Toronto 2639 P1 by thoibaohouston

THURSDAY

ISSUE 2639

THỨ 5

MAY 16 2019 PUB Agreement N0 40009120

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM

Xem trang 18

ĐIỀU GÌ XẢY RA KHI MỸ CHUYỂN NHÂN VIÊN Ở BIÊN GIỚI CANADA XUỐNG PHÍA MEXICO? Ảnh: online

Toronto thoibao.com

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

Toronto thoibao.com

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

Toronto thoibao.com

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

Toronto thoibao.com

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

CANADA Toronto thoibao.com

MUÏC LUÏC ACCOUNTING - KẾ TOÁN A.T Services-Trần A.Tuyết 1 A+Vaughan Tax&Acc. 39 Agnes Huyền Đỗ,CPA,CA 107 CNS Khai Thuế 26 Diệu Hiền Võ CGA 43 Đỗ Kỳ Anh, C.A. 13 Đồng Hương Services 17 Thy Nguyễn-BTN Tax 59 Vinh Hoa Ngô-CGA 73 ASTROLOGER - BÓI TOÁN Huỳnh Hồng 51 ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ Akai Seto & Friend 83 Benjamin Law 105 Cường (Steven) Nguyễn 65 D.V. Pledge 67 Dương Thành Lợi 35 Huong Law Office 60 Lang-Mckee-Sobirov Law Firm 121 Moses & Associates 53 Nguyễn Lý Tưởng 25 Phan Tấn Thiện 23 Thiện Đàm-Thảo Nguyễn 93 AUTO BODY - GLASS - REPAIR 369 Auto Service 81 3D Collision 119 A & W Auto Glass 34 ABM Auto Collision 37 Active Green+Ross Auto 69 D & D Vietnam Auto 55 First Class Tire 10 Ideal Auto Safety 29 Keele Auto Body Inc. 73 Lâm Auto Services 53 Mavis Auto & Lube 72 North York Tire Auto 81 TACH Automotive 80 AUTO SALES - BÁN XE Dynasty Auto-Andy Ho 77 Ken Shaw Lexus Toyota 6 MIssissauga Toyota 103 Northwest Lexus 47 Ready Honda 3 The Loan Arranger 115 BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Andy Ho 31 Le’s Hair 26 Polly’s Nails 121 Thanh - Xâm 19 DENTIST - NHA SĨ Bùi Thị Thúy Vy 127 Don Nguyễn 55 Dương Ngọc Nghi 49 Đào Huỳnh Hoa 15 Hà Ngọc Huệ Chi 29 Hoàng Bảo-Châu Sophia 39 Huỳnh Thế Hùng 1 Kim Nguyễn 22 Lê Thị Diệu Hiền 20 Lê Xuân Đào 71 Luyện Hải Đăng 79 Lý Gia Hưng 71 Ng.Thùy Dung&Quản Đ.Minh 23 Nguyễn Hoàng Thủy Tiên 1 Nguyễn Kim Hoàn 37 Nguyễn Phan Lân 12 Nguyễn Quốc Bình 51 Nguyễn Thanh Nhàn 24 Nguyễn Thị Hằng 55 Nguyễn Thị Thủy 1 Nguyễn Trần Nghi Uyên 55 Nguyễn Văn Ngưu 35 Phạm Tiến Lộc 1 Trần Hiếu Liêm 11 Trương Văn Bé 1 Từ Chấn Phong 1 Văn Xuân Hội 45 Võ Châu Bảo 1 DENTURIST - PHÒNG RĂNG GIẢ Promed Denture 93 Trần Thái Lực 1 DOCTORS - BÁC SĨ Dooyoung Kim 97 Nguyễn Bích Phượng 51 Nguyễn Trâm Anh 29 Nguyễn Văn Trường 21 Trịnh B.Hằng-Bùi T.Thuận 45 Võ Bạch Tuyết 17 Võ Hồng Khanh 71 EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI Biview-Tuyển Người 109 Campbell-Tuyển Người 97 Connect Staffing Serv. 69

QUAÛNG CAÙO -

FINANCIAL - TÀI CHÁNH All Debt Solutions 99 Billy Triệu-Công Triệu 78 Cindy Trần 70 Goldhar & Associates 109 Hương Vũ 41 Nancy Truong 16 Robert Huynh 81 Thịnh (Tony) Vũ 15 Tommy Ly 77 Vina Financial Group 103 Vincent Su-BDO Frist Call 85 FLORIST - TIỆM HOA California Florist 41 Hùng Flowers 39 FUNERAL - NHÀ QUÀN Mai Táng Quốc Tế-SCI 19 Tang Nghi Quán Tích Bửu Sơn 111 FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Tủ thờ & Mattress 39 HERBALIST - ĐÔNG Y Amida Life Man Of Iron 36 Amida Life-Slim Body Green Coffee 111 Bài Viết Amida Life Acai Berry 144 Chao Wang-YanLi Cao 44 dShopping-SureMeal 111 Kamerycah-Fucoidan Product 176 Kamerycah-Fucoidan-Thư (2) 101 Nissan-Thuần Linh Chi 5 INSURANCE - BẢO HIỂM Hạ Nguyễn 21 Jennifer Phương Nguyễn 57 Judy Thu Trần 75 Lâm Chí Vân 27 Lê Phạm Duy 67 Linh Floresca 67 Maria Phương Nguyễn 13 Nguyễn Đình Nghĩa 37 Nguyễn Mỹ Linh 23 Peter Tiến Nguyễn 41 Thiện Tâm Nguyễn 93 Tôn Mỹ Lan 15 Trần Diệu Trang 117 Trần Diệu Trinh 95 JEWELLERY - TIỆM VÀNG Maxxy Jewellery 4 Tiệm Vàng Thành Đạt 105 LEGAL - PHÁP LÝ Attinson & Associates 40 Cathy Nguyễn 29 Chu Văn Viên 26 Global Migration&Trans. 43 Jenny Thúy Nguyễn 85 Le Immigration 75 Nam Phương Imm.&Legal 27 MONEY EXCH - CHTIỀN NGOẠI THƯƠNG Int’l General Express 33 OPTICAL - MẮT KIẾNG ABC Optical 83 I Optical 79 Saigon Opt. (Eyelike) 2 TN Optical 65 OPTOMETRIST - ĐO MẮT Bùi Thanh Phong 79 Lý Gia Khương 83 Nguyễn Trang-Đinh Khanh 75 Vũ Thuỳ Oanh 65 PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Dundas Pharmacy 45 J.C. Pharmacy 39 Lily Pharmacy-Vaughan 57 Nam Pharmacy 21 Pacific Phar.-Toronto 43 Pharmacia Drugs 57 R.O.O.T.S Four Winds 26 Saigon Pharmacy 11 University Hlth Ctr Phar. 41 PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ CN Rehab-Nancy Tống 19 PRINTING - NHÀ IN Webnews Printing 176 PRIVATE ANNOUNCEMENT TANG SỰ, HỶ SỰ P/U- ”Nguyễn Thế Lạc” 139 P/U- “Trần Văn Phú” 137 PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ Chùa Cam Lộ Vương-Phật Đản 129

Chùa Linh Sơn-Lễ Phật Đản 143 Chùa Pháp Vân-Lễ Phật Đản 133 Chùa Văn Thù Sư Lợi-Phật Đản 123 dShopping-All Products 126 dShopping-LeSean Products 128 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 66 ĐNH TB 2019-Giải Thưởng 168 ĐNH Thời Báo 2019 170 FPhone-Thời Báo Radio 92 Lời Cảm Ơn (1)-Nhà Thuốc Đức Hội 107 Lời Cảm Ơn (2)-Nhà Thuốc Đức Hội 123 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 42 Tech Solutions 110 Thời Báo New Media 116 Thời Báo Radio 36 Tokyo Love Hotel-Grand Opening 123 UNO IP TV Box 68 VIETV Canada 176 REAL ESTATE - ĐỊA ỐC Brian Quang Lâm 89 Bryan Hiệp Nguyễn 97 Century 21 Atria 130 Cyril Chen 91 David Thành Hướng 13 Hok Ung 10 Lee D. (Thành) Tô 11 Louise Thủy Tang 83 Peter Tú Lâm 11 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 87 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 47 Trương (Troy) Võ 97 RESTAURANT-CAFE I Love Phở 95 Perfect Chinese Restaurant 6 Phở Mì 99-Vaughan 53 Phở Brothers 103 Phở Cơm 99 69 Phở Con Bò 49 Phở Hương Trang 73 Phở Mì Asia 17 Phở Vexpress 115 Phở Xe Lửa 61 St.Clair Phở Gà-B.Cuốn 27 SERVICES - DỊCH VỤ Dạy Học & Music 176 Mai Tutor 82 Sunlight Window Film 121 Viet Home Inspection 97 SIGNS - BẢNG HIỆU A Signs & Printing 59 B Q Signs 41 Bảng Hiệu Nam Signs 77 SUPERMARKET - SIÊU THỊ Ample Supermarket 141 Bến Thành 58 Nation Fresh FoodsToronto 131 Nations Fresh Foods 145 Oceans Fresh Food 169 Pacific Market 173 Siêu Thị Kiến Hưng 175 SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP Cantech Distribution 45 Central Nail&Beauty Sup. 79 Classique Nails&Beauty 8 Dầu Gió Xanh Hiệu Con Ó 172 Flex Nails & Beauty 174 Nails R Us Supply 1 Nails R Us Supply 113 New Star Nail Supply 16 Nina Nail Supplies 17 Nurture Growth Bio Fertilizer 91 Supply For You 59 TRAVEL - DU LỊCH Advance Travel & Tours 59 Asian Tropical Tours 63 Century Travel 85 Global Travel 31 K & K Travel Agency 105 NGH tours 7 On Time Travel & Tours 107 Oriental Tours 95 Royal Tours 87 Tian Tian Travel 51

Canada có thêm 106.500 việc làm trong tháng 4, nhiều nhất kể từ 1976

heo Cơ quan Thống kê Canada, thị trường lao động Canada đã đạt mức tăng việc làm trong một tháng cao nhứt kể từ năm 1976 khi chính phủ bắt đầu thu thập các dữ liệu so sánh. Trong đợt khảo sát tình hình lao động mới nhất, Cơ quan này cho biết trên toàn quốc đã có thêm 106.500 việc làm trong tháng 4, đa số là việc làm toàn thời gian. Trên Twitter, Thủ tướng Justin Trudeau viết: “Chúng ta đã có một kế hoạch để phát triển kinh tế và nó đang hoạt động hiệu quả. Dân Canada đã tạo hơn 1 triệu việc làm kể từ 2015, bao gồm hơn 100.000 việc làm riêng trong tháng rồi - hầu hết là toàn thời gian”. Mức tăng bất ngờ này giúp làm giảm tỷ lệ thất nghiệp xuống còn 5,7 phần trăm trong tháng vừa qua. Tỷ lệ này trong tháng 3 là 5,8. Thị trường lao động đã chứng kiến số lượng việc làm tăng mạnh mẽ kể từ giữa năm 2016 và vẫn còn là một điểm sáng đối với một nền kinh tế đang gặp khó khăn trong các lĩnh vực khác - đến mức nó gần như bị đình trệ trong mùa đông. Với mức tăng của tháng tư, tỷ lệ việc làm tăng 0,6 phần trăm - tỷ lệ hàng tháng cao nhất kể từ năm 1994. Nhìn kỹ hơn vào những con số của tháng Tư, tăng trưởng có được là nhờ 73.000 việc làm toàn thời gian và 83.300 việc làm trong khu vực tư.

So với năm trước đó, Canada có thêm 426.400 việc làm, tương đương tăng 2,3 phần trăm. Tính chung suốt một năm qua, thị trường lao động đã tạo ra trung bình mỗi tháng 36.000 việc làm. Brian DePratto, kinh tế gia cao cấp của TD Economics nhận xét: “Gần như mọi chỉ số về chất lượng đều tăng mạnh trong tháng 4: Mức tăng tốt hơn bao giờ hết với tăng trưởng việc làm toàn thời gian, thêm nhiều người dân Canada được lôi kéo vào thị trường lao động và tiền lương đã tăng”. Ông nhấn mạnh: “Đây là một thông điệp vững chắc rằng giới chủ nhân vẫn còn niềm tin vào nền kinh tế Canada”. Mức tăng trưởng trải rộng khắp nhiều kỹ nghệ với cả lãnh vực dịch vụ và hãng xưởng đều có thêm việc làm. 32.400 việc làm tăng trong các vị trí buôn bán sỉ và lẻ, trong khi lãnh vực xây dựng có thêm 29.200 việc làm. Cuộc khảo sát cho thấy, 66.400 việc làm bán thời gian cho các nhân viên dưới 24 tuổi đã giúp kéo thấp tỷ lệ thất nghiệp từ 10,7% xuống 10,3% trong tháng rồi. Tính theo từng vùng thì Ontario, Québec, Alberta và Prince Edward Island đều có thêm việc làm trong tháng 4. Những thành quả của tháng 4 cũng đưa Canada trở lại con đường tạo việc làm sau gián đoạn trong tháng 3. LCC (Theo CBC)

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

CANADA Toronto thoibao.com

Cao đẳng, đại học ở B.C.: những nơi để rửa tiền Ông Peter German, cựu phó ủy viên cảnh sát RCMP và cũng là tác giả của tường trình gây chấn động công bố trong tuần trước có tựa đề “Dirty Money Part Two” (Tiền dơ Phần II), vừa tiết lộ một thông tin đáng ngạc nhiên là các trường cao đẳng và cơ sở giáo dục hậu-trung học của B.C. có thể là những nơi để bọn tội phạm “rửa tiền”. Sau khi nhận được một vài mách báo có một số sinh viên đã ghi danh vào các trường cao đẳng và đóng học phí bằng tiền mặt, đội ngũ điều tra của ông German nhận thấy một số trường và cơ sở giáo dục hậu-trung học đã chấp nhận cho họ trả học phí và những chi phí khác bằng tiền mặt, để sau đó khi các sinh viên quốc tế ấy xin rút học phí thì lại được nhà trường cho nhận lại tiền bằng ngân phiếu (séc). Ông

German nói, “nếu tiền mặt có nguồn gốc từ các hoạt động phạm tội mà có, thì đây là một cách thức cổ điển để chuyển tiền dơ thành tiền có vẻ sạch, hợp pháp”. Tường trình của ông German lưu ý có 1 sinh viên mới đây đã xuất hiện ở một trường cao đẳng (không được nêu tên) với một túi vải có dây buộc đựng $9,000 tiền mặt. Sinh viên này yêu cầu được deposit nó vào tài khoản của nhà trường. Ông German tin rằng nếu cho phép các sinh viên quốc tế làm như thế, các trường hậu trung học trong tỉnh nào chấp nhận học phí sinh viên trả bằng tiền mặt có thể không biết rằng họ đang cho những tội phạm một con đường để cho chúng rửa tiền. Chính ông David Eby, tổng chưởng lý B.C., trong một cuộc phỏng vấn cũng tự hỏi tại sao lại có thể có những

trường tư và đại học trong tỉnh bang nhận tiền mặt với số lượng lớn, rồi hoạt động như những ngân hàng khi viết ra các tờ séc có giá trị tiền mặt lớn đến như thế. Trước những khám phá từ tường trình nói trên, ông Eby xác nhận chính quyền NDP đang xem xét sẽ yêu cầu tất cả các cơ sở làm ăn ở B.C., kể cả các trường hậu trung học công và tư, phải báo lại khoản giao dịch tiền mặt nào trên $10,000 cho cơ quan liên bang chống rửa tiền có tên là FINTRAC. Cũng theo ông German, đội điều tra của ông đã nhận được những tin mách báo về các trường cao đẳng đã nhận tiền mặt học phí, mà đối với một sinh viên quốc tế có thể là từ $7,000 đến $10,000 và dễ dàng tăng lên tới $20,000 ở các trường cao đẳng tư. Quyền Phạm (theo CBC)

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

WestJet đổi chủ

Theo những tin tức loan báo hôm 13 tháng 5, tổ hợp đầu tư Onex Corp sẽ bỏ ra 5 tỷ dollars mua lại toàn bộ cổ phiếu của công ty hàng không WestJet, gồm cả số nợ mà công ty WestJet đang thiếu. Tổ hợp Onex sẽ mua lại cổ phiếu của công ty hàng không WestJet với giá $31 một cổ phiếu, trong khi giá cổ phiếu của công ty hàng không WestJet trên thị trường chứng khoán Toronto, trong ngày thứ Sáu 10 tháng 5, chỉ ở mức$18.52 một cổ phiếu: những nhà đầu tư nếu đã mua cổ phiếu của công ty WestJet đã được lời 67 phần trăm. Tuyên bố với các phóng viên báo chí trong hôm thứ Hai, ông Clive Beddoe, chủ tịch điều hành và cũng là người sáng lập ra công ty

WestJet thì sẽ không có nhân viên nào của công ty WestJet sẽ mất việc. Công ty WestJet thành lập ở thành phố Calgary vào năm 1993 và phát triển rất nhanh: từ là một công ty hàng không nội địa đã trở thành một công ty hàng không quốc tế, với hàng loạt những đường bay đến các thành phố ở khắp nơi trên thế giới. Ngoài công ty chính, công ty hàng không WestJet còn thành lập thêm hai công ty hàng không kiệm ước là công ty Encore và Swoop. WestJet còn mới đặt mua thêm 10 máy bay Boeing Dreamers 787 và sẽ nhận những máy bay này vào năm 2022. Công ty hàng không WestJet có 14 ngàn nhân viên. N.T.H (Theo CBC)

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

CANADA Toronto thoibao.com

Binh sĩ Canada tiếp tục ở lại Québec để dọn dẹp sau lụt Quân lực Canada hôm thứ Hai 13/5 loan báo các binh sĩ sẽ tiếp tục ở lại Québec để giúp dọn dẹp bao cát và vãn hồi các kiến trúc hạ tầng trong các vùng bị ngập lụt. Tướng Jennie Carignan nói với các phóng viên rằng Quân đội đã đồng ý với yêu cầu của Québec để điều động binh sĩ sang nhiệm kỳ thứ nhì, lần này là giúp các hoạt động dọn dẹp và làm sạch. Bộ trưởng An ninh công cộng Geneviève

Guilbault nói đó là một “tin rất tốt”. Tướng Carignan cho biết giai đoạn khủng hoảng ngập lụt đã qua, các binh sĩ giờ đây sẽ chuyển sang bảo vệ tài sản, vãn hồi các cơ sở hạ tầng quan trọng như tòa thị sảnh, nhà máy lọc nước và các trục lộ chính. Bà Carignan cho biết hiện có khoảng 100 binh sĩ trên khắp tỉnh bang đang giúp dọn dẹp hậu quả của trận lụt. Bà nói quân đội sẽ ước tính cần

bao nhiêu binh sĩ, làm việc trong bao lâu, để hoàn thành nhiệm vụ mới. Bà nói: “Vào cuối tuần này, tôi hy vọng sẽ có một kế hoạch để có thể xác định nguồn nhân lực giúp công tác phục hồi”. Bà cho biết, công tác phục hồi dự trù sẽ bắt đầu vào tuần lễ 21/5. Trong khi đó mực nước cao vẫn tiếp tục đe dọa các cộng đồng ở Québec và Ontario, nhưng ngập lụt đã phần lớn được ổn định hoặc bắt đầu hạ thấp. Tính đến chiều 12/5, Urgence Québec cho biết 5.245 nhà bị ngập lụt và 3.461 nhà bị nước cô lập và tổng cộng 7.452 người hiện phải rời khỏi nhà. Các vùng Laurentians và Outaouais vẫn còn bị ảnh hưởng nặng nhất với gần 4.000 nhà còn bị ngập. LT (Theo GlobalNews)

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Băng đảng tội ác thanh toán nhau giữa thanh thiên bạch nhật Sau ba người bị bắn chết tại thành phố Montreal trong vòng hơn một tuần lễ, và các vụ thanh toán diễn ra giữa thanh thiên bạch nhật, trước mặt cả trẻ em, sở cảnh sát Hoàng Gia ở thành phố Montreal loan báo là sẽ thiết lập một biệt đội đặc biệt chuyên lo truy tầm các băng đảng tội ác có trong thành phố. Các giới chức an ninh đã không còn kiên nhẫn nhìn những vụ bắn giết nhau giữa ban ngày, không kiêng nể ai của những tay băng đảng. Đồng thời còn lo sợ những vụ bắn nhau sẽ gây những tai nạn cho những người xung quanh. Trong ngày thứ bảy 4 tháng 5, tay băng đảng mafia Salvatore Scoppa đã bị kẻ gian bắt chết ngay trong khách sạn Sheraton, khi gia đình ông ta và bạn bè của ông ăn mừng ngày đứa con trai của ông được phép thêm sức (confirmation). Có đến hàng trăm người tham dự

bữa tiệc này. Vào tối thứ Sáu 10 tháng 5, một tay băng đảng 25 tuổi, bị bắn chết ngay trong một tiệm bán pizza trong khu thương xá DIX30 ở Brossard. Và ngày Chúa nhật mới đây, một tay băng đảng khác, ông Eric Shabot, 42 tuổi, cũng bị bắn chết trước sân nhà. Theo ông Pierre Brochet, cảnh sát trưởng thành phố Laval thì những vụ bắn giết bằng súng ở vùng đại thủ phủ Montreal là một điều không chấp nhận được. Theo ông cảnh sát trưởng Brochet thì những băng đảng mafia gốc Ý, đã kéo đến thành phố Laval làm ăn và thanh toán lẫn nhau. Biệt đội cảnh sát đặc biệt chuyên trách về băng đảng tội ác bao gồm những cảnh sát ở sở cảnh sát Hoàng Gia RCMP, sở cảnh sát thành phố Laval và sở cảnh sát tỉnh bang Quebec. NTH (theo CTV News)

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

GTA thoibao.com Toronto

Tốc độ giới hạn trên ba đường cao tốc Ontario sẽ tăng lên 110km /h

Hôm thứ Sáu 10 tháng 5, Bộ trưởng Giao thông, ông Jeﬀ Yurek, cho biết từ ngày 16 tháng 9 sắp tới, tốc độ giới hạn trên các highway 402, 417 và QEW sẽ được tăng lên 110km/h. Trong kế hoạch thử nghiệm 2 năm này, ba khu vực đầu tiên được cho phép gia tăng tốc độ tối đa lên 110 km/h, gồm:

- Xa lộ 402 đi từ thành phố London đến thành phố Sarnia, sát biên giới Hoa Kỳ. - Xa lộ QEW đoạn từ thành phố St Catharines đến thành phố Hamilton. - Xa lộ 417 đoạn từ thành phố Ottawa/ Glouchester đến biên giới tỉnh bang Quebec. Bộ trưởng Yurek cho biết sẽ có các biện pháp an toàn bổ sung như tăng bảng báo và thông báo dọc theo 400-series highway. Ông Yurek cảnh báo người lái xe: ngoài khu vực dự án thí điểm, giới hạn tốc độ vẫn là 100km/h Những người lái xe chạy quá tốc độ trong khu vực có giới hạn tốc độ 110km/h có thể bị rút bằng lái và tạm giữ xe trong bảy ngày và cộng 6 điểm xấu. Giới hạn tốc độ đường cao tốc ở sáu tỉnh bang khác như Alberta, Manitoba, New Brunswick và Saskatchewan đã tăng dần lên 110 km/h trong hai thập kỷ qua. Tại British Columbia, giới hạn tốc độ đã được tăng lên trong năm 2014 lên 120km/h nhưng đã nhanh chóng quay trở lại 110 km/h sau khi có sự gia tăng tương ứng các vụ đụng xe nghiêm trọng. 

Hai cha con bị bắt vì tàng trữ chất nổ Hai cha con ở Richmond Hill đã bị bắt giữ sau khi cảnh sát đã thu giữ chất nổ cùng với kíp nổ ở nhà của họ vào thứ Sáu tuần trước. Cảnh sát vùng York cho biết vào ngày 9 tháng 5, họ được tin báo có một nghi phạm đang bị cả lực lượng bảo vệ biên giới và thuế quan U.S. Customs and Border Protection và Canadian Border Services Agency điều tra. Ngày hôm sau, cảnh sát

đã thực hiện lệnh khám một ngôi nhà ở khu Larratt Lane gần Canyon Hill Avenue và Bathurst Street. Những người cư ngụ trong các ngôi nhà gần đó đã phải di tản trong khi cảnh sát tỉnh bang OPP và cảnh sát vùng York lấy đi một lượng chất nổ không xác định và một kíp nổ. Vào tối thứ Hai, hai người đã bị bắt giữ và cáo buộc tội sở hữu thiết bị nổ.

Mahyar Mohammadiasl, 18 tuổi và Reza Mohammadiasl, 47 tuổi, đã ra hầu tòa lần đầu ở Newmarket vào thứ Ba. Cuộc điều tra đang tiếp diễn. Bất cứ ai có thông tin gì được yêu cầu gọi cho cảnh sát theo số 1-866-876-5423, ext. 6075. Cũng hôm thứ Ba, Tổng trưởng An toàn Công cộng Ralph Goodale cho biết rằng “không có vấn đề gì về an ninh quốc gia” liên quan đến các vụ bắt giữ kể trên. 

Cụ ông 81 tuổi bị buộc tội giết vợ Cảnh sát vùng Peel cho biết vừa cáo buộc một người đàn ông 81 tuổi tội giết người cấp độ hai sau cái chết của một phụ nữ tại một căn town house gần Queen Street East và Bramalea Road ở Brampton vào sáng thứ Hai. Cảnh sát cho biết họ đã được gọi đến nơi xảy ra án mạng vào khoảng 9 giờ sáng. Khi đến nơi, họ tìm thấy thi thể của bà Bao Lian Li, 82 tuổi. Cảnh sát đã bắt giữ ông Lu Hong Liang, nghi can này đã ra phiên tòa đầu tiên ngay hôm thứ Hai.

Theo cảnh sát, nghi phạm và nạn nhân là vợ chồng và nghi phạm là người duy nhất có mặt lúc đó. Đây là án mạng thứ 6 ở vùng Peel kể từ đầu năm tới nay. 

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Metrolinx thiệt hại 15 triệu hàng năm vì nạn đi lậu Metronix, cơ quan đặc trách về vận chuyển công cộng của Ontario cho biết những người đi lậu xe lửa hàng năm khiến cơ quan này thiệt hại trung bình 15 triệu. Hàng ngày có hàng chục ngàn hành khách đi xe lửa GO vào thành phố Toronto nhưng thỉnh thoảng mới có người xét vé.

Để hạn chế thất thoát vì người đi lậu, Metronix cho biết là sẽ mướn thêm 12 nhân viên đi kiểm soát vé hàng ngày. Với số nhân viên mướn thêm, Metronix hy vọng số tiền thiệt hại vì những người đi lậu sẽ giảm bớt 25 phần trăm, vào khoảng 3.75 triệu dollars. 

Tìm bà mẹ bỏ con sơ sinh ngoài trạm cứu hỏa Cảnh sát vùng York đang cố gắng tìm mẹ của em bé sơ sinh bị bỏ bên ngoài trạm cứu hỏa Georgina vào sáng sớm thứ Ba. Đứa trẻ được tìm thấy tại một trạm cứu hỏa ở Sutton, nằm ở Town of Georgina, vào khoảng 3 giờ sáng. Trưởng phòng cứu hỏa Georgina Ron Jenkins cho biết các nhân viên cứu hỏa sau khi ra ngoài làm nhiệm vụ, trở về trạm cứu hỏa thì nghe thấy tiếng trẻ em khóc. Sau đó họ đã tìm thấy một đứa trẻ sơ sinh được bọc trong một tấm chăn gần cửa sau của tòa nhà. Em bé sơ sinh này đã được đưa đến cho bệnh viện kiểm tra sức khỏe.

Const. Andy Pattenden, thuộc cảnh sát vùng York, cho biết thêm rằng đứa bé có vẻ như chưa bị bỏ ở bên ngoài quá lâu. Theo ông Pattenden, đứa trẻ chỉ mới vài ngày tuổi và không có dấu hiệu nào cho thấy nó được sinh ra trong bệnh viện, hiện đang được Children’s Aid Society chăm sóc. Ông Pattenden còn cho biết thêm: Người mẹ bỏ con nhưng đã làm điều đúng đắn, cố đưa đứa bé tới một nơi an toàn. Điều chúng tôi quan tâm nhất lúc này là tình trạng sức khỏe của bà mẹ này và chúng tôi chỉ muốn cô ấy liên lạc với chúng tôi để chúng tôi biết chắc rằng cô ấy vẫn ổn.” 

Đứa trẻ được tìm thấy tại một trạm cứu hỏa ở Sutton

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Tổng thống tự phong Venezuela mời quân đội Mỹ hỗ trợ Theo Newsweek, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio hôm 13/5 đã công bố bức thư do ông Carlos Vecchio, đặc phái viên của thủ lĩnh đối lập kiêm tổng thống tự phong Venezuela Juan Guaido, gửi cho Đô đốc Craig Fuller, chỉ huy Bộ Tư lệnh phía Nam Hoa Kỳ, hôm 11/5. Ông Vecchio cho biết “tổng thống lâm thời” Guaido đã chỉ đạo ông liên lạc với Bộ Tư lệnh phía Nam Mỹ để kêu gọi sự hỗ trợ từ Washington.

