opinion expressed in this newspaper are not necessarily those of the editor or publisher. We welcome comments or different point of view from our readers submitted articles may be edited for clarity.
Address
Send your article, letters, poems and other information with your full name, address and phone number to:-
TZTA INC.
1411-100 Wingardoen Court Scarborough, ON M1B 2P4 E-mail your information to:-
tztafirst@gmail.com / info@tzta.ca
Website:-https://www.tzta.ca GST REG. # R306528806-00001
PAYMENT
Make your cheque payable to TZTA INC.
For residence of Canada cheque and money order are acceptable. Pay by Visa or Master Card/Paypal/ From outside Canada Visa and Master Card are acceptable. Ask us! Go to our website and send us your email address. You will get the newspaper every time
For Advertising
Call: (416) 898-1353 (416) 653-3839 Fax: (416) 653-3413 E-mail: tztafirst@gmail.com or info@tzta.ca Website: https://www.tzta.ca
Publisher & Editor Teshome Woldeamanuel Marketing; Tigist Teshome Format and Typing Zenashe Tsegaselassie
Contributor
Mr. Tadese Gebremariam Mr. Yonas J. Haile Mr. Alem Mr. Yehun Belay Mrs. Genet Woldemariam Mr. Desta etc...
............................................... Members of National Ethnic Press and Media Council of Canada NEPMCC
Press and Media Council of Canada
We acknowledge the financial support of the Government of Canada through the Canada Periodical Fund of the Department of Canadian Heritage.
መለክት
https://www.mywebsite.com
* https://www.tzta.ca
TORONTO | NEWS
Province must 'step up and say what it is going to do' to help cities: Tory
TORONTO -- The City of Toronto is continuing to face a massive financial shortfall as a result of COVID-19 and Mayor John Tory says that the time has come for the province to “step up and say what it is going to do.” Earlier this month the federal government indicated that it would transfer $2.2 billion in infrastructure funding to cities earlier than scheduled in order to help them cover budget shortfalls resulting from the pandemic.
The Ontario government, however, has not offered any money to municipalities so far and when questioned about the issue Premier Doug Ford has mostly suggested that it will be the responsibility of the feds to bail out cities. Speaking with CP24 on Saturday, Tory said that he still believes both levels of government will eventually come to the table but he noted that it is “taking longer than it should” and increasingly
is putting cities in the unenviable revenue shortfall of at least $1.5 billion position of having to weigh the in 2020 and Tory has said in the past possibility of devastating cuts. that in order to balance its budget the city would have to raise taxes by a “The federal government made a first staggering 47 per cent or implement move, it was a modest first move, but dozens of cuts, including slashing TTC nonetheless a first move to offer some service in half. money to cities and towns across the province and now it is up to the “I think people out there will province to say ‘OK, here is what we understand if you have to make cuts are going to do’ and then they can in your household budget the longer negotiate with one another instead of you leave making the cuts the worse this kind funny dance they have going they have to be because you have less on where there is a lot of dancing and time to save money so we are saying not much money coming forward to to Mr. Phillips and Mr. Clark and to help cities avoid huge tax cuts or very the federal government that we have disruptive service cuts,” he said. got to get this wrapped up very soon because otherwise we have to start Tory was among 10 mayors from making these cuts and the longer we the GTA that met with Finance leave it the worse they will be,” Tory Minister Rod Phillips and Minister of warned on Saturday. “I don’t want to Municipal Affairs and Housing Steve be making any cuts. This is the worse Clark on Friday to impress upon them time to make cuts to services like the need for immediate funding. transit, homelessness and childcare and it is the worst time to have a huge He said that the discussion “wasn’t tax increase. That is why their help is hostile but was certainly urgent.” needed.” Toronto, for example, is facing a
4 financial tips to help you weather the coronavirus crisis
We’ve all heard the words “unprecedented times” more than ever over the last month. While we deal with so much uncertainty around us, it’s important to recognize that there are still actions we can take to help protect ourselves. Here are some steps to consider taking that may help you feel more confident and stay on top of your credit while so much else is going on 1. Manage your cash flow Pausing or minimizing certain bill payments if you can — and determining which expenses are essential — can help you manage your cash flow. For example, paying less rent for a month or two and making it up later in the year could help you shuffle around your finances now to help you make ends meet.
