Maandblad van Tot Heil des Volks | juli-augustus 2017 | jaargang 80 | 937
Thema
:
HEMEL
Jaap van De Sikkenberg: ‘Ik vind het fijn om er te zijn voor Philip. Pagina 18
Vluchteling Rasha: ‘Ik vind het heel leuk om samen te werken met Nadja die mij zo goed helpt. Daardoor leer ik ook nog beter Nederlands en maak ik vrienden.’ Pagina 22 Vluchteling Wegahta: ‘Ik vind Nederlanders lief’ Pagina 19
Glimpen van de hemel op de boerderij
Aan tafel!
Wout: ‘Ik woon in Bunschoten en kom regelmatig op de Eemlandhoeve, Het is fijn om hier te zijn.’ Pagina 23
Boer Jan: ‘Philip heeft een indringend verhaal en dan mag ik zo maar zijn voeten wassen, ik vond dat heel bijzonder. Pagina 25
Philip: ‘De voetenwassing zie ik als een groot cadeau van God dat ik vandaag mocht ontvangen’ Pagina 25
2
DE OOGST
Ik ben de HEER Je zon en je schild Je schaduw aan je rechterhand Ik ben Schepper van bomen, bloemen Bedenker van koele melk en zoete honing Creator van geuren en kleuren en het leven Waar mijn voeten gaan, druipt het van overvloed Ik ben God, jouw HEER Ik wil je genade en glorie schenken, En jou mijn weldaden niet weigeren Als je onbevangen op weg gaat. Gelukkig ben je, als je op Mij vertrouwt.
Ronald Koops Naar Psalm 65 en psalm 84
DE OOGST
3
INHOUD
THEMA: HEMEL
3 Gedicht over hemel Naar aanleiding van psalm 65 en 84
6 Interview ds. Velema ‘Ik zie er naar uit om bij Jezus te zijn’
10 Interview jongerenwerker uit Urk Auke van Slooten Waarom hij een ongelooflijke passie voor jongeren heeft
14 Amsterdampagina Met uittips, nieuws en boekrecensies
16 Nieuwspagina
18 - 27 Special Hemel Aan tafel met kwetsbare mensen zoals daklozen, vluchtelingen en arbeidsongeschikten. De hemel op aarde?
28 Studie Gert Hutten De hemel dichtbij
29 Column Arie de Rover ‘Wereldregering’
30 Mijn verhaal Jeroen bleef ontkennen dat hij een alcoholprobleem heeft
32 Boekrecensies
34 Column Nieske en vooruitblik
36 Hoe staat het met Het Fort? ‘We willen kinderen meegeven dat ze uniek en bijzonder zijn’
TOT HEIL DES VOLKS
REDACTIONEEL
Hemels Hoe langer ik over de hemel nadacht, hoe meer ik besefte dat het best cruciaal is hoe je daarover denkt. Ik begon me te realiseren hoe zich op dit thema een tweedeling lijkt af te tekenen onder christenen. Heel grof geschetst ziet die er zo uit. Voor sommige christenen is de hemel de plek waar je naar toe gaat als je sterft. Tenminste, als je behouden bent. Als je het zo ziet, draait veel in je geloof om deze vraag. De liederen die je zingt gaan over je persoonlijke relatie met God en het uitzien naar straks, waar alles volmaakt zal zijn. Anderen beleven de hemel in woorden van de Britse theoloog N.T. Wright als ‘Gods ruimte en macht die naar de aarde zal komen.’ Die gedachte is niet nieuw, maar vindt wel steeds meer ingang nu veel boeken van Wright in het Nederlands vertaald zijn. Volgens Wright draait het bij Jezus’ komst naar de aarde niet alleen om de vergeving van onze zonden, maar om de komst van Gods koninkrijk. Hemel en aarde zijn niet twee verschillende plekken, maar twee verschillende ‘dimensies van Gods goede schepping’. ‘Gods nieuwe wereld van gerechtigheid en vreugde begon op het moment waarop Jezus op paasmorgen uit het graf kwam.’ Jezus’ komst bracht de dimensies bij elkaar. Bij Zijn wederkomst zullen deze twee werelden volledig met elkaar worden geïntegreerd, maar nu al vangen we glimpen op van het herstel dat ooit volledig zal zijn.* Hoe je de hemel opvat maakt nogal verschil. Zie je het leven op deze aarde als tijdelijk en ondergeschikt of is het volop van betekenis voor straks? Ben je vooral gefocust op het kruis of zie je ook het grotere verhaal van herstel van de
schepping? Vind je dat het slecht of juist goed gaat met de wereld? Evangeliseer je om zielen te redden van de hel of omdat je de ander heling en herstel gunt? Er ontstaan allerlei reflexen en veroordelingen. Wordt het te horizontaal, dan ga je de vrijzinnigen achterna. Is het iets innerlijks, dan voelt het al gauw benauwd of zweverig. Gaat het over inzet voor sociale gerechtigheid dan wordt het veel te poenerig. Bij Tot Heil des Volks houden we niet zo van die hokjes. We kijken liever hoe Jezus het deed. Aandacht voor ziel en lichaam hield Hij dicht bij elkaar. Jan de Liefde, die in 1855 THDV oprichtte had dat goed begrepen. ‘Bijbel-enbrood-dominee’ werd hij genoemd. Persoonlijk vond ik het bijzonder om professor Velema te interviewen die voluit de geestelijke dimensie van de hemel benadrukte. Leerzaam om te horen hoe iemand die zo dicht bij het einde staat, kan uitzien naar de hemel. Net zoals ik genoot van glimpen van de hemel op de Eemlandhoeve. Waarom zou je moeten kiezen? De hemel is überhaupt veel te groot voor ons beperkte verstand. Het is, zo zei de zevenentachtigjarige Velema tegen me, ‘Gods grote verassing’. Veel glimpen van de hemel toegewenst deze zomer. ◄ *Voor wie dit allemaal nieuw is, kan ik Wrights boek ‘Verrast door hoop’ aanraden. Matthijs Hoogenboom FOTOGRAFIE: RUBEN TIMMAN
DE OOGST
Uitgave Oogst Publicaties, onderdeel van Stichting ‘Tot Heil des Volks’, sinds 1855 actief in evangelisatie en hulpverlening. Redactie Matthijs Hoogenboom (eindredacteur) Ronald Koops (hoofdredacteur) Vormgeving, opmaak en druk Buijten & Schipperheijn, Amsterdam i.s.m. Aperta, Hilversum
JAARGANG 80 | NUMMER 937 | JULI-AUGUSTUS 2017
Medewerkers Matthijs Hoogenboom Gert Hutten Ronald Koops Arie de Rover Simone Schoemaker Nieske Selles Marijke Willems
Redactie en administratie Oogst Publicaties, O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam. totheildesvolks.nl 020 344 6310 info@deoogst.nl 020 420 2394 De Oogst is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in gesproken vorm. Nadere informatie bij de CBB, Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden te Ermelo.
0341 565 499. Fotografie: No Words / Ruben Timman Elisabeth Stam Elisabeth Ismael Coverfoto: No Words / Ruben Timman
Abonnement De Oogst kost € 22,50 per jaar inclusief verzendkosten. Nieuwe abonnees kunnen zich aanmelden via de coupon elders in dit blad of via totheildesvolks.nl
DE OOGST
5
THEMA
MATTHIJS HOOGENBOOM / BEELD: ELISABETH STAM
Gods grote verassing
6
DE OOGST
Professor doctor Velema is zevenentachtig jaar. Sinds het overlijden van zijn vrouw in 2004 verlangt hij sterk naar de hemel. Niet omdat hij van het aardse leven genoeg heeft – hij is een dankbaar mens – maar omdat hij ernaar uitziet om bij Jezus te zijn.
‘Als ik aan de hemel denk dan denk ik aan de Here Jezus. De Here Jezus is voor mij de gevulde hemel. De hemel bestaat voor mij in het eeuwig leven met de Here Jezus Christus en de Vader. Dat ik bevrijd zal zijn van alle moeite en zorg.’
Hoe stelt u zich de hemel voor? ‘Dat is niet zo eenvoudig. Eeuwige gelukzaligheid en vrede met God. Hier op aarde beleef ik momenten van gemeenschap met de Here Jezus. Dan voel ik: Hij is bij me, Hij heeft aandacht voor me en liefde, Hij vergeeft mijn zonden. Ik denk dat de hemel dat in volkomenheid is. Ik kan mij er moeilijk een voorstelling van maken. Ik heb dat wel geprobeerd. Nu zeg ik alleen nog maar: het is Gods grote verassing. En daar leef ik van.’ Ziet u de zin van deze periode van uw leven? ‘De zin van mijn leven is dankbaar te zijn. Het contact met mijn kinderen. Getuigen van de verwachting: het eeuwig bij Jezus zijn. Ik lees elke dag de Bijbel. Over veel teksten heb ik gepreekt; meer dan vijfentwintighonderd preken. Nu ben ik gewoon kerkganger. Ik word trouw opgehaald. Dat vind ik heerlijk. Dan ben ik in het midden van de gemeente. Dat doet mij geweldig goed. Ik zit altijd op de achterste bank. Ik moet altijd wachten tot de chauffeur mij ophaalt. Dan komen al die mensen langs mij heen. Die groeten mij zo hartelijk. Dat doet mij zo goed hè. Een paar weken geleden werd er gepreekt over loslaten. Toen heb ik mijn ambt aan de Here God teruggegeven. Ik voelde mij
altijd nog dominee. Niet dat ik zo zat te luisteren hoor. Ik zat er als heilbegerig kerkganger om het zo maar te zeggen. Ik heb gezegd: ‘Here, ik kan het niet meer, wilt U het terugnemen, dan ben ik gewoon kerkganger.’
