Workshop Manual — Extra-terrestrial Ethnographies of the Future-Present: Collaborative Writing & Zine workshop Οδηγος Εργαστηριου — ΙχνηλAτες στον πλανητη Κορωνα: Eργαστηρι sci-fi εθνογραφιας & φανζιν
This workshop has been organized by the Stavros Niarchos Foundation Public Humanities Initiative (SNFPHI) at Columbia University in collaboration with the University of Thessaly research project Greek Future Archive of Socialities Under Quarantine, the Anthrobombing platform and The Athens Zine Bibliotheque. To εργαστήρι έχει διοργανωθεί από την Πρωτοβουλία για τις Δημόσιες Ανθρωπιστικές Επιστήμες Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (SNFPHI) στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, σε συνεργασία με το ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Πολιτισμική Μνήμη στο Παρόν-Φάκελος COVID-19, το ερευνητικό πρόγραμμα Αnthrobombing και την The Athens Zine Bibliotheque.
INTRO
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Taking the contemporary moment as an alien world, participants in this workshop will embark on “tracking” missions, use memes, news media, vlogs, archival images, political satire, peer commentary, conspiracy theories and works of fiction (e.g., plague literature) as “data” to create a collaborative sci-fi ethnography. The resulting textual body—an extra-terrestrial account of our “new normal”—will evolve online through a collaborative platform and result in a zine publication.
Το εργαστήρι θα βασίζεται σε ομαδικές «αποστολές ιχνηλάτησης» της «νέας κανονικότητας» της πανδημικής συνθήκης ως εξωγήινου κόσμου. Οι συμμετέχοντες θα αναζητήσουν και θα μελετήσουν «ίχνη» σε διάφορα μέσα, τόπους και χρόνους, όπως το αρχείο του κινητού τους, τα προφίλ στα κοινωνικά μέσα, προσωπικά ημερολόγια, τετράδια ζωγραφικής, σκόρπιες σημειώσεις, νέες σωματικές κινήσεις, χωρικές μετατάξεις, υλικότητες, μιμίδια, ειδήσεις, θεωρίες συνωμοσίας, κτλ.
In the spirit of experimental humanities and public anthropology, this workshop aims to open a collective space of dialogue on the social aspects of the pandemic and its attempted regulation, sparking critical reflection, activating interdisciplinary synergies and nurturing social dreaming of more habitable and capacious futures.
Στο πνεύμα των πειραματικών ανθρωπιστικών σπουδών και της δημόσιας ανθρωπολογίας, στο εργαστήρι θα χρησιμοποιήσουμε το υβριδικό είδος της sci-fi εθνογραφίας ως πρακτικής νοητικής αποξένωσης και ως τεχνικής κατασκευής «δεδομένων» που θολώνουν τα συμβατικά όρια μεταξύ ρεαλισμού και φαντασίας και την αλληλουχία παρελθόντος-παρόντος-μέλλοντος.
Workshop conveners: George Mantzios (University of Toronto/ Pelion Summer Lab for Cultural Theory and Experimental Humanities), Alexandra Siotou (University of Thessaly/ Anthrobombing), Penelope Papailias (University of Thessaly/ Greek Future Archive of Socialities Under Quarantine), Panayiota Theofilatou & Tassos Papaioannou (The Athens Zine Bibliotheque).
Υπεύθυνοι εργαστηρίου: Γιώργος Μάντζιος (Πανεπιστήμιο του Τορόντο/ Pelion Summer Lab for Cultural Theory and Experimental Humanities), Αλεξάνδρα Σιώτου (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Anthrobombing), Πηνελόπη Παπαηλία (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας/ Πολιτισμική Μνήμη στο ΠαρόνΦάκελος COVID-19), Παναγιώτα Θεοφιλάτου, & Τάσος Παπαϊωάννου (The Athens Zine Bibliotheque). 3
Sci-fi ethnography, Afrofuturism & the speculative turn
The signature power of anthropology and the sci-fi genre is arguably their shared ability to elicit cognitive estrangement: i.e., to effect a critical (re)viewing of present social realities and power structures from the disorienting vantage point of other times and places. For writers like Ursula K. Le Guin and Octavia Butler, science fiction embraces the speculative as a genre of fabulation, as well as a mode of discernment attuned to radical difference, counterfactual pasts, otherwise presents and alternative futures.
(after)images of the Anthropocene, rendering it an especially resonant cultural vernacular for the pandemic “new normal.” Global lockdown measures, social distancing, isolation, data surveillance, all are actively reformulating the terms of offline and online sociality and personhood. Meanwhile, the Cold War resonances of the genre’s history continues to inform imaginaries of extraterrestrial threat, punctuating official political discourse and populist conspiracy theories with stock metaphors for the vilified cultural Other (e.g., China, the “Chinese virus”).
