Thoi Bao Toronto thu 7 by thoibaohouston

SATURDAY

ISSUE 2594

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM

THỨ 7

DEC 08 2018

PUB Agreement N0 40009120

VÌ SAO CANADA BẮT GIỮ GIÁM ĐỐC HUAWEI CỦA TRUNG CỘNG? XEM TRANG 5

Toronto thoibao.com

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

Toronto thoibao.com

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

TIN CANADA Toronto

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN

QUAÛNG CAÙO -

Lợi Nguyễn - Allstate

Johnny Phan-Vy Nguyễn

Lynn (Phụng) Lâm

Keng Pham

Nguyễn Mỹ Linh

Steven Hiền Trần

Kim Hoa Lưu

Mây V.Nguyễn-CPA,CA

TaxCare Luân Lê CPA

Sương Phan

Tany Thanh Le Ly

Mai Đỗ

Thắng Đỗ

Mark Tran

Trần Diệu Trinh

Mike Phan

ASTROLOGER - BÓI TOÁN Phong Thủy Gia Đạt La

World Renowned Psychic 102

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Huong Law Office

Lily Nguyễn Trần

Phan Tấn Thiện

Trương Tấn Hùng

AUTO BODY - GLASS - REPAIR 187 Weston Auto Repair

ACME Auto Centre

Active Green+Ross Auto

AMC Auto Mechanic

Highlight Auto Collision

Nhien Phat VN Auto

Omega Auto Body

Paul’s Auto Service

Rutherford Transmission

TACH Automotive

Vina Auto Repair

AUTO SALES - BÁN XE Northwest Lexus

Number 7 Honda

Ready Honda

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Lăng Skin Care

Mỹ Hương Young & Beauty Spa

95 103

CATERING Bếp Nhã Trần

119

DENTIST - NHA SĨ Hoàng Bảo-Châu Sophia

Lê Thế Nghị

Nguyễn Thanh Nhàn

Phạm Tiến Lộc

Phí Thịnh Long

Sharon Nguyễn

Tom Mạnh Nguyễn

Trần Công Minh

Trần Hiếu Liêm

Trương Văn Bé

Văn Xuân Hội

Võ Châu Bảo

EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI Connect Staffing Serv.

109

Explore Employment Agency

Khuyên Trần

109

Kim Hien Nguyen

Lê Quốc Tuấn

8 35 13 117

Trần Thiện

Nancy Nguyễn-Thọ Lê

111

Trương Phát Tài (Tony)

Nguyễn Bá Thành

113

Vy To

Alena Fine Jewellery

DT Jewellery

LEGAL - PHÁP LÝ Bond Legal Services Injury Claims Network

48 160

Lá Phong Immigration

Le Immigration

MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG Kim Phượng Video

Mini Cash Mart

Sexy Nails

OPTICAL - MẮT KIẾNG ABC Optical

BT Optical

Eye-Q Vision

Fresh Eyes Optical TN Optical Vina Vision Optical You & Eye Optical

Nguyễn Viết Tốn Phan Chánh Nghĩa

JEWELLERY - TIỆM VÀNG

101 99 155 79

OPTOMETRIST - ĐO MẮT Chánh Ngô

Lý Gia Khương

Vũ Thuỳ Oanh

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY J.C. Pharmacy

Lily Pharmacy

Nam Pharmacy

Wellcare Pharmacy I.D.A.

21 111

Phú Nguyễn

Quang Nguyễn

Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn

Thanh Phạm

Tiến Nguyễn

Tony Trần

Trans Asian

Trung Lý

129

Việt Nguyễn

Wendy Uyên Lê

William Nguyễn

Zin Nguyễn

RESTAURANT-CAFE Bánh Cuốn Thanh Trúc

Bún Bò Huế

Chay Hoa Đăng

115

Cơm Phở Thế Kỷ

Cơm Tấm 168

Dynasty House Seafood

Hủ Tiếu Nam Vang Hồng Phát

Mama’s Tofu

Nhà Hàng Bò 7 Món

Nhà Hàng Buddha Chay

Phở Ao Sen

Phở Chay 88

119

Phở Con Bò

Phở Lam

Phở Linh

Phở Mì Việt Hoa

PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ

Phở Rùa Vàng - Miss.

Foot Specialist-Lương.T.Ái

Phở Tiến Phát

Phở Tiến Thành

Phở Vaughan

109

41 Orthotic Comfort Inc.

Phở Việt Express

Phở Weston

Phố Xưa

PRIVATE ANNOUNCEMENT TANG SỰ, HỶ SỰ

Picko Lime Cuisine

PRINTING - NHÀ IN Forever Printing & Signs

C/T- “Trần Thị Ngùy”

139

SERVICES - DỊCH VỤ B2A Learning Center

P/U- “Dương Thị Ngọc Lan” 141

Dạy học:TT Hùng Vương

All Debt Solutions

Van Group - Du Học

Bế Minh Đức

Viet Link Communication

Billy Triệu-Công Triệu

PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

Goldhar & Associates

105

2019 New Year Dance

156

dShop-LeSean Golden

Linh Nguyễn

Nancy Truong

Phong (Vincent) Su

dShopping-LeSean Products

133

Robert Huynh

dShopping-Mủ Trôm Vĩnh

Sasha Trang Võ

Phượng Cao

Moose dShopping-All Products

Hảo

56 154

108

Ted Ang-RBC Mortgage

Giải Giọng Ca Vàng 2019

Tommy Ly

153

Vehicle Finance Solutions

HNV-Hội Chợ Tết CĐ 2019

123

158

HTTL Đắc Thắng-Giáng

Vy Nguyễn

Sinh

FUNERAL - NHÀ QUÀN Mai Táng Quốc Tế-SCI

127

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Green Furniture

Hyatt Furniture Club

P & S Furniture

Paramount Furniture

Ulti - Matt Inc.

HEARING AIDS - TRỢ THÍNH Lifetime Hearing Centre

Trợ Thính Life Care Hearing 77

HERBALIST - ĐÔNG Y Châm Cứu Đông Y

115

dShopping-SureMeal

Huynh Cervifor-Nhung Nai

Y Sĩ Lưu Bình

INSURANCE - BẢO HIỂM Bành Ngọc Muội-Ampex

Đăng Nguyễn

Hoàng Nga

Jennifer Phương Nguyễn

125

Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn TB Tử Vi Niên Giám 2019 Tech Solutions Tết Gala 2019 Thời Báo New Media Thời Báo-T/B Ngày Lễ Thông Báo UNO IP TV Box

123 26 136 2 84 4 75 130

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Ann Vương Billy Hồng

119 1

Danny Huy Nguyễn

Dean Trần

Dzung Lily Trần

Đức Dũng Nguyễn

Hồ Trọng Bích

Hứa Tấn Khánh

Huỳnh Hữu Tỷ

Jason Ang

Jimmy Hoàng Lê

John Nguyen

Co-op Tiêu Dao

102

SIGNS - BẢNG HIỆU Signs2go.ca

SUPERMARKET - SIÊU THỊ Bến Thành

107

Btrust Supermarket

157

Nations Fresh Foods

131

Oceans Fresh Food

135

Pacific Market

159

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP Buffalo Cook Ware

Canada bắt giữ giám đốc của “gã khổng lồ” Huawei Theo CBC News ngày 05/12, các giới chức Canada cho biết đã bắt giữ Wanzhou Meng, giám đốc tài chính toàn cầu và phó chủ tịch hội đồng quản trị công ty Huawei của Trung cộng, theo yêu cầu của chính phủ Hoa Kỳ Ông Ian McLeod, phát ngôn viên của Bộ Tư pháp Canada, cho biết: “Bà Meng Wanzhou bị bắt tại Vancouver ngày 1/12”. Phía Mỹ yêu cầu dẫn độ bà Meng sang Mỹ xét xử. Ông McLeod cũng cho biết vì quy định cấm cung cấp thông tin trong vụ này nên ông không thể cho biết thêm các chi tiết khác. Tờ Globe and Mail thì cho biết rằng bà Meng đã bị bắt với cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt thương mại của Hoa Kỳ đối với Iran. Phản ứng trước chuyện này, Huawei tuyên bố rằng CFO của họ đã bị bắt trong khi chuyển máy bay ở Vancouver và đang phải đối mặt với cáo buộc từ phía Hoa Kỳ. “Công ty chúng tôi được cung cấp rất ít thông tin về các cáo buộc và không nhận thấy được bất kỳ hành vi sai trái nào của bà Meng. Chúng tôi tin rằng hệ thống pháp lý của Canada và Hoa Kỳ cuối cùng sẽ có được một kết luận công tâm”. Đại sứ quán Trung Quốc tại Ottawa cũng ngay lập tức phản đối Canada và Mỹ đã “bắt giữ sai trái” giám đốc tài chính toàn cầu của công

ty Huawei, yêu cầu nhà chức trách Canada phải thả bà Meng “ngay lập tức”. Theo hãng tin Reuters, thông cáo ngắn gọn ngày 6-12 phát đi trên trang web của Đại sứ quán Trung Quốc tại Canada cho biết “Cảnh sát Canada, theo yêu cầu của Mỹ, đã bắt giữ một công dân Trung Quốc không hề vi phạm bất cứ điều luật nào của Mỹ hay Canada. Trung Quốc đã cử các đại diện chính thức tới Mỹ và Canada, yêu cầu họ ngay lập tức sửa chữa hành vi sai trái và trả lại tự do cho bà Meng Wanzhou”. Theo báo New York Times, bà Meng Wanzhou là con gái của nhà sáng lập Hãng công nghệ Huawei, một cựu quân nhân thuộc lực lượng Quân đội giải phóng nhân dân Trung Quốc. Việc bắt giữ bà Meng chắc chắn sẽ làm tăng thêm căng thẳng trong quan hệ Mỹ -Trung vốn đang rất “nóng” hiện nay. Sự việc diễn ra ngay sau khi Mỹ và Trung Quốc gặp bên lề hội nghị G20 tại Argentina. Huawei là một trong những nhà cung cấp thiết bị mạng viễn thông và điện thoại lớn nhất của Trung Quốc. Công ty này lâu nay cũng đã đối mặt với cuộc điều tra về nguy cơ do thám tại Mỹ. Washington lo ngại nguy cơ do thám trong các sản phẩm của Huawei vì cho rằng họ có quan hệ mật thiết với chính phủ Trung Quốc.

Huawei cũng đã bị điều tra về những vi phạm chính sách trừng phạt thương mại của Mỹ tại các nước như Cuba, Iran, Sudan và Syria. Công ty Huawei, nhà sản xuất thiết bị mạng lớn nhất thế giới trước Ericsson và Nokia, luôn khẳng định Bắc Kinh không có ảnh hưởng gì đến hoạt động của mình. Tuy nhiên các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ gọi gã khổng lồ viễn thông Huawei “là một mối đe dọa thực sự”. Đầu năm nay, hai thượng nghị sĩ Hoa Kỳ đã viết thư cho Thủ tướng Justin Trudeau lưu ý rằng việc làm ăn với Huawei sẽ dẫn Canada đến một “nguy cơ bị xâm phạm bảo mật rất lớn”. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio và Thượng nghị sĩ Dân chủ Mark Warner muốn Canada theo bước Hoa Kỳ và Úc ngăn chặn Huawei cung cấp thiết bị kết nối với mạng di động tốc độ cao được gọi là 5G. Tập đoàn BT của Anh cho biết họ đã loại bỏ thiết bị của Huawei Technologies khỏi cốt lõi của các hoạt động di động 3G và 4G hiện tại của mình và sẽ không sử dụng thiết bị của Huawei ở các phần trung tâm của mạng mới. New Zealand và Úc đã ngừng các nhà khai thác viễn thông sử dụng thiết bị của Huawei trong các mạng 5G mới vì họ lo ngại về sự tham gia của chính phủ Trung Quốc vào cơ sở hạ tầng truyền thông của họ. u

Classique Beauty Supply

CM Nails&Beauty Supply

Crystal City

thoibao.com

121

Jessica Nail Supplies

Monument Direct

127

Nina Nail Supplies

Nurture Growth Bio Fertilizer 160 Pacific Range Hood

Piano Depot

Sakura Turbo Hood

TJ Home Medical Equipment 115

TAILOR - TEXTILE - NHÀ MAY Cash One Hour Cleaners

TRAVEL - DU LỊCH Advance Travel & Tours

Hai Van Travel

K & K Travel Agency

Trans Asian Travel Transcontinent Travel

6 21

Vietnam Travel Centre

Vikit Tours

VIDEO STORE - TIỆM BĂNG Châu Video

0 8 /1 2 /2 0 1 8

| TH I B O | thoibao.com Issue 2594

TIN CANADA Toronto thoibao.com

Những nhà hàng ngon nhất Canada

Danh sách 100 nhà hàng ngon nhất Canada trong năm 2018 vừa được công bố hôm thứ tư ngày 5 tháng 12. Danh sách này được xếp hạng dựa vào trên 500 ngàn lời phê bình của các nhà chuyên môn ẩm thực, các đầu bếp, những chủ nhân và những khách hàng sành điệu. Thành phố có nhiều nhà hàng ngon nhất Canada là thành phố Toronto.

Đứng hàng thứ nhì là thành phố Calgary với 16 nhà hàng trong danh sách 100 nhà hàng đứng đầu, và đứng hàng thứ ba là thành phố Vancouver, với 12 nhà hàng. Nói về tỉnh bang thì tỉnh bang đứng hàng đầu là Ontario với 57 nhà hàng trong danh sách, Alberta đứng hàng thứ nhì với 21 nhà hàng. Nhà hàng đứng đầu là nhà

hàng Alo ở đường Spadina trong khu phố Tầu Toronto. Hai nhà hàng đứng thứ nhì và thứ ba là hai nhà hàng ở thành phố Montreal, và là các nhà hàng Toqué và Joe Beef. Nhà hàng đứng hàng thứ tư là nhà hàng Buca Yo r k v i l l e ở To r o n t o v à nhà hàng đứng hàng thứ 5 trong danh sách là nhà hàng Langdon Hall ở thành phố Cambridge, Ontario. u

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Bạo hành tính dục, quay phim bệnh nhân, một bác sĩ lãnh 7 năm tù Trong phiên tòa diễn ra trong hôm 5 tháng 12 tại thành phố Ottawa, bác sĩ Vincent Nadon, một bác sĩ gia đình làm việc cho the Ottawa Heath Services Clinic đã lãnh bản án 7 năm tù. Theo bản cáo trạng thì trong vòng 30 năm hành nghề, người bác sĩ này đã xâm phạm tính dục nhiều nữ bệnh nhân, cũng như lén quay phim những bệnh nhân này khi ông ta khám bệnh cho họ. Người phụ nữ đầu tiên tố cáo ông bác sĩ này hồi tháng 1 năm nay, cho biết đã bị ông này lén quay phim bằng

điện thoại di động khi phải cởi quần áo trong một lần khám bệnh. Người phụ nữ này chất vấn ông bác sĩ Nadon thì ông ta trả lời là thâu phim để cho các cuộc thực tập cho các sinh viên y khoa. Sở cảnh sát thành phố Ottawa đã mở cuộc điều tra và sau đó đã buộc nghi can trên 43 tội danh xâm phạm tính dục và trên 40 tội danh nhìn và quay phim lén. Theo cảnh sát, ông bác sĩ này đã quay phim lén và xâm phạm tính dục các nữ bệnh nhân từ năm 1990 cho đến năm 2018. u

Vincent Nadon

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

TIN CANADA Toronto thoibao.com

Chính phủ Quebec cắt giảm số di dân Hôm 4 tháng 12, tân chính quyền đảng Liên Minh Tương Lai Quebec (the Coalition Avenir Quebec) đã công bố chi tiết về những cắt giảm di dân mà đảng CAQ này đã hứa khi tranh cử. Trong thời gian tranh cử, các yếu nhân của đảng CAQ hứa là sẽ cắt giảm số di dân từ con số trên 50 ngàn người như hiện nay, xuống còn 40 ngàn người vào năm 2019. Ông Simon Jolin Barrette, bộ trưởng di dân tỉnh bang Quebec cho biết là chính quyền đảng CAQ đã được cử tri tín nhiệm trong việc cắt giảm số di dân. Chính phủ Quebec sẽ cho thi hành việc cắt giảm, cho dù có những phản đối của thủ tướng Trudeau và chính quyền liên bang, và cho dù tỉnh bang này đang thiếu nhân công.

Cũng theo ông bộ trưởng di dân thì những di dân được tỉnh bang Quebec nhận vào trong năm tới là những người có thể dễ dàng hòa mình trong số nhân

lực, tức là phải rành nghề chuyên môn. Ông bộ trưởng di dân cũng nói là những di dân sẽ phải qua những khảo hạch về tiếng Pháp và nghề chuyên môn,

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

trước khi được chấp thuận cho định cư ở tỉnh bang Quebec. Trong khi đó bà Valérie Plante, thị trưởng thành phố Montreal cũng lên tiếng lo ngại là chương trình cắt giảm

di dân của chiénh quyền đảng CAQ sẽ gây những thiếu hụt nhân công ở thành phố lớn nhất tỉnh bang Quebec. Trong năm 2017, tỷ lệ thất nghiệp ở tỉnh bang Quebec đã ở mức 6.1 phần trăm: mức thất nghiệp thấp nhất ở tỉnh bang này từ trước đến nay. Tổ chức thương mại le Conseil du patronat du Quebec (CPQ) cũng cho rằng di dân là điều kiện tất yếu giúp nền kinh tế tỉnh bang Quebec phát triển. Trong khi đó thủ hiến Francois Legault của tỉnh bang Quebec đã nói là hiện nay mức thất nghiệp của những di dân đến tỉnh bang này từ 5 năm trở lại, ở mức 15 phần trăm, tức là chính quyền tỉnh bang cần chọn lọc hơn trong việc thu nhận thêm di dân hàng năm. u

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

Toronto thoibao.com

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

VIỆT NAM

Toronto thoibao.com

Xã hội đen cho vay nặng lãi phát triển mạnh ở TPHCM Từ năm 2014, trung bình mỗi ngày công an TPHCM “xử lý” 1 vụ đòi nợ tín dụng đen nhưng sau 4 năm phải “xử lý” 4 vụ/ ngày, khiến người dân bất an và việc quản lý càng trở nên phức tạp vì tính chất “vụ việc” ngày càng nghiêm trọng, thậm chí xảy ra án mạng. Truyền thông trong nước dẫn lời phát biểu như vừa nêu của thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó Giám đốc công an TPHCM tại kỳ họp thứ 12 của Hội đồng nhân dân thành phố khóa IX, nhiệm kỳ 2016-2021 diễn ra vào sáng 5/12. Theo thiếu tướng Phan Anh Minh, hiện công an đã thống kê được 873 người được cho là hoạt động cho vay với lãi suất trái pháp luật. Trong đó có hơn 2/3 là người ở các tỉnh phía Bắc và rất đông các đối

tượng đang bị điều tra và truy nã. Tướng Minh cho rằng, do các đối tượng cho vay nặng lãi không có chỗ ở cố định, chủ yếu thuê nhà nên việc xử lý rất khó khăn, nhẹ nhất là xâm phạm chỗ ở, nặng hơn là cố ý gây thương tích, cưỡng đoạt, hủy hoại tài sản và nặng nhất là dẫn đến giết người. Ngoài ra, thiếu tướng Phan Anh Minh nhấn mạnh rằng, nguyên nhân dẫn đến tình trạng vay nặng lãi phát triển mạnh tại thành phố là do luật quy định xử

phạt còn chồng chéo nên dẫn đến khó xử lý các đối tượng này. Đồng thời, ông cũng cho biết thực ra vi phạm này không phải lớn nhưng vấn đề là hệ quả nó gây ra. Ủy ban nhân dân thành phố cũng vừa có kiến nghị với Bộ Tài chính đề nghị cho chính phủ đưa loại hình kinh doanh dịch vụ đòi nợ này vào danh mục ngành nghề cấm hoạt động. Không biết chuyện “phát triển” như kể ở trên có khiến nhà cầm quyền VN tự hào nổi không? 

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Bạo hành trong học đường VN là chuyện thường ngày? Vụ cô giáo bắt học sinh tát bạn phạm lỗi 231 cái tát còn vẫn còn ồn ào, thì lại thêm vụ phụ huynh ở Hà Nội “tố” giáo viên “chỉ đạo” tát học sinh 50 cái. Theo báo Người Lao Động trong nước, chuyện xảy ra ngày 3/12, tại trường tiểu học Quang Trung, Hà Nội. Em P, học sinh lớp 2A5 mắc lỗi “nói bậy”. Cô giáo xử phạt bằng cách ép bạn cùng lớp tát em 50 cái. Tát 20 cái thì mặt em P bầm tím, khóc lớn. Phụ huynh em P cho biết: “Về nhà, cháu đã tỏ ra vô cùng sợ hãi khi kể lại sự việc. Cháu còn nói sẽ không đi học nữa. Tôi không thể chấp nhận được việc này, cô giáo không được phép phạt học sinh như vậy”. Sự việc gây bàng hoàng dư luận, ngành giáo dục đã đình chỉ công việc cô giáo phạt tát học sinh lớp hai 50 cái. Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo Hà Nội cho biết, “về vụ việc này, chúng tôi đã

nắm được thông tin và Sở đã có văn bản yêu cầu Phòng GD&ĐT quận điều tra xác minh và xử lý nghiêm nếu có”. Vẫn là điệp khúc chỉ đạo “đúng quy trình” của quan chức ngành giáo dục. CSVN vẫn không thấy được cái sai từ gốc, đã tạo nên những côn đồ khoác áo giáo viên. Trước tình trạng bạo hành học sinh liên tiếp xảy ra, thầy giáo Đỗ Việt Khoa chỉ ra một số nguyên nhân khiến giáo viên trở thành kẻ ác: Áp lực thi đua từ cấp trên; thầy cô lạm dụng quyền lực; và cuối cùng là trong hàng ngũ giáo viên vẫn còn những người có bản chất ác. Ông Khoa đề nghị: “Cần phải có bộ môn ứng xử trong các trường sư phạm để dạy cho các giáo viên tương lai cách ứng xử và các quy phạm pháp luật, và tùy từng tình huống cư xử cho khôn khéo”. 

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

VIỆT NAM

Toronto thoibao.com

Quá lố bịch: VN tuyên bố “đạt tiến bộ về bảo đảm quyền tự do báo chí và internet” Hôm 6/12, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao VN cho biết Việt Nam đạt nhiều thành tựu trong việc đảm bảo quyền con người trong đó có tự do báo chí và tự do internet. Bà Lê Thị Thu Hằng đưa ra tuyên bố trên khi trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết những nội dung chính trong Báo cáo quốc gia về bảo vệ và thúc đẩy quyền con người theo cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ III tại một cuộc họp báo thường kỳ ở Hà Nội. “Vừa qua, Việt Nam đã chính thức nộp Báo cáo quốc gia về bảo vệ và thúc đẩy quyền con người theo cơ chế rà soát định kỳ phổ quát chu kỳ III cho Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc,” bà Hằng nói với các phóng viên. “Dự kiến ngày 22/1/2019 Việt Nam sẽ tham gia đối thoại về Báo cáo quốc gia UPR tại Hội đồng Nhân quyền.”

Bà Lê Thị Thu Hằng

Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 3/12 đã tổ chức một hội thảo ở Hà Nội để công bố bản báo cáo mà bộ này cho biết đã được “xây dựng một cách công phu với sự tham gia của 18 bộ, ngành, cơ quan có liên quan đến việc thúc đẩy và bảo vệ các quyền con người ở Việt Nam,” theo Tin Tức.

Tuy nhiên, Liên đoàn Nhân quyền Quốc tế (FIDH) hồi tháng 9 đã lên tiếng chỉ trích bản dự thảo báo cáo quốc gia UPR cho phiên đối thoại tới của Việt Nam tại LHQ. Tổ chức này cho rằng báo cáo của Việt Nam ỉm đi các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng và cố tình

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

thông tin sai lệch cho cộng đồng quốc tế. Từ tháng 2/2014 đến tháng 7/2018, FIDH và Ủy ban Bảo vệ Quyền làm người Việt Nam (VCHR) ghi nhận rằng chính quyền Việt Nam đã bắt giam hoặc bỏ tù ít nhất 160 người bảo vệ nhân quyền và các nhà

hoạt động ôn hòa. “Báo cáo của Chính phủ (Việt Nam) cho UPR đầy những tuyên bố trái với thực tại và che dgiấu việc đàn áp khốc liệt xã hội dân sự bị cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ,” Chủ tịch VCHR Võ Văn Ái nói. “Trong một đất nước nơi dân chủ đồng nghĩa với phản động thì lời rêu rao trong bản báo cáo của nhà cầm quyền đảng Cộng sản Việt Nam đang đề cao dân chủ là không có thực.” Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát UPR là một cơ chế đối thoại tại Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc nhằm mục đích cuối cùng là cải thiện tình hình nhân quyền trong thực tế ở các quốc gia. Cơ chế này đem đến một cơ hội đặc biệt để các tổ chức và cá nhân trong xã hội dân sự tham gia vào việc thúc đẩy tình hình nhân quyền ở cấp quốc gia và quốc tế. 

