Kotoba Ichiban Nana

Page 1


About the cover See things in plain dimesion You’ll notice that its just mere illusion beside, behind, beneath and beyond thats where beauty and grandeosity lie. Cover Illustraion by Reymond Austria entitled “AMBIGUOUS’’



The Searcher Literary Folio 2014 KARAPATAN SA PAGLATHALA © 2014

Reserbado ang lahat ng karapatan sa produksyon, reproduksyon at distribusyon ng aklat pampanitikang ito mg The Searcher 2013-2014. Ang pag-aari ng mga akda ay nananatili sa mga indibidwal na kasama sa koleksyong ito. Kinakailangan ang permiso mula sa mga may-akda bago ito muling mailathala maliban kung ito’y gagamitin bilang sipi sa mga kritikal at pang-akademikong papel. Patnugot ng Isyu Reijandro Gonzales Pagsasala Irene Villasanta Joana Mae De Jesus Junizza Escalante April Crystel Abdon Teknikal Erick Michael Opeña Reymond Austria Eric Orio Grapiks Erick Michael Opeña Reymond Austria Eric Orio Janina Sanico Mario Niño Obog Jean Mariz Tolentino Jerome Trajeco



LETTER FROM THE EDITOR Masaklap. Malungkot. Hindi Patas. Mahirap maging iba. Mahirap umayon sa pinaniniwalaan ng marami na tama. Mahirap manlimos ng respeto. Mahirap manghingi ng pang-unawa. Mahirap tumunghay habang nakatitig ang mga matang mapanghusga. Hindi natin alam, ngunit marami ang nabubuhay sa ganitong mundo. Mundo na tayo ang gumawa, at mga tao na tayo din ang lumikha. Nagtatago sila sa katauhan na hindi sila masaya, nagsusumiksik sila sa pamumuhay na hindi nila gusto at pinipilit nilang makisama wag lamang silang makutya. Kaya’t sa muling paghahandog ng The Searcher ng ika-pitong kalipunan ng mga akda at likha, pinili naming lakbayin ang kanilang mundo. Hinayaan naming makipagniig ang bawat hinaing ng kanilang pagkatao sa aming pluma. Nagpatianod kami sa daloy ng kanilang kwento upang maihandog sa mambabasa ang mga istorya na hindi kalimitang naririnig. Mga daing na hindi karaniwang naririnig. Hayaan natin na mamulat ang ating sarili sa halaga ng bawat isa. Hayaan natin na makita hindi lamang ng mga mata ang kagandahan na kadalasan ay natatabunan ng panghuhusga. At sa pamamagitan ng Kotoba Ichiban Nana “3D”, umaasa kami na sa bawat pagbuklat ng pahina, sa bawat pag-ahon ng mga salita at sa bawat indayog ng mga obra ay matutunghayan at maiintindihan ng lahat kung bakit may mga taong iba. Kung bakit hindi sila akma sa idinidikta ng lipunan na tama. Kung bakit sa tingin mo wala silang halaga. At kung bakit sila man ay may karapatang huminga at maging masaya. Irene “Reine” VIllasanta Editor-in-Chief


FOREWORD Nasa final editing na ako ng English kong foreword kung saan gumamit ako ng mga salitang magpapadugo sana ng ilong niyo gaya ng: transgression, aesthetics at unparalleled. Tiyak sa mga salitang iyan e mapapakonsulta kayo kay Webster’s. Pero dahil mas gusto kong maengganyo kayong basahin ang foreword na ito at napansin ko rin na hindi yun ang tipo ng mga babasahin ng estudyante ay napagdesisyunan kong gawin na lamang tagalog ito. Ayoko rin kasing ma-‘nextpagezone’ ang mga pinaghihirapan ko. Nahihirapan ako kung paano ko isasalin sa salita ang mga ideyang kanina pa naglalaro sa isip ko. Kaya pansamantalang naligaw ang aking pag-iisip. Ngayon, balik na tayo sa realidad. Ako’y nag-iisa dito sa aming office, nakaharap sa monitor at sinusubukang pumuno ng isang pahina na bubuo ng foreword kong ito. Ito ang realidad. Masaklap. Magulo. Nakakarimarim. Pero ang hawak hawak mong napakagandapinaghirapan-pinag-isipang maigi-may-magagaling-na-staff-at-contributors na aklat at tinawag na “Kotoba Ichiban Nana” o ang ika-pitong edisyon ng Literary Folio ng The Searcher na pinamagatang ‘3D’ ay ang magpapabago sa ating pananaw ukol sa realidad ng buhay. Bakit nga ba 3D? Sabi nila, ‘what you see is what you get’. Marahil pudpod na pero hindi maitatangging totoo. Minsan kung anong nakita mo e feeling mo yun na yon. May maganda kang nakita tapos magugulat ka macho pala, may napanood kang teleserye na may kabit ang asawa o may umakyat sa jeep na ‘Badjao’ kaya bigla kang nagtulugtulugan. Ngunit hindi sapat na nakita mo lamang ito. Tiyak may mga husga ka na sa mga ito sa araw-araw niyong pagtatagpo ng landas. Hindi mo na ba gugustuhing alamin ang mga sagot sa tanong na ‘Kailan’ , ‘Paano’ at ‘Bakit’ ? Bago mo pa man din marinig ang kanilang mga kwento ay napuno mo na ang iyong notebook ng mga husga at paratang sa kanila. Kaya dito sa Kotoba Ichiban Nana 3D, hahayaan ka naming malaman ang tunay na kwento sa bawat sitwasyon ng buhay. Makikita mo ng mas malapit, masasaksihan mo ang mga anggulo ng mas malinaw, na noo’y mas malabo pa sa sabaw ng pusit. Nakapaloob sa aklat na ito ang mga piraso ng literatura at dibuho na magpapamulat sa iyo upang makita mo ang natatagong kagandahan ng magulo, masalimuot at malagim na realidad. Kaya ano pang hinihintay mo? Kasama mo kami sa panibagong lakbaying ito. Sa paglipat mo ng pahina mag-uumpisa ang pagpasok natin sa realidad, makikilala mo ang iba’t ibang tauhan, maririnig mo ang samu’t saring kwento ng buhay at matatagpuan mo ang nakatagong kagandahan sa likod ng mga ito. ReiJandro C. Gonzales Literary Editor


TABLE OF CONTENTS Letter from the Editor Foreword

6 7

1 POU Princess in a Cup of Coffee Prima Ballerina Anekdota 2 ON THE WAY HOME TA[y]O Kundi sa Dilim Serendipity Magdalena Ako, si Roosevelt, si Andoy at ang paglisan sa looban Daluyong Hindi namin gustong maging Iskwater! husto Ako, si Mayor, ang looban at ang paglisan ko rito Haiku 1

2

Bob O. The confessions of an Idiot Ang Pitong Pasahero ng Bus Inammorta Motives Anekdota 3 Cycles Thanatos to Eros Di.Ba.Le. Cara Y. Cruz

12 13 16 17 18 20 21 22 23 24 26 28 30 31 34

38 39 40 42 43 45 46 47 48 49


50 52 53 54 55 56 58 59 60 61 62

Tatlong alipin ng pag-ibig [SAD] ISMO Consequence THE CASANOVA Cycle of life Dalangin (a silent film) Anekdota 4 Kariktan sa Kamalayan Revenge LABU-LABO HAIKU 2

3

66 68 69 70 71 72 73 74 76 77 78 80 81 83 84 85 86 87 89 94 96 97 98

BESTFRIENDS You Are What You Are All I See Anekdota 1 Time Keeper Nicholas The Good Side of “Too Much” Paper Swans Me’lange Pic Ang Pangako ng Kahapon Masaya ba? Saglit Liham ng isang ina BIENTE-SINGKO Saan Napupunta ang mga Nakalimutang Alaala Sense-Less DEAD END Pirasong Kahoy LAST NA. Blind’s Vision Biyaheng Langit Pupoy



DYSTOPIA Someday it would end They’ll gonna pay You’ll gonna vanquish them And by your little swords This world will change Forever (R9)


POU TUNYING

May taeng matigas, may taeng malambot Pag marami kang nakain, tae mo’y pururot May taeng dilaw, may taeng green May taeng nakakasulasok sa paningin May taeng may green peas, may taeng may mais May taeng nakakaiyak, may taeng nakakapawis Mabuti pa ang tae, hindi magulo Kabaliktaran naman nito ang tao Tumatae ang bakla, tumatae ang tibo Tumatae ang negro, pati mga kano Tumatae ang muslim, pati mga kristyano Ngunit ‘di mo alam kung kaninong tae ang kanino Hindi mababakas sa tae ang ‘yong lahi Wala rin itong kinikilalang pari Pagka’t tae’y walang relihiyon At maging sekswal na oryentasyon Nais kong kaguluhan ay wakasan Kaya isang tanong ang aking iiwan Mga tae naman nati’y walang pinagkaiba, Bakit hindi nalang lahat ng tumatae’ymagkaisa?

12


Princess in a Cup of Coffee LAARNI M. VILLASANTA

I am a young princess from a far away land called ‘Etheria’ and our kingdom’s name is “NoCoff” (short for No Coffee, ain’t funny huh?), it is called so because I don’t drink coffee and I hate its smell; and because the King loves his princess so much he banned coffee in our realm and used to name it as that. Is it too O.A? My name is Megan, I have a white porcelain skin, soft long blonde hair, goldenbrown eye pigment, a sharp and fine nose, thin lips and a well shaped body. I am always on my white or blue dress on ordinary days and a pink one if it there’s a special occasion. Our Kingdom is as big as Russia so expect that we have a very big castle – I don’t need to mention its size, just triple the size of United State’s White House. I have my own room that two families can almost dwell in, own garden, own car and everything that a Lady could wish for. I can have everything I wanted to have and do what I wanted to do. “Today is your big day.” That was the soft voice of the Queen, she walked nearer unto me and looked at me with her sparkling eyes as she continued, “You are getting in into your big responsibility and we want you to be happy.”, she smiled. I don’t care about the word responsibility but still, I shrugged. I don’t want to be bewildered with that. I am just excited with the word ‘happy’ but still, I threw her back a smile and answered, “I’ll be happy, because you and father are here.” *** It is the day, the time that I’ll be a lady and I will officially be a princess. It is in our practice that only when you reach 18 years of age is the time that you’ll be crowned as a prince or princess. My room was filled with flowers ranging from different colors and sizes, colourful butterflies were also flying around, and the scent of perfume combined with the ‘something perfumed’ sprayed in my room sneaked into my nose, and since it is a special day, I am wearing a pink gown. Elegant but cozy to wear, its length reaches the ground which hides my feet and the sleeves run through my arms. The neckline was full of glittering beads and the middle part was embroidered by small patterns of flowers. It fitted me perfectly so it reveals the hourglass shape of my body. I took a glance from my window down there, I saw a lot of renowned families as well as royalties from different Kingdoms present to my big day.

13


“…and now, ladies and gentlemen, let us all give heed to Princess Megan.”

People are now clapping their hands to welcome me as I walked through in the red velvet carpet. Musicians started playing their fiddles and violins and altogether everything sets a royal ambiance. The whole attention was mine-how splendid! Everyone was scrutinizing me, I can hear murmurs, some where good criticisms about how I look while others were just full of insecurities. But I don’t mind them; I want my day to be perfect. The excitement and amusement became heavier when the King put the crown in my head. I can see different stones attached to the crown, it was made of pure gold and there are diamonds hanging on it, it sparks and glimmers when light strikes it. The King and the Queen embraced me and I kissed them as the tears of joy fell down. Wearing a smile in my face, I faced the people and waved a hand on them when the sovereign declared me as a true princess. Let’s just skip how the party went on, just think of how real royal princesses celebrate their debut. All of my favourite foods were there as well as my dreamt five towering layers of cake glistening because of diamonds appended to this. Shoes, accessories, dresses and so many usual things were the gifts I received, but there were still 2 boxes that were not yet open, they were big as a cabinet and of course I can’t open them alone so I asked my 3 maids to open the boxes for me. I was sitting on my chair when… “Hey! Megan!? Are you listening?” it’s a high toned and pitchy voice that completely irritated me. My eyes open wide and I am puzzled on what was happening. I opened my mouth but closed it again, afraid that flies will come in. “Did you say something?” “Where on earth your mind is!?”, now things were clearer, that was my stepmom talking to me I was daydreaming again. She’s wearing a floral dress patched by different pieces of clothes. “I said stand up and make a cup of coffee for you and your sister, I’ve already cooked some rice, that will be your dinner.” Her voice was now lowered by one note. I wanted to correct her when she said “dinner”, it is actually our breakfast, lunch and dinner altogether. I hate coffee! It is our viand aside from salt and soy sauce for so many years, I became a nervous person and I cannot almost sleep because of that coffee. But I should still be thankful because at least we can survive each day because of that cup of coffee which comes from my father’s (whose name was King) income by being a scavenger in ‘smokey mountain’, his everlasting kingdom. *** After having our dinner, I went to our room. Our room which only I and my sister can enter and changed my clothes. I’m taking care of my pink knee levelled dress that has a flower embroidery on its middle, it is so important to me because my mom made it for me before she died, it’s my birthday that’s why I wore that. Don’t imagine that I have

14


a perfect body shape-oh how I wish!! The truth is I am like a bamboo tree that if a strong wind blew at me I might flew. You may call me frantic, insane or ambitious, but this little imagination helps me reach those stars even if for a minute only, it’s my scapegoat for this acrimonious life. We all have our own dreams but not all can get theirs’ that’s why they are just contented on dreaming and dreaming it forever.

Yes I am a princess forever sitting and sipping in a cup of coffee.

15


Prima Ballerina ERIC ORIO

16


Anekdota 2 Aries Doban

Isa kang regular na estudyante sa unibersidad malapit sa inyong bayan. Masusi kang nag-aaral at ‘di kalauna’y nakatuklas ng mga panibagong kaalamang ni minsa’y hindi dumampi sa iyong kamalayan. Ngayong gabi, pagod ka na namang humilata sa iyong kama kasabay ang kaunting ngiti sa iyong labi at luha sa iyong mga mata. Nababagabag ang iyong kalooban ngunit may kaunti sa’yong kaluluwa ang nagsasabing mapanatag ka. “JC! Ano ba’ng pinaggagagawa mo sa buhay mo?! Bakit hindi ka nagpapapasok?! Walang patutunguhan ‘yang pagsama-sama mo sa kaibigan mo! Sinasayang mo ang utak mo!” Naalala mo bigla ang pagalit sa iyo ng iyong girlfriend kagabi. “Pumasok ka bukas. Mag-uusap tayo,” dugtong pa niya.

Kinaumagahan. . .

San ka na JC? Male-late ka na naman sa klase - Iyan ang text sa’yo ng girlfriend mo. Agad ka namang nagmadali sa paliligo’t pagbibihis. Hindi mo na nga rin naalalang hindi ka pa nga pala nakakapag-almusal.

San ka na JC? - Text naman sa’yo ng iyong kaibigan.

Agad mong hinablot ang iyong bag at kumaripas na ng takbo papalabas ng bahay sabay sakay ng jeep. Isa kang regular na estudyante sa unibersidad malapit sa inyong bayan. Masusi kang nag-aaral at ‘di kalauna’y nakatuklas ng mga panibagong kaalamang ni minsa’y hindi dumampi sa iyong kamalayan. Hindi ka naman talaga emosyonal na tao. Mas lalong hindi ka black sheep at pabayang estudyante na animo’y wala nang patutunguhan sa buhay. Namuo lang talaga sa iyong ideolohiya ang ganito matapos ang mga natuklasang bagay na hindi alam ng karamihan. Nabago ang paniniwala mo. Naantig sa mga kwentong hindi pangtelenobela sapagkat sadya at tunay na nagaganap. Nabalot ka ng simpatya para sa kapwa mo at pagnanais na makatulong at makiambag sa pagbabago. Ilang kilometro pa ang layo sa iyong sintang paaralan, bumaba ka na agad sa may kanto at sumama sa grupo ng iba’t ibang tao na nagkukumpol ngayon sa lansangan. Gumuhit na naman ang kaunting ngiti sa iyong mga labi at sumilip ang luha sa iyong mga mata. Nababagabag ang iyong kalooban ngunit may kaunti sa’yong kaluluwa ang nagsasabing mapanatag ka. Nilapitan ka ng iyong kaibigan maya-maya pa at inabutan ng plakard. Sa mga tinig na nagkakaisa ngayon, nakisali na rin ang sa’yo sa pagsigaw para sa tunay na karapatan ng masa.

