TZTA February 2019
2
https:www.tzta.ca
TZTA February 2019
3
https:www.tzta.ca
“በሕግ አምላክ” እልዎታለሁ፤
የአፄ ቴዎድሮስን ቁንዳላ በእንግሊዝ የኢትዮጵያ ኤምባሲ ተረከበ
ቀለም»አስፈፃሚዎችንም ዛሬም ይፈነቃቅሉልን።
21 ማርች 2019
የአፄ ቴዎድሮስን ቁንዳላ የእንግሊዝ ብሔራዊ የጦር ሙዝየም ለኢትዮጵያ መንግሥት አስረክቧል።
March 21, 2019 - አጠቃላይ ይቅርታ ነው ሲባል፣በፍቅር መደመር፤ ፍትህ እንደው አይቀርም፣ ሐቁ እስከሚጀመር። ቀረ’ኮ ይሉኝታ ቀረ’ኮ መደበቅ፤ በገዳዮች ጉያ ሕዝብ ላይ መሳለቅ። እናም ሕዝቡን ስሙት አድምጡት ላንድአፍታ፤ ታሪክ ሳይጠራችሁ የማታ የማታ፤ ዛሬ ቁረጡና ቆማችሁ በዕውነታ፤ እንደልጅ ማዲንጎ ጠይቁ ይቅርታ። (18 July 2018) ክቡር ጠ/ሚ ዶ/ር ዐቢይ አህመድ፤አቶ ወርቅነህ ቀምዚሎን ከሥልጣኑ በዲፕሎማሲ መንገድ አነሱት፤መልካም ዕርምት ነው፤አንዳንዴ እንኳን ጦማሪዎችን ይጎብኙ።ገና የውድመቱ ሂሳብ አልተወራረደም፤የነብስ፣የገንዘብ፣የንብረት፣ የሥልጣን (የሠይጣን)ብልግና ስንቱ ይነገራል?እንደው”አለ ገና”እንበል እንጂ እሱ ያደራው መረብ ከሸረሪት አሥር ዕጥፍ ነው።
በእንግሊዝ የተለያዩ ከተማዎች እየተዟዟረ በተለያዩ ሙዝየሞች የተቀመጡትን የኢትዮጵያ ቅርሶች ሲጎበኝ እንደኖረ ይናገራል።
ሕግ ምን ማለት እንደሆነ ቢያንስ ፖለቲካዊ ትርጉሙን ሳይሆን፣ጥሬ ቃሉን በማወቅ ግንዛቤ ማግኘት የማይችል ሰው አለ ብዬ አላምንም፤በተለይም በአሁኑ የኢትዮጵያ ተጨባጭ ሁኔታ ። ሰዎች አውቀውም ይሁን ሳያውቁ ሕግን እየጣሱ ወንጀል ሲፈፅሙ የነበሩትና አሁንም ያሉት እያወቁ መሆኑን በዕርግጠኛነት መናገር እችላለሁ።እናም ሕግ የኅብረተሠብ ሰላም ኑሮና ጸጥታ ለመጠብቅ ከአንድ መንግሥት የወጣ መተዳደሪያ ደንብ ነው።ይሁን እንጂ:የሕግን ኃላፊነት በዲሞክራሲ ሥም መስረቅ ተገቢ አይደለም ፤ ይህ ሲፈፀም ግን አይተናል።
በ1868 ዓ.ም ከእንግሊዝ ሃገር ከመጡ በሺህ ከሚቆጠሩ ወታደሮች ጋር መቅደላ ላይ ተዋግተው፤ አፄ ቴዎድሮስ እራሳቸውን ካጠፉ በኋላ ብዙ ንብረትና ቅርሶች ተዘርፈው እንደነበር በታሪክ መጻሕፍት ተመዝግቧል።
የኢትዮጵያ መንግሥት ለይቶ አውቆ ለማስመለስ ከጠየቃቸው ወደ 300 ገደማ ቅርሶች በተጨማሪ ሌሎች ብዙ የማይታወቁና ያልተመዘገቡ ቅርሶች እንዳሉ የሚናገረው ሰለሞን፤ ሃሊፋክስ በተባለ ከተማ በኤዲንብረ ጥንታዊ ቤተ መንግሥት እንዲሁም በሌሎችም የተዘረፉት ዕቃዎች ለኢትዮጵያ እንደሚመለሱ ከተሞች ከመቶ ዓመታት በላይ ያስቆጠሩ ከተነገረ የቆየ ቢሆንም፤ ከእነርሱ መካከል ቅርሶችን በማደን ለኢትዮጵያ መንግሥት የአፄ ቴዎድሮስ ቁንዳላ በትላንትናው ዕለት ሲያሳውቅ ቆይቷል። በቴዲ አፍሮ ሙዚቃ በታጀበ ደማቅ ዝግጅት በእንግሊዝ የኢትዮጵያ ኤምባሲ ተረክቧል። በመቅደላው ጦርነት ተሳትፈው የነበሩት የእንግሊዝ ወታደሮች ከስኮትላንድና አፄ ቴዎድሮስ በኢትዮጵያ ታሪክ ትልቅ ቦታ ከአየርላንድ የተወጣጡ ስለነበሩ እስከ እነዚህ የነበራቸውና እስካሁንም በጀግንነታቸው ቦታዎች ድረስ የተወሰዱ የኢትዮጵያ ንብረቶች የሚጠሩ ናቸው። ከስማቸውና ከአልበገር እንዳሉ ሰለሞን ይናገራል። ባይነት ስሜታቸው በተጨማሪ ደግሞ እስከዛሬ ብዙዎች የሚያነሷቸው በፀጉር አሠራራቸው "ብዙ ጊዜ እነዚህን የማይታወቁ ቅርሶች ጭምር ነው። ለማስመለስ ከባድ የሚሆነው ለሙዝየሙ በግለሰቦች የተበረከቱ ስጦታዎች በመሆናቸው በዝግጅቱ ንግግር ያደረጉት የባህልና የቱሪዝም ነው" የሚለው ሰለሞን በተለያዩ ቦታዎች ሚኒስትር ዶ/ር ሂሩት ካሳው የኢትዮጵያን ያያቸውን ቅርሶች ፎቶግራፍ እንዳያነሳ ለቅርሶቹ መንግሥትና ሕዝብ በመወከል መጋቢት ጥበቃ ሲባል ክልክል መሆኑን ይናገራል። 11 ቀን 2011 በእንግሊዝ ብሔራዊ የጦር ሙዝየም ተግኘተው የአፄ ቴዎድሮስን ቁንዳላ • "የሠራዊቱ ሁኔታ ከፍተኛ የህሊና መረበሽ ተረክበዋል። ውስጥ ከቶኛል" አቶ ነአምን ዘለቀ "ይሄ የኢትዮጵያ ትልቁና አንዱ ታሪክ ነው። ታሪክን መጠበቅና ታሪክን ማስቀጠል ደግሞ የሃገር ዋና መሠረት ነው" ያሉት ዶ/ር ሂሩት በዚህ ዕለት መገኛታቸው እንዳስደሰታቸው በቦታው ለነበረው የቢቢሲ ጋዜጠኛ ተናግረዋል። አክለውም ሥራቸው በዋነኝነት ሕዝቡን ማስተማርና ያለውን ነገር ለሕዝቡ ማሳወቅ እንደመሆኑ "ማንነትን አውቆ እየተደመሩ የሚመጡ ነገሮች ከሌሉ ሃገርን መግለፅ አይቻልም" የሚል አቋማቸውን "የታሪክ ድምር ነው ሃገርን የሚፈጥረው" በማለት ተናግረዋል።
ሕገ ልቡናን ተሻግሮ የሰው ልጅ ዛሬም በሕሊናው መዳኘቱን አልተወ ውም፤በአብርሃማዊ ሃይማኖቶችም «ሕገ ኦሪት» ወይም በሕገ ሙሴ በተለይም አስርቱ ቃላት በወርቃማው ሕግ እንደተመሠረቱት ይተዳደራል።ይህ «ወርቃማው ሕግ» በሌሎቹም ዋና ሃይማኖቶች ተመሳሳይ ትርጉም ተሰጥቷል።ሕግ ለማድረግ የሚያዝ፣ከማድረግ የሚከለክል፤አድርጉ አታድርጉ የሚል ሲሆን፤አድርግ የሚለው ግን ትዕዛዝ ይባላል። በአለም ታሪክ፣ ብዙ ጊዜ የሰው ልጆች መንግሥታት አቁመው ለየራሳቸው ሕግጋት ይመሠርታሉ፤በዚህም መሠረት በወኪሎቻቸው አማካኝነት የሚፈፀምላቸው መመሪያው “ሕገመንግሥት”ይባላል። ሌላው ደግሞ እያንዳንዱ የሕብረተሰብ አካል፣ለአቅመ አዳም ወይም ለአቅመ ሔዋን የደረሰ አባል ገፅ በገፅ አንብቦ እና ተወያይቶ በውሳኔ ሕዝብ በፊርማው ያፀደቀው ሕግ “ሕገ-ሕዝብ”ይባላል፤ይህም ሕግ የሁሉም ሕብረተሰብ አካላት አዛዥ፣የዜጎችን መሠረታዊ መብትና ግዴታ የያዘና የመንግሥትንም ኃላፊነትና ሥልጣን ጨምሮ የሚወስን ከሕገ-መንግሥቱ በላይ የሆነ የሕጎች ሁሉ ሕግ ነው።
እራሱን የኢትዮጵያ ቅርስ አዳኝ አድርጎ የሰየመው ሰለሞን የአፄ ቴዎድሮስ ቁንዳላ መመለሱ ደግሞ "የሚያስደስትና ጥሩ ጅማሬ" እንደሆነ ገልጾ "ለኢትዮጵያ የሚያስፈልጓት አዋቂና የተማሩ የባህል አምባሳደሮች ነው። የእንግሊዞቹን ባህል የሚያውቅ፣ የእነርሱን ቋንቋ እንደነርሱ የሚያውቁ ያስፈልጉናል።"
የሚያሳዝነው ደግሞ የሚቋቋመው መንግሥት የራሱን ሕገ-መንግሥት ይዞ፣በሕዝብ ላይ የሰው ልጅ ህጎችን በሀሣዊ መሠረት ከሆኑ፣ ለጥቂቶች ሥሥት ለማገልገል ሊሆኑ ወይም ሰፊ ጉዳት ሊያምጡ ይችላል።በድሮ ዘመን ባብዛኛው ሕግ የወጣ በንጉሥ ወይም በሌላ መሪ ቃል ይሆን ነበር፤ለዚህም ነው በ”ሕግ አምላክ!” የሚባለው። በተለይ ባለፈው 20ኛው ክፍለ ዘመን ይህን ሂደት በሥልጣኔ በማሻሻል፣ በተገዢ ሕዝቦች ምርጫ የሕግ አማካሪዎች ተመርጠው በምክር ቤት የሕግ አጻጻፍና ማረጋገጥ ሂደት በብዙዎች አገራት “ሕገ መንግሥት” ኑሯል። በሕጉ ወሰኖች ውስጥ በርካታ ሕጋዊ ኑሮ ምርጫዎች እንዲገኙ ስለ ሕዝቡ ነፃነት የሚሻ በማለት ነው።
የአፄ ቴዎድሮስን ቁንዳላ የኢትዮጵያ መንግሥት በእንግሊዝ ይረከብ እንጂ ወደ ኢትዮጵያ እንዴት እንደሚመጣና የት ሊቀመጥ እንደቻለ ብዙም የታወቀ ነገር የለም
የአፄ ቴዎድሮስ ጀግንነትና እሴት በመጀመሪያ ለኢትዮጵያ "እንደ ጥቁር ሕዝብ ደግሞ ለአፍሪካ ኩራት የሚፈጥር የዓለም ደግሞ ቅርስ ነው" ብለው አንድ ሃገር የእራስን ታሪክ ለማስቀጠል ልፋት እንደሚያስፈልግ የተናገሩት ዶ/ር ሂሩት "ታሪክ የአንድ ሃገር ነው እንጂ የሁሉም ሊሆን አይችልም ስለዚህ ሁሉም የእራሱን ታሪክ መጠበቅ ይኖርበታል" ይላሉ።
በኢትዮጵያ ግዛቶች ሁሉ አንዱ ጎሳ በሌላው ጎሳ ላይ ሲነሳ እና ሕዝቡ ለመፈናቀል ለመጋደል የደረሰው ለምንድነው?እንዳይመስለን የተረገምን ሆነን፤ፋሺሽት-ወያኔ ከጣሊያን በባንዳነት ተምሮ በኢትዮጵያ ላይ አልሳካ ብሎት ለሃያ ሰባት ዓመታት ሲዘራው የነበረና ለመቶ ዓመታት አቅዶልን የነበረው የደም-ገፈት ነው።እኛ ኢትዮጵያውያን ችግሩን አስቀድመን ስለምናውቅ
በትላንትናው የርክክብ ሥነ-ሥርዓት ላይ ከተገኙት ኢትዮጵያዊ ታዳሚዎች መካከል ለ20 ዓመታት በለንደን ነዋሪነቱን ያደረገው ሰለሞን ተረፈ ይገኝበታል። ሰለሞን በግሉ TZTA March 2019
4
እንወጣዋለን፤ይብላኝልኝ በትግራ ውስጥ የሚኖሩት ዜጎቻችን ትግሬዎች ብቻ አለመሆናቸውን ስለምናውቅ፤ሁሉም የዜግነት ነፃነታቸው ተገፎ እንዲሁ ይቀራል ብለን አናምንም።እንዲህ እንዳይደረግ፣የሕግ የበላይነት ካለና ማናቸውም ሰው ወይም ወኪል በሕጋዊ መሠረት ከሆነ ከሕጉ ሥር ተጠቅልሎ ይገኛል።ትግላቸው የሕግ የበላይነት እንዳይመጣ ነው፤ማስመሰላቸው በትልቁም በትንሹም”የሕገ-መንግሥትን ሥም”ማላዘናቸው “ሕገ-ሕዝብ”እንዳይወለድ ነው፤አዛዡ ነውና። ክቡር ጠቅላይ ሚኒስቴር፥እርስዎ መልካምመልካሙን እና ቀና-ቀናውን መንገድ እየመረጡ፣በኢትዮጵያ የትግል ጉዞዎት ውስጥ መረማመዱን ተያይዘውታል።ተንኮለኞቹ ደግሞ የመሰሪዎቹን ጎዳና ያጣጥማሉ፤እርስዎን ሲያዩ እየተሽቆጠቆጡ የድጋፍ ፈገግታቸውንም በጭብጭባ እና በዑዑታ ያቀልጡታል።በመካከል ግን የሚሸረብበትን የሞት፣የስቃይ፣የእንግልት እና የመፈናቀል ፅዋ ይጋታል።ተፎካካሪዎች በሌላ በኩል ሥልጣን ይዘን ልናስተዳድረው ነው የሚሉት ሕዝብ በሞት እየተቆላ መሆኑን እንዳልሰሙት ተዘናግተው፣የወንበር ሸመታቸው ላይ አተኩረዋል።ከመሠረቱ ይህንን ፈንጂ ያጠመደችው ፋሺሽት ወያኔ ግን ዋሻዋ ውስጥ ተሸሽጋ ለእነ አባ ዱላና አርከበ እቁባይ በቴሌግራም ማታማታ መመሪያ ማስተላለፏን ቀጥላበታለች።ዘረኝነት ምን ያህል አስጠሊታ እንደሆነ በተግባር ያረጋገጥኩት፤የኦሮሞ እና የጌዶ ዘረኞች ከመቼው ተገልብጠው እንዲያ ሲገድላቸው፣ ሲቆርጣቸው፣ሲያፍናቅላቸው የነበረው፤ፋሺሽት-ወያኔን ወግነው የራሳቸውን ወገን በዘር ለይተው፤ ኢትዮጵያውያን እንዲጨፈጭፉ ማድረጋቸው ነው፣ “እንዲያው ከምትቀሪ ምንቸቱን አንቅሪ።” ፋሺሽት-ወያኔዎች ይህንን ተንኮላቸውን በጭራቸው ቆልፈው፤በወርቅነህ ቀምዚሎ በኩል ሲያስፈፅሙ ደጋግመን ብንጦምርም ሰሚ አላገኘንም።ዛሬ ዛሬ ያ ስንለው የነበረው የቶስ ቶስ ተንኮል ዕውነት መሆኑ ተረጋግጦ “ለትንሽ’ኮ ነው!” እያለ፤ በሥልጣን ሥም ከድንበር አልፎ ግዞት እንዲሆን ተደርጓል።አሁንም ዶክተር ጀሌው ቀምዚሎው መዋቅሩን ዘርግቶ መሄዱን እንዳይዘነጉት፤የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር በሙሉ ተበክሏል፤ሁሉም አምባሳደሮች ቀድሞም ተመርዘዋል፤ይህንን ሐቅ ለንደን የኤምባሲያችን ትውውቅ ስብሰባ ላይ በብሌኗ በአይናችን አየነው፣በሕውሃት ምትክ ዖህዲድ(ኦዶፒ)ወንበሩን ሲጠራርግ።ጉዳዩ የብሔር ሳይሆን የፋሺሽት ወያኔ ቅጥር አገልጋይ ሆኖ ሲያሳድደን የ”ነበረው የፖለቲካ ክፍል ኃላፊ”ተብሎ ባደባባይ መርዶ ተነገረን፤መቼም ዲሞክራሲ ዩኬ ነፍ ነው”እባብ”እያልን ስናጋልጥ ኣምባሳደሩ ያልጠበቁት ነገር እንደተሰማቸው አይተናል።ይሄ ሁሉ ሽረባ የወርቅነህ ቀምዚሎ መዋቅር እንደሆነም ይታወቃል፤እርሱ ላይመለስ ተጋልጦ:-ከሙስናው በዘለለ፤ገና የሰኔው ግድያ ውስጥ እጁ ይኑር አይኑር እየተጣራ ይገኛል። ያም ሆነ ይህ ወደለንደን እንደሚመጡ እየተነገረ ቢሆንም ውስጥ ውስጡን ድመትም አውሬ ነችና ካስመሳዮቹ ጋር እዚህ ለንደን ትግሉ ተጧጥፏል፤እርስዎ ደግ ደጉን ይመርጣሉ ካጠገብዎ ካሉት መካከል ግን ለውጡን ነቅፈው በጀሌነት፣ፋሺሽት-ወያኔ ከጀርባቸው የቆለፈባቸው ጥቂት አይደሉም።ኣብዛኛዎቹ ከርስዎ የፓርቲ ጆንያ ውስጥ በዘረኝነት ያሉ ሲሆን፤እኩሌታዎቹ ደግሞ ከዚህም ከዚያም ያኮረፉ ጀሌዎች ናቸው።ይህን ለማረጋገጥ ብዙ መድከም አያስፈልግዎትም፤ከወዲሁ አምባሳደርዎትን በዖሮምኛ አይጠይቋቸው ተቃዋሚዎቹ በትግሪኛ ሲጮሁ ይሰማሉ።በእኔ ይሁንብዎና “በሕግ አምላክ” እልዎታለሁ አስቀድመው በሚቋቋመው አዘጋጅ ኮሚቴ ላይ ጥንቃቄ ያድርጉ፤ያለበለዚያ እነዚህ«የሕግ ቀለም» አስፈፃሚዎች፤የለንደንን ዲያስፖራዎች ባደባባይ አጋጭተው ኪሳራውን ለመሰብሰብ፣እኛ የምንወድዎትን በሥርዓተ-ዓልባኛነት ሥማችንን በዓለም እንዲጠፋ አፀያፊ ተግባር ይፈፅሙብናልና ይምከሩበት። ኢትዮጵያ በነፃነት ለዘላለም ትኑር !!! ***«የሕግ ቀለም»ማለት የሕግ ወኪሎች የተባሉት ወይም አስመሳዮች አሳምነው በሐሳዊ ሕግ ወይም በወንጀል እርምጃ ሲወስዱ ነው።ው/ፔዲያ ሕግ ትርጉም፤
https:www.tzta.ca
Only 1,700 displaced people returned to their places in Burayu
TZTA March 2019
5
https:www.tzta.ca
ዘንዶ
(በላይነህ አባተ)
ሰይጣን ተሆኑ አይቀር እንደ አቢይ ሰባኪው፣ ስንቱን አስደፍቆ ተእግሩ ሥር ላስደፋው፡፡ ብልቷን አውጥቶ ተሚበላት አገር፣ ሱስ ያዘኝ እያለ አሞኘው ስንቱን ጅል፡፡ በዱላ ደቁኖ በመለስ ቀስሶ፣ ሊበር ይችላል ወይ እባብ እርግብ ሆኖ? ይሁዳን ተሙሴ እያመሳሰሉ፣ እነ ፕሮፌሰር ስንቱን መንጋ አስካዱ፡፡ አምልኩ ቢባሉ አንድ አምላክ አንድ እግዜር፣ ጥሪ ተቀብለው ተጆሮ ጠቢ ዛር፣ እጅ ወደ ላይ አርገው ገቡ እንደ ምርኮ ጦር፡፡ በእንብልብልህ ተጓዝ ሲል የረገመውን፣ እንዴት ሰው ያመልካል ያሳተውን ሄዋን? አምላክ ቀናተኛው እውነትን የሚወድ፣ ምነው አይቆጣ ምነው አይናደድ፣ ከሙሴ ወንበር ላይ ይሁዳን ስትጎልት፡፡ እየዬን ተውና መውቀስ የከዳህን፣ ራስህን ውቀር ያንዘላዘለህን፡፡ ልትቆርጥ ስትማልል ተጊንጥ ሰንኮፍ ማር፣ ነድፎ ቢዘርርህ ቢደፍቅህ ተካብ ሥር፣ ባንተ በጅሉ እንጅ በጊንጥ ማን ይፈርዳል፡፡ ዘንዶ ሰው ይሆናል ብሎ ያመነን ሰው፣ እንኳንስ እባቡ አምላክም አይምረው፡፡ ከሃያ ዓመት በላይ የጨፈጨፋቸው፣ መንበር መወጣጫ እርካብ ያረጋቸው፣ ከምድር ሥጋቸው ከሰማይ ነፍሳቸው፣ ከችሎት ገትሮ ፍርድ ቅጣት ያሰጠው፡፡ እስከዚያው ድረስ ግን ፍርዱን እስቲያገኘው፣ ትሰማኝ ተሆነ ጅልና ዘልዛላው፣ ተእባብ ሥር እንደ አፈር ወድቀህ የሰገድከው፣ ዳግም እንዳታመልክ በዛሩ በቆሌው፣ ይሰላ እንደሆነ ራስህን ውቀረው፡፡ በላይነህ አባተ (abatebelai@yahoo.com) ሐምሌ ፲፱ ሁለት ሺ አሥር ዓ.ም.
