De oogst - maart 2016

Maandblad van Tot Heil des Volks Evangelisatie, hulpverlening en profetisch geluid | maart 2016 | jaargang 79 | 922

Nieuwe serie:

Het Onze Vader Perfectie bij prostitutie De rauwe kant van gedwongen schoonheid

Waarom veel mensen zoeken naar de

Ultieme perfectie

inhoud

THEMA: ULTIEME PERFECTIE

4 Mag het iets minder perfect alstublieft?

Waarom de focus op een perfect leven voor stress en depressie zorgt

8 Gezond, gezonder, gezondst Hoezo? ‘Eet jezelf mooi, slank en gelukkig’?

10 Uit de archieven / nieuws Impressie van een ‘volkssamenkomst’ in de jaren dertig van de vorige eeuw

12 De kramp van geestelijke perfectie Het verhaal van Lilian: ze is christen en heeft last van extreem perfectionisme

14 De opkomst van biometrie in de V.S. Hoe wenselijk is het dat je de kerk in kan na een irisscan?

18 Binnenkijken bij de leefgemeenschap van de Shelters Gezelligheid, goede gesprekken, gemeenschap en een bérg schoenen

22 Bijbelstudie Gert Hutten ‘Wees volmaakt’. De radicaliteit van de Bergrede en onze onmacht

24 Serie Stefan Paas (2) ‘Wie afstand doet van zending, amputeert het christelijk geloof’

26 Bert Reinds over doorgeslagen perfectie in de opvoeding ‘Kinderen hebben niets aan ouders die liefde geven in ruil voor gedrag of resultaat’

28 Nieuwe serie over het ‘Onze Vader’ Een serie over de lessen van het gebed dat Jezus ons zelf leerde.

30 Gedwongen perfectie in de wereld van prostitutie De rauwe kant van gedwongen schoonheid

32 Boekrecensies ‘De spelende kerk’ en ‘Woestijnvaders’

tot heil des volks

redactioneel

Ultieme perfectie ‘Acht, negen, tien, ik kom!’ Als kind was verstoppertje een van mijn favoriete spelletjes. De kunst was om jezelf zó goed te verstoppen, dat niemand je kon vinden. Daar zat je dan, verlaten en alleen. Er was niemand die je kon zien.

We leven in een maatschappij waarin veel mensen ook verstoppertje lijken te spelen. Veel mensen verstoppen zich achter hun succesvolle carrière (druk, druk, druk!), verdrietige gevoelens van veel vrouwen zijn diep weggestopt achter een dikke laag make-up, want uiteindelijk moet de buitenkant perfect zijn. God heeft ons zo prachtig gemaakt, waarom moet ons menselijk lichaam dan opgevijzeld, rechtgezet, bedekt en – het is een trend – gebotoxt worden?

Is elke vorm van make-up dan verkeerd? Dat niet, maar het wordt zorgelijk als de balans weg is en als perfectie de norm wordt in plaats van echtheid. Want dan wordt alles misschien heel perfect, maar ook plat en inhoudsloos. De balans is ook weg als perfectie opgedrongen wordt aan anderen, zoals prostituees die bijvoorbeeld gedwongen borstvergrotingen moeten ondergaan, zoals een maatschappelijk werker van het Scharlaken Koord in dit nummer schrijft. De balans is ook weg als ouders van kinderen vooral gericht zijn op wat kinderen hebben en kunnen, in plaats van wie kinderen zijn, zoals orthopedagoog Bert Reinds schrijft in het artikel ‘Echtheid is de basis van opvoeden’.

de oogst

Uitgave Oogst Publicaties, onderdeel van Stichting ‘Tot Heil des Volks’, sinds 1855 actief in evangelisatie-arbeid en hulpverlening.

Redactie Matthijs Hoogenboom Ronald Koops Hoofdredactie Ronald Koops Vormgeving, opmaak en druk Buijten & Schipperheijn, Amsterdam

Bij Tot Heil des Volks maken we ons zorgen om de onechte perfectie die we meer en meer om ons heen zien.

Het is zo verdrietig als mensen de schijn ophouden en van de binnenkant diep ongelukkig zijn. We geloven dat het Evangelie van Christus het antwoord is, in een wereld van uiterlijke schone schijn, maakbaar geluk en ultieme perfectie. Hij ziet het hart aan en zegt: ‘Kom maar bij Mij, als je vermoeid en belast bent, Ik zal je rust geven’.

Het is mijn gebed dat wij als christenen deze boodschap mogen uitdragen. Dat begint met liefhebben, oprechte aandacht en een luisterend oor. Wat zou het gaaf zijn als kerken een plaats zijn van een warm welkom, een thuis voor mensen in nood, zoals ook de Shelters in Amsterdam deze functie mogen hebben. Zoals ‘houseparent’ Hans van de Shelter leefgemeenschap zegt in deze Oogst: ‘Door de liefde die we voor elkaar hebben, zien andere mensen dat wij bij Christus horen.’

Er is hoop! ◄

Ronald Koops Hoofdredacteur De Oogst ronaldkoops@totheildesvolks.nl

jaargang 79 | nummer 922 | maart 2016

Medewerkers Jurjen ten Brinke Matthijs Guijt Matthijs Hoogenboom Gert Hutten Ronald Koops Lilian Madern Herman Meijer Bert Reinds Simone Schoemaker Jaap Spaans Filip Uijl Gerry Velema Fotografie Dreamstime, Arie Ambachtsheer

Redactie en administratie Oogst Publicaties, O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam. www.totheildesvolks.nl 020 344 6310 info@deoogst.nl 020 420 2394 De Oogst is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in gesproken vorm. Nadere informatie bij de CBB, Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden te Ermelo.

0341 565 499.

Abonnement De Oogst kost € 22,50 per jaar inclusief verzendkosten.

Nieuwe abonnees kunnen zich aanmelden via de coupon elders in dit blad of via www.totheildesvolks.nl

i.s.m. Aperta, Hilversum

De Oogst

3

‘De focus op dwangmatige perfectie, een volmaakt leven en een perfect uiterlijk zorgt voor stress en depressie’

4

De Oogst

thema

Ronald Koops

Schoonheidsideaal zorgt voor stress:

Mag het iets minder perfect alstublieft?

We leven in een tijd van ‘ultieme perfectie’, ons leven, loopbaan en uiterlijk moeten nu eenmaal mooi en succesvol zijn en gedeeld worden via social media. Maar waar komt het verlangen om continu gezien te worden vandaag? En wat is de keerzijde van deze perfectie?

Een verkenning.

Ik kwam haar tegen in Amsterdam, in de etalage van de Bijenkorf om precies te zijn. Daar hing een levensgrote poster van een perfecte vrouw. Althans, perfect naar de maatstaven van deze tijd: zwaar opgemaakt, een symmetrisch gezicht, volledig rimpelloos, twee sombere ogen, een mond zonder lach en een volmaakt gezicht zonder enige emotie. Ik dacht: hoe ga ik ooit aan mijn kinderen uitleggen dat dít doorgaans niet de normale werkelijkheid is, terwijl je dat misschien wel zou denken? Want het wordt als normaal gepresenteerd. Sterker, het wordt als ideaalplaatje gepresenteerd, als dé ultieme perfectie.

Welk meisje wil er níét zo uitzien?

‘De hang naar ultieme perfectie en etaleren van successen is een gevaarlijke trend’ De ultieme perfectie. Is het typisch Nederlands? Of een typisch verschijnsel van de tijd? Of een combinatie? Ik weet het niet. Zorgelijk is het wel. De focus op dwangmatige perfectie, een volmaakt leven en een perfect uiterlijk zorgt namelijk voor stress en depressie. We zijn veeleisend en moeten veel van onszelf. Vroeger konden mensen volgens mij meer dankbaar genieten van alles wat

hen gegeven werd. Maar dankbaar genieten lijkt plaats te hebben gemaakt voor georganiseerd succes. En succesvol zijn is hard werken! Want je moet – koste wat het kost – een goede indruk achterlaten op andere mensen.

En dus zijn we vooral druk met onszelf en ons zorgvuldig geregisseerde ‘perfecte leven’. Perfecte en succesvolle momenten worden zorgvuldig vastgelegd met de smartphone en gedeeld op sociale media. Iemand zei eens: ‘Sociale media vormen de ego-megafoon op het digitale dorpsplein.’ En het is waar: tegenwoordig dwing je respect af als je ‘het goed doet’ in je leven, waarbij vooral het materialisme belangrijk is: een mooie loopbaan, een mooi huis, een keurige tuin en minstens drie keer per jaar op vakantie. Als je daar als christen het woordje ‘zegen’ aan verbindt, krijgt het nog een geestelijk tintje ook. ‘God zal wel heel veel van mij houden als Hij mij zo zegent…’

Het gaat om ons?

Toch is de hang naar de ultieme perfectie en het etaleren van successen een gevaarlijke trend. Allereerst omdat we daarmee de schijnwerpers continu op onszelf richten en ons eigen applaus organiseren, wat ten diepste egoïstisch en hoogmoedig is. Daarnaast: het staat haaks op de b ­ oodschap van Christus die ons niet uitdaagt om hoogmoedig en egoïstisch te zijn, maar juist zachtmoedig De Oogst

5

en gericht op de ander. Het populairste woord van 2013 ‘selfie: een foto van jezelf op social media’ – staat bij deze boodschap in schril contrast. Het is een woord dat ontzettend bij de tijdgeest van nu past: het gaat om ons. Eerst ik en dan – nou ja, vooruit - eventueel de ander. Maar alleen als het míj uitkomt. Want het gaat om mij, mijn succes en hoe ik mijzelf en dat succes presenteer.

‘Uit onderzoek blijkt dat Facebook steeds vaker het zelfbeeld van jonge meisjes bepaalt: ze vergelijken hun uiterlijk met het uiterlijk van leeftijdsgenootjes’ Niet voor niets doen veel tieners zich daarom op internet beter voor dan in het echte leven. Uit onderzoek van psychologen aan de universiteit van New South Wales in Australië blijkt dat Facebook steeds vaker het zelfbeeld van jonge meisjes bepaalt: ze vergelijken hun uiterlijk met het uiterlijk van leeftijdsgenootjes. Dat kan volgens de onderzoekers leiden tot een negatief zelfbeeld, want een ander vinden ze bijna altijd mooier en knapper dan zichzelf. Dus moet er elke dag hard gewerkt worden voor het vrouwelijke schoonheidsideaal: opmaken, afvallen, fitnessen, trainen en ‘nee’ zeggen tegen elke consumptieve verleiding: stel je voor dat je aankomt!

Jong en succesvol ‘Gij zult succesvol en gelukkig zijn’. Het lijkt de nieuwe wet van deze tijd. Als je in deze prestatiemaatschappij niet gelukkig kunt zijn als twintiger, ben je een mislukkeling’, zei Lotte Stig onlangs in het Nederlands Dagblad. Ze blogt regelmatig over het taboe op depressies. En het is waar.

Over depressies (of kleinere problematiek) wordt zorgvuldig niet gesproken: jongeren moeten presteren, carrière maken, knallen! Maar niet iedereen kan dat: het onderzoeksbureau SKB kwam een aantal jaar geleden met een onderzoek waarin blijkt dat mensen onder de 35 een grotere kans hebben op een burn-out. Oorzaak: niet een hoge werkdruk, maar juist een hoge druk in het privéleven: ze ‘moeten’ alles bijhouden op social media, willen niets missen en willen perfect zijn. Veel jongeren hebben een laag zelfbeeld én denken door onder meer Facebook dat het bij anderen alleen voor de wind gaat door de succesvolle verhalen die ze lezen.

De opvoeding van tegenwoordig werkt wat dat betreft ook niet mee: er wordt een generatie kinderen grootgebracht die vooral in de watten wordt gelegd. Ze hebben alle kansen, kunnen kiezen uit elke opleiding en gaan het helemaal maken. Moeite, verdriet en tegenslag wordt het kind zoveel mogelijk bespaard en papa en mama brengen het kindlief overal naartoe (ze worden niet voor niets de ‘achterbankgeneratie’ genoemd). Jammer is dat, want zo breng je mensen groot die alleen maar aan zichzelf denken én die bij de eerste de beste tegenslag bij de pakken neerzitten. Want ‘tegenspoed’, wat is dat voor woord?

Dat hebben ze nooit geleerd. Succes en voorspoed, daar kun je nog eens wat mee. Maar tegenslag? Een afwijzing?

Help! En dus ligt somberheid en depressie op de loer, wat wordt bevestigd door de cijfers: mensen onder de 35 jaar

6

De Oogst

hebben een grotere kans om een burn-out te krijgen dan ouderen, terwijl dat een kleine vijftien jaar geleden precies andersom was.

Duivelse ideologie De ultieme perfectie in ons uiterlijk is de norm, en de schoonheid van bekende sterren is voor velen het voorbeeld. Probleem: er wordt ongelooflijk gemanipuleerd met foto’s van modellen die via Photoshop nóg mooier worden gemaakt. ‘Daarachter zit een duivelse ideologie van jeugd en schoonheid’, zegt Mike Cosper, een van de predikanten van Sojourn Community Church in Louisville, Kentucky, in een weblog. Hij schrijft: ‘Toen de duivel in de hof van Eden naar Eva toekwam, richtte hij zijn aanval onder andere op haar gevoel van tevredenheid: “Is het waar dat God gezegd heeft dat jullie van geen enkele boom in de tuin mogen eten?” Met andere woorden: Heeft God iets achtergehouden? Heeft Hij je minder gegeven dan je nodig hebt, dan je verdient?’ Volgens Cosper had satan dezelfde boodschap: God houdt iets voor je achter, je mist iets wat je echt nodig hebt, iets dat je werkelijk gelukkig zal maken. En die boodschap verspreidt satan nog steeds: een appel op innerlijk narcisme. Cosper: ‘Dat is de reden waarom de omslagen van tijdschriften vol staan met sterren die gemaakt lijken van boetseerklei en met hongerlijdende modellen. Dit zijn de iconen van een godsdienst die jeugdigheid aanbidt en gericht is op consumeren. Ze belooft een wereld waarin ouderdom (en dus de dood zelf) is opgeschort, waar de geheime kennis van succes, schoonheid, geluk, liefde en seksualiteit wordt onthuld.’

