Groen-Blauwe Infrastructuur Inleiding Studiedag Groen Speelweefsel Leuven - 19 mei 2017 Dr. Sander Jacobs Onderzoeksgroep Natuur & Maatschappij Instituut voor Natuur en Bosonderzoek INBO Sander.jacobs@inbo.be
• https://www.youtube.com/watch?v=BbWqbg6If8o
• • • • •
Spelen Elkaar ontmoeten Schoonheid Wandel- en fietsverbinding Frisse lucht
• • • • •
Klimaatadaptatie (water) Geluidsbuffer Fijn stof Gezondheid Ontwikkeling
NOT EVEN A BLOOMING PLACE
FOR THE KIDS TO PLAY…
Winst door maatregel - kosten van maatregel = netto winst Klassieke rioleringswerken 1.346.000 - 1.383.000 = - 370.000 â‚Ź Groen-blauwe infrastructuur 1.835.000 - 83.573 = + 1.000.000 â‚Ź
Stagewerk Merlijn De Rijcke Arteveldehogeschool Gent Beeld: City of CopenHagen
Functies/ecosysteemdiensten Beekwater voor landbouwgebruik Brede natuurlijke oevers tegen oevererosie De beek als afvoerder van afval Gezonde natuur Historische en erfgoedwaarde van het landschap Houtproductie Koolstofopslag voor het klimaat Landschappelijke schoonheid Leefbare landbouwpraktijk en voedselproductie Natuurlijk vasthouden van water Ruimte voor bedrijvigheid Ruimte voor wonen Rust, ontspanning en spel Sociaal contact en samenhorigheid Sportinfrastructuur voor de buurt Toerisme Tuinieren en paarden houden Veilige fiets- en wandelverbindingen Veiligheidsgevoel (m.b.t. overstromingen) Water afvoeren Water bergen
Zeldzame habitats, dieren en planten
Zuiver water
Omschrijving - work in progress oppompen van beekwater voor direct landbouwgebruik natuurlijke oevers op plaatsen waar er ruimte voor is… waardoor er minder slibtoevoer, minder oeverafkalving is de beek als 'verwerker' van lozingen van huishoudelijk afvalwater, overstorten, (tuin)afval,… ( verdunningsfunctie) goed functionerend ecosysteem dat verschillende gebruiksfuncties ondersteunt historische waarde van de beek, inclusief watermolens, voor de erlangs gelegen dorpen, aanplant of uit beheer van bossen en houtkanten vastleggen koolstof tegen klimaatverandering appreciatie voor beekvallei door landschap, uitzichten, hoogteverschillen, uitkijkpunten leefbare en productieve landbouw in de beekvallei water ter plaatse vasthouden en laten infiltreren ( snelle afvoer naar de beek vermijden) industrie, landbouwbedrijven,…in de beekvallei wonen in de beekvallei beek/water als ontspannende plek of oase van rust de beek als sociale verbinding tussen bewoners plaats voor sport langs de beek, mountainbikesport, aanwezigheid voetbalvelden, sportvelden,… logement, eten en drinken, fiets- en wandeltoerisme tuinieren of paarden houden als hobby in de beekvallei een veilige verbinding voor trage weggebruikers (kan zowel recreatief als functioneel zijn) gevoel van veiligheid bij het wonen in de beekvallei, lage kans op schade of ernstige gevolgen door overstromingen vermijden van opstuwen van water, vlot afvoeren in risicozones tijdelijk bergen van overstromingswater vanuit de beek in de vallei ecologische waarde van natuur, natuurgebieden, hellingbossen, bronbossen,… als leefgebied voor zeldzame en typische soorten (kwabaal, rivierdonderpad, serpeling, stekelbaars, amfibieën, vissen) beperkte instroom van vuil water en zelfzuiverend vermogen (chemische kwaliteit van het water)
