Thoi Bao Toronto Thu 5 # 2635, Trang 1-88

THURSDAY

ISSUE 2635

THỨ 5

R

MAY 02 2019 PUB Agreement N0 40009120

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM

KHỦNG BỐ Ở SRI LANKA VÀ NHỮNG GÌ CHƯA BIẾT

Xem trang 50

Toronto thoibao.com

2

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

3

Toronto thoibao.com

4

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

5

Toronto thoibao.com

6

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

7

Toronto thoibao.com

8

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

CANADA Toronto thoibao.com

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN A.T Services-Trần A.Tuyết 1 A+Vaughan Tax&Acc. 39 Agnes Huyền Đỗ,CPA,CA 107 CNS Khai Thuế 26 Diệu Hiền Võ CGA 43 Đỗ Kỳ Anh, C.A. 13 Đồng Hương Services 17 Thy Nguyễn-BTN Tax 59 Vinh Hoa Ngô-CGA 73 ASTROLOGER - BÓI TOÁN Huỳnh Hồng 27 ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Akai Seto & Friend 27 Benjamin Law 105 Cường (Steven) Nguyễn 65 D.V. Pledge 67 Dương Thành Lợi 35 Huong Law Office 60 Lang-Mckee-Sobirov Law Firm 121 Moses & Associates 53 Nguyễn Lý Tưởng 25 Phan Tấn Thiện 23 Thiện Đàm-Thảo Nguyễn 93 AUTO BODY - GLASS - REPAIR 369 Auto Service 81 3D Collision 119 A & W Auto Glass 34 ABM Auto Collision 37 Active Green+Ross Auto 69 D & D Vietnam Auto 55 First Class Tire 10 Ideal Auto Safety 29 Keele Auto Body Inc. 73 Lâm Auto Services 53 Mavis Auto & Lube 72 North York Tire Auto 81 TACH Automotive 83 AUTO SALES - BÁN XE Dynasty Auto-AndyHo 77 Ken Shaw Lexus Toyota 7 MIssissauga Toyota 95 Northwest Lexus 47 Ready Honda 3 The Loan Arranger 115 BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Andy Ho 31 Le’s Hair 26 Thanh - Xâm 19 DENTIST - NHA SĨ Bùi Thị Thúy Vy 129 Don Nguyễn 55 Dương Ngọc Nghi 49 Đào Huỳnh Hoa 15 Hà Ngọc Huệ Chi 29 Hoàng Bảo-Châu Sophia 39 Huỳnh Thế Hùng 1 Kim Nguyễn 22 Lê Thị Diệu Hiền 20 Lê Xuân Đào 71 Luyện Hải Đăng 79 Lý Gia Hưng 71 Ng.Thùy Dung&Quản Đ.Minh 23 Nguyễn Hoàng Thủy Tiên 1 Nguyễn Kim Hoàn 37 Nguyễn Phan Lân 12 Nguyễn Quốc Bình 51 Nguyễn Thanh Nhàn 24 Nguyễn Thị Hằng 55 Nguyễn Thị Thủy 1 Nguyễn Trần Nghi Uyên 55 Nguyễn Văn Ngưu 35 Phạm Tiến Lộc 1 Sharon Nguyễn 103 Trần Hiếu Liêm 11 Trương Văn Bé 1 Từ Chấn Phong 1 Văn Xuân Hội 45 Võ Châu Bảo 1 DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Promed Denture 93 Trần Thái Lực 1 DOCTORS - BÁC SĨ Dooyoung Kim 97 Nguyễn Bích Phượng 51 Nguyễn Trâm Anh 29 Nguyễn Văn Trường 21 Trịnh B.Hằng-Bùi T.Thuận 45

QUAÛNG CAÙO -

Võ Bạch Tuyết 17 Võ Hồng Khanh 71 EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI Biview-Tuyển Người 109 Connect Staffing Serv. 69 FINANCIAL - TÀI CHÁNH All Debt Solutions 99 Billy Triệu-Công Triệu 78 Cindy Trần 70 Goldhar & Associates 109 Hương Vũ 41 Nancy Truong 16 Robert Huynh 81 Thịnh (Tony) Vũ 15 Tommy Ly 77 Vina Financial Group 103 Vincent Su-BDO Frist Call 85 FLORIST - TIỆM HOA California Florist 41 Hùng Flowers 39 Truspeers Garden Florist97 FUNERAL - NHÀ QUÀN Mai Táng Quốc Tế-SCI 19 Tang Nghi Quán Tích Bửu Sơn 111 FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Tủ thờ & Mattress 39 HERBALIST - ĐÔNG Y Amida Life Man Of Iron 67 Amida Life-Slim Body Green Coffee 51 Bài Viết Amida Life Acai Berry 90 Chao Wang-YanLi Cao 44 Chengji Li 111 dShopping-SureMeal 111 Kamerycah-Fucoidan Product 176 Kamerycah-Fucoidan-Thư (3) 101 Mikei - Xích Linh Chi 5 Nissan-Thuần Linh Chi 6 INSURANCE - BẢO HIỂM Hạ Nguyễn 21 Jennifer Phương Nguyễn57 Judy Thu Trần 75 Lâm Chí Vân 27 Lê Phạm Duy 67 Maria Phương Nguyễn 13 Nguyễn Đình Nghĩa 37 Nguyễn Mỹ Linh 23 Peter Tiến Nguyễn 41 Thiện Tâm Nguyễn 93 Tôn Mỹ Lan 15 Trần Diệu Trang 117 Trần Diệu Trinh 95 JEWELLERY - TIỆM VÀNG Maxxy Jewellery 4 Tiệm Vàng Thành Đạt 133 LEGAL - PHÁP LÝ Attinson & Associates 40 Cathy Nguyễn 29 Chu Văn Viên 26 Global Migration&Trans. 43 Jenny Thúy Nguyễn 85 Le Immigration 75 MONEY EXCH - CHTIỀN NGOẠI THƯƠNG Int’l General Express 33 OPTICAL - MẮT KIẾNG ABC Optical 83 I Optical 79 Saigon Opt. (Eyelike) 2 TN Optical 65 OPTOMETRIST - ĐO MẮT Bùi Thanh Phong 79 Lý Gia Khương 83 Nguyễn Trang-Đinh Khanh 75 Vũ Thuỳ Oanh 65 PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Dundas Pharmacy 45 J.C. Pharmacy 39 Lily Pharmacy-Vaughan 57 Nam Pharmacy 21 Pacific Phar.-Toronto 43 Pharmacia Drugs 57 R.O.O.T.S Four Winds 26 Saigon Pharmacy 11 University Hlth Ctr Phar. 41 PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ CN Rehab-Nancy Tống 19 PRINTING - NHÀ IN Webnews Printing 176

PRIVATE ANNOUNCEMENT TANG SỰ, HỶ SỰ P/U- “Nguyễn Kim Thời”137 P/U- “Trần Văn Phú” 139 PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ Chùa Linh Sơn-Lễ Phật Đản 143 Chùa Pháp Vân-Lễ Phật Đản 135 dShopping-All Products 91 dShopping-LeSean Products 127 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 62 ĐNH Thời Báo 2019 170 FPhone-Thời Báo Radio 112 Lời Cảm Ơn (1)-Nhà Thuốc Đức Hội 105 Lời Cảm Ơn (2)-Nhà Thuốc Đức Hội 123 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 137 Tech Solutions 168 Thời Báo Radio 123 UNO IP TV Box 66 VIETV Canada 176 REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Brian Quang Lâm 89 Bryan Hiệp Nguyễn 97 Century 21 Atria 125 David Thành Hướng 13 Hok Ung 10 Lee D. (Thành) Tô 11 Peter Tú Lâm 11 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 87 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 47 Trương (Troy) Võ 97 RESTAURANT-CAFE I Love Phở 105 Perfect Chinese Restaurant 7 Phở Mì 99-Vaughan 53 Phở An 2 117 Phở Brothers 103 Phở Cơm 99 69 Phở Con Bò 49 Phở Hương Trang 73 Phở Mì Asia 17 Phở Vexpress 115 Phở Xe Lửa 61 St.Clair Phở Gà-B.Cuốn 27 SERVICES - DỊCH VỤ Dạy Học & Music 176 Mai Tutor 84 Viet Home Inspection 97 SIGNS - BẢNG HIỆU A Signs & Printing 59 B Q Signs 41 Bảng Hiệu Nam Signs 77 SUPERMARKET - SIÊU THỊ Ample Supermarket 141 Bến Thành 56 Nation Fresh FoodsToronto 131 Nations Fresh Foods 145 Oceans Fresh Food 169 Pacific Market 173 Siêu Thị Kiến Hưng 175 SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP Cantech Distribution 45 Central Nail&Beauty Sup. 79 Classique Nails&Beauty 8 Dầu Gió Xanh Hiệu Con Ó 172 Flex Nails & Beauty 174 Nails R Us Supply 1 Nails R Us Supply 113 New Star Nail Supply 16 Nina Nail Supplies 17 Nurture Growth Bio Fertilizer 146 Supply For You 59 TRAVEL - DU LỊCH Advance Travel & Tours 59 Asian Tropical Tours 63 Century Travel 85 Global Travel 31 K & K Travel Agency 107 On Time Travel & Tours 107 Oriental Tours 95 Royal Tours 87 Tian Tian Travel 51

Hơn 6.400 nhà bị ngập trên toàn Québec, 9.500 người di tản khỏi nhà

T

rong khi một phần phía tây của tỉnh bang Québec, phía đông Ontario và New Brunswick chịu đựng trận lụt mùa xuân, Thủ tướng Justin Trudeau nói rằng thời tiết khắc nghiệt là “thực tế” mới của sự biến đổi khí hậu.

Gặp gỡ các phóng viên khi đến thăm một trung tâm di tản ở Gatineau (Québec) ông Trudeau kêu gọi tất cả các cấp chính quyền cùng nhau làm việc để giúp đối phó với ngập lụt khi mực nước tiếp tục dâng cao và nhấn mạnh sự cần thiết phải chuẩn bị đối phó thêm những sự kiện như vậy trong tương lai.

Cư dân tại một số vùng ở Saint John, New Brunswick đã di tản tự nguyện trong khi thị trấn Bracebridge ở vùng nông thôn Ontario được đặt trong tình trạng khẩn trương do nước dâng cao.

Riêng trong tỉnh bang Québec, sau hai ngày cuối tuần đầy khó khăn cho người dân trong vùng ngập lụt, Bộ trưởng An ninh công cộng Québec, Geneviève Guilbault nói bà tin rằng giai đoạn “trầm trọng” nhứt của trận lụt mùa xuân đã trôi qua nhưng bà cảnh cáo con đường hồi phục sẽ kéo dài và nhiều thách thức.

Bà Guilbault nói trong cuộc họp báo hôm thứ Hai 29/4: “Tôi muốn chuẩn bị cho người

dân tự võ trang lòng kiên nhẫn. Mực nước sẽ hạ chậm và cần có thời gian. Chúng ta cần biết điều đó và chuẩn bị”.

Mặc dù hàng ngàn căn nhà bị hư hỏng trầm trọng, Guilbault nói bà cảm thấy việc đối phó với ngập lụt trên khắp tỉnh bang là một thành công về phương diện y tế và an toàn.

Trên khắp tỉnh bang Québec, hơn 9.500 người đã phải di tản, so với 4.000 trong trận lụt năm 2017. Hơn 6.400 căn nhà bị ngập và 3.500 nhà khác bị nước cô lập.

Trầm trọng nhất là tại Sainte-Marthe-surle-Lac ở phía tây bắc đảo Montréal. Một bờ đê thiên nhiên bị vỡ đêm 27/4 khiến nhà chức trách ban hành lệnh di tản khẩn cấp. Vụ vỡ đê khiến nước từ hồ Deux-Montagnes tràn vào cộng đồng khoảng 18.000 dân. Tại đây 2.500 nhà bị ngập và khoảng 6.000 người phải di tản. Bà Guilbauld nói rằng các đội cứu trợ đã làm việc suốt đêm để bảo đảm người dân an toàn ra khỏi Sainte-Marthe-sur-le-Lac. Thị trưởng Sonia Paulus của Ste-Marthesur-le-Lac cho biết việc xây con đê tạm thời dọc đường 23 đã hoàn thành trong khi một con đê khác dọc đường 29 sắp được xây lên.

Ngoài 2 đê này, 32 máy bom đã được sử ¬¬ Xem tiếp trang 10

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

9

CANADA Toronto thoibao.com dụng trong khi hệ thống điều động nước đã làm việc lại, từ từ hút nước trên đường trở vào hồ. Hydro Québec cắt điện hơn 2.000 nhà trong vùng Sainte-Marthe-sur-leLac. Bà Geneviève Guilbault cho biết lệnh di tản vẫn còn hiệu lực và khuyên các cư dân tránh xa khu vực tây bắc Montréal.

Thị trưởng Sonia Paulus nói rằng một số cư dân vào sáng thứ Hai 29/4 có thể trở về nhà để lấy một số đồ dùng và thuốc men nhưng nhiều người ở những nơi ngập nặng vẫn chưa thể trở lại nhà. An ninh Québec cũng nhắc nhở

10

người dân trong các khu vực di tản phải hỏi ý nhà chức trách trước khi trở về nhà, và cảnh sát hoặc nhân viên cứu hỏa phải đi cùng họ để bảo đảm an toàn.

Khi đến thăm SainteMarthe-sur-le-Lac, Thủ hiến François Legault cam kết quyên góp 1 triệu đô-la cho Hồng Thập Tự để giúp khẩn cấp các nạn nhân ngập lụt.

Hai trung tâm tạm trú khẩn cấp được thành lập để tiếp đón những người di tản. Ông Legault bày tỏ ngạc nhiên khi chỉ có khoảng 1 phần trăm số người di tản cần sự giúp đỡ tại trung tâm tạm trú. Đa số đến ở với bạn bè và người

thân.

Một số trường học phải đ ó n g c ử a t ừ h ô m 2 9 / 4 , trong đó có các trường des Grands-Vents, des Lucioles, des Perseides, du GrandPommier, Horizon-du-Lac, Liberté-Jeunesse, Saint Gérard (Pierrefonds).

Cầu Galipeault trên xa lộ 20 giữa Île-Perrot và SainteAnne-de-Bellevue đóng cửa để bảo đảm an toàn cho người dân mặc dù nước chưa ngập mặt cầu.

Trong khi đó, đảo Montréal và Laval gia hạn tình trạng khẩn trương cho đến ít nhất ngày 2/5 - một biện pháp giúp chính quyền có thể tạm giữ tài sản và buộc người dân di tản khỏi nhà.

Tổng trưởng Giao Thông Marc Garneau loan báo hạn chế lưu thông đường thủy trong các khu vực bị ảnh hưởng ngập lụt để bảo đảm an toàn cho cư dân, bao gồm một đoạn sông Ottawa, Hồ Deux-Montagnes, Rivièredes-Mille-Îles, và Rivièredes-Prairies. Ai vi phạm có thể bị phạt đến 5.000 đô-la.

Tại Ottawa, hàng trăm binh

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

sĩ cùng 2.000 thiện nguyện viên sửa soạn bao cát cho các nhà bị đe dọa ngập dọc sông Ottawa. Cầu Chaudière trên sông Ottawa đóng cửa kể từ sáng Chủ nhựt. Mực nước sông Ottawa dự đoán lên cao điểm vào giữa tuần này. Hơn 1.400 cư dân Gatineau đã trở thành nạn nhân của ngập lụt.

Khoảng 600 binh sĩ Canada đang làm việc để đối phó với nước đang dâng cao trong vùng Ottawa. Trong cuộc họp báo chiều thứ Hai 29/4, chính quyền cho biết hơn 1 triệu bao cát đã được thực hiện với sự giúp đỡ của hơn 9.000 thiện nguyện viên. Đã có 21 cuộc di tản tự nguyện tại Ottawa.

Các binh sĩ Canada cũng giúp xếp bao cát tại khu vực nông thôn Ontario nơi tình trạng khẩn trương được ban hành tại các cộng đồng Bracebridge, Muskoka Lakes, Huntsville và Minden Hills. Dự đoán có thêm mưa vào cuối tuần tại các vùng này.

Thủ tướng Justin Trudeau hôm 27/4 đã cùng hai con trai tiếp tay vô bao cát tại

m ộ t c ộ n g đ ồ n g đ ầ u t â y Ottawa, nơi nước đang dâng cao. Không phải tất cả đều hoan nghênh hành động của thủ tướng. Một người đàn ông xuất hiện tại chỗ nói rằng sự hiện diện của ông Trudeau đã làm cản trở lưu thông, gây chậm trễ việc chuẩn bị chống lụt. Phát ngôn nhân của thủ tướng cho biết việc bảo vệ cho thủ tướng không cản trở tiến trình đóng bao cát, và nhiều xe cộ khác vẫn đến và đi trong khi Thủ tướng có mặt tại đó. u

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

11

CANADA Toronto thoibao.com

Montréal khai chiến với đồ đựng thức ăn bằng plastic và xốp Montréal dự định cấm tất cả plastic dùng một lần và hộp xốp đựng thức ăn, kể các các ly xốp, ống hút, dao muỗng nĩa plastic và các khai bằng xốp dựng thịt, cá trong các cửa hàng thực phẩm.

Thị trưởng Valérie Plante vừa loan báo ý tưởng này và nói rằng thành phố dự định mở các cuộc tham khảo ý kiến trong năm tới trước khi thông qua luật thành phố vào năm 2020.

Những thay đổi sẽ được thực hiện dần dần qua nhiều giai đoạn để các cơ sở kinh doanh có thời gian thích ứng.

Bà Plante nói: “Thật đau lòng khi đi xuống khu trung tâm thành phố và thấy tất cả các thùng rác đều đầy những đồ đựng bằng plastic sử dụng 1 lần. Chúng ta cần làm điều gì đó”.

Laurence Lavigne Lalonde, thành viên ban chấp hành thành phố đặc trách chuyển đổi sinh thái, cho biết: “Montréal đang tuyên chiến với các loại đồ đựng sử dụng một lần và các bao bì dư thừa” Bà Lalonde nói rằng thành phố sẽ nghiên cứu các loại đồ đựng và bao bì thay thế hợp lý có thể bao gồm các đồ

12

đựng có thể phân hủy 100 phần trăm, hay các đồ đựng có thể sử dụng lại, có thể rửa sạch.

Hội các nhà hàng Québec đại diện hơn 5.000 nhà hàng trên khắp tỉnh bang nói sẵn sàng thảo luận ý tưởng này và sẽ tham gia các cuộc tham khảo ý kiến công chúng do thành phố tổ chức.

Phát ngôn nhân của Hội, Martin Vézina nói với CBC: “Chúng ta thấy rằng một số thứ thay thế có thể tốn kém hơn plastic mà chúng ta đang dùng. Chúng ta cần bảo đảm rằng các

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

công ty có thể cung cấp các món thay thế ống hút và các đồ dùng với giá cạnh tranh hơn so với plastic”. Ông nói thêm Hội thích ý tưởng sử dụng các đồ đựng dùng một lần, tiêu hủy được hơn là các thứ có thể rửa hay có thể dùng lại. Theo ông, một hệ thống thu gom và rửa các đồ đựng sử dụng lại có thể phức tạp và khó áp dụng.

Theo bà Plante các đồ đựng bằng plastic có thể mất vài trăm năm mới bị phân hủy.

Thành phố nói hai phần ba thùng rác của chúng ta chứa đầy các thứ như thế và chỉ 11 phần trăm trong số đó được tái chế, phần còn lại đi vào hệ thống cống rãnh.

Bà Plante cho biết, các thành phố lớn khác ở Bắc Mỹ như Vancouver, New York và San Fransisco đã đi theo hướng này. Bà tin rằng Montréal có khả năng và trách nhiệm dẫn đường ở Québec.

Trong một cuộc họp báo, bà Plante nói: “Chúng tôi kêu gọi các công ty lớn đang cung cấp đồ đựng sử dụng một lần hãy nghĩ khác đi”. Bà nói rằng thành phố cam kết phát triển một chiến lược giúp các công ty bị ảnh hưởng bởi luật này.

Montréal nói rằng lệnh cấm trong tương lai phù hợp với mục tiêu C40 của thành phố để trở thành nơi không có rác thải vào năm 2030. C40 là một nhóm gồm 40 thành phố lớn trên thế giới hoạt động theo hướng thực hành xanh hơn và bền vững hơn để chống biến đổi khí hậu.

LT (tổng hợp từ CBC, CTV, GlobalNews)

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

13

CANADA & GTA Toronto thoibao.com

Chỉ trong 3 tuần, dân Calgary bị phạt $1.9 triệu tiền đậu xe sai quy định

Chỉ trong vòng 3 tuần lễ đầu của tháng 4, là tháng bắt đầu chiến dịch dự trù kéo dài tới 13 tuần, những người lái xe ở Calgary đã phải đóng tổng cộng $1.9 triệu tiền phạt từ 23,672 giấy phạt đậu xe (mỗi giấy $80) do đã không chịu dời xe khỏi những con đường đã được lên lịch để quét dọn.

Các con số vừa được công

bố hôm thứ Ba 23-4 là với giả định rằng mọi người đều đóng tiền phạt trong vòng 10 ngày sau khi đã nhận được giấy phạt, chứ sau đó thì số tiền phạt sẽ tăng lên $90, thậm chí tăng lên $120 nếu đóng sau 30 ngày. Tổng số giấy phạt được biên ra năm nay là gần gấp đôi tổng số của năm ngoái, theo Calgary Parking

14

Theo những tin tức loan báo hôm 26 tháng 4, dược sĩ hành nghề ở tỉnh bang Ontario chỉ có thời gian chưa đến 1 năm để hoàn tất một khóa học căn bản về cần sa, nếu họ muốn tiếp tục hành nghề.

Hiệp hội dược sĩ ở tỉnh bang Ontario vừa công bố việc buộc dược sĩ phải học qua một khóa căn bản về cần sa, nếu muốn hành nghề,

và thời hạn chót mà những dược sĩ phải hoàn tất là ngày 27 tháng 3 năm 2020.

Những khóa học về cần sa này sẽ do chính hiệp hội dược sĩ tỉnh bang Ontario tổ chức.

Như thế Ontario là tỉnh bang đầu tiên ở Canada buộc những dược sĩ hành nghề phải có học qua về cần sa.

N.T.H (Theo CTV News)

Authority (CPA) nhờ vào việc thực thi luật chụp ảnh, bắn tốc độ lái xe các bảng số xe đã bị bỏ lại trên đường. Để so sánh, hồi năm ngoái trong khoảng thời gian từ ngày 1 đến ngày 7 tháng 4, tổng cộng đã có 12,119 xe các loại nhận giấy phạt vì đã phớt lờ các bảng hiệu.

Quyền Phạm (theo CBC)

Hơn 8.000 học sinh Toronto có thể bị ảnh hưởng vì xe trường đình công Hơn 8.000 học sinh của Toronto có thể phải tìm cách khác để đến trường vào thứ Năm khi các tài xế xe đưa rước học sinh đang cân nhắc chuyện đình công.

Hội đồng giáo dục Toronto (TDSB) và Hội đồng giáo dục trường Công giáo Toronto (TCDSB) cho biết đã nhận được thông báo từ Stock Transport cho biết các tài xế của họ ở khu phía bắc và phía đông sẽ đình công kể từ ngày 2 tháng 5.

Hôm thứ Ba, phát ngôn viên của TDSB, ông Ryan Bird cho biết “tài xế sẽ đình công nếu Stock Transport và các nghiệp đoàn không đạt được thỏa thuận trước ngày 2/5”.

Nếu xảy ra đình công sẽ ảnh hưởng đến khoảng 4.105 học sinh của TDSB và 4.235 học sinh của TCDSB. Trong một tuyên bố, nghiệp đoàn Unifor nói rằng tài xế xe đưa rước học sinh có khi chở tới 70 trẻ em cùng một lúc và thường phải kiêm thêm các nhiệm vụ không được trả tiền trước, sau và giữa các tuyến đường của họ. “Thực tế này đã trở nên phổ biến đến mức lái xe trường bây giờ là một phần công việc thiện nguyện - thay vì việc làm được trả lương”, chủ tịch Unifor phân đoàn 4268 Debbie Montgomery nói. “Tôi không nghĩ

Dược sĩ Ontario phải học về cần sa

rằng đây là một cách hợp lý để đối xử với những người mà chúng ta giao phó con em mình. Chúng tôi nỗ lực để mỗi tài xế xe đưa rước học sinh được trả tiền cho thời gian làm việc của họ.”

Về phần mình, Stock Transport cho biết họ chỉ nhận đề nghị vào tối thứ Sáu và đã làm việc vào cuối tuần để xem xét, nhưng không bình luận về các chi tiết của cuộc đàm phán.

Giám đốc điều hành Stock Transport, Terrie Lowe, cho biết: “Chúng tôi hy vọng nghiệp đoàn cho chúng tôi thời gian để xem xét yêu cầu của họ thay vì làm gián đoạn ngày học của hàng ngàn học sinh khắp Toronto vì cuộc đình công”. Ông Bird cho biết các bậc phụ huynh có con em có thể bị ảnh hưởng bởi một cuộc đình công sẽ nhận được thư từ trường học. u

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Một tay mafia bị bắn trọng thương Theo CBC ngày 25 tháng 4, tay anh chị Pat Musitano hùng cứ ở thành phố Hamilton, tỉnh bang Ontario, đã bị bắn trọng thương trước một văn phòng luật sư ở góc đường Hurontario và Matheson Boulevard trong thành phố Mississauga.

Nạn nhân bị bắn nhiều phát đạn vào mặt, được chở đến bệnh viện cứu cấp và hiện trong tình trạng nguy kịch.

Trước đó vào ngày 2 tháng 5 năm 2017, em trai của Pat Musitano là Angelo Musitano đã bị bắn chết ở thành phố Hamilton.

Băng mafia Musitano đã gây ân oán giang hồ từ nhiều thập kỷ qua, và có rất nhiều tay anh chị muốn trả thù cho người thân của họ: Thành viên của băng Musitano từng liên quan đến cái chết của các tay anh chị khác như Domenic Racco vào những năm 1980s, cái chết của bố

già Johny “Pops” Papalia và một phụ tá của bố già Papalia là Carmen Barillaro vào năm 1997.

Người ta thường nói, những ân oán giang hồ của các băng đảng mafia sẽ không bao giờ ngừng: từ đời cha xuống đời con, cha giết người thì con sẽ bị báo thù .

Băng Musitano ở thành phố Hamilton trước đây được băng Rizzuto ở thành phố Montreal bảo kê.

Những năm gần đây, hàng loạt những tay anh chị của băng Rizzuto cũng bị giết chết, khiến băng Musitano phải tự lo bảo vệ lấy thân. u

Pat Musitano

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

15

GTA thoibao.com Toronto

Khu East York chống chọi với chuột Tay phải bọc trong một cái túi nilon, Donna Devlin cẩn thận thò tay vào đường cống cạn trên driveway và kéo ra một con chuột chết lớn bằng cẳng tay. Đó là “chiến tích” mới nhất trong một cuộc chiến mà bà Devlin và hàng xóm ở khu Danforth-Woodbine ở Toronto nói rằng họ đã chiến đấu, trong và ngoài nhà, trong hai thập kỷ qua, và trong vài năm qua, họ chịu thua lũ chuột rồi.

“Chúng tôi đã từng dùng bẫy chuột, nhưng chúng quá khôn ranh không đến gần bẫy nữa”, cô nói. “Lần cuối cùng chúng tôi đặt một cái bẫy, con chuột xuất hiện, nó nhìn cái bẫy và lật cái bẫy xuống cống. Rồi nó đưa mắt nhìn lên chúng tôi nữa mới ghê.”

Còn bà Gledhill Avenue cho biết bắt được vô số chuột trong hơn 10 năm qua. Số chuột ngày càng nhiều trong hai ba năm qua, khi nhiều khu chung cư được xây dựng gần đó và các dự án xây dựng

16

khác khiến lũ chuột sống dưới lòng đất chạy lên các khu dân cư yên tĩnh hơn.

Driveway nhà bà Devlin thì sụp nhiều chỗ vì chuột đào hầm bên dưới.

Bà Devlin và hàng xóm của bà, Dee Paul, nói rằng chuột không chỉ xuất hiện ngoài nhà, chúng đang tìm đường vào nhà, qua đường cống nhà vệ sinh, lỗ thông hơi phòng giặt và thậm chí qua các vết nứt lớn trên tường.

Cả hai người phụ nữ này cho biết khu nhà của họ bị chuột hoành hành, nhưng so với một vài nơi khác của Toronto thì chưa phải tồi tệ nhất.

Trong mười năm qua, Ward 19 Beaches-East York) của họ đứng thứ ba về các báo cáo về chuột, với 450 khiếu nại kể từ năm 2009. Các khu Parkdale-High Park và Davenport còn tệ hơn, có lần lượt 547 và 528 khiếu nại.

Nghị viên Brad Bradford (Ward 19 Beaches-East York) cho biết Toronto đang nghiên

cứu trên toàn thành phố về mức độ phá hại của chuột bọ.

Cả ông Bradford và phát ngôn viên của thành phố Brad Ross cho biết thành phố chỉ giải quyết các trường hợp chuột bọ phá hoại tài sản của thành phố, hoặc khi các tài sản thương mại thuộc thành phố như nhà hàng...

Trong hầu hết các trường hợp, chủ nhà có trách nhiệm diệt trừ chuột bọ trên tài sản của mình.

Trong trường hợp của bà Devlin, phải tốn 700 đô trả cho công ty pest control để họ giúp diệt chuột.

Phát ngôn viên của thành phố cho biết cách tốt nhất cho chủ nhà ngừa chuột bằng cách tiệt nguồn thức ăn và nơi trú ẩn của chúng. “Đậy kín thùng rác xanh lá cây, dọn dẹp xung quanh khu nhà, hốt trái cây chín rụng trong sân sau hoặc thức ăn cho thú cưng để bên ngoài, bịt các lỗ thông hơi dẫn vào nhà bằng lưới kim loại…” 

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Truy lùng hai kẻ cướp nguy hiểm Cảnh sát đang tìm kiếm hai nghi phạm sau một vụ cướp có vũ khí tại một tiệm bán pizza ở Ajax vào khuya thứ Ba. Cảnh sát cho biết các nghi phạm, một mang một khẩu súng ngắn, vào tiệm Pizza Nova Harwood Avenue ngay sau nửa đêm. Họ chĩa súng vào nhân viên bán hàng và đòi đưa tiền mặt.

Cả hai nghi phạm sau đó đi bộ rời khỏi tiệm với một số tiền mặt.

Nhân viên bán hàng không hề hấn gì.

Cảnh sát đã ngay lập tức tới hiện trường và khám xét khu vực xung quanh để nhưng không thể tìm ra tung tích các nghi phạm.

Nghi phạm mang súng được mô tả là một người đàn ông da đen, cao khoảng 6 feet, có dáng người mảnh khảnh. Khi đó hắn mặc áo có nón, áo khoác màu đen với phần trên màu xám, quần đen và giày đen.

Nghi phạm thứ hai cũng là một người đàn ông da đen, cao khoảng 5’10, dáng người mảnh khảnh.

Hắn mặc quần đen, giày màu xám và áo len có nón màu đen.

Bất cứ ai có thông tin về vụ cướp này xin liên lạc với Major Crime Robbery Unit ở số 1 (888) 579-1520 ext. 5355. 

