แต่งชุดไทยสร้างอัตลักษณ์
กระทรวงวัฒนธรรมพร้อมผู้ผลักดันชี้
ดึงนักท่องเที่ยวเข้าประเทศ
ปรากฎการณ์บุพเพสันนิวาส สร้างความงดงามด้านวัฒนธรรมการแต่งกาย รองปลัดกระทรวงวัฒนธรรม และผู้ขับเคลื่อนเห็นพ้องเร่งสนับสนุน เพื่อ กระตุ้นรายได้จากนักท่องเที่ยว ให้เข้ามาเที่ยวในประเทศไทยมากขึ้น อ่านต่อหน้า 12
บังคับไม่ได้! นักวิชาการ ชี้ เงินเดือน ป.ตรี
15,000 แค่หลักประกัน ไม่เกี่ยวข้องกฎหมาย
นักวิชาการ ชี้ เงินเดือนขัน้ ต่�ำ ป.ตรี 15,000 บาท บังคับใช้กฎหมายไม่ได้ เป็นแค่หลักประกัน ความมัน่ คง ขึน้ อยูก่ บั แต่ละบริษทั ด้าน นศ.จบใหม่ เผย 15,000 ไม่พอค่าครองชีพ นักลงทุน แนะ ทำ�บัญรายรับ-รายจ่าย และทำ�งานเสริม อ่านต่อหน้า 17
ช่อง 3 ปรับหมากเน้นโซเชียล
ผุด ‘เมลโล่’ ดึงคนดูขนานโทรทัศน์
อ่านต่อหน้า 3
วิกฤติขยะทะเลไทย กับจิตส�ำนึกทีห่ ายไป
อ่านต่อหน้า 22
บทบรรณาธิการ
The Prototype ที่ปรึกษา ผศ.สกุลศรี ศรีสารคาม หัวหน้าสาขา วิชาวารสารศาสตร์คอนเวอร์เจ้นท์ คณะนิเทศศาสตร์
บทบรรณาธิการ ในยุคทองของโซเชียลมีเดียเช่นนีต้ อ้ งยอมรับว่า บรรดาสือ่ ออนไลน์ มีอทิ ธิพลต่อผูค้ นอย่างมากโดยเฉพาะ กั บ กลุ ่ ม คน Gen Y และ Gen Z ที่ นิ ย มใช้ สือ่ โซเชียลเหล่านีม้ ากทีส่ ดุ โดยข้อมูลจากงาน Thailand Zocial Award 2018 พบว่า คนไทยใช้สื่อประเภท Facebook เป็นอันดับ 8 ของโลก อยู่ที่ 49 ล้านคน ส่วน Instagram ของไทยอยู่อันดับที่ 14 ใช้งานกว่า 13.6 ล้านคน มียอดใช้เติบโตขึ้นถึง 24% จากปีที่แล้ว ส�ำหรับ Twitter ยังคงมาแรงใช้งานกว่า 12 ล้านคน โตขึ้นถึง 33% จากตัวเลขดังกล่าวชี้ให้เห็นว่าคนไทย เข้าถึงโซเชียลมากขึน้ และโซเชียลอาจเป็นส่วนช่วยในการ สร้างสรรค์ ต่อยอดผลงานให้กบั คนรุน่ ใหม่หรืออาจกลาย เป็นตัวชี้น�ำพฤติกรรมต่าง ๆ ได้เช่นกัน ทุกวันนี้ แทบทุกคนมีสมาร์ทโฟนอยู่ในมือและ ใช้ ง านทุ ก วั น ดั ง นั้ น อาชี พ นี้ จ ะต้ อ งคอยสนั บ สนุ น แ ล ะ ช ่ ว ย เ ห ลื อ อ ยู ่ เ บื้ อ ง ห ลั ง ด ้ ว ย ร ว ม ไ ป ถึ ง กระแสชุ ด ไทยก็ เ ริ่ ม มาจากละครแห่ ง ชาติ อ ย่ า ง ‘บุ พ เพสั น นิ ว าส’ ที่ ค อนเทนต์ บ นโซเชี ย ลมี เ ดี ย ช่ ว ย ปลุ ก กระแสความรั ก ไทย มองหาอั ต ลั ก ษณ์ ไ ทย ท�ำให้ ผู ้ ค นทุ ก วั ย โดยเฉพาะวั ย รุ ่ น และวั ย ท�ำงาน กล้าทีจ่ ะใส่ชดุ ไทยได้อย่างเปิดเผยโดยไม่อายใคร กระตุน้ ความสนใจในการไปท่องเที่ยวอยุธยา วัดไชยวัฒนาราม หนึ่งในสถานที่กล่าวถึงในละคร ที่มีคนเดินทางไปเที่ยว เพิ่มขึ้นจากวันละ 700-800 คน เป็นหลักหมื่นคนต่อวัน ในช่วงที่มีกระแสละครค�ำถามคือ เมื่อกระแสน�ำทางให้ แล้ ว เราจะใช้ โ อกาสสู ่ ก ารพั ฒ นาให้ เ กิ ด ประโยชน์ ทั้งการอนุรักษ์อัตลักษณ์ไทย การท่องเที่ยว และธุรกิจ อาชีพที่เกี่ยวข้อง
นอกจากนี้ กระแส ‘บุพเพสันนิวาสฟีเวอร์’ ยังท�ำให้คนท�ำสื่อเห็นทิศทางในการท�ำละครโทรทัศน์ ทีต่ อบโจทย์พฤติกรรมของคนยุคนี้ และอาจเป็นทางออก ของสื่อไทยหรือไม่ เมื่อสื่อดั้งเดิมและสื่อสังคมผนึกก�ำลัง สร้างกระแส ต่อยอดเรื่องราวเข้าถึงกลุ่มคนดูที่แตกต่าง ปรากฏการณ์นี้ จะด�ำเนินต่อไป จะถูกน�ำไปใช้ประโยชน์ หรือทีวีดิจิทัลบ้านเราจะยังอยู่ในวังวนของการขาดทุน ลดพนักงาน และถูกตัง้ ค�ำถามต่อคุณภาพ และการคงอยู่ ต่อไป? ครึ่งปีหลังของปี 2561 เรายังต้องเกาะติดการ ปรับตัวของอุตสาหกรรมสื่อบ้านเราต่อไป ส�ำหรับโซเชียลมีเดีย นอกจากจะมีประโยชน์ แล้ว ผู้ใช้งานยังต้องระมัดระวังบนโซเชียลด้วยเช่นกัน เพราะมิจฉาชีพ สามารถเกิดขึ้นได้ตลอดเวลาบนโซเชียล อย่างใน Dream Career ที่ The Prototype เลือกมา น�ำเสนอ นอกจากจะเล่ น แง่ เชิ ง ซื้ อ บั ต รคอนเสิ ร ์ ต เพื่ อ เพิ่ ม ราคาขายต่ อ หลายเท่ า เกิ น จริ ง แล้ ว ยั ง เกิ ด การโกงค่าบัตรคอนเสิร์ตโดยใช้แอคเคาท์หลุม หรือ บั ญ ชี ที่ ไ ม่ ร ะบุ ตั ว ตนบนทวิ ต เตอร์ ม าหลอกลวง พร้อมสารพัดเทคนิคทีน่ �ำมาใช้ เช่น ใช้หน้าบัตรประชาชน ปลอมในการสร้ า งความน่ า เชื่ อ ถื อ แต่ สุ ด ท้ า ยเหยื่ อ ก็หลงโอนเงินให้ก่อน สร้างมูลค่าเสียหายมานับไม่ถ้วน จะเห็นได้ว่าโซเชียลมีเดียมีทั้งส่วนดีและส่วนเสีย อยู่ที่ว่า เราจะเลือกเดินไปทางใด เลือกน�ำส่วนใดมาต่อยอด ให้เกิดประโยชน์ น�ำมาพัฒนาผนวกเข้ากับทุกอาชีพได้ ในเมื่อทุกวันนี้ โซเชียลถือเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตเรา
บรรณาธิการบริหาร พัทธดนย์ ปรีชญารัตน์ บรรณาธิการภาพ นิธิภัค อินทร์พิทักษ์ บรรณาธิการมีเดีย ปวรุตม์ รุ่งอรุณสุนทร บรรณาธิการอาร์ต วลัยพรรณ มินบำ�รุง คอลัมน์ Special Report วิษณุ แคล้วกระโทก ภาวินีย์ สูญสิ้นภัย นิรชา ระย้าเพชร สุชานรี พังเกิด ณภัทร เจริญวัฒนะ คอลัมน์ GURU อชิตา พุ่มแจ้ ประไพพรรณ เขพันดุง เพ็ญญาเรีย บุญประเสริฐ จันทรา ทิพรักษ์ จิราภรณ์ คงทรัพย์ เบญจมาพร ขาวสนิท คอลัมน์ Media Literacy พัทธดนย์ ปรีชญารัตน์ วงศกร อยู่วัฒนา คอลัมน์ Dream Career จารุวรรณา แสงสมัคร สุดารัตน์ อนุภัทรสกุล กรกช พิพัฒน์มโนมัย สุภาวดี มุสิกะ เปรมฤทัย เปรมสวัสดิ์ คอลัมน์ Me Style ณัฐพร ฮะวังจู ฐากูร เจียมจันทร์ คอลัมน์ Education เจริญรัตน์ จูเจริญ นิลระวรรณ ตะไนศรี พรรษา ชวยกระจ่าง คอลัมน์ Economics สิริยากร เสลาหลัก ปริยากร ยี่สุนศรี ชลนิชา ตาตุ่น
คณะนิเทศศาสตร์ สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์
The Prototype
ต่อจากหน้า 1 : ช่อง 3 เน้นโซเชียล ‘โทรทัศน์’สู่‘ออนไลน์’ ปรับตัวไม่ยากแค่คิดมากกว่าเดิม สื่อกระแสหลักอย่าง ‘โทรทัศน์’ มีการแข่งขัน สูง เพราะมีให้เลือกชมถึง 26 ช่อง ซึ่งน่าจะเป็นข้อดีที่ การเพิ่มความหลากหลาย แต่ในทางกลับกันสื่อโทรทัศน์ จะต้องแข่งขันกันทุกวินาทีที่ออกอากาศเพื่อให้ได้ยอด ผู้ชมและสามารถหารายได้เพื่อให้ธุรกิจอยู่รอด
MEDIA LITERACY l 3 ข้อความแสดงความคิดเห็นต่าง ๆ ทุกช่องทาง ซึง่ ทัง้ หมด มีผลต่อการวางแผนกลยุทธ์ทั้งสิ้น ท�ำให้รู้ว่ากระแส ในช่วงนั้น ๆ ไปในทิศทางใด ทั้งนี้ ยกตัวอย่างละครดังแห่งชาติที่เพิ่งจบไป อย่าง‘บุพเพสันนิวาส’ต้องยอมรับว่าช่อง 3 ไม่คดิ มาก่อน ว่าละครเรือ่ งนีจ้ ะเป็นทีพ่ ดู ถึง และถูกใจของผูช้ มมากมาย จนกลายเป็นกระแสโด่งดัง และติดอันดับ 1 บนเทรนด์ ของทวิ ต เตอร์ เราจะจั บ กระแสจากในทวิ ต เตอร์ มาสร้างสรรค์เป็นคอนเทนต์ มาสร้างสรรค์เป็นคอนเทนต์ เพื่อลงโปรโมท สร้างกระแสต่อยอดให้กับละคร
แฟนเพจ Workpoint News กลุ่มเป้าหมายที่ติดตาม คือกลุ่มวัยท�ำงานเป็นหลัก ข้อมูลดังกล่าว ท�ำให้เรามี ทิศทางในการน�ำเสนอข่าวสารหรือสร้างคอนเทนต์ลงช่อง ทางออนไลน์ ไ ด้ อย่ า งไรก็ ต าม เมื่ อ เที ย บกั บ เรตติ้ ง กระแสการกดถู ก ใจบนแฟนเพจ และข้ อ มู ล ส�ำรวจ Engagement ของ Facebook
ข่าวออนไลน์ปี’61 เน้นดู...มากกว่าอ่าน ต้องจับกระแส และวิเคราะห์ผู้รับสาร
นางสาวปาจารีย์ ช่วยบุญ
Content Editor ของ CH3 Thailand นางสาวปาจารีย์ ช่วยบุญ Content Editor ของ CH3 Thailand เปิดเผยกับทีม ‘Media Literacy’ว่า การจะประสบความส�ำเร็จและดึงกระแสคนดูให้อยู่หมัด จ�ำเป็นต้องพัฒนาคอนเทนต์ ให้มีความโดดเด่น แตกต่าง และใช้ประโยชน์จากการปฏิสัมพันธ์ของผู้บริโภคบนสื่อ โซเชียล ส�ำหรั บ คอนเทนต์ ห ลั ก ของช่ อ ง 3 ที่ ไ ด้ รั บ ความสนใจมากที่สุดคือ ‘ละคร’ ซึ่งที่ผ่านมาช่อง 3 ได้ สร้างคอนเทนต์เกีย่ วกับละครเป็นจ�ำนวนมากบนโซเชียล โดยก่อนจะผลิตคอนเทนต์ใด ๆ บนโซเชียลจะต้องศึกษา พฤติ ก รรมของผู ้ ใช้ ง านดู ก ระแสบนสื่ อ โซเชี ย ลก่ อ น ทั้ ง F a c e b o o k Tw i t t e r แ ล ะ Yo u Tu b e
นายนภพั ฒ น์ จั ก ษ์ อั ต ตนนท์ Digital Journalist ของ Workpoint News ให้ ข ้ อ มู ล กั บ The Prototype ว่าการท�ำข่าวลงออนไลน์ ภาพรวมเชื่อ ว่ า มี ผ ลต่ อ การเพิ่ ม ฐานกั บ การชมบนสื่ อ โทรทั ศ น์ ในการน�ำเสนอบางครั้งจะต้องเชื่อมโยงทั้งแพลตฟอร์ม ออนไลน์ และโทรทัศน์เข้าด้วยกัน เน้นข่าวที่ผู้คนส่วน ใหญ่ให้ความสนใจ หรือ แม้แต่น�ำ Hilight ข่าวทาง โทรทัศน์ มาสร้างกระแสลงโซเชียล เพื่อดึงให้คนไปรับ ชมแบบเต็ม ๆ บนโทรทัศน์ “ส�ำหรับหลักการเลือกน�ำเสนอข่าวออนไลน์ ของ Workpoint จะต้องเลือกข่าวที่ตรงกลุ่มเป้าหมาย ต้องสัมผัสกับชีวิตคน เมื่อข่าวสารนั้นตรงกลุ่มเป้าหมาย ก็จะเกิดการแชร์ข้อมูลบนออนไลน์ และเกิดความสนใจ เองโดยที่ไม่ต้องท�ำอะไรมาก ดังนั้น ต้องคอยสังเกตอยู่ ตลอดเวลาว่ า ในแต่ ล ะวั น คนนิ ย มเสพสื่ อ อย่ า งไร ชอบแบบใด และเราต้องพยายามไปอยู่ในจุดนั้น” ทั้ ง นี้ หากต้ อ งการวั ด เรตติ้ ง หรื อ ต้ อ งการ ทราบว่าพฤติกรรมของผู้บริโภคเป็นอย่างไร ก็มีตัวช่วย อย่างเครื่องมือ Facebook Insights หรือการดูข้อมูล เชิ ง ลึ ก ซึ่ ง เครื่ อ งมื อ ดั ง กล่ า ว จะแสดงให้ เ ห็ น ข้ อ มู ล หลากหลายด้าน ทั้งการกดถูกใจ รวมถึงยังสามารถบอก ให้เรารู้ถึงกลุ่มเป้าหมายที่มีความสนใจแฟนเพจเฟซบุ๊ก ของเราด้วย เช่น คนที่ติดตามเพจ มีช่วงอายุเท่าใด เพศอะไร ท�ำงานที่ใด อาศัยอยู่จังหวัดใด เป็นต้นท�ำให้ ทีมมีความสะดวกในการท�ำงานมากยิง่ ขึน้ ซึง่ ในส่วนของ
นายนภพัฒน์จักษ์ อัตตนนท์
Digital Journalist ของ Workpoint News รูปแบบสื่อที่ได้รับความนิยมสูงสุดบนเพจคือ คอนเทนต์ ป ระเภทวิ ดี โ อ รองลงมาคื อ รู ป ภาพ และลิ ง ก์ เว็ บ ไซต์ นั่ น อาจมองได้ ว ่ า คนทั่ ว ไปที่ เ ล่ น โซเชียล เมื่อเห็นข้อความเยอะ ๆ แล้วท�ำให้รู้สึกอยาก อ่านน้อยลงกลับกัน หันมาชอบการชมคลิปวิดีโอมากขึ้น ในส่วนของทีม New Media ซึ่งเป็นทีมก�ำเนิด ใหม่ของ Workpoint News จะเน้นสร้างสรรค์คอนเทนต์ วิ ดี โ อที่ มี ค วามยาว 1–2 นาที มี ค วามหลากหลาย ทั้งเรื่องที่จริงจังซีเรียส หรือคลิปสั้น ๆ สร้างความสนุก ให้กับคนดู ปรับเปลี่ยนตามไลฟ์สไตล์ผู้บริโภค ง่าย รวดเร็ว ไม่ยุ่งยาก และยังใช้เทคนิคใส่ข้อความบรรยาย บนวิดีโอ ท�ำให้เวลาที่อยู่ในสถานการณ์ ไม่สะดวกเปิด เสียง ก็สามารถดูรู้เรื่องได้เช่นกัน ทีม New Media ของ Workpoint News ยั ง ให้ ข ้ อ มู ล ด้ ว ยว่ า ในการเลื อ กประเด็ น ที่ จ ะท�ำลง ออนไลน์จะต้องใช้ประสบการณ์ และวิจารณญาณว่า ถ้าคนดูเห็นแล้ว จะต้องมีคนแชร์ ส่วนถ้าประเด็นที่เป็น กระแสอยู่แล้วจะเน้นการท�ำให้ลึกขึ้น ใช้ประเด็นที่ แตกต่างจากคนอื่น ทีม New Media ของฝ่ายข่าวต้อง คิดประเด็นนอกกรอบได้ ‘วิทยุ’ ยุคโซเชียล หยุดอยู่แค่เสียงไม่ ได้! ส�ำหรับแพลตฟอร์มวิทยุก็ยงั คงเป็นสือ่ เก่าทีน่ า่ เป็นห่วง เพราะปัจจุบนั มีทงั้ แอปพลิเคชัน สตรีมมิง่ เพลง (Streaming) มี จุ ด เด่ น คื อ อยู ่ ที่ ใ ดก็ ฟ ั ง เพลงได้ และไม่ มี โ ฆษณาให้ ก วนใจเหมื อ นสถานี วิ ท ยุ ทั่ ว ไป แน่นอนว่าในแต่ละสถานีต้องมีจุดยืน และปรับตัวอย่าง มากเพื่อเพิ่มฐานคนฟัง นางสาวจริ ย าพร ธิ ติ กิ ต ติ กุ ล โปรดิ ว เซอร์ ของ FM ONE 103.5 MHz อธิบายว่า ในยุคทองของ โซเชียลมีเดีย คนท�ำวิทยุตอ้ งสร้างกระแสและเกาะกระแส
4 l MEDIA LITERACY โดยต้องศึกษาพฤติกรรมของคนใช้โซเชียลมีเดียและใช้ ช่องทาง Facebook Instagram Line และ Twitter ให้เกิดประโยชน์ในการพูดคุย ปฏิสัมพันธ์ สร้างกิจกรรม และเนื้อหาที่มีเอกลักษณ์และท�ำให้คนอยากมีส่วนร่วม กับคลื่นวิทยุ ปัจจุบันที่นิยมท�ำกันมากคือ ท�ำให้วิทยุ มีภาพและเสียงด้วยการท�ำ Facebook Live เพื่อสร้าง ความใกล้ชิดเข้าถึงกลุ่มคนฟังให้มากที่สุด คนดูจะสัมผัส ถึงความเป็นมิตรของดีเจ รู้สึกว่าเป็นเพื่อนคนฟังได้ ไม่ใช่เป็นหุ่นยนต์ท่ีเปิดไมค์พูดให้จบ ๆ ไป ท�ำให้อยาก ติดตามมากขึ้น นอกจากนี้วิทยุมีคู่แข่งอย่างแอปพลิเคชันฟัง เพลงคนฟังไม่จ�ำเป็นจะต้องรอฟังเพลงที่ชอบจากวิทยุ เช่น กิจกรรมแจกของรางวัล คอนเสิร์ต แรลลี่ จัดทริป ท่องเที่ยว เพื่อสร้างกลุ่มแฟนของคลิื่นวิทยุไว้
ยุคนี้สื่อต้อง ‘สร้างเอกลักษณ์’ ต่อยอดจุดเด่นข้าม แพลตฟอร์ม
อาจารย์ตอ่ สกุล ถิระพัฒน์ อาจารย์ประจ�ำคณะ นิ เ ทศศาสตร์ มหาวิ ท ยาลั ย ธุ ร กิ จ บั ณ ฑิ ต ย์ กล่ า วว่ า ทุกวันนี้สื่อต้องท�ำในรูปแบบของตัวเองเพื่อเอาตัวรอด โมเดลทางธุ ร กิ จ ของสื่ อ ในยุ ค นี้ จึ ง ไม่ ไ ด้ มี แ บบเดี ย ว และมีลักษณะที่แตกต่างกัน ส�ำหรับวิทยุ มองว่าเป็นสื่อ ที่อยู่แบบเรื่อย ๆ แต่ก็ต้องหาช่องทางรายได้อื่นที่เพิ่มขึน้ เช่ น Facebook Live ลั ก ษณะนี้ ถื อ เป็ น การ หาลูกค้าในจุดที่วิทยุไปไม่ถึง ต้องใช้หน้าตาของดีเจ มากขึ้ น เสี ย งอย่ า งเดี ย วไม่ พ อ การ Live คื อ การสร้ า งแบรนด์ เพื่ อ ท�ำให้ ค นรู ้ จั ก และคิ ด ว่ า วิ ท ยุ สามารถน�ำไปต่อยอดได้หลายช่องทาง ยกตัวอย่าง Club Friday ก็เริม่ ต้นทีว่ ทิ ยุ หลังกระแสดังขึน้ ก็น�ำเอาเรือ่ งราว นั้ น ไปท�ำเป็ น ละครลงโทรทั ศ น์ จุ ด เด่ น ของละครคื อ มีเค้าโครงจากเรื่องจริง แต่ยังต่อยอดไปถึง Club Friday Celeb Stories เป็ น เรื่ อ งราวความรั ก ของดารา
อาจารย์ต่อสกุล ถิระพัฒน์
อาจารย์ประจ�ำคณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
การปรั บ ตั ว ของโทรทั ศ น์ ก็ น ่ า สนใจเช่ น กั น เพราะทุกวันนี้ มีทั้ง YouTube โซเชียลมีเดีย ที่แย่ง คนดูในระดับหนึ่ง มีผลต่อโฆษณาที่หันไปสนใจออนไลน์ มากขึ้น ท�ำให้รายได้ของโทรทัศน์ลดลง ท�ำให้โทรทัศน์ แต่ละช่อง ต้องเริ่มมองหาจุดยืนของตัวเอง รวมถึงสร้าง
The Prototype แพลตฟอร์มออนไลน์ของตนเอง เพื่อหารายได้เพิ่มจาก ออนไลน์ ทดแทนรายได้ที่ลดลงจากโทรทัศน์ ทั้งนี้ นอกจากช่อง 3 จะมีเมลโล่แล้ว ยังมีเว็บไซต์ Bugaboo ของช่อง 7 อีกด้วย จะสังเกต ได้วา่ ใน YouTube จะไม่มลี ะครช่อง 7 แต่จะลงในเว็บไซต์ Bugaboo เท่ า นั้ น ท�ำให้ ส ถิ ติ ก�ำไรช่ อ ง 7 ยั ง สู ง เหมือนเดิม โดยส่วนใหญ่ เว็บไซต์ลกั ษณะนีห้ ารายได้จาก ยอดชม ติด Banner บนเว็บไซต์ หรือแม้แต่การแสดง โฆษณาก่อนชมคลิปวิดีโอ อาจารย์ต่อสกุล กล่าวเพิ่มเติมว่า ส�ำหรับข่าว หรือคอนเทนต์ออนไลน์ที่ลงเพจ Facebook อาจไม่ได้ เหมือนใน Youtube เสียทีเดียว การหารายได้อาจจะยัง เห็นไม่ชัด แต่ได้ข้อดีคือด้านชื่อเสียง ความคุ้นเคยของ คนมากกว่ า เมื่ อ ท�ำเพจให้ ค นรู ้ จั ก สร้ า งคอนเทนท์ ดี
และน่าสนใจ เกิดการแชร์และพูดถึงมากขึ้น รายได้จาก โฆษณาก็จะมาเอง จะเห็นได้ว่าทุกสื่อกระแสหลัก ต้องให้ความ สนใจโซเชียลมากขึ้นเพราะโซเชียลถือเป็นกระบอกเสียง ที่มาจากประชาชนได้ และเป็นตัวก�ำหนดทิศทางของสื่อ ว่าควรท�ำอย่างไรถึงเอาตัวรอดได้ ดังนั้น ‘ เนื้ อ หา ต้องดี มีพื้นที่ของตัวเอง และหากลุ่มเป้าหมายของ ตนเองให้ได้ ’
วงศกร อยู่วัฒนา พัทธดนย์ ปรีชญารัตน์
GURU l 5
The Prototype
แนวคิดใหม่แก้ปญ ั หาท้องไม่พร้อม
ชุดจ�ำลองเป็นคุณแม่วยั ใส ส�ำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย พัฒนาและผลิต ‘ชุดจ�ำลองการตั้งครรภ์’ Handmade 26 ชุด พร้อมส่งมอบให้กับ 13 ศูนย์อนามัย เป็นสือ่ การสอน ลดปัญหา การท้องก่อนวัยอันควร
