Toeristische Gids Vlaamse Ardennen 2014

TOERISTISCHE GIDS 2014

VLAAMSE ARDENNEN Vlaanderens Mooiste Landschap

FIETSEN | WANDELEN | LEKKER ETEN www.toerismevlaamseardennen.be

‘Hallo, ik ben Vlieg en ik wijs je de weg naar de leukste activiteiten. Bzzz!’

Verantwoordelijke uitgever: Toerisme Vlaamse Ardennen vzw Luc Hoorens, Veemarkt 27, 9600 Ronse Concept copywriting: Toerisme Vlaamse Ardennen vzw Lay-out en druk: Geers Offset nv, Oostakker Projectbegeleiding: Toerisme Vlaamse Ardennen vzw Foto’s: Toerisme Vlaamse Ardennen, Toerisme Oost-Vlaanderen, de 17 steden en gemeenten aangesloten bij de vzw Toerisme Vlaamse Ardennen, Marthe Minnaert, Philippe Minnaert, Koen de Groote, Vilda, Guy De Vos, Daniël de Kievit, David Stockman, Jan Dirkx en Bart Heirweg.

Depotnummer: D/2014/0332/1

De Vlaamse Ardennen is een uitermate landelijke regio met een typisch glooiend karakter. De kronkelende kasseibanen, heuvels en holle wegen vormen in de lente het decor van de Vlaamse wielerklassiekers.

De hellingen zijn een uitdaging voor menig fietser.

Wandelaars vinden er oneindige mogelijkheden langs stille en onverharde wegen, door bossen en natuurrijke parken. Achter elke hoek en voorbij elke heuvel wacht een beleving of valt er iets te ontdekken. Het talrijk aanwezig religieus en archeologisch erfgoed getuigt van een regio waarin al eeuwen wordt geleefd van en met de natuur.

Vlaanderens Mooiste Landschap

Om u op weg te helpen, kan u gebruik maken van deze toeristische gids. Een handige pocket waarmee u op verkenning kan trekken en ontdekken welke schat de heuvels van de Vlaamse Ardennen verborgen houdt. Naast praktische informatie als adressen, telefoonnummers en openingsuren, vindt u er ook heel wat tips en weetjes die u helpen om van uw vakantie een zinvolle beleving te maken. Een streek om opnieuw en langzaam te ontdekken.

Veel plezier.

Luc Hoorens, Voorzitter Toerisme Vlaamse Ardennen vzw

INHOUD Hoofdstuk I | HISTORISCH GELADEN LANDSCHAP

4-5

Hoofdstuk II | ACTIEF Fietsen Wandelen In de natuur Paardrijden Autoroute Op het water

Hoofdstuk III | TREKPLEISTERS

6-27 28-40 41-53 54-57 58-59 60-61

62-73

Hoofdstuk IV | ERFGOED EN CULTUUR My Tours Erfgoedstadjes Kunst en musea Kleine, fijne dingen Verhalen en tradities

74-75 76-87 88-97 98-107 108-113

Hoofdstuk V | UIT Evenementen

114-119

Hoofdstuk VI | PROEF Bierkaart Vlaamse Ardennen Een verkwikkende tussenstop Lekker uitslapen Streekeigen producten Markten

120-123 124-126 127 128-131 132-133

Hoofdstuk VII | STADJES EN DORPJES Stadjes en dorpjes

134-151

Zoekwijzer per gemeente Overzicht infokantoren

152-156 157-159

Welkom in de 4 Vlaamse Ardennen

HOOFDSTUK I

Historisch geladen landschap De landelijke regio Vlaamse Ardennen ligt in het uiterste zuiden van OostVlaanderen, tussen de Leiestreek, het Scheldeland en het Pajottenland. De zuidgrens van de regio is de taalgrens tussen Vlaanderen en Wallonië. De overgang tussen de Vlaamse Ardennen en le Pays des Collines in Henegouwen verloopt geografisch vlekkeloos. Zowel aan de noordelijke als aan de zuidelijke kant van de taalgrens vertoont het landschap immers veel gelijkenissen, met de getuigenheuvels als grootste troef.

Vlaanderens Mooiste landschap: vroeger en nu Het landschap van de Vlaamse Ardennen heeft er niet altijd uitgezien zoals we het vandaag kennen. Vier grote stappen hebben het landschap gemaakt tot wat het vandaag is. In het tertiair tijdperk, zo’n 70 tot 3 miljoen jaar geleden, overspoelde de zee regelmatig dit gebied en stond de leefomgeving van vandaag onderwater. Ongeveer 3 miljoen jaar geleden, in het kwartiair tijdperk, werd de bodem van het gebied naar boven getild waardoor er reliëfvorming ontstond en de zee zich langzaam terugtrok. Dit is ook het moment waarop de eerste valleien, maar ook rivieren zoals de Schelde, hun vorm kregen. Grofweg 100.000 jaar geleden lopen de ijstijden ten einde en ontstaat er een opwarming. Hierdoor schuiven regelmatig immense modderpakketten langs de Noordhellingen naar beneden waardoor we vandaag te maken hebben met veel stijlere Zuidhellingen en zachtere Noordhellingen.

De Romeinen en hun (on)doorgrondelijke wegen Zo’n 2000 jaar geleden hebben de Romeinen de Vlaamse Ardennen ontdekt en dat ze hun sporen hebben achtergelaten, merk je nog steeds. De Romeinse wegenbouwers hadden het niet onder markt met het golvende landschap, maar slaagden er toch in om met succes heirwegen aan te leggen. Daarvan is Velzeke het mooiste bewijs. Velzeke was vroeger namelijk een verkeerswisselaar van twee Romeinse Heirwegen. Eentje kwam van Boulogne-surMer en liep naar Keulen en de tweede bracht je van Velzeke naar Bavay en verder naar Reims en de Provence.

Vlaanderens Mooiste landschap tijdens de middeleeuwen Het West-Romeinse Rijk is gevallen en we introduceren de middeleeuwen of ook wel de donkere eeuwen genoemd. Omstreeks 974 werd Ename, gelegen langs de Schelde, gesticht door de Duitse Keizer Otto II om de westgrenzen van zijn rijk te beschermen. Een burcht werd opgetrokken en rond die sterkte ontwikkelde zich spoedig een handelsnederzetting. Ename werd omstreeks 1005 omschreven als de belangrijkste vestiging in het hertogdom Lotharingen. Vandaag herinnert een ruïne van de burcht op de rechteroever van de Schelde ons aan het belang van Ename in de middeleeuwen.

5 Welkom in de Vlaamse Ardennen

Omer Wattez: vader van de Vlaamse Ardennen We nemen een sprong in de tijd en arriveren in de 19de eeuw. Een tijd waarin de rijkere burgerij uit Gent, Brussel, Kortrijk komt om de Vlaamse Ardennen te bezoeken. Men logeert in één van de belle epoque hotels, bezoekt de herbergen met kasteleinen, en maakt een gezondheidskuurwandeling door de bossen. Sommigen onder hen, zoals Lodewijk Omer Wattez, zetten zich ook in voor het behoud van de esthetische waarden van de Vlaamse Ardennen. Omer Wattez, de vader van de Vlaamsche Ardennen, ziet voor het eerst het levenslicht in Schorisse. Naast zijn functie als leraar, is Omer Wattez een begenadigd schrijver. In de periode 1881-1913 schrijft hij niet minder dan 25 ‘Zuid-Vlaandersche’ novellen waaronder zijn werk ‘De Vlaamsche Ardennen’. Zijn gemoedelijke en geestige vertelstijl blijkt uit de eerste zinnen van zijn boek: ‘Ik zal u leiden over berg en dal, door het zuidelijk gedeelte van Oost-Vlaanderen, dat wij met recht de Vlaamse Ardennen mogen heeten.

Het is een bergland. Gij, die het nog niet kent, begin maar niet te glimlachen.

