Montreal 683

R

PUB Agreement N0 40009120

Giá $1

APRIL.27.2019 - ISSUE 683

The Vietnamese Newspaper

Xem trang 36

MONTREAL

TƯỞNG NIỆM 44 NĂM NGÀY QUỐC HẬN

TM

2

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

MONTREAL - OTTAWA

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

3

TM

4

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

MONTREAL - OTTAWA

TM

CANADA

MONTREAL - OTTAWA

Các hãng phim đang kiện người Canada tải phim bất hợp pháp

M

ột luật sư Canada ở Nova Scotia cho biết bạn không nên xem thường khi bạn nhận được một lá thư bảo đảm từ một hãng phim muốn kiện bạn tải bất hợp pháp các bộ phim như “Game of Thrones”.

Nếu lờ đi, có thể bạn phải trả một cái giá không nhỏ.

Trong một thông cáo báo chí, một công ty luật có văn phòng ở Nova Scotia cho biết, trong năm qua, các hãng sản xuất phim điện ảnh và phim truyền hình của Hollywood đã kiện hàng trăm người Canada mỗi ngày bị cho là tải và chia sẻ các sản phẩm có bản quyền.

Luật sư David Fraser cho biết: “Một loạt các vụ kiện đang nhắm vào người Canada cáo buộc họ chia sẽ những sản phẩm trực tuyến”. Ông nhấn mạnh rằng đây không phải là ‘tin giả’ và những ai nhận được một lá thư bảo đảm từ một hãng phim Hollywood thì thực sự người đó đang bị kiện về vi phạm bản quyền.

Luật sư Fraser nói rằng nếu ai cố tình lờ đi lá thư này thì người đó có thể phải trả một cái giá rất đắt. Theo Đạo luật bản quyền của Canada, những ai tải bất hợp pháp các sản phẩm - không cho mục đích thương mại - có thể bị buộc phải trả thiệt hại lên đến 5.000 đô-la. Những người bị phát giác tải phim bất hợp pháp để kiếm tiền có thể đối diện mức phạt lên đến 20.000 đô-la.

Các vụ kiện này là vụ kiện dân sự không

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN

Michael Le CPA Inc. Nguyễn Xuân Quý Simossica Huỳnh Chí Học ASTROLOGER - BÓI TOÁN Astrologer Indien Master Kali Kashi Chuyên Gia Trị Liệu Tinh Thần Seetharam Guruji ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Lương Văn Tuấn AUTO SALES - BÁN XE Chino Doan-Subaru Lexus Gabriel - St. Laurent BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Coiffure Thể DENTIST - NHA SĨ Clinique Podiatrique Lê Đức Tuệ Lê Thị Diệu Trang Nguyễn Thành Đệ Nguyễn Thành Đệ Tina Mai TT Nha Khoa-Jenny Du

31 13 31 73 25 73 29 1 1 73 33 1 19 13 1 35 1

QUAÛNG CAÙO DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Diễm Nguyễn Denturologiste DOCTORS - BÁC SĨ Can.Ins.of Cosmetic Surgery Nguyễn Thị Đào ELECTRONICS-COMPUTER Tinker & Hack-iTV Việt UNO IP TV HERBALIST - ĐÔNG Y Amida Life - Man Of Iron Amida Life-Bài Viết Acai Berry Amida Life-Slim Body Green Coffee dShop-SureMeal Tiệm Thuốc Bắc Hong Ning INSURANCE - BẢO HIỂM Bùi Đắc Dũng Đinh Văn Minh Huỳnh Tấn Hiếu NOTARY - CHƯỞNG KHẾ DW Notaires OPTICAL - MẮT KIẾNG T.T. Mắt Kiếng Le Lunetier PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY

37 9 35 47 56 54 2 54 57 29 25 1 29 19 39

phải là hình sự và công ty luật Fraser nói rằng những người Canada bị cáo buộc nên “hành động nhanh chóng” hoặc có thể bị phạt.

Thư nói rằng những người bị cáo buộc chỉ có 30 ngày để nộp bản khai bảo vệ. Nếu không, hãng phim có thể yêu cầu Tòa Liên bang Canada cấp phán quyết chống lại người sử dụng mà hãng phim sau đó có thể dùng để thu những tổn thất của họ Điều này có thể xảy ra dưới hình thức thế chấp tài sản hay trừ lương, tùy tỉnh bang.

Fraser cho biết một số người nhận được thư của hãng phim đã liên lạc với công ty của ông. Ông nói những bức thư này có thể “sơ sài một chút” nhưng chúng hợp pháp.

Những bức thư đó được gởi đến nhà của người có địa chỉ IP internet, với tên người nhận là “John Doe”, nhưng thực sự là dành cho bị đơn.

Tuy nhiên các hãng phim có thể sử dụng địa chỉ IP để xin tòa án liên bang cho phép các nhà cung cấp internet tiết lộ tên và địa chỉ khách hàng.

Fraser nói rằng các lá thư nhắm vào người sử dụng BitTorrent, một chương trình cho phép tải từng phần của phim điện ảnh hay phim truyền hình từ nhiều nguồn khác nhau.

Tạp chí Fortune ước tính buổi chiếu đầu tiên của “Game of Thrones” đã “bị xem bất hợp pháp” 90 triệu lượt chỉ trong 72 tiếng đồng hồ.

L.T (theo CBC và CTV)

Pharmacie Kim Phuong Vu 37 PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ Bữa Cơm Tình Thương 53 CĐNVQG MON - Khai Giảng Lớp Điện Toán Cộng Đồng 45 CĐNVQG MON-Thông Báo Khẩn 57 Danh Sách Đại Lý Bán Thời Báo 6 Hội Phụ nữ VN-Tiệc Gây Quỹ 2019 43 Lời Nguyện Phật 73 Thẩm Mỹ Thảo Sơn Nguyễn 73 REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Đồng Xuân Việt 33 Nguyễn Công Sinh 7 Nguyễn Duy Tuyền 16 Nguyễn Duy Tuyền 17 Phương Nguyễn 13 Re/Max Ottawa-John Phan 4 Thu Vũ - Ottawa 4 RESTAURANT-CAFE Phở Dzũng 73 Quán Hương Xưa 11 Restaurant Mỹ Tiên 11 Restaurant Phở Hin 21 Restaurant Phương Thảo 37 Restaurant Thái Sơn 35 SERVICES - DỊCH VỤ 8 Lê - Làm Sàn 11 Alarm TPK 1

Amelys Services Long Sửa Nhà Tổng Quát Lớp Nhạc Clefnotes Mondi Aluminium Sebastien Majeau-Sửa Mái Nhà Sửa Nhà Cửa - Thắng Vase Caravan SUPERMARKET - SIÊU THỊ Marché Đức Thành SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP dShop-LeSean Golden Moose dShopping-LeSean All Products dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo Kamerycah-Fucoidan Lamarque Warehouse Sale Liana Nail Supply Nails R Us Beauty Supply Nurture Growth Bio-Phân Bón Vi Sinh Worldcom Beauty ZY Windows TRAVEL - DU LỊCH Transtour Vacances Univers Voyage Magnifique Tour VIDEO STORE - TIỆM BĂNG Saigon Video

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

73 11 73 63 47 31 1 41 4 80 56 3 27 21 1 80 25 25 15 75 35 31

5

CANADA

TM

Giọng nói ảnh hưởng đến cảm nhận của bệnh nhân về năng lực của bác sĩ Một nghiên cứu vừa được Đại học Alberta (U of A) thực hiện, công bố hôm thứ Ba 16-4 nhận thấy rằng những bác sĩ nói tiếng Anh giọng không chuẩn thường bị các bệnh nhân cảm nhận là ít có năng lực hơn các đồng nghiệp bản địa.

Nghiên cứu này có mục đích xác định xem liệu có thành kiến nào hay không chống lại những bác sĩ nói tiếng Anh có giọng không chuẩn, và liệu nói tiếng Anh vẫn còn chút ít accentcó can thiệp vào quan hệ giữa bác sĩ và bệnh nhân. Để tìm hiểu vấn đề nói trên, nhà nghiên cứu Lorelei Baquiran trong U of A đã cho 2 nhóm người tham gia Canada gốc Hoa và Canada gốc da trắng lắng nghe tiếng nói được thu âm lại của một bác sĩ.

Một số nghe tiếng nói của bác sĩ nói tiếng Anh có giọng Hoa, trong khi một số

6

khác nghe tiếng nói của bác sĩ nói tiếng Anh có giọng Canada. Kết quả cho thấy cả 2 nhóm đều đánh giá bác sĩ nói tiếng Anh với giọng “Hoa” có năng lực chuyên môn ít hơn đáng kể so với bác sĩ nói tiếng Anh giọng Canada, bất kể loại bệnh, tính chất nghiêm trọng của bệnh mà vị bác sĩ đó đang bàn luận, và trình độ nền tảng của bệnh nhân.

Theo lời của nhà nghiên cứu Baquiran, phát giác nói trên tương tự với nghiên cứu trước đây trong y đàn rằng sự đồng sắc tộc (coethnicity), hoặc cùng nền tảng hay cùng giọng nói với một người khác sẽ làm tăng sự ưa thích và cảm nhận về trình độ năng lực.

Tuy nhiên theo một giáo sư tâm lý học tên là Elena Nicoladis, người giám sát cuộc nghiên cứu, thì vấn đề ở đây thực sự chỉ là vấn đề thành kiến.

Bà Baquiran xác nhận cần phải có các nghiên cứu thêm nữa. Bước quan trọng kế tiếp theo lời bà là phát triển những cách thức có thể giúp ngăn ngừa các nhóm bác sĩ cụ thể nào đó, và những cá nhân nói tiếng Anh với giọng vẫn còn chút accent để họ không cảm thấy bị mất lợi thế so với các đồng nghiệp bản địa chỉ vì nói tiếng Anh mà vẫn còn giữ giọng “xứ mình”.

Nghiên cứu nói trên cũng cho thấy mức độ thích nghi văn hóa là quan trọng: từ giọng nói, người ta có thể suy ra liệu một người có đang cố gắng “đủ” để hội nhập hay không.

Các số liệu thống kê cho thấy xấp xỉ có 18% bác sĩ gia đình ở Canada không sinh ra hay được đào tạo ở Canada.

Quyền Phạm (theo CBC)

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

MONTREAL - OTTAWA

Thu hồi “veggie burgers” hiệu Kirkland Signature

Cơ Quan Kiểm tra Thực phẩm Canada (Canadian Food Inspection Agency – CFIA) hôm thứ Sáu 19-4 xác nhận đang cho thu hồi các hộp “veggie burgers” hiệu Kirkland Signature vì chúng có thể có chứa những mảnh kim loại.

Một bản tin công bố cho báo chí từ CFIA cho thấy các hộp Belmont Meat Products Burgers này đã được bán ra ở B.C., Ontario và Quebec, và có thể cũng đã được phân phối ở các vùng khác. Đó là những hộp loại có trọng lượng 1.7 kg, với thời hạn dùng tốt nhất trước ngày 23-4-2019. Quyết

định thu hồi phát xuất từ một khiếu nại của người tiêu dùng, mặc dù không có ghi nhận nào về thương tích hay bệnh tật gì liên quan đến loại thực phẩm này.

CFIA hiện đang thực hiện một cuộc điều tra về an toàn thực phẩm, và có thể sẽ dẫn đến thu hồi thêm các thực phẩm khác.

CFIA cũng nói đang “chứng thực sản phẩm nói trên đang được đưa ra khỏi trịh trường”, đồng thời khuyến cáo dân chúng nên quăng bỏ, hay trả nó lại cho cửa hàng đã bán.

Q.P (theo CBC)

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

7

CANADA

TM

Bị lừa tại một sòng bạc trong khu nghỉ mát Theo lời một cặp Jay Lush và Steve Bungay ở thành phố St John’s, tỉnh bang Newfoundland, thì chuyến đi nghỉ hè ở xứ Dominican Republic vừa qua, thay vì là thời gian nghỉ ngơi, thì họ phải trải qua những lúc sóng gió, vì họ đã là nạn nhân của một vụ lường gạt diễn ra trong sòng bạc ở khu nghỉ mát này.

Trong chuyến đi nghỉ hè ở Punta Cana, hai người bạn này quyết định ghé sòng bài tại khách sạn Riu Bambu.

Khi đến cửa sòng bài, họ

đã nhận được số chip đánh bạc trị giá 25 dollars, và được đưa vào chơi ở một loại đánh bạc mà hai người này chưa hề chơi qua: eight ball roulette. Loại chơi này đánh rất nhanh khiến những người tham dự chẳng có thì giờ suy nghĩ.

Trong vòng 6 phút chơi, nhân viên chia bài nói là họ thắng 100 ngàn dollars, nhưng vài phút sau đó thì nhân viên lại cho biết họ bị thua nặng, và khi thua đến 6,500 dollars thì hai người này quyết định nghỉ chơi.

Lập tức có nhân viên an ninh dẫn hai người này ra máy ATM để lấy tiền trả cho sòng bài.

Theo lời hai nạn nhân thì khi vào trong mạng để tìm hiểu thêm về loại đánh bạc eightball roulette thì họ mới thấy là có rất nhiều nạn nhân cũng giống như họ: được nhử vào chơi một loại cờ bạc mà có những gian lận trong đó.

N.T.H (theo ca.yahoo.com)

Jay Lush và Steve Bungay

MONTREAL - OTTAWA

Thảm trạng của cuộc đời tỵ nạn: một em bé gái 9 tuổi tự tử

Theo những tin tức loan báo hôm 18 tháng 4, một em bé gái mới có 9 tuổi, là người tỵ nạn gốc Syria, đã tự tử ở thành phố Calgary, đã gây chấn động và chính quyền liên bang đã cho duyệt xét lại những chương trình giúp người tỵ nạn, để tìm hiểu những khiếm khuyết mà khiến một em bé gái đã tự tử?

Theo những lời tiết lộ của gia đình em Amal Alshteiwi nói với phóng viên đài CBC, thì em Amal bị những học sinh học chung lớp bắt nạt (bullying) trong vòng 6 tháng qua mà không có những can thiệp của các giáo

Amal Alshteiwi

chức cũng như nhân viên của trường học.

Chính quyền liên bang cũng như các tổ chức giúp đỡ người tỵ nạn ở thành phố Calgary đã vội vàng mở những cuộc họp để tìm hiểu những khuyết điểm, phòng ngừa những chuyện tương tự như thế sẽ xảy ra trong tương lai!

Em Amal sống trong gia đình gồm bố mẹ và 5 anh chị em.

G ia đ ìn h em A mal là những người Syria, tỵ nạn đến thành phố Calgary ba năm trước.

N.T.H (theo CBC)

Hơn 2.500 nhà bị ngập ở Québec sau những cơn mưa và tuyết tan Theo những con số do Urgence Québec công bố chiều thứ Hai 22/4, hơn 2.500 căn nhà ở Québec đã bị ngập và khoảng 1.700 cư dân đã phải di tản khỏi nhà trong khi nước đang dâng cao do tuyết tan và mưa liên tục mấy ngày. Ngoài ra, hơn 1.500 căn nhà khác đã bị cô lập không thể đến được được bằng đường bộ.

Khoảng 600 binh sĩ Canada đã được điều động đến những nơi cần thiết trong tỉnh bang, giúp người dân lập đê chận nước bảo vệ nhà cửa.

Urgence Québec cho biết, cư dân trong 51 thành thị đã bị ảnh hưởng của nước ngập, trong đó có Montréal, nơi các giới chức đang theo dõi sát tình hình 2 con sông Rivièredes-Mille-Îles và Rivièredes-Prairies chảy ngang qua Montréal và Laval.

Riêng tại Laval, khoảng

8

200 binh sĩ đã có mặt từ hôm 21/4 để giúp củng cố đê và đặt bao cát, đặc biệt tại hai đảo Île-Bizard và Île-Bigras.

Cầu nối Île-Bizard và ÎleMercier đã đóng. Các cư dân có thể ở lại trên đảo hoặc tại trung tâm tạm trú Montée de l’Église trên Île-Bizard.

Khi cần thiết, cảnh sát sẽ di chuyển bằng xuống để giúp người dân.

Theo ước tính hôm thứ Hai 22/4, khoảng 950 căn nhà ở Laval đang có nguy cơ bị ngập. Có 13 nhà ở Laval đã tự nguyện di tản trong khi nước còn tiếp tục dâng cao.

Thành phố Laval cho biết đã phân phối bao cát đến 900 nhà và đi gõ cửa thăm 550 nhà để bảo đảm người trong nhà vẫn an toàn.

Các giới chức thành phố Laval nói rằng hơn 1.500 địa chỉ bị đe dọa ngập và thúc giục cư dân đặt các bao

cát do thành phố cung cấp, chung quanh nhà. Năm trung tâm làm bao cát đã được thiết lập trong thành phố.

Mực nước tiếp tục dâng cao nhưng chưa có lệnh di tản nào được đưa ra tại Montréal hay Laval cho đến chiều thứ Hai 22/4.

Thành phố Montréal đã kêu gọi thêm thiện nguyện viên để vô bao cát và phân phối chúng đến những khu vực có thể bị ngập. Các cư dân, công nhân thành phố, binh sĩ và tình nguyện viên đang ra sức chuẩn bị các biện pháp đối phó với nguy cơ bị ngập bằng cách đấp đê và lập tường bao cát.

Phát ngôn nhân cơ quan cứu hỏa Martin Guilbault nói một khi lệnh di tản được đưa ra các cư dân phải rời khỏi nhà. Ông cho biết: “Thông điệp chính là hãy sẵn sàng”. Ông nói thêm, điều đó có

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

nghĩa là hãy gói ghém quần áo và các thứ khác đủ cho 72 giờ, xếp bao cát quanh nhà và xem xét dọn những đồ đạc giá trị ra khỏi tầng hầm.

Mặt khác, Hồng Thập Tự Canada đã mở chiến dịch gây quỹ để giúp các gia đình bị tổn thất. Các trung tâm cứu trợ Hồng Thập Tự được lập tại Gatineau, Laval, quận Pierrefonds-Roxboro, Rigaud, Saint-André d’Argenteuil và SainteMarie-de-Beauce Khoảng 4.000 thiện nguyện viên đã được huấn luyện để cung cấp tiện nghi, chỗ ở và thực phẩm cho những người có nhu cầu, và giới thiệu đến các dịch vụ xã hội.

55 con đường và cầu trong tỉnh bang bị ảnh hưởng, 36 trong số đó đã bị cấm lưu thông hoặc chỉ lưu thông một phần.

Cảnh sát cho biết một phụ

nữ 72 tuổi đã bị thiệt mạng khi chiếc xe bà đang lái bị rơi xuống một cái hố lớn do lũ tạo ra trong vùng Pontiac, cách Ottawa khoảng 30km.

Thủ hiến François Legault khi đi quan sát các vùng bị ngập nước nói rằng những người xây nhà trên khu bị ngập nên dọn đi nơi khác, và chính phủ sẽ không trả tiền để sửa chữa những căn nhà bị hư hỏng do nước ngập.

Hôm thứ Hai tại Gatineau, ông nhắc lại: “Chúng tôi không thể bồi thường mỗi năm để giải quyết những vấn đề chỉ trên căn bản tạm thời.

Chúng tôi đề nghị cung cấp tối đa 200.000 đô-la để chủ nhà dọn đến một căn nhà khác”.

L.C.C (theo CBC và CTV)

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

9

OTTAWA

TM

Suýt bị SUV tông khi đang ngồi coi TV trong phòng khách Khi Todd Edwardson đang coi TV trong phòng khách hồi 7:30 sáng 16-4 thì một xe SUV trắng tông vào qua cửa sổ phía sau chỗ mình ngồi, đè bẹp một cái bàn trước khi dừng lại chỉ cách mình nửa mét trong căn nhà của mình trên Nautica Private, gần sát Carling Avenue ở khu vực Crystal Beach. Ông Edwardson nói nghe thấy như một tiếng nổ lớn mà mình không biết là gì, rồi sau đó quanh ông là mảnh thủy tinh, kim loại và đủ thứ khác.

Tới lúc thuật chuyện ông nói vẫn còn rúng động.

Người lái xe là một phụ nữ chưa rõ tên tuổi đã được đưa đi bệnh viện trong tình trạng ổn định với những thương tích không được xác định.

Người ta cũng chưa rõ tại sao chiếc xe lại rời khỏi lòng đường.

Chiếc SUV đã nhẩy lề, leo qua mấy bậc đá, làm hư hại một cột trụ chống đỡ bancông trước khi tông vào nhà ông Edwardson. Các lính cứu hỏa thuộc đội Collapse

Rescue đã được phái tới lắp đặt các cột nâng ban-công tạm thời trước khi chiếc SUV được kéo ra Đường Carling về hướng đông chỉ còn một làn xe được phép chạy.

Chiếc xe đã được câu đi vào khoảng 9:20 sáng, để lại một lỗ hổng toang hoác trong căn nhà mà ngay sau đó được che kín bằng plastic. Ông Edwardson cho biết phải mất một thời gian vợ chồng ông mới trở về nhà mình được.

N. Châu (theo CBC News)

Ngân sách học khu công lập Ottawa có thể bị cắt 32 triệu Học khu lớn nhất Ottawa ước lượng kế hoạch tăng sĩ số lớp học và cắt bỏ một số chương trình của tỉnh bang sẽ xén mất khoảng 32 triệu đồng từ ngân sách gần một tỷ đồng của mình.

Cắt giảm lớn nhất là số giáo viên trung học. Nhu cầu giáo viên sẽ ít hơn nếu tỉnh bang thực hiện kế hoạch tăng sĩ số mỗi lớp từ 22 lên 28. Học sinh trung học cũng sẽ có thể buộc phải học các khóa học trực tuyến mà sĩ số trung bình mỗi lớp là 35.

Các Lớp 4 tới Lớp 8 sẽ tăng khoảng mỗi lớp một em.

Theo những văn kiện ngân sách học khu thì kết quả của việc tăng sĩ số lớp học sẽ làm bớt khoản tài trợ 32.4 triệu vào năm thứ năm khi những thay đổi được thực hiện xong hết. Điều này có nghĩa là học khu sẽ mất từ 250 tới 300

10

Hơn 6.000 chuyến xe buýt OC Transpo bị hủy bỏ trong một tháng Trong khoảng thời gian 29 ngày trong Tháng 2 và Tháng 3, đã có 6.284 chuyến xe buýt bị hủy bỏ ở Ottawa, trong đó ngày có số chuyến xe buýt bị hủy bỏ ít nhất là 20 chuyến, và ngày cao nhất là 883 chuyến.

Tuy nhiên, những dữ kiện cũng cho thấy khoảng 97% những chuyến xe được lên lịch đã được hoàn tất mỗi ngày. Phần lớn các vụ hủy bỏ xẩy ra vào những ngày làm việc trong tuần, với con số trung bình 283 vụ mỗi ngày.

Vào những dịp nghỉ cuối tuần thì các chuyến xe bị hủy bỏ ít hơn khi dịch vụ xe buýt giảm bớt, với trung bình 41 chuyến bị hủy bỏ mỗi ngày.

Theo các dữ kiện thì mỗi ngày trung bình khoảng 7.696 chuyến xe buýt được lên lịch và 7.479 chuyến được hoàn tất.

Các giới chức transit thành phố thông cảm với những

khách hàng bị trễ hoặc không có xe buýt đi, nhưng một số chuyến bị hủy bỏ hoàn toàn là điều không thể tránh được. Chẳng hạn trong khoảng thời gian 29 ngày nói trên thời tiết đã quá xấu khiến con số các chuyến xe buýt bị hủy bỏ tăng vọt, đặc biệt là 883 chuyến đã bị hủy bỏ hôm 13-2 khi Ottawa bị một trận bão tuyết khổng lồ đập xuống.

OC Transpo cũng thừa nhận đã không thể thông báo cho công chúng toàn bộ các chuyến xe buýt bị hủy bỏ khiến nhiều người trễ việc hay chờ đợi quá lâu.

N.Châu (theo Ottawa Citizen)

Nghị viên da mầu đầu tiên trong lịch sử Ottawa Bộ trưởng giáo dục tỉnh bang Lisa Thompson

giáo viên trung học, 20 giáo viên tiểu học và 40 nhà giáo dục ấu nhi.

Trước sự lo ngại của học khu về việc hàng trăm giáo viên sẽ bị mất việc, Bộ trưởng giáo dục tỉnh bang Lisa Thompson lập lại lời cam kết rằng không một giáo viên nào sẽ bị mất việc ngoài ý muốn vì việc tăng sĩ số lớp học này.

Nhưng không ai yên tâm cả khi nhiều học khu trên toàn tỉnh bang đã gửi giấy báo cho các giáo viên là họ thuộc loại thặng dư, đặc biệt là Peel District School Board nơi mà 176 giáo viên tiểu học và 193 giáo viên trung học đã được cho biết rằng họ không còn có việc làm vĩnh viễn nữa.

N.Châu (theo Ottawa Citizen)

Nổ súng chết người tại khu vực ByWard Market Cảnh sát Ottawa xác định được lý lịch của nạn nhân án mạng mới nhất của thành phố.

Cảnh sát nói Emilio Jimenez, 25 tuổi, đã bị bắn tại khu vực York Street và Sussex Drive vào khoảng 2 giờ sáng 18-4. Nạn nhân

MONTREAL - OTTAWA

được công bố là đã chết tại bệnh viện. Đây là án mạng thứ sáu ở Ottawa trong năm nay. Đơn vị Trọng Án cũng điều tra một chiếc xe trên York Street gần Cumberland nhưng vẫn chưa xác nhận liêu xe này có liên quan tới

án mạng hay không.

Tới chiều 18-4, cảnh sát nói đã bắt giữ Anas Mujber, 24 tuổi, một người đàn ông Edmonton, và khởi tố nghi can tội ngộ sát Emilio Jimenez.

N.Châu (theo CTV News)

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

Theo những kết quả không chính thức được đăng tải hồi tối 17-4 thì ông Rawlson King đã thắng trong cuộc bầu cử phụ tại hạt Rideau-Rockcliffe để thay thế Tobi Nussbaum, người đã được chỉ định về điều hành Ủy Hội Thủ Đô Quốc Gia (NCC). Ông King đã nhận được 1.529 phiếu, tức 18.36% số phiếu bầu, để thắng người về nhì là Jamie Kwong, người đã được 1.406 phiếu.

Khoảng 30.61% cử tri trong hạt đã đi bỏ phiếu. Đã có 17 ứng cử viên tranh ghế này. Ông King sẽ là nghị viên da đen đầu tiên trong lịch sử Ottawa. Cho tới năm 2016, những người da đen là nhóm sắc tộc thiểu số lớn nhất Ottawa, chiếm 6% tổng số dân Ottawa. Ông King đã sống ở hạt Rideau-Rockcliffe 15 năm và tốt nghiệp Đại Học Carleton với bằng cử nhân báo chí và thạc sĩ giao thông liên lạc. Ông

hiện là chủ tịch Overbrook Community Association và thành viên hội đồng RideauRockcliffe Community Resource Centre. Ông cũng là đồng-chủ tịch Ottawa Police Service Community Equity Council.

Kết quả cuộc bầu cử sẽ được công bố chính thức vào ngày 16-4 tại Toà Đô Chánh và ông King sẽ làm lễ tuyên thệ nhậm chức nghị viên hồi đồng đô thành.

N.Châu (theo Ottawa Sun)

Ông Rawlson King

TM

MONTREAL - OTTAWA

Đóng cửa tiệm spa vì liên quan tới hoạt động buôn người

Một tiệm spa hoạt động không giấy phép đã bị đóng cửa và một người đàn ông bị bắt giữ vì liên quan tới buôn người sau một cuộc điều tra kéo dài gần một năm bởi đơn vị đặc trách điều tra buôn người của Sở Cảnh sát Ottawa.

Cuộc điều tra đã được tung ra sau khi có nhiều khiếu nại cảnh sát nhận được hồi Tháng 5, 2018.

Kết quả của cuộc điều tra là tiệm Touch Therapy Spa trên

Somerset St. W. đã bị đóng cửa. Trang mạng của tiệm spa này quảng cáo là tiệm hoạt động 24/24 và chỉ dành cho hội viên, cung ứng “trải nghiệm thư giãn tuyệt vời.”

Juteah Preston Downey, 41 tuổi người Ottawa, còn được gọi là Lord Downey, đã bị bắt giữ hôm 19-4 và bị cáo buộc tội tấn công, tấn công tính dục, ba tội liên quan tới buôn người và những vi phạm liên quan tới mại dâm khác.

Hôm 20-4, cảnh sát cho biết còn một người đàn ông khác hiện cũng đang bị Canadian Border Services Agency câu lưu.

Cảnh sát tin rằng còn có nhiều nạn nhân khác.

Ai có tin tức gì xin liên lạc với đơn vị đặc trách điều tra buôn người ở số 613-2361222, ext. 5005 hoặc 1-800292-1168.

N. Châu (theo Ottawa Sun)

Tượng Phật trên Đường Heron lại bị phá hoại Trưởng lão trụ trì thiền viện Rev. Nugegalayaye Jinananda Thero nói rằng một máy thu hình giám sát đã ghi lại được một tên phá hoại dùng một thanh gỗ đập vào pho tượng Phật hồi 1:30 sáng 17-4. Trên thanh gỗ có viết Điều Răn Thứ Nhất trong Kinh Thánh: “Thou shalt have no other gods but me.” (Thờ phượng Đức Chúa Trời và kính mến người trên hết mọi sự).

Rev. Thero nói đây là lần thứ ba cộng đồng Phật giáo bị đe dọa, đó không phải chỉ là pho tượng bị phá hoại, mà là một cảm giác bất an.

Tượng Phật tại Thiền

viện Phật giáo Hilda Jayewardenaramaya trên Heron Rd. đã bị một tên phá hoại chặt mất đầu hồi Tháng 3, 2018 và hai tháng sau vào Tháng 5 lại bị làm hư hại sau khi thiền viện gây quỹ được $7.000 để đặt máy thu hình giám sát. Trong lần thứ hai cũng như trong lần thứ ba hình ảnh thu được đã được chuyển cho cảnh sát. Lần này, tại của tượng phật bị hư hại.

Trong vụ hồi Tháng 5, 2018, một người đàn ông đã bị cáo buộc tội gây rối nhưng đã được tha bổng sau một phiên tòa hôm 8-4 vừa qua.

N.Châu (theo Ottawa Citizen)

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

11

MONTREAL

TM

Montréal muốn nhà hàng niêm yết ký hiệu xếp hạng kiểm tra Montréal đang yêu cầu tỉnh bang cho phép buộc các nhà hàng và các nhà cung cấp thực phẩm niêm yết ký hiệu đánh giá kiểm tra an toàn thực phẩm.

Hội đồng thành phố tuần qua đã đồng thanh chấp thuận một kiến nghị do đảng đối lập Ensemble Montréal đệ trình, kêu gọi Bộ Canh nông, Ngư nghiệp và Thực phẩm của tỉnh bang (MAPAQ) đòi hỏi các nhà hàng niêm yết kết quả kiểm tra đánh giá của MAPAQ. Các đánh giá xếp hạng này hiện đã có sẵn trên website của MAPAQ nhưng nó không tiện lợi cho thực khách.

Tuy nhiên các chủ nhân nhà hàng nói các ký hiệu đánh giá xếp hạng nếu niêm yết trước cửa nhà hàng sẽ làm mất vẻ mời mọc và có thể bị hiểu lầm.

Hội Nhà hàng Québec chống đối kiến nghị, nói rằng nó sẽ đuổi khách hàng. Martin Vézina, phát ngôn nhân của Hội cho biết: “Chúng tôi tin rằng nó sẽ gây vấn đề đối với nhận thức của khách hàng”.

Vézina nêu trường hợp chương trình Dine Safe của Toronto đòi hỏi các nhà hàng niêm yết các ký hiệu màu lục, vàng hay đỏ, nói lên mức đánh giá xếp hạng kiểm tra.

Vézina nói, hệ thống đánh giá bằng màu không nói rõ mức độ vi phạm của một nhà

hàng. Ông cho biết, màu vàng là vi phạm nhỏ như tủ lạnh thiếu lạnh. Tuy nhiên một phần ba thực khách Toronto tránh các cửa hàng có dấu màu vàng, vì họ nghĩ dấu này có nghĩa là nhà hàng không an toàn.

Vézina đề nghị Montréal áp dụng hệ thống trừ điểm tương tự như đối với bằng lái xe, tuy nhiên các hội đồng viên không đồng ý.

Sau khi kiến nghị được thông qua, lãnh tụ đối lập Lionel Perez nhanh chóng ‘tự khen’ trên Twitter, gọi kiến nghị là “một ví dụ khác của Emsemble Montréal làm việc vì quyền lợi của người dân Montréal”.

Các giới chức MAPAQ đang đánh giá tình hình và đang thảo luận với các bên liên quan khác khi Bộ này tìm hiểu những lựa chọn khác.

T.L (theo CBC)

MONTREAL - OTTAWA

Sinh viên yêu cầu luật kiểm soát súng khắt khe hơn Một nhóm sinh viên đại học Montréal hôm 19/4 đã tập hợp biểu tình bên ngoài văn phòng đơn vị bầu cử c ủ a T h ủ t ư ớ n g J u s t i n Trudeau yêu cầu chính phủ có luật kiểm soát vũ khí khắt khe hơn.

C á c s i n h v i ê n , t r o n g chiến dịch kiểm soát vũ khí được gọi là “Not Here”, mang trên ngực các biểu t ư ợ n g ‘ m ụ c t i ê u n g ắ m bắn’. Wendy Vasquez, phát ngôn nhân của ‘Not Here’, cho biết: “Chúng tôi muốn chính phủ có hành động.

Chính phủ đã hứa rất nhiều điều, hứa đem vũ khí ra khỏi đường phố và họ đã làm được gì? Không có gì hết”.

Tham gia cuộc biểu tình còn có sinh viên thuộc Hội sinh viên trường Bách khoa kỹ thuật. Trường này là nơi từng xảy ra vụ xả súng năm 1989 khiến 14 phụ nữ thiệt mạng và 14 người khác bị thương.

Nhóm nêu trường hợp ở New Zealand, nơi vũ khí tấn công đã bị cấm chỉ vài ngày sau khi xảy ra vụ xả súng tại giáo đường Christchurch khiến 50 người bị thiệt mạng hồi tháng Ba. Guillaume Lecorps, chủ tịch Hội sinh viên Québec, nói: “Điều này cho thấy một chính phủ có thể hành động nhanh chóng như thế nào khi bạn có can đảm chính trị và bạn đặt nó thành một ưu tiên để hành động».

Những người biểu tình cho biết: “Tất cả những gì chúng tôi muốn là một không gian an toàn để học và sống”.

L.T (theo CTV)

Thị trưởng Montréal bị đe dọa vì chống Dự luật 21 Cảnh sát cho biết họ đang điều tra những người đứng phía sau các tin nhắn đe dọa bà Valérie Plante.

Thị trưởng Valérie Plante đã trở thành mục tiêu của một loạt đe dọa bạo lực ngày càng tăng, dường như phát sinh bởi sự phản đối kiên quyết của bà đối với dự luật thế tục của chính phủ tỉnh bang.

Tháng trước bà Plante đã công khai nói về việc nhận được những bình luận đầy hận thù sau khi bà lần đầu tiên chỉ trích Dự luật 21. Nếu được thông qua, luật sẽ cấm giáo viên trường công, cảnh sát và thẩm phán, cùng một số công chức khác, đội (mặc) biểu tượng tôn giáo.

Trong cuộc phỏng vấn trên Radio-Canada, bà nói những cuộc tấn công đã trở nên tệ hại hơn trong mấy ngày vừa qua, khiến bà phải thuê thêm các biện pháp an ninh.

Các phụ tá của bà Plante

12

Thị trưởng Valérie Plante

từ chối cho biết con số chính xác những đe dọa mà bà đã nhận được. Tuy nhiên họ cho biết bà thị trưởng đã nhận được một số tin nhắn qua mạng xã hội và email đe dọa gây tổn hại về thể chất của bà.

Ngoài ra, các tin nhắn cảnh cáo bà nên nhìn về phía sau lưng hoặc phải cẩn thận khi đi bộ.

Những đe dọa cực đoan hơn đã được gởi đến cơ quan cảnh sát.

Cảnh sát cho biết họ đã

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

nhận được những tin nhắn này và đang điều tra người đứng phía sau chúng. Phát ngôn nhân cảnh sát Jonathan Martel cho biết: “Tất cả những đe dọa, bất cứ ở đâu, ngay cả trên mạng xã hội, đều là những hành vi phạm tội”.

Bà Plante hiện đã tăng cường an ninh, bao gồm một vệ sĩ kiêm tài xế, cũng như cảnh sát hiện diện tại những sự kiện công cộng mà bà tham dự.

Tuần qua, bà Plante đã cùng với ông Lionel Perez lãnh tụ đảng đối lập tại Tòa Thị Chính - thành lập một tuyên ngôn chung bày tỏ sự phản đối của thành phố đối với Dự luật 21. Ông Perez cho biết ông cũng nhận được những tin nhắn hận thù vì lập trường chống Dự luật 21, dù không có những đe dọa bạo lực.

Bà Plante tin rằng giới tính của bà cũng là một yếu tố góp phần vào những đe dọa mà bà nhận được: “Đối với phụ nữ, đó là khác biệt. Đó là nhiều bạo lực hơn. Đó là ghét phụ nữ”.

L.C.C (theo CBC)

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

13

MONTREAL & THẾ GIỚI

TM

MONTREAL - OTTAWA

Các bộ trưởng trồng cây nhân Ngày Trái Đất

Xe đạp có thể băng qua đường theo đèn dành cho người đi bộ

Các bộ trưởng đương nhiệm và cựu bộ trưởng hôm 22/4 đã tham gia chiến dịch trồng cây ở Montréal cùng ngày với những người biểu tình yêu cầu chính phủ có hành động mạnh mẽ hơn để hạn chế hậu quả của biến đổi khí hậu.

Bộ trưởng Y Tế Danielle McCann cùng với cựu Bộ trưởng Môi Trường Tom Mulcair, giới lãnh đạo bệnh viện St. Mary và Pierre Lussier, người đứng đầu các hoạt động Ngày Trái Đất ở Québec chung tay trồng cây bên ngoài bệnh viện St. Mary ở Côte-des-Neiges.

Bà McCann nói: “Chúng tôi muốn cả mạng lưới y tế và dịch vụ xã hội có các biện pháp, như chúng tôi đang làm ở đây, để ngăn chận biến đổi khí hậu».

Hàng trăm hoạt động tương tự cũng diễn ra khắp Québec để đánh dấu Ngày Trái Đất và bà McCann cho biết mục

Kể từ cuối tuần vừa qua, xe đạp có thể băng qua giao lộ theo đèn hiệu dành cho người đi bộ mà không cần chờ đèn xanh bật lên. Điều luật mới thay đổi này nhằm cho người lái xe dễ trông thấy người cỡi xe đạp.

Kể từ năm 2017, đã có 7 người cỡi xe đạp bị thiệt mạng trong các tai nạn với xe hơi trên đường.

Magali Bebronne, giới chức quản lý Vélo Québec nói rằng nhìn chung đó là một bước đi đúng hướng, nhưng thắc mắc liệu sẽ có đủ thông tin được truyền bá về ý nghĩa của điều thay đổi này.

Bà nói: “Điều nhấn mạnh ở đây là người đi bộ sẽ có ưu tiên mọi lúc và người đi xe đạp sẽ cần phải nhường người đi bộ”.

Phát ngôn nhân CAAQuébec, Annie Gauthier nói rằng bà không chắc những người cỡi xe đạp biết về điều

tiêu là trồng 375.000 cây trong vòng hai năm tới.

Trong khi đó, những người biểu tình đã tập hợp trước trụ sở Nghị Viện để nói lên điều cấp thiết là chống thay đổi khí hậu. Họ kêu gọi chính phủ của Thủ hiến François Legault hành động nhanh chóng. Ông Mulcair, hiện là chủ tịch Hội đồng Ngày Trái Đất, nói rằng cần có những thay

đổi mạnh mẽ để ngăn ngừa thảm họa trầm trọng.

Ti ế p s a u n h ữ n g c u ộ c biểu tình vào ngày thứ Sáu ở Montréal trong thời gian gần đây, một cuộc biểu tình lớn dự trù diễn ra vào ngày thứ Bảy sắp tới tại Montréal trong khi những người phản đối yêu cầu chính phủ giảm khí thải nhà kính.

L.T (theo CTV)

luật mới, hoặc những người đi bộ biết người cỡi xe đạp giờ có thể bằng qua đường theo đèn hiệu dành cho họ.

Bà nói bà tin rằng chính phủ cần làm thêm để phổ biến rộng rãi về sự thay đổi. Đối với các tài xế, những thay đổi trong luật giao thông còn bao gồm những mức phạt nặng nề hơn đối với tài xế sử dụng điện thoại trong khi đang lái xe.

Bộ luật an toàn giao thông cũng thay đổi những điều lệ liên quan đến ghế ngồi của trẻ em trên xe hơi. Theo luật mới, có hiệu lực từ tuần qua, các trẻ em từ 9 tuổi trở xuống, hoặc cao từ 1,45m trở xuống phải ngồi trên ghế riêng dành cho trẻ em. Nếu vi phạm, tài xế có thể bị phạt đến 100 đôla và trừ 3 điểm bằng lái. Các tài xế cũng có thể liên lạc với CAA để được hướng dẫn gắn ghế ngồi cho trẻ em như thế nào là đúng cách. u

Lễ Phục Sinh đẫm máu ở Sri Lanka: 290 người thiệt mạng Sáu vụ nổ xả y ra vào buổi sáng và hai vụ nổ vào buổi chiều ngày Chủ nhật Phục sinh khiến tính đến hôm 22/4 có 290 người thiệt mạng và 500 người bị thương ở Sri Lanka.

Sáu vụ nổ sáng 21/4 xảy ra tại ba khách sạn sang trong và ba nhà thờ, chủ yếu ở thủ đô Colombo của Sri Lanka và vùng lân cận vào đúng dịp người Công giáo kỷ niệm lễ Phục sinh. Hai vụ nổ sau đó xảy ra vào buổi chiều tại vùng ngoại ô Colombo.

Hôm 22/04, phát ngôn nhân chính phủ Sri Lanka thông báo một tổ chức Hồi Giáo của Sri Lanka, mang tên National Thowheeth Jama’ath (NTJ), chính là thủ phạm loạt khủng bố tự sát này.

Nhà chức trách cho biết những trang mạng xã hội lớn và các ứng dụng nhắn

14

tin, bao gồm cả Facebook và WhatsApp, đã bị chặn để tránh lan truyền các tin đồn sai lệch. Tất cả trường học ở Sri Lanka đóng cửa vào ngày 22 và 23/4.

Ngoại trưởng Sri Lanka nói có ít nhứt 27 thi thể người ngoại quốc được tìm thấy gồm các công dân Anh, Mỹ, Ấn Độ, Bồ Đào Nha và Thổ Nhĩ Kỳ. Báo Cộng sản Trung quốc nói có 2 người Trung quốc bị thiệt mạng.

T h ủ t ư ớ n g R a n i l Wickremesinghe triệu tập một cuộc họp khẩn cấp Hội đồng An ninh Quốc gia và cho biết ông sợ bạo lực có thể gây ra sự bất ổn ở Sri Lanka, đất nước có khoảng 21 triệu dân và ông cam kết chính phủ sẽ «trao mọi quyền hạn cần thiết cho lực lượng quốc phòng» để hành động chống lại những kẻ chịu trách nhiệm về vụ thảm sát.

Ông cho biết, ba cảnh sát đã thiệt mạng trong cuộc lục soát một căn nhà tình nghi ở ngoại ô Colombo khi những người bên trong kích hoạt chất nổ để ngăn chận vụ bắt giữ.

T h ủ t ư ớ n g Wickremesinghe về sau cho biết thêm lực lượng an ninh nước này đã «biết thông tin» về một vụ tấn công có thể xảy ra. Tình báo địa phương nhận được cảnh báo từ 10 ngày trước rằng «các nhà thờ nổi tiếng» có thể trở thành mục tiêu đánh bom tự sát. Ông nhấn mạnh: «Chúng ta phải làm rõ vì sao các biện pháp phòng ngừa thích hợp không được thực hiện».

Bộ Quốc phòng Sri Lanka ra lệnh giới nghiêm từ 6 giờ tối đến 6 giờ sáng.

Hàng loạt các nhà lãnh đạo thế giới cùng lên án các vụ tấn công. Giáo hoàng Francis gọi đây là hành vi «bạo lực tàn

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

Đánh bom liên hoàn tại Sri Lanka. Ảnh: Twitter

khốc», đồng thời gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân.

Tổng thống Donald Trump nhanh chóng lên Twitter cho biết Mỹ «sẵn sàng giúp đỡ» Sri Lanka vượt qua khó khăn.

Mức độ đẫm máu khiến người ta nhớ lại những ngày tồi tệ nhứt của cuộc nội chiến kéo dài 26 năm trên đất nước Sri Lanka. Lúc đó, nhóm nổi loạn Hổ Tamil đã tranh đấu đòi độc lập khỏi Sri Lanka, thực hiện những vụ nổ bom gây nhiều thương vong.

LHQ thoạt đầu ước tính khoảng 100.000 người bị thiệt mạng, nhưng một ban chuyên gia LHQ sau đó cho biết khoảng 45.000 người Tamil bị sát hại trong những tháng cuối cùng của cuộc nội chiến. Cả hai phía đều bị cáo buộc vi phạm nhân quyền trầm trọng.

Sri Lanka gồm 70 phần trăm dân số theo Phật giáo.

Phần còn lại theo Hồi giáo, Hindu hoặc Cơ đốc giáo. u

TM

MONTREAL - OTTAWA

Tái thiết Nhà Thờ Đức Bà Paris: Quyên góp kỷ lục Ngay sau khi Nhà Thờ Đức Bà Paris bị tàn phá trong trận hỏa hoạn hôm 15/04, một làn sóng hảo tâm đã trào dâng tại Pháp cũng như trên thế giới để góp tiền bạc và công sức cho công cuộc tái thiết được cho là sẽ rất tốn kém. Đi đầu trong làn sóng này là các đại gia đình giầu có và các đại tập đoàn Pháp, đã liên tiếp loan báo quyên góp những món tiền khổng lồ.

Thế nhưng, các khoản đóng góp này đã lập tức làm dấy lên nhiều lời chỉ trích, đặc biệt từ cánh tả Pháp, đã tố cáo giới đại gia đã lợi dụng cơ hội để đánh bóng hình ảnh của mình.

Cụ thể là gia đình Bernard Arnault, chủ nhân của tập đoàn hàng xa xỉ LVMH, sở hữu thương hiệu Louis Vuitton nổi tiếng thế giới, và gia đình Bettencourt-Meyers, chủ nhân của nhà sản xuất mỹ phẩm L’Oréal mà không ai không biết, cả hai đã góp mỗi nhà 200 triệu euro. Bên cạnh đó, gia đình Pinault và tập đoàn Kering, sở hữu chủ của hãng mỹ phẩm Gucci, Yves Saint Laurent, cũng thông báo đóng góp 100 triệu euro, tương tự như tập đoàn dầu khí Pháp Total.

Danh sách các nhà hảo tâm còn có hãng quảng cáo JC Decaux, tập đoàn xây dựng Bouygues, các ngân hàng lớn như BNP Paribas, Société Générale, các hãng bảo hiểm như AXA, cho đến các doanh nghiệp giải trí như hãng trò chơi điện tử Ubisoft, hay Công Viên Giải Trí Disney…

Diễn viên hài trở thành tổng thống Ukraine

Các địa phương lớn ở Pháp từ đông sang tây, cũng đua nhau đóng góp, từ thành phố Paris (50 triệu euro), vùng Ile de France, tập hợp các tỉnh bao quanh thủ đô Pháp (10 triệu euro), cho đến vùng Auvergne-Rhône-Alpes, vùng Bretagne, thậm chí vùng Réunion ở hải ngoại xa xôi cũng thông báo đóng góp.

Cơn sốt quyên tặng cho quỹ tái thiết Nhà Thờ Đức Bà Paris cũng hừng hực trong dân chúng.

Tính đến cuối tuần trước, đã có khoảng 20 triệu euro đến từ các nhà tài trợ nhỏ, chủ yếu là các cá nhân, cho thấy rõ ràng lòng gắn bó của người Pháp với di sản văn hóa của đất nước.

Theo ghi nhận của Alexander Gady, thuộc hội bảo vệ di tích và công trình lịch sử Pháp Sites et Monuments, các khoản quyên góp trong vỏn vẹn một tuần đã tương đương với ba năm ngân sách mà chính phủ Pháp (326 triệu euro) dành cho việc bảo trì và bảo tồn các di tích lịch sử. u

Theo Ủy Ban Bầu Cử Trung Ương Ukraine vào trưa 22/04, kết quả dựa trên 96% số phiếu đã kiểm nhân vòng 2 cuộc bầu cử tổng thống diễn ra hôm 21/04 cho thấy danh hài Volodymyr Zelensky đã chiến thắng áp đảo, với 73% số phiếu. Đối thủ của ông là tổng thống mãn nhiệm Petro Porochenko chỉ nhận được 24% phiếu.

Ngoài số phiếu cao giành được, ông Zelensky còn chiến thắng ở cả các vùng phía tây lẫn phía đông của Ukraine, có truyền thống chống nhau. Trong chiến dịch vận động tranh cử của mình, một trong những khẩu hiệu được ông Zelensky nêu bật là đoàn kết Ukraine, vốn đang bị chia rẽ giữa miền tây có xu hướng thân Tây phương, với miền đông ly khai thân Nga.

