09 Zo, nu eerst op vakantie
The
Dutch
travel
trade
magazine
/
3
mei
2013
Reisburo A c t u e e l
#
Alles over de SGR Erik Jan Reuver vertelt‌ Cyprus in the picture Eiland komt met een charmeoffensief Eindeloze mogelijkheden De all-inclusive vakantie blijft populair
- Advertentie -
Reisburo Actueel Reisburo Actueel
Inhoudsopgave HAL bestaat 140 jaar Stein Kruse doopt Holland America Line tulp ‘Signature’ in Keukenhof Pagina 9
Verlengde baan De verlengde start- en landingsbaan van Groningen Airport Eelde is in gebruik genomen met de eerste vlucht van Corendon naar Antalya Pagina 13
Zoover Awards Grote winnaar is Disma Reizen, dat in de categorie reisbureauketens de award voor beste keten in de wacht sleepte. Pagina 14
DCC-workshop De Dutch Cruise Council zoomende tijdens een interessante workshop in op het thema ‘Family Cruising’ Pagina 21
Graubunden Workshop Reisagenten worden bijgepraat over alle ins en outs van het Alpengebied in pretpark Duinrell Pagina 22
Cyprus crisis De Cyprus-boekingen lopen flink achter, dus een goede reden om met een select groepje reiprofessionals ter plaatse eens poolshoogte te gaan nemen. Terwijl ik dit schrijf zit ik in het vliegtuig op de terugweg en ben lichtelijk teleurgesteld. Geen demonstraties, nog sterker, die zijn er helemaal niet geweest. Gelukkig had ik al euro's op Schiphol gepind, maar wat een overbodige voorbereiding, pinnen ging ook al vlekkeloos...om moedeloos van te worden. Natuurlijk er is daar dus veel aan de hand, maar wij merkten er niets van, dus je klant kan er gewoon heen zonder gedoe. Brood in de winkels, drinken in overvloed, gewoon tanken en heerlijk gegeten. Tijdens een bespreking op het hoofdkantoor van de CTO (Cyprus Tourist Authority) stond de landelijke pers op ons te wachten. Wij waren tenslotte de partners die de moeite
namen om zelf te komen kijken hoe de zaken er voorstonden. Daar kondigde de grote baas van het CTO aan dat hij, na een enthousiast gesprek met Frank Oostdam, Cyprus kandidaat stelt als bestemming voor het ANVR Congres 2014 en dat hij er alles aan zal doen om dat te realiseren. Diezelfde avond zagen wij onszelf terug op het 20.00 uur journaal, een item over ons bezoek en het congres! Een filmpje van deze uitzending kan je vinden op onze website reisburoactueel.nl. En dat allemaal omdat er niets aan de hand is? Dus ANVR, ik zeg doen, lekker weer en een bestemming waar onze klanten ook in grote getale heen gaan. Let's Go Cyprus! Tom van Apeldoorn t.van.apeldoorn@reisburoactueel.nl
IJslands WOW air start Amsterdam én NYC De IJslandse luchtvaartmaatschappij WOW air (W2) gaat vliegen tussen Reykjavik en Amsterdam (5 juni - 30 augustus) en start volgend voorjaar met vluchten op New York City (Newark), dat heeft Valgeir Águst Bjarnason (GM Central Europe) bevestigd tegenover Reisburo Actueel tijdens de IJsland Mediaworkshop. Opvallend is het dat wie een pakketreis via de reisagent boekt met daarin een vlucht van WOW air, naast acht kilo handba-
www.reisburoactueel.nl
gage, ook twintig kilo ruimbagage gratis mee mag en dat bij online boekingen de handbagage gratis is. Maaltijden en drinken zitten niet bij de prijs inbegrepen. Vluchten van WOW air zijn ook via de GDS’en te boeken. Bjarnason verwacht dat het aantal vluchten tussen Reykjavik en Amsterdam (vanaf € 119 enkele reis inclusief tax) in de toekomst zal uitbreiden. Lees meer over de plannen van WOW air en nieuws uit IJsland op pagina 29.
Reisburo Actueel INTERVIEW
Reuver: ''Ik vond SGR bureaucratisch en star'' Terwijl de financiële crisis in volle gang was, begon Erik Jan Reuver in 2010 als directeur SGR, Calamiteitenfonds en SGST. Reisburo Actueel zocht Reuver op in het SGR-pand aan de Admiraliteitskade in Rotterdam en sprak hem uitgebreid over de de drie fondsen (SGR, SGST en het Calamiteitenfonds) en de actualiteit. Personalia Naam: Erik Jan Reuver. 11 maart 1969 te Hengelo. Geboren: Gehuwd met Yvoli Marthe de Nooijer. Burgerlijke staat: Kinderen: Maup (11), Sylke (9) en Sacha Yves (6). Eén broer en één zus. Broers/zussen: Opleidingen: HEAO Enschede, NIVRA Nyenrode (Registeraccountant), Erasmus Universiteit (post doc Business Valuation). Vakantie: Amerika (met de camper), Canada, Colonia Tovar. Mijn vrouw boekt meestal. Ik weet de bestemming. Waar zij het regelt weet ik niet. Ik adviseer haar wel bij een ANVR/SGR reisbureau te boeken. Hobby's: Vrijmetselarij en voetbal. Opmerkelijk: Tot 2006 lid van de licentiecommissie bestuur betaald voetbal KNVB (toezicht op Betaald Voetbal organisaties). Muziek: Vooral ‘eighties’ en ‘nineties’, maar ook klassiek, opera, heel breed. Radio 1/BNR. Radio in de auto: Goed glas rode wijn. Drankje:
Hoe beoefen jij je functie bij SGR? ‘‘Ik kan heel ongeduldig en vrij direct zijn. Als mij iets niet bevalt dan zeg ik dat wel. Maar ik probeer om een beetje rekening te houden met de belangen van anderen binnen de mogelijkheden die ik heb. Je kan deze baan ook heel strak uitoefenen en iedereen die zich niet aan de regels houdt eruit zetten. Als organisatie hebben wij zonder deelnemers geen bestaansrecht. We zien en weten heel veel, maar we zijn ook oplossingsgericht. Daarnaast moeten onze spelregels duidelijk zijn. Dat de relatie tussen SGR en haar deelnemers goed te noemen is, heeft ook te maken dat wij meer ‘open’ zijn, zonder onze rol in de branche te verwaarlozen. Even de telefoon pakken voor overleg gebeurt veel meer dan vroeger, zolang iedereen maar in de gaten heeft dat ieder zijn eigen verantwoordelijkheid heeft. In dat kader is het goed om af en toe scherp te zijn.’’ Waar is je carrière begonnen? ‘‘Als registeraccountant via KPMG (Hengelo 1992 - 1995, Nederlandse Antillen 1995 - 1999 en KPMG Amstelveen 1999 -2000) ben ik in 2000 als CFO begonnen bij zakenreisorganisatie ATP tot medio 2006. Daarna ben ik weer naar Curaçao vertrokken om als CFO bij een projectontwikkelaar met investeringen in de hotel- en casino-industrie te gaan werken. Zo heb ik mede het Renaissance Curaçao Resort & Casino opgezet en diverse andere projecten gedaan in de toeristische industrie van Curaçao. Ik houd overigens
privé helemaal niet van gokken. In 2010 ben ik via een headhunter bij SGR terecht gekomen.’’ Verwacht je terug te gaan naar Curaçao? ‘‘Ik ga bijna elk jaar terug. Onze jongste zoon is er geboren, ik heb er bijna negen jaar gewerkt en heb er veel kennissen en vrienden. Maar het is niet mijn favoriete vakantiebestemming.’’ Wat waren je eerste bevindingen bij SGR? ‘‘Ik kende SGR goed uit mijn tijd bij ATP waar ik ook verantwoordelijk was voor juridische zaken en vond SGR behoorlijk bureaucratisch en star. Ik had het beeld dat de branche volgens mij ook een beetje heeft van SGR. Maar na een paar maanden begreep ik wel dat het van belang was om zo te werken, gezien het risicomodel. Wij zijn een hele kleine organisatie met zes medewerkers en bijna 1.000 deelnemers. Het is een heel gemêleerd deelnemersbestand, dus je moet goed in de gaten hebben of je risico loopt. Zeker in het verleden heeft SGR enorme risico’s gelopen, met name bij de specialisten. De faillissementen tussen 2007 en 2009 hebben het fonds een schade bezorgd van rond de € 15 miljoen.’’ Hoe controleren jullie? ‘‘Lean and mean, dus effectief op basis van een risicomodel en op basis van accountantsrapporten. Wij leggen iedereen langs dezelfde meetlat van solvabiliteit en liquiditeit. We werken op deze
www.reisburoactueel.nl
manier om te zorgen dat wij niet meer risico lopen dan noodzakelijk is.’’ Welke opdracht kreeg je bij je aanstelling? ‘‘In kaart brengen waar SGR risico’s loopt die niet nodig zijn. Je kan niet alles voorkomen, maar met de genomen maatregelen (SGST) en verscherpte controles hopen we dat het vermogen van SGR niet verder door buitengewone risico’s wordt aangetast.’’ Waarom ‘moet’ je deelnemer worden van SGR? ‘‘Het is geen verplichting. Maar SGR, Calamiteitenfonds en SGST worden wel als een keurmerk beschouwd, dus het kan je helpen richting de consument. Reisorganisaties die pakketreizen aanbieden in Nederland moeten zich op basis van de wet verzekeren tegen financieel onvermogen. Artikel 7:512 van het burgerlijk wetboek is de wet op de reisovereenkomst die in 1991 is ontstaan vanuit Europa (Europese Richtlijn Pakketreizen), omdat het in de reisbranche heel erg gebruikelijk is dat je de reissom van de reis ontvangt voordat de consument op reis gaat. Als iemand failliet gaat voordat je op reis bent geweest, ben je al je geld kwijt. Het verandert wel doordat er steeds meer last minutes worden geboekt en door internet.’’ SGR bestaat dus langer dan de Europese Richtlijn Pakketreizen die in 1991 werd ingevoerd? ‘‘Tot 1983 had de ANVR een eigen garantieregeling en waren de faillissementen niet zo groot en spannend. De ANVR liet bij schade de andere leden meebetalen. Bij een groot en kostbaar faillissement in 1983 waren er partijen die niet
5
Reisburo Actueel 6
INTERVIEW
meer wilde betalen voor de faillissementen van anderen. Dat was een bom onder de ANVR garantieregeling. Toen heeft het Ministerie van Economische Zaken gezegd dat er initiatief moest komen vanuit de branche, om te voorkomen dat er een dwingende regeling zou worden opgelegd vanuit het Ministerie. Er werd een aparte stichting in het leven geroepen. Het bestuur van SGR heeft toen bedongen dat het garantiefonds los kwam te staan van de ANVR om te voorkomen dat de slager zijn eigen vlees zou keuren.’’ Bang dat grote partijen weer uit SGR stappen? ‘Nee, maar als dat zou gebeuren, even goede vrienden. De consument zoekt naar zekerheid en SGR/SGST leveren financiële zekerheid. SGR/ SGST worden daarom wel als een keurmerk beschouwd. Als dat lachende wereldbolletje niet op een factuur staat dan wil de klant niet snel bij je boeken. Overigens is dat bij jongeren wel wat minder. Op dit moment zijn rond de 95% van alle in Nederland gevestigde reisorganisaties en reisbureaus SGR of SGST-deelnemer.’’ Wat is het vermogen van SGR? ‘‘Ongeveer € 84 miljoen en dat is sinds 1983 opgebouwd, tot medio 1999 met bijdragen van consumenten waarvan het reisbureau een deel mocht houden. Het vermogen wordt heel defensief belegd in met name obligaties en indexfondsen.’’ € 84 miljoen...lekker! ‘‘Ja, maar je moet er wel tegenover zetten welk risico SGR afdekt. Er ging circa € 4,5 miljard aan vooruitbetaalde reissommen om in de Nederlandse markt. Op dit moment zal dat bedrag rond de € 4 miljard liggen. Je merkt dat de er veel meer last minutes worden geboekt en dat gemiddelde omvang van een pakketreis afneemt. Het zal natuurlijk nooit zo zijn dat we dat hele bedrag in één keer moeten uitkeren, maar actuarieel wordt berekend of het vermogen voldoende is als buffer voor normale faillissementsrisico’s.’’ Is het genoeg om het risico af te dekken? ‘‘Met een actuarieel (wiskundig) model kunnen wij met de omzetgegevens van onze deelnemers en de schadestatistieken van de afgelopen 25 jaar schatten hoeveel vermogen we nodig hebben om onze bestaande deelnemers te verzekeren. En ons vermogen voldoet aan de criteria voor dit soort risico’s. Het is volgens onze actuaris net toereikend om het schaderisico af te dekken. Als de markt groter zou worden en wij zouden bijvoorbeeld € 8 miljard vooraf betaald reisgeld verzekeren, dan voldoet het vermogen van € 84 miljoen niet meer. Wij voldoen aan solvency 2 normen (solvabiliteitsnormen voor verzekeraars), dus je kan niet zeggen dat € 84 miljoen heel veel is, omdat je het moet afzetten tegen het risico dat je afdekt. We kunnen ook een keer een klapper opvangen zonder dat we de consument weer om een bijdrage moeten gaan vragen.’’