መታሰቢያነቱ ለነቆርጦ ቀጥል ርእዮት “ጋዜጠኛ” (ከአባዊርቱ)
ከለታት አንድ ቀን ባዳማ ከተማ ጨፌ ተቀምጠው ክቡር አቶ ለማ ይተልሙ ጀመር ወገን እንዲስማማ፣፣
ስለ ቴዎድሮስ ሹርባ ሎሬቱ ሰምቶ ይሆን? ከሰማ ንገሩን፤ ካልሰማም የምትችሉ ንገሩት፤ እኛ ግን ይህንን እንላለን። እነሆ ከ1868 እስከ 2019 (እአአ) በለንደን እንግሊዝ የኖረው የቴዎድሮስ ሹሩባ ሳይሆን የመይሳው መንፈስ ከመይሳው እናት ጋር አንድም ሁለትም እልፍም ሆነው ነው፤ ኢትዮጵያና ካሳ። በሹሩባው የገዘፈው ቴዎድሮስ ብቻ ሳይሆን ሽጉጡን የጠጣላት እናቱ ኢትዮጵያም እንጂ! ዓለም ከዓለም ጥግጋት እየተጠራራ አንጡራውንም እያፈሰሰ (ለእንግሊዝ የእርም ገንዘብ) እንደ ትንግርት ሲመለከተውና ሲደመምበት የኖረው የቴዎድሮስ ሹሩባን ሳይሆን በሹሩባው ቀጫጭን ፀጉሮች ላይ የተፃፈውን የ3ሺህ ዘመን የእናቱን ገድልና ታሪክ ጭምር እንጂ! እነሆ ለ150 ዓመት የአውሮፓን ሥነ ልቡና ያስጨነቀው – የቴዎድሮስ ሹሩባ መንፈስ – የዘመን ጉዞና ታሪክን ይዞ ከለንደን አዲስ አበባ (የእናቱ እምብርት) ተመልሷል። እናቱ ኢትዮጵያ ግን እንዴት ነበረች? እንዴትስ ናት? መይሳው ቴዎድሮስ ያኔ መቅደላ አናት የኢትዮጵያን ውርደት <በጠላት እጅ ወድቄ ከማይ> ብሎ ጥይቱን ሊጠጣ ሲዘጋጅ እንዲህ ብሎ ለእናቱ ነገረ። <ይልቅስ ተረት ልንገርሽ የተላከ ከእንግሊዝ ዘንድ፤ እጅህን ስጥ አለኝ ፈረንጅ እጅ ተይዞ ሊወሰድ፤ ምን እጅ አለው የእሳት ሰደድ? አያውቅም ክንዴ እንደሚያነድ? ሆኖም ጎስቌላ አልምሰልሽ የሚያዝንልኝ አልፈልግም፤ ጠላትሽን በክንድሽ እንጂ በእንባሽ ወዝ ባላሸንፍም፤ የልቤን ፍቅር በስተቀር የማወርስሽ ውል የለኝ፤ የኮሶ ሻጭ ልጅ ድሃ ነኝ> ብሎ ነግሯት ነበር ቃታውን ስቦ መቅደላ አናት የወደቀው።
ታዲያ እንግዲህ አንቺ ኢትዮጵያ፣ እኛስ ልጆችሽ ምንድነን አመንኩሽ ማለት የማንችል፣ ፍቅራችን የሚያስነውረን ዕዳችን የሚያስፎክረን
እስቲ ምን ይባላል ቆርጦ መቀጠል የመንፈቁን ታሪክ ዛሬ ላይ ማዋል? ለማን ለማጠልሸት እንዲህ መብሰልሰል?
ቅንነት የሚያሳፍረን፣ ቂማችን የሚያስደስተን
ስለዚህ ወገኖች በጥልቅ እንመልከት ያልተገራን ልሳን እልባት አርጉበት ለማንም አይጠቅምም ደርሶ ስውን ንቀት አክራሪን ሊያማልል በቤተሰብ ሸንጎ የልቡን በልቡ አይምሮው ላይ አርጎ ለማን ለመሳደብ እንደምን ተደርጎ?? ለዛሬው ይበቃል ብለው የሚሉቱ በጣም ተከፍተዋል ኤታማዦር ዊርቱ ይህ እኛን ካረገ የነለማ ካድሬ እኛስ ግድየለንም አይወድም አጅሬ፣ ቀጥ ያለነውና ፍፁም ለሀገሬ፣፣!!!!
ደሞ በዚህ ሰዓት ብታገኘው ወርዶ በዘር ተሸብሽቦ እራሱን አዋርዶ። አትደንግጥ ብታየው ጭራውን ሲቆላ ለንዋይ የሸጠ እራሱን የበላ። ሞልቷል በየ ደጁ ለከርሱ የሚሞት ገና ሳይናገር ሃሳቡ የሚሸት ። ሽቅብ የሚገፋው ላንቃው የቀረና ቅርሻት የበዛበት ገና ብዙ አለና ። ድንገት ብታገኘው ቢያሰማህ እሮሮ ኖሮ የሚመስለው ስንት አለ ቆርቆሮ ። አጥንት የሚቆጥር ወገኑን የበላ ለስጋው ያደረ ህሊናው የተላ ። አጥንቱን የሚያሸት ትልቅ ነገር ትቶ ስንት አለ መሰለህ ሕሊናው ቡትቶ እንቅፋት የሚሆን እሱ እራሱ ሞቶ ። ጭልጥ ያልክ ደንቆሮ ማሰብ የተሳነህ ካልሆንክብኝ በቀር ምነው ታሽካካለህ። ማሰብ ማገናዘብ ካልመጣልህ ጭራሽ ሆነህ ከምትቀር የእናትክን ጡት ነካሽ። ግራ ቀኝህን ተመልከት የሚሉትን ስማ ሁሉም ተጠራርተው ይሉሃል አሳማ ። ያደረገህ እሱ ሃገር ሻጭ ነው ባንዳ ማስተዋልም ጀምር እራስክንም አፅዳ ። ጭራሽ እንዳትጠፋ ሆነህ ስብርባሪ ግዜው ይሄኔ ነው ከሌለህ መካሪ ። ከፊትህ የሚታይ ስንት ያለበት ተስፋ በኔ በአንተ ግጭት አንገቱን ሲደፋ ።
ግፋችን የሚያስከብረን
ምን ይሆን መልሳችን ምንስ ልናወራ በኔ በአንተ ግዜ ፍቅር ተሰባብራ ። ሲታወክ ጤናቸው ሲደማ አካላቸው ህፃናቱ ወድቀው ማልቀስ ሲሳናቸው ።
ኧረ ምንድነን? ምንድነን?
እናንት መሰሪዎች ውስጥ ውጭ ያላችሁ “ለማ ወገንተኛ ” በጭፍን ብላችሁ በማታውቁት ጉዳይ በማያገባችሁ ሰድቦ ለሰዳቢ ለማን የሰጣችሁ ብትታመሙ እንክዋ እግዜር አይማራችሁ፣፣
27 አመት በተቦካ ነገር ክቡር አቶ ለማን እንደዚህ መጋገር የበታች ሹማምንት ባሰሉልን ቀመር ማንስ ደስ ይለዋል ከፅልመቶች በቀር??
ብቻ በል ተቀበል ሲሉህ እንዳትሰማ ቢኖር አይግረምህ አይምሮው ጠማማ ።
መስፍን ማሞ ተሰማ ሠላም ለናንተ ይሁን!
አንዴ ዶር አቢይ ሲሻቸው ታከለ ልቤን ሀዘን ገባው ሊያነባም ከጀለ አይምሮ ያለው ሰው ከቶም አልበቀለ፣፣
ለተፈናቀለ ማዘን ትክክል ነው በነለማ ትእዛዝ ብሎ ያለው ማነው?
ከላይ የሰቀልከው ብታገኘው ወርዶ ጠንቀቅ በል ወገኔ አታድረገው መርዶ ። ሃያ ሰባት ዓመት ሲሸረብ የኖረ በዚህ በአጭር ግዜ ገሎ ለቀበረ ።
እና ያኔ፤ ከዛም በሁዋላ በኢትዮጵያ ሰማይ ላይ ሲያንዣብብ የኖረው የመይሳው መንፈስ በዘመን ዥረት ተንሳፎ ከሰውም ሰው ኢትዮጵያዊ ዋርካ መርጦ በሎሬት ፀጋዬ ውስጠ ውስጥ አድሮ በሎሬቱ ሥነ ቃል ነፍስ ዘራ፤ ተናገረ፤ እንዲህም አለ፤
ይህን መልካም ነገር ይህን ማስማማቱ የፅልመት ውላጆች እነ የሰው ከንቱ ጠምጥመው ጠላልፈው እኛውጋ ያሉቱ በሳይበሩ ሰማይ ለማን ቅርጥፍ አርገው አገርቤትም ያሉት ሁሉም ተማምለው ያገሱብን ጀመረ ወገንተኛ ብለው፣፣
እነዚህ መሪዎች እንዲህ እየሰሩ ወገንተኛ ብሎ ጣትን መቀሰሩ መስሉዋችሁ ከሆነ መልካም ስልጣኔ ከዚህ በላይ ቅሌት አርጋለች ወያኔ? በሰማይ በምድርም መጥፎ ነው ኩነኔ፣፣
ያኔ ነው መተንፈስ
ሎሬቱ ሰምቶ ይሆን?
አሜኬላ እሚያብብብን
እስኪ ትንሽ ስማ እነማን ምን አሉ ሰበኩ ወይ ህብረት ባንድነትስ በሉ ።
ፍግ እሚለመልምብን ከአረም ጋር ያፈራን ጊንጦች፣ ከእንክርዳድ ያልተለየን ዘር ግርዱ ከምርቱ ተማጥቆ፣ ከቶ ያልተበራየን መከር
ምነው መደናበር ማላገጡን ብትተው ለአንተም ለወገንህ የሚጠቅም እሱ ነው። አስተውል ተመልከት ዙሪያ ገባውን ጠግበው ሲተፉብህ ግማት ቅርሻቸውን ።
ምንድነን? ምንድነን እኮ? አየሽ አንቺ ኢትዮጵያ ፤ አየሽ አንቺ እናት ዓለም ቃል የእምነት እዳ ነው እንጂ፣ ያባት የናት እኮ አይደለም፤ ነበር ያለው መይሳው በሎሬቱ ነፍስ አድሮ የተናገረው። እና ዛሬስ? መይሳው ከ150 ዓመት በፊት ራሱን የሰዋላት ኢትዮጵያ ዛሬ የት ደርሳለች? <ቅንነት የሚያሳፍረን፤ ቂማችን የሚያስደስተን> ብሎ በሎሬቱ ቃለ ልሳን የተናገረላት ኢትዮጵያ ዛሬ የት ናት? የቂመኞች ጥግ የት ደርሷል? በስሟ የማሉ፤ በስሟ የተካቡ የመሪዎቿ ክህደት እስከምን ዘልቌል? ቃል የዕምነት እዳ እንጂ ያባት የናት እኮ አይደለም – ሲል ህያው ቅኔ የተቀኘላት ስንቶች ለቃላቸው አድረዋል? ስንቶችስ በቃላቸው ፀንተዋል? በቃላቸው ተገኝተዋል? ወይስ ስንቶች ቃላቸውን አጥፈው ቃላቸውን በልተው በናት አባት ቌንቌቸው ምህላቸውን አፍርሰዋል ቃላቸውን ውጠዋል? በሌሬቱ ሥነ ቃል አዋዝተን እነሆ በደረስንበት ዘመን አዲስ አበባ ላይ በሰፈነው የመይሳው መንፈስ እንጠይቃለን። እንሞግታለን። ኢትዮጵያ ለዘለዓለም ትኑር!!
ከስርቻ ወጥተን በአደባባይ ሞቀን ለዜግነት ክብር ሞኝ መስለን ታይተን ማሰብ ስንጀምር ከቀረጢት ወጥተን የዜግነት ትግል መንፈሱ ሲገባን መባነን ስንጀምር መኝታው ሲበቃን። ህልማችን እውን ሆኖ መተባበር ሲኖር ያሰብነው ሲሳካ ጨለማው ሲሰበር ። ያኔ ነው መተንፈስ መረጋጋት ኖሮ የለውጡን እንቅፋት ጠራርጎ አባሮ ። ፌብሩዋሪ 2019
መጋቢት 2011 (ማርች 2019)
ስቶክሆልም
ሲድኒ አውስትራሊያ
TZTA March 2019
ረሃብ ተሸክሞ መቼም ጥጋብ የለ እነሱ ለበሉት አግሳ የሚልህ የለ ።
6
“ሙያ በልብ ነው።” በመኮንን ሻውል ወልደጊዮርጊስ
ሐሰብን ለመግለጽ ዳግመኛ ገብቼ በልሜ ተማሪ ቤት እማር ይመስለኛል ንባብና ጽሕፈት፡፡ ድርሰት ነበርና የያዝሁት ሥራዬ የኔታ ምናልባት ያስረዱኛል ብዬ ብዬ ጠየቅኋቸው —እንዴት አድርጎ ነው ሐሳብ አስተያየት የሚገልጸው ሰው? የኔታ መለሱ —ይህ አስቸጋሪ ነው፡፡ ከመነፅር ውጪ እኔን አግድም አይተው ተረት ስማኝ አሉ፡፡ ባአንድ ቤት ሲወለድ ልጅ ከነቃጭሉ ደስታ ያድርጋል ቤተሰብ በሙሉ፡፡ ገና ወር ሳይሞላው ልጁን እያወጡ እዩልን ይላሉ ዕንግዶች ሲመጡ፡፡ ጥቂት ውዳሴና ምስጋና ሽተው ያን የመሰለ ልጅ በማፍራታቸው፡፡ አንዱ ከእንግዶቹ ልጁን ካዩት መሀል “ የህ ልጅ ከበርቴ ነው የሚሆነው“ ይላል በዚህም ቤተሰብ ያመሰግነዋል፡፡ አንዱ “ይህ ወንድ ልጅ ታለቅ ባለ ሥልጣን ታላቅ ሹም ይሆናል“ ሲል ያሰማል ቃሉን ባዩም ከመስጋና ያገኛል ድርሻውን፡፡ አንዱ “ይህ ልጅ “ይላል “ አይቀርም መሞቱ ።“ ዱላ ያጠግቡታል ይህን በማለቱ፡፡ ልጁ ሰው ነውና እርግጥ ነው ይሞታል፡፡ ትልቅ ሹም ይሆናል ከበርቴ ይሆናል ማለት ግና ሐሰት ለመሆን ይችላል፡፡ ሆኖም ሲያስመሰግን ሲያስወድድ ሐሰት የማይቀረውን ሞት አይቀርም ማለት የበትር መዓት ነው ያተረፈው ምርት፡፡ አልፈልግም እኔ ውሸት መናገር አያምረኝም ደግሞ ዱላና በትር፡፡ ጠባይህ ከሆነ እነደዘህ እንደልከው “ሃሃሃ !አያችሁት ያንን ልጅ?“ ማለት ነው። ማለት ነው_ “በዝጌሃር ! ሆ ሆ!ሂ ሂ!ሃ ሃ! ሆ ሆ!ሆ ሆ ሆ! ሄሄሄ!ሃሃሃ!“ (ግጥሙን ” አብዬ “መንግስቱ ለማ ከቻይናው ደራሲ ከሉሕሡን ሃሰቡን ወስዶ የጻፈው ነው።)…… …… በሆሆ ! በሃሃሃ! በሄሄሄ! እንደዋዛ የሚያልፍ ዓለም ነው ፤ይህ ዓለም፡፡ ይህ መጠሪያ ሥሙ መኮንን ሻውል ወልደጊዮርጊስ የተባለ ሰው ሃሳብ ነው።…………… የህ ዓለም በከንቱ ውዳሴ የተሞላ ነው፡፡ከእውነታ ይበልጥ ተረት ተረት የሰውን ማህበራዊ ኑሮ ጠፍንጎ ይዞታል፡፡ ሰው የኔ ነው የሚለውን ነገር ሁሉ እንድታጣጥልበት ከቶም አይፈልግም፡ ፡በተለይ ከጥበብ የራቀ ሰው፣ባለው ቁሳዊ ሀብት ራሱን ከማህበረሰቡ የኑሮ ደረጃ አግዝፎ የሚያይ ሰው ከሆነ ፣ሥለ እንከኑ አንዳች ብታወራ አይታገስህም፡፡(በዚህ ዓለም ሚዛናዊና ዲንጋይ ሌላ ሰው ላይ ከመወርወሩ በፊት፣እኔ ከሱ የባስኩ ሐጥያተኛ ነኝ። በማለት ከመወርወር የሚቆጠብ እምብዛም አይገኝም።) በማህበራዊ መስተጋብራችን ውስጥ አብዛኛው ሰው ከራሱ ጋር ጭምር የተጣላ መሆኑን፣ትዕግስት አልባ አኗኗሩ ይመሰክራል፡ ፡በአሥተውሎት ሲጤን በአደባባይ የሚያወራውና በግሉ የሚኖረው ኑሮ ጫማና ኮፍያ ሆኖ ይገኛል፡፡ ብዙው ሰው ህይወቱ ጫማና ኮፍያ መሆኑን ህሊናው ያውቃል፡ ፡ኑሮው፣በውሸት የወዛ እንደሆነ ይገነዘባል።እኩሌታው ደግሞ፣ያለማወቁን እንኳ ሥለማያውቅ ፣አለማወቁን በመገንዘብ፣ ከመናገር ይልቅ ማዳመጥን የመረጠውን ደጋግሞ ይተቻል።የሱ ቢጤዎችና፣ከዕውቀት የራቁም ሊቅ ያደርጉታል።እውነትን በውሸት ና በተረታ ተረት ተክቶ ዘመኑን ይጨርሳል። ሰው ሁሌም እውነትን እነደሸሻት እና ተረት ተረት ውስጥ ተደብቆ እንደኖረ ነው፡፡ እውነትን ተከትሎ ሰው ልኑር ቢል ፣ዓለምን በአሁኑ ገፅታዋ አናገኛትም ነበር። ሰው ፣ፖለቲካን፣ኃይማኖትን፣ ባስ ሲል ዘሩን፣ጎሳውን ፣በማመካኘት፣ ለግሉ ብልፅግና ሲል አምሳያውን ያለርህራሄ “እሱ እነደሚለው ” እያሶገደ የሚኖር ነው፡፡ ሰው እኩይ ድርጊቱን ፣በልቡ ሰውሮ ፣ሌላውን የሚያሞኝ “የአንደበት ብቻ የሆነ ሃሳብ ” በይፋ የሚነገር ፣በተግባር ሲፈተሽ ፖለቲካዊ፣ኃይማኖታዊ እና ዘራዊ ሰበብ በመፍጠር በሥሩ መሰሎቹን አሰባስቦ ፣ ፣እንደ ኔሮ. ሂትለር፣ሞሶሎኒ፣ስታሊን፣ፒኖቼ ፣(የአፍሪካ አምባገነን መሪዎችንም መጥቀስ ይቻላል፡፡) በሚሊዮን የሚቀጠሩ ሰዎችን ፣እነደ እንስሳ በመቁጠር ፣በአብዮት፣ በፈጣሪ ፣ እና ተጨቋኝ በሚባለው ህዝብ ሥም ፣በግልፅ በአደባባይ ሰውን እየሳቀ ይገድላል፡፡ ይህን እኩይ ድርጊት ለራሱና ለመሰሎቹ ፣ምቾትና ድሎት እነደፈፀመ እንዳይታወቅበትም በራሱ ታሪክ ፀሐፊዎች አማከኝነት ሥለትክክለኛ እና የፅድቅ ጦርነቱ ይፅፈል።ያፅፋል።በከያንያኑም ይዘመርለታል፡፡ ጦርነቱ ምክናያታዊ እንዳልሆነ፣ሰውን ያለህግ ያውም ምንም ወንጅል ሳይሰራ ፣ሥልጣንን መከታ አድርጎ መግደል ራሱ ወንጀል ነው ፡፡ብሎ በድፍረት የሚናገር የራስ ሰው ካለም፣በገዛ አንገት ውስጥ ሸምቆቆውን ማስገባት እንደሆነ ፣የትሮትስኪና የአጥናፉ አባተ አሟሟት የመሰክርልናል፡፡ያለፍርድ ከገደሏቸው በኋላ “አብዮት ልጆቿን ትበላለች ።” አሉ፡፡ እውነቱ ይኸው ነው፡፡አምባገነናዊ መንግስታት፣ጥቂት ጥቂት እውነት የሚናገሩ ተፎካካሪዎቻቸውን አይወዷቸውም።ሥልጣን ላጎናፀፋቸው የመግደል፣የማሰር እና ያለከልካይ የመበዝበዝ ገደብ አልባ መብታቸው ሲሉ ብቻ ፣ከአብላጫው ህዝብ ጋር የሚያጋጭ ሐሰተኛ ታርጋ ይለጥፉባቸዋል፡፡………………አድሃሪ፣ቀልባሽ፣ቀኝ መንገደኛ፣ፊውዳል፣አናርኪ፣ትሮትስኪ፣ነፍጠኛ፣ትህምከተኛ፣አሸ ባሪ፣አክራሪ፣ፀረ ሰላም፣ፀረ ዴሞከራሲ፣ፀረ ብሄር ብሄረሰብ፣ፀረ ልማት ወዘተ፡፡ መቼም ይህንን በእዝን ልቡናችሁ ዛሬ ላይ የምታስታውሱ፣ሆ ሆ!ሃ ሃ ሃ !ሄ ሄ ሄ !…ማለታችሁ አይቀርም፡፡በህሊናችሁ ያላችሁ ሰዎች፡ልብ እንድትሉ እምፈልገው ፣ይህ አውነት በትንሹም ቢሆን ዛሬም እንዳለ ነው፡፡ነገ ደግሞ ሊበዛ የማይችልበት ምንም መንገድ እንዳሌለም አትሳቱ፡፡ … ሥለዚህም በመሥራቤታችሁ፣በህዝብ ትራንሥፖርት መሥጫ፣በህዝብ መዝናኛ ሥፍራ፣በየዕድሩ እና አውጋሩ … እንዲሁም በማህበራዊ ሚዲያ ሲያጋጥማችሁ፣ እውነት በመናገራችሁ ዱላ እንዳያቀምሷችሁ በዝጌሃር ! ሆ ሆ!ሂ ሂ!ሃ ሃ! ሆ ሆ!ሆ ሆ ሆ! ሄሄሄ !ሃሃሃ! በማለት ለጊዜው ተገላገሏቸው። ” ሙያ በልብነው። ” እንዲሉ።
https:www.tzta.ca
ስፖርትና ጤና
የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ቡድን ተስፋና ሥጋት በጥንካሬያቸው ከሚታወቁ የምዕራብ አፍሪካ አገሮች አንዷ ከሆነችው ማሊ ጋር በመሆኑ በውጤቱ መደሰታቸውን ተናግረዋል፡፡ ‹‹ተጨዋቾቼ በኳስ ቁጥጥርና የጎል ዕድሎች በመፍጠር ከተጋጣሚያቸው የተሻሉ ነበሩ፣ ከሰሞኑ ያደረግነውን የወዳጅነት ጨዋታ ጨምሮ ልምምዳችንን ስናደርግ ሁለት መሠረታዊ የሚባሉ ዕቅዶችን መነሻ አድርገን ነበር፡፡ ቡድናችንም የተሰጠውን ታክቲክ ሙሉ በሙሉ ማለት በሚቻል መልኩ ተግብሮታል ማለት ባልችልም፣ የሚችሉትን ያህል ሞክረዋል፣ በተለይ የተከላካይ ክፍላችን፤›› በማለት ደስተኛ መሆናቸውን ጭምር ተናግረዋል፡፡
ቡድኑ ከማሊ አቻው ጋር በአዲስ አበባ ስታዲዮም ካደረገው ጨዋታ በከፊል 24 March 2019 ደረጀ ጠገናው በመጪው ዓመት ለሚካሄደው የቶኪዮ ኦሊምፒክ የመጀመርያ ማጣሪያውን ከማሊ አቻው ጋር መጋቢት 12 ቀን 2011 ዓ.ም. በአዲስ አበባ ስታዲዮም ያደረገው የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ቡድን ጨዋታውን በአቻ ውጤት ማጠናቀቁ ብዙዎችን አስቆጭቷል፡ ፡ የቡድኑ ዋና አሠልጣኝ አብርሃም መብራቱ በበኩላቸው በተጨዋቾቻቸው እንቅስቃሴ መደሰታቸውን ገልጸዋል፡፡ ቡድኑ ለመልሱ ጨዋታ ወደ ማሊ ባማኮ አቅንቷል፡፡ ዋና አሠልጣኙ ዋሊያዎቹ ለዘንድሮው የአፍሪካ ዋንጫ በነበራቸው ምድብ ማጣሪያ ለሻምፒዮናው የሚያበቃቸው ውጤት ከተሟጠጠ በኋላ ነበር ዕድሜያቸው ከ23 ዓመት በታች ብሔራዊ ቡድንን ለማሠልጠን ዕድሉን ያገኙት፡፡ አሠልጣኙ ለኦሊምፒክ ዝግጅት ይረዳቸው ዘንድ ከ33 በላይ ተጨዋቾችን ከከፍተኛ ሊግ ጭምር መርጠው ለሁለት ሳምንት ያህል ከተመለከቱ በኋላ
የመጨረሻዎቹን 23 ተጨዋቾች ይፋ ያደረጉት ከማሊው ጨዋታ ሁለት ቀን በፊት ነበር። በብሔራዊ ቡድን ደረጃ ጠንካራ የእግር ኳስ እንቅስቃሴ ከታየባቸው የምዕራብ አፍሪካ አገሮች በተለይም በታዳጊ ወጣቶች ማሊ በግንባር ቀደምትነት ትጠቀሳለች፡፡ የማሊ ታዳጊና ወጣት ብሔራዊ ቡድኖች በአኅጉራዊ ብቻ ሳይሆን፣ በዓለም አቀፍ ደረጃ ጠንካራ ተሳትፎ በማድረግ ጭምር ይታወቃሉ፡፡ የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ቡድን አሠልጣኝ አብርሃም መብራቱም ይህንኑ ጥንካሬያቸው መነሻ በማድረግ ምስክርነታቸውን ከጨዋታው በኋላ ውጤቱን አስጠብቆ በሜዳው ለሚያደርገው የመልስ ጨዋታ ዕድሉን አመቻችቷል፡፡ የሁለቱም ቡድኖች አሠልጣኞች ከጨዋታው በኋላ ተጨዋቾቻቸው በሜዳ ላይ የነበራቸውን አጠቃላይ እንቅስቃሴ አስመልክቶ መግለጫ ሰጥተውም ነበር፡፡ የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ቡድን ዋና አሠልጣኝ አብርሃም መብራቱ፣ ተጋጣሚያቸው
Cell:
TZTA March 2019
አሠልጣኝ አብርሃም ለቡድናቸው እንቅስቃሴ ውጤታማነት በተናጠልም ያመሠገኗቸው ተጨዋቾች ነበሩ፡፡ ከእነዚህ ተጫዋቾች መካከል የኢንተርናሽናል ልምድ ሳይኖረው፣ የተሻለ አኅጉራዊና ዓለም አቀፋዊ ልምድ ያላቸው የማሊ ተጫዋቾችን እንቅስቃሴ ከማክሸፍ ጀምሮ አፈወርቅ ኃይሉ የሰጡትን ትክክለኛ ታክቲክ የተገበረ ስለመሆኑ ጭምር በመግለጽ አድናቆታቸውን ቸረውታል፡፡ የቡድናቸው ክፍተት ያሉት አሠልጣኙ፣ ‹‹የአጨራረስ ብቃት ማነስ በመሆኑ ይህንኑ በቀሪው የልምምድ ጊዜ እንሠራበታለን፤›› ብለው በተለይ ፊት መስመር ላይ ጥሩ ሲንቀሳቀስ የነበረው የመቐለ 70 እንደርታው አማኑኤል የሕመም ስሜት እየተሰማው ሜዳ ውስጥ እንዲቆይ ያደረጉበት ዋናው ምክንያት ከተጨዋቹ ጋር በቅርበት እየተነጋገሩ ጉዳቱ ለክፋት እንደማይሰጠው ስለገለጸላቸው እንደነበርም ተናግረዋል፡፡ ከነገ በስቲያ መጋቢት 17 ቀን 2011 ዓ.ም. ባማኮ ላይ ስለሚኖራቸው የመልስ ጨዋታ አስመልክቶ ያከሉት አሠልጣኝ አብርሃም፣ ‹‹ወደ ሥፍራው የምናቀናው ውጤቱን ለመቀልበስ ነው፣ ለዚህ የሚሆን ጠንካራ የሆነ የሥነ ልቦና ሥራ እንሠራለን፣ በተወሰነ
647-988-9173
7
.