Er zijn mensen die een punt achter hun leven willen zetten omdat het klaar is. ‘Ik mag dicht bij de Here Jezus leven. Daardoor kan ik het afwachten. Ik word goed verzorgd hier. Ik heb goed contact met mijn kinderen. Ik leef in verwachting en daar heb ik vrede mee. Ik ben het leven niet moe. Ik ben heel dankbaar voor de contacten die ik heb.’ En als u die contacten en die goede zorg niet zou hebben? Dat kan ik mij haast niet voorstellen. Wat zegt u als ethicus over de discussie over voltooid leven? ‘Dat het leven een gave van God is. God bepaalt of je leven voltooid is. Daar kan je geen eind aan maken. Hij beschikt erover hoe lang het duurt. Daar leef ik ook echt bij.’ Hoe gaat u om met de veranderingen in de maatschappij en in de kerk? Mijn kinderen zijn nogal gevarieerd. Ik heb drie zoons die predikant zijn. Ieder op zijn eigen manier. Ik heb geleerd daar rustig over na te denken. En geen twistgesprekken te voeren. De kinderen weten hoe ik erover denk en respecteren dat.’ DE OOGST
7
Mijn moeder zei: “Denk erom, je bent een eenvoudige jongen”
8
DE OOGST
Waar heeft u die mildheid vandaan? ‘Van boven.’ Moppert u wel eens? ‘Niet vaak. Ik heb hier niks te mopperen. De Here is zo goed voor me. Zo goed. Mijn vrouw is in 2004 overleden na drie jaar ziek te zijn geweest. Ik heb haar met hulp van anderen zelf verzorgd. Dat was intensief. Na haar overlijden heb ik een hele diepe depressie gehad. Dat was niet eenvoudig. Maar ik ben er biddend doorheen gedragen. We waren precies vijftig jaar getrouwd. Ik kende haar vanaf de vierde klas van het gymnasium. Toen zei ik tegen mijn moeder: er is een meisje dat hulp bij huiswerk nodig heeft, mag ze eens komen? Dat vond mijn moeder goed. Mijn vrouw was een hele goede domineesvrouw. En erg zorgzaam voor de kinderen. Maar je moet loslaten. Dat heb ik geprobeerd. Ik mag weten dat zij bij Jezus is. We hadden samen een intensief geestelijk leven. En… ja… ik wacht maar af. De grote verassing.’ Hoe is uw vrouw gestorven? ‘Ze had het ontzettend moeilijk. We hebben zes kinderen. Ze vond het moeilijk om afscheid te nemen. Ze overleed op zondag. ’s Morgens zei ze: ga maar, ga maar preken. Ik stond tien minuten op de preekstoel toen een ouderling kwam zeggen: er is een telefoontje, u moet komen. Toen heb ik al de kinderen gebeld. We hebben de nacht bij haar gewaakt. Dat is ingrijpend. En dan komt de leegte. Daarvoor was het ook niet makkelijk, maar toen konden we nog communiceren.’ Verlangt u ernaar om haar terug te zien? ‘Nee, ik verlang om bij de Vader en de Here Jezus te zijn met alle heiligen. Ik geloof ook niet dat je huwelijk weer doorgaat in de hemel, dat kan ik mij niet voorstellen.’ Er zijn theologen, zoals N.T. Wright bijvoorbeeld, die benadrukken dat hemel in de Bijbel staat voor Gods macht en ruimte die naar de aarde komt. ‘Daar zit natuurlijk wel iets in, maar het is nu nog voorlopig en gebroken en dat houdt mij erg bezig. Ik lees de krant. Ik kijk naar het nieuws van zes uur en ’s middags ook als het kan. Ik ben geïnteresseerd in hoe het gaat. Maar er is maar één ding dat ik met nadruk wil zeggen: God is zo goed. Ik kan als zondaar bij Hem terecht. Ik word vastgehouden. Het allergrootste is dat ik van genade mag leven. Want ik heb ook genade nodig, al ben ik dan dominee geweest. Maar ik heb er wel van mogen spreken. Heel veel en graag. Een voorrecht.’
‘De hemel is voor mij het volkomen samenzijn met de Vader en Zijn Zoon’ Ziet u de tekenen van Gods koninkrijk in bijvoorbeeld de goede zorg die u ontvangt? ‘Er komt elke nacht om drie uur iemand kijken bij mijn bed. Dat is wat. Ik kan daar gewoon op liggen wachten als ik wakker ben. Maar tekenen, nee, dat vind ik teveel gezegd. Momenten waarin ik de Here Jezus heel dicht bij me
weet, dat is een voorsmaak van de hemel. Maar de zorg hier, nee dat is me te aards.’
‘De Here is zo goed voor me, zo goed’ Hoe ziet u de hel? ‘Ik ben daar voorzichtig in, maar het lijkt mij een eeuwig je verlaten voelen. Terwijl je bestemming was om met God te leven. Je bent in de eenzaamheid aan jezelf overgegeven. En ik denk ook dat daar je ongehoorzaamheid en het ongeloof sterk op je afkomt. Dat je ziet: het is mijn eigen schuld.’ Hoe kijkt u naar mensen die niet in God geloven? ‘Dat grijpt me aan, heel erg. Ik mag en wil er niet over oordelen. Maar als ik aan hun eeuwig lot denk dan heb ik zorgen.’ Hoe ziet u de toekomst? ‘Ik denk dat het voor christenen in Europa steeds moeilijker wordt omdat de afval toeneemt. Ik denk niet dat alle christenen daartegen bestand zijn. Daar heb ik zorgen over. Daarom hoop en bid ik dat de predikanten een duidelijke boodschap brengen waar iets waarschuwends in zit, maar ook iets liefelijks. En dat je het goede van God aanprijst. Ik zie het wat somber in. Maar ik wacht mij ervoor om allerlei voorstellingen te maken. Ik heb geleerd om erg veel aan God over te laten. ‘Here, U weet het, wilt U zich ontfermen?’
‘Ik heb geleerd geen twistgesprekken te voeren’ Hoe geleerd u ook bent, uw geloof is eenvoudig. Heel eenvoudig. Ik heb een eredoctoraat van de universiteit van Potchefstroom. Maar ach, het is allemaal voorbijgaand. Toen ik naar het gymnasium ging zei mijn moeder: ‘Denk erom, je bent een eenvoudige jongen. Wees dankbaar voor wat je mag doen en doe dat met je hele hart.’ Ze was een hele eenvoudige vrouw. Een godvrezende vrouw. Schitterend.’ ◄
Willem Hendrik Velema werd in 1929 geboren in een predikantsgezin in Drachten en groeide op in ’s Gravenzande. Na dertien jaar gemeentepredikant in Eindhoven en Leiden werd hij in 1966 hoogleraar aan de Theologische Universiteit in Apeldoorn. Hij publiceerde over predikkunde, moderne theologie en ethiek. In 1996 ging hij met emeritaat. In 2011 hield hij zijn laatste preek. Prof. dr. Velema, sinds 2004 weduwnaar, woont nu in een verzorgingshuis in Apeldoorn.
DE OOGST
9
DICHTBIJ
10
DE OOGST
INTERVIEW MET AUKE VAN SLOOTEN / RONALD KNOOPS / BEELD: ELISABETH ISMAIL
Waypoint-straatwerker Auke van Slooten
‘Jongeren zijn mijn grote passie’
Hij heeft een groot hart voor jongeren, ook al zijn ze dronken of aan de drugs. In gesprek met Waypoint-straatwerker Auke van Slooten. ‘Ik hoef tegen dronken jongeren heus niet te zeggen dat ze verkeerd bezig zijn. Dat weten ze zelf ook wel.’
DE OOGST
11
Auke: ‘Jongeren bellen mij met vragen over “hoe je kunt minderen met alcohol of pilletjes”.’
Waar jongeren zijn, daar is Urker en straatwerker Auke te vinden, een dertiger met vriendelijke ogen, een forse baard en een zwarte oorbel. Regelmatig is hij te vinden in één van de Urker cafés of bars, want daar komen veel jongeren vaak samen om met elkaar een biertje drinken. Auke: ‘De meeste jongeren hebben het leuk en weten maat te houden. Maar er zijn ook gesloten groepen: ze dulden geen andere mensen en drinken stevig. Als straatwerker zoek ik de excessen op, met hen wil ik graag contact leggen om later als ze nuchter zijn een constructief gesprek te voeren.’ Auke zoekt de jongeren op, waar ze ook zijn. Zo gaat hij ook naar plekken in de bossen van Urk waar jongeren in het geheim bij elkaar komen. Auke: ‘Vanaf dertien, veertien jaar komen jongeren op geheime plekken bij elkaar. Ze zeulen een paar kratten bier mee – gekocht via een oudere broer of vriend - en dan hangen ze hier wat, ze
12
DE OOGST
stoken een vuurtje en kletsen wat. Vorige week was ik hier nog om de jongens op te zoeken. Sommigen schrikken als ze me zien, maar anderen kennen me wat langer en weten dat ik niemand veroordeel.’
‘Er zijn zoveel jongeren die een pilletje nemen om even “te ontsnappen”, maar ze weten niet welke werkzame stof er in zit en er is vaak geen toezicht op drugs en alcohol’ Dat niet veroordelen doet Auke heel bewust. Jongeren die aangeschoten zijn of drugs gebruiken, weten zelf ook heus wel dat ze niet goed bezig zijn. Het is belangrijk dat je op gelijke hoogte met ze gaat staan, in hun belevings-
wereld kruipt en laagdrempelig praat over wat hen bezighoudt. Ze weten dat Auke anders in het leven staat en gelovig is. De vraag ‘Wil je een biertje?’ wordt dan ook door de jongerenwerker steevast beantwoord met: ‘Nee hoor, bedankt, ik ben met de auto’. Auke grinnikt even. Dan zegt hij: ‘Laatst vroeg een jongere: “Jij hebt niets op, wil jij ons even naar de shoarmatent rijden?” Dat heb ik gedaan, het is geven en nemen en het versterkt de band.’ Rum-cola Dat de band tussen jongeren en Auke versterkt is, blijkt uit het feit dat op Aukes laatste verjaardag zich spontaan een hele club jongeren meldden. Ze hadden cadeautjes meegenomen voor Auke. Andere jongeren bellen hem als ze in de problemen zitten. Auke is graag bereid om te helpen, maar nooit ten koste van z’n vrouw en twee jonge kinderen. ‘Als de kinderen op bed liggen ga ik op pad, eerder niet.’ Jongeren bellen hem met vragen over ‘hoe je kunt minderen met alcohol of pilletjes’ of ze hebben vragen over zaken waar ze mee worstelen. Z’n vrouw staat achter zijn werk en dat moet ook wel: als een jongere echt nergens heen kan, blijft hij wel eens een nachtje logeren bij de familie Van Slooten. ‘Ik wil ze graag helpen, dat is echt mijn passie. Voordat ik aan het straatwerk begon, is er hier een jongen overleden aan een overdosis. Ik kende hem nog van de periode dat hij jonger was en niet gebruikte. Iedereen had een mening over wat er gebeurd was. “Hij heeft het zichzelf aangedaan”, hoorde je regelmatig.’ Hij is even stil en kijkt somber in de verte. ‘Als je zo’n jongen nooit hebt geprobeerd hebt te helpen, mag je daar niet zo over mag praten.’
‘Straf eerlijkheid nooit af, maar motiveer je kinderen om eerlijk te zijn. Als ze eerlijk vertellen dat ze dronken zijn geweest, heeft straffen niet zo veel zin’
Auke van Slooten is werkzaam in de kringloopwinkel van Waypoint Urk. Daarnaast is hij actief als straatwerker en zoekt jongeren die drinken en drugs gebruiken op, om een relatie op te bouwen en ze voorlichting te geven over verslavende middelen. Waypoint Urk biedt hulp aan jongeren en volwassenen die door drugs, alcohol of gokken in problemen raken. Ook richt Waypoint Urk zich op voorlichting en preventie. Daarnaast begeleidt ze familieleden en direct betrokkenen van verslaafden en is nazorg een belangrijk onderdeel van het werk. Voor meer informatie: totheildesvolks.nl of waypoint-urk.nl
Auke maakt zich wat dat betreft zorgen over het toenemend drugsgebruik en het gedoogbeleid: ‘Ik heb vroeger ook een barretje gehad naast de deur en daar met vrienden gezeten. We haalden kattenkwaad uit, maar deden geen gekke dingen en drugs was niet voorhandig. Een enkeling deed wel eens een blowtje. Maar nu pik je ze er niet meer uit: er zijn zoveel jongeren die een pilletje nemen om even “te ontsnappen”, maar ze weten niet welke werkzame stof er in zit en er is vaak geen toezicht op drugs en alcohol. In de illegale barretjes is geen uitbater die sociaal begrip heeft en zegt: “Ik zie dat je te veel hebt gehad”, zoals een horeca-uitbater hoort te doen.
drinken bij vrienden”, terwijl ze zich laten vollopen op het industrieterrein. En daarnaast: als ze over de schreef gaan, weten ze dat zelf ook wel, dat hoef jij ze niet te vertellen. Werk aan openheid en vertrouwen, dat is het allerbelangrijkste.