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

LĂNG KÍ NH CUỘ C ĐỜI Toronto thoibao.com

Thời đại đổi trắng thay đen!

iàu sang, danh vọng là ước mơ của hầu hết nhân loại. Số phận không được ở nhà vàng, điện ngọc và hưởng thụ xa hoa, thì ban ngày khao khát, ban đêm mơ tưởng. Kẻ tri túc, biết người biết mình, phân biệt được thực và mộng, thì cam tâm với số phận và thường an ủi mình, với chữ “định mệnh an bài” để sống đời bình thường và hy vọng có hạnh phúc. Còn nếu cái tâm “bất tại” thì dùng thủ đoạn để đạt mục đích và hậu quả hại người hại mình như thế nào khó tưởng tượng. Một số người mơ tưởng, khao khát phú quý đã dẫn tới hành động, tìm cách gạt đời để kiếm tiền. Biết bao thí dụ trong đời thường mà chúng ta đã biết.

NHỮNG KẺ LỪA ĐẢO ĐƯỢC TÔN LÀ “THẬP ĐẠI SƯ PHỤ” Vào năm 1925, có một bài báo nói về những khó khăn tài chính lớn của

CHU NGUYỄN

Tòa thị chính thủ đô Paris trong việc duy tu tháp Eiffel. Tên lừa đảo Lustig lập tức nẩy ra một kế hoạch táo bạo và bắt tay ngay vào việc thực hiện. Y đóng vai một giới chức chính phủ đáng kính và gửi giấy mời đại diện 6 hãng chuyên thu gom sắt vụn tới gặp. Trong cuộc gặp, họ được “vị giới chức đáng kính” cho biết rằng việc duy tu tháp Eiffel đòi hỏi những khoản tiền quá lớn, Tòa thị chính Paris không đủ sức gánh vác nên dự định sẽ bán danh thắng lịch sử này làm sắt vụn. Một hãng thu gom sắt vụn tối mắt vì lợi nên đã đồng ý “mua” ngọn tháp, sau đó Lustig rời Paris với một va li căng cứng tiền mặt. Còn hãng đã trót bỏ tiền ra mua thì vì bị sốc và cảm thấy quá “mất mặt” nên đành nín lặng, không đệ đơn kiện kẻ đại bịp kia. Tiếp theo trong danh sách “top ten” là một loạt những kẻ bịp bợm cùng làm một việc là giả mạo giấy tờ và sử dụng “biệt danh sáng tạo”, tức là giả danh những nhân vật có thực

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Thủ đoạn khoe giàu sang để câu... kẻ nhẹ dạ “chìm đắm trong vòng danh lợi”

Toronto thoibao.com

0 8 / 12 / 2 0 18

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

LĂNG KÍ NH CUỘ C ĐỜI Toronto thoibao.com hoặc hư cấu. Một trong những kẻ đó là Frank Ebergneile, được biết đến là nguyên mẫu nhân vật chính (do diễn viên lừng danh Di Caprio thủ vai) trong phim “Nếu có thể thì cứ việc bắt tôi” (Catch me if you can) Trong vòng 5 năm của thập kỷ 60 thế kỷ XX, y đã vào nhiều vai. Chẳng hạn, trong vòng 2 năm trời, y đã đóng giả là phi công của các hãng hàng không Mỹ để có điều kiện đi khắp thế giới mà không cần mua vé. Tiếp đó, trong 10 tháng trời, y núp dưới tên giả là Frank Williams để đóng vai bác sĩ nhi khoa trong một bệnh viện ở bang Georgia. Nhưng “chiến tích” nổi bật hơn cả của y là đã

giả mạo bằng tốt nghiệp trường đại học sáng giá Harvard để được nhận vào làm trong văn phòng chưởng lý của bang. Không chịu kém Frank Ebergneile là Christopher Rocancourt, kẻ đã khôn khéo len lỏi vào giới thượng lưu Mỹ dưới danh nghĩa họ hàng của nhà tỷ phú dầu lửa Rockfeller mặc dù mẹ y là gái điếm, bố y là một kẻ nghiện rượu, còn bản thân y thì bị gửi vào trại trẻ mồ côi ngay từ lúc lên 5. Biện pháp thông thường của Christopher là tự xưng mình xuất thân trong những gia đình danh giá. Thật vậy, y đã từng giả mạo là con trai của Sofia Loren rồi tiếp đó là cháu của Oscar de la Renta cùng một

Kẻ lừa đảo muốn đóng vai hoàng tử tỷ phú

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

số gia đình nổi tiếng khác. Cuối cùng, y bị lộ mặt do chính tính háo danh của mình: y quyết định viết cuốn tiểu sử tự thuật để khoe khoang và đồng thời chế giễu những nạn nhân của y. Đứng thứ tư trong danh sách “top ten” là Ferdinand Demarr, kẻ chuyên giả mạo những con người khác nhau nhất, từ linh mục và bác sĩ phẫu thuật cho đến giám ngục. Vụ “hóa thân” nổi tiếng nhất của Demarr là khi y đóng vai bác sĩ phẫu thuật Joseph Kear. Quả thật y đã khéo xoay xở để được làm bác sĩ phẫu thuật trong thời gian diễn ra cuộc chiến Mỹ - Triều Tiên và điều trị bệnh nhân của y bằng những liều kháng sinh hào phóng. Y chỉ bị lộ mặt khi bà mẹ của bác sĩ Joseph Kear thật biết được chuyện giả mạo và thông báo cho chính quyền. Vị trí thứ sáu thuộc về nhóm nhạc lừng danh một thời có tên là Milli Vanilli với tiết mục chủ chốt là song ca. Thủ đoạn bịp bợm của nhóm này hồi đó thì ghê gớm nhưng giờ đây chắc hẳn chẳng còn làm ai phải ngạc nhiên – đó là bề ngoài thì biểu diễn “nhạc sống” nhưng thực ra là bật máy ghi âm. Khi trò bịp bợm bị lộ tẩy công chúng mới biết rằng cả hai “danh ca” đều không biết hát, còn người ghi

âm tiếng hát của những ca sĩ khác là một nhạc công tên là Frank Farian. Tuy nhiên, hai kẻ giả mạo không bị bắt giữ mà chỉ buộc phải trả lại pho tượng “Grammy” mà họ đã giành được một cách dối trá. Chiếm những vị trí cuối cùng trong “top ten” là những kẻ bịp bợm có thủ đoạn hết sức độc đáo. Đó là “nữ quái” Mary Baker và “nam quái” George Psalmanazar. Tuy hành động vào những thời gian khác nhau nhưng cả hai đều mê hoặc những người xung quanh bằng cách đóng vai người dân đến từ những đất nước bí ẩn, nói những thứ tiếng không ai biết, ăn mặc những kiểu quần áo quái lạ và thực hành những nghi thức kỳ dị của những tôn giáo không có thực. Thật vậy, Mary Baker đóng vai công chúa Karabu bị bọn cướp biển bắt cóc từ một hòn đảo trên Ấn Độ Dương. Còn George Psalmanazar thì dường như đến Mỹ từ hòn đảo Formoz xa xôi mà phong tục tập quán được y miêu tả trong cuốn sách bán rất chạy do chính tay y viết. Ngoài ra, y còn đi nhiều nơi thuyết trình về lịch sử và ngôn ngữ của đất nước do y bịa đặt ra và thậm chí còn dịch những tác phẩm văn học không có thực của đất nước hư cấu ấy. Trò bịp bợm chỉ kết thúc khi bản thân y

Toronto thoibao.com

0 8 / 12 / 2 0 18

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

LĂNG KÍ NH CUỘ C ĐỜI Toronto thoibao.com cảm thấy mệt mỏi vì phải đóng kịch mãi và thú thật với bạn bè. Người ta không quên có những kẻ lừa gạt thuộc loại bệnh hoạn. Mơ nhiều, tưởng nhiều thì trộn lẫn thực và mộng, và sống đời thực nhưng lại phân thân tưởng mình là người trong mộng. Từ đó, dối người quen thì dối mình và trở thành kẻ lừa đảo tài ba và chờ đợi bị giam sau chấn song sắt. Mới đây báo chí, kể lại một câu chuyện khó tin nhưng có thực: một kẻ sinh ra dưới ngôi sao xấu, tại một miền quê hẻo lánh Nam Mỹ, khi lớn lên, tôi luyện trong môi trường lừa đảo, vào tù ra khám đã quen, bước vào tuổi bốn mươi suýt thành công trong việc đội lốt một vương tử một quốc gia giàu có bậc nhất hành tinh và khiến cho giới máu mặt của Bắc Mỹ tin tưởng. Cho tới nay, vào 2018, hắn bị lột mặt nạ, bị bắt và có lúc vẫn mê hoảng cho rằng mình không phải kẻ lừa đảo mà sự thực là một vương gia có bạc tỷ Mỹ kim trong tay. HUYỀN SỬ ANTHONY GIGNAC Câu chuyện khởi từ Bogota, Colombia, vào năm 1970, khi một cậu bé kháu khỉnh ra đời. Bé là đứa con vô thừa nhận và lạc loài trong một xã hội nghèo khổ và đầy bạo động. Lớn lên những đứa trẻ như bé sẽ trrở thành lưu manh, du đãng hoặc chiến binh nhí và chìm đắm trong ma

túy và bạo hành. Cũng may vào tuổi lên 6 cậu bé được vợ chồng một cư dân Mỹ ở Michigan nhận nuôi và mang về Mỹ và có tên Mỹ là Anthony Enrique Gignac. Gignac lớn lên luôn luôn ám ảnh về lừa đảo để kiếm tiền và từng vào tù ra khám ở Miami, Orlando, Michigan... từ những năm cuối thể kỷ trước và đầu tân thiên niên. Nhưng khi ra tù, chứng nào tật ấy và chàng ta giở trò thách đố pháp luật và câu cá ao nhà giàu.. Xuất hiện ở tuổi 40, Gignac có thủ đoạn tinh vi hơn, thuộc loại cao thủ lừa gạt, dùng mồi câu kẻ hiếu lợi. Trước hết hắn tự xưng là vương tử Khalid bin al-Saud, đánh bóng mình bằng tiền bạc hắn đã lừa được, hy sinh món nhỏ dùng làm mồi để thu món lớn, di chuyển bằng máy bay hạng thượng hạng, mê đồng hồ Rolex cao cấp và đeo nhẫn hột xoàn giá hàng triệu Mỹ kim, lại có một dàn xe hơi thượng hạng và dàn vệ sĩ hùng hậu. Nhờ đánh bóng mình và khoe khoang giao du với Bill Clinton và cả Donald Trump và Bill Gate... nên nhiều kẻ lóa mắt về bề ngoài, về lời ngọt, vì tiệc tùng, quà cáp đáng giá, đã tin tưởng hắn và bỏ tiền ra hùn hạp với hắn. Kế hoạch lừa đảo thực hoàn hảo nhưng chỉ vì môt sơ hở nhỏ hắn bị một tỷ phú Miami là Jeffrey Soffer lột mặt nạ, báo cảnh sát và hắn vào tù

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Mồi thơm dụ cá béo

chờ ngày ra tòa. Tấn kịch bi hài được kể như sau: Chuyên đóng giả Hoàng tử Arab Saudi để lừa tiền nhà đầu tư nhưng Gignac quên mất rằng người Hồi giáo không ăn thịt heo. Lời huênh hoang được giới đầu tư kháo nhau: “Hoàng tử Arab Saudi Khalid bin al-Saud” đang tìm kiếm một ngôi nhà mới trên đảo Fisher ngoài khơi Miami, nơi là nhà của những ngôi sao thế giới như Oprah Winfrey và Julia Roberts. Hoàng tử cho biết “Đây sẽ là cung điện của tôi!”. Hoàng tử cả quyết “Tôi sẽ chuyển cho người cộng tác 21 triệu USD ngay trong ngày”.

Nhưng số tiền đó không bao giờ được chuyển, người đàn ông 47 tuổi này đang bị giữ ở Trung tâm Giam giữ Liên bang Miami, chờ xét xử về các tội danh gian lận, mạo danh giới chức nước ngoài và trộm cắp danh tính. Tên thật của y là Anthony Enrique Gignac, vốn là trẻ mồ côi ở thủ đô Colombia. Gignac từng nói tại tòa, “Tôi từng bị cưỡng hiếp khi 5 tuổi và bị rao bán trên đường phố, phải quan hệ tình dục với đàn ông để có tiền nuôi em trai. Các ông không biết tôi đã trải qua những nỗi đau như thế nào đâu”. Năm 1977, một cặp vợ chồng trung lưu người Mỹ nhận nuôi Anthony

Toronto thoibao.com

0 8 / 12/ 20 18

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

LĂNG KÍ NH CUỘ C ĐỜI Toronto thoibao.com và em trai y, đưa họ đến Michigan. Gignac thường nói dối bạn bè rằng cha mẹ y rất giàu có. Khi 17 tuổi, Gignac bỏ nhà ra đi, giả làm Arab Saudi Adnan Khashoggi và sau đó là Hoàng tử Khalid bin al-Saud. Y nhiều lần phải hầu tòa và vào tù vì tội lừa đảo. Tuy nhiên, sau khi được trả tự do, Gignac luôn tìm thấy những “con mồi” mới. Gignac đã lừa được quản lý các khách sạn hạng sang để cho y ở lại trong thời gian dài, dùng thẻ tín dụng mua hàng xa xỉ, nhận tiền từ các nhà đầu tư bằng những lời hứa suông. Vào giữa những năm 90, khi đối mặt với án tù 616 ngày ở Florida, Gignac đã thuyết phục được một nhóm luật sư rằng y thực sự là thành viên hoàng gia Arab Saudi. Trong khi được tại ngoại, y đã lừa American Express phát hành cho mình một thẻ tín dụng bạch kim 200 triệu USD mà y đã dùng để trả hóa đơn hàng chục nghìn USD trong vài ngày. Y sau đó phải ngồi tù nhưng theo Vanity Fair, dù ở trong buồng giam, y cũng thuyết phục được Đại học Syracuse chuyển 16.000 USD vào tài khoản ngân hàng để trả tiền thuế cho khoản đóng góp trị giá 45 triệu USD mà y hứa hẹn. Y tiếp tục thực hiện nhiều phi vụ lừa đảo năm 2000-2009 và phải vào tù vào tháng 10/2006 và tháng 12/2011. Khi

được thả, Gignac sử dụng công nghệ để khiến thủ đoạn càng thêm tinh vi. Y mở một tài khoản Instagram để đăng ảnh tiền mặt, những chiếc xe sang trọng và thậm chí cả ảnh những thành viên thực sự của hoàng gia Arab Saudi, nhưng y không bao giờ đăng ảnh của mình. Gignac còn mua một biển số xe ngoại giao giả từ eBay để gắn lên xe của mình, giả vờ rằng y được miễn trừ ngoại giao. Khi Gignac gặp nhà quản lý tài sản người Anh Carl Marden Williamson, kẻ có nhiều mối quan hệ với những người giàu có, y “đã đưa những thủ đoạn lừa đảo của mình lên một tầm cao mới”, Vanity Fair viết. Hai người thành lập một công ty đầu tư có tên Marden Williamson International LLC. Chỉ ít lâu sau, 26 nhà đầu tư giàu có đã chuyển cho công ty này gần 8 triệu USD. Ngày 14/12/2017, các đặc vụ Mỹ đến nhà Williamson, khám tài sản và thẩm vấn trong 6 giờ. Họ kết luận Williamson là kẻ đồng lõa trong các phi vụ lừa đảo nhưng đêm đó Williamson đã tự tử. Trong khi đó, Gignac mắc một lỗi chí mạng khi giả làm Hoàng tử Arab Saudi để nhắm vào nhà phát triển bất động sản, tỷ phú Jeffrey Soffer, người hồi tháng ba năm ngoái muốn bán khách sạn Fontainebleau ở Miami.

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

“Hoàng tử” trả giá rất cao nhưng muốn được đối tác thể hiện sự tôn trọng. “Ông ấy nói rằng phong tục của nước mình là trao đổi những món quà xa xỉ trong quá trình đàm phán”, một nguồn tin cho biết. Vì vậy, Soffer đã tặng cho y một chiếc vòng tay Cartier trị giá hơn 52.000 đô và các tác phẩm nghệ thuật đắt tiền. Tỷ phú cũng đưa Gignac tới Aspen trên máy bay riêng của mình, nơi “Hoàng tử” ở tại khách sạn St Regis sang trọng. Khi dùng bữa tối với Soffer ở Aspen, “Hoàng tử” đã gọi prosciutto - món thịt lợn muối xuất xứ từ Ý. Soffer ngay lập tức nghi ngờ vì người Hồi giáo không ăn thịt heo. Ông ra lệnh cho đội an ninh của

khách sạn điều tra và báo cho nhà chức trách. Gignac bị bắt vào tháng 11 năm ngoái và sẽ ra tòa vào tháng một năm sau ở Miami. Có một điều đặc biệt là Gignac cho tới lúc bị bắt ở phi trường JFK vào tháng 11 năm ngoái vẫn xưng mình là hoàng tử. Hắn kêu lên: “tôi là hoàng tử Khalid bin al-Saud. Nếu có ai là thần tử vương quốc. Xin báo ngay cho tòa đại sứ Ả rập Saudi và đài CNN rằng tôi bị bắt cóc”( I’m Prince Khalid bin al-Saud! I’ve been kidnapped! If there are any of my loyal subjects here, please call the embassy and CNN!” Lừa dối tới phút cuối cùng hay lời tự lừa mình? CHU NGUYỄN

Sơ ý thèm ăn thịt heo (prosciutto) dù tự xưng là tín đồ Hồi giáo kiền thành nên Gnac bị phát giác

Toronto thoibao.com

0 8 / 1 2/ 20 1 8

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Ông Santa hào phóng bí ẩn! Nhiều người mua sắm tại các siêu thị ở Mỹ đã vô cùng vui mừng khi được người lạ mặt tự xưng là “ông già Noel” trả tiền mua đồ. Tại thành phố Philadelphia, bang Pennsylvania, một người giấu tên đã chi 29.000 USD cho những người mua sắm tại một siêu thị Walmart. Andy Rumford, khách hàng tại siêu thị, kể với tờ The Daily Local rằng ông ta đặt mua hàng. Khi đến để thanh toán hóa đơn 150 USD và nhận hàng hôm 1/12 thì nhân viên thu ngân nói đã có người trả. Người thu ngân cho biết thêm người lạ mặt đã chi tổng cộng 29.000 USD cho nhiều hóa đơn khác. “Tôi thật sự sốc. Những chuyện như thế này khiến bạn muốn ra ngoài và làm điều gì đó tốt đẹp cho người khác”, ông Rumford nói. Nhiều người tại thị trấn

Derby, bang Vermont cũng nhận được món quà tương tự từ một người tự xưng là “ông già Noel”. CNN dẫn lời bà Julie Gates kể sự việc diễn ra hôm 15/11 khi bà đang cùng gia đình sắm sửa

cho kỳ nghỉ sắp tới tại một siêu thị. Khi đó bất ngờ một người đàn ông trông bình thường, mặc áo khoác của đội bóng bầu dục New England Patriots tiến lại và đề nghị

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

trả tiền hóa đơn. Ban đầu, bà Gates không tin và tiếp tục mua hàng. Khi quay lại, người đàn ông vẫn đứng đợi và rút thẻ thanh toán hóa đơn 199 USD. Khi bà Gates đề nghị được biết

tên để tỏ lòng cảm ơn thì người đàn ông xưng là “ông già Noel”. Một nhân viên thu ngân xác nhận người này đã thanh toán cho nhiều hóa đơn khác nhưng tổng số tiền không được tiết lộ. Còn ở thành phố Longmont, bang Colorado, một người bí ẩn cũng chi 45.000 USD trả tiền cho nhiều khách tại một siêu thị Walmart hồi tuần trước. Bà Lisa McMillan kể với đài Fox 31 bà vô cùng cảm kích vì món quà Giáng sinh này. Người mẹ đơn thân nuôi 5 đứa con nói do khó khăn nên bà đã có ý định trả lại số hàng đã đặt mua trước đó. Trong khi đó, gia đình khách hàng Joy Deherrera quyết định dùng số tiền được tặng để làm từ thiện và gửi lời cảm ơn người bí ẩn vì đã “giúp kỳ Giáng sinh này ý nghĩa hơn nhiều”. 

Toronto thoibao.com

0 8 / 1 2/ 20 1 8

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Tân Tổng thống Mexico rao bán chuyên cơ Một trong những việc đầu tiên mà tân Tổng thống Mexico Andrés Manuel López thực hiện sau khi nhậm chức là công khai rao bán chuyên cơ Boeing trị giá 219 triệu USD vì ông cho rằng máy bay này quá đắt đỏ và lãng phí, không cần thiết. Ngày 1/12, ông López, 64 tuổi, đã nhậm chức Tổng thống Mexico sau chiến thắng lịch sử trong cuộc bầu cử hồi tháng 7. Trong chiến dịch tranh cử, ông đã đưa ra hàng loạt cam kết theo hướng dân túy như bán chuyên cơ, biến dinh thự tổng thống thành trung tâm nghệ thuật cho nhân dân. Ông cũng cam kết sẽ kiên quyết chống tham nhũng, chỉ nhận một nửa số lương, cắt lương của các giới chức cấp cao, ban hành lệnh cấm các quan chức cấp cao sử dụng trực thăng hay máy bay riêng. Ông nói rằng ông sẽ sống giản dị cho dù đến khi

Phi cơ giá hơn 200 triệu đô Tổng thống Mexico rao bán

kết thúc nhiệm kỳ. Ông cho biết, trong giai đoạn Mexico vẫn đang gặp khó khăn, chính phủ mới cần thi hành chính sách “thắt lưng buộc bụng” và bán chuyên cơ là một trong những việc làm đầu tiên mà ông thực hiện.

Chính trị gia cánh tả 64 tuổi đã cam kết sẽ di chuyển trên các chuyến bay thương mại do chi phí của chuyên cơ quá đắt đỏ cũng như chi phí vận hành 1 năm lên tới 24,5 triệu USD. Hồi tháng 11, ông đã López

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

phát đi một thông báo toàn cầu tới những người mua máy bay tiềm năng ở “khắp nơi trên thế giới”. “Tôi muốn gửi tới một thông điệp tới mọi người trên thế giới muốn mua chuyên cơ tổng thống. Nếu bạn muốn

mua nó, tôi sẽ đích thân giao hàng cho bạn. Chúng tôi sẽ tổ chức một buổi lễ và bạn sẽ được di chuyển trên một chiếc máy bay đặc biệt. Không chỉ là về giá cả mà chiếc máy bay còn có thể mang lại cho bạn sự nổi tiếng”, thông báo cho biết. Ngoài chiếc chuyên cơ Boeing 787-8 Dreamliner trị giá 218 triệu USD, Mexico cũng sẽ bán 60 máy bay chính phủ và 70 trực thăng. Ông Lopéz gọi đây là “sự thay đổi lịch sử” ở quốc gia châu Mỹ. Theo trang tin hàng không AirFleets, chuyên cơ tổng thống của Mexico là chiếc Boeing Dreamliner thứ 6 từng được sản xuất và bay lần đầu tiên vào ngày 4/10/2010. Mexico đã mua lại vào năm 2016 đi kèm yêu cầu hãng Boeing cải tiến nó trở thành một chuyên cơ sang trọng, đẳng cấp. 

Toronto thoibao.com

0 8 / 1 2/ 20 1 8

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

THƠ thoibao.com Toronto

Tiễn bạn!