Sci-fi can broadcast fantasies of technological solutionism just as readily as it can project dystopian
However, the genre’s Afrofuturist innovations make us mindful of the 4
“I’ll make my report as if I told the story, for I was taught as a child on my homeworld that Truth is a matter of the imagination.” Ursula K. Le Guin, The Left Hand of Darkness
“How might speculative fiction become not only a resource for imagining alternative worlds, but also a medium for remaking our presence in this world?” “Speculative Anthropologies”, 2018
fact that existential dilemmas of risk exposure, systemic violence and collective survival are not shared equally. For some, the imagination of habitable futures constitutes a revolutionary act in and of itself. With regards to our present planetary predicament, Afrofuturism reminds us that the pandemic is not, in fact, a “great equalizer.”
at its best, sci-fi provides anthropology with an imaginative basis for challenging normative investments in quantitative data, technoscience, and linear chronologies to produce or represent a global future. Speculation, when informed by an awareness of present inequalities and uncertainties, can defamiliarize our contemporary moment and thereby open-up possibilities for relating otherwise to our present and to each other. Not THE future, but futurity: an uncanny and timely cultural vernacular in and through which we can discern, track, and convey the viability and desirability of other modes of inhabiting a world in common.
Ultimately, contemporary anthropology’s embrace of genre sci-fi does more than signal a literary turn towards the speculative. Rather, anthropology can clarify how speculation is a lived mode of awareness about the present and its uneven distribution of life chances. Likewise, 5
ΕθνογραφΙα, επιστημονικΗ φαντασΙα & αφροφουτουρισμΟς
Η ιδιαίτερη δύναμη της ανθρωπολογίας και του αφηγηματικού είδους της επιστημονικής φαντασίας είναι αδιαμφισβήτητα η κοινή τους ικανότητα να προκαλούν νοητική αποξένωση, δηλαδή, να προκαλούν έναν κριτικό ανα-στοχασμό των παροντικών κοινωνικών πραγματικοτήτων και των κυρίαρχων δομών από την αλλό-κοτη θέση διαφορετικών χρόνων και τόπων. Για συγγραφείς, όπως η Le Guin και η Octavia Butler, η επιστημονική φαντασία ενστερνίζεται το φανταστικό και ως ένα είδος μυθοπλασίας αλλά και ως ένα μέσο αντίληψης της διαφοράς στο παρόν καθώς και των πιθανών εναλλακτικών μελλοντικών καταστάσεων.
(μετα)εικόνες της Ανθρωπόκαινου, καθιστώντας το ένα ιδιαίτερα σημαντικό πολιτισμικό ιδίωμα για τη «νέα κανονικότητα» της πανδημίας. Τα περιοριστικά μέτρα σε παγκόσμια κλίμακα, η κοινωνική αποστασιοποίηση, η απομόνωση, η επιτήρηση και η δεδομενοποίηση: όλα αυτά αναμορφώνουν ενεργά τους όρους της ονλάιν και οφλαιν κοινωνικότητας και υποκειμενικότητας. Εν τω μεταξύ, η αντήχηση του Ψυχρού Πολέμου στην ιστορία του αφηγηματικού είδους εξακολουθεί να τρέφει φαντασίες μιας εξωγήινης απειλής, παρεμβάλλοντας τον επίσημο πολιτικό λόγο και τις δημοφιλείς θεωρίες συνομωσίας με τις συνηθισμένες μεταφορές για τον μισητό πολιτισμικό Άλλο (π.χ. Κίνα, ο “κινέζικος” ιός).
Το αφηγηματικό είδος της επιστημονικής φαντασίας μπορεί να μεταφέρει φαντασιώσεις περί μιας τεχνοΩστόσο, η καινοτόμα Αφροφουτουλογικής σωτηρίας με την ίδια άνεση ριστική επιστημονική φαντασίας που μπορεί να προβάλλει δυστοπικές αναδεικνύει ότι δεν μοιραζόμαστε 6
«Θα συντάξω την αναφορά μου με τον τρόπο που λέει κανείς μια ιστορία, γιατί στον κόσμο που γεννήθηκα έμαθα από τα παιδικά μου κιόλας χρόνια πως η Αλήθεια είναι θέμα φαντασίας.» Ursula K. Le Guin, Το αριστερό χέρι του Σκότους
«Με ποιον τρόπο θα μπορούσε η επιστημονική φαντασία (speculative fiction) πέρα από μια πηγή οραματισμού εναλλακτικών κόσμων, να συνιστά κι ένα μέσο για να ανασυνθέσουμε την παρουσία μας σε αυτόν τον κόσμο;» “Speculative Anthropologies”, 2018
με ίσους όρους τα υπαρξιακά διλήμματα της έκθεσης σε κίνδυνο, τη συστημική βία και τη συλλογική επιβίωση. Για κάποιους, η φαντασίωση ενός βιώσιμου μέλλοντος συνιστά από μόνη της μια επαναστατική πράξη. Σε σχέση με το σύγχρονο πλανητικό αδιέξοδο, ο Αφροφουτουρισμός μας υπενθυμίζει ότι η πανδημία δεν λειτουργεί «εξισορροπιστικά».
