Houston 652 by thoibaohouston

PUB Agreement N0 40009120

ISSUE 652

HOUSTON MAY 10 2019

The Vietnamese Newspaper www.THOIBAO.COM

Ảnh: VPY/Thời Báo

BẠCH HỒNG QUYỀN VÀ CHUYỆN GIAN NGUY TỚI ĐƯỢC CANADA

Xem trang 92

HOUSTON

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOUSTON

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOUSTON

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

THỜI BÁO HOUSTON The Vietnamese Newspaper

ACCOUNTING - KEÁ TOAÙN

PRIVATE ANNOUNCEMENT - TANG SÖÏ, HYÛ SÖÏ HN Tax & Financial

ATTORNEY AT LAW - LUAÄT SÖ V.P. Luaät Sö

11210 Bellaire Blvd, ste. 143 Houston, TX 77072 (Bên trong Việt Shipping)

Thư từ: suzynguyen@thoibao.com Bài vở: contributions@thoibao.com Sửa chữa quảng cáo: quangcao@thoibao.com Advertisingthoibao@gmail.com Điều hành quảng cáo: Phone: (281) 568- 0632 ( 832) 870-1580 Các ý kiến để giúp cải tiến: publisher@thoibao.com

Biên tập viên & Cộng tác viên: Bùi Bích Hà, Chu Nguyễn, Đoàn Dự, Hà Huyền Chi, Hải Phong, Hoàng Yên Lưu, Huy Phương, Lý Anh, Nguyễn Ngọc Ngạn, B.S. Nguyễn Ý Đức, B.S. Đặng Phú Ân, Nguyễn Tuấn Hoàng, Trùng Dương, Nguyễn Thượng Chánh, Nhị Khê, Nguyễn Mạnh Trinh, Ngythanh, Phan, Phan Hạnh, Soạn giả Nguyễn Phương, Song Thao, Tống Minh Long Quân, Trà Lũ, Văn Quang, Tưởng Năng Tiến

Voõ & Phaïm PLLC

McDonald Campaign-Break Menu

Th?i Báo-Thông Báo Ð?a Ch? M?i

Caàn Mua Xe Cuõ

6 132

Thôøi Baùo Radio-Thoâng Baùo

117

Alpha Realtors-Jane Nguyeãn

136

Luke Ñinh

Quang Mai - First Realty Associates

136 REAL ESTATE - ÑÒA OÁC

AUTO SALES - BAÙN XE Fred Haas Toyota Country

David Huy Nguyen

BAKERIES - TIEÄM BAÙNH Houston Baùnh Bao BEAUTY SALON - TMV, UOÁN TOÙC Sonic Skin Care

Hi-Tech Dental Care

Laâm Quang Thaéng

DENTIST - NHA SÓ

Thanh Tran

APEX Cardiology of Houston

A-Lyù Oriental Food Restaurant Cajun Kitchen

136

My Care Plastic Surgery

Nguyeãn Coâng Thöù

Nguyeãn Xuaân Cöôøng

Phan Hoàng Ñöùc

Tang James - Cosmetic Surgery

Westlake Medical-Vuõ Toâ

FINANCIAL - TAØI CHAÙNH Car Title Loans

EZ Cash Funding

I Approve Lending

Confidence-Glucosamine Super Phaïm Hoaøng Trung-Döôïc Thaûo Vaïn Hoøa Ñöôøng Andrew Insurance Agency

Diane Tran Insurance

Do All Ins.&More-Brenda Leâ

Harry Dao Insurance Agency

JJ Insurance & Multi Services

John Milton Nguyeãn

Kim Anh Nguyen

Lan Nguyeãn

Nguyeãn Thanh Lieät

Phan Pham Insurance

Thaùi Phaïm Insurance

Phôû Ñieän

Rieâu Cua

55 61

Töôøng Kyù Fast Food

SERVICES - DÒCH VUÏ Alfa One Electric-Victor Tran

136

All Seasons Mechanics

136

Kingsley Home Care Lam Son Carpet Cleaning Ñoaøn Voõ - Thôï Moäc

77 1 53

Phong Construction

Texair

Tom Nguyeãn Tom Nguyeãn - Maùy Credit Card

1 136

Toni - Söûa Ñieän, A/C, Nöôùc

135

Tran’s A/C

136

Tröôøng Thaåm myõ Ba Leâ

TT Dòch Vuï Pacific

Viet Shipping

SUPERMARKET - SIEÂU THÒ Ca Mau Food Market

Chôï Thaéng Höng

133

Chôï Thanh Bình

Dong Mai Market

Höng Ñoâng Supermarket II

Hongkong City Mall

My Hoa Food Market

Tieán Höng chôï Ñoàng Khaùnh cuõ

9 136

Thaïch Cheø Hieån Khaùnh

Leon Vuõ Tieán Laäp - Allstate

Tammy Pham

45 31

71 29

59 134

Phaùt Kyù Restaurant Phôû 54

INSURANCE - BAÛO HIEÅM

Ñöùc Höông Gioø Chaû

Phôû Gaø Ñoàng Nai

131

135

RESTAURANT-CAFE

DOCTORS - BAÙC SÓ

Supplement Depot-Sure Meal Basic

- Thoi Bao® is the registered trade mark of Thoi Bao Inc. - Thoi Bao® is not responsible for the advertising content. It is up to the consumers to check and validate the claims in the advertisements. No part of this publication can be reproduced without written consent of the publisher.

Thôøi Baùo New Media

AUTO BODY - GLASS - REPAIR

Amida Life-Man Of Iron

Thể lệ gởi bài cho Thời Báo Bài vở gửi cho Thời Báo xin viết bằng các word processor sử dụng các font chữ Việt Nam của VNI hay Unicode và gửi về tòa soạn qua email address: contributions@thoibao.com. Tòa soạn không hoàn trả lại bản thảo hoặc hình ảnh dưới bất cứ dạng nào và không chịu trách nhiệm về mọi sự mất mát hay thất lạc. Xin quí vị tự lưu lại một bản sao trước khi gửi. Tòa soạn giành quyền sửa chữa, hiệu đính nếu thấy cần thiết cho phù hợp với Thời Báo. Bài vở muốn có nhuận bút xin ghi rõ nơi đầu bài và cho biết địa chỉ và số điện thoại liên lạc. Thời Báo không đăng những bài vở không có tên tác giả, không có địa chỉ và số điện thoại liên lạc.

105 131

HERBALIST - ÑOÂNG Y Hình ảnh do AFP cung cấp

C/T- “Phaïm Kyø Loan” Amida Life-Slim Body Acai Berry

SUPPLIER - ÑAÏI LYÙ CUNG CAÁP

JEWELLERY - TIEÄM VAØNG World Time Services

Crystal Beauty

NTT Nail Supply & Spa

PHARMACY - NHAØ THUOÁC TAÂY Biocare Pharmacy

Darcy Pharmacy

DB Pharmacy

J&I Pharmacy

Westlake Pharmacy

3 51

Payless Flooring

Winfull Corp.

134

VIDEO STORE - TIEÄM BAÊNG Phöông My

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TIN HOUSTON

HOUSTON

Công ty Ford sẽ mở một trung tâm phục vụ khách hàng qua điện thoại, với 500 công việc mới

Công ty xe hơi Ford Motors vừa loan báo kế hoạch thiết lập một trung tâm phục vụ khách hàng qua điện thoại (call center) tại thành phố Houston, với hơn 500 công việc mới sẽ được tuyển dụng trong những ngày tháng tới. Trung tâm phục vụ này sẽ được mở trong một toà nhà ở địa chỉ 5959 đường Corporate trong khu Á châu

phía tây nam thành phố, với ngày đại khai trương được dự trù vào đầu tháng 7 sắp tới. Đây là trung tâm phục vụ với các nhân viên trả lời qua điện thoại tất cả những câu hỏi thắc mắc của khách hàng liên quan đến những chiếc xe tải hiệu Ford như loại xe F-150 rất phổ thông, được xem như là loại xe được bán chạy nhất trong vùng Houston vào năm ngoái.

Một trong những điểm nổi bật của trung tâm mới này: khách hàng gọi điện thoại vào để đặt câu hỏi sẽ được phục vụ bởi một nhân viên chính lắng nghe hết mọi chuyện để giải quyết, thay vì sẽ được chuyển qua nhiều bộ phận hay văn phòng khác nhau khiến họ có thể phải lập lại nhiều lần lý do vì sao họ phải gọi vào để được nghe trả lời những thắc mắc hoặc được giải đáp những khó khăn. Với diện tích rộng lớn khoảng 55,000 bộ vuông, trung tâm phục vụ mới của Ford có khả năng phát triển lớn hơn trong tương lai để có thể phục vụ cho những khách hàng sở hữu những chiếc xe Ford thuộc loại SUV, như các thương hiệu Ford Explorer và Expedition. Sự xuất hiện của trung tâm này cũng sẽ gia tăng số lượng nhân viên chính của Ford trong vùng Houston. 

Bắn chết em trai, thiếu niên 12 tuổi bị bắt giữ Một thảm trạng gia đình vừa mới xảy ra tại Conroe, một thị xã nằm về phía bắc của Houston cách xa khoảng 45 dặm, khi một thiếu niên 12 tuổi đã dùng súng bắn chết em trai của mình chỉ mới có 10 tuổi. Tuy nhiên các công tố viên thuộc Montgomery County nói rằng thiếu niên này sẽ không đủ tiêu chuẩn để được đem ra xét xử như người lớn mà sẽ được khám nghiệm để chẩn đoán tình trạng tâm thần của em. Theo luật định tại Texas, một em nhỏ vị-thành-niên phải trên 14 tuổi mới có thể bị chính quyền tiểu bang truy tố ra toà để bị xét xử như là một người lớn, và điều này cũng chỉ được áp dụng cho một số tội danh nào đó mà thôi. Sự việc xảy ra vào thứ Bảy vừa qua khi cảnh sát nhận được lời kêu cứu đến một căn nhà ở đường Stidham Road nằm ở phía đông nam Conroe vào khoảng 2 giờ 40 phút chiều. Khi đến nơi, các nhân viên công lực đã nhìn thấy một em bé trai 10 tuổi với vết thương do đạn bắn trúng vào ngực. Nạn nhân đã được đưa đến bệnh viện HCA Houston Healthcare Conroe nhưng sau đó đã qua đời.

Hiện cảnh sát vẫn tiếp tục điều tra về vụ này, nhưng từ chối tiết lộ danh tính của hai em này cùng với cha mẹ. Hiện giờ, các chuyên gia chỉ mới biết là dường như vụ nổ súng này không phải là một vụ tai nạn đáng tiếc hay lỡ tay mà là một hành động cố ý vì thiếu niên này đã tức giận trước đứa em trai của mình nên mới ra tay. Trung úy Scott Spencer thuộc Ty Cảnh Sát Montgomery County nói rằng sau khi cuộc điều tra về vụ này kết thúc, văn phòng Biện Lý sẽ duyệt xét hồ sơ để biết làm sao thiếu niên này có thể có được khẩu súng. 

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TIN HOUSTON

HOUSTON

Luật sư bị trộm đồ đạc trị giá đến 21 triệu Mỹ-kim Một vị luật sư giầu có và cũng là ứng cử viên cho chức vụ thị trưởng Houston trong kỳ bầu cử cuối năm nay là ông Tony Buzbee đã bị kẻ gian lẻn vào nhà ăn trộm lúc đêm khuya với đồ đạc trị giá lên đến 21 triệu Mỹ-kim. Vụ trộm xảy ra vào lúc sáng sớm sau khi có buổi tiệc vui mừng xem trận đấu Super Bowl tại tư gia của ông Buzbee ở khu River Oaks, được xem là khu nhà cửa sang trọng và đắt giá nhất tại thành phố Houston. Một trong những kẻ trộm bị bắt giữ là Nicholas Johnson, 36 tuổi, đã vừa ra hầu toà vào ngày thứ Hai vừa qua để nghe công tố viên tóm lược những chi tiết của vụ đánh trộm ly kỳ này khiến cho ông Buzbee đã phải choàng tỉnh giữa đêm khuya vào ngày 4 tháng Hai vừa qua.

Vào lúc đó, ông Buzbee đã dùng súng của mình để chặn hai tên trộm nhưng súng của ông lại không nổ trúng. Bọn gian liền bỏ trốn, và cảnh sát sau đó đã bắt được thủ phạm sau khi có một phụ nữ đã gọi cho vị luật sư giầu có này để báo tin. Trước đó, ông Buzbee cũng đã loan báo việc treo giải thưởng $50,000 cho bất cứ ai cung cấp những thông tin để có thể bắt được kẻ trộm. Người phụ nữ này kể rằng nghi can đánh trộm thứ nhì có tên là Julian Franklin, 33 tuổi, đã tìm cách dụ bán cho bà chiếc đồng hồ Rolex đánh cắp được tại nhà của ông Buzbee. Ngoài ra, hắn ta còn cho bà xem hình của những bức tranh lấy trộm được, trong đó có một bức được ước lượng trị giá đến 5 triệu Mỹ-kim. Có lúc hắn ta còn tìm cách dụ bà mua một chiếc

Nicholas Johnson

đồng hồ khác. Trong lúc bà đang điều đình với hắn để được giá rẻ thì cảnh sát đã thu băng được toàn bộ cuộc trò chuyện này để làm bằng chứng bắt giữ sau đó. 

Thiệt mạng vì cố ngăn cản tài xế đi cẩu xe thu hồi vì thiếu nợ

Alberto Nduli và vợ

Sự việc xảy ra tại một khu chúng cư ở địa chỉ 7400 đường South Gessner thuộc khu tây nam Houston.

Nạn nhân có tên là Alberto Nduli, 68 tuổi gốc Congo, cư ngụ tại khu này. Theo lời thuật lại của bà Patricia Malewo là em vợ của nạn nhân, ông Nduli bị tiếng đập cửa rất mạnh vào khoảng 7 giờ sáng khi có người báo tin rằng chiếc xe SUV của ông đang bị tài xế một chiếc xe cẩu đến kéo đi. Ông Nduli liền chạy ra ngoài để xem và tìm cách chặn lại tài xế xe cẩu vì nghĩ rằng ông ta đã lầm lẫn với một chiếc xe nào khác. Khi thấy chiếc xe SUV của mình đã bị cài dây dính vào chiếc xe cẩu, ông Nduli liền nhảy lên chiếc xe của mình với ý định giữ lại. Tuy nhiên tài xế xe cẩu đã liền rồ máy thật mạnh để vọt đi, khiến cho ông

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Nduli bị mất thăng bằng và té xuống đập mạnh lên lề đường. Tài xế chiếc xe cẩu đã tiếp tục phóng xe chạy đi thật nhanh để mang chiếc xe SUV đến bãi đậu xe đã thu hồi. Vài giờ đồng hồ sau đó, người tài xế này đã trở lại hiện trường và đã bị cảnh sát còng tay ngay tại chỗ. Theo lời của ông Sean Teare là trưởng phòng điều tra các tội phạm về xe hơi thuộc Biện Lý Cuộc Harris County thì tài xế chiếc xe cẩu này sẽ phải đối diện với tội danh nghiêm trọng là đã không chịu ngừng lại sau khi gây ra tai nạn để giúp đỡ nạn nhân, với bản án có thể lên đến 20 năm tù nếu bị kết tội. 

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TIN HOUSTON

HOUSTON

Một thẩm phán vô tình từ nhiệm vì không hiểu rõ luật lệ Một vị thẩm phán toà dân sự tại Harris County đã vô tình phải từ nhiệm hồi tháng Ba vừa qua, và sau đó đã xin kháng án để được tiếp tục tại vị nhưng không thành công nên giờ đây đã tuyên bố là ông sẽ ra tranh cử trở lại vào năm 2020 để giành lại chiếc ghế thẩm phán này. Sự việc bắt đầu khi ông Bill McLeod được đắc cử thẩm phán tại Harris County khi phe Dân Chủ toàn thắng tại tỉnh hạt Harris để giành toàn bộ các chức vụ thẩm phán trong tỉnh hạt. Hồi tháng Ba vừa qua, ông McLeod bỗng dưng tuyên bố ý định của mình là sẽ ra tranh cử chức vụ thẩm phán Tối cao Pháp Viện tiểu bang. Nhưng ông ta đã vô tình không biết rõ một điều khoản nhỏ trong bản hiến

pháp của Texas, đó là Chương 16, Khoản 65 quy định rằng bất cứ một vị thẩm phán nào tuyên bố như vậy là coi như sẽ tự động phải từ chức. Khi biết hậu quả tai hại bất ngờ như vậy, ông McLeod đã nộp đơn xin hoãn quyết định này trong một phiên họp của Hội đồng Tỉnh hạt Harris sau đó. Ông trình bày với các uỷ viên của Hội đồng Tỉnh rằng ông không hề biết về một chi tiết quá kỳ lạ như vậy trong bản hiến pháp tiểu bang và yêu cầu các uỷ viên cho ông được cơ hội tiếp tục công việc cũ trong cương vị một vị thẩm phán lưu nhiệm vì ông không còn muốn ra tranh cử cho chức vụ tại Tối cao Pháp viện nữa. Tuy nhiên, đơn xin của ông đã bị từ chối và Hội đồng Tỉnh hạt đã bổ nhiệm một vị luật sư khác là Lesley

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Ông Bill McLeod

Briones để điền khuyết tạm thời chức vụ thẩm phán này. Sự kiện ông McLeod bị buộc phải từ nhiệm dẫn đến việc chính phủ phải tổ chức một cuộc bầu cử đặc biệt trong năm 2020 để lựa chọn một vị thẩm phán khác cho đến hết nhiệm kỳ chính thức là vào năm 2022. Cả hai ông McLeod và bà Briones đều cho biết là họ sẽ ra tranh cử cho chức vụ này trong năm sau. 

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOA KỲ

HOUSTON

Tăng nguy cơ trục xuất đối với thường trú nhân lãnh phúc lợi xã hội

Theo Reuters, chính phủ liên bang đang cân nhắc đảo ngược một chính sách lâu nay, tạo điều kiện dễ dàng hơn để trục xuất những thường trú nhân hợp pháp sử dụng các phúc lợi xã hội, một phần trong nỗ lực giới hạn di trú. Hiện nay, những thường trú nhân hợp pháp bị xem là ‘gánh nặng xã hội’ hoặc chủ yếu dựa vào nhà nước trợ cấp để sinh kế có thể bị trục xuất, nhưng trên thực tế chuyện này ít được áp dụng. Quy định dự thảo mở rộng định nghĩa về ‘gánh nặng’ để bao gồm những di dân hưởng các phúc lợi công như lãnh tiền trợ cấp, tem phiếu thực phẩm, được hỗ trợ nhà ở, hay nhận bảo hiểm sức khỏe Medicaid. Dù kế hoạch còn ở bước sơ khai, có thể không trở thành một chính sách chính thức cũng như sẽ vấp phải kiện tụng, nhưng đó là một phần trong các nỗ lực của chính quyền Trump giới hạn di dân hợp pháp và giảm di dân bất hợp pháp tới Mỹ. Thay đổi chính sách này sẽ ảnh hưởng tới các thường trú nhân vĩnh viễn hay còn gọi là người có thẻ xanh tại Mỹ, những người được luật cho phép dùng phúc lợi công ngay khi tới Mỹ, ví dụ như người tị nạn.

Luật Hoa Kỳ cho phép trục xuất di dân nào trở thành ‘gánh nặng xã hội’ trong vòng 5 năm tới Mỹ nếu lý do họ cần hỗ trợ có từ trước khi họ vào lãnh thổ Hoa Kỳ, chẳng hạn như họ bị bệnh kinh niên mà không khai báo. Nhưng sau một phán quyết vào năm 1948, việc trục xuất những di dân dùng phúc lợi công chỉ nhắm vào những trường hợp bị chính phủ đòi chi trả chi phí cho các dịch vụ công mà không chịu trả. Các luật sư di trú cho biết họ hiếm nghe trường hợp nào bị trục xuất vì dùng phúc lợi xã hội. Quy định vừa soạn thảo cho thấy chính phủ có thể xóa tiền lệ đó để cho phép trục xuất các thường trú

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nhân dùng phúc lợi xã hội trong vòng 5 năm đầu đặt chân tới Mỹ. Để kế hoạch này đi vào có hiệu lực, nó sẽ được lấy ý kiến dân, sau đó được chỉnh sửa để Bộ trưởng Tư pháp ký. Các phúc lợi xã hội đang được bàn tới bao gồm tiền trợ cấp an ninh xã hội (SSI) thường dành cho người khuyết tật và người cao niên, tem phiếu thực phẩm theo Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng (SNAP), các phúc lợi về bảo hiểm sức khỏe Medicaid, phúc lợi được trợ cấp nhà ở, và chương trình trợ cấp bằng tiền mặt gọi là Hỗ trợ Tạm thời cho Các gia đình cơ nhỡ (gọi tắt là TANF). Đề nghị dự thảo của Bộ Tư pháp dựa trên một kế hoạch tương tự của Bộ An ninh Nội địa để mở rộng đáng kể định nghĩa về ‘gánh nặng xã hội.’ Ngoài việc cân nhắc các tiêu chuẩn mới để trục xuất thường trú nhân hợp pháp, Bộ Tư pháp cũng nhắm tới việc yêu cầu những ai muốn được cấp thẻ xanh ở Mỹ phải nộp tờ trình lên một thẩm phán di trú chứng tỏ họ có khả năng tự lực cánh sinh. Đơn yêu cầu liệt kê chi tiết tài sản, thu nhập, nợ nần, cùng nhiều thông tin khác. 

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOA KỲ

HOUSTON

New York siết quảng cáo bia rượu Thị trưởng Bill de Blasio của thành phố New York hôm 1/5 ban hành lệnh cấm quảng cáo bia rượu ở nhà chờ xe buýt, quầy bán báo, buồng điện thoại công cộng và ki ốt phát wiﬁ. Lệnh cấm có hiệu lực ngay lập tức từ ngày 1.5 song các quảng cáo hiện hữu sẽ được phép duy trì cho đến khi hết hợp đồng, theo AFP. “Hiện có quá nhiều người New York đang phải vật lộn với các vấn đề lạm dụng chất kích thích nghiêm trọng, trong đó có uống rượu bia. Lệnh cấm tái khẳng định cam kết của chúng tôi nhằm bảo vệ sức khỏe của mọi người dân New York”, ông de Blasio tuyên bố. Trước đó, quảng cáo bia rượu đã bị cấm trên xe buýt và xe điện ngầm của New York vào tháng 1/2018.

T h e o A P, P h i l a d e l p h i a , S a n Francisco và Los Angeles cũng đã

cấm quảng cáo rượu bia trên các tài sản công. 

Gà đông lạnh bị thu hồi vì nghi lẫn kim loại

BBC ngày 4/5 đưa tin hãng thực phẩm Tyson Foods phải thu hồi 5.800 tấn gà đông lạnh vì nghi ngờ lẫn kim loại. Có 6 người đã khiếu nại về việc tìm thấy các mảnh kim loại trong

sản phẩm mua về, trong số đó có ba người bị thương ở miệng sau khi ăn phải. Sản phẩm gà đông lạnh của Tyson được phân phối trên toàn quốc. Một lượng nhỏ đã được thu hồi trước đó

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

vào tháng 3. Ngày 3/5, Bộ Nông nghiệp chính thức tuyên bố thu hồi mặt hàng này. Hồi tháng 1, Tyson từng phải thu hồi 18 tấn gà viên vì nghi ngờ lẫn tạp chất nhựa. Theo NBC, lệnh thu hồi được xếp vào cấp I - mức khẩn cấp cao nhất. Cấp độ này được mô tả là “có khả năng rằng việc sử dụng sản phẩm sẽ gây tổn hại nghiêm trọng với sức khỏe, thậm chí gây chết người”. Các sản phẩm gà đông lạnh bị thu hồi có hạn sử dụng tối đa trong khoảng ngày 1/10/2019 đến 7/3/2020. Những sản phẩm này còn được bán dưới nhãn của các thương hiệu khác như Food Lion, Best Choice và Great Value. Tyson cũng thừa nhận phần lớn sản phẩm đã được tiêu thụ trước khi kịp thu hồi. 

HOUSTON

Hoa Kỳ sẽ trả lại Mã Lai 200 triệu USD bị đánh cắp từ quỹ 1MDB Hoa Kỳ trong tháng này sẽ trả lại 200 triệu USD bị đánh cắp từ quỹ 1MDB của Malaysia, bao gồm tiền từ cổ phần trong một khách sạn sang trọng ở New York và từ một nhà sản xuất phim Hollywood. Trong vụ án lớn nhất từ trước đến nay của chương trình chống chính quyền tham nhũng tràn lan của Mỹ, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đang truy tìm hàng tỷ đô la mà họ nói đã bị chiếm đoạt từ 1MDB, một quỹ nhà nước do cựu thủ tướng Malaysia Najib Razak sáng lập. Thủ tướng Mahathir Mohamad, người đã đánh bại ông Najib trong kết quả bầu cử đầy bất ngờ năm ngoái, đang làm việc với ít nhất sáu quốc gia để thu hồi khoảng 4,5 tỷ USD mà Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết đã bị đánh cắp từ quỹ 1MDB.

Khoản tiền mà Mỹ sẽ trả lại bao gồm 140 triệu USD từ việc bán cổ phần tại khách sạn New York Park Lane, sau khi nó bị nhà tài chính Malaysia Low Taek Jho đang chạy trốn, còn được biết đến với cái tên Jho Low, bỏ lại, theo hai nguồn tin trên. Jho Low, người được cho là kẻ chủ mưu đứng sau vụ đánh cắp tiền từ quỹ 1MDB, bị chính quyền Malaysia truy nã về các cáo buộc hình sự. Ông Low, hiện không biết đang trốn ở đâu, đã phủ nhận bất kỳ hành vi sai trái nào. Các nguồn tin cho biết số tiền còn lại là 60 triệu USD từ công ty sản xuất và phân phối phim Red Granite Pictures, do con trai riêng của ông Najib, Riza Aziz, đồng sáng lập. Vào tháng 3/2018, ông Aziz đã đồng ý trả cho chính phủ

Mỹ số tiền trên để giải quyết vụ kiện dân sự về cáo buộc rằng tiền từ quỹ 1MDB đã được sử dụng để tài trợ cho bộ phim “The Wolf of Wall Street” (Sói già phố Wall). Malaysia đã thu hồi 126 triệu USD vào tháng trước bằng cách bán một siêu du thuyền, có tên Equanimity, được ông Jho Low mua với giá 250 triệu USD bằng khoản tiền được cho là bị đánh cắp từ quỹ 1MDB. Malaysia cũng đã đệ trình cáo buộc hình sự đối với Goldman Sachs vì vai trò của ngân hàng này trong việc gây quỹ cho 1MDB. Các công tố viên của Văn phòng luật sư Hoa Kỳ tại Brooklyn cho biết một cựu nhân viên của Goldman Sachs đã nhận tội âm mưu rửa tiền.u

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOA KỲ

HOUSTON

Máy bay Boeing 737 trượt xuống sông, 21 người bị thương

Hiện trường chiếc máy bay rơi xuống sông St Johns

Một máy bay Boeing chở theo 143 người từ tiền đồn của Mỹ trong Vịnh Guantanamo, Cuba, đã trượt khỏi đường băng xuống một con sông ở thành phố Jacksonville, bang Florida, vào ngày thứ Sáu trong khi đang tìm cách hạ cánh tại một căn cứ quân sự ở THẾ GIỚI

Bắc Macedonia: Ứng viên thân Châu Âu đắc cử tổng thống. Ông Stevo Pendarovski đã về đầu trong vòng hai bầu cử tổng thống ngày 05/05, với 51,7% phiếu bầu. Tổng thống tân cử được các đảng trong liên minh cần quyền ủng hộ, đã cam kết thay đổi tên nước, tức thêm từ “Bắc” vào Macedonia, để Hy Lạp không dùng quyền phủ quyết ngăn chặn việc gia nhập NATO và Liên Hiệp Châu Âu.

Ông Stevo Pendarovski

đó trong một cơn giông, làm 21 người bị thương. Không có báo cáo tử vong hoặc thương tích nghiêm trọng. Văn phòng Cảnh sát trưởng Jacksonville cho biết trên Twitter rằng tất cả 21 người bị thương đã được đưa đến bệnh viện,

TIN VẮN

Pháp bị kiện vì từ chối nhận con cái quân thánh chiến. Ông bà của hai trẻ em đang bị kẹt cùng với người mẹ thánh chiến tại một trại của người Kurdistan ở Syria đã kiện lên Tòa Án Nhân Quyền Châu Âu (CEDH) vì chính phủ Pháp từ chối cho ba mẹ con hồi hương. Họ bị thương trong trận đánh ở Baghouz, sào huyệt cuối cùng của tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo tại Syria, và được đưa về trại tị nạn Al Hol, nơi nạn dịch tả, bệnh lao đang lan tràn. Tân Cương: Bắc Kinh dùng dư luận viên phá mạng nhân quyền. Quân đội trung ương Diba là tên gọi của đạo binh dư luận viên Trung Quốc chuyên đánh phá các tổ chức bênh vực người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Nhân danh chống khủng bố, chính quyền Trung Quốc đã cách ly ít nhất một triệu người theo đạo Hồi ở Tân Cương qua biện pháp lao động cải tạo.

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nơi họ được xác định tình trạng sức khỏe tốt. Chiếc máy bay, một chiếc Boeing 737-800 được thuê bay từ Căn cứ Hải quân Guantanamo ở Cuba với 136 hành khách và bảy thành viên phi hành đoàn, trượt xuống sông St. Johns ở cuối đường băng tại Căn cứ Không quân Hải quân Jacksonville vào khoảng 9 giờ 40 phút tối giờ địa phương, một phát ngôn viên của căn cứ cho biết. Miami Air International là một hãng hàng không thuê bao vận hành một đội máy bay Boeing 737-800, khác với máy bay 737 MAX 8 vốn đã bị cấm bay sau hai vụ tai nạn nghiêm trọng liên quan đến dòng máy bay đó. 

Nam dương phá vỡ âm mưu khủng bố. Chính quyền Jakarta Indonesia hôm 06/05 cho biết vừa phá vỡ một âm mưu đánh bom của các phần tử có liên hệ với Tổ chức Nhà nước Hồi Giáo, dự định khai hỏa vào thời điểm thông báo chính thức kết quả bầu cử tổng thống vào 22/5 tới. Cảnh sát Indonesia trong vòng tuần trước đã bắt 8 nghi phạm, thành viên tổ chức Jemaah Anshura Daulah, một nhóm Hồi giáo cực đoan có liên quan đến Tổ chức Nhà nước Hồi Giáo. Venezuela trong thế giằng co. Trong lúc, lãnh đạo đối lập Juan Guaido hôm 06/05 khẳng định rất lạc quan và Venezuela “đang rất gần” một thay đổi lớn, thì ngoại trưởng Venezuela Jorge Arreaza, đang trong chuyến công du Nga, nhấn mạnh Venezuela sẵn sàng đáp trả trong trường hợp “tấn công quân sự” Mỹ. 

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI

HOUSTON

Có Nga chống lưng, Bắc Hàn thử vũ khí? Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo vừa phát biểu cho rằng đợt thử nghiệm vũ khí dẫn đường chiến thuật của Bắc Hàn có liên quan đến chuyến thăm Nga của Chủ tịch Kim Jong-un hồi tháng trước. Theo hãng thông tấn KCNA, hôm 5/5 Bắc Hàn xác nhận đã tiến hành cuộc tập trận nhằm thử nghiệm “hệ thống phóng pháo phản lực đa nòng tầm xa và vũ khí dẫn đường chiến thuật của các đơn vị phòng thủ” vào sáng 4/5. Đích thân Chủ tịch Kim Jong-un có mặt giám sát cuộc diễn tập tại thành phố Wonsan. “Mọi người thấy điều này diễn ra ngay sau khi chuyến thăm Nga của ông ấy [Kim Jong-un]. Ngay sau khi hội đàm với [Tổng thống] Vladimir Putin, ông ấy đưa ra quyết định tiến hành những hành động

này”, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo nói với Đài CBS News. Mặt khác, trong cuộc trả lời phỏng vấn với Fox News cùng ngày, ông Pompeo cho rằng vũ khí Bắc Hàn thử nghiệm hôm 4/5 có tầm “rất ngắn” và cho hay Washington tin rằng những vũ khí đó không liên quan đến hỏa tiễn đạn đạo tầm trung, tầm xa hay liên lục địa.

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Ngoài ra, trong cuộc trả lời phỏng vấn với Đài ABC, Ngoại trưởng Pompeo khẳng định vũ khí Bắc Hàn vừa thử không gây ra mối đe dọa đối với Mỹ, Nam Hàn và Nhật Bản. Ông Pompeo cho biết thêm Mỹ vẫn có ý định đàm phàn với Bắc Hàn về chương trình hạt nhân của nước này và nhấn mạnh: “Chúng tôi vẫn tin còn có con đường phía trước”. 

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI

HOUSTON

“Mưa” hỏa tiễn trút xuống Israel và Gaza Số người chết đang tăng nhanh chóng sau 3 ngày giao tranh dữ dội và hàng trăm hỏa tiễn đã trút xuống Israel và Dải Gaza. Theo BBC, sau 3 ngày căng thẳng leo thang dữ dội giữa Israel với lực lượng Hamas cũng như các nhóm vũ trang tại Dải Gaza đã khiến ít nhất 4 người Israel và 23 người Palestine thiệt mạng. Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) cho biết đã có hơn 600 hỏa tiễn tấn công vào lãnh thổ nước này kể từ khi căng thẳng leo thang hôm 4/5. IDF cũng đã đáp trả lại khi tấn công 320 mục tiêu tại Gaza. Cộng đồng quốc tế đã kêu gọi các bên bình tĩnh. Liên Hợp Quốc, Qatar và Ai Cập đang nỗ lực trong việc trở thành trung gian hòa giải giữa Israel và Hamas. Tổng thống Trump tuyên bố ủng hộ “100% hành động của Israel tại Gaza” để bảo vệ người dân của Nhà nước Do Thái. Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 5/5 cho

biết ông đã ra lệnh cho quân đội “tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công quy mô lớn vào các đối tượng khủng bố” ở Gaza. Israel đã đánh chặn hơn 150 hỏa tiễn cho tới thời điểm hiện tại. Do hỏa tiễn vẫn tiếp tục bị bắn về phía Israel, toàn bộ trường học trong

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

phạm vi 40 km ở Gaza đều đã bị đóng cửa. Một số hầm trú ẩn đã được mở cửa cho người dân. Ngày 5/5, cơ quan y tế Gaza cho biết trong số 23 người Palestine thiệt mạng vào dịp cuối tuần, trong số đó 7 người được cho là các phần tử khủng bố. Tối 5/5, lãnh đạo Hamas Ismail Haniya tuyên bố rằng lực lượng này “có thể bình tĩnh trở lại” nếu Israel cam kết “ngừng bắn hoàn toàn”. Căng thẳng bắt đầu leo thang từ hôm 3/5 khi một người Palestine bắn bị thương. Theo BBC, diễn biến trong 3 ngày qua là một trong những vụ bạo lực nghiêm trọng nhất kể từ vụ đụng độ tháng 7-8/2014. Khi đó, Hamas và các đồng minh đã bắn 4.500 hỏa tiễn về Israel khiến 6 dân thường, 67 quân nhân thiệt mạng. Trong khi đó, 2.251 người Palestine, trong đó 1.462 thường dân cũng tử vong sau 7 tuần đụng độ. 

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI

HOUSTON

Trung cộng từ chối hiệp ước nguyên tử với Nga và Mỹ Trung Quốc khẳng định, kho vũ khí hạt nhân của họ không đáng kể so với của Mỹ và Nga, do vậy Bắc Kinh không có ý định “tham gia bất cứ đàm phán ba bên nào” về một hiệp ước giới hạn hạt nhân. Theo Sputink, tại một cuộc họp báo ngày 6/5, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nhấn mạnh, Trung Quốc không có ý định tham gia bất cứ đàm phán nào về kho hạt nhân bởi không cần thiết. Lý do mà ông Cảnh Sảng đưa ra là kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc không thể sánh với Nga hay Mỹ. “Trung Quốc sẽ không tham gia bất cứ đàm phán 3 bên nào về một hiệp ước giải trừ hạt nhân”, ông Cảnh Sảng nói khi được hỏi về đề nghị mới đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump về một hiệp ước kiểm soát hạt nhân giữa Mỹ và Nga và có thể bao gồm cả Trung Quốc.

Bình luận trên được đưa ra không lâu sau khi Tổng thống Trump cho biết với phóng viên rằng, trong cuộc điện đàm gần 2 giờ đồng hồ với người đồng cấp Nga Vladimir Putin, hai nhà lãnh đạo đã đề cập đến triển vọng một hiệp ước hạt nhân mới giữa Nga và Mỹ và có thể thêm Trung Quốc. Ý tưởng về một vòng đàm phán ba bên về kiểm soát vũ khí hạt nhân đưa ra trong lúc Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (START) giữa Nga và Mỹ sẽ hết hiệu lực trong 2 năm tới. Hồi tháng 1 năm nay, chính quyền Tổng thống Trump tuyên bố, Mỹ sẽ chính thức rút khỏi Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) với Nga sau khi cáo buộc Moscow vi phạm các điều khoản của hiệp ước ký kết năm 1987 này. 

Vì đâu căng thẳng Mỹ-Iran lên tột đỉnh? Hôm 08/05, tổng thống Iran Hassan Rouhani sẽ loan báo các biện pháp sắp tới để đương đầu với Hoa Kỳ. Một trong những biện pháp có thể làm cho Washington xem là khiêu khích là “gia tăng tinh lọc Uranium có độ phóng xạ cao”. Trước đó, Mỹ ban hành thêm một loạt biện pháp nghiêm khắc hơn để bóp nghẹt kinh tế Iran: chấm dứt tình trạng đặc miễn cho 8 khách hàng dầu hỏa của Iran sau khi đưa chính quyền Hồi giáo vào danh sách “ủng hộ khủng bố” và cánh tay võ trang Vệ Binh Cách Mạng là thành phần khủng bố. Bị ngăn cấm xuất cảng dầu hỏa, Teheran đe dọa ăn miếng trả miếng: nếu tàu dầu Iran bị cấm lưu thông thì không một hải thuyền nào khác sẽ đi qua eo biển huyết mạch Ormuz, Iran đủ sức mạnh quân sự để phong tỏa. Ngay lập tức, Washington đáp trả: nếu eo biển Ormuz bị Iran phong tỏa thì Mỹ sẽ giải tỏa bằng vũ lực. Từ lâu nay giải pháp quân sự đã được dự kiến, Hoa Kỳ không chủ trương chiến

tranh nhưng đã sẵn sàng đối đầu, theo tuyên bố của John Bolton, cố vấn an ninh tổng thống Mỹ. Đại sứ Mỹ ở Nga, Jon Mead Hunsman Jr làm tăng nhiệt độ với tuyên bố: Hoa Kỳ đang chọn giải pháp ngoại giao 200.000 tấn, ám chỉ sức mạnh của hàng không mẫu hạm USS Abraham Lincoln cùng hải đội tác chiến đang hướng về Trung Đông. Lực lượng hùng hậu này có làm Teheran lo sợ hay không? Theo AP, Keivan Khosravi, một phát ngôn viên của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Iran, cho rằng Mỹ đánh đòn chiến tranh tâm lý. Nhà phân tích Alain Rodier, cựu sĩ quan tình báo, trợ lý giám đốc Trung Tâm Nghiên Cứu Tình Báo Pháp nhận định cho dù Mỹ có đủ sức tiêu diệt hàng trăm hỏa tiễn của Iran thì chiến sự phải kéo dài nhiều tháng, không kể lực lượng Al Qods thiện chiến của Iran có thể tung ra hành loạt vụ khủng bố ở Tây phương. Trong thời gian eo biển Ormuz biến thành chiến trường, kinh tế thế giới ra sao, nếu bị thiếu dầu? Chắc chắn, không ai được lợi. 

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI

HOUSTON

Khu trục hạm Mỹ tuần tra trên Biển Đông, thách đố Bắc kinh

Quân đội Mỹ xác nhận điều hai tàu khu trục tiến hành tuần tra đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông trong hôm 6/5, nhằm thách tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc tại vùng biển này. Reuters dẫn lời phát ngôn viên Hạm đội 7, Clay Doss cho biết hai khu trục hạm được trang bị hỏa tiễn dẫn

đường USS Preble và USS Chung-Hoon di chuyển trong vùng 12 hải lý quanh đá Ga Ven và đá Gạc Ma. Hai thực thể này nằm trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, nhưng hiện đang bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp, bồi đắp thành đảo nhân tạo và xây dựng căn cứ quân sự trên đó. Ông Doss cho hay hành động này là nhằm bảo đảm tự do hàng hải, đồng thời “thách thức tuyên bố chủ quyền phi lý và bảo vệ quyền tiếp cận những tuyến đường biển theo luật quốc tế”. Mỹ nhiều lần cáo buộc Trung Quốc đẩy mạnh hoạt động quân sự hóa Biển Đông bằng cách xây dựng cơ sở quân sự trên các đảo nhân tạo mà nước này chiếm đóng và bồi đắp phi pháp. Trung Quốc thì ngang ngược cho rằng việc xây dựng những cơ sở quân sự ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam là “cần thiết để phòng thủ”. 

TIN VIỆT NAM

Dịch tả heo Châu Phi lan đến nơi nuôi heo lớn nhất Việt Nam

Theo tin truyền thông trong nước loan hôm 7/5, dịch tả heo Châu Phi đã xuất hiện ở tỉnh Đồng Nai ở miền nam Việt Nam. Đây là nơi cung cấp thịt heo chính cho Sài gòn. Bệnh do virus lây nhiễm cho heo thông qua các chất dịch cơ thể như máu và chất nhầy, gây sốt xuất huyết đã được tìm thấy tại hai trang trại ở huyện Trảng Bom và Nhơn Trạch.

Chính quyền địa phương cho biết khu vực trong vòng bán kính ba cây số từ hai trang trại vừa nói đang bị đe dọa. Cơ quan chức năng cho biết đã cách ly các khu vực bị nhiễm bệnh, tiêu hủy heo bệnh và tạm thời đóng cửa các lò mổ gần đó. Theo Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai, tỉnh này có số lượng heo lớn nhất tại Việt Nam, hơn 2,5 triệu con, trong đó có 75% được nuôi trong các trang trại lớn và phần còn lại trong các hộ gia đình. Đồng Nai là địa phương đầu tiên ở miền Nam xuất hiện dịch tả heo Châu Phi. Trước đó dịch tả heo Châu Phi đã xảy ra ở hơn 20 tỉnh thành ở miền bắc và miền trung Việt Nam trong năm 2019, với hơn 85.000 con heo đã bị tiêu hủy. Theo Tổ chức Thú y Thế giới, có 20 quốc gia phát giác có dịch này từ năm 2017, Việt Nam là quốc gia thứ ba ở châu Á bị tấn công bởi dịch tả heo Châu Phi sau Trung Quốc và Mông Cổ. 

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

Vừa mãn hạn tù, anh Ba Sàm đã bị an ninh “chăm sóc” An ninh đã được huy động đến nhà của Anh Ba Sàm tức Nguyễn Hữu Vinh, ở Hà Nội sau khi ông mãn hạn tù 5 năm trở về nhà. Ông Nguyễn Hữu Vinh, chủ trang blog Anh Ba Sàm chuyên về điểm tin tình hình trong nước, thế giới và các bài viết về dân chủ, nhân quyền vừa mãn án 5 năm tù giam và ra khỏi trại giam vào chiều ngày 5/5. Trên trang facebook Phan Trí Đỉnh, một người hiếm hoi được có mặt ở nhà Anh Ba Sàm vào chiều ngày 5/5, blogger Anh Ba Sàm đã lên tiếng cảm ơn mọi người đã quan tâm và cho biết anh vẫn khoẻ, đồng thời cũng cho biết nhà của blogger bị an ninh ngăn chặn rất kỹ. Chiều ngày 5/5, luật sư Trần Vũ Hải viết trên trang facebook cá nhân, cho biết ông cũng bị an ninh chặn khi mang hoa đến tặng Anh Ba Sàm. Trước khi Anh Ba Sàm được mãn hạn tù, vợ anh là chị Lê Thị Minh Hà cho biết an ninh đã nói với chị là sẽ không để các bạn bè của Anh Ba Sàm đến đón anh theo kiểu “Trống giong cờ mở” và doạ nếu gia đình vẫn làm như vậy thì họ sẽ thả Anh Ba Sàm ở giữa đường, nơi

Anh Ba Sàm - tức Nguyễn Hữu Vinh

vắng vẻ. Ông Vinh và đồng sự Nguyễn Thị Minh Thúy bị bắt khẩn cấp vào ngày 05/5/2014 và phải đến 2 năm sau ngày 23/3/2016 mới tòa đem ra xét xử sơ thẩm. Ông Vinh bị lãnh 5 năm tù giam với cáo buộc tội danh “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân” theo điều 258 BLHS năm 1999. Bà Nguyễn Thị Minh Thúy cũng bị tuyên 3 năm tù giam với cùng tội danh. u

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TIN VIỆT NAM

HOUSTON

EU từ chối 17 lô hàng nông sản và thủy sản của Việt Nam Liên Minh Châu Âu- EU vừa từ chối hoặc cho giám sát 17 lô hàng nông sản và thủy sản của Việt Nam do không đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm. Bộ Công Thương Chính phủ Hà Nội công bố thông tin vừa nêu hôm 6/5. Hệ thống Cảnh báo Nhanh của EU đối với mặt hàng thức ăn và thực phẩm nguy cơ gây rủi ro cho sức khỏe cộng đồng (RASFF) thông báo trong giai đoạn từ ngày 1/1/2019 đến 1/5/2019, có 9 lô hàng thủy sản và 8 lô hàng nông sản của Việt Nam bị từ chối hoặc giám sát khi nhập vào EU do chứa các chất vượt mức cho phép hoặc bị cấm sử dụng trong thực phẩm. Trong đó, Tây Ban Nha từ chối nhập khẩu 8 lô hạt hạnh nhân có xuất xứ từ Australia và được chế biến tại Việt Nam do chứa chất aﬂatoxin vượt mức cho phép. Một lô hàng cá da trơn đông lạnh bị Bỉ từ chối. Áo, Thụy Sĩ và Na Uy đưa cá tra philê, tôm và cá rô phi đông lạnh của Việt Nam vào diện giám sát và Pháp cảnh báo 1 lô hàng cá ngừ nhiễm chất cấm nghiêm trọng. Cũng theo Bộ Công thương Việt Nam, trong năm 2018, đã có khoảng 80 lô hàng thủy sản của Việt Nam bị EU và

các thị trường nhập cảng khác cảnh báo không đảm bảo chất lượng và bị trả về. Ngoài ra, hiện thuỷ sản Việt vẫn chưa gỡ được “thẻ vàng” vào EU. Vào cuối tháng 5 và đầu tháng 6, một phái đoàn của Ủy Ban Châu Âu sẽ đến Việt Nam xem xét việc thực thi các khuyến nghị của EC trong lĩnh vực đánh bắt thủy hải sản. Nếu các khuyến nghị được đáp ứng thì ‘thẻ vàng’ sẽ được gỡ bỏ; còn nếu không thì có khả năng bị ‘thẻ đỏ’. 

Cá tra Việt Nam bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá

Bộ Thương mại Mỹ (DOC) vừa áp thuế chống bán phá giá với cá tra Việt Nam từ 1,37 USD/kg đến 3,87 USD/

kg (tùy doanh nghiệp). Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã tăng thuế chống bán phá giá với cá

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

tra Việt Nam trong kết quả cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 14 (POR14) đối với các lô hàng cá tra Việt Nam nhập cảng vào Mỹ trong giai đoạn 1/8/2016 đến 31/7/2017. Theo đó, mức tăng cao nhất là Công ty CP Hùng Vương Group từ mức 0 USD/kg ở kết quả sơ bộ lên mức 3,87 USD/kg. NTSF Seafood vẫn giữ mức 1,37 USD/kg so với mức thuế sơ bộ đã công bố. Bốn doanh nghiệp xuất cảng cá tra khác là C.P Vietnam, CL-FISH, GREEN FARMS SEAFOOD và VINH QUANG CORP bị áp mức thuế 1,37 USD/kg. Mức thuế suất toàn quốc vẫn áp dụng mức 2,39 USD/kg (áp dụng cho các doanh nghiệp ngoài danh sách nói trên muốn xuất cảnh cá tra sang Mỹ). 

HOUSTON

Biểu tình đòi chính phủ Việt Nam bỏ môi giới bóc lột lao động Vào trưa ngày 5/5, hàng chục nhân công Việt tại Đài Loan đã tổ chức biểu tình trước văn phòng Văn Hoá - Kinh tế của Việt Nam ở Đài Bắc, phản đối môi giới lao động tư nhân ở Việt Nam vì coi đây là một hình thức bóc lột người lao động. Chị Thanh Hải, một người lao động Việt tại Đài Loan, người có mặt tại cuộc biểu tình, cho biết: “em qua đây hết hơn 6.000 đô la. Ở làng em mọi người đi cũng đông, em hỏi đi công ty nào thì họ chỉ em đi. Qua rồi là không có liên lạc được với môi giới ở nhà”. Anh Bạch Thế Du, đại diện Công hội di công Việt Nam - một tổ chức chuyên giúp đỡ cho những công nhân và cô dâu Việt Nam tại Đài Loan, nói trong một tuyên bố: “Chính phủ Việt Nam có phải là một chính phủ phục vụ vì dân, phục vụ cho nhân dân hay không? Nếu đúng như vậy thì tại sao những người lao động đến từ các nước như Indonesia, Thái Lan hay Philippines, họ chỉ phải trả mức phí từ 1.000 đến 3.000 đô la, mà người Việt chúng

ta phải trả mức phí cao ngất ngưởng đến như vậy? Hay chính phủ Việt Nam là chính phủ chỉ biết quan tâm đến thuế phí, tham nhũng, o ép người dân, chỉ biết bắt tay với công ty môi giới bóc lột và hút máu của người lao động”. Theo số liệu thống kê của Bộ Lao Động Thương Binh và Xã hội, trong năm 2018, số lao động Việt ở Đài Loan là hơn 60.000 người. Đài Loan là thị trường thứ hai sau Nhật Bản về thu hút lao động Việt Nam. Theo quy định của chính phủ Đài Loan, kể từ ngày 1/1/2017, lương cơ bản của người lao động ở Đài Loan là khoảng 21.000 Đài tệ, tương đương khoảng hơn 15 triệu đồng. Đây là mức lương cao gấp 3 thậm chí 4 lần mức lương của công nhân ở Việt Nam. Thời gian qua có nhiều người Việt đã đến Đài Loan theo visa du lịch để lao động chui với hy vọng kiếm thu nhập khá. Một số đã bị cảnh sát Đài Loan bắt giữ và trục xuất về lại Việt Nam. u

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TIN VIỆT NAM

HOUSTON

Thảm sát trong trường, 6 cô, trò thương vong Thông tin mới nhất vụ xông vào trường học đâm 6 cô, trò thương vong, Công an tỉnh Thanh Hóa ngày 5/5 cho biết đã ra quyết định khởi tố vụ án “Giết người”, khởi tố bị can và bắt tạm giam 4 tháng đối với Đỗ Mãnh Chiểu Minh (SN 1994, trú tại thôn Cốc Mốc, xã Đồng Lương, huyện Lang Chánh, Thanh Hóa). Khoảng 9 giờ ngày 3/5, Đỗ Mãnh Chiểu Minh đã xông vào Trường Tiểu học Đồng Lương (Lang Chánh, Thanh Hóa), dùng dao đâm nhiều nhát vào em L.H.P (SN 2008, học sinh lớp 5A) và đâm bị thương cô giáo Trần Thị Thanh. Sau đó, hắn đi xuống sân trường và tiếp tục đâm bị thương 4 học sinh khác đang chơi ở sân trường. Sau khi gây án, hắn bỏ trốn. Các em học sinh và cô giáo bị thương được đưa đi bệnh viện cấp cứu; tuy nhiên do vết thương quá nặng, em L.H.P đã tử vong, các em còn lại trong tình trạng nguy kịch nhưng đã qua khỏi. Đến khoảng 10 giờ sáng cùng ngày, công an đã bắt giữ được Đỗ Mãnh Chiểu Minh cách hiện trường vụ án khoảng 3km. Lời khai ban đầu của Đỗ Mãnh Chiểu Minh cho biết gia đình Minh và gia đình cháu P ở gần nhau. Gia đình

Trường tiểu Đồng Lương nơi Đỗ Mãnh Chiểu Minh đột nhập vào đâm 6 cô, trò thương vong

cháu P thi thoảng bị mất trộm vặt nên nghi cho Minh là thủ phạm. Chính vì vậy, hắn ấm ức, thù ghét cha cháu P và đã chọn em để trả thù. Đỗ Mãnh Chiểu Minh không công ăn việc làm, thường xuyên chơi games. 

Báo chí VN đón Đoàn Thị Hương như… minh tinh

Hình ảnh cô Đoàn Thị Hương “rạng rỡ” trở về trong vòng vây của báo chí ở sân bay Nội Bài (Hà Nội) hôm 3/5 đã thu hút sự quan tâm của dư luận, người ta không đồng tình với việc nghi phạm vụ giết người chấn động thế giới được chào đón như một “ngôi sao” hay “nữ anh hùng”. Cô Hương, một trong 2 người phụ nữ liên can tới cái chết của người anh cùng cha khác mẹ của Chủ tịch Bắc

Hàn Kim Jong Un, được trả tự do hôm 3/5 sau hơn 2 năm bị giam giữ tại một nhà tù ở Malaysia. Đoàn Thị Hương, 31 tuổi, bị tuyên án 3 năm 4 tháng tù, sau khi tội danh giết người với mức án cao nhất là tử hình của cô được chuyển sang “cố ý gây thương tích bằng phương tiện hoặc vũ khí nguy hiểm”. Theo tờ Tuổi Trẻ trong nước, chờ đợi cô Hương ở sân bay Nội Bài tối 3/5, có rất đông báo chí và họ ghi nhận được sự xuất hiện “rất rạng rỡ” của cô. Trả lời truyền thông tại sân bay, cô Hương nói “cảm thấy hạnh phúc” khi trở về Việt Nam. Các bài báo với dòng tít như “Đoàn Thị Hương rạng rỡ về Việt Nam”, hay “Đoàn Thị Hương trong vòng vây của báo chí đêm trở về Hà Nội” cùng những hình ảnh của cô trong chiếc áo khoác trắng, quấn khăn choàng cổ, đeo kính đen, cười và vẫy tay mọi người, bị cho rằng lố bịch khi một nghi phạm giết người vừa được tha khi trở về nước lại được chào đón như vậy. 