Theo RFI, cho đến nay, không một ứng cử viên tổng thống Ukraine nào mà lại nhận được sự ủng hộ rộng rãi như vậy trên toàn quốc, từ miền tây nói tiếng Ukraine cho đến miền đông nói tiếng Nga. Năm năm sau cuộc cách mạng Maidan, các cử tri bị mệt mỏi vì tham nhũng, nghèo đói và chiến tranh, một lần nữa đã cho thấy lòng khao khát thay đổi. Họ đặt hy vọng vào một người không hề có kinh nghiệm chính trị, vẫn rất mơ hồ về chương trình hành động cũng như đội ngũ cộng sự viên của mình.

Dẫu vậy, Liên Hiệp Châu Âu hôm 22/4 đã hoan nghênh sự «gắn bó chặt chẽ» của Ukraine vào nền dân chủ. Trong lúc đó nước Nga, qua lời thủ tướng Dmitri Medvedev, đã cho rằng cơ may cải thiện quan hệ với Ukraine đã xuất hiện. u

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

15

TM

16

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

MONTREAL - OTTAWA

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

17

VIỆT NAM

TM

MONTREAL - OTTAWA

Thấy gì qua chuyện Cựu phó Viện Trưởng Kiểm Sát Đà Nẵng bị khởi tố tội dâm ô trẻ em Tổng - Chủ VN đổi lịch Ông Nguyễn Hữu Linh, cựu phó Viện trưởng định chính là ông cựu phó Viện trưởng Viện trình làm việc?

Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Đà Nẵng chính thức bị truy tố từ ngày 20 tháng 4 về tội dâm ô trẻ em.

Truyền thông trong nước loan tin vừa nêu vào ngày 21 tháng 4 dẫn nguồn từ Công an TPHCM và Viện Kiểm sát Nhân dân TPHCM. Theo đó Cơ quan Cảnh sát Điều Tra Công an Quận 4, khởi tố bị can và cấm đi khỏi nơi cư trú đối với ông Nguyễn Hữu Linh, sinh năm 1958 và cư ngụ tại quận Hải Châu, Đà Nẵng, để điều tra hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi.

Tin về quyết định khởi tố đối với ông Nguyễn Hữu Linh như vừa nêu được đưa ra sau khi công luận tại Việt Nam suốt những ngày qua yêu cầu cần phải có biện pháp thích đáng đối với ông này. Lý do ông cựu phó Viện Kiểm sát Thành phố Đà Nẵng có hành vi dâm ô một bé gái trong thang máy chung cư Galaxy 9 vào đầu tháng tư vừa qua.

Một video clip được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội Facebook vào ngày 2 tháng 4 cho thấy hình ảnh một bé gái và một người đàn ông đi vào thang máy Chung cư Galaxy 9 ở Quận 4. Sau khi thang máy đóng cửa, người đàn ông tiến lại ôm hôn và sàm sỡ bé gái. Bé gái phản ứng và khi cửa thang máy mở, cháu bé chạy nhanh ra ngoài.

Người đàn ông trong video clip được xác

Kiểm Sát Nhân dân Thành phố Đà Nẵng, Nguyễn Hữu Linh. Ông này vừa về hưu vào cuối năm 2018 và vẫn còn là thành viên của Hội Luật sư Thành phố Đà Nẵng.

Phải tới sát ngày hết thời gian 20 ngày có hiệu lực khởi tố, sau khi công lực phản ứng dữ dội, ông Linh mới bị sờ gáy. Trước đó, có thông tin trên mạng xã hội cho biết gia đình bé gái đã được ông Linh “bồi thường” rất nhiều tiền nên vụ này đã được dàn xếp, dù phải ra tòa thì vẫn có nhiều khả năng ông Linh chỉ phải chịu hình phạt mang tính hình thức. 

Ông Nguyễn Hữu Linh

Cựu chủ tịch nước Việt Nam Lê Đức Anh từ trần

Ông Lê Đức Anh, đại tướng cựu chủ tịch nước Việt Nam, từ trần vào lúc chiều tối ngày 22 tháng 4 tại nhà Công vụ số 5A, phố Hoàng Diệu, Hà Nội.

Thông tấn xã Việt Nam dẫn nguồn từ Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương loan tin cho biết ông này tuổi cao, sức yếu nên không thể qua khỏi dù được chăm sóc tận tình trong suốt thời gian lâm bệnh. Ông Lê Đức Anh có hàm cao nhất trong quân đội là đại tướng và ông giữ chức chủ tịch nước Việt Nam nhiệm kỳ 1992-1997. Ông được phong hàm đại tướng vào năm 1984.

Từ năm 1987 đến 1991, Ông Lê Đức Anh là Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng; ông cũng từng là Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Đội Nhân Dân Việt Nam trong thời gian 1986-1987. Ông Lê Đức Anh cũng là ủy viên bộ Chính trị đảng cộng sản Việt Nam

18

các khóa V,VI, VII; bí thư trung ương đảng khóa VII, ủy viên thường vụ bộ chính trị khóa VIII… Tin cho biết Ông Lê Đức Anh từng tham gia chiến dịch ở Campuchia, là tư lệnh quân Việt Nam. Trong cuộc Trung Quốc tấn công cưỡng chiến đảo Gạc Ma của Việt Nam vào năm 1988, Ông Lê Đức Anh bị thiếu tướng Lê Mã Lương trong một cuộc hội thảo vào năm 2015 ở Hà Nôi nói là người ra lệnh không cho binh sĩ Việt Nam nổ súng chống lại phía Trung Quốc. Quyết định này khiến 64 binh sĩ Việt Nam thiệt mạng tại Gạc Ma lúc đó. Đó là lý do cái chết của ông ta chỉ khiến dân chúng hả hê, như một số bình luận: Đỗ Văn Dũng: Một tướng ngu xuẩn khi mang súng đánh đuổi đồng bào mình ra biển và còn sang Tàu để cầu vinh. Muôn đời con cháu nguyền rủa loại tướng này.

Toan Nguyen: Thực tình chả muốn đại tướng chết, chỉ mong muốn “nó” dở sống, dở chết, sống thực vật cho nhân dân được nhờ. À quên, sao không kể công ơn đại tướng với bạn vàng Tàu cộng, vụ Gạc Ma 1988 nhỉ… 

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

Thủ tướng Việt Nam, ông Nguyễn Xuân Phúc sẽ đi dự diễn đàn Vành đai-Con đường lần thứ hai diễn ra tại Bắc Kinh từ ngày 25 đến 27 tháng 4.

Tin chính thức do Bộ Ngoại giao Việt Nam đưa ra và truyền thông trong nước loan đi ngày 22 tháng 4 vào khi đồn đãi tiếp tục về tin Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam kiêm chủ tịch nước ngã bệnh nặng trong chuyến làm việc tại tỉnh Kiên Giang vào hai ngày 13 và 14 tháng 4 vừa qua.

Trước đó cũng có thông tin nói Nguyễn Phú Trọng sẽ đi Trung Quốc và sau đó là chuyến đi Hoa Kỳ; tuy nhiên suốt thời gian qua từ ngày 14 trở đi, Nguyễn Phú Trọng không hề xuất hiện trước công chúng.

Trong khi đó thì truyền thông trong nước vào ngày

Ông Nguyễn Phú Trọng

18 tháng 4 loan tin Nguyễn Phú Trọng gửi điện mừng đến Chủ tịch Ủy Ban Thường Vụ Hội Nghị Nhân dân Tối Cao Bắc Hàn Choe Ryong Hae. Vào ngày chủ nhật 21 tháng 4 khi xảy ra những vụ đánh bom tại Sri Lanka, truyền thông Việt Nam cũng loan tin tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng gửi điện chia buồn đến tổng thống nước này.

Một số hình ảnh về Nguyễn Phú Trọng mà truyền thông trong nước loan đi được nhiều người chỉ ra là từ năm 2018. 

Việt Nam có 1,75 triệu lao động trẻ em Điều tra quốc gia về lao động trẻ em cho thấy Việt Nam có 1,75 triệu trẻ em làm việc toàn thời gian với hơn 32% làm việc trên 42 giờ một tuần.

Báo chí trong nước loan tin ngày 23 tháng 4 dẫn thông tin tại hội thảo Quyền của người chưa thành niên trong Bộ Luật lao động sửa đổi tổ chức sáng 23/4 tại Hà Nội rằng có 85% lao động trẻ em là ở nông thôn. Số tuổi của trẻ phải tham gia lao động là từ 5 tuổi đến 17 tuổi.

Nhiều nhất là từ 15 đến 17 tuổi, chiếm 58%.

Bộ Luật lao động sửa đổi có nhóm điều luật liên quan đến trẻ em gồm việc xác định độ tuổi tối thiểu; nghiêm cấm sử dụng lao động dưới độ tuổi tối thiểu; đưa ra nguyên tắc tuyển dụng và lao động chưa thành niên…

Việt Nam qui định độ tuổi lao động tối thiểu là 15 tuổi; tuy nhiên người sử dụng lao động có thể thuê người dưới 15 tuổi mà tuổi tối thiểu là 13 để thực hiện các

công việc nhẹ được nêu ra trong danh mục của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội.

Từ năm 2012, kết quả báo cáo Khảo sát quốc gia về lao động trẻ em do Tổng cục Thống kê phối hợp với Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, ILO thực hiện đã cho thấy Việt Nam có khoảng 1,75 triệu lao động trẻ em. Trong đó 67% làm việc trong ngành nông nghiệp, 16% trong ngành xây dựng và 17% trong ngành dịch vụ. 

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

19

THỜI SỰ TRONG TUẦN

TM

MONTREAL - OTTAWA

Năm năm cứ đến ngày Oan Trái!

K

hi nói về ngày Quốc Hận, nhà văn kiêm nhà thơ Hoàng Hải Thủy có viết những câu thơ như sau: “Năm năm cứ đến ngày oan trái, Ta thắp hương lòng thương nhớ thương” Ngày Oan Trái năm nay sắp về, chúng tôi xin viết lại một số những hồi tưởng về chuyến ra đi bất ngờ và đầy may mắn của gia đình chúng tôi.

Vào ngày 26 tháng 4 năm 1975, bố của Khôi, chỉ huy một tiểu đoàn pháo binh của sư đoàn 25 đóng ở Tây Ninh, có việc phải về họp ở bộ chỉ huy của sư đoàn ở Hậu Nghĩa.

Lúc đi thì đường từ Tây Ninh về còn yên ổn, nhưng chiều hôm đó, trên đường về, việt cộng pháo kích và đắp mô trên đường. Đoàn công xa không quay lại được Tây Ninh.

Tối hôm đó, bố của Khôi quay trở lại bộ chỉ huy sư đoàn thì hầu như chẳng có một ai.

Chẳng biết làm sao được bố của Khôi bèn quay về nhà với gia đình ở quận Tư , gần đường Trình Minh Thế và kho 5 thương cảng Saigon.

Vào buổi sáng 29 tháng 4, Khôi đến trường Y khoa ở đường Hồng Bàng thì trường vắng hoe, chỉ có lác đác vài sinh viên qua lại.

Khôi gặp XH, cô bạn gái cùng lớp.

Hai người đứng nói chuyện với nhau một lúc về những chuyện trên trời dưới biển, và cô bạn rủ Khôi đến bệnh viện Bình Dân đi học thêm từ mấy người đàn anh. Không hiểu có linh tính làm sao mà Khôi lại từ chối, vì muốn quay về nhà.

Vào lúc 2 giờ chiều ngày 29 tháng 4, một người quen ở trong xóm, làm việc trong bộ thông tin, lái xe gắn máy đi làm về, đi qua nhà Khôi và nói với bố của Khôi là người ta đang đi ầm ầm ngoài thương cảng.

Nghe xong, hai bố con của Khôi đèo nhau ra ngoài thương cảng trên chiếc Honda C50. Ngoài đường người ta đi ùn ùn, lấn xuống cả mặt đường.

Khi ra đến trước cổng kho 5, thì Khôi trông thấy một đoàn xe bus chở người đổ xuống ngay trước cổng và những người trên xe được hướng dẫn vào trong. Có những người lính Mỹ theo hộ tống.

Bố của Khôi chạy lại hỏi thì mới biết đây là đoàn xe chở những người làm việc cho các cơ sở Mỹ, được di tản, nhưng vì phi trường Tân Sơn Nhất đang bị pháo kích, cho nên họ

20

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Xà lan chở người tỵ nạn tháng 4 năm 1975

được chở đến đây và sẽ được đưa lên xà lan có tàu kéo ra ngoài khơi.

Bỏ bố ở lại, Khôi phóng xe về nhà, lần lượt chở gia đình ra thương cảng.

Rất may là nhà gần cho nên gia đình Khôi đã kịp thời đưa hết mọi người đến trước khi xà lan được tàu kéo đi vào lúc 5 giờ chiều. Ra đi trong bất ngờ và hoàn toàn không chuẩn bị, nên gia đình Khôi chỉ mang được một ít quần áo, tiền Việt Nam và 20 Mỹ kim!

Còn lại nhà cửa, đồ đạc bỏ lại cho những người hàng xóm.

Quyết định của gia đình Khôi chỉ có ngay trong chớp mắt, không do dự và không tiếc những gì phải bỏ lại.

Có một gia đình trong xóm, mà gia đình là mẹ góa con côi, thấy gia đình Khôi đi, cũng khăn gói đi theo.

Trên xà lan thì rất đông người, ngoài những nhân viên làm việc cho các sở Mỹ còn có những người như gia đình Khôi.

Có một nữ quái chuyên nghề móc túi ở trong xóm mà mẹ Khôi biết, cũng lên xà lan hành nghề. Ai dè xà lan kéo đi trước khi cô ta kịp xuống bến và cô ta đã trở thành một người di tản bất đắc dĩ.

Khôi gặp B., một anh bạn học trung học, nhưng anh này đang học ở luật khoa. B. cho biết là anh ta mang theo một cái xắc tay với hai bộ quần áo, đạp xe đi vòng vòng kiếm đường đi và cũng may mắn lên được xà lan.

Cũng có tin là trong số những người trên xà lan,có tướng Đ. nguyên tư lệnh quân đoàn 3 thời tổng thống Diệm cũng có mặt.

Chiếc tàu kéo chiếc xà lan có đến cả ngàn người, lặng lẽ rời bến. Khôi

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

nghe tiếng súng nổ lác đác ở hai bên bờ.

Xà lan được kéo đi suốt đêm, và mưa đã đổ xuống hai lần, khiến những người trên xà lan bị hai lần ướt như chuột. Đến sáng sớm thì chiếc xà lan cập bên chiếc hải vận hạm USS Miller của hải quân Hoa Kỳ.

Những người dưới xà lan được kéo và leo bằng thang dây lên tàu.

Khi Khôi lên được bong tàu thì lúc đó là lúc 10 giờ sáng hôm 30 tháng 4. Có người di tản mang theo một cái radio và người này bật lên cho mọi người nghe: hàng tướng Dương Văn Minh ra lệnh đầu hàng.

Những giọt nước mắt lăn dài trên má của những người đang xúm nghe, và Khôi cũng cảm thấy mắt mình cay cay...Thôi thế là hết!

Chiếc hải vận hạm đậu cho đến buổi chiều, vớt thêm những người tỵ nạn, trước khi khởi hành.

Có 1 trực thăng bay đến nhưng

không có chỗ đậu trên boong tàu vì người đông.

Anh chàng phi công cừ khôi này bay xà xuống biển, nhảy ra ngoài, và trong khi chiếc trực thăng đâm xuống biển, thì lính Mỹ thả dây kéo viên phi công lên tàu.

Sau 1 tuần lên đênh trên biển, Chiếc hải vận hạm chở đoàn người di tản, cập bến Subic Bay. Từ đó những người di tản được chở bằng phi cơ C130 đến Guam: những chiếc phi cơ vận tải dùng để chở hàng hóa, và không có ghế ngồi.

Lính Mỹ đã xếp những người tỵ nạn ngồi thành hàng và dùng dây thừng như là dây an toàn cho nguyên từng hàng người ngồi bó gối trong khoang chiếc phi cơ.

Khôi và gia đình đã đến trại Orote ở Guam và phải ở đây một tuần, trong những nhà lều cắm trên cát nóng.

Khôi gặp lại H. một người bạn cùng lớp Y Khoa 2 SG. Những buổi trưa ở đảo Guam

Trại Orote Point (Guam)

TM

MONTREAL - OTTAWA

chẳng có gì làm nên người ta hay kéo nhau ra bãi biển gần đó tắm biển.

Gia đình H có những chị em gái rất đẹp, và cũng là những cái đinh cho những chàng thanh niên độc thân thật sự hay là độc thân “tại chỗ” ngưỡng mộ, theo những người đẹp này ra bãi biển.

Một tuần sau, gia đình Khôi được chở bằng máy bay hàng không dân sự đến trại Indian Town Gap ở tiểu bang Pensylvania.

Indian Town Gap nguyên là một trại lính, nên có những khu nhà cửa khang trang, và người tỵ nạn không phải ngủ lều như ở đảo Guam.

Những ngày ở Indian Town Gap là những ngày rong chơi trên những cánh đồng có hoa vàng nở rộ nối liền những khu trại với nhau.

Có những buổi chiều sương khói bao phủ cả khu đồi...”phố núi cao, phố núi đầy sương...”

Buổi tối cuối tuần, nhân viên quản trị của khu trại có cho chiếu những phim ăn khách đang được chiếu trên các rạp ngoài thành phố. Khán giả ngồi bó gối trên mặt đất xem phim được chiếu trên tấm bạt trắng rộng ở góc sân. Một trong những phim mà Khôi được xem là phim The Godfather.

Trong khi xem phim thì một thằng em của một người bạn Khôi, nói vanh

vách những tình tiết đang diễn ra trên màn ảnh. Mọi người xung quanh phục lăn là sao thằng bé này mới có 17 tuổi mà giỏi tiếng Anh quá xá: hiểu được những gì đang diễn ra.

Sau này có dịp hỏi lại thằng bạn, thì nó cho Khôi biết là em của nó đã đọc cuốn Bố Già của Ngọc Thứ Lang: thảo nào!

Tháng 7 năm 1975, Canada cũng như Pháp cử đại diện đến trại Indian Town Gap phỏng vấn những người tỵ nạn: chính quyền liên bang Canada nhận khoảng 2 ngàn người tỵ nạn trong số 22 ngàn người tỵ nạn đang tạm sống ở trại Indian Town Gap. Gia đình Khôi ở trong số 2 ngàn người tỵ nạn đến Canada vào cuối

tháng 7 năm 1975. Trạm đầu tiên gia đình Khôi được đưa đến là thành phố Montreal, và sau đó là thành phố Halifax, một thành phố nằm bên bờ Đại Tây Dương.

Tại thành phố miền biển này, gia đình Khôi đã được đi học Anh Văn, bố mẹ Khôi được chính quyền tìm việc cho, trong khi các anh em Khôi thì kẻ học trung học, kẻ xin vào đại học.

Mùa thu năm 1976, Khôi xin vào học ngành kỹ sư của trường đại học Dalhousie, ra trường làm việc cho Bell Canada một thời gian trước khi di chuyển về định cư ở Toronto: một thời áo trắng trường Y đã chỉ còn là những kỷ niệm!

Thời gian như bóng câu cửa sổ: quanh đi ngoảnh lại… vèo cơn mộng!

Những ngày của tháng tư năm nay lại về, mang theo những trận gió sớm của mùa xuân, đã khiến lòng Khôi chùng xuống... vì những kỷ niệm của ngày cũ bất chợt lại về..

Nếu một ông thần nào đó, cho Khôi một lời ước thì chắc Khôi sẽ ước như lời bài hát Kỷ Niệm của nhạc sĩ Phạm Duy “Cho đi lại từ đầu, chưa đi vội về sau, xin đi từ thơ ấu...”

Khi chúng tôi kể lại câu chuyện di tản cho một thân hữu ở thành phố Lincoln, tiểu bang Nebraska nghe, thì anh ta đã gật gù nói là đến tuổi này và qua bao nhiêu những thăng trầm của cuộc sống, thì anh ta mới nhận là con người quả có số mệnh, như những câu thơ trong truyện Kiều của Nguyễn Du: “Bắt phong trần phải phong trần, Cho thanh cao mới được phần thanh cao” Chúng tôi xin viết lại những kỷ niệm, như một nén hương lòng đến những đồng bào, những người cũng đã phải bỏ nước ra đi và trong đó có biết bao nhiêu người đã không may mắn, không đến được bờ tự do.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Indian Town Gap: phố núi cao... phố núi đầy sương

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

21

KINH TẾ TÀI CHÁNH

TM

MONTREAL - OTTAWA

Giá nhà ở Canada sút giảm lần đầu kể từ năm 2009 NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Toronto: Kể từ năm 2009, khi có cuộc đại suy thoái của nền kinh tế thế giới cũng như cuộc khủng hoảng nhà cửa ở Hoa Kỳ, giá nhà đã xuống đến tận đáy ở Bắc Mỹ và đã dần dần gia tăng trở lại trong những năm qua.

Tuy nhiên cái gì thì cũng có những thăng trầm, lên đến một độ nào thì cũng phải sút giảm: theo những tin tức loan báo hôm thứ hai ngày 15 tháng 4, giá nhà trên toàn Canada đã sút giảm trong tháng 3 vừa qua của năm 2019. Đây là lần đầu tiên mà giá nhà ở Canada đã sút giảm kể từ năm 2009 cho đến nay.

Trong 11 vùng thị tứ ở Canada, thì giá nhà sút giảm ở 7 vùng, và chỉ gia tăng chút ít ở 4 vùng khác là các thành phố Halifax, Quebec city, Edmonton và Montreal.

Theo nhận định của các chuyên gia địa ốc, thì giá nhà ở Canada có thể sẽ suy giảm và không gia tăng trở lại trong những tháng sắp tới?

CĂN “CHÒI” TRỊ GIÁ 1.3 TRIỆU DOLLARS Ở TORONTO! Toronto: Với số tiền 1.3 triệu dollars, người ta có thể mua một căn biệt thự khang trang 5 phòng ngủ ở thành phố Georgetown, ngoại ô của vùng thủ phủ Toronto, nhưng với số tiền 1.3 triệu này, người ta chỉ có thể mua được một căn nhà còn tệ hơn một cái chòi và cần rất nhiều sửa chữa ở thành phố Toronto.

Căn nhà ở số 486 Hounslow Avenue ở vùng North York, cách trung tâm thành phố Toronto khoảng

1 tiếng lái xe, đã được đăng bảng bán với giá $1,299,000 mà chủ nhân không cho xem bên trong căn nhà, được bán với điều kiện “as is” (có dzậy thôi) Chủ nhân cho biết là căn nhà này từ xưa đến nay chỉ có một chủ và có eat-in kitchen, tức là căn nhà không có phòng ăn. Nhìn vào kích thước bên ngoài của căn nhà thì người ta ước lượng chỉ có 1 phòng ngủ nhỏ và 1 washroom?

Như thế cộng đồng người Việt ở vùng North York đều là những nhà triệu phú: rất đông những người Việt có nhà ở vùng North York mà nhà của những người này chắc ít nhất từ 2 triệu dollars trở lên, vì những căn nhà này đẹp đẽ, và có thể ở ngay!

KỸ NGHỆ BÁN ĐỒ TRỢ NGỦ Toronto: Cuộc sống khó khăn vất vả khiến cho số người bị bệnh mất ngủ ở Canada cũng như ở trên toàn thế giới gia tăng, và đã giúp cho sự phát triển của nền kỹ nghệ bán đồ trợ ngủ.

Theo nhiều nhà chuyên môn thì nền kỹ nghệ bán những đồ trợ ngủ có số thương vụ lên đến 30 tỷ Mỹ kim trên toàn thế giới.

Những chương trình sắp đặt trên máy điện thoại tinh khôn, mà chủ nhân sẽ mở ra, khi lên giường ngủ. Các chương trình này có thể là chương trình đọc truyện hay chương trình nhạc êm dịu giúp người ta dễ ngủ.

Có những nhạc sĩ phát hành những băng nhạc mới chuyên về nhạc êm dịu, cũng phát tài trong

Căn “chòi” trị giá 1.3 triệu dollars

22

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

những năm qua.

Dược phòng Shoppers Drug Mart cũng thiết lập một chi nhánh trực thuộc chuyên bán những đồ trợ ngủ có tên là Wellwise.

Tài tử điện ảnh Matthew McConaughey, người có giọng nói hết sức quyến rũ, đã đươc thuê đọc truyện dỗ giấc ngủ cho những người có điện thoại tinh khôn qua “the sleep and meditation app”.

Người tài tử này thường bắt đầu những câu chuyện dỗ giấc ngủ như câu “ cô nàng leo lên giường và để hồn mình chìm vào giấc ngủ..”

Và mới đây tại thành phố Toronto, hai anh em họ tên là Fahd Javed và Omar Shahban đã sản xuất một loại mền đắp có tên là “weighted blankets”.

Loại mền này bên trong có những trái banh bằng nhựa, những dây chuỗi… để giúp người đắp chiếc mền này có cảm tưởng như là đang được một người nào ôm ấp trong khi ngủ.

Những cái mền này bán với giá gần

200 dollars một cái và bán rất chạy.

NHỮNG NGƯỜI MỸ Ở THẾ HỆ “BABY BOOMERS” KHÔNG CHUẨN BỊ CHO TUỔI HƯU New York: Vào những năm sau khi trận thế chiến Thứ Hai kết thúc, hàng trăm ngàn những người lính từ các chiến trường trở về, lập gia đình và sinh con cái. Trong những năm sau Thế Chiến Thứ Hai từ năm 1946 cho đến 1964, hàng loạt những trẻ em ra đời và người ta đã gọi những trẻ em sinh ra trong thời gian này là thế hệ của “ những đám trẻ nở rộ” (Baby Boomers) Những đám trẻ của thời “Nở Rộ” nay đã đến tuổi về hưu.

Một bản tường trình mới đây của hiệp hội các công ty bảo hiểm, the Insurer Retirement Institute, cho thấy là phần lớn những người đang và sắp về hưu ở Hoa Kỳ, đã không chuẩn bị cho tuổi hưu.

Theo bản tường trình này thì chỉ có mỗi 1 trong số 10 người của thế hệ “Baby

thế hệ “Baby Boomers”

TM

MONTREAL - OTTAWA

Boomers” để dành đủ tiền cho tuổi hưu.

Câu hỏi được đặt ra là phải để dành bao nhiêu tiền mới đủ cho một người về hưu ở Hoa Kỳ?

Theo the Insurer Retirement Institute thì người ta cần để dành ít nhất nửa triệu Mỹ kim để sống cho đến 85 tuổi, tuổi thọ trung bình của một người Mỹ.

Trên 50 phần trăm những người của thế hệ Baby Boomers chẳng để dành một đồng xu nào!

KỸ NGHỆ XUẤT CẢNG VIỆT NAM PHÁT TRIỂN MẠNH QUA CANADA NHỜ VÀO THỎA ƯỚC MẬU DỊCH CPTPP Saigon: Trong cuộc hội thảo về thương mại ở thành phố Saigon hôm 10 tháng 4, các viên chức của bộ thương mại và kỹ nghệ của chính quyền Việt Nam đã cho biết là nền kỹ nghệ xuất cảng hàng hóa của Việt Nam qua Canada đã tiến triển mạnh nhờ vào thỏa ước tự do mậu dịch liên Thái Bình Dương (CPTPP).

Theo ông Ngô Chung Khanh, phó giám đốc đặc trách về mậu dịch của bộ thương mại và kỹ nghệ Việt Nam thì những hàng hóa mà Việt Nam xuất cảng nhiều sang Canada gồm quần áo, giầy và hải sản.

Cũng theo các viên chức của bộ thương mại và kỹ nghệ Việt Nam thì hàng hóa mà Việt Nam xuất cảng sang Canada gia tăng, nhờ vào sự gia tăng của số di dân Á Châu ở Canada, và nhất là sự giảm thuế nhập cảng của những loại hàng hóa như trái cây nhiệt đới nhập cảng vào Canada từ Việt Nam hiện nay đã không phải đóng thuế nhập nội.

Ngoài ra những loại hải sản đông lạnh như tôm và cá tra, xuất cảng sang Canada đã gia tăng.

Theo thỏa ước tự do mậu dịch liên Thái Bình Dương, trong vòng 4 năm Canada sẽ giảm thuế nhập cảng hàng hóa đến từ Việt Nam là 94.5 phần trăm, trong khi hàng hóa nhập cảng từ Canada vào Việt Nam sẽ giảm 96.3 phần trăm.

CÔNG TỬ TẦU, MUA XE 5 TRIỆU DOLLARS, NHƯNG LẠI THAN PHIỀN PHẢI ĐÓNG THUẾ XE QUÁ NHIỀU Vancouver, British Columbia: Theo những tin tức vừa loan báo, một công tử Tầu mua chiếc xe hơi xịn giá đến 5 triệu dollars ở thành phố Vancouver, nhưng công tử này lại lên trên instagram than phiền là anh ta phải đóng thuế mua xe lên đến trên 900 ngàn dollars.

Công tử Ding Chen, con trai của nhà triệu phú Chen Mailin đã công bố trên internet biên nhận mua chiếc siêu xe Bugatti với lời than phiền là thuế quá nặng.

Giá mua chiếc xe là 5 triệu và anh công tử này phải trả $210,404.25 thuế GST và $697,939 thuế PST. Chính quyền tỉnh bang B.C. đã cho gia tăng thuế đánh trên những loại xe hơi xịn: 15% thuế cho những xe hơi dưới 150 ngàn dollars và 20 phần trăm cho những xe trên 150 ngàn.

Tiền trả cho chiếc xe là do ông bố. Ông bố năm nay 49 tuổi, nguyên nghề nuôi vịt và hiện là chủ tịch điều hành của công ty đầu tư và địa ốc Nanjing Dingye Investment Group ở Trung quốc. Ông bố này tuy ở Trung quốc nhưng mới đây đã bỏ ra 52.8 triệu dollars mua một căn biệt thự ở thành phố Vancouver.

NHỮNG NHÀ ĐẦU TƯ NGOẠI QUỐC “BÁN NON” CỔ PHIẾU CỦA 5 ĐẠI NGÂN HÀNG CANADA Toronto: Một trong những điều ngạc nhiên trên thị trường chứng khoán Toronto là 5 cổ phiếu của những công ty mà người ta “bán non” nhiều nhất là cổ phiếu của 5 đại ngân hàng Canada: Royal, Toronto Dominion, Bank of Nova Scotia, Bank of Montreal và CIBC. Phần lớn những người bán non cổ phiếu của 5 đại ngân hàng Canada là những quản lý của các quỹ đầu tư mạo hiểm hedge funds.

Năm 2007, khi Hoa Kỳ trải qua

Chiếc siêu xe Bugatti 5 triệu dollars

một thời kỳ đại suy thoái, cổ phiếu của các ngân hàng Mỹ đã xuống đến đáy, và những người bán non cổ phiếu của các ngân hàng này đã kiếm lời bộn.

Vào những năm 2007, các ngân hàng Mỹ đã cho những người mượn tiền mua nhà hàng loạt.

Khi nền kỹ nghệ địa ốc suy thoái, kéo theo sự sụp đổ của hệ thống tài chánh.

Những nhà quản lý các quỹ đầu tư mạo hiểm ở Mỹ, hiện đang bán non cổ phiếu của các ngân hàng Canada, đã nghĩ là bây giờ cũng là thời điểm suy thoái của hệ thống ngân hàng Canada: mức lãi suất nợ nhà gia tăng và khiến một số đông những người có nhà ở Canada sẽ phải phá sản, bỏ nhà chạy lấy người.

Những nhà quản lý các quỹ đầu tư mạo hiểm ở Mỹ có thể đã không hiểu rõ việc mượn nợ nhà ở Canada khác hẳn Mỹ: nếu người mua đặt tiền cọc dưới 20 phần trăm trị giá nợ nhà, thì họ sẽ phải mua bảo hiểm. Ở Canada không có chuyện bỏ nhà chạy lấy thân: các ngân hàng Canada vẫn có quyền tìm kiếm và đòi nợ những người mua nhà, tuy bỏ nhà, nhưng vẫn còn thiếu nợ ngân hàng.

Rút kinh nghiệm của thời kỳ đại suy thoái, các ngân hàng Canada đã để dành một số tiền lớn theo tỷ lệ tiền nợ nhà, phòng khi phải sử dụng

trong thời kỳ nền kỹ nghệ nhà cửa xuống dốc…

TIGER WOODS THẮNG CÚP MASTERS, CÁC CHỦ SÒNG ĐÁNH CÁ Ở LAS VEGAS THUA NẶNG Las Vegas: Việc tay gôn Tiger Woods lấy lại phong độ và đoạt cúp vô địch Masters lần thứ 5 trong hôm chúa nhật ngày 14 tháng 4 vừa qua, đã khiến nhiều chủ sòng đánh cá ở Las Vegas thua đậm vì nhiều tay chơi vẫn nghĩ là tay gôn Tiger Woods sẽ thắng mà anh ta thắng thật!

Như trường hợp của tay đánh cá James Adducci ở tiểu bang Wisconsin, 39 tuổi là một người chuyên nghề mua bán cổ phiếu hàng ngày ( day trader), đã mang 82 ngàn Mỹ kim từ Wisconsin bay đến thành phố Las Vegas đánh cá trong thời gian trước khi có cuộc tranh cúp Masters. Ông Adducci đã bỏ tổng cộng 85 ngàn Mỹ kim đánh cá với tỷ lệ 1 ăn 14, nếu tay gôn Tiger Woods thắng: kết quả ông Adducci đã thắng lớn, lấy về 1.2 triệu Mỹ kim!

Không chỉ riêng ông Adducci mà còn rất nhiều tay đánh cá khác cũng đánh cá là Tiger Woods sẽ thắng và kết quả là các chủ sòng đánh cá ở thành phố Las Vegas đã thua xiểng liểng.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Tiger Woods

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

23

CHUYỆN MỖI TUẦN

TM

MONTREAL - OTTAWA

Vắc-xin MMR (sởi – quai bị- rubella)

Bệnh sởi đang trở lại

những nơi đã từng loại trừ được sởi ĐỖ QUÂN

T

uầ n t rư ớ c, cơ q u a n y t ế Vancouver Coastal Health (VCH) của tỉnh bang British Columbia, Canada, ra thông bá o về việ c thêm mộ t ca mớ i củ a bệnh sởi vừa được ghi nhận ở khu vực Lower Mainland. Thông báo của VCH cho hay ngườ i bệ nh, cư ngụ trong khu vực trách nhiệm của Fraser Health Authority, bị nhiễm bệnh sởi từ một nước khác, và đã đến nhiều nơi ở BC trong khi mang bệnh.

VHC khuyến cáo những người đã có mặt ở một số địa điểm vào một số thờ i điể m nhấ t đị nh trong hai ngày 13 và 14 tháng 4 (phi trường quốc tế Vancouver, trên chuyến bay JL018 của Japan Airlines Flight từ Tokyo đế n Vancouver, tạ i khá ch sạn Ramada by Wyndham Hotel ở Coquitlam, Lougheed Town Centre ở Burnaby) cần theo dõi xem có các triệu chứng bệnh hay không và xem lại hồ sơ chủng ngừa của mình. Đây là ca sởi thứ 27 được ghi nhận ở B.C. Ở Hoa Kỳ, hôm 18 tháng 4, thành phố New York (NYC) đã ra lệnh đóng cửa thêm 4 trường học và phạt vạ thêm 3 người vì vi phạm lệnh khẩn cấp y tế của sở y tế công cộng thành phố.

Lệnh này, ban hành hôm 9 tháng 4, buộc những người lớn và trẻ em từ 6 thá ng trở lên đang sinh số ng, là m việ c hoặ c đi họ c ở trong khu vự c có cá c mã bưu chí nh 11205, 11206, 11211 và 11249 phả i đi

24

Các bà mẹ ôm con ngồi chờ được chủng ngừa sởi tại một trung tâm y tế ở Larintsena, Madagascar. (AP Photo/Laetitia Bezain)

chủng ngừa sởi, quai bị và sởi Đức (rubella) – bằ ng vắ c xin MMR trong vòng 48 giờ.

NYC cho hay sẽ bị phạt 1000 đô la nếu đến ngày 12 mà không tuân thủ lệnh chủng ngừa.

Dịch sở đã bùng phát tại NYC từ tháng 10 năm 2018. Tính đến giữa tháng 4, đã có 329 ca sở được xác nhận, thêm 44 ca từ sau ngày có lệnh khẩn cấp. Đa số bệnh nhân là trẻ dưới 18 tuổi.

Mặ c dù chưa có ngườ i chế t, sở y tế NYC nói có 25 trường hợp đã

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

phải vào nhà thương và 6 trường hợp phải điều trị trong khu vực chăm sóc đặc biệt.

Sở i đã đượ c bá o cá o ở hơn 20 tiểu bang, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa kỳ cũng đã công bố số liệu cập nhật cho các trường hợp mắc bệnh sởi trong nước. Đã có 555 trường hợp được xác nhận tại 20 tiểu bang từ đầu năm đến nay - gần 100 trường hợp so với tuần trước, thậm chí đã tấn công cả vào văn phòng của công ty Google ở Silicon Valley.

Con số này chỉ thua kỷ lục được ghi nhận vào năm 2014 trong cùng thời gian - 667 trường hợp. Năm đó, số trường hợp mắc bệnh sởi cao hơn tất cả các các năm tính từ năm 2000, năm mà Hoa kỳ công bố đã loại trừ đượ c chứ ng bệnh này. Vớ i chiề u hướng này, kỷ lục trên đang sắp sửa bị phá.

Nhưng những gì bệnh sởi đang gây ra ở Canada và Hoa kỳ không đáng sợ bằ ng nhữ ng tai họ a mà chứ ng bệnh một thời đã bị xóa sổ này gây ra trên toàn thế giới.

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

25

CHUYỆN MỖI TUẦN Tổ chứ c Y tế Thế giớ i (WHO) thuộc Liên hiệp quốc ghi nhận cho đến giữa tháng 4, đã có hơn 112,000 ca sởi ở 170 quốc gia được báo cáo cho WHO trong năm 2019. Năm ngoái, trong cùng một thời gian, chỉ có 28.000 ca ở 163 quốc gia. Mức gia tăng này là gần 300% WHO cho rằng rất có thể còn nhiều trường hợp đã không được báo cáo.

Nhưng cơn bù ng phá t củ a bệ nh sởi ở Bắc Mỹ không đáng sợ so với nhữ ng gì đang xả y ra ở đả o quố c Madagascar.

Năm nay, quốc gia nằm trong biển Ấn độ, cách bờ đông của Phi châu này chới với với vụ bùng phát dịch sởi lớn nhất trong lịch sử. Cho đến nay, Madagascar đã có hơn 115 ngàn ca sởi được ghi nhận và hơn 1200 ca tử vong.

SỞI LÀM CHẾT NGƯỜI! Đúng thế, người ta có thể chết vì cái chứng bệnh mà người Việt trước đây thường coi là bệnh của trẻ con, chỉ làm ngứa ngáy, sốt nóng vài ngày rồi qua.

Theo CDC, khoảng 1 trong số 1.000 trẻ em mắc bệnh sởi sẽ bị viêm não. Điều này có thể dẫn đến các cơn co giật và khiến trẻ bị điếc hoặc bị thiểu năng trí tuệ.

Ngoài ra, 1 hoặc 2 trong số 1.000

BỆNH SỞI Triệu chứng: Các triệu chứng có thể xuất hiện 7 đến 18 ngày sau khi tiếp xúc với virus sởi. Nhưng trước khi biết mình bị bệnh, người ta đã có thể lây bệnh sởi cho người khác.

Các triệu chứng ban đầu bao gồm: sốt, ho, sổ mũi, mắt đỏ, buồn ngủ, khó chịu. Bên trong miệng và cổ họng có thể xuất hiện những đốm nhỏ, trắng gọi là đốm Koplik.

Khoảng 3 đến 7 ngày sau khi bắ t đầu có các triệu chứng, một vết mẩn đỏ nổi lên trên mặt và lan xuống cơ thể. Nổ i mẩ n ngứa có thể kéo dài 4 đến 7 ngày.

Các biến chứng có thể bao gồm: Nhiễm trùng tai, mù, viêm phổi, viêm não (sưng não), có thể gây co giật, tổn thương não hoặc tử vong, chuyển dạ sớm, sảy thai và nhẹ cân nếu bị co thắt khi mang thai Điều trị sởi: Không có thuốc chữa lành virus sởi, như thế điều trị chỉ là làm giảm các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng nặng.

Nếu bị sởi, nên tránh tiếp xúc với người khác càng nhiều càng tốt để hạn chế sự lây lan của virus sang người khác.

Hầu hết mọi người phục hồi hoàn toàn khỏi bệnh sởi trong vòng 2 hoặc 3 tuần.

(Cơ Quan Y tế Công cộng Canada)

26

trẻ em Mỹ mắc bệnh sởi sẽ chết vì bệnh này. Trên toàn thế giới, căn bệnh này có thể gây tử vong ở 1 hoặc 2 trên 100 trẻ em.

Một nữ tiếp viên 43 tuổi của hãng hàng không El Al (Israel), hoàn toàn mạnh khỏe trước khi bị lây sởi, đã phát chứng sưng óc (encephalitis) và hôn mê sau khi vào bệnh viện. Bà này có thể đã bị lây nhiễm sởi trên đường bay đi và về giữa Tel Aviv và New York.

Chẳng phải chỉ ở các nước nghèo, thiếu thốn phương tiện vệ sinh và y tế. Năm 2018, sởi giết chết 72 người ở Âu châu.

WHO cho biết trong năm 2017, năm gần đây nhất với ước tính có được, bệnh sởi đã giết chết khoảng 110.000 người trên toàn thế giới.

Con số này thấp hơn rất nhiều so với một vài thập niên trước, nhưng WHO đã cảnh báo trong một báo cáo năm ngoái rằng những lỗ hổng trong phạm vi chủng ngừ a trên toàn thế giới đang cho phép số ca bệnh tăng đột biến trên toàn cầu.

SỞI VÀ CHỦNG NGỪA Vào giữa thế kỷ thứ 18, năm 1757, ông Francis Home, một bác sĩ người Tô cá ch lan, đã chứng minh rằng bệnh sởi là do một tác nhân truyền nhiễm trong máu của bệnh nhân gây ra.

Năm 1912, sởi đã trở thành một căn bệnh đáng chú ý trên toàn quốc tại Hoa Kỳ. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và phòng thí nghiệm của Hoa Kỳ được lệnh phải báo cáo tất cả các trường hợp sở i được chẩn đoán. Trong thập niên đầu tiên từ khi việc báo cáo bắt đầu, trung bình mỗi năm có 6.000 ca tử vong liên quan đến sởi.

Cũng như ở nhiều nước, trước khi

Truyền đơn ở các đền thờ và dọc đường tại Brooklyn (New York City) cổ động cho một cuộc thảo luận qua điện thoại đặt vấn đề về sự an toàn của vắc-xin

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

TM

MONTREAL - OTTAWA

Những mụn đỏ của sởi trên lưng người bệnh

có vắc-xin, gần như tất cả trẻ em ở Hoa kỳ đều mắc bệnh sởi trước tuổi 15. Ước tính mỗi năm có khoảng 3 đến 4 triệu người ở Hoa Kỳ bị nhiễm bệnh, và trong số các trường hợp được báo cáo, có chừng 400 đến 500 người chết, 48.000 người phải vào bệnh viện và 1.000 người bị viêm não do bệnh sởi.

Năm 1954, John F. Enders và Bác sĩ Thomas C. Peebles đã thu thập các mẫu máu từ một số học sinh bị bệnh trong đợt bùng phát bệnh sởi ở Boston, Massachusetts. Họ đã thành công trong việc phân lập virus bệnh sởi trong máu củ a em David Edmonston, mộ t họ c sinh 13 tuổi trong nhóm đó.

Năm 1963, John Enders và các đồng nghiệp đã biến chủng virus sởi Edmonston-B của họ thành một loại vắc-xin và được cấp giấy phép sản xuất tại Hoa Kỳ. Năm 1968, một loại vắc-xin sởi cải tiến và còn yếu hơn, được nhà vi sinh học Maurice Hilleman và các đồng sự phát triển, bắt đầu được phân phối. Vắc-xin này, chủng Edmonston-Enders là loại vắc-xin sởi duy nhất được sử dụng ở Hoa Kỳ từ năm 1968. Vắc-xin sởi thường được kết hợp với quai bị và ban Đức (MMR: Measles + Mumps + Rubella), hoặc kết hợp với quai bị, rubella và varicella (thủy đậu) MMRv. Năm 1978, CDC đặt mục tiêu loại trừ bệnh sởi khỏi Hoa Kỳ vào năm 1982. Mặc dù mục tiêu này không đạt được, việc sử dụng rộng rãi vắcxin sởi đã làm giảm đáng kể tỷ lệ bệnh. Đến năm 1981, số ca mắc sởi được báo cáo ít hơn 80% so với năm trước. Tuy nhiên, một đợt bùng phát bệnh sởi năm 1989 ở trẻ em trong độ tuổi đi chủng ngừa đã khiến ACIP (Ủy ban Cố vấn về Thực hành Chủng ngừa), AAP (Hội Y sĩ Nhi khoa Hoa Kỳ) và AAFP (Hội Y sĩ Gia đình Hoa kỳ ) khuyế n cá o nên tiêm mộ t liề u vắc-xin MMR thứ hai cho tất cả trẻ em. Sau khi khuyến cáo này được áp dụng cùng với những cải tiến về vắcxin MMR, các trường hợp mắc sởi

được báo cáo đã giảm nhiều hơn nữa. Đến năm 2000, sau khi không có sự lây truyền bệnh liên tục trong hơn 12 tháng, Hoa Kỳ tuyên bố đã loại trừ được bệnh sởi.

WHO cho biết các vụ bùng phát dịch hiệ n đang diễn ra tại Cộng hòa Dân chủ Congo, Ethiopia, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Madagascar, Myanmar, Philippines, Sudan, Thái Lan và Ukraine, gây ra nhiều ca tử vong - chủ yếu là ở trẻ em. Tỷ lệ tiêm chủng ở các quốc gia này thường thấp, một phần do không đủ vắc-xin.

Tại sao một chứng bệnh đã bị loại trừ nay trở lại?

Bệnh sởi hoành hành ở các nước nghèo, dân trí không cao, điều kiện vệ sinh kém và dịch vụ y tế không đầy đủ là chuyện dễ hiểu. Nhưng khi nó bùng phát ở các nước tiền tiến, như Âu châu và Hoa kỳ thì nó trở thành một câu hỏi?

Có vài nguyên nhân.

Thứ nhất, người từ các quốc gia nơi sởi vẫn còn là một bệnh phổ biến đem sang, và người từ các quốc gia tiền tiến đó mang bệnh về.

Nhưng người ở các quốc gia Bắc Mỹ và Âu châu đã được bảo vệ bằng tiêm chủng rồi cơ mà?

THE ANTI-VAXXERS Trong danh sách “10 mối đe dọa đối với sức khỏe toàn cầu năm 2019” năm 2019 mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vửa công bố, bên cạnh virus Ebola, HIV, vi khuẩn kháng kháng sinh, ô nhiễm và các bệnh không lây nhiễm như béo phì, tiểu đường và bệnh tim là mố i nguy “vaccine hesitation” – do dự không chị u / không dùng vắc-xin.

WHO định nghĩa “do dự với việc dùng vắc-xin”, là “ngần ngại, trì hoãn trong việc chấp nhận hoặc từ chối không dùng các loại vắc-xin mặc dù các dịch vụ tiêm chủng đã có sẵn”.

Nói cách khác, người ta thắ c mắ c không biết có nên tiêm vắc-xin, hay liệu trẻ em có nên tiêm vắc-xin hay không, mặc dù có nhiều bằng chứng

TM

MONTREAL - OTTAWA

Các anti-vaxxer xuống đường ở Melbourne, Úc (Photo: Flickr, CC by NC)

khoa học cho thấy hiệu quả của vắcxin trong việc phòng bệnh, mặc dù không có các giải pháp phòng bệnh khác để thay thế cho vac-xin, và mặc dù các chuyên viên mọi nơi trên thế giới đều thúc giục đi tiêm phòng.

(Giống như “shower hesitancy”, do dự khi tắm” là không muốn đi tắm, hoặc cho con tắm, mặc dù những người xung quanh đang bịt mũi và để sẵn xà bông và khăn tắm ở đó.)

Những người này, được gọi là “anti-vaxxer”, họ có thể chống tiêm chủng vì lý do y học, đạo đức hay tôn giáo, và …nhân quyền.

Về lý do y học, hiện tượng (hay

phong trào?) từ chối tiêm chủng phát sinh do nỗi sợ hãi về các chất độc hại trong vắc-xin và nghi ngờ rằng các đại công ty dược phẩm thiếu lương tâm chỉ muốn bán sản phẩm. Có những người khác tin rằng nếu dùng quá nhiều vắc-xin cho trẻ nhỏ, hệ thống miễn dịch của chúng có thể bị ảnh hưởng, hoặc khả năng miễn dịch tự nhiên, đạt được bằng cách bị nhiễm bệnh và vượt qua được, là tốt hơn.

Rồi cũng cần phải nói đến vụ bài báo khoa học “rởm”, được gọi là vụ gian dối Wakefield, trên tạp chí y khoa The Lancet của Anh quốc. Sự kiện này được coi là một trong những

gọi là vụ gian dối nghiêm trọng nhất trong lịch sử y khoa.