Leefbare landbouwpraktijk en voedselproductie
Gezonde natuur
Water afvoeren
Historische en erfgoedwaarde van het landschap
Ruimte voor bedrijvigheid
Landschappelijke schoonheid
Ruimte voor wonen
Water bergen
Toerisme
Brede natuurlijke oevers tegen oevererosie
Natuurlijk vasthouden van water
Zuiver water
Zeldzame habitats, dieren en planten
Tuinieren en paarden houden
Rust, ontspanning en spel
Veilige fiets- en wandelverbindingen
Sociaal contact en samenhorigheid
Sportinfrastructuur voor de buurt
De beek als afvoerder van afval
Veiligheidsgevoel (m.b.t. overstromingen)
Koolstofopslag voor het klimaat
Beekwater voor landbouwgebruik
Houtproductie
4
4
4
1
4
2
4
nvt
2
1
2
3
3
2
1
2
1
3
1
3
0
1
0
nvt
4
3
2
2
3
2
3
2
3
3
2
3
0
0
0
2
0
2
0
2
2
1
Toerisme
3
3
2
4
2
4
2
2
nvt
0
0
1
1
2
2
4
3
2
0
2
0
0
1
Tuinieren en paarden houden
3
1
2
3
2
3
0
1
2
2
2
2
0
nvt
2
2
1
2
3
0
0
2
0
Historische en erfgoedwaarde van het landschap
3
2
2
nvt
2
3
2
2
4
1
1
0
2
1
3
2
0
0
0
1
0
0
2
Ruimte voor wonen
3
3
3
3
1
3
nvt
3
1
3
3
1
1
0
0
0
2
1
2
0
0
0
0
Ruimte voor bedrijvigheid
2
2
3
3
nvt
3
3
3
2
2
3
1
2
2
0
0
0
0
0
0
0
1
0
Water afvoeren
3
2
nvt
0
3
0
3
3
1
0
3
3
0
3
1
0
1
1
2
3
0
0
0
Gezonde natuur
4
nvt
1
2
2
2
2
2
2
1
1
2
3
2
1
0
1
0
0
0
1
0
1
Brede natuurlijke oevers tegen oevererosie
4
3
2
0
2
0
2
2
0
nvt
1
2
3
1
0
0
0
0
0
2
0
1
0
Sportinfrastructuur voor de buurt
1
1
2
2
1
2
1
0
2
2
2
0
0
0
2
3
2
nvt
0
0
0
0
0
Houtproductie
2
2
1
3
1
2
1
1
0
2
1
0
2
0
0
0
0
0
0
0
3
0
nvt
Landschappelijke schoonheid
2
2
0
4
2
nvt
2
0
4
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
1
Veiligheidsgevoel (m.b.t. overstromingen)
2
0
2
0
2
0
2
2
1
2
1
0
0
1
0
1
0
1
0
nvt
0
0
0
Zeldzame habitats, dieren en planten
3
3
0
2
2
0
2
0
0
3
0
0
nvt
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Sociaal contact en samenhorigheid
2
0
0
1
2
0
0
0
2
0
0
0
0
2
2
1
nvt
2
2
0
0
0
0
Veilige fiets- en wandelverbindingen
1
1
1
1
0
2
0
1
2
1
0
1
1
0
2
nvt
0
2
0
0
0
0
0
Natuurlijk vasthouden van water
2
0
2
0
0
0
0
2
0
2
nvt
2
0
0
0
1
0
0
0
0
3
1
0
Beekwater voor landbouwgebruik
2
1
2
0
0
0
0
0
0
1
2
2
2
0
0
0
1
0
1
0
0
nvt
0
De beek als afvoerder van afval
2
2
1
0
0
0
0
1
0
0
0
3
0
0
0
0
1
0
nvt
0
0
0
0
Rust, ontspanning en spel
0
0
0
0
0
2
0
0
2
0
0
0
0
0
nvt
2
2
2
0
0
0
0
0
3
3
1
0
0
0
0
1
0
0
1
nvt
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
1
0
0
0
0
1
0
0
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
nvt
0
2
invloed op =>
Water bergen Leefbare landbouwpraktijk en voedselproductie
Zuiver water Koolstofopslag voor het klimaat
Prioriteit voor visievorming 4
essentieel
3
zeer belangrijk
2
belangrijk
1
minder belangrijk
0
niet vermeld/niet van toepassing
NOW…HOW SHALL WE PLAN?