Phone
መልኩም ቢሆን የታክቲክ ለውጥ እናደርጋለን፣ ባለን የተጣበበ አጭር ጊዜ በክፍተቶቻችን ላይ የማስተካከያ ሥራዎችን ሠርተን ለተከታዩ ዙር የሚያበቃንን ውጤት እንደምናስመዘግብ ሙሉ እምነት አለኝ፤›› ብለዋል፡፡ የማሊ ኦሊምፒክ ቡድን አሠልጣኝ ፋኑሬ ዲያራ በበኩላቸው፣ ‹‹አሁንማ አልፈናል፤›› ብለው ምን ትጠብቃላችሁ ዓይነት ፌዝ ጣል አድርገዋል፡፡ የቡድናቸውን የሜዳ ላይ እንቅስቃሴ አስመልክቶ አሠልጣኙ፣ ‹‹ጨዋታውን ያደረግነው በሁለት ከፍለን ነው፣ በመጀመርያው ግማሽ የተጋጣሚያችንን ቡድናዊ እንቅስቃሴ በመቆጣጠር ጎል ማስቆጠር የሚል ሲሆን፣ በዚህም የእኛ ቡድን ከተጋጣሚው አንፃር የተሻለ ነበር፡፡ በሁለተኛው ግማሽ ግን የኢትዮጵያውያን ጫና ተደርጎብናል፡፡ እንደዚያም ሆኖ ጎል ቀድመን በማስቆጠራችን ውጤቱን አስጠብቀን ለመውጣት ያደረግነው ጥረት ተሳክቶ ጨዋታውን በአቻ ውጤት አጠናቀናል፤›› ብለው፣ በተለይ የአዲስ አበባ ስታዲዮም ለተጨዋቾቻቸው አስቸጋሪ ሆኖ ማለፉን ጭምር ተናግረዋል፡፡ በአሠልጣኝ አብርሃም የተሞካሸው የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ቡድን በዕለቱ በነበረው አጠቃላይ የሜዳ ውስጥ እንቅስቃሴ ደስተኛ ያልነበሩ ታዳሚዎችም አልጠፉም፡፡ እንደእነዚህ ከሆነ የኢትዮጵያ ቡድን ዕድሉን አሳልፎ የሰጠ ስለመሆኑ ያምናሉ፡፡ ምክንያቱን አስመልክቶ ሲናገሩ፣ ‹‹የማሊ ኦሊምፒክ ቡድን እንደተሰማው ከሆነ፣ ወሳኙን ጨዋታ ያደረገው አዲስ አበባ በገባ በሰዓታት ልዩነት ውስጥ ነው፡፡ ይህም ሆኖ ግን ሜዳ ላይ ከታክቲክ ጀምሮ አስፈሪ የጎል ሙከራዎችን ሲያደርግ ታይቷል፡ ፡ ጎል የማስቆጠር ቅድሚያ የነበረውም የማሊ ቡድን ነው፡፡ አቻ የምታደርገው ጎል የተገኘችው ከተከላካይ ሥፍራ ተነስቶ በሄደ ተጨዋች ነው፤›› በማለት የኢትዮጵያ ኦሊምፒክ ቡድን ሰፊ ክፍተት እንደተመለከቱበትና ገና ብዙ እንደሚቀረው ነው ያስረዱት፡፡
416-298-8200
https:www.tzta.ca
የኢትዮጵያ ልሂቅ Vs እስክንድር (አቤል ዋቤላ) / March 24, 2019
ለሽግግር ሲባል ብቻ የቆመ መሆኑን ዘንግቶት አውሬነት በተሞላ መልኩ ከተማዋን ስሪት እየሰራ ይገኛል። ይህንን ተግባሩን ልክ አይደለም የሚል የፖለቲካ ማኀበርም ሆነ ግለሰብ በጠፋበት ሰዓት የህዝብ ልጅ እስክንድር ነጋ እኔ አለኹ ብሏል።
አቤል ዋቤላ የኢትዮጵያ ልሂቅ የፖለቲካ ስልጣንን በመግራት ሂደት ውስጥ ከህዝብ ጎን ቆሞ አያውቅም። የፓሊቲካ ፓወርን ከተጋጨም የሚጋጨው በመንበሩ መቀመጥ ሲፈልግ ብቻ ነው። ከዚያ ውጭ መንግስት ጨቋኝ እና አምባገነን ሆኖ ዜጎችን እንዲረግጥ እጀታ (enabler) በመሆን ሲያገለግል ነው የኖረው። አጭበርብሮ ያገኛትን እፍኝ የማትሞላ እውቀት ያለ ልክ አጋኖ እና አሽሞንሙኖ ወደ ባለጊዜው በመጠጋት፣ ባለጊዜው በድፍረት እና በእብሪት ለሚወስደው እርምጃ አፕሩቫል በመስጠት እንጀራውን የሚያበስል ነው። እስክንድር እድገቱ እና ትምህርቱ ከየትኛው ደጅ ጠኚ ልሂቅ በተሻለ ወደስልጣን ሊያቀርበው የሚችል ነበር። ከፍተኛ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርቱን በስታንፎርድ የተማረ እና በአሜርካን ሀገር ፖለቲካን ያጠና ሆኖ ሳለ ህዝብን በመምረጡ ህዝብን በጋዜጠኝነት ማገልገል ከጀመረ ሰነባብቷል። ከህዝብ ጋር ያለውን ህብረት ፖለቲካል ስልጣንን ፊትለፊት በመጋፈጥ ጭቆናን በመቃወም አረጋግጧል። እስር፣ ግርፋት፣ እንግልት የፖለቲካ ስልጣን በኢትዮጵያ ስርዓት እንዲይዝ የሚያደርገውን ጥረት አልገቱትም። አሁንም እየሆነ ያለው ይሄ ነው። ከሰባት ዓመታት እስር በኋላም እስክንድር ደከመኝ ብሎ የኢትዮጵያ ህዝብን ለጅብ አሳልፎ እንዲሰጥ አላደረገውም። በህዝባዊ አመፅ ይቅርታ ጠይቆ ፍትሃዊ ምርጫ እስኪካሄድ ስልጣን የያዘው የአብይ አህመድ መንግስት ከምርጫ በፊት፣ አሁን ያለው ፓርላማ ፊት እንኳን ከመቅረባቸው በፊት መሰሪ የሆኑ አረመኔያዊ ተግባሮች እየፈፀመ ይገኛል። ከዚህ ውስጥ አንዱ የአዲስ አበባ ጉዳይ ነው። መንግስት ላጠፋው ጥፋት ይቅርታ ጠይቆ
ይህ በአርያነት ሁሉም ዜጋ ሊከተለው የሚገባ ተግባር ሆኖ ሳለ ልሂቁ የተለመደ የአድርባይነት እና እበላባይነት እድሉን የሚጨናግፍበት እየመሰለው ይቃዥ ጀምሯል። እስክንድርን ካልሰለጠነ የሞብ መሪ በማስተካከል ይተች ጀምሯል። የእስክንድርን የጋዜጠኝነት ስልት እና አክቲቪዝም መተቸት በራሱ ችግር የለውም። በዚህ ላይ ውይይት ማካሄድ ይቻላል። እንደኔ እንደኔ ይህ ዝንባሌ የልሂቁ የተለመደ ወራዳነት መገለጫ ነው። ከአውራ ሆድ አደር ልሂቃን እስከ አፍላ አንበጣ ልሂቃን(በወያኔ እስከ እስር፣ ስደት የሚደርስ ስቃይ የደረሰባቸው እና የአምናውን ባለጊዜ አበርቺ ልሂቅን አብዝተው ይተቹ የነበሩ) ሀገርን የመዝረፍ እቅዳቸው እንዳይፈርስ ሲሉ የሚያደርጉት ነው። ይህ የልሂቃን መርከብ በጠቅላይ ሚኒስትሩ ተለዋዋጭ እና አታላይ የአደባባይ ገፅታ ምክንያት በርካታ ባለሙያዎች እና እንደብርቱካን ሚደቅሳ ያሉ በቀድሞ ጊዜ የህዝብ ልጅነታቸውን ያስመሰከሩ ሰዎችን/ ልሂቃንን ጭኗል። ይህ የጎራ መደበላለቅ ፈጥሯል። እንደኔ እንደኔ አዲሱ አስተዳደር ምንም አይነት እገዛ የማያስፈልገው መፍረስ ያለበት መንግስት ነው የሚል ድምዳሜ ላይ አልደረስኩም። ከዚህ በመነሳት በሀገር ግንባታ ሂደት ውስጥ በባለሙያነት እና ከፍተኛም ሆነ ዝቅተኛ ኃላፊነቶችን በመውሰድ ሀገርን እና ለህዝብ የሚሰራ መንግስትን ማገልገል ተገቢ ነው ብዬ አምናለኹ። ይሁንና የጋራ ቤትን አብረው እየሰሩ ሳሉ በመንግስት የሚፈፀሙ ከባድ ጥፋቶችን ባላየ ባልሰማ ማለፍ አይገባም። ከቀድሞ የሀገሪቱ የቆየ ልማድ እና ባለፉት ወራት እንዳየነው ልሂቁ ከዴሞክራሲያዊ ማዕከላዊነት በበረታ ዝምታ እና ክህደት ላይ ይገኛል። ይህ የአድርባይነት እና አስመሳይነት ባህል ካልተሰበረ መቼም ቢሆን የፖለቲካ ስልጣንን መግራት አንችልም። ስለዚህ የእስክንድር ፈለግ ተከተለን እርሱን በርታ እያልን ሌሎች በመንግስት ውስጥ የሚገኙ እና ከመንግስት ውጭ ያሉ ሁሉንም አይነት ልሂቃንን በስም በመጥራት ማንቃት ይገባናል። እስክንድር የዚህ የሰለጠነ ማኀበረሰብ እሴት(የፖለቲካ ስልጣንን መግራት) መተከል ሂደት ምልክታችን እና የልሂቅነት ሞዴል ነው።
ፖለቲካ
አንድነት ፓርቲ አዲስ አበባን ባለአደራ አካል እንዲያስተዳድራት ጠየቀ የአንድነት ፓርቲ ሊቀመንበር አቶ ተዕግሥቱ አወሉ ነአምን አሸናፊ አዲስ አበባ የሚያስተዳድራት አካል የሥራ ጊዜውን የጨረሰ በመሆኑ ባለድርሻ አካላትን ያካተተ ባለአደራ አስተዳደር እስከ ጠቅላላ ምርጫ ድረስ እንዲቋቋምና ይህም ተግባራዊ እንዲሆን፣ ከሌሎች የዴሞክራሲ ኃይሎች ጋር በጋራ በመሆን እንደሚታገል አንድነት ለፍትሕና ለዴሞክራሲ ፓርቲ (አንድነት) አስታወቀ፡፡ ‹‹አዲስ አበባ የሁሉም ኢትዮጵያዊ መኖሪያና ሀብት ማፍሪያ እንጂ፣ አንዱ ብሔረሰብ ከሌላው በልጦ የተለየ ጥቅም የሚያግበሰብስበት አይደለችም፡፡ አዲስ አበባን በአንድ ማንነት ጥላ ሥር ለማድረግ የሚደረገውን የፖለቲካ እንቅስቃሴ በጥብቅ እንቃወማለን፤›› በማለት ፓርቲው አቋሙን አስታውቋል፡፡ ፓርቲው ይህን አቋሙን ይፋ ያደረገው ሐሙስ መጋቢት 12 ቀን 2011 ዓ.ም.፣ ‹‹ኢትዮጵያዊነትን የሚፈታተን የለውጥ ሒደት እንዳያፈርሰን ሕዝብ በአንድነት ፀንቶ መታገል አለበት፤›› በሚል ርዕስ በራስ ሆቴል በሰጠው ጋዜጣዊ መግለጫ ነው፡፡ ከአዲስ አበባ በተጨማሪ አጠቃላይ የአገሪቱን ፖለቲካዊ ሁኔታ አስመልክቶ በፓርቲው ሊቀመንበር አቶ ትዕግሥቱ አወሉና በሌሎች አመራሮች በተሰጠው በዚህ መግለጫ በአገሪቱ እየተከሰቱ ስላሉ ግጭቶች፣ መፈናቀሎችና እንዲሁም የንፁኃን ዜጎች ሕይወት መጥፋትን ለመቆጣጠርና ሰላምና ደኅንነትን ለማስፈን መንግሥት ኃላፊነቱን እንዲወጣ ፓርቲው ጠይቋል፡፡
TZTA March 2019
8
አገሪቱ በለውጥ ተስፋ ውስጥ እንደሆነች የገለጸው ፓርቲው፣ ‹‹ሆኖም የኢሕአዴግ ልሂቃን አካባቢያዊ ስሜትን የበለጠ በማጠናከርና ዛሬም በለውጥ ስም የሕግ የበላይነትን ወደ ጎን በመተው ሕዝቡ በአንድነቱ የፈጠረውን ኢትዮጵያዊያነቱን ከመፈታተናቸውም በላይ፣ በሥውርና በጥቅም ሥራአጥ ወጣቶችን በማደራጀት ለግጭት በማሰማራት ድብቅ አጀንዳዎቻቸውን ሕዝባዊ ለማስመሰል የሚደረገው ጥረት ሕዝብ የተረዳው በመሆኑ፣ ተፈጥሮአዊ ማንነትን የዘረኛ ፖለቲካ ማራመጃ ሰበብ ከማድረግ ይቆጠቡ፤›› በማለት፣ በአገሪቱ እየተስተዋለ ያለውን ግጭት የሚመለከታቸው ሁሉ ታግለው መፍትሔ እንዲፈልጉለት አሳስቧል፡፡ ‹‹የፖለቲካ አለመረጋጋት በአገራችን ሁሉም ክልሎች የሚስተዋል ነው፡፡ ይኼንን ተከትሎ የዜጎች መፈናቀልና ስደት በስፋት ይታያል፡፡ የዜጎች መረጋጋትና ሰላምን ማረጋገጥ ካልተቻለ ሉዓላዊ አገር ሊኖር አይችልም፡ ፡ ስለሆነም ኢትዮጵያን ከልብ የምትወዷት ከሆነ ኢሕአዴግም ሆነ የለውጥ ኃይሉ የፖለቲካ ቁማሩን ትቶ፣ ከሁሉም የክልል ገዥዎች ጋር ቁጭ ብሎ በአገሪቱና በዜጎች ደኅንነት ላይ የምር ተወያይቶ ሰላምን ለማረጋገጥ እንደ መንግሥት ውሳኔ መስጠት አለበት፤›› በማለት፣ በአገሪቱ እየተከሰቱ ያሉ ግጭቶችን፣ ስደቶችንና መፈናቀሎችን፣ የሰው ሕይወት መጥፋትን ለማስቆም መንግሥት ውሳኔ መስጠት እንዳለበት አሳስቧል፡፡ በመጨረሻም ሕዝባዊ ለውጡን ከግብ ለማድረስ መጀመርያ ከክፋትና ከድብቅ የሴራ ፖለቲካ መንፈስ በመውጣት በፍቅርና በአንድነት ተማምኖ፣ ሁሉም የየራሱን አስተዋጽኦ ማድረግ ሲችል እንደሆነ በመግለጽ፣ ‹‹በአገሬ ያገባኛል የሚል የተደራጀ ሐሳብ ያለው ሁሉ ሊሳተፍበት የሚችል የለውጥ ፍኖተ ካርታ ተዘጋጅቶ የለውጡ አካል ማድረግ ሲቻል፣ የለውጥ ሒደቱ ዓላማውን ስቶ የቡድንና የክፍፍል ምክንያት ሊሆን አይገባም፣ መታረምም አለበት፤›› በማለት፣ አሳታፊ የሆነ የፖለቲካ ፍኖተ ካርታ እንዲዘጋጅና በአገሪቱ ጉዳይ ሁሉም የበኩሉን እንዲያበረክት ሊመቻችለት እንደሚገባ መንግሥትን ጠይቋል፡፡
https:www.tzta.ca
www.abayethiopiandishes.com
> Toronto Got it's first Canned wot and Kulet!!!
> Buy your Kulet and wot...save you time from shopping, peeling, cutting, stirring your base for 3-5 hours and cleaning > Your online Ethiopian grocery store that delivers injera,wot and kulet to your home > Our goal is to save you time, toil money and deliver to you a healthy and tasty food
Also over 20 stores in Toronto have our Key and alicha kulets and wots .Ask for Abay Ethiopian Dishes
IF ANY OF THESE ARE NOT CLOSE TO YOU, PLEASE LET US KNOW THE STORE YOU WANT US TO BRING PRODUCTS FOR YOU BY SENDING US AN EMAIL AT simon@abayethiopiandishes.com.
TZTA March 2019
9
https:www.tzta.ca
አዋቂ ሲጠፋ ታዋቂ ይበዛል!
መጋቢት 8 2011 ዓ.ም.