Năm 1998, một bác sĩ người Anh, ông Andrew Wakefield đã xuất bản một “case series” (một loại nghiên cứu y khoa với một loạt các đối tượng để tìm bằng chứng tương quan nguyên nhân và hậu quả) trên tạp chí y khoa danh giá the Lancet. Bài báo dựa trên “công trình” của ông và và 12 cộng sự viết rằng sau khi chích vắcxin MMR, mười hai trẻ em đã có các triệu chứng bệnh đường ruột và bệnh tự kỷ (autism) hoặc các rối loạn phát triển khác.

Thế nhưng công trình nghiên cứu

“rởm” với quy mô nhỏ - 12 mẫu, được nhiều người chý ý và rồi…tỷ lệ chích ngừa bắt đầu giảm xuống vì các cha mẹ sợ đem con đi chích, chúng sẽ mắc bệnh tự kỷ!

Trước khi công bố kết quả của Wakefield, tỷ lệ tiêm chủng MMR ở Anh là 92%; sau bài báo, tỷ lệ này giảm xuống dưới 80%. Năm 1998, ở Anh có 56 trường hợp sởi; đến năm 2008, có 1.348 trường hợp, với hai trường hợp tử vong.

Năm 2010, The Lancet đã rút lại toàn bộ công bố của Wakefield và Bác sĩ Wakefield đã bị Hội đồng Y khoa Anh quốc khai trừ và bị cấm hành nghề y ở Anh. “Công trình nghiên cứu” được Tạp chí Y học Anh tuyên bố là gian lận vào năm 2011.

Nhưng không cần tới tạp chí y khoa The Lancet, một tập sách nhỏ vớ vẩn cũng tạo ra “vaccine hesitancy” và làm tăng thêm số anti-vaxxer.

Một số lớn các trường hợp bệnh sởi năm nay ở New York City được ghi nhận trong khu vực có nhiều người Do thái Chính thống giáo. Những nhà hoạt động y tế phát giác rằng hàng trăm phụ huynh trong khu vực này không cho con đi chích ngừa vì những bài viết trong một tạp chí biên tập bởi và dành cho các phụ huynh Do thái Chính thống giáo.

“The Vaccine Safety Handbook”

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

27

CHUYỆN MỖI TUẦN

TM

Bìa của những “tác phẩm” của một tác giả hô hào chống vắc-xin

Hí họa “Tình yêu sởi”.

Photo: Nate Beeler (The Columbus Ohio Dispatch/PoliticalCartoons.com)

(sổ tay an toàn vắc-xin ) in giấy láng, dầy 40 trang có chứa đầy những giả thuyết về các âm mưu và các dữ liệu không chính xác, do một nhóm mang tên Các Phụ huynh Giáo dục và vận động cho Sức khỏe Trẻ em, viết tắt là PEACH, tạp chí đặt nghi vấn về những nguy cơ đã được xác định rõ ràng của các bệnh như sởi và bại liệt, thách thức hiệu quả của vắc-xin trong việc loại bỏ những căn bệnh đó và so sánh việc chính phủ Hoa Kỳ hô hào tiêm chủng với các trò tàn bạo y khoa của Đức Quốc xã.

Tạp chí PEACH cho rằng vắc-xin được chế tạo thành từ các độc tố và rằng thuốc tiêm chủng là hiểm họa lớn nhất cho y tế công cộng, có liên hệ với bệnh tự kỷ, rối loại chú ý (ADHD), chứng trẻ chết bất ngờ (SIDS), sẩy thai và nhiều bệnh ác tính khác.

Và các bài viết này còn gợi ý dẫn tới các giải pháp thay thế cho vắc xin như ăn kiêng, thảo dược, vi lượng đồng căn (homeopathy)…

Không phả i chỉ có tạ p chí củ a

28

nhó m PEACH, Facebook và cá c trang mạng xã hội cũng đầy rẫy các diễn đàn trong đó người ta trao đổi và phổ biến các nguy hại của vắc-xin và chỉ nhau những cách thay thế.

Thậm chí, họ còn tổ chức cả những “bữa tiệc lây nhiễm”, nơi những trẻ

lành mạnh được đem đến chơi với các trẻ mắc bệnh, để chúng nhiễm bệnh và kích hoạt hệ miễn nhiễm tự nhiên!

Với những người chống về mặt đạo đức hay tôn giáo, họ chống vì một số thương hiệu vắc-xin sử dụng gelatin có nguồn gốc từ bò hoặc heo, làm một chất ổn định (stabilizer). Thế là ở các quốc gia và cộng đồng có tỷ lệ cao người Hồi giáo hoặc người Do Thái chính thống, tỷ lệ chích ngừa giảm xuống.

Và cuối cùng, những người chống vắc-xin vì lý do…nhân quyền. Họ khẳng định họ có quyền làm chủ thân thể họ và quyết định về con cái họ.

Một nghiên cứu gần đây của Úc đã tìm hiểu nguồn gốc đạo đức của thái độ anti-vaxx trong các bậc cha mẹ hoạt động trên các trang web nuôi dạy con cái. Các phụ huynh này được xếp thành ba nhóm: người chấp nhận vắc-xin, người không có ý kiến, và người từ chối. So với những người chấp nhận vắc-xin, những người từ chối và những người không có ý kiến đã cho thấy họ đặt nặng vấn đề quyền tự do cá nhân cao hơn và không tin

MONTREAL - OTTAWA

tưởng chính quyền nhiều hơn.

Họ cũng coi trọng “sự thuần khiết”, ghê tở m sự ô uế cơ thể hoặc đầ u ó c và những hành động ‘không tự nhiên’. Việc Úc ra luật “no jab, no pay” (không chích ngừa thì không trợ cấp con) đã làm cho nhóm này thêm bực dọc và quả quyết hơn khi không cho con họ đi chích ngừa. Đúng là thế giới có nhiều chuyện ngược đời.

Trong lúc có người ngã bệnh hoặc chết vì không có đủ vắc-xin để dùng thì cũ ng có nhữ ng ngườ i chế t hay ngã bệnh vì nhất định không dùng vắc-xin mặc dù thuốc chủng sẵn đó và người ta cho xe đến tận nhà mời đi tiêm chủng.

Ghi chú thêm: Việt Nam hiện là quốc gia có bùng phát dịch sởi. Theo báo cáo của Bộ Y tế VN, chỉ trong dịp Tết Âm lịch vừa qua đã có thêm 700 người mắc bệnh sởi và dịch đã có mặt ở 43 tỉnh thành. Ông Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng của VN cho hay năm 2019 là năm nằm trong chu kỳ dị ch và số ngườ i chưa đượ c tiêm chủ ng tăng thêm khiế n tỷ lệ miễ n dịch trong cộng đồng thấp và đó là lý do dịch sởi dễ bùng phát.

Nếu bạn “có nhu cầu” đi Việt Nam, cần chú ý: những người ra đời trước khi có vắc-xin sởi (thập niên 1950 trở về trước, hầu hết đều miễn nhiễm với sởi vì hầu như thời đó, ai cũng từng mắc bệnh sởi. Những người ra đời sau, và đã được chủng, tốt nhất là nên đi chủng thêm một liều. CDC nói vắc-xin MMR an toàn, nếu bạn có thể đã miễn dịch với bệnh sởi, quai bị hoặc rubella, chủng thêm một liều không có hại.

Vụ bùng phát sởi ở một số trường học tại British Columbia trong tháng trước là do một gia đình (không phải là người gốc Việt) đưa con đi Việt Nam du lịch mang về Canada. ĐỖ QUÂN (tổng hợp)

Cơ quan Y tế Công cộng Canada: Từ 2000 đến 2016, vắc-xin giảm được 84% số tử vong vì sởi trên toàn thế giới

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

TM

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

MONTREAL - OTTAWA

Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần III

S

liệu có diễn ra ?

au cuộc gặp Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn lần thứ 2 ở Hà Nội ngày 28/02 thất bại, ngày 11/04, Tổng thống Đại Hàn đến Hoa Thịnh Đốn gặp Tổng thống Hoa Kỳ và các cố vấn của ông bàn về cuộc họp Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn sắp tới. Sau đó vài ba ngày, Trump và Kim đều nói quan hệ giữa hai ông vẫn tốt, cũng muốn nối lại cuộc gặp thượng đỉnh.

Tuy nhiên, với quyết tâm giữ nguyên lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và những diễn biến gần đây ở Bắc Hàn, Thượng đỉnh Mỹ Triều lần ba có diễn ra hay không?

TỔNG THỐNG NAM HÀN MUỐN NỐI LẠI THƯỢNG ĐỈNH MỸ TRIỀU Ngày 10/04/2019, Tổng thống Đại Hàn Moon Jae-in đến Hoa Thịnh Đốn, sáng 11/04, ông đến hội đàm với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo và ông John Bolton, cố vấn an ninh

quốc gia và Phó Tổng thống Mike Pence, sau đó đến gặp Tổng thống Trump tại Tòa Bạch ốc. Ông Moon nhấn mạnh cần phải đưa ra một số nhượng bộ đối với Bắc Hàn, nhưng Hoa Thịnh Đốn đã cứng rắn với cách tiếp cận từng phần của Bình Nhưỡng, theo đó, khó mà đổi lại sự nới lỏng các biện

pháp trừng phạt.

Trước đó, Chúa nhật 10/04, ông John Bolton, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Donald Trump, nói rằng, Tổng thống Trump để ngỏ khả năng mở một hội nghị thượng đỉnh khác với Kim Jong-un nhưng có thể cần thêm thời gian.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike

Tổng thống Mon Jae-in gặp Tổng thống Donald Trump tại Tòa Bạch Ốc

LÝ ANH

Pompeo cũng nói, họ để ngỏ cuộc đối thoại. Tuy chưa ấn định ngày nhưng tiếp tục làm việc theo hướng đó.

Khi được hỏi liệu có hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ ba không, bà Andrea Thompson, Thứ trưởng Ngoại giao về Kiểm soát Vũ khí và An ninh Quốc tế Hoa Kỳ, đã trả lời như sau: “Một vấn đề vô cùng quan trọng là các quốc gia sẽ tiếp tục duy trì lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Bắc Hàn cho đến khi nước này từ bỏ vũ khí nguyên tử”.

TẠI SAO MOON JAE-IN MUỐN NỐI LẠI THƯỢNG ĐỈNH MỸ TRIỀU? Cuộc hội nghị Thượng đỉnh Trump – Kim ở Hà Nội thất bại khiến Tổng thống Moon mất cơ hội nâng cao tỷ lệ ủng hộ. Trước đó, ông Moon Jae-in đã vô cùng kỳ vọng về một kết quả đột phá. Thậm chí đã lên kế hoạch phát biểu trên truyền hình để trình bày tương lai hợp tác kinh tế

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

29

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

TM

các quốc gia thành công nhất trên thế giới”.

Hãng thông tấn Anh Quốc dẫn lời các nhà nghiên cứu thời sự nói rằng, cốt lõi của vấn đề là Hoa Thịnh Đốn và Bình Nhưỡng vẫn có sự diễn giải khác nhau về “phi nguyên tử hóa”.

Kim Jong-un bất ngờ thị sát không quân Bắc Hàn luyện tập

giữa hai miền nam bắc Bán đảo Triều Tiên vì cho rằng Hoa Thịnh Đốn và Bình Nhưỡng sẽ đạt được thỏa thuận giúp gỡ bỏ những hạn chế đối với các doanh nghiệp Nam và Bắc Hàn.

Tuy nhiên, kế hoạch của Tổng thống Moon đã đổ vỡ vào giây phút Trump và Kim Jong-un bất ngờ kết thúc hội nghị sớm hơn dự kiến mà không đạt được bất cứ thỏa thuận nào. Tổng thống Mỹ cho rằng nguyên nhân là do Bình Nhưỡng yêu cầu Hoa Thịnh Đốn gỡ bỏ toàn bộ lệnh cấm vận để đổi lấy việc phá dỡ tổ hợp hạt nhân Yongbyon. Trong khi đó, Ngoại trưởng Bắc Hàn khẳng định họ chỉ muốn được gỡ bỏ 5 trên tổng số 11 lệnh trừng phạt đang ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế và cuộc sống của dân thường.

Cộng đồng quốc tế tin rằng tổ hợp hạt nhân Yongbyon, nơi sản xuất plutonium và uranium dùng để chế tạo bom nguyên tử, không phải là cơ sở duy nhất của Bắc Hàn. Việc phá dỡ cơ sở Yongbyon không ảnh hưởng đến số đầu đạn nguyên tử, hỏa tiễn tầm xa và các vật liệu phân hạch dùng cho bom nguyên tử trong kho của Bình Nhưỡng.

Văn phòng Tổng thống Đại Hàn cho hay, trên đường bay từ Hà Nội về Hoa Thịnh Đốn, ông Trump đã điện đàm với ông Moon để nghị tiếp tục đóng vai trò hòa giải giữa Hoa Kỳ và Bắc Hàn.

Kết quả không thành công của hội nghị thượng đỉnh tại Hà Nội có thể tác động tiêu cực đến hình ảnh của Tổng thống Moon Jae-in, đặc biệt trong bối cảnh điểm tín nhiệm của ông đang xuống thấp do các vấn đề kinh tế.

Theo kế hoạch đã vạch sẵn, Trump và Kim Jong-un ra tuyên bố chung ở Hà Nội, Liên Hợp Quốc sau đó gỡ bỏ trừng phạt kinh tế, Tổng thống Đại Hàn có thể đẩy mạnh kế hoạch hợp tác kinh tế đầy tham vọng với Bắc Hàn, uy tín trong nước của ông sẽ được khôi phục. Tuy nhiên, thực tế đã không diễn ra như vậy. Tổng thống Moon Jae-in đang đối mặt với chỉ trích của dư luận rằng ông quá lạc quan, ngây thơ và phóng đại thiện chí phi nguyên tử hóa của Bắc Hàn.

30

Đó là nguyên nhân tại sao ông Moon Jae-in muốn Hoa Kỳ và Bắc Hàn nối lại Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ ba và đạt được kết quả tốt đẹp …

TRUMP NÓI VỀ THƯỢNG ĐỈNH MỸ TRIỀU LẦN III Khi hội đàm với Tổng thống Moon Jae-in, Tổng thống Trump cho biết sẵn sàng tổ chức hội nghị Thượng đỉnh lần ba với Bắc Hàn nhưng khẳng định Hoa Thịnh Đốn vẫn duy trì các lệnh trừng phạt với Bình Nhưỡng.

Hôm 12/04, Ông Trump cho biết, ông sẽ thất vọng nếu Bình Nhưỡng tiếp tục thử nghiệm vũ khí và nhắc lại niềm tin vào mối quan hệ tốt đẹp của ông với ông Kim bất chấp sự sụp đổ của Hội nghị Thượng đỉnh lần hai. Ông Trump đưa ra bình luận này sau khi Mỹ và cơ quan tình báo Nam Hàn cho hay Bắc Hàn đang xây dựng lại một địa điểm phóng hỏa tiễn. Các nhà nghiên cứu về chống phổ biến vũ khí nguyên tử cho biết hình ảnh vệ tinh cho thấy Bắc Hàn có thể đang chuẩn bị phóng hỏa tiễn hoặc hỏa tiễn không gian mặc dù đã đóng băng các vụ thử nghiệm từ năm 2017.

Ngày 13/04, Tổng thống Trump cho hay, ông sẵn lòng tham dự một cuộc gặp thượng đỉnh thứ ba với Kim Jong Un nhằm giải quyết vấn đề nguyên tử trên bán đảo Triều Tiên. Đoạn tweet của ông Trump được đăng tải một ngày sau khi ông Kim nói trong một bài phát biểu rằng ông sẽ kiên nhẫn chờ đợi một quyết định táo bạo từ ông Trump cho tới cuối năm nay. Kim Jong Un còn nói thêm rằng mối quan hệ cá nhân của ông với Trump vẫn tốt.

Sau đó Tổng thống Trump tweet: “Tôi đồng ý với ông Kim Jong Un của Bắc Hàn rằng mối quan hệ cá nhân của chúng tôi vẫn rất tốt đẹp, có lẽ dùng từ ‘tuyệt vời’ chính xác hơn, và rằng một hội nghị thượng đỉnh thứ ba sẽ tốt, vì chúng tôi thực sự hiểu quan điểm của nhau”. Ông Trump cũng nói rằng ông mong chờ sớm tới ngày “vũ khí nguyên tử và các biện pháp trừng phạt có thể được dỡ bỏ và rồi chứng kiến Bắc Hàn trở thành một trong

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

KIM JONG UN NÓI NÓI GÌ?

Theo tin của hãng truyền thông Bắc Hàn (KCNA), chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong Un cho biết, ông có thể tham dự một hội nghị thượng đỉnh lần thứ 3 với Tổng thống Donald Trump, nhưng đặt thời hạn cuối năm để Hoa Thịnh Đốn đưa ra các điều khoản mà hai bên có thể chấp nhận cho một thỏa thuận nhằm cứu vãn chính sách ngoại giao nguyên tử, Ông Kim đã đưa ra những bình luận trong bài phát biểu hôm 12/04 tại một phiên họp của quốc hội. Bài phát biểu của ông được đưa ra vài giờ sau khi ông Trump và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in gặp nhau tại Hoa Thịnh Đốn và đồng ý về tầm quan trọng của các cuộc đàm phán nguyên tử với Bắc Hàn.

Trong bài phát biểu tại quốc hội Kim Jong Un nói: “Chúng tôi nhận thức tầm quan trọng của việc giải quyết các vấn đề thông qua đối thoại và đàm phán. Nhưng đối thoại kiểu Mỹ là đơn phương áp đặt các yêu cầu và nó không phù hợp với chúng tôi và chúng tôi không quan tâm đến…”

Theo KCNA, Kim Jong Un đổ lỗi cho sự sụp đổ của hội nghị thượng đỉnh với ông Trump hồi tháng 2 về những gì ông mô tả là yêu cầu đơn phương của Mỹ, ông nói đã đặt ra dấu hỏi về việc Hoa Thịnh Đốn có sẵn sàng cải thiện quan hệ hay không.

Nhưng ông Kim cho biết mối quan hệ cá nhân của ông với Tổng thống Hoa Kỳ vẫn tốt và họ có thể trao đổi thư từ bất cứ lúc nào.

Kim Jong Un lặp đi lặp lại tuyên bố trước đó rằng nền kinh tế trắc trở của Bắc Hàn sẽ vẫn đứng vững trước các lệnh trừng phạt quốc tế nặng nề và rằng ông sẽ không bị ám ảnh về việc phải có một hội nghị thượng đỉnh với Mỹ vì khao khát được giảm bớt trừng phạt. Ông Kim nói rằng: “Mỹ đã từ chối rút lại những gì mà Bắc Hàn coi là

MONTREAL - OTTAWA

chính sách thù địch, trong khi lại phán đoán sai lầm rằng chúng tôi sẽ chịu khuất phục trước áp lực tối đa.

Nếu Mỹ tiếp cận chúng tôi đúng cách và đề nghị tổ chức hội nghị thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ ba với điều kiện và giải pháp mà chúng tôi có thể chấp nhận, chúng tôi sẵn sàng thử thêm một lần nữa. Chúng tôi sẽ kiên nhẫn chờ đợi cho đến cuối năm để Mỹ đưa ra một quyết định dũng cảm.

Nhưng rõ ràng sẽ rất khó để có một cơ hội tốt như lần trước”.

Các nhà quan sát cho rằng, các cuộc hẹn mới có thể là dấu hiệu cho thấy ông Kim muốn giữ lại hy vọng cho ngoại giao nguyên tử thay vì quay trở lại với những lời đe dọa và thử nghiệm vũ khí như từng diễn ra trong quá khứ.

Sáng 18/04, KCNA đưa tin, Kim Jong-un đã giám sát hoạt động thử nghiệm một loại vũ khí chiến thuật có điều khiển mới trong ngày 17/04. Đây là tuyên bố thử vũ khí công khai đầu tiên của Bắc Hàn kể từ cuộc gặp thượng đỉnh giữa Kim Jong-un và Donald Trump ở Tân Gia Ba năm 2018.

Bên cạnh đó, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Hoa Thịnh Đốn còn cho biết, hình ảnh vệ tinh địa điểm nguyên tử Yongbyon của Bắc Hàn từ 12/04 cho thấy 5 ô tô ray chuyên dụng gần Phòng thí nghiệm tinh chế uranium và hóa học phóng xạ của nước này Trung tâm này nói: “Chuyển động của các xe có thể cho thấy đang vận chuyển vật liệu phóng xạ. Trước đây, những ô tô ray chuyên dụng này dường như gắn liền tới việc di chuyển vật liệu phóng xạ hoặc các chiến dịch tái xử lý. Các hoạt động hiện thời, cùng với các cấu tạo của chúng, không loại trừ khả năng có hoạt động như vậy, trước hoặc sau một chiến dịch tái xử lí vũ khí nguyên tử”.

Nếu Hoa Kỳ không giảm nhẹ lệnh trường phạt đối với Bắc Hàn và những diễn biến gần đây ở Bắc Hàn, liệu có thể diễn ra hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ ba hay không?

LÝ ANH

TM

MONTREAL - OTTAWA

LTS: Chuẩn tướng Lê Nguyên Vỹ là một trong năm tướng lĩnh đã tuẫn tiết khi mất nước vào tháng 4/1975. Một đời chiến đấu kiêu hùng, chọn cái chết trước lệnh đầu hàng, với câu nói “Tướng không giữ được thành phải chết theo thành”, ông xứng đáng để đời sau gọi là anh hùng dân tộc…

Xin đăng bài viết dưới đây của một thuộc cấp của Tướng Lê Nguyên Vỹ vừa gởi tới cho Thời Báo, với “đôi dòng đơn sơ về những sự thực về Tướng Vỹ, dĩ nhiên chưa phải là tất cả”, như “những dòng tâm thành, thay nén nhang dâng lên tưởng niệm vị anh hùng dân tộc Lê Nguyên Vỹ nhân ngày giỗ của người”.

TB

Vài kỷ niệm về Tướng

Lê Nguyên Vỹ

Ð

ầu tháng 9-1965, sau khi tốt nghiệp khóa 19 Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Ðức, tôi về Bình Dương trình diện Bộ Tư Lệnh Sư Ðoàn 5 Bộ Binh (BTL/SD5BB). Ðây là một trong những đại đơn vị kỳ cựu của Quân lực Việt Nam Cộng Hoà (VNCH), bao gồm các đơn vị thiểu số miền Bắc – mà đa số thuộc sắc dân Nùng thuộc vùng tự trị Móng Cái của Ðại tá Woòng A Sáng. Di cư vào Nam, được mang tên Sư Ðoàn 3 Dã Chiến,

sau đổi thành Sư Đoàn 5 Bộ Binh (SĐ5BB), trấn giữ vùng đông bắc thủ đô Saigon và được coi như đơn vị tín cẩn nhất của chế độ.

Ngày ấy, Tướng Vỹ còn mang cấp bậc thiếu tá, giữ chức Trung Ðoàn Trưởng Trung Ðoàn 9/SĐ5BB. Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn đồn trú tại Bến Cát, sau dời lên Chơn Thành, cách tỉnh lỵ Bình Dương khoảng 50 km về hướng Bắc. Từ Bộ Tư Lệnh Sư Ðoàn (BTL/SĐ) ở Phú Lợi, Bình Dương, tôi đã nhiều lần lên đó, khi

thì đi cùng phái đoàn thanh tra, khi thanh tra một mình, theo lệnh đơn vị trưởng, nên tôi có nhiều dịp tiếp xúc với Thiếu tá Vỹ và các sĩ quan trong Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn. Nhờ vậy, cũng từ những ngày đó, tôi biết thêm nhiều về cuộc đời “người lính chiến thực sự” Lê Nguyên Vỹ.

Tướng Vỹ sinh năm 1933 tại Sơn Tây, miền Bắc Việt Nam. Ông nguyên là sĩ quan binh chủng Nhảy Dù, thời Thiếu tá Ðỗ Cao Trí giữ chức Liên Ðoàn Trưởng. Ông tham

TRIỆU VŨ

dự nhiều cuộc hành quân trên chiến trường miền Nam. Năm 1955, sau cuộc tảo thanh Bình Xuyên ở Saigon - Chợ Lớn, ông được thăng cấp Ðại úy. Ít năm sau, rời Nhảy Dù, Ông ra phục vụ tại Sư Ðoàn 5 BB. Ông được giao chức tiểu đoàn trưởng Tiểu Ðoàn 2 Trung Đoàn 9 BB, rồi Trung Ðoàn Trưởng Trung Ðoàn 9BB năm 1965, với cấp bậc thiếu tá, sau một thời gian làm Chi Khu Trưởng Chi Khu Bến Cát.

Những ai từng làm việc với ông,

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

31

TM

dù thượng cấp, hay quân sĩ dưới quyền, đều chung một nhận xét: Ông là vị chỉ huy rất nóng tánh – theo tôi phải nói là trực tánh mới đúng. Trong một đặc san của Sư Ðoàn 5BB thuở đó, đã ghi như sau về Trung Ðoàn Trưởng Trung Ðoàn 9 – tức Thiếu Tá Vỹ: “Có một lần ông vung tay đập vỡ mấy cái mặt bàn”. Nhưng nói gì thì nói, không ai có thể phủ nhận ông là một sĩ quan chỉ huy hành quân tài giỏi, thủ cũng như công. Những phái đoàn thanh tra từ Tổng Tham Mưu, Quân Ðoàn, Sư Ðoàn khi đến quan sát nơi đóng quân của đơn vị ông, đều hết lời khen ngợi. Bản doanh Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn 9 tại Chơn Thành là một căn cứ phòng thủ hình ngũ giác kiểu mẫu. Ðối với nhân viên thuộc Bộ Chỉ Huy, có lẽ Ban 2 vất vả hơn cả. Lý do đơn giản là ông Trung Ðoàn Trưởng luôn quan tâm đến tình hình địch, tình hình bạn. Nhờ vậy, đơn vị do ông chỉ huy đã ghi hết chiến công này đến chiến công khác, trong cũng như ngoài Khu 32 Chiến Thuật.

Những địa danh, những mật khu, những chiến khu từ Bến Súc, Bến Sỏi qua Dầu Tiếng, Lộc Ninh, Hớn Quản, đến Ðồng Xoài, Phước Long, Phước Quả rồi mênh mông Tam Giác Sắt, Chiến Khu C, Chiến Khu D, v.v… nơi nào cũng in dấu gót giầy hành quân của các chiến sĩ Trung Ðoàn 9.

Những năm 1965-1967, sau khi quân tác chiến Mỹ ào ạt đổ vào miền Nam, tình hình chiến trận cũng như chính trị có nhiều biến động. Trên mặt trận quân sự, Cộng Sản Bắc Việt (CSBV) công khai đưa các đơn vị chính qui vào vùng Cao nguyên Trung phần (Tây Nguyên, tức Mặt trận B-3) và Tây Bắc vùng Hỏa Tuyến (Mặt trận Trị-Thiên). Ðồng thời, CSBV cũng thành lập Sư-Ðoàn 2 tại Quảng Ngãi và Sư Ðoàn 3 “Sao Vàng” tại Bình Ðịnh (Quân khu 5 CS). Tại miền Ðông Nam Phần (Quân Khu 7 CS), CSBV thành lập sư đoàn (Công trường) 9 tại Bình Long, 5 tại Bà Rịa (Căn cứ Mây Tầu) và 7 tại Phước Long. … Thời gian này, Trung Ðoàn 9 của Trung Tá Vỹ (Ông đã được thăng cấp) thường phối hợp hành quân với các đơn vị của Sư Ðoàn 1 Bộ Binh Hoa Kỳ trong các chiến dịch tiến vào các mật khu Cộng Sản như Cedar Falls, Junction City, v.v… Ông giữ vững lập trường một người lính chiến đấu, gắn bó với tiền tuyến, sát cánh cùng thuộc cấp giữ chắc tay súng truy cản địch quân ngoài mặt trận, chỉ lo chu toàn nhiệm vụ mà không quan tâm đến nhiều rối loạn chính trị, nhiều tranh giành quyền lực tại hậu phương...

32

Ngoài chiến trường, chỉ nói riêng khu 32 Chiến Thuật (gồm 3 tỉnh Bình Dương, Bình Long, Phước Long), vùng trách nhiệm của Sư Ðoàn 5 BB, đã mở rất nhiều cuộc hành quân bình định, hành quân truy quét địch, cho nên tình hình an ninh tạm ổn.

Lại thêm lúc này quân đội Mỹ vào miền Nam đã lên con số khá cao.

Quốc lộ 13, còn có tên gọi là “Quốc lộ máu”, đoạn Bình Dương - Bình Long đã ít bị phục kích hoặc gài mìn. Đoạn đường “gai lửa” Bình Dương - Phước Long trên Quốc lộ 14 cũng được khai thông. Ðặc biệt thời gian này, Tiểu Ðoàn 2 Trung Ðoàn 9BB đã ghi một chiến công lớn. Nhờ tinh thần chiến đấu anh dũng, quyết tâm kháng cự, lại được phi pháo yểm trợ, Tiểu đoàn đã bẻ gẫy một cuộc tấn công của địch vào Bộ chỉ huy, đóng tại Phước Quả, cách tỉnh lỵ Phước Long hơn 10 km về phía tây nam. Do chiến thắng trên, Tiểu Ðoàn Trưởng 2/9 (Ðại Úy T.) được thăng cấp thiếu tá, sau về làm Trung Ðoàn Phó Trung Ðoàn 9 BB. Ðúng vào những ngày Tết năm Mậu Thân 1968, Hà Nội đơn phương hủy bỏ thỏa thuận hưu chiến, mở cuộc tổng tấn công vào Saigon và 44 tỉnh, thị xã của VNCH. Mặt trận tại Bình Dương và BTL/SÐ5 khởi diễn đêm mùng 1 rạng mùng 2 Tết (31-1-1968). Lúc này, quân số hiện diện tại các đơn vị thuộc BTL/SÐ, cũng như Tiểu Khu Bình Dương, trường Công Binh, Thiết Ðoàn 1 Kỵ Binh v.v... không tới 50%. Thế mà, dù cho địch có chuẩn bị thật kỹ, bảo mật tối đa và đặc biệt tấn công bất ngờ, chúng vẫn không làm chủ tình hình. Giao tranh dữ dội tại khu vực Lò Chén và trường Công Binh trong tỉnh lỵ. Ðịch cũng đặt những “chốt” chặn xung quanh thị xã và pháo kích vào Phú Lợi, cách Bình Dương 5km về hướng đông, nơi đặt Bộ Tư Lệnh SÐ5BB, mục đích cầm chân, không cho tiếp viện. Lập tức, Sư Ðoàn điều động đơn vị của Trung đoàn 7BB giải toả từ phía nam lên và đặc biệt lệnh cho Trung Ðoàn 8 của Ðại Tá Vỹ ở Bến Cát (lúc này Ông đã thăng cấp Ðại Tá, chỉ huy Trung Ðoàn 8BB) đưa đơn vị về giải tỏa từ

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

phía bắc và phía đông. Ðại Tá Vỹ đặt Bộ chỉ huy Hành Quân tại Bưng Cải, khoảng giữa tỉnh lỵ và BTL/SÐ. Ông đích thân điều động cuộc hành quân đánh đuổi địch ra khỏi thị xã và các chi khu lân cận, đồng thời tiếp tục truy quét tàn quân địch.

Nhìn chung, cuộc tổng tấn công của Việt Cộng năm Mậu Thân đã thất bại nặng nề. Nhưng về chính trị, chúng đã đạt thắng lợi đáng kể.

Trước áp lực từ nhiều phía, tháng 3-1968, Tổng Thống Johnson tuyên bố không tái tranh cử và hai tháng sau, Hoa Thạnh Ðốn cùng Hà Nội cử phái đoàn tới Paris để thương nghị.

Số phận VNCH đang nằm trên bàn cờ chính trị cũng như lịch sử VN sắp sang một trang mới.

Sau những đợt hành quân giải tỏa năm Mậu Thân, Ðại Tá Vỹ trở về Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn tại Bến Cát.

Thế là, sau khi chỉ huy Trung Ðoàn 9 trên 3 năm, rồi Trung Ðoàn 8 trên 2 năm, Ðại Tá Vỹ đã thực sự dẫn dắt và có công xây dựng thành 2 Trung Ðoàn chủ lực hùng hậu của SÐ5BB. Chính Tướng Phạm Quốc Thuần, người đã nắm chức Tư Lệnh SÐ5 hơn 4 năm (có lẽ lâu hơn các vị Tư Lệnh khác) chắc rất hãnh diện và quý mến vị Trung Ðoàn Trưởng này. Ðổi lại, Ðại Tá Vỹ được địch quân treo giá tính mạng rất cao. Ðể có thể chiêu dụ hoặc thanh toán ông, địch đã dùng nhiều phương cách, kể cả ám sát và mỹ nhân kế v.v... Ðịch còn dùng thủ đoạn khác là lợi dụng tình cảm quan hệ gia đình từ miền Bắc gửi thư cho ông. Nhưng chúng đã không thực hiện được một ý đồ nào. Ông và các quân sĩ thuộc quyền, tiếp tục truy lùng và diệt địch, tiếp tục lập chiến công. Những trận đánh tại Phú Hòa Ðông, bên kia sông tỉnh lỵ Bình Dương, vòng lên Cầu Ðịnh, Bầu Bàng, Bầu Lòng, qua tận Phú Giáo, hoặc những vụ phục kích trên hành lang di chuyển của địch, bắt sống, hạ sát giao liên - kinh tài, tịch thu vũ khí - tài liệu v.v... khiến hoạt động quấy phá của địch trong vùng trách nhiệm suy giảm rõ rệt. Thời gian này, sự kiện đáng ghi nhớ là một lần nữa, SÐ5BB lại được tuyên dương công trạng trước Quân Ðội.

MONTREAL - OTTAWA

Và tất cả quân nhân từ binh sĩ tới cấp Tướng thuộc SÐ hãnh diện được đeo Dây Biểu Chương Bảo Quốc Huân Chương màu đỏ hoàn toàn. …Ðầu năm 1970, vì quân đội Ðồng Minh đã một phần rút khỏi Việt Nam, trong khuôn khổ kế hoạch Việt Nam hóa chiến tranh, BTL/SÐ5 di chuyển lên Lai Khê, cách quận lỵ Bến Cát khoảng 5km về hướng đông bắc, nằm trên Quốc lộ 13. Lai Khê xưa kia là nơi người Pháp xây dựng nhà máy, phòng thử nghiệm cao su và có trồng hàng trăm héc ta cao su làm mẫu. Lai Khê đã trở thành một căn cứ quân sự quan trọng, nơi đặt Bộ Tư Lệnh một Lữ Ðoàn của SÐ1BB Hoa Kỳ; và khi họ về nước, BTL/SÐ5BB tiếp nhận căn cứ trên.

Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn 8 cùng đóng chung trong căn cứ.

Thời gian này, Tướng Nguyễn Văn Hiếu đã thay Tướng Thuần làm Tư Lệnh. Ðại Tá Vỹ làm Trung Ðoàn Trưởng Trung Ðoàn 8 thêm một thời gian ngắn, trước khi đi thụ huấn tại Hoa Kỳ. Và Trung Ðoàn này đặt dưới quyền chỉ huy của một sĩ quan do Tướng Hiếu đưa từ miền Trung về. Tiếc thay vị Ðại Tá Trung Ðoàn Trưởng mới (Bùi Trạch D.) đã thân bại danh liệt trong trận Snoul (nằm giữa tỉnh Kratie và biên giới Việt - Campuchia), khiến cả một trung đoàn chủ lực của sư đoàn, với phù hiệu “Chúa Sơn Lâm” trên ngực áo trái, bị thảm bại, nay như người bệnh đang cần chữa trị, thuốc thang để mau có sức hồi phục – cả đơn vị chỉ còn khoảng 500 tay súng. Chính Tướng Hiếu cũng bị ảnh hưởng không tốt sau trận Snoul. Kể từ đây, con đường binh nghiệp của Tướng Hiếu đã rẽ sang một khúc quanh mới (và cuối cùng ông đã tử nạn tại Văn Phòng Tư Lệnh Phó Quân Ðoàn III với lý do “Bất cẩn khi lau chùi vũ khí?”)

Năm 1971, sau khi tốt nghiệp khoá Chỉ huy tham mưu cao cấp tại Hoa Kỳ, Ðại Tá Vỹ được lệnh trở lại SÐ5BB, với chức vụ Tư Lệnh Phó SÐ. Ðương kim Tư Lệnh là Tướng Lê Văn Hưng. Ðại Tá Vỹ ra sức chấn chỉnh việc phòng thủ căn cứ Lai Khê, nơi đặt bản doanh chính của Bộ Tư Lệnh SÐ. Căn cứ Lai Khê có vòng đai phòng thủ khá rộng. Các pháo đài, các vọng gác làm bằng gỗ thông và bao đựng cát che chắn, có tính dã chiến, tạm bợ, do quân đội Ðồng Minh để lại, đã đến lúc phải tu bổ, sửa chữa nhiều. Ðích thân Ðại Tá Vỹ cùng các Ðơn vị trưởng đến từng vọng gác, từng pháo đài quanh căn cứ để kiểm soát, đôn đốc, tái thiết lập hệ thống phòng thủ. Ông chỉ thị các đơn vị phải đào những hầm trú ẩn, với nóc hầm hình chữ “A” để

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

33

TM

giảm thiểu thiệt hại cho binh sĩ khi địch pháo kích, v.v... Cũng nhờ vậy mà sau nhiều lần tấn công của đặc công Việt Cộng, khi thì vài toán nhỏ, khi cả tiểu đoàn, cũng không thể nào xâm nhập sâu trong căn cứ. Trái lại, bị lực lượng bố phòng phát giác kịp thời và phản kích khiến chúng thiệt hại nặng. Có lần, sau một cuộc tấn công xâm nhập, tổng số tử thi đặc công đếm được từ phía ngoài đến vòng đai trong cùng của căn cứ lên tới hơn 40 xác. Ðây là con số khá lớn, vì căn bản, tấn công bằng đặc công là sử dụng những toán nhỏ, được huấn luyện rất thuần thục, nhằm gây tổn thất lớn về vật chất và tinh thần cho đối phương. Vả lại, phải mất một thời gian lâu dài, địch mới đào tạo bổ sung được hơn 40 đặc công.

Ngoài bản doanh chính tại căn cứ Lai Khê, Sư Ðoàn 5 đặt Bộ Tư Lệnh Hành Quân tại thị trấn An Lộc, tức tỉnh lỵ Bình Long, nằm trên Quốc lộ 13, cách Saigon khoảng 100km về hướng bắc. Tướng Hưng và Ðại tá Vỹ thường luân phiên có mặt tại An Lộc để kịp đáp ứng tình hình.

Thời gian này, kế hoạch “Việt Nam hóa” chiến tranh đã gần hoàn tất.

Cả Mạc Tư Khoa lẫn Bắc Kinh đều áp lực Hà Nội sớm giải quyết chiến tranh. Lê Ðức Thọ – nhân vật quyền lực thứ ba trong bộ Chính trị Ðảng CSVN – nhiều lần mật đàm tại Paris cùng Cố vấn An Ninh Quốc Gia Mỹ Henry Kissinger, trong chiến lược “vừa đánh vừa đàm”. Về phương diện quân sự, nhân thế thất bại chiến lược của quân lực VNCH tại Hạ Lào và Campuchia, Hà Nội quyết định mở một đợt tấn công mới trong mùa Xuân Hè 1972, với miền Ðông Nam Việt làm “điểm”, và Quảng Trị cùng Cao nguyên Trung phần làm “diện”, nhằm tiêu hao lực lượng VNCH và mở rộng lãnh thổ kiểm soát, chuẩn bị cho giải pháp “ngưng bắn da beo”.

Trên mặt trận ngoại giao, Hà Nội muốn lợi dụng năm tranh cử Tổng Thống ở Mỹ để ép chính phủ Richard Nixon phải nhượng bộ, ngưng yểm trợ chế độ VNCH của Tổng Thống Thiệu, hầu thành lập một chính phủ hòa hợp. Hà Nội còn muốn thành lập một thủ đô cho Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam, dưới bảng hiệu mới Chính Phủ Lâm Thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam. Tuy nhiên, vào tháng 1-1972, do Tướng Abrams dự đoán được ý đồ của Hà Nội – đã gia tăng những cuộc oanh tạc B-52 khiến các trục tiếp vận chiến lược của CSBV bị thiệt hại nặng nề – cuối cùng Bộ Chính trị Ðảng CSVN đổi ý, chọn QuảngTrị làm “điểm” (chủ yếu), mặt trận miền Ðông và Cao nguyên chỉ còn là “diện” (hỗ trợ). Hạ tuần tháng

34

3-1972, đích thân Tướng Bắc Việt Văn Tiến Dũng mang hơn 1 quân đoàn với đầy đủ tăng pháo vượt qua giới tuyến Bến Hải đánh chiếm Quảng Trị.

Khác với những đợt tấn công năm Mậu Thân (2/1968, 5/1968, 9/1968) mà các nhà nghiên cứu và bình luận gọi là cuộc “tấn công tự sát”; lần này Hà Nội, với mục đích tạo ưu thế tại bàn hội nghị, đồng loạt mở 3 mặt trận lớn tại Quảng Trị, Kon Tum và Bình Long.

Những ngày đầu tháng 4-1972, tin tình báo ghi nhận đã có nhiều cuộc chuyển quân của địch từ phía bên kia biên giới, theo hướng bắc và đông bắc tiến gần đến Lộc Ninh, một quận lỵ thuộc tỉnh Bình Long, cách thị trấn An Lộc khoảng 20km về phía tây bắc. Ðây là nơi đặt Bộ Chỉ Huy Chiến Đoàn 9 (gồm Trung đoàn 9 BB, tiểu đoàn Biệt động quân, Chi đoàn Thiết giáp, Tiểu đoàn Pháo binh v.v...). Thế rồi, rạng sáng ngày 6 tháng 4 năm 1972, vẫn với chiến thuật quen thuộc tiền pháo hậu xung, lực lượng địch với quân số đông gấp ba quân trú phòng, lại có chiến xa yểm trợ mở cuộc tấn công. Ðại Tá Chiến đoàn trưởng Nguyễn Công V. cùng một số sĩ quan tham mưu bị bắt làm tù binh. Trong khi đó, thị trấn An Lộc, tức tỉnh lỵ Bình Long, bị địch pháo kích từ mấy ngày trước, mở màn cho những trận mưa pháo ròng rã trên ba tháng trời. Người ta bàng hoàng, lo lắng được tin Lộc Ninh thất thủ. Tướng Hưng và Ðại Tá Vỹ đều có mặt tại Bộ Tư Lệnh Hành Quân để điều động quân sĩ trong vùng được gọi là mặt trận Bình Long - An Lộc.

Ngày 13-4-1972, Việt Cộng tung 3 Sư đoàn bộ binh (Công Trường 5, 7, 9), có pháo và chiến xa yểm trợ tấn công. Mở đầu là những trận mưa pháo rót vào thị xã An Lộc từ nửa khuya. Ðạn pháo nổ liên tục trải khắp thành phố, rung chuyển mặt đất. Người ta không thể ước tính được có bao nhiêu trái đạn pháo và cũng không định hướng được địch đã pháo từ phía nào. Không kể những vị trí quân sự như Bộ Tư Lệnh Hành Quân/SÐ5, Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu Bình Long, Bộ Chỉ Huy TrÐ 8…, bệnh viện, trường học, chợ, nhà dân, trung tâm tạm cư cho người di tản từ Lộc Ninh đều bị trúng pháo địch. Cả thành phố chìm trong lửa khói. Rồi bỗng nhiên địch ngừng pháo. Bên ngoài, trời vừa hừng sáng, những cột khói đen vươn lên cao. Người ta nghe được tiếng máy gầm gừ của đoàn cơ giới tiến vào thị xã. Không!

Không thể lầm được! Chiến xa địch đang di chuyển vào thị xã, càng lúc càng gần Bộ Tư Lệnh Hành Quân. Ðây là lần đầu địch sử dụng chiến

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

xa tại chiến trường miền Ðông và cũng là lần đầu tiên, binh sĩ của ta phải đối phó, nên có phần nào hoảng hốt, bối rối.

Nhưng lạ thay, các họng súng đại bác trên chiến xa không thấy nhả đạn, địch hình như đang dò tìm mục tiêu. Chúng đã mất phương hướng!

Một chiếc T54 đang nghiến xích sắt trên mặt đường sát bên hông BTL/ Hành Quân. Mọi người, từ binh sĩ tới Tư Lệnh chiến trường, đều nín thở như chờ đợi một thảm họa và hầu như phó mặc cho số phận. Bỗng Ðại Tá Vỹ lao khỏi hầm, với nón sắt, áo giáp và đặc biệt khẩu súng chống chiến xa M72 trên tay, theo sau là Trung úy sĩ quan tùy viên. Tới bờ tường phòng thủ, vừa lúc chiến xa địch vượt qua khỏi cổng chính khoảng 20 mét, ông quỳ người, giữ tư thế tác xạ, đưa M72 lên vai. Người sĩ quan tùy viên kế bên, khom người quan sát. Mọi người trong hầm chỉ huy hồi hộp phóng tầm nhìn qua lỗ châu mai. Một tiếng nổ lớn nhưng khô khan. Hỏa tiễn rời ống phóng, tiến thẳng tới xe tăng địch và một luồng lửa đỏ tống về phía sau. Chiến xa địch bị trúng hỏa tiễn, bốc khói nhưng vẫn cố di động trước khi trở thành một khối sắt xám xịt vô dụng bên vệ đường.

Quân sĩ từ trong hầm chỉ huy đổ ra ngoài reo hò mừng rỡ. Bấy giờ người ta mới thực sự tin M72 đã bắn hạ chiến xa địch mà suốt mấy năm qua, từ khi được trang bị, chưa có cơ hội tác xạ. Ai ngờ ngày hôm đó, trong cơn nguy khốn, vị Ðại Tá Tư Lệnh Phó chiến trường lại làm nhiệm vụ một khinh binh, đích thân sử dụng M72 triệt hạ xe tăng T54 của Bắc Việt. Câu chuyện Ðại Tá Vỹ bắn hạ chiến xa địch lan truyền, tinh thần quân sĩ trú phòng tại Bình Long - An Lộc lên cao. Ðó đây có những báo cáo về Bộ Tư Lệnh, cho biết đã bắn hạ thêm nhiều chiếc khác. Hình như chiến xa địch bị vô hiệu hoá vì không có bộ binh phối hợp, có lẽ do hiệu quả những đợt phi cơ B52 trải nhiều thảm bom suốt ngày đêm hôm trước.

Vì Hà Nội mở chiến dịch Xuân Hè 1972 khắp 3 vùng chiến thuật, lực lượng Tổng trừ bị VNCH (Dù và Thủy Quân Lục Chiến-TQLC) bị phân tán mỏng. Sau đó, Bộ Tổng Tham Mưu giữ TQLC ở vùng I, và đưa Nhảy Dù về vùng III và vùng II. Quân Ðoàn III còn được tăng phái một số đơn vị của Quân Ðoàn IV, thuộc SÐ21BB, SÐ9BB. Liên Ðoàn Biệt Cách Dù cũng vào mặt trận hầu có thể sớm giải tỏa An Lộc. Nếu An Lộc thất thủ, Sàigòn tất nhiên bị đe doạ.

Trong khi các lực lượng giải tỏa gặp rất nhiều khó khăn tại các nút

MONTREAL - OTTAWA

chặn quanh thị xã An Lộc, nhất là tại Xa Cam, khoảng 10km về phía nam, thì lực lượng tử thủ bên trong thị xã như sống trong hỏa ngục. Hàng ngày, cái thị trấn nhỏ bé nhận nhiều ngàn đạn pháo rót vào, cộng thêm tiếng bom nổ từ các phi cơ oanh kích chiến xa địch, từng đợt tiến gần thị xã và tiếng bom do B52 trải xuống quanh vùng dội lại, v.v... tưởng như An-Lộc đang bị rung chuyển trong cơn điạ chấn. Liên lạc từ BTL Hành Quân đến các đơn vị bên ngoài bị gián đoạn. Tinh thần mọi người quá căng thẳng và rơi vào tình trạng khủng hoảng. Cũng có thể nhận xét của Tướng Hollingsworth, Cố vấn Quân Ðoàn III, rằng Tướng Hưng, Tư Lệnh chiến trường, như người “mất hồn” và “không làm được việc gì cả” là quá khắt khe chăng? Địch quân mở thêm vài ba đợt tấn công nữa nhưng đều thất bại. Tuy nhiên, An Lộc bị vây hãm càng lâu, tinh thần quân sĩ trú phòng càng xuống. Thiếu ngủ, thiếu dinh dưỡng, thiếu nước, v.v... lại thêm môi trường ô nhiễm vì xác tử thi đã thối rữa, bốc mùi v.v. thực không sao tả hết được nỗi kinh hoàng cùng cực của các chiến sĩ tử thủ An Lộc mấy chục năm về trước (cũng vào THÁNG TƯ quái ác). Vì “tất cả cho chiến trường”, cho nên kế hoạch tiếp tế, tản thương đã lập tức thực hiện song song với việc giải tỏa. Việc tiếp tế thả dù khởi đầu không được như ý. Phi cơ phải tránh phòng không địch, nên bay quá cao và có nhiều kiện hàng rơi không đúng nơi dự tính. Lại thêm địch tiếp tục pháo nên việc đón nhận các tiếp liệu phẩm gặp khó khăn. Ðã có những quân nhân tử nạn vì bị kiện hàng rơi trúng, không kịp tránh. Có nhiều quân nhân khác bị trúng đạn pháo trước khi chạm tay vào các vật phẩm tiếp tế.