MOST IMPORTANT OF ALL IS THE CHILD!
Groen Speelweefsel - netwerk groene (speel)plekken - informele en formele plekken - routes die deze plekken verbinden
Doel concept speelweefsel : - kwaliteitsvolle groene speelruimte - kindgerichte publieke groene ruimte
Hoe? - Perspectief van kinderen 'ruimtelijk vertalen' - bestaande versus gewenste speelweefsel uittekenen - Voordelen zichtbaar maken - Samenwerking realiseren - ‌
Groen Speelweefsel? • Maatschappelijke voordelen! • Verschillende betrokken niveaus en domeinen: jeugd, milieu, klimaat, gezondheid, water, ruimtelijke ordening, … • Elk hun visies, ervaringen, voorbeelden, beleid en cultuur
HOE… kunnen we met groen speelweefsel win-wins realiseren?
Verloop van de dag 9u00 Ontvangst met koffie en thee 9u30 Inleiding en praktische info 9u40 Welkomstwoord
Sander Jacobs, Natuur en Maatschappij (INBO) Tie Roefs (Gedep. prov. Vlaams Brabant)
10u20 Themasessies reeks 1 • Zet je speelweefsel op kaart • Traject speelzones 2018 • Ecosysteemdiensten 11u15 Pauze
Raf Verbruggen, De Ambrassade Karina Abeels, Inverde & , Bart Denayer ANB Lieven De Smet, Natuurrapportering INBO
11u35 Themasessies reeks 2 • Kindvriendelijke publieke ruimte • Groen speelweefsel in het meerjarenplan • Ecosysteemdiensten
12u30 lunch
Peter Dekeyser, Kind en Samenleving
Katrijn Gijsel, Springzaad.be vzw Lieven De Smet, Natuurrapportering INBO
13u30 Terrein-cases Groen speelweefsel en G-B netwerken in Vlaams-Brabant. Vlaams-Brabantse Regionale landschappen
• Koester-SPEEL-weefsel Holsbeek Pepijn Verbeeck RLNH • SPEELnatuur in Zuid-Hageland Maarten Vanderhallen & Dolf Imbrechts RLZH • Waaraan denk jij als je terugdenkt aan je kindertijd Lies Staes RLGC 14u30 Paue 15:00 Terrein-cases (idem) • … • … • … 16:00 Einde
Zet je speelweefsel op kaart Raf Verbruggen, stafmedewerker van De Ambrassade
Traject speelzones 2018: Karina Abeels, Inverde Tom Cammaer, Natuur en Bos (ANB)
Ecosysteemdiensten Lieven de Smet, onderzoeker Natuurrapportering (INBO)
Kindvriendelijke publieke ruimte Peter Dekeyser, Kind en Samenleving
Groen speelweefsel in het meerjarenplan: Katrijn Gijsel, Springzaad.be vzw en ontwerpbureau Fris in het Landschap
Ecosysteemdiensten Lieven de Smet, onderzoeker Natuurrapportering (INBO)
Terreincases: • Koester-SPEEL-weefsel Holsbeek • SPEELnatuur in Zuid-Hageland
Pepijn Verbeeck RLNH
Maarten Vanderhallen & Dolf Imbrechts RLZH
• Waaraan denk jij als je terugdenkt aan je kindertijd
Lies Staes RLGC
Praktisch • In sessie – Verslaggever – Timekeeper – Foto’s
• Binnen enkele dagen: evaluatieformulier! • Presentaties online
Vragen?