ሀገራችን አያሌ ታዋቂነትን በሚሹ የመንደር አለቆች እየታመሰች ትገኛለች፡፡ የመንደር አለቆቹ የራሳቸው የሆነ የትግል መነሻ የሌላቸው ከሆዳቸው ውጪ የሚታገሉለት ህዝብ የሌላቸውና የሚታገሉበት ዕውቀት የነሳቸው ስለመሆናቸው በተጨባጭ የሚታዩ ሰው ሰራሽ ሰብዓዊ፣ ማህበራዊ እና ኢኮኖሚያዊ ቀውሶች ማሳያ ናቸው፡፡ በጊዚያዊ ጥቅም እና በሴራ ማንነታቸው ከልጅነት እስከ እርጅና ዘመናቸው ታንፀው ባደጉ ኢምንት ሰብዓዊ ፍጥረቶች ብቻ እየተነዱ በወገናቸው የግፍ ግፍ ይፈፅማሉ፣ ሀገራቸውን ወደ መጨረሻው ጥፋት ይመራሉ፡፡ በተዳፈነው የነጮች ክፋት ተቃኝተው መጨረሻቸውን ሳያውቁ በራዕይ የሚኖረውን የፍቅር ህዝብ ፍቅር አሳጥተው ሳይተማመን እንዲኖር ለማድረግ ሲውተረተሩ ይታያል፡፡ ለመሆኑ መጨረሻቸው ምንድን ነው? ሀገራቸውስ የት ነው? በነተበ ፖለቲካቸው በወርቅ የተቀባ ንግግራቸውን እያወሩ ህዝቡን በመዝረፍ በድህነት እንዲቀጥል ማድረግ? ይህ ደግሞ ዕድሜ ለእነሱው ላስተማሩን ብልጠት የማይቻል ነው፡፡ በመቶ ሺህ የሚቆጠሩ ወገኖቻችን በአራቱም አቅጣጫ በረሃብ ያልቃሉ፣ ከቀያቸው ይሰናበታሉ፣ እርስ በርስ ይተላለቃሉ፣ በመኖርና ባለመኖር
(ከአዲስ አበባ )
መካከል ሆነው ይታገላሉ፡፡ በዚህ ሁሉ ሰቆቃ የሚያገኙት ፋይዳ የሚያሳዝን ቢሆንም የፈለጉትን ስልጣን እና ኢኮኖሚያዊ ጠቀሜታ ግን በብቸኝነት እንደማይጠቀሙበት ታግዘው እንኳን ቢነገራቸው መስሚያ የላቸውም፡፡ ይህ ሁሉ ሰቆቃ ዋጋ የሚከፍሉበትና የነፃነት መውጫ በር ያለው መሆኑን በውል መረዳት ይገባል፡፡ በአዳዲስ ትርክቶች አዲስ ባለታሪክ ለመሆን አሉታዊ ቀደምት ታሪኮችን በማራገብ ከአወንታዊ ታሪኮቻችን መማር ሲገባ ባልተገባና አስነዋሪ ድርጊቶች ፍፁማዊ ታሪክ ለመገንባት መዳዳት የአስተሳሰብ ልህቀት ደረጃቸውን ያሳያል፡፡ ኢትዮጵያ ያለእኛ ካልሆነ እንደ ሀገር ትጠፋለች በሚል የቃልና የተግባር እኩይ ተልዕኮ ለጊዜውም ቢሆን ሀገራችን ብትቸገርና ቢነግሩንም ሳይቻላቸው ሲቀር ደግሞ የእኛ እና ኬኛ በሚሉ ግልገል መልዕክተኞቻቸው የጥፋት ምዕራፋቸውን ቀጥለውበታል፡፡ የኢትዮጵያ ታሪክ ዕውነትና ዓለም የሚያውቀው ብሎም በተጨባጭ የሆነ ነው፡፡ ታሪክ አልባ ሀገር ስለሌለ በጭፍን የምንክደው አይደለም፡፡ ኢትዮጵያ የተሰራችው፣ የተመሰረተችው ወይም የተቆረቆረችው በአማራው ነው፡፡ አማራው ደግሞ በእምነቱና በስነልቦናው እውነተኛውን መደመር ስለሚሻ ፣ አንድነትን፣ ኢትዮጵያዊነትን ስለሚያቀነቅን፣ወዘተ ምክንያት እንደ ብሄር ለማጥፋት የገሃድም ሆነ የስውር ደባ በመፍጠር በርካታ ጥፋት ተደርጎበታል፡፡ እምነቱም የስነ ባህሪው
መታነፅ ምክንያት በመሆኑ በእምነቱም የተፈፀመውን ሁሉ በሰው ልጅ አንደበት የማይገለፅና ለአፀፋው ባለቤት ያለው በመሆኑ መተው ይበጃል፡፡ ግፍና በደሉን በዝርዝር መተረክ ለታላቁ የአማራ ህዝብ የሚጠቅመው ባለመሆኑ መተው ሳይሻል አይቀርም፡፡ ዳሩ የታሪክ መሰረት ለሌለው ጎሳ የሀገር ታሪክ ባለቤትነቱና ዕንግድነቱ ሲሰጠው አይዋጥለት ይሆናል፡ ፡ ጥያቄያቸውን ጣራ ላይ በመስቀል የማገሩን እኩሌታ በድርድር ለማግኘት የግርግር ከንቱ ስትራቴጅ ሲፈጥሩ እንደቂል ያሰቡትን ህዝብ ጠንቅቀው ያወቁት አይመስልም፡ ፡ ለማንኛውም ቀጣይ የሀገራችን ዕጣ ፈንታ ምን ይሆናል? መፍትሄውስ ምንድን ነው? ምንም እንኳን በማንነት/በዘር/በብሄር ፖለቲካ ከረቀቀ ሴራ ጋር ለሀገራችን የዘሩብንን መርዝ መንቀል መሰረታዊ ጉዳይ ቢሆንም ትዕግስት እና ዕውቀት የሚያስፈልገው ነው፡፡ ሆኖም ግን ለጊዜውም ቢሆን የሀገራችን ዕጣ ፈንታ በወቅቱ መንግስት እጅ ላይ ነው፡፡ የለውጥ ሀይሉ በውስጡ የነበረበትን ርዕዮተ ዓለም ተገንዝቦና ከፍተኛ መስዋዕትነት የከፈለ በመሰለ መልኩ ህዝቡን ከጭቆና፣ ከስቃይ እና ከባርነት ነፃ አውጥቶ ህዝብ የሚፈልገውንና ስሜቱን የሆነለትን የለውጥ ሀይልነቱን በውጭ እና በሀገር ውስጥ ከፍተኛ ቅቡልነትን አስገኝቶ ነበር፡ ፡ ሆኖም ግን የለውጥ ሀይሉ ከፍተኛ የሆነ ስህተት በአደባባይ ሲሰራ ይስተዋላል፡፡ መንግስት እንደ አገባቡ መጓዝ ያዳገተው ሆኗል፡፡ ለምን? የለውጥ ሀይሉ ምርጫ ምንድን ነው? የለውጥ ሃይሉ ባልተጠበቀና ባልተገመተ መልኩ ያለምንም ልፋት፣ መስዋዕትነት፣ ጦርነትና ግጭት በቀላሉ የህዝብን ቀልብ ሊስብ በሚችል ተናፋቂ የህዝብ ፍላጎት መግቢያ ንግግር የሳጥናኤልን ስልጣን ተረክቧል፡፡ ንግግሩ የተረከበውን ስልጣን ተግባር ሊተገብር ሳይሆን የንግግሩን ሊሆን እንደሚችል ግምት ተወሰደ፣እምነትም ተሰጠው፡፡ የውጭ መንግስታትም ድጋፍ በምንም ስሌት ሊታሰብ በማይቻልበት መንገድ ተደረገለት፡፡ የእነ አሜሪካ ስውር እጅ የተለመደ ፍላጎቱን ተግባራዊ አደረገ፡፡የሌሎችም አለሁ ባይነት ቀጠለ፡ ፡ የውስጥ እሳታችንን ለማዳፈን በሚመስል መልኩ ዳር ዳሩን ዙረቱን ተያያዝነው፣ የውጭ ዲፕሎማሲያዊ ስራችን ይሁንታ ተቸረው፡፡ የዕድሜ ልክ ታጋዮቻችን በአንድ ሌሊት ወደ ቀያቸው እንዲገቡ ተደረገ፡፡ አቻ የማይገኝለት ወንጀል መስራታቸውን በጋራ ስምምነት በሚመስል መልኩ ህግ የጣሱ መሆኑ ይፋ ተደረገ- ያ ሁሉ ወንጀል ከዘገየ የታወቀ፣ በድንገት የተገኘ እንደሆነ ሁሉ በሩ ከተከፈተ በኋላ ከሀገር ውስጥ እና ውጪ ህግ በላይ መሆናቸውም ተነገረን፡፡ምንም ይሁን ምን ለህዝብ የገጠመ ንግግር ያደረገ መሪ በመገኘቱ የዋሁ ወገን ይሁን አለ፡፡ አሁን የለውጥ ሀይሉ የህወሃትን ዕድሜ ለማራዘም ቃል የገባ ይመስላል፡፡ልክ እንደ ዝግመተ ለውጥ ቲዎሪ ህወሃት ስታረጅና ስትጠላ ሊታመን በሚችል ድራማ ፍች የተፈፀመ መሰለ፡፡ የለውጥ ቡድኑ ከውሉ ውጭ የተጓዘ ቢመስልም የዋናውን አጀንዳ ሳይነካ ህወሃትን የኢኮኖሚዊ እና ፖለቲካዊ ኪሳራ አደረሰባት፣ እንዳትሰራራ አድርጎ ጣላት፡፡ በዚህ ሁኔታ የለውጥ ሀይሉ ወደ ኋላ መመለስ የሚቻል አይመስልም፡ ፡ መመለስ ቢያስብም መስዋዕትነቱ የመጨረሻው ይሆናል፡ ፡ ታዲያ የለውጥ ሃይሉ ያገኘውን ዕድል መጠቀም ለምን አልፈለገም? ምንስ ፖለቲካዊ ጠቀሜታ ይኖረው ይሆን?ፍላጎቱስ ምንድን ነው? መሪው የነበረበትና ያደገበትን ርዕዮተ ዓለም ፍላጎት ጠንቅቆ ያውቃል፡፡ የእናቱ ልጅ ታላቁ በኦነግ እስከተገደለበት ድረስም ያደገበትን ህብረተሰብ ፍላጎት አይዘነጋም፡፡ ነገር ግን የጥቂት ቡድኖች ፖለቲካ በቤቱ ሰላም ሲያሳጣው ሌላ የአፀፋ ርምጃ ሊያስወስድ የሚያስችለው ቡድን ተቀላቀለ፣ በለጋ ጭንቅላቱ ተጠመቀ፡፡ በጎልማሳነት ዕድሜው ሰብዓዊ ማንነቱ ሲመለስ የህዝቡንና የወገኑን ፍላጎት አንፀባረቀ፡፡ ይህም ውሸት አልነበረም ፣ አይመስልምም ነበር፡፡ በአንፃሩ በጥንቃቄ የመለመሉትን የውጭ መንግስታት ፍላጎትና አቅም ያውቃል፡፡ከህወሃት ያልተለየው ሲ.አይ. ኤ ጠልፎ እንደያዘው ቢያውቅም ለኢትዮጵያውያን ቃል የገባውንና ህዝብ የፈለገውን ማድረግ ቢፈልግም እንኳን የሚያስችለው ምቹ ሁኔታ ስለሌለው በንፅፅር የተገኘውን ነፃነት እንደ ውለታና ፖለቲካዊ ጠቀሜታ ብቻ ማቀንቀን ተጀመረ፡፡ ኢትዮጵያን አንድ ለማድረግ ህዝባዊ ድጋፍ ቢኖርም የብሄር ማንነትን የሚያቀነቅኑ ጥቂት የማንነት ቀውስ በሚታይባቸው ቁንፅል ምሁሮችና የሰፈር አለቆች ግለሰባዊ የስልጣን እና የጥቅም ፍላጎት በመሳብ አጣብቂኝ የገባ ይመስላል፡፡ምን አልባትም አቋሙ የፀና ቢሆን እንኳን ባለው የፖለቲካ ምህዳር ሜዳ ውጭ እንዲሆን ከድርጅቱ ሊሰናበት ስለሚችል ወይም እንደ ዘመኑ ፋሽን በፍላጎቱ ስንብት ቢጠይቅና በዓለም አቀፍ ተቋማት ተቀጥሮ ለመስራት ከሀገር ሊወጣ ስለሚቻል የማንነት ፖለቲካ ዕድሜውና ቀጣይነት ከህወሃት ጋር በተደረገው ስምምነት መሰረት ይፀናል፡፡ የህወሃትም ዋነኛ አከርካሪ ያገግማል ማለት ነው፡፡ ዋናው ቁም ነገር ብሄረሰቦች ያላቸው ልዩነት ተጠብቆ በፍቅር መኖር ለኢትዮጵያዊያን አስተማሪ አያስፈልጋቸውም፡፡ ችግሩ በሰፋ ልዩነትና የተንኮል ትርክትና ሴራ የታነፀ ከንቱ አሰተሳሰብ መፈጠሩ ነው፡፡ ስለሆነም የለውጥ ቡድኑ ያገኘውን ዕድል ተጠቅሞ ሀገራዊ ታሪክ መስራት ሳይሆን አጋጣሚውን ተጠቅሞ የተራነት ድርሻውን መከወን ፈለገ፣ የቁማር ፖለቲካነቱን ፣የማፍያዎችን ተማሪነቱን ማረጋገጥ ጀመረ፡፡ ወገኑንም ሆነ እራሱን ወደማይወጣበት ማጥ ውስጥ ገባ፡፡ እሄንም ጊዜ የሚመልሰው ይሆናል፡፡ በተመሳሳይ ግን የለውጥ ቡድን አመራሩ በመናበብ ልክ እንደ አባቱ ድርጅት ወደ ዋሻዉ በመግባት የዘረመል ፖለቲካውን እያቀነቀነ እንደ ጎረቤት ኤርትራ ተከልሎ ይኖራል፣ ኢትዮጵያን ይገነጣጥላል፡፡ ከማንነት ቀውስ በሽታው ተላቆ ይኖራል፡፡ የወጣበትን ማህበረሰብ ስነ ልቦና ይሰብራል፣ያሳዝናል፡፡ የመጨረሻ ምርጫውም ይህው ነው፡ ፡ የሚያሳዝነው ግን ኢትዮጵያ እንደዚህ መሆን እንደማትችል አለማወቁ ነው፡፡ ድንቄም ፖለቲከኛ! የለውጥ ሀይሉ የምርጫውን መፋጠን ለምን ፈለገው? ከላይ
TZTA March 2019
እንደተጠቀሰው የታነፀበትን የማንነት ፖለቲካ ለማስቀጠልና ቃሉን ለመጠበቅ ትኩስ ድንቹን ለቀጣዩ ፓርቲ አቀብሎና ግራ አጋብቶ ወደ ዋሻው ሊገባና ከደሙ ነፃ ነኝ ለማለት እንዲመቸው ይመስላል፡፡ ይህ ደግሞ የኢትዮጵያ ህዝብ በምንም ምክንያት ኢህአዴግን እንደማይመርጠው ጠንቅቆ ስለሚያውቅ ነው፡፡ እስከዚያው ግን የዋሻውን ማህበረሰብ ተቀባይነት ለማግኘት የማህበረሰቡን የምጣኔ ጥቅም ያመቻቸ በመምሰል ላይ ይገኛል፡፡ ከዚህ ጋር በተያያዘ የማንነት ፖለቲካ እንዲቀጥል የሚሰሩትን ድራማዎች ማጤን ያስፈልጋል፡፡ በዋናነትም አዲስ አበባ እና በዙሪያዋ የሚደረጉ ስራዎች በአንድ በኩል ክልላዊና ድርጅታዊ አመኔታና ይሁንታ ለማግኘት ሲሆን በሌላ መልኩ ከድርጊቱ ጋር በተያያዘ ህወሃት ብለን ነበር ሰሚ አጣን! በማለት የትግራይን ህዝብ ተቀባይነት ለማግኘት፣ በአማራ በኩል ደግሞ አዴፓ ዜጎቼ ለምን ተነኩ በማለት ሲያወግዝና አዲሱ የክልሉ ርዕሰ መስተዳደር ቆራጥ አፀፋ ሲወሰድ የዜግነት ፖለቲካው ጦዞ ለቀጣይ ምርጫ አዴፓ ከማንነት ፖለቲካ አቀንቃኙ አብን ጋር ተመጣጣኝና ተፎካካሪ እንዲሆንና ድምፅ እንዲያገኝ ለማድረግ፣የኦዴፓም ህዝብ የዘረመል ፖለቲካው ሲቀጣጠል ኦዴፓ ወይም ሞት እንዲባልለት በአጠቃላይም የብሄር ፖለቲካው በድርድርና ድርድር ብቻ ተቃኝቶ ሀቅና ዕውነታው ጠፍቶ እንደተፈለገ በጥቂት ጀሌዎች ብቻ የሚቃኝና የሚነዳ ልፍስፍስ ብሔረሰብ በመፍጠርና ሀገራችን ለጥቂቶች ምቾት ብቻ የምትሆን ሀገር በሚያደርገው ፖለቲካ እየተቃኘች በተለመደ የወሬ ብቻ ፖለቲካ በድህነት እንድትቀጥል ማድረግ ነው – ዓላማው፡ ፡ ለዚህ ደግሞ ህወሃት በየክልሉ የራሳቸው የትግል ታሪክ የሌላቸውን የህወሃት ብቻ ትርክት የተጫነባቸውን ጥቂት የብሄረሰቦችን ኢሊቶች ፍላጎት ለችግሩ መጦዝ አስተዋፅኦ መዘንጋት የለበንም፡፡ መፍትሄው ምንድን ነው? መፍትሄው ጊዜ ሳይሰጡና ሳይዘናጉ መደራጀት ነው፡ ፡ ሁሉም ኢትዮጵያዊ፣ ሁሉም ብሄር ከዚህ በኋላ በአንድ ብሄረሰብ ስውር ስትራቴጅና የሀይል የበላይነት ቁጥጥር ስር መግባት የለበትም፡፡ በስነልቦናው እራሱን የቻለና ማንም እንደፈለገ የቡድን ጥቅሙንና ፍላጎቱን እንዲጭንበት መፍቀድ የለበትም፡፡ ከአለፈው መማር ያለበትም እሄን ነው፡፡ይህ ከሆነ ኢትዮጵያዊነቱን ሲፈልግ እውነተኛውን የመደመር ስሌት በመሳሳብ ያለሰባኪ ይተገብራል ማለት ነው፡፡ የሴራ ፖለቲካ በተካኑ ከንቱ ፖለቲከኞች ከመታመስም ይድናል፡፡ ብሔረሰቦች ሲጠናከሩ ክልሎቻቸውንና ህዝቦቻቸውን ለመለወጥና ለመከላከል ብቃት ይኖራቸዋል፡፡ ከፌዴራል ተፅዕኖ ይወጣሉ፡፡አሉታዊ ችግር ቢፈጠርባቸውም ሳይለማመጡ ይፋለማሉ፣ህግ ያስከብራሉ፣ወዘተ፡፡ በተመሳሳይ ከጎረቤት ክልሎች ጋር በተፈጥሯዊ ፣ ኢኮኖሚያዊ፣ ባህላዊ እና ማህበራዊ ጉዳዮችና ጥቅሞች ላይ ይሳሳባሉ፡፡ በራሳቸው ለመቆም የማስችሏቸው በርካታና አስገዳጅ ጉዳዮች ስለሚፈጠሩ ሰብዓዊነታቸውን እያስቀደሙ የቀደመ ኢትዮጵያዊነታቸውን በዕምነት ይቀበላሉ፡፡ በሂደትም በርካታ ክልሎች የአንድነት ጠቀሜታዊ አስተሳሰባቸው ሳይበረዝ ይረዱታል፣ ግንባርም ይፈጥራሉ፡፡ ይህ ሲሆን ፖለቲካ እና የፖለቲከኞች የፍላጎት አጀንዳ በደረጃው የሚታየው ከላይ ከተዘረዘሩት ጉዳዮች በታች ይሆናል፡፡ ፖለቲከኞችም እንደፈለጉት የሚጋግሯት ሀገር አትኖርም፣ የሚነዳ ህዝብም አይፈጠርም፡፡ ስለሆነም ሁሉም ብሄሮች ኢትዮጵያ የምንላትን ሀገር ወደ ጎን በማድረግ ቅድሚያ ለማንነት ህልውና መደራጀትና መስራት ይጠበቅብናል፣ ምረጫውም እሄው ነው፡፡ ያኔ ተመሳሳይ ወፎችን አንድ ላይ ሲበሩ መለየትና በትክክል ማወቅ ይቀላል፡ ፡ ዜጎችም እርስ በርስ በጥርጣሬ ከመተያየትም ይታደጋሉ፡ ፡ እዚህ ላይ የማንነት ፖለቲካን በሀገራችን የዘሩት የሴራ ፖለቲከኞች ሊደሰቱ እንደሚችሉ ይገመታል፡፡ ሆኖም ግን እነሱ ያቦኩትና የሚጋግሩት ብሄር እንጅ በማንነቱ የጠነከረ፣ ለማንም የማይታለል፣የማይገዛ፣ወዘተ ብሄር ስለማይፈልጉ ሌላ የተንኮል ርዕዮተ ዓለም እስኪያጠኑ ዕድሜ ስለማይኖራቸው ሀገራችን ሰላሟን ታገኛለች የፀሀፊው እምነት ነው፡፡ ስለዚህ በተለይም አማራው ለኢትዮጵያዊነታችን እና ለታሪካችን መቀጠል ሚናህ ከፍተኛ በመሆንህ የሌሎችን ብሄሮች ጥቅምና ፍላጎት ባገናዘበ በመሰረት እንድትታነፅና በህቡዕ እንድትደራጅ መልዕክታችን ነው፡፡ በፖለቲካው እና በትግል የተፈተነው ህዝብህ በቀላሉ የማይታለል ቢሆንም በስነልቦናው የተሰራበትን ተንኮል ገንብተህ ከፖለቲካው ጎን ለጎን በዋናነት በክልልህ ልማትና ዕድገት በቅድሚያ ልትሰራበት አደራችን ነው፡፡ ሁልጊዜ በጦርነት አውድማ ጊዜህ እያለፈ በሂደት ታሪክህን ለማጥፋት ትንኮሳ ሊደርስብህ ስለሚችል ህዝብህን ማደራጀት ጊዜ የማይሰጠው ነው፡፡ የነበረ ታሪክህ ህያው የሚሆነው በጥላቻ ፖለቲካ ተተብትበህ ዘላለም በሽንፈት እንድትኖር ስለሚፈለግ በውል ለልማት እና ለመከላከል መደራጀት ካልቻልክ ሀገራችን አደጋ ላይ ትጥላለህ፡፡ አሁን ቅድሚያ አማራነትህን የምታቀነቅንበትና የምታስቀድምበት ጊዜ ነው፡፡ ለህዝብህ ህልውናም ስትል በፍጥነት አድርገው፡፡ ኢትዮጵያ ያኔ ትመለሳለች፣ ያኔ ብሄረሰቦች ፍቅርህ ይገባቸዋል፡፡ ታውቃለህ በአማራነትህ የሚደረገው የጥፋት ርብርብ ለታሪክ ሽሚያ ብቻ አይደለም- የመኖርህ እውነተኛ ታሪክ ስጋታቸው እንጅ! ስለዚህ በተገኘው የተለየ ፓርቲ ለጊዜውም ቢሆን በፍጥነት መደራጀት ያስፈልጋል፡፡ የአማራ ህዝብ ሆይ! የህወሃት አጃቢዎች አሁንም ለይቶላቸው ያልጠፉ በመሆኑና ለጥፋት ተግባርህን ለማበላሸት ስለሚሻሙብህ ከኢህአዴግ መርህ እና መዋቅር ለአንዴም ለመጨረሻ ጊዜ መለያየት አለብህ፡፡ ለሌሎች ጊዜ አትስጥ! እያዩ ማዘን ከአዲስ አበባ __ ማስታወሻ:በዚህ ጽሁፍ ላይ የተንጸባረቁ ሳሃቦች የጸሃፊውን/ የጸሃፊዋን እንጂ የድረገጹን አቋም አያንጸባርቁም። ነጻ አስተያየት ወይንም ሃሳብ በዚህ ድረ ገጽ ለማውጣት ጽሁፍዎትን በ info@borkena.com ይላኩልን።
10
ዘረኝነትና ኢትዮጵያ (ከነገሠ ጉተማ)