“ท้ อ ง!” ถ้ า ค�ำนี้ ดั ง ขึ้ น ในหั ว เราตอนอายุ 15-20 ปี เราจะเป็นอย่างไร? การเป็น ‘คุณแม่วัยใส’ ในวัยรุ่น ต้องรับมือกับ ความเปลี่ยนแปลงของร่างกาย จิตใจ การใช้ชีวิตและ สังคมที่อาจมีทั้งคนที่เข้าใจและคนที่ไม่ให้โอกาสและ คงยากที่ จ ะจิ น ตนาการว่ า ชี วิ ต เราจะเป็ น อย่ า งไร ต่ อ ไปและไม่ รู ้ ว ่ า เราต้ อ งแลกกั บ อะไรบ้ า ง ถ้ า เราไม่เคย ‘ท้อง’ เอง คุ ณ พั ช ริ น ท ร ์ ก สิ บุ ต ร (หั ว หน้ า ที ม ) ส�ำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ กรมอนามัย พูดถึงพัฒนาการ ‘ชุดจ�ำลองการตั้งครรภ์’ หรือ ‘ชุดจ�ำลองเป็นคุณแม่วัย ใส’ เกิดขึน้ มาจากไอเดียของทีมนักวิชาการ ส�ำนักอนามัย การเจริญพันธุ์ กรมอนามัย ซึง่ ได้รบั แรงบันดาลใจมาจาก ประสบการณ์จริงของการเป็นคุณแม่วยั รุน่ ทีต่ อ้ งแบกรับ ภาระในการตั้งครรภ์เป็นระยะเวลานานถึง 9 เดือน โดยมีจดุ ประสงค์เพือ่ ให้วยั รุน่ ตระหนักถึงผลกระทบจาก การตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ ‘ซินดี้’ หนึ่งในทีมข่าว The Prototype ใช้ชีวิตหนึ่งวันในการสวมชุดทดลองเพื่อท�ำความเข้าใจ การเป็ น คุ ณ แม่ วั ย ใส ซึ่ ง การท�ำงานของชุ ด ทดลอง มีลักษณะเป็นชุดคลุมท้อง มีน�้ำหนักใกล้เคียงกับทารก ที่อยู่ในครรภ์ของวัยรุ่น ใช้วัสดุภายในที่ท�ำให้บริเวณ หน้าท้องนูนออกมา โดยออกแบบ ตัดเย็บ ด้วยการเลือก ใช้ถุงทรายแทนการใช้เศษผ้าม้วนเป็นก้อนกลม ๆ หรือ ใช้ลูกโป่งใส่น�้ำแทน ด้านการดีไซน์สีสันของชุด จากเดิม ที่ เ ป็ น แบบเรี ย บ ๆ ไม่ มี ค วามน่ า สนใจได้ ถู ก พั ฒ นา ลวดลาย ให้มีสีสันสดใส ตัดเย็บด้วยผ้ายีนส์อย่างดี ส่วน ด้านหลังของชุดทดลองมี QR Code เพื่อแสดงราย ละเอียดเกี่ยวกับการมีเพศสัมพันธ์และการคุมก�ำเนิด อย่างถูกวิธีเรียกได้ว่าเมื่อสวมใส่จะได้รับรู้ถึง Feeling ของการเป็นคุณแม่วัยใสจริง ๆ เวลา 08.00 น. ณ วันที่เริ่มต้นการทดลอง เสียงนาฬิกาปลุกที่ค่อย ๆ ดังขึ้น ปลุกให้ซินดี้ต้องตื่นขึ้น มาท�ำธุระส่วนตัว และเริม่ ท�ำภารกิจจ�ำลองเป็นคุณแม่วยั ใสด้วยการสวมใส่ชดุ จ�ำลองตัง้ แต่เช้า-เย็น ความรูส้ กึ ตอน แรกที่ซินดี้ได้สวมใส่เธอเล่าว่าตื่นเต้น ใส่ครั้งแรกรู้สึกว่า มันจะต้องเป็นอะไรที่สนุกแน่ ๆ เหมือนกับชุดจ�ำลองนี้
เป็นของเล่นชิ้นใหม่ชิ้นหนึ่งส�ำหรับเธอ เพราะเมื่อเริ่ม เคลือ่ นไหวร่างกายเพือ่ ท�ำกิจกรรมอย่างอืน่ ก็รสู้ กึ ได้ทนั ที ว่าต้องระมัดระวังตัวเองตัง้ แต่การลุก นัง่ เดิน และแม้แต่ การใส่รองเท้าเพือ่ ออกไปท�ำกิจกรรม จนถึงการขึน้ บันได และก้มเก็บของ เรียกได้วา่ ทุก ๆ การเคลือ่ นไหวต้องเป็น ไปอย่างช้า ๆ ระมัดระวังไม่พอยังต้องแอ่นหน้าท้องเพื่อ ยืดล�ำตัวรับน�้ำหนักไม่ให้น�้ำหนักส่วนท้องเทไปข้างหน้า ทีส่ �ำคัญเพือ่ ช่วยลดอาการปวดเมือ่ ยหลัง แต่กไ็ ม่สามารถ ท�ำได้นาน เนื่องจากการแอ่นตัวเพื่อประคองน�้ำหนัก ครรภ์ท�ำให้ปวดเมื่อยได้ ส�ำหรับการเข้าห้องน�้ำเรื่องนี้ก็ส�ำคัญเมื่อซินดี้ ต้องสวมบทเป็นคุณแม่วยั ใสทีอ่ มุ้ ท้องไปท�ำธุระส่วนตัว ในห้ อ งน�้ ำ คนเดี ย วโดยที่ ไ ม่ ส ามารถเลื อ กการใช้ ห้องน�้ำได้ เมื่อลองสอบถามคุณแม่บางคนที่ตั้ง ครรภ์จริง พบว่าทุก ๆ 30 นาที จะต้องเดินไป เข้าห้องน�้ำ ซึ่งเป็นสิ่งที่เขาต้องท�ำตามและก็พบ ว่าเป็นเรื่องที่น่าร�ำคาญมาก ๆ ส�ำหรับเธอ เพราะต้องแกล้งลุกไปเข้าห้องน�้ำบ่อย ๆ ส่งผล ต่ออารมณ์ จนรู้สึกว่าความหงุดหงิดเกิดขึ้นได้ ง่ายมาก ๆ เมือ่ ต้องท�ำอะไรซำ�้ ๆ เดิม ๆ เหมือน ที่ทีมนักวิชาการต้องการที่จะให้ผู้ทดลองได้เข้า ถึงความรู้สึกของการเป็นคนท้องจริง ๆ เมื่อมองลึกเข้าไป ณ อีกช่วงเวลาหนึ่งของ การจ�ำลองชีวิตเป็นคุณแม่วัยใส ก็ท�ำให้ฉุกคิดขึ้นมา ได้อีกว่า แล้วความฝันที่เคยวาดไว้อนาคตที่เคยขีดเขียน และวางแผนจะถูกเก็บไปซ่อนไว้ที่ไหน วัยรุ่นบางคนยอม ได้จริงหรือ ทีจ่ ะต้องเห็นอนาคตของตัวเองพังทลายลง เพราะผิดพลาดไปครัง้ เดียว เรือ่ งราวการทดลองของ การเป็นคุณแม่วัยใสใน 1 วัน สะท้อนให้เห็นถึง การเปลีย่ นแปลงทางด้านร่างกายและจิตใจรวม ถึงสภาพสังคมทีค่ รอบครัวต้องมีทศั นคติในเชิง บวก และมีบทบาทในการสื่อสารเรื่องเพศกับ บุตรหลาน เพื่อป้องกันและแก้ไข ปั ญ หาการตั้ ง ครรภ์ ที่ ไ ม่ พ ร้ อ ม นับว่าเป็นหนึ่งบทเรียนที่ท�ำให้ วัยรุน่ รักสนุกอย่างเราฉุกคิดถึง การรั บ มื อ กั บ สถานการณ์ ที่ เปลีย่ นชีวติ วัยรุน่ ของเราไปในอีก รูปแบบหนึ่งอย่างที่คาดไม่ถึง ความคาดหวังของ คณะผูจ้ ดั ท�ำชุดจ�ำลองการตัง้ ครรภ์ คือ อยากให้สามารถ ปรับเปลี่ยนแนวคิด ปรับ เปลี่ยนวิธีการน�ำเสนอ และน�ำไปใช้ เ ป็ น ต้ น
แบบส�ำหรับสื่อการเรียนการสอนในเรื่องเพศศึกษาได้ อย่างเป็นรูปธรรม เพือ่ ให้วยั รุน่ สามารถมีทางเลือกในการ ตัดสินใจได้เองเกี่ยวกับเรื่องของการมีเพศสัมพันธ์และ การตัง้ ครรภ์ และเพือ่ น�ำไปสูก่ ารขับเคลือ่ นตามพระราช บัญญัตกิ ารป้องกันและแก้ไขปัญหาการตัง้ ครรภ์ในวัยรุน่ พ.ศ. 2559 ปัจจุบันชุดจ�ำลองการตั้งครรภ์ได้พัฒนาและ ผลิตออกมาในรูปแบบงาน Handmade จ�ำนวน 26 ชุด อย่างประณีต และมีน�้ำหนักที่สมจริง ส่งมอบให้กับ 13 ศู น ย์ อ นามั ย ที่ 1-12 และสถาบั น พั ฒ นาสุ ข ภาวะ เขตเมือง ตั้งแต่ช่วงประมาณปลายปี 2560 เป็นต้นมา ศูนย์ละ 2 ชุด เพื่อใช้เป็นสื่อการสอนแกนน�ำวัยรุ่นและ เป็ น แรงบั น ดาลใจให้ เ กิ ด การเรี ย นการสอนอย่ า งมี ส่วนร่วม
อชิตา พุ่มแจ้ กนกพรรณ บุญคง
6 l GURU
The Prototype
หน้ากากอนามัย
ใส่ให้เป็น เลือกให้ถูก รู้สถานการณ์
เครื่องมือป้องกันมลพิษและเชื้อโรคทางอากาศ เรื่องใกล้ตัวที่สามารถจัดการโดยไม่ต้อง สับสนกันอีกต่อไป ทั้งการสวมใส่ เก็บรักษา และการท�ำลายอย่างถูกวิธี
ภาพการใส่หน้ากากอนามัยป้องกันควันและมลภาวะจากการจราจรเป็นพิษและอันตรายต่อสุขภาพของคนเมือง จากสถานการณ์ปจั จุบนั ทีเ่ กิดปัญหาหมอกควัน และฝุ ่ น ละอองในจั ง หวั ด ต่ า ง ๆ เช่ น กรุ ง เทพฯ ในสถานการณ์ PM 2.5 ท�ำให้ประชาชนหันมาสนใจการ ใส่หน้ากากอนามัยเพิม่ ขึน้ เพือ่ ป้องกันมลพิษและเชือ้ โรค ต่าง ๆ ซึง่ หน้ากากอนามัยทีเ่ ราเห็นกันทัว่ ไปมีหลากหลาย แบบ เเละได้ถูกน�ำมาใช้ในหลาย ๆ ด้าน เช่น ป้องกัน ฝุ ่ น ละออง ป้ อ งกั น เชื้ อ โรคหรื อ ใช้ ท างการแพทย์ โดยแต่ละแบบก็จะมีประสิทธิภาพในการป้องกันและการ ใช้งานที่แตกต่างกันไป ซึ่งในช่วงที่ผ่านมาหลายคนอาจ เคยได้ใช้หน้ากากอนามัยกันมาบ้าง แต่หน้ากากที่เลือก ใช้นั้นเหมาะสมกับโอกาสที่ต้องใช้หรือไม่? ทีมข่าว The Prototype ได้มีโอกาสพูดคุยกับ คุณสุพจน์ อารีย์อุสมาน นักวิเคราะห์นโยบายและ แผนช�ำนาญการกองประเมิ น ผลกระทบต่ อ สุ ข ภาพ ได้เปิดเผยถึงข้อมูลเกี่ยวกับการใช้หน้ากากอนามัยว่า ผลิตภัณฑ์ทเี่ กีย่ วข้องกับหน้ากากอนามัยมีหลายประเภท จึงต้องเลือกใช้แบบที่มีมาตรฐาน เลือกใส่ให้ถูกหลัก และเลือกใช้ให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม ดังนัน้ ผูใ้ ช้งาน จึงจ�ำเป็นต้องทราบชนิด ปริมาณของสารอันตรายและ ระยะเวลาที่สัมผัส เพื่อเลือกชนิดของหน้ากากที่จะใช้ได้ อย่างเหมาะสม และทีส่ �ำคัญจะต้องผ่านการทดสอบตาม มาตรฐาน
โดยหน้ า กากอนามั ย แบ่ ง เป็ น 2 ประเภท ตามลักษณะของหน้ากากและประสิทธิภาพการกรอง อากาศประเภทแรก คื อ หน้ า กากอนามั ย ส�ำหรั บ ใช้ครัง้ เดียวหรือหน้ากากทัว่ ไปทีม่ กี ารขายตามท้องตลาด เช่น หน้ากากสีฟ้า สีเขียว ใช้เพื่อลดการรับฝุ่นละออง เวลาหายใจ โดยใช้ในการป้องกันการกระเด็นของนำ�้ ลาย และสิ่งต่าง ๆ ที่จะออกจากตัวเรามากกว่าการป้องกัน ฝุ ่ น ละออง หรื อ เชื้ อ โรคจากภายนอกเข้ า สู ่ ตั ว เรา หน้ากากชนิดนี้จะสามารถกรองฝุ่นละอองได้ 5 ไมครอน ซึ่งไม่สามารถป้องกันฝุ่นละออง PM 2.5 ได้ ประเภทที่ สอง คือ หน้ากากกรองอากาศหรืออุปกรณ์ป้องกันทาง เดินหายใจ (หน้ากากอนามัย N95) หน้ากากประเภทนี้ จะมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพสู ง สามารถกรองขนาดฝุ ่ น ได้ ถึ ง 0.3 ไมครอน หรื อ มี ข นาดเล็ ก กว่ า เส้ น ผม 7 เท่ า โดยในสถานการณ์ PM 2.5 ทีเ่ คยเกิดขึน้ ควรใช้หน้ากาก ชนิ ด นี้ เ พราะสามารถป้ อ งกั น ฝุ ่ น ละอองจ�ำพวกนี้ ไ ด้ ส�ำหรับการใช้หน้ากากจะมีขอ้ จ�ำกัดในการใช้ เพราะยิง่ มี ประสิทธิภาพในการกรองได้สูง การถ่ายเทของอากาศก็ จะยิ่งน้อยลง ผู้ที่ใช้อาจจะรู้สึกอึกอัดได้ เวลาหายใจเข้า จะ ไ ม่ ส ะ ดวกเ หมื อ นกา ร ใช้ ห น้ า กา กแบบอื่ น แต่ประสิทธิภาพป้องกันได้ดีกว่า
อีกหนึ่งข้อสงสัยที่เชื่อว่าหลายคนยังคงสับสน กับวิธกี ารสวมใส่หน้ากากอนามัยแบบทัว่ ไปทีม่ หี ลากสีอยู่ ซึ่งวิธีการสังเกตให้หันด้านสีออกขณะใช้งาน เพราะรอย พับของผ้าอีกด้านจะกักเก็บน�้ำลายที่เกิดจากการไอจาม ได้ดกี ว่า หากหน้ากากอนามัยเป็นสีขาวทัง้ สองด้านให้น�ำ ด้ า นที่ ห ยาบหั น ออกด้ า นนอกและอี ก หนึ่ ง ข้ อ สั ง เกต คือรอยพับของหน้ากากด้านที่หยาบจะเป็นรอยพับลง การใช้หน้ากากอนามัยยังมีผลข้างเคียงทีจ่ ะเกิด ขึ้น คือ หน้ากากอนามัยบางยี่ห้อที่ใช้กันทั่วไปจะมีเนื้อ สัมผัสทีส่ าก เวลาสวมใส่นาน ๆ จะรูส้ กึ เจ็บผิวหน้า ท�ำให้ เกิดการระคายเคือง และอาจจะพบปัญหาจากการใช้ หน้ากากอนามัยชนิด N95 ได้ในผู้ที่มีโรคประจ�ำตัว คือ ผูป้ ว่ ยทีเ่ ป็นโรคหอบหืด โรคปอด และทางเดินหายใจ รวมถึงหญิงตั้งครรภ์ เนื่องจากลมหายใจผ่านเข้าออกได้ ยากขึน้ เพราะแรงต้านภายในอาจท�ำให้หายใจไม่สะดวก แน่ น หน้ า อก เมื่ อ ยล้ า ปวดศี ร ษะ หรื อ คลื่ น ไส้ กลุ่มคนเหล่านี้ควรปรึกษาแพทย์ก่อน ถ้าจะใช้หน้ากาก ชนิด N95 และควรรีบหยุดใช้หากเกิดอาการดังกล่าว ส่วนการเก็บรักษาหน้ากากอนามัย เป็นอีกหนึง่ ส่วนที่ส�ำคัญอย่างมาก เพื่อรักษาประสิทธิภาพในการใช้ งาน คุณสุพจน์ กล่าวว่าการเก็บรักษาหน้ากากอนามัย ชนิด N95 จะต้องเก็บไว้ในที่ที่ไม่เสี่ยงต่อการท�ำให้เกิด การพับงอ เพราะถ้าเกิดการพับงอหรือเกิดรอยยับจะ ท�ำให้ประสิทธิภาพกรองเชื้อโรคลดลง หน้ากากต้องมีผิว เรียบสม�่ำเสมอ ไม่มีขอบคมและรอยเปื้อน ส่วนหน้ากาก อนามัยแบบทั่วไป ควรเก็บรักษาให้พ้นจากการท�ำให้ หน้ า กากปนเปื ้ อ นกั บ สิ่ ง แปลกปลอม หากน�ำมาใช้ ส่วนด้านนอกและด้านในของหน้ากากจะต้องไม่มกี ลิน่ ผิด ปกติและไม่มีรอยต�ำหนิใด ๆ จะต้องคุมจมูกและปาก สายคล้องหรือสายรัดจะต้องไม่ฉีกขาด และสิ่งที่ควรท�ำ ก่ อ นน�ำหน้ า กากอนามั ย ทุ ก ๆ ประเภทมาใช้ คือ ตรวจเช็คหน้ากากอนามัยอย่างละเอียด เพือ่ ให้แน่ชดั ว่าหน้ากาก อนามัยที่เลือกใช้ยังมีประสิทธิภาพในการ ป้องกัน การจัดการหลังใช้กม็ คี วามส�ำคัญไม่แพ้การเก็บ รักษา เพราะหากใช้แล้วไม่ท�ำลาย เชื้อโรคอาจจะแพร่ กระจายสู่ผู้อื่นได้เช่นกัน ดังนั้นควรจัดการกับหน้ากาก อนามัยที่ใช้แล้วอย่างเหมาะสม เมื่อใช้แล้วให้น�ำไปใส่ถุง พลาสติกแล้วมัดปากถุงให้แน่นจากนัน้ ทิง้ ในถังขยะทัว่ ไป ส�ำหรับในสถานที่ที่เป็นสาธารณะ ควรมีการแยกถังขยะ ส�ำหรับหน้ากากอนามัยโดยเฉพาะ ซึง่ ลักษณะของถังขยะ จะต้องมีสติก๊ เกอร์หรือข้อความระบุวา่ เป็นถังขยะส�ำหรับ หน้ า กากอนามั ย ที่ ใช้ แ ล้ ว ติ ด ไว้ อ ย่ า งชั ด เจน ส่ ว นใน โรงพยาบาลให้ ใช้ วิ ธี ก ารจ�ำกั ด เช่ น เดี ย วกั บ การก�ำจั ด ขยะติดเชื้อ โรงงานอุตสาหกรรม ให้น�ำหน้ากากกรอง อากาศที่ใช้แล้วใส่ถุงพลาสติกให้มิดชิดแล้วน�ำไปทิ้งใน ถั ง ขยะอั น ตราย และสิ่ ง ส�ำคั ญ คื อ ล้ า งมื อ ท�ำความ สะอาดทุกครั้งหลังจากทิ้งหน้ากาก การใช้งานหน้ากากอนามัยจะมีประโยชน์ ส�ำหรั บ การป้ อ งกั น สุ ข ภาพ แต่ ก็ ยั ง มี ข ้ อ จ�ำกั ด คือ ป้องกันไม่ได้ 100% เพราะหน้ากากอนามัยส่วนใหญ่
GURU l 7
The Prototype มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพในการป้ อ งกั น เพี ย งประมาณ 80% ขึ้นอยู่กับคุณภาพของวัสดุ หากเป็นหน้ากากชนิด N95 จะป้องกันได้ 95% ซึง่ หมายความว่าผูใ้ ช้หน้ากากอนามัย ยังมีโอกาสเสี่ยงต่อติดเชื้อได้และหน้ากากอนามัยไม่ สามารถป้องกันเชื้อโรคได้ทุกชนิด แต่จะช่วยป้องกันเชื้อ โรคได้ในระดับหนึ่ง ซึ่งยังไม่ได้ทดสอบว่าป้องกันเชื้อโรค ชนิดใดชนิดหนึ่งได้อย่างเจาะจง ดังนั้น หน้ากากอนามัย จึงไม่สามารถใช้ป้องกันโรคใดโรคหนึ่งได้โดยเฉพาะ และ สามารถใช้ได้แค่ครั้งเดียว เพราะหน้ากากอนามัยเกือบ ทุ ก ชนิ ด จะเป็ น ชนิ ด ใช้ แ ล้ ว ทิ้ ง น�ำกลั บ มาใช้ ซ�้ ำ หรื อ ท�ำความสะอาดไม่ได้ เนือ่ งจากใช้แล้วเชือ้ โรคจะติดอยูก่ บั หน้ า กากอนามั ย หากใช้ ซ�้ำ ก็ อ าจท�ำให้ เ สี่ ย งต่ อ การ ติดเชื้อได้ ประไพพรรณ เขพันดุง เพ็ญญาเรีย บุญประเสริฐ
คุณสุพจน์ อารีย์อุสมาน นักวิเคราะห์นโยบายและแผนช�ำนาญการกองประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ
เรียนภาษาไทยไม่สนุก “ต้นเหตุ” เพราะ “ครู” ยึดติดกรอบการสอนแบบเดิม? เ ป็นคนไทยแต่กลับใช้ภาษาไทยกันผิด!...แถมเสียงส่วนใหญ่ของ “คนไทย” เองยังเห็นเป็น เรือ่ งทีต่ อ้ งเร่งแก้ ไขปัญหา ครูภาษาไทยระบุตน้ เหตุของปัญหา “ภาษาไทย” กับ “คนไทย” คือ “การศึกษาไทยขั้นพื้นฐาน” ที่ “ครู” ต้องฉีกกรอบเดิม ๆ ปรับเปลี่ยนวิธีการสอนให้ ทันคนรุ่นใหม่ สถิติการส�ำรวจความคิดเห็น เด็ก เยาวชน และ ประชาชน ปี พ.ศ. 2559 ของกระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) ที่ร่วมกับสวนดุสิตโพล มหาวิทยาลัยสวนดุสิต “การใช้ ภาษาไทย” ของ “คนไทย” 32.77% ระบุว่า การพูด เป็นปัญหาส�ำคัญอันดับหนึง่ ทีต่ อ้ งเร่งแก้ไขปัญหา เพราะ การพูดที่ถูกต้องส่งผลต่อการเขียนที่ถูกต้อง ซึ่งวัยรุ่นใน ปัจจุบันมักจะพูดคุยกันด้วยศัพท์แสลง บางครั้งมีการ ประดิษฐ์ค�ำใหม่ขึ้น และจงใจออกเสียงค�ำให้ผิดเพี้ยนไป จากเดิม เพื่อเป็นลูกเล่นในการสื่อสาร ท�ำให้ลืมค�ำที่ถูก ต้องไป อีก 32.28% บอกว่าการเขียนต้องเร่งแก้ไขปัญหา เนื่องจากปัจจุบันคนไทยนิยมใช้ สมาร์ทโฟน แท็บเล็ต และคอมพิวเตอร์ในการเขียนหนังสือแทนการจดใส่สมุด หรือกระดาษมากขึน้ ยิง่ ในการสือ่ สารระหว่างกันคนไทย ส่วนใหญ่ตดิ การใช้ “ภาษาแชท” จนกลายเป็นเรือ่ งปกติ และอีก 16.99% บอกว่า การอ่านส�ำคัญมากส�ำหรับ เด็กแต่คนไทยจ�ำนวนไม่นอ้ ยกลับอ่านหนังสือกันไม่ได้ อ่านไม่ออก ออกเสียงกันไม่ถูก ปั จ จุ บั น แม้ ว ่ า คนไทยจะมี ส ถิ ติ ก ารอ่ า น หนังสือกันมากขึ้น จากการส�ำรวจของส�ำนักงานแห่ง ชาติ เผยผลว่ า คนไทยใช้ เ วลาอ่ า นหนั ง สื อ เพิ่ ม
อาจารย์สุธาสินี พ่วงพลับ อาจารย์ประจ�ำ