επενδύσεων σε ποσοτικά δεδομένα, στην τεχνοεπιστήμη και σε γραμμικά χρονολογικά σχήματα που συνήθως αναπαριστούν το παγκόσμιο μέλλον. Η φαντασία ενός πιθανού μελλόντος, όταν φέρει την επίγνωση των ανισοτήτων και των ανασφαλειών του παρόντος, δύναται να απο-οικειοποιήσει την σύγχρονη πηγή και ως εκ τούτου να δημιουργήσει δυνατότητες να σχετιστούμε αλλιώς με το παρόν μας και μεταξύ μας. Όχι ΤΟ μέλλον, αλλά η μελλοντικότητα: ένα αλλόκοτο και επίκαιρο πολιτισμικό ιδίωμα εντός και μέσω του οποίου μπορούμε να παρατηρήσουμε κριτικά, να ανιχνεύσουμε και να μεταφέρουμε τη βιωσιμότητα και την επιθυμία μας να οριματιστούμε διαφορετικούς τρόπους συγκατοίκησης του κόσμου.
Εν τέλει, η υιοθέτηση του είδους της επιστημονικής φαντασίας σημαίνει πολλά παραπάνω από μια λογοτεχνική στροφή προς το φανταστικό. Περισσότερο, η ανθρωπολογία μπορεί να καθιστά σαφές πώς το φανταστικό είναι ένας βιωμένος τρόπος συναίσθησης σχετικά με το παρόν και την άνιση κατανομή ευκαιριών ζωής. Ομοίως, η επιστημονικη φαντασία θέτει στη διάθεση της ανθρωπολογίας μια δημιουργική βάση υπονόμευσης των κανονιστικών 7
8
9
Fieldwork of the ‘New Normal’: Tracing, documenting, imagining Ethnography: “a practice of critical observation and imagination, an endeavor to trace the outlines of a possible world within the seams of this one.” Anand Pandian, A Possible Anthropology, Methods for Uneasy Times
To speak of ethnography -- anthropology’s signature methodology -- and its distinctive genres of documentation requires that we first reference the ‘field’. In the crucible of Euro-American white settler colonialism in which the discipline of anthropology emerged, the field was conceived as a circumscribed place (colonies, Native American settlements) to which the anthropologist would travel and dwell for a time, before returning to the metropole to ‘write up’. Post-colonial critique has thoroughly problematized the power relations undergirding this set-up and the cultural, temporal, technological chasm between European self and Third World Other that it normalized.
not as another kind of place, but as a set of relationships; not as the exposition of an ‘ethnographic present’ or the ‘museumization’ of cultures, but in terms of navigation through a temporal palimpsest: a portal into possibilities. Rather than research that occurs ‘in’ a field, ‘fieldwork’ can be described as that which emerges a posteriori from concentrated acts of dialogue, attention and documenting. Rather than the Other, anthropology navigates the Now in which we are all immersed. By introducing a science fiction trope, we might seem to be asking you to exoticize the present, to treat it as an elsewhere to colonize. To the contrary, our prompt is intended to liberate you to reflect critically on this moment. Rather than more familiar
Today, in critical iterations of anthropology, the field is being rethought, 10
“Being in the field … need not involve any traveling at all: it sometimes involves simply a shifting of attention and of sociable connection within one’s own habitual milieus… From this perspective, the ‘field’ is not so much a place as it is a particular relation between oneself and others, involving a difficult combination of commitment and disengagement, relationship and separation.” Rene Lederman, “Pretexts for Ethnography: On Reading Fieldnotes” (1990)
intellectual habits of denouncing and judging the present, or predicting the future, sci-fi ethnography encourages you to hold on to and redeem the traumas of the past while dreaming more inclusive and sustainable possible futures.
interviews, kinship diagram, ethnomusicological analysis, visual fieldnotes, ethnographic photography and film), or of related disciplines (archaeological surveys, architectural blueprints and sketches, geographical mapping, folklorist anthologies of myths, magic, tales, archival collection/categorizations, forensic autopsy report, crime scene investigation, curator’s gallery show, etc.)
We, thus, have chosen ‘tracing’ - so prominent in pandemic discourse as the pivot between fact and fiction, realism and speculation, history and haunting, critique and creativity, diverse temporalities, materialities and spatialities.
or 2. a FOUND document, which · could be a primary source gathered by an anthropologist to process at a later time (i.e., political pamphlet, blog entry, advertisement, photographs, video footage, news media, memes, social media discourse, art works, ruins, remains, objects, music, literature of the time).
Accordingly, we ask you to produce a fabular document, either: 1. in the form of a ‘classic’ ethnographic documentary genre (fieldnotes, oral history testimony & 11
ΕπιτΟπια της ‘νΕας κανονικοτητας’: IXNHΛΑΤΗΣΗ, καταγραφΗ, φαντασΙα Εθνογραφία: «μια πρακτική κριτικής παρατήρησης και φαντασίας, ένα εγχείρημα να ανιχνεύσεις το περίγραμμα ενός πιθανού κόσμου στις συρραφές αυτού του κόσμου.» Anand Pandian, A Possible Anthropology, Methods for Uneasy Times Πριν μιλήσουμε για την εθνογραφία -- την ιδιαίτερη μεθοδολογία της ανθρωπολογίας -- και τα χαρακτηριστικά είδη (κατα)γραφής της πρέπει να αναφερθούμε πρώτα στο ‘πεδίο’. Στον κλίβανο της ευρο-αμερικάνικης λευκής εποικιστικής αποικιοκρατίας, μέσα από την οποία η επιστήμη της ανθρωπολογίας αναδύθηκε, το πεδίο εννοιολογήθηκε ως ένα οριοθετημένο μέρος (αποικία, καταυλισμός γηγενών ιθαγενών) στο οποίο ‘ο’ ανθρωπολόγος ταξίδευε και διέμενε για ένα διάστημα πριν την επιστροφή στη μητρόπολη για τη συγγραφή της εθνογραφίας. Η μετααποικιακή κριτική έχει εξαπολύσει μια σφοδρή κριτική σε αυτήν τη διευθέτηση γνώσης και τις σχέσεις εξουσίας και το πολιτισμικό, χρονικό και τεχνολογικό χάσμα μεταξύ του Ευρωπαϊκού Εαυτού και του Τρίτου Κοσμικού Άλλου που φυσικοποιεί.
