GEZONDHEIDSPOLITIEK
Rob Verkerk
HEBGEENBLIND VERTROUWEN Wees kritisch als het gaat over wetenschap en technologie
H
et is duidelijk dat in de meeste bevolkingslagen wetenschap de nieuwe religie is. Dit betekent niet dat mensen gestopt zijn in God of een goddelijke vorm te geloven. Het is meer zo dat velen van ons ‘in wetenschap geloven’. Sterker nog: landen en economieën worden er door aangedreven en technologie wordt erop geselecteerd. Het valt niet te ontkennen dat wetenschap de mens behoorlijk vooruit heeft geholpen. Fossiel bewijs suggereert dat de stenen vuistbijl dateert van zo’n 1,76 miljoen jaar geleden en wetenschap is niet te scheiden van de stappen die we sindsdien gezet hebben. Maar het is belangrijk om wetenschap – de systematische benadering die de mens gebruikt om het leven te begrijpen – te scheiden van technologie: de gereedschappen die we ontwikkelen met behulp van wetenschap om de wereld om ons heen te veranderen. In de essentie is wetenschap een methode om vragen te beantwoorden, gebaseerd op de principes van hypothesetoetsing. Wetenschap heeft mooie dingen bijgedragen op het gebied van bijvoorbeeld technologie, maar niet op veel andere terreinen. Bijvoorbeeld op het gebied van het begrip over waarom we hier zijn en hoe we hier gekomen zijn. Maar de bijna universele afhankelijkheid van de mensheid van technologieën die maar weinig mensen écht begrijpen, heeft velen tot discipelen gemaakt. Ik zou zeggen dat het prima is om een discipel te zijn, maar wordt geen ‘blinde’ volger. Dan loopt u het gevaar op een dwaalspoor gebracht te worden en daar zijn er veel van. We moeten onder ogen zien dat de wetenschap weinig heeft bijgedragen aan het beantwoorden van de grote vragen des levens die te maken hebben met het overleven van de menselijke soort voor de komende generaties. Zoals de vraag hoe de mens de aantasting van onze leefomgeving, klimaatverandering en vervuiling kan aanpakken. Of hoe we voedsel, water en zorg kunnen leveren aan de 10 miljard mensen die onze aarde naar verwachting in 2050 zullen bevolken. Niet alleen wij burgers, maar ook de sleutelfiguren in politiek en economie hebben het rotsvaste vertrouwen dat technologie ons op het nippertje zal redden. Maar weinigen zijn bezorgd over de bijkomende schade aan de wereld om ons heen.
Het is absurd om de waarde van andere, bewezen geneeswijzen te ontkennen
MEDISCH DOSSIER
38