มากขึ้นเป็น 66 นาทีต่อวัน แต่ก็ยังมีคนไทยจ�ำนวนไม่ น้อยที่อ่านหนังสือไม่ออกและไม่สนใจที่จะอ่านหนังสือ กันให้เป็นนิสัย รวมถึงยังคงมีคนไทยที่ไม่รู้หนังสือ การแก้ปัญหาจึงต้องเริ่มแก้กันที่ “ต้นเหตุ” คือ “การศึกษาไทยขัน้ พืน้ ฐาน” มากกว่าทีจ่ ะไปพยายาม แก้ ป ั ญ หากั น ที่ ป ลายเหตุ แ ละโทษว่ า เทคโนโลยี ห รื อ อินเทอร์เน็ตที่เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจ�ำวันของคน ไทยท�ำให้คนไทยใช้ภาษาไทยผิด เพราะจริง ๆ แล้ว เทคโนโลยีและอินเทอร์เน็ตเป็นเพียงกระจกสะท้อนให้ เห็นว่าคนไทยมีการใช้ภาษาไทยกันผิดอย่างไรก็เท่านั้น อาจารย์สุธาสินี พ่วงพลับ อาจารย์ประจ�ำ ส�ำนักการศึกษาทั่วไป สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์ ซึ่งเป็นอาจารย์ผู้สอนภาษาไทยในระดับมหาวิทยาลัย และ “ครูทอม” จักรกฤต โยมพยอม หรือที่รู้จักกันใน ชื่อ “ครูทอม ค�ำไทย” ติวเตอร์สอนภาษาไทยขวัญใจ วั ย รุ ่ น ให้ ค วามเห็ น เกี่ ย วกั บ ประเด็ น “การศึ ก ษา” ในมุมมองที่ตรงกันหลายประเด็นว่า การเรียนการสอน วิชาภาษาไทยในโรงเรียนทัง้ ของรัฐบาลและเอกชน ตัง้ แต่ ระดับชั้นอนุบาลจะมีการเรียนการสอนหลักสูตรวิชา ภาษาไทยเป็นเรื่องปกติ แต่หลักสูตรการสอนในโรงเรียน หลาย ๆ แห่ง เป็นหลักสูตรที่เด็กไม่ได้น�ำมาใช้ในชีวิต ประจ�ำวันบ่อย เช่น การสอนเขียนโทรเลข หรือการเขียน จดหมายเพื่อติดต่อราชการ ซึ่งปัจจุบันมีโอกาสน้อยมาก ที่จะได้ติดต่อกับทางราชการ ดังนั้นหากต้องปรับหรือ แก้ไข “ครูทอม” ให้ความเห็นว่า ควรแก้ปัญหาด้วยการ สอนเนื้อหาที่เหมาะสมและมีการน�ำไปใช้ในชีวิตประจ�ำ วันได้มากกว่า เช่น เรือ่ งของการใช้อเี มลหรือการส่งอีเมล
8 l GURU
The Prototype
ให้ถูกต้องเหมาะสม เนื่องจากยุคสมัยเปลี่ยนคนไทย ใช้สื่ออินเทอร์เน็ตในการสื่อสารมากกว่า ปัจจัยอีกหนึ่งอย่างที่ท�ำให้ เด็ก “ไม่สนใจเรียน ภาษาไทย” และส่วนใหญ่มองว่าภาษาไทยเป็นเรือ่ งทีย่ าก จะเข้ า ใจ ส่ ง ผลให้ เ กิ ด ทั ศ นคติ ไ ปในทางลบ เพราะ ความรู้สึกที่ว่า การเรียนภาษาไทยไม่ใช่เรื่องสนุก ท�ำให้ การเรียนรู้เป็นไปแบบผิวเผิน และเพราะคนส่วนใหญ่มัก จะคิดกันว่า รู้ภาษาไทยอยู่แล้ว พูดภาษาไทยได้อยู่แล้ว สื่อสารให้คนอื่นเข้าใจได้ก็คงเพียงพอ ต้องแยกแยะก่อนว่าถึงแม้จะพูดได้ แต่ก็ไม่ได้ หมายความว่าจะใช้ภาษานัน้ ได้ดเี สมอไป ดังนัน้ จึงจ�ำเป็น ต้องเรียนเพือ่ ให้เข้าใจว่าควรจะใช้ภาษาไทยอย่างไรให้ถกู ต้ อ งเหมาะสม แต่ ก ารเรี ย นหรื อ วิ ธี ก ารสอนของครู ต้องปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับพฤติกรรมของผู้เรียนใน ยุคปัจจุบัน ตัวของ “ครูผู้สอน” เอง ก็มีส่วนเกี่ยวข้องกับ การเรียนรูข้ องเด็ก ไม่ใช่แค่วธิ กี ารสอนทีต่ อ้ งปรับเปลีย่ น แต่บุคลิกและภาพลักษณ์ของครูก็ต้องปรับเปลี่ยนให้ น่าเข้าหา ฉีกกรอบเดิม ๆ ของการเป็นครูสุดเนี้ยบ ท�ำตัว น่าเกรง จนเด็กวิ่งหนี มาเป็นครูที่พยายามเข้าหาเด็ก สนใจและใส่ใจในรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ เกี่ยวกับเด็ก ว่าเด็กก�ำลังเข้าใจอะไรหรือไม่เข้าใจอะไร เด็กก�ำลังสนใจ อะไรอยู่ ให้น�ำสิ่งเหล่านั้นมาประยุกต์เป็นสื่อการสอน พร้ อ มกั บ ความใกล้ ชิ ด ของครู ต ่ อ ศิ ษ ย์ ที่ ส ามารถ แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันได้โดยไม่มีถูกผิด แต่ส�ำหรับครูบางคนที่ช่วงวัยค่อนข้างห่าง กั บ เด็ ก มาก บางครั้ ง ท�ำให้ ค รู ไ ม่ เข้ า ใจเด็ ก เท่ า ที่ ค วร ครูอาจจะไม่รู้ว่าเด็กสนใจอะไร ในจุดนี้คนเป็นครูต้อง พัฒนาตัวเองให้ทัน ท�ำความเข้าใจกับเด็กที่เปลี่ยนผ่าน ไปเรื่อย ๆ รุ่นสู่รุ่น รู้ว่าอะไรอยู่ในกระแสที่เด็กสนใจ
และน�ำตัวเอง ไปอยู่ในกระแสนั้นด้วย เมื่อเข้าใจความ เป็นไปของโลกในปัจจุบนั และเข้าใจในความต้องการของ เด็ก ก็จะส่งผลท�ำให้ครูมที กั ษะในการถ่ายทอดทีด่ ี เพราะ รู้ว่าควรจะสอนอย่างไร แต่ละเนื้อหาควรจะจับสื่อไหน น�ำมาประกอบเป็นสือ่ การเรียนการสอน และจากนัน้ ก็จะ สามารถประมวลวิธีการสอนที่เหมาะสมกับเด็กได้ โดย ผ่านกระบวนการวิเคราะห์อยู่เสมอว่าเด็กอยู่ในยุคไหน สมัยไหน อยู่ในพื้นที่ที่เป็นอย่างไร แล้วเป็นเด็กในเมือง หรือชนบท เพราะเด็กแต่ละพืน้ ทีจ่ ะมีธรรมชาติทแี่ ตกต่าง กัน ครูก็ต้องปรับเปลี่ยนวิธีไปเรื่อย ๆ ให้เหมาะสมกับ เด็กกลุ่มนั้น ๆ และ อาจารย์สุธาสินี ได้กล่าวเพิ่มเติมว่า ในปัจจุบัน ‘Generation’ เปลี่ยนไป ท�ำให้บุคลิกของ เด็ ก เปลี่ ย นไปตาม ถ้ า ครู ยั ง สอนโดยการใช้ วิ ธี การสอนแบบเดิม ๆ ใช้ไม่ได้ผล
“ บางหลักสูตรที่สอนใน
จันทรา ทิพรักษ์ จิราพร คงทรัพย์ เบญจมาพร ขาวสนิท
โรงเรียนไม่ ใช่สิ่งที่เด็ก สามารถนำ�ไปใช้ ได้จริง ในชีวิต
”
จักรกฤต โยมพยอม ติวเตอร์สอนภาษาไทย
อีกหนึ่งปัญหาส�ำคัญ คือ ปริมาณครูไทย ที่ขาดแคลนและครูผู้สอน ไม่ตรงวุฒิการศึกษาที่ จบมา อาจารย์สุธาสินี อธิบายเพิ่มเติมว่าถึงแม้
“สมองเสื่อม ป้องกันได้”
สมองของคนเรา หนั ก ประมาณ 2 % ของนำ�้ หนักตัว ถึงสมองจะไม่ได้หนักมาก แต่สมองก็เป็น ส่ ว นหนึ่ ง ของร่ า งกายที่ ท�ำงานตลอดเวลา และ จะต้องใช้ออกซิเจนประมาณ 25% ของร่างกายทั้งหมด สมองเป็นจุดทีบ่ อบบาง โดยครึง่ หนึง่ ของสมอง คือไขมัน ดังนั้นหากถูกกระทบกระแทกบ่อย ๆ อาจท�ำให้เซลล์ สมองตายได้ และส่งผลให้สมองมีการท�ำงานน้อยลง ‘สมองเสือ่ ม’ เกิดได้จากหลายสาเหตุ ซึง่ สาเหตุ หลักคือ ปัญหาของสมองโดยตรง เป็นการเสื่อมสลาย ของสมอง เช่น โรคอัลไซเมอร์ โรคพาร์กินสัน เป็นต้น สาเหตุรองเกิดจาก ปัญหาจากส่วนอื่น ๆ ของร่างกาย แต่ก็ส่งผลให้ความสามารถของสมองลดลง เช่น ปัญหา หลอดเลือดสมอง การแปรปรวนของระบบในร่างกาย เช่น โรคเกี่ยวกับไทรอยด์ โรคตับ และร่วมถึงเรื่องของ ยาหรือสารที่เป็นพิษต่าง ๆ เช่น ยานอนหลับหรือยา กล่อมประสาท ยารักษาโรคทางจิต ยาคล้ายกล้ามเนื้อ เป็นต้น จากข้อมูลข้างต้นล้วนเป็นสิ่งที่ส่งผลกระทบ ต่อสมอง
ในปั จ จุ บันมี นิสิต และนั ก ศึ ก ษาที่ เรี ย นครู จ�ำนวนมาก แต่กไ็ ม่ใช่ทกุ คนทีจ่ บไปแล้วจะไปประกอบอาชีพครู ท�ำให้ ปริ ม าณครู ใ นแต่ ล ะท้ อ งถิ่ น ค่ อ นข้ า งขาดแคลน ซึง่ มีหลาย ๆ โรงเรียนครูคนเดียวสอนหลายวิชา ถึงแม้วา่ ตัวครูจะไม่ได้จบมาทางด้านนัน้ โดยตรงหรือบางคนก็อาจ ไม่มีความรู้ในด้านวิชานั้นเลย แต่ต้องมาเปิดหนังสือเปิด อินเทอร์เน็ตอ่านเพื่อจะเอาไปสอนเด็ก ดั ง นั้ น จึ ง มี โ อกาสสู ง มากที่ ค รู จ ะสอนผิ ด เพราะไม่เข้าใจความรู้ด้านนั้นอย่างลึกซึ้งและไม่เพียง พอที่จะไปสอนในพื้ืนที่ต่าง ๆ ได้ ซึ่งถือว่าเป็นอีกหนึ่ง แรงขับเคลื่อนส�ำคัญในการแก้ไขปัญหา ถ้ามีการเพิ่ม ปริมาณครูและเป็นครูมีศักยภาพ
วิธีในการดูแลรักษาและพัฒนาสมอง มี 3 ขั้น ตอนหลัก ๆ คือ ขั้นพื้นฐาน เป็นการดูแลสุขภาพร่างกาย แบ่งเป็น ด้านสุขภาพร่างกาย สมองจะได้รับสารอาหาร ต่าง ๆ จากเส้นเลือด ดังนั้นสุขภาพของสมองจึงขึ้นอยู่ กั บ สุ ข ภาพโดยรวมของร่ า งกายเราด้ ว ย โดยเฉพาะ ระบบหมุนเวียนของเลือด ถ้าระบบการไหลเวียนของ เลื อ ดสม�่ ำ เสมอ เลื อ ดก็ จ ะไปเลี้ ย งสมองได้ ดี แต่ถา้ หลอดเลือดสมองตีบตัน ท�ำให้เลือดเดินทางไปเลีย้ ง สมองไม่ ส ะดวก ก็ จ ะส่ ง ผลให้ เ ซลล์ ส มองตาย และท�ำให้ ก ารท�ำงานน้ อ ยลง ดั ง นั้ น หากผู ้ ที่ เ ป็ น โรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน อ้วน และสูบบุหรี่ ก็จะ ท�ำให้เสี่ยงในการที่หลอดเลือดสมองตีบได้ ด้านอาหาร ควรทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ด้านการออกก�ำลังกาย ควรเน้นให้มีการเคลื่อนไหวร่างกายสม�่ำเสมอติดต่อกัน ตัง้ แต่ 15 นาทีขนึ้ ไป ซึง่ จะช่วยให้การไหลเวียนของเลือด ดีขนึ้ กระตุน้ การสร้างเซลล์สมอง ขัน้ กลาง การปรับจิตใจ และสภาพร่างกาย คือ พยามยามหลีกเลี่ยงสิ่งที่จะท�ำให้ เสียสุขภาพ เช่น บุหรี่ แอลกอฮอล์ สารเสพติดต่าง ๆ
ในด้านจิตใจ ควรท�ำให้ จิตใจสดใสเบิกบานอยู่เสมอ เช่น การไปพบปะพูดคุย เป็นต้น ขั้นสูง การบ�ำรุงรักษา เพื่อให้สามารถจดจ�ำสิ่งต่าง ๆ ต่อไปได้นานแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ ฝึกเพื่อจ�ำ เช่น เทคนิคช่วยจ�ำ ท�ำการทบทวน เป็นต้น ฝึกเพื่อลดสนิมในสมอง ท�ำเลขไม่ยากมาก เกมส์ ต่างๆ เป็นต้น หากเราสามารถปฏิบัติได้ดังนี้ ก็จะส่งผล ให้ ส มองของเราสามารถจ�ำ และใช้ ง านอย่ า งมี ประสิทธิภาพต่อไปได้อีกยาวนาน โดยมี 10 สัญญาณทีส่ ามารถบ่งบอกอาการของ อาการสมองเสือ่ มได้คอื การสูญเสียความทรงจ�ำในระยะ สัน้ ทีก่ ระทบต่อการท�ำงาน สิง่ ทีเ่ คยท�ำเป็นประจ�ำเริม่ ท�ำ ไม่ เ ป็ น ปั ญ หาด้ า นภาษา เลื อ กค�ำพุ ด ไม่ ค ่ อ ยถู ก ไม่รู้เวลา สูญเสียการตัดสินใจ ไม่ค่อยเข้าใจความคิดที่ เป็นนามธรรม วางของผิดที่แบบแปลกๆ อารมณ์หรือ พฤติ ก รรมเปลี่ ย นแปลง บุ ค ลิ ก ภาพเปลี่ ย นแปลง และสูญเสียความคิดริเริ่ม อาการสมองเสื่อมสามารถเกิดขึ้นกับทุกเพศ ทุกวัยไม่ใช่เฉพาะผู้สูงอายุเท่านั้น แต่เราก็สามารถมีวิธี ป้องกันหรือเป็นการช่วยให้สมองเราเสื่อมช้าลงและ สามารถใช้งานได้ต่อไปได้
ME STYLE l 9
The Prototype
ล้ง1919 ที่เที่ยวใหม่
สไตล์จีนแฝงกลิ่นอายไทยโบราณ
หากใครได้เดินทางไปแถว ๆ วงเวียนใหญ่ คงจะพลาดไม่ ได้กบั สถานทีเ่ ทีย่ วสไตล์จนี ริมน�ำ้ เจ้าพระยา สถานทีน่ นั้ ก็คอื “ล้ง1919” หากใครได้เดินทางไปแถว ๆ วงเวียนใหญ่คงจะ พลาดไม่ได้กับสถานที่เที่ยวสไตล์จีน ริมน�้ำเจ้าพระยา สถานที่นั้นก็คือ “ล้ง1919” จากอดีตโกดังและชุมชนจีน เก่า กลายมาเป็นสถานที่เ ที่ยวให้ ผู้ คนได้ เดิ น ทางไป สักการะศาลเจ้าแม่หม่าโจ้ว ที่ทุกคนที่เดินทางไปเคารพ บูชาด้วยความศรัทธา ล้ง1919 มีเสน่ห์ที่ส�ำคัญมากมาย เช่น มุมถ่าย ภาพสุ ด เก๋ ที่ จ ะท�ำให้ ทุ ก คนอิ น ไปกั บ บรรยากาศ สถาปัตยกรรมจีนแท้ ๆ และยังคงกลิ่นอายของชุมชนจีน ในสยามประเทศ อีกทั้งยังมีร้านค้าขายของสไตล์จีนอีก
รวมถึงร้านอาหารมากมายที่พร้อมขายให้ผู้ที่มาเยี่ยมชม พักผ่อนชมบรรยากาศได้ทานกันอย่างอิ่มอร่อย ส�ำหรั บ บรรยากาศโดยรวมของล้ ง 1919 นัน้ ท�ำให้รสู้ กึ ว่าตัวเองได้ยอ้ นยุคเข้าไปสูเ่ มืองจีนสมัยอดีต ให้ความรูส้ กึ เหมือนกับว่าเดินอยูใ่ นย่านการค้าของจีนใน หนั ง จี น ที่ เ คยดู ใ นวั ย เด็ ก แล้ ว ที่ ส�ำคั ญ นั้ น คื อ ภายใน ล้ง1919 มีร้านขายของที่ระลึกที่ขายของเกี่ยวกับผ้าลาย จีน เครื่องประดับต่าง ๆ ซึ่งโดยรวมกระผมคิดว่าสถาน ทีแ่ ห่งนีน้ า่ สนใจและลูกหลานเชือ้ มังกรอย่างพวกเราควร เดิ น ทางมาและพาปู ่ ย ่ า ตายายของเรามาย้ อ นอดี ต
อันแสนอบอุ่นกันอีกครั้ง ณ ล้ง1919 ในส่ ว นของการเดิ น ทางก็ ง ่ า ยนิ ด เดี ย วมี วิ ธี ให้เลือกหลายแบบ 1. ทางล้ง1919 มีเรือฟรีบริการจาก เอเชียทีคตรงมาถึงล้งได้เลย หรือ 2. หากเดินทางด้วย รถ เพี ย งแค่ ข ้ า มสะพานพระปกเกล้ า มาเข้ า ซอย วัดอนงคารามวรวิหารแล้วเดินทางไปอีก 2 กม. ก็จะเจอ ป้ า ยเขี ย นว่ า ล้ ง1919 ก็ เ ลี้ ย วเข้ า ไปตามทางไม่ เ กิ น 500 ม. ถึงจุดหมาย
ฐากูร เจียมจันทร์
ภาพนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาล้ง 1919 เพื่อไหว้เจ้าแม่หม่าโจว หามุมถ่ายสวย ๆ ถ่ายรูป และนั่งพักในเพื่อชมบรรยากาศรอบๆ
10 l EDUCATION
The Prototype
นักการศึกษาตั้งค�ำถาม
รูปแบบการสอนเดิม-วิธีการเรียนเดิมจะเปลี่ยนการศึกษาไทยอย่างไร สกศ. ร่วมมือกับ กอปศ. จัดตั้งโครงการ ประชุมหารือหาแนวทางการแก้ปัญหาการศึกษา และปฏิรูปการศึกษาไทย โดยให้ผู้เรียน และผู้เชี่ยวชาญ ได้แสดงความคิดเห็น ตั้งค�ำถาม และออกแบบการเรียนรู้ การศึกษาในอนาคต ดร.ชัยยศ อิ่มสุวรรณ์ รองเลขาธิการสภาการ ศึกษา กล่าวว่า การปฏิรูปการศึกษาถูกพูดถึงมานาน มากกว่ า 10 ปี ซึ่ ง เกิ ด จากการไม่ พ อใจในระบบ การศึกษา ท�ำให้เกิดความเหลื่อมล�้ำทางการศึกษาสูง ในประเทศไทย การศึกษาในกรุงเทพฯ กับต่างจังหวัด ยั ง มี ก ารแข่ ง ขั น สู ง และแตกต่ า งกั น เนื่ อ งจากมี ภูมิประเทศ และสภาวะทางสังคมที่ไม่เหมือนกัน เช่น ในภาคเหนือมีชนเผ่าต้องเดินเท้าไปเรียนหนังสือ แต่ บางที่ต้องใช้เวลา 2 – 3 ชั่วโมง ในการเดินทางกว่าจะ ไปถึงโรงเรียน ถ้าไม่ค้างที่โรงเรียนก็คือไม่ไปเรียนเลย แต่ ค นในกรุ ง เทพก็ ไ ม่ ไ ด้ รั บ การศึ ก ษาที่ เ ท่ า เที ย มกั น โอกาสที่จะเข้าถึงการศึกษาของหลาย ๆ คน ก็ไม่ค่อย มี ก ารเรี ย นฟรี ไ ม่ ไ ด้ ห มายความว่ า เรี ย นฟรี ทั้ ง หมด ยังมีค่าใช้จ่ายต่าง ๆ เรื่องค่าเดินทาง หรือค่าบ�ำรุงสถาน ศึกษา
คุณภาพการศึกษาในเรื่อง ของคะแนน O – NET นักเรียนไทยมีเกณฑ์ต�่ำกว่ามาตรฐานทั้งหมด เมื่อแข่งกับเพื่อนบ้านในเขตอาเซียน ก็ไม่สามารถสู้เขาได้ ประเทศไทยอยู่ที่อันดับ 8 ในกลุ่มอาเซียนด้วยกัน (จาก 10 ประเทศ) และเป็นอันดับที่ 53 ของโลก อี ก ทั้ ง ยั ง มี ร ะดั บ คุ ณ ภาพทางการศึ ก ษาไม่ น ่ า พอใจ เท่าที่ควร ส�ำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา (สกศ.) ร่วมประชุมหารือร่วมกับคณะกรรมการอิสระเพื่อการ ปฏิรูปการศึกษา (กอปศ.) เพื่อหาทางออกและวิธีการ แก้ปัญหาการศึกษาในประเทศไทย และรวมไปถึงการ รับฟังความคิดเห็นจาก ผู้ที่เรียน ซึ่งเป็นสิ่งที่ส�ำคัญที่มี ส่วนได้เสียโดยตรงต่อการเรียน ดังนั้น สกศ. หวังว่า การจัดโครงการในครั้งนี้จะเป็นเสี ย งสะท้ อนจากคน กลุ่มหนึ่งที่สามารถหาทางออกส�ำหรับการออกแบบการ เรียนรู้ในอนาคต “สังคมในประเทศไทยได้มีการพูดถึงคุณภาพ การศึกษามากขึ้น จึงเป็นที่มาของการปฏิรูปการศึกษา ที่ จ ะท�ำให้ ร ะบบการศึ ก ษาดี ม ากขึ้ น เช่ น บางที กิ จ กรรมเยอะครูต้องประเมิน โรงเรียนต้องประเมิน ท�ำให้ ค รู แ ละเจ้ า หน้ า ที่ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งต้ อ งมาวุ ่ น กั บ การ
ท�ำเอกสารจนไม่ มี เวลาไปเตรี ย มการเรี ย นการสอน รูปแบบวิธีการสอนแบบที่ครูยืนอยู่หน้าห้องท�ำให้เด็กไม่ สนใจที่จะเรียนรู้ และครูส่วนใหญ่ไม่มีจุดดึงดูดในการ สอนให้เด็กสนใจ อาจเป็นผลท�ำให้คุณภาพการศึกษาต�่ำ กว่ า เกณฑ์ ม าตรฐาน และยั ง มี อี ก หลายหน่ ว ยงานที่ พยายามจะหาวิ ธี ป ฏิ รู ป การศึ ก ษาขึ้ น มา โดยที่ ได้มกี ารค้นหาบุคคลทีม่ คี วามรูค้ วามเชีย่ วชาญในเรือ่ งการ ศึกษาเพือ่ มารวมตัวกันหาทางออกของปัญหาการศึกษา เช่ น ยกเลิ ก การสอบเข้ า ในระดั บ ชั้ น ป.1 หรื อ ปรับห้องเรียนให้ไม่เกิน 40 คน ปรับบทบาทของครู ให้ ชั ด เจนยิ่ ง ขึ้ น รู ป แบบวิ ธี ก ารสอนของครู ที่ ต ้ อ ง เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง ไ ป ต า ม บ ริ บ ท ข อ ง สั ง ค ม โ ล ก เมื่อสมัย 100 กว่าปีที่แล้ว ใช้วิธีการเรียนแบบนั่งเรียน ปัจจุบันก็ยังใช้วิธีนี้อยู่ จะเห็นได้ว่าไม่มีการพัฒนาหรือ การเปลี่ยนแปลง ห้องเรียนแบบโต๊ะเรียนที่ไม่น่าเรียน ใช้หนังสือแบบเดิม ๆ ห้องสมุดที่ไม่น่าเข้าใช้บริการ ซึ่งจะหาวิธีการเปลี่ยนบริบทเหล่านี้ให้เอื้อต่อการเรียน การสอน หรือการเรียนรู้ได้อย่างไร” ด้าน นายสุกิจ อุทินทุ กกส. ด้านเศรษฐกิจ การเงิ น การคลั ง ธุ ร กิ จ และการบริ ก าร กล่ า วว่ า การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 มีการเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว มาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนรุ่นใหม่ที่เกิดในยุคดิจิทัล ที่แตกต่างจากคนรุ่นก่อน และสามารถเรียนรู้ได้รวดเร็ว โดยใช้เทคโนโลยีบนสมาร์ทโฟน ดังนัน้ กระบวนการเรียน รูใ้ นโลกยุคดิจทิ ลั จึงควรได้รบั การออกแบบโดยผูเ้ รียนเอง ซึ่ ง หลั ก สู ต รการเรี ย นการสอนจึ ง มี ก ารเปลี่ ย นแปลง โดยมุ ่ ง เน้ น เรี ย นรู ้ วิ ช าต่ า ง ๆ ที่ เ ปลี่ ย นแปลงโลกได้ ส่งเสริมบรรยากาศการเรียนรู้ที่ได้คิดเองและลงมือท�ำ ด้วยตนเอง สามารถเรียนรูไ้ ด้จากครูผสู้ อนทีม่ รี ปู แบบการ สอนที่ ห ลากหลายรู ป แบบ เช่ น เรี ย นรู ้ ก ารใช้ ชี วิ ต เรียนรู้จากประสบการณ์ ฯลฯ เพื่อตอบสนองความ ต้องการที่แท้จริงของผู้เรียน โดยมีการจัดโครงการงานประชุมเวทีระดมความ คิดเห็นเพือ่ พัฒนารูปแบบการเรียนรูก้ ลุม่ เด็กและเยาวชน รุ่นใหม่ ในหัวข้อ “ปฏิรูปการศึกษา ต้องไม่มีใครถูกทิ้ง ไว้ข้างหลัง” โดยมีปัจจัยที่จะให้เด็กและเยาวชนคนรุ่น ใหม่ แสดงความคิดเห็นเกีย่ วกับบทบาทของ ครูในอนาคต ว่าต้องการวิธกี ารสอนของครูแบบไหน ต้องการห้องเรียน แบบไหน อยากได้ ค รู แ บบไหน อยากได้ โรงเรี ย น บรรยากาศ และหลักสูตรในการเรียนรู้แบบไหนเพราะ โลกในปั จ จุ บั น ได้ เ ปลี่ ย นไปเยอะกว่ า ที่ ค าดถึ ง และ
