THURSDAY
ISSUE 2625
THỨ 5
R
MAR/28/2019 PUB Agreement N0 40009120
THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM
NURTURE GROWTH VỚI PHÂN BÓN VI SINH HỮU CƠ THÂM NHẬP THỊ TRƯỜNG ĐA QUỐC GIA
Xem trang 145
Toronto thoibao.com
2
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
3
Toronto thoibao.com
4
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
5
Toronto thoibao.com
6
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
7
Toronto thoibao.com
8
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
CANADA Toronto thoibao.com
MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN A.T Services-Trần A.Tuyết 1 A+Vaughan Tax&Acc. 39 CNS Khai Thuế 26 Dang & Associates,CA 68 Diệu Hiền Võ CGA 43 Đồng Hương Services 17 Thy Nguyễn-BTN Tax 59 Vinh Hoa Ngô-CGA 73 ASTROLOGER - BÓI TOÁN Maruthi Astrologer-T. Ramji 68 ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Benjamin Law 105 Cường (Steven) Nguyễn 65 D.V. Pledge 67 Dương Thành Lợi 35 Huong Law Office 60 Lang-Mckee-Sobirov Law Firm 123 Moses & Associates 53 Mostyn & Mostyn 91 Nguyen Law Chambers 32 Nguyễn Lý Tưởng 25 Phan Tấn Thiện 23 Thiện Đàm-Thảo Nguyễn 93 AUTO BODY - GLASS - REPAIR 369 Auto Service 81 3D Collision 121 A & W Auto Glass 34 ABM Auto Collision 37 Active Green+Ross Auto 69 D & D Vietnam Auto 55 First Class Tire 10 Ideal Auto Safety 29 Keele Auto Body Inc. 73 Lâm Auto Services 53 Mavis Auto & Lube 72 North York Tire Auto 81 AUTO SALES - BÁN XE Dynasty Auto-Andy Ho 77 Ken Shaw Lexus Toyota 7 Northwest Lexus 47 Ready Honda 3 The Loan Arranger 115 BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Andy Ho 31 Le’s Hair 26 Thanh - Xâm 19 DENTIST - NHA SĨ Don Nguyễn 55 Dương Ngọc Nghi 49 Đào Huỳnh Hoa 15 Đào Thị Thái Vân 13 Hà Ngọc Huệ Chi 29 Hoàng Bảo-Châu Sophia 39 Huỳnh Thế Hùng 1 Kim Nguyễn 22 Lê Thị Diệu Hiền 20 Lê Xuân Đào 71 Luyện Hải Đăng 79 Lý Gia Hưng 71 Ng.Thùy Dung&Quản Đ.Minh 23 Nguyễn Hoàng Thủy Tiên 1 Nguyễn Kim Hoàn 37 Nguyễn Phan Lân 12 Nguyễn Quốc Bình 51 Nguyễn Thanh Nhàn 24 Nguyễn Thị Hằng 55 Nguyễn Thị Thủy 1 Nguyễn Thị Tuyết 83 Nguyễn Trần Nghi Uyên 55 Nguyễn Văn Ngưu 35 Phạm Tiến Lộc 1 Sharon Nguyễn 103 Trần Hiếu Liêm 11 Trương Văn Bé 1 Từ Chấn Phong 1 Văn Xuân Hội 45 Võ Châu Bảo 1 DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Mai Nguyễn 105 Promed Denture 93 Trần Thái Lực 1 DOCTORS - BÁC SĨ Collin Hồng 56 Dooyoung Kim 97 Đinh C.Hồng-Chiropractor 117 Nguyễn Bích Phượng 51 Nguyễn Trâm Anh 29 Nguyễn Văn Trường 21
QUAÛNG CAÙO -
Trịnh B.Hằng-Bùi T.Thuận 45 Võ Bạch Tuyết 17 Võ Hồng Khanh 71 ELECTRONICS-COMPUTER Chatr Mobile 51 EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI Biview-Tuyển Người 109 Connect Staffing Serv. 69 Job Connection Inc. 95 Sam Luong-Desjardins 174 Work Centre Group 83 FINANCIAL - TÀI CHÁNH All Debt Solutions 99 Billy Triệu-Công Triệu 78 Cindy Trần 70 Goldhar & Associates 109 Hương Vũ 41 Nancy Truong 16 Robert Huynh 81 Tommy Ly 77 Vina Financial Group 119 Vincent Su-BDO Frist Call 85 FLORIST - TIỆM HOA California Florist 41 Hùng Flowers 39 Truspeers Garden Florist 97 FUNERAL - NHÀ QUÀN Mai Táng Quốc Tế-SCI 19 Tang Nghi Quán Tích Bửu Sơn 111 FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Elena Bedding 95 Tủ thờ & Mattress 39 HERBALIST - ĐÔNG Y Amida Life Acai Berry 128 Bài Viết Amida Life Man Of Iron 88 Chao Wang-YanLi Cao 38 Chengji Li 115 dShopping-SureMeal 6 Kamerycah-Fucoidan Product 176 Kamerycah-Fucoidan-Thư (1) 101 LeSean-Bài Viết Golden Moose Oil 141 INSURANCE - BẢO HIỂM Hạ Nguyễn 21 Jennifer Phương Nguyễn 57 Judy Thu Trần 75 Lâm Chí Vân 27 Lê Phạm Duy 67 Maria Phương Nguyễn 13 Nguyễn Đình Nghĩa 37 Nguyễn Mỹ Linh 23 Peter Tiến Nguyễn 41 Thiện Tâm Nguyễn 93 Tôn Mỹ Lan 15 Trần Diệu Trinh 95 Vy To 103 JEWELLERY - TIỆM VÀNG Maxxy Jewellery 4 LEGAL - PHÁP LÝ Cathy Nguyễn 29 Chu Văn Viên 26 Global Migration&Trans. 43 Jenny Thúy Nguyễn 85 Le Immigration 75 Nam Phương Imm.&Lega27 VP Di Trú-Tư Vấn Du Học 133 MONEY EXCH - CHTIỀN NGOẠI THƯƠNG Int’l General Express 33 OPTICAL - MẮT KIẾNG ABC Optical 83 I Optical 79 Saigon Opt. (Eyelike) 2 TN Optical 65 OPTOMETRIST - ĐO MẮT Bùi Thanh Phong 79 Lê Nguyễn Đức 15 Lý Gia Khương 83 Nguyễn Trang-Đinh Khanh 75 Vũ Thuỳ Oanh 65 PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Dundas Pharmacy 45 J.C. Pharmacy 39 Lily Pharmacy-Vaughan 57 Nam Pharmacy 21 Nha Trang Drug Mart 67 Pacific Phar.-Toronto 43 Pharmacia Drugs 57 R.O.O.T.S Four Winds 26 Saigon Pharmacy 11 University Hlth Ctr Phar. 41
PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ CN Rehab-Nancy Tống 19 PRINTING - NHÀ IN Webnews Printing 176 PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ Chùa Linh Sơn-Tiệc Chay 145 Chùa Pháp Vân-Cơm Chay Xã Hội 139 dShopping-All Products 89 dShopping-LeSean Products 142 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 141 ĐNH Thời Báo 2019 170 FPhone-Thời Báo Radio 126 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 133 Tech Solutions 127 Thoi Bao App 115 Thời Báo New Media 168 Thời Báo Radio 128 Thư Cám Ơn 136 UNO IP TV Box 144 VIETV Canada 176 REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Bryan Hiệp Nguyễn 97 Century 21 Atria 125 David Thành Hướng 13 Hok Ung 10 Kelly Nguyễn 119 Lee D. (Thành) Tô 11 Peter Tú Lâm 11 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 87 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 47 Trần Diệu Trang 95 Trương (Troy) Võ 97 RESTAURANT-CAFE I Love Phở 113 Perfect Chinese Rest 7 Phở Mì 99-Vaughan 53 Phở An 2 133 Phở Brothers 107 Phở Cơm 99 69 Phở Con Bò 49 Phở Hương Trang 73 Phở Mì Asia 17 Phở Tonkin 117 Phở Xe Lửa 61 St.Clair Phở Gà-B.Cuốn 27 SERVICES - DỊCH VỤ Dạy Học & Music 94 Dạy Học & Music 176 Van Group - Du Học 40 Viet Home Inspection 97 SIGNS - BẢNG HIỆU A Signs & Printing 59 B Q Signs 41 Bảng Hiệu Nam Signs 77 SUPERMARKET - SIÊU THỊ Ample Supermarket 143 Bến Thành 58 Nation Fresh FoodsToronto 131 Nations Fresh Foods 173 Oceans Fresh Food 169 Pacific Market 5 Siêu Thị Kiến Hưng 175 SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP Áo Dài Việt 135 Appolo Garden Supplies 105 Cantech Distribution 45 Central Nail&Beauty Sup. 79 Classique Nails&Beauty 8 Dầu Gió Xanh Hiệu Con Ó 172 Nails R Us Supply 1 New Star Nail Supply 16 Nina Nail Supplies 17 Nurture Growth Bio Fertilizer 6 Supply For You 59 TRAVEL - DU LỊCH Advance Travel & Tours 59 Asian Tropical Tours 63 Century Travel 85 Global Travel 31 Holiday Travel & Tours 103 K & K Travel Agency 107 On Time Travel & Tours 107 Royal Tours 87 Tian Bao Travel 111 Tian Tian Travel 51
Chiến lược 1 tỉ đô-la đối phó những người tìm cách tỵ nạn ‘bất thường’ hính phủ Tự do đang báo hiệu kế hoạch ngăn chặn dòng người tìm kiếm tỵ nạn ngang qua biên giới Canada tại các điểm nhập không chính thức bằng một chiến lược thực thi biên giới mới nhằm phát giác và ngăn chặn những người di dân “bất thường”.
C
Ngân sách liên bang 2019 cam kết một chiến lược trị giá 1,18 tỉ đô-la trong 5 năm
để tăng cường an ninh biên giới và tăng tốc tiến hành thủ tục giải quyết các đơn xin tỵ nạn.
Tổng trưởng Tài Chánh Bill Morneau nói rằng chính phủ muốn bảo đảm hệ thống tỵ nạn của Canada là công bằng và hiệu quả, và được điều hành bởi luật lệ. Ông Morneau nói trong một cuộc họp báo: “Tiền đó nhằm bảo đảm chúng tôi có các biện pháp an ninh biên giới phù hợp nhưng cũng cải thiện tốc độ giải quyết vấn đề nhập cư của Canada”. Ông cho biết tiếp: “Nếu ai qua biên giới và xin tỵ nạn, chúng tôi muốn bảo đảm giải quyết nhanh chóng, vì thế họ hoặc là được đưa trở về nơi họ ra đi nếu không phù hợp, hoặc trong trường hợp họ hợp pháp để xin tỵ nạn, chúng tôi sẽ làm việc với họ theo một cách nhanh chóng và độ lượng”. Hơn 40.000 người xin tỵ nạn đã vào Canada qua biên giới với Mỹ “một cách bất thường” kể từ năm 2017 - tránh các chốt biên giới chính thức nơi họ được trả lại Mỹ theo thỏa hiệp “Quốc gia thứ ba an toàn” giữa hai nước.
lược chống phân biệt chủng tộc mới, hoàn thành với ngân sách 45 triệu đô-la. Mặt khác, người dân Canada sẽ sớm có thể gửi khiếu nại với một cơ quan giám sát độc lập nếu họ cảm thấy bị một giới chức biên phòng ngược đãi. Ẩn trong ngân sách năm 2019 của đảng Tự do, được đệ trình trong tuần qua, là một thông báo theo đó Ottawa sẽ lập một cơ quan duyệt xét độc lập thuộc Cơ quan Dịch vụ Biên giới Canada (CBSA). Chính phủ cam kết 24,42 triệu đô-la trong 5 năm, bắt đầu từ 2019-2020, và 6,83 triệu đô-la mỗi năm sau đó, để mở rộng nhiệm vụ của Ủy ban Khiếu nại và Duyệt xét Dân sự (CRCC), nơi đưa ra các khiếu nại liên quan đến Cảnh sát Hoàng gia Canada. Thông báo được đưa ra sau những câu chuyện về hành vi gây thắc mắc của các Chiến lược thực thi biên giới mới sẽ bổ sung các nguồn lực để củng cố an ninh nhân viên CBSA, đã được điều tra bởi biên giới và tăng tốc giải quyết các đơn chính cơ quan này. CRCC sẽ điều tra các khiếu nại của công xin tỵ nạn. Chiến lược này cũng cam kết ưu tiên loại bỏ những đơn xin tỵ nạn của chúng, nhưng những khiếu nại liên quan đến những người vào Canada một cách bất an ninh quốc gia cuối cùng sẽ chuyển đến Cơ quan Duyệt xét Tình báo và An ninh quốc gia thường. (NSIRA) - một bộ phận mới sẽ được thành Chính phủ Trudeau cũng đang lên kế hoạch trấn áp ý tưởng chống nhập cư lập nếu Dự luật C-59 được thông qua. Thế Lai (theo CBC)) đang nổi lên ở Canada bằng một chiến
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
9
CANADA Toronto thoibao.com
Linh mục bị đâm trong thánh lễ tại nhà thờ Saint-Joseph Vlad Cristian Eremia, 26 tuổi xuất hiện tại tòa án Montréal qua đường truyền vidéo, bị cáo buộc tội cố sát và tấn công bằng vũ khí liên quan đến vị linh mục bị đâm bằng dao trong thánh lễ sáng 22/3 tại nhà thờ Saint-Joseph. C á c c ô n g t ố v i ê n đ ò i Eremia phải chịu giám định tâm lý trước khi có mặt tại phiên tòa về tại ngoại trong t u ầ n n à y. C ô n g t ố v i ê n Geneviève Bélanger cho biết họ yêu cầu giám định tâm lý xã hội để hiểu được trạng thái tinh thần của nghi phạm. Linh mục Claude Grou, người bị đâm trong thánh lễ sáng 22/3 tại nhà thờ St. Joseph đã rời bệnh viện và dự định trở lại làm việc. Linh mục Grou nói không sợ hãi ngay cả sau khi một người đàn ông với con dao lớn tiến đến tấn công ông. Linh mục nói với CTV khi ngồi trên chiếc xe lăn rời bệnh viện: “Sức khỏe của tôi tốt. Tôi sẽ nghỉ ngơi một chút và sẽ trở lại làm việc. Thánh
10
đường sẽ vẫn là nơi mà mọi người đều được chào đón. Một nơi cầu nguyện, một nơi yên tĩnh, và một nơi thanh bình - ngay cả nếu có vài lúc như thế”. Trong một tuyên bố chiều thứ Bảy 23/3, linh mục nói rằng ông “không oán giận” bị cáo. Linh mục Grou nói: “Tôi hy vọng anh ấy có tất cả sự giúp đỡ cần thiết và tìm thấy sự bình yên. Tôi tin rằng anh ấy không có thù oán cá nhân với tôi mà là anh ấy đã hành động theo niềm tin của mình”. Ông cảm ơn người dân về những thư từ ủng hộ mà ông nhận được. Ông nói: “Họ sưởi ấm tim tôi và cho phép tôi nhìn những khoảnh khắc khó khăn này một cách yên bình”. Buổi thánh lễ nói trên đ ã đ ư ợ c g h i h ì n h c h o Sel+Lumière TV, nơi phát sóng thánh lễ hàng ngày, khi vụ tấn công xảy ra. Video cho thấy vào lúc 8:40 sáng một người đàn ông
mặc áo khoác mùa đông sậm màu và đội mũ trắng rút ra một con dao lớn khi tiến lên phía trước bàn thờ lễ rồi bước lên các bậc thềm tiến đến linh mục. Linh mục Grou cố chạy trong khi kẻ tấn công làm ngã một đèn cầy, rồi nhanh chóng bắt kịp, đẩy linh mục xuống sàn và đâm linh mục một nhát. Sau đó y bỏ dao, những
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
người cầu nguyện chạy đến. Ba người tóm lấy thủ phạm trong khi những người khác giúp vị linh mục bị thương. Nhân viên an ninh tại nhà thờ đã giữ nghi can cho đến khi cảnh sát đến bắt hắn đưa về bót. N h â n c h ứ n g A d e l e Plamondon, một trong 60 giáo dân có mặt, cho hay “người này rút dao và chạy tới đâm” khi linh mục 77 tuổi
chuẩn bị đọc sách phúc âm. Thị trưởng Valérie Plante và Thủ tướng Justin đã nhanh chóng lên án vụ tấn công. Nhà thờ thánh Joseph’s Oratory xây dựng từ năm 1920 tới 1955, nằm trên sườn núi Mont-Royal, thu hút hai triệu người hành hương và khách du lịch mỗi năm. L.T (theo CTV)
Kẻ tấn công chạy lên đâm linh mục
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
11
CANADA Toronto thoibao.com
Nova Scotia tuyển mộ thêm các bác sĩ ở Anh Theo những tin tức loan báo hôm 25 tháng 3, chính quyền tỉnh bang Nova Scotia đang có những nỗ lực tuyển thêm bác sĩ ngoại quốc, nhất là những các bác sĩ đến từ nước Anh. Chính quyền tỉnh bang này đã mướn một số những bác sĩ đến từ nước Anh, và những bác sĩ đến trước này, là những người hướng dẫn cho những bác sĩ gốc Anh khác, muốn đến định cư ở Canada. Một trong những bác sĩ người Anh vừa đến định cư ở Nova Scotia là bác sĩ Ade Akinedele cho biết là ông ta chưa bao giờ nghe nói đến tỉnh bang Nova Scotia của Canada cho đến năm 2017, khi ông ta tình cờ tham dự
một cuộc tuyển bác sĩ của tỉnh bang này diễn ra ở thành phố Luân Đôn, có tên là BMJ Carreers Fair. Ông Akinedele hiện định cư ở thành phố Bedford, ngoại ô của thành phố Halifax. Trước đó ông là bác sĩ hành nghề ở thành phố Hastings, Anh quốc. Bác sĩ Akinedele hiện là một trong những bác sĩ gốc Anh tình nguyện hướng dẫn những bác sĩ Anh mới di dân qua tỉnh bang Nova Scotia. Những bác sĩ mới đến sẽ phải trải qua những trở ngại như việc xin bằng tương đương, thiết lập hệ thống điện toán cho việc nhận lương từ chính quyền tỉnh bang, mở trương mục ngân hàng, mua
nhà, v.v… Hiện nay nước Anh đang chao đảo vì Brexit cho nên nhiều bác sĩ đang hành nghề ở Anh muốn ra đi. Canada có hệ thống bảo hiểm y tế tương tự như nước Anh cho nên các bác sĩ mới đến sẽ dễ dàng hòa đồng. Trong khi hiện nay tỉnh bang Nova Scotia, một tỉnh bang nằm cạnh Đại Tây Dương, đang cần thêm rất nhiều bác sĩ gồm cả các bác sĩ chuyên môn và các bác sĩ gia đình. Bác sĩ Akinedele cho biết là ông ta rất hài lòng về việc di cư này: cuộc sống của ông bây giờ thoải mái, ít có những suy thoái tâm thần hơn so với thời gian 18 năm hành nghề bác sĩ ở Anh quốc. N.T.H (theo CBC)
Đi du lịch nước ngoài cần mua bảo hiểm y tế Theo tin của đài truyền hình CBC phổ biến hôm thứ Bảy 23 tháng 3, thì một gia đình ở tỉnh bang Ontario, đi nghỉ hè ở Mễ Tây Cơ, đã kinh hoàng khi thấy chi phí mổ ruột dư cho đứa con gái ở bệnh viện Mễ lên đến 46 ngàn dollars. Rất may là trước khi đi, ông bố của cô con gái đã kịp thời mua bảo hiểm y tế. Bà Minal cùng chồng và đứa con gái 8 tuổi tên là Hannah đã qua Cancun nghỉ mát. Trong thời gian họ ở Cancun thì cô bé Hannal đau bụng dữ dội và được đưa vào bệnh viện cứu cấp. Các bác sĩ đã chẩn đoán là sưng ruột dư và phải mổ cấp tốc. Số tiền chi phí cho việc mổ này lên đến 46 ngàn dollars.
Theo lời bác sĩ Rick MacDonald, bác sĩ gia đình của gia đình bà Minal ở thành phố Oakville, tỉnh bang Ontario, chi phí này quá cao, không bình thường, nhưng trong trường hợp khẩn cấp thì người ta bắt buộc phải chi ra, khi mạng sống bị đe dọa. Cũng theo bác sĩ MacDonald, vụ mổ ruột dư này cũng cho thấy sự quan trọng của việc mua bảo hiểm y tế trước khi đi du lịch. Có nhiều người lớn tuổi trong cộng đồng người Việt, đã mua bảo hiểm du lịch y tế nguyên năm, để có thể đi du lịch nhiều chuyến trong năm mà không phải mua bảo hiểm y tế mỗi lần đi chơi. T.H (theo CTV News)
Cần sa chợ đen ở Ontario sẽ tiếp tục phát triển mạnh Trong giai đoạn khởi đầu, chính quyền tỉnh bang Ontario chỉ cho mở cửa 25 tiệm bán cần sa trên toàn tỉnh bang, vào ngày 1 tháng tư sắp đến. 25 tiệm cần sa sắp khai trương được rút thăm và trong số 25 tiệm cần sa được mở cửa trên toàn tỉnh
12
bang, có 4 tiệm sẽ mở cửa ở thành phố Toronto. Tuy cần sa được hợp thức hóa và các tiệm cần sa sẽ được mở cửa bán cho khách hàng trong tỉnh bang, nhưng theo nhận định của nhiều chuyên gia về cần sa thì cần sa chợ
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
đen ở tỉnh bang Ontario sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, ngay cả sau khi các tiệm cần sa mở cửa bán cho khách hàng. Nhiều lý do khiến cần sa chợ đen tiếp tục phát triển như vì giá bán cần sa chính thức vẫn cao hơn giá chợ
đen gần 50 phần trăm. Ngoài ra số lượng cần sa bán qua các cửa tiệm không đủ cho nhu cầu! Một gram cần sa bán giá chính thức ở Canada là $9.70 trong khi giá chợ đen chỉ có $6.51 L.T (Theo CBC News)
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
13
GTA thoibao.com Toronto
Toronto bắt đầu giai đoạn 2 của Vision Zero
Thị trưởng Toronto, ông John Tory
Thị trưởng Toronto, ông John Tory, hồi giữa tuần qua đã công bố giai đoạn kế tiếp của chương trình Vision Zero, với hứa hẹn sẽ giúp đường phố an toàn hơn với cả người bộ hành và người chạy xe đạp. Ông Tory cho biết đã yêu cầu nhân viên thành phố nghiên cứu những vấn đề sau để giảm thiểu điều mà ông gọi là “tàn sát”: - Giảm giới hạn tốc độ trên
các tuyến đường huyết mạch quanh thành phố. - Tạo thêm chỗ băng qua đường crosswalk giữa hai block đường. - Lắp đặt thêm camera ở cột đèn giao thông. - Đưa vào hệ thống chụp ảnh radar để bắt các tài xế chạy quá tốc độ. - Thay đổi thiết kế của bảng giao thông. - Thêm nhiều tín hiệu ở các giao lộ để gây chú ý việc
cho người đi bộ bắt đầu băng qua đường. Ông Tory cho biết kế hoạch Vision Zero 2.0 được đưa ra sau khi nghiên cứu nhiều tai nạn chết người của người đi bộ ở Scarborough, nơi có tỷ lệ đụng xe gây tử vong cho người đi bộ cao nhất trong thành phố. Trong số 41 trường hợp người đi bộ thiệt mạng trên toàn thành phố năm 2018, có 16 người ở Scarborough. Thành phố Toronto còn thấy rằng ở nhiều nơi của khu ngoại ô, người bộ hành phải đi thêm sáu phút để đến ngã tư mới băng qua đường an toàn được, điều này khiến nhiều người ngại đi thêm, băng qua đường đại và tự đặt mình vào rủi ro bị xe đụng. Cho nên việc có thêm đèn băng qua đường crosswalk là cần thiết. Ông Tory còn cho biết ông sẽ thúc đẩy tỉnh bang để các camera ghi tốc độ sẽ có ở khu vực an toàn của trường học và cộng đồng vào đầu năm học tới.
Dàn cảnh cướp ngay trong mall Cảnh sát Toronto cho biết đã bị bắt giữ một người và nghi phạm thứ hai còn tại đào liên can tới vụ cướp chiếc đồng hồ trị giá cả chục ngàn đô tại Fairview Mall, ở North York, vào sáng thứ Sáu vừa qua. Vụ cướp xảy ra vào khoảng 11 giờ sáng. Camera an ninh trong Fairview Mall, nằm gần Don Mills Road và Sheppard Avenue East, cho thấy hai người đàn ông đi vào thương xá, ngồi khá lâu trong khu chỗ ngồi của một ngân hàng bên cạnh một trong những lối vào thương xá. Một lát sau, một người đàn ông thứ ba, mặc áo khoác đen, bước vào thương xá và đi về phía hai người đàn ông đang ngồi. Hắn bất ngờ rút ra một bình xịt hơi cay xịt vào mặt hai người đàn ông đang ngồi. Một cuộc đánh nhau nhau
dữ dội nổ ra. Một nhân viên an ninh chạy tới can ngăn. Người đàn ông xịt hơi cay chạy ra khỏi thương xá, rồi vài giây sau quay trở lại, tiếp tục chạy tới chỗ hai người đàn ông bị xịt hơi cay gây sự rồi cả ba rượt nhau chạy khỏi mall. Tối thứ Sáu, cảnh sát cho biết trong vụ đánh nhau, nạn nhân 37 tuổi đã bị cướp chiếc đồng hồ Breitling trị giá hơn 27.000 USD. Kyle Eric Fraser, cư dân Guelph, 23 tuổi, đã bị bắt vì liên quan đến vụ cướp. Hắn đã bị cáo buộc nhiều tội, trong đó có tội cướp có vũ khí, tấn công bằng vũ khí… Nghi phạm thứ hai vẫn chưa bị bắt. Nhân dạng của hắn: cao khoảng 5’9, vóc người nặng nề, tóc đen cắt ngắn, râu đen, mặc một bộ đồ thể thao màu xám và trắng, giày thể thao màu trắng.
Nổ bình gas san bằng một ngôi nhà ở Pickering Một vụ nổ tại nhà Pickering đã khiến một người đàn ông phải vào bệnh viện với thương tích không rõ vào chiều thứ Hai. Đội cứu cấp đã được gọi đến khu York Durham Lane và 16th Avenue vào khoảng 2 giờ chiều. Hình ảnh chụp từ trên không cho thấy ngôi nhà bị san bằng với đống đổ nát vương vãi
khắp nơi. Ông Steve Fowls, thuộc cứu hỏa Pickering, cho biết năm xe cứu hỏa ở vùng lân cận Ajax, Markham, cũng ở Pickering đã được điều đến. Ông Steve Fowls còn cho biết vẫn chưa rõ liệu vụ nổ gây ra hỏa hoạn hay hỏa hoạn gây ra vụ nổ. Nghi phạm
Toronto vào mùa sửa đường
Hiện trường vụ nổ nhà
14
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Toronto hiện đang bước vào đợt sửa ổ gà thứ ba của năm nay, người lái xe được lưu ý là sẽ có kẹt xe, chậm trễ. Đây cũng là đợt sửa ổ gà vào nhiều ngày cuối tuần, bắt đầu vào sáng sớm thứ Bảy và kéo dài 12 tiếng. Cuối tuần qua, việc sửa đường còn bắt đầu lúc 11 giờ tối thứ Sáu để tận dụng lúc lưu lượng giao thông thấp ở Don Valley Parkway và Gardiner Expressway. Trong suốt đợt sửa đường này sẽ có 90 nhân viên lấp ổ gà, so với 25 người vào một ngày thông thường.
Thành phố Toronto cho biết từ đầu năm tới giờ, nhân viên lục lộ đã lấp 47.000 ổ gà. Giám đốc giao thông công chánh Mark Mills nói với người lái xe: “Nếu bạn thấy chúng tôi đang làm nhiệm vụ, xin vui lòng cho chúng tôi thời gian và không gian cần thiết để thực hiện công việc của chúng tôi”. Chi phí sửa một ổ gà là khoảng 25 Gia kim và thành phố dành ngân sách từ 4 đến 5 triệu Gia kim để sửa ổ gà.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
15
GTA thoibao.com Toronto
Vụ bắt cóc gây chấn động ở Markham Đã mấy ngày trôi qua, cho tới hôm thứ Ba 26/3, cảnh sát vẫn đang ráo riết tìm kiếm nạn nhân của vụ bắt cóc hết sức hung hãn. Theo cảnh sát vùng York, vụ bắt cóc xảy ra tại một bãi đậu xe ngầm của một tòa chúng cư tại 15 Water Walk Dr., ở khu Highway 7 và Birchmount Road, vào khoảng 6 giờ chiều thứ Bảy vừa qua. Wanzhen Lu, tên tiếng Anh là Peter, 22 tuổi, quốc tịch Trung Quốc, là sinh viên quốc tế ở Toronto, đang đi cùng với một người bạn gái trong nhà để xe thì một chiếc xe van trờ tới. Ba người đàn ông nhảy xuống xe. Một người mang súng phóng điện Taser. Const. Andy Pattenden, phát ngôn viên của cảnh sát vùng York, cho biết Lu chống trả dữ dội nhưng đã bị hung phạm chích điện nhiều lần và kéo lê lên xe. Chiếc xe có một người cầm lái sẵn phóng đi mất. Ông Andy Pattenden cho
16
biết Lu sống ở tòa nhà chung cư nơi xảy ra vụ bắt cóc. Người bạn gái của nạn nhân không bị bắt cóc, chỉ bị xây xát. Cô là người đã nhờ nhân viên an ninh ở tòa chúng cư giúp đỡ và báo 911. Cảnh sát tin rằng đây vụ bắt cóc có chủ đích, và đang tìm hiểu tại sao chỉ mình Lu bị bắt cóc, nhưng giữ kín thông tin về trường nạn nhân học, về gia đình nạn nhân. Chiếc xe các nghi phạm sử dụng là chiếc Dodge Caravan màu đen, đã được tìm thấy vào tối Chủ nhật. Hôm 24/3, Cảnh sát vùng York đã công bố hình ảnh của ba nghi phạm được camera an ninh ghi lại. Cảnh sát cho biết rằng có tới bốn nghi phạm trong vụ bắt cóc. Ban đầu, họ nói có ba. Cảnh sát mô tả Lu khi bị bắc cóc mặc áo hoodie đen, quần jeans đen và giày thể thao màu trắng. Nghi phạm đầu tiên được là nam, đeo mặt nạ, mặc quần
xanh và áo khoác đen. Nghi phạm thứ hai là một người đàn ông có làn da đen và cao khoảng 6’1, mặc một chiếc áo khoác Canada Goose màu đen. Nghi phạm thứ ba là một người đàn ông có da đen và cao khoảng 6’2, với dáng người to, mặc quần jeans xanh đậm với
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
áo khoác đen. Nghi phạm thứ tư mặc áo khoác màu xanh lá cây và màu vàng có nón. Cảnh sát chưa công bố hình ảnh của hắn. Bất cứ ai có thông tin gì xin gọi cảnh sát vùng York ở số 1-866-876-5423, ext. 7541, hay gọi ẩn danh cho Crime Stoppers. Cảnh sát
lưu ý rằng nếu thấy các nghi phạm, đừng tiếp cận, mà gọi 911 ngay lập tức. Vào sáng thứ Ba, cảnh sát vùng York cho biết đã bắt giữ một người đàn ông cư dân Toronto, 35 tuổi, liên quan tới vụ bắt cóc Wanzhen Lu, như vẫn chưa tìm thấy nạn nhân.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
17
THẾ GIỚI
Toronto thoibao.com
Bầu cử Thái Lan: Phe quân sự giành thắng lợi sát nút Cuộc bầu cử Quốc Hội ở Thái Lan đã diễn ra hôm 24/03/2019. Đây là lần đầu tiên cử tri Thái được đi bầu, 5 năm sau khi tập đoàn quân sự Thái Lan đảo chính và lên cầm quyền. Theo kết quả kiểm phiếu sơ khởi, đảng Palang Pracharat của phe quân sự dẫn đầu với trên 7,6 triệu phiếu, theo sát là đảng đối lập Pheu Thai với gần 7,2 triệu phiếu. Gần hai triệu phiếu không hợp lệ, cử tri bị ngăn cản bầu cho đảng mà mình chọn
lựa…nhiều vụ gian lận được báo cáo. Tuy vậy các cựu quân nhân vẫn đạt được đa số phiếu, chỉ hơn đảng đổi lập Pheu Thai gần nửa triệu phiếu. Những người ủng hộ đảng Pheu Thai hầu hết ở nông thôn. Thắng lợi của phe quân sự có thể do phe này hứa hẹn sự ổn định trong một nước Thái Lan luôn chia rẽ sâu sắc, gần đây đã có chính sách phúc lợi cho nông dân và người già. Kết quả trên vẫn chưa chính thức, và giới quân nhân tuyên
bố sẵn sàng thương lượng với các đảng khác để thành lập liên minh. Một ngạc nhiên lớn nữa là kết quả hết sức khả quan của một đảng mới xuất hiện là đảng Tương Lai Mới (Future Forward), rất được giới trẻ thành thị yêu thích, đòi hỏi một sự thay đổi hẳn về cách nghĩ. Với việc giới thanh niên ngày càng chiếm tỉ lệ quan trọng trong dân số Thái Lan, đây là một đảng mà các chính khách sừng sỏ nay phải quan tâm đến. .