Bergen in Vlaanderen! Daarvan hoordet gij misschien nooit spreken, en toch bestaat het’.

EEN DUURZAAM TRAJECT Wij laten u op uw manier mee genieten van het boeiende landschap en het waardevol erfgoed. Dat u respectvol omspringt met onze rijkdommen, hoeven we allicht niet te vragen. De schoonheid van een bloem kunt u niet plukken, alleen ervaren op het moment dat u ze ziet.

Gij, die het nog niet kent, begin “maar niet te glimlachen. Bergen in Vlaanderen! Daarvan hoordet gij misschien nooit spreken, en toch bestaat het

”

(citaat: Omer Wattez)

Actief

6

HOOFDSTUK II

Fietsen

Rustig fietsen doe je in de vlakke Schelde- of Dendervallei. Sportieve fietsers kiezen voor een tocht doorheen het golvende landschap van de Vlaamse Ardennen. Hun inspanningen worden zeker beloond met een prachtig vergezicht. Voor de echte fietsfanaten is er de Ronde van Vlaanderen fietsroute, een uitdagende tocht langs de beroemde hellingen en beduchte kasseistroken.

Surf naar www.toerismevlaamseardennen.be Klik door naar ‘Fietsen’.

7

Actief

Fietsnetwerk

Het Fietsnetwerk Vlaamse Ardennen, dat is 830 kilometer fietsplezier in een heuvelachtige streek, waar achter elke bocht een nieuwe verrassing schuilt. Stel zelf je tocht samen en fiets van knooppunt naar knooppunt over de heuvels of door de valleien van de Vlaamse Ardennen. Vergeet ook de charmante cultuurstadjes niet!

De Fietsnetwerkkaart Vlaamse Ardennen is te koop in de toeristische infokantoren, in de boekhandel of via www.toerismevlaamseardennen.be

EXTRA Je kunt gratis je eigen route op het fietsnetwerk plannen met de online routeplanner.

Wij raden fietsers aan de fietsnetwerkkaart tijdens de tocht op zak te hebben.

â‚Ź6

Actief

8

9

Actief

Fietsroutes

€2

De Vlaamse Ardennen verkennen per fiets kan ook door de zeshoekige routebordjes van de lusvormige fietsroutes te volgen.

Bovendien werden ook een aantal thematochten op basis van het knooppuntennetwerk uitgestippeld.

Telkens beschrijft een handig boekje elke tocht en gaat dieper in op het thema in kwestie.

Toch bang dat je het noorden zal kwijtraken? Sla dan de gegevens op in je gps en verlies nooit meer de weg in de Vlaamse Ardennen.

Surf naar : www.toerismevlaamseardennen.be Klik door naar ‘fietsen’ en ‘fietsroutes’

Actief

10

Vlak MILIEUROUTE Deinze – Gavere – Zingem - Kruishoutem Start: recreatiedomein Brielmeersen, Deinze Afstand: 50 km Interessant: Museum Deinze en Leiestreek, Scheldemeersen Gavere (speeltuinen en openbare toiletten), pittoreske dorpskern Mullem, Lozerbos, Kasteel della Faille d’Huysse, verschillende infoborden over milieuaspecten, natuureducatief centrum De Kaaihoeve SCHELDEVALLEIROUTE 1 Gent - Gavere Start: Markt Gavere – aanloopstrook vanaf het Sint-Pietersstation Gent Afstand: 30 km Interessant: Sint-Elooikapel, dorp Melsen, oude Scheldemeanders, Doornhammeke, dorpskern Zevergem, De Poort (toeristisch onthaalpunt), Gemeentehuis en Marktplein Gavere SCHELDEVALLEIROUTE 2 Gavere - Oudenaarde Start: Markt Gavere Afstand: 32 km Interessant: natuureducatief centrum De Kaaihoeve, pam Ename en Sint-Laurentiuskerk, Centrum Ronde van Vlaanderen, stadhuis Oudenaarde, Scheldemeersen Zingem, Sint-Christianakapel SCHELDEVALLEIROUTE 3 Oudenaarde - Kluisbergen Start: Station Oudenaarde Afstand: 30 km Interessant: Centrum Ronde van Vlaanderen, stadhuis Oudenaarde, oude Scheldemeanders, Abdij van Beaulieu, Domein de Ghellinck, Donkvijver

11

Actief

FIETSEN MET EEN PLUS Toegankelijke fietsroutes op het fietsnetwerk 2 comfortabele fietslussen langs verharde, brede paden speciaal voor mensen met een beperking.

vlaamse ar dennen,

leiestreek,

meetjeslan

d, scheldel an

d en waasl and

Fietsen met ee

6 toegankelijke

n+

fietsroutes in Oo

st-Vlaanderen

â‚Ź3

FIETSROUTE DE GAVERS Geraardsbergen Start: Provinciaal domein De Gavers, Onkerzele (Geraardsbergen) Afstand: 16 km Interessant: Provinciaal domein De Gavers, Idegem Sas, de Dender, abdij van BeauprĂŠ, Stiltegebied Dender-Mark SNEUKELFIETSROUTE Wortegem-Petegem Start: Domein de Ghellinck, Elsegem (Wortegem-Petegem) Afstand: 10, 20 of 35 km Interessant: Domein de Ghellinck, Scheldedijk, Kerkhove Alle gedetailleerde info over de toegankelijkheid van deze fietsroutes en aangepast fietsenverhuur vind je op www.tov.be/toegankelijkheid

Actief Actief

12

Glooiend GAVERBEEKROUTE Waregem – Zulte – Gottem – Machelen – Kruishoutem - Nokere Start: Park Baron Casier, Marcel Windelsstraat, 8790 Waregem Afstand: 31 km Interessant: grensgebied West- en Oost-Vlaanderen, Park Baron Casier, Gaverbeekse meersen, Oude Spoorwegberm, charmant Nokere en de groene bossen van Oud-Moregem en Wortegem DENDERENDE STEDENTOCHT (LUS 4) Geraardsbergen – Lierde – Herzele - Ninove Start: Denderbrug, nabij Markt Geraardsbergen.

Afstand: 46 km. Thematocht op het fietsnetwerk Vlaamse Ardennen.

Interessant: pittoreske dorpskern Hemelveerdegem, natuurreservaat Moenebroek, kasteel van Steenhuize, Duivenbos, Stiltegebied DenderMark, Provinciaal Domein De Gavers, De Muur en de Oudenberg, stadhuis Geraardsbergen.

Extra: lus 1 (Dendermonde), lus 2 (Aalst) en lus 3 (Ninove) fiets je op het fietsnetwerk Scheldeland.

GULDEN EIROUTE Kruishoutem Start: Markt Kruishoutem Afstand: 46 km Interessant: Kasteel della Faille d’Huysse, Kasteel de Ghellinck d’Elseghem, Kasteel Casier, Kasteel Herlegem, Kasteel Aaishove, Lozerbos, VTB Uitkijktoren, Huisekoutermolen, pittoreske dorpskernen Nokere, Mullem en Wannegem-Lede.

