stapaf
GRATIS FIETSMAGAZINE VAN TOERISME OOST-VLAANDEREN
5
uitneem ba fietsrou re tekaarten
Zomer 2010
www.tov.be
Agenda Stappen en trappen in de zomer 2010
Carry Goossens ontdekt ons erfgoed
Fietstips De elektrische fiets is ‘hot’
Kunstprikkels langs de Leie
Overnachtingen in de Leiestreek! 1
Eddy Couckuyt Gedeputeerde Provincie Oost-Vlaanderen bevoegd voor onder meer Toerisme
stapaf
Vooraf Beste lezer, Van aperitief tot digestief: Oost-Vlaanderen is om van te smullen. Onze streekgastronomie en eetcultuur is tot ver buiten de landsgrenzen bekend. En dat is maar één van onze authentieke, historische en 'natuurlijke' troeven. In deze StapAf laten wij u alvast proeven van het rijke aanbod in Oost-Vlaanderen. In de hoofdreportage wandelen en fietsen we door de idyllische Leiestreek, met haar kunstenaars en musea een echte parel van authenticiteit. Met enkele leden van de gelauwerde fotoclub Iris uit Lede trokken we naar het stiltegebied Burreken in de Vlaamse Ardennen, een authentieke streling voor het oog. Acteur Carry Goossens neemt je mee naar vier opvallende erfgoedplekjes in de provincie, onder andere naar een ambachtelijke chocolatier. En het 'laatste woord' lieten we deze keer aan een fervente liefhebber van krulbollen, de oeroude Vlaamse volkssport met het Meetjesland als mekka. Verder blijft de zomer natuurlijk het fietsseizoen bij uitstek. Met de 5 uitneembare Eropuit-fietsroutes klimt u meteen in het zadel, voorzien van een massa tips van fietsgrage Vlamingen. In de rubriek Fietsnet lichten we de thematochten op ons fietsnetwerk toe, met de Denderende Stedentocht als nieuwste in het rijtje. We stelden ook een handige kalender samen met de belangrijkste fiets- en wandelevents waarop u deze zomer uiteraard van harte welkom bent. Heel veel leesplezier met deze nieuwe Stapaf, en alvast een stralende zomer gewenst!
07
stapaf Fietsnet
08
stapaf Reportage
In dit nummer stapaf FIETSNET
07 Thematochten op het fietsnetwerk
Fietsen van knooppunt naar knooppunt doe je met belangstelling voor wat de streek heeft te bieden. Vandaar dat het fietsen van thematochten op het fietsnetwerk zo fijn is.
stapaf REPORTAGE
08 De Leiekunstenaars achterna
Twee koppels fietsen en wandelen langs de Leie en doorheen 150 jaar kunstgeschiedenis, van Emile Claus tot Roger Raveel.
stapaf EROPUIT
14 Vijf fietsroutes in de kijker
StapAf-lezers fietsen vijf knooppuntenroutes in Oost-Vlaanderen. Zij doen hun relaas van een toffe fietsdag. Dankzij de uitneembare routes in deze StapAf kan je al die routes ook zelf makkelijk fietsen!
Coverfoto Voor de coverreportage (vanaf blz. 8) ging een gezelschap fietsen in de Leiestreek en door de pittoreske dorpskern van Deurle.
02 stapaf
COLOFON StapAf is een magazine van vzw Toerisme Oost-Vlaanderen en verschijnt twee keer per jaar. De provinciale vereniging Toerisme Oost-Vlaanderen vzw staat in voor de ontwikkeling en uitwerking van het toeristisch beleid van en voor de provincie en staat onder voorzitterschap van de Gedeputeerde, bevoegd voor toerisme • Verantwoordelijke uitgever: Pierre Goffaux, Sint-Niklaasstraat 2, 9000 Gent • Redactie en realisatie: Grinta! Publicaties, Tielt • Foto’s: Toerisme Oost-Vlaanderen, Gianni Barbieux, Marco Mertens, David Stockman, Fototheek Scheldeland, Hugo Maertens, Johan Raes, Phile Deprez • Cartoon: Klier • Cartografie: Toerisme Oost-Vlaanderen • Redactie: Frederik Backelandt, Michiel Verfaillie • Lay-out: Bart Gielen
stapaf
Column
Eveline Hoorens runt de ambachtelijke koffiebranderij Hoorens in Sint-Maria-Oudenhove. In 2003 huwde ze met kunstenaar Panamarenko.
Blij hier geland te zijn Ik ben opgegroeid met de geur van koffie rond de kerk. Elke week zwierf gedurende een paar uur een walm van versgebrande koffie rond die toren. Een geur die ondertussen mijn neusvleugels heeft ingepalmd. De geur van het exotische, van het verre onbekende, van paradijselijke plaatsen waar ik altijd al van droomde.
22
stapaf Gezelschap
28
stapaf Eerste keer
stapaf fietstips
21 Elektrisch fietsen
Elektrisch fietsen zit in een… stroomversnelling. StapAf ging na wat de voor- en nadelen van de elektrische fiets zijn.
stapaf GEZELSCHAP
Ik ging, ik keek en ik kwam terug naar wat Panamarenko ‘het middelpunt van de wereld’ noemt: Michelbeke. Weet je dat ze daar bij het boerke naast de kerktoren nog eigenhandig kaas maken? En op een steenworp daarvandaan is er een (piep)kleine brouwerij ‘De Graal’, die een delicieus bijpassend bierke heeft gebrouwen. Mocht u zich daar per toeval lazarus zuipen, zorg dan maar dat u geconcentreerde waterkerspillekes op zak hebt, gevonden bij de waterkersboer van Roborst. In Elst, onder het waakzame oog van de Heilige Appolonia, gieten ze in februari op traditionele wijze ‘geutelingen’. Ooit vroegen ze aan mijn ventje of hij de ‘eerste geut’ wou gieten. En hij deed dat in stijl! Om maar te zeggen hoe schoon ambacht kan zijn.
“Elke week zwierf gedurende een paar uur een walm van versgebrande koffie rond de kerktoren van ons dorp.“
22 Op zoek naar het mooiste plaatje
Een groep amateurfotografen trekt naar het natuurgebied Burreken in hartje Vlaamse Ardennen en schiet er enkele mooie plaatjes.
stapaf EERSTE KEER
28 Carry Goossens kiest voor authenticiteit
Acteur Carry Goossens trekt naar vier authentieke locaties in Oost-Vlaanderen. Zo proeft hij ambachtelijke chocolade maar spot ook ons ‘vergeten’ scheepvaarterfgoed.
Abonneer je gratis op stapaf! Wil je op de hoogte blijven van alle fietsnieuws in Oost-Vlaanderen? Neem dan een gratis abonnement op StapAf. Stuur een e-mail met je adresgegevens naar toerisme@oost-vlaanderen.be met als onderwerp ‘abonnement StapAf’ en je krijgt de toekomstige edities van ons magazine gratis in je brievenbus.
Ik zou een ganse preek kunnen afsteken over wat me allemaal irriteert in onze ‘Moderne Tijden’ maar al bij al is ’t hier nog zo slecht niet. Lekker eten, lekker drinken en prachtige landschappen… De ezeltjes passeren, paraderen. Ons perenboomke, dat wel honderd jaar moet zijn, is getransformeerd van maagdelijk wit naar hoopvol groen. Terwijl de Japanse kerselaars met hun vieux rose wollebolle takken wiegelen op de maat van de wind. Roze exotische kersenbloemblaadjes dwarrelen rond en versieren de binnenkoer van de bijna 100-jarige boerderij. Wat ooit een Japanse buxus was, is nu de slaappaal van onze Zwitserse kiekens, die als dikke versgebakken pistolets uitwaaien in de hoogte. Een gezonde zwart-witte poes, altijd alert voor een veldmuisje, waggelt voorbij. De wereld hangt aan haar gat. En het ‘blauwwitte ras’, die heerlijke, malse biefstukken in een lederen frakske, kunnen beamen dat het leven hier, in de Vlaamse Ardennen, ‘stressloos’ is; tenminste, als je een koe bent of een ‘Brakelhoen’, een delicatesse, alléén te vinden in Brakel en omstreken… Met hun witte bontkraag en hun zwart-wit pointillistisch verenmanteltje, paraderen zij op de groene catwalk, en ze zijn niet vies om een graantje mee te pikken. Net als de wilde ganzen, die landen, uitgeput van een verre reis. Ze zijn ‘opgelucht’ dat ze hier zijn geland...
03
stapaf
ontdek
Nieuwe tochten langs de Dender en tussen bloemen Niets is leuker dan fietsen rond een thema. Vandaar dat Toerisme Oost-Vlaanderen werk maakt van de uitbouw van thematochten op zijn knooppuntennetwerk. Lees er meer over in de rubriek ‘Fietsnet’ in deze StapAf. Recent zagen twee nieuwe thematochten het levenslicht. Enerzijds kregen de Gentse Floraliën hun eigen fietstocht: de Floraliëntocht. Anderzijds is er de Denderende Stedentocht. De Floraliëntocht bestaat uit 3 lussen tussen de 27 en 44 km die je eventueel kan combineren. In de zomerweekends kan je een kijkje nemen in enkele sierteeltbedrijven langs de route. Die zetten speciaal hun deuren open. Zo kunnen fietsers de sierteeltsector meteen van dichtbij leren kennen. De Denderende Stedentocht werd gelanceerd in de aanloop naar de Ros Beiaardommegang. Deze thematocht vertelt over het ‘denderende’ en bruisende leven in de steden Ninove, Aalst, Dendermonde en Geraardsbergen. Deze steden waar carnaval, folklore, tradities, stoeten en volkssporten nog intens en bourgondisch worden beleefd, liggen alle vier langs de Dender. Langs de Dender ontdek je een prachtige natuur en via het autovrije jaagpad en landelijke wegen fiets je in de thematocht van het ene historische centrum naar het andere. De route bevat vier lussen tussen 40 en 45 km.
Kunstbiënnale Leiestreek De uitgepuurde, sublieme en gesacraliseerde kunst staat deze zomer centraal tijdens de tweejaarlijkse tentoonstelling van het Roger Raveelmuseum en het Museum Dhondt-Dhaenens. Tijdens een wandeling door moderne en hedendaagse schilderkunst maak je ondermeer kennis met Gustave Van de Woestyne en Hippolyte Daeye. De Biënnale start op 4 juli en loopt tot 19 september. Een ticket biedt toegang tot beide musea en kost € 8 of € 5 voor groepen en met korting. Elke bezoeker krijgt een 70 pagina's tellende bezoekersgids. Er zijn ook verschillende arrangementen beschikbaar waarbij een museumticket gecombineerd wordt met een overnachting en een fietstocht. Met de themaroute Bakens van Kunst kan je het traject tussen de twee musea al fietsend afleggen. www.toerisme-leiestreek.be
www.floralientocht.be www.tov.be
Volksverhalenzomer in het Meetjesland Dit voorjaar startte in het Meetjesland een ‘Zomer vol verhalen’. Een zomer lang worden meer dan honderden evenementen georganiseerd rond het thema ‘verhaal’. In verschillende musea, bezoekerscentra en bibliotheken worden Museumvertellingen en Bibliotheekvertellingen georganiseerd. Daarnaast trekt de ‘Zomer vol Verhalen’-tournee van evenement naar evenement en kwam het boek ‘Tobias en de Meetjesmobiel’ uit. www.zomervolverhalen.be
Smullen met BavarWAAS Toerisme Waasland organiseerde acht jaar lang een Wase Streekgerechtenwedstrijd maar gooit het dit jaar over een andere boeg. Ze lanceren een zoete uitloper van die wedstrijd: BavarWAAS. Wie tussen 1 juli en 30 september neerstrijkt op een terrasje in het Waasland kan proeven van de lekkerste zoetigheden bereid met streekeigen producten. De streekeigen snoepjes doen het ‘Soete lant van Waas’ alle eer aan en geven fietsers en wandelaars ongetwijfeld een extra duwtje in de rug. www.toerismewaasland.be
04 stapaf
STAM Gent is gloednieuw stadsmuseum Op 9 oktober opent het gloednieuw Stadsmuseum Gent (STAM) zijn deuren. Het museum op de Bijlokesite wil toegankelijk zijn voor een ruim publiek en heeft daarom lage toegangsprijzen. Tot 18 jaar is de toegang gratis, tot 26 jaar kost een toegangskaartje € 1 en volwassenen betalen maximum € 6. Tijdens het openingsweekend start ook de tijdelijke tentoonstelling ‘Belichte stad’ die tot 1 mei 2011 loopt. www.stamgent.be
Bloementapijt in Zottegem Gravin Sabina van Beieren en graaf van Egmont woonden bijna vijf eeuwen geleden in het Egmontkasteel in Zottegem. In dat kasteel zijn zij van 11 tot 14 september het onderwerp van een imposant bloementapijt. Marc Schauteet heeft al soortgelijke tapijten ontworpen in Brussel, Haarlem, Warschau, Frankfurt en Tel Aviv en ontwerpt nu ook deze in Zottegem. www.zottegem.be
Coup de Ville in Sint-Niklaas 24 jaar na Chambres d’Amis in Gent organiseert Jan Hoet een soortgelijke tentoonstelling in Sint-Niklaas. De kunstpaus van Vlaanderen zal hierbij als bijzondere gastcurator optreden van de vzw W.A.R.P. (Wase ARtistieke Projecten). Op de Grote Markt zal een tijdelijk kunstenaarsdorp staan. Jonge kunstenaars zullen hier tijdens de duur van het project leven en werken. Coup de Ville loopt van 12 september tot en met 24 oktober 2010. www.warp-art.be
Wandelen in Rivierenland Niel, Boom, Rumst, Willebroek, Mechelen en Sint-Katelijne-Waver kennen geen geheimen meer voor wandelaars. Enkele maanden geleden werd het Wandelnetwerk Rivierenland feestelijk ingehuldigd en ondertussen is het nieuwe wandelnetwerk al stevig ingewandeld. Het wandelnetwerk is een netvormige aaneenschakeling van wandelroutes die langs landelijke wegen, dijken of trage wegen lopen. Het is de ‘wandelevenknie’ van het fietsknooppuntennetwerk. www.rlrl.be
Authentiek lekker Vlaanderen In 2010 plaatst Vlaanderen Lekker Land het authentieke Vlaanderen in de kijker. Vlaanderen Lekker Land staat namelijk voor authentiek en culinair genieten. Naar aanleiding van deze campagne stelde Vlaanderen Lekker Land 56 verblijfsarrangementen samen waarvan 11 arrangementen in OostVlaanderen. Logiesuitbaters laten hun gasten proeven en kennis maken met hun streek. Met de arrangementen zetten ze al het moois en lekkers uit de streek in de verf. Een arrangement bestaat uit een ontbijt met streekproducten, een activiteit die heel typisch is voor de regio en een diner met streekproducten. Alle arrangementen en nog meer tips voor lekkere uitjes vind je in het gratis Vlaanderen Lekker Land magazine, te verkrijgen bij Toerisme Oost-Vlaanderen. ‘Vlaanderen Lekker Land’ gaat per provincie ook op zoek naar een stad of gemeente die Ambassadeur van Vlaanderen Lekker Land zal worden. www.vlaanderenlekkerland.be
Gewonnen! Wetteren werd tijdens de reportage in het vorige nummer van StapAf geassocieerd met ‘rozen’. Wie dat wist, maakte kans op één overnachting in het Gentse Hotel Harmony en één overnachting in de B&B ’t Groene Genoegen in Laarne, telkens voor twee personen op basis van kamer en ontbijt. Daarbovenop konden de winnaars één dag gratis gebruik maken van twee fietsen. De gelukkige winnaars zijn Roland Dejonckheere uit Hooglede en de familie Schoutens uit Wilrijk. Proficiat! 05
bestel
via
Wil je ontdekken wat Oost-Vlaanderen te bieden heeft? Schaf dan één van de fietsnetwerkkaarten, brochures of boxen uit de StapAf Shop aan!
