5 minute read
Bruggen verbinden
Onlangs presenteerde Frits Baarda zijn nieuwste boek ‘Alle 704 bruggen van Dordrecht’. Een uniek boek dat je meeneemt naar bekende en veel onbekende plekken van het eiland van Dordrecht.
“Zelf woon ik in de binnenstad aan een straat met aan de ene kant de Engelenburgerbrug. Het is een rijksmonument waaraan twee jaar lang werd gesleuteld, wat voor grote overlast voor de omwonenden zorgde. Aan de andere kant van de historische binnenstad verscheen de Prins Clausbrug. Oud en nieuw. Ik dacht wat voor verbindingen zijn er op dit eiland? Wat verbindt ons? En zo kwam het idee voor dit ‘oeverloos’ project. Als ik me alleen op de binnenstad had geconcentreerd zou het voor mij een saai project zijn geworden. Het ligt dan een beetje voor de hand allemaal. Het spannende zit erin dat ik alle bruggen wilden hebben. Mijn motto is ‘ieder mens telt mee’ en dat gold ook voor de bruggen. ‘Iedere brug telt mee’. Ik zou ze dan ook allemaal moeten bezoeken en erbij stilstaan. Dat werd mijn missie. Ik wist niet waar ik aan begon. Het bleken er uiteindelijk 704 te zijn.”
Wat is een brug?
Frits laat me een plaatje zien van een plank over een slootje in de Nieuwe Dordtse Biesbosch. “Ben ik een brug, wat is een brug? Is het alles wat over water gaat, of wordt het bepaald door wat er onderdoor gaat, bijvoorbeeld een spoorlijntje. Ik zag die plank en zag dat er voetsporen waren, dus iemand gebruikt het als een brug. Dat was het begin. Toen dacht ik, als ik dat als uitgangspunt neem ‘alles wat kan overzetten is een brug’ dan kan ik beginnen met mijn speurtocht naar alle bruggen in Dordrecht.”
Drie jaar
Het hele project duurde met onderbrekingen drie jaar. Frits maakte niet alleen foto’s van de bruggen, maar deed ook research naar hun geschiedenis. Bij monumentenzorg was genoeg informatie te halen over de bruggen in de binnenstad. De vele kleinere bruggen hebben echter geen gedocumenteerde geschiedenis, maar zijn vaak wel bepalend voor de sfeer in de buurt. Voor sommige foto’s klom en klauterde hij over basaltkeien onder de brug. Andere bruggen waren alleen vanuit een bootje te fotograferen. Bij zijn onderzoek sprak hij ook met mensen en vroeg hen naar hun 'brugbeleving'. Hij had overal gemoedelijke gesprekken over het eigen verhaal dat mensen hadden over de brug. Zoals de mevrouw die ‘haar’ brug steeds versiert met bloemen omdat jaren geleden daar haar trouwfoto’s zijn gemaakt. Slechts één enkele keer werd hij wat minder vriendelijk bejegend door een boze man.
Bruggen in Het Reeland
“De bruggendichtheid is per wijk heel verschillend. Dubbeldam heeft er heel veel in tegenstelling tot Crabbehof en Wielwijk met heel weinig bruggen. Het Reeland heeft een gemiddeld aantal en onderscheidt zich door een grote afwisseling in het soort bruggen. Elke brug heb ik, ook in Het Reeland, een soort context gegeven door de omgeving te laten zien.” Frits wijst een foto aan in het boek. Het lijken betonplaten in een grasveld. “Dit is aan de Noordendijk. Heel lang lag dit er alleen maar. Ik wist niet wat het was en wist ook niet waar ik het moest onderbrengen. Ik heb toen een categorietje gemaakt ‘Waarheen, waarvoor?’ Nu weet ik dat daar een speelpark is gekomen. De bruggen weerspiegelen ook de woonomgeving. Van simpele bruggetjes bij de sportvelden tot de mooie bakstenen en karakteristieke bruggen aan de Reeweg Oost.”
Wie is Frits Baarda?
Frits, een mens met veel humor, is van beroep journalist en fotograaf. Veertig jaar geleden kwam hij, met een tussenstop in Voorschoten, vanuit Twente op het mooie eiland Dordrecht wonen. Of zoals hij het zelf zegt: “ik ben hier gevallen en ben blijven liggen”. Als redacteur buitenland was hij werkzaam bij het Vrije Volk in verre buitenlanden zoals Afrika. Langzaamaan besloot hij zich meer terug te trekken op zijn eigen eiland, om te kijken met wie hij samenleeft op het eiland en in deze stad. Inmiddels heeft hij twintig boeken op zijn naam staan, onder andere over Dordrecht, Rotterdam en fotografie. Over zichzelf zegt hij: “ik ben grenzeloos nieuwsgierig, verwonder me graag en waar ik ook ben het gaat altijd over mensen, wat maakt het fijn hier te zijn, hoe maken mensen er het beste van”.
Het boek is te koop in de reguliere boekhandel of via allebruggenvandordrecht.nl. Frits komt in Dordrecht, op de fiets, een besteld boek persoonlijk bij je langsbrengen.
Tekst en foto Margriet van Beek
Ik vroeg Frits om een foto van zijn favoriete Reeland brug te sturen voor bij het interview. Hij stuurde er twee met de mededeling 'kies jij maar'. Ik koos voor de onderstaande foto. Het laat niet alleen twee bruggen bij het fietspad aan het einde van de Dubbeldamseweg zien. De brug over de N3, ook het fietstunneltje genoemd, is ook de scheiding tussen Dubbeldam en Het Reeland. De hardloper in het midden van de foto verbindt de bruggen met elkaar. Ik vind het een mooi plaatje dat iets te vertellen heeft.