13

Actief

KOUTERROUTE Wortegem-Petegem Start: Domein de Ghellinck, Elsegem Afstand: 48 km Interessant: Domein de Ghellinck, Abdij van Beaulieu, Scheldemeersen Petegem, pittoreske dorpskernen Moregem, Ooike en Elsegem, Golf & Country Club MOLENBEEKROUTE Herzele Start: Schepenhuis Herzele Afstand: 40 km Interessant: Burchtruïne Herzele, watermolens Gotegem en Te Broeck, dorpskerk Aaigem, Molen te Rullegem, motte van Ressegem, Buyssemolen PATERROUTE Lierde - Herzele Start: gemeentehuis Lierde, Nieuwstraat 19 Afstand: 44 km Interessant: Sint-Janskerk en dorpsplein Hemelveerdegem, burchtruïne Herzele, brouwerijen Van Den Bossche en De Ryck, kartuizersite Sint-Martens-Lierde RODELANDROUTE 1 Merelbeke – Gavere - Oosterzele Start: Sportcentrum Ter Wallen Merelbeke Afstand: 47 km Interessant: dorpskern Munte, Baaigem en Melsen, kerkje Landskouter, Scheldemeersen, Prinsenmolen, kasteel Baudries RODELANDROUTE 2 Oosterzele – Sint-Lievens-Houtem Start: kerk Oosterzele Afstand: 48 km Interessant: marktplein Sint-Lievens-Houtem, Guillotine- en Klepmolen, dorpskern Munte, Stokerij Van Damme, Balegemse Steengroeve, SintLievenskapel, Cotthembos

Actief

14

Steil EDDY MERCKXROUTE Kluisbergen Start: Ruienplein, Ruien Afstand: 46 km Interessant: Sport- en Recreatieoord ‘Kluisbos’, kunstenaarsdorp Kwaremont, prachtige vergezichten HERMESROUTE Ronse Start: Hoge Mote, De Biesestraat, Ronse Afstand: 40 km Interessant: Sint-Hermescrypte en MUST (Museum voor Textiel), Muziekbos, Hotond, Kapel Lorette, Kattemolen TEIRLINCKROUTE Brakel Start: Marktplein Brakel Afstand: 45 km Interessant: Teirlinckdorp Zegelsem, geutelingendorp Elst, Zwalmvallei, Toeppark en -kapel WATERMOLENROUTE Zwalm – Zottegem - Horebeke Start: De Zwalmmolen, Rekegemstraat 28, Zwalm Afstand: 40 km Interessant: pittoreske dorpskernen Roborst, Rozebeke en Dikkele, Zwalmvallei, watermolens (Ter Biestmolen, Ijzerkotmolen en Zwalmmolen), pam Velzeke, Geuzenhoek Korsele

15

Actief

Fietsvriendelijke horeca FIETSVRIENDELIJKE CAFÉS EN RESTAURANTS In deze horecazaken krijgen fietsers een warm onthaal. Je vindt er een fietsenstalling, EHBO-kit, fietsreparatieset, fietskaarten en toeristische info.

Plan je een meerdaagse fietstocht, boek dan een overnachting bij een ‘FIETSVRIENDELIJK LOGIES’.

Het label staat garant voor kwaliteit en is afgestemd op de noden van de fietstoerist.

FIETSVERHUURCENTRA Geen zin om je eigen fiets mee te zeulen in of achterop de auto? In de fietsverhuurcentra die door Toerisme Oost-Vlaanderen worden erkend kan je terecht voor een degelijk onderhouden en veilige fiets.

Bekijk het aanbod op www.toerismevlaamseardennen.be.

Klik door naar ‘Fietsen’

Actief

16

Beleef je eigen Ronde De Vlaamse Ardennen zijn sinds jaar en dag het epicentrum van de Ronde van Vlaanderen. Hier barst de strijd los. Hier liggen de hellingen en kasseien die Vlaanderen al honderd jaar lang beroemd en berucht maken over heel de wereld. Het orgelpunt is natuurlijk de 98ste editie van de Ronde van Vlaanderen, op zondag 6 april (= veertiende zondag van het jaar). De Ronde van Vlaanderen is een UCI WorldTour wielerwedstrijd en komt voor het derde jaar op rij aan in Oudenaarde.

Meer info: www.rvv.be www.derondeinoudenaarde.be Sportieve fietsers weten al jaren het juiste Rondetraject te vinden met een Ronde van Vlaanderen fietsroutekaart op zak. Vorig jaar werd de route vernieuwd ĂŠn is er ook digitale tijdsmeting mogelijk met een persoonlijke chip. Maar ook minder gestalde kuiten krijgen de kans om de Vlaamse Ardennen te verkennen via 5 thematochten.

17

Actief

RONDE VAN VLAANDEREN FIETSROUTE De 3 fietslussen zijn verzameld in een unieke RVV fietskaart, boordevol informatie, weetjes en statistieken over de Rondeparcours.

Centrale start- en aankomstplaats: Centrum Ronde van Vlaanderen, Markt 43 te Oudenaarde (na afloop kan je er douchen voor € 3,50 inclusief handdoek en zeep) Afstand: 78 km (blauwe lus) – 114 km (rode lus) – 103 km (gele lus)

€4

BELEEF JE EIGEN RONDE THEMATOCHTEN

€4

5 recreatieve fietstochten in het kielzog van 5 bekende Vlamingen met aandacht voor de leukste musea, monumenten, kasseistroken en hellingen maar ook gezellige eet- en drinkplaatsen onderweg.

• Oudenaarde (29 of 30 km) • Ronse (30 km) • Zottegem (54 of 35 km) • Geraardsbergen (38 of 48 km) • Ninove (46 of 37 km) Meer info: www.beleefjeeigenronde.be

HET CENTRUM RONDE VAN VLAANDEREN Dit interactief belevingsmuseum is opgebouwd rond dé Vlaamse Wielerklassieker bij uitstek. Je kan het centrum verkennen met audiogidsen maar je kan er evenzeer terecht voor een natje en een droogje in wielerbrasserie De Flandrien, voor toeristische info aan de balie en voor een origineel wielerhebbeding of retro-koersoutfit in de Rondeshop.

Meer info: zie ‘Trekpleisters’

Actief

18

Kalender RETRO- & VINTAGE FIETSEVENT TE OUDENAARDE OP 14 EN 15 JUNI 2014 Toen voedingssupplementen nog van koninginnebrij werden gemaakt en een helm van worsten, toen een zonnebril nog diende om het stof uit je ogen te houden en remhendels om te remmen, werd de Ronde van Vlaanderen ook al gereden. Ieder jaar flitst het Centrum Ronde van Vlaanderen de wielerliefhebbers terug naar die prille pionierstijden tijdens de RetroRonde.

Dit jaar worden de wollen koerstruien en de oldtimerfietsen op zondag 15 juni uit de mottenballen gehaald voor een tocht van 40, 70 of 100 km door het historische landschap van Vlaanderens Mooiste. Of je nu zelf op je stalen ros stapt of je moedigt de retrohelden aan langs de kant van de weg, je zal de koerssfeer van weleer niet mislopen. Smaak- en sfeervolle bevoorradingen zorgen voor de nodige energie. Op zaterdag 14 juni kan je al in de sfeer komen tijdens een wielerruilbeurs, het ‘Retro Criterium’, de nieuwe ‘Retro Souper’ en een swingende ‘Retro Dansant’! www.retroronde.be

19

Actief

Fiets- en wieleruitvluchten De Ronde van Vlaanderen werkt echter ook inspirerend voor een hele resem evenementen waarbij de fiets centraal staat.

Omloop Het Nieuwsblad (Gent-Gent)

zaterdag 1 maart

Omloop het Nieuwsblad Cyclo (Gent)

zondag 2 maart

Kuurne-Brussel-Kuurne

zondag 2 maart

Dwars door Vlaanderen Cyclo (Waregem)

zaterdag 15 maart

Nokere Koerse – Danilith Classic (Ronse-Nokere) woensdag 19 maart Ename Classic Cyclo (Zottegem)

zondag 23 maart

Dwars door Vlaanderen (Waregem)

woensdag 26 maart

E3-Prijs Vlaanderen (Harelbeke)

vrijdag 28 maart

Gent-Wevelgem Cyclo

zaterdag 29 maart

Omloop van Vlaanderen Cyclo (Gent)

zaterdag 23 maart

E3 Prijs Vlaanderen Cyclo (Harelbeke)

zondag 30 maart

Gent-Wevelgem

zondag 30 maart

Driedaagse De Panne-Koksijde

van 1 tot 3 april

Ronde van Vlaanderen Cyclo (Brugge/Oudenaarde) zaterdag 5 april De Ronde van Vlaanderen (Brugge-Oudenaarde)

zondag 6 april

Ronde van Vlaanderen voor Beloften (Oudenaarde) zaterdag 12 april Peter van Petegem Classic Cyclo (Aalst)

zaterdag 19 april

De Superklassieker Cyclo (Oudenaarde)

donderdag 1 mei

Ladies Fun Ride Cyclo (Oudenaarde)

zondag 1 juni

Regiotour (Zottegem)

zaterdag 14 juni

RetroRonde-weekend

14 en 15 juni

Omloop Het Nieuwsblad voor beloften

zaterdag 5 juli

Fietsevenement Word Flandrien (Herzele)

zondag 6 juli

Eneco Tour

van 11 tot 17 augustus

Grote Prijs Stad Zottegem

dinsdag 19 augustus

Primus Classic – GP Impanis-Van Petegem

zaterdag 20 september

Superprestige veldrijden Kasteelpark Grenier

zondag 16 november

Actief

20

Tijdsregistratie: hoeveel sneller kan jij?