Dẫu vậy, không như Cổ Thành Quảng Trị ở Vùng I hay Tân Cảnh (Dakto) ở Vùng II, thị trấn An Lộc, sau hơn ba tháng mịt mù khói lửa, đã đứng vững, chứng minh tinh thần anh dũng, quyết chiến của các chiến sĩ tử thủ cũng như giải tỏa, trong mặt trận Bình Long - An Lộc. Kết thúc trận chiến, sau này theo thống kê, cả hai bên đều thiệt hại nặng.

VNCH vẫn kiểm soát được các tỉnh lỵ, huyện lỵ (trừ Lộc Ninh) và thị trấn trên Quốc lộ 13, đoạn Bình Dương - Bình Long, Việt Cộng kiểm soát vùng nông thôn và ven ranh. Di chuyển lên Bình Long, Phước Long, phải dùng phi cơ, không còn thênh thang đường bộ như năm trước.

(Còn tiếp) Triệu Vũ Houston, TX

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

35

BẠN ĐỌC VIẾT

TM

MONTREAL - OTTAWA

30 THÁNG TƯ

NGÀY QUỐC HẬN

Đ

ối với cộng sản, 30 tháng tư là ngày giải phóng, nhưng đối với hơn 3 triệu người VN hải ngoại và mấy chục triệu người đang sống oằn oại trong nước, đó là Ngày Quốc Hận. Nó đánh dấu ngày cộng sản bức tử miền Nam, ngày Saigon thất thủ, ngày mà 5 vị tướng lãnh anh hùng của VNCH tuẫn tiết. Canada quê hương mới đã ra luật xem 30 tháng tư là Ngày Hành Trình Tìm Tự Do nhằm kỷ niệm cuộc vượt biển kéo dài hơn mười năm của làn sóng người tỵ nạn chạy trốn cái gọi là thiên đàng cộng sản. Tôi là một chứng nhân đau khổ của thảm trạng mà dân tộc Việt nam phải gánh chịu sau cái ngày định mệnh ấy, ngày mà Nước Mỹ phản chiến thở dài nhẹ nhõm còn dân tộc VN thì bắt đầu một cuộc sống nô lệ dưới một chế độ khát máu phi nhân.

Làm sao xóa được kỷ niệm đau buồn về cái độc ác của cộng sản trong các trại khổ sai đặt tên là trại cải tạo, nơi mà hơn nửa triệu người miền Nam thất trận bị hành hạ về thể xác lẫn tinh thần. Có người phải ở lại nơi đó 20 năm để chịu nỗi đau của kẻ chiến bại. Biết bao người đã gục ngã dưới họng súng của bọn cai tù. Xác thân họ bị dâp vùi, vô danh, trong các nghĩa địa mênh mông cạnh trại khổ sai.

Nhà tù của Việt cộng tranh đua về cái ác với Goulag của Liên xô và trại Lao Cải của Tàu cộng. Đoàn tù nhân đói khát, quần áo tả tơi, bộ xương còm cõi cong xuống dưới sức nặng trên vai, run rẩy trong cái lạnh cắt

36

da, đành phải nhanh chóng gĩa từ cõi đời vì kiệt sức. Họ bị bắt buộc tự xây nhà tù cho họ trong những cánh rừng già đầy muỗi sốt rét. Đó là cách cộng sản VN thỏa mãn khát vọng trả thù sau một cuộc chiến huynh đệ tương tàn do chúng gây nên để phục vụ Tàu cộng và Liên-xô. Bọn chúng khát máu không thua Pol Pot của Kampu-chia.

Tôi đã sống 5 năm trong cái địa ngục trần gian ấy, xác thân kiệt quệ, tâm hồn đau khổ tuyệt vọng trước khi con tàu của tôi đến được bến tự do. Đức Đạt-Lai Lạt-Ma đã có suy nghĩ về chế độ cộng sản hủy diệt con người: “Cộng sản là loài cỏ dại mọc trên hoang tàn của chiến tranh và là loài trùng độc sinh sôi nẩy nở trên rác rưởi của cuộc đời… Cộng sản sinh ra từ nghèo đói và ngu dốt , lớn lên

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

bằng dối trá và bạo lực và sẽ chết đi trong sự khinh bỉ và nguyền rủa của nhân loại.”

Thế giới tự do đã giang cánh tay quảng đại cứu giúp người tỵ nạn trong ấy có tôi. Nhờ thế tôi đã có thể làm lại cuộc đời mình trong hạnh phúc, tận hưởng sự tự do mà 90 triệu dân Việt Nam bên trong bức màn sắt đang mơ ước. Sau hơn 4 thập niên, vết thương ngày xưa đã lành nhưng cái đau khổ ngày nay, thật thâm sâu, vẫn luôn luôn dằn vặt tâm hồn tôi; đó là cái đau khổ nhìn dân tộc VN sống tối tăm trong tuyệt vọng dưới một chế độ khát máu, nơi mà biết bao người vô tội bị khảo tra đến chết trong đồn công an, biết bao bloggers đã bị án tù hơn 10 năm, nơi mà bầu cử chỉ là một trò hề, nơi mà nô lệ tình dục là phương tiện để sống còn, nơi mà tham nhũng lan tràn trong một nền kinh tế lụn bại vẫn còn nô lệ đường hướng quốc doanh ngu xuẩn. Thật là mỉa mai khi Tổng Bí thư đảng cộng sản kiêm Chủ tịch nước VN vừa bày tỏ sự hài lòng cao độ của ông ta về phát triển kinh tế của VN: tổng sản lượng nội địa chia cho mỗi đầu người đạt được 2500 US$! Tên cộng sản già ngu dốt, quen với ngôn ngữ sắt máu và độc tài vô sản đã không đề cập đến việc các con rồng Á châu khác đã đạt được con số gắp 10 lần của VN, chỉ nhờ có tự do tư tưởng, tự do sáng tạo, không theo tín điều của Đảng.

Bằng chứng rất rõ ràng: sự phát triển kỹ nghệ vượt bực của Nam Hàn tự do so với cảnh đói khổ của Bắc Hàn

cộng sản, nơi mà người dân oằn oại, hấp hối dưới sự thống trị của triều đại Kim Nhật từ hơn nửa thế kỷ nay. Ta phải vinh danh những người Mỹ “cao quý” đã thành công trong việc đẩy lùi đạo quân Tàu cộng-Bắc Hàn về vĩ tuyến 38 vào năm 1953. Nhờ thế mới xuất hiện được một Nam Hàn hùng mạnh. Thật đau khổ cho những người Mỹ ‘’xấu xa” can thiệp vào Việt Nam để thành kẻ chiến bại, bị nguyền rủa, hạ nhục bởi tập đoàn phản chiến.

Tội ác của cộng sản VN sau cùng đã đánh thức lương tâm của nhân loại. Joan Baez đã bày tỏ hối tiếc, Jane Fonda đã ăn năn vì từng đứng trên chiến xa của Việt cộng tố cáo tội ác của tổ quốc mình. Jean Paul Sartre, triết gia thiên tả đã cùng Raymond Aaron, kẻ thù ý thức hệ của ông, đến gặp tổng thống Pháp Jacques Chirac xin cứu giúp người tỵ nạn VN. Bốn mươi bốn năm sau khi chiến tranh VN kết thúc, người dân vẫn sống đau khổ, Đảng ngày càng giàu nhờ tham nhũng phổ quát toàn diện, nước Mỹ thù địch khi xưa bị nguyền rủa trở thành giấc mơ thần tiên phải đạt của đám vô sản khát máu biến thành tư bản đỏ. Cán bộ cộng sản, từ bé đến lớn, đã gởi đến Mỹ 20.000 con cháu của chúng để du học, được tài trợ bởi đồng tiền tham nhũng, với hy vọng chúng có thể trở thành công dân Mỹ trong tương lai để bảo lãnh cha ông của chúng, những anh hùng chống Mỹ cứu nước. Ôi! Thật là mỉa mai cho lịch sử!

TRẦN ANH KIỆT

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

37

TM

30 - 4 - 1975

và chuyện người Canada di tản khỏi Sài Gòn

T

uần cuối của Tháng Tư định mệnh ấy, khi những chiếc chiến xa của cộng quân từ hướng Bắc nghiến xích rầm rập tiến về vành đai thủ đô Sài Gòn, giới chức ngoại giao Canada gấp rút lo sắp xếp việc di tản.

Giữa bầu không khí hoang mang hỗn loạn, Tòa Đại Sứ Canada nằm trên đường Nguyễn Du và các viên chức ngoại giao Canada đang khổ sở tìm cách giúp đỡ các nhân viên người Việt và thân nhân gia đình họ cùng di tản. Trở ngại là Canada không có phương tiện vận chuyển dồi dào như Hoa Kỳ. Điều làm cho phóng viên Peter Kent của đài CBC có mặt ở Sài Gòn lúc bấy giờ thắc mắc và thất vọng là trong khi đó, Tòa Đại Sứ Canada lại ưu tiên lo thu xếp di tản đồ đạc, nhất là chiếc xe limousine màu đen với bảng số ngoại giao đoàn. Theo Kent nghĩ, nhân viên người Việt của phái bộ ngoại giao Canada ở Sài Gòn nếu bị kẹt ở lại cũng sẽ bị Cộng quân đối xử xấu hoặc hành hạ giống như tất cả quân nhân công chức VNCH. Kent có mặt tại Tòa Đại sứ Canada trên đường Nguyễn Du khi quốc kỳ hình lá phong của Canada được hạ xuống lần cuối vào ngày 24 tháng 4 năm 1975; Kent tự hỏi là còn bao lâu nữa cuộc chiến sẽ kết thúc, và sẽ kết thúc ra sao?

Ngày hôm đó, Kent thấy những người Việt xếp hàng hàng giờ để xin thị thực chiếu khán tị nạn. Trong số họ, nhiều người có người thân đang sống ở Montréal. Cuối ngày, nhân viên Tòa Đại Sứ đặt một tấm bảng có ghi chữ “COME BACK TOMORROW”. Và ngày hôm sau đó không bao giờ có.

Kent biết Việt Nam khá rành vì đã đến Việt Nam công tác lần đầu tiên từ năm 1966, đi từ đồng bằng sông Cửu Long lên đến tận khu phi quân sự ở Quảng Trị với tư cách là một phóng viên mới vào nghề làm việc cho đài CFCN-TV ở Calgary. Với chiếc máy quay phim 16mm lên dây cót bằng tay, Kent, 23 tuổi, đến Việt Nam trong chuyến đi công tác đầu tiên ở ngoại quốc.

Canada cấp hàng ngàn giấy chứng

38

nhận cho người Việt Nam nhập cảnh Canada, nhưng họ phải tự lo liệu phương tiện ra đi vì Canada không có kế hoạch di tản người Việt. Người cầm đầu Phái bộ Ngoại giao Canada ở Sài Gòn lúc bấy giờ là ông Xử Lý Thường Vụ (Chargé d’Affaires) Ernest Hebert. Ông bị nghe những lời trách móc của dư luận không ít nhưng ông không biết phải giải thích ra sao. Mọi quyết định là do chính phủ Ottawa.

Các bản tin của nhóm phóng viên Canada từ Sài Gòn gởi về nước và chiếu trên các đài truyền hình cho thấy chiếc xe limousine của sứ quán đang được đưa lên máy bay vận tải Hercules trong khi những nhân viên người Việt năn nỉ xin đi theo nhưng bị từ chối. Những thùng đựng các món đồ vật của sứ quán cũng được đưa lên máy bay chở về Canada.

Theo tin tức phát thanh của Canada từ Sài Gòn, với những người Việt đã xin được visa Canada vào ngày 24 tháng 4, nhân viên sứ quán bảo họ hãy trở lại đó vào ngày hôm sau để tính chuyện di tản, mặc dù các giới chức Canada đều biết rằng ngày sau đó sứ quán sẽ bị đóng cửa.

Những tin tức và hình ảnh đó đã làm cho dư luận dân chúng Canada sửng sốt và bất mãn. Các dân biểu thuộc đảng đối lập do John Diefenbaker cầm đầu trong quốc hội ở Ottawa lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ. Diefenbaker lớn tiếng hỏi Pièrre Trudeau: “Lúc đó Canada ở đâu. Dân châu Á sẽ chỉ tay trách móc nước của ông mà cũng là nước của tôi.”

Trước phản ứng đó, ngày 26 tháng 5, Bộ trưởng Ngoại giao Allan J. MacEachen bắt buộc phải lên tiếng và đã đưa ra một tuyên bố dài nhằm bào chữa cho hành động của nhân viên Tòa Đại sứ Canada ở Sài Gòn đã không di tản nhân viên người Việt và gia đình của họ. Ông nói Hoa Kỳ có một vị thế và một vai trò đặc biệt ở Việt Nam; những gì Hoa Kỳ làm được có thể lại không phù hợp với Canada. Ông nói rằng trong những năm qua, Canada đã không muốn chia sẻ sự đóng góp tham gia quân sự với Hoa

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

MONTREAL - OTTAWA

PHAN HẠNH

Từ trái sang phải, phóng viên tờ Globe and Mail Malcolm Gray, chuyên viên thu hình đài CBC Ian Wilson, chuyên viên thu hình đài CTV Louis de Guise và phóng viên CBC Peter Kent đang ngồi chờ đợi bên cạnh hồ bơi của Tòa Đại sứ Canada ở Sài Gòn, ngày 24 tháng 4 năm 1975. (Louis de Guise)

Hai phóng viên của CBC là Peter Kent và Mike Duffy đang lắng nghe ông Ernest Hebert giải thích về kế hoạch di tản ngày 24 tháng 4 năm 1975. (CBC)

Kỳ tại Việt Nam; do đó, hậu quả là Canada không thể đòi hỏi quyền hành động độc lập đi kèm với sự tham gia đó.

MacEachen giải thích thêm rằng những người Việt Nam muốn di tản ra khỏi nước đã không thể xin giấy phép xuất cảnh từ chính quyền Sài Gòn. Sự giải thích đó của ông đã bị các dân biểu đối lập tại Hạ viện bác bỏ; họ cáo buộc là Canada thiếu lòng nhân đạo hơn so với Hoa Kỳ về vấn đề nhận người di tản Việt Nam vì

Hoa Kỳ dám bất chấp quy tắc và thủ tục hành chánh rườm rà. MacEachen đáp rằng trong khi những người Việt Nam làm việc cho Hoa Kỳ có thể bị cho là đang gặp nguy hiểm bởi cộng sản trả thù, những nhân viên làm việc cho Canada thì không. Ông nói không có bằng chứng hợp lý nào cho thấy là người Việt hợp tác với Canada bị lâm nguy cả.

Trước ngày Sài Gòn thất thủ, Canada đã cấp 1.100 giấy chứng nhận tính cách thường trú nhân

TM

MONTREAL - OTTAWA

“landed immigrant” cho người Việt đang có thân nhân ở Canada. Làm cách nào có thể rời khỏi Việt Nam để đặt chân lên đất Canada là tùy họ; Canada không thể giúp. Số người đi được thành công chắc chắn là ít hơn con số 1.100 đó. Ngay sau khi Cộng quân chiếm Sài Gòn, Canada cũng chấp thuận tính cách thường trú nhân cho thêm 4.000 người Việt nữa, đa số họ là sinh viên du học đang “kẹt” ở Canada và xin ở lại.

Trong số hàng trăm ngàn người tỵ nạn được Hoa Kỳ di tản khỏi Việt Nam trong tháng Tư 1975, có khoảng 2.000 người được Canada nhận cho định cư. Canada cũng nhận thêm 1.000 người Việt tỵ nạn tự túc.

Sự sụp đổ của Sài Gòn vào tháng 4 năm 1975 đã đánh dấu chương cuối cùng về sự can dự của Hoa Kỳ vào Việt Nam. Peter Kent và các bạn đồng nghiệp Canada làm việc đến giờ phút cuối ở Sài Gòn đều nói rằng họ sẽ không bao giờ quên được sự nguy hiểm và tình trạng hoang mang hỗn loạn khi cuộc di tản diễn ra. Bốn mươi năm sau, đôi khi thức giấc nửa đêm, Kent vẫn còn nghĩ mình đã may mắn biết chừng nào mới thoát ra khỏi Việt Nam trong lúc đó.

Một tuần trước khi người Mỹ di tản khỏi Sài Gòn, toàn thể nhân viên công chức Toà Đại sứ Canada và thường dân Canada ở Việt Nam đều muốn di tản bằng đường hàng không.

Nhưng Canada chỉ có một chiếc vận tải cơ Hercules C-130, ưu tiên đưa các nhà ngoại giao và xe của Đại sứ quán ra khỏi Việt Nam. Quyết định không hợp lý hợp tình này đương nhiên đã gây nhiều tranh cãi, bất bình vì nó có nghĩa là đã quý trọng vật chất hơn sinh mạng con người. Nhiều người Việt đã có giấy công nhận tính cách thường trú nhân Canada phải ngậm ngùi thất vọng.

Trong một bài tường thuật gởi đi từ Sài Gòn ngày 24 tháng Tư 1975, Kent viết rằng “Một số người ở đây xem đó là một hành động không làm tròn

nghĩa vụ của Canada”. Theo Kent, các viên chức ngoại giao Canada quá cứng nhắc dựa theo quy tắc, đòi hỏi điều kiện người Việt muốn được di tản phải có giấy phép xuất ngoại của Bộ Nội Vụ Việt Nam. Trong những ngày dầu sôi lửa bỏng cấp bách như vậy, chuyện xin được giấy phép xuất ngoại là điều hầu như bất khả thi.

Người Mỹ đã phớt lờ quy tắc đó; những người Việt nào có visa Canada đều được người Mỹ cho di tản bằng máy bay của họ.

Sau khi các nhà ngoại giao Canada đã rời đi và trụ sở Tòa Đại sứ trên đường Nguyễn Du Sài Gòn đã đóng cửa, phóng viên Peter Kent và các nhân viên CBC khác đã khuyên đám đông người Việt còn kiên nhẫn đứng bên ngoài rằng họ hãy đến các đại sứ quán khác để may ra có thể được giúp đỡ. Ở lại Sài Gòn trong những ngày cuối cùng của tháng Tư 1975, Kent và nhóm phóng viên truyền hình của CBC và CTV từ chỗ trú ngụ là khách sạn Caravelle đã thuê taxi đi đến các nơi quan trọng trong thành phố để lấy tin tức và làm phóng sự. Chuyên viên thu hình cho CTV là Louis deGuise kể rằng phóng viên Henry Champ cùng toán với mình định sẽ gọi đặt thức ăn trưa và bia lạnh chung với taxi vì họ thường ra ngoài làm việc cả ngày. Nhưng khi quân đội Bắc Việt tiến gần đến Sài Gòn, các nhà báo bắt đầu dành nhiều thời gian quanh quẩn trong trung tâm thủ đô hơn.

Kent kể là ngày 27 tháng 4, Kent đến Dinh Độc Lập để dự lễ nhậm chức tổng thống của tướng Dương văn Minh, xong từ đó anh đi bộ đến phòng thu âm PTT (viết tắt của “Press-to-talk”, một hệ thống liên lạc qua radio; người dùng nhấn một công tắc đặc biệt trên máy vi âm khi họ muốn nói chuyện, đây được gọi là công tắc “bấm để nói” hoặc PTT).

Tại đó Kent sẽ báo cáo trực tiếp qua làn sóng điện và làm một cuộc phỏng vấn cho CBC Radio News.

Phóng viên CBC Mike Duffy nói chuyện với ký giả Jack Cahill của báo Toronto Star tại Tòa Đại sứ Canada ở Sài Gòn. Duffy đến Việt Nam từ ngày 4 tháng 4 cho đến khi anh ta và Malcolm Gray, thứ hai từ trái sang, bay khỏi thủ đô đang lên cơn sốt ngày 28 tháng 4 năm 1975. (Louis de Guise)

Giữa lúc Kent đang tường trình tin tức qua làn sóng điện thì nghe tiếng bom nổ khá gần. Không biết chuyện gì đang xảy ra, Kent giật mình và cùng với người được phỏng vấn phải vội bò dưới bàn làm việc trong phòng thu. Cuộc phỏng vấn phải bỏ dở dang. Ngày hôm sau, phóng viên của đài CBC Mike Duffy rời Sài Gòn đi Hong Kong trên chuyến bay thương mại cuối cùng cất cánh từ sân bay Tân Sơn Nhứt của Sài Gòn đang bị cộng quân sắp chiếm.

Khi đã đến được Hong Kong, Duffy mới kể lại với Barbara Frum là người điều khiển chương trình phát thanh “As It Happens” phỏng vấn thời sự hàng ngày của đài CBC Radio News. Duffy kể là đầu tiên anh ta phải hối lộ một món tiền 150 đô la Mỹ để nhận được thẻ lên máy bay; những hành khách khác còn phải trả nhiều hơn. Sự việc này làm mất mấy tiếng đồng hồ. Sau đó tới vụ trục trặc đổ xăng. Nhân viên của nhà thầu Mỹ cung cấp nhiên liệu máy bay ở phi trường Tân Sơn Nhứt đòi chuyến bay Air Vietnam phải trả trước tiền xăng và phải trả bằng tiền mặt.

Trong khi đó, các phi cơ của Không Lực VNCH đang ném bom các vị trí của cộng quân ở vòng đai phi trường.

Duffy kể với Frum là đạn hỏa tiễn của

cộng quân pháo kích rơi gần sát rìa phi đạo. Kết thúc cuộc phỏng vấn, Duffy nói với Frum là hãy chờ xem rồi đây sẽ có hàng ngàn ghe thuyền đủ loại đủ cỡ lớn nhỏ chạy ra Biển Đông để tìm tàu ​​chiến Mỹ hay tàu của bất kỳ quốc gia nào trên vùng biển; làn sóng người tỵ nạn muốn trốn chạy khỏi cộng sản. Làn sóng “thuyền nhân” đã bắt đầu.

Sáng hôm sau, Kent cho biết nhóm phóng viên CBC, vẫn còn ở Sài Gòn, lái xe đến sân bay để săn tin sốt dẻo trong ngày. Kent mở radio xách tay để theo dõi nghe phát thanh của đài Quân đội Hoa Kỳ. Kent muốn theo dõi lắng nghe kỹ để biết mật mã của cuộc di tản Mỹ; nó sẽ xảy ra lúc nào, ở những địa điểm nào.

Nhóm bốn nhân viên của đài CBC công tác ở Sài Gòn gồm phóng viên Peter Kent, thu hình viên Ian Wilson, nhà sản xuất George James và phóng viên Colin Hoath đã cùng hội ý với nhau đêm hôm trước. Họ thảo luận về việc có nên tiếp tục ở lại cho đến khi cộng quân tiếp quản Sài Gòn hay không. Rốt cuộc họ cũng không thể quyết định.

Trong khi đó, hai nhân viên của đài CTV là Champ và deGuise quyết định rời khỏi Việt Nam sau khi họ

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

39

TM

đã quay được nhiều thước phim làm tài liệu cho chương trình truyền hình W5. deGuise nói tốt hơn là họ nên về lại Canada sớm để phát sóng câu chuyện thời cuộc nóng bỏng. Đó là ngày 29 tháng Tư. Họ đã lên một chiếc xe buýt do Tòa Đại sứ Hoa Kỳ cung cấp, chiếc cuối cùng đưa mọi người đến sân bay. Khi họ đến nơi, deGuise kể rằng sân bay đã đóng cửa và đang có vài đám cháy. Sau đó, xe buýt của họ còn bị bắn nữa khiến cho mọi người trong xe phải cúi gập người để tránh đạn trong khi các cửa sổ xe buýt bể văng miểng rổn rảng tứ tung.

Không thể vào sân bay, tài xế xe buýt của họ quành xe lại và lái chạy thẳng đến Bến Bạch Đằng. deGuise kể lại: “Ở đó, người tài xế nhận được chỉ thị của cấp trên hãy bỏ chúng tôi xuống để chúng tôi tự tìm tàu để ra đi.” deGuise kể lại là lúc đó khung cảnh bến tàu thật hỗn loạn; người ta chen chúc nhau để lên tàu, người sau kéo người trước để rồi cả hai đều rơi xuống sông.

Khung cảnh xung quanh xe buýt cũng hỗn loạn không kém. Hành

khách trên xe chứng kiến cảnh tượng ở bến tàu hỗn loạn như vậy nên thuyết phục tài xế hãy đưa họ đến Tòa Đại sứ Mỹ. Nhưng xe buýt có chạy được đâu bởi vì nhiều người tại bến tàu cũng đang cố tìm cách leo lên xe buýt đã đầy rồi. Champ, vốn đô con và có sức mạnh, đứng trước đầu xe buýt để xua đám người hãy tránh ra cho xe chạy. Xe từ từ lăn bánh nhưng không ngờ có một phụ nữ cố bám vào lưới kim loại che cửa sổ xe buýt. Người phụ nữ đó sút tay té xuống đường và bị cán. deGuise kể thế là xe buýt làm chết một người.

Về phần các phóng viên của CBC, khi nhìn thấy cảnh tượng tại sân bay, họ liền bảo tài xế quay xe trở lại trung tâm thành phố. Các điểm tập hợp cho cuộc di tản mà họ ghé qua đều đông nghẹt người và hỗn loạn. Họ hướng đến Tòa Đại sứ Hoa Kỳ với những gì họ đang mang theo, dự định sẽ rời khỏi Việt Nam và bỏ lại tất cả những đồ đạc của họ còn để tại phòng khách sạn. Kent kể: “Sau cùng chúng tôi cũng vượt qua được đám đông, lúc đó

Vào ngày 29 tháng 4 năm 1975, tại Tòa Đại sứ Hoa Kỳ ở Sài Gòn, nhiều người cố leo lên bức tường cao 14 feet để vào trong với hy vọng sẽ được di tản. (Neal Ulevich / Associated Press)

40

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

hầu như đã hết kiểm soát nổi, và lọt được vào bên trong sứ quán.”

Rốt cuộc rồi cả hai nhóm phóng viên của CBC và CTV đều đến được Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ Sài Gòn để di tản. Họ đều hầu như phải bỏ lại hết tất cả đồ đạc. deGuise khoái chí khoe rằng anh ta đã trèo lên tường bằng một tay với chiếc máy quay phim CP15 kềnh càng, một chiếc ba lô chứa đầy hộp đựng phim chưa tráng và hai máy ảnh đeo quanh cổ. Phải gian nan lắm mới vượt qua được bức tường. Người này phải nắm quần áo của người kia để leo lên. Đứng dọc theo bên trong bờ tường là thủy quân lục chiến Mỹ kiểm tra giấy tờ từng người, điều mà ít người nào có đủ. Đối với người có đầy đủ giấy tờ thì thủy quân lục chiến sẽ giúp đỡ vào trong; người nào không có giấy tờ chứng minh thì bị họ đánh vào tay bằng báng súng M-16. Còn đối với deGuise và Champ, họ chỉ nhìn thấy người da trắng là cho vào không cần hỏi. deGuise kể bên trong sứ quán, thủy quân lục chiến Mỹ xét từng người.

Người nào có mang súng cá nhân thì họ tịch thu súng và ném xuống hồ bơi, cả đống súng dưới đáy hồ. Tuy trong lúc deGuise leo tường, hai máy ảnh đeo trên cổ đã rơi mất, nhưng chàng còn cái máy quay phim. Không bỏ lỡ cơ hội nghề nghiệp, deGuise mở máy quay thu lại hoạt cảnh di tản.

Trong khi đó, Kent chứng kiến cảnh nhân viên Tòa Đại Sứ đang đốt cả núi tiền bằng lò thiêu.

Cạnh lối vào cổng chính trước Tòa Đại sứ trên Đại lộ Thống Nhất có một cái cây to cao lớn. TQLC Mỹ đòi đốn cây đó để phi cơ trực thăng loại lớn có thể đáp xuống sân dưới đất nhưng Đại sứ Graham Martin không cho phép đốn, mặc dù việc đốn cây rõ ràng là cần thiết trong những ngày cuối cùng của cuộc di tản lịch sử. Sau đó nghĩ lại

MONTREAL - OTTAWA

ông mới chịu cho đốn cây đó.

Trong lúc đứng trên sân thượng Tòa Đại sứ để chờ đến lượt được trực thăng bốc, phóng viên Colin Hoath gọi phôn cho vợ là Sandy ở Hong Kong để báo tin là nhóm CBC sắp di tản bằng chuyến trực thăng cuối cùng, lý do là vì ngày trước đó Hoath đã nói với vợ là anh ta sẽ ở lại Sài Gòn xem quân Bắc Việt tiến vào thành phố.

Ngay sau đó, Champ và deGuise lên một chiếc trực thăng lớn. Từ một ô cửa trong Tòa Đại Sứ Mỹ, Kent đưa mắt nhìn chiếc trực thăng đang cất cánh.

Con chim sắt nặng nề cố nhấc chân lên, chồm về phía trước một chút nhưng không thể rời khỏi mặt đất. Nó chất quá nặng, giờ buộc nó phải bỏ bớt khoảng 30 người. Thế rồi nó bay lên, rời khỏi bầu trời nhiều bất trắc để ra Biển Đông, nơi Hạm Đội 7 đang chờ đợi.

Kent và các bạn đồng nghiệp đã dẹp bỏ kế hoạch ở lại và leo lên một chiếc trực thăng vào tối hôm đó.

Chiếc trực thăng cuối cùng cất cánh từ nóc tòa đại sứ khoảng 8 giờ sáng. Đó là ngày 30 tháng Tư. Bốn giờ sau, xe tăng Bắc Việt đã đâm sầm qua cổng Dinh Độc Lập, nơi tổng thống Dương văn Minh chờ đợi để đầu hàng. Thế là hết. Những người Canada từng làm việc ở đất nước Việt Nam Cộng Hòa đã rời đi như thế.

PHAN HẠNH

(Tổng hợp từ “Canadians pull out of Saigon, Vietnam”, “The fall of Saigon: how CBC, CTV covered the 1975 events” của CBC; “Canada Defends Act of Leaving Vietnamese Employes in Saigon” của New York Times; “The Ambassador’s Limousine” trên Blacklocks)

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

41

PHIẾM

NGANG

Thánh giá và tượng La Pieta trong cảnh đổ nát sau vụ hỏa hoạn

rồi bị cột chặt hai cườm tay, bị đóng đinh vào cây gỗ mình đã vác theo. Sau đó, toán lính mới kéo cây gỗ ấy lên, đóng thẳng góc với một cây cột đã chôn sẵn tại pháp trường. Ở quảng giữa cây cột có ghép thêm một miếng gỗ như cái nêm làm chỗ tựa để người tử tội khỏi bị tuột xuống dưới sức nặng của mình, và cũng để giảm bớt phần nào sức kéo làm toạt vết đinh đóng ở hai cườm tay. Cực hình ấy kéo dài giờ này sang giờ khác dưới ánh nắng

Tổng Giám Mục Christiane Lépine an ủi một giáo dân tại nhà thờ Notre-Dame Basilica Montreal sau vụ hỏa hoạn tại Paris

42

MONTREAL - OTTAWA

SONG THAO

C

ây thập giá có một thanh ngang trông như hai cánh tay giang ra. Bài viết của nhà thơ Phùng Quán nói về những ngày tù tội khổ nhục trong nhà tù Cộng sản của cha chánh xứ nhà thờ Lớn Hà Nội Gioan Lasan Nguyễn văn Vinh cũng có cái tựa: “Chiếc Thanh Ngang Trên Thập Tự Giá”.

Tôi nghĩ cái tựa này rất đắt. Chính cái thanh ngang, nơi hai đầu dính chặt bàn tay bị đóng đinh treo cả thân hình của Chúa, là vật chịu đựng tất cả những hy sinh của cuộc tử nạn. Thời xưa, tại Hy Lạp, chỉ có một cây cột để tra tấn và hành hình tử tội. Về sau, người ta mới thêm cây ngang để treo tử tội. Người ta bắt tử tội phải vác cây ngang này từ nhà tù đến pháp trường để phán quan treo lên hành hình. Lối xử tử này là cực hình kinh hoàng nhất cho tử tù vì cái chết lần mòn kéo dài từ 3 tiếng đồng hồ tới 5 hay 6 ngày trước khi tắt thở.

Tác giả Châu Thanh viết về cuộc hành hình như sau: “Theo luật La Mã, sau khi bị tuyên án tử hình trên cây thập tự, người tử tội phải chịu một loạt cực hình trước khi chết. Trước hết là một trận đòn kinh khủng bằng roi da gồm nhiều sợi dây gai đính móc sắt hay móc kim khí, hoặc đính các mảnh xương sắc bén. Trận đòn đau đớn dã man đến nỗi thường được gọi là cái chết thứ nhất. Theo nhà văn Hy Lạp Plutarque (46-99 S.C.), sau trận đòn ác liệt ấy, tử tội phải vác cây gỗ làm chiều ngang của câỵ thập giá đến pháp trường. Người tử tội cũng phải đeo trên cổ một tấm bảng ghi rõ tội trạng. Khi đến pháp trường, người tử tội bị lột hết áo xống

TM

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

thiêu đốt ban ngày và nhiều khi giữa gió lạnh buốt ban đêm. Máu liên tục nhỏ từng giọt chậm chậm từ các vết thương do roi da đính móc sắt, các bắp thịt bị đinh xé toạt, và trong khi da co lại dưới ánh nắng thiêu đốt, các đốt xương gãy bị kéo rời ra lại càng làm cho cơn hấp hối của người tử tội trở thành cực kỳ đau đớn”.

Chính cái thanh ngang mới là cực hình của người bị hành hình. Nguyễn Đình Toàn, trong bản nhạc “Hãy Thắp Cho Nhau Một Ngọn Đèn”, cũng đã chỉ nhìn thấy thanh ngang trên cây thập giá: Đêm quê hương Đêm treo trên một cành ngang Chôn nhau xong làm dấu nhớ chỗ ai nằm.

Tôi nhớ tới bài văn của Phùng Quán và bản nhạc của Nguyễn Đình Toàn khi tại Montreal chúng tôi đang ồn ào về chuyện cây thánh giá. Montreal như một thành phố trên thiên đàng. Nhà thờ nằm san sát nhau. Có khi đầu phố một nhà thờ cuối phố một nhà thờ. Có khi nhà thờ bên này đường đứng nhìn nhà thờ bên kia đường. Đường đâu có phải đường thường mà là đường thánh không. Mỗi thánh chiếm một đường với cái tên hết thánh nam saint đến thánh nữ sainte treo cao nơi đầu phố.

Thỉnh thoảng, trên hè phố, người ta bắt gặp những cây thập tự giá nằm đó đây.

Cây thánh giá đầu tiên của tỉnh bang Quebec đã được dựng lên từ ngày nhà thám hiểm Jacques Cartier lần đầu tiên đặt chân tới vùng đất mới này vào tháng 7 năm 1534. Và có đụng độ ngay.

Cartier gặp tù trường bộ lạc da đỏ Donnacona khi đó đã sống trong vùng Thung Lũng Saint Lawrence hàng thế kỷ trước. Khi Cartier rời vùng Gaspé, ông cho thuộc hạ dựng một cây thánh giá gỗ cao 7 thước rưỡi trên có khắc dòng chữ “Vive le Roi de France” (Vạn Tuế Vua Nước Pháp) và

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

43

PHIẾM

TM

Thánh giá trong phòng họp của Tòa Đô Chính Montreal

ba bông hoa huệ, huy hiệu của nhà vua. Trong du ký, Cartier kể lại là viên tù trưởng này đã bắt chéo hai ngón tay thành hình thập tự giá rồi chỉ khắp chung quanh có ý nói là tất cả đất đai nơi đây thuộc về ông ta. Nếu muốn dựng cây thánh giá thì phải xin phép ông. Nhưng Cartier đã hạ cơn giận của ông ta bằng cách biếu quà cáp và nói đại là cây thánh giá chỉ là một cách đánh dấu để người Pháp biết vị trí tìm về.

Cuộc chiến đầu tiên về cây thánh giá từ gần 500 năm trước đã gợi nhớ tới cuộc tranh luận gay gắt ngày nay. Thời thế có đổi thay nên bản chất cuộc chiến cũng thay đổi. Thánh giá gây nên nỗi ngày nay có tới hai cây lận. Một cây trong phòng họp chính của Tòa Đô Chánh Montreal và một cây trong phòng họp của Quốc Hội tỉnh bang Quebec.

Cốt lõi của cuộc tranh luận là: thánh giá là biểu tượng của tôn giáo hay di sản văn hóa. Người ta tạm phân chia ra thành hai lọai thập tự: nếu có tượng Chúa treo trên thập tự thì là biểu tượng tôn giáo; nếu không có tượng Chúa là di sản văn hóa.

Cả hai cây thánh giá đang gây tranh cãi ồn ào đều có tượng Chúa.

Nói tới cây thánh giá ở tòa Đô Chính Montreal chúng tôi trước. Cây thánh giá này được treo ngay chỗ trang trọng nhất trong đại sảnh từ năm 1937 lận. Tính ra đến nay đã 82 năm, một thời gian đủ dài để có thể coi như một di sản văn hóa. Ít nhất đó là ý kiến của những người có tuổi. Họ đã sống quá lâu với cây thánh giá.

Bất ngờ là một ký giả Hồi giáo, bà Fariha Naqvi-Mohamed, lúc nào cũng đội khăn, lại về phe với mấy ông bà có tuổi này. Bà viết: “Là một người thiểu số nhãn tiền nhưng cũng là một người Quebec đầy kiêu hãnh, tôi phải quan tâm tới chuyện này. Montreal từ xưa là một thành phố đậm tính cách tôn giáo. Chúng ta không cần phải tước bỏ căn cước của mình để theo thời. Chúng tôi không cảm thấy bị xúc phạm bởi những biểu tượng tôn giáo của người khác. Những biểu tượng tôn giáo và sự khác biệt là gia tài của thành phố chúng ta”.

Bà Đô Trưởng Montreal Valérie Plante lại nghĩ khác: “Chúng ta phải thấy rằng cây thánh giá đã được treo trong một môi trường và thời gian khác hẳn thời kỳ của chúng ta bây giờ. Chúng ta đang ở trong thòi kỳ mà các định chế xã hội phải phi tôn giáo. Gỡ bỏ cây thánh giá không có nghĩa là

44

chúng ta thiếu tôn trọng gia tài tôn giáo của tỉnh bang chúng ta”. Ông cãi qua, bà cãi lại, chuyện bất đồng ý kiến là chuyện thông thường nhưng không dễ giải quyết. Đúng lúc gay cấn thì tòa nhà đô chính tới thời kỳ phải đại tu. Thời gian đóng cửa là ba năm kể từ ngày 15/4/2019 vừa qua. Vậy là bà Đô Trưởng coi như trúng số. Sau ba năm không chắc cái ghế của bà còn vững nhưng cây thánh giá đã bị gỡ bỏ để sửa chữa đã được bà định cho một chỗ ở mới: phòng bảo tàng.

Tòa nhà khi được chỉnh trang sẽ có một phòng bảo tàng để lưu giữ tất cả những di tích lịch sử của nó.

Cây thánh giá là một trong những cổ vật này!

Giáo hội Công giáo không vui khi được biết cây thánh giá sẽ không còn được treo tại tòa Đô Chính nữa. Tổng Giám Mục Christiane Lépine, người cầm đầu giáo hội tại Quebec, đã tiếc rẻ: “Thánh giá luôn luôn là một biểu tượng sống của sự cởi mở và tôn trọng mọi người, kể cả những người không cùng chung tín ngưỡng và truyền thống tôn giáo”.

Tại quốc hội của tỉnh bang Quebec, tọa lạc tại thành phố Quebec, cũng có một cây thánh giá ngự trên chỗ trang trọng nhất trong phòng họp chính. Phòng này được sơn màu xanh nên được gọi là “Phòng Xanh” (Salon Bleu). Cây thánh giá này được Thủ Hiến Maurice Duplessis treo trong phòng họp từ năm 1936. Từ đó đến nay, thánh giá đã bị đe dọa lấy xuống nhiều lần. Bộ Trưởng

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

MONTREAL - OTTAWA

bộ Di Trú Simon Jolin-Barrette quả quyết là lập trường của chính phủ về cây thánh giá này không thay đổi: “Đối với chúng ta, đây là một biểu tượng lịch sử như tất cả các biểu tượng tôn giáo khác trong Phòng Xanh. Chúng tôi ghi nhận quyết định của thành phố Montreal. Họ có quyết định riêng.

Chúng tôi cũng có quyết định riêng. Cây thánh giá vẫn còn đó”.

Thánh giá vẫn còn đó nhưng hơi bấp bênh. Năm 2008, đã từng có một ủy ban được thành lập để xem xét vấn đề này. Đó là Ủy Ban BouchardTaylor. Họ đề nghị gỡ bỏ thánh giá. Nhưng quốc hội đã bác bỏ đề nghị này vì “dân Quebec đã sống mật thiết với truyền thống tôn giáo và lịch sử được tượng trưng bằng cây thánh giá”.

Thủ hiến tỉnh bang hiện nay là ông Francois Legault mới được bầu vào năm ngoái, 2018. Khi tranh cử ông nhất quyết chủ trương giữ lại cây thánh giá nhưng nay, với sự gỡ bỏ thánh giá của thành phố Montreal, ông…quay. Ông hé lộ là thánh giá tại quốc hội Quebec cũng có thể bị gỡ bỏ.

Trong khi tôi viết bài này, nhà thờ Đức Bà ở Paris bị cháy. Mọi người ngơ ngẩn như mất một người thân. Tôi nghĩ mình cũng có thể tự coi là một người thân của ngôi thánh đường danh tiếng này sau vài lần tới chiêm ngưỡng. Năm 1995, tôi đã tới

Thánh giá trong Phòng Xanh của Quốc hội Quebec

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

45

PHIẾM

TM

Dân chúng Paris quỳ cầu nguyện và hát thánh ca bên cạnh Nhà thờ Đức Bà sau khi đám cháy bùng phát, vào ngày 15/4/2019

nơi đây lần đầu tiên. Khi đó chân cẳng tôi còn ngon lành, tôi đã leo mấy trăm bậc thang lên tuốt nơi gác chuông nhà thờ. Chuông nhà thờ thì nơi đâu cũng vậy, mắc chi phải phí sức lao động leo trèo.

Nhưng mấy quả chuông nơi đây khác. Nó đã được anh gù Quasimodo đu lên trong cuốn phim “Anh Gù Nhà Thờ Đức Bà”, phỏng theo cuốn tiểu thuyết nổi tiếng thế giới “Le Bossu de Notre Dame” của Victor Hugo, xuất bản năm 1831, mà tôi đã say mê đọc khi còn là một sinh viên. Anh gù Quasimodo xấu xí, yêu nàng Esmeralda hết mực trong một thứ tình yêu vô vọng. Xấu trai, tật nguyền, nhưng anh lại được độc giả của truyện yêu thích. Một trong những người đó là kiến trúc sư Eugene Viollet-leDuc, người đã đảm nhận công việc trùng tu nhà thờ Notre-Dame de Paris vào năm 1844. Chính ông là người xây ngọn tháp cao vút nằm chính giữa nhà thờ mà hình ảnh ngọn tháp đổ xuống trong biển lửa ngày thứ hai tuần thánh vừa qua làm mọi người xót xa. Nhưng có một chuyện ít ai biết là trên một góc vách cao bên cửa Bắc của tháp có một tượng bán thân anh chàng gù Quasimodo. Tượng rất nhỏ, nằm trên cao và ở trong góc giữa hai bức tường, nên ít ai chú ý đến. Vậy là chàng gù đã tiêu tan trong trận hỏa hoạn lịch sử này!

Ngôi thánh đường lịch sử, trái tim của kinh thành ánh sáng Paris, được khởi công xây cất vào năm 1163, mãi tới năm 1300 mới hoàn tất. Đứng vững trong hơn 800 năm, qua hai cuộc thế chiến, nhiều cuộc cách mạng và thiên tai, vậy mà chỉ trong nửa tiếng đồng hồ phù du, gần như tất cả đã thành tro bụi. Vào đúng ngày thứ hai đầu Tuần Thánh tưởng niệm Chúa chết trên thập giá. Tháp chuông phía trước may mắn còn đứng vững. Anh gù Quasimodo chắc không phải di tản. May hơn nữa là khung nhà thờ không sụp đổ khiến việc trùng tu sau này dễ dàng hơn.

Sau trận hỏa hoạn kinh hoàng, cây thánh giá bên trên bức tượng “La Pieta”, một tuyệt tác của điêu khắc gia Michel Angelo, vẫn đứng vững và tỏa sáng. Tôi rất mê bức tượng “Mẹ Sầu Bi” này.

Tượng diễn tả cảnh Đức Mẹ ôm xác con dưới chân thánh giá sau khi đã tháo đinh mang xác Chúa xuống. Nét điêu khắc tuyệt vời phả hồn vào tượng rất linh động. Tác phẩm bằng đá cẩm thạch nhưng thân xác Chúa mềm nhũn như thật. Michael Angelo đã tạc được tác phẩm bất hủ này khi mới 24 tuổi và có khắc tên trên phần áo Đức Mẹ. Nhìn những tấm hình chụp thánh giá và tượng sau trận

46

hỏa hoạn đã làm nát lòng người. Những đống đổ vỡ nằm ngổn ngang trước tượng làm nổi bật thần thái an bình và tự tại của bức tượng. Như một tín hiệu giữ vững lòng tin giữa biển lửa ngút ngàn.

Tại Montreal chúng tôi có ngôi nhà thờ Notre Dame Basilica nằm tại khu phố cổ. Thánh đường được xây cất vào năm 1672 và đại tu vào năm 1824. Đứng trông từ ngoài hay vào bên trong đều khiến

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

MONTREAL - OTTAWA

chúng ta gợi nhớ đến nhà thờ Notre Dame de Paris.

Cứ như hai chị em. Những ngày chị lâm vào cảnh khốn khó, dân Montreal chúng tôi tới với cô em Notre-Dame Basilica. Cũng là một cách thăm em để nhớ tới chị. Chỉ vài giờ sau đám cháy bên trời tây, hàng trăm người đã đổ xô tới ngôi giáo đường chị em này. Không chỉ có những giáo dân mà có cả những người không Công giáo, tiếc thương một công trình kiến trúc lịch sử, tới để bày tỏ cõi lòng. Một trong những người không Công giáo này là bà Winnie Kirouac. Bà cho biết không hiểu sao bà bị thôi thúc tới dự một thánh lễ tại Notre-Dame Basilica. Bà nói trong khi nước mắt tuôn tràn: “Chúng ta vừa mất một kho tàng đẹp đẽ của thế giới. Tôi phải tới đây để thấy như được thông cảm với bên Paris”. Tổng Giám Mục giáo phận Montreal Christian Lépine buồn rầu nói: “Sự việc làm động tới trái tim của tất cả chúng ta. Chỉ có một điều an ủi là không có ai bị thiệt mạng trong đám cháy này. Những gì chúng ta thấy trước mắt như một thảm kịch”.

Tất cả đã ra tro bụi nhưng cây thánh giá bên trên tượng “Mẹ Sầu Bi” vẫn đứng vững tỏa ánh vàng chóe. Như một biểu tượng của hy vọng. Trong hy vọng, chúng ta treo tất cả những tiếc thương và đau đớn trên cây thập tự bất khuất này. Dĩ nhiên trên “cành ngang” như ngôn ngữ của Nguyễn Đình Toàn!

SONG THAO

Notre Dame de Paris trong biển lửa

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

47

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

TM

MONTREAL - OTTAWA

Đường vào tình yêu...

T

ình yêu có thể xảy ra ở bất cứ lứa tuổi nào, hoàn cảnh nào và với mọi người có trái tim biết cảm xúc. Tuy nhiên, tình yêu đúng nghĩa là một chọn lựa xây dựng, đôi khi chín chắn và nhiều lúc đam mê hơn là một dục vọng thân xác. Trong trường hợp sa vào lưới tình, đường vào tình sử nói theo một nhà thơ, là một mê lộ, có kẻ lạc lối suốt tuổi xuân cho tới hơi thở cuối cùng, dù cũng có người tìm được cửa vào lâu đài tình ái.

Tình yêu có lý trí dẫn đạo, từ tình dẫn tới nghĩa, từ ái dẫn tới ân và có kết thúc đẹp “phu thê ân ái.” Còn tình yêu đậm chất đam mê, kẻ dấn thân rơi vào một tình trạng bệnh hoạn. Khi đam mê, bản thân mình trở thành một bệnh nhân khó có thuốc nào trị khỏi.

Lý do? Theo triết gia Kant, đam mê là một cảm xúc mạnh như một dòng nước mỗi ngày một đào sâu lòng thác tâm tư, hậu quả là theo thời gian tình trạng này làm thay đổi nhân cách biến kẻ “mê” thành“cuồng.”

Nói rõ hơn, trong tình yêu, kẻ si tình chỉ biết có đối tượng và thờ ơ với những gì dù xuất hiện trước mắt mình mà không liên quan tới đối tượng. Từ độc tôn tiến tới chuyên nhất và chuyên sâu. Thân tâm trở thành bất bình thường, vì chỉ huy động toàn tâm toàn lực vào mục tiêu đã thu hút mình. Kẻ đam mê vì thế là một khối mâu thuẫn, chăm chỉ, nồng nhiệt với cái mình yêu và lười biếng, chểnh mảng, lạnh lùng với mọi đối tượng và các sinh hoạt khác.

Hậu quả với người đam mê thường là thân tâm tàn tạ, thân bại danh liệt, nếu không đạt được mục tiêu. Còn khi đạt được mục tiêu thì nếu không trở thành nô lệ cho mục tiêu thì cũng

CHU NGUYỄN

biến thành chúa ngục giam giữ chiến lợi phẩm và sẵn sàng sống chết bảo vệ chiến lợi phẩm của mình cho tới hơi thở cuối cùng!