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CÂU CHUYỆN THỜI SỰ

HOUSTON

Cuộc đảo chính thất bại tại

VENEZUELA

rong số những tác giả phân tích về diễn biến của sự thất bại trong lĩnh vực đối ngoại của Hoa Kỳ lần này, có nhà báo Ted Galen Carpenter chuyên nghiên cứu về các đề tài an ninh quốc phòng thuộc viện nghiên cứu Cato Institute và cũng là một trong những chủ biên của tạp chí The National Interest đã thuật lại nhiều sự kiện trong lịch sử đáng nhớ để mọi người có thể nhìn thấy rõ hơn nữa về những kinh nghiệm đau thương mà Hoa Kỳ đã vấp phải xuyên qua các thời kỳ của nhiều vị tổng thống tiền nhiệm. Cách nay vài tháng, khi phía Hoa Thịnh Đốn đã lên tiếng công nhận ông Juan Guaido mới xứng đáng là vị tổng thống hợp pháp của Venezuela, Hoa Kỳ rõ ràng là hy vọng rằng vị tổng thống đương quyền Nicolas Maduro sẽ không còn tại vị trong bao lâu. (Vào năm trước, ông Maduro đã tái đắc cử tổng thống trong một cuộc bầu cử nhưng bị chê là gian lận, còn ông Guaido thuộc phe đối lập được xem là chiến

thắng trong cuộc bầu cử lập pháp để trở thành Chủ tịch Quốc hội nhưng lại không được phe ông Maduro công nhận). Có nhiều lý do giải thích sự lạc quan của Hoa Kỳ vào lúc đó. Chế độ độc tài theo xã hội chủ nghĩa tại Venezuela hiện nay được xem như là thất bại nặng nề bởi hai nguyên nhân chính là tình trạng tham nhũng theo bè phái đã tràn lan, đi kèm với khả năng quản trị kinh tế quá tồi tệ dẫn đến những cơn khủng hoảng. Ông Maduro, cũng như người sếp trước đó của ông là Hugo Chavez, đã biến nước Venezuela từ một trong những nước giầu có tại vùng Mỹ-châu La-tinh trước đây bỗng trở thành một trong những nước nghèo khó tệ hại thê thảm. Hậu quả là xã hội rơi vào tình trạng lạm phát phi mã và người dân trong nước phải sống trong cảnh thiếu thốn trầm trọng khi người dân phải vất vả đứng xếp hàng cả ngày để nhận các nhu-yếu-phẩm cần thiết trong đời sống hàng ngày nhưng đã trở thành khan hiếm. Venezuela trở thành một trong những thí dụ điển hình cho sự thất bại của mô hình xã hội chủ nghĩa được áp dụng một cách sai

Juan Guaido

lầm và thiếu chuyên môn. Vì thế nên uy tín của ông Maduro bị tụt giảm mạnh, cộng với việc chính quyền lại áp dụng những biện pháp độc tài và đàn áp dân chúng và những tiếng nói đối lập càng khiến cho sự căm phẫn và nổi loạn của dân chúng càng tăng cao. Những nỗ lực của chính phủ Hoa Kỳ nhằm lôi cuốn những quốc gia khác trong vùng cùng lên tiếng công nhận ông Guaido như là lãnh đạo của một tân chính quyền dường như cũng đạt được những thành quả tốt. Sau những giờ phút ngập ngừng lúc ban đầu, nhiều quốc gia cũng đã lên tiếng cùng ủng hộ. Dĩ nhiên cũng có một số trường hợp ngoại lệ, đặc biệt là tại các quốc gia vẫn nằm dưới quyền các chế độ độc tài thiên tả, như trường hợp của Cuba và Nicaragua, vẫn lên tiếng

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

đoàn kết với chính quyền Maduro tại Caracas. Riêng một quốc gia có thế lực khác trong vùng là Mễ Tây Cơ lại lên tiếng giữ vai trò trung lập một cách miễn cưỡng, vì cố ý muốn tránh mang tiếng thiên vị và đứng hẳn về một trong hai phe của một vụ xung đột chính trị mà phía Mễ coi đó là chuyện nội bộ của Venezuela. Nhưng nói chung, những nỗ lực ngoại giao của Hoa Kỳ vẫn được xem là thành công khi lôi kéo được hầu hết các quốc gia trên thế giới, không những tại vùng Nam Mỹ mà còn cả tại Âu Châu cũng như nhiều vùng khác trên thế giới. Thế nhưng cho đến nay, sự sụp đổ của chế độ Maduro đã không diễn ra như mọi người mơ ước. Mặc dù phía đối lập đã tổ chức được những cuộc biểu

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CÂU CHUYỆN THỜI SỰ

tình rầm rộ với sự tham dự của hàng trăm ngàn người dân cùng xuống đường để phản đối, nhưng quyền hành vẫn nằm vững trong tay của ông Maduro và dường như nó vẫn nằm chắc hơn nữa sau vụ biến động đảo chính hụt vào tuần qua. Và điều quan trọng nhất là những tướng lãnh cao cấp trong quân đội Venezuela vẫn tiếp tục trung thành với ông ta, cho dù là họ đã phải chịu những áp lực mạnh mẽ từ phía Hoa Kỳ để quay sang ủng hộ cho ông Guaido. Hơn thế nữa, hai cường quốc khác là Nga Sô và Trung Cộng lại lên tiếng không đồng tình với đường lối của Hoa Kỳ, và còn sẵn sàng yểm trợ cho chính quyền Maduro về mặt tài chính. Phía Nga còn đi xa hơn nữa khi cho hai oanh tạc cơ có khả năng chở bom nguyên tử đến đây cùng với hơn một trăm các chuyên gia kỹ thuật trong quân đội để yểm trợ cho hệ thống

HOUSTON

phóng phi đạn phòng không của Venezuela. Phía Hoa Kỳ đương nhiên là rất bực mình và liền bắt đầu áp dụng thêm các biện pháp siết chặt về kinh tế đối với Venezuela mà nhiều chuyên gia cho là không thích hợp và hiệu quả, chỉ gây thêm khổ nạn cho người dân trong nước và chính quyền Maduro càng có lý do để đổ lỗi cho tình trạng khó khăn hiện nay là do Hoa Kỳ có ý đồ xấu nên đã giật dây những phần tử đối lập như ông Guaido. Các viên chức cao cấp của chính phủ Hoa Kỳ, tuy không nói ra, nhưng đã bắt đầu có dấu hiệu lo ngại rằng viễn tượng ông Guaido có thể lên nắm quyền bắt đầu xa vời, một sự lo ngại được xem là rất xác đáng. Chính quyền Hoa Thịnh Đốn ngay từ lúc ban đầu đã có một quyết định táo bạo khi ngang nhiên tuyên bố công nhận ông Guaido là tân tổng thống dù rằng ông ta

Rạng sáng 30/4, thủ lãnh đối lập Venezuela Juan Guaido thực hiện nước cờ táo bạo: xuất hiện trong một video, đứng cạnh các binh sĩ ủng hộ mình trước căn cứ không quân La Carlota ở thủ đô Caracas, tuyên bố cuộc nổi dậy mang tên “Chiến dịch Tự do” bắt đầu. Guaido tuyên bố rằng thời cơ đã đến và kêu gọi quân đội quay lưng với Tổng thống Nicolas Maduro. Ngay sau đó, đụng độ nổ ra giữa các binh sĩ bên trong căn cứ La Carlota và lực lượng ủng hộ Guaido, gồm phần lớn là dân thường và vài chục binh sĩ đào ngũ được trang bị vũ khí. Với việc tấn công vào căn cứ quân sự La Carlota ở thủ đô, phe đối lập hy vọng tạo tiếng vang bằng một hành động mang tính biểu tượng, kích động cả những người lính lẫn dân thường chấm dứt sự cầm quyền của Maduro. Cuối cùng, kế hoạch lật đổ Tổng thống Maduro bằng một cuộc binh biến kết hợp biểu tình quy mô lớn của Guaido đã thất bại hoàn toàn. Vào cuối ngày, Maduro phát biểu trên sóng truyền hình trực tiếp, tuyên bố đã đánh bại cuộc đảo chính, đồng thời cảm ơn các lực lượng vũ trang vì đã “trung thành tuyệt đối” với ông. Tuy nhiên, sự kiện này cũng hé lộ sự chia rẽ trong quân đội Venezuela. Trong khi các lãnh đạo cao nhất của quân đội duy trì ủng hộ với Maduro, nhiều sĩ quan cấp trung và cấp thấp sẵn sàng thách thức các chỉ huy của họ và đứng về phe đối lập.

không hề đắc cử trong một cuộc phổ thông đầu phiếu, và quan trọng hơn nữa là ông Guaido và phe ủng hộ ông tại Venezuela không hề kiểm soát được một phần đất nào ngay trong nội địa. Vì thế nên quyết định vội vã của Hoa Kỳ từ lúc ban đầu giờ đây có thể trở thành một trong những thí dụ điển hình cho thấy một sáng kiến hay dự định trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ thật ra chỉ được dựa trên những suy nghĩ hay dự tính theo kiểu mơ tưởng nhất thời hơn là những phân tích đã được nghiên cứu kỹ lưỡng từ trước. Và đây không phải là lần

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

đầu tiên các nhà lãnh đạo của Hoa Kỳ đã lầm lẫn tin rằng những nhân vật hay tổ chức ngoại quốc thuộc quyền điều khiển, hay chịu sự ảnh hưởng, của họ đã có được những sự ủng hộ đông đảo và rộng rãi của quần chúng trong nước. Vào những thập niên 1980 và đầu 1990 trước đây dưới thời của các tổng thống Ronald Reagan và Bush Bố, Hoa Kỳ đã mạnh mẽ ủng hộ thủ lãnh của phe kháng chiến tại Angola là ông Jonas Savimbi, vốn là một chính trị gia cũng được sự ủng hộ tích cực của nhiều người thuộc phe bảo thủ tại Hoa Kỳ. Thế nhưng sau đó không lâu, mọi

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CÂU CHUYỆN THỜI SỰ

người mới vỡ lẽ ra chuyện ông Savimbi không những chỉ là một lãnh tụ mắc bệnh tâm thần điên cuồng và tàn bạo chứ không phải là một nhà tranh đấu cho các lý tưởng tự do dân chủ, mà ngay cả chính ông ta cũng thất bại trong sứ mạng muốn lật đổ chính quyền đương thời tại Anglola. Kế đến là trường hợp thất bại nổi tiếng khác được nhiều người biết đến dưới thời của TT Bush Con vào năm 2003. Vào thời điểm trước khi xảy ra cuộc chiến tấn công Iraq để lật đổ chế độ của nhà độc tài Saddam Hussein, chính quyền Bush Con đã thắt chặt mối liên hệ thân thiết với ông Ahmed Chalabi và tổ chức của ông có tên là Iraqi National Congress (INC). Chính ông Chalabi và tổ chức INC là nguồn cung cấp những thông tin tình báo được xem là quý giá về cái gọi là kho vũ khí tàn sát quy mô (weapons of mass destruction, WMD) của Iraq mà Hoa Kỳ cần phải huỷ diệt trước khi quá trễ. Các viên chức chính quyền và nhiều chính trị gia phe Cộng Hoà lúc đó đều đề cao ông Chalabi như là một lãnh tụ George Washington tân thời của Iraq và một “tài tử siêu sao” nổi tiếng tương tự như Michael Jordan. Một trong những viên chức cao cấp là Phó Thứ trưởng Douglas Feith của Bộ Quốc Phòng Mỹ còn mong muốn bộ tư lệnh hành quân của Mỹ ở chiến trường Iraq chỉ cần bổ nhiệm cho ông Chalabi làm lãnh đạo lâm thời tại

HOUSTON

Iraq sau khi quân đội Mỹ tiến chiếm thủ đô Baghdad. Nhưng không ai ngờ rằng chỉ ít lâu sau đó, người ta mới ngỡ ngàng khi phát giác những thông tin tình báo do ông Chalabi cung cấp chỉ là toàn những tin tức được dựng đứng hoặc thổi phồng quá lố. Không những thế, uy tín của ông Chalabi ngay tại nội địa Iraq thật ra cũng rất thấp chứ không sáng giá như ông thường tự đề cao trước đó. Thật vậy khi Iraq cho tổ chức cuộc bầu cử lập pháp đầu tiên vào năm 2005, đảng INC do ông Chalabi lãnh đạo chưa đạt được 1% số phiếu, và do đó không giành được một chiếc ghế đại biểu nào trong quốc hội Iraq. Đến thời TT Obama, các viên chức trong chính quyền Mỹ cũng tiếp tục đi vào những vết xe sai lầm cũ của các chính quyền tiền nhiệm, như trường hợp đã xảy ra với nội tình tại nước Ukraine, vốn là chư hầu cũ của Liên Sô trước đây

nhưng đang muốn tách ra khỏi quỹ đạo này để gia nhập vào liên minh với Tây Âu và Hoa Kỳ. Vào lúc ấy, chính trị gia Viktor Yanukovych được đắc cử tổng thống trong một cuộc bầu cử được xem là công bằng và hợp pháp. Nhưng ông này lại là người thân Nga, nên khi có nhiều nhóm và tổ chức tại Ukraine đứng lên biểu tình chống đối chế độ Yanukovych, nhiều viên chức cao cấp của Mỹ đã tìm cách ủng hộ họ để mong lật đổ chính quyền thân Nga tại Ukraine. Trong số những người thuộc phe đối lập có tinh thần chống Nga, một nhân vật được phía Hoa Kỳ ủng hộ mạnh mẽ là ông Arseniy Yatsenyuk. Người ta biết đến chuyện này sau khi một cú điện thoại trao đổi giữa bà Thứ trưởng Ngoại giao Victoria Nuland và Đại sứ Mỹ tại Ukraine là Geoﬀrey Pyatt bị tiết lộ ra ngoài khi bà Nuland buột miệng: “Anh Yats này chính là người của

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chúng ta.” Tu y n h ờ v à o s ự h ậ u thuẫn của Hoa Kỳ khiến cho ông Yatsenyuk được bổ nhiệm lúc đó vào chức vụ thủ tướng lâm thời, nhưng ông ta đã không thành công trong cuộc bầu cử diễn ra sau cuộc cách mạng tại Ukraine. Thay vào đó, người chiến thắng lại là một tay trọc phú mới chủ nhân của nhiều tập đoàn (oligarch) có tên là Petro Poroshenko lại chiếm thượng phong, khiến cho ông Yatsenyuk trở thành kẻ yếu thế hơn trong chức vụ thủ tướng của tân nội các. Điều này cho thấy là uy tín của ông ta đã yếu kém hơn nhiều, và càng tụt giảm hơn nữa khiến ông ta phải quyết định từ chức sau đó không lâu. Với tinh thần thực dụng nổi tiếng của Hoa Kỳ, các viên chức Mỹ liền quay sang ủng hộ cho chế độ của ông Poroshenko. Thế nhưng điều này cũng không đem lại những ích lợi cụ thể nào xuyên qua cuộc bầu cử tổng thống mới đây khi mà đương kim tổng thống Poroshenko lại thảm bại trước một đối thủ tầm thường là Volodymyr Zelensky, vốn chỉ là một tay hề nổi tiếng trong nước, lần đầu tiên gia nhập vào chính trường bầu cử. Tất cả những kết quả thất bại kể trên cho thấy là các viên chức chính phủ Hoa Kỳ thường có thói quen tai hại là hay đề cao quá đáng mức độ uy tín của những chính trị gia các nước khác mà Hoa Kỳ muốn xen lấn vào, và từ đó cũng dễ lầm lẫn hơn trong khả năng

HOUSTON

thẩm định về xác suất thành công của những con bài mà Hoa Kỳ đã lựa chọn. Lần này, tuy được sự ủng hộ mạnh mẽ và lộ liễu từ phía Hoa Kỳ và cộng đồng thế giới, nhưng ông Guaido cũng đã thất bại nặng nề khi lớn tiếng hô hào cho một cuộc đảo chính để giành lại quyền hành từ tay của nhà độc tài Maduro. Điều này cho thấy là Venezuela dường như vẫn là một bài học cho sự suy tưởng quá chủ quan và mơ ước quá đáng từ phía Hoa Kỳ. Giờ đây, có lẽ Hoa Kỳ cần nên thận trọng dừng bước thay vì dấn thân sâu hơn nữa trong vụ xung đột này. Thật ra, chính quyền Hoa Thịnh Đốn cũng không làm điều gì quá sai trái với quyết định lúc ban đầu

công nhận lời tuyên bố của ông Guaido khi tự phong cho mình là tân tổng thống của Venezuela. Bởi vì ông ta có được sự ủng hộ của quốc hội trong nước trong chức vụ Chủ tịch, và là người tạm thời có thể giữ chức vụ tổng thống khi vị đương quyền không thể đảm nhiệm. Và cách nay vài tuần, cũng có nhiều người đã nghĩ rằng chế độ bất tài và tham nhũng của ông Maduro cũng khó lòng đứng vững dài lâu. Nhưng đến nay thì việc ra đi của ông Maduro đã không còn là một điều gì chắc chắn như nhiều người mong đợi. Do đó, Hoa Kỳ khó lòng tiếp tục xen lấn sâu hơn trong nội tình của quốc gia này. Việc gia tăng thêm các biện pháp trừng

phạt kinh tế chỉ càng khiến cho tình hình tệ hại thêm vì nó sẽ trở thành một hình thức xen lấn tàn nhẫn hơn, chỉ đem lại thêm nhiều khổ đau cho đa số người dân vô tội trong nước. Việc Hoa Kỳ sử dụng biện pháp vũ lực để giải quyết vấn đề càng là một giải pháp nguy hiểm và đầy rủi ro hơn nữa, chưa kể là sẽ khó lòng thu hút được sự ủng hộ của người dân Mỹ cũng như của cộng đồng thế giới. Dĩ nhiên, sẽ có rất ít người nào có lương tri bầy tỏ sự luyến tiếc nếu như chính quyền Maduro sẽ sớm bị loại bỏ trong tương lai. Và dĩ nhiên Hoa Kỳ cũng có quyền lên án sự xen lấn của Nga Sô và Trung Cộng trong nội tình của Venezuela qua hành

động yểm trợ cho chế độ của nhà lãnh tụ độc tài Maduro, và khiến cho mối quan hệ ngoại giao giữa nước này và Hoa Kỳ trở nên tồi tệ hơn. Có lẽ giờ đây mọi quyết định sau cùng là để nhường lại cho người dân Venezuela tự quyết định. Nếu như đa số người dân trong nước đồng lòng muốn loại bỏ một thể chế độc tài và tham nhũng, họ bắt buộc phải có những thái độ và hành xử cần thiết. Hoa Kỳ đã thúc đẩy quá nhiều đến mức tối đa cho phép trong việc ủng hộ cho ông Guaido từ phía bên ngoài trong thời gian vừa qua. MAI LOAN Houston, Texas, ngày 6 tháng 5/2019

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOUSTON

Khói nhang

HỒ ĐÌNH NGHIÊM

ạ tôi không có nhiều áo dài, đâu chừng chỉ ba chiếc. Áo của mạ đúng là áo dài, dài miên man, vướng víu hai tà gần chấm gót. Cổ cao, in tuồng có độn mi-ca ở trong cho cứng cáp. Không mấy khi thấy mạ ủi, xếp trong tủ mà chừng như luôn phẳng phiu, chẳng nhăn nhàu. Thợ may khéo, đã đành, qua thời gian hàng vải lạ thường kia không hề thu rút lại một mảy may. Chúng vẫn ôm lấy, sát sao cơ thể một người đàn bà có đông con. Thường thì thời gian hậu sản, da thịt người mẹ hơi bị “phát tướng”, hơi bị sỗ sữa; nhưng mạ tôi cứ rứa, thuỷ chung thi gan cùng tuế nguyệt. Nếu dùng thuật ngữ mà thời buổi lạ lùng này, người trong nước cắc cớ ưa nhắc là “số đo ba vòng” thì chẳng cần dùng thước đo đạc, ngày đó mạ tôi vẫn “chuẩn” không cần “chỉnh”, không phì nhiêu chẳng giảm sút, ôm vào lòng vẫn ấm gọn một vòng tay, vẫn bất di bất dịch lượng suối trong nguồn chảy ra, vẫn chuối chín cây, vẫn biển Thái bình hiền hoà sóng vỗ êm đềm, che chở và bảo vệ suốt đời một bờ bãi luôn được bồi đắp phù sa. Có một câu tiếng Pháp viết như thế này: Je n’ai pas besoin de m’aimer avant de t’aimer, parce qu’il n’y a pas d’ordre, juste l’amour. Có lẽ tác giả chỉ dành cho tình yêu lứa đôi. Đâu cần phải yêu mình trước khi yêu người… Mình được mạ đẻ ra thì mình yêu thương mạ là chuyện ắt có và đủ. Không so đo, chẳng phân bì. Vẻ đẹp do tình yêu mang lại nó vốn thế.

Mạ tôi thương người con đầu ra sao thì thương thằng út một mực như vậy. Người con đầu ra riêng thì cán cân tự động lệch hẳn một phía. Nào lạ gì khi trong gia đình ai nấy đều thông hiểu câu “con út trút gia tài”. Tôi là đứa hưởng được cái đặc ân kia, thứ lề luật không tiện viết ra văn bản. Trong mâm cơm, món ngon hoặc thứ “hắn” thích mạ luôn xí phần: Ăn chi vô hậu rứa bây, cứ tranh ăn với em là tại vì răng? Thằng út hay bị chảy máu cam, mạ nấu cho nồi chè đậu đỏ ăn giải nhiệt sau khi biểu hắn nằm xuống tấm phản đắp trán bằng khăn ủ nước lạnh và lỗ mũi đã nhét chật một lá trầu xanh nhằm ngăn chận giọt máu đào thất thoát, hao hụt. Hôm ấy (một sáng sương Thu đầy gió lạnh?) mạ tôi mặc lấy chiếc áo dài màu xanh rêu, hàng nhung êm mịn. Bối tóc sau khi chải mượt bằng chiếc lược làm bằng sừng trâu, xỏ đôi bông tai có nạm ngọc xanh vào trái tai chỉ thua đức Phật chút đỉnh về độ dài. Mạ đeo vòng kiềng bằng vàng 24 le lói, chỉ hèn kém thua vật trang sức của Nam Phương hoàng hậu nhưng đủ tăng hào quang khi tôi ngó sững tới mạ. Nó “ăn” với chiếc áo màu xanh rêu nhung gấm ấy quá và tổng thể, những vật phụ kiện vừa cài đặt kia đã khiến mạ ăn gian thần thời gian tới cả chục niên, hàm hồ mà nói rứa. Trong xóm vắng có ai lạc giọng hát bài “Tôi đưa em sang sông”, giọng chất ngất tâm sự:… chiều xưa mưa rơi âm thầm để thấm ướt chiếc áo xanh…

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

hôm nao em sang ngang, bằng xe hoa thay con thuyền, giờ phút cuối đến tiễn em… gót chân ngày xa xưa sợ lấm trong bùn khi mưa… Khi mạ chính thức sang ngang, bản nhạc này chưa thể hiện hữu. Ngoài làng mạ ở cũng có một dòng sông, nhưng cây đa bến cũ con đò năm xưa hình như chỉ dành riêng cho một mình ba tôi đến đón đưa. Thời đó, khi thất tình, người ta sẽ làm gì? Người ta bỏ làng nước để trốn đi làm cách mạng ư? Bây giờ thì xem chừng người ta đã làm quen với tất cả những cơn sóng tràn bờ, với thứ lãng mạn tiểu tư sản, dùng nó vỗ về chút thương đau. Ai thất tình mà hát giọng buồn chi lắm thế? “Anh” nhắc tôi nhớ hôm nay là ngày chị tôi thực sự lên xe hoa, không sang ngang chẳng qua đò, cũng không xác pháo vướng gót chân. Vì đại sự nên mạ tôi đã “diện” chiếc áo đẹp nhất mà mạ có. Chiếc áo “ăn nói” ít khi tìm ra cớ để khoác thân. Nôm na là xếp trong đáy tủ để “phòng khi hữu sự”. Và hữu sự đã tới, sánh đôi cùng những lời mạ thủ thỉ dành cho chị tôi, người từng ái ngại để bùn hoen gót chân trong ngày mưa: Kể từ ngày mạ đẻ con ra Ai mớm cơm, trún cháo lớn mà từng ni? Hai tay bưng đọi chè tàu Vừa đôi thì lấy ham giàu làm chi. Rõ là: Có cha có mẹ thì hơn

Không cha không mẹ như đờn đứt dây. Có ngồi chào vao, có kiếm cách chuyển vẫn gì đi nữa thì cuối cùng chị tôi cũng “bỏ nhà ra đi”. Dù anh hàng xóm buồn đời hát hỏng “mưa bên chồng có làm em khóc?” thì mọi chuyện cũng đã lỡ sang trang. Dâu bể cuồng nộ vùi dập phận người tả tơi rồi cũng đâu vào đó huống hồ chuyện nhi nữ thường tình. Xe hoa mang đi chỉ một người đâu sánh bằng chiếc thuyền chở hàng trăm tính mạng bọt bèo trôi sông đổ biển? Nghe ai đó nói “người tình không chân dung” nọ đã xếp bút nghiên theo việc đao cung. Là sĩ quan lính thứ dữ, đánh đấm ra trò ở mặt trận cổ thành Quảng Trị, là nơi do vua Minh Mạng dựng xây mà trong phạm vi lớn chưa tới 3 cây số vuông đã hứng chịu 320 ngàn tấn bom đạn chăm cày xới trong 81 ngày đêm khói lửa triền miên. “Anh không chết đâu anh”. Anh cũng không làm bại tướng cụt chân, nhưng khi anh trở về thăm xóm, vô tình anh khiến mạ tôi siêng đi chùa. Ngoài chiếc áo nhung xanh rêu mạ còn hai chiếc khác: Một màu lam và một màu nâu. Có người gọi lam là màu khói nhang, có người kêu nâu thành màu nu. Và có người đưa nhận xét, đó là những màu căn bản mà con em gia đình Phật tử vẫn thích mặc vào người. Không tin hả? Mấy sư cô, các sư nữ hằng tin rằng thứ sắc độ ấy ít trêu ngươi, ưa lắng chìm vào sự trầm tịch. Vậy thì chẳng lẽ kiếp trước mạ tôi là o con gái quét lá sân chùa, rót nước dâng hoa lên

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOUSTON

bàn Phật? Bên ngoài cảnh giới nghiêm cẩn đạm bạc ấy có lắm màu vui nhộn non tươi là thế răng mạ lại đi chọn thứ màu “kín đáo” rứa hè? Giống hầu hết quý vị phụ nữ thời đó, mạ tôi làm thứ nghề nghiệp kỳ cục được ghi nắn nót trong sổ gia đình: Nội trợ. Phong trào nữ quyền là gì? Nào ai hay! Cũng như kế hoạch hoá gia đình là gì? Condom là cái quỷ sứ chi? Quý ông đầu đội trời chân đạp đất vẫn như vịt nghe sấm, nước đổ lá môn, chẳng làm nhăn mặt nước hồ thu từ bao lâu vẫn phẳng lặng. Nội trợ là giúp đỡ việc trong nhà? Quán xuyến việc chăm con, giặt giũ, may vá, đi chợ, nhặt rau, nấu ăn, rửa chén bát. Nếu có nuôi bầy gà thì sáng ra sân vãi nắm gạo cho chúng ăn để chạng vạng thì tục tác gọi chúng về chuồng. Đầu tắt mặt tối thì có vẻ hàm oan vì mạ tôi tự ví mình là ba đầu sáu tay “mặt trận nào cũng đánh thắng”. Đã thế còn biết cách thu xếp lịch lao động để chừa ra một khoảng trống trong hai mươi bốn giờ lu bu trấn nhậm hậu phương. Khoảng thời gian phù du ấy mạ tôi dành vào việc đọc sách. Bà có một trí nhớ phi thường, kể ra vanh vách từng chi tiết, tên các nhân vật nằm trong toàn bộ các tiểu thuyết của bao tác giả ở nhóm Tự Lực văn đoàn. Mạ nào con nấy, tôi cũng bắt đầu sa ngã lòng mình, thổn thức theo những trang văn chương có khả năng dắt trí tưởng mình dẫm chân vào những “vùng địa đàng” tuyệt đối không hề có cảnh tên bay đạn lạc. Người sĩ quan binh chủng Thuỷ quân lục chiến xóm giềng hết ba ngày phép, sang chào mạ tôi để kịp có mặt ở một trận đánh ác liệt khác. Anh nhìn tôi: Mi không lo học thì bữa mô chân cẳng cũng phải lội khắp bốn vùng chiến thuật như tao. Một xanh cỏ hai đỏ ngực là thứ khiến mạ tao phải ăn chay trường trì chú tụng kinh. Coi chừng, mạ mi cũng rứa thôi, kêu trời răng thấu? Tôi học rất kém. Vẫn ước ao có được đầu óc minh mẫn giống mạ mình. Thông tín bạ luôn có hàng chữ mực đỏ của thầy cô phê: “Chăm chỉ, hiền ngoan nhưng học lực cứ không thấy tiến bộ”. Mấy thầy cô “học lực” coi bộ kém thua ba tôi. Ông phán, kiểu tam đoạn luận: Thằng ni luôn coi sách vở là kẻ thù, đã là kẻ thù thì buộc phải tránh xa, vì xa lánh sách đèn nên dốt đặc cán mai nào là chuyện lạ! Thấy chưa toàn vẹn, ba tôi buông một dấu chấm: Đồ con hư tại mạ! Mạ tôi chẳng lấy đó làm điều, bà hoá thân thành một nhà hiền triết: Không có học trò dốt, chỉ có thầy cô chẳng nắm vững phương pháp giáo dục thôi! Chao ôi, một người chỉ biết nghề nội trợ mà dõng dạc phát ngôn ra thế. Dễ nể thật! Khẩu khí nọ đi thẳng vào người tôi, sướng như cởi được tấc lòng, như đả thông được hai huyệt nhâm đốc. Mạ tôi mô phải là người mạ bình thường, bà còn là thần tượng của tôi nữa, không phải rứa hay răng? Bà là chưởng môn nhân môn phái Tình Thương: Hỡi những con chim chưa ra ràng đang bị vặt lông, hãy nối kết cánh lại. Tôi chưa đủ lông đủ cánh vì rứa nên cứ bu mạ như sam.

Tôi nghĩ quẩn, e chiếc áo dài xanh rêu nhung gấm sang trọng và đẹp đẽ của mạ sẽ bị xếp xó, ngủ yên dưới đáy tủ, vì rằng cái ngày mà tôi cả gan “đem nàng về dinh”, đưa nàng sang sông, tam thập nhi lập… thì ngày đó có diễn ra sẽ không cách chi có sự hiện diện của mạ. Sức người có hạn, có là tài thánh mới bắt mạ mình chờ được, nhìn ngó đứa con út dại khờ tự lập thân chập chững vào đời. Rồi thần thời gian đã lén “đi đêm” với thần chết. Quỷ khóc thần sầu đã vi phạm hiệp định ngưng bắn, đang an vui là thế họ tới gõ cửa, điểm danh đúng tên mạ tôi. Bà chẳng có một biểu hiện nào trước đó, rất đột ngột một cơn bệnh ngặt nghèo đã vật bà xuống. Anh chị tôi mang bà vào Sài Gòn, tìm đến một bệnh viện nổi tiếng nhất, nhưng họ bó tay sau một tuần làm đủ các xét nghiệm. Sẽ không lâu nữa đâu, chúng tôi buộc lòng phải nói thế. Hãy mang cụ về nhà để nhỡ có những việc cụ đang dở dang việc hoàn thành… Một người nội trợ, hãy nghiệm xem, những việc nhỏ nhặt họ làm thường nhật có đáng không để bận tâm mưu cầu một vuông tròn? Cho dù chẳng ra cơm ra cháo thì… ba vạn cũng bỏ. Hãy thõng tay vào chợ. Xin cho một lần được thảnh thơi. Không, tôi quả thật hồ đồ, tôi quá trẻ người non dạ. Tôi đâu biết tâm niệm của mạ là được ngó mặt tôi lần cuối. Không biết ở ngoài nớ, việc ăn uống ngủ nghê sách đèn của thằng út con mạ ra răng? Mạ ở xa hắn có nhớ quay quắt không? Chị tôi nói trong nước mắt: Theo chị đoán thì thực sự tim mạ đã ngừng đập khi nằm trên máy bay, tay chân lạnh ngắt. Chị không ngờ mạ đã gắng gượng, dùng tàn lực để mở mắt ra trông em phút cuối. Hãy nhớ đến thời khắc nọ để ghi chính xác tới ngày giờ tử của mạ. Tôi không vuốt mắt vì thứ nhãn tuyến mù mờ ấy đã vội đóng, đồng tử khép lại liệu có kịp thu giữ nhân diện thằng con út của người? Một giọt nước mắt trườn ra khỏi khoé, bò chậm xuống những đường da nhăn. Ai đã mặc cho mạ tôi chiếc áo dài màu khói nhang trên người? Chiếc áo đã bạc tình thôi ôm giữ sát sao cơ thể mạ như ngày nào. Một bầu trời vừa sụp đổ xuống người tôi.

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

Trước khi chạy được sang tới đây, tôi mất cả mạ lẫn ba, bỏ lại hai nấm mồ hoang lạnh. Như ca dao ví, tôi là một cây đờn bị đứt hết dây, tình tang chi nữa hỡi con bạn mình ơi! Tôi vượt biển cùng một người con gái đất Thần kinh mà mạ tôi nào chứng giám là hắn vừa có vợ. Tôi lên đò chòng chành sóng lớn, ôm theo hành trang một “con sáo sổ lồng bay đi” vô phương hướng. Đất lành chim đậu là một từ ngữ thậm chính xác. Đất lành cho nên thống kê về số tử vong gần như chỉ đếm trên đầu ngón tay. Chuyện nhỏ. Cũng vì đất lành cho nên đến lúc trái gió trở trời, chim có lạc đường bay, có rụng lông gãy cánh thì người sống trên cuộc đất ấy sẽ ra công tô đậm thành ngữ “cho chim liền cánh như cây liền cành”. Tôi từng vào nằm nhà

thương, mát dạ mát gan khi nằm yên cho họ lắp cánh tháp cành. An tâm, rồi bạn sẽ chóng bình phục. Họ hỏi: Trong gia đình bạn có ai mất vì chứng ung thư không? Tôi nói có, hiền mẫu. Họ bày dao kéo chuẩn bị làm một cuộc banh da xẻ thịt, họ bảo mức độ nguy hiểm chỉ lên tới 17% và rồi tôi bị đánh thuốc mê, chìm trôi không hay biết chuyến đò chèo mát mái hay sông trôi lộn bờ. Nhận chén cháo lú hay hoàn hồn reo to chữ Freedom như ngày nào chính thức giã từ kiếp thuyền nhân. Chuyến “sang ngang” ấy tối đen hơn mộ huyệt, chừng tám tiếng sau có người cúi mặt thấp xuống thăm dò sự hô hấp của tôi, mặt nạ dưỡng khí làm tôi trông lên không rõ hư thực một quang cảnh xa lạ, đầy hơi nước mù ẩm. Người ấy nói: Tôi tên Sylvie, y tá chăm nom bạn hôm nay, chúng tôi sẽ chuyển bạn lên tầng bốn, nằm ở phòng đầy đủ máy móc dụng cụ để dễ theo dõi tiến độ sức khoẻ bạn mang. Bạn thấy thế nào? Từ một tới mười, cơn đau của bạn đang ở lằn mức số mấy? Không cần nói, bạn dùng tay để ra dấu. Sylvie có mái tóc vàng, tôi chỉ nhận ra điều ấy trước tiên. Thật có hơi bất tiện nếu tôi di chuyển cánh tay trái, bởi ở đó còn ghim một mũi kim với ống nhựa chuyền nước biển. Tay phải tôi xoè cả 5 ngón, cộng thêm 3 ngón ở lần hai. Ô, vậy thì thuốc tê đã bắt đầu hết gây ảnh hưởng, hãy uống bốn viên này đi. Vừa morphin giảm đau vừa thuốc tăng lực, giúp chóng hồi phục.

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOUSTON

Cửa thang máy mở. Một nam y tá cao to đẩy chiếc giường tôi nằm vào một diện tích quá đỗi rộng rãi. Sylvie theo cùng, cô ta cũng đẩy một cái bàn có bốn bánh xe đặt để hai cái máy hình thù kỳ lạ. Cô nhặt một tấm mền mỏng từ dưới giường, trải rộng rồi đắp vào người tôi. Trong bệnh viện dường như bao giờ cũng có một cơn gió lạnh vụt thoáng qua. Một ngày có mấy chục bệnh nhân câm lặng thay đổi chỗ trú thân? Từ “khách sạn 3 sao” này xuôi đổ về cái motel hoang lạnh mọc chơ vơ bên xa lộ, đưa mặt cho người ta tô son trét phấn như kiểu thủ tục làm đẹp để trình diện Diêm vương ngó sao cho tử tế? Tôi nghĩ là bạn khỏi cần thở bình dưỡng khí nữa. Chừng nửa giờ sau, có người sẽ mang phim đặt dưới lưng bạn để chụp quang tuyến X. Sylvie nói khi phụ người y tá lực lưỡng cẩn trọng nhấc hỏng tôi đặt sang một chiếc giường khác, êm ái hơn, tươm tất hơn. Tối nay chúng tôi gồm ba người sẽ thay phiên vào xem chừng bạn, sợi dây này có cái nút nhựa đỏ, bấm nó chừng nào bạn cần tới sự giúp đỡ. Trong lúc này bạn ngủ được chừng nào tốt chừng đó. Tấm màn được kéo lại, bóng điện hạ độ sáng xuống sau khi Sylvie hý hoáy ghi vài hàng chữ vào tấm bìa cứng rồi máng nó gần đầu nằm. Cô bóp nhẹ vào vai tôi thế một lời tạm biệt. Nửa khuya, chừng khoảng hai giờ sáng, tôi bị lôi ra cơn ngủ vùi do ảnh hưởng thuốc cứ mãi uống cách khoảng bốn tiếng. Một bóng trắng vừa lẻn vào, mang theo chút giá lạnh và bà mặc đồng phục y tá ấy đã vạch áo tôi thăm dò vết cắt cùng những đường chỉ khâu y như có một con rết mãi bám cứng, mãi hút máu, mãi truyền độc tố làm tê nhức. Đẹp. Ổn thoả. Chẳng sưng tấy. Bà từ tốn chậm rãi lau mặt cho tôi bằng chiếc khăn ấm áp vừa hấp tẩy xong. Bà dịu dàng điều chỉnh cho chiếc giường gấp lại để từ nằm tôi đổi qua thế ngồi, xong thì bà ôm lấy tôi vào lòng vỗ về, thì thầm nói hãy mơ tới một điều gì thật tốt đẹp, phải tự nhìn nhận rằng cuộc đời này vẫn còn đó những điều đáng yêu, dẫu nhỏ nhặt. Tôi dựa đầu vào vai bà, khứu giác ngửi ra một hương mùi quen thuộc, xa vắng. Tôi vòng tay ra ôm cứng lấy bà, tôi lục soạn trí nhớ và mơ hồ nghĩ rằng thân thể vừa kích ấy rất trùng hợp với mạ tôi. Bà nói bà biết tôi đang đắng miệng, vậy thì thèm ăn hoặc uống một thức gì cứ cho hay, khuya mai bà sẽ mang vô. Tôi có những cuốn truyện hay nhưng ngại là mắt người bệnh hẳn còn yếu, chưa nên đọc. Hãy nên thương mình trước khi yêu tha nhân. Hãy cố tĩnh dưỡng, bởi được đi lại bình thường là một món quà của thượng đế trao tặng cho mỗi chúng ta. Những gì bà nói thoảng qua tai tôi có mãnh lực khiến căn phòng hồi sức này tự động biến sang vuông không gian ở Huế ngày cũ. Tự dưng tôi nhớ mạ mình đến muốn khóc. Trong đời, chỉ có mạ tôi mới quan ngại chăm lo kiểu đó, kỳ dư chẳng còn một ai. Lương y như từ mẫu

hoặc y tá như mẹ hiền thì cũng nằm ở một chừng mực nào đấy thôi. Từ một tới mười, bà thương tôi ngang mức số mấy? Nếu có hỏi e rằng bà ấy chỉ xoè bàn tay đủ năm ngón là cùng. Mức trung bình. Vậy cũng nên xem là tốt phước. Tôi chóng bình phục, tình trạng khả quan đến độ cả bác sĩ lẫn năm cô y tá thường theo dõi chăm sóc tôi cũng phải ngạc nhiên. Họ nhận xét: Thường thì người Á châu tuy thể lực không bằng dân Âu châu Nam Mỹ nhưng ngược lại, tinh thần của họ rất vững vàng, giỏi chịu đựng. Sự chịu đựng của bạn là phương thuốc quý, nhưng chúng tôi nghĩ, ngoài ra hẳn bạn phải nương vào một phép nhiệm mầu nào đó, khó giải thích. Họ thay phiên bắt tay tôi, chúc mừng ngày tôi trở lại sinh hoạt với nhân quần bên ngoài khuôn viên bệnh viện. Tạm thời quên chuyện mưu sinh đi nhé, chúng tôi sẽ viết giấy chứng nhận rằng bạn cần tĩnh dưỡng ít lắm là một tháng. Tháng sau nhớ vào lại đây cho chúng tôi xét nghiệm, một thủ tục cần có, chỉ vậy thôi. Tôi thưa với họ là tôi chưa an lòng ra đi khi lỡ quên thốt lời cảm ơn chân thành đến một bà y tá. Ai vậy? Bà đó tên gì? Họ trố mắt nhìn tôi. Bằng vào sự ấp úng khi diễn đạt vừa tiếng Anh chen lẫn tiếng Pháp: Tôi thật vụng về quên hỏi tên bà ấy. Bà vẫn đến hằng đêm, vào khoảng hai giờ sáng, ôm ấp tôi, vỗ về tôi… Không biết tên, vậy thì nhân dáng bà ta ra sao? Mập, ốm, màu da, độ tuổi? Tôi cà lăm, phụ diễn bằng tay… rằng thì là tôi trông không rõ mặt, chỉ biết bà có một mái tóc đen… bà ngồi trên giường nên tôi cũng chẳng biết cao thấp ngang đâu… không ốm chẳng mập, đủ ôm vừa một vòng tay và người bà thơm thứ mùi nồng đậm tựa trầm hương. Cả ê-kíp vây quanh tôi, đứng nhìn nhau mặt nhăn mày nhíu, Sylvie là phát ngôn viên sau cùng: Mỗi ca trực chúng tôi đều ghi rõ tên họ, giờ

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

giấc của từng y tá. Điều anh nói thì rõ là hoang đường, không riêng khu này, tôi e là khu lân cận cũng chẳng có một người y tá như anh vừa tả. Chúng tôi hy vọng là liều lượng thuốc mà chúng tôi trao anh uống suốt tuần lễ qua sẽ không gây cho bệnh nhân một ảo giác nào cả. Dù sao thì trường hợp này sẽ buộc chúng tôi nên lưu tâm. Vậy đi nhé. Chúc may mắn. Về nhà, việc đầu tiên là tôi quét dọn bàn thờ, mua trái cây đặt lên, rót nước trà, thắp ba cây nhang cắm trước di ảnh đen trắng mạ tôi. Tấm ảnh duy nhất mà tôi có chụp mạ trong ngày cưới chị tôi. Chiếc áo dài nhung xanh rêu, đôi bông tai, cái vòng vàng quanh cổ, đầu tóc bối cao, đôi mắt đen láy, nụ cười đôn hậu hiền lành. Mạ tôi không thể hình dung được là có ngày đứa con út của bà vụng dại đi vào nghiệp viết văn. Tổn hao bao giấy mực nó chưa hề lắng lòng viết riêng cho mạ hắn một trang. Tôi nghĩ là chắc các bạn đọc cũng rộng lòng tha thứ cho lỗi lầm tôi mang. Khi đứng trước biển, bạn có tài cán gì để lột tả hết sự bao la vô bờ đến choáng ngộp mà con sóng từ ngàn trùng cứ mãi chuyên cần vỗ lao xao vào bờ, vào triền cát ẩm mơn trớn bàn chân trần mình đặt để, mỗi khi một lún xuống? Nếu bạn không có được sự ví von biển cả là lòng mẹ thì tôi xin thôi đối thoại cùng bạn. Chỉ một chuyện sau cùng xin bạn hiểu cho, mỗi khi gặp điều bất ưng khiến lòng sầu muộn tôi đều nhớ tới mạ mình để tìm quên. Ngay cả khi

hoạn nạn bất ngờ đổ ập xuống, hình bóng mạ tôi là cái phao giúp tôi vượt qua gian khổ, kể cả vực tôi lên khỏi hai bờ tử sinh. Tôi quả quyết để thưa với bạn rằng: Bà y tá “vô danh” xuất hiện hằng đêm trong bệnh viện ấy, đó chính là mạ tôi. Tôi đợi ba cây nhang cháy hết chiều dài nó mang, lụn tàn trong bát đựng gạo rồi mới “đi thưa về trình”: Mạ ơi, chừ thì đến giờ con vô phòng uống thuốc đã, mạ nghe! HỒ ĐÌNH NGHIÊM

25 tháng 8, 2018

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

HOUSTON

Thấy gì ở Thượng đỉnh

Nga - Bắc Hàn?

LÝ ANH

Kim Jong Un được đón tiếp tại ga Khasan, Cộng hòa Nga

gày 19/04, Dmitry Peskov, phát ngôn viên Điện Kremlin cho biết, hạ tuần tháng 04/2019 diễn ra hội nghị Thượng đỉnh Nga Triều tại Vladivostok.

Cùng ngày, Hãng Thông tấn Trung ương Bắc Hàn (KCNA) đưa tin, Kim Jong-un đã gửi thư cho Tổng thống Putin, cam kết nỗ lực tăng cường quan hệ song phương.Trong thư gửi Tổng thống Putin ngày 18/04, Kim Jong-un viết: “Tôi sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với ngài nhằm phát triển mối quan hệ hữu nghị giữa Bắc Hàn và Cộng hòa Nga một cách nhất quán và xây dựng phù hợp với đòi hỏi của kỷ nguyên mới, nhằm bảo vệ hòa bình và an ninh thế giới” …

Hội nghị Thượng đỉnh giữa Kim Jong-un và Vladimir Putin diễn ra trong 2 ngày 24 và 25/04/2019 tại Đại học Liên bang Viễn Đông ở đảo Russky, Vladivostok. KIM JONG-UN ĐẾN VLADIVOSTOK

Theo tờ Chosun Ilbo (Đại Hàn), ngày 23/04, Kim Jong-un lên đoàn tàu bọc thép tới Vladivostok. Quãng đường dài 700km từ Bình Nhưỡng đến Vladivostok chạy khoảng từ 10 đến 15 giờ. Sáng 24/04 , đoàn tàu bọc thép chở Kim Jong-un đi qua biên giới Nga - Triều, dừng chân tại Khasan, nơi có nhà lưu niệm xây năm 1986 nhân chuyến thăm Liên Xô của ông nội Kim Jong-un là Kim Nhật Thành, cố

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

lãnh tụ Bắc Hàn. Sau đó, đoàn tàu sẽ đến thành phố Ussuriysk, chuyển sang tuyến đường sắt xuyên Siberia tới thành phố Vladivostok, nơi tổ chức hội nghị Thượng đỉnh Nga Triều. Ngày 25/04, Tổng thống Vladimir Putin và Chủ tịch Kim Jong Un đã gặp nhau lần đầu tiên tại thành phố cảng Vladivostok, đánh dấu bước tiến mới trong quan hệ Nga –Bắc Hàn. Theo Daily Mail, đây là cuộc gặp đầu tiên của Chủ tịch Kim với Tổng thống Nga Putin. Dư luận cho là, Kim Jong-un muốn tìm kiếm sự ủng hộ của Putin trong đàm phán nguyên tử Mỹ-Bắc Hàn đang có dấu hiệu bế tắc. Trong tuyên bố trước thềm hội nghị thượng đỉnh, Kim và Putin đều mong muốn tăng cường hơn nữa mối quan hệ lịch sử. Kim Jong-un nói: “Tôi nghĩ đây sẽ là cuộc gặp rất có ý nghĩa trong việc phát triển quan hệ hai nước, vốn đã có bề dày lịch sử và ngày càng trở nên ổn định. Trong bối cảnh thế giới tập trung vào tình hình Bán đảo Triều Tiên, tôi nghĩ đây sẽ là cuộc đối thoại có ý nghĩa”. Putin nói với Kim rằng, Cộng hòa Nga ủng hộ tiến trình hạ nhiệt căng thẳng trên Bán đảo Triều Tiên và muốn thúc đẩy kinh tế. Putin nói: “Tôi tin rằng, chuyến thăm của ngài giúp chúng ta hiểu nhau hơn về cách giải quyết vấn đề Bán đảo Triều Tiên. Nga có thể làm gì để hỗ trợ tiến trình này. Về quan hệ song phương, chúng

HOUSTON

ta vẫn còn rất nhiều cơ hội phát triển kinh tế”. Hai nhà lãnh đạo Cộng hòa Nga và Bắc Hàn đã có cuộc gặp riêng tại Đại học liên bang Viễn Đông trên đảo Russky, mở màn cho hội nghị Thượng đỉnh với sự tham gia của quan chức hai nước. Theo hãng thông tấn TASS, cuộc thảo luận giữa hai nhà lãnh đạo và quan chức 2 nước diễn ra hơn 3 tiếng đồng hồ. Sau đó, hai vị cùng tham dự buổi tiếp đón chính thức và dùng bữa tối. Trong cuộc gặp mặt, Tổng thống Putin nói Nga sẵn sàng giúp Bắc Hàn phá vỡ bế tắc về chương trình vũ khí nguyên tử. Trong khi đó Kim Jong un cho biết cuộc gặp mặt vô cùng ý nghĩa. Hai nhà lãnh đạo không công bố bất kỳ thỏa thuận chung nào. Tuy nhiên, giọng điệu thân thiện giữa hai bên là điều khác biệt so với Thượng đỉnh Mỹ - Triều hồi tháng 02/2019 tại Hà Nội.

Kim Jong Un lần đầu bắt tay Tổng thống Vladimir Putin

Trong cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên, Putin và Kim Jong-un đã tặng nhau những thanh kiếm nghi lễ và kỷ niệm chương ghi rõ lời chào mừng bằng hai thứ tiếng Nga và Triều Tiên.