Trong thư, đặc phái viên của tổng thống tự phong Juan Guaido đã đưa ra cảnh báo về tình hình ngày càng tồi tệ tại Venezuela, nơi đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng kinh tế ngày càng trầm trọng do các lệnh trừng phạt của Mỹ từ tháng 8/2017. Ông Vecchio đổ lỗi cho chính quyền của Tổng thống Nicolas Maduro vì để xảy ra tình trạng như vậy. Theo ông Vecchio, tình hình hiện nay dẫn tới “những hậu quả về an ninh quốc gia

Ông Juan Guaido

đối với Venezuela cũng như các nước láng giềng”. Ông Vecchio bày tỏ “quan ngại” về “tác động từ sự hiện diện của các lực lượng nước ngoài không được chào đón tại Venezuela, đặt đất nước chúng ta và các nước khác vào nguy cơ rủi ro”. Đặc phái viên của ông Guaido ngụ ý tới các quốc gia ủng hộ chính quyền Maduro gồm Cuba và Nga - nước được cho là đang triển khai lực lượng quân sự tại Venezuela. Tr o n g k h i đ ó , N g o ạ i trưởng Mỹ Mike Pompeo nói với đài ABC rằng Tổng thống Donald Trump có đủ thẩm quyền theo hiến pháp để xem xét vấn đề can thiệp quân sự vào Venezuela. Bộ Tư lệnh phía Nam Mỹ cũng khẳng định lực lượng này “sẵn sàng” hành động ngay sau khi được “ông Guaido và chính phủ hợp pháp của Venezuela mời”. 

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

IS tuyên bố “lập tỉnh mới” tại Ấn Độ Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) lần đầu tuyên bố thành lập cái gọi là một đơn vị hành chính mới trên lãnh thổ Ấn Độ nhưng không nêu rõ vị trí của tỉnh này nằm ở vùng nào của Ấn Độ. Giới chuyên gia nhận định đây là cách để tổ chức khoa trương thanh thế sau khi bị đánh bại tại “đế chế” tự xưng từng thiết lập ở Iraq và Syria. Reuters dẫn lời nhà phân tích an ninh Rita Katz cho rằng việc tuyên bố thành lập tỉnh mới trong khi trên thực tế chưa sở hữu lãnh thổ nào là điều phi lý nhưng không nên bỏ qua vì có thể đây là dấu hiệu cho thấy IS muốn tái xây dựng lãnh thổ tại khu vực. Cũng trong thông báo, IS nói đã gây thương vong cho quân đội Ấn Độ trong cuộc đụng độ mới đây ở quận Shopian, thuộc vùng Kashmir.

Cảnh sát Ấn Độ trong khi đó cho biết đã tiêu diệt một tay súng IS tên Ishfaq Ahmad Sofi tại Shopian. Soﬁ bị cho là từng tham gia nhiều nhóm vũ trang chống quân chính phủ tại Kashmir trong hơn 10 năm trước khi tuyên bố trung thành với IS. Cảnh sát Ấn Độ nghi ngờ Sofi đã tiến hành nhiều vụ tấn công bằng lựu đạn nhắm vào lực lượng an ninh trong khu vực. Chiến dịch tiêu diệt tay súng này diễn ra ngày 10.5 không gây thương vong cho quân chính phủ, trái với thông tin của IS. 

Lá cờ IS bị thu giữ từ những kẻ khủng bố ở Sri Lanka Ảnh minh họa

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

THẾ GIỚI Toronto thoibao.com

Bốn nước tập trận trên Biển Đông

Iran dọa đánh phủ đầu nếu Mỹ hành động Tư lệnh Không quân Iran đã đưa ra cảnh báo cứng rắn với Mỹ sau khi Washington tuyên bố đưa hàng không mẫu hạm tới tới khu vực áp sát Iran. Quân đội Mỹ gần đây đã triển khai các lực lượng, bao gồm hàng không mẫu hạm và máy bay ném bom B-52 tới Trung Đông, trong một động thái được các quan chức Mỹ nhận định là để đối phó với mối đe dọa từ Iran nhằm vào các lực lượng Mỹ trong khu vực. Tư lệnh không quân thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran Amirali Hajizadeh cho rằng sự hiện diện quân sự của Mỹ trong khu vực trước đây là mối đe dọa nghiêm trọng, còn bây giờ là một mục tiêu của Iran. Trong cuộc phỏng vấn với CNBC ngày 11/5, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết ông nhận thấy mối đe dọa ngày càng tăng từ Iran, đồng thời

khẳng định chính quyền Tổng thống Donald Trump đang củng cố năng lực để có thể đáp trả bất kỳ hành động tấn công nào từ phía Iran. Mặc dù duy trì hiện diện quân sự ngày càng tăng trong khu vực, song Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh Mỹ không tìm kiếm một cuộc chiến tại đây. Cũng theo Ngoại trưởng Pompeo, ông đã chuẩn bị sẵn các kế hoạch ngoại giao để Tổng thống Trump có thể lựa chọn “trong trường hợp Iran đưa ra quyết định sai lầm”. “Iran là nước gây ảnh hưởng bất ổn chính tại Trung Đông và chúng tôi nhắm mục tiêu tới việc khắc chế điều đó”, ông Pompeo nói, đề cập tới vai trò của Iran đối với khủng bố cũng như dòng chảy vũ khí từ Iran tới các nước bất ổn. 

Việc hải quân 4 nước gồm Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Philippines điều 6 chiến hạm tập trận chung, từ ngày 2 – 8/5 tại Biển Đông, được giới chuyên gia quốc tế đánh giá truyền đi thông điệp mạnh mẽ cho Trung Quốc, và mang nhiều ý nghĩa quan trọng đối với vùng biển này. Cuộc tập trận được thông báo sau khi hải quân Mỹ ngày 6/5 đã đưa 2 tàu khu trục hoạt

động xung quanh 2 đá Ga Ven và Gạc Ma trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp. Theo thông báo từ Hạm đội 7 (Mỹ), cuộc tập trận mang ý nghĩa góp phần duy trì an ninh cho các đồng minh và đối tác thông qua việc đảm bảo khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.

Cuộc tập trận có sự tham gia của 4 quốc gia không chỉ gửi thông điệp mạnh mẽ đến Trung Quốc hay thể hiện lập trường mạnh mẽ về luật pháp quốc tế đối với Biển Đông, mà còn xây dựng nên cầu nối những bên có cùng mối quan tâm trước Bắc Kinh. Sự kiện này thể hiện dấu hiệu về sự bất bình của cộng đồng quốc tế đối với các hành động “cơ bắp” của Bắc Kinh ở Biển Đông. Lâu nay, Mỹ - Nhật - Ấn đã có nhiều hoạt động chung, dựa trên đối thoại quân sự chiến lược ba bên, mà nổi bật là cuộc tập trận hải quân chung Malabar đặc trưng cho cam kết chiến lược của ba nước này. Không dừng lại ở đó, Mỹ - Nhật - Ấn đang mở rộng kết nối với các nước khác trong tình hình Trung Quốc có nhiều hành vi đáng quan ngại. 

TIN VẮN

được đưa ra hôm 13/05/2019. Hồ sơ liên quan đến ông Assange đã kéo dài gần một chục năm. Do bị cáo tị nạn tại tòa đại sứ Equador tại Luân Đôn từ năm 2012, hồ sơ pháp lý đã bị hủy bỏ. Việc Assange bị cảnh sát Anh bắt đi hôm 11/04 khiến tư pháp Thụy Điển có thể mở lại hồ sơ này, và đòi trục xuất sáng lập viên WikiLeaks về Stockholm.

Mỹ chuyển nhân viên ở biên giới Canada xuống phía biên giới Mexico

Chính phủ Nhật Bản lo ngại kinh tế suy thoái. Theo các dữ liệu công bố ngày 13/05, Tokyo không loại trừ khả năng suy thoái kinh tế vì nền kinh tế Nhật phụ thuộc vào xuất cảng và do đó, bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ việc nhu cầu bên ngoài giảm sụt, và tranh chấp thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Nam Hàn tiếp tục tăng cường phòng thủ nhằm đối phó với “mọi đe dọa”. Tuyên bố của phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Nam Hàn ngày 13/5 cho thấy tình hình trên bán đảo Triều Tiên có dấu hiệu căng thẳng trở lại sau vụ Bình Nhưỡng hai lần bắn thử hỏa tiễn trong chưa đầy một tuần lễ. Ông Choi Hyun Soo còn thêm Seoul tăng cường khả năng phòng thủ, đặc biệt là tăng cường hệ thống hỏa tiễn chận hỏa tiễn để “chặn hỏa tiễn tầm ngắn của Bắc Hàn”. Thụy Điển mở lại thủ tục truy tố Julian Assange về tội hiếp dâm. Thông báo trên

Thổ dân kiện chính quyền Úc trước Liên Hiệp Quốc. Hôm 13/05, thổ dân sống trên các đảo ở Eo Biển Torrès, miền bắc nước Úc, đã đưa đơn kiện chính quyền Canberra trước Ủy Ban Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc. Chính quyền Úc bị tố cáo là đã không làm gì để đối phó với thay đổi khí hậu, làm cuộc sống người trong vùng bị đe dọa, và đây là điều vi phạm nhân quyền. 

Thủ tục qua biên giới Mỹ Canada sẽ bị chậm trễ trong nhữ ng ngà y hè sắ p tớ i sau khi hàng trăm nhân viên biên giới của Mỹ tạm thời được điều động về phía biên giới tiếp giáp Mexico. Cơ quan Biên giới và Quan thuế Mỹ cho biết 731 nhân viên biên giới phía bắc trên bộ, trên biển và tại phi cảng đang được điều động xuống biên giới Mỹ - Mexico, nơi họ sẽ giúp các đồng nghiệp phí a nam đố i phó vớ i là n số ng gia đì nh và trẻ em từ Trung Mỹ kéo sang. Biện pháp này diễn ra khi các cơ sở kinh doanh chuẩn bị cho mùa hè, khi hàng chục ngàn du khách Canada đi về phía năm góp phần thúc đẩy nền kinh tế của các cộng đồng ở các tiể u bang gầ n biên giới, cũng như sâu hơn bên trong Hoa Kỳ. Kể từ khi an ninh biên giới Hoa Kỳ-Canada được tăng cường ngay sau vụ tấn

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

công 11/9, các viên chức địa phương và tiểu bang đã lo lắng rằng an ninh tăng cao có thể gây tổn hại cho thương mại và dòng người tự do qua lại biên giới dài 8.891 km. Garry Douglas thuộc Phòng Thương mại ở Plattsburgh, NY, cho biết thương mại với Canada là "động lực lớn nhất" trong nền kinh tế khu vực, và phải mất nhiều năm để có đủ nhân sự ở biên giới phía bắc, nơi có khoảng 400.000 người và 1,6 tỉ Mỹ kim hàng hóa qua biên giới hàng ngày. Ông nói hiện ông chưa thấy có vấn đề gì, nhưng cảnh báo rằng mùa du lịch cao điểm chưa bắt đầu cho đến ngày lễ Victoria Day của Canada vào cuối tuần 18-20 tháng 5. Tuầ n qua, 13 thà nh viên lưỡ ng đả ng củ a quố c hộ i Mỹ từ 6 tiể u bang biên giới đã viết thư cho Quyền Bộ trưở ng Nộ i an Kevin

McAleenan, bà y tỏ lo âu rằng kế hoạch điều động có thể làm tổn hại thương mại và du lịch qua biên giới MỹCanada. Bức thư vừa được công bố cho biết: "Quyết định điều động các giới chức Biên giới và Quan thuế CBP ở phía bắc tới biên giới phía nam khiến cơ quan này thêm khó khăn hơn trong việc đáp ứng các đòi hỏi nhiệm vụ cốt lõi của họ tại biên giới, bao gồm bảo đảm hiệu quả các điểm nhập cảnh của Mỹ và bảo vệ an toàn cho du lịch và giao thương". Bứ c thư có đoạ n viế t: "Chuyển các nhân viên biên giới của Mỹ khỏi biên giới phía bắc sẽ tác động mạnh đến du lịch và giao thương giữ a Mỹ và Canada ngay thời điểm chúng ta bước vào nhữ ng thá ng mù a hè bậ n rộn". T.L (THEO CBC)

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Việt Nam có thể bị đưa vào danh sách các nước thao túng tiền tệ Bloomberg đưa tin hồi cuối tuần qua: Hoa Kỳ sẽ mở rộng danh sách các quốc gia mà họ theo dõi về thao túng tiền tệ trong báo cáo ra trong tháng này, và Việt Nam có thể bị đưa tên vào danh sách đó. Bloomberg cho biết số quốc gia bị đưa tên vào danh sách theo dõi này sẽ tăng lên khoảng 20 nước từ 12 nước trong báo cáo ra vào

tháng 10 năm ngoái. Lý do Việt Nam có thể bị đưa tên vào danh sách là cố giữ giá trị tiền đồng của họ thấp hơn thực tế. Tháng 10 nằm ngoái, Bộ Tài chính Hoa Kỳ không đưa tên Trung Quốc hoặc bất kỳ đối tác thương mại nào khác vào danh sách các nước thao túng tiền tệ vì họ dựa vào biểu thuế nhập cảng để cắt giảm

thâm hụt thương mại với Trung Quốc. Bloomberg cho biết cho đến nay Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã kiểm tra 12 đối tác thương mại lớn nhất của Hoa Kỳ và đối chiếu với Thụy Sĩ để chuẩn bị cho báo cáo sắp tới. “Danh sách theo dõi mở rộng có thể bao gồm Nga, Thái Lan, Indonesia, Việt Nam, Ireland hoặc Malaysia – là các nước có thặng dư thương mại lớn với Hoa Kỳ,” theo Bloomberg. Hãng tin này cho biết số quốc gia có tên trong danh sách tăng sau khi Bộ Tài chính Hoa Kỳ giảm một trong ba tiêu chí mà họ sử dụng để xác định nước thao túng tiền tệ: thặng dư tài khoản vãn lai từ 3% xuống 2% GDP. 

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

20 sinh viên Singapore bị thương trong tai nạn xe buýt ở VN Hai mươi sinh viên của Đại học Quản lý Singapore (SMU) bị thương trong một tai nạn xe buýt ở Việt Nam chiều thứ Bảy 11/5. Các sinh viên này thuộc nhóm 30 người đến thành phố Huế để thực hiện một dự án dịch vụ cộng đồng ở nước ngoài. Họ đã hoàn thành dự án và đang đi trong chuyến đi Vườn quốc gia Bạch Mã thì xe buýt chở họ bị tai nạn. Thông báo của trường SMU hôm 13/5 nói: “Một trong hai chiếc xe buýt chở nhóm sinh viên này đã va vào vách núi, làm các hành khách ‘văng’ khỏi chỗ ngồi. 20 sinh viên sinh bị thương từ nhẹ như bầm tím và trầy xước cho đến nặng hơn, bao gồm chấn thương cổ tay, chấn thương

cột sống cổ, trật khớp háng.” Các sinh viên bị thương đang được điều trị tại Bệnh viện Trung ương Huế. SMU cho biết hai học sinh bị chấn thương ở chân và cổ sẽ được đưa bằng máy bay cứu thương về Singapore điều trị một khi các bác sĩ ở bệnh viện Huế xác nhận họ đi được. Cả hai đều trong tình trạng ổn định và tỉnh táo. Theo báo chí trong nước, chiếc xe đang xuống dốc khi còn cách công viên quốc gia Bạch Mã khoảng 1km thí nó đâm vào vách núi, đầu xe bị hư hại nặng. Hai người Việt Nam - tài xế và hướng dẫn viên du lịch - cũng bị thương. 

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Quân đội VN được yêu cầu tham gia chặn dịch tả heo Châu Phi Chính phủ Hà Nội vào ngày 13 tháng 5 tiến hành hội nghị trực tuyến phòng chống dịch tả lợn Châu Phi sau khi dịch lan đến 29 tỉnh/thành trên cả nước. Tổng số lợn bị dịch phải tiêu hủy lên đến hơn 1,2 triệu con, chiếm hơn 4% tổng đàn lợn trên cả nước Việt Nam. Bộ trưởng Nông Nghiệp- Phát Triển Nông Thôn của VN, Ông Nguyễn Xuân

Cường, cảnh báo nếu không ngăn chặn dịch tốt thì dịch tả lợn Châu Phi tại Việt Nam sẽ chuyển biến theo ba hướng: trước hết là tái xuất ổ dịch mới tại nơi đã khống chế được; thứ hai lan rộng sang những vùng chưa bị dịch và thứ ba phát sinh dịch tại những đàn lợn lớn. Vì có đánh giá nhiều địa phương không phòng chống dịch tả lợn Châu Phi hiệu quả, Ông Nguyễn Xuân Cường

cho biết có đề xuất Chính phủ Hà Nội đưa quân đội vào kiểm tra tình hình chống dịch. Tại Việt Nam, dịch tả lợn Châu Phi bùng phát vào đầu tháng 2 vừa qua tại tỉnh Hưng Yên, sau đó lan nhanh sang các tỉnh ở miền Bắc và nay đã đến Đồng Nai, Bình Phước tại miền Nam. Dịch tả lợn Châu Phi hiện nay tại Việt Nam là đại dịch lớn nhấn gây tác động lớn đến ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam. Tổng đàn lợn tại Việt Nam đứng thứ 7 thế giới và sản lượng thịt lợn đứng hàng thứ 6 thế giới. Ngành chăn nuôi lợn đóng góp 5% vào Tổng Sản Lượng Nội Địa- GDP của Việt Nam. 

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Nhiều nhà hoạt động dân chủ bị cấm cản gặp Phái đoàn Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Một số các nhà bất đồng chính kiến tại Sài Gòn và các tỉnh bị công an, an ninh ngăn chặn, cấm cản, không thể đến gặp Phái đoàn Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ theo lời mời gặp vào sáng ngày 13/5/2019, để trao đổi ý kiến trước cuộc đối thoại nhân quyền Mỹ-Việt 2019. Một trong những người bị ngăn cản là Chánh trị sự đạo Cao Đài chân truyền, ông Hứa Phi, và cũng là đồng Chủ Tịch Hội đồng Liên Tôn Việt Nam, cho biết: “Bốn ngày nay, tôi bị Công an cộng sản Việt Nam ở Huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng canh tôi liên tục và liên tục cho nên tôi không thể xuống Sài Gòn gặp Lãnh sự quán Hoa Kỳ cũng như Cục Dân chủ Nhân quyền mời. Công an chặn quanh nhà tôi, tôi ra đi thì công an đem những vật cản đến chặn cửa nhà tôi như giường bố, bàn ghế…” Một cựu tù nhân lương tâm tại Sài Gòn, là Luật sư Lê Công Định, cũng viết trên trang cá nhân về tình trạng bị công an, an ninh ngăn cản cấm ra khỏi nhà từ trước cuộc gặp 2 ngày.

Lý do mà an ninh của Sở Công an TPHCM cấm Luật sư Lê Công Định đi ra khỏi nhà, được cho biết là các nhà ngoại giao Mỹ phải xin phép nhà nước Việt Nam trước khi gặp ông. Ngoài Luật sư Lê Công Định và Chánh trị sự đạo Cao Đài Hứa Phi còn một số nhà hoạt động khác được mời đến gặp Phái đoàn Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ để trao đổi ý kiến trước cuộc đối thoại nhân quyền Mỹ-Việt 2019, như Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, ông Phạm Bá Hải, v.v… Tuy nhiên, Đài Á Châu Tự Do tạm thời chưa thể liên lạc được với các nhà hoạt động này. Lâu nay, mỗi khi những phái đoàn Phương Tây như Hoa Kỳ và Liên Minh Châu Âu- EU có những cuộc gặp với các thành phần hoạt động, đấu tranh cho dân chủ- nhân quyền tại Việt Nam thì hầu như những thành phần được mời bị an ninh Hà Nội ngăn chặn. Nhiều người phải tìm cách trốn trước ra khỏi nhà mới có thể tới được chỗ gặp. 

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Hai Facebooker chỉ trích chính phủ Đòn độc của thương lái Trung Quốc lãnh 11 năm tù Hai nữ Facebooker vừa bị tòa án Việt Nam ngày 10/5 tuyên án tù với cáo buộc “làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm chống nhà nước”. Truyền thông trong nước loan tin vào cùng ngày. Hai bị cáo là Vũ Thị Dung (54 tuổi) và Nguyễn Thị Ngọc Sương (51 tuổi). Bà Dung bị kết án 6 năm tù, trong khi bà Sương phải chịu án 5 năm tù. Cáo trạng của Viện kiểm sát được truyền thông trong

nước trích đăng cho biết, từ tháng 8 năm 2018 đến ngày 10/10/2018, hai bị cáo đã sử dụng mạng xã hội Facebook với các tên Salem Trần, Hoa Hong Ha Ngoc, Ma Ma Ma Ma để tương tác với các tài khoản Facebook có tên Tân Thái và Benny Trương để xem, nghe nội dung các video, bài viết có nội dung chống phá nhà nước. Sau đó cả hai đã kêu gọi biểu tình chống luật đặc khu, an ninh mạng, phản đối Trung Quốc, kích động người dân xuống

Vũ Thị Dung và Nguyễn Thị Ngọc Sương

đường biểu tình vào ngày 13/10/2018. Cáo trạng cũng cho biết bà Dung đã làm các tờ truyền đơn có nội dung “chống phá nhà nước” và rủ bà Sương đi rải truyền đơn tại 4 điểm ở thị trấn Định Quán, tỉnh Đồng Nai trước khi bị bắt giữ. Luật An ninh mạng của Việt Nam đã bắt đầu đi vào hiệu lực từ đầu năm nay. Đây là bộ luật gặp nhiều chỉ trích của quốc tế vì bị cho là có những điều khoản thắt chặt kiểm soát tự do internet. Từ năm 2018 trở lại đây, Việt Nam cũng gia tăng bắt giữ những người dám lên tiếng chỉ trích chính phủ. Từ đầu năm 2019 đến nay, RFA ước tính có ít nhất 10 tiếng nói chỉ trích chính quyền Việt Nam bị bắt giữ đã được truyền thông trong nước xác nhận. An xá Quốc tế hồi năm ngoái cho biết Việt Nam hiện vẫn giam giữ khoảng gần 100 tù nhân lương tâm. 

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Theo tin của trang VietNamNet trong nước: Một người tên Phạm Minh Ngọc đứng ra thu mua vỏ thông với ý định bán cho các thương lái Trung Quốc, đã bị các lực lượng chức năng tỉnh Gia Lai phát giác, ngăn chặn. Kiểm tra nơi gom hàng của ông Ngọc tại TP Pleiku, lực lượng chức năng thu giữ 103 bao chứa vỏ thông, tổng trọng lượng gần 3,5 tấn. Ông Ngọc khai nhận thu mua số vỏ thông trên tại một số xã của huyện Đắk Đoa để vận chuyển ra các tỉnh phía Bắc, bán cho thương lái người Trung Quốc với giá khoảng 8.000 đồng/kg. Hậu quả, theo trang Tài Nguyên và Môi Trường, nhiều rừng thông bị hủy hoại nghiêm trọng. Hàng loạt các khu rừng thông nhiều năm tuổi trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã bị nhiều người vạt vỏ cây để bán kiếm tiền. Cuối tháng

4/2019, tại tiểu khu 309, có 981 gốc thông bị róc vỏ. Trong đó, có 715 cây thông bị róc một phần vỏ khô bên ngoài, 276 cây thông đã bị chết khô. Rõ ràng đây là đòn độc của Trung Quốc, chỉ mua vỏ thông để giết chết rừng thông ở Việt Nam. Đây là một trong nhiều thủ đoạn của “thương lái” Trung Quốc, hủy hoại tài nguyên rừng và môi trường VN, bên cạnh các chiêu trò thu mua nông sản, lâm sản “lạ” để lũng đoạn thị trường VN, gây nguy hại cho không gian sống của người Việt. 

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

Nguy cơ bành trướng hải quân Trung quốc ở Bắc Cực NGUYỄN TUẤN HOÀNG

heo bản phúc trình của bộ quốc phòng Hoa Kỳ phổ biến hôm 3 tháng 5, hải quân Trung quốc đang bành trướng sự hoạt động tại vùng Bắc Cực, kể cả hạm đội tầu ngầm. Cũng theo bản tường trình thì mới đây chính quyền Bắc Kinh đã đề ra một chính sách dựa trên chính sách lớn là Vành Đai Con Đường của Tập Cận Bình là “con đường tơ lụa vùng Bắc Cực”. Dù không phải là một quốc gia trong vùng Bắc Cực, nhưng Trung quốc ngày một hoạt động tích cực, hiện diện trên mọi lãnh vực từ quốc phòng, đến hàng hải và kinh tế. Trung quốc là thành viên quan sát của hội đồng Bắc Cực từ năm 2013 cho đến nay. Việc này cũng khiến cho các quốc gia xung quanh vùng Bắc Cực lo ngại về những mục tiêu lâu dài của Trung quốc trong các lãnh vực quân sự và kinh tế.

Chính quyền xứ Đan Mạch đã tỏ vẻ lo ngại khi mới đây Trung quốc muốn thành lập một trạm nghiên cứu vệ tinh ở Greenland, sửa sang phi trường và khai thác những hầm mỏ trên vùng Bắc Cực. Theo bản nghiên cứu của bộ quốc phòng Mỹ thì ngân sách quốc phòng của Trung quốc vẫn tiếp tục gia tăng lên đến 260 tỷ Mỹ kim trong năm tới

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

2020 và hiện đang phát triển hạm đội tầu ngầm lên đến 70 chiếc. Chúng ta cũng biết hiện nay hạm đội tầu ngầm của Canada chỉ có 6 chiếc, mà có nhiều chiếc không hoạt động vì là những chiếc tầu ngầm kiểu cũ, mua lại của hải quân nước Anh Chuyển qua chuyện thời sự về y tế thì nhiều bác sĩ gia đình ở Mỹ đã bỏ nghề.

Theo tin của đài CBS phổ biến hôm 8 tháng 5, càng ngày lại càng có nhiều những công ty bảo hiểm y tế Hoa Kỳ cho phép những người mua bảo hiểm y tế gặp thẳng các bác sĩ chuyên môn, không cần qua trung gian của bác sĩ gia đình. Theo lệ thường tại Mỹ cũng như ở Canada, trạm đầu tiên trong việc giữ gìn sức khỏe là các bác sĩ gia đình: những bác sĩ gia đình khám bệnh tổng quát, cho đi thử nghiệm, chụp phim… và khám định kỳ hàng năm. Khi biết là bệnh nhân có bệnh rõ ràng, thì các bác sĩ gia đình mới chuyển người bệnh nhân này qua các bác sĩ chuyên môn. Có hai điểm khác biệt giữa bác sĩ gia đình ở Mỹ và Canada: tại Hoa Kỳ, đi khám bác sĩ gia đình phải trả thêm tiền co-pay, ngoài tiền công ty bảo hiểm đã trả cho các bác sĩ. Ngoài ra bệnh nhân ở Mỹ phải đi khám bác sĩ gia đình, trong danh sách

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

THỜI SỰ TRONG TUẦN Toronto thoibao.com

bác sĩ của công ty bảo hiểm mà bệnh nhân này là thành viên. Cũng vì những giới hạn và việc phải trả thêm tiền, cho nên người Mỹ nhất là những người trẻ lười đi khám bệnh tổng quát hàng năm, ít khi muốn đi khám bác sĩ. Vì thế một khi người ta bị bệnh là bệnh nặng. Theo nhận định của nhiều chuyên gia y tế thì một hệ thống bảo vệ sức khỏe con người hữu hiệu, cần phải có nền tảng vững chắc, dựa trên những sự săn sóc sơ khởi ( primary care), mà các bác sĩ gia đình là thành phần trụ cột. Những người Mỹ nhất là những người trẻ, đã không thường xuyên đi khám bác sĩ gia đình, ngay cả những khi họ bị đau ốm nhẹ, thay vào đó họ đến gặp những người phụ tá bác sĩ như nurse practitioners hay physician assistants. Theo bản tường trình của the Health Care Cost Institute thì trong vòng 4 năm qua, số người Mỹ dưới 65 tuổi, gặp bác sĩ gia đình đã giảm 18 phần trăm, trong khi số người đi gặp những phụ tá bác sĩ lại gia tăng 129 phần trăm. Cũng theo đài CBS thì lợi tức của một bác sĩ gia đình tại Hoa Kỳ không có nhiều so với các bác sĩ chuyên môn khác: lương của một bác sĩ giải phẩu chỉnh hình ở Hoa Kỳ từ 374 ngàn Mỹ kim lên đến 616 ngàn Mỹ kim, trong khi lương của một bác sĩ gia đình từ 177 ngàn Mỹ kim lên đến 231 ngàn Mỹ kim. Bác sĩ gia đình phải chi tiêu khá nhiều về những chi phí như tiền mướn phòng mạch, tiền trả lương cho thư ký... nên con số lợi tức thật sự của một bác sĩ gia đình chỉ chừng 100 ngàn Mỹ kim lên đến 150 ngàn Mỹ kim. Thêm nữa, những tân bác sĩ Mỹ ra trường ngành bác sĩ gia đình thường có khuynh hướng xin vào làm khoán cho các bệnh viện, để không phải lo lắng về những chi phí khác, nhất là những tân bác sĩ Mỹ là những người có số nợ sinh viên vài trăm ngàn Mỹ kim trở lên. Theo những tường trình thì vào năm 2030, Hoa Kỳ sẽ thiếu khoảng 50 ngàn bác sĩ gia đình. Thiếu sự chăm sóc của bác sĩ gia đình, nhiều người có bệnh nhưng không được chữa trị kịp thời, và khi biết thì quá trễ. Cũng trong chuyện thời sự về y tế, theo tin của đài CBC thì với giá mua insulin ở các tiệm thuốc bên Hoa Kỳ, đắt gấp 10 lần giá bán ở các tiệm thuốc ở Canada, có những nhóm người Mỹ có bệnh tiểu đường hay có thân nhân bị bệnh tiểu đường, thường họp lại thành một đoàn qua biên giới Canada, mua insulin ở các tiệm thuốc dọc biên giới.