Fietsen is het belangrijkste, dat spreekt vanzelf, maar sneller fietsen dan je maat, kan ook deugd doen. Voor de competitiebeestjes onder ons werd op de Koppenberg, de Kruisberg (Oudestraat), de Muur en in de Paddestraat een systeem voor online tijdsregistratie geĂŻnstalleerd.

Fietsers kunnen een gratis chip huren of kopen om hun tijd te laten opmeten en online te vergelijken met die van andere fietsers. Prestaties worden beloond met trofeeĂŤn en kunnen worden gedeeld via sociale media.

21

Actief

ZO WERKT HET:

1. Huur of koop een chip op één van de volgende adressen: • CRVV, Markt 43, Oudenaarde • The Outsider - Donkstraat 50, 9700 Oudenaarde • De Gavers - Onkerzelestraat 280, 9500 Geraardsbergen • De Permanensje - Dienst Toerisme, Markt, 9500 Geraardsbergen • Dienst voor toerisme Ronse - De Biesestraat 2, 9600 Ronse • Sportcentrum Bevegemse Vijvers - Bevegemse Vijvers 1, 9620 Zottegem 2. Registreer je chip online op www.beleefjeeigenronde.be.

3. Bind de tijdsregistratie-chip om je fiets of enkel.

4. Spring op je fiets.

5. Kom je voorbij een startstrook met tijdsregistratie, dan wordt je tijd gemeten.

6. De geregistreerde tijd wordt gepubliceerd op www.beleefjeeigenronde.be.

7. Bekijk je resultaat in het online klassement en deel het met je vrienden.

Actief

22

Wielercafés De mooiste overwinningen en de meest heroïsche ontsnappingen worden aan de toog behaald en gevierd. Dit is de plek waar je troost vindt als de benen niet meewilden en waar je een excuus kweekt om nooit meer een helling buiten categorie op te hoeven fietsen. De wielercafés van de Vlaamse Ardennen zijn net zoals de kapelletjes, je komt ze overal tegen.

23

BIJ DEN ABSJAAR – IN DE KONING VAN ENGELAND Kohoorstraat 2, Zarlardinge, Tel.: 054 42 18 39 DE FLANDRIEN (CRVV) Markt 45, Oudenaarde, Tel.: 055 33 99 37 HET SPORTPALEIS Kerkplein 6, Zingem, Tel.: 09 384 11 33 IN DEN HENGST Twaalfbundersstraat 53, Brakel, Tel.: 055 42 85 45 RIMALIN Beaucarnestraat 21, Oudenaarde, Tel.: 055 30 25 23 IN DEN TRAP OP Heerweg 45, Horebeke, Tel.: 055 45 54 31 ’T HOEKSKE Gentsestraat 59, Brakel, Tel.: 055 42 38 85

Surf naar www.beleefjeeigenronde.be en kijk zelf virtueel binnen in een echt wielercafé.

Actief

Actief

24

Op de Vespa Laten we je iets verklappen. Er bestaat waterdichte manier om thuis op te scheppen dat je de Ronde van Vlaanderen gereden hebt op twee wielen, zonder dat je ook maar een trap hebt moeten geven. Vespatrips organiseert rondritten door het heuvelachtige landschap, dat daardoor nog meer aan Toscane zal doen denken. Trommel wat vrienden bij elkaar en tuf met de Vespa door het prachtige decor van de Ronde!

Meer info: www.vespatrips.be GROENE SCOOTERS Met een trendy, stille en vooral milieuvriendelijke electro-scooter kan je de Vlaamse Ardennen op je eigen tempo verkennen. Er worden verschillende scooter-arrangementen aangeboden. Deze electro-scooters zijn uniek in Vlaanderen!

Meer info: Toerisme Ronse, tel: 055 23 28 16, toerisme@ronse.be of www.ontdekronse.be

25

Actief

HOB(BEL) MET DE GEIT Wie op een ludieke manier de Vlaamse Ardennen wil verkennen, kan dit voortaan ook met een 2 PK-tje. Het ‘geitje’ huur je bij 2CV&Co en het roadboek krijg je erbij. De ideale combinatie om hobbelend op zoek te gaan naar de hellingen, de kasseistroken en andere merkwaardigheden uit de Rondestreek. Ook individuen kunnen een geitje huren zonder begeleider.

Meer info: www.2cv-co.be

ELEKTRISCHE FIETSEN IN GERAARDSBERGEN In Geraardsbergen kan je elektrische fietsen huren in het toeristisch infokantoor De Permanensje. Zo kan je zonder moeite de Muur van Geraardsbergen beklimmen. Je kan er ook gewone fietsen huren.

Tarieven: 1 dag: € 15/fiets Halve dag (4 uur): € 9/fiets 2 uur: € 4,5/fiets HUUR EEN FIETS OF TANDEM In het regionaal toeristisch onthaalknooppunt De Poort zijn allerhande fiets- en wandelkaarten te verkijgen. Je kan er ook een fiets of tandem huren: Dames- of herenfiets: € 10/dag, tandem: € 15/dag Voor groepen en/of langere periodes is reservatie vooraf noodzakelijk.

De fietsen kunnen onafhankelijk van de openingsuren teruggebracht worden.

Actief

26

27

Actief

Stevig trappen, blijven ademen en de modder ontwijken moet je zelf doen.

Mountainbike Het landschap in de Vlaamse Ardennen trekt heel wat mountainbikers aan. Er werden dan ook heel wat permanente mountainbikeroutes ontwikkeld op initiatief van de Provinciale sportdienst Oost-Vlaanderen, de betrokken gemeenten en Bloso. Sportievelingen vinden zeker hun gading.

De regio is niet alleen uitermate geschikt om te fietsen, het landschap is op verschillende plaatsen ook kwetsbaar en uniek. Vandaar dat het vanzelfsprekend is dat u op de paden blijft.

De provincie Oost-Vlaanderen wil zich profileren als een paradijs voor mountainbikers door alle MTB-routes te digitaliseren en een netwerk te ontwikkelen.

Alle bestaande permanente MTB-routes zijn gedigitaliseerd. Je kan de kaarten raadplegen en downloaden, of downloaden via GPS.

Surf naar: www.bloso.be

Actief

28

Wandelen

29

Actief

Bij recreatief wandelen ligt het accent op de lichaamsbeweging, het wandelen in een mooie omgeving en het onderweg stilstaan bij de toeristische troeven of bezienswaardigheden. Ook de couleur locale, de gastronomie en andere vormen van ontspanning zijn motivaties voor een recreatieve wandeling. De Vlaamse Ardennen lenen zich uitstekend voor deze discipline maar bieden ook mogelijkheden voor de sportieve wandelaar die een aangepast vakantieaanbod zoekt in een uitdagende wandelregio. Verken Vlaanderens Mooiste Landschap via de prachtige lusvormige wandelroutes of het bewegwijzerde wandelnetwerk.