ኢትዮጵያ – ከብዙ አንድ (E pluribus unum) “ሰው መሆን ከዘር ይቀድማል። ስንወለድ ቋንቋ አልነበረንም። ሰው ሆነን ነው የተወለድነው። ኢትዮጵያዊነት የማይገባቸው አሉ። እንዚህ ራሳቸውን ስለማያከብሩ ሌላውንም አያከብሩም። ዘረኝነትን የሚሰብኩ ሰዎች ውስጣቸው ፍቅርና ክብር ለራሳቸው የሌላቸው ናቸው።” አቶ ኦባንግ ሜቶ። ኢትዮጵያ የዘውጎችና የባህሎች ውቅር ኢትዮጵያ ታድላለች። ከ87 ባላነሱ ዘውጎች ተሞልታለች። በባህልና በቋንቋ ቀለሞች አሸብርቃለች። እንደኢትዮጵያ የታደሉ ሀገሮች በዓለም ላይ በጣም ጥቂቶች ናቸው። ባለብዙው ዘውጎችና ባሕሎች የሆነው የኢትዮጵያ ሕዝብ በየጊዜው የሚያጋጥሙትን ተግዳሮቶች አብሮ ተቋቁሞ፣ ተከባብሮ ፣ተጋብቶና ተዋልዶ፤ አብሮ በልቶ፤ አብሮ ጠጥቶ፤ አብሮ ተርቦ፤ አብሮ ስቆ፤ አብሮ አልቅሶ፤ አብሮ ጨፍሮ፤ አብሮ ሞቶ፤ አብሮ ተቀብሮ፤ አብሮ ጠላትን ተጋፍጦ ደሙን አፍስሶና አሸንፎ የኖረ ሕዝብ ነው። በኢትዮጵያ ባህሎች ተደበላልቀዋል፤ ቋንቋዎች ጉራማይሌ ሆነዋል፤ እምነቶችም ይፈራረቃሉ። ሆኖም ጠላቶቻችን እና ወራሪዎቻችን ልዩነቶቻችንን እንጂ አንድነታችንን ባለመገንዘብ ሊቀራመቱን ያልሞከሩበት ጊዜ የለም። እንግሊዝ ከግብጾች ጋር አብራ ያደረገችንን የአሉላ አባ ነጋ ጀግንነት ይመሰክራል። ጣሊያን በባለብዙ ዘውግ አርበኞች አባቶቻችን አድዋ ላይ ተዋርዳ የተሸነፈችበትን ቁስሏን ለአርባ ዓመታት ስታመግል ቆይታ ጊዜዋን ጠብቃ የመከፋፈልና ቀጥቅጦ የመግዛት ሕልሟን ለመተግበርና ቅኝ ለመያዝ መጥታ የአምሥት ዓመታት ሰቆቃና የዘረኝነት አረም ትታልን ተመለሰች። ህወሀትም ጣሊያን ካቆመችበት ቀጥላበት የዘር መርዝ ፈትፍታ ቋቅ እያለን አግታናለች። እኛም ተገደን መርዙን ጠጥተን እርስ በርስ ስንገዳደርና ስንፈላለም ሁኔታውን አመቻችተንላት እንደልቧ እንድትንዘርፍና ቀጥቅጣ እንድትገዛን አስችለናታል። ባለፉት 27 ዓመታት ህወሃት ያሰራጨችውን የመለያየት ቁስል አድኖ የሕዝብ ለሕዝብ እምነትን መልሶ ለማጠንከር ጉዞው ውጣ-ውረድና ተግዳሮቶች የተሞላበት መሆኑን አሁን እያየነው ነው። ሕዝቡ ከልቡ አንድ ለመሆን የሚፈልገውን ያህል ከሥር ከሥሩ የሚቦረቡሩትና ዘረኝነትን የሚሰብኩ ጠባብ ድርጅቶችና ጥቅማቸውን ሕዝብ በመነጣጠል ላይ የመሰረቱ ቡድኖች ሊያሰናክሉት ይታገላሉ። ይህንንም ለማከናወን በተዘረጋው መርበብ ተጠቅመው የመከፋፈል ተግባራቸውን ቀጥለዋል። ይህንንም ጥቃት ለማክሰም በኢትዮጵያ ሕዝብ አንድ የመሆን ፍላጎት ላይ ተመርኩዘን የመተማመን፣ የፍቅርንና የአንድነት መንገድን ማዘጋጀት አለብን። ይህንንም አሁኑኑ መጀመር አለብን። ዘረኝነትን የምናጠፋው በፍቅርና በሰላም ብቻ ሳይሆን የዘረኝነት
አቀንቃኞችን ከነፖሊሲዎቻቸው ከስልጣን በማስወገድ የሕዝቡን የፖሊቲካ፣ የኢኮኖሚ፣ የሕብረተሰባዊና ባህላዊ አኩልነት የሚያረጋግጡ ዴሞክራሲያዊ መዋቅሮችን በመፍጠር ነው። እኛን ኢትዮጵያውያንን ከሁሉም በላይ ታላቅ ከሚያደርጉን ብዙ ባሕሪዎቻችን አንዱ፣ ከሌሎች ሃገሮች በዘረኝነትና በሌሎች እኩይ ተግባራት ሰቆቃ ለደረሰባቸው እጆቻችንን ዘርግተን ተቀብለን ተዋህደን አንድ ሕዝብ የመሆን ችሎታችን ነው። ከታሪክ እንደምንማረው የነብዩ መሐመድ ቤተሰብ፣ የአውሮፓ አይሁዶች፣ ግሪኮች፣ አርመኖች እና ሌሎችም በዘርም ሆነ በሌሎች እኩይ ምክንያቶች ሊያጠፉዋቸው ከሞከሩ አምባገነኖች ሸሽተው ከትውልድ ትውልድ የተላለፈ መኖርያ ያገኙት ኢትዮጵያ ነው። ከግሪክ አገር የፈለሱና ኢትዮጵያ እጆቿን ዘርግታ ተቀብላቸው የራሷ ዜጎች ያደረገቻቸው የፋኑሪስ ቤተሰብ ልብ የሚነካ ታሪክ መስቀል በተባለው መጽሐፍ ተዘግቧል። የፋኑሪስ ቤተሰብ ወደኢትዮጵያ የተሰደደው አባታቸው በመጀመሪያ የስደተኞች መናኸሪያ ተብላ ወደምትታወቀው አሜሪካ አገር ተሰዶ በተጓዘበት መርከብ ላይ በተላለፈበት በሽታ ምክንያት አሜሪካን እንዳይገባ ተከልክሎ ኤለስ አይላንድን ሳይረግጥ በመጣበት መርከብ ወደሐገሩ ከመለሱት ብኋላ ነው። ይኸው እኛም ለሌላው እንተርፍ የነበርነው አሁን በተራችን በዘረኝነት መርበብ ተጠልፈን እየተላለቅን እንገኛለን። ይህን ፅሁፍ ሲዘጋጅ በሐረር፣ በደቡብ ሕዝቦች ክልል፤ በቤኒሻንጉልና አካባቢው ከፍተኛ የዘውጎች ግጭቶች ተቀስቅሰው የብዙኃን ህይወቶችንና ንብረቶችን እያጠፉ ናቸው። የዘረኝነት ትርጉምና አተገባበር ብዛትና ስፋት አለው። በቀላል ትርጉሙ ዘረኝነት አንድ ዘር ወይም ዘውግ ወይም የህዝብ ክፍል በራሱ የበላይነት አምኖ ሌላውን ዘር ወይም ዘውግ በቋንቋው በመልኩ ወይም በተለየ ዘርነቱ ከራሱ ዝቅ አድርጎ አንቋሾና አጥላልቶ የሚያይበት ርዕዮተ ዓለም ነው። በዚህም መልኩ ዘረኝነት አድልዎንና በአይነ ጭፍን አግልሎ መፍረድን ያመጣል። ዘረኝነት ሰፋ ባለው ትርጉሙና ተልእኮው ሲታይ፤ የገዢው ወይም የልሂቃኑ ክፍል ከላይ የተጠቀሱትን የዘር፣ የዘውግ፣ የቋንቋ ልዩነቶችን በመጠቀምና በመከፋፈል የራሱ ዘር ወይም ዘውግ ያልሆነውን ሕዝብ ዝቅ አድርጎ በማስቀመጥ መሠረታዊ መብታቸው የሆኑትን የኢኮኖሚ፣ የፖለቲካ፣ የማህበራዊ መዋቅሮች ተካፋዮችና ተጠቃሚዎች እንዳይሆኑ መንፈግ ነው። መንግስቱን የሚቆጣጠረው ዘር ቁልፍ ቁልፍ የመንግሥት መዋቅሮችን በመያዝና ለራሱ ዘር ብልፅግና እንዲውሉ በማድረግ፤ የሌላው ሕዝብ ንብረት የሆኑትን የማምረቻ መሳሪያዎችንና የተፍጥሮ ሀብቶችን ለራሱ በመዝረፍ፤ እውነተኛ ባለቤቶቹ በሁሉም ዘርፍ ከራሱ ዘር ወይም
TZTA March 2019
ዘውግ ወይም ሕዝብ እንዲያንሱ በማድረግ የዘረኝነት መርሆውን ይተገብራል። በዘረኛ ሥርዓት የሃገሪቷ እፍታ ሃብት ለገዢው ብሔር ሲመደብ “ሌሎቹ” ብሔሮች በደረቁ አጥንት እንዲጣሉ ይደረጋል። እንደዓብነት ለመጥቀስ ህወሃት በእንደነ ኤፈርት ዓይነት በበጎ አድራጎት መልክ በተደራጁ ግዙፍ ኩባንያዎች ስር የሃገሪቷን ቁልፍ የንግድና ኢንዱስትሪ ዘርፎችን (ፋብሪካዎችን፣ ጥሬ ሀብቶችን፣ ምርቶችን፣ ማዕድናትን፣ ማከፋፈያዎችንና የመሳሰሉትን) በመሰብሰብና የራሳቸውን ማከፋፈያ ዘርፍ አስከመንደር ችርቻሮ ድረስ አቋቁመው በራሳቸው ወገኖች (ዘውጎች) በመቆጣጠር ሌሎቹን ዘውጎች ከሁሉም የኢኮኖሚ ዘርፍ ተጠቃሚነት ለማግለል መቻሏን አይተናል። ሌላው ደግሞ እስከቅርብ ድረስም የመከላከያ አመራሩ ከፍተኛ ስልጣኖችና ቁልፍ ቁልፍ ቦታዎች በህወሓት አባላትና ከአንድ ስፍራ በመጡ መንደርተኞች ቁጥጥር ስር መሆኑ ይታወሳል። ሰው ዘረኝነትን ይማራል እንጂ አብሮት አይወለድም። ሰውን ዘረኝነት ከሚያስተምሩት ጥቂቶቹ፤ ዘረኛ ቤተሰብ፣ ዘረኛ አብሮ አደጎች፤ በዘርኝነት ተግባር ጥቅም ሲሆኑ ከሁሉም በላይ ዘረኝነትን ለማስፋፋት ከፍተኛ ሚና የሚጫወተው በሥልጣን ላይ ያለው ሥርዓት የሃገሩን ሕዝብ ለመለያየት ዘረኝነትን እንደመሳሪያ ለመጠቀም በትምሕርትና በመሳሰሉት የመንግሥት ተቋሞች አማካይነት ሥር እንዲሰድ ሲያደርግ ነው። ፖሊሲው በዘረኝነት ላይ የተመረኮዘ የራሱን ዘውግ ጥቅሞች የሚያስጠብቅ አገዛዝ ሌሎቹ የሕብረተሰቡ ክፍሎች ተባብረው እንዳያምፁበት ከሚጠቀምባቸው አንዱና ዋነኛው ዘይቤ የሃገሪቱን ዘውጎች በየክልላቸው አጉሮ ከፋፍሎ መግዛት ነው። የራሱን ዘር ወይም ዘውግ እንደበላይ ቆጥሮ ሥልጣን ላይ የወጣ ዘር ወይም ብሔር ሌሎቹን ብሔሮች በእውቀት፣ በሰብዓዊ ችሎታ፣ በፖለቲካና በማኅበራዊ ብስለታቸው ዝቅተኞች አድርጎ ስለሚቆጥራቸው የሱ ተገዢ እንዲሆኑ ያስገድዳል። አንዱን ዘር ከሌላው ተሻለ አስመስሎ በመስበክም የክፍፍልን፣ የእርስበርስ መናናቅንና መጠላላትን ያስፋፋል። የደቡብ አፍሪቃው የነጮች መንግስት የአፓርታይድ ሕጎችን አውጥቶ የሃገሪቱን ዜጋዎች በዘርና በጎሳ ከፋፍሎና በክራአሎች (በመንደሮች) ከልሎ መግዛት አንዱ ምሳሌ ነው። የገዢው ሃይል የራሱን ዘር ሕልውናውንና የበላይነቱን ዘላለማዊ ለማድረግ የዘረኝነትን ተግባር ከመንግሥት መዋቅር ጋር በማስተሳሰር የመከፋፈያ ደንቦችን በማውጣት ተግባራዊ ያደርጋል። ይህንንም ከራሱ ዘር በወጡ ካድሬዎችና የስለላ መርበቦች አማካይነት በሥራ ላይ ያውላቸዋል። ዘረኝነትን ዘላለማዊ ለማድረግ የአገዛዝ ስልጣኑን ለራሱ ትውልድ ያስተላልፋል።
11
አዲሱንም ትውልድ እንዲተኩት ከሕፃንነታቸው ጀምሮ “እናንተ የንፁህ ደም ዘሮች ናችሁና ከሌሎቹ የኛ ዘር ካልሆኑ ሁሉ በተፈጥሮ በተሰጣችሁ መብት የበላይ ናችሁ።” በሚል የዘረኝነት ርዕዮት ኮትኩቶ ማሳደግና ለስልጣን ማዘጋጀት ነው። ለምሳሌ ጀርመኖች የአርያን ዘሮች ነንና የሁሉም የበላይ ነን በማለት በሚሊዮኖች ሕዝቦች ላይ ያደረሱትን ጥፋት አይተናል። በአሜሪካም የነጭን ዘር የበላይነት (white supremacy) እየሰበኩ የአፍሪቃ ዘሮችን በባርነት (slavery) በመግዛት፤ የመጀመሪያዎቹን የሃገሪቷን ነዋሪዎች ከምድራቸው በማባረርና በመጨፍጨፍ የሠሩት ግፍ ጠባሳው ከአራት መቶ ዓመታት በኋላም አልጠፋም። የደቡብ አፍሪቃ ነጮችም በዓለም ላይ አስከፊውን የአፓርታይድ ስርዓት በመጠቀም በተወላጁ የአፍሪቃ ሕዝብ ላይ ያደረሱት ጭቆናና ስነልቦናዊ ጠባሳ አሁንም ጎልቶ ይታያል። ዘረኝነትና የዘረኝነት አተገባበር በተፈጥሮው ኢዴሞክራሲያዊ፣ ኢፍትኃዊ፣ ኢሰብዓዊ ነው። ዘረኝነትን እንደፖሊሲ ተጠቅሞ ለሰብዓዊ ህልውናና ማንነት የበላይና የበታች ደረጃዎች በመፍጠር ሕዝቡን ማቃቃርና ዘላቂ ልዩነቶችን መፍጠር በዓለም ላይ አዲስ አይደለም። በባርያ ዘመን ነበር፤ በፊውዳል ጊዜም ነበር፤ አሁንም እየተደረገና እኛም አየቀመስነው ነው። አምባገነኖች ባሉበት ሁሉ የተባበረን ህዝብ ማየት አይፈልጉም። የተባበረ ሕዝብ ለገዳዮችና ለጨቋኞች ጠንቅ ነው። በአንፃሩም የተከፋፈለና እርስበርስ በመፋጀት አቅሙ የደቀቀ ሕዝብ ተጠናክሮና ተባብሮ የጋራ ጠላቱን መከላከል ስለማይችል ገዢዎቹ አምባገነኖች ሥልጣን ላይ እንዲቆዩ ዋስትናን ይሰጣቸዋል። ይህንም ዓይነት አገዛዝ በኢትዮጵያ ብች ሳይሆን በመላው አፍሪቃ አይተነዋል። የአውሮፓ ኃይሎች የራሳቸውን ጥቅም ለማስጠበቅ ሲሉ ያሰመሯቸው ክልሎችና ድንበሮች አህጉሩን በማያልቅ የድንበር ጦርነቶች ውስጥ ከቷል። ዘረኞች የበላይነትን እንደመብታቸው የሚያዩትና ሌሎችንም ዝቅ አድርገው መግዛት እንደሚገባቸው ሊያሳምኑን የሚሞክሩበት ሌላው ስልት የራሳቸው ዘር “በሌሎቹ ዘሮች” ለዘመናት እንደተጨቆነና እንደተገዛ አድርጎ በማቅረብና ያ ዓይነቱ ጭቆናዊ አገዛዝ እንዳይደገምባቸው “የነዚህን ‘ሌሎች ጨቋኝ ብሔሮች’ ቅስም ሰብሮ በቁጥጥር ሥር ማዋል ነው” በማለት ነው ። “አኛን ከሚያጠፉን ቀድመን እናጥፋቸርው” የሚል መርሆ የአገዛዛቸው ስልት ይሆናል። ከላይ እንደተጠቀሰው ዘረኝነትን እንደቋሚ የመንግሥት ፖሊሲ አድርጎ ማስፋፋትና ዘላለማዊ ማድረግ ለገዢው መንግሥት በጣም አስፈላጊና ጠቃሚ ነው። ለዚህም የተቋቋሙትን
https:www.tzta.ca
ገጽ 12 ይመልከቱ
ከገጽ 11 የዞረ
የትምህርት መዋቅሮችና በጊዜው የሚሰራውን ሶሻል ሚዲያ መሳሪያዎችን ዘርግቶ ለራሱ ጥቅም ማራዘሚያ ይጠቀምባቸዋል። በተለይም የራስን ዘር የትምህርት ሥርዓትና ጥራት ከሁሉም የላቀ አድርጎ በመገንባትና ዘመናዊ የመማሪያ ቁሳቁሶችን በሰፊው በማቅረብ ቀጣዩ ትውልዶቻቸው ከሌሎቹ የተሻለ የመሪነት ዕውቀትና ልምድ አስታጥቀው ለኃላፊነት ያዘጋጇቸዋል። በትምሕርትና በጤና መስክ የራስን ዘውግ በተሻለና ዘመናዊ በሆነ ተቋም ማዘጋጀትና የሌላውን ሕዝብ ተመሳሳይ ተቋሞች ማጎሳቆል በትምሕርትና በጤንነት ላይ ያተኮረ ዘረኝነት ነው። ህወሐት የራሷን ዘር “የወርቅ ፍልቃቂ” አድርጋ የራሷን የበላይነትና የሌሎቹን 87 ዘውጎች የበታችነት ፍልስፍና ስታሰራጭ ቆይታለች። የህወሐት አባላት ለራሳቸውና ለዘውጋቸው አዲስ ትውልዶች በሚሰጡት ትምህርትና ስልጠና ስለራሳቸው የበላይነትና ስለሌሎች የአዕምሮ ዝቅተኝነት አምነውበት አንዲያድጉና ካባቶቻቸው የተረከቡት የክልልና የግለላ ፖሊሲ ወደፊት እንዲቀጥሉበት እያደረጉ ነው። የዘረኝነት ፖሊሲውን በመተግበር “ሌሎች” የሃገሪቱ ዘውጎች በሁሉም የሃገሪቷ አውታሮች (ትምሕርት፣ አኮኖሚ፣ ፖለቲካ፣ ወዘተ) በእኩልነት እንዳይሳተፉና በዝቅተኝነት ስነልቡና ይዘው ከትውልድ ተውልድ እንዲቆዩ ማድረግ የፖሊሲው መርሆ ነው። በዘረኝነት ላይ የተመሠረተ ኅብረሰባዊ ቁጥጥር ለኅብረሰባዊ ስነልቦናዊ ጠባሳ ይዳርጋል። ስነልቦናዊ ጠባሳ ደግሞ ወደዝቅተኝነት ወይም ወደሁለተኛ ደረጃ ዜግነት ይወስዳል። ዘረኝነት ከአብዮታዊ ዴሞክራሲያዊ ማዕከላዊነት ተሰበጣጥሮ የብዙ ዘውጎች ስብስብስ ለሆነች ሐገራችን አጅግ አስቃቂ ሁኔታዎችን ፈጥሯል። ዴሞክራሲያዊ ማዕከላዊነት ሥልጣንን በአንድ ፓርቲ ወይም ቡድን ሥር አካብቶ ፍፁማዊ የፓርቲውን የበላይነት (hegemony) ሲፈጥር፣ የዘረኝነት ፖሊሲ ሕዝቡን በማለያየትና በማቃቃር ይህ የፓርቲ የበላይነትን ሕልውና ያረጋግጣል። የኢትዮጵያ ሕዝብ ባለፉት ብዙ ዘመናት በተለያዩ ገዢዎች ሥር በዘውግና በቋንቋ እንዲከፋፈል ተደርጓል፤ ተገፋፍቶም እርስበርስ እንዲጠላላና እንዲገዳደል ተገዷል። አነስተኛ የመንደር ሽኩቻ ወደትልቅ ሀገር አቀፍ ጠብ ተዛምቷል። ይህ የከፋፍሎ መግዛት ሥርዓት ወደከፍተኛው ደረጃ የደረሰው ባለፉት 27 ዓመታት በህወሐት በሚመራው የኢሕአዴግ ዘመነ መንግሥት ነው። በዚህም ምክንያት በክልልና በዘውግ እንዲከፋፈል የተደረገው ሕዝብ የድንበር ጦርነት መፍጠር፤ በክልሉ የሚኖሩትን “ሌሎች” ዘሮችንና ዘውጎችን በማጥቃትና ከኑሮዋቸው ተፈንቅለው እንዲሰደዱ ማድረግ በብዙ ሚሊዮኖች የሚቆጠሩ የኢትዮጵያ ሕዝቦችን ለዘርኝነት ተፅዕኖ ዳርጎዋቸዋል። ለዚህም እንደ አብነት የሶማሊያው ፀረ-አማራ ጭፍጨፋ፤ በጋምቤላ የተከናንወነው ጭፍጭፋ፤ የኦሮሞዎች መፈናቀል፤ በበኒሻንጉል ያሉ አማሮችና ኦሮሞውች መፈጀትን መጥቀስ ይበቃል። ይህ ችግር አሁንም ቀጥሏል። በየጊዜውም የሚነሱ “እኛም ክልል እንሁን” የሚሉ ዘውጎች ጥያቄም አላቆመም። በጊዜና በትክክለኛው ዴሞክራሲያዊ ፖሊሲ ላይ ተመርኩዞ መፍትሄ ካላገኘ፤ በአንድ ፓርቲ አምባገነናዊ አገዛዝ የተዘረጋ የዘረኝነት መርሆ የሕዝብን እርስበርስ ጥላቻ ወደዘር ማጥፋት ደረጃ ሊያራምድ ይችላል። የአንድ ሕዝብ በዘር መጠላላት ወደ ዘር ማጥፋት የደረሰባቸው ሐገሮች ብዙ ናቸው። ለአብነት ያህል የጀርመንን፣ የሩዋንዳንና የዩጎስላቪያን ማንሳት ብቻ ይበቃል። በኢትዮጵያም ውስጥ እስካሁን የተፈፀሙት ሐገርን በዘርና በቋንቋ የመላያየትና እርስበርስ የማበጣበጥ እኩይ ተግርባሮች ዘረኝነት ሥር ሰዶ እንዲንሰራፋ ብቻ ሳሆን አንዱ ዘር ሌላውን የሚያጠፋበትን ጥርጊያ መንገድም እያዘጋጁ ነበር። በአሁኑ ሰዓት በየቦታው እየተፈፀሙ ያሉ የክልል ግጭቶች፤ ሕዝብን ከኑሮው አስፈንቅሎ ማባረር፤ በጅምላ መግደልና መገዳደል ሥር የሰደደ ዘረኝነት ፖሊሲ ውጤት ነው። በፊት ተጀምሮ በህወሐት ዘመን የጎለመሰውን የሃገራችንን የተውሳሰበ ዘረኛ ሥርዓት አፍርሶ
TZTA February 2019
12