Bạn và ta ngày xưa giờ tiễn biệt, Thức thâu đêm tàn rượu vẫn chưa say, Cười ngạo nghễ nhìn trăng ngà hối tiếc, Mộng lang thang bỗng hoá kiếp lưu đày! Tường vách cũ giọt mưa buồn hoen ố! Gió mùa sang thổn thức núi rừng hoang, Đom đóm lửa ôn chuyện tình thiên cổ, Thoát xiêm y vũ điệu dưới trăng tàn. Biển ảo giác thì thầm muôn sóng vỗ, Suối ưu tư róc rách khúc vô ngôn, Ta ngồi nghe lời côn trùng than thở, Trong mưa đêm đồng vọng tiếng âm hồn. Ngày tháng đó như loài chim hải đảo, Như vì sao lặng lẽ giữa rừng hoang, Tay với bắt hư không đầy mộng ảo, Dưới sương đêm phảng phất chút hương tàn. Rồi mai trên nẻo đường phiêu bạt, Ta đợi trăng về với gió thu, Để nghe tiếng lá đêm xào xạc, Vàng bước chân đi ngập lối sầu. HUYỀN THOẠI

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

BƯỚToronto C LÃNG DU thoibao.com

Thành phố của sự sống và cái chết bên bờ sông Hằng

aranasi là thành phố mộ đạo và cổ kính nhất nằm bên bờ sông Hằng, những người theo đạo Hindu tôn kính dòng sông hơn bất cứ nơi nào khác. Hơn 6.000 năm qua, Varanasi không chỉ chứng kiến những thăng trầm của lịch sử, mà còn là nơi các tín đồ của thần Shiva gột rửa tội lỗi để về với thế giới của loài người. THÀNH CỔ VARANASI Sông Hằng bắt nguồn từ độ cao 1.000m so với mực nước biển, là hợp lưu của hai con sông lớn: sông Varuna ở phía bắc và sông Asi ở phía nam bên bờ Ganga ở Himalaya. Với

tên gọi là sông Ganga, đó là dòng sông tâm linh, huyền bí tại Ấn Độ và cũng là dòng sông linh thiêng nhất so với các dòng sông khác tại châu Á. Các dãy núi cũng là cơ sở tạo nên sự màu mỡ cho các thị trấn nhỏ, băng qua một vùng đồng bằng dài 2.510km với những trung tâm đô thị lớn như Kanpur, Allahabad, Varanasi, Patna, Calcutta và cuối cùng đổ ra vịnh Bengal. Tên lâu đời nhất của Varanasi gọi là “Kashi” xuất phát từ tên gọi của cư dân vùng đất này, đó chính là những nhóm người Aryen định cư cách đây 5.000 năm, mãi đến năm 1957, có tên gọi chính thức là Varanasi. Thành Thành cổ Varanasi bên bờ sông Hằng

cổ “Varanasi” trong tiếng Ấn Độ có nghĩa là “thành phố Ánh sáng của các vị thần”, nằm ở phía đông nam miền Bắc Ấn Độ, bên bờ sông Hằng được xem là niềm tự hào, là sự tôn kính, của hàng triệu người dân Ấn Độ theo đạo Hindu giáo. Dân số thành này có khoảng 100 nghìn người. Mỗi năm Varanasi đón từ 2 đến 3 triệu người hành hương đến lễ thần Shiva và tắm rửa nước thánh trên sông Hằng. Trong suốt chiều dài lịch sử của mình Varanasi được xem là trung tâm tôn giáo lớn ở Ấn Độ, được coi giữ bởi những tín đồ theo thần Shiva. Các linh mục hằng ngày tụ tập bên bờ sông Hằng cầu nguyện cho những linh hồn đã chết và hơn

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

hết là họ được gần gũi hơn với thần Shiva; họ là những người cống hiến đời mình cho sông Hằng và thần Shiva. Nơi đây cũng là nơi hội tụ những vị thần linh thiêng nhất của Ấn Độ, thần Mặt trời, nữ thần Sông Hằng, thần Shiva, Brama, Vishnu và thần Ganessha. Mỗi người dân nơi đây, quan niệm được sinh ra từ sông Hằng và khi họ mất đi cũng sẽ trở về với sông Hằng. Nên cạnh bờ sông Hằng là một lò hỏa thiêu cháy suốt hơn 2.500 năm qua không ngừng nghỉ. Nơi đây là nơi trú ngụ của thần Shiva, và Ngài ban cho thành cổ Varanasi ngọn lửa thiêng, nên bất kỳ lò thiêu nào trên toàn đất nước Ấn Độ cũng đến đây

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

BƯỚToronto C LÃNG DU thoibao.com

Nơi đây không chỉ là thánh địa tôn giáo của thần Shiva, mà con là trung tâm buôn bán giao thương của Ấn độ thời kỳ vàng son

kính… và không có cơ hội chuyển đổi nghề nghiệp khác nên họ đón nhận như một trách nhiệm mà thần Shiva giao phó.

Tắm và cầu nguyện bên dòng sông Hằng

Lễ hội Aarti, là lễ hội quan trọng diễn ra bên bờ hồ sông Hằng

xin lửa, hay những gia đình có người mất ở xa cũng muốn được về đây hỏa tang và tro cốt được rải xuống khúc sông linh thiêng, dù họ nặng nghiệp (karma) đến đâu thì cũng được về với thần Shiva. Từ thế kỷ thứ 4 đến thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên, thành phố Varanasi đã trở thành trung tâm học thuật của Ấn Độ. Thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên, Phật tổ Thích Ca Mâu Ni đã từng đến đây. Ngài đã truyền giáo lần đầu tiên ở rừng Sarnath, cách thành phố Varanasi l0km về phía tây bắc. Thế kỷ thứ 7, cao tăng đời Đường Trung Quốc Huyền Trang cũng từng đến đây. Trong cuốn Đại Đường Tây Du ký, Huyền Trang

miêu tả rất tường tận về kiến trúc lâu đời, cuộc sống nhân dân, tình hình tôn giáo và sự phồn vinh của thành phố này. Thế kỷ 12, vương triều cổ đại Ấn Độ đã từng lập kinh đô ở đây. Ngày nay, tuy Varanasi ở Ấn Độ chỉ là thành phố loại trung bình nhưng lại nổi tiếng trên thế giới với tiếng tăm thánh địa Ấn Độ giáo. Ớ Ấn Độ, phần lớn tín đồ đạo Hindu cả đời có bốn lạc thú: kính thờ thần Shiva; đến sông Hằng tắm nước thánh và uống nước ở đây; kết bạn với thánh nhân; cư trú ở thánh địa Varanasi. Những người trông coi xác chết ở Varanasi gọi là các “đom”, có địa vị thấp nhất trong xã hội, không được tôn

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

THÀNH PHỐ CỦA NHỮNG CÁI CHẾT KHÔNG U BUỒN Người Ấn Độ xem sông Hằng là dòng sông linh thiêng là hóa thân của nữ thần Ganga, vợ của thần Shiva. Hằng năm sông Hằng là nơi tổ chức nhiều lễ hội trong đó có lễ hội Aarti là lễ hội tôn kính dòng sông, và cũng là cơ hội để các linh mục Shiva bày tỏ sự kính trọng với những linh hồn đã sống và chiến đấu, hy sinh trên dòng sông này. Sáng sớm mỗi ngày, hàng nghìn hàng vạn tín đồ đạo Hindu từ khắp nơi trong nước đến bên bờ sông Hằng để tắm nhằm siêu thoát bụi trần, nghe các linh mục Shiva truyền đạo hy vọng sau này có thể đến được với thế giới của Ngài. Đây là một biện pháp an ủi tâm linh tốt nhất của tín đồ đạo Hindu và cũng là vinh dự của một tín đồ. Hai bờ sông hình lưỡi liềm trong thành phố Varanasi có tới 64 bến tắm xây thành bậc để phục vụ lễ tắm rửa. Thành phố Varanasi hiện nay vẫn giữ được hơn 2.000 ngôi đền lớn nhỏ. Có ngôi đền hùng vĩ huy hoàng, có ngôi đền bé nhỏ xinh xắn, điêu khắc tinh xảo. Phong cách kiến trúc đền miếu ở đây đa dạng, biểu hiện sắc thái tôn giáo đậm đà. Trong đó, có ngôi đền Hồi giáo xây từ thời vương triều Mughal (1526-1857). Trên rất nhiều ngọn tháp của đền thờ Ấn Độ

có rất nhiều khám đá điêu khắc tinh xảo và đỉnh nóc bằng vàng nguyên chất. Hằng năm, ở thành phố Varanasi có tới hơn 400 lễ hội tôn giáo. Thậm chí, một ngày có tới hai lễ hội. Hoạt động lễ hội tôn giáo hầu như diễn ra trong các đền thờ. Trên thế giới này không có chỗ nào lại có một phong tục kỳ dị như ở Varanasi. Khi vào thành phố này, bạn sẽ phát hiện nơi đây đậm mùi chết chóc, đầy lo âu. Đối với tín đồ đạo Hindu, sự kiện quan trọng nhất trong đời người là cái chết. Điều tốt nhất là để cho linh hồn mãi mãi được siêu độ trong vòng luân hồi sinh tử. Vì vậy hành vi cả đời của một tín đồ đạo Hindu đều xoay quanh việc trọng đại này. Khi biết mình không sống được bao lâu nữa, điều đầu tiên tín đồ Hindu giáo nghĩ đến là việc du lịch Varanasi. Đây là chuyến du lịch không trở về! Họ sẽ đến sông Hằng tắm gội, rửa mọi tội lỗi trong cuộc đời. Vì vậy thành phố Varanasi có rất nhiều người già, người ốm, người chết, quả phụ. Trên các bậc đá ở ven bờ sông Hằng, đống củi để hỏa táng cháy suốt ngày này sang ngày khác. Dưới con mắt người ngoại đạo, điều này thật bi thảm, nhưng người Hindu giáo lại cho đó là điểm cuối cùng của con đường đau khổ trong cuộc đời. Thành phố Varanasi mãi mãi tràn đầy không khí chúc mừng. Tín đồ Ấn Độ giáo (Hindu giáo) cho rằng, thi thể của người phàm phải được thiêu cháy. Chỉ có thánh nhân ngoại lệ bởi họ đã hợp nhất với thần rồi. Sau khi chết, thi thể của thánh nhân được các tín đồ đặt lên vòng hoa, buộc đá đặt xuống sông Hằng. Khi vòng hoa chìm dần xuống nước, rất nhiều tiếng trống tiếng nhạc vang lên để tiễn linh hồn lên với thượng đế. Cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20 vẫn còn diễn ra tập tục bi thảm: người đàn bà góa nhảy vào đống lửa đang thiêu thi thể người chồng quá cố để sớm kết thúc cuộc đời khổ nạn, mãi mãi ở bên người chồng thân yêu. Tập tục này sau đó bị cấm vào thời đại thực dân Anh cai trị ở Ấn Độ. Tương truyền, bên cạnh bãi hỏa táng nóng bỏng có một cái giếng được đào khi thần sáng tạo Brahma (còn gọi là Bà-la-môn) sáng tạo ra thế giới. Giếng này tượng trưng cho cái chết và sự sống trong vòng luân hồi sinh tử. Theo truyền thuyết của Ấn Độ giáo, nguồn nước giếng có được từ dãy núi Himalaya, thậm chí đến trước cả sông Hằng. Thần Brahma đã dùng đĩa sắt để đào cái giếng này. BÌNH PHƯƠNG THẢO/DNSG

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

TRÒ CHUYỆN VỚI @ Toronto thoibao.com

Khúc An - Trò Chuyện Với @ @ (a còng) là ký hiệu một địa chỉ, một nơi đến; có thể đến nhiều người, cũng có thể chỉ đến được một mình bạn, người đọc những dòng này.

Dạy Đời KHÚC AN

ột nhóm người có cả nam lẫn nữ ngồi chụm quanh bàn. Dường như họ đang chuyện vãn trong giờ nghỉ giải lao ở chỗ làm thì phải. Nhìn những ly cà phê, những ly nước cam trên bàn chúng ta có thể đoán như thế. Nhưng nhìn những tập giấy, những cái bút trong bàn tay vài người, những cái laptop với những ngón tay đặt trên keyboard, bạn lại có thể đoán đây không chỉ là nhóm người ngồi giết thời giờ bằng những câu chuyện vụn vặt, mà nhiều hy vọng là họ đang họp hành gì đó. Một người nào đó đặt ra một câu hỏi đơn giản, thông thường. Vài phụ nữ tíu tít trả lời. Người đàn ông ngồi ở đầu bàn lặng thinh. Nhìn nụ cười mỉm trên mặt người đàn ông, bạn sẽ khó lòng đoán được hắn ta đang nghĩ gì. Những người phụ nữ vẫn lao xao bàn tán, tìm lời giải đáp cho câu hỏi một người trong nhóm mới đưa ra. Bạn có mặt trong đám ấy, bạn chờ một câu giải đáp sau cùng. Và câu giải đáp ấy đến từ người đàn ông. Trước

tiên cái cười nửa miệng của anh ta biến đi. Đầu anh ta lắc nhẹ, cánh tay anh ta giơ lên. Anh ta vẫy bàn tay ra dấu cho mọi người im lặng. Im lặng để tôi nói cho mà nghe. Câu trả lời đơn giản thôi, có gì mà không tìm ra được. Thêm một cái vẫy tay. Cái đầu gật gù. Cặp môi mím. Con mắt nheo lại. Cái mặt vênh váo. Cái giọng kẻ cả. Thế này này; thế này này... Đấy, phải như thế, đúng không nào. Có vậy mà không biết. Thật chán! Bạn đã bao giờ gặp cảnh ấy chưa? Bạn đã bao giờ phải đương đầu với một con người đầy thái độ kẻ cả, đàn anh, bề trên... như người đàn ông ngồi trong cái bàn họp kia chưa? Chắc là có rồi. Nhất định phải có. Bởi những con người như thế đông nghẹt ngoài đường phố, đầy nhóc ngoài xã hội, lúc nhúc trong những hội đoàn, những cuộc hội thảo, và có mặt trong hầu như mọi gia đình; nhất là những gia đình Á Đông, trong đó có Việt Nam mình. Những con người luôn tự cho mình thông minh hơn, tài giỏi hơn, khôn khéo hơn người khác ở đâu cũng có. Và họ là những kẻ sẵn sàng lên mặt

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

dạy đời, sẵn sàng đóng vai anh cả, vai gia trưởng, vai lãnh đạo. Mới đây, tôi gặp một bài báo trong đó người viết bày tỏ thái độ rõ rệt với những người từ trong thâm tâm luôn có ý tưởng coi thường phụ nữ qua lời nói hay hành động. Mà cụ thể nhất là cách anh ta sẵn sàng đưa ra những lời giải thích cho phụ nữ dù không biết người ấy có cần lời giải thích của anh ta hay không, và trong lúc đưa ra lời giải thích miễn phí, trong cử chỉ, trong ánh mắt, trong tâm tư, anh ta có cái nhìn kẻ cả của một người biết hết mọi chuyện, cùng với sự khinh thường dựa trên cái thành kiến sai lạc rằng sự hiểu biết của phụ nữ thì hạn hẹp hơn đàn ông. Khi người đàn ông đưa ra lời giải thích trong tâm cảnh ấy, động tử giải thích mà tiếng Anh là explain biến thành mansplain mà tôi nghĩ hoài không ra được từ ngữ nào gói trọn ý nghĩa để dịch sang tiếng Việt. Thái độ “ta đây” của nhiều người đàn ông thì không có gì mới mẻ nhưng việc đặt cho hành vi ấy một cái tên thì quả là đáng khích lệ. Có điều

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

TRÒ CHUYỆN VỚI @ Toronto thoibao.com explain dịch một cách dễ dàng thành “giải thích”, nhưng mansplain thì không biết dịch sao cho gọn. Bạn nghĩ nên dịch thế nào. Nếu bạn không tìm được chữ để dịch thì tạm thời chúng ta dùng những chữ có ý nghĩa thật gần và diễn tả được nội dung sự việc. Chẳng hạn như “dạy đời, lên lớp, thày đời không công,” vân vân. Bởi cái sự mansplaining không phải là độc quyền của đàn ông (phụ nữ cũng dạy đời phát khiếp!) nhưng vì nó xảy ra rất nhiều ở đàn ông, nên người đặt ra chữ ấy – khi dùng – đã có chủ ý là áp dụng cho quý ông. Đàn ông Việt là cao thủ trong việc mansplaining. Im lặng, tôi nói cho mà nghe! Đàn bà thì biết gì! Luận điệu ấy ở đâu cũng có không riêng gì ở những người không có trình độ giáo dục cao, mà nhan nhãn cả ở những tay tốt nghiệp đại học, có bằng cấp nọ kia. Tôi đã chứng kiến nhiều anh chàng gốc Việt ở Bắc Mỹ này, trong đó có một anh (tạm gọi là anh X) không thể nào dám (ra mặt) công nhận những thành quả mà người phụ nữ đạt được. Một bài viết hay, một phát biểu sâu sắc của cô gái. Anh X đọc được, anh ta làm ngơ, nhưng khi một người đàn ông khác lập lại bài viết, nhắc lại ý tuởng của người phụ nữ kia thì anh X bỗng dưng lớn giọng ca ngợi (vuốt đuôi) người đàn ông - mới lập lại ý tưởng của người nữ - rằng anh ta là thiên tài, là con người xuất chúng, có những suy nghĩ vượt quá tầm hiểu biết của đa số nhân loại. Điều đó chứng tỏ anh X không có khả năng

nhìn được phụ nữ như những con người bình đẳng với anh ta. Và trong đầu óc (nông cạn) của anh ta, chỉ có đàn ông mới nghĩ ra được, mới làm nên được những chuyện lớn lao. Thiệt tình! Thái độ ấy bộc lộ ra cả trong cách xưng hô. Gặp phụ nữ, mở miệng ra là “em” ngay từ đầu. Và khi bị bắt bẻ thì anh X quyết liệt tranh cãi, đem hết cả lịch sử, lôi trọn bộ văn hóa Á Đông từ thời thượng cổ ra để biện bạch cho cái sự bất kỳ phụ nữ nào cũng là “em” hết ráo. Lỗi tại ai đây? Khổng Tử chứ ai. Khổng Tử cấy vào đầu nam giới cái ý nghĩ, cái niềm tin rằng đã là phụ nữ thì phải đủ bộ tam tòng, tứ đức. Và cuộc đời người nữ chỉ xoay quay những người đàn ông của họ. Thuở nhỏ theo cha, lớn lên theo chồng, về già theo con. Khổng Tử dạy bọn đàn ông rằng phụ nữ chỉ giữ vai trò phụ thuộc, vì vậy mà cho tới ngày nay, thái độ kẻ cả, dạy đời, gia trưởng, mansplaining vẫn ngự trị trong đầu rất nhiều những người đàn ông Châu Á. Tại sao có nhiều người đàn ông lại có thái độ kẻ cả, dạy đời, gia trưởng, mansplaining với phụ nữ thế nhỉ? Có phải tại ca dao đã phán dạy con từ thuở còn thơ, dạy vợ từ thuở bơ vơ mới về? hay có phải tại những người đàn bà quen phục tùng chồng, lúc nào cũng đặt chồng lên ngai cao nên bọn đàn ông lên mặt, lớn lối. Rất nhiều phụ nữ thời nay vẫn tôn vinh chồng như thần thánh, chẳng khác bà Tú Xương ngày xưa rằng “Chẳng hay sao lại đỗ ngay Tú Tài. Xưa nay em vẫn chịu ngài.”

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Thái độ dạy đời nhiều khi nằm trong đáy sâu tiềm thức. Đàn ông Bắc Mỹ dù chẳng quan tâm đến lời chỉ bảo của Khổng Tử, phụ nữ Bắc Mỹ dù chẳng mấy ai tôn vinh người đàn ông của mình (thật lòng chăng?) như vợ ông Tú Vị Xuyên, nhưng khung cảnh xã hội, cấu trúc lịch sử và phong cách sinh hoạt đời sống vẫn để lại thấp thoáng trong tâm thức con người - đặc biệt là người đàn ông - cái nhìn trọng nam khinh nữ, dù xã hội luôn rêu rao và phô trương sự bình đẳng giới tính. Với sự nhạy cảm của xã hội càng lúc càng rõ nét, nhiều khi một sơ sót nhỏ trong cách suy nghĩ, lời nói, cử chỉ... cũng khiến bạn trở thành một kẻ đang mansplaining. Không tin, bạn cứ nhìn kỹ cái sơ đồ của Kim Goodwin mà tôi đính kèm theo bài viết này, trong đó, tôi tạm thay chữ “mansplain” bằng hai chữ Việt có ý nghĩa tương đối gần nhất: “dạy đời”. Bảo đảm là sau khi coi lướt qua cái sơ đồ ở đầu bài viết và kiểm điểm sơ qua thái độ của mình, bạn sẽ phải giật mình mà thốt lên rằng: “Biết vậy thì mình im đi cho xong chuyện là được rồi!” KHÚC AN

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

BẠN ĐỌC thoibao.com VIẾT Toronto

Người “đấm” tổng thống Mỹ NGUYỄN KIM NÊN

Anh Huynh, Tổng Thống George H W Bush và tác giả

ầu tháng 12/2018, nước Mỹ có một tin buồn. Đó là tin vị tổng thống thứ 41 của Mỹ là ông George H.W. Bush vừa mới qua đời, hưởng thọ 94 tuổi. Riêng đối với gia đình chúng tôi, ông cũng là người có nhiều kỷ niệm rất sâu sắc… Số là thuở ban đầu, lúc mới đến Mỹ gia đình chúng tôi định cư tại thành phố Houston, Texas và làm việc cho công ty điện thoại AT&T. Làm được mười mấy năm thì cả hai vợ chồng đều bị mất việc vì hãng bị thua kiện mất bản quyền về ngành điện thoại, nên công ty lúc đó phải sa thải tất cả nhân viên làm việc dưới 15 năm. Sau khi mất việc làm thì chúng tôi chán cái cảnh đi làm thuê cho hãng xưởng. Ông xã tôi bắt đầu cái nghề tự do là sửa chữa nhà cửa. Còn tôi nghe lời một người bạn hướng dẫn là nên ghi danh học nghề thẩm mỹ, vì chúng tôi chỉ được hưởng trợ cấp thất nghiệp có 6 tháng, không đủ thời gian đi học trở lại, thêm vào đó là còn nặng gánh gia đình ở Việt Nam. Trong thời gian hành nghề này thì tôi nhận thấy rằng có một nghề lạ là “massage therapy” mà dân ta gọi nôm na là “đấm bóp”. Đây là nghề có thể kiếm được nhiều tiền mà không cần phải mất nhiều thời gian học tập. Tôi chợt nghĩ cái nghề này chắc tốt cho ông xã tôi hơn là cái nghề sửa nhà vất vả, có lúc thấy anh phải làm việc ngoài trời dưới cái nóng cháy da hay cái lạnh buốt người… tôi rất thương và cũng buồn rất nhiều. Thế là tôi bàn với anh Huynh (tên ông xã tôi) là chúng tôi còn đủ vài ngàn đô la để đóng học phí cho anh, nhưng anh không chịu và nghe cái nghề đấm bóp là anh lắc đầu liền. Có

lẽ anh nhớ đến ông mù rung chuông đi đấm bóp dạo trong xóm Đề Thám ngày xưa chăng?.Và dù sao cái bản tánh con nhà quan vẫn còn trong dòng máu “Thăng Long” của anh. Tôi lại một màn giải thích là ngày xưa tôi cũng là vợ sĩ quan vậy. Tôi chưa bao giờ làm lụng, nhưng qua đây tôi không kén chọn nghề, miễn sao nghề đúng đắn trong sạch là tôi làm. Vì tôi cần có tiền để phụ chồng nuôi 3 đứa con và nuôi cả đại gia đình bên quê nhà. Cuối cùng anh chịu đi học… Ba tháng sau anh có bằng cấp và giấy phép để hành nghề. Hai tháng qua đi. Có nghề trong tay mà anh vẫn chưa tìm được việc làm. Tôi lại nghĩ trong bụng đã thất nghiệp không có tiền lại tốn thêm tiền học mà không tìm được việc làm thì chẳng biết làm sao đây… May quá, nhờ quen được vài người khách của tôi hướng dẫn nên ông xã tôi đã xin việc làm ở “Houston Club”, một câu lạc bộ dành cho những người giàu sang danh tiếng ở Houston. (Nhân đây tôi cũng chia sẻ kinh nghiệm của chính chúng tôi là khi mình chọn nghề về thẩm mỹ như: cắt tóc, làm móng tay, chăm sóc da mặt hay đấm bóp chúng ta nên tìm việc làm ở khu thuộc giới thượng lưu thì lương cao và đỡ vất vả hơn). Làm việc được một thời gian thì anh Huynh (tên Mỹ là John Nguyen) được tin tưởng và câu lạc bộ yêu cầu anh đấm bóp cho một nhân vật quan trọng. Đó là ông George H W Bush - lúc đó là Phó Tổng Thống Mỹ. Nhận được tin nầy, tâm trạng anh nửa mừng nửa lo. Anh nói lúc đó hồi hộp vô cùng nhưng anh tin tưởng rằng nếu anh làm giỏi, ông Bush thích anh thì anh sẽ có được nhiều khách hàng hơn.