Think of everything you’re paying for on a monthly basis. You may be able to temporarily stop making payments toward student loans, auto loans and insurance. Asking for a break from payments may help you find some breathing space. But it’s important to remember that although you won’t be making payments, interest may still apply during any breaks you arrange. And you’ll need to make arrangements to resume paying at some agreed point in the future. Make a note of the different payment breaks you’ve agreed to with your lenders. And during each break, prepare to start paying again, because missing payments after any payment break ends can hurt your credit score. You could even set up a direct debit to start the month after your payment break ends, to make certain you immediately get back on track with your payments. If possible, make sure you’re making your minimum payments on accounts where you can’t get deferrals. While it’s normally a best practice to pay off your credit card bill in full each month, during times of stretched income, try to pay the minimum payment to help you avoid late fees or hits to your credit score.
TZTA Jube 2020
2. Use credit wisely If you know you’ll need to spend more than you currently have on necessary expenses, pay attention to the interest rate on your credit cards and take stock of your options. Your interest rate might be found on letters or emails you received when you were approved. You should also be able to find that information by logging into your online account through the lender’s website or app, or by giving them a call. The goal here should be to think about how you might be able to move more expensive debt with higher interest rates to moreaffordable options that offer lower interest rates. Paying a lower interest rate on debt with other credit cards or personal loans with lower rates could save you a significant amount of money over time. But remember, you always need to check whether your current lender allows you to transfer your balance to a different lender and whether any fees apply from the existing lender or the new one. 3. Know your options Arm yourself with knowledge. Use both public and private resources and talk to your lender to determine the best option for your situation.
apply for too many new products in a short space of time. Remember, you can always check your credit on the Credit Karma website and in the app. We’ve got you covered with seeing your TransUnion credit report — check in whenever you need to.
Take some time to figure out which steps are realistic for you right now, given everything that’s going on. It’s not worth over-stretching yourself, but there could be some little wins in there to keep you ticking over.
Written by: Credit Karma Staff
Paul Vander Vennen Law Office