Mất thành trì cuối ở Syria, IS âm mưu tấn công Âu châu Tổ chức khủng bố IS đang có âm mưu bắt cóc và tiến hành các vụ tấn công liều chết tại Âu châu sau khi để mất thành trì cuối cùng ở Syria. Tờ Daily Mail dẫn thông tin từ tài liệu mật của IS ngày 24/3 cho biết, các phần tử trung thành của IS đang thành lập những tổ chức ngầm, còn gọi là “tổ chức cá sấu” tại Syria và phương Tây để tiêu diệt những đối tượng mà chúng cho là “kẻ thù của Chúa”. IS đang lên kế hoạch tuyển mộ ngày càng nhiều phần tử đánh bom liều chết và tăng cường tích trữ các loại vũ khí. Theo tờ Sunday Times, kế hoạch của nhóm khủng bố này được lưu trong một ổ cứng mà bọn chúng để lại sau một trận đánh ở sa mạc của Syria. Hiện tại, IS đã bị đánh bật ra khỏi thành trì cuối cùng nằm dọc bờ sông Euphrates ngày 23/3, tuy nhiên vẫn chưa rõ nơi trú ẩn của thủ lĩnh tổ chức khủng bố này. Cùng với việc thực hiện
18
các âm mưu nêu trên, IS cũng dự định thành lập một “cơ quan điều phối hoạt động ở Âu châu” và một số nơi khác. IS còn tuyên bố rằng, chúng có các đồng minh muốn hoạt động tại những khu vực cách xa sào huyệt của chúng và tiến hành tấn công tại Âu châu. Những người đứng đầu các lực lượng an ninh tại Mỹ và Âu châu cảnh báo rằng mặc dù đã bị mất lãnh thổ tại Syria song IS vẫn tạo ra mối đe dọa lớn. Hiện tại, thủ lĩnh tối cao Abu Bakr al-Baghdadi của IS, kẻ đang phải chịu lệnh truy nã quốc tế không nằm trong số các phần tử còn sót lại ở thị trấn Baghouz, Syria. Baghdadi, 46 tuổi, đã không xuất hiện công khai kể từ năm 2014, khi ông ta xuất hiện tại nhà thờ Hồi giáo al-Nuri ở Mosul để tuyên bố về “vương quốc Hồi giáo” trên vùng lãnh thổ mà IS kiểm soát ở Iraq và Syria. Đến nay, nơi ẩn náu của Abu Bakr al-Baghdadi vẫn là một ẩn số.
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Nga đưa quân tới Venezuela Theo hãng tin Nga Sputnik, hai phi cơ Nga chở 99 quân nhân và 35 tấn trang thiết bị “trong khuôn khổ hợp tác kỹ thuật và quân sự” với Venezuela đã đến Caracas hôm 24/03. Một chiếc phi cơ vận tải Antonov An-124 và một máy bay chở khách Ilyushin II-62 được nhìn thấy ngày 24/03 trên đường băng dành cho tổng thống ở phi trường quốc tế Simon Bolivar. Theo Sputnik, việc gởi binh lính và thiết bị đến Caracas là hoạt động hợp tác bình thường, hiện do tướng Vasily Tonkoshkurove, tham mưu trưởng lục quân Nga chỉ đạo. Trong cuộc khủng hoảng kinh tế và chính trị hiện
nay, Venezuela được hai chủ nợ là Nga và Trung Quốc ủng hộ. Hồi tháng 12/2018, Matxcơva đã gởi hai oanh tạc cơ chiến lược TU-160 đến Venezuela để hỗ trợ đồng minh Caracas trong cuộc đối đầu với Washington. Từ khi thủ lãnh đối lập Juan Guaido tự tuyên bố tổng thống hôm 23/1, Nicolas Maduro luôn bám chặt lấy quân đội, nêu ra nguy cơ can thiệp quân sự của “đế quốc Mỹ”. Theo điều tra của Viện Datanalisis, vào đầu tháng Ba, tổng thống tự phong Guaido có tỉ lệ ủng hộ 61% trong khi ông Maduro chỉ được 14%.
Hoa Kỳ bất ngờ hủy trừng phạt mới với Bắc Hàn Tổng thống Trump vừa có một thông điệp bất ngờ liên quan đến Bắc Hàn: ngày 22/03, đột ngột thông báo hủy bỏ “một số trừng phạt bổ sung” của bộ Tài Chính Hoa Kỳ đối với Bình Nhưỡng. “Bộ Tài Chính Mỹ hôm nay công bố một số biện pháp trừng phạt quy mô lớn sẽ được bổ sung vào các trừng phạt vốn có đối với Bắc Hàn. Hôm nay, tôi
đã ra lệnh rút lại các trừng phạt bổ sung này!”. Lý do mà chánh văn phòng Bạch ốc đưa ra là do tổng thống Mỹ quý mến lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong Un. Trong một cuộc họp báo sau đó tại Bạch ốc, báo giới đã chất vấn bộ Tài Chính và Hội Đồng An Ninh Quốc Gia về các biện pháp cụ thể mà tổng thống ra lệnh hủy bỏ, nhưng không được hồi đáp.
Tổng thống Trump
Theo giới quan sát, điều đáng chú ý là thông báo hủy trừng phạt của tổng thống Trump bất ngờ được đưa ra chỉ ít giờ sau khi Bình Nhưỡng đột ngột quyết định rút đại diện khỏi văn phòng liên lạc Liên Triều ở thành phố Kaesong. Văn phòng được thiết lập từ tháng 9/2018 vốn được coi là một trong những tiến bộ lớn trong tiến trình hòa giải giữa hai miền Triều Tiên. Việc Bắc Hàn rút là một dấu hiệu cho thấy quan hệ Bình Nhưỡng – Seoul đang xấu đi. Trước đó, hôm 21/03, lần đầu tiên kể từ sau thượng đỉnh Mỹ - Bắc Hàn bất thành tại Hà Nội, Washington nối lại việc trừng phạt các công ty vi phạm lệnh cấm vận của Liên Hiệp Quốc, nhằm gây áp lực buộc Bình Nhưỡng từ bỏ vũ khí hạt nhân.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
19
VIỆT NAM Toronto thoibao.com
Thầy giáo mất việc vì treo cờ vàng muốn khởi kiện Một thầy giáo mất việc sau khi bị khởi tố vì tổ chức kỷ niệm 20 năm ngày “Sài Gòn thất thủ” với lá cờ vàng 3 sọc đỏ muốn kiện công an tỉnh Phú Yên đòi bồi thường oan sai và lấy lại thanh danh. Thầy giáo Nguyễn Nhiên cho biết ông đã tổ chức một buổi lễ kỷ niệm vào ngày 30/4/1995 tại tư gia. Ông Nhiên đã chụp ảnh đứng bên cạnh cờ vàng và hoa cùng khẩu hiệu “Truy niệm 20 năm ngày Sài Gòn thất thủ.” Đó cũng là năm hai chính phủ Việt Nam và Mỹ bình thường hóa quan hệ ngoại giao sau 2 thập kỷ kết thúc chiến tranh. Với tư cách là một trí thức và cũng là một thầy giáo dạy sử, ông Nhiên cho rằng việc tổ chức một buổi lễ kỷ niệm như vậy cùng với một số bạn bè là một sinh hoạt văn hóa bình thường để ngẫm nghĩ về những sự kiện lịch sử đã qua đi. Mặc dù mới chỉ có 9 tuổi khi “Sài Gòn thất thủ”, thầy giáo Nhiên giải thích rằng ông đã từng
20
chào cờ vàng 3 sọc đỏ trong ba năm ở trường tiểu học và xem ngày 30/4/1975 là “một biến cố quá lớn đối với nước Việt Nam và người dân miền Nam.” Gần 4 tháng sau đó, Công an tỉnh Phú Yên ra quyết định khởi tố ông với tội danh “Tuyên truyền chống chế độ Xã hội Chủ nghĩa.” “Trong khi luật pháp Việt Nam không có điều luật nào cấm công dân treo Cờ vàng,” theo Luật sư Võ An Đôn, người được thầy giáo Nhiên nhờ giúp đỡ về mặt pháp lý để thực hiện vụ kiện này. Nhận biết việc truy tố thầy giáo Nhiên là sai luật, sau hai tháng điều tra Công an tỉnh Phú Yên ra Quyết định đình chỉ điều tra bị can và chuyển sang hình thức xử phạt hành chính. “Điều tra không được thì người ta trả tự do cho mình. Nhưng có điều ngành giáo dục cho mình nghỉ việc là trái luật,” thầy Nhiên cho biết. Sở Giáo dục tỉnh Phú Yên đã căn cứ vào Quyết định khởi tố bị can để cho thầy giáo Nhiên nghỉ
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
dạy từ 8/1/1996. Thầy Nhiên, từng dạy ở trường THCS Lương Tấn Thịnh ở huyện Đông Hòa của tỉnh Phú Yên, đã gửi đơn khiếu nại các cơ quan cấp tỉnh, cấp trung ương và thậm chí cả tòa án nhưng không được hồi đáp. Luật sư Võ An Đôn cho VOA biết ông đang nghiên cứu luật của vụ này. Tuy nhiên, vị luật sư này nói rằng do vụ việc “xảy ra rất lâu nên sợ hết thời hiệu khởi kiện.”
Ls Võ An Đôn và Thầy giáo Nguyễn Nhiên
“VN có thể mua thêm nhiều vũ khí Mỹ
nhưng phải kèm theo nhân quyền”
Ông Patrick Murphy, Phó trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á và Thái Bình Dương, hôm 22/3 cho biết Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tăng cường năng lực hàng hải cho Việt Nam, đồng thời thúc đẩy vấn đề nhân quyền với Hà Nội. Trả lời một phóng viên trong nước hỏi về việc Mỹ bán vũ khí sát thương cho Việt Nam, ông Murphy nói: “Hiện nay Việt Nam có thể tự to đặt mua thêm nhiều đơn hàng (vũ khí) hơn từ Mỹ, nhưng còn về kế hoạch mua và nhu cầu mua vũ khí thì xin anh nên đặt câu hỏi này với chính phủ Việt Nam.” Tuy nhiên, ông nói thêm: “Chúng tôi cũng xem xét các cơ hội mua bán này khi chúng tôi tiếp tục hợp tác với Việt Nam trong nhiều vấn đề tổng thể và trao đổi với nhau một cách thẳng thắn về các khác biệt giữa hai nước chúng ta, bao gồm cả vấn đề nhân quyền.” “Chúng tôi sắp có một cuộc đối thoại nhân quyền với Việt Nam. Và chúng tôi sẽ nêu các khác biệt này trong suốt cuộc đối thoại này.” Khi được hỏi về vấn đề Biển Đông, nhà ngoại giao Hoa Kỳ nói: “Về các hoạt động tự do hàng hải, Hoa Kỳ đã thực hiện gần 30 cuộc tuần tra vào năm ngoái. Và theo chính sách này, chúng tôi sẽ tiếp tục cho tàu, máy bay đi tuần tra, ở bất cứ khu vực nào mà luật quốc tế cho phép.”
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
21
VIỆT NAM Toronto thoibao.com
Lại có thanh niên treo cổ chết trong buồng giam
Nước thải đen ngòm tấn công biển Đà Nẵng
Thêm một người dân thứ 2 được ghi nhận chết trong đồn công an Việt Nam chỉ trong vòng tháng 3 của năm 2019. Nạn nhân là ông Dương Văn Lợi sinh năm 1980, sinh sống ở huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre được phát giác chết trong tư thế treo cổ vào khoảng 5 giờ sáng ngày 25/3, tại Trại tạm giam Công an tỉnh Bến Tre. Báo Tuổi trẻ trong nước dẫn thông tin “ghi nhận hiện trường ban đầu của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bến Tre”, nói ông Dương Văn Lợi treo cổ bằng những sợi vải xé ra từ chiếc quần cũ (dùng để chùi chân) treo lên những thanh lam (chỗ thông gió trong phòng tạm giam). Trong khi đó mạng báo Pháp Luật TPHCM lại cho rằng nạn nhân kết liễu đời mình bằng chiếc
Trưa 24/3, hàng trăm người dân và du khách đang tắm, dạo chơi trên bãi biển Mỹ Khê, quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng hốt hoảng tháo chạy khi hàng trăm mét khối nước đen ngòm và rác bốc mùi hôi thối khủng khiếp ầm ầm từ cửa xả Mỹ An đổ ra biển. “Sau cơn mưa khá lớn, mọi người đang tắm biển thì thấy nước từ cửa xả Mỹ An ầm ầm đổ ra biển. Nước đen kèm rác, bốc mùi hôi nên vội vàng chạy lên bờ và dùng điện thoại ghi lại cảnh tượng đáng sợ”, một người dân tắm biển cho biết. Theo báo chí trong nước, người dân địa phương cho biết, kèm theo nước thải đen ngòm là rác rưởi và những cục màu trắng vàng. Những cục này trông giống mỡ động vật và bốc mùi hôi nồng nặc. Anh Thạch (trú phường Mỹ An) cho biết, tình trạng xả thải sau các cơn mưa cứ lặp đi lặp lại mà thành phố vẫn không giải quyết khiến bãi biển Đà Nẵng ngày càng ô nhiễm, xấu xí.
22
quần thun của một người bị tạm giữ trước đó bỏ lại trong tủ. Trước đó, ngày 4/3, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bến Tre ra quyết định bắt tạm giam đối với ông Dương Văn Lợi và sau đó khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra về hành vi giết người. Theo truyền thông trong nước, chiều 3/3 khi anh Huỳnh Văn Thanh tổ chức nhậu tại nhà cùng với 4 người khác. Cuộc nhậu kéo dài khoảng 30 phút thì Dương Văn Lợi đến tham gia. Đến 21h cùng ngày, Lợi về nhà mở tivi xem nhưng bị âm thanh loa karaoke át tiếng nên yêu cầu nhóm nhậu xoay loa về hướng khác thi xảy ra mâu thuẫn với nhóm bạn nhậu, sau đó xảy ra xô xát. Dù được can ngăn nhưng sau đó Lợi vẫn cầm dao chém các bạn nhậu trước đó khiến một người
tên Huy tử vong. Trước đó, một người khác tên Nguyễn Văn Tuấn sinh năm 1977, tử vong sau 5 ngày bị giam tại nhà tạm giữ Công an huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An về hành vi đánh bạc. Trong phiên điều trần trước Ủy ban Nhân quyền Liên Hợp Quốc về công ước chống tra tấn hôm 11/3/2019, đại diện Bộ Công an tiết lộ rằng, một trong các nguyên nhân dẫn đến tử vong trong các cơ sở giam giữ của Việt Nam có thể là do “phạm nhân day dứt, dằn vặt về hành vi phạm tội của mình dẫn đến bi quan mà tự tử”. Năm 2018, có ít nhất 11 trường hợp người dân Việt Nam chết trong nơi tạm giam, tạm giữ mà phần lớn trong số đó được thông báo là “tự tử” hoặc “tử vong do bệnh lý”.
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Chiều cùng ngày, lãnh đạo Sở Sở Tài nguyên-Môi trường TP. Đà Nẵng cho biết, hiện Công ty Thoát nước và xử lý nước thải đang giám sát chặt chẽ tình trạng nước thải chảy ra các hệ thống cống xả sau mưa như hiện nay. Cũng theo lãnh đạo Sở Tài nguyên-Môi trường TP. Đà Nẵng, dọc tuyến đường biển Võ Nguyên Giáp-Hoàng Sa-Trường Sa (quận Sơn Trà và Ngũ Hành Sơn) dài hơn 10km đang có 9 hệ thống cống xả thoát nước dẫn ra biển. Mỗi khi có mưa lớn, tình trạng nước thải chưa qua xử lý, có màu đen và bốc mùi hôi lại chảy tràn ra biển do bị quá tải.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
23
VIỆT NAM Toronto thoibao.com
Ngã giá để làm passport nhanh:
‘Cán bộ không nhận tiền sẽ thiếu… nhân văn’?
Sau bài và clip phóng sự về cảnh làm tiền giữa cán bộ, cò mồi với người dân làm hộ chiếu của báo Tiền Phong trong nước ngày 25/3, câu trả lời của người có trách nhiệm phơi bày hết sự thối nát, trơ trẽn đến khó tin nổi. Vẫn theo tin tờ Tiền Phong, ông Đỗ Văn Huân, Trưởng phòng Quản lý Xuất nhập cảng (Công an tỉnh Bắc Giang) đã có “những lý giải khó hiểu”. Ông Huân thừa
nhận, việc người chụp ảnh trong phòng quản lý xuất nhập cảnh tỉnh Bắc Giang ngã giá và nhận tiền công khai để làm hộ chiếu nhanh là đúng sự thật. Tuy nhiên, ông Huân cho biết, người này chỉ là nhân viên hợp đồng, chứ không phải cán bộ. Trong ngày 25/3, Phòng quản lý XNC tỉnh Bắc Giang đã chấm dứt hợp đồng và thuê người mới. Khi được hỏi thông tin về nhân vật này,
ông Huân ấp úng không tiết lộ gì thêm. Về nạn cò mồi, ông Huân thừa nhận và còn nói: “Có lúc cò còn mắng cán bộ”. Còn về việc cán bộ nhận tiền gấp cả chục lần để làm hộ chiếu nhanh, ông Huân lại biện minh rằng: Do công dân tự nguyện trả chi phí cho cán bộ đi làm hồ sơ. Theo ông Huân, những người làm hộ chiếu ở phòng Quản lý XNC tỉnh Bắc Giang
Cảnh người dân ngồi la liệt làm hộ chiếu hai bên đường tại Phòng Quản lý XNC tỉnh Hải Dương
24
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
phần lớn là công dân đi xuất khẩu lao động. Những người này thường cần hộ chiếu sớm. Trong khi đó, nếu làm thủ tục tại phòng quản lý XNC, phải mất 8 ngày làm việc. Còn nộp tại Cục Quản lý XNC chỉ mất 5 ngày. “Khi người dân cần sớm, chúng tôi sẽ hướng dẫn đến Cục Quản lý XNC (44 Trần Phú, Điện Biên Phủ, Hà Nội) để nộp. Nhưng người dân lại không biết đường nên nhờ chúng tôi làm thay. Lúc này, tôi sẽ cử cán bộ đi làm. Chi phí đi lại, người dân phải chi
Cận cảnh cán bộ phòng quản lý XNC Bắc Giang “làm luật”
trả cho cán bộ. Chứ chả lẽ, cán bộ lại bỏ tiền túi để đi làm?”, ông Huân nói. Ông Huân cũng khẳng định: “Nếu cán bộ không giúp, người dân mất cơ hội làm giàu. Như vậy là không nhân văn. Không đáp ứng nguyện vọng. Lĩnh vực này rất nhân văn và con người, còn tiền nong chỉ là thứ yếu”. Khi được hỏi về “hình thức xử lý cán bộ nếu xảy ra tình trạng thu tiền gấp 10 lần mức quy định để làm hộ chiếu nhanh”, ông Huân cho biết sẽ xem xét. Trường hợp vi phạm nghiêm trọng sẽ điều chuyển công tác. Tuy nhiên, khi đề cập trách nhiệm của người đứng đầu, ông Huân lại cho hay trách nhiệm của vị này là xử lý cán bộ. “Anh nghiêm cấm tình trạng đó. Nhưng trước diễn biến phức tạp thì phải xử lý. Mà ở đâu chẳng xảy ra tình trạng đó, sao quản hết được”.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
25
THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com
Làn sóng di dân của những người Việt giàu có qua Canada
H
NGUYỄN TUẤN HOÀNG
ôm 18 tháng 3, đài truyền hình CBC cho biết là có một hội ái hữu những người Việt vừa được thành lập ở tỉnh bang Prince Edward Island. Theo tin của đài CBC thì hội ái hữu này vừa được thành lập vào tháng 10 năm ngoái, có tên là Vietnamese Association. Bà Elaine Nguyễn, phát ngôn viên của hội ái hữu cho biết là hội này
26
thành lập nhằm mục đích giúp những người Việt mới đến tỉnh bang hòa nhập vào cuộc sống mới một cách mau chóng và gìn giữ những cái hay của nền văn hóa Việt. Bản thân của bà Elaine Nguyễn cũng từ Việt Nam qua định cư ở tỉnh bang P.E.I diện di dân kinh tế của chương trình di dân có tên là “the provincial nominee program”. Bà Nguyễn hiện hành nghề môi giới địa
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
ốc và là chủ nhân của một motel. Cũng theo bà Nguyễn, hiện có khoảng 260 người Việt cư ngụ ở tỉnh bang P.E.I., tỉnh bang nhỏ nhất Canada, mà thật ra là một hòn đảo ở bờ Đại Tây Dương, với dân số 5 triệu người. Phần lớn những người di dân Việt ở tỉnh bang P.E.I. mới đến Canada trong những năm qua. Di dân giầu có gốc Việt và Trung quốc là những nhóm di dân đông đảo ở tỉnh bang P.E.I. Chuyển qua chuyện thời sự thế giới, hôm 15 tháng 3, công ty tham vấn Mercer đã công bố danh sách những thành phố có phẩm chất cuộc sống cao nhất thế giới, sau kết quả của những nghiên cứu hàng năm. Bản so sánh mức sống của các thành phố trên thế giới do công ty Mercer thiết lập đã liên tục công bố trong 10 năm qua. Năm nay, theo bản nghiên cứu, thành phố có cuộc sống tốt nhất thế giới là Vienna của nước Áo. Đứng
hàng thứ nhì là thành phố Zurich của Thụy Sĩ. Vancouver của Canada đã đứng đồng hạng ba với các thành phố Aukland của Tân Tây Lan và Munich của nước Đức. Thành phố Toronto đứng hàng thứ 16, thành phố Ottawa đứng hàng thứ 19 và thành phố Montreal đứng hàng thứ 21. Không có thành phố Mỹ nào trong danh sách 20 thành phố hàng đầu. Thành phố Mỹ xếp hạng cao nhất là thành phố San Francisco ở hạng thứ 34. Công ty Mercer đã sắp hạng các thành phố theo nhiều yếu tố như nhà cửa, khí hậu, bảo hiểm sức khỏe, các phương tiện chuyên chở công cộng, tình trạng an ninh, tuổi thọ, v.v... Như thế Canada vẫn là một trong những nơi định cư tốt nhất thế giới. Cũng trong chuyện thời sự thế giới, có những vụ thảm sát giết người hàng loạt diễn ra ở hai đền thờ Hồi giáo ở thành phố Christchurch, Tân Tây Lan
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
27
THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com
Bà Inass Mohmed
Nghi can Brenton Tarrant
trong hôm thứ sáu ngày 15 tháng 3. Có 49 người chết, 48 người khác bị thương và trong đó có 20 người bị thương trầm trọng. Các cơ quan an ninh đã bắt giữ ba người mà trong đó có một người có quốc tịch Úc Đại Lợi, là nghi phạm giết người. Bà thủ tướng Jacinda Arden của Tân Tây Lan đã gọi ngày thứ sáu có vụ giết người là một trong những ngày sầu thảm nhất của Tân Tây Lan và đây là một hành động bạo lực quá mức và chưa từng xảy ra. Nghi can giết người đã viết một bản tuyên ngôn (manifesto) dài 74 trang chống đối việc thâu nhận di dân, và những lý do khiến hắn ra tay giết người. Nghi can cũng nhận mình ủng hộ tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và là một người da trắng cuồng tín. Vụ giết người đã bắt đầu vào lúc 1.45 chiều hôm thứ sáu ở đền thờ Masjid Al Noor tại thành phố Christchurch. Vụ thảm sát thứ nhì diễn ra ở đền thờ Linwood Masjid ở gần đó Nghi can đã đăng trên mạng Facebook tên là Brenton Tarrant ở thành phố Grafton, Úc Đại Lợi. Theo những nhân chứng, nghi can Tarrant là một huấn luyện viên về môn tập tạ tại một phòng thể dục trong thành phố Grafton. Chuyển qua chuyện thời sự ở Việt
Nam, thì theo những tin tức phổ biến hôm 18 tháng 3, một công ty của Trung quốc là tập đoàn Thái Bình Dương đã xin được tham gia vào dự án xây cất xa lộ Bắc Nam. Theo những nguồn tin thân cận thì công ty Trung quốc này sẵn sàng bỏ tiền ra tài trợ cho toàn bộ dự án. Theo một bài của báo Tiền Phong, tổng mức đầu tư dự kiến là gần 119,000 tỉ đồng (hơn 5.3 tỉ Mỹ kim) để xây dựng 654 kilomet đường thuộc dự án. Tuyến đường được xem như xương sống của đất nước này sẽ đi qua 13 tỉnh thành, chạy từ Hà Nội tới Vĩnh Long. Nó bao gồm phần đường sẽ xây mới kể trên nối vào một số đoạn đường xa lộ đã đưa vào sử dụng, như đường Pháp Vân-Ninh Bình, hay Đà Nẵng-Quảng Ngãi. Trên trang cá nhân có tổng cộng hơn 90,000 người theo dõi, nhà báo kỳ cựu Hoàng Hải Vân cũng nêu ra dự án Cát Linh-Hà Đông như một ví dụ, ngoài ra ông cũng nhắc đến sân vận động Mỹ Đình ở Hà Nội do nhà thầu Trung Quốc xây dựng, để gióng lên hồi chuông báo động rằng nếu đại công trình cao tốc Bắc-Nam giao cho Trung Quốc, “đất nước sẽ rơi vào đại họa”. Tiếp đến, ông Vân đưa ra lời nhận định “Đây không chỉ là cái bẫy nợ nần hàng chục tỉ đô la đè nặng nhiều thế hệ, đây còn là cái thòng lọng thít
Xa lộ Bắc Nam
28
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
chặt chủ quyền đất nước không thể thoát ra được trong khi chủ quyền biển đảo đang bị Trung Quốc đe dọa hàng ngày”. Trở lại chuyện thời sự ở Canada, theo những tin tức loan báo hôm 18 tháng 3, một bà mẹ ở thành phố Hamilton, tỉnh bang Ontario, đã mất đi hàng ngàn dollars và quyền được lái xe, sau khi đã lầm mua phải bảo hiểm xe giả. Bà Inass Mohmed đã bị đụng xe hồi năm ngoái, và khi bà ta điện thoại thông báo cho công ty bảo hiểm xe, mà bà này đã mua từ nhiều năm qua, thì mới hay đó là bảo hiểm...ma Không những bà này bị tịch thu chiếc xe mà còn bị cảnh sát phạt $5,000 vì lái xe không có bảo hiểm. Các hãng bảo hiểm Aviva và Desjardins đã mở cuộc điều tra và khám phá ra là bà này mua bảo hiểm xe của một người đàn ông và để mua bảo hiểm rẻ, bà này đã trả bằng tiền mặt. Kẻ gian là Sherif Aly, 38 tuổi đã bị bắt giữ. Theo ông Chris Vinall của công ty bảo hiểm Desjardins, những kẻ gian bán bảo hiểm ma đăng quảng cáo trên mạng internet với giá thật rẻ để thu hút người mua. Cũng theo ông Vinall, chỉ nên mua bảo hiểm qua những người bán bảo hiểm có giấy phép và nếu thấy giá bán bảo hiểm quá rẻ thì chắc đó là bảo hiểm... ma. Bảo hiểm ma hiện lan tràn ở nước Anh và dần dần đã thấy xuất hiện nhiều ở Canada. Nói về nền kỹ nghệ địa ốc, thì đúng như người ta vẫn thường nói, cái gì lên cao rồi cũng có lúc phải xuống, giống như giá nhà ở thành phố Vancouver. Những năm trước giá nhà ở vùng đại thủ phủ Vancouver đã gia tăng vượt mức, khi có những người giàu có ngoại quốc ào ạt vào mua nhà. Bây giờ nền kỹ nghệ địa ốc ở thành phố đang trên đà suy thoái khi số người ngoại quốc có tiền mua nhà, nhất là những nhà đắt tiền đã không còn, và chính quyền tỉnh bang British Columbia cũng đã đưa ra những biện pháp cắt giảm những người mua nhà đầu tư trục lợi. Theo tin của đài CBC hôm 16 tháng 3 vừa qua, một căn nhà ở thành
phố Vancouver đã phải giảm giá 2 triệu dollars. Một căn biệt thự trên đường Cheldecott Street trong thành phố Vancouver đã bán với giá trên 6 triệu dollars vào tháng tư năm ngoái. Căn nhà rộng 4,500 bộ vuông và có 6 phòng ngủ. Căn nhà cũng được chính quyền thành phố Vancouver định giá trong năm nay trên 5 triệu dollars và chủ nhân căn nhà này đã để bán lúc đầu là với giá 6 triệu, nhưng mãi không bán được nay đã giảm xuống còn 3.9 triệu dollars: nếu bán được chủ nhân của căn nhà cũng lỗ ít nhất trên 2 triệu dollars chưa kể tiền chi phí phải trả cho nhân viên môi giới địa ốc. Theo bản tường trình của công ty địa ốc Royal Le Page, giá trung bình những căn nhà đắt tiền ở thành phố Vancouver đã giảm 410,000 dollars trong năm nay. Số lượng nhà bán ở vùng đại thủ phủ Vancouver cũng giảm trên 50 phần trăm. Thời gian khốn khó bắt đầu cho những người hành nghề môi giới bán nhà, không những ở vùng đại thủ phủ Vancouver mà còn ở trên toàn Canada. Cuối cùng là chuyện thời sự y tế, theo chương trình Marketplace của đài CBC vừa công bố hôm 18 tháng 3, thì các điều tra viên của chương trình này tìm thấy những bịch tôm đông lạnh bán trong các siêu thị trên toàn Canada có chứa những vi trùng kháng lại trụ sinh (antibiotic resistant bacteria). Nhu cầu tiêu thụ tôm đã bộc phát trên toàn thế giới trong thập kỷ qua và số thương vụ hàng năm về việc mua bán tôm lên đến 39 tỷ Mỹ kim. Riêng tại Canada, số lượng tôm nhập cảng hàng năm khoảng 700 triệu dollars. Phần lớn những tôm nhập cảng vào Canada đến từ những nước như Ấn Độ, Việt Nam, Trung quốc và Thái Lan. Ông Rob Clark, đầu bếp trưởng của nhà hàng The First Counter ở thành phố Vancouver đã nói là ông ta đã không ăn một con tôm nhập cảng nào trong vòng 20 năm qua. Cũng theo ông Clark thì tôm nhập cảng thường được nuôi trong những ao tù, chứa đầy những chất thuốc trừ sâu, thuốc diệt côn trùng và trụ sinh. Người ta lo ngại là những vi trùng kháng lại trụ sinh có ở Canada, theo dòng những tôm nhập cảng từ các quốc gia Á Châu. Theo tổ chức y tế thế giới (WHO) thì hằng năm có chừng 700 ngàn người trên thế giới chết vì nhiễm vi trùng kháng lại trụ sinh. NGUYỄN TUẤN HOÀNG
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
29
KINH TẾ TÀI CHÁ NH Toronto thoibao.com
Giá nhà mới xây ở Canada sút giảm lần đầu tiên trong vòng gần 10 năm qua NGUYỄN TUẤN HOÀNG
Toronto: Theo những tin tức loan báo hôm 16 tháng 3, giá bán những căn nhà mới xây trong năm nay đã sút giảm so với giá nhà bán trong năm ngoái, và đây là lần đầu tiên giá nhà mới xây đã sút giảm trong gần 10 năm qua. Giá nhà mới xây sút giảm nhiều nhất ở thành phố Regina, sút giảm 3 phần trăm, trong khi giá nhà ở thành phố Toronto sút giảm 1.5 phần trăm so với giá nhà một năm trước. Giá nhà ở thành phố Calgary giảm 1.1 phần trăm trong khi giá nhà ở thành phố Vancouver giảm 0.3 phần trăm. CHỈ TRẢ 5 MỸ KIM CHO 30 LY CÀ PHÊ TRONG MỘT THÁNG New York: Theo những tin tức loan báo hôm 15 tháng 3, công ty bán đồ ăn nhanh Burger King ở Hoa Kỳ vừa công bố một chương trình bán cà phê giảm giá: mua $5 một phiếu mua cà phê và sẽ được mua mỗi ngày một ly cà phê trong vòng 1 tháng. Giá $5 cà phê bằng tiền mua một ly cà phê Starbucks. Cuộc chiến tranh giành khách của các công ty bán đồ ăn nhanh ngày càng khốc liệt, như công ty McDonald’s bán $1 một ly cà phê không kể kích thước và đến bây giờ là Burger King với phiếu mua cà phê $5 một tháng. Theo nhận định của các chuyên gia tài chánh thì giá cà phê ở Hoa Kỳ ngày càng rẻ kể từ năm 2006 cho đến nay. GIÁ NHÀ BÁN SÚT GIẢM 5.2 PHẦN TRĂM Ottawa: Theo những tin tức loan báo hôm 18 tháng 3, giá nhà bán ở
Canada đã sút giảm. Theo hiệp hội những nhà địa ốc ở Canada thì giá bán trung bình của một căn nhà ở Canada trong tháng hai vừa qua đã ở mức $468,350, sút giảm 5.2 phần trăm so với giá nhà của một năm trước đây. Số nhà bán được trên toàn Canada cũng giảm xuống ở mức thấp nhất trong 1 tháng kể từ tháng 11 năm 2012 cho đến nay: chỉ có tổng cộng 29,974 căn nhà bán được trong tháng 2. Nơi có số lượng nhà bán được thấp nhất là các tỉnh bang ở miền tây mà đặc biệt là tỉnh bang Alberta và British Columbia. Tuy nhiên theo ông Brian De Pratto, kinh tế gia của ngân hàng TD thì tháng hai vừa qua là tháng hai lạnh lẽo và nhiều tuyết nhất so với tháng hai của những năm trước, và có lẽ vì thế mà số người mua nhà giảm sút? SẼ PHẢI KHAI BÁO VÀ TỐN THÊM TIỀN KHI DU LỊCH QUA ÂU CHÂU Ottawa: Theo những tin tức loan báo hôm 18 tháng 3, những người Canada muốn du lịch qua Âu Châu trong những năm tới, sẽ phải điền vào một mẫu đơn xin nhập cư và phải đóng lệ phí. Liên hiệp Âu Châu cho biết đây là một biện pháp mới nhằm duy trì an ninh cho những quốc gia này, trên những du khách đến có thông hành hay không. Hiện nay cư dân của trên 60 quốc gia trên thế giới gồm cả cư dân Canada và Hoa Kỳ, có thể viếng thăm hay đến vì công việc trong thời gian tối đa 90 ngày mà không cần xin chiếu khán.