Mua insulin

Các loại dược phẩm bán ở Hoa Kỳ với giá cao hơn, vì các công ty dược phẩm xứ này có quyền tự do định giá: một vial insulin mà người ta có thể xài trong 1 tháng, bán với giá 300 Mỹ kim ở Hoa Kỳ thì chỉ bán với giá 30 dollars ở Canada. Theo ông Barry Power của hiệp hội những dược sĩ Canada thì việc những người Mỹ qua Canada mua insulin, có thể sẽ làm cho số lượng insulin ở Canada khan hiếm. Có nhiều chuyện thương tâm đã xảy ra ở Mỹ vì insulin quá mắc và nhiều người không có khả năng mua, như trường hợp bà Nicole Smith Holt ở tiểu bang Minnesota. Con trai của bà Smith là Alec Smith, 27 tuổi đã chết vào năm 2017 vì những biến chứng của bệnh tiểu đường và vì không có tiền mua insulin. Bà Quin Nystrom cũng ở tiểu bang Minnesota và cũng qua Canada theo đoàn những người Mỹ, mua thuốc cho đứa con gái 13 tuổi bị bệnh tiểu đường loại 1. Bà Nystrom cho biết bà có mua bảo hiểm y tế qua chương trình Obamacare: bà phải đóng nguyệt liễm hàng tháng là 370 Mỹ kim và số tiền thuốc bà phải trả trước khi được công ty bảo hiểm trả tiếp là 7,800 Mỹ kim. Chuyển qua chuyện thời sự ở Canada thì như chúng ta cũng biết, để tìm cách làm giảm những ô nhiễm môi trường, chính quyền liên bang đã đánh thuế khí carbon lên những phẩm vật có thể tiết ra những khí bẩn lên không trung như xăng dầu khí đốt. Việc đánh thuế này cũng làm cho giá cả xăng dầu gia tăng và gây khó khăn cho những công ty thương mại trong việc kiếm thêm lợi nhuận. Chính vì thế mà có rất nhiều chính quyền các tỉnh bang đã phản đối việc đánh thuế này của chính quyền liên bang. Những tỉnh bang đó là các tỉnh bang Manitoba, Saskatchewan, Manitoba và New Brunswick.

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Chính quyền các tỉnh bang Saskatchewan và Ontario đã thưa chính quyền liên bang ra tòa, cho là việc đánh thuế carbon của chính quyền liên bang là chuyện vi hiến. Mới đây tòa phúc thẩm tỉnh bang Saskatchewan đã về phe với chính quyền liên bang với số phiếu là 3 phiếu thuận và 2 phiếu chống, trong bản phân xử diễn ra vào ngày thứ ba 7 tháng 5 vừa qua. Tuy thua cuộc nhưng mới đây thủ hiến Scott Moe của tỉnh bang Saskatchewan đã nói là chính quyền tỉnh bang này sẽ kháng cáo lên đến tòa tối cao pháp viện liên bang. Ông cũng nói thêm là những cử tri sẽ là những người quyết định về việc đánh thuế carbon này, vào cuộc bầu cử dân biểu liên bang sẽ diễn ra vào tháng 10 năm nay. Một cuộc bầu cử dân biểu bổ sung mới đây ở tỉnh bang British Columbia trong ngày thứ hai 6 tháng 5 vừa qua, đã cho thấy là chiều hướng của cư dân của Canada đã thay đổi: thêm một dân biểu liên bang thứ nhì của đảng Xanh đã được bầu vào quốc hội. Ông Paul Manly của đảng Xanh đã được bầu, qua mặt những ứng cử viên của các đảng Tân Dân Chủ, Tự Do và Bảo Thủ. Đây là dân biểu liên bang thuộc đảng Xanh thứ nhì, được bầu vào hạ viện, sau bà thủ lãnh đảng này.

Việc cư dân tỉnh bang B.C. bầu lên một dân biểu thuộc đảng Xanh, chỉ sáu tháng trước ngày có cuộc bầu lại toàn bộ dân biểu liên bang, cho thấy có những thay đổi của cử tri: họ bắt đầu chú trọng hơn trong lãnh vực bảo vệ môi trường. Theo nhận định của các quan sát viên chính trị thì kết quả cuộc bầu cử vừa qua ở thành phố Nainamo là một tiếng chuông cảnh tỉnh cho các chính đảng ở Canada, nhất là hai đảng Tự Do và Bảo Thủ, là họ cần phải có những chính sách bảo vệ môi trường. Cũng trong chuyện thời sự ở Canada thì theo những tin tức loan báo hôm 8 tháng 5, Canada đang gặp khó khăn trong việc đối phó với nạn những người vượt biên giới Hoa Kỳ bất hợp pháp qua Canada xin tỵ nạn. Với chính sách bài ngoại, ngăn cản di dân của chính quyền tổng thống Trump, số người vượt biên giới, qua Canada xin tỵ nạn ngày càng tăng. Trong bản tường trình công bố hôm 7 tháng 5, ông Sylvain Ricard, chánh hậu kiểm liên bang cho biết là với số người tỵ nạn ngày một đông, việc cứu xét hồ sơ xin tỵ nạn của những người này có thể kéo dài trong 5 năm, kể từ khi họ nộp đơn cho đến khi đơn được cứu xét. Việc trì trệ này cũng sẽ làm tốn kém rất nhiều cho công quỹ, vì theo luật thì một khi một người nộp đơn xin tỵ nạn ở Canada, thì chính quyền liên bang có nhiệm vụ phải nuôi nấng họ, cho họ những tiện nghi nha y tế, cho con cái của họ đi học cho đến khi có quyết định là thâu nhận họ hay không? Rất nhiều những người tỵ nạn bị bác đơn, nhưng họ tìm cách trốn tránh và các cơ quan an ninh cũng chẳng có nhân lực mà truy tầm. Trong bản ngân sách vừa công bố, chính quyền liên bang dự trù sẽ phải bỏ thêm 1.2 tỷ dollars cho các chi phí đón tiếp nuôi nấng những người xin tỵ nạn. NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Toronto thoibao.com

Cơ xưởng làm xe hơi ở Oshawa sẽ tiếp tục mở cửa NGUYỄN TUẤN HOÀNG

nghỉ mát chung và số tiền bị lừa lên đến hàng ngàn dollars. Những kẻ lừa lọc giả danh là người môi giới bán địa ốc cho một công ty địa ốc quốc tế. Cảnh sát cũng khuyến cáo là cách lừa bán nhà nghỉ mát chung là một cách lừa lọc đang diễn ra ở Bắc Mỹ và người ta nên cẩn thận khi được đề nghị mua những nhà nghỉ mát chung với giá quá rẻ. Oshawa, Ontario: Trong mấy tháng trước đây, công ty GM loan báo là sẽ đóng cửa toàn bộ cơ xưởng ở thành phố Oshawa và sẽ khiến 2,600 người sẽ bị mất việc. Những thay đổi không đóng cửa cơ xưởng hoàn toàn, mà duy trì việc thử xe và 300 công ăn việc làm, sẽ giúp cho người ta hy vọng là cơ xưởng này sẽ phát triển trở lại và sẽ có thêm nhiều công ăn việc làm khác. Ông Travis Hester, chủ tịch công ty GM Canada đã cùng với ông Jerry Dias, chủ tịch nghiệp đoàn nhân công Unifor đã cùng công bố việc công ty GM sẽ bỏ ra 170 triệu dollars, thiết lập một cơ sở thử xe không người lái, và sẽ tạo công ăn việc làm cho 300 người trong những tháng sắp đến. CĂN NHÀ BÁN VỚI GIÁ 535 NGÀN DOLLARS Ở TORONTO Toronto: Tuy số nhà bán ở vùng thủ phủ Toronto trong tháng 4 vừa qua sút giảm, nhưng giá bán những căn nhà trong vùng thủ phủ này vẫn

không giảm nhiều. Mới đây một căn nhà ở số 2396 St Clair Avenue West vừa được bán với giá 535 ngàn dollars. Căn nhà với nước sơn trắng đã úa mầu, cũ kỹ và dường như mọi thứ trong căn nhà đều cần sửa chữa. Tầng hầm thì hiện thời vẫn chưa được sửa sang và trông như một hang động tối tăm chật hẹp. Căn nhà này đề giá $499,000 và người “may mắn” mua được căn nhà này đã phải trả thêm $35,100 cho một căn nhà cần sửa chữa và thiếu những tiện nghi. COI CHỪNG BỊ LỪA KHI MUA NHÀ NGHỈ MÁT CHUNG Ở MỄ TÂY CƠ Niagara, Ontario: Hôm 4 tháng 5, sở cảnh sát vùng Niagara, tỉnh bang Ontario lên tiếng khuyến cáo coi chừng bị lừa khi mua nhà nghỉ mát chung (timeshare) ở Mễ Tây Cơ, vì đã có ít nhất là hai cư dân trong vùng Niagra, khi qua nghỉ mát ở Mễ Tây Cơ đã bị lừa. Hai cư dân này đã bị lừa mua nhà

Căn nhà giá 535 ngàn dollars

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

ÔNG TRUMP KHAI LỖ TRÊN 1 TỶ MỸ KIM TRONG VÒNG 10 NĂM LÀM THƯƠNG MẠI New York: Như chúng ta cũng biết là trong cuộc tranh cử tổng thống Mỹ năm 2016, tuy có những lời yêu cầu gắt gao, nhưng nhà tỷ phú Donald Trump đã từ chối không chịu công bố tờ khai thuế của những năm trước. Công bố những chi tiết về thuế má, tiền lương là điều mà hầu như các ứng cử viên tổng thống Mỹ đều làm. Hôm 7 tháng 5, báo New York Times đã công bố một số chi tiết về tình trạng tài chánh của ông Trump. Theo bản công bố này thì trong vòng 10 năm từ năm 1985 cho đến 1994, ông Trump đã khai thuế là ông ta lỗ mất trên 1 tỷ Mỹ kim. Chính vì số tiền lỗ quá lớn, cho nên tuy là 1 tỷ phú, ông đã chẳng phải trả một xu thuế lợi tức trong vòng từ 8 năm cho đến 10 năm. MỘT PHỤ NỮ SỐNG TRONG CĂN NHÀ VỚI HÀNG NGÀN BÚP BÊ BARBIE Saskatoon, Saskatchewan: Vào dịp Giáng Sinh năm 1988, c nhận được một con búp bê Barbie đầu tiên

là quà tặng từ ông chồng. Năm sau bà cũng nhận thêm một con búp bê nữa và từ đó bà Katelnikoﬀ bắt đầu sưu tầm những con búp bê Barbie. Trong vòng 3 thập kỷ, bà Andrea đã sưu tập được khoảng 3 ngàn con búp bê Barbie. Theo bà Andrea thì phần lớn những con búp bê là bà mua mới còn trong hộp, nhưng cũng có nhiều con bà mua ở garage sale. Mười năm trước vì số búp bê quá nhiều, hai ông bà Katelnikoff đã sửa lại căn nhà, xây thêm một tầng lầu thứ nhì chỉ dùng để chứa búp bê. Căn phòng tắm của tầng lầu hai cũng không được sử dụng, mà chỉ dùng để chứa búp bê. Bà Andrea năm nay 66 tuổi và mới bị một trận đau tim trong năm ngoái. Bà Andrea tâm sự là bà có 5 anh em trai và khi lập gia đình thì lại có 3 đứa con trai, cho nên những con búp bê là vật mà bà có thể tâm sự giữa đàn bà với nhau. SỐ CÔNG ĂN VIỆC LÀM TẠI MỸ GIA TĂNG, TỶ LỆ THẤT NGHIỆP THẤP NHẤT TRONG VÒNG 49 NĂM QUA Hoa Thịnh Đốn: Hôm 3 tháng 5, bộ lao động Hoa Kỳ cho công bố những thay đổi về số công ăn việc làm, về mức thất nghiệp ở Mỹ. Trong tháng 4 vừa qua, đã có thêm 263 ngàn công ăn việc làm mới ở Hoa Kỳ và mức thất nghiệp ở Mỹ trong tháng 4 đã sút giảm xuống còn 3.6 phần trăm, mức thất nghiệp thấp nhất ở Hoa Kỳ trong vòng 49 năm qua. Phần lớn những công việc làm mới có trong tháng tư là những việc làm

Bà Andrea Katelnikoff

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

KINH TẾ TÀI CHÁNH

Toronto thoibao.com

văn phòng, xây cất và y tế. Với nền kinh tế Mỹ tiếp tục phát triển, số người Mỹ ủng hộ tổng thống Trump gia tăng: 56 phần trăm những người Mỹ được hỏi ý kiến, cho là tổng thống Trump đã giúp cho sự phát triển kinh tế ở Hoa Kỳ. KỸ NGHỆ ĐỊA ỐC Ở VÙNG ĐẠI THỦ PHỦ VANCOUVER TIẾP TỤC BƯỚC SUY THOÁI Vancouver: Số nhà bán được ở vùng đại thủ phủ Vancouver tiếp tục sút giảm, theo những tin tức loan báo hôm 3 tháng 5 vừa qua. Theo bản công bố của hội đồng địa ốc vùng đại thủ phủ Vancouver, chỉ có 1,829 căn nhà bán được ở vùng đại thủ phủ này trong tháng 4: sút giảm 29.1 phần trăm so với số nhà bán được trong tháng 4 năm ngoái 2018. Theo bà Ashley Smith, chủ tịch hội đồng địa ốc vùng đại thủ phủ Vancouver thì chuyện kiểm tra những người muốn mua nhà, về khả năng có thể mượn tiền nợ nhà của chính quyền liên bang, đã làm sút giảm số người có thể mua nhà trong vùng đại thủ phủ. Chúng ta cũng biết là giá nhà ở vùng đại thủ phủ Vancouver là giá nhà cao nhất Canada: giá trung bình một căn nhà độc lập trong thành phố là 1.5 triệu dollars. Số nhà bán được sút giảm ở vùng đại thủ phủ Vancouver, một phần cũng vì thiếu những nhà đầu tư ngoại quốc, nhất là những nhà đầu tư Trung quốc. Theo những tin tức báo chí, thì những nhà đầu tư Trung quốc hiện nay chuyển sang mua nhà cửa ở các vùng đại thủ phủ Toronto và Montreal.

TRUNG QUỐC ĐÌNH CHỈ GIẤY PHÉP XUẤT CẢNG THỊT HEO CỦA HAI CÔNG TY Ở CANADA Toronto: Theo những tin tức loan báo hôm 3 tháng 5, Trung quốc đã đình chỉ giấy phép xuất cảng thịt heo qua xứ này, từ hai công ty xuất cảng

thịt heo ở Canada, trong đó có cả công ty Olymel LP có trụ sở chính ở tỉnh bang Quebec. Bà Marie Claude Bibeau, tổng trưởng nông nghiệp liên bang cho là thỉnh thoảng có những vấn đề hành chánh diễn ra giữa hai quốc gia, và khiến có những tạm ngưng trong việc xuất nhập cảng thịt heo. Cũng theo bà tổng trưởng nông nghiệp thì ngoài hai công ty bị tạm ngưng giấy phép xuất cảng thịt heo sang Trung quốc, các công ty khác vẫn tiếp tục xuất cảng thịt heo qua nước này, không bị trở ngại. Tuy nhiên theo những nhận định của các nhà bình luận thời cuộc, thì những khó khăn mà các công ty Canada gặp phải khi giao dịch ở Trung quốc bắt đầu từ cuối tháng 12 năm ngoái, khi cơ quan an ninh biên giới Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chánh của công ty viễn thông Huawei theo lời yêu cầu của cơ quan an ninh Hoa Kỳ. SỐ KHÁN GIẢ THAM DỰ CÁC TRẬN DÃ CẦU CỦA ĐỘI TORONTO BLUE JAYS SÚT GIẢM TRẦM TRỌNG Toronto: Trong mùa dã cầu năm

nay, đội cầu Toronto Blue Jays đã thua nhiều hơn thắng, khiến số khán giả ái mộ đội cầu Blue Jays sút giảm trầm trọng. Trong vòng 15 trận đấu trên sân nhà trong mùa banh năm nay, trung bình có chừng 20,541 khán giả tham dự mỗi

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

trận đấu, so với số trung bình 27,142 khán giả tham dự trong những trận đấu của mùa banh năm ngoái: tỷ lệ sút giảm 33 phần trăm. Tỷ lệ sút giảm khán giả cao nhất trong số các đội cầu trong hiệp hội dã cầu Bắc Mỹ MLB. Một điều khiến khán giả đội cầu Blue Jays vẫn còn hy vọng trong tương lai là trong mùa banh năm nay, cầu thủ năm đầu Vladimir Guerrero Jr đã xuất sắc trên sân cỏ trên những trận đầu ra quân. Cầu thủ Guerrero Jr là con trai của cầu thủ Guerrero Sr., một cầu thủ nổi danh một thời của đội cầu Montreal Expos của những thập kỷ trước.

HỆ THỐNG MÔI TRƯỜNG BỊ TÀN PHÁ NẶNG NỀ Paris: Hôm 6 tháng 5, Liên Hiệp Quốc, qua trung gian của các nhà khoa học trên thế giới, đã nhóm họp ở Paris và cho công bố một bản tường trình khoa học toàn diện về những hủy hoại của cây cỏ và động vật trên thế giới. Theo bản tường trình thì thiên nhiên hiện nay đã trải qua những khó khăn nhất trong lịch sử con người, với những nguy cơ là hàng triệu những loài cây cỏ và động vật có thể bị tuyệt chủng.

Bản tường trình này cũng nhấn mạnh là những hủy hoại môi trường sinh sống là do con người là thủ phạm nhưng vẫn chưa muộn để sửa đổi, duy trì lại sự tồn tại của hệ thống sinh thái trên trái đất. Bản công bố dầy 1 ngàn trang là kết quả nghiên cứu của 450 nhà khoa học trên thế giới trong nhiều năm qua. Theo nhà khoa học Robert Watson của cơ quan NASA thì người ta cần có biện pháp bảo vệ môi trường, khi cuộc sống của con người trên thế giới ngày một khó khăn hơn: thiên tai, bão lụt, cuồng phong xảy ra thường xuyên. Giáo sư Watson cũng nói là những thay đổi đe dọa những nguồn cung cấp thực phẩm và nước uống cho con người, làm mất dần những nơi an toàn cho con người sinh sống. Cũng theo giáo sư Watson thì những quốc gia nghèo là những quốc gia chịu phần thiệt thòi nhiều hơn so với những quốc gia giầu có. Những khuyến cáo của các nhà khoa học bao gồm: - Biến những đầm lầy thành những vùng có thể trồng trọt được - Không nên bắt tôm cá quá nhiều, nhất là những con nhỏ, vì nguy cơ

loài tôm cá có thể bị tuyệt giống. - Giảm việc phế thải những khí ô nhiễm môi trường, cắt giảm việc sử dụng xăng dầu, than đá trong các kỹ nghệ. - Cắt giảm việc dùng những bao bọc bằng plastics, những chất khó có thể bị phân hóa khi đem đi đổ rác ở các bãi rác và xuống biển. - Trợ giúp việc sống còn của những loại thực và động vật, đang gặp khó khăn. NGUYỄN TUẤN HOÀNG

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

Toronto thoibao.com

Hoa Kỳ phá đường dây kết hôn giả lấy thẻ xanh do người Việt cầm đầu Theo VOA Việt ngữ ngày 14/05, Sở di trú Hoa Kỳ loan báo vừa phá vỡ một đường dây lớn làm kết hôn giả ở Houston, Texas, do người Việt cầm đầu để đưa người từ Việt Nam sang Mỹ và làm thẻ xanh cho họ. Theo thông báo của Cơ quan Thuế quan và Di trú, gọi tắt là ICE, đưa ra chiều 13/5, một đại bồi thẩm đoàn liên bang đã kết án 96 người tham gia vào các hoạt động của đường dây này ở Houston và Việt Nam. Người chủ mưu của đường dây này là Ashley Yen Nguyen, còn được biết là Duyen – 53 tuổi, sống ở Houston. Các công tố viên cho biết bà Yen Nguyen điều hành tổ chức có trụ sở ở Houston từ căn nhà của bà ở High Star Drive và có những người cộng sự giúp điều hành hoạt động này trên khắp bang Texas và ở Việt Nam. Đường dây này dựng ra các vụ kết hôn giả để giúp những người muốn vào Mỹ xin giấy thường trú nhân bằng các chứng từ giả mạo đó.

“Vụ bắt giữ này đánh dấu đỉnh điểm của một cuộc điều tra kéo dài cả năm trời của các cơ quan thực thi pháp luật về một trong những âm mưu lừa đảo hôn nhân lớn nhất từng được ghi nhận ở khu vực Houston,” theo đặc vụ tham gia cuộc điều tra Mark Dawson của HIS Houston. “Bằng cách cùng phối hợp với các đối tác từ nhiều cơ quan thực thi pháp luật, chúng tôi đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ rằng chúng tôi kết hợp chặt chẽ với nhau trong các nỗ lực triệt phá các tổ chức tội phạm tìm cách lách luật của Hoa Kỳ bằng cách lừa đảo.” “Kết hôn giả là một tội nghiêm trọng,” theo ông Tony Bryson, giới chức của cơ quan Quốc tịch và Di trú Mỹ (USCIS). Theo Luật sư di trú Khanh Phạm, hiện làm việc ở Texas và biết rõ vụ này, nghi phạm Yen Nguyen đã “lôi kéo những người Mexico và Mỹ da trắng làm đám cưới với những người

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Việt Nam.” Trang tin tức Khou 11 của Houston cho biết khoảng một nửa trong số 96 người bị kết án là những người nhập cư Việt Nam không có giấy tờ trước khi tham gia đường dây này để

làm kết hôn giả. Một nửa còn lại là những người có quốc tịch Mỹ được tuyển dụng để kết hôn với những người Việt. Cho tới ngày 13/5, có tất cả 50 người đã bị bắt giữ và khởi tố với

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

Toronto thoibao.com 206 tội danh. Hồ sơ truy tố hiện vẫn còn giữ kín đối với những người bị truy nã nhưng chưa bị bắt. Theo ABC, bà Yen Nguyen, cùng chồng và hàng chục bị cáo khác đã có mặt tại tòa hôm 13/5. Thông báo của ICE nói rằng những cá nhân làm kết hôn giả nhằm mục đích lách luật di trú của Mỹ, họ không sống với nhau, và điều đó trái với những gì họ khai trong các giấy tờ chính thức nộp cho USCIS. Theo bản cáo trạng, mỗi người

tham gia kết hôn giả ký một thỏa thuận với bà Yen Nguyen, và họ phải trả từ 50.000 USD đến 70.000 USD để trở thành thường trú nhân ở Mỹ. “Những người Việt tham gia kết hôn giả gồm những người đã qua (Mỹ) đang muốn xin thẻ xanh, những người làm đám cưới ở Việt Nam để được đưa qua (Mỹ), và làm fiance visa (thị thực theo diện hôn phu) ở Việt Nam để qua Mỹ,” theo LS Khanh, người cho biết đây là 3 con đường qua Mỹ được thực hiện trong

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

vụ lừa đảo này. Hồ sơ truy tố cũng nói rằng đường dây này giả mạo hồ sơ thuế, điện nước và hồ sơ làm việc để chắc chắn rằng USCIS sẽ chấp thuận hồ sơ giả mạo xin làm thường trú nhân. Một luật sư người Việt bị bắt trong vụ này có tên Trang Le Nguyen, còn được biết với tên Le Thien Trang, sống ở Pearland, Texas. Luật sư 45 tuổi này bị kết tội cản trở quá trình thực thi pháp luật, tác động đến nhân chứng, nạn nhân hoặc người mật báo.

Mức án tối đa cho mỗi tội danh này là 10 năm tù. Các tội liên quan đến làm hồ sơ giả, ảnh hưởng đến các nhân chứng, nạn nhân và người mật báo có thể nhận bản án lên đến 20 năm tù theo luật liên bang Mỹ. “Những người đã có thẻ xanh qua hệ thống này rồi thì trong tương lai sẽ bị Bộ Tư pháp và Sở Di trú trả lại hồ sơ và nếu họ không chứng minh được rằng cuộc hôn nhân của họ là thật thì họ sẽ bị thu hồi thẻ xanh và bị trục xuất ra khỏi Mỹ,” LS Khanh cho VOA biết. Ông Khanh lo ngại rằng vụ này sẽ ảnh hưởng đến danh tiếng của những người gốc Việt hành nghề luật ở Houston và Texas nói chung. “Cộng đồng luật sư người Việt (ở Houston) làm việc cực khổ mới có được tiếng tăm và tạm ổn. Nay tự nhiên có một người làm như vậy thì người ngoài nhìn vào sẽ nghĩ mình làm ăn không đúng đắn. Có rất nhiều luật sư bên này lo lắng về vấn đề đó,” theo LS Khanh. Vị luật sư này cũng cho rằng điều này có thể sẽ ảnh hưởng đến cộng đồng người Việt khi “sở di trú có thể sẽ làm khó dễ hơn cho người Việt trong lúc làm giấy tờ.” u

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com

Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng 1. Nội dung tin Cộng đồng xin ngắn, gọn, rõ ràng, viết bằng font tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: tincongdongthoibao@gmail.com 2. Các dịch vụ phục vụ Cộng đồng sẽ được đăng tải cách 3 tuần một lần và tùy thuộc vào số trang dành cho đề mục tin Cộng đồng. 3. Tùy theo tính chất và thời gian tính của bản tin, tòa soạn sẽ sắp xếp thứ tự ưu tiên đăng tải. Tuy nhiên, chỉ đăng tối đa trong 3 kỳ báo. 4. Hạn chót nhận bản tin Cộng đồng hằng tuần là 6:00pm Chủ nhật. Đại nhạc hội Thời Báo 2019 Quỹ Cộng Đồng Thời Báo trân trọng thông báo: Đại nhạc hội Thời Báo 2019 sẽ được tổ chức tại Living Art Center – Hammeron Hall, 4141 Living Arts Drive, Mississauga ON L5B 4B8 vào ngày Thứ Bảy 01 tháng 06 năm 2019 từ 7:00pm đến 11:30pm, với sự góp mặt của MC Nhà văn Nguyễn Ngọc Ngạn và các ca sĩ: Hương Lan, Don Hồ, Ngọc Anh, Dương Triệu Vũ, Mai Thiên Vân, Như Ý và Hoàng Anh Khang cùng ban nhạc The Liberty. Quý đồng hương muốn biết thêm chi tiết về bảo trợ hay đặt vé trước, xin liên lạc VP Thời Báo: (416) 925-8607 Tết Trung Thu 2019 Quỹ Cộng đồng Thời Báo sẽ tổ chức Tết Trung thu tại quảng trường Celebration Square Mississauga vào ngày thứ Bảy 07 tháng 09 từ 12 giờ trưa đến 8 giờ tối. Chương trình: Múa Lân, Rước đèn tháng Tám, trò chơi cho thiếu nhi, gian hàng thực phẩm. Văn nghệ với các ca sĩ: Công Thành và Lynn, Carol Kim, ca sĩ Toronto. Bảo trợ chương trình, xin liên lạc VP Thời Báo: (416) 925-8607 Hội Người Việt Toronto *Lớp luyện thi Nhập tịch: Mỗi thứ ba từ 11:00am đến 1:00pm tại VP/ HNV, 3585 Keele St. unit 13, North York. Liên lạc ghi danh: Phương Đỗ (416) 636-8887 ext. 222. *Đại hội đồng thường niên sẽ được tổ chức vào ngày Chủ nhật 14/07 từ 11:00am đến 2;00pm tại VP/North York, 3585 Keele Street, Unit 13. Để lấy đơn gia nhập hội viên xin vào mạng www.vatoronto.ca/vn/form.php hay liên lạc HNV Toronto: (416) 5363611, (416) 636-8887. Để được bầu cử, hội viên mới cần gia nhập Hội và đóng niên liễm trước 5:00pm ngày thứ năm 16/05. *Lớp luyện giọng chuẩn Anh Văn: Mỗi thứ Ba và thứ Năm từ 10:30am -12:30pm tại VP/HNV 1364 Dundas St. W. Liên lạc: Tony de Mazia (416) 516-5979. *Lớp tập Line Dance: Mỗi Chủ nhật từ 5pm đến 9pm tại địa điểm 3585 Keele St, unit 13. Liên lạc ghi danh: Kim Phạm (647) 800-5206.

