4 minute read
Gezondheidspolitiek
Rob Verkerk HEB GEEN BLIND VERTROUWEN
Wees kritisch als het gaat over wetenschap en technologie
Het is duidelijk dat in de meeste bevolkingslagen wetenschap de nieuwe religie is. Dit betekent niet dat mensen gestopt zijn in God of een goddelijke vorm te geloven. Het is meer zo dat velen van ons ‘in wetenschap geloven’.
Sterker nog: landen en economieën worden er door aangedreven en technologie wordt erop geselecteerd.
Het valt niet te ontkennen dat wetenschap de mens behoorlijk vooruit heeft geholpen. Fossiel bewijs suggereert dat de stenen vuistbijl dateert van zo’n 1,76 miljoen jaar geleden en wetenschap is niet te scheiden van de stappen die we sindsdien gezet hebben.
Maar het is belangrijk om wetenschap – de systematische benadering die de mens gebruikt om het leven te begrijpen – te scheiden van technologie: de gereedschappen die we ontwikkelen met behulp van wetenschap om de wereld om ons heen te veranderen.
In de essentie is wetenschap een methode om Het is absurd om de waarde van vragen te beantwoorden, gebaseerd op de principes andere, bewezen geneeswijzen van hypothesetoetsing. Wetenschap heeft mooie dingen bijgedragen te ontkennen op het gebied van bijvoorbeeld technologie, maar niet op veel andere terreinen. Bijvoorbeeld op het gebied van het begrip over waarom we hier zijn en hoe we hier gekomen zijn. Maar de bijna universele afhankelijkheid van de mensheid van technologieën die maar weinig mensen écht begrijpen, heeft velen tot discipelen gemaakt. Ik zou zeggen dat het prima is om een discipel te zijn, maar wordt geen ‘blinde’ volger. Dan loopt u het gevaar op een dwaalspoor gebracht te worden en daar zijn er veel van. We moeten onder ogen zien dat de wetenschap weinig heeft bijgedragen aan het beantwoorden van de grote vragen des levens die te maken hebben met het overleven van de menselijke soort voor de komende generaties. Zoals de vraag hoe de mens de aantasting van onze leefomgeving, klimaatverandering en vervuiling kan aanpakken. Of hoe we voedsel, water en zorg kunnen leveren aan de 10 miljard mensen die onze aarde naar verwachting in 2050 zullen bevolken. Niet alleen wij burgers, maar ook de sleutelfiguren in politiek en economie hebben het rotsvaste vertrouwen dat technologie ons op het nippertje zal redden. Maar weinigen zijn bezorgd over de bijkomende schade aan de wereld om ons heen.
Aan het eind van de rit zal de wetenschap ons wellicht inzicht geven in het feit dat de mensheid binnen haar evolutie, gedurende de industriële revolutie te weinig, te laat heeft gedaan om het tij te keren.
De rol van wetenschap en technologie staan vaak lijnrecht tegenover elkaar op het gebied van geneeskunde. Wetenschap hielp het bestaan van penicilline als antibioticum te onthullen. Technologie maakte massaproductie mogelijk en daarmee het medicijn toegankelijk voor iedereen.
Wetenschap suggereerde in eerste instantie dat resistentie tegen antibiotica een serieus probleem zou worden. En dat geldt helemaal in ontwikkelingslanden waar de infectueuze ziektedruk hoog is en kostenbeperking op het gebied van testen van resistente infecties begrenzingen met zich meebrengt. Maar de farmaceutische industrie die deze technologie in haar greep heeft, bezet een stevige positie.
Er valt veel geld te verdienen en het idee van een ‘pil voor elke ziekte’ geeft de burger moed. En dat terwijl er voortdurend op verschillende manieren gewaarschuwd wordt door toonaangevende wetenschappers voor onze afhankelijkheid van antibiotica.
De schrik slaat me om het hart als ik hoor over baby’s die de ene na de andere antibioticakuur voorgeschreven krijgen zonder enige vorm van overleg tussen de verschillende voorschrijvende artsen. Wat heeft dit voor gevolgen voor het microbioom en andere facetten van de gezondheid?
We moeten waken voor de situatie dat we verblind worden door de wetenschap, waardoor we gevoelig zijn voor manipulatie door degenen die er misbruik van maken. Het is intussen genoegzaam bekend dat gevestigde belangen in technologie, overheden en bedrijven inbegrepen, makkelijk leiden tot manipulatie van de achterliggende wetenschap.
Binnen de medische wetenschap zullen we simpelweg moeten accepteren dat gerandomiseerde, gecontroleerde studies (RCT’s) de hoogste vorm van bewijs vormen voor klinische besluitvorming.
Dit, ondanks onze wetenschap dat RCT’s zijn gebaseerd op kunstmatige uitgangspunten die in strijd zijn met de complexiteit van de omgeving en de veelheid aan reacties die plaatsvinden in de echte wereld. Bovendien worden deze studies gedomineerd door farmaceutische belangen, simpelweg omdat ze te duur zijn om door andere partijen gefinancierd te worden.
Wetenschap is niets anders dan een probleemoplossend systeem dat kennis in specifieke patronen clustert, zodat hypothesen getest en gewaardeerd kunnen worden middels vergelijking van wat we kunnen waarnemen.
Het is daarom totaal absurd om de waarde van andere bewezen geneeswijzen zoals acupunctuur, homeopathie en fytotherapie te ontkennen.
Laten we maar wennen aan het feit dat wetenschap niet heilig is. Het universum is een complexe wereld en we staan pas aan het begin van onze zoektocht naar begrip en inzicht.
Filosofen, theologen en artsen zijn slechts drie groepen academici die u zullen vertellen dat we waarschijnlijk nooit alwetend zullen zijn.
Robert Verkerk PhD is (wetenschappelijk) directeur van de Alliance for Natural Health International, een consumentenbeweging die zich inzet voor ons recht op natuurlijke gezondheidszorg en voeding. Indien u meer wilt weten of wilt meehelpen kunt u kijken op de site van de ANH (www.anh-europe.org), of op Facebook of Twitter (www.facebook.com/ANHInternational, www.twitter.com/anhcampaign).