Hebben veel branchegenoten een verkeerd beeld van het vermogen van SGR? ‘‘Veel mensen roepen: jullie hebben miljoenen op de bank staan, wat zitten jullie te zeuren over dit en dat. Maar we dekken wel het risico dat hoort bij € 4,5 miljard aan vooruitbetaalde reissommen. Het zal de komende jaren zeker niet heel veel meer dan € 4,5 miljard worden, want de reismarkt zal in totale omvang naar verwachting niet zoveel groeien.’’ Is het moeilijk om het gezicht te zijn van SGR? ‘‘Nee, dat hoort bij de baan en vind ik ook leuk. Al moet ik zaken 100 keer uitleggen. Het leuke is dat je bij iedereen in de reisbranche in de keuken mag kijken.’’ Heeft de reisagent veel met SGR te maken? ‘‘De klassieke reisagent zal ons in principe geen schade opleveren. Zij zijn deelnemer bij ons omdat de ANVR in 1983 heeft bedongen dat het een garantiefonds moest zijn voor de hele branche en niet alleen voor reisorganisaties. En daarnaast wordt het verschil tussen een bemiddelaar c.q. reisagent en touroperator c.q. reisorganisator steeds kleiner. Je hebt tegenwoordig steeds meer reisagenten die aan dynamic packaging doen, dus eigenlijk volgens de wet ‘reisorganisator’ zijn. En er zijn ook best veel reisorganisatoren/ touroperators die voor bepaalde activiteiten alleen maar bemiddelen. Dus het klassieke onderscheid tussen touroperators en agenten wijzigt snel.’’ Is het voor een reisbureau gevaarlijk om aan dynamic packaging te doen? ‘‘Voor de reisagent zeker, omdat ze zich vaak niet bewust zijn van de risico’s die ze kunnen lopen. Ze kunnen aansprakelijk worden gehouden voor mogelijke tekortkomingen. Dynamic packaging is, volgens insiders, dé manier om als reisagent meer te verdienen dan wanneer je alleen bemiddeld. Maar in feite speel je touroperator en dan ben je dus verantwoordelijk. Je hebt grofweg twee soorten dynamic packaging en je kan veel ellende voorkomen als je heel duidelijk op je boekingsbevestiging zet dat je alleen hebt bemiddeld en dat de voorwaarden van de partijen waar de onderdelen zijn geboekt van kracht zijn. En dan moeten dat wel Nederlandse partijen zijn, want als reisagent blijf je verantwoordelijk voor buitenlandse producten van reisorganisatoren. Als je alleen bemiddelt hebt, dan ben je niet verantwoordelijk en kan je de consument doorverwijzen naar de achterliggende partijen.’’ Waar gaat het ‘fout’ met dynamic packaging? ‘‘Wanneer de reisagent niet helder is of hij als bemiddelaar of als reisorganisator op heeft getreden. Dat blijkt dan bijvoorbeeld uit de boekingsbevestiging, daar zit soms een spanningsveld. Men wil vaak van twee walletjes eten, omdat het financieel interessant is. Je wilt als reisbureau de klant aan je binden en dan ga je niet vertellen wie aan de achterkant de reisorganisator is. Je doet net alsof dat jij de reisorganisator bent en
dan verkoop je op eigen naam (en dan ben je ook de reisorganisator, dat is heel belangrijk in de Nederlandse wet), waardoor je te maken krijgt met artikel 7:500 tot 7:512 van het burgerlijk wetboek. En daar heb je niet mee te maken als je reisagent bent. Reisagenten willen in de praktijk aan de klant doen voorkomen alsof die met hen reist. Als al die losse elementen van de de boeking duidelijk op de boekingsbevestiging staan, kan je dat als consument heel snel en makkelijk opzoeken of het rechtstreeks bij touroperator ‘A’ niet goedkoper kan. En dat wil de reisagent natuurlijk niet. Die probeert de klant altijd binnen te houden. Als het fout gaat dan ben je verantwoordelijk en bij SGR wordt het als risicodragende omzet aangemerkt, waar je zekerheden voor moet stellen. En ook dat vindt de reisagent niet leuk.’’ Het verschil tussen een bemiddelaar en reisorganisator... ‘‘Bemiddelaars hebben een andere verantwoordelijkheid, namelijk het bemiddelen bij de verkoop van reis producten namens een ander, bijvoorbeeld een reisorganisator. Een reisorganisator loopt dan bepaalde risico’s. Die heeft ingekocht, de prijs vastgesteld, valutarisico, aansluitrisico, het risico dat ergens een probleem ontstaat, waardoor er schade kan ontstaan. Als consument kan je een klacht indienen bij de reisorganisator, de reisagent is niet verantwoordelijk voor de uitvoering van de reis. Alleen de klant denkt steeds vaker dat die reist met het reisbureau. En, het reisbureau moet geld verdienen, dus daar komt dynamic packaging kijken. En dat gaat niet altijd helemaal goed...’’ Gaan er dingen veranderen op het gebied van verantwoordelijkheid? ‘‘In Engeland is sinds 1 april 2012 de verkoper van een reis verantwoordelijk. Stel dat in Nederland de wet op dat punt ook wordt verandert (nu is het zo dat alleen een reisorganisator zich moet verzekeren tegen financieel onvermogen) dan krijg je natuurlijk dat reisagenten die als verkoper optreden verantwoordelijk worden en zich moeten verzekeren tegen financieel onvermogen. En die reisagent zal dan die omzet als risicodragend moeten gaan opgeven. Het speelveld zal veranderen en ik denk dat er dan partijen zijn die zich waarschijnlijk niet meer gaan bezighouden met het verkopen van reizen. Die nieuwe Europese richtlijn zal waarschijnlijk ook de ‘Travel Directive’ gaan heten in plaats van de ‘Package Travel Directive’. Dan wordt dus de grondslag van wat een pakketreis is gewijzigd. De mogelijkheid bestaat dat Europa gaat bepalen dat de verkoper van een reis aansprakelijk wordt. Naar verwachting wordt de nieuwe richtlijn van Europa in de zomer van dit jaar als concept uitgebracht aan de Europese lidstaten.’’ Wanneer zou die richtlijn dan in Nederland echt van toepassing zijn bij doorgang? ‘‘De EU-landen moeten eerst nog wetgeving
Reisburo Actueel Nieuws
maken om het in te voeren en daar gaat vaak nog twee tot drie jaar overheen. Ik denk dat de soep nu nog niet zo heet wordt gegeten als dat hij is opgediend. Er zijn al gesprekken gaande over wat dit gaat betekenen voor de branche en we kijken ook naar de mogelijke consequenties voor ons deelnemersbestand. Voor het totale risico van SGR verandert er niet zoveel, hoewel het speelveld verschuift. Er komt dan mogelijk meer risico te liggen bij partijen die reizen verkopen en er komt minder risico te liggen bij wie de reis organiseert. Maar retailers zullen tegen touroperators zeggen; leuk dat ik door de wet aansprakelijk wordt gehouden, maar ik verwacht dat jij ook gaat meebetalen. Aan de achterkant wordt het vaak in de contracten weer geregeld. Maar alleen de grote partijen zullen daartoe in staat zijn, de pijn zal bij de kleine reisbureaus komen te liggen... overigens allemaal onder voorbehoud van de nieuwe richtlijn, als die er überhaupt komt, want wij zijn niet de organisatie die dat bepaalt.’’ Ben je trouwens automatisch met touroperating bezig als je met dynamic packaging bezig bent? ‘‘Dat hangt ervan af. Aan de achterkant kan je een heleboel afspraken maken, bijvoorbeeld door met de touroperator overeen te komen dat de touroperator alsnog verantwoordelijk zal zijn. Dat gebeurt regelmatig. Maar als je als reisagent niks regelt in de contracten met de touroperator bij wie je dynamic packaged en de consument heeft schade door bijvoorbeeld een probleem met salmonella bij een hotel dat onderdeel is van een pakketreis, dan is het eerste wat die consument doet is de reisagent aansprakelijk stellen. De reisagent zal zeggen: ik heb toch duidelijk gezegd dat u een overeenkomst heeft met de buitenlandse reisorganisator. Wanneer de consument dan een beroep doet op het burgerlijk wetboek dan ben je als reisagent nergens. De wetgever heeft bedacht dat de consument niet naar het buitenland moet om schade te verhalen, dus in dit geval is de agent verantwoordelijk voor de mogelijke schade. Gelukkig gaat het bij wijze van spreken maar één keer op de miljoen fout, maar als het fout gaat dan kan het goed fout gaan.’’ Wat vind je van het begrip ‘dynamic packaging’? ‘‘Dynamic packaging is een containerbegrip. Je kan er namelijk ook mee bedoelen een samengestelde reis waar je alle onderdelen voor bemiddeld. Ik weet dat het moeilijk is om het begrip helder te krijgen. Je hebt meerdere vormen van dynamic packaging. Bij een samengestelde reis met buitenlandse touroperators bemiddeld door een Nederlandse reisagent dan ben je volgens de wet reisorganisator. Indien het losse diensten zijn dan dient de consument bij bemiddeling wanneer er een probleem is met het hotel naar het hotel toe, bij probleem met vervoer naar de vervoerder, enzovoorts. En dat vindt de consument niet leuk. Op het moment dat het om buitenlandse touroperators gaat dan is de reisagent volgens de wet aansprakelijk. Artikel 7:500 lid 2 zegt namelijk dat als een reisagent bemiddelt namens
een buitenlandse reisorganisatie dat de reisagent dan jegens de consument aansprakelijk is voor eventuele schade. Het is zaak om de reisagent heel goed te informeren over dynamic packaging. En de reisagent moet op zijn of haar beurt zich er goed van bewust zijn dat hij of zij zich niet op het standpunt kan stellen dat (wanneer het om buitenlandse pakketreizen gaat) dat hij of zij niet aansprakelijk is.’’ Moet je als je aan het touroperaten bent een hogere bankgarantie stellen? ‘‘In het hiervoor laatst genoemde geval wel, omdat je dan in feite omzet genereert waarvan wij het risico afdekken ten opzichte van de consument. En een hogere bankgarantie brengt meer kosten met zich mee. Wij krijgen daar absoluut veel vragen over. Iedereen moet percentagegewijs dezelfde bankgarantie stellen, gerelateerd aan de risicodragende omzet. Dus bij de grote partijen praat je over bankgaranties van miljoenen. Als je risicodragende omzet lager is dan is de bankgarantie uiteraard lager.’’ Is het percentage altijd hetzelfde? ‘‘Standaard 1,5% als je voldoet aan onze solvabiliteits en liquiditeitsnorm, met een minimum van € 5.000. Als je veel schulden hebt en je hebt geen 20% eigen vermogen dan kan je SGRdeelnemer blijven, maar dan gaat de bankgarantie omhoog en dient het tekort afgedekt te worden met een bankgarantie. Dat is allemaal gebaseerd op onze schadestatistieken van de afgelopen 25 jaar. Die percentages gelden voor iedereen.’’ Proberen partijen de reglementen te omzeilen? ‘‘Je hebt altijd creatievelingen die minder risicoomzet opgeven dan dat ze in werkelijkheid
www.reisburoactueel.nl
hebben, maar de jaaropgaaf dient door een accountant te worden gecontroleerd. Dat is voor ons dan een waarborg dat de opgaven juist zijn. Daarnaast dient de jaarrekening bij een risicodragende omzet groter dan € 3,5 miljoen voorzien te zijn van een controleverklaring van de accountant. Een reisagent die geen risicodragende omzet heeft die hoeft bij ons dus niet zo’n verklaring aan te bieden. In de eerste instantie kijken we naar de totale omzet en we vragen gericht specificaties op over de leveranciers met wie deelnemers samenwerken. Als dan blijkt dat het alleen maar Nederlandse reisorganisaties zijn waarmee wordt samengewerkt dan is de kans dat wij schade oplopen nihil, want die zijn ook allemaal bij ons aangesloten en hebben leveringsplicht. Als het een niet SGR-deelnemer betreft, bijvoorbeeld een buitenlandse reisorganisatie, dan moet de reisagent daar een bankgarantie voor geven van 1,5% van de totale risicodragende omzet indien hij voldoet aan onze solvabiliteitsnormen. Over de hoogte van bankgaranties valt niet te onderhandelen, ook al proberen genoeg partijen het.’’ Heeft de financiële crisis invloed op het aantal deelnemers? ‘‘Wij merken wel dat het aantal nieuwe aanvragers minder is dan vorige jaren. Het aantal deelnemers neemt iets af. Heel veel kleine reisbureaus waarbij bijvoorbeeld geen opvolger is melden zich af.’’ Komt er een garantiefonds voor losse vliegtickets? ‘‘Daar zijn we wel over aan het nadenken, maar het is lastig omdat losse lijndiensttickets niet onder de richtlijnpakketreizen vallen en het dus niet verplicht is daar tegen te verzekeren, zoals
7
Reisburo Actueel 8
INTERVIEW
bij vooruitbetaalde reissommen op pakketreizen. Het zou dus een vrijwillige verzekering zijn. Als wij op verzoek van bepaalde partijen daar iets mee zouden gaan doen, dan mag dat absoluut niet ten koste gaan van SGR, dus het zou een apart fonds worden. Ik praat erover met het Ministerie van Economische Zaken, want die zullen die wet mogelijk op dit punt gaan aanpassen.’’ Waar discussieert de branche nog meer over? ‘‘Over het Calamiteitenfonds, veel meer dan over SGR, omdat het nog maar tien jaar bestaat en een heel ander risico dekt. Er moeten zich eerst een aantal gebeurtenissen voordoen, voordat de consument via de touroperator (want je kan alleen maar als touroperator deelnemer worden aan het Calamiteitenfonds) in aanmerking komt voor een schade-uitkering. Wanneer er sprake is van een calamiteit, wanneer iets abnormaal en onvoorzien is, dat soort punten zijn vaak discussiepunten.’’ Is het Calamiteitenfonds uitdagender dan SGR? ‘‘Het leuke van het Calamiteitenfonds is dat je nooit weet wanneer dingen zich voordoen. Het kan zo zijn dat ik morgen wordt gebeld dat de oorlog is uitgebroken in Korea en dat dat enorme consequenties heeft voor het Aziatische gebied. Dan roep ik de Calamiteitencommissie (met oud-minister van Buitenlandse Zaken en minister van Staat Hans van den Broek als voorzitter en mensen uit de reisbranche) bij elkaar. Ik kan niet achter mijn bureau besluiten wat een calamiteit is.’’ Hoeveel staat er bij het Calamiteitenfonds op de bank? ‘‘Ongeveer € 30 miljoen. Dat is minder dan bij SGR, omdat het later is begonnen (sinds 2000). Ook hier geldt dat het risico dat het Calamiteitenfonds dekt in relatie tot het vermogen moet worden bekeken. Vorig jaar hadden wij een megaschade in Egypte van bijna € 2 miljoen. Als
die calamiteit zich in de meivakantie had voorgedaan dan was de schade bijna € 10 miljoen geweest. Een grote calamiteit in de zomervakantie kan tot een enorme schade leiden. Je kan dus niet zeggen of € 30 miljoen veel of weinig is.’’ En hoe is het om directeur SGST te zijn? ‘‘Wij hebben SGST als fonds voor specialisten opgezet omdat wij het buitenproportionele risico van bijvoorbeeld de bestemming Turkije niet meer ten laste van het vermogen van SGR wilden laten komen. Bij SGR kan je geen deelnemer meer zijn als je meer dan 75 % risicodragende omzet op de bestemming Turkije hebt. Dan kun je bij SGST terecht.’’ En 75% omzet op Spanje? ‘‘Dat vormt geen bijzonder risico voor SGR. Dat baseren wij op de statistieken, evenals het feit dat de bestemming Turkije ons onevenredig veel schade heeft veroorzaakt door malafide personen die met aanbetaalde reissommen naar Turkije gingen. De juridische procedures hierover hebben wij tot nu toe allemaal gewonnen. De rechtbank Rotterdam heeft ons tot nu toe altijd in het gelijk gesteld dat wij niet gediscrimineerd hebben. Er is ook gezegd dat er machtsmisbruik zou zijn uitgeoefend door grote touroperators en dat die ervoor zouden hebben gezorgd dat de specialisten uit het fonds zijn gezet. Dat zou ook te maken hebben met het feit dat de ANVR een aantal zetels in onze Raad van Toezicht heeft. Het is gewoon niet waar wat er allemaal door de specialisten is beweerd en ze hebben ook nog nooit één stukje bewijs daarvoor aangeleverd. Het lastige is dat Turkije geen lid is van de EU, er is geen uitleveringsverdrag en er is sprake van een dubbel paspoort. Dat zou nooit kunnen gebeuren met bijvoorbeeld Spanje of welke andere bestemming dan ook op dit moment. Maar wat niet is dat kan nog komen.’’ Vindt SGR de reisagent wel belangrijk? ‘‘Zeker! Een reisagent kan enorme toegevoegde waarde leveren bij het boeken van een reis. Niet voor niets is de reisagent nog steeds het belangrijkste distributiekanaal in de reisbranche. Ondanks dat de reisagent voor ons minder risico vormt. Maar de reisagent verandert ook zijn business model en doet steeds vaker aan dynamic packaging. De reisbranche schuift langzaam in elkaar.’’ Verdwijnt de reisagent? ‘‘Een traditionele ‘reisagent’ die bestaat eigenlijk niet meer. De fiscus heeft het bij de nieuwe btw marge regeling zelfs over de reisbureauregeling terwijl het eigenlijk over een reisorganisatie gaat.... dat slaat nergens op.’’ Wat verwacht je verder de komende vijf jaar? ‘‘Meer direct selling bij touroperators, meer toegevoegde waarde en groei van OTA’s. Partijen als Google (met Google Flight) zullen meer invloed krijgen in de reisbranche. De reisagent wordt
aan alle kanten voorbij gelopen als hij geen toegevoegde waarde kan leveren. Maar ook steeds meer agenten die aan dynamic packaging doen en touroperators die depackagen (onderdelen uit een pakket halen, verkopen aan een agent, die packaged het weer en gaat het whitelabelen of onder een andere naam verkopen). Iedereen probeert toegang te krijgen tot content. Steeds meer reisagenten die rechtstreeks naar de hotels gaan en geen gebruik meer maken van een tussenpartij. Iedereen probeert er schakels tussenuit te knippen. Als je niet in staat bent toegevoegde waarde te leveren, dan ben je gedoemd om te mislukken in de reiswereld. Het is niet ingewikkeld, het is uitdagend. Je moet goed begrijpen hoe internet in elkaar zit, weten hoe de hele keten in elkaar zit en het enige dat je probeert te doen is schakels uit de keten te halen die geen toegevoegde waarde leveren. Dat doen touroperators, maar dat doen reisagenten ook.’’ Blijft SGR bestaan in de huidige vorm? ‘‘Ja, waarom niet? De consument wil met steeds meer zekerheid boeken. Wij hebben de afgelopen dertig jaar bewezen dat we onze verplichtingen nakomen namens de Nederlandse reisbranche. Er is bij faillissementen voor miljoenen aan vooruitbetaalde reissommen terugbetaald. En dat willen we blijven doen. Sinds kort dekken we ook Zwitserse reisorganisaties die overeenkomsten op de Nederlandse markt aanbieden en afsluiten.’’ Gaat het logo nog veranderen? ‘‘Nee, absoluut niet. Iets wat je in 30 jaar hebt opgebouwd qua naamsbekendheid ga je niet weggooien. Als je mensen vraagt of ze weten wat het lachende wereldbolletje inhoud dan weten de meeste mensen dat wel.’’ Blijf jij voorlopig bij SGR en het Calamiteitenfonds werken? ‘‘Ja, dat denk ik wel. Ik heb nog nooit aan carrière planning gedaan. En ik ga elke dag met plezier naar mijn werk. Daarnaast is het leuk om bij deze organisaties te werken omdat ze ook mede bijdragen aan een gezonde en professionele reisbranche. De reisbranche is toch een hele bijzondere industrie.’’ Stuivertje wisselen met Frank Oostdam? ‘‘Grappige vraag. Ik weet niet of dat een succes zou worden. Ik heb vast niet de kwaliteiten die Frank heeft. Hij is iemand die op de bühne kan staan, een goed verhaal heeft en heel goed is in het behartigen van de belangen van de leden van het ANVR. Niet dat ik dat niet zou kunnen, maar op de voorgrond treden, dat is niet mijn belangrijkste kwaliteit. Daarentegen heeft Frank geen financiële en juridische achtergrond en ik denk dat dat wel belangrijk is als je deze baan uitoefent. Daarnaast doet Frank het heel erg goed en waarom zou je iets veranderen dat goed werkt? Laten we het vooral zo houden!’’ Arjen Lutgendorff
Reisburo Actueel 9
Holland America Line viert 140e verjaardag met eigen tulp 19 april jl. was het dan zover, Holland America Line mocht haar eigen tulp bekend maken in de Keukenhof. Stein Kruse, President en CEO van HAL, kwam vanuit Seattle over naar ons land om de speciale tulp, genaamd ‘Signature’ te dopen. V.l.n.r. De doop van de tulp door Stein Kruse (CEO & President Holland America Line) en Jan Pennings (Vicevoorzitter Keukenhof).