เทคโนโลยีได้เข้ามามีบทบาทในชีวติ มากขึน้ คนส่วนใหญ่ ใช้เวลากับ social media มากกว่า 5 ชั่วโมงต่อวัน ซึ่งใช้ไปกับสิ่งบันเทิง หรือความสนุก แต่จะใช้เวลาจาก social media เพื่อการเรียนรู้น้อยกว่าความบันเทิงและ ความสนุกทีส่ นใจ ดังนัน้ โครงการนี้ จัดขึน้ เพือ่ ให้เด็ก และ เยาวชนช่วยกันระดมความคิดของการศึกษาในอนาคต โดยมีการระดมกันอย่างเช่น เรื่องของการวัดผลสอบ วั ด ระดั บ คุ ณ ภาพการศึ ก ษา ของนั ก เรี ย น นั ก ศึ ก ษา จึงเสนอว่าการเรียนแบบใหม่ ควรเป็นการเรียนนอก ห้องเรียนมากกว่าเรียนในห้องเรียนเหมือนแบบเดิม ๆ เพราะมันเป็นสิง่ ทีจ่ �ำเป็น และส�ำคัญ เพือ่ จะได้เปิดโอกาส ให้เด็กได้เรียนรู้ หาข้อมูลเอง ลงพื้นที่จริง ท�ำงานด้วย ตนเองจริง ๆ เป็นต้น ด้าน นายอัครพัชร์ เจริญชัยสง่า ตัวแทน สภาเด็กและเยาวชนแห่งประเทศไทย ตัวแทนผู้เข้าร่วม โครงการ กล่าวว่า เป็นโอกาสดีที่จะได้ใช้ความสามารถ ที่มี ร่วมก�ำหนดทิศทางของการศึกษาให้ไปสู่การเรียนรู้ แบบใหม่ที่สร้างศักยภาพให้กับการศึกษาที่ต้องเปลี่ยน และปัจจุบันเด็กเองมีความสามารถมากที่จะก้าวสู่ความ เป็นผู้น�ำทางด้านการเปลี่ยนแปลงในแบบเด็กยุคใหม่ ดังนั้นการจัดโครงการในครั้งนี้ เป็นประโยชน์อย่างมาก กับการพัฒนาการศึกษาที่จะน�ำไปสู่การเรียนรู้ในแบบ ศตวรรษที่ 21 ทีจ่ ะท�ำให้ตวั เด็กแสดงศักยภาพได้มากขึน้ ซึ่งปัญหาในการศึกษาแบบปัจจุบันที่พบหลัก ๆ คือ เกรดเฉลี่ย ไม่มีทักษะพื้นฐานติดตัว ไม่สามารถค้นพบ ตัวเอง อย่างไรก็ตามภายในการประชุมได้มกี ารก�ำหนด ทิศทางการศึกษาในอนาคต โดยให้นักเรียน นักศึกษา ทัง้ ในระบบและนอกระบบ มาร่วมกันระดมความคิดเห็น ทั้งด้านการแก้ไขปัญหา ออกแบบห้องเรียนในอนาคต และ ให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับรูปแบบการเรียนรู้ใน ศตวรรษที่ 21 เพื่ อ ที่ จ ะใช้ เ ป็ น ข้ อ มู ล ในการหารื อ เรื่องการปฏิรูปการศึกษากันต่อ
เจริญรัตน์ จูเจริญ นิลระวรรณ ตะไนศรี พรรษา ชวยกระจ่าง
EDUCATION l 11
The Prototype
เปลี่ยน ‘ท่องจ�ำ’ สู่ ‘ทักษะ’ สร้างเด็กไทย ‘มีสุข-คิดเป็น-ท�ำงานได้’
การศึกษาไทยเป็นการเรียนที่พัฒนาด้านทฤษฎี จนน�ำไปสู่ปัญหาความรู้ท่วมหัวเอาตัว ไม่รอด แต่กลับกันโรงเรียนแม่อาย มีแนวคิดเสริมสร้างพัฒนาการด้านทักษะการใช้ชีวิต ด้วย วิชาเลือกที่จะเสริมสร้างทักษะต่าง ๆ ที่เด็ก ๆ ให้ความสนใจ เพื่อที่น�ำทักษะเหล่า นั้นไปใช้ ในชีวิตจริง
พลิกแพลงการสอน เช่น เด็กที่สนใจการท�ำ อาหาร ก็จะไม่ได้เรียนแต่การท�ำอาหาร หากแต่มีการ ประยุกต์เอาวิชาการต่าง ๆ แทรกเข้าไป เช่น สอนว่า วัตถุดิบในการท�ำอาหารแต่ละอย่าง มีสารอาหารอะไร บ้าง นัน่ คือวิทยาศาสตร์ ท�ำเสร็จแล้วก็น�ำไปขาย ใช้ทกั ษะ การสื่อสารทั้งพูดและเขียน ก็ได้ฝึกทั้งภาษาไทยและ ภาษาอั ง กฤษ ขายแล้ ว ก็ ต ้ อ งคิ ด ต้ น ทุ น ก�ำไรเป็ น นัน่ คือคณิตศาสตร์ รวมถึงเด็กทีส่ นใจกีฬาหรือดนตรีดว้ ย เช่นกัน และเมือ่ เด็กเรียนอย่างมีความสุข ผลสอบ O-Net ที่ เ ป็ น การทดสอบระดั บ ชาติ เด็ ก ที่ นี่ ก็ ท�ำคะแนนได้ ค่อนข้างดี ด้านอาจารย์เรืองฤทธิ์ อภิวงค์ อดีตผู้อ�ำนวย การโรงเรียนแม่อายวิทยาคม เนื่องด้วยเกษียณอายุแล้ว บอกเล่าอย่างภาคภูมใิ จทีค่ รัง้ หนึง่ ได้มโี อกาสวางรากฐาน วิธีการสอนดังกล่าวว่า เพราะเด็กแต่ละคนมีความสนใจ แตกต่างกัน จึงต้องให้มีวิชาเลือก กีฬา ดนตรี ศิลปะ แล้วค่อยน�ำวิชาหลักอย่างคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ภาษาไทย ภาษาอั ง กฤษ แทรกเข้ า ไป เพราะเด็ ก อาจเข้ า ไม่ ถึ ง วิ ธี ก ารเรี ย นการสอนแบบเดิ ม ๆ “เด็กอยากจะพัฒนาทักษะต่าง ๆ ในเรื่องที่ตนเองสนใจ อย่างเช่นเด็กบางคนชอบศิลปะ หรือบางคนชอบดนตรี เด็กเหล่านีม่ คี วามสนความชอบทีแ่ ตกต่างกัน การพัฒนา ทักษะเหล่านี้ ก็เป็นเรื่องที่ส�ำคัญต่อเด็ก ๆ ในอนาคต ถ้าเด็กได้เรียนรู้ตั้งแต่แรกก็สามารถพัฒนาตนเองให้ไปสู่ เป้าหมายที่ตั้งไว้”
“ การเปลี่ยนรูปแบบการศึกษา
เด็กไทยมีการแข่งขันสูง ในการเข้าสถานศึกษา พบว่าเด็กใช้การท่องจ�ำมากกว่าความเข้าใจ โดยมีตัววัด การเข้าสถานศึกษา คือการสอบท�ำให้นักเรียน นักศึกษา ส่วนมากใช้การท่องจ�ำมากกว่าความเข้าใจในบทเรียน ต่าง ๆ จนน�ำไปสู่ปัญหาที่ว่ามีความรู้ท่วมหัวเอาตัวไม่ รอด และการเรียน-ท่อง-สอบ คือภาพที่เห็นได้ชินตาใน ระบบการศึกษาไทย ศ.ดร.สมพงษ์ จิตระดับ อาจารย์คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ออกมาเปิดเผยว่า รายจ่ายใน การเรียนพิเศษ (ค่าเรียนพิเศษ/ค่ารถ/ค่าที่พัก) เฉลี่ย 22,592 บาท ต่อคน ในช่วงมัธยมปลาย ตัวเลขนีด้ เู หมือน ไม่เยอะ แต่ส�ำหรับเด็กทีค่ รอบครัวไม่คอ่ ยมีเงินทองถือว่า หนักเอาการ ที่ส�ำคัญพอไปดูคะแนนสอบระดับสากล อย่าง ‘PISA’ ที่จัดสอบทุก ๆ 3 ปี ครั้งล่าสุดในปี 2558 เด็กไทยสอบตกกันครึ่งประเทศ เพราะท�ำข้อสอบที่เน้น ทักษะ “คิด-วิเคราะห์-แยกแยะ” ไม่ได้ ยังไม่นับค�ำถาม ว่า “แล้วถ้าบ้านไหนไม่สามารถกวดวิชาล่ะ?” หรือ “แล้ว ถ้าเด็กคนไหนไม่สามารถเข้ามหาวิทยาลัยชั้นน�ำล่ะ?” จะท�ำอย่างไรกับพวกเขา? เพราะนั่นคือปัญหาความ เหลื่อมล�้ำ คนจ�ำนวนน้อยได้ประโยชน์จากการศึกษาน�ำ ไปสูก่ ารมีอาชีพมัน่ คงและมัง่ คัง่ แต่คนอีกมากไม่มที กั ษะ เลี้ยงชีพที่เหมาะสมกับศักยภาพ
ดร.วิริยะ ฤาชัยพาณิชย์ ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ สภาการขั บ เคลื่ อ นปฏิ รู ป ด้ า นการศึ ก ษา กล่ า วว่ า การเรียนการสอน ในรูปแบบเดิมเป็นการสอนแบบการ บอกเล่าแต่ทักษะนั้นเกิดจากการได้เห็นบ่อย ๆ และ ท�ำซ�้ำ ๆ มากกว่าเพียงการบอกให้ท่องจ�ำ ดังนั้นการสอบ ทีเ่ ป็นอยูจ่ งึ ไม่สามารถวัดได้วา่ จบมาแล้วจะมีความรับผิด ชอบในการท�ำงาน และบัณฑิตที่จบมานั้นจะมีคุณภาพ สถานศึกษาจึงควรเปลีย่ นวิธกี ารเรียนการสอนให้เน้นการ ปฏิบัติ มีการวัดผลที่ท�ำให้ผู้เรียนได้ท�ำงานร่วมกับผู้อื่น ที่มีความคิดสร้างสรรค์ โดยแสดงผลว่า นักศึกษาได้น�ำ ความรู้ไปใช้ประโยชน์หรือไม่ ดร.วิ ริ ย ะ ยั ง กล่ า วเพิ่ ม เติ ม อี ก ว่ า การน�ำ เทคโนโลยีเข้ามาใช้ในการเรียนการสอน มีส�ำคัญมากต่อ พัฒนาการของเด็กไทย เช่น แท็บเล็ต สมาร์ทโฟน ที่ช่วย ให้ผู้เรียนค้นหาข้อมูลได้เร็ว เพื่อให้เด็กไทยได้เรียนรู้ถึง การใช้เทคโนโลยีให้เป็นประโยชน์ และพัฒนาทักษะ ต่าง ๆ ให้ดีขึ้น ซึ่งหากสถานศึกษาสามารถแก้ไขปัญหา เหล่านี้ได้แล้ว ต่อ ๆ ไปยังสามารถเปลี่ยนมุมมอง ความ คิดของผู้ปกครองได้ ด้วยการส่งต่อ เผยแพร่ความรู้ ให้ ผู้ปกครองมองเห็นตัวอย่าง เกิดความเข้าใจ เพราะแม้ ท่านจะมีประสบการณ์มาก แต่ในยุคสมัยที่เปลี่ยนไป ก็ จ�ำเป็นต้องปรับความเข้าใจของผู้ปกครองด้วยเช่นกัน
ใหม่ ให้เป็นการปฏิบัติ จะสร้าง ทักษะต่าง ๆ ในการใช้ชวี ติ อย่าง มี ค วามรั บ ผิ ด ชอบ มากกว่ า เพียงการเรียนรู้แต่ในห้องเรียน เพราะเป็ น การเลื อ กปฏิ บั ติ ความถนัดของแต่ละคน เรียนรู้ และเข้าใจตนเอง น�ำไปสูก่ ารต้อง เลือกทางการใช้ชีวิตในอนาคต ให้มีคุณภาพ
”
อาจารย์เรืองฤทธิ์ ยังกล่าวอีกว่า โรงเรียนส่วน มากไม่ค่อยได้เปิดโอกาสให้เด็ก ๆ เรียนรู้ในด้านที่ชอบ ทั้งที่เด็กบางคนอาจจะไม่ได้เรียนต่อในชั้นอุดมศึกษา เพราะข้ อ จ�ำกั ด ด้ า นค่ า ใช้ จ ่ า ยหรื อ ด้ ว ยสาเหตุ อื่ น ๆ ดังนัน้ หากเด็ก ๆ มีพน้ื ฐานในด้านทีต่ วั เองชอบ ก็สามารถ ใช้ทักษะเหล่านี้เพื่อประกอบอาชีพ หาเงินเลี้ยงดูตัวเอง และครอบครัวได้ ซึ่งระบบการศึกษาไทยควรเปิดช่อง ทางและโอกาสเหล่านั้น
เจริญรัตน์ จูเจริญ นิลระวรรณ ตะไนศรี พรรษา ชวยกระจ่าง
12 l SPECIAL REPORT
The Prototype
ต่อจากหน้า 1 : กระแสแต่งชุดไทย ชุดไทยงามวิลาศ นุ่งซิ่นห่มสไบ คนไทยควรรู้ค่า แต่งไทยให้ยั่งยืน
ชนทั้งชาติภาคภูมิใจ งามอย่างไทยใจชื่นมื่น ร่วมรักษาให้หวนคืน อยู่คู่ผืนแผ่นดินไทย ผู้ประพันธ์: ทีม Special Report
แต่งชุดไทย ใครว่าเชย
นายกิตติพนั ธ์ พานสุวรรณ รองปลัดกระทรวง วัฒนธรรม กล่าวถึงการแต่งกายด้วยชุดไทยว่า หากมี โอกาสแต่ ง ชุ ด ไทย ก็ อ ยากให้ แ ต่ ง ในชี วิ ต ประจ�ำวั น กระทรวงวัฒนธรรมก�ำลังรณรงค์ให้คนไทยร่วมใจกันสวม ใส่ผ้าไทย เช่น เวลาไปงานแต่งงาน หรือไปวัดก็อยาก ให้ใส่ผ้าถุง เสื้อแขนกระบอก นุ่งโจงกระเบน การแต่งชุดไทยนัน้ จริง ๆ มีอยูห่ ลายระดับ เช่น การใส่ชุดไทยประเพณี ที่เป็นโบราณย้อนยุค การนุ่งโจง กระเบนหรือการห่มสไบเฉียงที่มีเปิดไหล่บ้าง เป็นต้น ซึ่งบางทีอาจไม่สะดวกและท�ำให้หลายคนเขินอายได้ แต่ ยั ง มี ชุ ด ไทยที่ี ดี ก รี อ ่ อ นกว่ า เช่ น การนุ ่ ง ผ้ า ไหม ผ้าฝ้ายหรือผ้าทอมือ และก็ใส่เสื้อผ้าที่ตัดเย็บ อาทิ เสื้ อ ผ้ า แขนกระบอก ก็ จ ะปิ ด มิ ด ชิ ด เรี ย บร้ อ ยดี เพราะฉะนั้นเรื่องเขินอายขึ้นอยู่ที่ว่าใครแต่งชุดไทยใน ระดั บ ไหน หากทุ ก คนแต่ ง ชุ ด ไทยกั น มาก ๆ ความเขินอายก็จะลดลงไปเอง เหมือนเวลาเราจะใส่สูท ผูกไทอยู่ตลอดก็คงไม่ได้ ต้องถอดออกเหลือแต่เสื้อเชิ้ต ก็จะมีลักษณะคล้าย ๆ กัน คือ ไม่จ�ำเป็นต้องใส่เครื่อง ประดับให้ครบทุกชิ้น อาจเอาออกบ้างตามความเหมาะ สม
นายกิตติพันธ์ พานสุวรรณ รองปลัดกระทรวงวัฒนธรรม
ด้าน จันทร์จ๋า หรือ ชาฎา วรรณพงษ์ หนึ่งใน สมาชิกกลุ่มผู้อนุรักษ์และส่งเสริมด้านวัฒนธรรมไทย ‘กลุ ่ ม แต่ ง ไทยสไบงาม... สยามภู ษ านิ ย ม’ มองว่ า แรงผลั ก ดั น ในการแต่ ง ชุ ด ไทยมาจากการที่ เ ห็ น ว่ า ประเทศไทยก็มีชุดประจ�ำชาติ แต่ไม่เห็นใส่เหมือนกับ ประเทศอื่น ๆ บ้าง เช่น ประเทศญี่ปุ่น ใส่ชุดกิโมโน ชุดยูกาตะ ขึ้นรถไฟฟ้าไปไหนมาไหนได้ ประเทศอินเดีย ก็จะเห็นหญิงสาวที่ใส่ชุดส่าหรี ที่เป็นชุดประจ�ำชาติของ เขา แม้กระทั่งประเทศจีน เวลามีงานเทศกาล ก็จะใส่ชุด กีเ่ พ้าให้เห็น ในขณะทีค่ นไทยแทบจะไม่ใส่ชดุ ประจ�ำชาติ หรือชุดไทยให้เห็นเลย จึงเกิดความคิดขึ้นมาว่า ต้องรวม ตั ว กั น เพื่ อ แต่ ง ชุ ด ไทยให้ เ หมื อ นประเทศอื่ น บ้ า ง โดยไม่ จ�ำเป็ น ต้ อ งรอให้ มี ง านแล้ ว ค่ อ ยมาแต่ ง กั น เพราะเชื่ อ ว่ า ชุ ด ไทยสามารถใส่ ไ ด้ ทุ ก โอกาส ใส่ ไ ปเที่ ย ววั ด โบราณสถานหรื อ แม้ แ ต่ ไ ปเดิ น ห้ า งก็ สามารถใส่ไปได้ ดังนั้น อยากให้ทุกคนมาช่วยกันสร้าง โอกาสในการแต่งชุดไทย ให้เริ่มคิดก่อนเลยว่าชุดไทยก็ เหมือนชุด ๆ หนึ่ง ไม่ว่าใครจะถามหรือแซวอะไรมา ก็ต้องเข้าใจว่า ความคิดของคนเราไม่เหมือนกัน บางคน มีภาพจ�ำและทัศนคติต่อชุดไทยในมุมมองที่แตกต่าง ก็ปล่อยเขาไป แค่ยิ้มรับ ไม่ต้องเขินอาย และตอบกลับ ไปด้วยความมั่นใจเลย เช่น ใส่มาเที่ยว อยากใส่หรือ เพราะว่าชอบใส่ โดยไม่ต้องหาเหตุผลมากเกินไปกว่านี้ เลย นี่คือสิ่งที่ง่ายที่สุดที่เราควรจะท�ำ ไม่จ�ำเป็นต้องไป โกรธใครที่ถามแบบไม่เข้าใจหรือมาแซวอะไรเลยก็ตาม
หรือเสื้อที่มีลายปักเป็นเอกลักษณ์ ซึ่งจะมีหลายระดับ ราคา ดั ง นั้ น ประชาชนก็ ค วรเลื อ กให้ เหมาะสม ทัง้ นีห้ ากประชาชนเริม่ หันมาใส่ชดุ ไทยมากขึน้ การผลิตก็ จะมีมากขึ้นตามไปด้วย และคาดว่าราคาจะถูกลงไปโดย ปริยาย ตามหลักกลไกตลาดต่อไป ด้าน นางสาวทิพวรรณ บุญพิมพ์ ผูจ้ ดั การร้าน เช่ า ซื้ อ ชุ ด ไทยแห่ ง หนึ่ ง ในจั ง หวั ด นนทบุ รี กล่ า วว่ า เมื่อเทียบกับช่วงที่ชุดไทยยังไม่เป็นกระแส ปัจจุบันนี้ ถือว่าขายได้ดีกว่า มีคนมาเช่ามากกว่าเดิม จากเดิมยอด ขายส่วนใหญ่จะมาจากช่วงเวลามีงานหรือเทศกาล เช่น งานแต่งงาน งานบวช เพียงปีละ 2 - 3 ครั้งเท่านั้น แต่ปัจจุบันคนเลือกใส่กันมากขึ้น ชุดไทยจึงขายออกได้ แทบจะทุกวัน ส่วนราคาก็ยงั คงเดิม ไม่ได้ปรับตามกระแส แต่อย่างใด ซึ่งลูกค้าส่วนใหญ่จะอยู่ในช่วงวัยท�ำงาน อายุ 30 ปี ขึ้ น ไป นั ก เรี ย น นั ก ศึ ก ษาก็ พ อมี บ ้ า ง แต่ไม่มากนัก
ชุดไทยใครว่าแพง ส�ำหรับราคาชุดไทยทีห่ ลายคนมีความเชือ่ ว่า จะต้องเสียเงินเป็นจ�ำนวนไม่น้อยเพื่อซื้อชุดไทยมาสวม ใส่นั้น จันทร์จ๋า ให้ความเห็นว่า ชุดไทยแท้จริงแล้ว ไม่ได้มีราคาแพงอย่างที่คิด แต่สิ่งที่ท�ำให้ดูแพงนั้น คือ เครื่องประดับต่าง ๆ ที่อยู่บนชุดไทย แต่ถ้าหากมองว่า เมือ่ ลงทุนซือ้ ครัง้ แรกไปแล้ว ก็จะสามารถใส่ตอ่ ได้อกี ในหลาย ๆ ครั้ง ซึ่งครั้งต่อไปอาจซื้อเพียงสไบหรือ ผ้านุ่งเป็นครั้งคราว นอกจากนี้ ยังมองอีกว่า การซื้อชุดไทย ก็เหมือนกับการซื้อเสื้อยืด กางเกงยีนส์แบบปกติที่ ใส่ ใ นชี วิ ต ประจ�ำวั น หากได้ ล องใส่ ชุ ด ไทย บ่อย ๆ แล้ว หรือ แม้แต่เริ่มต้นใส่ครั้งแรกแล้วรู้สึก ชื่นชอบ ตนเชื่อว่าทุกคนที่สวมใส่ก็จะรู้สึกคุ้มค่าด้วย เช่นเดียวกับการใส่ชุดอื่น ๆ นายกิตติพันธ์ ยังได้กล่าวเสริมถึงราคาของ ชุดไทยด้วยว่า ชุดไทยหรือผ้าไทยนัน้ มีหลากหลาย แบบ แต่จริง ๆ แล้ว ก็เหมือนกับชุดปกติ ที่ไปสรรหาหรือเลือกซื้อในห้าง สรรพสินค้า ระดับราคาเริม่ ต้น ที่ 400 – 2,000 บาท แต่ถ้า ห า ก ม อ ง ต า ม ป รั ช ญ า เศรษฐกิจพอเพียง แทนที่จะ ต้องเป็นผ้าไหมหรือใส่เสื้อ ลายลูกไม้ อาจเปลีย่ นเป็นนุง่ ผ้าทอมือ เสื้อแขนกระบอก
ร้านเช่าชุดไทยแห่งหนึ่งในจังหวัดนนทบุรี ส่วนตัวมองว่าการแต่งกายด้วยชุดไทยในชีวิต ประจ�ำวันยังคงไม่ใช่เรือ่ งทีม่ องดูปกติเท่าใดนัก เนือ่ งจาก ชุดไทยที่หลายคนนิยมแต่งกายกันนั้นมีความสวยงามก็ จริง แต่ก็แลกมาด้วยเครื่องประดับที่เยอะ ผ้าประกอบ หลายชิน้ รูปทรงสีสนั สะดุดตา ซึง่ ขัดกับสภาพการใช้ชวี ติ ประจ�ำวันในสังคมของไทยในปัจจุบนั ค่อนข้างมาก หลาย คนอยากใส่แต่ก็ยังเขินอายหากจะเดินไปไหนต่อไหน
อยากเห็นไหม ชุดไทยคู่สยาม ส�ำหรั บ นโยบายที่ ต ่ อ ยอดน�ำต้ น ทุ น ทาง วัฒนธรรมมาพัฒนามรดกไทย นายกิตติพันธ์ ได้กล่าวว่า ทางกระทรวงวั ฒ นธรรมได้ พัฒ นามาโดยตลอด โดย เฉพาะในช่วงกระแสละครบุพเพสันนิวาส ที่มีอิทธิพล ค่อนข้างมาก ถือว่าช่วยให้เกิดการผลักดันของวัฒนธรรม ไทยและวัฒนธรรมทางอาหารได้มากขึน้ รวมถึงช่วยผลัก ดันเศรษฐกิจและการท่องเที่ยวของประเทศได้อีกด้วย แต่หากจะสนับสนุนให้มีการแต่งกายชุดไทยใน ชีวิตประจ�ำวันอย่างยั่งยืนนั้น ตนมองว่า จริง ๆ แล้วการ ใส่ชุดไทยไปตามสถานที่ต่าง ๆ คือการสร้างโอกาสหรือ ส่งเสริมให้เกิดการใส่ชุดไทยกันมากขึ้น การรณรงค์ ในครั้งนี้ คาดว่าจะส่งผลให้เกิดการสร้างแรงขับเคลื่อน