‘Dit is de hoopvolle realiteit van het ­Evangelie: dat God totaal anders naar ons kijkt dan mensen vaak doen’ God ziet het hart aan Juist in deze tijd is het daarom belangrijk dat we elkaar en onze kinderen vertellen over de hoopvolle realiteit van het Evangelie. Dat God totaal anders naar ons kijkt dan mensen vaak doen. Allereerst heeft Hij ons naar Zijn beeld en gelijkenis geschapen en Hij zag dat het goed was! Daarnaast ziet Hij het hart aan. Met andere woorden: God vind onze binnenkant veel belangrijker dan onze buitenkant. En laten we niet vergeten dat de Here Jezus ook niet iemand was die met veel bombarie, glitter en glamour naar onze wereld kwam. Integendeel: onopvallend was zijn uiterlijk,

Hij miste iedere schoonheid, zijn aanblik kon ons niet bekoren, profeteert Jesaja over Jezus. En over diezelfde Jezus, zegt God nog vóór Hij ook maar iets heeft gedaan: ‘Dit is mijn geliefde Zoon, in Hem vind ik vreugde.’

Dat geldt ook voor ons: God heeft ons gemaakt, Hij was erbij vanaf ‘ons vormeloos begin’ (Psalm 139) en Hij houdt zielsveel van ons en heeft maar één verlangen: dat wij Zijn grote liefde beantwoorden met onze liefde en het offer aannemen dat Christus voor ons bracht. Dat geeft pas echte vrede en innerlijke rust. Veel jongeren zijn ernstig op zoek naar wie ze zijn en wie ze mogen worden, in een wereld die beheerst wordt door ultieme perfectie en maakbare successen. Ik hoop dat we voor hen richtingwijzers mogen zijn naar Jezus die kinderen zegende en in zijn armen opnam.

Tegen iedereen die tobt met minderwaardigheidsgevoe-

Schoonheid door de eeuwen heen Wat is schoonheid? Wat is perfectie? Wie terugkijkt in de geschiedenis ontdekt vooral één ding: schoonheid is zeer relatief. Een opsomming van vrouwelijke schoonheidsidealen door de eeuwen heen.

Romeinen Hoewel veel vrouwen (en mannen) er tegenwoordig alles aan doen om er ‘mooi bruin’ uit te zien, was het in de Romeinse tijd precies andersom. Vrouwen gebruikten make-up om zichzelf een bleek uiterlijk te geven.

Dat was een teken dat zij niet hoefden te werken in de zon. Dus: hoe bleker, hoe welgestelder. Was je toch een beetje bruin? Jammer! Snel make-up op om jezelf wit te maken!

Middeleeuwen In de vroege middeleeuwen was fysieke schoonheid niet erg belangrijk: het ging om het geestelijke en het hiernamaals, want het aardse leven was maar tijdelijk.

Om dat niet te vergeten, kleedde men zich ascetisch en eenvoudig.

Na ‘de Zwarte Dood’ In de veertiende eeuw woedde de ‘Zwarte Dood’, de epidemische ziekte die in Europa vele slachtoffers maakte.

Nadat Europa de schok te boven was gekomen, braken er andere tijden aan: vrolijkheid en frivoliteit waren het schoonheidsideaal, met schitterende en uitbundige kledingstukken (vooral voor de elite). Een bolle buik bij de dames was een teken van absolute welstand.

Renaissance Ook hier draaide alles om het gegoede leven, maar dan wel met een slankte taille. Om de taille extra slank te laten lijken, droegen de dames uitbundige rokken onder een strak uitgesneden taille. Een andere trend: een hoog voorhoofd. Dat werd onder invloed van koningin Elizabeth I zeer charmant bevonden. Dames die geen hoog voorhoofd hadden, epileerden hun haargrens om deze optisch naar achteren te verplaatsen.

lens en andere problemen zegt Hij: ‘Kom naar Mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal Ik jullie rust geven’ (Mattheüs 11:28). En ook Petrus spreekt hoopgevende woorden. Hij zegt: ‘Uw schoonheid moet niet gelegen zijn in uiterlijkheden, zoals kunstig gevlochten haar, gouden sieraden of elegante kleding, maar in wat verborgen ligt in huw hart, in een zacht en stil gemoed.

Dat is een onvergankelijk sieraad dat God kostbaar acht’ (1 Petrus 3:3-4). Moeten we als christen tegen elke vorm van uiterlijke schoonheid zijn? Ik denk het niet. Maar het mag wel in balans zijn. Of, zoals een tienermeisje het treffend verwoord op het christelijke forum van huisvanbelle.nl: ‘We zijn allemaal zo waardevol, ook zonder make up, alleen dat zien we zelf nog niet echt. Het is alleen zo’n zonde om een masker op te zetten! God houdt van ons!’ ◄

Barok Dik zijn was de mode voor vrouwen in de tijd van barok, dat was immers een teken van welvaart. Een bleke huid was ook (opnieuw) in de mode en soms werden de aderen aangezet met blauwe make-up: zo werd de ‘goede afkomst’ (blauw bloed) benadrukt. Toch verschoof het lichamelijke ideaal al snel van mollig en dik naar ‘petite’. Dames werden op hun eigen verzoek genadeloos ingesnoerd met soms forse ademhalingsklachten en flauwvallen tot gevolg.

Twintigste eeuw Begin twintigste eeuw was het helemaal over met de vrouwelijke schoonheid. In de maatschappij deed de vrouw niet meer onder voor de man en dus begon de vrouw de man te imiteren: een jongensachtig figuur was het nieuwe ideaal met korte of opgestoken ­kapsels.

In de jaren zestig was het slanke en vrouwelijke lichaam weer het nieuwe ideaal en straalde het discipline uit; vrouwen die slank waren konden ‘nee’ zeggen tegen tussendoortjes. In de jaren zeventig en tachtig ontwikkelde dit ideaal zich tot een heuse fitnessrage: vrouwen moesten niet alleen slank zijn, maar ook gespierd en getraind.

2016 Het schoonheidsideaal van 2016 wordt wel eens omschreven als ‘plastic fantastic’: alles moet zo goed als perfect zijn. Dat geldt vooral voor het uiterlijk: steeds meer vrouwen zoeken hun heil in plastische chirurgie, want het móét perfect en rimpelloos. Trouwens, niet alleen uiterlijk, maar ook het leven van vrouwen moet perfect zijn: een perfect leven, perfecte kinderen, perfecte loopbaan met allerlei leuke en perfecte momenten die deze vrouwen perfect vastleggen met hun smartphone, om te delen via Facebook, Twitter of Instagram. Het is voor vele vrouwen een bron van stress en minderwaarheidsgevoelens, want het is moeilijk om dit niveau vol te houden.

Bron: Kennislink.nl

De Oogst

7

thema

Herman Meijer

Perfectie door gezond te eten: Bijbels?

Ultieme perfectie kun je bereiken door gezond te eten.

Superfoods bijvoorbeeld helpen je het optimale uit je eigen leven te halen. Althans, dat geloven steeds meer Nederlanders. Maar wat zegt de Bijbel over gezond eten en perfectie?

Ze staan een beetje verloren in mijn keukenkastje: quinoazaden. Het zakje is nog dicht. In een opwelling gekocht toen ik op internet las hoe gezond deze zaden zijn. Quinoa barst van de essentiële aminozuren, onverzadigde vetzuren, is rijk aan vitamine B2 en vitamine E, bevat talloze mineralen zoals ijzer, koper, kalium en magnesium. Je moet bioloog zijn om te begrijpen wat dat allemaal precies betekent, maar het klinkt goed. In de periode dat ik zo verantwoord mogelijk probeerde te eten, at ik nog meer ‘gezonde’ producten: noten, veel fruit (smoothies), groenten en ik at weinig vlees.

Ik ben niet de enige. Steeds meer Nederlanders stappen over op gezond eten. Zo is superfood in opmars.

Voorbeelden van superfood zijn, naast quinoazaden: tarwegras, bessen, vette vis en bepaalde noten. Het gaat bij dit supereten om voeding dat veel gezonde stoffen bevat en niet alleen goed is voor je lichamelijke gezondheid, maar ook psychisch positieve gevolgen heeft. Dat is nog niet alles, volgens sommigen helpt deze voeding zelfs bij het voorkomen van bepaalde ziekten. Voor veel mensen klinkt dat aantrekkelijk. Begrijpelijk, we proberen grip op ons leven te krijgen. We willen een perfect leven waarin je gezond bent. Als het kan zonder kanker en andere enge ziekten die veel te veel mensen veel te jong krijgen. We willen psychisch in balans zijn, ik in ieder geval wel. En superfood kan dit allemaal regelen, althans, dat geloven of hopen steeds meer Nederlanders.

Optimaal leven Inmiddels ben ik een tandje teruggeschakeld, al probeer ik nog steeds gezond en gevarieerd te eten. Superfood is namelijk omstreden. Volgens veel wetenschappers is de naam een marketingtruc van fabrikanten om hun producten tegen een hogere prijs te verkopen. De positieve

8

De Oogst

effecten van de superfoods zouden schromelijk worden overdreven en opgeklopt. Op superfood.nl worden de producten bijvoorbeeld op de volgende manier aangeprezen: ‘Superfood.nl gelooft in de kracht van onze natuur. De zon, aarde, lucht en water creëren samen unieke, hoogwaardige voedingsstoffen die ons helpen het optimale uit ons eigen leven te halen, en dat ook terug te geven aan zowel de mensen om ons heen als aan de wereld. Wij leveren supervoeding voor lichaam en geest. Uitsluitend rechtstreeks uit de natuur en van de beste plaatsen der aarde.’

‘Uiteindelijk gaat het niet om mijn gezondheid, mijn ziekten, mijn eten, mijn schoonheid, maar gaat het om God en om Zijn Koninkrijk’ Of dat klopt, is voor een leek moeilijk te controleren. Op internet lees je te veel tegenstrijdige berichten. Je ziet door de bomen het bos niet meer. Komt nog bij dat veel Nederlanders weliswaar niet met superfood bezig zijn, maar wel degelijk gezond proberen te eten. Talloze reclames spelen in op deze nieuwe trend. In de winkel liggen niet langer alleen kookboeken voor maaltijden die snel te bereiden zijn, maar ook ‘gezonde kookboeken’. Met slogans als: ‘Eet jezelf mooi, slank en gelukkig’ en ‘Pure voeding voor geluk en gezondheid.’ Of wat dacht je van deze: ‘Dit boek staat boordevol inspiratie, tips en recepten om in één maand de beste versie van jezelf te worden!’

Kortom, gezond proberen te eten, is hip. Erg hip. Met de juiste voeding krijgt u een perfect leven, geluk, gezondheid en schoonheid lachen u toe.

‘Wij leveren supervoeding voor lichaam en geest’, aldus de advertenties. ‘Uitsluitend rechtstreeks uit de natuur en van de beste plaatsen der aarde’.

Het groene gewas Maar wat is nu gezond? Wat is verantwoord eten? In Genesis 9 zegt God tegen Noach het volgende: ‘Alles wat zich beweegt, waarin leven is, zal u tot voedsel dienen; Ik heb het u allemaal gegeven, evenals het groene gewas.’

Ik geloof niet, zoals Superfood.nl, in de kracht van de natuur. Ik geloof wel dat God ons een aarde heeft gegeven, waarop dieren leven en waarop ‘groen gewas’ groeit, die hoogwaardige voedingsstoffen leveren. De almachtige Schepper laat daarin voor mij een stukje goedheid zien.

Zoveel verschillende etenswaren, met zoveel smaken, geuren, kleuren en vormen. Je raakt er niet op uit gekeken. Zoveel verschillende voedingsstoffen ook. Daarom probeer ik gevarieerd te eten. Verschillende groenten, op zijn tijd vlees en vis en heel af en toe –ik eet het eigenlijk te weinig– fruit.

Ik probeer daarbij zo dicht mogelijk bij de schepping te blijven. Een product als chips is weliswaar gemaakt van aardappelen, maar die aardappelen zijn behoorlijk bewerkt. Daar knapt het vaak niet van op: chips met mate dus. Hoe dichter bij de natuur, hoe beter het is. En daar kan ik van genieten. Eten kan een feestje zijn! De Prediker genoot ook van zijn eten: ‘Zie, wat ik gezien heb: een goede zaak die voortreffelijk is, namelijk te eten en te drinken en het goede te genieten bij al zijn zwoegen waarmee hij zwoegt onder de zon tijdens het getal van zijn levensdagen, die God hem gegeven heeft, want dat is zijn deel.’ (Prediker 5).

Koninkrijk van God Gezond eten is voor mij belangrijk. Ik geloof dat God het wil gebruiken. Elke avond naar de McDonalds is denk ik niet omgaan met ons lichaam zoals God het bedoeld heeft. Tegelijkertijd is dat niet het einde van het verhaal.

Volgens Superfood.nl en al die ‘gezonde kookboeken’ helpt bepaalde voeding ons om het optimale uit ons eigen leven te halen. Ik ben blij dat de Bijbel mij iets schildert dat belangrijker is. Iets wat mij helpt om echt het optimale uit dit leven te halen. Het gaat niet om perfectie, om schoonheid, om geluk en om gezondheid. Ik kan mijn hele leven superfood eten en nooit naar de McDonalds gaan en alsnog kanker krijgen. Wat dat betreft houden verkopers van superfood mensen voor de gek.

Het gaat in dit leven om onze relatie met God. En onze Vader zorgt voor ons. God heeft de touwtjes in handen.

Dat ontslaat mij niet van de opdracht om gezond te leven en verantwoord te eten, maar geeft wel rust. God regeert.

Uiteindelijk gaat het niet om mijn gezondheid, mijn ziekten, mijn eten, mijn schoonheid, maar gaat het om God en om Zijn Koninkrijk. Met gezond eten is niets mis, met van voedsel een nieuwe godsdienst maken wel.

‘Werk niet om het voedsel dat vergaat, maar om het voedsel dat blijft tot in het eeuwige leven, dat de Zoon des mensen u geven zal; want Hem heeft God de Vader verzegeld.’ (Johannes 6) En een misschien nog wel mooiere Bijbeltekst, Romeinen 14: ‘Want het Koninkrijk van God bestaat niet uit eten en drinken, maar uit gerechtigheid en vrede en blijdschap in de Heilige Geest.’ ◄ De Oogst

9

dichtbij

NIEUWS / Matthijs Hoogenboom

Uit de archieven

Een ‘volkssamenkomst’ in de jaren dertig van de vorige eeuw, meer dan honderd jaar (van 1864 tot 1985) een warme plek voor de armen en allerarmsten in de Jordaan. ‘De kachel brandt, de koffie is heet en geurig, het

biscuitje smaakt en de mannen steken bij het naar huis gaan de brand in hun meegekregen sigaartje’, aldus een Oogst uit 1939. Op deze plek is nu de leefgemeenschap waarover elders in deze Oogst een verslag.

Meldpunt mishandeling Eén op de drie kinderen in Nederland krijgt te maken met seksueel geweld. Per 1 maart 2016 gaat het Reformatorisch Meldpunt van start.

Slachtoffers van seksueel misbruik in de reformatorische gezindte kunnen volledig anoniem contact opnemen via WhatsApp op het nummer 06-11462758 en via e-mail. Het Reformatorisch Meldpunt wil hiermee de stap om te spreken over misbruik zo laagdrempelig mogelijk maken.