Hoe bestel je iets uit de StapAf Shop? Stap 1. Surf naar www.tov.be Stap 2. Klik in de keuzekolom ‘wandelen’ of ‘fietsen’ aan Stap 3. Klik op de bestelknop van het gewenste product Stap 4. In het ‘Winkelmandje’ vind je jouw bestelling(en) Stap 5. Vul alle gegevens in en bevestig Stap 6. Je ontvangt je bestelling met de post
Product in de kijker Brochure: De Lieve vertelt De StapAf Shop heeft een flink aantal brochures in het aanbod zoals onder andere themaroutes op het Oost-Vlaamse fietsnetwerk. Ook van de thematocht ‘De Lieve vertelt’ is een brochure beschikbaar. De route brengt de fietser langs het oudste kanaal van Vlaanderen: De Lieve moest van bij het prille ontstaan van Gent de Arteveldestad voorzien van een snelle vaarverbinding met de toenmalige Zwinmonding tot in Damme. Vandaag geeft De Lieve een romantisch landschap prijs waarachter een brok
06 stapaf
middeleeuwse economische geschiedenis schuilgaat. Dankzij de themaroute ‘De Lieve vertelt’ kan de fietser die verhalen leren kennen! De StapAf Shop telt een karrenvracht aan toffe producten, zowel voor de fietser als de wandelaar: van fietsnetwerkkaarten (€ 6), brochures rond thematochten (€ 3) over fietsboxen (€ 12), wandelboxen (€ 9) tot lusvormige fiets- (€ 2) en wandelroutes (€ 1,25). Voor een volledig overzicht, surf naar www.tov.be!
Ook te bestellen via www.tov.be 2 ‘must haves’ voor de StapAflezer! StapAf fiets- en wandelpocket De ‘StapAf fiets- en wandelpocket’ is een gratis boekje boordevol toeristische info over Oost-Vlaanderen. Alle fiets- en wandelroutes die in deze handige gids worden gepresenteerd, krijgen een handig kleurenblokje mee, zodat je meteen ziet waaraan je begint. Elke route krijgt één van de labels ‘Uitdagend’, ‘Gezellig’ of ‘Ontspannend’, op basis waarvan je kan uitmaken of ze je als gegoten zit. Aan de hand van het toegekende label kan je bepalen in wat voor route je vandaag zin hebt.
Fietsinfoboekje Waar kan ik een degelijke fiets huren? Kom ik langs mijn fietsroute een fietsvriendelijk cafee tje tegen? Vind ik een hotel of een gastenkamer waarvan de eigenaar mij als fietser extra in de watten legt? Wat is de dienstregeling van dat leuke veerpontje over de Leie? Het antwoord op al die vragen (en nog veel andere) lees je in het gratis fietsinfoboekje van Toerisme Oost-Vlaanderen. Het is verkrijgbaar bij alle toeristische diensten of via www.tov.be.
stapaf
fietsnet
Fiets thematisch! Oost-Vlaanderen wordt ontsloten door een fietsnetwerk dat goed is voor meer dan 3.000 kilometer fietsplezier. Je kan letterlijk alle kanten uit! Heb je wat inspiratie nodig? Geen probleem, dan brengen de thematochten soelaas! Je hoort het wel vaker: mensen die op wereldreis trekken zonder dat ze ooit de pareltjes van dichtbij hebben gezien! Dankzij het fietsnetwerk fiets je van knooppunt naar knooppunt en ontdek je op die manier de leukste hotspots uit onze provincie. Plekjes die je anders misschien nooit zou bezoeken! Themaroutes die geënt zijn op het fietsnetwerk zijn ‘in’. Op basis van een bepaald thema (dat kan gaan van kunst over natuur tot gastronomie) krijgt een fietsroute dan gestalte. Oost-Vlaanderen heeft meerdere van dergelijke routes en het aanbod dikt nog voortdurend aan. De jongste telg in het rijtje is de thematocht ‘Denderende Steden’. Die leidt je door en langs de ‘denderende’ steden Dendermonde, Ninove, Aalst en Geraardsbergen en werd onlangs gelanceerd in de marge van de historische Ros Beiaardommegang.
Meerwaardezoeker “De themaroutes op ons fietsnetwerk zijn een hoogvlieger ”, zegt Mieke Belmans, ver-
antwoordelijke marketing en communicatie bij Toerisme Oost-Vlaanderen. “Ze geven een meerwaarde aan ons routenetwerk aangezien de trajecten ook de troeven van de regio in kwestie ondersteunen. Themaroutes zijn er voor mensen die niet alleen willen trappen maar ook willen afstappen. Kortom: ze zijn er voor de meerwaardezoeker. De fietser krijgt meer duiding bij de streek, over de socioculturele achtergronden, over de culinaire troeven of over de straffe verhalen die nog altijd worden verteld. Op die manier ontsluiten we een stukje authentiek verleden en heden van een regio.”
jou ontleed. Dankzij het handige formaat, kan je de brochure ook makkelijk meenemen tijdens je fietstocht. Een overzicht van alle themaroutes op het Oost-Vlaamse fietsnetwerk vind je in de StapAf fiets- en wandelpocket, ook al verkrijgbaar via www.tov.be.
Brochures Hoe ziet zo’n thematocht er eigenlijk uit? En vooral: hoe begin je die te fietsen? Alle thematochten op het Oost-Vlaamse fietsnetwerk kan je raadplegen in de vorm van een handige brochure die je via www.tov.be voor een prikje (€ 3) kan aanschaffen. In zo’n brochure vind je alle praktische informatie over het traject (onder andere een routekaartje en allerlei nuttige adressen), bezoektips voor onderweg en veel achtergrond over de regio waar je door fietst en over het thema dat je voor de wielen krijgt geschoven. Het routetraject wordt netjes en stap voor stap voor 07
stapaf
reportage
Kunstprikkels langs de Leie De Leie heeft iets aparts, bijna iets mystiek zelfs. We noemen haar nog altijd, aldus dichter Roland Jooris in zijn ‘Ode aan de Leie’, “een Golden River die als een sierlijk lint (…) door de velden slingert”. Twee fietskoppels wandelden en fietsten een weekend in de Leiestreek. Het was genieten van de kunstprikkels onderweg. En het was tegelijk ook een beetje thuiskomen…
FIETSEN – DAG 1 (Bakens van kunst aan de Leie, thematocht op het fietsnetwerk, tocht 1, afstand: 28 km + aanlooproute 7,5 km) Knooppunten: (18-48-2-3-) 5-3-4-911-12-90-86-20-1413-11-9-6-5
Jean-Pierre Vancamelbecke (58) bekijkt enthousiast het programma van de tweedaagse wandel- en fietstocht. Samen met zijn echtgenote Leen Van Caelenberg (56) wil hij zich de volgende 48 uur (figuurlijk) verdrinken in wat de kronkelende Leie allemaal te bieden heeft. Jean-Pierre heeft als ex-leerkracht geschiedenis altijd al mateloze interesse gehad in cultuur met kleine en grote c in het algemeen en in de kunstgeschiedenis van de Leiestreek in het bijzonder. “Jammer dat we slechts twee dagen op pad zijn. Over één kunstwerk kan je immers blijven filosoferen en babbelen”, lacht hij.
“In de Leiestreek gaat natuur naadloos over in cultuur en omgekeerd.” Ook van de partij zijn Guy De Kee (64) en zijn echtgenote Marie-Anne Verhegge (52). Voor Guy wordt deze weekendtrip een beetje ‘thuiskomen’. Nu woont hij met MarieAnne in Gent maar hij is eigenlijk geboren en getogen in 08 stapaf
Machelen-aan-de-Leie, één van de haltes op het fietstraject. “Ooit zat ik als klein manneke nog op de schoot van Roger Raveel. Je begrijpt dat dit veel herinneringen bij me zal oproepen. Ik kijk er uiteraard naar uit om het Raveelmuseum te bezoeken. Thuis heb ik jammer genoeg enkel replica’s van Raveels werk hangen. (Lacht)”
Volleerd museumgids De zon schijnt vandaag fel, de Leie glinstert en de twee duo’s maken zich op voor een dagje fietsen op het knooppuntennetwerk. Op het menu staan twee thematochten, van 28 en 22 km, allebei gevat onder de veelbelovende noemer ‘Bakens van kunst aan de Leie’. De wagens laten ze achter bij ‘Anno 1756’, de Bed & Breakfast in Vinkt waar ze straks overnachten. ‘Anno 1756’ is de start van de fietstocht die 7,5 km verderop eigenlijk officieel uit de startblokken schiet aan knooppunt 5. Al dringt zich daar eerst een bezoekje aan het Museum van Deinze en de Leiestreek op.