SPECIAL REPORT l 13
The Prototype
ชาฎา วรรณพงษ์ ผู้อนุรักษ์และส่งเสริมวัฒนธรรมไทย
ผลส�ำรวจความคิดเห็นเรื่อง แต่งชุดไทย ผ้าไทย เล่นน�้ำในวันสงกรานต์ ของสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) จากผลส�ำรวจนิด้าโพล เมื่อวันที่ 4-5 เมษายน 2561 ถึงประเด็นเรื่อง การแต่งชุดไทย ผ้าไทย เล่นน�้ำ ในวันสงกรานต์ โดยส�ำรวจความคิดเห็นจากประชาชน ทั่วประเทศ กระจายทุกภูมิภาค ระดับการศึกษาและ อาชีพ รวมทั้งสิ้นจ�ำนวน 1,250 หน่วยตัวอย่าง จากการ ส�ำรวจพบว่ า ประชาชนส่ ว นใหญ่ ร้ อ ยละ 84.96
ผูค้ นก็เริม่ มีชดุ ไทยเป็นของตนเองแล้ว เช่นเดียวกันกับใน ต่างจังหวัด บางสถานที่มีการก�ำหนดวันให้แต่งผ้าพื้น เมือง หรือแม้แต่บางโรงเรียนก็จะให้ครูและนักเรียนแต่ง กายชุ ด ไทยด้ ว ย หากเป็ น วั น ส�ำคั ญ ทางศาสนา ก็สามารถใส่ ชุดไทยไปวัดได้อกี ด้วยซึง่ ถือว่าแสดงให้เห็น ถึงอัตลักษณ์และ และความโดดเด่น ทีท่ �ำให้นกั ท่องเทีย่ ว ได้จดจ�ำในความงดงามและวัฒนธรรมของประเทศไทย และสิ่งนี้ก็ถือเป็นการสร้างความภาคภูมิใจให้ประชาชน ชาวไทยอีกด้วย ขณะที่ จันทร์จ๋า ยังมีความคิดเห็นเช่นเดียวกัน ว่ า การใส่ ชุ ด ไทยในปั จ จุ บั น เปลี่ ย นไปในวงกว้ า ง จากกระแสที่เกิดขึ้น แสดงให้เห็นแล้วว่า หากวันใดไม่มี ใครแต่งกายชุดไทยแล้ว ยังคงเชื่อว่าคนส่วนใหญ่จะ สามารถจดจ�ำปรากฏการณ์นี้ได้ และตระหนักได้ว่า ชุดไทยเป็นสิง่ ทีม่ คี ณ ุ ค่า และน่าสวมใส่มากทีส่ ดุ หากถาม ว่าคนจะใส่ชดุ ไทยน้อยลงหรือไม่ ส่วนตัวมองว่าเป็นเรือ่ ง ปกติ ทัง้ นีห้ ากอยากแต่งกายชุดไทย ให้ตดั สินใจแล้วลงมือ ท�ำเลย ไปซื้อมาใส่ หรือหากยังไม่แน่ใจ ลองเช่ามาดูก่อน แล้วลองไปเที่ยวชมโบราณสถาน หรือแม้แต่ในสถานที่ที่ สนับสนุนให้ใส่ชุดไทยสิ่งส�ำคัญคือการเคารพความชอบ
ของตัวเองว่ามีความสุขที่ได้แต่งกายชุดไทยหรือไม่หาก ใส่ ชุ ด ไทยแล้ ว รู ้ สึ ก ดี และเป็ น ตั ว ของตั ว เองมากขึ้ น ก็ไม่จ�ำเป็นต้องให้เสียงของใครมาเป็นตัวขัดขวางความ รู้สึกส่วนตัวของตนเอง อย่างไรก็ตาม นี่คือมุมมองต่าง ๆ ของการแต่ง กายชุดไทยทีห่ ยิบมาน�ำเสนอ เพือ่ สะท้อนให้เห็นถึงความ สวยงามทางวัฒนธรรม อีกทัง้ ยังแสดงให้เห็นถึงอัตลักษณ์ ของความเป็นไทยที่ไม่เหมือนชาติใดในโลก ประชาชน ทุกคนควรร่วมใจกัน เพือ่ ให้กระแสการแต่งชุดไทยนี้ เกิด ขึ้นและสืบเนื่องต่อไปได้อย่างยั่งยืน
เห็นด้วยกับการแต่งชุดไทย หรือผ้าไทยไปเล่นน�้ำในวัน สงกรานต์ เหตุผลทีเ่ ห็นด้วย ระบุวา่ เป็นการอนุรกั ษ์ความ เป็นไทย ส่งเสริมวัฒนธรรมไทย แสดงถึงความเป็นไทย และอยากให้ชาวต่างชาติได้เห็นถึงวัฒนธรรมไทยอย่าง แท้จริง รวมถึงการแต่งกายชุดไทยหรือผ้าไทยท�ำให้ดู เรียบร้อย สวยงาม และยังเป็นประเพณีไทยที่มีมาตั้งแต่ โบราณ ส่วนร้อยละ 14.00 ไม่เห็นด้วยกับการใส่ชดุ ไทย หรือผ้าไทยเล่นน�้ำในวันสงกรานต์ เพราะว่า ชุดไทยเป็น
ชุดที่มีเกียรติ หากน�ำมาใส่เล่นน�้ำจะไม่เหมาะสมอีกทั้ง ยังท�ำให้เคลื่อนไหวล�ำบาก ไม่สะดวก และยังมีราคาที่ ค่อนข้างแพงท�ำให้สิ้นเปลือง อีกทั้งบางส่วนกลัวว่าหาก ใส่ชุดไทยเล่นน�้ำจะท�ำให้ชุดพัง ขณะที่บางส่วนระบุว่า การเล่นนำ�้ ของเด็ก ๆ รุน่ ใหม่ไม่คอ่ ยเหมาะสมกับชุดไทย หรือผ้าไทยในการเล่นน�้ำสงกรานต์เท่าไหร่นัก นอกจากนีย้ งั มีอกี ร้อยละ 1.04 ทีไ่ ม่แสดงความ คิดเห็นและไม่แน่ใจในเรื่องของการแต่งชุดไทย ผ้าไทย เล่นน�้ำในวันสงกรานต์
นิรชา ระย้าเพชร ภาวินีย์ สูญสิ้นภัย วิษณุ แคล้วกระโทก
14 l SPECIAL REPORT
The Prototype
แพทย์ชี้ เซ็กซ์ทอยไม่ใช่แค่อุปกรณ์ทางเพศ แต่กฎหมายไทยยังตีกรอบผิดศีลธรรม
โฆษกแพทยสภาเผยเซ็กซ์ทอยไม่ ได้เป็นเพียงอุปกรณ์เพิ่มความสุขทางเพศ แต่ทางการแพทย์สามารถใช้เพื่อบ�ำบัดบุคลิกภาพ และป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ได้ ขณะที่กลุ่มขับเคลื่อนรณรงค์ ให้เซ็กซ์ทอยเป็นสินค้าควบคุมพิเศษเพื่อใช้ประโยชน์ ได้ ด้านที่ปรึกษากฎหมายลั่นหากเซ็กซ์ทอยสามารถใช้ประโยชน์ ได้จริงจะต้องพิจารณาร่างกฎหมายรองรับต่อไป อุปกรณ์เพิ่มความสุขทางเพศหรือ “เซ็กซ์ทอย (Sextoy)” ถือเป็นสิ่งที่ถูกจัดอยู่ในกลุ่มสินค้าลามก อนาจารหรือสินค้าทีผ่ ดิ กฎหมาย ดังนัน้ เซ็กซ์ทอยจึงเป็น สินค้าทีไ่ ม่สามารถมีไว้ในครอบครองหรือมีไว้เพือ่ จ�ำหน่าย ได้ แต่ปัจจุบันกลับมีการขายสินค้าประเภทนี้กันอย่าง แพร่หลาย ไม่ว่าจะเป็นตามแหล่งขายสินค้าต่าง ๆ ที่ได้ รับความนิยมจากกลุม่ คนทุกเพศทีส่ ามารถเข้าถึงได้อย่าง ง่ายดาย รวมไปถึงร้านขายเซ็กซ์ทอยออนไลน์ต่าง ๆ ทีม่ กี ารขายกันอย่างโจ่งแจ้งไม่เกรงใจผูบ้ งั คับใช้กฎหมาย ในประเทศกันเลยทีเดียว “เซ็กซ์ทอย” ถูกจัดเป็นสินค้าผิดกฎหมาย และ ผู้ใช้ยังถูกตราหน้าว่าเป็นสิ่งที่ท�ำลายศีลธรรมอันดีที่มีมา อย่างยาวนาน แต่หากมองอีกมุมหนึ่งเชื่อว่าหลาย ๆ คน ก็คงยังมีค�ำถามที่ซุกซ่อนอยู่ภายในใจว่า...เซ็กซ์ทอยเป็น สิ่งที่ท�ำให้สังคมเสื่อมโทรมลง...จริงหรือ? หรือสินค้า ประเภทนี้เป็นเพียงแพะรับบาปของสังคมที่ยังไม่เปิด กว้างในเรื่องของเพศสัมพันธ์ หรือ Sex life กันแน่... เซ็กซ์ทอยกับประโยชน์ที่มากกว่าความสุขทางเพศ แพทย์ ห ญิ ง ชั ญ วลี ศรี สุ โข สู ติ น รี แ พทย์ เชีย่ วชาญประจ�ำโรงพยาบาลพิจติ รและโฆษกแพทยสภา
เปิดเผยว่า การใช้เซ็กซ์ทอยหรืออุปกรณ์เพือ่ เพิม่ ความสุข ทางเพศนี้ เรี ย กได้ ว ่ า เป็ น การช่ ว ยเหลื อ ตนเองหรื อ การส�ำเร็จความใคร่อกี วิธหี นึง่ ดังนัน้ จึงไม่ถอื ว่าเรือ่ งเหล่า นี้เป็นสิ่งที่ผิดปกติแต่อย่างใด เพียงแต่ต้องมีการใช้อย่าง ถูกต้องและถูกกาลเทศะเท่านั้น แต่หากมองในด้านของสังคมคงต้องยอมรับว่า สังคมไทยยังคงมีความคิดและความเชื่อที่ว่า เมืองไทย เป็นเมืองพุทธ มีศาสนารวมถึงวัฒนธรรมอันดีต่าง ๆ ทีย่ ดึ ถือและปฏิบตั สิ บื ต่อกันมา จึงไม่ควรให้การสนับสนุน เรือ่ งการใช้เซ็กซ์ทอยมากนัก ทัง้ นีใ้ นสังคมไทยก็มที งั้ กลุม่ คนที่ ยั ง ไม่ ย อมรั บ และกลุ ่ ม คนที่ ย อมรั บ และมองว่ า เซ็กซ์ทอยเป็นเพียงอุปกรณ์อย่างหนึง่ เท่านัน้ ซึง่ ความคิด เห็นและมุมมองของคนในสังคมก็จะแตกต่างกันออกไป ตามช่วงอายุ และทัศนคติที่มีต่อเซ็กซ์ทอยหรืออุปกรณ์ เพิ่มความสุขทางเพศ แพทย์หญิงชัญวลี ยังได้กล่าวถึงประโยชน์ของ เซ็กซ์ทอยเพิม่ เติมอีกว่า นอกจากจะช่วยลดอัตราการเกิด อาชญากรรมทางเพศในสังคมได้แล้ว ยังมีประโยชน์ในแง่ ของการสร้างความสัมพันธ์ภายในครอบครัวหรือชีวติ คูไ่ ด้ อีกด้วย เพราะในปัจจุบันมีอัตราการเลิกราหรือหย่าร้าง กั น ของคู ่ ส ามี ภ รรยาเกิ ด จากปั ญ หาเรื่ อ งรสนิ ย มที่
ไม่เข้ากันมากถึงร้อยละ 50 เลยทีเดียว แต่ในความจริง แล้วนั้นปัญหาหลักที่ท�ำให้เกิดการหย่าร้างกลับเกิดจาก รสนิยมทางเพศทีไ่ ม่เข้ากัน แต่เนือ่ งจากสังคมทีย่ งั ไม่เปิด กว้างในเรื่องเพศท�ำให้ไม่มีการพูดถึงหรือยอมรับสาเหตุ การหย่าร้างข้อนี้มากนัก “นอกจากนี้ เซ็ ก ซ์ ทอยยั งถู ก น�ำมาใช้ เ พื่ อ แก้ ปัญหาเรื่องบุคลิกภาพ รวมไปถึงน�ำไปใช้เติมเต็มในเรื่อง ของความสุขทางเพศของผู้ที่มีความผิดปกติทางด้าน ร่างกายหรือผู้ที่บุคคลที่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคติดต่อทาง เพศทั้งยังสามารถลดปัญหาท้องไม่พร้อมในวัยรุ่นได้ อีกด้วย อย่างไรก็ตามแม้ว่าจะสามารถใช้ประโยชน์จาก เซ็กซ์ทอยได้ แต่การใช้อย่างถูกวิธีก็ถือเป็นสิ่งที่ส�ำคัญ มาก ๆ เช่นกัน” ด้าน นายเอ (นามสมมติ) เจ้าของร้านของเล่น ผู้ใหญ่หรือเจ้าของร้านเซ็กซ์ทอยออนไลน์ กล่าวเสริม ในประเด็นนี้ว่า ในความเป็นจริงแล้วเซ็กซ์ทอยสามารถ น�ำไปใช้ประโยชน์ในการลดการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ ช่วยเพิม่ ประสิทธิภาพให้แก่ผทู้ มี่ ปี ญ ั หาเกีย่ วกับการเสือ่ ม สมรรถภาพทางเพศ นอกจากนี้ยังมีประโยชน์ในแง่ของ สังคม เพราะสินค้าประเภทนี้สามารถช่วยลดอัตราการ ก่ออาชญากรรมทางเพศและการค้าบริการอีกด้วย
“ เซ็กซ์ทอย
ไม่ควรถูกมองสิ่งที่์ช่วย เพิ่ ม ความสุ ข ทางเพศ แต่ ค วรถู ก มองเป็ น สิ่ ง ที่ ส ามารถใช้ ประโยชน์ ทางการแพทย์ ได้
”
แพทย์หญิงชัญวลี ศรีสุโข
สูตินรีแพทย์เชี่ยวชาญประจ�ำโรงพยาบาลพิจิตรและโฆษกแพทยสภา
ส�ำหรับการใช้เซ็กซ์ทอยสิ่งที่ควรค�ำนึงถึงเป็น อันดับต้น ๆ คือเรื่องวิธีการใช้ที่ถูกต้อง การเก็บรักษา และการท�ำความสะอาด ซึ่งแพทย์หญิงชัญวลีได้เขียน บทความให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้เอาไว้ในเว็บไซต์ของ นิตยสาร THE STANDARD ว่า เซ็กซ์ทอยถือเป็นของ ส่วนตัว ดังนัน้ จึงควรเก็บให้มดิ ชิดและไม่ควรแบ่งหรือให้ บุคคลอื่นยืม และควรใช้ควบคู่กับถุงยางอนามัยทุกครั้ง
SPECIAL REPORT l 15
The Prototype เพื่อป้องกันการติดเชื้อโรคที่อาจจะเกิดขึ้นได้ นอกจากนี้ ไม่ควรเลือกใช้เซ็กซ์ทอยทีม่ ขี นาดใหญ่เกินไป หรือท�ำจาก วัสดุที่แตกได้ง่ายอย่างแก้วบางหรือพลาสติก เพราะอาจ เกิดการบาดเจ็บได้ ส่วนการท�ำความสะอาดจะแตกต่าง กันไปตามประเภทของเซ็กซ์ทอยหรือวัสดุที่ใช้ อีกเรื่องหนึ่งที่ส�ำคัญไม่แพ้กัน คือ คุณภาพของ อุ ป กรณ์ ดั ง นั้ น ผู ้ ใช้ ง านจึ ง ควรเลื อ กใช้ เซ็ ก ซ์ ท อยที่ มี ตรารับรองหรือท�ำจากวัสดุที่ได้มาตรฐาน และไม่ควรจะ ใช้วัสดุที่ไม่ได้มาตรฐาน เช่น ขวด พืชผัก รวมถึงกระป๋อง เครื่องดื่ม เพราะอาจมีเชื้อโรครวมไปถึงอันตรายจาก การน�ำวัสดุดังกล่าวออกมาไม่ได้อีกด้วย แม้ว่าทางการแพทย์จะมองว่าการใช้เซ็กซ์ทอย อย่างถูกต้องจะสามารถสร้างประโยชน์ให้กับสังคมได้ แต่หากมองในแง่ของกฎหมายและศีลธรรมของสังคมไทย ก็คงไม่สามารถมีอะไรมาเปลี่ย นแปลงความจริ ง ที่ ว่ า เซ็ ก ซ์ ท อยเป็ น สิ น ค้ า ลามกอนาจารและผิ ด กฎหมาย ทั้ ง ยั ง ถู ก มองเป็ น สิ่ ง ที่ ล ะเมิ ด ศี ล ธรรมอั น ดี ข องสั ง คม แต่อย่างที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่า โลกยุ คปั จ จุ บั น มี การ หมุนเวียนและเปลี่ยนผันไปอย่างรวดเร็ว ดังนั้นสิ่งที่ควร ค�ำนึงถึงมากที่สุดในตอนนี้ไม่ใช่เพียงแค่เรื่องของการ เปลี่ยนแปลงหรือการร่างกฎหมายใหม่ขึ้นมาเพื่อรองรับ สินค้าประเภทเซ็กซ์ทอยหรืออุปกรณ์เพิ่มความสุขทาง เพศเท่านัน้ แต่ยงั ต้องมองให้ลกึ ลงไปถึงเรือ่ งของการปรับ เปลี่ยนทัศนคติของคนในสังคมที่มีต่อเซ็กซ์ทอยด้วย เซ็กซ์สิ่งต้องห้าม...ผิดศีลธรรม? นางสาวนิศารัตน์ จงวิศาล นักกิจกรรมอิสระ กล่าวในประเด็นนี้เพิ่มเติมว่า การที่เซ็กซ์ทอยเป็นสินค้า ผิดกฎหมายหรือสิ่งลามกอนาจารในประเทศไทยนั้น ถือเป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นถึงทัศนคติของคนในสังคม ที่ มั ก จะมองเรื่ อ งเพศในทางลบมากกว่ า ทางบวก ท�ำให้เมื่อมีการพูดถึงเรื่องเพศในสังคมจึงมักจะมีการ น�ำเสนอออกมาในเชิงลบเสมอ ไม่ว่าจะเป็นการให้ความ รูแ้ ก่เด็กหรือเยาวชน ทัง้ ในรัว้ โรงเรียนประถมจนถึงสังคม ของมหาวิทยาลัย ซึ่งจะมีการปลูกฝังให้เด็กมองว่าเรื่อง เพศสัมพันธ์เป็นสิง่ ทีต่ อ้ งห้ามหรือหนักเข้าก็เป็นเรือ่ งทีไ่ ม่ ควรถูกน�ำมาพูดหรือกล่าวถึงอย่างโจ่งแจ้งอีกด้วย การปลูกฝังแนวความคิดในลักษณะดังกล่าว นอกจากจะท�ำให้เด็กไม่กล้าที่จะน�ำเรื่องเซ็กซ์หรือเพศ สัมพันธ์มาปรึกษากับผูป้ กครอง หรือผูใ้ หญ่ทมี่ คี วามรูแ้ ล้ว ยังเป็นการตอกยำ�้ ให้เห็นอีกด้วยว่ามีผใู้ หญ่จ�ำนวนมากที่ ยังมองว่าเรื่องเซ็กซ์เป็นสิ่งที่ผิดปกติ และไม่กล้าที่จะพูด คุยหรือให้ค�ำแนะน�ำที่ถูกต้องให้กับเด็ก ซึ่งการกระท�ำนี้ ก็เหมือนกับเป็นการผลักความรับผิดชอบให้เด็กต้องไป หาความรู้เพิ่มเติมหรือศึกษาด้วยตนเอง โดยที่ไม่มีใคร สามารถรับประกันได้วา่ ข้อมูลเหล่านัน้ เชือ่ ถือได้มากน้อย เพียงใด และจะมีประโยชน์ต่อเด็กจริงหรือไม่ “การพูดหรือรณรงค์ให้ความรูเ้ กีย่ วกับเรือ่ งเพศ และเพศสัมพันธ์ของคนในสังคม ไม่ควรปลูกฝังและสร้าง ค่านิยมว่าเรือ่ งเพศเป็นสิง่ ผิดหรือน่ากลัว แต่ควรพูดเรือ่ ง ความสุขทางเพศควบคู่ไปด้วย ซึ่งหากท�ำได้การพูดเรื่อง เพศในสังคมจึงจะด�ำเนินต่อไปอย่างถูกต้อง”
ด้าน นายเอ (นามสมมติ) กล่าวเพิ่มเติมว่า แม้เซ็กซ์ทอยจะเป็นสิ่งที่ผิดกฎหมายและผิดศีลธรรมใน ประเทศไทย คนในสังคมยังมองว่าเรือ่ งเพศเป็นเรือ่ งทีไ่ ม่ ควรยกขึ้นมาพูด นอกจากนี้คนส่วนใหญ่ในสังคมยังมอง ว่ า การใช้ เซ็ ก ซ์ ท อยก็ ยั ง ถื อ ว่ า เป็ น สิ่ ง ที่ ผิ ด ปกติ และ เป็นเรื่องที่ไม่ถูกไม่ควรด้วย ส�ำหรับประเด็นเซ็กซ์ทอยกับสังคมไทยนัน้ แม้วา่ จะมีการเปิดกว้างในเรื่องการแสดงออกทางเพศมากขึ้น แล้วก็ตาม แต่ในปัจจุบนั เซ็กซ์ทอยก็ยงั ถือเป็นสิง่ ต้องห้าม ในประเทศไทยอยู่ดี แต่ต้องไม่ลืมว่าประเทศของเราเป็น ประเทศทีม่ ปี ญ ั หาเรือ่ งของอาชญากรรมทางเพศ รวมไป ถึงเรื่องของการท้องไม่พร้อมเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก แต่กลับกันหลายประเทศ เช่น ประเทศญี่ปุ่น เดนมาร์ก เยอรมนี ฮ่องกง รวมไปถึงสหรัฐอเมริกา ที่มีการยอมรับ การใช้ เซ็ ก ซ์ ท อยและถู ก จั ด เป็ น สิ น ค้ า ที่ ถู ก กฎหมาย มีอัตราของอาชญากรรมทางเพศน้อยกว่ามาก ซึ่งการที่ เซ็กซ์ทอยเป็นสิ่งถูกกฎหมายในหลาย ๆ ประเทศนั้น ก็ เป็นสิ่งหนึ่งที่แสดงให้เห็นแล้วว่าการยอมรับและเปิด กว้างในเรื่องการใช้เซ็กซ์ทอยนั้นมีผลดีมากกว่าผลเสีย
“
เซ็กซ์ทอย ไม่ ค วรถู ก มองเป็ น เรื่ อ ง ลามกอนาจาร แต่ควรมอง เป็ น สิ่ ง ที่ ช่ ว ยตอบสนอง ความสุ ข ทางเพศ หรื อ Sex life ของคนในสังคม มากกว่า
”
ผลักดันกฎหมายควบคุมเซ็กซ์ทอย ทนายวิรัช หวังปิติพาณิชย์ ที่ปรึกษา กฎหมายและทนายความอิสระ กล่าวว่าเซ็กซ์ ทอยถือเป็นสิ่งผิดกฎหมายในประเทศไทย โดยมีประมวลกฎหมายออกมาหลายข้อ ด้วยกันทั้งในเรื่องของกฎหมายเป็นวัตถุ ลามกเป็นของต้องห้ามน�ำเข้ามาในราช อาณาจักรตามพระราชบัญญัตศิ ลุ กากร พุ ท ธศั ก ราช 2560 และประมวล กฎหมายอาญามาตรา 287 ที่ว่าด้วย เรือ่ งการน�ำเข้า เผยแพร่ ประกอบการ ค้ าหรื อมี ส่ วนเกี่ ย วข้ อ งกั บสิ่ งลามก อนาจารดั ง กล่ า ว ซึ่ ง จะต้ อ งระวาง โทษจ�ำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกิน หกหมื่นบาท หรือทั้งจ�ำทั้งปรับ
ด้านคุณนิศารัตน์และแพทย์หญิงชัญวลี เปิดเผย เพิ่มเติมว่า แม้เซ็กซ์ทอยจะเป็นสิ่งผิดกฎหมาย แต่หาก ประเทศไทยสามารถปรับเปลี่ยนหรือสนับสนุนให้สินค้า อย่างเซ็กซ์ทอยหรืออุปกรณ์เพิ่มความสุขทางเพศเป็นสิ่ง ถูกกฎหมายได้ จะช่วยให้สามารถควบคุมการขายรวมถึง คุณภาพ มาตรฐานและความสะอาดของสินค้า เพราะ แม้ว่าในปัจจุบันจะมีร้านขายของเล่นผู้ใหญ่จ�ำนวนมาก แต่กไ็ ม่มอี ะไรทีจ่ ะสามารถรับประกันได้วา่ สินค้าทีข่ ายกัน อยู่โดยทั่วไปนั้นได้มาตรฐานและมีคุณภาพมากเพียงใด รวมถึงสินค้าทีข่ ายกันอยูใ่ นทุกวันนีน้ นั้ จะไม่มผี ลข้างเคียง หรืออันตรายใด ๆ ต่อผู้ใช้งาน ดังนั้นการท�ำให้เซ็กซ์ทอย เป็นสิ่งถูกกฎหมายและการก�ำหนดอายุของบุคคลที่เข้า ถึ ง สิ น ค้ า ประเภทนี้ ก็ ถื อ เป็ น การป้ อ งกั น ผู ้ บ ริ โ ภคอี ก ช่องทางหนึ่งด้วย แต่ในขณะเดียวกันนอกจากเรื่องของ กฎหมายแล้วผู้ที่ใช้เองก็ต้องมีวุฒิภาวะในการเลือกใช้ สินค้าที่จะไม่มีอันตรายต่อตนเองด้วย อย่ า งไรก็ ต ามขณะนี้ ไ ด้ มี ก ารผลั ก ดั น ให้ มี การแก้ไขกฎหมายที่ว่าด้วยเรื่องสิ่งของลามกอนาจาร และจัดเซ็กซ์ทอยให้อยู่ในหมวดหมู่ของสินค้าควบคุม พิเศษหรือผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์แทน หากสามารถ ท�ำได้ส�ำเร็จในประเทศไทยก็อาจจะมีกฎหมายส�ำหรับ ควบคุม