ται, όχι ως άλλο είδος τόπου, αλλά ως μια σειρά από σχέσεις· όχι ως την παράθεση ενός «εθνογραφικού παρόντος» ή τη «μουσειοποίηση» των πολιτισμών, αλλά ως την πλοήγηση ενός χρονικού παλίμψηστου: ως πύλη σε πολλαπλές χρονικότητες. Επομένως αντί για έρευνα που διεξάγεται «σε» ένα πεδίο, η «επιτόπια έρευνα» μπορεί να περιγραφεί ως κάτι που αναδύεται εκ των υστέρων απο εστιασμένες πράξεις διαλόγου, προσοχής και καταγραφής. Αντί για τον Άλλον, η ανθρωπολογία πλοηγείται στο Τώρα στο οποίο είμαστε όλες εμβυθισμένες. Προτείνοντας να δουλέψουμε μέσα από την τροπικότητα της επιστημονικής φαντασίας μπορεί να φαίνεται σα να σας ζητάμε να «εξωτικοποιήσετε» το παρόν, να το αντιμετωπίσετε ως έναν ακόμη τόπο προς «αποίκιση». Αντίθετα, η πρόκλησή μας σκοπεύει στο να απελευθερωθείτε, ούτως ώστε να
Σήμερα σε κριτικές εκδοχές της ανθρωπολογίας, το πεδίο αναθεωρεί12
«Το να είναι κανείς στο πεδίο…. δεν απαιτεί απαραίτητα καμιά μετακίνηση: κάποιες φορές χρειάζεται μονάχα μια μετατόπιση προσοχής και των κοινωνικών δεσμών μέσα στο καθημερινό μας περιβάλλον… Από αυτήν την άποψη, το ‘πεδίο’ δεν είναι τόσο πολύ ένα μερος όσο είναι η συγκεκριμένη σχέση μεταξύ του εαυτού σου και των άλλων, έναν δύσκολο συνδυασμό δέσμευσης και αποδέσμευσης, συσχέτισης και αποστασιοποίησης.» Rene Lederman, “Pretexts for Ethnography: On Reading Fieldnotes” (1990) αναστoχαστείτε κριτικά αυτήν τη στιγμή. Σε αντίθεση με τα περισσότερα γ νωστά ήθη της καταγ γελίας και του επικριτικού σχολιασμού του παρόντος ή της πρόβλεψης του μέλλοντος, η επιστημονική φαντασία σας ενθαρρύνει να εξετάσετε τα αποτυπώματα των τραυμάτων του παρελθόντος ενώ οραματίζεστε πιο συμπεριληπτικά και βιώσιμα πιθανά μέλλοντα.
1. Ένα εθνογραφικό ντοκουμέντο (σημειώσεις πεδίου, προφορική ιστορία, συνέντευξη, διάγραμμα συγγένειας, εθνομουσικολογική ανάλυση, οπτικές σημειώσεις πεδίου, εθνογραφική φωτογραφία/ φιλμ) ή από συγγενείς επιστήμες (όπως αρχαιολογική τοπογραφική μελέτη, αρχιτεκτονικά σχέδια, λαογραφικές ανθολογίες και παραμυθιών, αρχειακές συλλογές, ιατροδικαστικές αναφορές, επιμελητικές εκθέσεις, κτλ.)
Έχουμε επομένως επιλέξει το μοτίβο της «ιχνηλάτησης» - τόσο κυρίαρχο στον λόγο για την πανδημία - ως άξονας μεταξύ γεγονότων και μυθοπλασίας, ρεαλισμού και φαντασιακού, κριτικής και δημιουργίας, ιστορίας και στοιχειώματος, μεταξύ διαφορετικών χρονικοτήτων, υλικοτήτων και χωρικοτήτων.
ή 2. ένα έγγραφο-πρωτογενή πηγή που θα μπορούσε να μελετήσει μία ανθρωπολόγος σε μεταγενέστερο χρόνο (δηλαδή, πολιτική μπροσούρα, μια δημοσίευση σε ένα blog, διαφήμιση, φωτογραφίες, video footage, ειδησιογραφικά νέα, μιμίδια, αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα, έργα τέχνης, ερείπια, απομεινάρια, αντικείμενα, λογοτεχνία της εποχής).
