Montreal 686 by thoibaohouston

PUB Agreement N0 40009120

Giá $1

MAY 18 2019 - ISSUE 686

MONTREAL The Vietnamese Newspaper

Xem trang 20

ĐIỀU GÌ XẢY RA KHI MỸ CHUYỂN NHÂN VIÊN Ở BIÊN GIỚI CANADA XUỐNG PHÍA MEXICO? Ảnh: online

www.dshopping.ca Tel: 1.866.898.6925

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

CANADA

MONTREAL - OTTAWA

Canada có thêm 106.500 việc làm trong tháng 4, nhiều nhất kể từ 1976

heo Cơ quan Thống kê Canada, thị trường lao động Canada đã đạt mức tăng việc làm trong một tháng cao nhứt kể từ năm 1976 khi chính phủ bắt đầu thu thập các dữ liệu so sánh. Trong đợt khảo sát tình hình lao động mới nhất, Cơ quan này cho biết trên toàn quốc đã có thêm 106.500 việc làm trong tháng 4, đa số là việc làm toàn thời gian. Trên Twitter, Thủ tướng Justin Trudeau viết: “Chúng ta đã có một kế hoạch để phát triển kinh tế và nó đang hoạt động hiệu quả. Dân Canada đã tạo hơn 1 triệu việc làm kể từ 2015, bao gồm hơn 100.000 việc làm riêng trong tháng rồi - hầu hết là toàn thời gian”. Mức tăng bất ngờ này giúp làm giảm tỷ lệ thất nghiệp xuống còn 5,7 phần trăm trong tháng vừa qua. Tỷ lệ này trong tháng 3 là 5,8. Thị trường lao động đã chứng kiến số lượng việc làm tăng mạnh mẽ kể từ giữa năm 2016 và vẫn còn là một điểm sáng đối với một nền kinh tế đang gặp khó khăn trong các lĩnh vực khác - đến mức nó gần như bị đình trệ trong mùa đông. Với mức tăng của tháng tư, tỷ lệ việc làm tăng 0,6 phần trăm - tỷ lệ hàng tháng cao nhất kể từ năm 1994. Nhìn kỹ hơn vào những con số của tháng Tư, tăng trưởng có được là nhờ 73.000 việc làm toàn thời gian và 83.300 việc làm trong khu vực tư.

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN

ASTROLOGER - BÓI TOÁN

Nguyễn Xuân Quý Simossica Huỳnh Chí Học

Astrologer Indien Master Kali ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Lương Văn Tuấn AUTO SALES - BÁN XE Chino Doan-Subaru BAKERIES - TIỆM BÁNH Sandwicherie Việt BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Coiffure Thể Giáng Tiên Salon de Beaute et Esthetique - Harmonie Spa DENTIST - NHA SĨ Clinique Podiatrique Lê Đức Tuệ Mạnh Khoa Trần Nguyễn Thành Đệ Nguyễn Thành Đệ Tina Mai TT Nha Khoa-Jenny Du DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Diễm Nguyễn Denturologiste DOCTORS - BÁC SĨ

13 15 73 29 1 15 73 72 1 33 1 27 13 1 35 1 37

QUAÛNG CAÙO Can.Ins.of Cosmetic Surgery 9 Nguyễn Thị Đào 35 ELECTRONICS-COMPUTER

UNO IP TV EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI JFC INTERNATIONAL (CANADA) INC. FUNERAL - NHÀ QUÀN Nhà Quàn Côte des Neiges HERBALIST - ĐÔNG Y Amida Life - Bài Viết Man Of Iron Amida Life-Slim Body Acai Berry dShop-SureMeal dShopping-All Products Tiệm Thuốc Bắc Hong Ning Tiệm Thuốc Bắc Kim Huê INSURANCE - BẢO HIỂM Bùi Đắc Dũng Huỳnh Tấn Hiếu LEGAL - PHÁP LÝ Can Hung Viet NOTARY - CHƯỞNG KHẾ Nguyễn Thanh Tuyền PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Pharmacie K.Chan & T.K.Nguyen PRIVATE ANNOUNCEMENT - TANG SỰ, HỶ SỰ C/P- “Nguyễn Văn Tí”

77 72 43 78 25 79 79 29 15 25 29 49 15 1 65

So với năm trước đó, Canada có thêm 426.400 việc làm, tương đương tăng 2,3 phần trăm. Tính chung suốt một năm qua, thị trường lao động đã tạo ra trung bình mỗi tháng 36.000 việc làm. Brian DePratto, kinh tế gia cao cấp của TD Economics nhận xét: “Gần như mọi chỉ số về chất lượng đều tăng mạnh trong tháng 4: Mức tăng tốt hơn bao giờ hết với tăng trưởng việc làm toàn thời gian, thêm nhiều người dân Canada được lôi kéo vào thị trường lao động và tiền lương đã tăng”. Ông nhấn mạnh: “Đây là một thông điệp vững chắc rằng giới chủ nhân vẫn còn niềm tin vào nền kinh tế Canada”. Mức tăng trưởng trải rộng khắp nhiều kỹ nghệ với cả lãnh vực dịch vụ và hãng xưởng đều có thêm việc làm. 32.400 việc làm tăng trong các vị trí buôn bán sỉ và lẻ, trong khi lãnh vực xây dựng có thêm 29.200 việc làm. Cuộc khảo sát cho thấy, 66.400 việc làm bán thời gian cho các nhân viên dưới 24 tuổi đã giúp kéo thấp tỷ lệ thất nghiệp từ 10,7% xuống 10,3% trong tháng rồi. Tính theo từng vùng thì Ontario, Québec, Alberta và Prince Edward Island đều có thêm việc làm trong tháng 4. Những thành quả của tháng 4 cũng đưa Canada trở lại con đường tạo việc làm sau gián đoạn trong tháng 3. LCC (Theo CBC)

Cảm Tạ - ”Lê Quảng Trị” P/U- “Nguyễn Thế Lạc” P/U- “Thái Thị Ninh” Phân Ưu “Thái Thị Ninh” Tài Năng Trẻ Tìm Về Nguồn Cội PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ Chùa Phổ Đà - Lễ Phật Đản Hướng Về Tương Lai Lễ Phật Đản & Hội Chợ Lời Nguyện Phật Lời Nguyện Phật Show Giúp Người Việt Tị Nạn Thái Lan Thẩm Mỹ Thảo Sơn Nguyễn Thời Báo - Thư Ngỏ REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Đồng Xuân Việt Lan Vu Nguyễn Công Sinh Nguyễn Duy Tuyền Nguyễn Duy Tuyền Phương Nguyễn Re/Max Ottawa-John Phan Sang Tiệm Jardin Tokyo Sushi Granby Thu Vũ - Ottawa RESTAURANT-CAFE Imperial Restaurant Phở Dzũng Quán Hương Xưa Restaurant Maison Foo Lam Restaurant Mỹ Tiên Restaurant Phương Thảo Restaurant Thái Sơn

67 66 69 68 47 53 59 43 73 72 39 73 6 33 19 7 16 17 13 4 73 4 45 73 11 31 11 37 35

SERVICES - DỊCH VỤ

59 Connect 8 Lê - Làm Sàn Alarm TPK Cannabis Medic Dạy Kèm Hương Nguyễn Lớp Nhạc Clefnotes Mondi Aluminium Sebastien Majeau-Sửa Mái Nhà Soutien - Thông Báo Lớp Học Sửa Nhà Cửa - Thắng Trường Dạy Lái Xe Royal Vase Caravan SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP dShop-LeSean Golden Moose dShopping-LeSean All Products dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo Flex Nails & Beauty Kamerycah-Fucoidan Nails R Us Beauty Supply Nurture Growth Bio-Phân Bón Vi Sinh Worldcom Beauty ZY Windows TRAVEL - DU LỊCH Savan Tours Vacances Univers Voyage Magnifique Tour VIDEO STORE - TIỆM BĂNG Paris By Night 129

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

45 11 1 43 15 73 49 47 49 73 11 1 4 80 77 2 3 1 80 25 25 15 75 35 41

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

CANADA

Cao đẳng, đại học ở B.C.: những nơi để rửa tiền Ông Peter German, cựu phó ủy viên cảnh sát RCMP và cũng là tác giả của tường trình gây chấn động công bố trong tuần trước có tựa đề “Dirty Money Part Two” (Tiền dơ Phần II), vừa tiết lộ một thông tin đáng ngạc nhiên là các trường cao đẳng và cơ sở giáo dục hậu-trung học của B.C. có thể là những nơi để bọn tội phạm “rửa tiền”. Sau khi nhận được một vài mách báo có một số sinh viên đã ghi danh vào các trường cao đẳng và đóng học phí bằng tiền mặt, đội ngũ điều tra của ông German nhận thấy một số trường và cơ sở giáo dục hậu-trung học đã chấp nhận cho họ trả học phí và những chi phí khác bằng tiền mặt, để sau đó khi các sinh viên quốc tế ấy xin rút học phí thì lại được nhà trường cho nhận lại tiền bằng ngân phiếu (séc). Ông

German nói, “nếu tiền mặt có nguồn gốc từ các hoạt động phạm tội mà có, thì đây là một cách thức cổ điển để chuyển tiền dơ thành tiền có vẻ sạch, hợp pháp”. Tường trình của ông German lưu ý có 1 sinh viên mới đây đã xuất hiện ở một trường cao đẳng (không được nêu tên) với một túi vải có dây buộc đựng $9,000 tiền mặt. Sinh viên này yêu cầu được deposit nó vào tài khoản của nhà trường. Ông German tin rằng nếu cho phép các sinh viên quốc tế làm như thế, các trường hậu trung học trong tỉnh nào chấp nhận học phí sinh viên trả bằng tiền mặt có thể không biết rằng họ đang cho những tội phạm một con đường để cho chúng rửa tiền. Chính ông David Eby, tổng chưởng lý B.C., trong một cuộc phỏng vấn cũng tự hỏi tại sao lại có thể có những

trường tư và đại học trong tỉnh bang nhận tiền mặt với số lượng lớn, rồi hoạt động như những ngân hàng khi viết ra các tờ séc có giá trị tiền mặt lớn đến như thế. Trước những khám phá từ tường trình nói trên, ông Eby xác nhận chính quyền NDP đang xem xét sẽ yêu cầu tất cả các cơ sở làm ăn ở B.C., kể cả các trường hậu trung học công và tư, phải báo lại khoản giao dịch tiền mặt nào trên $10,000 cho cơ quan liên bang chống rửa tiền có tên là FINTRAC. Cũng theo ông German, đội điều tra của ông đã nhận được những tin mách báo về các trường cao đẳng đã nhận tiền mặt học phí, mà đối với một sinh viên quốc tế có thể là từ $7,000 đến $10,000 và dễ dàng tăng lên tới $20,000 ở các trường cao đẳng tư. Quyền Phạm (theo CBC)

MONTREAL - OTTAWA

WestJet đổi chủ

Theo những tin tức loan báo hôm 13 tháng 5, tổ hợp đầu tư Onex Corp sẽ bỏ ra 5 tỷ dollars mua lại toàn bộ cổ phiếu của công ty hàng không WestJet, gồm cả số nợ mà công ty WestJet đang thiếu. Tổ hợp Onex sẽ mua lại cổ phiếu của công ty hàng không WestJet với giá $31 một cổ phiếu, trong khi giá cổ phiếu của công ty hàng không WestJet trên thị trường chứng khoán Toronto, trong ngày thứ Sáu 10 tháng 5, chỉ ở mức$18.52 một cổ phiếu: những nhà đầu tư nếu đã mua cổ phiếu của công ty WestJet đã được lời 67 phần trăm. Tuyên bố với các phóng viên báo chí trong hôm thứ Hai, ông Clive Beddoe, chủ tịch điều hành và cũng là người sáng lập ra công ty

WestJet thì sẽ không có nhân viên nào của công ty WestJet sẽ mất việc. Công ty WestJet thành lập ở thành phố Calgary vào năm 1993 và phát triển rất nhanh: từ là một công ty hàng không nội địa đã trở thành một công ty hàng không quốc tế, với hàng loạt những đường bay đến các thành phố ở khắp nơi trên thế giới. Ngoài công ty chính, công ty hàng không WestJet còn thành lập thêm hai công ty hàng không kiệm ước là công ty Encore và Swoop. WestJet còn mới đặt mua thêm 10 máy bay Boeing Dreamers 787 và sẽ nhận những máy bay này vào năm 2022. Công ty hàng không WestJet có 14 ngàn nhân viên. N.T.H (Theo CBC)

Băng đảng tội ác thanh toán nhau Binh sĩ Canada tiếp tục ở lại Québec giữa thanh thiên bạch nhật để dọn dẹp sau lụt

Sau ba người bị bắn chết tại thành phố Montreal trong vòng hơn một tuần lễ, và các vụ thanh toán diễn ra giữa thanh thiên bạch nhật, trước mặt cả trẻ em, sở cảnh sát Hoàng Gia ở thành phố Montreal loan báo là sẽ thiết lập một biệt đội đặc biệt chuyên lo truy tầm các băng đảng tội ác có trong thành phố. Các giới chức an ninh đã không còn kiên nhẫn nhìn những vụ bắn giết nhau giữa ban ngày, không kiêng nể ai của những tay băng đảng. Đồng thời còn lo sợ những vụ bắn nhau sẽ gây những tai nạn cho những người xung quanh. Trong ngày thứ bảy 4 tháng 5, tay băng đảng mafia Salvatore Scoppa đã bị kẻ gian bắt chết ngay trong khách sạn Sheraton, khi gia đình ông ta và bạn bè của ông ăn mừng ngày đứa con trai của ông được phép thêm sức (confirmation). Có đến hàng trăm người tham dự

bữa tiệc này. Vào tối thứ Sáu 10 tháng 5, một tay băng đảng 25 tuổi, bị bắn chết ngay trong một tiệm bán pizza trong khu thương xá DIX30 ở Brossard. Và ngày Chúa nhật mới đây, một tay băng đảng khác, ông Eric Shabot, 42 tuổi, cũng bị bắn chết trước sân nhà. Theo ông Pierre Brochet, cảnh sát trưởng thành phố Laval thì những vụ bắn giết bằng súng ở vùng đại thủ phủ Montreal là một điều không chấp nhận được. Theo ông cảnh sát trưởng Brochet thì những băng đảng mafia gốc Ý, đã kéo đến thành phố Laval làm ăn và thanh toán lẫn nhau. Biệt đội cảnh sát đặc biệt chuyên trách về băng đảng tội ác bao gồm những cảnh sát ở sở cảnh sát Hoàng Gia RCMP, sở cảnh sát thành phố Laval và sở cảnh sát tỉnh bang Quebec. NTH (theo CTV News)

Quân lực Canada hôm thứ Hai 13/5 loan báo các binh sĩ sẽ tiếp tục ở lại Québec để giúp dọn dẹp bao cát và vãn hồi các kiến trúc hạ tầng trong các vùng bị ngập lụt. Tướng Jennie Carignan nói với các phóng viên rằng Quân đội đã đồng ý với yêu cầu của Québec để điều động binh sĩ sang nhiệm kỳ thứ nhì, lần này là giúp các hoạt động dọn dẹp và làm sạch. Bộ trưởng An ninh

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

công cộng Geneviève Guilbault nói đó là một “tin rất tốt”. Tướng Carignan cho biết giai đoạn khủng hoảng ngập lụt đã qua, các binh sĩ giờ đây sẽ chuyển sang bảo vệ tài sản, vãn hồi các cơ sở hạ tầng quan trọng như tòa thị sảnh, nhà máy lọc nước và các trục lộ chính. Bà Carignan cho biết hiện có khoảng 100 binh sĩ trên khắp tỉnh bang đang giúp dọn

dẹp hậu quả của trận lụt. Bà nói quân đội sẽ ước tính cần bao nhiêu binh sĩ, làm việc trong bao lâu, để hoàn thành nhiệm vụ mới. Bà nói: “Vào cuối tuần này, tôi hy vọng sẽ có một kế hoạch để có thể xác định nguồn nhân lực giúp công tác phục hồi”. Bà cho biết, công tác phục hồi dự trù sẽ bắt đầu vào tuần lễ 21/5. Trong khi đó mực nước cao vẫn tiếp tục đe dọa các cộng đồng ở Québec và Ontario, nhưng ngập lụt đã phần lớn được ổn định hoặc bắt đầu hạ thấp. Tính đến chiều 12/5, Urgence Québec cho biết 5.245 nhà bị ngập lụt và 3.461 nhà bị nước cô lập và tổng cộng 7.452 người hiện phải rời khỏi nhà. Các vùng Laurentians và Outaouais vẫn còn bị ảnh hưởng nặng nhất với gần 4.000 nhà còn bị ngập. LT (Theo GlobalNews)

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

MONTREAL

Montréal cấm hệ thống sưởi bằng dầu từ 2030 Thị trưởng Montréal tuần qua loan báo thành phố đang tiến tới chấm dứt hệ thống sưởi bằng dầu để bảo vệ môi trường và chống biến đổi khí hậu. Bà Valérie Plante nói: “Tình trạng khẩn trương của khí hậu đang dần trở nên cụ thể hơn. Đợt lụt vừa qua chỉ là một ví dụ điển hình về những phá hoại đang chờ đợi chúng ta nếu chúng ta vẫn lơ là ngồi yên”. Bà Plante giải thích rằng trong nỗ lực để có được một môi trường không có khí thải carbon, thành phố chọn cách đối phó vấn đề dầu dùng làm nhiên liệu. Bà nói: “Sản phẩm này còn chiếm 28 phần trăm khí thải độc hại trên đảo đối với khu vực cư dân, và 14 phần trăm đối với các khu vực thương mại”. Bà Plante nói tất cả các tòa nhà của thành phố sẽ phải loại bỏ hệ thống sưởi bằng dầu vào năm 2021. Bà cho biết: “Chúng tôi, tại thành phố

Montréal, đã dành sẵn 4 triệu đô-la để có thể hoàn tất việc chuyển đổi”. Lệnh cấm, chỉ có hiệu lực đầy đủ vào năm 2030, nhắm vào tất cả các khu vực bao gồm các tòa nhà kỹ nghệ, thương mại và dân cư. Bà Plante cho biết thành phố ấn định năm 2030 làm mục tiêu để cho các chủ nhà có thời gian chuyển đổi sang các nguồn năng lượng thay thế. Bà nói đây là khởi đầu của một tiến trình dài hạn. Một phần của tiến trình này liên quan đến lập bản đồ và xếp loại các tòa nhà trên đảo Montréal. Thành phố sẽ soạn thảo các qui định mới để cấm các hệ thống sưởi bằng dầu trong các tòa nhà mới, cũng như trong tất cả các tòa nhà hiện hữu đang tân trang. Bà Plante cho biết việc chuyển đổi có thể gây căng thẳng tài chánh cho một số chủ nhà, nhưng nhấn mạnh

rằng hiện có các chương trình - như Chauffez Vert - cung cấp tài trợ cho những ai phải chuyển đổi. Bà cũng nói thành phố sẽ làm việc với chính phủ tỉnh bang để cải thiện các chương trình hiện có. Loan báo của thành phố sẽ ảnh hưởng đến gần 50.000 gia đình ở Montréal trong những năm tới. Việc sử dụng sưởi dầu đã giảm nhiều trong nhiều năm qua, nhưng khoảng 25.000 gia đình vẫn còn dùng. Khoảng 23.000 gia đình khác dùng hệ thống sưởi hai nguồn năng lượng (điện và dầu). Việc chuyển đổi cũng ảnh hưởng đến dân thuê nhà. Theo Hội các chủ nhà Québec, nếu các chủ nhân các tòa nhà ‘apartment’ phải thay hệ thống sưởi họ sẽ chuyển chi phí này sang cho người thuê nhà bằng cách tăng tiền thuê. LT (Theo GlobalNews và CTV)

MONTREAL - OTTAWA

Liên bang đầu tư 345 triệu đô cho xa lộ 19 và cầu Pie-IX Chính phủ liên bang đang đầu tư 345 triệu đô-la tài trợ cho 3 dự án đường trong vùng bắc Montréal. Hôm thứ Hai 13/5, Tổng trưởng kiến trúc hạ tầng và Các cộng đồng FrançoisPhilippe Champagne loan báo rằng chính phủ liên bang sẽ cấp hơn 260,4 triệu đôla để kéo dài Xa lộ 19 đến Laval. Đoạn kéo dài này sẽ nối Xa lộ 440 ở trung tâm Laval và 640 ở Bois-desFilion. Trong dự án còn có một con đường mới với 3 làn xe chạy, có làn đường dành cho xe buýt và xe chạy bằng

điện. Dự án cũng bao gồm 4 giao lộ, 1 khu đậu xe và một nhà ga xe buýt. Chính phủ liên bang cũng loan báo đầu tư hơn 78,8 triệu để thay mới cầu Pix-IX nối Montréal với Laval bằng Xa lộ 19. Đồng thời kế hoạch cũng mở rộng vỉa hè và xây một đường dành riêng cho người đi bộ và xe đạp ở đầu đông Montréal. Đồng thời, chính phủ liên bang cũng đóng góp 6,1 triệu để xây đường xe buýt tốc hành (SRB) trên cầu Pie-IX. Dự án sẽ nối đường St-Martin ở Laval với trạm métro Pie-IX ở Montréal. u

STM thêm xe buýt để giải tỏa áp lực trên tuyến métro màu Cam Cơ quan chuyên chở công cộng Montréal STM đang thực hiện những biện pháp nhằm giải tỏa áp lực lên tuyến métro màu Cam luôn đông nghẹt, đặc biệt là giữa hai trạm Beaubien và BerriUQAM. Hôm thứ Hai 13/5, STM loan báo một kế hoạch được gọi là “Cuộc vận động màu Cam” nhằm cải thiện dịch vụ chuyên chở công cộng trên đoạn métro bận rộn nhất bằng cách cung cấp “các chuyến buýt nhanh chóng, hiệu quả thay thế métro về hướng trung tâm thành phố”. Thị trưởng Valérie Plante cho biết: “Cuộc vận động màu Cam của STM đưa ra những biện pháp cụ thể giúp đỡ dân Montréal, những người hàng ngày bị kẹt trên tuyến métro màu Cam”. Thị trưởng Plante nói rằng kế hoạch sẽ cung cấp biện pháp giải tỏa ngắn

hạn trong khi chờ những cải thiện kiến trúc hạ tầng lớn hơn trong dài hạn. STM cho biết, hiện tại có khoảng 21.500 hành khách sử dụng tuyến màu Cam giữa 2 trạm Berri-UQAM và Beaubien trong giờ cao điểm buổi sáng. Trong vài năm tới, phần phía tây của tuyến màu Cam có thể còn đông khách hơn khi việc xây dựng đường xe điện REM sẽ buộc

hành khách trên tuyến xe lửa Deux-Montagnes phải xuống tàu ở TMR. Những nỗ lực để tăng cường dịch vụ xe buýt kết nối và chạy song song với đoạn métro đó được thiết kế để giảm kẹt lưu thông. Những biện pháp ban đầu bao gồm: - Đường xe buýt nhanh 445 mới trên đại lộ Papineau - Đường xe buýt 435 sẽ được cắt ra thành đường 480

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

du Parc và 465 Côte-desNeiges - Dịch vụ trên các đường buýt 427, 80 và 165 sẽ được cải thiện. Kế hoạch cũng bao gồm thêm 2 đoàn tàu phục vụ trong giờ cao điểm sáng và chiều, bắt đầu từ 2/9. Ngoài ra còn có 3 đoàn tàu dự phòng sẵn sàng giúp giải tỏa áp lực sau những chuyến métro bị trễ nãi.

Thành phố, cùng hợp tác với STM, cũng làm việc để bảo đảm các trục lộ xe hơi lưu thông thích ứng với chuyên chở công cộng. Hồi tháng 11 năm ngoái, STM loan báo ngân khoản 1,46 tỉ đô-la trong năm 2019 để cải thiện các dịch vụ métro, buýt và xe chuyên chở người khuyết tật. Cùng có mặt trong cuộc họp báo của Thị trưởng P l a n t e , c h ủ t ị c h S T M Philippe Schnobb nói rằng trong khi các biện pháp này sẽ có ích, vẫn còn cần thiết mở rộng mạng lưới métro của thành phố. Ông cho biết: “STM đang duyệt xét lại toàn bộ mạng lưới xe buýt và muốn kiểu vận chuyển này vẫn giữ vai trò lớn hơn bằng cách làm cho nó phù hợp với thực tế mới, hiện tại và tương lai”. LCC (Theo CBC)

MONTREAL - OTTAWA

Hạn chế tiếng ồn từ các lễ hội trên Công viên Jean Drapeau Tiếp sau nhiều năm than phiền của các cư dân SaintLambert, và dựa trên các khuyến cáo của nhóm làm việc gồm các giới chức hai thành phố (Saint-Lambert và Montréal), thành phố Montréal đã ra lệnh hạn chế tiếng ồn từ các buổi văn nghệ hay các sự kiện khác được tổ chức trên Công viên Jean Drapeau. Thành phố Montréal ấn định giới hạn độ ồn 75 decibel đối với hầu hết các sự kiện từ công viên, với vài ngoại lệ, kể từ năm 2019. Những sự kiện đã ký hợp đồng với thành phố Montréal trong vài năm tới sẽ được

phép gây tiếng ồn đến 80 decibel, trong khi một số sự kiện sẽ không có giới hạn về tiếng ồn. Không rõ âm thanh được đo tại nơi nào để xác định là quá ồn, nhưng có lẽ việc đo âm thanh sẽ được thực hiện tại nhiều điểm khác nhau ở Saint-Lambert. Trong các năm trước, cư dân Satint-Lambert đã đo âm thanh tại sân sau nhà họ và ghi nhận có nơi lên đến 81 decibel hoặc nhiều hơn. H ộ i C ô n g v i ê n J e a n D r a p e a u h ứ a c ả i t h i ệ n phương thúc khiếu nại và sẽ xem xét sân khấu mới xây ở công viên này sẽ ảnh hưởng đến mức độ ồn như thế nào. Các cư dân được mời tham dự cuộc họp phổ biến các thông tin liên hệ vào ngày 27/6 tại Saint-Lambert. Các giới chức dân cử của hai thành phố sẽ có mặt để trả lời những thắc mắc của người dân. LT (Theo CTV)

SAAQ: Người già cần thêm thời gian băng qua đường Có ít thương vong hơn bao giờ hết trên đường sá Québec trong năm 2018. Nhưng các giới chức SAAQ (Cơ quan bảo hiểm xe Québec) đang lo lắng bởi những thống kê bấp bênh về con số người đi bộ cao tuổi bị thiệt mạng do bị xe hơi đụng. Tuần qua, SAAQ công bố tường trình hàng năm về số người thiệt mạng, bị thương và những tai nạn xảy ra trên đường lộ Québec trong năm 2018. Bản tường trình cho thấy số người chết và bị thương đã giảm khoảng 5 phần trăm, mặc dù số lượng xe đăng bộ lưu hành tăng. Lyne Vézina, giám đốc nghiên cứu và phát triển an toàn đường lộ thuộc SAAQ nói: “Số nạn nhân vẫn còn cao theo quan điểm của chúng tôi. Nhưng nó cho thấy một kỷ lục trong 50 năm qua, đó là lần đầu tiên chúng tôi thấy một con số thấp như vậy”. Số người đi bộ chết vì tai nạn xe đã sụt giảm: năm 2018 có 69 người đi bộ chết trong tai nạn trên đường, giảm 9,2 phần trăm so với năm 2017 với 76 người. Đáng chú ý là số người đi bộ cao tuổi bị thiệt mạng do tai nạn trên đường. Trong số 43 người già trên 75 tuổi bị thiệt do tai nạn xe hơi trên đường trong năm 2018 thì có 38 phần trăm là người đi bộ.

Vézina cho biết: “Đó sẽ là nhóm tuổi mà chúng tôi sẽ đặc biệt nhắm tới. Chúng tôi thấy đôi khi những người này không có đủ thời gian băng qua đường, chẳng hạn, vì họ đi bộ chậm hơn những người trẻ”. Bà nhấn mạnh: “Có nghĩa là trong vài trường hợp nên tăng thời gia băng qua đường cho những người đi bộ”. Vézina nói sẽ làm việc với những người đặc trách hạ tầng kiến trúc trong các thành thị khác nhau và SAAQ cũng sẽ làm việc với kỹ nghệ xe vận tải để gia tăng giáo dục về “điểm mù” trên xe vận tải. Bản tường trình cũng cho thấy có ít người trẻ chết trên đường: 50 người trong khoảng tuổi 15-24 bị thiệt mạng trong các tai nạn xe trong năm ngoái, giảm so với con số 77 trong năm trước đó. Thế Lai (Theo CBC)

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

MONTREAL

Lượng hành khách xe lửa sụt giảm trong năm 2018 Tổng cộng lượt hành khách trên 6 tuyến đường xe lửa đã sụt giảm 1,2 phần trăm trong năm 2018, lần đầu tiên trong nhiều năm qua. Tuyến đường xe lửa bận rộn Deux-Montagnes đã mất nhiều hành khách nhất. Trong năm 2018, lượt hành khách trên tuyến xe lửa này đã giảm đến 6,1 phần trăm so với năm 2017. Cụ thể là giảm 674.600 lượt hành khách trong vòng một năm. Phát ngôn nhân Catherine Maurice của hệ thống xe lửa EXO nói với GlobalNews rằng số lượt hành khách bị sụt giảm một phần vì giảm dịch vụ trên tuyến Deux-Montagnes do việc xây dựng mạng lưới xe điện Montréal REM. Bà Maurice cho biết các đoàn tàu cuối tuần đã bị hủy bỏ, một số chuyến cũng bị hủy trong những ngày trong tuần, và những trễ nãi ngày càng nhiều do việc xây dựng REM.

Vào tháng 1 tới, đường h ầ m M o n t - R o y a l s ẽ đ ó n g c ử a v à c á c đ o à n tàu Deux-Montagnes và M a x c o u c h e k h ô n g t h ể chạy qua đây. Dịch vụ trên tuyến DeuxMontagnes của EXO cũng sẽ ngưng trong năm 2021

MONTREAL - OTTAWA

Montréal phạt gắt những xe choáng đường xe đạp Thời tiết ấm lên, xe đạp ra đường nhiều hơn. các tài xế xe hơi cần lưu ý tôn trọng phần đường dành cho người đi xe đạp. Cảnh sát Montréal đang mở chiến dịch biên phạt và nâng cao nhận thức về những nguy hiểm khi tài xế chiếm phần đường dành cho xe đạp. Marianne Giguère, thành viên hội đồng đặc trách an toàn xe đạp loan báo chiến dịch này hồi tuần qua - đúng vào thời điểm diễn ra tháng xe đạp tại Québec. Theo luật giao thông, trừ trường hợp cần thiết “không ai có thể dừng xe trên làn đường lưu thông

dành cho vài loại xe nào đó”. Vi phạm điều này sẽ bị phạt 170 đô-la. Bà Giguère nói: “Ngay cả dừng tạm thời, nó thực sự gây nguy hiểm cho người cỡi xe đạp”. Bà nói rằng các tài xế thường coi thường luật pháp và gây ảnh hưởng đến an toàn của người dùng xe đạp. Bà cho rằng tình hình đó không khích lệ người dân Montréal dùng xe đạp. Bà nói: “Điều đó đặt họ vào hoàn cảnh không thoải mái. Chúng ta cản đường họ như thể họ là người sử dụng đường không hợp pháp”. Huy (Theo CBC)

khi chuyển sang mạng lưới xe điện REM Tr o n g n ă m 2 0 1 8 c á c đoàn tàu trên tuyến DeuxMontagnes chỉ đúng giờ được 89,1 phần trăm, trong khi mục tiêu mà EXO đặt ra cho cả 6 tuyến là 95 phần trăm. LCC (Theo GlobalNews)

Chính phủ Québec đồng ý xây lại đê ở Sainte-Marthe-sur-le-Lac Bộ trưởng Môi Trường Benoit Charrette hôm 10/5 loan báo, thị trấn SainteMarthe-sur-le-Lac ở ngoại ô Montréal sẽ có con đê mới. Thị trấn vùng tây bắc Montréal đã bị ngập lụt đến một phần ba diện tích sau khi một con đê bị vỡ ngày 27/4. Nước từ Hồ Deux-Montagnes tràn vào ngập đường phố và nhà cửa khiến khoảng 6.000 người phải di tản. Trong khi con đê cũ 42 năm được sửa chữa tạm thời hồi đầu tuần qua, các cư dân được phép trở về nhà để bắt đầu dọn dẹp và cảm thấy mình đối mặt với một tương lai không chắc chắn. Một số cư dân nói họ vẫn do dự xây dựng lại mà không có bảo đảm một giải pháp lâu dài xung quanh con đê. Bộ trưởng Charette nói: “Hôm nay, hàng trăm người đang sống bấp bênh và đang cảm thấy lo lắng về tương lai.

Tuy nhiên, chúng tôi hứa sẽ nhanh chóng giải quyết vấn đề này vì chúng tôi hiểu rằng vẫn đang còn trong mùa ngập và chúng tôi hiểu rằng mùa xuân 2020 sẽ nhanh chóng

đến với chúng ta”. Ông Charette tuyên bố: “Thật là một niềm vui to lớn khi được xác nhận chúng tôi được phép xây dựng lại con đê”.

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Ông cho biết phương thức sẽ gồm hai hướng. Bước thứ nhất sẽ là nâng cao con đê hiện tại để có thời gian đặt kế hoạch cho việc xây con đê mới.

Charette nói còn quá sớm để cho biết đặc điểm về con đê mới, nhưng ông cho biết nó sẽ được xây theo các tiêu chuẩn ngày nay. Ông nói rằng con đê mới “chắc chắn sẽ cao hơn cái hiện tại”, nhưng vẫn chưa rõ liệu nó sẽ được làm bằng bê tông hay nó sẽ là một con đê tự nhiên như con đê hiện tại - một bãi cỏ đầy sỏi và đất . Tuy nhiên có thể có những vấn đề trước mắt vì các cư dân đã bắt đầu các thủ tục pháp lý chống lại thành phố và chính phủ tỉnh bang. Các cư dân cáo buộc thành phố đã có những sơ suất liên quan đến việc vỡ đê. Thoạt đầu gồm những căn nhà nghỉ mát mùa hè, SainteMarthe-sur-le-Lac dần mở rộng thêm với nhiều ngôi nhà khác mọc lên sau khi con đê được xây năm 1980. LT (Theo Global News)

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

OTTAWA

Giá tăng vì số nhà rao bán ở Ottawa vẫn ở mức thấp

Theo Hội đồng Địa ốc Ottawa thì giá trung bình một căn nhà độc lập bán ra ở Ottawa tăng 7.4% hồi Tháng 4, đạt mức $488.729. Trong Tháng 4, 2.032 căn nhà đã bán ra, tăng 0.4% so với 2.024 căn bán ra cũng trong tháng này hồi năm ngoái, trong đó khoảng 25% thuộc loại condo. Tuy nhiên, hội đồng cảnh báo là giá nhà sẽ tiếp tục leo cao dù rằng số nhà bán ra có vẻ chậm lại. Dwight Delahunt, chủ tịch hội đồng địa ốc, nói rằng số nhà

được lên danh sách bán thấp nên người mua không còn được nhiều lựa chọn, khiến giá nhà bị đẩy lên. Ông nói tình trạng này sẽ còn kéo dài cho tới khi con số nhà được rao bán gia tăng. Số nhà cư ngụ có sẵn để bán ở Ottawa ở Ottawa đã giảm tới 18% so với Tháng 4 năm ngoái, trong khi số condo còn ít hơn nhiều, tới 40%. Các nhà có giá từ $350.000 tới $499.000 đã trở thành mức giá hấp dẫn nhất đối với người mua trong thị trường nhà cư ngụ, chiếm tới

44% các vụ mua bán trong Tháng 4. Tổng số 28.5% nhà cư ngụ bán ra có giá từ $500.000 tới $749.999. Tóm lại, mức giá nhà còn có thể tăng cao vì con số nhà rao bán vẫn ở mức thấp, mà giá hiện thời thấp hơn so với giá nhà trung bình trên toàn quốc, trong khi tình trạng tài chánh của cư dân tương đối dễ chịu nhờ việc có làm bảo đảm và nền kinh tế địa phương phồn thịnh. N. CHÂU

(theo Ottawa Citizen)

MONTREAL - OTTAWA

Xe truck tông xe đạp gần Civic Hospital Một phụ nữ đã bị thương tích trầm trọng sau khi bị một xe truck giao hàng tông và kéo đi lúc bà này đang chạy xe đạp gần ngã tư Parkdale Avenue và Ruskin Street gần Bệnh viện Civic hồi sáng 7-5. Các nhân viên trợ y đã được gọi tới ngã tư này lúc 8:30 sáng. Nạn nhân chưa được biết rõ bao nhiêu tuổi. Cảnh sát nói có vẻ như cả xe truck lẫn xe đạp cùng chạy về hướng bắc trên Parkdale Avenue khi tới một lúc nào đó tài xế xe truck quyết định quẹo phải vào Ruskin Street, và đụng phải người đi xe đạp. Các điều tra viên đã có mặt tại hiện trường hồi sáng 7-5, phỏng vấn những nhân chứng và cố xác định xem ai có quyền ưu tiên trước khi đụng xe. Thanh tra Alain Boucher nói rằng tình trạng nạn nhân tuy đã ổn định nhưng vẫn còn nghiêm trọng nên phải

đợi mới có thể nói chuyện để nghe bà ta nói ra sao. Ông nói thêm là nạn nhân đã phải chịu những thương tích nặng ở vùng bụng, xương chậu và hai chân có thể làm thay đổi cuộc sống… Marthe Teaffe, một cư dân sống trên Parkdale Avenue gần nơi tai nạn xẩy ra, nói rằng bà không ngạc nhiên khi nghe tin này. Bà nói lượng xe cộ trong khu vực này đã gia tăng từ khi ngả vào Xa lộ 417 ở Carling Avenue đóng cửa hồi Tháng 4, 2018, và với thời tiết ấm áp số người đi xe đạp đã tăng đáng kể. N. CHÂU

(Theo CBC News)

LRT được dự kiến hoàn tất “một lúc nào đó” trong mùa hè Tổng Giám Đốc OC Transpo John Manconi đã cung cấp một cập nhật hóa về Confederation Line trong một phiên của Ủy Ban Tài Chánh và Phát Triển Kinh Tế thành phố. Ông Manconi hôm 10-5 nói rằng hạn chót tổ hợp công ty Rideau Transit Group (RTG) bàn giao cho thành phố hệ thống xe điện nhẹ LRT vẫn như cũ, vào tam cá nguyệt thứ nhì năm 2019. Khi được hỏi về một mốc thời gian cụ thể khi các hành khách có thể lên đi xe điện được thì ông Manconi ước lượng là “một lúc nào đó” trong mùa hè. Ủy ban cũng được cho biết là RTG đã xin cho xúc tiến việc chạy thử 12 ngày liên tiếp cần thiết và còn đang chờ đợi được chấp thuận. Ông Manconi nói toàn bộ 13 trạm xe điện cơ bản đã hoàn tất nhưng ông vẫn có

một vài dè dặt. Về những xe điện, ông Manconi nói còn cần phải giải quyết một vài “vấn đề nhỏ,” chẳng hạn các cửa lùa trong một toa xe đã không chạy, cần phải sửa.

Quan trọng hơn là đôi khi nhu liệu truyền tin đã phát ra các tín hiệu sai làm cho xe điện không chạy nữa. Chuyện này thì cả ông Đô trưởng cũng đã nói chuyện

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

với công ty cung cấp xe điện Alstom và được bảo đảm là tất cả các xe điện sẽ sẵn sàng vào cuối Tháng 6. Ông Manconi nói một người chứng nhận đệ tam

nhân độc lập sẽ cứu xét đơn xin này để coi xem dự án đã đạt tới điểm khi việc xây cất toàn bộ hệ thống và chạy thử coi đã hoàn tất một cách hiệu quả. Nếu được chấp thuận, RTG sẽ khởi sự giai đoạn chạy thử 12 ngày. Hệ thống phải hoạt động hoàn hảo liên tục trong cả 12 ngày này trước khi được coi là sẵn sàng đưa vào hoạt động. Sau đó, một kiểm toán viên an toàn độc lập sẽ quyết định liệu thành phố có thể an toàn nhận các chìa khóa chuyển giao hay không. Nếu tất cả đều theo đúng kế hoạch thì thành phố có thể đón nhận hành khách trễ nhất là cuối Tháng 7, mà ông Manconi nói 240.000 người sẽ sử dụng hệ thống nội trong ngày đầu tiên. N. CHÂU

(tổng hợp CTV News và CBC News)

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

OTTAWA

Tình trạng trẻ nhỏ bạo hành trong lớp học

Một bà mẹ, người muốn giữ kín tên để không ai nhận ra các con của bà học tại một trường tiểu học bình thường ở ngoại ô Ottawa, nói rằng bà rất lo ngại về mức độ bạo hành tại trường này. Bà nói rằng khi đứa con bé nhất của bà học Mẫu Giáo 1 thì có lệnh cấm không cho đem kéo tới lớp bởi vì thầy cô sợ rằng một trong số các

em học sinh có thể sử dụng như một võ khí. Lớp đứa con giữa của bà thường xuyên phải “di tản,” với các học sinh xếp hàng đi ra hành lang để được an toàn vì một học sinh mất kiểm soát đập phá đồ trong lớp. Lớp đứa con lớn nhất của bà học thì có hai học sinh trong lớp đã thoi vào mặt các học sinh khác. Những lo ngại của bà đã

Tìm được xác người mất tích từ năm ngoái ở Sông Ottawa Một người đàn ông bị mất tích dọc theo Sông Ottawa gần Britannia hồi Tháng 11 năm ngoái đã được tìm thấy xác ở ngay bờ nước này hồi sáng 9-5. Cảnh sát Ottawa nói không nghi ngờ là án mạng trong cái chết của Alexander Okonski, 28 tuổi. Xác ông này đã được tìm thấy gần

được các thống kê của Hội đồng Học khu OttawaCarleton hỗ trợ, cho thấy con số những “vụ bạo hành” được báo cáo cho ban nhân viên đã gia tăng đáng kể trong ba năm vừa qua. Trong niên học 2015-16 đã có 1.909 sự vụ được báo cáo, so với 3.746 sự vụ trong niên học 2017-18, một gia tăng 96%. Trong 7 tháng đầu niên học này, 4.223 sự vụ đã được báo cáo. Các nhà giáo dục làm việc tại lớp mẫu giáo hay các trợ giáo phụ trách các học sinh có nhu cầu đặc biệt chỉ làm hồ sơ báo cáo khi bản thân họ trải nghiệm bạo hành, hoặc đụng chạm tới thân thể hoặc bằng lời nói. Bản báo cáo không nhất thiết bao gồm bạo hành giữa các học sinh với nhau hay liên quan tới tài sản nhà trường.