นางสาวนิศารัตน์ จงวิศาล นักกิจกรรมอิสระ
16 l SPECIAL REPORT
“ แม้ ว่ า ในปั จ จุ บั น ยั ง ไม่ มี
ทนายวิรัช หวังปิติพาณิชย์ ที่ปรึกษากฎหมายและทนายความอิสระ
ก ฎ ห ม า ย ร อ ง รั บ เ รื่ อ ง การใช้ เ ซ็ ก ซ์ ท อย แต่ ห าก สิ น ค้ า ประเภทนี้ ช่ ว ยลด อาชญากรรมทางเพศ ได้ ก็ ต้ อ งมี ก ารผลั ก ดั น และสนับสนุนด้านกฎหมาย กันต่อไป
สินค้าประเภทนีโ้ ดยเฉพาะ ผูท้ ตี่ อ้ งการขายสินค้าจะต้อง มีการลงทะเบียนอย่างถูกต้อง และหากต้องการที่จะเปิด ร้าน คุณภาพของสินค้าต้องอยูใ่ นระดับไหน ร้านทีจ่ ะเปิด จะต้องออกมาในรูปแบบใด แต่การจะผลักดันให้เรื่องนี้ ส�ำเร็จได้นนั้ แน่นอนว่าก็ตอ้ งอาศัยการร่วมมือกันของทุก ภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นรัฐบาล สถาบันการศึกษารวมไป ถึงสือ่ มวลชนทีต่ อ้ งเรียนรูใ้ นการน�ำเสนอข่าวทีป่ ราศจาก อคติและไม่มีการชี้น�ำความคิดของคนในสังคม รวมถึง การน�ำเสนอภาพลักษณ์ของเซ็กซ์ทอยในมุมมองที่ต่าง ออกไปด้วย ส�ำหรับการออกกฎหมายรองรับเรื่องเกี่ยวกับ เซ็กซ์ทอยหรือสิ่งลามกอนาจารต่าง ๆ รวมถึงการเปิด กว้างและยอมรับของคนในสังคมนัน้ ได้มงี านวิจยั ทีศ่ กึ ษา แล้วพบว่า การท�ำให้สินค้าเหล่านี้เป็นสิ่งถูกกฎหมายส่ง ผลให้เกิดข้อดีต่อคนในสังคมมากกว่าข้อเสีย อย่างงาน วิจัยเมื่อปีพ.ศ.2553 ของ Milton Diamond และเพื่อน ร่วมทีม จากมหาวิทยาลัยฮาวาย (University of Hawaii) ที่ ไ ด้ ท�ำการศึ ก ษาอั ต ราของอาชญากรรมทางเพศใน สาธารณรัฐเช็กก่อนที่จะปรับเปลี่ยนการปกครองเข้าสู่
ระบอบประชาธิปไตยทีม่ กี ารตรากฎหมายทีเ่ กีย่ วข้องกับ การยอมรับ การเปิดกว้างเกี่ยวกับสื่อลามกอนาจารและ การแสดงออกทางเพศ งานวิจยั ดังกล่าวระบุวา่ ในปีพ. ศ. 2491 - 2532 เรื่องของเซ็กซ์และสื่อลามกอนาจารต่าง ๆ ยังถือว่า เป็นสิ่งต้องห้าม จากการศึกษาข้อมูลพบว่าอัตราของ อาชญากรรมทางเพศที่เกิดกับเยาวชนอายุ 15-18 ปี มีจ�ำนวนเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก จึงสรุปได้ว่าการถูกจ�ำกัด การแสดงออกทางเพศหรือรสนิยมทางเพศถือเป็นปัจจัย หลักที่ท�ำให้เกิดการก่ออาชญากรรมทางเพศ และจาก ข้อมูลยังพบอีกด้วยว่าประเทศเดนมาร์ก และญี่ปุ่นเอง ก็มีสถานการณ์ของอาชญากรรมทางเพศที่คล้ายคลึงกัน แต่ ห ลั ง จากปี พ .ศ. 2533 ที่ ส าธารณรั ฐ เช็ ก มี ก าร เปลี่ยนแปลงการปกครองและได้ท�ำการตรากฎหมาย ที่ ร องรั บ ให้ สื่ อ ลามกอนาจารเป็ น สิ่ ง ถู ก กฎหมาย พบว่า อัตราการก่ออาชญากรรมทางเพศลดลงกว่าใน ช่วงปีที่สื่อลามกอนาจาร และการแสดงออกทางเพศไม่
”
The Prototype การยอมรับจากสังคมอย่างเห็นได้ชัด ทนายวิ รั ช กล่ า วเสริ ม ในประเด็ น เกี่ ย วกั บ กฎหมายว่า ในปัจจุบนั กฎหมายทีใ่ ช้ยงั ถือว่าไม่เปิดกว้าง ในเรื่องของเพศหรือการใช้เซ็กซ์ทอยมากนัก ท�ำให้อาจ ต้ อ งมี ก ารปรั บ เปลี่ ย นใหม่ ต ามความเหมาะสม เพื่อให้เข้ากับยุคสมัยและทัศนคติของคนในยุคปัจจุบัน แต่ส�ำหรับตอนนี้ประเทศไทยยังไม่มีการยอมรับและ เปิ ด กว้ า งในเรื่ อ งของเพศหรื อ การใช้ สิ น ค้ า ประเภท อุปกรณ์เพิม่ ความสุขทางเพศมากนัก นอกจากนีก้ ฎหมาย ที่ มี ก ารตราขึ้ น เองก็ ยั ง ไม่ มี ก ารเปลี่ ย นแปลงใด ๆ ซึ่งนั่นก็หมายความว่าเราต้องเคารพกฎหมายและกรอบ ศี ล ธรรมรวมถึ ง ค่ า นิ ย มของสั ง คมไทยในยุ ค ปั จ จุ บั น ส่วนประเด็นของเซ็กซ์ทอยทีส่ ามารถช่วยลดอัตราปัญหา อาชญากรรมทางเพศได้น้ันก็คงจะต้องมีการสนับสนุน และผลักดันให้มีการแก้ไขกฎหมายกันต่อไป ส�ำหรั บ ข้ อ ถกเถี ย งในแง่ ข องกฎหมายว่ า ประเทศไทยจะมีปรับเปลีย่ นหรือท�ำการตรากฎหมายขึน้ มาใหม่หรือไม่ และผลตอบรับจากคนในสังคมจะออกมา ในรูปแบบใด จะมีผลตอบรับในเชิงบวกหรือลบมากกว่า กั น นั้ น สิ่ ง ที่ ส�ำคั ญ ที่ สุ ด และจ�ำเป็ น ต้ อ งมี ใ นขั้ น ตอน และกระบวนการเตรี ย มร่ า งกฎหมายทุ ก ฉบั บ คือ การท�ำประชาพิจารณ์ หรือการรับฟังความคิดเห็น ของคนในสังคมทีม่ ตี อ่ เรือ่ งนัน้ ๆ เพราะฉะนัน้ จึงสามารถ มั่นใจได้พอสมควรว่าการผลักดันให้มีการแก้กฎหมายว่า ด้วยเรื่องของสิ่งลามกอนาจารหรือเซ็กซ์ทอยเองก็ต้อง ผ่านขั้นตอนนี้ด้วยเช่นเดียวกัน เพราะส�ำหรับประเทศที่ มีการปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย สิง่ ทีส่ �ำคัญมาก ที่สุดคือความคิดเห็นและมุมมองของคนในสังคม
สุชานรี พังเกิด ณภัทร เจริญวัฒนะ
แบบนี้แหละปัง! วิทยุยุคโซเชียลมาเหนือ ไม่หยุดอยู่แค่เสียง
แม้วิทยุจะจัดอยู่ในประเภทสื่อเก่า แต่ตอนนี้ รายการต่าง ๆ ที่ออกอากาศทางคลื่นวิทยุเริ่มมีความ หลากหลาย ไม่ใช่เพียงแค่เปิดเพลงหรือรายงานข่าว เท่านั้น ที่จะเห็นได้ชัดคือการปรับตัวของคลื่นสุดฮิตของ Atime Media อย่าง 94 EFM ที่เลือกใช้กลยุทธ์การออก อากาศพร้อมกับช่องทางออนไลน์อย่าง Facebook, YouTube รวมถึง Application บนมือถือ โดยเน้น กลุ่มวัยรุ่นและวัยท�ำงาน แถมยังได้รับผลตอบรับที่ดี จากจ�ำนวนของสายที่โทรเข้ามา และจ�ำนวนยอดเข้าชม ผู้คนสามารถเข้าถึงได้ง่าย มี Content ที่น่าสนใจและ หลากหลาย เช่นการอ่านข่าว การปรึกษาปัญหากับ เหล่าดีเจ หรือการร่วมสนุกชิงรางวัลต่าง ๆ แม้กระทั่ง การเช็คดวงชะตาตามโหราศาสตร์ และอีกมากมาย
นอกจากนี้ ยังมีการดึงดูดด้วยถ่ายถอดสดลง เฟซบุก๊ เพือ่ ให้เห็นบรรยากาศในห้องจัด ความสนุกสนาน หน้าตาของเหล่าดีเจ และสามารถฟังเพลง พูดคุย พร้อม กับการร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ด้วยกันได้ ท�ำให้มีความ น่าสนใจและน่าติดตามมากกว่าการได้ยนิ แค่เสียง ถือได้ ว่าเป็นกลยุทธ์ทดี่ สี �ำหรับการปรับตัวในภาวะของสือ่ เก่า ที่ ค ่ อ ย ๆ จะดั บ ลง ท�ำให้ ส ร้ า งฐานผู ้ ฟ ั ง ขึ้ น มาใหม่ และยังคงรักษาเรตติ้งมาได้จนถึงทุกวันนี้ อย่างไรก็ตามแม้จะมีสื่อใหม่เกิดขึ้น แต่ตอนนี้ รายการวิทยุก็ยังอยู่ได้ และ The Prototype เชื่อว่า สื่ อ ประเภทวิ ท ยุ ยั ง คงได้ รั บ ความนิ ย มเพิ่ ม มากขึ้ น ซึ่งเรื่องส�ำคัญที่สุดที่คนท�ำสื่อต้องใส่ใจ คือคอนเทนต์ และช่องทางการเข้าถึงนั่นเอง
The Prototype
ต่อจากหน้า 1 : เงินเดือน 15,000 ศาสตราภิชาน แล ดิลกวิทยรัตน์ อาจารย์ ประจ�ำ คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ไ ด ้ อ ธิ บ า ย น โ ย บ า ย ก า ร ป รั บ ขึ้ น เ งิ น เ ดื อ น ข อ ง วุฒปิ ริญญาตรีวา่ เงิน 15,000 บาท เป็นเพียงหลักประกัน ความมั่นคงในการเริ่มต้นท�ำงาน แต่ในทางปฏิบัติกลับ บั ง คั บ ใช้ ใ นทางกฎหมายได้ ย าก ถ้ า บริ ษั ท ไม่ ใ ห้ 15,000 บาท ก็ไม่สามารถเรียกร้องได้ เพราะกฎหมาย แรงงานในเรือ่ งค่าจ้างขัน้ ตาํ่ ในเขตกรุงเทพมหานครจ่าย พื้นฐานประมาณ 325 บาท ถ้าจ่ายต�่ำกว่านั้นก็ถือว่าผิด กฎหมาย เพราะฉะนั้น “15,000 บาท จะบังคับใช้ไม่ได้” “ขณะทีห่ ลังจากเรียนจบออกมาท�ำงาน ใช้ชวี ติ อยู่ข้างนอก ราคาอาหารที่กินจะเฉลี่ยมื้อละ 40 บาท ดังนั้น ในหนึ่งวันคุณกินอาหาร 3 มื้อตกวันละ 120 บาท ในส่วนของค่าเดินทางคุณจะไม่สามารถขึน้ รถ MRT หรือ BTS ได้ จะได้นั่งแค่รถเมล์เท่านั้น รวมทั้งยังมีค่าใช้จ่าย จิปาถะอื่น ๆ อีกมากมาย จึงมองว่า 15,000 บาท ก็สามารถอยู่ได้ แต่ต้องจัดสรรค่าใช้จ่ายให้ดี และต้อง ประหยัดมาก ๆ ลองตั้งค�ำถามกับตนเองดูว่าคุ้มค่าหรือ ไม่ กั บ ความบากบั่ น เล่ า เรี ย นจนจบปริ ญ ญาตรี ที่เพื่อแลกกับเงินเดือน 15,000 บาท” ขณะที่ HR Center มีการส�ำรวจค่าจ้างและ สวัสดิการซึ่งท�ำมาเป็นระยะเวลา 10 ปีแล้ว เมื่อน�ำปี 2560 เทียบกับปี 2561 ในภาพรวมจะเห็นได้ว่า ค่าจ้าง เริม่ ต้นส�ำหรับปริญญาตรีจบใหม่ ส่วนใหญ่ปรับตัวเพิม่ สูง ขึ้น เช่น วิศวะเพิ่มขึ้นประมาณร้อยละ 3.2 จากปี 2560 มี ค ่ า จ้ า งเฉลี่ ย อยู ่ ที่ 19,701 บาทและสั ง คมศาสตร์ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 1.6 มีค่าจ้างเฉลี่ย 16,012 บาท
“ มุมมองเรื่องการเงิน
ECONOMIC l 17 และครอบครัวได้ งานน่าสนใจ มีโอกาสก้าวหน้า สังคม การท�ำงานดี ดังนั้นองค์ประกอบเหล่านี้จึงบ่งบอกได้ว่า มุมมองเรื่องเงินไม่ใช่ค�ำตอบสุดท้ายเสมอไป
ไม่ใช่คำ�ตอบสุดท้ายเสมอไป
”
นายไพศาล เตมีย์ กรรมการผู้จัดการบริษัท เอช อาร์ เซ็นเตอร์ จ�ำกัด กล่าวว่า การจ่ายค่าจ้าง 15,000 บาท ไม่ได้เป็นนโยบายของทุกองค์กร เพราะการจ่ายเงิน เดือนเพื่อจ้างงาน แต่มีปัจจัยหลายอย่างที่บริษัทต้อง ค�ำนึง เช่น ความสามารถในการจ่ายของตนเอง ดีมานด์ และซัพพลายในตลาด อาทิ วุฒทิ เี่ ป็นทีต่ อ้ งการของตลาด กลุม่ นีก้ อ็ าจได้คา่ จ้างสูงกว่ากลุม่ อืน่ ๆ ส่วนวุฒทิ มี่ จี �ำนวน ล้นตลาดแรงงานก็อาจได้ค่าจ้างที่ต�่ำกว่ากลุ่มนี้ ส�ำหรับข้อสงสัยในการจ่ายค่าจ้างขอข้าราชการ กับเอกชนที่ไม่เท่ากัน ถือเป็นเรื่องปกติเพราะสวัสดิการ ต่าง ๆ ทีข่ า้ ราชการมีให้นนั้ ครอบคลุมไปจนถึงครอบครัว อย่างไรก็ตามมีหลายคนทีย่ งั กังขาต่อนโยบายดังกล่าวว่า เงิ น เดื อ น 15,000 บาท จะสามารถด�ำรงชี พ อยู ่ ใ น กรุงเทพฯ และปริมณฑล ได้หรือไม่ เมือ่ เทียบกับค่าครอง ชีพที่ค่อนข้างสูงสวนทางกับเงินเดือน
“ คุ ณ เป็ น นั ก ปั ญ ญาชนซึ่ ง
ถือว่ามีฐานะมากกว่าคนอื่น จะคุ้มค่าหรือไม่กับการที่คุณ เรียนจบมา
”
ขณะเดียวกัน ข้าราชการอาจไม่ส่งผลกระทบ มากนัก เพราะหากท�ำงานราชการ จะมีสวัสดิการให้ มากมายครอบคลุมไปถึงครอบครัว เช่น ค่าเล่าเรียนบุตร ค่ารักษาพยาบาล นอกจากนี้ข้าราชการยังมีความมั่นคง สูง ทีเ่ มือ่ เกษียณอายุแล้วยังมีบ�ำเหน็จและบ�ำนาญรองรับ แต่ถึงแม้เอกชนจะไม่มีสวัสดิการที่ครอบคลุมเทียบเท่า แต่การปรับขึ้นเงินเดือนนั้นเมื่อเทียบกับราชการที่ปรับ ขึ้นเพียงไม่เกิน % ต่อปีแล้ว เอกชนมีโอกาสปรับขึ้นเงิน เดือนมากกว่าตามศักยภาพการท�ำงาน หากสามารถเพิม่ ประสิ ท ธิ ภ าพในการท�ำงานได้ ก็ จ ะมี โ อกาสก้ า วหน้ า มากกว่า นายไพศาล ให้ข้อเสนอแนะอีกว่า ในการสมัคร งานถ้ามองเพียงค่าจ้างแค่อย่างเดียวอาจท�ำให้ เราพลาดโอกาสที่ จ ะได้ ท�ำงานที่ ท้าทายความสามารถถ้าเป็นไป ได้ลองคิดหลาย ๆ มุมมอง เช่ น รายได้ ส ามารถเลี้ ย ง ตนเอง
นายไพศาล เตมีย์
กรรมการผู้จัดการบริษัท เอช อาร์ เซ็นเตอร์ จ�ำกัด ทั้งหมดนี้ก็เป็นปัจจัยในการจ้างงาน รวมถึง การจ่ายค่าจ้างของภาคเอกชนและข้าราชการ โดยผล ส�ำรวจนักศึกษาที่ส�ำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี จากแบบสอบถามจ�ำนวน 30 คนส่วนใหญ่ได้รับเงิน เดือน 15,000 บาท ตามที่นโยบายของภาครัฐ แต่ ไม่ เ พี ย งพอต่ อ การใช้ ชี วิ ต ในเขตกรุ ง เทพฯ และ ปริมณฑล เนื่องจากค่าใช้จ่ายในแต่ละวันมีการใช้จ่าย ค่อนข้างสูง เช่น ค่าเดินทาง ค่าอาหาร เป็นต้น ซึ่ง แนวทางในการแก้ปญ ั หาส่วนใหญ่จะเลือกหางานเสริม ท�ำแทนที่จะย้ายออกจากที่ท�ำงานเดิม เพราะมีความ เสี่ยงที่จะว่างงานยาวเกินไปและอาจเสียโอกาสได้ นายสันติสุข บุญศรี นักศึกษาสาขาเทคโนโลยี การศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา จบมา ได้ 2 ปี ปั จ จุ บั น ท�ำงานอยู ่ ที่ ช่ อ ง 3 Family ต�ำแหน่งผู้ประสานงาน เปิดเผยการใช้เงินเดือนให้พอใน แต่ละเดือนนั้นว่า ตนเองได้ท�ำบัญชีทุกเดือน รู้รายรับ และรายจ่ า ยได้ ว างแผนการเงิ น ล่ ว งหน้ า แต่ ก็ มั ก มี ค่าใช้จา่ ยจากสิง่ ทีอ่ ยากได้นอกเหนือจากพืน้ ฐานปัจจัย 4 เช่น ของสะสม การเดินทางท่องเที่ยว เป็นต้น “ผลจากการที่เงินไม่พอส่วนมากจะมาจากการ ที่มีของที่อยากได้ อยากกิน อยากเที่ยว หรือสิ่งของ นอกเหนือจากความจ�ำเป็นที่เราวางแผนไว้ ซึ่งการไม่มี หนี้ดีที่สุด!! และเนื่องจากได้ที่พักใกล้ที่ท�ำงาน จึงตัด ปัญหาเรือ่ งค่าเดินทางท�ำให้เหลือจ่ายค่าทีพ่ กั ค่ากิน และ ใช้เที่ยวบ้าง บางเดือนก็เหลือน้อย บางเดือนก็หมดพอดี แต่จะหักเก็บเข้ากองทุนทุกเดือน ความเห็นส่วนตัวคิด ว่าการท�ำงานในกรุงเทพฯ ยังไม่สอดคล้องกับค่าครองชีพ เท่าไหร่ ยิ่งบางคนที่ต้องเดินทาง จะต้องประสบปัญหา รถติด พร้อมกับค่า BTS ที่ปรับราคาเพิ่มขึ้น แต่ถ้าหาก อยูต่ า่ งจังหวัดก็จะสามารถตัดปัญหาเรือ่ งของการเดินทาง ได้เมื่อเทียบกับการท�ำงานในกรุงเทพฯ” นายสันติสุข ยังกล่าวอีกว่า เงินเดือนเป็นปัจจัย ที่มีผลต่อการด�ำเนินชีวิต อย่างไรก็ตาม สิ่งส�ำคัญคือการ จบออกมา แล้ ว ได้ ง านตรงตามสาขาที่ เ รี ย นหรื อ ตรงความชอบ ซึ่งอยู่ที่ความพอใจของแต่ละบุคคล ส่วน อัตราเงินเดือนจะมากหรือน้อยสิ่งส�ำคัญ คือต้องรู้จัก บริหารการเงิน เพื่อความมั่นคงในระยะยาว
ศาสตราภิชาน แล ดิลกวิทยรัตน อาจารย์ประจ�ำคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ์
18 l SPECIAL REPORT
The Prototype
ผศ.ดร. นรีรัตน์ เตชพิรุณทอง นักลงทุนอิสระ อาจารย์ประจ�ำวิทยาลัยการจัดการ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า ส�ำหรับบัณฑิตป้ายแดงพยายามอย่าเพิ่มภาระ ให้ ชี วิ ต ที่ ส�ำคั ญ ต้ อ งมี เ ป้ า หมายในการท�ำงาน ซึ่งกรณีนี้สามารถมองได้หลายมุมมอง อยากจะท�ำงาน บริ ษั ท เล็ ก ๆ เพื่ อ เก็ บ เกี่ ย วประสบการณ์ ต่ อ ยอด ความสามารถ หรืออีกทางเลือกคือ บริษัทใหญ่ที่ใช้เวลา นานในการเติบโต แต่ฐานการเงินอาจมัน่ คงกว่า ซึง่ ก็ตอ้ ง ดูอีกว่าสถานที่ท�ำงานนั้นมีค่าใช้จ่ายสูง และมีโอกาส ก้าวหน้าในหน้าที่การงานหรือไม่ นอกจากนี้ ผศ.ดร.นรี รั ต น์ ยั ง แนะน�ำการ วางแผนการเงินที่ทุกคนสามารถท�ำตามได้ คือ ท�ำบัญชี รายรับ-รายจ่าย โดยท�ำเป็นสองส่วนได้แก่ 60% เป็น ค่าใช้จ่ายหลัก เช่น ค่าห้อง ค่าอาหาร ค่าเดินทาง ส่วนอีก 40% เป็นเงินออม แบ่งออกเป็น 10% ออมเพื่อ อนาคต เงินส่วนนี้ท�ำเป็นมองไม่เห็นเลยยิ่งดี นอกจากนี้ ต้องแบ่งท�ำประกันอุบัติเหตุประกันชีวิต 10% และ อีก10% เก็บไว้เผื่อจ�ำเป็นต้องใช้ เช่น รถยนต์ บ้าน การเรียน รวมทัง้ แบ่งเป็นการกุศล 5% และเก็บไว้ส�ำหรับ การเข้าสังคม สังสรรค์บ้างอีก 5% อย่างไรก็ต าม ทั้งหมดนี้ จ ะเกิ ดขึ้ น ไม่ ไ ด้ เลย ถ้าขาดครอบครัวและสุขภาพ ดังนัน้ ต้องรูจ้ กั บาลานซ์ทกุ สิ่งให้ไปในทิศทางที่ดีขึ้นและเป้าหมายที่ตั้งไว้จะประสบ ความส�ำเร็จดั่งใจหวัง
สิริยากร เสลาหลัก ปริยากร ยี่สุ่นศรี ชลนิชา ตาตุ่น
เคล็คลับการวางแผนการเงินให้เพียงพอ ระวัง! เล่นควิซเกมในเฟซบุ๊ก