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

May mắn vô cùng, chỉ lần đầu “đấm bóp” là ông Bush thích anh ngay và từ đó anh là người duy nhất “đấm bóp” cho ông mỗi khi ông cần thoải mái nghỉ ngơi sau những giờ phút căng thẳng mệt mỏi công việc ở Tòa Bạch Ốc. Công việc làm ăn của anh phát triển tốt đẹp. Khi ông Bush đắc cử tổng thống thì kể từ đó anh trở thành “người đấm bóp riêng của tổng thống Mỹ”. Đặc biệt là gia đình ông Bush đều là khách hàng của anh như: bà Barbara Bush, ông George W. Bush (còn gọi là Bush “con” tổng thống Bush thứ 43 của nước Mỹ, và em là Neil Bush… Thêm vào đó ngoài những chính khách đến từ Washington DC như Bộ Trưởng Tài Chánh: James A. Baker III, Nicholas F. Brady, quý ông thượng và hạ nghị sĩ… còn có những thể tháo gia nổi tiếng như Mary Luo Retton – người đoạt huy chương vàng môn thể dục nhào lộn của thế vân hội mùa hè năm 1984 , Nancy Kerrigan – trượt băng nghệ thuật, Evander Holyﬁeld – võ sĩ quyền Anh, và rất nhiều thể tháo gia và tài tử, minh tinh đến từ Hollywood. Khách hàng của anh toàn là dân giàu sang tiếng tăm trên đất Mỹ, họ đến với anh vì họ muốn lấy danh “người đấm bóp cho tổng thống”. Tôi nhớ thời gian đó báo chí địa phương ở Houston xôn xao loan tin về một người Việt Nam tỵ nạn được tổng thống Mỹ khen gợi về tài đấm bóp của anh. “The president claims that we have the best masseur in the world here”. Lanzino said. Tạm dịch:

“Tổng thống xác định chúng tôi có người đấm bóp giỏi nhất thế giới.” (Lanzino là Giám Đốc của Câu Lạc Bộ Houston). Bạn bè quen biết của anh Huynh trong giới quân đội ngày trước, có dịp gặp nhau thì bàn tán: “Mày có biết người ta đấm vua là bị chém đầu, mà thằng Huynh nó “đấm” vua là ra tiền”. Ông Bush rất thương anh Huynh vì bản tánh anh rất vui vẻ, chân thật và ông biết anh là cựu sĩ quan QLVNCH nên rất an tâm (chắc chắn là cơ quan mật vụ của Mỹ đã điều tra lý lịch của anh rồi). Những cận vệ mật của tổng thống rất dễ dãi với anh không cần phải khám xét anh trước khi gặp ông Bush. Ngay cả chuyến đi Luân Đôn hội nghị G7 thứ 17 năm 1991 anh cũng được tháp tùng theo, lúc đó anh không chỉ làm việc mà còn được đứng trong phòng họp khi các nguyên thủ các nước ký tên trong bản hội nghị. Nhớ lại khoảng 25 về trước, tôi có dịp gặp gỡ tổng thống Bush tại Houston Club. Khi đến nơi thì tôi mới biết ông đang trong phòng massage. Thế là tôi đứng ngoài hành lang chờ đợi. Không lâu thì người cận vệ của ông rất lịch sự bảo tôi vào phòng chờ (dù họ không nói lý do nhưng tôi biết họ muốn bảo vệ an ninh cho tổng thống, vì thế không ai được lảng vảng gần phòng massage của ông, cũng như những con đường ông sẽ đi qua, nhất là họ không biết tôi là ai).

Báo Daily Mail phát hành tại Luân Đôn ngày thứ năm 18 tháng 7, 1991 viết về anh Huynh (John Nguyễn)

Toronto thoibao.com

0 8 /1 2 /2 0 1 8

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

BẠN ĐỌC thoibao.com VIẾT Toronto

Bưu thiếp của TT George H W Bush gởi cho anh Huynh (John Nguyen)

Tôi vào phòng có cửa kiếng nhìn ra hành lang… Chừng vài phút sau tôi nghe tiếng ông Bush hỏi người cận vệ: “Kim đâu rồi ?” (Kim là tên tôi thay vì Kim Nên). Tôi bước ra chào ông. Ông thật vui vẻ ân cần hỏi chuyện và bảo tôi lại gần để chụp hình với ông và anh Huynh… Thỉnh thoảng ông cũng gặp cho biết các con tôi, nhất là

con gái út của tôi lúc đó cháu được học bổng đậu vào Học Viện Hải Quân là trường đào tạo sĩ quan nổi tiếng nhất nước Mỹ về Hải Quân (US Naval Academy) nên ông rất ngưỡng mộ. Sau khi mãn nhiệm kỳ tổng thống ông rời Washington DC trở về sống ở Houston. Ông Bush không còn đến Houston Club nữa, từ đó anh

Bưu thiếp của TT Bush gởi cho anh Huynh (John Nguyen)

Huynh thường xuyên đến tư gia của ông Bush để đấm bóp cho cả hai ông bà. Mỗi lần đi làm về đều có quà bánh, kỷ vật ông bà tặng cho. Ông xã tôi kể chuyện vui cho tôi nghe là ông rất yêu thương bà Barbara: “Ông Bush vui lắm. Mỗi lần anh đấm bóp cho bà Bush là ông bước vào khều bà một cái rồi ông cười cười bước ra”.

Hàng năm chúng tôi đều nhận được thiệp chúc mừng Giáng Sinh của tổng thống Bush gởi thăm. Mỗi thiệp Giáng Sinh của mỗi năm thường là hình ảnh gia đại gia đình của ông bà. Có thiệp 2 ông bà ngồi trên giường ngủ với một đám cháu nội ngoại vừa mới thức dậy. Có thiệp ông bà đi ngoài vườn với 2 con chó. Có thiệp cả gia đình con cháu đứng ngồi trên những ghềnh đá sau nhà là biển xanh Kennebunkport, Maine. Sự liên hệ gần gũi giữa tổng thống Bush và gia đình tôi nói chung và anh Huynh nói riêng là sự hãnh diện, là những kỷ niệm thật đẹp cho tôi và các con. Tôi đã giữ kín những kỷ niệm ấy gần 30 năm nay bây giờ mới chia sẻ cùng mọi người. Đó là do Minh Tâm, một người bạn học cùng trường, đề xướng và khuyết khích, khi Tâm là người đầu tiên và có lẽ là duy nhất đã cảm nhận những hình ảnh và báo chí đã nói về tổng thống Bush và người “đấm” tổng thống Mỹ mà tôi đã bỏ lên facebook để tưởng nhớ tổng thống George H W Bush và người bạn đời của tôi – anh Nguyễn Duy Huynh. NGUYỄN KIM NÊN

Houston ngày 4 tháng 12, 2018

MỘT VÒNG QUA MẠNG

Luật mới của Phố Wall: Nên tránh xa phụ nữ Sau một thời gian rộ lên phong trào MeToo với những vụ tố cáo của nữ giới, giới lãnh đạo tổ chức, doanh nghiệp ở Phố Wall đã có những nguyên tắc ứng xử mới: tránh xa cộng sự nữ bằng mọi giá. Theo hãng tin Bloomberg, những nguyên tắc mới bất thành văn này có thể rút ra ở một số điểm chính như: - Không đi ăn tối cùng đồng nghiệp nữ; - Không ngồi cạnh họ trên máy bay; - Đặt phòng khách sạn ở tầng khác nhau; - Tránh những cuộc gặp chỉ có hai người. Trên thực tế, thậm chí có chuyên gia cố vấn còn cực đoan cho rằng chỉ nội việc tuyển dụng một nữ nhân viên trong thời nay cũng đã là “tiềm ẩn rủi ro không thể biết”. Bởi theo họ, ai mà biết được là cô ta có hiểu sai một điều gì cộng sự nam nói ra hay không.

Theo ghi nhận của hãng tin Bloomberg, trên toàn khu vực Phố Wall, cánh đàn ông đang áp dụng những chiến lược gây tranh cãi để ứng phó với phong trào MeToo dường như vẫn đang còn “âm ỉ cháy”. Thực tế này dẫn tới hệ lụy trực tiếp là gây khó dễ cho công việc của những

đồng nghiệp nữ. Những nguyên tắc hành xử mới thời hậu MeToo thậm chí còn được gọi là hiện tượng “Pence Effect” (hiệu ứng Pence), sau khi Phó tổng thống Mỹ Mike Pence tuyên bố ông tránh mọi cuộc ăn tối chỉ có một mình với một người phụ nữ khác không

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

phải vợ ông. Bloomberg đã phỏng vấn hơn 30 lãnh đạo cấp cao, một số trong đó từng bị đe dọa trong phong trào MeToo và cũng đang phải chật vật đương đầu giải quyết. Nhiều người cho biết họ không thoải mái ra sao khi phải ở một mình với đồng

nghiệp nữ, nhất là với những người trẻ trung, hấp dẫn. Họ lo sợ vì những lời đồn hoặc rất có thể bị đẩy vào một vụ kiện tụng. Một nhà quản lý trong lĩnh vực đầu tư hạ tầng cho biết ông sẽ không gặp các đồng nghiệp nữ trong những căn phòng không có cửa sổ nữa; ông cũng giữ khoảng cách xa với họ trong thang máy. Trong khi đó, một người khác nói ông có một nguyên tắc mới, được thiết lập trên cơ sở lời khuyên của vợ ông vốn là một luật sư: không ăn tối bàn công việc với một phụ nữ từ 35 tuổi trở xuống. “Điều đó đang tạo ra cảm giác như đi trên băng mỏng đầy nguy hiểm”, ông David Bahnsen, cựu giám đốc điều hành tại công ty Morgan Stanley, bình luận. Ông hiện đang là nhà tư vấn độc lập quản lý số tài sản hơn 1,5 tỉ USD. 

Toronto t h o i b a o . c o m

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

4 1

CHUYỆToronto N CUỐthoibao.com I TUẦN

Cuộc gặp…gỡ ở Á căn đình KÝ GIẢ XÓM GÀ

Cú bắt tay như trên võ đài

iếng Việt có hình thức chữ đôi / kép, một chữ chánh và mộ t tiế ng kè m. Thứ tiếng Việt mà KG nói ở đây là Việt thuần, không phải Hán Việt. Tỷ như ngu ngơ, ngốc nghếch, dại dột, làm ăn... Có khi tiếng kèm có nghĩa, nhưng cũng có khi chỉ để nghe cho êm tai vì Việt ngữ là ngôn ngữ độc âm, chỉ có một vần, đôi khi nói lên nghe cộc lốc. Tỷ như “hổng thấy mặt mũi ảnh đâu” sẽ nghe êm hơn “hổng thấy mặt ảnh đâu” hoặc “hốc hác”, “phờ phạc”, “gốc gác”. Chỉ cần một chữ mặt, một chữ hốc, một chữ phờ, một chữ gốc là đủ rồi, nhưng nếu có mình nó, nghe cụt lủn. (Cảnh báo: đây chỉ là lý luận của KG, người chỉ kể chuyện, bàn luận cho vui, một kẻ dốt... nát (thấy chưa, dễ dầu gì tránh tiếng kèm) không phải chuyên “da” ngữ học nghen). Trong số những chữ đôi đó, KG đặc biệt ghét chữ “gặp gỡ” bởi nó bị lạ m dụ ng và chỉ gặp là đủ rồi (trừ trường hợp “người đâu gặp gỡ làm chi” trong Truyện Kiều. Mặc dầu chữ gỡ ở trong câu nầy vẫn dư, nhưng nếu không có nó, câu thơ không thành câu thơ, mà nếu thay bằng chữ khác, như chữ mặt, thì trật vần trật luật). Hầ u như trong 100 trường hợp hai chữ nầy được dùng thì hế t 7, 8 chụ c trườ ng hợ p chữ “gỡ” không cần thiết. (Bà con cứ để ý mà coi, không cần tìm ở đâu xa, cứ tờ Thời Báo nầy mà kiếm, nhiều chỗ bỏ chữ gỡ… vẫn hay như thường, thậm chí còn… hay hơn).

Vậy có những trường hợp (hiếm hoi) mà chữ “gặp gỡ” được dùng rất chánh xác, với từ thứ hai “gỡ” không còn là tiếng kèm cho êm tai nữa mà mang nghĩa riêng của nó. Nghĩa là "gặp để gỡ". Một trong những trường hợp hiếm hoi đó là lần “gặp gỡ” mới đây giữa ông Thủ tướng Tí điệu của Canada và ông Tổng thống xà bần xà bát Đô nan Châm của Huê Kỳ cuối tuần rồi ở một cái hội nghị rất lớn. Đó là Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 13 của các nước khối G20, tức là 20 nền kinh tế quan trọng của thế giới, tại thủ đô Buenos Aires của xứ Á căn đình, quê hương của các ngôi sao túc cầu Messi, Maradona… Diễn tiến, kết quả hội nghị G20 ra sao, báo chí, TV đã tường trình cho bạn đọc đủ rồi. Chuyện mà KG muốn bàn, để dẫn chứng luận điệu ở trên của KG về tiếng kèm, là diễn tiến trong màn ký cái thoả hiệp mới về mần ăn buôn bán giữa ba nước ở Bắc Mỹ, được tổ chức bên lề hội nghị nầy. Mới đầu, người ta đã tin rằng Thủ tướng Trudeau sẽ không phải là người ký thoả hiệp, bởi ổng không happy chút nào hết với nó, Canada bị ép quá, và thuế quan đánh trên thép và nhôm vẫn còn đó, và không happy với Châm. Có tờ báo Canada còn nghi rằng người ký thay mặt cho Canada sẽ là một ông công chức nào đó hồi nào giờ không ai biết tới. Nhưng rồi Tí điệu, Châm và Nieto, ông Tổng thống sắp ra đi (bữa nay đi

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

rồi) của Mễ đã cùng ký vô bản thoả hiệp đó. Có lẽ (không, chắc chắn) Trudeau đã thấy dịp nầy là cơ hội bằng vàng để ổng… gỡ gạc, trả cái hận bị Châm rủa xả, nói hành nói tỏi sau hội nghị G7 ở Canada. Có hai khúc video đáng đồng tiền bát gạo, thâu cận ảnh của Châm và Tí điệu đã được truyền đi trên mạng truyền thông quốc tế và mạng xã hội. https://twitter.com/MuhammadLila/ status/1068547537945079808 Trong khúc thứ nhứt, người coi thấy ông Thủ tướng Tí điệu của Canada thể hiện tình cảm “gắn bó”, “thân thiết” của những người bạn trên

lục địa Bắc Mỹ (hồi nào giờ bộ ba lãnh đạo ba nước nầy vẫn được kêu bằng The Three Amigos). Ổng kêu Châm bằng “Đô nan”, thay vì Mít-tơ Châm, mà kêu tới ba lần, hai lần ngay trong câu mở đầu! Mọi người quen biết Châm đều biết rằng anh tổng thống có “cái tui” cao ngất trời xanh nầy rất ghét bị người ta kêu bằng Đô nan. Ngay cả trong cuốn tiểu sử tự truyện của ảnh, ảnh cũng dùng từ Mr. Trump để chỉ ảnh (và luôn luôn, trong các cú tweet của ảnh, ảnh vẫn dùng cái tên Châm để kêu chính ảnh). Ở chỗ nầy, cái bản mặt của anh “Đô nan” dòm... đã hết sức (KG cắt lại cái từ video đó để trình cho bạn). Ngó qua bộ dạng khoái chí của Trudeau lúc đó, người coi biết tỏng rằng không phải Tí điệu không biết Châm ghét bị kêu bằng Đô nan (nghe giống vịt Donald Duck của Walt Disney?), mà ổng cố ý xài cách kêu nầy. Tiếp tục phân tích nội dung hai phát biểu nghen, trong khi Châm kêu cái thoả hiệp mình sắp ký bằng cái tên ảnh chế ra USMCA (Iu Ét Em Cà?) thì Trudeau nhứt định tẩy chay không chịu xài nó. Tí điệu kêu nó bằng “the new NAFTA”, cái NAFTA mới và “the modernizing NAFTA”, cái NAFTA được hiện đại hoá. (Nói thêm chút, Canada sẽ không xài chữ USMCA mà viết là CUSMA trong tiếng Ăng lê và ACEUM trong tiếng Pháp. Còn Mễ sẽ kêu bằng T-MEC)

Vẻ mặt của Châm khi “bị” Trudeau lêu bằng Đô nan

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

CHUYỆToronto N CUỐthoibao.com I TUẦN

“Hết xiết, thiệt tình cà chớn!” Máy thu hình lột tả tâm sự của Trudeau sau khi ký xong thoả hiệp NAFTA mới

Trong khi Châm tự ca ngợi cái thoả hiệp mà mình đã ăn hiếp hai nước bạn phải chấp nhận là “một thoả hiệp mần ăn buôn bán bự nhứt, quan trọng, hiện đại và cân bằng nhứt trong lịch sử” và nhấn mạnh đến kỹ nghệ xe hơi sẽ nhờ lợi lộc từ USMA nhiều lắm thì Trudeau nhắc nhẹ ảnh rằng GM mới vừa công bố sẽ phẹc mê 8 cái xuởng, 5 cái ở Mỹ, cho cả chục ngàn công nhơn ăn thất nghiệp! Rồi Tí điệu thoọc vô ba sườn của Châm: “Vậy đó Đô nan, đó lại càng thêm là lý do để chúng ta phải tiếp tục làm việc để gỡ bỏ những thuế quan đánh trên thép và nhôm giữa hai nước chúng ta.” Các nhà báo tham dự buổi lễ cũng

nhận ra thêm rằng ông Trudeau đã hát cương ở nhiều chỗ - lời lẽ của ổng trên diễn đàn có nhiều chỗ khác hơn với văn bản phát biểu chánh thức đã được phổ biến trước cho họ. Thấy chưa, phải đúng là một cuộc gặp (để) gỡ không? Lỡ kể chuyện về ngôn từ và video lễ ký kết NAFTA mới, còn một chi tiết cũng vui vui, kể luôn nghe. Người ta để ý thấy rằng sau khi ký xong, chỉ có TT Mễ Nieto và Châm lật cái văn bản đã có chữ ký ra để cho quay phim, chụp hình. Nhưng ông Trudeau đã không làm như vậy, bản trong tay ông Trudeau vẫn đóng lại và nằm yên trên bàn. Theo các nhà quan sát của cả giới

Ông Trudeau còn “nhơn đạo”, không khoe cái văn bản Đô nan ký… lộn Photo: National Observer

truyền thông truyền thống (tức là các cơ quan thông tấn, báo chí quốc tế) và truyền thông xã hội (như twitter và Facebook) thì khi ba nguyên thủ ngồi xuống lấy cây viết ký tên vô các văn bản của T-MEC (Nieto ngồi bên trái) USMCA (Châm chánh giữa) và CUSMA (Trudeau bên mặt), hình như do lên gân, hứng chí quá, Châm đã hốp tốp ký lộn chỗ. Những nhơn vật đứng sau lưng họ, gồm các thương thuyết gia của Mễ, Mỹ và Canada đã trông thấy và biến sắc một chút. Cả Trudeau cũng thấy. Sau đó, họ trao đổi cho nhau để cả ba bản đều có đủ chữ ký của ba người. Bởi vậy cho nên khi ký xong, anh Tí điệu đã cả quyết đóng cái văn bản

lại nghe cái bốp, rồi để nó như vậy, không lật ra và quay ra trước như Nietto và Châm. Nhiều người cho rằng hành động và vẻ mặt của Tí điệu lúc đó cho thấy ổng không vui, bởi cái thoả hiệp nầy khiến Canada bị thiệt thòi quá. Tuy nhiên KG nghĩ khác, ổng đang rủa thầm trong đầu “Hết xiết, thiệt tình cà chớn!”, nhưng rộng lượng quyết định vớt vát thể diện cho Châm, vì cái văn bản ổng đang giữ chính là văn bản mà Châm ký lộn chỗ! (Có thời giờ, mời bạn đọc v ô Yo u t u b e , c o i v i d e o n ầ y. Đ ã l ắ m : w w w. y o u t u b e . c o m / watch?v=9pk7EiWXoks) KÝ GIẢ XÓM GÀ

KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG

Em bé đầu tiên sinh ra từ tử cung hiến tặng Lần đầu tiên y khoa thế giới ghi nhận sự kiện một người mẹ được ghép tử cung hiến từ một người đã chết vừa sinh ra một em bé khỏe mạnh. Theo AFP, các nhà nghiên cứu liên quan tới thành tựu này vừa công bố thông tin ngày 5-12 trên tạp chí The Lancet. Theo đó ca phẫu thuật ghép tử cung đột phá này được tiến hành từ tháng 9-2016 tại thành phố Sao Paulo, Brazil. Thành công đầu tiên từ ca ghép tử cung hiến của người đã chết này mở ra cơ hội giúp hàng ngàn phụ nữ không thể sinh con vì gặp các trục trặc về tử cung. Bé gái trong trường hợp này ra đời trong tháng 122017. Mẹ em bé là một phụ nữ 32 tuổi bẩm sinh đã không có tử cung do mắc một hội chứng hiếm gặp. Người hiến tử cung là một phụ nữ 45 tuổi qua đời do đột quỵ.

Em bé đầu tiên sinh từ tử cung hiến của người đã chết - Ảnh: AFP

Cho mãi tới gần đây, giải pháp duy nhất giúp những phụ nữ bị vô sinh do nguyên nhân tử cung chỉ là sử dụng các dịch vụ mang thai hộ được cấp phép. Trường hợp đầu tiên sinh con thành công nhờ ghép

tử cung của một người hiến còn sống diễn ra năm 2014 tại Thụy Điển. Kể từ đó tới nay đã có thêm 10 trường hợp sinh con bằng phương pháp này. Tuy nhiên trên thực tế số phụ nữ có nhu cầu ghép tử

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

cung cao hơn rất nhiều số người hiến có thể đáp ứng, do đó các bác sĩ đã nghiên cứu khả năng sử dụng tử cung của những người phụ nữ đã qua đời với hy vọng tạo thêm cơ hội làm mẹ cho nhiều người hơn nữa.

Cho tới nay đã có 10 ca ghép tử cung người đã chết được tiến hành tại Mỹ, CH Czech và Thổ Nhĩ Kỳ nhưng trường hợp sinh em bé thành công từ phương pháp này lần đầu tiên được ghi nhận tại Sao Paulo, Brazil. Hiện có từ 10-15% cặp vợ chồng bị vô sinh. Trong số đó 1/500 phụ nữ có vấn đề ở tử cung khiến họ không thể mang thai và sinh con. Bác sĩ Dani Ejzenberg tại ĐH Sao Paulo, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết: “Các kết quả của chúng tôi là sự chứng minh tính khả thi của lựa chọn mới giúp các phụ nữ vô sinh vì nguyên nhân tử cung”. Cũng theo ông Ejzenberg, đây là một “cột mốc trong y học”. Ông nói: “Số những người sẵn sàng và cam kết hiến tạng khi qua đời nhiều hơn những người hiến còn sống, điều này tạo ra một lượng người hiến có tiềm năng lớn hơn”. 

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

Toronto thoibao.com

Trương Vĩnh Ký và nỗi oan thế kỷ NGUYỄN QUANG DUY

rương Vĩnh Ký, người tạo nền móng cho giáo dục và cải cách ngôn ngữ Việt Nam vào thế kỷ 19, là nhà bác học nhiều năm qua vẫn chưa được hậu sinh hiểu một cách tận tường. Bài viết này muốn nhắc lại nỗ lực giáo dục và cải cách ngôn ngữ tiếng Việt của ông nhân kỷ niệm 181 năm ngày sinh của ông, vào ngày 6/12/1837 tại ấp Cái Mơn, tỉnh Vĩnh Long. Sau 30/4/1975, khi ngôi trường trung học Petrus Trương vĩnh Ký bị đổi tên và bức tượng bán thân giữa sân trường bị dời đi, học sinh chúng tôi thường tranh luận về “công và tội” của Petrus Ký khi mượn tay người Pháp giúp nền văn học nước nhà. Chúng tôi thường kết thúc bằng ngạn ngữ được Pétrus Ký dùng nhiều lần khi viết thư “Sic vos non vobis”. Hồi ấy chúng tôi hiểu câu ngạn ngữ trên là “Ở với họ mà không theo họ”, vừa tránh dẫn đến chuyện bị quy kết “phản động”, vừa tỏ bày tâm sự “Ở với cộng sản mà không theo cộng sản”.