*Lớp tập Tai Chi: Thứ Ba và thứ Năm từ 9am đến 10am tại 1364 Dundas St. W. Liên lạc ghi danh: Võ Bá Thọ (416) 769-0173, VP/HNV (416) 536-3611. *Lớp tập Khí công: Thứ Ba và thứ Sáu từ 7pm đến 9pm tại 3585 Keele St, unit 13. Liên lạc ghi danh: Tư Trịnh (416) 826-0855, VP/HNV (416) 636-8887. *Dịch vụ “Tư Vấn Nghiện Cờ Bạc” nhằm giúp cho các cá nhân và thân nhân trong gia đình hiểu rõ tác hại của cờ bạc. Liên lạc chi tiết: (416) 567-3625 hoặc 1(866) 330-7255. Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH Ontario Sẽ tổ chức Kỷ niệm Ngày Quân lực VNCH 19/06 với chủ đề “Cám ơn anh người Thương phế binh Quân lực VNCH” gây quỹ trợ giúp TPB vào lúc 6:00pm ngày thứ Bảy 15/06 tại Hội trường John Paul II, 4300 Cawthra Rd., Mississauga, ON. Đặc biệt sẽ có sự hiện diện của Thiếu tướng Lê Minh Đảo. Văn nghệ với MC Nam Lộc, ca sĩ Diễm Liên, Hoàng Quân (TT Asia), Phạm Trí (Hoa Kỳ), Đoan Nguyên cùng các ca sĩ Toronto. Ban nhạc Liberty. Liên lạc: Trưởng BTC Đồng Văn Minh (519) 635-2493, Phó BTC: Nguyễn Minh Khoa (647) 295- 8468, Vũ Đắc Chính (416) 5260106, Lương Tuyến (289) 689-2862 – Hội Cựu Quân Nhân hiện khởi động Chiến dịch “Một gia đình yểm trợ 1 Thương Phế Binh QLVNCH”, với số tiền $100 cho 1 TPB. Chi phiếu yểm trợ xin đề: Vietnamese Veterans Association of Ontario, và gởi về VP/HCQN : 19 Streamline Dr., Brampton, ON., L6V 4T2. Hội Phụ Nữ VN Toronto *Đại hội thường niên sẽ được tổ chức vào ngày Chủ nhật 26/05 từ 10: 00am- 1:00pm tại VP/Hội, số 1756 St. Clair Avenue West, Toronto, M6N 1J3. Chương trình: Thông qua các sinh hoạt của Hội, Báo cáo tài chánh trong năm. Hội viên mới xin liên lạc với VP/HPN (647) 723-2165- Email: info@vwat.org để lấy đơn xin gia nhập hội. *Sẽ tổ chức 5 đợt trại hè 2019 cho thiếu nhi: Đợt 1: từ 15/7 đến 19/7;

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Đợt 2: từ 22/7 đến 26/7; Đợt 3: từ 29/7 đến 2/8; Đợt 4: từ 12/8 đến 16/8; Đợt 5 từ: 19/8 đến 23/8. Lệ phí: $90/1 người/1 đợt. Hạn chót ghi danh cho các đợt 1, 2 và 3: Ngày 12/07. Hạn chót để ghi danh cho các đợt 4 và 5: Ngày 30/07. Liên lạc: Cherie Nguyễn (647) 723-2165, cnguyen@vwat.org. *Cần thiện nguyện viên cho trại hè thiếu nhi. Liên lạc: cnguyen@vwat. org. Học sinh sẽ được xác nhận số giờ làm thiện nguyện. *Giúp thông dịch tại bệnh viện, bác sĩ chuyên khoa cho cao niên trên 55 tuổi. Gọi trước ngày hẹn 5 ngày. Liên lạc: Thu Lê (647) 723-2165 x 114. *Lớp tiếng Anh: Thứ bảy từ 1:00pm- 3:00pm. Liên lạc: Thảo Phạm (647) 723-2165 x 115 (thứ bảy), Email: tpham@vwat.org *Lớp luyện thi quốc tịch: Thứ bảy từ 3:00pm- 5:00pm. Liên lạc Chiểu Nguyễn (647) 723-2165 x113- Email chieunguyen@vwat.org. *Lớp dạy kèm vào các Chủ nhật cho 2 môn Toán (12:00p – 2:00pm) và Anh Văn (2:00pm – 4:00pm) tại Oakdale Community Centre – 350 Grandravine Drive: Khóa mùa Hè 08/7 – 26/08; khóa Mùa Thu 09/09 – 16/12. Nhận ghi danh thường xuyên trong năm học. Liên lạc chi tiết: Thủy Nguyễn (647) 723-2165 x 112, Thảo Phạm (647) 723-2165 (Thứ Bảy). *Nhận khai thuế miễn phí vào thứ Hai và thứ Năm cho người mới tới và người có thu nhập thấp. Liên lạc: Thủy Nguyễn (647) 723-2165 x 112. *Chương trình cho cao niên: Thể dục theo nhạc: Thứ Ba (9:00am9:45am), Thứ Sáu (9:15am-10:45am). Lớp Càn Khôn Thập Linh: Thứ Hai, Thứ Tư từ 10:00am-12:00pm. Hội Người Việt Kitchener *Sắp tới kỳ bầu lại ban Chấp hành Hội. Để có thể ứng cử, xin gia nhập hội viên 90 ngày trước ngày bầu cử. Ứng viên cần có một người trong ban chấp hành đương nhiệm giới thiệu. *Thứ bảy từ 1:00pm- 03:00pm có hướng dẫn và thực hành tự chữa các bệnh về thoái hóa vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa, đau đầu gối, rối loạn tiền đình, tê thấp chân và tay, ù tai. Kết hợp các phương pháp: Bấm

huyệt, Khí công và Vật lý trị liệu. Xin ghi danh trước. Để tiện việc hướng dẫn, nên đi cùng với một thân nhân. Liên lạc: Cô Hoàng (519) 807-7534. *Chuyên đề “Chọn ngành học” do bác sĩ Xiêm Phan hướng dẫn vào Chủ nhật lúc 10am. Liên lạc ghi danh: Hoàng (519) 893-3139, Lân (519) 748-4911. * Lớp hướng dẫn thi nhập tịch sẽ bắt đầu lại vào đầu tháng Năm. Liên lạc: (519) 650-2517. *Dạy Toán từ lớp 7 trở xuống: Thứ Bảy từ 11: 00am đến 1:00pm tại VP Hội. Miễn phí- Hướng dẫn thi bằng viết lái xe, có tài liệu tiếng Việt *Lớp Line Dance: Chủ nhật từ 2:00pm tới 4:00pm. Liên lạc: Minh Trang (519) 579-4081. *Điền các mẫu đơn xin trợ cấp xã hội, hưu trí, tiền già, tiền bệnh, xin việc làm, nhà ở của chánh phủ. Liên lạc VP Hội: Thứ Tư từ 1:00pm3:00pm- Các ngày khác: Từ 3:00pm đến 6:00pm- Thứ Bảy từ 10:00am đến 3:00pm. Liên lạc V/P Hội: (519) 954-l473. Ngoài giờ, xin liên lạc (519) 893-3139 hoặc (519) 748-4911. Địa chỉ VP/Hội: 114-265 King St.E. Kitchener. Email: kw.vna75@gmail. com *Cư dân Guelph cần những dịch vụ của Hội, liên lạc: Cô Qui Lam (LiLy): (519) 836-2222 Ext: 222. Sở Di Trú Guelph (Immigration Services - Guelph Wellington) 104 Dawson Rd. #102, Guelph ON N1H 1A6. Nhóm “Sống vui sống khỏe” sinh hoạt thứ sáu từ 1:00pm đến 3:00pm tại West End Centre. *Trường Việt ngữ tại thành phố Cambridge vẫn còn nhận học sinh. Ghi danh tại trường Hespeler Public School, 300 Winston Blvd., Cambridge, ON N3C 3J6. Liên lạc chi tiết: Cô Thu Trinh (519) 240-3281 Hội Cao Niên Việt-Nam Toronto Buổi sinh hoạt tháng 5/2019 sẽ được tổ chức lúc 1:30pm ngày thứ Bảy 25/05 tại trụ sở Hội Người Việt Toronto, 1364 Dundas St West, Toronto ON. M6J 1Y2. Đông Y Sĩ Trần Tư Luật sẽ bắt mạch và châm cứu miễn phí cho các hội viên; liên hoan mừng sinh nhật các Cụ trong

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

TIN CỘNG ĐỒNG

Toronto thoibao.com

tháng 5. Bác sĩ Nguyễn Tường Vân sẽ trình bày về đề tài “Phòng ngừa bệnh Ung thư”. Hội Cao Niên Việt Nam Mississauga Buổi sinh hoạt hàng tháng sẽ được tổ chức từ 1:30pm đến 4:30pm ngày thứ Bảy 25/05 tại 377 Burnhamthrope Road East, Unit 116. Lớp càn khôn thập linh căn bản do thầy Cường hướng dẫn. Liên lạc: (905) 212-7164. Lớp line dance, liên lạc: Kim 647800-5206. Hội Cao Niên Việt Nam North York Sinh hoạt chủ nhật hàng tuần: Từ 10:00am- 11:00am: Thể dục Zumba11:15am- 12:15pm: Tài Chi. Line dance: Thứ hai, thứ sáu 7:00pm9:00pm. Liên lạc: Cô Phụng (905) 823-6854. Chúa nhật 19/05: Nghỉ lễ Victory Day. Lớ p hướ ng dẫ n Photoshop sẽ bắt đầu ngày Chủ nhật 26/5 từ 11:20am-1:20pm. Liên lạc Hội: Sinh Ma (416) 629-9199- Email: vietseniornorthyork@gmail.com. Địa điểm sinh hoạt: 23 Grandravine Drive, North York. Hiệp hội người Việt thành viên đảng Bảo Thủ Canada Hiệp hội người Việt thành viên

đảng Bảo Thủ (The Association of Conservative Vietnamese CanadiansACVC) sẽ tổ chức buổi ra mắt chính thức vào ngày thứ Sáu 07/06 từ 7:00 pm đến 9:00 pm tại John Paul II Polish Cultural Centre (4300 Cawthra Rd, Mississauga, L4Z 1V8. Hiệp hội được thành lập với mục đích vận động các công dân Canada gốc Việt ủng hộ chương trình hoạt động của đảng Bảo Thủ tham gia sinh hoạt chính trị Canada và yểm trợ các ứng cử viên đảng Bảo Thủ. ACVC hiện đang tìm nhân sự có khả năng trong cộng đồng ra tranh cử trong các cuộc bầu cử ba cấp chính quyền: Địa phương, tỉnh bang và liên bang. TNS Ngô Thanh Hải hiện là Chủ tịch Hiệp hội người Việt thành viên đảng Bảo Thủ. Vé tham dự: $30. Có thức ăn nhẹ. Giá nước giải khát hợp lý. Liên lạc ghi danh tham dự: James Nguyễn (416) 738-3261 hoặc Email: acvcgroup@gmail.com Tiệc Gây quỹ Cho Đảng Bảo Thủ Canada TNS Ngô Thanh Hải, một số hội đoàn và thiện nguyện viên sẽ tổ chức một buổi tiệc gây quỹ cho việc vận động tranh cử của Đảng Bảo Thủ Canada vào lúc 6:00pm ngày thứ Bảy 15/06 tại Capitol Banquet Centre, 6435 Dixie Road, Mississauga, L5T

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

1X4. Ông Andrew Scheer, Thủ lãnh Đảng Bảo Thủ cùng với một số dân biểu và ứng cử viên Đảng Bảo Thủ sẽ tham dự để trình bày đường lối hoạt động của Đảng Bảo Thủ. Giá vé $100 và $150. Ban Vận động Bầu cử của Đảng Bảo Thủ sẽ cấp giấy khai thuế, có thể lấy về được tối đa là 75% từ tiền thuế liên bang. Liên lạc chi tiết: TNS Ngô Thanh Hải (613) 943-1599, Nguyễn Văn Tấn (416) 271-0638, Trương Phước Nhỏ (416) 540-4615, Diễm Hương (647) 384-6516, Ái Ly (416) 873-6876. Trung tâm Hướng dẫn Luật pháp Hoa- Việt-Khmer-Lào Cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí trong lãnh vực bảo lãnh gia đình, quyền lợi của người thuê nhà, luật lao động và khiếu nại các phúc lợi xã hội. Có thể mở hồ sơ đại diện cho quý vị nếu đủ điều kiện hay giới thiệu quý vị đến các dịch vụ thích hợp. Tổ chức các hoạt động giáo dục cộng đồng về các lĩnh vực pháp luật và vận động cải cách luật pháp. Tư vấn trên điện thoại. Giờ làm việc: Thứ Hai, Thứ Năm và Thứ Sáu: Từ 9:00am đến 5:00pm; Thứ Ba: 12:00pm đến 7:00pm; Thứ Tư: 1:00pm đến 5:00pm. Nếu cần TT sẽ làm hẹn. Thứ Tư từ 1:00pm- 4:00pmQuý vị có thể đến không cần hẹn,

phục vụ theo số thứ tự. Hội thảo về phúc lợi trẻ em Canada (The Canada Child Beneﬁt - CCB) Thứ ba 21/05 từ 6:00pm-7:00pm tại 180 Dundas St. West, Phòng 1701 Toronto, M5G 1Z8. Chủ đề hội thảo: Tiêu chuẩn để nhận Phúc lợi trẻ em Canada. Tình trạng di trú của cha mẹ hoặc thay đổi tình trạng hôn nhân có ảnh hưởng đến việc nhận Phúc lợi Trẻ em Canada hay không? Làm gì khi bị từ chối hoặc bị đình chỉ. Ghi danh tham dự: Minh Nguyễn (416-9719674 ext. 211 hoặc gửi Email đến: csalegalclinic@gmail.com với tên đầy đủ và số điện thoại. Địa chỉ TT: 180 Dundas Street West, Phòng 1701, Toronto, ON, M5G 1Z8. Liên lạc TT: (416) 971-9674. Website: www.csalc. ca. Đường dây viễn liên miễn phí Ontario: 1-(844) 971-9674. Trung tâm VovinamViệt Võ Đạo Toronto Sẽ mở khoá huấn luyện mới từ cấp tự vệ nhập môn. Nhận võ sinh từ 10 tuổi trở lên. Học mỗi Chúa nhật từ 2:00pm - 3:30pm tại phòng gym của Oakdale Community Center 350 Grandravine Drive, Toronto. Số chỗ rất giới hạn. Ưu tiên cho người ghi danh. Liên lạc trực tiếp với huấn luyện viên Trâm tại lớp. Facebook: https://www.facebook.

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com com/vovinamtoronto/ Lớp Vịnh Xuân Quyền Vịnh Xuân Quyền chú trọng kỹ thuật tự vệ, và dưỡng sinh hiện đang chiêu sinh, từ 10 tuổi đến trung và cao niên. Miễn phí (mỗi người chỉ đóng $10 một năm cho Insurance). Học Chủ nhật mỗi tuần từ 12:00pm2:00pm tại Oakdale Community Centre, 350 Grandravine Drive, North York, ON, M3N 1J4. Xin đến tại địa điểm để ghi danh. Lớp thể dục Càn Khôn Thập Linh Mississauga Sinh hoạt tại: *Erindale United Church 1444 Dundas Crescent Mississauga: Mỗi thứ sáu từ 7:00pm-8.30pm. từ ngày 17/05 (cho người ngoại quốc và người Việt). *Active Adult Center Auditorium, 377 Burhamthorpe Roas East , 2nd floor: Mỗi thứ bảy từ 12.30pm2.00pm *Eagle Karate Club 1825 Dundas Street East, unit 12: Mỗi Chủ nhật từ 4:00pm-5.30pm. Liên lạc: (905) 848-4804, (647) 401- 4739. Nhóm Phương Nam Sẽ tổ chức họp mặt thân hữu thường niên chủ đề “Tình Cha” vào ngày thứ Bảy 22/06 từ 7:00pm đến 1:00am tại Unifor Local 1285 Brampton, 23 Regan Rd., Brampton. (Buffet: 7:00pm-8:00pm - 8:00pm-1:00pm). Văn nghệ dạ vũ với ca sĩ Phạm Trí, Kim Trang, Nguyên Dũng, Thanh Tâm và các ca sĩ Toronto. Ban nhạc “The Sunrise”- Âm thanh: Nguyên Khang. Vé tham dự: $25 (tại cửa thêm $5). Liên lạc đặt vé: Ngọc Yến (647) 209-3119, Đoan Trinh (647) 704-7879. Hội Vinh Sơn Canada Dạ vũ gây quỹ giúp người nghèo bất hạnh nơi quê nhà, không phân biệt tôn giáo sẽ được tổ chức vào ngày thứ Bảy 01/06 từ 6:00pm12:30am tại Preet Palace Banquet Hall 5835 Kennedy Rd, Mississauga L4Z 2G3 với MC Tâm Hiếu, các ca sĩ: Phạm Trí (USA), Trần Đình Tú, Kim Trang, Nguyệt Cầm, Kim Thoa, Lisa Hoàng Trang (giọng ca Vàng 2019), bé Joseph Anh Quân, Nhóm Hợp ca Phương Nam, ban nhạc Black Planet, Âm thanh: Nguyễn Luận & DJLanner. Giá vé: $40 (Dinner lúc 7:00pm). Liên lạc vé: Hoà Phạm (416) 837-5057, Nam Phương (416) 807-1712, Tuyết Vân (647) 7078779. Bảo trợ, đóng góp từ $20.00 trở lên sẽ được cấp biên lai khai thuế. Liên lạc: Cường Hoa (647) 686-6234, email: hoivinhsoncanada@gmail.

com. Cha Linh Hướng: Linh mục JB. Đặng Kim Đoài, CM (716) 245-1001, (716) 286-8407. Phật Giáo Hòa Hảo Toronto Đại lễ Khai Sáng Đạo Phật Giáo Hòa Hảo sẽ được tổ chức vào ngày Chủ nhật 16/06 từ 11:00am đến 3:00pm tại Armour Heights Community Centre, 2140 Avenue Rd., Toronto. Liên lạc: Nguyễn Trung Hiếu (905) 619-0398, Võ Mộng Hoàng (519) 893-3139, Võ Tuyết Đông (416) 725-8649. Hội Thánh Tin Lành Đắc Thắng VN Thờ phượng - Chúa Nhật 2:00pmLớp học Kinh Thánh tại Jane & Steele – Thứ Năm 7:30pm- Mississauga: Thứ Sáu 8:00pm. Địa chỉ Hội Thánh: 3194 Weston Road, North York M9M 2T6- Liên lạc: Mục sư Khánh Thái (416) 970-6292. Ngày Thánh Mẫu- Hành hương Midland Liên Cộng đoàn Công Giáo Việt Nam, Tổng Giáo phận Toronto sẽ tổ chức Ngày Thánh Mẫu, hành hương Đền Các Thánh Tử Đạo Canada (Martyrs Shrine) tại Midland, Ontario (cách Toronto 150km về hướng Đông Bắc), vào ngày thứ Bảy 08/06. Chương trình: 10:00am Khai mạc, giờ Thánh chầu Thánh Thể, khấn Các Thánh Tử Đạo và xưng tội- 01:30pm Hội thảo và thuyết giảng. 3:00pm Tôn Nữ Vương, khấn xin ơn lành, dâng hoa và rước kiệu- 4:30pm Thánh Lễ Đồng Tế do Đức Giám mục Vincent Nguyễn Mạnh Hiếu, Giám mục Phụ tá Tổng Giáo phận Toronto, chủ tế- 5:30pm Phép lành kết thúc. Ngày hành hương năm nay có chủ đề: Tình Yêu Gia Đình. Có xe Bus từ Toronto cho những người không có phương tiện di chuyển (xin ghi danh trước). Liên lạc chi tiết: Toronto (416) 769-8104, Mississauga (905) 910-0881, North York (647) 335-3206, Scarborough (416) 2651461. Hành hương Đức Mẹ Missouri Hoa Kỳ Ban Tương Tế Giáo Xứ Các Thánh Tử Đạo VN Toronto sẽ tổ chức chuyến hành hương Đức Mẹ Missouri tại Dòng Mẹ Cứu Chuộc Hoa Kỳ. Khởi hành từ trưa ngày thứ Ba 30/07 và trở về Toronto ngày thứ hai 05/08 bằng xe Coach Canada bus. Chỉ còn một ít chỗ. Liên lạc: Cường Hoa (647) 686-6234. Dòng Sứ Giả Fatima Thánh Lễ tạ ơn cùng Linh Mục sáng lập dòng Sứ Giả Fatima sẽ được

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

cử hành tại nhà thờ Saint Wilfrids Catholic Church, 1675 Finch Eve W Toronto M3J 2G8, lúc 6:30pm ngày thứ Bảy 06/07. Sau Thánh lễ, sẽ có bữa cơm thân mật trong hội trường nhà thờ. Liên lạc: LM Giuse Trần Ngọc Diệp (636) 221-9611, Phương Nữ (416) 561-4563, Thạc Tuyết (647) 720-3772. Khóa Tu học Phật pháp Bắc Mỹ lần thứ 9 tại San Jose, California Chùa Đại Bảo Trang Nghiêm, Tỳ Kheo Đỗng Tuyên, sẽ đảm nhiệm khóa tu học Phật pháp Bắc Mỹ lần thứ 9 tại San Jose, California từ ngày thứ năm 25/07 đến thứ hai 29/07. Địa điểm: Hotel Double Tree by Hilton Newark, 39900 Balentine Drive, Newark, CA 94560. Chi phí mỗi người $ 300 USD (phòng ngủ 4 người), Vợ Chồng $500 USD bao gồm đưa rước phi trường, phòng ngủ, 3 bữa ăn trong ngày. Hạn chót ghi danh: Ngày 30/06. Xin mua vé máy bay đến 1 trong 3 phi trường: San Jose, San Francisco hoặc Oakland trước 3:00pm ngày 25/07 để tiện việc đưa đón. Xin vào trang nhà “Quangduc.com” để download Phiếu Ghi danh và xem Thông bạch của chùa Đại Bảo Trang Nghiêm: https:// quangduc.com/a64339/thong-bao-

khoa-tu-hoc-bac-my-lan-thu-9. Liên lạc: 1(650) 538-6900, 1(916) 3466583. Chùa Pháp Vân Để tưởng niệm ngày Đản Sinh lần thứ 2643 của đức Từ Phụ Thích Ca Mâu Ni, chùa sẽ cử hành nghi thức Khánh Đản trong khuôn viên của Chùa, vào lúc 5:30pm ngày thứ Bảy 18/05. Hội đồng Thành phố đã cho phép quý đồng bào được đậu xe dọc hai bên đường Traders từ 3pm đến 10pm. Tránh đậu xe nơi các cột nước chữa lửa và các lối ra vào của hãng xưởng. Chùa Hoa Nghiêm Toronto Sẽ tổ chức Mừng Phật Đản sanh vào ngày Chủ nhựt 19/05 lúc 10:15am. Chương trình: Cúng Phật, dâng hoa cúng dường, thông điệp Phật đản, cúng kỳ an kỳ siêu, cúng cơm các tiên linh. 12:30pm lễ quy y và cúng cô hồn lúc 1:30pm. Sẽ có phần báo cáo tài chánh hằng năm của ban tri sự và cám ơn của Chùa về sự đóng góp công đức của các Phật tử trong năm qua. Thứ bảy 18/5 có khoá Tịnh tu từ 9:30am đến 1:00pm.

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

TIN CỘNG Toronto ĐỒNG thoibao.com Thiền Trúc Lâm Khoá tu học do Thượng toạ Thích Tuệ Minh Thiền Viện Trúc Lâm Đại Đăng hướng dẫn vào ngày chủ nhật 02/06 từ 9:00am đến 4:00pm tại Đạo Tràng Trúc Lâm Toàn Giác, 3157 Rolling Stone Court, Mississauga. Liên lạc: ‎(647) 546-2110. Chùa Minh Đăng Quang Sẽ cử hành Đại lễ Phật Đản vào ngà y 26/05 lú c 11:00am dướ i sự chứng minh của H/T Viện Chủ Chùa Fu Sieng Tong cùng với Chư Tăng Ni. Liên lạc chi tiết: (519) 438-1390. Tịnh thất Vô Ưu Thứ Bảy 18/5: Tụng kinh Pháp Hoa lúc 6:00pm- Chủ nhật 19/5: Đại lễ Phật đản lúc 10:30am, Pháp thoại theo Chủ đề và Vấn đáp lúc 11:30am. Khóa tu Tịnh Độ Niệm Phật lúc 3:00pm. Liên lạc: Sư cô Pháp Tánh (647) 554- 8999; email: tnphaptanh2013@gmail.com. Địa chỉ Tịnh thất Vô Ưu: 14385 Jane Street, King City, ON L7B 1A3. Chùa Huệ Quang Chủ nhật 19/05 lúc 10:30am: Đại lễ kính mừng Phật Đản. Dịp nầy chùa có khóa lễ truyền Tam Quy và Ngũ Giới. Quý đồng hương muốn quy y Tam Bảo, xin liên lạc chùa để

ghi tên và có mặt lúc 1:00pm. Sẽ có rút thăm các chậu hoa kiểng thiết trí cúng dường trên vườn Lam Tì Ni. Địa chỉ Chùa: 616 Trethewey Drive. Liên lạc Chùa: (416) 240-7604. Chùa Cam Lộ Vương Đại lễ Phật Đản sẽ được cử hành vào lúc 11:00am ngày Chủ nhựt 19/05 với sự chứng minh của chư tôn Hòa thượng thiền đức Tăng ni. Chương trình: Thông điệp Phật Đản, Tụng kinh Khánh Đản, Cúng Ngọ, Thuyết pháp, Lễ Mộc Dục Tắm Phật. Cúng dường trai Tăng, Mông Sơn Thí Thực. Liên lạc Chùa: (905) 3032298. Có thể đậu xe tại góc đường Keele St. Hội Thiền Tánh Không Ontario Sinh hoạt hàng tháng vào ngày Chủ nhật 09/06 từ 10:00am đến 4:30pm. Địa điểm: Chù a Tích Lan, 3133 Cawthra Rd, Mississauga. Ngoà i thực hành thiền và khí công, kỳ này sẽ ôn lại bài Ngũ Uẩn và thiền Quán, Chỉ, Định, Huệ. Liên lạc: (647) 4030371- Email: tanhkhongontario@ gmail.com, Chùa Linh Sơn Đại lễ Phật Đản sẽ được tổ chức tại khuôn viên Chùa, 100 Rivalda Rd, North York, vào ngày thứ Bảy 18/05

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

và Chủ nhật 19/05. Chương trình: Cầu nguyện, Thuyết pháp, Lễ Tắm Phật, Lễ Phóng sanh, Lễ Trai Tăng, Lễ Quy Y Tam Bảo. Văn Nghệ mừng Phậ t đả n vớ i cá c ca sĩ : Mai Quố c Huy, Y Phương và ca sĩ địa phương. NChủ Nhật 26/05: 11:00am- Khóa Lễ Công cộng Cầu an - Cầu siêu. Chủ Nhậ t 02/06: 11:00am- Đạ o Trà ng Pháp Hoa. Ngày 09/06 từ 9:30am đến 5:00pm: Khóa Tịnh Tu Tam nghiệp. Ngày 28, 29, 30/06: Lễ Hộ i Quá n Âm lần thứ 5. Liên lạc Chùa: (416) 748 -0999. Thiền tự Hương Hải *Đại lễ Phật đản: Ngày Chủ nhật 26/05 từ 10:30am đến 3:30pm. Thọ trai 12:00pm. Có xe bus đưa rước miễn phí (7am tại Jane & Wilson North York - Sheridan Mall parking). Liên lạc chi tiết: Hương Liên: (416) 839-4529, Hương Huệ: (647) 8025374. *Khóa tu Thọ Bát Quan Trai: Thứ Bảy và Chủ nhật mỗi đầu tháng, từ tháng 6 đến tháng 11: 01/06 và 02/06, 06/07 và 07/07, 03/08 và 04/08. Niệm Phật đường Vô Lượng Quang Sẽ tổ chức Lễ Phật Đản vào ngày Chủ nhật 19/05 từ 10:00am đến 4:00pm. Địa chỉ: 12 Orchardcroft

Cres. North York. Liên lạc: (647) 760-5077. Chùa Kim Quang Sẽ cử hành Đại lễ Phật Đản vào ngày thứ Bảy 18/05. Lễ khai kinh mừng Khánh Đản vào lúc 7: 30pm. Sinh hoạt văn nghệ lúc 8:30pm. Chủ nhật 19/05: Chia sẻ Phật pháp lúc 10: 30am. Cử hành lễ chính thức lúc 11:00am- 1: 00pm: Tiến cúng hương linh- 4:00pm: Cúng thí thực. Chùa có phát hành các loại thực phẩm chay cho ngày lễ. Lễ thọ trì Kinh Lương Hoàng Sám từ 7:00pm đến 8:30pm, mỗi tối thứ 2, thứ 4 và thứ sáu, cho đến 1/7 ÂL. Liên lạc: (416) 6589566. Chùa Văn Thù Sư Lợi Thứ Bảy 18/05 lúc 11:00am: Mật pháp Phật Dược sư. Xin Quý Phật Tử đến sớm để ghi sớ. Chủ nhật 19/05 từ 10:00am đến 5:00pm: Nhập thất Thiền định sám hối Đức Phật Kim Cang Tát Đỏa Vajrasattva - Chủ nhật 26/05 lúc 11:00am: Cử hành Đại lễ Phật đản. Có thông dịch Anh - Việt – Hoa. Địa chỉ Chùa: 1926 Burnhamthorpe Rd E., Mississauga, L4X-2S8. Liên lạc Chùa: (416) 3163782, (514) 778-2370.