Theo luật mới thì những cư dân của các quốc gia không cần chiếu khán, sẽ phải điền đơn xin nhập cảnh và phải đóng lệ phí khi đến khu vực gọi là khu vực Schengen: khu vực này gồm các quốc gia Austria, Belgium, the Czech Republic, Denmark, Estonia, Finland, France, Germany, Greece, Hungary, Iceland, Italy, Latvia, Liechtenstein, Lithuania, Luxembourg, Malta, the Netherlands, Norway, Poland, Portugal, Slovakia, Slovenia, Spain, Sweden và Switzerland. Anh quốc không có trong danh sách các quốc gia cần chiếu khán. Luật mới sẽ bắt đầu vào tháng 1 năm 2021. MƯỜI CÔNG ĂN VIỆC LÀM ĐƯỢC TRẢ LƯƠNG CAO NHẤT HOA KỲ Báo USA Today trong số ra ngày thứ hai 18 tháng 3 đã công bố những công ăn việc làm trả lương cao nhất Hoa Kỳ. Việc sắp hạng những công việc này đã gây nhiều ngạc nhiên vì từ trước đến giờ người ta vẫn tưởng lương bác sĩ cao hơn lương dược sĩ. Tuy nhiên việc sắp hạng này dựa vào tiền lương trung bình của một người: một bác sĩ chuyên khoa về
30
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
tim ở Hoa Kỳ có thể kiếm được nửa triệu Mỹ kim một năm, trong khi lương của một bác sĩ gia đình chỉ ở mức 100 ngàn Mỹ kim. Cũng như có những luật sư lương cả triệu Mỹ kim một năm nhưng cũng có những luật sư chỉ kiếm vài chục ngàn Mỹ kim hàng năm. Sau đây là bảng sắp hạng 10 công ăn việc làm có số lương cao nhất Mỹ: - Chủ tịch điều hành công ty (chief Executive) lương trung bình $119,132 - Architetural and engineering managers $115,752. - Dược sĩ $107,692 - Bác sĩ $104,052 - Luật sư $101,244 - Nurse practitioner $98,488 - Nha sĩ $$97,968 - Computer manager $97,604 - Software engineer $96,316 - Kỹ sư hóa học $96,000. HÀNG LOẠT ĐƠN KIỆN CÔNG TY BOEING SAU VỤ MÁY BAY BOEING 737 MAX 8 THỨ NHÌ BỊ RỚT New York: Sau khi một chiếc Boeing 737 Max * thứ nhì bị rớt, các quốc gia trên thế giới đã cấm không cho sử dụng loại phi cơ này.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
31
KINH TẾ TÀI CHÁ NH Toronto thoibao.com
Hàng loạt những đơn kiện của thân nhân của 346 nạn nhân tử nạn vì hai vụ rớt máy bay Boeing 737 Max 8 đã được đệ trình. Không những thế công ty Boeing có thể bị các công ty hàng không kiện vì những máy bay mà các công ty này mua của công ty Boeing không được cất cánh, và làm thiệt hại lợi nhuận. Ngoài ra còn hàng trăm chiếc Boeing 737 MAX 8s và 9s đang được chế tạo, có thể sẽ không có ai mua: công ty Boeing có thể lỗ thêm từ 1 tỷ Mỹ kim cho đến 5 tỷ Mỹ kim.
32
CHỈ TỐN CÓ $5 MỘT LON BIA TẠI CẦU TRƯỜNG ROGERS TRONG MÙA DÃ CẦU NĂM NAY Toronto: Một trong những nguồn lợi nhuận lớn lao của các đội dã cầu trong hiệp hội dã cầu Bắc Mỹ là bán thực phẩm cho khán giả trong khi họ theo dõi các trận đấu. Dã cầu là một môn thể thao được khán giả ưa chuộng ở Canada và Hoa Kỳ trong những ngày hè. Dã cầu cũng còn được gọi là môn thể thao của mùa hè. Thật thế, hầu như buổi chiều nào cũng có những trận đấu dã cầu tại
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
các cầu trường ở các thành phố lớn ở Bắc Mỹ. Những người Mỹ và Canada sau một ngày làm việc mệt nhọc, và khi chiều về vẫn còn nắng, thay vì họ về nhà thì bạn bè rủ nhau đến các cầu trường theo dõi các trận đấu: nói là theo dõi nhưng chúng ta cũng biết các đấu thủ của môn dã cầu không phải tốn công nhọc sức như những cầu thủ môn banh bầu dục, cũng chẳng phải cần nhanh nhẹn như các cầu thủ môn băng cầu hay bóng rổ, mà đấu rất tà tà trong những buổi chiều nắng đẹp. Khán giả nói là đến xem đấu nhưng thật sự người nào đến cũng mua bia, mua hotdog để vừa ăn uống, vừa đấu láo với nhau trong những buổi chiều hè.
Mấy năm gần đây số khán giả đến cầu trường Rogers để theo dõi các trận tranh tài của đội cầu Toronto Blue Jays sút giảm. Vì thế mới đây các giới chức trong ban quản trị đội cầu Blue Jays đã cho hạ giá bán bia trong cầu trường. Trong mùa banh năm ngoái một lon bia 14 ounces bán với giá $12, thì trong năm nay chỉ bán với giá $5. Một cái hotdog mà tiền vốn chỉ mất có 56 xu, đã được bán với giá $6, thì sẽ được giảm xuống $1 trong một số trận cầu đặc biệt. Hiện có 30 đội trong hiệp hội dã cầu Bắc Mỹ và mỗi đội phải đấu 162 trận trong mùa banh. Trung bình các khán giả đã mua trên 10 ngàn hotdog cho mỗi trận đấu.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
33
KINH TẾ TÀI CHÁNH
Toronto thoibao.com
GIÁ NHÀ ĐẤT TĂNG VÙN VỤT Ở VIỆT NAM, VÌ CÁC CÔNG TY TRUNG QUỐC MỞ CÁC CHI NHÁNH MỚI Đà Nẵng: Theo những nguồn tin báo chí trong nước loan báo hôm 15 tháng 3, vì những loại thuế mà tổng thống Trump đánh trên hàng ngàn những hàng hóa nhập cảng từ Trung quốc vào Mỹ, khiến cho hàng trăm các công ty Trung quốc đã ào ạt di chuyển qua lập những chi nhánh ở Việt Nam. Chính vì thế giá nhà đất ở các thành phố Việt Nam như ở thành phố Long An hay Đà Nẵng đã gia tăng lên đến
34
mức chóng mặt. Giá thuê các hãng xưởng ở tỉnh Long An đã gia tăng 20 phần trăm trong những tháng qua. Theo bà Vicky Tong, giám đốc hiệp hội kinh doanh của những người Trung quốc ở Việt Nam, thì trong những tuần qua, chủ nhân của nhiều công ty sản xuất đồ chơi trẻ em ở Trung quốc đã qua thăm viếng Việt Nam, tìm nơi đặt chi nhánh. Trung quốc là nơi sản xuất 80 phần trăm số đồ chơi cung cấp cho toàn thế giới. Cuộc chiến thương mại đang diễn
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
ra giữa Hoa Kỳ và Trung quốc đã khiến các công ty sản xuất hàng hóa ở Trung quốc tìm đường sang Việt Nam. Thị trường địa ốc ở Đà Nẵng cũng trong cơn sốt vì có những người Trung quốc ào ào đến mua đất đai. Theo các nguồn tin báo chí trong nước thì nhiều người đã bỏ công ăn việc làm đi làm nghề bán đất kiếm lời” mua đi bán lại trong vòng 1 tuần có thể kiếm cả trăm triệu đồng” MỘT NGƯỜI BỊ LỪA TÌNH MẤT 130 NGÀN DOLLARS Edmonton: Trả lời các câu hỏi của phóng viên báo chí, hôm 19 tháng 3, trong một cuộc họp báo ở sở cảnh sát thành phố, một người đàn ông chỉ nói tên là Con, ở thành phố Edmonton, tỉnh bang Alberta, đã cho biết trong thời gian ông ta phải nằm bệnh viện, ông ta đã có liên lạc với một phụ nữ qua mạng internet. Ông Con tưởng là ông ta đã tìm thấy một nửa đời của ông, qua một người phụ nữ tóc đen có tên là Deborah, nhưng hỡi ôi: sau này ông ta mới biết đó là một vụ lường gạt. Trong vòng 3 năm liên lạc qua mạng và qua điện thoại, ông Con đã bị lừa mất 143 ngàn dollars. Ông Con cho biết ông ta sống độc thân quá lâu, mong có một gia đình,
Ông Con
và chỉ vì những mong muốn thôi thúc quá, khiến ông bị kẻ gian lừa vào tròng. Chuyện ông Con bị lừa, thật ra chẳng có gì đặc biệt vì trong năm 2017, sở cảnh sát thành phố Edmonton mở những cuộc điều tra vì có 10 nạn nhân khai đã bị lừa tình và số tiền bị lừa tổng cộng lên đến 397 ngàn dollars. Trong năm 2018, số nạn nhân bị lừa tình ở thành phố Edmonton gia tăng lên 11 và số tiền bị mất cũng gia tăng lên đến 1.1 triệu dollars. Trong vụ lừa ông Con, thì kẻ gian đã nhận là một phụ nữ đơn thân Hoa Kỳ, có một con trai 9 tuổi và là một kỹ sư làm việc ở nước ngoài. NGUYỄN TUẤN HOÀNG
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
35
CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ Toronto thoibao.com
Cuộc điều tra Robert Mueller kết thúc:
TT Trump được minh oan? MAI LOAN
T
ổng thống Trump không phải là một kẻ gian lận. Đó là câu mở đầu trong bài nhận định của ông Jack Shafer, một nhà báo kỳ cựu của diễn đàn Politico Magazine trong bài phân tích mới nhất để nói rằng đó là lời kết luận cụ thể của bản tóm tắt dài 4 trang của Tổng trưởng Tư Pháp William Barr sau khi ông đọc bản báo cáo của Công tố viên Đặc biệt Robert Mueller về cuộc điều tra vào cuối tuần qua. Thật ra chưa ai hiểu rõ bản báo cáo này dài bao nhiêu và chứa đựng những chi tiết nào đáng kể để phân tích và tranh luận sau một cuộc điều tra rất tỉ mỉ kéo dài đến 674 ngày liên quan đến những hành động của chính quyền Nga Sô đã xen lấn vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Có điều là cuộc điều tra này được chủ trì và kiểm soát bởi Thứ trưởng Tư Pháp Rod Rosentein sau khi ông Tổng trưởng vào lúc đó là Jeff Sessions do TT Trump lựa chọn, đã tự ý không can thiệp vào vì lý do tránh mâu thuẫn quyền lợi vì chính cá nhân ông Sessions cũng đã can tội nói dối về việc trước đó đã bí mật nói chuyện với các viên chức cao cấp của Nga. Vì thế nên sau khi đúc kết cuộc điều tra, ông Mueller đã đệ trình bản báo cáo này lên hai vị sếp lớn là ông Rosentein và tân tổng trưởng tư pháp William Barr. Để rồi chỉ hai ngày sau đó, ông Barr đã đưa ra một bản tóm tắt nội dung bản báo cáo lên cho các vị dân cử trong Uỷ Ban Tư Pháp tại Hạ Viện theo đúng thủ tục hành chánh và pháp lý tại Hoa Kỳ. Bản báo cáo của cuộc điều tra nói rõ rằng không có đủ bằng chứng để kết luận rằng đã có sự toa rập hay thông đồng giữa bộ tham mưu của ông Trump và chính quyền Nga để lèo lái cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2016. Nhưng riêng về việc TT Trump có những hành động cản trở công lý hay không trong thời gian qua, ông Mueller nói rõ rằng ông không tìm đầy đủ chứng cớ để kết tội, nhưng ông cũng nói TT Trump không hoàn toàn vô tội trước những cáo buộc này. Trong bức thư tóm tắt gửi lên Hạ Viện, ông William Barr đã nói rõ rằng cả ông và phụ tá là Thứ trưởng
36
Rod Rosentein đều thấy rằng những chứng cớ thu được đã không đầy đủ để đi đến việc cáo buộc TT Trump đã có hành động cản trở công lý, và do đó hai ông này, chứ không phải là ông Mueller, đã đồng thanh đi đến quyết định không truy tố TT Trump về tội này. Ngay sau khi bức thư tóm tắt được loan báo, TT Trump đã nhanh chóng lên tiếng bình phẩm rằng đó là bằng chứng cho thấy đó là một sự “MINH OAN ĐẦY ĐỦ VÀ HOÀN TOÀN” và chứng minh rằng không hề có sự cản trở công lý. Thế nhưng điều quan trọng cần phải hiểu rõ, và cả hai nhân vật đứng đầu của Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ là William Barr và Rod Rosentein cũng đều công nhận, đó là cái kết luận của riêng họ chứ không hề là kết luận của ông Mueller sau cuộc điều tra này. Ông William Barr, trước đây đã từng là Tổng trưởng Tư Pháp dưới thời TT Bush Bố, hồi tháng 6 năm 2018, đã viết một bức thư có nội dung kết luận rằng cuộc điều tra về tội cản trở công lý của ông Mueller coi như “đã chết từ trong trứng nước” (fatally misconceived). Tuy không có nắm giữ chức vụ gì vào lúc ấy, ông Barr giải thích với các viên chức Bộ Tư Pháp rằng “tuy tôi mù tịt về nhiều chi tiết trong vụ này”, nhưng việc TT Trump yêu cầu ông Tổng Giám đốc James Comey của FBI hãy bỏ qua cuộc điều tra về ông Cố vấn An ninh Quốc gia James Flynn, rồi sau đó lại quyết định cách chức ông Comey là hoàn toàn hợp lệ vì nó thuộc thẩm quyền của TT Trump chứ không hề là hành động cản trở công lý. Để rồi sau đó, TT Trump đã quyết định lựa chọn ông Barr để thay thế sau khi cách chức ông Jeff Sessions. Theo nhà báo Stephen Collinson phân tích trong một bài viết mới nhất trên diễn đàn CNN, TT Trump giờ đây có thêm một cơ hội mới để lèo lái chính quyền ông theo một chiều hướng bạo dạn hơn nữa. Cũng giống như kết quả thắng cử bất ngờ vào cuối năm 2016, ông Trump lại một lần nữa đã giành được một thắng lợi lớn trước những lời tiên đoán của hầu hết các chuyên gia và những người chống đối ông trong suốt hai năm qua.
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Ông William Barr
Kết luận này có nghĩa là giờ đây ông Trump có thể thoát khỏi cái đám mây nghi ngờ đã phủ trùm lên nhiệm kỳ của ông ngay từ lúc mới bắt đầu. Nó vừa là một sự minh oan cho uy tín cá nhân ông, đồng thời cũng là một vũ khí lợi hại về mặt chính trị để có thể tấn công những kẻ chỉ trích ông bên đảng Dân Chủ cũng như trong giới truyền thông trước khi chuẩn bị cho chiến dịch tái tranh cử vào năm tới. Tuy nhiên, sự kiện phe Dân Chủ đã chiến thắng trong kỳ bầu cử giữa kỳ vào cuối năm 2018 để giành quyền tại Hạ Viện sẽ không hề bị lung lay và còn bảo đảm rằng bản báo cáo này chưa phải là phán quyết sau cùng để chấm dứt vụ tranh cãi này. Chưa gì phe Dân Chủ ở Quốc Hội đã đòi Bộ Tư Pháp cần phải bạch hoá toàn bộ bản báo cáo của ông Mueller chứ không phải chỉ là bản tóm tắt, và nhiều vị dân biểu cũng đã phê bình về tính cách trung thực trong cách diễn giải của ông Tổng trưởng William Barr. Tuy bản tóm tắt của ông Barr cho thấy là văn từ và nội dung bản báo cáo của ông Mueller không đơn giản cũng như không hoàn toàn minh oan cho TT Trump về tội cản trở công lý, nhưng ý nghĩa biểu tượng về mặt chính trị của nó cũng rất có lợi cho ông Trump. Bởi vì cuộc điều tra đã không đưa ra được những bằng chứng thuộc loại “kinh thiên động địa” để có thể xoay đổi lớn lao cái nhìn của quần chúng trước việc có thể luận tội và ảnh hưởng tai hại đến uy quyền của TT Trump. Những người không thích ông
Trump chắc chắn cảm thấy rằng bản báo cáo cuộc điều tra này đã tặng cho ông ta một món quà chính trị rất lớn. Nhưng nếu bình tâm nhìn dưới một góc cạnh khác, nếu như TT Trump không bị kết tội trước những cáo giác về các hành động đã có trước đây, thì rõ ràng là kết luận của cuộc điều tra cho thấy là ông Trump cũng được đối xử một cách công bằng (và minh oan rõ ràng về tội thông đồng) sau một tiến trình điều tra pháp lý đứng đắn. Khách quan mà nói, kết luận của ông Mueller cho rằng không có sự thông đồng cũng có thể được xem là đã mang lại một sự thở phào nhẹ nhõm cho cả nước. Bởi vì nếu như kết luận của nó hoàn toàn ngược lại, thì mọi người phải đối diện trước sự kiện một vị đương kim tổng thống đã gian lận khi thông đồng với một quốc gia kẻ thù của Hoa Kỳ để phá hoại cơ chế dân chủ để lên nắm quyền. Như vậy thì người dân và nước Mỹ sẽ phải trải qua một cơn ác mộng kéo dài trong thời gian tới đầy thử thách cho hệ thống dân chủ pháp quyền cũng như càng xô đẩy đất nước lún sâu hơn nữa trong những tranh cãi gay gắt và chia rẽ sâu đậm. Tuy TT Trump có thể ăn mừng với chiến thắng đầu tiên với bản báo cáo này, cuộc chiến ở chính trường Washington trong hồ sơ này thật ra chỉ mới bắt đầu. Các vị dân cử phe Dân Chủ ở Quốc Hội chưa gì đã đòi hỏi Bộ Tư Pháp phải loan báo đầy đủ chi tiết bản báo cáo của ông Mueller, đồng thời cũng đẩy mạnh tiến trình các cuộc điều tra khác trên nhiều hồ sơ nhức nhối khác chứ không chỉ có riêng vụ do ông Mueller vừa kết thúc.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
37
CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ Toronto thoibao.com
Trận chiến kế tiếp coi như sẽ bao quanh quyết định của ông William Barr về việc không truy tố tội danh cản trở công lý, nhất là khi mọi người đều đã biết rõ về chuyện ông Barr hồi mùa hè năm ngoái đã viết một bức thư cho thấy là cuộc điều tra về tội danh cản trở công lý này coi như là “đã chết từ trong trứng nước”. Nhiều phần là cả hai nhân vật đứng đầu của Bộ Tư Pháp sẽ được mời ra điều trần trước Hạ Viện để nghe các vị dân cử chất vấn gắt gao hơn về nhận định chủ quan của họ. Chuyện không có đủ bằng chứng để đi kết luận thông đồng này chắc chắn sẽ tạo một thất vọng lớn cho những chính trị phe Dân Chủ và những nhà bình luận khuynh tả từ lâu đã hy vọng rằng cuộc điều tra của ông Mueller sẽ đưa ra một số những bằng chứng để kết án chính quyền Trump. Tuy nhiên, bản báo cáo này cũng vô tình củng cố thêm uy tín của bà Nancy Pelosi khi bà Chủ tịch Hạ Viện trước đó đã không đặt nặng việc cần phải xúc tiến thủ tục luận tội TT Trump. Nó càng khiến nhiều người thấy rõ bà Pelosi quả tình là một chính trị lão luyện biết tính toán rất khôn ngoan để lựa chọn những chiến trường thuận lợi để đấu tranh và không bị lún sâu vào những nơi có thể trở thành hớ hênh và bất lợi
38
sau này. Tuy những người ủng hộ TT Trump không đồng ý, nhưng sự kiện các vị dân biểu phe Dân Chủ tại Hạ Viện tiếp tục mở các cuộc điều tra khác liên quan đến nhiều vụ cáo giác khác dính líu đến chính quyền Trump vẫn là một điều hợp lý và nằm trong thẩm quyền và chức năng của họ vốn đã được quy định rõ ràng trong Hiến pháp Hoa Kỳ. Nếu như trong suốt thời gian 6 năm phe Cộng Hoà nắm quyền tại Hạ Viện dưới thời TT Obama và đã giành nhiều thời gian, tiền bạc và công sức để mở đi mở lại những cuộc điều tra về vụ tai tiếng tại toà đại sứ Mỹ ở Libya dưới thời Ngoại trưởng Hillary Clinton mà không dẫn đến kết quả cụ thể nào, thì không lý gì giờ đây họ có thể ngăn cản hoặc chỉ trích việc điều tra của các dân biểu phe Dân Chủ đối với nhiều quyết định và chính sách liên quan đến TT Trump gây chia rẽ và chống đối mạnh mẽ khắp nơi? Một điều đáng chú ý nữa là bản báo cáo này không hề ủng hộ hay minh oan hoàn toàn cho tất cả những hành động hay lời nói của TT Trump. Đúng hơn nữa, cuộc điều tra của ông Mueller coi như cũng đã đánh đổ toàn bộ những lời cáo buộc từ trước tới nay của ông Trump khi cho rằng nó chỉ là một “cuộc săn bắt phù thuỷ”
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
TT Trump
(witch hunt), cũng như đã phá tan lời xác quyết của TT Trump khi cho rằng việc cáo buộc Nga đã xen lấn vào cuộc bầu cử này chỉ là một “trò lừa gạt” (hoax). Bản tóm tắt của ông William Barr nói rõ rằng cuộc điều tra của ông Mueller xác nhận rằng quả tình là chính quyền Nga đã xen lấn trong cuộc bầu cử năm 2016 với mục đích gây hại cho đối thủ của ông Trump là bà Hillary Clinton. Nếu như cuộc điều tra này là một “cuộc săn bắt phù thuỷ”, có lẽ ông Mueller cũng sẽ dễ dàng tìm ra những cách thức để truy tố TT Trump dựa theo bất cứ những bằng chứng nào ông đã thu thập được, chứ không hề đưa ra một kết luận tốt đẹp như vậy cho ông.
Tuy vậy, nó cũng không ngăn cản được TT Trump và những người ủng hộ ông sẵn sàng thổi phồng lên những kết quả thuận lợi này hơi cường điệu, nhưng không đúng sự thật. Điển hình là họ đã hơi bóp méo nội dung của lá thư tóm tắt của ông tổng trưởng tư pháp William Barr, như cung cách diễn giải của bà Sarah Huckabee Sanders, phát ngôn viên Toà Bạch Ốc, khi phát biểu: “Công tố viên đặc biệt đã không tìm thấy có sự thông đồng nào, và cũng không tìm thấy có sự cản trở công lý nào. Hai ông Tổng trưởng Tư pháp Barr và Thứ trưởng Tư pháp Rosentein sau đó cũng xác nhận rằng không hề có cản trở công lý. Những kết luận của Bộ Tư Pháp coi như là một sự minh oan đầy đủ
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
39
CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ Toronto thoibao.com
và hoàn toàn cho vị tổng thống Hoa Kỳ.” Người ta thấy rõ lối diễn giải quá chủ quan và không đúng sự thật trong cái vế thứ hai trong câu nói của bà Sanders, nhưng phía TT Trump và những người ủng hộ ông chỉ cần dùng cái vế thứ nhất trong câu xác nhận kể trên để có thể đi khoe rằng TT Trump đã được minh oan trước cáo giác về tội thông đồng, và từ đó có thể dùng làm nền tảng để tô điểm thêm cho hình ảnh của TT Trump trong chiến dịch tái tranh cử sắp tới. Tuy nhiên cũng phải công nhận rằng cái chiến thắng sơ khởi trong vụ này có thể cũng chẳng làm thay đổi gì nhiều trong cái nhìn của đa số dân chúng Mỹ đối với chính quyền của ông, nhất là nó đã tạo ra quá nhiều mâu thuẫn và tranh chấp trên nhiều hồ sơ đa dạng, và TT Trump từ trước tới nay cũng đã không hề có bất cứ cố gắng nào để thay đổi cái nhìn và suy tư của những cử tri đã không ủng hộ ông trước đó. NHỮNG CÂU HỎI NHỨC NHỐI CÒN ĐÓ Những phụ tá của TT Trump cho biết là ông cảm thấy mình được minh oan và vui mừng trước bản tin này, mặc dù nhiều người có thể lo ngại rằng trong lúc mừng vui chiến thắng
40
và lên án giới truyền thông đã chú ý và soi mói quá nhiều trong việc tường thuật từ gần hai năm qua, có thể ông sẽ vô tình che khuất đi cái chiến thắng về mặt chính trị hiện tại. Tuy nhiên, chỉ cần đọc lướt qua bản báo cáo của ông Mueller dựa trên bản tóm tắt của ông Barr, những chuyên gia đều cho rằng nó còn để lại nhiều câu hỏi nhức nhối và không có câu trả lời thoả đáng. Không ai hiểu rõ là ông công tố viên đặc biệt này đã không nhắc gì đến các hồ sơ đó, hoặc là ông có kèm theo những câu trả lời của riêng ông hay không. Câu hỏi đầu tiên rất đáng chú ý và cũng khiến nhiều người tò mò thắc mắc nhất là tại sao TT Trump, nếu như tin chắc từ đầu rằng mình không hề có sự toa rập hay thông đồng với phía Nga, thì hà cớ gì lại có những hành động và lời nói mang tính cách hốt hoảng và trả thù những ai chống đối khiến từ đó nhiều người dễ hoài nghi rằng phải chăng ông đang muốn tìm cách che giấu điều gì đó? Tại sao TT Trump lại tìm cách nhiều lần áp lực ông James Comey, Tổng giám đốc cơ quan FBI, để rồi sau cùng cũng đột ngột cách chức ông này, và sau đó lại biện minh rằng ông ta phải cách chức như vậy vì liên quan đến vụ điều tra về sư xen lấn của Nga? Chính cái quyết định có
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
phần hấp tấp này đã dẫn đến việc Bộ Tư Pháp phải mở cuộc điều tra và trao cho ông Mueller tiến hành. Để rồi sau đó, cuộc điều tra dẫn đến kết quả là không những một số những phụ tá thân cận của ông Trump phải vào tù, mà nó còn kéo theo một loạt những vụ truy tố tại nhiều toà án khác liên quan đến đời tư cũng như công ăn việc làm của ông Trump, và đáng nói hơn nữa là những vụ truy tố này có thể dẫn đến những hậu quả tai hại nặng nề cho ông Trump, kể cả sau khi ông rời khỏi chức vụ tổng thống. Một câu hỏi nhức nhối khác mà người bàng quan cũng không thể không tò mò, đó là vì sao có rất nhiều người liên hệ đến TT Trump, và kể cả cá nhân ông ta, đã nhiều lần nói dối về những lần có tiếp xúc bí mật với các viên chức của Nga, để rồi sau đó lại tìm đủ cách để che giấu những vụ này. Thí dụ điển hình nhất là cuộc họp diễn ra ngay tại toà cao ốc Trump Tower vào mùa hè năm 2016 giữa những phụ tá của ông Trump (gồm có Paul Manafort, Donald Trump Jr. và Jared Kushner) với những người của Nga với mục đích muốn tiết lộ những “điều xấu xa” của đối thủ Hillary Clinton. (Nếu đã cho rằng mình không có thông đồng, thì tại sao lại phải nói dối và sau đó tìm cách che giấu?)