Συνεπώς θα σας ζητήσουμε να δημιουργήσετε ένα πλασματικό ντοκουμέντο, είτε: 13
Third Kind Third Kind was Greece’s official selection for the 2018 Cannes Film Festival’s La Semaine de la Critique. Shot exclusively at Ellinikon airport during the summer of 2017, Third Kind features the airport at a critical moment in the decades-long history of its abandonment. Surveying the airport shortly after the last refugees encamped there were forcibly evicted, Zois describes being haunted by (what) remains, their abandoned belongings: “It was like a civilization that was lost from one day to the next.” In this short sci-fi film, the viewer is confronted with the mass displacement of humankind into outer space, which works as an uncanny metaphor for the displacement of actual refugees from both their homelands and the airport. Three archaeologists return to Earth to investigate from where a mysterious five tone signal is being emitted. The screening of Third Kind (2018) and the discussion with director Yorgos Zois and anthropologists George Mantzios and Dimitris Antoniou is the perfect follow up to our first November collaborative writing workshop.
14
Images © Yannis Kanakis
Η ταινία Τhird Kind (2018) του Γιώργου Ζώη που γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στο αεροδρόμιο του Ελληνικού συλλαμβάνει και αποτυπωνει μια κρίσιμη στιγμή στην μακρόχρονη ιστορία της εγκατάλειψης του. Επιθεωρώντας τον χώρο λίγες εβδομάδες αφότου εκδιώχθηκαν από το αεροδρόμιο πρόσφυγες που είχαν βρει προσωρινά καταφύγιο εκεί, ο Ζώης αναφέρει ότι ένιωσε στοιχειωμένος από τα κατάλοιπα της παρουσίας τους, τα εγκαταλειμμένα υπάρχοντά τους. “Ήταν σα να χάθηκε ένας πολιτισμός από τη μια μέρα στην άλλη”. Σε αυτήν τη μικρού μήκους ταινία, με πρωταγωνιστές τρεις αρχαιολόγους που επιστρέφουν στη Γη να ερευνήσουν απο που προέρχεται ένας μυστηριώδης ήχος, ο μαζικός εκτοπισμος της ανθρωπότητας στο διάστημα συνιστά ένα αλλόκοτο σχόλιο για τον σύγχρονο εκτοπισμό προσφύγων τόσο από τις χώρες καταγωγής αλλά και από το αεροδρόμιο. Η συζήτηση που θα ακολουθήσει την προβολή μεταξύ του σκηνοθέτη Γιώργου Ζώη και των ανθρωπολόγων George Mantzios και Dimitris Antoniou θα εστιάσει στις δυνατότητες της επιστημονικής φαντασίας ως διαύλου αφήγησης και μέσο πολιτικής κριτικής της παρούσας κοινωνικής συνθήκης.
15
INTRO TO ZINES Zines are limited-circulation print publications, published and circulated independently. They express the views and ideas of a particular person or a group. They are, in other words, publications that are hard to get one’s hands on, something that renders them rare, scarce and ephemeral. The unofficial status of the zine enables them to inscribe the
feel of a given period or society in a unique way. They offer a voice for groups in society outside of the mainstream and accepted publics. Zines, thus, have the possibility to become sources for alternative historical narratives, of equal value with official history.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΦΑΝΖΙΝ Τα φανζίν είναι έντυπα μικρής κυκλοφορίας που εκφράζουν απόψεις και ιδέες ενός ατόμου ή μιας ομάδας, τα οποία εκδίδονται και διανέμονται ανεξάρτητα. Αποτελούν δηλαδή εκδόσεις που είναι πολύ δύσκολο να τις βρεις, καθιστώντας τις έτσι ένα σπάνιο, εφήμερο και δυσεύρετο υλικό. Tο ανεπίσημο αυτό υλικό αποτυπώνει με ένα διαφορετικό τρόπο το κλίμα
της εκάστοτε εποχής και κοινωνίας, καθώς και των αντίστοιχων ομάδων που πολλές φορές δεν είναι το λεγόμενο mainstream ή αποδεκτό κοινό. Με αυτό τον τρόπο τα φανζίν αποτελούν πηγές εναλλακτικών ιστορικών αφηγήσεων, εξίσου σημαντικές με την επίσημη ιστορία που καταγράφεται.
Examples of collective zines from previous workshops by The Athens Zine Bibliotheque. Παραδείγματα ομαδικών φανζίν από παλαιότερα εργαστήρια της Athens Zine Bibliotheque.
Prolegomenon
Spacetime coordinates: X Æ A-12. 2666 Cycles have elapsed since the last outbound transmission from Gaia was intercepted in the NullTime Zone, a dimension of diffracted space-time that mysteriously opened up 1000 Cycles ago along Gaia’s crust. Codenamed ‘Corona’, the encrypted transmission remains so far indecipherable. The Intergalactic Commission of Alien Affairs (ICAA) has tasked the Time Variance Authority with dispatching a research team of Watchers to Gaia to investigate.
between a forensic report, a compendium of fieldnotes on terrestrial lifeways and a tabloid produced by another, earlier group of investigators. Radiocarbon dates this “fanzine” to 0005 Cycles (i.e., 2025 CE according to extant database sources on Gaia-bound human chronology). A Watcher peels open the first page, thereby somehow activating it. Here is what the Watchers find inside...