De cruisemarkt is de sterkst opkomende in de toeristische branche. Holland America Line, welke vijftien mid-sized schepen in haar vloot heeft, verwacht dit jaar 21 miljoen cruisepassagiers te vervoeren. Naast de immense populariteit van crui-
V.l.n.r. Joseph P. Slattery (Vice President), Stein Kruse en Nico Bleichrodt.
sereizen in Noord-Amerika, lijken de Europeanen en Australiërs deze vorm van reizen nu ook te omarmen. Binnen Europa zijn met name GrootBrittanië, Duitsland en de Benelux belangrijke markten voor HAL. Sinds 2000 is het aantal passagiers uit landen buiten Noord-Amerika verdriedubbeld. Kruse verwacht in 2018 250.000 Nederlanders te verwelkomen op één van de schepen, vijf jaar hierna zal dit aantal op 400.000 moeten liggen. In februari 2016 zal HAL haar zestiende schip in ontvangst nemen. Veel wilde Kruse hier nog niet over kwijt, enkel dat de naam van het schip waarschijnlijk zal eindigen op Dam. Elina van Gaalen
www.reisburoactueel.nl
V.l.n.r. Jan Pennings, Nico Bleichrodt (Director of Sales North & Central Europe) en Stein Kruse.
Reisburo Actueel 10
Nieuws
Business as usual op Cyprus Een kleine groep reisprofessionals, bestaande uit onder meer Cleanthis Evripidou (Directeur Cyprus Verkeersbureau), Raymond Hoevenaar (Directeur Isropa), Frank Oostdam (Directeur ANVR), Giovanni Barbuio (Purchase Manager OAD ), Koen Klomberg (Joint Promotion Manager van Thomas Cook) en Tom van Apeldoorn (Hoofdredacteur van dit blad) brachten afgelopen week een bezoek aan Cyprus. Zij waren daartoe uitgenodigd door het Cypriotische Verkeersbureau dat met behulp van met de afgevaardigden het toerisme weer nieuw leven wil inblazen. De consument is door de negatieve publiciteit het vertrouwen in Cyprus als vakantieland een beetje verloren, en met dit charmeoffensief poogt het verkeersbureau het eiland weer op de kaart te zetten.
“Volgens de voorspellingen zou 2013 het één na beste jaar worden voor Cyprus. Die verwachting hebben we enorm moeten bijstellen ten gevolge van de financiële malaise waarin het eiland momenteel verkeerd. De boekingen lopen als gevolg van de schuldencrisis momenteel nog flink achter dus we moeten eerst maar eens op het niveau van het afgelopen jaar zien te raken”, aldus Evripidou, die goede hoop heeft dit waar te kunnen maken. “De afgelopen twee á drie weken zien we het aantal boekingen gelukkig weer wat aantrekken.”
Geen reden voor terughoudendheid De groep vertegenwoordigers kon tijdens de korte trip met eigen ogen zien hoe de situatie er momenteel voor staat op het eiland. Zo brachten ze onder meer een bezoek aan hoofdstad Lefkosia (Nicosia) en het middeleeuwse Lemesos. De groep kreeg tevens de kans om te praten met Nederlanders die zich op Cyprus hebben gevestigd om te wonen en te werken. Daarnaast konden zij hun ervaringen uitwisselen met verschillende toeristen die momenteel op het eiland verblijven. Uit die contacten bleek dat er eigenlijk geen reden is voor terughoudend-
Natuur, cultuur en lekker eten Zelfstandig reisagent Edith van der Heiden van Personal Touch Travel was erg te spreken over het eiland. “De studiereis naar Cyprus georganiseerd door het Cypriotisch verkeersbureau was in één woord; geweldig! Inge (Lankes, red.) en haar collega's zijn erin geslaagd ons in een aantal dagen een perfecte mix van het eiland te kunnen laten ervaren. Cultuur, natuur, een aantal hotelbezoeken, strand en vrije tijd het was er allemaal. Een ding was er meer dan veel aanwezig en dat was ETEN!! Want wat zijn we verwend met al het lekkers dat Cyprus te bieden heeft, de diners met heerlijke ontelbaar vele lokale mezethes, de lunches die we hebben genoten en de ontbijtjes in de hotels, alles in overvloed! Een simpel kopje koffie wordt al vergezeld door een extraatje on the house. We hebben het zelfs meegemaakt in Larnaca aan de palmenboulevard dat we werkelijk met 13 man op het terras ploften en 13 kopjes koffie bestelden en we kregen alle 13 een heerlijk (veel te grote) halloumi cheese-pie for free. Je voelt je bijna ongemakkelijk omdat je weet dat deze mensen het zo moeilijk hebben. Maar de Cyprioten zijn te trots om het te laten merken en doen dit dus ook echt niet. We werden op alle plekken in de watten gelegd! Als compensatie voor het vele eten hebben we een heerlijke wandeling van twee uur gemaakt (niet te zwaar) over het Kaledonia waterfall trail. We hebben zo met eigen ogen kunnen zien hoe prachtig het Troodos gebergte is en zo’n hike blijkt ook een erg leuke excursie, bijvoorbeeld voor wat afwisseling tijdens een strandvakantie. Daarnaast hebben we vele culturele plekken mogen zien met onze geweldige gids Claudia (één van de Nederlandstalige gidsen die al meer dan dertig jaar op het eiland woont) Dankzij haar levendige uitleg waande iedereen zich in het tijdperk van Aphrodite en de andere goden zonder dat het een vervelend saaie geschiedenisles werd. In Ayia Napa hebben we de mooie stranden bezocht en het uitgebreide uitgaansleven getest, in Omodos hebben we genoten van een heerlijk traditionele lunch en bezochten we een lokale wijnboerderij. Van de financiële crisis op het eiland en de gevolgen hiervan voor de lokale bevolking hebben wij werkelijk niets gemerkt! Geen eindeloze rijen voor pinautomaten, beter nog geen enkele wachtende, gewoon geld uit de muur kunnen halen waar en wanneer nodig. De bevolking heeft erg te lijden onder de crisis en zijn gevolgen maar we hebben daar als toerist werkelijk niets van gemerkt, geen scheve blikken, geen gebedel of gezeur om geld. De Cyprioot is trots en dat straalt deze onder deze omstandigheden met hart en ziel uit. We worden op elke plek met open armen ontvangen en compleet in de watten gelegd. Het is ook niet zo dat de prijzen voor de boodschappen en horeca ineens verdubbeld zijn, heb je mooi uitzicht op je terras dan betaal je een beetje meer, iets wat niet anders is in andere landen naar mijn mening. Ik kan Cyprus echt aan iedereen aanbevelen en de bevolking maakt dit eiland zeer bijzonder. Reisagent of klant, dit bijzondere eiland moet gezien worden!
Reisburo Actueel Nieuws
heid. Toeristen kunnen gewoon pinnen en er is geen grimmige of onrustige situatie ontstaan. Tot die positieve conclusie kwamen ook de reisagenten die een week eerder tijdens hun studiereis het eiland aandeden. Lees bijgaand hun enthousiaste verhaal. “Daar mogen we erg blij mee zijn”, aldus Evripidou. “Toerisme is ontzettend belangrijk voor Cyprus en het aantrekken van het aantal boekingen zal de economie goed doen. Daarom zijn we onder meer in overleg met hotels over hun prijsstelling en hebben we onze marketinginspanningen verhoogt. Door middel van speciale aanbiedingen, prijsverlagingen en campagnes proberen we de bestemming veelvuldig onder de aandacht te brengen”, zo verklaart hij.
Cyprioten zetten hun schouders eronder “Het waren een aantal super leuke, leerzame, verrassende, gezellige en heerlijke dagen”, zo steekt Ference Kool, reisagent bij D-Reizen, van wal. “De eerste twee nachten verbleven wij in Agia Napa, een plek met heerlijke stranden, uitgebreide mogelijkheden om uit te gaan, een gezellige haven, kortom... prima! In de dagen die volgden hebben wij onder andere de plaatsen Tochni (een prachtig agrotoerisme dorpje) Limassol, Larnaca en Pafos aangedaan. Al snel kwamen we erachter dat alle "spook verhalen" die vermeld werden in de media, gewoon echt niet waar zijn. Het Cypriotische volk is enorm trots, ze houden van hun eiland, ze staken niet, ze protesteren niet. Nee hoor, schouders eronder en weer door! Dat is echt de mentaliteit. Als toerist merk je dan ook helemaal niets van eventuele perikelen, pinnen kan gewoon en dus biedt Cyprus de kans op een heerlijke vakantie. Het land biedt werkelijk voor ieder wat wils. Je vindt er heerlijke stranden, een rijke geschiedenis, een enorm gastvrije bevolking, het Troodos gebergte voor geweldige wandelingen, en talloze mogelijkheden om tot in de late uurtjes door te gaan. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de Cypriotische keuken... Bij een kopje kof-
ANVR-congres 2014?
fie worden vaak overheerlijke, vers gebakken lekkernijen geserveerd, en in de leuke taverna's worden
Tijdens de trip is er gesproken over de mogelijkheid om het ANVR-congres in 2014 op Cyprus te organiseren. Alecos Orountiotis, chairman van het Cypriotisch Verkeersbureau (CTO), en Cleantis Evripidou, directeur CTO, boden aan het congres over twee jaar te hosten. In navolging van Istanbul(2012) en Dresden(2013) zou Cyprus voor 2014 een kanshebber kunnen zijn. Desgevraagd heeft Frank Oostdam, directeur ANVR, laten weten heel welwillend naar het voorstel te gaan kijken. Hij is ervan overtuigd dat Cyprus een waardige
heerlijke meze's geserveerd (tapas uit de Cypriotische keuken). Vergeet ook zeker niet een lekker lokaal wijntje te bestellen. Kortom, een heerlijke bestemming voor een welverdiende vakantie!
bestemming is. Daarbij is het eiland goed te bereiken met Cyprus Airways en chartervluchten van Transavia en Arkefly. Op korte afstand over de Nederlandse grens met Duitsland biedt Ryanair tevens vluchten naar Cyprus aan. Ook deze optie is goed bruikbaar voor Nederlandse Cyprusgangers. Dat
www.reisburoactueel.nl
het een serieus aanbod is vanuit het CTO bleek wel uit het feit dat chairman Orountiotis tijdens de persconferentie, die georganiseerd werd ter ere van de Nederlandse delegatie, verklaarde er de komende tijd werk van de maken om het congres daadwerkelijk naar Cyprus te krijgen.
11
Reisburo Actueel 12
infotorial
Mijn ReisKennis zoekt kwaliteit boven kwantiteit Passie, persoonlijke aandacht, professionaliteit, korte lijnen, kennisnetwerk, ervaring, specialisatie, ruimte voor eigen ideeën, je eigen website (soft-franchise) en maximaal commissie. Het zijn slechts enkele van de kenmerken die de zelfstandige reisagenten (ReisKennissen) van Mijn ReisKennis noemen bij het omschrijven van de lowcost franchise-organisatie die begin 2012 van start ging.
Inmiddels heeft Mijn ReisKennis, dat werd opgericht door Ad en Michelle de Wit en Ron Schoonderwoerd, in de loop van het voorjaar tien ReisKennissen. En daar mogen er best wel wat bij, maar er moet wel aan bepaalde voorwaarden worden voldaan. ‘‘Passie, professionaliteit en specialisatie geven echt de doorslag’’, aldus Michelle de Wit, die met Kim Vos het servicecenter runt.
Lage fee en eigen touroperatinglabel Mijn ReisKennis heeft haar eigen touroperatingafdeling ‘Best Of Travel’. Deze is cruciaal in deze tijd van dynamic-packaging. Hiermee zijn wij één van de weinige ZSO-organisaties met een eigen touroperator. Daarnaast biedt het haar ReisKennissen goede provisieafspraken als lid van de Veluwegroep en de Dutch Travel Alliance (DTA). Door de goede afspraken ook met de belangrijkste Duitse touroperators zit er in veel gevallen een hoge commissie in tegenover een lage fee van 2,5%, € 10 per dossier en een maandelijkse bijdrage van € 15 voor een VPN verbinding. Daarnaast profiteren de ReisKennissen ook mee van de bonussen.
ReisKennissen, die door het hele land vanuit huis bij wijze van spreken 24 uur per dag en zeven dagen in de week voor de consument klaarstaan. Het is dan ook de doelstelling om te gaan voor kwaliteit en niet voor kwantiteit. Bij de huidige tien ‘ReisKennissen’ zijn diverse specialisaties terug te vinden en die kennis wordt regelmatig geüpdatet door middel van productpresentaties en studiereizen. ‘‘Dat is eigenlijk wel een voorwaarde als je dit werk doet’’, aldus één van de ReisKennissen.
‘‘Een eigen touroperatorlabel en als lid van de Veluwegroep/Dutch Travel Alliance (DTA) hebben we met Mijn ReisKennis uitstekende deals.’’ Ad de Wit ‘‘Er is bij ons volop ruimte voor specialisatie, eigen ideeën en bijvoorbeeld een eigen website’’ Ron Schoonderwoerd ‘‘Passie en professionaliteit geven echt de doorslag of je bij ons past of niet.’’ Michelle de Wit ''Ik kom uit de marketing en communicatie en richt mij nu als 'De Reisplanners' bij Mijn ReisKennis op groepsreizen en incentives.'' Annetien Koehler
Kennisplatform Schoonderwoerd: ‘‘Er is bij ons volop ruimte voor eigen ideeën die men kan overleggen met de back up die er is vanuit het service center in Veghel, onze eigen touroperating-afdeling en de reisbureaus. Wil je een eigen website dan is dat ook geen probleem. In de toekomst willen wij alles in één pand onderbrengen waarmee we een kennisplatform realiseren’’. Met de focus op persoonlijke aandacht, niet teveel sturing op specifieke touroperators maar vooral het beste te regelen voor de klant is er voor de gepassioneerde mobiele adviseurs bij ‘Mijn ReisKennis’ volop ruimte.