Cũng có thể là cuộc điều tra của ông Mueller cho thấy là tuy ban vận động tranh cử của ông Trump đã không vi phạm vào những điều có thể được xem là tội hình sự, nhưng quả tình là nó cũng đã có những phạm vi phạm trầm trọng về đạo đức và ngay thẳng trong một tranh cử khít khao ngang ngửa mà có thể nhiều cử tri Mỹ sẽ không bỏ phiếu ủng hộ ông nếu như họ biết được những chuyện này đã xảy ra. Một câu hỏi khác vẫn chưa được giải đáp là không biết ông Mueller có tìm hiểu về việc ông Trump đã có những hành động ve vuốt lấy lòng ông tổng thống Vladimir Putin của Nga trong thời gian vận động tranh cử năm 2016 cũng là lúc mà ông đang muốn đạt được một thoả thuận hay giao kèo mua bán về địa ốc ở thủ đô Mạc Tư Khoa (Moscow), sau khi chi tiết này được phanh phui khi cựu luật sư riêng của ông là Michael Cohen bị truy tố ra toà. Vì thế cho nên khi bản báo cáo về cuộc điều tra của ông Robert Mueller chưa được loan báo một cách đầy đủ, người ta sẽ không dễ dàng có được những câu trả lời cho những nghi vấn kể trên. MAI LOAN
Houston, Texas, ngày 24/3/2019
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
41
TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com
Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng 1. Nội dung tin Cộng đồng xin ngắn, gọn, rõ ràng, viết bằng font tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: tincongdongthoibao@gmail.com 2. Các dịch vụ phục vụ Cộng đồng sẽ được đăng tải cách 3 tuần một lần và tùy thuộc vào số trang dành cho đề mục tin Cộng đồng. 3. Tùy theo tính chất và thời gian tính của bản tin, tòa soạn sẽ sắp xếp thứ tự ưu tiên đăng tải. Tuy nhiên, chỉ đăng tối đa trong 3 kỳ báo. 4. Hạn chót nhận bản tin Cộng đồng hằng tuần là 6:00pm Chủ nhật. Đại nhạc hội Thời Báo 2019 Quỹ Cộng Đồng Thời Báo trân trọng thông báo: Đại nhạc hội Thời Báo 2019 sẽ được tổ chức tại Living Arts Center – Hammeron Hall, 4141 Living Arts Drive, Mississauga ON L5B 4B8 vào ngày thứ Bảy 01 tháng 06 năm 2019 từ 7:00pm đến 11:30pm, với sự góp mặt của MC Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn và các ca sĩ: Hương Lan, Don Hồ, Ngọc Anh, Dương Triệu Vũ, Mai Thiên Vân, Như Ý và Hoàng Anh Khang cùng ban nhạc The Liberty. Quý đồng hương muốn biết thêm chi tiết về bảo trợ hay đặt vé trước, xin liên lạc VP Thời Báo: (416) 9258607 Ủy ban Yểm trợ đảng Tự Do Ủy ban Yểm trợ đảng Tự Do gồm các hội đoàn và cơ quan truyền thông: Thời Báo Media, VOICE Canada, Canadian Vietnamese Network (CVN) và Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH sẽ tổ chức buổi gây quỹ vào ngày thứ Sáu 05/04 từ 6:00pm - 9:00pm tại Mississauga Convention Centre, 75 Derry Rd W, Mississauga, để yểm trợ đảng Tự Do trong cuộc bầu cử liên bang vào tháng 10 năm 2019. Sẽ có sự hiện diện của Thủ tướng Canada, ông Justin Trudeau và Tổng trưởng Di trú, ông Ahmed Hussen. Tham dự viên sẽ chụp hình lưu niệm từng cá nhân với Thủ tướng Justin Trudeau. Chi phí tham dự: $250/người nhưng có thể được hoàn trả 75% số tiền này khi khai thuế. Liên lạc chi tiết: Ann (416) 357- 5727, Đỗ Kỳ Anh (416) 417- 8098, Julia Lê (647) 272-4665, Trần Dĩnh (416) 829-9054, Vũ Sa (647) 208-3119,. Hội Người Việt Toronto *Mời tham dự đêm Văn nghệ Dạ vũ gây quỹ ủng hộ Lễ Thượng kỳ Cộng đồng và Tưởng niệm Quốc Hận do các hội đoàn trong cộng đồng và vùng phụ cận tổ chức vào ngày 27/04 tại Toronto City Hall. Thời gian: Thứ Bảy 30/03 từ 6:30pm đến 12:30am tại Anapilis Hall, 2185 Stavebank Rd., Mississauga ON L5C 1T3. Giá vé: VIP $50, Gold $40, Regular $30.
42
Mọi ủng hộ về tài chánh sẽ được cấp giấy khai thuế. Liên lạc: Vũ Hưng (416) 875-5705, Nguyễn Duy (416) 618-7306, Văn Khang (647) 9753789, Ái Ly (416) 873-6876, Diễm Hương (647) 384-6516. Vé có bán tại 2 văn phòng HNV Toronto, 1364 Dundas St. W. (416)-536-3611 và 3585 Keele St., Unit 13 (416) 6368887. *Lớp Luyện thi Nhập tịch sẽ bắt đầu vào ngày thứ Ba 02/04 và sau đó mỗi thứ Ba từ 11:00am đến 1:00pm tại VP/HNV 3585 Keele St. unit 13, North York. Liên lạc ghi danh: Phương Đỗ (416) 636-8887 ext. 222. *Với sự tài trợ của New Horizons for Seniors Program, Hội sẽ mở lớp Thể Dục Yoga Luân Xa, giúp cân bằng và phát triển luân xa để mang lại sức khỏe thể chất và tinh thần cho cao niên. Khóa đầu tiên bắt đầu ngày thứ Ba 09/04, dài 12 tuần. Mỗi lớp giới hạn 18 học viên. Ưu tiên cho cao niên từ 55 tuổi trở lên. Thời gian: Thứ Ba và thứ Năm - từ 12:00pm đến 2:00pm tại Hội Người Việt Toronto 1364 Dundas St. West. Liên lạc ghi danh: ChakraExercises@gmail.com hay (416) 627-3577. *Đại hội đồng thường niên sẽ được tổ chức vào ngày Chủ nhật 16/06 từ 10:30am đến 2;00pm tại VP/North York, 3585 Keele Street, Unit 13. Để lấy đơn gia nhập hội viên xin vào mạng www.vatoronto.ca/vn/form. php hay liên lạc HNV Toronto: (416) 536-3611, (416) 636-8887. Để được bầu cử ngày 16/06, hội viên mới cần gia nhập Hội và đóng niên liễm trước 5:00pm ngày thứ năm 16/05. * Hội viên thường trực muốn ứng cử vào HĐQT, liên lạc Ủy ban Đề cử và Phát triển Hội: email AGM@ vatoronto.ca,. Để nhận mẫu đơn và Điều lệ HNV Toronto, xin vào mạng www.vatoronto.ca/vn/form.php. Đơn ứng cử gửi về: email AGM@ vatoronto.ca, hoặc HNV Toronto 1364 Dundas St. W. Toronto, ON M6J 1Y2. Hạn chót nộp đơn: Ngày 19/04 trước 4:00pm. *Lớp tập Tai Chi: Thứ Ba và thứ Năm từ 9am đến 10am tại 1364 Dundas St. W. Liên lạc ghi danh: Võ Bá Thọ (416) 769-0173, VP/HNV
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
(416) 536-3611. *Lớp tập Khí công: Thứ Ba và thứ Sáu từ 7pm đến 9pm tại 3585 Keele St, unit 13. Liên lạc ghi danh: Tư Trịnh (416) 826-0855, VP/HNV (416) 636-8887. Liên lạc HNV: (416) 536-3611, (416) 636-8887 –Email: vat@ vatoronto.ca. Hội Phụ Nữ VN Toronto *Sẽ tổ chức 5 đợt trại hè 2019 cho thiếu nhi: Đợt 1: từ 15/7 đến 19/7; Đợt 2: từ 22/7 đến 26/7; Đợt 3: từ 29/7 đến 2/8; Đợt 4: từ 12/8 đến 16/8; Đợt 5 từ: 19/8 đến 23/8. Lệ phí: $90/1 người/1 đợt. Hạn chót ghi danh cho các đợt 1, 2 và 3: Ngày 12/07. Hạn chót để ghi danh cho các đợt 4 và 5: Ngày 30/07. Liên lạc: Cherie Nguyễn (647) 723-2165, cnguyen@ vwat.org. *Cần thiện nguyện viên cho trại hè thiếu nhi. Liên lạc: cnguyen@vwat. org. Học sinh sẽ được xác nhận số giờ làm thiện nguyện. *Giúp thông dịch tại bệnh viện, bác sĩ chuyên khoa cho cao niên trên 55 tuổi. Gọi trước ngày hẹn 5 ngày. Liên lạc: Thu Lê (647) 723-2165 x 114. *Lớp tiếng Anh: Thứ bảy từ 1:00pm- 3:00pm. Liên lạc: Thảo Phạm (647) 723-2165 x 115 (thứ bảy), Email: tpham@vwat.org Lớp luyện thi quốc tịch: Thứ bảy từ 3:00pm- 5:00pm. Liên lạc Chiểu Nguyễn (647) 723-2165 x113- Email chieunguyen@vwat.org. *Lớp dạy kèm vào các Chủ nhật cho 2 môn Toán (12:00p – 2:00pm) và Anh Văn (2:00pm – 4:00pm) tại Oakdale Community Centre – 350 Grandravine Drive : Khóa mùa Hè 08/7 – 26/08; khóa Mùa Thu 09/09 – 16/12. Nhận ghi danh thường xuyên trong năm học. Liên lạc chi tiết: Thủy Nguyễn (647) 723-2165 x 112, Thảo Phạm (647) 723-2165 (Thứ Bảy) . *Nhận khai thuế miễn phí vào thứ Hai và thứ Năm cho người mới tới và người có thu nhập thấp. Liên lạc: Thủy Nguyễn (647) 723-2165 x 112. *Chương trình cho cao niên: Thể dục theo nhạc: Thứ Ba (9:00am9:45am), Thứ Sáu (9:15am10:45am). Lớp Càn Khôn Thập Linh: Thứ Hai, Thứ Tư từ 10:00am12:00pm. Hội Người Việt Kitchener *Sắp tới kỳ bầu lại ban Chấp hành Hội. Để có thể ứng cử, xin hãy gia nhập hội viên 90 ngày trước ngày bầu cử. Ứng viên cần có một người trong ban chấp hành đương nhiệm giới thiệu. *Thứ bảy từ 1:00pm- 03.00pm: Hướng dẫn và thực hành tự chữa các
bệnh thoái hóa vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa, đau đầu gối, rối loạn tiền đình, tê thấp chân và tay, ù tai, kết hợp theo phương pháp Bấm huyệt, Khí công và Vật lý trị liệu. Để tiện việc hướng dẫn, nên đi theo cùng với một thân nhân trong gia đình. Liên lạc: Hoàng (519) 807-7534. *Khai thuế miễn phí cho các gia đình có thu nhập thấp vào sáng Chủ nhật từ 10:00am-12:00pm. Liên lạc VP/Hội để lấy hẹn trước. *Lớp hướng dẫn thi nhập tịch: Chủ nhật từ 10:00am đến 12:00pm đã chấm dứt. Khoá mới sẽ bắt đầu vào đầu tháng Năm. Liên lạc: (519) 650-2517. *Dạy Toán từ lớp 7 trở xuống: Thứ Bảy từ 11: 00am đến 1:00pm tại VP Hội. Miễn phí- Hướng dẫn thi bằng viết lái xe, có tài liệu tiếng Việt *Tặng hộp quà “Welcome Pack” cho những người mới định cư sau ngày 1/1/2014, trên 18 tuổi. Liên lạc: Cô Hoàng (519) 893-3139, (519) 807-7534. *Lớp Line Dance: Chủ nhật từ 2:00pm tới 4:00pm. Liên lạc: Minh Trang (519) 579-4081. *Điền các mẫu đơn xin trợ cấp xã hội, hưu trí, tiền già, tiền bệnh, xin việc làm, nhà ở của chánh phủ. Liên lạc VP Hội: Thứ Tư từ 1:00pm3:00pm- Các ngày khác: Từ 3:00pm đến 6:00pm- Thứ Bảy từ 10:00am đến 3:00pm. Liên lạc V/P Hội: (519) 954-l473. Ngoài giờ, xin liên lạc (519) 893-3139 hoặc (519) 7484911. Địa chỉ VP/Hội: 114-265 King St.E. Kitchener. Email: kw.vna75@ gmail.com *Cư dân Guelph cần những dịch vụ của Hội, liên lạc: Cô Qui Lam (LiLy): (519) 836-2222 Ext: 222. Sở Di Trú Guelph (Immigration Services - Guelph Wellington) 104 Dawson Rd. #102, Guelph ON N1H 1A6. Nhóm “Sống vui sống khỏe” sinh hoạt thứ sáu từ 1:00pm đến 3:00pm tại West End Centre. *Trường Việt ngữ tại thành phố Cambridge vẫn còn nhận học sinh. Ghi danh tại trường Hespeler Public School, 300 Winston Blvd., Cambridge, ON N3C 3J6. Liên lạc chi tiết: Cô Thu Trinh (519) 2403281 Trung tâm Cộng đồng Mississaga *Ngày 06/04: Khai thuế miễn phí cho người có thu nhập thấp. Liên lạc Trung tâm: (905) 891-3825 để biết chi tiết và ghi danh. *Phát tặng phẩm cho người mới định cư (dưới 3 năm). Xin đem theo thẻ thường trú. *Giúp điền đơn và hướng dẫn thi quốc tịch, trợ giúp các thủ tục cần
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
43
TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com thiết. Dịch vụ miễn phí, liên lạc trung tâm để lấy hẹn: (905) 891 3825. *Sinh hoạt trung tâm: Thứ tư: Tài chi (3:30pm - 4:30pm), Thứ bảy: Belly dance (9:00am- 10:00am), Line dance (10:00am – 12:00pm), lớp kèm Toán (1:00pm – 2:30pm); Anh Văn (2:30pm- 4:00pm); Chủ nhật: Càn Khôn Thập Linh (9:30am11:30am); Vi tính căn bản (10:00am11:30am); Đàn dân tộc (11:30am1 : 3 0 p m ) ; K a r a o k e ( 11 : 4 5 a m -1:15pm); Khiêu vũ Ballroom/Latin (12:00pm-3:00pm); Keyboard, Guitar (1:30pm-3:00pm); Pháp văn (1:30pm-3:00pm). *Anh văn từ lớp 1 đến lớp 7 cho thường trú nhân. Có cấp vé xe bus và giữ trẻ miễn phí. *Niên học 2018-2019: Các lớp ghi danh cho đến 31/03 (trừ lớp tín chỉ). Xin quý phụ huynh hãy ghi danh cho đủ số lượng để duy trì các lớp học tiếng Việt cho các em. http://www.peelschools.org/ adulteducation/intllanguages/Pages/ default.aspx. Liên lạc chi tiết: (905) 891-3825. Đặc san “Tháng Tư Đen” Hội Người Việt Toronto và các hội đoàn vùng phụ cận sẽ thực hiện một E-Book (báo Điện tử) chủ đề “Tháng Tư Đen”, phát hành vào ngày 15/04 để phổ biến trên các diễn đàn, trang mạng. E-Book “Tháng Tư Đen” gồm những bài bình luận, truyện ngắn, tùy bút, thơ, nhạc nói lên những sự đau thương, mất mát do biến cố “Tháng Tư Đen” gây ra từ năm 1975 đến nay. Sẽ có những trang giới thiệu các tổ chức, hội đoàn bảo trợ, quảng cáo các dịch vụ trong cộng đồng. Số tiền nhận được từ các nhà bảo trợ, quảng cáo sẽ góp vào quỹ tổ chức Lễ Thượng kỳ Cộng đồng ngày 27/04. Liên lạc: Đặng Hoàng Sơn <dang_ hoang_son@yahoo.com>. Hạn chót nhận bài: Ngày 01/04.
Hội Bảo Tồn Văn Hóa Hùng Vương Sẽ phối hợp với Hội Cao Niên VN Mississauga, Hội Cao Niên VN Toronto, Hội Ái Hữu Cựu Sinh Viên Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức Ontario và Trung Tâm Cộng Đồng VN Mississauga, tổ chức Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương vào lúc 12:00pm ngày Chủ nhật 14/04 tại hội trường Câu lạc bộ Hải Lục Không quân Canada, 765 Third Street, Mississauga. Chương trình: Nghi lễ khai mạc, phát biểu, hành lễ Tế Tổ, văn nghệ và sẽ được kết thúc với phần thụ lộc Tổ (thức ăn nhẹ và giải khát). Liên lạc: Nguyễn Công Minh (289) 203-5986, Trần Cao Minh (416) 799-7164. Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH Ontario Tiếp tục truyền thống đã được gìn giữ trong hơn 34 năm qua và được sự yểm trợ của 32 đoàn thể, tổ chức chính trị vùng GTA, ở các tỉnh bang, hội đoàn quân đội trong và ngoài Canada, Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH Ontario, sẽ phối hợp với các hội đoàn quốc gia đồng tổ chức lễ Thượng kỳ Quốc hận 30 tháng 4 năm 2019 tại các địa điểm sau: *Tại Toà Thị Chính Brampton: Ngày thứ Bảy 20/04. *Tại Toà Thị Chính Mississauga: Ngày Thứ Bảy 27/04 *Tại Toà Thị Chính Toronto (đúng ngày 30/4): Thứ Ba 30/04 *Tại Queen’s Park – Nghị viện Tỉnh bang Ontario: Ngày Chúa nhật 28/04 (hiện đang liên lạc). *Lá Quốc kỳ Việt Nam Cộng Hòa, biểu tượng của người Việt tỵ nạn Cộng sản, sẽ được thượng kỳ tại kỳ đài thành phố Toronto và Mississauga và sẽ phất phới tung bay trong 24 giờ tại hai địa điểm này. Riêng tại thành phố Brampton, lá Cờ vàng sẽ ngạo nghễ trên kỳ đài Tòa Thị chính liên tục trong 7 ngày từ ngày 20/04 đến ngày 27/04. Liên lạc Ban Tổ chức:
Toronto: Đồng Văn Minh (519) 6352493 – Mississauga: Lưu Đức Phụng (647) 855- 2208, Julia ( 647) 2724665- Queen’s Park: Lương Tuyến (289) 689- 2862, Đỗ Kỳ Anh (416) 417-8098- Brampton: Vũ Đắc Chính ( 416) 526-0106, James Huy Nguyễn (416) 738-3261. Hội Cờ tướng Việt Nam North York Giải vô địch cờ tướng mùa xuân 2019 được tổ chức hôm 16/03 tạ i 4401 Jane Street, Driftwood Community Center đã trao tặng cúp Cọp Vàng cho kỳ thủ hạng nhất Hướng Hải. Hội Vinh Sơn Canada Dạ vũ gây quỹ giúp người nghèo bất hạnh nơi quê nhà không phân biệt tôn giáo sẽ được tổ chức vào ngày thứ Bảy 01/06 từ 6:00pm- 12:30am tại Preet Palace Banquet Hall 5835 Kennedy Rd, Mississauga L4Z 2G3 với MC ca sĩ Đoan Nguyên, các ca sĩ: Phạm Trí (USA), Trần Đình Tú, Kim Trang, Nguyệt Cầm, Kim Thoa, Lisa Hoàng Trang (giọng ca Vàng 2019), Nhóm Hợp ca Phương Nam, ban nhạc Black Planet, Âm thanh: Nguyễn Luận & DJLanner. Giá vé: $40 (Dinner lúc 7:00pm). Liên lạc vé: Hoà Phạm (416) 8375057, Nam Phương (416) 807-1712, Tuyết Vân (647) 707-8779. Bảo trợ, đóng góp từ $20.00 trở lên sẽ được cấp biên lai khai thuế. Liên lạc: Cường Hoa (647) 686-6234, email: hoivinhsoncanada@gmail.com. Cha Linh Hướng: Linh mục JB. Đặng Kim Đoài, CM (716) 245-1001, (716) 286-8407. Nhóm Phương Nam Sẽ tổ chức họp mặt thân hữu thường niên vào ngày thứ Bảy 22/06 từ 7:00pm đến 1:00am, tại Unifor Local 1285 Brampton, 23 Regan Rd., Brampton. (Buffet: 7:00pm-8:00pm - 8:00pm-1:00pm). Văn nghệ dạ vũ với ca sĩ Phạm Trí, Kim Trang, Nguyên Dũng, Thanh Tâm và các ca sĩ Toronto. Ban nhạc “The Sunrise”Âm thanh: Nguyên Khang. Giá vé tham dự: VIP $30, Regular $25. Liên lạc đặt vé: Ngọc Yến (647) 209-3119, Đoan Trinh (647) 704-7879. Nhóm Tình Người Sẽ tổ chức dạ tiệc gây quỹ giúp Mái Ấm Phan Sinh & Mái Ấm Mai Tâm, Làng Phong Gia Lai, người nghèo neo đơn, bệnh tật vào ngày thứ Bảy 13/04 tại Anapilis Hall, 2185 Stavebank Rd, Missisauga, L5C 1C3. Gía vé $35 bao gồm Buffet với sự góp mặt của ca sĩ Ngọc Huệ từng cộng tác với TT Thúy Nga và ca sĩ
44
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Toronto. Liên lạc BTC: Phiên- Mến (289) 815-0316, (905) 616-5056, Phượng Loan (647) 923-8544, An Nhiên (416) 825-4609. Địa điểm bán vé: Hoàng Nga: 1133 Dundas E St, Unit 7, Mississauga, Châu Video, 680 Silver Creek Blvd, Mississauga. Ban tổ chức sẽ cấp biên nhận khai thuế cho các mạnh thường quân ủng hộ tài chánh, nếu cần. Lớp thể dục dưỡng sinh Khai Tâm Tiếp tục nhận học viên mới dưới sự hướng dẫn của bác sĩ Dương Huỳnh Nguyên. Sau phần thể dục dưỡng sinh sẽ có Tài Chi dance, trau dồi y học thường thức và ấn huyệtChủ nhật: 1:30pm-3:30pm, lầu 2, 23 Grandravine Community Center, North York. Liên lạc: Cô Xuân (416) 614-8006. Trang nhà: https://sites.google.com/ site/cktltoronto/home. Phật Giáo Hòa Hảo Toronto Lễ Đức Thầy thọ nạn tại Đốc Vàng sẽ được tổ chức vào ngày Chủ nhật 31/03 từ 11:00am đến 3:00pm tại Armour Heights Community Centre, 2140 Avenue Rd., Toronto. Liên lạc: Nguyễn Trung Hiếu (905) 619-0398, Võ Mộng Hoàng (519) 893-3139, Võ Tuyết Đông (416) 725-8649. Hội Thánh Tin Lành Đắc Thắng VN Lễ Phục Sinh sẽ được tổ chức vào ngày 21/04 lúc 2:00pm- Lớp học Kinh Thánh tại Jane & Steele – Thứ Năm 7:30pm- Mississauga: Thứ Sáu 8:00pm. Địa chỉ Hội Thánh: 3194 Weston Road, North York M9M 2T6Liên lạc: Mục sư Khánh Thái (416) 970-6292. Giáo xứ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam Toronto Để mọi người chuẩn bị tâm hồn tham dự Tuần Thánh và mừng Chúa Phục Sinh. Giáo xứ sẽ tổ chức 3 ngày Tĩnh Tâm Mùa Chay và Đêm Thống Hối và Hòa Giải tại Thánh đường St. Cecilia, 161 Annette St. Toronto vào các ngày như sau: *Tĩnh Tâm Mùa Chay: Thứ Tư 27/03: 7:00pm Thánh lễ- 7:30pm - 9:30pm giảng phòng- Thứ Năm 28/03: 7:00pm Thánh lễ, 7:30pm 9:30pm giảng phòng- Thứ Sáu 29/03: 7:00pm Thánh lễ, 7:30pm - 9:30pm giảng phòng. Linh Mục giảng phòng: Giuse Nguyễn Cao Phong, SVD *Đêm Thống Hối và Hòa Giải: Thứ Sáu 05/04: 7:00pm Thánh lễ, 7:30pm Giải Tội, có nhiều Cha ngồi tòa giải tội (Tiếng Anh và Tiếng Việt). Liên lạc VP/Giáo xứ: (416) 769-8104. Xem tiếp trang 48
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
45
Toronto thoibao.com
Thị trường nhà cho thuê ngày càng căng thẳng hơn LÊ QUỐC TUẤN
Thị trường nhà, apartment cho thuê đang trở nên tồi tệ hơn cả năm 2018. Sẽ có nhiều vụ đuổi, giải toả người thuê (renoviction) để nâng cấp hộ cao tầng ở một số thành phố lớn và giá thuê nhà sẽ tăng cao hơn dự kiến…
M
ột bản nghiên cứu mới được phát hành (bởi Rental.ca) cho thấy rằng hiện có khả năng người thuê nhà phải trả tiền thuê cao hơn, với giá thuê trung bình dự kiến sẽ tăng 6% trên cả nước. Toronto có thể thấy mức tăng giá thuê đến 11%, ở Ottawa là 9% và ở Vancouver là 7%. Một số yếu tố đang kích thích nhu cầu thuê nhà, bao gồm lãi suất tăng, các quy tắc vay nợ nhà khó khăn hơn… tất cả những điều này sẽ khiến nhiều người mua tiềm năng phải tạm từ bỏ ước mơ sở hữu nhà để đi ở thuê. Thêm vào đó, một số lượng người nhập cư kỷ lục, những người thường thuê trong những năm đầu tiên đến Canada, sẽ tiếp tục tăng áp lực lên thị trường cho thuê nhà. Ngoài ra, xu hướng cải tạo làm mới của thành phố, khiến nhiều chủ nhà đuổi người thuê nhà đang có giá phải chăng để tu bổ, sửa chữa rồi tính tiền thuê cao hơn. Càng ngày sẽ càng có nhiều hơn người cao niên, học sinh và người thuê nhà bất mãn với tiền thuê nhà tăng mạnh. Dưới đây là tình hình thuê mướn apartment ở các đô thị lớn trên khắp Canada trong năm 2019: Vancouver: Dự đoán tiền thuê nhà sẽ tăng: 7% Hiện nay, khả năng chi trả là một vấn đề nóng bỏng ở Vancouver, nơi cả chi phí sở hữu nhà và thuê nhà đã leo thang trong những năm qua. Mặc dù có những dấu hiệu cho thấy bốn loại thuế mới đang làm dịu bớt thị trường nóng đỏ một thời, nhưng đây vẫn là một thành phố mà cứ bốn nhà thì có một căn giá từ 3 triệu đô trở lên. Thêm vào đó là tỷ lệ trống cho thuê dưới một phần trăm, đây là một trong những mức thấp nhất ở Canada. Jean Swanson, một ủy viên hội đồng thành phố Vancouver, nói rằng khả năng chi trả đã dẫn đến việc rất nhiều người trẻ phải sống cùng gia đình cho đến khi 35 tuổi. Cô nói, gần đây cô đã gặp một cặp vợ chồng trẻ chỉ phải trả tiền thuê nhà $500 đô la một tháng nhưng họ đang sống
46
chi trả này đang đặt ra nhu cầu thuê nhà ngày càng tăng tác động trực tiếp đến thế hệ trẻ và người di cư quốc tế ở tình bang này.
chung với sáu người khác ở một căn apartment hai phòng ngủ. Swanson, người cũng là một nhà hoạt động về nhà ở, kêu gọi cần phải kết hợp việc kiểm soát nhà trống và đóng băng tiền thuê nhà với mức tăng 2,5% hiện tại. Bà nói rằng việc kiểm soát nhà trống sẽ ngăn chủ nhà không thể tăng tiền thuê và đóng băng giá thuê (rent freeze) sẽ khiến giá thuê không tăng nữa đồng thời có thể hạn chế một xu hướng mới, gọi là renoviction, qua đó các chủ nhà, chủ căn hộ thường lấy cớ sửa chữa, nâng cấp để đuổi nhà (renoviction). Edmonton: Dự đoán tiền thuê nhà sẽ không tăng. Có một vài điều xảy ra ở Edmonton đang biến nơi này thành cả thị trường người mua và thị trường người thuê nhà. Đối với người mua nhà lần đầu, giá bán trung bình của một căn hộ đã giảm xuống còn %$238.141 trong năm 2018 từ mức $260.411 của năm 2017. Edmonton có tỷ lệ nhà trống khoảng 5%, cao hơn mức trung bình quốc gia. Giống như các thành phố khác ở Alberta, Edmonton
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
bị ảnh hưởng bởi giá dầu và sự sụt giảm gần đây ảnh hưởng đến mức thu nhập mà mọi người dùng chi trả cho nhà ở. Calgary: Dự đoán tiền thuê nhà sẽ tăng: 4 % Giống như Edmonton, Calgary có hàng ngàn người trong danh sách chờ nhà ở giá rẻ. Và, giống như Edmonton, nền kinh tế Calgary và thị trường nhà ở của nó liên kết với thị trường dầu mỏ. Nhưng không giống như Edmonton, thị trường cho thuê đang thắt chặt tại Calgary, nơi giá thuê apartment đã tăng lên sau khi đã giảm trong hai năm liên tiếp. Alberta không có chính sách kiểm soát tiền thuê nhà. Với tỷ lệ thất nghiệp ở mức khoảng 8% và giá dầu vẫn giảm, nhiều người trong thành phố đang chọn đi thuê thay vì sở hữu nhà. Với tình trạng thất nghiệp và suy thoái kinh tế cao, khả năng chi trả đã bị xói mòn trên khắp thành phố Calgary. Tỷ lệ nhà trống giảm xuống còn 3,9% so với hơn 6% của năm trước. Những thách thức về khả năng
Toronto: Dự đoán tiền thuê nhà sẽ tăng: 11% Là điểm nhập cư hàng đầu của đất nước, Toronto đang chứng kiến sự tăng trưởng dân số mạnh hơn mong đợi. Ngoài yếu tố nhân khẩu học, một yếu tố khác đang thúc đẩy tiền thuê nhà gia tăng là số lượng những người không thể mua nhà được đang tràn vào thị trường đi thuê nhà. Tất cả đang khiến thị trường thuê nhà ở Toronto tiếp tục nóng sốt. Lần thứ ba trong năm nay, Toronto được mệnh danh là thành phố có chi phí thuê nhà đắt nhất Canada. Không còn những ngày tháng thuê nhà với giá khoảng $ 1,500 trong GTA. Chi phí trung bình để thuê một căn chúng cư ở Khu vực Greater Toronto đã tăng gần 11% trong năm qua. Hiện nay tiền thuê trung bình hàng tháng của một căn hộ trong GTA đã tăng thêm $214 trong năm qua và hiện ở mức $2,206. Trong trung tâm thành phố, giá thuê trung bình thậm chí còn cao hơn: $2,432. Gần một phần tư người thuê nhà ở Toronto đang phải chi hơn 50% thu nhập hộ gia đình của họ cho tiền thuê nhà và các tiện ích, tạo ra một cuộc khủng hoảng về khả năng chi trả. Đặc biệt tại Toronto, theo các chuyên gia quy hoạch đô thị, nhà ở cho sinh viên là một trong những thách thức lớn nhất và hiện tại không có sự trợ giúp nào của liên bang hoặc cấp tỉnh cho nhu cầu này. Vào những năm 1960 và 70, nhà ở cho sinh viên là một phần các chương trình nhà ở xã hội, nhưng hiện nay không còn như vậy nữa. Khi việc tuyển sinh tại các trường đại học và cao đẳng Canada tiếp tục phát triển trên toàn cầu, không chỉ không gian giảng đường, phòng thí nghiệm và văn phòng học thuật đang trở nên khan hiếm hơn mà cả nhu cầu ở cho sinh viên cũng gia tăng.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
47
Toronto thoibao.com trái cây và bột yến mạch trong các khu vực chung của các tòa nhà, WiFi miễn phí, thiết bị thông minh và không gian làm việc chung sẽ là chìa khóa thành công.