Berna de Ruiter, projectleider van het Reformatorisch Meldpunt: ‘De drempel om te spreken over seksueel misbruik dat je overkomt, is enorm hoog. Toch is het belangrijk dat de stap om te spreken wordt genomen, omdat hierdoor misbruik kan stoppen en ook verwerkt kan worden.’ Er zijn zestien vrijwilligers actief voor het meldpunt.

Post-hbo over mensenhandel Als eerste in Nederland start de Christelijke Hogeschool Ede deze maand een post-hbo opleiding over mensenhandel. Mensenhandel is ‘big business’. Jaarlijks gaat er volgens de meest voorzichtige schattingen 35 miljard euro om in deze vorm van moderne slavernij. Mensenhandel is er in allerlei vormen: van illegale

handel in organen tot uitbuiting in de tuinbouw en van slavenhandel door IS tot gedwongen prostitutie op de Wallen. In zeven colleges maken professionals kennis met de complexiteit van mensenhandel en wordt er aandacht besteed aan de relevantie voor het eigen werkveld. Zie ook www.che.nl

Iedereen kan slachtoffer worden van loverboy Op eo.nl/geloven geeft Simone Schoemaker, maatschappelijk werker bij Scharlaken Koord antwoord op vragen rond seksuele weerbaarheid. Onder andere beantwoordt ze de vraag: hoe kun je als ouders

10

De Oogst

je kinderen helpen om (seksueel) weerbaar te worden?

Gebruik om het artikel te vinden de zoekterm ‘loverboy’ of kijk op www.scharlakenkoord.nl

Kerstfeest 2016 Om alvast te noteren, dit jaar vindt onze kerstviering plaats op vrijdagavond 16 december in de Noorderkerk in Amsterdam. Spreker is dit jaar onze algemeen directeur Gert Hutten. De muziek staat onder leiding van Ronald Koops.

De Bolderwagen zoekt twee rechterhanden en chauffeurs

Het is weer bijna zover! Zodra de eerste lentezon schijnt, trekt De Bewaarschool Amsterdam-Noord in met de Bolderwagen. Dat doen we om kinderen een waardevol programma én een leuke tijd te bieden.

De Bolderwagen is toe aan zijn tweejaarlijkse controlebeurt. Werkt alles nog goed? Zitten de schroeven vast genoeg? Hiervoor zijn we op zoek naar iemand met technisch inzicht én tijd om ons vrijwillig hierbij te helpen.

Daarnaast zoeken we een chauffeur

Vacatures Scharlaken Koord Scharlaken Koord is dringend op zoek naar ‘maatjes’ in de regio Amsterdam en Haarlem, vrijwilligers straatwerk (Bulgaars, Roemeens of Hongaars sprekend) en vrijwilligers voor Second Step op dinsdag (eventueel om de week).

Ook is er een vacature maatschappelijk werk voor 28 uur in verband met zwangerschapsverlof (maart tot en met oktober).

Kijk voor meer informatie over vacatures op de website.

voor in onze chauffeurspool. Op de dinsdagmiddag in april tot en met september halen en brengen deze chauffeurs om de beurt de Bolderwagen.

Meer weten? Kijk dan op debewaarschool.nl of bel naar 020-3446310 en vraag naar Mieke Honing (project­ coördinator De Bewaarschool).

Shelter De website van de Shelters is nu beschikbaar in acht talen. Neem een kijkje op shelterhostelamsterdam. com en boek eens een nachtje weg in Amsterdam.

De eerste maand van dit jaar was de bezettingsgraad in de hostels hoger dan ooit.

Dat betekent veel kansen om het Evangelie te delen. Twee mensen besloten Jezus te willen volgen. Aan God alle dank en eer!

Komend voorjaar willen we de binnentuinen van beide Shelters aanpakken. We zouden graag willen samenwerken met een hoveniersbedrijf uit de achterban.

Neem contact op met jacob@ shelterhostelamsterdam.com

Mailen kan natuurlijk ook: miekehoning@debewaarschool.nl.

Gidsen gezocht!

Woon je in of in de buurt van Amsterdam, heb je een passie voor God, geschiedenis en verhalen vertellen en voel je je verbonden met Tot Heil des Volks? Dan is misschien een oproepbaan als gids bij de Wandelende Tak iets voor jou.

Kijk voor meer informatie op ontmoetamsterdamanders.nl Er staan inschrijfwandelingen gepland op 10 maart (Jordaanwandeling) en 25 maart (Projectwandeling). Op zaterdag 2 april kunt u onder leiding van Matthijs Hoogenboom een voorjaarsgrachtenwandeling doen. Informatie en opgave via de website.

De Oogst

11

thema

Lilian Madern

De kramp van geestelijk perfectionisme Mensen die de ultieme perfectie nastreven zijn natuurlijk een beetje vreemd. Perfectie bestaat immers niet. Die mensen kennen vast niet de liefde van God, toch? Dat is volgens Lilian Madern wel een erg snelle conclusie. Wat als perfectionisme leidt tot een psychische aandoening waar je niet zelf voor gekozen hebt? Hieronder haar eerlijke verhaal.

Ik ben christen en heb last van extreem perfectionisme. Ik leg mezelf altijd een hoop regels op. Ik maak van dingen waarvan ik zou kunnen genieten, zware lasten. Vooral op het gebied van carrière leg ik de lat hoog voor mezelf. Ik moest op een gegeven moment opiniemaker zijn, een topjournalist, zendeling, politicus, theoloog, een talenwonder en iemand die tachtig uur in de week werkt. Ik vrees dat ik aan tachtig uur in de week nog niet genoeg zou hebben om al die dingen te kunnen doen.

‘Ik ben christen en heb last van extreem perfectionisme’ De farizeeër Perfectionisme heeft invloed op alle aspecten van het leven, dus ook op het geloof. Als jongvolwassene ben ik in een stroming binnen het christendom terecht gekomen waar sterk de nadruk ligt op wedergeboorte en heiliging.

Het sprak me in de eerste plaats erg aan. Ik denk erg zwart-wit en een radicale boodschap sloot daar goed bij aan. Toch ben ik er ontzettend mee aan de haal gegaan.

De overtuiging dat er veel ‘naamchristenen’ zijn, maakte dat ik aan ieders geloof ging twijfelen, ook aan dat van familieleden. Thuis werd ik gekscherend de farizeeër genoemd en eerlijk gezegd was ik dat ook. Ik luisterde ontzettend veel preken van radicale sprekers die benadrukten dat we moesten onderzoeken of we wel echt van Christus waren. Ik dacht altijd erg negatief over mezelf en ging door dit soort boodschappen twijfelen aan mijn eigen geloof. Het heeft ertoe geleid dat ik meerdere keren ‘bekeerd’ ben en mijn oude ‘bekeringen’ afdeed als misleiding van de duivel.

12

De Oogst

In mijn radicaliteit werd ik steeds meer een geestelijke perfectionist. Heiliging betekent zelfverloochening en uiteindelijk: minder zondigen. Het moest ook nog allemaal van harte gaan. Als je de Geest in je hebt, wil je immers Gods wil doen. Ik moet zeggen dat het me vaak tegenstond, want ik zag een leven voor me waarin je niks meer zelf te kiezen had. Krampachtig beleed ik mijn zonden.

‘Thuis werd ik gekscherend de farizeeër genoemd en eerlijk gezegd was ik dat ook’ Het beeld van de brede en smalle weg stond me helder voor ogen. Ik was bang dat als ik een bepaald tv-programma keek, ik op de brede weg zou belanden en het eeuwig voor mij voorbij zou zijn. De boodschap dat er in de laatste dagen een grote groep mensen afvallig zou worden, boezemde me grote angst in.

‘Weest niet bevreesd’ Ik dacht een soort perfecte christen te kunnen worden.

Natuurlijk kon ik daar niet aan voldoen en deed ik mij anders voor. Ik vertelde bijvoorbeeld niemand dat ik naar seculiere popmuziek luisterde. Het contact met de realiteit raakte ik kwijt. Van binnen had ik veel last van angsten en depressieve gevoelens. Dit kon ik echter niet delen met anderen. Hoe kan je immers in vredesnaam last hebben van angsten als christen? ‘Weest niet bevreesd’, het staat zo vaak in de Bijbel. Er moest wel iets heel erg mis zijn in mijn ‘heiligingsproces’ dat ik de angsten in mijn leven niet kon overwinnen. Ik dacht dat ik als ik maar meer zou bidden en vertrouwen op God het beter zou gaan. Ik was in de veronderstelling dat je als christen een succesverhaal

‘Perfectionisme heeft invloed op alle aspecten van het leven, dus ook op het geloof’

moest hebben. ‘Ik was verslaafd, maar toen kwam Jezus en Hij redde mij’. Hoe vaak horen we niet dat soort getuigenissen, maar ik had die ervaring niet. Ik kwam in conflict met wie ik was en wie ik moest zijn van mezelf.

Op mijn 22ste ging ik in Amsterdam wonen voor een vervolgstudie. Daar stopte ik algauw mee en ik voelde me doodongelukkig. Ik kwam bij een christelijke coach terecht, van wie ik veel heb geleerd. Hij vertelde mij dat we als mensen gewoon niet om kunnen gaan met de gebrokenheid van de schepping. We praten dus over genezing, heiliging en bevrijding, maar de realiteit is dat het leven soms ontzettend zwaar is en dat wij als mensen hopeloos falen. Altijd zijn er weer mensen die nieuwe voorwaarden verbinden aan het geloof. Je bent pas echt christen als je een bekeringservaring hebt, als je de gaven van de Heilige Geest hebt, als je heilig leeft en vul verder maar in. Kennelijk is genade alleen niet voldoende en vinden we dat een te simpele boodschap. De opmerkingen van de coach zetten mij aan het denken. Ik ging opeens inzien hoe hypocriet we als christen kunnen zijn. We zijn echt geen haar beter dan mensen die niet geloven. Echt niet! Ik ging ook inzien dat de Bijbel geen boek is over mensen die allemaal zo vroom en heilig leven; integendeel, ze maakten er vaak een potje van. Langzaamaan kon ik mijn masker van de perfecte christen afzetten.

Vragen en twijfels Ik heb lang met het vingertje gewezen, anderen de les zitten lezen. Er zit nog steeds wel een beetje een prediker in me, maar ik ben minder stellig geworden. En dat is best wel eng, want ik dacht altijd: hoe radicaler, hoe beter. In Amsterdam leerde ik echt na te denken over mijn geloof

en meer mezelf te zijn. Ik durf nu te laten zien dat ik als christen ook mijn vragen en twijfels heb. Ik moet bekennen dat de angst om eeuwig verloren te zijn mij nog steeds weleens aanvliegt. Ik probeer me dan te bedenken dat God groter is dan mijn angst en perfectionisme. Mijn geloof is geen succesverhaal. Ik durf ook niet meer te zeggen: toen en toen ben ik bekeerd. Daarvoor zijn het teveel verwarrende ervaringen. Gelukkig gaat het niet om onze ervaring, maar om de verzoening die Jezus voor ons heeft volbracht.

‘De kunst is niet om overal maar van bevrijd te worden, maar in je moeilijkheden te vertrouwen op God’ Ik verwacht niet dat God mij gaat ‘bevrijden’ van mijn perfectionisme. Het is een persoonlijkheidstrek die er diep in zit. Het hoeft ook niet, zolang ik er maar mee kan leven. De kunst is niet om overal maar van bevrijd te worden, maar in je moeilijkheden te vertrouwen op God. Het afgelopen jaar heb ik hulp gehad bij het stellen van minder hoge eisen aan mezelf. Ik ben milder voor mezelf geworden. Ik heb veel aan het Bijbelboek Prediker waarin ‘genieten’ zo centraal staat. Kennelijk vind God het belangrijk dat wij dat doen! En als ik die angst weer voel, denk ik aan mijn belijdenistekst: ‘Want uit genade bent u zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit u, het is de gave van God, opdat het zal zijn zoals geschreven staat: Wie roemt, laat hij roemen in de Here’(Efeze 2:8 en 1 Korintiërs 1:31). Leven van genade, ik denk dat ik mijn hele leven nodig heb om dat te leren. ◄ De Oogst

13

thema

Samenleving / Jaap Spaans

‘Gezichtskenmerken worden eerst vastgelegd door een registratieprocedure waarbij de gezichtskenmerken worden gemeten. Ook kerken in Europa en Azië overwegen het systeem in te voeren.’

14

De Oogst

Biometrische gezichtsherkenning in de kerk: de toekomst?

Steeds afhankelijker van technologie De computerisering van de samenleving biedt veel voorde­ len. Er zijn echter ook zwaarwegende nadelen: we worden steeds afhankelijker van deze technologie en dat geldt ook voor kerken en christelijke organisaties. Een nieuw feno­ meen dient zich aan: gezichtsherkenning in de kerk.

den daarvan zijn de mondiale groei van de mobiliteit en de identificatie van vluchtelingenstromen aan de grenzen. Bij een eerste registratie van asielzoekers moeten volgens Europese richtlijnen digitale vingerafdrukken worden gemaakt, die worden opgenomen in een volgsysteem. Ook door de sterke toename van cybercriminaliteit groeit de behoefte aan betrouwbare identificatie. Dat kerken in de VS overwegen gezichtsherkenning te introduceren, heeft volgens mij niet alleen te maken met efficiëntie.

Komt Big Brother in de kerk? Met deze vraag opende de Washington Post op 24 juli 2015 een publicatie. Een leverancier ontwikkelde software om kerkgangers te registreren. Gekozen is voor biometrische gezichtsherkenning. Met slimme camera’s worden de gezichten van kerkgangers gemeten en vergeleken met gegevens in een databank. De gezichtskenmerken worden eerst vastgelegd door een registratieprocedure (enrollment), waarbij de gezichtskenmerken worden gemeten, ervan uitgaande dat de gezichtsherkenningsprocedure plaats zal vinden bij de ingang(en) van de kerk. De identificatie kan worden gekoppeld aan een registratienummer en eventueel andere computersystemen. In groter verband kan nummeridentificatie als ‘zoeksleutel’ fungeren om persoonsgegevens te verzamelen. Ook kerken in Europa en Azië overwegen het systeem in te voeren. Een kritische kanttekening is op zijn plaats.

‘De samenleving is de afgelopen decennia ook complexer geworden, waardoor de behoefte aan betrouwbare identificatie is toegenomen’

Veiligheid of efficiëntie Biometrische identificatie houdt in dat unieke lichaamskenmerken als vingerpatronen, de stem, DNA of gezichtskenmerken worden gebruikt voor identificatie. Bij de invoering van biometrische identificatiesystemen was er veel weerstand, maar die is de laatste jaren afgenomen.