Surveying the planet for any clues, the Watchers uncover a strange artifact: a codex composed of thin sheets of printed terrestrial biomatter and bearing a ‘cyber’ signature. This alien logbook reads “Fanzine” and appears to be something 18
Προλεγομενα
Συντεταγμένες χωροχρόνου: X Æ A-12. 2666 Κύκλοι έχουν περάσει από τότε που η τελευταία εξερχόμενη μετάδοση από την Γαία αναχαιτίστηκε στην Ζώνη Χρόνος Μήδεν, μια διάσταση διαθλώμενου χωρο-χρόνου που άνοιξε μυστηριωδώς πριν απο 1000 Κύκλους κατά μήκους του φλοιού της Γαίας. Με το κωδικό όνομα “Κορώνα,” η κρυπτογραφημένη μετάδοση παραμένει ένα μυστήριο. Η Διαγαλαξιακή Eπιτροπή των Εξωγήινων Yποθέσεων ανέθεσε στην Αρχή της Χρονικής Αποκλισης να στείλει μια ερευνητική ομάδα Παρατηρητών προς εξερεύνηση της Γαίας.
φύλλα τυπωμένων γήινων βιοϋλικών που έφερε μια ψηφιακή υπογραφή. Αυτό το αλλόκοτο βιβλίο συμβάντων - ‘ΦΑΝΖΙΝ’ διαβάζεται- μοιάζει να είναι κάτι ανάμεσα σε σώμα σημειώσεων πεδίου σε σχέση με τον τρόπο ζωής στην Γαία, ιατροδικαστική έκθεση, και λαϊκο περιοδικό, το οποίο δημιουργήθηκε από μια άλλη ομάδα ερευνητριών που είχε αναλάβει μια παρόμοια αποστολή σε πρότερο χρόνο. Όπως δείχνει η χρονολόγηση με άνθρακα, το φανζίν τοποθετείται χρονικά στους 0005 Κύκλους (δηλαδή, το 2025 σύμφωνα με τις διασωζόμενες βάσεις δεδομένων σε σχέση με την ανθρώπινη χρονολόγηση). Ένας από τους Παρατηρητές ανοίγει την πρώτη σελίδα, ενεργοποιώντας το με κάποιο τρόπο.
Κατά τη διάρκεια της περιπλανησης τους στον πλανήτη προς αναζήτηση στοιχείων, οι Παρατηρητές ανακαλύπτουν ένα περίεργο αντικείμενο: έναν κώδικα φτιαγμένο από λεπτά
Να τι βρίσκουν οι Παρατηρητές... 19
Instructions to Participants
an advertisement, photographs, memes, news media, neo-plague literature, etc.). These artifacts-documents-testimonies can be based on the ‘real’, be ‘fantastical’ or a combination of the two.
1. Based on our discussions, readings and viewings, you and the other members of your group (ideally around 4-5 people) will be asked to reflect on the experience of ‘quarantine’ -- as well as imagine potential futures -- by embarking on fictional missions of tracking and documenting the so-called ‘new normal’.
4. F inally, to be included for publication in the zine, contributions need to be uploaded to the workshop google drive by Monday, December 14th and should include the following: Title Metadata - i.e., genre (found video footage, interview, political pamphlet, ethnomusicological analysis, transcribed interview, fieldnotes, map, diagram, advertisement, blog entries, crime scene report, excavation report, etc.) + place, date, (fictional) research team, etc. Text/s up to 1,000 words max. Images/artwork Names of actual creators Optional (but highly desired!) images and/or reflections on the group design process.
2. You should choose a particular anthropological aspect of the ‘new normal’ that you want to document -- the testimony of a survivor, emergent rituals of social distancing, a key political event or protest, new materialities or spatial arrangements, cultural production (songs, artwork, humor), shifts in kinship relations, economic conditions, forms of communication, clothing, religion/magic/science, etc. 3. Then, choose an Ethnographic genre of documentation (an interview, fieldnotes, an ethnomusicological analysis, ethnographic film, etc.) or the form of a Found Document (a political pamphlet, 20
ΟδηγΙες για ΣυμμετΕχοντες 1. Με αφετηρία τις συζητήσεις μας, τη μελέτη της προτεινόμενης βιβλιογραφίας και την παρακολούθηση του σχετικού οπτικοακουστικού υλικού, καλείστε -εσείς και τα άλλα μέλη της ομάδας σας (ιδανικά 4-5 άτομα)- να ανα-στοχαστείτε την εμπειρία της καραντίνας και να φανταστείτε πιθανά μελλοντικά σενάρια, συμμετέχοντας σε φανταστικές αποστολές ιχνηλάτησης και καταγραφής της αποκαλούμενης «νέας κανονικότητας».
(πολιτικής μπροσούρας, διαφήμισης, φωτογραφιών, μιμιδίων, λογοτεχνίας για τη νέα επιδημία). Τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα-τεκμήρια-μαρτυρίες θα μπορούσαν να βασίζονται στο “πραγματικό” ή να είναι προιόντα της φαντασίας σας ή ένας συνδυασμός των δύο.