17


ON THE WAY HOME JOANA MAE DE JESUS

Mahigit isang oras na akong naghihintay dito sa tapat ng aming sintang paaralan ngunit hindi pa rin ako nakakasakay. Mag-aalas nuebe na nang gabi. Ganito ako tuwing araw ng martes, laging gabi na nakakauwi dahil walang masakyan. Nagpapasalamat na din ako sa aming prof at hindi talaga tinatapos ang oras namin at alas otso pa lang ay pinapauwi na kami, para daw hindi masyadong gabihin ang mga malalayo pa ang uuwian. Sa kamalasan kong taglay, bigla pang umulan. At wala akong dalang payong. Ganito naman palagi, kapag may dala kang payong hindi uulan pero subukang mong hindi magdala at tiyak na uulan. Wala akong nagawa kung hindi ang sumilong sa sirasirang waiting shed. Hindi naman ako natatakot dahil may kasabayan naman akong naghihintay ng jeep. At sa wakas may natatanaw na akong paparating na jeep. Sana naman tigilan ako nito. Nilalamig na din ako eh. Huminto ang jeep sa aking tapat. Halos puno na ito pero nakipagsiksikan na lamang ako. Wala akong balak umuwi ng hating-gabi. Halos nasa isang oras din ang byahe ko pauwi kung hindi trapik pero siguro naman alang trapik ngayon dahil gabi na. Sa may likod ako ng driver nakapwesto dahil dun na lamang may bakanteng upuan. May mga kasakay din akong kapwa ko Iskolar ng bayan kabilang na ang magbfgf na ito na kulang na lang ay maghalikan. Nakaakbay ang lalaki sa bewang ng babae at panay bulungan ng bulungan. Nakakairitang tignan dahil alam naman nilang pampubliko itong sasakyan. Akala nila ay sakop nila ang mundo. Natanaw ko ang isang matandang babae sa may gilid ng daan at pumapara. Hindi na siguro ito titigilan ng jeep na aking sinasakyan dahil puno na ito. Ngunit nagkamali ako, tumigil parin ito at sinabing sa kanan daw ay maluwag pa kahit hindi naman. Sumakay parin ang matandang babae ngunit wala siyang mauupuan. Napangiti ako bigla ng tumayo ang kapwa ko Iskolar ng bayan at nag-alok ng upuan sa matanda. Siya ay sumabit na lamang sa may labas ng jeep at sinabing “Upo na ho kayo. Malapit na din naman ho akong bumaba.� Ang lalaking nag-alok ng kanyang upuan ay walang iba kung hindi ang lalake kanina na sinasabi kong wagas kung mag-pda. May angkin din naman pala siyang kagandahan ng loob.Maya-maya lamang ay bumaba na sila ng jeep kasama ang kanyang gf. Napansin ko din ang isang lalake sa aking tapat na may hawak na mga babasahin. Nakapukaw ng aking atensyon ang mga salitang “Helen of Troy�, narinig ko na ito noon sa isa kong kaklase kung saan si Helen ay daw ay isang napakagandang babae na pinag-aagawan ng dalawang makapangyarihang bansa, ang Troy at Greece. At dahil sa kanyang kagandahan, nagkaroon ng digmaan ang dalawang bansa na ito

18


na kilala bilang Trojan War. At dahil sa kanyang kagandahan, dumanak ang dugo. Sa kasalukuyan, maaring nangyayari pa rin ito, madalas nga siguro. Sa mga mag-asawa na nagkaroon ng kabit dahil naaakit sila sa kagandahan ng iba. At hindi naman din lingid sa atin ang mga balitang may nagpapakamatay dahil mga ganitong pangyayari. Kaya maari kong ipalagay na ang kagandahang pisikal ay nakakamatay. Dahil sa pag-iisip ko tungkol kay Helen hindi ko namalayan na kakaunti na lamang pala kami sa jeep. Biglang huminto ang jeep sa tapat ng isang palengke, maghihintay na naman ako ng matagal dahil tiyak maghihintay pa ng pasahero ang driver na ito. Magpapatugtog sana ako ng sa aking cellphone ngunit biglang umiyak ang batang nasa gilid ng kalsada habang pinipigilan ng isa pang bata na mas matanda sa kanya. Humahabol ito sa isang babae na sa aking palagay ay kanyang ina. Nakapustura ang babae at bigla itong sumakay sa jeep na aking sinasakyan. Nakaspaghetti siyang damit, nakasahort ng napakaikli, makapal ang lipstick at may suot na malalaking hikaw. Sa itsura nito hindi mo mapagkakaila na isa itong GRO. Naisip ko kung bakit kailangan niyang pumasok sa ganioong uri ng hanapbuhay samantalang may mga anak siya. Hindi ba at nakakahiya ang ganoong uri ng hanapbuhay lalo na kung malalaman ito ng iyong mga anak? Biglang nagring ang kanyang cellphone at mabilis niya itong sinagot. Pagalit niyang sinabi “ou na nga, gagawin na. Papunta na ako dyan. Siguraduhin mo lang na malaki ang aking kikitain diyan. Gusto kong mabili ng paborito niyang manika ang aking anak sa kanyang kaarawaan.” Doon ko nalaman ang kanyang dahilan, para sa kanyang mga anak. Siguro kung hindi ko narinig ang kanyang sinabi, marahil masama ang tingin ko sa kanya. Isang pokpok. Ngunit ngayon naintindihan ko na siya. Isa siyang ina na nagmamahal ng lubos sa kanyang anak. Sa pangit niyang trabaho nagtatago ang kagandahan ng kanyang hangarin para sa kanyang mga anak. Tinignan ko ang aking relo at mag-aalas dyis na pala. Malapit na din akong bumaba. Pagkalampas lamang ng tulay ay ang simbahan at katabi na nito ang aming bahay. Ngunit bago dumationg ng tulay, sumakay ang isang babae na maganda, may kulay ang buhok. Nang tamaan ng ilaw ang kanyang mata, napansin kong may suot siyang contact lens. Maputi siya at bumagay sa kanya ang kulay dilaw niyang damit. Mamamangha n asana ako sa kanya kaya lamang ay bigla siyang nagsalita ng “Makikiabot nga ng bayad.”- boses lalake siya. At saka ko siya pinagmasdan ng mabuti. Ou nga lalake siya. At dahil na marahil sa mga retoke kaya nagmukha siyang babae. Taglay niya ang huwad na kagandahan. Kagandahang maaring maloko ang sino man. Kagandahang nakakabulag. Pagkalampas lamang ng tulay ay pumara na agad ako. Sa mahigit isang oras kong pagbyahe mula sa aming paaralan, nakasaksi ako ng iba’t-ibang kagandahan. Kagandahang hindi mo agad mapapansin hangang hindi mo nakikilala ang isang tao, kagandahan ng puso, kagandahang maaaring magpahamak at mayroon ding kagandahan na peke lamang. At nang gabing iyon, tumatak sa aking isipan na ang bawat isa ay may angking kagandahan, gandang maaring nakaaubli sa iyong pagkatao. At sana sa muli kong pagsakay ng jeep ay makakilala pa ako ng mas madaming karakter ng iba’tibang tao.

19


TA[y]O REINNE VILLASANTA

Tao Tao Tao Paano ka nga ba nalikha? Hindi ba’t ang sabi’y Abo ka na galing sa lupa? Ngunit bakit konting putik Ay di mo mapalapat sa iyong mukha? At ang lagi mong sambit Angat ka sa lahat ng likha? Tao Tao Tao Bakit may nagmamataas pa? Tumatawa ka At patuloy na nanghuhusga E ano naman kung kumekembot siya? Gustong maging macho Kahit na maganda? Hindi mo alam ang pinagdaanan niya Tao Tao Tao Lahat gustong maging masaya Bakit ‘di na lamang Magtulungan para sa Kanya? Sa tatlong nabanggit Wala namang naiiba Respeto kaibigan, Yun lamang ay sapat na.

20


Kundi sa Dilim

KAYE MARI E. MARANAN

San nga ba… Naro’n ang suklam at galit At pag-unawang walang maliw Nitong pusong nanininindim? San nga ba… Walang masisilayang anino At nanlilisik na matang nakatitig Na sayo’y pumapatay paunti- unti? San nga ba… Umiyak ma’y walang manghuhusga Puso ang umiintinding pilit Sa masaklap na kwento nitong aba? San nga ba… Maaaring isigaw ang ibinubulong Iyong tinig ang syang maghahari At walang sinumang makakatutol? San nga ba… Humuhugot ng pag-asa Itong nilalang na panay ang taghoy Gayong wala namang nakikinig? San nga ba… Nagiging mabuti ang sabi’y masama? San nga ba? Kundi sa dilim.

21


Serendipity JERLYN COMENDADOR

I have found flowers in stony places Heard the most harmonious in ugly voices Seen the jewel in the mountain’s darkest Even the brightest stars showed up in times dimmest So why not hope?

22


Magdalena* JANINA SANICO


Ako, si Roosevelt, si Andoy at ang ReiJanGon

“Hindi pwede. Ayokong sumama. Nag-iipon ako para pang-aral ko sa college. Gusto ko ng maiahon ang pamilya ko at lisanin ‘tung looban” lagi na lang ganito ang sagot ng pinsan kong si Andoy pag nagkakayayaang mag-inuman. Siguro oo, masasabi ngang KJ siya pero naiintindihan ko siya. Sino ba namang ayaw lumayas dito sa iskwater area na to. Magulo. Mabaho. At nangungupahan lang ‘daw’ kami sa lupaing ito. Hindi na ata sisilay ang pag-asa dito. Pero si Andoy ang pinaka-determinadong makaraos at makaalis sa looban. *** Alas-kwatro imedya na. Kailangan ko ng gumising. Nakikitira lang ako kila Andoy, dagdag palamon pa ako dito kaya tumutulong na lang ako sa kanila. Pipila na ko sa poso para makapag-igib ng tubig na gagamitin dito sa bahay. Nagtataka ka siguro kung bakit sobrang aga, kasi iisa lang ang igiban na iyon kaya hindi pa sumisilay ang araw e mahaba na ang pila. Bago ako lumabas e tinignan ko muna ang mga nakababatang kapatid ni Andoy kung natutulog pa. Nagsasalita na naman habang tulog si Utoy, ang pang-anim at bunso sa kanilang magkakapatid , tiyak na nangangarap na naman. Naririnig ko siyang binabanggit ang mga salitang “fried chicken.. premprays..” Ha-ha. Nakakatuwa ang batang ito, hindi ko naman siya masisisi dahil ni amoy ng fried chicken e hindi naliligaw dito. Pag labas ko sa bahay ay nakita ko si Andoy na bitbit ang ibebenta niyang diyaryo. Kakaiba talaga ang taong to. “Hoy una na ako para paggising ng mga kapatid ko ay may madatnan manlang na pandesal” sabay isang malaking ngiti kung saan mo makikita ang pag-asang nawala na sa looban. Tumango na lamang ako at tumungo na rin dala ang mga timba na iigiban ko. Magdadalwang buwan na ako dito sa looban kaya unti-unti na rin akong nasasanay sa hirap ng kanilang buhay. Kung itatanong niyo kung saan ako nagmula at paano ako nakarating dito, ibang kwento na yon. Tsaka ko na lamang yon ikekwento. Tamang-tama lang pala ang dating ko, hindi pa mahaba ang pila at agad din akong naka-igib. Habang papauwi ako, naririnig ko na naman ang mag-asawang si Mang Jun at Aling Ebang. Araw-araw na silang nag-aaway mula nang mamatay ang kanilang anak na si JunJun sa sakit na dengue. Dahil sa walang kalinisan sa lugar na ito, maraming mga bata ang nagkakasakit at namamatay. Mula noon ay lagi nang nagsusugal at nagiinom si Mang Jun. “Put@%& in* ka! Umuwi ka na namang lasing hayop ka! Lumayas ka na demonyo ka!” Napangisi na lamang ako dahil hindi na ako nagugulat sa mga pangyayaring ganito dito sa looban. “Kuya aalis muna kami at mamamalimos kami sa mga jeep. Nanghingi kami ng mga lumang sobre kay Lolo Teban” sabi ni Utoy kay Andoy. “Hinde hinde pwede. Pano pag nadisgrasya pa kayo? Makaka-ipon ba kayo ng pang-ospital sa mga mahihingi niyo? Pumirmis na lamang kayo dito at magbasa nung mga lumang libro d’yan para

24


kanyang paglisan sa looban natututo kayo kahit hindi kayo nakakapag-aral” sagot ni Andoy sa kapatid na ngayon e nakasimangot. “Aalis muna kami at may raket pa kame. Huwag niyong paalisin sa bahay si Roosevelt at baka makakagat pa yan. Wala tayong ipangtuturok” *** Alas-syete na kami ng gabi nakauwi mula sa pagtatrabaho sa kantin ni Manang Anita. Bitbit ang mga pabaon saming mga natirang ulam ay sinalubong kami ng tahol ni Roosevelt. “Oo Roosevelt wag kang mag-alala kasalo ka namin sa pagkain” sabi ko sa kanya na animo’y naiintindihan ako nung aso. Nakuha ni Andoy si Roosevelt nung tuta pa lamang ito, gewang-gewang na naglalakad ito dahil sa pagkakapilay. Kinupkop niya ito at naging parte na ng pamilya. Matulungin talaga si Andoy kaya tiyak na pag ito ay umasenso mas marami itong matutulungan. Biglang pumasok ang kanilang tatay, lasing na naman. Hindi gaya ni Mang Jun, tahimik lamang ang tatay nito kapag lasing at diretso tulog na lang. Si Andoy na ang ama at ina sa bahay na ito. Bago kami matulog ay hinulog ni Andoy ang ilang bahagi ng kanyang kinita sa kanyang alkansya at sunod na kinalog. “Marami-rami na rin siguro ito. Pangbayad manlang sa skul na papasukan ko kahit downpayment tapos mag-aapply akong S.A o sa mga fast-food” ngumiti siya at bakas sa kanyang mga mata ang pag-asa na makakaahon din sila sa hirap at makakaalis dito sa looban. Nagising kami sa ingay at gulo na nagaganap sa labas. “Andoy! Andoy! Gumising na kayo! Papaalisin na raw tayo sa looban!” Kahapon nga pala ang huling araw ng palugit sa amin. Ngayon ay tuluyan na kaming paalisin sa aming tinitirahan. “Tapos na ang araw na aming ibinigay sa inyo. Kailangan niyo ng umalis. Pasensya na trabaho lang. Sige na gibain na yan” sabi ng lalaking namumuno sa demolition team. “Maawa na po kayo. Wala pa kaming malilipatan. Aalis din naman kami dito e. Hayaan niyo munang maka-alwan kami sa buhay” nagsusumamong sagot ni Andoy. “Oo nga po. Maawa na kayo sa amin.” dagdag pa ng isa. “Pasensya na rin po. Wala tayong magagawa. Utos lang ni mayor. Sige team gibain na yan” sagot nung lider. “Hindi kami papayag! Mga kasama lalaban tayo!” sigaw ng pamilyar na boses. Boses ng tatay ni Andoy. Yun na ang huling pangungusap na narinig ko dahil sumunod na ang madugong away sa pagitan ng mga taga-looban at ng demolition team. Nang humupa na ang tensyon, maraming nakahiga sa sahig. Duguan. Kasama na rin don si Andoy. Hindi ko lubos akalaing dun matatapos ang pangarap ni Andoy. Lahat ng taga-looban ay nakipaglibing sa huling hantungan ni Andoy-- ang mag-asawang si Mang Jun at Aling Ebang, si Lolo Teban, si Manang Anita, ang mga kapatid ni Andoy at ang kanyang tatay na pinaka-nasaktan sa nangyari. Hindi man lang siya naging ama sa panganay na anak niyang ito na walang hinangad kundi ang maiahon sila sa hirap. Si Roosevelt lamang ang natira sa looban. Pinilit ko siyang isama ngunit nagtatatahol siya at umaasang babalik pa si Andoy. Hindi na siya babalik. Nilisan na nya ang looban.

25


DALUYONG LAARNI M. VILLASANTA

Maunlad, payapa, tahimik, mayaman sa lupang sakahan at mga palaisdaanganito ko nakita ang kanilang bayan. Gaya ng ibang lugar, may mga paaralan at ilang establisyamento. Bagamat malayo sa kanayunan at tunay na liblib ang bayan, at anim na oras man ang binuno upang maabot ang lupain ay sulit naman dahil sa kalikasan na buhay na buhay at kahalihalina, lalo na ng matanaw ang karagatang kumikinang at payapang nakahimlay. Ngunit ako’y nagtataka na sa isang baryo sa bayan ng mga Batangueno, nakita ko ang mga kataga na tila nagsasabing ‘Bawal pumasok dito’. Kailan pa nangyari na ang isang sitio ay pagmamay-ari ng isang pribado? Akala ko ba’y matagal na nating nakamit ang kalayaan? Subalit bakit ang mga sitio’y binabakuran ng mga dayuhan? Baranggay Look, Patongan at Kalayo- SYla daw ang nagmamay-ari ng mga lupaing ito na puno ng yaman. Ang mga Veratang na ito ba ay makatotohanan? Kung kayat nagpadala ng mga bantay na may mga pistol na sa balikat ay nakasampay? Kami’y mga panauhin ng mga tunay na nagmamay-ari ng lupain subalit di man lamang kami papasukin, bagkus ay si malaking bantay ang iniharap sa amin. Tila tunay nga na malakas ang kapangyarihan ng mga dayuhan kung kayat maging si General, Major at Mayor ay kaya nilang pikutin. Ano na lamang ang magiging kinabukasan ng mga kabataan at mamamayan na umaasa lamang sa karagatan? Kung sila’y paaalisin sa kanilang lupain, saan pa sila manunuluyan? Sila’y hanggang kalian nakagulapay? Marahil bukas ay wala ng malay, sila kaya ay sisikatan pa ng araw sa lupaing kanilang sinilangan? Ang lahat ng ito ay saksi ng karagatan, subalit wala itong ibang magagawa kundi ingatan ang kwento ng nakaraan – kwento na pilit hinaharangan. Ang ganda nito ang nagbibigay kasiyahan sa mga taga baryo, lalo na sa mga paslit na sa halip na nagsasaya at nag-aaral ay trabaho at alinlangan ang bitbit sa kamusmusan. Makahuli lamang sila ng mga lamang dagat ay sapat na upang ibsan ang kahirapan. Kasabay ng bawat paghampas ng alon sa batuhan ay ang kalupitan at ang kanilang pakikipaglaban. Samantala, ang bawat paghaplos nito sa dalampasigan ang nagpapadama ng katahimikan at kapayapaan kahit sa sandaling panahon lamang. Hanggat dumadaloy ang tubig ay patuloy din ang pag-agos ng pangangamkam at pakikipaglaban.Maaari silang sumuong na lamang sa kalaliman ng dagat upang

26


makatakas at wakasan na ang lahat ng ito subalit, ang karagatan na lamang ang kanilang pag-asa, ang natatangi nilang lakas. Ang karagatan man ay may damdamin din, ngunit wala itong ibang magawa kundi ganda ang ipakita sa kabila ng karahasan, patuloy na aliwin ang mga mamamayan ng bayang magiliw na perlas ng Silanganan.