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

17

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Hoa Kỳ dọa trừng phạt cho tới khi Bắc Hàn từ bỏ vũ khí hạt nhân Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho rằng việc Mỹ tiếp tục áp lệnh trừng phạt Bắc Hàn sẽ giúp đạt được mục tiêu phi hạt nhân hóa.

Ngoại trưởng Mike Pompeo đưa ra bình luận trên trong cuộc phỏng vấn với hãng tin The Hill của Mỹ. Ông Pompeo cho biết Washington không có ý định giảm sức ép với Bắc Hàn cho tới khi nước này từ bỏ chương trình hỏa tiễn đạn đạo và vũ khí hạt nhân.

Tại hội nghị thượng đỉnh lần hai ở Việt Nam hồi tháng 2, Kim Jong-un được cho là đã đề nghị Mỹ nới lỏng các lệnh trừng phạt để đổi lấy phi hạt nhân hóa từng phần.

Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã từ chối dỡ bỏ trừng phạt Bắc Hàn khi Bình Nhưỡng chưa từ bỏ chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt của nước này.

Cả Mỹ và Bắc Hàn đều rơi

Ngoại trưởng Pompeo

vào bế tắc sau khi hội nghị thượng đỉnh kết thúc mà không đạt được bất kỳ thỏa thuận nào.

Bắc Hàn gần đây đã bày tỏ sự thất vọng về tiến trình đàm phán bế tắc với Mỹ.

Bình Nhưỡng thậm chí đề xuất thay thế Ngoại trưởng Pompeo bằng một nhà đàm

phán “cẩn trọng và chín chắn hơn”.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Pompeo cho biết “Tổng thống sẽ quyết định việc đó.

Chúng tôi không quyết định ai là người đồng cấp với tôi và Tổng thống Trump sẽ quyết định ai đại diện cho nước Mỹ”. 

Nam Dương quyết định dời thủ đô Reuters ngày 29/4 dẫn lời Bộ trưởng Kế hoạch phát triển quốc gia Indonesia Bambang Brodjonegoro cho hay Tổng thống Joko Widodo quyết định dời thủ đô khỏi đảo Java, nơi tập trung 60% dân số nước này.

Chính phủ Indonesia vẫn chưa chọn địa điểm mới nhưng đang xem xét khả năng chuyển về khu vực phía đông.Theo một số nguồn tin cấp cao, một trong các địa điểm có thể xem xét là thành phố Palangkaraya trên đảo Borneo và chính quyền đã dành 300.000 ha đất tại đây để chuẩn bị trong trường hợp được chọn.

Bộ trưởng Brodjonegoro cho biết tình trạng kẹt xe tại Jakarta khiến kinh tế nước này thiệt hằng năm thiệt hại đến 100.000 tỉ rupiah (163.000 tỉ đồng). Địa hình thấp cũng khiến thủ đô với hơn 10 triệu dân thường xuyên bị lũ

lụt và sụt lún do khai thác nước ngầm quá mức.

Tổng thống Widodo đã yêu cầu Bộ Tài chính dự toán chi phí của việc dời đô, trong đó có sự tham gia của lĩnh vực tư nhân, và quá trình di dời có thể mất 10 năm.

Quyết định của ông Widodo được đưa ra chưa đầy 2 tuần sau khi một khảo sát cho thấy ông đã chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 17.4, dù kết quả chính thức sẽ được công bố trước ngày 22.5. Trong khi đó, ứng viên Prabowo Subianto cũng tuyên bố đã chiến thắng. 

Tổng thống Joko Widodo

Nhật hoàng Akihito chính thức thoái vị Nhật hoàng Akihito hôm 30/4 đã thoái vị, khép lại triều đại Bình Thành thông qua một buổi lễ ngắn gọn chỉ kéo dài trong 10 phút.

Theo BBC, Nhật hoàng Akihito vào 17h ngày 30/4 đã tuyên bố thoái vị và có bài phát biểu cuối cùng trước công chúng trên danh nghĩa nhà vua, trong một buổi lễ lịch sử ở Tokyo. Ông là Nhật hoàng đầu tiên thoái vị trong hơn 200 năm qua.

Nhật hoàng 85 tuổi đã thông báo từ bỏ ngai vàng sau khi ông cho biết mình không còn đủ sức khỏe để hoàn thành nhiệm vụ cao quý của một nhà vua.

Thái tử Naruhito sẽ kế thừa ngai vàng từ cha vào ngày 1/5, chính thức đưa Nhật Bản từ triều đại Bình Thành sang Lệnh Hòa. Tại Nhật Bản, nhà vua không có quyền lực về mặt chính trị, nhưng được coi là biểu tượng dân tộc.

Triều đại Bình Thành của Nhật hoàng Akihito là một triều đại mà Nhật Bản trải qua nhiều khó khăn và biến động, tuy nhiên Nhật Hoàng đã hoàn thành xuất sắc cương vị của một nhà vua. Ông đã đưa hình ảnh Hoàng gia trở nên gần gũi hơn với người dân. Hình ảnh ông và Hoàng hậu xuất hiện an ủi và động viên những người dân gặp khó khăn hay thiên tai đã chạm đến trái tim của người dân Nhật Bản.

Sáng ngày 1/5, Thái tử Naruhito nhận 3 báu vật hoàng gia và chính thức trở thành Nhật hoàng thứ 126 của đất nước Mặt trời mọc. 

18

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Nhật hoàng Akihito

Thái tử Naruhito (người sẽ kế vị "Ngai vàng Hoa Cúc" vào ngày 1-5) và Thái tử phi Masako dự lễ thoái vị của Nhật hoàng Akihito - Ảnh: REUTERS

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

19

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Dân Hong Kong rầm rộ biểu tình chống dự luật cho dẫn độ sang Hoa lục

Tấn công thù hận tôn giáo liên tiếp tại Mỹ Reuters ngày 28/4 đưa tin cảnh sát đã bắt giữ John Earnest (19 tuổi) với cáo buộc xả súng vào giáo đường Do Thái Chabad ở thành phố Poway (bang California) khiến ít nhất 1 người thiệt mạng và 3 người bị thương. Theo nhà chức trách, Earnest xông vào giáo đường khoảng 11 giờ 20 ngày 27.4 (giờ địa phương) và điên cuồng nã đạn. Nạn nhân thiệt mạng là bà Lori Gilbert Kaye (60 tuổi), người xả thân lao vào chắn đạn cho giáo sĩ Yisroel Goldstein đang chủ trì nghi thức vào ngày cuối cùng của lễ Vượt qua, một trong những thánh lễ quan trọng nhất của người Do Thái.

Nhờ vậy, ông Goldstein chỉ trúng đạn ở tay.

Những người bị thương còn lại là bé gái 8 tuổi Noya Dahan và người cậu Almog Peretz (31 tuổi), đều mang quốc tịch Israel. Theo tờ The Times of Israel, ông Peretz trúng đạn khi đang cố đưa các em nhỏ trong giáo đường chạy trốn. Cảnh sát cho biết thương vong có thể còn cao hơn nhiều nếu khẩu súng của hung thủ không kẹt đạn khiến hắn trở ra xe trước khi bị bắt. Các nhà điều tra cũng tìm thấy “tuyên ngôn bài Do Thái” đăng trên tài khoản mạng xã hội của tay súng vài giờ trước khi gây án. Theo The Guardian, Earnest còn tỏ ra “muốn học theo” Brenton Tarrant, kẻ gây ra vụ thảm sát tại thánh đường Hồi

20

John Earnest

giáo ở New Zealand vào ngày 15/3 khiến 50 người thiệt mạng và vụ tấn công giáo đường Do Thái tại thành phố Pittsburgh (bang Pennsylvania, Mỹ) vào ngày 27/10/2018 khiến 11 người chết. Earnest còn nhận trách nhiệm phóng hỏa thánh đường Hồi giáo Escondido ở California 1 tuần sau vụ tấn công ở New Zealand.

Cùng ngày, tờ The Washington Post đưa tin giới công tố hạt Santa Clara, bang California sắp khởi tố cựu binh Isaiah Joel Peoples về hành vi lao xe vào nhóm người đi bộ hôm 23/4, khiến 7 người bị thương, trong đó có một bé gái 13 tuổi vẫn đang nguy kịch. Theo cảnh sát trưởng thành phố Sunnyvale Phan Ngo, có chứng cứ cho thấy Peoples “cố ý đâm vào các nạn nhân vì cho rằng họ theo đạo Hồi”. 

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Khoảng mấy chục ngàn người dân Hong Kong đã xuống đường hôm Chủ nhật 28/04/2019 để phản đối chính quyền có ý định thông qua một dự luật cho phép dẫn độ sang Trung Quốc. Đây là cuộc biểu tình quy mô nhất kể từ nhiều năm qua tại Hong Kong. Theo cảnh sát, có 22.000 người tham gia, nhưng lãnh tụ sinh viên Hoàng Chi Phong cho biết số người xuống đường lên đến 130.000.

Theo quy chế “Một đất nước, hai chế độ” đã thỏa thuận lúc Anh trao trả cho Trung Quốc, Hong Kong được hưởng một hệ thống tư pháp khác biệt với Hoa lục. Tuy nhiên chính quyền đặc khu hồi đầu năm nay đã loan báo ý định sửa đổi quy chế, cho phép dẫn độ các nghi can sang Trung Quốc “tùy theo trường hợp”.

Bị phản đối dữ dội do sự thiếu minh bạch của hệ thống tư pháp Trung Quốc, đất nước có nhiều án tử hình, dự luật này đã được trình cho Quốc Hội Hong Kong.

Cách nay vài ngày sau khi bốn thủ lãnh phong trào dân chủ Hong Kong bị lãnh án tù giam đến 16 tháng, do trách nhiệm trong các cuộc biểu tình khổng lồ đã làm tê liệt đặc khu năm 2014.

Một người biểu tình nói với AFP: “Đó là các giáo sư, các trí thức lỗi lạc đã đóng góp cho xã hội. Thật bất công khi tống giam những nhân vật đáng kính này?. 

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

21

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Ngân sách quốc phòng toàn thế giới tăng kỷ lục

AFP dẫn báo cáo mới của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) cho biết chi quốc phòng trên toàn thế giới đã tăng 2,6% lên 1.800 tỉ USD vào năm ngoái, đánh dấu năm tăng thứ hai liên tiếp và nâng tổng số chi tiêu quốc phòng của thế giới lên mức cao nhất từ năm 1988, trước khi Chiến tranh lạnh kết thúc.

Aude Fleurant, Giám đốc của chương trình Chi tiêu quân sự và vũ khí của SIPRI (AMEX), phân tích số liệu tại Mỹ đã gia tăng

22

kể từ khi chính quyền Tổng thống Trump áp dụng các chương trình thu mua vũ khí mới từ năm 2017.

Chi phí quân sự trong năm 2018 của Mỹ là 649 tỉ USD, tương đương với tổng ngân sách quốc phòng của 8 nước xếp hạng sau quốc gia này.

Và cùng với Mỹ, Trung Quốc đã góp phần đẩy tổng chi tiêu trên toàn cầu về mảng quân sự gia tăng so với cùng kỳ năm trước đó.

Bắc Kinh đã duyệt chi ngân sách quốc phòng tăng 83% so với năm 2009, chiếm vị trí thứ hai sau Mỹ, trước Saudi Arabia, Ấn Độ và Pháp.

Trong khi đó, Nga rơi khỏi top 5 vì ngân sách quốc phòng nước này liên tục giảm kể từ năm 2016. Theo SIPRI, các biện pháp cấm vận kinh tế của phương Tây được triển khai từ năm 2014 sau cuộc chiến tại Ukraine đã tác động đến ngân sách quốc phòng của Nga. 

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

TIN VẮN Muỗi vằn xâm lăng phân nửa lãnh thổ nước Pháp. Loài muỗi vằn có thể truyền các loại bệnh như sốt rét, chikungunya và zika, nay đã ngự trị trên phân nửa lãnh thổ Pháp và khó có hy vọng diệt trừ, theo bộ Y Tế Pháp hôm 29/04. Thủ đô Paris giờ đây cũng nằm trong số những vùng bị muỗi vằn xâm lăng. Loài muỗi vằn có xuất xứ từ châu Á, xuất hiện lần đầu tiên từ năm 2004 tại vùng AlpesMaritimes và nhanh chóng phát triển, một phần nhờ hiện tượng hâm nóng khí hậu và trao đổi quốc tế.

Sri Lanka cấm người dân đeo khăn, mạng che mặt Tổng thống Sri Lanka Maithripala Sirisena đã ra lệnh cấm người dân đeo khăn hoặc mạng che mặt ở nơi công cộng, một tuần sau vụ đánh bom làm 253 người thiệt mạng. “Lệnh cấm nhằm đảm bảo an ninh quốc gia. Không ai được che mặt ở nơi công cộng, gây khó khăn cho việc nhận diện”, AFP trích thông báo cho biết. Giới giáo sĩ Hồi giáo tại Sri Lanka đã kêu gọi phụ nữ theo tôn giáo này không nên đeo mạng che mặt vì sợ bị tấn công trả thù.

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

23

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Việt Nam lặng lẽ bồi đắp các đảo ở Trường Sa Không chỉ Trung Quốc mà Việt Nam trong những năm gần đây cũng đã bồi đắp các đảo ở khu vực Trường Sa, Biển Đông, nhưng trong khi Bắc Kinh bị quốc tế chỉ trích kịch liệt, thì Hà Nội lại không bị chê trách gì nhiều, bởi vì nhịp độ xây dựng của Việt Nam chậm hơn nhiều và các công trình đó được xem là mang tính chất phòng thủ.

Theo một báo cáo gần đây của tổ chức Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải Châu Á (Asia Maritime Transparency Initiative – AMTI), thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Quốc Tế và Chiến Lược CSIS của Mỹ, kể từ năm 2017, Việt Nam đã xây thêm các công trình trên một số trong 10 đảo nhỏ mà Hà Nội đang kiểm soát.

Theo lời ông Alan Chong, giáo sư tại Trường Nghiên Cứu Quốc Tế S. Rajaratnam (S. Rajaratnam School of International Studies) ở Singapore, Việt Nam hy vọng

24

là với những công trình nói trên, cư dân trên các đảo nhỏ ở Trường Sa có thể sống mà không cần nhiều hỗ trợ từ đất liền. Nói chung là Hà Nội đang chuẩn bị việc định cư lâu dài trên các đảo này.

Còn theo lời ông Gregory Poling, giám đốc AMTI, Việt Nam nâng cấp các đảo nhỏ ở Trường Sa để cho Trung

Quốc khó chiếm các đảo này hơn, chứ không phải là nhằm mục đích quân sự.

Không phải gần đây thông tin về việc Việt Nam bồi đắp, cải tạo các đảo ở Trường Sa mới được công bố, mà những thông tin này đã xuất hiện từ cách đây khoảng 4 năm.

Từ năm 2015, đã có những thông tin về việc Việt Nam

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

cải tạo các đảo như đảo Đá Lát chẳng hạn, nhưng gần đây sự chú ý được gia tăng lên có lẽ là vì các công việc này đã có một mức độ hoàn thiện nhất định. Sau một khoảng thời gian dài, kết quả bồi đắp của Việt Nam được thể hiện rõ ràng hơn.

Một số hình ảnh vệ tinh cho thấy các hoạt động cải

tạo như là ở đảo Trường Sa đã mang lại kết quả: khu vực bồi đắp đã tương đối rõ nét, đường băng sân bay quân sự cũng được kéo dài.

Việt Nam cũng đã xây dựng các cảng cho các tàu có thể cập vào những đảo này dễ dàng hơn.

Các hoạt động cải tạo của Việt Nam đã diễn ra gần như song song với quá trình xây dựng các đảo nhân tạo của Trung Quốc, nhưng tiến độ thực hiện của Việt Nam chậm hơn, do Việt Nam sử dụng các công nghệ không được tiên tiến bằng Trung Quốc.

Sau khi Trung Quốc tiến hành xong các đảo nhân tạo quy mô lớn ở 7 bãi đá ngầm ở Trường Sa thì có lẽ là việc xây dựng hay cải tạo biển đảo của các bên tranh chấp trở thành bình thường. Ngoài Việt Nam, trong thời gian qua, Philippines cũng có các hoạt động nâng cấp, như ở đảo Thị Tứ chẳng hạn. 

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

25

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Việt Nam phá đường dây đánh bạc hơn một tỷ đô qua mạng

Cảnh sát Việt Nam hôm 28/4 khởi tố 24 người liên quan tới “đường dây tổ chức đánh bạc và đánh bạc trên mạng Internet” thông qua trang web Fxx88.com. Đây được coi là một vụ đánh bạc qua mạng lớn nhất bị phá ở Việt Nam cho tới nay, theo AFP. Báo điện tử VnExpress đưa tin, 14 người, trong đó có một công dân Trung Quốc cư trú tại Việt Nam, bị truy tố “tội tổ chức đánh bạc”.

Trong khi đó, 10 người khác bị khởi tố về “hành vi đánh bạc”.

Báo chí trong nước dẫn lời cảnh sát nói rằng trang web cá độ Fxx88.com đã “thu hút

26

hàng trăm nghìn tài khoản người chơi” với tổng số tiền giao dịch “ước tính 30.000 tỷ đồng (hơn một tỷ đôla Mỹ), thông qua 4.000 đại lý”.

Theo VnExpress, “có người còn thuê công nhân, tài xế xe ôm đi mở tài khoản để sử dụng vào mục đích chuyển tiền, che giấu hành vi giao dịch cá độ bóng đá”.

Thông tin về vụ truy tố này được công bố ít ngày sau khi một chánh thanh tra của Bộ Thông tin và Truyền thông bị bắt và truy tố vì tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” liên quan tới đường dây đánh bạc triệu đô bị phá năm 2018. 

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Nam dương bắt giữ 12 ngư dân Việt Nam AP và AFP hôm 29/04 dẫn thông cáo của hải quân Indonesia cho biết một tàu tuần tra của nước này khi đang định ngăn chận một tàu cá Việt Nam, đã bị hai tàu cảnh sát biển Việt Nam đâm vào. Sau đó phía Indonesia đã bắt 12 ngư dân Việt, đưa đi giam tại một căn cứ hải quân.

Thiếu tướng hải quân Yudo Margono nói rằng: “Địa điểm bắt giữ nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Indonesia. Nhưng Hà Nội cũng yêu sách khu vực này thuộc chủ quyền Việt Nam”.

Cũng theo hải quân Indonesia, hai tàu cảnh sát biển Việt Nam cố gắng bảo vệ cho chiếc tàu đánh cá bằng cách đâm vào tàu tuần duyên Indonesia, gây hư hại vỏ tàu. Còn chiếc tàu cá Việt Nam bị chìm là do tai nạn – chính quyền Indonesia nói như vậy nhưng không cho biết thêm chi tiết.

Hai ngư dân đã nhảy xuống biển để tránh bị Indonesia bắt giữ và được tàu cảnh sát biển Việt Nam cứu vớt, 12 người còn lại trên tàu bị đưa đi giam “chờ tiến hành thủ tục pháp lý”. Một video trên mạng xã hội cho thấy một tàu cảnh sát biển Việt Nam tông vào sườn trái chiếc tàu Indonesia, trong khi các nhân viên tuần tra vũ trang của Indonesia tuôn ra những lời thóa mạ.

Từ năm 2014, Indonesia đã cho đánh chìm hàng trăm tàu đánh cá của các nước khác tại vùng biển Natuna, trong đó chủ yếu là tàu Việt Nam, Philippines, chỉ có duy nhất một tàu Trung Quốc. Đến năm 2017 đảo quốc này đã đổi tên vùng biển phía nam Biển Đông thành Biển Bắc Natuna nhằm khẳng định chủ quyền. 

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

27

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Đài Loan bắt nhóm người Việt đi du lịch hành nghề mại dâm Truyền thông Đài Loan hôm 29/4 cho biết có 5 du khách Việt Nam trong số tổng cộng 26 nữ du khách nước ngoài vừa bị bắt tại Đài Bắc trong 2 tuần qua vì hành nghề mại dâm.

Chính quyền Đài Loan bắt đầu chiến dịch trấn áp mại dâm kể từ ngày 12/4, sau khi nhận thấy có một luồng du khách nước ngoài sang Đài Loan theo hình thức du lịch và hành nghề mại dâm tại đây.

Hầu hết các nữ du khách này đều lưu trú ở quận Vạn Hoa, khu vực nổi tiếng về tội phạm và mại dâm ở Đài Bắc.

Tháng trước, cảnh sát đã đột kích một đường dây mại dâm được cho là trong một khách sạn trên đường Hankou và bắt giữ 28 người, trong đó có 18 người quốc tịch Thái Lan đã vào Đài Loan với tư cách là khách du lịch.

Một nữ du khách Việt Nam hành nghề mại dâm tại Đài Loan bị bắt

Theo Luật Đài Loan, bất kỳ người nước ngoài nào đến Đài Loan bằng visa du lịch để hành nghề mại dâm đều sẽ bị trừng phạt vì vi phạm Luật Giữ gìn Trật tự Xã hội, và sẽ được di lý đến Cơ quan di trú quốc gia và trục xuất.

Cảnh sát Đài Loan cho biết không ai trong số những nữ du khách bị bắt đã đi vào Đài Loan theo chương trình nới lỏng thị thực Quan Hồng của chính phủ Đài Loan.

Đây là chương trình visa điện tử nhằm khuyến khích lượng khách du lịch tham quan Đài Loan từ 6 quốc gia, trong đó có Việt Nam. Chương trình này đã gây tranh cãi gần đây sau khi xảy ra vụ bỏ trốn lớn nhất từ trước đến nay của nhóm 152 du khách Việt Nam đi tham quan Đài Loan.

Chính phủ Đài Loan cho rằng chương trình nới lỏng thị thực của họ đã bị lợi dụng để đưa người vào Đài Loan với các mục đích khác ngoài du lịch. 

USCIRF: vi phạm tự do tôn giáo ở VN tiếp tục trầm trọng Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) hôm 29/4 ra phúc trình thường niên năm 2019 nhấn mạnh rằng tình hình vi phạm tự do tôn giáo ở Việt Nam tiếp tục “có khynh hướng tiêu cực” và “tình trạng chung của các nhóm tôn giáo xấu đi trong năm 2018.” Ông Tenzin Dorjee, Chủ tịch Uỷ ban USCIRF, cho biết hôm 29/4: “Chúng tôi tiếp tục yêu cầu Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tiếp tục liệt Việt Nam vào danh sách các quốc gia đáng quan ngại về tự do tôn giáo.”

Dựa vào các vấn đề “vi phạm tự do tôn giáo một cách có hệ thống, tiếp diễn và trầm trọng,” USCIRF môt lần nữa cho là Việt Nam trong năm 2019 đáng được đưa trở lại vào danh sách “các quốc gia đáng quan ngại,” hay còn gọi là CPC, như Đạo luật Tự do Tôn giáo Quốc tế (IRFA) đã đề nghị điều này hàng năm kể từ năm 2002.

“Các cộng đồng ở các vùng nông thôn của một số tỉnh thành, đặc biệt là ở các

vùng dân tộc thiểu số, đối mặt với nhiều vi phạm tự do tôn giáo nặng nề,” phúc trình tự do tôn giáo năm 2019 của USCIRF viết.

“Trong năm 2018, chính quyền tiếp tục đàn áp các lãnh đạo tôn giáo, các nhà bảo vệ nhân quyền, các nhà hoạt động ôn hòa, và những người chỉ trích khác trên toàn quốc, đặc biệt là để đáp trả lại những cuộc phản đối diện rộng chống lại Luật An Ninh mạng mới hà khắc và dự luật về đặc khu kinh tế,” theo phúc trình của USCIRF. Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ từng đưa Việt Nam vào danh sách những quốc gia đáng quan ngại CPC từ năm 2004 đến 2006.

Sau khi Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đưa Việt Nam ra khỏi danh sách CPC vào năm 2006, UCIRF nhận định rằng chính phủ Việt Nam vẫn “tiếp tục đàn áp các cá nhân và tổ chức tôn giáo— cho dù có một ít cải thiện khiêm tốn, tình hình tự do tôn giáo nói chung vẫn bị bóp nghẹt”. 

Bí thư Thành ủy TPHCM không cho dân biểu tình Vào chiều ngày 26/4, Bí thư Thành uỷ TPHCM phát biểu trước đông đảo các cán bộ cấp tướng nghỉ hưu ở thành phố nhân kỷ niệm 44 năm kết thúc cuộc chiến Việt Nam rằng ông đã hứa với Bộ Chính trị và Chính phủ là TPHCM sẽ không có biểu tình.

Bài phát biểu của ông Nguyễn Thiện Nhân được báo Thanh Niên trong nước tường thuật trong bài viết có tựa “Bí thư Nguyễn Thiện

28

Nhân: TP. HCM hứa với Bộ Chính trị sẽ không có biểu tình”. Bài báo sau đó đã được sửa lại, lược bỏ những câu nói cấm biểu tình, chống biểu tình của ông Nhân và thay bằng bài báo có tựa: “Bí thư Nguyễn Thiện Nhân: Nỗ lực làm cho người dân và doanh nghiệp hài lòng” Trong bài báo bị gỡ, ông Nhân đã nói đến các cuộc biểu tình lớn ở TPHCM vào các năm 2014 và 2018 phản đối Trung Quốc với sự tham

gia của hàng ngàn người dân. Ông Nhân cho biết, Thành uỷ và UBND TP đã yêu cầu công an thành phố phối hợp với bộ Tư lệnh thành phố xây dựng phương án chống biểu tình, trong đó có phương án chống biểu tình bằng xe máy và đưa người từ các tỉnh về thành phố biểu tình. Ông Nhân được báo Thanh Niên trích lời nói tính đến hết tháng 6/2018, thành phố thống kê có khoảng 600 người dẫn đầu, dẫn dắt, tổ

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Ông Nguyễn Thiện Nhân

chức biểu tình để có phương án phụ trách từng người, khi có biểu hiện lôi kéo, tụ tập sẽ có biện pháp xử lý ngay.

Sau khi bài báo được đăng, một số luật sư cho rằng phát biểu của ông Bí thư thành phố là vi hiến vì HIến pháp Việt Nam đảm bảo quyền của người dân được biểu tình.

Theo Human Rights Watch, tính đến cuối năm 2018 đã có hơn 100 người bị kết án vì các tội “gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ” khi tham

gia các cuộc biểu tình vào ngày 10/6/2018 trên cả nước.

Sau cuộc biểu tình ngày 10/6/2018, 1 tuần sau đó, an ninh ở thành phố Hồ Chí Minh được tăng cường và đã có cuộc bố ráp, bắt bớ, đánh đập người dân hôm 17/6/2018 ở thành phố, theo tố cáo của một số nhân chứng là nạn nhân của những vụ bắt bớ đánh đập trong ngày hôm đó. Theo thống kê của những người chứng kiến, có ít nhất khoảng 300 người đã bị bắt trong ngày 17/6/2018. 

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

29

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Toronto thoibao.com

Nền kỹ nghệ cần sa trở thành một ngành kỹ nghệ chính NGUYỄN TUẤN HOÀNG

New York (CNN): Qua những thập kỷ qua, thì tuy việc lưu hành cần sa chưa được toàn thể thế giới công nhận là hợp pháp, nhưng những người sử dụng cần sa đã chọn ngày 20 tháng 4 là ngày Cần Sa. Bây giờ thì kỹ nghệ cần sa từ một kỹ nghệ bị cấm đã trở thành một kỹ nghệ lớn với số thương vụ lên đến hàng tỷ Mỹ kim hàng năm.

Kể từ tháng 10 năm 2018, khi Canada chính thức hợp thức hóa việc sử dụng cần sa, thì hàng loạt những tiểu bang khác ở Hoa Kỳ cũng vội vã cho hợp thức hóa việc sử dụng cần sa.

Hàng loạt những công ty đã bỏ tiền đầu tư vào các công ty trồng cần sa ở Mỹ và Hoa Kỳ và đã giúp những công ty trồng cần sa này từ một công ty cò con, biến thành những đại công ty.

Công ty sản xuất bia Corona ở Hoa Kỳ đã bỏ ra mua 35 phần trăm cổ phiếu của công ty Canopy Growth, một công ty trồng cần sa.

Công ty sản xuất thuốc Altria bỏ ra 1.8 tỷ Mỹ kim đầu tư vào công ty trồng cần sa Cronos Group và công ty trồng cần sa Tilray hợp tác với công ty làm bia Budweiser.

NHỮNG TIỂU BANG CÓ NHIỀU NGƯỜI MỸ SỐNG HƯU New Mexico: Theo bản nghiên cứu của công ty chuyên chở United Van Lines phổ biến trong hôm 18 tháng 4, ba tiểu bang có nhiều người Mỹ về hưu, di chuyển đến sinh sống theo thứ tự là tiểu bang New Mexico, tiểu bang Florida và tiểu bang Arizona.

Ba tiểu bang này với thời tiết ấm áp, thuế má nhẹ đã được xem như

30

là những nơi lựa chọn lý tưởng của những người Mỹ về hưu.

Ba tiểu bang mà có nhiều người ra đi khi họ đến tuổi hưu là tiểu bang New Jersey, tiểu bang Maine và tiểu bang Connecticut.

42 phần trăm những người dùng phương tiện di chuyển của công ty United Van Lines cho biết họ đến New Mexico để nghỉ hưu, trong khi 38 phần trăm chọn tiểu bang Florida.

Ngoài những yếu tố như thời tiết và thuế má thuận lợi ở ba tiểu bang vừa kể, chi phí sinh sống ở các tiểu bang này cũng thấp so với các tiểu bang khác ở Hoa Kỳ.

ONTARIO CÓ THỂ CHO DƯỢC SĨ KÊ TOA THUỐC TRỊ NHỮNG BỆNH NHẸ Toronto: Trong bản ngân sách vừa công bố, chính quyền tỉnh bang Ontario cho biết sẽ cho nới rộng những lãnh vực của những dược sĩ, phụ tá bác sĩ (nurse practitioners), các chuyên khoa nha sĩ và các bác sĩ đo kính (optometrists).

Trong cuộc họp báo diễn ra trong hôm 18 tháng 4, bà Christine Elliott, bộ trưởng y tế tỉnh bang Ontario cho biết là cơ quan này đang làm việc với các giới chức thẩm quyền y tế để cho phép những dược sĩ có quyền cho toa mua thuốc, những

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

bệnh nhẹ như bệnh mắt đỏ hay bệnh da bị ngứa.

Cũng theo bà bộ trưởng y tế thì việc cho dược sĩ có quyền cho bệnh nhân toa mua thuốc, sẽ giúp bệnh nhân tiết kiệm được nhiều thì giờ phải chạy qua chạy lại từ văn phòng bác sĩ đến dược phòng, nhất là trong những ngày cuối tuần, khi các văn phòng bác sĩ không làm việc.

Hiện nay các dược sĩ ở tỉnh bang Ontario có quyền chích ngừa cúm cho bệnh nhân, kể cả những trẻ em dưới 5 tuổi.

MỘT NGƯỜI MAY MẮN TRÚNG SỐ ĐỘC ĐẮC 768 TRIỆU MỸ KIM Madison, Wisconsin: Hôm 23 tháng 4, người may mắn trúng lô độc đắc 768 triệu Mỹ kim của loại xổ số Powerball, đã ra lãnh tiền tại trụ sở của cơ quan xổ số tiểu bang Wisconsin tại thành phố Madison.