"Eigenlijk moest ik met pensioen, maar ik vind het ontzettend leuk om met mijn kennis en ervaring mensen met hun reis te helpen.’’ Carla van Es-Lavooij ‘‘Via D-reizen, Martinair en Best of Travel ben ik 1 april jl. gestart bij Mijn ReisKennis en ben onder andere bezig met paardreizen.nl.’’ Miranda Distelbrink
Specialisten Met het steeds bekender worden van de organisatie binnen de branche verwachten De Wit en Schoonderwoerd 2013 af te sluiten met ongeveer twintig en in 2014 maximaal 30
‘‘Ik heb ervaring bij andere organisatie. Bij Mijn ReisKennis ben je meer een persoon en geen nummer.’’ Diane Tulp ‘‘Ik zocht een persoonlijke organisatie waar ik mij thuis voel’’ Mirjam Konijnenberg “Met mijn specialisatie sport voel ik mij hier prima thuis.” Igor Koot “Volop ruimte om te ondernemen voor onder andere zorgreizen.” Richard Holthuijsen
V.l.n.r.: Anne Arts (Best of Travel), Miranda Distelbrink (ReisKennis Rosmalen), Annetien Koehler (ReisKennis Veldhoven), Ad de Wit (oprichter Mijn ReisKennis), Diane Tulp (ReisKennis Liessel), Roy van der Heijden (Best of Travel), Michelle de Wit (oprichter Mijn ReisKennis en service center), Mirjam Konijnenberg (ReisKennis Schijndel), Ron Schoonderwoerd (oprichter Mijn ReisKennis) en Carla van Es-Lavooij (ReisKennis Nuenen). Niet op de foto: Igor Koot (ReisKennis Brummen), Richard Holthuijsen (ReisKennis Oud-Vossemeer) en Erik Liedermooy (ReisKennis Simpelveld).
Meer info? Kijk op www.mijnreiskennis.nl of bel Ron Schoonderwoerd (+31 6 5128 2354).
Reisburo Actueel nieuws
Verlengde baan: aanbod GAE moet groeien Met de ingebruikname van de verlengde start- en landingsbaan (van 1800 naar 2500 meter) en de rechtstreekse vlucht van Corendon op Antalya ziet Chiel Stutterheim (adjunct directeur Groningen Airport Eelde) de toekomst van de luchthaven positief in, ondanks dat er nog veel moet gebeuren bij de vijfde luchthaven van Nederland.
Dick Gussen (Sales & Marketing Manager Corendon Vliegvakanties) en Erik van der Waard (Directeur Reisburo Internoord) bij de officiële opening van de verlengde baan.
‘‘Om als regionale luchthaven rendabel te zijn moet je 750.000 tot 1,5 miljoen passagiers hebben. Wij hadden in 2012 ruim 208.000 passagiers, een groei van zo’n 40% in vergelijking met 2011 (148.850 passagiers). Wij verwachten dat er naast Corendon Airlines meer luchtvaartmaatschappijen vanaf onze luchthaven gaan vliegen en zijn druk met het in kaart brengen van de mogelijkheden voor geïnteresseerden. En we merken nu al dat de airlines zelf naar ons toekomen voor informatie, voorheen was dat andersom. Met nog meer focus op de zakelijke markt en de mogelijkheden van lowcost moeten we de komende zes jaar die 750.000 passagiers binnenhalen’’, aldus Stutterheim tegenover Reisburo Actueel.
Durf Wim Woelders (Director Operations Corendon Vliegvakanties) denkt dat het nog moeilijk gaat worden voor de luchthaven. ‘‘Vorig jaar vlogen wij één keer in de week vanaf Groningen Airport Eelde naar Antalya, maar met een tussenstop op Maastricht Aachen Airport. Je zou kunnen zeggen dat we dus een halve vlucht per week
hadden en nu naar twee rechtstreekse vluchten op Antalya gaan tot eind oktober (op woensdag en zaterdag, heen om 10.00 en 14.30 uur aan, terug om 06.00 en 09.00 uur aan). Of er nieuwe airlines bij gaan komen voor de luchthaven? Ik denk dat andere airlines niet durven’’. Met de eerste vlucht van woensdag 24 april jl. die afgeladen vol zat, ziet het er goed uit voor Corendon (Airlines) die vindt dat zij het beste aanbod op de Nederlandse markt hebben als het gaat om Turkije. Woelders: ‘‘Natuurlijk is het even afwachten hoe het gaat met de vluchten. Wanneer het met Antalya goed blijft gaan, zullen wij wellicht gaan kijken welke andere vluchten het goed doen vanaf andere luchthavens om die wellicht ook vanaf Groningen gaan uitvoeren’’.
Vooruit De plannen om een baanverlenging te realiseren betekende voor de luchthaven jarenlange achteruitgang (‘‘Er is nooit sprake van sluiting geweest’’ - Stutterheim) door de tegenwerking die het kreeg van onder andere de Vereniging Omwonenden Luchthaven Eelde (VOLE). ‘‘Nu de baanverlenging is gerealiseerd willen we vooruitgang boeken. Onze primaire potentiële passagiers zijn de in totaal anderhalf miljoen inwoners van Groningen, Drenthe en Friesland. Maar de luchthaven is ideaal, ook voor reizigers uit bijvoorbeeld de provincies Noord-Holland, Utrecht, Gelderland, Overijssel en Flevoland. Parkeren doe je praktisch voor de luchthaven (uit meerdere onderzoeken de goedkoopste luchthaven om te parkeren) en ons personeel is vriendelijk en klantgericht. Met een groei in het vooruitzicht wordt er ook gekeken naar het optimaliseren van het openbaar vervoer. Daarbij wordt er gepraat over een transferium met in de toekomst eventuele aansluiting op een regiotram’’, aldus Stutterheim, die vindt dat de media de luchthaven vaak maar
www.reisburoactueel.nl
Wim Woelders (Director Operations Corendon Vliegvakanties) en Chiel Stutterheim (adjunct directeur Groningen Airport Eelde).
negatief in beeld brengt. ‘‘Wanneer een vlucht van transavia.com van Antalya naar Schiphol voor slechts eenderde is gevuld dan wordt er toch ook niet geschreven dat Schiphol wel zal gaan sluiten...’’ Arjen Lutgendorff
€ 2,50 voor een boom De Corendon Foundation, in 2011 door Corendon Vliegvakanties opgericht, ziet een stijging van het aantal bomen die vliegtuigpassagiers kopen ter compensatie van de CO2 uitstoot. In het Corendon Bos nabij Antalya was het Wim Woelders (Director Operations Corendon Vliegvakanties) die in het bijzijn van een grote delegatie van de Turkse milieustichting TEMA (die zorgen voor het planten van de bomen) een aantal bomen plaatste. Bij Denizli heeft de Corendon Foundation twee locaties met bossen. Het streven van Corendon is om in totaal in Turkije één miljoen bomen te planten. Kijk voor meer foto's op facebook.com/ reisburoactueel.nl.
13
Reisburo Actueel 14
Nieuws
Disma Reizen en Landal Greenparks grote winnaars Zoover Awards De Zoover Award-winnaars zijn bekend. Grote winnaar is Disma Reizen, dat in de categorie reisbureauketens de award voor beste in de wacht sleepte.
Volgens het Nederlandse publiek is verder Griekenland de beste vliegvakantiebestemming binnen Europa, is Sunny Cars de beste autoverhuurder, Corendon.com de beste low cost vliegtuigmaatschappij en is 333Travel het populairst wat betreft verre reizen. Het zijn slechts enkele voorbeelden van de vele awards die vanavond werden uitgereikt tijdens de jaarlijkse Zoover Awards voor reisorganisaties. Het publiek bepaalde dat Landal won in de categorie vakantieen bungalowparken de Zoover Award voor zowel populairste als beste. Landal GreenParks wist in totaal ook nog de meeste stemmen in de wacht te slepen, Bas Hoogland, algemeen directeur van Landal GreenParks ontving een cheque van e 10.000 mediawaarde uit handen van algemeen directeur Stephan Bosman van Zoover.
ontvingen een cheque ter waarde van e 5000. Veel grote organisaties vielen in de prijzen. Tijdens een feestelijke bijeenkomst waren er Awards voor onder andere Booking.com, KLM, Singapore Airlines, Fletcher hotels, Sandton hotels en CheapTickets.nl. Vacansoleil, SNP
Natuureizen en FOX Vakanties wonnen Awards. Corendon.nl werd net als vorig jaar uitgeroepen tot populairste vakantiesite, FOX.nl ging er wederom vandoor met de Award voor beste vakantiesite. De afgelopen maanden konden Nederlandse consumenten stemmen via www.zooverawards. nl op hun favoriete reisorganisatie, land of autoverhuurder. Ruim 150.000 stemmen kwamen binnen en bepaalden de verdeling van de in totaal 50 Awards in 25 categorieën.
Disma reizen won in de categorie Reisbureauketens de Award voor beste. Met een 9.01 als waarderingscijfer haalde Disma de hoogste waardering van alle genomineerde partijen. Zij
International Travel & Toursim Market (ITTM). Wanneer: Dinsdag 15 t/m Zondag 20 April 2014 Locatie: Malieveld – Den Haag.
ITTM2014 is een B2B & B2C evenement en hier kunnen ondernemers deelnemen en zich laten informeren omtrent nieuwe ontwikkelingen in reizen & toerisme sector. Ook kunt u uw idee pitchen voor de aanwezige proffessionals. Als ondernemer in de toeristische sector is dit de kans om op regionaal- en internationaal niveau uw bedrijf te presenteren, uw netwerk uit te breiden, uw doelgroep te ontmoeten en een conferentie of seminar te volgen. Er zijn verschillende presentatie mogelijkheden! U kunt zich ook digitaal aanmelden via www.ittm.nl via de button “Register” en uw stand reserveren met honderden euros vroegboek korting. Op deze site kunt u tevens meer informatie vinden over het gehele programma van de ITTM2014, want er is van alles te doen in Den Haag op 15-20 April 2014! Contact info: E: info@ittm.nl Tel: 0702500467 W: www.ittm.nl
Reisburo Actueel infotorial
Bedsonline, Last Minute specialist voor DP Met meer dan 50.000 accommodaties wereldwijd, transfers op alle belangrijke bestem-
Elounda Peninsula Hotel
mingen en duizenden excursies in haar inventory, biedt Bedsonline sinds 1 jaar uitstekende Dynamic Packaging boekingsmogelijkheden aan voor de Nederlandse reisbureaus. Met een prima commissievergoeding en een zeer gebruiksvriendelijke website bedient het de reisagent op alle fronten. Last Minute seizoen
ICA Bestemmingen
De trend van laat boeken is onomkeerbaar. Het merendeel van de boekingen dat Bedsonline verwerkt, betreft aankomst binnen 4 weken na boekingsdatum. Voor zowel het steden- als het leisureaanbod heeft Bedsonline directe koppelingen met alle grote bekende hotelketens. Zelfs op de dag van aankomst kan de reisagent een keuze maken uit duizenden (strand) hotels die realtime beschikbaar zijn. Ook worden eventuele prijsverlagingen van de accommodatieverschaffers direct naar de website van Bedsonline door gelinkt. Als onderdeel van TUI Travel PLC, heeft Bedsonline de beschikking over een groot leisure aanbod. Een reisagent boekt bijvoorbeeld eenvoudig 3 nachten Rethymnon en 4 nachten Elounda op Kreta. Een autorondreis langs diverse Portugese Pousadas is een ander voobeeld. De combinatiemogelijkheden zijn eindeloos. De laatste weken ziet Bedsonline ook een zeer sterke toename in boekingen van overnachtingshotels voor de aanstaande uittocht van autovakanties naar het zuiden. Dankzij de samenwerking met o.a. Accor zijn de mogelijkheden om langs de Route du Soleil een passende accommodatie te vinden legio.
Dubai, Bali, Thailand, Zuid-Afrika en USA zijn de uitblinkers op de verre bestemmingen. Het brede (luxe) aanbod valt goed in de smaak en bovendien hanteert Bedsonline een concurrerend prijsniveau. Alle bekende 5 sterren objecten, maar ook de kleinschalige lodges, boutique hotels en B&B’s, kunnen bovendien met zeer flexible boekingsvoorwaarden worden ingeboekt. Kostenloos wijzigingen en annuleren is vrijwel altijd mogelijk.
Hoyo-Hoyo Tsonga Lodge
Tranfers Inmiddels biedt Bedsonline in meer dan 100 landen transfers aan. Op alle belangrijke bestemmingen kan er gekozen worden uit o.a. shuttle diensten en private taxis. Ook een private-watertaxi vanaf Venetië Marco Polo airport behoort tot de mogelijkheden. Ook voor de groeiende cruisemarkt een opsteker, vanuit alle belangrijke cruiseterminals transfers realtime boekbaar.
Bedsonline makkelijk worden vastgelegd. De commissie op dit product blijft op die manier ook op het reisbureau. Op sportgebied zijn de tickets van FC Barcelona een doorslaand succes geworden. Real Madrid is inmiddels ook toegevoegd aan Spaanse voetbalclubs. Basketball liefhebbers kunnen sinds kort ook via Bedsonline entreekaarten boeken voor de NBA clubs Orlando Magic en New York Knicks.
Domestic Product Het aanbod van hotels in Nederland is de afgelopen 4 maanden met 50% toegenomen. In alle grote steden, Wadden Eilanden, Nederlandse Kust en Schiphol heeft de reisagent nu de keuze uit alle bekende hotels.
Aanbod extra’s groeit
Agentenactie
Het aanbod van extra’s blijft sterk groeien. De komende jaren zullen er wekelijks nieuwe excursies, activiteiten en sportevenementen worden toegevoegd. Ideaal voor de reisagent die zijn marge wil optimaliseren. De Bedsonline website zet bij iedere accommodatie-boeking immers altijd de populairste excursies en alle transferopties voor die bestemming netjes op een rijtje zodat cross-selling heel gemakkelijk wordt gemaakt. Deze extra’s zijn uiteraard volledig commissionabel en eventueel ook los te boeken. De belangrijkste categorieën waaronder dit aanbod valt zijn: - Thema & Aquatic Parks - Hop on/City Card - Shows & Musicals - Adventure & Sports. Ook de excursies die de klant op een zonbestemming via de reisleiding kan boeken, kunnen bij
De meeste reisagenten hebben de interessante Agent Discount rates al ontdekt. Mooie kortingen op het wereldwijde accommodatieaanbod van Bedsonline. Tevens heeft het Bedsonline Sales Team een leuke boekingsincentive gelanceerd. Breng voor 1 juni 2013 zoveel mogelijk boekingen bij Bedsonline onder en spaar voor een Nationale Musical Card. Neem voor het deelnameformulier contact op met Hans Bos, hans.bos@bedsonline.com.
www.reisburoactueel.nl
15
Reisburo Actueel 16
Special ALL INCLUSIVE
Alles inclusief Ze zijn niet meer weg te denken uit het toeristisch product; de all inclusive hotels. De klant vindt ze in de meest uiteenlopende vormen, van eenvoudig tot over-de-top luxueus, van hotel tot compleet vakantiedorp. In deze special wordt een greep uit het all inclusive aanbod toegelicht door diverse aanbieders.