Hơn 1,5 triệu sinh viên toàn thời gian hiện đang theo học tại các trường đại học và cao đẳng Canada. Họ cùng nhau tạo ra một nhu cầu lớn về nhà ở cho thuê và đặc biệt là ở các trung tâm đô thị lớn nơi giá thuê cao như Toronto. Katrina Persad, viên chức phụ trách nhà ở ngoài trường (out campus) của Đại học Ryerson cho biết, giá thuê thị trường tiêu biểu rất đắt đỏ đối với nhiều sinh viên. Các căn hộ có giá rẻ thường bẩn thỉu, cần sửa chữa
thiết yếu hoặc nằm trong các khu phố không an toàn để đi bộ về nhà sau một lớp học buổi tối. Ottawa: Dự đoán tiền thuê nhà sẽ tăng 9% Sự gần gũi với các phương tiện giao thông là một sự cân nhắc lớn đối với các nhà đầu tư và người thuê bất động sản ở thành phố Ottawa, nơi tiền thuê dự kiến sẽ tăng trung bình 9% trong năm nay. Ưu điểm tiếp cận hệ thống đường sắt ở đây đã khiến Rich Danby, chủ
TIN CỘNG ĐỒNG Tiếp theo trang 46 Cộng đoàn Đức Mẹ La VangBrampton Chương trình Thánh Lễ dành cho người Việt công giáo thành phố Brampton: *Đại lễ kính Lòng Thương Xót Chúa: Thứ Bảy 27/04: Đọc kinh lần chuổi: 6:45pm- Thánh lễ: 7:00pm. Địa điểm: Nhà thờ St.John Fisher, 300 Balmoral Drive, Bramalea, L6T 1V6. Mỗi thứ bảy sẽ có thánh lễ cùng giờ và cùng địa điểm. Liên lạc: C. Lan (416)522-4177. Cộng đoàn Đức Mẹ La Vang – Mississauga Sẽ có Tĩnh tâm Mùa Chay vào ngày thứ Bảy 30/03 từ 9:30am đến 4:00pm do Cha Gioan Baotixita Đinh Thanh Sơn hướng dẫn, với chủ đề “Sống trong Tin mừng và trong Sự thật”. Để có thể dự liệu phần ăn trưa, xin ghi danh tại: (647) 968-0979, (416) 910-0881, (905) 275-0691. Địa chỉ nhà thờ Cộng đoàn: Ss. Salvador do Mundo, 1212 Melton Drive, Mississauga, Ontario, L4Y 4B1.
48
Khóa Tu học Phật pháp Bắc Mỹ lần thứ 9 tại San Jose, California Chùa Đại Bảo Trang Nghiêm, Tỳ Kheo Đỗng Tuyên, sẽ đảm nhiệm khóa tu học Phật pháp Bắc Mỹ lần thứ 9 tại San Jose, California từ ngày thứ Năm 25/07 đến thứ Hai 29/07. Địa điểm: Hotel Double Tree by Hilton Newark, 39900 Balentine Drive, Newark, CA 94560. Chi phí mỗi người $ 300 USD (phòng ngủ cho 4 người), Vợ chồng $500 USD bao gồm đưa rước phi trường, phòng ngủ, 3 bữa ăn trong ngày. Hạn chót ghi danh: Ngày 30/06. Xin mua vé máy bay đến 1 trong 3 phi trường: San Jose, San Francisco hoặc Oakland trước 3:00pm ngày 25/07 để tiện việc đưa đón. Xem hình ảnh “Khóa Tu Bắc Mỹ lần thứ 8 - 2018” tại HawaiI xin vào trang nhà: https://quangduc.com/p222a63585/ day-03-hinh-anh-khoa-tu-hoc-bacmy-ky-8-ngay-13-9-2018. Xin vào trang nhà “Quangduc.com” để download Phiếu Ghi danh và xem Thông bạch của chùa Đại Bảo Trang Nghiêm: https://quangduc.com/ a64339/thong-bao-khoa-tu-hoc-bacmy-lan-thu-9. Liên lạc: 1(650) 5386900, 1(916) 346-6583.
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
sở hữu Rich Ottawa Investments and ROI Construction, tăng giá ở các khu vực và khu vực lân cận như Stittsville và Little Italy. Gần tuyến giao thông, tiện nghi và nhà hàng tốt làm cho ông cũng lạc quan về khu Lebreton Flats. Người thuê nhà trong độ tuổi từ 25 đến 35, sẽ tiếp tục vượt xa thế hệ Baby Boomers và Gen X. Matt Danison, giám đốc điều hành Rent. ca cho biết việc thu hút và giữ khách trẻ sẽ là tất cả về tiện nghi và những thứ như quán ăn sáng, cà phê, nước
Chùa Pháp Vân Để góp phần xây chùa Quảng Đức tại Toulouse – Pháp, do Thượng Tọa Thích Thông Trí trụ trì, Chùa sẽ tổ chức một buổi Cơm chay xã hội có chương trình văn nghệ phụ diễn do các ca sĩ địa phương và GĐPT Pháp Vân thực hiện vào lúc 5:00pm ngày thứ Bảy 06/04 tại Hội trường Chùa. Vào cửa tự do, tùy hỷ đóng góp. Liên lạc Chùa: (905) 712-8809. Thiền viện Trúc Lâm Tuệ Viên Tĩnh tu: Thứ Bảy 30/03 từ 6:00pm - 9:30pm: Tụng sám hối, ngồi thiền. Chủ nhật 31/03 từ 9:30am - 4:00pm: Tụng sám hối, tam qui, ngũ giới, thuyết pháp, ngồi thiền, tham vấn Phật pháp. Cơm trưa do Thiền viện cúng dường. Liên lạc: (905) 4733394. Địa chỉ: 22093 Highway 48, Mount Albert Tịnh thất Hồng Ân Mississauga Sẽ tổ chức buổi Pháp đàm do TT Thích Pháp Hòa thuyết giảng vào ngày lễ Canada day, thứ Hai 01/07: Từ 10:30am đến 12pm: Pháp thoạiTừ 2:00pm đến 5:00pm: Phật pháp vấn đáp. Địa điểm: Chùa Tích Lan, địa chỉ 3133 Cawthra Rd, Mississauga, ON L5A 2X4. Liên lạc: Ngọc Thiện (647) 892- 8909, Sư cô Huệ Minh (647) 609- 9262.
Montreal: Dự đoán tiền thuê nhà sẽ tăng 1% Montreal là thị trường của người thuê nhà. Nơi đây có nhiều đơn vị cho thuê hơn bất kỳ trung tâm đô thị lớn nào khác ở Canada. Và nhiều hơn nữa sẽ xuất hiện trên thị trường trong năm tới khiến giá thuê tiếp tục được thấp. Một cuộc khảo sát vào tháng 11 cho thấy ba trong số bốn người chủ nhà cho thuê đang phải chịu lỗ, không thu thập đủ tiền thuê để bù đắp chi phí duy trì căn hộ cho thuê của họ. Nhà kinh tế học CMHC, ông Francis Cortellino, nói rằng Montreal đã và sẽ có khả năng tiếp tục là một trong những nơi có giá cả phải chăng nhất trong cả nước để mua hoặc thuê với sự kết hợp của các đơn vị mới cũng như các tòa nhà cũ cung cấp nhà ở nhiều mức giá khác nhau. LÊ QUỐC TUẤN
A CREA/TREB Member Real Estate Broker
Hội Thiền Tánh Không Ontario Sinh hoạt hàng tháng vào ngày Chủ nhật 07/04 từ 10:30am đến 4:30pm. Địa điểm: Chù a Tích Lan, 3133 Cawthra Rd, Mississauga. Ngoài thực hà nh thiề n và khí công, kỳ này sẽ ôn lại bài trong khóa thiền căn bản. Liên lạ c: (647) 403-0371- Email: tanhkhongontario@gmail.com, www. hoithientanhkhongontario.org Chùa Linh Sơn *Chủ nhật 31/03: 11:00am Khóa Lễ Công Cộ ng - Chủ nhậ t 07/04: 11:00AM Đạo Tràng Pháp Hoa- Chủ nhật 14/04: 11:00am Đạo tràng Đại Bi- Chủ nhật 21/04: 11:00am Đạo trà ng Phổ Môn- Chủ nhật 28/04: 9:30am - 5:00pm Khóa Tịnh tu Tam Nghiệp. *Tiệc Chay Hội ngộ 2019 sẽ được tổ chức tại St.John’s Hall (Anapilis Christian Community Centre), 2185 Stavebank Rd, Mississauga vào ngày thứ Sáu 19/04 với ca sĩ Quốc Khanh, Hoàng Thục Linh, M.C Minh Trí, ban nhạc Liberty, âm thanh Nguyễn Luyện. *Đại lễ Phật Đản 2019 sẽ được tổ chức tại khuôn viên Chùa, 100 Rivalda Rd, North York, vào ngày thứ Bảy 18/05 và Chủ nhật 19/05. Liên lạc Chùa: (416) 748 -0999.
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
49
Toronto thoibao.com
“Tôi tin tưởng vào Thiên Chúa, Công lý và nhiệm vụ chống cộng của chính mình” Lý Tống
G
Ó đen Lý Tống
không muốn giã từ đồng đội
ia đình cựu thiếu tá Lê Xuân Nhuận, anh ruột của chiến sĩ chống Cộng nổi tiếng trong và ngoài nước Lý Tống, đã quyết định không rút ống trợ sinh sau khi thảo luận với những người trong gia đình, bác sĩ, và các chiến hữu của Lý Tống trong Hội Không Quân VNCH San Diego. Gia đình hiện muốn bác sĩ tiếp tục chữa trị cho Lý Tống khi thấy ông có dấu hiệu hồi sinh. Ông Cù Thái Hòa, Hội trưởng Hội Không Quân VNCH San Diego, người túc trực tại bệnh viện lo cho đồng đội Lý Tống, cho biết ông Lý Tống nhập viện Sharp Memorial Hospital, San Diego, California, phòng 313, khu cấp cứu ICU, hôm 07/03, sau khi cảm thấy khó thở, nôn mửa. Các bác sĩ sau đó tìm thấy Lý Tống có bệnh đường ruột, mật cần phải mổ, tiếp đó lại phát giác thêm có sạn thận, và trầm trọng nhất là bị xơ phổi. Bác sĩ điều trị cho ông ngủ để chữa trị, nhưng không đạt được kết quả. “Lý Tống đi vào hôn mê từ hôm thứ Ba 19/03 và gần như không thở được nữa. Bác sĩ đề nghị tôi liên lạc với người nhà của anh Tống để họ quyết định có rút ống hay không,” ông Cù Thái Hòa nói. Trong trường hợp Lý Tống giã từ đồng đội, ông Lê Xuân Nhuận đồng ý để Hội Không Quân San Diego tổ chức tang lễ và an táng tại San Diego. Từ Alameda, California, ông Lê Xuân Nhuận bay đến San Diego lúc
10 giờ 20 phút tối thứ Năm 21/03 và theo dự định, thân nhân của ông Lý Tống, sẽ rút ống trợ sinh vào 11 giờ sáng thứ Sáu 22/03 để cho ông được ra đi nhẹ nhàng. “Khi chúng tôi đến đây nói chuyện, chúng tôi thấy rõ Lý Tống nghe được, hiểu được. Lý Tống đã cố gắng hết sức, chứng tỏ là mình còn sống, có nghĩa là Lý Tống chưa chết”, ông Lê Xuân Nhuận nói. “Ông Cù Thái Hòa có nhờ tôi đến đây để cầu an và sám hối cho chú ấy. Tôi có nói với chú, nếu chú đồng ý thì cho dấu hiệu cho sư cô biết.”, Ni sư Hạnh Như, chùa Quan Âm, San Diego, cho biết. “Chú Tống lắc đầu và chảy nước mắt sau khi nghe bài kinh Sám Hối.”, Ni sư Hạnh Như ngay sau khi rời phòng điều trị của ông Lý Tống nói. Nhiều cựu chiến sĩ Không quân San Diego có mặt tại bệnh viện khi hay tin ông Lý Tống hôn mê. Tỷ phú Hoàng Kiều đã đến thăm ông Lý Tống hôm thứ Bảy 23/03. Ông Hoàng Kiều mang tới những loại thuốc đặc biệt của công ty RAAS của ông để chữa trị cho Lý Tống. Bác sĩ của bịnh viện Sharp Hospital đã chấp nhận dùng thuốc của ông Hoàng Kiều điều trị cho Lý Tống, nếu gia đình đồng ý. Lý Tống, tên thật Lê Văn Tống, sinh ngày 1 tháng 9 năm 1946 tại Thừa Thiên - Huế, gia nhập Không lực Việt Nam Cộng hòa năm 1965, cựu sinh viên sĩ quan không quân khóa 65A.
Gia đình cựu thiếu tá Lê Xuân Nhuận bên giường Lý Tống (Ảnh facebook Trần Lợi)
50
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Tháng 4 năm 1975, chiếc A-37 thuộc biên đội Ó Đen do ông lái bị bắn rơi và bị Cộng sản giam giữ 5 năm. Lý Tống vượt ngục bằng đường bộ đến Thái Lan, qua ngã Campuchia, xin tỵ nạn chính trị tại Singapore. Lý Tống đến Hoa Kỳ năm 1984, tốt nghiệp Phân khoa Chính trị Đại học New Orleans với văn bằng Cao học. Năm 1992, Lý Tống uy hiếp phi công chiếc A310 của hãng hàng không Việt Nam bay trên không phận Sài Gòn thả truyền đơn xuống kêu gọi người dân Việt Nam nổi dậy chống lại nhà cầm quyền CSVN. Lý Tống sau đó nhảy dù xuống một ao rau muống thoát thân. Thấy một anh dân phòng mặc đồ dân sự đi ngang, Lý Tống nói ông là Việt kiều mới về nước, muốn thăm bạn nhưng không nhớ đường và đưa địa chỉ nhờ đưa đến nhà bạn. Tên dân phòng đồng ý nhưng chở Lý Tống giao cho công an. Lý Tống bị kết án 20 năm tù vì tội cướp máy bay và bị giam ở trại Nam Hà, V26, Bộ Công an (Trại Ba Sao). Tháng 9 năm 1998, Hà Nội quyết định phóng thích và trục xuất Lý Tống trong một đợt đặc xá. Năm 1998, Lý Tống đã dùng máy bay, xâm nhập lãnh thổ Cuba để rải truyền đơn. Ngày 1 tháng 1 năm 2000, Lý Tống sử dụng một chiếc máy bay nhỏ từ Florida bay sang La Habana, Cuba thả truyền đơn kêu gọi nhân dân Cuba nổi dậy. Khi bay trở về, ông bị Cơ quan Di trú và Hải quan Hoa Kỳ thẩm vấn nhưng được miễn tố. Lý Tống bị Cơ quan hàng không Liên bang rút giấy phép bay. Sau phi vụ này, ông được những người Cuba chống Cộng lưu vong vinh danh “anh hùng”. Ngày 7 tháng 11 năm 2000, Lý Tống lại cướp một chiếc máy bay nhỏ tại Thái Lan bay sang Sài Gòn thả hơn 50.000 tờ truyền đơn. Lúc trở về Thái Lan, ông bị bắt giữ và bị tòa án Thái Lan kết án 7 năm tù. Tòa án Thái Lan từ chối dẫn độ Lý Tống về Việt Nam với lý do ông không gây phương hại cho an ninh Thái Lan và hành động của ông mang tính cách chính trị.
Ó đen Lý Tống
Sau khi mãn hạn tù ở Thái, Lý Tống trở về Mỹ. Khi Thế vận hội Bắc Kinh khai mạc, Lý Tống đến Đại Hàn với ý định thuê máy bay để bay đi Bắc Kinh rải truyền đơn nhưng không thuê được Ngày 24 tháng 8 năm 2008, Lý Tống thuê một chiếc máy bay huấn luyện của Đại Hàn dự định sẽ rải truyền đơn ở Bắc Hàn. Lấy lý do máy bay nhỏ, không đủ nhiên liệu để bay đường dài, viên phi công xin hạ cánh để tiếp thêm dầu, đồng thời bí mật phát tín hiệu cấp cứu khiến ông bị bắt tại sân bay Seoul. Ngày 19 tháng 7 năm 2010, Lý Tống hóa trang tô son mặc váy đóng giả nữ, lọt vào một buổi biểu diễn ca nhạc của các ca sĩ trong nước sang trình diễn tại San Jose, trong lúc ca nô Đàm Vĩnh Hưng đang hát, Lý Tống giả vờ tặng hoa rồi sau đó liên tiếp xịt hơi cay vào mặt Đàm Vĩnh Hưng. Ông bị bắt ngay sau đó và bị tuyên án 6 tháng tù và ba năm quản chế vì tội hành hung. Anh hùng huyền thoại Lý Tống đã ba lần chọn cái chết nếu các phi vụ nói trên bị thất bại bị bắn hạ, không kể những chuyến bay của một phi công thời chiến trước năm 1975, chắc ông sẽ không chấp nhận ra đi trên giường bệnh. Hy vọng rằng người chiến sĩ đã từng nhiền lần chiến đấu chống chủ nghĩa Cộng sản trong đơn độc lẻ loi, sẽ vượt qua giai đoạn nguy kịch này để được nhìn thấy ngày đất nước có Tự do, Dân chủ. u
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
51
BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com
Từ gánh
thịt nướng bán rong,
đến công ty thực phẩm nổi tiếng Châu Á LÝ ANH
ăm 1933, với đòn gánh trên vai, hai cái thúng hai bên, Teo Swee Ee, bắt đầu bán Bakkwa (thịt sấy hay thịt nướng khô) ở những nơi công cộng trên đảo Tân Gia Ba. Hơn chục năm sau (1945), Teo mở tiệm. Ngày nay con cháu Teo làm chủ hàng trăm tiệm tại nhiều nước Châu Á chuyên bán Bakkwa. Món ăn này không những được dân chúng Tân Gia Ba ưa thích, còn được lòng nhiều du khách nước ngoài. Thực khách khó tính đến đâu cũng bị mê hoặc bởi món Bakkwa của công ty Bee Chung Hiang (tên cũ viết là Bee Chun Heng).
N
Bee Chung Hiang nổi tiếng món Bakkwa
Trong bài báo đầu đề How Singapore’s Bee Cheng Hiang with its famous grilled meat grew from a one-man street stall into an Asian powerhouse (Làm thế nào Bee Bee Hiang ở Tân Gia Ba từ một người bán hàng rong trên đường phố trở thành công ty thực phẩm nổi tiếng Châu Á) của ký giả Andre Frois đăng trên tờ South China Morning Post số ra ngày 16/03/2019 giới thiệu cùng độc giả món Bakkwa của công ty thực phẩm Bee Cheng Hiang nổi tiếng Châu Á. Đối với nhiều gia đình ở Châu Á, Tết Nguyên đán mà không có dăm ba gói Bakkwa, coi như còn thiếu một cái gì đó. Đó là món ăn vặt được nhiều người sống ở miền nam Trung Quốc và Đông Nam Á ưa thích. Loại thịt nướng này tiếng Quảng Đông gọi là “yuk gon” (thịt khô), tiếng Quan thoại gọi là “kao rou” (thịt nướng), nhưng được nhiều người gọi với tiếng Phúc Kiến là Bakkwa. Là món thịt nướng, ai cũng có thể làm được, nhưng Bakkwa nổi tiếng
52
nhất phải nói đến sản phẩm của của công ty Bee Cheng Hiang, Tân Gia Ba. Muốn tìm hiểu công ty Bee Cheng Hiang phải quay ngược thời gian cách đây gần 90 năm. Teo Swee Ee bắt đầu nghề này bằng một đòn gánh bằng tre và 2 cái thúng, một bên đựng lò than củi, một bên đựng những miếng Bakkwa thơm ngon đã nướng qua. Teo đặt gánh thịt nướng bán rong của mình ở những nơi công cộng như rạp hát ngoài trời, bến xe đò… Tại đây, thịt nướng của Teo bán rất chạy, đặc biệt là trong các dịp lễ hội. Cho đến năm 1945, Teo kiếm đủ tiền mở một tiệm bán Bakkwa trên đường Rochor với thương hiệu là Bee Chun Heng ở gần cảng Tân Gia Ba. Sau đó mở thêm tiệm thứ hai tại phố Victoria gần đó. Từ đó món Bakkwa của Teo nổi tiếng Tân Gia Ba. Sau tiệm bán Bakkwa ở Victoria, dần dần, thông qua quảng cáo, khắp đất nước Tân Gia Ba biết đến món Bakkwa của công ty Bee Cheng Hiang. Ai cũng tin tưởng món ăn do công ty này chế biến. Ngày nay, người cháu của Teo Swee Ee là Daniel Wong đảm nhận chức Tổng giám đốc công ty, trông coi 376 chi nhánh ở 12 nước Châu Á, trong đó trên 200 chi nhánh ở Trung Quốc, ngoài ra còn rải rác ở Hương Cảng, Mã Lai Á, Nam Dương, Phi Luật Tân, Đại Hàn… Bất cứ ở nơi nào, Bakkwa của công ty Bee Cheng Hiang cũng được thực khách ưa thích. Hiện nay, tại 12 nước nói trên, Bee Cheng Hiang có tới 3000 công nhân viên chức. Chế độ đãi ngộ của công ty khá tốt, nhiều người làm từ mười đến hai ba chục năm … Khi có người hỏi, tương lai Bee Cheng Hiang phát triển như thế nào? Daniel Wong
Teo Swee Ee và cửa tiệm dầu tiên trên đường Rochor với thương hiệu Bee Chun Heng
Bakkwa bán trong tiệm Bee Cheng Hiang ở Tân Gia Ba
cho biết, mục tiêu của Be Chung Hiang là mỗi năm mở thêm vài ba chi nhánh ở ngoại quốc. Bất luận mở ở đâu, chất lượng cũng đặt lên hàng đầu. Nhờ vậy, Bakkwa của Bee Chung Hiang ngày càng được thực khách ưa thích… Du khách ca ngợi Bakkwa
Ngày càng có nhiều người trên thế giới đi du lịch Tân Gia Ba nổi tiếng là thiên đường mua sắm và du lịch. Đến Tân Gia Ba mua gì, ăn gì là câu hỏi của tất cả du khách khi có dịp đặt chân đến đảo quốc Sư tử. Nói đến những nét tinh
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
túy của văn hóa ẩm thực Tân Gia Ba, không thể không kể đến món Bakkwa. Bakkwa gần giống như thịt bò khô ta thường ăn, chủ yếu làm bằng thịt heo nhưng có thể dùng cả thịt bò hay thịt gà. Bất kỳ thực khách khó tính nào cũng bị mê hoặc bởi món ăn thơm ngon này. Nhiều người cho rằng, đến Tân Gia Ba mà chưa thưởng thức món Bakkwa ngon tuyệt hảo này nghĩa là chưa biết được hết nét đặc sắc của văn hóa ẩm thực Tân Gia Ba. Hương vị của món Bak Kwa làm cho người ăn khi nhâm nhi một miếng lại muốn ăn miếng nữa. Người
bản xứ rất yêu thích Bak Kwa nên mặc dù giá hơi cao họ vẫn phải mua ăn ít nhất 2 tuần 1 lần. Giá một gói to gồm 10 gói nhỏ mỗi gói 3-4 tấm thịt sấy khô mỏng có giá khoảng 5 đô Mỹ. Bakkwa có nguồn gốc từ tỉnh Phúc Kiến của Trung Quốc ở dạng lát mỏng với vị ngọt và mặn, sau này được du nhập vào Tân Gia Ba và nổi tiếng ở đây. Món ăn này được làm từ nhiều loại thịt như thịt heo, bò, gà hoặc hải sản nhưng phổ biến nhất vẫn là Bakkwa heo. Thịt heo để làm nên món Bakkwa thơm ngon này làm sạch và xay rồi đem ướp với nước sốt xá xíu,
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
53
BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com
nước tương, ngũ vị hương và một số gia vị khác để tạo độ dậy cho mùi thơm đặc trưng. Sau khi tẩm ướp gia vị, thịt heo được cán mỏng và sấy khô bên trong lò nướng, cuối cùng là phết lên thịt lớp mật ong bóng bẩy để tạo vị ngọt đậm đà hơn cho món ăn. Đi qua một cửa hàng bán loại đặc sản này, mùi thịt nướng thơm lừng, tiếng xì xèo trên vỉ nướng khi người thợ thoăn thoắt lật giở đều hết miếng này tới miếng khác quả là một cảnh tượng làm du khách chẳng muốn rời chân. Khi thưởng thức từng miếng Bakkwa, người ăn cảm nhận được độ mềm, dai và vị ngọt tự nhiên của món ăn hòa quyện với mùi thơm của ngũ vị hương. Bên cạnh đó, vị ngọt của mật ong cùng với vị mặn của nước tương và muối tạo ra món thịt sấy khô Bakkwa hoàn hảo. BakKwa có loại cắt từng miếng nhỏ, có loại được xay nhỏ rồi ép thành từng tấm tròn hoặc vuông mỏng, màu sắc bắt mắt, hương vị thơm ngon. Tại Tân Gia Ba, có thể tìm mua Bakkwa ở nhiều cửa hàng. Đặc biệt nếu ghé phố Tàu, có thể thấy những cửa hàng lớn chuyên bày bán mặt hàng này. Tại đây, khách hàng có thể thoải mái ăn thử các vị thịt trước khi quyết định mua. Bakkwa thường được đóng thành từng túi sẵn hoặc bán theo lạng, thuận tiện cho nhu cầu của khách. Nhu cầu sử dụng Bakkwa thường tăng cao trong các mùa lễ hội, còn ở những thời điểm khác Bakkwa được dùng như một món ăn vặt hoặc món ăn kèm trong bữa ăn chính. Đến Tân Gia Ba, nếu mua Bakkwa làm quà biếu, chúng ta thấy Bakkwa được đóng gói trong các bao màu đỏ, màu sắc theo văn hóa Á Đông mang ý nghĩa tốt lành. Ở Tân Gia Ba, Bakkwa trở thành món quà phổ biến thường được tặng nhau trong dịp Tết Nguyên đán. Tại Tân Gia Ba, những người theo đạo Hồi chế biến món Bakkwa từ thịt gà.