27


Hindi namin gustong Sa tabi ng riles… Ako si Jose, edad kwarenta, tagahela ng trole Tubong Masbate, anak ng magbobote Date nangarap akong makapunta dine sa Maynela Nangarap magkatrabaho at makatolong sa pamelya Di sinasadyang makabontes ng menor de edad, Nagka-anak, walang materhan at deto napadpad. Sa ilalim ng tulay… Ako si Maria, katorse, ulila, malaki bahay namin dati Nasunugan kami at namatay ang aking dadi at mami Dito ako napadpad matapos tumakas sa ampunan At dito ako matatagpuan ‘pag gustong parausan Gusto kong makaipon ng malaking pera balang araw Nang mabawi ang aming bahay na kanilang inagaw Sa tabi ng estero… Aku si Anduy, trenta, apat ang anak at may asawa Isa kami sa mga pinalayas sa sinasakang hasyinda Tuwing umaapaw ang tubig, hindi kami lumilikas Sa halip ay nag-iiskrap para may pambiling bigas Kami’y umaasa na balang araw kami ay pababalikin Sa lupang dati’y amin ngunit pilit inangkin! Sa Relocation Site A… Aku si Narsing, kwarintay dus, kapatid ni Anduy Matapus sa hasyinda kami’y pilit na itinabuy Kami ay tumira ng aking pamilya sa ilalim ng tulay Ang tulay ay nilinis at kami’y inilipat ng bahay Dinala sa isang sabdibisyun na tila may kalayuan Wala kaming trabaho rito, ni tubig walang pagkunan

28


maging Iskwater! MIKE CLESTER S. PEREZ

Sa Relocation Site B… Ako si Gemma, trenta, kapated ni jose, byuda Mamaya’y aalis na kami reto at lilipat sa riles Doon sa riles may raket, doon ako’y naglalabada Kahit magulo, ang pangangailan doo’y mabiles Akala namin kami’y nabigyan na ng pag-asa. Yun pala, ang pagpunta rito, ang hatid ay dusa! *Iisa ang nais nina Jose, Maria, Andoy, Narsing at Gemma Ito ay ang maayos na tirahan, trabaho at pag-asa Pag-asa na balang araw, hindi na sila tatawaging iskwater.

29


husto

JANINA SANICO

30


Ako, si Mayor, ang looban at ang paglisan ko rito ReiJanGon

Isang nakaririnding tunog ang bumalabog na naman sa looban. Nandito na naman sila. Hindi pa pala sapat ang buhay na ibinuwis ng pinsan kong si Andong. Palalayasin na talaga kami dito sa looban. At hindi kami papayag. *** Dalawang araw na ang nakalilipas simula ng mailibing si Andong. Simula ng lisanin niya ang looban. Pero ang ipinagmamalaki kong natutunan ko dito sa looban ay anuma’t anumang mangyari, tuloy ang buhay. Ngunit bakas pa rin sa mata ni Utoy at ng mga kapatid nito ang lungkot at pangungulila. Kung may isang bagay man ang nangyaring mabuti matapos ang pagkamatay ni Andong, yun ay ang pagbabago ng kanilang ama. “Utoy, anak. Diyan lamang kayo ni Roosevelt sa bahay at mangangalakal lang kami ng basura ng mga kapatid mo ha.” Dalawang buwan na kong nakikitira dito sa pamilya nila Andong. Simula ng mamatay ang nanay ko ay dito na ko nakitira. Sila na lang kasi ang natitira kong malapit na kamag-anak. Teka meron pa pala, pero kahit kailan ay hindi niya ako itinuring na kadugo. Isang beses pa lang kami nagkita pero gayunpaman hinding hindi ko sya makakalimutan. Ang dinaranas naming hirap dito sa looban ay kabaligtaran ng nalalasap niyang ginhawa sa kanyang mansion. *** Isang linggo bago mamatay si nanay, isinama niya ako at pumunta kami sa isang malaking bahay. Pinakilala niya ako sa sa tatay ko raw pero parang hindi interesado ang tatay ko. Pinaalis muna ako ng nanay ko para raw makapag-usap sila. Naririnig ko silang nagtatalo at tinatakot ni nanay si tatay na kung hindi raw nito ako susuportahan e ipagkakalat niya na may anak siya sa labas. Umalis kami ng malaking bahay nang umiiyak si nanay at may bitbit na pera. Walong taon ako nung namatay si nanay. Nasa loob kami ng aming bahay ng may tatlong kalalakihan ang pumasok.

“Anong kailangan niyo sa amin?” nanginginig na tinanong ng aking ina

31


Walang sumagot sa kanila at bigla na lang nilang tinutukan sa ulo ang nanay ko. Maawa po kayo. Wag po.” *bang* Napintahan ng dugo ang pader ng aming bahay. Tulala lamang ako dahil sa bilis ng mga pangyayari.

“Etong bata?” tanong ng isang lalaki sa mga kasama niya.

“Wag daw yan galawin sabi ni mayor.” Umalis agad sila at iniwan akong nag-iisa, umiiyak. Hanggang ngayon ay sariwa pa rin sa aking ala-ala ang nangyari. Animo’y isang bangungot mula sa nakaraan, bitbit sa kasalukuyan at tiyak dala-dala ko hanggang sa hinaharap. Hindi ko ito malilimutan dahil mismong ama ko ang nag-utos para ipapatay ang nanay ko. *** Alas kwatro ng hapon. Namamahinga ako dahil kakatapos ko lamang mag-igib ng tubig para sa bahay at sa mga kapitbahay kapalit ang kaunting barya. Isang tahol ng aso ang gumising sa unti-unti kong natutulog na diwa. Si Roosevelt yon. Kinabahan ako. Tiyak may ibigsabihin ang tahol niyang ito. Pag labas ko ng bahay, tama ako. Isang nakaririnding tunog ang bumalabog na naman sa looban. Nandito na naman sila. Hindi pa pala sapat ang buhay na ibinuwis ng pinsan kong si Andong. Palalayasin na talaga kami dito sa looban. At hindi kami papayag. *** “Tapos na ang pagmamakaawa. Nandito kami para tuluyan na kayong palayasin sa lupa ni mayor. Huwag niyo ng hintaying may buhay na naman ang mawala. Sige na! magsilayas na kayo.” May ilang unti-unti ng umaalis dahil na rin sa takot sa maaari na namang mangyari. May ilan namang handa pa ring mag-alay ng buhay para sa looban. At isa ako sa mga yon. “Hindi! Walang aalis! Diba mga kasama?!” sigaw ng isang pamilyar na boses. Boses ni Mang Jun. At ang mga galit na taga-looban ay nagsigawan.

Isang itim na sasakyan ang pumarada sa may likod ng demolition team.

“Nandito na si mayor. Sumama na siya para siguradong mapalayas na kayo.” nagmamayabang na sinambit ng lider ng demolition team. “Tandaan niyo lupa niya ito! Dapat nga kayong magpasalamat dahil binigyan pa kayo ng palugit!” Nakita ko siyang nakadungaw sa bintana ng kanyang sasakyan. Lalong nag-init ang dugo ko sa oras na iyon. “Hindi kami aalis dito! Kung may dapat umalis dito yon ay kayo at ang inyong demonyong mayor! Wala yang kwento! Mahirap man kami pero mas masahol pa yan samin!” sinigaw ko ng buong tapang. Nagngingit-ngit ako sa galit.

32

Tumango lamang si mayor sa kanyang tauhan.


*** Naging madugo na naman ang pag-aaway sa pagitan namin at ng kampo ni mayor. Bumaba si mayor ng kanyang sasakyan at papalapit. Naglalakad papalapit sa akin. Gaya ng inasahan, maraming katawan ang nakahandusay. Duguan. May ilang humihinga pa. Lumapit sa akin si mayor. Nagulantang siya sa pagkakita sa aking nakahandusay na katawan. Walang malay at hindi na humihinga. Kagaya ni Andong, nilisan ko na rin ang looban.

33


a as a a n g um k n g sin na . mi g ka siya u G wa na Hu alis us es Um J De ae M a an -Jo

H A I K U 34

hts ins t thoug ure beg The fut in my stagnan w To gro rst saw you. I fi n e h W e

-Reinn

Illustrated by: Jean Mariez Tolentino


k me le as eautiful, p o e p b When aning of e . m u the r yo embe I rem ntino Tole z e i r Ma -Jean

s, , rinces I’m insane p a m y a Ia . s n ople crow But pe ’ll see my ey Ha! Th -Aphe

ools or f cles f t s mira is ju Love elieve in ou y b Who am, with I e Lik

ne

-Rein

e re lik rds a ad, o w e thre my he Those aphors in t id e The m g to be sa n i Plead ino olent T z e i Mar -Jean 35



DEVIANCE Take that deem eyes away from me I owe you none You owe me one Seek through me Understand what you’re about to see (R9)


Bob O.

REYMARK M. PASCUAL

Hindi n’yo alam kung anong pinagdadaanan ko, Wala kayong karapatan para husgahan ako, Kung alam nyo lang ang nadarama ko, Walang makapupuno sa kakulangang nararanasan ko. Araw-araw buhat ko ang mundo, Pinipilit intindihin ang mga leksyong nakakasakit ng ulo. Wala raw akong matgawang matino, Walang kwenta ang tawag sa katulad ko. Isip ko ay blanko, Katauhan ko ay sira nang todo. Nanliliiit ang buo kong pag-katao, Sa tuwing lalaitin nyo ako. Pagtanggap ang kailangan ng mga katulad ko, Sa mundong ang tao ay puro matatalino. Hindi man ako nakakakuha ng uno, Marunong naman akong magpaka-totoo.#

38


The confessions of an Idiot MIKE CLESTER S. PEREZ

Other people may act stupid like him sometimes that, When they spat tons of funny boos in front of him, He said he doesn’t care. When they knocked him down and kicked him out, He said he doesn’t care. When they told the mob his secrets he once told them, He said he doesn’t care. When they bullied him in front of the other people, He said he doesn’t care. When they talk recklessly about his broken family, He said he still doesn’t care. Then I ask him this, “then when will you care about them?” When the time their jokes about me are true enough Then I will crack it to them personally When their body is strong enough by slewing me Then by that time I will invite them on one-on-one When my secrets have reached that farthest distance I’m sure that time I’m famous; I’ll thank them. When their sons are bullied in the after years, Then I will talk and confide to their sons When I knew about their wives having affairs Then I will invite them to a dinner in my house. And then he shared to me a secret. He said that one day in your life, When you realized all the things that you have done; Have overcome all the hardships; Have cast away all the fears; And have forgiven all those who treated you wrong. Then that will be time that an idiot like you Will have a premonition of who you will become And what will you become someday!

39


Ang Pitong Pasahero ng Bus ReiJanGon

Scene 25: Hostage Taking Ext: Edsa Int: Pampasaherong Bus (Ilalabas ni Wonka ang kanyang baril) Wonka: Itabi mo yan sa gilid! Hostage to! Papatayin ko kayong lahat! (babarilin sa ulo ang driver at ang anim pang natitirang pasahero ay takot na takot) Syd: Jusko po! Wag po! Maawa po kayo sa amin. (nagsusumamong sasabin) Shelbourne: Bakit ho nyo ba ginagawa ito sa amin? Wala po kaming kasalanan sa inyo. Maawa na po kayo. Wonka: Kayo wala! Pero ang Diyos malaki ang kasalanan sa akin! Walang saysay ang buhay ko. Zeus: Kung ang buhay mo ay miserable pwes wag mo kaming idamay! Pakawalan mo na kame! Wonka: Tumahimik ka diyan kung ayaw mong maunang mamatay! Anastasia: Pakawalan niyo na kami. Marami pa kong gustong marating sa buhay. Please po wag po! Wonka: Manahimik kayo! Damay damay na tayo sa walang kwentang buhay na ito! Wala na kong trabaho! Namatay ang nag-iisa kong anak dahil sa sakit! Iniwan na ko ng pu*a kong asawa at sumama na sa lalaki niya! Hayop sila! Sila ang dahilan kung bakit puno ng galit ang puso ko! Mga walangya sila! Janet: Naiintindihan namin kayo pero hindi kailangang humantong sa ganito. (umiiyak na) Freddie: Tutulungan ka naming basta pakawalan mo na kami. (sabay-sabay na magmamaka awa ang anim) Wonka: Magsitahimik kayo! (biglang magpapaputok ng baril) (darating na ang mga pulis at makikipagnegosyohan kay Wonka) Wonka: Wala akong kailangan! Wala na kong uuwian! Wala na kong pamilya! Diyan lamang kayo kung hindi papatayin ko lahat tung mga to! (dudungaw sa labas at pasigaw niyang sasabihin upang marinig ng mga pulis) (mag-iiyakan nasa sobrang takot ang mga pasahero) Wonka: Sige! Pagbibigyan ko kayo! Lima ang palalayain ko! Isa lang ang papatayin ko! (magtitinginan ang anim na biktima) Syd: Sige ako nalang. Pakawalan mo silang lima. Wala akong silbi.Tambayl ang ako at sakit ng ulo sa mga magulang ko. Wala akong trabaho at puro perwisyo lang ang dulot ko sa pamilya ko. Ako nalang ang patayin mo. Nirereklamo na ng mga magulang ko ang katamaran ko. Wala akong silbi.Daig ko pa ang inutil. Kaya sige ako nalang! Ako nalang ang patayin mo! Wonka: Wala na bang hahabol? (tututukan na si Syd) Shelbourne: Huwag sya! May pag-asa pa syang makabawi sa pamilya niya. Ako na ang magsasakripisyo. Tignan mo, 409lbs ako. Wala na kong pag-asang maging masaya. Puro kahihiyan lang ang inaabot ko. Lagi rin namang sumasagi sa isip ko ang magpakamatay nalang kaya ako nalang! Sawang sawa na ko sa pangungutya at pang-iinsulto sa akin! Sawa na kong mabuhay! Wonka: Nagpapakabayani si Taba! Sige magmakaawa ka pa pagbibigyan kita! Babarilin

40


na kita! Teka kulang ata ang isang bala sayo.Mga limang putok dedbol ka! Anastasia: Since buong buhay ko naman na naging inggitera ako, paninindigan ko na ang pagiging inggitera ko. Ako na ang patayin mo! Para magmuka man lang akong bayani! Ako na lang! Kinain na ng inggit at selos ang pagkatao ko. Sige barilin mo na ko! May magawa man lang akong tama sa buhay ko. Pakawalan mo silang lahat! Zeus: Wala akong pakialam sa mga testimyento niyo! Hindi ako magsusumamo para lang isakripisyo ang buhay ko! Patayin mo kahit sino samin! Kahit ako! Wala akong pakialam. Wala akong pinakikinggan.Sarili ko lang ang pinakikinggan ko! Sige bumaril ka kahit kanino tapos pakawalan mo na kami! Bakit ako magpapakumbaba para lang mailigtas ang ibang tao?! Freddie: Kung may dapat magsakripisyo, ako yon! Makasalanan ako at dapat na kong mamatay. Pedophile ako. Hindi ko maiwasan ang tawag ng laman. Hindi ko mapigilan! Patawarin sana ko ng Diyos sa mga kasalanan ko! Kaya patayin mo nalang ako! Ako nalang! Pakawalan mo nalang sila! Wonka: Wala pala tayong pinagkaiba e! Parehas lang tayong kriminal! Sabay susunugin ang kaluluwanatin sa impyerno! Janet: Kung kasalanan lang din naman ang pag-uusapan, ako ang dapat mamatay. Sakim ako. Kinurakot ko ang buwis na pinaghihirapan ng aking mga kababayan. Sariling kapakanan ko lang ang aking iniisip at nabulag ako ng pera kaya hindi ko nakikita ang mga naghihirap ng mga Pilipino. Handa na kong pagbayaran ang mga kasalanan ko. Sige barilin mo na ko. (mag-iisip kung kanino itututok ang baril) (Bang!) “Cut! Good take every one!” bulalas ng director ng pelikula. “Sige let’s take a break.” *** Hindi dito natatapos ang kwento. Ang tunay na kwento ay ikaw at ang realidad. Ang realidad ng mundong kasalanan. Harapin natin ang katotohanan. Lahat tayo ay makasalanan. Walang taong malinis. Lahat ay may bahid ng kasalanan simula’t sapul na kinagat ng ating mga unang magulang ang mansanas ngs erpyente. Pero gaya ng kwentong ito, hindi pa tapos ang lahat. Maaaring nakikita mo ang iyong sarili sa isa sa mga pasahero ng bus—ang mga kilalang tauhan na sumisimbolo sa ‘7 deadly sins’. May oras pa para magbago. Ang mga kasalanan ding ito ang magpapamulat sa atin upang makita ang mga pagkakamali at itama ang mga ito. Hindi pa huli ang lahat. May oras pa para gumawa ng tama. May oras pa para maiaalay ang sarili sa kapwa. Habang hindi pa tumatawag ang director ng susunod na take, kumilos ka.

41


Inammorata JANINA SANICO

42


Motives KAYE MARI E. MARANAN

Here’s my theory. Life is a process of exchange but you can’t take or give the same thing at the same time. And not what you always wanted is what you get. And not what you give is what you don’t want. And here’s another story to prove my assumption. Dare waste your time? I killed. I kill. I will kill. That was my past, my present and probably my future. The verb continuously haunts me or is it an adjective to describe myself? Either way could be right. I’m a serial killer; I kill—for a cause. The reason…I wish was not my motive. This job is tough. I’ve took lives of many people—innocent and guilty, rich and poor. I’m braving justice for the sake of money that has run my life or hers maybe. My caliber 45 has been my bestfriend and blood stains was nothing but usual to me. Anytime and to anyone I’m ready to kiss death. In our country, court procedure was a nightmare so why not just send them straight to hell? Less hassle perhaps. I was prejudiced and stereotyped as deviant-- a society’s hitch. But to be honest with you, I kill because I had no choice. As part of my job, I got sleepless nights. That’s the start of the exchange process. Sometimes, I have to knock myself down so I could escape the world. But when even a strong blow couldn’t bring me down, I always find myself falling into my knees crying and murmuring words of prayers for the blameless souls that has become victims of my desperation. Then, I’ll plead that as I ended one life let it be an extension of another—hers of course. Being a serial killer is not a stable career. You kill one night then not on the other. You’re paid depending on how prominent the victim is or how much the mastermind could give. You can’t demand yet the price ranges. Tonight I must be lucky, the customer paid me well and the amount can suffice two medication days. Money is being swapped with tablets and bitter syrup. After I receive the fee, I rushed to the hospital where my daughter had been confined for two weeks. Leukemia had made her ill for two years now and her doctor said that this was her last six months. She’s the only person I have now and I’m afraid of losing her, more than anything else. I’m a single father and an orphan at the same time; her mother had left us just when my parents departed. The umbilical cord was the last thing that ever connected them. As her body weakens, her smile faded until it’s gone. I want it back, that must be my reason. And being an assassin is my only means of seeing it again. She tries to grin yet the pain keeps her from doing so. Seeing her jolly face everyday for the past twelve years helped me made it day after day without any maternal help. As long as I have her at my side, everything would be nuts I must say. I remember her asking, ‘Papa, how can you make it through?’