Thời đại chúng ta, trong môi trường học đường, mọi người đều ưu tư vì nạn bạo hành lan tràn. Nhưng còn một tệ nạn khác nữa là kỷ cương học đường suy thoái xem ra phổ thông. Ở đâu cũng xuất hiện hiện tượng những tâm hồn thơ dại sớm bị cuốn vào vòng tục lụy, nhất là những đất nước còn lúng túng trong với việc cải cách giáo dục và có nền pháp trị lỏng lẻo.

Khó mà phủ nhận, tình trạng phổ biến một số học sinh thiếu niên nam nữ sớm rơi vào bẫy tình mà thủ phạm thường là những người có trách nhiệm giảng dạy chúng. “Thầy yêu trò, cô giáo lôi cuốn nam sinh,” ở đất nước nào cũng có đủ chuyện. Thực ra, cuộc tình “nhà giáo yêu học trò” không phải là cái tội. Điều đáng trách là có những thầy cô lợi dụng uy thế của mình, lợi dụng những tâm hồn non trẻ coi mình là thần tượng để dụ dỗ, thỏa mãn tình dục. Hành vi đó không phải là tình yêu nên luật pháp cũng như đạo đức thực sự không thể chấp nhận. Bản chất chúng là tình dục và hành vi lợi dụng lòng tin yêu để thỏa mãn tình dục nên cần có sự trừng phạt.

Còn yêu trong khuôn khổ lý trí và đạo đức, luật pháp còn cặp nào đẹp bằng cuộc tình của tổng thống Pháp Emmanuel Macron và bà giáo cũ Brigitte Marie-Claude Trogneux?

TIẾNG SÉT ÁI TÌNH NỔ RA GIỮA TRÒ VÀ CÔ GIÁO ĐA TÀI Một cậu học trò tỉnh lẻ từ tuổi 15 đã phải lòng cô giáo dạy văn ghương và kịch nghệ. Cô giáo đã có chồng

Cuộc tình đẹp như tiểu thuyết giữa cậu học sinh và cô giáo lớn tuổi E. Macron-B. Trogneux

48

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

B. Trogneux một tay giúp chồng trở thành tổng thống Pháp E.Macron

con và qua tuổi xuân sắc, cuối cùng đã động lòng. Kết cục, họ đã thành đôi vợ chồng hiếm có và danh vọng bậc nhất ở Âu châu.

Câu chuyện khó tin nhưng có thực.

Cô giáo một trí thức tỉnh lẻ và một nhà giáo dạy văn chương và sân khấu cho học sinh trung học. Nhà giáo này có tên là Brigitte Trogneux sinh năm 1953. Trogneux sớm lập gia đình và có ba mặt con và xem ra hạnh phúc đã đầy ắp trong một căn nhà khang tranng với người chồng có danh vọng ở Amiens, nam nước Pháp. Vào những năm 1990, Trogneux giảng dạy Pháp ngữ và Latin ở trường trung học La Providende ở Amiens. Ở trường này cô giáo tài ba và học thức còn phụ trách khóa kịch nghệ cho học sinh yêu thích sân khấu. Theo lời kể của Tiphaine Auzière, cô gái út của cô giáo TROGNEUX thì trong lớp cô dạy có một chú bé 15 tuổi khá đặc biệt. Chú bé thông minh và có khuôn mặt xinh xắn, tính tình rụt rè và hay cảm xúc có tên là Emmanuel Macron. Chú học sinh sinh 1977 này chăm ngoan và say mê nghệ thuật, theo sát cô giáo trong những buổi tập kịch tới mức quên ăn quên ngủ và đôi khi quên trở về nhà dù buổi tập đã kết thúc. Không phải chỉ một vài lần như thế mà gần như mọi giờ học, Emmanuel không hiểu vì sao, luôn luôn quấn quýt lấy cô giáo.

Tình thầy trò dần dần trở thành khăng khít và vào tuổi 16, cậu học trò này đã can đảm nói với cô giáo là yêu cô và quyết tâm lấy cô làm vợ.

Cô giáo không ngạc nhiên vì từ lâu thâm tâm cô xao xuyến với cái nhìn trìu mến và lời nói ngọt ngào, mặn mà của cậu bé, nhưng phản ứng đầu tiên của cô cho rằng tình cảm nơi cậu bé đối với mình chỉ bồng bột trong

chốc lát như trẻ con ham thích món đồ chơi mới.

Phải chăng, cô dạy kịch và cậu bé là học viên môn kịch nên sân khấu dã khiến cậu bé có cảm giác sai lầm là cuộc đời. Nhưng tại sao cậu bé không yêu một bạn đồng lứa tuổi như con gái của cô mà yêu cô? Cô chỉ cười khi Emmanuel thố lộ tâm trạng.

Nhưng dần dần cô cảm thấy nơi tim mình nhen nhúm ngọn lửa yêu thương đã từ lâu che lấp bởi bổn phận giáo dục và gia đình. Nhiệt tình của cậu bé thổi vào trái tim hồi xuân của cô. Cô cảm thấy mình tìm ra tình yêu chân thực mà vì lập gia đình sớm chỉ biết tình nghĩa chồng con mà không hề nghĩ tới tình trai gái. Thế là cô bằng lòng và hẹn hò với người tình trẻ thề quyết tâm cùng cậu bước vào đường tình sử.

Làm sao giấu được được cuộc tình lạ lùng này? Cha mẹ cậu bé đều là những người có danh vọng trong vùng Amiens, khi biết con mình phải lòng bà giáo nên quyết tâm chia cắt họ. Macron bị gửi đi Paris học. Nhưng “xa mặt mà không cách lòng”, Brigitte Trogneux vẫn không ngại đường xa lên thủ đô hẹn hò với Macron. Về phần Macron thề lớn lên sẽ cưới Trogneux làm vợ nên cố gắng học hành. Vượt mọi thử thách, áp lực của gia đình và xã hội, vào năm 2007 họ đã chính thức làm đám cưới sau khi Brigitte Trogneux ly dị chồng vào 2006.

Cuộc tình cho tới nay của họ kể như hoàn mỹ, tuy không có con nhưng Trogneux tức Brigitte Macron tỏ ra vượng phu, giúp chồng thăng tiến trên đường sự nghiệp và gần nhất là từ chức bộ trưởng lên làm tổng thống trong cuộc bầu cử tổng thống Pháp vào năm 2017 và bản thân trở

TM

MONTREAL - OTTAWA

Mary Kay Letourneau và chú bé Fualaau

thành đệ nhất phu nhân.

Cuộc tình giữa Trogneux và Macron được nhiều người tán thưởng nhưng không phải cặp “đôi đũa lệch” nào cũng kết thúc thuận buồm xuôi gió và được đồng tình từ người biết chuyện.

Gần đây các tờ Daily Mail và The People nhắc lại một thiên tình sử cũ.

Cũng là một cuộc tình giữa cô giáo và học trò hơn nhau gần hai con giáp.

Chuyện xảy ra ở bên Mỹ. Các nhân vật chính chịu nhiều áp lực và chỉ trích khi bắt đầu cuộc tình. Khó ai quên cặp Mary Kay Fualaau (sinh 1962), và chú học trỏ 13-tuổi Vili Fualaau (sinh 1983).

CÔ GIÁO ĐAM MÊ VÀ CẬU HỌC TRÒ BIẾT YÊU TỪ TUỔI 12 Mary Kay Schmitz tuy không xinh xắn, nhưng có thân thể rực lửa và rất mực đa tình. Năm 1985, khi còn đang theo học ở Trường đại học Sư phạm Arizona, sau một lần uống say và mất kiểm soát, nữ sinh Mary Schmitz đã mang thai với người bạn cùng trường Steve Letourneau. Sau đó, tuy giữa hai người không có tình yêu, Mary vẫn buộc phải kết hôn. Dần dần, hai người có với nhau thêm 3 đứa con nữa.

Mọi chuyện bắt đầu vào năm 1996, khi Mary (lúc này là Mary Letourneau) tới dạy học tại trường Highline ở thành phố Seattle, Mỹ.

Trong số những học sinh của mình, cậu học trò 12 tuổi Vili Fualaau (sinh 1983) gây ấn tượng với cô nhiều hơn cả. “Vili thật dễ mến, có tâm hồn nghệ sĩ. Tuy còn ít tuổi, nhưng thực ra đó là một chàng trai với phong độ chín muồi”, Mary cho biết.

Rồi Mary và Vili chợt phát giác ra rằng họ có cùng sở thích giống nhau về văn học, nghệ thuật và cả hội họa nữa. Tan trường, họ thường mạn đàm với nhau nhiều tiếng đồng hồ liền. Bất ngờ là nam sinh lớp 6 này cũng đã đem lòng yêu nữ giáo viên

xinh đẹp 34 tuổi, có chồng và 4 con.

Với Fualaau, Letourneau “đẹp như diễn viên ngay trong lần đầu tiên nhìn thấy”. Mùa hè năm 1996, cô giáo mời cậu học sinh về chơi nhà mình một tháng. Lần đầu tiên kể từ sau khi lấy chồng, Mary mới “khám phá ra “niềm hạnh phúc thực thụ”. Đến tháng 9/1996 thì Mary có thai với Fualaau và bị người chồng S. Letourneau phát giác ra sau khi tình cờ xem được những dòng nhật ký cùng các bức thư tình của Mary.

Steve nổi khùng lên, dọa nạt và đánh đập vợ trong nhiều ngày. Cảnh sát sau đó đã vào cuộc khi nhận được thông tin.

Chuyện tình cô - trò này gây chấn động toàn nước Mỹ. Đứng trước vành móng ngựa là một bị cáo đáng bị lên án nhất về hành vi tội phạm tình dục của mình và đây được coi là “vụ băng hoại đạo đức nổi cộm trong lịch sử nền giáo dục Hoa Kỳ”.

Về sau, Mary sinh đứa con đầu tiên với Fualaau trong thời gian tại ngoại đợi kết luận của tòa án vào tháng 5/1997. Trong năm 1997, Mary nhận án 6 tháng tù giam vì tội hiếp dâm trẻ em và bị cấm không được liên hệ với người tình thiếu niên Vili Fualaau.

Tưởng rằng mọi chuyện đã được giải quyết, cô giáo 34 tuổi cũng thấy được sai lầm của mình nhưng rồi tháng 2/1998, khi mãn hạn tù được 2 tuần, cặp này lại bị phát giác ân ái trong xe và đó cũng là lúc Mary mang trong mình đứa con thứ hai với người tình nhỏ tuổi. Cô tiếp tục bị bắt và bị tuyên phạt 7 năm tù cho lần vi phạm tiếp theo này. Tám tháng sau, cô con gái thứ hai với Fualaau đã được sinh ra trong thời gian thi hành án.

Về phía Fualaau, khi Mary tiếp tục vào tù, cậu học sinh đã trải qua một quãng thời gian bị trầm cảm và khó khăn để trở thành người cha đơn thân

ở tuổi thiếu niên. “Tôi đã không nhận được sự giúp đỡ nào từ gia đình hay bất cứ ai, bạn bè tôi cũng không thể giúp tôi vì chúng tôi đều chỉ mới 14 tuổi và chẳng biết phải làm cha như thế nào”, Fualaau nhớ lại.

Quãng thời gian khó khăn sau đó cũng qua, Mary Letourneau ra tù vào năm 2004, khi đó Fualaau 21 tuổi. Một năm sau đó, họ chính thức kết hôn.

Cuộc sống sau hôn nhân của cặp vợ chồng bị lên án nhất nước Mỹ này không mấy suôn sẻ. Cũng vì mang nhiều tai tiếng, Mary không thể quay lại làm giáo viên như trước vì giấy phép giảng dạy đã bị thu hồi. Fualaau cũng rất khó khăn khi đi xin việc làm và gánh nặng càng lớn khi họ phải nuôi hai đứa con nhỏ.

Hiện tại, Mary chỉ làm những việc phụ tá vụn vặt trong văn phòng.

Trong khi đó, Fualaau trở thành nhân viên chăm sóc khách hàng của một công ty chuyên cải thiện nhà ở. Anh còn một nghề tay trái là DJ tại các quán bar.

Cho tới tận bây giờ, Vili Fualaau cho biết anh không hề thấy xấu hổ vì đã yêu cô giáo của mình. Còn người phụ nữ 53 tuổi thì luôn mong muốn tên của bà được xóa khỏi danh sách tội phạm tình dục để làm lại cuộc đời. Mối tình xem ra có hậu như thế mà gần đây có tin Fualaau đã nộp đơn ly dị bà vợ già. Nhưng cuối năm 2018, lại có tin từ People rằng họ đã hòa giải.

Mong rằng cuộc tình có kết thúc đẹp đẽ hơn sau những giai đoạn phiêu lưu khởi đầu và thăng trầm trong mấy chục năm kết tóc xe tơ.

CHU NGUYỄN

Mary Kay Letourneau và Vili Fualaau sau khi lập gia đình

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

49

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

TM

MONTREAL - OTTAWA

“Thằng gù Nhà thờ Đức Bà”

thành best-seller sau vụ hỏa hoạn ở Paris

N

hững người dân Pháp hoài cổ đã chứng tỏ lòng yêu nước của họ bằng cách đẩy quyển tiểu thuyết “Notre Dame de Paris” của đại văn hào Victor Hugo lên hàng đầu danh sách những cuốn sách bán chạy nhất của Amazon tại Pháp.

Chỉ một ngày sau thảm họa xảy ra với công trình kiến trúc lịch sử hơn 850 tuổi của nước Pháp, ngày 16/4, cuốn tiểu thuyết viết năm 1831 với bối cảnh nhà thờ Đức Bà Paris bỗng được bạn đọc quan tâm đặc biệt trở lại, mặc dù nó cũng từng là cuốn sách bán chạy khi ra mắt những năm 30 của thế kỷ 19.

Phiên bản gốc bằng tiếng Pháp của tiểu thuyết (Notre Dame de Paris) đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất tại Pháp và phiên bản tiếng Anh “The Hunchback of Notre-Dame” cũng giữ vị trí số 1 sách bán chạy nhất ở cả 2 tiểu mục tiểu thuyết lịch sử trên trang Amazon.

Trong khi đó, một phiên bản khác củ a câu chuyệ n bao gồ m lờ i bì nh của giáo sư văn học Pháp Gabrielle Chamarat chiếm vị trí số 2 trong danh sách.

Hai phiên bản khác của tiểu thuyết nổi tiếng này chiếm vị trí 6 và 7.

Bên cạnh câu chuyện về Quasimodo, những cuốn sách khác về nhà thờ Notre Dame cũ ng nằ m trong danh sách. Một quyển sách lịch sử nghệ thuật về kiến trúc của nhà thờ với nhiều thiết kế phức tạp đã chiếm vị trí thứ 4 của danh sách và một quyển sách về lịch sử nhà thờ với những thông tin cho du khách chiếm vị trí thứ 9. Hai quyển khác nằm ở vị trí 72 và 83 của danh sách.

Phiên bản hoạt hình phát triển từ tiểu thuyết này của hãng Disney cũng đã vọt lên, đứng vào danh sách 10 phim được xem nhiều nhất trong số các phim gia đình.

Quyể n sá ch kể câu chuyệ n củ a Quasimodo, anh chàng gù xấu xí phụ trách kéo chuông trong nhà thờ trong thế kỷ 15 và yêu cô gái du mục xinh đẹp tên Esmeralda. Câu chuyện thực sự đã lôi kéo sự ủng hộ cho việc đại tu bổ vô cùng cần thiết tại nhà thờ sau khi văn hào Victor Hugo mô tả thánh đường này đầy những biến dạng và hư hỏng.

Sau tất cả những thông điệp vận động không biết mệt mỏi, nhà văn

50

Một ấn bản rất xưa của Notre Dame de Paris

Hugo cũng đã được chứng kiến khi ông còn sống công tác tu bổ quy mô lớn với Nhà thờ Đức Bà Paris do các kiến trúc sư Jean-Baptiste-Antoine Lassus và Eugene Viollet-le-Duc đảm nhiệm.

Tiểu thuyết Nhà thờ Đức Bà Paris lấy bối cảnh nước Pháp năm 1482, dưới triều đại của Louis XI. Tác giả nhiều lần đến nhà thờ để ngắm kiến trúc cổ kính nơi đây. Victor Hugo muốn công trình tráng lệ được mô tả như một chứng nhân lịch sử, vượt qua thời gian và những biến cố. Vì thế, ông xây dựng số phận các nhân vật gắn bó chặt chẽ với nhà thờ.

Trong đó, chàng gù Quasimodo người kéo chuông ở nhà thờ - là nhân

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

vật trung tâm. Là một kẻ dị dạng được giám mục Claude Frollo nuôi dưỡng từ nhỏ, Quasimodo sống an phận trong nhà thờ, tránh để lộ ngoại hình vô cùng xấu xí. Mọi chuyện thay đổi khi vị giám mục phải lòng nàng Esmeralda xinh đẹp. Ông ta sai Quasimodo bắt cóc cô. Do ít được tiếp xúc với thế giới bên ngoài, chàng gù nhanh chóng phải lòng vũ nữ tốt bụng. Tuy nhiên, Esméralda dành trọn trái tim cho đại úy Phoebus, người đã cứu cô. Họ bị cuốn vào vòng xoáy ghen tuông, thù hận khi giám mục Claude Frollo đánh mất cả lý trí và nhân tính. Trong tiểu thuyết, nhà thờ là nơi Quasimodo bị bỏ lại từ khi còn là một đứa trẻ, chốn anh ta

nương náu khi trưởng thành, địa điểm bí mật che giấu nàng Esmeralda tội nghiệp và cũng là hầm mộ kết thúc cuộc đời của hai người.

Mặc dù nhà văn Hugo lấy bối cảnh thời gian của câu chuyện lãng mạn vào năm 1482, dưới thời cai trị của vua Louis XI, nhưng phần lớn nội dung cuốn sách lại là những suy tư về kiến trúc đặc biệt của tòa công trình được xây dựng theo phong cách kiến trúc Gothic mà đại văn hào Pháp vô cùng yêu quý, ngưỡng mộ.

Không ít nhà phê bình thậm chí còn cho rằng trên thực tế, nhân vật trung tâm của tiểu thuyết này chính là nhà thờ. Nói vậy có lẽ không hề quá, bởi nhà văn Hugo đã dành tới 2 chương trong cuốn sách chỉ để mô tả công trình lịch sử được khởi công xây dựng năm 1163 và hoàn tất vào năm 1345.

Theo trang AFR (Úc), đã có hơn 12 phim có kịch bản được phát triển từ nội dung cuốn sách này của nhà văn Victor Hugo.

Tác phẩm được chuyển thể thành phim câm lần đầu năm 1905 với tên Esmeralda. Hai phim câm tiếp theo ra đời lần lượt năm 1911 và 1917 với tên The Hunchback of Notre Dame và The Darling of Paris. Tác phẩm lần đầu được chuyển thể thành phim với yếu tố kinh dị năm 1923, qua tác phẩm The Hunchback of Notre Dame do Wallace Worsley đạo diễn. Phim sau đó được các nhà sản xuất dựng lại năm 1939, 1956 và 1986. Năm 1996, Disney lần đầu chuyển thể tiểu thuyết thành phim hoạt hình, do Kirk Wise và Gary Trousdale đạo diễn. Nhà thờ Đức Bà Paris cũng được xây dựng thành nhiều loạt phim truyền hình cùng tên, chiếu vào các năm 1966, 1977, 1982, 1986.

Trên sân khấu, tác phẩm được Ken Hill dàn dựng, diễn tại Nhà hát Quốc gia Hoàng gia London, Anh năm 1977. Năm 2010, vở kịch được Pip Utton dựng lại, mang ra trình diễn ở lễ hội nghệ thuật Fringe, Edinburgh, Anh. Nhạc kịch Nhà thờ Đức Bà Paris, công diễn lần đầu năm 1988 ở Pháp, được Sách kỷ lục Guinness công nhận là nhạc kịch bán vé chạy nhất trong năm đầu ra mắt.

L.T (THEO NEW YORK POST)

TM

GÓC CỦA PHAN

MONTREAL - OTTAWA

Những chùm đèn vô giá…

PHAN

M

ấy năm trước, tôi cứ tủm tỉm cười khi chuyện tưởng là nói chơi ai dè là thật! Chuyện con cái ở Mỹ khi trưởng thành thì chúng thích sống riêng, không thích sống chung nhà với cha mẹ nữa để được tự do hơn, không ai càm ràm về chúng nữa. Vậy tôi cười tôi cho đỡ buồn sau khi bà xã tiễn con, hiền nội mua tặng cho tôi căn nhà, vì chồng về già cũng nên ra khỏi cửa như con khôn lớn!

Cha mẹ ơi! Hồi đầu tôi tưởng chuyện bà xã nói chơi cho vui.

Nhưng hồi đi xem và ký giấy tờ mua thêm căn nhà nữa thì tôi đâm lo, vì nào giờ có biết lo gì đâu! Bây giờ ra riêng với căn nhà của riêng mình thì phải lo từ A tới Z. Đồng thời nghĩ đến việc được ở riêng một mình một căn nhà cũng râm ran vui trong lòng vì không bị ai càm ràm mình nữa… nên cứ tủm tỉm cười khi nghĩ đến con lớn ra riêng, chồng già cũng thế! Cái xứ mình tới nhập cư này lắm trò dở khóc dở cười…

Nhưng cười không trọn nụ vì từ đó tôi buồn vì hết dám ăn xài như xưa bởi phải trả tiền nhà, điện nước hàng tháng; tiền thuế nhà cuối năm là chật vật dữ lắm… Hỏi mượn má xấp nhỏ thì cứ như đường nhựa không đi mà đi vào đường rừng, đường đèo núi làm gì cho tiến thoái lưỡng nan!

Cuối cùng là chùm đèn ở bàn ăn cứ tối mò mò như đèn dầu năm nẳm.

Nhớ chùm đèn bàn ăn ở nhà cũ, tôi cứ thấy thích, ưng bụng về thầm mỹ cho toàn căn nhà là mua, không cần biết giá bán bao nhiêu vì người trả bill không phải tôi. Nhưng nhờ vậy mà nhà cũ có bộ bàn ăn và chùm đèn như ý! Bây giờ tự lo cho cái nhà riêng để biết công sức của người trả bill đã mấy chục năm rồi! Thương quá trời luôn, vì hôm tôi quyết định đi mua bộ bàn ăn nên nhờ một người bạn trẻ search trên online xem có chỗ nào bán rẻ hơn không? Anh bạn trẻ cũng càm ràm mình y chang bà xã, “anh hoang phí quá! Để từ từ em kiếm rồi em mua cho…” Nhưng nó hay thật, cuối cùng nó mua cho tôi bộ bàn ăn bằng gỗ sồi, mới toanh, tám ghế ngồi của ông bà Mỹ nọ bán hết gia tài để cùng đi viện dưỡng lão. Họ mua bốn ngàn năm trăm, chưa xài, bán bốn trăm rưỡi, bị trả giá ba trăm. Đồng ý luôn. Đời cò kè khi còn thời gian. Khi mặt trời lặn, đời là phù du. Tôi tin thế!

Hai anh em mua xong thì trời đã xế

chiều, chở về. Lòng riêng để đó vì nói ra với đám bạn trẻ như nước đổ đầu vịt, nước đổ lá khoai… chỉ còn việc rửa bàn liền chiều đó, đãi nó và đám bạn trẻ ở địa phương một chầu. Ai cũng khen bộ bàn thật đẹp và rẻ quá, nhưng chùm đèn bàn ăn như đèn dầu quê ta năm xưa…

Thế là tôi bớt xài, tiện tặn. Nhưng khi biết giá bán của một chùm đèn bàn ăn mà mình ưng ý thì hoàn toàn không rẻ chút nào! Hôm than thở với bà xã thì… gặp lại người thương xưa cũ, “Vậy bây giờ anh biết thương em chưa? Bao nhiêu năm rồi, cứ anh thích cái gì là mua cái nấy, không cần biết bao nhiêu…”

Nói ra thêm chuyện lòng càng xót xa. Tôi cứ lặng lẽ rời những tiệm bán đèn với tâm niệm: Thà không có còn hơn có cái không ưng ý! Cuối cùng cái ưng ý, ưng ý nhất… thuộc về trời ban chứ không ai đủ bản lĩnh để chọn lựa!

Hôm đó, bà chị vợ bị bệnh ta bà nên cảm mưa. Vợ bảo chở đi thăm. Ừ thì… già rồi cũng phải biết “dạ” chứ cứ ngang bướng hoài như con nít sống lâu năm sao! Đến nhà chị vợ, hai chị em thủ thỉ trong phòng, mình tôi ngoài phòng khách cô đơn vì ông anh cột chèo đã rửa cẳng leo lên bàn thờ. Tôi nhìn sang bên kia đường nhà chị vợ tôi, một bà Mỹ già ngồi ngủ gục vì gian hàng garage sale của bà quá ế! Nhưng tôi thấy được một thùng các tông lớn màu trắng, có in hình chùm đèn bàn ăn. Khi tôi sang xem thì nhầm bụng, chùm đèn này bán từ hai tới ba trăm là mua được!

Ai dè bà Mỹ già chờ người nghe chuyện chứ không chờ người mua, nên giá cả không thành vấn đề. Bà nói với tôi, “Chồng tao. Nó già lắm rồi! Nhưng nó không bao giờ tin là nó trèo thang còn không nổi thì làm sao gắn được chùm đèn này lên bàn ăn. Rồi chùm đèn không tương xứng với bàn ăn nhỏ xíu, phòng ăn nhỏ xíu, nhà nhỏ xíu, cũ kỹ, xấu xí… Nó cứ nhất định mua chùm đèn này đã mấy năm, đến nay thì nó ở trong viện dưỡng lão rồi… nên tao bán garage sale trước khi tao…bán nhà ” “Vậy bà muốn bán bao nhiêu?”

“Năm đồng!”

“Tôi xin gởi bà năm đồng tiền đèn.

Và xin gởi thêm bà chút tiền để mua quà cho ông trong viện dưõng lão cho ông vui…”

Hôm bà xã ghé tệ xá xem chỗ ở của thằng lớn, (bà xã tôi có ba con trai là

thằng chồng, thằng con trai lớn với thằng út). Bà xã khen “giàn đèn bàn ăn đẹp quá!” Tôi vui cả năm trời. Vui chữ “giàn” thay cho chữ “chùm”.

Mỗi người có quan niệm riêng, tôi cho là giàn đèn thì phải bạc triệu mới đáng là giàn, còn lại là chùm hết! Cả quê hương chỉ là chùm khế ngọt thì chùm tuy nhỏ hơn giàn, nhưng chùm là chùm, người ta có nhiều chùm tuy nhỏ nhưng giá trị hơn giàn nhiều… chùm khế ngọt là quê hương trong lòng người viễn xứ, còn giàn lãnh đạo quê xưa, quê xa của những người viễn xứ là thứ bỏ đi. Đùa với chữ nghĩa thì bao la, nhưng tôi biết được điều quan trọng là bản thân có thể lặng lẽ ra về tay không khi món hàng ưng ý trong cửa tiệm có giá quá mắc. Nghĩ lại mà thương biết chừng nào chùm khế ngọt là cô bạn học cũ, má xấp nhỏ.

Rồi ha! Bây giờ trong tệ xá của thằng lớn, hễ muốn đọc sách thì bưng cuốn sách ra bàn ăn mới đủ sáng để đọc sách. Một hôm giớ sớm thu về, hốt lá bỏ bà, không người banh bao rác cho trút lá, không ai pha nước chanh đường cho giải khát… Tui hết hồn khi nghĩ tới căn nhà cũ thì cây to lớn hơn nữa, lá nhiều hơn nữa, má xấp nhỏ làm sao kham nổi. Tui lái về căn nhà đã từng ấp lẫm đồ garage sale từ thời mới sang Mỹ, cái gì cũng mua cho có để xài thôi, có được căn nhà để ở đã là Ơn trên ban bố. Rồi cũng một tay tui hiện đại hoá, thay đổi thành căn nhà hiện đại với toàn thứ mắc tiền… nhưng chỉ cây sồi ngoài ngõ là tui không thay đồi được. Nó già cỗi đi nên lá không nhiều, nhưng u uẩn rễ nổi lên mặt cỏ vì thiếu người chăm sóc, thiếu tưới… nhớ những đường gân xanh nổi lên hai bàn tay má xấp nhỏ do thiếu người chăm sóc, thiếu sự quan hoài…

Cây sồi già nhìn tôi cười cười, ơn cứu mạng nó năm hạn hán không dám kể nên tôi nhận sự khinh bỉ ra về.

Tôi về tệ xá vì má xấp nhỏ đã mướn Mễ cắt cỏ, hốt lá, dọn vườn, chẳng còn việc gì để làm. Nhưng những trang sách mở ra dưới ánh đèn bàn ăn lộng lẫy nơi tệ xá. Sách thánh hiền không thể vương mùi phàm phu nơi bàn ăn. Nhưng chùm đèn phòng sách cũng u u như đèn hột vịt ở quê nhà thì làm sao đọc. Tôi cũng đã mấy lần ghé những tiệm bán đèn để tuyển chùm đèn cho phòng sách, nhưng hầu như chùm đèn nào tôi ưng ý thì túi tiền

tôi chê nên cứ ra về tay không. Đọc sách là tốt, nhưng đòi hỏi căn phòng, ánh sáng thích hợp là hơi quá đáng.

Biết vậy nhưng ban ngày còn đi cày thì thời giờ đâu mà đọc, khi có thể thì phải lên đèn mà đèn chê mắt hay mắt chê đèn thì chữ nghĩa cũng lem nhem như nhau. Tôi cần chùm đèn phòng sách với hai yêu cầu, một là đủ sáng để đọc, hai là đủ trang trọng với chữ nghĩa. Kẹt. Đủ sáng thì đèn LED bây giờ rẻ chứ không mắc lắm, nhưng đủ trang trọng với chữ nghĩa thì hơi phiền túi tiền. Nên tôi lang thang như mây… tới sáng nay trời bỗng dưng trở lạnh khi đã sang xuân.

Thời tiết khùng điên của Texas thì miễn bàn. Sáng cuối tuần đi ăn sáng uống cà phê với bạn bè trong mấy lớp áo lạnh, lái ngang garage sale mà xót cho người phụ nữ da trắng còn rất trẻ mà lại đẹp nữa. Cô ngồi co ro với gió lạnh buốt từng cơn ở Texas…

Tôi từ giã bạn bè hơi sớm vì mong còn kịp garage sale trước khi trời trở lạnh thêm nữa. Chúa lòng lành luôn để mắt tới những tấm lòng còn biết nghĩ tới nhau. Nên cô chủ garage sale đang dọn dẹp một bữa garage sale thất bại vì thời tiết trái khuấy ở Texas phá hoại.

Tôi cũng không ngờ ghé lại với chút lòng chia sẻ thì Ơn trên chứng nhận tức thời. Thấy cô đang dọn dẹp vì lạnh quá nên tôi hỏi, “Cô có cần giúp gì không?” Cô ấy rất Mỹ, “làm ơn mua dùm tôi một món.” Tôi tin Ơn trên cho tôi thấy chùm đèn vừa đủ trang trọng với chữ nghĩa trong phòng sách nhà tôi, hơi dư ánh sáng khi tôi cần đọc sách, nhưng bớt bóng đèn sẽ ổn thoả… Đặc biệt là ánh đèn trong phòng sách, phải có một kỷ niệm thì người ta mới năng vô căn phòng kẻ thù của thời đại…

Cảm ơn cô đã bán cho tôi chùm đèn mà tiệm bán không dưới ba trăm. Cái note cô dán lên chùm đèn mới toanh là sáu mươi đồng… nhưng tôi không hiểu sao cô bán cho tôi năm đồng. Chắc cái mặt tôi khó nói lên người có hơn năm đồng trong bóp.

Chuyện ngoài đường vẫn muôn đời không có trong nhà. Cảm ơn bà xã đã dạy anh biết tiện tặn, tiêu xài phải biết giá cả. Tạ Ơn trên đã cho con phần phước từ lòng thành nên có được nhiều thứ vô giá mà con đã quá vô tâm.

PHAN

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

51

GÓC ĐỜI SỐNG

TM

MONTREAL - OTTAWA

Tại sao lớn tuổi ăn kém ngon?

Vị giác con người thay đổi theo thời gian và đó cũng là lý do giải thích tại sao người già lại có cảm giác ăn kém ngon hơn vì đơn giản họ không thể cảm nhận được vị ngon của thức ăn.

Theo Quartz, hương vị là một thứ khá phức tạp. Hương vị được cảm nhận từ 5 giác quan cộng lại và nó cho phép chúng ta có thể cảm nhận, đánh giá đồ ăn hoặc đồ uống dễ dàng.

Việc nhìn bằng mắt ban đầu sẽ cho chúng ta biết có nên ăn thứ đó hay không. Sau đó khi đưa thức ăn vào trong miệng, mùi hương kết hợp sẽ cho phép chúng ta nhận biết được hương vị. Trong khi đó, sự pha trộn của các thành phần, kết cấu hay nhiệt độ của thức ăn cũng có thể tác động đến cách chúng ta cảm nhận về hương vị.

Nếu như mất đi bất kỳ giác quan nào, đặc biệt khứu giác và vị giác, sẽ khó có thể cảm nhận được hương vị của thức

ăn, như khi bị nghẹt mũi vì cảm cúm hay tê lưỡi vì uống phải nước quá nóng.

Một hiện tượng tương tự cũng có thể xảy ra khi già đi. Cảm nhận vị giác bắt đầu thay đổi ở tuổi 60 khi độ nhạy cảm của khứu giác bắt đầu giảm dần.

Thậm chí nó mọi thứ còn trở nên trầm trọng hơn từ tuổi 70.

Như đã nói ở trên, khi khứu giác không còn hoạt động trơn tru nữa, sẽ khó có thể cảm nhận được các hương vị món ăn khác nhau. Khi khứu giác không thể cảm nhận hương thơm của món ăn, vị giác cũng sẽ khó giúp cảm nhận được 100% vị ngon.

Sự suy giảm độ nhạy của khứu giác do một số yếu tố, bao gồm việc giảm số lượng thụ thể khứu giác giúp nhận ra các phân tử mùi khác nhau ở phía sau khoang mũi.

Ngoài ra tốc độ tái tạo của các tế bào thụ thể này cũng giảm dần theo thời gian.

Một lý do khác dẫn tới sự suy giảm vị giác, đó là sự lão hóa do sự thay đổi cấu trúc trong nụ vị giác. Những cấu trúc gồ ghề trong khoang miệng này là nơi lưu trữ vị giác trong miệng, trên lưỡi và vòm miệng. Những gai dạng hình nấm này chứa một lượng lớn các nụ vị giác. Tuy nhiên số lượng của chúng thường suy giảm và thay đổi hình dạng khi cơ thể dần lão hóa. Thông thường các gai này càng mở rộng, chúng ta sẽ càng dễ cảm nhận được hương vị của món ăn. Nhưng do quá trình lão hóa dẫn tới các nụ vị giác này dần khép lại và giảm khả năng cảm nhận hương vị.

Nhai kém cũng là một yếu tố góp phần dẫn tới giảm khả năng cảm nhận hương vị.

Ngoài ra, lão hóa cũng có thể làm giảm sự tiết nước bọt và tác động không nhỏ tới quá trình đưa các hợp chất có trong thực phẩm tới các thụ thể vị giác trong lưỡi. Ít

nước bọt hơn còn khiến các hợp chất khó hòa tan, dẫn tới việc cảm nhận hương vị kém đi đáng kể.

Mặc dù vậy không phải tất cả mọi người đều bị mất vị giác theo cùng một cách.

Sự thay đổi còn phụ thuộc vào tùy người và giới tính của họ. Không phải ai về già cũng bị mất suy giảm các chức năng cảm nhận hương vị quan trọng. Suy giảm khả năng cảm nhận hương vị là điều khó có thể tránh khỏi nhưng chúng ta có thể thực

hiện nhiều cách khác nhau để hạn chế điều đó xảy ra sớm.

Theo một nghiên cứu của các nhà khoa học, việc giữ chế độ ăn uống lành mạnh, lối sống năng động, đảm bảo tiêu thụ vừa đủ các loại thực phẩm có các vị chua, cay, mặn ngọt, đắng hay vị ngon (umami). Đây là những biện pháp hiệu quả để làm chậm quá trình thay đổi của các gai vị giác.

V.L (Theo Quartz)

Thịt đỏ nên ăn bao nhiêu là tốt nhất?

M

ột nghiên cứu cho thấy những người đàn ông ăn hơn 200 gr thịt mỗi ngày, có nguy cơ tử vong cao hơn 23% trong 20 năm tiếp theo, so với những người ăn ít hơn 100 gr.

Nghiên cứu được Đại học Đông Phần Lan (Phần Lan) thực hiện, dẫn đầu bởi chuyên viên dinh dưỡng Heli

52

Virtanen, được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Hoa Kỳ. Để khám phá những ảnh hưởng thực sự trong lâu dài của thịt đối với sức khỏe, các nhà nghiên cứu đã phân tích 2.641 người đàn ông Phần Lan. Kết quả nghiên cứu cho thấy những người có mức tiêu thụ protein động vật nhiều hơn protein thực vật có thể chết rất sớm.

Tuy nhiên, điều này chỉ đúng với những người ăn quá nhiều thịt. Các protein động vật khác, như cá, sữa hoặc trứng không gây nguy cơ chết sớm.

Nghiên cứu cho thấy ăn

hơn 200 gr thịt mỗi ngày, tương đương với 6 miếng thịt xông khói, 3 cây xúc xích, 1 miếng bít tết hoặc 10 lát ham, làm tăng nguy cơ tử vong sớm.

Các nhà nghiên cứu lưu ý nguồn protein chính của người tham gia là thịt đỏ, có ảnh hưởng đến bệnh tim và

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

ung thư ruột.

Các khám phá trên đã bổ sung thông tin liệu thịt đỏ có tốt cho sức khỏe hay không.

Bộ Y tế Vương quốc Anh khuyến nghị mọi người nên ăn không quá 70 gr thịt đỏ hoặc thịt chế biến mỗi ngày.

Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ cũng khuyên nên ăn

tối đa 510 gr thịt đỏ mỗi tuần, tương đương khoảng 72 gr mỗi ngày.

Tuy nhiên, không nên áp dụng cho những người lớn tuổi có nguy cơ suy dinh dưỡng cao và lượng protein thường ăn vẫn dưới mức khuyến nghị.

T.L (Theo Mail Online)

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

53

GÓC ĐỜI SỐNG

TM

MONTREAL - OTTAWA

Cảnh báo về nguy cơ từ thực phẩm chức năng chứa thành phần lá kratom Nghiên cứu mới của Trung Tâm Kiểm Soát Và Phòng Ngừa Dịch Bệnh Hoa Kỳ (CDC) trong vòng 17 tháng cho thấy gần 100 trường hợp tử vong sau khi sử dụng chế phẩm có thành phần từ lá kratom.

CDC phân tích các báo cáo từ hơn 27.000 trường hợp dùng thuốc quá liều không chủ ý trên khắp 32 tiểu bang và Washington, D.C. Kết quả cho thấy 152 người trong số đó có dấu hiệu sử dụng kratom, và loại thuốc này là nguyên nhân gây tử vong cho 91 trường hợp.

Khoảng 80% những người sử dụng kratom trong nghiên cứu của CDC từng lạm dụng chất gây nghiện.

Ngoài kratom, thử nghiệm còn tìm thấy fentanyl, heroin, benzodiazepines (một dạng thuốc an thần), opioids theo toa và cocaine trong máu bệnh nhân.

54

Đầu năm 2019, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cũng báo cáo 44 trường hợp tử vong liên quan đến thuốc chứa kratom.

Dù số người tử vong liên quan đến kratom chiếm chưa đến 1% tổng số ca tử vong do quá liều. Các tác giả nói rằng con số có thể bị đánh

giá thấp, và các quan chức y tế vẫn giữ mức cảnh báo về kratom Theo thống kê, gần năm triệu người Mỹ tiêu thụ kratom mỗi năm. Loài cây có nguồn gốc từ Đông Nam Á này được bán dưới dạng thuốc viên, viên nang và chiết xuất. Một số người ủ

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

lá như trà, trong khi những người khác nhai hoặc hút chúng. Ở liều thấp, kratom hoạt động như một chất kích thích. Ở liều cao hơn, nó làm giảm cơn đau dai dẳng, tác dụng chính giúp kratom trở thành một phương thuốc không cần kê đơn phổ biến thay thế cho

opioid.

Cơ quan Phòng chống Ma túy Hoa Kỳ liệt kê kratom vào nhóm thuốc đáng lo ngại, nhưng đã bỏ kế hoạch phân loại nó như một chất được kiểm soát vào năm 2016.

Kratom (hay mitragyna speciosa) là một loại cây bản địa có nguồn gốc từ Đông Nam Á, thường được tìm thấy ở Thái Lan, Malaysia, Myanmar, Indonesia và cả Việt Nam với tác dụng dân gian như làm tăng sự tỉnh táo, khả năng vận động, giao tiếp, giảm đau và đôi khi được cho là tăng khoái cảm.

Do khả năng ảnh hưởng thần kinh và gây nghiện, kratom bị cấm ở nhiều nơi như Thái Lan, Malaysia, Nhật Bản, Nam Hàn, Úc, New Zealand, Liên minh châu Âu, cũng như một số bang tại Mỹ.

T.V (Theo CNN)

TM

VUI CHỤP HÌNH

MONTREAL - OTTAWA

Andy Nguyễn là một người cầm máy có hạng, làm việc toàn phần trong ngành nhiếp ảnh nghệ thuật thế giới, có trong tay nhiều giải thưởng quốc tế. Anh là nhiếp ảnh gia gốc Việt đầu tiên vinh dự đoạt giải Wildlife Photographer of the Year của BBC. Nhiều tác phẩm của Andy Nguyễn được trưng bày trong các viện bảo tàng quốc gia tại Mỹ, Anh Quốc; và cho tới nay anh đã đoạt được 29 Huy Chương Vàng trên toàn cầu.

Anh hiện làm việc và cư ngụ tại vùng GTA, ON, Canada.

Kỳ 27 Andy Nguyễn

B

ạn mê nhiếp ảnh. Bạn đã bỏ ra biết bao nhiêu tiền để đầu tư vô dụng cụ nhiếp ảnh. Trong đời bạn, nhiếp ảnh hầu như là người bạn gần gũi nhất luôn luôn có mặt bên cạnh bạn. Và mỗi lần có một sự kiện nào đó trong cộng đồng, bạn là một trong những người sẵn sàng xách máy đến để chụp.

Nhưng mặc dù có tất cả những thứ nói trên, bạn vẫn cảm thấy… còn thiếu sót gì đó. Những tấm hình đẹp nhất của bạn trên social media ít có ai ngó ngàng tới. Không ai thuê bạn đi chụp hình, bạn không kiếm được người khách nào. Bạn không có một bộ ảnh tiêu biểu để phô trương tài năng của mình. Và quan trọng nhất là dường như không ai tôn trọng tài chụp hình của bạn cả.

5 “tê”: Thành thạo từ thực tập

Không có cách nào khác ngoài cách này. Cách tốt nhất để phát triển kỹ năng trong một bộ môn nào đó là làm đi làm lại nhiều lần. Khi bạn càng ra ngoài chụp hình nhiều, bạn sẽ càng hiểu biết bạn thích gì, những yếu tố nào làm bạn vui, và những chỗ nào bạn cần tu bổ. Muốn hiểu về ánh sáng và sự ảnh hưởng của ánh sáng với hình của bạn? Ra ngoài và chụp hình trong những tình trạng ánh sáng khác nhau. Thực tập càng nhiều thì bạn sẽ càng tiến bộ.

Một trong những phương pháp dễ nhất để thực tập nhiếp ảnh là tự cam kết vào một công trình 365, tức là bạn sẽ tự kỷ luật mình chụp ít nhất một tác phẩm mỗi ngày trong vòng 365 ngày. (Tôi sẽ phân tích thêm về đề tài này trong một ngày gần đây) Bạn có thể còn đi xa hơn

Thay đổi tư tưởng để thành công

Nhiếp ảnh gia Andy Nguyễn với một trong những tác phẩm nghệ thuật của anh đoạt nhiều giải thưởng quốc tế, và được xuất bản trong tạp chí National Geographic trên 92 quốc gia

Điểm này khởi đầu ở chính bản thân mình. Bạn không tự trọng mình thì làm sao đòi hỏi người khác tôn trọng mình được?

Nếu bạn đã bao giờ trong đời có tư tưởng: “Tôi không phải là một tay chụp chuyên nghiệp, cho nên tôi không cần chụp đẹp,” thì bạn đã tự từ chối cho mình một cơ hội tiến lên.

Sự thành công ở đây không phải chỉ áp dụng với nhiếp ảnh, mà còn mở rộng qua những lãnh vực khác trong đời sống.

Vậy vấn đề là gì? Có lẽ bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng đây chưa chắc là một vấn đề kỹ thuật mà lại liên quan tới tiềm thức của bạn.

Hôm nay tôi sẽ nói về cách bạn có thể hoàn toàn biến đổi đời sống, việc làm, và những mối quan hệ của bạn. Đây không phải là một khóa học để bạn ghi tên hoặc một clip trên YouTube để bạn xem. Nó hoàn toàn miễn phí, hùng mạnh, và tùy theo quyền hành của bạn.

Thay đổi suy nghĩ của bạn.

Suy nghĩ một cách khác có thể có một ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời của bạn. Nhưng sau đây là một vài sự chuyển đổi suy nghĩ có thể giúp bạn thành công trong lãnh vực nhiếp ảnh.

một bước bằng cách gia nhập một trong những nhóm nhiếp ảnh trên mạng. Những nhóm này được tạo ra để khuyến khích bạn chụp và đăng hình lên 365 ngày liên tục.

Thành công qua đêm là chuyện hoang đường

Điểm này liên quan tới điểm đầu tiên bên trên. Bạn phải sẵn sàng đầu tư rất nhiều thời gian và công sức để hình của bạn được xem và công nhận. Đây là một giai đoạn dài, có thể kéo dài nhiều tháng năm. Tôi không nói rằng không ai làm được trong một ngày đêm, nhưng xác suất rất thấp. Vậy thay vì cứ để cho “hên xui”, tại sao bạn không chủ động và chọn con đường “chắc ăn” cho mình? Học tất cả những gì có thể học về những kỹ năng bạn muốn tập trung trong nhiếp ảnh và cho ra những sản phẩm tốt một cách đều đặn.

Mặc dù chim bồ câu là một loài chim tầm thường có khắp nơi, và không hẳn sẽ là đề tài đủ để đoạt giải thưởng lớn nào, nhưng tôi vẫn thực tập chụp những màn tung cánh để bắt dính những thế bay đẹp mắt.

Photo by Andy Nguyễn, Scarborough Bluffs

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

55

VUI CHỤP HÌNH

TM

MONTREAL - OTTAWA

Cạnh tranh thân thiện là một điều tốt

Trong bất cứ kỹ nghệ nào cũng luôn luôn có sự cạnh tranh. Đôi khi sự cạnh tranh đó công bằng, và đôi khi thì không. Tôi không chỉa mũi dùi vào cá nhân nào hoặc tổ chức nào.

Tôi chỉ nói lên sự thật hiển nhiên. Đa số người cầm máy ảnh có dự định trở thành nhiếp ảnh gia làm chuyện này vì tiền, vì tiếng, hay vì một sự kết hợp của cả hai. Hãy tập hòa đồng với những người cạnh tranh với mình. Cái tách rời bạn không phải là tài năng hoặc kỹ thuật của bạn.

Ai ai cũng có thể học làm một điều gì nếu họ bỏ công sức và tinh thần vào chuyện đó. Điều mà làm cho bạn đặc biệt là bạn. Cái nhìn nghệ thuật của bạn, kiểu cách của bạn, và quan niệm mỹ thuật của bạn là những thứ unique. Bạn cần nhận thức điều này, và hòa đồng với những người “đồng nghiệp” với bạn. Thà chúng ta có bạn trong cùng môn chơi còn hơn có kẻ thù.

Có một thái độ tích cực

Cuộc đời của chúng ta là một sự phản chiếu của thái độ của chúng ta.

Ngay cả khi chúng ta không để ý, chúng ta cũng dễ trở nên tiêu cực và cay đắng với cả thế giới và kỹ nghệ nhiếp ảnh. Tại sao có người thành công hơn mình? Tại sao có những

56

Một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho niềm đam mê nhiếp ảnh của mình là có một thái độ tích cực “Ba chàng lính ngự lâm”: Andy Nguyễn cùng Phó Đức Lâm và Đạt Huỳnh

photographer chụp được những hình đẹp? Tại sao tôi không được cơ hội chụp những cô gái đẹp đó? Những câu hỏi này không bao giờ dứt.

Không những một thái độ tiêu cực ngăn cản bạn tận hưởng cuộc đời của bạn, nó cũng có thể có một ảnh hưởng đáng kể với việc làm và nghệ thuật của bạn. Xét cho cùng, bạn yêu môn nghệ thuật này. Bạn muốn học, kết nối, và tiến bộ trong nghệ thuật này. Nghị lực, năng lực, sinh lực một người mang theo họ là một vật có

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

thể gây truyền nhiễm. Chúng ta đều có những ngày không vui, bất kể những người khác đối xử như thế nào với chúng ta. Mỗi lần tôi cảm thấy bực mình hoặc ganh tỵ với sự thành công của người khác (đây chỉ là một thí dụ!), tôi tự nhắc nhở mình rằng tôi chỉ thấy họ đã thành đạt chứ tôi đâu biết họ đã trải qua hoặc hy sinh những gì để đạt được mục tiêu đó.