4. Τέλος, θα πρέπει να ανεβάσετε τα τελικά σας κείμενα (έως 1.000 λέξεις) στο σχετικό google drive έως τη Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου, προκειμένου να συμπεριληφθούν στην έκδοση του φανζίν, συμπερι2. Αρχικά, θα θέλαμε να εστιάσετε λαμβάνοντας τα εξής στοιχεία: σε μια συγκεκριμένη όψη της νέας κανονικότητας, την οποία επιθυμεί Τίτλος τε να καταγράψετε- μια μαρτυρία Μεταδεδομένα - π.χ. το είδος (video footage, συνέντευξη, ενός/μιας επιζήσαντα, αναδυόμεπολιτική μπροσούρα, εθνικομουνες τελετουργίες κοινωνικής αποσικολογική ανάλυση, απομαστασιοποίησης, ένα σημαντικό πολιτικό γεγονός ή διαμαρτυρία, νέες γνητοφωνημένη συνέντευξη, υλικότητες ή χωρικές διευθετήσεις, σημειώσεις πεδίου, χάρτης, διάγραμμα, μπλόγκ, διαφήμιση, προϊόντα πολιτισμικής παραγωγής (τραγούδια, έργα τέχνης, χιούμορ), αναφορά σκηνής εγκλήματος, ημερολόγιο ανασκαφής κλπ), τόμετασχηματισμούς συγγενειακών πος, χρονολογία, (πλασματική) δεσμών, οικονομικές συνθήκες, μορφές επικοινωνίας, ρουχισμό, ερευνητική ομάδα, κλπ. Το κείμενο (ή κείμενα) μέχρι θρησκεία/μαγεία/επιστήμη κλπ. 1.000 λέξεις μέγιστο. Οπτικό υλικό 3. Και στη συνέχεια, να επιλέξετε ένα Ονόματα των δημιουργών εθνογραφικό «είδος» καταγραφής (συνέντευξη, σημειώσεις πεδίου, (Προαιρετικό, αλλά επιθυμητό) αναστοχαστικό κείμενο/ μια εθνομουσικολογική ανάλυση, εθνογραφικό φιλμ κλπ) ή να αποτύπωση σκέψεων σχετικά με τη συλλογική διαδικασία σχεδιακαταγράψετε την εμπειρία σας με σμού της συμμετοχής σας. τη μορφή μιας πρωτογενούς πηγής 21
22
23
For further reading & watching Elizabeth C. Hamilton, extracts from ‘Afrofuturism and the Technologies of Survival’, African Arts, vol. 50, no. 4 (Winter 2017) 18-23. Post-Covid Fantasies, American Ethnologist. Public Books, “Far Futures” series, publicbooks.org/tag/far-futures Interview with Isabelle Stengers, Reclaiming Imagination: Speculative SF as an Art of Consequences.
Sci-fi & Speculative Fiction Ursula Le Guin, The Left Hand of Darkness (1969). Ελληνική μετάφραση: To Aριστερό Χέρι του Σκότους. Octavia Butler, The Parable of the Sower (1993) Emily St. John Mandel, Station Eleven (2014) Carmen Maria Machado, “Inventory,” lithub.com/inventory/ Ling Ma, Severance (2018) N.K. Jemisin, The City We Became (2020) Laura Lam, Goldilocks (2020) Lauren Beukes, Afterland (2020)
Ethnographic Fieldnotes & the Art of Navigation Roger Sanjek, Fieldnotes: The Makings of Anthropology (1990) Robert Emerson, Writing Ethnographic Fieldnotes (1995) Elizabeth Campbell and Eric Lassiter Doing Ethnography Today: Theory, Methods, Exercises (2014) Carol Hendrickson, “Visual Fieldnotes: Drawing Insights in the Yucatan” Visual Anthropology Review, 24:2, 117–132, David Westbrook, Navigators of the Contemporary: Why Ethnography Matters (2008)
Critical Essays on the Speculative Turn Ryan Anderson, et. al. “Introduction: Speculative Anthropologies” & series Wanuri Kahiu, extracts from ‘Ancestors of the Future’, in African Futures: Thinking About the Future Through Word and Image, eds. Lien Heidenreich & Sean O’Toole (Bielefeild: Kerber Verlag, 2016), 195-74. Tom McCarthy, extracts from ‘Letting it Be: A Red Paper on Terrestrial Art’, in Martian Museum of Terrestrial Art, Film & TV eds. Francesco Manacorda & Lydia Yee (London: Barbican, 2008), 17-32. Woman in the Moon (1929) Chris Marker, La jetée (1962) Ana Teixeira Pinto, extracts from ‘Alien Nations’, Mousse, no. 64 (2019), 166-75. Andromeda Strain (1971) Space is the Place (1974) Amie Elizabeth Parry, ‘The Specula Black Panther (Ryan Coogler, 2018) tive Turn: Parables for the Millennium’. Watchmen TV series (HBO, 2019) Trans. Cliff Chang. Chung Wai Literary And the list goes on!!! Quarterly 48.4 (December 2019) 24
Program
Προγραμμα
The workshop will take place in three parts over the course of οne month in the fall/winter of 2020. Specifically:
Τo εργαστήριο θα ολοκληρωθεί σε τρεις συναντήσεις. Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 7:00-8.30μμ (ώρα Ελλάδος) Ιχνηλάτες στον πλανήτη Κορώνα (Μέρος Α’): Εργαστήρι Sci-Fi Εθνογραφίας.
