4 minute read
Een mens is pas vergeten
Foto: Bete Photography Guus Monnickendam Foto: Familie Jonkers-Monnickendam
Het liefst is Guus lekker buiten, in de natuur. Hij houdt ervan om de stad uit te gaan om een stuk te fietsen of te kamperen en op het strand kan hij zichzelf uren vermaken met het zoeken naar schelpen en slakjes. Het is dan ook niet verwonderlijk dat hij na het behalen van zijn middelbareschooldiploma biologie gaat studeren.
Guus Monnickendam is Joods en hij woont met zijn familie in het hart van de Amsterdamse oude Jodenbuurt, op het Jonas Daniël Meijerplein. Daar speelt zich op 11 juni 1941 een groot drama af: de tweede grote razzia in de stad. Samen met ongeveer 300 andere Joodse jongemannen wordt Guus van huis gehaald en hij belandt in het concentratiekamp Mauthausen waar hij volgens de officiële lezing al een paar maanden later, op 5 september, op 19-jarige leeftijd wordt vermoord. Guus is één van de ruim 102.000 Nederlandse Joden, Roma en Sinti die sinds 19 september 2021 worden herdacht op het Nationaal Holocaust Namenmonument.
Nationaal Holocaust Namenmonument
Dit monument is op initiatief van het Nederlands Auschwitz Comité opgericht. In samenwerking met het Joods Cultureel Kwartier en het Verzetsmuseum Amsterdam is voor schoolklassen die het monument willen bezoeken een educatief programma ontwikkeld. Leerlingen maken kennis met het monument en verdiepen zich in de levensverhalen van enkele slachtoffers. Met een rondleider gaan ze in gesprek over de kracht en betekenis van herdenken. Dit programma is mede mogelijk gemaakt dankzij subsidie van het Vfonds.
Leerlingen die het monument gaan bezoeken, bereiden zich op school voor met de online lesmodule ‘Wordt Gemist’. Ze leren over de levens van acht jonge slachtoffers die vermoord zijn om wie ze waren, onder wie ook Guus. Hierdoor wordt duidelijk dat deze mensen, kinderen zelfs, heel gewone levens leidden voordat zij slachtoffer werden van de Holocaust. Leerlingen kunnen ook onderzoek doen naar leeftijd- en plaatsgenoten. Tijdens het bezoek aan het monument worden de namen van deze slachtoffers hardop uitgesproken want, zoals in de Talmoed staat: een mens is pas vergeten, als zijn naam vergeten is.
Wie, hoe, waarom
Tijdens het bezoek aan het namenmonument in Amsterdam gaan de leerlingen in gesprek met een rondleider over wie we herdenken, hoe we herdenken en vooral waarom we herdenken. Het historisch bewustzijn wordt vergroot en ook de betekenis van de plek en de omgeving wordt besproken. Denk alleen al aan de locatie van het namenmonument. De Weesperstraat was voor de oorlog een smalle straat met een trambaan in het midden, met aan weerszijden winkels en daarboven woningen. Zo’n 175 bewoners van de panden op de plek waar nu het monument staat, werden naar Oostenrijk, Duitsland en Polen gedeporteerd en daar vermoord. Dit zijn ‘slechts’ 175 van de ruim 102.000 Nederlandse Holocaustslachtoffers die met dit monument worden herdacht, ieder met een eigen steen.
Educatief programma
Na de rondleiding in het monument volgen klassen een educatief programma in de Portugese Synagoge, het Joods Historisch Museum of het Verzetsmuseum. De wandeling vanaf het monument naar een van deze locaties voert langs belangrijke plekken in de buurt. Plekken die ons allemaal verschillende verhalen vertellen over de geschiedenis van de Jodenvervolging. Ook lopen we langs het voormalig woonhuis van Guus, waar struikelstenen aan hem en zijn familie herinneren.
Bijzondere plek
Direct na de opening van het monument brachten de eerste klassen een bezoek. Het namenmonument maakt veel indruk: de enorme hoeveelheid stenen in het monument die staan voor de enorme hoeveelheid Nederlandse Holocaustslachtoffers, het grote aantal jonge slachtoffers en de grote families van wie niet zelden alle leden werden omgebracht. Leerlingen raken de stenen aan en realiseren zich dat zij op een bijzondere plek zijn. ◗
We kijken ernaar uit jou en je klas een programma te bieden dat diepe indruk zal achterlaten. Wil je meer weten? Kijk dan op www.jck.nl/holocaustnamenmonument of www.verzetsmuseum.org/nl/namenmonument.
Foto: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam
De complete adaptieve lesmethode
Lesvoorbereiding in één oogopslag
Elke les heeft een uitgebreide handleiding voor de lesvoorbereiding. De lesopbouw is hier in één oogopslag duidelijk.
Adaptieve zelfstandige verwerking
Na de instructie werken de leerlingen zelfstandig aan een gestructureerde set opgaven die direct aansluiten op de instructie.
1
2
3
Interactieve instructie en begeleide inoefening
Elke Snappet les bestaat uit een uitgebreide en interactieve instructie door de leerkracht op basis van de laatste directe instructiemodellen en didactiek.
4 Verlengde instructie op maat
Directe lesevaluatie zonder nakijkwerk
5
Aan het einde van de instructie bepaalt de leerkracht welke leerlingen verlengde instructie nodig hebben en welke leerlingen zelfstandig aan de slag kunnen.
Aan het einde van iedere les is meteen en zonder nakijkwerk zichtbaar hoe de les is verlopen.
Toe aan een nieuwe methode?
Vergeet Snappet niet mee te nemen in het keuzeproces. Scan de QR code voor meer informatie. Of bezoek
