De Oogst - december 2017

Maandblad van THDV | december 2017 | jaargang 80 | 941

de Oogst SINDS 1855

Wat is de betekenis van Tot Heil des Volks?

Het huilende kind in De Pijp Kerstverhaal Otto de Bruijne

Gerard is dakloos:

‘Ik leef onderop, maar kom niets tekort’

INHOUD

THEMA: WIE ZIE JIJ?

6 Gerard leeft op straat Bij AHA krijgen daklozen elke dag koffie, thee, een warme maaltijd en een warm ‘thuis’. Ook Gerard is vaste klant.

Hoe ziet zijn leven eruit?

10 Amsterdam Op de Amsterdampagina vind je tips, wetenswaardigheden en een agenda.

12 Prostitutie Prostitutie is voortdurend in het nieuws. Een update met duiding over de stand van zaken.

16 Nieuws Nieuws over projecten en evenementen van Tot Heil des Volks

18 Gert Hutten over de betekenis van THDV ‘We zien een plaatje voor ons, met Jezus Christus in het midden en daaromheen al onze stichtingen.’

20 ‘THDV is een van de weinige organisaties die trouw is gebleven aan haar roeping’ Diverse mensen over de betekenis van Tot Heil des Volks

24 Hetzelfde verhaal in een nieuw jasje Wat is de achtergrond van onze nieuwe website en lay-out?

26 De ommekeer van drugsverslaafde Jelmer ‘Toen ik alles kort en klein had geslagen, greep God in.’

28 Bijbelstudie Gert Hutten Thema: Wie zie jij?

30 Rubriek ‘Mijn verhaal’ God roept Age ter Napel. Tot drie keer toe.

32 Kerstverhaal Otto de Bruijne Het huilende kind in De Pijp

36 In memoriam: Eberhard van der Laan ‘Geen volmaakte man was hij, wel een aan wie je een voorbeeld kunt nemen.’

2

DE OOGST

TOT HEIL DES VOLKS

REDACTIONEEL

Van ‘wat’ naar ‘wie’ Als kind en als tiener ontmoette ik soms mensen die een beetje ‘Amsterdam-mijdend’ waren. Ze kwamen er liever niet. Wat een vuiligheid en viezigheid, zeiden ze, het is net Sodom en Gomorra. De ontmoetingen met deze mensen hebben me kennelijk gevormd, want toen ik voor de eerste keer bewust en alleen naar Amsterdam ging om op bezoek te gaan bij iemand die er woonde – onbegrijpelijk in mijn ogen – keek ik regelmatig achterom of ik niet gevolgd werd en hield ik de hand goed op de portemonnee.

Met de hand die ik overhad, kneep ik m’n neus dicht om die akelige geur van wiet niet te ruiken. Stel je voor dat ik beïnvloed werd…

Mijn visie op de zondige praktijken van onze wereldstad kon ik staven met de Bijbel. Zegt 1 Johannes 2 niet duidelijk dat we ‘de wereld en wat in de wereld is’ niet lief mogen hebben? Nou dan. Afstand houden. En héél snel weer terug naar het veilige Ede waar ik destijds woonde.

Als iemand toen tegen mij gezegd had dat ik ooit in hartje Amsterdam zou werken vlak bij de Wallen, zou ik deze persoon niet geloofd hebben.

Als ik terugkijk op mijn leven en op mijn toenmalige visie op de stad, kan ik alleen maar zeggen dat ik veel geleerd heb. Amsterdam is niet fundamenteel veranderd, de ­‘zondige praktijken’ zijn nog steeds bittere realiteit, en toch voel ik me thuis in de stad en wil ik heel graag gebruikt worden om iets van Gods licht en hoop te verspreiden. Ik ben anders naar de stad gaan kijken. Anders gezegd: ik heb ontdekt dat God, via de ogen van Jezus, anders naar de stad kijkt. Hij heeft Amsterdam lief. Hij

DE OOGST

Uitgave Tot Heil des Volks Redactie Matthijs Hoogenboom (eindredacteur) Ronald Koops (hoofdredacteur) Vormgeving, opmaak en druk Buijten & Schipperheijn, Amsterdam i.s.m. Aperta, Hilversum Coverfoto Elisabeth Stam

houdt van zakenmannen, prostituees, kinderen, zwervers, daklozen en pooiers. Hij verlangt ernaar dat mensen Zijn liefde ontdekken en tot hun doel komen. Hij verlangt ernaar dat mensen stoppen met dingen te doen waar zijzelf – of anderen – kapot aan gaan. God is gericht op heling, herstel en een nieuw begin. Voor iedereen. ‘God had de wereld zo lief dat Hij Zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in Hem gelooft niet verloren gaat, maar ­eeuwig leven heeft.’ (Johannes 3) Als we dit gedeelte naast 1 Johannes 2 leggen, spreekt God zichzelf dan tegen? Ik denk het niet. Uit liefde zegt God: ‘Heb de zondige praktijken van de wereld niet lief, je gaat er kapot aan!’ En tegelijk worden we opgeroepen om de mens die deze praktijken doet, lief te hebben als onszelf. Kijken we naar ‘wat’ (zonde, onrecht) of naar ‘wie’ (mensen als schapen zonder herder)?

Wat zie jij? Wie zie jij? ◄ Ronald Koops Hoofdredacteur de Oogst FOTOGRAFIE: RUBEN TIMMAN

Tot Heil des Volks heeft een nieuw jasje en een nieuw logo, dat ook te zien is op de cover van deze Oogst. Ook onze totaal vernieuwde website thdv.nl is vanaf deze week online!

JAARGANG 80 | NUMMER 941 | DECEMBER 2017

Medewerkers: Otto de Bruijne Matthijs Hoogenboom Gert Hutten Esther van Lunteren Simone Schoemaker Fotografie Elisabeth Stam Margriet Alblas Arie Ambachtsheer Juliantien Fotografie Correctie Hannie Tijman

Redactie en administratie THDV, O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam totheildesvolks.nl 020 344 6310 info@deoogst.nl 020 420 2394

De Oogst is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in gesproken vorm. Nadere informatie bij de CBB, Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden te Ermelo.

0341 565 499.

Abonnement De Oogst kost € 22,50 per jaar inclusief verzendkosten.

Nieuwe abonnees kunnen zich aanmelden via de coupon elders in dit blad of via totheildesvolks.nl

DE OOGST

3

4

DE OOGST

Mijn ogen hebben Uw heil gezien daar staat hij, oud en verschrompeld groeven in het gezicht, de rug gekromd rechtvaardig, vroom en vol verwachting uitziend naar de volle vertroosting en naar het heil dat eens zou komen maar het duurde lang, zo lang daar staat hij, de stokoude Simeon verzadigd van het leven, vervuld met de Geest hij zou niet ontslapen, voor hij het heil met z’n eigen oude ogen zou zien hij zou niet sterven, voor hij de vertroosting met z’n eigen verzwakte handen zou vasthouden daar staat hij, in de tempel, het huis van God de bejaarde handen trillen en de ogen tranen als hij het Kind van licht in de armen sluit de oude van dagen draagt de belichaming van vrede en hoop de Vredevorst, het is een kind Gods Zoon wordt door een sterf’lijke gedragen het duurde lang, maar nu kan hij gaan in vrede zijn ogen hebben Gods heil gezien bereid voor het aangezicht van alle volken: licht tot openbaring voor de heidenen en heerlijkheid voor het volk Israël het duurde zo lang, zo lang eens zullen wij Gods heerlijkheid aanschouwen dan zullen de natiën voor Hem staan de ogen zullen verblind zijn door het licht van Zijn heerlijkheid geloven wordt zien, zien wordt aanbidding eens zullen ook wij zeggen met een zucht van ontroering: mijn ogen hebben Uw heil gezien

Ronald Koops – naar Lucas 2:29

DE OOGST

5

THEMA

TEKST: MATTHIJS HOOGENBOOM BEELD: ESTA FOTOGRAFIE / ELISABETH STAM

Onderop in de wereld Gerard (1948) is bijna dagelijks te vinden bij het inloophuis van THDV: Amsterdammers Helpen Amsterdammers (AHA). Voor een kopje koffie of thee, voor een maaltijd en om mensen te ontmoeten. ‘We hebben altijd anderen nodig in het leven, hè. Misschien dat ik nog wat kan getuigen over Jezus tegen mensen.’

‘Ik heb een vast ritme. Overdag ben ik bij AHA. Dat zijn mijn vrienden. Aan het eind van de middag ga ik naar het Max Euweplein om te schaken. Daarna ga ik naar de Openbare Bibliotheek. Die is zeven dagen in de week van tien tot tien open. Meestal zit ik te internetten. Bijbelse onderwerpen en zo. De eindtijd, dat houdt me bezig. Ik geloof dat we daarin leven. Jezus zal spoedig terugkomen, dat geloof ik. Nee, niet binnen een jaar of zo. Maar wel binnen een jaar of vijftien. Maar ik kan ernaast zitten, hoor. Ik kijk naar de tekenen des tijds. Die torens in New York die om gingen. Tsunami’s. En dat #metoo. Heb je daarvan gehoord? Alle blubber komt boven. Hoe de wederkomst van Jezus eruitziet, weet ik niet precies. Alle oog zal Hem zien, dat weet ik wel. En angst. Ik geloof dat er veel angst zal zijn. En bazuinen.’

Onderop ‘Als de bieb dicht is, ga ik naar McDonald’s voor een kopje thee. Daar lees ik nog wat in de Bijbel of ik doe een puzzel. En dan ga ik slapen. Ik heb een tentje. Nee, ik vertel

Amsterdammers Helpen Amsterdammers is het inloophuis van THDV op de Wallen. Dak- en thuisloze mensen worden er door bevlogen vrijwilligers warm ontvangen. Voor velen van hen voelt de inloop als familie. De hele dag door wordt er koffie en thee geschonken. Tussen de middag wordt er een warme maaltijd geserveerd. Vooraf is er een moment van bezinning. Zo geven wij op een eigentijdse manier invulling aan twee pijlers onder het werk van THDV: de Bijbel en het brood waarmee de oprichter, Jan de Liefde, in 1855 begon in de Jordaan.

6

DE OOGST

je niet waar dat is. Er is een keer een steen doorheen gegooid. Daar heb ik nu extra zeil over gedaan. Maar verder is er nooit iets aan de hand.

‘Jezus zal spoedig terugkomen’ Ik ben nu een jaar of zeven dakloos. Hoe dat gekomen is? Nee, daar praat ik niet over. Dat is te ingewikkeld. Ik weet niet of het zwaar is om op straat te leven. Je moet wel vertrouwen hebben en niet bang zijn. Sommige mensen zijn bang overvallen te worden. Ik heb geen angst.

Omdat God mij beschermt. Ik ben ook nog nooit overvallen. Wel eens bestolen of zo. Maar ik word nooit echt lastiggevallen.

Als je op straat leeft, leef je onderop in de wereld. En als je onderop leeft, kun je alleen nog maar omhoogkijken. Je ziet dus hoe de meeste mensen leven, maar zelf leef je onderop. Je kijkt door een heel andere bril naar de wereld. Ik denk dat veel mensen zo’n bril ook eens zouden moeten opzetten. Dan krijg je veel meer begrip voor je medemensen, voor de underdog, de minderbedeelden. Maar je krijgt net zo goed oog voor de mensen die niet minder bedeeld zijn. Je beseft dat die ook op een bepaalde manier leven. Je krijgt er meer mensenkennis door.’

Zigeunerbloed ‘Soms breekt het onderop leven me wel op. Het breekt je een beetje. Maar het is niet erg om een beetje gebroken te worden. Elk mens in deze wereld is belangrijk. Ik ben gewoon mezelf. Ik probeer ook niet alles te bedekken of zo. Ik schaam me niet voor wie ik ben. Ik kom er gewoon rond voor uit. Accepteer de situatie zoals die is.

Een eigen huis, dat vinden mensen belangrijk. Maar is het wel zo belangrijk? Nou ja, ok, tijdelijk dan. Ik zie alles maar

‘Voordat ik dakloos werd, heb ik in campers en kampeerbussen geleefd’

DE OOGST

7

Wij kunnen altijd vrijwilligers gebruiken. Wil je een keer ervaren hoe het is? Kom dan gerust een dagje meelopen. Neem contact op met de coördinator Gerda Verbruggen: gerdaverbruggen@totheildesvolks.nl

als tijdelijk. Ik ben nooit echt een huizenman geweest.

Voordat ik dakloos werd, heb ik al in campers en kampeerbussen geleefd. Ik heb wel een beetje zigeunerbloed in mij denk ik. Ik vind ze interessant en ik houd ook erg van die muziek. Als ik wil ben ik morgen onder de pannen, hoor, er zijn mensen genoeg die me willen helpen. Maar het komt er niet van. Bid maar voor me.’

Zondaarsgebed ‘Het is niet dat ik het zo graag wil. Het is me overkomen en ik dacht: ik doe het maar even zo. Verder kan ik niet uitleggen hoe dat nou precies zit. Een mens moet altijd geloven in betere tijden. Maar ik heb het niet zo slecht, hoor. Ik kom in feite niks tekort. Ik heb nooit honger, nooit dorst en ik slaap elke nacht goed. Nou, wat wil een mens nog meer? Meer heb je niet nodig in feite. Wat moet je met al die spullen? Je kunt straks niks meenemen, hoor.

Hoe meer je hebt, hoe meer zorgen. Ik heb een tent en twee matrasjes, dat is alles. En een extra pak. Dat vind ik al lastig, want waar moet ik dat laten?

‘Een eigen huis, is dat wel zo belangrijk?’

Ik ben een beetje katholiek en een beetje protestants opgegroeid. Thuis waren we katholiek. Maar als kind van vier jaar ging ik naar een protestantse zondagsschool.

Reactie van de interviewer Bij THDV stellen wij onszelf voortdurend de vraag: ‘Wie zie ik?’ Zo voorkomen we dat we alleen in de helpende rol zitten en ontstaat er wederkerigheid.

Wie ziet Matthijs als hij in gesprek is met Gerard?

‘Als je Gerard ziet, denk je niet direct aan een dakloze. Hij ziet er goed verzorgd uit. Zo zie je maar, een dakloze is allereerst gewoon mens, net als ik. Een mens van wie ik wat kan opsteken. Gerard confronteert mij met mijn materialistische levensstijl. Aan goed slapen, eten en drinken heeft hij genoeg. Ik heb echt veel meer nodig om tevreden te zijn. Gerard brengt het bestaan terug naar de essentie en dat geeft te denken. Jezus deed precies hetzelfde toen Hij zei: “De vossen hebben holen en de vogels hebben nesten, maar de Mensenzoon kan zijn hoofd nergens te ruste leggen.” Als ik Gerard zie, zie ik Jezus.’

Wie zie jij?

8

DE OOGST

Daar leerde ik de Bijbel kennen. Ik denk dat ik toen onbewust Jezus al in mijn leven heb aangenomen. In 1975 heb ik dat pas echt bewust gedaan. Ik kwam iemand tegen op straat. Die vroeg mij of ik Jezus aan wilde nemen. Ik zei: “Dat wil ik wel.” Toen heb ik het zondaarsgebed gebeden: “Lieve Jezus, vergeef mijn zonden en kom in mijn hart.

Vul mij met Uw Geest en help mij om anderen lief te hebben en Uw Woord te begrijpen.” Zet dat er maar bij in je blad. Misschien hebben mensen er iets aan.’

Verloren ‘Zonder God zou ik nooit zo kunnen leven. Ik weet hoe het is om verloren te zijn. Nou ja, niet echt, want Hij was altijd bij me. Ik geloof dat geen mens zonder God kan. Nou ja, je kunt het proberen natuurlijk. Hij geeft mij de kracht en de genade. En wijsheid en inzicht hoe ik het moet doen. “God heeft ons nooit een kalme reis beloofd, maar wel een behouden aankomst.” Je wordt in je geloof altijd getest.

Je moet dus ook gewoon de slechte dingen accepteren, niet alleen de goede. Waarom zou je de goede dingen accepteren en niet de slechte? Denk aan Job bijvoorbeeld.

Die heeft heel veel meegemaakt. Die man kon bijna alleen nog maar ademen. Zijn hele lichaam zat onder de zweren.

En dan komen die drie vrienden die zeggen: “Vervloek toch die hele God.” Maar Job zegt: “Zal ik wel het goede van God ontvangen en niet het slechte?” Slechte dingen die je overkomen, hebben een bepaalde reden. Die zijn om je te vormen of te testen. Snap je? Tegenspoed hoort bij het leven; dat geeft ons karakter. Ik zoek het niet op, maar het geeft me wel een ander karakter.’