KIM JONG - UN NÓI “Ý ĐỒ XẤU” CỦA MỸ

Truyền thông Bắc Hàn đưa tin, khi gặp Tổng thống Putin, Kim Jong-un nhắc đến việc Mỹ có “ý đồ xấu” tại

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai ở Hà Nội. Kim Jong-un cảnh báo: “Tình hình bán đảo Triều Tiên đang lâm vào bế tắc và đã chạm mức giới hạn, có thể quay lại trạng thái ban đầu trong bối cảnh Hoa Kỳ có hành động xấu tại hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai. Hòa bình và an ninh trên Bán đảo Triều Tiên hoàn toàn phụ thuộc vào thái độ của Mỹ trong tương lai. Bắc Hàn sẵn sàng chuẩn bị đối phó với mọi tình huống có thể xảy ra”. Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ -Triều lần hai kết thúc mà không đạt được thỏa thuận. Bắc Hàn đề nghị Mỹ dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt để đổi lấy phi nguyên tử hóa, Mỹ lại muốn Bắc Hàn phải phi nguyên tử hóa toàn diện trước khi dỡ bỏ lệnh trừng phạt. Tuyên bố của Kim Jong-un đưa ra một tuần sau khi Bình Nhưỡng yêu cầu loại Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo khỏi các cuộc đàm phán phi nguyên tử. Bắc Hàn cáo buộc Ngoại trưởng Hoa Kỳ tìm cách cản trở tiến trình đối thoại giữa nguyên thủ hai nước. Về phần mình, Tổng thống Putin nói Moscow ủng hộ nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng và ngăn chặn mọi xung đột nguyên tử trên Bán đảo Triều Tiên. Ông nhấn mạnh: “Bắc Hàn phải được đảm bảo an ninh, đảm bảo chủ

HOUSTON

quyền toàn vẹn lãnh thổ. Chúng ta cần phải trở về thời kỳ mà luật pháp quốc tế quyết định tình hình trên thế giới, chứ không phải tuân theo luật pháp của kẻ mạnh”. Phát biểu với truyền thông sau hội nghị, Putin cho biết sẽ truyền đạt kết quả của cuộc đối thoại tới các lãnh đạo thế giới khác. Sau hội nghị Thượng đỉnh Nga Triều, Putin tham dự một hội nghị Thượng đỉnh khác tại Bắc Kinh. Ông cho biết sẽ thảo luận về kết quả Hội nghị Thượng đỉnh Nga – Triều với các lãnh đạo Trung Quốc. Ông nói: “Ngày mai tôi sẽ thảo luận với các lãnh đạo Trung Quốc tại Bắc Kinh. Chúng tôi cũng thảo luận thẳng thắn và cởi mở về cuộc gặp hôm nay với lãnh đạo Mỹ. Không có gì cần phải giữ bí mật. Lập trường của nước Nga là luôn minh bạch, không có thuyết âm mưu”. Tổng thống Putin còn cho biết: “Đích thân ông Kim Jong-un đã yêu cầu chúng tôi thông báo lại với phía Mỹ về lập trường của ông ấy đối với những vấn đề liên quan đến diễn biến trên Bán đảo Triều Tiên và trong khu vực”. Đài truyền hình Hoa Kỳ CNN nhận định, một trong những thông điệp chính của Điện Kremlin sau hội nghị Thượng đỉnh Nga - Triều là: Nếu Hoa

Kim và Putin nâng ly chúc rượu sau hội đàm Nga - Triều

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Thịnh Đốn muốn giải quyết vấn đề thông qua đối thoại, điều quan trọng là phải nói chuyện với Putin. BÌNH LUẬN CỦA TRUYỀN THÔNG VÀ HỌC GIẢ

Trong một bài báo viết về kết quả hội nghị Thượng đỉnh Nga - Triều đăng trên tờ Washington Post, tác giả bài báo bình luận: Đối với Kim Jongun, gặp Tổng thống Putin là bước đi tiếp tục hòa nhập vào chính trường quốc tế sau nhiều năm khép kín. Hội nghị Thượng đỉnh Nga -Triều sẽ giúp củng cố uy tín của ông Kim trên trường quốc tế, một lần nữa chứng minh cho người dân Bắc Hàn thấy lãnh đạo của họ luôn được chào đón bởi nguyên thủ nhiều quốc gia trên thế giới. Hội nghị Thượng đỉnh Nga - Triều cũng giúp Bắc Hàn nhận được sự ủng hộ từ một thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, vốn có thể phủ quyết bất cứ đề xuất nào của Hoa Thịnh Đốn đối với việc áp đặt lệnh trừng phạt mới đối với Bình Nhưỡng. Thậm chí có hy vọng mong manh rằng, Nga sẽ thuyết phục Mỹ bớt cứng rắn hơn hoặc Trung Quốc linh hoạt hơn trong thực thi các biện pháp trừng phạt. Đây cũng là cơ hội để Kim Jongun gửi thông điệp tới Hoa Thịnh Đốn và Bắc Kinh rằng, ông còn có các lựa chọn khác. Washington Post dẫn lời David Kim, nhà phân tích tại Trung tâm Stimson ở Hoa Thịnh Đốn nói: “Kim Jong-un không muốn đặt tất cả trứng vào giỏ của Trung Quốc vì Bắc Hàn phải phụ thuộc về mặt kinh tế vào Trung Quốc. Càng ở dưới cái bóng của Trung Quốc thì họ càng muốn thoát khỏi nó”. Andrei Lankov - nhà nghiên cứu về Bắc Hàn của Nga, hiện là giáo sư giảng dạy tại Đại học Quốc Dân, Hán Thành, nhấn mạnh: Thông qua chuyến thăm Nga, ông Kim Jong-un muốn chứng minh cho Hoa Thịnh Đốn thấy Bình Nhưỡng không bị cô lập nếu các

HOUSTON

vấn đề nước này đang phải đối mặt không giải quyết được với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Hai nhà lãnh đạo Nga -Triều có thể thảo luận cách thức nhằm giảm nhẹ sự trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Bắc Hàn hay những sự hỗ trợ khác về kinh tế. Bên cạnh đó, ông Kim cũng muốn ngầm gửi tín hiệu cho Chủ tịch Tập Cận Bình rằng, ngoài Trung Quốc, ông còn có những người bạn khác. Thời gian gần đây, quan hệ Trung -Triều đã được cải thiện đáng kể, song hai bên vẫn còn có nhiều hoài nghi. Đối với Tổng thống Putin, Hội nghị Thượng đỉnh Nga -Triều sẽ cho thế giới thấy ông đã đưa Nga trở lại địa vị một cường quốc ngoại giao toàn cầu và quan trọng hơn, đây giống như một thông điệp rằng, Nga không muốn và cũng không thể “đứng ngoài” tiến trình phi nguyên tử hóa Bán đảo Triều Tiên. Moscow muốn mình được lắng nghe trong vấn đề nguyên tử ở Đông Bắc Á và muốn tham gia định hướng

của Bắc Hàn trong thời gian tới. Giáo sư Andrei Lankov nói: “Mục đích chính của Nga là muốn nhắc nhở các bên liên quan khác rằng, nước này vẫn có ảnh hưởng tiềm tàng về kinh tế và chính trị trong khu vực. Moscow cần quay trở lại với tình hình trên Bán đảo Triều Tiên”. Trong khi đó, hãng thông tấn CNBC dẫn lời nhà phân tích Anthony Rinna thuộc Viện Nghiên cứu Châu Á-Thái Bình Dương thuộc Đại học Nottingham, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, cho hay: Từ 2003 đến 2008, Nga vốn là một thành viên trên bàn đàm phán sáu bên về vấn đề nguyên tử ở Bán đảo Triều Tiên. Mặc dù Nga không thể đơn phương giải quyết cuộc khủng hoảng trên Bán đảo Triều Tiên, nhưng sẽ tạo ra một số đòn bẩy nhất định nhằm đẩy nhanh tiến trình phi nguyên tử hóa. Giờ đây, một lần nữa Moscow có cơ hội thúc đẩy vai trò của mình tại khu vực Đông Bắc Á, để chứng minh Trung Quốc không phải là quốc gia duy nhất có

ảnh hưởng với Bắc Hàn. Đồng thời cảnh tỉnh và nhắc nhở Đại Hàn, nếu Hán Thành không nắm bắt cơ hội này thì Bình Nhưỡng sẽ thế chỗ với những lợi ích to lớn về ngoại giao và kinh tế. Khẳng định tầm ảnh hưởng đối với vấn đề phi nguyên tử hóa ở Bán đảo Triều Tiên cũng có thể tạo cho Nga lợi thế nhất định trước phương Tây khi nước này muốn mở rộng vai trò trong giải quyết xung đột tại Syria, Ukraine hay đương đầu với cáo buộc can thiệp bầu cử Mỹ. Ngoài chính trị, kinh tế cũng là lý do khiến Nga quan tâm tới Bắc Hàn. Dư luận cho rằng: “Mục đích chính của Nga trong quan hệ với Bắc Hàn vẫn là mong muốn phát triển và đảm bảo an ninh cho vùng Viễn Đông nước này. Nga xem vị trí địa lý tiếp giáp giữa Nga với Bắc Hàn là con đường tiến ra thị trường toàn cầu rộng lớn hơn” … LÝ ANH

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

NGƯỜI VIẾT RONG

HOUSTON

I’M F***ED N

gười Việt mình có câu: Thức khuya mới biết đêm dài, ở lâu mới biết lòng người có nhân. Rồi qua Mỹ, xem phim bộ Hong Kong bà con mình nghe hoài câu “đêm dài lắm mộng”… hàm ý những chuyện lôi thôi rắc rối mờ ám thâm cung bí sử, nếu không giết người diệt khẩu hoặc thẳng tay nhổ cỏ tận gốc sẽ có ngày mang họa vì sự thật sẽ phơi bày ra ánh sáng. Lúc đó kẻ xấu bị vạch mặt, công lý được phục hồi, nhiều trường hợp ân đền oán trả công bằng ứng với câu lưới trời tuy thưa mà khó lọt. Một câu khác của ông bà mình là: Có tật giật mình hàm ý nói đến kẻ làm sai (không đủ can đảm nhận lỗi, sửa lỗi) cuối cùng trượt từ sai phạm này đến sai phạm khác, tâm địa chất chứa điều đen tối, nỗi ám ảnh một

NGUYỄN THƠ SINH

ngày sự thật phơi bày khiến họ mất ăn, mất ngủ, đêm nằm thấy ác mộng, những lo lắng một ngày đẹp trời nào đó bí mật xấu xa đen tối của họ được phơi bày trước ánh sáng. Gần đây dư luận báo chí Mỹ rùm beng về niềm vui hớn hở của Tổng thống Trump trước bản báo cáo điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller. Vì sau khi được chuyển giao cho Bộ trưởng Bộ Tư pháp William Barr xem xét, bản báo cáo ấy được cho là không đủ bằng chứng kết luận Tổng thống Trump và ê-kíp của ông phạm pháp. Theo Mr. Barr Tổng thống Trump vô can. Không ai phạm pháp cả, ngoại trừ Nga là thế lực “giặc ngoài” đã can thiệp trắng trợn vào “nội bộ” Mỹ mùa phiếu 2016. Tất nhiên phản ứng của dân Mỹ về bản báo cáo này có nhiều hướng

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

trái ngược nhau. Tuy nhiên tâm trạng chung gần như đã mệt lử (nếu không nói là kiệt sức) vì cuộc điều tra này quá dài. Họ nghe mãi đâm thấy chán, những màn ping-pong đánh qua đánh lại, 22 tháng trời chứ đâu ít, tiền của đổ ra biết bao nhiêu mà nói. Phía Tổng thống Trump thì nắm chìa khóa Bạch Cung, Hạ Viện do Đảng Cộng Hòa nắm quyền trong thời gian 2 năm đầu nhiệm kỳ của ông nên Đảng Dân chủ cay cú nhìn Tổng thống Trump xông xáo tung hoành (ứa gan lắm nhưng họ không làm gì được). Hẳn nhiên Tổng thống Trump chẳng làm gì sai, nhưng rõ ràng ông tận dụng tối đa quyền hạn được Hiến pháp Mỹ cho phép, tha hồ làm mưa làm gió. Vâng. Article II cho phép ông nhiều đặc quyền; đã thế, cộng với cách quản lý vắt chanh bỏ vỏ nổi tiếng “You’re

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

NGƯỜI VIẾT RONG

ﬁred” của ông khiến người yếu bóng vía dễ bị khuất phục, quá trình điều tra vì thế không thể nhanh gọn được. Sau 22 tháng trời vàng thau lẫn lộn, fake news và hỏa mù, dân Mỹ mất dần kiên nhẫn theo dõi xem tình hình kết cuộc cụ thể ra sao, y như chuyện thiên hạ chửi nhau, ban đầu còn hứng thú, sau đó nhạt dần, cuối cùng là chán, không ai muốn nghe thiên hạ chửi nhau nữa! Theo nhận xét của phe nhà, Tổng thống Trump hạnh phúc với công bố của Bộ trưởng William Barr trước Quốc hội hôm 18 tháng 04 năm 2019. Hình như Tổng thống Trump chờ đợi giây phút này từ lâu. Vâng. Nào ai biết ông đã hứa hẹn điều gì với Nga (đặc biệt với Tổng thống Putin)? Cò lái chính trị đôi bên đã bàn thảo những gì? Nhìn từ bên ngoài, người ta dễ bị cám dỗ, dễ bán tín bán nghi, tin rằng Mr. Trump thậm thụt với Nga kiểu bánh sáp đi, bánh qui lại, đôi bên cùng có lợi, tôi gãi lưng anh, anh gãi lưng tôi! Trước đó Tổng thống Trump rất sợ một cuộc điều tra về mối quan hệ giữa ông với Nga, đặc biệt giới tài phiệt Nga, trong đó có kẻ cầm đầu Vladimir Putin. Thế mới có chuyện Tổng thống Trump tái mặt khi nghe Cựu bộ trưởng Bộ Tư pháp Jeﬀ Session quyết định giao nhiệm vụ Công tố viên đặc biệt cho Robert Mueller điều tra ê-kíp của Tổng thống Trump có “áo gấm đi đêm” với Nga hay không. Nay mọi chuyện được phơi bày, giấy trắng mực đen, hai năm rõ mười, Tổng thống Trump vô can, bị kẻ xấu vu khống hãm hại, hai bàn tay ông sạch sẽ không dính chút bùn nhơ nào. Vặn ngược kim đồng hồ, chính Tổng thống Trump đã nói với hai nhân vật ông tin là “phe ta”: Cựu Bộ trưởng Tư pháp Jeff Session và Chánh văn phòng Bạch Cung Jody Hunt một câu để đời (nguyên văn): Oh my God. This is terrible. This is the end of my presidency. I’m f***ed. Dịch thoát nghĩa: Chúa ơi. Đúng là chết giẫm. Công trình sự nghiệp Tổng thống của tôi thế là đi toi. Chấm dứt

HOUSTON

hết thật rồi! Câu nói này được ghi lại cụ thể trong bản báo cáo điều tra của Công tố viên Robert Mueller. Hơn ai hết trong hai năm qua Tổng thống Trump thèm một ngày đẹp trời như hôm 18 tháng 04 năm 2019. Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã chính thức tuyên bố ông vô tội. Đây là chiến thắng thực sự hay chỉ là thắng lợi miễn cưỡng? Tại sao nhận định của Bộ trưởng Barr gặp phải chống đối từ nhiều phía? Phải chăng ông đang giúp Mr. Trump bẻ cong sự thật bí mật hậu cung mùa phiếu 2016? Không giấu giếm gì, nếu không nói là quá lộ liễu, Đảng Dân chủ và các nhóm hoài nghi sự trong sạch của Tổng thống Trump cho rằng Bộ trưởng Barr hành xử giống “luật sư riêng” cho Tổng thống Trump. Và như thế Tổng thống Trump nghiễm nhiên là thân chủ của luật sư Barr. Ăn cây nào, rào cây nấy. Ăn cơm chúa không thể không múa. Thành ra nhiều người cảm thấy bất mãn trong phán quyết của Mr. Barr. Ai đúng, ai sai, nội vụ câu chuyện hư thực ra sao không bàn ở đây; song với thái độ quanh co ấp úng của Bộ trưởng Barr trong việc công bố toàn văn bản báo cáo khiến người ta có cảm giác ông đang làm chuyện mờ ám. Cây ngay không sợ chết đứng, nếu trong sạch, không âm mưu đen tối, không tri pháp, phạm pháp; tại sao Mr. Barr hành xử trong tư thế một kẻ đang che giấu một bí mật đen tối!

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Quả nhiên thế, bản báo cáo điều tra được ông hứa gởi đến các nhân vật then chốt trong guồng máy nhà nước đã bị bôi đen (gạch bỏ) rất nhiều chi tiết. Lấy danh nghĩa bảo vệ thông tin, bảo vệ thủ tục điều tra, bảo vệ an ninh quốc gia; bản báo cáo này bị cắt xén rất nhiều, thậm chí khi đọc nó người ta buộc phải ngạc nhiên: Tại sao phải làm thế? Tại sao phải bôi đen các sự kiện cản trở dư luận có được cái nhìn toàn diện, khái quát, chính xác hơn. Tất nhiên Đảng Dân chủ bất mãn với những gì Bộ trưởng tư pháp William Barr đưa ra. Theo họ ông đã làm sai, bẻ cong và chà đạp sự thật. Họ không phục. Họ muốn tận mắt đọc kỹ, đọc rõ nguyên văn bản báo cáo. Họ cứng đầu không chịu nhường bước. Họ muốn Công tố viên Robert Mueller điều trần trước quốc hội. Họ muốn những hành vi thậm thụt giữa ê-kíp của Tổng thống Trump với Nga được đưa ra ánh sáng. Tham vọng của Đảng Dân chủ là gì? Nói toạc ra, họ muốn đánh gục Tổng thống Trump. Tại sao họ cay cú với ông nhiều đến thế? Xưa nay ít khi thấy chuyện “trả đũa gay gắt” giữa đương kim Tổng thống và đảng đối lập như hiện nay. Phải chăng Tổng thống Trump thẳng tính nên bị ghét. Còn nhớ ông là người ăn nói hàng tôm, hàng cá, nghĩ sao nói vậy, không kiêng dè, cần thiết ông sẽ mắng té tát nhiều nhân vật Đảng Dân chủ như mắng chó. Sau khi nhậm chức ông

HOUSTON

liên tiếp đập phá nhiều công trình của Đảng Dân chủ ra công gầy dựng trước đó. Phải chăng vì thế Đảng Dân chủ cảm thấy cần phải dạy ông một bài học nhớ đời. Sau mùa phiếu 2018, tuy chỉ giành được Hạ viện, Đảng Dân chủ đã nhanh chóng tiến hành nhiều kế hoạch tấn công, gây khó, kìm hãm Tổng thống Trump ai cũng thấy. Trở lại chuyện Tổng thống Trump hớn hở vui mừng hôm 18 tháng 04, phải chăng đây là niềm vui trọn vẹn. Hay nó chỉ là một phát biểu mang tính “bài bản”, chẳng lẽ ông im lặng trước một sự kiện liên quan đến sự nghiệp tổng thống của ông. Còn bên trong, tự thân ông biết “quả bom” bản báo cáo tường trình của Công tố viên Robert Mueller vẫn còn một kíp nổ khác. Và như thế, kíp nổ (được) Bộ trưởng Tư pháp William Barr gỡ hộ chỉ là cái kíp vòng ngoài. Hiện vẫn còn một kíp nổ khác bên trong nguy hiểm hơn chẳng biết sẽ kích hoạt bất cứ lúc nào. Thành ra vẻ đắc

chí của Tổng thống Trump thực ra chỉ là những biểu hiện rất đỗi đánh lừa, còn bên trong, liệu ông vẫn còn lo ngại một ngày... Tóm lại một câu: Bản báo cáo 450 trang của Công tố viên Mueller lẽ ra không nên có. Với 22 tháng trời điều tra nghiên cứu, nhiều người bị bắt, họ đã khai, đã cung cấp rất nhiều thông tin. Bức vách có tai. Ai dám chắc họ không tiết lộ cho kẻ thứ ba, thứ tư? Ai dám chắc Đảng Dân chủ (và Đảng Cộng hòa) đều biết tỏng Tổng thống Trump và ê-kíp của ông từng làm những gì. Có điều ở Mỹ, bằng chứng thôi chưa đủ, mà phải là bằng chứng phải thuyết phục, phải chắc như đinh đóng cột, phải có hình ảnh, hóa đơn, email, ghi âm điện thoại, chữ ký, hợp đồng, tài khoản, địa điểm gặp gỡ, tiền thế chấp, đặt cọc, dấu vân tay... Thành ra không thể bứt dây động rừng, nhất là hàng núi luật sư giỏi cãi sẽ giúp thân chủ chối phắt, biến đen thành trắng, lộng giả thành chân,

cuối cùng là đánh tháo, là khỏe cãi sẽ thắng, là chạy làng, cù nhày, bây cưa. Tóm lại: Không bắt được tận tay, không thể day tận cánh! Lần này Tổng thống Trump tỏ ra vui mừng vì được minh oan. Hay ông vui vì vừa thoát khỏi một cái họa có thể lật đổ ghế Presidency của ông. I’m f***ed! Câu nói đó trong lúc cảm xúc bột phát? Ông bực. Ông cáu. Hay ông sợ. “Quả bom” bản báo cáo 450 trang qua bàn tay phù phép của Bộ trưởng Tư pháp Barr tạm thời giúp ông dễ ăn nói hơn với fans của mình. Còn khối thuốc nổ bên trong, liệu dân Mỹ khi đọc bản báo cáo ấy, dù đã bị bôi đen rất nhiều chi tiết có khiến cho quả bom mùa phiếu 2020 nổ tung vào phút chót… Đến lúc đó câu: “I’m f***ed” của ông do bực, do cáu, hay đó là bằng chứng khẳng định luật nhân quả bao giờ cũng công bằng, chạy trời không khỏi nắng, bởi lưới trời lồng lộng tuy thưa mà khó lọt. NGUYỄN THƠ SINH

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VIẾT TỪ SÀI GÒN

HOUSTON

BIÊN CHẾ SGCN

hời nào, ở đâu cũng có những người thích được nhiều người biết đến. Ánh hào quang của sự nổi tiếng thu hút vô số thiêu thân lao vào. Nhất là giới thanh niên khao khát hình ảnh, tin tức về cá nhân mình được xuất hiện trên mặt báo, trên truyền hình, truyền thanh… Từ đó được nhiều người biết đến, được khen ngợi, tung hô, thậm chí tôn thành thần tượng… Nay thì đã có Youtube đáp ứng khát vọng đó. Ai nấy mặc sức tung hoành trong cõi mạng. Ở đó nếu giỏi, chỉ cần ngồi trong phòng kín đã khiến dân mạng phải ngả mũ thán phục về các kiến thức ẩm thực, du lịch, giải trí, y học, âm nhạc… tràn lan. Tầm thường thì có những lối đi riêng. Thật ra nếu không có thực tài trong một lãnh vực nào đó thì có nổi tiếng cũng sớm nở tối tàn thôi. Đó là trường hợp của anh nông dân có biệt danh Lệ Rơi. Chỉ tung lên mạng mấy bài hát nghêu ngao, ngây ngô tới mức người ta phải buồn cười cũng đủ một số người để ý. Sự nổi tiếng đến bất ngờ và dễ dàng tới nỗi anh ngỡ trong thực tế mình giỏi thật, vội vã quăng mình

vào giới showbiz để chiến đấu với cối xay gió, nhận kết đắng làm trò cười cho thiên hạ để cuối cùng sau nhiều năm bôn ba, quay trở về quê bán ổi rong rồi làm công nhân quèn. Mặc dù đi xin việc cũng không suôn sẻ lắm bởi nhà tuyển dụng sợ sự nổi tiếng của anh sẽ gây ảnh hưởng không tốt đến công ty. Cô người mẫu quảng cáo bán hàng online và quán bún đậu bằng lối ngồi chồm hổm trên ghế, vén mồm chửi khách hàng kiểu “bà nhà quê mất gà”, hỗn xược chửi bậc đàn chị bằng đủ mọi ngôn từ mất dạy… Trước kia, khi là người của công chúng, người ta đều phải giữ gìn cử chỉ, lời ăn tiếng nói từng chút một nhưng nay lối ăn nói nanh

nọc phổ biến trên mạng tới nỗi trở thành chuyện thường, không ai cần phải giữ gìn nữa mà còn được đề cao như là một tính cách “thẳng thắn”. Một đám thanh niên dàn hàng ngang trên đường cao tốc với xe hơi sau lưng với lời giới thiệu là Khá Bảnh. Những người chưa bao giờ biết đến thì từ tấm hình vi phạm luật giao thông đó đã phải biết anh ta là ai. Đó là một thanh niên 26 tuổi để tóc bờm ngựa, xăm đầy mình, đáng điệu ngang tàng, nói tục, chửi thề, rùng rùng kéo đàn em đi diễn trò ngoài phố, dàn hàng ngang chụp hình trên đường cao tốc… Té ra Khá nổi tiếng hồi nào không biết giữa đám thanh thiếu niên. Fan hâm mộ xúm vào xin chữ ký,

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chụp hình chung như một ngôi sao. Mà sao thực thụ, kênh youtube của Khá có hơn hai triệu lượt theo dõi. Đứng dàn hàng tổng cộng tám người nhờ tấm hình tung lên rộng rãi đó mà cảnh sát mới biết đường truy phạt. Tuy nhiên bị phạt vài triệu đồng chẳng những chỉ là… hạt bụi mà còn khiến Khá nổi tiếng phừng phừng hơn. Những ai chưa biết tới thì nay đều phải biết tới nhóm này. Khá tiếp tục phô trương “thanh thế” bằng cảnh đốt chiếc xe máy (khoe cà-vẹc xe chính chủ) trị giá vài chục triệu đồng. Tưởng ngày xưa mới có cảnh Hắc công tử đốt tiền. Té ra ngày nay cũng có cảnh đốt xe máy còn khí thế hơn đốt tờ bạc vì xe máy cháy ngọn lửa lớn hơn

HOUSTON

và cháy lâu hơn trong lúc tờ tiền vèo chớp mắt. Khinh thường thiên hạ quá thể, lại tỏ thái độ ngạo mạn thách thức trên mạng khiến cảnh sát buộc phải sờ gáy thôi. Dàn hàng ngang trên xa lộ phạt rồi không thể nhắc lại, xe ai người đó có quyền đập phá, đốt bỏ, khó quy tội. Khá bị bắt vì dính dáng tới ma túy, tổ chức đánh bạc, bảo kê… Tin chạy trên báo cho thấy tới lúc đó Khá mới thút thít khóc. Mọi người mới giật mình té ra trên youtube đâu phải Khá ngứa miệng huênh hoang chơi mà nhờ thái độ ngông nghênh mới thu hút độc giả, Khá thực sự đã kiếm bộn. Tính ra số tiền kiếm được không hề nhỏ chút nào, có tháng Khá bỏ

túi gần hai chục ngàn Mỹ kim. Bao nhiêu lượt người xem Khá, bao nhiêu học sinh ái mộ và bao nhiêu phần trăm thanh thiếu niên đã bắt chước thói xấc xược, coi trời bằng vung của tên này. À, trong đám người xin chụp ảnh “hi” với Khá

không chỉ là đám trẻ trâu mà còn cả thanh niên khá trọng tuổi. Nghe nói có một trường học có ý định mời Khá về nói chuyện giao lưu nữa mới oai chứ! Không biết giao lưu để học hỏi từ Khá điều hay gì? Nhưng có điều trang mạng của Khá, thiếu niên càng vào coi ầm ầm, ngoài sự

thích thú còn xem kỹ lưỡng vì coi chừng các đề thi tốt nghiệp ra đề bài về anh ta đấy! Y như rằng. Để tỏ ra mình không lạc hậu, không bảo thủ, không giáo điều… rất nhanh nhạy để bắt kịp tin thời sự nóng hổi thì kỳ thi học sinh giỏi lớp 11 của Trường trung học Kiến Thụy (Hải Phòng), không nêu các tấm gương đẹp như thường thấy cho thanh thiếu niên noi theo mà rất thức thời bằng cách đưa nhân vật Khá Bảnh vào đề thi. Cụ thể câu 1 (3 điểm): Hiện tượng mạng Khá “bảnh” với đời tư bất hảo vẫn được chào đón như thần tượng ở Yên Bái. “Xuất hiện trên mạng xã hội cách đây khá lâu,

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VIẾT TỪ SÀI GÒN Ngô Bá Khá (hay còn gọi là Khá “bảnh”, SN 1993, quê Bắc Ninh) nổi tiếng với điệu nhảy “múa quạt”, còn được dân mạng gọi với cái tên “VinaHey”. Sau đó, Khá “bảnh” được biết đến nhiều hơn với những clip hướng d ẫ n “ q u ẩ y ” t ro n g b a , livestream nói tục, chửi thề, những phát ngôn gây sốc, thậm chí là làm phim ngắn về “tình nghĩa giang hồ”. Mới đây nhất, tên giang hồ này cùng nhóm bạn thân dàn hàng ngang chụp hình trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng khiến cơ quan chức năng phải vào cuộc xử lý. Dù được biết đến với đời tư bất hảo và nhiều tai tiếng, nhưng điều khó hiểu là Khá “bảnh” lại có một lượng “fan” hâm mô rất hùng hậu. Trang Facebook của thanh niên này có hơn 600.000 lượt theo dõi, kênh Youtube cá nhân cũng có hơn 2 triệu lượt đăng ký, con số khiến nhiều nghệ sĩ chân chính phải “chào thua”. Mỗi clip của Khá “bảnh” đều thu hút tới hàng trăm nghìn đến cả chục triệu lượt xem với nhiều lượt tương tác, bình luận. Không chỉ nổi tiếng trên mạng xã hội, gần đây nhất, trong một vài hình ảnh đang lan truyền mạnh mẽ, Khá “bảnh”được học sinh, người lớn vây kín xin chụp ảnh, chữ ký và đón tiếp như một ngôi sao khi xuất hiện gần một trường THPT ở thành phố Yên Bái”. Đề thi yêu cầu học sinh viết một đoạn văn (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ

HOUSTON

của mình về hiện tượng được đề cập trong bài viết. Một nhân vật quái dị khác kệch cỡm không kém là Phúc XO mang trên mình vài chục ký vàng trang sức, nhẫn, vòng, mũ đội đầu... trong đó có sợi dây chuyền nặng 5 ký, to hơn cả dây xích khóa cửa nhà khiến mạng xã hội dậy sóng. Đầu tháng vừa qua câu chuyện “khởi nghiệp” của Phúc đã hé lộ nhà hàng karaoke của Phúc tổ chức sử dụng ma túy tập thể và Phúc đã bị tạm giam. Từ đó lòi ra các thứ trang sức trên người của Phúc đều là vàng mạ, vàng Mỹ Ký mà cũng khiến ai nấy lác mắt trầm trồ mãi. Mặc dù việc khoe mẽ quá lố đến độ rởm đời nhưng dân mạng lại lấy đó làm trò vui. Nếu không có “fan hâm mộ” háo hức thì những nhân vật lố lăng này làm sao được đẩy lên thành sao trên mạng, thành hiện tượng mạng được.

Nghe tin nữ sinh lớp 9 ở Hưng Yên bị bạn đánh hội đồng, một thanh niên dự định sẽ kéo quân đến tận nơi tặng tiền cho nạn nhân và hỏi tội đám bị cáo cùng gia đình. Điều đáng nói khi thanh niên này đến nhà đưa tiền, hàng xóm đã bu đông bu đỏ lại chụp hình chung. Nhiều người đọc bản tin tới đây đã rất ngạc nhiên và ngay lập tức tìm hiểu nhân vật được ái mộ quá sức này là ai. Té ra là một thanh niên được mệnh danh là thánh chửi. Tức là chửi vung bạt mạng, cái gì cũng chửi, chuyện gì cũng chửi. Do việc đi tặng quà rầm rộ khiến “thân phận” bị lộ mà kênh Youtube của thánh chửi Dương Minh Tuyền đã bị đề nghị xóa. Đâu phải chỉ dân giang hồ ít học mới khoe mẽ trên mạng. Mọi người chưa quên vụ doanh nhân Khải Silk thường lên lớp dạy đời về cách khởi nghiệp,

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

cách kinh doanh làm giàu. Bất ngờ vỡ mặt khi lòi ra vụ bán hàng giả, dùng lụa Trung quốc mạo danh lụa VN. Chuyện khác, sáu người dân ở xã Hòa Hải, huyện Hương Khê, Hà Tĩnh giết con voọc chà vá chân đỏ ăn óc. Mặc dù biết đây là con vật nằm trong sách đỏ nhưng vẫn khoe lên Facebook bị tòa phạt án tù, người nặng nhất mười lăm tháng tù giam. Hình như trong lúc tự phấn khích, ai nấy quên mất vẫn còn có một thế giới thật nằm ngoài thế giới ảo. Bất cứ chuyện gì, người ta cũng tung lên mạng để câu view, câu like. Mới đây có một chuyện câu like mà dân mạng chỉ còn biết lắc đầu chứ không còn chữ nào để nói nữa. Ở Pleiku, một anh tài xế vô cùng ngạc nhiên khi bỗng dưng nhận được tin báo chiếc xe taxi của anh gặp

HOUSTON

tai nạn giao thông, trong lúc chiếc xe đó vẫn đang đậu chình ình trước nhà. Té ra một thanh niên tên D nảy ra ý định câu like chơi bằng cách ngả xe máy của mình nằm trước đầu xe taxi, còn thanh niên ta thì nằm giả vờ bất tỉnh bên hông xe rồi gọi bạn tới chụp hình. Sau đó, D. đăng những tấm ảnh vừa chụp kèm theo hình ảnh giấy chứng minh nhân dân của nạn nhân là D. lên trang Facebook với dòng chữ: “Bị tai nạn với taxi, bất tỉnh tại chỗ. Bị ở Mang Yang - Gia Lai, nhờ mọi người chia sẻ tìm người thân giúp ạ!”. Khỏi nói. Ngay lập tức bài viết giật gân này thu hút cộng đồng mạng và chia sẻ với tốc độ chóng mặt. Nhanh

không kém là cảnh sát cũng đã triệu tập anh chàng này làm việc khiến cộng đồng mạng chưng hửng khi tin nóng chưa kịp bốc lửa tiếp đã lụi tàn không kèn không trống. Một cô gái có nhan sắc nổi bật nhờ… dao kéo. Nổi tiếng hơn khi cặp với một bình luận viên game online chuyên nghiệp (streamer), được mời tham dự event, góp vai nhỏ trong MV ca nhạc, clip hài..., được trả lời phỏng vấn. Cô nàng được gọi là “hotgirl dược sĩ” vì làm chủ một tiệm thuốc tây. Cứ cô cậu nào xinh xinh đẹp kiểu Hàn đều được gắn mác hotboy, hotgirl. Gần đây lại càng nổi như cồn khi lộ clip sex mặc dù sự nghiệp đóng

phim mới mon men vì thế đã tắt ngúm. Sao này vừa tàn, cả chục sao khác nổi lên như bong bóng. Có vẻ như giới trẻ luôn bị gò bó vào các khuôn mẫu kỷ luật của gia đình, nhà trường và xã hội, đã tìm thấy một kẽ hở để xả sự căng thẳng. Vì thế mà háo hức lao vào, sự tò mò giải trí đã bị đánh đồng vào sự ngưỡng mộ. Dĩ nhiên các ngôi sao mạng không phải toàn bậy bạ kiểu đó. Có thể nhắc đến Nguyễn Hải Đông. Game Flappy Bird đã đạt hơn 50 triệu lượt tải và 90.000 lượt đánh giá chỉ trong vòng khoảng 9 tháng tồn tại, trở thành một trong những game ăn khách nhất trong những năm gần đây.

Tuy nhiên người viết trò chơi xem chừng... hơi hiếm vì phải có… trí tuệ! Thành thử đám trẻ cảm thấy cứ vui với các sao xẹt, sao xì dễ dãi cho nó khỏi mệt óc là đủ hài lòng rồi! Điều này khiến mọi người đau đầu làm sao kiếm được thần tượng đàng hoàng, đang hết sức thiếu thốn, cho lũ trẻ có người mà ngưỡng mộ. Kiếm không ra. Mà kiếm ra chúng lại hờ hững mới phiền... SGCN

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

PHIẾM

nh Noam Blauer là cư dân Montreal, năm nay 25 tuổi. Khi anh vừa xong trung học, lúc 16 tuổi, bà mẹ anh có những dấu hiệu khó khăn về nhận thức: không giải được những bài toán dễ, không nhận biết vị trí dù ở những nơi quen thuộc, không biết mình sắp phải làm gì, đi đâu. Lúc đó bà mới 52 tuổi. Bà Susie Blauer là một giáo sư kỳ cựu của trường trung học Bialik. Bà cũng biết trí óc mình có vấn đề nên xin nghỉ bệnh. Tình trạng ngày càng tệ hại. Ban ngày, phải thuê người trông nom bà. Ban đêm và những ngày cuối tuần, anh Noam cùng cha và em trai phải luôn bên cạnh săn sóc. Chuyện không giản dị. Anh nói trước cử tọa trong cuộc hội thảo về những người trẻ phải săn sóc người thân bị bệnh được tổ chức tại Montreal vào đầu tháng 4 năm nay: “Thay được quần áo, cho ăn hay cho uống thuốc, mỗi thứ phải mất hàng giờ như không. Thường bà phản ứng lại bằng cách của bà. Chúng tôi chỉ biết cố gắng”. Sau 4 năm theo dõi, bác sĩ mới kết luận bà Susie bị Alzheimer thời kỳ đầu. Khi đó Noam 20 tuổi, mẹ anh tròn 56. Những người trẻ phải săn sóc cha mẹ mắc bệnh Alzheimer là cả một cực hình. Vừa mệt thể xác, vừa mất mát về tinh thần. Anh Noam nói thêm: “Thật là cực nhọc khi phải thay thế vai trò của cha mẹ lại còn mất mát cha mẹ mình. Tôi cần mẹ năm 16 tuổi, và năm 21, và năm 25. Đây là một thương tổn nặng nề, đồng thời là một thảm kịch”. Anh Noam Blauer là một trong ba thuyết trình viên của cuộc hội thảo do AMI Quebec tổ chức. Tại

HOUSTON

CỰC!

Canada, những người như anh Noam rất nhiều. Dân số nhóm người bất hạnh này lên tới một triệu 250 ngàn. Họ là những người Canada từ 15 tới 24 tuổi phải trông coi người thân bị bệnh mãn tính, tật nguyền, tâm thần, già cả. Hè năm ngoái, tình trạng của mẹ anh suy sụp khiến gia đình phải đưa bà vào một trung tâm săn sóc đặc biệt. Lúc đó bà 61 tuổi. Noam buồn rầu phát biểu trước đông đảo cử tọa: “Bà vẫn còn đó trong tình trạng phức tạp: một phần bà vẫn là bà nhưng một phần bà không còn là bà. Bà vẫn là Susie nhưng không phải là Susie”. Cái đau đớn này tôi đã từng trải qua. Mẹ tôi, mà tôi vẫn xưng hô là “mợ”, đi vào quên lãng khi bà bước vào tuổi cổ lai hy. Bà lâm vào cơn bệnh trong khi tôi đã qua Canada được hơn chục năm. Khi tôi về thăm, bà đã lạc mất vào quá khứ, không nhận ra tôi. Trong truyện ngắn “Trong Vùng Quên Lãng”, tôi đã ghi lại: “Hình như trong tận cùng tâm trí

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

SONG THAO

bà chỉ còn những hình ảnh xưa cũ. Trên những tấm hình chụp thời thiếu nữ, bà có một khuôn mặt nhẹ nhõm, có thể gọi là khá đẹp. Thời tuổi trẻ đó, bà chẳng bao giờ nhắc tới. Lúc trước cũng như sau này, khi bà đã lạc vào trạng thái u mê. Vậy mà có những đêm không ngủ được, bà ngồi dậy hát những bài hát xưa chúng tôi chưa bao giờ được nghe, đọc những câu thơ, câu vè có xuất xứ từ những ngày xa tắp nơi một làng quê miền Bắc hay ê a những câu kinh cũ rích cũ rang từ ngày bà còn thơ. Bà đã lùi quá xa về một thời có lẽ bà vẫn thiết tha trong tận cùng thâm tâm. Ba tuần lễ vợ chồng tôi trở về nếp nhà cũ, chúng tôi như không được sống chung một thời với mợ tôi. Bà không có hiện tại. Quá khứ xa thẳm đã giữ rịt bà trong tay. Hình như trong tim não bà đã có một sự chọn lựa dứt khoát. Chúng chỉ cho phép bà lưu giữ những gì bà thích, ngày xưa. Hình ảnh tôi như đã bằn bặt mất

HOUSTON

Sự khác biệt của một bán cầu não bình thường (bên trái) và một bán cầu não bị Alzheimer (bên phải)

hút, không thể nào tái hiện lại trong bộ nhớ của bà. Hình như bà vẫn mơ hồ cảm thấy có chút thân mật nào đó với tôi nhưng không thể nhận ra đứa con cả chục năm bà không gặp, không thấy”. Khi người mẹ đã chối từ hiện tại để quay về quá khứ, đàn con của mẹ tôi đã hoàn toàn mất bà. Bà vẫn có đó, vẫn bên cạnh con, nhưng trong thâm tâm hình như bà không còn ở với con cái. Thời gian bà lâm bệnh, tôi không ở Việt Nam nên không biết chi về sự cực nhọc khi phải săn sóc một người đã không còn là người như trước

đó. Cô em tôi, người ngày ngày săn sóc bà đã cực nhọc như thế nào, tôi nghe kể lại nhưng không hình dung ra được sự cực nhọc đó tuy biết rằng rất lớn lao. Mất người thân khi người đó vẫn hiện diện bên cạnh là sự mất mát không có chi so sánh được. Alzheimer là căn bệnh hèn. Nó chỉ đánh lén vào những người không còn thiết đếm tuổi tác nữa. Thế hệ tôi đã đi vào vùng oanh kích của Alzheimer. Nhiều ông đã ngơ ngơ ngác ngác, nhiều bà đã từ chối bản ngã. Chúng tôi gặp nhau chỉ toàn chuyện quên. Hở ra là quên. Quên tên người, quên một từ khi nói chuyện, quên mình vừa nói chi. Ngẩn ngơ tìm chiếc kính đang đeo trên mắt, tìm chùm chìa khóa đang cầm trong tay, tìm cuốn sách vừa để xuống bàn. Toàn những chuyện ngơ ngáo chỉ cánh già mắc phải. Bệnh ngày càng lộng hành. Thống kê cho thấy năm 2006 số người mắc bệnh trên thế giới là 26 triệu 600 ngàn người. Dự báo tới

năm 2050, cứ 85 người thì có một người ngơ ngác giữa đời. Thường người bệnh sẽ giã từ cõi thế trong vòng từ 4 đến 8 năm kể từ khi phát hiện bệnh. Năm 2014, Mỹ đã chi ra 200 tỷ đô cho việc săn sóc và điều trị bệnh Alzheimer. Dự kiến tới năm 2050 con số này sẽ leo lên tới 1.100 tỷ đô với gần 15 triệu người, như anh Noam, săn sóc không lương người thân mắc bệnh. Ngày 21/7/2015, hãng thống tấn AP đưa tin là theo thống kê ở Mỹ, có tới 67% bệnh nhân Alzheimer là phụ nữ. Ở tuổi 65 trở đi, cứ 6 phụ nữ thì 1 có nguy cơ bị Alzheimer. Bên phía nam tỷ lệ đó là 1 trên 11. Sao anh chàng Alzheimer lại mặn mà với các bà như rứa, khoa học vẫn còn mù mờ. Nhưng khoa học không quên theo dõi sít sao bước đi của căn bệnh dễ ghét này. Bệnh phát sinh từ sự suy sút của một phần trong não gọi là “trí nhớ ngắn hạn” (working memory).

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

PHIẾM

Đó là khả năng lưu giữ sự kiện trong đầu và tương tác trong óc. Khi chúng ta tính nhẩm, bấm ngay một số điện thoại khi vừa nghe được số đó, hoặc nhớ những điểm mốc khi đang lái xe, đó là chúng ta đang dùng “trí nhớ ngắn hạn”. Trí nhớ ngắn hạn được ví như “một xấp giấy rời” dùng để nhớ lại tạm thời những sự kiện vừa xảy ra. Nó có khả năng nhớ và dùng những sự kiện này ngay tức khắc. Tỷ như, để hiểu được một câu, cần phải lưu giữ được phần đầu của câu đồng thời phải tiếp tục nghe phần sau. Thông dịch viên là những người phải có một trí nhớ ngắn hạn tốt để vừa nghe, vừa chuyển một câu nói ra một ngôn ngữ khác. Dịch xong là câu này sẽ biến mất trong trí nhớ để tiếp tục dịch câu sau. Nhưng nếu thông dịch viên cố gắng giữ trong trí óc câu này để dùng vào mục đích khác thì họ đã chuyển thông tin này từ “trí nhớ ngắn hạn” qua “trí nhớ dài hạn”. Việc chuyển một thông tin từ trí nhớ ngắn hạn qua trí nhớ dài hạn để nhớ được lâu hơn có thể được kích hoạt và cải thiện bằng cách lặp lại thông tin đó, hoặc bằng cách gắn thông tin đó với một ý nghĩa hoặc những kiến thức có sẵn. Nguyên nhân của bệnh quên là việc mất toàn thể hay một phần khả năng của trí nhớ ngắn hạn. Nếu mất toàn thể khả năng này thì ngơ ngác thành bệnh Alzheimer. Hãng thông tấn Reuter đưa tin: từ năm 2015, người ta đang nghiên cứu một thứ vũ khí mới chống lại bệnh Alzheimer. Đó là dùng sóng siêu âm hội tụ. Giáo sư Jergen Goetz của Đại học Queensland tại Brisbane, Úc, một trong những người tham gia vào cuộc nghiên cứu mới mẻ này đã cho biết: “ Nghiên cứu của chúng tôi có mục đích thăm dò và chúng tôi thực sự đã không mong đợi một hiệu quả lớn đến như vậy. Tôi thực sự phấn khích vì nó”. Họ đã làm thí nghiệm trên chuột. Các mảng amyloid là thủ phạm sinh ra bệnh quên. Các mảng amyloid của chuột được thí nghiệm

HOUSTON

đã bị trừ khử tới 75% bằng tia siêu âm và trí nhớ của chúng đã được cải thiện một cách rõ rệt. Tuy vậy, người ta còn phải tìm hiểu thêm là với xương sọ dày hơn và bộ óc lớn hơn của con người, phương pháp này có tác dụng giống như trên chuột không? Muốn trả lời câu hỏi này phải đợi tới khi thí nghiệm trên người. Nhưng trước khi thí nghiệm trên người, các nhà khoa học dự trù sẽ phải thí nghiệm trên cừu trước đã. Hướng chữa trị này cũng đang được các nhà khoa học Nhật Bản của Đại học Tohoku, do giáo sư chuyên về tim mạch Hiroaki Shimokawa cầm đầu, triển khai. Họ đã dùng sóng siêu âm sung cường độ thấp chuyên dụng (LIPUS). Giáo sư Shimokawa cho biết: “Liệu pháp LIPUS là một vật lý trị liệu không xâm lấn, có thể áp dụng cho bệnh nhân cao tuổi có nguy cơ mất trí nhớ trầm trọng, mà không cần phải phẫu thuật hay gây mê”. Trong khi chờ tin vui thì người ta tương kế tựu kế tự tạo ra niềm vui. Một thống kê năm 2012 cho biết là Alzheimer đã lên chức quậy số một. Số người dính vào bệnh ngơ ngác

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

đã vượt qua bệnh ung thư! Nó đã làm tàng thì mình coi nó như đồ bỏ, chọc quê nó chơi. Tom Misciagna, một cựu nhân viên CIA, 60 tuổi, biết mình đã bị anh Alzheimer nắm cẳng. Anh đặt cho hắn cái tên Ollie để khỏi nhắc tới cái tên đáng ghét của hắn. Một lần, anh nói chuyện với bạn về hai đứa con nuôi: “Tôi nhận nuôi hai đứa này tại Ấn Độ”. Bà vợ sửa lại: “Philippines!”. Anh tếu: “Đó, lại Ollie nói!”. Bị định bệnh từ 7 năm trước, Tom quyết định không rầu rĩ mà chấp nhận và khôi hài hóa nó, coi nó như pha. Một cuộc nghiên cứu tại một nursing home ở Canada vào năm 2016 cho thấy các triệu chứng của bệnh quên đã giảm đi nhiều sau 12 tuần lễ mời một anh hề tới pha trò giúp vui cho họ. Tại Seattle, phong trào Momentia giúp những bệnh nhân luôn vui chơi bằng các buổi uống cà phê, thăm các bảo tàng viện và sở thú, đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Ông Brian LeBlanc ở Pensacola, tiểu bang Florida, vướng Alzheimer 4 năm trước đây. Với số tuổi 58 còn tương đối trẻ đối với bệnh dành cho

Mảng amyloid của bệnh Alzheimer

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

PHIẾM

người già này, ông không buồn rầu chi mà còn luôn tìm dịp chọc quê nó. Ông kể lại: “Khi có người hỏi tôi “Anh khỏe chứ?’, Tôi nhìn thẳng họ trả lời ‘Tôi khỏe như văm và vẫn còn nghe được câu hỏi’! Thực ra ông không còn lạ chi với căn bệnh này. Mẹ và ông ngoại của ông đã từng Alzheimer. Nay tới chính ông đã dính bệnh nên ông không bao giờ muốn nhắc tới chữ Alzheimer. Nhưng ông thách đố với nó. Ông đi khắp nơi nói chuyện với mọi người về cảm giác của một người mang bệnh. Ông dùng lối nói khôi hài, coi chẳng có chi là quan trọng. Bà Karen Stobbe, 54 tuổi, đã phải bỏ ra một phần ba cuộc đời để chăm sóc người thân dính bệnh. Cha bà chết vào năm 2000. Tới lượt mẹ bà ngơ ngác trong 17 năm và mới mất vào tháng 3 năm 2018. Bà vốn là một kịch sĩ nên dùng sở trường của bà để nuôi bệnh. Bà có nhiều kinh nghiệm. Tỷ như đừng bao giờ nói “không” với người bệnh. Cứ gật đầu OK rồi tùy theo tình huống mà hoãn binh. Bà nói: “Nếu họ nói: ‘Tôi muốn về nhà’ thì trả lời ngay: ‘Được! Nhưng ngoài trời hơi lạnh, chúng ta phải đi tìm cái áo khoác trước đã’. Trả lời như vậy đã khiến họ “nguội” đi, nhỏ nhẹ: ‘Bà nói phải’. Trong một trường hợp khác, một bà thích ngồi xé giấy đi cầu và tỏ ra rất thích thú. Đừng ngăn cản, cứ để bà xé cho bằng thích. Nhiều khi chúng ta phải hy sinh để làm dịu bớt cơn bệnh. Mở nhạc và nhảy tưới sượi là trò vui làm cho con bệnh thích thú nhất. Điều này cũng dễ hiểu. Ngay với những người không mắc bệnh quên, âm nhạc cũng làm cho người ta phơi phới, nhẹ nhàng hơn. Các nhà khoa học đang chú ý nhiều tới việc dùng âm nhạc làm một liệu pháp chống đỡ với bệnh Alzheimer. Những điều nói trên làm nhẹ bớt sự cực nhọc của những người phải săn sóc người thân đang bị bệnh quên dày vò. Nhưng sự cực nhọc lúc nào

HOUSTON

cũng vẫn còn đó. Anh bạn nhà thơ, nhà văn Nguyễn Đình Toàn cũng đang cực nhọc. Chị Toàn đã đi vào quên lãng từ ít năm nay. Nhà văn Bùi Bích Hà, trong bài “Hành Trình Một Đời Người” trên báo Người Việt, đã viết: “Hiền thê của ông, bà Thu Hồng, đi bên ông như bóng với hình. Bà có khuôn mặt trái soan, đôi mắt bồ câu long lanh và làn môi như đóa hồng hàm tiếu. Lần đầu gặp nhau, vẻ hồn nhiên và nụ cười thật tươi trên môi bà lập tức cho tôi sự yên tâm và cả cái tình ấm áp, dịu dàng của “Chị Em Hải” ngày nào. Chúng tôi chuyện trò râm ran bên tách cà phê tối và tôi nhận được tấm hình lồng khung rất lịch sự, chụp trong buổi giới thiệu “Bông Hồng Tạ Ơn” để làm kỷ niệm. Nhiều năm sau này, biết tin bà mắc bệnh quên lãng, không còn lái xe nữa, tôi hay theo Nhã Lan, thỉnh thoảng có thêm một bạn văn từ xa về, đến thăm ông bà tại căn chúng cư tọa lạc trong một khu yên tĩnh thuộc thành phố Westminster. Dù tiến triển chậm so với các trường hợp tương tự, bà ngày một mất dần khả năng tự chủ của một người trưởng thành và trở lại như trẻ thơ. Lần mới nhất chúng tôi đến thăm ông bà, bà vui cười, cung hai nắm tay dứ dứ về phía tôi như trẻ con vẫn dọa nhau, khiến ông khẽ lắc đầu và cũng cười theo cùng với lời giải thích bao dung và hiền hậu: “Có biết gì nữa đâu?

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Cứ như con nít vậy thôi!” Trong lần tới Cali dịp Tết vừa qua, anh Thành Tôn đã cho tôi ké xe đi thăm anh Toàn. Bữa đó nhằm ngày thứ bảy nên chị Toàn có nhà. Anh cho biết những ngày trong tuần, chị được đưa tới săn sóc tại một cơ sở chuyên biệt. Cứ sáng đi, chiều về. Người nổi tiếng có những câu nói hóm hỉnh đã vừa cười mỉm vừa bảo tôi: “ Chiều chiều phải xuống nhận hàng UPS giao tới!”. Cũng chẳng lâu lắm, khoảng chục năm trước, chị còn lái xe đưa anh đi đó đi đây. Có lần chị đưa anh tới thăm tôi tại nhà chú em tôi khi tôi qua Cali chơi. Vậy mà giờ chị ngơ ngẩn đến tội nghiệp. Như chị Bùi Bích Hà kể, chị cũng nắm hai đấm tay dứ dứ vào anh Toàn với nụ cười bâng quơ thích thú, như một trò chơi ngây ngô. Anh nói: “Căn bệnh này khốn nạn hơn những bệnh khác. Nó tước bỏ nhân cách của người bệnh”. Bệnh nhân hồn nhiên nhưng không phải cái hồn nhiên của con nít. Phải đối đãi, chăm sóc họ như với một đứa con nít. Nhưng đây là đứa con nít đã có thời là một người vợ, người mẹ đầy trách nhiệm trong gia đình. Gia đình đã mất hẳn một thành viên trong khi họ vẫn sống sờ sờ trước mắt. Cái đau đớn này đủ khiến anh bạn tôi …lẩy Kiều: “Những điều trông thấy mà đau đớn lòng”!

SONG THAO

05/2019

THƯ CỦA TIẾN

HOUSTON

Nhà nước & Nhà thổ

TƯỞNG NĂNG TIẾN

Đưa người cửa trước rước người cửa sau. Kiều Tôi không rõ năm sinh hay ngà y qua đời của thi sĩ Bùi Giáng nhưng vẫn nhớ hoài hai câu thơ (ngơ ngác) mà ông viết từ cuối thế kỷ trước, sau khi phi thuyền Soyuz 37 được phóng lên không gian, vào hôm 23 tháng 7 năm 1980: Hoan hô đồng chí Phạm Tuân Khi không anh bỗng nhẩy tưng lên trời! Sao mà (khi khổ ng) khi không được, cha nội? Ðây là một cú “nhẩy” lịch sử, được chuẩn bị rất kỹ càng và chu đáo, chớ bộ – theo như lời của

chính phi hành gia Phạm Tuân: “Khi đi tôi mang theo Tuyên ngôn Độc lập, bản Di chúc của Bác Hồ, một nắm đất Ba Đình, một lá cờ Tổ quốc, hai Huy hiệu của Bác Hồ và ảnh của Bác. Tất cả những ảnh, cờ và sách đều được đóng dấu trong vũ trụ. Nắm đất Ba Đình, lá cờ Tổ quốc, Tuyên ngôn Độc lập, Di chúc của Bác và ảnh của đồng chí Tổng bí thư Lê Duẩn đều thể hiện chủ quyền độc lập dân tộc Việt Nam đưa lên vũ trụ, đóng dấu ở trên vũ trụ cũng là khẳng định người Việt Nam sánh vai cùng với quốc tế và đã có mặt trên vũ trụ.” Cách “thể hiện chủ quyền độc lập dân tộc Việt Nam” của Phạm Tuân, dường như, không được dân Việt tận

tình chia sẻ. Họ nhìn vấn đề, ngó bộ, hơi sai: Nhân dân thiếu gạo thiếu mì Mày vào vũ trụ làm gì hở Tuân? Đúng là ý kiến của đám đông hàm hồ và thấ t họ c, không có căn cứ hay cơ sở gì ráo trọi. Người ta “quá giang” vào vũ trụ, có phải chi ra đồng xu cắc bạc nào đâu mà lo đủ thiếu hay tốn kém. Tuy mang tiếng là đi “ké” nhưng lúc về người hùng không gian vẫn được đón rước vô cùng đình đám – theo như tường thuật của báo Công An Nhân Dân: “Ngày ông trở về Việt Nam, người dân đứng suốt dọc con đường từ sân bay Gia Lâm về Hà Nội với những bức ảnh chân dung Phạm Tuân, cờ

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THƯ CỦA TIẾN

HOUSTON

/Theo VTC, “các cán bộ của Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia được cử đi cùng với Đoàn Thị Hương về nước”

hoa, biểu ngữ chào đón. Lúc đó ông thấy một cảm xúc xúc động đến nghẹt thở cứ dâng tràn trong lòng.” Quả là mộ t ngà y vui. Đờ i là vạ n ngà y sầ u nên nhữ ng ngà y vui bao giờ cũng hiếm. Phải qua đầu thế kỷ sau, mã i đế n ngà y 3 thá ng 5 năm 2019, dân Hà Nộ i mớ i có dị p trả i qua một buổi chiều tưng bừng khác, khi Nhà Nước tổ chức một cuộc chào đón trọng thể, dành cho (nguyên) tù nhân Đoàn Thị Hương: -Bộ Ngoại giao Việt Nam đang chuẩn bị đưa Đoàn Thị Hương về nước -Bộ Ngoại giao đang triển khai thủ tục cần thiết để đưa Đoàn Thị Hương về nước -Đã xác định ngày trả tự do cho Đoàn Thị Hương -Bộ Ngoại giao: Đoàn Thị Hương được thả là nỗ lực bảo hộ công dân -Đoàn Thị Hương xuất hiện tại sân bay Nội Bài -Cận cảnh Đoàn Thị Hương trở về Việt Nam tối 3/5 -Đoàn Thị Hương về Việt Nam, được chào đón như diễn viên điện ảnh tại sân bay Nội Bài Thiệt là quá đã, và quá đáng!