Biometrie wordt nu op grote schaal toegepast en we zijn eraan gewend geraakt. De samenleving is de afgelopen decennia ook complexer geworden, waardoor de behoefte aan betrouwbare identificatie is toegenomen. Voorbeel-

Controle op trouwe kerkgang zoals in enige publicaties werd gesuggereerd zal, hoe belangrijk ook, niet het enige argument zijn. De ervaring leert dat bij dergelijke investeringen ook afwegingen meespelen als veiligheid en risicoanalyses. De afgelopen jaren waren er in de VS diverse fatale schietincidenten en aanslagen in scholen, publieke gebouwen en kerken. Door de liberale wapenwetgeving en het grondwettelijke recht op zelfverdediging, beschikken veel Amerikanen over vuurwapens. De forensische praktijk leert, dat een grote beschikbaarheid De Oogst

15

van ­vuurwapens leidt tot meer gebruik. Ook in Europa verandert de situatie snel als gevolg van de recente aanslagen in Parijs en het permanente hoge dreigingsniveau in veel landen.

Ethische dilemma’s Het was in 1999 dat de Registratiekamer, een van de rechtsvoorgangers van de huidige Autoriteit Persoonsgegeven (sinds 1 januari 2016), de verkenningsstudie ‘At Face Value’ publiceerde. Daarin werd de toekomstige invloed van biometrie geschetst. Onze overheid besefte dat er een ingrijpende ontwikkeling op komst was en nam in mei 2000 het initiatief voor een Publiek Debat Biometrie.

Ik was daarvoor door de Registratiekamer uitgenodigd.

Tijdens het debat passeerden de voordelen van biometrie uitgebreid de revue, maar werden ook zwaarwegende nadelen belicht. Die gelden nog steeds. Zo kan stemherkenning als identificatiesysteem ook worden gebruikt om iemands emoties of gemoedstoestand te meten. Identificatie door DNA-onderzoek heeft de afgelopen jaren bijgedragen aan de oplossing van misdrijven, maar DNA kan ook inzicht geven in gevoelige informatie, bijvoorbeeld over ras en gezondheid. Belangrijk punt van zorg tijdens het debat was dat bepaalde biometrische kenmerken kunnen worden gemeten, zonder dat betrokkenen ervan op de hoogte zijn. Stem- en gezichtsherkenningssystemen vallen daaronder. Een belangrijke conclusie was, dat opslag van biometrische gegevens noodzakelijk moet zijn in relatie tot het doel, de zogenaamde doelbinding naar artikel 7 van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Ik stel met nadruk dat het om de situatie in Nederland gaat, maar wel binnen de context van een mondiale ontwikkeling.

De risico’s van een centrale opslag van biometrische gegevens werden al in 2000 onderkend, maar toen was er amper sprake van grootschalige computercriminaliteit.

In de jaren die volgden is er door gezaghebbende adviesinstanties als het Rathenau Instituut en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR), gewezen op mogelijke risico’s en ethische aspecten van biometrie.

Het spanningsveld tussen bescherming van de persoonlijke levenssfeer (privacy) en persoonsregistratie zal de komende jaren toenemen. Dat is een voldongen feit gelet op de grote behoefte aan controle en veiligheid.

‘Het spanningsveld tussen bescherming van de persoonlijke levenssfeer (privacy) en persoonsregistratie zal de komende jaren toenemen’ Dat de maakbare samenleving er ondanks de technologische vooruitgang niet stabieler op wordt, zou ons aan het denken moeten zetten. Naast positieve reacties, waren er ook kritische geluiden. Volgens een van de critici moeten we privacy garanderen op plaatsen waar God wordt aanbeden. Ik deel die mening, ondanks het dilemma. De Bijbel leert dat we leven in een door de zondeval gebroken schepping. De mensheid worstelt met een moreel probleem. Veel burgers zijn bezorgd dat het huidige systeem uitmondt in een controlestaat met autoritair leiderschap, zoals beschreven in Openbaring 13. Ik begrijp die zorg. Aan ons de opdracht om in alle wijsheid met deze ontwikkelingen om te gaan, ons christelijk getuigenis volhardend uit te dragen in woord en daad en te leven vanuit de verwachting van Zijn wederkomst. ◄

‘Als een centraal databestand met biometrische gegevens wordt gehackt, is de schade niet te overzien’ Zelf heb ik er diverse publicaties aan gewijd (zie ook kader). Met de huidige kennis weten we dat bestanden kunnen worden gehackt: een grensoverschrijdend probleem.

Bestanden zijn niet optimaal te beveiligen. Als een centraal databestand met biometrische gegevens wordt gehackt, is de schade niet te overzien. Gevoelige informatie kan in handen komen van criminelen, buitenlandse mogendheden of andere belanghebbenden. Identiteitsfraude dat voorkomen had moeten worden, kan er juist door in de hand worden gewerkt. In 2011 was het een van de redenen dat de Tweede Kamer tegen een centrale opslag van biometrische gegevens stemde. Toch werd in 2014 de Vreemdelingenwet aangepast en is centrale opslag van biometrische gegevens toegestaan voor volgsystemen in de vreemdelingenketen. Een actueel onderwerp dus.

16

De Oogst

Verder lezen?

• Trouw, 22 juni 2015. ‘Kerken houden via gezichtsherkenning bij wie dienst bezoekt’ • At Face Value. On biometrical identification and privacy. De Registratiekamer en TNO, 1999 • Biometrische identificatie. Digitaal Brandmerk?

Jaap Spaans. Oogstpublicaties, 2002 • Van Privacyparadijs tot controlestaat? Rathenau Instituut, 2007 • Het biometrische paspoort in Nederland. Crash of zachte landing? WRR, 2010 • De Volkskrant, 3 februari 2011 ‘Kamermeerderheid is tegen opslag van vingerafdrukken’.

Christenvervolging / Filip Uijl

Vreugde in de cel Vervolging, opgesloten worden in een gevangenis is lang niet altijd een slechte ervaring, vindt evangelist Viktor Kandyba. Hij werd opgepakt omdat hij anderen vertelde over God. ‘Het is in mijn land verboden openlijk te spreken over God, maar in de gevangenis kreeg ik alle ruimte.’

God stuurt Zijn knechten en kinderen soms naar plaatsen waarvan ze voorheen niet wisten wat ze er te zoeken hadden. Paulus maakte dat mee. Hij werd in de nacht door God geroepen om naar Macedonië te gaan. Toen hij op weg ging, werd hij gevangen genomen in de stad Filippi.

Daar moest hij zijn! Want er was een man die tot geloof zou komen: de cipier van de gevangenis.

‘In veel kerken wordt slechter geluisterd als in deze gevangenis’ De Here God werkt soms nog op dezelfde manier. Broeder Viktor Kandyba is een evangelist in hart en nieren. Hij spreekt vrijmoedig over God en verlangt ernaar om met mensen te spreken over hun leven, hun ziel.

Hij wil niets liever dan dat mensen de Here Jezus leren kennen als hun Zaligmaker, want zonder Hem gaan ze verloren. In Kazachstan, het land waar Viktor woont, loop je dan altijd risico. Sinds 2011 is het verboden om te evangeliseren en met mensen over God te spreken. Daardoor laat Viktor zich niet van de kaart brengen. Hij weet zich van God geroepen om met mensen te spreken over de belangrijkste dingen van het leven.

Om die reden is Viktor in 2014 beboet. Deze boete weigert hij te betalen en een tijd later moet hij voor de rechter komen en die legt hem

Viktor Kandyba: ‘God wil soms Zijn Naam op een wonderlijke manier verheerlijken door hen die Hem liefhebben te leiden naar een plaats van beproeving.’ Foto: Friedensstimme

tien dagen celstraf op. Aanvankelijk is Viktor daar niet blij mee, hij ziet er erg tegenop. Aan de andere kant vertrouwt hij er op dat God bij hem zal zijn.

‘Het leven in een gevangenis is een wereld op zich. Het is een samenraapsel van ellende. Daar zijn veel verloren mensen, hun leven is gebroken. Toen ik daar kwam en de verhalen hoorde en in de ogen van de mensen keek, bad ik: “Here help mij.” Ik wist werkelijk niet hoe ik gesprekken moest beginnen met deze mensen, maar God stuurde hen naar me toe. Ze begonnen vragen te stellen en ik antwoordde. Ik vertelde hen over Jezus, die gekomen is om te zoeken en zalig te maken wat verloren is. Walodja, een man die een vreselijk leven achter zich heeft, begon te huilen van ontroering. Toen ik na tien dagen weer naar huis

mocht, smeekte hij me voor hem te bidden. In die tien dagen cel heb ik een gemeente gehad die met veel aandacht en eerbied luisterde naar wat ik tegen hen zei. In veel kerken wordt slechter geluisterd als in deze gevangenis. Ik ben God heel dankbaar dat ik in deze gevangenis mocht verblijven en ik geloof dat Hij me in deze cel gebracht heeft. Het is in mijn land verboden openlijk te spreken over God, maar in de gevangenis kreeg ik alle ruimte. Hoe wonderlijk leidde God mijn weg.’

Vervolging, opgesloten worden in een gevangenis is lang niet altijd een slechte ervaring. Uiteraard zijn er ook voorbeelden van bitter lijden, maar God wil soms Zijn Naam op een wonderlijke manier verheerlijken door hen die Hem liefhebben te leiden naar een plaats van beproeving. ◄ De Oogst

17

dichtbij

Ronald Koops

Wonen in een leefgemeenschap

Bérgen was en heel veel liefde Sommige jongeren kiezen er bewust voor: leven in een leef­ gemeenschap. Maar hoe is dat? We kijken binnen bij de inter­nationale leefgemeenschap van Shelter City en Shelter Jordan. ‘Wat het verschil is met een gewoon gezin? Ik zou het anders willen zeggen: dit ís mijn gezin!’

Amsterdam, een donderdag in februari, iets over tienen.

De regen druilt zachtjes uit de hemel en het is maar grijs in de Jordaan. Niet veel mensen wagen zich op straat en degene die de forse motregen wel trotseren, zijn gewapend met een paraplu en lopen met haastige tred door de smalle straten. Samen met fotografe Margriet Alblas en mijn paraplu sta ik voor de voordeur van de leefgemeen-

‘Houseparent’ Hans houdt een Bijbelstudie over vertrouwen op God en luisteren naar Hem. Let ook op de prachtige tekst op de muur!

18

De Oogst

schap. We willen net aanbellen als boven ons een schuifraam opengaat in het oude pand – één van de vroegere bewaarscholen van Tot Heil des Volks. Een jongedame van achttien kijkt ons in pyjama lachend aan. ‘Hi guys, you are from “De Oogst”? Come inside, it’s raining outside!’

‘Met 36 jonge mensen valt het niet altijd mee om het netjes te houden’ Binnen is niet alleen de temperatuur een stuk aangenamer, ook het welkom is meer dan warm. Boven aan de trap wacht – jawel, op zijn sokken – Hans de Boer ons op. Achter hem staat een volle schoenenkast en ook op de grond ligt een berg schoenen. ‘Let vooral niet op de rommel’, verontschuldigt hij zich lachend. ‘Met 36 jonge mensen uit allerlei delen van de wereld in een leefgemeenschap, valt het niet altijd mee om het netjes te houden.’ ‘Maar er zal toch enige structuur zijn?’, vraag ik voorzichtig. Hans lacht. ‘Jazeker! We werken met roosters en een heldere structuur. Maar het belangrijkste is de positieve sfeer. We geven elkaar complimenten, maar spreken elkaar ook aan op dingen die niet helemaal goed gaan. Maar kom even mee’, zegt hij gastvrij, ‘dan kunnen jullie gezellig mee-ontbijten.’

De gemeenschappelijke huiskamer van De Shelter.

Wat opvalt is de positieve en ontspannen sfeer fotografie: Margriet Alblas

Prima plan natuurlijk en na een korte voorstelronde genieten we van een niet bepaald Hollands ontbijt: een toast met gesmolten kaas, een brownie en een flinke mok koffie. Ik zit naast David (19) uit Duitsland. Wat brengt hem hier in hartje Amsterdam? ‘Ik was klaar met mijn middelbare school en ik had het verlangen om het Evangelie te delen, maar ook om praktisch bezig te zijn. Dus vandaar dat ik hier een jaar als vrijwilliger werk en woon.’

En daarna? Hij neemt een slok koffie. Dan: ‘Dat probeer ik dit jaar uit te zoeken. Tegelijkertijd wil ik niet alleen maar met de toekomst bezig zijn, mijn focus ligt ook op het hier en nu: de gemeenschap en het evangelisatiewerk.’

Huisregels Nadat we nog even verder gepraat hebben, neemt Hans het woord om wat ‘huishoudelijke mededelingen’ te communiceren met de stafleden. Eén daarvan is samen te vatten met het kopje ‘gebonk op de trap’ – hoe herkenbaar. Hans, in de voertaal Engels: ‘Willen jullie proberen om na tien uur ’s avonds zachtjes op de trap te lopen?

Andere mensen hebben daar last van, dus probeer er rekening mee te houden. We zijn mensen, geen olifanten…’

Een lachsalvo volgt. ‘En dan nog iets’, zegt Hans, zelf ook lachend, ‘dit is keukenrol…’ Hij houdt een rol keukenrol omhoog. ‘Dit is dus géén wc-papier en dat wil ik dus ook niet in de wc zien, want het lost niet op en kan voor ontstoppingen zorgen. Dus please, help me out en gebruik alleen wc-papier in het toilet. Voor degenen die het niet weten: wc-papier is twee keer zo klein als keukenrol…’

‘Oooh!’, zegt één van de aanwezigen quasi onnozel. ‘Now I understand!’ En opnieuw wordt er gelachen.

‘In Nederland draait het vaak om de mooie buitenkant, maar hier zijn jongeren veel meer bezig met hoe ze zich voelen’

Molly uit de VS: ‘Ik word op deze plek uitgedaagd om te groeien met God.’

Geestelijke focus De ontspannen en positieve sfeer is een kenmerk van de leefgemeenschap, vertellen Hans en Marlies even later als we rustig even praten op de bank, nadat we samen met de groep een tijd van aanbidding en overdenking De Oogst

19

Er is regelmatig tijd voor samen zingen, bidden en Bijbelstudie in The Shelter. Met zoveel nationaliteiten gebeurt dat allemaal in het Engels.

hebben gehad. Terwijl wij verder praten, is de groep in small groups uiteen gegaan voor Bijbelstudie. Hans: ‘Als het hier goed loopt, dan merken we dat in de Shelter. Er zijn hier gemiddeld iets meer dan dertig jongelui, als je niet uitkijkt verandert dat al snel in een soort studentenflat, waar het vooral gezellig en vrijblijvend is, maar dat kan de geestelijke focus vervagen en dat willen we niet.