Privilege ‘Ik voel me nooit beter dan anderen. Soms voel ik het wel als een privilege dat ik in Jezus geloof. Daar kun je hautain over worden. Zo van: “Jongens, jullie kennen Jezus niet, maar ik wel.” Maar het is natuurlijk zaak om mensen over Jezus te vertellen. Je moet aanvoelen of dat kan, want de meeste mensen willen er niks over horen. Ook hier zijn de meeste mensen erg gesloten als het over God gaat. Ze hebben misschien meer een voorbeeld nodig dan een preek. Daarom is het ook zo mooi dat ze hier mensen gratis eten geven en dan een stukje uit de Bijbel voorlezen. Dat is toch een goed voorbeeld? Daar zullen ze niet gelijk door veranderen, maar ze krijgen toch een zaadje van het geloof mee. Dat vind ik het mooie van Tot Heil des Volks. Dat ze vasthouden aan het Bijbellezen om halfeen.

En dan krijg je ook nog gratis eten. Dat is toch mooi?’ ◄

Een gedeelte van dit artikel is met toestemming ontleend aan een eerder uitgezonden interview door Jorieke Frederikze van Groot Nieuws Radio. Wil je het gesprek beluisteren? Ga dan naar onze website voor de link.

Na de actie ‘Niemand op straat’ in 2013 sliepen er vrijwel geen daklozen meer buiten. Bij opvang­ instanties stonden 24.000 daklozen geregistreerd.

Sinds twee jaar neemt het aantal daklozen weer toe.

Het aantal wordt nu geschat op 31.000 waarvan er duizenden buiten slapen, voornamelijk in de grote steden. 13.000 van hen hebben een niet-westerse achtergrond. Als oorzaken worden genoemd de bezuinigingen in de geestelijke gezondheidszorg en de financiële crisis. 16.000 daklozen zijn er klaar voor om weer in een huis te gaan wonen. Hiervoor zijn 10.000 woningen nodig. Gemeenten en opvangcentra hebben het plan van aanpak ‘Weer thuis’ opgesteld om woningen vrij te maken.

‘Tegenspoed hoort bij het leven; dat geeft ons karakter’ DE OOGST

9

ONTMOET AMSTERDAM ANDERS

  

MATTHIJS HOOGENBOOM

Amsterdam

Denk je Amsterdam eens in als een boek. Elke bladzijde leert je meer over het leven, over mensen, over jezelf, over God. Het is de wereld in het klein, vol met contrasten. Op deze bladzijden helpen we je een eindje op weg met tips en ­wetenswaardigheden.

Agenda 13 december 19.30 Kaarslichtconcert in de Portugese Synagoge. jck.nl 15 december 19.30 Kerstviering Tot Heil des Volks in de Noorderkerk. thdv.nl 16 december 10.45 Rondleiding en lunchconcertgebouw in het Muziekgebouw aan het IJ; dé kans om achter de schermen te kijken in een van de stilste concertzalen. muziekgebouw.nl 16, 18 en 19 dec. 20.15 Winteravonden aan de Amstel: driedaags kamermuziekfestival in de Hermitage. winteravondenaandeamstel.nl 20 december 12.00 Kerstdienst van de Alledagkerk op het Begijnhof.

Voorganger Antoine Bodar, organist Everhard Zwart. alledagkerk.nl 23 december 17.00 Lessons & Carols in de Nicolaaskerk (wees op tijd!) muziekindenicolaas.nl 24 december 20.00 Kerstavonddienst van Diensten met Belangstellenden in het Concertgebouw. dmbamsterdam.nl 26 december 10.30 Cantatedienst in de Westerkerk. westerkerk.nl

Stadsgids Zelf op stap in de kerstvakantie? Matthijs Hoogenboom, gids en coördinator van Ontmoet Amsterdam Anders, heeft een gids geschreven met drie wandelingen door Amsterdam. De teksten zijn lichtvoetig en slaan een brug tussen wat je ziet en het dagelijks leven. Zo komt Amsterdam heel dichtbij.

Voor kinderen zijn er vragen en opdrachten opgenomen.

Er staan allerlei tips in voor plekken waar je kunt winkelen of gezellig kunt koffiedrinken. Achterin zit een aantal kortingsbonnen voor lunchplekjes en musea. Je krijgt de gids gratis thuisgestuurd als je donateur wordt van THDV. thdv.nl

10

DE OOGST

Tentoonstelling Er is zoveel moois te zien momenteel in Amsterdam! In de Hermitage hangen Hollandse meesters uit Sint-Petersburg: 63 schilderijen van Nederlands grootste schilders uit de zeventiende eeuw. Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam Museum en Museum van Loon hebben een gezamenlijke tentoonstelling over Ferdinand Bol en Govert Flinck, allebei leerlingen van Rembrandt. In het Stadsarchief een overzicht van achttiende-eeuwse tekeningen met Amsterdamse stadstaferelen (zie hiernaast).

Ontmoet Amsterdam Anders Onder de naam Ontmoet Amsterdam Anders organiseert THDV evenementen in Amsterdam. Omdat we graag de ervaringen met je delen die wij opdoen in ons werk. Omdat we enthousiast zijn over de mooie stad waar wij werken. Omdat we jou graag ontmoeten.

Vrijdag 15 december 30 jaar Scharlaken Koord. Nog één keer herhalen we de jubileumwandeling in verband met 30 jaar Scharlaken Koord, en wel op vrijdag 15 december, de dag waarop ’s avonds ook de kerstviering van THDV plaatsvindt in de Noorderkerk.

Tijdens deze jubileumwandeling maak je kennis met de problematiek van de Wallen.

In een uitgebreide presentatie hoor je wat Scharlaken Koord in de afgelopen dertig jaar heeft gedaan, doet en wat onze plannen voor de toekomst zijn.

Kom je met acht of meer personen, dan kun je zelf een datum kiezen.

Donderdag 28 december en donderdag 4 januari Zie Jezus in Amsterdam.

Zaterdag 6 januari Wandelen door Joods Amsterdam.

Info en opgave: ontmoetamsterdamanders. nl. Wil je ook naar de kerstviering komen, meld je dan daarvoor apart aan via totheildesvolks.nl/kerst2017

Kijk Amsterdam De titel van dit boek vind ik treffend gekozen. Het past ook eigenlijk wel een beetje bij THDV. Hoe je kijkt vinden we heel belangrijk.

In ons werk zien wij (zeer) kwetsbare mensen; dan voel je bijna de neiging op ze neer te kijken of van ze weg te kijken. In de wandelingen die we organiseren door Amsterdam helpen de gidsen je voortdurend naar de stad te kijken. En wat je ook van Amsterdam vindt, er is veel moois te zien.

Dat vonden tekenaars in de achttiende eeuw ook al. Zeer gedetailleerd legden zij de stad vast. Veel van deze tekeningen zijn nu te bewonderen in het Stadsarchief van Amsterdam en in de bijbehorende catalogus Kijk Amsterdam. Dat we uit die tijd zoveel tekeningen hebben, is te danken aan de documentatiedrang die mede door de verlichting opkwam. Je blijft kijken. Wat zie ik eigenlijk?

Wat doen die mensen daar? De tekeningen geven een inkijkje in het dagelijks leven meer dan tweehonderd jaar geleden. Een vrouw met een torenhoge knot en een man met gestreepte kousen tonen de mode van die tijd. Een boek om op de salontafel te leggen en telkens opnieuw open te slaan.

Door het stadsarchief is bij de tekeningen een hippe animatie gemaakt. Er worden stadswandelingen aangeboden aan de hand van de tekeningen en er zijn concerten met muziek van onder andere Locatelli en Mozart die in Amsterdam verbleven. Want naast kijken verrijkt ook luisteren je leven.

COLUMN / MATTHIJS HOOGENBOOM

Typisch Heil Ik kan mij niet heugen dat de Oogst niet bij ons in de krantenbak lag. Wij waren zo’n typisch Heil-gezin. Als er op de radio een hoorspel van Johan Frinsel werd uitgezonden, lag ik er op de grond naast om op tijd het cassettebandje aan en uit te kunnen zetten. De opnames luisterden we in de auto als we op vakantie gingen.

Later – ik werkte in het basisonderwijs – las ik voor uit Rondom de Westertoren en vertelde ik Fluiten naar Sallie na. De kinderen vonden het geweldig. Toen ik in de Shelter werkte, kwam Johan Frinsel daar op een dag binnenlopen met een journalist van het Reformatorisch Dagblad. ‘Daar’, vertelde hij in het café, ‘was het podium waar we met kerst optraden.’ Hier, op de vroegere Eben Haëzerschool, had juffrouw Huisman de kleine Johan verteld waar het heil te vinden was.

‘De essentie van het Heil: in Jezus’ voetstappen treden’ Ik was nog geen week in Amsterdam toen Krijn de Jong binnenkwam met een grote groep jongeren. ‘Vertel jij even wat je hier doet en waarom je hier bent.’ Dat is nu mijn werk. Wandelen door Amsterdam. Schrijven voor de Oogst. Vertellen wat we doen. Wat God doet door THDV heen. Ik kan vaak mijn geluk niet op. In de voetsporen van Jan de Liefde, Johan Frinsel, Krijn de Jong delen in het heil.

De afgelopen jaren waren voor mij een zoektocht naar de essentie van het Heil. Dat raakt ook mijn persoonlijk heil.

Ik denk vaak aan een lied dat mijn oma graag zong: Rust mijn ziel, uw God is Koning, heel de wereld Zijn gebied.

Alles wisselt op Zijn wenken, maar Hij zelf verandert niet.

Kijk Amsterdam 1700 - 1800: de mooiste stadsgezichten Uitgeverij Thoth € 29,95

Tot en met 14 januari in Stadsarchief Amsterdam: amsterdam.nl/ stadsarchief

De essentie, dat is een van de dingen waar ik achter kwam, is dat ik niet in iemands, maar in Jezus’ voetstappen treed. En dat is best een hele les. ◄ Matthijs Hoogenboom is gids en ­coördinator van Ontmoet Amsterdam Anders

FOTOGRAFIE: RUBEN TIMMAN

DE OOGST

11

12

DE OOGST

ACHTERGROND

MATTHIJS HOOGENBOOM

Geen makkelijke oplossing Vorige maand verscheen als eenmalige editie van de Oogst: het Prostitutie Magazine, een blad vol verhalen, feiten en ­cijfers over prostitutie en mensenhandel. Intussen blijft prostitutie voortdurend in het nieuws. Een update met duiding over de stand van zaken.

Drukte Wie de laatste jaren regelmatig in Amsterdam is geweest, heeft het zien gebeuren: het aantal toeristen op de Wallen neemt schrikbarend toe. Schrikbarend omdat het bijna niet meer te hanteren is. We zitten inmiddels op tweeëneenhalf miljoen bezoekers per jaar. Er wordt serieus over gesproken om op de Oudezijds Achterburgwal eenrichtingverkeer in te stellen voor voetgangers. Wie denkt dat de sekswerkers – ik hanteer maar even de gangbare aanduiding – blij zijn met deze drukte, heeft het mis. Maar een enkele toerist neemt bij een prostituee ‘diensten’ af.

De meesten lopen langs, kijken, lachen, spugen of schelden. Bewoners klagen steen en been. De gemeente Amsterdam probeert met het project 1012, tien jaar geleden gestart door wethouder Lodewijk Asscher, grip te krijgen op de situatie.

6250 slachtoffers mensenhandel per jaar Erdogan-achtig Niet iedereen is even positief over dit project, zo blijkt ook uit de documentaireserie ‘Filemon op de Wallen’ van BNNVARA. Laurens Buijs, onderzoeker en docent aan de Universiteit van Amsterdam, krijgt in aflevering 1 minutenlang de tijd om zijn afkeuring erover uit te spreken. Dat hij al jarenlang onderzoek doet naar het effect van project 1012 hoor ik in zijn verhaal niet erg terug. Hij houdt een ingekleurd, simplistisch en op de man gespeeld verhaal: ‘Ik kan uiteindelijk niet anders concluderen dan dat het project bedoeld was om de carrière van een politicus mee te starten’ (hiermee doelt hij op Lodewijk Asscher). Buijs

denkt met weemoed terug aan de tijd waarin er – op zijn Nederlands – werd getolereerd. ‘Alles moet nu volgens de regels.’ Zijn grootste probleem met 1012 is dat ‘het perspectief van de vrouwen totaal niet is gehoord’. De aanpak van de gemeente noemt hij ‘Erdogan-achtig’. Sekswerkers zouden worden behandeld ‘als willoze slachtoffers’. Mensenhandel, aldus Buijs, is volgens de statistieken de afgelopen veertig jaar ‘heel weinig voorgekomen’.

10 - 90% prostituees gedwongen Filemon Met verbazing heb ik naar de eerste twee afleveringen van ‘Filemon op de Wallen’ zitten kijken. Ik vind het de goedkope versie van ‘Jojanneke in de prostitutie’, een vele malen evenwichtiger documentaireserie van een aantal jaren geleden. Filemon loopt als een verdwaasde postpuber die het allemaal wel geinig lijkt te vinden over de Wallen en lijkt blij te zijn met iedereen die hem vertelt dat het allemaal zo erg niet is. Op het moment dat ik dit schrijf, zijn nog niet alle uitzendingen geweest. Uit de aankondiging van aflevering 3 blijkt dat daarin misstanden aan bod zullen komen. Onder andere officier van justitie Jolanda de Boer komt hierin aan het woord. Van haar is bekend dat zij zich zorgen maakt over schimmige omstandigheden in de prostitutie. In ons Prostitutie Magazine schrijft zij: ‘Het komt zorgwekkend vaak voor dat prostituees onder dwang (bijvoorbeeld geweld, bedreiging, misbruik van een kwetsbare positie, economisch zeer slechte omstandigheden) de keuze maken voor een beroep waar geen ouder zijn kind graag in ziet excelleren.’

DE OOGST

13

Prostitutie en mensenhandel in het regeer­ akkoord ‘Het is belangrijk om mensen in de prostitutie te beschermen tegen misstanden, zoals uitbuiting en mensenhandel. De strijd tegen mensenhandel wordt daarom versterkt. Er wordt geïnvesteerd in internationaal opsporingsonderzoek. In bronlanden van mensenhandel wordt een vaste politieliaison gestationeerd.

Door structureel geld beschikbaar te stellen voor een landelijk dekkend netwerk van uitstapprogramma’s worden mensen die de prostitutie willen verlaten, geholpen. De behandeling van het initiatiefwetsvoorstel Strafbaarstelling misbruik prostituees die slachtoffer zijn van mensenhandel wordt voortgezet. Er wordt geïnvesteerd in de regionale Prostitutie Controle Teams. Ook komt er extra geld voor slachtoffers van mensenhandel.’

Cijfers Uit allerlei onderzoek blijkt dat tien tot negentig procent van de sekswerkers te maken heeft met een vorm van dwang. De grote marge laat zien dat het moeilijk is een vinger achter het probleem van mensenhandel te krijgen. Oud-burgemeester Van der Laan heeft een paar jaar geleden al benadrukt dat, ook al gaat het ‘maar’ over tien procent, we het dan alleen in Amsterdam al over zeshonderd vrouwen hebben die stelselmatig worden verkracht. In haar onlangs verschenen rapport schat Corinne Detmeijer, Nationaal Rapporteur Mensenhandel, het aantal slachtoffers van mensenhandel in Nederland op 6250 per jaar. Raymond Venema, Operationeel Coördinator van het prostitutieteam politie Amsterdam, zei laatst op een seminar van Scharlaken Koord dat hij in zijn carrière van zestien jaar hooguit twee handen vol vrouwen tegen was gekomen die zeiden vrijwillig in de prostitutie te werken. En als er niet direct sprake is van mensenhandel, dan is er bijna altijd wel een link te leggen met armoede, een misbruikverleden of verslaving, weten we bij THDV uit jarenlange ervaring met hulpverlening aan prostituees.

20.000 - 30.000 prostituees in Nederland Meer dan zestig procent van de prostituees op de Wallen komt uit de armste dorpen van Oost-Europa. Wellicht kozen zij er zelf voor om naar Nederland te komen. Maar als je, dit wetend, bij deze vrouwen diensten afneemt, maak je in mijn ogen net zo goed misbruik van ze. En kom niet met het argument dat ze dan tenminste nog iets verdienen. Hetzelfde argument hoor je als het gaat over kinderarbeid in de kledingindustrie. Ik vind dit de grootste flauwekul die er bestaat. Het zijn dezelfde argumenten waarmee jarenlang slavernij in stand is gehouden.

14

DE OOGST

Melissa Farley Een paar weken geleden vond in het Amsterdamse debatcentrum De Balie een bijzondere avond plaats. De Amerikaanse onderzoeker Melissa Farley was uitgenodigd om haar ondervindingen naar aanleiding van jarenlang onderzoek te delen. Voor haar onderzoek ondervroeg zij achthonderdvijftig vrouwen die in de prostitutie werken.