gà, Tân Gia Ba còn có nhiều món ăn ngon khác, trong đó món Bak Kut Teh (Trà sườn heo) cũng rất quen thuộc và được ưa chuộng. Có nhiều ý kiến khác nhau về sự ra đời của Bak Kut Teh. Có người cho rằng nó có nguồn gốc từ Trung Quốc, được người Mân Nam (miền nam Phúc Kiến) du nhập vào Tân Gia Ba từ thế kỷ 19 . Tuy nhiên, cũng có ý kiến khác là món Bak Kut Teh ra đời từ thời xa xưa ở đảo Tân Gia Ba. Tương truyền, có một người ăn xin đói khổ tới một tiệm mì thịt heo để xin đồ ăn. Lúc ấy, chủ quán tuy rất khó khăn và thiếu thốn nhưng vẫn động lòng thương cảm. Ông lấy một vài mảnh xương heo còn sót lại ninh lên, nêm vào đó các loại gia vị bình dân mà ông dùng như hồi hương, hạt tiêu để tăng thêm hương vị và tạo cho món ăn có màu như nước trà. Kể từ đó, Bak Kut Teh ra đời và trở thành món ăn rất phổ biến trong tầng lớp lao động nghèo khó ở Tân Gia Ba. Bởi được chế biến từ những nguyên liệu rẻ tiền nhưng nó lại có nguồn dinh dưỡng và năng lượng dồi dào đủ để cung cấp cho họ trong cả một ngày dài lao động mệt nhọc. Bak Kut Teh thực chất là một món canh, trong đó sườn heo nhiều thịt được hầm cùng các loại gia vị gồm tỏi, hành, tiêu với một chút bí quyết nêm các loại thảo mộc và gia vị khác như đinh hương, quế, mùi, thì là ... Việc sử dụng đinh hương, quế, hồi, thì là
Tiệm Bee Chung Hiang bán Bakkwa ở phố Tàu Tân Gia Ba
và rau mùi trong món ăn này thể hiện ảnh hưởng văn hóa đa dạng của Tân Gia Ba. Món ăn được cải tiến để tăng thêm năng lượng cho những bữa ăn đạm bạc thiếu dinh dưỡng của những người phu bốc vác thời xưa và được cả người dân địa phương lẫn du khách, các ngôi sao và quan chức quốc tế ưa chuộng. Loại nước canh màu trà đặc với nhiều hương liệu và gia vị trên đây chỉ là một trong hai kiểu nấu của món Bak kut teh. Nếu người ăn thích món canh ít thảo mộc hơn thì chắc chắn sẽ rất thích kiểu chế biến thứ hai. món canh nước trong cho thêm hạt tiêu. Những kiểu chế biến khác nhau của món ăn phổ biến này phản ánh cách mà con cháu những người di cư từ khắp các miền khác nhau của Trung Quốc đã ứng dụng và biến đổi món Bak Kut Teh để phù hợp khẩu vị của họ. Người Quảng Đông có thói
Món Bak Kut Teh ở Tân Gia Ba
Ngoài Bakkwa heo, bò,
54
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Lò nướng Bakkwa của tiệm Bee Chung Hiang
quen thích hương vị đậm đà nên họ có xu hướng cho thêm nhiều thảo dược vào món ăn, trong khi người Phúc Kiến lại ưa thức ăn có vị mặn nên thường cho thêm nước tương đậu nành để nhuộm màu cho món Bak Kut Teh của họ. M ộ t b á t B a k K u t Te h thường đi kèm với sườn heo, rau xanh và tàu hũ ky om, tất cả tạo nên một món ăn vừa túi tiền, có lợi cho sức khỏe và có thể ăn vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, nhưng phổ biến nhất là để điểm tâm
Món Bak Ket Teh được nhiều người ưa chuộng
sáng. Món ăn này cũng có thể ăn kèm với cơm trắng hoặc bún, giò cháo quẩy. Khi ăn Bak Kut Teh, để tăng thêm hương vị, người Tân Gia Ba thường dùng nước tương thêm tỏi, ớt băm nhỏ để làm sốt chấm. Ngoài ra trà ô long cũng được uống kèm bởi nó sẽ làm dịu đi độ ngậy và béo của sườn heo, khiến cho món ăn không bị ngán. Món Bak Kut Teh rất phổ biến, khi đến Tân Gia Ba, du khách rất dễ tìm để thưởng thức. Tuy nhiên, một số địa chỉ tại đảo quốc Sư Tử nổi tiếng với món Bak Kut Teh là nhà hàng Founder Bak Kut The, 347 đường Balestier, nhà hàng Ng Ah Sio Pork Ribs Eating House, số 8 đường Rangoon và nhà hàng Sin Heng Bak Koot The, số 439 đường Joo Chiat. Những nhà hàng này luôn đông thực khách gồm thực khách địa phương lẫn du khách từ nhiều nơi trên thế giới đến. Những ai có dịp đến Tân Gia Ba, đều muốn thưởng thức các món đặc sản của Tân Gia Ba như Bakkua, Bak Kut Teh … LÝ ANH
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
55
Toronto thoibao.com
TRƯƠNG DUY NHẤT
đang trong tay Công an VN
B
logger Trương Duy Nhất bị mất tích khi đến quán Holly’s Coffee trên tầng 3 của trung tâm thương mại Future Park ở Thái Lan, vào ngày thứ Bảy 26/01. Tính đến nay gần tròn hai tháng, gia đình Trương Duy Nhất mới được biết chính xác ông đang bị nhốt ở trại tạm giam T16 thuộc Bộ Công an Việt Nam. Trước đó có nhiều nguồn tin nói nhà báo Trương Duy Nhất bị giam giữ tại B14, nơi giam các nghi can liên quan đến các vụ án an ninh đặc biệt, thuộc Cục An ninh điều tra, Tổng cục an ninh, Bộ Công an. “Vợ Nhất đã nhờ Thủ tướng, Bộ trưởng hai bộ Công An và Ngoại giao, Giám đốc Sở Công an Đà Nẵng giúp câu trả lời trong thư thỉnh cầu của một công dân gửi ngày 9/2/2019. Cho đến nay vợ Nhất vẫn không nhận
56
Gia đình Trương Duy Nhất (Ảnh chụp năm 2015, ngày Trương Duy Nhất được phóng thích sau 2 năm tù)
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
57
Toronto thoibao.com được một hồi âm nào từ bốn lá thư thỉnh cầu gửi đi, ngay cả là hồi âm nói rằng đã nhận được thư. Trong khi bưu điện Đà Nẵng, nơi vợ Nhất gửi các thư đi bằng phát chuyển nhanh, xác nhận là các thư đã đến đúng địa chỉ và đã được ký nhận. Trong đơn thỉnh cầu đó vợ Nhất có ủy quyền cho luật sư Trần Vũ Hải thay mặt gia đình lo liệu việc tìm kiếm thông tin của chồng bà. Luật sư Hải sau đó đã có thư riêng gửi cho một thứ trưởng bộ Công an xin gặp. Ngày 15/3, đúng ngày tiếp dân của vị thứ trưởng đó, luật sư Hải ở Hà Nội và vợ Nhất từ Đà Nẵng ra, hai người đã đến phòng tiếp dân của bộ Công an, nhưng đã không gặp được người cần gặp. Thế là câu trả lời chính thức từ các cơ quan chức năng cho câu hỏi Trương Duy Nhất bị ai bắt và bắt ở đâu vẫn chưa có”, nhà văn Phạm Xuân Nguyên, cho biết, qua trang facebook cá nhân. Cách nay một tuần, có một nhân vật ẩn danh đã gọi cho bà Cao Thị Xuân Phượng, vợ ông Nhất báo tin ông Nhất bị công an giam giữ ở Hà Nội. “Một người, hôm 15/3, không biết là ai, gọi cho mẹ ở Việt Nam báo là ba hiện đang bị giam ở T16”-cô Trương Thục Đoan, con gái ông Nhất, hiện đang ở Toronto, nói. “Trước quá nhiều tin đồn, mẹ con đã nhờ luật sư
58
Trần Vũ Hải, đại diện gia đình, kiểm chứng bằng cách làm đơn xin thăm nuôi và cho gặp mặt”. “Sáng ngày 20/3, vợ Nhất bay từ Đà Nẵng trên chuyến bay sớm, dự tính 7 giờ 30 sáng đến Hà Nội, nhưng trời nhiều sương mù, máy bay vòng vòng hồi lâu vẫn không hạ cánh xuống được Nội Bài, phải đỗ xuống Cát Bi (Hải Phòng), từ đó một giờ sau mới lại bay về Hà Nội. Buổi chiều, tôi đã chở vợ Nhất đến T16 ở Thanh Oai. Trại chưa cho thăm gặp nhưng đã cho tiếp tế. Vợ Nhất mang rất nhiều thức ăn và quần áo từ Đà Nẵng ra cho chồng, nhưng quy định của trại chỉ cho chuyển vào rất ít, cùng với một số tiền gửi nhất định để mua thức ăn ở căng tin trong trại. Trại đã cấp cho vợ Nhất một “Sổ tiếp tế, thăm gặp” cho những lần sau. Theo sổ này thì TDN bị bắt ngày 28/1 và trong cùng ngày đã chuyển đến trại T16. Chuyến bay của hãng Vietjet Air theo vé là 5 giờ chiều, bị lùi đến 9 giờ tối”, nhà văn Phạm Xuân Nguyên cho biết. “Mẹ con phải đi và về Đà Nẵng trong ngày để hôm sau có thể đi dạy học”, cô Trương Thục Đoan nói. Bà Cao Thị Xuân Phượng đã gửi 4 lá “đơn thỉnh cầu giúp đỡ tìm người thân” ngày 09/02 nhưng không nhận được hồi đáp trong khi Công an đã bắt giam
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Trương Duy Nhất trước đó 10 ngày. Nhà văn bất đồng chính kiến, Vũ Thư Hiên, con cụ Vũ Đình Huỳnh (1905 - 1990) - thư ký của Hồ Chí Minh, hiện tỵ nạn ở Pháp, nhận định: “Kỳ lạ! Một chính quyền không dám, hay không thích, công khai bất cứ cái gì. Trường hợp cùa chính tôi trước đây cũng thế: gần nửa năm sau họ mới thừa nhận đã bắt tôi. Cố gắng làm người nhớn chút đi, anh Trọng và anh Phúc, bây giờ là thế kỷ 21 rồi!” “Mình chỉ cần họ công bố giữ anh ấy thôi, sợ họ thủ tiêu vì không ai khẳng định họ giữ anh ấy”, blogger Người buôn gió Bùi Thanh Hiếu nói. “Chắc chắn không có một lệnh truy nã nào được ban hành đối với nhà báo Trương Duy Nhất, bởi cho đến hiện nay, không có văn bản pháp lý nào được ban hành đủ để gọi ông Nhất là “bị can”. Điều này có nghĩa, không thấy bất kỳ một tội danh nào cáo buộc ông Nhất, từ cơ quan pháp luật của nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (!). Kịch bản nhiều người dự đoán là lập lại như Trịnh Xuân Thanh, tức ra đầu thú, là chuyện đó sẽ không có, vì ông Nhất có bị truy nã đâu mà đầu thú! Có thể họ bắt tại Thái Lan rồi đưa qua Campuchia rồi đưa về Việt Nam theo cách bắt cóc y như của băng đảng. Vì thế phía chính phủ Việt Nam buộc phải làm một động tác
mà tôi cho rằng họ đang rất đau đầu, nghĩa là họ phải hợp thức hóa toàn bộ giấy tờ để bắt ông Trương Duy Nhất”, nhà báo Nguyễn Ngọc Già, hiện ở trong nước, nói. “Đã đến lúc chuyện ông Trương Duy Nhất không thể ém nhẹm được nữa và chính quyền đang tìm mọi cách ‘hợp thức hóa’ chuyện này”. Về việc có người ẩn danh thông báo cho bà Cao Thị Xuân Phượng nơi giam giữ ông Nhất, nhà báo Nguyễn Ngọc Già nhận xét: “Tôi cho rằng người này nhất định phải là thành phần quan trọng trong việc bắt ông Nhất, và nhân vật ‘bí ẩn’ này chắc chắn phải nhận chỉ thị từ một cấp rất cao. Trong chuyện bắt ông Trương Duy Nhất không có sự đồng nhất trong Bộ chính trị của đảng cộng sản Việt Nam. Nó có sự chia rẽ và thậm chí đang có sự đấu đá, giống như trong vụ bắt Trịnh Xuân Thanh”. Theo ý kiến của nhà báo Nguyễn Ngọc Già: “Nếu ông Nhất đã ký vào biên bản dưới sự o ép và đe dọa nào đó, coi như nhà cầm quyền VN đã... “chiến thắng” trước dư luận trong và ngoài nước. Các thông tin về sự có mặt xin tỵ nạn của ông Nhất ở Thái Lan sẽ không còn giá trị. Một khi ông Nhất đã ký vào biên bản bắt giữ (bất chấp lý do và chứng cứ), nghĩa là ông Nhất đã tự tay xác định mình bị bắt
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
59
Toronto thoibao.com ngay trên đất Việt Nam (tất nhiên, tại một địa điểm trên một tỉnh hay một thành phố thuộc Việt Nam). Trong trường hợp này, tất cả các văn bản pháp lý như: quyết định khởi tố vụ án, quyết định khởi tố bị can, quyết định tạm giam v.v... sẽ được nhà cầm quyền Việt Nam ký trước hay đúng ngày 28/1/2019”. Blogger Phạm Lê Vương Các viết trên facebook: “Vụ ông Nhất thì theo một số thông tin trên mạng cho rằng ông bị bắt từ Thái Lan đem về. Trường hợp này nó nhạy cảm với phía nhà nước. Theo quan sát thì Việt Nam trước đây cũng đã bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh bên Đức về. Nếu tiếp tục xác minh rõ việc bắt cóc ông Trương Duy Nhất thì sẽ ảnh hưởng đến uy tín cũng như tính pháp quyền của một Nhà nước chính danh. Tôi nghĩ Nhà nước đang cố gắng cân nhắc xem nên xử lý vụ ông Nhất như thế nào cho phù hợp. Họ đang trong giai đoạn cố giấu đi nguồn tin bắt ông Nhất từ Thái Lan về. Họ cần thời gian để xử lý về mặt truyền thông.” Sự kiện hai nhân chứng biết Trương Duy Nhất ở Thái Lan Cao Lâm và Bạch Hồng Quyền thì Cao Lâm đã bị trục xuất khỏi Thái Lan, Bạch Hồng Quyền hiện bị cảnh sát Thái truy lùng và Trương Duy Nhất bị bắt ngày 26/01 nhưng “nhập kho”
60
ngày 28/01, cho thấy nhà cầm quyền Việt Nam muốn xóa hết mọi dấu vết chứng tỏ ông Trương Duy Nhất đã ở Thái Lan và bị cảnh sát Thái toa rập với Công an VN, bắt ông Nhất ở Thái, giao cho công an VN áp giải về nước. Từ 26/01 đến 28/01 là hai ngày đường từ Thái qua Campuchia trở về Việt Nam. “Thông tin trên cuốn sổ thăm nuôi ghi ngày vào T16 là 28/01, có khả năng là tạo tác. Không thể bắt và nhập kho cùng một ngày” nhà văn Nguyễn Quang Lập, ở trong nước, nói. Và câu trả lời cho việc công an Việt Nam tìm cách “hợp thức hóa” việc bắt cóc Trương Duy Nhất đã có. Chiều ngày 25/03, báo chí bên Việt Nam đồng loạt đưa tin Bộ công an đã tổ chức họp báo thông báo về kết qua công tác của quý 1/2019, tổng kết cao điểm tấn công trấn áp tội phạm đảm bảo an ninh, trật tư tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019, qua đó thông báo chuyện bắt Trương Duy Nhất. Theo báo Thanh Niên, trung tướng Trần Văn Vệ, Chánh Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, cho biết liên quan đến vụ Vũ “nhôm”, tức Phan Văn Anh Vũ, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty CP Bắc Nam 79, “trong quá trình điều tra mở rộng vụ án Vũ “nhôm”, Cơ quan điều tra Bộ Công an đã phát hiện có dấu hiệu
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Bà Cao Thị Xuân Phượng sửa soạn thức ăn cho chồng trước khi đến T16
sai phạm liên quan đến ông Trương Duy Nhất. Thời điểm đó, ông Nhất là Trưởng đại diện của Báo Đại Đoàn Kết tại TP. Đà Nẵng, đã lợi dụng giấy tờ của báo để mua đất nhà không qua
đấu giá gây thất thoát lãng phí. “Hiện vụ việc đang trong quá trình điều tra chưa thể cung cấp thông tin cụ thể”. VPY
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
61
CHUYỆN MỖI TUẦN
Toronto thoibao.com
Quầy self-checkout ở một cửa hàng FairPrice, Singapore. Photo: Ariffin Jamar
Self checkout:
vì sao bị ghét ?
ĐỖ QUÂN (tổng hợp)
H
ồi giữa tháng 3, một bản tin của thông tấn quốc gia Canada CBC mở đầ u bằ ng câu chuyệ n củ a ông Marvin Kaye, mộ t khá ch hà ng củ a cử a hiệ u Shoppers Drug Mart tại Ajax, Ontario. Ông Kaye than phiền rằng khi đi mua hàng ở hiệu đó hôm cuối tuần trước, ông đã thấy “tất cả mọi người bị dồn, lùa đến khu vực có các máy tự tính tiền – self checkout. Sau khi phàn nàn, ông được bảo rằng ông có thể đến quầy có thu ngân phụ c vụ , nhưng vớ i điề u kiệ n ông phải trả bằng tiền mặt. Marvin Kaye phàn nàn trên mạng Twitter thì được trả lời “Chúng tôi không é p ai phả i dù ng má y self checkout cả. Đó chỉ là một chọn lựa mà chúng tôi cung cấp cho những khá ch hà ng có thể muố n tiế t kiệ m được ít thời gian.” Nhưng không ít khách hàng khác củ a Shopper Drug Mart (SDM) ở khắp nước, và tham gia vào chuỗi bình luận với Kaye và SDM, đã xác nhận họ cũng bị lâm vào hoàn cảnh tương tự. Một số nói rằng các hệ thống cửa hàng lớ n khá c củ a Canada, như Superstore và Walmart cũng đã áp dụng cách trả tiền này. Ông Kaye nghi ngờ rằng hệ thống bán lẻ SDM đang ép khách hàng dùng self checkout như một cách để tiết kiệm chi phí lao động. Khoản tiết kiệm này,
62
Quầy self check-in ở phi trường. Ảnh chụp màn hình TV
theo ông, đáng lẽ phải để cho khách hàng hưởng mới là chính đáng. “Nếu tôi bị buộ c phả i là m công việc này, hãy trả cho tôi tiền công 10 phút mà tôi phải đứng đó và tìm ra nút nào để nhấn.” Một khách hàng khác, ông Jared Gossen, hàng tuần, phải đi chợ để mua thự c phẩ m cho chương trì nh điể m tâm củ a mộ t nhà tạ m trú ở Grand Prairie, Alberta. Chợ ông chọn đến thường xuyên là cửa hàng Superstore (thuộc hệ thống Loblaws) ở địa phương. Nhưng rồi một hôm nhận thấy cửa hàng này hằng ngày,
Issue 2625| thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
từ 7 giờ đế n 9 giờ sá ng, không có thu ngân “Thế là, đương nhiên tôi làm việc không công cho Loblaws.” Ông lầu bầu. Đây là xu hướng đáng lo ngại, các tập đoàn lớn trút công việc lên đầu khách hàng của họ.” Chẳ ng cầ n phả i là mộ t nhà kinh tế, chỉ cần nhìn vào một cửa hàng, Walmart chẳng hạn, trước và sau khi đặ t cá c má y self checkout, ngườ i ta thấ y ngay cửa hà ng tiế t kiệ m được bao nhiêu. Trước khi đặt self checkout, mộ t cử a hà ng Walmart thườ ng có í t nhấ t 12 cash register
và 12 cashier ở 12 làn quầy tính tiền (check out line). Khi máy đặt xong, thường chỉ còn có 2 làn được mở. Khách được được chỉ vào khu self checkout, nơi đó có từ 1 đến 2 nhân viên lo việc giúp những người khách gặp trục trặc. Sá u nhân viên, cho là lương tố i thiể u, vớ i cá c phú c lợ i và rắ c rố i nhiêu khê của kế toán, thuế má, quản trị nhân sự..., tốn nhiều tiền lắm, nhất là về lâu dài Một chứng minh rất thuyết phục: nhữ ng quầ y tự check in ở cá c phi trườ ng cho thấ y chi phí để giả i
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
63
CHUYỆN MỖI TUẦN
Toronto thoibao.com
Hệ thống máy Self checkout Tên đầy đủ của cái máy này là self service check out hoặc semi automated customer assisted terminal SACAT - trạm hỗ trợ khách hàng bán tự động. Từ thông thông thường – máy tính tiến tự động không đúng lắm, nhưng được dùng quen. Các công ty sản xuất và thiết trí máy hiện nay gồm có IBM, Fujitsu, NCR, và ECRS. Hầu hết các máy self-checkout đều bao gồm các phần (xem hình): 1) Đèn dấu hiệu của làn/ đèn gọi nhân viên cửa hàng 2) Màn hình cảm ứng (Touch screen monitor) 3) Giá để giỏ 4) Máy quét mã hàng (barcode scanner) và cân 5) Bộ phận thanh toán tiền (payment module) 6) Bộ phận nhận thẻ (ATM PIN pad)
quyết một hành khách từ bước trình passport đến in vé qua máy chỉ là 14 xu một người so với 3 đô la nếu giải quyết tại một quầy có nhân viên. Trút công việc của mình lên đầu khách hàng là lý do khỏi phải bàn cãi gì nữa. Có người nói việc để cho khách hàng làm công việc của mình thay vì phải mướn công nhân được các nhà băng làm từ khi họ thiết trí cá c má y ATM (Automated Teller Machine). Nhưng thực tế, chuyện đã bắt đầu từ trước đó khá lâu rồi. TỪ ATM ĐẾN SACAT Self checkout hiện diện ở các cửa hàng là một thực tế, và một sự tiến hóa không thể tránh được của xã hội. Để tìm hiểu về lịch sử ra đời của self check out, cần đi ngược lại thật xa trong quá khứ.
64
Ngà y trướ c, lâu lắ m rồ i cá c cử a hàng thường có vài ba người phục vụ. Khách mua hàng đưa cho người phục vụ một danh sách những món mình cần, với chi tiết và cân lượng. Người phục vụ vào bên trong để soạn các món hàng. Những người phục vụ cũng phải có tay nghề và kiến thức cao về cá c mặ t hà ng có trong cử a hàng, và đòi hỏi của khách. Cách làm việc giống như ở các quầy bán phụ tùng xe hơi của Canadian Tire (hay ở tiệm thuốc Bắc, thuốc Tây) hiện nay. Người khách chờ cho đến khi mọi thứ được chọn xong và giao cho mình, bất kể thời gian. Vớ i đà tiế n củ a xã hộ i và cuộ c cách mạng sản xuất, thời gian dần trở thành thứ quý báu và hiếm. Cái cửa hàng / chợ tự phục vụ đầu tiên ở Hoa Kỳ xuấ t hiệ n và o năm
Issue 2625| thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
1917 ở Memphis, Tennesee. Quầy trước cử a hà ng đượ c dẹ p đi, thay vào đó là một cái quầy với máy tính tiền ở các tiệm tạp hóa nhỏ, hoặc một cái quầy dài với nhiều máy tính tiền (cash register) như ở các cửa hàng lớn đông khách (thí dụ các cửa hàng Marshalls. Winners...). Khách hàng tự chọn các món hàng bỏ vào giỏ hay xe đẩy. Sự thay đổi này khiến việc trả tiền hiệu quả hơn, thời gian chờ đợi giảm xuống. Đồng thời, vai trò của nhân viên bán hàng cũng thu hẹp lại. Anh / chị này chỉ còn là người thu ngân (cashier) và mộ t số hiể u biết về giá cả các mặt hàng. Công việc và kỹ năng của người đứng quầy giảm xuống vì nhiều nhiệm vụ trước đây của họ không còn cần thiết nữa, và xu hướng chuyển việc cho khách hàng bắt đầu. Đến thập niên 1970, kỹ thuật mã UPC (Universal Product Code, mã sản phẩm phổ quát) cùng vớ i má y đọ c qué t, xuấ t hiệ n, má y móc bắt đầu đảm trách việc định giá và kiểm kê hàng tồn kho, công việc của nhân viên đứng ở quầy lại giảm thêm nữa. Cách bố trí mới của các cửa hàng tạp hóa / chợ và kỹ thuật quét mã vạch cho phép có nhiều mặt hàng hơn và hiệu quả phục vụ tăng cao hơn. Nếu trước đây tỷ lệ nhân viên / khách hàng là 1/1, nay, một nhân viên có thể phục vụ rất nhiều khách hàng. Chiếc máy self check out đầu tiên được ông David R Humble sáng chế vào đầu thập niên 1990. Ông Humble nả y ra ý tưở ng về chiế c má y nà y trong một lần phải đứng ở một hàng người dài lòng thòng ở một chợ tại miền nam Florida năm 1984. Được xây dựng nhằm tiết kiệm thời gian và chi phí để thay thế cho các là n trả tiề n có người trông coi, hệ thống này cho phép một nhân viên trông nhiề u trạ m trong khi khách hàng tự quét các món họ mua, cân các món hàng, bỏ món hàng vào bao túi, nhập coupon vào, trả tiền... thật
nhanh. Các hệ thống mới sử dụng kỹ thuật mã vạch, màn hình cảm ứng, các câu nói được ghi âm trước và hệ thống cân để ngăn ngừa trộm hàng. Quá tiện lợi, hữu hiệu và giản dị hơn nhiều so với các máy tính tiền với thâu ngân viên. Có thể là nhà phát minh Humble khi nảy ra ý tưởng về hệ thống self check out chỉ muốn cho mọi chuyện được nhanh chóng, tiết kiệm được thì giờ vì thì giờ là vàng bạc. Nhưng cá c công ty, cử a hà ng, đặ c biệ t là cá c công ty cử a hà ng lớ n đã nhì n thấy thêm vàng bạc ở phát minh của ông. Họ tiế t kiệ m đượ c khố i tiề n nhân công. Một cụm máy – gồm 4 làn check out, có giá thiết trí phỏng chừ ng 125 ngà n đô la, sẽ thay thế cho 4 nhân viên, làm việc cho tới khi nào mới hỏ ng? Thêm nữ a, chi phí hoạt động và bảo trì máy móc chẳng bao nhiêu. Thế là trong thập niên cuối của thế kỷ 20, cá c cử a hà ng / siêu thị đua nhau thiết trí hệ thống thần kỳ của mà ông Humble sáng chế. Đến năm 2016, cá c má y SACAT đã có mặ t ở 255 ngàn cửa hàng / siêu thị trên thế giới. Người ta ước tính đến năm 2021, cả thế giới sẽ có đến 325 ngàn máy hoạt động. THỦ PHẠM GIẾT CHẾT NGHỀ THU NGÂN, LÀM MẤT CÔNG VIỆC LÀM Trên đời này chẳng có cái gì được sinh ra mà trước, hoặc sau đó, có một cái gì đó đã /sẽ mất đi. Trong lúc các công ty có lợi, khách hàng có lợi thì người lao động bị thiệt hại. Những người phục vụ ở cửa hàng từ hệ thống xa xưa đòi hỏi nhiều kỹ năng, kiến thức đã bị giảm xuống thành những thâu ngân viên (cashier) khi có máy tính tiền ở quầy với mức lương thấp hơn, rồi đến khi có máy tự động tính tiền... biến mất luôn. Họ là những người lao động ở mức thang lương thấp nhất trong hệ thống bán lẻ và cả trên thị trường nhân lực.
Các trạm self checkout ở cửa hàng TESCO, Anh quốc. Photo: Alamy
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
65
CHUYỆN MỖI TUẦN
Toronto thoibao.com
Phần lớn là những phụ nữ không có học vấn cao, hoặc sinh viên, học sinh, di dân mới đến, thậm chí cả những người cao tuổi nhưng còn sức khỏe, và cần có thu nhập, và làm thâu ngân là công việc thích hợp nhất cho họ. Theo phúc trình Tương lai việc làm của Diễn đàn kinh tế thế giới năm 2018, công việc thu ngân (cashier), cùng với các nghề như nhân viên quầy ngân hàng (teller) và kế toán viên làm lương (payroll clerk), “được dự kiến sẽ ngày càng dư thừa” trong bốn năm tới. Lý do: những công việc “dựa trên sự lặp đi lặp lại” này dễ bị thay thế bởi các công nghệ tiên tiến. Không chỉ có các nhà hoạt động xã hội lên án tư bản vì lợi nhuận đã và đang xóa đi công việc của người lao động. Có cả những khách hàng tham gia. Họ tẩy chay các cửa hàng có nhiều máy tự tính tiền hơn là làn thu ngân. Một cuộc nghiên cứu mới đây của Đại học Dalhousie (Canada) cho thấy trong số 1.053 người Canada được tham khảo vào tháng 10 năm 2018, hơn một phần tư nói họ không bao giờ sử dụng hệ thố ng má y tự tí nh tiền tại cửa hàng tạp hóa – kể cả khi mua một món hàng nhỏ. Chỉ có 11% người được thăm dò trả lời họ thường xuyên dùng máy. Tham khảo của thông tấn CBC sau đó cũng ghi nhận hơn phân nửa số người trả lời phỏng vấn nói họ chỉ thỉnh thoảng mới dùng đến máy tự tính tiền. Mặc dù không hỏi lý do, nhiều người bảo chính yếu là vì họ muốn bảo vệ công ăn việc làm, giữ cho cái job cashier đừng biến mất. Một số người khác thì bực mình với sự... ngu xuẩn của những cái máy. Thí dụ như bà Shirley Fourney ở Saskatoon. Cái máy cứ lải nhải “Put it in your bag. Put it in your bag!” (Bỏ nó vào túi đi) trong khi món hàng mà bà mua là một bịch khoai tây 10 pound!