I want to extend the life of my Gina. If I could only give my life to her, I will, but

43


that’s impossible. She doesn’t deserve the pain, she’s so young. My desperation led me to ending somebody else’s life to lengthen hers. This is the switching process I longed for. I know it’s wrong and she’ll be mad if she knew but that can explain how much I love her. Through the months, I work double. When there’s no available person to kill then I have to steal. I have to make both ends meet. Her illness had worsened. Time won’t heal her wounds. She’s asleep most of the time now. The doctor said that she’s a brave girl but her body is not responding to the medicines at all. Her face looked so pale. I know how much she wanted to live for me but after the six-month sentence she finally let loose of her hold. It was as if she was asking for a go signal from me. I don’t want to be unfair, I let her go. I wanted to burst but there’s no shoulder I can cry on now…it was hers that always made me feel strong. I know how hard she has been through and I’m the proudest father in the world for her courage. And as she took her final breath, she smiled. So I get what I wanted. I saw her sweet smile. It went back but is now lost forever. And I don’t have any reason to kill now. Either I kill or not, my daughter’s gone. I know I’ve been a good father but maybe not a good person at all. She’s been a good girl, I’m sure she’s in heaven playing catch with angels. But what if those justice-hungry souls were the ones chasing her? I must help her… now. I will kill…for a reason. I want to see her again. My stay on earth would be useless without her. I guess, it is really the verb that nags me everytime. What made it different now is that the direct object would be nobody else but…me. I’m certain, I’ll be in hell. But I know she’ll wait for me at the borders of paradise and misery with her sweetest smile…that will never fade forever. Life is a process of exchange and it’s time to give what I took.

44


Anekdota 3 ARIES DOBAN

Napakasaya ngayon ng pakiramdam ni Arnel. Hindi masukat ang ngiti sa kanyang mga labi habang nakapikit at lubusang dinaramdam ang sarap ng hangin. Sa isip-isip niya’y para siya ngayong si Jack ng Titanic, taimtim na nilalasap ang pagdampi sa pisngi ng hangin. Animo’y siya si Rizal na buong galak na nililibot ang Europa at pinagmamasdan ang natural na ganda ng bawat bansa. Pakiramdam niya’y siya si Columbus, isang dakilang manlalayag at manlalakbay na dumidiskubre ng mga rutang hindi pa natatahak ninuman. Hangad niya na hindi na matapos ang sandaling ito. Sana nga kasi pangarap niya talaga ang maglakbay. Ngayon, umaandar ang kanyang sasakyan habang siya nama’y maligayang nagmamasid sa paligid – sana’y wala na talaga ‘tong wakas. Ang mga dumi sa ilog, ang mga bahay sa iskwater, ang maruming hangin na galing sa bus, ang mga Pilipinong nagje-jaywalking – hindi niya alintana lahat dahil sa isip niya, isa lang ang nangingibabaw, maganda pa rin ang Pilipinas. “Manong may bata hong nakasabit sa likod ng jeep niyo.” “P*tang *na! Bumaba ka nga dyan!” Kaso sayang, may wakas pala lahat. Gusto niya pa naman sanang libutin ang buong Pilipinas. Magagawa niya kaya iyon sa lalabing-isang sobreng hawak niya ngayon? Baka.

45


CYCLES

JEAN MARIEZ TOLENTINO Bright-looking, silvery moon, hanging above like a supersized snowball towered that mocking night. Cold breeze against pale skin, but not cold enough to numb the pain. Years ago, I swore to the moon the thing I will never ever do, but now I stood before it feeling too small, with the biggest regrets. ***** I woke up one morning seeing two suitcases piled beside our doorframe, along with my crying mother. She looked at me with fresh tears in her eyes, pouring endlessly. I ran to her, still puzzled of what was going on. She caressed my small features and planted a kiss on my forehead. She looked at me very keenly, with those eyes of her that were brightly brown as mine. She hugged me and whispered “I love you,” which I never thought was the last. She grabbed the suitcases, and started walking away from my life. And never came back. ***** I was 23 when I met this man. He knew my past, my broken family background. He told me he will accept me no matter what, because he loves me. He said he will amend the pain my mother gave me when she left. He promised to make me happy. I believed him, because I love him, too. And so we got married. We bought our own house, and started making it our own home. My new life became the reality of my dream; a complete and a happy family. But I never thought it wasn’t for long. One day, everything we had tumbled so fast right before our eyes. Our trust with each other grew so thin, he started hitting me, his infidelity turned evident and exchange of shouts and hurtful words became a routine. We’ve reached the point where simply looking at the person you once vowed to love forever felt so painful, and all you can pray was a desperate escape. For my case, maybe a selfish escape. ***** I grabbed my bags; with everything I thought I might need to start a brand new life. I turn around to take my last glance of this melancholic house, I once thought would finally be my home. But then, I realized that I thought wrong. Everything was silent and peaceful, as opposed to what it used to be during those past few nights, when all you can hear were screams and cries. Today, it’ll going to be over. Then I saw my four year-old daughter peeping from the top of the stairs, looking innocent and clueless. “Are you going somewhere, Mom? Will you make it home early?” she said, smiling. “No, Baby. I’m sorry. Don’t bother wait for me.” Then I started walking away, with tears in my eyes, just like my mother.

46


Thanatos to Eros LAARNI M. VILLASANTA

Dear Eros (Life), I’ve sent you a letter so that I can express this feeling that I am hiding for, for so many years. It hurts me really bad knowing that everyone is afraid of me and only few wanted to accept me. I’m wondering why is it that when it’s you who came, everyone was filled with joy but when it was me agony and grief surrounded me. I am not a punishment! In fact I will put an end into their sufferings here on earth and will bring peace into their hearts forever when their time arrived. Yes, some of these people are not happy after dying, actually they feel more pains but, that’s not my fault anymore. My obligation only is that to put an end into the blessing or chance that was given unto them. They shouldn’t be afraid of me! (My tears are falling now T_T) They should be afraid of what they’re doing while they are with you-bad things are the most frightful one, that’s the reason why their consequences are sufferings. It just makes me upset that when they hear my name their minds were already settled into the thinking that I am black, I am a negative force and I deserve tears. How judgemental they are!? My tears are falling heavier now. You know who’s calling my name and wanted me to come earlier than my turn? Actually they are forcing me and I really wanted to sue them for being bully and abusive, they are those people who are depressed, stressed, worn-out, tired of you and those who doesn’t feel you anymore. But it doesn’t make me feel happy because it is against my will and the Divine will for me. I don’t want to be depressed and call my own name here, so please do me a favour. Tell them that you exist because of me; let them prepare for my coming, they know that I may come at any moment but they are enjoying the company with you. When they know they will die, they will also know how to live. Aside from that, everything ends, nothing is permanent. I am part of their life and no one can ever run away from me.

It’s me your friend, Death (Thanatos)

P.S. tell them not to hurry me up, I have a hectic schedule just..., make a good living.

47


Di.Ba.Le.

KAYE MARI E. MARANAN

Di bale ng tamad hindi naman pagod. Di bale ng mataba hindi naman payatot. Di bale ng wala sa tono basta tama ang lyrics mo. Di bale ng madaldal sinasabi nama’y totoo. Di bale ng mababa ang makuha basta sariling sagot. Di bale ng late hindi naman absent. Di bale ng walang uno basta walang kwatro. Di bale ng barya ang baon basta meron. Di bale ng torpe hindi naman basted. Di bale ng adik sa DOTA hindi naman babaero. Di bale ng manhid hindi naman nanloloko. Di bale ng maunahan basta kayo sa dulo. Di bale ng nagkamali basta natuto’t nagbago. Di bale ng madapa basta marunong bumangon. Di bale ng mabagal basta di sumusuko. Di bale ng mahirapan giginhawa din pagdating ng panahon.

48


Cara Y. Cruz ERIC ORIO

49


Tatlong alipin RizalJoseGat.

Manloloko, paasa Pare-pareho lamang sila Nakakapagod ng maghintay Sa malanobelang kwento ng buhay Na sa tamang panahon, sisilay din ang pag-asa Pag-asang darating Ang sinasabing tunay na pag-ibig Ngunit unti-unti saki'y nagiging malinaw Na ang pag-ibig na ito Ang siya lamang sisira sayo Masisisi mo ba ko Kung ganito na ang pananawko? Happy Ending? Sa pocketbooks lamang ito -Bitter

Ibinigay ko ang lahat Maparamdam lang sayo ang pagmamahal ko Ngunit ang pagmamahal na ito Ang nagpatigas ng puso ko Nagbulag-bulagan ako sa nakikita ko Nagbingi-bingihan ako sa mga narinig ko Pinanghawakan ko ang pangako mo Na ikaw at ako hanggang dulo Pinaglaban kita Nung mga panahong kalaban natin ang mundo Nanatiliakongnakakapit Kahit na ika'y bumibitaw ng mapilit Mananatiling aasa At maghihintay sa iyong pagbalik -Martir

50


ng pag-ibig Matagal na kong nagmamahal Pero puro tanaw lang Mula dito sa di kalayuan Hindi mo napapansin Gaya nila, Ako’y umiiral rin Nasusubaybayan ko ang bawat kilos mo Maging kung saan ang tungo mo Pero tingin mo sa aki’y tila anino Na sumusunod lamang sa’yo Hanggang kailan tayo ganito? Sinabi ko ang nararamdaman ko “Magkaibigan lang tayo” yun ang sagot mo Nandito lang ako, magmamahal sa’yo Kahit na kaibigan lang ang tingin mo -Na-Friendzone

51


[SAD] ISMO REINNE VILLASANTA

Kinuyom mo ang iyong palad, Lumapat Humiyaw ang nasa iyong harap Matamis ang iyong nalasap Umangat ang libog mo Gamit ang matitigas mong kamao Muli ay uulitin mo Hanggang marating ang dulo Sa ganitong paraa’y masaya ka Natatamo mo ang ligaya Ligayang huhusgahan ng iba Baliw ka, yun ang hatol nila. Aagos ang habag mong luha Pagkat alam mong nakasakit ka Ngunit wala kang magawa Dito ka masaya, Dapat ay maranasan din nila Ang hapdi bago ang ligaya.

52


Consequence APRIL CRYSTEL ABDON

I'm proud to be a bad guy Lust, envy, pride, sins – it all encompasses me But one day I woke up in horror I'm in a dark horrifying warm place It so warm it burns me Then I saw Satan and Lucifer Fuckshit! It can't be!

*para sa mga mababait na mapupunta sa langit.

53


THE CASANOVA JEAN MARIEZ T. TOLENTINO

I play well In my own game of deceit, Where every woman`s shattered heart is my trophy In exchange for their submissive defeat. Am notoriously known for dual expertise; The first`s through my arrow honed with love and pain That pierces my victims` soul, leaving them in ecstatic disarray, And the other`s in the way I devour each female prey As I ruin their innocence, emotions and chastity Like a lustful leech hungry to feed on their beauty. Yes, I’ve mastered the art of sweet words and romantic flatteries. For these are the bait I use for my beautiful targets, That will soon fall on my bed of fallen fantasies and regrets. Maybe they are right when they spread tales about me As a heartless man who knows nothing but to fool around, Seeing this entire world as a mere playground. Yet behind this mask that nobody tries to unfold Was a story waiting to be told.. I’m not numb, I’m not heartless. I taste guilt for every heart that I break. But I cannot give something that I never had.. I cannot give love from this empty heart, That has been planned to be betrayed even before it was able to beat By the first woman I ever loved, By the only woman I cared about, By the woman I looked up to with utmost respect, By a woman I used to call my ‘Mom.’ Who left me without a single glint of hesitation; And did not bother on the least about her young son, She abandoned for the sake of her other man. Since then I believed every woman was just the same, And love was for foolish people, inside a senseless game. So I’ve decided never to trust women ever again, They can give me love, while I give them pain. I don’t know where this crooked belief will take me.. But for now, maybe I’ll just continue to live Within the four corners of this messed up life of mine And continue doing this ruthless womanizing crime ‘Til the day I reached my payback time As the boomerang of fate aims for me On the day all my sins backfired. Seeking revenge for every woman I disgraced, for every tear they`ve shed, For every innocent mind I’ve fooled, and for every heart that bled.. All because of me. All because of a man with an apathetic dilemma, A man they called a Casanova.

54


Cycle of Life Mario Ni単o Obog

55


Dalangin (a silent film)

APRIL CRYSTEL ABDON Fade in. Tagpuan 1: Simbahan. Umaga. Taimtim na nagdarasal si Jose sa loob ng simbahan. Ilang saglit pa’y tatayo siya at lalabas sa naturang simbahan. Ilang mga matatandang babae na miyembro ng simbahan ang makakakita sa kanya at titignan siya nang masama. Kasunod noon ang pagbubulungan nila. Hindi niya ito pinansin at tuluyan nang yumao. Tagpuan 2: Bahay. Umaga. Ipapakita ang kanyang pag-aalaga sa kanyang ina na nakaratay sa higaan. Ang kanyang ina ay may malubhang sakit. Tagpuan 3: Klasrum. Umaga. Kinabukasan sa unibersidad ay makikita ang worried na mukha kay Jose. Lalapit at tatabi sa kanya ang isang lalaking kamag-aral niya at pagkatapos ay hahawakan siya sa kamay. Tuluyan na siyang mapapaluha saka yayakap sa nasabing lalaki. Tagpuan 4: Klasrum. Hapon. Ipapakitang bago tuluyang makauwi’y nilalait siya ng tingin ng kanyang mga kamag-aral. Hindi siya madugis ngunit sa paningin ng mga kamag-aral niya at ng karamihan ng mga tao’y marumi siya. Nabubulok kahit buhay pa sapagkat siya raw ay makasalanan. Tagpuan 5: Bahay. Gabi. Ipapakitang nakatayo si Jose sa may pintuan, nakasandal doon habang hawak ang cellphone. Nasa kanyang background ang nanay niyang nakahiga sa kama.

“Okay na ba si tita, baby?” text sa kanya. “Hindi baby. Feeling ko mas nanghihina siya T.T” reply naman ni Jose. “Gagaling din si tita, wag ka nang umiyak.” “Huhu. Kung may pera lang sana akong pampagamot T.T”

Tagpuan 6: Labas. Umaga. Ipapakita ang pagtitinda niya ng products sa Avon at iba pang mga raket na ginagawa niya para lang kumita ng pera. Tagpuan 7: Bahay. Gabi. Pagkauwi niya naman sa bahay matapos ang maghapong pagsisikap, dadamputin niya ang bibliya atsaka magbabasa bago tuluyang mahiga sa

56


higaan at matulog. Tagpuan 8: Bahay. Hapon. Galing sa school, ipapakita ang worst scenario ng kanyang nanay. Umaatungal sa sakit, sumusuka ng dugo, malalaglag sa kama at mamimilipit sa sakit habang nasa sahig. Samantalang siya, ginagawa ang lahat matanggal o mabawasan man lang ang sakit na nadarama sa kasalukuyan ng pinakamamahal na ina. Tagpuan 8:Simbahan. Umaga. Nakaluhod na naglalakad sa aisle ng simbahan. Nakikiusap. Nagmamakaawa sa Diyos. Tagpuan 9: Ospital. Hapon. Nasa ospital na ang kanyang nanay, kasama niya roon ang boyfriend niya. Dumating iyong duktor maya-maya pa at kinausap sila. Gumuhit na angngiti sa mga labi ni Jose. Bumubuti na raw kahit papaano ang lagay ng kanyang ina. Lubos ang pasasalamat niya sa Diyos. Fade out. Black screen. Lalabas ang text na: “Maybe God isn’t really gender sensitive� End.

57


Anekdota 4 ARIES DOBAN

Desidido nang magpakamatay si Ato ngayon. Kumpleto na ang kanyang mga instrumento at nakasabit na rin sa kanyang leeg ang lubid na mahigpit nang nakatali sa kanyang ceiling fan. Isang tadyak lang sa upuang kinatatayuan niya ngayon ay paniguradong babawian na siya kaagad ng buhay. Ayos. "Patuloy na bumabangon ang ating mga kababayang nasalanta ng bagyo ilang buwan na ang nakalilipas. Patunay lamang ito na ang mga Pilipino'y sadyang hindi sumusuko sa laban at sa kahit ano pa mang pagsubok ng buhay. . ." Bigla naman niya itong nadinig sa telebisyon. Naluha siya bigla. Nahabag. Nagdalawang isip hanggang sa humantong sa desisyong hindi na lang itutuloy ang pagpapakamatay. Totoo nga, hindi naman talaga dapat sumuko sa buhay. Ang dapat: laban lang ng laban. Natawa siya sa biglaang realisasyon niya. Tama tama. Itigal na ang kalokohan at - Blag!

58


Kariktan sa Kamalayan

ROBERT GENESIS MARAVILLON

59


Revenge

REINNE VILLASANTA

I’ve already dressed like a fool I’m yearning for some attention A full black cloak of protection, I could have done this better If you had just saved me sooner Now, I must laugh ‘coz for what you’ve done We’re both a goner.

60


LABU-LABO

REYMARK M. PASCUAL

Mraihl hnidi nyio ko miantihdin, Marihl kyao ay ngauuglhan, Marinag aoky pgtanawan, Pagint na nga ang hisutra, Pagint pa ang gwaa. Eto nga ba ay wlaang kewtna, Knug mkapgiibbagy nmaan ng syaa. Gtuso ko lnag ipaikta Na kihat pagint ka, Moren ka pa rin mggaawa. Ang mkaapgapsaaya, At mkapnuo ng kkualnagan ng iba.