RIU Hotels & Resorts “Meer dan 60% van de RIU hotels biedt de all inclusive service. In deze hotels hoeven de gasten zich enkel te bekommeren om hun vakantieplezier, aangezien alle maaltijden, dranken, animatieprogramma’s overdag en ’s avonds, voorzieningen zoals de fitnessruimte en sauna en een persoonlijke service - ongeacht het uur en zonder uitzonderingen - in het verblijf zijn inbegrepen. Het gastronomisch aanbod is één van de belangrijkste pijlers geworden in de RIU-formule. Daarom biedt RIU in haar restaurants een grote variatie aan kwaliteitsproducten
en -gerechten. Naast het buffetrestaurant kan de gast ook kiezen om verschillende specialiteiten te proeven in de themarestaurants van het hotel. Het beste van de Italiaanse, Mexicaanse, Aziatische of Japanse keuken en een steakhouse wordt aangeboden in de verschillende à-la-carterestaurants. Deze restaurants vallen binnen het aanbod van alle all inclusive hotels. De gasten van de RIU Palace hotels kunnen genieten van het gastronomische aanbod van restaurant Krystal, Fusion Food creaties van het hoogte culinaire niveau waarin smaken en ingrediënten uit alle windstreken worden gecombineerd.’’ Edwin Lohman (Sales Manager RIU Hotels & Resorts)
De Club Med all inclusive formule “Gasten kunnen onbeperkt genieten van alle maaltijden, drankjes, snacks, sporten, ontspanning en entertainment. Alle Clubdorpen bieden naast een buffetrestaurant ook de mogelijkheid tot dineren in een specialiteitenrestaurant met à la carte service. Ook hier mag je altijd gebruik van maken, wel ’s ochtends even reserveren. In de buffetrestaurants vind je specialiteiten uit het land of de streek, gerechten voor de gasten die op de lijn letten, speciale maaltijden voor kinderen, potjes voor baby’s en er zijn altijd frietjes, pizza’s en pastas verkrijgbaar. Voedselallergieën bij boeking doorgeven, dan wordt ook daar rekening mee gehouden. Tijdens de openingstijden van de bars (van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat) zijn alle drankjes, ook de cocktails, onbeperkt verkrijgbaar. Met al dat heerlijke eten ga je wel veel sporten. Tennis, zeilen, waterskiën et cetera zijn uiteraard ook inclusief.’’ Petra Emmen (Sales Coördinator Club Med)
Reisburo Actueel Special All Inclusive
badkamers. Probeer het zelf met onze agentenaanbiedingen Maritim Berlijn hotel voor twee personen vanaf € 95 per nacht inclusief, ontbijt, gebruik van fitness, sauna en zwembad (geldig van 16 mei tot 8 september 2013).’’ Nathalie Coessens (Director of Sales Belgium & The Netherlands)
De AMResorts Collectie: onovertroffen all inclusive
Maritim hotels “Maritim hotels staat voor een perfecte first-class service in een elegante omgeving. Van culinaire specialiteiten tot sportieve ontdekkingen, alles is mogelijk bij Maritim hotels. Meer dan 30 toplocaties in Duitsland, gelegen in het centrum, aan een meer of in het park. Maar ook verder weg kan je ons terugvinden in Riga, Turkije, Egypte, China en op Tenerife, Mauritius en Malta. Overal kan je thuiskomen bij Maritim hotels. Het Maritim Hotel in Keulen is onlangs gerenoveerd. Daarnaast hebben de hotels Maritim hotel Darmstadt Konfernzhotel en Maritim Bad Homburg een volledige kamerrenovatie gekregen inclusief nieuwe
All inclusive vakanties blijven ondanks de crisis ongekend populair. AMResorts speelt uitstekend op deze trend in. De keten heeft meer dan 32 luxe 4en 5-sterren topluxe all inclusive resorts, verspreid over Jamaica, Mexico, Dominicaanse Republiek en Curaçao. De resorts zijn onderverdeeld in vijf exclusieve merken. Het zesde merk, Breathless Resorts & Spas wordt innovember 2013 gelanceerd, met de opening van Breathless Punta Cana. Zoëtry Wellness & Spa Resorts zijn ultra luxe boetiek resorts gelegen in een rustige, romantische omgeving. De klant verblijft er op basis van de all inclusive formule Endless Privileges®. Denk hierbij bijvoorbeeld aan drie keer per dag schoonmaakservice, gratis wasserette, dagelijks
www.reisburoactueel.nl
fles mousserende wijn/vers fruit, geen in- en uitcheck tijden, onbeperkt telefoneren en à la carte culinair dineren. Secrets, Dreams en Now Resorts & Spas bieden Unlimited-Luxury®. Zo kan men onbeperkt à la carte dineren in een groot aantal restaurants en zijn er diverse bars. De ruime suites, spa voorzieningen en het aanbod aan activiteiten en entertainment maken de vakantiebeleving compleet. Alle Secrets Resorts & Spas zijn adults-only resorts, hier komen veelal stellen, honeymooners en alleenstaanden. De Dreams Resorts & Spas worden veel geboekt door stellen en stellen met kinderen. De Now Resorts & Spas hebben een moderne, trendy uitstraling, en dit trekt vooral jonge stellen, vrienden en gezinnen met tieners. De Dreams en Now resorts beschikken allemaal over een kinder- en tienerclub. De Sunscape Resorts & Spa's bieden families, vrienden en singles een levendige, leuke vakantie. Bij Sunscape Resorts verblijft men op basis van Unlimited-Fun ®, waar alles is inbegrepen: ruime kamers en suites, Explorer's Club voor kinderen van drie tot twaalf, de Core zone voor tieners, meerdere à la carte restaurants , bars en een uitgebreid entertainment programma. Heleen Bruggeman (Sales Director AM Resorts)
17
Reisburo Actueel Special All Inclusive
De reisagent aan het woord ‘‘Bij ons op het kantoor merken wij dat Turkije nog altijd dé all inclusive bestemming bij uitstek is. Wij zien de laatste jaren wel dat ook landen als Spanje, Egypte en Griekenland steeds meer in trek zijn bij vakantiegangers met een all inclusive voorkeur. Hotels waarbij alle maaltijden en drankjes zijn inbegrepen zijn met name populair bij gezinnen met kinderen en stellen. Vaak kiest de klant voor de wat luxere hotels, met name in Turkije is men op zoek naar een hotel waar het hen aan niets ontbreekt. Eén van de belangrijkste faciliteiten bij een all inclusive hotel is voor veel klanten het zwembad, met alles erop en eraan.’’ Nathalie van der Weele (VakantieXperts Goes)
bestaat uit 25 gerestaureerde zeventiende en achttiende eeuwse grachtenpanden. Elk van de 230 kamers staat voor een klein stukje Nederlandse geschiedenis en cultuur. De grachtenpanden zijn dan wel gebouwd in de zeventiende eeuw, alle kamers zijn voorzien van moderne gemakken en een heerlijk rustgevend bed. Restaurant Keizersgracht 238 is een modern grill restaurant waar klassieke grillgerechten en inheemse seizoensgerechten worden geserveerd door een vlot en gastvrij team, met oog voor detail. In onze monumentale Apotheek kunt u genieten van een elegante ambiance & culinaire specialiteiten. Het menu bestaat uit wijnen welke gekozen kunnen worden als proeverij van 3-4 of 6 gangen, onze Executive Chef zal hierbij gastronomische seizoenspecialiteiten serveren die de wijnen begeleiden. De Pulitzers Bar biedt drie unieke stijlvolle ruimtes met elk hun eigen sfeer en ambiance.’’ Alex van Gastel (Hotel Manager, Hotel Pulitzer)
Oad: all inclusive, altijd feest! Renaissance Aruba & Curaçao “Wij geloven in all inclusive als aanvulling op onze logies en ontbijt pakketten. Waar veel consumenten en agenten bij all inclusive een beeld hebben van buffetten bieden wij een veel gevarieerdere keus van hoge kwaliteit restaurants. Zowel het Renaissance Curaçao Resort & Casino als het Renaissance Resort op Aruba hebben een unieke locatie in het hart van de stad. Het is dan ook logisch dat we onze gasten juist stimuleren om hun omgeving te verkennen. Beide eilanden hebben een gevarieerd aanbod van lokale tot internationale restaurants die deel uit maken van de totale ervaring die gasten bij ons hebben. Toch zien we dat een groot deel van de onze gasten kiezen voor een all inclusive add on. We merken ook dat agenten zo’n pakket makkelijk kunnen aanbieden wanneer gasten van tevoren willen weten wat hun budget zal zijn zonder concessies te hoeven doen aan de kwaliteit van het eten en drinken. Ook bij de combinatiereis van Renaissance Aruba en Renaissance Curaçao die we via onze touroperator partners aanbieden zien we vaak dat gasten kiezen voor all inclusive omdat ze zo bij het boeken hun hele vakantie compleet maken.” David de Smit (Sales Manager Europa Renaissance Aruba & Curaçao)
Hotel Pulitzer: a Luxury Collection Hotel ‘‘Hotel Pulitzer kijkt uit over twee van de meest pittoreske grachten van, de Prinsengracht en de Keizersgracht. Hotel Pulitzer is ideaal gelegen in het midden van het oude centrum van de stad. Dit unieke hotel
‘‘Vooral in Turkije is de all inclusive formule erg populair. Met 'Ultra All Inclusive' als overtreffende trap: vaak is een bezoek aan één of meer à la carte restaurants inbegrepen. Voor kinderen zijn veelal speciaal ingerichte kinderbuffetten of -restaurants ingericht en drankjes zijn 24 uur per dag verkrijgbaar. Veel hotels hebben een ‘eigen’ waterpark. Als tip geven wij het Hotel Delphin Imperial*****, met een zeer goede Ultra AI formule. Met maar liefst zeven à-la-carte restaurants en een eigen waterpark. Het Hotel Royal Dragon******, staat bekend om haar vele kinderfaciliteiten, zoals een echt Lunapark en een uitgebreid waterpark. Een hotel dat geschikt is voor zowel jong als oud is Hotel Rixos Belek*****. Hier kan de klant genieten van een lekkere tequila aan de bar of toch sportief zijn en ‘los’ gaan op een klimwand? Hotel Voyage Belek*****, staat vooral bekend vanwege de perfectie in de uitvoering. Voor de allerkleinsten is er zelfs een ‘eigen’ Biberonbar! Tot slot raden wij het Hotel Ali Bey Resort ***** aan, waar je wordt opgewacht door een butler bij je eigen kamer.’’ Hans Stallen (Senior Productmanager Oad)
Men heeft een keuze uit negen restaurants en zeven bars, zowel buffet als vier à la carte restaurants plus een uitgebreide keus aan niet gemotoriseerde watersporten, een klimmuur, fietsen en een kidsclub. Divi Village All Inclusive Villas: Een super all inclusive met zeer ruime kamers zowel studio’s als 2- en 3- kamer appartementen. Een verblijf in de Divi Villas biedt niet alleen het gebruik van alle faciliteiten van het Divi Village All Inclusive Villas maar ook van het Divi & Tamarijn Aruba. Gasten hebben een keuze uit: dertien restaurants, elf bars en zeven zwembaden én gratis golfen (9-holes golfbaan) na drie uur 's middags inclusief een golfcart. Kortom een perfect verblijf voor families.’’ Hetty Grote (Caribbean Reflections)
Het all inclusive aanbod van TUI All inclusive is een zeer betaalbare en populaire vakantievorm geworden. Niet alleen weet de klant exact wat zijn vakantie gaat kosten, de klant kan kiezen uit een ruim en uitgebreid assortiment. Er zijn verschillende vormen van all inclusive, zoals 24-uurs of ultra all inclusive. Er zijn ook hotels gericht op bijvoorbeeld gezinnen zoals onze KidsWorldClub accommodaties die altijd all inclusive zijn. We hebben echter ook Couples hotels op basis van all inclusive. De tijd dat alleen gezinnen kozen voor deze betaalbare optie is namelijk al lang voorbij. Ook de luxe gast kan zich tegenwoordig prima vinden in hotels waarbij vijf of zelfs meer restaurants veelal met a la carte service inbegrepen zijn. Door die enorme variatie ontstaat er ook een grote prijsrange waar de klant uit kan kiezen. Een twee sterren hotel is niet per definitie slecht. Er zijn wellicht minder faciliteiten, er is minder inbegrepen en de variëteit aan maaltijden is beperkter, maar de kwaliteit mag daar niet onder lijden. De verhouding prijs/kwaliteit is wat telt! Onze all inclusive hotels zijn stuk voor stuk gecontroleerd door onze Product Managers. Turkije, Griekenland en Egypte blijven populaire all inclusive bestemmingen, maar ook bij Spanje zie je dat de klant steeds vaker voor all-in gaat. Peter Efdé (Productgroup Manager Medium Haul TUI) Deze special is ook te lezen op www.reisburoactueel.nl.
Divi Resorts ‘‘Divi & Tamarijn Aruba all inclusives zijn twee laagbouw resorts die naast elkaar zijn gelegen, direct aan het prachtig witte zandstrand van Druif Beach. Alle kamers van het Tamarijn bieden uitzicht direct op zee. De gasten van zowel het Divi Aruba als het Tamarijn Aruba kunnen gebruik maken van alle faciliteiten van beide resorts.
www.reisburoactueel.nl
Elina van Gaalen
19
Reisburo Actueel 20
Nieuws
De Kids Vakantiegids voorjaarseditie is uit
Schilderachtig Val Bregaglia De prachtige omgeving van Val Bregaglia, ook wel Bergell genoemd, inspireerde
De nieuwe Kids Vakantiegids is onlangs weer verschenen. In deze voorjaarsedities vinden de kids (en hun ouders) veel informatie over bijzondere en unieke familievakanties. Bij elk artikel in
Kids Vakantiegids staat een Ouders Only kader, met praktische en nuttige tips over onder andere reistijden, gezondheidsinfo en kindvriendelijke reisorganisaties.
Forse uitbreiding verre bestemmingen Neckermann
ooit beroemde kunstenaars als Giovanni Segantini en Albarto Giacometti. Zij bejubelden de prachtige, heldere lichtinval hoog in de Zwitserse bergen en werden verleid door de prachtige vergezichten die een inspiratiebron waren voor vele panorama-schilderijen.
Het langgerekte dal bevindt zich op de grens van Zwitserland met Italië, en die mediterrane invloeden kom je in het dagelijkse leven overal tegen. Een bezoek aan zo’n bijzondere bestemming mag je daarom beslist niet overslaan. Het landschap van Val Bregaglia wordt gekenmerkt door steile en elegante granieten pieken, prachtige bossen, en pitoreske kleine dorpjes. Dit bijzondere stukje Alpenland kent een rijke geschiedenis en is een rustig toevluchtsoord voor kunstenaars. Tegelijkertijd is het ook een uitdagende regio met volop sportieve uitdagingen voor wandelaars en fietsers. Wandel bijvoorbeeld een van de historische routes met adembenemende uitzichten. Tijdens zo’n tocht kom je langs verstilde bergmeren en door donkergroen dennenbos. Onderweg vind je verkoeling aan de oever van de rivier Maira die in het dal meandert door eeuwenoude kastanjebossen en door eenzame weiden. Kom je eenmaal aan in het dal, dan vind je een stukje Italië; mediterrane vegetatie, verrukkelijke culinaire versnaperingen en een hartverwarmende gastvrijheid van de lokale bevolking. Vele dagtochten zijn prima vanuit de dorpen in het dal te ondernemen. Maar ook een meerdaagse tocht is mogelijk. Met name de zomer en herfst zijn uitstekende seizoenen om een mooie alpine tocht te maken. Wijs je klanten op de vele mogelijkheden van Val Bregaglia en ontdek nog meer geheimen van deze inspirerende regio op nl.graubuenden.ch. Jeroen van Wilgen Graubünden Toerisme
Neckermann gaat zijn verre vakantie bestemmingen met ingang van komende winter flink uitbreiden. Dit wordt mogelijk door de versterkte samenwerking met luchtvaartmaatschappij Condor, die net als Neckermann Reizen tot de internationale Thomas Cook Group behoort. ‘Nieuwe’ bestemming voor de reisorganisatie zijn Jamaica, Malediven en
Mauritius. Wat weer opnieuw aangeboden gaat worden is de aanvlieghaven Puerto Plata op de Dominicaanse Republiek. ‘‘Dit is nog maar het begin! We willen nog veel meer verre bestemmingen gaan aanbieden als deze samenwerking succesvol blijkt te zijn’’, aldus Carola Hoekstra, directeur vliegreizen bij Neckermann Nederland.