Tác giả đã trình bày rất rõ và rất thuyết phục triết lý sống của Pétrus Ký là mỗi người phải làm tròn vai trò hay số phần trong đời để làm cho xã hội của mình tốt đẹp hơn. Cuộc đời của Pétrus Ký đã chứng minh triết lý sống này đặc biệt là sự cống hiến ông dành cho chữ Quốc ngữ và nền Quốc văn hiện tại.

Trương Vĩnh Ký

Gần đây tôi mới biết câu ngạn ngữ tiếng La Tinh “Sic vos non vobis” có 2 nghĩa và dịch như trên là hoàn toàn sai ý Pétrus Ký. Winston Phan Đào Nguyên phổ biến trên trang Nghiên Cứu Lịch Sử

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

bài “Minh oan cho Pétrus Trương Vĩnh Ký về câu ‘ở với họ mà không theo họ’”, theo tác giả thì Pétrus Ký dùng một nghĩa khác của ngạn ngữ là “Làm điều lợi cho người khác chứ không cho chính mình.”

HOÀN CẢNH XÃ HỘI… Pétrus Ký sinh ra cuối triều vua Minh Mạng, khi ấy nhà vua dầu muốn nhưng thất bại trong việc canh tân đất nước, triều thần chỉ toàn những nhà Nho biết làm thơ phú chứ không có ai có khả năng trong các lĩnh vực khoa học kỹ thuật. Vua Minh Mạng lại thường hành xử thiếu công minh, nhất là đối với kẻ công thần, nhiều người giỏi đâm ra chán nản, trái lại phe gian nịnh nẩy nở mỗi ngày một nhiều, quan tham mỗi ngày một tăng. Các vua nhà Nguyễn còn ra lệnh bế môn tỏa cảng không giao thương với nước ngoài, cấm đạo Công giáo, dân

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

Toronto thoibao.com tình đói khổ, loạn lạc khắp nơi, để cuối cùng đất nước lọt vào tay Pháp cả trăm năm. Petrus Ký là người công giáo, Pétrus là tên Thánh, theo học trường dòng ở Mã Lai về nước đúng lúc thực dân Pháp đem quân sang xâm chiếm nước ta. Pháp tấn công Đà Nẵng ngày 1/9/1858 không thành nên chuyển sang tấn công ba tỉnh miền Đông Nam Phần. Ngày 18/2/1859 Pháp chiếm thành Gia định. Việc cấm đạo Công giáo trở nên gay gắt hơn. Petrus Ký phải trốn lên Sài Gòn và được Giám mục Dominique Lefèbre giới thiệu làm thông ngôn cho Pháp, nên từ đó bị kết tội là tay sai cho giặc. …PÉTRUS KÝ, NỖI OAN THẾ KỶ Sau 30/4/1975, nhà cầm quyền Hà Nội vẫn giữ độc quyền đánh giá “công và tội” của Petrus Ký. Năm 1993, ông Nguyễn Văn Trấn, một đảng viên Cộng sản từ hồi 1930, được Ban Khoa học xã hội thành ủy TPHCM cho phép phát hành quyển “Trương Vĩnh Ký, Con Người Và Sự Thật” nhưng sách đã bị tịch thu sau khi in mà không biết lý do. Đầu tháng 1/2017, cuốn “Petrus Ký, nỗi oan thế kỷ” do nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Đầu soạn đã được

Cục Xuất bản cho phép lưu hành, nhưng chỉ ít ngày trước khi phát hành thì một “lệnh miệng” được ban xuống yêu cầu hủy bỏ buổi ra mắt sách. Ông Nguyễn Đình Đầu cho trang BBC tiếng Việt biết ông đã phát giác một tư liệu nói về sự hợp tác của ông Trương Vĩnh Ký với người Pháp từ đầu đã không có suôn sẻ như người ta vẫn tưởng: “Trong những lời đối đáp khi chính quyền Pháp yêu cầu Trương Vĩnh Ký làm thông ngôn, có những văn thơ chứng tỏ là Trương Vĩnh Ký rất bất mãn trong chuyện người Pháp cư xử với người Việt Nam, cho nên ông không muốn hợp tác.”. BỨC THƯ GIẢ KÝ TÊN PETRUS KEY Còn ở hải ngoại từ năm 1996, nhà nghiên cứu sử Vũ Ngự Chiêu cho phổ biến nhiều bài viết về một lá thư ông Chiêu cho là do chính Petrus Ký viết, bằng tiếng Pháp, với chữ ký là Petrus Key. Trong lá thư Petrus Key cầu khẩn quân Pháp đến giải cứu cho những người An Nam theo đạo Thiên Chúa ở Nam Kỳ. Mặc dù kết tội Petrus Ký nhưng ông Chiêu chưa bao giờ cho công bố lá thư gốc bằng tiếng Pháp nên không thuyết phục được nhiều người. Nhưng nhiều nhà nghiên cứu sử

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

trong nước lại dựa vào các bài viết không chứng cớ của ông Vũ Ngự Chiêu để tiếp tục kết tội Petrus Ký là tay sai cho Pháp. Cũng trên trang Nghiên Cứu Lịch Sử, Winston Phan Đào Nguyên cho phổ biến một công trình nghiên cứu sử với tựa đề “Petrus Key và Petrus Ký - Chuyện một lá thư mạo danh Trương Vĩnh Ký vào thế kỷ 19”, gồm 3 bài viết. Trong bài thứ nhất ông Nguyên cho biết đã tìm thấy lá thư ký tên Petrus Key, mà ông Vũ Ngự Chiêu bấy lâu nay giữ kín, tại Văn Khố Service Historique De La Defense ở Chateau Vincennes, Paris, Pháp. Ông Nguyên so sánh văn phong, nội dung, hình thức, chữ viết, chữ ký… để kết luận rằng đây không phải là bức thư của Pétrus Trương Vĩnh Ký và đã có người mạo danh Petrus Ký viết lá thư này. Trong bài thứ hai ông Nguyên cho biết kiếm thấy một lá do chính tay Petrus Trương Vĩnh Ký viết cho các bạn học ở Penang vào ngày 4/2/1859 bằng tiếng Latin khi Petrus Ký đã vào tới Sài Gòn lánh nạn cấm đạo. Trong lá thư Petrus Ký đã kể về việc ông trốn quan quân nhà Nguyễn truy lùng và cho biết quan điểm về việc cấm đạo cũng như quan điểm về cuộc xâm lăng của liên quân Pháp và

Tây Ban Nha. Theo Petrus Ký, sự bắt đạo, tuy rất tàn ác, nhưng lại là một điều tất yếu phải xảy ra, cũng như một cơn mưa bão trước một sự yên bình, hay nói cách khác, là một thử thách của Chúa. Nhưng ông hoàn toàn phản đối sự can thiệp bằng vũ lực của Pháp. Với ông, cách dùng vũ khí và bạo lực để can thiệp của quân Pháp là một giải pháp còn tệ hơn là bạo lực bắt đạo của vua quan nhà Nguyễn. Trong bài thứ 3, Winston Phan Đào Nguyên chứng minh chính bà Pauline Jaricot người sáng lập ra Hội Truyền Bá Đức Tin đã mạo danh Pétrus Trương Vĩnh Ký để viết thư lá thư ký tên Petrus Key. Công trình nghiên cứu của Winston Phan Đào Nguyên bổ sung cho một cách nhìn khác về việc truyền đạo Công giáo vào Việt Nam và cả việc thực dân Pháp xâm chiếm Đông Dương. Công trình nghiên cứu còn cho thấy ngay từ ban đầu Trương vĩnh Ký đã không có ý định theo Pháp nhưng vì hoàn cảnh không thể tránh được. CHỮ QUỐC NGỮ GIỮ VĂN HÓA NƯỚC NHÀ Về việc giữ gìn tiếng Việt trong sách giáo khoa sử An Nam bằng tiếng

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

Toronto thoibao.com Pháp xuất bản tại Sài Gòn năm 1875 tiếng Pháp, để giữ gìn văn hóa, phong (Cours d’histoire annamite à l’usage tục và ngôn ngữ Việt Nam. des écoles de la Basse-Cochinchine, Impr. du Gouvernement, Saigon, PÉTRUS KÝ-TỔ BÁO CHÍ VIỆT NGỮ Năm 1864, Pétrus Ký được cử 1875) trang 13 Pétrus Trương Vĩnh Ký đã nhận xét (được dịch) như sau: là Hiệu trưởng trường Thông ngôn “Sĩ Nhiếp đã du nhập toàn bộ văn (Collège des Interprètes) và theo lời học Trung Hoa, cùng đạo lý Khổng đề nghị của ông người Pháp cho lập Tử, ép buộc dân An Nam phải tiếp tờ Gia Định báo bằng tiếng Việt. Để phân biệt với tiếng Pháp, tiếng nhận làm văn hóa của mình, và cấm dân An Nam dùng thứ chữ viết phiên Hán và tiếng Nôm, Pétrus Ký gọi âm đặc biệt riêng của người An-nam. cách viết tiếng Việt theo kiểu La Vì biện pháp nghiệt ngã ấy mà Tinh là chữ Quốc ngữ còn văn học người An-nam đã hoàn toàn mất đi thì được gọi là Quốc văn. Gia Định báo phát hành số đầu thứ chữ viết riêng của mình”. Sĩ Nhiếp (137–226) là một người tiên ngày 15/4/1865 tại Sài Gòn dưới Việt gốc Hán được triều đình Trung hình thức một tờ Công Báo do ông Hoa phong Thái Thú cai trị Quận Ernest Potteaux làm chánh tổng tài (chủ nhiệm hay tổng biên tập) và ông Giao Chỉ. Sĩ Nhiếp được sử sách chính thống Huỳnh Tịnh Của làm chủ bút. Ngày 16/9/1869, thống đốc Nam các triều đại Việt Nam đánh giá rất cao vì đã dạy cho dân ta chữ Hán, Kỳ G. Ohier ký quyết định số 189 văn hóa, phong tục và văn minh giao tờ Gia Định Báo cho ông Trương Vĩnh Ký làm chánh tổng tài và ông Trung Hoa. Vừa là sử gia vừa là nhà ngôn ngữ Huỳnh Tịnh Của làm chủ bút. Gia định báo gồm các văn kiện và học Trương Vĩnh Ký đã đánh giá Sỹ Nhiếp là người hủy diệt chữ viết cổ quyết định của nhà cầm quyền bằng của người Việt, đồng thời áp đặt cách tiếng Pháp do Nha nội vụ cung cấp cai trị và văn hóa của người Hán giết và được ông Trương Vĩnh Ký dịch chết văn hóa cổ của người Việt Nam. ra chữ Quốc ngữ. Và những bài viết Điều này cho thấy ông hiểu rất rõ tiếng Việt về thời sự, về lịch sử, về khi phải mượn tay người Pháp phổ luân lý dân gian giúp truyền bá chữ biến chữ Quốc ngữ để cạnh tranh và Quốc ngữ. Trên Gia Định báo và nhiều tài loại bỏ ảnh hưởng tiếng Hán và cả

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

liệu khác ông lấy bút hiệu là Sĩ Tải Trương Vĩnh Ký. Trong số 11 ra ngày 8/4/1870 ông kêu gọi cộng tác viên như sau: “Lời cùng các thầy thông ngôn, ký lục, giáo tập... đặng hay: Nay việc làm Gia Định Báo tại Sài Gòn ở một chỗ nên không có lẽ mà biết các việc mới lạ các nơi trong sáu tỉnh mà làm cho thiên hạ coi; nên xin các thầy cứ mỗi tuần hay là nửa tháng hãy viết những chuyện mình biết tại chỗ, tại xứ mình ở như: ăn trộm, ăn cướp, bệnh hoạn, tai nạn, rủi ro, hùm tha, sấu bắt, cháy chợ, cháy nhà, mùa màng thể nào, tại sở nghề nào thạnh hơn...”. Cũng như đoạn văn trên, đa số các bài viết tiếng Việt trên Gia Định báo đều bằng văn xuôi, ngắn gọn, đơn giản, dễ đọc, dễ hiểu, viết theo cách nói của người miền Nam, viết một cách đàng hoàng theo lễ giáo Việt Nam. Ông giữ vai trò chánh tổng tài đến năm 1872 thì giao lại cho ông Ernest Potteaux không rõ vì lý do gì. Như vậy, Trương Vĩnh Ký chính là chủ nhiệm báo Việt ngữ đầu tiên và theo cách ông hướng dẫn làm báo thì ai cũng có thể làm báo, không khác gì cách làm báo mạng ngày nay. Năm 1888, Trương Vĩnh Ký cho xuất bản tạp chí Thông Loại Khóa Trình, như vậy ông cũng là chủ báo

tư nhân đầu tiên tại Việt Nam. Thông Loại Khóa Trình là một tạp chí văn học sưu tập nhiều văn thơ, câu đối, câu hò, câu hát dân gian, nhằm cổ vũ phong tục cổ truyền, phổ biến văn hóa dân tộc có cả thơ văn chống Pháp và lịch sử Việt Nam. Thông Loại Khóa Trình cho thấy tinh thần yêu nước của Petrus ký với nhiều bài viết về các nhân vật lịch sử có tài chống ngoại xâm của Việt Nam, như Nguyễn Trãi, Lý Thường Kiệt, Mạc Đĩnh Chi, Châu Văn Tiếp, Phan Thanh Giản... Thông Loại Khóa Trình còn phổ biến những bài thơ chống Pháp của Bùi Hữu Nghĩa, những bài vè như vè Khâm sai và cả hịch chống Pháp của Nguyễn Tri Phương. Cộng tác với Thông Loại Khóa Trình có các ông Huỳnh Tịnh Của, Trương Minh Ký, Trần Chánh Chiếu, Lương Khắc Ninh, và nhiều người yêu nước khác. Những người đọc báo biết chữ quốc ngữ khi ấy đều là công chức Pháp hay học sinh trường Pháp nên nhà cầm quyền Pháp tìm cách tẩy chay, báo không bán được. Thiếu vốn, Thông Loại Khóa Trình chỉ ra được 18 số đến tháng 10/1889 thì đóng cửa. Trong số báo này Trương Vĩnh Ký cho biết: “Nay vì bởi không có vốn cho đủ in luôn

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

Toronto thoibao.com Thông Loại Khóa Trình nữa nên ta Đông Du sau này. cực chẳng đã, phải đình in”. Ảnh hưởng triết lý và tư tưởng của Petrus Trương vĩnh Ký ông Tổ báo Trương Vĩnh Ký đến nền văn hóa và chí Việt Nam qua đời 1/9/1889 trong giáo dục Việt Nam Cộng Hòa là lấy nghèo khó và nợ nần. nhân bản, dân tộc và khai phóng làm căn bản. TẠO NỀN TẢNG QUỐC VĂN NỖ LỰC “THOÁT HÁN” CỦA CÁC VÀ GIÁO DỤC VUA NHÀ NGUYỄN… Ngay từ năm 1866 Trương Vĩnh Trong chuyến đi sứ sang Pháp cùng Ký đã cho in ấn phẩm văn xuôi đầu Phan Thanh Giản năm 1863, Petrus tiên bằng chữ Quốc ngữ là cuốn Ký gặp và làm quen với nhà bác học Chuyện Đời Xưa. Paul Bert. Từ đó ông không ngừng viết và để Ông Paul Bert là giáo sư khoa học lại một di sản văn học với ít nhất 119 đại học Bordeaux và Paris, ông tham tác phẩm cả tiếng Việt lẫn tiếng Pháp. gia cách Mạng Pháp năm 1870 và trở Các tác phẩm đều là những công thành Tổng trưởng Giáo dục và Nghị trình soạn thảo một cách cẩn thận và sĩ Quốc hội Pháp. khoa học nhưng dễ hiểu, dễ quảng bá, Tháng 2/1886, ông được bổ nhiệm bao trùm mọi thể loại từ ngôn ngữ, tự Thống sứ triều đình Huế. Ông chủ điển, sách giáo khoa lịch sử, địa lý, trương tiến bộ và muốn thực hiện cải pháp luật, dân tộc học, kinh tế, chính trị, sinh học và văn học. Kho tàng văn học này là căn bản định hình cho một nền Quốc văn với chủ trương gìn giữ đạo lý văn hóa dân tộc nhưng học hỏi văn minh Tây Phương để cải cách đất nước, mở mang dân trí giúp nước nhà độc lập và giàu mạnh. Để truyền bá chữ Quốc ngữ và tư tưởng canh tân, Trương Vĩnh Ký còn chọn việc dạy tiếng Việt và đào tạo hằng ngàn thanh niên theo tân học tạo nền tảng cho Phong trào Duy Tân và

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

cách nên đã đích thân thăm và mời Trương Vĩnh Ký ra Huế giúp vua Đồng Khánh. Nhà vua phong Petrus Ký chức Hàn lâm viện thị giảng học sĩ và dạy cho vua Đồng Khánh tiếng Pháp. Năm 1887, Petrus Ký có dâng vua Đồng Khánh 24 điều để đối phó với Pháp. Trong đó ông có đề cập việc cải cách giáo dục, bỏ dạy chữ Hán, dạy chữ Quốc ngữ và học hỏi văn minh Tây phương. Đến cuối thời vua Thành Thái các đề nghị của Petrus Ký mới được nhà vua ban sắc lệnh cho thi hành. Chính sắc lệnh này đã dẫn tới phong trào Duy Tân, dùng chữ quốc ngữ để thoát Hán được trình bày khá rõ trong bài viết trước “Quốc ngữ và nỗ lực ‘thoát Hán’ của các vua nhà

Nguyễn”. Nhà giáo dục Trương Vĩnh Ký với triết lý sống chẳng vì mình nên không cần chúng ta phải “minh oan”. Ngược lại chúng ta cần tìm ra sự thật, cần hiểu biết sự thật và cần phổ biến sự thật để qua đó chúng ta có thể ghi nhận ân đức cũng như học hỏi từ Trương Vĩnh Ký và những bậc tiền bối những người đã có công đóng góp cho nền văn học nước nhà. Đồng thời chúng ta cần tiếp tục giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, văn hóa và phong tục để truyền lại cho con cháu chúng ta. NGUYỄN QUANG DUY

06/12/2018

Trường Pétrus Ký

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

SINH HOẠ T CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

Giáo xứ Các Thánh Tử đạo Việt Nam với ĐNH “Tình yêu Giáng sinh”

hông điệp của ngày Giáng Sinh là tình thương và tin yêu. Mùa Giáng sinh mang đến mọi người những lời chúc lành và niềm hy vọng. Trong tinh thần đó, theo truyền thống đã có từ nhiều năm qua, hôm thứ Bảy 01/12, lúc 7 giờ tối, Giáo xứ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, đã tổ chức đại nhạc hội “Tình yêu Giáng sinh” tại hội trường Anapilis, 2185 Stavebank với sự tham dự của hơn 1.100 giáo dân Công giáo và đồng hương không Công giáo. Hiện diện trong đêm Mừng Chúa Giáng sinh có Đức Giám mục Vincent Nguyễn Mạnh Hiếu, các linh mục và nữ tu. Sau nghi thức chào cờ, mặc niệm để “tưởng nhớ các bậc tiền nhân và những người đã năm xuống cho Tự do, Dân chủ và Nhân quyền”, Linh mục Giuse Trần Tập, Quản nhiệm Giáo xứ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam Toronto, trong lời mở đầu khai mạc đêm đại nhạc hội, đã nhắc đến

Nghi thức khai mạc

Đức Giám mục Vincent Nguyễn Mạnh Hiếu

Nhạc cảnh “Sài Gòn đẹp lắm”

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Toronto thoibao.com

0 8 /1 2 /2 0 1 8

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

SINH HOẠ T CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

Thiếu nhi Thánh thể trong “Nét đẹp Việt Nam”

sứ điệp và sự mầu nhiệm của ngày lễ Giáng sinh là Tình yêu của Thiên Chúa đối với nhân loại qua sự kiện Chúa chọn “trở thành một con người, chia sẻ thân phận và định mệnh của một con người, đồng hành với chúng ta trong cuộc sống trần thế này”. Linh mục Giuse Trần Tập cũng đề cập đến chủ đề của đại nhạc hội năm 2018- “Dòng máu anh hùng”: “Đối với Cộng đồng Công giáo Việt Nam, mùa Noel năm nay mang một ý nghĩa trọng đại: Thiên Chúa đã cho người Công giáo Việt Nam một sức mạnh và lòng can đảm phi thường để sống trong Đức tin. Cách nay 80 năm, Đức Giáo hoàng Gioan Phao lô Đệ nhị đã chính thức xác nhận Đức tin kiêu hùng của người Công giáo Việt Nam qua việc long trọng phong Thánh cho

117 vị Thánh Tử đạo Việt Nam”. Xuyên suốt hơn 4 giờ, các ca đoàn, hội đoàn, trường Việt ngữ, dàn nhạc St. Cecilia và Gabriel, đã trình diễn một chương trình văn nghệ đặc sắc qua các tiết mục: nhạc cảnh, tốp ca, hợp xướng, hợp ca, hòa tấu, đơn ca. Đại nhạc hội hàng năm của Giáo xứ được thực hiện vào mùa Vọng Giáng sinh, ngoài ý nghĩa tôn giáo, còn mang tính xã hội vì đó là dịp để tập thể người Việt cư ngụ ở thủ phủ GTA có cơ hội gặp gỡ nhau trong những ngày cuối năm và tạo cơ hội cho thế hệ trẻ trở về với văn hóa cội nguồn. Đ ê m “ T ì n h yêu Giáng sinh” của Giáo xứ Các Thánh Tử đạo Việt Nam đã kết thúc vào lúc 11 giờ đêm cùng ngày. 

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Nhạc cảnh Nét đẹp Việt Nam

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

GÓC ĐỜI SỐNG Toronto thoibao.com

Ngủ ngáy nguy hiểm Nên ăn bao nhiêu carb mỗi ngày để không tăng cân? hơn bạn tưởng

Cả hai chứng ngáy ngủ và ngưng thở khi ngủ có thể gây suy giảm chức năng tim sớm hơn ở phụ nữ. Theo Medical News Today, ngáy có thể trở nên nguy hiểm hơn khi chúng ta già đi và nó cũng có thể gây ra bệnh tim. Có nhiều loại ngưng thở khi ngủ nhưng phổ biến nhất được gọi là ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn (OSA) - tình trạng ngừng thở khi đang ngủ và lặp lại nhiều lần. Theo một nghiên cứu mới được trình bày tại cuộc họp thường niên của Hội phóng xạ Bắc Mỹ - được tổ chức ở Chicago (Mỹ), ngáy và OSA có thể gây suy giảm chức năng tim sớm ở phụ nữ hơn nam giới. Một số chuyên gia tin rằng những người bị ngưng thở khi ngủ có nguy cơ bị tăng huyết áp hoặc cao huyết áp. OSA cũng liên quan đến béo phì, là yếu tố nguy cơ gây bệnh tim. Béo phì góp phần vào ngưng thở khi ngủ và thiếu ngủ có thể làm tăng thêm nguy cơ béo phì trong dài hạn. Khi một người tăng cân nhiều hơn, các cơ cổ họng ngăn đường hô hấp mở thư giãn và ngưng thở khi ngủ trở nên nặng hơn. Dữ liệu nghiên cứu lấy từ Ngân hàng sinh học Anh, nơi các nhà nghiên cứu cải thiện công tác phòng chống, chẩn đoán và điều trị các bệnh, với 4.877 người tham gia. 