ሕዝባዊ ዴሞክራሲን ሥር የማስያዝ ጉዞ በገደል አፋፍ ላይ በወጣች ቀጭን መንገድ አንደመጓዝ ነው። አንድ የተሳሳተ ርምጃ ከገደሉ አዘቅት ውስጥ ይከታል። ሃገራችን ኢትዮጵያም የምትወስዳቸውን ርምጃዎች ሁሉ በከፍተኛ ጥንቃቄ መውሰድ አለባት። አሁን ካለንበት ማጥ ውስጥ ለመውጣት አየታገልን ሳለን በችኩልነት ተገፋፍተን የበለጠ ገደል ውስጥ መግባት የለብንም። የኢትዮጵያ ሕዝቦች አንድነት ሊፈጠርና ሊጠነክር የሚችለው በክልላዊ አጥሮች ወይም በዘውግ ወይም በቋንቋ ወይም በኃይማኖት በመከፋፈልና መለያየት ሳይሆን የእያንዳንዱን ግለሰብ መሰረታዊ ሰበዓዊና ዴሞክራሲያዊ መብቶችን በማክበርና በማስከበር ነው። የዘር ክፍፍልና ግጭት ለማጥፋት የአንድ ፓርቲ አምባገነናዊ የበላይነትን (hegemony) ለምንጊዜውም አስወግዶ የኢትዮጵያ ዘውጎች በአኩልነትና በአንድነት የሚፈጥሩትና በኢትዮጵያ ተጨባጭ ሁኔታዎች ላይ የተመሠረተና ሁሉንም ሕዝብ ያሳተፈ ዴሚክራሲን መቀየስ ቅድሚያ ሊሰጠው ይገባል። በልምዱ ውስጥ ካለፉት ዴሞክራሲያዊ ሀገሮች እንደምንማረው የሕዝቡን ሕልውናና መሰረታዊ መብቶች ሙሉ በሙሉ የሚያስከብር እውነተኛ ዴሞክራሲያዊ ስርዓት ለመዘርጋት ሂደቱና እድገቱ ረጅምና ከትውልድ ትውልድ የሚተላለፍ የተወሳሰበ ጉዞ ይሆናል። ሕዝባዊ የሆነ ዴሞክራሲ ፍጹማዊ ሥርዓት ስላልሆነና በተግባርና በተመክሮ እየተሻሻለ የሚራመድ ሥርዓት ስለሆነ የእድገት ጉዞው የመውደቅና የመነሳት፣ የመውጣትና የመውረድ፣ የመቀልበስ ወይም የመሻሻል እውነታዎች የሞላበት ሂደት ነው። የሂደቱ መሳካት ዋና መለኪያው በመሰናክሎች መፈተኑ ብቻ ሳይሆን በሕዝብ ተሳታፊነትን ደጋፍ እየተሻሻለና እየጠንከረ የሚበለፅግ ሥርዓት መሆኑ ነው። ሁሉን አቀፍ የሆነ ዴሞክራሲ ያልተቋረጠ የሕዝቡ ታሪካዊ ተመክሮ ታክሎበት ያድጋል ወደፊትም ይራመዳል። ከጥሩው ሥራ ብቻ ሳይሆን ከመጥፎውም እየተማረ እያረመ ወደፊት ይጓዛል። እውነተኛ የሕዝብ መሪዎች የእድገት ውጣና ውረድ እንዲሁም ወደወደፊትና ወደኋላ መመላለሶች የማይቀሩ እውነታዎች መሆናቸውን ተረድተው ሕዝቡን ያዘጋጁታል። የሁሉም ሕዝብ ዴሞክራሲያዊ መብት ሲከበርና ግለሰባዊ እኩልነት ሲጠነክር ለእያንዳንዱ ኢትዮጵያዊ የኢኮኖሚው፣ የፖለቲካው፣ የተፈጥሮ ሐብቱ፣ የኅብረተሰብ ባህልና ብልፅግና ተካፋይ እንዲሆንና በአንድነት አንዲያድግ መንገዱን ይከፍታል። ሕዝቡም ከሚያባዝተው የመላያያ መርዝ አድኖ እንድነትን ለመፍጠር የሚችለው ሁላችንም በአሉታዊ መንገድ የተለያዩ ሃሳቦቻችንን በአንድ ላይ አዳምረን የሕዝቦችን ውህደታዊ ጥበብ ስንፈትልና ስንሸምን ነው። በሰማንያ ሰባት ዘውጎች ባህሎችና ቋንቆች ያሸበረቀው የኢትዮጵያ ሕዝብ ተፈላልጎ እንደጥበብ መዋሃዱን አላቋረጠም፤ አያቋርጥምም። ከመለያየታችን ይልቅ መዋሃድችን ያጠነክረናልና በተፍጥሮም ውህደቱን እንመርጣለን። የጥበብ ቀሚስን ወይም ነጠላን የሚያሳምረው እያንዳንዱ ክር ለብቻው ሆኖ አይደለም ግን እያንዳንዱ ክር ከሌሎች ጋር ተሰበጣጥሮና ተዋህዶ ነው። እኛን የሚያስፈልገን ሰብዓዊነታችንንና የመፋቀር ችሎታንን ያደበዘዘውን የዘረንነት መርዝ ከነሰንኮፉ ነቅለን ለመዳን የሚያስችለን፤ በግልፅ የመወያያ፣ ይቅርታ መጠያየቂያና ይቅርታ መደራረጊያ ጊዜ ነው። ኢትዮጵያ እጅግ ብዙ የሆነ የሰውና የተፈጥሮ ሃብት አላት። የተማሩትና የተመራመሩት ልጆቿም እንኳን ለኢትዮጵያ ቀርቶ ለመላው ዓለም የሚተርፍ አኩሪ እውቀትና ልምድ አካብተዋል፤ በተግባርም እያሳዩ ናቸው። ይህንን የሕዝብ ካፒታል በማስተባበር እውቀቱንና ልምዱን በየዘርፉ ለሃገራችን ደሞክራሲያዊ፣ ኢኮኖሚያዊ፣ ፖለቲካዊ፣ ማህበራዊ፣ ስነልቡናዊና ሌሎችንም የሕዝቡን አንድነት የሚያጠነክሩ መስመርቶችን መመስረት ካለውም ጥሩውንም ማጠናከር እንዲችሉ መረባብረብ ነው።
https:www.tzta.ca
ኦዴፓ የዘረጋው አመራር መዋቅር በአዲስ አበባ! ኮሚሽን ኮሚሽነር ኦሮሞ
32- ኢ/ር አለም አሰፋ አከባቢ ጥበቃና አረንጓዴ ልማት ኮሚሽን ኮሚሽነር ኦሮሞ
በአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ውስጥ ካሉት ቤቶች ልማት ቢሮ ኃላፊ ኦሮሞ 58 የቢሮ ሃላፊወች፡ የኤጀንሲ ዳይሬክተሮችና 15- ወ/ሮ አለምፀሃይ ጻዉሎስ የሠራተኛና ኮሚሽነሮች መካከል ማህበራዊ ጉዳይ ቢሮ ኃላፊ ደቡብ 31 ኦሮሞወች 16- አቶ ፎኢኖ ፎላ ፋይናንስ ቢሮ ኃላፊ ደቡብ 7 አማሮች 11 ደቡብ 17- ረዳት ፕሮፌሰር ነብዩ ባየ የባህል፣ኪነ9 ትግራይ ናቸው፡፡ ጥበብ እና ቱሪዝም ቢሮ ኃላፊ አማራ 1- ኢ/ር ታከለ ኡማ አዲስ አባበ ከተማ 18- ዶ/ር ፍሬህይወት ገ/ህይወት አዲስ አበባ አስተዳደር ምክትል ከንቲባ – ኦሮሞ ፐብሊክ ሰርቪስና የሰ/ሃ/ል/ቢሮ ኃላፊ ትግራይ 2- ኢ/ር እንዳወቅ አብቴ በምክትል ከንቲባ ማዕረግ የማህበራዊ ዘርፍ ክላስተር አስተባባሪና 19- አቶ ተስፋዬ መለሰ አዲስ አበባ ከተማ ይግባኝ ሰሚ ፍርድ ቤት ፕሬዝደንት ኦሮሞ የንግድና ኢንዱስትሪ ቢሮ ኃላፊ አማራ 3- ዶ/ር ሰለሞን ኪዳኔ በምክትል ከንቲባ ማዕረግ 20- አቶ ደረጄ ፈቃዱ ፕላንና ልማት ኮምሽን የኢኮኖሚ ክላስተር አስተባባሪና የትራንስፖርት ኮሚሽነር ኦሮሞ ቢሮ ኃላፊ ትግራይ 21- አቶ ተስፋዬ በልጅጌ የዲሞክራሲ ስርዓት 4- አቶ ጀማሉ ጀምበር የስራ እድል ፈጠራ እና ግንባታ ተቋማት ማስተባበሪያ ጽ/ቤት ኃላፊ ደቡብ ኢንተርፕራይዝ ልማት ቢሮ ኃላፊ ደቡብ
46- አቶ መኮንን የአርሶ አደሮችና ከተማ ግብርና ኮሚሽን ም/ኮሚሽነር ኦሮሞ
33- ወ/ሮ ብሩክነሽ አርጋዉ የትምህርትና ስልጠና ጥራት፣ሙያ ብቃትና ምዘና ማረጋገጫ ባለስልጣን ዋና ዳይሬክተር ደቡብ
47- አቶ ስሜ የአርሶ አደሮችና ከተማ ግብርና ኮሚሽን ም/ኮሚሽነር ኦሮሞ
34- ወ/ሮ ዘይነባ ሽኩር ወሳኝ ኩነት ምዘገባና መረጃ ኤጀንሲ ዋና ዳይሬክተር ኦሮሞ
48- አቶ መኮንን የህዝብ ቅሬታ ማስተናገድ ጽ/ ቤት ኃላፊ (በቢሮ ኃላፊ) ኦሮሞ
35- አቶ ሰሎሞን ለገሰ አዲስ አበባ ከተማ 49- አቶ ዘውዴ ቀጸላ የከንቲባ ጽ/ቤት ኃላፊ አሽከርካሪ ተሸከርካሪ ፈቃድና ቁጥጥር (በቢሮ ኃላፊ) ኦሮሞ ባለስልጣን ዋና ስራ አስኪያጅ ኦሮሞ 50- ወ/ሮ አበበች ነጋሽ ዋና አፈጉባኤ (በከንቲባ 36-ዶ/ር እሸቱ ለማ የአዲስ አበባ ከተማ ደረቅ ማረግ ትግራይ ቆሻሻ አስተዳደር ኢጀንሲ ዋና ስራ አስኪያጅ 51- አቶ ተስፋዬ ተርፋሳ ም/አፈጉባኤ (በም/ ኦሮሞ 37- ኮማንደር አህመድ መሐመድ አደጋ ስጋት ከንቲባ ማረግ) ኦሮሞ ሥራ አመራር ኮሚሽን ኮሚሽነር ኦሮሞ 52- አቶ ይሳቅ ግርማይ የቋሚ ኮሚቴ ሰብሳቢ 38- ኢ/ር ሞገስ ጥበቡ አዲስ አበባ ከተማ (በቢሮ ኃላፊ ማረግ) ትግራይ መንገዶች ባለስልጣን ዋና ዳይሬክተር ኦሮሞ 53- አቶ ታደሰ በንቲ የቋሚ ኮሚቴ ሰብሳቢ 39- ዶ/ር ብርሃነመስቀል ጠና ኮቴቤ (በቢሮ ኃላፊ ማረግ) ኦሮሞ ሰሞኑን በሞት ሜትሮፖሊታን ዩኒቨርስቲ ፕሬዚዳንት ኦሮሞ የተለየ 54- አቶ ኤፍሬም ግዛው የቋሚ ኮሚቴ ሰብሳቢ 40- ሲስተር የብርዛፍ ገብሩ የአዲስ አበባ ከተማ (በቢሮ ኃላፊ ማረግ) ኦሮሞ የኤች አይቪ ኤድስ መከላከያና መቆጣጠርያ 55- አቶ ሞላ ንጉስ አማራ የቋሚ ኮሚቴ ጽ/ቤት ትግራይ ሰብሳቢ (በቢሮ ኃላፊ ማረግ) አማራ የህወሃት 41- አቶ ዮሐንስ ምትኩ የሰላም ና ፀጥታ ተላላኪ የነበረ አስተዳደር ቢሮ ኃላፊ ኦሮሞ 56- ወ/ሮ አረጋሽ ቸኮል የቋሚ ኮሚቴ ሰብሳቢ 42- አቶ መኮንን የንብረትና ህንጻ አስተዳደር (በቢሮ ኃላፊ ማረግ) ደቡብ ዋና ስራ አስኪያጅ ኦሮሞ 57- ወ/ሮ ረውዳ ሱልጣን የቋሚ ኮሚቴ 43- አቶ አለማየሁ የንብረትና ህንጻ አስተዳደር ሰብሳቢ (በቢሮ ኃላፊ ማረግ) ደቡብ ም/ስራ አስኪያጅ ኦሮሞ 58- ወ/ሮ ሂሩት አጽብሃ የቋሚ ኮሚቴ ሰብሳቢ 44- አቶ አብዱልቃድር ሬድዋን የመንግስት (በቢሮ ኃላፊ ማረግ) ትግራይ ግዥና ንብረት ማስወገድ ኤጀንሲ ዋና ስራ #ልሣነ_ዐማራ አስኪያጅ ደቡብ 45- አቶ ዋቆ የአርሶ አደሮችና ከተማ ግብርና
5- ኢ/ር ሰናይት ዳምጠዉ ቤቶች ልማትና 22- አቶ ሺሰማ ገ/ስላሴ አዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ቢሮ ኃላፊ አማራ በታከለ ኡማ ገቢዎች ባለስልጣን ዋና ስራ አስኪያጅ ደቡብ የተመደበች 23- ወ/ሮ ፍሬህይወት ተፈራ አቃቢ ህግ ቢሮ 6- ወ/ሮ አልማዝ አብርሃ የሴቶችና ህፃናት ኃላፊ ደቡብ ጉዳዮች ቢሮ ኃላፊ ትግራይ 24- አቶ አብዱልፈታ ዩሱፍ የኢንቨስትመንት 7- ኢ/ር ሽመልስ እሸቱ መሬት ልማት ኮምሽን ኮሚሽነር ደቡብ ማናጅመንት ቢሮ ኃላፊ ኦሮሞ 25- አቶ ጌታቸዉ ወረቲ አዲስ አበባ ምግብ 8- ዶ/ር ታቦር ገ/መድህን ትምህርት ቢሮ ኃላፊ መድሃኒት፣ ጤና ክብካቤ አስተዳደርና ቁጥጥር ባለስልጣን ዋና ዳይክተር ኦሮሞ ኦሮሞ በአማራ ውክልና የተሾመ 9- ዶ/ር ዮሀንስ ጫላ ጤና ቢሮ ኃላፊ ኦሮሞ
26- ወ/ሮ ፅጌወይን ካሣ አዲስ አበባ ከተማ ዋናኦዲተር ትግራይ
10- አቶ ንጋቱ ዳኛቸዉ ቴክኒክና ሙያ ትምህርትና ስልጠና ኤጀንሲ ኃላፊ አማራ 27- ጀነራል ደግፌ በዲ አዲስ አባበ ፖሊስ ኮሚሽን ኮሚሽነር ኦሮሞ የህወሃት ጀሮ የነበረ 11- አቶ ሀይለሰማአት መርሀጥበብ የወጣቶችና 28- ኢ/ር ኪሮስ መለሰ የግንባታና የዲዛይን ጽ/ በጎፈቃድ ማስተባበርያ ቢሮ ኃላፊ አማራ ቤት ዋና ስራ አስኪያጅ ትግራይ በታከለ የተመደበ 29- አቶ መስፍን መንግስቱ አንበሳ የከተማ 12- ኢ/ር አወቀ ኃ/ማርያም አዲስ አበባ ከተማ አዉቶብስ አገልግሎት ድርጅት ስራ አስኪያጅ ኦሮሞ አስተዳደር ዋና ሥራ አስኪያጅ አማራ 13- ወ/ሮ እናትአለም መለሰ መገናኛብዘሃን 30- ዶ/ር ስለሺ ደገፋ የተፋሰስና አረንጓዴ ኤጀንሲ ዋና ሥራ አስኪያጅ ኦሮሞ በአማራ አካባቢዎች ልማት ኤጀንሲ ስራ አስኪያጅ ኦሮሞ ውክልና የተሸመች 31- ኢ/ር ዘሪሁን አባተ ዉሃና ፍሳሽ ዋና ስራ 14- ኢ/ር ዮናስ አያሌዉ የኮንስትራክሽንና አስኪያጅ ኦሮሞ TZTA March 2019
13
https:www.tzta.ca
ሲደጋገሙ እውነት የመሰሉ አዲስ አበባ ተኮር ተረኮች መንግስታቸው በአዲስ አበባ ወጣቶች ላይ ያደረገው እና የሰሞኑ ይዞታቸው ፍንጭ ሰጭ ነው፡፡ሰሞኑን የአዲስ አበባ ህዝብ ራሱን በራሱ ለማስተዳደር እንዲችል ለመምከር ተሰብስቦ ሲመለሰ ተኩስ ተከፍቶበት የታሰረ ሰው ነበረ፡፡ ይህ የወደፊቱ የሚብስ እንደሆነ የሚያመላክት ነው፡፡ዛሬ ባለቤትነቱ ሳይረጋገጥ፣ምኞቱን ተከትሎ ብቻ እንዲህ ያደረገ አካል ነገ የተመኘውን ባለቤትነት ቢያገኝ ምን ሊያደርግ እንደሚችል ማሰብ ነው፡፡ ነገሩን በሰፊው እንየው ከተባለ ደግሞ በኦሮሚያ ክልል የሚኖሩ ኦሮሞ ያልሆኑ ህዝቦች እየገጠማቸው ያለውን ችግር ብናስተውል የኦሮሞ ብሄርተኞች “ሌላው መኖር ይችላል” ሲሉ በምን መንገድ ሊያኖሩ እንደሆነ ግልፅ ነው፡፡
(መስከረም አበራ)
አዲስ አበባ የወቅታዊ ፖለቲካችን የልብ ትርታ እየሆነች ነው፡፡ለወትሮው የሃገራችን ፖለቲካዊ አሰላለፍ የዜግነት ፖለቲካ እና የዘውግ ፖለቲካ የሚራመድበት ተብሎ በሰፊው ለሁለት የሚከፈል ነበር፡፡ሁለቱም የፖለቲካ ሰልፈኞች አዲስ አበባን መዲናቸው አድርገው የሚያስቡ ናቸው፡፡ከዘውግ ፖለቲከኞች ውስጥ ‘ትልቅ ነን፣ሰፊ ነን፣ፍላጎታችንን ለማስጠበቅ የምችል ክንደ ብርቱ ነን’ ባዮቹ የኦሮሞ ብሄርተኝነት ፖለቲከኞች ደግሞ በአዲስ አበባ ላይ በለጥ ያለ ባለቤትንት አለን ይላሉ፡፡ይህንንም በገልፅ ሲያስቀምጡት “አዲስ አበባ ንብረትነቷ የኦሮሞ ሆና ሌላው ሰውም በከተማዋ መኖር ይችላል” ይላሉ፡፡ መኖር ሁሉ መኖር ነው? እዚህ ላይ ዋናው ጥያቄ “አዲስ አበባ የኦሮሞ ንብረት በሆነችበት ከባቢ ውስጥ መኖር
በታሪክ ገፅ የተመዘቡት በኦሮሚያ ክልል በሌሎች ህዝቦች ላይ የተደረጉ በደለሎችን ሳናነሳ በዚች ቅፅበት የሚደረገውን ብቻ ብናነሳ እንኳን በኦሮሚያ ክልል ጉጂ ዞን የሚኖሩ በሚሊዮኖች የሚቆጠሩ ጌዲኦዎች በቄሮ እና በታጣቂው ኦነግ “ከሃገራችን ውጡ” ተብለው መከራ እያዩ ነው፡፡ይህ ዓለም ሁሉ የዘገበው፣በባዕዳን ሁሉ ዘንድ ትዝብት ላይ የወደቅንበት ገበናችን ነው፡፡በገዛ የሃገራቸው ሰዎች በጭካኔ ከቀያቸው ተባረው፣ምግብ አጥተው፣ የከሳ ሰውነታቸውን እያሳዩ ስለ ጌዲኦ ተፈናቃዮች የሚዘግቡ የምዕራባዊያን መገናኛ ብዙሃን የሚነዙት ገበና የሚያሳየው የኦሮሞ ብሄርተኛ ፖለቲከኞች “የእኛ” ባሉት ምድር ኦሮሞ ሳይሆኑ መኖር ምን እንደሚመስል፣ምንያህል ዋጋ እንደሚያስከፍል “ሌላው ኢትዮጵያዊ መኖር ይችላል እኛ ግን ነው፡፡ ባለቤት ነን” የሚሉት የኦሮሞ ብሄርተኞች የተመኙት ሰምሮ ባለቤት ቢሆኑ ሰውን እንዴት በተመሳሳይ በአሁኑ ወቅት በቄለም ወለጋ እንደሚያኖሩት ዶ/ር አብይ ስልጣን እንደያዙ ትችላለህ የተባለው ኦሮሞ ያልሆነው ኢትዮያዊ የሚኖረው እንዴት ነው?” የሚለው ነው፡፡ መኖርማ ኢትዮጵያዊ የትም ይኖራል::መኖር ከተባለ በየመንም፣በሊቢያ፣በደቡብ አፍሪካ፣በአፍጋኒስታን፣በቤሩትም ከፖሊስ ጋር አባሮሽ እየገጠመ ይኖራል፡፡መኖር ሁሉ ግን መኖር አይደለም!የሆነ ምድር ባለቤት ነኝ ያለ፤”በችሮታው” እንዲኖሩ የፈቀደላቸውን ህዝቦች እንዴት ሊያኖር እንደሚችል የሚጠፋው የለም፡፡በሰው ቤት ሲኖሩ ሁሉን እሽ ብሎ፣አጎንብሶ፣ከክብርና መብት ጎድሎ ነው፡፡ለዛውም ባለቤት ነኝ ባዩ የፈለገ እለት አጎንቦሶ ተለማምጦ መኖርም ላይቻል ይችላልና በሰው ግዛት ዋስትና የለውም፡፡
በ1977 ዓ.ም (ምናልባትም ዛሬ ባለ ሃገር ነን ብለው የሚያፈናቅሉት ቄሮዎች ሳይወለዱ) ወደ ስፍራው ያቀኑ የአማራ ክልል ተወላጆች እና የልጅ ልጆቻቸው አካባቢውን ለቀው እንዲወጡ እተገደዱ ነው፡፡በዚህ ማስገደድ ውስጥ ቄሮ፣የክልሉን መንግስት የሚመራው የኦዴፓ ባለስልጣናት እና የክልሉ የፀጥታ ሃይሎች በትብብር እንደሚሰሩ ተጎጅቹ ተናግረዋል፡፡በነዚህ የአገር ባለቤት ነን የሚሉ ሃይሎች አማራ በመሆናቸው ብቻ ሴቶች ይደፈራሉ፣ወንዶች እግራቸው ወደመራቸው ጫካ እየገቡ እንደሆነ ነው እማኞች ለኢሳት የተናገሩት፡፡ክልሉን የሚያስተዳድረው “የለውጥ ሃይል ነኝ” ባዩ ኦዴፓ ታዲያ በቦታው ደርሶ ሰዎቹን ከመታደግ ይልቅ ችግሩን ሽምጥጥ አድርጎ መካድን መርጧል፡፡ጭራሽ ነገሩን የዘገበውን ጣቢያ ኢሳትን እከሳለሁ እያለ ነው፡፡ በጉጂ ዞን የሚኖሩ ጌዲወችን እና በቄለም ወለጋ የሚኖሩ አማሮችን ጉዳይ ወቅታዊ ስለሆነም አነሳሁት እንጅ ኦሮሞ ሳይሆኑ በኦሮሚያ ክልል መኖር ያለው ፈተና ብዙ ነው፡፡ሌላው ቀርቶ በየቀኑ የሚንቆለጳጰሰው ወያኔን የጣለው ትግል አካል በሆነው የቄሮ እንቅስቃሴ ወቅት በኦሮሚያ ክልል የሚኖሩ ኦሮሞ ያልሆኑ ወገኖች በትልቅ ችግር ውስጥ እንደነበሩ የሚናገሩ በርካቶች ናቸው፡፡ስለዚህ አዲስ አበባ የኦሮሚያ ንብረት ከሆነች በኋላ መኖርን አንከለክልም የሚለው የኦሮሞ ብሄርተኛ ፖለቲከኞች ስብከት አጓጉል ማስመሰል እንደሆነ ለገጣፎን፣ሰበታን እና ቡራዩን ያየ ሁሉ መረዳት የሚችለው ነገር ነው፡፡ አዲስ አበባ የኦሮሚያ ንብረት ስትሆን
Mahider Tesfu Yeshaw
TZTA March 2019
14
(መስከረም አበራ)
https:www.tzta.ca
አዲስ አበባን ሊያስተዳድሩ የሚመጡት እንደ ለገጣፎዋ ከንቲባ ወ/ሮ ሃቢባ ሲራጅ ያሉ በግፍ የተፈናቀሉ ሰዎች ቤተክርስቲያን እንኳን እንዳይጠለሉ የሚያደርጉ “ግፍ ልብሱ” የሆኑ፣ ህወሃትን የሚያስከነዱ ዘረኞች ናቸው፡፡ እነዚህ ሰብዓዊነት በዞረበት ያልዞሩ ሰዎች የሾሙት መለዓክ ናቸው በሚባሉት አቶ ለማ እና ሙሴ የተባሉት ዶ/ር አብይ በሚመሩት ኦዴፓ ነው፡፡እነዚህ ሰዎች በፊት በስህተት ተሹመው ይሆናል ከተባለም ይህን ሁሉ ግፍ ከሰሩ በኋላም እዛው ስልጣን ላይ መቀመጣቸው አዲስ አበባን ንብረቴ ላድርግ የሚለው ኦዴፓ ለሰለጠነ የከተሜ ፓለቲካም ሆነ ለአዲስ አበባ እንደማይመጥን ነው፡፡አዲስ አበባን የሚመጥናት በማህፃኗ ተወልዶ ያደገ/ የኖረ፣ችግሯን በውል የሚረዳ፣የሰለጠነው ዘመን ውስብስቦሽ ሰውን በዘሩ ብቻ ለተመን እንደማያስችል የሚያውቅ፣ከሁሉም በላይ የከተማውን ህዝብ ይሁንታ ያገኘ ሰው ነው፡ ፡መሆን ያለበት ይህ ሆኖ ሳለ “አዲስ አበባ ለኦሮሞ ከፈጣሪ የተሰጠችን እርስት ነች” እንደማለት የሚሞክረው ነገር ከኦሮሞ ብሄርተኛ ፖለቲከኞች ዘንድ እየተደመጠ ይገኛል፡፡
አንቀፅ 49/1 አዲስ አበባ የፌደራል መንግስቱ ርዕሰ ከተማ እንደሆነች በግልፅ ያስቀምጣል፡ ፡በ1994 የተሻሻለው የኦሮሚያ ህገ-መንግስት አንቀፅ 6 ላይ የኦሮሚያ ክልል ርዕሰ መዲና አዳማ እንደሆነች በግልፅ ይደነግጋል፡፡ይህ የተሻሻለው ህገ-መንግስት የፀደቀው ራሱ በአዳማ ከተማ እንደሆነ በመጀመሪያዎቹ ገፆች ላይ አስቀምጧል፡፡ይህ የሆነው አሁን ኦሮሚያ የአዲስ አበባ ጌታ እንደሆነች ታሪክም ህገ-መንግስም ምስክር ነው የሚለው የአቶ ለማ ኦዴፓ/ኦህዴድ በሌለበት አይደለም፡፡ አዲስ አበባ የኦሮሚያ ዋና ከተማ እንደሆነች የሚደነግገው አቶ ለማ በምስክርነት የሚጠሩት ህገ-መንግስት የቱ እንደሆነ የት ተገኝተው ይጠየቃሉ?
ድንጋጌ ነው፡፡ህገ-መንግስቱ አይቀየር የማለቱ ጥብቅና የሚበረታው ደግሞ በእነርሱው ስለሆነ ሲመችም ሳይመችም ህገ-መንግስታዊ ድንጋጌዎቸን ማክበር ግድ ይላቸዋል፡፡ አሳ ጎርጓሪ ዘንዶ ያወጣል…..