Anh Manuel Franco, 24 tuổi, cư dân ở thành phố Milwaukee là người may mắn. Anh Franco cho biết là anh ta đi đổ xăng ở thị trấn New Berlin và luôn tiệm bỏ ra 10 Mỹ kim mua

vé số: một trong những vé số anh ta mua trúng lô độc đắc và một vé số khác trúng $4.

Anh Franco cho biết anh ta chưa bao giờ có trên 1 ngàn Mỹ kim trong trương mục ngân hàng và đã mua vé số Powerball từ năm anh 18 tuổi.

Thay vì lãnh số tiền 768 triệu Mỹ kim trong vòng 25 năm, anh Franco đã chọn lãnh tiền mặt và nhận 477 triệu Mỹ kim.

NỀN KỸ NGHỆ ĐỊA ỐC PHÁT TRIỂN MẠNH Ở MONTREAL Montreal: theo những tin tức loan báo hôm 24 tháng 4, ngân sách thành phố Montreal năm nay cũng thặng dư, nhờ vào sự phát triển của nền kỹ nghệ địa ốc.

Ngân sách thành phố Montreal đã thặng dư từ năm 2014 cho đến nay.

Trong năm 2018, số thặng dư ngân sách của thành phố Montreal lên đến 213 triệu dollars, cao hơn con số thặng dư 140 triệu dollars, trong năm trước 2017.

Nền kỹ nghệ của thành phố Montreal ngày một phát triển với

Anh Manuel Franco trúng 768 triệu Mỹ kim

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

31

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Toronto thoibao.com

giá nhà cửa gia tăng trong những năm qua.

NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG CANADA SẼ KHÔNG CHO TĂNG MỨC LÃI SUẤT Ottawa: Các thống đốc của ngân hàng trung ương Canada đã giữ nguyên mức lãi suất căn bản, trong những công bố định kỳ diễn ra vào ngày thứ tư 24 tháng 4: mức lãi suất căn bản của Canada vẫn ở mức 1.75 phần trăm và mức lãi suất này đã giữ nguyên trong vòng 4 lần công bố liên tiếp vừa qua.

Theo bản nhận định của ngân hàng trung ương Canada thì người ta lo ngại là nền kinh tế Canada đang chậm bước tiến, mức phát triển kinh tế sẽ không tăng và sẽ gây khó khăn cho những cư dân, khiến họ mất việc, không có tiền trả nợ nhà, khi mức lãi suất gia tăng.

Cũng theo những báo cáo thì hiện nay tỷ lệ tiền nợ so với mức lợi tức của những người Canadians đã lên đến mức kỷ lục, và có thể nhiều người sẽ phải phá sản nếu mức lãi suất nợ nần tiếp tục gia tăng, nếu ngân hàng trung ương Canada cho gia tăng thêm mức lãi suất?

GIÁ XĂNG Ở B.C TIẾP TỤC LÊN ĐẾN MỨC KỶ LỤC Vancouver, British Columbia: Trong vòng hai tuần lễ liên tiếp, tính đến ngày thứ bảy 20 tháng 4, giá xăng ở tỉnh bang British Columbia đã lên đến một kỷ lục mới.

Giá xăng gia tăng lên đến mức 1.72 dollars một lít trong hôm thứ bảy.

So với giá xăng ở mức 1.30 dollars một lít ở thành phố Toronto và cũng là một giá xăng kỷ lục ở tỉnh bang Ontario.

Giá xăng gia tăng ở tỉnh bang Ontario cũng vì thuế carbon của chính quyền liên bang vừa áp dụng cho việc bán xăng dầu trong tỉnh bang Ontario.

OHIP SẼ KHÔNG BẢO HIỂM CHO CƯ DÂN TỈNH BANG DU LỊCH Ở NGOÀI CANADA Toronto: Theo những tin tức loan báo hôm thứ tư ngày 24 tháng 4, chính quyền tỉnh bang Ontario dự định sẽ không bảo hiểm y tế cho những cư dân trong tỉnh bang, đi du lịch ra ngoài Canada.

Hệ thống bảo hiểm y tế tỉnh bang Ontario, OHIP, hiện nay vẫn trả tiền bảo hiểm y tế cho những cư dân trong tỉnh bang, đi du lịch ngoại quốc, với số tiền bảo hiểm một ngày tối đa lên đến 400 dollars. Tùy nơi đi du lịch, thí dụ như ở Mỹ thì chi phí nằm bệnh viện 1 ngày rất cao, và cư dân Ontario qua Hoa Kỳ chơi, mà lỡ bị bệnh mà phải vào bệnh viện, thì những người này có hai cách trả chi phí y tế, ngoài con số 400 dollars mà tỉnh bang Ontario đã trả: hoặc bỏ thêm tiền túi hay mua thêm bảo hiểm y tế khi đi du lịch.

Các công ty bảo hiểm khi bán bảo hiểm cho du khách ở tỉnh bang Ontario, cũng dựa vào con số 400 dollars tiền bệnh viện phí mà chính quyền tỉnh bang sẽ trả.

Bây giờ nếu chính quyền tỉnh bang Ontario không trả, thì chi phí mua bảo hiểm y tế khi đi du lịch của những cư dân trong tỉnh bang sẽ gia tăng!

LÀM GIẢ THUỐC TRỊ UNG THƯ VÀ THU VỀ HÀNG TRIỆU MỸ KIM Hải Phòng: Theo bản tin của RFA thì trong hôm 18 tháng 4, tòa án Nhân dân Thành phố Hải Phòng tuyên án 22 năm tù đối với ông Nguyễn Xuân Thu, cựu Tổng giám đốc Công ty TNHH Vinaca, trong đó 10 năm tù vì tội sản xuất hàng giả, 12 năm tù vì tội sản xuất hàng giả là thực phẩm; và buộc nộp phạt 50 triệu đồng.

Truyền thông trong nước loan tin hôm 19 tháng 4 cũng cho biết ông Nguyễn Văn Tuấn, cựu Giám đốc Công ty TNHH Hồng An Phong, bị tuyên án 17 năm tù với cùng tội danh nêu trên, và buộc nộp phạt 20 triệu đồng.

Theo cáo trạng, ông Thu và Tuấn từ năm 2012 đã cùng nhau bàn bạc sản xuất các loại thuốc chữa ung thư CO3.2, Vinaca xương khớp CO2, Vinaca Vi3, Vi4, Vi5, Vi6, Vi7, xà phòng Spa Vinaca, rượu XO, Vinaca Carbon đa dụng từ nguyên liệu bột than được đốt từ các cây tre, thân đu đủ, củ su hào, củ nghệ, thục đen... Ông Tuấn sau đó được nói đã lập Công ty Hồng An Phong, đăng ký kinh doanh sản phẩm từ gỗ, rơm, tre, rạ và sản xuất máy thông dụng, để giúp ông Tuấn đốt thành than làm nguyên liệu sản xuất thuốc.

Năm 2017, Công ty Vinaca được thành lập với 20 chi nhánh trên toàn quốc do ông Thu làm Tổng giám đốc và bắt đầu tung ra các sản phẩm thương hiệu Vinaca, được các tổ chức chứng nhận ‘Top 10 thương hiệu, sản phẩm, dịch vụ tốt nhất Việt Nam năm 1017’.

HÀNG CHỤC NGÀN NGƯỜI THAM DỰ LỄ HỘI CẦN SA Vancouver: Những năm trước,

tuy cần sa chưa được hợp thức hóa ở Canada, nhưng hàng năm vào ngày 20 tháng 4, cũng có những lễ hội hút cần sa diễn ra ở nhiều nơi trên toàn Canada, mà cảnh sát cũng làm ngơ không bắt giữ. Lễ hội này có tên là 4/20.

Ngày lễ hội 4/20 trong năm nay là ngày lễ hội cần sa đầu tiên được tự do, sau khi chính quyền liên bang đã cho hợp thức hóa việc sử dụng cần sa.

Hàng loạt những cuộc lễ hội cần sa đã diễn ra trên toàn Canada trong ngày 20 tháng 4 vừa qua.

Tại bãi biển Công Viên Hoàng Hôn ở thành phố Vancouver, đã có hàng chục ngàn người tham dự lễ hội cần sa: họ đến để thoải mái hút cần sa ngoài công chúng.

Các nhân viên cảnh sát cũng có mặt để chắc chắn là những người hút cần sa là những người trên 19 tuổi.

Cũng có khoảng 300 cửa hàng xin phép bán cần sa tại bãi biển Hoàng Hôn này trong ngày 20 tháng 4.

Những cửa tiệm bán cần sa này đã phải trả tiền mướn chỗ từ $500 cho

đến $1,000, để được quyền bán cần sa trên bãi cỏ trước bãi biển.

Lễ hội cần sa cũng là một lễ hội gây tốn kém cho chính quyền thành phố: trong lễ hội cần sa năm ngoái, chính quyền thành phố Vancouver đã phải chi phí tổng cộng $245,000 cho việc trả lương cho các nhân viên cảnh sát làm thêm giờ và mướn người dọn dẹp, trong khi ban tổ chức lễ hội chỉ đền bù cho chính quyền thành phố có $63,000.

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

32

Nguyễn Xuân Thu (ngồi) và Nguyễn Văn Tuấn hầu tòa

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

33

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

Mùa xuân vừa đến!

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

N

hững ngày nắng ấm đã lại trở về tại vùng đại thủ phủ Toronto, sau những tháng lạnh lẽo rét mướt của mùa đông.

Có lẽ cư dân ở những vùng tuyết lạnh như vùng đại thủ phủ Toronto, là một trong số những người vui mừng nhất khi mùa xuân về.. như lời của bài hát Đời Đá Vàng của Vũ Thành An “có dầm dề mưa tuyết mới thương ngày nắng về” Hay như cái không khí lãng mạn của tình yêu trong bài hát Chân Tình của Trần Lê Quỳnh: Mùa xuân vừa đến hoa về trên những bàn tay. Và em vừa đến thay màu áo mới vì anh. Nguyện cho ngày tháng êm đềm như những sớm mai....

Chẳng còn đâu những ngày phải cực nhọc xúc tuyết, phải lo lắng về xe cộ, về những nạn kẹt xe trên xa lộ, về những tai nạn có thể xảy ra cho mình.

Trong những ngày qua, nhiều cửa tiệm bách hóa, bán vật dụng sửa nhà cửa, làm vườn tại vùng thủ phủ Toronto, đã quảng cáo bán những

34

bịch đất 25 lít mà giá nguyên thủy là $1.50 xuống còn 99 xu.

Hàng trăm người xếp hàng mua, và chỉ trong vòng vài tiếng đồng hồ, hàng ngàn bao đất đã được bán hết, mà mỗi người chỉ được quyền mua tối đa 10 bịch đất.

Trong khu xóm, người người nhộn nhịp trồng cây… và ngay trong cộng

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

đồng những người Việt ở trong vùng thủ phủ cũng nhộn nhịp không kém.

Có nhiều bà Việt Nam cho biết là hàng năm, bà đã tốn hàng ngàn dollars mua đất, mua phân bón, mua cây trồng.

Mảnh đất sau nhà bà này không rộng rãi lắm, và để có chỗ trồng thêm cây, bà ta cho đất vào những bịch

ny lon và treo lủng lẳng trên những cành cây...

Trong khu hàng xóm của người viết có một gia đình người bạn tạm gọi là ông bà A: nhà ông bà A này là người nổi tiếng hiếu khách, và có khiếu trồng cây. Ông A đã đóng một cái giàn thật lớn và cao để trồng mướp hương. Hàng năm cứ đến mùa hè, những trái mướp hương dài và lớn treo la liệt dưới giàn. Ông bà A này cũng có cái lệ là chỉ cho một trong hai thứ: hoặc cho hột giống hay hoặc cho những trái mướp, nhưng không cho cả hai thứ cho một người.

Làm vườn trong mùa nắng là chuyện mà những người Canadians phải làm cho sức khỏe, để có sinh tố D, sau những tháng mùa đông mà họ không dám ra khỏi cửa. Đài CBC mới đây cũng đưa ra những chỉ dẫn cho việc chuẩn bị vườn tược cho việc trồng trọt.

Bắt đầu là phải dọn dẹp những rác rưởi, lá cây khô, cắt cỏ và đổ thêm mùn (mulch).

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

35

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

Theo ông Perry Grobe, chủ nhân của tiệm bán cây và dụng cụ làm vườn, the Grobe ‘s Nursery ở thành phố Kitchener thì phải chờ mặt đất khô, trước khi có thể cào những lá và rác rưởi.

Phải chờ đất khô mới cho thêm phân bón.

Nhưng những ngày cuối tháng 4, nhiệt độ vẫn chưa đủ ấm để bắt đầu trồng cây đã ươm ra ngoài vườn. Có thể năm nay người ta sẽ phải chờ đến giữa tháng 5, thay vì đầu tháng 5 như những năm trước?

Theo ông Grobe, những loài hoa và rau trái chịu được lạnh, và có thể trồng sớm là hoa pensees, rau xà lách, củ radishes, rau spinach và peas.

Chuyển qua chuyện thời sự thế giới, theo những tin tức loan báo hôm 23 tháng 4, thì nhóm khủng bố cuồng tín ISIS đã xác nhận chúng là thủ phạm trong 8 vụ đánh bom tự sát, tại các nhà thờ và khách sạn ở thành phố Colombo, xứ Sri Lanka trong ngày lễ Phục Sinh 21 tháng 4.

Có ít nhất 321 người chết trong đó có 45 trẻ em và hơn 500 người khác bị thương trong các vụ đánh bom tự sát của khủng bố cuồng tín.

Nhóm khủng bố ISIS cũng tuyên bố là việc đánh bom tự sát này, nhằm trả thù cho việc một tên khủng bố người da trắng đã giết trên 50 tín đồ tại hai ngôi đền thờ Hồi giáo ở Tân Tây Lan vào tháng 3 mới đây.

Những video của các máy hình an ninh đã quay được cảnh những tên khủng bố đeo bom tự sát, đã đeo những cái xắc nặng trên lưng, lẩn vào những bổn đạo trong các nhà thờ hay tại nhà hàng của các khách sạn, trước khi bấm nút nổ bom tự sát.

Các cơ quan an ninh đã bắt giữ khoảng 40 nghi can có liên quan đến các vụ khủng bố giết người hàng loạt này.

Trở lại chuyện thời sự về những những người tỵ nạn vừa đến định cư ở Canada thì theo những tin tức loan báo hôm thứ năm ngày 18 tháng 4, việc một em bé gái mới có 9 tuổi, là một người tỵ nạn gốc Syria, đã tự tử ở thành phố Calgary, đã gây những kinh hoàng cho nhiều người và chính

Em Amal tự tử

quyền liên bang đã cho duyệt xét lại những chương trình giúp người tỵ nạn, để tìm hiểu những khiếm khuyết mà khiến một em bé gái đã tự tử?

Theo những lời tiết lộ của gia đình em Amal Alshteiwi nói với phóng viên đài CBC, thì em Amal này đã bị những học sinh học chung lớp bắt nạt (bullying) trong vòng 6 tháng qua mà không có những can thiệp của các giáo chức cũng như nhân viên của trường học.

Chính quyền liên bang cũng như các tổ chức giúp đỡ người tỵ nạn ở thành phố Calgary đã vội vàng mở những cuộc họp để tìm hiểu những khuyết điểm, phòng ngừa những chuyện tương tự như thế sẽ xảy ra trong tương lai!

Em Amal tự tử để lại gia đình gồm bố mẹ và 5 anh chị em.

Gia đình em Amal là những người Syria, tỵ nạn đến thành phố Calgary ba năm trước.

Chuyện bị lường gạt là chuyện xảy ra hầu như hàng ngày ở mọi nơi, kể cả ở những khu nghỉ mát ở vùng biển Carribean. Đài CTV mới đây có tường thuật về chuyện một cặp bị lường gạt ở một khu nghỉ mát.

Trong vòng một phút đồng hồ, họ nghĩ là họ đã thắng 100 ngàn dollars, nhưng vài phút sau đó, thì nhân viên an ninh của sòng bài đã dẫn hai vợ chồng nạn nhân ra máy ATM, lấy 6,500 dollars trả cho sòng bài.

Theo lời cặp Jay Lush và Steve Bungay ở thành phố St John’s, tỉnh bang Newfoundland, thì chuyến đi nghỉ hè ở xứ Dominican Republic vừa qua, thay vì là thời gian nghỉ ngơi, thì họ phải trải qua những lúc

Nghi phạm đánh boom khủng bố ở Sri Lanka

36

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Jay Lush và Steve Bungay

sóng gió, vì là nạn nhân của một vụ lường gạt diễn ra trong sòng bạc ở khu nghỉ mát này.

Trong chuyến đi nghỉ hè ở Punta Cana, hai người bạn này quyết định ghé sòng bài tại khách sạn Riu Bambu.

Khi đến cửa sòng bài, họ đã nhận được số chip đánh bạc trị giá 25 dollars, và được đưa vào chơi ở một loại đánh bạc mà hai người này chưa hề chơi qua: eight ball roulette.

Loại chơi này đánh rất nhanh khiến những người tham dự chẳng có thì giờ suy nghĩ.

Trong vòng 6 phút chơi, nhân viên chia bài nói là họ thắng 100 ngàn dollars, nhưng vài phút sau đó thì nhân viên lại cho biết họ bị thua nặng, và khi thua đến 6,500 dollars thì hai người này quyết định nghỉ chơi. Lập tức có nhân viên an ninh dẫn hai người này ra máy ATM để lấy tiền trả cho sòng bài.

Theo lời hai nạn nhân thì khi vào trong mạng để tìm hiểu thêm về loại đánh bạc eightball roulette thì họ mới thấy là có rất nhiều nạn nhân cũng giống như họ: được nhử vào chơi một loại cờ bạc mà có gian lận trong đó.

Chuyển qua chuyện thời sự ở Việt Nam thì trong cuộc họp báo diễn ra vào ngày 25 tháng 4 tại Hà Nội, các phóng viên báo chí đã đặt câu hỏi là có phải Nguyễn Phú Trọng bị đột quỵ khi đi kinh lý ở Kiên Giang và bây giờ ông ta hiện nằm ở đâu?

Không trả lời thẳng vào câu hỏi, bà Lê Thị Thu Hằng phát ngôn viên của bộ ngoại giao đã nói là ông Trọng sẽ sớm trở lại làm việc sau một thời gian tĩnh dưỡng vì bị ảnh hưởng của thời tiết và cường độ làm việc.

Chiều cùng ngày, tại cuộc tiếp xúc cử tri quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết: “Sức khoẻ của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã ổn định”.

Cho dù chăng nữa thì đây là thời điểm mà tập đoàn cộng sản phải tìm người thay thế cho ông Trọng trong những ngày tháng sắp tới!

Nói về chuyện cô đơn thì có lẽ không có ai cảm thấy cô đơn nhất

là những người lớn tuổi. Tại làng Nagoro, một ngôi làng nhỏ nằm sâu trong miền rừng núi của miền tây Nhật Bản, mà hàng ngày gió hú thổi qua những con đường hiu quạnh không có một bóng người.

Thế nhưng khi nhìn vào hàng hiên của những căn nhà dọc theo hai bên đường, người ta thấy hàng loạt những người bù nhìn, được đặt trên những ghế trong các hàng hiên.

Tỷ lệ số người bù nhìn so với dân số trong làng là 10 trên 1, và vì thế khu làng này còn được gọi là “thung lũng của những búp bê”.

Bà Tsukimi Ayano, một cư dân trong làng Nagoro đã chứng kiến số cư dân trong làng ngày càng thưa thớt nên có sáng kiến là đặt những người bù nhìn thêm vào để làm bớt những trống trải và cô đơn của ngôi làng: sự giảm sút dân số không chỉ có ở làng Nagoro mà còn ở hầu hết những ngôi làng khác ở Nhật.

Cư dân nước Nhật ngày càng già, mà chính quyền Nhật lại không có những chương trình thâu nhận di dân đến từ các quốc gia khác, cho nên dân số ngày một thưa thớt, người lớn tuổi nhiều hơn số trẻ con.

Tại làng Nagoro, hiện chỉ có 27 cư dân trong khi có đến 270 người bù nhìn. Người trẻ tuổi nhất trong làng Nagoro hiện nay là 55 tuổi.

Ngôi trường học duy nhất của làng đã đóng cửa từ 7 năm trước, và trước cửa ngôi trường hoang phế là một đám những người bù nhìn, được phục sức như là một đám học sinh đứng bên thầy cô.

Bà Ayano nói với phóng viên đài AFP là có thời có đến trên 300 người cư ngụ trong làng Nagoro, nhưng một số người đã chết, một số bỏ làng đi lập nghiệp nơi khác, khiến những nỗi cô đơn bao trùm đến những người ở lại.

Theo những tiên đoán thì vào năm 2050, 37.7 phần trăm dân số của nước Nhật sẽ là những người trên 65 tuổi! Nỗi cô đơn của những người Nhật sẽ còn khủng khiếp hơn nữa trong những năm tháng sắp đến!

NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

37

THỜI BÁO CHO TÔI HỎI Toronto thoibao.com

Với mục Thời Báo cho tôi hỏi, Thời Báo cố gắng giải đáp những thắc mắc về cuộc sống ở quê hương thứ hai này mà không ít người gặp phải.

Bạn đọc có thể gởi câu hỏi về tòa soạn Thời Báo (1114 College St., Toronto, ON M6H 1B6), hay email (contributions@thoibao.com)

Lợi tức căn bản phổ quát là gì?

HỎI:

Bạn Nguyễn Trọng B. thân mến, Theo lẽ thường, có làm thì mới có ăn. Nhưng, có khi chẳng may người ta rơi vào trường hợp thất cơ lỡ vận đi đến tán gia bại sản, túng quẫn, tai họa gây nhà tan cửa nát, gia đình tan vỡ, lâm vào đường cùng, thương tật tàn phế, đau bệnh, không thể làm việc được nữa. Họ vẫn cần có nhu cầu cho đời sống như nơi ăn chốn ở và chăm sóc y tế. Tình cảnh những người thất cơ lỡ vận không cửa không nhà thật đáng thương.

Vậy phải làm sao? Để giải quyết vấn đề xã hội nhức nhối đó, chính phủ liên bang Canada của thủ tướng Justin Trudeau đang tính sẽ áp dụng chương trình Lợi tức Căn bản Phổ quát (Universal Basic Income, viết tắt là UBI) trên toàn quốc.

LỢI TỨC CĂN BẢN PHỔ QUÁT (UBI) Như tên gọi, UBI là lợi tức (còn gọi là thu nhập) căn bản tối thiểu mà mỗi người cần có để trang trải chi phí cho đời sống: tiền thuê nhà, tiền mua thực phẩm, v.v. Chính phủ muốn bảo đảm rằng tất cả mọi công dân Canada hay thường trú nhân đều phải có một món lợi tức căn bản tối thiểu để sinh tồn. Món tiền này sẽ được chính phủ ban cho một cách đồng đều phổ quát, không phân biệt, vô điều kiện, không hạch hỏi người nhận bất cứ điều gì. Đó là mức lợi tức cá nhân tối thiểu mà không bị đánh thuế.

38

HOÀNG CHIÊU ẤN

Tôi nghe có nghe nói về lợi tức Universal Basic Income nhưng không hiểu đó là gì.

Xin Thời Báo giải thích dùm.

Nguyễn Trọng B. (Mississauga) TẠI SAO UBI LÀ CẦN THIẾT? Sự phát triển nhanh chóng về khoa học kỹ thuật ngày càng dùng máy móc thay thế con người trong mọi ngành công nghiệp sản xuất, dẫn đến sự cách biệt giữa người giàu và người nghèo ngày càng lớn rộng. Sự phân phối lợi tức ngày càng chênh lệch.

Kỹ thuật tinh khôn, thông minh nhân tạo, người máy, tự động hóa sẽ làm cho hàng triệu công việc sẽ biến mất; hàng triệu người sẽ mất việc làm, mặc dù họ có đủ năng lực làm việc.

Chừng đó, những người nghèo sẽ đào đâu ra tiền thuê nhà, tiền mua đồ tạp hóa, nuôi con như thế nào? Đối với họ, câu trả lời nằm ở UBI. Là một vấn đề lớn ảnh hưởng đến kinh tế và xã hội, UBI chắc chắn sẽ gây ra các cuộc tranh luận trong nhiều tháng và nhiều năm tới. Ngày nay nhiều công ăn việc làm trở nên bấp bênh nay còn mai mất; sự tự động hóa kỹ thuật sản xuất và điều hành nơi sở làm trở thành hiện thực đối với người Canada qua nhiều thế hệ. Máy móc thay thế con người. Những nơi làm việc không cần nhiều nhân công nữa. Nhiều người sẽ rơi vào hoàn cảnh đời sống khó khăn.

UBI sẽ là cái phao cấp cứu cho họ cơ hội vượt qua những khó khăn đó để vươn lên và thoát khỏi nghèo túng. Ý TƯỞNG UBI ĐÃ CÓ TỪ KHI NÀO? Ý tưởng cần có UBI không phải là một khái niệm mới; thực sự nó có nguồn gốc từ các nhà triết học nhân

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

văn trong thế kỷ 16. Nói chính xác hơn, đó là ý tưởng của Sir Thomas More qua tác phẩm “Utopia” năm 1516 miêu tả một mô hình xã hội lý tưởng trên một hòn đảo giả tưởng ở Đại Tây Dương. Từ đó đến nay, người ta thường dùng chữ “utopia” để nói đến một nơi chốn lý tưởng chỉ có trong trí tưởng tượng, nơi mọi người đều sống sung sướng trong đầy đủ no ấm không phải bận tâm lo nghĩ đến kế sinh nhai. Năm thế kỷ đã qua, “utopia” vẫn còn là một ước mơ. UBI sẽ là con đường đầu tiên dẫn đến ước mơ đó.

Về nguyên tắc, UBI là một hệ thống bảo hiểm xã hội mà chính phủ cung cấp cho cư dân hoặc công dân khoản trợ cấp hoặc lợi tức hàng tháng. Khi mọi ngành kỹ nghệ sản xuất đều được tự động hóa, thợ người bị đào thải, UBI là một giải pháp tiềm năng để đền bù vào khoản tiền lương làm việc bị mất, và là một cách để giảm bớt khoảng cách giàu nghèo.

Lợi tức căn bản giải phóng con người khỏi mối lo toan để sinh tồn; cung cấp cho người lao động phẩm giá và sức mạnh tập thể; bom sức tăng gia kinh tế cho cộng đồng địa phương và ổn định xã hội.

Khái niệm về lợi tức căn bản phổ quát đã thu hút sự chú ý trong những năm gần đây nhờ sự lên tiếng hỗ trợ của các

doanh nhân đáng chú ý như nhà sáng lập Facebook Mark Zuckerberg, nhà sáng lập Tesla và Space X Elon Musk, nhà sáng lập eBay Pierre Omidyar, và nhà sáng lập tập đoàn Virgin Group Richard Branson, v.v.

Bằng cách này hay cách khác, tất cả các nhà tỷ phú này đều nói rằng do hậu quả của sự đổi mới công nghệ và tiến bộ trong lãnh vực trí tuệ nhân tạo, rất nhiều người sẽ bị đẩy ra khỏi những công việc mà họ được đào tạo.

Lợi tức căn bản phổ quát sẽ là điều cần thiết để ngăn chặn sự nghèo đói gia tăng và bất ổn xã hội. Năm 2016, Elon Musk tuyên bố rằng lợi tức căn bản phổ quát là điều hầu như chắc chắn phải có vì không thể làm gì khác hơn.

Theo kết quả một cuộc nghiên cứu năm 2016 của Brooksfield Institute, một viện nghiên cứu về Kinh Doanh và Đổi Mới của Canada, trong vòng 20 năm tới sẽ có ít nhất là 42% nhân công Canada bị mất nghề nghiệp.

Ví dụ, các ngành công nghiệp lao động, tài xế xe tải, nhân viên thu ngân và nhân công sản xuất, chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng. Sự tự động hóa (automation) không chỉ dừng ở đó mà còn lan truyền trong các lãnh vực khác. Đối với nghề chuyên viên kế toán và các nghề liên quan đến sổ sách, thư ký hành chánh, thanh tra

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

39

THỜI BÁO CHO TÔI HỎI Toronto thoibao.com

canh nông và ngư nghiệp, tỷ lệ mất việc trong vòng 20 năm tới là 90% trở lên. Có tới 498 nghề nghiệp sẽ bị tự động hóa toàn bộ hay một phần.

UBI ĐÃ ĐƯỢC ÁP DỤNG THỬ CHƯA? Kể từ tháng Ba năm 2016, chính phủ Đảng Tự Do của thủ hiến Kathleen Wynne đã áp dụng thử chương trình lợi tức bảo đảm, một hình thức UBI, tại Hamilton, Brantford, Brant County, Thunder Bay trên toàn tỉnh Ontario. Chính phủ ấn định một người sống một mình mà có mức lợi tức hàng năm ít hơn 34,000 Gia-kim thì được xem là nghèo. Mức nghèo đối với hai người sống chung là 48,000 CAN$. Số tiền chính phủ cho không là 17.000 Gia-kim một năm cho mỗi cá nhân, 24.000 Gia-kim một năm cho mỗi cặp vợ chồng hoặc hai người sống chung. Người khuyết tật nhận thêm được 500 Gia-kim mỗi tháng nữa. Đó là lợi tức căn bản tối thiểu mà chính phủ muốn mỗi người đều có. Nếu bạn kiếm được việc làm có lợi tức thì bạn được quyền giữ lại phân nửa của số lợi tức kiếm thêm đó. Ví dụ: bạn nhận được 1.500 Gia-kim mỗi tháng từ UBI, sau đó bạn đi làm và kiếm được 2.000 Gia-kim / tháng nữa, bạn sẽ được tổng cộng là 2.500 Gia-kim.

Chính phủ Đảng Tự Do Ontario của thủ hiến Kathleen Wynne dự định áp

40

dụng thử chương trình trợ giúp này trong ba năm để xem chương trình có mang lại hiệu quả tốt đẹp không, nghĩa là có giúp được những người nghèo đó khá lên cho hết nghèo không. Kết quả được cho là tốt. Nhưng Đảng Bảo Thủ với thủ hiến mới là Doug Ford lên thay đã tuyên bố dẹp bỏ chương trình cho tiền người nghèo này. Nó sẽ chấm dứt vào ngày 31 tháng Ba năm 2019, ngày mà chính phủ Ontario phát ra chi phiếu cho tiền người nghèo lần cuối cùng.

Nó đang được nghiên cứu để trở thành chính sách quốc gia và sẽ áp dụng chung trên cả nước.

UBI CÓ TỐN KÉM QUÁ KHÔNG? UBI đương nhiên là tốn kém. Văn phòng ngân sách quốc hội Canada ước tính chi tiêu liên bang sẽ cần tăng 44 tỷ mỗi năm để cung cấp trung bình 9,421 đô la cho mỗi hộ gia đình có lợi tức thấp. Tuy nhiên, nếu UBI thay thế các chương trình hỗ trợ phúc lợi và khuyết tật hiện tại, mức tốn kém thêm chỉ là 22 tỷ. Số liệu từ Sở Thống Kê Canada cho thấy chính phủ đã chi gần 69 tỷ đô la trong năm 2017 cho các chương trình trợ cấp trẻ em, người già, những người có lợi tức thấp, thất nghiệp và người khuyết tật.

Mặc dù con số chi tiêu này vẫn còn rất lớn, nhưng theo một nghiên cứu được công bố bởi Northern Policy Institute vào tháng 5 năm 2017, số tiền

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

đó chỉ bằng 5% ngân sách của chính phủ liên bang hiện tại, và còn thấp hơn số tiền mà chính phủ tiêu tốn để trợ cấp cho lợi ích của người cao niên.