61


ea! ig s inks. b t a th of th she Out s what or her‌ ily i ait f Fam e will w Perez W -Mike

, ed p, eiv sla ec it! ul e r d cif sh ove er l m ing e t Un bea sh phe w re ho -a ve Oh

Se

HAIKU


We w Those ere once in lo fragme v nts of m ed Barely remem emories bered -RJG

Quic k A ve pace o f the ry de clo lig Wok e up htful dre ck, am late -aph again! , e

Illustrated by: Jean Mariez Tolentino

n words, All those effi as for real w t h That I thoug go. I’m letting it e n -Rein

Proud to be the fir st, Success seeming ly at hand, Damn! Rat killer bait! -aphe

r the mirro see, Peek at you t a h w g wantin And not by envy Blinded ntino e ri a z Tole -Jean M

T’was all of my fault I’d took it all for granted I’ll fix it for us -Reinne

May T Sunod res sa gra do , siya’y It’s a m nakauno! ir -Mike acle! Perez

said you old me ’ u o ut ey ‘I lov d you’ yo verb e of d lov ses ‘I ha ose ten G h T -RJ



DIVERSITY Seek through the midst Of that awful forest And then you’ll achieve The beauty that Those little things hold Within (R9)


BESTFRIENDS ROSALEEN AGOJO

Nakita ko ang kanyang mga matang pugto sa pag-iyak. Mga labing pilit na iningingiti. Tinging malayo na wari’y may pakahulugan. Pag-iisip ng malalim at tila walang hangganan. Mukhang di maipinta. May problema ka na naman ba? *** Bata pa lang, kilalang-kilala ko na siya. Ayaw niya ng naagawan siya. Gusto niya sa kanya lahat ng atensyon. Spoiled, palibhasa only child siya. Nagkaksundo kami sa halos lahat ng bagay. Lalong-lalo na pagdating sa kalokohan. Dati, madalas naming pag-tripan ang nanay niya. Ibinulong niya sa akin ang mga katanungnag nagpabago sa aming turingan: “Bestfriends na tayo ha?”, sabay tawa at bungisngis. At doon na nagsimula ang aming pagkakaibigan. “Hoy panget!” Yan ang lagi kong bungad sa kanya. Kasabay niyan ang paglinghon niya saking nakasimangot at may pagnguso pa. “Hindi ako panget no! Sabi nga ni Aldrin ang ganda ko raw eh! Bleh.” “Hmm. Sino naman yang Aldrin na yan ha? Manliligaw mo?” “Hindi ah.” Kasabay nito ang pamumula ng kanyang pisngi na tila nahihiya. Dalaga na nga siya. Parang kalian lang ang mga panahon na pinapasan ko pa siya sa aking likuran. Yung pagtatawanan ko siya sa pagkabulol niya sa ‘s’ at ang pagtatago niya sa aking likuran kapag nandyan na ang nanay niyang may dalang pamalo. Mga ala-alang tila kahapon lamang. “Basta ipapakilala mo ako sa Aldrin na yan pag nanligaw asayo ha!” “Oo naman. Bestfriends tayo eh.” Malapit na pala ang kanyang kaarawan, kaya naman naghanda ako ng isang surpresa para sa kanya. Pero sa di inaasahang pangyayari…… “Best, kami na! Sinagot ko na si Aldrin!” Ako pa pala ang masusurpresa sa halip na siya. Hindi ko mapigilang magselos. May iba na kasing prinsipe ang aking prinsesa. Hindi lang pala ako ang lakake sa buhay niya. “O bakit malungkot ka? Di ka ba masaya? Dahil yung panget mong bestfriend may boyfriend na! Sa wakas nahanap ko na rin ang prince charming ko!” Hindi ito maari. Nagagalit ako sa kanya. Kailangan kong sabihin ang nararamdaman ko. “Ayoko! Hiwalayan mo na siya! Bata pa kayo para diyan. Mag-aral ka na lang

66


muna. Sasaktan at iiwan ka lang niyan!” Bakit? Di pa ba ako sapat para sa aking prinsesa?

Unti-unti kong napansin ang mga luhang namumuo sa kanyang mga mata.

“Hindi totoo yan! Mahal niya ako at mahal ko rin siya. Iba siya sa lalaking nakilala ko. Hindi niya ako iiwan, pangako niya iyan sakin. Akala ko ba bestfriends tayo pero bakit isa ka sa mga pumipigil sa kasiyahan ko? Sabi mo kung saan ako masaya doon kadin. Inaasahan ko pa naman na susuportahan mo ako. Pero hindi pala, nagkamali ako ng akala.” Sabay nito ang pagpatak ng kanyang nga luha at ang kaniyang pag-alis. Lumayo na siya, wala na ang aking prinsesa. Wala na ang aking bestfriend. Lumipas ang dalawang buwan, pero hindi parin kami nagpapansinan. Patuloy ang pag-iwas niya sakin. Di na muna ko nalapit para mag-sorry kasi baka galit pa siya sakin.

Hanggang sa……

Napansin ko ang pananamlay niya. Wala na ang dating saya sa kanyang mga mata. Tila nag-iba ang kilos niya. Maramdamin at sensitibo na siya ngayon di tulad dati na masayahin at bibo siya. Hindi ko na kinaya. Alam kong may problema siya at kailangan niya ako. Naabutan kong pinapahid niya ang namumulang niyang mata sa pag-iyak. “O, bakit umiiyak ka?” Tumingin siya sakin. Nangungusap. Parang alam ko na ang nais niyang sabihin. Patakbo siyang lumapit sakin. Mahigpit na yakap. Para bang ang tagal naming di nagkita. Di ko mapigilang maluha sa sobrang saya. Namiss ko ang aking prinsesa. Ang aking bestfriend. Patuloy parin siya sa pag-iyak, at sabay sabi na:

“PAPA, wala na kami. Iniwan na niya ako. Tama ka.”

Papa…. Matagal ko ring di narinig ang tawag niyang yun sa akin. “Ayo slang yan anak. Umiyak ka lang.” Alam kong sa panahong ito di niya kailangan ang pangaral ng isang bestfriend kundi ang kalinga ng isang ama. Isang ama na di manunumbat sa laniya kundi patatahanin at pupunasan ang bawat luha sa kanyang mata. “Salamat Papa! Palagi ka nariyan para sakin.” “Siyempre ako pa! Bestfriends na ulit tayo ha?” Pagkabigkas ko ng mga katagang iyon ang pagngiti mulli ng kanyang mga labi at pagbabalik ng ningning sa kanyang mga mata.

67


You Are What You Are MYLA D. MARFA

68

I.

You glance at the mirror but your grin hurriedly vanished What’s wrong, why do you treat yourself as some kind of rubbish? Why’d stuck on your tracks and let your face run down by tears? When things went unfair, why do you have to focus on life’s ruins?

II.

Perhaps many doors had closed and your pathway may appear rough Had been through downfalls thinking you’re not just enough When their footprints marked yesterday’s promises but only lies puff Hold on pretty girl, because it’s not yet the end, you rather laugh.

III.

You don’t know how people stare when you walk down the hall How enchanting your voice is when you answer a phone call How you captivate everyone when you stroll at the mall “I hope I’m like her”, the chant spoken by them all.

IV.

You’re still beautiful even how messy your hair is You’re still wonderful though no effort for making them pleased You’re still charming when you’re just with your headphones and at peace You are what you are, no pretentions; just plain exquisite.

V.

Life’s not a fairytale where everyone gets happy ending You may get lost, get hurt and don’t get things you’ve been searching But no other person would be the perfect you to others’ seeing So smile, for you’re beautiful even though this world’s changing


All I See

JEAN TOLENTINO

When you bit your lip when you`re embarrassed, When you get scared of the dark, When you refuse to believe my compliments, When you cry over a television drama, When you roll your eyes heavenwards, When you put sound effects on your stories, When you pout your lips childishly, When you tetll your lame jokes, When you fell asleep while riding a jeepney, When you laugh your heart out, When you sing my favorite songs out of tune, When you dip your fries in gravy, When you smile at me sheepishly, When you say sorry when you`re wrong, When you let me hear your voice, When you call me with different nicknames, When you make weird noises, When you defend your friends, When you look at me with those eyes, When you let me sit by your side, And even when you make funny faces, I see Beautiful.

69


Anekdota 1 ARIES DOBAN

Katatapos ko lang maglaba nang lumabas ako saglit sa bahay para bumili ng miryenda. Hapon na, maya-maya lang ay susunduin ko na si Junior. “Karla!” sigaw sa akin ni RJ nang masilayan ako sa may tindahan sabay akbay sa akin. “Ano na naman?” “Papasok ka mamaya?” Tumango ako. “Pupunta ako mamaya. Abangan kita ha?” “Ge,” ang nasabi ko na lang. Pagkasundo ko sa anak ko, agad ko na siyang inasikaso at binihisan. Ibinigay ko sa kanya ang miryendang binili ko kanina. Sumapit ang gabi, alas-8, napatulog ko na si Junior. Siya namang gayak ko para pumasok na sa trabaho. Paalis na ako nang. . . “Papasok ka na naman sa bar?” wika ng aking ina na katabing bahay lang ng sa amin ng aking anak. “Opo ma. Pakibantayan po muna si Junior,” ani ko sabay mano sa kanya. “Karla itigil mo na ang pagba-bar. Nabuntis ka ng dahil dyan at ngayon walang katulong sa pagpapalaki ng bata. Maghanap ka na lang ng ibang mas marangal na trabaho.” “Marangal ang trabaho ko ma. Hindi ako nagnanakaw.” “Ang sabi ko’y mas MAS marangal na trabaho. Iyong malinis sa paningin ng ibang tao.” “Hindi po marumi ang trabaho ko. Ito ang ikinabubuhay ko at ito ang buhay ko. Alam ko pong hindi ako maiintindihan ng marami, hindi ko rin naman kailangan ang pang-unawa nila. Pero hinahanap-hanap na ito ng katawan ko ma,” emosyonal kong pagkakasambit kay mama. “Pasensya na pero hindi niyo na ‘to maaalis sa akin. Papasok na po ako.” At tuluyan na nga akong umalis. Malungkot akong umalis ng bahay. Maski ang aking ina’y hindi maintindihan ang trabaho ko. Alam kong marami siyang pangarap para sa akin pero mas pinili ko ang malugmok dito. Wala raw oportunidad para sa tinahak kong landas pero nagmatigas ako. Ano naman? Mahal ko ang ginagawa ko. Dumating na ako sa bar maya-maya pa. Naroon na sila at nakita ko na rin si RJ. Umakyat na ako sa entablado kasama ang tatlo pang lalaking kasama kong magperform ngayong gabi. Huminga ako ng malalim sabay hawak sa mikropono. Nagsimula nang umalingawngaw sa buong bar ang gitara at drums ng mga kasama ko. Ngayong gabi, ang tinig kong muling iindayog sa mga tipa ng nota’y para sa anak ko, sa gagong ama niya, kay mama at sa industriyang panghabambuhay na yayakapin ng aking pagkatao.

70

*para sa mga taong sobra-sobra ang pagmamahal sa musika.


Time Keeper REYMOND AUSTRIA


Nicholas ReiJanGon

*this is only a work of fiction, a product of the writer’s exceptionally-imaginative mind. I am Nicholas. I used to be most average kid you might ever meet. Or yet, far worse than an average kid. I used to dream escaping my ordinary life, but it was never ordinary. For you to fully understand my story, let me tell you the précis of my stillfresh-in-mind-as-if-it-only-happened-yesterday childhood life. Childhood memories are sometimes covered and obscured beneath the things that come later, but they are never lost for good. I was a product of a broken family. My dad left when I was two. Mom got busy with our business and was so depressed that she killed herself after my brother died in an accident. I was alone, I thought so. But my grandparents took care of me. I was not the apple-of-the-eye of our clan. I was the kid-in-the corner in every event we had. I was not the one whom they bribed to dance and sing in the center of the party. We have a big genealogy, but after what happened to my parents, they treated me as nobody- a boy, as if nothing but a shadow. Only my grandparents made me feel loved. I kept on convincing myself that that was enough. But every time seeing my cousins and other kids holding toys, riding their dad’s back, falling over from bicycle, I felt being nobody- a boy, as if nothing but a shadow. Growing up in my grandparents’ old mansion, nothing changed. The cookies were left uneaten, swing still unused, books remained unopened. I refuged myself in my room, talking to myself and laughing as a response. As if years took me all in a rush, the only people who care for me died. The boy as if nothing but a shadow is now a man. I never have grudge on what happened to me. This motivates me to do something that won’t make kids suffer from the same kind of childhood I had. So every winter, I work hard all day and night, slipping away the drowsiness just to draw a smile on kids’ faces even just once in a year. Ho. Ho. Ho.

72


The Good Side of "Too Much" APRIL CRYSTEL ABDON

Sdhfkjsdfksdv;eofhb;oer;oihfjhfsklhlkfoieyoihflskhflosahfa;ioeyhfhkljfhdskjfk dfvnka;;a’pqwiepojpojfkmv.vz.mbkeoruitoiwei;upaerghaqsld;sxc.xcnvjbfdjghlskjfm’ao peuitojgjdlifgjdlitgupirjgkfmbs;odfjojszffdhjhfjg;loksdoihvolszakyfhdieugufhblvnkclnvk hpdifgyiosdgfhbvoinsdjfa’;ioejfgjgifjnbkvcb.,kvfgyiussfghjlskjhsl;ij;sbglkm,s’jpjskljghloi tnjlksfbnlkjahl;hrolAfjhgqoeruyrpqestljkhbfnalkjhaptihsgakighoiehlkjasfhlkjaltopitypox mnbaskjdghoetrusjhalgqowiualkjbva,jhrtpjet,hblkshltnhzcvfbm,bvlaehlktyppoiwtqlkjal balsa,zxcnbvlakgjrtperhqtperhklagbafgblagajtgmzvbaksrdtgpierhahnbxzikaghaebaga eoialhalfblvfdlkaer;otoiaerabdfblahgaopadbvalhgralghaghakghafgkjxzjkahoaeriuejuh dzf,vbbnlagpthpoieajbflkjzal;abvlarerorugkjgkjlahgaeqrtoqiurjhgfjbxsmzxbvasgbmnvskadfgkageraoiyutroqthjkfgbvlakgfriytoierkgjahsafjasfgsafsjklaglkjaguiyprteuakjcvbasigiorauggalkasgfjkaskjfabaeljhareioaerjhafbnabzx,aghaerpuyqaerysakjh,bzvbaeriuya gksadzbz,askaghfoiearuiorgoaiugagzskhzxbm,xZlagioregoaqiegldkfhoeryeuheroiyue rhaehqrtuypoepoaslkjhafgkjzvbzx,bvlaguroiquwtqwutqwjkatlkafgsabzxnbajawptotvz. mbkeoruitoiwei;upaerghaqsld;sxc.xcnvjbfdjghlskjfm’aopeuitojgjdlifgjdlitgupirjgkfmbs;o dfjojszffdhjhfjg;loksdoihvolszakyfhdieugufhblvnkclnvkhpdifgyiosdgfhbvoinsdjfa’;ioejfgj gifjnbkvcb.,kvfgyiussfghjlskjhsl;ij;sbglkm,s’jpjskljghloitnjlksfbnlkjahl;hrolAfjhgqoeruyrp qestljkhbfnalkjhaptihsgakighoiehlkjasfhlkjaltopitypoxmnbaskjdghoetrusjhalgqowiualkjbva,jhrtpjet,hblkshltnhzcvfbm,bvlaehlktyppoiwtqlkjalbalsa,zxcnbvlakgjrtperhqtperhklag bafgblagajtgmzvbaksrdtgpierhahnbxzikaghaebagaeoialhalfblvfdlkaerSdhfkjsdfksdv;eof hb;oer;oihfjhfsklhlkfoieyoihflskhflosahfa;ioeyhfhkljfhdskjfkdfvnka;;a’pqwiepojpojfkmv.vz .mbkeoruitoiwei;upaerghaqsld;sxc.xcnvjbfdjghlskjfm’aopeuitojgjdlifgjdlitgupirjgkfmbs;o dfjojszffdhjhfjg;loksdoihvolszakyfhdieugufhblvnkclnvkhpdifgyiosdgfhbvoinsdjfa’;ioejfgjg ifjnbkvcb.,kvfgyiussfghjlskjhsl;ij;sbglkm,s’jpjskljghloitnjlksfbnlkjahl;hrolAfjhgqoeruyrpqe stljkhbfnalkjhaptihsgakighoiehlkjasfhlkjaltopitypoxmnbaskjdghoetrusjhalgqowiualkjbva,jhrtpjet,hblkshltnhzcvfbm,bvlaehlktyppoiwtqlkjalbalsa,zxcnbvlakgjrtperhqtperhklagbaf gblagajtgmzvbaksrdtgpierhahnbxzikaghaebagaeoialhalfblvfdlkaer;otoiaerabdfblahgaop adbvalhgralghaghakghafgkjxzjkahoaeriuejuhdzf,vbbnlagpthpoieajbflkjzal;abvlarerorug kjgkjlahgaeqrtoqiurjhgfjbxsmzxbvasgbmnvskadfgkageraoiyutroqthjkfgbvlakgfriytoierkgjahsafjasfgsafsjklaglkjaguiyprteuakjcvbasigiorauggalkasgfjkaskjfabaeljhareioaerjhaf bnabzx,aghaerpuyqaerysakjh,bzvbaeriuyagksadzbz,askaghfoiearuiorgoaiugagzskhzx bm,xZlagioregoaqiegldkfhoeryeuheroiyuerhaehqrtuypoepoaslkjhafgkjzvbzNOTHING.