Tientallen kunstenaars vonden sinds het derde kwart van de 19de eeuw inspiratie langs de Leieoevers. Hun werk is te bewonderen in het Museum van Deinze en de Leiestreek. “Ons museum is geografisch beperkt tot de Leiestreek. Opgepast, dat is heus meer dan Sint-MartensLatem alleen, dat weliswaar als de artistieke kern wordt beschouwd”, zegt conservatrice Veerle Van Doorne wanneer ze Jean-Pierre, Leen, Marie-Anne en Guy ontvangt. “De diverse groepen Leiekunstenaars vind je in ons museum”, gaat ze verder. “Maar het bijzondere is toch dat we ook werk van de huidige jonge generatie kunstenaars opnemen in de collectie.” Jean-Pierre is niet meer te houden en flaneert door 150 jaar kunstgeschiedenis. De drie anderen volgen. Hij staat stil bij ‘De Bietenoogst’ van Emile Claus (1849-1924) en ontpopt zich meteen tot een volleerd museumgids. “Dit werk is deels impressionistisch, deels realistisch. Het getuigt duidelijk van de eerbied die Claus had voor het boerenleven. Claus was één van de eerste kunstenaars 0 Jean-Pierre vertelt vol vuur
“Het is flaneren doorheen 150 jaar kunstgeschiedenis.”
over ‘De Bietenoogst’.
die zich settelde langs de Leie. Hij vond hier iets wat er in de stad niet was: het licht.” Jean-Pierre is een goed verteller. Naadloos duidt hij de diverse stromingen, van impressionisme over symbolisme naar expressionisme, die de Leiekunst heeft doorlopen. Guy, Marie-Anne en Leen hangen aan zijn lippen. In het najaar organiseert het Museum van Deinze en de Leiestreek ‘Leie – Rimpelloze Eenvoud’, een tentoonstelling waarin het oeuvre van alle grote Leiekunstenaars een plaatsje krijgt. “We zullen een tachtigtal werken tonen waarvan een tiende nooit getoond werd”, zegt Veerle Van Doorne trots. “Dan komen we zeker terug”, verzekert Leen. En misschien met JeanPierre tegen dan als museumgids?
richting steenweg Gent-Deinze. Op de kasseitjes voelen Guy en Jean-Pierre, allebei geoefende wielertoeristen, zich duidelijk als een vis in het water. Deurle is de volgende pleisterplaats langs de route en een pareltje langs de Leie. Pittoresk, dichterlijk: het zijn manieren om de charmante dorpskern te omschrijven. “Dit was toch bijna het mooiste dorpje van Vlaanderen? Het moest de duimen leggen voor Oud-Rekem”, merkt Marie-Anne op. Je kan in Deurle blijven plakken in een cafeetje of je kan één van de musea bezoeken. “Die liggen hier op een zakdoek. Ik weet dat omdat Jean-Pierre en ik geregeld een museumbezoek meepikken”, zegt Leen wanneer ze de fietsnetwerkkaart bovenhaalt. Het is even afwijken van de route om de Musea Leon De Smet en Dhondt-Dhaenens te bereiken. Hier kan je de ogen de kost geven en word je ondergedompeld in een zoveelste kunstbad. Het Gemeentelijk Museum Gust De Smet ligt wel op de route. Het is het woonhuis van de gelijknamige Leiekunstenaar. Het is al een poos voorbij het middaguur en dus rammelen de buiken. Geef toe, kan je je een mooier decor bedenken voor een lunch dan de dorpskern van Deurle?
Leiemeersen en Deurle Het lekkere weertje vraagt om wat stevig fietswerk. En dus kruipt het viertal na het museumbezoek fluks in het zadel. Via het kanaal van Schipdonk bereiken ze Bachte. Om over de Leiearm te geraken, moeten ze het veer Bathio gebruiken. Het is een kabelveer dat je zelf moet bedienen door aan het aandrijfwiel te draaien. Guy en Jean-Pierre nemen deze ‘mannentaak’ voor hun rekening. Nu fietsen ze op grondgebied Astene. “Het Sashuis is een mooi gebouw”, zegt Jean-Pierre. “Je zou eigenlijk ook een thematocht rond architectuur langs de Leie kunnen maken. Er is stof genoeg om over te spreken.” Onze twee koppels fietsen over de brug van het Sas. Het was Emile Claus – zijn naam viel eerder al – zelf ooit inwoner van Astene, die het Sas op impressionistische wijze schilderde. Even verderop, op het kleine brugje dat toegang geeft op de Maaigemdijk, snap je waarom zoveel kunstenaars verliefd waren op de Leiestreek. Het zicht op de Leiemeersen, doorsneden door de meanders van de Oude Leie, is heel mooi. Van natuur gaat het al gauw naar cultuur. Het kasteel Ooidonk doemt immers in de verte, tussen de bossen, op. Dit renaissancekasteel is in België enig in zijn soort. Via een kasseiweg en de Blauwe poort gaat het nu
0 Over het brugje aan de Maaigemdijk.
t Langs het kasteel Ooidonk.
09
stapaf
reportage
FIETSEN – DAG 1
Daar is Roger Raveel
(Bakens van kunst aan de Leie, thematocht op het fietsnetwerk, tocht 2, afstand: 22 km + uitlooproute 6 km) Knooppunten: 5-7-84-85-90-95-9486-88-83 (-81-16-18)
Na de lunch is het via Astene nog een stukje fietsen tot Deinze. Daar start de tweede tocht van de themaroute ‘Bakens van kunst aan de Leie’. Grote blikvanger in deze route is het Machelen-aande-Leie van Roger Raveel. Hier ademt nagenoeg alles Raveel. De bijna 90-jarige kunstenaar werd hier geboren in 1921 en woont er nog steeds. Hij drukte zijn stempel op de naoorlogse Leiekunst. Je fietst niet alleen voorbij het woonhuis van Raveel, het Plein van de Nieuwe Visie en de intrigerende Muur der verbeelding, er is bovenal het Roger Raveelmuseum waar je zijn oeuvre kan bewonderen. Jean-Pierre en Guy zijn fan, zoveel is duidelijk. “Bij Raveel zijn kunst en werkelijkheid één. Hij vraagt aan de toeschouwer om die realiteit mee te interpreteren”, zegt Jean-Pierre. “Normaal zijn werkelijkheid en kunst van elkaar gescheiden. Welnu, Raveel wil dat doorbreken.” Plots wordt ook Jean-Pierre de mond gesnoerd. “Kijk, daar is hij!”, zegt Marie-Anne. Roger Raveel himself wandelt het
“Roger Raveel himself geeft een rondleiding in zijn museum. Onvergetelijk.”
e In Huisbrouwerij Sint-Canarus sluit ons viertal dag één af met een frisse pint.
10 stapaf
museum binnen! Iedereen is verrast. Raveel is helemaal in het wit gekleed. Hij ziet er nog steeds kwiek uit en geeft zonder aarzelen een privérondleiding door zijn museum. Hij gidst Jean-Pierre en co langs zijn bekendste werken. Guy heeft iets met het werk ‘Gele man met karretje’ uit 1952. “Ik heb dit werk zien tot stand komen. Letterlijk.” Raveel knikt wanneer Guy er hem over aanspreekt. Guy was er vroeger immers kind aan huis. “Thuis hadden wij de krant ‘De Landwacht’, ten huize Raveel hadden ze ‘Het Volk’. Daarin stonden de strips van Nero en ‘t Kapoentje, vandaar dat ik nagenoeg elke dag langsging.” Raveel heeft pretoogjes wanneer hij Guy de anekdote hoort vertellen. Hij kuiert nu verder naar één van zijn meest in het oog springende werken. Vandaag is er geen levende duif te zien in ‘Neerhof met een levende duif’ uit 1962. Raveel rakelt een anekdote op. “Ooit stond dit op een tentoonstelling in
0 Raveel bij 'Neerhof met een levende duif', deze keer weliswaar zonder duif.
Roubaix. De organisator meldde me achteraf dat het een gigantisch succes was geweest maar voegde er fijntjes aan toe dat het te danken was aan de duif en niet zozeer aan mijn werk! De duif was de attractie van de tentoonstelling!” Opvallend: in Raveels werk komen een aantal dingen vaak terug: het lege vierkant, de duif, de kat, zijn vader Gustaaf (‘Stafke’) die al dan niet, met z’n rug naar de toeschouwer gekeerd, door het vensterraam tuurt, … ‘Herinnering aan het sterfbed van mijn moeder’ uit 1965 beklijft en ontroert. Raveel verwerkte er de echte bedstijlen van het sterfbed in. “Mijn vader had het bed op zolder gezet, als een soort relikwie, maar wou het nadien verbranden. Toen zei ik: ‘Nee, vader. Ik ga er een kunstwerk van maken’.” En zo gebeurde het. Tenslotte neemt Raveel het kubusvormige ‘Karretje om de hemel te vervoeren’ bij de hand. Een spiegel prijkt op de bovenzijde van de kubus, alsof je de hemel en de wolken meedraagt. Roger Raveel toont zich buitengewoon vriendelijk, trakteert het viertal op een handdruk en zet zich dan aan het signeren.
“Als klein manneke zat ik nog op de schoot van Roger Raveel.” Een buitengewoon man. Bij leven al een legende. “Wat een dag.” Het is het algemeen gevoel dat nu heerst. En toch moet er nog gefietst worden. “Van al die musea heb ik toch wel dorst gekregen”, zegt Marie-Anne. Een biertje in Huisbrouwerij Sint Canarus in Gottem doet dan ook wonderen. Uitbater/brouwer Piet Meirhaeghe ontpopt zich tot een waar entertainer wanneer hij wat duiding geeft bij het brouwproces van de Canarus-biertjes. Klein maar fijn is het devies van Sint Canarus. De vier StapAf-fietsers worden alvast op hun wenken bediend. Een Sint Canarus Tripel, een Maagd van Gottem en een Potteloereke strelen de dorstige kelen. “Wil je geloven dat ik hier deze week ben voorbij gefietst?”, aldus Guy. “Nu ik weet dat hier een brouwerijtje is, opent dat perspectieven. (Knipoogt) Ik zal al eens sneller binnenwippen.” Na een paar pinten zakt Guy samen met de anderen af naar ‘Anno 1756’ voor een verdiende nachtrust.
q Leen, Guy, Marie-Anne en Jean-Pierre kijken toe hoe Raveel het 'Karretje om de hemel te vervoeren' bestuurt.
11
WANDELEN – DAG 2
Kunstenaarsdorp Sint-Martens-Latem
(Albijn Van den Abeele wandelroute, afstand: 9 km, ingekort 6 km)
Annie Dreesen (50) baat sedert 2005 de B&B ‘Anno 1756’ uit. “Het gebouw dateert van 1756, vandaar de naam van de B&B”, zegt ze, terwijl ze haar gasten een rijkelijk ontbijt voorschotelt. “Een koninklijk ontbijt, als ik sommige van mijn gasten mag geloven. Dat zijn toch mooie complimentjes”, vindt Annie die nog geen moment spijt heeft van haar B&B-avontuur. “Helemaal niet! Het heeft mijn leven veranderd. Ik krijg alleen maar goedgeluimde mensen over de vloer en dat geeft ook mij veel energie.” Goedgeluimd zijn ook Guy, Marie-Anne, Jean-Pierre en Leen. De ervaringen van de dag van gisteren met als kers op de taart de rondleiding door Roger Raveel in het museum zinderen nog na. “Een onvergetelijke ervaring”, klinkt het unaniem. Annie Dreesen krijgt vooral veel fiets- en wandeltoeristen over de vloer. Deze keer laat ons gezelschap de fiets op stal en tekenen ze voor een wandeltocht in Sint-MartensLatem. De zogenaamde Albijn Van den Abeele wandelroute zal hen door het hart van Sint-MartensLatem leiden en opnieuw zullen ze enkele iconen uit de Leiekunst tegenkomen. Wandelen is één ding maar wie is in godsnaam Albijn Van den Abeele, naar wie de wandelroute is genoemd? Jean-Pierre weet het maar al te goed. “Vanaf 1900 waren er heel wat gerenommeerde kunstenaars actief in Sint-Martens-Latem. Albijn Van den Abeele, toen gemeentesecretaris en zelf amateurschilder, ontfermde zich over hen. Hij speelde de perfecte gastheer.” Kortom: deze Albijn Van den Abeele, wiens statige woonhuis we al vrij snel voorbij wandelen, heeft bijgedragen tot de status van Sint-Martens-Latem als kunstenaarsdorp bij uitstek.
naar het water. Je merkt het meteen: hier langs de oevers van de Leie vind je een fantastische plek om je neer te planten en even op adem te komen. Guy en Leen doen dat meteen. “Wat is het hier mooi.” Woorden zijn overbodig. Het uitzicht bij de aanlegsteiger aan de Meersstraat is zonder meer imponerend. Hier meren nog altijd passagiersschepen aan. Het kan geen toeval zijn dat deze
“Vanaf 1900 was Sint-Martens-Latem een kunstenaarsnest.” Leiemeander de meest geschilderde locatie van Latem is. De Latemse meersen vormen een erkend natuurreservaat van bijna 19 hectare. De Albijn Van den Abeele route doet je daar intens van proeven. Natuur gaat hier naadloos over in cultuur en omgekeerd. De keren dat de Leiekunstenaars hier hun schildersezel hebben neergeplant, zijn immers ontelbaar. De wandeltocht brengt de vier langs het Torenhuis van Albert Servaes en finaal naar de Latemse Koutermolen, die nu gerestaureerd wordt. Binnenkort zie je de Koutermolen, een windmolen die dateert uit de veertiende eeuw, weer in volle glorie. “We hebben van deze twee dagen genoten”, zegt Leen, waarmee ze de mening van haar kompanen netjes verwoordt. “Tijd nu om te tafelen. Want van al die kunstprikkels krijg je toch wel grote honger.”
Woorden overbodig
9 Wandelen langs het woonhuis van Albijn Van den Abeele en de Sint-Martinuskerk.
12 stapaf
De tocht brengt ons al snel naar het hart van SintMartens-Latem: de Sint-Martinuskerk. Die werd meerdere malen geschilderd door kunstenaars als Valerius de Saedeleer en Albert Servaes. In de hoek voorbij de westelijke ingang rust sedert 1941 beeldhouwer Georges Minne. In de kerk zelf hangt een doek van Gustave van de Woestyne, broer van dichter Karel. Die laatste kreeg dan weer een beeld net vòòr de kerk. Jean-Pierre leest de zwaarmoedige tekst op het monument: ‘Wie heeft de koude kroon gebroken die zwaar mijn dubbend denken ontsloot.’ “De gedichten van Van de Woestijne zijn doorspekt van de ondraaglijke zwaarte van het leven”, zegt Jean-Pierre. “Ik ben geen fan. Geef mij maar Gezelle, die klinkt zelfs anno 2010 nog altijd fris en experimenteel.” De wandelroute leidt nu naar de achterzijde van de kerk,
q Monument voor dichter Karel Van de Woestijne in SintMartens-Latem.