Một phụ nữ thiểu năng bị tấn công tính dục Một người đàn ông Ottawa đang phải đối mặt với những cáo buộc sau khi bị cho là đã tấn công tính dục một phụ nữ có trí não của một em bé tám tuổi. Bản tin của cảnh sát phổ biến hôm 8-5 cho biết sự vụ xẩy ra hồi chiều 6-5 tại góc Riverside Drive và Bank Street, gần Billings Bridge Shopping Centre. Phụ nữ này, ở tuổi 20, đang đợi xe buýt thì một người đàn ông lại gần. Sau khi trao đổi vài câu, người

đàn ông đưa nạn nhân tới một cửa tiệm gần đó và tấn công tính dục cô này trong phòng vệ sinh. Y phạm đã lấy cellphone của nạn nhân khi người này tính kêu cứu. Sau đó y lại xâm phạm tiết hạnh nạn nhân một lần nữa. Một người đàn ông 22 tuổi sau đó đã bị khởi tố với hai tội danh tấn công tính dục và một tội danh gây rối, đã ra hầu tòa lần đầu vào ngày 8-5. N. CHÂU

(theo CBC News)

N. CHÂU

(theo Ottawa Citizen)

Chạy xe gần gấp đôi tốc độ giới hạn

nhà máy lọc nước Britannia, nằm ở cuối Cassels Street. Hôm 14-11, cảnh sát đã yêu cầu công chúng giúp đỡ tìm kiếm Okonski, mà người ta nhìn thấy lần cuối cùng dọc theo Sông Ottawa với chiếc kayak của mình, gần nhà máy lọc nước. N. CHÂU

(theo Ottawa Sun)

Một đại lý xe hơi ở Ottawa tạm thời bị mất một xe hơi và một trong những khách hàng của hãng này bị mất bằng lái sau một vụ chặn giữ giao thông trên cái mà cảnh sát mệnh danh là “Limebank raceway.”

MONTREAL - OTTAWA

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Hôm 6-5 CSV Phil Kane cho biết ông đã bắt được một người lái xe chạy xe với tốc độ 153km/giờ trong khu vực giới hạn 80km/giờ trên Limebank Road vào hồi 5 giờ chiều. Chiếc xe thì bị giam và

người lái bị rút bằng một tuần lễ. Riêng người lái xe sẽ phải ra hầu tòa với cáo buộc lái xe bạt mạng, và có thể bị phạt vạ tới $10.000. N. CHÂU

(theo Ottawa Citizen)

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

THẾ GIỚI

Bốn nước tập trận trên Biển Đông

MONTREAL - OTTAWA

Iran dọa đánh phủ đầu nếu Mỹ hành động Tư lệnh Không quân Iran đã đưa ra cảnh báo cứng rắn với Mỹ sau khi Washington tuyên bố đưa hàng không mẫu hạm tới tới khu vực áp sát Iran. Quân đội Mỹ gần đây đã triển khai các lực lượng, bao gồm hàng không mẫu hạm và máy bay ném bom B-52 tới Trung Đông, trong một động thái được các quan chức Mỹ nhận định là để đối phó với mối đe dọa từ Iran nhằm vào các lực lượng Mỹ trong khu vực. Tư lệnh không quân thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran Amirali Hajizadeh cho rằng sự hiện diện quân sự của Mỹ trong khu vực trước đây là mối đe dọa nghiêm trọng, còn bây giờ là một mục tiêu của Iran. Trong cuộc phỏng vấn với CNBC ngày 11/5, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết ông nhận thấy mối đe dọa ngày càng tăng từ Iran, đồng thời

khẳng định chính quyền Tổng thống Donald Trump đang củng cố năng lực để có thể đáp trả bất kỳ hành động tấn công nào từ phía Iran. Mặc dù duy trì hiện diện quân sự ngày càng tăng trong khu vực, song Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh Mỹ không tìm kiếm một cuộc chiến tại đây. Cũng theo Ngoại trưởng Pompeo, ông đã chuẩn bị sẵn các kế hoạch ngoại giao để Tổng thống Trump có thể lựa chọn “trong trường hợp Iran đưa ra quyết định sai lầm”. “Iran là nước gây ảnh hưởng bất ổn chính tại Trung Đông và chúng tôi nhắm mục tiêu tới việc khắc chế điều đó”, ông Pompeo nói, đề cập tới vai trò của Iran đối với khủng bố cũng như dòng chảy vũ khí từ Iran tới các nước bất ổn. 

Việc hải quân 4 nước gồm Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Philippines điều 6 chiến hạm tập trận chung, từ ngày 2 – 8/5 tại Biển Đông, được giới chuyên gia quốc tế đánh giá truyền đi thông điệp mạnh mẽ cho Trung Quốc, và mang nhiều ý nghĩa quan trọng đối với vùng biển này. Cuộc tập trận được thông báo sau khi hải quân Mỹ ngày 6/5 đã đưa 2 tàu khu trục hoạt

động xung quanh 2 đá Ga Ven và Gạc Ma trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp. Theo thông báo từ Hạm đội 7 (Mỹ), cuộc tập trận mang ý nghĩa góp phần duy trì an ninh cho các đồng minh và đối tác thông qua việc đảm bảo khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.

Cuộc tập trận có sự tham gia của 4 quốc gia không chỉ gửi thông điệp mạnh mẽ đến Trung Quốc hay thể hiện lập trường mạnh mẽ về luật pháp quốc tế đối với Biển Đông, mà còn xây dựng nên cầu nối những bên có cùng mối quan tâm trước Bắc Kinh. Sự kiện này thể hiện dấu hiệu về sự bất bình của cộng đồng quốc tế đối với các hành động “cơ bắp” của Bắc Kinh ở Biển Đông. Lâu nay, Mỹ - Nhật - Ấn đã có nhiều hoạt động chung, dựa trên đối thoại quân sự chiến lược ba bên, mà nổi bật là cuộc tập trận hải quân chung Malabar đặc trưng cho cam kết chiến lược của ba nước này. Không dừng lại ở đó, Mỹ - Nhật - Ấn đang mở rộng kết nối với các nước khác trong tình hình Trung Quốc có nhiều hành vi đáng quan ngại. 

TIN VẮN

được đưa ra hôm 13/05/2019. Hồ sơ liên quan đến ông Assange đã kéo dài gần một chục năm. Do bị cáo tị nạn tại tòa đại sứ Equador tại Luân Đôn từ năm 2012, hồ sơ pháp lý đã bị hủy bỏ. Việc Assange bị cảnh sát Anh bắt đi hôm 11/04 khiến tư pháp Thụy Điển có thể mở lại hồ sơ này, và đòi trục xuất sáng lập viên WikiLeaks về Stockholm.

Mỹ chuyển nhân viên ở biên giới Canada xuống phía biên giới Mexico

Chính phủ Nhật Bản lo ngại kinh tế suy thoái. Theo các dữ liệu công bố ngày 13/05, Tokyo không loại trừ khả năng suy thoái kinh tế vì nền kinh tế Nhật phụ thuộc vào xuất cảng và do đó, bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ việc nhu cầu bên ngoài giảm sụt, và tranh chấp thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Nam Hàn tiếp tục tăng cường phòng thủ nhằm đối phó với “mọi đe dọa”. Tuyên bố của phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Nam Hàn ngày 13/5 cho thấy tình hình trên bán đảo Triều Tiên có dấu hiệu căng thẳng trở lại sau vụ Bình Nhưỡng hai lần bắn thử hỏa tiễn trong chưa đầy một tuần lễ. Ông Choi Hyun Soo còn thêm Seoul tăng cường khả năng phòng thủ, đặc biệt là tăng cường hệ thống hỏa tiễn chận hỏa tiễn để “chặn hỏa tiễn tầm ngắn của Bắc Hàn”. Thụy Điển mở lại thủ tục truy tố Julian Assange về tội hiếp dâm. Thông báo trên

Thổ dân kiện chính quyền Úc trước Liên Hiệp Quốc. Hôm 13/05, thổ dân sống trên các đảo ở Eo Biển Torrès, miền bắc nước Úc, đã đưa đơn kiện chính quyền Canberra trước Ủy Ban Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc. Chính quyền Úc bị tố cáo là đã không làm gì để đối phó với thay đổi khí hậu, làm cuộc sống người trong vùng bị đe dọa, và đây là điều vi phạm nhân quyền. 

Thủ tục qua biên giới Mỹ Canada sẽ bị chậm trễ trong nhữ ng ngà y hè sắ p tớ i sau khi hàng trăm nhân viên biên giới của Mỹ tạm thời được điều động về phía biên giới tiếp giáp Mexico. Cơ quan Biên giới và Quan thuế Mỹ cho biết 731 nhân viên biên giới phía bắc trên bộ, trên biển và tại phi cảng đang được điều động xuống biên giới Mỹ - Mexico, nơi họ sẽ giúp các đồng nghiệp phí a nam đố i phó vớ i là n số ng gia đì nh và trẻ em từ Trung Mỹ kéo sang. Biện pháp này diễn ra khi các cơ sở kinh doanh chuẩn bị cho mùa hè, khi hàng chục ngàn du khách Canada đi về phía năm góp phần thúc đẩy nền kinh tế của các cộng đồng ở các tiể u bang gầ n biên giới, cũng như sâu hơn bên trong Hoa Kỳ. Kể từ khi an ninh biên giới Hoa Kỳ-Canada được tăng cường ngay sau vụ tấn

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

công 11/9, các viên chức địa phương và tiểu bang đã lo lắng rằng an ninh tăng cao có thể gây tổn hại cho thương mại và dòng người tự do qua lại biên giới dài 8.891 km. Garry Douglas thuộc Phòng Thương mại ở Plattsburgh, NY, cho biết thương mại với Canada là "động lực lớn nhất" trong nền kinh tế khu vực, và phải mất nhiều năm để có đủ nhân sự ở biên giới phía bắc, nơi có khoảng 400.000 người và 1,6 tỉ Mỹ kim hàng hóa qua biên giới hàng ngày. Ông nói hiện ông chưa thấy có vấn đề gì, nhưng cảnh báo rằng mùa du lịch cao điểm chưa bắt đầu cho đến ngày lễ Victoria Day của Canada vào cuối tuần 18-20 tháng 5. Tuầ n qua, 13 thà nh viên lưỡng đảng của quốc hội Mỹ từ 6 tiểu bang biên giới đã viết thư cho Quyền Bộ trưởng Nộ i an Kevin McAleenan, bày tỏ lo âu rằng kế hoạch

điều động có thể làm tổn hại thương mạ i và du lị ch qua biên giới Mỹ-Canada. Bức thư vừa được công bố cho biế t: "Quyết định điều động các giới chức Biên giới và Quan thuế CBP ở phía bắc tới biên giới phía nam khiến cơ quan này thêm khó khăn hơn trong việc đáp ứng các đòi hỏi nhiệm vụ cốt lõi của họ tại biên giới, bao gồm bảo đảm hiệu quả các điểm nhập cảnh của Mỹ và bảo vệ an toàn cho du lịch và giao thương". Bứ c thư có đoạ n viế t: "Chuyển các nhân viên biên giới của Mỹ khỏi biên giới phía bắc sẽ tác độ ng mạnh đến du lịch và giao thương giữ a Mỹ và Canada ngay thời điểm chúng ta bước vào nhữ ng thá ng mù a hè bậ n rộn". T.L (THEO CBC)

MONTREAL - OTTAWA

Hoa Kỳ phá đường dây kết hôn giả lấy thẻ xanh do người Việt cầm đầu Theo VOA Việt ngữ ngày 14/05, Sở di trú Hoa Kỳ loan báo vừa phá vỡ một đường dây lớn làm kết hôn giả ở Houston, Texas, do người Việt cầm đầu để đưa người từ Việt Nam sang Mỹ và làm thẻ xanh cho họ. Theo thông báo của Cơ quan Thuế quan và Di trú, gọi tắt là ICE, đưa ra chiều 13/5, một đại bồi thẩm đoàn liên bang đã kết án 96 người tham gia vào các hoạt động của đường dây này ở Houston và Việt Nam. Người chủ mưu của đường dây này là Ashley Yen Nguyen, còn được biết là Duyen – 53 tuổi, sống ở Houston. Các công tố viên cho biết bà Yen Nguyen điều hành tổ chức có trụ sở ở Houston từ căn nhà của bà ở High Star Drive và có những người cộng sự giúp điều hành hoạt động này trên khắp bang Texas và ở Việt Nam. Đường dây này dựng ra các vụ kết hôn giả để giúp những người muốn vào Mỹ xin giấy thường trú nhân bằng các chứng từ giả mạo đó. “Vụ bắt giữ này đánh dấu đỉnh điểm của một cuộc điều tra kéo dài cả năm trời của các cơ quan thực thi pháp luật về một trong những âm mưu lừa đảo hôn nhân lớn nhất từng được ghi nhận ở khu vực Houston,” theo đặc vụ tham gia cuộc điều tra Mark Dawson của HIS Houston. “Bằng cách cùng phối hợp với các đối tác từ nhiều cơ quan thực thi pháp luật, chúng tôi đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ rằng chúng tôi kết hợp chặt chẽ với nhau trong các nỗ lực triệt phá các tổ chức tội phạm tìm cách lách luật của Hoa Kỳ bằng cách lừa đảo.” “Kết hôn giả là một tội nghiêm trọng,” theo ông Tony Bryson, giới chức của cơ quan Quốc tịch và Di trú Mỹ (USCIS). Theo Luật sư di trú Khanh Phạm, hiện làm việc ở Texas và biết rõ vụ này, nghi phạm Yen Nguyen đã “lôi kéo những người Mexico và Mỹ da trắng làm đám cưới với những người Việt Nam.”

Trang tin tức Khou 11 của Houston cho biết khoảng một nửa trong số 96 người bị kết án là những người nhập cư Việt Nam không có giấy tờ trước khi tham gia đường dây này để làm kết hôn giả. Một nửa còn lại là những người có quốc tịch Mỹ được tuyển dụng để kết hôn với những người Việt. Cho tới ngày 13/5, có tất cả 50 người đã bị bắt giữ và khởi tố với 206 tội danh. Hồ sơ truy tố hiện vẫn còn giữ kín đối với những người bị truy nã nhưng chưa bị bắt. Theo ABC, bà Yen Nguyen, cùng chồng và hàng chục bị cáo khác đã có mặt tại tòa hôm 13/5. Thông báo của ICE nói rằng những cá nhân làm kết hôn giả nhằm mục đích lách luật di trú của Mỹ, họ không sống với nhau, và điều đó trái với những gì họ khai trong các giấy tờ chính thức nộp cho USCIS. Theo bản cáo trạng, mỗi người tham gia kết hôn giả ký một thỏa thuận với bà Yen Nguyen, và họ phải trả từ 50.000 USD đến 70.000 USD để trở thành thường trú nhân ở Mỹ. “Những người Việt tham gia kết hôn giả gồm những người đã qua (Mỹ) đang muốn xin thẻ xanh, những người làm đám cưới ở Việt Nam để được đưa qua (Mỹ), và làm ﬁance visa (thị thực theo diện hôn phu) ở Việt Nam để qua Mỹ,” theo LS Khanh, người cho biết đây là 3 con đường qua Mỹ được thực hiện trong vụ lừa đảo này. Hồ sơ truy tố cũng nói rằng đường dây này giả mạo hồ sơ thuế, điện nước và hồ sơ làm việc để chắc chắn rằng USCIS sẽ chấp thuận hồ sơ giả mạo xin làm thường trú nhân. Một luật sư người Việt bị bắt trong vụ này có tên Trang Le Nguyen, còn được biết với tên Le Thien Trang, sống ở Pearland, Texas. Luật sư 45 tuổi này bị kết tội cản trở quá trình thực thi pháp luật, tác động đến nhân chứng, nạn nhân hoặc người mật báo. Mức án tối đa cho mỗi tội danh này là

10 năm tù. Các tội liên quan đến làm hồ sơ giả, ảnh hưởng đến các nhân chứng, nạn nhân và người mật báo có thể nhận bản án lên đến 20 năm tù theo luật liên bang Mỹ. “Những người đã có thẻ xanh qua hệ thống này rồi thì trong tương lai sẽ bị Bộ Tư pháp và Sở Di trú trả lại hồ sơ và nếu họ không chứng minh được rằng cuộc hôn nhân của họ là thật thì họ sẽ bị thu hồi thẻ xanh và bị trục xuất ra khỏi Mỹ,” LS Khanh cho VOA biết. Ông Khanh lo ngại rằng vụ này sẽ ảnh hưởng đến danh tiếng của những người gốc Việt hành nghề luật ở Houston và Texas nói chung. “Cộng đồng luật sư người Việt (ở Houston) làm việc cực khổ mới có được tiếng tăm và tạm ổn. Nay tự nhiên có một người làm như vậy thì người ngoài nhìn vào sẽ nghĩ mình làm ăn không đúng đắn. Có rất nhiều luật sư bên này lo lắng về vấn đề đó,” theo LS Khanh. Vị luật sư này cũng cho rằng điều này có thể sẽ ảnh hưởng đến cộng đồng người Việt khi “sở di trú có thể sẽ làm khó dễ hơn cho người Việt trong lúc làm giấy tờ.” 

Việt Nam có thể bị đưa vào danh sách các nước thao túng tiền tệ Bloomberg đưa tin hồi cuối tuần qua: Hoa Kỳ sẽ mở rộng danh sách các quốc gia mà họ theo dõi về thao túng tiền tệ trong báo cáo ra trong tháng này, và Việt Nam có thể bị đưa tên vào danh sách đó. Bloomberg cho biết số quốc gia bị đưa tên vào danh sách theo dõi này sẽ tăng lên khoảng 20 nước từ 12 nước trong báo cáo ra vào tháng 10 năm ngoái. Lý do Việt Nam có thể bị đưa tên vào danh sách là cố giữ giá trị tiền đồng của họ thấp hơn thực tế. Tháng 10 nằm ngoái, Bộ Tài chính Hoa Kỳ không đưa tên Trung Quốc hoặc bất kỳ đối tác thương mại nào khác vào danh sách các nước thao túng tiền tệ vì họ dựa vào biểu thuế nhập

cảng để cắt giảm thâm hụt thương mại với Trung Quốc. Bloomberg cho biết cho đến nay Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã kiểm tra 12 đối tác thương mại lớn nhất của Hoa Kỳ và đối chiếu với Thụy Sĩ để chuẩn bị cho báo cáo sắp tới. “Danh sách theo dõi mở rộng có thể bao gồm Nga, Thái Lan, Indonesia, Việt Nam, Ireland hoặc Malaysia – là các nước có thặng dư thương mại lớn với Hoa Kỳ,” theo Bloomberg. Hãng tin này cho biết số quốc gia có tên trong danh sách tăng sau khi Bộ Tài chính Hoa Kỳ giảm một trong ba tiêu chí mà họ sử dụng để xác định nước thao túng tiền tệ: thặng dư tài khoản vãn lai từ 3% xuống 2% GDP. 

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

VIỆT NAM

MONTREAL - OTTAWA

Hai Facebooker chỉ trích chính phủ Đòn độc của thương lái Trung Quốc lãnh 11 năm tù Hai nữ Facebooker vừa bị tòa án Việt Nam ngày 10/5 tuyên án tù với cáo buộc “làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm chống nhà nước”. Truyền thông trong nước loan tin vào cùng ngày. Hai bị cáo là Vũ Thị Dung (54 tuổi) và Nguyễn Thị Ngọc Sương (51 tuổi). Bà Dung bị kết án 6 năm tù, trong khi bà Sương phải chịu án 5 năm tù. Cáo trạng của Viện kiểm sát được truyền thông trong

nước trích đăng cho biết, từ tháng 8 năm 2018 đến ngày 10/10/2018, hai bị cáo đã sử dụng mạng xã hội Facebook với các tên Salem Trần, Hoa Hong Ha Ngoc, Ma Ma Ma Ma để tương tác với các tài khoản Facebook có tên Tân Thái và Benny Trương để xem, nghe nội dung các video, bài viết có nội dung chống phá nhà nước. Sau đó cả hai đã kêu gọi biểu tình chống luật đặc khu, an ninh mạng, phản đối Trung Quốc, kích động người dân xuống

Vũ Thị Dung và Nguyễn Thị Ngọc Sương

đường biểu tình vào ngày 13/10/2018. Cáo trạng cũng cho biết bà Dung đã làm các tờ truyền đơn có nội dung “chống phá nhà nước” và rủ bà Sương đi rải truyền đơn tại 4 điểm ở thị trấn Định Quán, tỉnh Đồng Nai trước khi bị bắt giữ. Luật An ninh mạng của Việt Nam đã bắt đầu đi vào hiệu lực từ đầu năm nay. Đây là bộ luật gặp nhiều chỉ trích của quốc tế vì bị cho là có những điều khoản thắt chặt kiểm soát tự do internet. Từ năm 2018 trở lại đây, Việt Nam cũng gia tăng bắt giữ những người dám lên tiếng chỉ trích chính phủ. Từ đầu năm 2019 đến nay, RFA ước tính có ít nhất 10 tiếng nói chỉ trích chính quyền Việt Nam bị bắt giữ đã được truyền thông trong nước xác nhận. An xá Quốc tế hồi năm ngoái cho biết Việt Nam hiện vẫn giam giữ khoảng gần 100 tù nhân lương tâm. 

Quân đội VN được yêu cầu tham gia chặn dịch tả heo Châu Phi Chính phủ Hà Nội vào ngày 13 tháng 5 tiến hành hội nghị trực tuyến phòng chống dịch tả lợn Châu Phi sau khi dịch lan đến 29 tỉnh/thành trên cả nước. Tổng số lợn bị dịch phải tiêu hủy lên đến hơn 1,2 triệu con, chiếm hơn 4% tổng đàn lợn trên cả nước Việt Nam. Bộ trưởng Nông Nghiệp- Phát Triển Nông Thôn của VN, Ông Nguyễn Xuân

Cường, cảnh báo nếu không ngăn chặn dịch tốt thì dịch tả lợn Châu Phi tại Việt Nam sẽ chuyển biến theo ba hướng: trước hết là tái xuất ổ dịch mới tại nơi đã khống chế được; thứ hai lan rộng sang những vùng chưa bị dịch và thứ ba phát sinh dịch tại những đàn lợn lớn. Vì có đánh giá nhiều địa phương không phòng chống dịch tả lợn Châu Phi hiệu quả, Ông Nguyễn Xuân Cường

cho biết có đề xuất Chính phủ Hà Nội đưa quân đội vào kiểm tra tình hình chống dịch. Tại Việt Nam, dịch tả lợn Châu Phi bùng phát vào đầu tháng 2 vừa qua tại tỉnh Hưng Yên, sau đó lan nhanh sang các tỉnh ở miền Bắc và nay đã đến Đồng Nai, Bình Phước tại miền Nam. Dịch tả lợn Châu Phi hiện nay tại Việt Nam là đại dịch lớn nhấn gây tác động lớn đến ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam. Tổng đàn lợn tại Việt Nam đứng thứ 7 thế giới và sản lượng thịt lợn đứng hàng thứ 6 thế giới. Ngành chăn nuôi lợn đóng góp 5% vào Tổng Sản Lượng Nội Địa- GDP của Việt Nam. 

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Theo tin của trang VietNamNet trong nước: Một người tên Phạm Minh Ngọc đứng ra thu mua vỏ thông với ý định bán cho các thương lái Trung Quốc, đã bị các lực lượng chức năng tỉnh Gia Lai phát giác, ngăn chặn. Kiểm tra nơi gom hàng của ông Ngọc tại TP Pleiku, lực lượng chức năng thu giữ 103 bao chứa vỏ thông, tổng trọng lượng gần 3,5 tấn. Ông Ngọc khai nhận thu mua số vỏ thông trên tại một số xã của huyện Đắk Đoa để vận chuyển ra các tỉnh phía Bắc, bán cho thương lái người Trung Quốc với giá khoảng 8.000 đồng/kg. Hậu quả, theo trang Tài Nguyên và Môi Trường, nhiều rừng thông bị hủy hoại nghiêm trọng. Hàng loạt các khu rừng thông nhiều năm tuổi trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã bị nhiều người vạt vỏ cây để bán kiếm tiền. Cuối tháng

4/2019, tại tiểu khu 309, có 981 gốc thông bị róc vỏ. Trong đó, có 715 cây thông bị róc một phần vỏ khô bên ngoài, 276 cây thông đã bị chết khô. Rõ ràng đây là đòn độc của Trung Quốc, chỉ mua vỏ thông để giết chết rừng thông ở Việt Nam. Đây là một trong nhiều thủ đoạn của “thương lái” Trung Quốc, hủy hoại tài nguyên rừng và môi trường VN, bên cạnh các chiêu trò thu mua nông sản, lâm sản “lạ” để lũng đoạn thị trường VN, gây nguy hại cho không gian sống của người Việt. 

Nhiều nhà hoạt động dân chủ bị cấm cản gặp Phái đoàn Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Một số các nhà bất đồng chính kiến tại Sài Gòn và các tỉnh bị công an, an ninh ngăn chặn, cấm cản, không thể đến gặp Phái đoàn Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ theo lời mời gặp vào sáng ngày 13/5/2019, để trao đổi ý kiến trước cuộc đối thoại nhân quyền Mỹ-Việt 2019. Một trong những người bị ngăn cản là Chánh trị sự đạo Cao Đài chân truyền, ông Hứa Phi, và cũng là đồng Chủ Tịch Hội đồng Liên Tôn Việt Nam, cho biết: “Bốn ngày nay, tôi bị Công an cộng sản Việt Nam ở Huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng canh tôi liên tục và liên tục cho nên tôi không thể xuống Sài Gòn gặp Lãnh sự quán Hoa Kỳ cũng như Cục Dân chủ Nhân quyền mời. Công an chặn quanh nhà tôi, tôi ra đi thì công an đem những vật cản đến chặn cửa nhà tôi như giường bố, bàn ghế…” Một cựu tù nhân lương tâm tại Sài Gòn, là Luật sư Lê Công Định, cũng viết trên trang cá nhân về tình trạng bị công an, an ninh ngăn cản cấm ra khỏi nhà từ trước cuộc gặp 2 ngày.

Lý do mà an ninh của Sở Công an TPHCM cấm Luật sư Lê Công Định đi ra khỏi nhà, được cho biết là các nhà ngoại giao Mỹ phải xin phép nhà nước Việt Nam trước khi gặp ông. Ngoài Luật sư Lê Công Định và Chánh trị sự đạo Cao Đài Hứa Phi còn một số nhà hoạt động khác được mời đến gặp Phái đoàn Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ để trao đổi ý kiến trước cuộc đối thoại nhân quyền Mỹ-Việt 2019, như Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, ông Phạm Bá Hải, v.v… Tuy nhiên, Đài Á Châu Tự Do tạm thời chưa thể liên lạc được với các nhà hoạt động này. Lâu nay, mỗi khi những phái đoàn Phương Tây như Hoa Kỳ và Liên Minh Châu Âu- EU có những cuộc gặp với các thành phần hoạt động, đấu tranh cho dân chủ- nhân quyền tại Việt Nam thì hầu như những thành phần được mời bị an ninh Hà Nội ngăn chặn. Nhiều người phải tìm cách trốn trước ra khỏi nhà mới có thể tới được chỗ gặp. 

KINH TẾ TÀI CHÁNH

MONTREAL - OTTAWA

Cơ xưởng làm xe hơi ở Oshawa sẽ tiếp tục mở cửa NGUYỄN TUẤN HOÀNG

nghỉ mát chung và số tiền bị lừa lên đến hàng ngàn dollars. Những kẻ lừa lọc giả danh là người môi giới bán địa ốc cho một công ty địa ốc quốc tế. Cảnh sát cũng khuyến cáo là cách lừa bán nhà nghỉ mát chung là một cách lừa lọc đang diễn ra ở Bắc Mỹ và người ta nên cẩn thận khi được đề nghị mua những nhà nghỉ mát chung với giá quá rẻ. Oshawa, Ontario: Trong mấy tháng trước đây, công ty GM loan báo là sẽ đóng cửa toàn bộ cơ xưởng ở thành phố Oshawa và sẽ khiến 2,600 người sẽ bị mất việc. Những thay đổi không đóng cửa cơ xưởng hoàn toàn, mà duy trì việc thử xe và 300 công ăn việc làm, sẽ giúp cho người ta hy vọng là cơ xưởng này sẽ phát triển trở lại và sẽ có thêm nhiều công ăn việc làm khác. Ông Travis Hester, chủ tịch công ty GM Canada đã cùng với ông Jerry Dias, chủ tịch nghiệp đoàn nhân công Unifor đã cùng công bố việc công ty GM sẽ bỏ ra 170 triệu dollars, thiết lập một cơ sở thử xe không người lái, và sẽ tạo công ăn việc làm cho 300 người trong những tháng sắp đến. CĂN NHÀ BÁN VỚI GIÁ 535 NGÀN DOLLARS Ở TORONTO Toronto: Tuy số nhà bán ở vùng thủ phủ Toronto trong tháng 4 vừa qua sút giảm, nhưng giá bán những căn nhà trong vùng thủ phủ này vẫn

không giảm nhiều. Mới đây một căn nhà ở số 2396 St Clair Avenue West vừa được bán với giá 535 ngàn dollars. Căn nhà với nước sơn trắng đã úa mầu, cũ kỹ và dường như mọi thứ trong căn nhà đều cần sửa chữa. Tầng hầm thì hiện thời vẫn chưa được sửa sang và trông như một hang động tối tăm chật hẹp. Căn nhà này đề giá $499,000 và người “may mắn” mua được căn nhà này đã phải trả thêm $35,100 cho một căn nhà cần sửa chữa và thiếu những tiện nghi. COI CHỪNG BỊ LỪA KHI MUA NHÀ NGHỈ MÁT CHUNG Ở MỄ TÂY CƠ Niagara, Ontario: Hôm 4 tháng 5, sở cảnh sát vùng Niagara, tỉnh bang Ontario lên tiếng khuyến cáo coi chừng bị lừa khi mua nhà nghỉ mát chung (timeshare) ở Mễ Tây Cơ, vì đã có ít nhất là hai cư dân trong vùng Niagra, khi qua nghỉ mát ở Mễ Tây Cơ đã bị lừa. Hai cư dân này đã bị lừa mua nhà

Căn nhà giá 535 ngàn dollars

ÔNG TRUMP KHAI LỖ TRÊN 1 TỶ MỸ KIM TRONG VÒNG 10 NĂM LÀM THƯƠNG MẠI New York: Như chúng ta cũng biết là trong cuộc tranh cử tổng thống Mỹ năm 2016, tuy có những lời yêu cầu gắt gao, nhưng nhà tỷ phú Donald Trump đã từ chối không chịu công bố tờ khai thuế của những năm trước. Công bố những chi tiết về thuế má, tiền lương là điều mà hầu như các ứng cử viên tổng thống Mỹ đều làm. Hôm 7 tháng 5, báo New York Times đã công bố một số chi tiết về tình trạng tài chánh của ông Trump. Theo bản công bố này thì trong vòng 10 năm từ năm 1985 cho đến 1994, ông Trump đã khai thuế là ông ta lỗ mất trên 1 tỷ Mỹ kim. Chính vì số tiền lỗ quá lớn, cho nên tuy là 1 tỷ phú, ông đã chẳng phải trả một xu thuế lợi tức trong vòng từ 8 năm cho đến 10 năm. MỘT PHỤ NỮ SỐNG TRONG CĂN NHÀ VỚI HÀNG NGÀN BÚP BÊ BARBIE Saskatoon, Saskatchewan: Vào dịp Giáng Sinh năm 1988, c nhận được một con búp bê Barbie đầu tiên

là quà tặng từ ông chồng. Năm sau bà cũng nhận thêm một con búp bê nữa và từ đó bà Katelnikoﬀ bắt đầu sưu tầm những con búp bê Barbie. Trong vòng 3 thập kỷ, bà Andrea đã sưu tập được khoảng 3 ngàn con búp bê Barbie. Theo bà Andrea thì phần lớn những con búp bê là bà mua mới còn trong hộp, nhưng cũng có nhiều con bà mua ở garage sale. Mười năm trước vì số búp bê quá nhiều, hai ông bà Katelnikoff đã sửa lại căn nhà, xây thêm một tầng lầu thứ nhì chỉ dùng để chứa búp bê. Căn phòng tắm của tầng lầu hai cũng không được sử dụng, mà chỉ dùng để chứa búp bê. Bà Andrea năm nay 66 tuổi và mới bị một trận đau tim trong năm ngoái. Bà Andrea tâm sự là bà có 5 anh em trai và khi lập gia đình thì lại có 3 đứa con trai, cho nên những con búp bê là vật mà bà có thể tâm sự giữa đàn bà với nhau. SỐ CÔNG ĂN VIỆC LÀM TẠI MỸ GIA TĂNG, TỶ LỆ THẤT NGHIỆP THẤP NHẤT TRONG VÒNG 49 NĂM QUA Hoa Thịnh Đốn: Hôm 3 tháng 5, bộ lao động Hoa Kỳ cho công bố những thay đổi về số công ăn việc làm, về mức thất nghiệp ở Mỹ. Trong tháng 4 vừa qua, đã có thêm 263 ngàn công ăn việc làm mới ở Hoa Kỳ và mức thất nghiệp ở Mỹ trong tháng 4 đã sút giảm xuống còn 3.6 phần trăm, mức thất nghiệp thấp nhất ở Hoa Kỳ trong vòng 49 năm qua. Phần lớn những công việc làm mới có trong tháng tư là những việc làm

Bà Andrea Katelnikoff

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

KINH TẾ TÀI CHÁNH văn phòng, xây cất và y tế. Với nền kinh tế Mỹ tiếp tục phát triển, số người Mỹ ủng hộ tổng thống Trump gia tăng: 56 phần trăm những người Mỹ được hỏi ý kiến, cho là tổng thống Trump đã giúp cho sự phát triển kinh tế ở Hoa Kỳ. KỸ NGHỆ ĐỊA ỐC Ở VÙNG ĐẠI THỦ PHỦ VANCOUVER TIẾP TỤC BƯỚC SUY THOÁI Vancouver: Số nhà bán được ở vùng đại thủ phủ Vancouver tiếp tục sút giảm, theo những tin tức loan báo hôm 3 tháng 5 vừa qua. Theo bản công bố của hội đồng địa ốc vùng đại thủ phủ Vancouver, chỉ

có 1,829 căn nhà bán được ở vùng đại thủ phủ này trong tháng 4: sút giảm 29.1 phần trăm so với số nhà bán được trong tháng 4 năm ngoái 2018. Theo bà Ashley Smith, chủ tịch hội đồng địa ốc vùng đại thủ phủ Vancouver thì chuyện kiểm tra những người muốn mua nhà, về khả năng có thể mượn tiền nợ nhà của chính quyền liên bang, đã làm sút giảm số người có thể mua nhà trong vùng đại thủ phủ. Chúng ta cũng biết là giá nhà ở vùng đại thủ phủ Vancouver là giá nhà cao nhất Canada: giá trung bình một căn nhà độc lập trong thành phố là 1.5 triệu dollars. Số nhà bán được sút giảm ở vùng đại thủ phủ Vancouver, một phần cũng vì thiếu những nhà đầu tư ngoại quốc, nhất là những nhà đầu tư Trung quốc. Theo những tin tức báo chí, thì

MONTREAL - OTTAWA

những nhà đầu tư Trung quốc hiện nay chuyển sang mua nhà cửa ở các vùng đại thủ phủ Toronto và Montreal. TRUNG QUỐC ĐÌNH CHỈ GIẤY PHÉP XUẤT CẢNG THỊT HEO CỦA HAI CÔNG TY Ở CANADA Toronto: Theo những tin tức loan báo hôm 3 tháng 5, Trung quốc đã đình chỉ giấy phép xuất cảng thịt heo qua xứ này, từ hai công ty xuất cảng thịt heo ở Canada, trong đó có cả công ty Olymel LP có trụ sở chính ở tỉnh bang Quebec. Bà Marie Claude Bibeau, tổng trưởng nông nghiệp liên bang cho là thỉnh thoảng có những vấn đề hành

chánh diễn ra giữa hai quốc gia, và khiến có những tạm ngưng trong việc xuất nhập cảng thịt heo. Cũng theo bà tổng trưởng nông nghiệp thì ngoài hai công ty bị tạm ngưng giấy phép xuất cảng thịt heo sang Trung quốc, các công ty khác vẫn tiếp tục xuất cảng thịt heo qua nước này, không bị trở ngại. Tuy nhiên theo những nhận định của các nhà bình luận thời cuộc, thì những khó khăn mà các công ty Canada gặp phải khi giao dịch ở Trung quốc bắt đầu từ cuối tháng 12 năm ngoái, khi cơ quan an ninh biên giới Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chánh của công ty viễn thông Huawei theo lời yêu cầu của cơ quan an ninh Hoa Kỳ. SỐ KHÁN GIẢ THAM DỰ CÁC TRẬN DÃ CẦU CỦA ĐỘI TORONTO BLUE JAYS SÚT GIẢM TRẦM TRỌNG

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Toronto: Trong mùa dã cầu năm nay, đội cầu Toronto Blue Jays đã thua nhiều hơn thắng, khiến số khán giả ái mộ đội cầu Blue Jays sút giảm trầm trọng. Trong vòng 15 trận đấu trên sân nhà trong mùa banh năm nay, trung bình có chừng 20,541 khán giả tham dự mỗi trận đấu, so với số trung bình 27,142 khán giả tham dự trong những trận đấu của mùa banh năm ngoái: tỷ lệ sút giảm 33 phần trăm. Tỷ lệ sút giảm khán giả cao nhất trong số các đội cầu trong hiệp hội dã cầu Bắc Mỹ MLB. Một điều khiến khán giả đội cầu Blue Jays vẫn còn hy vọng trong tương lai là trong mùa banh năm nay, cầu thủ năm đầu Vladimir Guerrero Jr đã xuất sắc trên sân cỏ trên những trận đầu ra quân. Cầu thủ Guerrero Jr là con trai của

đổi, duy trì lại sự tồn tại của hệ thống sinh thái trên trái đất. Bản công bố dầy 1 ngàn trang là kết quả nghiên cứu của 450 nhà khoa học trên thế giới trong nhiều năm qua. Theo nhà khoa học Robert Watson của cơ quan NASA thì người ta cần có biện pháp bảo vệ môi trường, khi cuộc sống của con người trên thế giới ngày một khó khăn hơn: thiên tai, bão lụt, cuồng phong xảy ra thường xuyên. Giáo sư Watson cũng nói là những thay đổi đe dọa những nguồn cung cấp thực phẩm và nước uống cho con người, làm mất dần những nơi an toàn cho con người sinh sống. Cũng theo giáo sư Watson thì những quốc gia nghèo là những quốc gia chịu phần thiệt thòi nhiều hơn so với những quốc gia giầu có. Những khuyến cáo của các nhà

cầu thủ Guerrero Sr., một cầu thủ nổi danh một thời của đội cầu Montreal Expos của những thập kỷ trước.

khoa học bao gồm: - Biến những đầm lầy thành những vùng có thể trồng trọt được - Không nên bắt tôm cá quá nhiều, nhất là những con nhỏ, vì nguy cơ loài tôm cá có thể bị tuyệt giống. - Giảm việc phế thải những khí ô nhiễm môi trường, cắt giảm việc sử dụng xăng dầu, than đá trong các kỹ nghệ. - Cắt giảm việc dùng những bao bọc bằng plastics, những chất khó có thể bị phân hóa khi đem đi đổ rác ở các bãi rác và xuống biển. - Trợ giúp việc sống còn của những loại thực và động vật, đang gặp khó khăn.