73


Paper Swans MIKE CLESTER S. PEREZ

A magazine, after reading for a specific glory of moment, is done. It is as if limited to only a particular period of time. Let us say a month, when it is issued. After all the information and images have been perused and massacred, it is done. In short saying, after all the needs from the monthly issue of a magazine have been consumed, it has no use at all. I know the feeling of a magazine. I became like a magazine before I was turned into an origami. Life is really a matter of choice. As a matter of fact, it is your preference to be with the people you want to be with and the lifestyle you want to portray. Yet, there is this one reason or one person who when left us, we think we are raptured. It is an act of selfishness though because as they say, we are never alone. The options are to us. We just need to strangle the choice that will make us okay or happy. Long ago, I think I was used like a magazine. I thought I will not be able to move on. The fact that I thought that my inner and outer resources (physically, emotionally and financially) were just manipulated, I was always a sham. And the years I spent with the fallacy of being with the user who only wanted my glory was really a damn regret... Until somebody seized the old and used magazine from the obsolete bin. He tried to maneuver the folds and crumples and after a while he placed the magazine into a cozy archive with other outdated magazines. I thought I will not be able to move on and being with the world once again is boring until I fully realized that it is just a frigid misconception. Later on, He handed the magazine to a lady. A simpleton who occasionally browses the magazine with the same expression every time she browses it. I thought she will be fed up with the magazine one day. I was wrong. And there will be the best feeling in the world when you breathe the crispy air of a brand new life. You will notice that the people around you are amazing, you just need to leap an endeavor of discovery. True friends will bloom side-by-side who will not be fed up reading your same stories everyday. The magazine was shaken one day. She grabbed it from the archive and tore every pages. The crackling sound of each tore is deafening. For the second time I thought ht e magazine will be doomed until I realized again that I am wrong. She is a good lady. She always wanted other people to be happy. By the time she tore the glossy pages of the magazine, she thought of something. It was a big surprise.

74


The pages of the magazine turned into the most beautiful paper swans in the world. After some folds and thrusts, the magazine pages were given life; transcended into hundred pieces of selfless swans. She then put the paper swans in her minuscule basket and ventured her destination, an institution with homeless and parentless children. One by one, she handed each child a paper swan. A little treat made the day of each longing child. The smiles were plastered on the faces of the little children as they received the paper swans. There are really a number of misconceptions in life. It is the main reason why we are afraid of knowing others, afraid of letting go and afraid of moving forward. We were frightened that for the second time we will be raptured again. Sometimes, we just have to take a very deep breath. After a while she has distributed all the paper swans except for a single piece that he left on her basket. She got her basket and sit before a humongous tree. Happily she glances at the glistening faces of the children as they make their swans fly and conquer in an imaginary world. She then uttered to herself: One day, I was like that magazine, I was just on the archive, I was nothing I guess until somebody read my pages from the oblivion. I was inspired. I went out of my shell. Now I don’t feel alone. I am happy. Life is really a matter of choices. It depends upon your pick to what the result of you option will be. Since somebody broke me, I tried to move on and be happy. I eventually discovered new friends, new hobbies and a new exciting life that I was not able to appreciate way back then. One moment while I was jogging with my new hobbyist friends I bumped into a lady carrying a tiny basket. I got her up and said sorry. She stood and smile. Before I went away she handed me a piece of paper swan that I think was made of old magazine page.

75


Me’lange

REINNE VILLASANTA

BRAVADO

;

HEARTBREAK

CHASE

% TRUST

‘’ ‘’ SORRY

WITH YOU

76

:


REDEMPTION

JEROME MATHEW TRAJECO

77


Ang Pangako ng Kahapon ROSANNA LEGASPI

Ikapitong kaarawan ko noon. Hinandugan ako ni Inay ng isang munting salusalo. Nandoon ang aking mga kamag-anak, kaibigan, at kamag-aral. Isa na lang ang kulang. Si Itay. Nangako siya sa akin na darating siya. Umasa akong darating siya. *** Mayroon akong kasintahan. Mag-iisang taon na kami sa susunod na buwan. Mahal na mahal ko siya. Wala na siguro akong mahihiling pa bukod sa makasama siya habangbuhay. *** Nagsimula na ang kasiyahan. Inaliw ng dalawang clowns ang mga bata sa pamamagitan ng mahika. Kumain na ang mga panauhin. Ngunit wala pa rin si Itay. Nasaan na kaya siya? *** “Pwede ka ba mamayang gabi?” text niya. “Bakit? Miss mo na agad ako?” sagot ko. “May dapat kang malaman.” Ha? Bakit parang iba ang tono ng pananalita niya? Napaisip ako sa sinabi niya. “Oi, ano? I love you.” Bigla akong nakadama ng matinding kaba. *** Dapat kong ipakitang masaya ako dahil araw ko iyon. Sinabayan ko ang paglipas ng bawat minute. Sinubukan kong ngumiti sa harap ng maraming tao dahil naniwala akong darating si Itay. Tutuparin niya ang pangako niya. *** Tinagpo ko siya sa isang malapit na kainan sa aming lugar. Nakangiti siya ngunit batid ko ang kanynag mabigat na dinadala. Kinuwentuhan ko siya ng mga nakatutuwang pangyayari kanina sa ming opisina; ngumingiti lang siya at tila pilit pa. niyaya ko siyang pumunta ng mall ngunit tumanggi siya. “nandito tayo dahil may ipagtatapat ako sa’yo.” *** Nakapagbigay nan g pagbati at mensahe ang lahat. Nabuksan ko na ang mga regalo. Tapos na ang pagdiriwang. Bigla akong pinapasok ni Inay sa loob ng aming

78


bahay at iniabot ang telepono. Gusto raw akong makausap ni Itay. “Anak, kumusta ang kaarawan mo? Pasensya ka na. Hindi makakauwi si Tatay kasi nagkaroon ng problema dito eh.” “Ano po’ng problema, Tay?” “Mahabang kwento, anak. Si Nanay mo na lang ang magpapaliwanag sa’yo. Pasensya ka na talaga, ‘nak. Babawi ako sa susunod. Happy 7th birthday! Mahal na mahal kita.” Tinanong ko si Inay kung ano ang problemang iyon. Nagkasakit pala ang kapatid ko…ang kapatid ko sa ibang babae ni Itay na bunga ng pagtataksil niya kay Inay. Siya raw ang nagbantay dito dahil nasa trabaho raw si Tita Mayet. Bakit tila hindi patas ang pagkakataon? Araw-araw naman nilang kasama si Itay mula noong iwanan niya kami. At ako, isang araw lang ang hiningi ko. Ngunit bakit hindi pa niya naibigay? Bakit ipinagkait nila sa akin ang karapatan ko kay Itay? Unawain ko na lang daw sabi ni Inay kasi para raw naman iyon sa kapakanan ng bata. Kapag nga nagkaksakit ako, lumiliban pa si Inay sa trabaho niya upang alagaan ako. Hindi ko man lang naranasan ang aruga ng isang ama. *** “Alam mong mahal na mahal kita. Ngunit naglihim ako sa’yo. Panahon na yata para malaman mo. May anak ako sa iba.” Kanino? Sino? Kailan pa? ang dami kong gusting itanong ngunit wala akong nasabi. Para akong sinaksak ng isang daang beses. Ang lalakeng pinakamamahal ko ay nagawang magtaksil sa akin? Paano niya iyon nagawa? Bakit? “Patawarin mo ako. Mag-iisang taon na ang bata. Ngunit matagal nang tapos ang namamagitan samin (ng kanyang ina). Sinusustentuhan ko naman sila. At ngayon, gusto ko na’ng magsimulang muli. Magsimula kasama ka. Ikaw ang buhay ko. Kaya, will you marry me, Jane?” Gusto kong sabihing oo. Gusto kong maniwala sa panunuyo niya dahil mahal ko siya. Subalit, nanatili akong tahimik at umalis. Iniwan ko siyang walang kibo. Napagtanto kong kung totoo man ang kanyang mga sinambit o hindi, hindi ako papayag sa mga kagustuhan niya. Ganoon na lang ba kadali sa kanya ang nakaraan, ang kanyang kamalian? Marahil nga ay nagkasundo na sila ng babaeng iyon? Ngunit paano na ang bata? Naranasan ko ang mangulila sa ama. Mahirap. At ayokong mangyari rin iyon sa iba nang dahil pa sa akin. Kaya kahit masakit, handa akong isuko ang lalake ng buhay ko. Nais ko siyang bumalik para sa bata upang may matawag itong ama. Hindi ko alam kung paano magpapaalam sa kanya. Ngunit ito ang tama.

*** At patuloy ko pa ring hinintay ang pagbabalik ni Itay.

79


Masaya ba? TUNYING

Pumasok si Henry sa bahay nila, madali siyang nag mano sa kanyang ina at humalik. Hindi niya ito normal na ginagawa, pero iba ang araw na ito, espesyal ang araw na ito. “oh, Henry kain ka muna.” Kanyang ina. “ngige mo inay, musog ma mo ako.”

Masaya ba talagang manlait ng kapwa? Masaya bang kumbinsihin ang sariling nasa itaas ka? Ibang libog ba ang naibibigay nito sa’yo Kaya’t sa pang-mamata ika’y naengganyo

Madaling pumanhik sa kwarto niya si Henry at inilock nito ang pinto. Rinig niya ang inay niyang nag salita na mag dahan-dahan raw siya. Ngumiti siya, pagkatapos ay humalakhak, halakhak na mapagpanggap, Halakhak na sakit ang gustong ihiyaw.

Kasalanan ba ang maging bakla? Kasalanan bang mawalan ng ina’tama? Ang Maging bingot? o maging kulot? Maging mataba o kaya nama’y payatot?

Kinuha niya ang nakatagong baril na nakasuksok sa kanyang pwetan. Itinapat niya ito sa kanyang sentido. Masaya siya, sa pagkakataong ito, tunay siyang masaya. Mawawakasan na ang lahat ng problema niya.

Bakit tampulan ng tukso ang ganitong mga bagay? Mga bagay na wala namang may gusto Mga bagay naimposible pang mabago

Kinalabit na niya ang gantilyo, malakas na putok ang umalingawngaw sa bahay nila. Lumatak sa pader ang matingkad na kulay pula. Napahiga si Henry, waring natutulog. Ngayo’y wala na siyang problema. Ngayo'y walangs akit na gagapang pa sakanya. Sino ba kasing gago ang nagtakdang pamantayan sa pagiging maganda? Bakit tayo nabubuhay sa mundo kung saan panget ang pagiging iba?

80


Saglit

ROSALEEN AGOJO “Angela, mahal na mahal kita. Wag mo akong iwan.”, mga salitang ayaw kong marinig pa niyang sinasambit. *** Kring. Kring. Kring. “Hello?” “Libre ka ba ngayon?” Ah. Siya pala. Matagal kong hinintay ang tawag niya. “Oo, bakit?” “Tara, inom tau.Dating tagpuan” “Sige. Miss na rin kita eh.” “Bilisan mo ha.” Dali-dali akong naligo at nagbihis. Bago umalis, winisik ko ang pabangong regalo niya sakin nung Pasko.

Ano na naman kayang problema ni Mark ngayon? *** Nakabukas ang pinto. Nagkalat sa sahig ang bote ng beer.

“Oh, andiyan kana pala. Tagay!” “Mark, ano na naman bang problema mo?”

Sinagot niya ang aking katanungan ng isang halik salabi at sabay kaming umindak sa saliw ng musikang laman. *** Hinaplos ko ang kanyang maamong mukha. Ang aking anghel. Dati pa man, alam na niyang higit pa sa pagkakaibigan ang handa kong ibigay sa kanya, kaya naman di namin namalayan na umabot na sa ganito ang simple naming pagkakaibagan. Pero ano bang magagawa ko? Ginusto ko ito eh. Tao lang din naman ako. Ang pinakamalaki kong kasalanan- ang magmahal. Mahalin ang isang taong walang ibang tingin sakin kundi parausan. Martir o sadyang tanga lang? Wala akong pakelam sa sasabihin ng iba kung dito naman ako masaya. Ang maging laruan ng taong mahal ko. Di ko namalayan na pumapatak na pala ang mga luha ko. Mga luhang umaasa na balang araw susuklian nya ang pagmamahal na inaalayko. Di ko alam kung kailan. Pero maghihintay ako gaano man katagal. *** Dumilat ang kanyang mga mata. Nakita kong sumilay sakanyang mga labi ang isang ngiti. Niyakap nya akong mahigpit.

Di pa man lumilipas ang isang minuto.Tinanong nya ako “Anong oras na?”

81


Bumalik sa realidad ang isipan ko. Di ko namalayan ang oras. Tanghali na pala. Dali-dali nyang pinulot ang kanyang mga damit. Nagmamadaling magbihis at umalis. Bago lumisan ang aking anghel, di nya nalimutang halikan ang aking pisngi at sabay sabi na: “Uuwi na muna ako kay Angela ha.” *** Sa kanyang paglisan, di pa rin malilimutan mga hiram na sandaling aming pinagsaluhan. Kring. Kring. Kring. May tumatawag. Si Mark na naman ba? Di mapigilang lumundag ng puso ko sa saya. Dali-dali kong sinagot angt elepono. “Hello?” “Tricia? Ikaw bayan?” Boses ng babae. Si Angela. Umiiyak. Bakit? Hindi kaya sinabi na ni Mark? “Oo, bakit ka naiyak Angela?” “Gusto kitang makausap. Please. Dating tagpuan ha.” Malakas ang kabog ng dibdib ko. Alam na ba ni Angela ang tungkol samin ni Mark? Pero paano? Bakit? Ayun si Angela. Kasama si Mark. Parang sasabog ako sas obrang kaba, di ko na kaya. Aatras na sana ako ng biglang lumingon sakin si Angela.

t“Tricia! Nandyan kana pala.Samahan mo kami ni Mark” sigaw niya.

Parang iba ata ang mga ngiti niya sa labi. Tila nanunuya. Tiningnan ko si Mark, halos mamutla narin siya sa sobrang kaba. Anong gagawin ko? Ayaw ko ng eskandalo. Ayaw ko ng gulo.

Patakbong lumapit sakin si Angela.Sasaktan ba niya ako?

“Tricia, salamat at pumunta ka!” Yakap.Niyakap ako ni Angela. Akala ko ba? “May sasabihin kami sayo ni Mark, tiyak na matutuwa ka.”

Dumapo ang mata ko sa mga kamay niya. Di maari. Isang singsing. “Nag-propose na siya sakin. Atlast! After 2 years na pagli-live in, mag-papakasal na rin kami.” “Masaya ako para sainyo.” Yun nalang ang tangi kong nasabi. Tumalikod na ko sa kanilang dalawa. Hindi ko na mapigilan ang mga luhang nag-uunahang pumatak sa aking mga mata.

Parang mamatay na ko sa sakit. Di ko na namalayan ang mga sasakyang dumaraan. Hanggang sa.... Krash. Itim. Pula. Dugo.....

Ang akala kong panghabambuhay na lungkot at sakit napawi sa isang saglit..

82


Liham ng isang ina JUNIZZA ESCALANTE

Anak, Maligayang ika-20 kaarawan sa iyo. Akala mo siguro na kalimutan ko na. Siyempre hinde. Lagi kong naaalala ang petsang ito dahil ito ang araw na isinilang kita at nabuhay ka sa mundo. Ikaw ba? Naalala mo rin ba na sa t’wing kaarawan mo ay kaarawan din ng pagiging ina ko sa iyo? Ang araw na isinilang kita ay siya ring araw kung kailan ang isa kong paa ay nakabaon sa hukay. Ngunit lahat iyon ay aking ininda, maisilang ka lamang at ika’y mabuhay. Naalalako pa nung baby ka pa, matiyaga kitang tinuruang magsalita. Lahat naman iyon ay nagbunga nang banggitin mo sa unang pagkakataon ang salitang ‘mama’ at ‘papa’. Dun ko unang nadama ang sarap ng pagiging ina. Kahit pautal-utal kang magsalita, hind inaubos ang pasensya ko sa pagtuturo sa iyo. Ngunit ngayong malaki ka na, magaling kang magsalita. Sinasagot sagot mo nalang kami ng papa mo. Noon tinuturuan kitang tumayo, inaalalayan kitang maigi para kahit simpleng hakbang ay magawa mo. Ingat na ingat kami sayo para hindi ka madapa dahil ayaw naming masaktan ka. Ngayon, marunong kang lumakad. Kung saan saan ka na nakakapunta nang hindi namin alam. Nakakatayo kana sasarili mong mga paa. Hindi mo na ba kami kailangan? Kapag umiiyak ka sa gabi, hindi ako nagdadalwang isip para bumangon at padedehin ka. Wala sa akin ang mapuyat at mapagod maalagaan at mapalaki ka lamang ng ayos. Pero sa nangyayari ngayon, pinapagod mo ang aming isip at katawan kakakunsumisyon sa mga kalokohan mo. Pero ayos lang sa amin ng papa mo. Gusto naming masubaybayan ka dahil anak ka namin at mahal ka namin. Dalawampung taon ka na ‘nak! Dalawampung taon ka na naming inaalagaan at minamahal. Wag mong isiping isinusumbat ko sa iyo ang mga ito. Gusto ko lang mamulat ka at maintindihan mo na lahat ng ginawa namin ni Papa mo ay para sa iyo. Alam kong malaki ka na at iniisip mong kaya mo na ang lahat. Wag kang mag-alala anak dahil ang liham kong ito ang huling mensahe ko para sa iyo. Sapag kakataong binabasa mo ito, wala na ako. Hindi mo ata napansin na tumatanda rin ako. Iiwan na kita at susunod na ko kay papa mo. Tandaan mo, lagi lang kami diyan sa tabi mo, gagabay at magmamahal sa iyo. Nagmamahal, Ina

83


BEINTE-SINGKO JOANA MAE DE JESUS

Ako ay iyong nakita Ngunit nilampasan lang bigla Ganoon ba ako kawalang halaga Sa tulad mong may kaya? Natatandaan ko pa noon Ako’y sinasamba mong tila poon Itinatabi, iniingatan Sapagkat ako’y iyong kailangan. Sa mabilis na pag-ikot ng mundo Ako na ay iyong nilimot Hindi na pinag-ukulan ng panahon Ako’y bigla mo na lang itinapon. Paano na ang mga panahong ating pinagsamahan Noong ako ay hindi mo maiwan Laging hawak sa iyong mga kamay Pagkat nabibili ko ang lahat ng bagay. Sana’y pagkatandaan mo “Ako ay iyong pulutin”, iyan ang pagsamo ko Dahil ang piso mo ma’y hindi mabubuo Kung wala ang tulad kong sentimo.