Hơn nữa, theo nhân viên ngân sách quốc hội cho biết, Canada hiện chỉ có khoảng 7.5 triệu người tạm coi là nghèo và cần nhận được lợi tức căn bản tối thiểu hàng năm: 17,000 đô la cho cá nhân và 24,000 đô la cho hai người sống chung, dựa theo chương trình trắc nghiệm của Ontario.

UBI CÓ KHẢ THI KHÔNG? UBI là kế sách hệ trọng của quốc gia. Để có thể đưa UBI vào hoạt động hiệu quả, chính phủ sẽ cần thời gian đại tu bổ toàn bộ hệ thống. Dù thế nào thì đây cũng là một ý tưởng tốt cho đất nước cần phải xem xét nghiêm túc. Nó có thể được thực hiện trong bất kỳ xã hội nào trên toàn cầu, từ nước tư bản giàu có đến nước chậm phát triển, nếu các công ty và cá nhân giàu có nhất ưng chịu tăng mức thuế lợi tức, hay nói cách khác là họ sẵn sàng chia sẻ bớt tài sản kết sù của họ cho người nghèo. Điều này hầu như không trở ngại vì đa số người giàu đồng ý với khái niệm UBI. Các nhà lãnh đạo kinh doanh toàn cầu bao gồm Bill Gates, Mark Zuckerberg, Elon Musk và Richard Branson đều ý thức rõ sự tiến hóa kỹ thuật ngày càng nhiều sẽ

cướp mất việc của con người và UBI trở nên cần thiết.

Riêng ở Ontario, khi thủ hiến Doug Ford thuộc Đảng Bảo Thủ tuyên bố ngưng chương trình lợi tức căn bản, ngày 18 tháng 10 năm 2018, hơn một trăm lãnh đạo doanh nghiệp Canada đồng ký tên vào bức thư chung yêu cầu chính phủ tỉnh bang đừng ngưng chương trình này. Họ cùng với nhiều bậc trí thức khoa bảng nói rằng UBI có thể tiếp thêm sinh lực cho nền kinh tế, xóa đói giảm nghèo và tạo cơ hội cho nhiều người bắt đầu kinh doanh riêng. Họ thấy lợi tức căn bản là một cách để nắm lấy tương lai của việc làm; nó không chỉ là một giải pháp phúc lợi mà là một nhu cầu kinh tế cần thiết để thúc đẩy nền kinh tế Ontario vào thế kỷ 21 đồng thời tôn trọng phẩm giá của công nhân Ontario.

UBI rất khả thi nhưng sẽ được thực hiện từng giai đoạn và mất nhiều thời gian trước khi đạt được một khuôn mẫu tiêu chuẩn lý tưởng khi mức sống giữa người giàu và người nghèo không còn cách biệt nhiều nữa. Theo như sự phỏng đoán của các nhà phân tích chính trị, Đảng Tự Do của thủ tướng Justin Trudeau sẽ tuyên bố ban hành chương trình UBI trong mùa bầu cử liên bang vào Tháng Mười năm 2019 như là một cách thức thu hút sự ủng hộ của cử tri.

HOÀNG CHIÊU ẤN

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

41

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY Toronto thoibao.com

Những chuyện đau lòng SAN HÀ

C

huyện gây phẫn nộ ở Việt Nam hầu như ngày nào dân Việt Nam cũng phải nghe, phải chứng kiến và trong đó có cả những chuyện khiến người ta phải day dứt, xót xa…

HƠN 300 THAI NHI TẠI BÃI RÁC Công ty Công Lý chủ Nhà máy rác ở Cà Mau có tờ trình cho biết vấn đề nhức nhối mà công ty gặp phải bấy lâu nay là hàng ngày, tình trạng thai nhi bị bỏ lẫn vào rác từ các nơi trong tỉnh rồi chở về nhà máy.

Anh Lê Minh Cảnh - tổ trưởng tổ công nhân cho biết, khi rác gom hết về nhà máy sẽ được máy cuốc đưa lên máy nghiền xé các bao rác rồi chuyển đến băng tải để công nhân phân loại.

Các thai nhi thường được gói bằng giấy báo, đựng trong bọc ni lông đen.

Cứ nhìn loại gói quen thuộc đó là biết ngay trong có thai nhi. Đa số trong tình trạng không còn nguyên vẹn. Khi đó công nhân sẽ lập tức thông báo ngưng dây chuyền để bới rác lên tìm đủ các bộ phận. Tuy nhiên vì rác nhiều và lộn xộn nên rất khó tìm đầy đủ.

Sau đó thai nhi được đưa đến khu vực bờ liếp cặp hàng rào để chôn cất. Địa điểm này khá yên tĩnh, ít có ai đến phá quấy hay đào xới. Do số lượng lớn nên công nhân phải tiết kiệm diện tích, chỉ đào một lỗ vừa đủ để bỏ hũ đựng thai nhi và lấp lại rồi đắp mộ. Qua thời gian, mưa gió khiến các mộ này cũng phẳng đi, không còn thấy rõ nữa. Hiện đất trống của nhà máy đã hết, không còn chỗ chôn tiếp tục nhưng thiêu thì công ty không có kinh phí.

Do đó công ty này gửi đơn đề nghị tỉnh giúp việc chôn cất cho thai nhi và yêu cầu có sự kiểm tra rác từ đầu để giảm thiểu việc thai nhi vất vào rác. Kể từ ngày hoạt động (tháng 5/2012) đến nay, phía công ty đã phát giác hơn 300 thai nhi lẫn theo rác đi vào nhà máy.

Những xác thai nhi này rõ ràng được xếp vào loại “rác thải y tế” có nguồn gốc từ bệnh viện hoặc kết quả phá thai của các phòng khám tư nhân.

Cứ bỏ bọc, vất vào xe rác là đơn giản giải quyết xong chuyện mà chẳng ai quan tâm đến lây nhiễm độc hại.

Không kể theo quan niệm tâm linh của người Á Đông, thì vất vào thùng rác, nhà máy rác, hoặc có thể may mắn được chôn vào rìa bãi rác, dù là thai nhi xảy, cũng hoàn toàn là việc không thể làm. Để trả lời cho việc này. Chủ tịch tỉnh Cà Mau đã nhìn ra vấn đề nên ra lệnh giải quyết “rác thải y tế tư nhân liên quan đến sản khoa”. Nhưng Quyền Giám đốc Sở Y tế Cà Mau lại thấy «rất bất ngờ» về con số mà Công ty Công Lý nêu ra vì “Khi các thai nhi được xác nhận đã tử vong, bệnh viện sẽ bàn giao cho gia đình, hồ sơ có người nhà ký đàng hoàng. Trước mắt, sở đã rà soát, và khẳng định là các bệnh viện không có chuyện bỏ xác thai nhi theo rác thải. Với các phòng khám thì đã nghiêm cấm tuyệt đối rồi”. Ý nói kỹ lưỡng như vậy nên thai nhi trong đống rác không phải là sản phẩm của bệnh viện đâu. Còn Phó Giám đốc Công an tỉnh Cà Mau thì cho biết chưa từng nghe báo cáo về tin này!

Nhân viên chỉ khu vực chôn xác thai nhi

42

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Trường THCS số 2 Thượng Hà nơi giáo viên Nguyễn Việt Anh dạy

CHUYỆN NỮ SINH LỚP 8 MANG BẦU VỚI THẦY Cả tuần nay rộ lên một tin chấn động: Thầy Nguyễn Việt Anh, 36 tuổi, giáo viên Toán và Tin học trường trung học số 2 Thượng Hà, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai bị tố cáo đã giao cấu với nữ sinh cùng trường. Giáo viên này về trường hơn 5 năm, mới được công nhận là giáo viên dạy giỏi cấp huyện, đã có vợ và hai con. Vợ cũng dạy học.

Khủng khiếp là sự việc đã kéo dài được gần hai năm mới bị phát giác ra.

Nạn nhân là nữ sinh H. T. H. người Dao, hiện đã mang thai 12 tuần. Cô bé bị xâm hại từ năm lớp 7 – khi mới 12 tuổi và đến nay 13 tuổi đã chuẩn bị làm mẹ, H. là em bé chịu khổ từ nhỏ, sống thiếu thốn tình cảm, em không có cha, mẹ bị câm điếc. Cũng như các học sinh dân tộc thiểu số khác, do nhà xa, H. học nội trú ở trường cả tuần, trưa thứ 7 mới về nhà, sáng thứ hai trở lại trường.

Khoảng hai tháng trước, chị dâu nhìn thấy H. cầm một chiếc điện thoại thông minh, khi gặng hỏi thì em nói được thầy cho để tiện liên lạc hỏi sĩ số lớp. Thấy bất thường, chị dâu gọi điện cảnh báo thầy không được đưa điện thoại cho H. nhưng thầy trả lời: “Tôi thích thì tôi đưa”. Có lần chị dâu được nghe các bạn cùng lớp kể về việc thầy còn nhờ H. giặt quần áo và rất ưu tiên em trong học hành lẫn hoạt động của lớp.

Cuối tuần về nhà, thấy em H nôn mửa, xanh xao, gặng hỏi thì H. nói bị thầy dụ dỗ, chị dâu mua que thử thai cho H. và thấy 2 vạch.

H. khai từ cuối năm khi đang học lớp 7, học kỳ 2 năm học 2017-2018,

nhiều lần bị thầy Anh cưỡng hiếp, lần gần nhất cách đây hai tuần. Có lần thầy còn mua thuốc tránh thai bắt uống và cấm không được nói cho ai biết. Vì quá sợ hãi nên em đã im lặng chịu đựng trong suốt thời gian dài. H. vốn ít nói, hiền lành, nên khi thầy giáo bắt không kể với ai thì em theo lời, không dám cãi lại.

Gã thầy khai nhận có tình cảm với H - một trong số học sinh mình quản lý khi được phân công trực bán trú.

Lợi dụng lúc nữ sinh ở trong phòng tin học một mình nên nam giáo viên đã cưỡng hiếp em. Sau đó, hắn còn tái diễn nhiều lần với học sinh này ngay tại phòng học, phòng trực của trường.

Hắn đã mua cho nữ sinh một chiếc điện thoại kèm sim để tiện liên lạc.

Những lần thầy giáo muốn gặp, đều hẹn em qua tin nhắn mạng xã hội facebook.

Nhà trường có lắp hệ thống camera, tuy nhiên sự việc của gã thầy và em H. thường diễn ra sau 22 giờ đêm, lúc đó là đã hết giờ tự học trên lớp của các em nên nhà trường không thể kiểm soát được tất cả, mặc dù khu nữ và nam tách biệt hoàn toàn. Hơn nữa việc phụ trách giám sát camera được giao cho chính gã thầy này quản lý.

Gã thầy đê tiện đã bị bắt nhưng vấn đề sắp tới là cái thai của sản phụ bé. Ở góc độ y học, nữ sinh lớp 8 chưa đủ cả thể chất lẫn tinh thần để làm mẹ. Việc bỏ thai ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ. Có thể xảy ra tai biến, băng huyết, nhiễm khuẩn nặng, thậm chí phải cắt tử cung hoặc tử vong.

Về tinh thần, sẽ ám ảnh cả người mẹ và những BS phải can thiệp. Đã có những em phá thai khi tuổi còn nhỏ, về sau mắc bệnh tâm thần, hoặc tự tử vì trầm cảm

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

43

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY Toronto thoibao.com

Ngược lại, việc giữ thai cũng nguy hiểm không kém. 13 tuổi, em bé sẽ làm mẹ thế nào? Chưa nói đến nguy cơ đẻ non, sẩy thai, chết lưu, hoặc trẻ sinh ra suy dinh dưỡng, khiếm khuyết.

Câu chuyện đau xót xảy ra vào lúc niên học sắp kết thúc làm cho ngành giáo dục VN vốn dĩ đã đầy tai tiếng về các vụ chạy điểm, dâm ô…, nay càng tăng thêm sự ảm đạm, u ám.

Cho dù gã thầy có bị luật pháp trừng trị thì tâm hồn và tương lai của em nữ sinh đã chịu một vết thương trầm trọng không chắc được lành mà tổn

thương đến suốt đời.

KHÁCH “BÙNG HÀNG”, BỎ MẶC CHÚ GIAO HÀNG VỚI CHIẾC BÁNH KEM 300K Sáng 24/4, câu chuyện về một chú shipper đi quãng đường xa từ quận 4 đến quận 9 ở Sài gòn để giao chiếc bánh kem, đến nơi thì người đặt bánh lại mất hút, điện thoại không thể liên lạc, được đăng tải lên Facebook khiến cư dân mạng hết sức bất bình.

Theo fanpage đăng tải câu chuyện trên thuật lại, vào đầu giờ chiều 23/4,

Chú shipper ngồi chờ khách cả tiếng đồng hồ vẫn không thể liên lạc được

44

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

một nam thanh niên tự xưng tên Lộc gọi điện cho tiệm bánh đặt mua chiếc bánh kem sinh nhật có giá ba trăm ngàn, giao đến địa chỉ là một căn nhà ở hẻm 70, đường số 109 (Phường Phúc Long B, Quận 9). Để giao hàng cho thanh niên này, người giao hàng là tài xế xe ôm đã phải ứng trước số tiền ba trăm ngàn cho tiệm bánh, đi quãng đường xa dưới trời nắng nóng 40 độ C, thế nhưng khi đến nơi thì người nhận lại... mất hút.

Ngay sau khi bài viết trên được đăng tải, cư dân mạng đã ngay lập tức để lại nhiều ý kiến bộc lộ sự gay gắt và phẫn nộ của mình. Nhiều người còn đòi xin số điện thoại kẻ đặt hàng không có tâm này để đòi lại công bằng cho bác shipper tội nghiệp.

Bên cạnh đó, nhiều người còn xin cách liên lạc với bác giao hàng để giúp bác mua lại chiếc bánh kem.

Bạn T.L bất bình: “Quá đáng thật sự mà, đặt cho sang mồm rồi không lấy. Thấy thương cho những người shipper như chú quá, Sài Gòn nắng nóng cháy da cháy thịt lại còn bị lừa đảo miếng cơm”.

“Thử nghĩ xem lỡ người ta là lao động chính trong nhà, khó khăn kiếm tiền lo con cái ăn học hoặc ví dụ tệ hơn lo cho người nhà họ từng viên thuốc thì không biết cái người đặt

bánh kia có nghĩ gì không. Admin nên up đầy đủ số fone của người đặt bánh, loại này phải cho nó 1 bài học” - bạn C.H viết.

Thời gian vừa qua ở SG nở rộ dịch vụ giao thức ăn tới nhà.

Khi nhận được đơn đặt hàng, các tài xế xe gắn máy chuyên giao thức ăn phải bỏ tiền túi trước mua món ăn, khi giao cho khách mới nhận tiền món hàng đó cộng với tiền công giao hàng. Công việc này gần đây phát triển vì sự tiện lợi. Người khách chỉ ngồi một chỗ ở nhà, khỏi cần thay quần áo, khỏi cần đi đâu xa xôi, dù đêm khuya hay giữa trưa nắng nóng, món ăn nóng sốt đều được mau chóng giao tới tận nơi. Thế nhưng có nhiều kẻ tàn nhẫn hoặc đặt hàng rồi đổi ý bỏ luôn, hoặc chỉ là trò đùa giỡn chơi khiến người giao hàng mất công chạy đường, tốn xăng, tốn tiền mua hộp bánh pizza, con gà nướng, ly trà sữa… không có người nhận, đành đau khổ ngồi nuốt những thức ăn mắc mỏ mà có khi nào tự nhiên họ dám bỏ tiền ra mua ấy. Câu chuyện này không lớn trong vô số chuyện lớn xảy ra trong xã hội nhưng lại là hành động ác gây nỗi khổ tâm cho giới shipper nghèo khó xảy ra hàng ngày.

SAN HÀ

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

45

CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ Toronto thoibao.com

Cản trở công lý MAI LOAN

T

rong những ngày vừa qua, TT Trump tiếp tục bực mình và giận dữ trước những dư âm về bản báo cáo của Công Tố Viên Đặc Biệt Robert Mueller mà thoạt đầu ông tưởng rằng vụ tai tiếng này có lẽ đã tan biến với kết quả là không đủ bằng chứng để kết tội thông đồng với phía chính quyền Nga. Vì thế nên ông đã hăm he là sẽ quyết đấu lên đến Tối Cao Pháp Viện để chống lại các nỗ lực của các vị dân biểu phe Dân Chủ tại Hạ Viện. Mặc dù rằng theo Hiến pháp, các ủy ban thuộc Quốc Hội, tức là ngành lập pháp, có đầy đủ thẩm quyền và trách nhiệm để kiểm soát hay điều tra việc làm của ngành hành pháp tức là tổng thống và chính phủ.

Vì thế nên chuyện này có lẽ vẫn còn rắc rối và có lẽ sẽ không êm xuôi như TT Trump mong muốn, đặc biệt là những cáo buộc liên quan đến hành động mang tính cản trở công lý. Lý do là vì bản báo cáo này, cho dù đã được ông Tổng trưởng Tư pháp William Barr cho đục bỏ rất nhiều đoạn dài tổng cộng gần 60 trang gồm những chi tiết có thể bất lợi cho TT Trump, nhưng những phần còn lại cũng cho thấy là quả tình TT Trump đã có những hành động cụ thể và rõ ràng muốn ngăn cản cuộc điều tra này, cho dù là không đạt được kết quả bởi vì nhiều phụ tá của ông đã không chịu làm theo.

Vì thế vụ này vẫn là đề tài thời sự thu hút sự chú ý của nhiều người, đặc biệt là việc tranh luận xem TT Trump có hành động cản trở công lý hay không. Sau khi bản báo cáo được nộp lên Bộ Tư Pháp, ông William Barr nói rằng TT Trump không có hành

46

động cản trở công lý. Nhưng thật ra đó chỉ là kết luận chủ quan của ông, chứ ông Mueller không hề kết luận đơn giản như vậy?

Trong bản báo cáo, ông Mueller đã viết như sau: “Nếu như chúng tôi tin chắc rằng sau khi đã điều tra rõ mọi sự cho thấy TT Trump rõ ràng không hề có hành động nào gọi là cản trở công lý thì chắc chắn là chúng tôi sẵn sàng nói rõ như vậy. Nhưng dựa trên những sự kiện đã diễn ra và chiếu theo những tiêu chuẩn được quy định bởi luật pháp, chúng tôi không thể đi đế kết luận như vậy được. . . Vì thế nên tuy bản báo cáo này không kết luận rằng tổng thống đã phạm tội, nhưng nó cũng không hề minh oan cho ông.”

Như thế rõ ràng là bản báo cáo của ông Mueller đã không hề minh oan chút nào về tội cản trở công lý như lời của TT Trump đã vội hô hoán trong những ngày đầu.

Chính vì thế mà nhiều nhân vật của phe Cộng Hoà đã lên tiếng mạnh mẽ để kết án TT Trump sau khi đọc bản báo cáo. Đó là trường hợp của nghị sĩ Mitt Romney của Utah, cựu ứng cử viên TT đảng Cộng Hoà trong kỳ bầu cử 2012; hoặc là của trường hợp ông George Conway, một luật sư kỳ cựu của phe bảo thủ và cũng là chồng của bà Kellyanne Conway, phụ tá cao cấp của TT Trump. Nhưng ông Conway lại lên án TT Trump và cho rằng Quốc Hội cần phải lập thủ tục để luận tội truất phế, thường gọi là “đàn hặc” (impeachment). Điều đáng chú ý nhất là một trong những người lên tiếng chỉ trích TT Trump mạnh mẽ nhất lại là một chuyên gia pháp lý nổi tiếng trên

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

TT Trump

đài Fox News: đó là ông Andrew Napolitano, một cựu thẩm phán Toà sơ thẩm ở New Jersey và sau chuyển sang làm việc cho đài Fox News từ hơn 20 năm qua với chức vụ hiện nay là chuyên gia phân tích kỳ cựu trên các đề tài pháp lý.

Trong một bài viết mới nhất và sau đó cũng đọc trên đài truyền hình Fox News, ông Napolitano đã kể lại chi tiết về cuộc điều tra của ông Mueller. Đầu tiên là ông Mueller muốn điều tra xem có một sự toa rập, hay thông đồng hay không giữa ban tham mưu của ông Trump và phía chính quyền Nga. Sau đó ông James Comey, cựu tổng giám đốc FBI nói rằng ông ta bị TT Trump cách chức vì ông ta không chịu tuân lệnh để bỏ qua vụ điều tra ông Michael Flynn là Cố vấn An ninh Quốc gia của TT Trump về vụ nói dối có bí mật tiếp xúc với đại sứ Nga tại Hoa Thịnh Đốn. Vì thế nên ông Mueller cũng điều tra luôn xem TT Trump có hành động được xem là cản trở công lý, tức là tìm cách ngăn cản những cuộc điều tra của FBI hay không.

Giờ đây, người ta mới hiểu rõ hơn vì sao TT Trump muốn cơ quan FBI bỏ qua vụ điều tra ông Flynn. Lý do là vì ông Flynn đã nói chuyện với đại sứ Nga về chuyện có thể bãi bỏ một số biện pháp cấm vận của Mỹ do TT Obama quyết định, dù lúc đó ông Trump chưa nhậm chức tổng thống. Điều này được coi là phạm pháp vì vi phạm vào việc điều hành chính sách ngoại giao của chính phủ Mỹ.

Trên danh nghĩa, TT Trump đã cách chức ông Flynn về tội nói dối.

Nhưng cuộc điều tra của ông Mueller

cho biết ông Flynn, khi điều đình với ông Mueller để xin được khoan hồng, đã thú nhận rằng ông đã nói chuyện với đại sứ Nga là do theo lệnh của ông Trump vào lúc đó (dù chưa chính thức nhậm chức). Nếu như ông Trump chịu thú nhận việc này thì chính ông mới phạm pháp chứ không phải là ông Flynn. Nhưng TT Trump đã không hề lên tiếng thú nhận điều này.

Bài viết của ông Napolitano còn ghi thêm rằng tuy không đủ bằng chứng để cáo buộc tội thông đồng, nhưng hai phía Nga và các thuộc hạ của ông Trump đã liên lạc, tiếp xúc với nhau ít nhất 127 lần trong khoảng thời gian từ tháng 7/2015 đến tháng 11/2016. Trong khi đó, TT Trump lúc nào cũng lớn tiếng cho rằng không hề có một cuộc tiếp xúc nào.

Cũng giống như nhiều chuyên gia khác, ông Napolitano nói rằng lý do ông Mueller không đi đến kết luận cáo buộc TT Trump về tội cản trở công lý là vì ông muốn để cho Quốc Hội quyết định vì đó là thẩm quyền và trách nhiệm của ngành lập pháp. Quốc Hội thật ra cũng không có quyền lập bản cáo trạng buộc tội, nhưng có thể tiến hành thủ tục luận tội và bãi nhiệm. Theo đó, Hạ Viện có thể luận tội và đưa lên Tối Cao Pháp Viện xét xử nhưng quyết định bỏ phiếu lại thuộc về Thượng Viện nếu có đủ 2/3 nghị sĩ đồng ý kết tội thì tổng thống sẽ bị bãi nhiệm.

Tội cản trở công lý là một hành động phạm pháp tuy rằng nó hiếm khi nào được hoàn thành như mong muốn. Nói một cách khác, người cản trở công lý không cần phải đạt được

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

47

CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ Toronto thoibao.com

kết quả như mong muốn thì mới bị kết tội là đã cản trở công lý. Bởi vì luật lệ đã quy định rõ ràng và cụ thể rằng bất cứ toan tính nào muốn ngăn cản hoặc xen lấn vào thủ tục điều tra của chính quyền nhằm mục đích thủ lợi riêng tư hoặc che đậy chuyện xấu xa nào đó đều phải bị nghiêm cấm.

Trong cuộc điều tra, ông Mueller đã đưa ra gần một chục hành động cản trở công lý của TT Trump. Chẳng hạn như chuyện ông đã yêu cầu Phó Cố vấn An ninh Quốc gia là K.T. McFarland viết một bức thư nói dối về lý do ông Michael Flynn đã nói chuyện với Đại sứ Kislyak của Nga, đó là đã cản trở công lý. Rồi đến chuyện TT Trump đã yêu cầu phụ tá Corey Lewandowski hãy tìm cách bắn tiếng cho ông tổng trưởng tư pháp Sessions hãy cách chức ông Mueller, đó cũng là cản trở công lý.

Rồi đến việc TT Trump đã áp lực ông Don McGahn, luật sư cố vấn của Toà Bạch Ốc, phải sa thải ông Mueller nhưng ông McGahn từ chối, lại thêm một hành động cản trở công lý. Đến khi tờ báo New York Times tiết lộ chuyện này, TT Trump lại gọi ông McGahn vào văn phòng để áp lực ông lên tiếng cải chính là không hề có chuyện đó nhưng ông ta cũng không làm theo, như vậy là TT Trump cũng đã cản trở công lý.

TT Trump cũng đã cản trở công lý khi áp lực ông tổng trưởng Jeff Sessions là hãy rút lại lời tuyên bố không can dự vào vụ này để nhảy vô trở lại nhằm bảo vệ cho ông Trump bằng cách sa thải ông Mueller nhưng ông Sessions cũng không thi hành theo và đã bị TT Trump chỉ trích và chê bai thậm tệ một cách công khai.

Hoặc khi TT Trump đưa ra lời hứa với ông Michael Cohen là luật sư riêng của mình trong hơn 10 năm trời là ông có thể tha bổng nhờ đặc quyền của tổng thống để dụ dỗ ông Cohen hãy giữ im lặng chứ đừng có khai hết sự thật trong nội bộ với Công tố viên Mueller thì đó cũng là hành động cản trở công lý.

Với những bằng chứng rõ ràng như vậy, tại sao Công tố viên Mueller lại không đi đến kết luận cáo buộc TT Trump tội cản trở công lý, theo như nhận định bình thường và hợp lý của mọi người? Theo các chuyên gia và ông Napolitano, ông Mueller là một công bộc của nhà nước, làm việc theo đúng thiên chức và trách nhiệm được quy định nên ông phải tuân thủ theo những quyết định của cấp trên là các thứ trưởng và tổng trưởng Bộ Tư Pháp chứ không phải tự tiện quyết định theo đuổi những mục đích riêng tư theo bè phái.

Nói chung, mục đích của việc cản trở công lý là tìm cách lừa gạt, hay

48

Công tố viên Mueller

đánh lạc hướng nhằm khiến cho chính quyền không tìm ra sự thật. Đối với ông Mueller, vấn đề không phải là TT Trump có can tội cản trở công lý hay không. Mà là liệu các công tố viên có thể thành công trong việc kết tội TT Trump hay không. Bởi vì nói cho cùng, nhiệm vụ chính của một công tố viên là phải có đầy đủ bằng chứng mạnh mẽ để kết tội trước khi quyết định truy tố, bằng không thì họ sẽ không phí phạm thì giờ, công sức và tiền bạc cho một vụ truy tố ra toà án. Bởi vì các công tố viên là đại diện cho chính quyền để giữ vững công lý và trừng trị các can phạm, do đó họ không thiếu những can phạm khác để truy tố và kết tội. Ông Mueller đã biết trước rằng ông tổng trưởng tư pháp William Barr là người được TT Trump lựa chọn nên ông không muốn làm điều gì bất lợi cho sếp lớn. Ông Barr sẽ ngăn cản quyết định truy tố TT Trump bởi vì ông có một cái nhìn hạn hẹp hơn về điều luật này. Dưới mắt ông Barr, một người bị cáo buộc tội cản trở công lý phải là một người đã thực hiện xong được công việc cản trở cuộc điều tra hoặc truy tó về tội phạm do chính mình gây ra. Do đó, dưới cái nhìn hạn hẹp này, bởi vì TT Trump đã không hề phạm tội thông đồng với chính quyền Nga, thì không thể nào cáo buộc ông tội đã cản trở cuộc điều tra của FBI về tội thông đồng này. Ông cựu thẩm phán Napolitano giải thích tiếp bằng cách đưa ra một thí dụ để cho mọi người thấy rõ hơn. Đó là trường hợp của bà Martha Stewart, một phụ nữ nổi tiếng trên TV và thành công trước đây trên thương trường nhưng đã bị cáo buộc và đã phải vào tù về tội gọi là “insider trading”, tức là lợi dụng những thông tin kín trong nội bộ để đầu tư chứng khoán hầu hưởng lợi cho riêng mình.

Trong trường hợp này, bà Martha Stewart đã bị toà án kết tội ngăn cản một cuộc điều tra về hành động được gọi là hưởng lợi trái phép theo kiểu “insider trading”, dù rằng sau đó những tội danh này đã được tha

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Tổng trưởng tư pháp William Barr

bổng tại phiên toà xét xử. Nói tóm lại, tuy phiên toà xét xử sau đó đi đến phán quyết không kết tội về “insider trading”, nhưng bà Stewart cũng không tránh khỏi tội đã cản trở công lý.

Hiện nay, Bộ Tư Pháp nói riêng, cũng như chính phủ của TT Trump nói chung, chắc chắn sẽ chẳng làm gì hơn, và cũng không tiếp tục điều tra về những cáo buộc tội cản trở công lý khi mà người đứng đầu chính quyền là TT Trump đã luôn tìm cách dẹp bỏ nó từ gần hai năm qua, bất chấp mọi lời dèm pha hoặc những quy luật về đạo đức chính quyền theo truyền thống từ lâu đời. Và ở Thượng Viện cũng vậy, đa số các nghị sĩ phe Cộng Hoà tuy thỉnh thoảng lên tiếng chỉ trích TT Trump trước những lời nói và việc làm đầy sai trái của ông, nhưng khi cần đến việc biểu quyết, họ vẫn bỏ phiếu ủng hộ ông, với lý do được hiểu ngầm là họ không muốn bị khối cử tri ủng hộ ông Trump một cách cuồng nhiệt sẽ giận dữ và bỏ phiếu bất tín nhiệm trong các kỳ bầu cử sơ bộ trong đảng Cộng Hoà vào đầu năm sau.

Do đó, chỉ có phe Dân Chủ ở Hạ Viện là còn có khả năng đối phó để đòi hỏi công lý theo cái nhìn của họ.

Tuy nhiên, các vị dân biểu phe Dân Chủ cũng đang đối diện trước một nan đề là không biết có nên xúc tiến thủ tục để luận tội và truất phế hay không. Phe Dân Chủ chắc chắn phải học kinh nghiệm gần đây là thủ tục luận tội để truy tố này chỉ có thể thành công khi có một sự đồng thuận rộng lớn trên toàn quốc ủng hộ việc này, cho dù là những bằng chứng về việc phạm tội có mạnh mẽ đến cỡ nào. Đó là trường hợp của ông Richard Nixon trong vụ tai tiếng Watergate, khi có một số khá đông các dân biểu và nghị sĩ phe Cộng Hoà cũng đồng ý cho rằng ông Nixon đã đi quá xa, chà đạp luật pháp và xem thường các ngành khác trong chính quyền.