Op de vraag wat Auke ouders zou adviseren van wie jongeren drinken of wel eens een pilletje gebruiken, antwoordt hij: ‘Straf eerlijkheid nooit af, maar motiveer je kinderen om eerlijk te zijn. Als ze eerlijk vertellen dat ze dronken zijn geweest, heeft straffen niet zo veel zin. Het werkt op dat moment misschien, maar de volgende keer wordt dat afgestraft: ze gaan je niets meer vertellen. Nou ja, de mooie verhaaltjes. Dat ze “gezellig een biertje gaan
Sinds een paar maanden werkt Auke in de winkel van Waypoint Urk. ‘Ik ben hier op een bijzondere manier terechtgekomen, daar zie ik Gods hand in.’ Hier in de winkel ontmoet hij jongeren die hij ook in het weekend ziet, ze hebben dan bijvoorbeeld een taakstraf en komen daardoor een tijdlang dagelijks over de vloer bij de winkel op te werken. Uiteindelijk wil hij bouwen aan jonge levens, in de winkel en op straat. ‘Ik zie het als een roeping.’ ◄ DE OOGST
13
ONTMOET AMSTERDAM ANDERS
MATTHIJS HOOGENBOOM
Amsterdam
Elke maand tref je hier tips, nieuws, een boekrecensie en het laatste nieuws van Ontmoet Amsterdam Anders.
Iedere vrijdag om 13.00 uur is er in de Westerkerk een lunchconcert en 31 juli - 4 aug. een hele week ‘Geen dag zonder Bach’ Zie: westerkerk.nl In de Nieuwe Kerk is er bijna dagelijks een lunchconcert. Zie: nieuwekerk.nl/orgelconcerten Tijdens de zomermaanden is er iedere zaterdag live jazz in de binnentuin van de Hermitage: hermitage.nl Donderdag 6 juli, 3 en 17 augustus 20.00 uur Kaarslichtconcert in de Portugese Synagoge: jck.nl Dinsdag 10 juli 13.00 uur (gratis) The Lady Eleanor Holles Junior Choir (Engeland) in de Engelse kerk op het Begijnhof Vrijdag 14 – 16 juli Food Truck Festival Amstelpark festival-trek.nl Vrijdag 21 juli 14.30 uur (gratis) – Fluit, viool en harp in de Oosterkerk: oosterkerk-amsterdam.nl Woensdag 26 juli 20.00 uur – Janine Janssen in het Concertgebouw: concertgebouw.nl Houd voor meer tips facebook.com/ontmoetamsterdamanders in de gaten.
Activiteit: Fietsen, zwemmen, genieten Mijn nummer één uitje in de zomer is een fietstocht door Waterland. Te combineren met zwemmen, varen en pannenkoeken eten. Het liefst op een snikhete dag. 1. Huur een fiets op Amsterdam-Centraal (het goedkoopst is een OV-fiets). 2. Steek met de pont over naar de Buiksloterweg. 3. Fiets over de Nieuwendammerdijk (pauzeren bij Café ’t Sluisje) naar Zunderdorp (knooppunten 39 – 40). 4. Volg de knooppunten 41 – 1 naar Broek in Waterland. ’t Zwaantje heeft heerlijke pannenkoeken. Echt even een rondje lopen, de kerk is vaak open. 5. Fiets naar knooppunt 55 in Monnickendam. De Keurslager heeft heerlijke belegde broodjes. 6. Net buiten Monnickendam ligt een heerlijk strandje: het Hemmeland. Zwemkleding mee dus! 7. Vervolg je fietstocht langs de knooppunten 54 – 53 – 52 – 77 – 79 – 78. Hoog tijd om te pauzeren bij Het Schoolhuis in Holysloot. 8. Ga door naar knooppunt 47. De Oude Taveerne in Durgerdam heeft een heerlijke steiger. Heet? Dan plons je even het Buiten-IJ in. 9. Door naar knooppunt 46 en de bordjes Amsterdam-Centrum volgen. 10. Na 50 kilometer fietsen nog energie over? Dan loop je toch nog even de stad in?
14
DE OOGST
Plek: IJhallen Ze noemen het de grootste vlooienmarkt van Europa. Of dat zo is weet ik niet. Wat ik wel weet is dat struinen over deze enorme vlooienmarkt aan de IJ-oevers iets is wat je gewoon een keer moet doen. Vooral wie op zoek is naar tweedehands dames- of kinderkleding kan hier goed terecht. Leuke plekken en restaurantjes zijn er op de NDSM-werf genoeg om er een dag zoet te zijn. Makkelijk te bereiken met het OV. Neem achter Amsterdam-Centraal de pont naar de NDSM-werf. Zie: ijhallen.nl
Ontmoet Amsterdam Anders 27 juli en dinsdag 15 augustus Gezinsdag Amsterdam in WOII: Tijdens deze dag komt de geschiedenis tot leven. Door middel van foto’s en filmpjes geeft de gids een inkijkje in de oorlogsjaren in Amsterdam. De dag eindigt in de Hollandsche Schouwburg. Zelf een datum kiezen? Dat is al mogelijk met een groep van acht personen. Voor informatie en opgave: ontmoetamsterdamanders.nl
Boek: Uit de vergetelheid Sommige lezers hebben misschien het Margriet Kookboek nog wel staan. Veel van de foto’s in deze klassieker zijn van de Joodse fotograaf Annemie Wolff-Koller. In 1933 vlucht zij samen met haar man Helmuth naar Amsterdam. Net als veel Joodse vluchtelingen vestigen zij zich in de Rivierenbuurt waar zij hopen op een veilig heenkomen. Na de invasie doet het echtpaar op 15 mei 1940 een wanhopige zelfmoordpoging waarbij Helmuth overlijdt. Tijdens de oorlog is Annemie actief in het verzet en fotografeert zij honderden Amsterdamse Joden. Soms voor een vals persoonsbewijs (Annemie maakte dan de haren iets blonder), vaak voor de herinnering. Na haar overlijden in 1994 raakt het werk van echtpaar Wolff in de vergetelheid, maar in 2001 wordt het archief met daarin honderd fotorolletjes ontdekt. In het Holocaustmuseum in oprichting (tegenover de Hollandsche Schouwburg) zijn ze in een aangrijpende tentoonstelling nog tot en met 3 september te zien. Het boek ‘Op de foto in oorlogstijd’ toont de haarscherpe portretfoto’s en vertelt het verhaal van degenen die konden worden geïdentificeerd. ‘Uit de vergetelheid’ vertelt het verhaal van het echtpaar Wolff. Het enige wat we voor de slachtoffers van die verschrikkelijke Holocaust kunnen doen is hen in gedachten houden. Deze boeken en de tentoonstelling geven ons daar de kans voor. Uit de vergetelheid De herontdekte fotografie van Annemie en Helmuth Wolff Simon B. Kool € 29,95 Uitgeverij Lecturis Op de foto in oorlogstijd Studio Wolff, 1943 Tamara Becker & An Huitzing € 29,95 Tentoonstelling ‘Uit de vergetelheid’ in Nationaal Holocaustmuseum tot en met 3 september. Zie: jck.nl
COLUMN / MATTHIJS HOOGENBOOM
Lossen
Ik sta nooit te springen om door het centrum van Amsterdam te rijden. En al helemaal niet als er iets gelost moet worden bij ons Dienstencentrum aan de Oudezijds Voorburgwal. Ook deze keer is het raak. Een parmantig Fiatje stopt achter mijn stilstaande auto op het moment dat ik nog maar net ben begonnen met uitladen. De jonge dame achter het stuur stapt onmiddellijk uit. ‘Kan je even doorrijden? Ik moet er langs.’ Nu is dat op zich een prima suggestie, ware het niet dat doorrijden betekent dat ik direct een flink blok om zal moeten om weer terug te komen voor de deur van ons Dienstencentrum met het risico dat ik zelf vast kom te staan. Nee, doorrijden vind ik geen optie.
‘Een parmantig Fiatje stopt achter mijn stilstaande auto op het moment dat ik nog maar net ben begonnen met uitladen’ ‘Met vijf minuten ben ik klaar.’ ‘Ik heb geen vijf minuten’ antwoordt de dame van wie ik nog niet voldoende door heb dat het haar echt ernst is en ik antwoord luchtig: ‘Dan had je misschien eerder van huis moeten gaan.’ Waarop het mij pas echt duidelijk wordt dat de dame meer dan boven gemiddeld geïrriteerd is geraakt. De redelijkheid is weg. Het wordt tijd om te zwijgen. Als ik (nog binnen de vijf minuten hoor) eindelijk doorrijd zie ik achter mij het hippe autootje afslaan naar hotel The Grand, het duurste van Amsterdam. ‘Misschien had ze wel een sollicitatiegesprek’ merkt mijn vrouw op als ik thuis het verhaal vertel. Als ik aan het einde van de middag naar huis wil rijden, wordt de weg geblokkeerd door een bedrijfswagen van een schilder die op zijn gemak een ruitje staat te plaatsen. Even, heel even maar, voel ik iets in me opwellen waar ik gelukkig snel de controle over heb. Flarden van een Bijbelverhaal schieten door mijn gedachten. Iets met iemand die zijn schuld niet hoeft te betalen, maar zelf wel het onderste uit de kan wil. In dat verhaal – maar dan omgekeerd – realiseer ik me, bevind ik mij. ‘Ik ben nog wel even bezig’ roept de schilder en tussen de Amsterdammertjes door laveer ik achteruit de gracht weer af. ◄ Matthijs Hoogenboom is gids en coördinator van Ontmoet Amsterdam Anders
DE OOGST
15
DICHTBIJ
NIEUWS / MARIJKE WILLEMS
Jaarverslag Waypoint Urk Onze collega’s van Waypoint Urk hebben een mooi verslag gemaakt van hun werk in 2016. Dit jaarverslag is te vinden op hun website waypoint-urk.nl
Activiteiten op de camping Op vakantiepark De Sikkenberg organiseren we in de vakantieperiode verschillende activiteiten. Zo is er een interkerkelijke kinderclub, worden er jongerenmeetings georganiseerd en worden er (bijbel)studies voor volwassenen verzorgd door gastsprekers. Deze zomer zijn dat onder andere: Bastin en Colinda Romijn, Frederic en Siglinda Walraven, Peter en Madeleine Hazenoot, Henk en Elly
Scharlaken Koord bestaat 30 jaar! Om dit jubileumjaar niet zomaar voorbij te laten gaan, organiseren we een aantal ‘jubileumactiviteiten’. Zo organiseren we de kennisbijeenkomst ‘Share’ voor vrijwilligers en professionals van christelijke organisaties die hulp bieden aan prostituees, een gebedsbijeenkomst voorafgaand aan de Levensecht-tour in de
16
DE OOGST
Vooraankondiging: minicongres Op woensdagavond 11 oktober 2017 organiseert Waypoint Twenterand voor de tweede keer een minicongres. Dit congres is gratis toegankelijk en wordt georganiseerd voor alle vrijwilligers en betrokkenen rondom jongeren uit Twenterand en omgeving. Dit jaar zijn er vier workshops over vroegsignalering, communicatie met jongeren, de jongerencultuur en ‘tieners en social media’. Na de zomer staat alle informatie op: waypoint-twenterand.nl
Muziek- en sportfestival op De Sikkenberg In september 2017 vindt voor de derde keer het sport- en muziekfestival Volleyfest plaats op het terrein van vakantiepark De Sikkenberg in Onstwedde. Er worden ruim 500 jongeren verwacht die komen sporten en komen luisteren naar diverse (christelijke) artiesten. Meer informatie over dit bijzondere festival is te vinden op: volleyfest.nl of facebook. com/volleyfestsikkenberg
Blankespoor, en Kees en Ans van Velzen. Speciale events deze zomer: Woensdag 2 augustus: campingbraderie Woensdag 9 augustus: concert Amazing Kids & Teens Woensdag 16 augustus: concert Half a Mile Alle informatie over de huurmogelijkheden én de activiteiten staat op: sikkenberg.nl
Noorderkerk in Amsterdam, een zakenbijeenkomst en een kennisbijeenkomst voor ketenpartners. Meer weten over alle jubileumactiviteiten? Kijk op: totheildesvolks.nl/dertigjaar
30
1987 -2017 30 jaar Scharlaken koord straatwerk, hulp en preventie rond prostitutie
Vrijwilligers gezocht! We zijn op zoek naar vrijwilligers voor het straatwerk van Scharlaken Koord in Amsterdam en Haarlem die naast Nederlands en Engels ook Bulgaars of Roemeens praten. Als straatwerker ga je met een van onze hulpverleners langs de ramen om contact te leggen met de vrouwen. Ook zijn we voor Scharlaken Koord op zoek naar maatjes voor de vrouwen die we begeleiden. Meer info vind je op: totheildesvolks.nl/vrijwilligers
DE OOGST
17
THEMA
MATTHIJS HOOGENBOOM & RONALD KOOPS, BEELD NOWORDS/RUBEN TIMMAN
Hemel op aarde Kun je een stukje hemel op aarde organiseren? Nee, maar je kunt er erg dichtbij komen door samen te eten met kwetsbare mensen zoals daklozen, vluchtelingen en ouderen die het ritme van de maatschappij niet kunnen (of willen) bijbenen. Het resultaat: gesprekken, vriendschap en een voetenwassing.