Hoe houd je de focus dan scherp?

Marlies: ‘We werken hier vooral vanuit een relatie met de stafleden. De dingen die we organiseren zijn alleen geestelijke activiteiten zoals aanbidding en gebedsavonden, naast de small groups. De gezellige activiteiten organiseren we niet, die gebeuren gewoon vanzelf.

We zien onszelf als geestelijke ouders die de jongelui helpen en ondersteunen in hun relatie met God. En die focus proberen we iedere keer vast te houden in de community.’

‘Ze zijn allemaal bezig om hun identiteit te ontdekken én hun positie in Christus’ Welke veranderingen zien jullie vaak?

Hans: ‘Ze zijn allemaal bezig om hun identiteit te ontdekken én hun positie in Christus. Dat kan heel confronterend zijn, omdat ze allemaal de neiging hebben om hun geestelijk leven met anderen te vergelijken. Maar hoe langer ze met elkaar omgaan, hoe meer ze de ander leren kennen, ook in de dingen waarin deze persoon worstelt.

Ze praten daar samen over en groeien in geloof en in wie ze zijn, dat gaat hier versneld!’

Wat is de kracht van een christelijke leefgemeenschap?

Marlies: ‘De kracht van onze community is dat iedereen

20

De Oogst

zichzelf mag zijn en dat we elkaar accepteren zoals we zijn, ondanks dat we uit verschillende landen, achtergronden en kerken komen. We zijn hier allemaal om Jezus liefde uit te dragen naar de wereld! In Johannes 17:21 staat: “Want door onze eenheid en liefde voor elkaar zal de wereld zien wie Jezus is.” Dit is onze visie voor de leefgemeenschap.’

Hans knikt instemmend. ‘Inderdaad. En daarbij: door de liefde die we voor elkaar hebben, zien andere mensen dat wij bij Christus horen. Vorige maand is er een gast tot geloof gekomen en hij begon met het observeren van ons team. Achteraf zei hij: “De manier waarop jullie met elkaar omgaan, de onderlinge liefde, is niet normaal! Wat is dat? Dat wil ik ook!” Daarna zijn een aantal stafleden met hem in gesprek gegaan en hebben we hem uiteindelijk tot Christus mogen leiden. Gaaf toch?!’

Groeien in geloof Mensen tot Christus leiden, dat is ook de passie van Molly (24) uit Californië. Vindt ze dat makkelijk? Zeker niet!

‘Maar dat geeft niet, want ik word op deze plek uitgedaagd om te groeien met God en ik vind het belangrijk om voor iets te werken dat zo belangrijk is. Je ziet zoveel mensen zover zonder Jezus en Jezus geeft mij vrede, waarom zou ik dat niet delen? En ja, zoals gezegd: dat is in het begin best moeilijk. Maar ik heb geleerd dat God mij meer vertrouwd dan ikzelf. Je moet alleen wel uit je comfort zone komen. Ik zou niet groeien als ik hier niet was. En er zijn gasten uit de shelters die willen horen wat je zegt.’

Hans en Marlies in gesprek met de stafleden.

‘Door de liefde die we voor elkaar hebben, zien andere mensen dat wij bij Christus horen’ Ook Judith (18) uit Duitsland woont hier een jaar. Mist ze haar familie niet? ‘Aan de ene kant wel, aan de andere kant: dit ís mijn familie! Ik voel me hier erg thuis: er is altijd wat gaande en er is altijd wel iemand die je begrijpt. Het is heel mooi om elkaar te bemoedigen en te motiveren in het geloof.’ De belangrijkste les die ze geleerd heeft: leven met mensen uit andere culturen: ‘Je ziet dan dat het christelijk geloof ook anders beleefd kan worden, dat is heel leerzaam en verrijkend voor mijn geloofsleven. Ik zou tegen iedereen willen zeggen: als je wilt groeien in je geloof en in je persoonlijkheid, dan moet je zéker een jaar van je leven investeren bij onze leefgemeenschap. Echt, doen!’ ◄

Kom naar Amsterdam!

Beleef zending in eigen land. Werk in ons christelijk hostel, ontmoet andere culturen, deel je geloof, groei in je relatie met God en woon in ons community huis. Interesse?

Ga naar www.youthhostelministry.org/nl/ Een berg schoenen!

De Oogst

21

Bijbelstudie / Gert Hutten

Wees volmaakt!

In Trouw (4 februari) schreef Naema Tahir een prachtige column over ‘De verstikkende cultuur van altijd maar de beste willen zijn’. Ze beschrijft hoe de ene topkok besluit om te stoppen met zijn toprestaurant en hoe de ander zelfmoord pleegde. Ze zijn bezweken onder het altijd maar de beste moeten zijn. Het moet steeds mooier, beter, langer, dieper, groter en harder en wat doet dat met mensen?

Het streven naar perfectie kom je bij christenen ook tegen. Natuurlijk: het zijn net gewone mensen. Het perfectionisme in de kerk is misschien wel gevaarlijker. Het is perfectionisme gedreven door geloof en met een geestelijk sausje.

Je moet heilig leven. Als je in God gelooft dan….Veel christenen zijn opgebrand en lopen zondags met hun tong op de schoenen de kerk uit. ‘Geloven schijnt te maken te hebben met rust, ik word steeds maar opgejaagd’. En het probleem wordt nog groter als je aan de ene kant vaak hoort hoe slecht je bent en aan de andere kant hoort welke perfectie God van je verwacht. Je ervaart een eindeloze kloof in je leven. Wat nu?

Gaan voor het beste Laten we luisteren naar Jezus. ‘Wees volmaakt zoals, zoals jullie hemelse Vader volmaakt is’ (Matteus 5: 48).

Volmaakt zijn, wie wil dat niet? Maar dit is toch niet realistisch? Het is al zo lastig. Voert Jezus de druk op?

Er zijn veel manieren om onder de radicaliteit van de Bergrede uit te komen. Jezus spreekt zo radicaal om ons te laten aanlopen tegen onze onmacht. Nu kunnen we niet anders dan het bij Hem zoeken. En je moet de Bergrede niet lezen als opdracht, maar als belofte. God gaat jou zo maken door zijn Geest. Hoe waar dit ongetwijfeld is, misschien kunnen we ook gewoon blij zijn dat Jezus gaat voor volmaaktheid. Hij is tenslotte zelf ook volmaakt. Ik ben blij dat Jezus gaat voor het beste. Hij levert geen half werk.

Hij heeft de passie om samen met mij en door zijn Geest te gaan voor het beste.

Wij zijn tevreden als we wat minder zondig doen, maar minder slecht is nog geen goed. Is een vader een betere vader als hij twee klappen geeft in plaats van vijf? Wij zoeken vaak de grenzen op. Tot hoever kunnen we gaan?

22

De Oogst

Jezus doet dat ook, maar dan de andere kant op. Voor hem is niets onmogelijk. Hij durft alles te vragen omdat hij nog veel meer geeft.

Gaan voor het volmaakte is niet vreemd. Stel je voor dat jouw arts niet zou gaan voor de honderd procent en een piloot al tevreden is als hij zestig procent van de veiligheidsvoorschriften nakomt. Ga jij dan nog vliegen?

Waarin volmaakt?

Waarin daagt Jezus ons uit om volmaakt te zijn? Lees Matteus 5: 38-48 maar. Verzet je niet tegen wie kwaad doet. Keer ook je linkerwang toe. Als iemand jouw broek wil, geef ook je jas. Loop maar twee kilometer mee. Geef.

Heb je vijanden lief (ja ook die IS-strijder). Volmaakte liefde gaat verder dan iemand liefhebben die jou liefheeft.

Hier kijk je God recht in zijn hart. De liefde die hij voor ons heeft, is niet afhankelijk van hoe wij handelen. Zijn liefde voor ons wordt niet groter als wij goed leven en ook niet kleiner als wij slecht leven. Hij houdt van ons omdat Hij liefde is.

Jezus leert dat we niet moeten strijden tegen mensen die iets verkeerds doen. Accepteer en heb lief. Zo leert hij ons een koninklijke manier van leven in een kapotte wereld.

Hij leert ons hoe te leven met gebrokenheid. Hij leert ons tot het uiterste te gaan om zo de spiraal van geweld te doorbreken. Eigenlijk leert Jezus ons om volmaakt te zijn in onze omgang met het onvolmaakte.

Hoe ziet God jou?

Hoe kijkt God eigenlijk naar ons? Ziet God ons als grote zondaars die er helemaal niets van bakken? God haat zonden en kan het niet aan zien dat wij door de zonden kapot gaan. Hij heeft er verdriet van als er veel dingen

zijn, zeg maar afgoden, die Hem wegdrukken. Maar allereerst ziet God jou zo: ’Jij bent zo kostbaar in mijn ogen, zo waardevol, en ik houd zoveel van je…’ (Jesaja 43: 4).

Als je in Jezus Christus gelooft als jouw Heer en Verlosser, kijkt God altijd naar jou via Christus. Hij ziet je als volmaakt. ‘Zo is dan wie in Christus is een nieuwe schepping: het oude is voorbijgegaan, zie, het nieuwe is gekomen’ (2 Korintiërs 5:17).

Als je in Jezus Christus gelooft, zul je ontdekken wie je ten diepste bent: een nieuwe schepping (2 Korinthiërs 5:17), een vriend van Jezus (Johannes 15:15), een kind van God (1 Johannes 3:1), een heilige (Efeziërs 1:1), iemand die tegen alles bestand is (Filippenzen 4:13).

Het antwoord op de vraag ‘Wie ben ik?’ bepaalt in hoge mate hoe jij je gedraagt. Als jij jezelf vooral ziet als een zondaar, dan zul jij je ook als zondaar gaan gedragen. Als je jezelf ziet als een nieuwe schepping, zul jij je ook steeds meer als een vernieuwd mens gaan gedragen. Je bent niet wat je doet, maar mag doen wie je bent.

Vlinders Een rups wordt een vlinder, maar een vlinder wordt nooit meer een rups. Soms lukt het een vlinder moeilijk om te vliegen omdat de vleugeltjes nat zijn geworden of zwaar door de modder. Zo hebben wij echt nog wel last van vuiligheid, maar je blijft een vlinder.

Hoe zie jij jezelf? De Bijbel schrijft over die vraag: zo moet u uzelf zien… (Romeinen 6:11). Denk aan uzelf… (6: 13). Het kan dat de zonde niet meer heerst (6: 12, 14). Je staat niet meer onder de wet, maar leeft onder de genade.

De perfecte wereld…

Iedere dag worden wij geconfronteerd met veel gebrokenheid. In onze projecten komen we vaak mensen tegen die stuk zitten en soms totaal aan de grond. Wat kun je dan enorm verlangen naar de volmaakte wereld. Juist het feit dat die volmaakte wereld komt, leert mij hier leven met gebrokenheid. Ik hoef niet te leven alsof iedere dag de laatste is en alles uit dit leven te halen. Dit leven is maar een begin. Ik mag leven alsof iedere dag de eerste is. ◄

Soms lukt het een vlinder moeilijk om te vliegen omdat de vleugeltjes nat zijn geworden of zwaar door de modder. Zo hebben wij echt nog wel last van vuiligheid, maar je blijft een vlinder.

De Oogst

23

Serie Stefan Paas / Matthijs Hoogenboom

Christelijke missie in een postchristelijke omgeving ‘Wie afstand doet van zending, amputeert het christelijk geloof’, schrijft Stefan Paas in het eerste hoofdstuk van ‘Vreemdelingen en priesters’. Om allerlei redenen kunnen missionaire activiteiten in een verdacht hoekje terecht komen.

Heel belangrijk is dat je intenties helder en oprecht zijn.

Letterlijk gehoord uit de mond van een lieve, gelovige, oudere dame: ‘Missionair? Ik kan het woord niet meer horen!’

Niet te vlug oordelen nu (dat deed ik namelijk wel toen ze het tegen me zei). Het is altijd goed om jezelf de vraag te stellen: hoe komt iemand tot zo’n uitspraak? Stefan Paas zet in het eerste hoofdstuk van zijn boek op een rij waar weerstand tegen het woord ‘missionair’ vandaan kan komen. Vaak wordt ‘missionair’ geassocieerd met ‘zieltjes winnen’. Toen ik eens aan een groep van een ROC had uitgelegd wat we bij Tot Heil des Volks doen, kreeg ik dit verwijt van één van de studenten. Ik heb mij toen gehaast om uit te leggen dat zieltjes winnen zeker niet onze bedoeling is. We willen oprecht naast de ander staan in zijn of haar nood, zoiets. Toch wringt er iets. Paas lost deze spanning op als hij schrijft: ‘Het menselijk leven is onuitroeibaar missionair van aard’. Iedereen die ergens van onder de indruk komt of geïnspireerd raakt, heeft de neiging hierover op zijn minst met anderen te praten. ‘Waarom zou iedere overheid, organisatie, bedrijf of privépersoon mogen proberen anderen te beïnvloeden en de kerk niet?’

Slechte verkopers Ik ben geen beste verkoper. Toen ik een tijdje in een boekwinkel werkte, werd dit nog eens bevestigd. Boekhandelaren hebben het niet makkelijk en met stapels boeken etaleren kom je er niet. Als verkoper moest ik de klant actief benaderen en de boeken aanprijzen. Ik vond dat vreselijk om te doen. De meeste boeken had ik niet gelezen. Het was gekunsteld en ik was bang dat de klant er direct doorheen zou prikken. Ik ben bang dat veel christenen missionair zijn net zo ervaren als een onhandige verkoper. Je vindt dat je het geloof moet aanprijzen en dus doe je dat – opgelegd of niet.

Zou dat misschien de oorzaak zijn van het evangelisatietoontje dat zoveel aversie oproept? En zou de aversie tegen zieltjes winnen, bij de mensen die met dit onhandige gedoe worden geconfronteerd, hier misschien uit voortkomen?

24

De Oogst

Vertrouwde vormen De mevrouw die een hekel had aan het woord missionair had daar weer hele andere redenen voor. Missionair stond voor haar gelijk aan oppervlakkig en activistisch.

Natuurlijk zag ze de noodzaak van zending, maar haar kerk was de hare niet meer door alle veranderingen.

Beetje bij beetje zag ze het vertrouwde verdwijnen. De kerk werd steeds meer aangepast aan de ongelovige die zich er ook thuis moest voelen. We hebben hier een erg gevoelig en een ingewikkeld probleem te pakken. In de hectiek van elke dag zijn de zondagse diensten een rustpunt. De vertrouwde vormen, of die er nu evangelisch of reformatorisch uitzien, maken dat je er thuiskomt. Ik heb er zelf best veel moeite mee gehad om dit los te laten.