ኦሮሚያ ክልል የሚመራበት ህገ-መንግስት በግልፅ የክልሉ መዲና አዳማ ነች ሲል በደነገገበት ሁኔታ የኦሮሚያ ክልል አዲስ አበባን መቀመጫው ያደረገው በምን የህግ መሰረት እንደሆነ ኦህዴድም ሆነ እውቀት ከእኔ በላይ ላሳር የሚሉ የኦሮሞ አክቲቪስቶች ሲያስረዱ አጋጥሞኝ አያውቅም፡፡ በርግጥ እነሱ የማያስረዱት ጠያቂ ስለጠፋም ይሆናል፡ ፡የኦሮሚያ ዋና ከተማ አዳማ መሆኗ በህግ ይህ ከሃቅ ጋር የማይመሳከር የግፋኝ ክርክር ተደንግጎ ሳለ የክልሉ መንግስት አዲስ አበባ ለደምፍላት ፖለቲከኞች መንደርደሪያ ሆኖ የተቀመጠው፣ደግሞ ወደ አዳማ የሄደው ኦሮሚያ በአዲስ አበባ ላይ ልዘዝ የምትለው ከ1997 ወዲህ ደግሞ መልሶ ደግሞ ወደ አዲስ የአማራ ክልል በባህርዳር ላይ ልዘዝ አበባ የመጣው በአቶ መለስ ትዕዛዝ እንደሆነ እንደሚለው ወይም የትግራይ ክልል በመቀሌ ግልፅ ነገር ነው፡፡ ላይ ልዘዝ እንደሚለው ነው ተብሎ ቁጭ አለ፡ ፡ይሉኝታቢስነት፣ቅጥፈት፣ግማሽ እውነት አቶ መለስ ለምን ይህን አደረጉ ለሚለው ጥያቄ በአደባባይ ሲናገሩት የማያሳፍርበት፤አይነ- ደግሞ መልሱ በ1997 ምርጫ በአዲስ አበባ ደረቅነት እና የአደባባይ ውሸታምነት ቅሌት ህወሃት መራሹ መንግስት በደረሰበት ሽንፈት አቶ ለማ መገርሳን ጨምሮ እነዚህ ሃይሎች አዲስ እንደ ጉብዝና የሚታይበት ዘመን ስለሆነ ይህ ሳቢያ በመበሳጨቱ በአዲስ አበባ ህዝብ ላይ አበባ ለእነሱ እንደምትገባ ሲከራከሩ በዋናነት ነገር እንደ እውነተኛ ነገር ተቀጥሎበታል፡፡ የውዝግብ ችግኝ መትከሉ ነው፡፡ ይሄው የሚጠቅሱት ታሪካዊ እና ህገ-መንግስታዊ እውነቱን ተናግሮ ለማለፍ ግን አዲስ አበባ ችግኝ አድጎ ነው ዛሬ እያነታረከን ያለው፡፡ ማስረጃዎችን ነው፡፡ከሁለቱም ማስረጃዎች የፌደራል መንግስቱ ዋና ከተማ፤የኦሮሚያ በተጨማሪም “ህወሃት እኔ ስልጣን ከለቀቅኩ የሚበረታው ግን የደመነፍስ ለእኔ ብቻ ክልል ደግሞ መቀመጫ ነች፡፡መቀመጫ እና ሃገሪቱን ለኦነግ አስረክቤነው የምሄደው” ባለው የሚያስብል ጉጉታቸው እና ሌላውን ገፍትሮ መዲና ይለያያል፡፡መቀመጫ ማለት ተቀማጩ መሰረት ወዶ ስልጣኑን በግልፅ ኦነግ ነኝ ለሚል ራስን ብቻ የማስቀደም አስገማች አካሄዳቸው (በዚህ ሁኔታ የኦሮሚያ ክልል መንግስት) አካል ባያስረክብም እየሆነ ያው ግን ህወሃት ነው፡፡ ከታሪክ አንፃር አዲስ አበባ የኦሮሞ የግል በከፊል መስሪያ ቤቶቹን አዲስ አበባ አድርጎ በተመኘው መንገድ ነው፡፡የሃገሪቱን ስልጣን ንብረት የምትሆነው አለም የተፈጠረው፣ታሪክ ስራውን ይሰራል ማለት ነው፡፡ በተቆጣጠረው ኦዴፓ ውስጥ ገዥው ሃሳብ የተቆጠረው ከአስራ አምስተኛው ክፍለ ዘመን የኢትዮጵያ መኖር ያለመኖር ግድ የማይሰጠው ጀምሮ ቢሆን ነበር፡፡በህገ-መንግስቱም ቢሆን በዚህ መሰረት የኦሮሚያ ክልል መስሪያቤቶች የኦነግ ሃሳብ ነው፡፡ዛሬ ሃገሪቱንም ሆነ አዲስ አዲስ አበባ የፌደራል መንግስቱ ዋና ከተማ በአብዛኛው አዲስ አበባ ሲሆኑ የክልሉ አበባን የሚያሰጋት በተለያየ ስም በሚጠሩ እና ራሷን የምታስተዳድርበት ምክርቤት ያላት ምክርቤት አዳማ ከትሟል፡፡የገልማ አባገዳ የኦሮሞ ፓርቲዎች እና ግለሰብ አክቲቪስቶች ከተማ እንጅ በጨፌ ኦሮሚያ ስር የምትተዳደር የተንጣለለ አዳራሽ በአዳማ ከተማ የተገነባው ያደረው የኦነግ መንፈስ ነው፡፡ ከተማ ነች አልተባለም፡፡አዲስ አበባን ለዚህ ነው፡፡የኦሮሚያ ክልልም ሆነ የማንኛውም ለመውሰድ የሚቋምጠው የኦሮሞ ብሄርተኛ መንግስት ከፍተኛ ባለስልጣን ህግ አውጭው ሲጠቃለል የኦሮሚያ ክልላዊ መንግስት እንደ ሁሉ ይህን አይክደውም፤ ያምታታዋል እንጅ! የመንግስት ክንፍ/ፓርላማው ነው፡፡የኦሮሚያ ዘሃ ዘጊ ከአዲስ አበባ አዳማ የሚያደርገው ክልልን የሚመራው ኦዴፓ(የቀድሞው ምልልስ ደራሲው የእኩይ ፖለቲካ ሊቁ አቶ ማምታቻ አንድ ፡ የመቀመጫ እና የመዲና ኦህዴድ) የፓርላማ መቀመጫውን ያደረገው መለስ ዜናዊ ናቸው፡፡በሌላ ህግም ሆነ አዋጅ ተረክ አዳማ ላይ በተገነባው ገልማ አባገዳ ነው፡፡ ሳይደገፍ በአቶ መለስ ቀጭን ትዕዛዝ ብቻ አሁን ክልሉ የሚመራበት በ1994 የተሸሻለው አዲስ አበባ የከተመው የኦሮሚያ ክልላዊ የኦሮሞ ብሄረተኝነት ልሂቃን አዲስ አበባ ህገ-መንግስት የፀደቀው በራሱ በህገ-መንግስቱ መንግስት ነው እንግዲህ የአዲስ አበባ ባለቤት የኦሮሞ ለመሆኗ ታሪክ እና ህገ-መንግስት የክልሉ መዲና ተብላ በተጠቀሰችው አዳማ ነኝ የሚለው፡፡ስለዚህ አዲስ አበበ ራሷን ምስክራችን ነው ይበሉ እንጅ ታሪክንም ሆነ ላይ በተደረገ ስብሰባ እንደሆነ እዛው ህገ- በራሷ እንድታስተዳድር የሚታገል አዲስ ህገ-መንግሰቱን ተንተርሰው ጠበቅ አድርገው መንግስቱ ላይ ተጠቅሷል፡፡ዛሬ አዲስ አበባ አበቤ ሁሉ “ካልገዛኋችሁ ሞቼ እገኛለሁ” የሚያስረዱት ብርቱ ክርክር አያመጡም፡ ንብረቴ ነች የሚለው ኦዴፓ በአንድ ወቅት ለሚለው የኦሮሚያ ክልላዊ መንግሰት ማንሳት ፡ ምክንያቱም ታሪክም ከ15ኛው ክፍለ ዘመን በአቶ መለስ ትዕዛዝ ጓዙን ጠቅልሎ አዳማ ያለበት ጥያቄ “የአዲስ አበባ ባለቤትነቱ ያልፋል፤ ህገ-መንግስቱም አዲስ አበባ ባለቤቷ ገብቶ አንደነበር ታሪክ መዝግቦታል፡፡የኦሮሚያ ቀርቶ መቀመጫነቱን የደነገገው ህግ የቱ ጨፌ ኦሮሚያ ነው አይልምና ነው፡፡ይህ ነገር ክልላዊ መንግስት ጓዙን ጠቅለሎ ወደ ነው?” የሚል ነው፡፡የመለስ ተንኮል ህግ ሆኖ ሩቅ እንደማያስኬዳቸው ያወቁት ለአዲስ አበባ አዳማ ከትሞ የነበረውም ሆነ ዛሬም ቢሆን ተጠቅሶ አያከራክር መቼም! ዘመኑ እፍረት ባለቤትነት ጥያቄ ሲሆን ብቻ የሚስማሙት በከፊል መስሪያቤቶቹን አዳማላይ ያደረገው የጠፋበት ነውና የአዲስ አበባ ብቸኛ ባለቤት የኦሮሞ ብሄርተኛ ልሂቃን ሌላ አዳዲስ ግማሽ ያለምክንያት አይደለም-አዳማ የኦሮሚያ ክልል ያደረገን መለስ ነው ከተባለም መለስ ጌትነቱ እውነቶች እያመጡ ጥያቄያቸውን ትክክለኛ ህጋዊ (ህገ-መንግሰታዊ) መዲናዋ ስለሆነች ለአሽከር ፓርቲዎች እንጅ ለአዲስ አበባ ህዝብ ለማስመሰል እየሞከሩ ነው፡፡ እንጅ፡፡ አይደለምና ነገሩ ተቀባይነት አይኖረውም፡፡ አዲስ አበባ የኦሮሚያ ክልል መዲና እንደሆነች ስሜት ውስጥ ገብቶ ማውራት ሰሞኑን ከመጡ ማምታቻዎች ዋነኛው ነው፡፡ይህ ቅጥፈት በዚህ አያበቃም፡፡ጭራሽ አዲስ አበባ የፌደራል መንግስቱ መቀመጫ፣የኦሮሚያ ክልል ደግሞ መዲና እንደሆነች መላልሶ በማውራት እውነትን ከታች ወደላይ ገልብጦ በሃሰት የመተካት ሃፍረተ-ቢስ አካሄድ ተይዟል፡፡የባሰው ሲመጣ ደግሞ አዲስ አበባ የኦሚሮያ መዲና መሆኗ የማያከራክር፤ መቀሌ የትግራይ፣ባህርዳር የአማራ ክልል ዋና ከተማ ከመሆኗ ጋር እያወዳደሩ ምሳሌ ማድረግ ነገሬ ተብሎ ተይዟል፡፡እውነቱ ግን ተቃራኒው ነው፡ ፡
ባህርዳር የአማራ ክልል፤መቀሌ የትግራይ ክልል መዲና እንደሆነችው እንደሆነችው ባለ የህጋዊነት መጠን አዲስ አበባም የኦሮሚያ ክልል ዋና ከተማ ነች የሚለው የኦሮሞ ልሂቃ ክርክር ልክ ቢሆን ኖሮ አዲስ አበባ የምትመራው በጬፌ ኦሮሚያ በሚወጡ ህጎች ሆኖ ማየት ነበረብን፡፡ ምክንያቱም ባህርዳር የምትመራው በአማራ ብሄራዊ ክልላዊ መንግስት ምክርቤት በሚወጡ ህጎች እና ደምቦች ነው፡፡ መቀሌም እናደዛው በትግራይ ክልላዊ መንግስት ፓርላማ በሚደነገጉ ህጎች ትተዳደራለች፡፡አዲስ አበባ ግን የራሷ ፓርላማ ያላት፣በራሷ ምክርቤት የምትተዳደር ከተማ እንጅ በኦሮሚያ ክልል የተመረጡ አንደራሴዎች በሚወጡ ህጎች አትመራም፡፡ይህን ቁሮም ሆነ አዲስ አበባ የኦሮሚያ መዲና ነች የሚል ህግ አለቃው፤ኦህዴድም ሆነ ኦነግ የአዲስ አበባ ሆኖ የወጣ ብሄራዊም(ፌደራላዊ) ሆነ ክልላዊ ባለቤትነት አምሮት ከቁጥጥራቸው ውጭ ሆኖ ህገመንግስት የለም፡፡የፌደራሉ ህገ-መንግስት ስላዋተታቸው የማይቀይሩት ህገ-መንግስታዊ TZTA March 2019
ሌላ ነገር እንበርብር ከተባለም በሽግግሩ ወቅት አዲስ አበባ ሯሷን የቻለች ክልል 14 እንጅ አሁን እንደሚወራው በዘመን መካከል ሁሉ ከኦሮሚያ ጋር የተሰፋች ርስት አይደለችም፡፡ ነገሩ አሁን እንደሚወራው ቢሆን ኖሮ ኦነግ አድራጊ ፈጣሪ በነበረበት የሽግግሩ ወቅት አዲስ አበባ እንዴት የኦሮሚያ ዋና ከተማ ሆና ሳትደለደል ቀረች?የሽግግሩ ወቅት የታሪክ አካል ነው፡፡አቶ ለማ የታሪክ እና የህግ ምስክር ጠርተው አዲስ አበባ የኦሮሚያ ንብረት መሆኗን ሲያስረዱ የሽግግር ዘመኑ የታሪክ እውነታ የሚቆመው ግን በተቃራኒቸው አንጅ በጎናቸው አይለም፡፡ ከዛ በፊት ያለው ታሪክም ቢሆን ክርክራቸውን አይደግፍም፡፡ከዚህ አይነት የክህደት ክርክር የሚገኘው ትርፍም ትዝብት ብቻ ነው፡፡
የኦሮሚያ ክልል በውስጡ የሚኖሩ ኦሮሞ ያልሆኑ ዜጎችን መብት አያከብርም የሚል በተግባር ማሳያ ያለው ትችት ይቀርብበታል፡ ፡ ሌሎች ክልሎች ለምሳሌ የአማራ እና የደቡብ ክልል በውስጣቸው ለሚኖሩ የተለያዩ ብሄረሰቦች የልዩ ዞን እና ልዩ ወረዳ የአስተዳደር መልክ ሰጥተው ራሳቸውን እንዲያስተዳድሩ ይፈቅዳሉ፡፡የኦሮሚያ ክልል ይህን ለምን እንደማያደርግ የሚጠየቁ የኦሮሞ ምሁራን ኦሮሚያ ይህን የማያደርገው በክልሉ የሚኖሩ ሌሎች ህዝቦች የራሳቸውን ልዩ አስተዳደር ለመከለል እንዲመች ሆነው በአንድ ቦታ የማይኖሩ ይልቅስ ከኦሮሞ ህዝብ ጋር ተሰባጥረው የሚኖሩ ስለሆኑ ክልሉ ልዩ ወረዳ እና ዞን ለመስጠት ተቸግሮ እንዳለ ይገልፃሉ፡፡ ይህን ባሉበት አፋቸው ደግሞ ኦሮሞ ያልሆኑ ህዝቦች ተሰባስበው በአንድነት የሚኖሩበትን፣በህገ-መንግስት የኦሮሚያ ክልል አካል ያልሆነውን የአዲስ አበባ ከተማን ካላስተዳደርን፣በግዛቱም ላይ ባለቤት ካልሆንን ብለው የህዝቡን ራሱን በራሱ የማስተዳደር መብት በዱላ ጭምር ለመጋፋት ይሞክራሉ፡፡ በክልላቸው ውስጥ ያልሆነውን፣በአንድ ውስን አካባቢ የሚኖር ህዝብ የግል ንብረቱ ለማድረግ የሚያንቧትረው የኦሮሚያ ክልል በክልሉ ውስጥ ያሉ ኦሮሞ ያልሆኑ ህዝቦች በአንድ ላይ ቢኖሩም ልዩ ዞን ወይም ወረዳ ሰጥቶ ራሳቸውን በራሳቸው እንዲያስተዳድሩ ያደርጋል ማለት የማይታመን ነገር ነው፡፡ክልሉ ይህን አድረጋለሁ ካለ ደግሞ በአሁኑ ወቅት ደራ በምትባለው የኦሮሚያ ክልል ምድር ላይ የሚኖሩ አማሮች የሚያነሱትን የልዩ ዞንነት ጥያቄ መልሶ ያሳይ፡፡ ማምታቻ ሶስት፡ የማዕከልነት ጥያቄ ሌላው የኦሮሞ ልሂቃን ክርክር አዲስ አበባ ለእኛ ትገባናለች የምንለው ዙሪያዋን በኦሮሚያ ተከባ በመሃል የምትገኝ ስለሆነች ነው ይላሉ፡፡በዚህ ላይ አዲስ አበባ ቀደምት ነዋሪዎች ኦሮሞዎች ነበሩ፣ከተማዋ ስትቆረቆር በግድ ተፈናቅለው ነው የሚል ክርክር ይደርባሉ፡፡ የአዲስ አበባ ቀደምት ነዋሪዎች ኦሮሞዎች ነበሩ የሚለውን ልብ አውላቂ ክርክር አይረቤነት ከዚህ ቀደም በሰፊው ስላነሳሁ ለአሁኑ ከ15ኛው ክፍለዘመን በፊትም ዘመን ነበረ፣ሰው ነበረ በሚለው ብቻ ልለፈው፡፡ወደ ፊተኛው ክርክር ማለትም አዲስ አበባ በኦሮሚያ እምብርት ላይ ስለምትገኝ ለእኛ ትገባለች ወደ ሚለው ክርክር ስንመለስ አጭሩ መልስ የአንድን ግዛት ዙሪያውን መክበብ ብቻ ባለ እርስት እንደማያደርግ የሌሴቶን እና የደቡብ አፍሪካን ካርታ አፈላልጎ ማየት ነው፡፡ ሌሴቶ በደቡበ አፍሪካ ግዛት መሃል ላይ የምትገኝ ግን ራሷን ያለች ሃገር ሆና የምትኖር ሉዓላዊት ሃገር ነች፤ደቡብ አፍሪካም “ስለከበብኩሸ ልዋጥሽ” ሳትላት እስከዛሬ በጉርብትና ይኖራሉ፡፡ ዙሪያዋን በጣሊያን ግዛት ተከባ ግን በመንፈሳዊ መሪ የምትመራዋ የቫቲካን ግዛትም እንዲሁ የጣሊያን መንግስት “ንብረቴ ነሽ” ብሏት አይውቅም፡፡ በአጠቃላይ የኦሮሞ ብሄርተኞች በአዲስ አበባ ላይም ሆነ በሌሎች ጉዳዮች ላይ የሚያሳዩት እንደ ልጅ ሁሉም ለእኔ ይገባኛል የሚለው አካሄድ ጠላት ያበዛባቸው ይሆናል እንጅ የሚያሳኩት ምኞት አይመስልም፡፡እንዲህ ያለ የፖለቲካ እሳቤ የሚንጠው፣የራሱን ምኞት እንኳን መግራት ያልቻለ ቡድን ፌደራላዊ ስልጣን ላይ መሆኑ ደግሞ ችግሩን ሃገራዊ ስፋት ይሰጠዋል፡፡በዚህ ምክንያት የሃገሪቱን የፖለቲካ አሰላለፍ ያመሳቅለዋል፡፡ የኦሮሞ ብሄርተኞች ሁሉን ለእኔ የሚል አካሄድ የሃገሪቱን ፖለቲካአሰለለፍ እንዴት ያደርገዋል የሚለውን ጉዳይ ለማንሳት ሳምንት ልመለስ፡፡
ማምታቻ ሁለት፡ ተበታተንኖ እና ተሰባስቦ የመኖር ነገር
15
https:www.tzta.ca
TZTA March 2019
16
https:www.tzta.ca
Trudeau to tell Canadians the SNC-Lavalin affair is all a big misunderstanding Insiders believe former Trudeau advisor Gerald Butts offered a credible counter-narrative that now allows the prime minister to say both sides thought they were doing the right thing
Prime Minister Justin Trudeau speaks to the media at the Canadian Space Agency headquarters Thursday, February 28, 2019 in St. Hubert, Que.Ryan Remiorz / THE CANADIAN PRESS
The Canadian Pressm Joan Bryden March 7, 2019 OTTAWA — Prime Minister Justin Trudeau will try to put the SNC-Lavalin affair behind him today by acknowledging mistakes were made and promising to do better in future. But while he’ll adopt a more conciliatory tone, well-placed sources say Trudeau will continue to insist there was no unethical or illegal behaviour involved. Rather, he is expected to attribute the controversy to a breakdown in trust and communications between his office and former attorney general Jody Wilson-Raybould. The sources spoke on condition of anonymity because they were not authorized to speak publicly about the statement Trudeau is scheduled to make at an early morning news conference today. Trudeau’s government has been reeling for the past month since allegations first surfaced that Wilson-Raybould was improperly pressured to stop a criminal prosecution of SNC-Lavalin and was punished for her refusal to give in by being moved out of the justice portfolio to veterans affairs in an early January cabinet shuffle. She resigned from cabinet shortly after the controversy erupted. Her close friend and cabinet ally, Treasury Board president Jane Philpott, resigned in solidarity on Monday, saying she’d lost confidence in the government’s handling of the SNC-Lavalin affair. Along the way, Trudeau’s principal secretary, longtime friend and trusted adviser Gerald Butts, also resigned. Butts testified before the House of Commons justice committee Wednesday, methodically and calmly rebutting explosive testimony from Wilson-Raybould the week before that she was relentlessly pressured last fall — and even received veiled threats about her future as justice minister — to intervene in the criminal trial of the Montreal engineering giant. Wilson-Raybould
maintained
TZTA March 2019
the
pressure was exerted to convince her to reverse a decision by the director of public prosecutions, Kathleen Roussel, to pursue a criminal trial of SNC-Lavalin on charges of bribery and corruption related to contracts in Libya. She said Trudeau, his senior aides, the clerk of the Privy Council and Finance Minister Bill Morneau’s office all wanted her to direct Roussel to negotiate a remediation agreement, which would have forced the company to pay stiff reparations while avoiding a possible criminal conviction that could threaten its financial viability and the livelihoods of its 9,000 Canadian employees. While the pressure was inappropriate, Wilson-Raybould said it was not illegal. Butts countered that all they wanted was for Wilson-Raybould to seek a second opinion from an eminent retired judge so that the government could demonstrate it had seriously considered all legal options, given the jobs that were potentially at stake. He maintained all involved recognized that the final decision was the attorney general’s alone and no one crossed the line into applying inappropriate pressure. Butts also laid the groundwork for the approach Trudeau is expected to take today. “A breakdown in the relationship between the former attorney general and the prime minister occurred,” he told the committee. “That breakdown coloured the unrelated events of the fall of 2018 in a negative light for many of the people involved. As the main point of contact in the PMO for the former minister of justice, I take responsibility for it.” Insiders believe Butts offered a credible counter-narrative that now allows the prime minister to say both sides thought they were doing the right thing
17
but a breakdown in communications between them led to the rupture.
In owning some responsibility for the mistakes, the sources said Trudeau will essentially be offering a way for Wilson-Raybould and Philpott to walk back their professed loss of confidence in the government, rejoin the Liberal team and move on with the heavy agenda he hopes to accomplish before Canadians head to the polls in October. Both former ministers have said they intend to continue as part of the Liberal caucus and both have been nominated to run again for the Liberals this fall. However, should they persist in saying they have no confidence in Trudeau’s government, the source said Liberal MPs would likely demand they be kicked out of caucus and Trudeau would refuse to allow them to run for the party again. Wilson-Raybould showed little sign
Wednesday of relenting. Opposition members of the justice committee are pushing for her to be invited back to respond to Butts’ testimony and she indicated in a statement that she’d be happy to do so. Opposition parties also have no interest in letting Trudeau portray the controversy as a family dispute that can be fixed and forgotten. They will doubtless continue asserting that the affair amounts to political interference in the criminal justice system and demanding that all other officials named by Wilson-Raybould be called to testify. Moreover, Conservative Leader Andrew Scheer has requested that the RCMP investigate the matter and the federal ethics commissioner is conducting his own investigation into it — either of which could yet add fuel to the SNC-Lavalin fire.
Canada sees 300,000 new immigrants — the largest influx in a century The increase in international migration has helped fuel a surge in employment — even amid sluggish indicators in other parts of the economy
demographics and other drags like record household debt.
Citizenship and Immigration Canada forms.Peter J Thompson
Washington Post Theophilos Argitis and Erik Hertzberg March 22, 2019 Canada just recorded its biggest influx of immigrants in more than a century.
The increase in international migration, for example, has helped fuel a surge in employment — even amid sluggish indicators in other parts of the economy — since immigrants tend to be of working age. Including other forms of migration such as non-permanent residents, the country recorded a 425,245 increase in international migration last year —– the largest in data going back to 1972.