Actief

30

Wandelnetwerk Het Wandelnetwerk Getuigenheuvels Vlaamse Ardennen, dat is 300 kilometer wandelplezier in het Zuidwestelijk deel van de regio. Stel zelf je tocht samen en wandel van knooppunt naar knooppunt over de mooiste en veiligste wandelpaden van de gemeenten Kluisbergen, Oudenaarde, Maarkedal, Ronse en Brakel.

De wandelnetwerkkaart ‘Getuigenheuvels Vlaamse Ardennen’ is te koop via www.toerismevlaamseardennen.be

EXTRA Je kunt gratis je eigen route op het wandelnetwerk plannen met de online routeplanner.

Wij raden wandelaars aan de wandelnetwerkkaart tijdens de tocht op zak te hebben.

€6

31

Actief

VIRTUEEL ZIE JE NÓG MEER VAN DE VLAAMSE ARDENNEN! Via ‘Augmented reality’ (het mixen van de werkelijke wereld met de virtuele) wordt de beleving verrijkt.

Wat is het?

Op je gsm met ingebouwde internetverbinding en gps (‘smartphone’) legt dit goednieuwe fenomeen een soort laagje bovenop je scherm. Hierop krijg je allerlei extra informatie te zien.

Hoe werkt het?

Aan de hand van de ingebouwde sensor en gps in je smartphone weet je telefoon altijd precies waar je bent. Met deze gegevens kan hij berekenen hoe ver je bent verwijderd van bepaalde locaties. Kijk je door de camera van je telefoon, dan zie je icoontjes die deze ‘points of interest’ (POI’s) aanduiden. Als je één of meerdere POI’s aanduidt, krijg je hierover alle info.

Wat moet ik doen?

Download met je smartphone eerst de –gratis – applicatie Layar, ‘s werelds eerste ‘augmented reality’ browser. Ga daarvoor naar Market Place (Android) of de App store (iPhone). Zoek via Layer het Wandelnetwerk Getuigenheuvels Vlaamse Ardennen.

Ondersteunt mijn smartphone Layar?

Op het moment van schrijven worden alle Android besturingssystemenen en iPhone ondersteund. Om zeker te zijn, neem een kijkje op http://site.layar.com/download/. Vereisten voor je smartphone zijn: ingebouwde internetverbinding, kompas, camera, gps en bij voorkeur een flat free data-abonnement.

Actief

32

â‚Ź2

Wandelroutes De Vlaamse Ardennen kun je ook verkennen aan de hand van bewegwijzerde lusvormige wandelroutes. Deze lopen langs rustige, veilige wegjes en leiden je van het ene verrassende plekje naar het andere.

Deze wandelroutes zijn tussen de 5 en 24 kilometer lang. De zeshoekige, groen-witte bordjes wijzen je de weg en in de begeleidende brochure staat een gedetailleerde routekaart en uitgebreide wegbeschrijving. Natuurlijk vind je in de brochure ook heel wat toeristische en praktische informatie.

Vlak ASSELKOUTER WANDELROUTE Gavere Start: kerk Munte (Gavere) Afstand: 13 km Interessant: dorpsplein, Munte, Prinsenmolen, Clayshoeve, kasteel Ter Zinkt, kasteel Scribe, kerkhof met motte in Munte

33

Actief

SCHELDEKANTROUTE Wortegem-Petegem Start: kerk van Elsegem, poortgebouw Abdij van Beaulieu Afstand: 2 lussen van 5,5 km en 4 km Interessant: Abdij van Beaulieu, Domein de Ghellinck, Scheldevallei SLAG BIJ GAVEREROUTE Gavere Start: marktplein Gavere Afstand: 7 km Interessant: Scheldemeersen, kerk van Semmerzake, verschillende monumentjes en plaatsen die herinneren aan de Slag van Gavere. Proef ook ‘Valeir’ in de vorm van een Valeirbier, een knapperig zandkoekje of chocolaatje.

WANNELAPPERSROUTE Zingem Start: gemeentehuis Zingem, A. Amelotstraat 53 Afstand: 9,5 km Interessant: molen Meuleken ’t Dal, natuurgebieden Grootmeers, Kleinmeers en Weiput

Glooiend COTTHEMROUTE Sint-Lievens-Houtem - Herzele Start: kerk Hillegem (Herzele) Alternatieve start: marktplein Sint-Lievens-Houtem Afstand: 12,5 km – verkorte versie: 8,5 km – uitbreiding: 14 km Interessant: Sint-Lievenskapel, grot O.L.V. van Lourdes, oude Romeinse heerbaan en oude trambaan, Cotthembos, authentieke kroegen KLUISBOSROUTE Kluisbergen Start: Sport- en recreatieoord ‘Kluisbos’, Poletsestraat 59, Kluisbergen Afstand: 9,5 km Interessant: Kluisbos met Liefdesbron, de Toren, Peetje en Meetje, vergezichten, Sport- en Recreatieoord Kluisbos, Kasteel Calmont, Tumulus KORDAALROUTE Kruishoutem Start: kerk Nokere Afstand: 6 km – verkorte versie: 3 km Interessant: natuurgebied Kordaalbos, unieke kasteeldecors van de kastelen Casier en de Bonneval, pittoreske dorpskern Nokere

Actief

34

ROOIGEMSEBEEKROUTE Oudenaarde – Kruishoutem - Zingem Start: kerk Mullem – kerk Wannegem-Lede Afstand: 13 km – verkorte versies: 3 / 6 / 9 km Interessant: pittoreske dorpskernen Mullem en Wannegem-Lede, kasteel de Ghellinck, kasteel de Gerlache, Huisekoutermolen, Schietsjampettermolen, galerij ’t Leeghoek SINT-LIEVENSROUTE Herzele Start: kerk Sint-Lievens-Esse en kerk Sint-Antelinks, Sint-Lievensplein-, Sint-Lievens-Esse Afstand: 8 – verkorte versie: 4,5 Interessant: Sint-Lievens-Esse, Sint-Antelinks en Steenhuize-Wijnhuize, drie deelgemeenten van Herzele. Lus 1 start in het dorp Sint-Lievens-Esse aan de brouwerij waar de Lieven uit de ketels vloeit. We komen langs de Lievenskapel en –bron, door een heuvelachtige streek naar Steenhuize. Lus 2 is een natuurwandeling in en om het Duivenbos met vertrek in Sint-Antelinks.

STILTEPAD DENDER-MARK Geraardsbergen Start: kerk Nieuwenhove, kerk Vollezele, kerk Galmaarden, kerk Grimminge Afstand: 4 lussen van 2 x 6 / 7,5 / 12 km Interessant: Raspaillebos, Natuur- en milieueducatief centrum De Helix, Bosberg, vergezichten, bosgebieden, stiltegebied Dender-Mark De brochure is uitgeput. De route wordt opgenomen in het wandelnetwerk Pajottenland West (realisatie juni 2014). Tot zolang blijft de bewegwijzering van het Stiltepad op het terrein staan.

WATERKERSGRACHTENROUTE Zwalm - Zottegem Start: kerk Roborst (Zwalm) Afstand: 11 km – verkorte versie: 7 km Interessant: Zwalmmolen, Paddestraat, Provinciaal Archeologisch Museum Velzeke, Jan De Lichtepad, Schaliënhof, waterkersgrachten ZWALMBEEKROUTE Zwalm Start: De Zwalmmolen, Rekegemstraat 28, Zwalm Afstand: 9 km – verkorte versie: 5 km, toegankelijk voor kinderwagens Interessant: Zwalmmolen, Ijzerkotmolen, Ter Biestmolen (watermolens)

35

Actief

Steil BIERBROUWERROUTE Oudenaarde Start: kerk Edelare – kerk Mater Afstand: 2 lussen van elk 12 km Interessant: Volkegem, Mater, Schelde- en Maarkebeekvallei, Sint-Vincentiuskapel, wind- en watermolens, vergezichten GEUZENHOEKROUTE Horebeke Start: kerk Sint-Maria-Horebeke Afstand: 14 km Interessant: Korsele (één van de oudste protestantse gemeenschappen in Vlaanderen), Protestants Historisch Museum Abraham Hans, Tissenhovemolen, Perlinckmolen, Hoogkoutermolen, dorpskernen van St.-Maria-Horebeke (beschermd) en St.-Kornelis-Horebeke KARTUIZERROUTE Lierde Start: kerk Sint-Martens-Lierde Afstand: 14 km – verkorte versie: 10 km Interessant: kartuizersite met enkele opvallende gebouwen van de Kartuizerpriorij Sint-Maartens-Bos die in 1329 werd gesticht, Sint-Jan-de-Doperkerk, pittoreske dorpskerk Hemelveerdegem met St.-Jansretabel, prachtige landelijke vergezichten. Proef het Kartuizerbier!