Van hen gaf negentig procent aan er direct uit te willen stappen als ze de kans kregen. Uit haar onderzoek blijkt verder dat prostitutie in veel gevallen posttraumatische stress (PTSS) veroorzaakt. Het was een klein wonder dat Farley op dit podium haar ondervindingen mocht delen.

Proud (belangenvereniging voor en door sekswerkers) was aanwezig om protest aan te tekenen tegen haar ‘gevaarlijke gedachtegoed’ dat stigmatiserend zou werken.

6000 - 8000 prostituees in Amsterdam De reactie van Farley was dat de mensen rond Proud behoren tot de vijf procent van de prostituees die het werk doet uit vrije wil. Ik vind het werkelijk ongelofelijk dat de overgrote meerderheid in Nederland – met de harde feiten en cijfers voor ogen – nog steeds blijft roepen dat prostitutie oké is. De legalisering heeft hieraan alleen maar bijgedragen. Als het legaal is, zo redeneert men, dan zal het wel goed zijn. Series als ‘Filemon op de Wallen’ dragen hieraan bij door telkens die mensen op de Wallen in beeld te brengen die een romantisch beeld schetsen van de Wallen.

Regeerakkoord In het regeerakkoord is de strijd tegen mensenhandel, vooral dankzij de inbreng van de ChristenUnie, een speerpunt (zie kader 1). Er komt meer geld beschikbaar, het pooierverbod komt terug en prostituees moeten zich verplicht registreren. Hierop is al de nodige kritiek geuit.

In de NRC van dinsdag 31 oktober jl. beargumenteren Marjan Wijers (onderzoeker en consultant mensenhandel en mensenrechten) en Joke Swiebel (voorzitter van de Vereniging Vrouw en Recht Clara Wichman) dat verplichte vergunningen prostituees alleen maar de illegaliteit in drijven omdat er een ‘bordje op de deur’ komt.

Kom naar de kerstviering!

De jaarlijkse kerstviering van THDV op vrijdag 15 december in de Noorderkerk (Amsterdam) staat vanwege het dertigjarig jubileum van Scharlaken Koord volledig in het teken van prostitutie en mensenhandel. Een van de sprekers is Gert-Jan Segers.

Hij zal uit de doeken doen waarom hij strijdt tegen mensenhandel en wat de afspraken in het regeerakkoord te betekenen hebben. Stichting Exxpose en fotograaf Ruben Timman zijn aanwezig om jou op de foto te zetten voor de actie ‘Ik ben onbetaalbaar’.

Deze foto kun je delen in je netwerk, op social media bijvoorbeeld. Om stem te geven aan wie geen stem heeft. Dus kom! thdv.nl

Deze redenering komt in de discussie op allerlei manieren telkens weer naar voren. Het illegaal maken van prostitutie (een wens uit het verkiezingsprogramma van ChristenUnie en SGP) zou leiden tot meer misstanden.

Dit is ongegronde napraterij. Uit onderzoek blijkt juist dat landen waar prostitutie legaal is, mensenhandel aantrekken. Een land als Zweden, waar prostitutie verboden is en de prostituant strafbaar, is veel te gevaarlijk en dus niet interessant voor mensenhandelaren. Natuurlijk zijn daar ondergrondse praktijken. Maar als de legalisering van prostitutie in Nederland één ding heeft bewezen, is het dat dít niet de manier is om mensenhandel tegen te gaan.

2,5 miljoen toeristen jaarlijks op de Wallen #metoo De hele #metoo-discussie in ons land vind ik in het licht van bovenstaande je reinste hypocrisie. We roepen moord en brand als weer blijkt dat een man zijn handen niet thuis heeft kunnen houden. ‘Gelukkig kunnen gefrustreerde mannen naar de Wallen, anders zou het nog veel erger zijn.’ Dit is een van de meest gehoorde argumenten om prostitutie in stand te houden, maar het is grote flauwekul. Uit onderzoek onder duizenden mannen in Chili, Kroatië, India, Mexico en Rwanda blijkt juist dat mannen die seks kopen eerder geneigd zijn om een verkrachting te begaan. In Schotland bleek uit onderzoek dat hoe vaker een man een prostituee bezocht, hoe vaker hij een vrouw dwong tot seksuele handelingen. Is het raar dat in een maatschappij waarin prostitutie, maar ook het kijken van (extreme) porno, als normaal wordt gezien, mannen hun handen niet thuis kunnen houden? Om het met een exprostituee te zeggen: ‘Prostitutie zet de norm voor wat je alle vrouwen aan kunt doen.’

400 - 600 miljoen wordt in Nederland jaarlijks verdiend in de seksindustrie Stem geven De kant van de prostitueebezoeker laat ik nu verder maar even buiten beschouwing. Uit onderzoek blijkt wel dat ook die van prostitueebezoek niet gelukkig wordt. Negenen-

Wat kun jij doen?

- Laat de feiten en cijfers tot je doordringen. Kijk een film of documentaire. Doe een wandeling met Ontmoet Amsterdam Anders ( ontmoetamsterdamanders.nl). Actie begint met geraakt worden.

- Praat over prostitutie met je kinderen of v­ rienden.

Breng het onderwerp onder hun aandacht. Bestel exemplaren van het Prostitutie Magazine (info@ totheildesvolks.nl) om te verspreiden. Een men­ tal­­i­teitsverandering komt op gang als mensen na gaan denken.

- Gebruik een lunch of high tea bij Second Step, een tweedehands kledingwinkel in Amsterdam waar kwetsbare vrouwen werkervaring op kunnen doen. secondstepshop.nl - Geef aan Scharlaken Koord voor hulpverlening aan prostituees.

- Teken de petitie op ikbenonbetaalbaar.nl - Bid voor de Wallen, voor vrouwen die in de prostitutie werken, voor klanten, pooiers, de regering en THDV.

vijftig procent voelt zich na de betaalde seks vertwijfeld en verward en schaamt zich. Echt, prostitutie kent alleen maar slachtoffers. Er zijn geen makkelijke oplossingen, dat blijkt uit het ingewikkelde maatschappelijke debat. De zwaarte van de problematiek kan op je vallen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over bijvoorbeeld kinderprostitutie wereldwijd. Je hoort en leest huiveringwekkende verhalen. Je kunt de wereld niet op je nek nemen. Je kunt wel in je eigen omgeving, je gezin of kerk, een einde maken aan taboes. Je eigen lichaam en dat van anderen met respect behandelen, je kinderen eigenwaarde bijbrengen, dat is wat je kunt doen. Wat kun je in de puurheid en onschuld van een kind veel terugzien van het moois dat God in de schepping heeft gelegd. Om blij van te worden. Bij diezelfde God kun je terecht met je pijn en je schreeuw.

In het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie wordt Spreuken 31 vers 8 aangehaald: ‘Spreek voor hen die weerloos zijn, bescherm het recht van de vertrapten.’

Stem geven aan wie geen stem heeft, bij God en bij de mensen, dat is wat we kunnen doen. ◄

THDV ondersteunt via het project Scharlaken Koord jaarlijks tweehonderd vrouwen met maatschappelijk werk. Ongeveer een kwart stapt definitief uit de prostitutie. Op meer dan vijftig scholen worden preventielessen gegeven. Second Step is een tweedehands kledingwinkel met plaats voor kwetsbare vrouwen onder de vlag van Scharlaken Koord. De winkel is open op dinsdag en donderdag.

DE OOGST

15

DICHTBIJ

NIEUWS / MARIJKE WILLEMS

Een kostbaar armbandje Het werk van Scharlaken Koord bestaat 30 jaar. We hebben in het kader van dit jubileum een armbandje laten maken met een ‘scharlaken koord’ en het woord ‘kostbaar’ in zeven talen. Dit zijn de talen van de vrouwen die wij helpen.

Deze armband kun je voor jezelf kopen of cadeau geven aan iemand die in jouw ogen waardevol en kostbaar is. Dat is precies wat wij graag over willen brengen aan vrouwen en meisjes in de prostitutie. Jij kunt ons daarbij helpen: bestel twee armbanden, krijg er een thuisgestuurd (voor jezelf of een ander) en wij geven de tweede aan een van de vrouwen die wij begeleiden. Zodat ook zij weten dat ze geliefd zijn! Je vindt onze

Wat een mooie tour was het!

We zijn dankbaar voor de avonden van de Levensecht-tour die we afgelopen oktober en november mochten houden. We waren in Zwolle, Amsterdam, Dordrecht en Amersfoort. Van elke avond hebben we genoten: van de muziek, de levensverhalen die werden verteld en de gesprekken met de bezoekers. We hadden dit jaar voor het eerst speciale ‘ontmoetingstafels’, statafels waar je als bezoeker medewerkers van de diverse projecten van Tot Heil des Volks kon ontmoeten. We hebben mooie gesprekken gehad waardoor we zelf ook weer zijn bemoedigd om door te gaan met het werk dat

16

DE OOGST

armbandactie via http://bit.ly/armbandactie

De armbandjes worden ook verkocht bij onze kerstviering op vrijdag 15 december a.s. in de Noorderkerk in Amsterdam: totheildesvolks.nl/ kerst2017

we mogen doen. Ben je aanwezig geweest op een van de avonden, dan bedanken wij je voor je komst en we hopen dat je een mooie en gezegende avond hebt gehad!

‘De muziek van de muziekgroep en het orgel vormden een eenheid, wat gaaf om zo te zingen! Kippenvel!’

‘Ik ben geraakt door het getuigenis van drugsverslaafde Erik die tot geloof kwam en bevrijd werd door God.’ ‘Het was erg leuk om diverse medewerkers van Tot Heil des Volks te ontmoeten in de pauze, de tijd vloog om.’

Voor ondernemers…

Dit jaar hebben we een THDV Business opgericht. We hebben inmiddels een aantal leden en daar zijn we erg blij mee. We geloven dat ieder mens de kans moet kunnen krijgen om aan betere toekomst te werken, maar dit kunnen we niet alleen.

Daarom hebben we voor ondernemers een mooi ‘pakket’ samengesteld waarmee zij het werk van THDV kunnen ondersteunen. Ben je ondernemer en wil je ook investeren in kwetsbare mensen in Nederland?

Ga naar totheildesvolks.nl/ business. We komen graag met je in contact!

Blijf betrokken Er zijn verschillende manieren om betrokken te blijven bij ons werk en op de hoogte gehouden te worden van de evenementen die wij organiseren, en van de levensverhalen van mensen die wij helpen. Je kunt ons bijvoorbeeld volgen op Instagram en Facebook (/totheildesvolks/) of Twitter (/thdvamsterdam).

Daarnaast hebben we THDV Online die we maandelijks versturen. Hiervoor kun je jezelf aanmelden via de website.

DE OOGST

17

ACHTERGROND / GERT HUTTEN

De betekenis van THDV In deze Oogst presenteren we onze nieuwe website en huisstijl. Algemeen directeur Gert Hutten deelt zijn droom over THDV. Wat is de unieke betekenis van deze organisatie?

Wat beteken jij voor deze wereld? Of voor je vrouw, man of kinderen? Wat beteken jij voor God? Ieder mens is waardevol en ieder mensenleven is belangrijk en vol betekenis. Het is Gods verlangen dat we liefdevol, en dus betekenisvol, zijn naar anderen. Hij wil dat we verschil maken en een zoutend zout en een lichtend licht zijn. Wat beteken jij?

Hoe meer je gaat zien wie Jezus werkelijk is, hoe meer je leven gaat veranderen.

De laatste jaren hebben we nagedacht over de vraag wat de betekenis is van THDV. Die betekenis zit in de rijke geschiedenis van onze organisatie. Als ‘oude dame’ heb je wel iets te vertellen. Tijdens de Levensecht-tour vertelde een moeder uit Hoogeveen hoe haar zoon, zwaar aan de drugs verslaafd, geholpen was door medewerkers van THDV. Sinds 1855 zijn er heel veel mensen geholpen door onze medewerkers. We hebben aan duizenden mensen het evangelie mogen verkondigen.

Steeds heeft de Bijbel het over mensen die ziende blind zijn. Jezus is het licht, en het licht moet aan in de duisternis. Wij geloven dat God een God is die zichzelf openbaart.

Hij maakt zichzelf bekend en zichtbaar. De kerk, het lichaam van Christus, is zo’n plek waar Jezus zichtbaar mag worden en waardoor Hij zich zichtbaar maakt.

Zie Jezus Wat is de betekenis en de waarde van THDV? We zien een plaatje voor ons, met Jezus Christus in het midden en daaromheen al onze stichtingen. Al die verschillende stichtingen mogen iets laten zien van de Here Jezus. Het gaat om Hem. Hij staat centraal, in het midden. Om het met Paulus te zeggen: ‘Jezus is alles en de rest is vuilnis.’

Het is onze passie om Hem zichtbaar te maken en het is ons verlangen dat steeds meer mensen gaan zien wie Jezus is. Ken jij Hem en hoe centraal staat Hij in jouw leven?

Zien…

Onze missie is ‘Zie Jezus, leef vrij’. Deze twee uitspraken hebben uiteraard alles met elkaar te maken. Jezus maakt werkelijk vrij. Geloven in Hem is zeer bevrijdend. Hoe meer je gaat zien hoe prachtig Jezus is, hoe meer je vrij zult zijn.

De Bijbel roept ons op om te zien op Jezus.

‘Laten wij de blik gericht houden op Jezus…’ (Hebreeën 12:2) Het gaat om het aanschouwen van de luister van de Heer (2 Korinthiërs 3:18).

18

DE OOGST

De Bijbel beschrijft zonde als het missen van de heerlijkheid van God. Wij zien niet meer hoe mooi en prachtig Jezus is. We vinden andere zaken mooier.

Het biedt ook ruimte aan een groot geheim in ons werk.

Wij zien Jezus in de kwetsbare en gebroken mensen die wij mogen helpen. Mattheüs 25 is een belangrijke tekst in ons werk. Jezus spreekt daar de bekende woorden: ‘Ik had honger en jullie gaven Mij te eten… Ik was naakt en jullie kleden Mij…’ De mensen vragen dan: ‘Wanneer hebben wij U hongerig gezien? Wanneer zagen wij U dan?’

‘Alles wat jullie gedaan hebben aan deze onaan-ZIENlijksten, hebben jullie aan Mij gedaan.’

Horen en zien…

Het geloof is uit het horen, en zalig zij die niet zien, maar toch geloven. Het is horen en zien, en woord en daad (in het Hebreeuws is dat één woord: dabar). ‘Jullie licht moet schijnen voor de mensen, opdat ze jullie goede daden zien en eer bewijzen aan jullie Vader in de hemel’ (Mattheüs 5:16). Laat het maar zien, dan gaan mensen vanzelf wel vragen stellen (1 Petrus 3:15-17), Wij mogen het geloof handen en voeten geven. Sterker nog: we zijn de handen en voeten van Christus. Mooie woorden, zonder daden, het is zinloos. Iemand zei het zo: ‘Veel christenen luisteren met rode oortjes, maar ze zouden zich de ogen uit de kop moeten schamen.’

Job zegt het prachtig: ‘Ik kende U alleen van horen zeggen. Maar nu heb ik U zelf gezien’ (Job 42:5). Ik denk dat

‘Ieder mens is waardevol en ieder mensenleven is belangrijk en vol betekenis’

veel mensen God van horen zeggen kennen. David roept ons op om te getuigen van en te proeven van de goedheid van God: ‘Smaakt en ziet, dat de Here goed is’ (Psalm 34:9, NBG).

ons werk begonnen. We voelen ons zeer verbonden met dit prachtige begin en met onze rijke geschiedenis. Brood en Bijbel zijn de pijlers van ons werk. Die twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

De Here Jezus heeft het over onze ogen in de Bergrede.

Jouw oog is de lamp van je lichaam. Als je oog helder is, zal heel je lichaam verlicht zijn (Mattheüs 6:22). We zeggen het ook vaak: ‘Jij ziet het helder’, ‘Jij hebt een mooie visie.’ De Bijbel spreekt over de ogen van ons hart. De ogen van ons hart moeten open.

Onze droom Het is onze droom dat steeds meer mensen gaan zien wie Jezus is. In ons werk mogen we Jezus zichtbaar maken, en Jezus maakt zichzelf zichtbaar door ons werk heen.

Zoals een medewerker van ons het formuleerde: ‘In mijn eigen kerk gaat het vaak niet over Jezus, andere zaken lijken veel belangrijker. Ik heb Jezus leren kennen door mijn contact met verslaafden.’

Het gaat niet alleen maar om wat God zegt, het gaat om wat Hij doet, iedere dag. We mogen door de wereld gaan om Zijn tekens te verstaan. Hij laat veel van zichzelf zien.