De zon schijnt aan een strakblauwe licht, de mussen tjilpen en een koe loeit in de verte, verder is het stil, adembenemend stil. Deze plek, op biologische boerderij de Eemlandhoeve, is met recht een stukje hemel op aarde te noemen: je bent hier omgeven door prachtige natuur. Heel bewust is hier een biodiversiteit gecreëerd, waarin verschillende soorten gewassen, groenten en planten naast elkaar groeien en bloeien. De boerderij staat onder de bezielende leiding van filosoof en boer Jan Huijgen en zijn vrouw Maaike die alles over planten en kruiden weet. Met als filosofie: verbinding leggen tussen Creator en creatie, oftewel Schepper en schepping en een verbinding leggen tussen boeren en burgers. Kortom: terug naar de natuur, terug naar de oorsprong. Op deze prachtige plaats vieren we vanmiddag de maaltijd met kwetsbare mensen, die we ook in onze projecten tegenkomen en die Jezus liefdevol de ‘minste van mijn broeders’ noemt. Het zijn bijzondere gasten: mensen die net niet helemaal kunnen meekomen, op straat leven of gevlucht zijn. Vanmiddag zijn ze hier om de maaltijd te vieren, samen met diverse collega’s uit onze projecten.
18
DE OOGST
Doel: genieten van de natuur, genieten van elkaar, genieten van de overvloed die God in voedsel geeft. Maar ook: het delen van levensverhalen, moeite en hoop, met elkaar en nu ook met jou. We hebben die prachtige zomermiddag met elkaar ervaren dat de hemel soms dichterbij is dan je denkt.
‘We hebben die prachtige zomermiddag met elkaar ervaren dat de hemel soms dichterbij is dan je denkt’
Dus sla de bladzijde maar om, dan stellen we de gasten van dit diverse en internationale gezelschap aan je voor!
SPECIA L
HEMEL
DE OOGST
19
Sari | Dochter van Jaap, werkt met veel plezier op De Sikkenberg. Houdt van kwetsbare mensen. Dat heeft ze van haar vader.
Nadja | Werkt als jobcoach onder meer met vluchtelingen.
Maaike | Boerin en plantenkenner. Verantwoordelijk voor de natuur rond de Eemlandhoeve inclusief (moes)tuinen.
DE N GASTE Sam | Leeft op straat in Amsterdam en slaapt al een aantal jaren bij verschillende vrienden thuis. Heeft geen eigen verblijfplaats.
20
DE OOGST
Oma | De moeder van Maaike, werd door iedereen liefdevol ‘oma’ genoemd. Ze had de middag van haar leven.
Gerda | Werkt als coördinator bij laagdrempelig inloophuis Amsterdammers helpen Amsterdammers (AHA) in Amsterdam. Is getrouwd en woont in Tollenbeek.
Jaap | Recreatieondernemer, samen met zijn vrouw eigenaar van De Sikkenberg. Heeft groot hart voor kwetsbare mensen en stelt zijn vakantiepark ook voor hen open.
Wegahta | Gevlucht uit Eritrea, woont nu in Nederland. Rasha | Gevlucht uit Syrië, woont nu in Nederland.
Wout | Vaak en graag geziene gast op de Eemlandhoeve. Woont in Bunschoten. Speelt diverse psalmen, gezangen én het Wilhelmus op zijn mondharmonica.
Philip | Heeft een moslimachtergrond en was regeringsfunctionaris in Nigeria. Bekeerde zich tot het christelijk geloof, werd dusdanig bedreigd dat hij vluchtte naar Nederland. Heeft geen status, ziet z’n vrouw en kinderen niet meer en verblijft op vakantiepark De Sikkenberg.
Jan | Filosoof en boer. Maakt zich zorgen om de kwetsbaarheid van onze mondiale voedselketens, wil terug naar lokaal contact tussen boeren en burgers.
Nathalie | Werkt als staflid in The Shelter en is onder meer supervisor van de cleaners. (Zie foto van haar op pagina 20) Peter | Komt uit Hongarije, ging op reis naar Amsterdam en kwam in The Shelter terecht waar hij werkt als cleaner. (Zie foto van hem op pagina 21)
DE OOGST
21
Het gesprek van de middag gaat over – hoe kan
‘De Shelter en de hemel
het ook anders – de hemel. Wat betekent ‘hemel’
hebben veel overlap’
voor de tafelgasten voor het dagelijkse leven
Nathalie: ‘We zijn hier op een prachtige plek en als ik kijk naar deze boerderij, het landschap eromheen, de dieren en de natuur, dan besef ik dat dit allemaal gebaseerd is op Bijbelse principes. Ze laten hier bij voorbeeld de planten en het onkruid samen opgroeien en ik vind het een prachtig beeld dat je verschillende planten samen laat groeien en kijkt hoe het zich ontwikkelt. Ik denk dat God ook zo naar mensen kijkt: samen groeien.’ ‘De Shelter en de hemel hebben veel overlap, omdat we een stukje hemel kunnen laten zien door er te zijn voor mensen. Daarin laten we veel van Gods heerlijkheid zien en dat is een stukje hemel op aarde. Dat we laten zien dat mensen geliefd en geaccepteerd zijn en dat er een plek is waar mensen mogen zijn zoals ze zijn, een familie waar je in thuis hoort. Sommige gasten hebben dat nooit eerder ervaren of gevoeld. Ze ervaren bij ons vaak een thuis. Dat is voor velen een hemelse ervaring, ondanks dat het nog steeds geen plek is waar geen rauw en tranen zijn. We zijn dus niet de hemel, maar wel een reflectie van de hemel. Mensen voelen het verschil als ze bij ons in de deuropening staan: de sfeer die er heerst in het red light district staat in schril contrast met de sfeer die er bij ons hangt.’
nu? En wat is de rol van de projecten daarin?
22
DE OOGST
TAFEL EK GESPR KEN
‘Door de Shelter is mijn relatie met God versterkt’ Peter: ‘Wauw, wat is het hier mooi! Het doet me denken aan mijn thuisland Hongarije, de natuur daar lijkt op de natuur die ik hier zie. Toch ben ik ook graag in Amsterdam, ik werk als schoonmaker bij de Shelter. Het is een voorrecht om onderdeel te zijn van het team van schoonmakers. Mijn vader is voorganger en ik ben opgegroeid in een christelijke omgeving, maar ik had heel weinig gelovige vrienden. In de Shelter heb ik veel gelovige vrienden gekregen: we werken samen en we praten samen over het geloof. Dat is erg inspirerend voor mij. Ik ben namelijk een beetje afgedreven van God, maar ik heb het gevoel dat ik door de omgeving van de Shelter weer dichter bij Hem kom.’
DE OOGST
23
‘Iedereen mag er zijn, altijd’ Sari: ‘Wat je lichamelijk of psychisch ook hebt of wat je ook hebt meegemaakt, dat maakt bij ons op De Sikkenberg niet uit. We hebben veel gasten die veel dingen hebben meegemaakt zoals Philip, maar ook zij zijn welkom: iedereen mag er zijn, altijd. Dat willen we uitdragen. Uiteindelijk hebben we allemaal wat. Zo kunnen we allemaal samen van elkaar leren en accepteren dat het leven is zoals het is. We zijn hier nog niet in de he-
24
DE OOGST
mel, maar ik geloof dat als we samen op die manier echt zijn en een open hart hebben naar de ander, dat je de mooie en de moeilijke dingen kan delen, dat je daarin een stukje hemel kan zien in elkaar en met elkaar.’
‘De gewone ontmoeting maakt me blij’ Nadja: ‘Ik word blij en vrolijk van de ontmoetingen die ik heb met vluchtelingen. Dat zit ‘m gewoon in het plezier dat we met elkaar hebben. De gewone ontmoeting, het ontspannen samenzijn met mensen die een heel andere huidskleur en achtergrond hebben, maakt me blij. Dat geldt ook voor vanmiddag, zeker in zo’n bijzondere omgeving. Op de Eemlandhoeve zie je een stukje hemel op aarde: de rust van het landschap, de prachtige natuur, voedsel in overvloed en ruimte.’
‘Ik word hier ook van de binnenkant rustig’ Sam (links op foto): ‘Het is heel uniek om vanuit de grote stad Amsterdam hier op het platteland te zijn. Je staat hier dicht bij de natuur met alle bomen en planten. Wat een schril contract met het leven in de stad! Daar lijkt iedereen haast te hebben. Het is hier zo rustig en vredig, ik word hier ook van de binnenkant rustig. Die rust heb ik ook als ik bij AHA ben. AHA vind ik een rustige en vriendelijke plek in het vaak harde Amsterdam. Ik ervaar het als een warme huiskamer met koffie en thee, eten, maar ook kleren en schoenen. Hemels dus als je dat elke dag gratis mag ontvangen. En ik vind het fijn dat AHA duidelijke huisregels heeft en dat daar serieus mee wordt omgegaan. Dat geeft rust en stabiliteit.’
‘AHA is voor sommige mensen een stukje hemel op aarde’ Gerda: ‘Vandaag moet ik erg aan het woord re-creatie denken, herscheppen. Ik weet dat het de droom van De Sikkenberg is en ik merk dat dat vandaag ook gebeurt. Ook bij AHA merken we iets van herschepping. Onze inloop in Amsterdam is voor sommige mensen een stukje hemel op aarde. Je moet je voorstellen dat er mensen zijn die werkelijk nergens heen kunnen. Bij AHA zijn ze altijd welkom voor een kop koffie, een maaltijd en aandacht.’
‘Ik ben hier regel matig te vinden’ Wout: ‘Ik woon in Bunschoten en kom regelmatig op de Eemlandhoeve, dus ga dan lekker op de fiets. Het is altijd leuk om hier te zijn. Boer Jan vroeg of ik vanmiddag mijn mondharmonica mee wilde nemen, gezellig een beetje muziek erbij.’
Rasha: ‘Ik woon in Zwolle en ik leer Nederlands op het Windesheim. Ik ben getrouwd en heb twee kinderen. Ik woon sinds acht maanden in Nederland, ik kwam hier als vluchteling uit Syrië, ik ben daar gevlucht wegens de oorlog. Ik vind het heel leuk om samen te werken met Nadja die mij zo goed helpt. Daardoor leer ik ook nog beter Nederlands en ik maak vrienden.’