The immigration numbers include regular refugee inflows, but not those crossing the border illegally. Those are counted as non-permanent residents. The Statistics Canada data don’t provide a breakdown of The country added 71,131 refugee numbers. immigrants in the final three months of 2018, for a full year increase STORY CONTINUES BELOW of 321,065, according to the latest estimates released Thursday by The influx helped Canada’s Statistics Canada in Ottawa. The population grow by 528,421 last annual increase is the largest since year, which is the biggest increase 1913 — when 401,000 immigrants since the late 1950s, Statistics flocked to the country — and the Canada said. In percentage terms, fourth largest in historical data Canada’s population increased 1.4 going back to 1852. percent last year, the fastest since 1990 and the strongest among The inflows helped the nation’s Group of Seven countries. population growth top half a million people for the first time The strong immigration numbers since the late 1950s, the statistics also make up for slower natural agency said, and are part of a boom population growth. Canada’s in international migration that natural population increase, or the includes a surge in non-permanent number of births less deaths, fell to residents like foreign students. 103,176 in 2018, the lowest level It’s been a welcome tailwind for since at least the late 1940s. an economy coping with aging
https:www.tzta.ca
TZTA March 2019
18
https:www.tzta.ca
Ethiopian Airlines chief questions Max training requirements
Ethiopians celebrate return of Emperor Tewodros' lock of hair
March 24, 2019 | by
Source: https://www.satenaw.com/ethiopian-airlines-chief-questions-max-training-requirements/
Ethiopians on Wednesday celebrated the decision by a London museum to hand back locks of hair cut from the corpse of an Ethiopian emperor during a British invasion 150 years ago.
illuminated manuscripts taken after the fight – in campaigns paralleled by Greece’s demands for its Parthenon sculptures, and By ELIAS MESERET Nigeria’s for the Benin Bronzes. AP
stall.
ADDIS ABABA, Ethiopia (AP) — The warning and training requirements set for the now-grounded 737 Max 8 aircraft may not have been adequate, in light of the Ethiopian plane crash that killed 157 people, the chief of Ethiopian Airlines said Saturday.
It is not known whether the same flight-control system played a role in the crash of the Ethiopian Airlines jet shortly after takeoff from Addis Ababa, but regulators say both planes had similar erratic flight paths, an important part of their decision to ground the roughly 370 Max planes around the world.
Ethiopians, many dressed in the national colours of red, gold and green, cheered as staff at the National Army Museum handed over the remains in a black leather box to Ethiopia’s minister of culture, tourism and sport.
READ MORE: France to return 26 royal statues of Benin taken by army in 1892 About Emperor Tewodros II The emperor claimed a bloodline dating back to the biblical King Solomon and the Queen of Sheba.
Hirut Kassaw will take the hair back to Ethiopia at the weekend where it will eventually be buried at the grave of Emperor Tewodros II at at monastery in northern Ethiopia, an embassy official said.
Britain invaded his territory of then Abyssinia in 1867 to rescue a group of European missionaries, adventurers and officials – including the British consul – imprisoned by Tewodros after a series of diplomatic gaffes.
For Ethiopians, these are not simply artefacts or treasures but constitute a fundamental part of the existential fabric of Ethiopia and its people.
They reached his mountain fortress of Magdala in April 1868, defeated his troops and freed the prisoners. The emperor shot himself as the invaders FAA spokesman Lynn Lunsford declined to comment, citing an open stormed his last stronghold. investigation. Boeing on Saturday He still didn’t say whether the pilots
We want more She thanked the museum for its “brave and principled” decision to hand over the hair, but called on it and other British institutions to return other items taken during the Victorian-era expedition.
Journalists on the campaign described how soldiers descended on the emperor’s body and tore off strips of his clothing as souvenirs. The museum’s records suggest the hair was taken from Magdala by an artist “For Ethiopians, these are not on the British force. simply artefacts or treasures but constitute a fundamental part of Institutions including the the existential fabric of Ethiopia British Museum have resisted and its people,” she said. repatriation campaigns citing legislation preventing them from There was no immediate response breaking up collections and to her request or statement on the arguing that they can preserve return from the museum. items and present them to an international audience. Successive emperors, governments and then activists Campaigners have argued that a have called for Britain to hand special case should be made for back crowns, religious regalia and human remains. REUTER
TZTA March 2019
After the Lion Air crash off Indonesia in October, the U.S. Federal Aviation Administration and Boeing “came up with contents that we incorporated in our working manuals and also briefed all our pilots. But today we believe that might not have been enough,” Tewolde Gebremariam told The Associated Press in an interview in Ethiopian capital Addis Ababa. Ethiopian Airlines insists the carrier’s pilots went through all the extra training required by Boeing and the FAA to fly the 737 Max 8 jet. The March 10 crash killed people from 35 countries.
detailed planned flight-control software fixes for the plane and said it will pay to train airline pilots.
Gebremariam said earlier in the week that the training was meant to help crews shift from an older model of the 737 to the Max 8, which entered airline service in 2017. In a statement, he said pilots were also made aware of an emergency directive issued by the FAA after the Lion Air crash, which killed 189 people. Ethiopian Airlines has said there is a “clear similarity” between the Lion Air and Ethiopian Airlines crashes, citing preliminary information from the flight data recorder. Although the causes of the crashes haven’t been determined, investigators in the Lion Air disaster have focused on an automated system designed to use information from two sensors to help prevent a dangerous aerodynamic
19
Both planes flew with erratic altitude changes that could indicate the pilots struggled to control the aircraft. Shortly after their takeoffs, both crews tried to return to the airports but crashed. The New York Times reported on Wednesday that the pilots of the doomed Ethiopian plane never trained in a simulator for the Max. Gebremariam, the Ethiopian Airlines CEO, said Saturday that “it wouldn’t have made any difference” as the 737 Max simulator isn’t designed to imitate problems in the new jet’s flight-control software. had trained on the simulator.
Boeing’s planned software update for the Max must “address the problem 100 percent before we return the aircraft to air,” he said, noting that the airline hasn’t made a decision on whether or not to cancel orders for Max jets. Ethiopian Airlines is widely seen as Africa’s best-managed airline. The carrier had been using five of the Max planes and was awaiting delivery of 25 more. The post Ethiopian Airlines chief questions Max training requirements appeared first on Satenaw Ethioopian News & Breaking News: Your right to know!. For Advertisement call: 416-898-1353 Email us tztafirst@gmail.com. Visit our website at https://www.tzta.ca
https:www.tzta.c
Half Truth and Half Deception at the Sheraton Addis Meeting
Source: https://www.satenaw.com/half-truth-and-half-deception-at-the-sheraton-addis-meeting/
by Mekuria Gize I heard PM Abiy’s speech he made at the Sheraton Addis hotel. His speech has mixed messages. It was full of rhetoric with some truths (truths like Addis Abeba River projects, the Eritrea-Ethiopia relationship, Tourism, Volunteer work, Road map were well intentioned). Let me start first with the best truths he spoke about. The explanation he delivered about Addis Abeba River projects and tourism is flawless and convincing. It is illogical logic for us to comment against the Addis Abeba River Projects simply because Ethiopia has so many poor people to worry about. Even the Egyptian pyramid that was constructed by slave Jewish labour has a great value for the world today. So we Ethiopians
should not criticise every new idea. We rather have to discuss the feasibility of the project, benefits and social costs (if any displacement of people as a result of this project). So the correct approach is to create Advocacy Group to defend the right of people living near the rivers the projects are envisaged. The peripheral argument he gave about the value of tourism is also right considering the monetary values Ethiopia can generate from the sector. However, I want to remind PM Abiy that tourism is in danger from the continued inflation in the country. PM Abiy has a lot of jobs to do to contain inflation. Otherwise, tourism is to collapse soon. I am telling you this with no economics background but no economist has told you up to now.
TZTA March 2019
Eskindir Nega’s Movement
I am in favour of Eskinder Nega’s movement to change into a political party platform like Addis Abeba Democratic Party or Addis Abeba Peoples’ Party (AADP or AAPP). At the moment Ginbot 7 has failed miserably. Semayawi party led by Yeshwas Assefa has been fooled into abolishing his party and do nothing. These Pan Ethiopian parties should have been at the forefront when Addis Abebans are threatened by qerroo and the ODP. This was the occasion they could have mobilized their supporters but instead, they preferred to have lobbying job inside Menelik’s palace. So Eskinder can have the momentum going if he formed a party or help create a party he believes in if he wants to stay in his journalistic profession. I urge well-intentioned Ethiopians including Reyot, and professionals known to teach us at Reyot to urge Eskinder to go that line, even if he is doing a peaceful mobilization for Addis Abeba caretaker council. The former is preferred. He will permanently lock out the pretenders like Ginbot 7 and Semayawi. The critiques PM Abiy made on the socalled “road map” often demanded by the misguided intellectuals is quite right. We often try to bring words we learned in university courses or heard from political parties programs overseas and want to apply it to Ethiopia. Elsewhere in his speech, as usual, the prime minister walked in a fine like with words
20
that can be interpreted either as affirmative or negative. He is skilled in that job. But we need to be focused on the substance. He has not denounced the extremists in Oromia (including the ODP) which are the main cause for Addis Abebans to be concerned. Instead, he blamed Addis Abebans for not going to Oromia and ask their problems. Addis Abebans do not need to do that. What they are demanding is their universal right written in the constitution – the right to administer themselves. Another saddening line of the PM’s speech is his challenging of the audience at Sheraton why they have not opened a similar forum in Tigray and ask them why they are frown. These are the people who caused unimaginable harms to us Ethiopians for 27 years and embezzled the country to its bones. There are many criminals in Tigray that are wanted by his own court system. He failed to bring these criminals, yet he sends his attack dogs stop peaceful demonstration in Addis Abeba or even incriminate them. The PM’s speech is alarming, in some cases, having the rhetoric of Meles Zenawi and Mengistu Hailemariam. He is starting to move into territories of dictatorship
https:www.tzta.ca
...Read page 21
TZTA INC
Continued from page 20 One line of talk the PM often cites is the issue of patience. When he talks about patience, it is different from what we say. Yes, he needs to show patience for people who exercise their rights per the country’s law. But it will be unimaginable to accuse those that exercise their rights, and do nothing against instigators like Jawar Mohammed, Eskiel, Dereje Etena, Tsegaye Ararsa, etc. We know he made sure the Oromos dominate the army and the security to call his biting dogs in time of need. Ethiopians must stand alerted to defend themselves until the PM condemns the extremists and the wanton press release of ODP, and recognise the right of Addis Abebans on Addis Abeba. The prime minister had warned Addis Abebans that they are only safe when the regions around them (Oromia, Amara, SSEP, and etc) are in peace. It seems he forgot his main duty as PM of Ethiopiakeep peace and security in all parts of the country, and protect Addis Abebans as well. A leader has to execute his/her duties and not blame Addis Abebans for demanding their rights. Addis Abebans did nothing wrong except reacting to the frightening messages of Oromo fundamentalists and the ODP. His neglect in protecting Ethiopians and inability to stop displacement of people in the whole of the country is surely a reminder of the era of the Soviet Union in 1991, where each federal states warlord took the law into their hands and disintegrated the country.
PM Abiy is promoting disintegration indirectly by not maintaining peace and security in Ethiopia. Gorbachev’s Perestroika did not stop the Soviet Union from breaking apart. The world must watch the dangers of not keeping law and order in Ethiopia. If Ethiopia is in problem, the whole East Africa will be engulfed in violence facilitating conditions ripe for the rise of Islamic Fundamentalism. EFFETHIO SOCCERSOCCERSPORT Ethiopian Football Federation Signs FourYear Sponsorship Deal With Walia Beer March 21, 2019 Markos Berhanu N o Comments The Ethiopian Football Federation (EFF) signed a 56-million birr sponsorship deal with Walia Beer in a ceremony held at Capital Hotel in Addis Ababa yesterday. The agreement runs for the next four years, it was noted. Walia Beer was the main sponsor of Ethiopian Football for the past four years. The sponsorship extends for both Ethiopian male and female national football teams. Walia Beer is a product of Heineken Ethiopia. Source: Fana Broadcasting EFFETHIO SOCCERSOCCERSPORT Ethiopian Football Federation Signs FourYear Sponsorship Deal With Walia Beer March 21, 2019 Markos Berhanu N o
Comments Conclusions PM Abiy’s vision for the Addis Abeba River projects is laudable except social problems have to be addressed at an amicable level. There are many good ideas he raised as usual. Prime minister failed to assure Addis Abebans, and denounce Oromo extremists who dine and wine at the taxpayers’ money in five-star hotels. His own party, the ODP threatened Addis Abebans and he never criticised it. PM Abiy’s view on who transgresses the law and needs punishment is different from the views of the public. The public wants instigators who demonstrate using clubs, machetes and sharp objects are contained. Prime minister wants to send his attack dogs (the police) to suffocate democracy by arresting people who demanded their God-given right, the right to assemble peacefully and denounce the attempt to take away democratic rights. The prime mister failed to understand that the Meles Zenawi constitution was written before any legally elected government took over. Mengistu Hailemariam and Meles Zenawi have come to power changing previous constitutions. The post Half Truth and Half Deception at the Sheraton Addis Meeting appeared first on Satenaw Ethioopian News & Breaking News: Your right to know!.
The Ethiopian Elites Have Failed to Follow The Principles of Our Forefathers!
(By Belayneh Abate) / March 23, 2019
after thousands of people were massacred , disabled and tortured by these looters and volunteer slaves.
In the western world, you have to produce astounding resume to get a decent job. To reassure the job offer, you have to provide references that could speak highly about your past achievements in addition to your resume. Based on the resume and the references, the employer can predict what you can and cannot do in the future. In other words, the employer predicts your future achievements based on your past accomplishments. Before the Westerners start to read resumes, our forefathers used to predict future abilities based on the past activities. Predicting the future achievements based on the past accomplishments was the culture of our ancestors. For example, our forefathers never elected a volunteer slave, a liar, a traitor, a looter, or a coward as Gobez Aleqa, Shimagille, or Atbia Dagna. Our forefathers used to think in three dimensions for long not to give the hands of their daughters to uncultured and unprincipled boys or boys raised of such parents. The Ethiopian elites have lost the principles and the culture of our forefathers as much as they have failed to follow the Westerners’ tradition of reading resumes. As the result of this tragic failure, many Ethiopian elites cheer behind murderess, looters, volunteer slaves and traitors. It was perplexing to watch the Ethiopian elites endorsing the murderers, looters, and volunteer slaves that shuffled power last year under the pressure of the West
The opportunist Ethiopian elites salivated when the volunteer slaves such as Abiy Ahmed pretended to act as visionary leaders that stood on their own spines. Failing to stand by their forefathers principles and ignoring to read their resumes, the opportunist elites blindly trusted the shameless volunteer slaves when these volunteer slaves acted as if they emancipated themselves from the bondage of slavery. The opportunist elites did not want to listen when principled citizens cried not to support the volunteer slaves that murdered and tortured patriots that freed them. Defying the concerns of principled citizens and shouting the “national unity” mantra as an excuse, the gullible elites failed to admit that these slaves were criminals, who were librated by the martyrs they slaughtered. Like an immature girl cheated by a cunning but useless boy, the gullible elites were miserably seduced by the slaves’ rhetoric and pretensions behind podiums. These elites forgot how the Legesse Zenawi’s gang group selected these slaves in order to establish its rule at the graves of Chauvinists and Neftegnas. The elites forgot that Legesse Zenawi’s gang group never assigned slaves that would question the atrocities and treasons the group committed. As aliens that recently descended from Mars, these unprincipled elites acted as if they did not know that the criminal party Abiy Ahmed leads made the country land- locked, granted land to Sudan, promoted endless ethnic conflicts, massacred people, tortured and sterilized innocents. The pseudo- elites did not want to remember that this party executed these atrocities and treasons after designing and building effective weapons. The elites do not want to admit that these effective weapons were Abiy and other volunteer slaves who are now embraced
TZTA March 2019
like a darling first child by the unprincipled elites. The unprincipled elites did not want to listen when principled citizens spoke loud that trusting these criminal slaves is trusting Yihuda. Yihuda served Satan betraying Christos that groomed him as disciple. Similarly, these slaves served Legesses’s gang group betraying the people that cultivated them from cradle to adulthood. The opportunist elites do not want to admit that Yihuda was a better traitor than the volunteer slaves they support. Yihuda never hammered nails to Christos’s extremities nor did he tie rope around his neck to gratify Satan. But these slaves, who are now supported by opportunist elites, shot bullets and bombs to their mothers, fathers, brothers and sisters to please their masters. Yihuda regretted his treason and committed suicide, but these slaves showed no remorse and placed themselves into seclusions. Instead of placing themselves into seclusions, these shameless traitors pretended as if they were visionary leaders to steal the hearts of the naive mass and unprincipled elites. The elites fail to understand that these shameless slaves were regrouping themselves to stay in power for the coming decades.
TZTA INTERNATIONAL ETHIOPIAN BILINGUAL NEWSPAPER
TZTA is independent newspaper published once a month online in Toronto, Canada. The opinion expressed in this newspaper are not necessarily those of the editor or publisher. We welcome comments or different point of view from our readers submitted articles may be edited for clarity.
Address
Send your article, letters, poems and other information with your full name, address and phone number to:-
TZTA INC.
Po Box 1063 Station B Mississagua, ON L4Y 3W4 E-mail your information to:-
tztafirst@gmail.com / info@tzta.ca
Website:-https://www.tzta.ca GST REG. # R306528806-00001
PAYMENT
Make your cheque payable to TZTA INC.
For residence of Canada cheque and money order are acceptable. Pay by Visa or Master Card/Paypal/ From outside Canada Visa and Master Card are acceptable. Ask us! Go to our website and send us your email address. You will get the newspaper every time
For Advertising
Call: (416) 898-1353 (416) 653-3839 Fax: (416) 653-3413 E-mail: tztafirst@gmail.com or info@tzta.ca Website: https://www.tzta.ca
Publisher & Editor Teshome Woldeamanuel Marketing; Tigist Teshome Format and Typing Zenashe Tsegaselassie
Contributor
Mr. Tadese Gebremariam Mr. Yonas J. Haile Mr. Alem Mr. Yehun Belay Mrs. Genet Woldemariam Mr. Desta etc...
............................................... Members of National Ethnic Press and Media Council of Canada NEPMCC
The shameful Ethiopian elites are also supporting the traitor leaders of “opposition” political parties, who are currently dancing with the criminal leaders of the Ethiopian Peoples Revolutionary Democratic Front (EPRDF). How could a sane elite stand behind the traitor opposition party leaders that dine with the heads of EPRDF that massacred, amputated, sterilized and blinded the members and supporters of their political parties? What kind of sane elite supports traitor politicians that open a bottle of sparkling Champagne and cut a decorated cake with the murderers of their members and followers? What kinds of citizens vote
21
Press and Media Council of Canada
We acknowledge the financial support of the Government of Canada through the Canada Periodical Fund of the Department of Canadian Heritage.
Continued on page 22
https:www.tzta.ca
Continued from page 21 for these types of traitors? The Ethiopian elites have failed to follow the principles of our forefathers as much as they have failed to master the western culture of reading resumes. As a result of their failure, the Ethiopian people, known for granting the outmost respect to intellectuals, have completely lost hope on the Ethiopian elites. In order to get the trust of the Ethiopian people back and to save the country from demise, the elites should follow the principles of our forefathers and stop supporting the criminal slaves that massacred, amputated, sterilized and tortured millions of our citizens!
No One Has the Right to Forgive on Behalf of the Dead Souls! https://ecadforum.com/…/no-one-has-theright-to-forgive-on…/ We Shall never Feed or Trade on Dead Souls! https://www.zehabesha.com/we-shallnever-feed-or-trade-on-…/ We Shall Never Forget the Dead Souls to Lick Ice Cream of Political Advantages from Blood Stained Spoons http://ethioforum.org/we-shall-neverforget-the-dead-souls…/
Thank you.
ጋሰለ አረሩ አዴፓም ብአዴን ነው!
Similar Reads:
http://www.zehabesha.com/amharic/archi ves/93561?fbclid=IwAR3AskKLvdQTLp 5VlwyCsWq3aketRmZoEbkIc-2q98ZNF_ MF3IE8MMrRylc
ፍትህ የሌለው እርቅ ሥራ እንደሌለው እምነት የሞተ ነው! http://quatero.net/amharic1/archives/30170 የንፁሓን ደም ይጮሃል! https://www. e t h i o p i a n r e g i s t r a r. c o m / a m h a r i c / archives/52522
ይሁዳ ክርስቶስን በሰላሳ ዲናር ሸጠው! (በላይነህ አባተ ) h t t p s : / / w w w. s a t e n a w. c o m / a m h a r i c /
Paul Vander Vennen Law Office
Certified by the Law Society of Upper Canada as Specialist in Citizenship and Immigration Protection: Immigration and Refugee Law: 45 St. Nicolas Street, Toronto, ON M4Y 1W6
TZTA March 2019
Four questions for Boeing’s CEO about the 737 Max crisis A week after a Boeing 737 Max 8 passenger jet crashed in Ethiopia, that country’s transport minister said recovered flight recorders from Ethiopian Airlines Flight 302 showed “clear similarity” to a deadly accident in Indonesia last October involving a Lion Air plane of the same model. When two new, highly sophisticated airplanes fall from the sky in similar, mysterious circumstances, passengers have a right to be alarmed. This is a crisis for Chicago-based Boeing and CEO Dennis Muilenburg. The company has a stellar reputation for aircraft design and building – a reputation now on the line. Here are four questions for Boeing that require investigation while the 737 Max 8 and 737 Max 9 models remain grounded: What, precisely, caused the crashes of these two jets within the space of five months? The Ethiopian 737 Max 8 jet, delivered in November 2018, took off in clear weather from the capital, Addis Ababa, on March 10, but the pilot almost immediately reported problems and asked to return to the airport. The plane crashed within minutes. Similarly, Lion Air Flight 610, a 737 Max 8 delivered in August 2018, went down just after departure, moments after the pilot sought to return to the field. In both cases, the 737 Max apparently failed to maintain a steady climb, veering erratically as if the pilots were struggling to keep control of the aircraft. The focus of scrutiny is an automated antistalling programme known as MCAS, or Manoeuvering Characteristics Augmentation System, that pushes down the nose if it senses the risk of a stall. MCAS is intended as a safety measure to compensate for the airplane’s larger engines, which could affect the 737 Max’s aerodynamics. In the Lion Air crash, sensors possibly misread the plane’s performance and sent the jet into a dive to avoid a phantom stall. The pilot evidently lost a battle for control. Did the Ethiopian Airlines flight suffer a similar fate? Did any element of the design or certification process for the 737 Max introduce a risk factor? The US government, Boeing, airline officials and others are examining the crashes. A focus
22
of inquiry is the development and certification process of the 737 Max, a newly updated version of the workhorse single-aisle jet. The issue is whether Boeing and the Federal Aviation Administration properly analysed the function of the MCAS flight control system. The Seattle Times reports that a Boeing safety analysis may have understated the system’s ability to respond forcefully to a perceived stall and then reset to repeatedly push down the nose. The newspaper, citing unnamed sources at the FAA and other aviation organisations, explored whether the FAA delegated too much authority to Boeing to assess the airworthiness of its own product. Was pilot training adequate? A Boeing sales advantage to customers is that the 737 Max is an advanced version of a familiar jet, which should make it easier and less expensive for airlines to introduce to the fleet. But news reports after the Lion Air crash quoted some pilots suggesting Boeing didn’t adequately explain to pilots how the plane could commandeer flight controls. Boeing and regulators also apparently agreed that pilots previously cleared to fly the 737 didn’t require additional time training in a flight simulator. How will Boeing assure that the 737 Max is safe to fly? The answer to this question depends in large part on final assessments of what caused each accident. A final report on the Lion Air crash is expected later this year. Boeing and the FAA have said that safety certification of the 737 Max met government requirements. Muilenburg said Boeing is examining the design and operation of the 737 Max and will make any appropriate changes. For several months, the company has been working on software fixes to MCAS that are due to be introduced in April. Trust in the safety of aircraft is implicit in the act of flying. No one should have to book a flight wondering what may happen during or after takeoff. Mr Muilenburg, on behalf of the flying public: Figure out what went wrong aboard the 737 Max, make it right, and reassure the flying public that air travel is safe. – Tribune News Service Source: NewsNow
https:www.tzta.ca
TZTA 2019 TZTAFebruary March 2019
19 23
https:www.tzta.ca https:www.tzta.ca
TZTA March 2019
24
https:www.tzta.ca