Trong cửa hiệu Amazon, khách tự do bỏ hàng vào túi rồi đi ra. Hình từ video của Amazon
Rồi khi món hàng không có hoặc rớt mất mã vạch, hoặc một trục trặc của máy quét đọc, họ phải mất công đi tìm nhân viên trông coi khu vực tự tính tiền để nhờ giúp. Về phía “tiết kiệm thời gian”, một nhà báo của BBC, bà Jenni Murray, nói... chưa chắc à! Bà đã bấ m giờ so sá nh chuyệ n trả tiề n cù ng mộ t số mó n hà ng qua thâu ngân viên và ở má y self check out tạ i 8 cử a hà ng lớ n ở Anh quố c, từ Mark & Spencer, TESCO, đế n siêu thị Morrison. Tấ t cả cá c “thí nghiệ m” vớ i thu ngân viên đề u có thờ i gian chờ đợ i vớ i và i ngườ i đứ ng trướ c. Kế t quả : tấ t cả đề u nhanh hơn vớ i... quầ y thu ngân! Các phóng viên của show truyền hì nh Marketplace củ a Thông tấ n CBC cũng làm các thí nghiệm tương tự ở mộ t số siêu thị Canada. Kế t quả? Với thu ngân viên, giao dịch đã nhanh chóng hơn và ít có trục trặc, vấn đề hơn! Mộ t số ngườ i phả n đố i chuyệ n
Nhà báo Jenni Murray đi làm phóng sự. Photo: Daily Mail
66
Issue 2625| thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Cửa hiệu Amazon. Ảnh của Amazon
dù ng má y tự tí nh tiề n vì cho rằ ng việc giao dịch với máy giết chết sự giao tiếp xã hội, làm mất tình người và nét người khi không còn trao đổi nhau những lời lịch sự, tử tế, đôi khi là thăm hỏi nếu thâu ngân và khách hàng quen mặt nhau. KHÔNG THỂ CHỐNG LẠI SỰ TIẾN BỘ Nhưng không phải tất cả mọi người đều nghĩ như ông Kaye ở phần trên, hoặc những người muốn bảo vệ công việc thu ngân. Trên mạng reddit trong khi thảo luận về đề tài máy tính tiền tự động, một người tên “EngineeringKid” đã mỉa mai châm biếm: “Bây giờ tôi từ chối không đi thang máy nữa. Không có nhân viên phục vụ thang máy để nhấn nút cho tôi nữa. Tôi cũng chỉ đưa chiếc xe Studebaker của tôi đến các trạm xăng có phục vụ đầy đủ, bởi vì những công việc đó rất quan trọng. Tôi không quan tâm nếu phải trả thêm 4 xu mỗi lít xăng.” M ộ t n g ư ờ i k h á c ,
“originalthoughts”, viết: “Đặc biệt là vào mùa đông, khi trời âm 30 độ và có gió. Tốt hơn là người nhân viên lãnh lương tối thiểu đó đổ đầy bình xăng của tôi thay vì tôi ra khỏi chiếc xe ấm áp của tôi trong vài phút. Tôi làm điều này trong khi nói với mình rằng tôi đang cứu lấy công ăn việc làm và làm một điều tốt cho xã hội.” Và “kevinmise” thẳng thừng hơn: “Hãy ngừng chống lại tương lai!” Trong loạ t phim khoa họ c viễ n tưở ng “StarTrek”, giố ng “ngườ i máy” Borg đi khắp vũ trụ để đồng hó a cá c loạ t sinh vậ t khá c nó i khi chúng gặp sự kháng cự “Resistance is futile” (Chống cự là vô ích). Đúng là không thể chống cự lại với tiến bộ. Trước nghề thu ngân, đã có nhiều nghề khác bị máy móc giảnh mất. Thậm chí những cái máy tính tiền tự độ ng đang bị nhiề u ngườ i ghé t hiện nay cũng sẽ đến lúc bị mất job: Công ty khổng lồ Amazon đã mở ra vài cửa hàng không cần checkout! Phải nói cho đúng, các cửa hàng này chẳng những không có thu ngân, máy tính tiền mà cũng chẳng có cả tiền
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
67
CHUYỆN MỖI TUẦN
Toronto thoibao.com
nữa. Khách hàng bước vào, chọn các món hàng mình muốn mua và… đi ra. Tên của các cửa hàng này là Amazon Go. Đã có 10 cửa hàng Amazon Go trên toàn nước Mỹ – 4 ở Seattle, 4 ở Chicago, 2 ở San Francisco. Ở các cửa hàng này có hàng trăm camera và sensor (cảm biến). Khách hàng cần có tài khoản với Amazon, và app (ứng dụng) Amazon Go trong điện thoại thông minh của họ. Khi vào cửa, họ dùng app Amazone Go để mở cửa. Sau đó, họ có thể cất phôn đi, lấy các món mình cần mua, rồi đi ra. nhữ ng mó n đã mua sẽ đượ c kê trong bảng kê tài khoản Amazon của họ. Ở Trung quốc cũng đã có những cửa hàng gần giống như thế, tuy chưa “cao kỹ” tới mức thượng thừa nhau Amazon Go. Một số tiệm tạp hóa chợ đã sử dụng máy đọc thẻ nhãn RFID (Radio Frequency Identification/ Nhận dạng qua tần số vô tuyến) ở trạm tính tiền tại cửa ra. Những công ty công nghệ khổng lồ như Tencent, Alibaba và công ty thương mại điện tử JD cũng đã nhảy vào vòng chiến. JD có kế hoạch tung ra hàng trăm cửa hàng như vậy sử dụng kỹ thuật nhận dạng khuôn mặt, mã QR và thẻ RFID để loại bỏ việc tính tiền qua thu ngân. Tuy vậ y, phả n ứ ng không thuậ n
68
Canadian Tire phải mở lại các quầy tính tiền có thu ngân. Ảnh: ĐQ
lợ i lắ m từ phí a khá ch hà ng cũ ng đang là m cho cá c công ty như Shoppers Drug Mart, Real Canadian Superstores phải lùi lại một bước. Họ thông báo “không ép khách hàng dù ng má y tự tí nh tiề n” và có thu ngân viên trong tất cả thời gian cửa hàng mở. Một số cửa hàng Canadian Tire và Walmart trước đây đã dẹp hết làn thu ngân để chỉ còn máy tự tính tiền nay đã mở lại các quầy tính tiền. ĐỖ QUÂN (tổng hợp)
Issue 2625| thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Muoán coøn baùo tieáng Vieät ñeå ñoïc, caàn uûng hoä baùo chí Vieät ngöõ
ÑOÏC VAØ COÅ ÑO ÑOÄNG THÔØI BAÙO
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
69
TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com
Hạnh phúc...xót xa
HUY PHƯƠNG
(Hình minh họa: HOANG DINH NAM/AFP/Getty Images)
hó có thể định nghĩa hạnh phúc là gì và thế nào là một con người hạnh phúc. Trong ý nghĩa thông thường, thì hạnh phúc là sự sung sướng, niềm vui, thỏa mãn, những thành tựu của mỗi cá nhân. Khi đời sống, cảnh ngộ làm cho tâm tình người ta dễ chịu sung sướng, vừa lòng mãn ý thì người ta cảm tưởng rằng
K
70
mình là người hạnh phúc. Nhưng phải chăng hạnh phúc là điều, cái mình không có hay thường mơ ước. Sau năm 1975, tôi có một người bạn tù “cải tạo” chung trại ngoài Bắc, trong cơn đói triền miên, anh nói với bạn bè, nếu cho anh được là tên tù phụ trách chuồng heo của trại, được no một này hai buổi với những thức ăn, cơm cháy, cơm thiu của heo,
thì anh ở đây suốt đời cũng được! Một người chồng đang chịu cảnh vợ ngoại tình, con cái hư hỏng, thì cho rằng người bạn của họ đang có một mái ấm gia đình, trong ấm ngoài êm là hạnh phúc. Một người vô gia cư, bữa đói bữa no, thì cho người mỗi ngày không phải lo nghĩ về miếng ăn chính là người... hạnh phúc! Nhưng chúng ta vẫn thường nghe nói câu “đồng tiền không đem lại hạnh phúc,” vậy thì ai đúng và ai sai? Quả là hạnh phúc không có tiêu chuẩn , không mức độ rõ ràng, không đong, đo, đếm được, tất cả chỉ là kết quả cảm xúc, ý thức của mỗi người. Có thể anh cho hoàn cảnh của tôi là hạnh phúc, nhưng bản thân tôi lại nghĩ khác. Cũng là một đời sống đó, người cho là hạnh phúc, kẻ thì không! Có quan niệm cho rằng,
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
nếu ta b i ế t s ố n g c h ừ n g mực không tham cầu, biết đủ, biết vừa, (tri túc, tiện túc, hà thời túc!) thảnh thơi, cõi lòng an nhiên tự tại, biết sống, thì chúng ta mới có được niềm an vui h ạ n h phúc đúng nghĩa, nghĩa là hạnh phúc không ở đâu xa, “hạnh phúc ở quanh đây.” Năm nào, Liên Hợp Quốc cũng công bố Báo cáo Hạnh phúc Thế giới, dựa trên tiêu chuẩn GDP bình quân đầu người ( tổng sản phẩm nội địa, chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của một quốc gia), hỗ trợ xã hội, số năm sống khỏe mạnh, sự tự do, sự hào phóng và tình trạng tham nhũng. Nhưng sự thật, những tiêu chuẩn này đã là những điều căn bản xác thật để cho ta cảm thấy là hạnh phúc hay chưa? Và năm nào, trong và ngoài nước cũng bàn về thứ hạng hạnh phúc của người
Việt Nam trong sự xếp hạng. Sau khi có bản công bố, đã có nhiều ý kiến về thứ hạng này, (năm nay - 2019 là 94/156 quốc gia.) Nhiều ý kiến trong nước không đồng tình với kết quả của bảng xếp hạng trên vì cho rằng người Việt hiện nay đã bằng lòng với hạnh phúc, như vậy thứ hạng này đáng lẽ phải cao hơn: - “Nhưng lẽ ra với điều kiện của Việt Nam phải sánh ngang Hàn Quốc hay Singapore” (Rieu.) Bằng lòng với hạnh phúc của người Việt Nam là như thế nào? VnExpress trong nước đưa ra một vài phát biểu như: - “Sáng đưa con đi học, chiều đón con về. Tiền ít nhưng cả nhà vui vẻ, hài lòng. Thế là hạnh phúc! (Duy Đông) - “Sáng ăn bát phở, uống ly cà phê đi làm, chiều về mua tờ vé số rồi uống vài chai bia với chiến hữu. Hạnh phúc chỉ
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
71
TẠP GHI HUY PHƯƠNG
Toronto thoibao.com cần thế! (Trần Mạnh Tiệp) phải nỗ lực nhiều để thăng - “Tôi thực sự đang rất hạng theo tiêu chuẩn Liên hạnh phúc khi mình sống ở Hợp Quốc.” ( Hoàng Đức Việt Nam, sống gần người Nguyên) Phải chăng khi chúng ta có thân, được làm những gì một mái nhà, cái xe, lương đủ mình muốn, sáng có thời gian làm một ly cà phê ngắm sống, có cái phone đời mới, đường phố. (Hoàng Hải buổi chiều có tiền ra quán nhậu là đã đạt đến tiêu chuẩn Nguyên) - “Không hiểu tại sao thứ hạnh phúc rồi. Còn cái xã hạng Việt Nam lại thấp thế? hội, trong đó chúng ta đang Cuộc sống ở Việt Nam khá sống, có khi lại chẳng liên ổn. Tôi ở Hà Nội và thấy quan gì đến mình. Không rằng: một gia đình hai con, biết cha mẹ của cô con gái thu nhập khoảng 30 triệu tôi bị một tên vô lại đè ra, ôm đồng mỗi tháng thì chắc hôn trong thang máy, nó chỉ chắn sẽ thoải mái hơn sống ở bị phạt 8 đô la; các gia đình 9 những nước láng giềng như nữ sinh Hà Giang, nạn nhân Thái Lan, Indonesia, Trung của tên Sầm Đức Giang, Hiệu trưởng, và tên Chủ Quốc...” (Fullrockh) Đúng là hạnh phúc... ở Tịch Nguyễn Trường Tô, quanh đây! “Hạnh phúc là Chủ tịch tỉnh Hà Giang... có sáng ăn phở, uống cà phê, hạnh phúc hay không, trong chiều mua vé số, uống bia!” một xã hội hư đốn, đồi bại Nhưng cũng có người Việt như thế? Chúng ta thử nhớ vài con Nam tỉnh táo: “Sự xếp hạng này thực tế , để bà con bớt số: - Mỗi năm Việt Nam có mơ ngủ. Hạnh phúc cao siêu 94,000 người chết vì bệnh chưa biết nhưng phải đủ ăn đủ mặc, giáo dục, y tế, giao ung thư trong số 126,000 thông thuận lợi, con người người mắc bệnh. - Mỗi năm Việt Nam có thường xuyên không phải sợ hãi hay lo lắng là những thứ 25,322 tai nạn giao thông căn bản nhất. Chúng ta còn làm cho 8,966 người chết và
72
24,417 người thương tật. - Tỷ lệ đàn ông Việt Nam uống rượu là 77%. Năm 2010, lượng tiêu thụ bia rượu tính trên đầu người là 6.6 lít/ năm. Dự báo cho năm 2025, con số này sẽ tăng lên 7 lít cho mỗi đầu người một năm. Việt Nam tiêu thụ khoảng 3.4 tỷ lít bia và 70 triệu lít rượu nhập cảng, chưa kể khoảng 200 triệu lít rượu nội địa - Phụ nữ Việt Nam đứng đầu chuyện phá, nạo thai ở Đông Nam Á với 300,000 trường hợp (20% là em gái vị thanh niên.) - Mỗi năm 100.000 phụ nữ Việt ra đi lấy chồng ngoại quốc vì nghèo đói . - Năm 2018 là năm thứ 5 liên tiếp số lượng lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài (lao công, ở đợ) vượt con số 100.000, tăng 30% so với chỉ tiêu hằng năm và tăng 6% so với năm 2017. Người phụ nữ ra ngoại quốc để thoát cảnh nghèo tất nhiên là thấy mình hạnh phúc, trong đó có hạnh phúc...báo hiếu. Cha mẹ được con gái bán thân gửi tiền về xây nhà, mua xe cho
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
bằng hay hơn làng xóm, hãnh diện với láng giềng, thân thuộc hẳn là hạnh phúc hơn người! Người thợ xây nhà, đại lý bán xe... có lợi nhuận, hẳn là hạnh phúc. Tóm lại, toàn dân đều... hạnh phúc! Tr o n g b ả n g x ế p h ạ n g của UN World Happiness, Mexico đứng hàng thứ 24, trong khi đây là một nước không đủ việc làm cho công dân, dân lao động phải tràn sang biên giới phía Nam, ma túy, giết chóc tràn lan. Nhưng quả tình tôi thấy người Mễ di dân ở Hoa Kỳ là những người hạnh phúc, mặc dầu phần lớn họ ở dưới mức nghèo đói. Không lúc nào họ từ nan những công việc nặng nề, luôn vui vẻ, tươi cười. Buổi chiều đi làm về, ghé 7-Eleven mua một chùm bia ngồi uống trên bậc cửa, sáng chủ nhật đưa cả gia đình ra công viên. Mỗi tháng có chút tiền gửi về quê nhà cho người thân. Có ai hạnh phúc hơn thế! Có thể người Mễ Tây Cơ vốn dễ tính, lạc quan, nhưng lãnh đạo CSVN coi có vẻ lạc quan hơn nhiều. Bằng
chứng là Việt Nam ngày này qua lời Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng đã có một câu nói huênh hoang để đời: - “Có lẽ nhìn lại chưa bao giờ quê hương ta đẹp như thế này, chưa bao giờ quê hương ta có đời sống văn hóa, kinh tế phát triển, xã hội ổn định, thôn xóm có nhiều hình thức hoạt động mới. Con em được học hành đến nơi đến chốn, đời sống của bà con có nghĩa có tình…” Nói như thế, thì việc xếp hạng Việt Nam vào hạng dưới trung bình, thứ 94/156 của LHQ, thua Singapore và chỉ ngang bằng với Trung Quốc là một điều sỉ nhục coi như thiếu công bằng, thiên vị, và vì ganh ghét. Nhưng nhìn lại hệ thống giáo dục, y tế và điều kiện xã hội, sự suy đồi đạo đức của dất nước, và đối với những người dân bị áp bức, không có quyền làm người, mất cửa, mất nhà, bỏ xứ ra đi, lưu lạc ra xứ người, tủi nhục vì sự sống như hiện nay, thứ hạnh phúc đó đúng là một thứ hạnh phúc... xót xa. HUY PHƯƠNG
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
73
QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY Toronto thoibao.com
Nỗi căm phẫn bị bác sĩ vòi tiền của bệnh nhân ung thư máu
T
SAN HÀ
ại bệnh viện Truyền máu huyết học ở TPHCM, tháng 9/2018 anh D. được chẩn đoán mắc bệnh ung thư máu, bác sĩ T. thông báo anh chỉ sống từ 3-6 tháng nữa. Tuy nhiên bác sĩ có một loại thuốc chích giúp tăng sức đề kháng, kéo dài sự sống. Mỗi mũi chích giá 3 triệu đồng. Anh D. đã đưa tiền tận tay cho bác sĩ T. rất nhiều lần nhưng không nhận được hóa đơn chứng từ nào. Số tiền nộp cho bác sĩ lấy từ người vợ tần tảo bán từng ly cà phê tích cóp cộng với tiền vợ chồng dành dụm nhiều năm. Khi mắc bệnh, anh không những thất nghiệp mà vợ cũng phải nghỉ việc để chăm sóc chồng. Con gái duy nhất của anh nhiều lần xin nghỉ học để dành tiền chữa trị cho cha Anh D. cũng từng chứng kiến một nam bệnh nhân nghèo đã phải đi xin từng người một, hai trăm ngàn đồng để có tiền nộp cho bác sĩ T. Anh N., 26 tuổi, cho biết gia đình toàn là nông dân ở quê khổ cực, lạ nước lạ cái lên đây chữa bệnh và hoàn toàn đặt hết niềm tin vào bác sĩ. Anh đã đưa cho bác sĩ T. 14,5 triệu đồng để mong chữa bệnh cho người thân. Bà N.T.D.H. cũng nhiều lần đưa tiền cho bác sĩ T. với giá 3,5 triệu/mũi để chữa trị cho người nhà. Khi hỏi hóa đơn để mang về địa phương xin giúp đỡ thì bác sĩ trả lời lấy hóa đơn thì khỏi chích! Sau khi chứng kiến những bệnh nhân nằm cạnh đã đưa tiền cho bác sĩ T. nhưng vẫn tử vong, anh D. bức bối cầm lấy con dao gọt trái cây tìm bác sĩ T. hỏi chuyện. Hành động này đã gây “náo loạn” cả bệnh viện.
Vợ chồng anh X. đưa con nhỏ 5 tuổi từ quê lên bệnh viện chữa bệnh. Mặc dù được bảo hiểm y tế 100% nhưng đã tốn cho bác sĩ T. khoảng 27 triệu đồng cho thuốc kích thích ăn ngon, xét nghiệm bên ngoài... mà anh không nhớ rõ từng khoản. Khi thấy một người nhà bệnh nhân cầm dao rượt chém BS T. thì anh mới biết té ra bấy lâu nay mình bị gạt. Lúc này, câu chuyện bác sĩ T. lừa bệnh nhân mới vỡ lở khắp bệnh viện và lan ra báo chí. Không thể đếm được đã có bao nhiêu bệnh nhân bị “vòi” tiền như vậy. Vợ bác sĩ đã vội vàng trả lại ba bệnh nhân 48,5 triệu đồng. Truy ra với thủ đoạn xét nghiệm “dùm” máu và chích kháng sinh tăng cường đề kháng, bác sĩ T. đã lợi dụng tình trạng tuyệt vọng trước căn bệnh ngặt nghèo để lừa của 15 bệnh nhân số tiền 81 triệu đồng. Dĩ nhiên chẳng có xét nghiệm hay chích thêm thứ thuốc nào cả. Các bệnh nhân vẫn được chữa trị theo đúng phác đồ của bệnh viện. Ông bác sĩ T. Này không những chữa bệnh tại bệnh viện Huyết học mà còn giảng dạy của đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch. Tư cách như vậy mà còn dạy dỗ sinh viên thì đáng sợ thật! TẤN CÔNG TÍNH DỤC TRONG THANG MÁY Vụ “cưỡng hôn” trong thang máy khiến dư luận ầm ĩ suốt mấy tuần qua. Chẳng là khoảng 22 giờ đêm 4-3, tại khu chung cư Golden Palm, (phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội). Lúc đó, cô V. (20 tuổi, hiện đang là sinh viên của đại
Vợ bác sĩ T. (bìa trái) xin lỗi và trả lại 48.500.000 đồng cho gia đình 3 thân nhân bệnh nhân (ảnh cắt từ clip)
74
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
Đỗ Mạnh Hùng “cưỡng hôn” cô V.
học) cùng em gái vào thang máy để lên phòng. Lúc này, trong thang máy còn hai người đàn ông khác. Khi một người đàn ông lớn tuổi và em gái của cô rời thang máy, người đàn ông còn lại nhanh chóng tiến lại gần để xin số điện thoại làm quen. V. từ chối. Khi thang máy đi đến căn condo của V., gã đàn ông lạ mặt bất ngờ chặn cửa, không cho cô đi ra, đồng thời có những hành động sàm sỡ. Trong lúc cố gắng vùng vẫy để thoát, V. bị trầy xước ở mũi và tay, tinh thần hoảng loạn… Hình ảnh từ camera trong thang máy tòa nhà cho thấy người đàn ông này ôm, ghì cô gái trẻ mặc cho nạn nhân chống cự. Sự việc diễn ra trong chốc lát, cô gái cố gắng thoát ra khỏi thang máy nhưng người này vẫn cố tình tóm lấy tay giữ lại. Nạn nhân đã trình báo ngay vụ này với Ban Quản lý tòa nhà và cảnh sát phường. Sau đó, cô gái cũng nhận được tin nhắn của người đàn ông trên với nội dung: “Em cũng không nên đưa sự việc đó lên vì đưa lên cũng hay ho gì cho em đâu”. Người đàn ông này sau được xác định là Đỗ Mạnh Hùng. Điều đáng nói là anh ta không phải xuất thân thành phần bất hảo, mà đã có gia đình và làm quản lý văn phòng xuất nhập khẩu lao động cho một người bạn tại chung cư Golden Palm. Kết quả là Đỗ Mạnh Hùng bị phạt 200.000 đồng (chưa tới 10 đô la). Tối 13/3, tại Công an quận, Hùng đã xin
lỗi cô V. nhưng đã tránh không đến xin lỗi chị tại chung cư Golden Palm sau đó trước sự chứng kiến cư dân tòa nhà, công an quận... như dự kiến Mãi sau cô V. chưa hết bàng hoàng, sợ hãi. Công việc, chuyện học hành của cô bị ảnh hưởng khi nhớ lại hình ảnh Hùng tỏ ra thỏa mãn vuốt vuốt tóc tai sau khi sàm sỡ cô, tiếp đó là thái độ cười cợt, đểu giả khi xin lỗi với giọng thách thức và ra giá “em thích quà gì anh sang Singapore mua tặng”. Sự việc không dừng ở đây khi mọi người nhất tề phản đối vì cho rằng đây là mức phạt quá nhẹ không đủ sức răn đe. Cac ý kiến cho rằng mức phạt rất “vui vẻ” thế này sẽ khiến nhiều kẻ bệnh hoạn “được truyền cảm hứng” để làm những hành động tương tự hoặc tệ hại hơn. Phụ nữ và trẻ em là đối tượng cần được ưu tiên bảo vệ mà mức phạt cứ như một trò đùa nhởn nhơ với pháp luật... Nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng vụ này phải được xếp vào hành vi quấy rối tình dục, xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm của người khác để chịu hình phạt cao hơn, chứ không phải chỉ bằng cái giá ngang với vài ba cốc trà sữa, trà chanh mà thôi!. Phụ nữ sợ hãi tự hỏi giờ làm sao dám đi thang máy một mình, ai dám chắc hành vi tấn công dừng lại ở mức đó, khi mọi hành động sàm sỡ chỉ phải trả với cái giá rẻ mạt. Trách chi gần đây các vụ trọng án hãm hiếp, cưỡng dâm gia tăng chóng
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
75
QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY Toronto thoibao.com
Bị cấm đường, người dân leo lên vỉa hè đường Lê Văn Lương đi ngược chiều
mặt. Chẳng qua vì đã không được ngăn chặn, trừng phạt thỏa đáng ngay từ đầu. HÀ NỘI CHUẨN BỊ CẤM XE MÁY VÀO NỘI ĐÔ Hà nội mặc dù đã mở rộng diện tích ra rất nhiều, nhưng hình như việc giãn dân không hiệu quả mấy vì nạn kẹt xe vẫn xảy ra ngày càng nghiêm trọng. Thay vỉ chỉ kẹt xe vào giờ cao điểm tan tầm thì các con đường huyết mạch vẫn nhất định kẹt cứng suốt ngày. Nguyên nhân được chỉ ra ngay chính là số lượng xe cộ gia tăng khủng khiếp. Hà nội hiện có khoảng 6 triệu xe hơi và xe máy, thêm 2 triệu xe vãng lai và 1 triệu xe công an, quân đội. Không kể các trường đại học, bệnh viện lớn và chung cư mấy chục tầng cứ thi nhau mọc lên tua tủa chóng cả mặt. Giám đốc Sở Giao thông vận tải hỏi tại sao cứ phải dùng xe gắn máy làm chi cho khổ. Nếu muốn mua con gà sống, có thể đi bằng xe đạp, mua nhiều gà hơn thì ngoắc taxi. Sở dĩ chỉ dùng hai loại xe này vì xe công cộng cấm chuyên chở các loại động vật. Gà chó mèo… đều không được bước lên xe buýt. Giám đốc đưa thí dụ con gà sống vì Hà nội vẫn còn quá nhiều chợ cổ truyền hiện diện khắp nơi và người dân vẫn giữ thói quen lựa bó rau, con gà, miếng thịt tươi hàng ngày ở những khu chợ gần nhà, tiện đường ghé này hơn là vào siêu thị mua thực phẩm cho cả tuần. Cần cấp thiết đưa ra các biện pháp hạn chế xe. Ví dụ nên thu phí của một số xe dễ gây kẹt xe và ô nhiễm, tiến tới dừng hoạt động của xe máy tại các quận vào năm 2030 bằng cách ngưng đăng ký xe máy mới… Anh thợ điện giống như thợ sửa ống nước, sửa máy lạnh, người giao hàng… trả lời họ phải chở đồ nghề từ chiếc khoan điện đến búa, kìm, tua
76
vít… rồi cả bình gas bơm cho máy lạnh... lỉnh kỉnh trăm thứ đi xa gần, ngoắt ngoéo trong những hẻm bàn cờ dài dằng dặc hàng trăm mét, rẽ ra vô số ngõ ngách buộc phải dùng xe gắn máy chứ không thể đạp xe đạp tà tà được. Kế mưu sinh của hầu hết dân lao động thành phố đều tùy thuộc vào xe gắn máy. Ngoài ra chiếc xe còn chở cả một gia đình từ đi học, đi làm, khám bệnh, mua sắm chợ búa... Kinh tế nhỏ lẻ, quy hoạch đô thị manh mún và trong nhiều năm tích cực phát triển xe gắn máy đã đưa tới hậu quả này. Thiên hạ nhao nhao phản đối bởi đề nghị đưa ra mà không có các biện pháp thích hợp đi cùng. Bỏ xe máy và xe hơi thì phải thay thế bằng một loại xe công cộng nào khác. Thế nhưng trong vòng 10, 15 năm tới, giao thông công cộng ở Hà Nội mới tăng lên được 20-25%, chưa thể hoàn thành 5 tuyến đường sắt đô thị vì tiền đầu tư lớn (1-2 tỷ USD mỗi tuyến), xe buýt cũng khó tăng thêm khoảng 1.000 xe, đi bộ không có vỉa hè, muốn dùng xe buýt không có chỗ gửi xe đạp, xe gắn máy và không có các đường buýt thuận tiện khắp nơi, xe buýt ngừng không đúng giờ và có khi bỏ trạm, xe điện ngầm chưa có, đường sắt trên cao ì ạch làm mãi không xong… Vì vậy nếu hạn chế xe cá nhân thì “người dân không biết đi bằng gì”? Ngoài ra nếu khuyến khích dùng xe đạp thay vì xe máy thì có gì khác nhau. Ngược lại còn kẹt xe dữ dội hơn vì xe đạp chạy chậm hơn xe máy. Thành thử chuyện kẹt xe xem chừng vẫn rối như mớ bòng bong. Trong lúc đợi giải quyết, người dân vẫn tiếp tục kiên nhẫn kẹt xe mệt mỏi trong nhiều năm trước mắt vậy! MẤT TIỀN CHO… QUỸ CÓ ĐÒI ĐƯỢC KHÔNG? Năm 2004, Quỹ hỗ trợ nông dân xã (gọi tắt là Quỹ) được thành lập nhằm
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
huy động vốn để hội viên được vay khi gặp khó khăn trong cuộc sống hoặc cần làm ăn buôn bán. Thế nhưng khi người thân đau ốm cần tiền đi chữa bệnh, đám cưới con không có tiền, con cần tiền để đi xuất khẩu lao động… thì nhiều tháng qua, gần 70 gia đình xã Quỳnh Tân, (Quỳnh Lưu, Nghệ An) mòn mỏi đi đòi vẫn không rút được số tiền 2tỉ1 gửi tiết kiệm từ Quỹ. Ông Hồ Sỹ Lâm - 64 tuổi, ngụ xóm 11, xã Quỳnh Tân - cho biết, từ năm 2010 đến đầu năm 2018 gia đình ông gửi 100 triệu đồng vào Quỹ. Đây là số tiền gia đình ông gom góp từ bán gà, bán lúa, bán nhung hươu… Cứ ba tháng, ông đi nhận tiền lãi. Tuy nhiên, từ tháng 7-2018 đến nay, ông Lâm không còn nhận được tiền lãi và không thể rút 40 triệu đồng vốn. Ông phải bán hai con hươu để lấy tiền cưới vợ cho con trai. Mới đây, do không thể rút tiền nên ông phải vay mượn 15 triệu đồng đưa vợ đi mổ mắt. Ông Lâm bực tức nói: - Lúc gửi vào thì dễ, cam kết đủ điều nhưng đến khi cần thì chúng
tôi không thể rút tiền của mình. Đó là tiền mồ hôi, nước mắt của chúng tôi chứ phải tiền nhặt ngoài đường đâu Anh Hồ Sỹ Sơn (con trai ông Lâm) gửi 42 triệu đồng vào Quỹ nhưng cũng không thể rút ra. Qanh cho biết: -Lúc đầu gửi tiền rất dễ dàng vì tôi nghĩ gửi ở xã vừa dễ lấy tiền lãi vừa giúp được các gia đình khác khó khăn từ tiền nhàn rỗi của gia đình. Nhưng đến khi cần thì không thể rút tiền của mình. Lần nào lên hỏi họ cũng bảo tiền trong quỹ đã hết. Tương tự, ông Hồ Ngọc Đắc (trú xóm 1, xã Quỳnh Tân) năm 2016, gửi vào Quỹ hơn 100 triệu đồng, lãi suất 0,7% (hiện hạ xuống 0,6%). Thời gian đầu, ông Đắc được trả tiền lãi và rút 50 triệu, hiện còn 50 triệu đồng kẹt cứng đó. Ông Đắc lo lắng: -Nhiều lần chúng tôi lên rút tiền nhưng Ban quản lý nói chưa nhận bàn giao từ BQL cũ nên chưa trả được. Nghe nói Quỹ này sẽ không hoạt động nữa. Vậy tiền của chúng tôi đi đâu? Nhiều lần lên xã xin rút tiền gửi để cho con đi xuất khẩu lao động nhưng đều không được, bà Nguyễn Thị Nga - ngụ xóm 2, xã Quỳnh Tân, than thở: -Bây giờ không biết đòi ở đâu. Nếu họ dùng tiền chúng tôi để cho vay thì phải đòi về để trả cho chúng tôi chứ? Trong thực tế, Ban quản lý đã cho vay không đúng quy định. Nhiều gia đình vay nhiều lần và số tiền vay vượt quá mức quy định. Đáng lẽ mỗi lần chỉ được vay 10 triệu nhưng ông U. được vay hơn 1,4 tỉ đồng dù không có hồ sơ vay tiền; nhiều phiếu chi không có các chữ ký theo quy định, các phiếu vay “khống”… cho nên không lạ khi quỹ bị thâm hụt. Thôi thì bắc thang lên kiện ông Trời vậy chứ biết sao bây giờ. SAN HÀ
Hạng chục gia đình ở xã Quỳnh Tân ôm đơn đi kêu cứu để đòi lại tiền gửi tiết kiệm quỹ hỗ trợ nông dân
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
77
THƯ CỦA TIẾN
Toronto thoibao.com
Khóc nữa đi Hương TƯỞNG NĂNG TIẾN
Tôi vô tội xin hãy cầu nguyện cho tôi. Đoàn Thị Hương
T
78
ôi đến Malaysia, lần đầu, vào mộ t ngà y Hè . Trưa hôm ấ y, chắc có “sự cố” chi đó về hệ
thống A.C, phi trường Klia vô cùng nó ng bứ c. Khung cả nh không chỉ ngột ngạt, khó thở mà còn có vẻ bất
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
an vì những toán lính quân phục rằng ri, tay lăm lăm cầm súng, mắt chăm chăm nhìn vào hành khách. What’s wrong? Chuyệ n chi vậ y cà? Cứ y như là đất nước này đang có một cuộc đảo chánh (coup d’etat) vậy. Cho đến khi đứng chờ đổi tiền, liếc nhìn mấy tờ báo đặt ở quầy hàng kế cạ nh – chợ t thấ y hì nh ả nh mộ t khuôn mặt trông quen quen – tôi mới hiểu tại sao? Đoàn Thị Hương! Tờ Sraits Times, số ra ngà y 16 tháng 6 năm 2017, chạy tít: “Jongnam murder: Case set for hearing on July 28 in Shah Alam.” Sự việc xẩy ra này xẩy ra tại đây từ hôm 13 tháng 2 (đã hơn ba tháng trôi qua) mà không khí của phi trường Kuala Lumpur vẫn còn căng thẳng, và hình ảnh của cô
gái VN vẫn xuất hiện trên trang nhất của báo chí ở xứ người. Tuy thế, cũng như bao nhiêu kẻ vô tình khác, ngay sau khi rời sân bay là tôi quên ngay chuyện Đoàn Thị Hương ... cho đến mãi hôm nay. Sáng nay, tin tức và hình của em lại tràn ngập mọi phương tiện truyền thông: -Lawyers for Vietnam woman in Kim Jong Nam murder accuse Malaysia of “discrimination” as her trial is postponed -Woman charged with murdering Kim Jong Un’s half-brother to stay behind bars after appeal rejectedri -Đoàn Thị Hương rời tòa trong nước mắt -Đoàn Thị Hương bị bác đơn kháng án, vẫn bị truy tố ám sát Kim Jong Nam
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
79
THƯ CỦA TIẾN
Toronto thoibao.com
Ảnh: Sraits Times
-Phả i Cứ u Lấ y Công Dân VN Đoàn Thị Hương -Đoàn Thị Hương thất thần rời phiên tòa ở Malaysia -Nghị sĩ Malaysia bất bình vì Đoàn Thị Hương vẫn bị truy tố -Vụ Đoàn Thị Hương: Ngoại giao Việt Nam đã thua! Truong Huy San lên tiếng: “Uy tín quốc gia không chỉ nằm ở chỗ đã ‘thắng bao nhiêu đế quốc thực dân’ mà còn ở chỗ có bảo vệ được công dân của mình không.” Tôi thườ ng rấ t thí ch cá ch đặ t vấ n đề tinh tế, sắc sảo (và luôn luôn “sát sườn”) của nhà báo nổi tiếng này nhưng với câu hỏi vừa nêu thì tôi sợ rằng ông hơi bị … “lạc đề.” Vấn đề không phả i là khả năng “bả o vệ công dân” củ a nhữ ng kẻ đang cầm quyển ở VN mà là họ có bao giờ thự c sự quan tâm gì đế n đế n số phận, cùng nỗi an nguy, hay an sinh của dân chúng hay không? Câu trả lời, rõ ràng, là hoàn toàn (và tuyệ t đố i) không – theo công luận: Thùy Linh: Hà Nội không thực sự chủ động, và quyết tâm vận động giúp Đoàn Thị Hương. Nguyễn Minh Khuê: Trong trường hợp này, rõ ràng họ sẵn sàng phó mặc cho công dân mình làm con vật tế thần không chút xót xa. Đạt Tiến Nguyễn: Chỉ khi nạn nhân người Indonesia được trả tự do và người dân Việt Nam phê phán mạnh quá thì Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh mới gọi điện cho phía Malaysia. Nguyễ n Thông: Nhà nước này, chính quyền này, bộ máy cai trị này, khi thực hiện hoặc yêu cầu điều gì, trước hết cũng chỉ vì sự tồn tại của nó chứ không phải vì dân. Nguyễn Trâm: Đoàn Thị Hương xui khi sinh ra là người Việt Hoa Nghi: Cô Hương không phải xui khi là người Việt, mà cô xui vì
80
là công dân của nước CHXHCN Việt Nam. Minh Hải: … trong vụ án này dư luận quan tâm và theo dõi qua báo đài thấy một điều rõ ràng là Chính phủ Việt Nam có quá nhiều phản ứng đi sau so với phía Indonesia trong việc vận động hành lang ngoại giao, bảo hộ công dân nước mình. Diên Vỹ: Một phụ nữ không nghề nghiệp rõ ràng, gia đình cũng không biết phải làm gì vì không được ai hướng dẫn gì ngoài việc chỉ biết trông cậy vô sự giúp đỡ hiếm hoi của Đại sứ quán Việt Nam, cô Hương dường như hoàn toàn vô vọng. Điều bận tâm duy nhất của tất cả nhữ ng vị quan sứ ở mọ i cấ p – và mọi nơi – là làm sao “kiếm cho đủ ăn,” và thu hồi lại số vốn đầu tư mà họ đã bỏ ra để chạy chức thôi. Đại Sứ Quán VN tại Kuala Lumpur, tất nhiên, cũng không ngoại lệ: Ngày 19 tháng 12 năm 2006, nhật báo International Herald Tribune loan tin “có hàng chục thiếu nữ VN đang được trưng bầy tại các quán cà phê ở Mã Lai, để chờ được mua về làm vợ. Sự kiện này khiến cho người dân bản xứ cảm thấy vô cù ng bất an, thiếu điều muốn lên… cơn sốt. Họ mô tả đó là một việc làm “bệnh hoạn và vô luân” (The pratice has been described as “sickening and immoral…) Dù vậy, theo như tường thuật của phái viên AP: ”Đại sứ Việt Nam ở Mã Lai, Nguyễn Quốc Dũng, nói rằng giới chức có thẩm quyền không hề biết có những sự cố như vậy … ” (“Vietnam’s ambassador to Malaysia, Nguyen Quoc Dung, said officials were not aware of such incidents…) Hôm 9 thá ng 4 năm 2009, RFA loan tin: Sau gần một năm làm việc không đượ c trả lương ở Mã Lai, công nhân xuất khẩu lao động “liên lạc được với nhân viên Đại Sứ Quán
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
VN thì chỉ được trả lời à ới rồi sau đó cúp điện thoại. Khi họ liên lạc trở lại thì không có ai bắt điện thoại để đáp cả.” Ngày 3 tháng 4 năm 2018 – theo VOA – một phụ nữ Việt Nam tự sát bằng dao ngay tại Đại sứ quán Việt Nam ở Kuala Lumpur… Vụ tự sát xảy ra ngay tại Đại sứ quán đã khiến nhiều người Việt Nam ở nước ngoài phẫn nộ. Nhiều ý kiến cho rằng tệ nạn lạm thu và thái độ bàng quang, vô trách nhiệm của các cán bộ tại các đại sứ quán Việt Nam đã dẫn đến những uất ức của người dân khi buộc phải đến làm thủ tục. Đoàn Thị Hương, cố nhiên, không thể trông mong gì vào các viên chức ngoại giao. Em, xem chừng, cũng không được chính đồng bào mình hết lòng hỗ trợ hay bênh vực – theo ghi nhận của thông tín viên (BBC) Thù y Linh: “Một phần dư luận Việt Nam cũng chỉ trích Đoàn Thị Hương, cho rằng cô gái gốc Nam Định, dù bị lợi dụng, thì vẫn cần phải chịu trách nhiệm thích đáng vì hậu quả của hành động dại dột của cô đem lại.” Kể ra thì Hương “dại” thật. Hiện có cả chụ c ngà n phụ nữ Việt Nam đang hoạt động mại dâm Malaysia. Sao em không bán thân
như họ cho nó đỡ phiền mà lại đi là m chuyệ n bá n mạ ng hiể m nguy đến thế? Cũ ng có hàng triệ u cô gá i Việ t Nam, trong lứ a tuổ i củ a Hương, đang làm ô sin ở nước ngoài. Sao em không gia nhập lực lượng xuất khẩu này để thể hiện lòng yêu nước, để biết thế nào là gía trị của lao động (vinh quang) và để trá nh khỏ i bị tiếng đời chê trách là chây lười lao động nên phải ngồi tù? Giản dị hơn, còn trẻ và còn khoẻ, sao em không xin là m công nhân trong một nhà máy thuộc khu chế xuấ t nà o đó gầ n nhà ? Tuy đồ ng lương không đủ sống nhưng thà sống dở/chết dở ở quê hương – bên cạnh gia đình, cha mẹ, họ hàng – vẫn hơn là chết rục trong lao tù nơi đất lạ xứ người (nhiều) chứ? Là công dân của một quốc gia Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc mà lâm vào hoàn cảnh bất hạnh như em thì quả là một điều vô cùng đáng tiếc. Tôi không biết (và cũng không thể) làm chi để giúp em, ngoài việc góp thêm một giọt nước mắt – dù tuổi già hạt lệ như sương. Thôi, cứ khóc nữa đi Hương! TƯỞNG NĂNG TIẾN
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
81
Toronto thoibao.com LTS: Ngày 30/03/1972 Cộng sản Bắc Việt công khai vi phạm Hiệp định Genève 1954, xua đại quân tràn qua sông Bến Hải, xâm lược miền Nam, mở đầu tình trạng bi đát của người dân trong nước cho đến hôm nay. Kỷ niệm 47 năm ngày lịch sử đau thương của dân tộc, chúng tôi đăng một phần của tác phẩm “Cuộc Tấn công Mùa Phục sinh 1972” của Trung tướng Ngô Quang Trưởng, do Trung tâm Quân sử Lục quân Hoa Kỳ phát hành năm 1977 và không giữ bản quyền. Cuốn biên khảo và phân tích quân sự của Tướng Trưởng gồm tất cả 8 chương trong 198 trang, vào năm 1980 đã được Kiều Công Cự – cựu sĩ quan tham mưu TĐ9/TQLC – dịch và xuất bản tại California (không ghi năm xuất bản, nhưng phổ biến sau khi tác giả Ngô Quang Trưởng đã từ trần vào ngày 22/01/2007) dưới nhan đề “Trận chiến Trong Mùa Phục Sinh Năm 1972”. Phần sau đây được ký giả Ngy Thanh trích đoạn và chuyển ngữ để dùng riêng cho “Tuyển tập Đại Lộ Kinh Hoàng” mà anh đang biên tập. Dịch giả và tòa sọan Thời Báo mong đón nhận mọi lời bình luận, đóng góp của độc giả, để chúng ta cùng nhau trả lại sự thật cho lịch sử.