Fiets langs de Leie en beleef de kunst! WIN een verblijf in de Leiestreek! Dat de Leiestreek één grote schat is aan verhalen, beeldige plekjes en kunstprikkels, hoeft géén betoog meer. Fietsen langs de Leie en er zelf de cultuur en natuur beleven: het is haast een must voor elke recreatieve fietser! Zeker doen dus in de komende maanden! Hieronder vind je alvast twee verblijfssuggesties in de buurt van de fietsroutes en wandeltocht die beschreven zijn in de reportage. Het zijn ideale uitvalsbasissen om de streek te ontdekken. ‘Anno 1756’ in Vinkt bij Deinze komt aan bod in de reportage. Maar er zijn nog leuke verblijfsadressen. ‘Aan de Leie’ bijvoorbeeld, een B&B die echt een aanrader is op het vlak van wellness en relaxatie. Ideaal na een dagje fietsen of wandelen in de streek! We hebben goed nieuws: jij maakt immers kans op een uniek en onvergetelijk verblijf in de Leiestreek in één van onderstaande logies. Het enige wat je hoeft te doen is de wedstrijdvraag correct te beantwoorden! Waag je kans!
Wat zit er in de prijzenpot? B&B Anno 1756 (bij knooppunt 18) Ketelstraat 2, 9800 Vinkt (Deinze) T 0479 73 16 16 of 09 386 34 98 E annie.dreesen@telenet.be W www.anno1756.be
1
Schenkt 1 overnachting voor 2 personen op basis van kamer en ontbijt. En stelt gedurende 1 dag 2 fietsen ter beschikking. B&B Aan de Leie (bij knooppunt 2) Wakkense Heirweg 26, 9800 Deinze T 0497 70 27 02 E info@aandeleie.be W www.aandeleie.be
2
1
Schenkt 1 overnachting voor 2 personen op basis van kamer en ontbijt.
De wedstrijdvraag Wie schilderde ‘De Bietenoogst’, één van de pronkstukken van het Museum van Deinze en de Leiestreek? A. Roger Raveel B. Emile Claus C. Albijn Van den Abeele
2
Hoe neem je deel? Stuur je antwoord voor 31 oktober 2010 naar: Toerisme Oost-Vlaanderen, Wedstrijd StapAf, Sint-Niklaasstraat 2, 9000 Gent (België). Mailen kan ook, met als onderwerp “Wedstrijd StapAf”, naar wedstrijd@oost-vlaanderen.be. Vergeet je naam en je adresgegevens niet te vermelden. De winnaars krijgen persoonlijk bericht en worden vermeld in het voorjaarsnummer van 2011. Veel succes!
13
it u p o Er
Met z’n 3.000 kilometer fietsplezier is Oost-Vlaanderen één van dé Vlaamse fietsprovincies bij uitstek. In elk nieuw nummer van StapAf stellen we vijf nieuwe knooppuntentrajecten voor. Die staan uitgetekend op de uitneembare kaarten en beschreven in de bladzijden die volgen. Ook nu weer fietsten onze lezers de routes in!
Lees en fiets! StapAf is méér dan zomaar een bundeling van kant-en-klare fietsroutes. Dompel je eerst onder in de ervaringen van enkele StapAf-lezers die de voorgestelde routes reeds infietsten en spring daarna zelf op je fiets! Net als in de grote reportage in deze StapAf start de route in de Leiestreek (34 km) in Deinze. Kurt en Kathleen ervoeren samen met hun kinderen Seppe en Marthe een vol vakantiegevoel langs de Leie! Wie Vlaamse Ardennen zegt, zegt en denkt meteen aan de Ronde van Vlaanderen. Ook Brabanders Christof, Raf en Kurt doen dat. Toch geeft de streek in de 36,8 km lange route die ze fietsten enkele andere kantjes prijs. Gino en Rosanne viel vooral de variatie op in de route in Scheldeland (54,8 km). Molens blijken de leidraad in het traject dat hen in en om Aalst voert. Het Waasland doet zijn fietsers niet zelden flirten met de Nederlandse grens. Welnu, deze Wase tocht (43,1 km) met een wondermooie passage langs de Moervaart, doet Joos, Gerda, Georges en Christine even voorbij de grens fietsen. Erik en Marie-Louise wandelen in de winter en nemen de fiets in de zomer. Eropuit trekken is hun lang leven. Ze konden dan ook hun hart ophalen in deze tocht door het Meetjesland (34 km) langs water, groen, dorpen en kastelen. 14 stapaf
In Gent fietsen we dan weer de 11 km lange tocht langs het religieuze erfgoed van de Arteveldestad. De fietsroute ‘Stedelijk religieus erfgoed’ is één van de vier thematische fietsroutes die telkens een ander kantje van Gent belichten. Uitneembare routekaarten Lees de ervaringen en belevenissen van onze lezers en test daarna zelf het fietsnetwerk van de provincie Oost-Vlaanderen uit! Vijf uitneembare routekaarten, netjes in het midden van deze StapAf gelast, helpen je alvast op weg. Veel fietsplezier!
p.15
Stad Gent p.16
De Leiestreek p.17
De Vlaamse Ardennen p.18
Scheldeland p.19
Het Waasland p.20
Het Meetjesland
Stel je kandidaat! Heb je zelf ook zin om in de volgende edities van StapAf een knooppuntenroute in te fietsen? Stel je dan kandidaat door een mail te sturen naar toerisme@oost-vlaanderen.be met als onderwerp ‘Fietsvrijwilliger StapAf’.
De Stapaf fiets- en wandelpocket van Toerisme Oost-Vlaanderen biedt een overzicht van alle lusvormige routes.
Dokkeren langs religieus erfgoed Wie denkt aan Gent, denkt aan feesten, winkelen en studeren. Een link met religieus erfgoed wordt zelden gemaakt. Onterecht want Gent herbergt tal van kloosters, begijnhoven en kerken. De fietstocht ‘Stedelijk religieus erfgoed’ loodst je langs die (soms on)zichtbare rijkdom in het oude centrum van Gent.
Ondanks het feit dat de fietsroute slechts 11 km lang/kort is, brengt ze je héél wat informatie over het Gentse religieuze erfgoed. De start is aan het Stadsmuseum Gent (STAM). Dat museum opent eind 2010 zijn deuren in het voormalige Bijlokeklooster en ligt naast de rustgevende Leie. Je volgt de rivier even op weg naar het historisch centrum. Daarna laat je de Leie rechts liggen om naar de Oude Houtlei te trekken. De kerk van de Clarissen imponeert in de (voor auto’s) éénrichtingsstraat. In dezelfde straat tref je ook een begijnhof en twee kloosters aan.
Jacob van Artevelde De Sint-Michielskerk is het volgende religieus ‘hoogtepunt’. Hier maakt de route even een lus om langs de gezelligste en mooiste plek van Gent, de Graslei, naar het oudste Gentse begijnhof te slingeren. Het Sint-Elisabethbegijnhof en de bijhorende kerk worden als het ware ingesloten door de fietsroute. Hier proef je voor het eerst, en zeker niet voor het laatst, van de kasseien. Het vervolg van de tocht ligt bezaaid met kinderkopjes. In de Burgstraat rij je tussen tramsporen langs het klooster van de Ongeschoeide Karmelieten richting Gravensteen. Maar honderd meter vòòr het kasteel moet je linksaf. Na het Augustijnen- en Caermersklooster dokker je door het Patershol naar de Vrijdagsmarkt waar Jacob van Artevelde indrukwekkend de wacht houdt. Hierna volgen de Sint-Jacobskerk, het Belfort en de Sint-Baafskathedraal elkaar snel op.
Eropu
it
Byzantijnse stijl Het leeuwendeel van de kasseistroken ligt nu achter je. Het is nu evenwel hier en daar opletten voor het verkeer: Gent is immers een bruisende stad! Via de Slachthuisbrug steek je even het water over voor de Sint-Baafsabdij. Wie wil, kan nog langer langs deze kant van het water fietsen want hier start de uitbreiding richting het Groot Begijnhof. Deze extra kilometers zijn zeker de moeite waard om te zien hoe groot en imposant het begijnhof wel is. Na de optionele zijsprong steekt de normale route terug het water over richting Sint-Annaplein. Hier tref je een rotonde met een park in het midden, geflankeerd door een kerk in Byzantijnse stijl. In de Lange Violettenstraat passeer je langs het Klein Begijnhof OnzeLieve-Vrouw Ter Hoyen. Nu volgen enkele drukke oversteekplaatsen en dan start de klim naar het hoogste punt van Gent, het Sint-Pietersplein. 29 meter boven de zeespiegel staat de Sint-Pietersabdij neergeplant. Daarna loopt de weg naar beneden om opnieuw aan het start- en aankomstpunt, het Stadsmuseum, aan te komen.
Fietskaart ‘Gent en omgeving’ Om Gent en omgeving te ontdekken is er natuurlijk ook nog altijd de fietskaart ‘Gent en omgeving’. Een must! Op deze kaart vind je een overzicht van de fietsknooppunten in en rond Gent. Ze kost € 6 en is te bestellen via www.tov.be of te koop bij de diensten voor toerisme en in de boekhandel.
Fietsroute ‘Stedelijk religieus erfgoed’ Start: Stadsmuseum Gent (STAM) Afstand: 11 km Duur: 2,5 uur Prijs: € 7 Fietsenverhuur: • Joma Sport Koningin Fabiolalaan 7 9000 Gent T 09 222 62 87 jomasport@skynet.be www.jomasport.be Toerisme Gent (infokantoor Belfort) Botermarkt 17A 9000 Gent T 09 266 56 60 visit@gent.be www.visitgent.be
15
it u p o Er Praktisch
route 1 34 km
Afstand: 34 km Landschap: vlak Uitvalsbasis: Deinze Route: knooppunten 5 – 7 – 8 – 87 – 85 – 90 – 93 – 96 – 92 – 91 – 15 – 10 – 19 – 14 – 13 – 6 – 5 Fietsenverhuur: • Bike Corner Oudenaardsesteenweg 1 9800 Deinze T 09 386 88 75 bikecorner@skynet.be www.bikecorner.be Bewegwijzering: knooppunten + fietsnetwerkkaart Leiestreek Oost (€ 6) VVV Leiestreek Emiel Clausplein 4 9800 Deinze T 09 380 46 02 info@vvvleiestreek.be www.vvvleiestreek.be Meer info Leiestreek: www.toerisme-leiestreek.be
De Assels wandelroute Het natuurgebied De Assels is een belangrijk weidevogelgebied. Natuurpunt kocht eind 2002 dat gebied en zorgde ervoor dat een enorm spectrum aan vogelsoorten er zijn gading vond. Van fluiteenden tot kemphanen en van kieviten tot torenvalken. De kans is groot dat één van deze je weg kruist terwijl je deze gloednieuwe Assels wandelroute volgt. Het natuurgebied ligt op de route tussen het Leiemeersengebied en de Piereput.
Vakantiegevoel langs de Leie In de grote reportage elders in deze StapAf gaan we al fietsen en wandelen in de Leiestreek. Maar voor deze knooppuntenroute dienden Kurt Bomeré en zijn gezin zich maar al te graag aan. “Het leek wel alsof we op vakantie waren!” Het is de eerste zomers aanvoelende dag van het jaar. Kurt en zijn gezin hebben het getroffen wanneer ze in Deinze, het startpunt van de tocht, de fietsen uit de wagen halen. “Het ziet er veelbelovend uit. En er staat geen zuchtje wind”, lacht Kurt. “We doen wel vaker van dit soort tochten. Altijd rond de 25 à 35 kilometer, de ideale afstand voor Seppe en Marthe.” De Leiestreek is voor hen geen primeur. “We fietsten eerder al in dorpjes als Sint-Martens-Latem en Deurle. En langs Vosselare Put waar je in de zomer kan zwemmen en in de buurt ook de overzet kan nemen...”
Eendjes voederen Vlakbij knooppunten 5 en 7 ligt recreatiedomein ‘De Brielmeersen’. “Er zijn hier mooie wandelpaden en siervijvers. En ook een dierenpark en een speelplein.” Seppe en Marthe kunnen er zich helemaal uitleven en de tocht is nog maar pas begonnen. “Ach, we hebben tijd vandaag”, sust Kurt. Even later gaat het dan richting Machelen. Uit de themareportage in deze StapAf leren we dat Roger Raveel hier het icoon van dienst is. Kurt past
weliswaar voor een bezoek aan het Roger Raveelmuseum. “Het is te mooi weer om binnen te zitten! We moeten ervan profiteren.” Kathleen, Marthe en Seppe denken er net zo over, terwijl ze de eendjes voederen aan de oude Leiearm.