Không ít kẻ, xem ra, không được hà o hứ ng hay “nồ ng nhiệ t” gì cho lắm: Võ Ngọc Ánh: Lưu manh đang tung hô một kẻ giết người như một minh tinh. Trần Thị Sánh: Mấy hôm nay, tràn ngập các mặt báo hoan hỉ đưa tin Đoàn Thị Hương trở về. Mình đọc cứ thấy nó sượng sượng, dơ dáy thế nào ấy... Lê Dũng: Càng ngày chúng ta càng thấy, Lý Thông giờ không phải là một mà chúng là cả một đảng, cả một chính quyền. Đảng Lý Thông, chính quyền Lý Thông. Nghiem Vietanh: Khởi đầu thì nhà sản vệ xem như chuyện của người ta, nên tỏ thái độ thờ ơ, vô trách nhiệm. Sau những diễn biến thực tế, bị dư luận, trong ngoài nước chửi rủa sml, nhà sản vệ mới làm màu, cố tạo ra chút váng... để lợi dụng. Hôm qua cô “sát thủ đầu mưng mủ” được tha tội, cho về cố quốc, cung đình sản vệ cử người đón rước hoành tráng hơn cả siêu sao, khoa trương và lộ liễu, kệch cỡm đến bỉ ổi... Ngô Thanh Tú: Khi những kẻ như Vũ Quang Hùng-người ám sát GS

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Nguyễn Văn Bông khiến ông chết ngay tại chỗ được tôn vinh như người hùng, thì việc cô Đoàn Thị Hương ám sát thành công Kim Jong Nam được truyền thông tiếp đón như minh tinh thì đâu có gì là lạ. Vì xét trên nhiều mặt cả hai việc làm này đều là khủng bố, giết người như nhau. Do Duy Ngoc: Xã hội hôm nay mọi giá trị đều bị đảo lộn. Đạo lý, đạo đức nháo nhào chẳng còn biết đâu là giá trị thật của cuộc sống. Kẻ bán nước được tôn sùng như thánh nhân. Tên trùm xã hội đen cho vay nặng lãi, đâm thuê chém mướn thành thần tượng của tuổi trẻ. Kẻ giết người được tung hô như một anh hùng. Mai Thy: Cô ấy đã được đào tạo để trở thành một sát thủ Quốc tế, và vừa được trả từ sự giúp đỡ của rất nhiều những người yêu nước mà cộng sản gọi là “phản động”. Và giờ thì được chính Phủ VN chào đón long trọng… Nói nào ngay thì “chính phủ VN” không chỉ “chào đón long trọng” phi hành gia Phạm Tuân hay sát thủ Đoàn Thị Hương. Trong vài thập niên qua, kể từ khi kiều hối gia tăng hằng năm, vẫ n luôn có nhữ ng cuộ c đó n rướ c tưng bừng tương tự: -Chủ tịch Nguyễn Minh Triết chào đón kiều bào về quê ăn Tết -Chủ tịch Nước Trương Tấn Sang gặp gỡ kiều bào vui Xuân quê hương -Chủ tịch nướ c Trầ n Đạ i Quang gặp gỡ các đại biểu kiều bào về nước đón Tết -Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhiệt liệt chào mừng kiều bào từ khắp nơi trên thế giới trở về quê Cha đất Tổ ăn Tết Nói là “nhiệt liệt chào mừng kiều bào từ khắp nơi về quê cha đất tổ ăn Tết” nhưng tưởng cũng cần “chua” thêm cho rõ (để trá nh mọ i sự hiể u lầm không cần thiết) là cũng có đôi ba trường hợp ngoại lệ: Đám kiều bào ở Miên và ở Lào (không có hoặc có rất ít tiền đô) thì khỏi à nha. Đám người Thượng Tây Nguyên, thườ ng đượ c xe tả i củ a Liên Hiệ p Quố c chở về bằ ng đườ ng bộ – qua

HOUSTON

cửa khẩu Lệ Thanh, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai – cũng vậy. Tuy cùng là dân “vượt biên trái phép” hết trơn, và ai cũng ra đi chỉ vì “nghe lời bọn xấu” (chỉ trừ mấy cái cột đèn, vì không có tai nên mới ở lại thôi) nhưng Đảng và Nhà Nước – rất tiếc – không thể tiếp rước họ được.

Sao kỳ vậy? Cao Miên cũng là nước ngoài, chớ bộ? Đồng ý là thế nhưng phải xét đến sự dị biệt về phong tục. Thượng Kiều về không đúng lúc, không phải dịp Tết, vậy thôi. Tết mới vui chớ. Ngày thường, ai cũng bận thấy bà luôn, làm sao mà đón người về cho được.

Không khác gì minh tinh

Ngoài phong tục còn vấn đề phong thổ nữa. Thượng Kiều chả những về không đúng lúc mà còn không đúng chỗ nữa kìa. (Wrong time and wrong place, too). Thay vì lếch thếch về xe tải về qua biên giới của tỉnh Gia Lai, nếu họ dùng phản lực cơ, đáp cái ào xuống phi trường Tân Sơn Nhất… (với chút đỉnh tiền đô kẹp hờ trong passport) thì chuyện đón tiếp – tất nhiên – đã khác, và rất khác. Ở bình diện quốc gia (at national level) thì việc đưa đón đều phải có lý do, và đúng qui trình mới được. Nhà Nước chớ bộ nhà thổ sao mà bạ ai cũng đón rước tùm lum được. Đón Phạm Tuân và Đoàn Thị Hương linh đình “để nâng cao vị thế VN trên trường quốc tế.” Đón kiều bào từ Âu Mỹ còn linh đình hơn nữa để nâng cao mức kiều hối hàng năm. Chớ đám Thượng Kiều và Việt Kiều Lào/Miên (gì đó) thì ở bển luôn đi. Còn về làm chi cho má nó khi. TƯỞNG NĂNG TIẾN

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CHUYỆN MỖI TUẦN

HOUSTON

Nhật hoàng Akihito ở Hoàng cung. Getty Images

AKIHITO hành trình từ người trời đến thường nhân

ĐỖ QUÂN

“Mối quan hệ giữa Trẫm và các thần dân luôn luôn là dựa vào lòng tin và sự thương yêu lẫn nhau, chớ không phải dựa vào các huyền thoại và dị đoan. Quả nhân xin khẳng định rằng quan niệm về hoàng đế là thần thánh và người Nhật là dân tộc siêu đẳng so với các dân tộc khác và có trọng trách cai trị thế giới này là một quan niệm sai lầm.” Nhật hoàng Hirohito, ngày Nhật Bản đầu hàng Đồng Minh

ăm 2011, một trận động đất tàn khốc xảy ra ngoài khơi bờ biển phía đông bắc Nhậ t Bả n. Cơn đị a chấn có cường độ 9 trên thang Richter tạo ra một cơn sóng thần khổng lồ đập vào bờ biển phía bắc, quét sạch nhiề u thị trấn và giết chết gần 16.000 người.

Nhật hoàng Akihito (Minh nhân) đã làm một việc mà chưa một vị Thiên

hoàng nào từng làm trước đây. Ông lên truyề n hì nh để nói chuyện trực tiếp với người dân. Hai tuần sau, Akihito và hoàng hậu đã đến một trung tâm tạm cư trong một sân vận động ở ngoại ô Tokyo. Tạ i đó , nhữ ng ngườ i dân Nhật được di tản sống thà nh từ ng cụ m nhỏ , trên sàn nhà, quây chung quanh bằ ng và i mó n tà i sả n ít ỏi. Hầu hết trong số đó là những người đã chạy trốn khỏi đám mây phóng xạ

thoát ra từ nhà máy nguyên tử bị hư hại ở Fukushima. Họ đã bỏ lại gần như mọi thứ phía sau, không chắc chắn khi nào, hoặc có thể , trở về quê hương. Nhật hoàng và hoàng hậu đến với từng gia đình, quỳ xuống sà n để nhẹ nhà ng, ôn tồn hỏi han và bày tỏ sự quan tâm đến họ. Người dân Nhật Bản trước nay chưa bao giờ thấy một vị hoàng đế có cung cá ch như vậy. Đối với những người bảo thủ,

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

T h iê n h o à n g , mộ t b á n thầ n, hậu duệ trực tiếp của Thái Dương Thần Nữ Amaterasu không nên có cách cư xử như thế. Nhưng nhiều người Nhật đã vô cùng xúc động trước cách bà y tỏ rấ t nhân hậ u của Akihito. Giáo sư Jeﬀ Kingston ở Đại học Temple, Tokyo nói rằng ở nơi dân di tản tạm trú, Akihito đã không hành xử như kiể u cá c chính trị gia đến một “photo op” để vẫy tay rồi ra đi. Ông ngồi

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CHUYỆN MỖI TUẦN

cùng mọi người, uống trà và tham gia vào cuộc trò chuyện theo cách không thể tưởng tượng được trong thời kỳ trước năm 1945” và nhờ thế , Nhậ t hoà ng Akihito đã tạo được “moral authority” - thẩm quyền về đạo đức, đượ c sự tin cậ y, “Ông đã đến được với công chúng theo cách mà cha của ông không thể có được.” Akihito vừ a chí nh thứ c thoái vị hôm 30 tháng 5 để trở thành vị Thượng hoàng đầ u tiên củ a nướ c Nhậ t trong vòng 200 năm nay. Ông Kingston gọ i vị Thiên hoà ng thứ 125 củ a Nhậ t là “the consoler in chief” – vị tổng tư lệnh an ủi. Danh hiệu này thực ra là công việc mà trong suốt 30 năm củ a niên hiệ u “Bì nh thành” (Heisei). Vị hoàng đế vừ a thoá i vị hôm 30 tháng 4 vừa qua đã phá bỏ khoảng cách giữa một ông vua được trời đặt lên ngôi vớ i thầ n dân, trở nên gầ n gũi với ngưởi dân và cả với thế giới. Ông là vị hoà ng tử lớ n lên sau khi nước Nhật chiến bạ i, vị hoà ng tử đầ u tiên không là một sĩ quan trong quân độ i, vị Thiên hoà ng đầu tiên hoàn toàn là “Biểu tượng của quốc gia, và cho sự hoà hợp của dân tộc” chứ không có quyề n lự c chính trị của Nhật bản. Ra đời năm 1933 ở Tokyo với danh hiệu Hoàng tử Tsugu, ông là người con thứ năm và là con trai đầu của Hirohito, vị hoàng đế trị vì Nhật Bản trong thời gian gần hai thập niên quân Nhật tàn phá khắp châu Á. Tháng 9 năm 1945, Nhật

HOUSTON

tí ch sả n nổ và thị trườ ng chứng khoán Tolyo sụp đổ. Thờ i đạ i Bì nh thà nh (Heisei) trở thành giai đoạn trì trệ kinh tế, chảng những thế, còn là thời đại của thảm họa. Và chính trong giai đoạn nà y, Akihito thể hiệ n vớ i dân Nhật một bộ mặt mới củ a Thiên hoà ng. Chẳ ng những với dân Nhật mà còn với cả thế giới. Nhật hoàng Akihito và Hoàng hậu Michiko với những người di tản hôm 30 tháng 3, 2011. Photo Reuteurs

Hoàng tử Akihito và Nhật hoàng Hirohito. Getty Images

Bà giáo Vinning và các học trò năm 1946. Trong ảnh, Akihito là chú bé thứ hai từ bên phải sang. Photo National Archives and Records Administration.

đầu hàng quân Đồng minh sau hai quả bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki, Akihito mới được 12 tuổi. Nhờ sự cầ n cù củ a dân chú ng và đầ u tư củ a Hoa Kỳ, sau Thế Chiến II, Nhật Bản đã có những bước phát

triển thần kỳ. Năm 1989, Hirohito băng hà, Akihito lên ngai Hoa Cúc vào thời điểm Nhật bản đang là một “siêu cường kinh tế.” Nhưng chỉ mộ t năm sau, kinh tế tài chánh của Nhật lao xuống dốc khi bong bóng

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

BÀ GIÁO NGƯỜI MỸ

Nhà bá o Motoko Rich, trưở ng văn phò ng Tokyo c ủ a t ờ T h e N e w Yo r k Times, kể lại rằng sau khi Nhật đầu hàng, đã có áp lực ở Hoa Kỳ và các quốc gia Đồng minh khác để đem nhà vua Hirohito ra xử như một tội phạm chiến tranh. Trong lú c đó , ở Nhậ t cá c trí thức hàng đầu kêu gọi thoái vị, nhiều thành viên của hoàng gia cũng muốn Hirohito thoái vị nhườ ng ngôi cho Akihito – lúc đó mớ i 12 tuổ i, lên ngôi trị vì với sự giúp đỡ của một nhiếp chính quan. Như thế, hoàng gia sẽ được bảo vệ, ông hoàng nhỏ không gây ra tội lỗi gì trong Thế chiến. Nhưng Tướng Douglas MacArthur, chỉ huy lực lượng chiếm đóng tại Nhật bản, đã quyết định thay vì đem Hirohito ra xử lạ i dù ng nhà vua là m chiế c chì a khó a cho kế hoạ ch phi quân sự hóa Nhật Bản và xây dựng nước này như một quốc gia dân chủ. Hoàng gia không bị truy tố, nhưng chế độ quân chủ, đã phải thay đổi. Ngày 3 tháng 11 năm 1946 Nhật chấp nhận một tân Hiến pháp, có hiệu lực vào ngày 3 tháng 5 năm 1947, quy

HOUSTON

định Thiên hoàng chỉ là “Biểu tượng của quốc gia, và cho sự hoà hợp của dân tộc.” Không giống như các vị vua của các chế độ quân chủ lập hiến khác, vai trò của nhà vua nay được xác định là hoàn toàn mang tính cách tượng trưng và nghi lễ, thậm chí không có cả vai trò danh nghĩa trong chính phủ. Trong thời gian quân đội Hoa Kỳ chiếm đóng Nhật bản, Thái tử Akihito có một bà giáo người Mỹ khi theo học ở trường Gakushuin, một trường dành cho con cái giới quý tộc và giàu có. Thái tử Akihito sẽ được chuẩn bị như một ống dẫn để truyền tải những giá trị mà người Mỹ dự định sẽ đưa vào để định hình lại Nhật Bản. Để bắt đầu, các phụ tá của MacArthur sắp xếp để đưa vào một người Mỹ, bà Elizabeth Gray Vining, một chuyên viên thư viện 44 tuổi, một góa phụ theo đạo Quaker. Người Mỹ cho rằng bà giáo Elizabeth Gray Vining là người đã góp công không nhỏ vào việc giúp Akihito trở thành người xoa dịu những nỗi đau của xứ Phù Tang. Bà Vining thực hiện nhiệm vụ của mình với sự nghiêm túc bướng bỉnh, đôi khi cãi nhau với những người hầu phòng vây quanh Akihito. Ngay từ những ngày đầu, bà Vinning đã tỏ ra cứng rắn với vị vua tương lai. Bà đặt cho Akihito một cái tên tiếng Anh, như đã đặt tên cho các học trò khác của mình.

nhận thua cuộc. Akihito chính thức được tấn phong Hoàng thái tử năm 1952. Ông trở thành vị hoàng đế của nước Nhật đã nhìn thẳng vào những gì quân phiệt Nhật đã gây ra trong thế chiến thứ hai, cho thế giới và cho chính người Nhật, để xin lỗi. Tại buổi lễ tưởng niệm những ngưởi đã chết trong chiến tranh ở sảnh võ đường Nippon Budokan, 15 tháng 8, 2018, Nhật hoàng Akihito bày tỏ sự ân hận về vai trò của Nhật trong Thế chiến II. Photo: Hiroko Harima/Kyodo News via AP

Akihito trao lại các Bảo vật tượng trưng cho vương quyền trong buổi lễ thoái vị ngày 30 tháng 4, 2019

Trong hồi ký của mình, Vinning viết “việc dạy tiếng Anh chỉ là một phương tiện cho nhiệm vụ lớn hơn là mở ra cho thái tử và những người khác về tư tưởng và các thực hành của nền dân chủ Mỹ.” Chuyện đưa khái niệm bình đẳng vào đầu cậu học sinh vua chúa này không dễ. Một lần, khi một thầy giáo khác hỏi Akihito rằng cậu có muốn trở thành một chú bé bình thường không, vị này đã được trả lời “Tôi không biết. Tôi chưa từng là một cậu bé bình thường.” Một lần khác, bà Vining hỏi các học sinh họ muốn làm gì khi lớn lên, Akihito đã viết, “tôi sẽ là hoàng đế.” Ngay cả chơi monopoly

cũng là một bài học. Một lần, vào năm 1949, bà giáo đã mời Akihito và một số bạn cùng lớp đến nhà chơi monopoly, trò chơi cổ điển của tư bản, với một vài cậu con của các viên chức Đồng minh. Tony Austin, 84 tuổi, một trong những người bạn chơi với Akihito ngày hôm đó, nhớ lại rằng những thiếu niên ngoại quốc đã nhanh chóng đánh bại cậu bé Nhật Bản. Với Akihito, phải chơi monopoly với những tay chơi quá lành nghề này thật không công bằng. Trong lúc các thiếu niên Mỹ e ngại rằng họ đã thô lỗ, Akihito vẫn bình thản. Hoàng tử đang học cách để trở thành một kẻ biết chấp

CẬU SINH VIÊN VÀ CHAI BOM XĂNG Ở OKINAWA

Hôm ấy là ngày 17 tháng 7 năm 1975, ngày Hoàng thái tử Akihito và Công chúa Michiko đến dự Ocean Expo 75. Đó là cuộc viếng thăm Okinawa đầu tiên của một thành viên hoàng gia trong vòng 54 năm. Cuộc viếng thăm cũng khơi lại những sự oán giận trong lòng người dân ở đây, những người đã phải trả giá rất đắt nhân danh Thiên hoàng trong những năm chiến tranh. Okinawa từng là một trong trận chiến đẫm máu nhất trong Thế chiến thứ hai, một cơn ác mộng kéo dài hơn 80 ngày với hàng trăm ngàn binh sĩ trên bộ, trên biển và trên không. Đó là vị trí cuối cùng của Quân đội Hoàng gia. Trong trận này, 95.000 binh sĩ Nhật Bản và 12.500 binh sĩ Mỹ đã bỏ mình, nhưng cũng có gần 100.000 dân thường - khoảng một phần tư dân số Okinawa – trong đó có nhiều thiếu niên đã bị buộc phải cầm vũ khí và nhiều gia đình bị lính Nhật ra lệnh tự sát cả nhà thay vì đầu hàng. Rồi suốt 27 năm sau đó,

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CHUYỆN MỖI TUẦN

đây là nơi Hoa Kỳ đã cai trị , xây dự ng cá c căn cứ quân sự để trong các cuộc chiế n tranh Triề u tiên và Việ t Nam, tạ o ra nhiề u căm giậ n trong lò ng dân dịa phương. Chưa một nhân vật hoàng gia nào dám đến đây trong thời gian đây. Okinawa chỉ mới được trao trả cho Nhật năm 1972. Khi hai vợ chồng Hoàng thái tử đến đặt vòng hoa cúc tạ i đà i kỷ niệ m để tưở ng nhớ các nữ sinh viên và y tá người Okinawa đã tự sát trong trận chiến ở Okinawa trong những ngày cuối cùng của Thế chiến II, một chai bom xăng Molotov nổ trước mặt họ. Thủ phạm là Isao Chinen, một sinh viên 25 tuổi, một sinh viên trẻ . Anh đã ẩ n nấp trong hang suốt trong 6 ngày cùng với một đồng lõ a, để chờ đợ i giây phú t đó. Anh ta hô lớ n “Đả đả o Thiên hoà ng. Hoà ng thá i tử cút đi!” Chinen bị bắ t và bị kế t á n 30 thá ng tù . Sau nà y, Chinen nói rằng anh không hề muố n là m tổ n thương Akihito, anh chỉ muốn lay động và làm hoàng thái tử bất ngờ. Ngay đêm đó, từ khách sạn nơi ông đang trú ngụ, Akihito đã đưa ra một tuyên bố bất ngờ. Ông gọi Okinawa là chiến trường duy nhất ở Nhật Bản, “nơi một số lượng lớn cư dân bị lôi vào nhữ ng sự hy sinh khốn khổ trong cuộc chiến tranh cuối cùng.” “Khi nghĩ về những nạn nhân và gia đình tang quyến của họ, lòng tôi đã

HOUSTON

ngậ y đầy đau khổ và cay đắng.” Okinawa chỉ là điể m khởi đầu. Sau khi lên ngôi hoàng đế năm 1989, ông đã mang cùng một thông điệp ăn năn đó đến khắp châu Á. Akihito đã đi đến Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Palau, Philippines, Saipan, Singapore, Thái Lan và Việt Nam - tất cả những nơi đã quằn quại dưới gót giày củ a quân Nhật trong Thế chiến II. Tại mỗi nơi ông đế n, Akihito vinh danh nhữ ng ngườ i Nhật đã chế t trong chiến tranh và đồ ng thờ i tưở ng niệ m các nạn nhân của quân Nhậ t. Ông nói về hòa bình, và cam kế t rằng nước Nhật của ông sẽ không bao giờ lặp lại những sự kinh hoàng khủng khiếp của chiến tranh. Mặc dù nhiều người nói rằng nhữ ng gì Akihito đã là m là không đủ, nhưng thông điệp hòa bình của ông đã giúp phục hồi phần nà o danh tiếng của Nhật Bản ở nước ngoài. Ở Nhật cũng có những ý kiến chia rẽ. Khi chấm dứt sự chiếm đóng của Mỹ, giữa những người dân Nhật đã xuất hiện một lằn nứt trong cách nghĩ về cuộc chiến tranh. Một số người phía hữu đã tìm cách giảm thiểu các hành động của Quân đội Hoàng gia, và chế giễu “tour du lịch xin lỗi” của Akihito, cho rằng Nhật Bản đã xin lỗi đủ rồi. Chuyến viếng thăm của Akihito đế n Trân Châu Cảng năm 1994 đã bị các cuộc biểu tình của phe theo chủ nghĩ a dân tộc đá nh trật kế hoạch. Thay vì đặt

vòng hoa tại địa điểm mà máy bay Nhật đã tấn công, Akihito đã phải đặt ở một nơi khá c, mộ t tượng đài chiến tranh cá ch đó vài dặm. Theo Hiến pháp, hoàng đế bị cấm tham gia chính trị. Tuy nhiên, Akihito đóng vai trò là một sự kiểm soát đối với phe cực hữu trong nước. Là những người theo chủ nghĩa truyền thống, phe này tôn kính nhà vua. Tuy nhiên, họ đã bất bình với việc ông không chịu để cho quốc gia quên đi quá khứ. Từ mộ t thậ p niên nay, chính sách “ngoại giao xin lỗi” cũ cùng với chủ nghĩa hòa bình đã dần bị chỉ trích. Thủ tướng đương nhiệm, Shinzo Abe, đã tuyên bố sẽ loại bỏ hiế n phá p hò a bình của Nhật Bản. Ông và những người phe hữu khác muốn phục hồi lại kiểu giáo dục lòng ái quốc và xóa bỏ cái mà họ gọi là “chủ nghĩa khổ dâm lịch sử” của thời kỳ hậu chiến. Bằng những cách tinh tế, nhưng quyết đoán, Hoàng đế Akihito đã nhiều lần bày tỏ thái độ khinh bỉ đối với những người xét lại. Năm 2015, trong diễn văn nhân dịp kỷ niệm 70 năm kết thúc chiến tranh, TTg Abe cho rằng hòa bình và thịnh vượng mà dân Nhật đang có ngày hôm nay là nhờ sự hy sinh của ba triệu người Nhật đã bỏ mình trong chiến tranh. Ngay hôm sau, Akihito đã phản ứng bằng bài phát biểu của mình. Ông khẳng định sự thịnh vượng mà chúng ta tận hưởng ngày hôm nay là nhờ vào sự chăm chỉ và hy sinh của người dân Nhật Bản “sau chiến tranh.”

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Đối với hàng triệu người Nhật xem Nhật hoàng phát biểu trên truyền hình, đó rõ ràng là một cái tát. Trong một dịp khác tại một bữa tiệc trong vườn hoàng gia ở Tokyo, một nhân vật cánh hữu của chính quyền đô thị Tokyo tự hào nói với Akihito rằng ông ta chịu trách nhiệm bảo đảm tất cả các thầy cô giáo đứng nghiêm và nhìn về phía quốc kỳ khi hát quốc ca. Hoàng đế đã nhẹ nhàng, nhưng dứt khoát, dạ y dỗ ông quan này: “Tôi ủng hộ sự lựa chọn cá nhân.” ĐỂ HOÀNG ĐẾ ĐƯỢC VỀ HƯU

Nhưng “sứ c vua” cũ ng phải có lúc kiệt, sức khỏe của vị hoàng đế 85 tuổi đã suy giảm từ nhiều năm này. Ông bị ung thư tuyến tiền liệt và từng được giải phẫu tim quan trọ ng. Những người gần gũi với ông nói rằng nhà vua ngày càng lo lắng rằng sức khỏe kém sẽ làm mất hết sức lực và khiến ông không thể thực hiện các nhiệm vụ chính thức của mình. Từ năm 2009, Akihito đã bắt đầu âm thầm tìm cách để được phép trao lại ngai vàng cho con, một chuyện không dễ dàng. Hiến pháp 1947 quy định rõ ràng các hoàng đế phải phục vụ “trọn đời”. Theo Giá o sư Takeshi Hara của Open University Nhậ t bà n, các chính trị gia đã bỏ qua yêu cầu của hoàng đế trong suốt 9 năm. Không cò n kiên nhẫ n nổi, Akihito và hoàng gia đã dù ng đế n “mưu mô”. Họ nhờ đến sức mạnh của

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CHUYỆN MỖI TUẦN

Tân Nhật hoàng Naruhito và Hoàng hậu Masako, theo sau là Hoàng thái tử Akishino và Công chúa Kiko trong Hoàng cung ở Tokyo ngày 1 tháng 5 2019. (Photo: AFP)

truyền thông để tìm kiếm sự đồng cảm của dân chúng. Một “người nào đó” trong hoàng gia đã tiết lộ thông tin về việc hoàng đế muốn

HOUSTON

và cần được nghỉ ngơi cho đài truyền hình quốc gia Nhật Bản NHK. Vớ đượ c tin sốt dẻo, NHK lậ p tứ c truyề n đi. Một tháng sau, hoàng đế lên truyền hình lần thứ hai để kêu gọi trực tiếp người dân Nhật Bản, giải thích mong muốn được thoái vị, nhường ngôi cho con. Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy đại đa số người Nhật ủng hộ mong muốn của Akihito. Thủ tướng Abe và những người bảo thủ không có cách nào ngoài việc tuân theo ý dân. Việc thoái vị đòi hỏi một đạo luật đặc biệt của Quốc hội, được thông qua vào năm 2017. Đạ o luật nà y chỉ áp dụng cho Akihito, và không cho các hoàng đế trong tương lai. Để rồi phải mất gần hai

năm nữa, sau một buổi lễ thoái vị chỉ dài hơn 10 phút hôm 30 thá ng 4, Akihito mới có thể tận hưởng những ngày nhàn nhã của mình. CHA TRUYỀN CON NỐI

Hoàng Thái tử Naruhito, vừa lên ngôi với niên hiệu Reiwa (Lệ nh Hò a) chẳ ng nhữ ng đã nố i ngôi cha mà còn nối tiếp công việc người cha đã bắt đầu. Trong diễn văn đầu tiên với tư cách là hoàng đế, Naruhito, 59 tuổi, nói rằng ông cảm thấy sức nặng của vị trí của mình, gánh nặng mà người cha đã từng mang suốt bao nhiêu năm, và “sẽ suy ngẫm sâu về con đường mà Hoà ng đế Hồ i hưu (danh vị mới của Akihito) đã theo và luôn nhớ con

đường mà các hoàng đế trong quá khứ từ ng bướ c qua, và sẽ hế t sứ c để cải thiện bản thân.” Tân hoàng đế cam kết sẽ là một biểu tượng của sự thống nhất cho quốc gia, sẽ làm việc để “phục vụ cho sự đoàn kết của người dân Nhật Bản, trong khi luôn hướng mọi suy nghĩ của tôi đến người dân và sát cánh cùng họ.” Reiwa, tên của kỷ nguyên đế quốc mới, có nghĩa là “sự hòa hợp tuyệt đẹp”, được lấy từ Manyoshu, tuyển tập thơ cổ nhất của Nhật Bản. Ông nói thêm, “Tôi chân thành hy vọng cho hạnh phúc của dân chúng và tiến bộ hơn nữa của đất nước, và cho hòa bình thế giới.” ĐỖ QUÂN (tổng hợp)

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Tỉ phú Nhật Bản rao bán tranh quý Ông trùm thời trang Nhật Bản 43 tuổi tỏ ra hài hước khi thông báo dự định bán đấu giá các tác phẩm nghệ thuật giá trị mà ông có. Tỉ phú Yusaku Maezawa, nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành nhà bán lẻ thời trang trực tuyến Zozo, hôm 4/5 tuyên bố sẽ tham gia phiên đấu giá Sothwards tại New York vào 16/5 tới để bán hai bức tranh quý ông đang làm chủ. Trên Twitter cá nhân, tỉ phú Nhật đăng tấm hình chụp hai bức tranh, một bức của danh họa Ed Ruscha, ước tính trị giá 2-3 triệu Mỹ kim, và bức tranh hoa của họa sĩ nổi tiếng Andy Warhol, ước tính 1,5-2 triệu Mỹ kim. Khi một người dùng Twitter thắc mắc tại sao một tỉ phú như Maezawa lại “hết tiền”, ông trùm thời trang

Nhật Bản tỏ ra khá hài hước: “Thật đấy, tôi không bao giờ có tiền vì lúc nào tôi cũng xài hết”. Kèm theo là một biểu tượng mặt cười. Doanh nhân nổi tiếng yêu nghệ thuật này từng bỏ 110 triệu Mỹ kim để mua tranh của họa sĩ thiên tài người Mỹ Jean-Michel Basquiat và cũng là khách hàng thương nhân đầu tiên ghi danh tham gia chuyến bay vòng quanh Mặt Trăng với hỏa tiễn Big Falcon của SpaceX. Chuyến du hành 386.200km dự trù bắt đầu sớm nhất vào năm 2023. Cả Maezawa và CEO SpaceX Elon Musk đều không tiết lộ số tiền mà ông phải trả cho chuyến du hành. Tuy nhiên, Elon Musk khẳng định Maezawa đã trả “rất nhiều tiền”. V.L (theo TNO)

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Tỷ phú Nhật Bản Yusaku Maezawa. Ảnh: Straits Times.

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

GÓC CỦA PHAN

HOUSTON

Xin chào nhau giữa con đường…

a số người Việt chúng ta đều biết câu thơ bất hủ của cố thi sĩ Bùi Giáng, “Xin chào nhau giữa con đường/ mùa xuân phía trước miên trường phía sau” trong bài thơ “Chào Nguyên Xuân” của ông. Nói về Bùi Giáng tiên sinh thì mỗi người cảm khái thơ ông theo cách riêng của mình về nhà thơ đã để lại bao nhiêu triết lý nhân sinh cho hậu thế từ tài năng và sự thông tuệ chữ nghĩa và triết lý của ông. Ở đây, ta thử nhặt lại từ “xin” để thấy một nhân cách lớn, khác thường trong việc chào hỏi nhau đã là quý hoá trong cuộc sống, trong xã hội, trong nhân loại lắm rồi. Tiên sinh cũng chào hỏi cuộc đời, nhưng là “xin chào”. Chào hỏi nhau đã là tử tế trong đời sống hối hả bây giờ, sao lại còn phải “xin chào” cho luộm thuộm thêm câu nói, rối rắm thêm cái văn minh xu hướng cứ câng câng mặt lên chờ người khác chào hỏi mình trước rồi mới chào lại vì cái “tôi” của ai cũng lớn hơn đời. Nhưng ngẫm nghĩ về tư tưởng, ngôn ngữ của Bùi tiên sinh, ngẫm nghĩ về sự khác thường trong từ ngữ bình thường mà ông thường sử dụng mới thấy ẩn sâu trong ngôn ngữ ông dùng, thuật dùng từ ngữ bậc thầy của tiên sinh. Nếu là gặp nhau buổi sáng thì chào buổi sáng, chúc nhau một ngày lành; gặp nhau buổi tối thì chào buổi tối, chúc nhau một giấc ngủ ngon; người bình thường chúng ta làm được điều đó với mọi người xung quanh đã là tử tế, lương thiện rồi. Nên tiên sinh “xin chào nhau giữa con đường”. Con đường không là con đường mang tên tiền nhân, chiến tướng nào đó, mà là đường đời vạn ngã; có nhân là nguyên nhân, có

PHAN

duyên là duyên ngộ mới gặp được nhau trong biển người mênh mông, đường đời vạn nẻo… nên tiếc gì nhau một lời chào hỏi cho tử tế trong cái bể đời vốn dĩ hơn thua, cứ câng câng mặt lên mà chờ thiên hạ chào hỏi mình trước; cứ đòi hỏi cuộc đời, người đời phải tử tế với ta trước mà sao không tử tế với cuộc đời, người đời trước để nhận nhân quả lành. “Xin chào nhau giữa con đường”. “Nhau” chẳng là ai cả, nhau có thể là một người quen, không quen, người qua đường ngẫu nhiên… nhau cũng có thể là chính ta. Hãy xin chào nhau cho vơi đố kỵ, bớt hận thù với đời và cả với mình trong vốn dĩ nhân sinh thù ghét người khác đã khổ thân với mối thù, và khổ tâm hơn nữa cho những ai ghét bỏ chính mình. Hãy buông bỏ hận thù và đố kỵ để chào hỏi “nhau” trên con đường vô danh mà ai cũng đi qua một lần là kiếp người. Phải chăng tiên sinh không chào hỏi bình thường mà “xin chào” vì tiên sinh ý thức được “mùa xuân phía trước” rất ngắn ngủi, cái “miên trường phía sau” mới ngậm ngùi của kiếp người.

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Chúng ta hơi khó hiểu khi đọc thơ Bùi Giáng dù từ ngữ ông dùng rất đơn giản, bình dân; thể thơ ông thường làm là thơ lục bát thì người Việt nào chả biết thơ lục bát. Nhưng từ từ ngữ bình dân, thể thơ bình dân mà bao hàm được triết lý cao siêu, nhân bản đích thực, có thể nói tiên sinh là nhà thơ hiếm trong thơ văn cận đại của nước nhà. Mỗi chúng ta cứ tự bình tâm suy nghĩ về mấy câu lục bát của cố Bùi Giáng tiên sinh, “Uống như uống nước cam tuyền/ từ đầu tiên mộng tới phiền muộn sau/ uống xong ly rượu cùng nhau/ hẹn rằng mãi mãi quên nhau muôn đời.” Mấy câu thơ từ điển tích nước Cam tuyền, đến mộng ước không thành nên thành phiền muộn. Đời là những cuộc gặp, nâng ly, chúc tụng... hứa hẹn, thề nguyền… Tất cả không thực vì tất cả sẽ qua đi; chỉ có “quên”, quên đi là nhớ mãi. Người ta hẹn thề “không bao giờ quên nhau” nên xa mặt cách lòng theo bản năng con người. Nên tiên sinh “hẹn rằng mãi mãi quên nhau muôn đời”. Đó mới đích thực là sự nhớ, lòng thủy chung âm thầm mà bất biến của tri kỷ… Một dẫn chứng về tính ẩn dụ cao siêu trong thơ Bùi Giáng để thấy hai từ “Xin chào” của tiên sinh với cuộc đời, với nhân loại hàm chứa triết lý sống bát ngát. Nhưng ngày nay việc chào hỏi sơ đẳng nhất trong hãng xưởng cũng trở nên khó khăn, hay chỉ người Việt lười chào hỏi nhau thì đúng hơn vì người Mỹ vẫn chào buổi sáng các đồng nghiệp. Thường là họ chào trước thì một người Việt mới chào lại, không thì thôi. Còn người Việt với nhau, nếu là thân thì sáng ra gặp nhau chỉ hất hàm một cái, không thân thì lạnh

HOUSTON

lùng đi qua nhau như đi qua cây cột đèn trên đường mưu sinh. Ngẫm lại hội nhập không chỉ là một quá trình tiếp thu cái mới mà song hành phải bảo tồn cái hay cái đẹp có sẵn nữa. Trong kho tàng văn hoá Việt có câu, “lời chào cao hơn mâm cỗ”. Chứng tỏ ông bà ta rất coi trọng việc chào hỏi nhau, rộng hơn là coi trọng lễ nghi truyền thống. Bài học “Công Dân Giáo Dục” ở các trường tiểu học xưa dưới thời Đệ nhất, Đệ nhị Cộng Hoà đều dạy các học sinh từ bé việc đi thưa về trình với ông bà, cha mẹ trong nhà. Ra đường gặp chào cờ phải đứng lại, ngã mũ và đứng nghiêm cho đến khi thượng kỳ trọn vẹn hoặc dứt bài Quốc ca. Trên đường đi học, nếu gặp xe tang cũng phải dừng chân, ngã mũ để tiễn biệt người quá cố… Những biểu hiện văn hoá tốt đẹp ấy dường như không còn trong đời sống hôm nay. Cứ hỏi ngay chính mình câu hỏi đơn giản nhất, “Khi lái xe trên đường, nếu gặp đoàn xe tang, ta đã xử sự ra sao?” Câu trả lời của tôi là: Nếu còn kịp thì ngoặt tay lái sang đường khác để tránh kẹt xe. Chẳng đặng đừng thì dạt vào làn xe bên trong, chạy chậm lại để nhường đường cho đoàn xe tang đi qua… Và tôi rất bực mình với chiếc xe nào đó cố gắng len lỏi vào đoàn xe tang để vượt qua. Có lẽ câu trả lời của rất nhiều người cũng giống như tôi. Trong tiềm thức chúng ta vẫn tồn tại lễ nghi mai một theo đà văn minh, một chút nhân bản bẩm sinh với nghĩa tử là nghĩa tận trước người quá cố, một chút giáo huấn mờ nhạt từ những năm tiểu học đã xa… Ta bây giờ không còn là ta với đôi chân trần, cái quần xà lỏn, tập sách bỏ túi ny-lon để bơi qua sông cho khỏi ướt mà tới trường làng để học Gia Huấn Ca và Công Dân Giáo Dục. Ta bây giờ mang quốc tịch Mỹ, nói tiếng Anh như gió, lái xe hơi trên đường phố của quốc gia giàu mạnh nhất hành tinh… Ta là ước mơ của người di dân lậu, ta là ước mơ của bao nhiêu người khác trên khắp địa

cầu, nên ta ước mơ xa hơn nữa, nên quên đi ước mơ đáng nhất là ta vẫn là ta với đôi chân trần cái quần xà lỏn, vượt sông với tập sách trong túi nylon để đến trường, nhưng là cậu bé có giáo dục, một thằng nhỏ đạo đức với hết lòng thành đứng nghiêm, ngã mũ chào đoàn xe tang, tiễn biệt người quá cố với hết lòng trân trọng đồng loại… Chuyện ấy không hẳn đã là chuyện cổ tích trong đời sống hôm nay vì trên đường vẫn còn những người “Xin chào nhau giữa con đường/ mùa xuân phía trước miên trường phía sau”… Trên xa lộ thông tin chiều nay tôi đã gặp: Bloomington, Ind. (WTVO) - Tấm hình người đàn ông ở tiểu bang Indiana dừng xe, đứng ngả mũ giữa trời mưa, cúi đầu chào vĩnh biệt người đã khuất khi một đoàn xe tang đi ngang đang được lan truyền với tốc độ chóng mặt. Người phụ nữ chụp tấm hình không biết người đàn ông là ai, nhưng gọi ông là “một ví dụ tuyệt vời” về cách hành xử của con người trước một đoàn xe tang. “Ông ấy là một ví dụ tuyệt vời về cách chúng ta nên hành xử khi một đoàn xe tang đi ngang…” Joy Wagler ghi. “Không chỉ ông ấy tấp xe vào lề, mà còn bước ra khỏi xe, ngã mũ xuống ngực, đứng cúi đầu giữa trời mưa. Đoàn xe tang này dài hơn bình thường nhưng ông ấy vẫn đứng yên như vậy cho đến lúc chiếc xe cuối cùng qua.

“Thật không may, những hình ảnh như vậy không còn thấy trong chúng ta. Ông ấy bày tỏ kính trọng sâu sắc. Điều này nhắc nhở tôi rằng, chúng ta không nên quá bận rộn và lúc nào cũng quá vội vã mà quên bày tỏ đồng cảm và tôn trọng những người đồng loại.” I have to give a shout out to this guy in Bloomington. I don’t know him, but he is a wonderful example of how we need to act when a funeral procession comes through while we are driving. Not only did he pull over and stop, but he got out of his truck, took his hat off and stood (in the rain) with his hat on his chest and head bowed! This was longer than the average funeral procession and he didn’t move until it was over. Unfortunately this is something that has been lost with a lot of people. He showed so much respect. It was a good reminder to me that we should never be so busy and so much in a hurry that we forget to show compassion and respect for our fellow men! (Theo WTVO) Mong rằng mỗi chúng ta sẽ xử sự khác hơn nhịp sống vội vã từng ngày nơi đây đã làm thay đổi chúng ta. Khơi dậy, sống lại với bản chất thực trong mỗi con người đều là di sản văn hoá của tiền nhân để lại. Cảm ơn khoa học kéo dài tuổi thọ cho con nít sống lâu năm. PHAN

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VIẾT TỪ DALLAS

HOUSTON

Con người và nhân văn

ột tình trạng chung tại các trường đại học khắp nước Mỹ là càng ngày càng có ít sinh viên theo học các môn về nhân văn như Anh văn, lịch sử, triết học, nghệ thuật v.v… Một ví dụ, tại Đại học Wisconsin-Madison, số sinh viên tốt nghiệp với các bằng cấp thuộc nhân văn đã giảm từ 1,830 sinh viên năm 2008 xuống chỉ còn 1,025 năm 2016. Theo Trung tâm Quốc gia Thống kê Giáo dục, tính trên toàn nước Mỹ, khoa Anh văn tại các trường đại học trên toàn quốc đã giảm mất khoảng 20% số sinh viên theo học trong vòng 10 năm qua. Trong khi đó, ngày càng có nhiều sinh viên nhảy qua học các ngành về khoa học, kỹ thuật, kỹ sư và toán (viết tắt là STEM - Science, Technology, Engineering, Mathematics). Tại trường Đại học Pennsylvania, số sinh viên theo ngành sinh học đã tăng thêm 25% trong khoảng thời gian từ 2005 đến 2014. Những hồi chuông báo động về tình trạng sụt giảm của các môn học nhân văn đã được gióng lên từ khoảng 5 năm trước, khi ấy các nhà nghiên cứu giáo dục bắt đầu lo ngại những môn học về nhân văn đang có nguy cơ chết dần chết mòn. Và kể từ đó đến nay người ta vẫn không thấy có dấu hiệu nào chứng tỏ rằng các môn học này đang được khôi phục, và do đó, những hồi chuông báo động nay đã biến thành những tiếng kêu cứu tuyệt vọng rằng làm cách nào để có thể cứu vớt được các môn học về nhân văn, hay nói cách khác, làm sao để có thể tiếp tục duy trì tính nhân văn trong xã hội nơi chúng ta đang sống. Tuy nhiên, trên thực tế, tình hình có thật sự tuyệt vọng như vậy hay

HUY LÂM

không? Có một điều lạ là tình trạng suy giảm nhân văn dường như chỉ xảy ra trong các lớp học, nhưng nếu nhìn ra xa bên ngoài cánh cổng của các đại học, số phận của nhân văn dường như không đến nỗi ảm đạm như người ta tưởng. Trong xã hội Mỹ nói chung, sự quan tâm về nhân văn lại không hề suy giảm chút nào. Một nghiên cứu của Pew Research Center cho biết tỷ lệ người Mỹ đọc sách in có giảm đôi chút nhưng không đáng kể, từ 71% năm 2011 xuống còn 63% năm 2018; tuy nhiên, cùng thời gian này, lại có thêm nhiều người Mỹ đọc sách điện tử và nghe loại “sách nói” (audiobooks)). Năm ngoái, một phúc trình của tổ chức Quỹ Nghệ thuật Quốc gia cho biết số người đến thăm các trung tâm sinh hoạt nghệ thuật tăng 3.6% trong khoảng thời gian từ 2012 đến 2017, trong khi số người Mỹ đọc thơ tăng với mức độ rất đáng khích lệ là 76%, đặc biệt những người trẻ ở độ tuổi từ 18 đến 24 tăng hơn gấp đôi.

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Thế nên khi ngườ i ta cho rằ ng ngành nhân văn đang chết dần chết mòn có lẽ là nỗi lo lắng hơi quá sớm, và phần nào gây ra sự hiểu lầm về ý nghĩa thực sự của nhân văn và thực tế đời sống. Văn chương, nghệ thuật và triết học là những món ăn tinh thần và là cách để người ta bày tỏ cảm xúc. Trong khi quan niệm về nhân văn này được nhìn qua những lăng kính khác nhau ở vào những thời điểm và những nơi chốn khác nhau, nó luôn hiện hữu trong mọi thời đại, vậy thì không có lý do gì để nghĩ rằng nhân văn sẽ chết trong thời đại của chúng ta. Khi người ta nhìn vào con số sinh viên theo học các môn học về nhân văn cứ sụt giảm dần thì điều đầu tiên là m ngườ i ta liên tưở ng tớ i là con người thời nay không còn mấy quan tâm tới nhân văn nữa. Nhưng vấn đề có lẽ không đến nỗi phức tạp như vậy, và rất có thể cốt lõi của sự suy giảm đó là do động cơ kinh tế. Một điều thực tế là chi phí cho đại học trong khoảng một thập niên qua ngày càng

HOUSTON

tăng cao, vậy phải chăng chính điều này đã khiến cho sinh viên chú trọng và theo học những ngành có thể giúp cho họ có được những nghề nghiệp vững chắc hơn? Nếu coi việc theo học đại học như một cuộc đầu tư, vì người ta không chỉ bỏ ra tiền bạc mà còn bỏ nhiều thời gian và công sức, thì điều dễ hiểu là người ta muốn thu lại lợi nhuận từ cuộc đầu tư ấy. Theo một phúc trình năm 2017, những ngành học sau khi tốt nghiệp đưa tới những công việc có mức lương cao nhất đều thuộc về những ngành của STEM. Với chi phí tiền học trung bình tại một trường đại học tư trong bốn năm hiện nay là hơn $35,000 một năm, và vì vậy có lẽ mảnh bằng cử nhân trong ngành nhân văn được xem như một cuộc đầu tư không hấp dẫn. Nhưng cho dù là động cơ kinh tế hay là vì lý do gì đi nữa, sự sụt giảm số sinh viên theo học các môn học nhân văn tại các đại học vẫn thường được hiểu như một cuộc khủng hoảng văn hoá của nước Mỹ. Có thể những gì mà các sinh viên theo học ngành nhân văn học được từ trường lớp không nhất thiết được mang ra áp dụng trực tiếp lên cuộc sống hay công việc của họ, nhưng các lớp học nhân văn chính là nơi dạy và đào tạo chúng ta biết thế nào là đọc, phân tích và suy nghĩ độc lập, là những chức năng quan trọng để uốn nắn chúng ta thành những công dân chính trực. Thế nên, có người đã cho rằng các môn học nhân văn thổi nhân tính vào trong con người của chúng ta - và vì vậy, các môn học như văn chương, nghệ thuật và triết học giúp cải hoá chúng ta thành những con người tốt hơn, hay nói cách khác, có nhiều nhân tính hơn. Tuy nhiên, nhận định này cũng không hoàn toàn đúng lắm. Trong quá khứ, đã có không biết bao nhiêu trường hợp với những vị trí thức, khoa bảng, kiến thức nhân văn uyên bác nhưng vẫn cúc cung tận tuỵ đi

theo hầu những chủ nghĩa Phát xít hay Cộng sản, là những chủ nghĩa cực kỳ phản nhân văn. Người ta nêu một ví dụ điển hình, khi Hitler lên cầm quyền ở Đức, một trong những triết gia vĩ đại nhất của thế kỷ 20 là Martin Hedegger đã được giao trọng trách “Phát xít hoá” đại học nơi ông theo dạy. Nếu không phải là một trí thức được nhà cầm quyền Phát xít tin tưởng thì lẽ nào người ta lại giao cho ông một công việc hệ trọng như vậy. Nhìn rộng ra hơn, người ta cũng không thể dẫn chứng xu hướng suy giảm của các môn học nhân văn ở bậc đại học rồi la lên rằng tính nhân văn trong xã hội có nguy cơ tụt giảm nay mai trong khi chỉ một phần rất nhỏ dân số là đã từng có những bằng cấp về nhân văn. Theo Hiệp hội Lịch sử Hoa Kỳ, quả thật số người theo học và tốt nghiệp ngành sử ngày càng ít, số bằng cấp được trao cho những sinh viên tốt nghiệp ngành sử sút giảm khoảng 10,000 trong thời gian một thập niên, từ 2008 tới 2017. Tuy vậy, thậm chí năm 2008, cũng chỉ có khoảng 35,000 trong tổng số 2 triệu bằng cấp đại học được trao cho các sinh viên tốt nghiệp ngành sử. Điều rõ ràng là nếu người ta dựa vào các lớp học lịch sử ở đại học để dạy về các kiến thức và tư tưởng căn bản liên quan đến lịch sử và nhân loại thì quả thật đây là một thất vọng to lớn. Nhưng trên thực tế, người ta không chỉ tiếp thu kiến thức lịch sử từ trường lớp mà còn từ việc tự học và qua những trải nghiệm cá nhân. Điều này cũng có thể áp dụng cho những môn học nhân văn khác. Do đó, có người đã nêu lên một nghịch lý về nhân văn: nó cần có kiến thức nhưng lại không nhất thiết cần đến trường lớp. Để thành công trên con đường văn chương hay bất kỳ bộ môn nghệ thuật nào thì đòi hỏi một người không chỉ có kiến thức học được từ trường lớp mà phải có tài năng. Trường lớp chỉ đóng một vai trò phụ và là nơi chỉ cho người

ta tới cánh cổng của khu vườn nhân văn, nhưng có mở được cánh cổng đó hay không đòi hỏi ở tài năng mỗi cá nhân, và mỗi người mở cánh cổng đó một cách khác nhau. Trong đời sống nhân văn cũng thế, chúng ta thưởng thức nghệ thuật mỗi người một cách khác nhau, không thể nói cách nào hay cách nào dở, mà điều quan trọng chính là từ sự cảm nhận của trái tim. Và vì vậy, quan niệm xem các trường đại học như là người giữ cổng chính yếu hay thậm chí là người giữ cổng duy nhất của khu vườn nhân văn là một điều không chỉ thiếu chính xác mà còn hoàn toàn sai lầm. Ta không thể cứ tự tiện coi các giảng đường đại học là nơi duy nhất để khai mở cho chúng ta sự hiểu biết về chân lý và nét đẹp của cuộc sống mà ta còn phải hướng tầm mắt vượt ra khỏi ranh giới đó và tìm đến nhân văn qua những cánh cửa khác nữa. Lẽ đương nhiên không có lý do gì để sung sướng khi phải nhìn thấy sự suy vi của những môn học nhân văn ở đại học, nhưng điều đó cũng không có nghĩa là những thứ nhân văn mà con người trân trọng trong nhiều ngàn năm qua như tự do tư tưởng, tự do ngôn luận, cuộc tìm kiếm cái đẹp và sự thật đang chết dần chết mòn. Khi nào trên trái đất này còn con người thì những thứ nhân văn đó vẫn trường tồn bởi vì ngay trong bản tính tự nhiên của loài người chúng ta đã là một thứ nhân văn rồi. HUY LÂM

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

Tìm thấy bức chân dung thứ hai của danh họa Leonardo da Vinci

ức chân dung thứ hai khắc họa diện mạo danh họa Da Vinci trong những năm tháng cuối đời đã vừa được tìm thấy và sắp được trưng bày trước công chúng lần đầu tiên tại lâu đài Buckingham, London, Anh. Bức phác họa một người đàn ông để râu được cho là một trong hai bức phác họa chân dung của Da Vinci lúc sinh thời còn lại cho tới hôm nay. Ô n g M a r t in C l a y t o n , người đứng đầu nhóm nghiên cứu tranh trong bộ sưu tập nghệ thuật của Hoàng gia Anh đã phát giác ra bức phác họa này khi đang nghiên cứu lại những tác phẩm được lưu trữ trong lâu đài Windsor. Ông Clayton đánh giá đây là một bức phác họa chân dung được thực hiện bởi một học trò của danh họa Da Vinci. Bức phác họa được vẽ chỉ một thời gian ngắn trước khi vị danh họa qua đời ở tuổi 67 hồi năm 1519. Trước đây, giới nghiên cứu hội họa đã biết tới một bức phác họa khác cũng ghi lại chân dung Da Vinci, được thực hiện ở cùng thời gian với bức vừa được phát giá c, nhưng danh tính tác giả thì rõ ràng hơn, đó là một học trò của Da Vinci có tên Francesco Melzi. Chia sẻ về bức họa mớ i tì m thấ y này, ông Clayton cho hay: “Nếu bạn so sánh bức phác họa này với bức

HOUSTON

phác họa được thực hiện bởi Francesco Melzi, cả hai bức đều vẽ Da Vinci với những sự tương đồng rất lớn. Cùng một sống mũi thẳng thanh nhã, một bộ râu rậm, những lọn tóc quăn... Ông cho biết: “Bên cạnh bức phác họa của Francesco Melzi, thì đây chính là bức phác họa duy nhất được thực hiện lúc vị danh họa Da Vinci còn sống”. Ông Clayton cho rằng danh họa Da Vinci đang ở khoảng 65 tuổi khi xuất hiện trong bức phác họa thứ hai, trông ông có nét buồn bã, sầu lắng, u uất. Giả i thí ch nhậ n xé t này, ông Clayton cho rằng: “Da Vinci biết mình sắp qua đời, khi ấy, cánh tay phải của ông đã bị tê liệt, ông không còn có thể vẽ tranh sơn, nhưng ông vẫn có thể vẽ phác họa. Lúc này, Da Vinci hiểu rằng cơ thể mình đang trở nên suy nhược”. Clayton nó i thêm: “Da Vinci vốn nổi tiếng có bộ râu đẹp, ông dành nhiều thời gian, công sức chăm sóc cho bộ râu của mình và không thể nói là điều đó không tốn kém. Thời ấy, chỉ có rấ t ít ngườ i để râu như ông, dù sau đó việc để râu nhanh chóng trở thành mốt”. Bức chân dung mới được tì m thấ y này đượ c vẽ trên mặt sau của một tờ giấy phác họa mà trên đó Da Vinci từng nghiên cứu phác thảo chân ngựa để chuẩn bị

thực hiện một bức tượng người cưỡi ngựa. Trước đây, chuyên gia nghiên cứu lịch sử hội họa Kenneth Clark đã từng ngờ rằng đây là một bức phác họa chân dung Da Vinci khi ông này đang hệ thống hóa lại những bức phác họa nằm trong bộ sưu tập nghệ thuật của Hoàng gia Anh hồi năm 1968. Nhưng sau đó, ông Kenneth Clark không đề nghị gì thêm và câu chuyện này bị rơi vào quên lãng,

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

mãi cho tới khi ông Clayton xúc tiến nghiên cứu gần đây, bức phác họa mới được chú ý trở lại. Bức phác họa này sẽ được trưng bày bên cạnh 200 bức phác họa khác được thực hiện bởi danh họa Da Vinci trong một cuộc triển lãm vào cuối tháng 5 tại Phòng trưng bày của Nữ hoàng Anh - một phòng trưng bày nghệ thuật công cộng nằm trong cung điện Buckingham. L.T (Theo The Independent)

HOUSTON

Tác giả “50 Shades” bị chỉ trích bôi nhọ người Albani Nữ văn sĩ EL James, tác giả bộ tiểu thuyết “50 Shades”, bị chỉ trích vì mô tả “tiêu cực” và “phi thực tế” về người Albani như xã hội đen và nô lệ tình dục trong tiểu thuyết mới nhất vừa ra mắt hồi tháng 4 - “The Mister”. Dư luận xôn xao khi đặc phái viên của Albani tại Anh phàn nàn về chân dung người dân nước ông bị bôi nhọ trong “The Mister”. Tiểu thuyết này mô tả một phụ nữ Albani nghèo khổ, nạn nhân của xã hội đen và buôn bán tình dục, bị bán đến nước Anh và làm nghề dọn vệ sinh. Cô có mối tình lãng mạn với một quý tộc người Anh theo kiểu hoàng tử lọ lem. Người phụ nữ này kinh ngạc trước “điện thoại thông minh” và “thẻ tín dụng” mà anh chàng người Anh sử dụng như kiểu chưa bao giờ trông thấy trước đây. Qirjako Qirko – đại sứ của Albani ở London (Anh) nói rằng tiểu thuyết mô tả những người đồng hương

của ông như tội phạm, bản chất xấu xa và tạo ra nhận thức tiêu cực. Ông Qirjako Qirko nói rằng chân dung người Albani trong cuốn tiểu thuyết là “hoàn toàn phi thực tế”. Các hãng du lịch Albani luôn cố gắng cải thiện hình ảnh nước họ qua các chiến dịch mà gần nhất là “Taken by Albania”. Họ cho biết vì phim ảnh, văn học... mà hình ảnh Albani trong văn hóa đại chúng là những tội phạm xã hội đen, buôn bán ma túy. Tuy nhiên, đất nước họ không phải như thế, người dân Albani rất thân thiện. Tác phẩm mới nhất của EL James là một câu chuyện tình yêu chủ yếu lấy bối cảnh ở London và Cornwall đương đại, kể về một quý tộc người Anh giàu có, người rơi vào lưới tình với người giúp việc của anh ta, một phụ nữ trẻ xinh đẹp và bí ẩn đã chạy trốn khỏi Albania. Theo thuật ngữ của Hollywood, nó giống như một bản

mash-up khiêu dâm của Cinderella và Downtown Abbey. Đối với những người hâm mộ đang mong đợi một câu chuyện khác liên quan đến bạo dâm được đẩy lên cực độ, thì The Mister có thể sẽ khiến họ thất vọng. Các cảnh ‘sex’ khá cởi mở và xuất hiện nhiều, nhưng gần như không vượt quá giới hạn đạo đức và bị đẩy lên tận cùng như “50 Shades”. Nhưng James có các vấn đề khác để kể, không chỉ là sự kích thích tính dục. Bên dưới sự tưởng tượng phù phiếm, The Mister đề cập những chủ đề bất ngờ và quan trọng như bất bình đẳng kinh tế, cảnh ngộ của những người lao động không có giấy tờ, sự áp bức phụ nữ trong những xã hội bảo thủ và cách thức mà các thể chế xã hội và chính phủ gia tăng sự giàu có và quyền lực, bóc lột những người yếu thế. L.T (theo DailyMail)

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

HOUSTON

Thời đại khủng hoảng và nạn lừa đảo!