Sømmer Sale bij Buro Scanbrit Buro Scanbrit biedt in het kader van Sømmer Sale de komende vijf weken hoge kortingen op een aantal populaire rondreizen. Voor de geselecteerde reizen in Scandinavië en IJsland lopen de kortingen
op tot € 300 per boeking en voor Groot-Brittannië en Ierland tot € 200. Op de website www.buroscanbrit.nl/sommersale staan alle rondreizen en bijbehorende actieprijzen op een rijtje.
Toerkoop en ITAC gaan samen Toerkoop en ITAC gaan verder als één coöperatie. De Algemene Ledenvergaderingen van ITAC en Toerkoop hebben op 16 april jl. positief en instemmend gereageerd op het voornemen om de beide coöperaties samen te voegen. In de nieuwe samenwerking is gekozen voor de
Toerkoop coöperatie waar alle ITAC-leden lid van zullen worden. Vanuit Toerkoop wordt een nieuwe bestuurlijke organisatie neergezet met een Directie, Raad van Commissarissen en werknemers. Zowel ITAC- als Toerkoop-leden zijn hierin vertegenwoordigd.
Reisburo Actueel 21
DCC-workshop ‘Family Cruising’ Wat maakt cruisen interessant voor gezinnen en families? Waar moet je op letten als je een cruisereis adviseert aan een gezin met jonge kinderen? En welke voordelen bieden de diverse rederijen voor families? Deze en andere vragen stonden afgelopen week centraal tijdens de workshop ‘Family Cruising’ van de Dutch Cruise Council in de Felison Terminal in IJmuiden.
Cruisvakanties worden steeds vaker aangeprezen wanneer de klant op zoek is naar een gevarieerde, comfortabele vakantie die ook nog goed betaalbaar kan zijn. Een veertigtal (veelal zelfstandige) reisagenten kregen tijdens de workshop van AIDA Cruises, Carnival Cruise Lines, Costa Cruises, Disney Cruise Lines, MSC Cruises en Norwegian Cruise Lines handige tips en informatie omtrent de mogelijkheden van cruisevakanties voor gezin en/of families.
Kinderkorting en kidsclubs Annelies Polfliet van de Wilt was één van de aanwezigen. Zij startte onlangs als zelfstandig reisagent bij Travel Counsellors en reisde 18 april af om zichzelf te laten bijpraten over de laatste cruise-nieuwtjes: “De workshop deed me nog maar eens beseffen dat cruises ook zeker geschikt zijn voor families met kinderen. Je merkt dan ook dat de verschillende rederijen steeds meer gaan inspelen op de behoeftes van mensen
met kinderen. Toch zijn er per rederij nog grote verschillen als het gaat om kindvriendelijkheid. Zo vindt de ene rederij het al heel wat dat ze kinderkorting geven, terwijl de andere aan boord een heleboel faciliteiten heeft die special zijn ingericht op kids, die vaak al vanaf een jaar of drie in goede handen zijn.” Ook Bianca Brouwer, eveneens zelfstandig reisagent bij Travel Counsellors, vond het een leerzame middag. “De DCC workshops zijn altijd heel informatief, iedere keer is er een ander onderwerp en je krijgt ruimschoots de gelegenheid om vragen te stellen aan de individuele rederijen. Over familiecruises heb ik toch ook weer een paar nieuwe dingen geleerd, vooral over de kortingen en mogelijkheden voor familiehutten. Ik heb nu een nog beter beeld welke rederij voor welk type klant of familie geschikt is.” Beide reisagentes zijn het roerend met elkaar eens als het gaat om de meest tot de verbeelding sprekende cruisemaatschappij voor gezinnen. Dat is en blijft Disney. “De Disney
Cruise Line is denk ik wel de droom van elk kind”, aldus Polfliet van de Wilt.
Scheepsbezoek AIDAstella Na de informatieve sessies was het later die middag tijd voor een scheepsbezoek op de AIDAstella, het splinternieuwe paradepaardje van de Duitse rederij AIDA Cruises. “Het scheepsbezoek was heel leuk en nuttig. Wanneer je aan boord bent geweest kun je veel beter adviseren over de verschillende hutten en heb je een beter beeld van de restaurants, faciliteiten en activiteiten aan boord. Het schip is ruim en prachtig ingericht en de hutten zijn licht en comfortable”, aldus Brouwer. Ook Polfliet van de Wilt vond het de moeite waard. "Tijdens de rondleiding werd meteen duidelijk dat hier een casual sfeer hangt en dat zie je ook terug in de inrichting van het schip. Ik denk dat het ongedwongen zeker aanspreekt bij families. Er zijn verschillende restaurant waaronder ook een aantal buffet restaurants en een counter restaurant. In de restaurants zijn er geen vaste zittingen, dat is denk ik wel een pluspunt als je met jonge kinderen reist. Voor de kinderen is er een speciaal gedeelte met een kidsclub, een ballenbak, theater en een veilige buitenspeelplaats met eigen kinderbad. Tijdens het scheepsbezoek heb ik best nog veel kinderen rond zien lopen over het schip dus het lijkt inderdaad aan te spreken bij families”. Judith Buitenhuis
De AutoSlaap Trein, ideaal voor dynamic packaging Dynamic packaging is het nieuwe toverwoord in de reiswereld. Met deze tool kan er beter ingespeeld worden op de klantwens, meer aan upselling gedaan worden en kan de reisagent zijn toegevoegde waarde bewijzen. Steeds meer consumenten weten de AutoSlaap Trein rechtstreeks te vinden terwijl deze reismogelijkheid door de reisagent nogal eens genegeerd wordt. Zeker nu de vergrijzing toeneemt is er in toenemende mate belangstelling van de oudere doelgroep die zich graag met auto en al comfortabel wil laten rijden naar het zuiden. Zij zullen de reisagent dan ook dankbaar zijn als ze op deze mogelijkheid gewezen worden. Niet alleen ouderen met een auto maken gebruik van de AutoSlaap Trein, maar ook motorrijders die lekker willen toeren en opzien tegen honderden kilometers eentonige snelweg. Ook fietsers zijn met hun eigen fiets welkom aan boord en niet te vergeten de vele gezinnen met jonge kinderen. Verkoop er meteen een of meerdere accommodaties bij, de speciale transportverzekering, dineren in het restauratierijtuig en je hebt dan ook nog eens een hele mooie reissom. Met de AutoSlaap Trein kun je heen en terug reizen naar bestemmingen in Noord-Italië en Zuid-Frankrijk, Toscane, Slovenië en Kroatië. De Treinen zijn ook combineerbaar dus een rondreis is zo gemaakt!
www.reisburoactueel.nl
Reisburo Actueel 22
Nieuws
Graubünden op de kaart Op 20 april bracht een zestigtal reisagenten op uitnodiging van de Zwitserse regio Graubünden een bezoekje aan pretpark Duinrell in Wassenaar. Tijdens de jaarlijkse Graubünden Trade Workshop werden zij bijgepraat over alle ins en outs van de bijzondere Alpenregio. Later die dag konden zij met familie of vrienden volop genieten van de vele attracties van het park.
Tijdens de presentatie stak slechts een enkele reisagent een hand op na de vraag ‘Wie kent Graubünden nog niet?’. Een jaar geleden was dat nog bijna driekwart van de aanwezigen. “Ik denk dat we kunnen concluderen dat onze promotionele efforts zijn vruchten beginnen af te werpen en dat onze bijzondere regio zichzelf
op de kaart weet te zetten”, aldus Jeroen van Wilgen Sales & Marketing Manager van Graubünden Toerisme.
Groots aanbod “Dat is is ook niet gek”, zo vervolgt hij, “het Zwitserse kanton Graubünden heeft de capaciteiten om heel groot te zijn. Zo doet het qua aantal pistekilometers zeker niet onder voor Tirol, en kun je er terecht voor prachtige wandelingen en uitdagende mountainbiketrips. Maar ook voor wellness en culinair genieten ben je in Graubünden aan het goede adres, en je vindt er diverse bijzondere accommodaties zo als overnachtingen in het stro. Om nog maar te zwijgen over het nachtleven, bijvoorbeeld in hoofdstad Chur waar je wel meer dan honderd barretjes vindt.” Dat de regio bij reisagenten steeds meer bekendheid geniet wil overigens nog niet direct betekenen dat dát ook geldt voor klanten. Om daar iets aan te doen kunnen reisagenten een belangrijke rol spelen.
Gezinnen en actievelingen “De presentatie en speeddate sessies over Graubünden waren duidelijk en informatief. Het is een regio die onder mijn klanten nog vrij onbekend is, en om die bekendheid te vergroten blijf ik graag up-to-date over de regio”, verklaart zelfstandig reisagente Bianca Brouwer van Travel Counsellors. “Ik ga de bestemmingen en het product aanbevelen aan gezinnen of mensen die houden van een actieve vakantie. Het is een prachtig gebied om te wandelen en mountainbiken en het niveau van de accommodaties is hoog, er is een goede prijs/kwaliteit verhouding, zeker in de zomermaanden. Ook voor mensen die houden van lekker eten, wijnen of wellness is het een aanrader!” Ook Roxanne Martis-Vos, werkzaam bij D-Reizen is net als haar zus Jolien erg te spreken over de workshop. “Ik vond de Graubünden workshop super leerzaam en leuk. Mijn man en kinderen konden alvast genieten van Duinrell terwijl wij de presentatie over Graubünden bijwoonden gevolgd door de speeddates. We zijn daarbij verwend met allerlei lekkernijen en hebben veel informatie gekregen over de veelzijdigheid van Graubünden.” Zus Jolien valt bij: “Nooit geweten dat er zoveel te doen is in Graubünden. Zowel voor de actievelingen onder ons als voor degene die het liever wat rustiger aan willen doen. Ikzelf vond vooral de Bernina Express heel indrukwekkend, het lijkt me geweldig om op die manier te genieten van de mooie natuur die Zwitserland rijk is.
Delta Air Lines vaker vanaf Schiphol Delta Air Lines gaat het aantal vluchten vanaf Amsterdam Schiphol naar bestemmingen in de Verenigde Staten deze zomer uitbreiden. De extra zomerlijndiensten van Delta vanaf Amsterdam bestaan onder andere uit drie dagelijkse vluchten naar Atlanta, twee dagelijkse vluchten naar Boston, drie dagelijkse vluchten naar MinneapolisSt Paul, vier dagelijkse vluchten naar Detroit, twee dagelijkse vluchten naar Seattle per 5 mei en een extra dagelijkse vlucht naar New York-JFK per 17 mei. Tevens bieden KLM, Air France en Delta Air Lines tijdelijk een speciaal tarief aan naar Dallas.
Reisburo Actueel nieuws
V.l.n.r. Paul Gregorowitsch (Chief Commercial Officer airberlin), Rogier de Jager (Area Manager Western Europe airberlin) en Eckhard Mischke (Director Consumer Marketing Dusseldorf Airport).
airberlin: meer focus op Nederland De Duitse lijndienstmaatschappij airberlin, welke sinds december 2011 partner is van Etihad Airways, verwacht de komende jaren nog veel vruchten te kunnen plukken van de samenwerking met Etihad Airways.. ‘‘Het is een strategische samenwerking die ons stabiliteit biedt in tijden van crisis’’, aldus Rogier de Jager, Area Manager airberlin, tijdens een persconferentie op Düsseldorf Airport. Het concern wist het afgelopen jaar –na een aantal moeizame tijd- een winst van € 6,8 miljoen te behalen. In 2012 vervoerde de Duitse airline zo’n 6,7 miljoen passagiers vanaf de luchthaven van Düsseldorf, waarvan één miljoen Nederlanders. Met name Limburgers, Brabanders en Gelderlanders weten de weg naar de luchthaven over de grens goed te vinden. Het concern heeft aangegeven de komende tijd de salesactiviteiten in de Benelux te willen versterken. Airberlin heeft sinds eind vorig jaar een kantoor gevestigd in Amstelveen. De komende jaren zal airberlin meer focus gaan leggen op de zakelijke reismarkt. In maart 2012 is airberlin officieel lid geworden van de alliance OneWorld. Op dit moment vliegt airberlin in samenwerking met Etihad Airways, 42 keer per week tussen Duitsland en Abu Dhabi. Vanuit daar maken veel passagiers de overstap naar bestemmingen in onder andere China, Japan en Australië. Daarnaast heeft airberlin sinds april een code-sharing met American Airlines op de route Düsseldorf – Chicago.
Meer mogelijk Düsseldorf Airport is na Berlijn de tweede hub van de airline. airberlin heeft de afgelopen vijf jaar veel geïnvesteerd in haar aanbod van transfermogelijkheden, door onder andere de inzet van meer feeders naar de twee luchthavens. De wekelijkse overstapmogelijkheden worden ten opzicht van de zomer van 2012 verhoogd van circa 3.000 naar circa 4.500. Een belangrijk onderdeel van deze strategische uitbreiding van de knooppunten zijn de Noord-Amerika routes. Met dit op de achtergrond verhoogt airberlin vanaf mei dit jaar het aantal nonstop vluchten vanuit Düsseldorf naar Miami, naar een dagelijkse frequentie. Daarnaast wordt ook de frequentie van directe vluchten naar New York JFK verhoogt van zeven naar tien keer per week. ‘‘airberlin biedt tijdens de zomerdienstregeling wekelijks ongeveer 600 wereldwijde vluchten vanaf Düsseldorf aan en is de luchtvaartmaatschappij met het grootste passagiersaanbod op de luchthaven Düsseldorf International. De luchthaven is een goed alternatief voor de grote luchthavens in de Benelux, biedt korte wegen en een hoge servicestandaard. Ook voortaan zetten wij in op onze passagiers uit België, Luxemburg en Nederland en zullen wij in 2013 op deze markten onze salesactiviteiten intensiveren – vooral binnen het corporate-bereik’’, aldus Paul Gregorowitsch ter gelegenheid van een persbijeenkomst op de luchthaven Düsseldorf. Elina van Gaalen
www.reisburoactueel.nl
23
Reisburo Actueel 24
Geslaagde Oad-Walibi agentendag
Bjorn Gianotten ontdekt de wielrensport op Mallorca Bjorn Gianotten, Country Manager Benelux van airberlin, veruilde vorige week de Nijmeegse heuvel(tje)s voor die van Mallorca om kennis te maken met de wielrensport. Op een racefiets van Fred Rompelberg legde hij in vier dagen zo'n 300 kilometer af. Fred Rompelberg, de snelste fietser ter wereld heeft een grote racefietsverhuur in Arenal. Gianotten: ‘‘Fred en ik werken al jaren samen voor wat betreft de vluchten naar Mallorca - één van onze topbe-
stemmingen. Net als airberlin biedt Fred op zijn gebied full service product tegen een scherpe all-in prijs aan. Dit jaar vliegt airberlin in het hoogseizoen meer dan 800 keer per week naar het Balearen-eiland.’’ Reisbureaus kunnen hun klanten meerdere vluchten per dag aanbieden vanaf Düsseldorf, Keulen, Munster en Weeze, zodat ook een kort bezoekje, bijvoorbeeld in de Meivakantie, makkelijk in te plannen is.
In navolging op de succesvolle agentendag vorig jaar in september werd zondag 21 april wederom een Oad-agentendag in Walibi Holland georganiseerd. Op deze zonnige dag kwamen ruim 200 reisagenten met hun familie of vrienden naar Biddinghuizen. De introducés werden gelijk losgelaten in het attractiepark en de reisagenten werden in de tussentijd geïnformeerd over het laatste nieuws van Walibi Village, het aangrenzende vakantiepark. In de maanden september en oktober kost een verblijf in een volledig gerenoveerd 7-persoonshuisje slechts € 270. Twee dagen toegang tot Walibi Holland is inbegrepen in de prijs. Teruggerekend per persoon betekent dit dat je klant slechts € 39 betaalt voor twee dagen Walibi Holland inclusief een overnachting in Walibi Village.