เสี่ยงโดนล้วงข้อมูลไม่รู้ตัว ‘เฟซบุก๊ ’ อีกหนึง่ สือ่ ออนไลน์ทไี่ ด้รบั ความนิยม จากกลุ่มคนทุกเพศทุกวัย ซึ่งโดยปกติแล้วเฟซบุ๊กมักจะ ถู ก ใช้ เ พื่ อ แบ่ ง ปั น ประสบการณ์ ห รื อ เหตุ ก ารณ์ ต ่ า งๆ แต่ เชื่ อ ได้ ว ่ า คงมี ก ลุ ่ ม ผู ้ ใช้ จ�ำนวนไม่ น ้ อ ยเลยที่ เ คย ร่วมเล่น ‘ควิซเกม’ ที่ถูกสร้างขึ้นบนเฟซบุ๊ก ไม่ว่าจะเป็น เกมทายนิสยั หรือทายใจต่าง ๆ อย่างคุณหน้าเหมือนใคร ชาติท่ีแล้วคุณเป็นใคร เป็นต้น แต่รู้หรือไม่ว่าเมื่อไรที่ พลาดกดเข้าไปเล่นแล้วจะเป็นการเปิดโอกาสให้แอพ เหล่านี้เข้าถึงข้อมูลส่วนตัวบนเฟซบุ๊กหรือข้อมูลพื้นฐาน ต่าง ๆ ได้ตลอดเวลาถึงแม้จะปิดโทรศัพท์อยู่ก็ตาม ทั้ง ยังสามารถน�ำข้อมูลเหล่านีไ้ ปใช้ประโยชน์ในเชิงธุรกิจต่อ ได้อีกด้วย แต่ส�ำหรับคนทีพ่ ลาดเข้าไปเล่นควิซเกมสามารถ แก้ไขและป้องกันได้ดว้ ยการตัง้ ค่าความเป็นส่วนตัว เลือก ทางลัดความเป็นส่วนตัวเพื่อตรวจสอบความเป็นส่วนตัว ของเฟซบุ๊ก ซึ่งการท�ำตามขั้นตอนต่าง ๆ เหล่านี้จะช่วย ให้สามารถลบหรือจ�ำกัดการเข้าถึงข้อมูลส่วนตัวทีอ่ ยูบ่ น โลกออนไลน์ ไ ด้ ถื อ เป็ น การป้ อ งกั น ไม่ ใ ห้ ผู ้ ไ ม่ ห วั ง ดี ณภัทร เจริญวัฒนะ เข้าถึงและใช้ประโยชน์จากข้อมูลของผู้อื่น
DREAM CAREER l 19
The Prototype
โซเชียลเชื่อมคนขายกับชุมชน เปลี่ยนขยะวัชพืชเป็นเงิน
ป ัจจุบัน ชุมชนได้หันมาสร้างรายได้ โดยมองหาวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาท�ำให้เกิดประโยชน์ หนึ่งในนั้นก็คือ ชุมชนปากเกร็ดที่น�ำ ผักตบชวามาแปรรูปเป็น เครื่องจักรสาน สร้างรายได้ ให้กับชุมชน และลดปริมาณผักตบชวาได้อีกด้วย
ภาพกระเป๋าที่น�ำผักตบชวามาผสมผสานกับวัสดุที่เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านอื่นๆ จนกลายเป็นกระเป๋ารูปทรงหลากหลาย ใช้งานได้จริง ในยุคที่การสื่อสารมีความฉับไวและต้องการ ความสะดวกสบาย กลายเป็นสิ่งจ�ำเป็นในการด�ำรงชีวิต ของมนุษย์เป็นอย่างมาก การจับจ่ายใช้สอยสิง่ ของต่าง ๆ จึงมีการเพิ่มความสะดวกสบายให้แก่ผู้บริโภคมากยิ่งขึ้น ท�ำให้มีการค้าขายผุดขึ้นมามากมายตามช่องทางต่าง ๆ ที่จะสามารถส่งตรงหรือน�ำเสนอสินค้าให้แก่ผู้บริโภคได้ อย่างรวดเร็วและมีความชัดเจน หนึ่งในอาชีพที่พ่อค้า แม่คา้ ส่วนใหญ่เลือกก็คงหนีไม่พน้ อาชีพขายของออนไลน์ อาชีพที่มีความสะดวกสบายให้แก่ลูกค้ารวมถึงตัวพ่อค้า คุณภัทศิรนิ ทร์ กลิน่ จันทร์ หรือคุณแพร เจ้าของ ร้าน Sway–กระเป๋าผักตบชวา กล่าวว่า เมือ่ พูดถึงผักตบ ชวาก็เป็นทีร่ จู้ กั กันดีอยูแ่ ล้วว่าเป็นขยะวัชพืชทีต่ อ้ งก�ำจัด ทิ้ง แต่คุณแพรสามารถน�ำขยะวัชพืชที่เป็นปัญหากวนใจ ชาวบ้านเหล่านั้นมาแปลงเป็นเงินได้
คุณแพรได้บอกถึงแนวทางการประกอบอาชีพ ในยุคที่มีโซเชียลเป็นสื่อกลางในการท�ำธุรกิจว่าตนนั้นมี วิธีการปรับตัวอย่างไรในยุคที่ต้องมีการแข่งขันสูงเช่นนี้ ต้องมีการพัฒนาศักยภาพหรือเพิม่ มูลค่าอะไรให้กบั สินค้า เพื่อคุณแพรได้บอกถึงแนวทางการประกอบอาชีพในยุค ที่มีโซเชียลเป็นสื่อกลางในการท�ำธุรกิจว่าตนนั้นมีวิธีการ ปรับตัวอย่างไรในยุคทีต่ อ้ งมีการแข่งขันสูงเช่นนีต้ อ้ งมีการ พัฒนาศักยภาพหรือเพิม่ มูลค่าอะไรให้กบั สินค้าเพือ่ ดึงดูด กลุม่ ลูกค้าทีใ่ ช้โซเชียลเป็นหลัก คุณแพรยังได้ให้สมั ภาษณ์ กับทางทีมงานอีกว่า หากพูดถึงการพัฒนาสินค้า ถ้าเรา คิดถึงกระเป๋าผักตบชวามันก็จะมีรูปทรงแค่ไม่กี่แบบ ที่ ตามท้องตลาดเขาท�ำขายกันอยู่ทุกเจ้าและเขาจะท�ำ เหมือน ๆ กันที่มีโซเชียลเป็นสื่อกลางในการท�ำธุรกิจว่า ตนนั้นมีวิธีการปรับตัวอย่างไร
ในขณะที่ของแพรนั้น จะเอามาผสมผสานกับ วัสดุอื่น ๆ ที่มีอยู่ของชาวบ้านภูมิปัญญาอย่างผ้าทอมือ ผ้าฝ้าย เอามาประยุกต์ใช้กับกระเป๋าดีไซน์ให้สามารถใช้ งานได้ในชีวติ ประจ�ำวัน และเหมาะกับกลุม่ ลูกค้าของเรา ไม่ได้มีการท�ำรูปทรงเดิมที่เคยมีการท�ำกันมา พอคนเห็น ก็รู้แล้วว่าเรามีความต่าง เพราะปกติแล้วกระเป๋าผักตบ เขาก็ใช้งานกันทั่วไป ไปตลาด ไปทะเลทั่ว ๆ ไป แต่พี่ อยากให้มันเป็นกระเป๋าที่ใช้งานได้ในชีวิตประจ�ำวัน จริง ๆ เลยต้องปรับดีไซน์ออกมาให้มันมีรูปทรงหลาก หลายมากกว่าเดิม ๆ บางทีด้วยข้อจ�ำกัดของกระเป๋าที่ ท�ำจากผักตบท�ำทรงได้ไม่มากแต่พอเอามาผสมกับผ้ามัน ก็จะเอามาเป็นกระเป๋าได้หลายทรงมากขึ้น ยังคงให้ ผักตบชวาเป็นพระเอกอยูเ่ หมือนเดิม อันนีเ้ ป็นจุดทีล่ กู ค้า สนใจสินค้าของเรา
20 l DREAM CAREER ส�ำหรับที่มาที่ไป คือ เป็นสินค้าที่ท�ำร่วมกับ ชุมชน ถ้าคนเห็นคนจับก็อาจจะยังไม่ซื้อพอเราได้เล่าว่า เราเป็นสินค้าทีท่ �ำร่วมกับชุมชนมีการออกแบบสินค้าและ ร่วมกันท�ำพัฒนากับกลุ่มแม่บ้านที่สุพรรณนะท�ำด้วยกัน บางคนพอเข้าได้ฟังเรื่องเราก็อยากซื้อและสนใจสินค้า ของเรามากขึน้ หรือแม้แต่ในตัวเพจพีไ่ ม่ได้ลง แค่รปู สินค้า อย่างเดียวเราก็จะพยายามเล่าให้ฟังนะว่าเราท�ำอะไรอยู่ อย่างพี่ได้ผ้าทอมือใหม่มา พี่ก็จะลงในเพจแล้วว่าอดใจ รอดูนะคะว่าจะออกมาเป็นสินค้าผสมผสานกับกระเป๋า เราอย่างไร เราเล่าวิธีการว่าจริง ๆ แล้วกระเป๋าผักตบชวา มันใช้ได้ทันนะ มีวิธีการดูแลรักษาอย่างไร เป็น 10 ปีเลย เราก็จะพยายามสือ่ สารกับลูกค้าทีเ่ ข้ามาดูในโซเชียลของ เราว่าความเป็นมามันเป็นยังไง เราเป็นใคร หลัก ๆ จะเป็นสองส่วนนี้ ส่วนการปรับตัวเกี่ยวกับการขายสินค้า ด้วย ความทีแ่ พรขายของผ่านออนไลน์เป็นหลัก จึงจ�ำเป็นต้อง
The Prototype ใช้โซเชียลเข้ามาเกีย่ วข้องอยูแ่ ล้ว ไม่วา่ จะเป็น Facebook Instagram หรือ Website แพรจะใช้เป็นการส�ำรวจร้าน ของตัวเองว่าช่องทางไหนที่ถูกเข้าถึงมากที่สุด ซึ่งพบว่า Instagram ถู ก เข้ า ถึ ง มากที่ สุ ด เลยเลื อ กใช้ วิ ธี ก าร โปรโมท ทาง Instagram การท�ำคอนเทนท์ให้เหมาะสม กั บ กลุ ่ ม ลู ก ค้ า จึ ง เป็ น เรื่ อ งส�ำคั ญ เพราะลู ก ค้ า แต่ ล ะ ประเภทก็จะมีความแตกต่างกัน พฤติกรรมการใช้งานก็ ไม่ เหมื อนกั น ใน Facebook ลู ก ค้ า ก็ แ บบหนึ่ ง ใน Instagram ก็อีกแบบหนึ่ง
สุภาวดี มุสิกะ เปรมฤทัย เปรมสวัสดิ์
โดนโกงตั๋วคอนฯ ใครคุ้มครอง
ใ นแต่ละครั้งที่มีการจัดการแสดงคอนเสิร์ต เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้คนไม่ว่า จะเป็นศิลปินไทยหรือต่างชาติ ล้วนได้รับความนิยมเป็นอย่างมากจากเหล่าบรรดาแฟน คลับ ยิ่งเป็นศิลปินที่มีชื่อเสียงโด่งดังระดับโลก จ�ำนวนบัตรเข้าชมที่ ไม่เพียงพอต่อ ความต้องการของคนนั้น ถือเป็นปัญหาใหญ่ของเหล่าบรรดาแฟนคลับ จุดนี้เลยกลาย เป็นช่องว่างที่ท�ำให้เหล่ามิจฉาชีพหารายได้จากการหลอกขายบัตรในราคาที่สูงขึ้น รวม ไปถึงการหลอกขายแต่สุดท้ายก็โดนเชิดเงินไปอยู่บ่อยครั้ง
เมือ่ ย้อนไปดูการคอนเสิรต์ ของศิลปินเกาหลีชอื่ ดังอย่าง EXO เมื่อช่วงเดือนมีนาคมที่ผ่านมาก็พบว่า มีเหล่าแฟนคลับหลายรายที่ตกเป็นเหยื่อ จากที่ทีมข่าว ได้รวบรวมข้อมูลการโกงของเหล่ามิจฉาชีพท�ำให้ทราบว่า เหล่ามิจฉาชีพมีวิธีในการหลอกขายบัตรมีหลายรูปแบบ ซึ่งจะเป็นในทิศทางที่คล้ายคลึงกัน นั่นก็คือประกาศขาย ผ่านทาง Hashtag หลักของคอนเสิร์ตนั้น ๆ ทั้งใน Twitter และ facebook บั ต รที่ ถู ก น�ำมาขายต่ อ แบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทคือ บัตรทีถ่ กู ขายในราคาปกติ และบัตรทีถ่ กู อัพราคาให้สงู ขึน้ ราคาทีถ่ กู บวกเพิม่ จะแตก ต่างกันออกไป ในส่วนของแอคเคาท์ที่น�ำบัตรมาขายต่อ มี ตั้ ง แอคเคาท์ ที่ เ ปิ ด เผยตั ว ตนและไม่ เ ปิ ด เผยตั ว ตน แต่สิ่งที่ท�ำให้ผู้เสียหายชั่งใจเลือกโอนเงินไปนั่นก็การที่ มิ จ ฉาชี พ เหล่ า นั้ น ส่ ง ภาพบั ต รประชาชนมาให้ เ พื่ อ เป็นการยืนยันตัวตน คุณณิชกานต์ รักวงษ์ฤทธิ์ ผู้เสียหายจากการ โดนโกงบัตรครั้งนี้เล่าว่า ตนรู้อยู่แล้วว่ามีการโกงบัตร คอนเสิร์ตเป็นประจ�ำ แต่ไม่คิดว่าจะเจอกับตัวเพราะผู้ ขายส่งบัตรประชาชนของเขามาให้ เลยโอนเงินไปทันที แต่หลังจากนัน้ ผูข้ ายก็หายเงียบ ในขณะเดียวกัน คุณแก้ว อีกหนึ่งผู้เสียหายบอกกับทางทีมข่าวว่า ตนได้พูดคุยกับ ผู้ขายมาตลอดตัง้ แต่วนั ซือ้ บัตรจนถึงวันคอนเสิรต์ เพราะ เลือกรับบัตรหน้างาน กว่ารูต้ วั ว่าโดนโกงก็ตอนคอนเสิรต์
แต่ในตัวของ Facebook บทบาทหน้าที่จะไม่ใช่หน้าที่ ในการขายแต่มบี ทบาทในการสือ่ สารกับลูกค้าให้เหมือน เป็นหน้าบ้านของเราว่ามีตัวตนอยู่จริง ๆ ในขณะที่ Instagram ท�ำงานเหมือน Showroom ที่ท�ำให้คนเห็น สินค้าของเราได้มากกว่า Facebook แต่สดุ ท้ายยอดขาย มักมาจบที่ Line ลูกค้ามักจะ Add Line จาก Instagram เนื่องจากการซื้อขายหรือพูดคุย
เริ่มแล้ว คุณแก้วยังบอกกับทีมข่าวอีกว่า เหตุผลที่ท�ำให้ เราเชื่ อ ว่ า เขาไม่ โ กงคื อ มี ค นซื้ อ บั ต รกั บ เขาหลายคน แล้วคนที่ไปดูคอนเสิร์ต 2 วันแรกได้บัตรกันหมด เขา เลือกมาโกงเราและคนที่เหลือในวันสุดท้าย จากการให้สมั ภาษณ์ของแหล่งข่าว ท�ำให้ทราบ เพิ่มเติมอีกว่า ยังมีอีกหลายวิธีที่ถูกคนร้ายหลอกให้ไว้ใจ ทั้งการพูดคุย การเลือกกลุ่มคนที่จะโกง นอกจากนี้ผู้เสีย หายทั้ง 2 คนยังข้อมูลกับทีมข่าวเพิ่มเติมว่า ในส่วนของ การแจ้งความนั้นได้รวบรวมข้อมูลไปแจ้งที่สถานีต�ำรวจ เพือ่ เป็นการบันทึกประจ�ำวันไว้ รอการติดต่อกลับจากเจ้า หน้าที่ต�ำรวจแต่ก็ไม่มีความคืบหน้าใด ๆ ตนก็ใช้บัตร ประชาชนทีค่ นร้ายส่งมา สืบหาตัวคนร้ายทุกช่องทางด้วย ตนเอง ประกอบกับได้ความช่วยเหลือจากคนอื่น ๆ ที่โดนโกงเหมือนกัน ท�ำให้ตามจนเจอตัวคนร้ายและได้ เงินคืนในที่สุด ส.ต.ต.นราวุธ ท้องฟ้า ผูบ้ งั คับหมูป่ อ้ งกันปราบ ปรามสถานี ต�ำรวจภู ธ รปากเกร็ ด ชี้ แจงในกรณี นี้ ว ่ า คดีความทุกคดีจะมีระยะเวลาในการด�ำเนินคดีต�ำรวจต้อง ท�ำตามขั้นตอนทางกฎหมาย หากเรียกตัวคนร้าย 3 ครั้ง แล้วยังไม่มารายงานตัว ก็จะเป็นขั้นตอนของชั้นศาล ซึ่ง ใช้เวลาค่อนข้างยาวนาน แต่สว่ นใหญ่กจ็ ะถอนแจ้งความ กันไปก่อนเป็นส่วนใหญ่ และยังพูดถึงคนที่ซื้อบัตรอีกว่า คดีฉ้อโกงในรูปแบบนี้มีเยอะมากครับ อยากแนะน�ำให้
ผู้ซื้อ ซื้อกับหน่วยงานที่เปิดขายจะดีที่สุด เพราะบางราย ซื้อในราคาที่สูงเป็นเท่าตัว ซึ่งในส่วนนี้ทางต�ำรวจไม่ สามารถเอาผิดได้เพราะถือเป็นการสมยอมของผู้ซื้อเอง ในขณะเดี ย วกั น ทาง Thai Ticket Major ตัวแทนจ�ำหน่ายบัตรได้ให้ขอ้ มูลว่า หากพบเจอบัตรทีถ่ กู น�ำไปขายในราคาที่ เ พิ่ ม ขึ้ น สามารถแจ้ ง ทาง Thai Ticket Major เพื่ออายัดบัตรนั้นได้ แต่หากเป็น กรณีทมี่ กี ารซือ้ ขายแล้วโดนโกงทางหน่วยงานจะไม่มกี าร รับผิดชอบใด ๆ ดูเหมือนว่าการถูกโกงบัตรคอนเสิร์ตนี้จะไม่มี หน่วยงานใดทีส่ ามารถช่วยเหลือหรือคุม้ ครองผูท้ ตี่ กเป็น เหยือ่ เพราะจากการให้ขอ้ มูลของมูลนิธคิ มุ้ ครองผูบ้ ริโภค ท�ำให้ทราบว่าทางหน่วยงานสามารถช่วยเหลือได้ ในส่วน การเจรจากับผูร้ า้ ยให้คนื เงิน กรณีทรี่ ตู้ วั ผูร้ า้ ยแล้วเท่านัน้
จารุวรรณา แสงสมัคร
DREAM CAREER l 21
The Prototype
อาชีพ แห่งยุคดิจทิ ลั
ทางเลือกส�ำหรับเด็กจบใหม่ อ าชีพในปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงตามยุคแห่งการพัฒนาและพร้อมสร้างกลยุทธ์ ใหม่ๆ เพื่อพัฒนาองค์กรจึงท�ำให้อาชีพที่ ไม่มั่นคงได้จางหายไปพร้อมมีอาชีพที่เกิดใหม่ตลอด เวลาเพื่อที่จะได้อิงกับโลกยุคใหม่แห่งดิจิทัลและเป็นการตอบโจทย์ที่ดีของยุคสมัยนี้ Product Designer (นักออกแบบผลิตภัณฑ์) วันนี้เรามีอาชีพในยุคปัจจุบัน ที่หลาย ๆ คน อาจไม่รู้จักมาน�ำเสนอ เพื่อเป็นแนวทางในการเลือก อาชีพในยุคดิจิทัล ไม่ว่าจะเป็นทางด้าน Marketing, Product, Website ที่หลายองค์กรในปัจจุบันก�ำลังตาม หาคนทีจ่ ะมีความเชีย่ วชาญเฉพาะด้านเข้ามาร่วมงานกับ เขาแห่งโลกยุคดิจิทัลของเรา ณ ตอนนี้มีการค้าขาย ออนไลน์มากขึ้นและเป็นกระแสตอบรับที่ดีแก่พ่อค้า แม่คา้ ทัง้ หลาย ล้วนท�ำให้คนส่วนใหญ่ ออกจากงานบริษทั มาขายของ ออนไลน์กนั มากขึน้ และคนทีจ่ ะท�ำการค้าขาย เพือ่ สร้างแบรน์ของตนเอง เช่น ครีมทาหน้า เซรัม่ เป็นต้น ล้วนต้องสร้าง product ที่โดดเด่นและไม่เหมือนใคร เราจึงต้องการ นักออกแบบผลิตภัณฑ์ มาเป็นอีกหนึ่ง อาชีพและคนทุกคนสามารถท�ำอาชีพนีไ้ ด้ถา้ มีความรูท้ าง ด้านวาดภาพและคอม โดย คุณขวัญญาณี ศิรธนอนันต์ หรือ คุณเจียง ปัจจุบนั ท�ำงาน บริษทั ทริซ คอนซัลแท็นท์ จ�ำกัด ต�ำแหน่ง Creative Branding ให้สัมภาษณ์ว่า มีแรงบันดาลใจใน การเลือกท�ำงาน Product Designer โดยใช้แรงบันดาล ใจรอบตัว รู้จักหมั่นสังเกต โดยค�ำนึงถึงความเชื่อมโยง ระหว่าง Brand story กับ Product แล้วออกแบบผ่าน Functional + Emotinal และงานที่คุณเจียงได้ท�ำคือ ออกแบบขวดสเปรย์มองเล่ยะสูตรน�้ำ ใช้ง่าย ไม่เลอะมือ เป้าหมายไปยังกลุ่มวัยรุ่น แล้วล่าสุดคือโครงการพัฒนา ผลิ ต ภั ณ ฑ์ จ ากใบไม้ สี ท องโดยน�ำใบไม้ สี ท อง พืน้ ถิน่ จากจังหวัดนราธิวาสมาท�ำผลิตภัณฑ์ใหม่ จัดใบไม้ ในกรอบ ให้อยู่ในนาฬิกาข้อมือ เครื่องประดับ ของใช้ เพิ่มมูลค่าผ่านเรื่องราว ใส่แบรนด์และอัตลักษณ์เข้าไป ชื่อแบรนด์ว่า ปานาลา (PANALA) ชื่อมาจากสามจังหวัด ชายแดนภาคใต้ ปัตตานี นราธิวาส ยะลา และขั้นตอน ในการคิ ด งานแต่ ล ะครั้ ง ของคุ ณ เจี ย งต้ อ งขึ้ น อยู ่ กั บ ประสบการณ์และความเชี่ยวชาญของแต่ละบุคคล และ ทีส่ �ำคัณทีส่ ดุ ต้องขึน้ อยูก่ บั การบรีฟงานถ้างานไม่ซบั ซ้อน และอธิบายง่ายก็จะสะดวกต่อการท�ำงาน และถ้ามี ปัญหาในการท�ำงานจริง ๆ เราก็ควรที่จะแก้ไขปัญหาไป ทีละจุดไม่ควรรีบร้อนหรือถ้าแก้ไม่ได้เราจึงจ�ำเป็นต้อง ปล่อยวางบ้างเพือ่ ให้งานได้เดินหน้าต่อไปและส�ำหรับเด็ก จบใหม่อยากแนะน�ำว่า ลองกางกระดาษแล้วค�ำนึงถึง
สิ่งที่เราถนัด-สิ่งที่สร้างรายได้ให้เรา-สิ่งที่ให้ประโยชน์แก่ ผู้อื่นถ้า 4 สิ่งนี้รวมกันได้แล้วมีความสุข นั่นน่าจะเป็นตัว เลือกที่ดีในการเริ่มต้นของการท�ำงาน และสิ่งที่ส�ำคัญ ที่ สุ ด คื อ ภาษาอั ง กฤษ และความคิ ด สร้ า งสรรค์ ถ้าเราไม่มี 2 สิ่งนี้ในการท�ำงานก็จะท�ำให้เราอยู่ยาก
Mobile Application Developer (นักพัฒนาแอปพลิเคชัน สมาร์ทโฟน) ยุคนีเ้ ป็นยุคทีส่ มาร์ทโฟนและแท็บเล็ตครองโลก เรียกได้ว่าเป็นสิ่งที่จ�ำเป็นมากในปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็น ผู้ใหญ่หรือเด็กล้วนมีสมาร์ทโฟนเป็นของตนเองทั้งนั้น เพราะว่าสมัยนี้การท�ำงาน การหาข้อมูลต่าง ๆ หรือต้อง ติดต่อใครสักคน ก็ต้องการความเร็วความสะดวกสบาย สมาร์ทโฟนสมัยนีจ้ งึ จ�ำเป็นทีต่ อ้ งท�ำการพัฒนาตัวเครือ่ ง ให้สามารถท�ำอะไรได้หลายอย่าง เพื่อพร้อมตอบโจทย์ ยุคสมัยใหม่ ดังนั้นตัวแอปพลิเคชันในสมาร์ทโฟนจึง มีความส�ำคัญมาก และต้องพัฒนาอยู่เสมอ คนที่คอย พัฒนาตัวแอปพลิเคชันเหล่านี้คือ Mobile Application Developers มีหน้าที่พัฒนาแอปพลิเคชันต่าง ๆ ใน สมาร์ตโฟน หรือแท็บแล็ต ซึ่งการพัฒนาแอปพลิเคชัน ต้องอาศัยจินตนาการและความรู้ควบคู่ไปด้วย วันนี้เราได้สัมภาษณ์ คุณเขมชาติ จุฑาเพ็ชร์ หรือ คุณเก้า ซึ่งท�ำงานอยู่ที่บริษัท Panya Studios และ ได้เป็นส่วนหนึ่งในการผลิตแอปพลิเคชัน Panya ขึ้นมา ซึ่งได้ไอเดียมา จากแอปพลิเคชัน ต่างประเทศชื่อว่า HQ แต่ เ ป็ น ภาษาอั ง กฤษ เลยหยิ บ มาท�ำเป็ น ไทยบ้ า ง Panya เป็นแอปพลิเคชันตอบค�ำถามแบบถ่ายทอดสด ให้อารมณ์คล้าย ๆ กับเกมเศรษฐี แต่ทุกคนจะเป็นผู้เล่น และมีสิทธิได้รับเงินรางวัล หลาย ๆ คนอาจจะรู้จักกับ เจ้าแอปพลิเคชันนี้ เพราะนอกจากจะได้เข้ามาร่วมสนุก กับการตอบค�ำถามแล้ว ยังสามารถได้รบั เงินรางวัลจริงๆ อีกด้วย คุณเก้าท�ำงานในต�ำแหน่ง iOS Developer ท�ำตั้ ง แต่ เขี ย นแอปพลิ เ คชั น ปั ญ ญา จนไปถึ ง พั ฒ นา แอปพลิเคชันนี้ให้สามารถใช้ได้บนระบบปฎิบัติการ iOS นั้นเอง จากที่เราได้สัมภาษณ์คุณเก้า ได้มีโอกาสถามถึง ปัญหาที่เรียกได้ว่าถ้าใครเล่น Panya ต้องเห็นแน่นอน นั้นก็คือปรากฏการณ์สมุทรปราการ ที่ไม่ว่าจะถามอะไร ก็ จ ะมี ค อมเมนต์ เ ด้ ง ขึ้ น มาเกี่ ย วกั บ สมุ ท รปราการ