Certified by the Law Society of Upper Canada as Specialist in Citizenship and Immigration Protection: Immigration and Refugee Law: 45 St. Nicolas Street, Toronto, ON M4Y 1W6 Tel:- (416) 963-8405 ext. Fax: (416) 925-8122
235
www.paulvanlaw.ca * paul@paulvanlaw.ca
The government of Canada and provincial governments are taking action to help Canadians deal with the financial hardships of the ongoing pandemic, including income support, tax filing flexibility, expanded employment insurance and other programs. Additionally, Canada’s six largest banks and other financial institutions have announced that they’ll be offering Canadians financial support on various loans and credit products. 4. Help improve your credit score When we come out on the other side of this outbreak — and we will — you’ll want your credit score to be in the best place it can be. Part of the battle is protecting your score through this difficult period, doing all you can to ensure you don’t miss payments or
22
https://www.mywebsite.com
* https://www.tzta.ca
TZTA Jube 2020TZTA February 2019
23
19
https://www.mywebsite.com https:www.tzta.ca * https://www.tzta.ca
ማስታወቂያ
የትዝታ ጋዜጣ ሕትመት በማቆም ነገር ግን በዌብ ሳይታችን በመቀጠል በከ26 ዓምት በላይ ሥራችንን ሳናቅዋርጥ እስክ ዛሬ ድረስ አገልግሎት ለኢትዮጵያውያንና ለአንባቢያን በቶሮንቶና እንዲሁም በቀረው አለም ግልጋሎት እየሰጠን እንገኛለን። ለዚሁ በይበልጥ ለማወቅ ወደ ዌብ ሳይታችን https://www.mytzta.com በመሄድ መጎብኘት ትችላላችሁ፡፡ ይኸውም ለአንባብያንና ለማስታወቂያ አውጭዎች በይበልጥ ለመድረስ፣ እንዲሁም በማሳደግ በመደራጀት በአዲስ መንገድ በተለይም ኢትዮጵያውያንን ለማገልገል ተዘጋጅተናል። በይፋም ሥራችንን እንቀጥላለን። በተጨማሪ ትዝታ አራት ትላልቅ እገልግሎቶችን ለኢትዮጵያውያን ለካናድያን የምንሰጠውን ማሳወቅ እንፈልጋለን። የሚታተመውም በአማርኛና እንግሊዘኛ ነው፡፡ ይኸውም 1) ጋዜጣው እንደተለመደው በዲጅታል ፓብልኬሽን በዌብሳይታችን በወር አንድ ጊዜ እየታተመ የፅታ ጋዜጣ እየታትተመ ይወጣል። ቴክኖሎጂ በሰጠን እድል በቀጥታ ወደ ዌብ ሳይታችን በመሄድ ማንበብ ይችላሉ። እዚህ ላይ ይምናሳስብዎ ይህ ጋዜጣ ለርስዎ የተዘጋጀ ስለሆነ ድምጽዎትን ማሰማት ይችላሉ። ሃስብዎትንም ማካፈል መብትዎ ነው። ማስታወቂያዎትንም ልናራምድልዎት እንችላለን። 2፣ ከጋዜጣው ሌላ ወደ ዌብ ሳይታችን፣ ፌስቡክ፣ ሞባይል ፎን ስትሄዱ እለታዊ ትኩስ ዜና በቪዲዮ የተደገፈ እንዲሁም ከረንት የኢትዮጵያውያንና የኬኔዲያን ዜናዎችታገኛላችሁ፡፡ በዚህ አጋጣሚ ማስታወስ የምንፈልገው በባነር፣ በዲጂታል ዳይሬክተሪ የመሳሰሉት ማስታወን። 3) ሬዲዮ ብሮድካስት ሰኞ ስኞ በሳምንት አንድ ቀን ከምሽቱ 6 ሰዓትፒም ጀሞሮ ለአንድ ሰዓት እስከ 7 ሰዓት ይኖረናል። በዚህ ፕሮግራም ተሰትፎ አሁንም ለኢትዮጵያውያን ይሆናል። 4) ዮቲዩብ በዌብሳይታችንና በዓለም አቀፍ ደርጃ ይኖረናል። ወደ እርሶ በመምጣት ቃለ መጠይቅ በማድረግ፣ ድርጅትዎን በማስተዋወቅ ስርጩትን ከፍ በማድርግ አዲስ ደንበኞዎት ጋ ለማድረስ እንችላለን። እንዲሁም ድልድይ መጥሄት በየሶስት ውሩ አያትመን እናሰራጫለን፡፡ በተለይ ቴክኖሎጂ ምስጋና ይግባውና በአሁኑ ጊዜ በሰፊው በዌብ ሳይት ብፌስ ቡክ፣ በሞባይል ፎን፣ በታብሌት፣ በቫይበር፣ በመጠቅም ለእያንድ አንዱ ተደራሽ የሚሆንበት መንገድ ተፈጥርዋል። ስለዚህ ለዚህ ሁሉ ተጥቃሚ በመሆን አገልግሎቱ ለአንባብያንና ለማስታወቂያ አውጪዎች በቀላል መድረሱን አናሳውቃለን። በዚህ አጋጣሚ ለማስታወቂያ አውጭዎች ለመጀምሪያ ዋጋችንን አብረን በእርሶ ኢሜል አድራሻ ልንልክልዎት እንችላለን። በመጨረሻም ለማስተወስ የምንሸው በይበልጥ ለመረዳት ከፈለጉ በሚቀጥለው ስልክ ወይም ቴክስት ማድረግ ይችላሉ።
416-898-1353
እንዲሁም ኢሜል ማደግን አትርሱ።
tztafirst@gmail.com
በመጨርሻም ድህረ ገጻችንን በጉግል፣ በያሁ፣ በኤክስፕሎረር፣ በክሮም- በፎክስ በመሳሰልት በመሄድ ድህረ ገጻችንን ይጎብኙልን፡፡
https//www.mytzta.com
እንዲሁም በስልካችሁ እላይ በተጠቀሰው ኢሜላችን ማንኛውንም ጥያቄ መልአክት
ይላኩልን፡፡ እናመሰናለን፡፡
አዘጋጅ ተሾመ ወልደአማኑኤል TZTA Jube 2020
24
https://www.mywebsite.com
* https://www.tzta.ca