MUZIEKBOSROUTE Ronse Start: kerk Louise-Marie Afstand: 11 km – verkorte versie: 5,5 km – uitbreiding mogelijk tot 12 km Interessant: Muziekbos, Kapel Lorette, kerk Louise-Marie, Geuzentoren, vergezichten

Actief

36

OMER WATTEZROUTE Maarkedal Start: kerk Schorisse Afstand: 12 km – verkorte versies: 7 of 9 km Interessant: Kasteelmolen, Bos ter Rijst, geboortehuis Omer Wattez, uitkijkpunt Bosgatstraat, natuurgebied ‘Het Burreken’ PANORAMAROUTE Kluisbergen Start: kerk Kwaremont Afstand: 16 km – verkorte versies: 7 km Interessant: vergezichten, kunstenaarsdorpje Kwaremont, kerk Zulzeke ZWALMBRONNENROUTE Brakel Start: kerk Opbrakel Afstand: 9 km Interessant: vergezichten, beekvalleien, hof te Fransbeke, hof te Wolfskerke

Wandelbox Stap Door!

Box met 10 uitdagende wandelroutes in de Vlaamse Ardennen.

1. Bierbrouwer wandelroute 2. Cotthem wandelroute 3. Geuzenhoek wandelroute 4. Kartuizer wandelroute 5. Muziekbos wandelroute 6. Omer Wattez wandelroute 7. Panorama wandelroute 8. Sint-Lievens wandelroute 9. Waterkersgrachten wandelroute 10. Zwalmbronnen wandelroute Te koop via www.toerismevlaamseardennen.be

€12

37

Actief

Taalgrenswandelroutes De regio Vlaamse Ardennen situeert zich in het zuiden van Oost-Vlaanderen, en is gelegen aan de taalgrens met Wallonië die hier in 1963 werd getrokken. De Vlaamse Ardennen gaan zonder communautaire problemen over in het al even schitterende Pays des Collines. Dit grensgebied is de aanleiding voor een reeks van zeven wandelingen. De routes, die verzameld zijn in één brochure, flirten voortdurend met de taalgrens en vormen een buitenbeentje in het ruime wandelaanbod.

€3

T1 ‘TUSSEN RUIEN EN ORROIR’ Kluisbergen – Mont de l’Enclus Start: Sport- en Recreatieoord ‘Kluisbos’ (Ruien) – Maison des Randonneurs (Orroir) Afstand: 9 km Parcours: heuvelend parcours, goede wandelschoenen zijn aangeraden tijdens het vele klimmen en dalen Interessant: Kluisbos, Sport- en Recreatieoord ‘Kluisbos’, Maison des Randonneurs T2 ‘TUSSEN KWAREMONT EN AMOUGIES’ Kluisbergen – Mont de l’Enclus Start: De Vierschaar (Ruien) Afstand: 9 km Parcours: heuvelend parcours door het Kluisbos en langs onverharde wegen.

In droge periodes geschikt voor kinder- en rolwagens Interessant: Kluisbos, Kasteel Calmont T3 ‘TUSSEN DE MUZIEKBERG EN MONT D’ELLEZELLES’ Ronse - Ellezelles Start: Groepsverblijf ‘De Fiertel’ (Ronse) – Maison du Pays des Collines (Ellezelles) Afstand: 12 km Parcours: veel onverharde paden in een streek met een wisselend reliëf Interessant: Muziekbos, de oude spoorlijn 87 die is omgevormd tot natuurleerpad, la Maison du Pays des Collines, Chalet Boekzitting T4 ‘TUSSEN D’HOPPE EN BOS TER RIJST’ Flobecq – Ronse – Maarkedal - Ellezelles Start: d’Hoppe – kapel ‘La Caplette’ (Flobecq) Afstand: 14 km Parcours: onverharde wegen, bossen en een heuvelend reliëf vormen de rode draad van de wandelroute Interessant: het gehucht d’Hoppe, la cabane Sylvie of Meetjes Huizeke, Bos ter Rijst, grot van de Heilige Maria van de Hoop

Actief

38

T5 ‘IN HET BRAKELBOS’ Flobecq – Brakel Start: d’Hoppe, kapel ‘La Caplette’ (Flobecq) Afstand: 7,5 km Parcours: bospaden, aanzienlijke reliëfverschillen en natuurlijke bronnen Interessant: het Brakelbos, prachtige vergezichten, la Cabane Sylvie of Meetjes Huizeke T6 ‘TUSSEN EVERBEEK-BOVEN EN HET LIVIERENBOS’ Brakel – Flobecq Start: kerk Everbeek-Boven (Brakel) Afstand: 9,5 km Parcours: veel onverharde wegen en bospaden in een glooiend landschap Interessant: het Livierenbos met de Crépionkapel, de Everbeekse bossen, de kapellen van Everbeek T7 ‘TUSSEN DENDER EN MARK’ Geraardsbergen – Lessines Start: kerk Overboelare (Geraardsbergen) – kerk Deux-Acren (Lessines) Afstand: 15,5 km Parcours: vlakke stukken langs de trekweg naast de Dender worden afgewisseld met onverharde paden, bossen en rustige wegen Interessant: natuurreservaat ‘De Rietbeemd’, Boelarebos en Arduinbos GROENE HALTE-WANDELROUTE

€1,5

Start: Opbrakel (Brakel), bushalte Sint-Martensstraat Afstand: 17 km, verkorting tot 11 km Einde: Geraardsbergen, station, bij de verkorte versie kan je de bus (lijn 78) nemen aan de halte Zarlardinge kerk.

Parcours: afwisseling van verharde en onverharde trajecten, smalle en steile paadjes, alsook twee zompige stukjes. Brochure beschikbaar.

Interessant: een Groene Halte-wandelroute begint en eindigt aan een bushalte of treinstation. Dit zijn de zogenaamde ‘Groene Haltes’, herkenbaar aan het Groene Halte-logo. Aan de begin- en eindhaltes vind je informatie over het openbaar vervoer. De bus of trein die er stopt, heeft een frequentie van minimaal één keer per uur, ook op zon- en feestdagen.

Info: www.groenehalte.be of www.treintrambus.be

39

Actief

Grote routepaden WAT IS EEN GR-PAD? Een GR-pad is een wandelroute van minstens 100 km, die je kan volgen aan de hand van wit-rode markeringen en een topogids. Het is nooit de snelste route van A naar B, wel de meest aantrekkelijke. GR-paden doen de mooiste stukjes van de regio aan, doorheen natuurgebieden met bos en hei, veldwegen en andere landelijke elementen. Zoveel mogelijk over onverharde paden en wegen. Ook dorpen en oude stadjes maken deel uit van de route.

GR-paden zijn allemaal op dezelfde manier bewegwijzerd: wit-rode verftekens (of stickers) op bomen, weidepalen, elektriciteitspalen…

Streek-GR’s die een grote lus maken in één bepaalde streek zijn geelrood bewegwijzerd. De trajecten zijn telkens beschreven in een handige topogids, online te koop op www.groteroutepaden.be.

Meer info Grote routepaden vzw is een organisatie die in Vlaanderen de GR-paden uitstippelt, bewegwijzert en onderhoudt. De vereniging steunt nagenoeg volledig op vrijwilligers.