Rocken en ravotten ‘Het Gouden Hof’ in Olsene, ter hoogte van knooppunt 90, doet bij Kurt een belletje rinkelen. “Hier wordt elke zomer Hoeverock georganiseerd, een gratis rock- en bluesfestival. Ik weet dat omdat één van onze buren er zal optreden met z’n band FunQ.” Naast Hoeverock dat een programma heeft lopen gedurende de hele zomer, is Olsene ook een halteplaats op het Fietsfeest van de Leiestreek, een recreatieve fietstocht op 27 juni. In Deinze, bij knooppunt 10, rijden Kurt en co langs ‘Windsurfing Florizoone’, een watersportplek bij uitstek in de Leiestreek. “Naar deze surfput kwam ik nog op schoolreis, lang geleden...” Intussen is Kurt dus zelf vader en beide kids verlangen naar nog wat vertier. Dat krijgen ze in vakantiecentrum ‘De Ceder’. Daar kunnen ze ravotten, als afsluiter van een heerlijke fietsdag.
De fiets
ers
Start: Oude Abdij op het Drongenplein in Drongen Afstand: 6 km Prijs: € 1,25
Naam: Kurt Bom eré (42), zijn ech tgenote Kathleen (39) en kinderen Seppe (11) en Marthe (9) Woonp laa In ’t kort ts: Aalter :“ tocht om Een ideale te doen met de kinderen ”
Vanaf 18 juni te bestellen via www.tov.be
q Seppe voedert de eendjes aan de oude Leiearm. 16 stapaf
Méér dan de Ronde
route 2 36,8 km
De Vlaamse Ardennen zijn méér dan de Ronde van Vlaanderen. Dat ondervonden Brabanders Christophe, Raf en Kurt toen ze dit voorjaar deze route fietsten. “We dachten meer hellingen tegen te komen. Blijkbaar heeft deze regio wel meer gezichten.” “We trekken er samen geregeld knooppuntengewijs op uit in Vlaanderen”, zegt Christophe Pelgrims die zich enthousiast aanmeldde als fietsvrijwilliger om de StapAfroute in de Vlaamse Ardennen te fietsen. Hij en zijn fietsmaten Raf en Kurt reden ooit al de Ronde van Vlaanderen voor wielertoeristen maar deze tocht is toch net iets anders. “De Vlaamse Ardennen van de Ronde zijn ons inderdaad niet onbekend maar deze route heeft daar eigenlijk weinig mee te maken. De streek van Zingem en Gavere is veel vlakker. Dus in die zin heeft deze route ons wel verrast. De Vlaamse Ardennen zijn blijkbaar méér dan de bekende Rondehellingen.” De enige noemenswaardige knik in het parcours treft ons drietal in Vurste, waar het oude, uitgestrekte kasteeldomein Borgwal het dorpsgezicht beheerst. In het eerste deel van de route wordt er ook gefietst door enkele natuurgebieden. De Gaverse Scheldemeersen, vooral in trek bij wandelaars en fietsers, vormen een belangrijk en aantrekkelijk meersengebied. Dat hebben Christophe, Kurt en Raf ook gezien. Ze vleien zich dan ook graag neer voor een
picknick langs de Schelde en kraken een flesje wijn.
Gavere, Dorp aan de Schelde Een ander waardevol natuurgebied dat ze wat verderop doorkruisen, is De Grootmeers in Zingem dat dienst doet als erkend broedgebied voor verschillende trek- en watervogels. De Wannenlappersroute start aan het gemeentehuis van Zingem en leid je door het natuurreservaat. “Dit is écht wel het allermooiste deel van de route, daar zijn we het met z’n allen over eens”, aldus Christophe. Gavere, dat zich in 2010 ‘Dorp aan de Schelde’ mag noemen, komt al snel weer in zicht. Op 21 en 22 augustus staat hier tijdens de Scheldefeesten vanalles te gebeuren met stoeten, waterspelen en –demonstraties, … “De Scheldefeesten laten nog even op zich wachten. Laten wij nu vooral klinken op een geslaagde fietsnamiddag”, stelt Christophe voor wanneer hij nipt aan een Valeirbiertje van de plaatselijke brouwerij Contreras “We koppelen nu eenmaal graag het sportieve aan het digestieve.”
Eropu
Praktisch
it
Afstand: 36,8 km Landschap: vlak tot glooiend Uitvalsbasis: Gavere Route: knooppunten 39 - 37 - 44 - 45 - 41 - 31 29 - 38 - 43 - 42 - 71 - 63 55 - 61 - 57 - 54 - 47 - 39 Fietsenverhuur: • Toerisme Gavere De Poort Markt 1 9890 Gavere T 09 389 60 97 toerisme@gavere.be www.gavere.be Bewegwijzering: knooppunten + fietsnetwerkkaart Vlaamse Ardennen (€ 6) Toerisme Vlaamse Ardennen T 055 20 76 81 toerisme.vlaamseardennen@ oost-vlaanderen.be www.toerismevlaamseardennen.be
Slag bij Gavereroute In de drassige Scheldemeersen vocht het Gentse volksleger tijdens de Slag van Gavere (1453) een ongelijke strijd met de troepen van de Bourgondische hertog Filips de Goede. De route loopt gedeeltelijk door het slagveld van weleer. We wandelen tot op de heuveltop van Semmerzake om de meersen in al hun glorie te kunnen overschouwen. Langs het traject zien we monumenten en plaatsen die ons aan de tragische veldslag herinneren.
s
tser De fie
s Pelgrim tophe f is a r R h C n : te Naam ijn fietsma n nz (42) e n e (37) e t t empu e ) L 6 n 3 ( a V ns emme al Kurt L ts: Ba elen a a l p n o o o k e pp n het W ort: "W aa In 't k t sportieve he graag ieve" digest
Start: Markt in Gavere Afstand: 7 km Prijs: € 1,25 Te bestellen via www.tov.be
q Ons drietal kraakt een flesje wijn langs de Schelde. 17
it u p o Er Praktisch
route 3 54,8 km
Afstand: 54,8 km Landschap: vlak tot glooiend Uitvalsbasis: Lede Route: knooppunten 16 – 13 – 54 – 56 – 57 – 62 – 65 – 64 – 71 – 85 – 68 – 69 – 58 – 20 – 63 – 41 – 83 – 33 – 23 – 24 – 17 – 19 – 16 Fietsenverhuur: • De Fietserij Tragel 5 9300 Aalst T 053 71 13 00 info@fietserij.be www.fietserij.be Bewegwijzering: knooppunten + fietsnetwerkkaart Scheldeland, langs Schelde en Dender (€ 6) Toerisme Oost-Vlaanderen Sint-Niklaasstraat 2 9000 Gent T 09 269 26 00 toerisme@oost-vlaanderen.be www.tov.be Meer info Scheldeland: www.scheldeland.be
Vier Uiterstenroute De Vier Uitersten (dat zijn de parochies Impe, Wanzele, Smetlede-Oordegem en Serskamp) behoren tot het bisdom Gent. Vroeger waren het de meest afgelegen parochies van het bisdom Mechelen. Pastoors die er werden aangesteld, konden dat als een soort verbanning beschouwen. De Vier Uiterstenroute wandelen is echter géén straf. De twee lussen lopen door een overwegend landelijk gebied met hier en daar nog een aantal kleine bossen.
Molenroute in Aalst en omgeving Oost-Vlaanderen is bezaaid met wind- en watermolens, stuk voor stuk exponenten van ons rijke materiële erfgoed. Ook Scheldeland, waar je een grote concentratie aan molens vindt. Fietsers Gino en Rosanne kregen géén slag van de molen maar kropen gewillig in het zadel voor een gevarieerde fietstocht.
Rosanne en Gino zijn niet aan hun proefstuk toe. Ze fietsen altijd en overal. “We trekken er wekelijks met de fiets op uit en beperken ons daarbij niet tot Oost-Vlaanderen”, zegt Gino. “Het is echter altijd fijn om eens een route wat dichter bij de deur te fietsen. Je komt altijd wel op wegen die je nog nooit hebt verkend.” In Lede beginnen ze eraan. Daar zien ze de restanten van het kasteel van Mesen. Toch zijn het vooral molens die het beeld van de tocht bepalen. De Fauconniersmolen (knooppunt 65) in Oordegem, een maalvaardige korenmolen uit 1845, is de eerste maar zeker niet de laatste. Verderop rijden Gino en Rosanne langs de Watermeulen (tussen knooppunt 69 en 58), de Van der Biestmolen (knooppunt 20), de beeldige en unieke Kruiskoutermolen (knooppunt 63), de Gotegemmolen (knooppunt 41) en ten slotte de Cottemmolen (tussen knooppunt 24 en 17). Het is niet voor niets dat Erpe-Mere de titel ‘watermolengemeente’ geniet. De gemeente telt op haar grondgebied maar liefst negen watermolens waarvan er drie (Gotegemmolen, Cottemmolen en Watermeulen) nog maalvaardig zijn.
Start: Smetlededorp in Lede Afstand: 9 - 11 km Prijs: € 1,25
Het is fietsen van molen tot molen over rustige landwegen. “Hier kan je nog genieten van de stilte”, haalt Gino diep adem. “Het toffe aan dit soort routes is dat je over kerkwegels wordt gestuurd waardoor je op korte tijd een heel stuk afsnijdt.” Het valt ons fietskoppel op dat Haaltert de herinnering aan haar erfgoed in stand houdt. “Elk van de deelgemeenten heeft een beeld dat verwijst naar de lokale geschiedenis”, leest Gino in de pocketgids over Scheldeland. In Ajuinenstad Aalst is er uiteraard de mogelijkheid om iets te eten of te drinken op een terrasje maar Gino en Rosanne kiezen voor een hoeve-ijsje in Aaigem. “Dat we daarvoor even van de route moeten afwijken maakt ons niet uit. Al beginnen de kilometers stilaan toch in de kleren te kruipen.” Het is april en de dotterbloem staat in volle bloei. Het is Gino en Rosanne niet ontgaan. Het natuurgebied Den Dotter dat zich hier uitstrekt, dankt zijn naam aan dit bloemetje. “Nog maar eens het bewijs dat de variatie in deze route ze allesbehalve saai maakt.”
De fie
tsers
Te bestellen via www.tov.be
q Even afstappen en genieten... 18 stapaf
Bloeiende dotterbloem
Naam : (50) e Gino Rycka ert n echt genot Rosan e ne Wa uters Woon (48) pl In ’t k aats: Ever gem ort: “W e fiets altijd en ove en r a ons la ng lev l. Het is en.”
Charmant fietsen langs de Moervaart Hoe stil de polders wel zijn, ervoeren Joos en zijn drie gezellen tijdens hun Wase fietstocht. “Toch was het vooral het fietsen langs de Moervaart dat een beklijvende indruk naliet.”
De fi
etser
s
Naam : echtg Joos Des toop en (61), en be ote Gerd aS vr Blond iend kopp priet (58 ) el Ge e or Van D el (63) en Chris ges uyns tine la Woo npla ger (62) ats: In ’t A ko ar polde rt: “Wat z sele rs sti ijn de l.”
route 4 43,1 km
Eropuit Praktisch
Afstand: 43,1 km Landschap: vlak Uitvalsbasis: Moerbeke Route: knooppunten 78 – 79 – 82 – 83 – 89 – 69 – 82 – 66 – 65 – 95 – 96 – 98 – 64 – 78 Fietsenverhuur: • Provinciaal Domein Puyenbroeck Puyenbrug 1A 9185 Wachtebeke T 09 342 42 42 puyenbroeck@oost-vlaanderen.be www.puyenbroeck.be Bewegwijzering: knooppunten + fietsnetwerkkaart Waasland (€ 6) Toerisme Waasland Grote Markt 45 9100 Sint-Niklaas T 03 760 92 62 toerisme.waasland@oost-vlaanderen.be www.toerismewaasland.be
q Het is even fietsen voorbij de grens. In startplaats Moerbeke maken Joos, Gerda, Georges en Christine kennis met de stemmige dorpskern. Die nodigt uit om hier een terrasje te doen, na de tocht welteverstaan. Er staat in Moerbeke een oude suikerfabriek die momenteel wordt gesloopt. De vier houden even halt. Een voorbijganger die Maurice blijkt te heten en 30 jaar in de fabriek heeft gewerkt, spreekt ons viertal over de fabriek aan en rakelt enkele anekdotes op. Nu is het fietsen langs de Moervaart. “Het is hier bloedmooi om te fietsen”, klinkt het unaniem. En alweer spreekt een passant hen aan. Deze keer is het een oud vrouwtje. “Hier waait het altijd”, stamelt ze. “Gek”, lacht Joos, “want er is vandaag geen zuchtje wind. We hebben het getroffen.” De temperatuur klimt naar een kleine twintig graden. Het fietsen voelt lekker aan. Tussen knooppunt 66 en 65 rijden ze langs de Grote Kreek, vroeger een stroomgebied van de Honte (Westerschelde) die hier tot voor de vijftiende eeuw vrije baan had. Tussen 65 en 95 ligt dan weer de Pereboomsgatkreek. “Stuk voor stuk prachtige natuurgebieden”, vindt Joos. “Dit is een paradijs voor watervogels en tegelijk ook voor natuurlief-
hebbers.” Maar ook voor poëzieliefhebbers want dit is de geboortestreek van dichter Anton van Wilderode (1918-1998), toch één van Vlaanderens bekendste dichters.