Reisburo Actueel Nieuws
25
Isropa vanaf eind mei naar Malta
ANVR gaat 'On Tour'
Vanaf eind mei voegt Isropa het zonnige Malta toe aan haar reisaanbod, dat liet directeur Raymond Hoevenaar weten aan Reisburo Actueel. Voor Fly-drives, bijzondere overnachtingen in een farmhouse of modern designhotel, avontuurlijke rondreizen, duikvakanties of rustgevende strandvakanties kunnen klanten vanaf dan ook bij Isropa terecht. "Ons aanbod is zeer volledig, van pakketreis tot flexibel maatwerk", aldus Hoevenaar. Eind mei kunnen reisagenten de brochure met daarin het gehele aanbod in de bus verwachten.
omgeving en samen zijn deze eilanden een ideale mix van cultuur en natuur. Tegelijkertijd kan men op Malta ook uitstekend terecht voor een heerlijke strandvakantie. Kortom, diverse vakantiewensen zijn gemakkelijk te combineren en vanwege de omvang van het eiland krijgen klanten in een paar dagen al een goede indruk van het land." Ander voordeel van de nieuwe bestemming is dat het year-round een interessante vakantiespot is. "Toen ik er in februari was heb ik iedere avond heerlijk buiten kunnen eten", illustreert Hoevenaar.
"Malta past bij ons", zo verklaart Hoevenaar de keuze om Malta op te nemen in het aanbod. "Ons publiek is veelal op zoek naar 'iets anders' en wil graag iets zien op reis. Malta heeft een rijke geschiedenis en schitterende historische gebouwen, en is een uitgelezen bestemming voor cultuurliefhebbers. Een bezoek aan de hoofdstad Valletta en de ‘Stille Stad’ Mdina mogen bijvoorbeeld zeker niet ontbreken. Zustereiland Gozo biedt daarnaast een groen, landelijk en rustige
Malta ligt op slechts drie uur vliegen vanaf Amsterdam, en Isropa gaat samenwerken met Air Malta dat dagelijks koers zet naar het eiland. Daarnaast kunnen klanten kiezen of ze van Amsterdam of Brussel willen vliegen. "Mede daardoor kunnen we ook ons aanbod heel flexibel in de markt zetten, wat helemaal past bij wensen van de doelgroep. Momenteel wordt Malta al aangeboden door onder meer Oad Reizen, Vrij Uit, Kras.nl en Neckermann Reizen en Expedia.nl
2012: Minder vakantiegangers, meer vakanties Vorig jaar zijn iets minder Nederlanders op vakantie gegaan. In 2012 gingen ruim 12,8 miljoen mensen op vakantie, 34.000 minder dan in 2011. De uitgaven per vakantie
stegen licht, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistieken (CBS). Zo’n 20% van de Nederlanders is vorig jaar thuis gebleven.
www.reisburoactueel.nl
De ANVR organiseert op verschillende dagen en op verschillende locaties verspreid door het hele land de ‘ANVR on Tour’. ANVR (zaken)reisagenten worden tijdens een twee uur durende bijeenkomst bijgepraat over belangrijke onderwerpen die spelen in de branche. De drie bijeenkomsten, van 18.00 – 20.00 uur, vinden plaats op: - woensdag 15 mei - SG De Rooi Pannen Tilburg, te Tilburg - dinsdag 21 mei - Landstede Opleidingen, te Zwolle - woensdag 22 mei - MBO College Airport, te Hoofddorp. Het bijwonen van deze informatieve bijeenkomst is geheel kosteloos en aanmelden kan via het toegestuurde inschrijvingsformulier dat verstuurd dient te worden naar ikkomook@anvr.nl. Jij komt toch ook?
KLM stelt koffertoeslag uit KLM heeft in verband met een cyberaanval besloten om het nieuwe ruimbagagebeleid dat vavaf 22 april van toepassing zou zijn in te laten gaan op tickets die worden uitgegeven vanaf 14 mei. Vanaf dan betalen passagiers op Europese vluchten € 15 bij online inchecken en € 30 bij inchecken op Schiphol. Leden van het frequent flyer programma Flying Blue van KLM en Air France hoeven niet extra te betalen voor het meenemen van één koffer.
Reisburo Actueel 26
Marokko op haar mooist In de schaduw onder een palmboom observeerde ik een tijdje geleden het dagelijkse leven in de prachtige stad Marrakech. Handelaren duwden handkarren voort en ik zag er oude vrouwtjes met kleurige hoofddoeken naast goedgeklede jongedames met tassen vol aankopen van de markt. ’s Middags klonk er vanuit de minaret de oproep voor het gebed en na afloop streken groepjes mannen neer op een terrasje waar ze mierzoete muntthee dronken. Ik proefde er kruidig lamsvlees en leerde er koken in een Tajine. ‘s Nachts sliep ik in een Riad, een traditionele woning met in het midden een rustige patio gedecoreerd met de mooiste mozaïeken. Het was een prachtige reis en toen de ondergaande zon een dieprode gloed achterliet over de daken van de oude stad kon ik slechts concluderen dat een reis naar Marokko een absolute aanrader is.
Ook traditionele ambachten horen daarbij en daarom mag een bezoek aan de leerlooierswijk ook niet ontbreken. In de bloedhete zon worden dierenhuiden gewassen en gekleurd. Meknes daarentegen wordt meer gekenmerkt door de vele prachtige paleizen en monumenten die tegenwoordig vaak plaats bieden aan bijzondere culturele tentoonstellingen. De laatste van de vier koningssteden is Rabat, de tegenwoordige hoofdstad van het koninkrijk. Het sobere en elegante Rabat is rustig gelegen langs de kust van de Atlantische oceaan. De machtige Hassantoren steekt tegen de lucht af en verheft zich hoog boven een plein met marmeren zuilen, de overblijfselen van een moskee die in de twaalfde eeuw werd ontworpen. Hier kun je het koninklijk paleis een bezoekje brengen.
Zon en handel Tot die conclusie komen steeds meer Nederlanders. Het gaat namelijk goed met het toerisme naar Marokko. De bestemming laat voor zomer 2013 vooralsnog een stijging van het aantal boekingen van 5,6% zien ten opzichte van de zomer van 2012. Dat blijkt uit de cijfers van GfK. Ook het winterseizoen werd positief afgesloten met een een stijging van 31,4%. Aangezien Marokko slechts op zo’n vier uur vliegen van Nederland ligt is Marrakech ook een interessante bestemming om een lang weekend of midweekje naartoe te gaan. De frequente vliegverbindingen spelen daar prima op in. Overigens is niet alleen Marrakech maar ook bijvoorbeeld Casablanca een interessante mogelijkheid voor een kortstondig 1000-en-1-nacht sprookje.
Marrakech Marrakech is een mysterieuze stad, waar je ogen tekort komt. Het is een stad met een rijke en roerige geschiedenis. Hier vochten ooit de machtigste koningen en zodoende is de naam van het land afgeleid van deze stad. Het krijgsgebrul van toen is allang verstomd en tegenwoordig is het een stad die sinds enkele decennia volop in ontwikkeling is. Een voorbeeld daarvan is de wijk Guéliz, in het nieuwe gedeelte van Marrakech. Hier vind je luxe boetieks, banken, tearooms en caféterrasjes. Voor een authentieke ervaring moet je echter in de oude medina wezen. Het is er een wirwar van smalle steegjes barstensvol koopwaar, geurend naar vreemde aroma’s en vol drukte en levendigheid. Hier slaag geheid
wanneer je op zoek bent naar een tajine, tapijt, lederwaren of waterpijp.
Jemma El Ena Het plein Djemaa el Fna is al decennialang dé trekpleister van Marrakech. Het centraal gelegen plein is de levensader van de stad, waar altijd wat gebeurt. Wie hier rondloopt kijkt zijn ogen uit: verhalenvertellers, kooplui en slangenbezweerders proberen om het hardst de aandacht van de voorbijgangers te trekken. Tot in de late uurtjes vind je er volop vertier. De vele eettentjes toveren zalig geurende gerechten op tafel waarvan het water je in de mond zal lopen. De Marokkanen zijn grote kenners van specerijen en hun heilzame werking. Sinds eeuwen maken de specerijen deel uit van de gastronomie van het land. Kaneel, koriander, saffraan en komijn geven de plaatselijke specialiteiten een zalige smaak.
Koningssteden Marrakech is één van de beroemde koningssteden. Wil je ze allemaal zien? Maak dan een rondreis die je onder meer zal leiden langs het bedrijvige Fez, de kustplaats Rabat en het culturele hart Meknes. Fez is de culturele en spirituele hoofdstad van Marokko. Het oude centrum van de stad, waar sinds de dertiende eeuw niets meer is veranderd, is opgenomen op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Hier vind je de grootste medina van het land en het is niet moeilijk om je voor te stellen hoe een karavaan van kooplui hier haar waar verkoopt.
Naast de vier koningssteden mogen Agadir, Casablanca, en Ouarzazate beslist niet onvermeld blijven. Agadir staat bij een groot publiek al bekend om haar prachtige boulevard en het strand van tien kilometer waar je het hele jaar goed kunt toeven. Deze badplaats in het zuidwesten van Marokko heeft gemiddeld wel zo’n 300 zondagen per jaar. Vanuit Nederland gaan er ook diverse vluchten naar Casablanca. Deze havenstad met meer dan drie miljoen inwoners is de grootste stad van Marokko, een belangrijke handelsstad en het economisch centrum van Marokko. Met name bij de rijkere jongelui van Marokko is de stad razend populair en je vindt er veel luxe winkels en trendy uitgaansgelegenheden. Ouarzazate is een stad in het zuiden van Marokko en is gelegen tussen het Anti-Atlas en het Hoge Atlas in. Vele excursies naar de Sahara beginnen vanuit Ouarzazate. De stad wordt ook wel het "Hollywood van Marokko" genoemd omdat de omgeving het décor vormt voor vele films.
Natuurlijke veelzijdigheid Errachidia is van oudsher één van de laatste stops voordat karavans aan hun toch door de woestijn begonnen. Toen al was het een magische stop bij de blauwe bronnen van Meski om je te verfrissen. De wind blaast fijn stof in je haar en de zonsopkomst werpt lange schaduwen op het rode zand. Het is een betoverende ervaring. Gedurende de dag geef je je ogen de kost tijdens
Reisburo Actueel Special MArokko
een verblijf aan de poorten van de woestijn. Zet dan koers naar Ouarzazate waar je, afhankelijk van je voorkeur kunt overnachten in een nomadentent in de woestijn, een schuilhut in de bergen of in Bed & Breakfast bij een bewoner, wat garant staat voor onvergetelijke ontmoetingen. Naast woestijnen zijn ook valleien en bergen typerend voor het Marokkaanse landschap. Wandelaars van ieder niveau kunnen genieten van wandeltochten door het Atlas gebergte. De kliffen die vanaf de ongerepte hoogten van het Rifgebergte uitlopen in de Middellandse Zee, geven deze weinig bezochte streek een magisch karakter. Tevens kan de sportvisser zijn lol op wanneer hij omgeven door trekvogels en roze flamingo’s zijn hengel uitwerpt in turkooizen water die vol zitten met forellen.
Isropa Isropa is een echte maatwerkspecialist Marokko. Of je klant nou tijdens een groepsrondreis Marokko wil ontdekken, liever zelf met de huurauto op pad gaat of zich wil laten rijden door een privéchauffeur. Het is allemaal mogelijk. En aan echt bijzondere reizen geen gebrek: een trektocht door het Atlasgebergte, een Marokkaanse kookworkshop of tokkelen in de ruige natuur. Isropa biedt het allemaal! Wil je klant iets dat niet standaard is opgenomen in ons aanbod? Dan vragen wij dit graag voor je op. Bij Isropa is vrijwel alles mogelijk; van een magische citytrip Marrakech tot een bruisende zon-zee-strand vakantie Agadir. Wil je klant het beide? Geen probleem! Een combinatiereis biedt uitkomst. Aan bijzondere accommodaties ook geen gebrek. Sfeervol overnachten kan in één van de vele geselecteerde sprookjesachtige Riads. Oude woonhuizen en paleizen die zijn omgetoverd tot kleinschalige hotelletjes. Ook overnachten in een tent in de Sahara behoort tot de mogelijkheden; inclusief transfer per jeep of kameel. Of kiest je klant toch liever voor één van de mooie resort hotels die van alle faciliteiten zijn voorzien? Advies nodig? Onze ervaren reserveringsmedewerkers helpen je graag met het samenstellen van dé ideale (maatwerk)reis voor jouw klant. Bel 020-89.49.999 of mail naar info@isropa.nl. Kijk voor inspiratie in de Isropa Marokko brochure. Wil je zelf naar Marokko? Dat kan natuurlijk
met reisagentenkorting! Mail je wensen naar salesinfo@isropa.nl voor een prijsopgave. Gionne van Wijnen (Sales Executive Isropa)
Club Med Wij hebben meerdere parels in Marokko. Een daarvan is Marrakech la Palmeraie, gelegen in de eeuwenoude palmentuin. Met de gratis shuttle sta je binnen tien minuten midden op het Djema el Fna plein. In het Clubdorp kun je onder andere relaxen aan het zwembad en onbeperkt gebruik maken van de sportfaciliteiten (ook golflessen). De twee restaurants, waarvan één met Marokkaanse specialiteiten en à la carte service, verwennen je klanten met heerlijke gerechten. Kinderclubs vanaf twee jaar zorgen er voor dat de ouders rustig vakantie kunnen vieren en de kleintjes de tijd van hun leven hebben. Club Med Marrakech is het hele jaar door geopend. Een andere aanrader voor een heerlijke familievakantie ligt in het noorden van Marokko, aan een mooi privézandstrand. Club Med Yasmina is een geheel gerenoveerd, sfeervol Clubdorp voor het hele gezin met kamers in moderne Marokkaanse sfeer. Club Med Yasmina is tegen een heuvel aan gebouwd en biedt zo een prachtig uitzicht over zee en de diverse bloemen en planten in de tuinen. Yasmina is het hele zomerseizoen geopend en de enige Club Med in Marokko waar je naast alle landsporten ook nog kunt zeilen. Kinderen kunnen vanaf twee jaar terecht in de kinderclubs waar zij zich met leeftijdsgenootjes vermaken. Het prachtige zandstrand leent zich ook prima voor een paardrijtochtje. In zowel Yasmina als Marrakech kun je kiezen voor heerlijke massages en schoonheidsbehandelingen in de Spa van Cinq Mondes. Uiteraard vind je ons ook in Agadir, de toeristische badplaats van Marokko! Petra Emmen (Sales Coördinator Club Med)
TUI Marokko is een veelzijdig land met voor ieder wat wils, en dat op maar vier uur vliegen! Marrakech ontwikkelt zich de laatste jaren als een ontzettend hippe stad, ideaal voor een kort verblijf. Je kunt verblijven in een traditionele riad in de medina of juist er buiten. Ook zijn er voldoende all-inclusive resorts waar gasten tijdens hun verblijf niets te kort zullen komen. Tijdens een kort verblijf kan de oude wereld binnen de medina verkend worden.
www.reisburoactueel.nl
Het Djemaa el Fna plein, de souk en het Bahia paleis zijn enkele hoogtepunten. Er buiten ligt een uitgebreid winkelgebied, en ook het uitgaansleven met haar hippe clubs en goede restaurants is bruisend. Agadir is zeer geliefd onder de strandliefhebbers. Het telt 317 zonnedagen per jaar en is de populairste badplaats van Marokko. Deze moderne badplaats heeft een mooi, tien kilometer lang zandstrand, waarlangs een volledig nieuwe boulevard is aangelegd. Agadir is een vriendelijke stad met een toeristisch gedeelte en een gedeelte voor de inwoners zelf. Ook is Agadir de perfecte uitvalsbasis voor een bezoek aan bekende steden zoals onder andere Taroudant en Tafraoute. Een geschikte bestemming voor cultuurzoekers, avonturiers, families en zonfanaten (ook in de winter). Kim Duijvenstein (Bestemmingsspecialist Marokko TUI Nederland)
Oad Reizen Warm en kleurrijk oosterse mystiek vermengd met oriëntaalse geuren en terracotta-achtige kleuren geven Marrakech haar warme en kleurrijke uitstraling. Deze sprookjesachtige koningsstad ligt prachtig aan de voet van het Atlasgebergte. Geniet van de oude stad met haar onovertroffen medina, maar vergeet ook het moderne Marrakech niet! De oude stad van Marrakech, de medina, is een labyrint van steegjes rond het centrale plein Djemaa el Fna en onderverdeeld in verschillende souks met onder andere houtsnijwerk, berbertapijten, lederen pantoffels, brood, vlees en kaftans. De medina is zo uniek dat deze door UNESCO in 1985 tot werelderfgoed is verklaard. In het centrum bevindt zich ook de Koutoubia moskee, ook wel de ‘wachter van de woestijn’ genoemd. Dit is één van de grootste moskeeën ter wereld, waarvan de 77 meter hoge minaret hét symbool van Marrakech is. Ben je aan wat rust toe? Ga dan eens naar de paradijselijke tuinen van Majorelle. Kortom, een stedentrip met Oad naar Marrakech is meer dan de moeite waard! Jolien Jansen (Product Steden Oad Reizen) Deze special is ook te lezen op www.reisburoactueel.nl. Judith Buitenhuis
27
Reisburo Actueel 28
Nieuws
Van den Bergh: ‘‘Kleed je klant uit’’ Waanzinnig veel
Thiebout van den Berg, geflankeerd door de ‘klassieke’ wandelaar en moderne wandelaar.