Ik moest leren dat de kerk en de kerkdiensten niet van mij zijn. De vraag die je jezelf voortdurend moet stellen is: staat deze vertrouwde vorm mensen in de weg? En zo ja: is de vorm opgeefbaar? Ik kan dat op deze plaats niet verder inkleuren, daar is onze achterban te breed voor.

Het zou vast en zeker tot onvruchtbare discussies leiden.

En hoe belangrijk ook, ik vraag me af of dit het startpunt moet zijn. Ik bedoel of je kerk geschikt is om iemand die geïnteresseerd is mee te nemen. Als dat de insteek is van ieder missionair contact, is het de vraag wat centraal staat: mijn religie of die ander?

Oprechte interesse De leukste gesprekjes in mijn tijd als boekverkoper ontstonden als ik alles eventjes losliet. Dan kwam er tijd en ruimte voor een ongedwongen gesprekje met een klant. De openingszin had nooit te maken met een boek, maar meestal met het weer. Het grappige was dat zo’n gesprekje soms zomaar aansloot bij een boek dat ik had gelezen en waar ik enthousiast over was. En heel soms ging een klant dan met dat boek de deur uit. ‘Een missionaire religie zoekt contact met mensen die anders

Gespreksvragen: 1. Evangelisatie als zieltjes winnen – achter ons laten of niet?

2. Waar ben jij in evangelisatie het meest op gefocust: de opdracht, de ander of de boodschap? En waar zou je meer op kunnen/willen focussen?

denken en leven. En een werkelijk contact betekent dat je je openstelt voor andere mensen en culturen’, aldus Stefan Paas.

‘In een “respectvolle confrontatie” wordt de discussie over vormen vaak een stuk ­eenvoudiger’ Geen gladde verkooppraatjes dus, maar de klant als koning. Als ik het gevoel heb dat ik in het missionaire werk leegloop, ligt dat meestal aan dat ik de interesse in de ander ben kwijtgeraakt óf dat ik het Boek niet meer lees.

Het zou wel eens kunnen dat al te veel geconcentreerd zijn op de ‘grote opdracht’ leidt tot evangelisatiekramp.

Dan rest alleen maar het moeten en de trucjes. Oprechte interesse in de ander én echt enthousiasme over het Evangelie zouden wel eens de sleutels kunnen zijn tot ontspanning. Als je niet geeft om de ander, waarom zou je dan evangeliseren? Al te veel focus op missionair zijn, kan eenvoudig leven met de Bijbel in de weg staan. Dat had die mevrouw met haar aversie tegen het woord missionair toch wel goed door.

Intenties Een heel belangrijke vraag die je jezelf eens eerlijk zou kunnen stellen is: wat is mijn intentie in het contact met de ander? Ben je op het ‘zieltje’ van de ander uit? Stel jezelf dan de vraag waarin jouw evangelisatiemethode verschilt van die van een Jehova’s getuige. Pasgeleden stonden ze nog bij me aan de deur. Ze gingen recht op hun doel af: ‘Geloof je dat God je rust geven kan?’ Weet je wat ik dacht? Wie zegt dat ik onrustig ben? En als het al zo was, wat kan mijn onrust jou schelen? Je kent me niet eens! Gelukkig is er in missionair werk steeds meer aandacht voor relaties; maar dan nog ligt het gevaar op de loer dat de relatie een trucje is en daarmee ongelijkwaardig. ‘Zending kan en moet leiden tot wederzijds leren en ontvangen van elkaar’, schrijft Paas en: ‘Kan ons geloof verrijkt, gelouterd en verdiept worden door een respectvolle confrontatie met een niet-gelovende wereld?’ Weet je wat grappig is? In zo’n ‘respectvolle confrontatie’ wordt de discussie over vormen vaak een stuk eenvoudiger. Niet mee beginnen dus, dat komt nog wel. ◄ Dit is het tweede artikel in een serie over het boek ‘Vreemdelingen en Priesters – Christelijke missie in een postchristelijke omgeving’ van Stefan Paas (uitgeverij Boekencentrum). Volgende maand deel drie over de vraag of we in Nederland een opwekking kunnen en moeten verwachten.

Wilt u reageren of heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel? Reageren kan via info@deoogst.nl Graag komen wij in uw kerk langs om over dit onderwerp een interactieve avond te verzorgen!

De Oogst

25

thema

Bert Reinds

Opvoeden in een wereld van perfectie:

Echtheid is de basis!

We leven in een samenleving die jaagt naar perfectie en maak­ baarheid, vanuit een doorgeslagen autonomiebehoefte. Ofte­ wel: je bent wat je hebt of kunt. Maar een opvoeding die geba­ seerd is op hebben en kunnen, stimuleert een kind (en ouders) zich vooral te laten leiden door dat wat de omgeving belangrijk vindt te doen. Onecht leven wordt de vrucht. Er is meer nodig, namelijk aandacht voor het zijn: leven van binnenuit!

Dat opvoeden meer is dan het uitvoeren van een stappenplan, hebben de meeste ouders wel ontdekt: een gemiddelde opvoeding gaat gepaard met vallen en opstaan, balanceren tussen wenselijkheid en werkelijkheid. Het ene moment wil je je kinderen omhelzen en knuffelen, een volgend moment kun je ze wel achter het behang plakken! Herkenbaar? En wat een opluchting wanneer je bij een collega-opvoeder ontdekt dat het daar ook wel eens mis gaat. Het leven is niet maakbaar, en opvoeden kun je niet alleen: je hebt God daarbij nodig. Van Hem afhankelijk zijn, biedt hoop: ‘Als de Here het huis niet bouwt, tevergeefs zwoegen de bouwlieden daaraan’ (Psalm 127 vers 1). En je hebt elkaar nodig: ‘Door de veelheid van raadgevers komt iets tot stand’ (Spreuken 15:22).

Echtheid In onder meer Psalm 15:2a en Psalm 24:3-4 maakt de Hemelse Vader duidelijk dat echtheid de basis is van Zijn omgang met ons. Alleen dan is geestelijke groei mogelijk als we echt met Hem omgaan.

Echtheid betekent dat onze binnenkant (overleggingen van ons hart) en de buitenkant (woorden uit onze mond) met elkaar in harmonie moeten zijn (de Here welgevallig zijn). Het gaat bij de Hemelse Vader primair niet om dat je veel weet over Hem en veel doet voor Hem, maar dat je dicht bij de Hemelse Vader jezelf mag zijn! Als dat voor die relatie geldt, geldt dat zeker voor ons als aardse ouders naar onze kinderen. Kinderen groeien alleen gezond naar volwassenheid als echtheid het uitgangspunt in de omgang is! Kinderen hebben echte vaders en moeders nodig, in plaats van perfecte ouders of ouders die liefde geven in ruil voor gedrag of resultaat.

26

De Oogst

Echte ouders Echte ouders zijn onvoorwaardelijk, liefdevol en trouw in het tijd en aandacht geven aan hun kinderen, ook als het volgens hun agenda niet uitkomt. Dat betekent dat echte ouders meer te bieden hebben dan alleen quality time, ze willen beschikbaar zijn! Kinderen hebben namelijk naast geplande aandacht ook behoefte aan ongeorganiseerde aandacht. Denk maar aan de functie van het klaar zitten met de thee en een koekje wanneer de kinderen uit school komen. Het is een langetermijninvestering, want op een dag komt het balend uit school, na een slechte prestatie of omdat hij gepest is, en dan zit je er ook.

Echte ouders zijn daarnaast ook authentiek en autonoom, ze laten zich niet verrassen of overweldigen door de omgevingsdruk, maar hebben zelf een (opvoedings)idee. En in die lijn moedigen ze hun kinderen aan. Dit idee toetsen ze ook regelmatig op haalbaarheid, door er onder andere met collega-ouders over te praten.

Nog een kernmerk van echte ouders: ze zien hun kinderen niet als projecten waarmee ze kunnen scoren bij andere ouders. Wat andere ouders vinden is dan ook niet de norm, maar wat goed voor de ontwikkeling van het kind is, dat is hun norm.

Echte ouders durven kwetsbaar te zijn. Ze erkennen dat ze niet altijd en overal een oplossing voor hebben, maar ze blijven wel zoeken naar antwoorden, omdat ze verantwoordelijk willen zijn. Echte ouders zijn ouders die tegen hun kinderen zeggen: ‘Sorry, dat had ik fout!’ Wat geeft dat een ruimte aan het kind wanneer het ziet dat zijn ouders ook fouten maken. Het krijgt in deze sfeer de vrijheid ook fouten te mogen maken zonder afgestraft te worden.

Tenslotte erkennen echte ouders dat loslaten noodza-

Kinderen hebben echte vaders en moeders nodig, in plaats van perfecte ouders of ouders die liefde geven in ruil voor gedrag of resultaat.

kelijk is, dus ze beginnen er al vroeg mee. Dat betekent onder andere voor hen dat ze niets terugeisen van de kinderen, voor wat ze al die jaren in hun kinderen hebben geïnvesteerd. Echte ouders weten dat zij er voor de kinderen zijn en de kinderen niet voor hen. Een echte ouder houdt zich niet bezig met de vraag: wat moet mijn kind hebben en kunnen, maar in eerste instantie met de vraag: wie mag mijn kind zijn en worden naar Gods beeld?!

Doen Wanneer kinderen aan u zijn toevertrouwd, is het niet meer dan logisch dat u dat verlangen, wie mag uw kind zijn en worden, verweeft in het opvoeden.

Concreet betekent dit dat uw kind de gelegenheid krijgt, uiteraard begrensd, om zijn eigenheid (identiteit) te ontdekken en te ontwikkelen. Als hij iets moeilijk vindt of het anders wil, mag hij dat zeggen. Maar dat betekent niet dat hij altijd zijn zin krijgt. Met deze houding stimuleert u uw kind transparant te zijn. Dat wat het kind denkt en voelt, mag hij ook laten zien. Het kind wordt op deze wijze gestimuleerd om echt te zijn en open over zijn gevoelens te praten en kan daardoor zichzelf zijn.

In een wereld waar de gevolgen van de gebrokenheid in relaties zo voelbaar zijn, ontdek je steeds weer: ik ben niet ‘af’, maar in ontwikkeling! In deze houding ontdekt u dat het groeien nooit af is. Als het goed is leert u dat elke keer weer opnieuw. In verbondenheid optrekken maakt dat kinderen naar volwassenheid en hun ouders in volwassenheid groeien.

Cadeau Het unieke zichtbaar laten worden vraagt een reële kijk op de werkelijkheid van het (gezins)leven, de mogelijkheden van u als ouder, maar ook op die van het kind. Elkaar stimuleren in het echt-zijn, dat uw binnenkant klopt met uw buitenkant (en andersom), ook al is de praktijk van het echt zijn confronterend. Een open en echte houding maakt dat niet alleen gezinnen gezonder worden, maar onze samenleving ook. Het brengt ontspanning en rust in het gezin, want er hoeft niets gepresteerd te worden om geliefd en gewaardeerd te zijn. Het grootste cadeau wat u uw kind kunt geven is dat u laat zien dat u van ze geniet.

Mogen uw kinderen op uw echtheid rekenen? ◄

Bert Reinds (1960) is getrouwd met Willemien.

Ze hebben vijf zoons, drie schoondochters en vier kleinkinderen. Bert studeerde orthopedagogiek in Utrecht en heeft een eigen praktijk voor advies, coaching en hulpverlening. Hij publiceerde verschillende boeken, onder andere ‘Vader zijn met hart en handen’ en ‘We hebben allemaal wat.nl’.

Meer weten over Bert Reinds en zijn werk?

Ga naar www.wehebbenallemaalwat.nl en www.meandmyhouse.nl.

De Oogst

27

Het Onze Vader

Serie ‘Onze Vader’ / Jurjen ten Brinke en Theodoor Meedendorp

Het ‘Onze Vader’ is een gebed dat al eeuwen door verschillende ­christenen overal ter wereld gebeden wordt. Een diep inhoudelijk gebed, ons door Christus geleerd. De komende tijd staan we stil bij dit gebed. ‘Het is een gebed waar veel lessen in zitten.’

Bidden is voor mij toch wel een soort geheim, een mysterie. Ik vind het niet gemakkelijk en ben vast niet de enige. Zelfs de apostel Paulus zegt in Romeinen 8:26 ‘Want wij weten niet wat wij bidden zullen zoals het behoort’. Bekend is natuurlijk de vraag van Jezus’ discipelen in Lukas 11: ‘Here, leer ons bidden.’ En dan komt dat bekende ‘Onze Vader’.

Een gebed, waaraan je mogelijk ge-

28

De Oogst

wend bent geraakt, maar waar veel lessen in zitten.

Je plaats weten Of je nu christelijk bent opgevoed of niet, al lang christen bent of nog maar kort: voor veel mensen is het helemaal niet makkelijk om God Vader te noemen. In de vroege kerk gold dat ook. Er zijn voorbeelden bekend dat je pas het ‘Onze Vader’ mocht gaan

bidden na je doop. Calvijn en Luther zeggen dat als je God je Vader noemt, dat alleen kan als je bidt in Jezus’ Naam. Want hoe zou je een kind van de grote, Almachtige God kunnen zijn als je niet in Christus zou zijn aangenomen tot Zijn kind? Het is dus goed om te beseffen dat je in je gebed niet direct losbrandt naar God toe, maar dat je eerst opnieuw beseft wat je situatie is. Hoe je er (in Christus)

In de nieuwe Oogst-serie ‘Het Onze Vader’ staan Jurjen ten Brinke en Theodoor Meedendorp stil bij de verschillende onderdelen uit dit gebed dat Jezus ons zelf geleerd heeft.

Jurjen en Theodoor zijn beiden voorganger bij Hoop voor Noord, een missionaire kerk in Amsterdam-Noord. In deze Oogst deel één: ‘Onze Vader in de hemel, laat uw naam geheiligd worden’.

Oogst-serie ‘Het Onze Vader’ 1. Onze Vader in de hemel, laat uw naam geheiligd worden.

2. Laat uw koninkrijk komen en uw wil gedaan worden op aarde zoals in de hemel.

3. Geef ons vandaag het brood dat wij nodig hebben.

4. Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij hebben vergeven wie ons iets schuldig was.

5. En breng ons niet in beproeving, maar red ons uit de greep van het kwaad.

6. Want aan u behoort het koningschap, de macht en de majesteit tot in eeuwigheid. Amen.

voor staat. Wij hebben zelf het ‘recht’ niet om dit gebed te bidden, maar het hoort bij de heilige moed, het vieren van de pure genade en goedheid van de levende God. Het kan helpen om te bedenken dat je gebed in feite altijd een antwoord is op wat God tegen jou zegt, of jou doet ervaren.