Net over de grens Er wordt een klein stukje in Nederland gefietst, meerbepaald door grensgemeente Overslag. Aan de Belgisch-Nederlandse grens in het noorden van Moerbeke staan zeven grenspalen die deel uitmaken van een reeks van 369 palen. Joos en co poseren bij één van die witte, kegelvormige grenspalen. Ze werden over heel de grenslijn geplaatst van Vaal (nummer 1) tot Knokke-Heist (nummer 369) zoals bepaald werd in het verdrag van Maastricht in 1843. De palen hebben een zwarte peervormige top en zijn voorzien van de zwartgeschilderde wapenschilden van België en Nederland. Het decor mag er ook best zijn. De hyacinten en tulpen staan in volle bloei. En de groene dreven nodigen echt uit om te fietsen. “Wat wil je nog meer als vrijetijdsfietser? Ik weet het… Laten we een terrasje doen!”
Pereboomsgatroute Het Pereboomsgat is één van de twee kreken die we in dit onbekende maar prachtige stukje Waasland tegenkomen. De andere is de Grote Kreek. Het zijn overblijfselen van grote overstromingen tijdens de Middeleeuwen. De kreken vormen een oase van rust met een schitterende fauna en flora. Het ideale decor voor een wandelroute. Start: Kerk in de Kruisstraat in Moerbeke Afstand: 8 - 15 km Prijs: € 1,25 Te bestellen via www.tov.be
19
it u p o Er
route 5 34 km
Praktisch Afstand: 34 km Landschap: vlak Uitvalsbasis: Bellem Route: knooppunten 85 – 83 – 81 – 2 – 6 – 1 – 4 – 7 – 8 – 19 – 22 – 23 – 25 – 64 – 29 – 53 – 54 – 55 – 66 – 73 – 75 – 84 – 89 – 12 – 5 – 85 Fietsenverhuur: • Fietshandel Van Kerrebroeck Jos Bellemstraat 29 9880 Aalter T 09 374 72 87 fietsen.vankerrebroeck@skynet.be www.fietsenvankerrebroeck.be Bewegwijzering: knooppunten + fietsnetwerkkaart Meetjesland (€ 6) Toerisme Meetjesland Stationsstraat 21 9900 Eeklo T 09 377 86 00 toerisme.meetjesland@oost-vlaanderen.be www.toerismemeetjesland.be
Water, groen, dorpen en kastelen Vanuit het pittoresk aandoende Bellem slingert deze route zich door het Meetjesland. Volgens vrijetijdsfietsers Erik en Marie-Louise moet dit één van de meest gevarieerde routes zijn die ze ooit hebben gefietst. In het eerste stukje van de tocht, tikken de kilometers snel aan. Misschien heeft de ‘fietssnelweg’ langs het kanaal Gent-Oostende daar iets mee te maken. Bij het binnenrijden van Zomergem langs de wijk Rohoek treffen Erik en Marie-Louise een mooi stukje natuur. In de dorpskern van Zomergem stelen kerk, gemeentehuis en de Dekenijsstraat met z’n mooie herenhuizen de show. Toch stapt het duo pas een eerste keer af in Lovendegem. Daar staat het Kasteel Dons de Lovendeghem en zijn historische Kasteeldreef. In het gelijknamige ‘Café Kasteeldreef’ vinden Erik en Marie-Louise een perfecte picknickplek. “Voor mij een goeie Augustijn van het vat”, zegt Erik kordaat.
Kasteeldorpen en open landschap
Keigatbosroute
De passage door Lovendegem kondigt een resem kastelen aan die Erik en Marie-Louise
voor de wielen krijgen geschoven. In de Vredesdreef in Vinderhoute, ook wel een ‘kastelendorp’ genoemd, staat het Kasteel Schoubroeck. Op dit domein staan overigens de twee oudste kastanjebomen van België. Ook Merendree gaat met vijf kastelen op z’n grondgebied prat op z’n titel van ‘kastelendorp’. Maar er valt in het Meetjesland ook culinair het een en ander te beleven. Ieder dorpje op deze route heeft wel een restaurant dat enige adelbrieven kan voorleggen en waar de innerlijke mens kan worden versterkt en verwend. Erik en Marie-Louise zetten gewoon hun weg verder. Hen wacht nog een schitterende fietstocht door één van de meest open landschappen van zuidelijk Meetjesland. De tocht brengt hen terug naar Bellem. De balans van de dag is positief over de hele lijn. “Deze route heeft alles”, klinkt het enthousiast. “Je fietst langs het water, het groen, langs rustige, gezellige dorpjes en langs kastelen waarvan ik het bestaan niet afwist.”
Het Keigatbos moet niet onder doen voor het aanpalende Drongengoedbos. Het Keigatbos heeft een eigen karakter met z’n prachtige dreven met grote loofbomen. De naam verwijst naar een bosrijke heuvelkam waarop veel keien te vinden zijn. We bevinden ons hier boven op de heuvelrug Oedelem-Zomergem. Stevig schoeisel is aanbevolen voor deze flinke boswandeling.
De fie
tsers
Start: Kasteeldreef in Zomergem Afstand: 10 km Prijs: € 1,25
Naam :E Marie- rik Verheye n (56) Louise en Van R Woon oy (52 plaat ) s: Sint-A mand s In 't k or in de w t: “We wan delen in de zom ter en fiets en in er.”
Te bestellen via www.tov.be
q Fietsen door open landschappen. 20 stapaf
stapaf
Fietsen in een stroomversnelling Elektrische fietsen zitten in een stroomversnelling. De verkoop ervan stijgt exponentieel en de drempelvrees om ermee gezien te worden is stilaan verdwenen. Is zo’n elektrisch gemotoriseerde tweewieler iets voor jou? StapAf zet een paar dingen op een rij. Het enige verschil tussen een gewone stadsfiets en zijn elektrische collega is de aanwezigheid van een motor met bijhorende batterij. De plaats van deze zijn afhankelijk van merk en type fiets. Bij de een zitten die onder de bagagedrager gemonteerd en bij de ander worden die op de framebuis geplaatst. Nog anderen installeren batterij en motor op twee verschillende plaatsen om het evenwicht bij het fietsen te bewaren. Het gaat hier om een volledig elektrische motor dus een uitlaatpijp, rookpluimen of lawaai zijn uit den boze.
Altijd rugwind Wie zich voor het eerst op een elektrische fiets hijst, zal het meteen merken: je trapt altijd in de boter. Een ijzige tegenwind, een orkaan in je
flank of een flauw zomerwindje, op je elektrische tweewieler blaast de wind altijd in de rug. Je kan instellen tot welke snelheid de motor meewerkt. Afhankelijk van de motorstand helpt die tot een maximale snelheid van 25 km/uur. Wie harder wil, zal zijn of haar benen moeten aanspreken. Maar laat de schrik je nu niet om het lijf slaan. Eerst en vooral is die maximumsnelheid al vrij snel voor een niet-racefiets. En bovendien is het allesbehalve onoverkomelijk om te trappen zonder motorhulp.
Beperkt meergewicht Een elektrische fiets weegt amper meer dan een gewone stadsfiets. Het extra gewicht komt enkel van de motor en de batterij, samen goed voor vijf kilo. Droog aan de haak weegt
fietstips
Een elek tr ja of nee ische fiets: ? - vraag je af: is dit ie ts voor m - weeg pro ij? ’s en con tra’s af - doe een uitgebreid e testrit
een ‘E-bike’ gemiddeld 23,5 kg. In vergelijking met de motorloze fietsen is dat verschil dus verwaarloosbaar want je hebt nagelnieuwe stadsfietsen die minstens zoveel wegen.
Batterij is cruciaal De batterij van een elektrische tweewieler is een cruciaal onderdeel en het meest geëvolueerde onderdeel van de laatste tien jaar. Die energiebron heeft er mee voor gezorgd dat de elektrische fiets een begrip met toekomst is geworden in de fietswereld. Een opgeladen batterij kan 60 tot 90 kilometer meehelpen, naargelang de intensiteit van je motorgebruik. Opladen gebeurt heel simpel. De batterij koppel je los van de fiets en kan je simpelweg in het stopcontact pluggen. In totaal kan je een batterij wel 700 keer opladen voor hij aan vervanging toe is. Dat betekent dat je er minstens 42.000 km mee kunt fietsen. Da’s één keer de wereld rond.
Voor wie? Elektrisch fietsen zorgt er niet meteen voor dat je conditie met een ruk de hoogte inschiet. Je energieverbruik ligt vier keer lager dan bij een gewone fiets. Wie dus een fiets wil kopen om de conditie op te krikken, schaft zich best een gewone fiets aan. Maar voor wie wat ouder is, sukkelt met de gezondheid of helemaal niet sportief is, kan zo’n E-bike wel een wondermiddel zijn. Er hangt wel een stevig prijskaartje aan vast van gemiddeld 2.000 euro, al vind je steeds meer goedkopere modellen op de markt. Wie overweegt om een fiets met elektrische hulpmotor aan te schaffen, gaat best niet over één nacht ijs. Een stevige testrit maken is aangewezen. Die zal je helpen om na te gaan of elektrisch fietsen echt iets voor jou is. 21
stapaf
gezelschap
Amateurfotografen gaan op pad in de Vlaamse Ardennen
“We zijn niet snel tevreden” Oost-Vlaanderen telt tal van authentieke plekjes die een streling voor het oog en… de lens zijn. En dus dachten we bij StapAf: wat als we er nu eens op uit trokken met de beste fotoclub ter wereld? Samen met enkele leden van de gelauwerde fotoclub Iris uit Lede gingen we naar het stiltegebied Burreken in de Vlaamse Ardennen. Fotoclub Iris uit Lede won dit jaar de Wereldcup 2010 van de Internationale Federatie voor Kunstfotografie. Fotoclubs uit de hele wereld sturen elk jaar hun beste twintig foto’s in voor dit prestigieuze concours. Na een tweede plek in 2009, ging de hoogste eer dit jaar naar twaalf fotografen van Iris Lede. De leden van Iris zijn amateur-
“Geduld is een basisprincipe van fotografie.” fotografen, maar de adelbrieven die ze kunnen voorleggen bewijzen het tegendeel. “We leveren doorgaans meer dan behoorlijk werk af”, blijft Jozef Reynaert (61), voorzitter van Iris Lede, bescheiden. Samen met zijn compagnons Jozef De Fraine (58), Etienne De Neve (60) en Robert Gosselin (65) gingen ze voor StapAf (met de camera in de aanslag) wandelen in het Burreken, gelegen op de grens van Brakel, Maarkedal en Horebeke en één van de meest schilderachtige 22 stapaf
plekjes van de Vlaamse Ardennen. Het is een natuurdomein dat een bijzondere fauna en flora herbergt. “Een heel mooi gebied, zowel voor wandelaar, fietser als fotograaf”, zegt het viertal unaniem.
Prijsbeesten De internationale erkenning die Iris Lede dit jaar opstreek, is de hoogst bereikbare voor eender welke fotoclub. Maar ook als individuele leden scoorden en scoren die van Iris Lede goed in (inter)nationale fotowedstrijden. Zo kaapten zowel Jozef De Fraine als Jozef Reynaert het goud weg in de befaamde fotowedstrijd van National Geographic. De Fraine voor een beeld dat hij maakte op de Galapagos Eilanden, Reynaert voor een foto genomen op Antartica. Dit jaar gaat de club met zes leden naar Arizona in de Verenigde Staten. De gelegenheidsopdracht in het Burreken was dus, op z’n zachtst gezegd, een stuk dichter bij huis. “Maar dat wil niet zeggen dat we hier geen mooie beelden kunnen schieten. De Vlaamse Ardennen is toch het Toscane van het noorden, niet?” En of. De vier genieten met volle teugen van het panorama en de glooiingen van het gebied dat zich voor hen uitstrekt. De koeien grazen zorgeloos verder. Van enkele ‘kliks’ van de fototoestellen schrikken de beesten geenszins op.
Veel geduld “Het geheim van de goede foto zit ‘m in meerdere zaken. Eerst en vooral moet de foto technisch in orde zijn”, zegt Jozef De Fraine. “Ook de compositie moet kloppen en dat geldt zeker voor natuur- en landschapsfotografie. Ten slotte moet het beeld ook inhoudelijk iets zeggen.” Jozef Reynaert kan dat alleen maar bevestigen. “Als die drie
q Het lijnenspel in het akkerland.
ingrediënten aanwezig zijn en het beeld spreekt je ook nog eens aan, dan zit het goed. Als je door een fotoboek bladert en plots blijft hangen bij een bepaald beeld, dan weet je het wel.” Om foto’s te nemen, moet je natuurlijk tijd hebben en moet je vooral tijd willen maken. “Je moet geduld hebben. Geduld is één van de basisprincipes van fotografie”, bevestigt Robert. “Probleem is: we zijn niet snel tevreden. (Lacht)
"Dit is een geknipte streek om te fotograferen." We leggen onze lat hoog. Het gebeurt niet zelden dat je een halve dag moet wachten om het ‘juiste’ plaatje te schieten. Maar als het resultaat er dan is, hou je er dubbel zo veel voldoening aan over.”
q Een rij knotwilgen domineert het beeld.