Meer beleven van de bijzondere dag op de Eemland hoeve? Bekijk het filmpje op www.totheildesvolks.nl DE OOGST
25
DIT E MAAKT K INDRU
26
DE OOGST
Philip verloor positie, huis en gezin:
‘Mijn hoop op God is onwankelbaar’
De ontmoeting en het samen eten met diverse gasten vanuit onze projecten was onvergetelijk, maar het verhaal van Philip – en zijn voetenwassing – maakte diepe indruk. We sluiten deze special over de hemel af met zijn verhaal. Het is een verdrietig verhaal. Maar niet zonder hoop.
‘Mijn verhaal is heel lang, laat ik bij het jaar 2009 beginnen. Sinds die tijd woon ik in Nederland – op dit moment verblijf ik op De Sikkenberg - maar ik heb helaas geen officiële papieren. In 2009 kwam ik met mijn vrouw en zoontje naar Nederland, in Nederland hebben we ook nog een dochtertje gekregen. Mijn vrouw en kinderen zie ik helaas door omstandigheden niet meer. Het werd hen allemaal ook te veel en te zwaar. Voor die tijd werkte ik als wetenschapper in Nigeria en heb ik veel gereisd over de wereld. Ik was ook journalist en heb journalistiek in de VS gestudeerd. Ik ben als moslim geboren en opgegroeid, ging naar de Koranschool waar ik op dertienjarige leeftijd afstudeerde. Ik was een imam en een fanatieke moslim. Maar ik kwam tot geloof en werd een christen. Daarna zijn er heel veel dingen gebeurd: ik werd beschuldigd van corruptie, er waren aanslagen op mijn leven en uiteindelijk besloot ik met mijn familie te vluchten en ik belandde opnieuw in Nederland. Ik zeg opnieuw, want in 2008 was ik als wetenschapper en medewerker van de Nigeriaanse overheid een keer uitgenodigd door de minister van Justitie en het IND in Nederland, ik verbleef toen in een vijfsterrenhotel. Maar diezelfde IND heeft keer op keer beroepen van mij als vluchteling afgewezen.’ Bevoorrecht ‘Toch voel ik me erg bevoorrecht, want ik heb zoveel broeders en zusters in Christus leren kennen, zoals Jaap en Sari. Ik heb erg veel zorgen op dit moment en als ik het even niet meer zie zitten, dan nemen ze de tijd om te praten en te bidden. Want ik zat op een hoge top en zit nu in het diepste dal. En op dit moment kan ik ook niet mijn vrouw en kinderen zien, dat vind ik heel erg moeilijk. Toch ben ik er trots op dat ik bij Christus hoor. Ik heb geloof dat onwankelbaar is en niet zal veranderen. Ik ben verstoten door mijn eigen broers en zussen uit het gezin waar ik opgroeide, want ik kom uit een politieke familie. Maar alle banden zijn doorgesneden. Er zijn dus veel zorgen die mij omringen, maar mijn geloof heb ik behouden. En als ik mijn tranen niet meer kan bedwingen, dan vlucht ik naar de familie Willems en zij luisteren en bemoedigen. De Sikkenberg is voor mij echt een plaats waar de liefde van de Heer tastbaar is. Mijn hoop op God is onwankelbaar. Er is geen enkel probleem dat te groot is voor Hem. Hij zit op de top van elk probleem en ik houd van Hem. Ik heb geen enkele verontschuldiging om niet van Hem te houden.’ ‘God zorgt voor mij en bemoedigt mij, dat merk ik zo vaak. Vandaag zijn mijn voeten gewassen, ik vond dat ontzet-
tend bijzonder. Ik luister veel naar christelijke muziek en naar preken. Vorige week keek ik naar een programma dat ging over de voetenwassing. Een pastor zei: ‘Als je je voeten wast, was je je problemen als het ware weg, je zorgen.’ Ik vond het daarom een voorrecht dat mijn voeten gewassen zijn door Jan Huijgen, de boer van de Eemlandhoeve. Moet je je dat eens voorstellen: een blanke man die op z’n knieën de voeten wast van een zwarte man… Dat zegt ons hoe groot God is, en dat Hij geen onderscheid maakt in rassen en kleuren. Jan waste met zoveel liefde mijn voeten. Hij zei tegen mij dat hij het op zijn beurt een enorm voorrecht vond om mijn voeten te wassen. Ik zie het als een groot cadeau van God dat ik vandaag mocht ontvangen.’
‘De voetenwassing zie ik als een groot cadeau van God dat ik vandaag mocht ontvangen’ Ook boer Jan Huijgen was onder de indruk van de voetenwassing: ‘Door – net als Jezus – daadwerkelijk iemand de voeten te wassen, zakte ik door het vloertje van de ratio en door het vloertje van de taal naar de praktijk, het handelen. Het deed mij heel veel. Philip heeft een indringend verhaal en dan mag ik zo maar zijn voeten wassen, ik vond dat heel bijzonder. Een blanke hand boer die de voeten van een zwarte broeder wast. Meestal is het zwart dient wit, maar nu was het andersom, echt een voorbeeld van hoe het Koninkrijk van God werkt. Ik vond het een stukje Koninkrijk op aarde, maar uiteindelijk is vrede met God de hemel.’ ◄ DE OOGST
27
BIJBELSTUDIE / GERT HUTTEN
De hemel dichtbij Het was Gods bedoeling dat ze Hem zouden zoeken en Hem al tastend zouden vinden, aangezien Hij van niemand van ons ver weg is. (Handelingen 17: 27)
Over de hemel valt veel te zeggen en te vragen. Wat is de hemel? Jezus is naar de hemel gevaren. Hij regeert daar op de troon. Maar waar is dat? Waar is de hemel? Wij zijn burgers die horen bij het hemelse koninkrijk. De Bijbel spreekt er zelfs over dat wij plaats hebben in de hemelse gewesten (Efeziërs 2: 6).
Tegenwoordig wordt er al snel wat merkwaardig gekeken naar iemand die zegt dat hij of zij gelooft om in de hemel te komen. Is het geloof toch niet voor later maar voor nu? Jezus leert ons inderdaad om vandaag te leven. De hemel is niet ons eindstation. De hemel is een tussenstation. Uiteindelijk komt er een nieuwe hemel en een nieuwe aarde en dan zal God onder ons wonen. Ik merk juist dat geloven in de hemel heel veel betekenis heeft voor nu. Ik ervaar hoeveel houvast het geeft als we mogen weten dat overleden geliefden thuis zijn gekomen bij God. De aardse tent is afgebroken, maar een nieuw huis in de hemel staat klaar. Een paar keer heb ik een begrafenis geleid van mensen die niet geloven. Zij geloofden niet in een hemel. Dan moet je echt zoeken naar woorden. Als je op reis gaat heb je een doel. Het doel bepaalt de reis en de route. In die zin geeft de hemel ook richting. Naar de hemel kun je uitzien, want de hemel is God zien. Geen geloof meer, geen hoop, maar alleen nog liefde. Wie wil dat ten diepste niet? Soms kan ik intens verlangen naar heelheid. Al die gebrokenheid, ziekte, tranen, aanslagen, het gemis, het is soms teveel. Dan kun je echt uitzien naar de hemel en naar volmaaktheid. Een ernstig gehandicapte vriend verlangt echt naar de hemel. Een nieuw lichaam, weet je hoe graag hij dat wil? Mirthe verloor haar kindje. Het gemis is haast ondragelijk. Wat verlangt ze om bij haar zoontje te zijn. Kon er maar even een deurtje open in de hemel. Waar is de hemel? De hemel lijkt ver weg. Als sterren miljoenen lichtjaren van ons verwijderd zijn, zal de hemel ook wel ver weg zijn. Bij Pluto rechtsaf en dan nog een miljoen kilometer…
28
DE OOGST
Geestelijk kun je de ervaring hebben dat God ver weg is en dat de hemel ver weg en van koper is. Steeds maakt de Bijbel duidelijk dat God niet ver weg is. Van niemand van ons is Hij ver weg (Hand. 17: 27). De hemel is dichtbij. De hemel is om ons heen, een soort vierde of vijfde dimensie die wij niet kunnen zien. God omringt jou van achteren en van voren, leert de Bijbel steeds. Als Jezus sterft, scheurt het voorhangsel van boven naar beneden. Met een ruk trekt God dat gordijn in de tempel weg. Nu geen afstand meer. De hemel is open. Wij hebben toegang tot de troon van de genade.
‘Jezus verbindt in eigen persoon hemel en aarde aan elkaar. Hij kwam van de hemel op aarde. Hij bracht iets van de hemel op aarde’ Als een vrachtwagen ver weg staat, lijkt het net een speelgoedvrachtwagentje. Hoe dichterbij hij komt, hoe meer je ziet hoe groot hij is. Zo is het ook bij God. Hoe dichterbij Hij komt, hoe meer je ziet hoe groot Hij is. In de geschiedenis zie je de beweging dat God steeds dichterbij komt. God de Vader staat boven je, de Zoon naast je en de Geest woont zelfs in je. Zo dichtbij wil God zijn. De hemel in jou! Leven vanuit de hemel… ‘Het onze Vader’ begint met onze Vader in de hemel…. Meteen aan het begin van het gebed leert Jezus jou om-
hoog kijken. Zoek de dingen die boven zijn en niet de dingen die beneden zijn. Er zijn twee manieren van leven. Je kunt leven van beneden naar boven en van boven naar beneden. Je kunt net als de torenbouwers van Babel proberen om zelf zo hoog mogelijk te komen. We bouwen een toren tot in de hemel. En zo bouwen wij mensen er op los. The sky is the limit. Steeds hoger willen we klimmen op de maatschappelijke ladder. God leert ons dat wij onze ladders mogen verkopen. We mogen stoppen met ons ‘doe-het-zelfleven’ (Gamma-geloof). Wij hoeven niet op te klimmen. God komt naar ons toe. Christen zijn is leven van boven naar beneden. God heeft alles al voor ons klaar staan, zelfs onze goede werken. Hij wil ons alles geven wat wij nodig hebben. Wij zijn niet meer dan beheerders van de schatkamers van God.
‘Wij hoeven niet op te klimmen. God komt naar ons toe. Christen zijn is leven van boven naar beneden’ Zo verandert de hemel onze levensrichting. Je hoeft je leven niet te laten bepalen door het verleden. Jij hoeft niet steeds bezig te zijn met jouw toekomst. Je leeft niet terug en ook niet naar voren. Je leeft van boven naar beneden. Deze nieuwe levensrichting is absoluut uniek. Koninkrijk der hemelen Jezus verbindt in eigen persoon hemel en aarde aan elkaar. Hij kwam van de hemel op aarde. Hij bracht iets van de hemel op aarde. Het grote doel van Jezus komst naar de aarde is een nieuw koninkrijk vestigen, het koninkrijk der hemelen. Door te bouwen aan dat koninkrijk mogen wij steeds iets van de hemel op aarde brengen. Ook dat leert Jezus. Zoals in de hemel, zo ook op aarde.
‘Door te bouwen aan dat koninkrijk mogen wij steeds iets van de hemel op aarde brengen’ Een moeder verloor haar zoontje. Hij was ernstig gehandicapt, maar zo gaaf. Moeder miste hem intens. Ik vertelde haar dat haar zoontje nu boven bouwde aan het koninkrijk en dat zij dat hier beneden mocht doen. Jullie bouwen naar elkaar toe en komen elkaar snel weer tegen. Het geeft haar veel houvast. Samen bouwen we aan het koninkrijk. Bouw je mee?
