Drukbezochte bijeenkomst Burenraad DuPont en Chemours over PFAS, gezondheid en moestuinonderzoek De Burenraad van Chemours en DuPont heeft dinsdag 22 maart jl. een informatieavond voor omwonenden en andere geïnteresseerden georganiseerd over PFAS (Poly- en perFluorAlkylStoffen), gezondheid en het moestuinonderzoek. Meer dan veertig mensen uit Dordrecht en de buurgemeenten maakten gebruik van de uitnodiging en kwamen naar Woonzorgcentrum De Merwelanden, dat een ruimte beschikbaar had gesteld voor deze bijeenkomst. Centraal stond het informeren van betrokkenen over de eventuele gezondheidsrisico’s van PFAS en het moestuinonderzoek in de omgeving dat de gemeente Dordrecht op dit moment uitvoert samen met een aantal partners. Sprekers waren Henk Klapwijk, arts maatschappij en gezondheid en medisch milieukundige bij de GGD Zuid-Holland Zuid en Karin van den Akker, regisseur DuPont en Chemours bij de gemeente Dordrecht die in dit onderzoek ook de buurgemeenten vertegenwoordigt.
maar niet direct hoeft te leiden tot ziekte. De oorzakelijke relatie met kanker en andere ziektes is niet vastgesteld. Er is nog veel onderzoek nodig. “Het advies van de GGD is: beperk blootstelling aan PFAS en let op chemische stoffen in consumentenproducten.” Er wordt gewerkt aan een Europees verbod op het gebruik van PFAS.
PFAS en gezondheid “PFAS is wijdverspreid in de leefomgeving,” aldus Klapwijk. “Deze stoffen zitten onder andere in vloerkleden, cosmetica, (outdoor)kleding, verpakking van voedsel, antiaanbaklagen en brandblusschuim en het zit inmiddels ook in ons voedsel en drinkwater.” PFAS-verwerkende bedrijven zijn onder andere gevestigd in Dordrecht, Antwerpen en tot voorkort in Helmond. Er wordt veel onderzoek gedaan
naar de gezondheidseffecten van PFAS. Bij overschrijding van de door de Europese Voedselveiligheidsautoriteit en het RIVM vastgestelde gezondheidskundige grenswaarde, dat wil zeggen als iemand te veel PFAS binnenkrijgt, kunnen nadelige gezondheidseffecten optreden. Klapwijk maakt daarbij de kanttekening dat grenswaarden veiligheidsmarges hebben. Verhoogde blootstelling betekent dat het risico op gezondheidseffecten niet is uit te sluiten,
Moestuinonderzoek Van Den Akker legt uit dat er op dit moment een nieuw moestuinonderzoek plaatsvindt in Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht en Molenlanden om te kijken naar de PFAS-gehaltes in de gewassen in de moestuinen. In 2021 heeft het RIVM op basis van een herbeoordeling van een onderzoek uit 2017 geconcludeerd dat je beter niet binnen 1 kilometer van de fabriek van Chemours uit je moestuin kunt eten en dat er nog onvoldoende gegevens zijn over de tuinen die verder dan 1 kilometer van de fabriek liggen. Inmiddels is nieuw onderzoek gestart bij 19 tuinen in de omgeving en 2 referentietuinen in de Hoeksche Waard. “De meest ge-
avanceerde machines worden gebruikt om PFAS te meten. De vragen die we willen beantwoorden zijn: kunnen de gewassen uit de moestuinen veilig worden gegeten? Is er verband tussen de windrichting en de concentratie PFAS in de gewassen? Kan er per gewas een specifiek advies worden gegeven en kan de concentratie PFAS in de gewassen gerelateerd worden aan het PFAS-gehalte in de bodem en het irrigatiewater? De verwachting is dat het onderzoek in juni 2022 is afgerond. Daarna staat voorlichting aan de bewoners op de planning,” aldus Van den Akker.