แม้กระทั่งพิธีกร ก็โดยแซวไปด้วยว่าอยู่สมุทรปราการ คุ ณ เก้ า ได้ ใ ห้ ค�ำตอบเราในเรื่ อ งนี้ ว ่ า ในตอนเปิ ด ตั ว ช่วงแรกมีปัญหาเยอะมาก ๆ เพราะเราคนน้อย จะต้อง มีคนท�ำในหลาย ๆ อย่าง เช่น คิดค�ำถาม คอยสนับสนุน ลูกค้าเวลาแอปมีปญ ั หา และไม่ได้มแี ค่สว่ นของการเขียน โปรแกรมเท่านั้น ยังมีในส่วนของการจัดรายการอีก มีครัง้ หนึง่ ค�ำถามเฉลยผิด ค�ำถามถามว่า กรุงเทพมหานคร มีสนามบินกี่แห่ง จริง ๆ แล้วมันมีแค่แห่งเดียว แต่เฉลย ไป 2 แห่งเพราะสุวรรณภูมิอยู่ที่สมุทรปราการเลยท�ำให้ ในวั น ต่ อ ๆ มามี ค อมเมนต์ เ ด้ ง ขึ้ น มาตลอดถึ ง สมุ ท รปราการ ไม่ ว ่ า จะเป็ น ค�ำถามไหนก็ โ ยนเข้ า สมุทรปราการได้ พอเกิดเหตุการณ์แบบนี้ทางทีมงานก็ ต้องช่วยกันคิดว่าจะแก้ไขอย่างไร เพราะต้องคิดว่าถ้าเกิด ขึ้นอีก จะต้องแก้แบบเดิมด้วย ไม่งั้นคนจะโวยวายก็เลย ชดเชยด้วยการแจกหัวใจ แต่มนั เป็นการแก้ปญ ั หาทีป่ ลาย เหตุ เราเลยรับคนเพิ่ม เพื่อตรวจสอบค�ำตอบให้ละเอียด มากขึ้น” ปัจจุบัน Panya ยังคงมีปัญหาเกี่ยวกับวิดีโอ ไลฟ์สตรีมมิ่งอยู่ บางคนภาพไม่ขึ้น บางคนขึ้นช้าหรือ กระตุกบ้าง หน้าที่ที่ต้องแก้ไข ก็คือหน้าที่ของ iOS Developers ที่ต้องท�ำให้ผู้ที่เอามาเล่นใช้งานแล้วรู้สึกดี ที่สุด และส�ำหรับคนที่เรียนจบหรือก�ำลังจะหางานท�ำ สนใจที่ จ ะท�ำงานสายนี้ พี่ เ ก้ า ยั ง มี ค�ำแนะน�ำเล็ ก ๆ น้อย ๆ มาบอกด้วยว่า “ภาษาอังกฤษเป็นเรื่องที่ส�ำคัญ มาก เพราะเราจ�ำเป็นต้องเรียนรู้เทคโนโลยีใหม่ ๆ อยู่ ตลอดเวลา ซึง่ ส่วนใหญ่แหล่งข้อมูลจะมาจากต่างประเทศ และก็อย่าปิดกั้นตัวเองจากเทคโนโลยี เพราะเทคโนโลยี มันมาไว ไปไว ไม่ได้มีอะไรรับรองว่ามันจะอยู่ตลอดไป เพราะงั้นต้องเปิดใจและพยายามเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ตลอด เวลา นีเ่ ป็นเพียงส่วนหนึง่ ของสายอาชีพนีเ้ ท่านัน้ ถ้าชอบ ในทางนี้ยังมีอีกมากมายหลายอย่างที่เกี่ยวกับการเขียน หรือพัฒนาแอปพลิเคชัน ลองค้นหาตัวเองให้เจอ และท�ำ มันให้เต็มที่ โลกเปลี่ยนไป เทคโนโลยีเปลี่ยน เริ่มมีการ พัฒนาอยูเ่ รือ่ ย ๆ เพราะฉะนัน้ เราต้องไม่หยุดทีจ่ ะพัฒนา ตัวเอง ให้ทันยุคสมัยปัจจุบัน การหางานในปัจจุบัน เหมือนจะยาก แต่ถ้าหากเรามีทักษะและความสามารถ ทีต่ อบโจทย์ในอาชีพนัน้ ๆ เราก็จะประสบความส�ำเร็จได้ ไม่ยาก
กรกช พิพัฒน์มโนมัย สุดารัตน์ อนุภัทรสกุล
22 l ME STYLE
ต่อจากหน้า 1 : วิกฤตขยะในทะเลไทย
ทะเลไทยก�ำลังประสบภาวะวิกฤต มลพิ ษ ทางทะเลหรื อ ขยะทะเลยั ง รุ น แรง อยู่ในขณะนี้ นอกจากจะส่งผลกระทบต่อ ระบบนิเวศ หรือกระทบต่อพันธุ์พืชและ สัตว์น�้ำแล้ว ยังส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ อี ก ด้ ว ย เพราะ “ขยะทะเล” ท� ำ ให้ เ กิ ด ความเสี ย หายกั บ เรื อ จ� ำ นวนสั ต ว์ น�้ ำ เครื่องมือประมง การท�ำการประมง และ ความสวยงามของทั ศ นี ย ภาพ ส่ ง ผล กระทบต่อการท่องเที่ยวที่เป็นรายได้หลัก โดยที่มาของ “ขยะทะเล”พบว่าร้อยละ 80 เกิดจากกิจกรรมบนบก และอีกร้อยละ 20 เป็นกิจกรรมทางทะเล รวมไปถึงการทิง้ ขยะ ตามบ้านเรือน ชุมชน จากนักท่องเที่ยว และการประกอบอาชีพทางทะเล ซึ่งขยะ เหล่านี้เกือบทั้งหมดเป็น “ขยะพลาสติก” ล่าสุด ปี 2561 ไทยถูกจัดอยู่ ในประเทศ ที่ ทิ้ ง ขยะพลาสติ ก ลงทะเลเป็ น อั น ดั บ 5 ของโลก จากผลการส�ำรวจปริมาณขยะ ทะเลทั่วโลกของทีมนักวิจัยมหาวิทยาลัย จอร์เจีย โดยประเทศที่ทิ้งขยะพลาสติกลง ทะเลอันดับ 1 คือ จีน อินโดนีเซีย ฟิลปิ ปินส์ เวียดนาม ไทย และ ศรีลังกาตามล�ำดับ ขยะเหล่ า นี้ เ ป็ น ขยะตกค้ า งไม่ ได้ รั บ การจั ด เก็ บ อย่ า งถู ก ต้ อ งบริ เ วณพื้ น ที่ จั ง หวั ด ชายฝั ่ ง ทะเลท� ำ ให้ มี ป ริ ม าณขยะ มากกว่ า 50,000 ตั น ต่ อ ปี โดยขยะ แต่ละชนิดอาจใช้ระยะเวลาย่อยสลายเป็น เวลาหลายสิบปีหรือหลายร้อยปี ผศ.ดร.ธรณ์ ธ�ำรงนาวาสวัสดิ์ นักวิชาการ ทางทะเลและสิ่ ง แวดล้ อ ม รองคณบดี ค ณะประมง มหาวิ ท ยาลั ย เกษตรศาสตร์ อธิ บ ายว่ า ขยะบริ เวณ ชายหาดไม่ได้เกิดจากบริเวณชายฝั่งเพียงอย่างเดียว แต่ยังเป็นขยะที่ลอยมาจากแม่น�้ำล�ำคลองหลายสาย มารวมกั น แล้ ว ไหลลงสู ่ ท ะเลพั ด ลอยเข้ า ไปชนฝั ่ ง เพราะฉะนั้นเรื่องขยะทะเลต้องเป็นความรับผิดชอบ ของคนทั้งประเทศ ไม่ใช่แค่คนในเฉพาะพื้นที่เท่านั้น” ส่วนสภาพแวดล้อมทางทะเลปัจจุบันต้องยอมรับว่ามี
The Prototype การใช้ ป ระโยชน์ จ ากทรั พ ยากรอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ดั ง นั้ น ความเสี ย หายที่ เ กิ ด ขึ้ น ก็ มี ม าก ซึ่ ง ปั ญ หา ขยะทะเลส่ ว นใหญ่ ที่ พ บเป็ น ขยะพลาสติ ก ย่ อ ย สลายยาก เรื่ อ งขยะจะคล้ า ยกั บ แม่ น�้ ำ ล�ำคลอง อย่างแม่น�้ำเจ้าพระยา แม่น�้ำบางประกง แม่น�้ำท่าจีน แม่ น�้ ำ แม่ ก ลองสี่ แ ม่ น�้ ำ สายหลั ก ที่ ไ หลมาบรรจบกั น เมือ่ ขยะต่าง ๆ ถูกกระแสนำ�้ พัดมารวมกันก็จะกลายเป็น แพขยะ ก่อนที่จะถูกกระแสลมพัดไปติดตามชายฝั่ง “เพราะฉะนั้ น ไม่ ไ ด้ ห มายความว่ า ขยะที่ ก องเต็ ม ริมชายหาดจะมาจากแค่คนที่อยู่บริเวณชายหาดเท่านั้น แต่สว่ นหนึง่ ก็มาจากแม่นำ�้ ล�ำคลองเมือ่ โดนกระแสลมพัด เข้ามสู่ชายฝั่งจึงกลายเป็นขยะบริเวณชายหาด” ซึ่ ง พฤติ ก รรมการทิ้ ง ขยะของคนไทย อาจสื บ เนื่ อ งปั ญ หามาจากวิ ถี ชี วิ ต ดั้ ง เดิ ม ที่ เ คยใช้ วัสดุธรรมชาติสามารถย่อยสลายได้ แต่ในปัจจุบนั เปลีย่ น มาใช้ วั ส ดุ พ ลาสติ ก ที่ ส ะดวกสบายแทน ภั ย ใกล้ ตั ว จากพลาสติกจึงตามมา เนื่องจากพลาสติกไม่สามารถ ย่ อ ยสลายได้ เ องตามธรรมชาติ (วารสาร Science ปี 2558) ขณะที่ข้อมูลของกรมทรัพยากรทางทะเล และชายฝั่ง (ทช.) เปิดเผยผลการศึกษาขยะทะเลโดย จ�ำแนกปริมาณขยะในท้องทะเลเป็นรายประเภท พบว่า อันดับที่ 1 คือ ถุงพลาสติก 14,977 ชิ้น อันดับที่ 2 หลอดจากเครือ่ งดืม่ 11,579 ชิน้ อันดับที่ 3 ฝาจุก 9,800 ชิ้น อันดับที่ 4 ภาชนะบรรจุอาหาร 9,276 อันดับที่ 5 เชือก 7,057 ชิ้น อันดับที่ 6 บุหรี่/ก้นกรองบุหรี่ 6,388 ชิ้น อันดับที่ 7 กระป๋อง 6,276 ชิ้น อันดับที่ 8 กระดาษ 5,861 ชิ้น อันดับที่ 9 โฟม 5,614 ชิ้น และอันดับที่ 10 ขวดแก้ว 2,404 ชิ้น
ปัญหาขยะในทะเลนั้น ไม่ใช่แค่เพียงแต่บดบัง ทัศนียภาพบริเวณชายหาดเท่านัน้ แต่ยงั สร้างความเสีย ห า ย ใ ห ้ เ กิ ด ขึ้ น กั บ สิ่ ง มี ชี วิ ต ใ ต ้ ท ้ อ ง ท ะ เ ล อี ก ด้ ว ย เพราะขยะทะเลส่ ว นมากไม่ ส ามารถ ย่อยสลายได้ในลักษณะเดียวกันกับขยะบก อีกทั้ง ยังสามารถลอยน�้ำไปได้ไกลถึงทะเลของประเทศ อื่ น ๆ รวมทั้ ง ยั ง ฆ่ า ชี วิ ต สั ต ว์ ท ะเลที่ ห ายาก โดยเฉพาะลูกโลมา เต่า ทะเล วาฬ และพยู น ที่เสียชีวิตจากพลาสติก ไปถึงปีละกว่า 100 ตัว นอกจากนีย้ งั หมารวมไป ถึ ง เศรษฐกิ จ และการ ท่องเที่ยวที่ต้องได้รับผลกระทบตามมาอีกด้วย นางสาวพัชราภรณ์ เยาวสุต เจ้าพนักงาน ประมงช�ำนาญการ สังกัดศูนย์วิจัยและพัฒนาทรัพยากร
“
ขยะ.. ลอยมาตามกระแสน�้ำ ดังนั้น ขยะที่กองเต็มหาดไม่ ได้มาจากเเค่คนบนหาด เเต่ มาจากแม่น�้ำล�ำคลองที่ ไหล ลงทะเลและโดนลมมรสุมพัด ลอยเข้าชายฝั่ง
”
ทางทะเลและชายฝัง่ อ่าวไทยตอนบน ให้ขอ้ มูลว่าจากการ ผ่ า พิ สู จ น์ ของที ม สั ต วแพทย์ พ บว่ า ร้ อ ยละ 2-3 เกิ ด จากสาเหตุ ข ยะอุ ด ตั น ในทางเดิ น อาหาร และ การพันรัดของขยะทะเลภายนอก เช่น เศษอวน ท�ำให้ อั ต ราการตายของสั ต ว์ ท ะเลสู ง ถึ ง ร้ อ ยละ 20 – 40 เนือ่ งจากสัตว์ทะเลหายากเหล่านีห้ ายใจด้วยปอด การถูก รัดจากขยะทะเลท�ำให้สตั ว์จมนำ�้ ได้ และทีส่ �ำคัญกระทบ ต่อสายใยอาหาร (food web) ผลกระทบจากสารพิษ
ME STYLE l 23
The Prototype พลาสติกถูกย่อยให้มขี นาดเล็กลงได้โดยแสงแดด การถูก ย่อยจนมีขนาดเล็กจนแทบมองไม่เห็นนั้น เรียกว่าไมโคร พลาสติ ก ซึ่ ง จะส่ ง ผลกระทบต่ อ ห่ ว งโซ่ อ าหารอย่ า ง แน่นอน ในระยะ 10 ปีที่ผ่านมา นักวิจัยทั่วโลกเริ่ม พบไมโครพลาสติกเข้าไปอยู่ในแพลงตอนได้ ก็สามารถ เข้าไปอยู่ในปลาหรือสัตว์น�้ำอื่น ๆ ได้ และเมื่อเราได้รับ ประทานปลาหรอสัตว์นำ�้ อืน่ ๆ ไมโครพลาสติกก็สามารถ เข้าไปอยู่ในร่างกายเราเช่นกัน ซึ่งล่าสุดนักวิจัยจาก มหาลัยวอริค (University of Warwick) ของอังกฤษได้ พัฒนาวิธีที่จะช่วยตรวจจับไมโครพลาสติกเหล่านี้ ที่ ปะปนอยู่ในอาหารที่เรารับประทานกัน นั่นอาจเป็นอีก หนึ่งสาเหตุที่ท�ำให้ร่างกายมนุษย์อ่อนแอลง ทัง้ นีเ้ มือ่ ระบบการจัดการขยะบนบกไม่ถกู ต้องและไม่มีประสิทธิภาพที่ดีพอ โดยเฉพาะ “สารพิษ ปนเปื้อน” เมื่อไหลลงสู่ทะเลไปรวมกับขยะที่เกิดจาก กิจกรรมในทะเล ท�ำให้เกิดผลกระทบต่าง ๆ ตามมา อย่างทีไ่ ด้กล่าวมาแต่ตน้ จากทีเ่ ป็นปัญหาระดับครัวเรือน ก็กลับมาเป็นปัญหาของชุมชน และของประเทศชาติ จนขณะนี้ ไ ด้ ก ลายเป็ น ปั ญ หาระดั บ สากลที่ ห ลาย ๆ ประเทศเองก็ยังต้องแก้ไขปัญหาอยู่ ซึ่งทีมข่าวลงพื้นที่ บริเวณหาดทรายขาวอุทยานแห่งชาติเกาะช้าง จ.ตราด
พบว่ามีขยะพลาสติกอยู่บริเวณชายฝั่งจ�ำนวนไม่น้อย กระจายอยู่เป็นจุด ๆ ส่วนใหญ่เป็นขวดน�้ำ และถุง พลาสติก นางสาววราภา ใช้เจริญกุล เจ้าหน้าทีฝ่ า่ ย วิชาการ อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง จ.ตราด กล่าวว่า ในช่วงระยะนี้ทะเลมีคลื่นลมมรสุม ท�ำให้พัดพาเอาขยะ หลากหลายชนิดเข้ามาบนชายหาด ทีเ่ ป็นแหล่งท่องเทีย่ ว ในเขตอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง ทางด้าน นายโกสิทธิ์ นิลรัตน์ หัวหน้า อุทยานฯ ก็ได้มีการด�ำเนินการประชาสัมพันธ์เชิงรุก ในการสร้ า งจิ ต ส�ำนึ ก ให้ ทุ ก คนทุ ก ภาคส่ ว นในสั ง คม ตระหนัก และเข้าใจถึงผลกระทบจากขยะหรือมลพิษทาง ทะเลและร่วมกันแก้ปญ ั หาตามแนวทางประชารัฐเพือ่ ให้ ขยะในทะเลลดลงและหมดไปในที่สุด ช่วงนี้เป็นฤดูกาลท่องเที่ยว จึงมีนักท่อง เที่ยวแวะเวียนมาจ�ำนวนมาก ชายหาดจะต้องสะอาด สวยงามอยู ่ ต ลอดเวลา ซึ่ ง ขยะที่ ค ลื่ น ซั ด เข้ า มาบน ชายหาดแต่ละครั้งในช่วงนี้ จะเก็บได้ราว 100-200 กิโลกรัม พร้อมกันนี้เจ้าหน้าที่อุทยานฯ เกาะช้างก็ได้ขอ ความร่วมมือไปยังชุมชน และภาคเอกชนในบริเวณดัง กล่าวให้มีการจัดกิจกรรมและร่วมกันดูแลภายในพื้นที่ นอกจากนี้ก็ยังมีการรับสมัครอาสาสมัครพิทักษ์อุทยาน และหน่วยงานทีเ่ กีย่ วข้องเข้ามาร่วมมือกัน โดยให้ทกุ ภาค ส่วนทีเ่ กีย่ วข้อง ช่วยกันรณรงค์ให้ค�ำแนะน�ำนักท่องเทีย่ ว หยุดทิ้งขยะลงทะเล ก่อนที่ระบบ นิเวศจะเสียหาย และจะกระทบการ ท่องเที่ยวในอนาคต นักท่องเที่ยวบริเวณ ชายหาด สะท้อนความเห็นต่อความ สะอาดของหาดว่า พาครอบครัวมาเทีย่ วพักผ่อนทีน่ เี้ ป็น ครัง้ ทีส่ องแล้ว ครัง้ แรกทีม่ าได้ไปเดินเล่นบริเวณชายหาด ก็ พบขยะอยู ่ จ�ำนวนมากส่ ว นใหญ่ จ ะเป็ นขวดน�้ ำ ถุ ง
พลาสติก ที่น�ำมาใส่ของแล้วทิ้งไว้ เห็นเเล้วก็ช่วยเก็บไป หลายชิ้น แต่มา ครั้ ง นี้ รู ้ สึ ก ว่ า ยั ง ลดลงบ้ า งจาก ครั้งก่อน แต่ก็ยัง เห็นขยะบริเวณชายหาดอยู่ เช่นเดียวกับผู้ประกอบการ ร้านค้าบริเวณถนนเรียบหาดที่ย�้ำว่า เมื่อจ�ำนวนนักท่อง เที่ยวเพิ่ม ปริมาณขยะก็เพิ่มขึ้น เพราะไม่มีระบบจัดการ จุดทิ้งขยะที่ชัดเจนในพื้นที่ท่องเที่ยวที่หน้าหาด อย่างไร ก็ตาม ผูป้ ระกอบการร้านค้าจึงก็รว่ มตัวกันดูแลพืน้ ทีม่ าก ขึ้นด้วยการแบ่งกันดูแลบริเวณหน้าหาดของแต่ล่ะร้าน เพื่อให้ชายหาดกับมาสวยงามอีกครั้ง โดยทั้งนี้เองประเทศไทยมีมาตรการลดปัญหา ขยะในทะเล คือแผนแม่บทการบริหารขยะมูลฝอยของ
ประเทศ พ.ศ.2559-2564 ของกรมทรัพยากรทางทะเล และชายฝั่ง ได้จัดท�ำมาตรการเพื่อจัดการขยะทะเล 5 ด้าน ได้แก่ 1. การศึกษาชนิด ปริมาณ แหล่งที่มาและ จัดท�ำฐานข้อมูล 2. การลดผลกระทบจากขยะทะเล ต่อระบบนิเวศที่ส�ำคัญ 3. การลดปริมาณขยะทะเลตาม หลักวิชาการ 4. การส่งเสริมให้ผผู้ ลิตและผูจ้ �ำหน่ายสินค้า ใช้บรรจุภณ ั ฑ์ทเี่ ป็นมิตรกับสิง่ แวดล้อม และ 5. การสร้าง จิตส�ำนึกในการลดขยะทะเล ด้วยการเริม่ ลดปริมาณขยะ ทะเลโดยเฉพาะขยะพลาสติกที่มีผลกระทบต่อระบบ นิเวศทางทะเล นับว่าเป็นครั้งแรก ที่ปัญหาขยะทะเลได้ รั บ ความสนใจในระดั บ นโยบาย โดยรั ฐ บาลปั จ จุ บั น ได้ให้ความส�ำคัญและบรรจุแผนงาน/โครงการจัดการขยะ ทะเลไว้ในแผนแม่บทการจัดการขยะมูลฝอยของประเทศ ปี พ.ศ.2560 – 2564 รวมทั้ง ภายใต้พระราชบัญญัติส่ง เสริมการบริหารจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง พ.ศ.2558 พลเอกสุรศักดิ์ กาญจนรัตน์ รัฐมนตรี (ทส.) ได้ให้นโยบายและวางแนวทาง ตลอดจนติดตาม การท�ำงานในการแก้ปัญหาขยะทางทะเลมาโดยตลอด และนับได้วา่ ประสบความส�ำเร็จมาระดับหนึง่ เพราะเกิด ความร่วมมือจากหลายฝ่าย โดยเฉพาะจากหน่วยงานใน พื้ นที่ ช ายฝั ่ งทะเล 23 จั งหวั ด มาช่ ว ยกั น แก้ ป ั ญ หา ทั้งการแก้ปัญหาตั้งแต่ต้นทาง จนถึงปลายทาง ทั้งขยะ บนบกและขยะทะเล ทั้งขยะธรรมดาและขยะที่เป็น สารพิษ ที่ได้ด�ำเนินการกันมาอย่างจริงจังตลอด การบริหารจัดการ “ขยะทะเล” จึงด�ำเนิน แบบเดิม ๆ ต่อไปไม่ได้อีกแล้ว ไม่ควรเป็นเพียงภาระ หน้าทีข่ องกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม (ทส.) และในกระทรวง ทส. ก็ไม่ใช่เป็นเพียงหน้าที่ของ กรมทรั พ ยากรทางทะเลและชายฝั ่ ง (ทช.) เพี ย ง หน่ ว ยงานเดี ย วเท่ า นั้ น หากต้ อ งเป็ น ความร่ ว มมื อ จากทุ ก ฝ่ า ยทั้ ง จั ง หวั ด อ�ำเภอ องค์ ก รปกครองส่ ว น ท้ อ งถิ่ น ชุ ม ชนและประชาชน ตลอดจนทุ ก กรมใน กระทรวง ทส. ช่วยกันแก้ปัญหาอย่างจริงจังร่วมกัน อย่ า งไรก็ ต าม หากมองจากขนาดของ ปัญหาขยะทะเลที่มากถึง 60,000 ตัน/ปี หรือ ปริมาณ ขยะพลาสติกประมาณ 750 ล้านชิ้น/ปี การจะทิ้งภาระ การจัดการขยะทะเลให้หน่วยงานภาครัฐรับผิดชอบเพียง ล�ำพังน่าจะเกิดความส�ำเร็จหรือไปสู่เป้าหมายการไม่ติด อันดับโลกเรื่องปริมาณขยะพลาสติกในทะเลได้ในเร็ววัน หากทุกภาคส่วน โดยเฉพาะคนไทยทุกคนไม่ร่วมรับผิด ชอบลดปริ ม าณขยะ โดยเฉพาะการใช้ ถุ ง พลาสติ ก (ซึ่งการส�ำรวจพบว่าคนไทยใช้ถุงพลาสติก ประมาณ 15 ใบ/คน/วัน) ขณะนี้ จึงมีการเรียกร้องจากกลุม่ นักวิชาการ และนักอนุรักษ์ซึ่งกระตุ้นให้ภาครัฐพิจารณาว่านอกจาก การรณรงค์ให้เกิดจิตส�ำนึก สมัครใจลดขยะพลาสติกแล้ว ถึงเวลาหรือยังที่ควรจะมีมาตรการด้านกฎหมายเพื่อลด ปริมาณขยะพลาสติกดังตัวอย่างของหลาย ๆ ประเทศ ทั้งในยุโรปและเอเชียเป็นมาตรการที่ได้ผลให้เห็นแล้ว
นางสาวณัฐพร ฮะวังจู