Thiebout van den Berg (Marketing & PR Manager Oostenrijks Toeristenburo) komt tijd tekort om alle exposanten en touroperators te woord te staan tijdens het Oostenrijk Atelier in ‘Het Scheepvaartmuseum’ in Amsterdam waar vertegenwoordigers uit Oostenrijk hun ‘waar’ showen aan de Nederlandse markt. Niet gek met het bereiken van een nieuw record in 2012 als het gaat om het hoogste overnachtingscijfer ooit, twintig jaar na het hoogste overnachtingscijfer ooit in 1992. (body) De overnachtingen in Oostenrijk stegen afgelopen jaar met vijf miljoen (+4%) naar een indrukwekkende 131 miljoen. De zomer van 2012 heeft uit Nederland voor een nieuw record gezorgd met het hoogste aantal aankomsten sinds 1982. De aankomsten stegen met +6,3% naar 723.891 en de overnachtingen stegen met +5% naar 3.648.807. En op die zomer zal het Alpenland zich nog meer gaan richten, want dat het land het hele jaar rond voldoende te bieden heeft moet nog bekender worden. Om de zomer nog meer in het zonnetje te zetten wordt de Nederlandse vakantieganger warm gemaakt met drie grote zomercampagnes.
Van den Berg kijkt niet gek op van het recordaantal bezoekers ondanks de financiële crisis. ‘‘Steeds meer Nederlanders (het aantal Nederlandse aankomsten steeg met 4,2% naar 1,7 miljoen en het aantal overnachtingen steeg met 5,5% naar 9,3 miljoen) ontdekken dat je in Oostenrijk waanzinnig veel voor je geld krijgt. De Oostenrijkers zijn heel sterk in het aanbieden van ‘gratis’ dingen en geven je het gevoel dat je welkom bent en daarbij een hoog serviceniveau. Daarnaast wordt er een enorme kwaliteitsslag gemaakt door de gigantische investering van een € 0,5 miljard, onder andere in de infrastructuur’’, aldus Van den Berg.
Exclusive Traveling & Walking
Tips
sokken. Bij mij boek je een vier of vijfsterren
Aan de reisagent die twijfelt of een klant wel geschikt is voor Oostenrijk wil Van den Berg wel een aantal tips geven. ‘‘Kleed je klant uit! Leef je in in je klant en kom er door een ‘small talk’ gesprek achter hoe hij of zij is als persoon. Is het een Bourgondisch iemand, een sportief iemand, iemand die van de stad houdt of iemand die met het gezin weg wil? Voor iedere doelgroep heeft Oostenrijk wel wat en dat op slechts enkele uren rijden van Nederland.’’ Uiteraard klinken er her en der in ‘Het Scheepvaartmuseum’ ook kritieken, maar Van den Berg bekijkt de zaak liever positief. ‘‘De Nederlander gaat vaker maar blijft wel korter. Mooie bijkomstigheid is dat ze wel ‘luxer’ boeken.’’ En dat in deze tijd.
Margot de Boer, tot voor kort nog actief als reisagent bij Reisburo ’t Gooi (in totaal 26 jaar), loopt op het Oostenrijk Atelier rond als enige zelfstandig reisagent. Met ‘Exclusive Traveling & Walking’ (Naarden) is ze een nieuwe weg in geslagen waarmee ze haar eerder gestarte ‘Exclusive Walking’ heeft uitgebreid. ‘‘Ik ben hier vooral om nieuwe contacten op te doen en bekenden te spreken. Voor mij is het interessant om te doen wat de grote jongens niet doen. En ik wil het wandelpubliek uit het slop halen en dan bedoel ik niet de grijze wollen hotel en wandel je op je eigen niveau. Dit is mijn tweede jaar dat ik zelfstandig aan het werk ben en het is zeer uitdagend waarbij het mij vooral helpt dat ik achter alle producten sta die ik aanbied’’, aldus De Boer.
Arjen Lutgendorff
Eerste lichting ArkeFly Academy Cabin Attendants De eerste lichting Cabin Attendants van de ArkeFly Academy studeerde vorige maand af. Tien studenten hebben de verkorte MBOopleiding Luchtvaartdienstverlening met succes binnen anderhalf jaar afgerond. De ArkeFly Academy is een samenwerking tussen ArkeFly en MBO College Airport in Hoofddorp, onderdeel van het ROC in Amsterdam.
der Heijden, CEO TUI Nederland en ArkeFly, Attje Kuiken, Tweede Kamer-lid PvdA en woordvoerder Infrastructuur en Luchtvaart en Jeroen Ankersmit, directievoorzitter van het MBO College Airport, namen de studenten hun diploma Luchtvaartdienstverlening, niveau 4 in ontvangst. De feestelijke middag werd afgesloten met een hapje en een drankje.
De diploma-uitreiking vond woensdagmiddag 24 april plaats op het MBO College Airport in Hoofddorp. Na toespraken van Steven van
ArkeFly Academy De samenwerking tussen het MBO College Airport en ArkeFly biedt studenten de mogelijk-
heid een opleiding op maat te volgen, waarin zij al in een vroeg stadium ervaring op doen in de lucht. Dit is uniek in Nederland. De opleiding wordt afgesloten met de Cabin Attendant stage, waarin de studenten te maken krijgen met alle werkzaamheden van een Cabin Attendant. Na het afronden van de opleiding zijn de studenten klaar om aan de slag te gaan bij ArkeFly. De opleiding heeft geen baangarantie maar studenten hebben wel een grote kans op een baan bij ArkeFly. Tachtig procent van deze ArkeFly Academy studenten gaat namelijk als steward of stewardess bij ArkeFly aan de slag. ArkeFly Academy II is inmiddels van start gegaan en de werving en selectie voor de volgende opleiding is in volle gang. Toelatingseisen zijn minimaal Havo of MBO-3 en achttien jaar of ouder. Kijk voor meer informatie over de ArkeFly Academy op www.arkefly.nl/academy.
Reisburo Actueel nieuws
‘‘IJsland is buiten het seizoen goed betaalbaar’’ Het aantal Nederlanders dat IJsland heeft bezocht in 2012 is met 5 tot 6% gegroeid naar een aantal van 21.000. Over de eerste drie maanden van 2013 nam het aantal Nederlanders dat IJsland bezocht al met 17,3% toe.
David Jóhannsson, Project Manager Marketing Visit Iceland, zag het aantal Nederlanders dat IJsland bezocht na de uitbarsting van de Eyjafjallajökull-vulkaan (april 2010) teruglopen, maar inmiddels is het eiland weer ‘back in business’. Tijdens de ‘IJsland Mediaworkshop’ laat hij weten dat niet alleen de zomer het goed doet, maar dat de toerist het eiland ook daarbuiten goed weet te vinden. ‘‘Het is dan ook een aanrader die we aan iedereen meegeven; buiten het seizoen is IJsland ontzettend goed betaalbaar, zijn er meer accommodaties beschikbaar en is de autohuur goedkoper’’, aldus Jóhannsson.
Beter Het eiland dat wordt omringt door de Atlantische Oceaan ziet het toerisme met de dag belangrijker worden. Het zal volgens de exposanten dan ook niet lang meer duren
WOW air Dit zomerseizoen rekent WOW air op in totaal zo’n 11.000 passagiers op de route Reykjavik Amsterdam die de airline zal vliegen op maandag, woensdag en vrijdag. De vluchten worden uitgevoerd met een Airbus A320.
voordat het toerisme de visserij als belangrijkste inkomstenbron van de troon zal stoten. ‘‘Het is ons doel om het eiland ten goede van de toerist te ontwikkelen. Natuurlijk is het in vergelijking met andere bestemmingen duur, maar bedenk goed dat de kroon in vergelijking met 2008 nog maar de helft waard is. Daarnaast blijft IJsland voor veel mensen een bestemming die ze ooit een keer willen bezoeken’’, aldus Jóhannsson, die al bezig is met plannen om iets voor reisagenten te organiseren in het najaar.
Icelandair Bij Icelandair maken ze zich niet druk om de komst van WOW air naar Amsterdam (zie kader). ‘‘Er is markt voor en dus springt WOW air daar op in. Wij zien hen niet als concurrent’’, aldus Marcel van der Gaag (Sales Representative Icelandair The Netherlands & Belgium). Icelandair heeft deze zomer dertien vluchten per week tussen IJsland en Amsterdam en heeft haar inflight entertainment systeem verbeterd. Daarnaast biedt het vanaf eind 2013 Wi-Fi aan boord en vliegt het vanaf 28 oktober op de nieuwe gateway New York Newark. Van der Gaag: ‘‘Wij kunnen nu al melden dat we de vlucht naar Anchorage (Alaska) die we tussen 15 mei en 15 september 2013 uitvoeren ook volgend jaar weer gaan uitvoeren’’.
WOW air kent enkel economy class en biedt geen inflight entertainment. ‘‘Daar zorgt het personeel aan boord voor. Ze proberen overal een lolletje van te maken en het wordt gewaardeerd door onze passagiers’’, aldus Bjarnason. De lowcost airline nam vorig jaar haar concurrent Iceland Express over vlak nadat het zelf de eerste vlucht uitvoerde op 1 juni 2012.
Hafrún Pálsdóttir en Valgeir Ágúst Bjarnason (WOW air): ‘‘WOW air is lowcost in a funny way’’.
David Jóhannsson (Visit Iceland): ‘‘IJsland is back in business’’.
www.reisburoactueel.nl
Marcel van der Gaag (Icelandair): ‘‘Vanaf eind 2013 heeft Icelandair Wi-Fi aan boord’’.
Kwaliteit Om de kwaliteit van het verblijf op het eiland voor de toerist te verbeteren is er het ‘VAKKIN’ in het leven geroepen, een idee dat vanuit de reisbranche is ontstaan waarbij de aangesloten leden moeten voldoen aan diverse veiligheidseisen. Het kwaliteitsmerk heeft overigens niks met de vulkaanuitbarsting in 2010 te maken. En bang voor een vulkaanuitbarsting zijn de IJslanders niet meer. ‘‘Er is geen land dat daar beter op is voorbereid dan IJsland’’, aldus Jóhannsson. Arjen Lutgendorff
29
Reisburo Actueel Nieuws
30
Agenda
Mei * 5-7: GTM (Stuttgart, Duitsland). * 11-14: Indaba, Durban, Zuid-Afrika * 13: Tapas & Training, RIU Hotels en Holland International, Tapasbar Que Pasa, Veldhoven. * 14: Tapas & Training, RIU Hotels en Holland International, Stravinsky eten & drinken, Hengelo. * 15: ANVR on Tour, 17.30 - 20.00 uur, SG De Rooi Pannen, Tilburg, inschrijven via ikkomook@anvr.nl. * 15: Roadshow Verenigde Arabische Emiraten, 18.00 - 21.30 uur, Steigenberger Kurhaus Hotel, Den Haag, aanmelden voor 11 mei via pr@baltuscom.nl. * 21: Tapas & Training, RIU Hotels en Holland International, Tapas Plaza, Zaandam. * 21: ANVR on Tour, 17.30 - 20.00 uur, Landstede Opleidingen, Zwolle, inschrijven via ikkomook@anvr.nl. * 22: ANVR on Tour, 17.30 - 20.00 uur,
MBO College Airport, Hoofddorp, inschrijven via ikkomook@anvr.nl. * 27: Tapas & Training, RIU Hotels en Holland International, Tapas & winebar Van S, Nieuwerkerk a/d IJssel.
Juni *2 : Reisagenten-event Marokko, Isropa i.s.m. het Marokkaans Verkeersbureau, 14.30 uur, Den Haag, salesinfo@isropa.nl. * 5: ITAC, zomerborrel, restaurant de Goeden Molen, Rossem. * 8-13: PowWow (Las Vegas, Verenigde Staten).
September *3 -8: Hiswa te Water, www.hiswa.nl, Amsterdam. * 5: Wintersport Persdag, SnowWorld (Zoetermeer), Baltus Communications.
Oktober * 17-19: TTG Incontri (Rimini, Italië).
November * * * * *
4-7: WTM (Londen, Groot-Brittannië). 11: Caribbean Latin Workshop, Rotterdam. 12: Caribbean Latin Workshop, Nijmegen. 14-17: ANVR Congres, Dresden (Duitsland). 21: ANTOR Nederland Press Workshop, Amsterdam. * 26-28: EIBTM (Barcelona, Spanje).
2014 Januari *1 4-15: Vakantiebeurs Vakdag, Jaarbeurs Utrecht. * 15-19: Vakantiebeurs, Jaarbeurs Utrecht. * 19: Noord-Limburgse Vakantiebeurs, Hamont.
Maart * 1-2: Fiets en Wandelbeurs, RAI Amsterdam. * 5-9: ITB Berlin, Berlijn. Nieuws voor de agenda? Mail naar redactie@reisburoactueel.nl.
Colofon Abonnement: Jaarabonnement: e 95.Thuisabonnement: e 85.Studentenabonnement: e 75.Proefabonnement (3 maanden): e 20.Deze tarieven zijn exclusief BTW. Vragen? Info@reisburoactueel.nl
Postadres: Postbus 120, 6500 AC Nijmegen Kantooradres: Sint Agnetenweg 56, Nijmegen Tel: +31(0)24-8200203 E-mail: redactie@reisburoactueel.nl Internet: www.reisburoactueel.nl Oplage: 5078 exemplaren Verschijning: 2 keer per maand Verantwoording: Reisburo Actueel is een uitgave van uitgeverij T&S Productions B.V. Doelgroep: alle eigenaren, bedrijfsleiders en medewerkers van reisbureaus, managers van luchtvaartmaatschappijen, touroperators, hotels en industrieën die raakvlakken met de reiswereld hebben.
Tom van Apeldoorn Uitgever/Hoofdredacteur
TJ van Apeldoorn Accountmanager
Vormgeving & DTP: Cre8tiFF, Helmond Druk: Van der Wiel & Rosmalen, Arnhem Management: t.van.apeldoorn@reisburoactueel.nl tj.van.apeldoorn@reisburoactueel.nl
Sales: tj.van.apeldoorn@reisburoactueel.nl Airlines Sales: leon@ljcompany.nl Auteursrechten: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerde database, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij electronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van @REISBURO ACTUEEL
Redactie: t.van.apeldoorn@reisburoactueel.nl a.lutgendorff@reisburoactueel.nl j.buitenhuis@reisburoactueel.nl
Arjen Lutgendorff Eindredacteur
Judith Buitenhuis Redacteur
Elina van Gaalen Stagiaire
Tilly Stroo Smit Redacteur
Léon Janssen Airlines Sales
Reisburo Actueel Nieuws
www.reisburoactueel.nl
31