Một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho niềm đam mê nhiếp ảnh của mình là có một thái độ tích cực.

Tôi hy vọng mấy lời khuyên nho nhỏ này sẽ giúp bạn tiến đến sự thành công của riêng bạn. Thành công trong bất cứ hình dáng hoặc hình dạng nào

đều đòi hỏi nhiều thời gian và công sức.

Nên nhớ rằng, bạn chụp hình đẹp hay không là do chính bạn lựa chọn, không có sự liên quan trực tiếp đến sự phân biệt chuyên nghiệp hay không.

Thật ra, theo nhận xét của riêng tôi, có nhiều người không phải chuyên nghiệp mà còn chụp hình đẹp hơn một số người chuyên nghiệp.

Nếu bạn muốn xuống cân và gia tăng sức khỏe, bạn nên bỏ công ra tập thể dục thường xuyên. Xăn tay áo lên, siêng năng tập dượt, và bạn sẽ tới bến!

AN

(andyfotopro@yahoo.com)

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

57

PHỤ NỮ

TM

MONTREAL - OTTAWA

Bài tập giúp giảm mỡ bụng thần tốc Việc tập luyện thường xuyên các bài tập ngắn tập trung vào các khu vực khác nhau của cơ bụng sẽ giúp việc giảm mỡ bụng hết sức hiệu quả.

1. Đạp xe đạp (gập bụng chéo – cross crunch)

Bao gồm các động tác gập bụng trong bài tập cơ trọng tâm bởi vì nó tập trung vào cơ bụng và cơ chéo.

Tư thế ban đầu: Nằm trên sàn, lưng áp sát sàn và cong đầu gối. Tập trung vào cơ bụng và nâng vai lên khỏi sàn.

Thực hiện:Nâng vai trái đồng thời nâng đầu gối phải, vẫn co đầu gối.

Với khuỷu tay trái chạm đầu gối phải, và sau đó trở lại vị trí bắt đầu.

Tiếp tục với khuỷu tay phải chạm đầu gối trái.

Lặp lại 30 lần.

Lưu ý: Nếu bị đau lưng hoặc có bất kỳ vấn đề nào với cơ trọng tâm, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện bài tập này.

2. Gập bụng nghiêng (side crunch)

3. Nâng chân dọc (Vertical leg crunch)

Bài tập này tập trung vào phần bụng trên và làm khỏe cơ lưng dưới, đồng thời giúp cải thiện tư thế nhờ tăng cường cơ bắp dọc theo cột sống.

Tư thế ban đầu: Hai tay đặt sau gáy. Hai chân đặt thẳng đứng vuông góc với sàn nhà.

Thực hiện: Co cơ bụng, từ từ nâng vai và phần thân trên khỏi sàn, thở ra. Giữ chân thẳng.

Tiếp tục kéo phần thân trên, tập trung vào cơ trọng tâm để không ảnh hưởng đến cổ. Giữ vị trí này trong vòng 5-10 giây.

Sau đó, từ từ hít vào và hạ thấp phần thân trên trở về vị trí ban đầu.

Lặp lại 15 lần.

58

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

Bài tập gập bụng nghiêng tập trung vào các cơ bụng chéo và đốt cháy mỡ vùng bụng này.

Vị trí ban đầu: Nằm hơi nghiêng về bên phải và đặt hai chân lên nhau. Đầu gối phải hơi cong, và tay trái đặt ở phía sau đầu.

Thực hiện: Di chuyển khuỷu tay trái cố gắng chạm vào cơ bụng chéo.

Giữ trong một giây, và sau đó từ từ trở lại vị trí ban đầu.

Hít vào trong khi hạ thấp người và thở ra trong khi nâng người lên.

Lặp lại 15 lần.

Mẹo: để tăng hiệu quả của bài tập, hãy cố gắng tập trung vào thực hiện đúng động tác với tốc độ chậm.

TM

MONTREAL - OTTAWA

4. Gập bụng dài tay (Long arm crunch)

Bài tập này tập trung vào các cơ trọng tâm: cơ bụng chậu, cơ ngang bụng, cơ lưng dưới, các nhóm cơ bụng chéo và cơ bụng trên.

Tư thế ban đầu: Nằm ngửa, đặt hai tay lên trên đầu, hai lòng bàn tay xếp chồng lên nhau. Co gối, bàn chân đặt trên sàn.

Thực hiện: Co cơ bụng, di chuyển cánh tay thẳng lên trên đầu và từ từ nâng đầu và cánh tay kết hợp gập người dậy không quá cao.

Sau đó, từ từ hạ thấp phần thân trên trở về vị trí cũ.

Lặp lại 30 lần.

6. Plank nghiêng (side plank)

Bài tập này giúp săn chắc cơ liên sườn cũng như cơ vai.

Vị trí ban đầu: Nằm nghiêng, hai chân duỗi thẳng. Đặt khuỷu tay trên sàn ngay dưới vai.

Thực hiện: Co cơ bụng và nâng người lên sao cho cơ thể từ đầu đến chân là một đường thẳng.

Nhúng hông xuống phía sàn, sau đó nâng hông lên cao hơn.

Lặp lại ít nhất 4 lần cho mỗi bên.

7. Động tác Bird-dog 5. Plank xoay hông (Plank hip dips)

Bài tập này giúp săn chắc cơ bụng, cơ chéo, cơ lưng dưới.

Vị trí ban đầu: Đặt hai cánh tay vuông góc với sàn và căn chỉnh khuỷu tay ngay dưới vai. Cánh tay đặt song song với cơ thể ở khoảng cách ngang vai.

Thực hiện: Lần lượt đẩy hông sang bên phải, rồi quay trở lại tư thế ban đầu. Sau đó đẩy hông sang bên trái và quay lại.

Lặp lại 10 lần.

Bài tập này giúp săn chắc cơ lưng và cải thiện thăng bằng.

Vị trí ban đầu: chống tay lên sàn, gập đầu gối sao cho cẳng chân với đùi (đùi với thân trên) tạo thành một góc vuông. Giữ thẳng cổ và đầu.

Thực hiện: Nâng chân trái lên song song với mặt sàn và đưa tay phải ra phía trước, lòng bàn tay hướng xuống. Giữ vị trí này trong 1 giây.

Từ từ quay trở lại vị trí ban đầu và lặp lại với cánh tay và chân đối diện.

Lặp lại 30 lần.

Lặp lại ít nhất 4 lần cho mỗi bên.

8. Hạ nhiệt với tư thế rắn hổ mang

Bài tập này sẽ giúp bạn thư giãn và bình tĩnh sau khi tập các bài tập. Nằm sấp, hai chân mở bằng hông, mu bàn chân úp xuống, chống hai tay sao cho khoảng cách bằng vai. Uốn cong lưng, nâng ngực và hướng đầu ra phía sau, giữ cổ dài và từ từ thở ra. Sau khi đã nâng tối da và kéo căng bụng, giữ tư thế này trong vòng 15-30 giây, hít thở đều, rồi từ từ hạ thân người xuống sàn, thở ra. Đừng quên rằng không thể có được thân hình cân đối chỉ bằng cách tập luyện liên tục mà một chế độ ăn vừa phải và uống nước đầy đủ mỗi đóng vai trò quan trọng.

H.D (THEO BRIGHTSIDE)

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

59

GIA CHÁNH

TM

MONTREAL - OTTAWA

"Thêm lớp trứng muối và bơ béo ngậy, món tôm chiên như được nhân đôi vị ngon. Hãy trổ tài nấu nướng với món ăn đơn giản nhưng ngon tuyệt vời này nhé"

Nguyên liệu 300 gram tôm tươi 4 quả trứng muối ½ chén dầu ăn 1 nhánh ngò rí 30 gram bơ 1 muỗng cà phê tỏi băm

Cách làm Trứng muối lấy lòng đỏ, hấp chín rồi tán nhuyễn.

Cho 30gr bơ vào chảo, đun tan chảy rồi cho trứng muối đã tán nhuyễn vào, trộn đều.

60

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

Tôm rửa sạch, cắt bớt phần đầu rồi để ráo.

Làm nóng 1/2 chén dầu ăn. Cho tỏi bằm, ngò rí cắt nhỏ vào phi thơm rồi cho tôm vào, chiên đến khi vỏ tôm giòn thì vớt ra, để ráo dầu.

Cho tôm chiên vào chảo, đảo tôm khoảng 3 phút cho tôm thấm rồi tắt bếp.

Cho tôm chiên trứng muối ra dĩa, ăn nóng.

TM

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

MONTREAL - OTTAWA

“Ngày Mai Đã Muộn Rồi!”

HUY PHƯƠNG

Ở

thời niên thiếu, chúng tôi đã được xem một cuốn phim tình cảm đen trắng do Ý sản xuất trong một rạp chiếu bóng ở một tỉnh nhỏ miền Trung. Cuốn phim mang tên “Ngày Mai Đã Muộn Rồi,” (Demain c’est trop tard!) liên quan đến việc giáo dục giới tính phù hợp cho giới trẻ. Cuốn phim nêu ra chuyện nếu hôm nay không được chỉnh sửa hay là được làm đúng, ngày mai đã quá trễ, muộn màng. Tuổi ấy chúng tôi không hiểu nhiều về tình tiết của câu chuyện, và luận đề cuốn phim đưa ra, nhưng sau này, rất thích lập lại tên của cuốn phim trong nhiều tình huống của cuộc sống. Phải chăng, đừng để đến ngày mai mà muộn màng, những gì làm được hôm nay thì hãy làm.

Bây giờ bước vào tuổi già, bạn đã có bao điều hối hận: phải chi ngày trước mình biết cách yêu thương, định hướng cho bản thân và nỗ lực hơn, biết trân quý bạn đời hơn, biết giáo dục con cái hơn...Trước khi biết mình qua đời, người sắp chết cũng có bao nhiêu điều phải hối tiếc. Bước qua một năm mới, chúng ta cũng có những điều tự hỏi vì sao đã bỏ phí trong năm qua. Và rồi qua một ngày, có bao giờ bạn thấy hối hận đã không làm việc ấy ngay hôm nay không?

Thời gian cứ trôi đi và chẳng bao giờ dừng lại để chờ đợi ai, cũng chẳng chờ cho chúng ta làm xong việc này hay kết thúc một việc khác. Một ngày qua đi và một ngày không trở lại, và công việc ấy chúng ta không làm hôm nay, sẽ không bao giờ chúng ta có cơ hội thực hiện nữa. Không phải là cứ một đời người, hay một năm, mà một ngày cũng đã là quá muộn!

Bạn tôi đang nằm trong bệnh viện, vừa qua một cuộc giải phẫu khá quan trọng.Tôi có dự định đi thăm người bạn ấy hôm nay, nhưng quen thói lần

lữa, giải đãi, lòng hẹn lòng đợi một này nào đó, thật rổi rảnh sẽ đi thăm bạn. Nhưng cái ngày đó không bao giờ đến, vì chỉ vài ngày sau đó, bạn tôi đã từ giã cuộc đời này, mà tôi thì vẫn chưa thực hiện được cuộc viếng thăm đơn giản ấy, nên lòng ân hận mãi.

Thân bằng quyến thuộc của chúng ta không thiếu gì những người già, đang nằm trong bệnh viện, nhà dưỡng lão, như ngọn đèn cạn dầu trước gió, cần một lần thăm viếng, một cái cầm tay hay một lời nói thân tình. Những người này không còn thời gian để đợi chúng ta, mà chúng ta thì cứ mãi “lòng hẹn lòng!”

Có bao nhiêu bậc cha mẹ già, trên ngưỡng cửa ngôi nhà xưa, ngóng chờ những đứa con trở về một lần thăm viếng. Nhưng rồi thì vì thời gian bận rộn vì công việc làm ăn, cuối tuần còn đưa con đi chơi thể thao, học đàn, học võ; kẹt một chuyến du lịch xa, hay bận rộn vì con chó con mèo, con cá lia thia trong chậu, sợ bỏ đói, không ai chăm sóc.

Thật lòng không biết có ai hối hận không, nhưng đừng để bao giờ phải hối hận.

Giá mà ta làm việc ấy hôm nay, hay tự đặt cho mình một mệnh lệnh: “Hãy làm việc ấy hôm nay!”

Ngày không thể không đi và đêm không đến vì việc ấy ta làm chưa xong!

Suốt đời, chúng ta đã bỏ bao nhiêu cơ hội, để làm một việc hay để nói một lời.

Không phải đến bây giờ người ta mới nhắc nhở “Nếu có yêu tôi thì hãy yêu tôi bây giờ Đừng để ngày mai đến lúc tôi xa người... (*) mà ngày xưa, tình duyên đôi lứa đã một lần muộn màng, vì người con trai đã bỏ đi cơ hội nghìn vàng, để ngậm ngùi suốt đời: “Em có chồng rồi anh tiếc lắm thay!

Ba đồng một mớ trầu cay Sao anh không hỏi những ngày còn không?

Bây giờ em đã có chồng, Như chim vào lồng như cá cắn câu Cá cắn câu biết bao giờ gỡ Chim vào lồng biết thuở nào ra?”

Có người hối hận để mất một cuộc tình, nhưng cũng có người đánh lỡ mất cả cuộc đời, để rồi

than thở: “Đến nay tôi hiểu thì tôi đã Làm lỡ tình duyên cũ mất rồi!”

(TTKh.) Richard Templar là một tác giả người Anh, người đã viết nhiều cuốn sách về con đường thành công trong cuộc sống. Ông chia sẻ “con đường dẫn đến thành công” của mình trong một loạt sách, trong đó 100 quy tắc đơn giản được trình bày để đạt được thành công, trong kinh doanh, tiền bạc hoặc cuộc sống nói chung. Và “quy tắc của cuộc sống” của Richard Templar là “đừng để qua ngày mai!”

Người ta thường hẹn trong ngày mai sẽ làm công việc dự định hôm nay, nhưng đối với nhà thơ Norma Cornett Marek lại khác: “Ngày Mai Không Bao Giờ Đến!” đó cũng là tựa đề bài thơ của bà, “Nếu ta đang chờ ngày mai đến thì tại sao lại không làm điều đó ngày hôm nay?Vì nếu ngày mai không bao giờ đến, thì chắc chắn ta sẽ hối tiếc suốt phần đời còn lại của mình!”

Không ai biết đây là lần gặp gỡ cuối cùng, một lời nói giã biệt, vì không một ai, trong chúng ta, trẻ hay già, đoan chắc rằng, họ sẽ sống qua hôm nay, để ngày mai thấy mặt trời lên! Trên trái đất này, đêm nay có những người cũng lên giường như chúng ta, nhưng ngày mai, họ không còn thức trở dậy! Đó chính là ân huệ của cuộc đời chứ không phải là một chuyện đương nhiên: “Cảm ơn đời mỗi sớm mai thức dậy, ta có thêm ngày nữa để yêu thương!

Xin đừng để quá trễ, hãy nói với ai đó một lời yêu thương hôm nay. Hãy nói một lời xin lỗi. Hãy nói một lời cám ơn. Nếu ai cũng nghĩ rằng hôm nay là ngày cuối cùng của cuộc sống để hành động, để yêu thương, để dịu dàng với nhau...thì cuộc đời này đẹp biết bao nhiêu!

Xin hãy làm điều đó hôm nay. Ngày mai đã muộn rồi!

HUY PHƯƠNG

(*) Trần Duy Đức- Ngô Tịnh Yên

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

61

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

TM

Huỳnh Thu Sinh lần thứ ba đạt giải Kim Tượng Phim Vô song càn quét 7 giải thưởng Kim Tượng lần thứ 38 của Hong Kong. Trong khi đó Huỳnh Thu Sinh đã qua mặt Châu Nhuận Phát, Quách Phú Thành… chiếm ngôi Ảnh đế.

Phim do Châu Nhuận Phát và Quách Phú Thành đóng chính, đã dẫn đầu 17 hạng mục đề cử, cuối cùng giành chiến thắng tuyệt đối với 7 giải Kim Tượng, trong đó có: Phim truyện hay nhất, Đạo diễn xuất sắc, Biên kịch xuất sắc…

Vô song kể về tổ chức tội phạm do người có biệt danh “họa sĩ” cầm đầu, nắm được kỹ thuật in tiền giả nên đã thực hiện nhiều giao dịch lừa đảo khắp toàn cầu để trục lợi, khiến cảnh sát phải gấp rút can thiệp. Phim mang đến cho khán giả cái nhìn toàn cảnh về quá trình chế tạo tiền giả, bao gồm các giai đoạn từ khâu thiết kế, chế tạo, in ấn, kỹ thuật, giao dịch… là một trong số ít những cuốn phim ăn khách của điện ảnh Hong Kong trong năm 2018.

Nhắc đến sự thành công của phim Vô song, không thể phủ nhận tài năng diễn xuất của Châu Nhuận Phát và Quách Phú Thành. Đây cũng là hai ứng cử viên sáng giá trong cuộc chạy đua ở hạng mục Nam diễn viên xuất sắc, nhưng cuối cùng Châu Nhuận Phát và Quách Phú Thành đã “thất thủ” trước Huỳnh Thu Sinh.

Huỳnh Thu Sinh đã hai lần đăng quang Ảnh đế Kim Tượng (1994 và 1999) và đây là lần thứ ba anh đoạt giải thưởng Kim Tượng

Huỳnh Thu Sinh

với vai diễn người đàn ông ngồi xe lăn trong phim Luân lạc nhân.

Huỳnh Thu Sinh đóng phim Luân lạc nhân không nhận thù lao, bởi anh cảm nhận được nỗi khổ của người ngồi xe lăn từ mẹ anh, trước khi bà qua đời đã có thời gian 7-8 năm phải sống trên xe lăn. Ảnh hậu Kim Tượng năm nay đã thuộc về Tằng Mỹ Huệ Tư, nữ diễn viên sinh năm 1988, đến từ làng giải trí Trung Quốc đại lục. Cô đã qua mặt các ứng cử viên “nặng ký” như Thái Trác Nghiên, Dư Hương Nghi, Trương Tịnh Sơ… giành giải Nữ diễn viên xuất sắc với bộ phim Tam phu.

Phim Vô Song cũng mang lại cho Đạo diễn Trang Văn Cường hai giải Đạo diễn xuất sắc và Biên kịch xuất sắc.

M.L (theo Sina)

MONTREAL - OTTAWA

Jason Momoa cạo râu kêu gọi bảo vệ môi trường Jason Momoa từ bỏ bộ râu nuôi 7 năm để thu hút chú ý từ công chúng, nhằm truyền thông điệp tẩy chay đồ nhựa.

Trên trang Instagram cá nhân, Jason viết: “Đã đến lúc chúng ta cần thay đổi.

Cùng nhau cải tạo Trái đất tốt đẹp hơn cho con cháu chúng ta. Hãy dùng đồ nhôm thay vì nhựa và dọn sạch môi trường biển”.

Thông điệp được đăng cùng video anh cạo râu giữa sa mạc. Diễn viên vừa cạo vừa nói chào tạm biệt những vai diễn gắn liền với tên tuổi mình. Tài tử nói: “Aquaman đang làm hết sức để bảo vệ đại dương”.

Video nhận được 2,5 triệu lượt xem trên Instagram và hơn 3 triệu lượt xem trên Youtube. Nhiều người hâm mộ tán dương hành động của Jason. Joonas Suotamo, tà i tử nổi tiếng với vai Chewbacca trong loạt phim Star Wars, bình

luận dưới video của đồng nghiệp: “Hãy lấy cảm hứng từ Jason và chung tay bảo vệ môi trường. Đó là nghĩa vụ của chúng ta”.

Tuy nhiên, nhiều người tranh luận với nam tà i tử rằng việc dùng đồ nhôm trong ăn uống có thể ảnh hưởng tới sức khỏe. Bên cạnh đó, họ chỉ ra việc tái chế nhôm có thể thải các loại khí độc hại ra môi trường.

Jason Momoa sinh năm 1979 tại Hawaii, Mỹ. Anh được biết đến với những vai diễn như tộc trưởng Khal Drogo trong “Game of Thrones” hay siêu anh hùng Aquaman của vũ trụ điện ảnh DC. Tài tử cò n nổi tiếng với bộ râu được nuôi từ năm 2012. Trước khi theo đuổi nghề diễn, anh từng theo học chuyên ngành Sinh học Đại dương và nghiên cứu các loài động vật hoang dã.

M.T (theo TTO)

Time công bố danh sách 100 nhân vật ảnh hưởng nhất 2019 Tạp chí Time tuần qua công bố danh sách 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất thế giới, trong đó có 6 gương mặt được lên trang bìa của Time gồm nữ chủ tịch Quốc hội Nancy Pelosi, nữ ca sĩ Taylor Swift, nữ diễn viên Sandra Oh, tài tử Dwayne Johnson, cầu thủ bóng đá Mohamed Salah và Gayle King, người dẫn chương trình của CBS. Đây là lần đầu tiên tài tử ‘The Rock’ có mặt trong danh sách này nhưng là lần thứ 3 đối với nữ ca sĩ Taylor Swift.

Công chúa nhạc đồng quê từng được tạp chí Mỹ chọn trong danh sách các năm 2010 và 2015.

Khi biết tin vui này, nữ diễn viên Gal Godot đã ca ngợi đạo đức nghề nghiệp của đồng nghiệp The Rock và nói: «Anh ấy là một trường hợp khác biệt ở Hollywood (ý nói từ một lực sĩ đô vật chuyển sang ngôi sao phim hành động)».

Trong khi đó, nam ca sĩ trẻ Shawn Mendes đã bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với đàn chị Taylor Swift. Anh nói: «Taylor làm cho bất cứ người già nào đều cảm thấy trẻ lại và bất cứ ai trẻ đều cảm thấy họ có thể làm bất cứ điều gì».

62

Những nhân vật giải trí khác có tên trong danh sách năm nay là Regina King, Lady Gaga, Brie Larson, Spike Lee, Emilia Clarke, Ariana Grande...

Lady Gaga vừa có khoảng thời gian thăng hoa trong sự nghiệp khi bộ phim

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

A Star Is Born do cô đóng chính đạt rất nhiều thành công. Đầu năm nay, Lady Gaga đã được trao tượng vàng Oscar đầu tiên trong sự nghiệp.

Ariana Grande được đánh giá là danh ca thế hệ mới của làng nhạc đương đại.

Những ca khúc của cô đã “làm mưa làm gió” trên các bảng xếp hạng âm nhạc uy tín nhất thế giới.

Danh sách 100 nhân vật ảnh hưởng nhất gồm các ngôi sao thuộc nhiều lãnh vực khác nhau, từ giải trí, thể thao cho đến chính trị.

Về phía chính trị gia, nổi tiếng nhất là nữ chủ tịch Quốc hội Nancy Pelosi và Alexandria Ocasio-Cortez, dân biểu trẻ nhất lịch sử Mỹ. Bà Pelosi là người đã từng hủy buổi đọc thông điệp liên bang của Tổng thống Donald Trump hồi tháng giêng trong bối cảnh chính phủ Mỹ bị đóng cửa.

Còn nữ dân biểu 29 tuổi Alexandria Ocasio-Cortez được Time mệnh danh là “chính trị gia được nhắc đến nhiều thứ hai ở Mỹ”.

Các chính trị gia khác nằm trong danh sách còn có Tổng thống Donald Trump, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern, Thủ tướng Do Thái Benjamin Netanyahu... Đây là năm thứ 16 tạp chí Time công bố danh sách 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất thế giới do tạp chí này bầu chọn.

T.L (theo Time)

TM

MONTREAL - OTTAWA

Tác giả “Lupin đệ Tam” qua đời

Ông Kazuhiko Kato

Báo chí Nhật Bản đồng loạt đưa tin Kazuhiko Kato qua đời ở tuổi 81 vì căn bệnh viêm phổi từ hôm 11/4.

Theo truyền thống của Nhật, giới truyền thông chỉ đưa tin người nổi tiếng qua đời sau sự kiện vài ngày nhằm tôn trọng quyền riêng tư của gia đình.

Với nghệ danh Monkey Punch, Kato chính là người đã sáng tạo nên loạt truyện tranh và hoạt hình nổi tiếng Lupin the Third (Lupin đệ Tam hay Lupin III) cách đây 52 năm.

Nhiều chuyên gia trong lĩnh vực

manga cho rằng ông chỉ có một sự kiện nổi tiếng duy nhất trong sự nghiệp. Nhưng nhân vật siêu trộm Lupin là quá đủ để biến Monkey Punch thành cái tên huyền thoại trong làng truyện tranh Nhật Bản.

Sau khi ra đời vào năm 1967, loạt truyện tranh manga Lupin the Third kéo dài khoảng hai năm. Tuy nhiên, đến năm 1977, nhân vật được cho là cháu nội của Arsène Lupin có màn tái xuất đầy ngoạn mục. Thành công trong lĩnh vực truyện tranh, Lupin III bắt đầu tấn công lên màn ảnh nhỏ.

Hai cây đại thụ trong ngành hoạt hình Nhật Bản là Hayao Miyazaki và cố đạo diễn Isao Takahata của Ghibli Studios từng tham gia sản xuất một vài tập phim chuyển thể của Lupin the Third trong buổi đầu sự nghiệp.

Sau đó, Miyazaki tiếp tục thực hiện bộ phim hoạt hình dài The Castle of Cagliostro (1979) về Lupin đệ Tam. Những lời khen ngợi từ báo chí dành cho The Castle of Cagliostro chính là bàn đạp hoàn hảo để nhà làm phim tài ba viết chương tiếp theo của sự nghiệp huy hoàng của mình cùng Ghibli Studio. Sau này, Hayao Miyazaki vẫn tiếp tục đóng vai trò sản xuất cho các phim hoạt hình điện ảnh và truyền hình của Lupin the Third trong thập niên 1980 và đầu thập niên 1990.

Chính trong quãng thời gian này, Lupin III của Monkey Punch dần trở thành biểu tượng văn hóa của xứ sở hoa anh đào. Thương hiệu hoạt hình Lupin the Third vẫn liên tục được làm mới trên sóng truyền hình trong các năm 2012, 2015 và 2018.

Ngoài ra, một tác phẩm điện ảnh liveaction (người đóng) dựa trên nguyên tác cũng đã ra đời vào năm 2014.

Sau này Monkey Punch đã sử dụng máy điện toán để sản xuất tác phẩm của ông và là một trong những người sáng lập Digital Manga Association (Hội Manga kỹ thuật số) tại Nhật Bản. Ông đã nghiên cứu các tác phẩm manga chuyển thể đa phương tiện tại trường đại học Công nghệ Tokyo từ năm 2003, và là giáo sư dạy manga tại Đại học Otemae ở Nishinomiya, tỉnh Hyogo, từ năm 2005.

L.T (tổng hợp)

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

63

HỘP THƠ TÌM BẠN

TM

tuổi 60-68 có kiến thức, cùng một sở thích, thật tâm yêu muốn có mái ấm gia đình, chân thật. Xin thư về cho số phone, để tiện liên lạc đã Retire thích hợp hơn. Cám ơn và đạo Phật.

Hộp Thư Tìm Bạn 2411 - (Trên 4 kỳ) - Nam 60 tuổi, cao 1M 70 nặng 67Kg, người miền Nam đang sống và làm việc gần Toronto.Trên trung bình về mọi mặt.

Nay con cái đã lập gia đình và ở riêng. Hiện sống cuộc sống độc thân rất lâu không cờ bạc rượu chè sống cuộc sống giản dị. Trong căn nhà rộng thênh thang và lạnh lẽo không tiếng nói. Mong mỏi tìm một người cùng cảnh ngộ yêu mái ấm gia đình để cùng nhau quan tâm chia sẻ đến cuối cuộc đời. Thì căn nhà sẽ trở nên ấm cúng và hạnh phúc. Ai mến xin thư về xin cho số phone để tiện liên lạc. Sẽ hồi âm tất cả dù thư đến muộn. Thành thật cám ơn.

2412 - (Trên 4 kỳ) - Nam, tuổi ngoài 50, cao 1M78, nặng 70Kg, tốt nghiệp đại học, hiện đang sống và làm việc ở Toronto, có business ở Canada. Vì quá bận rộn trong công việc nên không có thời gian để tìm bạn. Nay mượn Thời Báo nhắn tin mong muốn tìm một người bạn nữ open mind. Nếu hợp sẽ tiến xa hơn trong việc làm ăn và tình cảm lâu dài. Thích travel, exercise. Nếu các bạn thích làm quen, xin cho email or số phone có hình càng tốt.

2413 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 46 tuổi, cao 1M 71, độc thân, không cờ bạc qua Canada đã lâu, vì lo đi làm nên không có bạn gái. Mình muốn lập gia đình nếu bạn gái nào có ý kết hôn xin cho số phone, địa chỉ và hình nếu tiện và du học sinh Ok. Xin đừng đùa giỡn. Cám ơn.

2414 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 58 tuổi, người miền Nam, sống và làm việc ở Toronto. Bình thường mọi phương diện, vui vẻ, không vướng bận, cao ráo dễ nhìn, tính hiền lành rộng lượng, vị tha thật thà, sống giản dị yêu mái ấm gia đình. Mong tìm bạn Nam, 58-65 đàng hoàng chân thật, ở Toronto, không tứ đổ tường, không vướng bận, để tâm sự lúc vui buồn, nếu hợp sẽ tiến xa hơn. Xin cho số phone hoặc Email, để tiện liên lạc.

Sẽ trả lời dù thư đến muộn, rất mong nhận được thư của người có thành ý.

64

Cám ơn. Thư xin Thời Báo chuyển.

2416 - (Trên 4 kỳ) - Nữ sinh năm 1977, chưa từng kết hôn, chưa có con, hiện đang sống ở Việt Nam. Công việc văn phòng dịch thuật tiếng Anh. Cao 1m56 nặng 48 kg, ngoại hình khá. Thân thiện, chăm chỉ, hòa đồng. Muốn tìm bạn nam để tìm hiểu đi đến kết hôn. Mọi liên hệ xin gởi về Thời Báo. Xin cảm ơn.

2417 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 31 tuổi, cao 1M 80, ngoại hình ưu nhìn, chưa từng kết hôn. Sống và làm việc tại Toronto đã nhiều năm nhưng tình duyên trắc trở nên đến giờ vẫn độc thân. Tính tình vui vẻ hòa nhã, không tứ đổ tường, là người trọng tình bạn, hay giúp người và yêu thích vun đắp cho mái ấm gia đình. Tốt nghiệp ĐH tại Toronto và có việc làm ổn định.

Muốn tìm bạn gái tuổi từ 25 trở lên, trước là để chia sẻ buồn vui của cuộc sống thường nhật, sau nếu hợp sẽ tìm hiểu và tính chuyện tương lai. Thư đầu xin để lại email và số điện thoại để tiện liên lạc. Sẽ hồi âm mọi thư.

2418 - (Trên 16 kỳ) - Nam, 33 tuổi, độc thân, trình độ đại học việc làm ổn định, không cờ bạc biết chút đỉnh rượu, thuốc lá. Tìm bạn gái độc thân không vướng bận tuổi từ 28-33 biết chút tiếng Anh. Nếu có nhã ý xin cho số phone hoặc email để tiện liên lạc.

2420 - (Trên 8 kỳ) - Tôi có cháu gái, 19 tuổi, trình độ lớp 11, cao 1M 55 vui vẻ, da trắng, dáng thon, quê Rạch Giá Linh Huỳnh. Muốn kết bạn Nam tuổi 22-35 ở Canada. Nếu có duyên xin cho nhau cơ hội tìm hiểu xa hơn. Ai có nhã ý xin thơ về Thời Báo nhờ chuyển giúp, tôi sẽ làm cầu nối cho hai người tiện liên lạc.

2421 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, Góa, người Sài gòn, ngoài 60, hiện ở Canada không vướng bận, độc lập, cuộc sống ung dung, tự toại. Sở thích nấu ăn, nghe nhạc, du lịch chăm sóc nhà cửa, biết mình là ai, nhiều thông cảm đối phương. Tìm bạn tri kỷ người Nam

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

2422 - (Trên 4 kỳ) - Tôi tên Thành, Nam, sinh năm 1950 đã retire sống một mình tại Toronto, muốn làm quen với bạn gái, trong khi cô đơn hiu quạnh một mình, cho nên nhờ Thời Báo đăng trên mục thư tìm bạn. Nếu bạn gái nào có nhã ý thích tôi. Xin gởi thư về Thời Báo chuyển dùm. Rất mong nhận được thư bạn.

Cám ơn nhớ cho số phone để liên lạc.

2423 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 55 tuổi, hoàn cảnh gia đình dang dở. Việc làm chuyên môn ổn định. Mong được làm quen và kết bạn với bạn Nam từ 50 tuổi trở lên. Xin cho số phone để tiện liên lạc. Xin thơ về tòa soạn Thời Báo. Thành thật cám ơn.

MONTREAL - OTTAWA

ở thành phố Rạch Giá, thị xã Kiên Lương, huyện Hà Tiên VN. Cháu làm nghề tóc, tánh tình hiền, vui vẻ, muốn kết bạn Nam và tìm hiểu tuổi từ 35-45. Nếu có duyên thì xin cho nhau được cơ hội đến gần bên nhau nơi xứ lạ, tình quê. Ai có nhã ý thư nhờ tòa soạn Thời Báo chuyển giúp.

Xin đừng đùa giỡn.

2429 - (Trên 4 kỳ) - Lê Thị Tươi 48 tuổi, gia đình đạo Thiên Chúa, nề nếp. Gia đình sống ở Canada còn lại chị ruột muốn làm quen với các anh sống tại Canada. Sở thích: Nấu ăn và du lịch. Rất mong làm bạn với các anh sống tại Canada nếu hợp sẻ tiến xa. Gia đình đã sống ở Canada chỉ còn lại một mình chị Lê Thị Tươi sống ở VN. Rất mong được làm bạn với các anh cùng sở thích, hợp sẽ tiến xa. Mến chào thư về Thời Báo nhờ chuyển.

2424 - (Trên 2 kỳ) - Gentleman 58 tuổi, còn độc thân, còn trẻ, con người của tôi thích thật thà, tình cảm, tôn trọng tiền bạc và vật chất, rất lãng mạn, yêu nghệ thuật, thể thao, âm nhạc, thích tâm sự...

2430 - (Trên 4 kỳ) - Nữ 38 tuổi, chưa từng lập gia đình, ngoan hiền lành. Công việc ổn định. Mong tìm bạn trai 38-46 tuổi, chưa từng lập gia đình, người đàng hoàng, hiền lành.

Nếu có nhã ý, xin cho số phone, email để tiện liên lạc. Xin đừng đùa giỡn. Cám ơn

2425 - (Trên 8 kỳ) - Nam ngoài 50, sống tại Toronto, vui vẻ, hiểu biết, rộng lượng, tôn chỉ đạo làm người, tôn trọng và lắng nghe.

Muốn tìm một bạn gái đi hết quãng đời còn lại khi đau ốm, bịnh hoạn lo cho nhau cho hết quãng đời còn lại. Nghề nghiệp ổn định. Xin thư về Thời Báo chuyển, sẽ trả lời dù là thư đến muộn. Xin cám ơn.

2431 - (Trên 4 kỳ) - Nam, độc thân không vướng bận, tuổi ngoài 50 có việc làm, trung bình về mọi mặt, yêu thích du lịch, thiên nhiên, tìm bạn gái người miền nam có cùng sở thích để làm bạn du lịch nếu hợp sẽ làm bạn tri kỷ. Nếu mến xin thư về tòa soạn.

Cám ơn.

2426 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 39 tuổi, hiền lành, ngoại hình dễ nhìn, đàng hoàng, công việc ổn định, đã một lần đổ vỡ, mong tìm được người đàng hoàng hiền lành, không vướng bận mong hợp sẽ tiến xa hơn, mong tìm được chân tình thật sự. Xin đừng đùa giỡn, xin cám ơn.

2427 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 59 tuổi độc thân, không vướng bận, tính tình hiền lành dễ hòa đồng. Cao ráo dễ nhìn, nấu ăn không tệ, biết cảm thông. Đang sống làm việc ở Toronto. Tìm bạn tri kỷ người Nam, tuổi 59-69, đàng hoàng, chân thật, không tứ đổ tường, không vướng bận. Thật tâm yêu, muốn có mái ấm gia đình, chân thật, xin cho Email và số điện thoại để tiện liên lạc tìm hiểu. Sẽ trả lời dù thư đến muộn.

Xin cám ơn.

2432 - (Kỳ -7/8) - Nữ, ngoài 40 tuổi, người Hà Nội. Hiện đang sống ở Canada ngoại hình dễ nhìn cao 1M 63 nặng 54 Kg, Tính giản dị chân thành, siêng năng thích thể thao du lịch. Sở trường kinh doanh. Mong tìm bạn nam tuổi từ 46-60, tư cách đạo đức tốt, không cờ bạc, nghiện ngập. Nếu hợp sẽ tiến tới, tình cảm lâu dài và mong muốn mở business ở Canada. Thư về Thời Báo xin cho số phone có hình càng tốt.

2433 - (Kỳ -7/8) - Tôi có cháu gái ngoài 40 tuổi, đang sống ở Sài gòn, VN. Trông cháu trắng trẻo, nhỏ nhắn, có nhan sắc, tính tình hiền lành, năng động. Có công việc ổn định (cháu đang bán hàng tại sân bay Tân Sơn Nhất, Sài gòn) Anh nào muốn lập gia đình, tôi sẽ cho số phone để hai người liên lạc.

2434 - (Kỳ -6/8) - Tôi có một cháu 2428 - (Trên 4 kỳ) - Gởi bạn hiền gái, 18 tuổi, cao hơn 1M 60. Đang thân mến. Tôi có cháu gái 26 tuổi, sống ở Sài gòn, VN, cháu trông xinh xắn, hiền lành. Sắp tốt nghiệp lớp

TM

MONTREAL - OTTAWA

12. Anh nào muốn làm quen xin số phone tôi sẽ làm cầu nối.

2435 - (Trên 4 kỳ) - Trai độc thân, 40 tuổi, chưa từng lập gia đình, đạo Công Giáo. Muốn kết bạn với các bạn gái ở Canada. Nếu hợp sẽ tiến xa. Xin cho mình số phone để tiện liên lạc. Mong thư các bạn. Cám ơn.

2437 - (Kỳ -5/8) - Tôi có em gái 26, tuổi, quê ở Rạch Giá Kiên Giang có 2 con ly dị, đã từng du lịch Canada, sắp tới em sẽ qua Canada du lịch 6 tháng. Em muốn tìm hiểu kết bạn nam nếu hợp sẽ tiến xa hơn.

Bạn Nam nào có lòng vị tha và có nhã ý muốn tìm hiểu. Xin vui lòng nhờ tòa soạn Thời Báo làm cầu nối chuyển giúp. Rất vui được đón nhận sự chân thành của bạn. Xin đừng đùa giỡn. Cám ơn.

2438 - (Trên 4 kỳ) - Nam, thanh niên 34 tuổi, tốt nghiệp Đại học, việc làm ổn định, tính tình vui vẻ, hòa đồng, muốn tìm bạn gái tuổi từ 28 trở xuống, sinh sống ở Canada hoặc du học sinh, nếu bạn nào có nhã ý, xin cho số phone hay là Email để tiện liên lạc.

2439 - (Kỳ -4/4) - Thanh niên, 60 tuổi, người miền Nam, hiền lành tử tế, vui khỏe, không tứ đổ tường, hiện đang ở Toronto, ly dị đã lâu con đã lớn. Bấy lâu nay chưa gặp được mối duyên lành nhưng vẫn có niềm tin sẽ gặp được em chân thật, hiền lành, hiểu biết, để cùng hưởng hạnh phúc cho đến cuộc sống này. Anh cũng bình thường trên mọi phương diện, cao 1M 71, 73 kg, thích đời sống gia đình, thiên nhiên và ..”tôi cũng yêu em”. Đông qua Xuân đến Hè lại sang. Thu đến thương yêu ngập nắng vàng. Em ở nơi đâu, sầu lẻ bóng?

Chờ em, anh vẫn tình chứa chan.

2440 - (Kỳ -2/4) - Nam, 51 tuổi, việt gốc Hoa, tính tình hiền lành, chân thật, siêng năng, việc làm ổn định. Mong tìm bạn gái, tánh tình hiền lành, biết lo cuộc sống gia đình, để cùng nhau chia sẽ, những khi buồn vui, trong cuộc sống hàng ngày, nếu bạn nào mến, xin vui lòng gởi thư qua mục tìm bạn này và xin cho số phone để mình liên lạc và tìm hiểu nhau nhiều hơn. Thành thật cám ơn.

2441 - (Kỳ -3/8) - Tôi có cháu gái 20 tuổi, trình độ lớp 11 cao 1M 55.

Vui vẻ da trắng dáng thon, ở nhà làm nội trợ. Quê Rạch Giá Linh Huỳnh, muốn kết bạn nam tuổi từ 25-45 ở Canada, nếu có duyên xin cho nhau cơ hội tìm hiểu xa hơn. Ai có nhã ý

xin gửi thư về Thời Báo nhờ chuyển giúp, tôi sẽ làm cầu nối cho hai người liên lạc ...

2442 - (Kỳ -2/4) - Nữ, 50 tuổi, độc thân, ngoại hình dễ nhìn, tính tình hiền lành, chăm chỉ, có việc làm ổn định. Muốn tìm bạn Nam, hơn tuổi độc thân, không vướng bận, có công việc ổn định, nghiêm túc biết quan tâm và chia sẻ mọi điều trong cuộc sống. Mong tìm được người với tấm lòng thành thật để trở thành bạn đời cùng chung sống những tháng ngày thật nhiều ý nghĩa và hạnh phúc. Xin cho số phone hoặc email. Sẽ hồi âm tất cả. Xin cảm ơn.

2443 - (Kỳ -2/8) - Nữ, người miền Nam, ngoài 40 tuổi, ngoại hình không tệ, có học vấn hiền hòa sống làm việc tại Toronto, người chăm chỉ có trách nhiệm, không vướng bận, mong gặp người bạn Nam cũng vậy.

Nhất là phải nghiêm túc trong tình cảm. Nếu không thật lòng muốn tìm một nữa của mình. Xin đừng mất thời gian của nhau. Hữu duyên thiên lý mong tương hội.

2444 - (Kỳ -1/8) - Thế gian đẹp nhất mặt trời. Đời người đẹp nhất có người em mơ. Nữ, 27 tuổi, sinh trưởng ở Canada, thông thạo Anh Ngữ, dáng người nhỏ bé, nhanh nhẹn, tháo vát, dáng thư sinh biết nói tiếng Quảng, nói và nghe tiếng Việt không giỏi. Có công việc ổn định, mong kiếm bạn người Việt gốc Hoa, độc thân tuổi từ 25-35 vui tính, khỏe mạnh, có việc làm ổn định, không nghiện cờ bạc, ma túy, nếu có duyên ông tơ bà nguyệt se giùm, thì tiến nhanh hơn. Trăm năm tính cuộc vuông tròn, phải duyên anh đến vui lòng anh đi.

THƯ ĐÃ CHUYỂN: K. B., Woodstock, ON - L. Ng., North York, ON (2 thư) Th. D., Montreal, QC (2 thư) - H. Q. Tr., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - HTD, North York, ON - Nh. Ng., - M. L., Kitchener, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON - T. Đ., Montreal, QC - N.T.N, Toronto, ON - D.H, North York, ON, L. B., Montreal, QC (5 thư) Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON (3 thư) - Th. Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - D. Tr., Ottawa, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON -

Nh. P., North York, ON - V.D., Toronto, ON - T.T., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - X.Đ., Windsor, ON - T.L., York, ON P.Đ., Toronto, ON - C.L., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON (3 thư), - Một Người, Toronto, ON - H.T.Đ., Toronto, ON - T.Ng., Toronto, ON - H.Ph., Windsor, ON - M.Ng., Toronto, ON - T.L., Hamilton, ON, - X.Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - H.Q., Woodbridge, ON - Một Người, Ottawa, ON (3 thư) - Q. Ph., Saigon, VN (5 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) Ha Ph., Kitchener, ON (3 thư) - Tr. P., Mississauga, ON (2 thư) - C. Bui., Calgary, ON (2 thư) Một Người, Toronto, ON - T. Vo, North York, ON - H. K., Ottawa, ON - T. T., Toronto, ON - L. E., Vancouver, BC - Một Người, Toronto, ON - A. L., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON - Ha. Ph., Kitchener, ON - Một Người, Toronto, ON Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Le., Toronto, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - D. Ly., Mississauga, ON - T. Q., Concord, ON - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - M. L., Vancouver, BC (3 thư) - S. Le., Vaughan, ON (2 thư) - Ph. Le., Toronto, ON (5 thư) - Một Người, Toronto, ON (3 thư) V. T., Ottawa, ON (2 thư) - Le., Toronto, ON - H. Ph., Maple, ON - Một Người, Toronto, ON - V. H., Mississauga, ON - Ha. Ph., Kitchener, ON - Một Người, To r o n t o , O N - M ộ t N g ư ờ i , Toronto, ON (3 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - X., Toronto, ON- Một Người, Brampton, ON - Một Người, Brampton, ON - Một Người, Brampton, ON -

Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Một Người, , ON - Một Người, , ON - X. Th., Toronto, ON - L. Ly., Mississauga, ON (3 thư) - Th. Le., Belleville, ON (2 thư) - Một Người, , ON - Một Người, , ON - M. H., Calgary, AB - T., Hamilton, ON - D. Ng., Mississauga, ON Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - H. Hoa, Calgary, AB - M. H., Calgary, AB - T. Ng., Toronto, ON - T. Tr., Brantford, ON - M. Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - D. H., Mississauga, ON - H., Toronto, ON - Một Người, Ottawa, ON - T. Ng., Toronto, ON - S. Le., Vaughan, ON - S. Le., Vaughan, ON - Le, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - ABC, Toronto, ON - T.M., Kitchener, ON - Th., Toronto, ON - X., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - T. Bui., Toronto, ON - D. H., North York, ON - K. Ng., Toronto, ON (3 thư) - S. H., Toronto, ON - H., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON Th. Le., Belleville, ON (2 thư) Một Người, Toronto, ON - V. H., Mississauga, ON - Một Người, Toronto, ON - Đ. T., Toronto, ON (2 thư) - T. Ng., Mississauga, ON - T. Ng., Toronto, ON - T. P., Toronto, ON - Q. L., Toronto, ON- Một Người, Toronto, ON (6 thư) - Th. Le., Belleville, ON (2 thư) - L. Ng., North York, ON (2 thư) - My. Ng., Montreal, QC T. P., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON- LTD, Brampton, ON (6 thư) - Một Người, Toronto, ON (3 thöư) - Một Người, London, ON - D. Ly., Mississauga, ON - Một Người, Quebec, QC - H. Q., Woodbridge, ON - T. Tr., Brantford, ON - Ng., Montreal, QC (2 thư)

* NHẮN CHUNG: - Xin nhắc lại, thư nhờ chuyển xin bỏ vào phong bì nhỏ hơn, dán tem sẵn và dán kín, vì Tòa soạn không chịu trách nhiệm về nội dung thư nhờ chuyển. Bỏ thư nhờ chuyển và lệ phí ($5) vào phong bì lớn hơn, và xin nhớ ghi rõ ở mặt sau bì thư (lớn hoặc nhỏ) là muốn chuyển đến số nào (Thí dụ: Xin chuyển thư này đến mã số 1829 hay 2088 …..)

- Thư gởi xin đề rõ:

MỤC TÌM BẠN

1114 College St.

Toronto, ON. M6H - 1B6 * LỆ PHÍ THAM GIA: - Đăng Lời Tìm bạn: 10đ (tối thiểu 4 kỳ báo) – Nhờ chuyển thư: 5đ cho mỗi một thư.

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

65

TỬ VI TUẦN

TM

MONTREAL - OTTAWA

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu

Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì trong tuần khởi từ 23/03 âm lịch (27/04 dương lịch), các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 26, 29. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 27, 30.

Tuổi Tý Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Tý cảm nhận công việc bình thường, tài chính ổn định hơn. Phòng cuối tuần có dấu hiệu hao thoát. Đối với nam giới: Tình cảm khởi sắc, có người quan tâm và đề nghị cộng tác một công việc sinh lời. Dù có chuyển hướng về sự nghiệp nhưng không nên làm việc quá mức, cần thư giãn và chăm lo sức khỏe. Có cơ hội du lịch và thăm viếng nhưng đối với an khang cần giữ gìn cẩn thận. Nhận tin vui từ thân thích. Đối với nữ giới: Sự nghiệp có áp lực vào cuối tuần nhưng tài chính đã ổn hơn kể cả nguồn phụ. Tình cảm tươi sáng nhất là trong gia đình hay với đối tượng. Tránh cho vay hay đầu tư lớn trong tuần, đặc biệt là tạm ngừng thử thời vận. Đối với giới cao niên: Có niềm vui đoàn tụ với thân thích và góp mặt với cộng đồng nhưng nên chừng mực trong cảm xúc và ngôn ngữ để tránh gây bất hòa.