Bằng không thì họ sẽ gặp thất bại nặng nề về mặt chính trị. Thí dụ điển hình là vụ các dân biểu phe Cộng Hoà nắm đa số tại Hạ Viện vào năm 1998 đã quyết định luận tội TT Bill Clinton về vụ lem nhem tình dục với cô Monica Lewinsky. Nhưng vào lúc ấy, đa số các vị dân biểu và nghị sĩ khác của phe Dân Chủ đã không đồng ý, vì cho rằng chuyện này chẳng có gì là nghiêm trọng. Kết quả là ông Clinton đã được Thượng Viện tha bổng, và phe Cộng Hoà đã thất bại sau đó về mặt chính trị. Trong cuộc bầu cử cuối năm 1998, phe Dân Chủ ở Hạ Viện cũng giành thêm được một số ghế, một điều trái ngược với chiều hướng thông thường là đảng cầm quyền bao giờ cũng gặp thất bại ở Hạ Viện trong kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ. Và tỉ lệ ủng hộ của dân chúng Mỹ giành cho ông Clinton cũng tăng cao thêm 10 điểm, lên đến 73% theo cuộc thăm dò của Gallup; và 68% dân Mỹ cho rằng Thượng Viện không nên kết tội. Để kết luận, ông cựu thẩm phán Napolitano của đài Fox News nói rằng công việc chính của một vị tổng thống là thực thi luật pháp của chính phủ liên bang. Nếu như vị tổng thống đó ra lệnh trái phép những việc nào đó nhằm cứu mạng cho một nạn nhân vô tội nào hay thả tự do cho một công dân bị ngồi tù, người ta còn có thể biện minh cho hành động cản trở công lý của vị tổng thống này về mặt nhân đạo. Nhưng khi một tổng thống ra lệnh cản trở công lý một cách trái phép nhằm cứu cho ông ta thoát tội về những hành vị sai trái của mình, thì theo ông, rõ ràng đó là những hành động bất hợp pháp (unlawful), không thể biện hộ được (defenseless) và cũng cần được truy tố ra toà (condemnable).

Mai Loan Houston, Texas, ngày 29 tháng 4/2019

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

49

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Khủng bố ở Sri Lanka:

Hình của mạng Revelation TV

Những gì đã biết, và chưa biết ĐỖ QUÂN

“Mới chỉ có hai năm kể từ ngày vụ đánh bom vào Chủ nhật Phục sinh tại hai nhà thờ Thiên chúa giáo Coptic Ai Cập, giết chết và làm bị thương hàng chục người. Chỉ vài năm trước đó, các tín đồ Kitô giáo ở Nigeria đã bị giết vào lễ Phục sinh bằng một quả bom tự sát. Lễ Phục sinh được cho là thời điểm của mừng vui, khi các tín đồ Kitô giáo trên khắp thế giới tụ tập để tuyên xưng rằng Chúa Kitô đã sống lại và ra khỏi mộ. Thế nhưng, nay dịp lễ này đã trở thành một dịp kỷ niệm của sự chết.”

Emma Green, tạp chí The Atlantic ĐÓ LÀ BUỔI SÁNG NGÀY CHỦ NHẬT PHỤC SINH Bên ngoài Nhà thờ Thánh Sebastian, một bé gái mặc một chiếc váy xinh xắn nóng nẩy kéo tay một người đàn ông khá lớn tuổi, có thể là ông của cô, khi họ băng qua khoảng sân gạch của thánh đường. Ở hướng ngược lại, trên lối của con bé, là một người đàn ông có râu, hơi gầy, trên vai mang một cái ba lô lớn. Cái ba lô có vẻ nặng. Ông ta chậm bước lại để tránh không xô phải bé gái. Lúc hai người đến ngang nhau, các ngón tay của ngưởi đàn ông, dường như chạm nhẹ lên mái tóc của bé gái một giây.

Một sự tương tác rất bình thường, như mọi sự tình cờ khác trên cuộc đời này.

Nhưng nhữ ng gì xả y ra sau đó không bình thường.

Người đàn ông bước vào ngôi thánh đường chật ních những người tín đồ trong ngày đại lễ, một chiếc quạt trần quay tròn phía trên để xua đi hơi nóng của đám đông. Anh ta kích nổ quả bom trong ba lô.

50

Tên đánh bom tự sát và bé gái trên đường vào nhà thờ Thánh Sebastian. Hình từ CCTV

Cha Edmond Tillekeratne, giám đốc truyền thông xã hội của Tổng giáo phận Colombo, nó i vớ i bá o chí sau đó về khung cảnh bên trong ngôi thá nh đườ ng rằ ng ngườ i ta “có thể nhìn thấy những mảnh thịt bị ném lên đầy các bức tường, trên cung thánh và cả bên ngoài nhà thờ.”

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Ông ước tính rằng hơn một ngàn người đã đến Nhà thờ Thánh Sebastian vào hôm Chủ nhật Phục sinh đó «bởi vì đó là một ngày đặc biệt», và rất nhiều người từ các làng xa đến.

Vụ nổ bom khủ ng bố tự sá t nà y nằm trong một cuộc tấn công phối hợp vào các nhà thờ và khách sạn

sang trọng trên khắp Sri Lanka. Hơn 250 người chết.

Có tất cả 8 quả bom đã phát nổ ở Sri Lanka trong buổi sáng hôm đó.

Con số ngườ i chế t và bị thương nâng tầm vóc của vụ khủng bố này lên hàng những vụ lớn nhất thế giới từ sau vụ tấ n công 911 ở Hoa Kỳ năm 2009.

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

51

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Tám vụ nổ ở Sri Lanka sáng Chủ nhật Phục sinh Ba nhà thờ bị đá nh bom tự sá t gồ m có Nhà thờ Thá nh Sebastian ở Katuwapitilya, Đền Thánh Anthony ở Kochikade và nhà thờ Zion Church ở Batticaloa, những trung tâm của cộng đồng Kitô giáo thiểu số ở Sri Lanka. Đồng hồ tháp chuông của Nhà thờ Thánh Sebastian đứng kim vào lúc 8 giờ 45.

Các vụ nổ khác diễn ra ở ba khách sạn hạng sang ở thủ đô Colombo: Lúc 8:30 sáng tại Nhà hàng của Khách sạn Cinnamon Grand Hotel. Tên khủng bố đứng trong hàng người chờ đến lượt tại quầy buffet, rồi đột nhiên chen lên trước để cho nổ quả bom mang trên lưng Lúc 9 giờ sáng tại nhà hàng Table One của Khách sạn Shangrila. Tên khủng bố Mohamed Zahran Hashim, kẻ chủ mưu đợt tấn công này, chết tan xác tại đây Cùng thời điểm, bom nổ ở nhà hàng của Khách sạn Kingsbury, một trong các khách sạn đắt nhất Colombo, nằm gần Trung tâm thương mại thế giới Một vụ nổ khác làm rung chuyển một khách sạn trước sở thú Dehiwala ở Dehiwala-Mount Lavinia.

Trong số 253 người thiệt mạng, có 45 trẻ em và hơn 20 người ngoại quốc, gồm người Anh, Mỹ, Thổ nhĩ kỳ, Ấn độ, Trung quốc.

Các địa điểm bị tấn công ngày Chủ nhật Lễ Phục sinh ở Sri Lanka. Đồ họa của BBC

Nhiều câu hỏi đã được đặt ra sau những quả bom ở Sri Lanka. Đầ u tiên, vụ khủ ng bố nà y đế n từ đâu, thủ phạm là các nhóm cực đoan nội địa hoặc được chỉ đạo từ ngoại quốc?

Vụ khủng bố bằng bom buổi sáng ngà y Chủ nhậ t 21 thá ng 4 diễ n ra theo một mô hình khủng bố tôn giáo đã trở nên quá quen thuộc vớ i thế giới. Những kẻ tấn công nhắm vào một nơi thờ phượng trong một dịp đại lễ, khi các nơi này có số tín đồ tụ

52

họp đông đảo nhất, và ở trong tình trạng dễ bị tổn thương nhất. Chúng cũ ng chọn những nơi công cộng, đông đúc và lộ thiên, trong đó có cả những khách sạn với khách du lịch ngoại quốc.

Mô hình bạo lực này cho đến nay vẫn còn xa lạ ở Sri Lanka, nơi trước nay chỉ có các xung đột mang tính sắc tộc, và giữa các sắc tộc. Đến hôm thứ Ba 23 tháng 4, nhóm ISIS, Nhà nước Hồi giáo lên tiếng nhận trách nhiệm.

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Trong quá khứ , IS đã thườ ng xuyên “nhận vơ” các cuộc tấn công mà nó không liên quan, nhưng lần này, quy mô của các cuộc tấn công cho thấ y có vẻ như đú ng là đã có bàn tay của IS. Các mục tiêu được nhắm vào phù hợp với IS hơn là các mụ c tiêu củ a nhữ ng đợ t tấ n công và o cá c cộng đồng trướ c nay vẫ n thấy ở Sri Lanka.

Về phía Sri Lanka, các giới chức chí nh phủ và an ninh đã cáo buộc hai nhóm Hồi giáo địa phương đã tham gia vào các vụ tấn công, và cho rằng các cuộc tấn công có thể đã được thực hiện để trả thù cho các nạn nhân bị tên khủng bố da trắng theo chủ nghĩa quốc gia cực đoan bắn giết trong hai nhà thờ Hồi giáo ở thành phố Christchurch, New Zealand tháng 3 vừa qua.

National Thowheeth Jama ‘ath (NJT), nhóm Hồi giáo cực đoan thứ nhấ t đượ c Bộ trưở ng quố c phò ng Sri Lanka Ruwan Wijewardene nêu danh, chỉ mới được biết đến từ cách đây một năm qua các phản ứng của họ đáp lại các vụ tấn công do người Sinhala nhắm vào người Hồi giáo.

Nhưng “thành tích” của NJT cho tới ngày nay mới chỉ là những màn quấy đảo, như phá hoại các tượng Phật.

Nhó m thứ hai - Jammiyathul Millathu Ibrahim (JMI), lạ i cà ng vô danh tiể u tố t hơn nữ a. Khi Bộ trưở ng quố c phò ng Sri Lanka Ruwan Wijewardene nó i đế n JMI hôm thứ ba tuần trước, chẳng ai biết gì về họ cả.

Nghĩa là những tổ chức non yếu, chẳng đáng ngại cho lắm với quân đội Sri Lanka đầy kinh nghiệm sau bao nhiêu năm chiến đấu và chiến thắng nhóm Hổ tướng Tamil.

Diễ n tiế n và kế t quả củ a nhữ ng hoạt động của cảnh sát và quân đội những ngày sau đó đã dẫn đến một câu trả lời đáng sợ.

Khi cá c động lực và nguồ n gố c của các tay đánh bom rõ dần, chính

phủ Sri Lanka thấy mình đã không đủ sẵn sàng để đối phó với một loại khủng bố nội địa khác với loại mà họ đã gặ p và quen trong cuộc nội chiến. Đáng sợ hơn nữa, nhóm cực đoan này dường như đã gia nhập một mạng lưới chiến binh quốc tế mà chủ trương và chiến thuật là giết người hàng loạt trên quy mô lớn.

Theo các nguồn tin của cảnh sát, một cuộc tấn công thất bại vào một khách sạn thứ tư đã dẫn cảnh sát đến sào huyệt của nhóm cực đoan Hồi giáo NJT, nhóm được cho là đã tiến hành các vụ khủng bố ngày Chủ nhật Phục sinh.

Có tất cả 9 tay khủng bố trong ngày Chủ nhật Phục sinh đó, tám đàn ông và một phụ nữ.

NHỮNG TAY KHỦNG BỐ CON NHÀ GIÀU Đó là một biệt thự ba tầng nằm sau vòng tường trắng kiên cố trong một khu phố đầy cây xanh yên tĩnh. Ở tầng trên, các cửa kính có khung gỗ mở ra những ban công rộng rãi với những hàng cột. Bên ngoài biệt thự có một chiếc BMW. Khung cảnh của nơi mà cảnh sát và binh sĩ Sri Lanka tiến vào trông không giống hình ảnh điển hình của một sào huyệt của các chiến binh Hồi giáo chút nào cả.

Nhưng chính ngôi biệt thự này là nơi mà hai người con trai của Mohammad Yusuf Ibrahim, một thương gia giàu có, quen biết nhiều, có thể đã lên kế hoạch đánh bom tự sát của họ. Cũng chính tại đây, khi cảnh sát tiến vào, người vợ của một trong hai anh em đã cho nổ một quả bom để tự sát, kéo theo hai đứa con nhỏ của mình và một số cảnh sát viên.

Mohammad Yusuf Ibrahim, người từ ng đượ c đề nghị ra ứ ng cử dân biểu, cũng đã bị bắt.

Tại một nhà máy đồng mà theo truyền thông địa phương thì do gia đình này làm chủ, những kẻ âm mưu

(Một nhà phân tích an ninh của CNN đã có giải thích khác. Peter Bergen, tác giả quyển “United States of Jihad: Investigating America’s Homegrown Terrorists.” (Hiệp chúng quốc của Thánh chiến: Điều tra những tay khủng bố đào tạo tại gia của Mỹ) nói rằng trên thực tế, các chuyên gia khủng bố từ lâu đã biết rằng khủng bố thường là một nỗ lực của giai cấp tư sản.

Bọn chiến binh chỉ là lính đánh thuê, còn các nhóm khủng bố thuần túy được tạo thành từ các tín đồ thực sự là những người tình nguyện.

Một số trong những tay khủng bố khét tiếng nhất của thời nay là một số người có đặc quyền nhất trên thế hành tinh này.

Osama bin Laden là con trai của một ông trùm xây dựng Ả Rập. Người kế vị bin Laden, Ayman al Zawahiri, là một bác sĩ giải phẫu sinh trưởng trong một gia đình nổi tiếng của Ai Cập.

Umar Farouk Abdulmutallab, người được gọi là “underwear bomber” (tên đánh bom mặc đồ lót), kẻ đã định làm nổ một máy bay Mỹ ở Detroit vào ngày Giáng sinh năm 2009, là con trai của một chủ ngân hàng người Nigeria giàu có và đang theo học University College London, một trong những trường đại học hàng đầu thế giới…)

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

53

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Như thế, việc IS nhận trách nhiệm về vụ tấn công không phải là nhận vơ. Thủ tướng Úc Scott Morrison tuyên bố sau đó cũng đã xác nhận rằng những kẻ tấn công đã được Nhà nước Hồi giáo hỗ trợ.

Cảnh sát sau đó cho hay những tên khủng bố đã được huấn luyện về vũ khí ở ngoại quốc. Tổng thống Sri Lanka, ông Maithripala Sirisena nói có khoảng 140 người ở Sri Lanka đã được xác định là có liên kết với IS. Thủ tướng Wickrutionsinghe nói, “Đây là thêm một kinh nghiệm cho chúng tôi. Khủng bố không xa lạ với chúng tôi, nhưng đây là khủng bố toàn cầu, vì vậy chúng ta phải bảo đảm rằng chúng tôi sẽ đuổi được bọn này.”

Các linh mục trước những quan tài trong buổi lễ tang tại nhà thờ St Sebastian ngày 23 tháng 4 ở Negombo Photo: Atul Loke / Getty Images

vụ khủng bố có thể đã đóng các mảnh kim loại vào các quả bom được sử dụng trong các vụ tấn công.

Một số tên khủng bố được báo cáo đã làm việc tại một phòng thể dục địa phương trước các cuộc tấn công.

Họ đã chơi bóng tròn. Họ đã mua cả xe hơi.

Bức chân dung của những tay đánh bom vừa không đầy đủ, vừa đáng lo ngại. Họ là nhữ ng người có vẻ có ăn học, một trong số đó đã từng du học ở Anh và Úc, và có quan hệ rộng với cả giới kinh doanh và các thành phần tinh hoa chính trị, và họ có của ăn của để.

Trước nay, người ta vẫn thấy chiến binh thánh chiến là những kẻ thược giới nghèo, ít học, dễ bị nhồi sọ và cực đoan hóa Vậy tại sao những công tử con nhà khá giả vừa tự nổ bom tan xác hôm 21 tháng 4 lại rơi vào chủ nghĩa cực đoan độc hại?

Thủ tướng Ranil Wickremeinghe đưa ra mộ t lời giải thích khá ngớ ngẩn: “Họ học cao quá và vì thế, họ đã bị lừa.”

KẺ CHỦ MƯU Sá ng thứ Sá u 26 thá ng Tư, khi cảnh sát tấn công vào một ngôi nhà ở Sainthamaruthu, gần Kattankudy, họ đã bị bắn trả. Sau đó, những người trong ngôi nhà này đã tự cho nổ bom để tự sát.

Cảnh sát tìm thấy ở đây có sáu xác đàn ông, 6 trẻ em và ba phụ nữ.

Ba trong số 6 cái xác đó là cha và hai con trai củ a Mohamed Zahran Hashim, người được coi là kẻ chủ mưu các cuộc tấn công ở Sri Lanka.

Zahran Hashim, đã nổ tung cùng với những nạn nhân của mình bên trong khách sạn Shangri-la hôm Chủ nhật Phục sinh, được cho là người sáng lập National Towheed Jamaat (NTJ).

54

Nhưng ở Kattankudy, một thị trấn đa số dân theo Hồi giáo ở miền đông Sri Lanka, tên của hắn ta vẫn còn làm cho mọi người e sợ, ngay cả sau khi hắn đã chết. Khi các nhà báo quốc tế đến làm việc tại đây, không một người dân địa phương nào đồng ý được ghi hình vì sợ bị trả thù.

Từ nhiề u năm nay, Hashim đã nổi tiếng với các bài phát biểu trên Youtube, hô hào chống lại, và kêu gọi trừ khử, tất cả những người không theo đạo Hồi. Các bài giảng ngày càng thêm cực đoan nhắm vào những người trẻ ở Sri Lanka của Hashim mãi cho đến tuần này, sau vụ khủng bố, mới bị Youtube gỡ xuống.

Hồi năm 2014, một nhóm tự xưng là người Hồi giáo yêu chuộng hòa bình ở Sri Lanka, đã đăng một bài bình luận trên báo, báo động rằng NTJ đang “nhanh chóng trở thành một ung thư|” trong cộng đồng Hồi giáo Sri Lanka. Bà i bá o cho hay nhóm này đang đòi hỏi phải đặt việc đi cầu nguyện ở nhà thờ thành một việc bắt buộc, phải thực thi nghiêm ngặt luật Hồi giáo, và buộc phụ nữ phải che mặt và mặc áo choàng dài.

Trước các vụ tấn công vài tuần lễ, cơ quan tình báo Ấn Độ đã cố gắng báo động với Sri Lanka về Hashim.

Một nguồn tin tình báo Ấn Độ nói rằng báo động này được hình thành từ cá i tà i liệ u thẩ m vấ n một nghi phạm ISIS. Tên này nhận rằng chính hắn ta là người đã cực đoan hóa thầy giảng Zahran Hashim.

Một bản ghi nhớ, ngày 11 tháng 4, mang chữ ký của Phó Tổng Thanh tra Cảnh sát Sri Lanka, được lưu hành ở nhiều cơ quan an ninh có tên của Zahran, với đề nghị lưu ý cùng các cảnh báo về các cuộc tấn công vào các nhà thờ. Thế nhưng, rất lạ, Zahran vẫn không bị bắt. Để rồi đến hôm 21 tháng 4, 253 người đã thiệt mạng.

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

TRỢ THỦ TỪ BÊN NGOÀI Cảnh sát Sri Lanka đã loay hoay để tìm câu trả lời cho một bí ẩn: Làm thế nào mà một nhóm người Sri Lanka nhỏ, hầu như chẳng bao nhiêu tiếng tăm này đột nhiên lại dàn dựng được một vụ đánh bom tự sát với quy mô lớn, gần như đồng thời, vào các nhà thờ và khách sạn đông đúc trên khắp đất nước? Để làm được như thế, phải tuyển được đúng người và huấn luyện cho những người này chế tạo bom. Phải tìm được những ngôi nhà an toàn, phải do thám các mục tiêu. Phải bảo đảm cho những kẻ mang bom đến được mục tiêu mà không sơ xẩy nổ tan xá c trướ c đó , hoặ c bị cảnh sát chặn lại.

Tất cả những việc tỉ mỉ, tinh vi đó cho thấy các phần tử cực đoan bản địa đang được các chuyên viên ngoại quốc hướng dẫn và giúp đỡ đến nơi đến chốn.

Các mục tiêu được lựa chọn – tín đồ Kitô giáo và người ngoại quốc - cũng phải là do sự gợi ý, trợ giúp bên ngoài.

Nếu chỉ là hành động của đám Hồi giáo cực đoan “lô can”, mục tiêu đa phần chắc chắn sẽ là sắc dân đa số Sinhalese theo Phật giáo, để trả mối hận của các cuộc tấn công trong các năm trước.

TẠI SAO LẠI NHẮM VÀO KITÔ GIÁO? Câu hỏi thứ hai, được đặt ra ngay sau khi những nạn nhân chưa được đem hết khỏi hiện trường, khi các nhà báo đổ xô đến để ghi hình, là tại sao mục tiêu khủng bố lại là những người Thiên chúa giáo La mã, một tôn giáo thiểu số ở Sri Lanka, trước nay chưa hề có đụng chạm, xung đột với ai trong một quốc gia có đa số là Phật giáo.

Những gỉ xảy ra hôm Chủ nhật 21 tháng 4 là các cuộc tấn công tồi tệ nhất nhắm vào nhóm thiểu số Kitô giáo nhỏ bé, chỉ chiếm 7% trong số 21 triệu dân, của Sri Lanka.

Sri Lanka, trước đây là Tích lan là một đảo quốc nhỏ bé, thường được biết đến như một quốc gia Phật giáo hiền hòa với những ngôi chùa cổ kính hà ng ngà n năm. Gầ n đây hơn, đấ t nướ c nà y cò n đượ c đưa và o danh sách các điểm du lịch phải đến, chiếm danh dự “nơi tốt nhất trên thế giới để viếng thăm năm 2019” của nhà xuất bản du lịch Lonely Planet.

Tuy vào cuối thiên kỷ vừa qua, ở nước này này đã diễn ra một cuộc nội chiến nhưng động cơ phần lớn là xung đột, tranh chấp giữa các sắc tộc, thay vì những căng thẳng về tôn giáo.

Cuộc nội chiến tàn khốc này, một cuộc tranh đấu cay đắng kéo dài từ 1983 đến 2009 với ước tính có từ 70

Trụ sở của NTJ. Photo: Reuteurs

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

55

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com đến 80 ngàn người thiệt mạng, được sắ c dân thiểu số người Tamil tiến hành chống sắc dân đa số Sinhala, để đòi độc lập. Suốt hơn 30 năm đó, hầu hết những người của hai khối nhỏ Kitô giáo và Hồi giáo đều là người đứng người ngoài cuộc. Thảng hoặc, họ cũng bị nhóm sắc tộc Sinhala theo Phật giáo, nhắm vào, đặc biệt là Hồi giáo, và điều đó đã khiến giữa hai hai nhóm thiểu số bị đàn áp này – Ki tô giáo và Hồi giáo, thậm chí đã phát triển một mức độ đoàn kết.

Chad Bauman, một giáo sư về tôn giáo của Đại học Butler, người nghiên cứu các phong trào Kitô giáo trong khu vực Đông Á , cho rằ ng có thể Các nhà thờ không hoạt động: một gia đình cầu nguyện tại nhà khi theo dõi thánh lễ các nhà thờ, cùng với các khách sạn, do Đức Hồng Y Tổng Giám mục Sri Lanka Malcolm Ranjith chủ tế ở Negombo Chủ nhật bởi vì những nơi này liên quan đến 28 tháng 4. Photo: Swarup / AP Tây phương. Ông Bauman nói “Nói chung, tôi cho rằng Kitô giáo ở Sri phần rất mạnh của định chế văn hóa, Lanka phải mang dấu đinh của một tôn giáo và chính trị của Sri Lanka, mối liên hệ lịch sử với chủ nghĩa thực từ thời kỳ cai trị của thực dân Bồ Đào Tôn giáo ở Sri Lanka dân. Thật dễ dàng để các đối thủ của Nha.” Sri Lanka, trước đây là Ceylon, Kitô giáo bôi đen họ theo cách đó, và Nhữ ng lậ p luậ n củ a Bauman và Tích lan, được coi là đất Phật. thêm nữ a, gần đây với việ c liên kế t họ Shah cũng khẳng định thêm sự tiếp Phật giáo Theravada là tôn giáo với sức mạnh và sự giàu có của những tay hỗ trợ của IS cho các kẻ tấn công. lớn nhất của Sri Lanka, và là tôn giáo người Kitô giáo Tây phương”.

Với Nhà nước Hồi giáo, Ki tô giáo là của ngưởi Sinhanla sắc tộc đông nhất Bọn khủng bố cũng có thể đã liên phương Tây. nước này chiếm khoảng 70% dân số. kết người Kitô giáo với các lực lượng Người theo Ấn giáo chiếm khoảng cầm quyền ở Sri Lanka. Timothy NHỮNG HẠT GIỐNG CỦA THÙ GHÉT 12% dân số và Hồi giáo 10% .

Trở lại với sự xuất hiện của những Tín đồ Kitô giáo là nhóm nhỏ nhất, Shah, thuộ c Religious Freedom chỉ có 7% dân số.

Institute (Viện Tự do Tôn giáo), nói, nhóm Hồi giáo cực đoan ở Sri Lanka, “Giáo hội Công giáo là một thành Nhà báo Foster Klug của thông tấn

56

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

AP viết trong bài “những hạt giống của thù ghét ở Sri Lanka” rằng các vụ đánh bom ngày lễ Phục sinh có thể có vẻ đột ngột, nhưng là kết quả của một thời gian dài của diễn trình cực đoan hóa dần trong một số người Hồi giáo Sri Lanka.

Theo chuyên gia về khủng bố Rohan Gunaratna, người Hồi giáo ở nước này đã từng là một “cộng đồng gương mẫu”. Họ ủng hộ chính phủ trong cuộc chiến chống lại phiến quân Tamil trong cuộc nội chiến kết thúc năm 2009. Chỉ sau các cuộc tấn công năm 2001 ở Hoa Kỳ và cuộc xâm lăng Iraq của Mỹ sau đó, các nhà thuyết giáo Hồi giáo cực đoan mới bắt đầu đến Sri Lanka, thường là từ Saudi Arabia và Pakistan, và các tay cực đoan bắt đầu đăng các bài cổ động cho thù ghét trên mạng thường xuyên hơn.

“Loại Hồi giáo mới này bắt đầu thay thế cho loại (đạo Hồi ) địa phương và truyền thống, một hình thức Hồi giáo rất đẹp bởi vì nó hòa hợp với các tôn giáo khác. Đã từng có không gian cho các nhóm tôn giáo khác hoạt động, nhưng loại Hồi giáo (mới) xuất phát từ Trung Đông là dòng không khoan nhượng, nặng chính trị hơn, chống phương Tây hơn”.

“Và bây giờ, cửa xả lũ đã được mở ra.” ĐỖ QUÂN (tổng hợp)

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

57

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Biểu tình

vì người tỵ nạn bị giam giữ ở Úc LÝ ANH

Úc biểu tình phản đối giam giữ người tỵ nạn

ĐÁNH ĐỔI MẠNG SỐNG ĐỂ TỚI… TRẠI GIAM Ngày 14/04, ông Richard Flanagan, nhà văn từng đoạt giải thưởng danh giá Man Booker, cùng hàng ngàn người đi biểu tình trên toàn nước Úc kêu gọi chấm dứt tình trạng giam giữ người tỵ nạn tại các hòn đảo ngoài khơi nước Úc. Trong một bài phát biểu, nhà văn Flanagan nói với mọi người: “Mỗi ngày, những người tỵ nạn ở Nauru và đảo Manus cũng như đảo Christmas Island đều phải sống trong sự đau khổ của những hình phạt giam giữ không có hồi kết. Họ không có tội, tại sao phải giam giữ như vậy?”, Ông Behrouz Boochani, nhà văn kiêm nhà báo người Iran, cũng kêu gọi người dân Úc tham gia các cuộc biểu tình phản đối giam giữ người tỵ nạn. Ông Boochani nói “Chính phủ Úc đã giam giữ ít nhất 1,000 người vô tội trong gần sáu năm qua”.

Tại Sydney, ông Craig Foster, cựu cầu thủ Đội tuyển Túc cầu Quốc gia Úc, dẫn đầu đoàn người biểu tình và phát biểu “Chúng ta nên kết thúc việc làm tổn thương những người này để răn đe những người khác”.

Các tổ chức bảo vệ người tỵ nạn như Nhóm Hành động Hỗ trợ Người tỵ nạn, Hội đồng Công đoàn Thương mại Úc, Tổ chức Hoạch định Dự án Cứu trợ Người tỵ nạn và các tổ chức khác đã tham gia vào các cuộc biểu tình trên khắp cả nước diễn ra trong ngày 14/04/2019.

58

Trước đó, ngày 06/03, ông Scott Morrison, Thủ tướng Úc, ra thông báo, những người tỵ nạn bị coi là “nguy hiểm” với nước này sẽ không được phép đặt chân tới đất liền của Úc, họ bị giữ ở một cơ sở được canh phòng cẩn mật trên Đảo Giáng sinh, lãnh thổ hải ngoại của Úc gần Indonesia. Ngay lúc đó, xảy ra các cuộc biểu tình tại các thành phố lớn trên khắp nước Úc, phản đối chính phủ đối xử với người tỵ nạn trên đảo Manus. Hàng trăm người đã tập trung tại Circular Quay, Sydney… kêu gọi chính phủ chấm dứt chính sách tạm giữ người tỵ nạn trên các hòn đảo ngoài khơi.

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Đoàn biểu tình dành một phút chia sẻ tình cảm với hơn 300 người tỵ nạn vẫn còn mắc kẹt trên đảo Manus. Mục sư Jarrod McKenna nói với nhóm biểu tình, ông đã tận mắt nhìn thấy điều kiện sinh sống của người tỵ nạn, sau khi ghé thăm đảo Manus vào tuần trước: “25 giờ ở đó cùng với người tỵ nạn khiến tôi bị tổn thương tinh thần.

Tôi không chắc mình có thể sống sót một tuần ở đó. Hãy tưởng tượng không phải một tuần, một tháng, mà là bốn năm rưỡi, gần năm năm, đó là thời gian họ từng phải trải qua!”.

Cuối tháng 03/2019, hàng trăm người Úc tập trung tại nhà ga Flinders Street, Melbourne, biểu tình phản đối giam giữ người tỵ nạn. Bà Shen Narayanasamy, Giám đốc Nhân quyền của Get Up, một tổ chức vận động hành lang chính trị cánh tả của Úc, nói rằng, cần phải chấm dứt sự tàn nhẫn này.Bà nói: “Không ai trong đất nước này lại mong muốn nhìn thấy người khác bị đánh đập bằng dùi cui. Tôi nghĩ chính phủ Úc vẫn chưa nhận ra mức độ nghiêm trọng về mặt chính trị của sự việc này. Bởi vậy, ngày hôm nay, hàng ngàn người dân Úc Đại Lợi đã tụ họp nhằm ngăn chặn những gì đang xảy ra với người tỵ nạn tại các trung tâm giam giữ ngoài khơi”.

Một báo cáo của Tổ chức Ân xá Quốc tế cáo buộc chính phủ Úc giảm các dịch vụ y tế quan trọng tại trung

tâm giam giữ ngoài khơi trên Đảo Manus của Papua New Guinea. Tổ chức này cho biết, một người đàn ông bị đau tim vào tháng 02/2018 vẫn chưa được điều trị và những người tỵ nạn buộc phải gọi cho bác sĩ tại Úc để tư vấn y tế …

TẠI SAO THUYỀN NHÂN LIỀU MẠNG TỚI ÚC? Người tỵ nạn là chủ đề nổi bật trong chiến dịch vận động tranh cử tại Úc. Cả hai chính đảng đều cam kết có các chính sách cứng rắn để ngăn chặn làn sóng người nhập cư.