Ở

Vi ệ t n a m , vụ nước hoa Thanh hương, thập niên 90, đã khiến nhiều nhà đầu tư, đã trắng tay sau tháng tư đen, 1975, lại thêm tay trắng vì một vụ đầu tư ảo. Nhiều người muộn màng nhận ra chỉ vì tin người, chỉ vì tham lợi trước mắt, trở thành nạn nhân lừa đảo từ một tay bịp tài tử. Tưởng rằng tệ nạn này chỉ có ở những nơi luật lệ, quản lý còn lỏng lẻo và dân chúng còn chưa có hiểu biết về điều hành tài chính và kinh nghiệm về đầu tư. Còn ở những quốc gia tư bản như Mỹ thì hiếm khi xảy ra bẫy lừa những ai vội vàng làm giàu mà quên “chọn mặt gửi vàng.” Tưởng thế là sai. Ở Mỹ tệ nạn lừa đảo tài chính kiểu “thả mồi ảo câu cá thực,” đã xảy ra từ lâu và đến nay vẫn đang tiếp diễn. Hiển nhiên, ở thế giới tự do, kẻ lừa đảo không phải chỉ muốn câu những con cá nhỏ mà thực hiện những kế hoạch cực kỳ tinh vi, giả mà thực, thực mà giả, thiên hình vạn trạng nên câu được những loại kình ngư béo bở! Tuy nhiên, căn bản vẫn là kế hoạch

CHU NGUYỄN

cổ điển thịnh hành từ đầu thế kỷ trước nhưng sang tân- thiên- niên- kỷ, kẻ bịp đóng vai tỷ phú, địa vị xã hội cao, thả mồi to, tạo hấp dẫn lớn, kiên nhẫn từng bước, nên dù loài thủy tộc có khôn cách mấy chăng nữa cũng khó thoát lưới ngư ông. Kế hoạch quen thuộc thường dùng được gọi là kế hoạch Ponzi (Ponzi scheme) PONZI LÀ AI?

Charles Ponzi sinh năm 1882 tại Ý. Dù được nhận vào học tại Đại học Rome, Ponzi xem đó như là một kỳ nghỉ dài để rồi khi hết tiền, ông ta buộc phải bỏ học và lên tàu tới kiếm sống ở Boston, Massachusetts (Mỹ). Toàn bộ số tiền mang theo cũng bị ông nướng sạch vào các cuộc đỏ đen và chỉ còn vỏn vẹn $2.50 khi tàu cập bến. Tại xứ sở mới, Ponzi dành ra vài năm làm nhiều việc để kiếm sống. Thậm chí, có lúc ông rửa bát cho một nhà hàng và ngủ ngay trên sàn nhà. Nhưng nhờ làm việc chăm chỉ, Ponzi được thăng cấp lên vị trí bồi bàn để rồi bị sa thải vì tội lừa gạt khách hàng và trộm cắp. Thất nghiệp, Ponzi tìm

tới Montreal, Canada và trở thành người thu ngân trong chi nhánh mới mở của ngân hàng Banco Zarossi. Để thu hút khách, ông chủ Zarossi trả khoản lợi tức gấp đôi các đối thủ cạnh tranh cho bất cứ ai chịu gửi tiền vào ngân hàng của ông ta. Dù ăn nên làm ra, kỳ thực ngân hàng đang gặp rắc rối vì các khoản nợ xấu và hoàn toàn không có bất kỳ một khoản đầu tư nào. Để duy trì hoạt động, Zarossi thường lấy tiền của người sau trả cho người trước. Zarossi trốn sang Mexico trước khi ngân hàng sụp đổ. Ponzi học được kinh nghiệm của chủ cũ, bắt đầu mở công ty mang tên “Securities Exchange Company” ở Boston và tìm sự giúp đỡ tài chính. Ông kêu gọi bạn bè cho mượn tiền và hứa trả họ lãi suất lên tới 50% trong vòng 45 ngày. Một vài người mạnh dạn bỏ tiền đầu tư và được trả lãi như đã cam kết. Tiếng lành đồn xa, các khoản đầu tư thi nhau chảy về. Ponzi thuê mướn hàng loạt nhân viên và hứa sẽ trả khoản lợi tức khổng lồ cho các nhà đầu tư. Tới tháng 2/1920, Ponzi đã có trong tay 5.000 USD, một khoản tiền khổng

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

lồ khi đó. Đến tháng 3, ông đã có 30.000 USD. Tiền làm Ponzi lóa mắt. Ông thuê mướn hàng loạt nhân công và gom tiền tại toàn bộ các khu vực New England và New Jersey. Nhà đầu tư được trả lãi lớn đã mạnh dạn động viên bạn bè, người thân tham gia. .Tới tháng 5, Ponzi đã có 420.000 USD. Người người bán nhà, lấy tiền tiết kiệm, mang tới cho Ponzi. Phần lớn khi nhận được tiền lãi lại tái đầu tư cho Ponzi với hy vọng sẽ được hưởng lợi tức lên tới 100%. Vào tháng 7, Ponzi đã có gần 8 triệu USD. Thành công trong việc huy động vốn nhưng Ponzi lại chẳng thể nào kiếm đủ để đầu tư và sinh lãi. Dù vậy, ông sống rất xa hoa, mua cả lâu đài, xe hạng sang, đầu tư vào các ngân hàng, doanh nghiệp… Tới tháng 8 cùng năm, người ta phát giác Ponzi đang trả lãi cho nhà đầu tư cũ bằng tiền của nhà đầu tư mới. Hành động này vốn được gọi là “cướp người này trả cho người kia”, giờ đã có cái tên chính thức là “kiểu lừa Ponzi”. Cho tới khi đổ bể, bằng cách lừa đảo này Ponzi đã khiến các nhà đầu tư mất trắng 20 triệu USD,

HOUSTON

đồng thời khiến 6 ngân hàng phá sản. Năm 1920, Ponzi bị truy tố vì tội lừa đảo và phải thụ án một thời gian trong các nhà tù liên bang trước khi bị trục xuất về Italy vào năm 1934. Ông ta chết trong cảnh trắng tay tại Rio de Janeiro (Brazil) vào năm 1949 và được chôn trong một nghĩa trang của người nghèo. Thủ thuật Ponzi được thế hệ sau nâng lên cao hơn nhờ các tay siêu bịp của thế kỷ 21 như như Bernie Madoff và Allen Stanford. BERNIE MADOFF

Bernard Lawrence Madoff (sinh ngày 29 tháng 4 năm 1938) là một doanh nhân người Mỹ. Madoff bắt đầu sự nghiệp tài chính ở tuổi 22 với 5.000 USD trong tay, khoản tiền ông tự kiếm được nhờ làm các công việc trong kỳ nghỉ hè, chẳng hạn như lắp đặt hệ thống tưới vườn ở New York. Đến năm 1960, Ông sáng lập hãng Bernard L. Madoff Investment Securities LLC ở phố Wall và là chủ tịch hãng này đến ngày 11 tháng 12 năm 2008. Ông nguyên là chủ tịch của sàn giao dịch chứng khoán NASDAQ (National Association of Securities Dealers Automated Quotations). Bernie Madoff được xem là biểu tượng của tội phạm tài chính hiện đại. Năm 2008, ông bị cáo buộc vận hành một vụ lừa đảo Ponzi trị giá 50 tỷ USD, lớn nhất trong lịch sử. Với uy tín ở Phố Wall, các quỹ đầu tư

Đại bịp Madoff (hình giữa) và những nạn nhân nổi tiếng của lão

của công ty Madoff hấp dẫn các nhà đầu tư bởi lời hứa lợi nhuận cao và chi phí thấp. Vì thế hàng chục ngàn nhà đầu tư (cá nhân và doanh nghiệp) đã đầu tư vào quỹ của Madoff qua các đối tác của công ty này và ký gửi cho ông ta hàng chục tỷ USD. Đồng thời các nhà đầu tư đó đã được Madoff trả lãi suất rất cao, luôn ở mức 2 con số (10,5% lãi mỗi năm) mà không hề biết rằng số tiền lãi đó chỉ đơn giản là lấy tiền của nhà đầu tư sau trả cho nhà đầu trước theo như mô hình lừa đảo kiểu Ponzi. Hàng loạt ngân hàng, tổ chức tài chính trên thế giới sau đó đã phải thừa nhận họ đã sập bẫy của Madoff. Danh sách những nạn nhân của Madoff ngày một dài hơn và trong đó có rất nhiều tên tuổi các ngân hàng hàng đầu trên thế giới như Santander của Tây Ban Nha, ngân hàng Anh HSBC, ngân hàng Hoàng gia Scotland,

ngân hàng BNP của Pháp, ngân hàng Nomura (Nhật Bản)… Không chỉ có các thể chế tài chính mà những tổ chức nhân đạo cũng bị ảnh hưởng. Nhiều tổ chức nhân đạo đã phải đóng cửa và sa thải nhân viên sau khi bị mất toàn bộ tiền vào quỹ của Madoff. “Nạn nhân” của Madoff bao gồm từ những nhân vật nổi tiếng như Elie Wiesel, người đoạt giải Nobel Hòa Bình năm 1986, đạo diễn Steven Spielberg (Mỹ) đến các triệu phú, các công ty tư vấn đầu tư và quỹ phòng hộ (hedge)… Thậm chí siêu lừa Allen Stanford cũng trở thành 1 nạn nhân của Madoff với số tiền đầu tư lên đến 400.000 USD. Có thể nói cú lừa thế kỷ này của Madoff chẳng khác nào thảm hoạ sóng thần quét sạch các tổ chức tài chính trên thế giới và đây được coi là vụ “vỡ hụi” khủng khiếp nhất trong lịch sử thế giới với tổng thiệt hại lên đến 64.8 tỷ USD. Kết thúc vụ án, Madoff

phải ra vành móng ngựa vào tháng 12 năm 2008 chịu mức án phạt 150 năm tù. Tuy nhiên, mức phạt này chưa phải là kết cục làm hài lòng những “nạn nhân” của siêu lừa B e r n a r d M a d o ff . B ở i với họ, những người đã mất toàn bộ tài sản, gia đình tan nát, thậm chí có người đã tự tử vì tay trắng thì quãng đời còn lại trong lao tù của Madoff vẫn là sự trừng phạt “nhẹ nhàng”. ĐÀN EM ALLEN STANFORD KHÔNG THUA ĐÀN ANH MADOFF!

Đúng là theo luật giang hồ “tiền giang hậu lãng suy tiền lãng, nhất bối tân nhân thắng cựu nhân”(Trên sông dài, đợt sóng sau đẩy làn sóng trước, một nhóm hảo thủ mới thắng bọn già cả). Đầu tháng 03, 2012, kết thúc một vụ án lừa đảo bạc tỷ Mỹ kim và nhân vật từng là một đại phú ông ở Mỹ, được phong tước hiệp sĩ

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

tham dự hàng quý tộc Anh quốc, đồng thời là nhà Mạnh thường quân trong công tác từ thiện và bảo trợ thể thao, bỗng nhiên rớt đài và lãnh bản án 20 năm tù và rơi vào hàng ngũ khố rách áo ôm. Tỷ phú ngã ngựa là ai vậy? Allen Stanford sinh năm 1950, ở Mexia, Texas, xuất thân từ một gia đình kinh doanh nổi tiếng, tốt nghiệp B.A. ngành tài chính tại Baylor University. Vào thập niên 1980, Stanford cùng cha mở công ty địa ốc ở Houston mua nhà vào lúc giá hạ và bán ra vào lúc giá cao nên thu lời khả quan. Được đà, chuyên viên tài chính này, vào năm 1986, mở một một ngân hàng trên đảo Montserrat (hòn đảo thuộc Anh ở West Indies vùng Caribbean) và khi ở nơi này thắt chặt luật lệ ngân hàng , thì Stanford chuyển hoạt động kinh doanh tiền tệ sang đảo quốc Antigua ( Antigua and Barbuda cũng ở West Indies, Caribbean thuộc Anh.) Ngân hàng của Stanford chuyên đầu tư, bán loại dịch vụ phát hành “chứng nhận ký gửi” (certificates of deposit hay gọi tắt là CD với lãi suất cao) cho các tay giàu có ở châu Mỹ- Latin và Mỹ quốc. Ở Antigua, ông ta trở thành một nhà từ thiện và bảo trợ môn bóng cricket với các trận đua tài hàng chục triệu USD, và thường được gọi là Đức ông Allen (Sir Allen) vì được nữ

HOUSTON

hoàng Elizabeth II của Anh phong tước hiệp sĩ của vùng Antigua and Barbuda vào năm 2006. Vào năm 2008, Allen Stanford được tạp chí Forbes xếp vào hạng 205 trong danh sách những người giàu nhất Mỹ. Allen Stanford ăn chơi có tiếng, được giới quý tộc gọi là công tử Caribbean (Caribbean Playboy) và huy hoắc tiền bạc rộng rãi cho người thân. Ông ta mua một lâu đài cho một bạn gái và cô con gái lớn được cha tậu cho một condo bạc triệu ở Houston. Ông ta có du thuyền tráng lệ Sea Eagle dài 112 ft và hàng tá xe hơi lộng lẫy. Trên đỉnh giàu sang như thế tỷ phú chợt rớt xuống nấc thang cuối cùng của xã hội và có nguy cơ bóc lịch tới tuổi tám chục. Vào lúc thịnh thời, Stanford từng được tờ Houston Chronicle ca tụng là “ nhà hảo tâm, nhà Mạnh th ư ờ n g q u ân c ủ a m ô n cricket, vị chủ nhân và là nhân vật công chúng hàng đầu.” Stanford cũng hoạt động trong lãnh vực báo chí. Ông ra có trong tay hai tờ báo đều gọi là The Sun ở “Antigua and Barbuda” và “Saint Kitts and Nevis” Khi xuống ngựa 2012, huy chương và tước hiệu lại bị hoàng gia Anh lột sách để trả lại nguyên dạng Allen Stanford. Báo chí trong tay phải đóng cửa, tài sản bị niêm phong, bạn bè xa lánh, bệnh tật toàn thân, râu tóc bạc phơ, thân bại

Allen Stanford ra tòa về tội lừa đảo và tiến dần tới bước đường cùng

danh liệt là hình ảnh của Stanford ngày nay. Khi ra tòa, Allen Stanford khai là mình trắng tay không còn mướn nổi luật sư bào chữa nếu các công ty bảo hiểm không thực hiện cam kết bảo trợ. Do đó dàn biện hộ cho ông ta được công quỹ trả hàng triệu Mỹ kim. Khi còn bị tạm giam chờ ngày ra trước vành móng ngựa, Stanford bị một tù nhân khác đánh trọng thương ở đầu. Cũng vì thế vụ án kéo dài vì Stanford khai rằng mất trí nhớ không thể ra tòa được. Mánh mung lường gạt khách hàng của họ không có gì lạ và thường được gọi là Mẹo bịp Ponzi (Ponzi scheme). Thủ đoạn bịp Ponzi rất đơn giản: Dụ kẻ cả tin đầu tư vào một kế hoạch tưởng tượng “một vốn bốn lời” rồi lấy tiền của người đầu tư sau trả lãi cho người góp vốn trước và một phần thu vào túi mình. Kế hoạch

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

diễn tiến, tháp lừa càng cao (nên mới có tên là pyramid scheme), ngọn tháp càng nhỏ vì tiền lừa gạt được của thân chủ trong thực tế không sinh lời mà thu vào túi kẻ lừa bịp và bị phân tán hoặc ăn xài phung phí và trả lời quá nặng. Lúc kẻ lừa đảo không còn khả năng chi trả, khách hàng nghi ngờ đòi rút tiền về, thế là “tháp” đổ nhào và kẻ đầu tư trắng tay. Muốn cho câu khách, Stanford phải đóng vai phú quý và danh vọng. Tài sản riêng của ông ta trước khi vào tù được đánh giá khoảng 2,2 tỷ USD. Ông ta ở những dinh thự sang trọng, đắt giá nhất, ăn mạc bảnh bao nhất, đi xe luých nhất và còn tìm cách chứng mình có liên hệ mình với “cụ tổ” “Leland Stanford,” người thành lập đại học Stanford nhưng không thành công! Tháp lừa rung rinh từ 02, 2009 cho biết Ủy ban điều hành chứng khoán

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

của Mỹ có tên là SEC (Securities and Exchange Commission) đã đệ đơn tại tòa án liên bang Dallas, Texas, buộc tội Standford, và hai giám đốc điều hành của tập đoàn tài chính Stanford về âm mưu lừa đảo với quy mô lớn tới trên dưới bảy tỷ USD. Nạn nhân từ Texas tới hải đảo Caribbean đã rơi vào tròng trước thủ đoạn rao bán loại “chứng chỉ ký thác” với lãi suất cao của nhóm Stanford. “Chứng chỉ ký thác” cũng là cách đầu tư thông dụng của các tay dư tiền bạc mà muốn sinh lời mau. Về nguyên tắc, CD cũng tương tự như một trương mục tiết kiệm (saving account) nhưng định kỳ (hoặc 3, 6 tháng hoặc từ 1 tới 5 năm...) với lãi suất cố định, thường cao hơn lối ký gửi thông thường ở ngân hàng và được bảo đảm “ít nguy cơ hơn trước dao động tài chính.” Khi đáo hạn thân chủ sẽ lãnh cả vốn lẫn lời một lần. Giới hữu trách của ủy ban điều hành chứng khoán Mỹ vào ngày thứ ba 17-0209 cho biết Allen Stanford đã bịa ra một kế hoạch đầu tư để bán 8 tỷ USD “chứng chỉ ký thác” với lời hứa có lãi suất cao nhưng trong thực tế chỉ là hư ảo. Khi phát giác ra nội vụ, lập tức ủy ban điều hành SEC đã ra lệnh phong tỏa tài sản của Stanford và ba công ty của ông ta, trong đó có Stanford International Bank có trụ sở ở đảo Antigua thuộc vùng Caribbean và Stanford Group và Stanford Capital

HOUSTON

Management ở Houston. Cuối cùng, tháng sáu, 2009 Stanford bị bắt tại nhà bạn gái. Vụ lừa đảo mới này không những làm rung động nước Mỹ mà còn gây ảnh hưởng tới giới tài chính toàn cầu vì ngân hàng quốc tế của Stanford ở Antigua có 30 ngàn khách hàng ở 131 quốc gia. Vụ án kéo dài từ 2009 tới 2012, mới có kết quả. Vào ngày 06-03-12, tại tòa Houston dưới quyền chủ trì của chánh án David Hittner, bồi thẩm đoàn sau nhiều ngày bàn luận ráo riết đã đưa ra kết luận Allen Stanford mắc tội lừa đảo bằng một kế hoạch có quy mô lên tới 7 tỷ Mỹ kim. Chính quyền Mỹ tuy từ tháng hai, 2009, đã thành công trong việc đóng cửa một đế chế tài chính do Stanford lập ra để lừa đảo khách hàng nhưng dư luận cho rằng họ đã thất bại để cho thủ đoạt lường gạt kéo dài quá lâu dù đã có dấu hiệu bất thường khiến nhiều nạn nhân mắc bẫy. Mặc dù Allen Stanford lãnh án tù 110 năm nhưng nạn nhân của ông ta chỉ bớt phẫn nộ chứ không nguôi ấm ức vì tiền họ bỏ ra đã theo dòng nước về đông! NHÀ THỜ ẢO VÀ NẠN NHÂN THỰC

Nguồn tin cuối tháng 3, 2019 của tờ Los Angeles Times cho biết cơ quan điều hành hoạt động tài chính của Mỹ, SEC (Securities and Exchange Commission) đã ra lệnh

Kent Whitney của tổ chức lừa đảo CHS (Church of Healthy Self) ở Orange County

chấm dứt hoạt động của quỹ tín dụng CHS Trust và CHS Asset Management Inc của Kent R.E. Whitney và David Lee Parrish vì chúng chỉ là hình thức trá hình tôn giáo để lừa đảo các nhà đầu tư gốc Việt. Cục Điều tra Liên bang (FBI) đang tiến hành điều tra cáo buộc hai kẻ mượn danh mục sư của một giáo hội hữu danh vô thực có tên là The Church of Healthy Self (CHS) tổ chức mô hình đầu tư kiểu Ponzi và lừa đảo hàng trăm người Việt, khiến họ bị mất tới trên dưới 25 triệu Mỹ kim Nguồn tin tòa án cho biết, hai đối tượng chính trong nghi án lừa đảo này là Kent Whitney, 37 tuổi, và David Lee Parrish, 47 tuổi. “Trụ sở hoạt động” của nhà thờ đặt tại một khu mua sắm ở khu Little Saigon, thuộc Westminster, hạt Orange (Quận Cam), bang California. Các đối tượng tự lập một

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

quỹ tín dụng, kêu gọi cộng đồng người Việt đầu tư mà không bị đóng thuế vì đóng góp cho cơ sở từ thiện về lý thuyết là phi lợi nhuận, nhưng vẫn phân lời cho người đầu tư mỗi năm từ 12-43%. Những người đóng góp còn được thưởng 100 USD cho mỗi khoản đầu tư 10.000USD mà mình giới thiệu cho nhà thờ. Mục sư khuyến khích những người tham gia lôi kéo thêm bạn bè và người thân gia đình đầu tư vào quỹ của CHS. Khi tìm ra dấu hiệu man trá, đầu tháng 3, theo đề nghị của Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch (SEC), một thẩm phán Tòa sơ thẩm liên bang đã cho đóng băng tài sản của CHS. Nhà thờ đã đóng cửa từ ngày 14/3. Bên trong văn phòng vẫn còn một tấm poster quảng bá về giải golf “Đường đến thiên đàng” dành cho người nổi tiếng,

HOUSTON

tổ chức ở Newport Beach vào tháng 1. Sau khi CHS bị đóng băng tài sản, FBI thu hồi được 4,4 triệu USD từ các tài khoản của cơ sở này. Mô hình đa cấp chủ yếu nhắm vào người lớn tuổi gốc Việt trong khu vực Westminster và San Jose. Cơ quan điều tra cho biết “một số nạn nhân có lẽ đã bị lừa hết tài sản”. “Nhiều người giờ đây rơi vào cảnh không còn tiền để trả các chi phí như các khoản vay thế chấp, điện nước, bảo hiểm hay trang trải các chi tiêu thường nhật”. SEC mô tả cơ sở của Whitney và Parrish là “nhà thờ ảo”. Trang mạng của CHS cung cấp đường dẫn đến các kênh YouTube, đăng tải nhiều đoạn video tôn giáo và các đơn cầu nguyện trực tuyến. Điều tra của SEC cho biết: “CHS không tổ chức các hoạt động tôn giáo thường gắn liền với một nhà thờ bình thường. Sứ mệnh chủ đạo của nhà thờ này dường như chỉ là thu gom tiền quỹ từ các nhà đầu tư”. Whitney và Parrish đang bị FBI điều tra nhưng vẫn chưa bị truy tố với bất kỳ tội danh nào, theo công tố viên Kyra Andrassy.SEC cho biết Kent Whitney là người sáng lập ra nhà thờ CHS vào năm 2014. Người này từng nhận mức án 44 tháng tù giam cũng với tội danh lừa đảo ở Chicago, bắt đầu thụ án từ tháng 12/2011. Whitney bị cáo buộc quỵt gần 600.000 USD từ 10 nhà đầu tư, tham gia vào đường dây

Trụ sở CHS ở Westminster, California

lừa đảo chứng khoán trị giá gần 96 triệu USD. Tháng 8/2014, chỉ hai tháng sau khi ra tù, Whitney trở thành “mục sư” nhờ một chương trình sắc phong trên mạng. Sau một tháng, Whitney thành lập CHS và tự nhận mình có “sự kết nối đặc biệt với Chúa trời”. Ông giấu nhẹm thông tin về án tù ở Chicago. David Lee Parrish, “mục sư” còn lại của nhà thờ, từng bị cáo buộc là đồng phạm của Whitney trong vụ lừa đảo chứng khoán khiến y phải vào tù. Parrish cũng là giám đốc điều hành quỹ tín dụng CHS. CHS sử dụng các đoạn video trên YouTube, mua quảng cáo trên các đài truyền hình và phát thanh của người Việt tại Quận Cam để lôi kéo người đầu tư. Trên thực tế, những “mục sư” này đã dùng tiền quỹ để trang trải cho lối sống xa xỉ của bản thân. Họ

mua từ đồng hồ Rolex, xe sang Bentley, đồ thời trang Gucci và súng đắt tiền. Tiền của quỹ tín thác còn là nguồn thu để những người này trả tiền thuê các bất động sản ở khu Newport Beach lân cận với giá từ 7.500-11.000 USD/ tháng. Cảnh sát đã tiến hành lục soát nơi ở của Parrish và Whitney. Các điều tra viên tìm thấy súng trường tấn công với hai băng đạn và ống nhắm laser. Cảnh sát còn thu giữ súng ngắn bán tự động Uzi có thiết bị giảm thanh. Nhiều khẩu súng ngắn và súng săn cũng được tịch thu.Các điều tra viên còn tìm thấy nhiều trang sức, máy tính, trang phục đắt tiền, dụng cụ thể thao, ba điện thoại di động và hơn 53.000 USD tiền mặt. Giới chức địa phương còn xác định được ít nhất ba ngôi nhà của những người đầu tư chuyển cho nhà thờ sử dụng. công tố viên Andrassy cho biết: “Thật đau lòng khi nghe

câu chuyện của những người đầu tư. Chúng tôi đã trao đổi với một vài người. Họ quyên góp hết tài sản cho nhà thờ, nghĩ rằng mình tìm ra được một nơi đầu tư an toàn”, FBI đang điều tra cáo buộc mô hình gây quỹ đa cấp của nhà thờ CHS đã bòn rút gần 25 triệu USD từ những nhà đầu tư. Tuy nhiên, theo Orange County Weekly, bà Andrassy lo ngại số tiền bị hai “mục sư” biển thủ có thể lên đến gần40 triệu USD,. Whitney và Parrish vẫn tiếp tục lảng tránh báo chí. Luật sư đại diện cho Kent Whitney là Ken White cũng từ chối mọi bình luận về hồ sơ điều tra của SEC. CHU NGUYỄN

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TẠP GHI VĂN NGHỆ

HOUSTON

Từ Hồi ký Dương Văn Ba đến Hồi ký Không Tên Lý Quý Chung NGUYỄN MẠNH TRINH

ương Văn Ba là thứ trưởng Bộ Thông Tin và Lý Quý Chung là tổng trưởng Bộ Thông Tin trong nội các hai ngày của Tổng Thống Dương Văn Minh và Thủ Tướng Vũ Văn Mẫu. Cả hai đều là dân biểu của Hạ Nghị Viện thời Việt Nam Cộng Hòa cùng có một hành động “quậy” (chữ của Hồ Ngọc Nhuận) làm nát bét chính trường miền Nam theo chủ trương của Cộng sản Bắc Việt. Cả hai cùng viết hồi ký , một là để kể công lao hai là để than thân trách phận bị dẹp bỏ một cách không nương tay sau khi Cộng Sản chiếm được miền Nam. Ðáng lẽ, tôi cũng không nên phí thời giờ để đề cập đến hai tập hồi ký này làm gì vì về phương diện văn chương hoặc tư tưởng cả hai đều là những luận điệu chủ quan sai lạc, lập lờ giữa con buôn chính trị giả hình nấp dưới chiêu bài yêu nước. Hồi ký của những tên “điếm đàng” thời cuộc có lẽ chẳng có một chút giá trị gì. Nhưng, suy nghĩ kỹ một chút, tôi muốn đối chiếu giữa những điều mà cả hai tiết lộ để tìm ra những điều cần phải thận trọng khi nghe những chiêu bài như hòa giải hòa hợp dân tộc mà hiện giờ Cộng Sản đang xữ dụng. Hồi ký “Những Ngã Rẽ” của Dương Văn Ba, “Hồi Ký Không Tên” của Lý Quý Chung”, Ðời- Chuyện những người tù của tôi” của Hồ Ngọc Nhuận, “Ngô Công Ðức Tự Bạch” của những tên tuổi đồng hội đồng thuyền nhưng đố kỵ nhau và khi cùng mô tả một sự kiện thì viết khác nhau nhiều khi đến mức trái ngược nhau nữa. Từ những tiết lộ này, chính trường miền Nam lúc đó bầy nhầy bát nháo ra sao và những nhân vật của lúc đó thời cơ chủ nghĩa ra sao và thủ đoạn

gian hùng thế nào. Tuy còn phải kiểm chứng lại, qua những trang hồi ký cá nhân nhưng ít ra cũng phản ảnh được một phần nào lý do khiến miền Nam bị thua trận. Trong khi quân đội tận tình chiến đấu giữ từng tấc đất ngoài chiến trận thì ở hậu phương, bọn chính khách “quậy”, bọn trí thức theo gió trở cờ tạo rối ren bất ổn và là một nguyên nhân đã làm chế độ Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ. Hồi ký “Những Ngã Rẽ” của Dương Văn Ba gồm 224 trang, gồm 20 chương mà chương 1 là “Chuyện Thời Mới Lớn” bắt đầu cuộc đời từ xứ Bạc Liêu và chương 20 cuối cùng là “Vài chuyện nhỏ về ông Nguyễn Văn Linh, người đã ra lệnh bắt tôi”. Dương Văn Ba kể về gia thế của mình, thời niên thiếu đi học xong dạy học ra sao. Rồi tiếp theo là đi làm báo, rồi ứng cử dân biểu một nhiệm kỳ kỳ thứ hai thất cử bị truy lùng vì tội trốn lính. Sau đó gia nhập nhóm của Ðại Tướng Dương Văn Minh, ẩn núp trong tư dinh tuy vẫn viết báo và hoạt động chính trị. Khi Dương Văn Minh lên làm Tổng thống, Ba được cử làm Thứ Trưởng Thông Tin trong chính phủ hai ngày cuối tháng tư. Ðược miễn

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

cải tạo sau 30 tháng 4 năm 1975, Ba cùng với Ngô Công Dức, Hồ Ngọc Nhuận làm báo Tin Sáng, một tờ báo “kiểng” của chế độ Cộng sản trong một giai đoạn ngắn. Tin Sáng đóng cửa vì “hoàn thành nhiệm vụ”, Dương Văn Ba đi buôn, làm gỗ rừng ở Lào mượn danh nghĩa của tỉnh Minh Hải giàu sụ nhưng bị vướng vào vụ Cimexcol Minh Hải và bị xử tù chung thân, tài sản bị tịch biên. Ở tù Cộng sản 7 năm thì được thả sớm mà Dương Văn Ba cho rằng là nhờ hắn làm nhiều việc tốt (?). Dương văn Ba kêu oan nhưng rất sơ lược trong hồi ký này chỉ gần hai chục trang trong chương 20 cuối của cuốn sách. Trong khi Hồ Ngọc Nhuận viết cả mấy trăm trang trong

HOUSTON

cuốn sách “Chuyện Một Vụ Án” (Vụ án Cimexcol-Minh Hải) để minh oan cho Ba nhưng cũng để gỡ tội vì y cũng bị dính dáng vào. Qua những thời kỳ lên voi xuống chó của Ba, chất con buôn gốc Hoa gian hùng thời cơ là nguyên nhân cho một cuộc đời hiện tại đang hấp hối trong nghèo túng mà một độc giả khi đọc xong đoạn tin Dương Văn Ba đang hấp hối đã thốt ra “ác giả ác báo”. Viết về tình trạng báo chí của Việt Nam trước và sau ngày 30 tháng tư năm 1975,là một đối chiếu xu nịnh đến hàm hồ, tha hồ chê bai chế độ cũ và tâng bốc một nền báo chí quái đản cả bảy trăm tờ báo mà chỉ có một tòa soạn của Ðảng toàn trị chuyên chế. Viết về báo chí miền Nam trước năm 1975, Ba chửi bới: “Tự do báo chí thời chế độ cũ là một thứ tự do lừa phỉnh, không nên hình nên dáng cóp nhặt và sao chép không đúng chính hiệu của các nước phương Tây. Thực tế mà nói hoàn toàn không có tự do báo chí thời Ngô Ðình Diệm và thời kỳ Nguyễn Văn Thiệu. Ở hai thời kỳ đó nhật báo đã phát triển từ số lượng 4,5 tờ ( thời Diệm) lên tới số lượng vài ba chục tờ (thời Thiệu). Tư nhân quả thật trong chế độ cũ có quyền làm chủ báo. Nhưng những ông chủ báo thời đó cũng chỉ là nhà tư bản, nhà chính trị hay tay sai của các nhà chính trị, nhà tư bản núp ở bên trong. Thời Diệm đảng cần lao Nhân vị cũng xuất bản nhật báo. Thời Thiệu có rất nhiều tờ báo của chính quyền trá hình…” Viết về báo chí miền Nam sau năm 1975, Ba tâng bốc theo đúng bài bản của những tên theo đuôi nịnh bợ: “Cuộc giải phóng và chiến thắng hoàn toàn ở miền Nam của lực lượng cách mạng, của Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng, của Ðảng Cộng sản Việt nam đã lật qua những trang hoàn toàn mới cho nền báo chí Nam Việt Nam và nền báo chí đó sau thời kỳ non trẻ đã lần hồi chuyển tải được những nội dung chân thật những kêu đòi mới của dân chúng sau cách mạng, nền báo chí của miền Nam Việt Nam cũng có tác động thay đổi cung cách báo chí cứng

ngắc khuôn sáo giáo điều của nền báo chí miền Bắc trong suốt thời kỳ chiến tranh giải phóng dân tộc. Hiện nay giữa báo chí Sài Gòn và báo chí Hà Nội đã có nhiều sự thay đổi so với 30 năm về trước.” Trong hồi ký “Những Ngã Rẽ” Dương Văn Ba thú nhận về sự liên lạc với Việt Cộng (hay là một cách tâng công): “Sau tết Mậu Thân, khoảng tháng 4 năm 1968, MTGP miền Nam tỉnh Bạc Liêu Sóc Trăng có cử người quan hệ móc nối tôi. Người trực tiếp làm việc đó, thân cận với tôi, nhà sư trẻ Thích Quảng Thiệt tục danh Nguyễn Thái Hạo. Quảng Thiệt mặc dù còn nhỏ tuổi, nhưng ăn nói hoạt bát, khéo giao dịch. Màu áo già lam mở rộng nguồn giao du đi lại của ông ta với chính quyền. Cửa dinh Tỉnh trưởng thỉnh thoảng mở rộng đón ông ta vào để nghe tường trình về nguyện vọng của dân. Lợi dụng nhãn hiệu thầy tu, Quảng Thiệt chơi với đủ hạng người trong xã hội. Từ Phó Trưởng Ty Cảnh sát Bạc Liêu phụ trách Cảnh sát đặc biệt Ðặng Thành Lý tới Ðại tá Tỉnh trưởng Bạc Liêu, các sĩ quan an ninh tiểu khu, an ninh Sư đoàn 21, đâu đâu cũng có vóc dáng đi lại của nhà sư trẻ. Miệng luôn luôn lớn tiếng giải bày các oan ức của dân, Quảng Thiệt lúc đó cũng là cái loa tuyên truyền cho các hoạt động dân cử của tôi. Nhưng sâu sắc hơn, Quảng Thiệt âm thầm nhiều lần đi vào bưng dự các cuộc họp của Ban Dân Vận Mặt Trận với tư cách đại diện tôn giáo. Có lần Thiệt nói: “Chú Ba Quốc, chú Năm Quân đánh giá tốt vai trò dân biểu của anh. Các chú nói anh cứ đà ấy mà tiếp tục làm. Các chú muốn gặp trực tiếp anh để bàn cụ thể về tình hình. Tôi trả lời: ‘Gặp họ tôi sẵn sàng nhưng phải làm lúc thuận lợi và phải ngụy trang khéo. Ðể bọn An ninh Sư đoàn 21, bọn Phòng nhì Tiểu khu biết được là không hay. Tạm thời có cần gì xin họ cứ nói qua Thầy.’” Dương Văn Ba chống Mỹ, ghét Mỹ nhưng lại cũng thích liên lạc với Mỹ. Anh ta kể trong hồi ký: “Tháng 6 năm 1970, tôi quyết định đi thăm nước Mỹ

một mình. Trước khi đi tôi tìm gặp dân biểu Trần Ngọc Châu còn bị giam giữ tại khám Chí Hòa. Nói là giam giữ thật sự Trần Ngọc Châu vẫn được thường xuyên liên lạc với bên ngoài. Nự dân biểu Kiều Mộng Thu có lúc là người tình của Châu mỗi tuần đều vào khám Chí Hòa tâm sự với Châu nhiều giờ... Tôi cho anh Châu biết tôi dự định đi Mỹ và nhờ anh giới thiệu với các bạn bè Mỹ. Thời gian Trần Ngọc Châu làm Tỉnh trưởng tỉnh Bến Tre anh chơi thân với John Paul Vann một trùm tình báo Mỹ ở vùng 4. Châu cũng là bạn thân của Daniel Ellsberg, người tiết lộ và xuất bản bộ sách “Pentagon Papers” gây chấn động nước Mỹ. Trần Ngọc Châu cho tôi địa chỉ của Daniel Ellsberg dặn khi tôi đến Nhật Bản hãy điện tín cho Ellsberg biết tin để ông ta ra sân bay đón tôi… Vợ chồng Daniel Ellsberg lập ngay chương trình làm việc cho tôi sau khi đưa tôi về một khách sạn nhỏ sát bờ biển. Tối hôm đó Daniel đãi tôi ăn bít tết bò Mỹ, uống rượu vang đỏ của Mỹ. Daniel hỏi thăm tình hình của Trần Ngọc Châu tôi nói: “Sức khỏe của anh Châu khá tốt. Nhưng khi nào Thiệu sụp đổ Châu mới ra khỏi khám Chí Hòa”. Tôi hỏi Daniel: ‘anh có giúp cho chúng tôi làm cho Thiệu sụp đổ được hay không?’. Daniel cười và nói: ‘Tôi sẽ đưa anh đi gặp Tướng Haig và Tiến sĩ Kissinger để anh nói điều đó với họ’. Tôi hỏi ngược lại Daniel: ‘Có thật tôi có thể gặp Henry Kissinger không?” Daniel trả lời: ‘Những người bạn của tôi có thể làm được việc đó’…” Hồi Ký Không Tên của Lý Quý Chung xuất bản năm 2004 và tái bản lần thứ hai sau 7 năm. Nếu xét về văn chương thì đây là một cuốn sách thường thường thôi (của một ký giả lâu năm nhưng chuyên viết về thể thao thì cũng chẳng đáng chú ý mấy). Nhưng về tư liệu, thì một người như Lý Quý Chung, có lúc đã thành một khuôn mặt lịch sử trong những biến cố chính trị quan trọng thì dù chủ quan, hay theo gió phất cờ, hoặc vẫn chưa tỉnh ngộ cho đến khi gần chết, cũng có thể làm người đọc lắng đục lóng trong để thấy

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TẠP GHI VĂN NGHỆ được bản chất của những người Cộng Sản và những người bị sa vào mê hồn trận của chủ nghĩa này. Hồi Ký Không Tên đã được đăng tải trên web- site Talawas trước khi được in thành sách. Và ở trong tác phẩm được in có nhiều phần bị cắt bỏ, nhất là chương Lý Quý Chung kể chuyện về những ngày miền Nam sau 1975, với những nhân xét về thực trạng của một thời tồi tệ nhất trong lịch sử Việt Nam. Rào trước đón sau, Lý Quý Chung viết trước khi làm một người kể chuyện. “Tôi không có tham vọng viết lại lịch sử miền Nam Việt Nam trước 1975. Khoảng thời gian tôi lớn lên và hoạt động tại Sài Gòn từ thập niên 1960 cho đến khi kết thúc chiến tranh (tháng tư năm 1975) là một thời kỳ biến động phức tạp. Miền Nam là một bức tranh có đủ màu sắc, từ sáng đến tối, màu này chồng lên mầu kia, sự kiện này che lấp sự kiện kia, chi tiết này chen lấn chi tiết nọ. Thật không dễ dàng nắm hết “cái thần” của bức tranh ấy nếu chúng ta chỉ có một cái nhìn đơn giản. Những chuyện kể của tôi xuất phát từ chỗ đứng và sự cảm nhận của riêng cá nhân tôi do đó chắc chắn không tránh khỏi sư hạn chế. Nếu những điều tôi ghi lại trong Hồi Ký này có thể giúp người đọc hiểu rõ thêm về về một số sự kiện xảy ra tại miền Nam trước năm 1975 thì đó là hơn sự mong mỏi của tôi. Còn nếu có điều chi thiếu chính xác tôi rất mong nhận được những phản hồi và góp ý…” “Góp ý” thì không thể vì tác giả Hồi Ký Không Tên đã mất cách nay gần chục năm rồi. Nhưng “phản hồi” thì có bởi ở vị trí của một người đọc những trang sách, tôi dễ dàng tìm được những khuôn mặt chính trị giống như Lý Quý Chung. Những người ấy, ở thời điểm hôm nay, sau khi đã nếm đủ mùi của chế độ Cộng sản, có người tỉnh ngộ, nhưng vẫn còn có kẻ u mê vẫn cãi chầy cãi cối về cái nghĩa của lạc đường và lầm đường. Họ sống và lớn lên ở một xã hội của chế độ miền Nam nhưng lại không những không

HOUSTON

đóng góp mà còn phá hoại chế độ ấy. Chế độ miền Nam ấy lại là một mô hình xã hội mà những người miền Bắc cho rằng tốt đẹp hơn vạn lần chế độ hiện hữu. Lý Quý Chung có nói về “chỗ đứng” của mình. Vậy ông ta là ai? Có phức tạp để nhận định không? Lúc nhỏ là một cậu ấm con quan, học trường Tây, lớn lên là sinh viên học dang dở ở Học Viện QGHC. Bỏ học , đi viết báo rồi thời thế đưa đẩy làm dân biểu đối lập của chế độ VNCH ba nhiệm kỳ rồi làm Tổng trưởng Thông Tin trong nội các mấy ngày của Thủ Tướng Vũ Văn Mẫu và Tổng Thống Dương Văn Minh, và là một người trong cuộc của ngày 30 tháng tư và chứng kiến những ngày miền Nam sụp đổ. Sau 1975, làm thân cây cảnh trang trí cho chế độ, viết báo với sở trường là ký giả thể thao cho tờ Tin Sáng. Như vậy, đỏ hay vàng, hay da cam? Là một người yêu nước chống chiến tranh hay chỉ là một anh chàng đón gió trở cờ lập công với Cộng sản và chạy theo danh lợi? Ðọc Hồi Ký Không Tên, có lẽ người đọc sẽ có kết luận. Lý Quý Chung đã viết một cách khá thành thực về cách cư xử của người cha ruột với ông: “...Những sự kiện căng thẳng dồn dập xảy đến khiến cha tôi bị lên huyết áp và đột quỵ tưởng đâu không qua khỏi. Ông bị liệt nửa thân mình, méo miệng, không nói được. Bác sĩ quen ở bệnh viện Triều Châu, anh Nguyễn Văn Mẫn, đã từng là thị trưởng tự phong ở Ðà Nẵng trong thời kỳ Phật Giáo Miền Trung nổi lên chống chính phủ quốc gia đã giúp cha nói lại được nhưng phải di chuyển bằng xe lăn. Một trong những câu nói đầu tiên sau thời gian ông bị bặt tiếng nói là nói với tôi- khi tôi đứng bên giường chăm sóc ông. Giọng ông giận dữ: “Tao không muốn gặp mày nữa. Gia đình mày đã ra thế này mà mày còn viết báo cho Cộng sản. Cha mày từ mày”. Chưa bao giờ cha tôi đối với tôi giận dữ và dùng những lời lẽ như thế. Những chuyện xảy ra cho gia đình tôi đã biến cha tôi từ một người hồ hởi đón chào cách

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

mạng nô nức chờ bạn bè đi kháng chiến trở về biến thành một người ác cảm với Cộng sản và từ luôn con trai của mình…” Ông Lý Quý Phát là cha của Lý Quý Chung, cựu phó đô trưởng Sài Gòn thời VNCH, đến năm 1974 mới về hưu, tuy không bị đi học tập cải tạo nhưng bị đánh tư sản và ép buộc đi kinh tế mới. Dù thiên tả, dù có bạn bè đi theo Cộng sản làm chức lớn, lại có con góp công cho chế độ mới nhưng vẫn bị cư xử tệ bạc và lúc bấy giờ mới thấy được cái ý vị của “Bánh Vẽ”. Lý Quý Chung bước vào chính trường nhờ Võ Long Triều. Trong hồi ký Lý Quý Chung viết: “Võ Long Triều là thầy dùi một trong những đầu mối tập họp quân cho tướng Kỳ. Người tài trợ cho các ứng cử viên dân biểu được ông Triều tập hợp là tướng kỳ chứ không ai khác. Rất có thể ông Kỳ đã lấy tiền từ quỹ đen dành cho thủ tướng để chi. Trong số người được ông Triều đưa vào danh scah ứng cử có tôi. Ông Triều lúc đó vừa là người đứng đầu một tập họp chính trị có tên là Phong Trào Phục Hưng Miền Nam. Với sự hỗ trợ tích cực phía sau của thủ tướng Kỳ, ông Triều và những người bạn thân thiết của ông như Hồ Ngọc Nhuận, Hồ Văn Minh, Hoàng

HOUSTON

Ngọc Tuệ, Ðỗ Ngọc Yến, Trần Văn Ngô còn thành lập một phong trào hoạt động xã hội có tên là Phong Trào Phát Triển Quận 8. Phong trào này nhằm hô hào chính` quyền và dân chúng góp tay biến các khu ổ chuột thành những khu dân cư khang trang…” Thành dân biểu nhờ Võ Long Triều nhưng khi tướng Kỳ thất thế thì quay ra vào phe đứng giữa với chiêu bài tranh cử “Một miền Nam trung lập trong một Ðông Dương trung lập”. Lý Quý Chung liên lạc và giao du với những tên VC nằm vùng như Phạm Xuân Ẩn, Huỳnh Bá Thành, Triệu Công Minh, Huỳnh Tấn Mẫm và chứa chấp trong nhà tên sát nhân đã tham dự vào việc ám sát giáo sư Nguyễn Văn Bông là Nguyễn Hữu Thái… Theo thời thế, Lý Quý Chung gia nhập vào nhóm Dương Văn Minh cùng với những Vũ Văn Mẫu, Lý Chánh Trung, Hồ Văn Minh, Trần Ngọc Liễng, Hồng Sơn Ðông, Dương Văn Ba, Hồ Ngọc Nhuận, Nguyễn Hữu Chung. Chung gia nhập vào Lực lượng Hòa Giải Dân Tộc của Vũ Văn Mẫu và với tư cách là đại diện báo chí cho Dương Văn Minh đến chùa Ấn Quang gặp sư Trí Quang sau đó nhờ Trí Quang giới thiệu đến gặp Tăng Thống Thích Tịnh Khiết và Thích Huyền Quang tại chùa Từ Ðàm. Sau cùng, khi Duơng Văn Minh lên làm tổng thống, Chung được cử làm Tổng trưởng Thông Tin và là nhân chứng trong ngày đầu hàng ô nhục ấy. Lý Quý Chung kể trong hồi ký: “Người bước ra khỏi

phòng trước tiên là tổng thống Dương Văn Minh. Ði sát bên ông Minh là thiếu tá Hoa Hải Ðường. Tiếp theo là thủ tướng Vũ Văn Mẫu. Ông Minh và ông Mẫu rất bình tĩnh, sự bình tĩnh của hai ông cũng truyền sang tôi. Tôi trao cái cặp da xách tay của tôi cho dân biểu Thạch Phen rồi mạnh dạn bước theo. Chúng tôi vừa bước ra hành lang để đi đến đại sảnh thì ở đầu kia thấy có nhiều bộ đội cầm súng và hô to: “Mọi người giơ tay lên”. Ông Minh, ông Mẫu và tôi cùng mọi người đi phía sau đều nhất loạt giơ tay. Ra đến đại sảnh tôi thấy có nhiều người mặc thường phục cũng có mặt lẫn với bộ đội. Tôi nhận ra một số khuôn mặt quen thuộc đã từng hoạt động báo chí hoặc các phong trào đấu tranh học sinh sinh viên. Tôi nhớ hình như có các anh Nguyễn Vạn Hồng (tức Cung Văn), Triệu Bình, Nguyễn Hữu Thái,, Huỳnh Bá Thành, Huỳnh Văn Tòng,…Ai đó tôi không nhớ rõ chạy đến ôm tôi và nói trong sự mừng rỡ tột cùng: “Mình thắng rồi” trong lúc hai tay tôi vẫn giơ cao trong tư thế đầu hàng...” Hồi Ký Không Tên có thố lộ tâm cảm của Lý Quý Chung về chế độ mới không? Và có hiểu biết gì về bản chất của chế độ Cộng sản không? Ông ta khẳng định: “Ba mươi năm trong chế độ mới tôi “đứng” được qua các giai đoạn cực kỳ gay go của đất nước và của cả bản thân mình vì tôi tin ở con đường mình đã chọn lựa. Không phải là một đảng viên Cộng sản nhưng tôi tin vào những lý tưởng xã hội tốt đẹp cho

bất cứ xã hội nào muốn tiến lên công bằng và nhân bản hơn. Tôi vẫn giữ niềm tin đó ngay cả sau khi chế độ Cộng sản ở Liên Xô và Ðông âu bị sụp đổ. Những sai trái và lệch lạc ở những nơi không thể vùi lấp những giá trị vĩnh cửu của chủ nghĩa xã hội nhân bản…” Và Lý Quý Chung đã xin xỏ để làm đảng viên nhưng bị bỏ lơ. Ông ta kể lại trong hồi ký: “Trong lá thư gửi cho ông Võ Văn Kiệt, tôi có bày tỏ với ông nguyện vọng ngày nào đó trở thành đảng viên Ðảng Cộng Sản Việt Nam. Theo tôi đó là nguyện vọng bình thường của một người tán đồng Ðảng Cộng Sản Việt Nam, nhìn nhận quá trình của Ðảng Cộng Sản Việt Nam vì nước vì dân có cộng giành độc lập và thống nhất cho Tổ Quốc. Tôi nghĩ mình sẽ phục vụ tốt hơn cho đất nước trong tổ chức và cương vị của một đảng viên. Tôi có nói với ông Kiệt việc nêu nguyện vọng ấy là một thái độ chính trị trung thực với chính mình còn việc được kết nạp hay không là vấn đề khác. Anh Tống Văn Công nghe tôi kể chuyện này có nói: “Thế thì anh mới đi theo ngọn cờ dân tộc của Ðảng Cộng Sản còn ngọn cờ xã hội chủ nghĩa thì sao?”. Ðúng là Ðảng Cộng Sản Việt Nam chinh phục tôi trước hết bởi lòng yêu nước, tinh thần đấu tranh cho độc lập dân tộc nhưng mặt khác tôi cũng tìm thấy ở chủ nghĩa Mác- theo cách tiếp thu của tôi- những nguyên lý định hướng cho cuộc sống và thái độ chính trị của mình…”

Trong khi Ðảng Cộng sản chỉ còn là một bóng ma đen tối trên thế giới và bao nhiêu người bỏ Ðảng vì tỉnh ngộ thì lại có một người u mê đút đầu vào rọ. Ngây thơ, ngu dốt, chạy theo thời thế, hay là một thằng điên. (Xin lỗi, tôi đã quá lời với một người đã quá cố!). Nhưng quả thật khi tôi đọc những hàng chữ này không ngăn được sự phẫn nộ. Một người đã ăn bánh vẽ của chiêu bài Cộng sản mà vẫn chưa hiểu được bản chất của chế độ độc tài toàn trị tay sai của Liên Xô và Trung Hoa. Ðã bị cha từ bỏ vì theo Cộng sản, gia đình bị ly tán bởi anh em ruột thịt phải vượt biên để khỏi cùng cảnh ngộ thiên đường đỏ với Lý Quý Chung. Ðời sống cá nhân thì suy sụp, bán dần mòn đồ vật trong nhà để tiêu xài. Làm việc thì bị nghi kỵ dòm ngó. Thế mà đến lúc gần cuối đời viết hồi ký mà vẫn chạy theo danh lợi xin xỏ vào đảng để tỏ lòng trung thành và cầu khẩn đặc ân. Thế mà Cộng sản vẫn từ chối. Nhưng, Lý Quý Chung còn may mắn hơn những người đồng hội đồng thuyền như dân biểu đối lập Dương văn Ba bon chen danh lợi để rồi bị chế độ mới tặng thưởng cho bản án 20 năm tù… Ngẫm cho cùng, kẻ gió chiều nào xoay chiều đó có tương lai tốt đẹp đâu cho phận theo đóm ăn tàn… NGUYỄN MẠNH TRINH

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

HOUSTON

Cung cấp nhiên liệu cho cơ thể

BS NGUYỄN Ý ĐỨC

Calorie là gì?