HỆ THỐNG MÔI TRƯỜNG BỊ TÀN PHÁ NẶNG NỀ Paris: Hôm 6 tháng 5, Liên Hiệp Quốc, qua trung gian của các nhà khoa học trên thế giới, đã nhóm họp ở Paris và cho công bố một bản tường trình khoa học toàn diện về những hủy hoại của cây cỏ và động vật trên thế giới. Theo bản tường trình thì thiên nhiên hiện nay đã trải qua những khó khăn nhất trong lịch sử con người, với những nguy cơ là hàng triệu những loài cây cỏ và động vật có thể bị tuyệt chủng. Bản tường trình này cũng nhấn mạnh là những hủy hoại môi trường sinh sống là do con người là thủ phạm nhưng vẫn chưa muộn để sửa

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

THỜI SỰ TRONG TUẦN

MONTREAL - OTTAWA

Nguy cơ bành trướng hải quân Trung quốc ở Bắc Cực NGUYỄN TUẤN HOÀNG

heo bản phúc trình của bộ quốc phòng Hoa Kỳ phổ biến hôm 3 tháng 5, hải quân Trung quốc đang bành trướng sự hoạt động tại vùng Bắc Cực, kể cả hạm đội tầu ngầm. Cũng theo bản tường trình thì mới đây chính quyền Bắc Kinh đã đề ra một chính sách dựa trên chính sách lớn là Vành Đai Con Đường của Tập Cận Bình là “con đường tơ lụa vùng Bắc Cực”. Dù không phải là một quốc gia trong vùng Bắc Cực, nhưng Trung quốc ngày một hoạt động tích cực, hiện diện trên mọi lãnh vực từ quốc phòng, đến hàng hải và kinh tế. Trung quốc là thành viên quan sát của hội đồng Bắc Cực từ năm 2013 cho đến nay. Việc này cũng khiến cho các quốc gia xung quanh vùng Bắc Cực lo ngại về những mục tiêu lâu dài của Trung quốc trong các lãnh vực quân sự và kinh tế. Chính quyền xứ Đan Mạch đã tỏ vẻ lo ngại khi mới đây Trung quốc muốn thành lập một trạm nghiên cứu vệ tinh ở Greenland, sửa sang phi trường và khai thác những hầm mỏ trên vùng Bắc Cực. Theo bản nghiên cứu của bộ quốc phòng Mỹ thì ngân sách quốc phòng của Trung quốc vẫn tiếp tục gia tăng lên đến 260 tỷ Mỹ kim trong năm tới 2020 và hiện đang phát triển hạm đội tầu ngầm lên đến 70 chiếc. Chúng ta cũng biết hiện nay hạm đội tầu ngầm của Canada chỉ có 6 chiếc, mà có nhiều chiếc không hoạt động vì là những chiếc tầu ngầm kiểu cũ, mua lại của hải quân nước Anh Chuyển qua chuyện thời sự về y tế thì nhiều bác sĩ gia đình ở Mỹ đã bỏ nghề. Theo tin của đài CBS phổ biến hôm 8 tháng 5, càng ngày lại càng có nhiều những công ty bảo hiểm y tế Hoa Kỳ cho phép những người mua bảo hiểm y tế gặp thẳng các bác sĩ chuyên môn, không cần qua trung gian của bác sĩ gia đình. Theo lệ thường tại Mỹ cũng như ở Canada, trạm đầu tiên trong việc giữ gìn sức khỏe là các bác sĩ gia đình: những bác sĩ gia đình khám bệnh tổng quát, cho đi thử nghiệm, chụp phim… và khám định kỳ hàng năm. Khi biết là bệnh nhân có bệnh rõ ràng, thì các bác sĩ gia đình mới

chuyển người bệnh nhân này qua các bác sĩ chuyên môn. Có hai điểm khác biệt giữa bác sĩ gia đình ở Mỹ và Canada: tại Hoa Kỳ, đi khám bác sĩ gia đình phải trả thêm tiền co-pay, ngoài tiền công ty bảo hiểm đã trả cho các bác sĩ. Ngoài ra bệnh nhân ở Mỹ phải đi khám bác sĩ gia đình, trong danh sách bác sĩ của công ty bảo hiểm mà bệnh nhân này là thành viên. Cũng vì những giới hạn và việc phải trả thêm tiền, cho nên người Mỹ nhất là những người trẻ lười đi khám bệnh tổng quát hàng năm, ít khi muốn đi khám bác sĩ. Vì thế một khi người ta bị bệnh là bệnh nặng. Theo nhận định của nhiều chuyên gia y tế thì một hệ thống bảo vệ sức khỏe con người hữu hiệu, cần phải có nền tảng vững chắc, dựa trên những sự săn sóc sơ khởi ( primary care), mà các bác sĩ gia đình là thành phần trụ cột. Những người Mỹ nhất là những người trẻ, đã không thường xuyên đi khám bác sĩ gia đình, ngay cả những khi họ bị đau ốm nhẹ, thay vào đó họ đến gặp

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

những người phụ tá bác sĩ như nurse practitioners hay physician assistants. Theo bản tường trình của the Health Care Cost Institute thì trong vòng 4 năm qua, số người Mỹ dưới 65 tuổi, gặp bác sĩ gia đình đã giảm 18 phần trăm, trong khi số người đi gặp những phụ tá bác sĩ lại gia tăng 129 phần trăm. Cũng theo đài CBS thì lợi tức của một bác sĩ gia đình tại Hoa Kỳ không có nhiều so với các bác sĩ chuyên môn khác: lương của một bác sĩ giải phẩu chỉnh hình ở Hoa Kỳ từ 374 ngàn Mỹ kim lên đến 616 ngàn Mỹ kim, trong khi lương của một bác sĩ gia đình từ 177 ngàn Mỹ kim lên đến 231 ngàn Mỹ kim. Bác sĩ gia đình phải chi tiêu khá nhiều về những chi phí như tiền mướn phòng mạch, tiền trả lương cho thư ký... nên con số lợi tức thật sự của một bác sĩ gia đình chỉ chừng 100 ngàn Mỹ kim lên đến 150 ngàn Mỹ kim. Thêm nữa, những tân bác sĩ Mỹ ra trường ngành bác sĩ gia đình thường có khuynh hướng xin vào làm khoán

Mua insulin

cho các bệnh viện, để không phải lo lắng về những chi phí khác, nhất là những tân bác sĩ Mỹ là những người có số nợ sinh viên vài trăm ngàn Mỹ kim trở lên. Theo những tường trình thì vào năm 2030, Hoa Kỳ sẽ thiếu khoảng 50 ngàn bác sĩ gia đình. Thiếu sự chăm sóc của bác sĩ gia đình, nhiều người có bệnh nhưng không được chữa trị kịp thời, và khi biết thì quá trễ. Cũng trong chuyện thời sự về y tế, theo tin của đài CBC thì với giá mua insulin ở các tiệm thuốc bên Hoa Kỳ, đắt gấp 10 lần giá bán ở các tiệm thuốc ở Canada, có những nhóm người Mỹ có bệnh tiểu đường hay có thân nhân bị bệnh tiểu đường, thường họp lại thành một đoàn qua biên giới Canada, mua insulin ở các tiệm thuốc dọc biên giới. Các loại dược phẩm bán ở Hoa Kỳ với giá cao hơn, vì các công ty dược phẩm xứ này có quyền tự do định giá: một vial insulin mà người ta có thể xài trong 1 tháng, bán với giá 300 Mỹ kim ở Hoa Kỳ thì chỉ bán với giá 30 dollars ở Canada. Theo ông Barry Power của hiệp hội những dược sĩ Canada thì việc những người Mỹ qua Canada mua insulin, có thể sẽ làm cho số lượng insulin ở Canada khan hiếm. Có nhiều chuyện thương tâm đã xảy ra ở Mỹ vì insulin quá mắc và nhiều người không có khả năng mua, như trường hợp bà Nicole Smith Holt ở tiểu bang Minnesota. Con trai của bà Smith là Alec Smith, 27 tuổi đã chết vào năm 2017 vì những biến chứng của bệnh tiểu đường và vì không có tiền mua insulin. Bà Quin Nystrom cũng ở tiểu bang Minnesota và cũng qua Canada theo đoàn những người Mỹ, mua thuốc cho đứa con gái 13 tuổi bị bệnh tiểu đường loại 1. Bà Nystrom cho biết bà có mua bảo hiểm y tế qua chương trình Obamacare: bà phải đóng nguyệt liễm hàng tháng là 370 Mỹ kim và số tiền thuốc bà phải trả trước khi được công ty bảo hiểm trả tiếp là 7,800 Mỹ kim. Chuyển qua chuyện thời sự ở Canada thì như chúng ta cũng biết, để tìm cách làm giảm những ô nhiễm

MONTREAL - OTTAWA

môi trường, chính quyền liên bang đã đánh thuế khí carbon lên những phẩm vật có thể tiết ra những khí bẩn lên không trung như xăng dầu khí đốt. Việc đánh thuế này cũng làm cho giá cả xăng dầu gia tăng và gây khó khăn cho những công ty thương mại trong việc kiếm thêm lợi nhuận. Chính vì thế mà có rất nhiều chính quyền các tỉnh bang đã phản đối việc đánh thuế này của chính quyền liên bang. Những tỉnh bang đó là các tỉnh bang Manitoba, Saskatchewan, Manitoba và New Brunswick. Chính quyền các tỉnh bang Saskatchewan và Ontario đã thưa chính quyền liên bang ra tòa, cho là việc đánh thuế carbon của chính quyền liên bang là chuyện vi hiến. Mới đây tòa phúc thẩm tỉnh bang Saskatchewan đã về phe với chính quyền liên bang với số phiếu là 3 phiếu thuận và 2 phiếu chống, trong bản phân xử diễn ra vào ngày thứ ba 7 tháng 5 vừa qua. Tuy thua cuộc nhưng mới đây thủ hiến Scott Moe của tỉnh bang Saskatchewan đã nói là chính quyền tỉnh bang này sẽ kháng cáo lên đến tòa tối cao pháp viện liên bang. Ông cũng nói thêm là những cử tri sẽ là những người quyết định về việc đánh thuế carbon này, vào cuộc bầu

cử dân biểu liên bang sẽ diễn ra vào tháng 10 năm nay. Một cuộc bầu cử dân biểu bổ sung mới đây ở tỉnh bang British Columbia trong ngày thứ hai 6 tháng 5 vừa qua, đã cho thấy là chiều hướng của cư dân của Canada đã thay đổi: thêm một dân biểu liên bang thứ nhì của đảng Xanh đã được bầu vào quốc hội. Ông Paul Manly của đảng Xanh đã được bầu, qua mặt những ứng cử viên của các đảng Tân Dân Chủ, Tự Do và Bảo Thủ. Đây là dân biểu liên bang thuộc đảng Xanh thứ nhì, được bầu vào hạ viện, sau bà thủ lãnh đảng này. Việc cư dân tỉnh bang B.C. bầu lên một dân biểu thuộc đảng Xanh, chỉ sáu tháng trước ngày có cuộc bầu lại toàn bộ dân biểu liên bang, cho thấy có những thay đổi của cử tri: họ bắt đầu chú trọng hơn trong lãnh vực bảo vệ môi trường. Theo nhận định của các quan sát viên chính trị thì kết quả cuộc bầu cử vừa qua ở thành phố Nainamo là một tiếng chuông cảnh tỉnh cho các chính đảng ở Canada, nhất là hai đảng Tự Do và Bảo Thủ, là họ cần phải có những chính sách bảo vệ môi trường. Cũng trong chuyện thời sự ở Canada thì theo những tin tức loan báo hôm 8 tháng 5, Canada đang gặp

khó khăn trong việc đối phó với nạn những người vượt biên giới Hoa Kỳ bất hợp pháp qua Canada xin tỵ nạn. Với chính sách bài ngoại, ngăn cản di dân của chính quyền tổng thống Trump, số người vượt biên giới, qua Canada xin tỵ nạn ngày càng tăng. Trong bản tường trình công bố hôm 7 tháng 5, ông Sylvain Ricard, chánh hậu kiểm liên bang cho biết là với số người tỵ nạn ngày một đông, việc cứu xét hồ sơ xin tỵ nạn của những người này có thể kéo dài trong 5 năm, kể từ khi họ nộp đơn cho đến khi đơn được cứu xét. Việc trì trệ này cũng sẽ làm tốn kém rất nhiều cho công quỹ, vì theo luật thì

một khi một người nộp đơn xin tỵ nạn ở Canada, thì chính quyền liên bang có nhiệm vụ phải nuôi nấng họ, cho họ những tiện nghi nha y tế, cho con cái của họ đi học cho đến khi có quyết định là thâu nhận họ hay không? Rất nhiều những người tỵ nạn bị bác đơn, nhưng họ tìm cách trốn tránh và các cơ quan an ninh cũng chẳng có nhân lực mà truy tầm. Trong bản ngân sách vừa công bố, chính quyền liên bang dự trù sẽ phải bỏ thêm 1.2 tỷ dollars cho các chi phí đón tiếp nuôi nấng những người xin tỵ nạn. NGUYỄN TUẤN HOÀNG

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

MONTREAL - OTTAWA

Chuyện Quốc vương Thái Lan

phong hậu

rong 3 ngày từ 04 đến 06/05/2019, Quốc vương Thái Lan Maha Vajirusongkorn, 66 tuổi, làm lễ đăng quang, chính thức trở thành Quốc vương Rama X, vị vua thứ mười của triều đại Chakri. Trước đó, ngày 01/05, ông sắc phong nữ tướng Suthida Vajirusongkorn Na Ayudhya, 40 tuổi, chỉ huy đội vệ sĩ hoàng gia Thái Lan làm hoàng hậu … LỄ ĐĂNG QUANG Sau hai năm tuyên bố nối ngôi vua cha là cố quốc vương Bhumibol Adulyadej, lễ đăng quang của quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn cử hành vào sáng ngày 04/05, tại Đại Hoàng cung ở Bangkok từ 10 giờ 09 phút (trong văn hóa Thái Lan, 9 là con số đặc biệt tốt lành). Nghi thức đầu tiên là tắm tẩy trần ở Cung Chakrabat Biman. Quốc vương mặc áo choàng trắng, ngồi trong một cấu trúc giống ngai vàng. Ông nhúng tay vào bát nước nhỏ xoa lên đỉnh đầu, sau đó rưới nước lên người. Nước dùng cho nghi thức này thu thập từ 5 con sông quan trọng trên khắp đất nước Thái Lan và 4 ao cổ ở Suphan Bur, một tỉnh ở miền trung Thái Lan. Khi nghi thức quán đỉnh (rót nước thiêng lên đầu) diễn ra tại Điện Baalu Daksin, Vajiralongkorn mặc quần áo quốc vương, ngồi hướng mặt về phía đông trên chiếc ghế hình bát giác làm bằng gỗ sung. Phía trên là chiếc dù 7 tầng màu trắng, tượng trưng chưa đăng cơ. Quốc vương lần lượt xoay người theo 8 hướng được dâng 8 bình nước thiêng để nhúng tay và xoa lên mặt. Trong số 8 người dâng nước có em gái quốc vương là công chúa Maha Chakri Sirindhorn cùng các giới chức cấp cao như Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chanocha, Chủ tịch Quốc hội Pornpetch Wichitcholchai và Chánh án Tòa án Tối cao Cheep Jullamon. Sau đó, quốc vương được trao chiếc dù trắng 9 tầng, biểu tượng đã đăng cơ. Nước thiêng sử dụng trong nghi thức này được thu thập từ 107 nguồn nước tại 76 tỉnh và trong khuôn viên đại hoàng cung. Nước được làm lễ ban phước ở nhiều ngôi

LÝ ANH

chùa lớn ở khắp Thái Lan và sau đó được hòa lẫn với nhau tại Wat Suthat, một trong những ngôi chùa lâu đời nhất Bangkok. Bây giờ quốc vương mới ngồi lên ngai vàng có tên Phatharabit - chiếc ghế mạ vàng nằm giữa hai chiếc bàn cao. Khi được trao đại vương miện chiến thắng. ông tự đội lên đầu. Vương miện cao 66 cm, nặng 7,3 kg, trên đính nhiều kim cương và vàng. Trên phần đỉnh của vương miện gắn một viên kim cương lớn từ vùng Kolkata, Ấn Độ, mang tên Phra Maha Wichian Mani. Vương miện tượng trưng cho đỉnh núi Meru, vốn được coi là nơi ở trên trời của thánh Indra trong Hindu giáo và trọng lượng của nó tượng trưng cho những gánh nặng mà quốc vương phải mang. Sau đó quốc vương được trao bảng vàng khắc tước hiệu chính thức, ấn tín và các báu vật gồm gươm chiến thắng, quyền trượng hoàng gia, quạt và chổi hoàng gia, đôi hài hoàng gia. Các báu vật này lần lượt tượng trưng cho sức mạnh bảo vệ đất nước, tính chính thống của quốc vương, nhiệm vụ xua đuổi những rắc rối người dân hứng chịu… Ngoài ra, còn có 4 vật dụng hoàng gia (đồ vật bằng vàng tượng trưng cho địa vị, sự giàu có như cơi trầu, bình nước) và 8 vũ khí tối cao (các vũ khí như thương, kiếm, đinh ba tượng trưng cho vũ khí của thần Shiva và Vishnu) cũng được dâng lên. Một giờ 19 phút chiều 04/05, nghi

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

thức tiếp quản cung điện diễn ra tại Cung Chakrabat Biman. Một đoàn nữ thành viên hoàng gia tháp tùng quốc vương vào phòng ngủ, mang theo các vật dụng hoàng gia và những vật tốt

4 giờ chiều, quốc vương được rước bằng kiệu đến chùa Phật Ngọc nằm bên trong khuôn viên của đại hoàng cung tuyên bố thay mặt hoàng gia bảo trợ Phật giáo Thái Lan.

Quốc vương Thái Lan đăng quang ngày 04/05/2019

lành bao gồm một con mèo, đá mài, và 4 chiếc khay đựng quả bầu, gạo, đậu, vừng. Khi quốc vương ngồi trên giường, ông được trao bó hoa cau làm bằng vàng và một chiếc chìa khóa vàng, biểu thị quyền sở hữu của ông đối với hoàng cung. Nhà vua nằm xuống giường, lắng nghe lời chúc phúc từ các nữ thành viên hoàng gia và các quan chức khác. 2 giờ chiều, các thành viên hoàng gia, hội đồng cơ mật và các quan chức yết kiến quốc vương với những lời chúc tốt đẹp tại điện Amarindra Vinicchaya.

Các phần tiếp theo ít quan trọng hơn của lễ đăng quang sẽ diễn ra trong hai ngày tiếp theo. Ngày 05/05, quốc vương phong tước vị cho các thành viên hoàng gia, sau đó ngồi lên kiệu và đoàn rước khởi hành từ đại hoàng cung, diễu hành xung quanh thành phố để người dân chiêm ngưỡng tân quốc vương và bày tỏ lòng tôn kính. 21 phát đại bác được bắn khi đoàn rước khởi hành. Chiếc kiệu do 16 người khiêng, cứ 500 mét lại đổi người một lần. Tổng cộng đoàn rước có 1.300 người, trong đó có Thủ tướng và các thành viên

Tân quốc vương đội lên đầu vương miện chiến thắng nặng 7,3kg

MONTREAL - OTTAWA

trong nội các. Trên quãng đường diễu hành 7 km, đoàn rước sẽ dừng ở ba ngôi chùa lớn để quốc vương bày tỏ lòng thành kính trước các tượng Phật trước khi trở lại hoàng cung. 4 rưỡi chiều ngày 06/05, quốc vương đứng trên ban công Điện Suddhaisavarya Prasad đón nhận những lời chúc tốt đẹp từ người dân. Một tiếng sau, ông tiếp kiến các phái đoàn ngoại giao quốc tế tại Điện Chakri Maha Prasad. ƯỚC VỌNG CỦA DÂN THÁI Quốc vương Maha Vajiralongkorn chính thức trở thành quốc vương Rama X, vị vua thứ mười của triều đại Chakri là sự kiện được nhiều người quan tâm với câu hỏi: “Giữa lúc bối cảnh chính trị Thái thường xuyên bất ổn. liệu tân quốc vương có hoàn thành sứ mệnh vua cha gây dựng không?”. Hơn một tháng sau khi vua cha Bhumibol Adulyadej qua đời ngày 12/10/2016, hoàng thái tử Maha Vajiralongkorn, được hoàng cung Thái Lan suy tôn làm quốc vương Rama X của vương triều có lịch sử 234 năm và trở thành nguyên thủ của vương quốc Thái Lan dưới thể chế quân chủ lập hiến. Trước khi nối ngôi, hoàng thái tử

Người dân Thái Lan đón chào tân quốc vương

Vajiralongkorn có cuộc sống vương giả xa hoa, chủ yếu ở nước ngoài, tự do theo đuổi sở thích riêng. Ông sống xa rời cuộc sống hoàng gia, không mấy quan tâm đến thời cuộc của đất nước. Bởi thế, ngay từ khi nhận lời lên nối ngôi vua tháng 12/2016, nhiều người nghi ngờ vai trò của tân vương đối với nền quân chủ Thái Lan đang gặp nhiều biến động trong những năm gần đây. Nhiều ý kiến cho rằng, thái tử Vajiralongkorn sẽ gặp nhiều khó khăn để có được uy quyền và danh tiếng như vua cha. Bởi cố quốc vương Bhumibol được coi là người có ảnh hưởng tới nền chính trị Thái Lan trong nhiều thập kỷ qua … Từ khi tuyên bố kế nhiệm ngai

vàng của vua cha, dù chưa chính thức đăng cơ nhưng quốc vương Rama X đã có những bước đi được đánh giá nhằm xóa mờ những dị nghị của người dân Thái Lan về khả năng cai quản vương quốc. Ông Michael Vatikiotis, giám đốc khu vực Châu Á của tổ chức Phi chính phủ Trung tâm Đối thoại Nhân đạo, nhận xét: “Một trong những thay đổi ấn tượng nhất là tổ chức lại hoàng gia”. Từ năm 2017, dù chưa đăng quang, quốc vương Rama 10 đã ra quyết định nắm cục tài sản hoàng gia (CPB), quản lý một tài sản ước tính khoảng từ 30 đến 60 tỷ Mỹ kim. Khối tài sản này, trước đây do một bộ trưởng Tài Chính có chân trong Hội đồng hoàng

gia, quản lý. Ông cũng đã sa thải một số viên chức được cho là có thế lực trong hoàng cung dưới thời cha mình vì tội biển thủ. Có không ít nhân vật trong hoàng gia hoặc bị sa thải, hoặc bị bỏ tù vì tư lợi, tham ô công quỹ. Tân quốc vương Vajiralongkorn còn tăng cường hệ thống an ninh, tăng số lượng cảnh sát tinh nhuệ vào đội bảo vệ hoàng gia gấp 4 lần trước đó. Cũng như ở nhiều nền quân chủ lập hiến khác, quốc vương có vai trò là người bảo đảm sự đoàn kết, ổn định đất nước. Với một quốc gia như Thái Lan, từ năm 1932 đến nay đã trải qua 12 cuộc đảo chính quân sự, vai trò của quốc vương hết sức quan trọng, đòi hỏi một người có tầm ảnh hưởng lớn trong mọi giới chức, tầng lớp xã hội. Với vai trò này, quốc vương Rama X đã có những bước đi cụ thể. Năm 2017, ông cho sửa đổi hiến pháp, xóa bỏ quyền can dự của chính phủ vào nội dung một số chiếu chỉ của triều đình. Gần đây nhất, quốc vương Vajiralongkorn đã hai lần tỏ thái độ can dự vào cuộc bầu cử quốc hội ngày 24/03/2019 vừa qua. Đây là cuộc bầu cử đầu tiên sau vụ đảo chính quân sự năm 2014. Đầu tiên là việc nhà vua thẳng thừng phản đối việc chị gái ông, công chúa Ubolratanan, ra ứng cử chức thủ tướng dưới màu

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

MONTREAL - OTTAWA

cờ của đảng thân cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra đồng thời là đối thủ không đội trời chung của chính quyền quân sự hiện nay. Trước ngày bầu cử, quốc vương Vajiralongkorn lên tiếng kêu gọi người dân Thái bầu chọn những người xứng đáng để tránh đất nước rơi vào hỗn loạn… Tóm lại, người dân Thái Lan hy vọng tân quốc vương mang lại cuộc sống yên bình và hạnh phúc cho người dân như cố quốc vương Bhumibol Adulyadej đã mang đến cho họ. TẤN PHONG HOÀNG HẬU Ngày 30/04, một thông báo của hoàng gia Thái Lan cho biết, ngày 01/05, tân quốc vương Maha Vajirusongkorn kết hôn với bà Suthida Tidjai, nữ tướng chỉ huy đội vệ sĩ của hoàng gia. Tân quốc vương từng kết hôn ba lần. Ông ly dị người vợ thứ ba là công chúa Srirasmi vào năm 2014. Bà Suthida là người vợ thứ tư của quốc vương, nhưng là người đầu tiên được sắc phong hoàng hậu. Ngày 01/05, lễ phong hậu đã diễn ra tại cung điện Dusit ở Bangkok. Bà Suthida mặc váy lụa truyền thống. Quốc vương mặc quân phục màu trắng. Tân hoàng hậu nhũ danh là Suthida Tidjai, sinh ngày 03/06/1978. Năm

Quốc vương Vajiralongkorn tấn phong hoàng hậu trước lễ đăng quang

2000, bà ghi danh theo học tại trường Nghệ thuật truyền thông Albert Laurence thuộc Đại học Assumption, từng là một tiếp viên hàng không của Thai Airways. Bà trở thành nhân tình của Thái tử Vajiralongkorn trước khi ông ly dị với Thái tử phi Srirasmi Suwadee. Gia nhập quân ngũ năm 2010, bà thăng tiến thần tốc trong hệ thống cấp bậc. Chỉ 4 năm sau, tháng 08/2014, bà được bổ nhiệm làm chỉ huy cận vệ gia đình của thái tử Vajiralongkorn với

cấp bậc Thiếu tướng. Sau khi thái tử Maha Vajiralongkorn ly dị người vợ thứ 3, từ tháng 12/2014, nhiều hình ảnh cho thấy bà thường xuyên xuất hiện bên cạnh thái tử không giống hình ảnh một cận vệ hoàng gia. Các nguồn tin không chính thức cho rằng, bà đã trở thành tình nhân của hoàng thái tử một cách bán chính thức. Tháng 10/2016, các báo cáo truyền thông quốc tế gán cho bà như là người phối ngẫu của tân vương, mặc dù hoàng gia không

bao giờ chính thức tuyên bố mối quan hệ của họ. Ngày 01/12/2016, bà được bổ nhiệm làm chỉ huy bộ phận đặc nhiệm của ngự lâm quân và được thăng quân hàm đại tướng. Ngày 01/06/2017, bà được bổ nhiệm làm quyền chỉ huy quân sự Hoàng gia Thái Lan sau khi tổ chức lại bộ tư lệnh an ninh hoàng gia… LÝ ANH

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Dân biểu Nam Dương yêu cầu điều tra cái chết của 569 người phục vụ bầu cử

456 nhân viên bầu cử, 91 thành viên cơ quan giám sát và 22 cảnh sát đã bị thiệ t mạ ng trong cuộc bầu cử Indonesia, chủ yếu do làm việc đến kiệt sức. Fahri Hamzah, phó chủ tịch quốc hội Indonesia cho biết: “Chưa từng có tiền lệ kiểu này trong lịch sử bầu cử tại bất cứ nơi nào trên thế giới”. Ông kêu gọi ủy ban các vấn đề đối nội của quốc hội thành lập đội điều tra để làm rõ cái chết của 569 người sau cuộc bầu cử hôm 17/4. Cuộc tổng tuyển cử tháng trước là lần đầu tiên quốc gia hơn 260 triệu dân kết hợp bầu tổng thống, quốc hội và bầu cử địa phương trong cùng một ngày. Hơn 80% trong 193 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu. Trung bình mỗi người bỏ hơn 4 lá phiếu tại hơn 800.00 điểm bỏ phiếu. Tuy nhiên, việc bỏ phiếu cùng ngày tại quốc gia rộng

Nhân viên vận chuyển các thùng phiếu cho cuộc tổng tuyển cử tại làng Bonto Matinggi, tỉnh Nam Sulawesi, Indonesia hôm 16/4. Ảnh: AFP.

lớn này đã gây thiệt hại lớn cho hơn 7 triệu người làm công tác bầu cử, những người phải đếm phiếu bằng tay. Ủy ban Bầu cử Indonesia (KPU) cho biết 456 nhân viên bầu cử, 91 thành viên cơ quan giám sát, 22 cảnh sát đã thiệt

mạng, trong khi 4.310 người đổ bệnh. Chính phủ đã đồng ý bồi thường khoảng 36 triệu rupiah (2.500 Mỹ kim) cho thân nhân của người chết. Những người bị thương hoặc bị bệnh cũng sẽ được trợ cấp.

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Ari Fahrial Syam tại Đại học Indonesia cho biết, các yếu tố rủi ro liên quan đến thời gian gấ p rú t, tuổi tác, tình trạng sức khỏe và điều kiện làm việc khắc nghiệt trong thời tiết nóng bức. Theo ông, những người trên

60 tuổi không nên làm việc trong các cuộc bầu cử. Tại thủ đô Jakarta, phần lớn 18 trường hợp thiệ t mạng có liên quan đến những người trên 50 tuổi mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ, suy hô hấp. Bộ trưởng Bộ Y tế Nila Moeloek cho biết: “Sức khỏe của họ vốn không tốt, cộng thêm khối lượng công việc lớn, giờ làm việc kéo dài, mức độ căng thẳng và lịch trình nghỉ ngơi không thường xuyên đã dẫn đến những trường hợp đáng tiếc”. Ủy viên bầu cử Viryan Aziz cho biết 157 nhân viên đã chết trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2014. Một ủy viên bầu cử khác là Pramono Ubaid Tantowi nói rằng chính quyền có thể xem xét các phương án tách bầu cử quốc gia và bầu cử địa phương, hoặc áp dụng bỏ phiếu điện tử. V.T (theo TTO)

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

MONTREAL - OTTAWA

Lòng mẹ và Tình con

ình ảnh người mẹ đối với dân tộc Việt Nam xem ra có mức sâu sắc, đậm đà và thiêng liêng đặc biệt so với nhiều sắc dân trên thế giới. Tại sao vậy? Dù chỉ là truyền thuyết như lịch sử ghi nhận, dân Việt do cùng một bà mẹ sinh thành. Bà mẹ vĩ đại này là Âu cơ như Đại nam quốc sử diễn ca ghi lại: Lạc-long lại sánh Âu-ky. Trăm trai điềm ứng hùng bi lạ dường. Noãn-bào dù chuyện hoang-đường, Ví-xem huyền-điểu sinh Thương khác gì? Đến điều tan-hợp cũng kỳ, Há vì thủy hỏa sinh-ly như lời, Chia con sự cũng lạ đời, Qui sơn, qui hải khác người biệt-ly. Lạc-long về chốn Nam-thùy, Âu-cơ sang nẻo Ba-vì Tản-viên. Chủ-trương chọn một con hiền, Sửa-sang việc nước nối lên ngôi rồng. Từ bà mẹ thần tiên này chúng ta mới ghi tạc công ơn Hùng vương và tự hào là con Rồng cháu Lạc. Cũng từ gốc tích thần kỳ và tuyệt vời trên, chúng ta mới có những bậc nữ lưu anh hùng, mở đường cho việc giữ gìn giang sơn trước sự bành trường tàn bạo của sài lang... như Bà Trưng, bà Triệu, Hoàng thái hậu Ỷ Lan, Huyền Trân công chúa,... và biết bao hình tượng ghi dấu đức độ kiên trung của người phụ nữ trong lịch sử như Cô Giang, Cô Bắc và ở di tích Hòn vọng phu, Miếu nàng Trương... Ngày 12 tháng 05, 2019, lại có dịp ghi nhớ công ơn của người mẹ. Theo tập tục Phương Tây Chủ nhật thứ nhì của tháng năm được chọn là Ngày Mẹ Hiền hay Ngày Từ Mẫu. Có thuyết cho rằng ngày này có nguồn gốc Hy lạp thời cổ do tục lệ thờ nữ thần địa mẫu Cybele. Tục lệ này lan tràn sang Tây phương và sau cuộc nội chiến ở Mỹ, một nhà tranh đấu cho hòa bình là Julia Ward Howe vào năm 1870 muốn hiệu triệu phụ nữ chống chiến tranh, đã viết bản Tuyên ngôn Ngày Người Mẹ (Mother’s Day Proclamation) và từ đó một ngày dành cho mẹ ra đời ở Bắc Mỹ. Các nước Á Đông như Việt Nam và Trung Hoa xưa kia không có Ngày mẹ hiền vì người Á đông vốn trọng vai trò của cha mẹ nên ngày nào cũng là ngày từ mẫu, ngày từ phụ như nhà nho Lý Văn Phức đã viết trong Nhị thập tứ hiếu diễn ca: Người tai mắt đứng trong thiên địa Ai là không bác mẹ sinh thành? Gương treo đất nghĩa trời kinh Ở sao cho xứng chút tình làm con Chữ hiếu niệm cho tròn một tiết Thời suy ra trăm nết đều nên! Công cha nghĩa mẹ nặng như nhau nhưng người mẹ gắn bó với đứa con, từ thuở mang thai cho tới lúc trưởng thành, hơn là người cha. Liên hệ tình cảm giữa mẹ-con cũng nặng hơn, đậm đà hơn so với tình phụ-tử vì thế trong văn chương, hình ảnh người mẹ được ghi tạc bằng những lời sắt son với những khúc ca trữ tình gây xúc động nhất. Trong văn chương cũ của ta chẳng mấy ai quên bài Văn

CHU NGUYỄN

Bố mới mua chiếc chăn Dành riêng cho con đắp Áo con bố đã giặt Thơ con bố viết rồi Các anh con hỏi hoài: - Bao giờ sinh em bé? Cả nhà mong con thế Con chả biết được đâu Mẹ ghi lại để sau Lớn lên rồi con đọc

Con thơ say sưa trong giấc mộng đầu đời - tranh của Baes

tế lão mẫu của Bùi Viện, một nhà Nho duy tân thời Tự Đức. Còn trong văn chương mới, Lưu Trọng Lư nhớ mẹ, Vũ Hoàng Chương khóc mẹ và Hồ Dzếnh ca tụng từ mẫu, đã khiến biết bao kẻ đồng điệu cảm thông. Nhiều độc giả mong đợi những áng văn chương, không phải chỉ là những hoài niệm về công đức sinh thành khi mẹ đã qua đời, mà phô bày những tình cảm sống động gắn bó giữa mẹ và con. Về điểm này, còn đâu dễ tìm hơn trong thơ Xuân Quỳnh. Ta hãy nghe nhà thơ Xuân Quỳnh, khi mang thai bé Quỳnh Thơ, đã tâm sự với đứa con trong bụng trong bài thơ viết vào một mùa xuân có tên là Con chả biết được đâu: Mẹ đan tấm áo nhỏ Bây giờ đang mùa xuân Mẹ thêu vào chiếc khăn Cái hoa và cái lá Cỏ bờ đê rất lạ Xanh như là chiêm bao Kìa bãi ngô, bãi dâu Thoáng tiếng cười đâu đó. Mẹ đi trên hè phố Nghe tiếng con đạp thầm Mẹ nghĩ đến bàn chân Và con đường tít tắp Bỗng như lên tiếng hát Từ màu mạ dưới đồng Từ hạt cây trong rừng Từ cánh buồm trên biển Thường trong nhiều câu chuyện Bố vẫn nhắc về con

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Nhan đề bài thơ, Con chả biết được đâu, nghe rất lạ. Hiển nhiên, thai nhi trong bụng sao biết và sao nghe được lòng mẹ! Nhưng lạ mà quen vì đây là tâm sự thường thấy ở các bà me. Họ nói với con là nói với mình, là bày tỏ nguồn vui cũng như ưu tư của mình với những người thân thương xung quanh và nếu được ghi lại, cũng trở thành di chúc của mẹ gửi con sau này. Hình ảnh bà mẹ hoài thai, trong lòng thường rộn rã niềm vui và tràn đày mộng tưởng. Trường hợp Xuân Quỳnh nguồn hạnh phúc càng tuôn trào, niềm hy vọng càng dâng cao. Cuộc tình thứ nhất của cô với một nhạc sĩ vĩ cầm đã thất bại cay đắng và vào năm 1973, ở tuổi 30 (cô sinh năm 1942) mới gặp Lưu Quang Vũ, kẻ đồng điệu và kết duyên với nhà thơ này. Hạt hạnh phúc nảy mầm, rồi đơm bông sau hai năm chung sống, người mẹ chuẩn bị chờ hoa xuân nở kết trái ngọt. Thời kỳ chuẩn bị tuy lặng lẽ bên ngoài nhưng trong lòng nôn nao biết mấy. Lấy trí tưởng tượng làm kiểu, lấy cảm giác làm làm kích thước và dùng tấm lòng xuyên qua đôi tay bày tỏ nguồn hy vọng với mầm sống sắp chào đời, Xuân Quỳnh, như trăm ngàn bà mẹ hoài thai khác đã âm thầm và tỉ mỉ làm công việc đan áo, thêu khăn cho bé thơ tốt số: Mẹ đan tấm áo nhỏ Bây giờ đang mùa xuân Mẹ thêu vào chiếc khăn Cái hoa và cái lá... Những sao lại chọn thêu hoa và thêu lá? Mùa xuân là mùa hy vọng, cây cối đâm chồi nảy lộc, lòng mong mỏi của mẹ về mầm sống trong lòng mình đã kết thành biểu tượng hoa và lá. Hoa, lá đang vươn lên tượng trưng cho sự sống, cho sự bình an. Một cách vô thức, Xuân Quỳnh, cũng như phần đông các bà mẹ khác ở miền Bắc trước sau 1975, đã chán cảnh chiến tranh vì lo con cái mình lại dấn thân vào cảnh “sinh Bắc tử Nam” như thế hệ mình để rồi phải khóc con như Lưu Trọng Lư vào tuổi già đã từng nhỏ lệ. Nguồn hy vọng thực đơn giản và nguồn vui thực thiêng liêng trong lòng đã hòa với cảnh vật xung quanh. Phải chăng “cảnh sắc là một trạng thái của tâm hồn” như Âu Tây thường nói, nên màu xanh, tiếng cười khởi từ thế giới bên ngoài đã thâm nhập vào tấm lòng mẹ, tạo thành một tâm trạng đặc biệt ở thai phụ, trộn giữa thực và mơ: Cỏ bờ đê rất lạ Xanh như là chiêm bao

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI Kìa bãi ngô, bãi dâu Thoáng tiếng cười đâu đó. Người mẹ đan áo cho con ngay từ lúc bé thơ chưa mở mắt chào đời và việc đường kim mũi chỉ cho con, vì con sẽ kéo dài suốt đời ngay cả lúc con khôn lớn. Chim non đã ra ràng, mang áo tặng người khác, về nhà đành dối mẹ “qua cầu gió bay.” Thế mới biết đường kim mũi chỉ trên áo con cụ thể tình mẫu tử và từ xưa tới nay không hề thay đổi. Ta hãy nghe nỗi lòng của Mạnh Giao đời Đường trong bài Du tử ngâm sau đây: Từ mẫu thủ trung tuyến Du tử thân thượng y Lâm hành mật mật phùng Ý khủng trì trì quy Thùy ngôn thốn thảo tâm Báo đắc tam xuân huy Tạm dịch như sau: Khúc ngâm du tử Sợi chỉ tay hiền mẫu Trên áo kẻ viễn hành Lúc đi, may dày mũi Ngày về, sợ không nhanh Lòng cỏ muốn báo đáp Nắng ba xuân khó thành! Còn gì cảm động hơn cảm giác hết sức đơn giản nhưng lại gây ấn tượng sâu xa với người mẹ đang mang thai nhưng gần gũi với con người. Người mẹ không phải “thấy” đứa con đạp thầm trong bụng khi đi trên hè phố mà “nghe” được âm thanh này. “Nghe” ở đây đồng nghĩa với chữ cảm, mô tả cảm giác cụ thể, sống động, tế nhị và đặc thù chỉ một mình người mẹ mới nhận ra. Từ sự cảm nhận thần kỳ này người mẹ liên tưởng tới bàn chân son của bé, rồi tới bước chân của mình trên đường phố và tương lai đang chờ trước mặt. Từ đó hân hoan như sóng trào, tràn ra cảnh vật khiến vật vô tri hòa đồng với tâm trạng kẻ đang ước mơ. Vũ trụ khách quan tự nhiên như có hồn, tạo nhịp hoan ca, như phô màu tươi chào sự sống sắp ra đời. Mẹ đi trên hè phố Nghe tiếng con đạp thầm Mẹ nghĩ đến bàn chân Và con đường tít tắp Bỗng như lên tiếng hát Từ màu mạ dưới đồng Từ hạt cây trong rừng Từ cánh buồm trên biển Tình yêu dành cho con giúp người mẹ liên tưởng tới người cha, một sự liên tưởng vì tiếp cận rất bình thường trong một gia đình hạnh phúc. Hạnh phúc tràn đầy vì đứa con ra đời sẽ được đón nhận trong những vòng tay thân yêu: Cha nôn nóng và chuẩn bị những việc nhỏ bé nhất nhưng chân tình nhất dành cho bé không kém gì mẹ, các anh của bé mong đợi em không khác gì cha mẹ: Thường trong nhiều câu chuyện Bố vẫn nhắc về con Bố mới mua chiếc chăn Dành riêng cho con đắp Áo con bố đã giặt Thơ con bố viết rồi Các anh con hỏi hoài: - Bao giờ sinh em bé? Mười hai năm sau, vào lúc bé Quỳnh Thơ 13 tuổi, gia đình Lưu Quang Vũ-Xuân Quỳnh gặp tai nạn tại cầu Phú lương (Hải dương) vào ngày 29 tháng 8, 1988 và vợ chồng nhà thơ và đứa con út