Ký giả BBC Maryam Ghamgusar đã nói chuyện với ba người di cư ở các giai đoạn khác nhau trong hành trình của họ.

Habib là một nhà hoạt động dân quyền 41 tuổi ở Kabul. Ông có ba con gái lên chín, tám và ba tuổi. Ông và gia đình đang hy vọng rời khỏi Afghanistan bất kỳ ngày nào. Ông nói: “Tôi đã làm rất nhiều trong việc bảo vệ quyền của những người dân bị ảnh hưởng bởi bạo lực. Vì tôi đưa các vụ việc ra tòa nên đã gặp phải rất nhiều khó khăn. Tôi bị bỏ tù ba lần và tôi đã bị đánh hai lần. Lần thứ hai tôi bị đâm - họ tìm cách giết tôi.

Tôi nhận ra rằng nếu tôi chết thì vợ và ba con gái tôi sẽ phải đối mặt với một tương lai vô cùng đen tối. Vì vậy, tôi quyết định rời khỏi Afghanistan.

Người tỵ nạn đến Úc bị giam giữ trên đảo Narua

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

59

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Trại giam người di cư trên đảo Giáng sinh

Tôi chọn Úc vì đó là một quốc gia quan tâm đến nhân quyền.

Tôi muốn con gái tôi có thể đi học ở một nơi yên bình, nơi chúng sẽ không phải thường xuyên nghe tin tức về bạo lực, đánh bom tự sát và những vụ giết người. Tôi có một số họ hàng sống ở Nam Dương. Họ giúp tôi liên hệ với một công ty du lịch ở Kabul mà công ty này có tiếp xúc với đường dây buôn người. Tôi chưa gặp chính những người buôn người đó nhưng

60

công ty này nói rằng chẳng bao lâu chúng tôi sẽ khởi hành.

Tất nhiên đây là một canh bạc lớn.

Không thể tin cậy những kẻ buôn người. Nhưng những người này đã giúp đưa họ hàng của chúng tôi đi và chúng tôi không có lựa chọn nào khác, vì vậy chúng tôi phải tin họ.

Chúng tôi được họ cho biết, đầu tiên phải đến Ấn Độ. Sau đó, họ sẽ đưa chúng tôi đến Mã Lai Á, rồi mới đến Nam Dương.

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Chúng tôi phải trả cho họ $21.000 Mỹ kim để có visa đi học và đi làm của Mã Lai Á. Tức là $6.000 cho tôi và vợ tôi, và $3.000 cho mỗi con gái.

Chúng tôi phải trả một nửa số tiền này trước khi đi, phần còn lại trả sau khi tới Mã Lai Á. Có được từng ấy tiền là cả một khó khăn. Tôi đã phải vay mượn một số. Hiện chúng tôi đang bán tất cả tài sản và đồ dùng gia đình của mình để trang trải phần còn lại.

Chúng tôi đã nghe tin tức trên TV

và đài phát thanh về sự nguy hiểm của chuyện vượt biển từ Nam Dương đến Úc Đại Lợi. Tàu thuyền không phải là loại đi biển được, họ chất quá tải và nhiều tàu đã bị chìm.

Nhưng bất chấp điều đó, chúng tôi thấy hầu hết người tỵ nạn đều đến được Úc Đại Lợi và bắt đầu cuộc sống mới ở đó.

Chúng tôi sẵn sàng chấp nhận khó khăn để tới được một nơi chúng tôi sẽ có một cuộc sống yên bình.

Tôi phải rời khỏi đất nước của mình để bảo vệ cuộc sống của tôi và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho các con tôi. Nó khiến tôi thật buồn vì tôi sinh ra ở đây và mộ cha mẹ tôi cũng ở đây. Nhưng tôi không có cách nào khác.

Said, 23 tuổi, đến từ thủ đô Tehran của Iran, xuất thân từ một gia đình trung lưu, đã đi bằng thuyền từ Nam Dương đến Christmas Island, sau khi cải đạo từ Hồi giáo sang Thiên Chúa giáo, một hành vi phạm tội hình sự ở Iran. Anh đặt chân lên đảo này chỉ ba ngày sau khi quy định mới có hiệu lực mà theo đó tất cả những người mới đến sẽ bị gửi đi Papua New Guinea để chờ giải quyết. Nếu họ được nhận là người tỵ nạn cũng không được phép tái định cư tại Úc. Điều đó đã khiến anh cảm thấy tuyệt vọng. Anh nói với Fariba Sahraei,

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

61

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Biên tập viên cao cấp, phát thanh viên, nhà báo ở Luân Đôn, từ trung tâm giam giữ qua điện thoại di động: Tôi trốn chạy khỏi Iran để tìm kiếm tự do cho niềm tin tôn giáo của tôi. Tôi đã không bao giờ chọn Úc nếu tôi biết tình hình mới này.

Hành trình kéo dài ba ngày của tôi trên tàu thật khủng khiếp. Tôi đã chứng kiến cái chết ngay trước mắt mình.

Tất cả mọi người đã liều mạng sống của mình để tới đây - nhưng nay chính phủ Úc nói: “Chúng tôi không quan tâm quý vị đến đây như thế nào, quý vị sẽ phải tới Papua New Guinea cho dù quý vị thích hay không thích”.

Chúng tôi đang bị buộc phải tới đó và điều này là không công bằng. Tôi thực sự chán nản. Tôi là con một, và chúng tôi không có bất kỳ vấn đề gì về tài chính ở Iran.

Nếu họ gửi tôi tới Papua New Guinea, tôi sẽ tự tử ở đó. Cha mẹ tôi sẽ không bao giờ gặp lại tôi nữa.

Maarouf Mashfee Sharief là người Sri Lanka Hồi giáo, 38 tuổi. Ông quyết định ra đi hồi năm ngoái sau những đe dọa khi ông ra tranh cử trong cuộc bầu cử địa phương. Trong một lần trả lời phỏng vấn, ông nói: Tôi biết được qua các mối quan hệ kinh doanh rằng một người nào đó đang tổ chức một chiếc thuyền

62

đến Úc. Khi đến gặp người tổ chức chuyến đi, ông đã khiến tôi thực sự yên tâm. Tôi phần nào ý thức được là có thể sẽ gặp nguy hiểm, nhưng ông ta nói nó an toàn và khá dễ chịu. Tất cả mọi người phải nộp một triệu rupi Sri Lanka (7.500 Mỹ kim), và tôi đã thu xếp được tiền trong ba ngày.

Hành trình nguy hiểm hơn rất nhiều so với những gì tôi tưởng tượng. Chúng tôi được đưa ra biển

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

trên một chiếc thuyền đánh cá và sau đó chuyển sang một chiếc tàu lớn hơn với những người khác đã ở sẵn trên tàu. Lẽ ra tàu này chỉ chứa 40 người nhưng đã lên tới 117 người.

Những người chịu trách nhiệm con tàu chỉ đưa đồ ăn cho mỗi người một lần trong ngày. Đặc biệt là không bao giờ có đủ cho tất cả mọi người. Nước uống cạn kiệt sau 10 ngày. Tôi có thể thành thật nói rằng tôi đã không biết liệu mình sẽ sống hay chết. Tôi không

biết là chúng tôi đang ở đâu vì tất cả xung quanh chỉ là biển cả. Ngày thứ 17, chúng tôi nhìn thấy đất liền. Khi chúng tôi tiến vào gần bờ thì bị một tàu hải quân Úc chặn lại.

Chúng tôi biết đó là quần đảo Cocos do Úc kiểm soát. Nơi đây chỉ là một địa điểm du lịch và không có cơ sở giam giữ người, vì thế sau một vài ngày người ta đưa chúng tôi tới Christmas Island. Khi ở đó tôi đã bị viêm phế quản và được chuyển đến Perth để điều trị.

Thông thường, các đơn xin tỵ nạn được xử lý trên Christmas Island.

Mỗi người chỉ được vào đất liền nếu họ tin đơn xin tỵ nạn đúng sự thực.

Hiện nay tôi đang ở Melbourne chờ kết quả đơn xin tỵ nạn của mình …

Ngoài những người tỵ nạn đến từ các nước Tây Á, Việt Nam và Trung Quốc cũng có nhiều người vượt biển để tỵ nạn cộng sản. Tháng 07/2018, 1 chiếc tàu đánh cá chở người Việt tỵ nạn đến bang Queensland, Đông Bắc Úc. Chỉ huy trưởng cảnh sát Queensland Mark Ryan cho biết, 15 người xin tỵ nạn đã bị tạm giữ và các nhà chức trách đang tìm kiếm những người khác từ chiếc thuyền Việt Nam …

LÝ ANH

Thuyền tỵ nạn cập bến chờ lên bờ

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

63

THƯ CỦA TIẾN

Toronto thoibao.com

Ngày cuối Tháng Tư TƯỞNG NĂNG TIẾN

Ngày ngắn đêm dài đêm lại sáng Đêm qua ai có bạc đầu không?

Tản Đà

C

ó những ngày tháng, thời gian chuẩn điểm gây ám ảnh, ray rứt thù hận suốt một kiếp người. Một tháng tư ở Việt Nam – thường – là một ngày mưa. Một buổi chiều mưa.

Mưa đầu mùa. Một buổi chiều mưa đầu mùa, trời chuyển âm u thấp xám.

Thời gian và không gian như ngưng đọng lại trong giây phút chuyển mùa.

Rồi sấm chớp và kế tiếp là những giọt mưa nặng hạt, ào ạt, xối xả, phủ kín vạn vật.

Mưa gội sạch cây lá, tưới mát những bãi cỏ úa vàng, thấm ướt đất khô cằn cỗi. Nước mưa, nguồn sinh lực kỳ diệu đã làm vạn vật hồi sinh sau những ngày nắng cháy .

Rồi mưa tạnh, trời quang. Mặt trời lại hiện ra từ một nơi nào đó, rọi những tia vàng ấm khắp nơi. Đất bốc hơi thơm nồng ngai ngái. Cây có sạch tươi dịu mát. Chim chóc ca hát trong trẻo líu lo…

Những buổi chiều mưa đầu mùa não nề diễm tuyệt như vậy rồi cũng mất hút trong đời.

Có những buổi chiều mưa đầu mùa bao nhiêu kẻ bỗng dưng bị bỏ rơi rồi rả ngũ. Hốt hoảng, căm hận, sợ hãi, người ta chạy tán loạn về thành phố.

Những thành phố quê hương yêu dấu thoáng chốc mà ngùn ngụt khói lửa.

Súng nổ râm ran ở khắp nơi. Dân chúng bồng bế dắt díu nhau để chạy.

Chạy đi đâu nữa? Có còn nơi nào an toàn để chạy khi mà chính mình cũng đành buông súng với sự ray rứt, xót xa, đớn đau, loay hoay và sợ hãi.

Rồi đến những buổi chiều mưa tháng Tư của những năm tháng kế

64

tiếp. Có bao nhiêu kẻ nằm mê man chờ chết bởi những cơn sốt rét ở trại tù binh xa xôi, heo hú t. Trong cá i cảm giác rối loạn của một thần trí không còn tỉnh táo, người ta vẫn mơ hồ cảm nhận được cái tâm cảm não nề u uẩn vào những lúc trời chuyển âm u. Ngườ i ta vẫ n cứ nghe tiế ng sấm chớp ngang trời và vẫn cứ thầm mong đó là tiếng súng. Chao ôi! phải chi mà có những tiếng súng gầm thét vang trời vào những ngày tháng lao tù nghiệt ngã ấy thì dẫu có phải chết, chết ngay tức khắc, chắc chắn cũng có nhiều kẻ cam lòng.

Nhưng người ta đã không chết dù phải chịu đựng hàng trăm thứ đòn thù thâm độc, dù đã trải qua bao nhiêu là cơn sốt thập tử nhất sinh. Con người còn sống được không phải chỉ nhờ vào cái kháng lực mong manh của cơ thể mà còn là nhờ vào cái ý chí khao khát được sống, cái ước mơ có ngày

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

được trở lại thành phố quê hương của mình để nhìn cảnh khói lửa, để nghe súng đạn nổ ròn. Và lần này thì do chính tay họ siết cò…

Cái giấc mơ đó chưa bao giờ đến.

Nỗi ước vọng được nghe tiếng súng đại bác nổ vang giữa đêm tù cũng chưa hề xẩy ra trong suốt thời gian người ta bị giam cầm. Vậy mà bao kẻ vẫn cứ mãi trông chờ, ngóng đợi – hoài công!

Trong bao nhiêu đêm khuya, có người chợt thức giấc vì chợt nghe tiếng súng vọng lại từ một nơi xa xôi nào đó. Tiếng nổ mơ hồ, nhỏ bé phát ra từ một nòng súng cá nhân đến khi lọt vào thính giác của một tù binh bỗng bùng vỡ lên trong óc họ như tạc đạn. Tim người ta liền đập hụt đi mấy nhịp, rồi sau đó là những nhịp dồn dập, rộn ràng. Mạch máu da thịt của những người tù căng ra. Mắt người ta mở lớn, trợn trừng trong bóng đêm.

Tai vểnh lên như tai của loài thú rừng khi đang rình rập. Họ nằm nín thở, nghe ngóng, chờ đợi đặt hết niềm tin hy vọng vài tiếng súng vừa phát ra.

Họ chờ đợi một tiếng nổ kế tiếp, rồi một tiếng nổ kế tiếp nữa. Sau đó là hàng loạt những tiếng nổ xé gió vang trời thì càng tốt.

Rồi họ tưởng tượng thêm, lẫn trong tiếng nổ đều đặn ấy là tiếng nổ ròn tan của những nòng súng cộng đồng. Chưa chết, bằng vào cái ảo giác của những kẻ đã bao năm trông chờ khao khát người ta như nhìn thấy được cả ánh hỏa châu soi sáng đêm tối bao la. Sau đó là bom đạn, phi pháo và nhà cửa, đồn địch cháy sáng một góc trời… Đã bao nhiêu kẻ ước ao, nếu có phải chết xin cho họ được chết trong bối cảnh khói lửa bom đạn ngất trời như vậy. Không ai có thể đành tâm chết mỏi mòn, khắc khoải giữa những vòng rào thép gai tù ngục. Hận thù không phải là một tình cảm tốt đẹp. Tuy nhiên, trong rất nhiều trường hợp, rửa hận là một điều cần thiết và công bằng.

Suốt những năm dài của đời sống tù binh khắc nghiệt bao người đã nhờ vào sự trông chờ hy vọng để giữ cho mình khỏi bị gục ngã. Niềm hy vọng thỉnh thoảng lóe lên khi họ chợt nghe được tiếng súng nổ; rồi tắt lịm dần trong những giây phút im lặng tàn nhẫn phũ phàng sau đó.

Vậy mà người ta vẫn cứ không thôi trông chờ, mong đợi. Đợi mãi cho đến một lúc, lẫn trong cái tâm trạng mong chờ mòn mỏi người ta bắt gặp trong

Ảnh: RFA

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

65

THƯ CỦA TIẾN

Toronto thoibao.com

tâm hồn mình có thêm một thứ tình cảm buồn phiền oán hận. Người ta oán hận những kẻ đang sống ngoài vòng tù ngục. Chắc chắn họ có nhiều đồng ngũ đang sống lẩn quất bên ngoài, có nhiều đồng ngũ khác đang sống tự do ở những phương trời xa xăm nào đó.

Rồi người ta cảm thấy chua chát khi biết mình đã bị bỏ quên cho chết dần mòn, khắc khoải trong vòng tay kẻ thù. Có phải rằng chính họ đã bặm môi, cắn chặt răng bắn đến viên đạn cuối cùng để cho cấp chỉ huy, để cho đồng đội có đủ thời gian “di tản!”.

Và rồi người ta quyết định… phải tìm cách đào thoát. Và nhiều kẻ may mắn đã thoát thân.

Bây giờ là một ngày cuối tháng Tư.

Tháng Tư ở một vùng đất thuộc miền ôn đới. Nơi đây bây giờ không phải là những ngày tháng bắt đầu cho mùa mưa. Ở đây bây giờ là mùa Xuân.

Mùa Xuân xứ người.

Một buổi sáng mùa Xuân ở một nơi an bình và phú túc. Đường phố nhộn nhịp người đi . Những bộ quần áo ngắn, mỏng, lạ mắt và đẹp mắt.

Những cặp đùi thon. Những cánh tay trần, hồng, trắng, nõn nà. Những bộ ngực căng đầy nhựa sống. Có kẻ lái xe đi giữa phố phường, hòa nhập với giòng người, với đời sống, vui lây với niềm vui của những người dân bản xứ bao quanh. Mùa Xuân đến với vạn

66

vật với mọi người, kể cả người tị nạn.

Bất chợt có một tiếng còi. Tiếng còi lanh lảnh ghê rợn xoáy vào thính giác. Người ta giật bắn người tắp ngay xe vào lề đường. Có một chiếc xe khác thắng gấp phía sau.

Một khuôn mặt đỏ gay vì giận dữ quay lại nguýt nhìn, lầu bầu chửi rủa.

Người ta không quan tâm đến điều đó. Người ta chỉ muốn ngoái người lại nhìn xem chuyện gì đã xẩy ra?

Không có gì cả. Tiếng còi chỉ do một người vừa thổi để chận đứng giòng xe đang xuôi ngược cho những đứa bé được an toàn băng qua đường đến trường học. Chỉ có vậy thôi ! Người ta thở phào nhẹ nhỏm, rút khăn lau mồ hôi trán. Đúng là không có gì xẩy ra. Tiếng còi lanh lảnh ở đây không còn biểu tượng cho sự bắt bớ, khủng bố, giam cầm đầy ải nữa. Mọi người vẫn sinh hoạt bình thường. Ở đây mọi-chuyệnđều-luôn-luôn-rất-bình-thường.

Bây giờ là một ngày cuối tháng Tư.

Một buổi chiều Xuân. Trời xanh cao, mây trắng nõn, nắng hanh vàng. Có kẻ đứng trước sân nhà, mải mê nhìn những con bướm trắng tung tăng trên thảm cỏ xanh, những con ong bầu bỉnh lượn vòng quanh những khóm hoa… và chợt người ta nghe tiếng súng.

Tiếng súng nổ gần. Người ta lại giật thót người. Ly rượu trên tay sóng sánh.

Vài giọt tràn ra tay. Điếu thuốc đang

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

hút dở dang tắt ngấm. Những con chim sâu nhỏ bé đang lẩn quẩn, an bình trên những cành mai hồng thắm vụt cánh bay. Người ta không thấy sợ hãi nhưng chợt cau mày với cái cảm giác bực dọc khó chịu. Không có thêm một tiếng súng nào tiếp theo đó. Không gian, khung cảnh trở lại yên tỉnh, an bình.

Chỉ có tâm hồn người ta là không an bình nữa. Mặt người ta chợt đỏ lên dù ly rượu trên tay chưa kịp uống.

Người ta vừa trực nhận một cái cảm giác hổ thẹn. Tại sao lại bực dọc và khó chịu nhỉ? Có phải vì tiếng súng đã làm hỏng mất một buổi chiều Xuân êm đềm và thi vị không?

Vậy mà đã có lúc người ta thiết tha mong nhớ một tiếng súng. Một loạt những tiếng súng thì càng tốt ! Mới ngày nào tiếng súng nổ còn là dấu hiệu cho sự bạo động quật khởi, báo thù rửa hận. Bây giờ ở một nơi an bình, tiếng súng chỉ còn là khẩu hiệu cho sự bất an và lâm nguy !

Bây giờ là một ngày cuối tháng Tư.

Một đêm tháng Tư xứ lạ. Có kẻ buổi chiều quá chén, nửa đêm thức giấc không biết mình đang nằm ở đâu !?

Có tiếng máy sưởi tự động giảm nhiệt độ . Sự đàn hồi của kim loại phát ra những tiếng kêu tí tách. Trong cái cảm giác ngái ngủ người ta tưởng như mình đang nghe tiếng mưa rơi.

Tiếng mưa rơi trên mái tôn của

một căn nhà trong một con hẻm lầy lội, “hắt hiu vàng ánh điện câu”. Đã bao đêm mưa người ta được bao che để sống chui nhủi dưới một mái nhà tôn như vậy. Đã bao đêm người ta thức giấc nằm nghe tiếng thằn lằn tắc lưỡi, tiếng ú ớ của những đứa em thơ nói trong mơ, tiếng động lục đục của những người mẹ già tảo tần lo lắng cho gánh hàng rong bán vào sáng sớm, tiếng xe xích lô nổ ròn đầu xóm.

Và đôi khi tiếng ru con ầu ơ buồn não ruột của một người đàn bà hàng xóm.

Chiếc máy sưởi nguội dần, những tiếng kêu tí tách của kim loại đàn hồi từ từ nhỏ lại. Người ta lại nghe như là tiếng mưa rơi trên những mái tranh. Những mái tranh trống lốc, gió thổi tứ bề của trại tù Suối Máu, Cà Tum. Những mái nhà tranh của trại Minh Rồng, Đại Bình, Đại Lộc… người ta đã thức giấc bao nhiêu lần ở những trại tù heo hút đó để nghe tiếng mưa rơi, để chờ mong một tiếng súng vọng về từ rừng thẳm. Đêm nay ở phương trời xa xăm cũ biết trời có mưa không? Đêm nay trong vòng rào tù ngục có bao nhiêu kẻ (chợt) thức giấc giữa đêm trường nằm mong chờ khắc khoải trong đói lạnh một tiếng súng mơ hồ?

Và đêm qua – ở nơi đây – ai có bạc đầu không?

TƯỞNG NĂNG TIẾN

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

67

Toronto thoibao.com LTS: Chuẩn tướng Lê Nguyên Vỹ là một trong năm tướng lĩnh đã tuẫn tiết khi mất nước vào tháng 4/1975. Một đời chiến đấu kiêu hùng, chọn cái chết trước lệnh đầu hàng, với câu nói “Tướng không giữ được thành phải chết theo thành”, ông xứng đáng để đời sau gọi là anh hùng dân tộc…

Xin đăng bài viết dưới đây của một thuộc cấp của Tướng Lê Nguyên Vỹ vừa gởi tới cho Thời Báo, với “đôi dòng đơn sơ về những sự thực về Tướng Vỹ, dĩ nhiên chưa phải là tất cả”, như “những dòng tâm thành, thay nén nhang dâng lên tưởng niệm vị anh hùng dân tộc Lê Nguyên Vỹ nhân ngày giỗ của người”.

TB

Vài kỷ niệm về

Tướng Lê Nguyên Vỹ (Tiếp theo TB5 2633 ngày 25/04/2019)

TRIỆU VŨ

R

ời chiến trường Bình Long - An Lộc, một trận chiến làm rúng động thế giới, Ðại Tá Vỹ về làm Phụ Tá Hành quân Tư Lệnh Quân Ðoàn III rồi được chỉ định làm Tư Lệnh lực lượng đặc nhiệm (gồm liên đoàn Biệt Ðộng Quân, Thiết Giáp, Pháo Binh v.v…). Ngoài ra, ông cùng một phái đoàn được đi du ngoạn Ðài Loan gọi là để tưởng thưởng các chiến sĩ hữu công. Sư Ðoàn 5BB cũng có một Tư Lệnh mới, Ðại Tá Trần- Quốc- Lịch thay Tướng Hưng từ sau trận chiến An Lộc. Những cuộc giao tranh ác liệt không còn, thỉnh thoảng địch “đóng chốt” hoặc bắn sẻ.

Năm 1973, Ðại Tá Vỹ thuyên chuyển về Sư Ðoàn 21 BB, giữ chức Tư Lệnh Phó. Ít lâu sau, chính Tướng Hưng lại về làm Tư Lệnh Sư Ðoàn 21 một thời gian trước khi nhận chức Tư Lệnh Phó Quân Ðoàn IV. Rừng núi miền Ðông Nam phần khác với vùng sình lầy miền Tây.

Hơn hai mươi năm trước, Thiếu Úy Vỹ đã cùng bao đồng đội lao mình ra khỏi phi cơ ở độ cao mấy ngàn bộ, khi thì nhảy ngay trên đầu địch, khi thì nhảy xuống sau lưng địch, đánh bọc hậu, thì nay, dù Sư Ðoàn 5 hay Sư Ðoàn 21, dù Quân Ðoàn III hay quân Ðoàn IV, đời chiến binh đâu chẳng là nhà. Và nhiệm vụ nào thượng cấp đã giao, phải ra sức chu toàn. Với nhiệm vụ của một tư lệnh phó, Ðại Tá Vỹ thường bay thị sát trong vùng và không may, trong một phi vụ quan sát, máy bay gặp nạn, ông bị văng ra khỏi phi cơ, nhưng như có phép lạ, chỉ bị gẫy xương ống chân và xây xát, bầm tím trên mặt, trên thân thể. Tiểu đoàn 21 Quân Y giao cho bác sĩ Lê Mạnh Hùng đưa Đại Tá Vỹ về Tổng Y Viện Cộng Hòa. Còn sống sót khi máy bay gặp nạn là điều hiếm thấy và quân y viện đã săn sóc, bó bột chân; xong để ông

68

về nhà dưỡng thương ba tháng trước khi tháo băng bột.

Thời gian dưỡng thương, đi lại phải nhờ vào cặp nạng nhôm quân y viện cho mượn, sinh hoạt cần thiết hàng ngày đôi lúc phải nhờ người khác.

Nhưng đây cũng là thời gian hiếm có trong đời để nhớ về những trận đánh, những chiến trường và những chiến công. Là một chiến sĩ từng xông pha ngoài trận tuyến, dày dạn chiến trường, mà nay chỉ làm bạn với chiếc máy thu thanh, thu hình. Tin tức chỉ xoay quanh Việt Cộng vi phạm hiệp định bao nhiêu lần, đã đón nhận bao nhiêu tù binh, giành dân lấn đất ở đâu v.v…, ông thường tự hỏi chẳng lẽ mang danh chiến sĩ mà cứ loanh quanh trong căn phòng hơn 20 mét vuông với đôi nạng hay sao? … Vào một ngày đầu tháng 111973, Ðại Tá Vỹ nhận lệnh về đảm nhiệm chức vụ Tư Lệnh Sư-Ðoàn 5 BB với trọng trách chấn chỉnh, thanh lọc và lấy lại uy danh ngày xưa cuả Sư-Đoàn. Thời gian này, Trung Tướng Phạm Quốc- Thuần đã thay Tướng Nguyễn Văn Minh làm Tư

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Lệnh Quân Ðoàn III và Quân Khu III. Lệnh trên đã ban ra, buộc Ðại Tá Vỹ phải yêu cầu các quân y sĩ tháo băng bột ở chân sớm hơn dự định một tuần và ngày 7 tháng 11-1973, lễ bàn giao diễn ra tại Bộ Tư Lệnh/Sư Đoàn ở Căn Cứ Lai Khê.

Trở lại chiến trường miền Ðông lần này, lại nhận một trọng trách lớn, Ðại Tá Vỹ bắt tay ngay vào việc chấn chỉnh, sắp xếp các sĩ quan ở Trung Ðoàn và Bộ Tham Mưu. Ông rất hài lòng với ba Trung Ðoàn Trưởng mới: Trung Tá Quế, từ đơn vị Biệt Cách Nhảy Dù chỉ huy Trung Ðoàn 9; Trung Tá Hùng, thụ huấn tại Trường Chỉ Huy Tham Mưu, về chỉ huy Trung Ðoàn 8; và Trung Tá Vượng, chỉ huy Trung Đoàn 7. Trường hợp Trung Tá Vượng tưởng cũng nên mở dấu ngoặc để nói thêm: Ông từ binh chủng Thủy Quân Lục Chiến, về Sư Ðoàn 5, được chỉ định làm... sĩ quan Thanh Tra! Ðại Tá Vỹ, không muốn phí phạm nhân lực và muốn tạo cơ hội tốt cho Trung Tá Vượng, nên đã trao Trung Ðoàn 7 cho Ông. Ðối với Bộ Tham Mưu Sư Ðoàn, trải qua những

kinh nghiệm chiến trường và những phúc trình đầy đủ, Ðại- Tá Vỹ muốn có một phụ tá biết sử dụng khả năng, sức mạnh của thiết giáp, kỵ binh nên Ðại Tá Thoàn thuộc binh chủng Thiết Giáp đã về làm Tư Lệnh Phó/ Sư Đoàn, và Trung Tá Ð.Ð.Chinh, một Sĩ Quan Tham Mưu nhiều năm kinh nghiệm thay Ðại Tá Ðăng trong chức vụ Tham Mưu Trưởng. Dĩ nhiên phần lớn các trưởng phòng thuộc Bộ Tham Mưu/Sư Đoàn cũng lần lượt ra đi. Thế là Sư Đoàn5BB bây giờ đã mang một bộ mặt mới và quân sĩ đã có niềm tin mới vào các cấp chỉ huy.

Con đường trước mặt là phải ngăn chặn và giáng trả những vi phạm, phải giành lại những nơi mà địch lấn chiếm sau hiệp định tháng 1-1973, tới nay còn đóng “chốt” và cố thủ.

Ngoài ra, việc phòng thủ các vị trí đóng quân cũng là mối quan tâm lớn của vị tân Tư Lệnh. Bài học đắt giá từ chiến trường An Lộc khiến các đơn vị đã tích cực hơn nhiều trong việc thiết lập hệ thống phòng thủ.

Ngoài việc đào giao thông hào quanh đơn vị, lập hầm trú ẩn an toàn cho

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

69

Toronto thoibao.com binh sĩ, mỗi đơn vị bắt buộc phải đào một giếng nước v.v... Riêng vòng đai phòng thủ căn cứ, ngoài hệ thống mìn bẫy dĩ nhiên phải có, Ðại Tá Vỹ đặc biệt giao cho Tiểu Ðoàn 5 Công Binh sản xuất thực nhiều chông nhỏ rải xung quanh các pháo đài quanh căn cứ. Loại chông này, lấy vật liệu từ kẽm gai, có hình dáng như 4 cái đinh, mỗi đinh dài khoảng 3cm, mũ của đinh tụ lại ở giữa, bốn đầu nhọn của đinh có ngạnh giống lưỡi câu, hướng ra ngoài. Khi chông rải ra, lúc nào cũng có một mũi nhọn hướng lên trời để chờ đợi những bàn chân “đi giải phóng”. Ðại Tá Vỹ muốn tạo niềm tin cho các quân sĩ, tin vào khả năng tác chiến, tin vào vũ khí và hỏa lực, tin vào hệ thống phòng thủ vững chắc và nhất là tin vào tinh thần quyết chiến của cấp chỉ huy cùng đồng đội, thì cho dù tiền pháo hậu xung, cho dù biển người, cho dù xe tăng T54, T56 v.v... cũng không làm sờn lòng chiến sĩ Sư Đoàn5.