84


Saan Napupunta ang mga Nakalimutang Alaala? JEAN MARIEZ TOLENTINO

Tinawag mo ako, ngunit hindi sa aking pangalan At kinuha ang aking atensyon nang hindi sinasadya.. Ipinakita mo sa akin ang saya Nang ika’y hawak ko pa sa kasalukuyan At ipinadama ang lungkot Noong ika’y matapos.. At maging parte na ng nakaraan Ngunit, sa akin ay nanatili ka.. At patuloy na nanahan sa aking isip Baon- baon sa bawat panibagong umaga Ang tamis na iyong dala.. Ngunit, aalis ka rin pala At unti- unting lalayo Kukupas,malilimutan, at bigla na lang maglalaho.. Na para bang walang nangyari Sasabay sa pagtakbo ng oras, Na kailanman man ay hindi ko mahabol- habol.. Paunti- unti.. Hanggang sa tuluyan ng mawala Nang hindi ko man lang namamalayan.. (Paalam sa matatamis at mapapait; magaganda at masasakit Na nalimutang alaala.)

85


Sense-Less RizalJoseGat.

Despite of everything that’s happening War, bloodbath, felony and law-breaking Light would still shed; I’m wishing Maybe darkness is all I can see But I set my eyes on realm of serenity Bearing the cries and sobs I hear Enduring the sounds of pain and grief I may not be hearing anything But still seeking for the mockingbird’s humming Hymn of peace and harmony will soon be playing I can hear and see all what’s happening My soul falls when I see people dying My heart breaks when I hear children crying Want to comfort them with my words but I can’t even utter one Exposing of truths, if only I could Yes, maybe we’re debilitated Blind, deaf and mute – that’s what we are, but: Your naked eye can’t see the hopes that I’ve been seeing Your persnickety ears never mind the helpless voice I am hearing Your deceiving mouth can’t express the truth everyone is asking

86


DEAD END JM

Paano ba nalalaman kung kelan dapat simulan o tapusin ang isang bagay? At paano mo sisimulan ang isang bagay kung huli na pala para gawin iyon? ************* Hindi ko sineseryoso ang pag-ibig, dahil ako mismo ay nabuo ng dahil lamang sa kapusokan—bunga ng isang nilaro, at di sineryosong pagmamahalan. Pero siguro nga bawat isa sa atin ay nakalaang makatagpo ng isa pang tao na magpapabago sa mga binuo nating mga paniniwala, magtutuwid sa ating maling pananaw at magpapalabas ng ating kahalagahan na tayo mismo ang di nakakikita. Noong dumating sya sa buhay ko, wala akong kaalam- alam na nakilala ko na rin pala ang babaeng nakatakdang magpabago nito— si Sofia. ************* Ipinatikim nya sa akin ang pag- ibig. Muli nyang ipinaalala ang tunay na silbi ng utak at puso, at kung bakit sa simpleng paggamit ng mga ito ay nalilito pa tayo. Sa relasyon namin, ipinakita nya kung paanong nagiging tanga ang isang matalinong tao, at duwag ang isang napakatapang. Sya yung matalino,at ako naman yung matapang. Sa isang iglap, pareho kaming naging kabaligtaran ng sarili namin. Di ko na mabilang kung ilang beses na syang lumuha ng dahil sakin, di naman sa sinasadya kong gawin yun. Pero kahit anong subok ang gawin ko, nauuwi pa rin sa paulit- ulit na kabiguan ang epekto ko sa kanya. Palagi ko pa rin syang napagmumukhang tanga. Sa kabila noon, ngingiti pa rin sya sa akin. Patuloy na hahawak sa aking kamay hanggang sa matapos ang aming araw. Ng hindi man lang nagrereklamo.. ************* Dahil sa kanya nalaman kong masaya pala ang pakiramdam ng minamahal. Yung pakiramdam na may nakaka- appreciate sa kahit na maliliit na tagumpay na nagagawa mo, Masaya pala. Kahit na gaanong kawalang kwenta ang sinasabi mo, may isang tao pa ring mag-aaksaya ng oras para makinig. Kahit gaano ka kapalpak, may maniniwala pa rin sayo. Kahit paulit- ulit kang magkamali, may magpapatawad at patuloy pa ring tatanggap. Kahit na gaano kasama ang takbo ng mga bagay, may isang tao pa ring mananatili at pipiliing maging masaya kasama ka. Dahil sa kanya, nalaman kong pwede rin palang mahalin kahit ang kagaya ko. Para sakin, kaya nya palang gawin ang kahit na ano. Ako lang talaga ang gago. ************* Batid ko ang unti- unting panlalamig ng aming pagsasama. Nitong mga nakaraang araw kasi, nag- iba na ang ekspresyon ng masayahin nyang mga mata. Tumamlay na rin ang palangiti nyang labi. Natatakot ako, pero sa pagkakataong to, mas kailangan kong

87


maging matapang. Masyadong matagal na rin akong naging duwag. Siguro kailangan ko na ngang bumawi.. Sana hindi pa huli. ************* Sa araw ng aming unang anibersaryo, maagap kong inihanda ang lahat para samin. Niyaya ko sya sa paborito naming restaurant, inihanda ko na rin ang mga sasabihin ko sa kanya. Syempre ang paghingi ko ng tawad ang una. Binilhan ko rin sya ng rosas, at pinili ko ang pinakamaganda. Habang abala ako sa pag-aayos ng sorpresa ko para sa kanya, wala akong kaalam- alam na gano`n din pala sya; at sa aming dalawa, sya pala ang mas magaling manorpresa. ************* Alas quatro ng hapon ang usapan namin, kaso alas nueve na di pa rin sya dumarating. Ganto pala ang pakiramdam ng ini-indian— para kang pumila ng matagal para sa libreng tsokolate pero nung ikaw na ang nasa una ng pila, saka sasabihin sayong ubos na. Pero maghihintay pa rin ako. Kumpara sa isang taon ng pagtyatyaga na ginawa nya para sa akin, balewala ang pagkainip na ito.. Maghihintay ako. Pinalabas na ko nung waiter, magsasara na raw kasi sila. Pero imbes na sya ang dumating, ang papalapit na anyo ng aking kuya ang sumalubong sa akin— si Kuya Allen, pinsan ko pero halos kapatid na rin ang turingan namin. Hindi ko alam kung nagkataon lang ang pagkikita namin o sinabihan syang sunduin ako. Isinabay nya na ako sa kanyang kotse. Walang nagsasalita sa amin, pero mas ok na yun dahil wala pa rin ako sa kundisyon, masama pa rin ang loob ko sa hindi pagsipot sakin ni Sofia. Tahimik naming binagtas ang daan na hindi ko alam kung saan ang patutunguhan. Di ko alam pero parang may kakaiba.

At mukang hindi ako binigo ng aking hinala ..

************* Noong gabing yon pala darating ang wakas sa amin..

Inabot sa akin ni Kuya Allen ang nakatiklop na papel na sa labas ay sinulatan ng aking pangalan; “Para kay Alex”. Sulat ng babae, sulat ni Sofia. Lumakas ang tibok ng puso ko. Habang mabilis kong binabasa ang nilalaman ng sulat, nakikipag-uunahan din sa pag-alpas ang aking mga luha. Dahil noong gabing yon, nasa kamay ko ang sulat na hindi papangaraping matanggap ninoman— ang suicide letter ng aking pinakamamahal. Laman ng sulat ang patung- patong na problema na meron pala sya—sa kanyang pamilya, ang kawalan ng trabaho at bisyo ng kanyang ama, ang pang- iiwan sa kanila ng kanyang ina, problema sa pera, sa pag aaral-- na mukhang hindi nya na kinaya, at ang lahat ng iyon, ni minsan ay hindi ko man lang pinaglaanan ng panahon itanong sa kanya ;laman nito ang pasasalamat sa mga sandaling pinagsaluhan namin kahit alam kong karamihan noon ay lungkot ang naging dala sa kanya; laman nito ang mga salitang nagpapatunay kung gano nya ako kamahal, at laman nito ang paghingi nya ng tawad, noong inumin nya ang lason na bumawi sa sarili nyang buhay, na katumbas naman ng permanenteng kakulangan ng sa akin.

88

************* Yun pala ang kanyang sorpresa. Na imbes na kaligayahan ay magkakasabay na


lungkot, galit, pagsisisi at panghihinayang ang aking naramdaman. Malinaw na sa akin kung paano nalalaman kung huli na ang lahat. Hindi na pala yun kailangan sabihin, hindi na rin kailangang ipaliwanag. Dahil ipinaunawa yun sa akin sa pinakamasakit na paraan, at ipinamuka na wala na akong kahit ano pa mang magagawa. Ang hirap pala talagang intindihin ng pag- ibig, kung gaanong di mo inaasahan ang pagdating nito, ganun rin pala ang mapait nitong pagalis. Walang warning- warning, hinding- hindi mo talaga mapaghahandaan. Sayang naman. Ang dami ko pa namang plano para samin. Kung kelan naman ako natauhan, kung kelan naman handa na akong magbago. Para sa kanya, para sa aming dalawa. Kung pagbabayarin ako ng mga kasalanan ko sa kanya at ipaparanas sakin ang karma, bakit naman sa ganoong paraan pa? Leche talaga. Di ko na nagawang makapagsalita. Wala na kasi akong lakas para dun.. Habang binabagtas namin ang mga hakbang palapit sa kwarto kung nasaan si Sofia, lalo akong naghihina. Dahil mukang noong mga oras na mawala si Sofia, sumama na rin yata sa kanya lahat ng lakas at kasiyahan na natitira sa akin.. May parte sa akin na umaasa na biro lang sana ang lahat. Habang dahan- dahang binubuksan ang pinto ng kwarto ni Sofia, marahas namang nadudurog ang mundo ko. Mukhang mauupos na ang liwanag ng aking kalangitan sa pagpanaw ng aking bituin. Kukulimlim na ang aking araw at lulungkot ang bawat gabi, at higit sa lahat, mukang habang- buhay nang iiyak ang aking langit. At kahit gaanong katagal pa ang gawin kong paghihintay, wala ng darating. Hindi na sya babalik. Hindi naman kasi kapalit ang iniintay ng isang pag- ibig, kundi pagpapahalaga— na hindi ko man lang naipakita sa kanya noong may pagkakataon pa. ************* Minsan, ang loko talaga ng buhay; ipauunawa nito sayo ang mga aral sa paraang di mo inasahan at minsan, sa paraang hindi mo gusto. Sadyang wala ngang dadaig sa matulin at patuloy na pagtakbo ng oras, at kapag sinubukan mong habulin ito, ipapamukha lang nito na kailanman ay hindi mo ito maaabutan. Sa huli, tao lang tayo. Maubos man ang panahon natin sa pamomroblema kung pano makokontrol ang oras, tatakbo pa rin ito at magpapatuloy. Hindi ito mag-hihintay kung kelan tayo matatauhan sa halaga nito, hindi ito maghihintay kahit kanino. Dahil ang bawat segundong ibinibigay ay pagkakataong magagamit sa pagpapatuloy ng mga dapat mong gawin sa buhay, ikaw ang gumagawa ng mga pagsisisihan mo sa huli sa tuwing magkakamali kang sayangin ito. Alam naman natin na nasa huli lagi ang pagsisisi, alam din natin kung anong tama, pero madalas mas pinipili pa rin nating gawin ang mali, ipinapagpaliban ang paggawa ng dapat; Pagkatapos, saka tayo manghihinayang sa mga panahong nasayang. Sa totoong buhay, wala naman kasing pause at lalong walang rewind. ************* Habang minamasdan ko ang payapa nyang katawan na natatakpan ng puting kumot, bigla kong napansin, hawak ko pa pala yung binili kong rosas.. at hindi ko akalaing sa gantong sitwasyon ko ito maiaalay sa kanya.

89


Pirasong Kahoy JENVHOO BARDOLES

Inabot ko ang librong “365 Reasons Why You Should Still Smile” sa katabing shelf habang nakaupo sa harap teacher’s table.Maaga kong narating ang Dampanit Elementary School ngayong araw.Mabilis kong naiwasan ang mga dumi ng kalabaw sa mahabang daang tinatahak ko araw araw upang marating ang paaralang aking pagtuturuan ngayong taong ito.Nabuksan ko na ang mga kahoy na bintana na aming klasrum at nakapagsulat na rin ako ng “A Nugget of Wisdom for Today” sa dulong bahagi ng aming pisara.Wala pang kahit isa sa mga estudyante ko ang dumarating.Ayos. Binuklat ko ang libro sa pahinang kinalalagyan ng isang Winnie the Pooh na bookmark, ngunit hindi ko ito nilapag sa aking lamesa habang binabasa.Kung hindi man araw-araw basta’t may ekstrang oras,binubuklat ko ang librong regalo pa ng matalik kong kaibigan. Ang sabi niya sa akin, kailangan ko daw ‘yon.Tama siya, lagi akong nakakakuha dito ng armas para sa nakabadyang giyera.Sa tuwing mahihirapan kasi ako, hinahalintulad ko sa giyera ang sitwasyon ko.Sa isang giyera, hindi lang ikaw ang maaaring mapahamak, marami pang iba. Araw araw, pwedeng magkaroon ng giyera.Isa kasi akong guro ng mga batang nasa ikatlong baitang.Dalawampu’t tatlong taong gulang pa lamang ako pero mayroon na akong tatlongpu’t tatlong anak.Kung hihingin lang ng aming Principal na ilagay sa Lesson Plan ang eksaktong ginagawa namin sa loob ng klasrum araw araw, kulang na kulang ang dalawang pahina.Hindi naman kasi nilalagay sa Lesson Plan ang “Sige, magkwentuhan muna kayo dyan, ‘pag tapos na kayo, saka ako magtuturo.”, “George, sa bahay ka na lang mag day dreaming.”, “Bakit ba kailangang magtulakan sa pila, lahat naman kayo makakalabas ng klasrum?”, o kaya “Ilang beses ko bang sasabihin na ang pambura sa blackboard ay hindi pinanghahampas sa kaklase!”. Hindi naman maaaring ibilang sa class hours ang minuto ng pag-iyak ng isang batang pinutulan ng krayola na katabi,inagawan ng ice candy o hindi sinali sa laro.Minsan, nalilito na ako kung ano talaga ang papel ko sa buhay ng mga batang iyon.Tapos bigla kong maaalala ang sinabi ng isang ispiker noong manumpa kami sa aming tungkulin, “Teaching is a demanding profession..” Mag-eecho echo sa utak ko ‘yong dalawang huling salita at sasagutin ko ng “oo, sobra!” Kalagitnaan na ng taon.Kilala ko na ang lahat ng Grade III-Sampaguita ko,ang panglima’t huling seksyon ng Grade III.Alam ko na kung ano’ng mga laro ang nilalaro nila tuwing recess at kung ano’ng amoy ng aming klasrum sa iba’t ibang oras ng buong araw. Sa umaga, amoy bagong tasang lapis.Sa tanghali, amoy longganisa at sa hapon, amoy hilaw na manggang sinawsaw sa suka. Kilala na rin nila ako hindi lang sa apelyido ko.Alam nilang sinisimulan ko ang klase sa pagsasabi ng, “Lahat ng naiihi ay pag-aralan nang pigilan ang mga ihi dahil sa paglabas ko ng klasrum na ito, saka pa lang kayo pwedeng pumunta sa banyo!” (na sa tuwing sinsasabi ko ay pakiramdam ko nagkakaron ako ng suot na pulang kapa at untiunting tinutubuan ng matutulis na sungay.)Unang klase naman kasi nila ang sabdyek ko kaya wala silang dahilan para istorbohin ang klase dahil pupunta sila sa banyo(slash)

90


canteen.Mayroon kasing kakaibang mahikang taglay ang “Maam, may I go to the CR?”, na kapag narinig ng mga kaklase ay para bang bigla na rin silang maiihi at sunod sunod nang magpapaalam.Alam din nilang sa bawat pagtatapos ng quarter ay nagbibigay ako ng sertipiko sa mga batang may katangi-tanging ginawa tulad ng “May pinakamalinis na silya”, “May pinakamaraming natulungang kaklase” o “Pinakamasipag magbura ng mga sulat sa pisara”.Ito ay mga tig-aanim na pisong sertipiko na alam kong hindi anim na piso ang halaga sa mga nabigyang bata. Pinili ko nang ibalik sa shelf ang binabasa kong libro dahil unti-unti nang napupuno ng aking mga Grade III ang klasrum.Maya maya lang, nagsimula na ang giyera.Mahirap ang araw araw ko sa loob ng kanilang munting klasrum pero hindi ko maitatangging mahal ko na ang bawat isa sa kanila. Isa sa mga pinakamalalapit sa aking puso ay ang payat na si John Daryl. Hindi gaanong maayos ang kalusugan ng bata at madalas siyang may sipon o ubo. Hindi siya magulo sa klase.Isa siya sa mga masugid magbasa ng mga sinusulat kong “A Nugget of Wisdom for Today”.Lagi siyang inaantok ngunit nakikita kong sinisikap niyang matutunan ang lahat ng itinuturo ng kanyang mga guro.Pinaupo ko siya sa bandang gitna at itinabi kay Maria Kate simula nang malaman ko ang kanyang sitwasyon.Naisip kong matutulungan siya ni Maria Kate.Marami sa aking mga estudyante ang walang libro, ngunit isa si Maria Kate sa mapapalad na mayroong limang libro sa kanilang walong sabdyek. Bagamat hindimaabot ng mga marka ni Maria Kate ang marka ng mga nasa mas mataas na seksyon, dalawang quarter ko na siyang ginawaran ng sertipikong “Pinakamasigasig sa pag-aaral”.Madalas na walang takdang aralin noon si John Daryl at nagmimistulang gustong-gusto na niyang maglaho sa tuwing hihinto ang tingin ko sa kanya upang sagutin ang tanong.Mabababa ang lahat ng kanyang marka.Wala siyang problema sa pagsulat at pagbasa maging sa matematika, kaya lalo kong gustong malaman kung ano talaga ang problema. Sa isang Card Giving, nakilala ko ang ama ni John Daryl.Isa siyang karpintero, hiwalay sa asawang may iba nang pamilya at mag-isang itinataguyod ang kanyang dalawang anak – si John Daryl at isa pang lalaki na nasa unang baitong naman.Hindi na ako nagulat sa sitwasyong pinansyal ng aking mga estudyante sapagkat hinanda ko na ang aking sarili sa mga ganoong katotohanan.Bagamat may ilan na nakaaangat sa buhay, mas marami ang hindi. Sinikap ng kanyang ama na magbihis ng maayos sa pagharap sa akin sa kaunaunahang Card Giving sa taong ito.Mas matanda ang itsura ng kanyang ama kaysa sa edad nito at may makakapal na balat sa kamay.Taglay din niya ang mga matang palaging marahang bumababa ang tingin kapag kinakausap, larawan ng pagkawala ng kumpyansa sa sarili at labis na pagpapakumbaba.Ganoon din ang mga mata ni John Daryl.Madalas ko siyang makita na nakatingin sa aking gawi, lalo na kapag may ginagawa ako sa aking lamesa.Bigla niyang ibababa ang kanyang tingin kapag nararamdaman ko na ang kanyang pagmamasid.Madalas niyang gawin ang pagmamasid na iyon nang buong kuryosidad. Yun lamang ang pinagkaiba ng kanyang tingin sa tingin ng kanyang ama.Pagal na marahil ang mga mata ng kanyang ama na mag-asam pa ng bagong kaalaman kaya’t wala na itong kuryosidad.Mahina at nauutal niyang itinanong sa akin,

“Ma’am … may ginawa po ba si Daryl?”