Carbohydrate là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng để cơ thể vận động, nhưng ăn quá nhiều lại gây tăng cân, tích mỡ thừa. Do đó, biết được cần ăn bao nhiêu carbohydrate sẽ giúp cơ thể được cung cấp đủ năng lượng và tránh tăng cân. Carbohydrate, gọi tắt là carb, gồm tinh bột, đường và chất xơ. Phần lớn các carb sẽ được hệ tiêu hóa chuyển hóa thành đường glucose để cung cấp năng lượng cho các tế bào, mô và nhiều cơ quan khác. Các loại thực phẩm chứa nhiều carb gồm bánh mì, yến mạch, gạo, kẹo, bánh ngọt, bánh quy, khoai tây. Các loại đậu, củ, trái cây, bắp, sữa và các món làm từ sữa cũng có chứa carb. Carb lại được chia ra là loại carb đơn giản và carb phức tạp. Carb đơn giản là đường. Những loại thực phẩm có nhiều carb đơn giản chính là bánh, kẹo, nước trái cây và các món làm từ bột trắng tinh luyện. Đây chính là những món mà các chuyên viên sức khỏe

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

khuyến nghị mọi người nên hạn chế. Nếu ăn quá nhiều sẽ dẫn đến thừa cân, béo phì, tiểu đường và tim mạch. Carb phức tạp là những món có hàm lượng chất xơ cao hơn và tiêu hóa chậm hơn, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt, đậu, các loại rau củ và trái cây. Khi ăn carb, đường huyết trong máu sẽ tăng lên. Do đó, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị mọi người nên ăn carb cùng với các món giàu protein, chất xơ hoặc có một ít chất béo. Protein, chất béo và chất xơ sẽ làm chậm quá trình hấp thụ carb, giúp đường huyết không tăng lên đột ngột. Theo MSN, việc một người cần ăn bao nhiêu carb mỗi ngày phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, từ cường độ hoạt động thể chất, điều kiện sức khỏe, bệnh tật, đang mang thai hoặc cho con bú. Thậm chí, nhu cầu carb ở mỗi người cũng có thể biến động tùy từng giai đoạn. Ví dụ phụ nữ có thể ăn nhiều carb hơn khi đến kỳ kinh nguyệt. Với một người bình thường,

carb nên chiếm từ 45 - 65 % lượng tiêu thụ thực phẩm hằng ngày. Nếu một người có chế độ ăn khoảng 2.000 calorie thì lượng carb họ tiêu thụ nên khoảng từ 225 - 325 gram/ngày và không được dưới 130 gram/ ngày. Với một người áp dụng chế độ ăn kiêng low carb thì chỉ nên ăn từ 20 - 100 gram carb/ngày. Với chế độ ăn ketogenic ăn nhiều chất béo, vừa đủ protein và cực ít carb thì chỉ ăn khoảng 20 gram carb/ngày. Lượng carb 15 gram sẽ tương đượng một lát bánh mì hoặc từ 1/2 - 1/3 chén cơm, ngũ cốc. Một nửa ly nước trái cây, một trái táo nhỏ, một nửa trái chuối dài khoảng 20 cm đều có khoảng 15 gr/carb mỗi món. 

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

GÓC ĐỜI SỐNG Toronto thoibao.com

Chất béo lành mạnh giúp tăng tuổi thọ Công trình nghiên cứu hơn 30 năm vừa được công bố gần đây chỉ ra rằng vì sao chúng ta nên thay các loại chất béo bão hòa bằng các loại chất béo không bão hòa. Nghiên cứu với 120.000 người được thực hiện bởi Đại học Harvard cho thấy những ai thường xuyên sử dụng các loại chất béo không bão hòa – thường tìm thấy trong dầu cá và dầu thực vật – có ít nguy cơ tử vong hơn những ai sử dụng thường xuyên các loại chất béo bão hòa. Dong Wang, một trong các tác giả chính và nghiên cứu viên của khoa Dinh dưỡng thuộc Đại học Harvard cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy càng sử dụng nhiều lượng chất béo bão hòa (như bơ, mỡ heo, thịt đỏ) và đặc biệt các loại chất béo chuyển hóa (chất béo hình thành do quá trình hydro hóa dầu ăn, có trong các loại thực phẩm chế biến sẵn) thì nguy cơ tử vong càng cao. Cụ thể cứ tăng 5% lượng calorie hình thành từ chất béo bão hòa thì nguy cơ mắc các bệnh chết người tăng lên 8%”.

1. Dầu olive nguyên chất (extra virgin)

Dầ u olive nguyên chất đứng đầu danh sách của các loại chất béo có lợi và là thành phần cơ bản trong các thực đơn giảm cân vùng Địa Trung Hải. Dầu olive nguyên chất chứa nhiều vitamin

E và K, kèm theo đó là đặc tính chống viêm mạnh mẽ. Các nhà khoa học cũng chứng minh dầu olive có công dụng hạ huyết áp, giảm các nguy cơ tim mạch.

2. Dầu từ các loại hạt nut

Hạnh nhân, walnut, hạt maca… đều giàu chất béo có lợi, hàm lượng chất xơ cao và cũng là nguồn cung cấp protein dồi dào. Các loại hạt cũng chứa nhiều vitamin E và magie – loại khoáng chất đa số mọi người đều thiếu. Các loại hạt kể trên giúp giảm nguy cơ mắc nhiều loại bệnh, trong đó có béo phì, tim mạch và tiểu đường type 2.

3. Quả bơ

Bơ chứa chất béo thực vật không bão hòa đơn và đa. Axit béo chủ yếu trong quả bơ là loại chất béo không bão hòa đơn có tên axit oleic, và hàm lượng chất này thậm chí còn dồi dào hơn cả trong dầu olive. Không chỉ giàu chất xơ và protein, quả bơ còn là nguồn cung kali, magie, sắt, kẽm, axit folic và các loại vitamin A, B3, B5, B12, C, E, K. Bơ còn mang lại lợi ích đặc biệt cho da, hệ tiêu hóa, ngăn ngừa thiếu máu, giảm lượng cholesterol và nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

4. Hạt chia

Trong 29 gram hạt chia lại chứa 9 gram chất béo. Đa số lượng carb trong hạt chia đến từ chất xơ, đồng nghĩa phần lớn lượng calorie ở chúng có

Ăn rau củ nhiều giúp ngăn cơn thèm thuốc lá

nguồn gốc từ chất béo, khiến chúng trở thành loại thực vật giàu chất béo lạ thường bao gồm đầy đủ dinh dưỡng, khoáng chất và protein. Các chất béo trong hạt chia đều tốt cho tim mạch và thậm chí còn giàu axit béo omega 3 gấp nhiều lần cá hồi.

5. Dầu canola

Dầu canola chứa quá nửa các loại chất béo được tìm thấy trong dầu olive, nghĩa là chúng rất giàu axit béo không bão hòa đơn và đa cũng như có cả omega 3, 6 và 9. Dầu canola giúp giảm các nguy cơ tim mạch và duy trì lượng cholesterol an toàn. Không những thế, đây còn là loại dầu dù sử dụng với nhiệt độ cao vẫn giữ nguyên công dụng.

6. Sô-cô-la đen

Trong thành phần của sô-cô-la đen có 11% chất xơ và bao gồm sắt, magie, đồng, mangan. Bên cạnh đó là vô số chất chống oxy hóa. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những ai sử dụng sô-cô-la đen nhiều hơn 5 lần/tuần giảm 1/2 tỷ lệ mắc các bệnh tim mạch, so với những người không ăn sô-cô-la đen. Sô-cô-la đen cũng thúc đẩy các chức năng của não bộ, bảo vệ làn da của bạn khỏi các tác hại dưới ánh mặt trời. Chú ý rằng, loại sô-cô-la

bạn sử dụng ít nhất phải chứa đến 70% cacao. 7. Cá chứa nhiều dầu (cá hồi, cá trích, cá thu)

Cá hồi, cá trích và cá thu đều là những loại cá giàu axit béo omega 3, loại axit béo rất có lợi cho sức khỏe tim mạch, chứa hàm lượng protein cao cùng các loại dinh dưỡng quan trọng. Ăn nhiều các loại cá này không chỉ làm giảm nguy cơ tim mạch, giảm căng thẳng và nhiều loại bệnh khác.

8. Flax seed

Flax seed là một nguồn giàu omega 3, có tác dụng chống viêm, tốt cho tim và trí não. Flax seed còn được khuyến khích sử dụng nếu bị mắc một số loại bệnh ung thư.

9. Dầu đậu nành

Chứa nhiều cả chất béo không bão hòa đơn và đa, đây là một trong số ít các loại dầu không có nguồn gốc từ các loại cá cung cấp nhiều omega 3 đến vậy. Vitamin E có trong dầu đậu nành giúp ngăn ngừa các tác nhân bệnh gây ra ung thư và tim mạch. 

Tim khỏe hơn nhờ xông hơi Nghiên cứu được công bố trên chuyên san BMC Medicine cho thấy thường xuyên xông hơi giúp giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch ở những người từ 50 tuổi trở lên. Giáo sư Jari Laukkanen từ Đại học Đông Phần Lan cho biết: “Nghiên cứu cho thấy sử dụng phòng xông hơi thường xuyên có liên quan đến huyết áp thấp. Ngoài ra, chăm xông hơi giúp làm tăng nhịp tim bằng với nhịp tim có được từ tập thể dục ở cường độ thấp đến trung bình, yếu tố được xem là tốt cho bệnh nhân tim mạch”. Các chuyên gia rút ra kết luận trên sau khi tiến hành khảo sát ở hơn 1.600 người có độ tuổi trung bình là 63 và theo dõi họ trong 15 năm. 

Nghiên cứu của thạc sĩ Jeﬀrey P. Haibach, tiến sĩ Gregory G. Homish, tiến sĩ Gary A. Giovino của ĐH Buﬀalo, khảo sát trên 1000 người ở độ tuổi từ 25 trở lên cho thấy mối quan hệ giữa lượng rau củ quả tiêu thụ với việc giúp ngăn cơn thèm thuốc lá. Ở nhóm tiêu thụ lượng rau lớn nhất có thời gian nhịn thuốc lá lâu hơn gấp 3 lần nhóm ăn rau ít hơn. Cụ thể, tổng số ngày nhịn thuốc lá ít nhất là 30 ngày trong 14 tháng.Đồng thời lượng điếu thuốc họ hút một ngày cũng ít hơn, thời gian họ chịu đựng để có điếu thuốc đầu tiên của một ngày cũng lâu hơn nữa. Đó đều là dấu hiệu tốt, cho thấy rằng người hút thuốc đang có thể dần dần chống lại được cám dỗ từ thói quen xấu của mình nhờ vào việc ăn rau. Bên cạnh đó, Tiến sĩ McClernon thuộc Phòng thí nghiệm khoa học thần kinh tại ĐH Duke, thì rau củ quả còn có tác dụng làm vị thuốc kém hấp dẫn hơn. Trang Truth Initiative đăng tải một số nghiên cứu sơ khởi cho rằng thuốc lá làm ngăn chặn sự hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng như canxi, vitamin C và D. Ví dụ hút một điếu thuốc cũng làm tiêu hao đến 25mg vitamin C của cơ thể. Kết hợp nhiều rau củ qua vào chế độ ăn sẽ phục hồi những chất dinh dưỡng này. 

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

VĂN HỌ C THẾthoibao.com GIỚI Toronto

- Truyện ngắn - Dawn Raffel - Bản tiếng Việt – Hoàng Chính

Lời người dịch: Dawn Raﬀel, người Mỹ, xuất hiện trên nhiều tạp chí văn chương Anh ngữ; là tác giả các tập truyện ngắn: In the Year of Long Division (1995), Further Adventures in the Restless Universe (2010), Tiểu thuyết Carrying the Body (2002), Hồi ký: The Secret Life of Objects (2012), Biên Khảo: The Strange Case of Dr. Couney: How a Mysterious European Showman Saved Thousands of American Babies (2018). Cuốn phim: The Myth of Drowning, do đạo diễn Steven Richter thực hiện dựa trên truyện ngắn cùng tên. Truyện ngắn Design của Dawn Raﬀel trích trong tập truyện ngắn nhiều tác giả The One You Call Sister biên tập bởi Paula Martinac. Cleis Press xuất bản, 1989. Tranh minh họa: A Soldier in a Lunatic Asylum của Conrad Felixmüller (1897-1977).

hính mẹ tôi là người báo cho tôi biết tin chị Ann bị hành hung. Đêm hôm trước cú điện thoại đến muộn, sau khi tôi đã ăn xong lố bánh quy hiệu Graham thường nhật và lên giường ngủ. Sáng hôm sau mẹ tôi gợi chuyện một cách vô cùng thận trọng khiến sau đó tôi nghi ngờ là bà có dợt tuồng trước. “Mẹ sợ là mẹ có một vài tin không vui,” bà nhập đề, “về chị của con.” Cảm giác đầu tiên của tôi là nôn nóng hơn là lo lắng. “Không vui” là thứ tin tức cũ kỹ đối với chị Ann, và nói đến mẹ thì tôi biết qua kinh nghiệm của

mình là sẽ phải mất một lúc lâu mẹ mới nói đến điểm chính của câu chuyện. “Đêm hôm qua, lúc chị của con đi bộ từ trạm xe buýt về nhà,” mẹ tôi rì rầm kể. “Nó đang trên đường đi, hoàn toàn để tâm đến chuyện riêng của nó…” “Đúng ra chị con trông thấy thằng đó trước, lúc chị con còn trên xe buýt,” ba tôi nói. Ông không ngắt lời mẹ, người không bao giờ chấp nhận cho ai ngắt lời mình, mà ông chỉ nói như nói với chính mình. Giọng của ông có vẻ khích động. “Thấy ai?”

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

“Thấy thằng đó.” Mẹ tôi lườm ba tôi, rồi thở dài. “Nó chỉ khai được với cảnh sát là thằng đó trông người như vẹo qua một bên và mặc một cái áo khoác màu xanh xám. Chỉ có thế thì đâu giúp gì cho cảnh sát được.” Tới lúc này mới bắt đầu thấy sợ, tôi hỏi, “Cảnh sát? Chuyện gì xảy ra vậy?”. “Thằng ấy thấy nó từ trạm ngừng xe buýt và theo nó suốt quãng đường. Nó ghé nhà thuốc tây, cái nhà thuốc ở cuối góc đường từ chỗ ở của nó. Nó

mua một ít Dentyne. Tới lúc này thì nó nghĩ đã đánh lạc hướng thằng đó được rồi, nó nghĩ thằng đó đã bỏ cuộc và nó có thể ra đường để về nhà một cách an toàn. Mới chỉ có chín giờ.” Giọng bà nghe như nài nỉ, và tôi hình dung đôi mắt bà đầy nước mắt phía sau cặp mắt kiếng gọng đồi mồi. “Đâu có phải là một hay hai giờ sáng. Mới chỉ có chín giờ. Nó thề là mới chỉ có chín giờ.” “Nhưng đã xảy ra chuyện gì? Chị ấy có sao không?” “Cám ơn trời, không xảy ra chuyện gì nghiêm trọng hết,” ba tôi nói.

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

VĂN HỌ C THẾthoibao.com GIỚI Toronto Browncow không thích hợp cho một người phụ nữ có trình độ như chị, và tôi cũng đồng ý như thế. Khi tôi hình dung cảnh chị làm việc, tôi thấy chị ngồi ở bàn, phác họa trên giấy tờ mô hình những trang trại. Cạnh đó, những cô gái có tên như Jolene, mới tới Thành Phố Gió[1], đang ngồi đánh móng tay bằng những loại sơn màu đá quý. “Mình sẽ đi thăm con Ann,” mẹ tôi thông báo một buổi tối khoảng hai tuần sau biến cố. Giọng của bà vui vẻ một cách đầy bất trắc.

“Không có hãm hiếp hay gì hết.” Cuối cùng sự thật trần trụi mà tôi biết được là chị Ann đã bị giúi mặt xuống lề đường, mắt kiếng vỡ nát và đầu gối trầy trụa trước khi tiếng hét của chị khiến tên vô lại giật cái túi xách của chị bỏ chạy. “Nó sẽ bình phục,” ba tôi nói. “Ba hy vọng.” Bố mẹ tôi đã rất quan tâm đến những gì được xem như nghiêm trọng và

những gì có thể bình phục kể từ khi chị tôi bắt đầu đi gặp bác sĩ chuyên khoa tâm thần sáu năm về trước. Bây giờ chị Ann đang theo đuổi việc điều trị của bác sĩ tâm thần thứ tư. Ông bác sĩ này, mẹ tôi nói, đã mô tả chị là “bấp bênh.” Lúc gần đây chị bắt đầu gọi điện thoại viễn liên cho mẹ hầu như hàng tuần. Tôi không biết gì nhiều về môn tâm thần, nhưng với tôi nó bốc ra cái mùi giống như một hình thức phản bội dễ làm cho người ta cáu kỉnh. Chị Ann hai mươi hai tuổi, sống ở

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Chicago, cách xa chúng tôi hàng trăm dặm – thêm vào đó, chị còn là một họa sĩ. Tôi nghĩ chẳng những chị có quyền được hưởng một cuộc sống nội tâm không dính líu gì tới chúng tôi; mà chị còn được quyền đòi cho được lối sống ấy. Chị đã tìm mọi cách làm hài lòng bố mẹ. Chị đã lấy được bằng tốt nghiệp đại học mà bố mẹ mong muốn. Chị đã nhận một việc làm mà bố mẹ cho là coi được trong khi chị xem như một cực hình. Theo chị Ann, vai trò phụ tá điều hành tại Công Ty Nông Cơ

“Chừng nào đi?” Tôi hỏi. Tôi đang ngồi ở bàn ăn trong nhà bếp, đọc lại The Great Gatsby để làm bài tập. Mới đây tôi nghe nói đầu gối chị Ann đã lành lặn rồi, và chị đã mua lại được cặp mắt kiếng mới thật xinh xắn. Sự kiện chị đã thành công trong việc ngăn cản chúng tôi làm một cuộc hành hương gia đình tới nơi ở của chị là một điều tự nhiên. Cuộc thăm viếng của chúng tôi bao gồm việc mẹ mang một cái gói hiệu CARE đựng những hộp cá ngừ và buộc ba tôi tình nguyện treo lại những tấm màn cửa của chị. Và chuyện không tránh được là chúng tôi kết thúc cuộc thăm viếng bằng bữa ăn tối ở Surf’N’Turf Inne, nơi mà chẳng ai thấy thích thú một chút nào. “Ngay bây giờ,” mẹ tôi nói.

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

VĂN HỌ C THẾthoibao.com GIỚI Toronto Ba tôi đã kéo tấm bạt phủ chiếc xe cổ lỗ của ông xuống, và tôi nhận ra rằng “mình” không có tôi trong đó. “Cũng hơi khẩn cấp một tí cưng ạ.” Mẹ tôi chui vào chiếc áo khoác lông cừu giả. “Bố mẹ biết con sẽ bình yên. Sáng mai bố mẹ sẽ về tới, có chuyện gì thì con cứ gọi cho dì Lucy.” Tôi gài miếng đánh dấu trang vào cuốn sách và gấp lại. “Có ai nói giùm cho con biết chuyện gì đang xảy ra vậy không?” tôi nói. Rồi, nghĩ rằng tôi có thể sẽ nhiều hy vọng có được câu trả lời hơn nếu tôi chọn chữ cho đúng, “Có chuyện gì nghiêm trọng phải không?” “Ba không biết.” Ba tôi lấy chìa khoá ra. “Nó bị trầm cảm.” Ông ngưng một lúc. “Nhưng con đừng lo.” Rồi mẹ tôi hôn vội lên má tôi và hai người ra đi. Mùi nước hoa của mẹ tôi vương trong không khí. Tôi ngồi nhìn chăm chăm một lúc vào bóng mình trong căn bếp tăm tối, và tôi nghĩ mình phải gọi cho con bạn Lori, nhưng lại thôi. Sau cùng, tôi mở chương trình Johnny Carson và bung một chén ngô, với ớt bột theo công thức chế biến của chị Ann. Chị và tôi vẫn thường bung ngô đỏ hầu như mỗi tối thứ Bảy khi chị trông tôi và chúng tôi chờ coi mục bác sĩ

Cadaverillo lúc một giờ. Tôi buộc phải lên giường lúc mười giờ, và chị Ann luôn ra vẻ như đã làm ơn cho tôi thật lớn lao bằng cách cho tôi thức khuya, nhưng tôi chắc chắn rằng sự thật là chị không muốn xem một mình. Những phân đoạn cường điệu của chương trình truyền hình ấy quá màu mè, nhưng cũng không làm chúng tôi nổi da gà, mà chính gã giới thiệu chương trình, với khuôn mặt xương xẩu, xanh xao cùng những chiếc răng sâu mòn vẹt, là những thứ gây nên ác mộng. Chị Ann và tôi thường ngồi mê muội trước màn hình ti vi tới khi chúng tôi nghe tiếng chiếc xe Cutlass màu xanh dương của bố mẹ lái vào lối đậu xe. Thế là lời nguyền bị phá vỡ, và tôi phải cuống cuồng chui vào giường giả bộ ngủ. Tôi thường nằm bất động khi mẹ lên kiểm soát, vị ngô bung đỏ phảng phất trong miệng tôi. Ngoài điều bí mật về bác sĩ Cadaverillo ra, chị Ann và tôi còn bị ràng buộc bởi vô số những dự án đặc biệt. Chị đã từng là ngôi sao của bộ môn nghệ thuật trường Trung Học Tráng Niên James Madison, và chị không bao giờ thiếu những kế hoạch đòi hỏi có một phụ tá biết vâng lời ở nhà. Chị không thực sự có bạn bè cùng lứa tuổi, nhưng chị biết chị có thể gỡ cuốn sách tôi đang đọc ra khỏi tay tôi và sai tôi làm công việc chị muốn. Chúng tôi cùng nhau làm những căn

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

nhà bằng các tông và giấy thiếc – chị phác họa và tôi cắt dọc theo những đường chị gạch sẵn, dán băng keo những chỗ chị chỉ. Một mùa đông nọ chúng tôi kiến tạo toàn bộ một thung lũng dưới chân núi Alps, với những chi tiết hoàn hảo tới mức bạn tưởng bạn có thể dọn vào đó ở, nếu như bạn đừng quá to lớn. Tôi muốn để dành lại những kho tàng ấy cho tới ngày chị nổi tiếng, nhưng chẳng hiểu sao cuối cùng chúng cũng bị thất lạc hoặc bị phá hủy trong căn hầm ẩm ướt của chúng tôi. Mỗi năm vào ngày lễ Tình Nhân, chị Ann và tôi thường làm hàng tá những chiếc bánh hình trái tim tuyệt đẹp. Chị Ann không bao giờ nhận thiệp Valentine, chị bảo toàn bộ cái ý niệm trao đổi thiệp là chuyện xoàng xĩnh. Tôi có thói quen bỏ những cái thiệp bạn bè tặng vào hộc bàn, như một cách đáp ứng lịch sự, và hối hả chạy về nhà để nướng bánh. Chúng tôi làm việc hàng giờ, và rồi ngay khi hai chị em sắp kết thúc giai đoạn phủ một lớp kem lên bánh, thì trăm lần như một, mẹ tôi xuất hiện. “Ai sẽ ăn hết tất cả những thứ này?” bà sẽ hỏi, bốc một hai cái bánh từ chồng cao trên đĩa và hóp bụng vào. “Nhìn thì đẹp quá, nhưng đó là vì mình không thấy được những gì nó gây ra cho răng của mình.” Rồi bà cười một cách lo âu. “Ngon đấy chứ,” bà thú nhận, bốc một cái nữa lên, “và mẹ biết là mẹ có thể tin tưởng hai con sẽ dọn

dẹp sạch sẽ.” Khỏi nói cũng biết tôi là người phụ trách ủy ban dọn dẹp. Chị Ann là người bày biện, bỏ lại một dải những vật liệu chế biến trên nền nhà. Khi mọi thứ được lấy ra khỏi lò nướng, bước đi mà không bị dính hay đạp lên những miếng dòn vụn là chuyện không thể xảy ra được. Tôi rất giỏi trong việc lau nhà. Không như chị, tôi gọn ghẽ và cẩn thận. Tôi không có năng khiếu gì, trừ khi bạn tính luôn cái vốn ngữ vựng sớm sủa mà tôi có được nhờ tìm đọc những cuốn sách dành cho những cấp lớp lớn hơn. Tôi tự biện hộ rằng một chút tự hào về cái đặc biệt nhỏ nhoi ấy có nghĩa là tôi không đủ tư cách để buồn vui bất chợt. “Bác sĩ Shore nghĩ cuộc tấn công ấy là giới hạn cuối cùng,” mẹ tôi nói. “Ông ta còn ám chỉ là có thể nó đã làm cái gì đó để tạo điều kiện cho chuyện ấy xảy ra. Ông ấy luôn luôn bảo là nó ‘bấp bênh’” Bà giải thích cho tôi, lúc tôi ngồi trên bàn ăn điểm tâm, về chuyện chị Ann được nhập trại tâm thần của một bệnh viện ở Chicago đêm hôm trước. Căn bếp xông mùi bánh lúa mạch nướng. Tôi uống một ngụm nước trái cây và nghĩ đến những chi tiết chị Ann mô tả về ông bác sĩ tâm thần đầu hói tên Shore. “Bác sĩ Shore điện thoại cho bố mẹ