Verhelderingsvragen Vanuit de zaal kwamen veel verhelderingsvragen. Duidelijk was dat de betrokkenen het op prijs stelden dat de Burenraad als onafhankelijk adviesorgaan van de bedrijven deze bijeenkomst organiseerde. Na afloop was er nog tijd en ruimte om na te praten met de sprekers, leden van de Burenraad en een aantal vertegenwoordigers van Chemours. Diana Henneken
De ‘varelaar’van Bootje Dordrecht Margriet Aalberts is communicatieadviseur, maar heeft daarnaast nog allerlei hobby’s en liefhebberijen. Zo vertoeft ze sinds vorig jaar veel op het water in en rond Dordt als schipper van haar eigen Noorse spitsgatter, een zeewaardige sloep uit 1980. De sloep ligt afgemeerd in Jachthaven Westergoot, Baanhoekweg 1, een prachtige, rustige en gezellige haven, dichtbij de natuurpracht van de Biesbosch, maar ook dicht genoeg bij de binnenstad. Margriet: “Ik geniet zelf enorm op het water en wil dat graag delen met anderen in mijn vrije tijd. Om het financieel vol te houden werd het een combinatie van zakelijk en sociaal ondernemen. Dat zit ook echt in mij hoor! Het idee is om de vaste lasten zoals het liggeld, de brandstof en het onderhoud aan de motor terug te verdienen. Als
er iets extra’s wordt verdiend is dat mooi meegenomen want dat wordt ook besteed aan de boot, bijvoorbeeld aan een koelkastje of nieuwe kussens’’
Vriendensloep Zo is de Vriendensloep te boeken voor kleine gezelschappen zoals vrienden, familie, een uitje voor het gezin, een verjaardag etc. Het werkt heel simpel. Mensen nemen hun eigen eten en drinken mee en kunnen ‘picknicken’ aan boord terwijl Margriet je rondvaart. Achteraf mogende passagiers zelf betalen wat ze het waard vinden. Vaargaderen Op vrijdagmiddag kunnen ondernemers het bootje huren om te ‘Vaargaderen’, een leuk informeel alternatief voor een vrijdagmiddagborrel, een teamuitje of informeel overleg. Voor vaargaderen hanteert Margriet wel een vast tarief.
Uitgesteld varen Van de opbrengst van deze vaartochtjes gaat 10% in een spaarpot ‘uitgesteld varen’. Dat is bestemd voor mensen die veel te weinig leuke dingen meemaken in het leven omdat ze zich geen uitjes kunnen veroorloven. Margriet werkt hiervoor samen met een maatschappelijke organisatie in Dordrecht. Varelaar Margriet noemt zichzelf geen schipper, maar Varelaar. Varen, verhalen vertellen, tikje raar, maar vooral lekker gemoedelijk en ongedwongen. Als mensen het op prijs stellen vertelt ze iets over de omgeving in de Biesbosch of over de historie van Dordrecht. Maar als het gezelschap daar geen behoefte aan heeft en lekker zijn ding doet, is dat ook prima. In overleg kan er veel, tieners vinden het bijvoorbeeld heerlijk om op de boeg te zitten of te liggen, en kleine kinderen zitten vaak bij de ouders op schoot.
April t/m september Bootje Dordrecht is op afspraak in de weekenden en de zomeravonden beschikbaar van april t/m september. De gasten mogen zelf kiezen wat de vaarroute wordt. Ook de duur van het vaartochtje is afhankelijk van het gezelschap en de afspraken die gemaakt worden. Het is geen rondvaartboot die weer op tijd terug moet zijn voor een volgende groep mensen. Meestal duurt een tochtje 2 of 2,5 uur, maar als de stemming er goed inzit, wordt er spontaan nog iets aan vastFoto: Frits Baarda geplakt
Foto privécollectie Margriet Aalberts
Themavaartochten Margriet organiseert ook open inschrijvingen voor themavaartochten. Deze worden aangekondigd op Facebook en Instagram. Iedereen mag zich daarvoor opgeven. Daarbij kun je denken aan een ‘winterwondervaart’ met een verlicht bootje, ‘snerttochten’ door de Biesbosch of ‘nazomeren’ door de stad in prachtig avondlicht. Iedereen neemt zelf iets te eten en drinken mee, het is altijd een knusse en gezellige boel. Eigenlijk is alles mogelijk. Denk ook aan een boekenclub voor hun
boekbesprekingen of aan fotografen die vanaf het water willen fotograferen. Margriet staat ook altijd open voor suggesties voor een nieuw thema. Mensen kunnen contact opnemen en wensen doorgeven per e-mail genieten@bootjedordrecht.nl of via Facebook of Instagram. Binnenkort staat de nieuwe website www.bootjedordrecht.nl online en komt er ook een WhatsApp nummer beschikbaar. Anja van Weeszenberg
Foto privécollectie Margriet Aalberts
5