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY Toronto thoibao.com

Những chuyện nghe xong không thể… bỏ SAN HÀ

THIẾU THUỐC UNG THƯ, NGƯỜI BỆNH PHẢI DÙNG THUỐC ĐẮT GẤP 7 LẦN Việt Nam mỗi năm có khoảng 23.600 bệnh nhân được phát hiện mắc ung thư phổi. Hơn 20.000 người chết mỗi năm do bệnh này. Trước đây ung thư phổi đứng hàng đầu trong các bệnh ung thư ở nam giới, năm 2018 ung thư phổi xếp thứ hai sau ung thư gan. Bệnh Viện K cho biết, gần một tháng trở lại đây, bệnh viện thiếu các loại thuốc chữa ung thư phổi. Các nhà thầu thông báo từ 2 đến 4 tháng nữa mới có hàng. Hai thứ thuốc chữa ung thư có giá 2,6 triệu đồng/lọ và 882.000 đồng/lọ. Tuy nhiên do chưa có hai thứ thuốc nói trên, nếu bệnh nhân muốn tiếp tục chữa trị, buộc phải dùng biệt dược gốc có giá lên tới 24 triệu đồng hoặc 5,7 triệu đồng/lọ. Tuy nhiên thuốc này Bảo hiểm y tế chỉ thanh toán 50%. Để điều trị ung thư phổi, cần ít nhất 6 chu kỳ, mỗi chu kỳ 21 ngày. Như vậy, nếu điều trị bằng biệt dược gốc thì bệnh nhân phải chi khoảng 20 triệu đồng/chu kỳ nhân với 6 chu kỳ, tổng cộng là 120 triệu đồng. Nếu điều trị bằng hai loại thuốc thường chữa kể trên, bệnh nhân chỉ phải trả tất cả khoảng 15,6 triệu đồng. Như vậy, số tiền bệnh nhân phải trả chênh lệch giữa dùng biệt dược gốc và thuốc bình thường lên tới hơn 7 lần. Nếu không có tiền mua biệt dược gốc sẽ phải dừng điều trị. Việc uống thuốc gián đoạn khiến bệnh nhân mất toàn bộ chi phí điều trị trước đó mà không mang lại kết quả. Tại bệnh viện Ung bướu Hà Nội, từ cuối tháng 1/2019, 2 loại thuốc nói trên đã gần hết. BV đã xin phép Sở Y tế Hà Nội mua thêm thuốc tương tự có giá gần 6 triệu đồng và hơn 1 triệu đồng, dự định dùng đến hết tháng 4 trong lúc chờ thuốc đấu thầu quốc gia. Sau đó vài ngày, bệnh viện đã có thuốc. Tuy nhiên đến cuối tháng 4 vừa qua, lọ thuốc cuối cùng cũng đã hết. Hiện tại, các bệnh nhân muốn điều trị cũng phải tạm chuyển sang dùng

Do 2 thuốc generic chưa có để cung ứng, người bệnh ung thư phổi muốn tiếp tục liệu trình điều trị phải dùng biệt dược gốc với chi phí đắt hơn 7 lần

biệt dược với giá đắt hơn gấp nhiều lần mà không phải bệnh nhân nào cũng có tiền mua. Sở dĩ các doanh nghiệp cung cấp thuốc chậm do đấu thầu chậm. Trung tâm đấu thầu thuốc quốc gia thỏa thuận với các nhà thầu. Sau đó bệnh viện mới làm hợp đồng mua thuốc. Rồi các đơn vị trúng thầu mới đi làm thủ tục nhập hàng, đặt số lượng sản xuất. Vì thế chưa thể có thuốc ngay! Quả thực nghe đã thấy phát mệt, các thủ tục quá sức rắc rối. Đi vòng vèo mãi mà thuốc men vẫn chưa tới bệnh viện. Trong lúc chờ đợi các ban ngành họp hành để ra quyết định thì bệnh nhân cắn răng mua thuốc mắc tiền, không thì bệnh nặng lên chờ chết. Mặc kệ bệnh nhân, thủ tục vẫn cứ là thủ tục…

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

ỒN ÀO CHUYỆN NAM SINH LỚP 10 LÀM BẠN GÁI MANG THAI Vừa qua có tin một thiếu niên ở trường THPT Phong Châu (huyện Lâm Thao, Phú Thọ) đã làm một nữ sinh cùng trường có thai. Em Đ.

(nam sinh lớp 10) với em H. (nghỉ học vào ngày 11/2/2019) có tình cảm với nhau dẫn đến em H. mang thai và có con. Đến ngày 17/4, em H. đã sinh 1 bé trai và làm khai sinh tại xã Sơn Vi, trong giấy khai sinh không có cha. Sau khi H. sinh con trai, được sự cho phép của gia đình cháu H., cha của nam sinh đã đến đón mẹ con cháu H. về nhà ông ở cho đến nay. Sự việc xảy ra khi Đ. dưới 16 tuổi và H. 14 tuổi 10 tháng. Do vậy, Đ. không phải chịu trách nhiệm hình sự về chuyện này. Câu chuyện nữ sinh ở Phú Thọ mang thai với nam sinh lớp 10, buộc phải nghỉ học và đã sinh con khiến nhiều người “vừa thương vừa giận”. Trước đó, tại Lào Cai, nữ sinh lớp 8 bị thầy giáo xâm hại nhiều lần tại trường cũng phải nghỉ học, chờ sinh con lỡ dở

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

QUÊ HƯƠNG NHỮNG ĐIỀU TRÔNG THẤY Toronto thoibao.com

việc học hành.

Có cả lỗi của người lớn

Ở tuổi vị thành niên, các em còn thiếu kinh nghiệm sống, sức khỏe, kinh tế để chăm sóc con. Sinh con ở tuổi vị thành niên đồng nghĩa việc các em phải nghỉ học một thời gian, thậm chí nhiều bạn nghỉ học hẳn, khiến tương lai bị lỡ dở. Một nghiên cứu mới đây cho thấy trong số học sinh trung học thừa nhận từng có quan hệ tình dục, 29,5% nam sinh cho biết không sử dụng bao cao su trong lần quan hệ gần nhất. Hậu quả do các em gây ra nhưng trong đó cũng có phần lỗi của người lớn vì đã chưa sát sao trong việc giáo dục giới tính, giúp các em biết các biện pháp tự bảo vệ mình. Trẻ bây giờ dậy thì sớm hơn. Các em tiếp cận nhiều Internet, trong đó có cả thông tin lành mạnh và xấu độc. Trong khi đó, việc giáo dục giới tính trong nhà trường muộn và chưa bắt kịp cuộc sống. Phần lớn cha mẹ cũng tránh nói chuyện với con về chủ đề được cho là nhạy cảm này. Ở các trường tư thục, hoạt động giáo dục giới tính thực tế, hiệu quả và đa dạng. Tuy nhiên, với trường công lập, giáo dục giới tính chủ yếu dựa vào kiến thức trong sách giáo khoa. Đến lớp 5, các em mới học những bài đầu tiên về tuổi dậy thì và xâm hại tình dục là quá muộn. Giáo dục cần đi trước một bước để trẻ sớm nhận thức được vấn đề. Nếu giáo dục muộn, hậu quả xảy ra rồi, sẽ không còn tác dụng. Vẽ đường cho hươu chạy, các thế hệ trước không cần giáo dục mà vẫn ổn là những suy nghĩ cần được thay thế. Ảnh hưởng sức khỏe và tinh thần

Nữ sinh dậy thì mang thai có nguy cơ vì cơ thể của các em chưa phát triển đầy đủ, quan trọng hơn là chưa đủ chín chắn về tinh thần. Người mẹ nhỏ có thể bị trầm cảm trước cuộc sống thay đổi quá nhanh và đột ngột ở độ tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”. Việc sinh sản vì vậy cũng không dễ dàng. Khi giữ thai nhi, các em có thể phải sinh mổ, biến chứng dễ xảy ra,

Dùng tay cào nhẹ là mặt đường đã vỡ vụn vì không có sự kết dính

ảnh hưởng sức khỏe. Nếu phá thai, trẻ cũng gặp rất nhiều khó khăn. có thể bị sang chấn tâm lý lâu dài. Gần đây rộ lên các vụ ăn trái cấm quá sớm. Chịu hậu quả nặng nề chính là các bé gái nhưng xem chừng đôi khi tiếng chuông gióng lên chẳng ai nghe cả các thiếu ni6en lẫn phụ huynh. Tới hồi sự việc xảy ra thật khổ trăm bề thì đã muộn! ĐƯỜNG MỚI LÀM CHỈ CẦN DÙNG TAY CÀO NHẸ LÀ VỠ VỤN Biển Hồ tại Pleiku là thắng cảnh nổi tiếng của tỉnh Gia Lai. Đây không chỉ là địa điểm du lịch lớn mà còn cung cấp nguồn nước cho hàng triệu người dân Pleiku. Năm 2014, tỉnh Gia Lai đã phê duyệt dự Khu Du lịch Biển Hồ với kè chắn đất, ốp mái ta luy với số tiền 28,5 tỉ đồng. Sau nhiều thời gian chậm tiến độ, công trình mới hoàn thành cách đây không lâu. Tuy nhiên, hiện nay tại khu du lịch này nhiều chỗ đã xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. Điển hình con đường nhựa dẫn vào khu du lịch hư hỏng phần thảm nhựa bề mặt khi có nhiều vết nứt

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

toác rộng, chỉ cần dùng tay cào nhẹ thì lớp đá trên bề mặt rơi rụng một cách rời rạc. Ngoài ra, nhiều đoạn đường bị nước mưa chảy qua gây xói mòn. Trước tình trạng này, các cơ quan quản lý đã cắm biển cảnh báo du khách không nên đến gần khu vực sạt lở. Ông Phan Xuân Vũ, nguyên giám đốc Sở VH-TT-DL Gia Lai, cho rằng khi đương chức dù là chủ đầu tư nhưng ông có thuê công ty giám sát. Khi nghỉ hưu ông đã bàn giao cho giám đốc mới nên không còn nắm rõ! Trước đó, Thanh tra tỉnh Gia Lai đã

phát hiện nhiều sai phạm tại như thi công chậm chạp, thi công sai so với hồ sơ được phê duyệt trước đó, thậm chí thay đổi thiết kế… Đặc biệt, chủ đầu tư, các công ty tư vấn và công ty thi công đã nghiệm thu công trình cho dù nó chẳng đúng theo hồ sơ thiết kế. Tổng giá trị sai phạm so với hợp đồng là hơn 2,5 tỉ đồng. Ôi chỉ là chuyện thường ngày ở huyện thôi mà! SAN HÀ

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Một chiếc F-35A do Mitsubishi Heavy Industries sản xuất đang bay trên không phận Nhật bản

Nhân vụ máy bay F-35 của Nhật rơi, kể lại một chuyện cũ

ĐỖ QUÂN

ôm thứ Ba 7 thá ng 5, Nhậ t bả n công bố họ đã thu hồ i được một số mảnh vụn của chiếc chiến đấu cơ tàng hình F-35 rớt hồi tháng 4. Tuy nhiên, vẫn còn có thêm nhiều thứ khác nữa được thu hồi để có thể biế t đượ c điề u gì đã khiế n cho tai nạn xảy ra. Bộ trưởng Quốc phòng Nhật, ông Takeshi Iwaya, nói rằng sau gần một tháng với những nỗ lực tìm kiếm, thi thể của viên phi công và thân của chiếc máy bay lâm nạn vẫn chưa được tìm thấy . Các chuyên gia cho biết Nhật Bản và Mỹ rất muốn ngăn không cho Nga hay Trung cộng có đượ c các mảnh vỡ từ chiếc máy bay này. Ông Iwaya thừa nhận tháng trước rằ ng trên chiế c F-35 đó có “một lượng bí mật đáng kể các bí mật cần được bảo vệ”. Một số mảnh vỡ, bao gồm một phần của cá i data recorder – hộ p ghi dữ liệu chuyến bay, đã được thu hồi “vào hoặc sau ngày 3 tháng 5”, nhưng ông thêm “Bộ Quố c phòng đang nghiên cứ u cá c bộ phậ n nà y nhưng và o thờ i điể m nà y, bộ nhớ rất quan trọng (của máy ghi dữ liệu chuyến bay) chưa được thu hồi.” Chiế c phả n lự c chiến đấu cơ và

viên phi công xấu số bị mất tích vào ngày 9 tháng 4 khi đang bay ở cách căn cứ Misawa khoảng 135 cây số về hướ ng đông trong một phi vụ huấn luyện. Sau khi cất cánh từ căn cứ không quân Misawa cùng với ba máy bay khác đượ c khoả ng 30 phú t, chiế c F-35 này mất liên lạc. Theo Lực lượng Tự vệ không quân của Nhật Bản, đây là trường hợp đầu tiên được báo cáo về một vụ tai nạn của F-35A. Chiếc Lockheed Martin F-35A bị rơi này còn mới toanh, chưa đầy một năm tuổi, và mới có 280 giờ bay, là chiếc đầu tiên được Tập đoàn Kỹ nghệ nặng Mitsubishi lắp ráp tại Nhật Bản. Nhật Bản đang tiến hành thay thế những máy bay chiến đấu F-4 (thời chiến tranh Việt nam gọi là những chiếc Phantom?) đã quá già bằng loại F35-A, mỗi chiếc có giá hơn 10 tỷ Yên (90 triệu Mỹ kim),. Phi độ i F35A là một phần quan trọng trong những nỗ lực của Thủ tướng Shinzo Abe nhằm nâng cao năng lực quân sự của quốc gia để đáp ứng với tình hình ở Đông Á, khi Tập Cận Bình đang nhanh chóng hiện đại hóa quân đội Trung cộng.

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Không chỉ có Nhật Bản mới ra sức tìm kiếm chiếc F-35A bị rơi. Hoa kỳ cũng sốt sắng trong hoat động này. Họ đã thuê cả một chiếc tàu chuyện môn về hỗ trợ lặn cho các hoạt động sâu dưới đáy biển. Nỗ lự c nà y có lý do hiể n nhiên. Bộ trưở ng Iwaya nói với bá o chí , “F-35A là một chiếc máy bay chứa một lượng bí mật đáng kể cần được bảo vệ.” “Với sự giúp đỡ của Hoa Kỳ, chúng tôi sẽ tiếp tục đảm nhận vai trò đi đầu trong việc điều tra nguyên nhân vụ tai nạn”, ông nói. Akira Kato, giáo sư chính trị quốc tế và an ninh khu vực tại Đại học JF Oberlin của Tokyo, cho biết các đối thủ - Trung Quốc và Nga, sẽ rất thích có được vài thứ liên quan đến loại máy bay tối tân này, “ngay cả một con ốc.” Một chuyên gia quốc phòng, cũng là giáo sư tại Đại học Takushoku ở Tokyo, ông Hideshi Takesada, nói sẽ không có gì đáng ngạc nhiên nếu Moscow và Bắc Kinh tiến hành các hoạt động bí mật để tìm kiếm một số mảnh vỡ. Ông Takesada nó i “Ngay cả khi Nhật Bản và Mỹ tìm được (chiếc máy bay), họ có thể không tiết lộ chi tiết,

gồm cả vị trí chính xác nơi tìm được” do lo ngại rằng Trung Quốc và Nga có thể mò tới để xem có vớt vát được cái gì không. Hôm 9 tháng 4, những mảnh nhỏ của đuôi máy bay là những thứ đầu tiên của chiếc máy bay lâm nạn đã được tìm thấy. “Máy bay và phi công vẫn mất tích”, phát ngôn viên của không quân nói. Các nhà điều tra đã không thể làm sáng tỏ số phận của chiếc máy bay bị mất, ông nói thêm. Các tàu tìm kiếm được trang bị thiết bị sóng siêu âm có thể dò quét đáy biển ở độ sâu đến 1.500m (4.922 ft), nơi chiế c F-35 có thể đang nằm. Đệ thất Hạm đội của Hoa Kỳ cho biết đội trục vớt của Hải quân Mỹ cũ ng đưa chiế c DSCV Van Gogh, một tàu dân sự chuyên sử dụng vào các công tác và công trình cần đến sự hỗ trợ của dụng cụ và thiết bị lặn. Khu vực diễn ra hoạt động tìm kiếm rộng khoảng 5.000 hải lý (17.150 km vuông) cho biết trong một bản phát hành. Các tàu duyên phòng của Nhật đã ra lệnh cho tất cả mọi tàu bè khác tránh xa khu vực tìm kiếm, nằm trong vùng biển quốc tế.

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

F-35

Phi đội F-35 đầu tiên của Nhật Bản vừa bắt đầu hoạt động tại căn cứ không quân Misawa.PHOTO: REUTERS

Giữ cho kí n bí mậ t quân sự củ a mình, và tìm kiếm bí mật quân sự của đối phương là chuyện ngàn đời nay. “Để làm gì?” là câu hỏi không khó trả lời. Mỗi phe tìm đủ mọi cách để biết được địch thủ đã tiến tới mức nào, hơn kém mình bao nhiêu, để chế tạo ra những vũ khí đối phó hoặc sẵn sàng áp dụng kỹ thuật phát minh của địch với nhiều cải tiến. F-35 hiện đang được coi là chiếc chiến đấu cơ tối tân nhất thế giới với rất nhiều đặc tính và khả năng, như cất cánh trên phi đạo ngắn, gần như vô hình với radar, xoay chuyển nhanh và những thiết bị điện tử độc đáo. Để rơi vào tay địch coi như khỏi sản xuất tiếp, vì đối phương sẽ căn cứ vào các tính năng đó để tìm biện pháp vô hiệu hóa. Có nhiều cách để có được các bí mật này. Với máy bay, có thể là bắn rơi trong chiến đấu, vớt được trong tai nạ n trên biể n, hoặ c “bắ t giữ ” đượ c như trườ ng hợ p Iran “chiế m quyền điều khiển” chiếc drone của Mỹ. Nhưng cũng có trường hợp trúng số, một phi công địch đào ngũ mang nguyên con một chiếc phi cơ quý báu về cho mình. Nhữ ng vụ đà o ngũ nà y không hiế m. Theo Wikipiedia, chỉ trong thời kỳ chiến tranh lạnh, đã có đến gần 190 vụ đào ngũ mang theo máy bay sang một nước khác, phần lớn là nước phe đối nghịch ở khắp thế giới. Phía Cộng sản, nước có nhiều phi

công bay sang đất địch nhiều nhất là Trung cộng với 16 vụ, Nga và Ba Lan mỗi nước 6 vụ Bắc Hàn 5 vụ. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại cũng không thiếu, như Trung hoa Dân quốc sang Trung cộ ng 10 vụ , Nam Hà n sang Bắ c Hà n 4 vụ và … Hoa Kỳ sang Cuba 3 vụ! Vẫ n theo Wikipedia, Việ t Nam Cộng hòa đã có 4 vụ. Tuy nhiên, vụ đầu tiên - phi công Nguyễn Văn Cử (1962) không phải là đào ngũ sang phe địch. Ông Cử dùng máy bay A 1 Skyraider thả bom Dinh Độc lập (cù ng vớ i chiế c má y bay thứ hai của phi công Phạm Phú Quốc) rồi bay sang Cam bốt tỵ nạn. Ba vụ còn lạ i và o năm 73 vớ i hai chiế c trự c thăng UH 1A. Ngày 7 tháng 11 năm 1973, Hồ Duy Hùng , vốn là một Thiếu úy phi công trực thăng vũ trang của Việt Nam Cộng hòa bị sa thải, thực chất là một điệp viên được cài vào Không lực Việt Nam Cộng hòa, đã đánh cắp một chiếc máy bay trực thăng vũ trang UH-1A tại Đà Lạt và hạ cánh tại Dầu Tiếng, thuộc vùng kiểm soát của Mặt trận Dân

tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. và, nổi tiếng nhất là vụ Nguyễn

Thành Trung xách một chiếc F 5A dội bom Dinh Độc lập rồi sang phía địch. T r ê n m ạ n g T h e Av i o n i s t (Theavionist.com), có mộ t đoạ n phim quay cảnh không chiến thực tập – mock dogfight, trong đó một

Những cái tên quen, lạ

Trên báo chí Việt ngữ, kể cả BBC và VOA Việt ngữ, chiếc F-35 rơi ở Nhật được gọi là “máy bay tiêm kích” hay “đánh chặn”. Từ này khá lạ với người Việt ở nước ngoài, vì mới chỉ được đưa vào sau năm 75 từ miền Bắc, dựa theo cách gọi của Trung cộng. Ngày trước, máy bay quân sự mang ký hiệu F được gọi là phi cơ chiến đấu hay khu trục (tiếng Anh “fighter”), loại máy bay được thiết kế và sản xuất cho mục đích chính là chiến đấu với phi cơ địch trên không. Các ký hiệu của các loại phi cơ quân sự thường thấy khác gồm: B (Bomber): phóng pháo cơ hay oanh tạc cơ, dùng để thả bom, A (Attack): máy bay tấn công, nay từ “mới” là “cường kích, T (Training): máy bay huấn luyện và C (Cargo): máy bay vận tải.

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Lockheed Martin F-35 Lightning II là một gia đình gồm nhiều phiên bản phản lực chiến đấu cơ đa năng tàng hình một chỗ ngồi, một động cơ, hoạt động trong mọi thời tiết. Kiểu chiến đấu cơ thế hệ thứ năm này được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ tấn công mặt đất và trên không. Có ba model chính: F-35A cất cánh và hạ cánh thông thường (CTOL), F-35B cất cánh đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng (STOVL), và F-35C cất cánh bằ ng cá ch đượ c phó ng lên từ hà ng không mẫu hạm và bắt lại khi hạ cánh (arrested recovery) (CATOBAR). F-35 ra đờ i từ thiế t kế thí nghiệ m Lockheed Martin X-35, được công ty Lockheed Martin chế tạ o vớ i sự hợ p tác của nhiều nhà thầu phụ, bao gồm Northrop Grumman, Pratt & Whitney, và BAE Systems. Là chương trình quân sự lớn nhất và đắt nhất từ trước đến nay, F-35 trở thành đề tài soi mói và chỉ trích ở Hoa Kỳ và nhiều quốc gia khác. Vào năm 2013 và 2014, các nhà phê bình cho rằng chiếc máy bay này đã “đầy những lỗi thiết kế”, với nhiều người quy lỗi cho thủ tụ c tạ o mã i trong đó Lockheed được phép “thiết kế, thử nghiệm và sản xuất F-35 cùng một lúc”, thay vì xác định và sửa chữa “các sai sót trước khi đưa vào dây chuyền sản xuất”. Vào năm 2014, chương trình này đã “vượt quá ngân sách 163 tỷ đô la và chậm bảy năm so với kế hoạch”.

chiếc F-5 mang huy hiệu …không quân Liên Xô quầ n thả o vớ i mộ t chiếc MiG-21 của Liên Xô. (www. facebook.com/RTDocumentary/ videos/1433796313343640/) Chiếc F 5 Freedom Fighter này, do công ty Northrop sản xuất, là cống phẩm của Cộng sản Việt Nam cho Nga, một trong số các máy bay mà quân đội Bắc Việt hốt được tại căn cứ không quân Biên Hòa năm 1975. Đây là phiên bản F-5E, được Liên Xô đặc biệt quan tâm, vì Hoa Kỳ đang tích cực chào hàng kiểu máy bay chiến đấu mới này với các đồng minh. Có tin rằng khả năng của chiếc F-5 trong cuộc thực tập chống lại MiG21 đã gây nhiề u ấ n tượ ng cho các phi công Liên Xô ở Trung tâm Thí nghiệm Phi hành Chkalov của Nga. Trước đó, các kỹ sư Liên Xô đã từng cho rằng MiG-21 “tiên tiến” hơn, nhưng chiếc F-5 đã giành chiến thắng trong tất cả các cuộc giao chiến giả. Dữ liệu từ các thí nghiệm với F-5 rõ ràng đã đóng góp cho sự phát triển của loại MiG-23 sau này. Nhưng đổi lại với vụ Hoa Kỳ mất F-5, Mỹ ngay sau đó đã được tặng không một chiếc MiG 25 của Nga. Nó i cho đú ng, chiế c má y bay nà y đượ c Nhậ t tặ ng cho Mỹ , sau khi

F-35 bay lần đầu tiên vào ngày 15 tháng 12 năm 2006. Vào tháng 7 năm 2015, Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ tuyên bố phi đội máy bay chiến đấu F-35B đầu tiên sẵn sàng được điều động. Tuy nhiên, thí nghiệm độ bền của Bộ Quốc phòng Mỹ cho thấy tuổi thọ của những chiếc F-35B được sản xuất sớm thấp hơn khoảng 8.000 giờ bay được mong đợi nhiều và có thể thấp tới mức chỉ có 2.100 giờ bay. Lô thứ 9 và các chiếc mới hơn có các thay đổi thiết kế nhưng chưa được thử nghiệm tuổi thọ phục vụ. Không quân Hoa Kỳ tuyên bố phi đội F-35A đầu tiên sẵn sàng được điều động vào tháng 8 năm 2016. Hải quân Hoa Kỳ tuyên bố F-35C đầu tiên sẵn sàng vào tháng 2 năm 2019. Năm 2018, F-35 của Không quân Israel đã có phi vụ chiến đấu đầu tiên. Đến cuối năm 2018, Lockheed Martin đã giao được 355 chiếc F-35 thứ 300 cho khách hàng của 10 quốc gia trong tổng số hơn ba ngàn chiếc đã được đặt hàng. Trong số chín quốc gia tham gia chương trình từ ban đầu - Úc, Canada, Đan Mạch, Ý, Hà Lan, Na Uy, Thổ Nhĩ Kỳ, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ - sáu nước đã nhận được các máy bay đầu tiên của họ. Ngoài ra còn có ba khách hàng bán quân sự ngoại quốc là Israel, Nhật Bản và Đại Hàn. Giá thành mỗi chiếc cho lô sản xuất F-35A thứ 11 là 89.2 triệu Mỹ kim, được dự kiến đến năm 2020 sẽ giảm xuống còn 80 triệu/chiếc.