Wie zie jij?

Als je onze website bezoekt, zie je meteen de vraag ‘Wie zie jij?’ Met deze vraag willen we bezoekers prikkelen: wie zie jij? Wat zien we elkaar vaak niet staan. We lopen voorbij aan ellende. Wat is het belangrijk dat we elkaar gaan zien en dat we gezien worden!

Onze ogen mogen open. Wie zie jij als je naar een prostituee kijkt? Wat gebeurt er als we vanuit de liefde van God gaan kijken? Het is zo nodig dat onze ogen opengaan voor het onrecht in deze wereld. We mogen stem geven aan de verdrukten. We willen de ogen van mensen openen, zodat ze werkelijk gaan zien wie Jezus Christus is.

Brood en Bijbel De oprichter van THDV, Jan de Liefde, hielp straatarme mensen in de Jordaan met een brood en een Bijbel. Zo is

Dit is ons verlangen: dat mensen niet gevangen blijven in uitzichtloze situaties en bovenal dat ze ook de diepste vrijheid mogen leren kennen, de vrijheid van het leven met God. ‘Zie Jezus’ is uitdagend naar christenen die zich druk maken over van alles en nog wat, behalve over Jezus. Wat ga jij met Paulus in de vuilnisbak gooien als hij leert dat ‘Jezus alles is en de rest vuilnis’? ‘Zie Jezus’ is profetisch naar de wereld omdat alles aan het licht komt als Jezus’ licht gaat schijnen. Getuigen van Jezus is profeteren (Openbaring 19:10).

Beweging THDV is meer dan een hulpverleningsorganisatie. Van oudsher willen we een beweging zijn. We willen in beweging zijn. Samen met heel veel andere christenen hebben we de passie om Jezus zichtbaar te maken en mensen te bevrijden uit de duisternis. Doe je mee? ◄ DE OOGST

19

TEKST: MATTHIJS HOOGENBOOM

De unieke betekenis van Tot Heil des Volks Aan het einde van het jaar is het goed om terug te blikken. Wat is de betekenis van Tot Heil des Volks?

We vroegen het aan diverse mensen die een relatie hebben (gehad) met THDV. Martijn Rutgers:

‘Trouw aan roeping’ ‘Ik heb ruim vijf jaar voor THDV gewerkt als assistent-manager bij de Shelter City. Daar heb ik meer dan ooit Gods hart voor mensen die verloren en gebroken zijn ontdekt.

Ik studeerde theologie bij Tyndale.

Daar leerde ik de theorie. De praktijk leerde ik in de Shelter. Ik heb daar veel mensen tot geloof zien komen, fantastisch!

THDV is een van de weinige organisaties die trouw is gebleven aan haar roeping. Met name om het Evangelie

te verkondigen met woorden én daden. Vaak wordt de keuze gemaakt voor óf woorden óf daden.

Bij THDV gaat dat samen.

Als ik aan THDV denk, denk ik aan een warm, kloppend hart voor de Here Jezus. En voor mensen in nood die Hem nog niet kennen.’

Martijn Rutgers is missionair voorganger bij de gemeente OASE voor Nieuw-West

Beeld: Ruben Timman

Frank van der Duijn Schouten:

‘Geen statistieken van successen’ ‘In de kerstvakantie ga ik vaak met enkele van mijn kleinkinderen een dag naar Amsterdam. We gaan dan altijd even langs bij inloophuis Amsterdammers Helpen Amsterdammers (een project van THDV, red.).

We worden daar altijd hartelijk ontvangen en de kleinkinderen kunnen iets van hun zakgeld afgeven.

Ik behoor tot de categorie mensen die het zelf moeilijk vinden dit werk te doen. Daarom heb ik bewondering voor het enthousiasme en de bezieling van de medewerkers en vrijwilligers. De woorden van Jezus uit Mattheüs 25 plaatsen dit werk in perspectief: ‘Alles wat jullie gedaan

20

DE OOGST

hebben voor een van de onaanzienlijksten van Mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor Mij gedaan.’

De meerwaarde van THDV boven gewoon maatschappelijk werk is de wens mensen in aanraking te brengen met Jezus Christus. Dan word je er al snel van beticht misbruik te maken van de kwetsbare positie van mensen. Maar ik zie dat daar binnen THDV integer mee wordt omgegaan.

Er worden geen statistieken bijgehouden van successen. Er wordt gezaaid; het resultaat is aan God.’

Frank van der Duijn Schouten is voor­ zitter van de Raad van Toezicht THDV

Beeld: Elisabeth Stam

Orlando Bottenbley:

‘Nieuwe wegen om mensen in nood het licht te laten zien’ ‘In 1973 kwam ik naar Europa. Ik studeerde in Brussel en reisde vaak naar Amsterdam. Daar woonde en studeerde mijn vriendin Nelleke, die nu mijn vrouw is. Zij deed vrijwilligerswerk in de Shelter. Zo leerde ik Johan Frinsel en Johan van der Sluys kennen. Ik werd gegrepen door het crisisopvangcentrum in de Willemsstraat, want ik had veel vrienden die drugs gebruikten. Al mijn stages deed ik daar. Met Krijn de Jong ging ik de sleep-ins langs.

Het is THDV altijd gelukt er voor het volk te zijn. Dat zit al in de naam. De mensen van THDV zijn in staat af te dalen naar het zwakke: mensen in de knel. THDV bereikt een publiek dat niet zo makkelijk te bereiken is.

Iedere keer weer wordt gezocht naar nieuwe wegen om mensen in nood het licht te laten zien. Ik wens THDV

toe dat ze sprankelend blijft en met de tijd mee blijft gaan in de manier waarop ze mensen richting Jezus wijst.’

Orlando Bottenbley is voorganger bij baptistengemeente De Verbinding in Amsterdam

Jurjen ten Brinke:

‘THDV weet brede groep christenen bij elkaar te houden’

Foto: Dick Vos

‘Mijn ouders voelden zich betrokken bij THDV, dus ik ben ermee opgegroeid. Toen ik naar Amsterdam kwam, leerde ik de organisatie beter kennen en kwam ik erachter dat THDV veel (met de nadruk op veel!) goeie dingen doet.

De kerken in Amsterdam hebben de handen vol om het hoofd boven water te houden. Daarom is het heel prettig dat er een organisatie als THDV is die gespecialiseerd is in evangelisatie- en diaconaal werk dat niet elke christen ziet zitten. Denk bijvoorbeeld

aan de hulp aan prostituees en aan dak- en thuislozen. En aan de wandelingen door Amsterdam die de betrokkenheid op en het gebed voor de hoofdstad vergroten. Ik vind het wel belangrijk dat dit blijft gebeuren in samenwerking met de kerk; een stichting moet nooit werk van de kerk overnemen.

Het mooie aan THDV vind ik dat ze een brede groep christenen bij elkaar weet te houden. Ik hoop dat dat blijft. Het ‘profetische’ vind ik sterk aan THDV, mits er geen wij-zij ontstaat. Ik hoop dat de organisatie scherp blijft, maar nooit arrogant wordt. Soms hoor je grote woorden en denk je: sla eerst de hand eens aan de ploeg.

THDV doet dat.’

Jurjen ten Brinke is gemeentestichter en voorganger bij Hoop voor Noord in Amsterdam

DE OOGST

21

Henk van den Belt:

‘Ik wens THDV veel heil toe en veel volk’ Kenmerkend voor THDV is de open houding naar de nood van de naaste en de profetische doorlichting van de tijd waarin we leven. Christus staat centraal. Hij is gekomen om echte zondaren zoals ik te verlossen. Er is hoop en heil voor iedereen.

Het Heil is altijd een voorbeeld geweest van evangelische flexibiliteit.

Telkens is Tot Heil des Volks juist daar waar de kansen liggen. Of liever, daar waar de nood het hoogst is. Ik denk aan de hostels voor de hippies en aan hoe men al op het gevaar van loverboys wees, toen nog niemand het daarover had. Ik wens THDV veel heil toe en veel volk.’

‘Ik vind de Oogst een mooi blad, dat ik graag lees. Verder heb ik goede herinneringen aan een wandeling

door Amsterdam met De Wandelende Tak (nu Ontmoet Amsterdam Anders, red.).

Els van Dijk:

‘Heelheid in gebrokenheid brengen, dat is jullie hart’

Henk van den Belt is bijzonder hoogleraar gereformeerde godgeleerdheid aan de Rijksuniversiteit Groningen

‘Wat jullie doen is perspectief bieden. Dat is wat wij op de EH ook proberen te doen. We leven in een wereld met ongelofelijk veel gebrokenheid. Daar kun je hoofdschuddend naar kijken. Je kunt ook de mouwen opstropen en in kwetsbaarheid perspectief bieden.

THDV is geen toeschouwer die alleen mooie stukjes schrijft. Jullie zoeken altijd naar nieuwe mogelijkheden om groepen te bereiken die moeilijk te bereiken zijn. Als ik door Amsterdam loop, word ik altijd een beetje benauwd. Ik word er niet gelukkig van. Jullie kijken voorbij alles wat haaks staat op hoe God de wereld bedoeld heeft.

Dat vind ik fantastisch.

Probeer heel dicht bij je hart te blijven. Je kunt als organisatie jezelf oppoetsen en dingen gaan doen die niet bij je corebusiness passen. Heelheid in gebrokenheid brengen, dat past bij jullie, dat is jullie hart.’

Els van Dijk is directeur Evangelische Hogeschool in Amersfoort

22

DE OOGST

Paul Visser:

‘Jullie geven hart, ogen, oren, handen en voeten aan de liefde van Christus’

Foto: Margriet Alblas

‘Als predikant van de Noorderkerk ben ik altijd betrokken geweest bij het werk van THDV. Er zijn goede

contacten en het oorspronkelijke gebouw van THDV in de Willemsstraat staat midden in onze wijk, de Jordaan.

Jullie geven hart, ogen, oren, handen en voeten aan de liefde van Christus in de context van Amsterdam. Dat is de kracht van THDV. Al doende wil de organisatie ook mond van Christus zijn.

In de kerk is het vaak andersom.

Daar gaat het woord voorop en wordt er in dat licht naar anderen omgezien. Die verschillende accenten vullen elkaar mooi aan!

THDV is geworteld in Christus en heeft van daaruit een heel breed bereik. Zowel wat achterban betreft als in de uitvoering van het werk. Er is een brede verbondenheid. Ik wens THDV wat Jezus zei: dat zij blijft in Hem om al méér vrucht te dragen.’

Paul Visser is missionair predikant van de Noorderkerk in Amsterdam

Willemijn de Jong:

‘THDV zie ik als een gedegen, maar flexibele organisatie’ ‘Vanuit Exxpose heb ik meerdere malen gezamenlijk iets georganiseerd met THDV. Samen willen we een jonge doelgroep laten nadenken over prostitutie, de impact hiervan op onze maatschappij en hoe het volgens ons anders zou kunnen en moeten. THDV heb ik leren kennen als een gedegen, maar flexibele organisatie die graag samenwerkt met jonge, enthousiaste mensen.

Voor een jonge club als Exxpose is het fijn om te merken dat er bij zo’n oude, gedegen organisatie plaats is om samen te werken met nieuwe kleine initiatieven. Juist voor een organisatie die alles goed op orde heeft, maar moeite heeft met het bereiken van een jonge doelgroep, is het mooi als we elkaar kunnen versterken.

Ik hoop dat jullie een grote rol blijven spelen in het redden van vrouwen uit de klauwen van de prostitutie, maar ook op alle onderdelen waarin THDV een verschil maakt in de maatschappij. Heel veel zegen op jullie werk.’

Willemijn de Jong is communicatiemedewerker bij ­Exxpose, een jongerenbeweging die het kopen van seks strafbaar wil stellen DE OOGST

23

TEKST: SIMONE SCHOEMAKER EN MARIJKE WILLEMS

Hetzelfde verhaal in een nieuw jasje

SINDS 1855

Tot Heil des Volks werkt al anderhalve eeuw in de voetsporen van dominee Jan de Liefde. Vanuit een bewogen hart brengen we sinds 1855 de meest kwetsbare mensen in Nederland ‘Bijbel en Brood’.

Vanaf deze maand hebben we een nieuw jasje.

Jan de Liefde zag in zijn tijd heel concreet armoede en de gevolgen daarvan. De maatschappij is sindsdien behoorlijk veranderd. Nederlanders behoren tot de rijkste en gelukkigste mensen ter wereld, maar toch zijn lang niet alle mensen écht vrij.

Wat wij zien We zien op de Amsterdamse Wallen gedwongen prostitutie. Geschat wordt dat minimaal 10 procent tot dit werk gedwongen wordt en uit allerlei onderzoek blijkt dat het aantal in werkelijkheid nog veel hoger ligt. De Nationaal Rapporteur Mensenhandel bevestigt dat. Duizenden vrouwen worden iedere dag gedwongen tot seks met soms tientallen mannen.

We zien jongeren, relaties en levens die kapot gaan door verslaving aan drugs, drank of gokken. We zien in Nederland 30.000 mensen die op straat leven van wie er velen psychische problemen hebben. We zien kinderen die gro-

Boekenlegger Op de cover van deze Oogst zie je het vernieuwde logo van THDV. Het is een boekenlegger. Een boekenlegger gebruik je om verhalen even op je te laten inwerken en later weer verder te lezen. Het laat ook zien waar je bent gebleven met het lezen van een verhaal. De verhalen die wij horen zijn vaak niet af; het gaat steeds verder. Zo gaat ook Jezus steeds verder met ons en met de kwetsbare mensen met wie we werken. Onder de boekenlegger zie je een schaduw, die staat voor de schaduwkant van onze maatschappij: de rauwheid en de vaak complexe problemen waar we binnen ons werk mee te maken hebben.

24

DE OOGST

tendeels op straat opgroeien. In Nederland leven 400.000 kinderen onder de armoedegrens, dat is 1 op de 7. We zien miljoenen toeristen die Amsterdam bezoeken – de stad die bekendstaat om de Wallen en drugs. We zien mensen die vastzitten in verslaving, mensenhandel en armoede. Of in geld, een overvolle agenda, tradities, een destructief godsof zelfbeeld. We zien veel onvrijheid en gebondenheid.

Tot Heil des Volks (THDV) wil een beweging op gang brengen van mensen die ‘zien’. Mensen die de ánder zien, door te kijken met de ogen van Jezus. Mensen die Jezus zien in de ander en mensen die naar Jezus kijken en op Hem willen gaan lijken. Daarom is onze nieuwe slogan: ‘Wie zie jij?’

Dichtbij en trouw De kracht van THDV is dat we dicht bij mensen staan. We bezoeken prostituees op hun werkplek. We zoeken verslaafden op. We ontvangen daklozen en toeristen bij ons ‘thuis’. We zijn een luisterend oor, we lopen mee. We zijn er. THDV is een oude en stabiele organisatie. Trouw zijn in wat we doen, vinden we belangrijk. Medewerkers en vrijwilligers zetten zich langdurig in voor mensen. Waar wij goed in zijn, dat zijn de gewone dingen: een kop soep, een arm om je schouder, een goed gesprek.

Delen van verhalen Tijdens ons werk horen we steeds ontroerende, rauwe, pijnlijke en ook hoopvolle verhalen. Deze verhalen willen we heel graag met jullie delen en jullie zo meenemen in ons werk. We zijn boos over het onrecht en de gebondenheid waar veel mensen in leven en willen dit met jullie delen. En we willen onze blijdschap delen als God ingrijpt en mensen nieuw leven geeft.

Luisteren naar verhalen ‘Hoe wij THDV zien? Een enthousiaste club mensen die des te meer als één organisatie het streven heeft om te luisteren naar de verhalen van hen die het minder getroffen hebben in onze samenleving.

Om vanuit het geloof en de kracht die Hij ons geeft te doen wat goed is.’

‘Vanaf het begin viel het ons al op dat THDV heel dicht bij hun doelgroep(en) staat. Niet erboven of ernaast, maar er echt tussenin. Zonder opgeheven vinger, maar luisterend, zonder te oordelen. Wij vinden dat juist dáár de liefde van Jezus te zien is.’

Lennard Veldwijk en Sjirk de Vries, algemeen en creatief directeur van Motivo, het internetbureau uit Zwolle dat de vernieuwde huisstijl en website voor THDV heeft verzorgd.

Wat jij ziet Om onze verhalen op een moderne manier met jullie te kunnen delen was een vernieuwde website noodzakelijk.