Je kunt Grote Routepaden steunen door GR-lid te worden. Daarmee help je niet alleen het GR-netwerk in stand te houden, je geniet ook van allerlei voordelen.

Grote Routepaden vzw, Van Stralenstraat 40, 2060 Antwerpen Tel: 03 232 72 18 – info@groteroutepaden.be – www.groteroutepaden.be

Actief

40

GR-PADEN IN DE VLAAMSE ARDENNEN Voor wandelaars met grote goesting doorkruisen 4 GR-paden de Vlaamse Ardennen, met een totale lengte van zo’n 320 km.

Streek-GR Vlaamse Ardennen

€9

Deze Streek-GR start in Oudenaarde om via de Koppenberg en de Kwaremont de top van de Kluisberg te bereiken.

Daarna gaat de GR via Ronse en Geraardsbergen verder naar Zandbergen. Het pad zoekt via het Duivenbos in St.-Antelinks, de dorpen Elst, Zegelsem en Maarkedal zijn weg terug naar Oudenaarde.

Afstand: 141 km Kostprijs topogids: € 9

GR 122: HULST – DOORNIK In de omgeving van Dikkelvenne komt de GR 122 op het grondgebied van de Vlaamse Ardennen.

De GR volgt enkele kilometers de Zwalm om nadien Brakel te bereiken via Roborst. Verder loopt het traject doorheen het Brakelbos en gaat naar d’Hoppe om vervolgens Ronse te bereiken via het Muziekbos. Daarna loopt het pad in westelijke richting verder door het Kluisbergbos naar de top van de Kluisberg.

Afstand: 50 km GR 5A: DE PANNE - ANTWERPEN Vanaf de top van de Kluisberg kent de GR 5A, via Ronse een gemeenschappelijk traject met de GR 122 tot in het Brakelbos. Vandaar gaat de GR 5A verder via Geraardsbergen en het Raspaillebos naar Zandbergen.

Afstand: 70 km GR 129: BRUGGE – RONSE – DINANT Via Kruishoutem en het Lozerbos bereikt de GR 129 Oudenaarde. Daarna gaat het pad in zuidelijke richting over de Taaienberg verder naar het Muziekbos dichtbij Ronse.

Afstand: 40 km

41

Actief

In de natuur Het landschap is de belangrijkste troef van de Vlaamse Ardennen.

Dit uniek stukje Zuid-Oost Vlaanderen is dan ook een echt vakantieparadijs voor natuurliefhebbers en mensen die willen genieten van een gezonde vakantie in… Vlaanderens Mooiste Landschap.

TYPISCHE KENMERKEN Wat typeert de Vlaamse Ardennen? Moeilijk samen te vatten in een paar woorden want het landschap is heel gevarieerd. De vlakke kouters vormen een sterk contrast met de getuigenheuvels in het zuiden. De valleigebieden van Boven-Schelde, Zwalm, Dender en Maarkebeek doorklieven het landschap. De heuvelkammen in het zuiden worden gevormd door de getuigenheuvels tussen Kluisbergen en Brakel en tussen Brakel en Herzele. Daarachter ligt de Dendervallei.

Natuurliefhebbers vinden zeker hun gading langs de prachtige meersen in de Schelde- en Dendervallei en in de vele, vrijwel unieke natuurreservaten her en der verspreid in de Vlaamse Ardennen. U komt langs holle wegen, glooiende vergezichten met mozaïekjes, kleine landschapselementen (zoals knotrijen en houtkanten) of open kouters met windmolens. De beekjes, die hun oorsprong vinden op de hoogste toppen, vormen het landschap en creëren idyllische taferelen.

Actief

42

Bossen BRAKELBOS, LIVIERENBOS EN EVERBEEKSE BOSSEN Ingang: - Brakelbos: Brakelbosstraat, Opbrakel (Brakel) - Livierenbos: Livierenstraat, aan het einde van het Mijnwerkerspad (Opbrakel) - Everbeekse bossen: Kroonstraat, aan de kerk van Everbeek-Boven Verkennen: - Te voet via de Taalgrenswandelroute T5 en T6 - Te paard via de Livierenbos ruiterroute Deze bossen vormen een natuurlijke grens met Wallonië. Ze zijn niet alleen enorm belangrijk omwille van hun ecologische waarde, ze bieden ook de mogelijkheid om het taalgrensgebied te verkennen. Het Brakelbos is het meest toegankelijke en heeft enkele prachtige wandeldreven. Brakelbos is op zijn mooist in de lente wanneer de wilde boshyacint of het ‘blauwe kousje’ in bloei staat (eind april).

MOERBEKEBOS, RASPAILLEBOS Ingang: via de kerk van Onkerzele (Geraardsbergen), Vlaamse Kennis- en Vormingscentrum voor Natuur en Milieu De Helix of onderaan de Bosberg (Atembeke) Verkennen: via de lus West van het Stiltepad Dender-Mark De oude Romeinse heirbaan snijdt het bos middendoor. Gelegen in het stiltegebied Dender-Mark.

ARDUINBOS, BOELAREBOS Ingang: Hoge Buizemont, Overboelare (Geraardsbergen) Verkennen: via de Taalgrenswandelroute 7 Bosgebied langs de Dender.

43

Actief

DUIVENBOS Ingang: via het pad aan de kerk van Sint-Antelinks (Herzele) Verkennen: via de paden van Natuurpunt en de bewegwijzerde Sint-Lievens wandelroute Zeer rustig gelegen klein bronbos van 11 ha beheerd door Natuurpunt. Zeldzame moerasplantengroei.

KLUISBOS Ingang: via Bergstraat, Kluisbergen Verkennen: fiets- en mountainbikeroutes, wandeldroutes (Kluisbos wandelroute, Taalgrenswandelroutes 1 en 2) Info: zie ‘Trekpleisters’ Dit 300 ha grensoverschrijdend recreatiebos biedt de bezoeker een waaier aan recreatieve mogelijkheden temidden van een prachtig natuurkader.

Speelzone Bosuil Ingang: Sparrendreef, Ruien (Kluisbergen) Info: toersme@kluisbergen.be Deze speelzone is een echt kinderparadijs! Met speeltuig vervaardigd uit hout van het Kluisbos kunnen kids hun fantasie de vrije loop laten.

LOZERBOS Ingang: Passionistenstraat / Nevelstraat, Lozer (Kruishoutem) Verkennen: enkel via de bewegwijzerde paden: wandelcircuit (2,6 km), fiets- en mountainbikecircuit (3 km), ruitercircuit (6,5 km). Erkend fietsenverhuurcentrum aan de ingang van het bos (taverne De Zandvlooi).

Info: folder te verkrijgen bij de gemeente Kruishoutem Recreatiebos met speelzone gelegen in het verlengde van het kasteelpark bij kasteel della Faille d’Huysse. Ideaal picknickplekje.

Actief

44

KORDAALBOS Ingang: Nokeredorpstraat (Kruishoutem) Verkennen: via de Kordaalroute en het Kordaelpad of onder begeleiding van een gids Ecologisch waardevol bronbos beheerd door Natuurpunt.

BOS TER RIJST Ingang: Bosgatstraat, Schorisse (Maarkedal) Verkennen: via de Omer Wattez wandelroute en de Taalgrenswandelroute T4.

Enkel toegankelijk via de wandelpaden. Bos ter Rijst maakt deel uit van het wandelnetwerk Getuigenheuvels Vlaamse Ardennen.

Domeinbos met rustbanken en picknickplekjes voorzien door het Agentschap Natuur en Bos. BOS T’ENAME Ingang: vlakbij Provinciaal Archeologisch Museum (pam) Ename, Lijnwaadmarkt 20, Ename (Oudenaarde) Verkennen: onder begeleiding van een gids of via de uitgestippelde paden van Natuurpunt: - Mariette Tielemanspad 5,2 km - Aardgas-natuurwandeling 6 km Info: conservator Guido Tack, pam Ename, tel: 055 30 90 40, www.pam-ov.be/ ename Natuurhistorisch bos dat ooit beheerd werd door de Benedictijnen van de abdij van Ename.