Vertegenwoordigers We bidden of Gods naam geheiligd zal worden. Wat is dat precies? Dat is niet eens zo gemakkelijk, omdat we het woord ‘heiligen’ in onze taal nauwelijks gebruiken. Maar ook omdat je je kunt afvragen of dat überhaupt nodig is. God is toch al heilig?

Ja, in Zijn Persoon is God altijd heilig. Maar wij gebruiken Hem vaak onheilig. Als gedoopte christen heeft God Zijn Naam aan jou verbonden.

Daarmee vertegenwoordig je dus

een goede en heilige God en dus bidden we hier eigenlijk of God ons ervoor behoedt om de naam waarin we geroepen zijn oneer aan te doen.

‘Bidden van het Onze Vader hoort bij de heilige moed, het vieren van de pure genade en goedheid van de levende God’ We bidden of Hij ons kracht geeft om zelf goed en heilig te worden. En er is meer: we bidden hiermee óók dat Gods naam verheerlijkt wordt door alle volken, zoals Hij in ons leven groot geworden is. Het is een gebed of het geloof in God zich over heel de aarde mag verspreiden. Calvijn wijst erop dat onze ondankbaarheid of onze boosheid naar God Zijn heerlijkheid kan verduisteren. Met andere woorden: ondankbaar en onverschillig zijn naar God toe betekent dat wij nalatig zijn in het eren van Zijn Naam. Gods naam ‘heiligen’ is niet alleen goed leven ofzo, maar ook een hart vol dankbare vreugde naar Hem toe hebben. Ons verwonderen in het besef van wie Hij is.

Dáár bidden we dus om.

Vrij Al in het Oude Testament, lezen we een aantal keer een verwijzing naar de Vadernaam. In Exodus 4 bijvoorbeeld, als Mozes naar de Farao is gegaan om vrijheid voor het volk Israël te vragen: ‘Zo zegt de HEER: Israël is Mijn eerstgeboren zoon; daarom zeg Ik u: laat Mijn zoon gaan, opdat hij Mij diene.’

In het jodendom is het niet ongebruikelijk God ‘Vader’ te noemen.

Als Israël God ‘Vader’ noemde, dan betekende dit altijd dat het volk bleef hopen op vrijheid. De slaven in Egypte werden geroepen om zonen en dochters te zijn. Heel veel jaren zijn de Israëlieten verdrukt, ook later in de tijd van de ballingschap. Zelfs zo erg dat ze zich afvroegen of ze er nog wel toe deden en in het boek Jesaja vertwijfeld vragen: ‘Abraham kent ons niet, Israël kent ons niet’. Alle nationale hoop is verdwenen. En dan: ‘U bent toch onze Vader?’ Dus in het Oude Testament is het Vaderschap

van God verbonden aan vrijheid. Aan zoon en dochter zijn. Aan erfgenaam zijn. En geen knecht…of slaaf.

Intekenen op het koninkrijk Als Jezus zijn discipelen leert om God ‘Vader’ te noemen, dan zullen degenen die dit horen en doordenken begrijpen dat Jezus ons klaar wil maken voor een nieuwe ‘uittocht’ en ‘exodus’. Eindelijk worden we vrij gemaakt. En daarom is het woord ‘Vader’ in het gebed dat Jezus ons leert een teken van intimiteit en vertrouwdheid, maar óók van revolutie en van hoop. Toen Jezus dit zijn volgelingen leerde, zette Hij een heel belangrijke stap. Eigenlijk zei Hij: die vrijheid, die gaat nu komen, ik kom het Koninkrijk van God brengen! Zelf moest Hij de veiligheid van de woning van Zijn Vader verlaten om dit mogelijk te maken. In Gethsemane noemt Jezus God ook ‘Vader’ in de worsteling om Zijn leven te geven.

Als alles donker is roept Hij het als het ware uit: Vader, is dit de weg?

Neem deze beker van mij weg! Maar Hij noemt Vader óók Vader aan het kruis als Hij zegt: ‘Vader, in Uw handen beveel Ik mijn geest.’

‘God “Vader” noemen is een geloofsdaad, vol moed’ Dat lijkt me het ultieme voorbeeld.

Tot God roepen als je Vader in nood, het van Hem verwachten. En als de weg dan moeilijk is en anders loopt, zelfs voor je sterven durven zeggen: hier is mijn leven, Vader. Ik verlang naar de door U beloofde vrijheid.

Als je God je Vader noemt, dan laat je je leiden. Dan vertrouw je. En dat gaat heel ver. God ‘Vader’ noemen is een geloofsdaad, vol moed. Het is de prachtige mogelijkheid om met de Almachtige God te wandelen en zeggen: ‘hallo Pap’! En tegelijk is het de moed om te belijden: ‘Mag ik alstublieft ook een leerling van U zijn?’

Iemand zei: als je God Vader noemt, dan teken je in op het Koninkrijk van God. Want dat is wat Jezus bedoelde toen Hij ons dit gebed meegaf. Aan het eind van het Evangelie dat Johannes schreef, zegt Jezus tegen Zijn volgelingen: ‘Zoals de Vader Mij gezonden heeft, zo zend Ik ook jullie.’ (Joh. 20:21). ◄ De Oogst

29

Scharlaken koord

Simone Schoemaker

Dwangmatige perfectie bij prostituees:

De rauwe kant van ­gedwongen schoonheid

Het schoonheidsideaal overschrijdt soms alle grenzen. Zeker als prostituees gedwongen worden om hun lichaam operatief aan te passen, zodat ze nog meer klanten trekken. Een indringend artikel over de rauwe kant van schoonheid. Hulpverlener Simone Schoemaker: ‘Hoeveel belang er aan uiterlijk wordt gehecht, merken we als vrouwen besluiten uit de prostitutie te stappen.’

‘Ik ga elke week naar de kapper en de manicure, ook laat ik regelmatig botox spuiten en heb ik twee borstvergrotingen laten doen. Dat hoort gewoon bij mijn vak.’ Een uitspraak van een prostituee op de Wallen die al jaren achter het raam staat. Voor haar is het de normaalste zaak van de wereld om aan zich te laten sleutelen; haar lichaam is immers haar business? De kosten die daar mee gepaard gaan neemt ze graag voor lief, dit is wat ze zelf wil. Haar verhaal staat niet op zichzelf, schoonheid is belangrijk in de rosse buurten. Vrouwen doen er alles aan om in de smaak te vallen en zo klanten te trekken. Ze laten hun

De vrouwen van de Wallen voldoen vaak aan het ideaalplaatje van schoonheid, maar ze worden er niet gelukkiger van.

30

De Oogst

haren en nagels doen en zijn vaak op dieet om er op hun best uit te zien. Vanuit hun standpunt ook wel begrijpelijk: hoe mooier je bent, hoe meer klanten je trekt en hoe meer geld je verdient.

Er is ook een rauwere kant aan uiterlijk en schoonheid in de prostitutie. Om zoveel mogelijk klanten te trekken, worden sommige vrouwen gedwongen tot ingrepen die ze zelf niet willen. Zo had ik contact met Monica, zij onderging een gedwongen borstvergroting in een privékliniek in Nederland. Geregeld door haar pooier die vaker bij deze kliniek bleek te komen. Hij probeerde zo meer klanten te trekken en dat lukte ook. Dat Monica pijn en steeds last van haar rug had en borsten had die veel te groot en te zwaar voor haar lichaam waren, deed er voor hem niet toe: het ging alleen om de poen. Monica worstelt tot op de dag van vandaag met die ingreep, haar lichaam was niet meer van haar en werd misbruikt en verbouwd om klanten te plezieren.

Ik zie vaker vrouwen met extreem grote borsten en dunne lichamen en ik vraag me altijd af of ze hier zelf voor gekozen hebben. Ik kan me dat nauwelijks voorstellen.

Hoeveel belang er aan uiterlijk wordt gehecht, merken we als vrouwen besluiten uit de prostitutie te stappen. Vaak blijkt dan hun uiterlijk en werk deel van hun identiteit te zijn geworden en is het moeilijk om dit los te laten. Bij Second Step hebben we een oefening waarbij de deelnemers in een spiegel naar zichzelf moeten kijken. En dan dus niet om te kijken of hun haar goed zit of dat ze extra mascara nodig hebben, maar echt kijken naar zichzelf.

Wat zie je dan? Wie ben je dan? Uiterlijk is bedrieglijk om je identiteit op te bouwen, want wat gebeurd er dan als je

Om zoveel mogelijk klanten te trekken, worden sommige vrouwen gedwongen tot ingrepen die ze zelf niet willen.

Foto’s: Arie Ambachtsheer

ouder wordt, je rimpels krijgt of je huid niet meer zo mooi is? Dat dit een moeilijke oefening is, bleek pas toen ik er zelf aan mee deed. Wat zie ik zelf en bevalt me dat wel?

De deelnemers oordelen vaak keihard over zichzelf en over hun uiterlijk. Opnoemen wat je niet goed vindt aan jezelf is makkelijk, maar uiterlijkheden noemen waar je tevreden over bent is een stuk lastiger. Zijn wij wat dat betreft anders dan de vrouwen achter de ramen?

Wat is dat felbegeerde schoonheidsideaal eigenlijk? Is het normaal dat vrouwen zich in allerlei bochten wringen om daaraan te voldoen? Om er steeds jonger uit te willen zien en elk middel aan te grijpen tegen de zo gevreesde rimpels? Onze maatschappij geeft een duidelijk ideaalbeeld van schoonheid: jong, slank en met lange haren. In reclames regent het mooie vrouwen die hun lichaam gebruiken om een product aan te prijzen. Crashdiëten, sapkuren, anti-aging crème en make-up zijn doodnormaal.

Zo leren meisjes al vroeg dat schoonheid blijkbaar wel belangrijk is. Zelfs de verhalen staan er bol van, iedereen weet dat de prins uiteindelijk met het mooiste meisje van het land trouwt en echt niet met het lelijke eendje. En o ja, dat lelijke eendje wordt uiteindelijk geaccepteerd door de anderen. Niet door wat ze presteert of kan, maar omdat ze uiteindelijk mooi wordt!

Natuurlijk is het verleidelijk om hier een pleidooi te houden dat uiterlijk niet belangrijk is en dat het alleen gaat om je innerlijke schoonheid; maar ook dat standpunt is maar ten dele waar. Uiterlijk is weldegelijk belangrijk en we moeten zorgen voor ons lichaam. Is het verkeerd om er mooi uit te willen zien? Is het verkeerd om aandacht aan je lichaam te schenken? Nee, helemaal niet. Het wordt pas een probleem als je er je identiteit vanaf laat hangen. Als schoonheid zo belangrijk wordt dat je in de stress schiet als je niet aan het ideale plaatje voldoet. Als je niet meer blij kunt zijn met jezelf en alleen maar negatieve kanten benadrukt of als je juist zo tevreden bent over je uiterlijk dat je jezelf

daarom belangrijker vindt dan anderen. Schoonheid is prettig om naar te kijken, maar ik vind het veel aantrekkelijker om iemand te ontmoeten die tevreden is met zichzelf en haar uiterlijk, uitstraling heeft en enthousiast is over wat ze doet. Is dat niet een veel beter beeld om aan onze dochters, zussen en vriendinnen mee te geven: zorg voor jezelf, maar wees ook blij met wie je bent.

De vrouwen van de Wallen voldoen vaak aan het ideaalplaatje van schoonheid, maar ze worden er niet gelukkiger van en -dat schat ik zo maar even in- de mannen die hen bezoeken ook niet. Monica voldeed aan het beeld wat veel mannen hebben bij een prostituee, maar ze had altijd honger omdat ze niet veel te eten kreeg en ze had het altijd koud. Was ze mooi achter het raam? Ja, dat was ze zeker, maar ik heb haar nooit mooier gevonden als toen ze lekker warm en stralend bij de verwarming van Second Step appeltaart zat te eten. Ze zei toen: ‘Ik ben zo blij dat ik het niet meer koud heb en ik niet meer de hele dag met mijn uiterlijk bezig hoef te zijn. Hier mag ik gewoon zijn wie ik ben en vindt iedereen dat oké.’ En dat was eigenlijk best een goede opmerking, waar we allemaal ons voordeel mee kunnen doen. ◄ Hieronder een link naar een filmpje wat Second Step gebruikt in de workshop over uiterlijk: www.youtube.com/watch?v=XpaOjMXyJGk

Simone Schoemaker is maatschappelijk werker bij Het Scharlaken Koord en coördinator van Second Step. Second Step begeleidt cliënten die uit de prostitutie willen stappen, op juridisch, administratief, psycho-sociaal en praktisch gebied.

De Oogst

31

Column / Matthijs Hoogenboom

Andersdenkenden mogelijk – zelfs voor Amerikanen. Want als iets dat met geloof te maken had werd bestempeld als Amerikaans, dan was dat zéker niet als compliment bedoeld.

Ik ging met idealen naar Amsterdam en had niet gedacht dat ik eerst dingen moest afleren. Was het humor van God dat ik in een leefgemeenschap kwam te wonen die voor de helft uit Amerikanen bestond? Ik raakte met ze bevriend, soms leerde ik zelfs van ze. Eén voor één werden mijn arrogante denkbeelden afgebroken. En dat was nodig ook.

Voor ik naar Amsterdam verhuisde, was mijn beeld van de kerkelijke kaart simpel. Ik ben gelukkig dicht bij de waarheid opgegroeid, andere christenen leven daar helaas wat verder bij vandaan. Ze zijn er niks minder om en kunnen er een eind mee komen – misschien zelfs in de hemel. Zo was het mij min of meer aangeleerd, natuurlijk werd het nooit zo uitgesproken. Ik leerde dat we niet moesten denken dat God alleen in ons kerkverband werkt. Kerkelijk besef echter was een heel serieuze zaak.

Op school en in de kerk werd ik met grote precisie voorbereid op de confrontatie met ‘andersdenkenden’

Matthijs woont met zijn vrouw Annedien in Amsterdam-Noord, waar ze zich, naast hun dagelijkse werk, inzetten voor hun buurt.

Op deze plek schrijft Matthijs over hun leven in de stad.

Op school en in de kerk werd ik met grote precisie voorbereid op de confrontatie met ‘andersdenkenden’. Tot in detail leerde ik waarin de leer van andere christenen afweek van die van ons. Daarbij werd die ander niet ­afgeschreven – er is genade voor iedereen en bekering is

Ontmoet

Amsterdam anders

A

amsterdam

chten in delingen en fietsto

voorjaarswan

Voorjaarsarrangem

ent

Themawa

ndelingen

:

• De Ho fjes in de Jo rdaan • Langs de Amsterd amse grach • Amste ten rda Wereld m in de Tweede oorlog • Rondle iding door de Oude Ke rk Of ga mee m et de fietsto chten door waterland of langs de Amstel!