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

VĂN HỌ C THẾthoibao.com GIỚI Toronto tối hôm qua và bảo chị của con có ý định tự tử,” bà nói. Tôi cắn miếng bánh mì của mình. “Con biết không, có những lúc người ta nói về chuyện tự tử vì người ta muốn được người khác chú ý tới, những lúc khác khi họ không nói đến chuyện tự tử là vì họ muốn thực hiện cho được. Chị của con muốn thực hiện cho được.” “Con gặp chị được không?” Tôi hỏi. Tôi lo lắng, nhưng tôi cũng hiểu rằng chị Ann biết điều chị ấy làm. Tôi chỉ có thể tưởng tượng rằng chị đã hành động theo một cách suy luận chi li mà gia đình không được tham dự trong ấy. Người ta mới phát cuốn “Splendor in the Grass” trong trường vào đêm chiếu phim, rồi giờ đây tôi hình dung chị tôi giống Natalie Wood trong chiếc áo khoác bệnh viện trắng cứng nếp hồ. Chắc chắn chị phải giấu điều mờ ám gì đó trong tay áo. “Mẹ nghĩ tốt hơn hết là con đừng đến thăm nó một thời gian,” mẹ tôi nói. “Và mẹ nghĩ con đừng nói chuyện đó với ai. Đây là điều bí mật nho nhỏ của mẹ con mình.” “Dì Lucy có biết không?” “Không.” “Vậy thì con sẽ nói sao nếu có ai hỏi về chị ấy?” “Con nói là nó bình thường, rằng nó thích công việc làm của nó và thấy công việc ấy đầy khích lệ.” Tôi không trả lời. “Này con, đó là để giúp cho nó thôi,” mẹ tôi nói và đặt một bàn tay lên vai tôi. Tôi nhận ra mẹ tôi chưa trang điểm và làn da của ba xám ngoét. “Con hãy hiểu cho mẹ.” “Cho phép con rời bàn ăn nhé.” Mẹ tôi gật đầu. Từ năm lên sáu tôi đã thôi xin phép khi rời bàn ăn, nhưng vào lúc đó một tí nghi thức giúp tôi có được chút thoải mái mà tôi không thể giải thích được. Ngày hôm sau sau giờ học, tôi đến nhà Lori nơi chúng tôi lau chùi tủ lạnh và soạn một danh sách những đứa con trai mà chúng tôi mến mộ. Chúng tôi chơi cái trò chơi cũ kỹ của mình, môn Hình-Học-Kỳ-Cục, trong đó chúng tôi nghĩ ra đủ kiểu những mô hình lãng mạn. Tôi không chú tâm vào trò chơi ấy. Tôi chẳng cần để ý đến mối tình tay ba được đồn đãi về cô Kellerman giáo viên Anh ngữ với trưởng ban nhạc trường trung học và vợ ông ta – tôi có nhiều khúc mắc quan trọng hơn trong đầu. Khi tôi ra về để ăn tối, tôi nghĩ Lori thở phào như thoát nợ, và chính tôi cũng thấy dễ chịu. Tôi không tin tưởng

mình khi có mặt người khác; tôi liên tục chao đi đảo lại giữa sự bồn chồn của một người lớn với cái vặt vãnh của thiếu niên và tâm trạng của một cô gái nhỏ sợ hãi bị bắt gặp thoa son bóng trên môi và mặc áo nâng ngực. Tôi ngờ rằng tôi sẽ không bao giờ lớn lên trong sự tự tin mà chị Ann vừa sinh ra đã có ngay được, biết rằng tôi sẽ không bao giờ có quyền hạn của một người mà, ví dụ như, có thể rải kem lên cái bánh rồi cấm tôi, ở cái tuổi lên tám, không được liếm lớp đường đặc còn sót lại trong tô. Tôi còn nhớ mình nhìn ngắm một cách đầy kính phục trong khi chị Ann, lúc đó mới mười lăm tuổi, chọn một hình người bằng sành – hình một cô gái má đỏ, mặc y phục màu nâu – và đổ đường đặc lên trên. Chị bảo tôi tên của con búp bê ấy là Miss Sugar Coat, và sau đó chị bắt tôi dọn dẹp cho sạch. Chị Ann cũng có một quyền lực gần như là tuyệt đối với bố mẹ. “Điều bí mật,” một lần chị nói với tôi, “là làm cho bố mẹ lo lắng vừa đủ.” Trong những tuần lễ sau khi chị Ann nhập viện, tôi xa lánh bạn bè, đọc sách ít hơn, và thường không lắng nghe lời giảng của thầy cô trong lớp. Tôi cố gắng tái tạo trong trí mình cảnh cuộc tấn công, tìm tòi một chứng tích nào đó giúp giải thích mọi chuyện, hoặc ít ra cũng giải thích tạm đủ. Nhưng mỗi khi tôi tìm cách phác họa hình ảnh khuôn mặt kẻ đã tấn công chị tôi, tôi chỉ thấy bác sĩ Cadaverillo, và chiếc áo choàng màu xanh xám khoác trên thân hình xương xẩu của ông ta. Trong khi ấy, mẹ tôi gọi điện thoại đến bệnh viện mỗi ngày hai lần và bắt đầu nấu những thực đơn tỉ mỉ có tên như Spicy Veal Tournedos và Chicken Fiesta Surprise. Mọi người ăn qua loa. Ba tôi đi làm muộn, và cuối tuần ông với mẹ tôi lái xe lên Chicago. Khi cả hai cùng ở nhà, họ đấu đá nhau. Họ lén lút ngó nhau, nhưng không bao giờ nhìn thẳng vào mắt nhau. Cho tới lúc đó tôi vẫn tin như đinh đóng cột rằng bố mẹ tôi làm việc chặt chẽ với nhau. Chị Ann vẫn thường nhắc đến bố mẹ bằng cái tên gánh xiệc đu bay Flying Wallendas. Nhưng tôi vẫn nghĩ chị muốn nhắc tới sự cùng làm việc với nhau để có thể hoàn tất được lịch trình vô cùng bận rộn – những buổi họp hội đoàn, những bữa tiệc và những buổi tối tại các cuộc hòa nhạc – bỗng dưng tôi không chắc nữa. Tôi nhớ chị nói gì đó thật chua cay về những động tác giữ thăng bằng đối diện với tử thần và những cú nhấc liều của ba tôi – mà bây giờ tôi hiểu ra là ngụ ý nói về việc ông ưa chuộng những loại rượu có màu của thuốc men. Sự ưa chuộng đó tăng lên khi điểm trung học của chị Ann tụt thấp cùng những kế hoạch ngưng ngang xương và mái tóc đen của chị rối bù. Ông thu thập càng lúc càng nhiều chai chất lỏng màu xanh

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

dương như si-rô và màu xanh lục và màu hổ phách; buổi tối sau bữa ăn ông sẽ nhấm nháp, liếm môi thưởng thức ba hay bốn ly nhỏ. Tôi chưa bao giờ thấy ông sinh ra vụng về hay ồn ào, nhưng thỉnh thoảng ông nói chuyện với đồ đạc trong nhà khi ông nghĩ không có ai trông thấy. “Tôi không biết,” ông nói với cái ghế bọc da trong phòng khách. Rồi ông quay qua kệ sách đầy ắp và nói, “Tôi không hiểu tại sao nó ở miết trong phòng và nghe toàn nhạc buồn. Tại sao nó không chuyện trò với chúng tôi? chuyện gì đã xảy đến cho con gái của chúng tôi vậy?” “Mình không thể để cho chuyện này thành nghiêm trọng,” mẹ tôi thường nói. Bà sắp xếp cho chị tôi đi gặp một bác sĩ tâm thần chuyên về thiếu niên, người mà chị Ann bảo rằng là một tên dốt có hạng. Mỗi tuần, chị Ann ngồi trong văn phòng của ông ta, nhìn trừng trừng vào những bức tường không thèm nói năng gì hết. Chị đếm những đốm xanh nhỏ trên giấy dán tường và khi mẹ đến đón, chị nói “3016” hay “3032,” nếu như lúc ấy chị muốn nói chuyện với chúng tôi. Những thời kỳ im lặng trong trường trung học của chị Ann chỉ kéo dài mỗi lần một hay hai ngày, và tôi luôn luôn là người đầu tiên chị mở lời. Bố mẹ tôi có thể mua chuộc nịnh nọt, dâng chị cả quả địa cầu để chị thốt ra một vài câu, nhưng chỉ có tôi là người chị tin tưởng. Bây giờ tôi lại là người duy nhất trong gia đình không được gặp chị. Tuần nào tôi cũng đòi đi theo trong chuyến thăm viếng cuối tuần, và lần nào bố mẹ tôi cũng nói không được. Họ bảo họ phải làm theo ước muốn của chị, và chị thì chưa sẵn sàng. “Nó nói nó thương con,” mẹ tôi thường nói với tôi mỗi đêm Chủ nhật khi họ về tới. Tới tuần lễ thứ ba, tôi chỉ trông thấy hình ảnh phóng đại của khuôn mặt mẹ khi bà nói chuyện – những vết nứt chung quanh khóe môi nơi son môi được phết, những lỗ chân lông to trên mũi bà. Tôi cảm thấy bị phản bội và bị coi như một đứa ngu ngốc. “Mẹ có nói với chị Ann là con thương chị ấy không?” “Ồ, dĩ nhiên là có chứ.” “Nhưng con đâu có nói. Con đâu có nhắn gì. Và con dám chắc là chị ấy cũng chẳng nói gì.” Mẹ tôi ngỡ ngàng lặng thinh, và tôi nói thêm, “Nhà mình là một gia đình gian xảo, phải không?” Rồi tôi nhìn thấy nỗi đau đớn thực sự trong mắt mẹ và tôi cảm thấy tội lỗi. “Con đâu có bao giờ như thế này,” bà nói.

“Con xin lỗi.” “Mẹ biết điều này cũng làm con buồn.” Tôi gật đầu, đúng ra vì đó là cách dễ nhất để cho mẹ ngừng nói. Hình ảnh bác sĩ Cadaverillo lại hiện lên trong trí tôi, nhưng ông ta không còn nắm giữ được tôi; dường như đã rõ ràng rằng cả ông ta lẫn người chủ thực sự ngoài đời của chiếc áo khoác màu xanh xám, cuối cùng chẳng khác gì những thứ hỏa mù. Ngay lúc đó ba tôi, có vẻ như hiểu sai ý tôi, nói, “Con biết điều gì giết ba không? Cái điều giết ba là người ta không bao giờ tìm ra cái thằng đã gây ra chuyện này cho chúng ta. Cảnh sát đã bỏ cuộc.” Một tuần sau đó, khi bố mẹ đang lái xe từ Chicago về, tôi nhận được điện thoại của chị Ann. Cả tháng trời nay tôi không được nói chuyện với chị. “Chị của em đây,” chị nói một cách chán chường. “Ở đây ghê lắm.” “Chị Ann.” Hai má tôi nóng bừng, như thể cú điện thoại là từ một đứa con trai mà tôi đang mê. “Chị mắc kẹt ở đây và chị ghét ở đây.” “Em nhớ chị. Chị không về nhà được sao?” “Ngay cả thức ăn cũng khủng khiếp,” chị nói, rồi cười ngặt nghẽo. “Họ cho mình ăn đậu quyên. Và thạch trộn với mấy thứ đậu nhơn nhớt ấy.” Có một khoảng im lặng. “Chị Ann?” Tôi nghe thấy chị bắt đầu khóc, và tôi chưa kịp hoàn hồn để nói thì nghe một tiếng cạch và điện thoại bị cúp. Tôi tìm số điện thoại của bệnh viện, quay số, và xin nói chuyện với chị tôi. Tôi đổ mồ hôi, dù mẹ tôi quả quyết rằng con gái quá lắm cũng chỉ âm ẩm thôi. “Rất tiếc,” giọng nói ở đầu dây bảo. “Giờ này trại tâm thần không nhận điện thoại gọi từ bên ngoài vào. Cô có muốn nhắn lại gì không?” Tôi cúp điện thoại. Tôi nghĩ đến việc gọi điện cho dì Lucy, người mà sau cùng mẹ tôi đã tâm sự với, nhưng tôi bỏ ý định. Tôi quay số điện thoại Văn Phòng Cho Số Tử Vi rồi số của Văn Phòng Dự Báo Thời Tiết và lại cúp ngang. Khi chị Ann tốt nghiệp trung học, mẹ tôi bảo, “Đậu vớt thôi.” Mẹ nói điều ấy thẳng vào mặt chị.

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

VĂN HỌ C THẾthoibao.com GIỚI Toronto “Con không phải là một trong ba chú heo nhỏ,” chị tôi trả lời. Chị có vẻ hãnh diện về thành tích trốn học. Tháng Bảy ấy chị tìm được việc làm ngồi sau bàn cho thuê giầy của Echo Bowl. Sau sáu tháng, chị đồng ý vào học trường đại học cộng đồng ở địa phương, nơi có bộ môn nghệ thuật, và chị thuê chỗ ở riêng rồi biến mất. Thường thì vài tháng chúng tôi mới gặp chị một lần. Đôi khi tôi đón xe buýt và đi bộ qua chỗ ở của chị, hy vọng tình cờ gặp chị, nhưng tôi không bao giờ gặp.

lạnh còn sót lại trong tủ lạnh nhà nó, nó kết tội tôi là bị ám ảnh bởi bà chị dở dở ương ương còn hơn con bạn Sally Coughman bị ám ảnh bởi chiếc xe gắn máy tởm lợm của thằng bạn trai. Tôi lột một miếng nấm ra khỏi khoanh bánh và uể oải ném về phía nó.

Gần cuối năm trung học, chị tôi điện thoại báo là một trong những họa phẩm khổng lồ, đầy mơ mộng của chị đã được chọn cho cuộc triển lãm nghệ thuật của trường. Tất cả chúng tôi cùng chưng diện và đến hội trường để tham gia lễ khai mạc. Bức tranh, vẽ bằng sơn dầu xanh dương và xanh lục, là một chùm những căn nhà ma quái trên chóp một ngọn núi mờ ảo, và nó để ngay lại trong tôi một cảm giác vọng tưởng mà tôi không thể nào hiểu được. Trong khi bố mẹ và chị Ann đi vòng quanh xem tranh, tôi đứng tại chỗ, tự giới thiệu mình với khách thưởng ngoạn rằng tôi là em gái của họa sĩ. Một người đàn bà tóc bạc dáng vẻ dịu dàng nói với tôi, “Chị của cô có một cảm quan khác thường về bối cảnh.” Có cái gì đó giả tạo trong giọng nói của bà ta, và mặc dù thế trong giây phút ấy, tôi đã có thể đặt ngón tay tôi lên nỗi buồn của mình. Tuy nhiên, tôi có thể tìm cách theo đuổi, có những nơi chốn – những ngôi làng bí mật của trí tưởng – nơi chị Ann đã không rủ tôi đi cùng. Tôi đi tìm gia đình tôi trong căn phòng và thấy họ chuyện trò với những người lạ. Tôi bước lại bàn giải khát, lấy một ít nước trái cây màu hồng trong chiếc ly nhựa xốp cùng một ít bánh ngọt trên chiếc khăn ăn. Tôi làm cho bữa ăn tối mình không còn ngon miệng nữa.

“Mày đâu biết gì về chuyện ấy.” Giọng nói tôi bật ra cứng cỏi và ác độc một cách đáng ngạc nhiên. “Mày biết không, mày đúng là một con khốn nạn.”

Sau đó, khi cả nhà ăn tối trong nhà hàng, mẹ tôi nói với chị Ann, “Mẹ thấy như tất cả chúng ta cùng tốt nghiệp. Mẹ nghĩ giai đoạn dầu sôi lửa bỏng đã qua.” “Nó nguội rồi,” Ann nói. Chị quay qua tôi; tôi đang cắt miếng thịt bê thành những miếng nhỏ. “Mẹ bao giờ cũng khéo ăn khéo nói.” Hai tháng sau, chị dọn đi Chicago. Bây giờ mẹ tôi nói, “Chỉ còn là vấn đề thời gian; bác sĩ Shore nói vậy.” “Có thể,” ba tôi nói. Tôi giữ lời nguyền giữ bí mật về chỗ ở hiện tại của chị Ann, nhưng những câu chuyện về những gì chị nói hoặc làm những tháng năm trước đó luôn bị tiết lộ trong những lúc chuyện trò hiếm hoi khi tôi còn giao du với bạn bè. Một hôm, Lori và tôi đang ăn miếng pizza

“Bộ khôi hài lắm hả,” tôi nói. “Ghê tởm.” Lori chùi tay áo. “Ít ra chiếc xe gắn máy không có khùng điên.”

“Chúa ơi.” Lori bỏ miếng pizza xuống. “Bỏ qua chuyện đó đi.” “Mày nói sao cũng được, mày là khách mà.” Tôi quá xấu hổ không trả lời được; còn nó lại tiếp tục ăn, giả bộ như chẳng thèm quan tâm. Khuya hôm ấy, sau một chuỗi những cố gắng gợi chuyện đầy giả tạo, tôi hỏi thẳng bố mẹ rằng khi còn là đứa bé, chị Ann có khác biệt nhiều đến mức làm những người khác phải cảnh giác không. Mẹ tôi chờ một lúc lâu mới trả lời. “Con biết đấy,” cuối cùng bà nói, “Mẹ nghĩ con cho rằng chị của con có nhiều thứ trong đầu hơn là nó thực sự có. Không phải mọi chuyện nó làm đều do chọn lựa cả đâu.” “Không phải tất cả mọi thứ người ta làm là đều do người ta chọn lựa cả đâu,” ba tôi nói, và bỗng dưng tôi tự hỏi không biết ba tôi đã hối tiếc đến mức nào. Tôi chợt nhận ra rằng bố mẹ tôi chưa bao giờ bàn đến chuyện tương lai chị Ann sẽ là họa sĩ, và bây giờ tôi thấy bối rối khi nhắc đến chuyện ấy. “Con nghĩ con luôn luôn tin rằng chị ấy đặc biệt,” tôi nói. Mẹ tôi nhìn ba tôi. “Đừng bận tâm đến chuyện ấy,” ba tôi nói. Hai tuần sau, bác sĩ Shore quyết định là Ann đã sẵn sàng dọn ra nhà điều trị ngoại trú. Ba mẹ cho phép tôi đi theo trong chuyến lên bệnh viện của tuần lễ cuối cùng. Mãi đến xế trưa ngày Chủ nhật chúng tôi mới lên đường đi Chicago và ba mẹ tôi vẫn không biết chị Ann có chịu cho tôi gặp hay không, nhưng tôi nghĩ họ cũng lo lắng suốt thời gian tôi phải ở nhà một mình. Chúng tôi lái xe hầu như trong im lặng suốt đoạn đường.

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

“Nhìn chị ấy thế nào?” cuối cùng tôi hỏi. “Nó lên cân nhiều,” mẹ tôi nói. Tôi không mong chờ câu trả lời ấy. Thực ra tôi nghĩ chị hẳn phải gầy rộc đi một cách thảm thương. “Con biết không,” mẹ tôi nói, “nó xấu hổ không dám cho con nhìn thấy. Nó lên gần bốn chục cân. Nó không muốn con nhìn thấy nó như vậy.” “Nó làm đồ gốm trong phòng điều trị nghệ thuật,” ba tôi nói. “Cũng hay đấy chứ nhỉ?” Khi đến bệnh viện, tôi đứng chờ ngoài hành lang. Tôi nhìn những con chim cánh cụt nhồi bông trong tiệm bán quà tặng. Vài bệnh nhân mặc áo giấy màu xanh lục đi bộ trong hành lang. Có thật nhiều mẩu tàn thuốc trên nền nhà. Sau cùng bố mẹ tôi xuống tới và ba tôi nói, “Hôm nay nó chưa muốn gặp con.” “Nhưng con muốn gặp chị ấy,” tôi nói. “Nó cho con cái này.” Mẹ tôi đưa cho tôi một cái đĩa sành. “Nó làm trong phòng trị liệu nghệ thuật.” Cái đĩa đã được đúc trong một cái khuôn và chị đã tô lớp men màu xanh lục và tím trên hình vẽ những lá nho viền bờ bên ngoài. Ở lòng đĩa, chị viết bằng men xanh dương, “Cho Em Gái Tôi.” Tôi lật cái đĩa qua, tránh ánh mắt của mẹ. Một người y tá hay y công, một kẻ có bàn tay vụng về, đã cào thành tên của Ann ở mặt dưới khi đất sét còn mềm. Tôi không thể nghĩ ra điều gì để nói. Trong xe, ở băng sau, tôi liên tục lật cái đĩa qua lại trong tay. Nó rất đẹp, nhưng nó cũng là thứ mà bất cứ ai cũng có thể làm được trong môn nghệ thuật và thủ công, ngay cả trong những cuộc trại hè. Đêm hôm ấy, tôi thức khuya và để những hồi tưởng ngược về quá khứ. Công việc trong đời sống của chị tôi, những ngôi nhà giả và những hình người bằng kem, những bí mật được giữ và khóa kín trong phòng của chị ngày này qua ngày khác, mà chị chôn vùi trong im lặng và dưới bốn chục cân mỡ mà người ta bảo chị mang trên người. Tôi tiếp tục nghĩ tới tất cả những mẩu tàn thuốc trên nền nhà, rồi thấy chúng được mồi lên, sáng rực với những mầm ung thư. Tôi cố ép mình phải khóc bởi tôi nghĩ mình nên khóc; rồi nước mắt nước mũi trào ra và tôi không cưỡng lại được. Chắc mẹ tôi nghe thấy. Mẹ gõ cửa phòng tôi và bước vào ngồi bên cạnh giường tôi như người thăm bệnh. Sau cùng bà nói, “Mẹ hy vọng một ngày nào đó con sẽ hiểu là mẹ đã cố gắng.”