COLUMN / ARIE DE ROVER
Wereldregering De aarde was toe aan een nieuwe regering. Via verkiezingen had al het leven op aarde hun vertegenwoordigers gekozen. De Koning had zijn ‘Engel-van-Staat’ benoemt tot informateur. Tijdens de informatiegesprekken luisterde de zwaargewicht-engel naar alle belangen en verlangens. Hij schrok van de kloof die zich aftekende tussen alle partijen. Zoveel tegenstrijdige belangen had hij nog niet eerder onder ogen gezien. En dan de toon waarop de eigen belangen werden ingebracht en verdedigd? Er leek geen millimeter ruimte te zijn voor het belang van een ander.
‘Met een tomeloze arrogantie wierpen de mensen van de aarde hun pakket van eisen op tafel bij de informateur’ De flora ging uitsluitend voor meer groen, zonder zich iets aan te trekken van de verlangens van de gortdroge woestijnen en kale bergen. De atmosfeer verachtte het vuil van vuurspuwende vulkanen. De zee was er nu wel eens klaar mee om ingedamd te worden door het land. Het dierenrijk was sterk verdeeld, het onderling wantrouwen tussen de soorten was groot en velen konden elkaar wel opvreten. Maar de moeilijkste partij om een coalitie mee te smeden was het mensdom. Die had werkelijk lak aan alle andere levensvormen. Met een tomeloze arrogantie wierpen zij hun pakket van eisen, met de titel ‘Ons Dikke IK’ op tafel bij de informateur. Hun hele regeerprogramma draaide uitsluitend om de mens. Geen enkel punt in het voordeel van andere levensvormen was er in terug te vinden. Na afloop van de informatieperiode bracht de Engel-vanStaat verslag uit bij de Koning. Voor veruit de meeste partijen was samenwerking goed mogelijk, maar er was geen enkele coalitie te smeden met het mensdom. De informateur adviseerde om het mensdom daarom buitenspel te zetten. Dat vond de Koning te ver gaan. ‘Ziet U nog een andere oplossing, majesteit?’, had de engel gevraagd. ‘Ik zie een kleine mogelijkheid’ had Hij gezegd. ‘Maar die vraagt heel veel van mij’. ‘Ik ga het ze zelf voordoen’.
Het is Gods bedoeling dat je Hem zoekt. En je zult Hem dan al tastend vinden. Hij is niet ver weg. ◄ Arie de Rover is coach.
FOTO: ELISBETH ISMAIL
DE OOGST
29
MIJN VERHAAL / SIMONE SCHOEMAKER, BEELD: RUBEN TIMMAN
In de rubriek ‘Mijn Verhaal’ lezen we over persoonlijke verhalen van de hoop en vernieuwing die alleen de Here Jezus kan geven. Deze keer: Jeroen.
Werken aan herstel Jeroen ontkent lange tijd dat hij een drankprobleem heeft, hij zegt tegen zichzelf dat het wel meevalt en dat hij kan stoppen wanneer hij wil. Maar hij houdt zichzelf voor de gek; hij heeft grote problemen en zoekt zijn heil alleen nog maar in de alcohol. Totdat God zelf ingrijpt. 30
DE OOGST
Ik had geen zelfrespect meer en was de hele dag met drank bezig. Steeds plande ik wanneer ik weer kon gaan drinken, ik bouwde een voorraad drank op en was met niets anders meer bezig. Ik vereenzaamde, vervuilde en at bijna niets meer. Het kon me allemaal niets meer schelen; drank was het enige dat belangrijk was. Op een gegeven moment kreeg ik hevige lichamelijke bijwerkingen, die ik die alleen nog kon oplossen door meer te drinken. Het hevige trillen werd minder of ging zelfs weg als ik meer dronk. Ik kreeg dan de rare gedachte dat het op een bepaalde manier dus hielp met de problemen, terwijl het in feite de veroorzaker was! Verder ging mijn eetlust enorm achteruit en werd ik zienderogen magerder. Persoonlijke verzorging schoot er ook bij in en mijn post maakte ik niet meer open.
‘Ik had geen zelfrespect meer en was de hele dag met drank bezig’ Mijn omgeving zag dit alles ook gebeuren natuurlijk. Mijn familieleden maakten zich grote zorgen maar ik ging gewoon stug door. Vrienden waarschuwden mij, maar op een gegeven moment heb ik het contact verbroken, vooral ook om maar niet de confrontatie te hoeven aangaan met de waarheid. Ik werd steeds eenzamer maar vond dat wel best. Tot ik op een zaterdagmorgen wakker werd en er zomaar een bepaalde rust over me kwam. Ik werd geïnspireerd om te stoppen met de drank en hulp te zoeken. De gedachte kwam uit het niets leek het toen, maar later besefte ik dat het de Here zelf moet zijn geweest die mij toen stil heeft gezet. Zoals Hij alle dingen bestuurt, heeft hij toen ook mijn leven veranderd en aangepakt. Het gebed van mijn familie, vrienden en bekenden is toen heel duidelijk verhoord. Zelf bad ik niet zo veel in die tijd, zelfs dat staat onder druk als je verslaafd bent.
‘Op een meeting doe ik steeds nieuwe inzichten op’ Ik ben toen met mijn huisarts gaan praten en wilde in eerste instantie ambulante hulp. Mijn begeleider stelde al snel een klinische opname voor, maar, eigenwijs als ik was, gaf ik daar geen gehoor aan en dacht het thuis zelf wel aan te kunnen. Ik overschatte mezelf enorm en realiseerde me niet hoe zwaar het is om te breken met verslaving. Vorig jaar ben ingestort en besloot ik dat ik het niet alleen kon. Ik heb me toch op laten nemen voor één week detox (lichamelijke ontwenning) en vijf weken behandeling. Deze behandeling was zwaar, maar heeft me goed gedaan en heeft me ook de inzichten gegeven die ik voorheen niet
had. Tijdens mijn opname heb ik erg veel aan mijn geloof gehad en op een gegeven moment voelde ik de sturing van God ook duidelijk. De Bijbel en mijn dagboek was het enige wat ik mocht lezen en toen heb ik ook ervaren dat ik niet alleen was. Ik was eenzaam, maar niet alleen. Na de opname werd me sterk aangeraden veel meetings te gaan bezoeken en contact te hebben met lotgenoten. Ik bezoek nu meerdere bijeenkomsten per week bij Waypoint. Op een meeting doe ik steeds weer inzichten op en daarnaast kan ik anderen tot hulp zijn. We delen onze verhalen met elkaar, maar zijn ook streng voor elkaar; we weten als geen ander hoe snel we weer kunnen terugvallen en dat houdt ons scherp. Ik had nooit gedacht dat die meetings zo belangrijk zouden zijn voor mijn persoonlijke herstel! Ik kom er graag en kijk er elke keer weer naar uit, de bijeenkomsten zijn mijn ijkpunten en geven mij een goede invulling van mijn vrije tijd. Ik moet eerlijk bekennen dat zodra het weer beter met me ging, ik wel eens vergat om God de eer te geven. Daar sta ik nu dus elke dag bewust bij stil: ik kan het niet uit eigen kracht maar alleen door Zijn hulp en genade. Het twaalfstappenplan waar we mee werken bij Waypoint geeft dit ook mooi aan. De eerste stap is overgave, me realiseren dat ik het niet alleen kan en gelukkig ook niet alleen hoef te doen. Gaat het nu allemaal zo leuk en aardig met me? Ja en nee: in herstel komen is bikkelen en de eerste tijd niet gemakkelijk. Maar het leven wat je er voor terugkrijgt is zoveel mooier dan het leven in verslaving. Eigenlijk is dit het leven dat God met me voor had: nuchter en met een open geest te leven tot Zijn eer.’ ◄
Waypoint biedt hulp aan jongeren en volwassen die door drugs, alcohol, gokken of andere vormen van verslaving in de problemen raken. Waypointmedewerkers geloven in de kracht van een preventieve aanpak en steken veel tijd in het geven van voorlichting op bijvoorbeeld scholen. Daarnaast biedt Waypoint ambulante hulp aan verslaafden en begeleidt cliënten bij het zoeken van passende hulp bij hun verslavingsproblematiek. We kunnen vaak een passend programma bieden, zoals onze leefstijltraining, motiverende en/of systeemgesprekken, groepsgesprekken en familieopstellingen. We werken hiervoor met uitstekend opgeleide mensen met jarenlange ervaring in de verslavingszorg en met diverse ervaringsdeskundigen. Waypoint is onderdeel van THDV en wil de bevrijdende liefde van Jezus bekend maken aan mensen die worstelen met verslaving.
DE OOGST
31
RECENSIES / REDACTIE MATTHIJS HOOGENBOOM
Orthodoxie In 1908 schreef de Engelse schrijver en essayist Gilbert Keith Chesterton (1874-1936) zijn autobiografische geloofsgetuigenis ‘Orthodoxie’. Begin 2017 verscheen de tweede druk van de Nederlandse vertaling hiervan bij Uitgeverij Kok. Een goede reden om aandacht te vragen voor dit opmerkelijke boek. Op de achterflap staat te lezen: ‘Net als Augustinus, Pascal, Lewis en Bonhoeffer weet Chesterton de rijkdom en de diepte van de christelijke boodschap helder en authentiek voor het voetlicht te brengen. Chesterton laat ons delen in zijn verwondering over het aloude christelijke geloof dat meer dan andere religies blijkt aan te sluiten bij de werkelijkheid.’ Inhoudelijk stelt het boek zeker niet teleur, al zal de schrijfstijl van Chesterton bij sommige lezers de nodige inspanning en concentratie vragen. Wat mij bijzonder aanspreekt, is de manier waarop Chesterton het gesprek aangaat met zijn tijd en zijn omgeving; met name door de confrontatie aan te gaan met het moderne denken uit het begin van de twintigste eeuw: ‘Alle optimisme van deze tijd is onterecht en ontmoedigend, vanwege het feit dat het wil bewijzen dat we in de wereld passen. Het christelijk optimisme is echter gebaseerd op het feit dat we niet in deze wereld passen.’ Chesterton zelf raakte gedurende zijn intellectuele zoektocht overtuigd van de waarheid van het christendom. ‘Orthodoxie’ laat zich dan ook lezen als een apologetisch boek, dat zich qua
My Father’s War Een ernstig verstoorde relatie tussen een vader en zijn zoon is de rode draad van deze speelfilm. Vader David is oorlogsveteraan en zoon Dap verwijt z’n vader dat hij er nooit was. Gevolg: conflict op conflict en frustratie op frustratie. Als antwoord op een gebed van David krijgt Dap een aantal dromen waarin hij als soldaat meevecht aan het front en ervaart hoe zwaar zijn vader het gehad heeft. Maar is dit
32
DE OOGST
strategie voegt in een eeuwenoude apologetische traditie. Dit boek moet je ‘proeven’. Daarom deel ik een fragment dat typerend is voor Chesterton en ook actueel is voor vandaag: ‘Vooruitgang zou moeten betekenen dat we de wereld altijd veranderen om haar aan onze visie aan te passen. Vooruitgang betekent vandaag de dag dat we altijd bezig zijn met het aanpassen van de visie. Het zou moeten betekenen dat we langzaam maar zeker gerechtigheid en barmhartigheid onder de mensen brengen: het betekent echter dat we snel geneigd zijn de wenselijkheid van gerechtigheid en barmhartigheid te betwijfelen. (…) Vooruitgang zou betekenen dat we altijd op weg zijn naar het Nieuwe Jeruzalem. Het betekent echter dat het Nieuwe Jeruzalem altijd van ons wegloopt. We passen de werkelijkheid niet aan bij ons ideaal. We passen het ideaal aan: dat is het eenvoudigst.’ / Matthijs Guijt
Orthodoxie G.K. Chesterton Uitgeverij Kok € 19,99
genoeg om de relatie te herstellen? De film is boeiend en de thematiek belangrijk, maar het verhaal staat niet altijd even dicht bij de werkelijkheid.