91


“Naku sir, hindi po ganoon.Wala po siyang ginawang masama.Ang meeting na ito ay bahagi po lamang ng aming layunin na maipaalam sa inyo ang kalagayan ng mga marka ng inyong anak sa kanyang mga sabdyek”, ang mahinahon kong paliwanag kasabay ng pagbuklat sa kanyang harap ng Report Card ni John Daryl. Nahinahon ang pagkakaupo ng mapagpakumbabang karpintero.Ipinaalam ko sa kanya na napakababa ng kanyang mga marka kumpara sa marka ng kanyang mga kaklase gayong nahihinuha kong mayroon naman siyang natututunan.Magaling niyang nasasagot ang mga tanong na biglaan.Buong pagtataka kong ipinaalam sa kanyang ama na hindi ko matukoy ang dahilan ng kanyang antas ng pang-akademikong kakayahan. Naniniwala kaso ako na walang mahinang bata,ang antas ng kanilang mga marka ay laging may eksternal na dahilan. Tumango siya at nagbigay nanaman ng isang kahabag-habagna tingin. Bagamat mayroon pa ring mga pag-aalinlangan, buong lakas niyang isiniwalat sa akin ang natutukoy niyang dahilan sa likod ng mga marka ng anak. “Dalawa lang po kasi kami ni Daryl na gumagawa sa bahay.Alam ko pong pagod na siya pagkatapos maglaba kasi iisa po ang uniporme niya at nagluluto pa siya na hapunan namin.Kaya siguro hindi na siya nakakapagrebyu ‘pag may exam..”, ang tugon niya. Tumango-tango ako tanda ng pagkaintindi sa kanyang mga sinabi.Hindi muna ako umimik upang bigyan siya ng pagkakataong dagdagan pa ang mga sinabi. “..at ‘pag nman humuhingi siya ng tulong sa akin ‘pag may assignment, hindi ko siya matulungan..”, kumurap muna siya ng ilan saka nagpatuloy.

“Kasi..kasi hindi ako marunong magbasa..at magsulat ma’am.”

Sa oras na iyon, lalong lumalim ang pagtingin ko sa tungkulin na mga guro. Mukhang hindi lang talaga tatlumpu’t tatlong pangarap ang nakasalalay sa akingmga kamay.Mas kailangan nila ngayon ang pagka-guro ko.Simula noong araw na ‘yon, sa pahintulot ng Principal at mga magulang, nagsimula na ang Enrichment/Follow-up Activities tuwing Biyernes ng hapon, hindi lamang para kay John Daryl ngunit pati na sa iba pa.Pinasasagutan ko sa kanya ang kanyang mga assignments upang hindi niya makaligtaang gawin sa bahay.Dinagdagan ko din ang oras ng aming pagrerebyu sa tuwing may eksam at hinikayat ang iba pang mga guro na gawin iyon sa aming seksyon. Pinapauwi ko nang paunti-unti ang ilang mga libro ng Reading sa tahanan nila John Daryl, at nagsilbi siyang guro ng kanyang ama. Pagkatapos ng mahaba-habang giyera, nakamit din namin ang unang hakbang ng tagumpay.Tumaas ang mga marka ni John Daryl.May kumpiyansa na ang kanyang mga mata.Kahit kaunti, mayroon na siyang maipagmamalaki kahit man lang sa kanyang sarili. Isa na yata ‘yon sa 365 reasons why I should smile.Tama ang sinabi ng aking propesor noong kolehiyo, This big world of huge troubles just needs a little encouragement. Sa pagtatapos ng kanilang klase upang ipagdiwang ang kapaskuhan, ang bawat isa ay pinagkalooban ko ng sertipiko.Sa aming Christmas Party, natanggap ni John Daryl ang “May pinakamasigasig na puso para matuto” .Nakita ko ang ngiting hindi ko madalas na makita sa kanya.Lumikha na lang ako ng isang mental picture ng kanyang amang

92


nakangiti rin. Sa bahay ko na binuksan ang mga natanggap kong regalo mula sa aking mga Grade III.Sa gitna ng mga perfume, bag at lipstick, tumambad sa akin ang munting handog ni John Daryl.Hindi ko talaga mawari kung ano iyon.Isa itong maliit at parisukat na kahoy na may taas na hindi pa umabot ng isang pulgada.May nakalubog na parte sa gitna ng parisukat na tila isang bagay pa ang maaaring ipatong dito.Inahon ko ang aking sarili sa malalim na pag-iisip at saka ko lang nakita ang kasamang sulat ng regalo. Ma’am, Merry Christmas po! Ginawa po ito ni tatay.Salamat daw po kasi sinabi niyo daw sa kanya na hindi siya nakakahiya.Malapit na po siya matutong magbasa.Gamitin niyo ito ma’am.Isuot niyo po sa paa ng mesa niyo para hindi na gumalaw ‘pag nagsusulat kayo o nagbabasa.Nakita ko po, maikisi ‘yung isang paa ng mesa niyo.Sana magustuhan niyo ma’am. Tumingala ako sa maliit na bahagi ng langit na nabigong takpan ng mga nakasabit na parol sa bintana ng aking silid at nagpasalamat sa Diyos sa ipinaramdam niyang kaligayahan.Pansamantala akong na-alien.Binalikan ng utak ko ang panahong napapansin kong nakamasid si John Daryl sa mga ginagawa ko sa harap ng aking mesa.Akala ko noon, tinitignan niya kung aling kamay ang ginagamit ko sa pagsusulat. Sa kanilang lahat, siya lang ang nakapansin ng giyera ko sa sariling teacher’s table, isang giyerang araw araw kong pinagdadaanan at hindi ko man lang nasolusyunan. Naramdaman kong may pakialam din sa akin ang mga estudyante ko.Nagpalamon kasi ako sa ideyang ako lang ang tanging may pakialam sa klasrum na ‘yon.Porket siguro ako lang ang nakakapansin ng magulong upuan, ng balat ng kendi sa unahan, o ng sarisaring amoy sa loob ng klasrum.Hindi.Hindi pala ako nag-iisa sa giyera. Ang munting parisukat na ‘yon ang pinakamagandang bagay na natanggap ko noong Pasko.Ikinabit ko iyon sa paa ng aking mesa at ginamit ko sa natitirang mga buwan ng klase.Maipapatong ko na ang aking libro sa lamesa, higit sa lahat, lagi na akong may dahilan para ngumiti.Sa pagtatapos ng School Year, masaya akong nagpaalam sa aking mga Grade III na makikita kong Grade IV na sa pasukan.Ako ang guro, ngunit mas madami akong natutunan sa taong ito.Sa susunod na taon, ikalimang baitang na ang mga tuturuan ko at iiwan ko na ang munti naming klasrum. Tinanggal ko ang parisukat na kahoy sa paa ng aking mesa.Itinago ko ito sa tinatangi kong kahon kasama ng mga tisyu ng mga kinainan naming food chain, dalawang balat ng usong kendi noong 2009 at piraso ng mga pinatuyong rosas.Hahayaan kong magkaroon ng sariling giyera ang gurong gagamit ng aking mesa, at baka magkaroon din siya ng isang napakagandang istorya na magpapangiti sa kanyang puso.

Higit pa sa 365 na dahilan ang maaaring magpangiti sa atin.

93


LAST NA. ARIANNE A. VILLALUNA

Eto ang mga salitang parating nagbibigay sa akin ng ngiti,kasabay ng pagkahabag ng damdamin kong nanahimik. Sino bang hindi natutuwa kapag last episode na ng sinubaybayan mong anime at nalaman mo na tatay pala ng bida ang isa sa mga Hokage ng Konoha? Sino bang hindi naeexcite kapag last 5 minutes na ng napakaboring niyong klase na ang Prof ay puro kwentong-buhay lang naman niya ang dala? Sino nga bang hindi pumapalakpak ang tenga tuwing sasabihin sa iyo na last sem mo na at gagraduate ka na? Kung tutuusin, kahit si Mama na hindi naman sinusubaybayan mula simula ang koreanovela na Two Wives ay nakikisabik manuod kapag inannounce saTV na Last week na nito. Iba talaga ang impact kapag sinasabing “Last Na” dahil naroon ang pakiramdam na doon lang natin maaarin ibuhos ang lahat. Parang kapag sinabi na last five minutes na ng exam mo ay saka ka biglang kumakaripas ng pagsosolve ng mga problems na kanina mo pa talaga tinititigan lang. Tuwing last minute before midnight na ng birthday mo ay napapakapit ka pa sa cellphone mo para abangan ang bati sayo ng crush mo na kahapon pa ng madaling araw mo hinihintay. At pag tinext ka ng klasmeyts mo na ikaw na ang last na hinihintay sa pila dahil sasakay na kayo sa bus para sa field trip niyo, e saka ka lang napapatakbo ng bahagya. Masasabing isang real life Magic Spell ang mga salitang “Last Na”. Kumbaga, sa nilayu-layo ng paglalakad mo sa isang marathon ay dun lang tayo mapapatakbo sa limang metro bago magFinish Line. Ganoon kabisa ang kapangyarihan nito, dahil nagagawa nitong bigyan ng adrenaline rush ang samu’t saring mga organs ng ating katawan. Kaakibat naman ng Magic Spell nito ang side effects na halo-halo-icepalamig-with-sago’t-gulaman-con-hielo na Feeling na kasama nito. Andiyan ang mga panghihinayang at iba pang makabagbag damdamin na emosyon sa tuwing masasabihan tayo ng “last mo na”. Tulad na lang sa tuwing makakatapos ka ng pelikula ay napapahinga ka ng malalim at may pagbuntung hinga pa ng “Tapos na”; Nung last bite mo na sa firstever Cheesy Bacon Mushroom Champ mo e napapaisip ka na eto na yung 135 pesos mo; At nang sinabi ng prof niyo na last lesson nio na para sa sem na ito e saka mo narealize na mamimiss mo lahat ng kabalbalan niyo sa klase niya. Malamang sa siguro ay naramdaman niyo na din ang tamaan ng magic spell na ito sa buhay estudyante niyo. Sa lahat na siguro ng graduation ko ay umiyak ako, except noong Prep dahil hindi ko pa alam ang magsentimyento at wala pa akong muang noon. Ngunit naiyak na ako nung kinanta naming ang “Journey” sa graduation ko nung elementary dahil narealize ko na maghihiwa-hiwalay na kami ng school ng mga kaibigan kong karamay ko sa pagbili ng mga sticker, pagdodrowing kina Cardcaptor Sakura, Shin Chan at Cyborg Kuro-Chan at lalo na sa paglalaro ng Sekyo at Langit-Lupa.

94

Mas humagulgol ako nung sumunod kong graduation – ang High School.Napuno


ang apat na taon ko nuon ng mga unang ligawan, sulyapan, at pag-ibig; unang mga gala kung saan pinakamalayo na para sa amin ay ang Walter Mart Calamba; unang mga paguwi ng alas syete ng gabi kaya inani ko ang mga unang sabunot mula kay Nanay; at mga pagkakabuo ng solid na barkadahan sa apat na sulok ng Green naming paaralan. Tama nga si Mama nung sinabi niyang ang pinakamasayang yugto ng pagiging estudyante ay ang High School dahil dito ka makakakuha ng tunay na mga kaibigan. Kaya nang namutawi na sa aming bibig ang pagtatapos nito, sino bang hindi hahagulgol sa pagiwan mo sa kabataan patungo sa mundong may dapat ka ng patunguhan? Kaya heto ngayon at nasa huling yugto– ang Kolehiyo kung saan hindi lahat ay nakakaratintg o nagagawang makatapos. Ang kakaibang dimension na may hatid na responsibilidad bukod sa paglalaro at pag-aaral. Ito na ang itinakdang Final Stage sa ultimate game na Student Life. Dito mo itatakda kung anong gusto mong maging sa buhay mo: kung “Game Over” na lang ba sa hindi mo pagtatapos o ang magtiyagang makamit ang “You Win!”sa araw ng graduation mo. Nakakatuwa namang isipin na hindi naman nagpadaig ang College life ko sa High School life ko. Iyon ay dahil sa jam-packed adventures na dinaig ko pa ang paglalaro ng Super Mario o Icy Tower sa dami ng beses kong nahulog at nakatalon. Pinuno rin ito ng mga grading na noon ko lang nakita sa buhay ko at kalian man ay hindi ko na malilimuta – ang Uno, Tres, INC at Singko. Dito ko naranasan ang pagsisimula ng buhay na ako ang magdedesisyon at hindi parati ang nanay at tatay ko kahit pa sabihing nasusuway ko sila. Ito na ang part kung saan minsan, matuto tayong manindigan sa kung ano an gating pinaniniwalaan kaysa ang sumabay na lang sa prinsipyong pangmaramihan lamang. Sa nalalapit na pagtatapos ng LAST sem ko na ito, sana ay hindi lang Ako ang makaramdam ng adrenaline rush bago dumating sa Finish Line. Sana ay hindi lang din ako ang makapagsabi sa sarili ko na “Sulit ‘to!”, katulad na lang ng mga pakete ng Maggie Magic Sarap. Sana, kasama ko, ay magawa ko pa ang mga bagay na gusto ko habang may discount pa ako sa jeep bilang mga estudyante.

95


Blind’s Vision JERLYN COMENDADOR

She’s the most beautiful person Speaks the sweetest words in horizon No one can replace her position A pilgrim in her own wonderful mission But nobody knows her heart lives Cause in their eyes her face must not be lift In her action nobody does believe Forever she must stay where she fits In the shallow no one can see the surface Her beauty was cursed by changes Like a pearl in ocean’s darkest A love could broke, only the strongest! She’s the most beautiful person Yet no one can see Only me, Whom I can’t, fault of my condition.

96


Biyaheng Langit JUNIZZA ESCALANTE

Heto na naman ako Sa sitwasyong hindi ko ginusto Nakatitig sa maliit na espasyo Sa pagitan ng dalawang hita Napailing ako at nagdalawang isip Halata naman na masikip Ngunit akoy’ nag mamadali Patungo sa biyaheng langit Ayokong mapagiwanan ng iba Kaya’t pinagkasya ko ang aking sarili Walang anumang pagsusubalit Ipinasok ko ang aking kabuuan Konting bwelo at sagad pa Napunan ko rin ang puwang sa gitnat Mainit. Pawisan. Masikip. Hay salamat, maluwag akong nakahinga Kahit nayayamot sa drayber ng dyip Na sumisigaw pa na “kasya pa ang lima Makikilapat-lapit na po, sampuan po iyan”

97





IRENEVILLASANTA

Best-selling author of fiction/non-fiction books. Freelance writer. A leader of a nationalist group for human rights. An entrepreneur. A traveler. A proudly world-renowned Filipino Psychiatrist.

JOANA MAE DE JESUS

An owner of an international telecommunication company. Producer of the newly-invented chocolates that never expire. A proud mom of her 2 math wizard kids.

JUNIZZAESCALANTE

She is a CPA-Lawyer who took her master’s degree at Harvard University. She is the owner of the country’s largest Real Estate Corporations. And also, she’s the Philippines’ No.1 Tax-Payer.

APRIL CRYSTELABDON

A Filipino pride managing her own business, traveling around the world, managing a famous Filipino band and an associate editor of a famous magazine in the country.

ARIANNEVILLALUNA

A licensed engineer. CEO of the as-big-as-AppleComputers company. A part time director from Universal Films Production. Owner of a clothing line ‘Now Playing’.

JEAN MARIEZTOLENTINO

Apart from being a licensed engineer, she is a renowned Filipino author and a multi-awarded artist. Had some of her artworks displayed at the famous Louvre Museum at Paris, France.

REIJANDROGONZALES

He is a #1 New York Times Best Selling Author. He has won many awards including Hugo, Nobel Prize and the Edgar Award. His works were translated into 30 different languages.


MIKE CLESTERPEREZ

Already embraced the solitude of real happiness with the people in his life in absolute bliss.

JERLYNCOMENDADOR

She already conquered the world and having all the luxury she wants in a snap of fingers.She has the life everyone has been wishing for.

KAYE MARIMARANAN

She is fluent in more than 20 languages both in written and oral. She travels around the world promoting peace and is even part of the negotiating team who led peace talks with the MILF.

LAARNIVILLASANTA

She is a doctor in child and family psychology. She also wrote some best seller novels and selfhelp books and performed classical and modern piano piece.

REYMARKPASCUAL

He is a famous director/song writer/performer of his generation.

ROSALEENAGOJO

A socialite. She belongs to the A-list. She parties everywhere, tours around the globe and is having a LIFE in this world.


REYMONDAUSTRIA

A professional artist whose works are sold in international auctions. An owner of a world-renowned School of Arts.

ERICORIO

He created the most unopposable computer virus that shuts down the mainframe computer system of The Pentagon and first artist to draw at the surface of the moon.

JANINASANICO

She fulfilled her dreams and found happiness.

MARIOOBOG

A helping hand to others.

ERICK MICHAELOPEĂ‘A

He is an award-winning director whose films are certified boxoffice hit. He is a great architect designing buildings around the world.

JEROME MATHEWTRAJECO

He is a highly acclaimed photographer who already flew around the world to shoot the cover of major magazines. He is also the owner and head chef of a five Michelin star hotel in the US.





Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.