Meer informatie en boek

ingen: www.ontmoeta

32

De Oogst

msterdamanders.nl

Boeken / Matthijs Guijt

Heilig ­wereldsgezind

Inspiratie uit de woestijn

Wanneer een socioloog een boek schrijft over de veranderende kracht van geloofsgemeenschappen, verwacht je wervelende slogans als ‘Jij als christen maakt het verschil in deze wereld!’en vijf-of zevenstappenplannen naar een perfect christelijk leven of andere duurzame modellen.

Cors Visser, auteur van ‘De spelende kerk’ en directeur van ForumC, moet daar weinig van hebben: christenen zijn niet geroepen om in de wereld het verschil te maken, maar om Jezus te volgen. Het is de genade van God voor mensen – die deze genade niet verdienen – die het verschil maakt! ‘Wie dat beseft, zal naar anderen toe ook genadevol willen zijn. Genade is de (onzichtbare) kracht van een geloofsgemeenschap.’ Visser inspireert met relevante vragen en verrassende inzichten: waar zijn christelijke geloofsgemeenschappen op gericht? Vanuit welke gezindheid kijken ze naar de wereld om zich heen? Durf je als gelovige uit de veiligheid van je comfortzone te stappen? Geloofsgemeenschappen zijn geroepen tot heilige wereldgezindheid, betoogt Visser. ‘De gemeenschap binnenstebuiten keren, dat is de opdracht. (…) Het betekent een omslag in je denken: van gerichtheid op elkaar naar een gezamenlijke gerichtheid op anderen.’ De auteur daagt geloofsgemeenschappen uit om zichzelf niet te verliezen in regelen en zorgen (hoe belangrijk ook), maar om prioriteit te geven aan ‘spelen’. Een spelende kerk is een levende gemeenschap die niet is ‘losgezogen’ van haar omgeving, maar die juist door het liefhebben van elkaar en de ander in haar omgeving laat zien wie God is. Al lezend heb ik ook wat (kritische) vragen genoteerd: hoe gaat een spelende kerk om met Bijbelse waarheden die niet populair zijn, maar wel gezegd moeten worden? Mag het belijden van zo’n spelende kerk haaks staan op de mores van de wereld? En moeten het bijzonder christelijk onderwijs en christelijke organisaties echt worden afgeschaft om geloofsgemeenschappen te activeren? Deze opmerkingen doen echter niets af aan mijn waardering voor het boekje. Vanuit een sociologische invalshoek confronteert Visser geloofsgemeenschappen met haar roeping om – met woorden van Jezus zelf – het zout van de aarde en het licht van de wereld te zijn.

‘Er was eens een oude man die de gewoonte had uren in de kerk door te brengen. Op een gegeven moment vroegen zijn vrienden hem wat hij al die tijd aan het doen was. “Ik ben aan het bidden,” antwoordde hij. “O,” zeiden zijn vrienden, “dan heb je vast heel veel aan God te vragen!” Enigszins verbaasd zei de oude man:“Ik vraag God helemaal niets.” “Maar, wat doe je dan al die tijd?”, vroegen zij. Hij antwoordde: “Ik zit en kijk naar God en God zit en kijkt naar mij.”’ Het is één van de vele prachtige verhalen uit het boek Woestijnvaders’ van de theoloog Mattias Rouw. De levens van een elftal woestijnvaders en –moeders worden met woorden en beelden voor het voetlicht gebracht. Vanaf het begin van de vierde eeuw trokken deze mannen en vrouwen zich terug in de Egyptische woestijn, op zoek naar ‘spirituele ontwikkeling, wijsheid en inspiratie’. Hun levenslessen en wijsheid werden geslepen en gevormd door het harde woestijnleven. Ze mediteerden over existentiële vragen, waarmee ze hun publiek confronteerden en provoceerden. Sommige uitspraken zijn heel diepzinnig (‘Het tegenovergestelde van praten is niet zwijgen, maar luisteren.’), sommige heel praktisch (‘Als sommigen tijdens de kerkdiensten in slaap vallen, hebben zij hun slaap waarschijnlijk hard nodig.’). Het is jammer dat het boek weinig aandacht besteedt aan het geloof dat aan al die inspirerende wijsheden ten grondslag ligt.

Jos Strengholt, Anglicaans priester in Caïro, wijst er in zijn voorwoord dan ook terecht op dat de wijsheid van de woestijnvaders voortkwam uit ‘een geheim dat ze met zich meedroegen. Ten diepste kwam hun bereidheid om alles op te offeren voort uit hun overtuiging dat ze verbonden waren met God en uit het verlangen om Jezus Christus absoluut gehoorzaam te zijn.’ Dat geheim is cruciaal! Rouw en zijn team hebben een informatief, origineel en luxe vormgegeven boek afgeleverd.

Daarnaast werd een bijbehorende website gelanceerd: woestijnvaders.com. Hier worden onder andere speciale woestijnvader bieren verkocht. Om in alle stilte – en met mate – van te genieten.

De spelende kerk Hoe geloofsgemeenschappen de wereld veranderen Cors Visser Omvang 93 pagina’s Prijs 12,90 euro Uitgever Buijten & Schipperheijn ISBN 978-90-5881-850-8

Woestijnvaders Inspiratie voor nu Mattias Rouw Omvang 112 pagina’s Prijs 24,95 euro Uitgever Brandaan ISBN 978-94-6005-034-3

De Oogst

33

Column / Gerry Velema

Ik ga slapen, ik ben moe…

Oogst april

Vooruitblik

Wat bleef er over van die rijzige man? Met zijn woord en zijn ogen hield hij zijn gezin in bedwang. Zijn ogen lieten je op afstand al weten of hij je aardig vond, of niet echt zijn moeite waard. Wat restte de vader die zo hard gewerkt had, maar tijdens de belangrijkste kinderjaren zo weinig oog had voor die onbeduidende woordjes, uitgesproken puur ter bevestiging van zijn kinderen. Ik vroeg me af: wat was er nog over van zijn geloofsovertuiging, waarvoor hij bereid was geweest grote offers te brengen. Het had hem soms verwikkeld in een kille woordenstrijd over het kostbaarste bezit van zijn leven, want zijn geloof was hem heilig!

Ineens, ja vreemd eigenlijk, ineens was hij oud. Elke ouderdomsklacht had hij jarenlang ontkend en ter zijde geschoven, tot het op het laatst niet meer lukte.

Toen was hij oud en de dagen zat. Hij verloor terrein, hij verloor zijn krachten, zijn uitstraling, hij bezat niet langer zijn status. Naar zijn mening werd niet meer gevraagd en over zijn voorkeuren en afkeuringen werd slechts nog minzaam geglimlacht. Wat bleef er over van hem?

Toen zag ik dat er iets in tact bleef, tot de laatste dag toe, eindeloos in tegenstelling tot zijn leven. Het was een groot contrast met dat diepe verlangen een man van gewicht te zijn; hem restte slechts een klein kinderliedje: ‘Here, houdt ook deze nacht, over mij getrouw de wacht.’

Een leven lang de regie vast in handen hebben, over alles wat je wel en niet wilt, wie je liefhebt dan wel negeert. Een levenlang de baas zijn over jezelf en over datgene dat je toch maar tijdelijk in bruikleen hebt gekregen. Sommigen liepen weg met hem, anderen liepen liever een straatje om… Een mens zoals velen, verre van perfect, maar geborgen in dit geringe: een liedje én het heilige besef dat niets anders belangrijker lijkt te zijn, dan deze woorden.

Gerry Velema Op www.bemoedigingssite.nl kunt u elke vrijdagmiddag een video bekijken van Gerry met een bemoedigende boodschap.

‘Want u hebt niet de Geest van slavernij ontvangen, die opnieuw tot angst leidt, maar u het de Geest van aanneming tot kinderen ontvangen, door Wie wij roepen: Abba, Vader!’

De volgende Oogst heeft als thema Vrijheid en daarin gaan we in op de ‘vrijheid in Christus’.

De opgestane Heer wil namelijk dat we vrij zijn in Hem. Wat betekent dat: ‘vrijheid in Christus’? En wat betekent het dat wij niet langer slaven zijn, maar kinderen van God, zoals staat in Romeinen 8:15?

In de Oogst van april leest u onder meer: • Serie interviews met voorgangers uit Amsterdam over het thema ‘Vrijheid’ • Getuigenissen van cliënten over vrijheid • Interview met Andrew White: hij geeft zijn vrijheid op om te werken in het onvrije Bagdad • Artikel over de vrijheid voor vluchtelingen die soms ver te zoeken is.

De volgende Oogst verschijnt D.V. vrijdag 1 april.

Wilt u De Oogst ook lezen?

Neem dan nu een abonnement of een gratis proefabonnement op De Oogst! Info: www.deoogst.nl of bel ons: 020-3446310.

34

De Oogst

tot heil des volks

Hoofdkantoor Evangelisatie, hulpverlening en profetisch geluid O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam 020 344 6310 020 420 2394 info@totheildesvolks.nl www.totheildesvolks.nl facebook.com/totheildesvolks twitter.com/thdvamsterdam Bereikbaar: ma.-do. 9.00-16.30 uur (behalve de lunch); vr. 9.00-12.30 uur.

De Shelter Youth Hostel Ministry info@youthhostelministry.org www.youthhostelministry.org facebook.com/shelteryouth.hostelministry Shelters twitter.com/shelterams The Shelter City Barndesteeg 21, 1012 BV Amsterdam 020 625 3230 020 623 2282 city@shelter.nl www.shelter.nl The Shelter Jordan Bloemstraat 179, 1016 LA Amsterdam 020 624 4717 020 627 6137 jordan@shelter.nl www.shelter.nl

Scharlaken Koord Straatwerk, preventie en hulp­verlening rond prostitutie Barndesteeg 25, 1012 BV Amsterdam 020 622 6897 020 330 2224 info@scharlakenkoord.nl www.scharlakenkoord.nl twitter.com/bewareloverboys Preventiewerk 020 626 0845 info@bewareofloverboys.nl www.preventiescharlakenkoord.nl Second Step Tweedehandskleding en accessoires Willemsstraat 39, 1015 HW Amsterdam 020 622 6897 secondstep@thdv.nl www.secondstepshop.nl

CHAP

adressen, giften en testament

info@waypoint-urk.nl www.waypoint-urk.nl twitter.com/waypointurk

Kringloop Waypoint Vliestroom 21, 8321 EG Urk 0527 239 924 kringloop@waypoint-urk.nl www.kringloopwaypoint.nl facebook.com/kringloopwaypoint

Waypoint Kampen Verslavingszorg en preventie Boven Nieuwstraat 105-1, 8261 HC Kampen 038 331 6660 info@waypoint-kampen.nl www.waypoint-kampen.nl facebook.com/waypointkampen twitter.com/waypoint_kampen twitter.com/thecapekampen Winkel Waypoint Kampen Tweedehandskleding en accessoires Oudestraat 136, Kampen info@waypoint-kampen.nl www.waypoint-kampen.nl

Waypoint Twenterand Verslavingzorg & preventie Amerikalaan 3, 7681 NB, Vroomshoop 0546 714 056 info@waypoint-twenterand.nl www.waypoint-twenterand facebook.com/Waypoint-Twenterand

De Sikkenberg Christelijk recreatiepark Sikkenbergweg 7, 9591 TD Onstwedde 0599 661 144 info@sikkenberg.nl www.sikkenberg.nl facebook.com/sikkenberg twitter.com/sikkenberg

AHA Dagopvang voor dak- en thuislozen O.Z. Voorburgwal 125, 1012 EP Amsterdam 020 627 4422 info@aha-dagopvang.nl www.aha-dagopvang.nl

Christelijke hulpverlening bij seksverslaving Goudsbloemstraat 38, 1015 JR Amsterdam 020 420 9203 info@chap-nederland.nl www.chap-nederland.nl www.benikseksverslaafd.nl

De Bewaarschool

Different

Stadswandelingen en fietstochten in (de regio) Amsterdam O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam 020 344 6310 info@ontmoetamsterdamanders.nl www.ontmoetamsterdamanders.nl facebook.com/ontmoetamsterdamanders twitter.com/gidsmatthijs

Christelijke hulpverlening rond ­seksuele identiteit en relaties Goudsbloemstraat 38, 1015 JR Amsterdam 020 625 6797 info@different.nl www.different.nl

Waypoint Urk Verslavingzorg en preventie Vliestroom 9, 8321 EG Urk 0527 690 073

Buurgericht kinderwerk O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam 020 344 6310 info@debewaarschool.nl www.debewaarschool.nl

De Wandelende Tak

Dank voor uw steun Onder dank ontvingen wij in januari de volgende giften: Algemeen 24.797,94 Amsterdammers Helpen Amsterdam 5.730,02 Bewaarschool - armoedeproject 1.640,00 De Oogst 119,50 De Sikkenberg 25,00 Different 1.071,54 Habakuk 5,00 Hulp voor prostituanten (CHAP) 953,20 Kinderwerk - Replay 34,70 Kinderwerk “De bewaarschool” 142,50 Scharlaken Koord Amsterdam 5.129,25 Scharlaken Koord Nederland 105,00 The Shelter City 40,00 Wandelende Tak 21,50 Waypoint Kampen 502,95 Waypoint Twenterand 710,00 Waypoint Urk 869,50 Winkel Scharlaken Koord 75,00 Youth Hostel Ministry 690,00

---------TOTAAL: € 42.662,60

----------

Testament en giften Testament Wilt u onze stichting testamentair gedenken? De tenaamstelling dient te luiden: Stichting Tot Heil des Volks te Amsterdam.

De stichting bezit rechtsgeldigheid en is ingeschreven in het stichtingenregister bij de Kamer van Koophandel, dossiernummer 40530233.

Giften Stichting Tot Heil des Volks Bankrekening 104944 IBAN code: NL34INGB0000104944 De stichting beschikt over een ANBIverklaring.

Giften en abonnementsbetalingen b ­ uiten Europa ABN-Amro te Amsterdam: 4667.85.992 t.n.v.: Stichting Tot Heil des Volks, Amsterdam IBAN code: NL38ABNA0466785992 BIC code: ABNANL2A (Beide codes vermelden) Mochten er in deze publicatie afbeeldingen staan waaraan rechten kunnen w ­ orden ontleend, dan verzoeken we u contact op te nemen met de uitgever.

Habakuk.nu Een helder christelijk geluid 020 344 6310 info@habakuk.nu www.habakuk.nu twitter.com/habakuknu

U vindt ons op sociale media De Oogst

35

‘Uw schoonheid moet niet gelegen zijn in uiterlijk­heden, zoals kunstig gevlochten haar, gouden sieraden of elegante kleding, maar in wat verborgen ligt in huw hart, in een zacht en stil gemoed. Dat is een onvergankelijk sieraad dat God kostbaar acht.’

1 Petrus 3:3-4