Về phương diện dinh dưỡng cho cơ thể, số năng lượng hoặc calorie của thực phẩm được đo bằng kí lô, nhưng tiền tố (preﬁx) kilo đã được bỏ. Đơn vị quốc tế của năng lượng là joule. Một calorie bằng 4.184 joule. Mỗi loại thực phẩm cung cấp một số năng lượng khác nhau, và như vậy có các calorie không giống nhau.Chất béo cho 9 calorie trên một gram, và chất carbohydrate cũng như chất đạm cung cấp 4 calorie trong khi đó nước và các chất sơ không có calorie nào. Do đó thực phẩm giầu chất béo có nhiều calorie nhất và các thực phẩm nhiều chất sơ và nước như các rau tươi đều có rất ít calorie. Trong đời sống hàng ngày, rất khó để đánh giá con số chính xác của calorie trong

thực phẩm mà quý vị ăn hoặc số lượng đúng của calorie mà quý vị dùng.Tuy nhiên, có những họa đồ ghi phỏng chừng số lượng calorie trong các thực phẩm đặc biệt, và số ước tính là bao nhiêu calorie mất đi trong các sinh hoạt như đi bộ, chạy, làm công việc nhà và đánh máy chữ trên bàn phím. Calorie cũng có thể giúp để giảm sức nặng. Mỗi một pound của cơ thể bằng 3.500 calo. Nếu mỗi ngày của một tuần lễ mà quý vị tiêu thụ 500 calorie ít hơn là số lượng tiêu dùng, quý vị sẽ mất khoảng 2.2 kilo. Nếu trong một năm, quý vị ăn 100 calories nhiều hơn số lượng đốt đi, quý vị sẽ lên khoảng 5.4 kilogram. Thực phẩm nào nên ăn mỗi ngày để có dinh dưỡng tốt?

Quý vị cần năng lượng không những để bổ củi

hoặc chạy đường dài 42 cây số mà còn cần để coi truyền hình và ngay cả để ngủ. Không có năng lượng, tim sẽ ngưng bơm máu; tất các các sinh hoạt đều dừng lại và tế bào sẽ chết. Trong khi thảo mộc lấy năng lượng từ mặt trời, con người có năng lượng nhờ ăn thực phẩm. Thực phẩm gồm ba thành phần chính: chất đạm, carbohydrates và các chất béo. Nó cũng có nhiều sinh tố và các khoáng chất. Các chất sau này giữ vai trò quan trọng trong các phản ứng hóa học của tế bào. Khi thịt nạc chỉ là chất đạm, rau chỉ có carbohydrate, và các dầu thuần túy chỉ có chất béo, thì đa số các thực phẩm lại là hỗn hợp của ba chất dinh dưỡng. Chất đạm là các chất sinh tử để tạo ra các tế bào

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

của cơ thể và cần để tăng trưởng và tu bổ các tế bào cũng như sản xuất các kích thích tố và các diêu tố. Carbohydrates và chất béo là nguồn chính để cung cấp năng lượng. Chất béo cũng hoàn tất nhiệm vụ trong việc dự trữ năng lượng và dùng trong việc cách nhiệt. Nếu ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau, chế độ dinh dưỡng sẽ cân bằng và có đầy đủ tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết. Sau đây là bảng hướng dẫn để quý vị lựa một chế độ dinh dưỡng cân bằng: - Nhóm 1: Trái cây và rau: 4 hoặc nhiều hơn servings mỗi ngày. - Nhóm 2: Bánh, ngũ cốc và các loại hạt khác: 4 hoặc nhiều hơn servings mỗi ngày. - Nhóm 3: Sữa các loại: người lớn 2 servings mỗi ngày, trẻ em thì 3 hoặc 4 servings một ngày.

HOUSTON

Chất béo đa bất bão hòa do gia cầm, cá, và các loại rau cung cấp và được coi như hạ cholesterol. Tuy nhiên vấn đề cholesterol rất phức tạp và vai trò của nó trong chế độ dinh dưỡng cũng chưa biết rõ.

- Nhóm 4: Cá, thịt, trứng và rau cần 2 servings mỗi ngày. Xin nói rõ hơn về serving. Serving Size có thể hiểu là một phần ăn theo quy định (hay một xuất ăn), có chứa số lượng calo nhất định. Ví dụ, một phần cơm hay mì là nửa bát, cách tính calo theo phần ăn là để giúp người sử dụng biết lượng calo khi tiêu thụ, đặc biệt là calo từ mỡ. Ví dụ, một túi khoai tây chiên có chứa 150 calo/phần ăn, nhưng cả túi này là 3 phần ăn, nghĩa là có chứa tới 450 calo. Một ngày cần bao nhiêu chất đạm?

Những phần rắn chắc ở trong cơ thể của quý vị gồm có ba phần tư là chất đạm. Mỗi ngày, cơ thể cần từ 20 tới 30 grams chất đạm để tạo ra các chất hóa học ngõ hầu sự sống được duy trì. Ít nhất mỗi ngày quý vị phải tiêu thụ số chất đạm như vậy.Theo cơ quan y tế, mỗi ngày cần 44 gram chất đạm đối với người nữ và 56 gram cho người nam. Một ly sữa có 8 gram chất đạm, một quả trứng có 6 gram và một miếng thịt gà ở ngực có 52 gram chất đạm. Thế nào là chất đạm có giá trị cao?

Chất đạm gồm có nhiều amino acids. Đa số của 22 chất đạm đó được tổng hợp ở gan nhưng 8 amino acids phải được ăn hàng ngày. Tám chất này gọi là các amino acids cần thiết. Thịt, trứng, sữa và các thực phẩm động vật có 22 amino

Nếu các cháu bé chọn thức ăn liệu chúng có ăn những gì tốt cho chúng?

acids và là nguồn gốc của các chất đạm có giá trị cao. Bởi vì chúng thiếu một hoặc nhiều hơn amino acids, chất đạm ở thảo mộc được gọi là không đầy đủ. Nhưng nếu một kết hợp của thảo mộc được dùng mỗi ngày vào một bữa ăn, chúng sẽ bổ túc cho nhau và cung cấp đầy đủ chất đạm. Gạo và các loại hạt đậu hoặc ngô và đậu đỏ là những thực phẩm bổ sung. Cần tiêu thụ bao nhiêu chất béo mỗi ngày?

Đa số dân chúng của các

quốc gia kỹ nghệ tiêu thụ quá nhiều chất béo. Các nhà dinh dưỡng giới hạn một chế độ dinh dưỡng gồm có 10 tới 15 phần trăm là chất đạm, 55 phần trăm là chất carbohydrates và 35 phần trăm là chất béo. Đa số các nhà dinh dưỡng khuyên nên giới hạn dùng không những chỉ chất béo tổng quát mà cả chất béo bão hòa. Đó là các chất béo của thực phẩm động vật và được coi như làm tăng chất cholesterol trong máu và có thể tăng rủi ro của bệnh tim.

Quý vị đã sửa soạn một bữa ăn ngon và cân bằng gồm có thịt gà tây và các loại rau sống còn tươi, nhưng cháu bé nhất định chỉ muốn ăn bánh kẹp với bơ đậu phọng. Hoặc chỉ ăn thịt gà tây. Chuyện này rất thường xẩy ra và quý vị lo lắng về vấn đề dinh dưỡng của chúng. Xin quý vị đừng băn khoăn. Nếu các cháu bé có kén ăn, quý vị có thể an tâm biết rằng thiếu dinh dưỡng ở chúng ít khi xẩy ra vì sở thích nhất thời. Có những cháu được sinh ra với sở thích ăn của ngọt và thích ăn kem hơn là rau broccoli. Sau đây là cách giải quyết vấn đề: hãy đề nghị với các cháu nhiều lựa chọn về bữa ăn bổ dưỡng. Trong khi dinh dưỡng đúng là vấn đề sinh tử để cho các cháu lớn, một chế độ dinh dưỡng cân bằng có thể thực hiện được trong một thời gian lâu chứ không phải ở mỗi bữa ăn. u

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI QUANH TA

HOUSTON

Cuộc đào tẩu ly kỳ của

công chúa Dubai

atifa bin Mohammed al-Maktoum là con gái của Mohammed bin Rashid al-Maktoum, tiểu vương Dubai và cũng là Thủ tướng Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE). Hồi năm 2018, cô đã gây chấn động với cuộc đào tẩu khỏi Dubai nhưng nhanh chóng bị đưa trở về nước. Chi tiết kế hoạch bỏ trốn của công chúa 34 tuổi lần đầu tiên được tiết lộ trong bộ phim tài liệu Escape From Dubai (tạm dịch Trốn chạy khỏi Dubai) vừa được phát sóng của BBC. Trong đó, bạn bè của Latifa khẳng định cô đã bị một nhóm đặc nhiệm UAE bắt giữ trên đường trốn chạy ở khu vực cách bờ biển Ấn Độ 48 km hồi đầu tháng 3/2018. KẾ HOẠCH 7 NĂM Trong cuốn phim tài liệu này, BBC đã phỏng vấn một cựu điệp viên người Pháp, một nữ võ sư Phần Lan và nhóm thủy thủ Philippines, những người được cho là đã hỗ trợ Latifa lên kế hoạch chạy trốn khỏi cung điện, nơi mà công chúa Dubai mô tả là “một nhà tù dát vàng”. Theo tờ The Guardian, Latifa cố chạy trốn khỏi cuộc sống xa hoa nhưng bị kiểm soát gắt gao cùng những điều luật nghiêm khắc của Hồi giáo. Chị gái cô, Shamsa, từng bị

bắt ngay trên đường phố TP.Cambridge sau khi trốn khỏi dinh thự riêng của gia đình ở vùng Surrey (Anh) vào năm 2000. Shamsa sau đó bị đưa về Dubai để “chữa bệnh” dưới giám sát nghiêm ngặt của lực lượng an ninh. Vào thời điểm đó, dư luận Anh và một số tổ chức quốc tế xem đây là “một vụ bắt cóc nghiêm trọng” nhưng cảnh sát Anh chưa bao giờ mở cuộc điều tra chính thức. Trong đoạn phim được ghi lại trước khi bỏ trốn, Latifa kể cô từng cố đào tẩu khỏi UAE vào năm 16 tuổi nhưng bị bắt lại ngay ở vùng biên giới. Hậu quả là cô gần như bị “biệt giam” trong 3 năm, không được rời khỏi cung điện nửa bước. Từ trải nghiệm của bản thân cũng như chứng kiến những gì chị mình phải hứng chịu, Latifa rất cẩn trọng trong kế hoạch đào thoát lần hai. Đầu tiên, cô tìm cách liên lạc với cựu sĩ quan hải quân Pháp Hervé Jaubert vào năm 2011. BBC dẫn lời Jaubert kể Latifa biết đến ông nhờ đọc tin tức trên mạng về việc ông từng trốn thoát thành công khỏi Dubai sau khi gặp rắc rối với chính quyền sở tại. Lần đầu nhận được email của Latifa, Jaubert nghi ngờ đây là một cái bẫy nhằm nhử ông trở lại Dubai. Tuy nhiên, sự kiên trì của công

Công chúa Latifa bin Mohammed al-Maktoum

chúa đã thuyết phục được người cựu sĩ quan Pháp. Ông kể 2 người đã viết thư qua lại trong suốt thời gian dài nhằm vạch kế hoạch đào tẩu. Theo lời Jaubert, Latifa đã tiết kiệm được 400.000 USD cho kế hoạch tự giải phóng mình. Qua thư, ông mới biết cuộc sống của công chúa Dubai không phải như ông hình dung. “Tôi đã bị áp bức suốt cuộc đời mình. Phụ nữ bị xem như hạ đẳng. Cha tôi không thể tiếp tục

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

hành xử như đang làm với tất cả chúng tôi”, nội dung một bức thư viết. Đến năm 2014, Latifa gặp được Tiina Jauhiainen, một nữ võ sư người Phần Lan được thuê đến cung điện Dubai dạy võ cho các công chúa và hoàng tử. Jauhiainen kể bà dần trở thành bạn thân của Latifa và cũng tham gia kế hoạch đưa công chúa rời UAE. Bản thân Jauhiainen đã bay ra nước ngoài nhiều lần để gặp ông Jaubert.

HOUSTON

Latifa (trái) và cựu Tổng thống Ireland Mary Robinson ở Dubai hồi tháng 12.2018. ẢNH: AFP

TRỐN CHẠY BẤT THÀNH Trước làn sóng dư luận lo ngại về tung tích của Latifa, chính phủ UAE mới đây đã công bố những bức ảnh đầu tiên của công chúa Dubai sau hơn 1 năm kể từ sau vụ trốn thoát bất thành. Bức ảnh cho thấy công chúa đang ngồi ăn cùng cựu Tổng thống Ireland Mary Robinson khi bà được hoàng gia Dubai mời sang thăm hồi tháng 12/2018. “Trong chuyến thăm Dubai, bà Mary Robinson đã được trấn an rằng công chúa Latifa đang nhận được sự chăm sóc và hỗ trợ cần thiết mà công chúa muốn”, tờ The Guardian dẫn thông báo từ Bộ Ngoại giao UAE viết, đồng thời cho biết đây là bằng chứng cho thấy công chúa Latifa đang sống với gia đình tại Dubai. Bà Robinson từng đảm nhận cương vị Cao ủy Nhân quyền của LHQ từ năm 1997 - 2002. Tuy nhiên, công chúng vẫn hoài nghi về bức ảnh với lập luận rằng công chúa đã bị ép xuất hiện và tỏ ra bình thường. Vào một ngày cuối tháng 2/2018, Latifa và Jauhiainen

đi ăn sáng như bình thường để tránh gây nghi ngờ cho các cận vệ, theo BBC dẫn lời kể của nữ võ sư. Tại nhà hàng, công chúa thay quần áo và đeo kính râm rồi cả hai lén từ cửa sau chạy ra một chiếc xe do Jauhiainen thuê từ trước và để sẵn trong bãi xe. Hai người lái xe xuyên biên giới tới Oman rồi ra biển, nơi ông Jaubert đang đợi sẵn trên một du thuyền. Từ đây, cả nhóm lên đường đến bang Goa thuộc miền tây nam Ấn Độ. Một tuần sau khi rời Oman, do lo ngại có thể bị bắt lại bất cứ lúc nào, Latifa đã quay sẵn đoạn phim để dùng công bố trong trường hợp xấu xảy ra. “Nếu các bạn đang xem video này thì điều tồi tệ đã xảy ra. Tôi đã chết hoặc đã ở trong tình huống rất, rất, rất xấu”, Latifa nói trong đoạn clip. Công chúa Dubai cũng khẳng định đã sẵn sàng đón nhận các biện pháp trừng phạt nặng nề giống chị gái, nếu bị bắt lại. Từ trên thuyền, Latifa liên lạc với Detained in Dubai (tổ chức tại Anh chuyên đòi

Latifa (trái) và võ sư Jauhiainen khi lái xe trốn chạy tại Oman

quyền lợi cho những người bị giam giữ không có lý do chính đáng tại UAE) cũng như cầu cứu giới truyền thông. Tuy nhiên, cô nhận được rất ít phản hồi, có lẽ không mấy ai tin vào câu chuyện từ bỏ cuộc sống nhung lụa của công chúa Dubai hoặc do sức ép từ UAE. “Cô ấy đã gửi email cho các phóng viên, song không ai hồi đáp. Cô ấy rất tuyệt vọng và buồn rầu”, võ sư Jauhiainen kể lại với BBC. Vài ngày sau đó, chiếc du thuyền bị một nhóm vũ trang được cho là đặc nhiệm UAE tấn công. Họ tiếp cận du thuyền trên 2 tàu tấn công cao tốc, dùng lựu đạn gây choáng và hơi cay để khống chế các thủy thủ và nhanh chóng đưa Latifa lên trực thăng. Một số nhân chứng kể trong cuộc đột kích còn có sự xuất hiện của tàu tuần duyên Ấn Độ. Tờ Hindustan Times dẫn nguồn cấp cao loan tin giới lãnh đạo Ấn Độ đã nhận yêu cầu trực tiếp từ đích thân tiểu vương Mohammed về việc hỗ trợ can thiệp. Tuy nhiên, cả chính phủ lẫn lực

lượng tuần duyên đều lên tiếng phủ nhận. Trong hơn 1 năm qua, công chúa Latifa chưa từng xuất hiện trước công chúng và bạn bè cô cho hay đã bị ngắt liên lạc hoàn toàn. “Cô ấy từng nói thà bị giết trên thuyền hơn là quay lại Dubai. Tôi không biết cô ấy ở đâu. Tôi thật sự rất lo lắng”, ông Jaubert nói. Bản thân ông và bà Jauhiainen cũng bị đưa về UAE để thẩm vấn và buộc ký vào giấy nhận tội có liên quan kế hoạch “bắt cóc” Latifa. Tuy nhiên, phía Dubai cũng được cho là không muốn làm lớn chuyện và gây rắc rối ngoại giao nên cả hai đều được phóng thích. Đáp lại những thông tin trên, hoàng gia Dubai đã bác bỏ mọi cáo buộc liên quan đến việc đối xử tệ với công chúa, đồng thời tuyên bố Latifa “là người dễ bị lợi dụng” và đã “bị bắt cóc”. Chính phủ UAE khẳng định cô vẫn an toàn và hiện đang sống bên người thân. D.T/TNO

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOUSTON

Bạch Hồng Quyền

vượt thoát vòng vây an ninh Cộng sản đến bến bờ Tự do

ạch Hồng Quyền, cùng con trai Joseph Bạch, 6 tháng tuổi, sau gần hai năm trốn tránh lệnh truy nã toàn quốc của công an tỉnh Hà Tĩnh, đã đến được Canada, hôm thứ Sáu 03/05.

Bạch Hồng Quyền, thành viên của Tổ chức xã hội dân sự “Phong trào Con đường Việt Nam” do tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức sáng lập, và từng tham gia No-U Hà Nội, bị công an truy lùng về tội “Gây rối trật tự công cộng” khi tham gia cuộc biểu tình ngày 3/4/2017 ở xã Thạch Bằng, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh. Công an Hà Tĩnh khởi tố Bạch Hồng Quyền tội “chủ mưu, cầm đầu” kích động 2.000 người dân địa phương tuần hành “đòi bồi thường thiệt hại do Formosa gây ra” và “đuổi Formosa ra khỏi Việt Nam”, và “bắt giữ công an trái pháp luật”. Ngày 18 /04 năm 2017, công an Việt Nam quyết định truy nã Bạch Hồng Quyền. Đồng hành với Bạch Hồng Quyền trong các cuộc biểu tình ở Hà Tĩnh là anh Hoàng Đức Bình, Phó Chủ

VPY

HÀNH TRÌNH VƯỢT THOÁT VÒNG VÂY AN NINH CSVN TẠI THÁI LAN

Hôm 26/01, blogger đối kháng Trương Duy Nhất bị an ninh CSVN bắt cóc ở Thái Lan dẫn giải về Việt Nam giam ở T16. Trước Đón gia đình Bạch Hồng Quyền tại phi trường Pearson Toronto đó, Bạch Hồng Quyền là hôm 03/05 người đã đón ông Nhất vào đêm 19/01 tại một địa tịch Phong trào Lao động Nhà nước, quyền và lợi ích điểm gần phi trường Don Việt. Hoàng Đức Bình bị của tổ chức, công dân». Mương, Thái Lan và thuê Trước khi Hoàng Đức công an CSVN bắt ngày một phòng trong khách sạn 15/05/2017 và bị tuyên Bình bị bắt 1 ngày, Bạch gần nơi Quyền cư ngụ để án 14 năm tù, 7 năm tù về Hồng Quyền đã kịp vượt tiện việc đi lại, giúp đỡ. tội «Chống người thi hành thoát sang Thái Lan và Khi tiếp xúc lần đầu tiên công vụ» và 7 năm tù về tội được Cao ủy Liên hiệp với Trương Duy Nhất, ông «Lợi dụng quyền tự do dân quốc cấp quy chế tỵ nạn số Nhất có cho Bạch Hồng chủ, xâm phạm lợi ích của 815-17C00228. Quyền biết ông đang trong

Bà Bùi Hương Giang (thứ tư từ phải sang) cùng 2 con tham dự lễ Thượng kỳ ở Nghị viện tỉnh bang Ontario hôm 28/04

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

tình trạng nguy hiểm. Trong thời gian Trương Duy Nhất ở Thái Lan, khoảng 1 tuần lễ, Bạch Hồng Quyền đã đưa ông Nhất đến Cao ủy Tỵ nạn Liên hiệp quốc để ghi danh xin tỵ nạn. “Buổi tối ngày 20/01, anh Nhất có ngồi ở nhà tôi xem một trận đấu túc cầu. Lúc đó có ông Phạm Cao Lâm, một người giúp người Việt tỵ nạn ở Thái Lan, không biết vì lý do gì đã đến nhà tôi và nói chuyện với anh Nhất. Tôi không biết họ đã nói với nhau điều gì nhưng sau đó có những thông tin cho biết anh Nhất đang ở Thái Lan và có nhiều hình ảnh cho thấy anh Nhất đã gặp những người lạ ở Thái Lan. Có thể đó là những sơ hở khiến anh Trương Duy Nhất bị an ninh Việt Nam bắt”. Hôm 01/03, ông Phạm Cao Lâm bị cảnh sát Thái Lan bắt về giam giữ ở Trung tâm tạm giam IDC và sau đó trục xuất về Việt Nam vào ngày 12/03. Bạch Hồng Quyền, trong cuộc họp báo được tổ chức hôm Chủ nhật 05/05 tại Living Arts Centre, 4141 Living Art Centre, xác nhận Phạm Cao Lâm đã trở lại cư trú ở Thái Lan hơn 1 tháng qua. Nguy hiểm rình rập Bạch Hồng Quyền bắt đầu từ ngày 01/03 khi cảnh sát Thái Lan đến nhà Bạch Hồng Quyền tìm bắt anh nhưng anh nhanh chân trốn thoát. Sau đó, cảnh sát Thái Lan tiếp tục truy lùng Bạch Hồng Quyền buộc anh phải thay đổi liên tục nơi cư trú. Ngày 08/03, Bạch Hồng Quyền gửi thư cho các tổ

TNS Ngô Thanh Hải và gia đình Bạch Hồng Quyền

chức nhân quyền. “Tôi hiện đang trong tình trạng hết sức nguy hiểm vì tôi là nhân chứng duy nhất chứng nhận việc ông Trương Duy Nhất đã có mặt tại Thailand để xin quy chế tỵ nạn của cao ủy liên hợp quốc UNHCR. Hiện tại tổng cục cảnh sát Thailand kết hợp với đại sứ quán Việt Nam truy lùng tôi để bắt giữ và trục xuất về Việt Nam với mục đích xoá dấu vết ông Trương Duy Nhất đến Thailand”, trích thư cầu cứu của Bạch Hồng Quyền. “Cuộc sống của tôi lúc đó thực sự rất khó khăn. Tôi luôn phải chuyển nhà để tránh sự truy bắt cũng như việc tìm kiếm gắt gao của an ninh Việt Nam và một số cảnh sát bị tha hóa tại Thái Lan. Tôi phải xa gia đình, sống chui lủi để làm sao không bị bắt để có thể an toàn. Trong thời gian đó, tôi phải tránh nhưng nơi có camera an ninh, không đến những nơi công cộng,

đường tàu điện và có lần tôi suýt bị cảnh sát Thái bắt khi dự định gặp vợ con”. Ngày 16/04, thành viên VOICE Canada đã đón vợ và hai con gái của Bạch Hồng Quyền, bà Bùi Hương Giang, bé Bạch Yến Nhi 7 tuổi và Bạch Gia Hân 4 tuổi, nhập cảnh Canada , tuy nhiên thông tin này đã được giữ kín vì cảnh sát Thái Lan và an ninh Cộng sản Việt Nam đang ráo riết tầm nã Bạch Hồng Quyền. Cũng trong cuộc họp báo ngày 05/05, Bạch Hồng Quyền cho biết ở Thái Lan, an ninh CSVN dày đặc, những người tỵ nạn Cộng sản, các nhà tranh đấu luôn sống tâm trạng bất an. “Tôi được Tòa Đại sứ Canada tại Thái Lan phỏng vấn và được cơ quan Di dân IOM khám sức khỏe và biết được lịch đi là ngày 29/5. Nhưng may mắn là không biết có phải do hồ sơ của tôi cho thấy tôi đang trong tình trạng nguy hiểm,

hoặc Việt Nam muốn Thái Lan trục xuất tôi về nước, nên hồ sơ của tôi được nhanh hơn.”, Bạch Hồng Quyền nói trong cuộc họp báo ngày 05/05. “ Tr o n g l ú c h ồ sơ đ ã hoàn thành và khám sức khỏe xong, tôi vào IDC (Immigration Detention Centre, trung tâm tạm giam người nhập cảnh bất hợp pháp của Thái Lan). Lúc đó, tôi lo âu vì khả năng được đoàn tụ với gia đình và bị trục xuất về nước là 50/50. Sau khi vào IDC 3 ngày, phía Đại sứ quán Việt Nam có vào hỏi thông tin của tôi ở IDC và hỏi tôi đã đến IDC chưa.” “Sau 1 tuần, là thứ Ba tuần trước, một người tên Ngọc bên Đại sứ quán Việt Nam đưa giấy yêu cầu tôi xuống gặp để hỏi thông tin. Họ hỏi hai-ba câu như, ‘Sống trong đó như thế nào’, ‘Bao giờ được đi Tây’, tôi đều trả lời là không biết vì không muốn

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

HOUSTON

có gì xảy ra trong lúc tôi ở IDC,” Bạch Hồng Quyền nói. “Nhưng khi vừa xuống gặp được chưa đầy 1 phút thì phía nhân viên UN tại IDC đưa tôi vào văn phòng UN tại IDC để làm việc. Họ hỏi những thông tin liên quan đến việc Đại sứ quán Việt Nam tìm hiểu thông tin của tôi.” “Đến khi tôi đã vào IDC mà việc Đại sứ quán Việt Nam và những nguy hiểm vẫn rình rập tôi, thì tôi nghĩ đó là lý do mà tôi có thể đặt chân đến Canada sớm như hôm nay”. Bạch Hồng Quyền cho biết khi vào IDC, anh ở chung với ông Phan Nguyễn Thanh Hiền Sĩ,

người tù 18 năm, trên đất Thái vì bị CSVN ghép tội khủng bố, tuy đã ông Sĩ đã được cấp quy chế tỵ nạn. Theo quy định của Thái Lan, người tỵ nạn nhập cư bất hợp pháp phải bị tạm giam bốn tuần trong IDC, Trại tạm giam Di trú của Thái Lan, trước khi được phép xuất cảnh sang nước thứ ba. Bạch Hồng Quyền là một trong số 50 người được tổ chức VOICE và VOICE Canada chọn bảo trợ theo chương trình bảo trợ tư nhân của chính phủ Canada. Ngày 02/05, VOICE và VOICE Canada phổ biến thông cáo bày tỏ lòng tri ân đến Cao uỷ Tỵ nạn Liên Hợp Quốc (UNHCR), Chính phủ Thái Lan, Tổ chức Theo dõi

Nhân quyền (HRW), Văn phòng TNS Ngô Thanh Hải, Tòa Đại sứ Canada tại Thái Lan, ông Phil Robertson, Phó giám đốc phụ trách khu vực Châu Á của tổ chức Human Rights Watch, cùng nhiều cá nhân, tổ chức khác đã cùng vận động cho gia đình ông Bạch Hồng Quyền. Trong buổi họp báo hôm 05/05, anh Bạch Hồng Quyền cũng đã đề cập đến hàng ngàn người Việt tỵ nạn đang ẩn trú tại Thái Lan, có những người đã phải sống chui nhủi hơn 20 năm qua và xin Cộng đồng người Việt hãy chung tay giúp đỡ họ. Anh cũng mong mỏi bà Trần Thị Nga, tức Thúy Nga, có hai con nhỏ 5 và 7 tuổi, cùng phản

đối công ty Formosa gây thảm họa môi trường miền Trung, đã bị tuyên án 7 năm tù, được cứu giúp. Trong một phát biểu, trước khi kết thúc buổi họp báo, anh Bạch Hồng Quyền đã cám ơn “VOICE, VOICE Canada, Tòa đại sứ Canada ở Thái Lan, chính phủ Canada và những cá nhân đã giúp gia đình anh được đến xứ sở tự do”. Cần nhắc lại, để bảo trợ 50 gia đình tỵ nạn ở Thái Lan, VOICE và VOICE Canada cần phải có ngân khoản tối thiểu từ $700.000 đến $750.000 CAD để ký quỹ, và trang trải các chi phí di chuyển, khám sức khỏe,… VPY

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Amsterdam sắp cấm xe chạy bằng xăng

Hội đồng thành phố Amsterdam cho biết xe hơi và xe gắn máy chạy bằng xăng và dầu diesel sẽ bị cấm ở thủ đô Hò a Lan từ

năm 2030 trong nỗ lực làm sạch bầu không khí thành phố. Ủ y viên hội đồng giao thông thành phố Sharon

Dijksma tuần qua cho biế t: “Ô nhiễm là sát thủ thầm lặng và là một trong những tác nhân gây hại cho sức khỏe lớn nhất tại Amsterdam”. Theo Reuters, bất chấp thực tế là có nhiều người Hò aLan dùng xe đạp, ô nhiễm không khí tại nước này vẫn ở mức tồi tệ hơn giới hạn cho phép theo quy định của Liên minh châu Âu, chủ yếu do giao thông đông đúc tại các thành phố lớn như Amsterdam và Rotterdam. Bộ Y tế Hò a Lan cũng đã ban hành cảnh báo rằng mức thải khí nitrogen dioxide (NO 2) và các hạt vật chất mịn có thể dẫn

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

đến bệnh về đường hô hấp. Bệnh hô hấp mãn tính có thể giảm tuổi thọ của người dân xuống hơn 1 năm. Chính quyền Amsterdam nói rằng họ đặt mục tiêu thay thế tất cả các động cơ chạy bằng xăng và diesel bằng các giải pháp thay thế khác như xe điện và xe chạy bằng hydro vào cuối thập kỷ tới. Năm 2020, Amsterdam sẽ bắt đầu cấm xe hơi chạy bằng diesel sản xuất trước năm 2005 vào thành phố và sẽ dần dần mở rộng hạng mục xe cộ trong lệnh cấm này. V.L (theo TNO)

TRUYỆN NGẮN

HOUSTON

Má tôi TRANG CHÂU

ằng một giọng nhỏ nhẹ tôi hỏi dò chồng tôi:

- Vợ chồng con Tâm chúng nó lỡ mua vé đi đảo nghỉ hè một tuần, còn thằng Tiến đang hướng dẫn phái đoàn đi du lịch hai tuần nữa mới về, chúng nó nhờ mình giữ bà già trong thời gian chúng vắng mặt anh thấy có. . . được không ? Bình thường Thiện, chồng tôi, chẳng bao giờ có ý kiến gì về những chuyện trao đổi giữa sáu anh chị em chúng tôi. Thường thường thì mình tôi quyết định hết rồi cho anh hay: có hay không, nên hay không nên, nhận lời hay từ chối bất cứ những gì mấy đứa em tôi nhờ vả hay mời mọc. Tôi là chị cả nhưng đứng về mặt cảm tình có lẽ tôi đứng hạng bét đối với má tôi. Má tôi là người thích ai nói nhẹ, thích được vuốt, nói trắng ra là thích được nịnh. Tôi có cái tật thấy ai nói sai là tôi cãi, nói thách là tôi chỉnh, ngay cả với người lớn tuổi hơn mình. Có lẽ vì thế má tôi không ưa tôi. Cho nên sau khi ba tôi mất, má tôi không muốn về ở chung với vợ chồng tôi dù nhà tôi đủ tiện nghi hơn tất cả nhà năm đứa em. Tôi có đề nghị bà về ở chung nhưng với hai điều kiện rõ ràng: thứ nhất bà phải có điện thoại riêng của bà và thứ hai không được nằm dài ở xa lông nói chuyện điện thoại với bạn của bà khi vợ chồng chúng tôi đang có khách. Dĩ nhiên má tôi từ chối. Bà chọn về ở nhà thằng Tiến, em kế tôi, dù biết con vợ nó không mấy hợp với bà. Nhưng hôm nay tôi ngập ngừng hỏi ý kiến Thiện về việc nhận giữ má tôi trong một tuần không phải ngại anh không ưa má tôi mà vì giữa

anh và tôi đang ở một thời kỳ hơi căn thẳng tình cảm. Chẳng qua là tôi vừa đi vào thời kỳ hậu mãn kinh nên chuyện vợ chồng tôi không tha thiết cho lắm trong khi anh lớn hơn tôi cả gần chục tuổi mà lúc nào cũng như đang xuân. Cho nên tôi ngại anh vì bực chuyện này mà sinh ra tiêu cực chuyện kia. Nhưng tôi lầm. Nghe tôi ngỏ lời Thiện hưởng ứng ngay: - Rước má về cho vui nhà, chứ có sao đâu. Anh nghe nói trước đây má thích đọc sách, anh sẽ kiếm sách hay cho má đọc. Má tôi năm nay 94 tuổi. Tình trạng trí não của bà nghe mấy đứa em học lại khi nói chuyện có lúc thì minh mẫn, lúc thì chỉ một chuyện cứ cách nửa giờ sau bà lại kể lại chuyện đó y như mới kể lần đầu. Nhưng cái mà mấy đứa em tôi sợ nhất là đêm hôm má tôi hay đi lục lọi đồ trong bếp để nấu nước pha trà. Chúng nó sợ cháy nhà. La mấy rồi cũng đâu vào đó. Cuối cùng chúng nó tắt hết các

lò điện mỗi đêm trước khi chúng nó vào phòng riêng của chúng. Một cái lo khác nữa của đám em tôi là má tôi cứ te te đi một mình, mà đi rất nhanh. Đã hai lần bị té úp mặt xuống đất, một lần dập môi, một lần gãy hai cái răng. Có gậy nhưng bà ít khi dùng. Xe đẩy hai bánh thì bà khăng khăng từ chối: - Tao đi một mình được. Đi một mình dễ đi hơn với ba cái đồ quỷ kia. Chúng tôi chuẩn bị phòng để đón má tôi. Tôi muốn mua một cái giường đơn nhưng Thiện cản: - Giường đơn nhỏ sợ má ngủ lăn té. Nên mua một cái giường “queen” cho an toàn. Tôi chần chừ một chút nhưng sau đó theo ý chồng nhất là sau khi nghe Thiện nói thêm: - Sau này lỡ mình có khách ngủ lại nhà thì giường “queen” mới vừa cho hai người nằm. Tôi đặt một cái TV trên một kệ vuông, sát vách tường ở cuối giường

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

TRUYỆN NGẮN cùng mấy cái video phim bộ Đại hàn, Paris by night, Asia… của con em gái tôi đưa lại. Điều làm tôi lo lắng hơn hết là phòng ngủ dành cho má tôi nằm ở lầu trên. Ở nhà thằng em trai tôi, má tôi ở tầng trệt nên nó không sợ má tôi té cầu thang. Một mối lo nữa cho tôi là toa lét không nằm ngay trong phòng ngủ của bà. Thằng em trai út đưa má tôi đến nhà tôi vào một trưa Chủ nhật. Nó xách theo một cái va li nhỏ và một cái túi. Nó nói: - Trong va li là quần áo của má; trong túi là đồ đánh răng, gương lược, khăn tay và…kẹo. Má thích ngậm kẹo lắm. Thằng em út về rồi tôi dẫn má tôi lên lầu xem phòng của bà. Thiện xách cái va li và túi đồ theo sau. Tôi đi bên cạnh má tôi, cầm tay bà, nhấc từng bước cùng bà lên cầu thang. Má tôi bỗng hất tay tôi ra, giọng gắt: - Tao đi được một mình. Tôi ngạc nhiên trước cử chỉ của má tôi nhưng không nói gì. Tôi không nắm tay bà nữa mà chỉ vòng xa xa cánh tay mình sau lưng bà phòng hờ khi bà vấp té thì chụp đỡ. Đưa má tôi vào xem cái phòng ngủ của bà xong, tôi đưa bà ra khỏi phòng chỉ cái phòng toa lét nằm bên cạnh phía trái và hỏi: - Mỗi đêm má dậy đi tiểu mấy lần? - Một lần. - Tuổi của má mà sao đi tiểu đêm ít vậy? - Tao không uống nước. Tôi dặn thêm: - Má nhớ ra khỏi phòng ngủ là rẽ trái liền để vào phòng toa lét nghe. Má mà quên, đi thẳng là đi xuống cầu thang đó, đêm hôm không thấy đường là ngã cầu thang liền. - Tao nhớ rồi. Như muốn tôi được yên tâm, Thiện mang hai cái ghế ra chắn ngang ở đầu cầu thang. Tuy thế đêm hôm đó tôi vẫn thao thức không ngũ được. Và tôi thấy gì? Tôi thấy má tôi lần mò ra phòng toa lét bật đèn đi tiểu

HOUSTON

không phải một lần mà có đến năm lần! Ngủ dậy, rửa mặt đánh răng xong tôi qua phòng má tôi định đánh thức bà dậy để ăn sáng. Mở cửa, bước vào phòng tôi sững sờ thấy bà đã quần áo sẵn sàng ngồi chờ trên giường. Tôi hỏi: - Má làm gì vậy? - Tao chờ thằng Tiến đưa tao vô nhà già. Mỗi lần nó đi du lịch nó đem tao bỏ nhà già. Tôi la lên: - Má đang ở nhà con mà, đâu phải nhà thằng Tiến! Mà má đâu có vào nhà già. - Ủa, má đang ở nhà con Thu à. - Đúng rồi má đang ở nhà con. Con giữ má cho đến khi thằng Tiến đi du lịch về. Nó về thì má về nhà nó chứ không đi vào nhà già nào hết. Trước đây có một lần Tiến dẫn phái đoàn đi du lịch mà tụi em không đứa nào rảnh lúc đó để giữ thay, Tiến xin được một chỗ trong viện dưỡng lão cho má ở hai tuần. Lạ chỗ, lạ người má tôi bỏ ăn, nằm rũ suốt ngày trên giường, người gầy xọp, tình thần sa sút hẳn ra. Bọn em tôi sợ quá bèn ký kết với nhau mỗi khi Tiến vắng nhà chúng nó chia ngày giữ má tôi. Thấy vậy tôi cũng xung phong giữ bà một tuần. Thiện góp ý: - Để má biết là đang ở nhà mình em nên treo hình em trong phòng ngủ của má. Tôi cười:

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

- Treo hình anh em thấy má dễ nhận ra hơn là treo hình em. Má có vẻ thương anh hơn thương em. Thiện chỉ cười không nói gì. Mà thật vậy, mỗi lần hai đứa gặp bà, người má tôi chào hỏi đầu tiên bao giờ cũng là chồng tôi: - Thiện đó à. Còn tôi, lần nào tôi cũng phải hỏi: - Còn ai đây má biết không? - Con Thu chớ ai, má nhớ mà. Tôi nói lẩy đùa: - Nhớ mà lúc nào cũng nhớ sau thằng rể của má! Mỗi lần tôi kháy như thế má tôi còn biết nói lấp: - Mắt má già thấy ai trước thì chào. Tối hôm sau Thiện nói với tôi: - Để anh đưa má lên cầu thang. Nói xong anh bước đến sau lưng má tôi và nói: - Má lên cầu thang một mình nghe, con đi sau lưng má, có gì con đỡ má. Và từng bước, tay không vịn vào thành cầu thang, má tôi vui vẻ bước lên hết mười sáu bậc thang với Thiện đi đằng sau lưng. Những ngày kế tiếp, chiều chiều Thiện mở cây đàn keyboard và nói với má tôi: - Để con đàn và hát cho má nghe. Để mở đầu con hát bài má thích: Mộng Dưới Hoa. Nói xong Thiện bấm nút cho nhạc trỗi lên rồi cất tiếng: “Chưa gặp em tôi vẫn nghĩ rằng, có nàng thiếu nữ đẹp như trăng…’’. Những lúc đó tôi thường tôi đang ở bếp lo buổi ăn chiều. Tôi cười thầm trong bụng.

HOUSTON

Người chơi đàn keyboard là tôi chứ không phải Thiện. Thiện không biết nốt nhạc, chỉ hát thuộc lòng bài hát. Nhưng tôi vui vẻ để Thiện đóng vai nhạc sĩ kiêm ca sĩ để giải trí má tôi. Ngoài chuyện nghe đàn Thiện còn kiếm sách cho má tôi đọc. Tôi thấy má tôi nằm dài trên sofa chăm chú đọc, hết trang này đến trang khác. Một lần tôi thấy Thiện đưa một cuốn sách khác cho má tôi, lấy cuốn trước lại và hỏi: - Má đọc thấy chuyện ra sao? - Ừ, má thấy trong truyện có người đàn bà… - Hay quá! Má đọc mà thấy trong sách có nhân vật nữ là giỏi quá rồi! Trí nhớ má còn tốt lắm. Tôi muốn phì cười trước lời khen của Thiện. Nhưng bỗng nhiên tôi nhận ra một điều: Thiện chỉ nhìn thấy những gì dễ thương nơi má tôi thôi. Những lẩm cẩm của bà không làm anh bận tâm hay khó chịu. Tôi nhận ra thêm một điều nữa: Thiện

ân cần với má tôi không phải để vui lòng tôi mà vì anh coi má tôi như mẹ ruột của anh. Thiện mồ côi mẹ lúc mới lên mười. Tôi nghĩ những người đàn ông mồ côi mẹ sớm, suốt đời, họ luôn luôn cất giữ hình ảnh một bà mẹ trong tim họ. Thiện đang cần một bà mẹ, dù là một bà mẹ đang đứng ở chặng cuối con đường dẫn vào lú lẫn. Những gì anh đang làm không phải để cho ai khác mà để

cho lòng anh ấm lại. Còn tôi, tôi có mẹ từ thưở ấu thơ cho đến khi đứng tuổi. Tôi chưa bao giờ sống cảnh thiếu vắng bóng dáng của một bà mẹ trong đời nên tôi không biết trân quý mẹ chăng? Thiện vô tình giúp tôi có cái nhìn mới về má tôi. Chỉ nên nhớ những gì dễ thương nơi bà thôi. Cùng lúc tôi cảm thấy hiểu Thiện hơn, yêu Thiện thêm. Trang Châu

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Nhu liệu chấm thi bị lỗi, hơn 20 học sinh tự tử ở Ấn Độ

Sau khi hơn 20 học sinh cuối cấp ở bang Telengana, Ấn Độ tự tử vì không đủ điểm xét tuyển vào đại học, một hội đồng độc lập đã được thành lập và phát giác nhu liệu quét các bài kiểm tra bị lỗi và phân loại học sinh không chính xác. Hội đồng này cho biết họ sẽ sớm công bố các biện pháp để chấm dứt tình trạng xảy ra lỗi chấm bài. Tuy nhiên, điều này không thể thay đổi thực tế đau lòng là có đến hơn 20 học sinh đã tự tử vì không chịu nổi cú sốc rớt đại học từ giữa tháng tư đến nay. Nhiều hội học sinh đã yêu cầu bồi thường khoảng 2,5 triệu rupee (36.000 Mỹ kim) mỗi trường hợp cho các gia đình có học sinh đã tự sát. Trước tình hình trên, Thủ hiến bang Telangana K. Chandrashekhar Rao yêu cầu kiểm tra miễn phí lại kết quả của tất cả các em thi rớt, đồng thời nhắn nhủ học sinh không nên tự tử vì thi rớt không phải là chấm hết cuộc đời. Có đến hơn 1/3 học sinh không đậu kỳ thi lấy Chứng chỉ trung học phổ thông hệ hai năm (HSSC) và hơn 50.000 học sinh thi đậu nhưng không hài lòng với kết quả đang

nộp đơn yêu cầu chấm phúc khảo. Việc xét tuyển vào các trường đại học danh tiếng ở Ấn Độ nổi tiếng là rất khốc liệt,như trường đại học Shri Ram về thương mại ở Delhi nhận 28.000 đơn trong khi chỉ có 400 chỗ, tỉ lệ thấp hơn cả việc được nhận vào Đại học Harvard ở Mỹ. V.L (theo BBC)

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

HOUSTON

Quốc vương Thái Lan chính thức đăng quang

Quốc vương Maha Vajiralongkorn

Quốc vương Maha Vajiralongkorn, Vua Rama X của Thái Lan, hôm 4/5 lên ngôi trong một lễ đăng quang trang trọng với những nghi thức của đạo Hindu và đạo Phật. Ông tuyên bố sẽ “cai trị bằng chính nghĩa”. Quốc vương Vajiralongkorn là vị vua thứ 10 của vương triều Chakri, trị vì từ năm 1782. Ông kế vị ngai vàng từ hơn hai năm trước, sau khi Quốc vương Bhumibol Adulyadej qua đời. Lễ đăng quang với các nghi thức kèm theo được diễn ra trong 3 ngày chính thức bắt đầu vào sáng ngày 4/5 tại Đại Hoàng cung ở thủ đô Bangkok và. Nghi thức đầu tiên trong lễ đăng

quang là tắm tẩy trần. Nhà vua mặc áo choàng trắng, ngồi trong một cấu trúc giống như một chiếc lầu. Ông nhúng tay vào bát nước nhỏ, xoa tay lên đỉnh đầu và sau đó nước được dội lên người. Trong khi đó, dàn đại bác hoàng gia khai hỏa đánh dấu sự kiện trọng đại. Nước thiêng phục vụ nghi lễ được lấy từ 5 con sông quan trọng trên khắp đất nước Thái Lan và 4 ao cổ ở Suphan Bur. Sau lễ tắm tẩy trần là nghi thức Quán đỉnh (xoa nước thiêng lên mặt). Nhà vua mặc vương phục, ngồi trên ngai hình bát giác làm từ gỗ sung. Phía trên là chiếc lọng 7 tầng màu trắng, tượng trưng cho vị vua chưa đăng cơ. Ông lần lượt xoay người theo 8 hướng và được dâng 8 bình nước thiêng để nhúng tay và xoa lên mặt. Trong 8 người dâng nước có Công chúa Maha Chakri Sirindhorn, em gái của nhà vua, và các viên chức cấp cao như Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha, Chủ tịch Quốc hội Pornpetch Wichitcholchai

và Chánh án Tòa án Tối cao Cheep Jullamon. Tiếp theo, Quốc vương Vajiralongkorn tiếp nhận chiếc lọng 9 tầng tượng trưng cho nhà vua đã đăng cơ, rồi ngồi lên ngai vàng có tên Phatharabit. Ông lần lượt được trao các bảo vật hoàng gia, gồm đại vương miện, gươm chiến thắng, hài hoàng gia, quạt và chổi hoàng gia, quyền trượng hoàng gia cùng các vũ khí cổ đại tương trưng cho uy quyền của nhà vua. Ngà y 5/5, một cuộc diễn hành hoàng gia diễn ra, đi qua quãng đường dài 7km. Nhà vua ngồi lên kiệu và khởi hành từ hoàng cung tới các ngôi chùa cùng một số địa điểm khác ở Bangkok để người dân có cơ hội bày tỏ lòng trung thành với nhà vua mới. Vào ngày 6/5, ngày cuối cùng trong chuỗi nghi thức lên ngôi, nhà vua xuất hiện trước công chúng tại hoàng cung và sau đó nhận những lời chúc tụng của ngoại giao đoàn ở Bangkok. V.L (theo BBC)

Phi cơ Nga bốc cháy khi hạ cánh, ít nhất 41 người chết Một chiếc phi cơ Sukhoi Superjet SSJ-100 của hãng hàng không Aeroﬂot ngày 5/5 bốc cháy khi hạ cánh khẩn cấp xuống phi trường quốc tế Sheremetyevo ở phía bắc thủ đô Moscow. Hãng thông tấn Nga Interfax dẫn lời nhà chức trách cho biết có 78 người trên phi cơ, gồm 73 hành khách và 5 thành viên phi hành đoàn. Ít nhất 41 người thiệt mạng. Theo RIA Novosti, phi cơ vừa cất cánh khỏi phi trường Sheremetyevo và đang trong hành trình tới thành phố Murmansk ở tây bắc Nga. Nguyên nhân gây cháy chưa được xác nhận. Nhà chức trách Nga đang mở cuộc điều tra. Một đoạn video ngắn đăng trên Instagram cho thấy cảnh nhiều người hoảng loạn bỏ chạy khỏi chiếc máy bay bị lửa nhấn chìm trong khi các phương tiện cứu hỏa nhanh chóng đến hiện trường. Một nguồn tin cho biết công tác di tản khỏi máy bay bị chậm bởi nhiều hành khách tranh nhau lấy hành lý trước. Theo trang chuyên theo dõi chuyến bay Flightradar24,

phi cơ gặp nạn đã bay quanh Moscow hai vòng và hạ cánh sau khoảng 45 phút. SSJ100 là mẫu máy bay hai động cơ, hoạt động từ năm 2011. Hồi năm 2012, một chiếc Sukhoi Superjet rơi ở Indonesia trong lúc bay biểu diễn khiến 45 người trên khoang thiệt mạng. M.T (theo RIA Novosti)

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

Trạm vũ trụ quốc tế thiếu điện, tàu của SpaceX bị trì hoãn Một bộ phận chuyển đổi năng lượng trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) gặp trục trặc khiến 2 kênh cung cấp điện ngừng hoạt động. AP dẫn lời Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) cho biết trục trặc xảy ra vào tuần qua. Ngoài 2 kênh cung cấp điện ngừng hoạt động, 6 kênh còn lại vẫn được duy trì bình thường. NASA xác nhận trạm ISS và 6 phi hành gia của họ không gặp vấn đề gì. Tuy nhiên, do lưới điện năng lượng mặt trời bị xáo trộn nên Công ty SpaceX tạm hoãn việc cung cấp hàng hóa cho ISS chậm 2 ngày so với kế hoạch. Trục trặc cũng khiến cánh tay robot lớn bên ngoài ISS chỉ hoạt động với một

kênh cung cấp điện. Bình thường, cánh tay robot này sử dụng hai nguồn cung cấp điện – bao gồm một nguồn dự phòng – khi nó “bắt” các tàu vũ trụ hạ cánh. NASA cho biết họ muốn thay thế bộ phận chuyển đổi năng lượng gặp trục trặc để khôi phục toàn bộ lưới điện trên ISS, sau

đó mới phóng tàu vũ trụ SpaceX Dragon. Cách đây khoảng 2 tuần, Công ty Northrop Grumman đã gửi một chuyến hàng hóa lên ISS nên chưa cần thiết phải bổ sung. Theo AP, các tấm năng lượng mặt trời giúp thu thập và tạo ra điện năng cho toàn bộ trạm ISS. Bất

kỳ trục trặc nào xảy ra đối với hệ thống quan trọng này cũng có thể làm ảnh hưởng đến hoạt động của trạm. Trước đó, ngày 204, một tàu vũ trụ Dragon của SpaceX bị nhấn chìm trong biển lửa khi thử nghiệm. Vụ tai nạn làm trì hoãn việc phóng một chiếc SpaceX Dragon cùng với 2 phi hành gia của NASA lên quỹ đạo. SpaceX dự trù chuyến đi này sẽ diễn ra vào mùa hè. Cách đây gần 2 tháng, SpaceX phóng thành công một tàu vũ trụ không có phi hành đoàn lên ISS. NASA cho biết đây là một nhiệm vụ rất quan trọng để chứng minh phương tiện này an toàn khi chở theo các phi hành gia. V.M (theo TNO)

Thỏi vàng duy nhất trong ngân hàng trung ương Estonia Ngân hàng Trung ương Estonia chỉ có một thỏi vàng nặng 11kg, đã tồn tại 97 năm. Fabio Filipozzi, người đứng đầu bộ phận thị trường tài chính tiết lộ trong dịp kỷ niệm 100 năm thành lập ngân hàng rằng thỏi vàng ước tính trị giá nửa triệu Euro nhưng nó không đủ độ tinh khiết để thực sự được sử dụng trong các hoạt động tài chính. Filipozzi nói rằng nó chủ yếu có giá trị “trưng bày”. Estonia đã bán phần lớn dự trữ

vàng vào những năm 1990 và đầu tư vào các tài sản lưu động như trái phiếu và cổ phiếu. Họ hiện là nước

có dự trữ vàng thấp thứ hai châu Âu với 256kg. Hầu hết được cất giữ trong các ngân hàng nước ngoài, phần lớn là ở Mỹ vì lý do an ninh. Nước có dự trữ vàng thấp nhất châu Âu là Malta với 90kg. Các quốc gia có dự trữ vàng nhiều nhất thế giới là Mỹ (8.133,5 tấn), Đức (3.369,7 tấn), Ý (2.451,8 tấn), Pháp (2.436 tấn) và Nga (2.150 tấn). M.T (theo TTO)

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

HOUSTON

Thu gom rác trên đỉnh Everest, phát giác 4 thi thể

Đài CNN dẫn nguồn từ giới chức Nepal cho hay trong hai tuần thực hiện chiến dịch dọn rác ở đỉnh núi Everest cao nhất thế giới, đội môi trường đã phát giác 4 thi thể tại ngọn núi cao 8.848m này. Theo nhà chức trách Nepal, những

thi thể được tìm thấy sẽ được đưa đi khám nghiệm và sau đó cho hỏa táng nếu không xác định được nhân thân. Các nhà khoa học cho rằng sự tan chảy gần đây của những dòng sông băng có thể đã giúp làm lộ ra những thi thể từng được băng tuyết bao phủ.