Thursday, November 19 12:00-1:30 pm ET Extra-Terrestrial Ethnographies of the Future-Present (Part I: Writing workshop).
Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 7:00-8.30μμ (ώρα Ελλάδος) Προβολή της ταινίας επιστημονικής φαντασίας Third Kind (2018) του Γιώργου Ζώη.
Thursday, December 10 12:00-1:30 pm ET Online screening of Yorgos Zois’ sci-fi short Third Kind (2018).
Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 7:00-8.30μμ (ώρα Ελλάδος) Ιχνηλάτες στον πλανήτη Κορώνα (Μέρος B’): Εργαστήρι δημιουργίας φανζίν.
Thursday, December 17 12:00-1:30 pm ET Extra-Terrestrial Ethnographies of the Future-Present (Part II: Zine workshop).
Οι συμμετέχοντες θα σχεδιάσουν και θα επιμεληθούν μαζί ένα φάνζιν που θα εκδοθεί στις αρχές του 2021.
The participants will collectively design and edit a zine to be published in early 2021.
25
Short bios George Mantzios is a PhD candidate in Social-Cultural Anthropology at the University of Toronto, and a program coordinator for the Pelion Summer Lab for Cultural Theory and Experimental Humanities.
Alexandra Siotou is an Adjunct Professor at the Department of History, Archaeology and Social Anthropology at the University of Thessaly. She participates in the research project “Anthrobombing: narrative experimentations for the design of a public anthropology platform� studying how can anthropological knowledge be made accessible to a wider audience identifying alternative methods of learning, producing and disseminating anthropological knowledge.
Penelope Papailias is an Associate Professor of Social Anthropology at the Department of History, Archaeology and Social Anthropology at the University of Thessaly, where she directs the Laboratory of Social Anthropology and the Pelion Summer Lab for Cultural Theory and Experimental Humanities. Along with her students, she is creating the Greek Future Archive of Quarantine Socialities.
Panagiota Theofilatou (architect) & Tassos Papaioannou (graphic designer), better known as These Are A Few Of Our Favorite Things, publish their own zines and work in various design projects related to illustration, graphic design and ceramics. At the same time they curate the Athens Zine Bibliotheque, a library of zines and small independent publications, based in Athens (19 Korinthias str., 11526, Ampelokipoi), Greece.
26
ΣYντομα βιογραφικA Ο Γιώργος Μάντζιος είναι υποψήφιος διδάκτορας Πολιτισμικής και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο, και ένας από τους συντονιστές προγράμματος του Pelion Summer Lab for Cultural Theory and Experimental Humanities.
Η Αλεξάνδρα Σιώτου είναι συμβασιούχος Καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος, Anthrobombing: αφηγηματικοί πειραματισμοί για τον σχεδιασμό μιας πλατφόρμας δημόΗ Πηνελόπη Παπαηλία είναι Ανασιας ανθρωπολογίας, επιχειρεί μαζί πληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνικής με τον Αλέξανδρο Παπαγεωργίου να Ανθρωπολογίας στο Τμήμα Ιστορίδιερευνήσει τους πιθανούς τρόπους, ας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής με τους οποίους θα μπορούσε η Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου επιστήμη της ανθρωπολογίας να Θεσσαλίας, διευθύντρια του Εργαυπερβεί τα στενά όρια της επικράστηρίου Κοινωνικής Ανθρωπολογίας τειας του ακαδημαϊκού χώρου και & του Pelion Summer Lab for Cultural να καταστεί ορατή στον δημόσιο Theory and Experimental Humanities. χώρο προτείνοντας εναλλακτικές Μαζί με τις φοιτήτριες και φοιτητές μεθόδους μάθησης, καταγραφής, της, συγκροτεί μια βάση δεδομένων παραγωγής και διάδοσης της αντης εμπειρίας της καραντίνας, Πολι- θρωπολογικής γνώσης. τισμική Μνήμη στο Παρόν (Φάκελος Covid-19). Η Παναγιώτα Θεοφιλάτου (αρχιτέκτονας) και ο Τάσος Παπαϊωάννου (γραφίστας) αποτελούν την ομάδα These Are A Few Of Our Favorite Things. Εκδίδουν τα δικά τους zines, ασχολούνται με design projects σχετικά με εικονογράφηση, γραφιστική και κεραμική, ενώ παράλληλα επιμελούνται την Athens Zine Bibliotheque, μια βιβλιοθήκη για φανζίν και μικρές ανεξάρτητες εκδόσεις, με έδρα την Αθήνα (Κορινθίας 19, Αμπελόκηποι 11526).
27
Text by George Mantzios & Penelope Papailias
Κείμενα: Γιώργος Μάντζιος Πηνελόπη Παπαηλία
Translation by Alexandra Siotou
Μεταφράσεις: Αλεξάνδρα Σιώτου
Design by These Are A Few Of Our Favorite Things
Σχεδιασμός: These Are A Few Of Our Favorite Things