Tuần lễ sau đó, tôi gặp chị ở nhà điều trị ngoại trú. Mặt chị phồng lên và tóc chị là một đám mây đen, chị mặc một cái áo đầm vải bông màu cam và đi dép. Chị có những bông tuyết bằng giấy cắt rời dán trên cửa sổ, mở ra một hành lang. “Jill,” chị nói, âm thanh của tên tôi nghe thấy hãi hùng. Nhìn chị to béo và có vẻ sợ hãi, và bỗng nhiên trong tôi tuôn ra một nguồn thương yêu cùng với sầu thảm khiến tôi chôn chân tại chỗ. Chúng tôi đứng nhìn nhau, những bàn tay xuôi hai bên thân mình. Giây phút qua đi và tôi ôm lấy chị như thể, với tất cả kích thước của chị, chị vẫn có thể biến đi tại chỗ. “Cám ơn chị cho em cái đĩa.” “Em thích nó không?” “Thích.” Giọng nói chúng tôi nhỏ nhẹ, gần như những tiếng thì thầm. “Chị tự chọn cái mẫu,” chị nói. “Chị tự chọn lấy.” “Vâng.” Rồi tôi quay đi, để chị không nhìn thấy tia nhìn trong mắt tôi. “Em cũng hy vọng nó do chị chọn lấy.” BẢN TIẾNG VIỆT – HOÀNG CHÍNH

Tìm đọc tác phẩm mới nhất của Hoàng Chính:

Liên lạc: hoangchinh2005@gmail.com hoặc Facebook @hoangchinh.books

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

CÂU CHUYỆ N THẦ Y LANG Toronto thoibao.com

Cười - mười thang thuốc bổ BÁC SĨ NGUYỄN Ý- ĐỨC

“Laughter is the most inexpensive and most eﬀective wonder drug”. Bertrand Russel a thường nghe nói: “Cười bằng mười thang thuốc bổ ”, “Cười là dược phẩm tuyệt hảo”, hoặc “Cười mang vui cho người, cho ta”. Những ý kiến về sự ích lợi của nụ cười với sức khỏe này không phải là khám phá mới lạ, nhưng khoa học thực nghiệm ngày nay đã chứng minh các nhận xét đó là đúng. Cụ Nguyễn Công Trứ của ta chẳng lấy nụ cười để giải cơn sầu:

“Ngồi buồn mà trách ông Xanh, Khi vui muốn khóc, buồn tênh lại cười; Kiếp sau xin chớ làm người, Làm cây thông đứng giữa trời mà reo”. Vâng, làm cây thông ngạo nghễ vươn cao lên mà reo cười chẳng thú lắm sao. Cụ Nguyễn Khuyến thì: “Được thua hơn kém lưng hồ rượu, Hay dở khen chê, một trận cười” để xóa bỏ mọi tỵ hiềm trách móc khen chê. Cụ Phan Bội Châu thì lấy nụ cười để xóa bỏ mọi dị biệt, oán thù giữa con người với con người: “Bủa tay ôm chặt bồ kinh tế, Mở miệng cười tan cuộc oán thù”

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Nhưng nhân ái hơn vẫn là nụ cười của mẹ hiền: “Ví mà tôi đổi thời gian được, Ðổi cả thiên thu tiếng mẹ cười” (Trần Trung Ðạo) Friedrich Nietzche triết lý “Trên thế gian, con người chịu nhiều đau đớn quá ghê gớm khiến họ bắt buộc phải sáng tạo ra tiếng cười” Nhà nhân chủng học Francois Rabelais thì cho “Cười là đặc tính của con người”. Triết gia Pháp Henri Louis Bergson thêm “Biết cười và biết chọc cười là hai đặc tính của con người và là một hiện tượng tích cực của xã hội”

Toronto thoibao.com

0 8 /1 2 /2 0 1 8

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

CÂU CHUYỆ N THẦ Y LANG Toronto thoibao.com VẬY CƯỜI LÀ GÌ NHỈ? Theo Tự Điển Việt Nam của Nguyễn Như Ý, cười là “tỏ rõ sự vui vẻ, thích thú bằng sự cử động môi hoặc miệng và có thể phát ra thành tiếng”. Các tác giả Lê Văn Đức và Lê Ngọc Trụ định nghĩa cười là “nhích môi, há miệng, nhe răng, phát ra tiếng hay không để tỏ sự vui mừng hay một ý tứ gì”. Một tác giả khác giải thích “cười là một hành động tạo ra những âm thanh và cử động của mặt và thân thể, biểu thị một cách sôi nổi một sự thích thú, vui vẻ hoặc khinh bỉ”. Cười là một động tác bẩm sinh, xuất hiện ở bất cứ em bé nào sanh ra được dăm tuần lễ, dù các em chẳng may có bị tật nguyền khiếm khuyết thính thị. Bé mới sanh 10 ngày tới sáu tháng chưa biết nhột mà cảm thấy khó chịu khi ta cù vào chân. Sau tuổi đó, khi cù thì bé lại lăn ra ngủ vì không biết cách đối phó. Mãi tới bốn tuổi bé mới biết nhột và cười khi ta cù gãi vào chân. Nói chung, để được gọi là cười, phải có sự phối hợp của ba yếu tố: hơi thở thoát khỏi miệng từng hồi đứt đoạn; tiếng động do không khí chạm vào thanh quản và sự co giựt của bắp thịt trên mặt. Các bắp thịt này rất nhỏ, ngắn nhưng tương ứng với nhau: một cơ chuyển động thì các cơ khác cũng phụ họa theo. Cười bắt đầu ở cửa miệng với sự nhếch mép làm chuyển động các bắp thịt ở miệng, mũi, má, quanh mắt. Chuyển động lan xuống khí quản, dây thanh âm, các bắp thịt ở bụng, hoành cách mô, phổi. Hơi thở thoát ra dồn dập và nếu kéo dài có thể đưa tới hụt hơi, ngộp thở. NHỮNG KIỂU CƯỜI Trên mặt có 15 cặp bắp thịt tham dự vào việc cười, trong khi đó thì có tới 72 bắp thịt cần được vận dụng để nhăn nhó, khó chịu. Y lý và võ thuật Đông phương cho là có cả trăm huyệt cười trên cơ thể, với ba huyệt chính: một nằm ở gan bàn chân, huyệt đại tiếu ở nách và huyệt kinh môn ở lưng. Tùy theo các bắp thịt co mà ta có những nụ cười khác nhau: nụ cười nửa miệng, cười miếng chi, chúm chím; cười duyên, cười tình, cười con mắt có đuôi; cười rúc rích với nhau như mấy bé gái nói vụng với nhau về mấy cậu trai cùng trường; cười khì, cười hề hề thành thật vì vui không hậu ý, vô thưởng vô phạt; cười khoái trá, cười giòn tạo không khí vui vẻ, sung sướng; cười hóm hỉnh ranh mãnh nhìn vào mắt kẻ đối thoại như muốn tỏ rằng mình đã biết cái bí ẩn, bề trái của họ; cười xòa, cười huề bỏ qua mọi căng thẳng cho xuôi công việc; cười ngoại giao, cầu tài nịnh, cười lỏn lẻn, dã lã để được việc cho mình; cười mát chế giễu, cười khẩy coi thường, cười nhạt không bằng lòng, cười quỷ quyệt ngọt ngào nhưng đầy âm mưu xấu; cười tới chẩy nước mắt, vãi đái và đau cả bụng; Lịch sử kim cổ đã có nhiều nụ cười đáng nhắc nhở như tiếng cười ô trọc, ngạo mạn của Võ Tắc Thiên; cười khêu gợi của Dương Quý Phi; nụ cười thầm kín, huyền bí khi ẩn khi hiện trên bức tranh của thiếu phụ Joconde; nụ cười hứa hẹn của Điêu Thuyền khi chuốc rượu Lã Bố; cười vô tư, tự do của bầy trẻ vừa tan lớp học; cười đáng giá

ngàn vàng của Bao Tự; cái cười khoái trá, liên tục đến chết của Trình Giảo Kim trước tình đời đen bạc tráo trở; cười hà hà, khanh khách, the thé rồi ằng ặc của Bành Trưởng Lão khi bị Hoàng Dung thôi miên; cười thỏa mãn của Ngưu Cao khi nhẩy xuống sông bắt sống được tướng địch Ngột Duật.. Hoặc “Miệng cười bừng nở hàm răng lựu; Sáng cả trời xanh mấy dặm trường” (Huy Cận) VÀ CÔNG DỤNG CỦA CƯỜI RA SAO? Kinh nghiệm dân gian Việt Nam vẫn nói “Cười bằng mười thang thuốc bổ”. Cách ngôn Ái Nhĩ Lan có câu “Một nụ cười thoải mái, một giấc ngủ ngon là các liều thuốc hữu hiệu nhất của các thầy thuốc”. Voltaire đã có ý kiến “Nghệ thuật của y học là giữ cho người bệnh được thoải mái để cho thiên nhiên làm hết bệnh”. Thiên nhiên đây phải chăng là nụ cười? Đã có nhiều quan sát, nghiên cứu thực nghiệm về công dụng của nụ cười với sức khỏe. Ích lợi thể xác

a- Với bệnh Tim Theo bác sĩ thần kinh tâm trí William Fry, chuyên viên về hài hước và sức khỏe, thì đã có những chứng minh khoa học là sự cười đùa thích thú kích thích đa số các hệ thống sinh lý trong cơ thể. Một cơn cười rung bụng làm tim đập mau hơn, máu lưu thông dễ dàng hơn, các bắp thịt vận động co duỗi tốt hơn. Nó giống như một sự vận động và sau trận cười ta cảm thấy thư giãn thoải mái. Những nụ cười như vậy ngăn cơn suy tim bằng cách làm tâm thần thoải mái, nhẹ nhàng, tan biến buồn rầu, tức giận, giảm ứ đọng máu lưu thông tránh tai biến não, làm giảm khó chịu vì nan bệnh ung thư.. Trên Tạp san Y Học Hoa Kỳ JAMA ngày 12-71984, bác sĩ Donald Black cho hay cơn cười vui tái tạo sự thăng bằng, kích thích máu lưu thông và tạo ra cảm giác thoải mái. Tại Đại Hội lần thứ 73 của hiệp Hội Tim Hoa Kỳ tại thành phố New Orleans, Hoa Kỳ, ngày 15 tháng 11 năm 2000, bác sĩ chuyên khoa Tim Mạch Michael Miller trình bầy là người bị bệnh tim cười 40% ít hơn so với người cùng lứa tuổi không có bệnh tim. Họ thường ít nhận ra hoàn cảnh đáng cười hoặc là lợi dụng hoàn cảnh đó để thoát ra khỏi một khó chịu. Ngoài việc cười ít hơn, họ còn dễ giận hờn dù hoàn cảnh có tích cực, đáng vui. Theo bác sĩ Miller, cho tới bây giờ, để giảm nguy cơ lên cơn suy tim, ta thường giảm chất béo, vận động cơ thể, không hút thuốc lá. Nhưng trong tương lai, có lẽ lời khuyên để có một trái tim lành mạnh, sẽ gồm có vận động cơ thể, ăn uống đúng cách, giảm chất béo, không hút thuốc lá kèm theo một hoạt động hữu ích khác là cười đùa vui vẻ nhiều lần trong ngày. Người ta chưa biết tại sao cười ngừa được bệnh tim nhưng chắc chắn là sự căng thẳng tâm thần có liên hệ tới tổn thương viêm thành mạch máu rồi chất béo đóng trên động mạch vành, đưa tới lên cơn đau tim. Nên nhớ một trong những nguy cơ của cơn suy tim là căng thẳng, lo âu.. Khi tươi cười thì ta cảm thấy tự tin, tích cực và kiểm soát được sự hoảng sợ và sẽ phục hồi mau hơn b- Với huyết áp

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Nụ cười làm hạ huyết áp. Khi mới cười thì huyết áp hơi nhích lên một chút. Nhưng sau một tràng cười, cơ thể đã thoải mái rồi thì huyết áp giảm xuống c- Tăng sức đề kháng Cười tăng khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể. Theo Hội Tiếu Trị Liệu American Association for Therapeutic Humor, cười tăng sản xuất T cell chống lại vi khuẩn, tăng sức đề kháng, tăng hóa chất tốt trong cơ thể. d- Cười với viêm xương khớp Nhà báo Norman Cousins bị bệnh viêm cứng khớp đốt xương sống. Ông ta thấy mỗi ngày khi cười rung bụng mươi phút thì giảm đau và ngủ thoải mái được hai giờ mà không cần dùng thuốc men gì. Theo Cousins, cười có tác dụng tốt vào tâm trí ông ta do đó giảm khó khăn bệnh hoạn. Cười làm thư giãn bắp thịt bằng cách tăng hóa chất catecholamine, hóa chất này lại kích thích tiết ra một chất giảm đau tự nhiên của cơ thể là endorphins. e- Cười giảm cơn đau Nhiều bệnh viện đã áp dụng trị liệu bằng cười như một thứ thuốc làm giảm đau đớn, lo âu ở bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối. Hiện nay có trên 1300 Câu Lạc Bộ Cười Laughter Club trên thế giới do bác sĩ Kataria bên Ấn Ðộ khởi xướng thành lập. Ta nhớ rằng có nhiều cơn đau cũng do cảm xúc mà ra và nếu ta ngâm mình trong sầu bi, tự trách thì cơn đau tăng, mà qua sự vui cười hớn hở thì đau cũng giảm lần. f- Cười với hô hấp Cười làm hô hấp tốt hơn và giảm thán khí trong máu; tăng cường hệ miễn dịch, có nhiều huyết cầu tố chống lại nhiễm hô hấp; cung cấp nhiều dưỡng khí cho não bộ, khiến ta suy nghĩ tốt hơn; giảm huyết áp, giảm u sầu; làm bắp thịt mạnh hơn. Có người đã nói rằng nếu ta thực hiện từ 100 tới 200 cơn cười mỗi ngày thì sẽ mang lại ích lợi cho cơ thể tương đương với mươi phút chạy bộ. g- Cười với trí não Những nụ cười giúp máu huyết lưu thông dễ dàng, do đó não cũng được nuôi dưỡng đầy đủ. Các chức năng của não hoạt động hữu hiệu hơn, con người tinh anh sáng suốt hơn. h- Cười với vận động cơ bắp Trong khi ta cười thì các bắp thịt ở hoành cách mô, lồng ngực, trên mặt, trong ruột... đều chuyển động và trở nên mạnh mẽ, dẻo dai hơn, tiêu hóa thực phẩm hữu hiệu, dưỡng khí vào phổi nhiều... Cười cũng giup tiêu hao một số năng lượng dư thừa nằm trong các tế bào mỡ ở bụng, ở mông, tương tư như một lúc đi bộ. Ích lợi tinh thần

Victor Hugo có nói: “Tiếng cười là ánh nắng mặt trời làm tan biến mùa đông trên gương mặt lạnh như tiền”. Còn Arnold Glasgow thì cho tiếng cười là “viên thuốc an thần không có tác dụng phụ”. Các nghiên cứu cho hay, nụ cười làm giảm căng thẳng, làm tinh thần phấn khởi, làm thư giãn tâm hồn và giúp ta cảm thấy thoải mái. Óc hài hước thay đổi thái độ con người. Họ trở nên nhãn nhặn, hiền hòa, dễ thương hơn. Không có óc hài hước, con người như ù lì, trì trệ, cau có Theo Joe Goodman, Giám Đốc Chương Trình Hài Hước Humor Project, thì một số kích thích tố tiết ra do căng thẳng đều bị cơn cười vui làm tan

Toronto thoibao.com

0 8 /1 2 /2 0 1 8

| THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

CÂU CHUYỆ N THẦ Y LANG Toronto thoibao.com biến. Trong đời sống hàng ngày, ta không thể tránh được những phút căng thẳng, nhưng một cơn cười phá đều làm nó hết đi. Ta có thể tự hài hước mà không mất tiền mua, không cần gia nhập câu lạc bộ sức khỏe hoặc đi khám bác sĩ... Ông ta đề nghị chúng ta lập một thư viện với nhiều phim, sách hài hước khác nhau. Khi thấy dấu hiệu buồn phiền thì vào coi một đoạn phim, đọc một đoạn văn vui, để rồi cười phá lên. Freud coi cười là môn thuốc tẩy xổ ưu phiền. Darwin coi cười là đối nghịch với khóc mà khóc là dấu hiệu của phiền não, đau đớn. Từ lâu, các nhà y học đã nhận thấy rằng những bệnh nhân yêu đời, tự tin và hy vọng đáp ứng thuận tiện hơn với điều trị và mau lành hơn người lúc nào cũng u sầu, than thân, nản lòng. Voltaire có ý kiến tương tự: “Có người cười như lên cơn động kinh; người ta cũng nói có kẻ chết vì cười; điều này tôi không tin lắm nhưng chắc chắn là có nhiều người chết vì sầu thảm”. Tác giả Nguyễn Gia Thiều cũng đã viết: “Giết nhau chẳng cái lưu cầu, Giết nhau bằng cái u sầu độc chưa”. Cười với tương quan xã hội

Nhà văn tiền phong Nguyễn Văn Vĩnh thì: “Việt nam ta có một thói lạ là thế nào cũng cười. Người ta khen cũng cười, người ta chê cũng cười. Hay cũng hì mà dở cũng hì; phải cũng hì, quấy cũng hì. Nhăn răng hì một tiếng, mọi việc hết nghiêm trang”. Cười làm ta tự tin, yêu đời hơn, tăng giao hảo với mọi người. Nơi làm việc mà có sự hòa thuận, vui vẻ thì nhân viên làm việc với nhiều hiệu năng,

giảm căng thẳng, tăng sản xuất và tăng tình cảm đẹp giữa người này với người khác. Nụ cười có sức mạnh hàn gắn mọi xích mích, bất hòa, đổ vỡ vì nụ cười mang con người xích lại với nhau, tạo ra quan hệ tốt. Có người đã nói “Nụ cười là khoảng cách ngắn nhất giữa hai con người”. Cười cũng cho ta một khoảng cách để lùi lại, một thời gian để suy nghĩ và đối phó với khó khăn rồi tiếp tục tiến tới. LÀM SAO ĐỂ CÓ NỤ CƯỜI? Cười là một xúc động lành mạnh dễ lan truyền, chứ không nguy hiểm như lây lan cúm gia cầm, cúm người. Đây là một hoạt động giải trí tự nhiên, không tốn tiền, không có tác dụng xấu, thích hợp cho mọi người, mọi tuổi. Chỉ một nụ cười nhỏ nhưng niềm vui có thể lan truyền khắp trái đất. Cho nên khi thấy một nụ cười, hãy tiếp nhận, đừng để nó lạc lõng và hãy tạo ra một dịch cười, khiến mọi người cùng nhiễm cái vui. Cũng may là rất ít người miễn nhiễm, dị ứng với cười, dù là đến từ ai. Ðể có óc hài hước, có nụ cười: - Mỗi ngày hãy tìm kiếm cơ hội để cười - Tăng tiếp xúc với nguồn hài hước - Mỗi ngày dành mươi mười lăm phút để cười - Khi nghe một câu chuyện cười thích thú thì ghi lại - Cười VỚI mọi người chứ không cười VỀ người ta. Người với người khác làm tan băng giá mà cười (giễu) về người khác là tạo ra băng đá. - Tránh nói chuyện buồn - Cười khi thấy thích hợp - Học cười ở trẻ em: tới tuổi mẫu giáo, các em

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

cười 300 lần mỗi ngày, còn người lớn giỏi lắm chỉ cười được 17 cái một ngày. Liệu có hà tiện quá không nhỉ? KẾT LUẬN Nói về ích lợi của cười đối với cơ thể thì nhiều vô tận. Xin kết luận với câu nói của Steve Bhearman: “Hài hước có sức mạnh chữa trị rất lớn đối với xúc động. Ta không thể vừa tức giận, sợ hãi, đau đớn khi ta đang ôm bụng cười phá lên”. Và của Đức Đạt Lai Lạt Ma: “Nếu ta duy trì một tình cảm thân ái và đầy tình thương thì tự nhiên cửa lòng ta mở rộng. Qua cánh cửa đó, ta sẽ đối thoại dễ dàng với mọi người. Ta sẽ thấy rằng họ cũng như ta và từ đó ta sẽ sẵn sàng liên hệ với họ và tạo ra một tình bạn tốt, sẽ bớt đi sự e dè, không còn cảm giác sợ hãi, nghi ngờ, bất an”. Người Nhật mỗi buổi sáng đều chào đón bình minh với lời cầu nguyện và vỗ tay, như để khơi động mở màn cho một ngày mới. Chỉ với vỗ tay là tiếng gọi thể xác bừng tỉnh, làm ta thấy vui vẻ, sung sướng. Giá như ai cũng làm được như vậy, thì thế giới sẽ tràn ngập những nụ cười... BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

Toronto t h o i b a o . c o m

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

7 7

PHỤ NỮthoibao.com Toronto

Sự khác biệt giữa các sản phẩm dưỡng ẩm da Về kết cấu

Dưỡng ẩm là một bước quan trọng trong chăm sóc da nên thực hiện đều đặn để giúp da luôn mịn màng và mềm mại. Hiểu rõ đặc điểm của ba loại sản phẩm dưỡng ẩm da thường gặp: gel, lotion và kem (cream) giúp bạn dễ dàng chọn lựa sản phẩm phù hợp với làn da của mình.

Về thành phần

Gel dưỡng ẩm có thành phần chính bao gồm nước, alcohol hoặc chất béo dạng lỏng. Lotion là sản phẩm có nền dạng lỏng với thành phần chính là nước nên rất dễ thấm vào da. Cụ thể hơn, lotion là hỗn hợp bao gồm nước và dầu. Kem dưỡng ẩm da (cream) có thành phần là nước, dầu không hòa tan cùng một số dưỡng chất cần thiết khác.

Gel có cấu tạo trong suốt và rất mỏng nhẹ. Khi thoa lên da, sẽ cảm nhận được sự mát lạnh, dễ chịu, không hề bết dính. Tuy nhiên, một số sản phẩm gel có chứa cồn có thể gây kích ứng da. Vì vậy, trước khi sử dụng, nên tìm hiểu kỹ về các thành phần trên bao bì. Lotion thường có dạng lỏng và màu trắng đục. Nhiều người thường nhầm lẫn lotion với toner nhưng thực chất lotion cũng là một sản phẩm có tác dụng dưỡng ẩm cho da. Kem dưỡng ẩm thường ở dạng đặc và có màu đục. Đây là dạng sản phẩm được nhiều người ưa chuộng bởi khả năng dưỡng ẩm cao.

Về khả năng dưỡng ẩm da

Gel dưỡng ẩm da do có kết cấu rất mỏng, bay hơi khá nhanh nên khả năng giữ ẩm thấp nhất trong số 3 loại. Tuy nhiên, khi thoa lên da, gel sẽ thẩm thấu rất nhanh giúp da dễ dàng hấp thụ dưỡng chất. Lotion cung cấp độ ẩm cho da bền lâu hơn dạng gel và không làm bết dính da. Đây là sản phẩm dưỡng ẩm da hoàn hảo cho những ngày trời oi bức. Kem dưỡng ẩm được nhiều người ưa chuộng bởi có chứa các thành phần dưỡng chất dồi dào giúp da luôn mịn màng. Sản phẩm này thường được sử dụng ở bước cuối trong quy trình chăm sóc da. Tác dụng chính của sản phẩm dạng kem chính là cấp ẩm cho da, ngăn ngừa tình trạng da mất nước

trong lúc bạn ngủ.

Lựa chọn sản phẩm dưỡng ẩm phù hợp cho từng loại da

Gel dưỡng ẩm là lựa chọn hoàn hảo cho da dầu, da mụn nhờ khả năng thẩm thấu nhanh, không gây bít lỗ chân lông. Với kết cấu mỏng nhẹ, gel dưỡng ẩm hỗ trợ cho làn da hấp thụ dưỡng chất tốt. Lotion là sản phẩm được xem là sản phẩm “thân thiện” với mọi loại da. Đặc biệt, lotion phát huy tác dụng tốt nhất ở da thường đến da khô. Kem dưỡng ẩm thích hợp với những người có làn da khô hoặc da hỗn hợp. Bởi lẽ, sản phẩm này chứa khá nhiều dưỡng chất giúp da mềm mại và mịn màng hơn. Lưu ý, kem dưỡng ẩm có thể gây kích ứng đối với da nhạy cảm, đồng thời khiến da nhờn và mụn đổ dầu nhiều hơn. 

Cách nhổ lông mày đẹp và không đau Chọn đúng loại nhíp

Một cây nhíp tốt và phù hợp sẽ giúp bạn dễ nhổ lông hơn và ít đau hơn. Tốt nhất nên dùng loại nhíp sắc và có độ nghiêng vì chúng giúp nhổ lông nhanh hơn và không kéo giật vùng da quanh sợi lông.

Không dùng gương phóng đại

Khi nhổ lông mày, chỉ cần sử dụng loại gương bình thường trong một căn phòng đủ sáng. Hãy tránh xa gương phóng đại vì nó có thể khiến lông mày trông nhiều hơn và làm bạn nhổ nhiều hơn. Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến đường nét lông mày.

Trước khi nhổ lông mày, bạn cần hiểu một vài điều về hàng lông mày của mình. Dưới đây là một số điều cần lưu ý để nhổ lông mày đẹp và không đau. Biết chỗ nào cần nhổ, chỗ nào không Hiểu được những sợi lông mày nào nên nhổ và sợi nào thì không nên là vấn đề rất quan trọng, nó sẽ tạo sự khác biệt lớn đối với hình dạng lông mày của bạn sau khi nhổ.

phác thảo hình dáng lông mày mong muốn. Bằng cách này, bạn đã tạo ra một khung lông mày rõ ràng và việc nhổ lông mày sẽ trở nên dễ dàng hơn, chỉ cần nhổ đi những sợi lông mày nằm ngoài chiếc khung đã vẽ.

Tạo dáng lông mày

Sử dụng chì mày màu kem để

Issue 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO | 08/12/2018

Nhổ lông mày sau khi tắm

Nếu muốn giảm cảm giác đau khi nhổ lông mày, lý tưởng nhất là nhổ

sau khi tắm vì nước ấm làm mở các lỗ chân lông và làm mềm lông, giúp cho việc nhổ lông trở nên dễ dàng hơn. Đừng nhổ lông mày quá nhiều Luôn nhớ rằng đừng nhổ lông mày quá thường xuyên vì phải mất 6-8 tuần thì lông mày mới mọc đầy đủ nhất. 

Toronto thoibao.com

08/12/2018 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2594

Toronto thoibao.com

I s s u e 2594 | thoibao.com | THỜI BÁO |

08/ 1 2 / 2 01 8