Quỳnh Thơ đã thiệt mạng. Lòng mẹ, có nhạc sĩ đã so sánh “bao la như biển thái bình dạt dào Tình Mẹ tha thiết như giòng suối hiền ngọt ngào, Lời Mẹ êm ái như đồng lúa chiều rì rào...” đã thấm vào tâm tư người con. Hình ảnh người mẹ được vẽ bằng những nét đẹp và trân trọng trong văn chương cũng như hội họa, ở âm nhạc cũng như trong điêu khắc và dưới trời Đông phương cũng như bên phương Tây. Nguyên nhân nào thế? Phải chăng không nơi nào ghi dấu vết sâu đậm, vĩnh cửu và êm đềm về mẹ hiền bằng ở cõi lòng của mỗi con người chúng ta. Trước thứ tình cảm vị tha và mối dây liên hệ thiêng liêng giữa mẹ và con, kẻ đa cảm, đa tài có thể biểu lộ sự xúc động qua những tác phẩm nghệ thuật bất hủ. Mẹ hiền trước hết tượng trưng cho tình quê hương: Chiều chiều ra đứng cửa sau Ngó về quê mẹ ruột đau chín chiều. Tại sao lại đau lòng khi hướng về quê mẹ? Phải chăng vì đó là nơi chúng ta cất tiếng khóc chào đời và hưởng tuần trăng mật đầu đời trong vòng tay mẹ hiền? Nguyễn Giang, một nhà thơ và một họa sĩ tiền chiến, trong những ngày ở Pháp, nỗi hoài hương canh cánh bên lòng vì ở nơi xa cách muôn trùng khói sóng có mẹ già tựa cửa chờ mong. Một buổi chiều mùa thu, đối cảnh St Rémy de Provence, trông thấy đàn chim non ríu rít bên chim mẹ, tác giả Trời xanh thẳm đã xúc động viết những dòng tâm sự: Ngắm chim rộn rã trăm âu yếm Nhớ mẹ ngày đêm một tấm lòng. Quả thực, bóng mẹ hiền thường tạo ấn tượng mãnh liệt mỗi khi ta quay nhìn lại dĩ vãng. Khi trưởng thành lúc gặp nhiều sóng gió trên đường đời, thất bại trong cuộc sống, đau đớn trong cảnh ngộ và cô đơn trong tình cảm, không mấy ai không thì thầm hai tiếng “mẹ ơi”. Lưu Trọng Lư mỗi khi “nắng mới hắt bên song,” lại để hồn quay về cái thuở lên mười với dáng mẹ hiền vô cùng thân thương. Hình dáng me tôi chửa xóa mờ Hãy còn mường tượng lúc vào ra Nét cười đen nhánh sau tay áo Trong ánh trưa hè, trước giậu thưa! Nhà thơ Thanh Tịnh “hàng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc” lại nhớ tới ngày tựu trường và trong cái “buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh” hình bóng mẹ hiền dắt cậu bé làng Mỹ Lý tới trường lần đầu tiên lại xuất hiện trong tâm tư tác giả tập Quê mẹ. Không phải chỉ ở tuổi đã ý thức được như Lưu Trọng Lư hay Thanh Tịnh ta mới cảm thấy bàn tay từ mẫu nâng niu ta, dìu dắt ta vào đời mà còn xa hơn nữa, ngay từ thuở trong nôi, chúng ta đã được hưởng ơn đức “như nước trong nguồn chảy ra” từ những lời ru của mẹ. Ta hãy nghe nhà thơ Hồ Dzếnh viết những dòng làm mủi lòng ta mỗi khi nhớ mẹ: Khi con còn ngủ trong thai Cuống rau mẹ chắt đêm ngày thức ăn Nôi êm nâng giấc con nằm Sữa thơm mẹ lại vắt phần nuôi con Bùn màu thắm nước nâu non Biết bao nghĩa cả tình son với đời Kiếp sau xin lại làm người Để nghe non nước vọng lời mẹ ru! Trong văn chương Việt Nam hiện đại, có lẽ chưa có tác giả viết nhiều về nhân vật người mẹ như Hồ

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

Dzếnh. Ở Hồ Dzếnh, hình ảnh người mẹ Việt Nam được tô đậm bằng nét son và đóng khung vàng: Cô gái Việt nam ơi Nếu chữ hy sinh có ở đời Tôi muốn nạm vàng muôn khổ cực Cho lòng cô gái Việt Nam tươi Ông đã dành tập thơ Quê ngoại để khắc họa chân dung Cô gái Việt Nam và Chân trời cũ để hồi tưởng tới mẹ hiền. Nhà thơ mang hai dòng máu Hoa-Việt, đã chọn Việt Nam làm mảnh đất ông yêu thương và gắn bó

Con ngủ trong nôi - tranh của Morisot

nhất từ thuở cất tiếng khóc chào đời cho tới khi vĩnh viễn giã từ cõi thế vào năm 1991. Ở Hồ Dzếnh, quê mẹ đẹp, thân thương hơn và cụ thể hơn cả. Vì thế tâm trạng ông buồn vui theo vận nước thăng trầm. Ông đã gửi cảm xúc này trong tập thơ “Hoa xuân đất Việt.” Còn quê cha của nhà thơ, tuy đẹp nhưng chỉ kết hợp bằng hình ảnh tưởng tượng thấp thoáng trong Đường thi, Tống từ và truyện cổ tích. Nhà thơ gắn bó với quê ngoại vì ở đó có bà mẹ vĩ đại. Mẹ ông là “cô lái đò” trên sông Ghép, Thanh Hóa đã tình cờ vào “một buổi chiều mùa hè vàng rực” gặp một khách viễn phương người Quảng đông từ phương Bắc lưu lạc xuống phương Nam. Rồi mối tình nảy nở giữa hai tâm hồn, xóa mờ mọi dị biệt và họ trở thành đôi vợ chồng quê và xây dựng tổ ấm tại làng Ngọc Giáp. Việt Nam đã cưu mang người lưu lạc và cô gái Việt đã hy sinh trọn đời cho kẻ giang hồ có nơi ngừng chân và cho bầy con trong đó có cậu bé Hà Triệu Anh. Hà Triệu Anh lớn lên làm nhà văn, làm thi sĩ với cái tên Hồ Dzếnh và mỗi khi cầm bút, ông viết nhiều về quê ngoại, về chân trời cũ nơi hình bóng của người mẹ bào trùm tất cả cảm xúc trong lòng. Người ta thường ví “công cha như núi Thái sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” nhưng đối với Hồ Dzếnh, công ơn của người mẹ mới có thể ví như Non Thái, như Biển Thái vì đức hy sinh vô biên cho con cái. Ta hãy nghe Hồ Dzếnh trong hồi ức về mẹ hiền đã kể lể cùng chúng ta: “Quê mẹ tôi ở Trung kỳ. Nhà người – tôi không làm thơ đâu – ở bên kia một dòng sông nhỏ, êm kín với hai bờ lau xanh. Chính ở nơi này, lúc người mới mười lăm tuổi, thì một tình duyên đẹp đẽ gây nên sự gặp gỡ giữa hai người xa lạ. Mẹ tôi thường thuật lại

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI cho tôi nghe cuộc nhân duyên ngày trước, thuật lại bằng một giọng rất thờ ơ, hình như cho sự kết hôn với ba tôi là một điều không đáng nói. Tôi lọt lòng năm mẹ tôi đã ngót bốn mươi tuổi, thế nghĩa là khi tôi biết tò mò hỏi đến chuyện tâm tình của người, thì người đã già. Câu hỏi luôn luôn của tôi là: - Hả mẹ, mẹ lấy ba có xe ô tô đi đưa dâu không mẹ? Mẹ tôi cười, một cái cười chua chát cực điểm: - Có con ạ. Mẹ lấy ba con có những ba mươi chiếc ô tô kia! Tuy nhỏ, tôi hiểu ngay đó là một lời than kín. Thực ra, mẹ tôi lấy chồng trong một hoàn cảnh túng thiếu hết sức. Ba tôi hồi ấy còn nghèo, như phần nhiều những người bạn cùng nước mới sang đây. Ngày nhỏ, tôi yêu mẹ tôi một cách bịn rịn. Người chiều tôi, có lẽ vì người đoán thấy ở tôi một số phận thiếu êm vui. Tôi đòi gì là người cho. Tôi muốn gì là người chiều ý. Sự nâng niu ấy rõ rệt đến nỗi ba tôi thường phải kêu: - Cứ chiều nó như thế, thì chưa biết nó hư ngày nào. Câu nói ghẻ lạnh làm tôi tủi nhục, nhiều lần òa lên khóc. Mẹ tôi sợ tôi bị đòn, vẫn giấu tôi ra một nơi, ôm lấy tôi mà vuốt ve. Cứ thế, mỗi lần sự khắc khổ của người cha làm tôi đau đớn, thì một bàn tay âu yếm lại xoa dịu lòng tôi ngay. Tâm tình của trẻ con rất đơn sơ mà cũng rất phức tạp. Tôi làm nũng mẹ tôi luôn để thấy cái thú làm lành của người sau những cơn thịnh nộ. Tôi chạy nhảy cùng nhà, la hét cốt để mọi người biết tôi có quyền la hét, hay muốn làm gì thì làm. Năm lên tám, tôi cắp sách vào học tại một trường huyện. Nhà trường gần ngay chợ. Mẹ tôi, mỗi lần dọn hàng về, đều dừng lại trước cổng trường, đưa bánh cho tôi vào những giờ nghỉ. Có một lần mẹ tôi vô ý gọi to lên, giữa khi tôi đang ngồi trong lớp học. - Con ơi, ra lấy bánh, mau! Tôi giật mình nhìn ra thì thấy cái bánh giò đặt trên tay mẹ tôi, đưa qua hàng rào. Dưới nắng vàng vọt của buổi chiều hè, tôi nhận thấy mẹ tôi vui mừng một cách đáng thương. Một tay người giữ chiếc nón, còn tay kia thì run run. Người lách mình, cho khỏi bị gai ở hàng rào vướng. Quần áo người tiều tụy nhuộm ánh nắng xế chiều: - Mau ra lấy bánh cho mẹ về, con!

Tôi đưa mắt nhìn thầy giáo rồi lại nhìn mẹ tôi. Sau cùng tôi đánh bạo lên xin phép: - Thưa thầy, thầy cho con ra để mẹ con hỏi. Thầy giáo tôi đương mãi xem quyển sách, gắt: -Không đi đâu cả, ngồi đấy! Nói xong, thầy bình tĩnh lẩm nhẩm: “C’est parfait! Parfait!” Tôi về chỗ, đưa tay ra hiệu cho mẹ tôi ném bánh xuống đất, vì tôi không ra được. Mẹ tôi không hiểu lại gọi to thêm. Lần này, thầy giáo ngoảnh mặt lên, nhìn ra ngoài rồi hỏi mẹ tôi muốn gì? Tôi đứng ngay dậy thưa: - Thưa thầy … mẹ con… - Xin cho nghỉ à! Tôi cuống lên, run run đáp: - Thưa thầy, không ạ, mẹ con… mẹ con đưa bánh! Thầy giáo tôi buông dài một tiếng “ôi chao” như hơi gió và bảo tôi: - Cút ra ăn đi, rồi vào ngay, nghe không? Tôi sung sướng suýt nhảy qua cửa sổ. Ra đến nơi, mẹ tôi hỏi: - Sao lâu thế? Tôi phụng phịu: - Mẹ gọi to làm thầy giáo gắt. Từ rày có thấy con ra chơi mẹ hẵng đưa, còn không thì mẹ đem về cất vào ngăn kéo khóa lại kỹ cho con. Mẹ tôi mỉm cười nhìn tôi – ôi! Cái mỉm cười của một người mẹ! - Người dặn mấy câu rồi quay đi. Chiếc bánh hôm ấy, tôi ăn một cách không ngon lành và hơi vội. Lúc tôi vừa ném lá xuống đất, thì tiếng trống bắt đầu báo giờ ra chơi.” Truyện ngắn Lòng Mẹ in trong tập truyện Chân trời cũ còn ghi nhiều chi tiết cảm động khác về mẹ Hồ Dzếnh. Bà không thể tìm ra số tiền học quá lớn đóng cho con, tới ba bốn đồng bạc trong khi bà chỉ kiếm lời từng xu và tiền dành dụm bao lâu chỉ có mười quan tiền kẽm! Giải quyết sao đây nếu thiếu học phí con mình sẽ bị đuổi học? Bà mẹ chỉ biết khóc thầm và cuối cùng gom góp những quan tiền kẽm (chỉ lưu hành ngoài chợ quê) đựng trong thúng, kèm theo mấy đồng bạc tới lớp nộp tiền học cho con. Cậu bé Hà Triệu Anh tuy mừng rỡ nhưng

MONTREAL - OTTAWA

Cho con bú mớm - tranh Renoir

không khỏi không đỏ mặt trước thầy và bạn, vì mẹ nộp tiền học cho mình bằng tiền kẽm! Cậu cũng mủi lòng vì sau đó mới viết những đồng bạc vun đắp cho tương lai mình, lại là tiền mẹ ăn cắp của một người thân. Bà đã cam chịu nhục nhã khi bị phát giác và việc này đã làm Hà Anh buồn lòng và đã ghi một vết thương trong tâm trí kẻ đa cảm. Hồ Dzếnh khi đã thành danh, ở Hà nội, có lúc nhớ lại chuyện cũ đã buồn bã nhìn nhận nỗi đau ngày cũ vẫn còn ám ảnh ông: “Câu chuyện trên đây theo tôi như một ám ảnh cực nhục…Nhiều năm đã rơi theo nhiều năm, và bây giờ trong những đêm ở Hà nội, cái thành phố chỉ quen tiêu bạc với hào, tôi vẫn rờn rợn nghe thấy âm thanh của mười quan tiền kêu lanh lảnh…” Nhưng nhờ những kỷ niệm như trên, ông đã hiểu thấu được lòng mẹ: Bà mẹ vì con có thể làm bất cứ việc gì không quản vinh nhục và an nguy cho bản thân: “Và đến ngày nay, tôi mới hiểu mẹ tôi hơn lúc nào hết, người con gái lái đò trên sông Ghép ngày xưa, người mẹ Việt Nam một cách dịu dàng và cao quý.” Lòng con, với những kẻ mải mê trên đường công danh sự nghiệp như Bùi Viện, Vũ Hoàng Chương...nhưng tới lúc mẹ hiền từ giã cõi đời đã giật mình tỉnh giấc mơ dài, nhỏ lệ khóc than hình bóng vĩ đại nhất trong đời mình trong các bài Văn tế lão mẫu và Tiếng gọi mẹ với những câu ai nghe cũng mủi lòng: Ngôn ngữ trần gian túi rách Đựng sao đầy hai tiếng “Mẹ ơi!” Văn tự chiếc xe mòn xọc xạch Đường sang cõi Mẹ ngàn trùng xa khơi! Nhưng đã muộn vì chỉ còn là những lời “sám hối chạy trên môi:” Gọi lên bằng máu Tim rã rời Chép ra bằng nước mắt Lửa thiêu hố trũng lệ tan thành hơi... Nơi đâu sâu thẳm gặp cao vời! Mẹ còn hay đã mất? Cao sâu đâu là nơi? Tin hoa một sớm thơm đầy đất Lòng cỏ ba xuân nát tới trời. CHU NGUYỄN

Hạnh phúc êm đềm - tranh của Tissot

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Liam Neeson đóng phim hành động The Minuteman Phim The Minuteman do Voltage Pictures sản xuất, Robert Lorenz đạo diễn, kể về câu chuyện của một cựu chiến binh Việt Nam đã nghỉ hưu, người thấy mình phải chịu trách nhiệm về cuộc sống của một cậu bé bị săn lùng bởi một băng đảng. Lorenz, ngườ i hợ p tá c sản xuất lâu năm của Clint Eastwood, sẽ bắt đầu thực hiện phim vào tháng 9 với kịch bản do anh đồng sáng tác với Chris Charles và Danny Kravitz.Vai cựu binh Việt Nam có trách nhiệm với mạng sống của đứa trẻ do Liam Neeson đóng. Phim sẽ đưa Liam Neeson trở lại với thể loại phim đã làm nên thương hiệu

của ông sau những thành công của loạt phim Taken, Widows, Schindler’s List, Michael Collin và The Grey. Trước The Minuteman , Lorenz mới thử tay nghề đạo diễn với phim Trouble with the Curve do Eastwood, Amy Adams và John Goodman đóng các vai chính. CAA và UTA Independent Film Group chịu trách nhiệm phát hành The Minuteman tại Mỹ. Tham gia sản xuất là Tai Duncan, Mark Williams, Warren Goz, Eric Gold. Voltage Pictures đang chào bán The Minuteman với các khách hàng quốc tế tại Lễ hội phim Cannes 2019. 

Liam Neeson

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

PHIẾM

PHÂN

MONTREAL - OTTAWA

SONG THAO

gày đầu năm 2019 này, chàng Ủn bên Bắc Hàn ra một lệnh mới để cứu vớt nền nông nghiệp đang gặp nhiều khó khăn của một đất nước đã chế tạo được hỏa tiễn nguyên tử. Lệnh bắt mỗi người dân phải nộp 90 kí phân mỗi ngày. Như vậy, mỗi cỗ máy người phải hoạt động hết công suất để đạt chỉ tiêu đề ra. Nhưng dù cỗ máy già hay trẻ, hoạt động liên tục không ngừng nghỉ, cũng không thể đạt chỉ tiêu này được. Nghe tưởng là chuyện đùa nhưng bản tin do đài truyền hình Fox loan tải ngày 29/1/2019 cho biết đây là chuyện đứng đắn. Nếu không nộp đủ chỉ tiêu thì sao? Người dân có hai lựa chọn. Thứ nhất, nộp 270 kí phân ủ hay phân súc vật. Thứ hai, nộp tiền thế vào. Đây mới là cái tổ con chuồn chuồn. Anh chàng béo tốt phương phi có mái tóc không giống ai muốn moi tiền dân! Chuyện các chế độ xã hội chủ nghĩa bám vào phân là chuyện chẳng có chi lạ. Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam cũng đã từng ngó vào đống phân của người dân như vậy. Tôi mới được đọc một bài viết của tác giả Phạm Thế Việt viết về chuyện này. Đọc mới biết nhà nước xã nghĩa

ngoài Bắc hồi đó là một nhà nước nhân đạo. Chỉ tiêu đề ra chỉ bắt mỗi gia đình nộp mười ký phân người, gọi cho lịch sự là phân Bắc, mỗi tháng. Chẳng hiểu sao lại có chuyện Bắc Nam ở đây. Chẳng lẽ phân của miền Bắc xã hội chủ nghĩa siêu việt hơn? Tác giả Phạm Thế Việt viết như sau trong bài “Nợ Cứt”: “Ngày đó hợp tác xã ra một chiến dịch thu gom phân bắc (cứt người), mỗi gia đình một tháng phải đóng đủ mười cân, nếu không đóng đủ thì bị cắt gạo. Thật là một chiến dịch có một không hai trong xã hội loài người. Vậy nên, khi chiến dịch ra đời, cái cầu tiêu trở nên vô cùng quan trọng và cấp thiết. Người người, nhà nhà mua xi măng mua gạch về xây cầu tiêu. Cầu tiêu phải làm bằng xi măng thì cứt mới không bị phân huỷ, chứ ỉa xuống đất vài ngày là bọ hung ăn hết, lấy gì mà đóng cho nhà nước. Vậy nên, cái cầu tiêu quan trọng hơn cái nhà. Chuyện ỉa đái lúc này cũng cực kỳ quan trọng, dù ai đó có bị tào tháo rượt ở đâu thì cũng phải nhanh nhanh ba chân bốn cẳng chạy thẳng về cầu tiêu nhà mình mà giải quyết chứ để mất đi một cục là mất đi lon gạo chứ chẳng chơi. Nhiều người đi làm ngoài đồng, ngày trước, khi mắc ỉa thì chạy vô bờ, vô bụi làm đại cho xong, nhưng bây giờ, làm như vậy có mà đói chết. Vậy nên, phải tìm cách, có người làm đại vào bao ni lông, có người

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

cuộn trong lá chuối, có người cẩn thận hơn đi vào trong cái cà mèn đựng cơm để mang về cho an toàn mà đổ xuống cầu”. Nạn nhân đầu tiên của cái lệnh “có một không hai trong xã hội loài người” này là mấy chú chó. Cơm khoai đã không có mà ăn, nay lại bị cắt mất nguồn lương thực tưởng là không có ai tranh dành này, chết là cái chắc. Nhưng oái oăm thay, chính người chết trước chứ không phải chó. Tác giả Phạm Thế Việt lúc đó còn nhỏ. Nhà có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít. Sản xuất hết ga cũng không đạt đủ chỉ tiêu. Túng thì phải tính. Mẹ ông Việt bắt buộc phải chơi trò gian lận. “Nhà tôi có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít, cố gắng lắm không để thất thoát cục nào, vậy mà đến tháng vẫn không đủ cân nộp, má tôi sai anh em chúng tôi đi tìm đá sỏi bỏ vào cho đủ. Khi mang lên cân người ta kiểm tra và phát hiện nhà tôi gian lận nên lập biên bản và làm kiểm điểm. Họ còn ghi rõ ràng trong biên bản gian lận như thế nào, có bao nhiêu cục cứt và bao nhiêu cục đá sỏi. Quả đúng không sai, cái đời người nông dân u tối làm sao mà lừa được mấy ông nhà nước, mấy ông tinh vi vô cùng. Kết quả là nhà tôi bị cấm không cho nhận gạo một tháng. Trong một buổi họp người ta đưa tên má tôi ra kiểm điểm trước dân về việc gian lận lấy đá sỏi trộn với cứt

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

PHIẾM

Cổng làng Cổ Nhuế

để nộp cho nhà nước. Họ không cho má tôi phân bua gì hết. Nhưng không đành lòng nhìn cảnh con đói, bà đứng dậy thẳng thừng, dứt khoát. Bà nói: “Việc tôi làm gian lận tôi chịu trách nhiệm trước toàn thể mọi người, nhưng các người nhìn đi thì cũng phải nhìn lại, nhìn ngược thì cũng phải nhìn xuôi, các người có nhìn vào nhà tôi không, nhà tôi có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít, tôi thì suốt ngày đi làm ngoài hợp tác xã, có cục nào tôi đã ỉa ngoài hợp tác xã hết rồi, còn con tôi ở nhà, nó là con nít nó ăn bao nhiêu, ỉa bao nhiêu, nó ỉa ra cục nào chó lủm cục đó thì lấy đâu đủ cứt để mà nộp cho mấy ông. Vậy mà bây giờ mấy ông kiểm điểm tôi, cắt gạo thì lấy gì tôi nuôi con, lấy gì ăn để mà ỉa mà đem cứt nộp cho mấy ông”. Chuyện chính sách nhà nước đâu phải chuyện đùa, nhà ông Việt bị cắt gạo thật! Cho tới bây giờ, gia đình ông Việt vẫn chưa nộp đủ chỉ tiêu. Trong mớ giấy tờ lưu ở kho lưu trữ quốc gia, gia đình ông vẫn mang một món nợ. Món nợ mà ông gọi là “nợ cứt”! Tôi thấy gia đình ông Việt không oan. Cái tội làm phân giả rành rành ra đó. Chối đằng nào được. Khi cái thứ tưởng là đồ phế thải đi vào chính sách nhà nước, chuyện đâu phải chuyện đùa. Cục phân có địa vị trong nghị quyết của nhà nước mà dám làm giả thì luật pháp nào bỏ qua được! Phân, thứ mà Mao Trạch Đông ví với trí thức, thuộc vào loại trân quý của nhà nước xã hội chủ nghĩa. Vậy nên, từ trước tới nay, chúng ta hiểu câu ví von của Mao xếnh xáng là miệt thị trí thức là hiểu sai. Đó là một câu khen. Thiệt oan ức cho nhà lãnh đạo có tiếng là ở dơ. Là thứ quý nên có người đi vơ vét. Có nhu cầu là có trao đổi thương mại. Phân người trở thành một món hàng. Hàng có hàng thật hàng giả. Cái thứ mà máy móc bất lực không sản xuất được, chỉ có con người là cha đẻ, tưởng không có cách chi làm giả, vậy mà trí tuệ con người làm được hết. Lấy đá sỏi bỏ vào như gia đình ông Phạm Thế Việt làm là cách làm giả thô sơ, thiếu kỹ thuật. Kỹ thuật là dùng đất sét thuồn qua ống nứa, giã nhỏ thân chuối trộn lẫn với nghệ bôi bên ngoài rồi cho vào phân thật. Từ ngày có chuyện giả mạo, thị trường phân náo loạn, người ta phải lập một ban “kiểm tra chất lượng”. Vẫn theo bài viết của ông Phạm Thế Việt, ban kiểm tra được đặt tại dốc Bưởi, làm việc

như sau: “Trạm kiểm tra hoạt động từ mờ sáng đến trưa. Mùi uế khí từ tay các kiểm tra viên thọc thẳng vào sọt phân tìm của giả. Nhờ lành nghề và cương quyết, sau đó vài tuần, những đứa làm phân giả bị cắt giấy phép”. Những kiểm tra viên yêu nghề này là thanh niên làng Cổ Nhuế. Vậy là dùng đúng người đúng việc! Dân làng Cổ Nhuế có chuyên môn về hót phân, từ thời phong kiến. Cả làng sống bằng nghề này. Thành Hoàng của làng là một vị hót phân chính hiệu. Trên bàn thờ trong đền, người ta thờ đôi quang, chiếc đòn gánh và hai mảnh xương trâu cầm tay. Đó là những dụng cụ hót. Cả làng có chuyên môn cao. Cao đến nỗi ngày xưa, vua Lê Thánh Tông đã ban cho làng câu đối để treo ở đình làng: Khoác tấm áo bào, giang tay gánh vác Thiên Hạ / Vung hai thước kiếm, tận thu lòng dạ Thế Gian. Oai danh như vậy trong thời phong kiến, sau cách mạng, oai danh của làng còn cao hơn nữa. Vì làng đã sản sinh được một vị Đại Tướng lẫy lừng: Đại Tướng Văn Tiến Dũng! Thanh niên làng có một tấm gương vĩ đại như vậy nên rất tự hào là con dân Cổ Nhuế: Thanh niên Cổ Nhuế ta thề / Chưa đầy hai sọt, chưa về quê hương. Vinh quang của làng Cổ Nhuế đã mang lại cho làng sự độc quyền mà ông Phạm Thế Việt mô tả như sau: “Không biết Đại Tướng đồng hương, ngày ấy có can thiệp vào chuyện này hay không, nhưng theo quy định của Ủy Ban Nhân Dân thành phố Hà Nội, dân ngoại thành không được phép tự do đi hốt cứt và lấy cứt nữa. Trước đây, ngoài những bãi cứt vô tổ chức, vô kỷ luật mà bất cứ ai cũng có thể hót, người đi lấy cứt có thể đến làm vệ sinh cho các nhà xí hai ngăn ở thành phố để thu về cho mình một số cứt kiếm được. Bây giờ người nông dân ngoại thành bị bắt buộc phải mua phân tại chợ Cổ Nhuế, một chợ từ cổ chí kim, từ đông sang Tây đều không có, được thành lập năm 1989”. Vậy là tất cả của cải do lòng ruột thế gian sản xuất được đều quy về một mối: làng Cổ Nhuế của Đại Tướng Văn Tiến Dũng. Việc buôn bán được quy định rất khoa học. Phân được chia ra làm bốn…giai cấp. Hạng nhất: phân lấy từ khu Ba Đình là khu nhà của các cán bộ cao cấp nên phân cũng cao cấp. Việc này theo đúng biện chứng. Cán bộ cao cấp được ưu tiên mua thực phẩm cao cấp tại chợ Tôn Đản. Chợ cũng được chia giai cấp như sau:

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

Tôn Đản là chợ vua quan Vân Hồ là chợ trung gian nịnh thần Bắc Qua là chợ thương nhân Vỉa hè là chợ ... nhân dân anh hùng. Ăn ngon ăn sướng nên phân cũng “nạc” hơn. Nạc là danh từ chuyên môn chỉ cục phân rắn, chất lượng cao! Hạng nhì: phân hốt được từ khu Hoàn Kiếm, nơi có nhiều nhà hàng, khách sạn và dân buôn bán tương đối có tiền. Hạng ba: phân lấy từ khu Hai Bà Trưng và Đống Đa, nơi đa số dân cư là người lao động, thức ăn chỉ có rau nên phân “mờ”. Lại một danh từ chuyên môn nữa. “Mờ” có nghĩa là lõng bõng! Hạng tư: phân hốt được từ khu ngoại thành. Phân thuộc loại xanh lè vì đã thiếu ăn lại chẳng có chi bổ béo. Còn một loại phân nữa, thứ xịn. Tôi xin để cho tác giả Phạm Thế Việt kể cho thêm phần sinh động. “Có lần tại chợ xuất hiện một sọt phân đề chữ: “Phân ngoại 100 phần trăm”. Dân chúng không hiểu tại sao có bọn dám qua mặt Hải quan, dám nhập cảnh “phân ngoại” về xài. Về sau chủ nhân sọt phân giải thích: “Phân lấy từ bể phốt (fosse septique) của các sứ quán nước ngoài thì không phải là phân ngoại thì còn là gì? Đây là những điều tai nghe mắt thấy, tôi ghi lại gửi anh để có dịp kể lại cho bà con xa nước nghe chơi. Cho biết quê hương ta có những thứ mà người ta hoàn toàn không có. Tôi bảo đảm đây là sự thật “chăm phần chăm”. Hà Nội năm xưa là thủ đô thanh lịch nhất nước. Đó là mặt tiền. Mặt hậu thì nhà nào cũng giống nhau. Nhà nhà có phòng vệ sinh thùng. Người ta chỉ đặt cái thùng dưới một bệ ngồi. Mỗi ngày có phu đổ thùng đi thay thùng. Những của cải trong thùng là thứ được đưa ra chợ phân bán. Theo nhà thơ Bảo Sinh thì tới khoảng năm 1970, Hà Nội mới có hố xí hai ngăn. Đây là một phát minh vĩ đại khiến dân thủ đô thấy như được sống trong cõi thần tiên. Thay vì đổi thùng mỗi ngày, vài tháng mới phải đổi một lần. Chiếc hố xí hai ngăn lập tức được coi như một thứ có giá trị hơn căn nhà ngói! Chẳng tham nhà ngói năm gian / Chỉ tham nhà chàng: hố xí hai ngăn! Kiến thức của tôi về nhà xí rất khiêm nhường. Hố xí hai ngăn và hố xí tự hoại giống nhau hay khác nhau, tôi mù tịt. Chỉ biết hố xí hai ngăn được ca tụng như chuyện đổi đời thì hố xí tự hoại cũng huy hoàng không kém. Tác giả Trần Xuân kể về

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

PHIẾM

MONTREAL - OTTAWA

Cả xã chỉ có hai hố vệ sinh nên tình trạng ùn tắc xảy ra thường xuyên. Trên cánh cửa, có người tốt bụng đã nhắc nhở: Nhiễu điều phủ lấy giá gương Đứa ngồi trong ấy phải thương đứa ngoài. Tôi phải thú thật là khi viết về đề tài nhạy cảm này, tôi rất ngại. Chuyện nặng mùi là chuyện chẳng nên khuấy lên cho mọi người phải bịt mũi. Nhưng khi viết mới thấy chuyện đời thật huyền diệu. Tôi đã khám phá ra là chuyện thiếu văn vẻ như chuyện tôi đang đề cập tới cũng rổn rảng văn thơ. Hóa ra thơ có thể bắt nguồn từ những nơi bất ngờ nhất! SONG THAO

05/2019

Đường làng Cổ Nhuế

chuyện một ngôi làng lần đầu tiên xây được nhà vệ sinh có hố xí tự hoại, nghe rất phấn khởi. Ông Chủ Tịch Xã kiêm Bí thư, chắc cũng có máu văn nghệ, cho kẻ thơ trên tường để dân xã chấp hành cho đúng. Bên nhà xí nam, ông cho kẻ bốn câu thơ bằng sơn đỏ rất rõ ràng: Đi xong nước dội một gầu Giấy chùi bỏ xuống ngăn sau gọn gàng Cấm viết vẽ bậy lên tường Vệ sinh công cộng ta thường chăm lo

Chỉ hai tuần sau, có kẻ văn hay chữ tốt đã thêm thắt hai câu sau bằng than: Nếu ai trót dại bãi to Thì vui lòng nhớ dội cho hai gầu! Thường vách tường nhà vệ sinh là diễn đàn cho những văn tài thích phát biểu ý kiến ý cò. Bên phía nhà vệ sinh nữ, một quý bà (hay quý cô?) đã thể hiện văn tài bằng hai câu: Đi cho đúng lỗ mới tài Nếu ấy ra ngoài kỹ thuật còn non.

UÛng hoä baùo Vieät ngöõ baèng caùch hoûi cöûa haøng ñeå laáy tôø baùo tieáng Vieät maø baïn yeâu thích ÑOÏC VAØ COÅ ÑOÄNG THÔØI BAÙO

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Thủ tướng Bhutan ‘làm thêm’ trong bệnh viện

Theo Guardian, Thủ tướng Lotay Tshering thường dành ngày nghỉ cuối tuần của mình bên bàn mổ và chăm sóc cho người bệnh. Ông Lotay Tshering là một trong những bác sĩ giỏi nhất Bhutan trước khi ông dấn thân vào chính trường hồ i năm ngoái. Ông làm các công việc của một thủ tướng những ngày trong tuần và cuối tuần lại “tìm đến bệnh viện” như một cách để giảm căng thẳng. Ông nói: “Một số người chơi golf, một số thích bắn cung, và tôi thích phẫu thuật”. Khi đang chăm sóc bệnh nhân vào ngày cuối tuần tại Bệnh viện Quốc gia Jigme Dorji Wangchuck, một bệnh viện chính ở thủ đô Thimphu của Bhutan, ông nói: “Tôi sẽ tiếp tục làm điều này cho đến khi tôi chết hoặc đến khi không thể có mặt ở đây mỗi ngày. Ngay khi tôi lái xe đi làm vào các ngày trong tuần, tôi ước mình có thể rẽ trái về phía bệnh viện”. Thủ tướng Tshering nói rằng ông đã tìm thấy mối liên hệ bất ngờ giữa thủ tướng và bác sĩ giải phẫu. Ông giải thích: “Tại bệnh viện tôi khám và điều trị cho bệnh nhân. Trong chính

Thủ tướng Lotay Tshering tại bệnh viện ở thủ đô Thimphu. Ảnh: AFP.

phủ, tôi kiểm tra hiệu quả của các chính sách và cố gắng làm cho chúng tốt hơn”. Đồng thời, thủ tướng Bhutan đã thực hiện cải cách y tế qua các chương trình nghị sự. Sau nỗ lực tranh cử thất bại lần đầu tiên vào năm 2013, ông Tshering được bầu làm thủ tướng Bhutan vào

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

tháng 11/2018. Ông là nhà lãnh đạo dân chủ thứ 3 của quốc gia hạnh phúc nhất thế giới. Trước khi chuyển sang chế độ quân chủ lập hiến, Bhutan là một nhà nước quân chủ chuyên chế. Ông Tshering được đào tạo ở Ấn Độ và Mỹ. Ông hoàn thành bằng thạc sĩ ngành hành chính công ở Học viện Chính phủ John F.Kennedy tại Đại

học Harvard năm 2004 sau khi tốt nghiệp cử nhân kỹ nghệ cơ khí tại Học viện Kỹ nghệ Swanson thuộc Đại học Pittsburgh theo chương trình học bổng của Liên Hiệp Quốc. Bhutan là quốc gia nằm giữa Ấn Độ và Trung Quố c với dân số chỉ 750.000 người, đã chọn cách tránh cuộc sống hiện đại, thay vào đó tìm cách bảo tồn bản sắc văn hóa và truyền thống. Nhờ những nỗ lực coi trọng bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, quốc gia Nam Á này có mức khí thải carbon âm do diện tích che phủ rừng lớn. Việc giết hại bất kỳ sinh vật nào cũng bị ngăn cấm ở nước này. Ngoài chữa bệnh cuối tuần, thủ tướng Bhutan còn dành buổi sáng thứ năm để giảng dạy cho các sinh viên trường y. Sau khi trải qua ca giải phẫu bàng quan kéo dài 5 giờ do Thủ tướng Tshering thực hiện, bệnh nhân Bumthap, 40 tuổi tự hào nói: “Hôm nay tôi đã được giả i phẫu bởi thủ tướng, người được coi là một trong những bác sĩ giỏi nhất nước. Hiện tại tôi đã cảm thấy thoải mái hơn”. V.T (theo Guardian)

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

MONTREAL - OTTAWA

Bốn sinh viên Pháp đến Saigon học

Hát Bội S

au khi viêt bài hậu duệ của cố nghệ sĩ Minh Tơ, nghệ sĩ Thanh Sơn qua Pháp dạy một số thanh niên Pháp học hóa trang và động tác hát bội tại Trung tâm văn hóa Le Mandapa - Paris trong tháng 3 năm 2019, tôi chợt nhớ đến bốn sinh viên đại học Pháp qua Việt Nam, ở chung với đoàn Hát Bội Saigon trong ba tháng trời để nghiên cứu về nghệ thuật Hát Bội Việt Nam. Chuyện là vầy: “Vì tôi ký hợp đồng thực hiện mỗi tuần một chương trình phát thanh về nghệ sĩ và nghệ thuật hát cải lương cho Đài phát thanh Á Châu Tự Do của Hoa Kỳ (RFA) và Đài Phát thanh Quốc Tế của Pháp (RFI) nên tôi phải về Việt Nam để lấy những tài liệu về nghệ sĩ cải lương, các dĩa thu thanh vọng cổ và tuồng cải lương trong các thập niên trước năm 1975 để minh họa cho các bài phát thanh của tôi. Tôi còn nhớ rõ tôi về VN nhân dịp Tết Ất Hợi năm 1995. Sau khi tìm đủ tài liệu về nghệ thuật cải lương, tôi đến thăm anh Đinh Bằng Phi, chuyên viên nghiên cứu về Hát Bội để tìm tài liệu và thu thanh các điệu Hát Bội. Anh Đinh Bằng Phi cho tôi biết là anh đang rất bận vì phải chuẩn bị tài liệu để hướng dẫn bốn sinh viên Đại Học Pháp qua học Hát Bội và nghiên cứu những đặc điểm của Hát Bội Việt Nam. Thời VNCH, anh Đinh Bằng Phi là giáo sư dạy Hát Bội ở trường Âm Nhạc & Kịch Nghệ Saigòn dưới quyền Giám Đốc Trường là Giáo Sư Piano Nguyễn Phụng. Anh Đinh Bằng Phi từng phụ trách Nhóm Hát Bội trong Phái đoàn VN dự Liên Hoan Thanh niên thế giới về Văn Hóa, Nghệ Thuật, Thể thao các nước nói tiếng Pháp tổ chức tại Québec Canada tháng 9 năm 1974. Anh nói và viết chữ Pháp giỏi nên được biệt phái theo hướng dẫn 4 sinh viên Pháp trong việc nghiện cứu Hát Bội VN. Anh Đinh Bằng Phi cho tôi biết là nhằm thực hiện ký kết hợp tác giữa hai trường Đại Học Pháp - Việt, Viện Đại Học Bordeaux cử 4 sinh viên đến thực tập tại trường Đại Học Dân Lập Ngoại Ngữ - Tin Học Thành phố (Saigon). Đó là các anh : 1/- Jaubert Cyril sinh

SOẠN GIẢ NGUYỄN PHƯƠNG

năm 1971, chuyên khoa Văn hóa nghệ thuật. 2/- Ruffini Philippe, sinh năm 1974, chuyên khoa giáo dục, tổ chức. 3/- Angelozzi Marco sinh năm 1969, chuyên khoa văn hóa nghệ thuật, 4/Philakham Soupha, sinh năm 1973, chuyên khoa giao lưu văn hóa, phát triển nội bộ. Bốn sinh viên nầy cần nghiên cứu về Tết cổ truyền dân tộc và nghệ thuật Hát Bội VN. Anh Đinh Bằng Phi băn khoăn: trong vòng ba tháng, bốn sinh viên Pháp làm sao học được nghệ thuật Hát Bội Việt Nam khi mà các anh không biết nói tiếng Việt Nam? Anh hỏi tôi: Anh có phương pháp nào hay nhứt để dạy họ khộng? Tôi góp ý: «Về tổ chức lễ Tết cổ truyền dân tộc thì tôi đề nghị anh nhờ bà giáo sư Bình Minh giúp anh. Bà là giáo sư dạy Piano cùng Trường Quốc Gia Âm Nhạc với anh. Giáo sư Bình Minh có học vị cao ở trường Áo Tím Gia Long, từng dạy ở Trường Đức Trí, Bà có nghiên cứu nhiều về phong tục tập quán, về Văn hóa và các lễ hội cổ truyền Việt Nam.» Hướng dẫn về Hát Bội thì nên biết rằng các sinh viên Pháp nghiên cứu nghệ thuật Hát Bội không phải để về Pháp họ hát bội cho đồng bào Pháp coi. Mục đích nghiêu cứu Hát Bội của các viên đó là gì? Đó là họ muốn biết Hát Bội khác với các loại kịch hát Tây Phương như thế nào? Có điểm nào hay có thể đưa vào làm cho kịch Pháp phong phú hơn không? Như vậy thì anh có hai phương pháp áp dụng để giúp các sinh viên Pháp có thể nghiên cứu về Hát Bội đúng theo yêu cầu của họ. Phương pháp thứ nhứt: anh viết bằng Pháp văn: Hát Bội là loại hát cổ truyền VN, động tác tượng trưng, ước lệ, không cấu tạo hoàn cảnh, bối cảnh như lới hát của Tây Phương. Trong nghệ thuật Hát Bội, điệu bộ nào, cách bài trí nào trên sân khấu cũng có tính cách Ước Lệ, tượng trưng mà khán giả khi xem hát tự mình giải thích những động tác ước lệ, các trang trí ước lệ trên sân khấu: Ví dụ: khi trên sân khấu kê một cái bàn hay một chiếc rương lớn, trên đó và hai bên rương( hay bàn) có để vài chiếc ghế đẩu phải hiểu đó là

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

non cao hay một thành lũy uy nghi. Diễn viên ra bộ xăn tay áo, mặt lộ vẻ nhọc nhằn, giơ chân bước từng bước cao như gắng sức trèo lên, như đang leo núi (lớp hồn Linh Tá dẫn Kim Lân qua núi tuồng San Hậu). Bốn tên quân sĩ chạy hiệu tay dựng bốn cây sào trên ngọn buộc một mớ lá xanh, đó là rừng già. Chiếc roi có những chùm lông màu cách khoảng trên thân roi tượng trưng cho con ngựa. Cầm roi ngựa tay phải là người kỵ mã sắp lên yên, rồi tùy theo cử chỉ điệu bộ, khán giả hiểu là ngựa đang té, sải hay đang chồm lên. Về điệu bộ cũng có những ước lệ, khi diễn viên múa điệu bộ đó, khán giả hiểu điệu bộ đó là gì. Thí dụ: như khi tới nhà, khách nhấc một chân lên vừa cúi đầu, cử chỉ đó có nghĩa là bước qua ngạch cửa. Muốn đóng cửa, khách dang hai tay, ra bộ kéo hai cánh cửa vô hình, vậy là đóng cửa lại, vô nhà rồi. Một chiếc xe được tượng trưng bằng hai lá cờ trắng có vẽ hình bánh xe. Một tên chạy hiệu cầm hai lá cờ đó đưa ngang ra. Người đi xe bước vào giữa hai lá cờ đó, vừa đi vừa hát, tên chạy hiệu cầm cờ tượng trưng cho chiếc xe cũng bước nhịp nhàng với người ngồi trên xe, như vậy là một cuộc hành trình. Một thiếu nữ cầm chèo, vừa chèo vừa đi từng bước theo nhịp chèo là ngồi thuyền trên sông. Kỹ thuật hát bội bất chấp các định luật về thời gian và không gian. Tất cả các tuồng đều có những màn nho nhỏ đưa khán giả từ nơi nầy đến nơi khác, từ năm nầy đến năm khác, không giao thời chuyển tiếp. Ta không thể dùng phép phân tích trong nghệ thuật Tây Phương để tìm hiểu nghệ thuật Hát Bội. Anh Đinh Bằng Phi đồng ý đề nghị của tôi, anh sẽ viết tóm tắt các cách ước lệ về động tác, về đạo cụ và cách bài biện trên sân khấu. Từng tuồng anh cũng viết tóm tắc bằng Pháp văn cho các sinh viên biết nội dung tuồng, để khi xem hát tuồng đó, các anh hiểu chuyện tuồng và tự phân tích động tác cùng cách ca, diễn của diễn viên để hiểu cách diễn tuồng Hát Bội ra sao. Còn Phương pháp thứ hai? Anh Đinh Bằng Phi hỏi tôi.