Dit traject hebben we afgelopen jaar ingezet. We zijn blij en dankbaar dat we dit project nu kunnen laten zien: een prachtige vernieuwde website ( thdv.nl) en een bijpassende uitstraling! We hopen dat de vernieuwde website je aanspreekt en je uitnodigt om te luisteren naar de verhalen van THDV. Neem eens rustig een kijkje en laat je verrassen en inspireren. ◄

DE OOGST

25

TEKST: RONALD KOOPS / BEELD: JULIANTIEN FOTOGRAFIE

Het verhaal van ex-drugsverslaafde Jelmer:

‘Drugs zijn sluipmoordenaars’

Hij groeide op in een christelijk gezin, met alles erop en eraan: kerkdiensten, zondagsschool en jeugdwerk. Maar het ging grondig mis: Jelmer raakte zwaar verslaafd aan harddrugs. ‘Verkeerde dingen doen met verkeerde vrienden heeft mij genekt.’

26

DE OOGST

We hebben ruzie gehad en mijn vriendin ligt roerloos op de grond, ze is ‘out’, flauwgevallen door een overdosis drugs. En ik? Ik wil alles kapotmaken! Ik haat alles en iedereen! Ik krijg een waas voor m’n ogen en word zo ongenadig boos dat ik alles verniel. Mijn kast en mijn bureau trap ik kapot. Mijn game-pc en monitor en alle apparatuur die ik op mijn kamer kan vinden sla ik ook kapot en gooi ik uit het raam. Vanuit mijn kamer loop ik naar beneden en alles wat ik te pakken kan krijgen, maak ik kapot of smijt ik tegen de muur. Stuk moet het! Kapot! Een deur met glas sla ik in diggelen met mijn vuist. Overal liggen scherven en bloed. Het gerinkel van glasscherven en het felrode bloed dat over mijn armen stroomt, maken mij hongerig om meer te vernietigen.

Beneden gekomen zie ik de vissenkom van mijn ouders.

Terwijl ik het glas aan diggelen sla, gutst het water over mijn voeten, onze vis spartelt op de grond. Ik word knettergek. Verblind door woede loop ik naar de achtertuin, een spoor van vernieling achterlatend.

gebruikt, daardoor voelde ik me goed en vol energie.’

Stond Jelmer in het weekend stijf van de adrenaline, door de week voelde hij zich futloos en moe. ‘Ik was verslaafd, sliep bijna niet meer en mijn reserves raakten op. Ik had niet voldoende energie om mijn werk goed te doen, was altijd chagrijnig en had vaak een kort lontje.’

Maar het werd nog erger. Op een feest in Duitsland deed iemand GHB in het drinken van Jelmer. ‘Daar zit een stof in waar je heel blij van wordt, het geeft een onoverwinnelijk gevoel. Je voelt je heel goed en iedereen is je vriend, nog meer dan met speed. Maar het is zeer verslavend en ook GHB ging ik steeds meer gebruiken.’

Maar dan. Dan voel ik een hand om mijn schouder. Op dat moment breekt er iets en mijn woede vloeit weg. Een gevoel van vrede stroomt binnen en ik zak door m’n knieën en moet onbedaarlijk huilen. Langzaam kijk ik op en zie ik het betraande gezicht van mijn zwager. Woorden van hoop druppelen binnen, terwijl het geluid van de sirenes aanzwelt: ‘Het komt goed. Zullen we de boel weer opruimen?’

Ontwenningsverschijnselen Jelmer was ongeveer vier maanden lang verslaafd aan GHB. Hij probeerde vier keer te stoppen, maar z’n lichaam ging zo zweten en trillen dat hij toch steeds opnieuw ging gebruiken. Op een gegeven moment gingen alle remmen los en gebruikte hij dag en nacht. Een zware crisis bracht uiteindelijk een ommekeer: hij kreeg ruzie met z’n vriendin (die stoned was); verblind door woede schopte hij alles kort en klein, verblind door woede. Toen z’n zwager een arm om z’n schouder legde, brak Jelmer en hij zakte huilend door z’n knieën. ‘Er kwam een bijzondere rust in mij en ik heb achteraf ervaren dat God toen heeft ingegrepen. De knop ging om. Ik heb daarna nog wel een beetje gebruikt, maar het plezier en de kick was eraf.

Vier weken later ben ik gestopt. In die periode woonde ik tijdelijk bij mijn zus en zwager, maar ik had totaal geen ontwenningsverschijnselen. Alsof God zei: “Het is voorbij, Ik heb je genezen, kies vanaf nu het goede.”

Toen ik zeven weken bij mijn zus en zwager woonde, ­bleven ze op zondagavond vaak thuis om een kerkdienst op tv te kijken. Ik keek dan mee, vond het wel interessant, maar wist niet goed waarom of waarnaar ik op zoek was.

Maar het voelde wel goed. Pas toen ik de Alphacursus heb gevolgd en de Bijbel ben gaan lezen, ben ik echt tot geloof gekomen en begon God mij meer en meer te veranderen.

Toen heb ik me ook laten dopen. Nu geef ik voorlichting op veel scholen om jongeren te waarschuwen voor drugs.

Drugs lijkt mooi en gezellig, maar brengt onnoemelijk veel ellende en ravage met zich mee. Ik hoop dat jongeren zorgvuldig nadenken over drugs en het gebruik daarvan: wat is drugs precies en wat doet het met je? Door naar mijn verhaal te luisteren, beseffen ze wat er fout kan gaan.’ ◄

Drugsverslaafd, een hopeloos gevoel en een drive om alles te vernietigen. Deze elementen vormden het meest zwarte dieptepunt uit het leven van Jelmer Maathuis. Als tiener had hij weinig vrienden. Dat veranderde snel toen de jongens van zijn klas ontdekten dat hij het broertje was van zijn oudere broer die actief was in het criminele circuit. Gevolg: ook tegen de jongere broer Jelmer werd opgekeken. ‘Dat voelde wel stoer’, zegt Jelmer, toen 13 jaar, nu 26. ‘Ik voelde me geaccepteerd en ik hoorde bij een vriendengroep. Achteraf zie ik dat mijn ellende begon met verkeerde vrienden, met wie je verkeerde dingen doet op verkeerde plaatsen.’

Onschuldig begin Verkeerde dingen kunnen heel onschuldig beginnen, zo blijkt uit het verhaal van Jelmer. Roken werd wiet roken, af en toe een pilletje xtc werd GHB, een verslavende en agressieve drugssoort. ‘Drugs is een sluipmoordenaar’, zegt Jelmer achteraf. ‘Het begint onschuldig, maar je wilt steeds meer en steeds vaker, een drugsverslaving pakt je helemaal. Niemand begint direct met cocaïne, maar veel mensen gaan het op een gegeven moment wel gebruiken.’

Ook Jelmer begon ‘onschuldig’. Hij rookte wiet om geaccepteerd te worden en bij z’n vriendengroep te horen. De vriendengroep gebruikte steeds meer en spijbelde steeds vaker. Toen Jelmer van school werd gestuurd en naar een andere school moest, ging het een paar jaar goed en gebruikte hij niet. Maar op z’n achttiende ging het weer mis: zijn relatie liep stuk en hij kreeg vrij snel een nieuwe vriendin die drugs gebruikte. Gevolg: hij ging opnieuw gebruiken én meteen erg intensief. ‘Ik ging bijna elk weekend naar een discotheek, maar ik vond het niet fijn om stoned te zijn van de wiet. Ik werd daar duf en relaxed van, in plaats van actief. Toen heb ik voor de eerste keer speed

‘Het gebruik van drugs lijkt mooi en gezellig, maar brengt onnoemelijk veel ellende en ravage met zich mee’

Jelmer Maathuis is betrokken bij Waypoint Twente­ rand. Als ervaringsdeskundige geeft hij voorlichting op scholen over drugs en drugsgebruik.

DE OOGST

27

BIJBELSTUDIE / GERT HUTTEN

Anders kijken…

Het lijkt in deze wereld soms te gaan om kijken en bekeken worden.

We poetsen de zichtbare buitenkant op om de pijn aan de binnenkant te verbloemen.

Stel dat iemand je ziet zoals je werkelijk bent.

We knijpen vaak een oogje toe.

We zijn ook zomaar blind geworden voor wat er werkelijk gebeurt.

In de Bijbel gaat het vaak over ziende blind zijn.

In de Bergrede beschrijft Jezus hoe belangrijk je ogen zijn.

Als je oog verduisterd is, heeft heel je leven daar last van.

Veel christenen zijn bedrijfsblind geworden.

Ze denken dat het normaal is hoe ze geloven.

Af en toe heb je de frisse blik van een buitenstaander erg nodig.

Stel je voor dat Jezus jouw gemeente binnenstapt… Wat ziet Hij dan?

Zou Hij, net als bij de tempelreiniging, even stevig de bezem door jouw kerk halen?

28

DE OOGST

Jullie hebben van Mijn huis een rovershol gemaakt!

Het ziet zwart…

Het ziet soms zwart van de mensen op de Wallen.

Prostituees achter de ramen zijn ook nog eens een toeristische attractie.

Ze worden bekeken en bespot.

Stiekem gluren mensen naar de schaars geklede vrouwen.

Achter de ramen gaat een complete wereld schuil.

Als we verder kijken, zien we een wereld van mensenhandel en leed.

Niemand gaat voor zijn plezier achter een raam zitten.

Gezien worden Het is een verademing als er dan iemand aan je raam klopt die je echt ziet.

Gebed Open mijn ogen voor de schoonheid van uw schepping.

Open mijn oren voor uw liefdevolle stem, die aan mij zegt: Ik hou van jou, mijn kind, kom bij Mij. Open mijn ogen om uw heerlijkheid te zien, Heer.

Open mijn oren om te horen naar uw stem; ik zeg U Heer: Ik hou van U, mijn Vader, ik kom bij U. Open mijn ogen voor de tranen van de mensen.

Open mijn oren voor uw liefdevolle stem, die aan hen zegt: Ik hou van jou, mijn kind, kom bij Mij. Open mijn ogen voor de dag dat U zal komen.

Open mijn oren voor de stem van Hem die komt; ik zeg U Heer: ik hou van U, mijn Vader, ik kom bij U.

(Opwekking 600)

Die niet vraagt wat je kost, maar hoe het met je gaat.

Al dertig jaar lang zetten de medewerkers en vrijwilligers van SK zich met hart en ziel in voor prostituees.

We willen naar hen kijken met de liefde van God en door de ogen van God. Ze zijn geliefde schepselen van God. Verder kijken Er valt nog veel meer te zien.

Jezus zegt: Ik was naakt en jullie kleedden Mij… Natuurlijk vragen de mensen: ‘Maar Jezus, wanneer hebben wij U dan naakt gezien?’

Jezus antwoordt: ‘Alles wat jullie gedaan hebben voor de onaanzienlijksten, hebben jullie voor Mij gedaan.’ Het wonder is dat Jezus zichtbaar wordt in gebrokenheid.

Open je ogen Wij willen graag zoveel mogelijk prostituees bevrijden uit de prostitutie.

Geregeld gebeurt het dat een prostituee gaat zien wie Jezus is.

Dat is heel bevrijdend.

Het gaat dus vooral om zien en om anders leren kijken.

Open je ogen! ◄

COLUMN / ARIE DE ROVER

Leren zien ‘Opa, opa! Kijk eens wat ik durf! Opa, hebt u mijn rapport al gezien? Opa, kijk, ik ben op mijn knie gevallen.’

Zonder enige inspanning van mijn kant ben ik inmiddels gepromoveerd van papa naar opa. Ouder worden kent niet alleen nadelen. Waar, voor mijn gevoel nog maar een paar jaar geleden, hun vaders en moeders hun best deden om zich in de kijker te spelen, zijn het nu de kleinkinderen die vechten om die broodnodige aandacht. Want dat is het. Gezien worden is net zo nodig voor je ziel als brood voor je lichaam. Zien is dieper dan kijken. Kijken doe je met je ogen, zien met je hart. Bekeken worden voelt ook heel anders dan gezien worden. Als iemand je echt ziet, voelt dat als erkenning en geeft je dat een diepe bevestiging van je waarde. Mijn ervaring is dat veel mensen hiernaar verlangen. Regelmatig wordt mij gevraagd naar wat ik als counselor doe met de mensen die bij mij komen. Mijn kortste en meest eerlijke reactie is dan: ‘Ik zie ze.’

‘Jezus leeft de definitie van ­barmhartig­heid: zien, bewogen worden en in beweging komen’ Iemand zien, echt zien, is nog niet zo gemakkelijk. Dat vraagt niet alleen ogen in je hoofd, maar vooral ogen in je hart. Als die hartsogen gaan zien, komt er veel in beweging. Het hart geeft dan niet alleen een emotionele reactie, maar er ontstaat ook een verlangen tot handelen. Dat zie je ook zo treffend bij Jezus. In de evangeliën staan verschillende momenten dat Hij de mensenmassa ziet, innerlijk bewogen raakt en dan iets gaat doen: onderwijzen, genezen of voeden. Jezus leeft de definitie van barmhartigheid: zien, bewogen worden en in beweging komen. Hij kan je genezen van hartsblindheid. Roep er maar net zo hartstochtelijk om als Bartimeüs deed voor de blinde ogen in zijn hoofd: ‘Open the eyes of my heart, Lord.’

‘Gezien worden is net zo nodig voor je ziel als brood voor je lichaam’

Arie de Rover is coach.

FOTO: ELISBETH ISMAIL

DE OOGST

29

MIJN VERHAAL / TEKST: ESTHER VAN LUNTEREN, BEELD: MARGRIET ALBLAS

In de rubriek ‘Mijn Verhaal’ lezen we over persoonlijke verhalen van de hoop en vernieuwing die alleen de Here Jezus kan geven.

Als God roept Als geboren Urker in een groot gezin lijkt de toekomst voor hem vast te liggen. Maar dan roept God Age ten Napel (67).

Tot drie keer toe.

Na het lezen van het verhaal van Marjolein Hund in de Oogst van mei 2017 klom Age ten Napel meteen in de pen: ‘Ik vond het zo mooi proeven dat God zich in Zijn liefde aan ons mensen aanpast in Zijn manier van antwoorden.’ Ook in het leven van Age kwam God in actie. Zo duidelijk zelfs dat hij de vissersboot in de haven van Urk achterliet en naar België vertrok om predikant te worden.

Grootste vergissing Geboren in Urk in een gezin met zeven jongens was de toekomst voor Age ten Napel al vroeg helder. Er moest geld verdiend worden om alle monden te voeden. Desondanks wist Age niet wat hij wilde worden. Daarom koos hij toen maar voor de lagere landbouwschool, gevolgd door de middelbare landbouwschool. ‘De grootste vergissing die ik in mijn leven gemaakt heb. Ik was geen boer en ben het ook nooit geworden.’ Na zijn diensttijd belandt Age samen met twee van zijn broers op zee waar hij zo’n vier jaar zou varen. ‘Een logische keuze, en ik kon er een lieve som geld mee verdienen.’

Het was de tijd van de koffiebars. Groepen christenen die hun deuren openzetten om samen vieringen en Bijbelstudies te houden. Age: ‘Ik was een betrokken kerkganger, bestuurslid van de jongerenvereniging zelfs, maar ik kende Jezus niet persoonlijk. Ik hield inleidingen over het gebed, maar bad nooit. Tot op zo’n koffiebaravond gevraagd werd je hand op te steken als je Jezus had aangenomen.

Ik kon het niet. Durfde niet. De Heilige Geest hield mijn hand naar beneden. Eenmaal thuis werd ik bang. Wat was dit? Het antwoord bleek simpel. Ik was nog geen kind van God. Ik moest mij bekeren. Dat deed ik, in gehoorzaamheid. En toen werd het licht. Maar dan ben je er nog niet, hoor! Dan begint het pas!’

Aangepakt In de koffiebar komt Age ook in aanraking met de Belgische Evangelische Zending (BEZ). ‘Als ik mij bij hen zou aansluiten, ging ik zo’n 54 gulden in de week verdienen, tegen de 1000 gulden per week die ik op zee verdiende. Ik zei tegen

30

DE OOGST

God: zoek maar een ander, dit ga ik niet doen. Maar God gaf niet op en confronteerde mij met de tekst uit Mattheüs 19, waarin de rijke jongeman aan Jezus vraagt wat hij moet doen om het eeuwige leven te verwerven. Jezus zegt dan: Ieder die broers of zusters, vader, moeder of kinderen, akkers of huizen heeft achtergelaten omwille van Mijn Naam, zal het honderdvoudige ontvangen en deel krijgen aan het eeuwige leven. Als God je wil hebben, krijgt Hij je wel. Al moet Hij er, zoals bij mij, een jaar over doen. Toen ontdekte ik dat ik op een weg zat waar ik niet hoorde en ik meldde mij bij de BEZ om vervolgens te gaan studeren aan het Bijbel­instituut België. Daar werd ik door God aangepakt.

Daar leerde ik in heiliging te leven. Om vervolgens, het was inmiddels 1979 geworden, godsdienstles te gaan geven.’