DVD My Father’s War | NEEMA | NM9646 | € 12,50
Omdat de Bijbel het zegt Niets verlammender voor een discussie over een Bijbelvers als de opmerking: ‘Het stáát er toch?’ En precies dat is wat dit boek ‘Omdat de Bijbel het zegt – waarom de Schrift verdedigen ons kan verlammen hem te lezen’ met mij doet: verlammen. Opgegroeid in kringen waar het zeventiende-eeuwse boek ‘Tegenstrijdige schriftuurplaatsen verklaard’ gezaghebbend is, zie zelfs ik in dat de Bijbel letterlijk nemen niet altijd zo simpel is als het lijkt en dat van kaft tot kaft de Bijbel geloven ingewikkelder is dan je denkt. Het irriteert daarom een beetje dat de Amerikaanse professor Peter Enns, de auteur van dit boek, er zo van overtuigd is dat hij een compleet nieuwe manier heeft gevonden om de Bijbel te lezen: ‘de Bijbel gewoon de Bijbel laten zijn’. Dat heeft consequenties. Het uitmoorden van de Kanaänieten bijvoorbeeld, is niet te rijmen met hoe God is. Het is ook niet gebeurd. De verhalen hierover in de Bijbel geven weer hoe Israël zichzelf, net als andere stammen in die tijd, graag zag. Opgelost. De evangeliën verschillen, omdat de schrijvers geen ooggetuigen waren. De namen die eraan gekoppeld zijn, komen van de vroeg-kerkelijke traditie. Oké. Interessant. Hier had ik op zijn minst een paar voetnoten of bronvermeldingen verwacht. Ik voel mij nu niet echt serieus genomen. Maar misschien verwacht ik teveel van een populair geschreven boek als dit. Enns maakt zichzelf er wat mij betreft niet geloofwaardiger op als hij zijn eigen boek samenvat in 308 woorden. Het hoofdstuk hieraan voorafgaand (‘Ik wil je niet voorschrijven wat je moet doen, maar…’) met een mooi verhaal uit de Talmoed vind ik dan overigens wel weer interessant en richtinggevend. Voor de lijn die Enns uitzet (De Bijbel is niet Gods laatste woord, want dat is Jezus) vind ik alles te zeggen. Enns’ conclusie is: ‘We kunnen niet zomaar een Bijbel naar ons eigen beeld vormen. God be-
slist hoe de Bijbel eruit ziet, dat doen wij niet.’ Het is alsof ik een orthodoxe dominee hoor praten. Het had wat mij betreft wat minder stellig gemogen. / Matthijs Hoogenboom
Omdat de Bijbel het zegt – Waarom de Schrift verdedigen ons kan verlammen hem te lezen Peter Enns Uitgeverij Plateau (‘Uit de bieb van Lazarus’) €18,95
De Bijbel voor ongelovigen – deel 6 Aansluitend bij de vorige recensie: het was een verademing om de Bijbel te lezen. Nou ja, een versie van de Bijbel dan, naverteld door de ongelovige Guus Kuijer. In zekere zin doet Kuijer wat Enns betoogt: het verleden zo vormen dat het tot het heden spreekt. Daar moet je misschien niet al te veel over praten, dat moet je doen. Hoe kan ik dat beter illustreren dan Kuijer maar gewoon te citeren? ‘We waren in Babylonië een minderheid waar de Babyloniërs blijkbaar last van hadden. (…) Wat was de populairste vraag die de Babylonische gezagsdragers aan het volk stelden? ‘Willen jullie meer of minder Joden?’ Voor mij, gelovige, is de Bijbel een heilig boek waardoor ik soms even moet slikken als Kuijer zijn fantasie de vrije loop laat. Al lezend kreeg ik heimwee naar de verhalencultuur die er was in mijn basisschooltijd. Klonken in de kerk maar minder preken en meer Bijbelverhalen. / MH De Bijbel voor ongelovigen – deel 6 Judit, Daniël, Suzanna en Ester Guus Kuijer Atheneum – Polak & van Gennep €19,99
Het lied van de Herder ‘Het lied van de Herder’ is een roman met daarin twaalf verhalen, die als verbindende factor psalm 23 hebben. Kate schrijft de woorden van psalm 23 op een stukje papier voor haar zoon. Even daarna krijgt ze een auto-
ongeluk. Vlak voor Kate het bewustzijn verliest, spreekt ze een laatste gebed uit: ‘Alstublieft, Heer. Laat mijn leven van waarde zijn.’ Het papiertje begint een opmerkelijke reis over de wereld. Zo verwerkt een gewonde soldaat in Irak een trauma door de woorden uit de psalm. In een ander verhaal vindt Marra kracht in de woorden ‘Ik vrees geen kwaad, want Gij zijt bij mij’. Ze ontsnapt aan haar pooier. De simpele, maar prachtige woorden van de Psalm veranderen de levens van twaalf mensen voorgoed. De verhalen zijn heel divers, maar laten stuk voor stuk zien dat Gods Woord een krachtig Woord is. / Willemieke Kloosterman
Het lied van de Herder Betsy Duffey en Laurie Myers Uitgeverij Kok € 16,99
Geroepen tot barmhartigheid Dit is een ‘oud’ boek van Keller uit 1989 dat nu door uitgeverij Van Wijnen in het Nederlands uitgegeven is. De vertaler wijst er terecht op dat kerkelijke ontwikkelingen niet hebben stilgestaan. Er is volgens hem meer aandacht gekomen voor barmhartigheid. Ik geloof zeker dat er een trend is waar te nemen van diaconaat dat gericht is op de nabije medemens. Echte barmhartigheid gaat echter verder dan een trend. Beseffen dat mij barmhartigheid bewezen is en daardoor in gang gezet worden heb ik meer dan eens nodig. Praktische handvatten, zoals richtlijnen voor de balans tussen houden en weggeven, zijn daarbij altijd welkom. Daarom ben ik blij met Kellers ‘nieuwe’ boek./MH
Geroepen tot barmhartigheid Tim Keller Van Wijnen € 19,95
DE OOGST
33
COLUMN / NIESKE SELLES
Vandaag is mijn lievelingsdag!
OOGST SEPTEMBER
Vooruitblik
Samen met mijn man Allard loop ik één of twee keer per jaar een stukje van het Pieterpad, een prachtig wandelpad van het uiterst noordelijke Pieterburen naar de in ZuidLimburg gelegen Pieterberg. We regelen logeeradresjes voor de kinderen en genieten tijdens ons tweedaagse uitje intens van deze gezamenlijke passie. De wandelschoenen komen tevoorschijn. Manlief leest al wandelend hardop voor wat er in het informatieboekje staat en zelf loop ik met mijn fotocamera om mijn nek om hier en daar de prachtige Nederlandse natuur vast te leggen. Tijdens één van onze wandelingen in Drenthe kwamen we langs een klein winkeltje. Het winkeltje huisde in een deel van een oude boerderij en stond vol met typisch Drentse spulletjes. Ook was er een kaartenrek met zelfgemaakte kaarten. Handlettering was toen nog niet zo ‘in’ als dat het nu is, dus ik was onder de indruk van de prachtige, sierlijk handgeschreven teksten op de kaarten. Eén tekst sprong er uit: ‘Vandaag is mijn lievelingsdag!’
‘Soms voelt ‘vandaag’ als de hemel op aarde’ Ik realiseerde me terwijl we verder liepen (de kaart zat veilig opgeborgen in mijn rugtas) dat we daar vaak te weinig bij stil staan. Ik mag genieten van vandaag! Wat kunnen de zorgen zich soms opstapelen en de prachtige dag van vandaag ongemerkt overschaduwen. De quote op de kaart hielp me in elk geval op deze wandeldag om zorgen voor morgen even los te laten. Het was vandaag, mijn lievelingsdag! Thuis prikte ik de kaart op ons prikbord. Terwijl ik dat deed viel mijn oog op een andere tekst, aan hetzelfde prikbord. Het hing er al jaren, en juist daarom was het me de laatste tijd nooit meer echt opgevallen. Maar nu vulde het de woorden op mijn nieuwste kaart zo wonderlijk mooi aan: ‘Gisteren is geweest, morgen komt nog, vandaag zorgt mijn Herder!’ Soms… soms voelt ‘vandaag’ als de hemel op aarde. Hoe zal de hemel daarboven dan wel niet zijn?
Nieske Selles Zie: nieskeselles.nl
34
DE OOGST
Het septembernummer van de Oogst staat in het teken van het gebedenboek van de kerk van toen en nu: de psalmen. In het hart van de Bijbel vinden we eerlijke liederen van geloof, ongeloof, pijn en hoop. Wat hebben de psalmen ons vandaag de dag te zeggen? Met onder meer in dit nummer: • Hoofdartikel over de rijkdom en de betekenis van de psalmen • Een persoonlijke preek van Otto de Bruijne en Jurjen ten Brinke schrijven over een psalm die hun dierbaar is • (Ex)-verslaafde mensen over emoties en de psalmen zoals bang, boos, blij en bedroefd • Recensies, de Amsterdampagina’s en nog veel meer!
Het septembernummer van de Oogst verschijnt D.V. de eerste week van september.
De Oogst ook lezen? Neem dan nu een abonnement of een gratis proefabonnement op De Oogst! Info: deoogst.nl of bel ons: 020-3446310.
TOT HEIL DES VOLKS
ADRESSEN, GIFTEN EN TESTAMENT
Tot Heil des Volks
Waypoint Urk
O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam 020 344 6310 020 420 2394 info@totheildesvolks.nl www.totheildesvolks.nl facebook.com/totheildesvolks twitter.com/thdvamsterdam Bereikbaar: ma.-do. 9.00-16.30 uur (behalve de lunch); vr. 9.00-12.30 uur.
Verslavingzorg en preventie Vliestroom 9, 8321 EG Urk 0527 690 073 info@waypoint-urk.nl www.waypoint-urk.nl twitter.com/waypointurk
De Shelter Youth Hostel Ministry info@youthhostelministry.org www.youthhostelministry.org www.shelterhostelamsterdam.com facebook.com/shelteryouth.hostelministry Shelters twitter.com/shelterams The Shelter City Barndesteeg 21, 1012 BV Amsterdam 020 625 3230 020 623 2282 city@shelter.nl The Shelter Jordan Bloemstraat 179, 1016 LA Amsterdam 020 624 4717 020 627 6137 jordan@shelter.nl
Scharlaken Koord Straatwerk, preventie en hulpverlening rond prostitutie Barndesteeg 25, 1012 BV Amsterdam 020 622 6897 020 330 2224 info@scharlakenkoord.nl www.scharlakenkoord.nl twitter.com/bewareloverboys Preventiewerk 020 626 0845 info@bewareofloverboys.nl www.preventiescharlakenkoord.nl facebook.com/scharlakenkoord Second Step Tweedehandskleding en accessoires Willemsstraat 39, 1015 HW Amsterdam 020 622 6897 secondstep@thdv.nl www.secondstepshop.nl
CHAP Christelijke hulpverlening bij seksverslaving Goudsbloemstraat 38, 1015 JR Amsterdam 020 420 9203 info@chap-nederland.nl www.chap-nederland.nl www.benikseksverslaafd.n Zowel Different als Chap hebben ook kantoren in Rotterdam, Amersfoort, Meppel en Goes.