Trung úy phi công Viktor Ivanovich Belenko của Lực lượng Phòng không Nga hạ cá nh mộ t chiế c MiG 25 xuống đất Nhật. Vụ đào ngũ này xảy ra năm 1976, và có lẽ đó là lý do nhiều người Việt không biết. Ở trong nước, VC dại gì đưa tin Liên xô vĩ đại có phi công đào ngũ, ở nước ngoài, người Việt di tản còn chưa an cư nên cũng chẳng thèm chú ý (?) MỘT KIỂU CHIẾN ĐẤU CƠ BÍ MẬT Vào khoảng năm 1970, các vệ tinh do thá m củ a Mỹ rình rập các phi trường Liên Xô đã chụp ảnh được một loại máy bay mới đang được bí mật thử nghiệm. Chúng trông giống như những chiếc máy bay chiến đấu khổng lồ và quân đội Tây phương để ý đến một tính năng đặc biệt; chúng có đôi cánh rất to. Cho cá c chiến đấu cơ, diệ n tí ch cá nh lớn rất hữu ích - nó giúp tạo ra lực nâng và cũng làm giảm trọng lượng phân bổ trên cánh, giúp nó nhanh nhẹn và dễ xoay trở hơn. Máy bay phản lực Liên Xô này dường như kết hợp khả năng này với một cặp động cơ khổng lồ. Chiế c má y bay mới này có thể bay nhanh đến mức nào? Liệu có loại máy bay nào của Không quân Hoa Kỳ hoặc một nước

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

F-35 trong dây chuyển sản xuất

khác theo kịp nó? Ngườ i ta cũ ng thoáng thấ y nó ở Trung Đông. Vào tháng 3 năm 1971, Israel đã ghi nhận một chiếc máy bay mới có tố c độ lên đế n Mach 3.2 gấp ba lần tốc độ âm thanh - và lên cao đến 63.000ft (gần 20 km). Người Israel và các cố vấn tình báo Hoa Kỳ, chưa bao giờ thấy bất cứ điều gì giống như vậy. Sau một cảnh tượng thứ hai vài ngày sau đó, các máy bay chiến đấu của Israel đã được tung lên để cố đánh chặn chiếc máy bay đó nhưng chỉ hoài công. Đến tháng 11, Israel đã phục kích một trong những tên xâm nhập bí ẩn này, họ bắ n phi đạ n đó n đầ u nó ở độ cao 30.000ft. Nhưng vẫn không xong. Mục tiêu bí ẩn của các phi đạn đã vọt qua với tốc độ gần gấp ba lần tốc độ âm thanh - nhanh đến mức vào thời điểm các phi đạn phát nổ, nó đã ra khỏi khu vực nguy hiểm. Ngũ giác đài suy luận rằng chiếc máy bay phản lực này là cùng một chiếc đã được nhìn thấy trong các không ảnh chụp từ vệ tinh ở các phi trường Nga và …bắt đầu lo lắng. Phe Tự do đang bất ngờ với triển vọng về một loại chiến đấu cơ của Liên Xô có thể bay nhanh hơn và xoay chuyển nhanh hơn tất cả những gì mà Không quân Hoa Kỳ đang có. Cho đến ngày 6 tháng 9 năm 1976. Hôm đó, gần thành phố Hakodate trên hòn đảo phía bắc Hokkaido của Nhật bản, một chiếc máy bay xuất hiện từ trong mây. Chưa có người nào ở phương Tây đã từng thấy một chiếc máy bay như thế trước đây Đó là một máy bay phản lực hai động cơ khổng lồ màu xám, thân và đuôi có sơn những ngôi sao đỏ của Liên Xô. Chiếc phản lực cơ hạ cánh trên phi đạo của phi trường Hakodate, nhưng phi đạo không đủ dài, khiến cho nó cày thêm cả trăm mét trên đất ruộng trước khi ngừng lại được. Viên phi công trèo ra khỏi buồng lái, rút súng lục bắn lên trời hai phát

trong khi nhiều người lái xe trên con đường cạnh sân bay ngừng xe lại để chụp ảnh cảnh tượng kỳ lạ này. Vài phút sau, khi xe của phi trường đưa các giới chức sân bay đến chỗ anh ta, viên Trung úy phi công 29 tuổi Viktor Ivanovich Belenko tuyên bố rằng anh ta muốn đào thoát. BÍ MẬT MIG-25 Trong thậ p niên 1950, Liên Xô phần lớn đã bắt kịp với những tiến bộ nhảy vọt trong ngành hàng không. Họ có các máy bay ném bom có thể bay nhanh và cao gần bằng B-52 của Mỹ. Các máy bay chiến đấu của họ một số lớn được chế tạo bởi đội ngũ thiết kế MiG - đã đủ sức cạnh tranh với các chiến đấu cơ của Mỹ, mặc dù hệ thống radar và các thiết bị điện tử khác chưa tinh vi bằng. Nhưng bước nhảy vọt về kỹ thuật cần thiết để đưa tốc độ một chiếc máy bay từ Mach 2 lên Mach 3 là một thách thức to lớn. Và đây là những gì các nhà thiết kế Liên Xô sẽ phải làm, càng nhanh càng tốt. Để bay nhanh như vậy, máy bay chiến đấu mới sẽ cần động cơ có lực đẩy khổng lồ. Tumansky, nhà thiết kế động cơ hàng đầu của Liên Xô, đã chế tạo một động cơ mà họ tin rằng có thể thực hiện công việc, R-15 turbojet, vốn được dành cho dự án phi đạ n hành trình tầm cao. Loạ i MiG mới sẽ cần hai độ ng cơ như thế, mỗi cái có thể tạo ra lực đẩy 11 tấn. Bay quá nhanh cũng sẽ tạo ra lượng nhiệt ma sát khổng lồ. Loại SR-71 Blackbird của Mỹ dùng titanium, có thể chịu được sức nóng khủng khiếp. Nhưng titanium đắt tiền và khó uốn ép. MiG đã dùng thép và một phần lớ n thân chiế c MiG-25 được hàn bằng tay. MiG-25 là mộ t phả n lự c cơ rấ t lớn, chiều dài 64ft (19,5m), nó chỉ ngắn hơn chiếc oanh tạc cơ Lancaster trong Thế chiến II. Khung máy bay

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

cần phải lớn đến mức đó để chứa động cơ và lượng nhiên liệu khổng lồ cần thiết. MiG-25 có thể mang theo đến chừng 30.000lbs (13.600kg) nhiên liệu. Và vì khung máy bay bằng thép nặng đó, MiG-25 phải có đôi cánh lớn như vậy - không phải để giúp nó chiến đấu với máy bay chiến đấu của Mỹ, mà chỉ đơn giản là để giữ nó trên không. Các máy bay MiG được thiết kế để cất cánh và tăng tốc lên Mach 2.5, được các giàn radar lớn trên mặt đất hướng dẫn để tiếp cận các mục tiêu. Đến khoảng cách trong vòng 50 dặm (80km), hệ thống radar trên máy bay sẽ có thể thay chỗ và phóng đi các phi đạn mà nó mang theo, các phi đạn này cũng to kềnh, dài khoảng 20 feet dài (6m). MiG 25 cũng có một phiên bản do thá m, không được trang bị vũ khí, nhưng mang theo máy ảnh và các cảm biến khác. Không có trọng lượng của phi đạn và radar, phiên bản này nhẹ hơn - và có thể bay nhanh đến Mach 3.2. Đó chính là chiếc mà Israel phát giác năm 1971. Vào đầu thập niên 970, các cấp chỉ huy quốc phòng ở Mỹ không biết gì về những khả năng của MiG, mặc dù họ đã đặt cho nó mã hiệu là ‘Foxbat’. Họ chỉ biết nó từ những bức ảnh mờ được chụp từ không gian và từ những đốm sáng trên màn hình radar phía

trên Địa Trung Hải. Và như thế, MiG sẽ vẫn là một mối đe dọa bí ẩn. VIÊN PHI CÔNG LIÊN XÔ VỠ MỘNG CỘNG SẢN CHỦ NGHĨA Viktor Belenko đã từng là một công dân Liên Xô kiểu mẫu. Ra đời ngay ở chân của dãy núi Kavkaz sau khi Thế chiến II kết thúc, anh ta đi “nghĩa vụ quân sự” và đủ điều kiện trở thành phi công chiến đấu - một vị trí có những đặc quyền nhất định so với các công dân “thường thường bậc trung” của Liên Xô. Nhưng Belenko đã vỡ mộng. Có mộ t đưa con, và đang đối mặt với một cuộc ly hôn, anh ta bắt đầu đặt câu hỏi về bản chất của xã hội Liên Xô, và thắc mắc không hiểu nước Mỹ có xấu xa như chế độ Cộng sản trình bày hay không. Belenko nói với tạp chí Full Context vào năm 1996, “Tuyên truyền của Xô viết tại thời điểm đó miêu tả bạn là một xã hội hư hỏng đã tan rã. Nhưng trong đầu tôi đặt câu hỏi.” Belenko nhận ra chiếc máy bay chiến đấu mới to lớn mà anh đang huấn luyện có thể là chìa khóa để trốn thoát. Lúc đó, anh đóng quân tại căn cứ không quân Chuguyevka ở Primorsky Krai, gần thành phố phía đông Vladivostok, nơi Nhật Bản chỉ cách có 400 dặm (644km). Loại MiG

Một tàu của Cảnh sát biển Nhật Bản và máy bay quân sự Hoa Kỳ tìm kiếm chiếc F-35A ở vùng biển

Chiếc F-5E lấy được từ Biên Hòa mang huy hiệu Liên xô trong đoạn phim chiến đấu với MiG - 21

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

CHUYỆN MỖI TUẦN

Toronto thoibao.com

Chuyên viên Mỹ và Nhật xem xét chiếc MiG-25 của Trung úy Belenko đáp xuống Hakdodate

Căn cước quân nhân của Belenko đang được trưng bày trong Viện Bảo tàng CIA

mới này có thể bay nhanh và có thể bay cao, nhưng hai động cơ uố ng nhiên liệu của nó khiến cho nó không thể bay xa lắm - chắc chắn không đủ để đến một căn cứ không quân Mỹ. Hôm 6 tháng 9 năm 1976, Belenko có một phi vụ huấn luyện cùng một số phi công khác. Tất cả các chiếc MiG đều không được vũ trang. Anh ta đã vạch trong đầu một lộ trình khó khăn, và chiếc MiG của anh ta có một thùng nhiên liệu đầy. Anh bỏ đội hình, và chỉ trong vài phút, anh ta đã vượt qua những con sóng, hướng về Nhật Bản. Để trốn tránh radar quân sự của cả Liên Xô và Nhật Bản, Belenko phải bay rất thấp - khoảng 100ft (30m) trên mặt biển. Khi đủ xa vào không phận Nhật Bản, anh ta đã đưa chiếc MiG lên tới 20.000ft (6.000m) để radar của Nhật Bản có thể bắt được. Người Nhật ngạc nhiên đã cố gắng bắt liên lạc với chiếc máy bay không xác định này, nhưng radio của Belenko đã được điều chỉnh sai tần số. Máy bay chiến đấu của Nhật Bản đã được tung lên chặn, nhưng sau đó, Belenko đã cho máy bay xuống thấp, dưới lớp mây dày một lần nữa và biến mất khỏi màn hình radar của Nhật Bản.

Tất cả thời gian này, viên phi công Liên Xô đã bay bằng phỏng đoán, bằ ng ký ứ c của các bản đồ mà anh ấy đã nghiên cứu trước khi cất cánh. Belenko đã có ý định lái máy bay của mình tới căn cứ không quân Chitose, nhưng vì hế t nhiên liệu, anh đã phải đá p xuố ng sân bay gần nhất đến được: Phi trường Hakdodate. Khi chiế c MiG bấ t ngờ hạ cánh xuống Hakdodate, người Nhật đột nhiên thấy mình có một phi công đào tẩu - và một máy bay chiến đấu đã mà các cơ quan tình báo phương Tây đang săn lù ng. Sân bay Hakodate nhanh chóng tấp nập các hoạt động tình báo. CIA không thể ngờ họ hên tới mức đó. Sau khi được đưa đến căn cứ không quân gần đó, chiếc MiG quý báu đã được xem xét từng chi tiết. CŨNG CHẲNG CÓ GÌ TO TÁT LẮM Stephen Trimble, chủ bút tạp chí Flightglobal của Mỹ nói rằng sau khi phân tách MiG-25 và kiểm tra từng mảnh một trong vài tuần lễ, người Mỹ có thể hiểu chính xác những gì các máy bay này có thể làm được, Trimble nói.

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Roger Connor, người curator (giá m tuyể n?) hà ng không củ a Việ n Smithsonian nhậ n xé t rằ ng MiG -25, loại siêu chiến đấu cơ mà Ngũ giác đài đã từng sợ hãi thật ra không đá ng sợ . Ông Connor nó i “đó là một chiếc máy bay đắt tiền, cồng kềnh, và đặc biệt thiế u hiệu quả trong chiến đấu.” Khi được nhìn tận mắt, bắt tận tay, phương Tây thấy rằng chiếc MiG mà mình đã rất lo ngại hóa ra là một con cọp giấy. Hệ thống radar khổng lồ

của nó đã lạc hậu so với radar Mỹ rất nhiều. Trong khi Mỹ dùng transitor, radar của MiG 25 còn xài các bóng đèn chân không (vacuum tube) cổ lỗ sĩ. Các động cơ khổng lồ đòi hỏi nhiều nhiên liệu đến mức tầm bay của MiG ngắn đến đáng ngạc nhiên. Nó có thể cất cánh nhanh chóng, và bay theo một đường thẳng rất nhanh để phóng phi đạn hoặc chụp ảnh. Chỉ có thế! Chiếc MiG mà Liên Xô đã giấu kín trong nhiều năm sau đó đã được lắp lại một phần, và được chất lên một chiếc thuyền để trả lại cho Liên Xô. Lô hàng này được kèm theo một hóa đơn. Người Nhật đã tính tiền Liên Xô 40.000 đô la cho chi phí vận chuyển và thiệt hại mà Belenko đã gây ra tại sân bay Hakodate. Belenko đã không về Liên Xô cùng với chiếc máy bay của mình. Anh ta được phép đế n Hoa Kỳ - và được đích thân Tổng thống Jimmy Carter cho nhập quốc tịch Hoa Kỳ. Tại Mỹ, Belenko trở thành kỹ sư hàng không và một cố vấn của Không quân Mỹ. Căn cước quân nhân của Belenko và những ghi chú mà anh viết nguệch ngoạc trên một miếng lót đầu gối khi bay trên Biển Nhật Bản hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng CIA ở Washington DC. Về sau này, người ta được biết thiết kế của MiG – 25 đã được sửa đổi rất nhiều để tạo ra MiG-31, một máy bay chiến đấu tố t hơn rấ t nhiề u. MiG31 được đưa vào sử dụng vài năm trước khi Chiến tranh Lạnh kết thúc và hàng trăm chiế c hiệ n vẫn đang tuần tra biên giới rộng lớn của Nga. Các nhà quan sát phương Tây đã có rất nhiều cơ hội để thấy MiG-31 tại các cuộc trình diễn airshow, tuy phần lớn các chi tiết về loại máy bay này vẫn được bảo vệ kỹ. Đến nay, chưa có thêm phi công Nga nào đào thoát và bay một chiếc MiG-31 sang một đất nước khác. ĐỖ QUÂN (sưu tầm & tổng hợp)

Cọp giấy MiG-25

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Chuyện Quốc vương Thái Lan

phong hậu

rong 3 ngày từ 04 đến 06/05/2019, Quốc vương Thái Lan Maha Vajirusongkorn, 66 tuổi, làm lễ đăng quang, chính thức trở thành Quốc vương Rama X, vị vua thứ mười của triều đại Chakri. Trước đó, ngày 01/05, ông sắc phong nữ tướng Suthida Vajirusongkorn Na Ayudhya, 40 tuổi, chỉ huy đội vệ sĩ hoàng gia Thái Lan làm hoàng hậu … LỄ ĐĂNG QUANG Sau hai năm tuyên bố nối ngôi vua cha là cố quốc vương Bhumibol Adulyadej, lễ đăng quang của quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn cử hành vào sáng ngày 04/05, tại Đại Hoàng cung ở Bangkok từ 10 giờ 09 phút (trong văn hóa Thái Lan, 9 là con số đặc biệt tốt lành). Nghi thức đầu tiên là tắm tẩy trần ở Cung Chakrabat Biman. Quốc vương

LÝ ANH

mặc áo choàng trắng, ngồi trong một cấu trúc giống ngai vàng. Ông nhúng tay vào bát nước nhỏ xoa lên đỉnh đầu, sau đó rưới nước lên người. Nước dùng cho nghi thức này thu thập từ 5 con sông quan trọng trên khắp đất nước Thái Lan và 4 ao cổ ở Suphan Bur, một tỉnh ở miền trung Thái Lan. Khi nghi thức quán đỉnh (rót nước thiêng lên đầu) diễn ra tại Điện Baalu Daksin, Vajiralongkorn mặc quần áo quốc vương, ngồi hướng mặt về phía đông trên chiếc ghế hình bát giác làm bằng gỗ sung. Phía trên là chiếc dù 7 tầng màu trắng, tượng trưng chưa đăng cơ. Quốc vương lần lượt xoay người theo 8 hướng được dâng 8 bình nước thiêng để nhúng tay và xoa lên mặt. Trong số 8 người dâng nước có em gái quốc vương là công chúa Maha Chakri Sirindhorn

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

cùng các giới chức cấp cao như Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chanocha, Chủ tịch Quốc hội Pornpetch Wichitcholchai và Chánh án Tòa án Tối cao Cheep Jullamon.

Sau đó, quốc vương được trao chiếc dù trắng 9 tầng, biểu tượng đã đăng cơ. Nước thiêng sử dụng trong nghi thức này được thu thập từ 107 nguồn nước tại 76 tỉnh và trong

Quốc vương Thái Lan đăng quang ngày 04/05/2019

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

khuôn viên đại hoàng cung. Nước được làm lễ ban phước ở nhiều ngôi chùa lớn ở khắp Thái Lan và sau đó được hòa lẫn với nhau tại Wat Suthat, một trong những ngôi chùa lâu đời nhất Bangkok. Bây giờ quốc vương mới ngồi lên ngai vàng có tên Phatharabit - chiếc ghế mạ vàng nằm giữa hai chiếc bàn cao. Khi được trao đại vương miện chiến thắng. ông tự đội lên đầu. Vương miện cao 66 cm, nặng 7,3 kg, trên đính nhiều kim cương và vàng. Trên phần đỉnh của vương miện gắn một viên kim cương lớn từ vùng Kolkata, Ấn Độ, mang tên Phra Maha Wichian Mani. Vương miện tượng trưng cho đỉnh núi Meru, vốn được coi là nơi ở trên trời của thánh Indra trong Hindu giáo và trọng lượng của nó tượng trưng cho những gánh nặng mà quốc vương phải mang. Sau đó quốc vương được trao bảng vàng khắc tước hiệu chính thức, ấn tín và các báu vật gồm gươm chiến thắng, quyền trượng hoàng gia, quạt và chổi hoàng gia, đôi hài hoàng gia. Các báu vật này lần lượt tượng trưng cho sức mạnh bảo vệ đất nước, tính chính thống của quốc vương, nhiệm vụ xua đuổi những rắc rối người dân hứng chịu… Ngoài ra, còn có 4 vật dụng hoàng

gia (đồ vật bằng vàng tượng trưng cho địa vị, sự giàu có như cơi trầu, bình nước) và 8 vũ khí tối cao (các vũ khí như thương, kiếm, đinh ba tượng trưng cho vũ khí của thần Shiva và Vishnu) cũng được dâng lên. Một giờ 19 phút chiều 04/05, nghi thức tiếp quản cung điện diễn ra tại Cung Chakrabat Biman. Một đoàn nữ thành viên hoàng gia tháp tùng quốc vương vào phòng ngủ, mang theo các vật dụng hoàng gia và những vật tốt lành bao gồm một con mèo, đá mài, và 4 chiếc khay đựng quả bầu, gạo,

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

đậu, vừng. Khi quốc vương ngồi trên giường, ông được trao bó hoa cau làm bằng vàng và một chiếc chìa khóa vàng, biểu thị quyền sở hữu của ông đối với hoàng cung. Nhà vua nằm xuống giường, lắng nghe lời chúc phúc từ các nữ thành viên hoàng gia và các quan chức khác. 2 giờ chiều, các thành viên hoàng gia, hội đồng cơ mật và các quan chức yết kiến quốc vương với những lời chúc tốt đẹp tại điện Amarindra Vinicchaya. 4 giờ chiều, quốc vương được rước

bằng kiệu đến chùa Phật Ngọc nằm bên trong khuôn viên của đại hoàng cung tuyên bố thay mặt hoàng gia bảo trợ Phật giáo Thái Lan. Các phần tiếp theo ít quan trọng hơn của lễ đăng quang sẽ diễn ra trong hai ngày tiếp theo. Ngày 05/05, quốc vương phong tước vị cho các thành viên hoàng gia, sau đó ngồi lên kiệu và đoàn rước khởi hành từ đại hoàng cung, diễu hành xung quanh thành phố để người dân chiêm ngưỡng tân quốc vương và bày tỏ lòng tôn kính. 21 phát đại bác được

Tân quốc vương đội lên đầu vương miện chiến thắng nặng 7,3kg

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG Toronto thoibao.com

Người dân Thái Lan đón chào tân quốc vương

bắn khi đoàn rước khởi hành. Chiếc kiệu do 16 người khiêng, cứ 500 mét lại đổi người một lần. Tổng cộng đoàn rước có 1.300 người, trong đó có Thủ tướng và các thành viên trong nội các. Trên quãng đường diễu hành 7 km, đoàn rước sẽ dừng ở ba ngôi chùa lớn để quốc vương bày tỏ lòng thành kính trước các tượng Phật trước khi trở lại hoàng cung. 4 rưỡi chiều ngày 06/05, quốc vương đứng trên ban công Điện Suddhaisavarya Prasad đón nhận những lời chúc tốt đẹp từ người dân. Một tiếng sau, ông tiếp kiến các phái đoàn ngoại giao quốc tế tại Điện Chakri Maha Prasad. ƯỚC VỌNG CỦA DÂN THÁI Quốc vương Maha Vajiralongkorn chính thức trở thành quốc vương Rama X, vị vua thứ mười của triều đại Chakri là sự kiện được nhiều người quan tâm với câu hỏi: “Giữa lúc bối cảnh chính trị Thái thường xuyên bất ổn. liệu tân quốc vương có hoàn thành sứ mệnh vua cha gây dựng không?”. Hơn một tháng sau khi vua cha Bhumibol Adulyadej qua đời ngày 12/10/2016, hoàng thái tử Maha Vajiralongkorn, được hoàng cung

Thái Lan suy tôn làm quốc vương Rama X của vương triều có lịch sử 234 năm và trở thành nguyên thủ của vương quốc Thái Lan dưới thể chế quân chủ lập hiến. Trước khi nối ngôi, hoàng thái tử Vajiralongkorn có cuộc sống vương giả xa hoa, chủ yếu ở nước ngoài, tự do theo đuổi sở thích riêng. Ông sống xa rời cuộc sống hoàng gia, không mấy quan tâm đến thời cuộc của đất nước. Bởi thế, ngay từ khi nhận lời lên nối ngôi vua tháng 12/2016, nhiều người nghi ngờ vai trò của tân vương đối với nền quân chủ Thái Lan đang gặp nhiều biến động trong những năm gần đây. Nhiều ý kiến cho rằng, thái tử Vajiralongkorn sẽ gặp nhiều khó khăn để có được uy quyền và danh tiếng như vua cha. Bởi cố quốc vương Bhumibol được coi là người có ảnh hưởng tới nền chính trị Thái Lan trong nhiều thập kỷ qua … Từ khi tuyên bố kế nhiệm ngai vàng của vua cha, dù chưa chính thức đăng cơ nhưng quốc vương Rama X đã có những bước đi được đánh giá nhằm xóa mờ những dị nghị của người dân Thái Lan về khả năng cai quản vương quốc. Ông Michael Vatikiotis, giám đốc khu vực Châu Á của tổ chức Phi

chính phủ Trung tâm Đối thoại Nhân đạo, nhận xét: “Một trong những thay đổi ấn tượng nhất là tổ chức lại hoàng gia”. Từ năm 2017, dù chưa đăng quang, quốc vương Rama 10 đã ra quyết định nắm cục tài sản hoàng gia (CPB), quản lý một tài sản ước tính khoảng từ 30 đến 60 tỷ Mỹ kim. Khối tài sản này, trước đây do một bộ trưởng Tài Chính có chân trong Hội đồng hoàng gia, quản lý. Ông cũng đã sa thải một số viên chức được cho là có thế lực trong hoàng cung dưới thời cha mình vì tội biển thủ. Có không ít nhân vật trong hoàng gia hoặc bị sa thải, hoặc bị bỏ tù vì tư lợi, tham ô công quỹ. Tân quốc vương Vajiralongkorn còn tăng cường hệ thống an ninh, tăng số lượng cảnh sát tinh nhuệ vào đội bảo vệ hoàng gia gấp 4 lần trước đó. Cũng như ở nhiều nền quân chủ lập hiến khác, quốc vương có vai trò là người bảo đảm sự đoàn kết, ổn định đất nước. Với một quốc gia như Thái Lan, từ năm 1932 đến nay đã trải qua 12 cuộc đảo chính quân sự, vai trò của quốc vương hết sức quan trọng, đòi hỏi một người có tầm ảnh hưởng lớn trong mọi giới chức, tầng lớp xã hội. Với vai trò này, quốc vương Rama X đã có những bước đi cụ thể. Năm 2017, ông cho sửa đổi hiến pháp, xóa bỏ quyền can dự của chính phủ vào nội dung một số chiếu chỉ của triều đình. Gần đây nhất, quốc vương Vajiralongkorn đã hai lần tỏ thái độ can dự vào cuộc bầu cử quốc hội ngày 24/03/2019 vừa qua. Đây là cuộc bầu cử đầu tiên sau vụ đảo chính quân sự năm 2014. Đầu tiên là việc nhà vua thẳng thừng phản đối việc chị gái ông, công chúa Ubolratanan, ra ứng cử chức thủ tướng dưới màu cờ của đảng thân cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra đồng thời là đối thủ không đội trời chung của chính

quyền quân sự hiện nay. Trước ngày bầu cử, quốc vương Vajiralongkorn lên tiếng kêu gọi người dân Thái bầu chọn những người xứng đáng để tránh đất nước rơi vào hỗn loạn… Tóm lại, người dân Thái Lan hy vọng tân quốc vương mang lại cuộc sống yên bình và hạnh phúc cho người dân như cố quốc vương Bhumibol Adulyadej đã mang đến cho họ. TẤN PHONG HOÀNG HẬU Ngày 30/04, một thông báo của hoàng gia Thái Lan cho biết, ngày 01/05, tân quốc vương Maha Vajirusongkorn kết hôn với bà Suthida Tidjai, nữ tướng chỉ huy đội vệ sĩ của hoàng gia. Tân quốc vương từng kết hôn ba lần. Ông ly dị người vợ thứ ba là công chúa Srirasmi vào năm 2014. Bà Suthida là người vợ thứ tư của quốc vương, nhưng là người đầu tiên được sắc phong hoàng hậu. Ngày 01/05, lễ phong hậu đã diễn ra tại cung điện Dusit ở Bangkok. Bà Suthida mặc váy lụa truyền thống. Quốc vương mặc quân phục màu trắng. Tân hoàng hậu nhũ danh là Suthida Tidjai, sinh ngày 03/06/1978. Năm 2000, bà ghi danh theo học tại trường Nghệ thuật truyền thông Albert Laurence thuộc Đại học Assumption, từng là một tiếp viên hàng không của Thai Airways. Bà trở thành nhân tình của Thái tử Vajiralongkorn trước khi ông ly dị với Thái tử phi Srirasmi Suwadee. Gia nhập quân ngũ năm 2010, bà thăng tiến thần tốc trong hệ thống cấp bậc. Chỉ 4 năm sau, tháng 08/2014, bà được bổ nhiệm làm chỉ huy cận vệ gia đình của thái tử Vajiralongkorn với cấp bậc Thiếu tướng. Sau khi thái tử Maha Vajiralongkorn ly dị người vợ thứ 3, từ tháng 12/2014, nhiều hình ảnh cho thấy bà thường xuyên xuất hiện bên cạnh thái tử không giống hình ảnh một cận vệ hoàng gia. Các nguồn tin không chính thức cho rằng, bà đã trở thành tình nhân của hoàng thái tử một cách bán chính thức. Tháng 10/2016, các báo cáo truyền thông quốc tế gán cho bà như là người phối ngẫu của tân vương, mặc dù hoàng gia không bao giờ chính thức tuyên bố mối quan hệ của họ. Ngày 01/12/2016, bà được bổ nhiệm làm chỉ huy bộ phận đặc nhiệm của ngự lâm quân và được thăng quân hàm đại tướng. Ngày 01/06/2017, bà được bổ nhiệm làm quyền chỉ huy quân sự Hoàng gia Thái Lan sau khi tổ chức lại bộ tư lệnh an ninh hoàng gia… LÝ ANH

Quốc vương Vajiralongkorn tấn phong hoàng hậu trước lễ đăng quang

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

THƯ CỦA TIẾN

Toronto thoibao.com

Đoạn kết của cuộc cách mạng bung đồng TƯỞNG NĂNG TIẾN

ái bung đồng, năm Cải cách, đội lấy của các nhà giàu trong làng chia cho, nó không phải của nhà mình, các con nên tìm chủ mà trả lại. Cụ Đậu Thị Mực Tôi vừa tình cờ đọc được một bài báo cũ (“Hành trình 60 năm của một chiếc bung hay câu chuyện hòa giải giữa địa chủ và bần cố nông”) nhưng nội dung vẫn còn nguyên tính thời sự, củ̉ a nhà báo Huy Đức, trên trang Dân Luận. Xin được ghi lại nguyên văn, cùng hình ảnh: Cách đây hơn 4 tháng, trên Facebook này, tôi viết: Trong đám giỗ lần thứ 51 của chồng - ngày 2811 năm Giáp Ngọ (18-1-2015) - cụ bà Đậu Thị Mực, sinh năm 1916 thường gọi là bà Dương - dặn con cháu: “Trong hai vật dụng mẹ đưa từ Thanh Chương, Nghệ An, vào Bình Dương lập nghiệp năm 1990 chỉ có một là của nhà ta, cái bình vôi. Khi mẹ về làm dâu (cuối thập niên 1930), bà nội đã dùng cái bình vôi (ăn trầu) này; còn cái bung đồng, năm Cải cách, đội lấy của các nhà giàu trong làng chia cho, nó không phải của nhà mình, các con nên tìm chủ mà trả lại”. Cũng qua FB, bạn bè của anh Diễn Nguyễn Văn - con trai cụ Dương - đặc biệt là những cán bộ “Đội Cải cách” thời bấy giờ đã giúp truy tìm, cuối cùng, chiếc bung đồng được xác định là của gia đình “địa chủ” Trần Đống. Hôm nay, nhân ngày con cháu làm lễ mừng cụ Dương thọ tròn 100 tuổi, cháu nội cụ Trần Đống là anh Trần Văn Lê chủ công ty Phương Linh, sản xuất và kinh doanh hàng điện máy,