Tuy rất bận rộn với công vụ, Ðại Tá Vỹ thường dành vài giờ mỗi tháng để nhắn nhủ hoặc tâm tình cùng quân sĩ tại võ đường của Sư Đoàn. Ðặc biệt, rút kinh nghiệm chiến trường An Lộc, ông đã chỉ thị Trung Ðoàn 8 cho tác xạ biểu diễn hoả tiễn TOW (được trang bị từ cuối năm 1972), một loại hoả tiễn tối tân có thể điều khiển tìm

70

mục tiêu, để quân sĩ trú phòng vững tin hơn. Thời gian này, Sư Ðoàn lại được bổ sung hai sĩ quan nhiều kinh nghiệm tham mưu và chiến trận: Ðại Tá Nguyễn Mạnh Tường và Ðại Tá Từ Vấn. Ðại Tá Tường xuất thân binh chủng Nhảy Dù, trước khi về Sư Đoàn là Tiểu Khu Phó TK/Bình Ðịnh; Ðại Tá Vấn nguyên là Liên Ðoàn Trưởng Liên Ðoàn Biệt Ðộng Quân thuộc Vùng II Chiến Thuật.

Về an ninh diện địa, trong vùng trách nhiệm của Sư Đoàn5 BB, Việt Cộng vi phạm Hiệp Ðịnh ngừng bắn nhiều lần, nhưng chỉ lẻ tẻ và ở mức độ thấp. Ðơn vị tác chiến của Sư Đoàn đã trực tiếp giáng trả hoặc hỗ trợ các đơn vị Ðịa Phương Quân, Nghĩa Quân giành lại thôn, ấp xa xôi do địch tạm chiếm. Tuy nhiên vào khoảng gần cuối năm 1974, cách quận lỵ Bến Cát hơn 10km về phía tây nam, đồn Rạch Bắp bị địch tràn ngập. Ðây là một trọng điểm kiểm soát hành lang di chuyển của địch.

Lực lượng đồn trú bị tổn thất nhẹ và đã rút ra ngoài an toàn. Bộ Tư Lệnh chỉ thị Trung Ðoàn 9 phải đưa một đơn vị hành quân giải tỏa. Ðịch đã rút lui về vùng Tam Giác Sắt chỉ để lại chừng một trung đội cố thủ tại đây.

Trải qua mấy ngày đầu, lực lượng tái chiếm vẫn dậm chân tại chỗ. Ðịch núp dưới giao thông địa đạo tránh

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

bom và pháo. Khi ta xung phong lại gặp hỏa lực dữ dội của địch. Cho nên đơn vị của Trung Đoàn 9 đến giải tỏa, thay đổi chiến thuật. Trong khi cả tiểu đoàn vây hãm vòng ngoài, có những toán nhỏ với vũ khí nhẹ và lựu đạn, xâm nhập và tiêu diệt từng ổ kháng cự. Thế là cũng với quân số tương đương, ta chiếm lại được Rạch Bắp. Niềm vui chiến thắng kéo dài tới ngày Quốc Khánh 1-11-1974, ngày Ðại Tá Lê Nguyên Vỹ được vinh thăng Chuẩn Tướng. Một số các quân nhân khác cũng được tưởng thưởng và thăng cấp trong dịp lễ kỷ niệm này. Ðặc biệt sắc lệnh thăng thưởng cấp Tướng chỉ có hai vị: H.V.Lạc lên Chuẩn Tướng thực thụ, và Lê Nguyên Vỹ nhiệm chức.

Khoảng trung tuần tháng 12-1974, từ phía đông bắc căn cứ Lai Khê, tin

dữ đưa về: Việt Cộng tấn công một số chi khu của tỉnh Phước Long như Ðôn Luân, Ðức Phong và đang uy hiếp tỉnh lỵ. Mọi liên lạc tiếp viện, yểm trợ không thể dùng đường bộ, chỉ hoàn toàn trông vào không lực VNCH. Trong khi phi trường Biên Hòa, phi trường Phước Long, và BTL/Sư Đoàn 5 bị pháo liên tục thì Sư đoàn 7 của địch, có tăng và pháo yểm trợ mỗi ngày một xiết chặt vòng vây quanh Phước Long. Bộ Tư Lệnh Quân Ðoàn III đã không vận tăng cường đến Phước Long lực lượng Biệt Cách Dù, một tiểu đoàn bộ binh và 3 đại đội trinh sát. Ngoài ra rất nhiều phi tuần đánh bom quanh tỉnh lỵ. Nhưng vì đánh giặc theo kiểu “con nhà nghèo”, bắn một viên đạn, thả một trái bom đều phải tính thành tiền; vả lại làm gì còn B52 trải bom

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

71

Toronto thoibao.com thảm theo yêu cầu nữa, lại không còn một lực lượng Tổng Trừ Bị nào tăng phái cho Quân Ðoàn, vì thế Phước Long chỉ cầm cự được thêm ít lâu và thất thủ vào ngày 6-1-1974. Ðây là tỉnh lỵ đầu tiên của VNCH bị địch lấn chiếm trong chiến dịch “tầm ăn dâu” hay là “giành dân lấn đất”.

Không biết do áp lực nào, Tổng Thống Thiệu đưa Tướng Dư Quốc Ðống về thay Tướng Thuần. Hình như Tướng Ðống cũng lập kế hoạch giải tỏa và cần tăng viện một sư đoàn, nhưng không được đáp ứng vì không đủ quân, nên có ý xin từ chức. Rồi vài tháng sau, Tướng Nguyễn Văn Toàn thay Tướng Ðống. Tướng Thuần, Ðống hoặc Toàn làm tư lệnh, Phước Long vẫn nằm trong tay Việt Cộng và hình như Phủ Tổng Thống hay Bộ Tổng Tham Mưu đã quay mặt với lý do nơi đây không phải là vị trí chiến lược quan trọng. Chỉ trong vòng 3 tháng mà hai lần thay Tư Lệnh quân đoàn bảo vệ Saigon. Rồi lại một tin không vui từ Bộ Tư Lệnh Quân Ðoàn III truyền đi: Tướng Hiếu đã tử nạn!

Nghe tin này, người ta thực hoang mang và xúc động.

Trong khi đó, sau khi chiếm được Phước Long, Việt Cộng tảng lờ những chống đối, lên án, tại Ủy ban kiểm soát đình chiến, tại Ban liên hợp quân sự v.v... cứ khăng khăng

72

“chỉ đánh trả lại những vi phạm Hiệp định Paris” của VNCH. Quan trọng hơn hết, Hoa Kỳ không có phản ứng, hoặc phản ứng lấy lệ. Dĩ nhiên, đối với Hoa Kỳ, chiến tranh VN đã là dĩ vãng. Kể từ năm 1967, họ đã từng bước lập kế hoạch, nào là thư từ qua lại, nào là đi đêm, hoạt động con thoi, nào là qua trung gian các cường quốc rồi chiến tranh cục bộ, Việt Nam hóa chiến tranh, rồi leo thang, rồi ném bom Hà Nội v.v... Cuối cùng, gần 6 năm sau, đúng nửa đêm ngày 27 rạng 28-1-1973 giờ quốc tế, có một bản văn được ký kết tại Hội nghị Paris với tên gọi “Hiệp Ðịnh về Chấm Dứt Chiến Tranh và Tái Lập Hòa Bình tại Việt Nam” theo nhu cầu và quyền lợi của quốc gia Hoa Kỳ. Hơn 60,000 lính tác chiến Mỹ còn lại đã triệt thoái. Hầu hết tù binh Mỹ được phóng thích, kể cả Ðại tá Không quân John McCain – từng là ứng cử viên Tổng thống Mỹ – sau hơn 5 năm đủ mùi vị đầy đọa, hạ nhục tại Hỏa Lò Hà Nội. Dù đã tiên liệu được dã tâm chiếm trọn miền Nam của Lê Duẩn và Ðảng CSVN, nhưng TT Nixon và Ngoại trưởng Kissinger không có một lựa chọn nào khác, đành vui hưởng cái gọi là “hòa bình trong danh dự” [peace with honor] từ mùa Xuân 1973. (Không biết đây có phải là Mỹ đã “thua” và phải “tháo chạy” như có

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

người đã nhận xét?).

Tại Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn5BB, đầu năm 1975, Ðại Tá Từ Vấn giữ chức vụ Tham Mưu Trưởng thay Ðại Tá Chinh xin thuyên chuyển. Ðại Tá Nguyễn Mạnh Tường, theo trên cho biết, có liên hệ đến vụ đảo chánh 11-11-1960, nên không được chấp thuận chức vụ Tham Mưu Trưởng.

Tướng Vỹ chỉ định ông làm phụ tá hành quân.

Nhìn chung Quân đội VNCH giai đoạn này đã ở thế thủ. Viện trợ quân sự bị cắt giảm nhiều, không đủ lực mở những cuộc hành quân quy mô, có tăng, có pháo và phi cơ yểm trợ đầy đủ như trước. Tướng Vỹ cho biết, trong tình hình xấu nhất, ông có thể cầm cự 6 tháng không cần tiếp tế.

Nhưng Hà Nội bắt đầu phát động chiến dịch Xuân-Hè 1975, với hy vọng làm ăn ở miền Tây nguyên. Ba sư đoàn Bắc quân, được tăng pháo và đặc công yểm trợ, tấn công và chiếm được thị xã Ban Mê Thuột, nơi đặt Bộ Tư lệnh Sư đoàn 23 BB vào thượng tuần tháng 3-1975. Tư lệnh Quân đoàn II và Bộ Tổng Tham Mưu hoàn toàn bị bất ngờ. Giữa lúc các lực lượng cơ hữu của Quân đoàn II đang lo tái chiếm Ban Mê Thuột, TT Thiệu triệu tập một phiên họp mật với Thủ Tướng Trần Thiện Khiêm, Ðại Tướng Cao Văn Viên và Trung

Tướng Ðặng Văn Quang tại hành lang Dinh Ðộc Lập, tiết lộ đã quyết định triệt thoái khỏi Pleiku và Vùng I chiến thuật, rút về lập tuyến phòng thủ Phan Rang - Ban Mê Thuột. Lý do chính là phái đoàn Nghị sĩ mới từ Mỹ về cho biết viện trợ tài khóa19751976 lại bị cắt giảm. TT Thiệu đành phải thực hiện chiến lược “đầu bé, đít to” – cắt nhỏ dần lãnh thổ kiểm soát, cốt sao giữ được Vùng III và Vùng IV. Quyết định này được thông báo cho Tướng Trưởng ngày 12-31975: Hoàn trả Nhảy Dù về Sài Gòn; nếu cần, triệt thoái Huế, về giữ Ðà Nẵng. Hai ngày sau, TT Thiệu cùng các Tướng Khiêm, Viên và Quang bay ra Cam Ranh, họp mật với Tướng Phạm Văn Phú, và cho lệnh triệt thoái Kontum - Pleiku. Tướng Phú đề nghị cho hành quân cấp Quân Đoàn dài theo Quốc lộ 7-B – từ ngã ba Thuần Mẫn trên lộ 14, xuống Cheo Reo (Phú Bổn), Củng Sơn, rồi Tuy Hòa.

Vì lý do “bảo mật”, ngay ngày 163, toàn bộ lực lượng QÐ II bắt đầu rút khỏi Pleiku. Các lực lượng cảnh sát, ðịa phương quân và nghĩa quân đều bị bỏ lại. Ngay trong đêm 16-3, hỗn loạn đã bùng nổ ở Pleiku, khi Sư Đoàn 6 Không Quân di tản gia đình và thân nhân. Hàng chục ngàn dân chúng Pleiku thu góp tài sản đổ về đường 7-B. Tướng CSBV Văn

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

73

Toronto thoibao.com

lại, tịch thu tất cả vũ khí, quân trang dụng. Hạ sĩ quan trở xuống cho tự túc về điạ phương, sĩ quan giữ lại, phân theo cấp bậc để đưa đi tù. Trang quân sử về Sư Ðoàn 5 Bộ Binh chấm dứt ở thời điểm này. ***

Tiến Dũng, dù bất ngờ, cũng sai quân đuổi theo truy kích. Ðoàn di tản bị kẹt đọng lại ở Cheo Reo, và rồi Củng Sơn. Quốc lộ 7-B trở thành địa ngục trần gian cho những quân nhân Quân đoàn II di tản. Toàn bộ xe tăng, thiết giáp và pháo bị lọt vào tay CSBV. Chưa đầy 5000 người di tản tìm được về Tuy Hòa. Tư lệnh lực lượng bảo vệ, Chuẩn Tướng Tất, bị bắt sống.

Trực thăng cứu thoát được Chuẩn Tướng Cẩm, Tư lệnh phó Quân đoàn II, về Tuy Hòa, nhưng sau này vẫn lọt vào tay CS. Lý do TT Thiệu ra lệnh triệt thoái, tới nay vẫn còn là dấu hỏi lớn, vì đã mở đầu cho sự sụp đổ hoàn toàn của miền Nam Việt Nam. Người ta nghĩ rằng trước khi trở thành Tổng Thống, Ông đã là một Trung Tướng, đã là Bộ Trưởng Quốc Phòng, vậy thì đằng sau quyết định đó, có ẩn ý gì?...

Chỉ chắc một điều là quyết định này không do Mỹ chỉ thị để có thể “tháo chạy”. Ðại tướng Khiêm và Trung tướng Quang đã khiến các nhân viên Mỹ hết sức bực dọc vì không thông báo cho Mỹ biết việc này, khiến các nhân viên Mỹ ở vùng II và Vùng I thất điên bát đảo.

Hạ tuần tháng 3-1975, sau khi cuộc triệt thoái cao nguyên trở thành thảm bại, TT Thiệu cho lệnh Tướng Trưởng bỏ ngỏ các tỉnh Quân khu I, rút về tử thủ Ðà Nẵng. Nhưng ngày 29-3, Ðà Nẵng bị bỏ ngỏ. Các tỉnh duyên hải miền Trung cũng lần lượt sụp đổ như lâu đài trên bãi cát. Ngay đến Phan Rang, quê hương của TT Thiệu, cũng di tản từ ngày 2-4-1975.

Lữ Ðoàn 3 Dù đang trên tàu về Sài Gòn, được lệnh đổ bộ xuống Nha Trang, rồi từ đây kéo lên Khánh Dương, chốt chặn mức tiến của Sư Đoàn 10 CSBV. Một Lữ đoàn Dù khác, cùng một số quân nhân của Sư Đoàn 2 BB và Sư Đoàn 6 KQ, được điều ra Phan Rang lập Bộ Tư

74

Lệnh Tiền Phương Quân Ðoàn III. Nhưng chốt phòng thủ chiến lược này bị cánh quân miền Ðông của Lê Trọng Tấn, với quân số hơn 1 quân đoàn, đánh tan trong hai ngày 16/17-4-1975.

Ngày 18-4-1975, Long Khánh bỏ ngỏ. Tướng Toàn phải di tản Không quân xuống Cần Thơ. Mặc dù hai Sư Đoàn 25 BB và 5 BB còn trấn giữ phía Tây Bắc và Bắc Sài Gòn, tình thế đã tuyệt vọng. Bắc quân lên tới hơn 3 quân đoàn, với tăng, pháo hợp đồng. .

Tối 21-4-1975, TT Thiệu bàn giao cho Phó TT Trần Văn Hương, để “trở lại chiến đấu bên các chiến hữu”.

Nhưng bốn ngày sau, hai ông Thiệu, Khiêm bí mật rời Sài Gòn bằng phi cơ Mỹ. TT Hương cũng chỉ ở Dinh Ðộc Lập được một tuần lễ, rồi ủy quyền cho Quốc Hội. Chiều ngày Thứ Hai, 28-4-1975, Ðại Tướng Dương Văn Minh tuyên thệ nhậm chức Tổng Thống – với hy vọng đạt một giải pháp màu hồng với Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam (MTDT/ GPMN). Ðiều Tướng Minh và nhiều chuyên gia ngoại quốc không biết là vai trò MTDT/GPMN đã hầu như chấm dứt. Lê Duẩn – người không ngừng cổ võ “cách mạng là tấn công” – cho lệnh phải giải quyết càng sớm càng tốt.

Tướng Minh và Thủ tướng Vũ Văn Mẫu không chọn đường tử thủ. Sáng ngày 29-4-1975, Thủ Tướng Mẫu chính thức yêu cầu người Mỹ rút khỏi VN, đóng cửa văn phòng tùy viên quân sự (DAO) – một bước ngoại giao có tính toán giúp Mỹ rảnh tay ra đi.

Cũng ngày 29-4-1975 này, Tướng Toàn và Bộ Tư Lệnh QÐ III từ Biên Hòa di chuyển về Gò Vấp, 5km bắc Thủ đô Sài Gòn. Riêng Sư Ðoàn 5BB, lực lượng vẫn bảo toàn nguyên vẹn. Theo Tướng Vỹ, có thể địch

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

tránh không muốn đụng Sư Đoàn5, nên chúng pháo cầm chân và tiến quân về Sài gòn theo hai hướng đông và tây của Lai Khê, đồng thời đặt các nút chặn phía nam của Lai Khê, Bình Dương. Sư Ðoàn 5 cũng được lệnh chuẩn bị di chuyển về phía nam để tái phối trí. Sáng 30 tháng 4-1975, sau buổi họp Tham Mưu thường lệ chừng một tiếng đồng hồ, người ta bàng hoàng nghe tin TT Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng. Ông còn nhân danh Tổng Tư Lệnh Quân Ðội ra lệnh cho quân nhân các cấp buông súng, chờ bàn giao! Ðúng là sét đánh ngang tai!

Tướng Vỹ lúc đó ưu tư nhiều, vẻ mặt trầm lặng, khác với bản tánh thường ngày. Lúc ăn trưa, ông tâm sự với một số sĩ quan tham mưu thu hẹp bên cạnh, nét mặt bình thản khác thường: “Lệnh trên đã ban ra, phải thi hành. Hơn nữa, con em người ta giao cho mình, không lẽ đem nướng vào giờ thứ 25 sao? Ðối với các anh em thì tùy ý quyết định”. Sau đó ông đi về phía trailer (phòng lưu động của quân đội) dùng làm phòng ngủ riêng cho Tư Lệnh. Ít phút sau, hai tiếng nổ khô khan vọng ra. Mọi người hốt hoảng chạy tới. Tướng Vỹ đã dùng khẩu súng ngắn của ông để tự sát. Vết đạn xuyên từ phía dưới cằm lên đầu. Các sĩ quan hiện diện kính cẩn nghiêng mình, không cầm được nước mắt.

Lúc ấy là 12 giờ rưỡi trưa ngày 30 tháng 4 năm 1975.

Trong khi mọi người vội vã đưa thi hài Tướng Vỹ an táng tạm trong vòng đai căn cứ thì phía ngoài hàng rào phòng thủ, Việt Cộng dùng loa phóng thanh, âm lượng thật lớn kêu gọi mọi người bên trong đầu hàng. Khoảng 3 giờ chiều, Bộ Tham Mưu và các đơn vị mới tự động rời khỏi căn cứ, không có súng nổ. Nhưng mới qua khỏi quận lỵ Bến Cát, bị địch chận

Từ lâu, sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, rồi sau những năm tháng bị Việt Cộng giam cầm, hành hạ, tôi đã có ý định ghi lại vài kỷ niệm về Sư Ðoàn 5 Bộ Binh và Tướng Lê Nguyên Vỹ. Ðã mấy chục năm trôi qua, tôi chưa thực hiện được ý nguyện này. Khi còn ở trong nước cũng như kể từ khi định cư tại Mỹ, biết bao câu hỏi của bằng hữu, của đồng đội, của người thân xoáy sâu mãi trong tâm trí tôi. Ai cũng yêu cầu tôi nói đôi điều về Tướng Vỹ.

Tôi biết ở đâu đó, rải rác một vài dòng trên báo chí, hay vài phút trong một chương trình phát thanh tiếng Việt, không đủ thỏa mãn người đọc, người nghe. Lại nữa, tôi là một sĩ quan của Sư Ðoàn 5BB, suốt 10 năm rưỡi trong quân ngũ, 2 năm dành cho quân trường và một đơn vị ngoài Sư Ðoàn, 8 năm rưỡi còn lại dành cho Sư Ðoàn 5 và tôi đã khoác quân phục mang huy hiệu Sư Đoàn5BB tới ngày cuối cùng. Ai mà không hãnh diện khi có dịp nhắc đến đơn vị của mình, lại còn hãnh diện hơn nữa khi nhắc đến cấp chỉ huy đơn vị đã anh dũng, can đảm tuẫn tiết, quyết không chấp nhận đầu hàng địch. Ngày nào chưa ghi được đôi dòng, dù là không đầy đủ lắm về Tướng Lê Nguyên Vỹ, tôi còn rất áy náy, như gánh nặng chưa trút xuống được và thấy mình mắc một món nợ chưa kịp trả. Món nợ ấy là niềm hãnh diện mà Tướng Vỹ đem lại cho Sư Đoàn 5BB nói riêng và Quân lực VNCH nói chung. Tướng Vỹ là người lính chiến đấu ngoài mặt trận với đầy đủ cái OAI cái DŨNG của nhà Tướng. Tôi cũng muốn nhắc nhở một sự thực mà người ta muốn chối bỏ là Miền Nam có nhiều dũng tướng, thành mất, Tướng phải chết theo thành, như Tướng Lê Nguyên Vỹ đã làm.

30 tháng 4-1975, ngày tang lớn.

Những bàng hoàng, xúc động, nay đã lắng dịu phần nào. Cuộc sống nơi xứ người và tuổi 70 ngoài, khiến tâm trí tôi bình thản hơn. Ðôi dòng đơn sơ trên là những sự thực về Tướng Vỹ mà tôi biết, dĩ nhiên chưa phải là tất cả. Dẫu sao, đây là những dòng tâm thành, thay nén nhang dâng lên tưởng niệm vị anh hùng dân tộc Lê Nguyên Vỹ nhân ngày giỗ của người.

TRIỆU VŨ Houston, TX

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

75

GÓC CỦA PHAN

Toronto thoibao.com

Tạm biệt

Tom… PHAN

T

huở bé thì ai chả thích đọc truyện ngụ ngôn vì chỉ cần đọc xong một truyện là thấy mình có thêm một kinh nghiệm để đối phó với bạn bè trong trường lớp, anh em trong gia đình và người dưng ngoài đời. Tôi cũng không ngoại lệ nên thích đọc, nhưng nhớ được bao nhiêu, nhớ truyện nào nhất ? Tôi nhớ khá nhiều truyện nhưng thích nhất có lẽ là câu chuyện về cậu bé ngốc.

Truyện kể, có ông thầy giáo nọ mới được chuyển về trường. Ngay hôm đầu vào lớp học mà thầy sẽ phụ trách cả năm. Thầy giáo thấy hầu hết các bạn trai trong lớp đều gọi Tom là “thằng ngốc”!

Thầy giáo nói với các em trai, “Sao các em lại gọi Tom là thằng ngốc.

Bạn học mà gọi nhau như thế là không tốt. Thầy không muốn các em gọi Tom là thằng ngốc nữa nhé!”

Một em trai thưa thầy, “Thầy không tin à! Thầy coi em làm nè!” Bạn đó gọi Tom đến trước mặt thầy và các bạn rồi nói với Tom, “Tom. Tao cho mày chọn một trong hai đồng bạc cắc này.” Bạn ấy đưa ra một đồng 5 xu và một đồng 10 xu cho Tom chọn.

Tom lưỡng lự một chút rồi chọn đồng 5 xu… vì đồng năm xu to hơn đồng 10 xu!

Bạn của Tom nói với thầy giáo, “Bây giờ thầy tin nó là thằng ngốc chưa? Ông thầy giáo chịu thua các em học sinh trai trong lớp, nhưng thầy giáo ấm ức Tom tới cuối buổi học.

76

Thầy gọi Tom ra một chỗ riêng và hỏi Tom, “Em có biết là đồng 10 xu tuy nhỏ hơn đồng 5 xu. Nhưng đồng 10 xu có thể đổi ra được hai đồng 5 xu không?”

“Dạ em biết chứ!” - Tom thưa thầy.

“Vậy sao em chọn đồng 5 xu chỉ vì nó to hơn đồng 10 xu, để các bạn cười em là thằng ngốc?”

“Nhưng… nhưng nếu em chọn đồng 10 xu thì sẽ không đứa nào cho em đồng 5 xu nữa!” Ông thầy được một bài học từ cậu bé ngốc.

Câu chuyện chỉ có vậy, nhưng đã nửa thế kỷ cười thầm cùng tôi khi tôi nhớ tới Tom. Thậm chí qua nhiều thời kỳ, giai đoạn của cuộc đời, tôi đã sống với Tom trong lòng để sống với đời ngoài ngõ. Đôi khi bí thế cũng giả khờ qua ải với bà xã, coi vậy mà dễ trót lọt hơn dùng trí thông minh với phụ nữ là vạch áo cho người xem lưng.

Nhưng đến lúc thì phải, người ta đến một lúc nào đó trong đời bỗng dưng muốn ăn chay. Tôi có vài người bạn như thế, họ chẳng đi tu hay quy y để thành Phật tử gì hết, chỉ đơn giản là ăn thịt khó tiêu, bị nặng bụng, ăn cá không chịu được mùi tanh nên ăn rau… Chỉ có điều những người bạn ăn rau thường ít láu cá với bạn bè như những người còn ăn thịt, ăn cá. Đa số những người thích ăn rau, tôi thấy được tính tình họ bớt cáu gắt hơn xưa; bạn bè có phải chia chác nhau chiến lợi phẩm gì đó thì họ cũng bớt

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

quan tâm đến phần mình, phần bạn bè như xưa. Nói chung là tâm tính lành ra, ngay lời chua chát, cay đắng với bạn bè họ cũng không nói cho đã miệng như xưa…

Như đên lúc thì phải, mỗi lần phải đối phó với bạn bè, đồng nghiệp về một chuyện khó! Tôi thường hỏi lòng mình, “Tom ơi! Bây giờ tính sao đây?” Nhưng đến lúc tôi không muốn chơi với Tom nữa! Khi tuổi còn trẻ thường thích cắc cớ một chút, giả vờ một chút, cuối cùng cũng chỉ là vui thôi mà. Nhưng nay sao thích rõ ràng, chuyện gì ra chuyện đó… thì gặp phải hóc búa, nhân quả của Tom đã đùa dai với đời! Cô em làm chung với tôi đã nhiều năm, không biết chiều xuân cô hơi khó ở hay sao mà bửa ông anh một búa quá mạng!

“Anh đó nha! Anh khôn vàng trời.

Cái gì ai cho mà anh không thích thì anh ngọt xớt: em ăn đi, em đem về nhà cho mấy đứa con của em ăn đi… anh nhường nhịn tới có tiếng trong hãng. Nhưng chị H đi Cali về, cho anh em mình chung một gói khô bò.

Em chỉ quên một ngày thôi… là anh đã xử hết trơn. Tới cái bịch ny-lon cũng không bỏ thùng rác dùm nữa. Để em dọn cho em tức hả?”

Tôi về ăn năn tới khó ngủ. Con người nổi tiếng nhường nhịn… mà tham ăn dữ vậy sao? Thật ra chân lý nửa đêm bừng tỉnh chỉ là thằng Tom trong lòng nó ma giáo tới hết

cỡ ma giáo là thành chính giáo, sự giả dối lâu ngày thành chân lý như hồi trong nước cứ uống nước bắp rang đen đậm, pha hạt cau cho có vị chát thì gọi là cà phê. Khi ra hải ngoại được uống ly cà phê đúng với hạt cà phê rang lên, xay ra… thì lại thấy như không phải cà phê. Nhớ ông trùm phát xít Hít-le nói một câu nổi tiếng thế giới như thánh tổ của nghệ thuật tuyên truyền là, “cái gì sai nói hoài thành chân lý.” Sau này chủ nghĩa cộng sản dùng cách đó để tuyên truyền, cộng sản là môn đệ trung thành của Hít-le.

Tôi bị bệnh giả khờ tới khờ như thật là lỗi tại tôi. Ở một đoạn đời nào đó có tác dụng, như khi cả đám ở nhà trọ để đi học. Những người bạn cẩu thả khi về đến phòng trọ, họ đá đôi dép của họ muốn văng đâu văng.

Khi phải lên lớp, đến trường, họ phải đi tìm đôi dép của họ trong đống dép nhiều quốc tịch sau cửa ra vào. Vậy là tối nào tôi cũng đi thu nhặt, sắp xếp những đôi dép ngay hàng thẳng lối để sáng ra bạn bè khỏi rối tung lên vì chuyện dép mày, dép tao… Không lâu sau, bạn bè về phòng đã biết tự để đôi dép của mình ngay hàng thẳng lối chứ tội thằng khờ tối nào cũng phải đi sắp dép lại cho ngay hàng thẳng lối!

Tôi trùm chăn mỉm cười đám bạn ngu trúng kế ăn ở phải gọn gàng của tôi.

Tôi có thằng con nhò thích đá banh, cứ chiều là nó ôm banh ra cái công

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

77

GÓC CỦA PHAN

Toronto thoibao.com

viên trước nhà, đá với trẻ hàng xòm tới chập tối mới về nhà, thả trái banh lăn lóc trong nhà. Tôi đặt cái thùng cạc tông ở góc phòng khách. Tôi đá banh trong nhà tới trái banh lọt vô cái thùng mới thôi. Đá banh như để mới gọi là cầu thủ! Nó đá vô thùng có khi được khi không, nên hôm gấp đi ăn cơm mẹ gọi thì nó ăn gian bố là bốc trái banh thả vô thùng, rồi tỉnh bơ như nó đá vô được… nó là cầu thủ!

Công nhận vậy đi thì tối tắt đèn mà đi uống nước, tôi không bị vấp trái banh muốn lăn đâu lăn trong nhà…

Nghĩ lại Tom trong tôi cũng không làm chuyện gì đến quá đáng, nhưng đến lúc phải nghỉ chơi với Tom thôi vì già rồi mà cứ chơi chiêu hoài thì hơi kỳ! Nhưng ngặt đời, tử tế quá sinh nghi! Tôi mới đi Austin về, trên xa lộ 35 south có cây xăng Budgie mà khô bò hiệu Budgie là số một ở Texas. Tôi mua cho cô em làm chung một cân khô bò, “Anh xin lỗi hôm trước ăn ngon miệng nên quên em út. Anh bắt đền nè. Khô bò Budgie ở Texas mình thì khô bò Cali phải chịu hạng hai thôi em gái…”

Khi người ta cố gắng bái biệt Tom, cố gắng sống tử tế với đời thì đời lại tử tế quá sinh nghi! Cô em để khô bò tới muốn mốc, sắp mốc trong hộc tủ mà không đụng đến! Chiều nay tôi tình cờ đi tìm đồ nghề mà thấy gói

78

khô bò còn nguyên trong hộc tủ bàn làm việc của cô em. “Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn”. Hồi nhỏ, tôi cười câu thơ ngờ nghệch ấy của Xuân Diệu, nhưng nay tôi thấm… nỗi buồn không tên.

Về nhà tôi mới thấy dường như tất cả trong nhà đã thay đổi, không biết từ lúc nào tôi đã thay đổi quá nhiều trong căn nhà quen thuộc này. Có lẽ thẩm mỹ thay đổi theo thời gian nên tôi thay đổi bài trí, ánh sáng… Mở cái tủ lạnh cũng thấy thức ăn đã thay đổi nhiều, có lẽ khẩu vị đã thay đổi theo thời gian. Ngày xưa, về tới nhà là mở tủ lạnh để lấy miếng thịt nướng hay sườn nướng ra lai rai chai bia.

Nay cậu em bạn làm được món sườn nướng như anh chỉ, nó đem tạ công sư phụ miếng sườn nướng vàng ươm, nhưng đã nằm trong tủ lạnh cả tuần, không ai màng tới.