Phương pháp thứ hai là tổ chức cho các sinh viên Pháp theo đoàn hát, di chuyển đến các nơi đoàn hát trình diễn (đình, miếu, sân, bãi diễn). Các sinh viên Pháp phải đi chung với đoàn hát, ở nơi các diễn viên ở, ăn, uống như các diễn viên, xem các đêm hát, theo dõi phản ứng của khán giả ở nông thôn, thành thị…và các sinh viên viết những nhận xét về tuồng, cách diễn, diễn viên và khán giả để đánh giá sự nhận xét của từng cá nhân đối với nghệ thuật và nghệ sĩ hát bội. Trong dịp Tết 1995 năm đó, hát chầu cúng Kỳ Yên được mùa. Ngày 6/2/1995 hát ở đình Sơn Trà, Tân Định quận 1; ngày 7/2 hát ở Miễu Bà ấp 4 xã Phước Đông, huyện Cần Đước; 8/2 hát miễu Bà xã Đông Thạnh huyện Hốc Môn; 13, 14/2 hát ở Đình Thần Xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh; 15/2 hát ở sân khấu ngoài trời vườn Tao Đàn Saigon, bốn sinh viên Pháp đều có mặt ở các điểm diễn vừa kể. Ba lô đeo vai, trang bị sách vở, máy ảnh, máy quây video du kịch, họ theo dõi, ghi chép, ghi hình các cuộc tế lễ ở đình, miếu, các đêm diễn Hát Bội với sự chăm chú, đam mê. Các sinh viên cũng viếng các nông thôn nơi đoàn hát diễn cùng với cô Ngọc Giao, cô giáo hướng dẫn kiêm thông dịch viên, các anh đã xin phép Ban tổ chúc tế tự, tìm hiểu phong tục tập quán của dân chúng qua các lễ hội. Trước giờ biểu diễn, trưởng đoàn hát Đinh Bằng Phi dẫn các anh sinh viên vào hậu trường để xem các nghệ sĩ hóa trang, thay đổi xiêm y tùy theo vai tuồng. Các sinh viên chụp ảnh, ghi chú, trò chuyện với các diễn viên. Anh Đinh Bằng Phi và cô Ngọc Giao thông dịch để các sinh viên hiểu rõ vì sao mặt của nhân vật tuồng vẻ như thế, dùng màu sắc như vậy…Kể từ sau bến diễn ở Cần Đước, diễn viên trong đoàn đều biết tên của từng sinh viên Pháp đó: Philippe, Cyril, Marco, Soupha. Và các anh sinh viên cũng biết tên các diễn viên: ai là Công Khanh, Xuân Quan, Minh Biện, Hữu Nhi, Hoàng Bé, Nguyễn Hoàn, ai là Kim Chắc, Kim Thanh, Ngọc Diệp, Phượng Loan, Ngọc Nga, Kiều Nga. Nhạc sĩ nào sử dụng nhạc khí gì, các anh đều nói trúng. kể cả hậu đài các

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

MONTREAL - OTTAWA

Hát chầu

anh cũng biết tên. Các anh cũng dùng cơm chung với đoàn khi hát ở địa điểm nào, được Ban quí tế chiêu đãi. Khi dọn điểm diễn, các anh di chuyển bằng xe Honda mà các anh mướn ở Saigon, lúc đó các anh tự lo thức ăn. Qua các điễm diễn mùa cúng Kỳ Yên, các anh đã được xem các tuồng: Tứ Linh Hội, Chung Vô Diệm, Ngọc Huỳnh Lân, San Hậu, Song Nữ loạn viên môn, Ngũ Sắc Châu. Sau mỗi lần xem xong, các anh đã ngồi lại trao đổi với nhau nhận xét của mình về các nhân vật, cách hóa trang, vũ đạo, âm nhạc, các sự kiện và tình huống trong tuồng. Trưởng đoàn Đinh Bằng Phi theo dõi, bổ sung nhận xét và giúp ý kiến thêm cho các cuộc hội thảo hào hứng đó. Thời gian nghiên cứu về Hát Bội của các anh sinh viên Pháp chấm dứt, sau một tiệc long trọng do Viện Đại Học Dân Lập Ngoại Ngữ và Tin học tổ chức, anh Ruffini Philippe phát biểu: “Sân khấu Hát Bội mà chúng tôi được phép thâm nhập và tìm hiểu là một viên ngọc sáng giá trong một nền văn hóa phong phú và đa dạng. Dù không hiểu được ngôn ngữ, chúng tôi qua xem hát cũng hiểu được phần nào cốt chuyện mà quí vị đã trình diễn. Trong không khí tưng bừng về âm thanh và màu sắc, các diễn viên tài năng đã diễn lại những đoạn đời của một thời quá khứ bằng tất cả nhiệt tình và cảm xúc của mình. Khán giả được thấy những vị anh hùng, những trang liệt nữ, kẻ lành, người dữ, hòa quyện nhau trong một nền luân lý tốt đẹp.» Anh Cyril khen các nghệ sĩ dù tuổi cao như các ông Minh Biện, Hoàng Bé, Hoàng Thung, Kim Chắc đã hoạt động nghệ thuật hết mình, dù tuổi đời trên bảy mươi, các ông bà cũng gắng bó với nghệ thuật Hát Bội một cách hết mình…» Anh Marco tiếp thêm: «Ở đây khán giả đã bị thuyết phục, bất chấp thời tiết oi nóng, mọi người đều chú mục vào sân khấu, như có một sợi giây vô hình buộc chặt người diễn với người xem. Chúng tôi đã làm quen với những anh chị làm nghệ thuật hậu trường, tuy bất

Nhóm kịch trẻ BouGrelas

Nghệ sĩ hoá trang

đồng ngôn ngữ, nhưng qua thái độ, nụ cười, ánh mắt, chúng tôi đã cảm được một tình cảm vô cùng tốt đẹp của mọi ngưởi đối với chúng tôi.» Anh Soupha nói cảm tưởng của anh trong thời gian tìm hiểu Hát Bội: “Chúng tôi khó quên được thời gian làm việc chung với đoàn Hát Bội. Xin cảm ơn Ban phụ trách, các diễn viên, nhạc sĩ, công nhân sân khấu đã dành cho chúng tôi những tình cảm tốt đẹp nhất. Chúng tôi cũng được hân hạnh tiếp xúc với nghệ sĩ nhân dân Thành Tôn, người đã được giới Hát Bội ưu ái kính nể. Tuy chưa đi sâu được vào bộ môn sân khấu truyền thống của quí

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Phòng hoá trang

vị, chúng tôi cũng tiếp thu được phần nào cái hay cái đẹp của nghệ thuật và vô cùng thán phục những con người đã đeo đuổi, gắn bó cuộc đời của mình vào sự nghiệp cao quí nầy. Về nước, bằng tất cả khả năng, chúng tôi sẽ giới thiệu bộ môn Hát Bội của đất nước Việt Nam với các bạn thanh niên của chúng tôi và chứng minh rằng chuyến du khảo kỳ nầy thật vô cùng bổ ích và lý thú.» Năm sau 1996, anh Đinh Bằng Phi có dịp qua Pháp, anh gặp tôi đang đến thăm con gái tôi ở Paris, Đinh Bằng Phi rủ tôi đi Bordeaux xem lễ «Trận chiến ở Castillon», chúng tôi gặp lại nhóm bốn sinh viên Pháp từng qua Việt

Đinh Bằng Phi và Nguyễn Phương năm 1995

Nam nghiên cứu Hát Bội. Nhóm sinh viên do anh Raffini đứng đầu , tập họp được hai chục sinh viên học nghệ thuật sân khấu, thành lập Nhóm sân khấu La Source. Nhóm nầy tổ chức hát hài kịch “Couple ouvert à deux battants» (Chuyện vợ chồng mở toang hai cánh cửa). Hài kịch này áp dụng kỹ thuật diễn ước lệ, tượng trưng như kỹ thuật Hát Bội của VN, sân khấu cũng trang trí ước lệ như sân khấu Hát Bội. Kịch đã tạo những trận cười liên tục, thành công rực rỡ và báo chí Văn Nghệ Pháp viết nhiều bài giới thiệu một lối diễn kịch mới, thu hút sự thưởng thức cao độ của khán giả. Đinh Bằng Phi được nhóm kịch sĩ La Source gọi anh bằng Mon Maitre (Thầy tôi), anh Đinh Bằng Phi nhìn tôi cười như mếu: «Việt Nam thì dẹp bỏ Cải Lương, Hát Bội, dẹp bỏ nghệ thuật sân khấu!». Nhớ chuyện sân khấu xưa và cái chết của sân khấu hiện nay, đứt ruột bầm gan! SOẠN GIẢ NGUYỄN PHƯƠNG Tháng 5/2019

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

GÓC CỦA PHAN

MONTREAL - OTTAWA

Những mảnh vỡ…

ó những rạn nứt rất dễ hàn gắn lại trong thời đại có rất nhiều loại keo thật tốt dùng cho gỗ, thủy tinh, kim loại, nhựa, v.v… nhưng không phải tất cả những rạn nứt, mảnh vỡ đều được lắp ghép lại vì có những rạn nứt không đáng để người ta bỏ công hàn gắn. Nên đồng thời cũng có những rạn nứt, tì vết, mảnh vỡ, người ta bỏ ra rất nhiều công sức, thậm chí cả đời cũng không hàn gắn được… Thuở bé tôi có đọc câu chuyện ngụ ngôn cho trẻ em. Truyện kể rằng: Có cậu bé nọ chẳng thể hài lòng về ai hết nên cậu không có bạn trong trường, không bạn bè trong khu phố; thậm chí anh chị em trong nhà cũng không ai chơi với cậu vì cậu chẳng thể hài lòng về ai được hết. Một hôm cậu nói cha cậu: “Con rất giận thằng con ông hàng xóm nhà mình. Nó rủ con chơi banh nhưng nó chơi quá dở. Con chỉ muốn đấm cho nó một cái cho bớt giận…” Cha cậu nói: “Thôi bây giờ như vầy! Mỗi lần con giận ai thì con cứ đóng lên bờ rào nhà mình một cây đinh.” Nói xong, cha cậu trao cho con trai hộp đinh với cây búa. Không lâu sau, cậu bé đi tìm cha để xin thêm đinh vì cậu đã đóng hết hộp đinh lên bờ rào. Nhưng cha cậu lại nói với con trai, “Bây giờ nhà ta không còn đinh nữa. Thôi thì mỗi lần con giận ai, con cứ về bờ rào nhà mình mà nhổ ra một cây đinh.” Thời gian nhổ đinh có lâu hơn thời gian đóng đinh vì cậu bé đã lớn, biết suy nghĩ, suy xét hơn. Nhưng cũng đến hôm cậu trả lại cho cha hộp đinh và cây búa. Cậu nói với cha, “Con đã nhổ hết những cây đinh trên bờ rào nhà mình. Và con thấy không còn giận ai nữa, nên con trả lại cha hộp đinh và cây búa.” Người đàn ông nhìn chàng thanh niên đã trưởng thành. Ông nói, “Con có thể nhổ ra hết những cây đinh trên bờ rào nhà ta. Nhưng những vết đinh

đen xỉn trên bờ rào sẽ không bao giờ liền lại được. Nếu không có những vết đinh xấu xí ấy thì bờ rào gỗ nhà ta trông rất đẹp… ” Tôi còn nhớ khi đọc xong câu chuyện, tôi nhìn ngắm những vết sẹo trên chân tay tôi, rất nhiều. Nếu lần đó không trèo cây trộm trái thì không bị cái sẹo dài trên bắp tay, lần kia không chui rào kẽm gai để bẻ mía trộm thì đã không bị cái sẹo dài trên bắp chân, lần nọ không biểu diễn ngậm dầu phun lửa thì không có cái sẹo bị phỏng trên ngực… Lần ngu nhất là mới học lớp ba mà dám đón đường đập thằng lớp năm, bị nó đập cho một trận đến gãy xương ngón tay, phải băng bột. Theo thời gian lớn lên, những khi bất chợt nhìn lại những vết sẹo tuổi nhỏ. Tuổi nhỏ qua đi với rất nhiều kỷ niệm vui buồn thì còn lại vài vết sẹo để nhớ rong chơi. Nhưng tuổi già gõ cửa mà ngồi nghĩ về tì vết thì hơi nặng nề. Một lần chơi không đẹp với bạn bè cứ áy náy trong tâm, nhất là khi bạn bè đã kẻ còn người mất. Muốn nói câu tạ tình, tạ tội với nhau một lần thì tội tình cũng chỉ còn những tì vết không phai… Nắn mảnh vỡ còn trong da thịt. Nhiều lần tôi định đi mổ để lấy ra cho rồi! Nhưng lấy ra là mất đi một đoạn đời đã ghim mảnh vỡ vào da thịt mình. Có những mảnh vỡ không keo gì gắn hàn lại được. Như tôi đọc một câu chuyện đã lâu, có bà lão nọ cứ ngày ngày đi nhặt mảnh chai trên bãi biển. Khách thập phương đến tắm biển cứ xem bà như một bà cụ lẩm cẩm, rỗi nhàn; người địa phương lại nghĩ bà đã lú lẫn; chỉ cô bé nọ được bà chia sẻ tâm tư khi cô hỏi bà, “Bà ơi! Bà nhặt mảnh chai trên bãi biển thì đến bao giờ mới hết mảnh chai?” Bà lão trả lời, “Bà nhặt tới hết đời bà thôi cháu ơi! Vì mảnh chai trên bãi biển này đã giết chết đứa cháu gái của bà. Nó cũng xinh đẹp như cháu vậy!”

Đã là mảnh vỡ nghĩa là không trọn vẹn. Nhưng một mảnh vỡ tượng trưng có giá trị không quên, một mảnh vỡ nhân bản do trái tim bà lão nhặt mảnh chai trên bãi biển không muốn có thêm một bé gái thiên thần nào qua đời vì bị mảnh chai trên bãi biển cắt đứt bàn chân con, rồi làm độc, rồi hoại tử, rồi cướp đi sinh mạng của những thiên thần… Mảnh vỡ thủy tinh có thể hàn gắn, nhưng mảnh vỡ trong tim người bà yêu thương đã vĩnh viễn mất đi đứa cháu gái thiên thần thì keo nào dán lại được? Hay có những mảnh vỡ muôn đời không hàn gắn được, mà nhớ đến thì mảnh vỡ chỉ khứa sâu hơn vào tim ta. Câu chuyện của chàng trai nọ yêu thích nước Đức. Anh ta làm lụng và dành dụm đến khi có đủ tiền đến nước Đức để khám phá. Anh xin thuê một căn phòng trong căn nhà của một người già - sống một mình. Anh ưng ý tất cả nên xin ký hợp đồng năm năm. Ông già chủ nhà khuyên anh ta nên ký hợp đồng ở thử năm ngày thôi - anh bạn trẻ; vì… Trong năm ngày ở thử, anh vô tình làm vỡ cái ly uống nước của ông cụ mà anh nghĩ là đồ cổ. Anh gọi báo

cho ông cụ hay thì ông cụ vẫn nói là không sao đâu, anh vô tình thôi mà! Nơi đây, rác mỗi ngày bạn chỉ cần để bao rác trước cửa phòng bạn chứ không cần trước cửa nhà, sẽ có người thu gom cho bạn. Nên ngày thứ năm ở thử, hết. Ông cụ vẫn tới ký hợp đồng cho thuê phòng 5 năm. Anh bạn trẻ xin bồi thường cái ly bị vỡ, trong khi ông cụ hỏi cái ly vỡ nay đâu? Anh nói, “Trong bao rác trước cửa phòng.” Ông cụ đổi sắc mặt. Đi vào nhà lấy thêm cái bao rác mới. Sau đó cụ đổ bao rác trước phòng anh bạn trẻ ra. Lựa miểng ly bỏ riêng một bao, cụ ghi bên ngoài, “miểng thủy tinh vỡ - nguy hiểm”. Bao nhiêu rác bình thường cho vào túi rác thứ hai, cụ ghi bên ngoài, “an toàn”. Sau đó cụ nói với anh bạn trẻ, “Cái ly không đáng giá gì. Nhưng anh hãy dọn đi ngay bây giờ, vì anh sống mà không biết nghĩ cho người khác!” Từ đó, anh bạn trẻ mỗi lần thăng chức trong đời, đều nhớ tới ông cụ lời răn, “anh sống không biết nghĩ tới người khác” nên anh thăng chức hoài vì anh đã sống ngược lại… nên thăng chức hoài. Trong cuộc đời chúng ta, những tì vết ấu trĩ làm đau nhức khi về già, những vụn vỡ trong đời làm tan nát tương lai; nhưng bao giờ cũng có những mảnh vỡ làm thức tỉnh. Chuyện còn lại chỉ là cách chúng ta tiếp nhận những gì không thay đồi được nữa. Những tì vết, những mảnh vỡ làm nên vũ trụ thì sao con người chỉ biết nói mình là hạt cát trong sa mạc, hạt bụi trong vũ trụ… khiêm nhường một cách hống hách hay ngu muội khi thực chất mỗi người là một mảnh vỡ - còn ý nghĩa của mỗi mảnh vỡ là tùy thuộc… PHAN

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

TRÒ CHUYỆN VỚI @

MONTREAL - OTTAWA

Khúc An - Trò Chuyện Với @ @ (a còng) là ký hiệu một địa chỉ, một nơi đến; có thể đến nhiều người, cũng có thể chỉ đến được một mình bạn, người đọc những dòng này.

Khi Sát Thủ Hồi Hương C

ách đây hơn một chục năm, vào một buổi sáng mùa xuân, đang lang thang trên Phố Tàu, tôi bị đón đầu và chặn lại bởi một cô gái tóc vàng. Vóc dáng thon gọn, khuôn mặt cân đối, cặp môi xinh, đôi mắt đẹp. Tôi nhận ngay ra những điều lặt vặt đó

KHÚC AN

(Thiệt tình!) Và vài giây sau nữa tôi mới phát hiện thêm là trên tay cô cầm một cái microphone, và sau lưng cô là một thanh niên vác chiếc máy quay phim có chữ CTV nằm trong khung hình tròn, hình vuông và hình tam giác với ba màu khác nhau. Ống kính máy quay phim chiếu

thẳng vào tôi. Như một phản xạ tự nhiên, tôi mỉm cười với cô gái hay với máy quay phim, tôi không còn nhớ rõ. Cô gái Good morning bằng giọng rất trong. Tôi cũng chào lại, nhưng môi vẫn không quên gắn chặt nụ cười trong lúc lòng rối bời vì không biết ban nãy ngồi

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

với ly cà phê và chiếc bánh muffin trong quán nhỏ, có dính vụn bánh ở bất kỳ chỗ nào trên mặt hay không. Cô gái hỏi tôi nghĩ gì về chuyện Thế Vận Hội Mùa Hè năm 2008 được tổ chức ở Bắc Kinh. Bạn còn nhớ lần biểu dương thế lực bành trướng rầm rộ của nước Tàu

qua việc xây dựng những sân đấu, qua những màn trình diễn được xem như “vô cùng ấn tượng” và cũng không kém phần huyênh hoang, và đe dọa ngầm gửi ra bốn phương trời của nhà cầm quyền Bắc Kinh? Và chắc bạn cũng nhớ một bé gái hát hay phải hát trong bóng tối để bé gái khác có khuôn mặt đẹp được xuất hiện trước ống kính của thế giới? Nhưng đó là chuyện “hậu” thế vận. Khi cô phóng viên đài truyền hình phỏng vấn tôi trên Phố Tàu thì những chi tiết nhỏ nhặt ấy chưa bị phơi ra ánh sáng, thành ra câu trả lời của tôi chỉ nhắm sự kiện Trung Cộng xâm chiếm Tây Tạng và không ngừng đàn áp người dân nước này. Trong lúc tôi bày tỏ cảm nghĩ về chuyện vi phạm nhân quyền, về mưu toan bành trướng của nước Tàu thì vô số khách qua đường người Châu Á đứng vây quanh, trong đó nhất định phải có nhiều vị đến từ nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa. Điều đó lại càng làm tôi hăng chí phản đối chuyện tổ chức Thế Vận Hội ở Bắc Kinh. Cuộc phỏng vấn chớp nhoáng trên đường phố kết thúc. Tôi cảm ơn rồi chia tay cô gái tóc vàng và anh chàng vác máy quay phim của CTV. Suốt ngày hôm đó tôi cảm thấy yêu đời gấp bội với ý nghĩ mình sẽ xuất hiện trên TV. Buổi tối, tôi ngồi dán mắt lên màn hình TV chờ xem tin tức. Và chắc bạn cũng đoán ra “cái kết bất ngờ”. Tôi xem phần tin tức suốt một tiếng đồng hồ không chừa một phút nào, kể luôn phần quảng cáo mà CTV không hề chiếu một cuộc phỏng vấn nào về cái chuyện Thế Vận Hội Mùa Hè ở Bắc Kinh. Giấc mơ “Showbiz” của tôi lơ lửng phút giây rồi tan nhanh như những vòng khói thuốc thuở nhỏ đua đòi người lớn, hút một hơi dài và cố thả thành

MONTREAL - OTTAWA

những vòng khói đan rối vào nhau. Bạn thân mến. Giấc mơ showbiz nhỏ bé của tôi chỉ bất ngờ bị khơi lên bởi cô gái CTV tóc vàng và tan biến ngay sau bản tin buổi tối của đài truyền hình nhưng tôi vẫn nhớ đến bây giờ, vì vậy tôi hiểu với những người mơ ước được xuất hiện trước ống kính, trên màn ảnh nhỏ, màn ảnh lớn... từ thời mới lớn, thì giấc mơ của họ lớn lao đến độ nào! Cô gái Việt tên Đoàn Thị Hương cũng có giấc mơ ấy. Bạn biết chuyện cô gái vừa thoát án tù ở Malaysia, trở về quê hương, được đón tiếp rầm rộ bởi bọn phóng viên báo chí, được bảo vệ rình rang bởi lực lượng công an Việt Cộng, đã nói về giấc mơ được lấp lánh dưới ánh đèn sân khấu, được đắm mình trong không gian “showbiz” của mình như thế nào không? Biên bản tóm tắt từ tòa Thượng Thẩm Kuala Lumpur ghi rằng: Đoàn Thị Hương, 30 tuổi, bị bắt ngày 14 tháng Hai 2017 với cáo buộc cùng nghi phạm người Indonesia dùng chất độc VX sát hại một công dân Bắc Triều Tiên có tên trên giấy tờ là Kim Chol ở sân bay Kuala Lumpur, ông Kim Chol đã từ trần trên đường đến bệnh viện cấp cứu. Nạn nhân Kim Chol được xác định là ông Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ với Kim Jongun, chủ tịch nước Cộng Hòa Nhân Dân Triều Tiên.

Thứ chất lỏng mà hai cô gái tạt vào mặt nạn nhân rồi đắp vội miếng vải nhỏ lên - được ghi nhận là chất độc thần kinh VX tên tắt của “Venomous agent X”, loại hóa chất ức chế sự dẫn truyền luồng thần kinh đến toàn bộ hệ thống bắp thịt của cơ thể. Hậu quả là sự tê liệt toàn thân trong đó có hoành cách mạc giữ vai trò quan trọng trong cử động hô hấp. Liệt cơ hoành, nạn nhân sẽ ngưng thở. VX mạnh hơn cả sarin mà tay đạo sĩ Aum Shinrikyo sử dụng năm 1995 để tấn công xe điện ngầm ở Tokyo. Các chất này bị cấm trong các công ước quốc tế và Liên Hiệp

Quốc xếp nó vào loại vũ khí hủy diệt hàng loạt. Đoàn Thị Hương ban đầu bị cáo buộc tội giết người, nhưng sau đó đã nhận tội nhẹ hơn là cố ý gây thương tích bằng vũ khí nguy hiểm và bị tuyên án 3 năm 4 tháng tù. Sau hơn hai năm bị giam giữ sáng ngày 3 tháng Năm 2019, cô được giảm án và trả tự do trước thời hạn. Bốn người Bắc Hàn cùng bị cáo buộc giết Kim Jong-nam, đã nhanh chân rời khỏi Malaysia sau vụ ám sát. Ngay khi được trả tự do, trên người còn mặc áo giáp chống đạn Hương đã nói với báo giới về ước mơ trở thành diễn viên hay ca sĩ sau khi trở về quê hương. Và khi trở về Việt Nam cô được hộ tống bởi Cục Trưởng Cục Lãnh Sự (Bộ Ngoại Giao Việt Cộng), Chủ Tịch Liên Đoàn Luật Sư Việt Cộng, 3 luật sư Malaysia, với sự đón tiếp hùng hậu của giới truyền thông, cô được săn đón như một siêu sao, trong sự bảo vệ của lực lượng công an và cô có ngay một lượng fans đáng kể. Một tay làm thơ có bút hiệu Phong Ba đã viết những dòng (của cái gọi là) thơ như thế này: “Cảm ơn em trở về trong rạng rỡ. Nở nụ cười Việt Nam. Nụ cười chiến thắng, nụ cười hân hoan. Hơn mọi huy chương vàng rạng danh tổ quốc. Đất nước mở rộng vòng tay. Đón em vào lòng nghẹn ngào rạo rực. Mừng vui tột bực. Em là chân lý hiện sinh. Nụ cười lung linh. Đưa Việt Nam vươn mình ra thế giới. Khắp năm châu nụ cười em sáng chói. Vô đối tự hào. Em về đây trong hạnh phúc dạt dào. Để nụ cười bay tới các vì sao. Ngạo nghễ khắc vào vũ trụ. Hai chữ Việt Nam. Đoàn Thị Hương. Đoàn Thị Hương. Đoàn Thị Hương. Kiêu hãnh tên em vầng dương lấp lánh.” Bạn thân mến, bạn có nổi da gà sau khi đọc những câu gọi-là-thơ ấy không? Lẽ ra sau mỗi câu tôi phải xuống hàng cho có vẻ thơ nhưng làm vậy thì tốn giấy in báo một cách vô ích. Nước Việt

Cộng đã nổi tiếng khi gã lãnh tụ già bị các nước láng giềng Đông Nam Á lưu ý không được hôn trẻ con, đã vang danh thế giới nhờ ăn trộm ăn cắp ở nước ngoài, đã lưu danh muôn thuở ở cái sự ma dê in Việt Nam, thì chuyện cuồng lên vì một sát thủ người Việt “đưa Việt Nam vươn mình ra thế giới” khi giúp ông vua độc tài họ Kim trừ khử được người anh cùng cha khác mẹ - cũng chẳng có gì lạ. Điều làm tôi lo lắng là biết đâu đám lãnh chúa trong trong ngành giáo dục đem ngay cái bài gọi là thơ ấy vào chương trình học của học sinh tiểu học thì tai hại biết chừng nào. Các thế hệ tương lai sẽ được định hướng bằng những giá trị hoàn toàn mới mẻ: vinh danh sự ngu dốt và những hành vi bạo tàn. Tôi nghĩ nếu một kẻ sát nhân (ngộ sát thì cũng là sát) được đón tiếp như một anh thư trở về sau khi hoàn tất một sứ mạng cao cả cho quê hương thì một ngày không xa, cô gái thoát chết kia sẽ được mời đóng phim, mời viết hồi ký; cô sẽ cao hứng kể lại những bí mật trong sứ mạng ám sát Kim Jongnam và cô sẽ rơi ngay vào tầm nhắm của bọn sát thủ Bắc Hàn. Trong khi Siti Aisyah, cô đồng phạm người Indonesia, ngay sau khi được trả tự do hôm 11 tháng Ba, về nước và đã được đến một chỗ ở bí mật vì “sự an toàn của chính cô”. Câu chuyện về nữ sát thủ người Việt khiến tôi nhớ tới một sát thủ người Canada. Đó là câu chuyện về một thanh niên Canada tên Omar Khadr. Omar chào đời tại Toronto năm 1986. Năm 15 tuổi, Omar bị bắt tại Afghanistan sau khi bị tình nghi đã ném lựu đạn giết một binh sĩ Hoa Kỳ và làm bị thương một người lính khác. Trong cuộc chạm súng giữa lính Mỹ và quân Taliban, Omar bị bắt, bị giam giữ và bị truy tố với nhiều tội danh. Một trong những lý do chính là khi lục soát công sự phòng thủ của nhóm Taliban, lính Mỹ tìm được một video trong đó Omar loay hoay với dây nối ngòi nổ trong khi một đồng bọn ráp nối những khối

chất nổ. Omar và đồng bọn vừa chôn mìn vừa nói giỡn với gã quay phim. Những quả mìn này sau đã bị lính Mỹ phát hiện trong khoảng đường giữa nối liền hai thị trấn Gardez và Khost. Khi bị thẩm vấn vào ngày 17 tháng 9, 2002, Omar khai là giúp dân quân kháng chiến vì được tuyên truyền là Hoa Kỳ đang gây chiến tranh chống lại Hồi Giáo và nghe nói giết một lính Mỹ thì được thưởng 1,500 đô la. Và Omar nhìn nhận là “Tôi muốn giết thật nhiều lính Mỹ để có nhiều tiền.” Thế là Omar bị giải về Guantanamo, một trại giam của Quân Đội Mỹ trong vịnh Guantánamo thuộc lãnh thổ Cuba. Ngày 25 tháng 10, 2010 Omar nhận tội sát nhân (nạn nhân là binh sĩ Speer), tội mưu sát, tội âm mưu, cung cấp tài liệu yểm trợ khủng bố và làm gián điệp. Sau khi nhận tội, ngày 29 tháng 10, 2010, trên bục nhân chứng, Omar xin lỗi bà quả phụ Speer, “Tôi thực tâm hối tiếc về nỗi đau đã gây ra cho gia đình bà. Tôi ước mong có thể làm được điều gì đó để xoa dịu nỗi đau đó.” Và thú nhận tám năm trong tù đã dạy anh ta “nét đẹp của đời sống.” Ngày 25 tháng 3, 2019 Omar chính thức được trả tự do. Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên, Omar xin công chúng cho anh một cơ hội để chứng minh cho mọi người thấy là anh không phải như hình ảnh mà các giới chức chính quyền mô tả. Năm 2 0 1 3 O m a r k i ệ n chính phủ Canada vì đã đồng lõa với chính phủ Mỹ trong việc vi phạm quyền lợi của anh trong giai đoạn anh bị cầm tù ở Guantanamo. Chính phủ Canada xin lỗi và bồi thường cho Omar 10.5 triệu đồng Canada. Trong một cuộc phỏng vấn, Omar hy vọng chuyện dàn xếp và bồi thường không đem lại đau xót cho gia đình chiến binh Speer và nếu có, thì anh ta xin lỗi vì chuyện ấy. Bạn thân mến. Chắc bạn cũng đồng ý là hai nhân vật Hương và Omar có vài nét tương đồng. Cả hai đều “tiếp cận” với những nhân

vật quan trọng trên thế giới. Hương tiếp xúc (dù thoáng qua) với Kim Jong-nam, Omar đã từng gặp Osama bin Laden. Omar (có thể đã) giết một lính Mỹ và làm bị thương một chiến binh khác (nói là có thể vì sau này Omar cho biết đã nhận tội vì muốn được chuyển từ Guantanamo về Canada, và người ta không xác định được kẻ quăng lựu đạn vào lính Mỹ là Omar hay là một kháng chiến quân Afghanistan nào khác), còn cô Hương thì chắc chắn đã giết Kim Jong-nam. Sự khác biệt ở đây là khi được trả tự do, một người không ngừng xin lỗi và cảm ơn, còn một người quên bẵng đi rằng đã có bao nhiêu người lo lắng, trăn trở, buồn phiền vì mình. Và một lời xin lỗi gửi đến những thân nhân của nạn nhân Kim Jong-nam cũng hoàn toàn không có. Thế nhưng bỗng dưng tôi nhớ ra rằng Omar chào đời ở Canada, nơi “cảm ơn” và “xin lỗi” là những lời đầu tiên đứa bé được chỉ dạy, còn cô Hương năm nay ba mươi tuổi nghĩa là cô ấy chào đời sau 1975, và lớn lên trong một xã hội mà mọi giá trị đều bị đảo lộn, cái xã hội mà câu nói đầu tiên - bằng cái giọng gầm gừ thú dữ - với người đối diện là: “Mày có biết bố tao là ai không?” thì chả ai dám trông mong gì. Có điều tôi nghĩ trong tương lai, khi cô Hương trở thành siêu sao của showbiz nước Việt Cộng, đám lâu la Bắc Bộ Phủ chắc không ai dám để cô lại gần, và cứ thấy cô ta cầm mảnh khăn nhỏ trong tay là trái tim những ông quan Tư Bản Đỏ cũng sẽ khua dồn dập như trống trận. KHÚC AN

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

MONTREAL - OTTAWA

Tuyển tập 50 bài báo nổi tiếng của

Garcia Marquez

hông chỉ là nhà văn đoạt giải Nobel, Gabriel García Márquez còn là một nhà báo với nhiều tác phẩm giá trị tới hôm nay. Lần đầu tiên một tập hợp nhữ ng bà i bá o củ a ông từ cuối những năm 1940 đế n giữ a nhữ ng năm 1980 vừ a đượ c ra mắ t - mộ t tá c phẩm được coi là quan trọng hơn cả những tiểu thuyết nổi tiếng của tác giả “Trăm năm cô đơn”. Đại văn hào García Márquez trước kia từng rất gắn bó với nghề làm báo. Lúc sinh thời, ông thường viết bài gửi các tờ báo và tạp chí và cũng tự lập nên sáu ấn phẩm báo chí. Vào những năm cuối đời ông thường nói: “Tôi không muốn được nhớ đến vì đã viết Trăm năm cô đơn hay đoạt giải Nobel Văn học, tôi muốn được nhớ đến vì đã viết những bài báo của mình”. García Márquez (19272014) coi nghề báo là “nghề tuyệt vời nhất” và là “điều thiết yếu mang tính sống còn của nhân loại”. Ông cho rằng báo chí không chỉ truyền tải dữ liệu mà còn mang đến bao niềm vui cho đời sống xã hội, thông qua đủ kiểu dẫn giải, bình luận. Tuyển tập những bài báo nổi tiếng của García Márquez mang tên The Scandal of the Century and other Writings được xuất bản tại Mỹ ngày 14/5. Trong đó có những câu chuyện lớp lang phức tạp về cái chết của một phụ nữ trẻ sống cùng lúc hai cuộc đời; về câu chuyện nhiều người trên thế giới chung tay cứu giúp một cậu bé đang cần serum chữa bệnh dại dạng hiếm trong vòng 12 giờ... Các bài viết cho thấy sự ghi nhận tinh tường của một phóng viên với những diễn biến thời sự. Đó có thể là tình trạng thiếu nước ở Caracas, nạn buôn bán tình dục và mại dâm ở Paris... Những bài báo này cũng

giống như những tác phẩm văn học của ông, đều xoay quanh đất nước Colombia. Rất nhiều bài báo hay trong tập The Scandal of the Century and other Writings có thể coi là những tiểu luận, thể hiện suy ngẫm thông minh về những chủ đề như những người thợ cạo, chuyện hàng không, chuyện dịch thuật văn chương và phim ảnh. The Scandal of the Century and other Writings gồm 50 bài được đăng trên báo trong khoảng năm 1950 đến 1984. Đây là một trong hai cuốn sách mới về các tác phẩm trong cuộc đời của đại văn hào García Márquez. Cuốn còn lại tên là Solitude & Company - một cuốn tiểu sử hấp dẫn tuy có phần ồn ào về cuộc đời nhà văn, do nhà báo người Colombia Silvana Paternostro biên tập. Những bài viết trong The Scandal of the Century and other Writings minh chứng rằng giọng điệu thẳng thắn, hơi phảng phất chút châm biếm của nhà văn luôn hiện hữu xuyên suốt, ngay từ những bài đầu tiên. Ông nói rằng mình viết báo với “lương tri, niềm vui và nguồn cảm hứng tương tự như khi viết một kiệt tác văn chương”. Trong ông vừa có một vận động viên chuyên chạy nước rút và một đấu thủ chạy đua đường dài. Ông là một trong số ít những văn hào vĩ đại có những tác phẩm báo chí đáng đọc và tìm hiểu. Ông còn viết về chuyện những nhà văn và những khó khăn kinh tế của giới văn sĩ. Ông cho biế t: “Những nhà văn tài năng là những kẻ viết ít mà hút thì nhiều. Thông thường thì họ cần ít nhất hai năm và 29.000 điếu thuốc để viết một cuốn sách chừng 200 trang. Tính ra thì thấy họ sẽ bị lỗ khi ra sách”. García Márquez đã viết: “Về cơ bản tôi là một nhà báo. Cả đời này tôi gắn với

nghiệp báo. Những cuốn sách tôi viết đều là sách của một nhà báo, dù chúng không được nhận biết như thế”. Đây là những bài ông viết khi làm việc cho các tờ báo ở các thành phố ven biển Cartagena và Barranquilla thuộc Colombia, nhữ ng phóng sự dài hơn từ Paris và Rome, những bài nhận định hàng tháng cho El País của Tây Ban Nha... Và trong khi tất cả các tác phẩm đều chỉ ra phong cách, sự dí dỏm, sâu sắc và niềm đam mê với tiểu

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

thuyết của ông, thì năm mươi tác phẩm này, hơn tất cả, là tiết lộ của nhà văn làm việc trong một nghề mà ông tin là “tốt nhất trên thế giới”. Nhà văn có tên đầ y đủ là Gabriel José García Márquez, sinh năm 1928 tại Aracataca, một thị trấn bên bờ biển Carribean, miền bắc Colombia, trong một gia đình trung lưu 16 người con mà ông là con cả. Ông nổi tiếng với các tiểu thuyết “Love in the Time of Cholera” (Tình yêu thời thổ tả ), “No One Writes to the

Colonel” (Đại tá chờ thư)... nhất là “One Hundred Years of Solitude” (Trăm năm cô đơn). Đặc biệt, năm 2015, Ngân hàng Trung ương Colombia (BRC) phát hành tờ giấ y bạ c mệnh giá 50.000 Peso (COP), tương đương 17,43 Mỹ kim có in hình ảnh nhà văn García Márquez. Nhà văn được trao giả i Nobel Văn chương năm 1982. Ông mấ t ngà y 17/4/2014 tại Mexico. L.T (Theo overdrive.com)

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

VUI CHỤP HÌNH

MONTREAL - OTTAWA

Andy Nguyễn là một người cầm máy có hạng, làm việc toàn phần trong ngành nhiếp ảnh nghệ thuật thế giới, có trong tay nhiều giải thưởng quốc tế. Anh là nhiếp ảnh gia gốc Việt đầu tiên vinh dự đoạt giải Wildlife Photographer of the Year của BBC. Nhiều tác phẩm của Andy Nguyễn được trưng bày trong các viện bảo tàng quốc gia tại Mỹ, Anh Quốc; và cho tới nay anh đã đoạt được 29 Huy Chương Vàng trên toàn cầu. Anh hiện làm việc và cư ngụ tại vùng GTA, ON, Canada.