Different Christelijke hulpverlening rond s eksuele identiteit en relaties Goudsbloemstraat 38, 1015 JR Amsterdam 020 625 6797 info@different.nl www.different.nl
Kringloop Waypoint Vliestroom 21, 8321 EG Urk 0527 239 924 kringloop@waypoint-urk.nl www.kringloopwaypoint.nl facebook.com/kringloopwaypoint
Waypoint Kampen Verslavingszorg en preventie Boven Nieuwstraat 105-1, 8261 HC Kampen 038 331 6660 info@waypoint-kampen.nl www.waypoint-kampen.nl facebook.com/waypointkampen twitter.com/waypoint_kampen twitter.com/thecapekampen Winkel Waypoint Kampen Tweedehandskleding en accessoires Oudestraat 136, Kampen info@waypoint-kampen.nl www.waypoint-kampen.nl
Waypoint Twenterand Verslavingzorg & preventie Amerikalaan 3, 7681 NB, Vroomshoop 0546 714 056 info@waypoint-twenterand.nl www.waypoint-twenterand.nl facebook.com/Waypoint-Twenterand
De Sikkenberg Christelijk recreatiepark Sikkenbergweg 7, 9591 TD Onstwedde 0599 661 144 info@sikkenberg.nl www.sikkenberg.nl facebook.com/sikkenberg twitter.com/sikkenberg
AHA Dagopvang voor dak- en thuislozen O.Z. Voorburgwal 125, 1012 EP Amsterdam 06 19493693 info@aha-dagopvang.nl www.aha-dagopvang.nl
De Bewaarschool Buurtgericht kinderwerk O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam 020 344 6310 info@debewaarschool.nl www.debewaarschool.nl
Ontmoet Amsterdam Anders Stadswandelingen en fietstochten in (de regio) Amsterdam O.Z. Voorburgwal 241, 1012 EZ Amsterdam 020 344 6310 info@ontmoetamsterdamanders.nl www.ontmoetamsterdamanders.nl facebook.com/ontmoetamsterdamanders twitter.com/gidsmatthijs
Dank voor uw steun Onder dank ontvingen wij in mei de volgende giften: Amsterdammers Helpen Amsterdammers 3.884 Different 311 Bewaarschool - armoedeproject 802 Hulp voor prostituanten (CHAP) 178 Kinderwerk “De bewaarschool” 265 Kinderwerk - Replay 15 De Oogst 73 De Sikkenberg 25 Scharlaken Koord Amsterdam 8.553 Winkel Scharlaken Koord 50 St. Tot Heil des Volks 31.429 Waypoint Kampen 50 Waypoint Urk 4.815 Youth Hostel Ministry 500 ---------TOTAAL: € 50.946 ----------
Testament en giften Testament Wilt u onze stichting testamentair gedenken? De tenaamstelling dient te luiden: Stichting Tot Heil des Volks te Amsterdam. De stichting bezit rechtsgeldigheid en is ingeschreven in het stichtingenregister bij de Kamer van Koophandel, dossiernummer 40530233. Giften Stichting Tot Heil des Volks Bankrekening 104944 IBAN code: NL34INGB0000104944 De stichting beschikt over een ANBIverklaring. Giften en abonnementsbetalingen b uiten Europa ABN-Amro te Amsterdam: 4667.85.992 t.n.v.: Stichting Tot Heil des Volks, Amsterdam IBAN code: NL38ABNA0466785992 BIC code: ABNANL2A (Beide codes vermelden) Mochten er in deze publicatie afbeeldingen staan waaraan rechten kunnen w orden ontleend, dan verzoeken we u contact op te nemen met de uitgever.
Sisters Tweedehandskleding & werkervaring Nieuwstraat 14 8011 TP Zwolle Coördinator: Harriet Scherpenkate harrietscherpenkate@totheildesvolks.nl 038 45 80 259 www.totheildesvolks.nl/sisters
U vindt ons op sociale media DE OOGST
35
‘Onze passie voor kinderen is groter dan wat we kunnen’
Het team van het Fort: Ramon, Mieke en Anette
36
DE OOGST
TEKST: RONALD KOOPS | BEELD DE PLAATJESMAKER / MARGRIET ALBLAS
In maart opende Het Fort de eerste locatie in AmsterdamNoord. Doelgroep: kinderen uit minder bedeelde gezinnen uit de wijk die twee dagen in de week na schooltijd welkom zijn voor oprechte aandacht en een gezellige plek na schooltijd. Hoe draait dit project? Opnieuw op bezoek in de wijk de Banne.
Was in maart alles nog in de opbouwfase, tegenwoordig ziet de locatie – een soort gezellige huiskamer- er al veel meer voltooid uit: kasten die gevuld zijn met boeken en spelletjes, een voetbaltafel, kleurige banken voor de kinderen om op te chillen en veel creativiteit aan de muren: zelfgemaakte schilderijen, vrolijke huisregels en picto’s die de dagindeling aangeven. Kindercoach Ramon en coördinator Mieke kijken terug op een paar bijzondere opstartmaanden: ‘Er is veel gebeurd in korte tijd.’
Krachtig karakter Ramon: ‘Er zit inderdaad soms wel narigheid in de manier hoe kinderen in deze wijk met elkaar omgaan. Ik wens ze ook heel graag een krachtig karakter toe en ik wil de ze de vaardigheden leren om met negativiteit om te gaan.’ Mieke: ‘Dat is de derde weg van Jezus: bij negativiteit kun je in de aanval gaan, uit angst weglopen of vanuit liefde reageren. Vaak kan je met een beetje liefde, creativiteit en humor een positieve wending geven aan een lastige situatie.’
En dat is waar: er is een groep van twaalf kinderen die twee keer per week na school ‘thuiskomt’ op Het Fort en een tweede groep wordt momenteel gevormd. Ramon: ‘We hebben Het Fort-concept vanachter ons bureau bedacht, maar nu is het echt geworden. En het werkt! We zien dat we het vertrouwen van de kinderen en hun ouders krijgen en dat er een band ontstaat. Dat is gaaf om te zien en daardoor kan ook groei ontstaan.’ Naast de mooie kanten, zijn er ook moeilijke dingen. Ramon: ‘Je hebt niet overal invloed op en de kinderen brengen hun eigen verhaal mee. Met kinderen werken is iedere dag weer anders. Ze laten zich van hun beste kanten zien, maar er zijn ook punten waar ze zich in moeten ontwikkelen. Dat levert soms pittige situaties op. (Dat kan soms weerbarstig zijn.)’
Vanuit liefde reageren en dan ook nog onvoorwaardelijk. Dus niet alleen aardig doen tegen kinderen die leuk mee doen, maar ook liefde geven aan kinderen die onaangepast gedrag vertonen. Zoals een groepje hangmeiden die
Ramon en Anette zijn beiden kindercoaches, Mieke valt als coördinator af en toe in. Toen ze onlangs op de groep aan het werk was, zag ze plotseling een totaalplaatje wat haar erg bemoedigde: één van de kinderen vroeg aan Ramon of hij een spelletje wilde doen, twee andere kinderen speelden tafelvoetbal en andere kinderen bouwden een hut op de bank. Een normaal huiselijk plaatje, zou je zeggen, wat is daar nou bijzonder aan? ‘Meer dan je denkt’, zegt Mieke. ‘Want kinderen spelen pas op deze manier als ze zich veilig voelen en als ze kwetsbaar durven te zijn. Dus kinderen die positief met elkaar en met ons spelen, dat zegt ontzettend veel.’ Op straat is de cultuur wat dat betreft veel harder en zien de Fort-medewerkers de ‘harde muren van zelfbescherming’ weer omhoog gaan. Mieke: ‘Maar je wilt zo graag dat de kinderen er bewust voor gaan kiezen in veilige situaties hun muren neer te laten om de positieve aandacht en liefde toe te laten in hun hart.’
De gezellige huiskamer van Het Fort, waar twaalf kinderen regelmatig ‘thuiskomen’. DE OOGST
37
in een bepaalde periode continu aan het belletje lellen was bij Het Fort. Ramon: ‘Dat was heel storend, maar ik had me voorgenomen om liefdevol te reageren. Dus elke keer deed ik de deur open en vroeg vriendelijk of ik iets voor ze kon betekenen. Een paar dagen later ging opnieuw de bel: het brutaalste meisje van het groepje stond alleen voor de deur en vroeg heel beleefd of zij misschien een aanmeldformulier voor Het Fort mocht hebben. Ze wilde ook graag komen. Dat is toch mooi?!’ Uniek en bijzonder Samen thee drinken en groente en fruit eten, knutselen, groepsgesprekken, huiswerkbegeleiding of buiten een spel met de hele groep samen doen: het zijn hele gewone dingen die door de medewerkers van Het Fort worden ingezet om spelenderwijs de kinderen telkens een stapje verder te helpen in hun ontwikkeling. Alles is er op gericht om de twaalf kinderen van groep vijf tot en met zeven in drie jaar tijd een goede basis mee te geven en ze sterker te maken. Mieke: ‘We hopen dat kinderen ook later zullen weten dat er volwassenen waren die in hen geloofden en die zeiden dat ze uniek en bijzonder waren. We hopen dat wij een verschil mogen maken in het leven van deze kinderen. Dat het hen kracht geeft dat er volwassenen zijn die in hen geïnteresseerd zijn, hen waardevol vinden en in hen geloven. En ja: we zouden zoveel meer willen doen, onze passie is wat dat betreft groter dan de dagelijkse praktijk toelaat. Maar wij mogen weer leren loslaten en vertrouwen dat God er mee bezig is. En vertrouwen dat God bij machte is veel meer te doen dan wij vragen of denken, zoals dat zo hoopvol geschreven wordt in Efeziërs 3: 20.’ ◄
Even oefenen met tafelvoetbal voordat de kinderen komen.
Versterk jij Het Fort? Deel jij Jezus’ liefde voor kinderen die opgroeien in moeilijke omstandigheden? Heb jij pedagogische kennis en ervaring in het werken met kinderen? Sta je stevig in je schoenen? Kom ons helpen bij het Fort! Wij zoeken vrijwilligers die ons één middag in de week willen helpen. Het gaat om ondersteunende taken tijdens een middag dat de kinderen op het Fort aanwezig zijn.
Voorbeelden van jouw bijdrage: • Positieve aandacht geven aan een kind • Een gesprekje aanknopen met een kind dat net uit school komt • Helpen een knutsel- of spelactiviteit voor te bereiden • Een kind helpen zijn topografietoets te leren • Meedenken over welke activiteiten we gaan aanbieden aan de kinderen • Een spelletje spelen met een groepje kinderen Interesse? Wij komen graag met jou in contact! Samen zoeken we naar een invulling van de vrijwilligersfunctie die past bij jouw talenten en mogelijkheden. Stuur een mail naar: miekehoning@hetfort.org. Wij nemen dan zo snel mogelijk contact met je op.
38
DE OOGST
Nadja: ‘Ik word blij en vrolijk van de ontmoetingen die ik heb met vluchtelingen’
Sari: ‘Wat je lichamelijk of psychisch ook hebt of wat je ook hebt meegemaakt, dat maakt bij ons op De Sikkenberg niet uit’ Pagina 23
DE OOGST
39
Boerin Maaike: ‘We proberen hier op de Eemlandhoeve zo dicht mogelijk bij de natuur te leven.’
Sam: ‘‘Het is heel uniek om vanuit de grote stad Amsterdam hier op het platteland te zijn’ Pagina 22
Gerda: ‘Bij AHA merken we iets van herschepping. Onze inloop in Amsterdam is voor sommige mensen een stukje hemel op aarde.’
Oma (moeder van Maaike): ‘Ik heb een heerlijke middag gehad.’
40
DE OOGST