Lijnenspel Iris Lede telt 25 leden, van beginnende tot gevorderde fotografen, en die trekken er wekelijks op uit. Soms individueel, soms in groep. Soms ver weg, soms ook dichtbij. “Daguitstapjes naar een natuurpark of naar een natuurgebied zoals het Burreken: ook dat staat op de agenda. Maar ons fotorepertoire is veel breder dan natuur: ook met sport-, reis- en studiofotografie houden we ons bezig.” Over de oogst van anderhalf uur wandelen, kijken en fotograferen in het Burreken, toont ons viertal zich tevreden. “Er zitten een paar leuke beelden tussen. “Die met het lijnenspel van het omgeploegde land heeft wel iets. Het refereert ook aan de nog intense landbouwactiviteit in deze streek. In een ander beeld wordt dan weer de diepte en de glooiingen van de Vlaamse Ardennen getoond. Weet je, ik denk dat je hier zowel in herfst, winter, lente als zomer spectaculair kan fotograferen.”
q Een streek waar de landbouw nog sterk aanwezig is. 23
stapaf
agenda
Speuren, trappen en stappen in de zomer 2010! Na een strenge winter wordt de zomer zalig warm. Het ideale weer om buiten te komen, te wandelen en te fietsen. StapAf bundelde de tofste fiets-, wandel- en zoektochten in een overzichtelijke agenda. Op die manier heb je geen excuses om binnen te blijven! Trek eropuit!
Kalender met de tofste zomerevents!
24 stapaf
stapaf
Zoeken (en vinden) Nog tot 31/08
Fietszoektocht Rupelstreek Toerisme Rupelstreek organiseert een fiets/ fotozoektocht. Deze loopt tot en met 31 augustus. Deelnemen kost je 6 euro. De tocht bestrijkt de Rupelstreek, het Vaartland en de rand van Mechelen. De route is 45 km lang en loopt langs de toeristische bezienswaardigheden van de gemeenten. Info: www.toerismerupelstreek.be
Nog tot 12/09
Fietszoektocht in het teken van Reynaert De Vos Fietszoektocht voor het hele gezin langs mooie, groene fietspaden door de bosrijke Heide en de landelijke parochies Sombeke (Waasmunster) en Elversele (Temse). De afstand bedraagt 19 km en vertrekken doe je aan het VVV-infokantoor Heide in de Fortenstraat in Vierschaar.
14/06-30/08
Nationale Streekzoektocht Landelijke Gilden in Klein-Brabant De Landelijke Gilden organiseren van 14 juni tot en met 30 augustus een gratis fiets- en
autozoektocht. De volledige tocht is ongeveer 35 kilometer lang. Na Scherpenheuvel-Zichem vorig jaar ontdek je nu de cultuurhistorische troeven van Klein-Brabant. Info: www.landelijkegilden.be
15/06-15/09
Fietszoektocht Beveren Tijdens deze tocht moeten de deelnemers ongeveer 25 vragen en 5 fotovragen oplossen op de 35 km lange route die van Beveren over Vrasene naar Verrebroek loopt. De deelnamebrochure met wegbeschrijving is te koop voor 2,50 euro bij de dienst toerisme, Grote Markt 2 in Beveren. Info: T 03 750 15 80, toerisme@beveren.be
21/06-21/09
Zomerzoektocht ‘Van veel vijven en zessen’ De tocht in het Waasland loopt langs Sint-GillisWaas, De Klinge, Meerdonk en Sint-Pauwels. Tussen 21 juni en 21 september kan je gratis deelnemen aan de zomerzoektocht en mooie prijzen in de wacht slepen. Er zijn ook extra vragen op kindermaat! Je kan de route en de vragen downloaden op www.sint-gillis-waas.be of afhalen in het toeristisch infokantoor. Info: cultuur.toerisme@sint-gillis-waas.be
agenda
26/06-05/09
Fietszoektocht Lokeren Pasar organiseert een fietszoektocht in Lokeren. De tocht is 30 kilometer lang en start aan de kerk Heirbrug in de Veerstraat 10 te Lokeren. De deelnameprijs bedraagt 4,5 euro en in september gebeurt de prijsuitreiking. Info: www.pasar.be/lokeren
01/07-31/08
Fietszoektocht Lovendegem De fietszoektocht in Lovendegem en Merendree wordt georganiseerd door Pasar Lovendegem. Info: www.pasar.be/Lovendegem
01/07-12/09
Fotozoektocht Dendermonde De tocht is 24 kilometer lang en start op de Grote Markt van Dendermonde. Er moeten 24 foto’s in de juiste volgorde geplaatst worden. Voor de deelnemers van de 24ste fietszoektocht ‘Per stalen ros door Dendermonde’ en via de Vakantiekrant van Passe-Partout (Dendermonde) is deelname gratis, voor anderen is het 5 euro. Info: www.pasar.be/Dendermonde
Fietsen 27/06
27/06
04/07
Nostalgie troef op de RetroRonde in Oudenaarde. Op 27 juni wordt die voor de vierde keer gefietst. De deelnemers, allemaal uitgedost in oude koerskledij en zittend op ‘antieke’ fietsen, kunnen kiezen tussen 40 en 65 km. Die laatste afstand leunt uiteraard dichter aan bij de échte Ronde van Vlaanderen en bevat kasseihellingen. Info: www.crvv.be
Dit fietsevent wordt voor de 7de keer georganiseerd. Er zijn 4 startplaatsen: de Brielpoort in Deinze, het Kasteel van Ingelmunster, het centrum van Geluwe (deelgemeente van Wervik) en O.C. De Brug in Zwevegem. Je kan telkens kiezen tussen 3 verschillende afstanden (van ongeveer 20, 40 en 60 km). Deelnemen is gratis. Info: www.toerisme-leiestreek.be
De start en aankomst van dit evenement zijn in Herzele (Burcht). Je kan kiezen tussen vier verschillende afstanden: 30-50-80-110 km. Na het evenement zorgt de KBC-band voor muzikaal entertainment. Info: www.wordflandrien.be
De RetroRonde van Vlaanderen
Fietsfeest Leiestreek
04/07
Vakantiesneukeltocht Onder het motto ‘met de fiets snoepend door de Leiestreek’ organiseert Pasar Deinze/SintMartens-Latem/Nazareth al voor de 16de keer dit fietsevent. Vooraf inschrijven is noodzakelijk op www.pasar.be/deinze. De deelnameprijs bedraagt 15 euro en de start is aan het VTI Deinze (Leon Declerqstraat 1).
Word Flandrien
11/07
Reuze 11 juli Picknickfietsfeest Op zondag 11 juli worden er 12 nieuwe picknickplekjes in Lokeren feestelijk in gebruik genomen. Om 11.30 uur start een grote picknick op de Lokerse markt en een uur later starten de fietstochten. Inschrijvingen (5 euro voor volwassenen; 4 euro voor kinderen; maximum 20 euro per gezin voor picknick, versnaperingen en animatie) kan bij Infopunt Toerisme, Markt 2 in Lokeren. Info: www.lokeren.be/toerisme 25
15/08
WK voor journalisten gereden. Info: www.lierde.be/wk2010
Aan deze fietstocht voor andersvaliden kan je op twee manieren deelnemen: met de fiets of op boerenkarren getrokken door traktoren. De basistocht is 25 km lang en de verlengde tocht 42. De tocht loopt door Wortegem-Petegem en in elke deelgemeente is er een stopplaats met muzikale attracties en waar gratis kan ‘gesneukeld’ worden. Info: www.tsneukelwiel.be
19/09
’t Sneukelwiel
25/07
Fietseling Faluintjesstreek Tijdens het Internationale Oogst- en Folklorefeest ‘Pikkeling’ (21/7-28/7) wordt er ook een fietstocht georganiseerd. Dit jaar gaat het feest door op de hoeve van familie De Croes, Achterstraat in Meldert. Daar ligt ook het vertrekpunt van de 3de Fietseling.
26/07
Natourcriterium Aalst Het wereldbekende natourcriterium in Aalst vindt dit jaar voor de 75ste keer plaats. Het criterium is volledig gratis en lokt elk jaar daags na de Ronde van Frankrijk duizenden kijklustigen. Alle vedetten uit de Tour zakken naar Aalst af om rondjes te malen in de Ajuinenstad. Info: www.criteriumaalst.be
08/08
Fietsdodentocht Bornem Op 8 augustus wordt de 24ste editie van de Fietsdodentocht in Bornem georganiseerd. Voor de tocht kan je kiezen tussen de gezinsfietstocht van 35 km of de echte ‘dodentocht’ van 100 km. Voor die laatste uitdaging moet je wel minstens 14 jaar zijn. De start is zoals elk jaar aan sportcentrum ‘Breeven’ in de Breevendreef in Bornem. Info: www.fietsdodentocht.be
26 stapaf
22/08
Fietstocht 'De Heuveltjes van ...' in Ninove Op de autovrije zondag in Ninove worden er verschillenden fietstochten georganiseerd. Er is ook een verkeerspark voor fietsers en een gratis fietsgravering. De meeste evenementen vinden plaats in het centrum van Ninove. Info: T 054 33 39 97, www.ninove.be
Zomertoeren
19/09
Op zondag 22 augustus vindt in Oudenaarde de 20ste editie van deze populaire familiefietshappening van Radio 2 plaats. De thema’s zijn kastelen en kunst. Er is een route naar WortegemPetegem en naar Kruishoutem. Info: www.radio2.be en www.zomertoeren.be
De Landelijke Gilde Kruibeke organiseert dit evenement samen met de KLJ en KVLV. De fietstocht loopt langs landelijke wegen met onderweg een hapje en een drankje op vijf stopplaatsen (25 km). Je kan vooraf inschrijven via T 03 774 16 18.
12/09
19/09
Op 12 september wordt de Tegenliggersroute gefietst. De starters vanuit Kruishoutem rijden naar Wortegem-Petegem en vice versa. Op het keerpunt wordt er gezorgd voor een hapje, een drankje en een bezoekmogelijkheid aan een gemeentelijk monument. Info: www.pasar.be/kruishoutem en www.pasar.be/wortegempetegem
Voor de 9de Sneukeltoer kun je kiezen tussen een fietstocht van 35 km of een wandeltocht van 9 km. Er zijn verschillende stopplaatsen voorzien. Er is een vrije start tussen 13.30 en 15 uur aan de Zakkaai in Geraardsbergen. Info: www.pasar.be/geraardsbergen
Fietstocht in en rond Kruishoutem en Wortegem-Petegem
16/09-19/09
WK wielrennen voor journalisten in Lierde Het hoogtepunt voor alle competitieve fietsende journalisten ligt dit jaar in het Belgische Lierde. Van 16 tot en met 19 september wordt daar het
Sneukeltocht Kruibeke
Sneukeltoer Geraardsbergen (wandelen en fietsen)
26/09
Festival Avanti Gent Festival van Vlaanderen organiseert al voor het vierde jaar op rij een muzikale fietstocht. Je vertrekt en eindigt in Drongen voor een tocht van 25 km en ontdekt onderweg tal van muzikale verrassingen in een uniek decor. Info: www.festivalgent.be
stapaf
agenda
Wandelen 04/07, 01/08, 05/09, 03/10, 07/11 & 05/12 Wandelen in en rond het Fort van Steendorp
Ga mee op stap in en rond het Fort van Steendorp (Temse). Een unieke kans want het fort is niet open voor individuele bezoekers. De wandelingen vinden van juli tot en met december één maal per maand plaats De kostprijs is 2 euro en je kan inschrijven via Toerisme Temse, T 03 771 51 31 of toerisme@temse.be
30/06, 03/07, 09/07, 16/07, 17/07, 23/07 & 13/08
Meetjeslandse gidsen wandelen van verhaal tot verhaal Een zomer lang kan je met de Meetjeslandse gidsen op vaste uren mee tijdens een gidsbeurt door het Meetjesland.