Kỳ 30 Andy Nguyễn

MÁY ẢNH ‘XỊN’ ĐẦU TIÊN CỦA BẠN

gay từ lúc mở đầu loạt bài Vui Chụp Hình hàng tuần trên những trang Thời Báo, tôi đã giới thiệu cách chọn máy ảnh cho bạn, nhưng bài viết đó chỉ nói tổng quát về các máy ảnh chung chung. Đến nay tôi đã nhận được nhiều yêu cầu từ những bạn độc giả muốn biết thêm về các mẫu máy ảnh “xịn” (không phải cell phones hoặc loại point-and-shoot) dưới $1,000 cho những người được cơ hội làm chủ máy ảnh đầu tiên. Bài viết này dành cho các bạn đó! Cách đây không lâu, những máy ảnh dưới giá $1,000 thường bị khinh thường bởi những tay chơi ảnh thứ thiệt. Rẻ tiền thường thường có nghĩa cách chế tạo “dởm”, phẩm chất ảnh thấp, có ít features, nhưng thời đó đã qua. Ngày nay, các máy ảnh APS-C (crop sensor) dưới $1,000 không phải chỉ để cung cấp cho các “bà Ngoại” mua máy về chụp cho cháu. Những máy ảnh APS-C của thời nay ở mức giá này lại là các đối thủ hạng nặng xứng đáng làm thay đổi thành kiến về máy ảnh rẻ tiền. Không cần biết nếu bạn là một người mới bắt đầu, một người chụp tài tử, một tay bánchuyên nghiệp, hoặc một tay chuyên nghiệp hẳn hòi, khi dùng một trong những máy ảnh APS-C này bạn sẽ có thể tạo nên một vài bức ảnh thật sự tuyệt vời. Không những những máy ảnh này giúp lấy ảnh tốt, chúng cũng khá vững chắc, và chúng có những đặc điểm kỹ thuật tân tiến nhất. Nếu bạn đang muốn tìm mua máy ảnh đầu tiên của bạn, hoặc cần một máy ảnh dự bị cho máy chính của bạn, những máy ảnh APS-C này sẽ có khả năng làm việc khá tuyệt vời.

icoh GR II

Ưu điểm: • Phẩm chất ảnh khá tuyệt • Dạng JPEG tốt đến nỗi không cần chụp dạng RAW • Thân máy gọn • Tôi cũng thích kết cấu nhám của vỏ máy • Đơn giản để dùng • Có cái nhìn ngang rất “thon”

Khuyết điểm: • Hệ thống lấy nét tự động bị thiệt thòi trong tình trạng thiếu sáng với chủ thể di động • Những ai muốn đạt được cái nhìn hoàn hảo của một tấm hình có lẽ sẽ không hài lòng với điều kiện nhiễu hột ở những độ ISO cao.

ony a6400

Ưu điểm: • Gọn & nhẹ • Hệ thống lấy nét tự động nhanh & chính xác • Phẩm chất ảnh xuất sắc • Khả năng chụp liên tục với tốc độ 11 FPS • Real-time Eye AF • Real-time Tracking • Real-time Animal Eye AF • Quay video 4K mà không bị giới hạn 30 phút • Giá cạnh tranh

Khuyết điểm: • Thiếu hệ thống chống rung trong thân máy

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

• Không kèm theo cục sạc pin • Chỉ có một chỗ chứa thẻ nhở SD • Màn ảnh phía sau mở lên bị đụng chỗ gắn đèn ﬂash và trở nên vô dụng.

ujifilm X-T2

Ưu điểm: • Phẩm chất ảnh cao • File RAW đa năng • Vỏ chống thời tiết • Chế tạo tốt • Đáng tin cậy • Hệ thống lấy nét tự động nhanh, mặc dù vẫn không phải nhanh nhất • Quay được video 4K • Các nút xoay có thể khóa được • Nếu gắn thêm battery grip và thêm hai cục pin, đời pin có thể dường như vô tận • Chụp liên tục nhanh FPS Khuyết điểm: • Theo dõi lấy nét không phải nhanh nhất • Hệ thống lấy nét tự động trong tình trạng thiếu sáng không tốt lắm.

MONTREAL - OTTAWA

anon EOS M50

Ưu điểm: • Cảm giác dễ chịu khi cầm trong tay • Đời pin hẳn tuyệt vời • Màu của Canon thật sự đẹp • Hệ thống lấy nét tự động khá tốt, nhưng bản thân tôi sẽ không dùng máy này chụp hình đường phố • 4K video • Shutter mode im lặng • Màn ảnh LCD lớn • Hệ thống menu của Canon khá dễ theo • Chế độ hình trắng đen của Canon thật sự đẹp Khuyết điểm: • Máy ảnh này nên được kèm theo với một dây đeo cổ tay tốt • Phẩm chất ảnh bị xuống dốc khi bắt đầu edit hình • Bạn sẽ bị mất đi khả năng chỉnh sáng bằng tay khi dùng Shutter mode im lặng • ISO trở nên vô dụng khi lên cao cỡ 3200.

Ưu điểm: • Được chế tạo bằng vật liệu tốt • Đời pin dai lạ thường • Các bánh xe xoay để đổi thông số nhanh chóng • Màn ảnh LCD loại touchscreen để xem hình đã chụp và để điều chỉnh bằng tay • Có Wi-ﬁ và Bluetooth • Chức năng bắn liên tục làm việc tuyệt vời • Vừa túi tiền hơn máy D500 nhiều

anon EOS 77D

Ưu điểm: • Nếu không soi mói từng pixel hoặc in lớn thì phẩm chất ảnh khá tốt • Hệ thống lấy nét tự động tuyệt vời • Đời pin không thể tưởng được • Cảm thấy chắc chắn trong tay nhưng lại nhẹ cân • Nếu bạn đã là người quen dùng máy Canon, những nút chỉnh chỉ là trực giác • Khả năng gởi hình qua máy in hiệu Canon bằng WiFi, NFC, và beaming. • Nơi đặt nút tắt/mở khá thú vị • Nút xoay đổi mode để ở chỗ hợp lý • Màn ảnh LCD đẹp mắt • Canon vẫn tiếp tục có một hệ thống menu tốt Khuyết điểm: • Tôi ước gì nó có nhiều hơn điểm điều khiển AF • Phải chi Canon chế ra một phiên bản full-frame của máy này thay vì APS-C • Hơi mắc tiền so với một máy ảnh APS-C, nhất là khi những đối tượng cạnh tranh như Nikon D5400, Sony a6400.

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Tờ giấy bạc mới của Úc sai lỗi chính tả

Lần đầu tiên trong lịch sử phát hành tiền của Ngân hàng trung ương Úc, hàng triệu tờ giấy bạc 50 đô-la Úc bị sai lỗi chính tả. Mẫu giấy bạc 50 đô-la Úc mới được cho lưu hành từ tháng 10 năm ngoái với nhiều tính năng chống tiền giả và dấu nổi giúp người khiếm thị. Nó có một mặt in hình Edith Cowan, người phụ nữ đầu tiên được bầu vào cơ quan lập pháp Úc giai đoạn 1921 - 1924. Theo News.com.au, một người dân đã phát giác lỗi sai chính tả trong phần trích dẫn

bài phát biểu của bà Cowan được in trên tờ giấy bạc này. Thay vì “responsibility”, trên tờ giấy bạc lại ghi thành “responsibilty” (thiếu mất một chữ i) và lặp lại lỗi này đến 3 lần dù đã trải qua nhiều bước kiểm duyệt, xem xét trước khi in hàng loạt. Những dòng chữ bé xíu chỉ có thể đọc bằng kính lúp cũng được xem như một cách để chống làm giả. Một đại diện của ngân hàng cho biết: “Những tờ tiền này vẫn hợp pháp và có thể được tiếp tục sử dụng như bình thường. Sai sót không ảnh

ikon D7500

Khuyết điểm: • Cần phải tháo ống kính ra để mang trong túi nhỏ đựng máy chụp hình • Có lẽ hơi dư thừa cho những ai không làm nghề chụp hình kiếm tiền.

Để kết thúc bài viết này, tôi có lời khuyên nho nhỏ cho những bạn đang chuẩn bị mua máy hình thực thụ đầu tiên. Mặc dù trên mạng có nhiều bài review về đủ mẫu máy ảnh, và trước mặt có bài viết Vui Chụp Hình này, điều quan trọng nhất là hãy chọn cho mình một máy ảnh mà bạn thích – không hẳn vì một người nào khác thích. AN

(andyfotopro@yahoo.com)

Nhân viên BBC bị sa thải vì xúc phạm em bé Hoàng gia hưởng gì đến tính hợp lệ hoặc chức năng của chúng”. Đại diện ngân hàng cũng cho biết, có khoảng 46 triệu tờ 50 đô-la mẫu mới này đang lưu hành. Theo báo cáo của Ngân hàng trung ương Úc, giai đoạn 2017-2018 cơ quan này cho in 227 triệu tờ tiền giấy mệnh giá các loại, riêng mệnh giá 50 đô-la mẫu mới được cho in tới 184 triệu tờ. Những tờ tiền bị in lỗi được xem là “hàng quí hiếm” đối với các nhà sưu tập. Tuy nhiên, với số lượng quá lớn của tờ 50 đô-la bị sai sót, chúng khó trở thành món hàng được săn lùng. Mặc dù vậy theo ước tính của ông Jim Noble, một chuyên gia về tiền cổ và hiếm, có thể từ 100.000 đến 1 triệu tờ 50 đô-la bị lỗi sẽ bị người dân giữ lại nếu có lệnh thu hồi. Vị này cũng thắc mắc là vì sao lại có lỗi chính tả như vậy và nó lại lặp lại đến 3 lần. M.T (theo Reuters)

Danny Baker, xướng ngôn viên phát thanh kỳ cựu của đài BBC, bị sa thải sau khi đăng dòng tweet có tính phân biệt chủng tộc với em bé mới sinh của Hoàng tử Harry và Công nương Meghan. Ông Baker đăng lên Twitter bức ảnh một cặp vợ chồng nắm tay con tinh tinh mặc áo vest, với lời bình luận “em bé Hoàng gia rời bệnh viện”. Ngay lập tức, nhiều người cáo buộc ông Baker có hành vi phân biệt chủng tộc vì Công nương Meghan là người có một phần gốc Phi. Mặc dù đã xóa dòng tweet và xin lỗi về “những ý nghĩa có thể” ngay sau đó, ông Baker đã nhận được cuộc gọi từ cấp trên, cho biết ông bị sa thải khỏi vị trí xướng ngôn viên trên đài Radio 5 của BBC. Danny Baker trở nên nổi tiếng với tư cách một nhà viết nhạc trong thời kỳ punk

rock thịnh hành, ông bắt đầu sự nghiệp dẫn chương trình phát thanh vào năm 1989 và cũng từng dẫn các chương trình đố vui trên truyền hình. Đây là lần thứ 2 Danny Baker bị đuổi khỏi Radio 5 và là lần thứ 3 ông rời BBC, sau hai lần vào các năm 1997 và 2012. Hoàng tử Harry và vợ - Công nương Meghan công bố con đầu lòng của họ là một bé trai vào hôm 8/5. Thành viên mới nhất của Hoàng gia Anh có tên đầy đủ là Hoàng tử Archie Harrison MountbattenWindsor. M.T (theo BBC)

Danny Baker

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

SỐNG KHỎE

MONTREAL - OTTAWA

Dị ứng phấn hoa suốt cả 4 mùa ở Canada HOÀNG CHIÊU ẤN

ây giờ tôi mới biết là tôi có thể bị dị ứng phấn hoa suốt cả năm, ngay cả trong mùa đông. Đây không phải là do tôi tưởng tượng. Khoa học chứng minh rằng do ảnh hưởng của sự ấm lên toàn cầu, mùa dị ứng mỗi năm trở nên tồi tệ hơn, bắt đầu sớm hơn, kéo dài lâu hơn và dữ dội hơn khi thời tiết ấm lên thêm. Nếu ở Canada mà bạn không bao giờ bị dị ứng phấn hoa thì bạn là người tốt số, vô cùng may mắn hay có phước. Nạn nhân của dị ứng phấn hoa bị hành hạ dữ lắm: người mệt mỏi dật dờ, bực bội, đau, ngứa cổ họng, ho, giọng khò khè, sưng và chảy nước mắt, nghẹt mũi, buồn ngủ nhưng khó ngủ nên mặt mày trông hốc hác bí xị, sinh ra xuống tinh thần, buồn rầu chán nản khổ lắm. Dị ứng phấn hoa có những triệu chứng na ná như bệnh cảm nhưng thêm cái vụ viêm kết mạc (conjunctivitis). Kết mạc là lớp mô mỏng trong suốt nằm dọc theo bề mặt bên trong của mí mắt và che phủ phần trắng của mắt. Có người nói “The weather is warming. The ﬂowers are blooming. Noses are running. Eyes are watering. Pollen tsunami.” nghe cứ như là thơ haiku: Thời tiết ấm lên. Hoa nở.

Nước mắt nước mũi chảy ròng ròng. Cơn sóng thần phấn hoa. Đầu tháng 5. Mùa dị ứng 2019 bắt đầu. Các nhà dự báo khí hậu tiên đoán năm 2019 sẽ tồi tệ hơn bình thường, nếu không nói là năm tồi tệ nhất từ trước đến nay đối với dị ứng phấn hoa. Có thể bạn nghĩ rằng mùa đông thì làm gì có dị ứng phấn hoa. Có đấy bạn ạ. Ở Canada có một số vùng mà dị ứng mùa đông còn tệ hơn mấy mùa kia khi các cây tuyết tùng núi thụ phấn. Và ngay cả khi bên ngoài cây không thụ phấn, các yếu tố kích hoạt khác vẫn tồn đọng trong nhà khiến cho bạn bị nghẹt mũi và chảy nước mũi. Cây Giáng sinh trưng bày nơi phòng khách, mùi nồng của gỗ thông, nấm mốc, gió mang hơi lạnh cũng có thể làm bạn sổ mũi và có thể dẫn đến phát ban (hives) tức là chứng nổi mề đay lạnh (urticaria). Dị ứng phấn hoa mùa đông thường là do cây tuyết tùng núi (mountain cedar), một loại cây bách (juniper) thụ phấn vào mùa đông, từ tháng 12 đến tháng 3. Một cây tuyết tùng núi có thể nhả ra một lượng lớn phấn hoa đến nỗi nó trông như ngún cháy tỏa khói bởi những đám bụi phấn từ cây toả ra. Cây tuyết tùng núi là nguyên nhân chính gây ra bệnh “sốt

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

cỏ khô” (hay fever) hay “sốt tuyết tùng” (cedar fever) nhưng thật ra đó không phải là bênh sốt mà chỉ là dị ứng. Phấn hoa là phương cách sinh sôi nẩy nở tự nhiên trong môi trường thực vật; chẳng may con người và gia súc bị ảnh hưởng là điều không tránh khỏi. Phấn hoa hiện hữu hầu như suốt cả năm tùy các loại cây cỏ. Dị ứng xảy ra khi hệ thống radar nội bộ của cơ thể nhắm vào nhầm mục tiêu, khiến hệ thống miễn dịch phản ứng thái quá với một chất đáng lẽ ra là vô hại. Điều này có thể gây ra

những phiền toái nhẹ như nổi mề đay hoặc ngứa mắt, hoặc các vấn đề đe dọa đến tính mạng như sốc phản vệ (anaphylaxis), khi huyết áp tụt và khí quản bắt đầu sưng. Phấn hoa là một loại bột mịn được sản xuất như một phần của chu kỳ sinh sản hữu tính của nhiều giống thực vật. Cây cỏ nhả ra phấn hoa để đáp ứng với các tín hiệu môi trường như nhiệt độ, lượng mưa và ánh sáng mặt trời. Các hạt phấn hoa có kích thước từ 9 micron đến 200 micron, vì vậy một số loại phấn hoa có thể đi sâu vào phổi và gây kích ứng, ngay cả đối với những người không bị dị ứng. Nồng độ cao của phấn hoa trong không khí gây ra phản ứng dị ứng. Phấn có thể bay xa hàng trăm dặm và dễ dàng xâm nhập vào nhà nếu nhà không kín. Tỷ lệ người Canada bị dị ứng phấn hoa nặng, còn gọi là sốt cỏ khô hoặc viêm mũi dị ứng (allergic rhinitis), là 1/6; cứ mỗi 6 người Canada thì có một người bị thường xuyên. Hầu hết các trường hợp có thể được điều trị bằng thuốc kháng histamine, một amin sinh học có liên quan trong hệ miễn dịch cục bộ cũng như việc duy trì chức năng sinh lý của ruột và hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh. Nói chung, mỗi năm phấn hoa càng đến sớm hơn và mùa phấn hoa kéo dài hơn và dài hơn, nhất là phấn hoa từ cây ragweed. Ragweed rất thuận tiện cho việc nghiên cứu tác động của khí hậu đối với phấn hoa và dị ứng bởi vì nó là một loại cỏ đơn niên (annuals), không giống như cây cối hoặc hoa

MONTREAL - OTTAWA

cỏ lưu niên (perennials). Điều này cho phép các nhà khoa học phân tách các biến đổi của nhiệt độ mùa đông và lượng mưa trong mùa trước ảnh hưởng đến phấn hoa của loại cỏ phấn hương (ragweed). Cỏ phấn hương tăng sản xuất phấn hoa của chúng để đáp ứng với sự gia tăng cục bộ của carbon dioxide, giống như từ khí thải của xe hơi dọc theo đường cao tốc. Mùa xuân đến với Canada mang niềm vui cho đời nhưng cũng mang hàng triệu hạt phấn hoa, những hạt nhỏ li ti hòa lẫn trong không khí chúng ta hít thở và làm cho chúng ta bị “binh nặng bịnh” dị ứng theo mùa. Đi đâu cũng kè kè ôm theo một hộp khăn giấy Kleenex, khổ thiệt. Dị ứng theo mùa (seasonal allergies) hay gọi bằng tên chính thức của chứng bệnh là “viêm mũi dị ứng theo mùa” (seasonal allergic rhinitis) có thể ảnh hưởng đến hầu hết mọi người chúng ta ở Canada bất cứ lúc nào, mùa nào, đặc biệt là với người già. Thấy người ta già rồi đua nhau ăn hiếp. Khoa học cũng không biết tại sao khi càng già thì người ta lại càng nhạy cảm hơn với phấn hoa. Thủ phạm lớn nhất gây dị ứng mùa xuân và mùa hè là phấn hoa từ một loại cỏ dại có tên đẹp tiếng Việt là “cỏ phấn hương”, tên tiếng Anh là “ragweed” (cỏ giẻ rách), còn được gọi là “hayfever weed” (cỏ sốt rơm khô). Tên khoa học của nó là Ambrosia, bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp “a-brotos” có nghĩa là “thức ăn của thần thánh”, eo ơi lạ thiệt! Ở Canada, loại cỏ phấn hương Ambrosia artemisiifolia là phổ biến thường gặp nhất, tràn lan rất nhanh như... cỏ dại. Vườn tược chỉ cần một năm bị bỏ lơ không chăm sóc là y như rằng năm sau có nó, cỏ phần hương không trồng mà mọc, xuất hiện. Nó mạnh và lan nhanh cũng giống như bồ công anh (dandelion) vậy đó.

Cỏ phấn hương thường (Common Ragweed) phổ biến ở khắp Canada

Một cây cỏ phấn hương duy nhất có thể sản xuất khoảng một tỷ hạt phấn hoa mỗi mùa và phấn hoa được gió gieo đi khắp muôn phương xa hàng trăm dặm. Nó là thủ phạm gây ra khoảng phân nửa tổng số các trường hợp dị ứng viêm mũi liên quan đến phấn hoa ở Bắc Mỹ. Khi bạn hít phải nhiều phấn hoa, hệ thống miễn dịch của bạn bị nghẹt và làm ngập cơ thể bằng các chất trung gian (mediators). Kết quả thường là các triệu chứng dị ứng đặc trưng, chẳng hạn như chảy nước mũi và ngứa mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, chảy nước mắt và ngứa mắt, ngứa họng, ho, thở khò khè. Tùy trường hợp, các triệu chứng thay đổi khác nhau về mức độ nghiêm trọng và độ dài thời gian lâu mau, tùy thuộc vào độ nhạy cảm cụ thể của bạn với phấn hoa và số lượng phấn hoa mà bạn tiếp xúc. Đó là lý do tại sao có người chỉ bị triệu chứng dị ứng vài ngày hoặc vài tuần, người khác thì bị suốt cả mùa. Nếu bạn là người bị dị ứng thường xuyên, hoặc các triệu chứng của bạn trở nên nghiêm trọng hơn trong nhiều năm qua, hãy nói chuyện với bác sĩ gia đình của bạn, xin họ tiêm cho một thuốc chống dị ứng; điều này có thể giúp bạn có khả năng tốt hơn để chịu đựng được một số chất gây dị ứng (allergens). Bạn có thể thực hiện các bước để bảo vệ bản thân trong mùa dị ứng bằng cách giảm tiếp xúc với phấn hoa. Bước đầu tiên là để ý quan sát môi trường xung quanh, hễ thấy cỏ phấn hương trong mùa nở hoa thì né, đừng lặn lội đi vào các lối mòn đầy cỏ phấn hương nữa. Bạn có thể xem mục “theo dõi dị ứng” (allergy tracker) trong báo cáo tin tức khí tượng để biết mật độ phấn hoa trong không khí mỗi ngày (www.pollen. com và www.weather.com). Bước đề phòng dị ứng kế tiếp là đóng hết các cửa sổ nhà của bạn để tránh phấn hoa, bật máy điều hòa không khí lên để giúp loại bỏ phấn hoa nếu nó có lẩn trong không khí trong nhà. Ngoài ra, thay vì tập thể dục vào buổi sáng, bạn hãy tập vào cuối buổi chiều hoặc đầu buổi tối khi số lượng phấn hoa thường thấp hơn. Nếu gặp trường hợp bắt buộc phải đi ra ngoài, bạn hãy đeo mặt nạ phẫu thuật (surgical mask) mà phe ta gọi là “khẩu trang”, mặc dù nó che luôn cả mũi. Ngán ai, ở Việt Nam người ta đeo đầy, tuy trông hơi buồn cười, nhưng nó có thể chặn 70% đến 80% số lượng phấn hoa. Còn nếu như bạn đã “dính chấu” dị ứng phấn hoa, bắt đầu bị các triệu chứng của nó hành hạ thì chỉ còn cách mua thuốc uống ngay:

Các loại phấn hoa thực vật dưới kính hiển vi

Benadryl, Claritin, Allegra... và cả đống hiệu khác nữa. Có khi bạn phải cần đến thuốc thông mũi nữa, thuốc viên hay thuốc xịt mũi giúp thông mũi. Thuốc thông mũi có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp, vì vậy đừng dùng chúng nếu bạn có vấn đề về tim hoặc huyết áp cao. Thuốc xịt mũi giúp giảm viêm, nghẹt mũi hoặc ngứa và hắt hơi. Khi bạn bị dị ứng phấn hoa, cơ thể bạn phản ứng, phóng thải ra kháng thể IgE (Immunoglobulin), một kháng thể và cũng là một loại protein, để chống lại “kẻ ngoại xâm”. Bạn có thể bị dị ứng phấn hoa suốt bốn mùa bởi các loại cây khác nhau. Cây nở hoa mùa xuân bao gồm sồi (oak), bạch dương (birch),

mại châu (hickory), hồ đào (pecan), và thậm chí một số loại cỏ có phấn hoa. Nếu bạn bị dị ứng phấn hoa vào cuối mùa hè và trong mùa thu thì có phần chắc thủ phạm chính là cỏ phấn hương ragweed. Dị ứng phấn hoa gây ảnh hưởng đến xoang mũi và đường hô hấp. Các triệu chứng bao gồm chảy nước mắt, chảy nước mũi, viêm mũi, đau họng, ho, tăng chất nhầy, đau đầu và hen suyễn. Một trong những cách tốt nhất để chữa trị nhanh chóng dị ứng phấn hoa là biết đúng đó là loại phấn hoa nào, của cây cỏ gì. Bác sĩ chuyên khoa dị ứng có thể dễ dàng kiểm tra bạn và tìm ra đúng tên thủ phạm. Dưới đây là một số loại thực vật được biết là gây dị ứng phấn hoa:

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

SỐNG KHỎE Cây: bạch dương (perch), tử dương (dương tía, alder), tuyết tùng (cedar), phỉ (cây hạt dẻ, hazelnut), liễu (willow), tiêu huyền (chò nước, plane), olive, dẻ gai (beech). Cỏ dại: cỏ phấn hương (ragweed), cây tầm ma (nettle), ngải cứu (mugwort), cỏ muối (goosefoot), cây chút chít (sorrel). Tùy thuộc vào nơi bạn sống, độ nhạy cảm của bạn có thể khác nhau đáng kể. Nếu một người sống trong một khu vực địa lý có những ngày nóng, khô, gió, thì có nhiều khả năng phấn hoa có trong không khí. Trong khi đó, nếu bạn sống ở những nơi không khí mát mẻ hoặc có nhiều ngày mưa, phấn hoa sẽ được rửa xuống đất và ít có khả năng ảnh hưởng đến bạn. Hiểu về số lượng phấn hoa trong khu vực bạn ở giúp bạn chống lại dị ứng phấn hoa. Số lượng phấn hoa dị ứng cho phép bạn xem bạn có thể bị ảnh hưởng như thế nào bởi phấn hoa ngay tại nơi bạn ở hoặc bất cứ nơi nào trên toàn quốc. Bác sĩ chẩn đoán dị ứng phấn hoa cho bạn bằng cách nào? Bác sĩ làm hai xét nghiệm để chẩn đoán dị ứng phấn hoa. Thử nghiệm khựi da (skin prick test). Khi làm thử nghiệm này, y tá hoặc bác sĩ nhễu một giọt chất gây dị ứng (allergen) trên da của bạn. Sau đó, họ dùng kim châm nhẹ hoặc khựi lớp da chỗ đó cho chất dị ứng thấm

qua lớp da. Nếu bạn bị dị ứng với chất này, chỗ da đó của bạn sẽ ửng đỏ, sưng và ngứa trong khoảng 20 phút, có thể nổi u lên. Bác sĩ so sánh kết quả dương tính của thử nghiệm này; nếu nó phù hợp với tình trạng phấn hoa bên ngoài lúc đó thì đúng. Trong trường hợp xét nghiệm da không tiện thì sẽ thử nghiệm máu. Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu và gửi đến phòng thí nghiệm. Phòng thí nghiệm thêm chất gây dị ứng vào mẫu máu của bạn. Sau đó, họ đo lượng kháng thể mà máu bạn tạo ra để tấn công các chất gây dị ứng. Xét nghiệm này được gọi là Xét nghiệm máu IgE (sIgE), trước đây được gọi là Xét nghiệm Hấp thụ Phóng xạ RAST (Radio-Allergo-Sorbent Test). Ở Canada, tháng 4 và tháng 5 là những tháng mà số lượng phấn hoa

ở mức cực đại. Đối với những người bị dị ứng cây, thủ phạm là giống làm rụng phấn hoa trong không khí. Cây tạo ra lượng phấn hoa lớn vì chúng phải dựa vào gió để đưa nó đến mục tiêu đã định, và tỷ lệ phần lớn là nó chọn nhầm mục tiêu: con người. Vậy mới khổ chứ. Những loại cây Canada phun ra phấn hoa làm ngứa mắt ngứa mũi chúng ta xem như đủ mặt hết: sồi, phong, bạch dương, tử dương, tuyết tùng, tần bì (ash), cây du (elm)... Sồi thải ra lượng phấn hoa nhiều hơn tất cả các loại cây khác. Các cây to phun phấn hoa xong lại đến phiên các loại cỏ, bùng phát vào tháng Sáu và tháng Bảy. Cỏ trồng trong sân vườn (grass) hay cỏ dại (weed) đều gây dị ứng cho người. Số lượng phấn hoa do cỏ trồng phun ra ít hơn và các triệu chứng

MONTREAL - OTTAWA

chúng gây ra cũng ít nghiêm trọng hơn so với cây hoặc cỏ dại, trong đó cỏ phấn hương là số một; bồ công anh không ăn thua gì. Sự thụ phấn của cỏ phấn hương thường kéo dài lâu hơn với các loại cỏ, vì vậy các triệu chứng có thể xuất hiện trong một thời gian dài hơn. Số lượng phấn hoa của tất cả các giống cây cỏ sẽ tăng gấp đôi trong vòng 20 năm nữa ở một số nơi trên đất nước Canada, tùy thuộc vào biện pháp đối phó mà thế giới thực hiện đối với vấn đề khí thải nhà kính. Chuyện đó còn quá xa vời đối với tôi nên tôi khỏi lo. Cái lo hiện tại của tôi là lúc nào cũng phải thủ sẵn trong túi một mớ khăn giấy để chùi mắt mũi. HOÀNG CHIÊU ẤN

(Tổng hợp từ nhiều nguồn tài liệu)

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Ca sĩ, minh tinh Doris Day qua đời ở tuổi 97

ữ diễn viên kiêm ca sĩ tóc vàng Doris Day, một trong những ngôi sao lớn nhất Hollywood trong thập niên 1950 và 60 và là biểu tượng của người phụ nữ Mỹ lành mạnh, vừa qua đời hôm thứ Hai 13/5, thọ 97 tuổi. Trong những năm gần đây, Doris Day trở thành một nhà hoạt động quyền động vật rấ t tí ch cự c. Hộ i bả o vệ động vật của Doris Day đã xác nhận cái chết của bà tại nhà riêng ở Carmel Valley, California. Mộ t thông bá o củ a Hộ i cho biế t Doris Day “đã có sức khỏe thể chất tuyệt vời ở tuổi của bà” nhưng gần đây đã bị viêm phổi. Bà yêu cầu không tổ chức lễ tưởng niệm và cũng không dựng bia mộ. Doris Day sinh năm 1922 ở Ohio (Mỹ) trong một gia đình có bố mẹ là người Đức nhập cư. Bà bộc lộ năng khiếu nghệ thuật từ nhỏ. Năm 1945, bà trở thành giọng ca chính của nhóm “Les Brown and His Band of Renown” và nhanh chóng nổi tiếng qua ca khúc Sentimental Journey. Năm 1947, Doris Day rời nhóm để hát solo. Trong 20 năm, bà ra mắt hơn 600 ca khúc, trong đó nổi tiếng

nhất là bài Que Sera, Sera mà bà đã hát trong phim The Man Who Knew Too Much (Người biết quá nhiều) của đạo diễn Alfred Hitchcock cùng tài tử James Stewart (1956). Bà tham gia nhiều phim ca nhạc khác như My Dream is Yours, Tea for Two và I’ll See You in My Dreams. Năm 1953, bà đảm nhiệm vai chính trong phim Calamity Jane, tác phẩm thành công vang dội, được chuyển thể thành kịch sân khấu và phim truyền

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

hình. Với phim ca nhạc Love Me or Hate Me, Doris Day được đánh giá cao khi hóa thân huyền thoại âm nhạc Mỹ thập niên 1920 và 1930 - Ruth Etting. Năm 1959, bà được đề cử giải Oscar “Nữ diễn viên chính xuất sắc” cho vai Jan Morrow trong Pillow Talk. Các phim điệ n ả nh sau đó của Doris Day như That Touch of Mink (đóng cặp cùng Cary Grant), The Thrill of It All (đóng cặp cùng

James Garner)... đều ăn khách. Đặc biệt, màn hoá thân thành huyền thoại Marilyn Monroe trong phim ngắn Something’s Got to Give (1962) trở thành một trong những vai diễn kinh điển của bà. Từ giữa thập niên 1960, hoạt động của Doris Day lắng xuống. Phim điện ảnh cuối cùng bà tham gia là With Six You Get Eggroll, ra mắt năm 1968. Sau đó, bà chuyển sang đóng phim truyền hình The Doris Day Show. Sinh thời, Doris Day ghét đóng phim truyền hình. Tuy nhiên, lúc đó bà buộc phải làm vì gánh một khoản nợ lớn sau khi người chồng thứ ba Marty Melcher - qua đời năm 1968. Chương trình kéo dài trong 5 năm. Từ năm 1973, Doris Day giải nghệ. Bà nỗ lực bảo vệ động vật thông qua việc thành lập tổ chức phi chính phủ mang tên Doris Day Animal Foundation. Về đời tư, bà 4 lần lên xe hoa với Al Jorden (1941-1943), George Weidler (1946-1949), Martin Melcher (1951-1968), Barry Comden (1976-1981). LT (tổng hợp)

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

PHỤ NỮ

MONTREAL - OTTAWA

Trang điểm “ĂN GIAN” tuổi

ạm rời xa các kiểu makeup thông thường, hãy thử các mẹo trang điểm giúp gương mặt luôn rạng rỡ và tươi tắn, “trẻ ra chục tuổi” của ELLE.

Kem lót có độ bắt sáng

Nhiều người ưa chuộng kem lót có độ che phủ giúp lớp nền hoàn hảo hơn. Tuy nhiên, theo ý kiến của các chuyên gia makeup, điều này khiến lớp trang điểm kém tự nhiên, gương mặt trở nên cứng nhắc. Nên dùng kem vừa có tác dụng là lớp lót nền, vừa có khả năng bắt sáng. Loại kem lót này mang đến hiệu ứng căng bóng, giúp da trông tươi trẻ và quyến rũ hơn hẳn.

Đôi má ửng hồng

Theo chuyên gia makeup Elizabeth Hurley, bí quyết trang điểm để má hồng tự nhiên nhất, hãy sử dụng các gam màu ấm như hồng phớt, cam đào hoặc ánh đồng. Những tông màu này giúp gương mặt bừng sáng và trông trẻ hơn tuổi thật. Nên chọn điểm cao nhất của gò má và nhẹ nhàng thoa phấn má hồng theo vòng tròn.

mặt. Để tô điểm cho mắt thêm sức sống, nên chọn phấn mắt dạng nhũ màu sáng. Bí quyết trang điểm là dùng phấn highlighter tán nhẹ lên khóe mắt và phần dưới xương lông mày. Hãy chọn các tông màu tươi tắn như hồng đào, cam đào hoặc nhũ bạc. Đối với phụ nữ trên 30 tuổi, dùng kem lót dạng lỏng và phấn bột phủ lên phần mí mắt để lớp trang điểm lâu phai hơn.

Che quầng thâm mắt

Kẻ mắt màu nâu

Lớp nền “sương mai”

Nếu như eyeliner ghi điểm bởi độ sắc nét và quyến rũ thì màu kẻ mắt nâu trông trẻ trung và dịu dàng hơn hẳn. Tông màu nâu không đậm bằng màu đen, nhưng đôi mắt vẫn trông cuốn hút vô cùng hòa nhã.

Lớp nền mỏng nhẹ là xu hướng làm đẹp “hot” nhất năm 2019. Không thể phủ nhận, làn da là yếu tố làm lộ tuổi tác rõ ràng nhất. Vì vậy, kiểu đánh nền dày cộm chỉ càng nhấn thêm vào các nếp nhăn. Bí quyết trang điểm để trông trẻ trung chính là lớp nền mỏng nhẹ như sương. Nên chọn những sản phẩm có kết cấu mỏng nhẹ mang đến lớp nền mịn mướt như kiểu trang điểm Hàn Quốc.

Quầng thâm mắt nằm trong số các vị trí “tố cáo” tuổi tác rõ ràng nhất. Để che lấp khuyết điểm này, hãy chọn kem màu sáng, có độ che phủ và hợp với tông da. Tuy nhiên, khi dùng kem che khuyết điểm, không nên thoa quá dày khiến lớp makeup bị nặng nề. Đây là yếu tố làm nổi rõ nếp nhăn, vết chân chim… Bắt đầu phủ kem che khuyết điểm lên quầng thâm dưới mắt, sau đó đến đuôi mắt và cuối cùng là khóe mắt.

Lông mày cánh cung

Thay vì tốn công cho đôi mày dày, đậm và sắc nét, sao bạn không thử để lông mày ở trạng thái tự nhiên nhất. Dáng mày thanh mảnh, cong nhẹ ở phần đuôi, giúp dung mạo trở nên yêu kiều và tươi trẻ hơn rất nhiều.

Son bóng

Mẹo để đôi môi trông tươi tắn hơn chính là dùng son có độ bóng nhẹ. Son bóng giúp môi trông căng mọng và đáng yêu. Khi sử dụng son bóng, hãy chọn những màu sắc trẻ trung như màu hồng, cam, đỏ hồng. Một bí quyết trang điểm nên nhớ để diện mạo trẻ trung, đó là không kẻ viền môi. Chì viền giúp đôi môi rõ nét và gợi cảm nhưng cũng là yếu tố tăng thêm “tuổi” cho môi.

Son đỏ

Dù ở độ tuổi sau 40 cũng đừng ngần ngại tô điểm cho đôi môi với son màu đỏ. Đây là sắc son giúp phái đẹp thêm tự tin và nổi bật hơn. Để hợp với làn da của phụ nữ châu Á, nên chọn các màu son có tông trầm ấm như đỏ đất, đỏ san hô, đỏ thuần, đỏ hồng… M.L (Theo ELLE Team)

Kẻ mí mắt dưới màu nude

Bí quyết trang điểm này được tiết lộ bởi nhiều chuyên gia makeup hàng đầu trong giới làm đẹp. Nghe có vẻ lạ nhưng eyeliner màu nude tạo hiệu ứng mắt to tròn, long lành hơn rất nhiều.

Phấn mắt dạng nhũ

Đôi mắt là điểm nhấn thu hút nhất trên gương

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

HỘPMONTREAL THƠ TÌM BẠN - OTTAWA TM

Xin cám ơn.

Hộp Thư Tìm Bạn 2416 - (Trên 4 kỳ) - Nữ sinh năm 1977, chưa từng kết hôn, chưa có con, hiện đang sống ở Việt Nam. Công việc văn phòng dịch thuật tiếng Anh. Cao 1m56 nặng 48 kg, ngoại hình khá. Thân thiện, chăm chỉ, hòa đồng. Muốn tìm bạn nam để tìm hiểu đi đến kết hôn. Mọi liên hệ xin gởi về Thời Báo. Xin cảm ơn. 2417 - (Trên 4 kỳ) - Nam, 31 tuổi, cao 1M 80, ngoại hình ưu nhìn, chưa từng kết hôn. Sống và làm việc tại Toronto đã nhiều năm nhưng tình duyên trắc trở nên đến giờ vẫn độc thân. Tính tình vui vẻ hòa nhã, không tứ đổ tường, là người trọng tình bạn, hay giúp người và yêu thích vun đắp cho mái ấm gia đình. Tốt nghiệp ĐH tại Toronto và có việc làm ổn định. Muốn tìm bạn gái tuổi từ 25 trở lên, trước là để chia sẻ buồn vui của cuộc sống thường nhật, sau nếu hợp sẽ tìm hiểu và tính chuyện tương lai. Thư đầu xin để lại email và số điện thoại để tiện liên lạc. Sẽ hồi âm thư. 2418 - (Trên 16 kỳ) - Nam, 33 tuổi, độc thân, trình độ đại học việc làm ổn định, không cờ bạc biết chút đỉnh rượu, thuốc lá. Tìm bạn gái độc thân không vướng bận tuổi từ 28-33 biết chút tiếng Anh. Nếu có nhã ý xin cho số phone hoặc email để tiện liên lạc. 2420 - (Trên 8 kỳ) - Tôi có cháu gái, 19 tuổi, trình độ lớp 11, cao 1M 55 vui vẻ, da trắng, dáng thon, quê Rạch Giá Linh Huỳnh. Muốn kết bạn Nam tuổi 22-35 ở Canada. Nếu có duyên xin cho nhau cơ hội tìm hiểu xa hơn. Ai có nhã ý xin thơ về Thời Báo nhờ chuyển giúp, tôi sẽ làm cầu nối cho hai người tiện liên lạc. 2421 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, Góa, người Sài gòn, ngoài 60, hiện ở Canada không vướng bận, độc lập, cuộc sống ung dung, tự toại. Sở thích nấu ăn, nghe nhạc, du lịch chăm sóc nhà cửa, biết mình là ai, nhiều thông cảm đối phương. Tìm bạn tri kỷ người Nam tuổi 60-68 có kiến thức, cùng một sở thích, thật tâm yêu muốn có mái ấm gia đình, chân thật. Xin thư về cho số phone, để tiện liên lạc đã Retire thích hợp hơn. Cám ơn và đạo Phật.

2422 - (Trên 4 kỳ) - Tôi tên Thành, Nam, sinh năm 1950 đã retire sống một mình tại Toronto, muốn làm quen với bạn gái, trong khi cô đơn hiu quạnh một mình, cho nên nhờ Thời Báo đăng trên mục thư tìm bạn. Nếu bạn gái nào có nhã ý thích tôi. Xin gởi thư về Thời Báo chuyển dùm. Rất mong nhận được thư bạn. Cám ơn nhớ cho số phone để liên lạc. 2423 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 55 tuổi, hoàn cảnh gia đình dang dở. Việc làm chuyên môn ổn định. Mong được làm quen và kết bạn với bạn Nam từ 50 tuổi trở lên. Xin cho số phone để tiện liên lạc. Xin thơ về tòa soạn Thời Báo. Thành thật cám ơn. 2424 - (Trên 2 kỳ) - Gentleman 58 tuổi, còn độc thân, còn trẻ, con người của tôi thích thật thà, tình cảm, tôn trọng, tiền bạc và vật chất, rất lãng mạn, yêu nghệ thuật, thể thao, âm nhạc, thích tâm sự... 2425 - (Trên 8 kỳ) - Nam ngoài 50, sống tại Toronto, vui vẻ, hiểu biết, rộng lượng, tôn chỉ đạo làm người, tôn trọng và lắng nghe. Muốn tìm một bạn gái đi hết quãng đời còn lại khi đau ốm, bịnh hoạn lo cho nhau cho hết quãng đời còn lại. Nghề nghiệp ổn định. Xin thư về Thời Báo chuyển, sẽ trả lời dù là thư đến muộn. Xin cám ơn. 2426 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 39 tuổi, hiền lành, ngoại hình dễ nhìn, đàng hoàng, công việc ổn định, đã một lần đổ vỡ, mong tìm được người đàng hoàng hiền lành, không vướng bận mong hợp sẽ tiến xa hơn, mong tìm được chân tình thật sự. Xin đừng đùa giỡn, xin cám ơn. 2427 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 59 tuổi độc thân, không vướng bận, tính tình hiền lành dễ hòa đồng. Cao ráo dễ nhìn, nấu ăn không tệ, biết cảm thông. Đang sống làm việc ở Toronto. Tìm bạn tri kỷ người Nam, tuổi 59-69, đàng hoàng, chân thật, không tứ đổ tường, không vướng bận. Thật tâm yêu, muốn có mái ấm gia đình, chân thật, xin cho Email và số điện thoại để tiện liên lạc tìm hiểu. Sẽ trả lời dù thư đến muộn.

2428 - (Trên 4 kỳ) - Gởi bạn hiền thân mến. Tôi có cháu gái 26 tuổi, ở thành phố Rạch Giá, thị xã Kiên Lương, huyện Hà Tiên VN. Cháu làm nghề tóc, tánh tình hiền, vui vẻ, muốn kết bạn Nam và tìm hiểu tuổi từ 3545. Nếu có duyên thì xin cho nhau được cơ hội đến gần bên nhau nơi xứ lạ, tình quê. Ai có nhã ý thư nhờ tòa soạn Thời Báo chuyển giúp. Xin đừng đùa giỡn.

số phone tôi sẽ làm cầu nối. 2435 - (Trên 4 kỳ) - Trai độc thân, 40 tuổi, chưa từng lập gia đình, đạo Công Giáo. Muốn kết bạn với các bạn gái ở Canada. Nếu hợp sẽ tiến xa. Xin cho mình số phone để tiện liên lạc. Mong thư các bạn. Cám ơn. 2437 - (Kỳ -8/8) - Tôi có em gái 26, tuổi, quê ở Rạch Giá Kiên Giang có 2 con ly dị, đã từng du lịch Canada, sắp tới em sẽ qua Canada du lịch 6 tháng. Em muốn tìm hiểu kết bạn nam nếu hợp sẽ tiến xa hơn. Bạn Nam nào có lòng vị tha và có nhã ý muốn tìm hiểu. Xin vui lòng nhờ tòa soạn Thời Báo làm cầu nối chuyển giúp. Rất vui được đón nhận sự chân thành của bạn. Xin đừng đùa giỡn. Cám ơn.