‘Toen ik mij bekeerde werd het licht, maar dan ben je er nog niet, hoor, dan begint het pas!’

Maar God bleek nog niet klaar met hem. ‘Ik was op een avond aan het lezen in het boek De bevrijding van de planeet Aarde van Hal Lindsey. In dat boek beschrijft Lindsey hoe hij door God wordt geroepen om naar de theologische hogeschool te gaan – hij was toen sleepbootkapitein en ongeveer van dezelfde leeftijd als ik. Op het moment dat ik de woorden las, gewoon thuis op de bank, voelde ik een soort schok en hoorde ik de stem van God, hoorbaar in mijn oor, die zei: “Ik wil dat jij dat gaat doen.” Het was zo duidelijk dat ik mij meteen aanmeldde bij de Evangelische Theologische Faculteit (ETF) in België, waar ik de opdracht kreeg toelatingsexamen te doen in Engels, Duits, Grieks en Hebreeuws. Een enorme drempel, want ik moest praktisch opnieuw leren lezen. Ik was als Mozes die bij die brandende braamstruik vroeg: wie ben ik?’

Als een wonder Age is dankbaar als hij terugkijkt. ‘Het leven als christen is geen prijsschieten, ik kende strijd, zorgen, problemen, moeiten. Het was en is vallen en opstaan. Maar ik ging

wel de weg waarop God mij wilde hebben. Dat is wat telt.

De talen Engels en Duits leerde ik mezelf aan met behulp van woordenboeken. Voor mijn Nederlands volgde ik een cursus bij de LOI, waar ik eindelijk de Nederlandse grammatica begon te begrijpen. Bij Grieks en Hebreeuws ben ik door God geholpen. Als een wonder belandde ik bij de beste professor in zijn vak aan de Theologische Hogeschool in Kampen. Gratis. Aan het einde kon ik 25 hoofdstukken Hebreeuws en het hele Bijbelboek Handelingen vertalen. Aan die lessen heb ik zoveel gehad en ik heb er nog steeds profijt van. Zonder problemen haalde ik mijn toelatingsexamen en ik kon aan de ETF gaan studeren voor predikant. Achteromkijkend kon ik alleen maar zeggen: “Dank U, Heer. Kijk nou wat U van mij gemaakt hebt!” God roept én geeft kracht. Hem zij de eer!’

Nog steeds staat Age ten Napel vrijwel elke zondag op de preekstoel. Ondanks een hartkwaal die onlangs boven water kwam. Age: ‘De dokter zei: “U mag niet meer werken, meneer Ten Napel.” Waarop ik antwoordde: “Maar als ik wil preken?” Ze keek mij guitig aan: “Als ik nee zeg, wat doet u dan?” Ik reageerde: “Wat dacht u!” Toen

gaf ze mij het advies dan tenminste zittend Gods Woord te verkondigen. Ja, als je met Jezus leeft, Hem volgt en gehoorzaamt, een heiligingsleven leeft met vallen en opstaan, dan geeft Hij alles wat je nodig hebt en haalt Hij alles eruit. Wat wil je nog meer!’ ◄

Age ten Napel, getrouwd en vader van twee zoons, studeerde in 1989 af als predikant, werd datzelfde jaar bevestigd als predikant in de reformatorisch evangelische gemeente in Joure waar hij tot 2000 voorging. Naast preekbeurten in de Nederlands Gereformeerde en Christelijk Gereformeerde kerken heeft Ten Napel verschillende boeken geschreven, waaronder De uitverkiezing en Een uitleg van de Romeinenbrief, alle verschenen bij lecturium.nl.

Op uitdaging.nl verzorgt Ten Napel momenteel een Bijbelstudie over de brief aan de Romeinen.

DE OOGST

31

32

DE OOGST

KERSTVERHAAL

TEKST EN ILLUSTRATIES: OTTO DE BRUIJNE

Het huilende kind in De Pijp ‘Ik wil niet onbeleefd zijn, maar ik hou mijn naam liever voor mezelf’, zei hij in keurig Nederlands. Maar z’n smoezelige trainingspak, op straat campingsmoking genoemd, de rafelige pet en kapotgetrapte sportschoenen pasten niet bij zijn beschaafde uitspraak. Ik had alleen maar naar zijn naam gevraagd toen ik mij voorstelde. Naast mij grinnikte een broodmagere vrouw: ‘Nou Sam, doe niet zo leep, die man wil gewoon weten hoe je heet, hij bijt niet…’

De man: ‘Sam dus.’ De vrouw ontblootte het fietsenrek tussen haar lippen en lachte scherp: ‘Wij noemen hem De Baron. Hij is een meneer, weet je, ken je horen. Hij woont in een paleis van dozen onder een brug, ha, ha!’ De man keek weg en at door. Tegenover mij een struik, een enorme bos haar, waarachter ik soms ogen meende te zien glinsteren. Het eten ging de struik in, een lege vork kwam naar buiten. ‘Wat zit je nou te kijken, man?’ hoorde ik vanachter de struik. ’Heb ik wat van je an?!’ Daarnaast een spits, bleek, maar vriendelijk gezicht van een jongen van een jaar of achttien. ‘Niks van aantrekken, we noemen hem Majoor Bosshardt, die haarbos, snap je’, zei de jongen. Iemand sloeg op de tafel, een buikorgel begon te zuigen en te blazen, vijf figuren stonden op. Als je goed keek, zag je dat het vier mannen en een vrouw waren. Ze begonnen uit volle borst te zingen, of eigenlijk moet ik zeggen: mooi te schreeuwen. Recht uit het hart. Moeilijk te verstaan, maar vol overtuiging. Iets met winter, sneeuw, donker en iets onduidelijks, en ook over kerst.

Maar ook: ‘Gaaf, cool!’

De gastheer vervolgde: ‘Voor de verrassing wordt het kerstverhaal dit jaar verteld door niemand minder dan onze Sam…’ en hij gebaarde naar mijn buurman. Gejoel: ‘Hé, De Baron!’, ‘Zetumop, Sam!’ ‘Sam, aan jou het woord.’

Sam stond op, schoof zijn stoel iets naar achteren en nam een slokje water. Het licht ging op half. Alleen de kaarsjes op de lange tafel beschenen de grote keet van de voedselbank die nu omgetoverd was tot dinerzaal. Sam kuchte, nam uit zijn broekzak een kreukelig stuk papier, vouwde het open en draaide de velletjes naar het weinige licht.

Hier en daar: ‘Ja, we zijn d’r klaar voor’, ‘Kenniewachtuh!’

‘Stilte!’

Toen begon Sam:

Toen de groep was uitgezongen en weer ging zitten, was het even stil. Gastheer Lodewijk stond op en begon te applaudisseren, iedereen klapte mee of tikte met bestek op de tafel… ‘Mooi gezongen, Cees, Harry en de anderen.

Mensen, nogmaals een applaus voor ons Thuis- en daklozenkoor De Straatklinkers!’ Daverend applaus en gescandeer: ‘Keessie! Bis, Bis!’ De gastheer tikte op zijn glas en begon: ‘Mensen, allemaal hartstikke welkom op dit kerstdiner in De Pijp. De Straatklinkers hebben weer gezongen (commentaar: ‘Nou gezongen, Kraaiklinkers!’) – en nu is het tijd voor het verhaal…’ Hier en daar hoorde je gegrom: ‘Motdatnou?’ en achter de struik: ‘Asjetnietkenlatuh.’

‘Het is lang geleden, ergens in een land ver weg. Het was koud, winter, overal lag sneeuw. In een stad leefde een straatarme jongen van een jaar of zestien ergens in een achterafsteegje in de armste wijk. Hij was alleen en leefde van etensresten die hij in vuilnisbakken vond. Zijn moeder stierf toen hij tien was; zijn vader had hij nooit gekend. Broertjes en zusjes, en verdere familie had hij niet. Hij was moederziel alleen.

Op een dag hoorde hij dat er in een andere stad, veertien dagen lopen van zijn stad, een man woonde die alle DE OOGST

33

­ ijsheid van de wereld in pacht had. Een oude rabbijn w met de naam de Baal Sjem Tov, de Heer met de Goede Naam.’

‘Da’s joods’, zei iemand.

Sam: ‘Ja Joods… want die jongen was ook jood. En net als heel veel joden was hij arm en woonde in een getto, een Jodenwijk.’

‘Doe wat voor de kost!’ Voor Menachem het wist, liep hij achter haar aan, met de tassen in zijn handen. De vrouw tetterde van alles naar vrouwen aan de overkant en naar vrouwen die uit het raam hingen… En Menachem sjouwde maar achter haar aan, totdat ze in nauwe straatjes kwamen waar het wasgoed over de straat hing. Kinderen speelden in de goot. Het stonk er. Het leek precies op de plek waar hij vandaan kwam, waardoor hij moest denken: Waar ben ik aan begonnen? Waarom ben ik hier? Dit is niet anders dan thuis…

‘Hup Ajax’, zei die knul van achttien tegenover mij.

‘Het er niks mee te maken, kop dicht! Sam, ga door’, zei de vrouw naast me.

Sam vervolgde: ‘Die jongen heette Menachem.’ Iemand: ‘Me-wat?!’

‘Op een dag besloot Menachem het geluk te zoeken bij die rabbijn in die andere stad. Toen de winter nog maar net voorbij was, ging hij op reis. Te voet. Hij liep veertien dagen door het eindeloze landschap. Door uitgestrekte bossen, over heuvels, langs rivieren en eindelijk zag hij die stad voor zich liggen: de muren en erachter de duizenden huizen met rooksliertjes uit de schoorstenen, en boven alles uit hoge kerktorens. Menachem ging op een steen zitten en keek uit over de stad. Eindelijk zou hij zijn doel bereiken en leren van de rabbijn, die hem het geluk zou brengen. Toen hij zo over de stad uitkeek, dacht hij: “Hoe vind ik nou die rabbijn? Kijk eens hoe groot de stad is. Ik ken er niemand.” Toen dacht hij: “Als de geur van versgebakken brood mij vanzelf naar de bakker leidt, en als het geluid van de smederij mij naar de smid leidt… zou het dan ook niet zo zijn dat de gezichten van de mensen mij vanzelf naar de rabbijn brengen? Gelukkige gezichten.” Menachem besloot daarom naar de mensen te kijken en niet te vragen naar het huis van de Leermeester.

Hij wilde door de gezichten van de mensen vanzelf het huis zien te vinden. Hij stond op van de steen en legde de laatste kilometer af naar de stadspoort. Hij ging de stad binnen en keek naar de mensen. Maar hij zag weinig geluk in de gezichten. De mensen keken strak voor zich uit of schreeuwden naar elkaar. Het waren nietszeggende gezichten, trotse koppen, lelijke tronies van de armen, roddelende vrouwen en snauwende mannen… Net als in zijn eigen stad.

Na een tijd stond hij teleurgesteld en moe stil. Hij leunde tegen een pui, voelde de trek in zijn maag en haalde het laatste restje brood uit zijn knapzak. Hij brak er een stukje af. Kruimels vielen op de keien, en meteen kwam er een musje om die kruimels op te pikken. Hij keek het musje na en zag dat die met zijn laatste kruimels haar broedsel in een nestje onder de dakgoot voedde. Menachem liet toen met opzet een stukje van zijn laatste brood op straat vallen. Het musje kwam en voedde haar broedsel. Zo at Menachem samen met de mussen zijn laatste brood.

Plotseling stootte een vrouw tegen hem aan en snauwde: ‘Hé, niksnut, slampamper, wat sta je daar in de weg? Hier pak an!’ Ze duwde hem twee zware tassen in de handen.

34

DE OOGST

Maar hij kreeg niet lang de tijd om na te denken. Bij een vervallen huis, aan het eind van een steegje, stootte de vrouw een deur open: ‘Zet die tassen daar maar neer. Hak nu maar wat hout voor het vuur, want ik moet melk opwarmen voor de kleine.’ Menachem kloofde hout, maakte een vuur en de vrouw warmde de melk op. Terwijl ze het kind voedde, keek ze naar de hemel en zei ze opeens: ‘Oh, het is al bijna avond! Straks komen de sterren en dan komt de Baal Sjem Tov.’ Haastig legde zij het kind in de wieg. Ze opende de deur en liep door de steeg. Menachem volgde haar op de voet. Had hij het goed gehoord? Had ze gezegd: ‘De Baal Sjem Tov komt’? Zou hij hem nu vinden?

Op het plein stonden mannen en vrouwen, in gescheiden groepjes, druk te praten. Ze wezen naar het grote huis, de synagoge, aan het plein en keken naar boven.

Het klonk: ‘De sterren! Daar één… en daar… en daar.

Drie sterren. Sjabbat begint, maar waar is de Meester?’

De deur van de synagoge bleef dicht. Het werd donker, maar de rabbijn liet zich niet zien. Dit was het uur dat hij iedere week de zegen uitsprak, maar er was geen spoor van de oude man. Menachem hoorde de vrouw tegen andere vrouwen zeggen: ‘Hij is al oud. Er zal hem toch niets overkomen zijn?!’ Toen draaide vrouw zich naar Menachem: ‘Ga gauw naar het huis en kijk hoe het gaat met het kind.’ Menachem aarzelde, maar hij besefte in een flits: ‘Als hij de musjes niet gevoerd had, had hij de vrouw niet ontmoet. Als hij de vrouw niet geholpen had, had hij ook niet geweten waar en wanneer de Meester zich zou laten vinden… Zou ik nu ook niet gewoon doen wat ik moet doen? Is dat de weg naar het geluk?’ Zo liep hij terug naar de steeg.

Toen hij het huis van de vrouw naderde, hoorde hij een mannenstem zingen: heel hoog, heel warm en heel laag, zoals alleen oude mannen kunnen zingen. Hij liep voorzichtig naar de deur die op een kier stond. Toen zag hij in het zwakke, flikkerende kaarslicht een oude man staan, met een lange grijze baard. In zijn armen lag het kind, en hij zong de zegen van God… Het kind snikte nog na. Menachem duwde de deur voorzichtig open. Toen de oude man de zegen gezongen had, draaide hij zich om naar Menachem: ‘Ik liep door deze donkere steeg op weg naar de synagoge en hoorde een kind huilen. Het is een gevaarlijke wijk, weet je, er zijn veel ratten. Ik ging naar binnen en zong hier de zegen, in plaats van op het plein…’

Menachem boog zijn hoofd en stamelde: ‘U bent de Baal Sjem Tov. Ik wil uw leerling zijn, u kunt mij gelukkig maken.’ Hij wilde knielen, maar de Baal Sjem Tov zei: ‘Hier, neem dit kind.’ Hij reikte het kind aan Menachem aan, die

gehoorzaam zijn handen uitstrekte om het kind over te pakken. De rabbijn zei toen: ‘De mensheid is als een huilend kind in een leeg huis. Maar God heeft het kind bezocht… jou bezocht… dit kind in jouw armen is een wereld en jij bent als God voor dit kind.’

‘Asjemaar gewoon doet wat je mot doen, kom je vanzelf ergens’, zei de vrouw naast mij. Uit de struik hoorde ik opeens een heldere zin: ‘Wees goed voor de stad en voor elkaar!’ Een ander: ‘Ha, Bosshardt! Die is goed. Ja, zo is het!’

Toen kwam het toetje, en iedereen genoot.

De rabbijn verliet het huis en Menachem bleef achter, met de kleine in zijn armen. Hij voelde tranen in zijn ogen opwellen en fluisterde: ‘Ik ben een huilend kind in een leeg huis… ik ben bezocht…’ Hij voelde door het warme kinderlijfje heen opeens een stroom van geluk naar zijn hart stromen. ‘God heeft mij bezocht’, fluisterde hij. Hij wiegde het kind en herhaalde: ‘God heeft ons bezocht toen wij huilden in het lege huis van deze wereld.’

Ik stootte Sam aan: ‘Mooi verhaal, bedankt.’

‘Graag gedaan’, zei hij, ’Het is eigenlijk een oud Joods verhaal over een Talmoedleerling die na alle studie in de boeken op zoek gaat naar het hart achter al die woorden.

Maar ik heb het veranderd in een arme sloeber. Snapt u?’ ’Hoe komt u aan dit verhaal?’

Sam hield de adem in. Het was doodstil. Iedereen keek naar de kaarsjes op tafel. Hij vervolgde: ‘Later, veel later, vertelde Menachem dit verhaal aan zijn kinderen en noemde hij het “zijn kerstverhaal, over hoe God ons bezoekt”.’

Sam ging zitten. Iedereen had zich ingeleefd in Menachem, in dat kind, in die wijk. ‘Da’s mooi…’, ‘Bedankt, Sam!’ Iemand snoot zijn neus, een ander liep weg, ‘Effe sjekkie’ mompelend.