đã bay từ Hà Nội vào mừng thọ cụ Dương (với bức tranh khắc gỗ có chữ Tâm) và nhận lại chiếc bung đồng. Theo anh Lê, rất lạ là sau khi tin cụ Dương tìm người trả lại chiếc bung đồng, có thêm hai gia đình “bần cố nông” trong làng trả lại những “đồ quả thực” mà 60 năm trước họ được đội cải cách tước đoạt của địa chủ chia cho. Theo anh Lê thì con cháu cụ “địa chủ” Trần Đống về ̀ sau dù ở quê hay đi xa đều thành công, có nhiều người “đủ tiêu chuẩn để bị đấu tố” nếu lịch sử cái cách tái lập. Đặc biệt, con cháu là những người địa chủ này mỗi khi về làng vẫn thường giúp đỡ người nghèo, kể cả những người ngày xưa đã từng đấu tố cha ông họ. Xét cho cùng thì họ cũng chỉ là nạn nhân. Tôi hoà n toà n chia sẻ vớ i quan niệ m “xuê xoa” củ a nhà bá o Huy Đức, và rất yêu thích “tinh thần hoà giải” trong câu chuyện thượng dẫn. Dù muộn – cuối cùng – vào lúc gần đất xa trời, cụ Dương cũng đã hiểu ra cái lý lẽ thông thường của đất trời: của thiên trả địa! Điều đáng trân trọng hơn nữa là cháu chắt của giới địa chủ chả những đã vui vẻ nhận lại cái bung đồng mà còn đến mừng tuổi thọ, cùng với quà cáp đàng hoàng. Đã thế, sau khi “cụ Dương tìm người trả lại chiếc bung đồng, có thêm hai gia đình ‘bần cố nông’ trong làng trả lại những ‘đồ quả thực’ mà 60 năm trước họ được đội cải cách tước đoạt của địa chủ chia cho” nữa. Thật là quý hoá quá chừng! Tôi chỉ có hơi chú t băn khoăn

là dườ ng như có bà n tay củ a Ban Tuyên Giá o nhú ng và o việ c riêng của của những gia đình bần cố nông và cường hào địa chủ kể trên. Nếu không thì làm gì có việc “những cán bộ ‘Đội Cải cách’ thời bấy giờ đã giúp truy tìm… chiếc bung đồng.” Mấ y ai trong số nhữ ng ngườ i nà y còn sống sót đến nay? Và cũng chả ai lại “rỗi hơi” đến thế? Cũng khó có chuyện cháu chắt của nạn nhân lại “bay từ Hà Nội vào” chỉ để “nhận lại chiếc bung đồng” mà ngay cả đến Giời cũng chưa chắc biết là sẽ dùng nó vào việc gì cả? Không lẽ để thờ? Đó là chưa kể những hình ảnh dàn dựng khá công phu, hơi tốn kém, và rất nặng phần trình diễn trong buổi lễ mừng thọ 100 năm của một cụ… bần cố nông. Ở một xứ sở mà công an chúi mũi vào khắp mọi nơi: tu viện, chùa chiền,

miế u đề n, thá nh thấ t, giá o đườ ng (kể luôn chiếu giường / chăn gố) và người dân sắp có nguy cơ bị “đánh giá bằ ng điể m xã hộ i” đế n nơi thì sự nghi ngại này – tất nhiên – không phải là hoàn toàn vô cớ. Nhưng tôi cũng chỉ suy đoán thế thôi, chứ chả có chứng cứ nào liên quan đến “tay chân” của Bộ Thông Tin & Tuyên Truyề n cả . Tôi cũ ng không tì m ra được cái “thông điệp” kín đáo nào của Ban Tuyên Giáo, qua cái “màn diễn bung đồng” thượng dẫn? Sau Cải Cách Ruộng Đất rồi đến Hợp Tác Xã Nông Nghiệp thì toàn dân Việt đều trở nên vô sản ráo (chả ai có được một hòn đất để chọi chim ) thì còn đâu địa chủ mà lo chuyện hoà giải với bần nông? Bài báo của tác giả Huy Đức, tuy thế, vẫn gợi cho độc giả của trang Dân Luận vài suy nghĩ mới:

Con cháu mừng thọ bách niên cụ Đậu Thị Mực - ảnh từ trang Dân Luận

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

THƯ CỦA TIẾN

Toronto thoibao.com

Nguyễn Thường Dân: “Thế chừng nào người ta mới trả lại nhà sách Khai Trí cho con cháu ông Nguyễn Hùng Trương? Cái bung trị giá vài triệu thì làm lễ trả lại nhưng nhà sách Khai Trí với miếng đất mặt tiền ở quận 1 trị giá nhiều ngàn tỷ thì nhất định là lờ đi nhé, dù ‘Xét cho cùng thì họ cũng chỉ là nạn nhân.” Nguyễn Jung: “Nhà nước ‘ta’ đã, đang và sẽ làm gì với số tài sản, đất đai đã và đang ăn cướp của Dân, từ khi cướp được chính quyền ở miền Bắc, sau 1975 cũng như hiện tại?” Như đã thưa, tôi vốn tính xuê xoa (chuyện gì đã qua là coi như xí xoá cho rồi) nên không cảm thấy thoải mái lắm với những “yêu sách” của nhị vị thức giả vừa nêu. Ông Nguyễn Hùng Trương đã từ trần, chuyện nhà sách Khai Trí tưởng cũng nên cho vào dĩ vãng. Miễn là con cháu của nạ n nhân đượ c để số ng yên thân, không bị kỳ thị hay sách nhiễu, là tử tế lắm rồi. Số tài sản, đất đai (cũng như hàng triệu mạng người) đã mất – kể từ gần hai phần ba thế kỷ qua – cũng thế, cũng nên quên ráo đi cho nó đỡ bận lò ng. Chỉ cầ n Đả ng & Nhà Nướ c ngừng tay cướp bóc cũng đã qúi hoá lắm rồi. Những mảnh đất vàng, đất bạc, bờ xôi/ruộng mật – tất tần tật – đã vào tay nhà nước cả. Từ nay, xin

làm ơn bỏ cái thứ luật lệ bất nhân (“đất đai do nhà nước quản lý”) đi để toàn dân còn có chỗ trồng trọt/ cấy cầy, kiếm miếng ăn cho cả nước bỏ vào mồm, chứ không thì sớm muộn gì cũng sẽ lại vác rá đi ăn xin y – như trước – thôi. Thử nghĩ xem: mỗi đồng chí lãnh đạo chỉ cần (độ) vài triệu dollar, cùng với năm ba cái biệt phủ hay biệt thự là… cũng đủ lắm, đủ cho một cuộc sống ung dung (có thể kéo dài đến vài thế hệ) nếu đừng phung phá quá. Chỉ cần hô biến mấy quả đấm thép Vinashin thành những đống sắt vụn đã hoá ra đến mấy tỷ Mỹ kim. Tiền bạc chia nhau còn chưa biết dấu vào đâu (hay tiêu cách nào cho hết) thế mà qúi vị còn nhất định “phải bàn cho ra” cái luật đặc khu, và làm đường sắt cao tốc Bắc/Nam để chạy thêm mấy chuyến tầu vét (tốc hành) để làm gì nữa? Dù muộn, đến lúc gần đất xa trời, cụ Dương cũ ng đã “ngộ ” ra rằ ng không ai có thể đem theo cái bung đồ ng nặ ng nề về bên kia thế giớ i. Vàng, bạc, châu báu… cũng đâu có nhẹ nhàng hơn. Và con đò sinh tử của qúi vị, xem ra, cũng chả còn xa bao xa nữa. Thế mà vẫn cứ còn cố kiếm thêm thì e rằng sẽ hơi quá tải, và cũng quá ngu! TƯỞNG NĂNG TIẾN

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

LỜI HAY Ý ĐẸP Không nghèo gì bằng không có tài, không hèn gì bằng không có chí. Uông Cách Thành công là một cuộc hành trình chứ không phải là đích đến. A.Moravia Có ba thứ ngu dốt: không biết những gì mình cần biết, không rành những gì mình biết và biết những gì mình không cần biết. La Rochefoucould Biết điều mà ai cũng biết là không biết gì hết. Cái biết chỉ bắt đầu ở chỗ mọi người không biết. R. Gourmont Danh dự như que diêm, cháy một lần là hết. Sắc đẹp là hoa còn đạo đức là quả của cuộc đời.

M.Pagnol Ngạn ngữ Mỹ

Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, bạn hãy luôn là chính mình. Buckaroo Bonzai Đừng thương tiếc hôm qua, đừng đợi ngày mai, đừng lảng tránh hôm nay. Ngụ ngôn Pháp Sống với mạo hiểm có nghĩa là vượt ra khỏi lối mòn, nhảy xuống khỏi vách núi và tạo cho mình đôi cánh để có thể bay lên cao hơn. Ray Bradbury

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com

Ở cuối một con đường Ở vùng đất Nam California, Bolsa là tên một con đường chạy cắt ngang từ Đông sang Tây, giữa lòng một khu phố đông đúc người Việt trên đất Mỹ, nên theo thói quen, người ta gọi luôn khu phố này là khu Bolsa, một khu phố nổi danh trong cộng đồng người Việt trên cả thế giới. Ở phía Đông, trên con đường này có một khu chúng cư màu hồng, cao mười một tầng, khác với màu sắc và cái bề thế bên ngoài, đây lại là một khu nhà dành cho người lớn tuổi, lặng lẽ, sống những ngày cuối cùng, an nhiên và chờ đợi. Chờ đợi để đi về cuối con đường hướng kia. Ở cuối con đường này về phía Tây, người ta gặp một con đường sắt, đã lâu chỉ có vài toa tàu chở hàng hóa qua lại, không biết từ nhà ga nào và chạy về đâu. Cách con đường sắt này vài trăm thước, không có một nhà ga nào để chúng ta đặt tên là “Ga Cuối Đường Tàu,” nhưng gần đó là một nơi, mà cuối cùng, hầu hết cư dân người Việt ở Bolsa đều phải đến, tiễn đưa bạn bè thân quyến ra đi hay chọn cho chính mình một nơi yên nghỉ. Người ta gọi căn nhà màu trắng xây theo kiểu thuộc địa khá xưa này là “Peek Family.” Ở khu Bolsa này cũng có rất nhiều nhà hàng Trung Hoa chuyên tổ chức những buổi tiệc cưới cuối tuần cho những đôi tân nương và tân lang,

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

mà hình như lâu lắm, dễ chừng gần mười lăm năm, tôi không có dịp đến đó, nâng ly rượu mừng cho con cháu. Cái thời ấy hình như đã qua rồi, chỗ mà ngày nay tôi vẫn thường lui tới, tiễn đưa bạn bè hay thân thuộc, thắp một nén nhang, nói mấy lời chia buồn với tang chủ, chậm chạp bắt tay những người bạn già đã lâu không gặp, hỏi bạn rằng “Có khỏe không?” là... Peek Family. Nhiều thành phần trong một gia đình đã lần lượt đi qua nơi đây. Hai mươi năm về trước, tôi và bạn bè đã đến đây đưa tiễn Anh, còn nhớ vào một chiều nắng ấm, và bây giờ, hai mươi năm sau, tháng ngày như một chớp mắt, chúng tôi lại đến đây, một buổi sáng, để đưa tiễn Chị về nơi an nghỉ. Nhiều năm về trước, cũng tại nơi này, chúng tôi có dịp chia buồn khi hiền nội của một cấp chỉ huy qua đời, rồi sau đó vài năm, chúng tôi lại tiễn ông ra đi. Đôi lúc, tôi có cảm tưởng đến đây để gặp gỡ những người còn sống nhiều phần hơn là thăm viếng những người đã khuất. Có những người quen biết đã năm mười năm mà lâu nay không thấy mặt, có những bạn bè ở tiểu bang xa mới vội vã trở về, cơ hội gặp nhau quả là hiếm. Không gặp nhau ở đây thì còn cơ hội gặp nhau ở đâu nữa? Không hẹn hò, không thông báo, không có ban tổ chức mà lúc nào cũng có họp trường, họp lớp, họp khóa,

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

TẠP GHI HUY PHƯƠNG Toronto thoibao.com

họp đơn vị, họp quân binh chủng, không có nghi lễ, mà sao lúc nào cũng đông vui. Bởi vậy không nên bỏ cơ hội đi gặp một người chết và rất nhiều người sống vài tuần một lần, ở cái nơi gọi là Peek Family này! Hèn chi, đám ma nào, cũng thấy ít khi có nước mắt, mà tay bắt mặt mừng, cười cười nói nói. Hèn chi, nghe có tiếng: “Suỵt suỵt! Mấy ông nói nhỏ lại, người ta đang đọc điếu văn, đang làm lễ cầu siêu kìa!”. Nhiều khi người ta quên mất, tưởng đến đây là để gặp bạn bè bù khú mấy câu. Bao nhiêu con người lưu lạc Việt Nam đã qua đây. Mười năm trước là một Tướng Lãnh lưu vong, mười năm sau là một người lính thất trận, tất cả đều không được giấc mơ gối đầu lên mảnh đất quê hương. Có người là tỷ phú cũng chôn nơi này,

nhưng cũng có người lâm cảnh vô gia cư, được cộng đồng người Việt đùm bọc đưa đến đây! Rất nhiều nhà văn, ký giả, ca sĩ, nhạc sĩ... ưu tú của cộng đồng đã yên nghỉ bên nhau trong gần như là một ngôi làng nhỏ và họ đã trở thành bạn bè, lối xóm của nhau. Một ngôi làng có những bóng cây cao và trong yên lặng, chúng còn nghe cả tiếng chim vô tình ríu rít đâu đây! Tất cả đều bình đẳng trong phần mộ của mình. Tôi không đếm hết những lần đến đây chậm rãi đi theo sau chiếc quan tài với tấm lòng bùi ngùi thương tiếc và nghĩ đến lẽ đời vô thường. Một người Chị đến tuổi đại thọ nhưng phải chi Chị sống cho thêm vài năm nữa, vì đời sống của Chị mang hữu ích lại cho người đời. Một người bạn văn

không còn quá trẻ nhưng mất đi để lại quá nhiều thương tiếc cho mọi người. Ở đây, có lần anh em du ca đã quây quần hát bên quan tài người đã mất. Có lần bài hát của người sáng tác nằm trong mộ đã được người sống đứng vòng trong, vòng ngoài hát lên. Đã qua đây những Nguyễn Đức Quang, những Trầm Tử Thiêng, những Nhật Trường Trần Thiện Thanh, những Nhật Ngân, những Việt Dzũng, những Cao Xuân Huy... Đây cũng là nơi an nghỉ của Đỗ Ngọc Yến, Mai Thảo, Võ Phiến, Nguyễn Mộng Giác, Bùi Bảo Trúc... Cả một quê hương, cả một xóm văn học thu nhỏ. Chúng ta chưa có một bảo tàng viện, một tự điển văn học xứng đáng với tầm vóc của nó, nhưng chúng ta đem tinh hoa văn học của miền Nam Cộng Hòa đến đây, không phải để chôn vùi theo tác giả trong những phần mộ mà còn để xiển dương và duy trì nó muôn đời. Trăm năm sau, lớp hậu thế còn ai biết những người nằm ở đây là ai? Rồi đây, Peek Family cũng trở thành những khu nghĩa trang lịch sử như Passy, Père Lachaise, Montparnasse hay Montmartre của Paris, đó là những nơi chôn cất những nhân vật lịch sử, những bậc Vua Chúa hay những bậc anh hùng. “Bất tri tam bách dư niên hậu,” liệu rồi có ai tò mò đến đây, vạch đám cỏ, lấy tay chùi lên tấm bia mộ để đọc tên một người đã khuất? Không phải chỉ “ở cuối một con đường” mà ở cuối con đường nào cũng có một chỗ để chúng ta dừng chân, quay đầu nhìn lại đoạn đường đã qua, trước khi bước vào cõi miên viễn, chỉ còn khác nhau ở chỗ chậm, nhanh mà thôi! HUY PHƯƠNG

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

NGƯỜI VIẾT RONG

Toronto thoibao.com

LẲNG LƠ NGUYỄN THƠ SINH

ói tới lẳng lơ ai cũng biết. Thường đó là đặc tính của người thiếu đứng đắn, cợt nhả, không trang nghiêm, thiên về những bông đùa tình tứ vượt ngoài khuôn khổ kỳ vọng xã hội. Chẳng ai muốn mình là kẻ lẳng lơ. Tuy nhiên vẫn có người mang nhân cách này, hẳn nhiên họ không ra miệng quảng cáo mình là người lẳng lơ, nhưng ánh mắt, nụ cười, những cử chỉ khêu gợi, những đưa đẩy bóng gió gần xa bộc lộ khá rõ nhân cách lẳng lơ của họ. Gần đây Mr. Kim Jong Un khăn gói quả mướp đi Nga khiến thế giới xôn xao. Hẳn nhiên người ta nhớ lại cuộc gặp gỡ thượng đỉnh lần thứ hai giữa ông và đương kim Tổng thống Mỹ tại Hà Nội. Không ít tỏ ra nôn nóng muốn biết Mr. Kim có đem về bất cứ

Lẳng lơ cũng chẳng có mòn, Chính chuyên cũng chẳng sơn son để thờ. (Ca dao Việt Nam)

thành quả nào cho thần dân của ông ở quê nhà. Vâng. Báo chí có dịp loan tin dồn dập, những thước phim vàng, ồn ào

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

chí chóe; kẻ thì cười khẩy cho rằng mối quan hệ giữa Mr. Kim và Tổng thống Nga cuối cùng rồi cũng rứa, cũng giống cảnh Mr. Kim rậm rật đi

gặp Tổng thống Trump tại Hà Nội (tất tần tật) thuần túy chỉ là buôn nước bọt. Kim và Trump, một bên thì đẩy đưa, một bên thì màu mè hoa lá cành. Lời lẽ mềm mại ngọt nhạt ban đầu khiến thiên hạ tin rằng mối lương duyên ấy sẽ đẻ trứng vàng. Ai dè. Một kẻ bay nửa vòng trái đất. Một người ngồi xe lửa hơn 60 giờ đồng hồ. Cuối cùng là tẽn tò. Đường ai nấy đi. Cả hai đều thất vọng vì cứ ngỡ màn giao dịch buôn nước bọt ấy sẽ thành công cuối cùng chỉ phí thời gian, chẳng đem lại bất cứ tích sự nào. Lần này cũng thế, Mr. Putin thiên hạ biết tỏng lão ta làm gì có thiện chí với Bình Nhưỡng, song chỉ là phô bày thanh thế với thế giới: Này các vị, Trump ngồi được với Kim, tôi cũng ngồi được, đấy, quý đã vị đã thấy rõ cả rồi nhé!

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

NGƯỜI VIẾT RONG

Toronto thoibao.com

Hồi Mr. Kim gặp Mr. Trump có vẻ chân tình lắm. Khổ. China đã ngán chuyện phải gồng gánh một Bắc Hàn đất đai khô cằn, hạ tầng cơ sở kinh tế chẳng có gì, chỉ được mỗi cái “bài vị bom nguyên tử” sau nhiều lần thử (hết tầm ngắn, tầm trung, rồi đến tầm xa) khiến thế giới rặm mắt nhiều hơn là lo lắng. Thành ra tuy không ra miệng phủi tay nhưng ai cũng rõ Trung Quốc đang bảo Bình Nhưỡng: Thôi chú mày muốn làm gì thì làm, tranh thủ được cái khoản được Mỹ tháo vòng kim cô cấm vận là phe ta thành công rồi! Thế mới có chuyện Mr. Kim hai lần rời đô đi xứ lạ gặp Mr. Dotard (Nickname Mr. Kim đặt cho Tổng thống Trump) tại Singapore và tại ở Hà Nội. Chẳng hiểu do rào cản ngôn ngữ, thông dịch viên kém cỏi chuyên môn hay do tham vọng hai bên đều lớn, cuối cùng trò chơi ve vãn chỉ dừng lại ở chỗ khách sáo đãi bôi “vành ngoài bảy chữ” bên ngoài, còn điểm cốt lõi chủ chốt “vành trong tám nghề” bên trong chẳng thấy đâu. Hóa ra bên có túi bạc thì kè kè giữ chặt, bên có chút má phấn thì chảnh chẹ “bán nghệ chứ không bán thân”, cuối cùng đẻ ra cái vụ lôi thôi tại Hà Nội hồi tháng hai khiến cả hai cùng tê tái, ê chề mất mặt với thế giới. Nhất định lần này cũng chẳng ăn thua gì. Không phải Hà Nội và Vladivostok phong thủy giống nhau mà vì Putin đâu phải là gã nghệch để ả đào Kim Jong Un (chỉ cần) vén váy là hắn sẽ hồn điên phách đảo. Nói toạc ra, Putin lão luyện, gian hùng, rán sành ra mỡ, moi được của gã một đồng không hề dễ. Vả lại, quan sát kỹ, kẻ đáng nói chuyện với Kim Jong Un đâu phải là Mr. Putin mà phải là Mỹ, Nam Hàn, Nhật Bản. Còn Nga, xơ múi quái gì nếu Bình Nhưỡng từ bỏ vũ khí hạt nhân, ngược lại dây vào Bắc Hàn có khi chỉ tổ rách việc. Rõ ràng Nga đang trong cảnh “ốc không mang nổi ốc” đâu thể “làm cọc cho rêu”, hà hơi tiếp sức Bắc Hàn thời kỳ “giáp hạt” sắp tới làm gì Nga có cửa. Ai cũng rõ Bắc Hàn bây giờ đang trong tình trạng khó khăn, rối như mớ bòng bong. Kinh tế thế giới không khởi sắc gì cho lắm, khoản tiền do mấy đoàn văn công múa hát biểu diễn tại nước ngoài hay từ những xí nghiệp nơi công nhân Bắc Hàn thực tế chỉ là những lao nô chuyển thẳng vào tài khoản của chính phủ hiện đang giảm trầm trọng. Giữa lúc đó nạn đói luôn rình rập đe dọa. Trò in tiền giả hoặc những trò “tin tặc” tống tiền đâu phải lúc nào cũng lừa được thiên hạ. Hơn nữa Bắc Hàn đất hẹp, danh sách vị trí thử bom nguyên tử (testing site) càng lúc càng thu hẹp, đã thế kết quả thử bom chỉ dừng lại ở

mức thử cho vui. Thành ra Bắc Hàn hiểu ra mình cần thay đổi chiến thuật, không thể kéo dài mãi tình trạng càng lúc càng bất lợi hiện nay. Nga cũng thế. Èo uột. Vá víu. Kinh tế chẳng có gì sáng sủa. Đã thế từ khi cướp Crimea từ tay Ukraine hồi mùa xuân 2014 tự nhiên phải đổ ra biết bao tiền của vào đây. Ai chẳng lạ, Nga vốn dĩ nghèo nhưng chơi sang, đốt tiền cho các dịp đại hội thể thao lớn (Sochi Olympic mùa hè 2014 hay World Cup Hè 2018) trong khi đời sống dân tình trong nước khổ sở trăm bề bởi nạn lạm phát. Nay tự nhiên Kim Jong Un qua Vladivostok yết kiến ông anh cả Putin, Putin chỉ cần đáp máy bay. Sẵn đang quỡn, có dịp khuấy đục bùn lên cho đỡ buồn, rõ ràng canh bạc Vladivostok lần này Putin chỉ có lợi, chẳng lo chuyện lỗ lã gì… Khổ cho Kim Jong Un. Cay cú lắm chứ. Bị vỗ mặt tại Hà Nội, cú đấm nội thương uống bao nhiêu mật gấu vẫn chưa tan hết máu bầm. Thông tin từ Bình Nhưỡng cho biết bốn viên chức bộ ngoại giao bị xử bắn vì làm hỏng chuyện lớn giữa Lãnh tụ Kim với Washington. Nghe đâu lý do họ bị hành quyết vì cả gan bán tin mật cho Uncle Sam nên Mr. Trump mới giành được thế thượng phong. Nay đang bấn bức, lại sốt ruột, Kim Jong Un như ả đào túng thiếu không thể đợi lâu vội vàng đánh tiếng muốn gặp Putin để thương thảo (tuyệt nhiên) không hiểu Nga tuy có máu mặt trong lĩnh vực vũ khí hạt nhân, nhưng dây vào Kim Jong Un với mớ kiến thức kỹ thuật hạt nhân ba vạ, đầu cá vá đầu tôm, chẳng phải Putin tự nhiên mua việc vào người hay sao. Khôn lanh, gian xảo, Putin nói ngay (gần như chặn họng Kim Jong Un) tại lần gặp gỡ thượng đỉnh Vladivostok ông ta sẽ thảo luận với Trung Quốc

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

và Mỹ về câu chuyện giữa mình với Kim Jong Un. Đấy. Đã bảo rồi. Putin keo kiệt lõi đời, mặt chuột, mắt lươn, chẳng hiểu sao Kim Jong Un lại tìm đến Putin? Phải chăng ả đảo họ Kim túng làm càn, sảy nồi vơ rế, không thể chờ đợi xem coi Tổng thống Trump có quay lại hay không? Nay biết Putin chẳng mặn mà gì, buôn môi bán mép, không cho Kim có dịp mơ tưởng hão huyền về một mạnh thường quân hào phóng tốt bụng, họ Kim càng rơi vào thế đáng thương hơn. Của đáng tội, chẳng trách Kim Jong Un được. Tổng thống Trump rống to như cọp thật nhưng chỉ là cái vía của kẻ buôn vịt trời. Đúng thế. Ông ta ve vãn Little Rocket Man (Tổng thống Trump từng gọi Kim Jong Un như thế) nhưng thẩm quyền thực tế không to như thiên hạ tưởng. Muốn ban phát cho Bình Nhưỡng cái gì cũng phải thông qua Quốc hội, đặc biệt những chương trình lớn, rồi thì các mảng to như nhân quyền, gởi đoàn thanh tra kiểm chứng giải trừ hạt nhân, tháo gỡ bao nhiêu phần trăm cấm vận, rút quân khỏi Nam Hàn, đóng cửa các căn cứ quân sự ở Nhật… ôi thôi, đủ cả, to lắm. Mà Tổng thống Trump thì làm gì có lắm quyền hành đến thế. Hai lần đi Á Châu (được coi) là dịp ra ngoài cho nhẹ óc vì trong nước đang lắm chuyện nhức đầu, nhất là tại Hà Nội Mr. Trump hồn một nơi, xác một nẻo khi viên luật sư cũ Michael Cohen điều trần trước Quốc hội khai tuốt tuồn tuột những điều bê tha cấm kỵ của ông. Tất nhiên khi gặp Putin họ Kim sẽ thanh minh thanh nga, sẽ kể tội, rồi đổ thừa Tổng thống Trump làm hỏng chuyện lớn. Rồi họ Kim đề cao Nga, vuốt đuôi; nhưng Putin cáo già, những trò bẻm mép cỏn con ấy ông ta ngồi nghe mà ngáp vặt. Ông ta chỉ gật gù

toan tính xem vụ này phải xử như thế nào cho lợi nhất, sẽ lôi kéo được ai, hay ít nhất ông ta sẽ mượn vở kịch này để đánh bóng mình lăng xê, hoặc tạo cơ hội len chân vào sân khấu chính trị thế giới. Gẫm lại, Putin lọc lõi, tinh ranh, cái gì trong óc ông ta cũng có giá trị khai thác, tỷ như vụ thọc gậy bánh xe mùa phiếu 2016 tại Mỹ vậy! Tội nghiệp cho Kim Jong Un, cứ tưởng được Putin tiếp đón sẽ hãnh diện lắm. Nào ngờ mình là kẻ đứng ngoài ánh sáng, Putin là kẻ nấp trong bóng tối. Hành động yết kiến Vladimir Putin của Kim Jong Un càng bộc lộ điểm yếu của mình, chẳng khác nào Kim Jong Un bắc loa loan tin với thiên hạ mình đang trong tình thế ngổn ngang, nôn nóng; thế mới có chuyện làm chuyện nực cười, bưng tấm bài vị bom hạt nhân gạ bán cho kẻ chẳng có nhu cầu mua, thậm chí cho không Putin cũng chẳng thèm. Hóa ra không phải Kim Jong Un lẳng lơ. Mà Putin cũng chẳng phải kẻ háo sắc. Chỉ là một vở diễn; có thể Kim Jong Un thừa biết giá trị của mình chẳng đủ hấp dẫn ai cả, ngay cả Mỹ, Kim cũng chẳng mồi chài được, thế thì làm sao lừa được Putin; nên chuyện đi Vladivostok chỉ là chuyện vớt vát mặt mũi, đánh tiếng với Mr. Dotard là “hàng” của Kim không bán được chỗ này thì sẽ có chỗ khác lăn xả vào mua! Hay là vở diễn này do Trung Quốc nhúng tay vào viết kịch bản? Nga được mời đóng một vai quan trọng. Có thể Nga sẵn lúc này đang quỡn muốn trở thành bà mối, thành cò lái, uốn ba tấc lưỡi, vừa tạo được mặt mũi với thế giới, vừa được Bắc Hàn mang ơn; chứ Putin là kẻ lõi đời, ăn trùm thiên hạ, đâu dại dột gì ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng, đúng vậy không, thưa quý vị? NGUYỄN THƠ SINH