2429 - (Trên 4 kỳ) - Lê Thị Tươi 48 tuổi, gia đình đạo Thiên Chúa, nề nếp. Gia đình sống ở Canada còn lại chị ruột muốn làm quen với các anh sống tại Canada. Sở thích: Nấu ăn và du lịch. Rất mong làm bạn với các anh sống tại Canada nếu hợp sẻ tiến xa. Gia đình đã sống ở Canada chỉ còn lại 2438 - (Trên 4 kỳ) - Nam, thanh một mình chị Lê Thị Tươi sống ở VN. niên 34 tuổi, tốt nghiệp Đại học, việc Rất mong được làm bạn với các anh làm ổn định, tính tình vui vẻ, hòa cùng sở thích, hợp sẽ tiến xa. Mến đồng, muốn tìm bạn gái tuổi từ 28 chào thư về Thời Báo nhờ chuyển. trở xuống, sinh sống ở Canada hoặc 2430 - (Trên 4 kỳ) - Nữ 38 tuổi, du học sinh, nếu bạn nào có nhã ý, chưa từng lập gia đình, ngoan hiền xin cho số phone hay là Email để tiện lành. Công việc ổn định. Mong tìm liên lạc.

bạn trai 38-46 tuổi, chưa từng lập gia 2439 - (Trên 4 kỳ) - Thanh niên, 60 đình, người đàng hoàng, hiền lành. tuổi, người miền Nam, hiền lành tử Nếu có nhã ý, xin cho số phone, email tế, vui khỏe, không tứ đổ tường, hiện để tiện liên lạc. Xin đừng đùa giỡn. đang ở Toronto, ly dị đã lâu con đã Cám ơn lớn. Bấy lâu nay chưa gặp được mối 2431 - (Trên 4 kỳ) - Nam, độc thân duyên lành nhưng vẫn có niềm tin sẽ không vướng bận, tuổi ngoài 50 có gặp được em chân thật, hiền lành, hiểu việc làm, trung bình về mọi mặt, yêu biết, để cùng hưởng hạnh phúc cho thích du lịch, thiên nhiên, tìm bạn gái đến cuộc sống này. Anh cũng bình người miền nam có cùng sở thích để thường trên mọi phương diện, cao 1M làm bạn du lịch nếu hợp sẽ làm bạn 71, 73 kg, thích đời sống gia đình, tri kỷ. Nếu mến xin thư về tòa soạn. thiên nhiên và ..”tôi cũng yêu em”. Đông qua Xuân đến Hè lại sang. Thu Cám ơn. đến thương yêu ngập nắng vàng. Em 2432 - (Trên 8 kỳ) - Nữ, ngoài 40 ở nơi đâu, sầu lẻ bóng? Chờ em, anh tuổi, người Hà Nội. Hiện đang sống ở vẫn tình chứa chan. Canada ngoại hình dễ nhìn cao 1M 63 nặng 54 Kg, Tính giản dị chân thành, siêng năng thích thể thao du lịch. Sở trường kinh doanh. Mong tìm bạn nam tuổi từ 46-60, tư cách đạo đức tốt, không cờ bạc, nghiện ngập. Nếu hợp sẽ tiến tới, tình cảm lâu dài và mong muốn mở business ở Canada. Thư về Thời Báo xin cho số phone có hình càng tốt.

2440 - (Kỳ -4/4) - Nam, 51 tuổi, việt gốc Hoa, tính tình hiền lành, chân thật, siêng năng, việc làm ổn định. Mong tìm bạn gái, tánh tình hiền lành, biết lo cuộc sống gia đình, để cùng nhau chia sẽ, những khi buồn vui, trong cuộc sống hàng ngày, nếu bạn nào mến, xin vui lòng gởi thư qua mục tìm bạn này và xin cho số phone để mình liên lạc và tìm hiểu nhau nhiều hơn. Thành 2433 - (Trên 8 kỳ) - Tôi có cháu gái thật cám ơn. ngoài 40 tuổi, đang sống ở Sài gòn, 2441 - (Kỳ -6/8) - Tôi có cháu gái VN. Trông cháu trắng trẻo, nhỏ nhắn, 20 tuổi, trình độ lớp 11 cao 1M 55. Vui có nhan sắc, tính tình hiền lành, năng vẻ da trắng dáng thon, ở nhà làm nội động. Có công việc ổn định (cháu đang bán hàng tại sân bay Tân Sơn trợ. Quê Rạch Giá Linh Huỳnh, muốn Nhất, Sài gòn) Anh nào muốn lập gia kết bạn nam tuổi từ 25-45 ở Canada, đình, tôi sẽ cho số phone để hai người nếu có duyên xin cho nhau cơ hội tìm hiểu xa hơn. Ai có nhã ý xin gửi thư liên lạc. về Thời Báo nhờ chuyển giúp, tôi sẽ 2434 - (Trên 8 kỳ) - Tôi có một làm cầu nối cho hai người liên lạc ...

cháu gái, 18 tuổi, cao hơn 1M 60. 2442 - (Trên 4 kỳ) - Nữ, 50 tuổi, Đang sống ở Sài gòn, VN, cháu trông xinh xắn, hiền lành. Sắp tốt nghiệp độc thân, ngoại hình dễ nhìn, tính tình lớp 12. Anh nào muốn làm quen xin hiền lành, chăm chỉ, có việc làm ổn định. Muốn tìm bạn Nam, hơn tuổi

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

HỘP THƠ TÌM BẠN độc thân, không vướng bận, có công việc ổn định, nghiêm túc biết quan tâm và chia sẻ mọi điều trong cuộc sống. Mong tìm được người với tấm lòng thành thật để trở thành bạn đời cùng chung sống những tháng ngày thật nhiều ý nghĩa và hạnh phúc. Xin cho số phone hoặc email. Sẽ hồi âm tất cả. Xin cảm ơn. 2443 - (Kỳ -4/8) - Nữ, người miền Nam, ngoài 40 tuổi, ngoại hình không tệ, có học vấn hiền hòa sống làm việc tại Toronto, người chăm chỉ có trách nhiệm, không vướng bận, mong gặp người bạn Nam cũng vậy. Nhất là phải nghiêm túc trong tình cảm. Nếu không thật lòng muốn tìm một nữa của mình. Xin đừng mất thời gian của nhau. Hữu duyên thiên lý mong tương hội. 2444 - (Kỳ -4/8) - Thế gian đẹp nhất mặt trời. Đời người đẹp nhất có người em mơ. Nữ, 27 tuổi, sinh trưởng ở Canada, thông thạo Anh Ngữ, dáng người nhỏ bé, nhanh nhẹn, tháo vát, dáng thư sinh biết nói tiếng Quảng, nói và nghe tiếng Việt không giỏi. Có công việc ổn định, mong kiếm bạn người Việt gốc Hoa, độc thân tuổi từ 25-35 vui tính, khỏe mạnh, có việc làm ổn định, không nghiện cờ bạc, ma túy, nếu có duyên ông tơ bà nguyệt se giùm, thì tiến nhanh hơn. Trăm năm tính cuộc vuông tròn, phải duyên anh đến vui lòng anh đi. 2445 - (Kỳ -3/4) - Nữ, 58 tuổi, người Việt gốc Hoa, thật thà đang sống ở Saigon, nhan sắc trung bình, thích du lịch, ly dị, 2 con đã lớn khôn. Thợ xâm chân mày. Muốn kết bạn với các bạn Nam ở Canada xin liên lạc qua Thời Báo. 2446 - (Kỳ -3/4) - Nữ 40 tuổi, hiền lành chịu khó, tính tình giản dị, chân thành, đã một lần đổ vỡ, đang có Business rất bận rộn không có thời gian, nay muốn nhờ Thời Báo tìm bạn giùm. Muốn tìm bạn trai hiền lành đạo đức, không rượu, cờ bạc, nghiện ngập. Muốn tìm bạn trai tuổi từ 41-52. Nếu hợp sẻ tính tới tình cảm lâu dài. Xin đừng đùa giỡn. Xin cho số phone để tiện liên lạc. 2447 - (Kỳ -3/4) - Nam, thanh niên 24 tuổi, hiền lành, thật thà, không rượu cờ bạc trai gái. Muốn tìm bạn gái 25 tuổi trở xuống, sinh sống ở Canada, hoặc du học sinh, nếu bạn nào có nhã ý, xin cho số phone, phải biết chút tiếng Anh vì tôi không rành tiếng Việt, hợp sẽ tiến xa. 2448 - (Kỳ -3/4) - Nữ 31 tuổi, cao 1m65 hiền, năng động, cao ráo, có nhan sắc, biết cảm thông, đã một lần dang dở, có 1 con trai. Hiện đang sống và làm việc tại Hamilton. Công việc

ổn định. Sở thích: nghe nhạc, du lịch. Biết chia sẻ và thông cảm với người khác. Rất mong được làm quen với các bạn Nam 31-48 tuổi, công việc ổn định, đàng hoàng chân thật, biết chia sẻ trong cuộc sống. Nếu thích hợp sẽ tiến xa hơn. Xin cho số phone, hoặc email để liên lạc. 2449 - (Kỳ -2/8) - Nữ, độc thân, SN 1976, người miền Nam, cao 1M 52, ngoại hình ưu nhìn, tính tình vui vẻ, sống nhân hậu có trách nhiệm với gia đình. Sở thích nấu ăn và du lịch. Hiện sống và làm việc tại Toronto mong tìm bạn tâm sự nam tuổi 50-60 để chia sẻ những buồn vui trong cuộc sống hợp sẽ tiến xa hơn. 2450 - (Kỳ -1/4) - Nữ, 60 tuổi, độc thân không vướng bận gia đình, trình độ văn hóa tốt, đang làm việc và sinh sống tại Toronto, đạo đức tốt, hiền lành, chân thật. Mong tìm một tấm lòng chân thật và đạo đức tốt để chăm sóc nhau cho đến hết quãng đời còn lại này, vì con cái thời nay bận bịu với gia đình riêng, tuổi già không nên mong đợi. Vậy ai đó có cùng hoàn cảnh với tấm lòng chân thật. Xin vui lòng liên lạc. Chân thành cám ơn. 2451 - (Kỳ -1/4) - Hoàng Ngân phụ nữ trung niên, ưa nhìn, nấu ăn ngon, thích chăm sóc nhà cửa. Không vướng bận gia đình. Biết lắng nghe và cảm thông. Mong tìm được người chia sẻ vui buồn trong cuộc sống. 2452 - (Kỳ -1/4) - Thanh niên độc thân chưa từng lập gia đình, đi làm chưa bao giờ nghỉ. Cao 1M 78, chưa nói được tiếng Việt chỉ nói tiếng Anh. Cần tìm bạn gái để lập gia đình. 2453 - (Kỳ -1/8) - Nam, độc thân, ngoài 50 dưới 60, cao 1M 7, người miền Nam, trên trung bình về mọi mặt, có trình độ, chưa từng kết hôn, chưa có con cái, không gia đình, không thân nhân, đơn độc như một con chim viễn xứ xa bầy lẻ bạn, hiện sống và làm việc tại Toronto, Canada. Nay muốn tìm người phụ nữ độc thân, có khả năng sinh nở, để cùng nhau xây dựng một gia đình hạnh phúc trong muộn màng. Nếu ai có nhã ý, hãy gửi thư về tòa soạn Thời Báo, nhờ chuyển thư, trong thư đầu xin vài hàng tự giới thiệu về mình, địa chỉ email, số điện thoại (Viber/Tango) để tiện liên lạc. Xin hãy đem đến cho nhau những gì tốt đẹp nhất mà mình có thể, để cùng nhau sưởi ấm những ngày đông lạnh lẽo, gửi cho nhau những cơn gió mát buổi trưa Hè. THƯ ĐÃ CHUYỂN: Th. Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - D. Tr., Ottawa, ON Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Nh. P., North York, ON

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

- V.D., Toronto, ON - T.T., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - X.Đ., Windsor, ON - T.L., York, ON - P.Đ., Toronto, ON - C.L., Toronto, ON Một Người, Toronto, ON (3 thư), Một Người, Toronto, ON - H.T.Đ., Toronto, ON - T.Ng., Toronto, ON - H.Ph., Windsor, ON - M.Ng., Toronto, ON - T.L., Hamilton, ON, - X.Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - H.Q., Woodbridge, ON - Một Người, Ottawa, ON (3 thư) - Q. Ph., Saigon, VN (5 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Ha Ph., Kitchener, ON (3 thư) - Tr. P., Mississauga, ON (2 thư) - C. Bui., Calgary, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON - T. Vo, North York, ON - H. K., Ottawa, ON - T. T., Toronto, ON - L. E., Vancouver, BC - Một Người, Toronto, ON - A. L., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON - Ha. Ph., Kitchener, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Le., Toronto, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - D. Ly., Mississauga, ON - T. Q., Concord, ON - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - M. L., Vancouver, BC (3 thư) - S. Le., Vaughan, ON (2 thư) - Ph. Le., Toronto, ON (5 thư) - Một Người, Toronto, ON (3 thư) - V. T., Ottawa, ON (2 thư) - Le., Toronto, ON - H. Ph., Maple, ON - Một Người, Toronto, ON - V. H., Mississauga, ON - Ha. Ph., Kitchener, ON - Một Người, Toronto, ON- Một Người, Toronto, ON (3 thư) - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - X., Toronto, ONMột Người, Brampton, ON - Một Người, Brampton, ON - Một Người, Brampton, ON - Một Người, Toronto, ON (2 thư) - Một Người, , ON - Một Người, , ON - X. Th., Toronto, ON - L. Ly., Mississauga, ON (3 thư) Th. Le., Belleville, ON (2 thư) - Một Người, , ON - Một Người, , ON M. H., Calgary, AB - T., Hamilton, ON - D. Ng., Mississauga, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - H. Hoa, Calgary, AB -

MONTREAL - OTTAWA

M. H., Calgary, AB - T. Ng., Toronto, ON - T. Tr., Brantford, ON - M. Ng., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - D. H., Mississauga, ON - H., Toronto, ON - Một Người, Ottawa, ON - T. Ng., Toronto, ON - S. Le., Vaughan, ON - S. Le., Vaughan, ON - Le, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - ABC, Toronto, ON - T.M., Kitchener, ON - Th., Toronto, ON - X., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - T. Bui., Toronto, ON - D. H., North York, ON - K. Ng., Toronto, ON (3 thư) - S. H., Toronto, ON - H., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - Th. Le., Belleville, ON (2 thư) - Một Người, Toronto, ON - V. H., Mississauga, ON - Một Người, Toronto, ON - Đ. T., Toronto, ON (2 thư) - T. Ng., Mississauga, ON - T. Ng., Toronto, ON - T. P., Toronto, ON - Q. L., Toronto, ONMột Người, Toronto, ON (6 thư) Th. Le., Belleville, ON (2 thư) - L. Ng., North York, ON (2 thư) - My. Ng., Montreal, QC - T. P., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON- LTD, Brampton, ON (6 thư) - Một Người, Toronto, ON (3 thöư) - Một Người, London, ON - D. Ly., Mississauga, ON - Một Người, Quebec, QC H. Q., Woodbridge, ON - T. Tr., Brantford, ON - Ng., Montreal, QC (2 thư) - T. T., Mississauga, ON (5 thư) - H. H., Calgary, AB (2 thư) - T. P., Mississauga, ON (3 thư) - K. D., Toronto, ON - Một Người, Toronto, ON - L. Ng., Montreal, QC - T. Ng., Toronto, ON - M. Vu, Ottawa, ON H. T., Mississauga, ON - Một Người, Calgary, AB - H. V., Mississauga, ON - Một Người, Toronto, ON - C. T., Ottawa, ON (2 thư) - C., Toronto, ON (2 thư) - H. D., Toronto, ON (2 thư) - Ng. D., Mississauga, ON - Một Người, Kitchener, ON - Tr. C., Mississauga, ON - Một Người, To r o n t o , O N ( 2 t h ư ) - C . H . , Montreal, QC - D. Ng., Mississauga, ON - Ng. Tr., Toronto, ON - V. Ng., Calgary, QC - Đ. T., Toronto, ON

* NHẮN CHUNG: - Xin nhắc lại, thư nhờ chuyển xin bỏ vào phong bì nhỏ hơn, dán tem sẵn và dán kín, vì Tòa soạn không chịu trách nhiệm về nội dung thư nhờ chuyển. Bỏ thư nhờ chuyển và lệ phí ($5) vào phong bì lớn hơn, và xin nhớ ghi rõ ở mặt sau bì thư (lớn hoặc nhỏ) là muốn chuyển đến số nào (Thí dụ: Xin chuyển thư này đến mã số 1829 hay 2088 …..) - Thư gởi xin đề rõ: MỤC TÌM BẠN 1114 College St. Toronto, ON. M6H - 1B6 * LỆ PHÍ THAM GIA: - Đăng Lời Tìm bạn: 10đ (tối thiểu 4 kỳ báo) – Nhờ chuyển thư: 5đ cho mỗi một thư.

TỬ VI TUẦN

MONTREAL - OTTAWA

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu

Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì trong tuần khởi từ 14/04 âm lịch (18/05 dương lịch), các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 19, 20. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 16, 18.

Tuổi Tý Vận trình của người tuổi Tý tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi có nhiều biến động không như ý về cả sự nghiệp lẫn sức khỏe. Đối với nam giới: Tình cảm dao động khó khống chế nên đối nội, đối ngoại có mâu thuẫn. Tiền bạc tạm ổn định nhưng việc làm có áp lực, tương quan với đồng nghiệp nơi làm việc bế tắc. Tiêu hóa có vấn đề. Cần thư giãn, điều độ và chừng mực trong di chuyển và lúc làm việc. Đối với nữ giới: Áp lực việc làm và giao tế khiến thân tâm mệt mỏi, cần thư giãn và lạc quan. Ngôn ngữ và cảm xúc nên thận trọng tránh gây hiểu lầm. Có thể mất đồ đạc, tiền bạc hay hư hỏng máy móc... Có thể đau răng hay nhức khớp. Nhận tin vui từ một người quan tâm. Đối với các vị cao niên: Tài chính tạm ổn và tinh thần hưng phấn nhờ hoạt động xã hội. Tiệc tùng, chung vui và cơ hội giải tỏa một mâu thuẫn về gia đình.

Tuổi Sửu Vận trình của người tuổi Sửu tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi có thể gặp những ngày nhiều giao hòa về tình cảm và sự nghiệp có hướng mới tạo nguồn vui sống trong mùa hoa nở. Đối với nam giới: Có thể có công việc tốt hơn chờ đợi và sự nghiệp có hướng mới nên quyết định những kế sách quan trọng. Khoan có ý định cộng tác một đề nghị hấp dẫn và tuần này nên thủ hơn là công. Tình cảm nên giữ cái cũ và hòa giải hơn là vội vàng chọn cái mới, vì sẽ khó tránh ân hận sau này. Đối với nữ giới: Giảm hao hụt tài chính vì sửa chữa máy móc hay nhà cửa hoặc do việc hiếu-hỷ... lại có nguồn phụ thu giúp tài chính ổn định. Có cơ hội viễn du và đi xa có lợi. Được người quan tâm và thông cảm nhưng nên tránh quyết định vội vàng một đề nghị dự cuộc vui cuối tuần. Đối với các vị cao niên: Có quà biếu, tin thăm hỏi hay chúc tụng, hay được tài trợ trong tuần. Cần đề phòng khi di chuyển và rủi ro nơi làm việc hay nơi cư ngụ.

Tuổi Dần Vận trình của người tuổi Dần tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi suy thoái về mặt tài chính, còn các mặt khác tạm ổn định. Một tuần được thăm hỏi và nhiều sôi nổi trong sinh hoạt. Đối với nam giới: Tài chính bớt hao hụt vì nguồn thu tăng mà khoản chi giảm. Có thay đổi trong công việc nhưng phải thêm thì giờ và lao lực hơn trước. Nhiều dịp chung vui, hội họp tạo nguồn hưng phấn và năng suất, đồng thời cải thiện giao tế trong ngoài. Tuy nhiên, tất cả phải chừng mực. Đối với nữ giới: Giải quyết được một rắc rối về tài chính, thu hồi được nợ hoặc nhận sự tài trợ giúp giải tỏa áp lực tài chính. Nhờ có quý nhân phù trợ nên bước đầu có thể thực hiện một kế hoạch quan trọng. Có đề nghị hợp tác nhưng chưa thể nhận ngay vì coi chừng có kẻ ghen ghét, gièm pha tạo thêm áp lực. Đối với các vị cao niên: Có dịp tu bổ vườn tược hay nơi cư ngụ. Di chuyển nên thận trọng và nên chừng mực trong ẩm thực.

Tuổi Mão Vận trình của người tuổi Mão tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi chưa giảm áp lực về tài chính và sự nghiệp còn giậm chân tại chỗ.Tuy nhiên, có một tuần thuận tiện cho sinh hoạt gia đình và hòa đồng xã hội. Đối với nam giới: Sự nghiệp gặp trở ngại, ít việc hoặc nhiều việc mà thu nhập giảm. Buôn bán hay việc học chưa tiến triển như ý vì có thử thách mới. Tiền bạc rơi vào tình trạng “giật gấu vá vai,” chưa có nguồn phụ mà có khoản chi thêm. Tuy nhiên, có tin vui trong gia đình hay về bè bạn bên ngoài. Đối với nữ giới: Tình cảm êm đềm, trong ngoài thông cảm và chung vui. Được người quan tâm và động viên hoặc chia sẻ gánh nặng nhất là về tinh thần. Tài chính kém ổn định vì chi thu chênh lệch nhiều vào cuối tuần. Để ý phòng đau nhức hay ho suyễn vì dị ứng lúc giao mùa.. Đối với các vị cao niên: Coi chừng cảm cúm và khoan thay đổi sinh hoạt cũ quá đột ngột. Nếu muốn, phải tuần tự từng bước một.

Tuổi Thìn Vận trình của người tuổi Thìn tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi hy vọng có nhiều điểm khả quan về tài chính và sự nghiệp. Nhưng có nhiều chuyện rắc rối trong giao tế. Đối với nam giới: Có áp lực về sự nghiệp nhưng cũng có quý nhân giúp đỡ trong việc làm. Sinh hoạt nên thận trọng và tránh tranh cãi và tranh tụng vì bất lợi. Buồn phiền vì bị hiểu lầm nhưng có cơ hội giải tỏa ngộ nhận. Hạn chế mua sắm, đầu tư bấp bênh hay chơi trò may rủi để giữ tài chính ở mức ổn định hiện giờ. Đối với nữ giới: Có kẻ cạnh tranh bất chính, ghen ghét và gièm pha, nên tránh va chạm với đồng nghiệp và thân thích. Thay đổi công việc hay mưu tính quá đột ngột không có lợi vì sẽ gây rắc rối sau này. Chớ quyết định vội vã trong việc cộng tác và thực hiện dự án cũng như trong giao tế. Di chuyển hay làm việc nên thận trọng để tránh rủi ro. Phòng ho suyễn. Đối với các vị cao niên: Gia đình có thể thêm người hay được đoàn tụ. Có tin vui về giấy tờ nhà đất hay thuế má. Đề phòng sức khỏe trong buổi giao mùa, nhất là do dị ứng tạo thành.

Tuổi Tỵ Vận trình của người tuổi Tỵ tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi hy vọng có cơ hội thăng tiến trong việc thực hiện dự án và có cơ may về tài chính. Tuy nhiên, phải coi duy trì an khang là công việc hàng đầu. Đối với nam giới: Việc làm tiến triển tốt. Sáng kiến đưa tới giải quyết khó khăn và thành tựu một công việc bỏ dở từ trước. Có cơ may về tài chính như đòi được nợ hay có người giúp đỡ hoặc bán được món đồ cao giá so với giá thị trường. Tuy nhiên cần theo dõi các chứng trạng bất thường trên cơ thể để sớm phòng bệnh và chữa bệnh. Đối với nữ giới: Sinh hoạt, nhất là khi ra ngoài, nên thận trọng và phòng ngôn ngữ gây va chạm. Việc làm có áp lực nhưng có quý nhân hay cơ may giúp đỡ nên đạt thành quả khả quan. Một tuần nhiều nguồn vui về tình cảm và tài chính, lại có cơ hội tiệc tùng và gặp gỡ thân thích, nhận tặng vật vả thăm viếng, du ngoạn... Đối với các vị cao niên: Hoàn cảnh sống sung túc… nên thư giãn và điều độ vì sức khỏe kém ổn định, phòng tiêu hóa hoặc bài tiết có vấn đề .

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

TỬ VI TUẦN

MONTREAL - OTTAWA

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Ngọ Vận trình của người tuổi Ngọ tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi có khả năng kém ổn định về công việc và tình cảm dao động. Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đối với nam giới: Coi chừng giao tế có vấn đề, và việc làm có áp lực do sự thay đổi gây ra. Áp lực bên ngoài hay từ thân thích khiến bất an, hay nổi giận hoặc buồn bực. Cần trấn tĩnh đương đầu với trở ngại do bận rộn và thành quả không như ý. Có nguồn phụ thu và tin mừng về tài chính. Đối với nữ giới: Phải quyết định một vấn đề khó khăn về việc làm và trong giao tế, lại chưa có người giúp đỡ, hỗ trợ tinh thần và chia sẻ gánh nặng. Đề phòng khẩu thiệt thị phi, vì sẽ tăng áp lực lên tinh thần và sức khỏe kém ổn định khiến thêm tiêu cực. Đừng quên: sức khỏe là vàng! Đối với các vị cao niên: Có khách tới thăm nhà hay có tin mừng về bạn bè. Tài chính tuy chưa đủ dùng nhưng có cơ hội an nhàn và thoải mái. Di chuyển nên thận trọng.

Tuổi Mùi Vận trình của người tuổi Mùi trong tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi chuyển sang vượng hơn về tiền bạc và việc làm nhưng đề phòng khẩu thiệt thị phi và giữ an toàn cho thân tâm. Đối với nam giới: Có tin vui về tài chính: được trả nợ hay có nguồn thu nhập mới hoặc được tài trợ. Được người quan tâm an ủi, nhưng có nhiều rắc rối trong công việc khiến phải thêm lao tâm, lao lực mới đạt thành quả như ý. Có đề nghị hợp tác nên cân nhắc và có thể chấp nhận vì có lợi lâu dài. Đối với nữ giới: Việc làm chuyển biến tốt vì kế hoạch cũ thoát dần bế tắc nhờ cơ hội mới, nhân sự mới. Nên nhường nhịn người thân và cải thiện giao tế với đồng nghiệp, đồng học hay khách hàng. Có nguồn vui trong gia đình liên quan đến đối tượng hay con cái thành công. Đề phòng rắc rối với luật pháp về tài chính hay giấy tờ, thuế má. Đối với các vị cao niên: Tìm được nguồn vui mới trong sinh hoạt cũ. Có cơ hội hội họp bạn bè, thân thích hoặc thăm viếng, du ngoạn.

Tuổi Thân Vận trình của người tuổi Thân tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi có thể chuyển sang kém thuận lợi nhất là về sự nghiệp và tình cảm. Đừng quên: nhân hòa vạn sự hưng. Đối với nam giới: Việc làm chưa giảm áp lực vì không được người giúp đỡ và hoàn cảnh bên ngoài dao động. Dự án cũ khó thành tựu nếu không cải thiện, nên thu nhỏ mục tiêu cho hợp với mình, và thêm cố gắng mới được. Tình cảm tuy chưa có xáo trộn lớn nhưng cũng nhiều phiền muộn và gây tranh cãi, nên lùi một bước để giữ sự ổn định. Đối với nữ giới: Nhận tin vui từ xa nhưng coi chừng có tranh cãi với người thân hay có sự phiền muộn vì phải lo giải quyết một rắc rối. Được người cảm thông nhưng nên hạn chế đà lòng để tránh gây sức ép lên thân tâm. Tuy sự nghiệp giảm áp lực, nhưng chưa có hướng mới cải thiện lâu dài và tài chính còn ở tình trạng bế tắc. Đối với các vị cao niên: Phòng đau nhức như đau răng hay đau khớp. Trong tuần có tin vui về đoàn tụ hoặc thân thích thành công và thu hoạch về tài chính.

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Tuổi Dậu Vận trình của người tuổi Dậu tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi chuyển sang bình thường về việc làm, tuy nhiên sức khỏe có chút rắc rối hoặc có rủi ro tạo ra hao tốn tiền bạc. Một tuần được săn sóc và thăm hỏi. Đối với nam giới: Có tin vui trong gia đình và giao tế xã hội tốt đẹp. Nên hạn chế ăn uống trong các cuộc vui vì có dấu hiệu bao tử có chút rắc rối. Phòng rủi ro nhất là lúc ra ngoài, gây hao tốn bất ngờ. Sự nghiệp tạm suôn sẻ dù có chút cạnh tranh hay áp lực do hoàn cảnh thay đổi gây ra khiến phài thêm cố gắng. Đối với nữ giới: Có món tiền bất ngờ như đòi được nợ hay được thưởng, tăng thu nhập, tuy nhiên lại có khoản chi ra vì máy móc hay nhà cửa hư hỏng. Sức khỏe có chút vấn đề như ho, cảm hoặc đau nhức, kể cả nhức răng. Có mối quan tâm tới đối tượng hoặc thân thích. Đối với các vị cao niên: Có khoản chi tiêu bất ngờ trong gia đình. Nhiều cơ hội được nhiều người nể trọng trong các cuộc họp mặt và tiệc tùng.

Tuổi Tuất Vận trình của người tuổi Tuất tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi chuyển sang ổn định về sự nghiệp nhưng tài chính còn kém thuận lợi. Kế hoạch tài chính ngắn hạn khó thành công như ý. Đối với nam giới: Việc làm tiến triển đều, dự án mới có cơ hội bước đầu thực hiện. Tuy nhiên, tiền bạc chưa vượng vì nguồn phụ hao thoát và chi tiêu cho mục tiêu kinh tài sắp tới sẽ gây hao tốn mà thành quả ít. Di chuyển và giao tế nên thận trọng, coi chừng việc tưởng bình thường cuối cùng tạo rắc rối. Đối với nữ giới: Công việc trước đây tưởng khai thông đã bắt đầu gây khó khăn.Tránh ngôn ngữ và cảm xúc quá mức gây mâu thuẫn và tranh cãi. Áp lực tài chính chưa giảm nhưng có cơ may hoặc quý nhân giải quyết một bế tắc như sẵn sàng tài trợ hoặc cộng tác. Coi chừng tiêu hóa có chút rắc rối và ho cảm, đau nhức do dị ứng. Đối với các vị cao niên: Tài năng lại có dịp thi thố và gặt hái thành tựu. Có dịp tích cực hoạt động từ thiện hay cộng đồng.

Tuổi Hợi Vận trình của người tuổi Hợi tuần thứ ba tháng tư âm lịch năm Kỷ Hợi tiếp tục chuyển biến theo hướng suy thoái về công việc và tiền bạc. Nên “quẳng gánh lo đi mà vui sống.” Đối với nam giới: Việc làm chưa có dấu hiệu ổn định, thiếu yếu tố để giải quyết một rắc rối. Nhưng áp lực chỉ là tạm thời, cần tĩnh tâm và cố gắng vượt thử thách hơn là bi quan và thụ động. Tình cảm bên trong hài hòa nhưng bên ngoài khó tránh xáo trộn. Phải chi tiêu nhiều cho việc mua sắm hay sửa chữa hoặc tài trợ cho thân thích hoặc cho một kế hoạch bị bế tắc. Phòng té ngã hay mất giấy tờ. Đối với nữ giới: Phòng hao thoát tiền như mất đồ, mua lầm món đồ, mất tài vật... Chưa có tin tốt về thuế má hay vay mượn. Sự nghiệp trắc trở và sức khỏe có chút áp lực. Tăng áp lực tinh thần và thể xác vì công việc bề bộn, thành quả ít. Hy vọng có nguồn vui đôi lứa và giao tế bên ngoài tốt đẹp, giúp củng cố sự lạc quan và lòng kiên trì ứng phó. Đối với các vị cao niên: Di chuyển nên thận trọng và phòng cảm cúm hay phong thấp khiến đi lại khó khăn. Có tin mừng về một việc làm trong dĩ vãng và có cơ hội tiệc tùng, vui chơi với bè bạn và thân thích.

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

Petites Annonces TM

A01 : Ăn Uống Nhận đặt bò cuốn lá lốt, đông đá hoặc nướng sẵn. Cô Chín: (514) 892-2317

A03 : May Mặc - Vải vóc Hãng may cần bán

2 bộ máy ủi, 1 máy may 2 kim, máy làm khuy, nút, lên lai (514) 379-4055 (438) 308-6555

C02 : Nhà Cho Thuê 5 1/2 lầu 1 duplex Ahunstic

Gần chợ,me1tro,mall,banque,école, autoroute,bus141 đi metro Savé. Vào ngay. (514) 943-6015

5 1/2 cho thuê

7919 de Bordeaux -Jarry.Rénové có chổ để máy giặt sấy. 2 phòng fermé. (514) 402-2404

7687 Shaughnessy

3 1/2 cho thuê 560$/tháng. Không bao.Sạch sẽ, yên tĩnh. Gần metro St Michel & 16è. Vô 1/7 (438) 929-5046

C03 : Phòng Share/Thuê Phòng Cho Thuê - Ottawa

gần Phố Tàu & LeBreton Flats, gần trạm xe bus. bao điện, nước, sưởi. Anh Kiệt: (613) 698-7235

C05 : Apt. Cho Thuê Khu Pierrefond West Island

Nhà 4 1/2 trên lầu duplex cho thuê, có thêm solarium phía sau nhà (438) 885-4888

C09 : Sang Tiệm Ottawa

Cần sang tiệm nails 6 ghế, 4 bàn, hoạt động 7 năm, good income, giá đặc biệt nếu có thành ý Liên lạc: (343) 996-8266

Cần Sang Tiệm Nails

Hoạt động trên 14 năm, khách ổn định, tiền rent thấp. Liên lạc sau 6PM: (514) 638-1349

Bán tiệm nail

Đường Fleury 15.000$.Tiệm 10 năm. Rent rẻ Parking. 4.6 star (514) 758-9718

Bán tiệm nail

Vì quá bận, bán bớt tiệm nails trong centre d’achat Les Halls d’Anjou. 7500 BL Les galeries D’Anjou (514) 353-5110

Cần sang tiệm sushi togo

Kế bên trường cégep Maisonneuve & métro Pie IX. Liên lạc: (514) 898-0987

Cần sang tiệm nail gần métro

Vì thiếu người trông coi. Tiệm có 5 bàn, 5 ghế. Xin gọi: (514) 909-4826

Cần sang tiệm Frencs Frites

85 Robinson góc Bells& CanadienTire.Tiệm đông khách. Giá 75.000$ (613) 858-7456

Cần sang tiệm nail đẹp

5 bàn, 4 ghế,1phòng wax, facial. Có parking. Tiền thuê rẻ (514) 754-6139

Cần sang nhà hàng 50 chổ lâu năm, đông khách. Lý do nghĩ hưu. Cần serveur full-time (514) 969-8746

C11 : Cần Bán Việt TV box

HộpTV coi hơn 100 đài VN &hải ngoại 1.000chanel Canada& USA Gọi Huy: (416) 880-8396

Cần sang 2 miếng đất

ở nghĩa trang Le repos ST Francois D’Assie . Ai có ý xin gọi. Liên:(514) 336-8144 Chính: (514) 710-8144

D01 : Sơn - Sửa Nhà Đại hạ giá, tổng thanh lý

đủ loại, đủ màu, đủ kích cỡ gạch men vuông của Ý chất lượng số 1. Đại hạ giá 75% Xin gọi: (514) 662-6293

Sửa nhà tổng quát:

3 ghế 4 bàn. Rent rẻ. (514) 595-5858 (438) 989-5252

Chuyên làm bathroom,fini basement làm sàn (gổ,gạch), điện, nước từ A-ZEstimation free. Cần người phụ sửa nhà part-time Liên lạc: Toàn: (514) 513-9898

Liên lạc Mai: (613) 836-9988

Thay sàn, cửa. Sửa điện,nước. Đóng mộc. Hoàn hảo sous-sol. Bình: (514) 294-6348

Tiệm nail cần bán

Cần sang tiệm Regal nail trong Walmark khu Kanata

Làm mới phòng tắm,bếp

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Tom Nguyễn ở Ottawa

Sơn sửa nhà từ A-Z. Chất lượng, uy tín. Giá cả phải chăng. Estimate free (613) 882-2872

G01 : Cần Người Tiệm phở

Cần chạy bàn, bếp chánh có kinh nghiệm. Full or part-time Liên lạc sau 3pm: (514) 272-6099

Nhà hàng gần métro cần: serveur và busboy nam .. Liên lạc hoặc text (514) 966-6269 (514) 523 9703

Cần người làm bếp full &part-time

có hay không kinh nghiệm & người làm sushi Liên lạc: (438) 381-6628

Cần bếp và sushi man serveur(se) part-time Liên lạc: (514) 942-0732

Kanata Noodle House

Cần 4 đầu bếp có kinh nghiệm, 8 phụ bếp, 6 phục vụ bàn. Xin gọi Hà: (613) 286-6604 or Thanh: (613) 986-8817

Cần người

dọn dẹp nhà & ủi đồ only 1 ngày Chủ Nhật hoặc thứ Hai, hoặc thứ Sáu ở West Island Liên lạc: (514) 755-6789

Tiệm sushi togo gần métro Mont Royal Cần thợ bếp & thợ sushi có kinh nghiệm (514) 647-1188

Nhà hàng Nhật Việt Nam ở Montréal cần bếp xào, sushi man (514) 953-8280

Nhà hàng Nhật métro Guy Concordia

Cần Cheft Nóng & sushi man full/partime, lương cao, chia tip làm lâu dài Ngọc: (438) 496-4447. Thịnh: (514) 963-1993

Cần thợ nail

Chân tay nước và bột có hoặc kinh nghiệm. Bao lương. Kim: (514) 867-7687

Nhà hàng

Cần tuyển Serveur biết tiếng Pháp, phụ bếp & người cuốn Maki. (514) 924-3709 (514) 262-3882

MONTREAL - OTTAWA

Nhà hàng VN bên Laval cần bếp xào Liên lạc Nhân: (514) 812-4545

Nhà hàng Lanterne ở Longueuil

Cần bếp nướng có kinh nghiệm. phụ bếp có hoặc không kinh nghiệm Thảo: (514) 880-8608

Nhà hàng vùng West Island Cần thợ cuốn sushi, phụ bếp có kinh nghiệm. Người giao hàng, nữ caissiare. (438) 978-3024

Vùng Laval

Cần bếp nướng, xào, người cuốn sushi, serveur & caissier. có hoặc không kinh nghiệm (514) 826-1177

Tiệm sushi cách métro Mont Royal 3’ cần

sushi man full/part-time. Trả check (514) 553-4477 (514) 518-7979

Sushi Sama

Cần sushi man có kinh nghiệm. Biết nói tiếng Anh hoặc Pháp Jim: (514) 995-2148

Cần người cuốn sushi và người giữ trẻ (514) 476-9932

G05 : Cần Người Giữ Trẻ Cần người đón & giữ trẻ ở ville St Laurent (514) 604-1985

Cần người phụ nữ giữ trẻ 11 tháng Từ thứ 2 đến thứ sáu (10h-18H) (514) 727-4508 (514) 299-8442

G11 : Cần Thợ Nails / Tóc Ongles Professional

Centre Rockland cần thợ nail chân tay nước có kinh nghiệm. Xin gọi: (514) 303-6600 (514) 586-6655

Gấp! gấp! gấp

Cần 1 thợ nữ biết làm chân tay nước & 1 thợ biết làm bột Tel: (514) 352-0922

Cần thợ nail nữ

Có kinh nghiệm bột và chân tay nước, full/part-time, khu Chomedey Laval: (450) 687-5304 (514) 549-8975

RAO VAËMONTREAL T - CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI - RAO VAËT - CAÙ NHAÂN - THÖÔNG MAÏI - OTTAWA TM

Cần thợ nail

biết làm móng bột, tay chân nước kinh nghiệm. Liên lạc: (514) 567-2294 (450) 973-4916

Tiệm Nails Tại Rockland - Ottawa

Cần thợ bột, tay chân nước, lương thỏa thuận, có chổ ở. típ hậu Cindy: (613) 252-6271

Tiệm nail vùng Montreal Cần gấp thợ bột full time/ part time. Chổ làm vui vẻ. Lương cao, tip hậu (514) 975-1073

Tiệm nail:

Cần gấp thợ móng bột và chân tay nước, bao lương hơn ăn chia, khu West Island. (514) 217-0069 (514) 220-2804

Ottawa - Trong Shopping Lớn

Cần thợ Nails có kinh nghiệm. Bao lương $150/ngày hoặc ăn chia. Cần sang tiệm chủ về hưu Liên lạc: (613) 841-8808

Cần thợ nails nữ

giỏi làm việc West Island. Cần full hoặc part-time cho mùa hè L/L: (438) 288-3998 (514) 377-7690

Ottawa - Kanata

Cần thợ nail nữ chân tay nước, (thợ bột bao $130/ngày. hơn chia 55%, việc làm lâu dài. Danny: (613) 793-5678

Tiệm nail

cần thợ nail có kinh nghiệm bột. Full/part-time. Bao lương, trên ăn chia. Chổ làm vui vẻ (438) 994-7245,