‘Bedankt, Sam’, zei Lodewijk, de gastheer. ‘Mensen, dat was een mooi verhaal.’

Sam antwoordde: ‘Mijn vader was rabbijn, mijn grootvader was rabbijn, hier in Amsterdam. Hij is niet teruggekomen. Mijn vader vertelde mij elk jaar met kerst dit verhaal over het huilende kind in een leeg huis. Ik heb later alles losgelaten. Jood wilde ik niet zijn, maar wat dan wel wist ik ook niet. In ieder geval succes hebben en rijk worden.

Mezelf wapenen tegen alles en iedereen. Ik ging in zaken, ben steenrijk geworden, ik bespaar je de details. Ik struikelde, viel diep en belandde uiteindelijk in dat kartonnen paleis achter bij de Amstelbrug. Maar dit verhaal laat mij nooit los: Ik ben een huilend kind in een leeg huis, maar God heeft mij bezocht.’ ◄ DE OOGST

35

TEKST: MATTHIJS HOOGENBOOM BEELD MIRANDE PHERNAMBUCQ

In memoriam:

Eberhard van der Laan Op 5 oktober 2017 overleed de burgemeester van Amsterdam: Eberhard van der Laan. Hij laat een grote leegte achter in zijn gezin en in Amsterdam. Van der Laan werd op handen gedragen. Geen volmaakte man was hij, wel een aan wie je een voorbeeld kunt nemen.

Eberhard van der Laan was ook onze burgemeester. Tot Heil des Volks en Amsterdam zijn onafscheidelijk met elkaar verbonden. Het Heil is er in 1855 opgericht. En nog steeds bevinden de meeste van onze projecten zich in de hoofdstad. Het leven van Van der Laan was eveneens verweven met Amsterdam. Opgegroeid in Rijnsburg verhuist hij in 1975 naar Amsterdam om aan de VU rechten te gaan studeren. Wat mij getroffen heeft in de biografie van Van der Laan is zijn grote maatschappelijke betrokkenheid, van jongs af aan. Al in zijn studententijd neemt hij zitting in de faculteitsraad van de universiteit. Verantwoordelijkheid nemen was voor Van der Laan niet iets om van te dromen. Het was zijn leven.

Voorbeeld Zulke eigenschappen komen meestal niet uit de lucht vallen. Natuurlijk, karakter zal een rol spelen. Maar Eberhard van der Laan had tegelijk het grote voorrecht op te groeien met ouders die een stel geweldige rolmodellen waren. Al spraken ze er niet graag over, Jo en Edzard van der Laan zaten in de Tweede Wereldoorlog diep in het Rijnsburgse verzet. Ze boden onderdak aan Joodse onderduikers en verzetsmensen. Ze verspreidden Vrij Nederland en Trouw. Huisarts Van der Laan nam de leiding in het verzet tegen lidmaatschap van de door de Duitsers opgerichte Nederlandse Artsenkamer, die ervoor moest zorgen dat alle Joods-Nederlandse artsen uit hun functie werden ontheven. Een andere gebeurtenis die prachtig illustreert in welke sfeer de jonge Eberhard opgroeit, vindt plaats op kerstavond 1964. Vader Edzard van der Laan laat zijn kinderen de sjoelbak van zolder halen. ‘Gaan jullie mee naar de Turken?’ vraagt hij. Even later stappen ze in de auto om de sjoelbak af te leveren bij het zogenaamde turkenpension waar jonge Turkse gastarbeiders een eenzame kerst beleven.

36

DE OOGST

Inca’s Iedere zondag gaat Eberhard met zijn ouders mee naar de gereformeerde kerk van Rijnsburg. Rond zijn twaalfde gaat hij daar op catechisatie. Hij is daar nog niet zo heel lang als hij de dominee de vraag stelt wat er gebeurt met Inca’s die sterven zonder Jezus te kennen. ‘Die hebben pech gehad’, antwoordt de dominee. Waarop Eberhard zijn ouders te kennen geeft dat hij niet meer mee wil naar de kerk.

Orchideeën Op zijn achttiende vertrekt Eberhard naar Brussel waar hij geneeskunde gaat studeren. De sfeer die daar heerst past totaal niet bij hem. Er is een strikte aanwezigheidsplicht, de docenten en hoogleraren worden met veel eerbied behandeld en het lesprogramma is niet erg boeiend.

Halverwege het studiejaar besluit Eberhard te stoppen.

Om de rest van dat jaar in inkomsten te voorzien zet hij een handeltje in orchideeën op. Ieder weekend gaat hij met zijn Toyota naar huis. Na het weekend rijdt hij met een volgeladen auto terug naar Brussel. De luxe bloemenwinkels in Brussel zijn gek op de verse Hollandse bloemen. In maart 1975 zijn er berichten over hevige rellen rond de Nieuwmarktbuurt in Amsterdam. ‘Nou gaat het daar echt gebeuren’, zegt Van der Laan en hij verhuist naar Amsterdam.

Carrière Van der Laans politieke carrière begint als assistent van de markante Amsterdamse wethouder Jan Schaefer.

In de jaren negentig is Van der Laan namens de PvdA raadslid en later fractievoorzitter in Amsterdam. In 1992 wordt hij medeoprichter en partner van advocatenkantoor Kennedy Van der Laan. In het kabinet-Balkenende IV volgt hij Ella Vogelaar op als minister van Wonen,

treden, als een grote menigte hem voor zijn woning applaus komt brengen, is hij al niet meer in staat zich te laten zien.

Eberhard van der Laan

Wijken en Integratie nadat haar positie onhoudbaar geworden is. Daarna treedt hij sinds 2010 in de voetsporen van Job Cohen als burgemeester van Amsterdam. In zijn beëdigingsspeech schetst hij een trefzeker beeld van de Amsterdammer: ‘Amsterdammers zijn misschien wel de zelfverzekerdste, maar tegelijk ook de eerlijkste, de geestigste en volgens mij ook de liefste mensen ter wereld. Ze willen kritisch zijn, maar ze willen ook dat het goed afloopt. Leven en laten leven is voor hen de tweede natuur. Verschillen worden niet op de spits gedreven, maar besproken en opgelost. Om van zulke mensen burgemeester te mogen zijn, dat is de eervolste functie ter wereld.’ Dat dit niet alleen mooie, maar ook welgemeende woorden waren, blijkt uit het laatste interview dat Van der Laan op televisie gaf in ‘Zomergasten’. Over zijn ziekte en levenseinde wil (of kan?) hij het niet hebben. Maar als hij de wens uitspreekt dat Amsterdam de lieve stad zal blijven die het is, wordt hij zichtbaar emotioneel. Zijn sterke verantwoordelijkheidsgevoel blijkt ook uit het feit dat hij nadat de kanker is geconstateerd nog graag ‘een poosje’ burgemeester blijft. Dit doet hij tot hij echt niet meer kan. Een paar dagen na zijn terug-

Trouw Een van de meest bijzondere en tekenende verhalen uit de tijd van Van der Laans burgemeesterschap vind ik die van het bezoek dat hij brengt aan het joodse echtpaar Stouwer-Brilleman, vijfenzestig jaar getrouwd. Algauw gaat het gesprek over de Tweede Wereldoorlog. Leendert Stouwer (90 jaar) vertelt dat hij in de jaren negentig meewerkte aan het project ‘Survivors of the Holocaust’. Van der Laan zegt dat hij die documentaire graag wil zien omdat hij nog nooit een film gezien heeft waarin overlevenden zelf hun verhaal vertellen. ‘Je komt maar, want dat zijn we zo gewend.

Je komt niet alleen die film kijken, maar ook om samen sjabbes te maken. Neem je vrouw en kinderen mee.’ Na tweeënhalf uur neemt de burgemeester afscheid. Een paar dagen later maakt een medewerker van de burgemeester een afspraak om de film te bekijken.

De afspraak wordt gemaakt, maar Stouwer wordt ziek en overlijdt anderhalf jaar later. Hij is niet meer in staat geweest de burgemeester te ontmoeten. Van der Laan keert terug van zijn vakantie in Limburg om de begrafenis bij te wonen.

Echtheid De emotie rond het overlijden van Eberhard van der Laan zette mij aan het denken. Er zit volgens mij een verlangen achter naar mensen zoals hij, trouw en echt. Of om het in Tot Heil des Volks-jargon te zeggen: mensen die niet mooi praten over Jezus, maar doen wat Hij deed.

Van der Laan laat een weduwe (Femke), drie jonge kinderen en twee oudere kinderen uit zijn eerste huwelijk achter. Veel meer nog dan de stad Amsterdam ervaren zij het gemis. We wensen hun sterkte en troost toe in deze moeilijke tijd. ◄

Mede naar aanleiding van Van der Laan: biografie van een burgemeester, Kemal Rijken, uitgeverij Ambo/Anthos DE OOGST

37

ACHTERBAN / MATTHIJS HOOGENBOOM, FOTO: SJAAK NOTENBOOM

Een beetje dorps

Wie zijn de mensen rondom THDV? Waarom steunen zij ons?

Hoe staan zij in het leven? We zoeken ze op en stellen ze in deze rubriek voor.

Gert-Jan en Gerallien zijn gek op reizen en vinden het belangrijk om hun vier kinderen, Anne-Jeth, Maartje, Jonathan en Job, de wereld te laten zien.

Gert-Jan: ‘Tot Heil des Volks kennen we van vroeger.’

Gerallien: ‘Door de jaren heen hoorde ik mooie berichten over de kerstviering van THDV. Gewoon basic, maar wel met inhoud. Vorig jaar zijn we geweest. We vonden het een mooie dienst. We vinden het belangrijk om de kinderen zoiets mee te geven. Het is goed om ook eens ergens anders te kijken.’

Gert-Jan: ‘Ik vind Tot Heil des Volks best wel een mooie naam eigenlijk. Hij is een beetje ouderwets. De naam vraagt wel om uitleg. Het Leger des Heils zal bijvoorbeeld veel bekender zijn in het land.’

Gerallien: ‘Ik vind het mooi dat het een oude organisatie is. Het heeft al heel wat doorstaan door de jaren heen.’

Gert-Jan: ‘Het is doorleefd, geen eendagsvlieg.’

Gerallien: ‘Op 4 mei vorig jaar hebben we meegedaan met een wandeling over de Tweede Wereldoorlog. Ik vind het belangrijk dat de kinderen de geschiedenis van de oorlog meekrijgen.’

38

DE OOGST

Maartje: ‘Ik weet nog het einde bij de Hollandsche Schouwburg.’

Gert-Jan: ‘De lunch in de Shelter herinner ik mij ook nog.

Dat vind ik een mooie plek. Er gebeurt ook echt wat moois.’

Gerallien: ‘Je kent het van horen zeggen en dan is het leuk om er echt te zijn. We zijn best een beetje dorps. Zo vaak komen we niet in Amsterdam.’

Gert-Jan: ‘Soms bezoek ik in de RAI een beurs voor mijn werk. En pas geleden heb ik met een relatie afgesproken in het Rijksmuseum. Dat moeten we echt zelf ook een keer doen.’

Maartje: ‘Daar lijkt me echt niks aan.’

Gert-Jan: ‘Het is prachtig, echt waar.’

Maartje: ‘We hebben met school zo’n wandeling gedaan door Amsterdam (een rondleiding met Ontmoet Amsterdam Anders, red). De Wallen maakten wel indruk ja.’

Gert-Jan: ‘Daar wil je als vrouw niet eindigen. Maar zo laat je jongeren op een goeie manier wel kennismaken met een andere kant van Amsterdam en de wereld.’

Malawi Gert-Jan: ‘Toen ik in 2015 mijn bedrijf had verkocht, heb ik een sabbatical genomen en hebben we met het hele gezin twee maanden vrijwilligerswerk gedaan in Malawi. Gerallien wilde altijd nog eens bevallingen doen in Afrika.’

Gerallien: ‘Dat leek me nou mooi, om eens te werken onder veel mindere condities dan hier. Ik heb in een kliniek gewerkt, de meiden in een weeshuis en Gert-Jan en de

De familie De Groot bestaat uit vader, moeder en vier kinderen: Vader Gert-Jan (44) heeft een bedrijf in de notenbranche Moeder Gerallien (44) is verloskundige Anne-Jeth (18) studeert aan de HAS in ’s-Hertogenbosch Maartje (17) studeert communicatie aan de CHE Jonathan (13) zit in havo 2 Job (9) zit in groep 7 Woonplaats: Reeuwijk Kerkelijke achtergrond: PKN

jongens hebben op een school klusjes gedaan en sport en spel georganiseerd.’

Gert-Jan: ‘Dat was een mooie tijd.’

Maartje: ‘Al die donkere baby’tjes…’

Gert-Jan: ‘Jij wou er eentje meenemen.’

Maartje: ‘Ja, ik wou er heel graag eentje meenemen. Ik heb er nog een foto van.’

Gerallien: ‘Ik was er heel happy, juist ook door de eenvoud. Je gaat terug naar de basis. Ik vind het niet te geloven dat in een ziekenhuis waar twintigduizend kinderen per jaar worden geboren maar één werkend hartapparaat is. Je probeert je in te zetten, maar je kunt de cultuur van hier niet daarheen brengen. En de cultuur van daar heeft ook mooie dingen. Hier zijn depressiviteit en burn-out een probleem. Daar zijn ze ermee bezig of ze die bevalling wel overleven.’

‘Ik was happy door de eenvoud’

sies over wel of niet een bepaald lied in de dienst, daar kan ik niks mee.’

Maartje: ‘In Afrika staan ze gewoon lekker te dansen.’

Gert-Jan: ‘We zijn tamelijk moralistisch als christenen.

Wat je zegt moet wel in balans zijn met wat je doet. Als je veel zegt, moet je ook veel doen. Anders moet je je mond houden. We weten het allemaal zo goed, maar of we het ook goed doen is vers twee.’

‘Je moet het vaak wel zien, vóór je iets gaat doen’ Gerallien: ‘Als iedereen één iemand neemt naar wie hij om kan kijken, dan zou het leven er al zo anders uitzien.’

Gert-Jan: ‘We wonen hier in een gegoed dorp, dus zoveel materiële ellende zien we niet om ons heen. Je moet het vaak wel zien, vóór je iets gaat doen.’ ◄

Word donateur van THDV! SINDS 1855

Ben jij ook zo onder de indruk van ons werk? Steun THDV en help ons om kinderen in armoede, vrouwen in de prostitutie en mensen die leven met een verslaving op weg te helpen naar een mooie toekomst. Word nu donateur vanaf € 5 per maand en ontvang een blijk van waardering van ons!

- stadsgids ‘Amsterdam Anders’ van Matthijs Hoogenboom - kerst-cd ‘Laten wij aanbidden’ (instrumentaal piano) van Ronald Koops - armbandje ‘Waardevol’

Maartje: ‘We waren al eerder in Ghana en Kenia geweest, dus het was niet een heel grote verrassing dat het daar anders gaat. Wat ik wel lastig vond, was toen er een baby’tje ziek was en er geen geld was om het te behandelen.

Pas toen er geld was, werd het opgenomen.’

Maartje: ‘Ze hadden daar ook gewoon diepvriespizza’s, maar hartstikke duur.’

Jonathan: ‘Ja, en Goudse kaas.’

Reizen Gert-Jan: ‘Reizen zit ons wel een beetje in de genen, hoor.’

Gerallien: ‘Gert-Jan is opgegroeid in de zending. Hij is altijd op reis geweest.’

Gert-Jan: ‘Ik werk in de notensector. Die groeien in verre oorden, dus voor mijn werk heb ik veel gereisd. Met reizen willen we de kinderen iets meegeven. Wij zijn niet het type mensen dat twee weken op een strand gaat liggen.’

Maartje (lacht): ‘Nou, mij lijkt het wel lekker.’

Jonathan: ‘Ik ga mijn kranten lopen en ik moet zo meteen nog voetballen. Tot ziens!’

Gert-Jan: ‘In Afrika gaan de dingen gewoon anders dan hier op z’n Hollands. Daardoor ga je relativeren.’

Gerallien: ‘Het is allemaal zo cultureel bepaald. Discus-

Doe jij ook mee?

Ga naar totheildesvolks.nl of bel 020- 344 63 10

DE OOGST

39

RECENSIES / REDACTIE MATTHIJS HOOGENBOOM

De slag om het hart Wanneer ‘nette kerkmensen’ aan Herman Paul, bijzonder hoogleraar secularisatiestudies aan de Rijksuniversiteit van Groningen, vragen waarom hij zich voor secularisatie interesseert, antwoordt hij soms: ‘Omdat ik zo’n geseculariseerde christen ben.’ Want, betoogt Paul, secularisatie is méér dan kerkverlating. Het heeft te maken met onze verlangens: het verlangen naar God kan gemakkelijk op het tweede plan komen, als andere verlangens maar krachtig genoeg worden geprikkeld: ‘Secularisatie van verlangen is vaak geen zaak van slaande deuren, maar van sluipende, soms nauwelijks bewuste heroriëntatie van het hart.’