Hơn 200 nhà leo núi đã bỏ mạng trong nỗ lực chinh phục núi Everest kể từ năm 1992, thời điểm chính phủ Nepal bắt đầu thống kê sau khi các thi thể nhà leo núi đầu tiên được tìm thấy. Phần lớn các thi thể được cho là vẫn còn bị chôn vùi dưới sông băng hoặc tuyết. Đội dọn dẹp gồm 14 người cũng đã thu gom được 3 tấn rác bao gồm chai lọ, bình ga, các lều huỳnh quang, bình ô xy, thiết bị leo núi… ở Everest chỉ sau hai tuần đầu dọn dẹp. Bộ Du lịch Nepal đặt mục tiêu thu gom khoảng 10 tấn rác ở Everest nhằm làm sạch “bãi rác cao nhất thế giới” trong vòng hơn 1 tháng. V.L (theo CNN)

Nữ Thủ tướng Tân tây lan đính hôn CNN dẫn lời ông Andrew Campbell, tham vụ báo chí của Thủ tướng New Zealand, xác nhận bà Ardern Andrew, 38 tuổi, đã đính hôn với người bạn trai lâu năm Clarke Gayford vào dịp lễ Phục sinh tháng trước. Hai người hiện đã có một con gái, bé Neve Te Aroha Ardern Gayford, sinh vào tháng 6/2018. Với việc sinh con khi đang tại vị, bà Ardern trở thành nữ thủ tướng thứ 2 trên thế giới làm điều này, sau cựu Thủ tướng Pakistan Benazir Bhutto vào năm 1990. Bạn đời của bà Ardern là một MC có tiếng ở quê nhà

Clarke Gayford và bà Ardern Andrew

với một chương trình về cá, trước khi chuyển sang làm việc cho một kênh âm nhạc giới trẻ. Hồi tháng 1, khi trả lời BBC , bà Ardern cho biết dù là một người theo chủ nghĩa nữ quyền, nhưng bà

100 |No 652 - May 10 2019 |

không thể tưởng tượng ra việc mình sẽ cầu hôn bạn trai trước. Bà Ardern là một nhân vật chính trị được yêu mến ở New Zealand. Hồi năm 2017, bà Ardern đã trở thành thủ tướng trẻ nhất

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

New Zealand trong 150 năm và cũng là nữ lãnh đạo trẻ nhất thế giới vào thời điểm đó. Bà cũng nhận được nhiều sự khen ngợi khi giải quyết nhanh chóng, thỏa đáng vụ thảm sát ở nhà thờ Hồi giáo tại Christchurch hồi tháng 3 khiến 51 người thiệt mạng. Bà đã mạnh mẽ thúc đẩy cải cách luật sở hữu súng đạn, đeo khăn che mặt để thể hiện sự tôn trọng cộng đồng Hồi giáo và tuyên bố sẽ không bao giờ nhắc tới tên của nghi phạm xả súng một cách công khai trong tương lai. M.T (theo CNN)

TỬ VI TUẦN

HOUSTON

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì trong tuần khởi từ 07/04 âm lịch (11/05 dương lịch), các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 08, 09. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 10, 11.

Tuổi Tý: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Tý cảm thấy giảm trở ngại về sự nghiệp nhưng chưa hết áp lực về tài chính. Có cơ hội hội họp, nên hòa giải trong giao tế. Đối với nam giới: Tài chính chưa ổn định, nhất là nguồn phụ, nên thủ không nên công. Tránh tranh cãi và kiện tụng Sự nghiệp đổi mới cần phải vất vả nhiều nhưng có cơ may mới nên nắm và nguồn tự tin tăng cao. Có cơ hội dự tiệc tùng, hội họp hay giải trí đưa ra sáng kiến xây dựng chung. Đối với nữ giới: Tài chính bình thường nhưng chưa thể mua sắm khoản lớn.. Sức khỏe có vấn đề vì dị ứng hay nhức răng. Có phần thưởng tinh thần bất ngờ trong tuần. Hy vọng nhận tặng vật và sự săn sóc đặc biệt. Có quý nhân phù trợ nhưng có khả năng đổi việc hay thay việc phải thích ứng. Đối với các vị cao niên: Một tuần có nguồn vui đoàn tụ. Tài chính chưa vượng như ý. Tránh tranh chấp hay kiện tụng. Tuổi Sửu: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Sửu cảm nhận tài chính khả quan hơn, còn sự nghiệp bình thường. Đối với nam giới: Được người quan tâm và giúp đỡ. Do đó, việc làm bình thường nhưng có phần thưởng tinh thần và gây hưng phấn. Có thể đầu tư và mua sắm chừng mực nhờ tài chính ổn định. Trong hợp tác cần chọn mặt gửi vàng. Đối với nữ giới: Nguồn chính tiền bạc ổn định nhưng nguồn phụ chưa có nên vẫn cần thủ hơn công. Chỉ có thể từng bước đầu tư hay mua sắm chứ chưa thể phóng tay thử thời vận. Tránh tranh cãi hay gây mâu thuẫn trong giao tế mà nên lấy nhân nhượng và hoa giải làm đầu. Việc làm tiến triển chậm và phải cố gắng nhiều mới gặt hái thành quả. Đối với các vị cao niên: Di chuyển nên thận trọng. Có cơ hội hòa giải trong ngoài để vui xuân.

Tuổi Dần: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Dần cần phải tiếp tục củng cố về cả hai mặt sự nghiệp và tài chính. Có tin vui về kiện khang. Đối với nam giới: Tài chính hao thoát như dự liệu vì nhu cầu nợ nần và tu sửa. Chưa nên đổi việc hay đổi dự án. Cần duy trì cái cũ và chờ thời cơ tốt hơn, vì vội vàng chỉ tạo thêm sự bế tắc. Tình cảm bình thường và có người quan tâm giúp đỡ tạo nguồn tin và giúp tinh thần thư giãn. Đối với nữ giới: Có quý nhân hỗ trợ dù việc làm có áp lực và cần thêm lao tâm, lao lực. Chưa thể đầu tư hay mua sắm như ý mà cần thu vén chờ cơ hội tốt hơn. Sức khỏe ổn định, bệnh cũ giảm hẳn. Tình cảm êm đềm nên duy trì hạnh phúc đang có hơn là đuổi theo cái bóng ảo ảnh. Đối với các vị cao niên: Có nguồn vui tinh thần nhưng nên điều độ trong ẩm thực. Tài chính tạm ổn định và sức khỏe bình thường. Tuổi Mão: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Mão cảm nhận kém hanh thông về sự nghiệp và tiền bạc chưa ổn định. Nhận tin vui về giấy tờ hay được thăm hỏi ân cần. Đối với nam giới: Tài chính chưa ổn định vì chi nhiều hơn thu nhất là do khoản nợ nần và cung ứng cho thân thích. Tránh tranh cãi và gây mâu thuẫn vì sẽ gây bất lợi thêm cho việc làm đang bế tắc. Di chuyển nên thận trọng và chừng mực cảm xúc khi trái ý. Được cảm thông và mời dự tiệc tùng, hội họp. Đối với nữ giới: Chưa có quý nhân hay cơ may giúp đỡ về việc làm mà phải chủ động đối phó với áp lực. Tài chính có dấu hiệu hao thoát vì mất mát hay mua lầm một món đồ. Nguồn vui gia đình và thân thích hỗ trợ, khuyến khích tạo hạnh phúc bên trong. Tuy nhiên, dù thân tâm chịu áp lực bên ngoài nhưng nên tránh khẩu thiệt thị phi trong giao tiếp. Đối với các vị cao niên: Tiếp tục sinh hoạt cũ, vốn tạo sự yên vui. Giải pháp cần gỡ rối bế tắc sẽ đến, nên nhẫn nại và thư giãn. Được săn sóc và thăm hỏi ân cần.

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

101

TỬ VI TUẦN

HOUSTON

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thìn: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Thìn cần thận trọng trong việc làm và trong giao tế nhân sự để đảm bảo thành quả tốt hơn. Đối với nam giới: Công việc diễn biến tốt. Tránh rủi ro, mâu thuẫn xảy ra khi làm việc hay khi lái xe. Có mâu thuẫn trong giao tế nhưng có cơ hội hóa giải và thông cảm vì “nhân hòa vạn sự hưng”. Tiền bạc ổn định từng bước và vẫn cần tiết kiệm và chừng mực chi tiêu. Đối với nữ giới: Áp lực công việc tăng nhưng thành quả cũng tăng, tạo nguồn hưng phấn mới. Mối quan tâm tới thân thích chưa giảm, tạo mối ưu tư về tài chính. Nhưng nên thư giãn và chừng mực cảm xúc đề phòng tranh cãi gây tổn hại cho giao tế nhân sự và nguồn vui gia đình. Cuối tuần, hy vọng tài chính bình thường, thu chi cân bằng, chỉ cần chi tiêu chừng mực là được. Gặp bạn cũ hay được sự thăm viếng, nhận quà cáp hay thăm hỏi ân cần. Đối với các vị cao niên: Sức khỏe có vấn đề về tiêu hóa nên điều độ ẩm thực. Gạt bỏ nhiều mối quan tâm ngoài vòng giải quyết để hưởng mùa hoa nở. Tuổi Tỵ: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Tỵ hy vọng thành công về sự nghiệp nhưng khoản chi tiêu tăng, tạo chút áp lực trong sinh hoạt. Đối với nam giới: Sự nghiệp thông suốt, việc làm ưng ý, được khen ngợi và được tín nhiệm dù phải chủ động và tăng thêm cố gắng và thời gian làm việc. Tài chính giảm áp lực vì nguồn thu vững trong khi chi phí giảm nhẹ. Có mâu thuẫn bên trong và ngoài nhưng lại có cơ hội chung vui, giải tỏa. Cần lấy việc bảo vệ an khang làm chính. Đối với nữ giới: Tài chính ổn dần dù chi nhiều khoản ngoài dự liệu nhưng lại có ngoại thu do buôn bán có lời, được tăng lương hay đòi được nợ. Được quan tâm săn sóc, thăm hỏi nhận tặng vật. Phòng hỏa hoạn hay rủi ro trong nhà, ngoài cửa. Thành công trong giao tế, nên tiếp tục duy trì quan hệ thân thiết với thân thích và bè bạn. Phòng đau nhức. Đối với các vị cao niên: Một tuần có nguồn vui về tinh thần nhờ công trình đóng góp cho xã hội và gia đình hoặc nhận tặng vật và bận rộn sum họp, thăm viếng, chung vui.

102 |No 652 - May 10 2019 |

Tuổi Ngọ: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Ngọ cảm thấy có chiều suy thoái nhất là về tài chính và sức khỏe. Cần tìm cơ hội thư giãn và lấy hòa giải làm đầu. Đừng quên: hòa khí sinh tài! Đối với nam giới: Sức khỏe có rắc rối về bài tiết hay tiêu hóa nhưng thuốc đến bệnh trừ. Tài chính chưa được ổn định nên phải có kế hoạch tiết kiệm và khoan mua sắm khoản lớn. Việc làm có thay đổi hoặc đổi việc hoặc đổi nơi làm khiến lao tâm, lao lực. Nên hòa giải một tranh chấp. Đối với nữ giới: Di chuyển nhiều, có cơ hội đi xa, phòng đau nhức. Thận trọng quyết định trước đề nghị về hợp tác vì tài chính chưa ổn định mà hoàn cảnh bên ngoài quá nhiều biến động. Áp lực công việc khiến tinh thần căng thẳng nhưng hy vọng được quan tâm và nhận tặng vật. Đối với các vị cao niên: Có cơ hội đi xa nghỉ ngơi nhưng cần thận trọng khi di chuyển. Hy vọng nhận được sự quan tâm săn sóc tận tình.

Tuổi Mùi: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Mùi kém bình ổn về sự nghiệp nhưng tài chính có chút tăng tiến nhờ một

cơ may. Đối với nam giới: Tài chính có áp lực nên giảm chi khoản chưa cần. Được quý nhân giúp đỡ giải quyết một khó khăn như hứa trợ cấp hay giải tỏa một bế tắc trong thương lượng tài chính. Tình cảm êm vui, giải tỏa được mâu thuẫn giao tế trong ngoài nhưng chớ nên đa mang thêm rắc rối về sau. Đối với nữ giới: Được thân thích quan tâm. Tình cảm tươi sáng nhưng cần tự chế để tránh phiền phức, nhất là gây hiểu lầm với đối tượng và tạo ra sự ganh ghét, nghi kỵ. Đầu tư cần thận trọng vì có dấu hiệu khó kiếm lời mà tăng gánh nợ nần. Có tin vui về thuế má hay nhà đất hoặc thanh toán được món nợ cũ. Đối với các vị cao niên: Sức khỏe bình ổn. Có tin vui về đoàn tụ, tiệc tùng, thăm hỏi. Được nhiều người thăm hỏi và săn sóc.

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Thân chưa thể thực hiện kế hoạch mới về việc làm vì tài chính hao thoát do nhu cầu gia đình hay thuốc men. Đối với nam giới: Việc làm chưa như ý vì thiếu hoàn cảnh thuận lợi. Hãy tạm ngừng kế hoạch quan trọng để chờ thời điểm tốt hơn. Tiền bạc ổn định ở mức vừa phải, do giảm chi chứ chưa tăng thu. Do đó chưa thể đầu tư khoản bấp bênh và mua sắm như ý. Khó tránh mâu thuẫn trong nhà với người thân như đối tượng, nên nhân nhượng “chín bỏ làm mười.” Đối với nữ giới: Tài chính kém ổn định vì phải chi nhiều cho người thân hay cho thuốc men hoặc tân trang, sửa chữa. Có nhiều áp lực và bất lợi trong dự án nhưng chưa nên thay đổi kế hoạch mà nên tạm ngừng chờ đợi cơ may hoặc có quý nhân phù trợ. Được quan tâm, săn sóc. Đối với các vị cao niên: Sinh hoạt nên thận trọng nhất là lúc ra ngoài hay vui chơi. Có dịp tích cực hoạt động cộng đồng hay tín ngưỡng.

Tuổi Tuất: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Tuất có nhiều điều bận tâm về dự án và công việc. Nhìn chung sự nghiệp có hướng tiến khả quan. Áp lực tài chính chưa giảm nhưng nền tảng cũ vững vàng. Đối với nam giới: Dự án khó thành hay thành công giới hạn nhưng chưa nên thay đổi. Hy vọng quý nhân phù trợ khai thông bế tắc. Tài chính tạm ổn nhờ tích lũy nền tảng cũ, dù nguồn thu giảm, nhu cầu đầu tư tăng, hao thoát sửa chữa hay bảo trì hay mất mát cũng tăng. Có cơ hội nghỉ ngơi, thăm viếng, du lịch hay du ngoạn nên tham dự vì có lợi cho sức khỏe lâu dài. Đối với nữ giới: Cần tự chế trong cảm xúc và chọn lựa để tránh sóng gió và mâu thuẫn. Áp lực công việc và tài chính tăng cao nhưng có quý nhân giúp đỡ và cơ may tháo gỡ. Cần có cách sống điều độ và chừng mực trong sinh hoạt và tránh căng thẳng trong công việc. Nhận quà cáp hay lời thăm hỏi chí tình. Đối với các vị cao niên: Việc cộng đồng hay xã hội khiến bận rộn nhưng có nguồn vui tinh thần. Một tuần bận rộn khách khứa và thư tín.

Tuổi Dậu: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Dậu cảm nhận sự nghiệp bình thường nhưng tài chính vẫn còn dấu hiệu kém ổn định. Đừng quên “dĩ hòa vi quý.” Đối với nam giới: Tiền bạc tạm ổn định nhưng có khoản chi bất ngờ vì sửa chữa hay bảo trì hoặc cho việc tài trợ hay trang trải nợ nần. Có đề nghị tham dự làm ăn và bước đầu nên nhận. Đề phòng việc liên quan đến tranh chấp hay gây hiểu lầm tổn hại tới giao tế và uy tín bản thân. Hy vọng nhận tin mừng từ thân quyến hay bè bạn. Đối với nữ giới: Đề phòng khẩu thiệt thị phi bằng cách chừng mực cảm xúc và ngôn ngữ để tránh có rắc rối trong giao tế. Có cơ hội đi xa như du lịch hay vì việc tiếp thị. Tiền tài chưa vượng dù đã tiết kiệm nhưng nguồn thu giảm, buôn bán khó kiếm lời lãi, đầu tư thua thiệt, thua bài bạc, nợ nần tăng áp lực...Nhận tin vui từ thân thích giúp lên tinh thần. Đối với các vị cao niên: Quẳng gánh lo đi mà vui sống. Có cơ hội sống nhàn lạc trong mùa hoa nở.

Tuổi Hợi: Tuần thứ hai tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi người tuổi Hợi tài chính kém vượng vì khoản chi gia tăng. Có dịp hòa đồng với sinh hoạt xã hội và tôn giáo. Đối với nam giới: Việc làm ổn định và có thành quả được đánh giá cao dù lợi nhuận thấp. Tài chính kém vượng vì thu ít mà chi nhiều, chưa thể đầu tư khoản lớn và mua sắm rộng rãi. Coi chừng rủi ro khi lái xe hay lúc làm việc. Đừng quên: Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đối với nữ giới: Việc làm có hướng mới, thay đổi theo chiều hướng tốt nhưng bận rộn hơn, thu nhập lại không tăng như ý. Có sóng gió trong giao tế nên nhân nhượng, đừng để “việc bé xé ra to.” Tài chính khó ổn định, vì chi nhiều cho thuốc men, thân thích, lại thêm khoản chi tiêu bất ngờ về từ thiện hay việc hiếu hỉ. Đối với các vị cao niên: Có áp lực tinh thần vì thân thích đau yếu hay thất bại nhưng nên phấn chấn vì thử thách chóng qua mà thuận lợi sẽ tới. Có nhiều dịp hội họp, tiệc tùng, nhận tặng vật và được nhiều người cảm thông, khuyến khích.

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

103

TRUYỆN DÀI TRUYỆN DÀI

HOUSTON

Thân phận dư thừa

Nhật Tiến dịch theo

THE UNWANTED của Kiên Nguyễn

 Tiếp theo kỳ trước Chẳng qua là chúng tôi vào không đúng lúc nên mới bị kẹt ở đây như thế nàỵ Viên chỉ huy ghi chép tất cả những lời khai báo của ông tôi rồi tiến lại chỗ mẹ tôi nhìn bà như dò xét. Mẹ tôi cố tránh cái nhìn soi mói của ông ta bằng cách cúi đầu xuống. Bà bị xuống cân quá nhiều trong mấy ngày qua khiến cho tôi nhìn thấy cả những lằn gân xanh nổi lên trên bàn tay gầy guộc của bà lúc này đang khoanh gọn gàng trên đùi. - Chị này có làm sao không? Mẹ tôi trả lời nhưng vẫn không ngước lên để tránh cái nhìn của ông ta: - Cám ơn ông tôi không sao. Tôi chỉ bị mệt vì nóng quá thôi. Ông ta hỏi tiếp: - Chị di chuyển được không? - Đi đâu vậy thưa ông? Mẹ tôi ngẩng đầu lên nhìn ông ta, ánh mắt rực lên vẻ xót xa và một thoáng quyến rũ. Thông thường, chỉ với cái nhìn ấy là đàn ông phải cúi đầu và quỳ gối trước bà, nhưng với viên chỉ huy này hầu như chẳng có tác dụng gì. Ông ta trả lời bằng một giọng lạnh lùng:

104 |No 652 - May 10 2019 |

- Trở lại thành phố cũ của chị. Mọi người phải rời đây trong vòng hai mươi bốn tiếng để giao trống căn nhà này. Đó là lệnh trên. Đất nước thống nhất rồi, mọi người phải trở về chính nhà của mình. Chị cũng thế. Chị phải quay về để khai báo với ủy ban nhân dân ở đó. Ông tôi hỏi: - Chúng tôi trở về bằng cách nào bây giờ? - Không biết và cũng chẳng cần biết. Tôi đâu có nhiệm vụ kiếm phương tiện chuyên chở cho mấy người. Dù vậy, trước sáng ngày mai, mọi người phải rời khỏi căn nhà này. Chúng tôi sẽ trở lại để kiểm soát. Nếu mọi người không tuân lệnh thì tôi sẽ bắt nhốt hết. Đối với tôi, trẻ con hay phụ nữ cũng chẳng có gì khác biệt. Ông ta quay một vòng ra hiệu cho thuộc cấp mình. Cả toán đi ra, đóng sập cửa lại và hướng về nhà kế tiếp. Họ chưa kịp ra khỏi cổng thì bà tôi đã rên lên. - Ôi ông ơi, làm thế nào chúng ta có thể ra khỏi đây được? Ông ngoại tôi lắc đầu, Chị Loan đứng sau mẹ tôi tằng hắng. Chị không còn là cô tớ gái bé nhỏ rụt rè e thẹn mỗi phút mỗi kiểm soát ý

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

nghĩ trước khi mở miệng. Mấy ngày qua đã biến chị thành một phụ nữ trẻ tuổi, chín chắn và tháo vát. Chị nói mà không ngước mắt lên: - Thưa ông, xin phép cho cháu được góp ý. Nếu nhà nước quẳng chúng ta ra đường tức là họ đã áp dụng phương pháp này cho những người khác. Vậy thì những người đó rời cư bằng cách nào? Chúng ta cứ đi hỏi vòng vòng xem họ làm thế nào thì chúng ta cũng làm như thế hay là nhập bọn cùng với họ. Bà tôi hỏi: - Nhưng đi đâu để mà lấy tin tức của họ chứ? Chị trả lời ngắn gọn: - Đi ra chợ! Chương 8 Hai cái chợ ở ven sông Sài Gòn đều tràn ngập những người bồn chồn và bối rối. Chợ ở kề ngay bên nhau, chỉ cách có một con đường nhỏ lúc nào cũng sũng bùn và hàng hóa ngổn ngang. Ngôi chợ thứ nhất bán các loại thực phẩm tươi từ rau quả cho đến gà vịt hay cá. Cái thứ nhì cung ứng các loại đồ khô cho khách mua buôn như gạo, đồ gia vị cùng với vải vóc, than, củi. Mặc dù sự căng thẳng bao trùm lên khắp chợ, nhưng sự mua bán vẫn diễn ra theo cung cách cũ đưới những con mắt giám sát của bộ đội. Mọi người thì thào trao đổi tin tức trong lúc mặc cả mua bán. Tiếng xầm xì của họ biến thành một thứ âm thanh giống như trong không khí tràn ngập tiếng ruồi bay. Chị Loan chẳng mất bao nhiêu thời giờ đã móc nối được với mối đầu tiên. Ngay lối vào cổng chợ thứ nhì, chị tìm ra được một gia đình năm người cũng đang tìm cách trở về Cam Ranh, một thành phố ở gần Nha Trang. Những người này cũng không thể tìm được phương tiện di chuyển. Họ đã tính cuốc bộ trên bốn trăm cây số qua cả những đầm lầy nguy hiểm chết người hay những khu rừng đầy bẫy mìn còn sót lại từ thời kỳ chiến

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

105

TRUYỆN DÀI TRUYỆN DÀI

tranh. Nghe ý định của họ, chị Loan chỉ còn biết chúc họ may mắn và kéo chúng tôi vào sâu trong chợ hơn. Cả buổi sáng hôm đó chúng tôi len lỏi qua đám đông để tìm kiếm xe đi. Mẹ tôi thì hết cả hơi, mặt xanh lè. Ông tôi thì thỉnh thoảng tụt lại phía sau vì cái xương chậu tật nguyền làm ông đau nhức mỗi khi cất bước. Mỗi lần chúng tôi ngừng lại trước một nhóm người để hỏi han tin tức thì trước hết cả đám nhìn chúng tôi như thể nhìn một lũ ngớ ngẩn và sau đó họ cũng nở một nụ cười giả tạo. Ngay như họ có biết một lối thoát thì cái biết của họ cũng bị che giấu sau nụ cười trước khi chính họ cũng chuồn khỏi đám động Đúng cái lúc mà chúng tôi đã gần hết hy vọng, tình cờ chúng tôi tới trúng ngay cái chỗ bà cụ Tám bán thuốc ta, ở đó bầy biện đủ thứ như giỏ hoa khô, những loại rễ cây, những miếng gỗ bào từ các thân cây thuốc. Bà cụ Tám đang ngồi đằng sau cả hàng đống núi lá thuốc và xúm xít quanh bà ta là những khách hàng hỏi han cách điều trị. Giọng bà ta thì lớn lối hơn cả để gợi chú ý của những người qua lại: - Chị còn muốn gì nữa, cái này là để trị nôn mửa. Đổ hai chén nước, nấu sôi cho rút xuống thành một chén. Cái này là để trị cả trĩ nội lẫn trĩ ngoại. Uống lúc ăn cơm, ngày hai lần. Còn cái này trị ho. Chợt bắt gặp ánh mắt giận dữ của mẹ tôi, bà ta

HOUSTON

ra hiệu cho đám vây quanh im lặng. Rồi nhìn mẹ tôi, bà ta hỏi: - Ờ... ờ... bồ tèo... mình gặp nhau ở đâu nhỉ... a, tôi nhớ ra rồi, bà trẻ hóc búa có cái bầu đây mà. Sao rồi, nom cô không khá lắm. Mẹ tôi trả đũa ngay: - Đoán thử coi! Nè! Mụ bán cho tôi toàn thuốc dỏm. Mụ chằn! May quá lại tóm được mụ ở đây. Trả lại tiền tôi đi! Bà già đứng phắt dậy giữa đám lá và vỏ cây, xiả ngón tay vào mặt mẹ tôi tác xác: - Lấy tiền lại. Điên hả? Thuốc của tôi đâu có dỏm, Chỉ có nhà cô dỏm thôi. Có phải tôi đã nói biết bao nhiêu lần là cái bầu của cô thì khó mà hiệu quả, đúng không nào? Bộ mấy cái bụng bầu của các cô cũng là do tôi gây ra chắc? Rồi bà ta nheo mắt nhìn mẹ tôi và chị Loan, nghi ngờ: - Này hai chủ tớ chung nhau một thằng đàn ông hả? Đừng hòng giấu nổi mụ già này nhé Mấy thằng đĩ đực mà không cuỗm cả hai cho đũa nó đủ đôi. Mà điều, tại sao mấy người còn quanh quẩn ở đây nhỉ, tôi nghĩ là mấy người phải cắp đít quay về nhà rồi ấy chứ! Mẹ tôi giận sôi cả người lên. Trước đây chẳng bao giờ có ai lại dám nói với bà cái ngôn ngữ kiểu đó. Bà cảm thấy bẽ mặt khi đám đông quay lại xì xào. Đứng cạnh bà lặng lẽ như mặt hồ vắng gió, chị Loan lên tiếng trả lời: - Chúng tôi chưa tìm

106 |No 652 - May 10 2019 |

được phương tiện quay trở về. Bà có biết cách nào không, bà Tám? Bà già nhún vai: - Dĩ nhiên là biết chứ. Chẳng có cái gì ở đây mà mụ này không biết. Mà điều tại sao tôi lại phải giúp cái thứ ngựa cái kiêu kỳ đó nhỉ? Nó làm tôi ghét thấu xương ngay từ ngày đầu tiên tôi nhìn thấy cái bản mặt chù ụ ấy. Chẳng được cái con mẹ gì, chỉ có tức ứa gan. Chị Loan cúi xuống bế cả hai chúng tôi lên, mỗi đứa một bên nách, rồi nói với mụ lang vườn: - Thôi thì xin bà giúp mấy đứa nhỏ này đi, chúng nó tội tình gì đâu. Xin bà hãy để phước cho đời sau mà tìm cách cho chúng nó trở về. Bà già nhìn chúng tôi. Cơn giận nguôi dần đi làm những nếp nhăn trên mặt của bà từ từ giãn ra. Lần này bà nói với một giọng ôn tồn hơn: - Công dẫn mối là hai trăm. Tiền vé đi là năm trăm. Phải trao tiền mặt. Mẹ tôi kêu lên ngạc nhiên: - Những bẩy trăm! Bộ hút máu người không tanh hả? Tôi chỉ còn bốn trăm thôi. Bốn trăm cho tất cả, nếu không thì thôi. Bà già xua tay về phía mẹ tôi: - Này, ngựa cái, mụ này không có mặc cả với nhà cô. Rồi chỉ mặt chị Loan: - Tôi chỉ nói chuyện với cô bé biết điều này mà thôi. Chị Loan nói: - Bà Tám, bà có nghe

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

cô chủ của tôi nói không? Chúng tôi chỉ còn có đúng bốn trăm đồng thôi. Bà già vỗ vào bàn tay: - Thôi được, vì cái lũ nhỏ này vậy. Mụ này sẽ chỉ cho mấy người cách đi ra khỏi đây, cửa hàng sẽ đóng vào lúc ba rưỡi. Đến gặp tôi tại đây, tiền bạc, khăn gói sẵn sàng. Mụ Tám này không có cái màn chờ đợi đâu đấy nhé! Nói xong bà ta quay lại với đám khách hàng. Chúng tôi còn ở đó sững sờ. Rồi mẹ tôi ra hiệu cho chúng tôi trở về. Trên đường đi, tôi còn nghe tiếng bà già giao bán thuốc của mình: - Còn chờ gì nữa hả ông? Còn bà này nữa. Thuốc này trị bá bênh.. Uống lúc đói, hai lần mỗi ngày, chỉ trong một ngày thôi thì sẽ thấy khoẻ lại như tuổi hai mươi ngay. Theo lời dặn của bà Tám, chúng tôi trở lại gian hàng của bà ta vào lúc ba giờ rưỡi, mang theo vài túi quần áo. Bà ta cũng đang chờ chúng tôi ở đó. Tất cả những món thuốc của bà đều được nhét trong hai cái sọt đan bằng tre. Mỗi sọt đều có quai dài để bà xỏ được cái đòn gánh qua kê một bên vai giữa cái đòn, bà ráng nâng gánh hàng lên khỏi mặt đất và gánh về phía chúng tôi. Bà ném cho chị Loan một cái túi nhỏ và ra dấu cho chúng tôi đi theo. Không quay lại nhìn, bà ta hỏi chị: - Có mang tiền theo không đấy?  Xem tiếp kỳ sau

GÓC ĐỜI SỐNG

HOUSTON

Bệnh thiếu vitamin C

ôi khi, bạn thấy vài vết bầm tím trên cơ thể mà không hề bị va vào đâu, đó là do thiếu vitamin C. Nhưng không chỉ có vậy, thiếu vitamin C là một vấn đề sức khỏe, nếu không được điều trị, có thể gây tử vong. Trong thế kỷ 15 đến thế kỷ 18, bệnh thiếu vitamin C là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho các thủy thủ, vì họ đã không có đủ thực phẩm giàu vitamin C trên biển. Ngày nay, bệnh thiếu vitamin C vẫn có thể gặp ở các nước đang phát triển nơi tình trạng suy dinh dưỡng đang lan tràn. Lý do thiếu vitamin C thường là do chế độ ăn uống kém lành mạnh và lạm dụng thực phẩm tinh chế giàu calo nhưng thiếu dưỡng chất. Thiếu vitamin C có thể tránh được bằng cách ăn

nhiều trái cây và rau quả tươi. Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, lượng vitamin C khuyến nghị thông qua chế độ ăn uống là 90mg đối với nam và 75mg đối với nữ. Các loại thực phẩm

giàu vitamin C mà mọi người nên đưa vào chế độ ăn uống và hàm lượng vitamin C, mà Trường Y Harvard (Mỹ) đưa ra: 1 quả ổi trung bình: 165 mg; 1 cup dâu: 98 mg; 1 quả đu đủ vừa: 95 mg; 1 cup ớt chuông đỏ: 95 mg; 1 ly nước cam: 60 mg; 1 ly nước ép cà chua: 45 mg; 1 quả xoài vừa: 30 mg; 1 ly nước chanh: 30 mg Cũng có thể uống viên bổ sung vitamin C để phòng tránh bệnh thiếu vitamin C. Không được xem nhẹ bệnh này. Đây là một chứng bệnh nghiêm trọng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Các triệu chứng ban đầu của bệnh thiếu vitamin C bao gồm: Buồn nôn, đau khớp, mệt

mỏi, khó chịu, đau cơ và xương, thiếu máu, sưng hoặc phù, vết thương lâu lành, thay đổi tâm trạng, buồn phiền. Bên cạnh đó, vitamin C có khả năng tăng cường hệ thống miễn dịch cũng như cải thiện sự hấp thụ sắt. Tuy nhiên, cũng nên chú ý không tiêu thụ quá nhiều vitamin C vì nó có thể dẫn đến sỏi thận và gây ra các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy và buồn nôn, cũng như quá tải sắt. Quá nhiều chất sắt có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến các cơ quan như tim, tuyến tụy, tuyến giáp và hệ thần kinh trung ương. T.L (theo Health News)

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

107

GÓC ĐỜI SỐNG

HOUSTON

Để dành thức ăn thừa sao cho đúng cách?

ách nào là tốt nhất để bảo quản thức ăn thừa? Thức ăn nào nên bảo quản ở đâu, ngăn mát hay ngăn đá? Bọc trong giấy nhôm hoặc cột kín trong túi nilon? Dưới đây là những cách để không lãng phí thức ăn thừa, để dành đúng cách: Bánh mì Khi một lát bánh mì bị đốm, đó là lúc nên vứt bỏ toàn bộ gói bánh. Giữ bánh mì không hư bằng cách cất trong hộp bánh mì, trong đó bánh mì có thể để được 5 - 7 ngày hoặc hai đến ba ngày đối với bánh mì tươi. Có thể kéo dài thời hạn sử dụng lên đến 6 tháng nếu cất trong ngăn đá, đựng trong túi cột kín hoặc gói kín bằng giấy nhôm. Bánh kem Ngoại trừ bánh làm từ sữa hoặc trái cây tươi, các loại bánh kem thông thường đều ngon hơn, nếu để bên ngoài tủ lạnh, ở nhiệt độ phòng. Có thể cất trong hộp giấy đựng bánh, hoặc dán

một miếng màng bọc thực phẩm vào mặt bánh bị cắt. Để như vậy sẽ được tối đa 3 - 4 ngày. Thịt kho, hầm Nếu không ăn trong vòng 3 - 4 ngày, thì nên cất thịt kho, hầm còn thừa vào ngăn đá. Chia thành từng phần đủ ăn cho mỗi ngày, rồi cất vào ngăn đá, và rã đông từng phần đó để ăn. Nếu hút chân không được thì càng tốt, bằng cách này có thể giữ được 2 - 3 tháng. Phô mai Khi mở một gói phô mai mới, tốt nhất là hãy vứt bỏ bao bì và cất trong một hộp nhựa hoặc túi nilon cột kín. Các loại phô mai mềm có thể để được khoảng một tuần trong ngăn mát tủ lạnh, còn các loại phô mai cứng có thể được 3 - 4 tuần. Thịt gà Gà nướng hay gà chiên có thể để 3 - 4 ngày trong ngăn mát tủ lạnh! Có thể xé thịt gà rồi cho vào hộp hoặc túi cột kín, cất trong ngăn mát tủ lạnh. Sau đó lấy ra để chế biến món ăn, trong vòng 3 - 4 ngày. Với nguyên con thì cho vào túi cột kín rồi cất vào ngăn đá.

108 |No 652 - May 10 2019 |

Hải sản nấu chín Hải sản mất ngon rất nhanh, vì vậy không nên nấu nhiều hơn nhu cầu. Nếu còn thừa, để nguội trước khi gói chặt trong màng bọc thực phẩm. Tốt nhất nên ăn vào ngày hôm sau, nhưng cũng có thể để được 3 - 4 ngày trong tủ lạnh. Trứng luộc Cách tốt nhất để lưu trữ trứng luộc là để nguyên vỏ, rồi cất trong trong túi nhựa

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

hoặc hộp kín. Nếu đã bóc vỏ, hãy ngâm vào chén nước lạnh rồi cho vào ngăn mát tủ lạnh và thay nước hằng ngày. Dù bằng cách nào, cũng chỉ để được tối đa 1 tuần trong tủ lạnh. Hãy cẩn thận, trứng chín để lâu có thể gây bệnh. Cơm Cơm cần được cất cẩn thận. Vì bản chất ẩm tự nhiên của nó, nếu để ở nhiệt độ phòng, cơm có thể bắt đầu phát triển vi khuẩn chỉ trong hai giờ. Làm nguội và bảo quản trong hộp kín, có thể giữ cơm ngon trong khoảng 3 - 4 ngày trong ngăn mát tủ lạnh. Súp và món hầm Có thể cất súp trong 3 4 ngày trong hộp kín, đặt trong ngăn mát tủ lạnh, hoặc 4 - 6 tháng nếu cất trong ngăn đá. T.L (theo Reader’s Digest)

HOUSTON

Mười công việc nguy hiểm nhất thế giới

iếm sống có thể khiến bạn phải trả giá nếu làm một trong những nghề nghiệp đầy rủi ro này. Khai thác gỗ Nghề khai thác gỗ là nghề nguy hiểm nhất, theo Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ, với tỉ lệ tử vong là 1,36 phần ngàn. Hầu hết các trường hợp tử vong là do cây đổ hoặc trục trặc máy móc. Đổ rác Người thu gom rác và tái chế có một trong những công việc nguy hiểm nhất thế giới và là công việc nguy hiểm thứ 5 ở Mỹ. Nhiều trường hợp tai nạn là công nhân bị rơi khỏi xe chở rác, bị xe tông khi đang làm việc hoặc bị tai nạn với máy móc. Thợ hàn dưới nước Nhân viên trong lĩnh vực này sửa chữa đường ống, tàu bè, đập nước, phải đối mặt với một loạt các nguy hiểm, bao gồm các vụ nổ và nguy hiểm do chênh lệch áp suất Nghiên cứu từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ cho thấy các thợ hàn dưới nước chết với mức độ cao gấp 40 lần so với mức độ tử vong trung bình ở Mỹ. Công nhân dầu khí Công nhân giàn khoan dầu ở Mỹ là một trong những công việc nguy hiểm nhất, cả ngoài khơi và trên bờ. Độ cao, thiết bị nặng và vật liệu nguy hiểm chỉ là một vài yếu tố rủi ro của công việc. Mệt mỏi và di chuyển không an toàn qua chặng đường dài giữa các giàn khoan là hai trong số những lý do khiến cho tai nạn xảy ra rất thường xuyên. Công nhân xây dựng Xây dựng là ngành có tỷ lệ tử vong cao nhất trong tất cả các ngành công nghiệp.

Riêng thợ lợp nhà có tỷ lệ tử vong cao thứ tư trong công việc tại Mỹ, hầu hết là té từ trên cao xuống. Thống kê cho thấy rơi từ mái nhà chiếm 1/3 các trường hợp tử vong trong xây dựng. Ngư dân vùng biển sâu Theo các dữ liệu thống kê, ngư phủ và nghề cá được xếp hạng là công việc nguy hiểm thứ hai ở Mỹ. Ngư dân phải đối mặt với các yếu tố bất ngờ của thiên nhiên trên vùng biển rộng lớn, cách xa mọi hỗ trợ y tế. Nguyên nhân gây tử vong cao nhất trong ngành này, chắc chắn là chết đuối. Thợ làm sắt thép Cao độ, dầm thép, tường sập, đường điện và các vật thể đung đưa là những yếu tố làm cho công việc này được xếp là công việc nguy hiểm thứ sáu ở Mỹ. Té từ trên cao xuống chiếm phần lớn các trường hợp tử vong trong lĩnh vực này, trong khi thương tích thường là do vết cắt, căng cơ, gãy xương và bỏng.

Phi công và kỹ sư hàng không Lỗi của con người khiến nhiều phi công và kỹ sư hàng không tử vong khi làm việc, cùng với sự cố máy móc và thời tiết phức tạp. Làm nông Thật bất ngờ nhưng cũng dễ hiểu tại sao đây là một trong mười công việc nguy hiểm nhất ở Mỹ và ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Úc. Máy móc hạng nặng, phơi nắng, các mối nguy từ vật nuôi và hóa chất, tất cả đều gây rủi ro đáng kể cho nông dân.. Thợ mỏ Hang động, các vụ nổ, rò rỉ hóa chất, mệt mỏi, té ngã, bị điện giật, khói độc và tải nặng là một số mối nguy hiểm mà các thợ mỏ phải đối mặt trong công việc. Một báo cáo cho thấy Trung Quốc chiếm 80% số ca tử vong do khai thác than trên toàn thế giới mỗi năm, phần lớn là do các vụ nổ. u

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

109

BẠN GÁI NHỎ TO

HOUSTON

Cuộc tình như trái cấm HỎI: Tôi vừa qua sinh nhật thứ 42. Vì sự nghiệp, vì kỹ lưỡng hay vì duyên số chưa tới, tôi tuy cũng đã vài lần trải qua vài cuộc tình nhưng chưa bao giờ kết hôn. Cuối năm 2013, mới 36 tuổi, sau bữa ăn tối với bạn bè đêm Giáng Sinh, tôi bất ngờ bị stroke. May mắn được cứu chữa kịp thời (do tôi tự lái xe tới ER,) tôi rời bệnh viện sau thời gian ổn định bệnh tình ở đây cộng thêm thời gian vật lý trị liệu ở Rehab Center rồi về nhà, tâm trí vẫn sáng suốt như trước mặc dầu bây giờ phải di chuyển với cái cane. Tôi cũng đã làm việc trở lại nhưng ở một chừng mực hạn chế. Tôi có nhà riêng. Mặc dầu cha mẹ, một chị và một em gái tôi đều rất thương yêu tôi, cố thuyết phục tôi dọn về với đại gia đình để tôi được săn sóc nhiều hơn nhưng tôi không muốn mình trở nên nhát nhúa, ỷ lại nên tôi từ chối, cam kết với mọi người là tôi tự lập được, xin cả nhà hỗ trợ chứ đừng biến tôi thành sợi dây leo. Vì vậy,

110

gia đình tôn trọng ý riêng của tôi và không phản đối. Cuộc sống của tôi khá dễ dàng, có thể không có nhiều hứng khởi nhưng bình an với không thiếu những niềm vui nhỏ. Ban đầu, mẹ tôi đích thân nấu nướng cho tôi ăn vì bà tin vào các thực đơn kiêng khem mà bà quả quyết là rất cần cho người từng bị stroke như tôi. Bà luôn tự hào là cha tôi bị áp huyết cao nhưng nhờ bà biết áp dụng chế độ ăn uống thích hợp cho cả nhà mà ông vẫn được khỏe mạnh ở tuổi ngoài 70 như hiện nay (tôi biết mẹ tôi đã phải tự chế lắm để không một lần trách móc tôi vì dọn ra ngoài nên mới bị đột quỵ quá sớm như thế, may mà không tàn phế nặng!) Không chỉ nấu, bà còn đích thân mang thức ăn tới nhà cho con trai, để sẵn vào các containers riêng từng bữa để tôi ăn ở nhà đã đành nhưng cũng đem theo tới sở để ăn trưa nữa. Có khi bà bận hay sợ bà mệt, chị hoặc em gái tôi làm việc giao cơm thay bà. Thấy vậy, tôi lập tức

đề nghị để tôi có thêm thời giờ với gia đình, tôi sẽ về nhà cha mẹ ăn tối với cả nhà, bữa nào phải về muộn, tôi sẽ báo để mọi người ăn trước. Giao hẹn thế mà những buổi tối bất thường ấy, khi tôi về tới, mẹ tôi vẫn chờ tôi, cười cười nói rằng các cô gái không ăn trễ vì sợ thân hình kém thon gọn, bố không ăn trễ vì các cô con gái có nhiều chuyện kể cho ông nghe, sẽ tỵ nạnh bố không fair vì quý anh trai hơn. Những thương yêu của gia đình tôi tự nhiên trở thành hệ lụy cột buộc tôi trong khi tôi còn cuộc đời riêng phải sống. Đây là lý do tôi viết lá thư này gởi về mục do bà phụ trách. Số là 4 năm nay, tôi có mối giao hảo thân tình với một phụ nữ li dị, xinh đẹp, thanh lịch, lớn hơn tôi 9 tuổi, sống trong cùng khu chung cư. Ban đầu, mỗi buổi tối cơm nước xong về nhà, ngồi nghỉ ngơi ngoài hành lang để hóng gió biển, tôi thấy bà mặc quần áo thể thao, tay cầm tạ nhỏ, đi bộ ngang qua tôi. Có lần chạm mắt nhau, tôi giơ tay ngang trán ra dấu chào, bà cũng nghiêng đầu ra dấu đáp trả và tiếp tục đi. Nhiều lần như thế, hình như chúng tôi không ai nói gì với ai nhưng có cái hẹn ngầm. Cũng có hôm tôi nán lại hành lang muộn hơn nhưng bà không đi qua. Hôm sau, lại trông thấy nhau, lại chào, và chỉ có thế. Một hôm, bà ghé lại chỗ tôi ngay trong vòng đi đầu tiên, thay vì tay cầm tạ,

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

bà cầm một cái lọ thủy tinh nhỏ cắm mấy nhánh hoa tím mỏng manh tôi không biết tên, bước lên mấy bậc thềm đến thẳng chỗ tôi ngồi. Bà khẽ nghiêng mình, đặt lọ hoa xuống cái bàn nhò và nói, giọng thanh tao, ấm áp: “Tôi ở dãy A, ngay lối vào cư xá. Tôi có nghĩ sai, mong ông thứ lỗi. Tôi nghĩ tôi mắc nợ ông những buổi tối đi qua đây, thấy ông ngồi đây dường như để chào người hàng xóm là tôi...” Bà ngừng lại. Tôi thì bối rối, một phần vì bất ngờ, phần khác vì gió làm thoảng qua mặt tôi mùi hương lạ, quyến rũ, từ toàn bộ con người bà, không phải từ nước hoa tôi vốn rất dị ứng mà từ mái tóc buông xuống vai, quần áo, hơi thở gấp nghe rõ của bà, lẫn với mùi các luống hoa dưới vườn, tôi đoán vậy. Tôi chưa kịp phản ứng thì hình như bà nhìn thấy cái cane tôi để dựa phía trong cái ghế tôi đang ngồi, và bà nói tiếp, giọng đã tự chủ hơn: “Ôi, xin lỗi ông, bây giờ thì tôi không còn ý nghĩ trước khi đến đây nữa! Tôi biết là tôi sẽ không thể rủ ông cùng đi bộ với tôi mỗi tối trong cư xá...” Đến đây, mắt bà dừng lại trên cái gậy. Như vậy đấy và chúng tôi trở thành bạn suốt 4 năm qua. Gần đây, chúng tôi đã cầm tay nhau, đã thực sự vui đùa, hạnh phúc bên nhau trong những giờ gặp mặt, đã bàng hoàng hôn nhau từ giã sau những quãng đi bộ ngắn, riêng tôi đã thật sự muốn một cái gì

HOUSTON

bền vững dù biết chẳng trăm năm. Vấn đề còn lại, không nói nhưng hẳn bà đã đoán được: làm sao tôi có thể thuyết phục gia đình chấp nhận cuộc tình như trái cấm này? Cho tới bây giờ, cả nhà tôi chưa một ai hay biết gì về mối tình của chúng tôi. Michael. TRẢ LỜI: Có thể do tôi đứng ở một góc cạnh đời sống rất khác với ông nên tôi không hiểu được vì sao ông có tâm trạng bối rối như diễn tả trong thư? Ở tuổi ông, nhất là trong tình trạng sức khỏe không thực sự hoàn hảo của ông lúc này, tôi không thấy có vấn đề gì cản trở ông vui hưởng hạnh phúc trong tầm tay mình cả Nếu có, hẳn là do ông cảm thấy có lỗi vì đi con đường này, ông sẽ làm song thân thất vọng, do ông không đáp ứng được các mong đợi cha mẹ

đặt vào ông? Cho dù là vậy, người lớn chắc cũng đã ý thức về sự thay đổi quan trọng ông trải qua, ảnh hưởng không ít đến các điều kiện sinh tồn trước kia của ông để chấp nhận những giới hạn mới, thay đổi nơi chính các cụ mà ông chưa có cơ hội để biết. Vì thế, tôi trộm nghĩ ông nên bình tĩnh, chân thật, tự xác định mục tiêu của mình rồi chia sẻ với gia đình vốn đã sẵn thương yêu ông, những ấp ủ riêng, cùng nhau xem xét lại còn trắc trở nào có thể giải quyết ổn thỏa (ví dụ các cụ muốn có cháu đích tôn nối dõi giòng họ, ngày nay y khoa tiến bộ giúp được...) thì bàn bạc, căn bản là ông cần được sống cuộc đời của ông cách nào đầy đủ và hạnh phúc nhất cho ông. Không nên đặt nặng yếu tố chênh lệch tuổi tác vì nếu nó đã không là sự bất tiện ngay từ đầu giữa ông và bạn gái của ông thì nó sẽ rất bình thường trong tương lai, ông

cứ an nhiên tiến bước, thử xem con Tạo xoay vần đến đâu? Sau cùng, nếu ông bà tìm được Thiên Đàng bền vững bên nhau thì đấy chính là lời kết luận hùng hồn nhất cho sự lựa chọn đến từ trái tim trong trẻo của ông, không có gì phải ân hận. Xin chúc lành đến ông nhé! BÙI BÍCH HÀ

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Vợ chồng cựu Tổng thống Obama hé lộ loạt chương trình cho Netﬂix Công ty sản xuất do cựu Tổng thống Mỹ Obama và vợ thành lập ngày 30/4 đã công bố một loạt chương trình sẽ cung cấp cho Netflix Inc. Loạt chương trình này bao gồm phim tiểu sử về cuộc đời Frederick Douglass (nhà cải cách xã hội gốc Phi, lãnh đạo phong trào bãi nô), phim tài liệu, phim truyền hình về thời trang... Công ty Higher Ground Productions, do vợ chồng Obama thành lập, tuyên bố trong một thông cáo rằng tất cả sẽ được phát sóng lần lượt trên Netflix vài năm tới. Trong các chương trình, đáng chú ý là phim truyền hình có tên gọi “Bloom”, lấy bối cảnh thế giới thời trang ở thành phố New York sau thế chiến II. Thời điểm đó, phụ nữ và người da màu phải đối mặt nhiều rào cản trong vấn đề thời trang. Phim có sự góp sức của nhà biên kịch tài năng Callie Khouri - người từng đoạt giải Oscar với tác phẩm “Thelma and Louise”. Những chương trình dành cho trẻ em như “Listen to your vegetable & eat your parents” cũng được bà

Michelle Obama chú trọng. Trong suốt thời gian làm đệ nhất phu nhân Mỹ, bà rất quan tâm đến thói quen ăn uống lành mạnh cho trẻ em, chú trọng ăn rau sạch. Ông Obama tuyên bố: “Chúng tôi tin rằng mỗi sản phẩm này đều đậm chất giải trí nhưng vẫn mang tính giáo dục, kết nối và truyền cảm hứng cho khán giả”. T.T (theo CNN)

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

111

THẾ GIỚI ĐÀN ÔNG

HOUSTON

Vì đâu đàn ông hững hờ?

o nhiều yếu tố tác động, ham muốn tình dục dễ bị suy giảm. Tình trạng này là một dạng bệnh lý thường gặp, đặc biệt ở những người luống tuổi.