Geniet van een boeiende wandeltocht met een Meetjeslandse verhalenverteller aan je zij. Je moet wel reserveren op www.meetjeslandsegidsen.be. Info: www.zomervolverhalen.be
merking voor de Wandeltrofee der Vlaamse Ardennen. De start is aan evenementenhal ‘De Qubus’ in de Lindestraat in Oudenaarde. Info: www.hanskedekrijger.be
25/07
13/08
Dit evenement wordt voor de dertigste maal georganiseerd. Je kan kiezen tussen verschillende afstanden van 6, 12, 18, 24, 30, 36 en 42 km. Info: www.everbeeksewandeltochten.be
Dé wandelklassieker van het jaar vindt dit jaar plaats op 13 augustus. De 100 kilometer van Bornem is uitgegroeid tot een groot wandelfeest waar meer dan 20 verschillende nationaliteiten aan deelnemen. Info: www.dodentocht.be
Everbeekse wandeltochten
Juli en augustus (elke donderdag)
Dodentocht in Bornem
Avondwandelingen langs (on)bekende plekjes in Sint-Niklaas
29/08
Elke donderdag in juli en augustus zijn er om 19 uur wandelingen die starten aan het stadhuis. Onder andere de Reynaertwandeling, kunst in de stad en de textielwandeling staan op het programma. De kostprijs is 2 euro per persoon. Info: Toerisme Sint-Niklaas, T 03 760 92 60, toerisme@sint-niklaas.be, www.sint-niklaas.be
De start van dit evenement is om 10 uur in het Sint-Annapark van Maldegem. Er zijn wandeltochten, fietstochten, moutainbike- en skeelertochten. Dit jaar is er ook een speciale vertelwandeling door Hartje Maldegem in het kader van ‘Zomer Vol Verhalen’. Info: www.maldegem.be
08/08
Ronde van Vlaanderen voor Wandelaars in Oudenaarde
Voor deze wandeltocht kun je kiezen tussen vijf verschillende afstanden tussen 5 en 42 kilometer. De tocht komt in aan-
Maldegem Wandelt, Fietst en Proeft
23-24-25/09
Wuitensmarsen in Hamme Het is al de 39ste editie van dit driedaags wandelevenement in en rond Hamme. Je kan op een sportieve manier kennismaken met Hamme. De start en aankomst zijn op het marktplein. Info: toerisme@hamme.be
27
stapaf
eerste keer
Ambachtelijke chocolade proeven in Belsele.
De stoomtrein op in Maldegem.
Wie is Carry Goossens? Carry Goossens (57) is bij het grote publiek vooral bekend geworden door zijn rollen in de populaire tv-series ‘F.C. De Kampioenen’ (als Oscar Crucke) en ‘Lili en Marleen’ (als Jef). Tegenwoordig vind je hem vooral in het theater. Carry werd geboren in Mechelen maar verkastte naar Antwerpen toen hij daar een toneelopleiding aan het Conservatorium ging volgen. Begin jaren tachtig bracht de liefde voor het paardrijden hem naar Oost-Vlaanderen. Stekene en het Waasland werden zijn vaste uitvalsbasis voor onthaastende ritjes. Carry is dus niet alleen acteur, regisseur en ex-reclametekenaar maar ook een notoir paardenliefhebber. “Paarden zijn mijn lang leven. Voor mij is het een dankbare tegenpool voor de drukte in de tv-studio’s. Paarden maken het leven van de mens rijker.” In 2009 verscheen bij Lannoo een boek van zijn hand: ‘De paardenluisteraar’. Vijftien jaar geleden al verhuisde Carry Goossens definitief naar Wachtebeke met zijn echtgenote, actrice Chris Bus. 28 stapaf
len.
Bezoek aan de gerestaureerde Zwalmmo
Scheepvaarterfgoed in Baasrode.
stapaf
eerste keer
“Ons erfgoed moeten we koesteren�
Carry Goossens ontdekt 4 authentieke plekjes Carry Goossens mag dan wel Mechelse en Antwerpse roots hebben, hij voelt zich eigenlijk ook Oost-Vlaming. Vier authentieke plekjes ontdekken in onze provincie: daar kon hij geenszins neen tegen zeggen. In Belsele gingen we kijken (en vooral proeven) bij een ambachtelijke chocolatier, in Baasrode bezochten we ons scheepvaarterfgoed, in Zwalm troffen we een gerestaureerde korenmolen en in Maldegem ten slotte werden we gegidst langs de collectie treinen van het Stoomcentrum.
29
stapaf
eerste keer
1
2
Ambachtelijke chocolade (Belsele)
Scheepvaartmuseum (Baasrode)
Zeg niet zomaar chocolade tegen chocolade. Dat is het devies van Cobalbo, de chocoladespeciaalzaak van Dirk Bal en Ann Coppens uit Belsele, bij Sint-Niklaas. Zij bereiden op een ambachtelijke wijze een rist zalige zoetigheden. Het begon allemaal heel kleinschalig een vijftal jaar geleden maar intussen is Cobalbo uitgegroeid tot een naam als een klok. Het winkeltje, het open atelier waar je Dirk aan het werk kan zien en de verbruikerszaal waar je chocolade bij een drankje naar keuze kan degusteren, zijn een hit. “Wij zijn er voor de echte chocoladeliefhebber ”, zegt Ann. Laat Carry Goossens nu net tot die categorie behoren. “Ik hou van verfijnde chocolaatjes, van
Tweede halte van de dag is Baasrode, bij Dendermonde. Daar zijn Jan Annemans en zijn gezellen al een hele poos in de weer met het intact houden van ons scheepvaarterfgoed. In de vijftiende eeuw was Baasrode immers een druk bezocht handelscentrum langs de Schelde waar dagelijks schepen uit Antwerpen aanmeerden. Er ontwikkelde zich dan ook een belangrijke scheepsbouwnijverheid en dat is vandaag nog steeds zichtbaar, hoewel in 1986 al de laatste scheepswerf er sloot. Jan Annemans ontvangt Carry in het Scheepvaartmuseum dat is ondergebracht in de authentieke meesterwoning van de vroegere werfeigenaar Van Damme. Het is een als monument beschermd gebouw dat dateert uit 1830. Carry vergaapt zich niet alleen aan de maquettes en het tentoongestelde werktuig maar ook aan de plafondschilderingen en muurfresco’s. Toch is hij vooral onder de indruk van het Atelier Van Praet, waar de
“Ik hou van smaakbommetjes waar je je tijd moet voor nemen” smaakbommetjes waar je je tijd moet voor nemen om ze te proeven”, aldus Carry terwijl hij intens geniet van een eerste proevertje dat Dirk hem voorschotelt. “De kunst zit ‘m bij dit soort producten in de afwerking”, knikt Carry. “Het is zoals de unieke klank die uit een echte viool komt: die kan je niet nabootsen, welke gesofistikeerde computer je ook aan het werk zet.” Carry kiest resoluut voor de pure, zwarte chocolade en Ann bezorgt hem bij de koffie een bordje met drie pralines in de vorm van Wase raapjes, het symbool van het Waasland. Het streekeigen karakter van hun producten zien Dirk en Ann als een troef. “Deze drie pralines vormen een paletje van opbouwende smaken: eerst met karamel, dan met een vulling van de chef en om te eindigen met advocaat. Een lekkere vulling die perfect in balans blijft met de smaak van de chocolade: da’s de bedoeling.” En of de pralines van Cobalbo nazinderen in de mond. Carry is overtuigd. “Ik kom zeker terug met mijn vrouw.” Dan moet er toch iets aan zijn van de slogan die we op de toog van Cobalbo lezen: ‘Er is geen liefde zo oprecht als die van chocolade’. www.cobalbo.be 30 stapaf
“Ik probeer me de bedrijvigheid van toen voor de geest te halen” grote, robuuste machines stille getuigen zijn van de noeste arbeid die er toen moet zijn verricht. “Industriële archeologie ten top. Die moeten we koesteren”, zegt Carry. “Ik ben altijd gevoelig geweest voor de afbraak van oude gebouwen. Gelukkig zien we af en toe in wat voor historische waarde ze hebben. Straf toch, die inboedel hier, al die machinerie die intact is gebleven. Alsof de tijd is blijven stilstaan. Ik probeer me de geur, de warmte, de bedrijvigheid en het oorverdovende lawaai van toen voor te stellen.” We verlaten één van de mooiste industrieel-archeologische sites van Vlaanderen langs de in de steigers staande ‘Rosalie’, een echte Baasroodse palingbotter die men aan het nabouwen is.
www.scheepswervenbaasrode.be
stapaf
3
eerste keer
4
De Zwalmmolen (Zwalm)
Stoomcentrum (Maldegem)
In het hartje van de Vlaamse Ardennen, in de Zwalmstreek, vind je een aantal authentieke watermolens. Ze liggen op een zakdoek. Het gaat om de Ter Biestmolen, de Malderghemmolen, het Pedes Molentje, de Bostmolen, de IJzerkotmolen en de Zwalmmolen. De geschiedenis van die laatste gaat reeds terug tot in 1040. De molen behoorde toen tot de domeinen van de Sint-Pietersabdij in Gent. De ‘Swalme Meulen’ zou nog opduiken in andere middeleeuwse bronnen. Maar de Zwalmmolen is anno 2010 nog geen vergane glorie. Integendeel. De grote restauratiewerken aan de korenmolen zitten er zo goed als op. De drie koppels maalstenen, de haverbreker, de galg om stenen open te trekken, het sleepluiwerk om de zakken op te hijsen, de gietijzeren aandrijfwielen en een bijzondere wal-
“Deze site herken ik”, zegt Carry wanneer we de wagen parkeren voor het station van Maldegem. “Hier hebben we ooit opnames gemaakt voor het sketchprogramma ‘Twee Straten Verder’.” Met andere woorden: het is niet de eerste keer dat Carry het Stoomcentrum bezoekt. Maar… het is wél de eerste keer dat Carry een volwaardige rondleiding krijgt langs de tientallen locomotieven en wagons die verzameld zijn in het Stoomcentrum. De laatste stoomtrein reed in 1966 rond. “Dat heb ik nog geweten”, zegt Carry die even slikt wanneer hij de collectie machines in de hangar te zien krijgt. “Hier staat een pak kapitaal. Erfgoed op rails.” De trein rijdt vandaag echter niet uit. Jason Van Landschoot, verantwoordelijke van het Stoomcentrum: “Onze stoomtrein doet op alle zon- en feestdagen het traject tussen Maldegem en Eeklo, dwars door het Meetjesland.” Op 5 mei 2010 was het overigens 175 jaar geleden dat in België de eerste trein reed en dat werd gevierd
“De charme van het draaiende waterrad” senmaalstoel werden aangepakt. Wanneer Carry de Zwalmmolen binnenkomt, is de restauratie nog volop aan de gang. Het is nog wat stoffig, de klussers zijn aan het werk. Ook het rad ontbreekt nog. “Jammer maar ik heb er wel een goed oog in. Ze gaan er hier iets moois van maken”, knipoogt Carry. Zeer binnenkort staat de Zwalmmolen helemaal op punt en is hij zeker een bezoekje waard. Rechtover de gerestaureerde Zwalmmolen, langs de kasseitjes, vind je het gelijknamige restaurant. De verleiding is te groot en we planten ons neer op de binnenkoer van ‘De Zwalmmolen’. Peter De Deken baat dit café-brasserie-restaurant uit en weet alles af van de korenmolen in de schaduw van zijn etablissement. “Na de restauratie zal de Zwalmmolen opnieuw kunnen malen. Bovendien liet de provincie in het kader van een proefproject een kleine waterkrachtcentrale inbouwen voor de productie van groene stroom.” Carry treedt Peter bij. “Het continu draaiende rad zal de charme van de Zwalmmolen alleen maar bevorderen.” www.toerismevlaamseardennen.be
“In de wasserij van mijn grootvader stond vroeger een ketel van een afgedankte locomotief. Als kind kon ik er in ravotten” tijdens het Stoomfestival dat ze jaarlijks in Maldegem houden. “Veel mensen vergeten dat ons landje pionier was op spoorweggebied”, weet Van Landschoot. “Eigenlijk hebben de stoomtreinen van toen bijgedragen tot de welvaart die we nu kennen.” Enkele treinen worden momenteel gerestaureerd. Carry rakelt meteen een anekdote op. “Mijn grootvader had vroeger een wasserij en de grote ketel die hij gebruikte, was afkomstig uit een afgedankte locomotief. Ik herinner me dat ik er ooit nog ben ingekropen om die schoon te maken. Als kind vond ik dat natuurlijk heel spannend.”
www.stoomcentrum.be 31
stapaf laatste
blik
Patrick Huyghe
krulbolder in hart en nieren “Krulbollen is een oeroude Vlaamse volkssport. Wat ons betreft is het de mooiste. Ik speel al vanaf mijn zeventiende en ben nog altijd niet uitgebold. Het mooie eraan is dat het een héél sociale bezigheid is”, zegt Patrick Huyghe (58) vol overtuiging. Patrick is voorzitter van de Belgische Krulbolbond en spreekt namens de pakweg 4.000 beoefenaars van deze volkssport. “Bedoeling is dat je de bol, een soort afgeplatte schijf met ronde kanten, zo dicht mogelijk in de buurt van een stek, een klein houten paaltje, gooit. Het mekka van het krulbollen is het Meetjesland. Maar ook in de regio rond Gent, het Waasland en zelfs tot in Brugge vind je krulbolders.” Er werd een aanvraag bij de Vlaamse Gemeenschap ingediend om de krulbolsport als immaterieel cultureel erfgoed te erkennen. In de piekfijn gerestaureerde molen aan de Dries in Doornzele loopt de permanente tentoonstelling ‘Expo Krulbol’ waarbij je de geschiedenis van het krulbollen kan ontdekken.
http://belgische.krulbolbond.vzw.in.evergem.be 32 stapaf