Tuổi Sửu Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Sửu hy vọng giảm áp lực về sự nghiệp và tài chính có dấu hiệu ổn định dần dần. Đối với nam giới: Công việc cuối tuần có dấu hiệu thăng tiến, nên kiên tâm và chờ cơ hội tốt trong tầm tay. Có triệu chứng mệt mỏi nên giữ gìn sức khỏe nhất là khi đi xa.Tiền bạc tuy có nguồn phụ nhưng không tiết kiệm được vì nhiều khoản chi tiêu cho thân thích hoặc thuốc men. Nên hạn chế việc đỏ đen và tiêu pha vung tay quá trán. Đối với nữ giới: Đừng đầu tư các khoản bấp bênh và trông cậy vào may rủi. Tuy có hao tài nhưng có tin mừng về một khoản nợ cũ hay lời lãi bất ngờ. Ra ngoài nên thận trọng và phòng rủi ro khi làm việc. Sự nghiệp có áp lực nhưng kết quả vào cuối tuần khả quan. Được người quan tâm và hy vọng nhận tặng vật. Đối với giới cao niên: Nên điều độ trong việc ăn uống và giải trí. Phòng cảm cúm. Có cơ hội cải thiện sinh hoạt thích hợp với mùa nắng ấm.

Tuổi Dần Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Dần có nhiều chuyển biến gây chút áp lực về công việc và tài chính thì nguồn phụ thu bị hạn chế. Đối với nam giới: Tình cảm tuy tươi nhưng sức khỏe có rắc rối vì đau nhức chân tay hay răng lợi. Tiền bạc thu nhập chính ổn định nhưng có dấu hiệu nhu cầu chi tăng nên cần một kế hoạch tiết kiệm trong chi phí giao tế. Phòng dây dưa tới tranh cãi hay tranh tụng. Đối với nữ giới: Tránh gây mâu thuẫn do thị phi khẩu thiệt. Cuối tuần khoan thực hiện kế hoạch tài chính vì chưa hy vọng có lời lãi mà có thể dây dưa tới tranh cãi hay pháp lý. Được tin vui về bè bạn và có một tuần bận rộn thăm viếng, tiếp tân hay hội họp. Đối với giới cao niên: Thân tâm an vui nhưng có khoản chi tiêu bất ngờ nên tài chính không vững. Phòng ho suyễn hay đau nhức.

66

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

Tuổi Mão

Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Mão khởi đầu bằng kém thuận lợi trong công việc nhưng cuối tuần tạm thời giảm áp lực về tài chính. Đối với nam giới: Đề phòng khi di chuyển và lúc làm việc. Khoan vay mượn thêm vì tài chính dù có dấu hiệu tạm ổn định nhưng chưa hết thất thoát vào cuối tuần. Một tuần bận rộn vì hoạt động cộng đồng hay tín ngưỡng, nhưng có cuộc gặp gỡ lý thú hay có người quan tâm hỗ trợ. Đối với nữ giới: Hai nguồn tài chính, chính và phụ đều bấp bênh nên lấy tiết kiệm làm chính. Phòng đau nhức hoặc có tin gây lo âu về sức khỏe. Tuy nhiên, có tin vui trong gia đình hay nơi làm việc hoặc nhận được quà biếu hoặc thư từ thăm hỏi. Sự nghiệp chưa có người giúp đỡ nên vất vả hơn trước nhưng thử thách chỉ là tạm thời. Đối với giới cao niên: Tài chính không như ý. Có nguồn vui về thuế má hay giấy tờ hay thân thích thành công.

Tuổi Thìn

Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Thìn có áp lực về sự nghiệp, còn tài chính vào cuối tuần ổn định hơn đầu tuần.

Nhận tin vui về sức khỏe. Đối với nam giới: Chưa thể cộng tác nếu có đề nghị và chưa thể nhận lời bảo đảm vay mượn.

Dịch mã động nên có thể di chuyển nhiều. Nhưng cần thận trọng khi di chuyển, lúc ẩm thực hay lúc tham dự giải trí hoặc bơi lội. Cũng cần chừng mực trong hành động, phòng dây dưa tới cãi lẫy hay luật pháp.

Có cơ hội chung vui và làm việc cộng đồng hay đoàn thể. Đối với nữ giới: Có cơ may giúp đỡ nhưng đầu tuần việc làm có thử thách, làm nhiều mà kết quả ít. Cuối tuần có tiến triển khả quan.

Thu nhập bình thường nhưng phải chi nhiều khoản ngoài dự liệu cuối tuần cho lễ nghi, giải trí, tiệc tùng… Nên thận trọng trong việc thuốc men và ăn uống. Đối với giới cao niên: Phòng đau nhức hay ho cảm. Có cơ hội thư giãn tinh thần và tài lộc bất ngờ đủ vui xuân. Có tin phấn khởi về giấy tờ.

Tuổi Tỵ Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Tỵ có chỗ bế tắc về tài chính và sự nghiệp có khả năng thay đổi. Đối với nam giới: Nên khoan dung và mở rộng giao tế, vì có cơ may hợp tác có lợi. Đề phòng phải làm răng hay làm tiểu phẫu. Việc làm có khả năng thay đổi lạc quan. Tiền bạc chi nhiều nhưng nguồn thu ổn định dần. Tuy nhiên, nên khoan mua sắm hay đầu tư các khoản lớn và chưa cần thiết. Đối với nữ giới: Được người quan tâm và khuyến khích hoặc chia sẻ gánh nặng công việc, giúp thân tâm thành thơi dù việc làm tăng áp lực.

Nhờ thế, có cơ may phát triển và đạt thành quả cao. Nguồn tiền chính tạm đủ nhưng nguồn phụ thu chưa như ý nên cần có nhu cầu tiết kiệm. Đối với giới cao niên: Cần điều độ trong ẩm thực, khi ra ngoài và phòng cảm mạo và đau nhức khi tiết trời thay đổi.

TM

MONTREAL - OTTAWA

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Ngọ Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Ngọ cảm thấy bất ổn định về tài chính và sự nghiệp. Đầu tuần tình cảm có áp lực. Đối với nam giới: Tài chính hao thoát cuối tuần. Di chuyển nên thận trọng. Nên cải thiện mối giao thiệp với thân thích và bè bạn vì mâu thuẫn nảy sinh gây áp lực cho công việc ngay cuối tuần nhất là trong các cuộc họp hay tiệc tùng. Cần bảo vệ sức khỏe, tránh quá lo nghĩ về công việc khiến thân tâm bất an. Đối với nữ giới: Nên chừng mực trong giao tế kể cả nhường nhịn, khiêm tốn để đoàn kết trong ngoài cho mục tiêu giải quyết bế tắc sự nghiệp. Tài chính cuối tuần kém ổn định vì không có nguồn phụ mà khoản chi gia tăng đột biến. Hiện tình khoan vay mượn và mua sắm quá đà. Tình cảm có sóng gió và chưa nhận tin mong đợi từ thân thích. Đối với giới cao niên: Nên lạc quan và năng động. Vui với điều kiện hiện có, với thân thích xung quanh để tăng sức khoẻ thân tâm.

Tuổi Mùi Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Mùi hy vọng biến chuyển bình thường về sự nghiệp và tài chính có nhiều dấu hiệu thăng tiến vào cuối tuần. Đối với nam giới: Sự nghiệp chưa khả quan, làm nhiều hưởng ít nhưng nguồn thu tăng dần vào cuối tuần. Đầu tuần tài chính còn hao thoát và có mối lo cho người thân và thanh toán nợ nần. Nên sinh hoạt điều độ đừng để quá vui làm làm giảm sức khỏe và tốn tiền trong một tháng bất lợi. Di chuyển nên thận trọng. Đối với nữ giới: Cần tiết kiệm tiền bạc vì chưa điều chỉnh được nhu cầu chi tiêu. Lý do: phải chi cho bảo trì, sửa chữa hoặc thuốc men… tăng quá dự liệu. Nên hạn chế các thú giải trí để tiết kiệm nguồn tài chính dành thúc đẩy sự nghiệp vì cơ hội tốt không xa tầm tay. Phòng đau nhức kể cả đau răng lợi hay đau mắt. Đối với giới cao niên: Nên thư giãn và giảm bớt lo âu để thân tâm an vui và lạc quan trong mùa nắng ấm. Có cơ hội hoạt động cộng đồng và thực hiện những gì mình thích.

Tuổi Thân

Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Thân cảm thấy chuyển sang tạm ổn định về tài chính, nhưng vào cuối tuần sự nghiệp có áp lực đổi thay phải thích ứng. Đối với nam giới: Gia đạo yên vui nhưng thân tâm chưa thanh thản vì áp lực sức khỏe. Tránh rủi ro xảy ra cho trẻ em như phỏng hoặc té ngã và an toàn cho chính bản thân.

Tài chính tạm ổn nhưng khoan mua sắm các khoản lớn và đầu tư các khoản bấp bênh hay ham thú đỏ đen. Vào cuối tuần việc làm có áp lực thay đổi nên cần thêm lao tâm, lao lực. Đối với nữ giới: Đề phòng rủi ro khi di chuyển, lúc ra ngoài thăm viếng hay nghỉ mát hay vui chơi. Đầu tuần tạm yên, vào cuối tuần công việc có biến chuyển, nhiều thử thách cần thích ứng bằng cách phát huy sáng kiến và kiên nhẫn làm việc. Tài chính chi nhiều hơn thu nhưng có hoành tải dầu tuần nên ít gây áp lực. Nhận tin buồn từ xa. Đối với giới cao niên: Có quà biếu hay được tài trợ. Gia đình đoàn tụ, nhiều cuộc vui cuối tuần. Phòng ho suyễn và té ngã.

Tuổi Dậu Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Dậu cảm thấy chuyển sang một tuần nhiều hoạt động và di chuyển theo chiều hướng cải thiện. Tài chính chi thu đã cân bằng hơn trước. Đối với nam giới: Gia đạo có tin vui nhưng bên ngoài khó tránh xích mích.Coi chừng có tranh cãi hay mâu thuẫn trong giao tế. Được sự hỗ trợ của quý nhân nên từng bước chuyển dần thoát bế tắc trong mưu sự. Di chuyển nhiều nhưng coi chừng thất thoát tiền bạc vì hư hỏng máy móc hay nhà cửa. Chưa thể thực hiện kế hoạch quan trọng trong tuần. Đối với nữ giới: Sinh hoạt và di chuyển nên thận trọng. Phòng gặp rủi ro nhỏ phải giải phẫu hoặc khâu vết thương hay đi làm răng. Bận rộn nhiều và có dịp đi xa hay du lịch, thăm viếng, tiệc tùng. Chừng mực trong giao tế và coi chừng có kẻ ganh ghét và gièm pha nếu quá phô trương. Đối với giới cao niên: Nhiều cuộc hội họp vui vẻ. Sinh hoạt cần hết sức thận trọng. Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Tài chính chưa như ý nhưng thân tâm thanh thản.

Tuổi Tuất

Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Tuất cảm thấy vào cuối tuần chuyển sang giảm áp lực về sự nghiệp nhưng vẫn chưa cân bằng chi thu vì khoản đầu tư cũ gây áp lực. Đối với nam giới: Được người chú ý nhưng cũng gây nhiều áp lực, khiến thân tâm khó thoải mái. Nên tránh sự phô trương và có cuộc sống kín đáo có lợi cho sinh hoạt và mưu sự.

Chưa nên mua sắm khoản lớn trong tuần này vì chưa có dấu hiệu khoản đầu tư mới có tiềm năng mang lại lợi ích. Có chút rắc rối về xương cốt nên tìm biện pháp cải thiện hoặc trị liệu. Đối với nữ giới: Tình cảm nhiều sắc thái nhưng nhiều rắc rối gây muộn phiền và bận rộn cho bản thân. Tiền bạc trong tình trạng bội thu nhưng bội chi nên cán cân chi thu chỉ cân bằng. Sự nghiệp tiến theo chiều hướng cải thiện dù còn có áp lực. Được người thông cảm và khuyến khích. Đối với giới cao niên: Thận trọng ẩm thực và sinh hoạt mọi mặt nên chừng mực để bảo vệ sức khỏe. Có tin vui về giấy tờ và một nguồn tài trợ.

Tuổi Hợi Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Hợi cảm nhận về sự nghiệp có biến chuyển mới gây áp lực, còn tài chính chưa ổn định nhưng có nguồn vui bất ngờ từ sức khỏe bản thân hay từ thân thích. Đối với nam giới: Có nguồn vui do người thân đem lại hay do thành tựu của bản thân hoặc sức khỏe bản thân. Việc làm bớt áp lực nhưng tài chính hao thoát vì chi tiêu các khoản cần thiết cho sửa chữa, mua sắm hoặc thuốc men… vào dịp cuối tuần. Sinh hoạt nên thận trọng khi ra ngoài và hạn chế chất kích thích đồng thời chừng mực trong cảm xúc. Đối với nữ giới: Tài chính nguồn chính ổn định nhưng chưa có nguồn phụ và vẫn ở tình trạng chi nhiều hơn thu vào cuối tuần. Phòng ngừa bệnh và rủi ro bằng cách ăn uống điều độ và đi đứng chừng mực nhất là khi ra ngoài, lúc tắm biển… Nhận tin vui trong tuần từ một người bạn quan tâm. Đối với giới cao niên: Gia đình sum họp, thân nhân thành công hay được mời tham dự tiệc tùng, hội họp. Tuy nhiên, cần hạn chế việc làm vất vả hay vui chơi quá độ.

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

67

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

TM

Tự chặt ngón tay vì bỏ phiếu lầm

Pawan Kumar

Pawan Kumar, 25 tuổi, tự chặt ngón tay trỏ của mình do bỏ phiếu lầm trong cuộc bầu cử ở bang Uttar Pradesh, miền bắc Ấn Độ ngày 18/4.

Kumar đã bỏ phiếu cho đảng của Thủ tướng Narendra Modi, thay vì đối thủ của ông ở bang Uttar Pradesh, do nhầm lẫn trong việc nhận dạng biểu tượng trên máy bỏ phiếu.

Kumar nó i: “Tôi muốn bầu cho biểu tượng con voi nhưng lại bấm nhầm vào biểu tượng hình bông

hoa”. Kumar cho biết mình không bị áp lực trong việc bầu cho đảng nào. Đến khi Kumar nhận ra sai lầm thì đã quá muộn.

Hoa sen là biểu tượng của đảng Bharatiya Janata của Thủ tướng Modi, còn đảng Bahujan Samaj, liên minh đối lập với ông Modi, có biểu tượng hình con voi.

Biểu tượng của hai đảng được đưa lên máy bỏ phiếu cùng vớ i hình ảnh của các ứng viên.

Cử tri Ấn Độ bỏ phiếu bằng

máy bỏ phiếu điện tử, nhưng họ buộc phải nhúng ngón tay vào một loại mực khó xóa để bảo đảm họ không bỏ phiếu lần nữa.

Kailash Chandra, anh trai của Kumar, nói: “Mỗi khi nhìn thấy ngón tay có dấu mực, cậu ấy lại thấy tức giận”. Trở về nhà trong tâm trạng tồi tệ, Kumar đã quẫn trí tự trừng phạt mình bằng con dao nhà bếp.

Gia đình đã đưa Kumar đến bệnh viện để được băng bó.

B.T (Theo TTO)

MONTREAL - OTTAWA

Hỏa hoạn thiêu hủy 2 triệu chai rượu vang ở Bordeaux Vụ hỏa hoạn tại các nhà kho ở ngoại ô thành phố Bordeaux đã phá hủy khoảng 2 triệu chai rượu vang, gây thiệt hại lên tới 10 triệu Mỹ kim.

Vụ cháy xảy ra hôm 16/4 tại nhà kho của công ty Sovex Grands Châteaux ở vùng ngoại ô Gironde, thành phố Bordeaux, miền tây nước Pháp.

2 triệu chai rượu vang phần lớn được bảo quản trong các thùng, khay gỗ, và các vật liệu dễ cháy.

Ngay khi vụ cháy xảy ra, khoảng 60 nhân viên

cứu hỏa đã có mặt tại hiện trường. Khoảng 80 người, chủ yếu là công nhân của công ty Sovex, đang là m việ c tạ i nhà kho khi vụ cháy xảy ra, đã được di tản kịp thời, nhờ đó không có thương vong về người.

Lực lượng cứu hỏa mất 15 giờ để kiểm soát tình hình vụ cháy. Nhà chức trách Pháp đã mở cuộc điều tra nguyên nhân vụ hỏa hoạn.

Vụ cháy nhà kho rượu vang tại Bordeaux xảy ra chỉ 1 ngày sau vụ cháy nhà thờ Notre Dame tại thủ đô Paris.

M.T (theo Independent)

Hiện trường bên ngoài nhà kho bị cháy ở thành phố Bordeaux. Ảnh: Carbon Blanc.

Thư tuyệt mệnh của cựu tổng thống Peru hé lộ nguyên nhân tự sát

Người đàn ông 74 tuổi chinh phục hơn 51.000 quán bia

Trong thư tuyệt mệnh, cựu tổng thống Peru, Alan Garcia cho biết ông tự sát để tránh bị làm nhục dưới bàn tay của các đối thủ chính trị đang thao túng cuộc điều tra tham nhũng tại Peru.

Bức thư tuyệt mệnh được con gái của ông đọc trước hàng ngà n người trong đám tang của cha mình hôm 19/4.

Các công tố viên Peru cho biết đã thu thập đủ chứng cứ để bắt giam cựu tổng thống Garcia nhằm phục vụ phiên tòa xét xử nghi án tham nhũng, nhận hối lộ liên quan tới tập đoàn Odebrecht. Tuy nhiên, ông Garcia kiên quyết bác bỏ các cáo buộc, gọi đây là âm mưu tấn công chính trị của các đối thủ.

Sau cái chết của ông Garcia hôm 17/4, chính quyền đương kim Tổng thống Martin Vizcarra đã đề

Ông Bruce Masters, 74 tuổi đã ghé qua tổng cộng 51.965 quán bia trên khắp nước Anh. Ông Bruce bắt đầu uống bia kể từ khi mới 15 tuổi. Ông cho biết đã uống khoảng 42.000 vại bia và đã chi 120.000 bảng (khoảng 156.000 Mỹ kim) cho sở thích của mình. Ông Bruce, cựu kế toán công ty hỏ a xa Anh, ở Flitwick, Bedfordshire (Anh) đã quyết định về hưu sớm vào năm 1996 để thúc đẩy đam mê của mình bằng cách ghé thăm các quán bia ở hai thị trấn hoặc thành phố mỗi tuần. Ông chia sẻ: “Trung bình mỗi năm tôi ghé qua khoảng 1.000 quán bia, mỗi tuần 20 quán.

Tôi thường chi khoảng 40 bảng (tương đương 52 Mỹ kim) mỗi tuần cho bia. Một khi bạn đã đạt được mục tiêu thì bạn sẽ không muốn bị tụt lại phía sau, nên tôi muốn tăng số lượng mình đạt được”.

Tiêu chuẩn để ông đánh giá về một quán bia là chất lượng bia, thái độ phục vụ và nhà vệ sinh. Ông chia sẻ thêm “bạn sẽ dành rất nhiều thời gian ở đó nếu bạn uống”. Danh sách đáng kinh ngạc của Bruce cho thấy, ông đã ghé thăm hơn 39.000 quán bia hiện vẫn đang mở cửa phục vụ.

68

nghị tổ chức quốc tang danh dự dành cho cựu tổng thống từng điều hành đất nước Peru trong 2 nhiệm kỳ. Tuy nhiên, gia đình Garcia đã từ chối lời đề nghị. Đám tang cựu tổng thống Garcia được tổ chức với sự tham gia của các bạn bè và chiến hữu của cựu tổng thống.

Cựu tổng thống Alan Garcia tự bắn vào đầu hôm 17/4 khi cảnh sát bao vây ngôi nhà của ông tại thủ đô Lima, chuẩn bị bắt giữ ông. Ông Garcia đã được đưa vào cấp cứu tại bệnh viện nhưng không qua khỏi.

Trước đó, ông Garcia bị cáo buộc nhận hối lộ đổi lấy việc trao hợp đồng xây dựng dự án tàu điện ngầm ở thủ đô Lima cho tập đoàn Odebrecht trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 2 của mình (2006-2011).

V.L (theo Reuters)

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

Ông Bruce Masters

Bruce Masters tin rằng, uống bia và việc đến những quán bia sẽ khiến ông cảm thấy trẻ trung hơn. Thậm chí ông chia sẻ mọi người còn lầm tưởng ông mới 60 tuổi. Bruce cũng lưu lại các chuyến đi của mình trên một bảng tính mà “Kỷ lục Guinness thế giới” đã chấp nhận làm bằng chứng. Ông đã từ chối việc những cô con gái của mình cầu xin ông giảm mức độ uống bia lại. Ông chia sẻ: “Tôi đang lên kế hoạch để trở thành người sống trăm tuổi. Tôi không thể tưởng tượng ra sẽ có bao nhiêu quán bia tiếp theo được tôi ghé qua sau này. Tôi hy vọng điều này sẽ không bao giờ dừng lại”.

B.T (theo The Sun)

TM

TRUYỆN DÀI

MONTREAL - OTTAWA

 Tiếp theo kỳ trước

Không hiểu tại sao, Liễu Địch bỗng có cảm giác Hải Thiên rất quen mặt, phảng phất cô đã từng gặp ở đâu nhưng không nhớ rõ. Có lẽ Hải Thiên phù hợp với hình tượng “nam tử hán” trong lòng cô. “Nam tử hán” trong lòng? Hai má Liễu Địch nóng ran.

Sau đó, Liễu Địch giở đến tấm ảnh Hải Thiên chơi bóng rổ. Động tác chơi bóng rổ của anh rất thoải mái và đẹp mắt. Liễu Địch ngẩng đầu, gương mặt cô lộ vẻ ngạc nhiên: “Anh Hải Thiên cũng biết chơi bóng rổ sao bác?”

“Nó là đội trưởng đội bóng rổ khoa văn.” Bác gái Tô cất giọng tự hào: “Lúc đó, đội bóng của khoa văn là đội duy nhất chơi ngang ngửa đội bóng rổ của trường. Hải Thiên chơi bóng rổ rất xuất sắc.

Con không biết đâu, mỗi lần nó chơi bóng rổ, các sinh viên nữ đi cổ vũ rất đông.”

“Trong đó chắc chắn có bạn gái của anh ấy phải không ạ?” Liễu Địch hỏi nhỏ, gương mặt cô ửng hồng.

“Bạn gái ư? Không có.” Bác gái Tô lắc đầu: “Hải Thiên khó tính lắm. Không giấu con, trong bốn năm đại học, không biết bao nhiêu cô gái theo đuổi nó nhưng nó chẳng để mắt tới một ai cả. Yêu cầu về bạn gái của nó quá cao. Hải Thiên không bận tâm đến vẻ đẹp bề ngoài, nhưng phải có khí chấtnhư nó từng nói: “linh hồn hòa nhập”. Bác gái Tô lại thở dài: “Không phải bác khen con trai mình, cảnh giới tinh thần của nó quá cao, người bình thường không thể nào với tới.”

Liễu Địch gật đầu đồng tình. Giáo sư Tô ngồi bên cạnh đột nhiên mở miệng: “Hải Thiên là người rất nghiêm túc với chuyện tình cảm, vì thế nó không dễ dàng mở cánh cửa trái tim. Một lần, một người bạn của nó, cậu lưu học sinh người Pháp thất tình nên đòi tự sát. Hải Thiên đã lôi cậu ấy đến “Sảng Ấp Trai”, ở bên cậu ấy suốt ba ngày ba đêm. Bác nghe nó hét với cậu bạn: “Cậu không thể chết, trừ khi, tình yêu của cậu đáng đổi bằng sinh mệnh. Nếu chết, cậu cũng nên chết cho người xứng đáng giành được tình yêu của cậu”. Câu nói này đã thức tỉnh cậu du học sinh, cũng khiến bác rất cảm động. Con biết không? Nếu yêu một người con gái nào đó, Hải Thiên nhà bác sẽ yêu cô ấy

bằng cả sinh mạng của mình. Lúc cần thiết, nó có thể chết vì cô ấy.”

Liễu Địch thở dài. Người con gái khiến Hải Thiên có thể hy sinh cả mạng sống chắc phải siêu phàm thoát tục, có lẽ không phải con gái nhân gian mà là tiên nữ.

Bác gái Tô cũng cảm thán: “Tôi nghĩ cả cuộc đời này, chắc Hải Thiên tìm không ra người con gái như vậy?”

“Chả biết đâu được.” Giáo sư Tô liếc Liễu Địch bằng ánh mắt mang hàm ý sâu xa: “Nó xa nhà lâu như vậy, có lẽ đã tìm được người con gái vừa ý cũng không biết chừng.”

Liễu Địch chú ý đến ánh mắt của giáo sư Tô, trong lòng cô hơi hoảng loạn. Cô biết, từ lúc đọc cuốn “Hải Thiên kỳ ngữ”, mỗi khi nghe nhắc đến hai từ “Hải Thiên”, trái tim cô vụt qua một thứ gì đó mà cô không thể nắm bắt, cũng không dám đối diện, đồng thời không thể phủ nhận sự tồn tại của nó. Lẽ nào giáo sư Tô đã nhận ra tâm tình này của cô? Liễu Địch quan sát giáo sư Tô, trong mắt ông không hề có sự hoài nghi hay chế giễu. Để che giấu sự hoảng loạn, Liễu Địch mỉm cười nói: “Đến Tết anh Hải Thiên kiểu gì chẳng về nhà.

Nếu có bạn gái, anh ấy nhất định sẽ dẫn về gặp hai bác.”

Lần đầu tiên gọi “anh Hải Thiên”, Liễu Địch bỗng thấy hơi ngượng ngùng. Vợ chồng giáo sư Tô đột nhiên trầm mặc. Một lúc sau, giáo sư Tô lên tiếng: “Đúng vậy, Hải Thiên nên về nhà rồi.

Bất luận thế nào, Tết này bác cũng phải nghĩ cách kêu nó về nhà.”

Trời ạ, một chuyến về thăm nhà cũng bắt cha “nghĩ cách”, Hải Thiên chắc là người làm việc điên cuồng? Tuy nhiên, Hải Thiên sắp về nhà. Tết này cô sẽ được gặp Hải Thiên. Liễu Địch rất mong mỏi được gặp nhân vật lẫy lừng mà cô mong đợi.

Thậm chí cô nghĩ, để được gặp Hải Thiên, cô có thể không về quê ăn Tết.

Buổi tối hôm đó, Liễu Địch về “Sảng Ấp Trai “ từ sớm. Lúc nằm trên giường, cô mơ hồ nghe thấy bác gái Tô nói: “Cô bé Liễu Địch với Hải Thiên của chúng ta đúng là một đôi trời sinh.”

Sau đó, Liễu Địch nghe tiếng giáo sư Tô thở dài: “Chỉ đáng tiếc...”

“Sao thế?” Bác gái Tô hỏi: “Đến cô bé xuất sắc như vậy, Hải Thiên cũng không ưng à?”

“Chỉ e...” Thanh âm của giáo sư Tô trở nên nặng nề: “Chỉ e Liễu Địch không ưng thằng bé.”

Mình không ưng Hải Thiên? Liệu có chuyện đó sao? Liễu Địch nghĩ thầm, đột nhiên cảm thấy rất thẹn thùng. Dù sao, Hải Thiên cũng sắp trở về.

Cuối cùng cô cũng được gặp Hải Thiên.

Cứ như vậy, hình bóng của Hải Thiên tràn ngập trong tâm trí Liễu Địch. Cuộc sống đại học vô cùng bận rộn, vô cùng phong phú, tràn đầy lý tưởng và ước mơ. Liễu Địch bận tiếp thu tri thức, bận khám phá, bận mơ ước, bận khát khao. Thế là, cái tên Chương Ngọc dần nhạt nhòa trong đầu óc Liễu Địch, trở thành một hình bóng mơ hồ chôn sâu trong ký ức của cô.

Chương 15 Bên bờ hồ Vị Danh, cây liễu rủ, cây hoa hòe, cây bạc quả trải đầy lá vàng trên lối đi. Rừng phong ở hòn đảo nhỏ giữa hồ một màu lá đỏ. Yến Viên đã chìm ngập cảnh sắc cuối mùa thu.

Một buổi chiều trời mây quang đãng, gió thổi

mát lạnh, ánh nắng dịu dàng tràn ngập khắp không gian, Liễu Địch lần đầu tiên rời khỏi cánh cổng trường Bắc Đại kể từ khi nhập học đến nay. Đi khỏi trường để làm gì? Liễu Địch không biết.

Có lẽ, cô muốn xem thế giới ở bên ngoài Bắc Đại.

Hai tháng nay, cô chìm đắm trong cuộc sống đại học, gần như quên mất bên ngoài bờ tường của Yến Viên là một thế giới rộng lớn hơn.

Hôm nay là thứ sáu, ngày thanh thản nhất trong tuần. Thời tiết rất tuyệt, trời xanh mây trắng, làn gió thu mát rượi, ánh nắng chan hòa, Liễu Địch tựa hồ nghe thấy một tiếng gọi nào đó từ trong tiềm thức. Thế là cô vô ý thức đi khỏi khuôn viên của Bắc Đại.

Rời khỏi cánh cổng phía Tây của Yến Viên cổ kính, Liễu Địch cảm thấy bản thân trở về một thế giới xa cách đã lâu. Trên đường phố rộng lớn, xe cộ qua lại như mắc cửi, hai bên đường đều là những tòa nhà cao tầng, người đi lại tấp nập. Đây vốn là cuộc sống đô thị quen thuộc với Liễu Địch.

Nhưng hôm nay, cô bất chợt cảm thấy có phần xa lạ. Giống như ở trong tháp ngà voi quá lâu, Liễu Địch lãng quên mọi thứ ở bên ngoài tòa tháp.

Liễu Địch chậm rãi đi trên vỉa hè trong cảm giác như cách một thế kỷ. Không biết bao lâu sau, cũng không rõ đi đến nơi nào, Liễu Địch chợt phát hiện trước mặt cô là một trạm xe buýt. Bến xe? Từ này chạm đến sợi dây thần kinh nào đó từ đáy sâu trong tâm linh Liễu Địch, đánh thức hình bóng chôn sâu trong tầng ký ức của cô. Bến xe buýt ở Bắc Kinh lớn gấp mấy lần quê nhà, ở đây có mái che, có ghế ngồi đàng hoàng. Liễu Địch ngơ ngơ ngẩn ngẩn ngồi xuống ghế, ý thức của cô vẫn mơ hồ. Bên cạnh bến xe là cây hoa hòe rất lớn, lá vàng rơi đầy trên mặt đất. Là hoa hòe chứ không phải cây dương liễu.

Liễu Địch nhìn ngó xung quanh, phảng phất muốn tìm kiếm điều gì đó. Một trận gió thổi qua, lá hoa hòe bay xuống, rơi cả vào lòng Liễu Địch. Liễu Địch lặng lẽ cầm một phiến lá đưa lên mũi ngửi.

Phiến lá tuy đã ngả màu vàng nhưng vẫn có mùi hương nhàn nhạt. Chạm vào đầu mũi, Liễu Địch còn có cảm giác ấm áp. Đột nhiên, cô phảng phất nghe thấy một giọng nói trầm trầm vang lên bên tai cô: “Mỗi phiến lá rơi đều có mùi của mặt trời”.

Liễu Địch đứng bật dậy theo phản xạ, cô buột miệng gọi tên một người đã lâu không nhắc tới: “Thầy Chương!” Cô hốt hoảng quan sát xung quanh. Không, ở đây không có thầy Chương, chỉ có mấy người đang đợi xe buýt nhìn cô bằng ánh mắt kỳ lạ. Trong một khoảnh khắc, Liễu Địch không rõ rốt cuộc cô đang ở đâu. Ý thức của cô lại chìm vào hư vô mờ mịt. Nơi sâu thẳm trong linh hồn cô, có thứ gì đó đang vẫy gọi, ngày càng mãnh liệt, ngày càng rõ ràng. Liễu Địch cảm thấy một tình cảm ẩn giấu trong tâm linh của cô đang sống lại, nảy mầm và lớn lên. Liễu Địch phảng phất có thể chạm vào tình cảm đó, nhưng cô không thể nói rõ đó rốt cuộc là gì. Cô vô ý thức rời khỏi bến xe, vô ý thức quay lại cánh cổng phía Tây của Yến Viên. Cô không biết bản thân cô đang đi đâu, cô chỉ bước đi theo cảm giác mơ hồ, theo tiếng gọi từ đáy sâu tâm hồn.

Cứ như vậy, Liễu Địch vô ý thức đi xuyên qua Yến Nam Viên, đến thẳng khu vực có sáu tòa nhà hành chính trung tây kết hợp. Đây là văn phòng làm việc của các khoa trong trường. Liễu Địch dừng lại trước một tòa nhà. Cô ngước nhìn ngôi  Xem tiếp kỳ sau

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

69

Petites Annonces TM

A01 : Ăn Uống Nhận đặt bò cuốn lá lốt, đông đá hoặc nướng sẵn.

Cô Chín: (514) 892-2317

A03 : May Mặc - Vải vóc Hãng may cần bán

2 bộ máy ủi, 1 máy may 2 kim, máy làm khuy, nút, lên lai (514) 379-4055 (438) 308-6555

C02 : Nhà Cho Thuê 5 1/2 lầu 1 duplex Ahunstic

Gần chợ, metro, mall, banque, école, autoroute, bus141 đi me1tro Savé.

Vào ngay.

(514) 943-6015

Ville St Laurent métro Côte Vertu cho thuê

6 1/2 lầu 1. vô 1/7/2019 1 phòng cho sinh viên (basement) vô ngay.

(514) 576-6815

C03 : Phòng Share/Thuê Phòng cho thuê

3456 Jean-Talon est, đầy đủ tiện nghi, sạch sẽ. máy giặt, sấy, internet. 390$/tháng (514) 632-6021

C05 : Apt. Cho Thuê Khu Pierrefond West Island

Nhà 4 1/2 trên lầu duplex cho thuê, có thêm solarium phía sau nhà (438) 885-4888

C09 : Sang Tiệm Ottawa - Cần Sang Tiệm Nails Tiệm nails trong shopping mall lớn, cần sang tiệm, chủ muốn về hưu, giá cả phải chăng (613) 915-8078

Ottawa

Cần sang tiệm nails 6 ghé, 4 bàn, hoạt động 7 năm, good income Liên lạc: (343) 996-8266

Cần Bán Gấp Tiệm Nail

Cần sang tiệm Regal nail trong Walmark khu Kanata Liên lạc Mai: (613) 836-9988

Tiệm phở

Les Petite Baguettes, giá phải chăng.Cần serveur(se) .

Chi tiết liên lạc: (438) 402-0138

Nhà Hàng Nhật - Laval

Cần sang restaurant

Bán tiệm nail

Đường Fleury 15.000$.Tiệm 10 năm.

Rent rẻ Parking. 4.6 star.

(514) 758-9718

Tiệm nail trong Plaza ở Ottawa cần bán Giá 50.K Thương lượng (613) 424-7898

Cần sang tiệm sushi

Trong shopping center.

Tiệm đông khách. Lý do về hưu.

Rent 1500$ (418) 914-4430 Ngày (418) 806-6317 Tối

Bán tiệm nail

Vì quá bận, bán bớt tiệm nails trong centre d’achat Les Halls d’Anjou.

7500 BL Les galeries D’Anjou (514) 353-5110

Cần sang tiệm sushi togo

Kế bên trường cégep Maisonneuve & métro Pie IX. Liên lạc: (514) 898-0987

Cần sang tiệm nail gần métro

Vì thiếu người trông coi.

Tiệm có 5 bàn,5 ghế.

Xin gọi: (514) 909-4826

Cần sang tiệm Frencs Frites

85 Robinson góc Bells& CanadienTire.Tiệm đông khách. Giá 75.000$ (613) 858-7456

C11 : Cần Bán Việt TV box

HộpTV coi hơn 100 đài VN & hải ngoại 1.000chanel Canada& USA Gọi Huy: (416) 880-8396

D01 : Sơn - Sửa Nhà Đại hạ giá, tổng thanh lý

Đang đông kháchTrong Shopping Mall lớn ở Ottawa, có 7 thợ, giá cao, khách sang, lịch sự, nếu có thịnh ý.

Xin gọi: (416) 725-7498

đủ loại , đủ màu, đủ kích cỡ gạch men vuông của Ý chất lượng số 1. Đại hạ giá 75% Xin gọi: (514) 662-6293

Hoạt động trên 14 năm, khách ổn định, tiền rent thấp.

Liên lạc sau 6PM: (514) 638-1349

Thay sàn, cửa. Sửa điện, nước. Đóng mộc. Hoàn hảo sous-sol.

Bình: (514) 294-6348

Cần Sang Tiệm Nails

Cần sang tiệm Regal Nails

trong Walmart. Cách Montréal 40’, khách ổn định, lý do về hưu.

Xin liên lạc Thanh sau 6:00pm: (514) 653-6824

70

G01 : Cần Người

Làm mới phòng tắm,bếp

Tom Nguyễn ở Ottawa

Sơn sửa nhà từ A-Z. Chất lượng, uy tín.

Giá cả phải chăng.Estimate free (613) 882-2872

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

Cần chạy bàn, phụ bếp (Nam) có kinh nghiệm.Full or part-time Liên lạc sau 3pm: (514) 272-6099 Nhà Hàng Nhật Vùng Laval: Cần người cuốn sushi có kinh nghiệm Liên lạc: (438) 391-6961

Nhà hàng vùng Montreal

cần serveur có kinh nghiệm.

Biết tiếng Pháp.Full hoặc part-time (514) 862-7181

Vùng Trois-Riviere

Cần gấp nam nữ thợ nails kinh nghiệm, lương bao $900/tuần, làm việc 6 ngày, bao ăn ở, chỗ làm vui vẻ, lâu dài.

Xin gọi: (819) 379-7111 Cell: (819) 979-0788

Cần người làm bếp full &part-time

có hay không kinh nghiệm & người làm sushi Liên lạc: (438) 381-6628

Kanata Noodle House

Cần 4 đầu bếp có kinh nghiệm, 8 phụ bếp, 6 phục vụ bàn.

Xin gọi Hà: (613) 286-6604 or Thanh: (613) 986-8817

Cần người

dọn dẹp nhà & ủi đồ only 1 ngày Chủ Nhật hoặc thứ Hai, hoặc thứ Sáu ở West Island Liên lạc: (514) 755-6789

Tiệm sushi togo gần métro Mont Royal

Cần thợ bếp & thợ sushi có kinh nghiệm (514) 647-1188

Nhà hàng Nhật métro Guy Concordia

Cần Cheft Nóng full/partime, lương cao, làm lâu dài downtown Montreal.

Ngọc: (438) 496-4447.

Thịnh: (514) 963-1993

Mondi Aluminum

Cần thợ kinh nghiệm có thể lắp ráp,gắn & làm général cho balcon, cầu thang bằng aluminium,acier.

Trực tiếp đến gặp: 8910 Pascal Gagnon-St Léonard Hoặc gọi ENZA :(514) 327-2200 email: info@mondialuminum.com

Cần thợ nail

Chân tay nước và bột có hoặc kinh nghiệm. Bao lương.

Kim: (514) 867-7687

Tiệm sushi cách métro Mont Royal 3’ cần sushi man full/part-time.

Trả check (514) 553-4477 (514) 518-7979

MONTREAL - OTTAWA

Nhà hàng Lanterne ở Longueuil

Cần bếp nướng có kinh nghiệm. phụ bếp có hoặc không kinh nghiệm Thảo: (514) 880-8608

Tiệm tóc ở Down-town Ottawa

Cần thợ làm tóc hoặc phụ việc biết chân tay nước càng tốt.

(613) 301-6417

Nhà hàng vùng West Island

Cần thợ cuốn sushi,phụ bếp có kinh nghiệm. Người giao hàng, nữ caissiare. (438) 978-3024

Vùng Laval

Cần bếp nướng, xào, người cuốn sushi, serveur & caissier. có hoặc không kinh nghiệm (514) 826-1177

Tiệm cần người

Làm bếp & phụ bếp có kinh nghiệm.

1 học sinh bán bánh mì cuối tuần (514) 501-8038

Nhà hàng VN trên đường Beaubien Cầ serveur& bếp từ 17H-24H có kinh nghiệm.

(514) 999-1961

G05 : Cần Người Giữ Trẻ Cần người đón & giữ trẻ ở ville St Laurent (514) 604-1985

G11 : Cần Thợ Nails / Tóc Cần Thợ Nails

Cần gấp thợ nails, tiệm trong mall.

Tips cao, lương cao.

(450) 449-4356 (514) 553-1987

Gấp! gấp! gấp

Cần 1 thợ nữ biết làm chân tay nước& 1 thợ biết làm bột Tel: (514) 352-0922

Cần thợ nails

biết bột hoặc chân tay nước.

Tiệm trước mặt métro.

(514) 347-7348 - (514) 768-8668

Tiệm nail:

Cần gấp thợ móng bột và chân tay nước, bao lương hơn ăn chia, khu West Island.

(514) 217-0069 (514) 220-2804

Tye Nails - Fort McMurray Alberta

Cần thợ nail biết everything, lương bao $5000/tháng, trên ăn chia theo kinh nghiệm, bao chỗ ở, có xe đưa đón.

Xin goi: (587) 276-3888 (519) 697-0986

RAO VAËMONTREAL T - CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI - RAO VAËT - CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI - OTTAWA TM

Cần thợ nails nữ

giỏi làm việc West Island.

Cần full hoặc part-time cho mùa hè L/L: (438) 288-3998 (514) 377-7690

Cần gấp thợ bột &tay chân nước

Cần thợ nail nữ

Tiệm nail trong mall

thợ bột, chân tay nước. Full/parttime. Bao lương hay ăn chia.

Tiệm gần métro. (514) 523-2970

Tiệm nail cần thợ nữ

cần thợ nam nữ: -bột 140$/ngày.

Chân tay nước 120$/ngày.

Việc làm lâu dài (438) 725-1687

Trường dạy lái xe Bảo

Diva nails

bột,CT nước. Tiệm trong shopping mall lớn. Lương & tip cao L/L; (438) 823-8899 (438) 873-8899

chân tay nước 110$-130$, thợ bột 130$-160$ + bao đồ nghề, tip cao (514) 814-1585 có kinh nghiệm bột/ chân tay nước Biết waxing càng tốt (438) 877-0300 (514) 804-5366

Cần thợ nail kinh nghiệm

Tiệm nail mall Anjou Montréal

Tiệm nail cần thợ

Nhận thợ bột, tay chân nước.

Có kinh nghiệm, full/part-time.

Biết tiếng Anh/Pháp (514) 282-9449

Ottawa - Kanata

Cần thợ chân tay nước. Đưa đón tại métro Côte Vertu.

(438) 989-5252 (514) 595-5858

bao lương hay ăn chia.

(Thợ bột kinh nghiệm 150$/ngày (514) 528-9293 (514) 571-2975

Cần thợ nail gấp ,gấp giỏi bột và shellac.

Liên lạc: (514) 261-0083

Cần thợ làm chân tay nước, bột có kinh nghiệm. Làm việc lâu dài Xin gọi: (514) 473-3458 450-623-5555 Cần gấp thợ nail nữ có kinh nghiệm móng bột, chân tay nước, waxing, thợ bột bao $120/ng. hơn chia 55%, việc làm lâu dài.

Danny: (613) 793-5678

Tiệm nail 64 Beechwood Ave, Rockliffe Park Cần gấp thợ nail biết làm móng bột, chân tay nước, shellac, deeping power, khu sang lương cao, tip hậu.

Xin gọi: (613) 614-1267

Cần thợ nail nữ

Có kinh nghiệm bột và chân tay nước, full/part-time, khu Chomedey Laval Liên lạc: (450) 687-5304 (514) 549-8975

Tiệm nail ở Laval

Cần thợ bột hoặc chân tay nước kinh nghiệm Tel (450) 681-0199, (514) 691-6849

Cần thợ nail làm

chân tay nước và móng bột, tiệm ở trong Wal-Mart Orleans Tel: (613) 797-0955 (613) 590-1424

Tiệm nail cần thợ bột & chân tay nước.

Liên lạc: (514) 324-1889

Cần tìm thợ nail

biết làm tất cả. Full/part-time.

5’ đi bộ metro Tel: (514) 564-7979

Ottawa / Orleans - Cần Thợ Nails Nam /nữ. Biết làm móng bột, chân tay nước, waxing.

Bao lương trên ăn chia (613) 606-5489 (613) 841-4724

Tiệm nail cần thợ

nail nữ có kinh nghiệm.

Lương cao, việc làm lâu dài Liên lạc (514) 806-7272

Tìm thợ nail

biết làm bột và chân tay nước.

Full-time. Bao lương hoặc ăn chia 6/4 (514) 277-9939 (438) 501-9939

Cần thợ nail nữ

Biết làm bột, chân tay nước shellac, waxing. gần métro MT Royal (514) 623-5264

Ongle St Dorothée

cần thợ biết làm bột, chân tay nước, shellac. Lương cao, tip hậu.

Anna (514) 823-5227 (450) 719-3389

Tiệm nail cần

Tiệm nail

Tiêm trong mall

Cần thợ nail kinh nghiệm hay không kinh nghiệm.

Bao lương 120$ -140$ hơn ăn chia : (514) 746-3114 (514) 746-0908

Cần thợ nail, chân tay nước có kinh nghiệm 6255.Henri Bourrassa Ouest.

Ville St Laurent - H4R-1C7 Kim . (514) 816-6885

Tiệm nail Place Viau đối diện Walmart,St Leonard Cần thợ bột hoặc chân tay nước.

(514) 348-8033

490 Chabanel West

cần thợ bột biết chân tay nước càng tốt, bao lương hay ăn chia 6/4.

Xin gọi: (514) 553-6838

Cần thợ nail nữ biết làm bột chân tay nước. fulltime hoặc part-time (514) 995-3447

St Denis

Cần thợ nail biết làm bột.

Biết tiếng Anh hoặc Pháp.

Lương bao trên ăn chia.

(438) 930-8081

Cần thợ bột gấp.

Bao lương cao, tip hậu Tiệm gần métro (514) 824-8828

Tiệm nail Walmart Laval

Cần gấp thợ nail giỏi móng bột & Bao lương hơn ăn chia Liên lạc:(514) 887-2479

Tiệm nail tìm thợ biết bột & chân tay nước

Cần nhiều thợ nail bột & chân tay nước kinh nghiệm. Bao lương cao hơn ăn chia. Bảo đảm income cao.

Chổ làm vui vẻ. Full/part-time.

Công việc lâu dài L/L Hiển (514)295-6989

Tiệm nail ở Répentigny

trong mall River Nord.Cách Montéeal 15’.Nếu cần có người đưa rước.

Cần thợ bột & tay chân nước kinh nghiệm.Bao lương cao.Chổ làm thoải mái,vui vẻ .

Xin gọi Hiển: (514) 295-6989

Cần thợ nail

Biết làm chân tay nước, shellac, biết bột càng tốt .

(514) 473-4739 (514) 951-5418

Cần thợ bột ,tay chân nước

khu Laval khách sang, lương tip cao.

Chổ làm thân tiện. Đưa rước tại Montmorency.

(514) 581-0979

Thành Phố Kingston

Cần thợ Nails biết làm everything, bao lương $1,000/tuần.

Xin gọi Kim: (613) 530-7273

Nhận dạy kèm mùa Hè

Toán và Pháp văn từ lớp 1 đến lớp 10.

Xin gọi: (438) 407-8415

J02 : Tử Vi - Bói Toán - Phong Thủy Master KALI

xem tay, tướng, trục đuổi tà ma, quỷ ám. giải quyết các vấn đề về vận hạn tình yêu, làm ăn, tài chánh, hiếm muộn (438) 229-6038

M03 : Các Dịch Vụ Khác Du học, định cư dễ dàng

easy income (250$/ngày).

Phải biết tiếng Pháp.

Liên lạc Hương: (514) 883-8679

Cần thợ nail

làm chân tay nước .Chổ làm vui vẻ.

Nhà 5 1/2 cho thuê khu St Léonard (514) 995-9889

Tiệm nail ở Laval

Cần gấp thợ bột ,wax.

Bao lương hơn ăn chia 6/4.

(514) 813-3790

Tiệm nail cần thợ nữ

Cần thợ nail làm bột hoặc chân tay nước

Tiệm nail trong mall Cần thợ chân tay nước.

Bao lương trên ăn chia.

(514) 806-5871

Tiệm nail nhỏ đông khách

(514) 489-9424

Cần thợ tay chân nước nữ, shellac (514) 502-5617

Cần thợ biết làm chân tay nước & shellac. Bao lương hoặc ăn chia (514) 909-2709

Thợ nail biết móng bột & tay chân nước. Biết waxing càng tốt.

(613) 248-1100 (613) 884-2901

Tiệm nail Laval

waxing.Tiệm đông khách, ăn chia, típ cao, Khu Rive sud.

(514) 690-1237

Biết làm bột & chân tay nước.

Tiệm gần métro Du Collège 2 phút đi bộ (438) 995-9220

Bao lương hoặc ăn chia. Tiệm trong mall Langelier & Sherbrooke (438) 992-6544

Tiệm nail cần thợ có kinh nghiệm. Tiệm gần métro

Cần thợ bột, chân tay nước

Cần thợ nail nữ

Tiệm nail trong mall vùng Rive Sud

Cần thợ có kinh nghiệm.

Bao lương trên ăn chia.

(514) 623-8656 (450) 653-1574

I08 : Dạy Học

có kinh nghiệm.Việc làm lâu dài.

Bao lương 120$/ngày hoặc ăn chia (514) 963-9291

Tiệm nail bên Laval

Cần tuyển thợ bột full-time.Lương bao trên ăn chia.Tiệm đông khách Liên lạc: (514) 651-1985

- Công nhận bởi A.Q.T.R và S.A.A.Q - Lý thuyết, thực hành. Nhiều năm kinh nghiệm, uy tín.

406 Jean Talon Est Mtl, Q.C, H2R 1T5 (Góc St.Denis) Métro Jean Talon.

Xin gọi Bảo: (514) 262-1152

Cần thợ bột & tay chân nước

Chân tay nước.