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

PHIẾM

Toronto thoibao.com

PHÂN SONG THAO

gày đầu năm 2019 này, chàng Ủn bên Bắc Hàn ra một lệnh mới để cứu vớt nền nông nghiệp đang gặp nhiều khó khăn của một đất nước đã chế tạo được hỏa tiễn nguyên tử. Lệnh bắt mỗi người dân phải nộp 90 kí phân mỗi ngày. Như vậy, mỗi cỗ máy người phải hoạt động hết công suất để đạt chỉ tiêu đề ra. Nhưng dù cỗ máy già hay trẻ, hoạt động liên tục không ngừng nghỉ, cũng không thể đạt chỉ tiêu này được. Nghe tưởng là chuyện đùa nhưng bản tin do đài truyền hình Fox loan tải ngày 29/1/2019 cho biết đây là chuyện đứng đắn. Nếu không nộp đủ chỉ tiêu thì sao? Người dân có hai lựa chọn. Thứ nhất, nộp 270 kí phân ủ hay phân súc vật. Thứ hai, nộp tiền thế vào. Đây mới là cái tổ con chuồn chuồn. Anh chàng béo tốt phương phi có mái tóc không giống ai muốn moi tiền dân! Chuyện các chế độ xã hội chủ nghĩa bám vào phân là chuyện chẳng có chi lạ. Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam cũng đã từng ngó vào đống phân của người dân như vậy. Tôi mới được đọc một bài viết của tác giả Phạm Thế Việt viết về chuyện này. Đọc mới biết nhà nước xã nghĩa

ngoài Bắc hồi đó là một nhà nước nhân đạo. Chỉ tiêu đề ra chỉ bắt mỗi gia đình nộp mười ký phân người, gọi cho lịch sự là phân Bắc, mỗi tháng. Chẳng hiểu sao lại có chuyện Bắc Nam ở đây. Chẳng lẽ phân của miền Bắc xã hội chủ nghĩa siêu việt hơn? Tác giả Phạm Thế Việt viết như sau trong bài “Nợ Cứt”: “Ngày đó hợp tác xã ra một chiến dịch thu gom phân bắc (cứt người), mỗi gia đình một tháng phải đóng đủ mười cân, nếu không đóng đủ thì bị cắt gạo. Thật là một chiến dịch có một không hai trong xã hội loài người. Vậy nên, khi chiến dịch ra đời, cái cầu tiêu trở nên vô cùng quan trọng và cấp thiết. Người người, nhà nhà mua xi măng mua gạch về xây cầu tiêu. Cầu tiêu phải làm bằng xi măng thì cứt mới không bị phân huỷ, chứ ỉa xuống đất vài ngày là bọ hung ăn hết, lấy gì mà đóng cho nhà nước. Vậy nên, cái cầu tiêu quan trọng hơn cái nhà. Chuyện ỉa đái lúc này cũng cực kỳ quan trọng, dù ai đó có bị tào tháo rượt ở đâu thì cũng phải nhanh nhanh ba chân bốn cẳng chạy thẳng về cầu tiêu nhà mình mà giải quyết chứ để mất đi một cục là mất đi lon gạo chứ chẳng chơi. Nhiều người đi làm ngoài đồng, ngày trước, khi mắc ỉa thì chạy vô bờ, vô bụi làm đại cho xong, nhưng bây giờ, làm như vậy có mà đói chết. Vậy nên, phải tìm cách, có người làm đại vào bao ni lông, có người

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

cuộn trong lá chuối, có người cẩn thận hơn đi vào trong cái cà mèn đựng cơm để mang về cho an toàn mà đổ xuống cầu”. Nạn nhân đầu tiên của cái lệnh “có một không hai trong xã hội loài người” này là mấy chú chó. Cơm khoai đã không có mà ăn, nay lại bị cắt mất nguồn lương thực tưởng là không có ai tranh dành này, chết là cái chắc. Nhưng oái oăm thay, chính người chết trước chứ không phải chó. Tác giả Phạm Thế Việt lúc đó còn nhỏ. Nhà có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít. Sản xuất hết ga cũng không đạt đủ chỉ tiêu. Túng thì phải tính. Mẹ ông Việt bắt buộc phải chơi trò gian lận. “Nhà tôi có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít, cố gắng lắm không để thất thoát cục nào, vậy mà đến tháng vẫn không đủ cân nộp, má tôi sai anh em chúng tôi đi tìm đá sỏi bỏ vào cho đủ. Khi mang lên cân người ta kiểm tra và phát hiện nhà tôi gian lận nên lập biên bản và làm kiểm điểm. Họ còn ghi rõ ràng trong biên bản gian lận như thế nào, có bao nhiêu cục cứt và bao nhiêu cục đá sỏi. Quả đúng không sai, cái đời người nông dân u tối làm sao mà lừa được mấy ông nhà nước, mấy ông tinh vi vô cùng. Kết quả là nhà tôi bị cấm không cho nhận gạo một tháng. Trong một buổi họp người ta đưa tên má tôi ra kiểm điểm trước dân về việc gian lận lấy đá sỏi trộn với cứt

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

PHIẾM

Toronto thoibao.com

Cổng làng Cổ Nhuế

để nộp cho nhà nước. Họ không cho má tôi phân bua gì hết. Nhưng không đành lòng nhìn cảnh con đói, bà đứng dậy thẳng thừng, dứt khoát. Bà nói: “Việc tôi làm gian lận tôi chịu trách nhiệm trước toàn thể mọi người, nhưng các người nhìn đi thì cũng phải nhìn lại, nhìn ngược thì cũng phải nhìn xuôi, các người có nhìn vào nhà tôi không, nhà tôi có bốn người, một người lớn và ba đứa con nít, tôi thì suốt ngày đi làm ngoài hợp tác xã, có cục nào tôi đã ỉa ngoài hợp tác xã hết rồi, còn con tôi ở nhà, nó là con nít nó ăn bao nhiêu, ỉa bao nhiêu, nó ỉa ra cục nào chó lủm cục đó thì lấy đâu đủ cứt để mà nộp cho mấy ông. Vậy mà bây giờ mấy ông kiểm điểm tôi, cắt gạo thì lấy gì

tôi nuôi con, lấy gì ăn để mà ỉa mà đem cứt nộp cho mấy ông”. Chuyện chính sách nhà nước đâu phải chuyện đùa, nhà ông Việt bị cắt gạo thật! Cho tới bây giờ, gia đình ông Việt vẫn chưa nộp đủ chỉ tiêu. Trong mớ giấy tờ lưu ở kho lưu trữ quốc gia, gia đình ông vẫn mang một món nợ. Món nợ mà ông gọi là “nợ cứt”! Tôi thấy gia đình ông Việt không oan. Cái tội làm phân giả rành rành ra đó. Chối đằng nào được. Khi cái thứ tưởng là đồ phế thải đi vào chính sách nhà nước, chuyện đâu phải chuyện đùa. Cục phân có địa vị trong nghị quyết của nhà nước mà dám làm giả thì luật pháp nào bỏ qua được! Phân, thứ mà Mao Trạch Đông ví với trí thức, thuộc vào loại trân quý của nhà nước xã hội chủ nghĩa. Vậy nên, từ trước tới nay, chúng ta hiểu câu ví von của Mao xếnh xáng là miệt thị trí thức là hiểu sai. Đó là một câu khen. Thiệt oan ức cho nhà lãnh đạo có tiếng là ở dơ. Là thứ quý nên có người đi vơ vét. Có nhu cầu là có trao đổi thương mại. Phân người trở thành một món hàng. Hàng có hàng thật hàng giả. Cái thứ mà máy móc bất lực không sản xuất được, chỉ có con người là cha đẻ, tưởng không có cách chi làm giả, vậy mà trí tuệ con người làm được hết. Lấy đá sỏi bỏ vào như gia đình ông Phạm Thế Việt làm là cách làm giả thô sơ, thiếu kỹ thuật. Kỹ thuật là dùng đất sét thuồn qua ống nứa, giã nhỏ thân chuối trộn lẫn với nghệ bôi bên ngoài rồi cho vào phân thật. Từ ngày có chuyện giả mạo, thị trường phân náo loạn, người ta phải lập một ban “kiểm tra chất lượng”. Vẫn theo bài viết của ông Phạm Thế

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Việt, ban kiểm tra được đặt tại dốc Bưởi, làm việc như sau: “Trạm kiểm tra hoạt động từ mờ sáng đến trưa. Mùi uế khí từ tay các kiểm tra viên thọc thẳng vào sọt phân tìm của giả. Nhờ lành nghề và cương quyết, sau đó vài tuần, những đứa làm phân giả bị cắt giấy phép”. Những kiểm tra viên yêu nghề này là thanh niên làng Cổ Nhuế. Vậy là dùng đúng người đúng việc! Dân làng Cổ Nhuế có chuyên môn về hót phân, từ thời phong kiến. Cả làng sống bằng nghề này. Thành Hoàng của làng là một vị hót phân chính hiệu. Trên bàn thờ trong đền, người ta thờ đôi quang, chiếc đòn gánh và hai mảnh xương trâu cầm tay. Đó là những dụng cụ hót. Cả làng có chuyên môn cao. Cao đến nỗi ngày xưa, vua Lê Thánh Tông đã ban cho làng câu đối để treo ở đình làng: Khoác tấm áo bào, giang tay gánh vác Thiên Hạ / Vung hai thước kiếm, tận thu lòng dạ Thế Gian. Oai danh như vậy trong thời phong kiến, sau cách mạng, oai danh của làng còn cao hơn nữa. Vì làng đã sản sinh được một vị Đại Tướng lẫy lừng: Đại Tướng Văn Tiến Dũng! Thanh niên làng có một tấm gương vĩ đại như vậy nên rất tự hào là con dân Cổ Nhuế: Thanh niên Cổ Nhuế ta thề / Chưa đầy hai sọt, chưa về quê hương. Vinh quang của làng Cổ Nhuế đã mang lại cho làng sự độc quyền mà ông Phạm Thế Việt mô tả như sau: “Không biết Đại Tướng đồng hương, ngày ấy có can thiệp vào chuyện này hay không, nhưng theo quy định của Ủy Ban Nhân Dân thành phố Hà Nội, dân ngoại thành không được phép tự do đi hốt cứt và lấy cứt nữa. Trước đây, ngoài những bãi cứt vô tổ chức, vô kỷ luật mà bất cứ ai cũng có thể hót, người đi lấy cứt có thể đến làm

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

PHIẾM

Toronto thoibao.com

vệ sinh cho các nhà xí hai ngăn ở thành phố để thu về cho mình một số cứt kiếm được. Bây giờ người nông dân ngoại thành bị bắt buộc phải mua phân tại chợ Cổ Nhuế, một chợ từ cổ chí kim, từ đông sang Tây đều không có, được thành lập năm 1989”. Vậy là tất cả của cải do lòng ruột thế gian sản xuất được đều quy về một mối: làng Cổ Nhuế của Đại Tướng Văn Tiến Dũng. Việc buôn bán được quy định rất khoa học. Phân được chia ra làm bốn…giai cấp. Hạng nhất: phân lấy từ khu Ba Đình là khu nhà của các cán bộ cao cấp nên phân cũng cao cấp. Việc này theo đúng biện chứng. Cán bộ cao cấp được ưu tiên mua thực phẩm cao cấp tại chợ Tôn Đản. Chợ cũng được chia giai cấp như sau: Tôn Đản là chợ vua quan Vân Hồ là chợ trung gian nịnh thần Bắc Qua là chợ thương nhân Vỉa hè là chợ ... nhân dân anh hùng. Ăn ngon ăn sướng nên phân cũng “nạc” hơn. Nạc là danh từ chuyên môn chỉ cục phân rắn, chất lượng cao! Hạng nhì: phân hốt được từ khu Hoàn Kiếm, nơi có nhiều nhà hàng, khách sạn và dân buôn bán tương đối có tiền. Hạng ba: phân lấy từ khu Hai Bà Trưng và Đống Đa, nơi đa số dân cư là người lao động, thức ăn chỉ có rau nên phân “mờ”. Lại một danh từ chuyên môn nữa. “Mờ” có nghĩa là lõng bõng! Hạng tư: phân hốt được từ khu ngoại thành. Phân thuộc loại xanh lè vì đã thiếu ăn lại chẳng có chi bổ béo. Còn một loại phân nữa, thứ xịn. Tôi xin để cho tác giả Phạm Thế Việt kể cho thêm phần sinh

động. “Có lần tại chợ xuất hiện một sọt phân đề chữ: “Phân ngoại 100 phần trăm”. Dân chúng không hiểu tại sao có bọn dám qua mặt Hải quan, dám nhập cảnh “phân ngoại” về xài. Về sau chủ nhân sọt phân giải thích: “Phân lấy từ bể phốt (fosse septique) của các sứ quán nước ngoài thì không phải là phân ngoại thì còn là gì? Đây là những điều tai nghe mắt thấy, tôi ghi lại gửi anh để có dịp kể lại cho bà con xa nước nghe chơi. Cho biết quê hương ta có những thứ mà người ta hoàn toàn không có. Tôi bảo đảm đây là sự thật “chăm phần chăm”. Hà Nội năm xưa là thủ đô thanh lịch nhất nước. Đó là mặt tiền. Mặt hậu thì nhà nào cũng giống

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

nhau. Nhà nhà có phòng vệ sinh thùng. Người ta chỉ đặt cái thùng dưới một bệ ngồi. Mỗi ngày có phu đổ thùng đi thay thùng. Những của cải trong thùng là thứ được đưa ra chợ phân bán. Theo nhà thơ Bảo Sinh thì tới khoảng năm 1970, Hà Nội mới có hố xí hai ngăn. Đây là một phát minh vĩ đại khiến dân thủ đô thấy như được sống trong cõi thần tiên. Thay vì đổi thùng mỗi ngày, vài tháng mới phải đổi một lần. Chiếc hố xí hai ngăn lập tức được coi như một thứ có giá trị hơn căn nhà ngói! Chẳng tham nhà ngói năm gian / Chỉ tham nhà chàng: hố xí hai ngăn! Kiến thức của tôi về nhà xí rất khiêm nhường. Hố xí hai ngăn và hố xí tự hoại giống nhau hay

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

PHIẾM

Toronto thoibao.com hiện văn tài bằng hai câu: Đi cho đúng lỗ mới tài Nếu ấy ra ngoài kỹ thuật còn non. Cả xã chỉ có hai hố vệ sinh nên tình trạng ùn tắc xảy ra thường xuyên. Trên cánh cửa, có người tốt bụng đã nhắc nhở: Nhiễu điều phủ lấy giá gương Đứa ngồi trong ấy phải thương đứa ngoài. Tôi phải thú thật là khi viết về đề tài nhạy cảm này, tôi rất ngại. Chuyện nặng mùi là chuyện chẳng nên khuấy lên cho mọi người phải bịt mũi. Nhưng khi viết mới thấy chuyện đời thật huyền diệu. Tôi đã khám phá ra là chuyện thiếu văn vẻ như chuyện tôi đang đề cập tới cũng rổn rảng văn thơ. Hóa ra thơ có thể bắt nguồn từ những nơi bất ngờ nhất! SONG THAO

05/2019

Đường làng Cổ Nhuế

khác nhau, tôi mù tịt. Chỉ biết hố xí hai ngăn được ca tụng như chuyện đổi đời thì hố xí tự hoại cũng huy hoàng không kém. Tác giả Trần Xuân kể về chuyện một ngôi làng lần đầu tiên xây được nhà vệ sinh có hố xí tự hoại, nghe rất phấn khởi. Ông Chủ Tịch Xã kiêm Bí thư, chắc cũng có máu văn nghệ, cho kẻ thơ trên tường để dân xã chấp hành cho đúng. Bên nhà xí nam, ông cho kẻ bốn câu thơ bằng sơn đỏ rất rõ ràng: Đi xong nước dội một gầu

Giấy chùi bỏ xuống ngăn sau gọn gàng Cấm viết vẽ bậy lên tường Vệ sinh công cộng ta thường chăm lo Chỉ hai tuần sau, có kẻ văn hay chữ tốt đã thêm thắt hai câu sau bằng than: Nếu ai trót dại bãi to Thì vui lòng nhớ dội cho hai gầu! Thường vách tường nhà vệ sinh là diễn đàn cho những văn tài thích phát biểu ý kiến ý cò. Bên phía nhà vệ sinh nữ, một quý bà (hay quý cô?) đã thể

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

UÛng hoä baùo Vieät ngöõ baèng caùch hoûi cöûa haøng ñeå laáy tôø baùo tieáng Vieät maø baïn yeâu thích ÑOÏC VAØ COÅ ÑOÄNG THÔØI BAÙO

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

GÓC CỦA PHAN

Toronto thoibao.com

Những mảnh vỡ…

ó những rạn nứt rất dễ hàn gắn lại trong thời đại có rất nhiều loại keo thật tốt dùng cho gỗ, thủy tinh, kim loại, nhựa, v.v… nhưng không phải tất cả những rạn nứt, mảnh vỡ đều được lắp ghép lại vì có những rạn nứt không đáng để người ta bỏ công hàn gắn. Nên đồng thời cũng có những rạn nứt, tì vết, mảnh vỡ, người ta bỏ ra rất nhiều công sức, thậm chí cả đời cũng không hàn gắn được… Thuở bé tôi có đọc câu chuyện ngụ ngôn cho trẻ em. Truyện kể rằng: Có cậu bé nọ chẳng thể hài lòng về ai hết nên cậu không có bạn trong trường, không bạn bè trong khu phố; thậm chí anh chị em trong nhà cũng không ai chơi với cậu vì cậu chẳng thể hài lòng về ai được hết. Một hôm cậu nói cha cậu: “Con rất giận thằng con ông hàng xóm nhà mình. Nó rủ con chơi banh nhưng nó chơi quá dở. Con chỉ muốn đấm cho nó một cái cho bớt giận…” Cha cậu nói: “Thôi bây giờ như vầy! Mỗi lần con giận ai thì con cứ đóng lên bờ rào nhà mình một cây đinh.” Nói xong, cha cậu trao cho con trai hộp đinh với cây búa. Không lâu sau, cậu bé đi tìm cha để xin thêm đinh vì cậu đã đóng hết hộp đinh lên bờ rào. Nhưng cha cậu lại nói với con trai, “Bây giờ nhà ta không còn đinh nữa. Thôi thì mỗi lần con giận ai, con cứ về bờ rào nhà mình mà nhổ ra một cây đinh.” Thời gian nhổ đinh có lâu hơn thời gian đóng đinh vì cậu bé đã lớn, biết suy nghĩ, suy xét hơn. Nhưng cũng đến hôm cậu trả lại cho cha hộp đinh và cây búa. Cậu nói với cha, “Con đã nhổ hết những cây đinh trên bờ rào nhà mình. Và con thấy không còn giận ai nữa, nên con trả lại cha hộp đinh và cây búa.” Người đàn ông nhìn chàng thanh niên đã trưởng thành. Ông nói, “Con có thể nhổ ra hết những cây đinh trên bờ rào nhà ta. Nhưng những vết đinh

đen xỉn trên bờ rào sẽ không bao giờ liền lại được. Nếu không có những vết đinh xấu xí ấy thì bờ rào gỗ nhà ta trông rất đẹp… ” Tôi còn nhớ khi đọc xong câu chuyện, tôi nhìn ngắm những vết sẹo trên chân tay tôi, rất nhiều. Nếu lần đó không trèo cây trộm trái thì không bị cái sẹo dài trên bắp tay, lần kia không chui rào kẽm gai để bẻ mía trộm thì đã không bị cái sẹo dài trên bắp chân, lần nọ không biểu diễn ngậm dầu phun lửa thì không có cái sẹo bị phỏng trên ngực… Lần ngu nhất là mới học lớp ba mà dám đón đường đập thằng lớp năm, bị nó đập cho một trận đến gãy xương ngón tay, phải băng bột. Theo thời gian lớn lên, những khi bất chợt nhìn lại những vết sẹo tuổi nhỏ. Tuổi nhỏ qua đi với rất nhiều kỷ niệm vui buồn thì còn lại vài vết sẹo để nhớ rong chơi. Nhưng tuổi già gõ cửa mà ngồi nghĩ về tì vết thì hơi nặng nề. Một lần chơi không đẹp với bạn bè cứ áy náy trong tâm, nhất là khi bạn bè đã kẻ còn người mất. Muốn nói câu tạ tình, tạ tội với nhau một lần thì tội tình cũng chỉ còn những tì vết không phai… Nắn mảnh vỡ còn trong da thịt. Nhiều lần tôi định đi mổ để lấy ra cho rồi! Nhưng lấy ra là mất đi một đoạn đời đã ghim mảnh vỡ vào da thịt mình. Có những mảnh vỡ không keo gì gắn hàn lại được. Như tôi đọc một câu chuyện đã lâu, có bà lão nọ cứ ngày ngày đi nhặt mảnh chai trên bãi biển. Khách thập phương đến tắm biển cứ xem bà như một bà cụ lẩm cẩm, rỗi nhàn; người địa phương lại nghĩ bà đã lú lẫn; chỉ cô bé nọ được bà chia sẻ tâm tư khi cô hỏi bà, “Bà ơi! Bà nhặt mảnh chai trên bãi biển thì đến bao giờ mới hết mảnh chai?” Bà lão trả lời, “Bà nhặt tới hết đời bà thôi cháu ơi! Vì mảnh chai trên bãi biển này đã giết chết đứa cháu gái của bà. Nó cũng xinh đẹp như cháu vậy!”

Đã là mảnh vỡ nghĩa là không trọn vẹn. Nhưng một mảnh vỡ tượng trưng có giá trị không quên, một mảnh vỡ nhân bản do trái tim bà lão nhặt mảnh chai trên bãi biển không muốn có thêm một bé gái thiên thần nào qua đời vì bị mảnh chai trên bãi biển cắt đứt bàn chân con, rồi làm độc, rồi hoại tử, rồi cướp đi sinh mạng của những thiên thần… Mảnh vỡ thủy tinh có thể hàn gắn, nhưng mảnh vỡ trong tim người bà yêu thương đã vĩnh viễn mất đi đứa cháu gái thiên thần thì keo nào dán lại được? Hay có những mảnh vỡ muôn đời không hàn gắn được, mà nhớ đến thì mảnh vỡ chỉ khứa sâu hơn vào tim ta. Câu chuyện của chàng trai nọ yêu thích nước Đức. Anh ta làm lụng và dành dụm đến khi có đủ tiền đến nước Đức để khám phá. Anh xin thuê một căn phòng trong căn nhà của một người già - sống một mình. Anh ưng ý tất cả nên xin ký hợp đồng năm năm. Ông già chủ nhà khuyên anh ta nên ký hợp đồng ở thử năm ngày thôi - anh bạn trẻ; vì… Trong năm ngày ở thử, anh vô tình làm vỡ cái ly uống nước của ông cụ mà anh nghĩ là đồ cổ. Anh gọi báo

cho ông cụ hay thì ông cụ vẫn nói là không sao đâu, anh vô tình thôi mà! Nơi đây, rác mỗi ngày bạn chỉ cần để bao rác trước cửa phòng bạn chứ không cần trước cửa nhà, sẽ có người thu gom cho bạn. Nên ngày thứ năm ở thử, hết. Ông cụ vẫn tới ký hợp đồng cho thuê phòng 5 năm. Anh bạn trẻ xin bồi thường cái ly bị vỡ, trong khi ông cụ hỏi cái ly vỡ nay đâu? Anh nói, “Trong bao rác trước cửa phòng.” Ông cụ đổi sắc mặt. Đi vào nhà lấy thêm cái bao rác mới. Sau đó cụ đổ bao rác trước phòng anh bạn trẻ ra. Lựa miểng ly bỏ riêng một bao, cụ ghi bên ngoài, “miểng thủy tinh vỡ - nguy hiểm”. Bao nhiêu rác bình thường cho vào túi rác thứ hai, cụ ghi bên ngoài, “an toàn”. Sau đó cụ nói với anh bạn trẻ, “Cái ly không đáng giá gì. Nhưng anh hãy dọn đi ngay bây giờ, vì anh sống mà không biết nghĩ cho người khác!” Từ đó, anh bạn trẻ mỗi lần thăng chức trong đời, đều nhớ tới ông cụ lời răn, “anh sống không biết nghĩ tới người khác” nên anh thăng chức hoài vì anh đã sống ngược lại… nên thăng chức hoài. Trong cuộc đời chúng ta, những tì vết ấu trĩ làm đau nhức khi về già, những vụn vỡ trong đời làm tan nát tương lai; nhưng bao giờ cũng có những mảnh vỡ làm thức tỉnh. Chuyện còn lại chỉ là cách chúng ta tiếp nhận những gì không thay đồi được nữa. Những tì vết, những mảnh vỡ làm nên vũ trụ thì sao con người chỉ biết nói mình là hạt cát trong sa mạc, hạt bụi trong vũ trụ… khiêm nhường một cách hống hách hay ngu muội khi thực chất mỗi người là một mảnh vỡ - còn ý nghĩa của mỗi mảnh vỡ là tùy thuộc… PHAN

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

SỐNG KHỎE

Toronto thoibao.com

Dị ứng phấn hoa suốt cả 4 mùa ở Canada HOÀNG CHIÊU ẤN

ây giờ tôi mới biết là tôi có thể bị dị ứng phấn hoa suốt cả năm, ngay cả trong mùa đông. Đây không phải là do tôi tưởng tượng. Khoa học chứng minh rằng do ảnh hưởng của sự ấm lên toàn cầu, mùa dị ứng mỗi năm trở nên tồi tệ hơn, bắt đầu sớm hơn, kéo dài lâu hơn và dữ dội hơn khi thời tiết ấm lên thêm. Nếu ở Canada mà bạn không bao giờ bị dị ứng phấn hoa thì bạn là người tốt số, vô cùng may mắn hay có phước. Nạn nhân của dị ứng phấn hoa bị hành hạ dữ lắm: người mệt mỏi dật dờ, bực bội, đau, ngứa cổ họng, ho, giọng khò khè, sưng và chảy nước mắt, nghẹt mũi, buồn ngủ nhưng khó ngủ nên mặt mày trông hốc hác bí xị, sinh ra xuống tinh thần, buồn rầu chán nản khổ lắm. Dị ứng phấn hoa có những triệu chứng na ná như bệnh cảm nhưng thêm cái vụ viêm kết mạc (conjunctivitis). Kết mạc là lớp mô mỏng trong suốt nằm dọc theo bề mặt bên trong của mí mắt và che phủ phần trắng của mắt. Có người nói “The weather is warming. The ﬂowers are blooming. Noses are running. Eyes are watering. Pollen tsunami.” nghe cứ như là thơ haiku: Thời tiết ấm lên. Hoa nở.

Nước mắt nước mũi chảy ròng ròng. Cơn sóng thần phấn hoa. Đầu tháng 5. Mùa dị ứng 2019 bắt đầu. Các nhà dự báo khí hậu tiên đoán năm 2019 sẽ tồi tệ hơn bình thường, nếu không nói là năm tồi tệ nhất từ trước đến nay đối với dị ứng phấn hoa. Có thể bạn nghĩ rằng mùa đông thì làm gì có dị ứng phấn hoa. Có đấy bạn ạ. Ở Canada có một số vùng mà dị ứng mùa đông còn tệ hơn mấy mùa kia khi các cây tuyết tùng núi thụ phấn. Và ngay cả khi bên ngoài cây không thụ phấn, các yếu tố kích hoạt khác vẫn tồn đọng trong nhà khiến cho bạn bị nghẹt mũi và chảy nước mũi. Cây Giáng sinh trưng bày nơi phòng khách, mùi nồng của gỗ thông, nấm mốc, gió mang hơi lạnh cũng có thể làm bạn sổ mũi và có thể dẫn đến phát ban (hives) tức là chứng nổi mề đay lạnh (urticaria). Dị ứng phấn hoa mùa đông thường là do cây tuyết tùng núi (mountain cedar), một loại cây bách (juniper) thụ phấn vào mùa đông, từ tháng 12 đến tháng 3. Một cây tuyết tùng núi có thể nhả ra một lượng lớn phấn hoa đến nỗi nó trông như ngún cháy tỏa khói bởi những đám bụi phấn từ cây toả ra. Cây tuyết tùng núi là nguyên nhân chính gây ra bệnh “sốt

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019

cỏ khô” (hay fever) hay “sốt tuyết tùng” (cedar fever) nhưng thật ra đó không phải là bênh sốt mà chỉ là dị ứng. Phấn hoa là phương cách sinh sôi nẩy nở tự nhiên trong môi trường thực vật; chẳng may con người và gia súc bị ảnh hưởng là điều không tránh khỏi. Phấn hoa hiện hữu hầu như suốt cả năm tùy các loại cây cỏ. Dị ứng xảy ra khi hệ thống radar nội bộ của cơ thể nhắm vào nhầm mục tiêu, khiến hệ thống miễn dịch phản ứng thái quá với một chất đáng lẽ ra là vô hại. Điều này có thể gây ra

những phiền toái nhẹ như nổi mề đay hoặc ngứa mắt, hoặc các vấn đề đe dọa đến tính mạng như sốc phản vệ (anaphylaxis), khi huyết áp tụt và khí quản bắt đầu sưng. Phấn hoa là một loại bột mịn được sản xuất như một phần của chu kỳ sinh sản hữu tính của nhiều giống thực vật. Cây cỏ nhả ra phấn hoa để đáp ứng với các tín hiệu môi trường như nhiệt độ, lượng mưa và ánh sáng mặt trời. Các hạt phấn hoa có kích thước từ 9 micron đến 200 micron, vì vậy một số loại phấn hoa có thể đi sâu vào phổi và gây kích ứng, ngay cả đối với những người không bị dị ứng. Nồng độ cao của phấn hoa trong không khí gây ra phản ứng dị ứng. Phấn có thể bay xa hàng trăm dặm và dễ dàng xâm nhập vào nhà nếu nhà không kín. Tỷ lệ người Canada bị dị ứng phấn hoa nặng, còn gọi là sốt cỏ khô hoặc viêm mũi dị ứng (allergic rhinitis), là 1/6; cứ mỗi 6 người Canada thì có một người bị thường xuyên. Hầu hết các trường hợp có thể được điều trị bằng thuốc kháng histamine, một amin sinh học có liên quan trong hệ miễn dịch cục bộ cũng như việc duy trì chức năng sinh lý của ruột và hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh. Nói chung, mỗi năm phấn hoa càng đến sớm hơn và mùa phấn hoa kéo dài hơn và dài hơn, nhất là phấn hoa từ cây ragweed. Ragweed rất thuận tiện cho việc nghiên cứu tác động của khí hậu đối với phấn hoa và dị ứng bởi vì nó là một loại cỏ đơn niên (annuals), không giống như cây cối hoặc hoa

Toronto thoibao.com

16/05/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2639

Toronto thoibao.com

Issue 2639 | thoibao.com | THỜI BÁO | 16/05/2019