Điều này còn nghiêm trọng hơn nhiều khi xảy ra cả ở những đối tượng là người trẻ. NGUYÊN NHÂN GÂY SUY GIẢM HAM MUỐN TÌNH DỤC

Dinh dưỡng: Dinh dưỡng là điều kiện quan trọng đầu tiên để đảm bảo sức khỏe tình dục. Những người thiếu protein, kẽm và các nguyên tố vi lượng có thể gây ra rối loạn chức năng tình dục. Việc ăn uống đầy đủ, cân bằng thực phẩm, đặc biệt là ăn nhiều món ăn chứa lượng protein cao, vitamin và kẽm thường xuyên sẽ giúp chức năng tình dục cải thiện. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dinh dưỡng quá độ có thể gây ra bệnh béo phì, khi tăng cân trầm trọng sẽ dẫn đến triệu chứng mất ham muốn. Vì vậy, nên ăn uống hợp lý để duy trì phong độ lâu dài. Stress: Nguyên nhân hàng đầu và phổ biến dẫn đến suy giảm ham muốn tình dục là stress. Căng thẳng có thể đến với bất cứ ai, như khi gặp những điều phiền phức, không thể giải tỏa trong cuộc sống, công việc hay các mối quan hệ. Để giải quyết vấn đề này, người đàn ông cần nhìn nhận vấn

112

đề một cách thấu đáo, tích cực. Nếu stress quá nặng có thể phải gặp bác sĩ tâm lý để giải tỏa hoặc tìm sự giúp đỡ. Suy giảm testosteron: Đây là hormone quyết định phong độ của phái mạnh. Testosteron chủ yếu được tiết ra từ tinh hoàn, còn một lượng nhỏ ở trong các tuyến thượng thận. Lượng testosteron thay đổi trong ngày, cao nhất vào lúc sáng sớm nhưng luôn trong ngưỡng từ 10-35nanomol/l. Hàm lượng testosteron cao nhất ở tuổi 20. Nam giới sau 30 tuổi, mỗi năm lượng testosteron hụt mất khoảng 1,5%; nếu vì một lý do nào đó mà giảm quá mức testosteron (tức dưới 10nanomol/l) thì sẽ xuất hiện những triệu chứng như giảm ham muốn tình dục, giảm khoái cảm, giảm khối lượng cơ, tăng mỡ bụng, trầm cảm, chán nản. Sự thiếu hụt testosteron thường không có dấu hiệu để nhận biết cho đến khi cơ thể thật sự báo động. Các bệnh lý về tim mạch như bệnh mạch vành, xơ vữa động mạch, suy tim, tăng huyết áp... sẽ có chỉ số testosteron thấp dưới ngưỡng.

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Ít ngủ: Nếu suy giảm ham muốn tình dục, lý do đầu tiên mà người đàn ông nên nghĩ đến là xem liệu mình có bị mất ngủ hay không, hay gặp những vấn đề của giấc ngủ như mơ mộng, ngủ không yên hoặc bị chứng ngưng thở khi ngủ... Tất cả đều ảnh hưởng tới nhu cầu tình dục.

Rượu: Rượu chưa bao giờ là thức uống có thể làm cho người uống cảm thấy cởi mở hơn với tình dục. Uống quá nhiều rượu có thể làm tê liệt khả năng tình dục, làm mất kiểm soát vì rượu ức chế trung khu thần kinh làm phản xạ và nhận thức của con người bị suy giảm. Người uống rượu không thể làm chủ được cảm xúc và hành động của mình, không thể duy

HOUSTON

trì được sự cương cứng cần thiết, khó đạt cực khoái và xuất tinh sớm... Dùng thuốc: Một số loại thuốc có thể làm giảm các ham muốn tình dục như thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị huyết áp, điều trị HIV... Nhiều loại thuốc ảnh hưởng đến chức năng tình dục như reserpin, rauwolfia, propranolol, chlorpromazin, probanthin và một số thuốc chống ung thư. Sau một thời gian dài xạ trị có thể dẫn đến ham muốn tình dục bị hạn chế.

Trầm cảm: Khi mắc bệnh trầm cảm, không chỉ có phụ nữ mà cả nam giới cũng suy giảm nhu cầu tình dục. Khi người bệnh lâm vào tình trạng mệt mỏi về tinh thần, cảm xúc ủ rũ chán chường bủa vây..., đó là khi hệ thần kinh thực vật của họ bị rối loạn, suy giảm… Điều này dẫn đến việc không muốn quan hệ tình dục, phải trị tận gốc các triệu chứng trầm cảm từ cả tâm lý và thực thể mới giải quyết được vấn đề. Mất cảm hứng tình dục: Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến “chuyện yêu” của hai người như con cái làm phiền, không đi ngủ cùng lúc, nàng ăn mặc không gợi cảm, thời tiết quá nóng bức… Tất cả

những điều này đều có thể làm ham muốn của chàng biến mất nhanh chóng. Có được thời điểm, không gian thích hợp cho “chuyện yêu” cũng sẽ làm gia tăng khả năng yêu của cả hai. Thêm vào đó, những trạng thái cảm xúc khác nhau như ghen tuông, giận hờn, buồn bã… đôi khi lấn át cả ham muốn. Nếu người chung chăn gối oán giận, trách móc … thì mọi cánh cửa của đam mê, của ham muốn gần như khép lại, thậm chí không muốn giao tiếp hay trao đổi. ĐI TÌM LỜI GIẢI

Để tăng cường ham muốn, đòi hỏi phải giải quyết được gốc rễ vấn đề: điều trị các bệnh lý nếu có,

giải tỏa stress, duy trì dinh dưỡng và cân nặng hợp lý, tập thể dục thể thao đều đặn… Hơn nữa, các biện pháp tâm lý cũng rất quan trọng. Mối quan hệ tình cảm và tình dục thường đòi hỏi phải gần gũi và tinh tế. Đây không phải là điều đáng ngạc nhiên, tình dục không chỉ đơn giản là để duy trì bản năng tự nhiên mà nó được kích hoạt bởi tình yêu. Điều quan trọng nhất của ham muốn chính là nằm ở cảm xúc trong khi quan hệ tình dục, hai người cần tin tưởng lẫn nhau, ứng xử hài hòa, cởi mở là “liều thuốc” tốt nhất để chữa bệnh và cải thiện ham muốn. BS. BĂNG TÂM

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Avengers: Endgame đạt hai tỉ đô nhanh nhất lịch sử điện ảnh Cuối tuần qua, Avengers: Endgame vượt mốc doanh thu 2 tỉ Mỹ kim chỉ sau 11 ngày công chiếu. Phim hiện thu 2,188 tỉ Mỹ kim toàn cầu, đã vượt Titanic (2,187 tỉ Mỹ kim) và chỉ kém Avatar (2,78 tỉ Mỹ kim). Nhưng hồi năm 2009, Avatar phải mất đến 47 ngày để chinh phục mốc hai tỉ Mỹ kim. Nhiều chuyên gia phim ảnh tiên đoán Avengers: Endgame sẽ soán ngôi Avatar để trở thành phim có số thu cao nhất mọi thời. Các thị trường đóng góp lớn nhất cho Avengers: Endgame là Mỹ (619 triệu Mỹ kim), Trung Quốc (575 triệu), Anh (89,9 triệu), Hàn Quốc (82,1 triệu) và Mexico (61,6 triệu). Riêng cuối tuần qua, Avengers: Endgame thu 145,8 triệu Mỹ kim tại Mỹ. Trong lịch sử màn ảnh nước này, chỉ có sáu phim kiếm trên 100 triệu Mỹ kim ở cuối tuần thứ hai, trong đó cao nhất là Star Wars: The Force Awakens (149 triệu Mỹ kim, 2015). Như thường lệ, ít hãng phim lớn ra mắt tác phẩm ngay sau một siêu phẩm của Marvel. Tuần qua, các phim mới

trên màn ảnh Mỹ đều thuộc dạng độc lập hoặc kinh phí thấp. Chẳng hạn The Intruder - kể chuyện một gia đình mới mua nhà nhưng bị chủ cũ tấn công - đứng thứ hai với 11 triệu Mỹ kim. Long Shot - phim tình cảm pha hài có Charlize Theron, Seth Rogen - xếp kế với 10 triệu Mỹ kim. V.T (theo Box Oﬃce Mojo)

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

113

THỂ THAO

HOUSTON

Danh sách đội tuyển nữ Hoa Kỳ tại

World Cup 2019

uấn luyện viên Jill Ellis vừa cho công bố hôm Thứ Năm 2/5 tuầ n qua danh sá ch 23 cầu thủ đại diện cho Hoa Kỳ đi tranh giải World Cup Nữ tại Pháp vào mùa hè này với hy vọ ng là sẽ lấ y thêm chiếc cúp vô địch thứ tư và tái khẳng định địa vị là đội bóng số 1 thế giới. Danh sách này đã được huấn luyện viên Ellis chuẩ n bị trong mộ t thờ i gian khá dài nhưng vẫn tạo một vài bất ngờ nho nhỏ. Hậu vệ cánh phải Ali Krieger, từng có mặt trong đội tuyển lấy cúp vô địch tại World Cup 2015, vừa mới trở lại tập luyện cùng đội lần đầu tiên trong hai năm qua tại trại huấn luyện Tháng 4 và cuối cùng đã nhận được chiếc vé để đi Pháp. Điều tương tự cũng xảy ra với tiền vệ Morgan Brian, một trong những cầu thủ chính củ a độ i tuyển 2015, trong suốt bốn năm qua đã phải trải qua nhiều lần bị chấn thương và chơi không đều nhưng rốt cuộc đã đánh bạ i mộ t số tiề n vệ khá c như Andi

114

HUY VŨ

Sullivan và McCall Zerboni để giữ được một chỗ ngồi trên chuyến bay đi Pháp. Đội tuyển nữ Hoa Kỳ lần này được dẫn đầu bởi một nhóm cầu thủ gạo cội đầy kinh nghiệm như Alex Morgan, Megan Rapinoe, Becky Sauerbrunn, Julie Ertz và Tobin Heath, trong khi một số cầu thủ khác không có mặt năm 2015như Crystal Dunn, Lindsey Horan, Rose Lavelle và Mallory Pugh sẽ có cơ hội để tạo dấu ấn của họ tại giải bóng đá nữ quan trọng nhất này. Đội tuyển nữ Hoa Kỳ sẽ chơi ba trận giao hữu trước khi đáp chuyến bay đi Pháp: trận ngày 12 Tháng 5 gặp Nam Phi tại sân Levi’s Stadium thuộc thành phố Santa Clara, California; trận ngày 16 Tháng 5 gặp Tân Tây Lan tạ i sân Busch Stadium thuộ c thành phố St. Louis, Missouri; và trận ngày 26 Tháng 5 gặp Mễ Tây Cơ tại sân Red Bull Arena thuộc thành phố Harrison, New Jersey. Khi đến Pháp, đội Hoa Kỳ sẽ phải chuẩn bị tinh thần

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

cho các trận đấu vòng bảng đụng Thái Lan 11 Tháng 5, Chile 16 Tháng 5 và Thụy Điển 20 Tháng 5. Sau đây là danh sách cùng những ưu khuyết điểm của đội tuyển nữ Hoa Kỳ tại giải World Cup Nữ 2019: Thủ môn: Adrianna Franch (đội Portland Thorns), Ashlyn Harris (Orlando Pride), Alyssa Naeher (Chicago Red Stars) Naeher được kỳ vọng sẽ là thủ môn chính tại Pháp và phải trám vào một

Alyssa Naeher

HOUSTON

khoảng trống khá lớn sau khi Hope Solo treo áo từ giã sân cỏ. Naeher sẽ được phụ lực bởi Harris và kế đến là Franch. Adrianna Franch, được bầu là thủ môn của năm của Liên đoàn Bóng đá Nữ Quốc gia (NWSL) trong hai năm qua, đã đánh bại Jane Campbell của câu lạc bộ Houston Dash để dành được vị trí thủ môn thứ ba của đội. Cả hai Naeher và Harris từng phụ lực cho Solo năm 2015, do đó mặc dù hai thủ môn này không có kinh nghiệmthực sự thi đấu trên sân tại World Cup nhưng ít ra bản thân họ cũng đã trải nghiệm và chứng kiến những gì đã xảy ra trên sân cỏ World Cup trước đây. H ậ u v ệ : Abby Dahlkemper (NC Courage), Tierna Davidson (Chicago Red Stars), Crystal Dunn (NC Courage), Ali Krieger (Orlando Pride), Kelley O’Hara (Utah Royals), Becky Sauerbrunn (Utah Royals), Emily Sonnett (Portland Thorns) Vai trò của những hậu vệ chính có lẽ được giao cho Dunn, Sauerbrunn, Dahlkemper và O’Hara, mặc dù mới đây O’Hara bị thương mắt cá chân và trong trường hợp bị nặng có thể sẽ được thay thế bởi Krieger hoặc Sonnett. Dàn hậu vệ là ưu điểm của đội tuyển nữ Hoa Kỳ năm 2015, bảo vệ khung thành hoàn hảo năm trong bảy trận đấu và chỉ để lọt lưới tổng cộng ba trái trên con đường chinh phục cúp vô địch, nhưng đây cũng là hàng phòng thủ đang phải đối mặt với nhiều nghi vấn trước khi tới Pháp sau khi đã tỏ ra chơi khá lủng củng ở

Kelley O’Hara

một số trận giao hữu gần đây và tại giải SheBelive Cup. Trận thua Pháp 3-1, huề Anh Quốc và Nhật Bản 2-2, và trận thắng Úc 5-3 – đều là những đội được cho là có nhiều khả năng lấy cúp mùa hè này – đã làm nhiều người phải đặt câu hỏi về dàn phòng thủ này. Tiền vệ: Morgan Brian (Chicago Red Stars), Julie Ertz (Chicago Red Stars), Lindsey Horan (Portland Thorns), Rose Lavelle (Washington Spirit), Allie Long (Seattle Reign), Samantha Mewis (NC Courage)

Tiền đạo: Tobin Heath (Portland Thorns), Carli Lloyd (Sky Blue FC), Jessica McDonald (NC Courage), Alex Morgan (Orlando Pride), Christen Press (Utah Royals), Mal Pugh (Washington Spirit), Megan Rapinoe (Seattle Reign)

Carli Lloyd

Morgan Brian

Việc chọn Brian là một bất ngờ vì cô vắng mặt trong trại huấn luyện gần đây và không được tham dự giải SheBelieve Cup. Huấn luyện Ellis rõ ràng là muốn lấy một cầu thủ kinh nghiệm thay vì một số cầu thủ khác trẻ và chơi hay hơn nhưng thiếu kinh nghiệm. Mặt khác, Brian có lẽ chỉ giữ vai trò tiền vệ phụ và chỉ được sử dụng ở một số trận đấu nào đó khi thuận tiện. Khi chơi hết khả năng, Brian là một tiền vệ đẳng cấp thế giới, nhưng điều làm nhiều người quan tâm là cô có thi triển hết khả năng ở Pháp hay không. Trong khi đó, Ertz, Horan và Lavelle có nhiều khả năng sẽ là bộ ba tiền vệ chính, mặc dù Mewis cũng đã chứng minh giá trị của cô ở vị trí tiền vệ và nếu được sử dụng, huấn luyện viên Ellis sẽ để Ertz chơi ở vị trí phòng thủ trung tâm – là vị trí Ertz chơi thật xuất sắc tại World Cup 2015 – nếu cần.

Bộ ba tiền đạo chính Heath, Morgan và Rapinoe hợp thành một trong những mũi dùi tấn công nguy hiểm nhất thế giới và sẽ được Hoa Kỳ tận dụng hết cỡ tại giải World Cup lần này. Và một dàn tiền đạo phụ đầy tài năng, với Lloyd, nữ anh hùng của World Cup 2015 và cầu thủ Quả cầu vàng, đang rất nóng lòng góp thêm sức trong lần này; Press chứng tỏ trong mấy trận giao hữu gần đây rằng cô rất xứng đáng để được đưa vào trong sân nhiều hơn; và Pugh đang chờ cơ hội để là cầu thủ đột phá trên vũ đài quốc tế vào mùa hè năm nay. Đây là giải World Cup thứ tư tiền đạo Lloyd góp mặt và vì vậy cô là cầu thủ Hoa Kỳ thứ chín giữ được phong độ bền bỉ để chơi ở World Cup trong một thời gian lâu dài như thế. Có phải Hoa Kỳ thật sự cần phải lấy thêm một tiền đạo thứ bảy và chấp nhận để mỏng dàn tiền vệ và hậu vệ? Giới hâm mộ chắc chắn sẽ biết được câu trả lời vào mùa hè này. *** Giải World Cup Nữ 2019 được tổ chức tại Pháp với trận mở màn ngày 7 Tháng 6 giữa đội chủ nhà Pháp và Nam Hàn. HUY VŨ

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

115

PHỤ NỮ

HOUSTON

Trang điểm “ĂN GIAN” tuổi

ạm rời xa các kiểu makeup thông thường, hãy thử các mẹo trang điểm giúp gương mặt luôn rạng rỡ và tươi tắn, “trẻ ra chục tuổi” của ELLE.

Kem lót có độ bắt sáng

Nhiều người ưa chuộng kem lót có độ che phủ giúp lớp nền hoàn hảo hơn. Tuy nhiên, theo ý kiến của các chuyên gia makeup, điều này khiến lớp trang điểm kém tự nhiên, gương mặt trở nên cứng nhắc. Nên dùng kem vừa có tác dụng là lớp lót nền, vừa có khả năng bắt sáng. Loại kem lót này mang đến hiệu ứng căng bóng, giúp da trông tươi trẻ và quyến rũ hơn hẳn.

Đôi má ửng hồng

Theo chuyên gia makeup Elizabeth Hurley, bí quyết trang điểm để má hồng tự nhiên nhất, hãy sử dụng các gam màu ấm như hồng phớt, cam đào hoặc ánh đồng. Những tông màu này giúp gương mặt bừng sáng và trông trẻ hơn tuổi thật. Nên chọn điểm cao nhất của gò má và nhẹ nhàng thoa phấn má hồng theo vòng tròn.

Lớp nền “sương mai”

Lớp nền mỏng nhẹ là xu hướng làm đẹp “hot” nhất năm 2019. Không thể phủ nhận, làn da là yếu tố làm lộ tuổi tác rõ ràng nhất. Vì vậy, kiểu đánh nền dày cộm chỉ càng nhấn thêm vào các nếp nhăn. Bí quyết trang điểm để trông trẻ trung chính là lớp nền mỏng nhẹ như sương. Nên chọn những sản phẩm có kết cấu mỏng nhẹ mang đến lớp nền mịn mướt như kiểu trang điểm Hàn Quốc.

116

Kẻ mí mắt dưới màu nude

Bí quyết trang điểm này được tiết lộ bởi nhiều chuyên gia makeup hàng đầu trong giới làm đẹp. Nghe có vẻ lạ nhưng eyeliner màu nude tạo hiệu ứng mắt to tròn, long lành hơn rất nhiều.

Phấn mắt dạng nhũ

Kẻ mắt màu nâu

Nếu như eyeliner ghi điểm bởi độ sắc nét và quyến rũ thì màu kẻ mắt nâu trông trẻ trung và dịu dàng hơn hẳn. Tông màu nâu không đậm bằng màu đen, nhưng đôi mắt vẫn trông cuốn hút vô cùng hòa nhã.

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

Đôi mắt là điểm nhấn thu hút nhất trên gương mặt. Để tô điểm cho mắt thêm sức sống, nên chọn phấn mắt dạng nhũ màu sáng. Bí quyết trang điểm là dùng phấn highlighter tán nhẹ lên khóe mắt và phần dưới xương lông mày. Hãy chọn các tông màu tươi tắn như hồng đào, cam đào hoặc nhũ bạc. Đối với phụ nữ trên 30 tuổi, dùng kem lót dạng lỏng và phấn bột phủ lên phần mí mắt để lớp trang điểm lâu phai hơn.

HOUSTON

Che quầng thâm mắt

Quầng thâm mắt nằm trong số các vị trí “tố cáo” tuổi tác rõ ràng nhất. Để che lấp khuyết điểm này, hãy chọn kem màu sáng, có độ che phủ và hợp với tông da. Tuy nhiên, khi dùng kem che khuyết điểm, không nên thoa quá dày khiến lớp makeup bị nặng nề. Đây là yếu tố làm nổi rõ nếp nhăn, vết chân chim… Bắt đầu phủ kem che khuyết điểm lên quầng thâm dưới mắt, sau đó đến đuôi mắt và cuối cùng là khóe mắt.

Lông mày cánh cung

Thay vì tốn công cho đôi mày dày, đậm và sắc nét, sao bạn không thử để

lông mày ở trạng thái tự nhiên nhất. Dáng mày thanh mảnh, cong nhẹ ở phần đuôi, giúp dung mạo trở nên yêu kiều và tươi trẻ hơn rất nhiều.

Son đỏ

Son bóng

Mẹo để đôi môi trông tươi tắn hơn chính là dùng son có độ bóng nhẹ. Son bóng giúp môi trông căng mọng và đáng yêu. Khi sử dụng son bóng, hãy chọn những màu sắc trẻ trung như màu hồng, cam, đỏ hồng. Một bí quyết trang điểm nên nhớ để diện mạo trẻ trung, đó là không kẻ viền môi. Chì viền giúp đôi môi rõ nét và gợi cảm nhưng cũng là yếu tố tăng thêm “tuổi” cho môi.

Dù ở độ tuổi sau 40 cũng đừng ngần ngại tô điểm cho đôi môi với son màu đỏ. Đây là sắc son giúp phái đẹp thêm tự tin và nổi bật hơn. Để hợp với làn da của phụ nữ châu Á, nên chọn các màu son có tông trầm ấm như đỏ đất, đỏ san hô, đỏ thuần, đỏ hồng…

M.L (Theo ELLE Team)

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

117

LÁ THƯ ÚC CHÂU

HOUSTON

Má quê hương! ĐOÀN XUÂN THU

ồi thời Trung học, một giáo sư Việt Văn của tui là người Việt gốc Hoa nên rất ‘khoái’ chữ Tàu. Giảng một từ Hán Việt nào là thầy tui hay cầm cục phấn, chớ không phải bút lông, vẽ lăng quằn lít quỵt một đống lãi của Trạng Quỳnh lên bảng. Đám học trò ngơ ngơ ngác ngác; không đứa nào biết cái gì hết ráo? Tui cứ thầm nghĩ trong bụng là tiếng Việt mình chưa hiểu hết thì mắc mớ chi mà học chữ Tàu, chữ Hán hè? Còn nhỏ quá nên tui chưa cần ‘Hán’ (không ‘g’). Sau nầy gẫm lại, tui thấy nghĩ vậy là sai bét; vì tiếng Việt mình có quá nhiều chữ vốn là từ tiếng Hán nên ông Thiều Chửu mới soạn ra từ điển Hán Việt đó chớ?

118

Nói nào ngay, tui cũng hơi ‘khoai khoái’ thơ văn Tàu như mấy câu thơ của Đỗ Phủ: “Áo bông gán nợ qua ngày. Quán ven sông, rượu khướt say mới rời. Vẫn thường uống chịu đấy thôi. Xưa nay bảy chục tuổi đời hiếm hoi!” (Già rồi mà vẫn là dân chơi thứ thiệt) dĩ nhiên ca dao của quê mình tui khoái hơn rất nhiều. Khoái chí tử nên có lần nhờ thầy cắt nghĩa dùm câu ca dao:“Mẹ già như chuối ba hương, như xôi nếp một, như đường mía lau”. Xôi nếp một là dẻo số một; đường mía lau là nó ngọt kể số gì. Nhưng chuối ba hương là chuối gì vậy cà? Tui chỉ nghe chuối già, chuối xiêm, chuối sứ, chuối cau, chuối hột, chuối tiêu… hầm bà lằng chuối; chớ chưa nghe

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

chuối ba hương. Thầy tui nói: “Hỏng biết”. Tui không biết tiếng Hán; thầy không biết tiếng Nôm! Vậy là huề. Sau nầy nằm gác chưn lên trán, tui thấy chuối ba hương không phải là tên chuối mà là nải chuối dú trong khạp da bò, đốt tàn ba cây hương, là nó chín tới, thơm hết biết. *** Nhắc Má của ta, tui lại nhớ tới bài “Lòng Mẹ” của nhạc sĩ Y Vân (19331992). Hình ảnh một từ mẫu thức đến quá nửa đêm giặt áo cho con ở phông tên công cộng xóm lao động Bàn Cờ và bản nhạc Lòng Mẹ, điệu Slow, ton La thứ, theo nhịp võng ru con ra đời. “Lòng mẹ thương con như vầng trăng

HOUSTON

tròn mùa thu. Tình mẹ yêu mến như làn gió đùa mặt hồ. Lời ru man mác êm như sáo diều dật dờ. Nắng mưa sớm chiều vui cùng tiếng hát trẻ thơ. Thương con thao thức bao đêm dài, con đà yên giấc, mẹ hiền vui sướng biết bao. Thương con khuya sớm bao tháng ngày, lặn lội gieo neo, mái tóc trót đành đẫm sương”. Rồi sau 75, nhạc trên đài phát thanh và truyền hình độc quyền cầm cho Quốc Hương mắc võng tòn teng trên ‘Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây’ xong tuột xuống cái rột để đêm nay hành quân ra mặt trận. Nhạc vàng ủy mị bị cấm. “Vì không ai đánh mà rên” như lời quan tuyên huấn dè bỉu!). Ngay cả Khánh Ly với Ca dao Mẹ chung chung của Trịnh Công Sơn (1939-2001). “… Mẹ ngồi ru con đong đưa võng buồn đong đưa phận mình. Mẹ ngồi ru con nghe đất gọi thầm trọn nợ lưu vong. Mẹ ngồi trăm năm như thân tượng buồn để lại quê hương. Tuổi còn bơ vơ thế giới hằn thù chiến tranh ngục tù.” cũng bị kêu dẹp dẹp! Rồi khoảng năm 1980, bà con mình thuở đó có đi qua Bắc Mỹ Thuận hoặc Bắc Cần Thơ, Bắc Vàm Cống nghe Tuấn Vũ, ca sĩ hải ngoại, theo các băng cassette nhét trong món quà dành cho quê hương, làm mưa làm gió. “… Mẹ ơi chỉ còn đất mẹ mà thôi. Để con, còn đi gìn giữ cho đời. Đã mang trong lòng kiếp con người. Phải thương nhau hoài chớ quên lời. Mong một ngày mai chan hòa đất mẹ niềm vui …Chiều nay lối về đất mẹ là đây. Đường xưa còn ấp ủ bóng trăng gầy. Có nghe đêm trường tiếng ai cười. Có nghe đêm trường tiếng ru hời. Suối lệ đoàn viên giữa lòng đất mẹ triền miên.” Lối Về Đất Mẹ của Duy Khánh (1936-2003) Để đua với Tuấn Vũ, mấy ‘quan anh’ đưa em Bảo Yến (và Nhã Phương là cựu học sinh Đoàn Thị Điểm Cần Thơ đó nhe) ra chào hàng với những bài hát của Hoàng Phương (1943-2002) gọi là Nhạc Gò Công.

“Dưới nắng hồng, tôi đi giữa, Gò Công. Đất như cao, trời như thấp lại. Trong khoảng không, trên sóng biển chập, chùng. Chỉ còn lại, dáng mẹ hiền, Gò Công.” “Mẹ là tình, mẹ biển Đông.Yêu nước dòng, sông Cửu Long, Trong gian nan, giông bão, bao ngày/ Thời gian in, sương trắng, mái đầu.” Rồi “Trùng khơi, con sóng thì thầm, từng đêm như lời mẹ… ru. Tình yêu… quê hương thiết tha. Tình yêu non sông gấm… hoa! Đất nước ơi ngày vui thái bình. Nay con về nghe tiếng đàn mẹ ru!” (Ngày vui thái bình; non sông gấm hoa mà bà con ta ùn ùn nhào ra biển?). Lâu lâu, Bảo Yến cũng cho ông Trịnh Công Sơn ké vô một tụ ‘Huyền thoại Mẹ’. Anh đi mau qua bến Bắc Cần Thơ để về Cà Mau vượt biển nên tui chỉ còn nhớ lõm bõm vài câu: “Mẹ về đứng dưới mưa che từng căn hầm nhỏ. Xóa sạch vết con về, mẹ ngồi với cơn mưa…Mẹ là nước chứa chan, trôi giùm con phiền muộn. Cho đời mãi trong lành, mẹ chìm dưới gian nan.” (Má của tui là thứ thiệt chớ không phải là Mẹ ‘huyền thoại’ của ông Trịnh Công Sơn) Ban ngày ban mặt, mấy quán cơm trên hai bờ Bắc còn e dè ‘chơi’ Bảo Yến hát nhạc Gò Công; chớ trời sâm sẩm tối, và hơi khuya khuya là xả

giàn ‘chơi’ Tuấn Vũ hát nhạc hải ngoại không hè. Nghĩa là em Bảo Yến không thể nào ‘địch’ cho lại anh Tuấn Vũ, ca sĩ Việt kiều Mỹ. He he. *** Chúa nhựt, 12 tháng Năm năm 2019 tới là Mother ’s Day, ngày Hiền mẫu; Tui cũng có Mẹ mà tui kêu bằng Má! (Chớ hỏng lẽ tui từ đất nẻ chui lên?). Tui thương Má tui cũng như mấy ông Tây mình thương ‘Mommy’ mình vậy. Má tui hổng phải là Mẹ Gò Công của Hoàng Phương hay Huyền thoại Mẹ của Trịnh Công Sơn. Má tui là Má của một thằng từng mặc áo lính, thất trận đi tù. Tui ở tù Má đi thăm nuôi. Tui tù về, Má đưa tui ra biển. “Đêm ác mộng nhớ ngày năm cũ. Đưa con buồn, vàm, ngã ba sông, xót Má xa con, trời vần vũ, đêm mịt mùng Má sợ bão giông”. Má là chuối ba hương, là xôi nếp một, là đường mía lau. Má là quê hương! Quê hương là Má! Giờ Má tui mất rồi! Không trả hiếu được ngày nào hết. Mất Má rồi từng tuổi đi chăng nữa tui vẫn là một đứa bé mồ côi. ĐOÀN XUÂN THU

Melbourne

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

119

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

120

| No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

121

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

122

| No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

HOUSTON

Thù lao của các ngôi sao Marvel

Tài tử Robert Downey Jr. đóng vai Iron Man có thù lao cao nhất dàn sao Avengers: Endgame. Anh được dự đoán thu 75 triệu Mỹ kim từ tác phẩm Avengers: Endgame- xấp xỉ hồi đó ng Avengers: Inﬁnity War. Theo hợp đồng, Robert chỉ lấy 10 triệu Mỹ kim thù lao nhưng sẽ nhận một phần lợi nhuận từ phim. Vì thế khi Endgame đại thắng phòng vé, thu nhập của anh cũng tăng theo đáng kể. Ở lần đầu đóng Iron Man (năm 2008), Robert Downey Jr. chỉ nhận 500.000 Mỹ kim, sau đó tăng lên 2,5 triệu Mỹ kim khi phim ăn khách. Lúc đó, tài tử sinh năm 1965 mới hồi phục sau thời gian nghiện ngập, chưa phải gương mặt thu hút đại chúng. Nhưng khi nhân vật Iron Man được yêu mến, thù lao của anh tăng lên 50 triệu Mỹ kim (The Avengers, 2012) rồi 80 triệu Mỹ kim (Avengers: Age of Ultron, 2015). Trong Spider-Man:

Homecoming (2017), Robert chỉ ghi hình trong ba ngày, xuất hiện 15 phút trên màn bạc nhưng nhận đến 10 triệu Mỹ kim. Hai tài tử Chris Evans (vai Captain America) và Chris Hemsworth (vai Thor) nhận từ 15 đến 20 triệu Mỹ kim cho Avengers: Endgame . Ở lần đầu đóng phim của Vũ trụ Điện ảnh Marvel, Evans nhận 1 triệu Mỹ kim ( Captain America: The First Avenger, 2011), còn Hemsworth chỉ được trả 500.000 Mỹ kim ( Thor , 2011). Sau đó, họ ký hợp đồng mới với mức thù lao cao hơn. Lương của Scarlett Johansson trong Avengers: Endgame chưa được tiết lộ. Tuy nhiên, cô sẽ nhận từ 15 đến 20 triệu Mỹ kim cho phim riêng

vào năm 2020. Chadwick Boseman và Brie Larson lần lượt nhận 2 và 5 triệu Mỹ kim khi đóng chính Black Panther và Captain Marvel. Thù lao của họ được nhận định tăng đáng kể khi hai phim này đều thu trên một tỉ Mỹ kim. Còn Benedict Cumberbatch (nhân vật Doctor Strange) kiếm 5,4 triệu Mỹ kim cho bốn phim Doctor Strange (vai chính), Thor: Ragnarok (vai cameo), Avengers: Inﬁnity War và Avengers: Endgame (vai phụ). Nhưng đến Doctor Strange 2, tài tử Anh được đoán sẽ nhận đến 9,7 triệu Mỹ kim. Ba nhân vật Black Panther, Captain Marvel và Doctor Strange đều là trụ cột ở giai đoạn tiếp theo của Marvel. T.N (theo Hello)

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

123

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG

HOUSTON

TƯỞNG NIỆM QUỐC HẬN 30 THÁNG 4

ôm 28/4, Hội Đồng Đại Diện Cộng Đồng Houston và VPC đã tổ chức ngày Tưởng Niệm Quốc Hận tại khuôn viên Hồng Kong 4 với chủ đề “Tất Cả Vì Dân Chủ,Nhân Quyền Cho VN” rất long trọng trang nghiêm hàng ngàn đồng hương tham dự. Cùng ngày này, Hội Đoàn Quân Đội tổ chức ngày Quốc Hận tại tượng đài Chiến Sĩ Việt Mỹ theo nghi thức quân đội trong bầu không khí trang nghiêm với sự tham dự của nhiều hội đoàn, thân hào nhân sĩ và đồng hương. Mọi người cùng nhau thắp nén tâm hương cầu cho quốc thái dân an, tưởng nhớ tri ân những anh hùng tử sĩ, dân quân cán chính VNCH và đồng bào đã hy sinh cho tổ quốc, tưởng niệm quân đội đồng minh đã nằm xuống vì chính nghĩa tự do dân chủ của miền Nam VN.

124 |No 652 - May 10 2019 |

Sau nghi thức chào Quốc kỳ, truy điệu anh linh chiến sĩ, đặt vòng hoa trước tượng đài, mọi người cùng niệm hương trước bàn thờ tổ quốc.

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

BẠCH CÚC

HOUSTON

ĐẠI LỄ PHẬT ĐẢN

ào lúc 5 giờ chiều Chủ nhật 5/5, tại Thiền Viện Phổ Môn đã tổ chức Đại Lễ Phật Đản 2019 Phật Lịch 2563, với sự tham dự Thiền Sư Thích Thông Hội viện chủ Viện Suối Từ Dallas TX, Thiền sư Thích Diệu Thiện Viện chủ Thiền Viện Phổ Môn Sugar Land TX, vị Sư khách chùa VN,Ni chúng hai viện Suối Từ, Phổ Môn. Thiền sinh và Phật tử đã về chùa dự lễ tắm Phật, tụng kinh nghe Pháp xem văn nghệ và dùng cơm chay thân mật. BẠCH CÚC

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

125

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

126

| No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI

HOUSTON

C03 : Phòng Share/Thuê Phòng cho share Nhà mới, gần Hong Kong 3, dư phòng cho share. Bao điện, nước, giặt, sấy, internet. Liên lạc cô Vân: 832-868-0622. Cho share phòng Nhà mới, gần Beltway 8, Freeway 59, khu mới, yên tĩnh, sạch sẽ, an ninh. Gần chợ Việt Hoa, Hongkong 4. Phòng $300, $320. Bao điện nước, internet, máy giặt sấy. Xin liên lạc: 832-790-8584

C09 : Sang Tiệm Sang tiệm Về hưu bán tiệm Liquor vùng Northwest địa điểm tốt, parking rộng, khách đông. Liên lạc cô Vĩnh 832-489-8611 (cell) or Jessica 713-817-1883;

Bán building có tiệm giặt và 26,000sqt có auto shop gần downtown. Xin gọi: 281-797-4253 Sang Tiệm Tiệm Phở khang trang vùng I10 West, San Antonio, TX - hoạt động .. năm, đông khách, ổn định, không người trông coi cần sang lại. Tiệm rộng sqf. Xin gọi: 281-300-0392

C11 : Cần Bán Bán Tiệm Nail Tiệm mới, có 6 ghế, 4 bàn, income ổn định, khách Mỹ trắng 80%, tip cao. Tiệm gần chợ Wa l m a r t , H . E . B , v ề hướng 59 N Victoria, cách Houston 2 tiếng rưởi lái xe. Tiền rent rẻ. Thật lòng muốn mua xin liên lạc: 832-803-9562 or 361-275-3000

Bán Tiệm Nails Tiệm vùng Spring, trong khu shopping lớn, cạnh Spouts Farmers Market. Tiệm có 16 ghế, 8 bàn, 2 phòng facial, lượng khách ổn định. Vì không người trông coi cần sang gấp với giá rẻ. Ai tới trước mua trước, xin gọi ngay: 281-736-7319

D09 : Diệt Gián - Chuột Chuyên Môn Diệt Gián Chuyên môn diệt gián cho tư gia, cơ sở thương mại và nhà hàng, rất hiệu nghiệm, được bảo đảm 1 năm cho tư gia. Việc làm kỹ lưỡng, uy tín, trên 30 năm kinh nghiệm. Giá cả hợp lý Xin gọi Sơn Nguyễn: (home): 346-400-9805 & 832-762-6641

D06 : Điện - Nước Thợ Điện - Châu Đặng Chuyên sữa chữa và làm mới. Bảo đảm, uy tín, kinh nghiệm và giá cả phải chăng. A Chau (Electrician): 281-730-4560 Free estimate

D08 : Điện Lạnh Sưởi - Bếp Long A/C & Appliance Commercial & Residential Chuyên sửa máy lạnh, máy heat (sưởi), tủ lạnh, máy giặt sấy, lò nấu ăn, bình nước nóng. Có license & bảo hiểm: TACLA44251C. Mọi sửa chữa có bảo đảm. Có kinh nghiệm làm ở Sears. Liên lạc: 713-505-7534

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

127

RAO VAËT CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI G01 : Cần Người Cần Người Cần tìm 1 phụ nữ đến nhà ở chung với người lớn tuổi cho vui. Điều kiện dễ dàng. Nhà gần Nhà Thờ, Chùa, Free Way, chợ. Xin gọi bà Bảy: 713-541-4197 Cần người Nhà hàng trên đường Bellaire cần người hợp tác. Xin liên lạc: 713-540-3686 Cần Người Nhà ở San Antonio, cần người giữ trẻ và phụ việc nhà. Lương $1,500/ tháng. Cần ờ qua đêm. Muốn biết thêm chi tiết xin gọi: 210-685-2481 or 210-723-4531 New New New! Cần Người Nhà hàng khu Pearland, cần người chạy bàn và người phụ bếp. Xin liên lạc: 713-498-2249 or 832-348-6251 Cần Người Nhà ở khu Northwest, gần nhà thờ La Vang, chợ Hưng Đông & chợ Thắng Hưng. Cần tìm 1 người để chăm sóc 2 cụ, vẫn còn sinh hoạt bình thường. Làm 32 giờ/tuần, từ thứ Hai đến thứ Năm. Xin liên lạc Huyền: 281-813-4249.

128

Cần Người giúp chăm sóc tại gia & giúp công việc nhà cho 1 bà cụ, nhà khu Southwest. Liên lạc cô Nga (từ 10 giờ sáng - 8 giờ tối): 713-933-9760

G11 : Cần Thợ Nails / Tóc

I06 : Dạy Lái Xe Dạy Lái Xe - John Lai Chuyên nhận dạy lái xe cho người 18-60 tuổi, lý thuyết bằng tiếng Việt. Bảo đảm 90% đậu, giá rẻ tận tâm, vui vẻ, uy tín, đúng giờ, dạy dễ hiểu, xe có 2 thắng. We

Cần thợ Nails Mùa thuế đến, rất cần thợ bột, biết làm tay chân nước, biết wax càng tốt. Bao lương $800 trở lên, tip cash out. Tiệm ở Airline & Little York. Xin liên lạc Tâm: 281-591-6515 (w) or 713-858-8881 (c). Cần thợ Nails New New New. Cần thợ tay chân nước (nếu biết đắp bột càng tốt). Fulltime / Part-time. Bao lương hoặc commission. Tiệm ở Houston. Khách dễ chịu. Làm việc thoải mái. Nghỉ ngày Chủ Nhật. Xin gọi: 281-871-8366 Cần Thợ Nail Tiệm khu Kingwood, gần Deerbrook Mall, cần thợ bột và tay chân nước gel. Bao lương. Khách Mỹ trắng, tip cao. Xin gọi: 832-353-5434 or 832-282-2244

| No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

offer Driving Education Programs for 18-60 years old, Vietnamese Drivers Permit Test. Guarantee 90% pass, cheap price, loyalty, easy understand always on me. John Lai (Driving Instructor): 832-326-5628

Lá Thư Đi Trước TM

HOUSTON

317 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ngoài 50, cao 5-3, nặng 120lbs, Công giáo, cần tìm bạn đồng hành (nam / nữ OK). Lịch sự, vui vẻ, chia sẻ hạnh phúc tuổi già. Có kinh nghiệm nhà hàng, thích nấu ăn, yêu mái ấm gia đình, thích làm từ thiện. Ai mến xin được làm bạn. Thư đầu xin gởi về Thời Báo Houston 318 - (Trên 4 kỳ)- Nam, 50 tuổi, ly dị, cô đơn, có việc làm ổn định, không tứ đổ tường. Cần tìm bạn gái ở Houston, biết yêu mái ấm gia đình Việt Nam, tuổi từ 40-45, độc thân hoặc đã ly dị. Hợp sẽ tiến xa. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ. 319 - (Trên 4 kỳ)- Nữ, 31 tuổi, đang ở Việt Nam, chưa lập gia đình, có học, có việc làm, trên trung bình mọi phương diện, đạo Phật. Muốn làm quen với bạn nam độc thân thành thật, từ 40 tuổi trở xuống, không tứ đỗ tường, cùng tôn giáo. Xin đừng đùa giỡn. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ. 321 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, sinh năm 1962, đang làm việc tại Bình Dương, Việt Nam. Sở thích: nấu ăn, đọc sách, du lịch, xem phim … Tính tình hòa nhã, yêu mái ấm gia đình, quan tâm chăm sóc người thân. Hiện đang sống độc thân, không con cái. Mong nhận được thư của các anh, tuổi từ 56-60, không tứ đổ tường, chân thành, cùng sở thích, cùng cảnh ngộ. 322 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 61 tuổi, sống ở Houston - TX, người miền Nam, vần còn đi làm. Muốn tìm nam, góa vợ, tuổi từ 62-72, có học thức, không tứ đổ tường, ngoại hình dễ nhìn, chân thật, yêu mái ấm gia đình, sống ở Houston, để làm bạn, nếu hợp sẽ cùng nhau nương tựa đến hết đời. Rất mong thư. 323 - (Trên 4 kỳ) - Đàn ông, tuổi đã về hưu, độc thân, đang sống một mình. Muốn làm quen phái nữ, tuổi từ 60-66. Góp gạo thổi cơm chung. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ.

324 - (Trên 4 kỳ) – Nữ, 48 tuổi, tìm bạn gần xa, không phân biệt tuổi tác. Nếu hợp sẽ tiến xa. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ. 325 - (Trên 4 kỳ) - Cần tìm những người bạn tốt đã về hưu. Thư đầu nhờ tòa soạn Thời Báo chuyển dùm. 326- (Trên 4 kỳ) - Nữ, 55 tuổi, người miền nam, đạo công giáo, chồng chết đã lâu, muốn làm quen, kết bạn với người đồng đạo, thường siêng đi lễ, để giúp đỡ lẫn nhau lúc tuổi già. Điều kiện: phải vợ chết đã lâu, lớn tuổi hơn, là người thành thật, không vướng bận con cái, không cờ bạc rượu chè, không lăng nhăng, không lừa dối. Nếu hạp sẽ tiến tới. 327- (Trên 4 kỳ) - Nữ, sống tại Houston - TX, 62 tuổi, người miền Nam, độc thân đã lâu, sức khỏe tốt, công việc ổn định, có nhà riêng. Rất mong được làm quen với phái nam, tuổi từ 62-67, có kiến thức, nhân hậu, đế an ủi nhau suốt quảng đời còn lại. Điều kiện: phải là người miền Nam và trong độ tuổi mà tôi muốn tìm (nếu không xin đừng làm mất thời gian của nhau). 328 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, diện mạo trên trung bình, việc làm ổn định, thích nấu ăn, văn nghệ và du lịch. Tìm bạn Nam từ 57-67, nếu là người Công Giáo hoặc người miền Nam thì thật là vui. Xin đừng đùa giỡn. Thành thật cám ơn. 329 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, 59 tuổi, trình độ đại học, việc làm tốt, trên trung bình về mọi phương diện. Thích du lịch và văn nghệ. Không tứ đổ tường. Tìm bạn nam cùng sở thích, ở Houston càng tốt. Xin gửi thư đầu về Thời Báo Houston. 330 - (Trên 8 kỳ) - Thanh Lam, 19 tuổi, quê ở Long Xuyên, đang học đại học năm 2, vui vẻ, dễ nhìn. Muốn kết bạn trai thật lòng, nếu thấy hạp sẽ tiến xa hơn. 331 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ngoài 50,

LÁ THƯ ĐI TRƯỚC công dung ngôn hạnh, cuộc sống ổn định. Muốn tìm bạn nam làm nghề đánh cá or đi tôm, ngoại hình dễ nhìn, tuổi từ 52-57, cần thành thật, vui tính và không bị ràng buộc. Xin thư về Thời Báo Houston. 332 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, nấu ăn ngon, sạch sẽ, đẹp hay xấu tùy theo người đối diện. Ly di, sống độc thân đã lâu, kinh tế vững, có nhà riêng, tự do, không vướng bận. Muốn làm quen với các anh từ 50 trở lên. Phải có công ăn việc làm, không tứ đổ tường, chung thủy, thành thật. Nếu hợp sẽ đi hết tương lai còn lại. Cho xin hình và phone để liên lạc. Dù thư đến muộn vẫn hồi âm tất cả. 333 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 64 tuổi, việc làm ổn định, thành thật, không hút thuốc, không rượu chè cờ bạc. Tìm nữ dưới 58 tuổi, sống ở Houston, để làm bạn và chăm sóc nhau tuổi già. Không phân biệt tôn giáo. Cần người thành thật. Thư đầu nhờ Thời Báo chuyển hộ. Xin cho số phone. Cảm ơn! 334 - (Trên 8 kỳ) - Nam, 56 tuổi, người Công giáo, có nhà cửa, công ăn việc làm, không vướng bận con cái. Muốn tìm người 50-56 tuổi, cùng cảnh ngộ. “Áo anh sứt chỉ đường tà, vợ anh chết sớm mẹ già chưa khâu”. Ai thương thì nhờ khâu giùm, ấm êm chăn gối lạnh lùng có đôi.” 335 - (Trên 12 kỳ) - Đàn ông về hưu (công nhân), hiện tại độc thân, muốn tìm phụ nữ người miền nam, cùng hoàn cảnh nghèo, chân thật. Quyết tâm cùng tôi đi tiếp con đường còn lại. Điều kiện: tuổi trên 60, so đo, tính toán xin miễn gửi thư. 336 - (Trên 4 kỳ) - Nam 68 tuổi, mới về hưu, sức khỏe tốt, sống tại Houston, TX. Không vướng bận. Có nhà riêng, ở một mình, cuộc sống rất ổn định. Độc thân đã lâu nên muốn có người vợ hiền, nhân hậu, vui tính cùng kết hợp sống chung. Tuổi từ 60 trở lên, thành thật. 337 - (Trên 4 kỳ) - Đàn ông độc thân, người niềm nam, đạo Phật, đã về hưu. Mong tìm bạn gái để tâm sự. Thư đầu xin nhờ Thời Báo chuyển hộ 338 - (Trên 4 kỳ) - Nữ 55 tuổi, ở Houston, TX. Cuộc sống ổn định, thích

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

129

LÁ THƯ ĐI TRƯỚC

HOUSTON

giãn dị, trầm tĩnh, rất hiền lành, người Bắc, đạo Công giáo. Cao 5 feet, trông rất trẻ hơn tuổi, dáng người thon nhỏ. Ở góa đã lâu, nay muốn kết bạn nam, nếu có duyên sẽ lâu bền. 339 - (Trên 4 kỳ) - Nam mới về hưu, ly dị, không vướng bận con cái. Hiện sống rất cô đơn ở Houston. Sức khỏe tốt, không tứ đổ tường. Mong tìm bạn gái tuổi từ 50-62, hiền, chân thật để chia sẻ, giúp đở nhau trong quảng đường còn lại. Xin vui lòng cho số phone. Thank you 340 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, tên Thanh Sang, gần 24 tuổi, trông cũng dễ nhìn, đạo Công giáo, học xong 4 năm đại học, có việc làm. Muốn tìm 1 bạn trai đồng đạo, hơn tuổi mình, chăm chỉ làm ăn, nhìn về tương lai. Xin 1 tấm ảnh và sẽ tặng lại để coi xem có dể nhìn thật không. 341 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 55 tuổi, cư ngụ ở Houston TX, độc thân. Tìm bạn nam, không phân biệt tuổi tác. Nếu hợp sẽ tiến xa. 342 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 66 tuổi, sĩ quan chế độ cũ VNCH, sống chân thành, đạo đức, con cái trưởng thành, không vướng bận. Tìm bạn tri âm nữ, dưới 55 tuổi, hiền, thật lòng nương tựa nhau cuối đời. Tìm con làm dưỡng tử, đỡ đầu, 1 trai, 1 gái, tính hiền lành, chân thành. 343 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 58 tuổi, ở Houston. Góa phụ, không con nên rất cô đơn. Mong mỏi tìm 1 người bạn hoặc anh trên tinh thần, tuổi từ 60 trở lên, thành thật, cùng ở Houston. Thư đầu gửi về Thời Báo Houston xin chuyển hộ. 344 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, ngoài 50, muốn tìm bạn nam hoặc nữ tuổi từ 5060 để tâm sự cũng như đi nghe nhạc sóng cuối tuần cho đời bớt cô đơn. (Nữ fren only). Cần thành thật, độc thân và dễ tính. Xin thư về Thời Báo nhờ chuyển. 345 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, ngoại hình dễ nhìn, còn đi làm, thích nghe nhạc xưa và du lịch. Mong tìm bạn nam cùng sở thích, tuổi từ 58 trở lên. Mong thư bạn. 346 - (Trên 8 kỳ) - Nam, 58 tuổi, ở Mỹ đã lâu, không vướng bận, không rượu, không cờ bạc. Muốn tìm bạn

130 |No 652 - May 10 2019 |

nữ từ 48-55 tuổi sống ở Housotn hay vùng phụ cận. Cùng nhau đi uống café cuối tuần, chia sẻ buồn vui. Nếu hợp sẽ tiến xa. Ai mến xin thư về (kèm theo số phone và hình). Xin chân thành cảm ơn!”. 347 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, 32 tuổi, tốt nghiệp đại học, tính tình hiền lành. Đang sống ở Đà Lạt, là nhân viên văn phòng, 1 lần li dị. Xin được làm quen bạn trai có kiến thức, đạo đức, đạo Phật giáo, người ở Houston càng tốt. Hợp sẽ tiến xa hơn. Xin đừng đùa giỡn 348 - (Trên 4 kỳ) Nữ, 62 tuổi, sống ở Katy, Texas, Phật giáo, người Bắc, đại học, đẹp và hiền, có trách nhiệm, có nhà riêng, kinh tế ổn định. Cần tìm bạn thực sự, không tứ đỗ tường, nếu hợp sẽ cùng chăm sóc nhau khi tuổi già. 349 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, sinh năm 1987, đang sống ở Việt Nam, chưa lập gia đình, có việc làm ổn định, người miền nam, đạo Phật. Muốn làm quen bạn nam, tính tình chân thật, nếu đang ở Houston càng tốt. Thư đầu xin gửi về địa chỉ Thời Báo. 350 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 62 tuổi, sống ở Houston - Texas đã lâu. Đạo Phật, người miền nam, hiền, thành thật, vui tánh, trọng đạo đức, cuộc sống đơn giản, thoải mái, thích đi du lịch, trồng

NHẮN CHUNG:

trọt, yêu mái ấm gia đình. Mong tìm bạn trai từ 60-68 tuổi, cùng đạo, cùng lối sống, lịch sự, khỏe mạnh. Hầu giúp đỡ, an ủi nhau và enjoy phần đời còn lại. 351 - (Trên 4 kỳ) - Nữ lưu thường tình, 55 tuổi, sống ở Houston - TX, hiền lành, chân thật, đạo đức, yêu cuộc sống gia đình, trân trọng tình nghĩa. Ước mong tìm gặp các anh tuổi từ 6070, sức khỏe tốt, có lối sống lành mạnh cho một gia đình hạnh phúc (Không cờ bạc, hút sách, nhậu nhẹt ...). Sẽ trả lời dù thư đến trễ. Xin hình và số phone trước. 352 - (Kỳ 5/8) - Nữ, 30 tuổi, trung bình về mọi phương diện, đạo Tin Lành, chuyên viên trang điểm cô dâu, sống và làm việc tại Long An, đã 1 lần dang dỡ. Muốn tìm bạn để chia sẽ những lúc vui buồn, không phân biệt tuổi tác, nếu hợp sẽ tiến xa hơn. Thư đầu gửi về văn phòng Thời Báo, xin kèm theo số phone để tiện liên lạc. 353 - (Kỳ -1/4) - Nữ, tuổi 65, duyên dáng, đẹp, thành thật, thích âm nhạc. Cần tìm bạn từ 65-70, độc thân, tính tình chân thành, cùng một ý thích. Xin gửi thư đầu về Thời Báo nhờ chuyển. THƯ ĐÃ CHUYỂN: T. Le., Pearland, TX - Một Người,

- Lời Tìm Bạn xin viết trong vòng 60 chữ trở lại, kèm tên, địa chỉ đầy đủ để giúp việc chuyển thư được nhanh chóng. - Thư Nhờ Chuyển xin bỏ vào phong bì nhỏ hơn và dán kín, KHÔNG CẦN dán tem, tòa soạn không chịu trách nhiệm về nội dung thư nhờ chuyển. Bỏ Thư Nhờ Chuyển và lệ phí vào phong bì lớn hơn, và xin nhớ ghi rõ ở mặt sau bì thư (lớn hoặc nhỏ) là muốn chuyển đến số nào. - Thư xin đề rõ: Thời Báo Houston / “Lá thư đi trước” 11205 Bellaire Blvd., #B4, Houston, TX 77072 LỆ PHÍ THAM GIA: - Đăng Lời Tìm Bạn: 10 USD (tối thiểu 4 kỳ báo, Thời Báo Houston được lược bớt nội dung). - Nhờ chuyển thư: 5 USD cho mỗi thư. Xin trả bằng Chi phiếu, chỉ cần ghi trả cho “Thoi Bao”.

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

131

HOUSTON

132

|No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

133

HOUSTON

134 |No 652 - May 10 2019 |

THOI BAO INC. | www.thoibao.com

HOUSTON

No 652 - May 10 2019 | THOI BAO INC. | www.thoibao.com|

135

www.thoibao.com

Printed in Canada - Giá bán ngoài Houston: $3