Tiếp theo Thời Báo Thứ Năm số 2623, ngày 21/03/2019
Chương 5 (1) Cuộc xâm lược Quảng Trị GIỮ VỮNG PHÒNG TUYẾN Sau bốn ngày chiến đấu gian khổ và rút lui ê chề, tình trạng quân ta trên mặt trận Quảng Trị vẫn còn gay cấn. Tuy nhiên, có nhiều hy vọng rằng tuyến phòng thủ mới sẽ đứng vững. Mặc dù có những trận đánh khốc liệt, cả hai lực lượng chính quy và địa phương quân của VNCH có vẻ đã bảo vệ rất tốt dọc theo phòng tuyến mới này. Về chiến công, họ đã ngăn chặn cuộc xâm lược của Bắc Quân – ít nữa là đến thời điểm này. Họ đã thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, không phụ thuộc vào yểm trợ của không quân Hoa Kỳ mà bằng vào sự yểm trợ chiến đấu của đơn vị bạn. Thực ra, thời tiết xấu kéo dài đã tiếp tục loại trừ việc yểm trợ hiệu quả của không quân chiến thuật và trói tay trong việc sử dụng trực thăng. Nhưng hải pháo của Hoa Kỳ rất hữu hiệu, cũng như các đợt đánh bom bằng B-52 tiến hành năm hay sáu lần một ngày nhắm vào những nơi nghi ngờ có tập trung quân binh BV và các hành lang tiếp cận của địch. Việc mất căn cứ Carroll và Mai Lộc dẫn đến những hy sinh lớn lao về nhân sự và vật chất đã tác động tâm lý bất lợi cho phía Nam Việt Nam, nhưng dường như không hề làm nao núng tinh thần chiến đấu hay lòng tự tin nơi lực lượng phòng thủ. Trong tuần lễ kế tiếp, cảm giác tự tin trong QLVNCH trên chiến tuyến càng tăng lên. Mọi nỗ lực của địch để chọc thủng đều bị đánh bại triệt để. Theo báo cáo tử các đơn vị, nhiều đội hình tấn công của đối phương đã bị phá vỡ, phân tán và buộc phải rút lui trong rối loạn hoàn toàn dưới hỏa lực ngùn ngụt của bộ binh, kỵ binh và pháo binh của chúng tôi.
82
Ảnh Trung Tướng Ngô Quảng Trưởng do nhà báo NgyThanh chụp và đăng trên nhật báo Sóng Thần năm 1972. Ảnh nầy do chính tác giả truy tìm được trong văn khố John Olin của đại học Cornell, tại thành phố Ithaca, New York, vào tháng 2/2018, và làm bản sao từ trang báo
Bây giờ địch đã rút lui để tập hợp lại chỉ còn các vụ chạm súng lẻ tẻ cũng như các cuộc tấn công xảy ra trong suốt khu vực trách nhiệm của SĐ3. Mặc dù thời tiết tiếp tục ngăn cản sử dụng tối đa không quân chiến thuật của Mỹ, tuyến phòng thủ của QLVNCH vẫn được duy trì. Trong khi đó, ba liên đoàn Biệt Động Quân 1, 4 và 5, đã đến để tăng cường phòng thủ cho Quảng Trị. Thấy thời tiết có dấu hiệu cải thiện, tư lệnh QĐI đã thận trọng cân nhắc một kế hoạch phản công sẽ áp dụng ngay khi nào không quân chiến thuật có thể sử dụng toàn bộ hỏa lực của họ. Mối bận tâm của ông với kế hoạch phản công đã làm lệch hướng ban tham mưu QĐI từ việc tổ chức lại toàn bộ công tác phòng ngự là nỗ lực cần phải được ưu tiên hàng đầu trong
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
hoàn cảnh bấy giờ. Không nhận thức được như thế rõ ràng là một sai lầm nghiêm trọng dẫn đến việc mất thành phố Quảng Trị. Rõ ràng, Tướng Lãm đã cả tin quá mức bởi sự xuất hiện của quân tiếp viện. Đơn vị đầu tiên đã tới là LĐ369, kế đến là Bộ Tư Lệnh Biệt Động Quân với ba liên đoàn, mỗi liên đoàn có ba tiểu đoàn; tất cả đều nguyên vẹn cấp số, không vận từ Sài Gòn. Tướng Lãm tin rằng với những lực lượng bổ sung này, ông không chỉ có khả năng nắm giữ hai tỉnh phía bắc mà còn đủ sức tái chiếm phần lãnh thổ đã bị mất chỉ sau một thời gian ngắn. Tuy nhiên, dù với nhịp độ kiểm soát ngày càng tăng, SĐ3 vẫn chưa bao giờ nhận được yểm trợ bổ sung về hậu cần và thông tin tín hiệu cần thiết cho việc thi hành một cách có hiệu quả lệnh chỉ huy và kiểm soát. Rắc rối này đã được ban tham mưu QĐI nhìn nhận vào thời điểm đó, nên họ đưa ra khuyến cáo rằng gánh nặng áp đặt trên vai Tướng Giai cần được giảm bớt. Điều này có thể thực hiện được bằng cách đặt Sư Đoàn TQLC dưới quyền chỉ huy của QĐI, và bằng cách cho Bộ Tư Lệnh TQLC cũng như Bộ Tư Lệnh BĐQ có thẩm quyền trên một khu vực riêng biệt của binh chủng mình. Nhưng vì những lý do nào đó chỉ có riêng mình Tướng Lãm biết, những khuyến cáo ấy bị gạt sang một bên. Không chừng vì Tướng Lãm đã không cảm thấy vững lòng rằng ông có thể ứng xử thuận buồm xuôi gió với vị tư lệnh TQLC là người trong cuộc hành quân Lam Sơn 719 (2) đã từng bất tuân mệnh lệnh của ông Lãm – nhưng sau đó vẫn bình chân như vại. Hậu quả là cánh quân BĐQ dưới quyền tư lệnh của Đại tá Trần
Công Liễu bị bỏ ngồi chơi xơi nước ở Đà Nẵng trong khi ngoài Huế Bộ Tư lệnh TQLC không trực thuộc quyền điều động của Bộ Tư lệnh QĐI. Tình trạng nầy phát sinh thêm các rắc rối cho tư lệnh SĐ3, kẻ thường xuyên nhận ra rằng các mệnh lệnh mà ông ban hành đến các đơn vị biệt phái cho mình như nước đổ đầu vịt cho đến chừng nào người chỉ huy cấp dưới kiểm tra và nhận được lệnh từ bộ chỉ huy hàng dọc của mình. Điều này càng đặc biệt đúng nếu các mệnh lệnh đòi hỏi dấn thân vào một chiến dịch khó khăn. Nhưng Tướng Lãm dường như không hay biết gì về các vấn nạn của Tư Lệnh SĐ3. Tâm trạng của ông luôn lạc quan. Ông tin rằng QĐI có đủ lực lượng để ngăn chặn các đơn vị Bắc Quân tại tuyến phòng thủ hiện tại trong khi ông và ban tham mưu của ông rảnh tay lên kế hoạch để khởi động một cuộc phản công. Thái độ lạc quan của Tướng Lãm đã được chứng minh bởi các sự kiện xảy ra hôm 9 tháng Tư. Hôm ấy, địch đã mở một mũi dùi lớn thứ nhì, một lần nữa từ phía bắc và phía tây. Nhưng cũng thêm lần nữa, phe phòng ngự đã thành công trong việc đánh trả mọi cuộc tấn công. Lữ Đoàn 1KB, Lữ Đoàn 258 và Liên đoàn 5/BĐQ đều báo cáo thắng trận. Nhiều xe tăng của địch đã bị lính thủy quân lục chiến sử dụng hỏa tiễn LAW (3) đánh lật gọng, cũng như làm mồi cho pháo xe tăng của Lữ đoàn 1. Căn cứ hỏa lực Pedro, bị tràn ngập trước đó trong ngày đã được tái chiếm vào hôm sau khi lính SĐ3 đẩy lùi được ba đợt tấn công lớn. Một lần nữa, địch đã thất bại trong việc vượt qua hàng phòng thủ của VNCH ngay cả khi họ tung vào chiến trường các thành phần tinh
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
83
Toronto thoibao.com nhuệ của Sư Đoàn 304 và 308 cộng với hai trung đoàn xe tăng. Vào cuối ngày, vành đai phòng thủ của SĐ3, chạy từ bờ biển dọc theo sông Cửa Việt đâm về phía tây qua Đông Hà rồi rẽ về phía nam nối vào căn cứ Pedro và Sông Thạch Hãn, vẫn còn nguyên vẹn. Vào thời điểm này, trách nhiệm cá nhân và quyền hạn của Tướng Giai đã vượt xa quá tầm mức mà mọi người thường trông đợi nơi một vị tư lệnh sư đoàn. Chỉ là một chỉ huy cấp sư đoàn, nhưng ông phải gồng gánh quyền chỉ huy hai trung đoàn bộ binh thuộc sư đoàn mình, kiểm soát hành quân hai lữ đoàn TQLC, bốn liên đoàn Biệt Động, một lữ đoàn thiết giáp cộng với tất cả các đơn vị Nghĩa quân và Địa Phương Quân của tỉnh Quảng Trị. Như vậy, trách nhiệm chỉ huy của tư lệnh SĐ3 bao gồm chín lữ đoàn với tổng cộng hai mươi ba tiểu đoàn, chưa kể quân số Nghĩa quân và Địa Phương Quân. Trách nhiệm của ông cũng bao gồm cả việc giám sát và xử lý việc phòng thủ cho các đơn vị pháo binh và hậu cần của QĐI đang hoạt động tại Đông Hà, cũng như theo dõi tình trạng hoạt động của chính quyền hành chánh tỉnh và các quận của Quảng Trị. Ông đã hài lòng và được kích thích bởi sự tin tưởng tuyệt đối mà tư lệnh QĐI đã trao cho ông. Nghe có vẻ khó tin, nhưng trong thực tế Tướng Lãm hiếm khi cảm thấy bị thôi thúc phải đến thị sát các chỉ huy cấp dưới của mình tại mặt trận hoặc các đơn vị tiền phương của QĐI. Ông theo dõi diễn tiến các trận đánh qua các báo cáo và ông ngồi tại văn phòng tư lệnh (4) để ban hành các chỉ thị và quân lệnh. Ông chưa bao giờ đặt chân tới để quan sát tuyến phòng thủ của SĐ3 nhằm xác định các vấn đề nan giải mà các chỉ huy đơn vị phải đối phó. Rõ ràng, ông ta không nghĩ tình hình nghiêm trọng đủ để nghiệm ra sự hiện diện của mình ngoài mặt trận là tối cần. Thành công của binh sĩ VNCH trong ngày 9 và 10 tháng 4 đã thúc đẩy ông lạc quan thêm, dẫn đến cho ông niềm tin rằng thời gian đã chín muồi để phản công. Ông được thuộc cấp của mình cung cấp hoang tưởng với kế hoạch khai mào một cuộc tấn công qua sông Cửa Việt nhằm tái chiếm quận Gio Linh và toàn bộ khu vực phía bắc của vùng phi quân sự. Ông tin chắc rằng một cuộc tấn công như thế nằm trong tầm tay của QĐI và sẽ ngăn chặn được cuộc xâm lược của Bắc Việt. Nếu thành công, cuộc phản công của ông không chừng có thể buộc địch quân phải triệt thoái tất cả các lực lượng về phía bắc của vùng phi quân sự.
84
Cảnh đồng bào Quảng Trị chen chúc nhau trên xe đò để tìm đường tránh bom đạn, trong thời gian một tháng – sau khi Việt Cộng tràn qua sông Bến Hải, và trước khi tòan lãnh thổ Quảng Trị thất thủ. (Ảnh của USIS)
Mặc dù kế hoạch phản công đã được thảo luận và cân nhắc kỹ lưỡng, nhưng cuối cùng nó đã bị loại bỏ. Tất cả chỉ vì, số lượng tay súng cần thiết để thành công trong cuộc bắc tiến ấy sẽ làm suy yếu cạnh sườn phòng thủ phía tây, nơi địch quân mạnh hơn. Nếu sườn phía tây không được bảo vệ nguyên vẹn thì thành phố Quảng Trị chắc chắn sẽ tiêu tùng. Thành thử, sau khi cân nhắc cặn kẽ, Tướng Lãm quyết định rằng cuộc phản công nên được hướng mũi dùi về phía tây thay vì ra phía bắc. Ông dự định tái thiết lập tuyến phòng thủ cũ ở phía tây bằng cách tung ra một cuộc tấn công toàn diện để giành lại từng đợt một các căn cứ như Cam Lộ, Carroll và Mai Lộc. Cùng lúc, ông ra lệnh cho các đơn vị tham dự hành quân phải dọn sạch tất cả các phần tử địch khỏi khu vực mình trước khi chuyển sang bước kế tiếp. Cuộc phản công được đặt tên là Chiến dịch Quang Trung 729, ám chỉ đến cùng một sự kiện lịch sử mà phía Cộng sản đã khai thác khi đặt tên cho cuộc tấn công của họ. Tên xưng đế của Nguyễn Huệ là Quang Trung; cuộc hành quân dự kiến sẽ khởi sự vào ngày 14 tháng 4. Chính Tướng Giai đã lệnh cho SĐ3 cũng như các đơn vị tăng phái để chiến dịch Quang Trung 729 mở màn. Tuy nhiên, không có diễn tiến đột biến nào của bộ binh và thiết giáp vượt qua khởi điểm. Ngược lại, binh lính trên sườn phía tây vốn đã mệt mỏi vì cận chiến với địch thủ, vì họ đóng ở đó đã hai tuần, nên không mặn mòi gì, cũng không thể tiến quân. Pháo Bắc Việt tàn phá và tiêu hao hàng ngũ VNCH thật nặng nề. Vào cuối tuần đầu của chiến dịch, không có đơn vị nào đã tiến xa hơn 500 mét so với tuyến xuất phát. Với
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
quyền chỉ huy và điều quân bị hạn chế của mình, Tướng Giai thấy không thể phối hợp một cuộc tấn công mạnh mẽ và được yểm trợ tốt ở bất cứ vị trí nào trong khu vực. Thêm vào đó, có vẻ như vào thời điểm này ông không nhận thức được tình trạng xuống tinh thần của các chỉ huy cấp dưới cũng như của binh sĩ. Các vị chỉ huy này đã mất niềm tin vào khả năng tấn công địch khi mà Tướng Giai đã không thể áp dụng mệnh lệnh trên nhiều đơn vị bị phân tán, nên thuộc cấp của ông cứ việc trì hoãn công tác chuẩn bị tấn công bằng cách mượn cớ thiếu hụt hậu cần, tiêu hao nhân sự, binh sĩ mệt mỏi và bất cứ lý do nào khác để bào chữa việc trì hoãn. Mặc dù họ vẫn báo cáo thường nhật cho Tướng Giai về những nỗ lực để tiến quân, nhưng chiến tuyến vẫn dậm chân tại chỗ. Lệnh buộc họ phải thanh lọc mọi địch quân trong khu vực mình trước khi bước qua đợt tiếp theo đòi hỏi cuộc tấn công phải thận trọng, chậm rãi trong mọi trường hợp, cũng như đã biện hộ đắc lực cho lý do họ không thể tiến quân nhanh hơn. Song song với các báo cáo mà Tướng Giai nhận được từ các sĩ quan chỉ huy của mình mô tả nỗ lực dọn sạch địch trong khu vực trách nhiệm, họ cũng đã đưa ra nhiều yêu cầu không kích nhắm vào nơi tập trung quân của địch – biện pháp cần thiết để làm địch suy yếu trước khi các tiểu đoàn VNCH có thể bắt đầu tiến quân về phía tây. Ngày lại ngày, các tiểu đoàn đang chạm địch cũng nhận chìm bản doanh tư lệnh SĐ3 bằng các báo cáo về các cuộc tấn công của kẻ thù với hỏa lực hùng hậu và những thương vong cao của quân bạn. Chiến dịch Quang Trung 729 không còn là một cuộc tiến công, mà biến dạng
thành một trận đánh đắt giá để tiêu hao sinh lực trong đó các tiểu đoàn VNCH đã giảm thiểu sức mạnh và hiệu quả vì hỏa lực pháo binh chết người của địch. Tinh thần chiến đấu tiếp tục xuống dốc và Tướng Giai không thể khôi phục lại; ông cũng chẳng thể xua các tiểu đoàn của mình ra khỏi các hố cá nhân hay các công sự để lao vào cuộc tấn công. Dường như các chỉ huy cấp dưới đã thừa biết rằng đơn vị của mình thiếu sức mạnh để chọc thủng đội hình Bắc quân đang đối mặt với họ, rằng pháo binh địch chắc chắn sẽ chụp xuống và tiêu diệt họ giữa chỗ lộ thiên, và rằng sự yểm trợ hậu cần và hỏa lực mà họ cần để tấn công là điều vượt quá tầm tay của SĐ3 hoặc QĐI. Chính trong thời gian này, sự thất bại của QĐI nhằm thiết lập một hệ thống điều khiển và chỉ huy hiệu quả đã trở thành vấn đề nghiêm trọng. Bộ Tư lệnh TQLC và BĐQ được tức tốc tăng phái cho QĐI tiếp tục bị bỏ chầu rìa bên ngoài các hoạt động chiến đấu mà cũng chẳng được giao nhiệm vụ hay trách nhiệm cụ thể nào. Ngược lại, trong tư thế là bản doanh mẹ của TQLC và Biệt Động lẽ ra phải xung trận, họ lại đóng góp không ít vào sự rối rắm lệnh lạc của Tướng Giai bằng cách đặt câu hỏi hay bình luận về bất cứ gì có liên quan đến đơn vị mình. Tuy nhiên, không chỉ họ là cánh duy nhất hành xử như thế. Tướng Lãm thường xuyên ban hành chỉ thị bằng điện thoại cho các tư lệnh lữ đoàn, đặc biệt là chỉ huy trưởng LĐ1/KB (binh chủng gà nhà của ông) và hiếm khi chia sẻ cho Tướng Giai về nội dung các cuộc gọi này. Thường, Tướng Giai chỉ ngộ ra những chỉ thị ấy sau khi lệnh đã được áp dụng và cách hành xử như thế làm suy thoái
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
85
Toronto thoibao.com
Cảnh Việt Cộng kéo pháo tầm xa 130 ly công khai vi phạm Hiệp định Genève 1954, tấn công các đơn vị VNCH ở vùng hỏa tuyến ngày 30/03/1972, được ghi lại ở tập 6 của bộ phim VIETNAM WAR do đạo diễn Ken Burn thực hiện và PBS phát hành tháng 9/2017
quyền lực của ông một cách nghiêm trọng. Sự bất tín và bất tuân dần dần xen vào để cuối cùng dẫn đến sự gián đoạn hoàn toàn quân lệnh và kiểm soát ở tuyến đầu của QK1. Sau hai tuần lễ mưa dầm dề và trần mây thấp nặng phủ kín làm cản trở nghiêm trọng việc yểm trợ không quân chiến thuật, thời tiết nay bắt đầu khá hơn. Với một nhịp độ tăng tốc như để bù đắp cho thời gian bị mất, máy bay các loại của Mỹ hàng ngày tràn ngập không phận Quảng Trị. Các phi tuần B-52, máy bay oanh kích, trực thăng vũ trang đã gia tăng đều đặn mỗi ngày đánh vào tất cả các mục tiêu nghi ngờ. Nhịp độ bùng lên này đã khôi phục lại tinh thần chiến đấu và lòng tự tin của binh sĩ dưới mặt đất. Sang ngày 18 tháng 4, hoạt động của địch tăng lên đáng kể với các trận thăm dò bằng pháo và bộ binh. Đấy là đợt tiến quân lớn thứ ba của đối phương nhằm chiếm được Quảng Trị. Tất cả các đơn vị lục quân VNCH và TQLC đều báo cáo đụng độ và bị pháo dập. Lúc 1830, một cuộc tấn công hợp đồng của đối phương đã được tung ra nhắm vào khu vực phía tây của SĐ3. Tất cả các vị trí và tất cả các đơn vị đều báo cáo hoạt động của xe tăng địch. Trong ba tiếng đồng hồ liền, không quân Hoa Kỳ đã đáp trả vừa bằng khu trục vừa bằng B-52 được huy động từ các căn cứ khác, với những cuộc không tập tàn khốc đến nỗi cuộc tấn công của đối phương hoàn toàn bị gián đoạn. Tình hình ấy đã tạo cho các đơn vị VNCH cơ hội vượt qua được cuộc tấn công và khởi xướng cuộc phản công, tức Chiến Dịch Quang Trung 729. Nhưng vẫn không có gì xảy ra; khi ngày lên, binh sĩ vẫn bám trụ ở chiến hào và không có nỗ lực đáng kể nào để tiến quân. Thực tế của biến cố một nỗ lực lớn khác của địch đã bị chặn đứng một cách hiệu quả đã chỉ làm tư lệnh QĐI bị đánh lừa một lần nữa với ý nghĩ
86
rằng tình hình Quảng Trị đã nằm dưới quyền kiểm soát. Nhưng yếu tố trì trệ đang phát triển trong các đơn vị VNCH lẽ ra phải cảnh tỉnh ông tướng về yêu cầu cấp thiết của việc tái bố trí vị trí các cánh quân và luân phiên các đơn vị chiến đấu đang mệt mỏi. Điều tối cần nầy hoàn toàn không có trong đầu ông ta. Mặt khác, dấu hiệu của địch trong khả năng tiến hành một cuộc tấn công quy mô lẽ ra cũng đủ thúc bách QLVNCH cần áp dụng một nỗ lực lớn nhằm lên kế hoạch phòng thủ phối hợp – nếu còn muốn nắm giữ Quảng Trị. Nhưng nỗ lực ấy đã không hề xẩy ra. Tuần lễ tiếp sau đó tuyến phòng thủ tại Đông Hà và dọc theo cửa sông Cửa Việt đã bị chọc thủng vì một điều ngớ ngẩn chiến thuật. Điều này xảy ra khi nhận được báo cáo rằng địch đã thâm nhập từ phía tây và đe dọa cắt đứt tuyến tiếp vận giữa Đông Hà và Căn cứ Hành quân Quảng Trị. Theo sáng kiến của riêng mình, chỉ huy trưởng Lữ đoàn 1 Kỵ Binh (5) đã điều Thiết đoàn 20 rời phòng tuyến Cửa Việt tiến về phía nam dọc theo QL1 để xóa sổ các phần tử địch ở đó. Ngay khi thấy đám xe tăng di chuyển về phía nam, binh sĩ VNCH đã choáng váng vì hoảng sợ, bèn phá vỡ hàng ngũ và tuôn chạy theo. Trước khi tư lệnh SĐ3 phát giác chuyện gì đang xẩy ra, nhiều binh sĩ của ông đã chạy vào đến Căn cứ Quảng Trị còn phòng tuyến Cửa Việt là một trong những tuyến phòng thủ mạnh nhất của quân ta đã đánh bật được mọi âm mưu tấn công của địch trong gần suốt một tháng trời – đã bị bỏ ngõ. Vị trí ấy gần như dọn cỗ trên mâm mời kẻ thù chỉ vì một vị chỉ huy chiến thuật đã tự mình thực hiện một động tác lớn mà không báo cáo cho thượng cấp và không tiên liệu được hậu quả của hành động của mình. Thêm lần nữa, bằng sự can thiệp tức khắc, tư lệnh SĐ3 đã thành công trong việc tái lập trật tự, dù không kéo
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019
dài được lâu. Nhiều quãng thời gian quý báu đã mất hẳn. Vào thời điểm cuối cùng khi ông giành lại được quyền kiểm soát tình hình, không còn cách nào nữa để đẩy các đơn vị của mình trở lại Cửa Việt nhằm khôi phục các vị trí đã đánh mất. Buộc lòng ông phải tập trung quân ở phía tây thành phố Quảng Trị và lập tuyến phòng thủ mới ở bờ bắc sông Thạch Hãn. Tuyến mới này bao quanh và bảo vệ căn cứ chiến đấu Quảng Trị (6) đang giữ tầm quan trọng của một trung tâm hỗ trợ hậu cần dù đã giảm sút rất nhiều xét theo lượng quân nhu teo tóp còn sót lại ở đó. Vào ngày 23 tháng 4, Lữ Đoàn 147/ TQLC trở lại tiếp nhận việc phòng thủ căn cứ Quảng Trị sau thời gian nghỉ ngơi và tái trang bị tại Huế. LĐ258 đã về đến Huế nhưng Tiểu đoàn 1 của lữ đoàn vẫn ở lại căn cứ Pedro và đặt dưới quyền chỉ huy của LĐ147. Trong những ngày sau đó, tinh thần binh sĩ VNCH suy giảm nhanh chóng. Hằng ngày họ phải đưa lưng hứng chịu pháo binh cũng như các cuộc tấn công của xe tăng địch. Họ bị tổn thương bởi nhịp độ dữ dội của loại chiến tranh quy ước. Họ phải trải qua những đêm dài mất ngủ, căng thẳng, không ngủ, bó tay trước viễn ảnh các cuộc tấn công của bộ binh địch có thể từ bóng tối ào ra bất cứ lúc nào. Tình trạng uể oải gần như trọn vẹn của binh sĩ VNCH vào ban đêm cho phép địch có thể nghỉ ngơi và hồi phục hầu như bất cứ lúc nào đối phương muốn. Do đó, những quãng ngưng đọng ngắn trong trận chiến lúc nào cũng là thời điểm được địch quân tận dụng để nghỉ ngơi. Cùng lúc đó, lính VNCH phập phồng chờ đợi, liên tục báo động, dưới sự căng thẳng ngày cũng như đêm, năng lượng của họ bị hủy hoại bởi nỗi sợ hãi và sự không chắc chắn thường chỉ để bảo vệ một căn cứ chiến đấu với giá trị chiến thuật đáng nghi ngờ. Căn cứ Tác chiến Quảng Trị ở phía
bắc sông Thạch Hãn thực sự là một lựa chọn tồi cho việc phòng ngự nếu xét theo quan điểm chiến thuật. Khi tháng Tư sắp kết thúc, thì nguồn tiếp vận tại căn cứ này cũng cạn kiệt. Do đó, tư lệnh SĐ3 quyết định di tản khỏi căn cứ này để rút về bờ nam của dòng sông. Ông ta đã âm thầm tự mình thực hiện kế hoạch triệt thoái, chỉ tham khảo ý kiến với cố vấn trưởng của sư đoàn. Tướng Giai lo sợ rằng nếu các chỉ huy cấp dưới của ông biết được kế hoạch của ông, họ có khả năng làm hỏng thế trận bằng các hành động dục tốc. Ông Giai cũng cố tình giữ kín kế hoạch này cả với tư lệnh QĐI. Đơn giản, ông chỉ muốn thận trọng, để công việc thành tựu. Nhưng chính hành động này đã đẩy ông ta xa lánh tư lệnh QĐI và trái bóng ngờ vực giữa họ ngày càng trương phình đã cộng hưởng thêm khía cạnh cuối cùng dẫn đến việc thất thủ thành phố Quảng Trị. (Còn tiếp) Quảng Trị là tên tỉnh cực bắc của VNCH, cũng là tên thành phố thủ phủ của tỉnh trong thời đệ nhất và đệ nhị cộng hòa ở miền Nam Việt Nam. Đến ngày 30/6/1989 theo quyết định của Quốc hội khóa VIII, kỳ họp thứ 5, ba tỉnh này lại được tách ra như thời VNCH, và thị xã Đông Hà được chính quyền cộng sản chọn làm thủ phủ mới thay cho thành phố Quảng Trị. (Ghi chú của người dịch). (2) Cuộc hành quân qua Hạ Lào kéo dài từ 8/02 đến 25/03/1971 nhằm cắt đường mòn Hồ Chí Minh, kết quả miền nam có 1.529 binh sĩ tử trận, miền bắc 2.163 và phía Mỹ 253 người thiệt mạng. (Ghi chú của người dịch) (3) LAW là từ viết tắt tiếng Anh của Light Anti-Armor, tức súng chống tăng loại nhẹ, tên quân sự Mỹ là M-72, được thiết kế và chế tạo để thay thế cho bazooka. Đây là loại vũ khí mang vai tương đương với súng ручной противотанковый гранатомёт của Liên Xô, viết tắt là RPG-7 sang chiến trường Việt Nam gọi là B-40, có nghĩa “súng phóng lựu chống tăng xách tay”. (Ghi chú của người dịch) (4) Ở Đà Nẵng (Ghi chú của người dịch) (5) Vị chỉ huy Lữ đoàn 1 Kỵ Binh vào thời điểm nầy là Đại tá Nguyễn Trọng Luật – về sau được thăng chức tỉnh trưởng kiêm tiểu khu trưởng Tiểu khu Daklak, rồi bị chính bộ đội xe tăng thuộc Trung đoàn 273 của miền Bắc bắt sống ở vườn cà phê của Trung tướng Thái Quang Hoàng ngày Ban Mê Thuột thất thủ 10/03/1975 (Ghi chú của người dịch) (6) Tức Căn cứ Ái Tử (Ghi chú của ngưởi dịch) (1)
Toronto thoibao.com
28/03/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2625
87
Toronto thoibao.com
88
Issue 2625 | thoibao.com | THỜI BÁO | 28/03/2019