Cần Thợ Nail nữ

làm móng bột & chân tay nước Tel: (514) 622-6322 (514) 933-0116

Cần gấp thợ nail biết làm bột, full-time (514) 363-3336

Tiệm nail ở Laval

Cần thợ bột hoặc chân tay nước kinh nghiệm Tel (450) 681-0199, (514) 691-6849

Cần thợ nail làm

chân tay nước và móng bột, tiệm ở trong Wal-Mart Orleans Tel: (613) 797-0955 (613) 590-1424

Cần tìm thợ nail

biết làm tất cả. Full/part-time . 5’ đi bộ metro Tel: (514) 564-7979

Tye Nails - Fort McMurray Alberta Cần thợ nail biết everything, lương bao $5000/tháng, trên ăn chia theo kinh nghiệm, bao chỗ ở, có xe đưa đón. Xin goi: (587) 276-3888 (519) 697-0986

Ottawa / Orleans Cần Thợ Nails

Nam /nữ. Biết làm móng bột, chân tay nước, waxing. Bao lương trên ăn chia (613) 606-5489 (613) 841-4724

Cần thợ nail nữ

Biết làm bột, chân tay nước shellac, waxing. gần métro MT Royal (514) 623-5264

Ongle St Dorothée

cần thợ biết làm bột, chân tay nước, shellac Lương cao, tip hậu. Anna (514) 823-5227 (450) 719-3389

Cần thợ nail nữ

chân tay nước 110$-130$,thợ bột 130$-160$ + bao đồ nghề, tip cao (514) 814-1585

Diva nails

Nhận thợ bột, tay chân nước. Có kinh nghiệm, full/part-time. Biết tiếng Anh/Pháp (514) 282-9449

Tiệm nail Terrebonne

Cách Montréal 15’. Cần thợ nữ chân tay nước, bao lương110$/ngày Biết bột càng tốt. (514) 659-5116

Tiệm nail

Cần thợ chân tay nước. Đưa đón tại métro Côte Vertu. (438) 989-5252 (514) 595-5858

Tiêm trong mall

Cần thợ nail kinh nghiệm hay không kinh nghiệm. Bao lương 120$ -140$ hơn ăn chia : (514) 746-3114 (514) 746-0908

Tiệm nail ở Ottawa

Cần thợ nail lương ăn chia 6/4 liên lạc (613) 695-1223

Cần thợ nail ,chân tay nước có kinh nghiệm 6255.Henri Bourrassa Ouest. Ville St Laurent - H4R-1C7 Kim (514) 816-6885

West Island

Cần thợ nam nữ kinh nghiệm làm bột & chân tay nước. Bao 700$/ tuầntrên ăn chia. (514) 449-2866

Tiệm nail Place Viau đối diện Walmart,St Leonard

Cần thợ bột hoặc chân tay nước. (514) 348-8033

Tiệm nail khu West Island

Cần thợ bột gấp. Bao lương cao, tip hậu Tiệm gần métro (514) 824-8828

Tiệm nail trong mall vùng Rive Sud

thợ bột hoặc chân tay nước, giỏi shellac. Lương cao, tip cao. làm ở Alberta Bao ở. (778) 919-9907 (780) 882-6662

Cần thợ có kinh nghiệm. Bao lương trên ăn chia. (514) 623-8656 (450) 653-1574

Tiệm nail ở Laval

chân tay nước có kinh nghiệm Bao lương. Tiệm cách Laval 20’ (514) 679-2212

Làm gel & chân tay nước có kinh nghiệm. (514) 502-0738 (450) 818-7036

Cần gấp thợ

West Island

cần thợ bột & chân tay nước. Không có kinh nghiệ sẽ chỉ thêm. lương bao trên ăn chia (514) 560-1010

Cần thợ nail

Biết làm chân tay nước, shellac, biết bột càng tốt. (514) 473-4739 (514) 951-5418

Thành Phố Kingston

Cần thợ Nails biết làm everything, bao lương $1,000/tuần. Xin gọi Kim: (613) 530-7273

Tiệm nail trong mall

cần thợ nam nữ: -bột 140$/ngày. Chân tay nước 120$/ngày . Việc làm lâu dài (438) 725-1687

Tiệm nail Laval

Cần thợ biết làm chân tay nước & shellac. Bao lương hoặc ăn chia (514) 909-2709

Cần thợ nail làm bột hoặc chân tay nước

Cần gấp thợ biết làm gel & chân tay nước . (438) 938-9552

Tiệm nail cần thợ

I06 : Dạy Lái Xe Trường dạy lái xe Bảo

- Công nhận bởi A.Q.T.R và S.A.A.Q - Lý thuyết, thực hành. Nhiều năm kinh nghiệm, uy tín. 406 Jean Talon Est Mtl, Q.C, H2R 1T5 (Góc St.Denis) Métro Jean Talon. Xin gọi Bảo: (514) 262-1152

I08 : Dạy Học Nhận dạy kèm mùa Hè

Toán và Pháp văn từ lớp 1 đến lớp 10. Xin gọi: (438) 407-8415

J02 : Tử Vi - Bói Toán - Phong Thủy Master KALI

xem tay, tướng, trục đuổi tà ma, quỷ ám.giải quyết các vấn đề về vận hạn tình yêu, làm ăn, tài chánh, hiếm muộn (438) 229-6038

Bao lương hoặc ăn chia. Tiệm trong mall Langelier & Sherbrooke (438) 992-6544

Tiệm nail trong mall

Cần thợ nail trên 2 năm kinh nghiệm Bao lương hơn ăn chia (514) 806-5871

Cần thợ nail

chân tay nước. Biết bột càng tốt .Bao lương 110$-140$ +tip. Đưa đón métro ST Michel. (514) 629-0386

Tiệm nail ở Laval

Cần thợ bột có kinh nghiệm (514) 706-6688

Tiệm nail nhỏ đông khách

Cần thợ tay chân nước nữ, shellac (514) 502-5617

Zinnia nails cần gấp

Cần nữ thợ nail chân tay nước Bao lương 120$ hơn ăn chia 6/4. (514) 569-8798 (438) 969-9264

Thợ nail biết móng bột & tay chân nước. Biết waxing càng tốt . (613) 248-1100 (613) 884-2901

Cần thợ nail biết làm bột. Biết tiếng Anh hoặc Pháp. Lương bao trên ăn chia. (438) 930-8081

thợ bột, chân tay nước. Full/part-time. Bao lương hay ăn chia. Tiệm gần métro. (514) 523-2970

St Denis

Tiệm nail ở Alberta cần gấp

Tiệm nail cần

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

TRUYỆN DÀI

Thân phận dư thừa Nhật Tiến dịch theo

THE UNWANTED của Kiên Nguyễn

 Tiếp theo kỳ trước

Chỉ có chị Loan là dám đi ra ngoài để mua thực phẩm, nghe ngóng tin tức và làm những công việc vặt cho mẹ tôi. Khi đi, bao giờ chị cũng mặc bộ quần áo đen cho dễ hoà nhập với mọi người ngoài phố. Khi chị trở về, chúng tôi có thể nhìn thấy bóng dáng của chị qua rìa của cái cửa sổ hình trái xoan chỉ cách mặt đất khoảng một tấc. Chợ thì cũng chẳng có gì nhiều. Trong thời gian chiến sự tràn đến, chẳng mấy ai điên rồ gì mà mang đổi thức ăn lấy tiền, hoặc vì sợ đói hoặc vì sợ tiền có thể mất giá. Thông thường thì chợ búa là nơi dân chúng tụ họp ồn ào, náo nhiệt mua bán nhưng bây giờ ở đó lại tràn ngập những bộ đội. Hy vọng là càng ít người chú ý đến mình thì càng tốt, chị Loan chẳng bao giờ dám đi la cà. Mặc dầu thức ăn của chị mua về thường thì đạm bạc và héo úa vì cũ nữa, nhưng chị cũng cố gắng chế biến thành những dĩa cơm rau tương đối ngon lành gồm phần lớn là rau cải ngọt hay cải xoong có rưới thêm nước mắm theo cách chị học ở trường nấu ăn. Đối với chúng tôi thì ăn miếng nào là thấy ngon miếng ấy. Chị nấu nướng trong căn bếp ở tầng trên, khi xong xuôi thì bưng xuống hầm. Những tin tức do chị Loan mang về thì chỉ toàn là những tin đồn hay suy đoán do những người dân đang hoang mang loan truyền. Theo dõi những hoạt động của Việt cộng cũng thu thập được một vài gợi ý để sống còn. Điều trước tiên và hệ trọng nhất, là khi ở những nơi công cộng hay trong những buổi họp chợ mỗi người phải tỏ ra mình cũng Cộng sản như ai. Bất cứ về lời buộc tội về sự ngoan cố nào cũng lập tức tạo nên sự phẫn nộ kinh khủng chụp xuống đầu kẻ bị tố cáo. Chẳng ai còn tin ai hết ngay cả những người thân trong gia đình. Chính quyền và các viên chức trong chế độ mới là tập trung gây nên nỗi sợ hãi, trong khi phần lớn bộ đội thì dường như vô hại, nhất là cái cách mà họ cư xử với trẻ em. Tuy nhiên, mọi người đều cảnh giác về giờ giới nghiêm bắt đầu từ lúc chín giờ và bất cứ kẻ nào bị bắt gặp ngoài phố trong

giờ ấy đều bị bắn ngay tại chỗ không báo trước. Các thông báo về những cái chết trong giờ giới nghiêm đã gieo thêm hãi hùng cho cái thành phố vốn đầy hãi hùng này. Để kiểm soát được toàn bộ Sài Gòn, Việt công đã chia lực lượng ra thành nhiều toán nhỏ, rải khắp mọi nơi trong thành phố. Nhiều nhà sẵn sàng mời bộ đội vào đóng chốt để hy vọng hành vi thành khẩn của mình sẽ làm nhẹ đi phần nào tội lỗi trong quá khứ. Những toán khác thì ùa vào chiếm đóng những căn nhà bỏ không, các khách sạn, các khu đại sảnh, các trường học hay đóng la liệt trên đường phố. Bên trong cái hầm tù mới của chúng tôi, Jimmy và tôi trở thành mối bận tâm hàng đầu của mẹ. Bà đã từng bảo vệ chúng tôi trước các tin đồn, những cặp mắt nhìn trừng trừng, và những lời phê phán xuất phát từ bề ngoài giống Mỹ của tụi tôi. Nhưng hiện nay sự o ép đã vượt quá mức chịu đựng của bà. Thu mình trong một góc xa nhất của căn buồng, chúng tôi nhìn mẹ tôi đi tới đi lui như một con thú bị nhốt trong chuồng. Và lần đầu tiên trong cuộc đời, tôi thấy chịu hết nổi vì mặc cảm tự ti bởi vì tôi nhận ra sự khác biệt của mình, cũng như thằng em trai tôi, chính bản thân nó cũng bị tôi ghét bỏ. Tôi muốn bứt hết mớ tóc mầu nhạt của tôi ra, cạo tuột làn da trắng và lột bỏ đôi dép đắt tiền ra khỏi bàn chân. Tôi cầu trời có một chuyện gì đó xảy ra, bất cứ là chuyện gì cũng vậy để cho cái sự tủi hổ bớt ám ảnh mẹ tôi. Thay vì thế, tôi vẫn cứ còn ngồi lặng câm, tê liệt trong nỗi sợ hãi và cầu mong cho thời gian trôi qua mau. Một buổi trưa, sau vài ngày trốn tránh, mẹ tôi sai chị Loan đi ra ngoài chợ mua vài lọ thuốc nhuộm mầu đen. Chẳng cần báo trước, bà bất ngờ nhào vào góc nhà mà chúng tôi đang núp, xách chúng tôi lên bằng những móng tay sắc nhọn của bà giống như bà đang bắt mấy con gà ở trong bu. Bất chấp tiếng kêu khóc kinh hoảng của chúng tôi, bà kéo lê chúng tôi trên sàn nhà lạnh lẽo để lôi vào buồng tắm. Trong khi chúng tôi giãy dụa

| No 685 | THỜI BÁO MONTREAL | 11/05/2019

và kêu gào, bà xối cái thứ nước đen ngòm đó lên chúng tôi và ghìm đầu chúng tôi xuống để ướp thuốc nhuộm lên những mái đầu hung hung của chúng tôi, một thời gian hình như rất lâu. Tôi ngồi dúm người lại bên em tôi, hai cánh tay gầy guộc che lên bộ ngực phanh trần. Sự phũ phàng thô bạo khi mẹ tôi giật từng mảng tóc của chúng tôi lên, không nói không rằng làm chúng tôi tá hoả. Cả hai anh em chúng tôi đều khóc sướt mướt vì cái vụ nhuộm đau đớn này. Bà nhìn sững chúng tôi bằng cái nhìn thất thần và chỉ ngón tay thẳng vào mặt chúng tôi: - Hai đứa mày câm mồm lại! Đàn ông không bao giờ được khóc lóc! Nhớ chưa? Nói xong, bà lại tiếp tục xối thêm thuốc nhuộm lên đầu chúng tôi. Nhưng chúng tôi chẳng thể nào nhịn khóc được. Ông ngoại tôi, sau cùng đã chạy xổ vào phòng tắm. Chỉ vào bóng chúng tôi trong gương, Ông tôi quát: - Ngừng ngay! Mày điên rồi à? Mày định làm gì mấy đứa con của mày vậy? Có thật cần thiết phải làm như vậy không? Mẹ tôi nhìn vào gương, đờ người lại. Trong gương, hai khuôn mặt nhỏ bé, lem luốc thuốc nhuộm và nước mắt nhìn bà. Nhưng chúng tôi không dám nhìn thẳng vào đôi mắt của mẹ chúng tôi. Với bàn tay run rẩy, mặt đỏ rừ đầy nét thù ghét, trông bà dữ như ông kẹ. Kinh hoảng với hình ảnh trong gương, mẹ tôi oà lên, nức nở khóc. Bà quỳ xuống, lấy hai tay lau sạch những vết nhem nhuốc trên mặt chúng tôi rồi nhỏ nhẹ: - Tha lỗi cho mẹ nhé. Người đàn bà điên loạn khiến cho chúng tôi hãi hùng đã biến đi, chỉ còn tiếng nói của mẹ tôi thì thầm bên tai: - Mẹ không giúp các con được. Chẳng có thể làm gì để thay đổi con người vốn đã như thế của các con. Thôi đừng khóc nữa. Tất cả đều là lỗi của mẹ, mẹ cũng chả hiểu tại sao nữa. Nhưng mẹ hứa với các con rằng mẹ sẽ không để bất cứ việc gì hoặc đứa nào làm khổ các con. Trừ phi mẹ chết! Tất cả chúng tôi đều khóc với nhau trong phòng tắm cho đến khi nước mắt cạn khô. Chiều hôm đó, mẹ tôi có một quyết định. Sau khi đẩy anh em tôi lên tầng nhà trên, bà nói với ông bà ngoại và chị Loan rằng có một buổi họp gia đình. Đứng trên cầu thang, Jimmy và tôi cố lắng tai nghe xem mọi người nói gì với nhau. Nhưng chúng tôi chỉ lõm bõm nghe câu được câu chăng, ngoại trừ cái lúc có tiếng của ông ngoại la lên, vang trong không khí, thật chẳng bao giờ ông ngoại tôi lại giận dữ đến

MONTREAL - OTTAWA

như thế: - Không! ba cấm đấy! Con điên mất rồi... thật quá nguy hiểm... Mẹ tôi kéo chị Loan qua một bên, sai chị đi ra phố rồi bà lại tiếp tục tranh cãi với ông bà ngoại thêm cả tiếng đồng hồ. Sau cùng mẹ tôi mở bung cánh cửa xông ra. Tôi còn nghe giọng phẫn nộ của ông ngoại tôi còn đuổi với theo bà: - Con đừng có xúi con Loan làm chuyện bậy. Nó còn quá nhỏ, không thể tự mình quyết định được! Mẹ tôi la lại: - Ba không thấy sao cả con và nó không ai có đường để lựa chọn! Ông tôi nói giong nài nỉ: - Vậy thì chờ chúng ta quay về nhà rồi hãy tính. Thôi con ơi, nhiều chuyện xảy ra lắm rồi, đừng có làm thêm một chuyện sai lầm trong ngày hôm nay nữa. Mẹ tôi đi vào buồng tắm và đóng sầm cửa lại. Sau đó một lát chị Loan trở về. Theo sau chị là một bà già mà chị bảo hãy đứng chờ ở ngưỡng cửa. Qua khung cửa sổ ở tầng trên, chúng tôi im lặng quan sát bà ta. Đứng bên cạnh cửa tay ôm khư khư một cái túi dơ bẩn, bà chờ chị Loan. Khuôn mặt bà đầy những nếp nhăn in hằn xuống, nhiều đếm không xuể, xương sống thì còng làm cho mắt bà phải nhìn cắm xuống đất. Tóc bà ta lưa thưa và bạc. Lúc biết chúng tôi đang nhòm, mặt bà dão ra thành một nụ cười móm mém, đỏ tái. Sự xuất hiện của bà trước mắt chúng tôi bất thần như chuyện cổ tích, và chúng tôi có cảm giác là bà sẽ bay vòng vòng trên một cán chổi như là một mụ phù thuỷ vậy. Chị Loan đã trở ra có mẹ tôi theo sau. Hai người đưa bà cụ xuống tầng hầm dưới. Bà ta hỏi mẹ tôi: - Ngoài cô gái này ra có phải cô là một người nữa cần tới tôi phải không? Cô chắc là mới chỉ có bầu ba tháng không? Ngó cái bụng tôi cá là nó phải già tháng hơn nhiều.... Mẹ tôi quay lại suỵt bà già. Vẻ kích động dễ nhận ra trên gương mặt của mọi người. Bà già bước vô nhà, đặt cái túi xuống sàn và thở phào nhẹ nhõm. Trông thấy ông bà ngoại tôi đứng chờ ở dưới căn hầm, bà khẽ gật đầu chào. Chị Loan giới thiệu bà ta với mọi người: - Thưa đây là bà Tám, bà mụ duy nhất còn sót lại trên phố. Mọi người ở ngoài chợ đều giới thiệu bà Tám cho chúng ta. Con đã nói với bà Tám là mình không phải là cư dân ở đây nên chẳng ai biết ai vào đây hết. Cũng vì thế mà bà nhận lời giúp cho đấy. Bà Tám thô lỗ tuôn ra một tràng: - Được rồi... được rồi... khỏi dài dòng văn tự nữa. Phải gấp lên vì tôi

MONTREAL - OTTAWA

còn hai mối ở ngoài phố đang chờ, không lại tới giờ giới nghiêm. Mấy người sẵn sàng cả chưa? Rồi bà chỉ vào Jimmy và tôi, hỏi: - Ủa, tóc hai thằng nhỏ làm sao vậy? Mẹ tôi cáu kỉnh: - Không việc gì đến bà. Để tôi xua tụi nó lên lầu. Mà ở đây cũng chẳng có gì để cho tụi nó coi cả. - Tôi chỉ muốn giao cho mấy người món thuốc ta này thôi. Chỉ trong vòng

tám tiếng là công hiệu. Qua ngày mai là ổn chuyện hết. Mẹ tôi đáp: - Vậy thì đưa đây. Bà già lục trong túi xách lấy ra hai cái hộp gỗ nhỏ trên có chạm trổ một cách thô sơ hai hình con rồng vàng thủ một viên thuốc nhộng mầu đen, bên ngoài có gắn sáp hàn kín. Bà ta trịnh trọng đặt xuống sàn làm như chúng có giá lắm. Ngước nhìn mẹ tôi, bà ta nói bằng một giọng có vẻ hơi lo lắng: - Cô à! Chắc cô không ưa tôi nhắc lại câu hỏi này. Nhưng công việc của tôi bắt buộc phải quan tâm tới khách hàng. Vậy chứ có thật cái bầu chỉ mới có ba tháng không? Sao nó tổ bự như cái bầu sanh ba hay giống như bị báng vậy?

¬¬ Xem tiếp kì sau

11/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 685 |

TRUYỆN DÀI

 Tiếp theo kỳ trước

Liễu Địch đứng bật dậy, cô mở to hai mắt, gương mặt không che giấu vẻ kinh ngạc và xúc động: “Bác nói gì cơ?” Cô lắp bắp: “Bác nói, thầy Chương... yêu con?” “Đúng vậy, Hải Thiên rất yêu con!” Giáo sư Tô không hề do dự: “Yêu con không lời nào tả xiết.” Liễu Địch ngẩn người, mãi mới có phản ứng: “Sao...sao bác biết...thầy...yêu con?” Giáo sư Tô thở dài, vẫy tay ra hiệu Liễu Địch ngồi xuống: “Liễu Địch, con còn nhớ hôm bác gặp lại thầy Chương ở văn phòng không? Lần thầy Chương đuổi con ra ngoài?” Liễu Địch gật đầu. “Buổi nói chuyện với Hải Thiên hôm đó là cuộc trò chuyện đau khổ nhất trong cuộc đời bác.” Giáo sư Tô chìm vào ký ức đau đớn, thần sắc của ông vô cùng nặng nề và bi thương: “Hải Thiên mất tích là nỗi đau tinh thần lớn của bác. Sau một thời gian dài tìm kiếm mà không có kết quả, bác thậm chí cho rằng nó không còn sống trên cõi đời này. Nhưng bác nằm mơ cũng không ngờ, Hải Thiên lại ra nông nỗi đó. Khi bác nhìn thấy nó dò dẫm pha trà cho bác, bác cảm thấy, thà bác nghe tin nó chết còn đỡ hơn chứng kiến cảnh tượng trước mắt. Liễu Địch, nỗi đau trong lòng bác, có lẽ bây giờ con hiểu được ít nhiều. Còn lúc đó con chưa thể lĩnh hội, bởi vì con chưa từng gặp một Hải Thiên tràn đầy sức sống”. “Lúc đó, bác không thể kiềm chế, bác dùng ngữ khí ra lệnh kêu Hải Thiên về nhà, về Trúc Ngâm Cư. Bác không thể nhìn nó chịu khổ chịu cực như vậy. Nhưng nó đã từ chối, nó nói: “Bác Tô, tuy bây giờ con chẳng có gì cả, nhưng ít nhất con vẫn có thể sống tự lập, có thể dùng sức của mình để duy trì cuộc sống. Như vậy, con mới giữ được tôn nghiêm làm người. Nếu con đi theo bác, con sẽ trở thành ký sinh trùng đáng thương, không còn tôn nghiêm và nhân cách”. Hải Thiên coi nhân cách và tôn nghiêm còn quan trọng hơn mạng sống. Nó vốn là người cao ngạo từ cốt tủy, không khó khăn gian khổ nào có thể đánh bại. Nhưng bác làm sao có thể khoanh tay đứng nhìn nó chịu khổ. Nó thậm chí gọi bác là “Bác Tô” chứ không gọi “Ba”. Nó cố ý giữ khoảng cách với bác, nó không muốn liên lụy bác. Nhưng bác có thể bỏ mặc con trai của mình sao? Bác đã

hét lên với nó: “Hải Thiên, con không thể ích kỷ như vậy, không thể vì một chút tôn nghiêm của con, tàn nhẫn cướp đoạt tư cách làm người cha của ba, con không có quyền cướp đi con trai của ba!” “Hải Thiên trầm mặc. Một lúc sau, nó nói bằng một giọng bình tĩnh: “Đúng vậy, con đã cướp đi con trai của bác. Vậy con sẽ trả lại bác một cô con gái. Liễu Địch xứng đáng làm con gái của bác...” “Thầy Chương...” Liễu Địch đau khổ gọi khẽ. Cuối cùng cô cũng hiểu, tại sao giáo sư Tô lại dặn cô đến Trúc Ngâm Cư. Tại sao ông lại vội vàng đi tìm cô lúc cô mới nhập học, tại sao ông lại đối xử với cô tốt như vậy. “Liễu Địch!” Giáo sư Tô nhìn ra tâm tư của cô: “Bác đối xử tốt với con không chỉ vì Hải Thiên giao phó. Hải Thiên nói đúng, con xứng đáng làm con gái của bác. Chỉ sợ bác không xứng làm cha của con.” “Bác đừng nói nữa, con hiểu!” Liễu Địch cất giọng thành khẩn: “Bác kể tiếp đi ạ!” Giáo sư Tô thở dài, uống một ngụm trà rồi mở miệng: “Nghe Hải Thiên nói vậy, bác hơi sửng sốt. Mặc dù sắc mặt nó không một chút biểu cảm nhưng sống với nó nhiều năm, bác biết nhất định có thứ tình cảm gì đó đang nảy nở trong trái tim nó. Thế là bác hỏi: “Con yêu cô bé đó đúng không?” Hải Thiên gượng cười, chỉ tay về phía chậu hoa lài trên bệ cửa sổ: “Cô ấy thuần khiết như chậu hoa lài này. Nếu nhốt cô ấy ở trong phòng tối, liệu cô ấy còn có thể sinh trưởng và nở hoa?” Bác không thể trả lời câu hỏi của nó. Một lúc sau, bác hỏi: “Cô bé đó thì sao? Nó có yêu con không?” Hải Thiên trầm mặc một lúc mới trả lời: “Con đang cố gắng để cô ấy đừng yêu con.” Nói đến đây, giáo sư Tô đột ngột ngừng lại, ông ngẩng đầu nhìn Liễu Địch chăm chú, sau đó cất giọng hiền từ và bi thương: “Liễu Địch, bác dám khẳng định, thầy Chương yêu con bằng tình cảm cố chấp, nhẫn nhịn và đau khổ. Nó yêu con sâu sắc vô cùng, đến mức không muốn để tình yêu của nó ảnh hưởng đến tiền đồ và danh dự của con.” Lời của giáo sư Tô như quả bom hạng nặng nổ tung trong đầu Liễu Địch, lay động mọi hồi ức chôn sâu dưới đáy lòng cô. Rất nhiều chuyện cũ như cảnh đặc tả của bộ phim điện ảnh hiện lên trong trí óc cô. Liễu Địch ôm đầu gục xuống bàn đá. Cô nhớ đến hình ảnh thầy Chương đợi cô trong buổi tối tuyết rơi đầy trời, hình ảnh thầy đội mưa gió đến điểm thi động viên và cam đoan với cô, thầy ngày ngày cùng cô đợi thông báo trúng tuyển, thầy lần đầu kể chuyện cuộc đời ở văn phòng, thầy bộc lộ tình ý khi chơi guitar ở ngôi nhà nhỏ, vòng tay ôm ở bến xe, và nụ cười rạng rỡ như ánh mặt trời đó...Trời ơi, cô là người hồ đồ biết bao. Tại sao cô không nhận ra, ngay cả sự cự tuyệt lạnh lùng, cũng là thể hiện tình yêu sâu sắc của thầy. Vậy mà cô còn tủi thân, còn thờ ơ, thậm chí hai tháng nay còn quên mất thầy. Cảm giác hối hận, đau khổ, cảm động, áy náy... lại một lần nữa tràn ngập trong lòng Liễu Địch. Cô ngẩng đầu, cất giọng tự trách: “Bác Tô! Con thật đáng chết! Con không biết thầy yêu con, luôn yêu con!” Giáo sư Tô lắc đầu: “Liễu Địch, con đừng trách bản thân. Con còn trẻ quá, vẫn chưa hiểu thế nào là tình yêu.” “Không, bây giờ con hiểu rồi!” Trong mắt Liễu Địch bùng cháy một đốm lửa: “Con yêu thầy Chương, yêu thầy bằng cả trái tim con. Con phải

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

cho thầy biết là con yêu thầy. Thầy sẽ không bao giờ chịu cô đơn một mình, bởi vì bất kể gặp phải khó khăn gì, con cũng sẽ ở bên thầy! Con sẽ là đôi mắt của thầy. Đúng vậy, con sẽ là đôi mắt của thầy. Con sẽ giúp thầy trở lại với công việc sáng tác. Dựa vào tài hoa của thầy, thầy nhất định sẽ trở thành nhà văn xuất sắc. Bác Tô...” Liễu Địch nắm tay giáo sư Tô: “Bác hãy mua dùm con vé tàu hỏa, ngày mai con sẽ đi thăm thầy. Ngày mai là thứ bảy, con không cần xin nghỉ học, chủ nhật con sẽ quay về. Trong điện thoại thầy chẳng nói một câu, con thật sự lo sợ thầy xảy ra chuyện. Hơn nữa, con nghe thấy tiếng thì thầm to nhỏ và tiếng cười xấu xa. Thầy nhất định gặp phiền phức rồi. Con phải quay về, con phải quay về ngay, con sẽ giúp thầy giải quyết rắc rối. Hai người dù sao cũng mạnh hơn một người. Bác Tô, con nhất định sẽ về với thầy.” “Liễu Địch, con đừng xúc động quá.” Giáo sư Tô quả quyết cắt ngang lời cô: “Có lẽ Hải Thiên không gặp phải phiền phức, mà nó nhận ra tình cảm của con, sợ liên lụy đến con nên mới cố ý làm vậy.” “Dù thế nào, con cũng phải quay về!” Liễu Địch nói kiên định: “Thầy Chương cô quạnh và đau khổ như vậy, con phải nói cho thầy biết, trên thế giới này có một người yêu thầy, coi thầy còn quan trọng hơn mạng sống của cô ấy. Dù chỉ là một cô gái bình thường, nhưng cô ấy sẽ dung hợp sinh mệnh của cô ấy vào của thầy. Như vậy, thầy sẽ không cô đơn nữa.” “Liễu Địch!” Giáo sư Tô sững sờ nhìn cô gái nhỏ trước mặt. Cô bé vô cùng thuần khiết, cô bé là người có tư tưởng, có chủ kiến, dám yêu dám hận. Cô bé yêu Hải Thiên không phải là sự xúc động nhất thời. Thế nhưng...Thần sắc giáo sư Tô đột nhiên trở nên nặng nề: “Liễu Địch, con đã nghĩ qua chưa, tình yêu của các con liệu có kết quả không? Ba mẹ con sẽ nói thế nào? Dư luận xã hội sẽ phản ứng ra sao? Ngoài ra, Hải Thiên còn là...người khiếm thị. Thế giới của người khiếm thị như thế nào, con có hiểu nổi không? Con yêu Hải Thiên, sẽ phải chăm sóc nó cả đời. Việc chăm sóc một người mù sẽ khiến con phải hy sinh rất nhiều, bao gồm cả việc học tập của con, sự nghiệp của con và những thứ khác. Con sẽ phải đối mặt với khó khăn con không tưởng tượng nổi. Mỗi khó khăn, con đều phải tiêu tốn nhiều tinh thần và sức lực để khắc phục. Công việc của Hải Thiên không ổn định, nó đứng trước nguy cơ mất việc bất cứ lúc nào, trong khi con vẫn còn đi học. Vấn đề kinh tế là bài toán rất nan giải. Các con phải đối mặt với áp lực từ mọi phía, mỗi một áp lực đủ đánh gục các con. Hơn nữa, có thể con còn phải đối mặt với trở ngại xuất phát từ Hải Thiên. Tâm hồn của người mù rất nhạy cảm, bác không dám nói Hải Thiên không có một chút lòng tự ti. Có thể trước mặt người khác nó không tự ti, nhưng khi đối diện với con, bác không dám bảo đảm nó sẽ không tự ti...Những điều này, con đã nghĩ qua chưa?” Liễu Địch cúi đầu, cô không có cách nào phủ nhận lời nói của giáo sư Tô. Đây là sự thật, là sự thật không thể trốn tránh. Trầm tư một lát, Liễu Địch ngẩng đầu, thần sắc cô trang nghiêm, đáy mắt bộc lộ sự quyết tâm bất chấp tất cả. Cô lên tiếng, thanh âm rõ ràng, tràn đầy sức mạnh:

 Xem tiếp kỳ sau

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 685 |

GÓC ĐỜI SỐNG

MONTREAL - OTTAWA

Những dấu hiệu bạn không ăn đủ đạm Cơ thể có những cách để báo hiệu rằng bạn không ăn đủ trứng, thịt nạc, cá, các loại hạt, sữa và rau giàu đạm để cung cấp năng lượng cho bắp thịt và sức khỏe tổng thể. Liên tục cảm thấy yếu và đói Terry Hope Romero, tác giả của một số sách dạy nấu ăn bán chạy nhất về thực phẩm lành mạnh, nhận thấy rằng chế độ ăn thuần chay của cô khiến cô không hài lòng và thiếu năng lượng suốt cả ngày. Để cảm thấy no mỗi ngày, đặc biệt là khi tập luyện để xây dựng cơ bắp, ăn chỉ carbonhydrate là không đủ. Đạm cần nhiều thời gian hơn để tiêu hóa, khiến bạn cảm thấy no và tràn đầy năng lượng. Khi Romero tiêu thụ nhiều đạm hơn, cô bắt đầu cảm thấy mạnh mẽ và hài lòng hơn.

Rụng tóc Thỉnh thoảng các chuyên gia dinh dưỡng kiểm tra chế độ ăn kiêng của khách hàng bằng cách yêu cầu họ vuốt tóc xem có bao nhiêu sợi rụng.

Tóc cấu tạo chủ yếu từ protein, tóc cần protein đầy đủ để phát triển và khỏe mạnh. Nếu cơ thể bị thiếu protein, tóc sẽ cố gắng bảo tồn mức protein và chuyển qua giai đoạn nghỉ ngơi, khiến rụng tóc nhiều hơn bình thường. Hay bị cảm Phòng chống cảm thường đòi hỏi không chỉ vệ sinh tốt và ngủ ngon, mà dinh dưỡng tốt cũng là yếu tố quyết định. Hệ thống miễn dịch phụ thuộc vào nguồn dinh dưỡng phù hợp để hoạt động chính xác.

Một nghiên cứu đã kết luận rằng việc thiếu đạm dẫn đến việc suy giảm các tế bào T, là đội quân chống lại mầm bệnh quan trọng của cơ thể. Do đó, thiếu đạm khiến cho hệ thống miễn dịch không thể ngăn chặn vi khuẩn hoặc vi rút. Mắt cá chân và bàn chân sưng phù Theo Harvard Health Publications, nếu bị thiếu đạm, sẽ dễ bị ứ nước quanh mắt cá chân và bàn chân. Protein giúp giữ muối và nước trong mạch máu. Nếu không đủ đạm, các chất lỏng này có thể thấm vào các mô xung quanh, gây ứ nước.

Da bị bong tróc Thiếu hụt protein đôi khi có thể dẫn đến viêm da bong tróc, hoặc kích ứng da, đặc biệt là ở mặt sau của đùi và trên mông, bác sĩ Bihuniak cho biết.

Cách đơn giản giúp kiểm soát cơn giận Một cơn giận dữ có thể kéo theo rất nhiều điều tồi tệ trong cuộc sống mà có lẽ ta không thể lường trước được. Có thể kiểm soát được cơn giận dữ bằng các kỹ thuật êm dịu tinh thần được liệt kê dưới đây. 10 điều đơn giản mà hiệu quả giúp bạn kiểm soát cơn giận dữ - ảnh 1 Hít thở sâu ba lần Khi giận dữ, cơ thể trở nên căng thẳng, Robert Nicholson, tiến sĩ, trợ lý giáo sư về y học cộng đồng và gia đình tại Đại học Saint Louis (Mỹ) nói. Hít thở sâu giúp bạn học cách bình tĩnh lại bằng cách hạ thấp cơn giận bên trong. Hít thở sâu chỉ là một trong nhiều cách bạn có thể chấm dứt tâm trạng tồi tệ. Đi dạo Năm phút đi bộ bên ngoài hoặc một hoạt động bình tĩnh khác như yoga là cả hai cách tuyệt vời để đối phó với sự tức giận. Cười Điều này không chỉ xoa dịu sự tức giận mà còn nhắc nhở mọi người rằng bạn đang có tình yêu và sự tha thứ. Viết thư tha thứ Bạn không cần phải gửi nó. Chỉ cần viết ra sẽ làm giảm bớt sự tức giận mà đang mang.

Một nghiên cứu lớn từ Đại học Hope ở Michigan (Mỹ) đã thấy rằng khi các thiện nguyện viên nghĩ về một người mà họ tức giận, huyết áp, nhịp tim và căng cơ tăng vọt. Nhưng khi họ tưởng tượng mình tha thứ cho người khác thì chỉ cần tưởng tượng thôi là huyết áp đã không tăng lên nhiều như vậy. Nắm bắt sự đồng cảm Sự đồng cảm thực sự có nghĩa là đi vào đầu người khác và cả trái tim để hiểu và cảm nhận trải nghiệm cá nhân đó. Bạn có thể làm điều này theo nhiều cách: hình dung tình huống qua mắt người khác; viết một câu chuyện từ góc nhìn của người khác về tình huống này... Viết thư Nếu đang tìm kiếm cách bình tĩnh nhanh, hãy viết thư liên tục. Đây là hoạt động tinh thần giúp xoa dịu cơn giận dữ và thể hiện nó một cách lành mạnh. Làm một điều gì đó Lên xe đạp và đi trong nửa giờ. Hoặc nhảy lên xuống trên tấm bạt lò xo. Hoặc đi bơi hoặc đi dạo trong khu vườn của bạn. Bất kỳ loại hoạt động thể chất mạnh mẽ nào cũng cung cấp cho bạn các công cụ để học cách đối phó với sự tức giận. T.L (Theo Reader)

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

Thiếu một loại protein nhất định trong da, hàng rào bảo vệ có thể làm cho da dễ bị tổn thương, dị ứng và các kích ứng khác.

Xương đòn nhô lên Nếu bạn không ăn đủ đạm để cung cấp năng lượng cho các mô của cơ thể với lượng axit amin cần thiết, cơ thể bạn buộc phải phá vỡ cơ bắp để lấy a xít amin từ các sợi cơ, theo SFGate.com. Một bộ phận quan trọng cần theo dõi là xương đòn. Nếu xương đòn đặc biệt nhô lên, là dấu hiệu báo hiệu đang thiếu đạm, và là lúc cần ăn đủ đạm và đủ lượng calo nói chung. T.L (Theo Reader’s Digest)

Bỏ bữa sáng gây hại cho tim HealthDay dẫn nghiên cứu được thực hiện ở Mỹ đã theo dõi sức khỏe của 6.550 người trong vòng 20 năm, vừa được công bố trên chuyên san Journal of the American College of Cardiology. Qua đó cho thấy, những người không bao giờ ăn sáng có tỷ lệ tử vong do các nguyên nhân liên quan đến tim cao hơn 87% so với những người luôn ăn sáng. Đặc biệt, tỷ lệ đột quỵ cũng tăng cao hơn 3 lần ở những người luôn bỏ bữa sáng. Theo tiến sĩ Wei Bao (Đại học Iowa, Mỹ, người đứng đầu nghiên cứu), có nhiều lý do cho việc bỏ bữa sáng dẫn đến nguy cơ tử vong cao do bệnh tim mạch.

Trong đó, đáng chú ý nhất là bỏ bữa sáng gắn liền với sự tăng cảm giác ngon miệng vào cuối ngày, điều này có thể dẫn đến tình trạng ăn quá nhiều sau đó. Ăn quá nhiều mạn tính lại có thể gây béo phì. Việc bỏ hay chỉ ăn qua loa bữa sáng trong một thời gian dài dẫn đến suy giảm insulin, hormone giúp kiểm soát đường huyết. Thiếu hụt hoặc giảm độ nhạy cảm insulin sẽ làm tăng đường huyết. Ngoài ra, không ăn sáng cũng ảnh hưởng đến các quá trình nội tiết khác có thể tăng huyết áp. Cuối cùng, ăn bữa ăn đầu tiên trong ngày quá trễ cũng có liên quan đến việc làm giảm cholesterol. K.L (Theo HealthDay)

MONTREAL - OTTAWA

Hai mẹo giúp giảm cân hiệu quả sau tuổi 40 Với sự chậm lại của quá trình trao đổi chất do tuổi tác, tăng cân sau tuổi 40 là vấn đề thường gặp. những cân thừa đó dễ dàng tăng lên, và sau đó rất khó để giảm. Dưới đây là hai cách giảm cân hiệu quả, dành cho lứa tuổi sau 40. 1.Uống nhiều sữa Chính xác là cần canxi. Các nhà khoa học tin rằng việc thiếu canxi làm giảm mật độ của cơ và thớ sợi, do đó, làm chậm quá trình trao đổi chất.

Ngoài ra, bản thân canxi là một chất kích thích mạnh mẽ thúc đẩy đốt cháy chất béo. Và trong các sản phẩm sữa, canxi cũng được tăng cường bởi hai loại protein - whey và casein. Điều này không chỉ giúp nuôi dưỡng bắp thịt, tăng cường sức mạnh và buộc chúng tiêu hao calo, mà còn ngăn ngừa một số bệnh liên quan đến tuổi tác khác. Ví dụ, bệnh loãng xương là nguy cơ cho tất cả phụ nữ sau tuổi 40. Sữa, yogurt và các sản phẩm từ sữa khác được khuyến khích sử dụng như một món ăn nhẹ, nếu bạn muốn giảm cân, ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, ở lứa tuổi sau 40, vai trò của những sản phẩm này còn lớn hơn và quan trọng hơn. 2.Theo dõi nồng độ vitamin D Một chất xúc tác chuyển hóa mạnh mẽ khác là vitamin D tan trong chất béo. Thật đơn giản: thiếu vitamin D khiến cơ thể dự trữ calo và lưu giữ chất béo cho sau này. Vì vậy, vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc giảm cân.

Điều đáng chú ý là hàm lượng vitamin này trong máu, thông qua các phân tích thích hợp. Nếu thiếu hụt, có thể uống bổ sung hoặc tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu vitamin D, đặc biệt là cá và hải sản. Nhân tiện, các món cá rất tốt cho việc giảm cân, không chỉ vì vitamin D. Chúng có rất nhiều protein, chất béo không bão hòa lành mạnh và a xít béo Omega-3. Những chất này cũng giúp giảm cân và cải thiện sức khỏe tổng thể. K.L (Theo Health Notes)

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |

| No 686 | THỜI BÁO MONTREAL | 18/05/2019

MONTREAL - OTTAWA

18/05/2019 | THỜI BÁO MONTREAL | No 686 |