Nhận dạy học miễn phí.

(514) 549-9769

Xin gọi: (514) 963-3518

I06 : Dạy Lái Xe

Zinnia nails cần gấp

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

71

TRUYỆN DÀI

TM

Thân phận dư thừa Nhật Tiến dịch theo

THE UNWANTED của Kiên Nguyễn

 Tiếp theo kỳ trước

Vạn nhất nếu có xảy ra chuyện đó, thì ít ra nó cũng còn mang tin tức của các con về cho ba. Hiểu chưa?

Mẹ tôi chấp nhận một cách miễn cưỡng: - Thưa ba, vâng!

Trước khi mẹ tôi kịp đổi ý, chị Loan đã trèo lên xe, ngồi tọt vào góc trong. Mẹ tôi leo lên sau cùng, mắt nhìn thẳng, không đếm xỉa tới sự có mặt của chị. Khi dượng Lâm lái xe đi, tôi còn thấy khuôn mặt ảm đạm của ông bà ngoại tựa vào cửa sổ hình bầu dục của tầng hầm, chỉ cao hơn mặt đất chừng nửa gang tay.

Mẹ tôi ngồi thẳng, bộ mặt như đông cứng lại trong một mặt nạ băng giá.

Từ cái radio, chúng tôi lại nghe được cùng một giọng nữ lúc sáng sớm, run run thông báo rằng bọn cộng sản đang tới. Họ tới giống như một trận dịch châu chấu tấn công như vũ bão cánh đồng lúa, nhanh chóng và không sao kiểm soát được. Sài Gòn trong những giờ cuối cùng của tự do.

Không gian tràn ngập cảnh hỗn loạn, vẻ bối rối hiện ra trên gương mặt của mọi người ngoài đường phố. Những toán tù có vũ khí đột nhập tư gia, la lối từ đầu đến cuối phố, giương súng bắn lên trời. Bàn, ghế, tủ, giường ngổn ngang trên đường phố làm cản trở giao thông. Các thứ vứt bỏ đều ném cho ông thần hoả, dù bất cẩn hay do cố ý, khói và lửa cũng đều làm tăng thêm sự khủng khiếp. Binh lính chạy lung tung, súng bị liệng vào thùng rác, quân phục bị vứt bỏ như đang bị bốc cháy. Mấy đứa trẻ lạc mất cha mẹ túm tụm lại với nhau khóc lóc ở một góc phố. Trên đầu chúng, lửa đang lem lém nuốt chửng cây dừa, khiến cho tàn than rơi như mưa xuống. Qua cửa sổ xe, nhìn chúng như bị thiêu sống trong một buổi lễ hiến tế thần linh.

Chúng tôi không đi xa được. Đường phố bị kẹt cứng bởi những đám người liều mạng, tất cả cùng chung một mục tiêu vô vọng là đi được đến sân bay. Ngay khi vừa vào được thông lộ, chúng tôi nhận ra một sự thật đau đớn là chúng tôi không còn đi được bất cứ tới đâu. Xa tít cuối

72

tầm mắt, đường phố kẹt cứng những xe dân sự và xe tăng quân sự. Những tiếng la hoảng đã trở nên hỗn loạn trong bầu trời nóng bức. Thiên hạ bỏ xe lại, dẫm lên nhau, trèo qua đầu nhau, bám vô bất cứ cái gì có thể bám được, miễn sao có thể nhúc nhích để tiến về phía trước. Những xác chết nằm vặn vẹo, răng nhe ra như đang nhát những người còn sống sót. Cách xe của chúng tôi vài bước chân, một bà bầu nằm bỏ xác trên vỉa hè. Bụng bà ta mở toang hoác ra bởi nhiều bước chân vội vã dẫm lên, cạnh đó là cái bào thai đang hấp hối, khẽ động đậy dưới đám ruồi đen đặc bay nhặng xị. Một vũng máu đen bên dưới thân bà ta đang khô dần dưới ánh nắng gay gắt. Tại chỗ ngồi, mẹ tôi run rẩy, co rúm lại, kéo chúng tôi sát vào người bà. Dọc theo thông lộ, mọi người trôi đi như nước xuôi dòng. Tiếng kêu khóc inh ỏi của những đứa trẻ lạc đi tìm cha mẹ, tiếng la thất thanh của những người bị ăn cướp, những bài hát ồn ào trên đài phát thanh, rồi tiếng súng nổ, tiếng than vãn của nạn nhân bị thương tích, tất cả như hoà trộn trong bản giao hưởng rời rạc của khổ đau. Và giống như làn hơi ẩm đang bốc lên trong không khí, sự tập hợp của những âm thanh buốt nhói này cứ dâng cao, dâng cao, mãi trộn chung với làn hơi độc của lựu đạn cay đang mù mịt như đám mây đen của thống khổ. Ở trong xe, em tôi và tôi quá sợ nên ngồi im thin thít. Dượng Lâm nom không còn cái vẻ thoải mái nữa.

Mái tóc dài của dượng xõa xuống vầng trán đang rịn mồ hôi. Những ngón tay của dượng đang siết chặt lấy bánh lái làm các khớp ngón trắng bệch ra. Đầu dượng lúc lắc theo mỗi nhịp thở một cách không thể kiềm chế nổi, mắt dượng mở to ra khiến cho cái lòng trắng căng nở thêm lên.

Bỗng nhiên, dượng hộc lên một tiếng la đầy thất vọng đấm tay vào còi xe một cách giận dữ, rồi quay sang phía mẹ tôi, hầm hừ: - Đ. M! Phải ra khỏi xe ngay. Cứ ngồi mãi thế này thì thua. Cô lôi lũ trẻ xuống.

Mẹ tôi mím chặt hai môi lại thành một đường thẳng. Bà quơ lấy cánh

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

tay tôi và tôi cảm thấy móng tay bà bấm sâu vào da thịt mình, đáp lại: - Anh có điên không đấy. Nhìn thiên hạ kìa! Tôi là tôi không có rời cái xe này đâu.

Dượng Lâm nghiêng qua, dí sát vào mặt mặt mẹ tôi hai khuôn mặt chỉ cách có vài phân, nhìn nhau chòng chọc. Tôi có thể nhìn thấy mạch máu trên cổ ông ta căng mọng lên như hai con giun. Sau cùng dượng phá vỡ sự im lặng: - Được rồi đưa cho tôi cái vé chó chết kia đi và cả cái sổ thông hành của tôi nữa. Tôi chán mứa cái cảnh phải nghe lời bà, mụ chằn ạ. Có hay không có bà tôi vẫn cứ dông.

Mẹ tôi không trả lời. Ông ta quát lên: - Đưa ngay đây!

Tiếng quát làm mẹ tôi giật mình.

Mẹ tôi lắc mạnh đầu để định thần, rồi quài tay ra với cái bóp. Mắt dượng Lâm không rời bàn tay của bà, rồi ông thốt lên: - Đưa cả vé máy bay và giấy thông hành của cô nữa. Tôi sẽ mang Loan đi theo.

Mẹ tôi hỏi: - Tại sao là nó?

Dượng Lâm nhìn trổng xuống sàn xe như nhìn một vật vô hình: - Nó có bầu với tôi.

Loan khẽ kêu lên một tiếng. Me tôi phớt lờ cô ta đi. Sau khi thở ra một hơi thật đài, bà nhìn Lâm giọng dịu đi: - Tôi cũng thế. Vậy anh giải thích chuyện đó với tôi ra sao? Anh không thấy rằng tôi cũng đang mang đứa con của anh trong bụng sao?

- Thì đã sao... Bà đâu có cần tới tôi, chẳng bao giờ bà cần tới tôi hết.

Nhưng tin tôi đi, bà sẽ qua cầu được hết mọi chuyện mà...

Rồi dượng giật mạnh cái ví khỏi tay mẹ tôi, lục lọi lung tung cho đến khi tìm thấy cái mình cần. Ngoài giấy tờ ra, dượng lượm lên một bó tiền dầy, ve vẩy trước mặt mẹ tôi như để trêu chọc, dượng nói: - Xin cứ coi như số tiền này là cô trả công cho sự phục vụ tận tụy của tôi.

Ngồi sau lưng mẹ tôi, cuối cùng, chị Loan lên tiếng: - Ông Lâm, tôi không đi theo ông.

Tôi ở lại với bà chủ.

Dượng quay lại nhìn chị như thể chị bị loạn trí. Rồi môi ông nhếch lên trong một nụ cười méo xệch: - Cũng được thôi! Đồ ở đợ ngu ngốc. Cứ việc ở lại đi.

Dượng lựa ra giấy thông hành và vé của mẹ tôi rồi liệng cái mớ ấy cùng với cái ví lên lòng của bà. Còn món tiền và giấy thông hành của mình, dượng nhét sâu vào trong túi quần. Xong xuôi, mặt dượng sáng rực

MONTREAL - OTTAWA

lên với nụ cười trên môi. Dượng thả mình xuống ghế, sửa sang lại quần áo trước khi mở của xe phóng ra ngoài. Ông ta còn trâng tráo quay lại một lần cuối, nhìn chúng tôi: - Chúc mọi người một cuộc sống an lành. Đó là tất cả những gì mà ông ta đã thốt ra trước khi biến mất vào đám đông.

Chương 4 28 tháng tư năm 1975 Sau khi dượng Lâm đi rồi, mẹ tôi cứ ngồi lặng lẽ, bất động. Vẻ mặt bà không thay đổi. Ngồi co cụm vào nhau dưới sàn xe, chị Loan ôm lấy chúng tôi trong vòng tay. Màn đêm phủ xuống thành phố trong khi lửa vẫn cháy, những tiếng nổ, những tiếng la hét vẫn còn diễn ra.

Ngồi trên lớp thép của sàn xe, với hai tay bưng chặt hai tai, tôi thấy mọi sự như phai mờ đi. Cảnh vật quanh tôi tưởng như không còn là thật nữa mà là tôi đang hiện diện trong một cuốn phim câm có nền chỉ toàn một mầu đen trắng. Sự tĩnh lặng chẳng có mầu sắc, âm thanh, cũng không mùi vị ngự trị mãi trong tôi cho đến khi mẹ tôi cất tiếng bảo rằng đã đến lúc chúng tôi phải quay trở lại nhà.

Trời đêm dường như làm dịu đi cơn rối loạn của thành phố. Khi chúng tôi liều mạng mò mẫm dọc theo con phố tối thui thì sự ồn ào, hoảng hốt đã lắng xuống. Phần lớn bóng đèn đường đã bị vỡ từ trước, nhưng những bóng còn sót lại cũng chẳng bật sáng vì không có điện. Xung quanh chúng tôi có những bóng đen chập chờn qua lại trong đêm tối. Chẳng thể biết được rằng đó là những người đi nhận diện xác chết để tìm người thân thích đã ra đi hay họ chỉ là những con sói đói khát đang đi lục lọi tiền bạc, châu báu. Lâu lâu lại thấy một lằn sáng loé ngang trời kéo theo tiếng nổ rền rĩ như tiếng bom hoặc tiếng lưụ đạn nổ, hay những tràng liên thanh ròn rã làm rung chuyển khắp vùng xung quanh.

Từ chỗ chiếc xe van đậu tới nhà tôi không xa lắm, nhưng cũng phải mất hai giờ đồng hồ đi qua các phố nghẹt kín. Xe hơi và xe tải chồng chất lên nhau thành những đống sắt phế thải làm tắt nghẽn từ phố này sang phố khác. Ở nhà, ông bà tôi vẫn còn đang trốn dưới tầng hầm. Qua tấm cửa sổ nhỏ hình trái xoan, ông bà tôi nhìn thấy mọi người ngay, nên chạy vội ra đón ở cầu thang. Mới có vài tiếng đồng hồ, nom ông bà tôi đã xọm đi đến cả chục tuổi sức lực như đã cạn kiệt hết. Câu đầu tiên, hai người hỏi: - Thằng Lâm đâu rồi?

Mẹ tôi nhún vai: - Con không biết nữa. Cãi nhau trên

TM

MONTREAL - OTTAWA

xe rồi hắn bỏ đi. Bây giờ chắc là đang kiếm đường mò ra sân bay. Ông tôi càu nhàu: - Thằng khốn!

Bà ngoại tôi hỏi: - Con tính làm gì bây giờ?

Mẹ tôi lắc dầu: - Con cũng chẳng biết nữa, chắc phải ở lại đây coi sao đã. Ông nhìn mẹ tôi, cân nhắc lời nói như để cho hai anh em tôi khỏi hoảng sợ: - Ba mẹ đã nghe đài. Sài Gòn sắp bị bỏ ngỏ rồi. Quân đội gần như tan rã. Đối phương lại tăng thêm sức mạnh, dường như bây giờ chẳng còn có cái gì, chẳng còn có ai cản nổi tụi nó nữa.

Nếu con định làm gì thì nên làm ngay lập tức đi. Mình chỉ còn ngày mai nữa thôi. Ông đại tướng đã khuyến cáo mọi người hãy ở nguyên tại chỗ chuẩn bị cho một tình huống có thể sẽ trở nên rất xấu trong một vài ngày tới.

Vừa chậm rãi lần chuỗi hạt, bà tôi vừa nói:

- Sau khi con đi khỏi, bà Đặng có gọi điện tới. Bà ấy hỏi con. Vậy con gọi cho bà ấy đi.

Mẹ tôi gật đầu: - Vâng con sẽ gọi ngay.

Bà nhấc điện thoại lên, lắng nghe mấy giây rồi chán ngán đập mạnh nó xuống, đầy thất vọng và giận dữ: - Đồ mắc dịch, hết xài được rồi!

Quay sang bà ngoại, mẹ tôi hỏi: - Vậy bà ấy có dặn gì không hả mẹ?

- Có đấy, bà ấy nói gì đó về chuyện chờ máy bay trực thăng. Cũng hỏi gì đó về giấy thông hành của mẹ nhưng mẹ bảo con cầm đi cả rồi. Xong thì bà ấy cúp máy. Dễ có đến bốn năm tiếng đồng hồ rồi.

Mẹ tôi liếc ra ngoài đường phố vắng hoe. Bà cắn môi, suy nghĩ. Tay bà đặt lên bụng, vuốt khẽ lớp lụa đang mặc trong lúc tất cả chúng tôi nhìn và chờ đợi. Sau một lúc khá lâu, mẹ tôi như nghĩ ra điều phải làm.

Bà đẩy chúng tôi về phía ông bà rồi

dặn dò: - Ba mẹ trông sấp nhỏ cho con. Con phải tới nhà bà Đặng. Chỉ một lát thì con về thôi.

Bà ngoại tôi thảng thốt: - Đừng, con! Ông ngoại chen vào: - Con không đi được đâu. Nguy hiểm lắm. Với lại làm sao con có thể để lũ nhỏ ở đây với ba mẹ được.

Từ một góc, giấu mặt trong bóng tối của bức tường, chị Loan vẫn bằng cái giọng nhỏ nhẹ như mọi khi, nhưng rõ ràng: - Thưa bà, em vẫn là người làm của bà. Cần gì bà cứ sai em. Nếu bà cho phép, em sẽ đi tới nhà bà Đặng cho bà. Em sẽ đem giùm bà bất cứ tin tức gì bà muốn gửi tới các bạn bà.

Mẹ tôi ngẩng lên nhìn chị. Một thoáng ngạc nhiên lướt qua mặt, cứ như lần đầu tiên bà trông thấy chị đứng ở đó. Bà đi tới chỗ chị, giơ tay ra vuốt ve khuôn mặt chị, nhưng chỉ có những đầu móng tay là chạm tới

làn da của chị. Dù vậy, chị Loan cũng vẫn rụt lại, vẻ khiếp sợ. Mẹ tôi hỏi: - Có chắc không?

Chị Loan gật đầu: - Thưa bà chắc chứ!

- Vậy thì cứ đi! Đi may mắn và nhớ trở về ngay nhé.

Chị ra tới cửa thì dừng lại, từ từ quay về phía mẹ tôi. Với vẻ cực kỳ khó khăn, lúng túng, chị vừa cắn móng tay vừa nói. Tuy thế, giọng chị vẫn rõ ràng rành mạch: - Nếu nửa giờ sau không thấy em về thì tức là em đã gặp chuyện rắc rối. Lúc đó bà đừng chờ em nữa và tìm cách khác đi. Nhưng mà thưa bà Khuôn, có một điều em thực sự muốn thưa với bà nhưng chưa bao giờ có dịp. Vậy bà hãy cho phép em giải toả điều đó trước khi em đi. Em muốn xin lỗi bà về những gì đã xảy ra giữa em và ông Lâm. ¬¬ Xem tiếp kỳ sau

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

73

THỂ THAO

TM

MONTREAL - OTTAWA

Vòng tranh vô địch bóng rổ

V

òng loại của mùa bóng rổ NBA 201819 đã kết thúc từ hôm 10/4 với chiếc vé cuối cùng của vòng tranh vô địch thuộc về đội Detroit Pistons sau khi đội này đánh bại đội New York Knicks. Vòng 1 của vòng tranh vô địch cũng đã bắt đầu từ ngày 13/4.

Sau đây là danh sách 16 đội của vòng tranh vô địch năm nay được chia đều thành 8 đội cho mỗi nhóm và xếp theo thứ tự hạt giống: Nhóm Eastern Conference 1) Milwaukee Bucks 2) Toronto Raptors 3) Philadelphia 76ers 4) Boston Celtics 5) Indiana Pacers 6) Brooklyn Nets 7) Orlando Magic và 8) Detroit Pistons Nhóm Western Conference 1) Golden State Warriors 2) Denver Nuggets 3) Portland Trail Blazers 4) Houston Rockets 5) Utah Jazz 6) Oklahoma City Thunder 7) San Antonio Spurs và 8) Los Angeles Clippers Một vài điểm cần ghi nhận ở vòng tranh vô địch bóng rổ NBA năm nay. Trước hết là đội Cleveland Cavaliers không lọt vào, và điều này cũng có nghĩa đây là lần đầu tiên trong bốn năm qua chắc chắn sẽ không có cuộc đụng độ giữa hai đội Golden State Warriors và Cleveland Cavaliersở vòng chung kết. Đây cũng là lần đầu tiên kể từ năm 2004 vòng tranh vô địch bóng rổ không có sự tham gia của LeBron James. Đội Golden State Warriors một lần nữa là hạt giống số một của bên nhóm Western Conference, sẽ cố gắng lấy thêm chiếc cúp vô địch thứ ba trong ba năm liên tiếp và cúp thứ tư trong năm năm. Đội Houston Rockets, mặc dù là hạt giống số 4 nhưng được nhiều người cho là đội có nhiều khả năng gây khó khăn cho Warriors vì ở vòng bán kết năm ngoái đã buộc đương kim vô địch phải chơi đến trận thứ bảy mới phân thắng bại và năm nay họ lại có cơ hội để xem có thể truất được ngôi vị của Warriors hay không.

Bên nhóm Eastern Conference, đội Milwaukee Bucks chiếm giữ hạt giống số 1 và có tỉ số các trận thắng thua cao nhất ở vòng loại nhờ có sự giúp sức của tiền đạo chính (power forward) Giannis Antetokounmpo với nhiều triển vọng được bầu là cầu thủ xuất sắc nhất trong năm (MVP). Đứng ngay phía sau đội Milwaukee là hạt giống số 2 Toronto Raptors đang có nhiều hy vọng đây sẽ là năm đội Raptors vượt qua được vòng bán kết và tiếp tục đi xa hơn nữa ở vòng tranh vô địch với một

74

NBA 2019 đội hình bao gồm nhiều cầu thủ đầy kinh nghiệm.

Sau đây là một số đội đáng được chú ý nhất ở vòng tranh vô địch, và do đó cũng là những đội có nhiều triển vọng sẽ lấy được cúp vô địch.

1. Golden State Warriors Mặc dù ở vòng loại có một số trận đội Warriors chơi khá nhạt nhẽo, nhưng nói chung thì họ vẫn chơi với một khí thế như năm ngoái cùng với một đội hình nguyên vẹn không thiếu một ai, và do đó có thể nói đây là đội bóng có khả năng đè bẹp bất cứ đối thủ nào. Nay mùa bóng đã bước qua vòng tranh vô địch, nghĩa là trận nào cũng được xem là quan trọng và không một đội nào chơi hay hơn Warriors ở giai đoạn này. Không cầu thủ nào có thể kềm chân được Kevin Durant. Và không một dàn công nào có thể chơi nổi bật khi gặp phải sức cản của Draymond Green. Klay Thompson sẽ có được hai hoặc ba trận chơi thật xuất sắc. Và nếu mắt cá chân của Stephen Curry lành lặn trở lại, như đã thấy trong mấy trận cuối ở vòng loại, nhiều người tin rằng Warriors sẽ lấy thêm chiếc cúp vô địch nữa.

2. Houston Rockets Đây là đội có khả năng gây khó khăn nhiều nhất cho Warriors, và không hẳn vì hậu vệ James Harden. Sẽ có những trận anh có cơ hội gây sóng gió cho Warriors, nhưng cũng có những trận vòng tranh vô địch anh đã từng bị thử thách. Kể từ tuần lễ All-Star (tuần lễ nghỉ để các ngôi sao bóng rổ chơi biểu diễn), đội Houston được xếp hạng 2 ở cả dàn công lẫn dàn thủ. Nếu dàn phòng thủ chơi thật vững, họ sẽ tìm được câu trả lời để vươn lên ngôi vị vô địch lần này.

3. Torronto Raptors Trong hai tháng đầu của vòng loại, đây là đội có một dàn các cầu thủ chính và phụ thật hùng hậu.

Tiền đạo Kawhi Leonard chơi rất đều và dàn cầu thủ phụ thật xuất sắc. Mặc dù ở những trận cuối của vòng loại đội Raptors chơi không thật xuất sắc như đầu mùa, nhưng có lối chơi từ thủ chuyển sang công rất hiệu quả. Họ thắng Warriors hai trận ở vòng loại, do đó đội Raptors có lý do để tin tưởng rằng họ đã sẵn sàng để đoạt vương miện năm nay.

Nếu hậu vệ Kyle Lowry sáng lên trở lại, Raptors sẽ có rất nhiều cơ hội.

4. Milwaukee Bucks Vì anh chơi rất hay ở cả công lẫn thủ, tiền đạo Giannis Antetokounmpo được nhiều người cho là xứng đáng để được nhận giải thưởng cầu thủ xuất

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

HUY VŨ

sắc nhất năm nay. Khris Middleton là một ngôi sao đồng đội khác bên cạnh Giannis, nhưng rồi người ta còn thấy Eric Bledsoe cũng rất đáng sợ. Cầu thủ của đội Bucks không những chơi hay mà còn rất trẻ. Họ đè bẹp rất nhiều đội ở vòng loại. Tuy nhiên, lần cuối cùng đội Bucks lọt qua được vòng đầu của vòng tranh vô địch, lúc đó Giannis mới 6 tuổi.

Một lần nữa, giới hâm mộ vẫn còn nhiều nghi ngờ ở một đội bóng chưa từng gặt hái được thành công ở vòng tranh vô địch. Đây sẽ là năm đội Bucks có thể đi sâu hơn để đặt nền móng cho một tương lai hứa hẹn nhiều sáng lạn của họ.

5. Utah Jazz Đây là đội không có cầu thủ nào nổi bật, nhưng bước qua năm 2019 lại gặt hái được nhiều thành công. Đội Jazz đứng thứ ba về tỉ số các trận thắng thua trong liên đoàn NBA nếu tính từ đầu năm.

Donovan Mitchell, Joe Ingles và Ricky Rubio được giới hâm một yêu thích và kính nể, nhưng Rudy Gobert mới là chìa khoá chính. Tuy nhiên, họ đụng Houston Rockets ngay vòng đầu và đây là một thử thách lớn. Nếu vượt qua được vòng đầu, đội Jazz có cơ hội đi rất sâu ở vòng tranh vô địch năm nay.

6. Boston Celtics Không một đội nào của NBA lại phải trải qua quá nhiều những sự trồi sụt và khúc quanh đầy khó khăn như đội Celtics. Đây phải chăng là năm Kyrie Irving nhấn lút ga và chơi hết mình ở vòng tranh vô địch? Hoặc là những cầu thủ trẻ của họ lấy lại được tinh thần cao độ mà họ đã có ở vòng tranh vô địch năm ngoái? Đội Celtics có mặt ở vòng tranh vô địch là do ở tài năng, nhưng cũng là đội được cho là khó đoán nhất trong số những đội có triển vọng lấy cúp vô địch. Nếu Gordon Hayward có thể toả sáng, đội Celtics sẽ đi thật sâu ở vòng tranh vô địch năm nay và huấn luyện viên Brad Stevens lại một lần nữa được ca ngợi như một thiên tài như đã từng được ca ngợi như thế một năm trước đây. *** Vòng tranh vô địch bóng rổ NBA 2019 bắt đầu chơi từ ngày 13/4 kéo dài cho đến cuối Tháng 5 và sẽ bước vào vòng chung kết bắt đầu từ ngày 30/5.

Mỗi vòng sẽ được chơi một loạt bảy trận, đội nào thắng trước bốn trận đội ấy sẽ thắng và đi tiếp cho đến vòng chung kết.

HUY VŨ

TM

MONTREAL - OTTAWA

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

75

SỐNG KHỎE

TM

MONTREAL - OTTAWA

HOÀNG CHIÊU ẤN

Bí mật sống khỏe và sống thọ của dân đảo

B

ác sĩ Sanjay Gupta, vừa là nhà giải phẫu thần kinh vừa là phóng viên trưởng về y khoa của đài CNN từng nói: “Tôi từ lâu đã bị mê hoặc bởi những người trăm tuổi (centenarians) và những bài học của cuộc sống mà họ chia sẻ. Nhưng sự thật là tôi chưa bao giờ muốn sống lâu như vậy trừ khi nào tôi có thể chắc chắn rằng, bằng cách nào đó, tôi sẽ còn giữ được một cơ thể khỏe mạnh và một tâm trí sáng suốt”.

Bác sĩ Gupta đã đi khắp thế giới để tìm kiếm những bí mật của sự sống khỏe và sống thọ. Gần đây, ông đến đảo Okinawa và lưu lại đó một thời gian để “điều tra” xem tại sao cư dân ở đó luôn có tuổi thọ cao nhất thế giới, tập trung nhiều người sống trăm tuổi. Theo con số thống kê, gần hai phần ba cư dân Okinawa vẫn hoạt động độc lập ở tuổi 97; họ vẫn ở riêng trong nhà của chính họ, vẫn tự nấu bữa ăn và sống trọn vẹn gần trăm

76

Okinawa

tuổi! Bác sĩ Gupta muốn tận mắt xem có đúng như vậy không.

Theo Bác sĩ Gupta, hầu hết các bác sĩ không tập trung lắm vào tuổi tác.

Họ thực sự chỉ quan tâm nhiều hơn về tình trạng thể lý của bệnh nhân của họ hơn là theo tuổi tác. Họ muốn biết nhiều hơn về cuộc sống của bệnh nhân. Có rất nhiều người 50 tuổi có sức khỏe suy yếu giống như một người 70 tuổi. Và điều ngược lại mới là những gì mà Gupta muốn tìm khi ông quyết định đi du lịch Okinawa vào mùa hè năm ngoái.

Okinawa là một chuỗi các hòn đảo khoảng 400 dặm về phía tây nam của lục địa Nhật Bản. Tên này có nghĩa là “sợi dây ở biển khơi” bởi vì Okinawa nằm giữa đại dương, với Thái Bình Dương ở phía đông và Biển Hoa Đông ở phía tây. Nước có màu xanh ngọc lục bảo, bãi biển cát trắng và thời tiết nhiệt đới. Theo nhiều cách, nó có vẻ xứng đáng với cái tên gọi “Vùng đất của những người bất tử”

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

đã có từ lâu.

Sau khi đặt chân lên đảo chính Okinawa, du khách có thể biết ngay rằng ở đó có một cái gì đó rất là khác biệt. Gupta thuật lại rằng mặc dù ông không thấy mọi người chạy ra ngoài hoặc đi đến phòng tập thể dục, nhưng ông thấy rất nhiều người già năng động: làm vườn trong sân của họ, tập thái cực quyền trong công viên, đi xe đạp và chơi một trò chơi giống như trò chơi bóng bàn với bạn bè.

Những người già ở đó ít bị bệnh tim, bệnh ung thư và bệnh mất trí nhớ như người già đồng tuổi sống ở Hoa Kỳ. Họ cũng khỏe về xương cốt so với tất cả những người cùng tuổi trên khắp thế giới. Bác sĩ Gupta đã có cơ hội đích thân tiếp xúc, quan sát và tìm hiểu một số những vị bô lão từng là đối tượng của những cuộc nghiên cứu lớn nhất về người trăm tuổi tiến hành ở Okinawa. Kể từ năm 1976, gần một ngàn người trăm tuổi đã được nghiên cứu và những bí mật tuyệt vời của họ được tiết lộ trong kỳ phát hình đầu tiên của loạt phim tài liệu “Chasing Life” chiếu trên đài CNN. Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn có thể sống lâu hơn chỉ bằng cách dành thì giờ nhiều hơn để theo đuổi công việc mà bạn thích làm nhất? Đó chính là “ikigai”, là “ý nghĩa của mục đích sống trong đời” (sense of purpose in life), là một lý thuyết hấp dẫn tìm thấy bằng chứng trong một cộng đồng trên đảo Okinawa có biệt danh là “Village of Longevity”, Làng Trường Thọ. Giải nghĩa thêm ra, “ikigai” đơn giản là hạnh phúc bắt nguồn từ việc luôn bận rộn trong sinh

Các cư dân bô lão Okinawa đang nhảy múa

hoạt có ý nghĩa và mục đích. Ikigai là khái niệm “tìm kiếm mục đích sống của cuộc đời” hay “một lý do để thức dậy vào mỗi sáng”. Theo người Nhật, mỗi người đều có một ikigai ẩn. Nếu bạn hỏi bất cứ ai ở Okinawa tại sao họ sống lâu như vậy, chắc chắn họ đều trả lời bằng hai chữ: “ikigai” và “moai”. Ở Okinawa, “ikigai” của con người càng thêm lên khi họ càng già đi. Đó là lý do sống của họ, và đó là động lực thúc đẩy họ mạnh dạn rời khỏi giường ngủ khi trời vừa sáng để hoạt động. Ở Hoa Kỳ, mọi người thường nghỉ hưu vào giữa những năm 60, nhưng không có từ nào tương tự trong tiếng Nhật vì khái niệm nghỉ hưu thậm chí không tồn tại.

Còn chữ “Moai” tiếng Nhật có nghĩa là một nhóm xã hội không chính thức gồm những người có chung sở thích và chăm sóc giúp đỡ lẫn nhau. “Moai” của bạn là “bộ lạc” của bạn, là một lý do khác nữa khiến cho cư dân Okinawa tin rằng nó sẽ giúp họ sống lâu. Nhưng, hơn bất cứ điều gì khác, thực phẩm, chế độ ăn uống và cách thức ăn uống của người dân Okinawa, mới là lý do chính đáng từ lâu đã được đề cập đến nhiều nhất.

Hãy nhớ thuật ngữ này: “hara hachi bu”. Dịch: Ngừng ăn khi đã no 80%.

Với tất cả các cuộc nói chuyện về việc hạn chế nhiệt lượng calorie, khái niệm này thường khó kết hợp với cuộc sống của bạn, đặc biệt là trong văn hóa “ăn sạch đĩa”(clean your plate).

Với “hara hachi bu”, triết lý của nó

TM

MONTREAL - OTTAWA

là bạn nên ngừng ăn và đẩy đĩa thức ăn đi chỗ khác khi bạn còn cảm thấy hơi đói. Bạn hãy áp dụng thực hành này, bỏ qua món tráng miệng, giảm bớt số lượng của phần ăn, dùng đĩa đựng nhỏ hơn và ăn chậm hơn. Trong khi mức tiêu thụ nhiệt lượng trung bình cho một người đàn ông Mỹ là 2.500 calo mỗi ngày, thì ở Okinawa, nó chưa tới 1.900 calo.

Theo như bác sĩ Gupta giải thích, có một lý do sinh học căn bản khiến cho phương thức này trở nên hữu hiệu. Thời gian để dạ dày gửi tín hiệu đến não rằng nó đã đầy mất khoảng 20 phút. Thật chẳng may là trong khoảng thời gian 20 phút đó, hầu hết mọi người ngốn thêm vào dạ dày vài trăm calorie nữa. Thay vì làm như vậy, nếu bạn đẩy đĩa thức ăn qua một bên và đừng đụng đũa đến nó nữa và chỉ chờ đợi, bạn sẽ ăn ít hơn mà vẫn cảm thấy hài lòng no đủ.

Hầu hết mọi người trong cộng đồng khoa học đều khuyến khích ý tưởng ăn ít đi vì nó có liên quan đến tuổi thọ, nhưng tất nhiên, điều đó cũng còn tùy thuộc bạn ăn thức ăn gì, lành mạnh hay có hại. Ở Okinawa, bác sĩ Gupta đã chia sẻ một bữa ăn với tiến sĩ Craig Willcox, đồng tác giả của quyển sách “Okinawa Program”, để tìm hiểu thêm về chế độ ăn uống địa phương. Quyển Okinawa Program chứa nhiều thông tin giá trị về sự trường thọ của người dân Okinawa có tựa phụ là “How the World’s LongestLived People Achieve Everlasting Health--And How You Can Too” (Làm cách nào những người sống lâu nhất thế giới đạt được sức khỏe vĩnh cửu - Và bạn cũng có thể làm như vậy).

Bác sĩ Gupta kể: “Chúng tôi nhận được thức ăn trên sáu khay, được gọi là hộp bento, hoàn toàn khác so với cách chúng tôi thường nhận bữa trưa ở Hoa Kỳ. Ăn kiểu hộp bento có nghĩa là ăn những phần nhỏ hơn và nhiều loại thực phẩm hơn. Sáu ngăn

thức ăn đi kèm với cơm (được phục vụ trong hầu hết các bữa ăn, kể cả bữa sáng), khoai lang, một món khổ qua được gọi là “goya”, một lát cá rất nhỏ, rau củ và một phần trái cây.

Ngoài ra còn có một bát súp miso nhỏ và trà xanh để tráng miệng khi xong bữa ăn”.

Có hơn 400 cư dân Okinawa thọ hơn 100 tuổi. Mặc dù có vô số yếu tố có thể giải thích cho sự khác biệt về tuổi thọ, nhưng ẩm thực có thể là yếu tố lớn nhất. Mọi người từ khắp nơi trên thế giới đã cố gắng mô phỏng “chế độ ăn kiêng Okinawa” để gặt hái những lợi ích sức khỏe của nó, được cho là bởi vì nó đậm đặc về mặt dinh dưỡng nhưng ít calo. Ẩm thực Okinawa bao gồm các bữa ăn nhỏ gồm các loại rau củ có màu xanh và màu vàng, cá, tương đối ăn ít cơm hơn so với Nhật Bản đại lục, cũng như thịt heo, đậu nành và các loại đậu khác. Thịt heo và cá thường được nấu cùng trong nước dùng với nhiều loại nguyên liệu và thảo mộc. Trọng tâm của chế độ ăn kiêng Okinawa là khoai lang Satsuma. Khác với khoai tây thông thường, khoai lang Okinawa không có ảnh hưởng lớn đến lượng đường trong máu. Không chỉ là khoai được sử dụng mà lá khoai cũng vậy. Lá thường được dùng trong súp miso.

Khổ qua Okinawa được chứng minh là có tác dụng chống tiểu đường. Ở Okinawa, khổ qua được gọi là goya và được phục vụ trong món ăn quốc gia, goya champuru. Khổ qua có hiệu quả trong việc điều chỉnh lượng đường trong máu tương tự như khoai lang.

Người dân Okinawa không ăn nhiều thịt mà chủ yếu ăn cơm, cá và các loại rau củ như khoai lang, rong biển, đậu hủ vừa ít nhiệt lượng vừa giàu chất chống oxy hóa. Các sản phẩm từ đậu nành lên men cũng giúp giảm đáng kể nguy cơ ung thư vú. Ở Okinawa, rong biển được phân

theo nhiều loại như Wakame, rong nâu Mozuku, Mekabu..., mỗi loại có cấu trúc phân tử khác nhau nên công dụng cũng khác. Wakame là một loại rong biển lớn màu nâu có lịch sử lâu đời trong ẩm thực. Đây cũng là một trong những loại rong biển được tiêu thụ nhiều nhất, có vị ngọt thanh nhẹ của chất thịt mà người Nhật gọi là “umami”, vị thứ năm sau các vị ngọt, chua, đắng và mặn. Wakame thường xuất hiện trong món canh miso và món rau trộn. Loại rong này giống như nhiều cây xanh từ đảo, rất giàu protein, acid amin và khoáng chất như iốt.

Củ nghệ (turmeric) rất phổ biến trong chế độ ăn uống của cư dân Okinawa. Người dân Okinawa sử dụng bột nghệ như một loại gia vị và cũng như trà. Củ nghệ, giống như nhiều loại thảo mộc, đặt ra các đặc tính chống oxy hóa và chống lão hóa.

Hơn nữa, nghệ có mối tương quan với sức khỏe tâm thần và chứng mất trí.

Nhìn chung, chế độ ăn uống dẫn đến nhiều lợi ích được nhìn thấy ở người dân Okinawa. Các lợi ích này bao gồm ít tăng cân khi lớn tuổi, chỉ số khối lượng cơ thể BMI thấp trong suốt cả đời, và nguy cơ bệnh liên quan đến tuổi già cũng thấp. Không những chế độ ăn uống lành mạnh của người dân Okinawa ngăn ngừa bệnh tật, nhiều loại thực phẩm họ dùng còn chứa các thành phần chống bệnh nữa. Nghiên cứu 100 món trong chế độ ăn uống Okinawa cho thấy một số có “đặc tính chống béo phì” (antiobesity properties).

Tiến sĩ Willcox cho biết người dân Okinawa thường ăn bảy loại trái cây và rau quả khác nhau và 18 loại thực phẩm khác nhau mỗi ngày và hơn 200 loại thực phẩm và gia vị khác nhau thường xuyên trong chế độ ăn BS Sanjay Gupta (thứ nhì bên phải) dự một bữa ăn gia đình ở Okinawa uống chung. Ở Hoa Kỳ, hiếm hoi mới

có người ăn một chục món thực phẩm khác nhau trong chế độ ăn uống hàng ngày.

Công bằng mà nói, ngay cả ở Okinawa, mọi thứ đang bắt đầu thay đổi, không phải tốt hơn mà tệ hơn.

Các thế hệ trẻ đang ăn nhiều thịt và thức ăn nhanh thay vì cá và đậu nành; người dân địa phương nói rằng họ đang đối phó với tình trạng kẹt xe thường xuyên khi mọi người ngày càng đổi xe đạp lấy xe hơi.

Người già ở đó vẫn được kính trọng hết mức, nhưng số người sống tới 100 tuổi dần dần ít đi so với những thập niên trước. Okinawa có tuổi thọ cao nhất Nhật Bản trong gần 30 năm trước năm 2000. Tuổi thọ tương đối của người dân Okinawa đã giảm, do nhiều yếu tố bao gồm cả sự ảnh hưởng của lối sống theo văn hóa phương Tây khi cư dân trên đảo dần dần thích ứng với cách sống của người Âu Mỹ.

Cần lưu ý rằng ngày nay sự khác biệt về tuổi thọ giữa người Okinawa và người Nhật Bản đại lục đang giảm dần vì người dân Okinawa đang mất lợi thế về chế độ ăn uống. Trên thực tế, năm 2000 Okinawa đã giảm thứ hạng lợi thế về tuổi thọ nam giới xuống thứ 26 trong 47 quận trên toàn quốc Nhật.

Tuy nhiên, “Vùng đất của những người bất tử” nhắc nhở chúng ta về những gì chúng ta có thể làm để duy trì nếp sống với sức khỏe tốt về thể chất lẫn tinh thần, dù ở Okinawa hay ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới.

HOÀNG CHIÊU ẤN

(theo The Land of Immortals: How and what Japan’s oldest population eats”-bác sĩ Sanjay Gupta)

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683|

77

NHÂN VẬT CỘNG ĐỒNG

TM

Viết tiếp chuyện Ông

MONTREAL - OTTAWA

Trị…

T

rước ngày lễ Giỗ Tổ Hùng Vương vài hôm, nghe nói năm nay có thể vắng “Ông Trị” vì lý do sức khoẻ, nhiều thân hữu không khỏi bồi hồi với những cảm xúc riêng tư. Đối với những người sinh hoạt cộng đồng thường xuyên tại Ottawa, thật khó tưởng tượng nỗi một ngày giỗ tổ thiếu “Ông Trị”, và cả một nửa kia của ông nữa. Chính là “Bà Trị”.

Hai ông bà đã là hai hình ảnh gắn liền với những dịp Tết, những ngày giỗ tổ từ hơn ba mươi năm qua trong cộng đồng thủ đô Ottawa. Nếu ở trụ sở Trung Tâm Người Việt hay tại một hội trường nào đó, ông Trị trong bộ áo dài khăn đóng cùng các “bô lão” đang lo việc nhang đèn cúng tế, thì ở phía sau nhà bếp bà Trị đang xắn tay áo xả thịt heo quay, đơm mâm xôi gấc cho đầy, chăm chút từng miếng bánh phồng tôm trên mấy đĩa gỏi trước khi mang ra cho cộng đồng thụ lộc tổ. Nếu là dịp Trung Thu, bà Trị còn có cái ngón truyền thống nặn ra mấy con trâu, con heo bột trước những cặp mắt giương to đầy thán phục của những “di dân” tí hon trong cộng đồng. Mỗi năm bà đã mang lại biết bao niềm vui cho con trẻ trong vùng. Vừa vui mà lại vừa học, về cái phong hóa dân tộc. Thật là một đóng góp không nhỏ của bà Trị. Ông Trị nhiệt tình không kém. Ai cũng biết mỗi năm Tết ta rơi vào những ngày giữa mùa đông giá buốt của Canada, thời tiết khắc nghiệt thế nào, vậy mà trong bao nhiêu năm nay, cứ mỗi lần đến ngày hội tết, từ sáng sớm, ông đã lái chiếc xe “van” màu đỏ của ông đến Trung Tâm Người Việt để “dọn bàn thờ” đem tới hội trường nơi tổ chức tết. Cùng với vài anh em trẻ phụ lực, ông chất đầy xe

Phát biểu tại một cuộc biểu tình tại Ottawa

toàn bộ lư hương, chân đèn, tới đĩa trái cây và bình hoa trên bàn thờ, rồi thêm đầu lân, trống lân, và ngay cả một “phụ bản” Quốc Tử Giám. Đây là một thiết kế độc đáo của một cựu quân nhân nặng lòng với quê hương, anh Hoàng Song An. Tuy nhìn bên ngoài bản sao này cũng toát lên nét văn hóa quê hương tuyệt vời, nhưng khổ nỗi nó nặng chình chịch! Tội cho ông Trị và mấy anh em phải khệ nệ khiêng tới khiêng lui. Cuối ngày lễ hội, mọi người vui vẻ ra về, ông Trị ở lại chỉ huy thu dọn “tàn cuộc” chở về trả lại Trung Tâm. Tới lúc đó thì trời đã tối lắm, có khi tuyết còn đang rơi, đường sá đôi khi trơn trượt, và khí hậu thì bao giờ cũng ở độ nhiều âm! Ông Trị là một cựu quân nhân, tốt nghiệp Khoá 16 Sinh Viên Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức năm 1964, và cũng từng là Huấn Luyện Viên của trường.

Ông bà Lê Quảng Trị thăm viếng trại tỵ nạn tại Galang, Nam Dương

78

| No 683 | THỜI BÁO MONTREAL | 27/04/2019

Sau năm 1975 ông đi tù cải tạo cho tới năm 1984, trước khi cùng gia đình sang Canada năm 1985 trong Chương trình Tư Nhân Bảo Trợ. Những sinh hoạt cộng đồng tại Ottawa đã được đi vào nề nếp sau hơn 40 năm người Việt tỵ nạn một phần không ít là nhờ vào sự đóng góp cật lực và bền bỉ của ông Trị và nhiều người nhiệt tình như ông trong cộng đồng của chúng ta. Những đóng góp của ông Trị cho cộng đồng đã từng được kể lại trong bài “Ông Trị của chúng tôi” trên Thời Báo. Xin được trích đoạn sau đây: “Những gì ông đã làm cho cộng đồng phải nói nôm na là ... vô số kể.

Chỉ riêng tổ chức các sinh hoạt cho Hội Cao Niên và Trung Tâm Người Việt, đã gần như một “full time job”. Đòi hỏi nhiều nỗ lực và hy sinh vượt bực từ một cá nhân. Để giữ cho trụ sở của Trung Tâm được tươm tất và thích nghi với những sinh hoạt tiêu biểu của cộng đồng, thì cần có người coi sóc thường xuyên, từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới. Từ việc giải quyết những tranh chấp về bãi đậu xe bên ngoài, hay tìm thợ sửa mái nhà bị dột, hoặc bảo trì quốc kỳ trước trụ sở, đến việc lo vệ sinh phòng ốc bên trong, hay tu bổ bàn thờ Quốc Tổ, hoặc chỉnh sửa cấu trúc của một căn phòng cho thuê trên lầu hai, thay một vòi nước bị rò rỉ trong nhà bếp, hay sửa chữa lò hâm nước nóng nằm ở dưới tầng hầm của trụ sở. Đó là nói giản lược, chưa kể đến việc phải lo về vấn đề tài chánh của

Trung Tâm, hay giữa đêm có người thuê phòng gọi điện thoại đến khi gặp phải khó khăn cần giải quyết. Tất cả, ông Trị đã làm không thiếu một việc, và không phải trong một tháng, một năm, mà trường kỳ với năm tháng.

Không chỉ có thế, người từng được coi là giữ vai trò đầu tàu trong việc hướng dẫn các sinh hoạt cộng đồng tại thủ đô Ottawa trong việc bảo vệ truyền thống văn hóa dân tộc trong nhiều năm qua cũng chính là ông Trị. Hàng năm theo đúng chu kỳ nhật nguyệt, không trễ không quên, cứ tới hẹn thì nghe phone ông Trị gọi đến mời tham gia tổ chức Tết Nguyên Đán, Tết Trung Thu, Giỗ Tổ Hùng Vương, Giỗ Hai Bà Trưng, Lễ Thánh Trần Hưng Đạo, hay chỉ đơn giản là một buổi họp mặt chào quốc kỳ đầu năm, rồi trà mứt dăm ba câu sưởi ấm lòng người tha hương nơi xứ lạnh.

Chưa hết, nhiều Phật tử ở Ottawa còn biết ông Trị thường xuyên tham gia và hướng dẫn việc xây chùa Từ Ân ở đây. Đều đặn hằng tuần ông và gia đình còn làm công quả, phụ trợ việc cúng kiếng ở chùa.

Những gì ông Trị lặng lẽ làm bao nhiêu năm qua như thế đó, nhắc lại càng thêm cảm kích. Xin cám ơn ông.”

Hôm nay xin phép được mượn những dòng này thay lời chúc sức khỏe ông Trị, và lời cám ơn chân thành gởi tới bà Trị.

NGHĨA LAN NHÂN

21/04/2019

TM

MONTREAL - OTTAWA

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG

Hội Tuổi Vàng Rồng Vàng tổ chức Tưởng niệm và Truy điệu các chiến sĩ VNCH tuẫn tiết trong ngày 30/4/75

H

ôm thứ Bảy 20/4, Hội Tuổi Vàng Rồng Vàng Montréal đã tổ chức buổi lễ “Tưởng niệm và Truy điệu các chiến sĩ Việt Nam Cộng Hòa tuẫn tiết trong ngày Quốc Hận 30/4/75” tại 6767 Côte des Neiges, với sự tham dự của khoảng 150 người gồm các hội viên Tuổi Vàng Rồng Vàng, đại diện các hội đoàn và thân hữu tại thành phố Montréal.

Chương trình bắt đầu với nghi thức chào Quốc kỳ Canada, quốc kỳ VNCH và nghi thức mặc niệm. Hội Trưởng Hội Tuổi Vàng Rồng Vàng, ông Huỳnh phước Bàng đã ngỏ lời chào mừng và giới thiệu mục đích của buổi tưởng niệm và truy điệu.

Lễ Truy điệu được bắt đầu với một hồi chuông trống bát nhã. Tiếp theo là phần xướng tên 45 chiến sĩ VNCH cùng quân, dân, cán, chính các cấp đã tuẫn tiết trong tháng Tư đen.

Hội trưởng Hội Tuổi Vàng Rồng Vàng và ông Đào Bá Ngọc, Chủ tịch Cộng đồng Người Việt Quốc gia vùng Montréal đã đặt vòng hoa bên bàn thờ hương linh chư vị anh hùng tuẫn tiết.

Tiếp theo là phần niệm hương của Ban chấp hành Hội và đại diện các Hội đoàn thân hữu.

Sau cùng là phần văn nghệ với sự đóng góp của các anh chị trong Hội TVRV và các giọng ca thân hữu qua những ca khúc nói lên tinh thần yêu nước của quân, dân, cán, chính VNCH, sự chiến đấu hào hùng của các chiến sĩ VNCH và tình cảm giữa kẻ ở hậu phương và người ngoài tiền tuyến.

Bài hát “Hội nghị Diên Hồng” do ban văn nghệ TVRV trình bày đã kết thúc buổi lễ vào khoảng 3 giờ chiều cùng ngày.

LÊ TUẤN ẢNH: HÙNG THU HƯƠNG

27/04/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 683 |

79