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Tất cả đã và sẽ hay sẽ và đã đều thay đồi theo thời gian, chỉ bản tính khó dời. Cố sống cho tử tế không đơn giản như vào đời với 24 chữ cái, nhớ được mặt chữ cái thì biết ráp chữ, biết chữ rồi ráp thành câu; biết viết câu là diễn tả được bằng chữ viết. Tri thức khó nhưng chịu học sẽ được, nhưng nhân thức không bài vở, trường lớp.

Học làm người có quá nhiều quan niệm riêng nên mẫu số chung là sống không thẹn với mình là được. Nhưng hỏi được mấy ai đã sống không thẹn với mình?

Cùng lắm tôi chỉ qua được lớp vỡ lòng của bài học làm người, những đôi dép có thể mất trật tự nên làm chướng mắt người thích ngăn nắp.

Nhưng sớm hay muộn thì tất cả bạn bè đều sẽ rời phòng trọ, tự nhiên đôi dép nào theo chủ nhân nấy đúng một đôi. Có cần phải “Tom” với bạn bè

không? Rồi ra trường đã mấy chục năm, có gặp lại nhau không? Đứa con nhỏ đã trưởng thành, một đêm nơi xa nhớ về gia đình, nó sẽ nhớ về cha là người cha mưu mẹo nhiều hơn hay nhớ người cha hiền như ngọn nến, gió thổi tắt rồi hay đã cháy cạn khô cũng im lìm.

Chúng ta sống đúng nhất trong hôm nay, nhưng ngày mai khác xa.

Không phải ngày mai khác hôm nay mà chúng ta khác hôm qua. Vậy còn gì không bắt đầu từ hôm nay là ráng sống không để hậu hoạn vì quá khứ là lịch sử, không ai thay đồi được!

Hồi trẻ, tôi sống một thời phụ bạc Tom khi đọc Nguyễn Công Thiện, “tập sống với những gì không có, tập làm quen với những vết hoen ố trên tường.”

Không có gì sai nhưng hơi buông thả.

Tôi vẫn kính trọng bậc tiền bối khả kính đó, nhưng nay tôi sống với đôi dép chiếc xấp chiếc ngửa nơi cửa ra vào… nó có vẻ tự nhiên hơn trong đời sống ngắn ngủi của kiếp người trước vô tận của vũ trụ; trái banh lăn lóc đâu đó trong nhà không quan trọng bằng ký ức người con khi nhớ về cha; dẫu cuộc đời mãi là tử tế quá sinh nghi thì từ nguyên thủy loài người thì dẫu sao sống tử tế cũng hơn cho cảm giác, cảm nhận của những người sau ta. Không có cách khác, và tạm biệt Tom thôi!

PHAN

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

79

TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com

30/4 - Mất, Còn?

B

a Mươi Tháng Tư, khi Việt Cộng tiến chiếm miền Nam, không ít người dân quan niệm biến cố 30/4 là biến cố mất nước, nên nhiều người có ý nghĩ phải tranh đấu phục quốc. Cũng có người phản bác, cho rằng nước vẫn còn, chỉ có chế độ là thay đổi, như Nguyễn Cao Kỳ trong một câu nói chuẩn bị cho thái độ “hồi đầu” sau này, đã phát biểu: “Nước Việt Nam có mất cho Tây, cho Tàu đâu mà phục quốc?”

Bắc Việt xả thân đánh miền Nam cho ai, nếu không là cho Tàu cho Nga? Những thứ mất đó, ai cũng thấy.

Rõ ràng là miền Nam bị xâm lược.

Theo Điều 1 của Nghị quyết 3314 nhằm định nghĩa về xâm lược của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc năm 1974, xâm lược là việc sử dụng lực lượng vũ trang hoặc là bất kỳ hành động nào trái với Hiến chương Liên Hiệp Quốc của một quốc gia hay liên minh các quốc gia nhằm chống lại chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ hay sự độc lập về chính trị của một quốc gia khác hoặc của một liên minh các quốc gia khác. Mặt khác, Bắc Việt còn công khai xé bỏ hiệp định Paris 1972.

Lãnh thổ VNCH bị quân đội một quốc gia khác là VNDCCH (Bắc Việt) tấn công và chiếm đóng (Bắc và Nam Việt là hai quốc gia có thể chế khác nhau và được thế giới công nhận.)

Người miền Nam bị mất nước, vì bị quân đội Bắc Việt xua quân chiếm đóng, lật đổ chính quyền, lập chính quyền mới. Quân chiếm đóng đã có chính sách bỏ tù lâu dài quân cán chính chế độ miền Nam, đày ải lưu đày đội quân bại trận về hậu phương của chúng và đưa đến các vùng thâm sơn cùng cốc để đày đọa họ. Đội quân chiếm đóng cướp bóc tài nguyên, tịch thu tài sản, kho tàng, của cải của miền Nam đem về Bắc, cướp nhà, cướp đất, chia cho đoàn quân chiếm đóng

80

với danh nghĩa “cải tạo tư sản,” dùng chính sách kỳ thị lâu dài để triệt tiêu và lùa đẩy thế hệ tinh hoa của miền Nam vào nhà tù hay đẩy ra biển cả.

Hành động cướp nước này còn tinh vi và tàn bạo hơn cả thời thuộc địa Pháp, số người thua trận bị giết và đày đọa, kỳ thị chưa bao giờ lên cao như ngày nay, giữa một giống người cùng quê hương với nhau, được tuyên truyền dưới chiêu bài “giải phóng” và “thống nhất” đất nước! Dù có tuyên truyền đến mức độ nào về chuyện mất cả nước về tay Pháp hay chuyện “xâm lược” miền Nam của Mỹ, thì người dân ngày nay cũng đủ trình độ hiểu biết để nhận thức về việc này!

Dưới thảm họa mất nước, miền Nam rõ ràng đã mất nhiều thứ. Của cải tài sản là nhà cửa, đất đai, ruộng vườn, kho đụn, vàng bạc... đằng đẵng trong gần 45 năm, cuộc cướp bóc vẫn còn tiếp diễn với một cường độ không thấy dấu hiệu thuyên giảm. Chế độ kỳ thị, phân biệt, thù hận gần nửa thế kỷ nay chưa chấm dứt. Dân miền Bắc nghèo đói, sống những vùng cạn kiệt tài nguyên, di dân tràn ngập lãnh thổ miền Nam, chia sự trù phú của miền Nam và đồng hóa con người.

Về mặt tinh thần là quyền làm người bị triệt tiêu, tự do bị trói buộc.

Cả nước chỉ có một thứ báo, thứ loa, thứ “đài” là cơ quan tuyên truyền của đảng. Đảng cầm đầu và quyết định. Đảng viên thống trị đất nước từ chức vụ một tên công an gác đường cho đến chủ tịch nước, có đặc quyền, đặc lợi, có một thứ luật pháp miễn trừ, có chế độ giáo dục và y tế ưu đãi riêng.

Một đất nước mà mọi người dân cũng như cả những viên chức chính phủ luôn lăm le tìm đường bỏ nước ra đi phải chăng là một xứ sở tốt đẹp mà các lãnh tụ Cộng sản vẫn thường ca ngợi? Nếu cuộc sống hạnh phúc có thể tìm thấy trong chế độ này vì sao con người ta phải tìm vượt thoát, không bằng con đường lén lút ra khơi thì cũng cậy cục bán nhà, vay mượn, cầm cố để đi lao động, làm thuê, ở đợ, lấy chồng, hay thậm chí bán thân nơi xứ người?

Xã hội rêu rao “mình sống vì mọi người”, “con người là vốn quý”, “làm theo khả năng hưởng theo nhu cầu,” cuối cùng cũng chỉ là một xã hội bóc lột, giàu nghèo cách biệt, cán bộ đảng viên làm giàu trên quyền lực, nhờ súng đạn và nhà tù và băng đảng trong tay.

Nhưng điều mất mát lớn lao nhất mà dân tộc Việt Nam phải gánh chịu hôm nay, cho đến cả trăm năm sau,

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

dù một ngày kia chế độ Cộng sản không còn trên quê hương nữa, là sự mất mát đạo lý và nhân tính của con người. VNCH xây dựng con người trong cả thế kỷ, CSBV phá nát con người chỉ trong vòng vài năm.

Con người đối với nhau “cạn tàu ráo máng” như loài thú hoang, không phải chỉ là nhà cầm quyền đối với dân bị trị, mà còn là giữa con người với nhau, trong đó có láng giềng, làng nước. Con giết cha mẹ, vợ chồng dâm chém nhau, tình yêu thương được thay thế bằng luật giang hồ. Những vụ cướp đất, cưỡng chế từ quyền lực, tranh giành, thù hận giữa con người với nhau đến mức khó tin. Cả một vườn chuối bị đốn ngang, một ao cá bị bỏ thuốc độc, thuốc chuột được bỏ vào một nồi bún riêu để hại người thân thuộc. Ngoài đường phố, dao bầu, mã tấu, gậy gộc được dùng để đối thoại, giải quyết mâu thuẫn với nhau.

Chuyện hiếp dâm, tấn công tình dục, nhất là đối với trẻ con đã trở thành một tệ nạn lan tràn. Những vụ án mạng của băng đảng và giết chóc hàng loạt, hiếp dâm tập thể không gờm tay, nhờ sự tiếp sức của ma túy, rượu chè…

Người xưa vẫn đem tiêu chuẩn “trọng tài khinh nghĩa” ra để giữ gìn cương thường, đạo lý cho con người, ngày nay đồng tiền là cứu cánh và mục đích tối thượng. Ngay trong hai ngành tiêu biểu cho hoạt động căn bản của một quốc gia của xã hội là giáo dục và y tế, đồng tiền một mặt làm hư hỏng, mặt khác có thể giết chết con người không thương tiếc.

Tình nghĩa giữa thầy trò trong nhà trường, bác sĩ -y tá với bệnh nhân trên gường bệnh, quan chức và dân đen nơi chốn công đường, không còn chỗ cho sự tử tế, tình nghĩa giữa con người với nhau, mà chỉ thấy toàn sự thủ lợi, ích kỷ dẫm đạp lên nhau mà sống!

Ngay trong cả tập thể lãnh đạo của đảng cầm quyền, truyền thống của

những đảng Cộng Sản, đã có những vụ thanh toán, giết chóc nhau công khai mà không bao giờ có thủ phạm.

Trong một xã hội băng hoại, đạo đức xuống cấp trầm trọng, nhưng danh từ như “nếp sống văn hóa,” “đời sống nhân văn” thành ra những khẩu hiệu trơ trẽn, vẫn viết bằng những hàng chữ lớn, hoa mỹ trên nền đỏ thẫm tượng trưng cho chế độ, hiện diện ở khắp hang cùng ngõ hẽm. Con người sống với nhau bằng sự dối trá, lường gạt nhau càng nhiều càng tốt, từ thực phẩm vào con đường dạ dày, đến niềm tin và trí tuệ cho phần tinh thần.

Những ngày Bắc Việt mới vào Nam, dân chúng còn thấy được những điều tốt xấu, lối sống khác biệt giữa hai miền Nam Bắc, từ lối ăn nói, cử chỉ, phản ánh từ văn hóa, giáo dục và nếp sống hằng ngày giữa hai miền.

Từ những khác biệt giữa hai miền, chúng ta thấy bật rõ, từ thói quen của một đứa trẻ trong trường học, thái độ của một cô bán hàng, lối cư xử của một nhân viên công lực... Nhưng dần dần cái xấu tràn lan, áp đảo những điều tốt đẹp, mảnh đất không được chăm bón, trở thành môi trường cho cỏ dại, loài trùng độc, sinh sôi, nẩy nở, trên rác rưởi của cuộc đời (theo ý của Đức Đạt Lai Lạt Ma,) nên đất nước ngày hôm nay không còn mấy tốt đẹp, tử tế và cũng chẳng còn mấy ai chú ý hay muốn duy trì hay phục hồi những điều tốt đẹp ấy nữa.

Nỗi mất mát đó, tưởng chừng khó có thể tìm lại được. Miền Bắc đã ở dưới chế độ Cộng Sản hơn 70 năm, miền Nam đã mất 44 năm, thời gian đó đã sinh sản ra những thế hệ con người gọi là “xã hội chủ nghĩa,” của một thế hệ hãnh tiến, còn được gọi là “thế hệ Hồ Chí Minh.” Liệu rằng, một ngày nọ, chế độ này không còn, dân tộc phải trải qua bao nhiêu thời gian nữa để xây dựng lại con người?

HUY PHƯƠNG

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

81

PHIẾMthoibao.com Toronto

T

LÉN SONG THAO

ò mò là bản tính của con người. Ai trong chúng ta cũng có cái mũi đủ dài để xía vào những thứ người ta muốn che giấu mà mình lại muốn biết. Vậy nên mới có chuyện lén. Ít ngày qua đã nở rộ lên nhiều chuyện lén. Kể cũng nên biết cho thỏa cái tò mò trời sinh của chúng ta. Trước hết là chuyện xảy ra tại Garden Grove, nơi hầu như mọi người chúng ta đều biết vì là nơi quy tụ đông đảo người Việt. Chuyện xảy ra mới đây thôi, vào cuối tháng 3/2019. Anh chị Christian Aranda và Alondra Salas, cư dân Santa Ana, muốn có một đêm riêng tư bèn tìm thuê một căn phòng Airbnb ở Garden Grove. Kiếm được một nơi ghi trong quảng cáo: “ấm cúng, lãng mạn”, họ bắt liền. Tới ở, anh Christian phát giác ra một máy quay lén ngụy trang làm máy báo động khói trên trần nhà. Sáng ra, anh gọi cảnh sát. Cảnh sát tới ghi nhận có máy quay phim nhưng không hoạt động và không thu hình bất cứ hình ảnh nào của hai người nên tha tào! Hai anh chị không chịu yên với kết luận của cảnh sát. Airbnb vội trả lại tiền thuê phòng và cho biết không hợp tác với chủ nhà này nữa. Anh Christian và chị Alonda cho biết sẽ kiện cả Airbnb lẫn chủ nhà ra tòa. Đọc xong bản tin nóng sốt này trên Người Việt Online, tôi băn khoăn. Tại sao hai anh chị này muốn có một đêm thơ mộng mà thấy máy ghi hình lại không la toáng lên. Đợi tới sáng hôm sau mới báo cảnh sát. Bộ đêm đó họ ngủ yên sao? Cảnh sát không phạt chi chủ nhà tuy máy quay lén rõ ràng có đó kể cũng lạ. Nhưng nghĩ lại thấy có khi cảnh sát đúng không chừng. Giả thử bắt được một anh có lủng lẳng dụng cụ phạm tội nhưng không dùng để phạm tội, làm sao bắt? Nếu bắt thì cánh đực rựa sức mấy dám ra đường!

Cũng cuối tháng 3, ngày 21, cảnh sát Nam Hàn bắt giữ bốn người bị tình nghi quay lén tới 1600 người thuê phòng khách sạn rồi tung lên mạng. Lần này bắt là phải vì dụng cụ có hoạt động hết công

Một cảnh sát viên Nam Hàn chỉ một số máy ghi hình lén tịch thu trong khách sạn. (Hình: Yun Dong-jin/Yonhap, AP)

suất. Bốn chàng này là dân…lén thứ thiệt. Họ đã gài máy trong 42 phòng tại 30 khách sạn. Máy thu hình nhỏ được cài trong hộp cáp truyền hình, giá đựng máy sấy tóc và các ổ điện. Mấy chàng này không phải dân tò mò mà hoạt động thương mại.

Họ bán những thứ hấp dẫn này được tới 7 triệu won. Nghe thấy bạc triệu thì nhiều nhưng quy ra đô Mỹ thì chỉ có 6.210 đô. Nếu chia đều cho bốn trự thì mỗi trự chỉ bỏ túi được hơn 1500 đô. Để trả giá cho số tiền này mỗi chàng có thể bị tới 7 năm tù! Kể ra họ lỗ nặng. Làm ăn như vậy chẳng bõ bèn chi. Nhưng chẳng làm ăn chi, chỉ mắc bệnh khoe thành tích, mà cũng nằm bóc lịch trong tù. Đó là chuyện của một anh ca sĩ nhạc pop rất nổi tiếng, cũng dân Đại Hàn. Anh này thuộc loại sáng sân khấu nên bồ bịch gạt ra không hết. Anh dẫn các con thiêu thân cái này lên giường hành sự, lén quay phim để tạo thành tích. Nếu giữ riêng cho mình thì ai biết chỗ ma ăn cỗ nhưng máu khoe

Máy quay lén ẩn sau chiếc móc áo

82

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

khoang khiến anh gửi cho bạn bè để ra cái điều ta đây dân thứ thiệt. Vậy là đường vào nhà pha thênh thang trước mắt! Đại Hàn là một đất nước bị nạn quay lén hoành hành. Càng ngày, hoạt động trong bóng tối này càng tăng trưởng. Năm 2012, chỉ có 2400 vụ được cảnh sát điều tra. Tới năm 2017, con số lên tới 6.400 vụ. Hàng chục ngàn phụ nữ Đại Hàn đã xuống đường tại thủ đô Seoul để phản đối tệ nạn này. Họ trương khẩu hiệu: “Đời Tôi Không Phải Phim Con Heo Của Mọi Người”. Nhiều người đã mất cuộc sống an bình vì những thứ quay lén này.

Bà Lee Ji-soo, một chuyên viên điện toán chuyên giúp các phụ nữ bị quay lén tại các khách sạn cũng như các phòng vệ sinh công cộng xóa đi những hình ảnh nguy hại cho cuộc sống của họ, đã trả lời đài truyền hình CNN: “ Điều mà các phụ nữ hay nói với tôi là “Tôi muốn chết!” hay “Tôi không dám ra đường”. Có người cho biết mỗi lần ra phố họ có cảm tưởng như họ bị nhận diện.

Dân ta hồi này du lịch Đại Hàn và Nhật Bổn hơi nhiều. Cẩn thận một chút vẫn yên tâm hơn. Nhiều người ỷ y nghĩ là chuyện bê bối này chỉ xảy ra tại các khách sạn tồi tàn, có giá thuê rẻ tiền. Không phải vậy. Tờ Thời Báo Kinh Hoa ở Thượng Hải đã đưa tin một cô gái họ Vương thuê một phòng tại khách sạn Ibis, một hệ thống khách sạn nổi tiếng thế giới. Vậy mà sáng hôm sau, cô thấy một máy quay lén gắn trên khe cửa sổ, chiếu thẳng vào giường. Khách sạn nhìn nhận có lắp máy quay để đảm bảo an toàn và trật tự cho khách thuê! Lời giải thích bá láp này khiến cô Vương tức giận báo cảnh sát. Cảnh sát tới tháo máy ra, thấy hình ảnh cô Vương rất rõ nét. May là tối hôm đó cô mặc đồ ngủ kín đáo. Cô đã khởi kiện. Luật sư của cô không loại trừ việc khách sạn này có thể bán và phát tán những hình ảnh quay được.

Ibis là một hệ thống khách sạn lớn. Tính tới cuối tháng 6/2018, họ có tới 1152 khách sạn trên khắp

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

83

PHIẾMthoibao.com Toronto

Phụ nữ Đại Hàn biểu tình chống quay lén

thế giới. Không hiểu sao lại có sự bê bối như vậy tại một khách sạn Ibis ở Thượng Hải. Vụ này làm mất lòng tin của khách hàng khi đi du lịch phải ở khách sạn, dù là khách sạn danh tiếng. Cứ tự mình bảo vệ mình cho chắc ắn. Bảo vệ làm sao? Điều cần biết là loại người được báo chí gọi là “biến thái” chuyên làm những chuyện khuất tất rất chịu khó nghĩ mưu nghĩ kế. Chúng có thể lợi dụng tất cả ngóc ngách và thiết bị trong phòng để đặt máy quay lén. Mà một phòng khách sạn thì thiếu giống chi những ngóc ngoéo. Vậy nên khi nhận phòng, chúng ta phải nhìn tổng quát khắp nơi xem có chỗ nào đáng nghi ngờ không. Từ khe cửa sổ, móc quần áo, chùm đèn trần đến giá để máy sấy tóc, ti-vi, máy hát, chậu hoa. Tất cả các đồ vật lỉnh kỉnh trong phòng đều có thể có con mắt…điện tử.

84

Chúng ta căng mắt kiểm soát thì chúng cũng trợn mắt nhìn chúng ta.

Với đôi mắt trần, dò xét tất cả các ngóc ngách trong phòng thật mệt. Thường chúng ta ai cũng thủ trong túi chiếc điện thoại thông minh. Hãy nhờ sự thông minh của chúng cho chúng ta đỡ mệt mắt.

Mở camera của điện thoại, quét quanh phòng, nhất là những chốn khuất nẻo. Nếu thấy màn hình điện thoại sáng lên. Chính hắn! Hắn là ống kính của máy quay lén có hồng ngoại tuyến.

Hồng ngoại tuyến, trong trường hợp này, là bạn của ta. Vì tia hồng ngoại tuyến này có thể lấn át, làm cản trở sóng điện thoại của ta. Lợi dụng đặc tính này, muốn thử có cái tia chết tiệt này trong phòng không, chúng ta bấm điện thoại gọi ra ngoài.

Nếu sóng điện thoại của chúng ta bị cản trở, nói

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

hoặc nghe không rõ, chúng ta phải tìm kiếm trong phòng và lôi cổ ống kính lén ra ngay.

Nếu chúng ta thuộc loại loạng quạng chỉ biết sử dụng điện thoại để a lô, các thứ khác làm lơ hết, thì làm cách giản dị này. Tắt hết đèn trong phòng, bật đèn điện thoại, soi quanh phòng, nếu thấy có ánh đèn đỏ nho nhỏ nhấp nháy thì đó chính là hắn. Nếu không biết bật đèn điện thoại cách nào thì…hết thuốc chữa.

Sắm cái đèn pin mang theo kè kè bên người vậy!

Nếu không có điện thoại thông minh trong người, chúng ta có thể dùng ngay cái remote control của ti-vi mà phòng khách sạn nào cũng có để rà soát.

Hướng cái điều khiển từ xa này vào từng chỗ trong phòng, bấm bất kỳ nút nào. Nếu thấy có đèn đỏ của tia hồng ngoại tuyến sáng lên chỗ nào, đích thị chỗ đó có ống kính lén đang ẩn nấp.

Muốn chơi sang hơn cho chắc ăn, chúng ta có thể mua một máy dò quay lén có bán trên thị trường với giá vài chục đô. Máy nhỏ gọn, rất dễ sử dụng.

Chỉ cần bấm nút mở, là chúng ta có thể dí máy khắp mọi nơi để tìm ra đích danh thủ phạm. Nhược điểm của máy là chỉ có thể phát giác camera quay lén với một tần số nhất định. Nếu dân biến thái chơi sang, dùng máy với tần số thay đổi liên tục thì máy chịu thua. Nhưng dân quay lén ít khi chơi sang vì máy với tần số thay đổi đắt hơn máy thường nhiều lần.

Một trong những nơi thường bị đặt máy quay lén nhất là phòng tắm. Đặt máy nơi đây chắc chắn sẽ thu được những hình ảnh đắt giá nhất. Phòng tắm thường có nhiều thứ lẩm cẩm làm tiện nghi cho khách. Chúng ta nên chú ý tới chiếc giá để máy sấy tóc, các khe tủ, đèn trần. Nhưng thứ chúng ta thường lơ là không chú ý là những tấm gương. Mà

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

85

PHIẾMthoibao.com Toronto trong phòng tắm thiếu chi gương. Có khách sạn chơi sang lót gương tứ bề bồn tắm khiến chúng ta tắm mà như thấy có tới ba bốn người khác tắm chung! Thấy chúng trơn tru nhẵn nhụi, mặt mũi sáng choang, đừng tưởng chúng hiền lành. Miệng nam mô bụng một bồ dao găm đó. Những tấm gương trông rất vô tội đó có thể là loại gương hai chiều. Chiều chúng ta nhìn vào phản xạ như một tấm gương soi thường nhưng chiều bên kia có thể nhìn xuyên qua. Máy được đặt ở chiều bên kia của gương. Thấy và quay phim chúng ta rõ mồn một trong tư thế hớ hênh không che đậy. Muốn biết những tấm gương quanh ta là gương một chiều hay hai chiều, dễ ợt! Đặt tay lên gương. Nếu thấy ngón tay và gương có khoảng cách thì là gương một chiều thứ thiệt, không có chi đáng lo ngại. Nhưng nếu thấy ngón tay không có khoảng cách thì đích thị là hắn: gương hai chiều. Bên kia gương nhiều phần là có chiếc máy quay lén.

Quay lén như vậy có tội không. Dĩ nhiên là có.

Chuyện mà bà Hồ Xuân Hương “cấm ngoại thủy không ai được biết”, cớ chi anh chõ mũi vô. Nếu anh lại phát tán chúng cho thiên hạ coi thì tội gấp trăm gấp ngàn lần.

Tháng 7 năm 2015, một phụ nữ giấu tên, cư dân Chicago, thuê một phòng tại khách sạn Hampton Inn ở Albany, tiểu bang New York. Cô vừa tốt nghiệp trường Luật Khoa Albany, đang chờ thi bằng hành nghề luật. Phòng của cô bị đặt máy quay lén nơi bồn tắm, quay cảnh cô đang tắm. Cô không biết video này được phát tán trên các trang mạng đen cho tới ngày 30 tháng 9 năm 2018, cô nhận được một điện thư viết: “Tôi là một người biến thái. Tôi không hại ai. Tôi chỉ thích coi lén.

Cô không cần đề phòng tôi”. Sau đó có nhiều điện thư gửi tới hỏi người trong video có phải là cô không. Tệ hơn nữa, họ gửi e-mail tống tiền, đòi một số tiền lớn để gỡ bỏ video. Họ dọa nếu không đáp ứng sẽ gửi video này tới bạn bè và đồng môn trường luật của cô. Tháng 12/2018, cô đệ đơn kiện hệ thống khách sạn Hilton, chủ nhân thực thụ của khách sạn cô cư ngụ số tiền 100 triệu đô vì những tổn hại về tinh thần và tình cảm.

Vụ kiện chưa có kết quả. Nhưng vụ cô ký giả thể thao của đài truyền hình Fox kiện bị quay lén trong tình trạng khỏa thân trong phòng khách sạn thì đã có bản án. Chuyện xảy ra vào năm 2008 tại khách sạn Marriott ở Nashville. Thủ phạm vụ quay lén là Michael Barrett. Ông là một nhà thương mại, thường coi cô Erin Andrews trên truyền hình và

Bệnh viện Sharp Grossmont ở La Mesa, California.

(Hình: achd.org)

Người bị quay lén: ký giả thể thao Erin Andrews của đài Fox

biết cô rất nổi tiếng. Ông nảy ra ý tưởng quay và bán video khỏa thân của cô để kiếm ra tiền bù vào những thua lỗ khiến ông đang ngập đầu trong nợ nần. Ông kiếm ra phòng của cô Erin và thuê phòng bên cạnh. Và quay được bà Eva nồng nỗng trong 4 phút. Tháng 3/2016, tòa Nashville bắt Michael Barrett và khách sạn bồi thường cho cô Erin 55 triệu thiệt hại. Ngoài ra thủ phạm Barrett còn phải ngồi tù 2 năm rưỡi. Số tiền 55 triệu được quy định: Barrett phải trả 51%, tính ra là 28 triệu, và khách sạn 49%, khoảng 27 triệu.

Tưởng là cô Erin ẵm ngon ơ bạc triệu cho màn trình diễn thoát y bất đắc dĩ nhưng gian truân còn nhiều trước mặt. Anh chàng Barrett khố rách áo ôm, lại bị ngồi tù 2 năm rưỡi, lấy đâu ra bạc triệu để trả. Phía khách sạn viện cớ họ không có lỗi chi cả tuy tòa buộc họ tội đã tiết lộ phòng của cô Erin cho thủ phạm. Có lẽ họ bị oan thật vì Michael Barrett khai trước tòa chuyện anh tìm được phòng của cô Erin như sau: “Tôi vào nhà hàng ăn trong khách sạn. Tại đây có một điện thoại nội bộ của khách sạn. Tôi gọi điện thoại cho điện thoại viên và hỏi: “Tôi có thể nói chuyện với phòng của cô Erin

Andrews được không?”. Họ nối đường dây. Trên điện thoại hiện lên số phòng nên tôi biết phòng của cô ta”. Ông tức tốc lên hành lang của tầng lầu căn phòng này và gặp may. Căn phòng bên cạnh đang được nhân viên quét dọn sau khi người thuê trả lại phòng. Ông xuống quầy tiếp tân và thuê được căn phòng này ngay.

Chuyện lén tôi đề cập tới đây chỉ là chuyện quay phim chụp hình lén trong các phòng khách sạn.

Tôi có lý do của tôi. Dân ta sau những ngày vất vả hội nhập kiếm sống nay đã vung vẩy đi chơi đây đó, phải dùng tới khách sạn. Chuyện bảo nhau đề phòng là chuyện bắt buộc. Nhưng quay lén không phải chỉ xảy ra tại khách sạn mà còn xảy ra tứ tung nhiều nơi nhiều chỗ. Trên bãi biển, trong phòng thay áo quần và phòng vệ sinh công cộng, phòng thử quần áo trong các cửa tiệm, thậm chí dưới váy các nàng trên xe buýt. Nhưng chuyện quay lén tôi kể tiếp theo đây thì hết cách đỡ.

Ngày 3 tháng 4 năm nay, 2019, đài truyền hình CNN đưa tin bệnh viện Sharp Grossmont ở La Mesa, tiểu bang California, đã quay lén khoảng 1800 sản phụ trong lúc lâm bồn. Vụ quay lén này xảy ra trong thời gian 11 tháng, từ mùa hè năm 2012. Luật sư Allison Goddard, đại diện cho 80 phụ nữ bị quay lúc vượt cạn khẳng định: “Đây là hành động vi phạm quyền riêng tư căn bản nhất…

Tôi đã thấy, ví dụ như, một vụ mổ C-section. Phim cho thấy bệnh nhân sắp được giải phẫu. Quý vị có thể thấy trang phục bệnh nhân bị kéo lên và nhét ở dưới vú. Quý vị có thể thấy nguyên cái bụng của sản phụ”. Bà đã có trong tay 5 băng video do bệnh viện nộp và đang yêu cầu nộp thêm khoảng hơn 100 băng nữa. Có băng quay rõ cho thấy một em bé chào đời và một ý tá xoa âm hộ của sản phụ để đẩy các cục máu đông ra. Bà nói tiếp: “Thật là khủng khiếp nếu một ngày nào đó, một trong những băng này lọt vào tay kẻ xấu và xuất hiện trên internet thì sẽ không có cách nào kiểm soát được”. Ông Carlisle Lewis, Phó Chủ Tịch kiêm luật sư của bệnh viện thừa nhận “có một số video quay cảnh bệnh nhân trần truồng, mê man và đang được giải phẫu”. Các phụ nữ bị quay lén cho biết họ cảm thấy “xấu hổ, hoảng sợ, tức tối và bất lực”.

Thật tội cho các nạn nhân thuộc giới quần thoa của…lén. Nạn nhân của lén chỉ là giới quần thoa. Đâu có ai thèm quay lén các ông Adam. Có khách tò mò đâu mà quay! Ngay tới khi làm công việc thiêng liêng nhưng đau đớn giúp cho nhân loại sinh sôi nẩy nở mà cũng bị lén. Thiệt hết chỗ nói!

SONG THAO

04/2019

86

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019

Toronto thoibao.com

02/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2635

87

Toronto thoibao.com

88

Issue 2635 | thoibao.com | THỜI BÁO | 02/05/2019