Het boek De slag om het hart is niet het verslag van een systematisch onderzoek, maar bestaat uit negen essays die eerder elders werden gepubliceerd of uitgesproken. Enerzijds is dat jammer (de thematiek is wel een diepteboring waard), anderzijds bieden de essays méér dan genoeg stof tot overdenking en (zelf)reflectie. In de verschillende bijdragen raakt Paul in gesprek met gezaghebbende denkers als Charles Taylor en theologen als Augustinus, Luther, Wannenwetsch en Hauerwas.

Paul stemt in met Augustinus, die de mens typeerde als een verlangend wezen: mensenlevens worden aangestuurd door een complexe mix van verlangens. Ook sluit hij zich aan bij Augustinus’ definitie van het begrip saeculum als de tijd tussen ‘val en

voleinding’. Zo bezien is er sprake van secularisatie wanneer mensen zó opgaan in deze ‘tussentijd’ dat het hier en nu hun hart meer en meer vervult.

Secularisatie voltrekt zich in de schemering, in het halfduister van ‘ambivalent verlangen en ambigue toewijding’.

Ons hart blijkt ‘geen kluis met een hangslot, maar een balustrade die van alle kanten wind vangt’.

Tegelijkertijd is secularisatie volgens Paul niet onafwendbaar, maar een inzet van strijd (‘de slag om het hart’).

Het verlangen naar God kan gevoed worden door Woord en sacrament, lied en gebed, kerkelijke architectuur en liturgische kalenders. Sursum corda, het hart naar boven! ‘Krimp is erg, maar niet het ergste wat de kerk kan overkomen. Wat pas werkelijk erg is, is een kerk die door de krimp zo uit het lood geslagen wordt dat zij niet langer gelooft dat God haar “tot aan de voltooiing van deze wereld” nabij zal zijn.’

Juist in die context mag de kerk de lofzang aanheffen op Hem die de toekomst in Zijn hand heeft. / Matthijs Guijt

Reformatiebijbel Een Bijbel met per tekst of gedeelte informatie over wat de reformatoren hierover geschreven hebben, dat had ik nou interessant gevonden. Zo’n Bijbel zou heel mooi inzichtelijk kunnen maken hoe de reformatie een bril vormt waardoor wij die zijn gaan lezen. Dat is natuurlijk een gigantische klus. Wat nu voor mij ligt is een mooi vormgegeven Bijbel in de Herziene Statenvertaling, met hier en daar een

pagina met wat achtergrond en citaten. (MH)

40

DE OOGST

De slag om het hart: over secularisatie van verlangen Herman Paul Boekencentrum € 16,99

Reformatiebijbel Royal Jongbloed € 45,–

Testosteron Rex Een veelgehoorde redenering in de discussie over prostitutie is: als je prostitutie verbiedt, nemen de verkrachtingen toe.

Behalve dat dit verband nooit is aangetoond, gaat deze stelling uit van het idee dat mannen nu eenmaal seks nodig hebben. Daarover doen heel wat huis-tuin-en-keukentheorietjes de ronde. Veel van onze ideeën over verschillen tussen mannen en vrouwen zijn volgens Fine gebaseerd op de uitkomsten van een test met fruitvliegjes halverwege de vorige eeuw die allang door nieuw onderzoek zijn weerlegd, maar die op een of andere manier geen voet aan de grond krijgen bij het grote publiek. Dit boek helpt genuanceerd te denken en te praten in de discussie over gender. Ook in veel christelijke boekjes over man, vrouw en huwelijk worden verschillen tussen de seksen – overigens vaak afgeleid van evolutionair denken – gepresenteerd alsof het exacte wiskunde is, terwijl er wetenschappelijk nog maar heel weinig met zekerheid te zeggen valt. Het heeft mij in het eerste jaar van mijn huwelijk heel wat uitleg gekost om mijn vrouw duidelijk te maken dat ik wellicht niet helemaal voldoe aan het beeld dat haar in de boekjes die ze over mannen gelezen had was voorgeschoteld. Ik ben nu eenmaal niet het type dat met de 4e Musketier door de modder gaat rennen. Tussen mannen en vrouwen onderling, zo betoogt Fine, is meer verschil dan tussen mannen en vrouwen. Wie ben ik om haar tegen te spreken? Tegelijk kan ik de nuchterheid van Maxim Februari – jurist, filosoof, man ‘met een transverleden’ – waarderen in de NRC van 29 juli 2017: ‘een hutsekluts van hippe onzin’ noemt hij de discussie rond onder andere genderneutrale wc’s.

‘Laten we in vredesnaam niet beweren dat mensen genderneutraal zijn. De meeste mensen beschouwen zichzelf als een mix van zeventig procent stereotype mannelijke eigenschap-

pen en dertig procent vrouwelijke. Of andersom.’ Duidelijk is in elk geval: bij stelligheden en veroordelingen is de discussie niet gebaat. Beter een boek als dat van Fine ter hand te nemen voordat we er iets over roepen. / Matthijs Hoogenboom

Testosteron Rex: het einde van de gendermythe Cordelia Fine Lannoo € 22,50

De zoon: kerstverhalen Mocht het voorlezen van een kerstverhaal op kerstavond of tijdens de kerstdagen in jouw gezin nog geen traditie zijn, dan zou ik daar dit jaar mee starten, al was het alleen maar vanwege dit boek. De sfeervolle cover doet niet direct vermoeden dat deze bundel ook verhalen met een rauw randje bevat, zoals het verhaal over een prostituee die op Eerste Kerstdag wordt geboekt in een huis voor gehandicapten. Mooi dat de verhalen aansluiten bij de actualiteit. Goed kerstgeschenk! (MH)

De zoon: kerstverhalen Els Florijn, Arie Kok en anderen Mozaïek € 18,99

Alleen Uw liefde laat mij leven Ik hou van vierkante boekjes. Vaak zijn dat boekjes die meer op het hart gericht zijn dan op het verstand. In dit boekje met voor iedere dag een gedicht naar aanleiding van een Bijbelgedeelte is dat ook zo. Er staan mooie gedichten in. Het geheel is harmoni-

eus; de gedichten zijn bijna allemaal netjes afgerond, zowel de inhoud als de vorm (er is veel rijm). Daar moet je van houden. (MH)

Alleen Uw liefde laat mij leven: dagboek in 366 gedichten Arie Maasland Boekencentrum € 18,99 Babybijbel De aankondiging van deze Bijbel had meteen mijn aandacht. En wat is hij mooi! Dat vind ik niet alleen, dat vindt mijn dochter van één jaar ook. Een erg handig boek voor een vader die niet zoveel liedjes in zijn hoofd heeft.

Samen bewegen met Abraham op de kameel. Dat vind ik mooi aan dit boek: dat het een middel is om met mijn dochter in contact te zijn. Ik hoop dat ik voor haar die herder ben die zijn schaapjes dicht bij zich houdt.

Van mij hoeft er dan niet per se een

‘toepassing’ achteraan waarin de herder ineens Jezus is. Je hoort het in de meeste kinderpraatjes zo. Die lijken meer voor ouders bedoeld, want mijn dochter snapt die link nog niet en hoeft dat ook nog niet te snappen.

Afgezien hiervan: doe mij nog maar een paar delen Babybijbel. (MH)

Babybijbel Corien Oranje en Marieke ten Berge Nederlands Bijbelgenootschap € 16,95

DE OOGST

41

COLUMN / NIESKE SELLES

Ik wil het zien!

DE OOGST JANUARI 2018

Vooruitblik

Mensen zijn visueel ingesteld. Dat merk ik al aan onze kinderen. Als ik ze een Bijbeltekst wil leren, maak ik er gebaren bij. De gebaren maken visueel waar het in de tekst over gaat. Het helpt de kinderen in hun hoofd een plaatje te vormen van de woorden die ze zeggen.

Wij hebben ons huis te koop staan. Een nieuw huis is al gekocht. We gaan er wonen, samen met de ouders van mijn man. We hopen hun daar de zorg te kunnen geven die ze nu en later nodig hebben.

Toch is het soms moeilijk om te weten of de keuzes die we maken, ook Gods plan voor ons zijn. Hoe weet ik dat zeker? Kunnen we er zomaar van uitgaan dat als God deuren opent, dit Zijn weg is met ons? Zo hebben we tot nu toe altijd in het geloof gestaan.

Thema: Roeping Met onder meer: • Gastschrijver Els van Dijk (directeur Evangelische Hogeschool) over de vraag: wat is roeping? En hoe vullen studenten van de EH dat in?

En hoe gaan christenen tegenwoordig om met roeping?

• Dubbelinterview met André Molenaar en Jacob Kops. André heeft als nieuwe manager van de Shelter Youth Hostel Ministry het stokje overgenomen van Jacob. Wat is de betekenis van de twee hostels waar duizenden toeristen per jaar gastvrij en met liefde onthaald worden?

• Aandacht voor onze projecten

We volgen het verlangen van ons hart en bidden daarbij of God deuren wil sluiten als het niet Zijn weg is met ons. Nu staat ons huis te koop… en stiekem baart het mij zorgen.

Vanmorgen waren er kijkers, geen kopers. Hoe weten we dat het goed komt?

‘God, ik wil zo graag ZIEN dat de weg die we kiezen ook Uw weg is’, fluister ik zacht, terwijl ik wat zit te spelen met mijn telefoon.

Het januarinummer verschijnt vrijdag 5 januari 2018.

‘We volgen het verlangen van ons hart en bidden daarbij of God deuren wil sluiten als het niet Zijn weg is met ons’ Op dat moment hoor ik een berichtje binnenkomen. Ik open mijn telefoon en zie dat de overbuurvrouw mij een foto heeft geappt. De foto doet mijn hart bonken. Niet van angst, maar van puur ontzag voor wat God mij laat ZIEN. Zomaar, midden op deze zonnige, natte dag.

Ik zie op de foto ons eigen huis, het bord ‘Te Koop’ staat in de tuin. Boven ons huis zie ik de felle kleuren van Zijn regenboog. Een boog van beloften staat daar… ons huis omarmend.

‘Dank U God, dat U mij niet alleen woorden laat horen, maar ook Uw trouw laat zien.

Wat bent U goed! Ik hou van U!’

Nieske Selles Zie: nieskeselles.nl

42

DE OOGST

Vacatures Shelter Youth Hostel De Shelter Youth Hostel Ministry heeft twee vacatures. We zoeken een Supervisor Evangelisatie & Café en een nachtreceptionist. Ben je geïnteresseerd of ken je iemand? Kijk dan snel op thdv.nl

TOT HEIL DES VOLKS

ADRESSEN, GIFTEN EN TESTAMENT

Tot Heil des Volks

Waypoint Urk

O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam 020 344 6310 020 420 2394 info@totheildesvolks.nl www.totheildesvolks.nl facebook.com/totheildesvolks twitter.com/thdvamsterdam Bereikbaar: ma.-do. 9.00-16.30 uur (behalve de lunch); vr. 9.00-12.30 uur.

Verslavingzorg en preventie Vliestroom 9, 8321 EG Urk 0527 690 073 info@waypoint-urk.nl www.waypoint-urk.nl twitter.com/waypointurk

De Shelter Youth Hostel Ministry info@youthhostelministry.org www.youthhostelministry.org www.shelterhostelamsterdam.com facebook.com/shelteryouth.hostelministry Shelters twitter.com/shelterams The Shelter City Barndesteeg 21, 1012 BV Amsterdam 020 625 3230 020 623 2282 city@shelter.nl The Shelter Jordan Bloemstraat 179, 1016 LA Amsterdam 020 624 4717 020 627 6137 jordan@shelter.nl

Scharlaken Koord Straatwerk, preventie en hulp­verlening rond prostitutie Barndesteeg 25, 1012 BV Amsterdam 020 622 6897 020 330 2224 info@scharlakenkoord.nl www.scharlakenkoord.nl twitter.com/bewareloverboys Preventiewerk 020 626 0845 info@bewareofloverboys.nl www.preventiescharlakenkoord.nl facebook.com/scharlakenkoord Second Step Tweedehandskleding en accessoires Willemsstraat 39, 1015 HW Amsterdam 020 622 6897 secondstep@thdv.nl www.secondstepshop.nl

CHAP Christelijke hulpverlening bij seksverslaving Goudsbloemstraat 38, 1015 JR Amsterdam 020 420 9203 info@chap-nederland.nl www.chap-nederland.nl www.benikseksverslaafd.n Zowel Different als Chap hebben ook kantoren in Rotterdam, Amersfoort, Meppel en Goes.

Different Christelijke hulpverlening rond s­ eksuele identiteit en relaties Goudsbloemstraat 38, 1015 JR Amsterdam 020 625 6797 info@different.nl www.different.nl

Kringloop Waypoint Vliestroom 21, 8321 EG Urk 0527 239 924 kringloop@waypoint-urk.nl www.kringloopwaypoint.nl facebook.com/kringloopwaypoint

Waypoint Kampen Verslavingszorg en preventie Boven Nieuwstraat 105-1, 8261 HC Kampen 038 331 6660 info@waypoint-kampen.nl www.waypoint-kampen.nl facebook.com/waypointkampen twitter.com/waypoint_kampen twitter.com/thecapekampen Winkel Waypoint Kampen Tweedehandskleding en accessoires Oudestraat 136, Kampen info@waypoint-kampen.nl www.waypoint-kampen.nl

Waypoint Twenterand Verslavingzorg & preventie Amerikalaan 3, 7681 NB, Vroomshoop 0546 714 056 info@waypoint-twenterand.nl www.waypoint-twenterand.nl facebook.com/Waypoint-Twenterand

De Sikkenberg Christelijk recreatiepark Sikkenbergweg 7, 9591 TD Onstwedde 0599 661 144 info@sikkenberg.nl www.sikkenberg.nl facebook.com/sikkenberg twitter.com/sikkenberg

AHA Dagopvang voor dak- en thuislozen O.Z. Voorburgwal 125, 1012 EP Amsterdam 06 19493693 info@aha-dagopvang.nl www.aha-dagopvang.nl

De Bewaarschool Buurtgericht kinderwerk O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam 020 344 6310 info@debewaarschool.nl www.debewaarschool.nl

Ontmoet Amsterdam Anders Stadswandelingen en fietstochten in (de regio) Amsterdam O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam 020 344 6310 info@ontmoetamsterdamanders.nl www.ontmoetamsterdamanders.nl facebook.com/ontmoetamsterdamanders twitter.com/gidsmatthijs

Dank voor uw steun Onder dank ontvingen wij in september en oktober de volgende giften: Amsterdammers Helpen Amsterdammers 2.050 Different 1.285 Bewaarschool - armoedeproject 465 Hulp voor prostituanten (CHAP) 1.210 Kinderwerk “De bewaarschool” 115 Kinderwerk - Replay 30 De Oogst 70 Scharlaken Koord Amsterdam 24.424 Winkel Scharlaken Koord 115 St. Tot Heil des Volks 27.987 Waypoint Kampen 1.659 Waypoint Urk 7.666 Youth Hostel Ministry 1.030

---------TOTAAL: € 68.104

----------

Testament en giften Testament Wilt u onze stichting testamentair gedenken? De tenaamstelling dient te luiden: Stichting Tot Heil des Volks te Amsterdam.

De stichting bezit rechtsgeldigheid en is ingeschreven in het stichtingenregister bij de Kamer van Koophandel, dossiernummer 40530233.

Giften Stichting Tot Heil des Volks Bankrekening 104944 IBAN code: NL34INGB0000104944 De stichting beschikt over een ANBIverklaring.

Giften en abonnementsbetalingen b ­ uiten Europa ABN-Amro te Amsterdam: 4667.85.992 t.n.v.: Stichting Tot Heil des Volks, Amsterdam IBAN code: NL38ABNA0466785992 BIC code: ABNANL2A (Beide codes vermelden) Mochten er in deze publicatie afbeeldingen staan waaraan rechten kunnen w ­ orden ontleend, dan verzoeken we u contact op te nemen met de uitgever.

Sisters Tweedehandskleding & werkervaring Nieuwstraat 14 8011 TP Zwolle Coördinator: Harriet Scherpenkate harrietscherpenkate@totheildesvolks.nl 038 45 80 259 www.totheildesvolks.nl/sisters

U vindt ons op sociale media DE OOGST

43

Een Kind is ons geboren, een Zoon is ons gegeven; de heerschappij rust op Zijn schouders.

Deze namen zal Hij dragen: Wonderbare raadsman, Goddelijke held, Eeuwige Vader, Vredevorst.

(Jesaja 9:5)

44

DE OOGST