KOPPENBERGBOS Ingang: Steengat, Melden (Oudenaarde) Verkennen: enkel toegankelijk via de wandelpaden Info: Wordt beheerd door het Agentschap Natuur en Bos – www.natuurenbos.be Domeinbos op de heuvelrug van de Koppenberg.

MUZIEKBOS Ingang: kerk Louise-Marie (Ronse) Verkennen: via de Muziekbosroute, wandelnetwerk Getuigenheuvels Vlaamse Ardennen en de Taalgrenswandelroute 3 De naam van dit beukenbos heeft niets met muziek te maken maar wel met het Keltische ‘moeras’. Uniek is de aanwezigheid van de Geuzentoren, een Gallo-Romeinse grafheuvel en een oude bospoel.

Voor de avonturiers is er een bivakzone.

45

Actief

Ontdek het Muziekbos met kinderen Tip! Vlakbij de Boekzitting (taverne) in het Muziekbos kan je een middeleeuws uitziende toren bewonderen, de Geuzentoren. Deze toren kan men bezoeken tijdens de geleide mythen- en sagenwandeling, vooraf te boeken via Toerisme Ronse. In het Muziekbos is het verboden de aangeduide paden te verlaten. Opdat kinderen toch kunnen ravotten in de natuur, legde het Agentschap voor Natuur en bos in het Muziekbos twee speelzones aan: één voor -12-jarigen en één voor +12-jarigen. Een speelzone is een (stuk) bos waarin kinderen en jongeren vrij mogen spelen. Ze mogen er van de paden af, kampen bouwen en naar hartelust ravotten.

Weetje! Omer Wattez kwam in de lente van 1888 met zijn Antwerpse literaire vriend Pol de Mont de middeleeuws uitziende toren beklimmen. Dichter Pol de Mont keek vanop de toren uit over de omgeving en riep ‘Maar dat zijn hier de Vlaamse Ardennen’, en zo kreeg de streek haar naam.

KLOOSTERBOS Ingang: Kloosterbosstraat (tegenover huisnummer 5), Sint-Maria-Oudenhove (Zottegem) Verkennen: Vrij toegankelijk. Uitgestippelde wandeling van Natuurpunt Zwalmvallei. De paden leiden je door de deelgebieden Vossenhol (rode lus = 3,8 km) en Jansveld (blauwe lus = 3,5 km) of door de beide gebieden indien je de lussen combineert. Je combineert de beide wandelingen door de andere kleur te volgen zogauw je die ontmoet en opnieuw van kleur te veranderen als je de eerste kleur opnieuw ontmoet.

Info: www.natuurpunt.be/zwalmvallei

Actief

46

Toegankelijke natuurreservaten HET BURREKEN Ingang: Perreveld (ter hoogte van nr. 14), Zegelsem (Brakel) Verkennen: Via de bewegwijzerde wandelroutes van Natuurpunt: Vuursalamanderroute (4 km) en Eikelmuisroute (7,5 km). Regelmatig geleide wandelingen.

Info: filip.hebbrecht@telenet.be - www.burreken.be - tel: 055 45 66 10 Het Burreken is één van de mooiste natuurgebieden van de Vlaamse Ardennen. Het ligt op de grens van Horebeke, Brakel en Maarkedal.

Bronbeekjes, knotrijen en steile hellingen kenmerken het landschap.

DE RIETBEEMD (TRÉS ROSIÈRES) Ingang: Bezoekerscentrum Rietbeemd Sint-Antoonshoeve, Boureng 57, Deux-Acren Verkennen: via de taalgrenswandelroute T7. Mogelijkheid tot geleid bezoek in het reservaat.

Info: conservator G. Merlevede - gsm: 0486 87 17 87 - derietbeemd@ hotmail.com - www.natuurpunt.be/denderstreek Enig taalgrensoverschrijdend natuurreservaat in België.

MOENEBROEK Ingang: het kruispunt van de Moenebroekstraat met de Moorhofstraat in Schendelbeke (Geraardsbergen) Verkennen: Twee aangeduide wandelpaden: afstanden 3 en 7 km Info: Carlos D’Haeseleer - carlos.dhaeseleer@skynet.be - tel: 054 41 87 09 – www.natuurpunt-boven-dender.be PARKBOS-UILEBROEK Ingang: Waesberg, Lierde of aan het kruispunt Potaardestraat / Gaverland in Erwetegem (Zottegem) Verkennen: Natuurgebied in 3 gemeenten: Zottegem, Lierde en Herzele. Gevarieerd landschap, drassige bodem en sterke reliëfverschillen. Hooilanden omzoomd door meidoornhagen en houtkanten. Talrijke bronzones, typische voorjaarsflora.d 16 ha afwisselend bos. Educatieve hoogstamboomgaard. Bewegwijzerde wandelroute van 5 km. Aangelijnde honden welkom. Geleide wandelingen mogelijk Info: www.natuurpunt.be/zwalmvallei

47

Actief

GROOTMEERS Ingang: gemeentehuis, A. Amelotstraat 53, Zingem (start Natuurleerpad) Verkennen: via het natuureducatief wandelpad van Natuurpunt Zingem: 8,6 km (3 u wandelen). Verkorte versie: 5,7 km (via de Damstraat).

Info: De brochure is verkrijgbaar op het gemeentehuis van Zingem bij de milieudienst (milieudienst@zingem.be). Ook bij PNEC De Kaaihoeve, Oude Scheldestraat 16, 9630 Meilegem (Zwalm) (Tel: 055 49 67 96).

Dit waardevol stukje natuurgebied is een erkend broedgebied voor verschillende trek- en watervogels.

Opgelet: Geen honden toegelaten, ook niet aan de leiband. Voor rolstoelgebruikers is een alternatief uitgewerkt (zie brochure). In de winter zijn laarzen sterk aan te raden.

KAAIMEERSEN Ingang: Provinciaal Natuureducatief Centrum de Kaaihoeve, Oude Scheldestraat 16, Meilegem (Zwalm) Verkennen: via de educatieve paden. Om de natste stukken te overbruggen, werden knuppelpaden aangebracht. Vogelliefhebbers kunnen gebruik maken van de kijkhut die je bereikt via het pad dat recht tegenover de Kaaihoeve vertrekt.

Meer info: zie ‘Trekpleisters’

Actief

48

WEIPUT Zingem

Toegankelijk: vanaf de Weistraat en vanaf de Schelde toegankelijk via overstapjes (houten treden).

Info: milieudienst@zingem.be Natuurreservaat van circa 7 ha voornamelijk bestaande uit een vijver omrand door een rietkraag die overgaat in een vochtig wilgenstruweel. Voor de avonturiers herbergt de Spettekraai een paalcamping.

PADDEBROEK Ingang: Paddestraat, Berchem (Kluisbergen) Natuurreservaat met vijvers en een schat aan fauna en flora, waarvan enkele zeldzame soorten.

49

Actief

DE LANGEMEERSEN Oudenaarde/Wortegem-Petegem

De Langemeersen vormen een natuurreservaat in de Scheldevallei, op de grens van Wortegem-Petegem (deelgemeente Petegem-aan-deSchelde) met Oudenaarde. Het volledige open meersengebied beslaat een 190-tal ha, waarvan 130 ha beschermd is als natuurgebied. In dit gebied wordt 38 ha beheerd door Natuurpunt in samenwerking met de plaatselijke landbouwers. Het gebied maakt deel uit van het Vlaams Ecologisch Netwerk.

Natuureducatieve centra Er zijn twee natuureducatieve centra in de Vlaamse Ardennen.

Meer info: zie ‘Trekpleisters

Parken PROVINCIAAL DOMEIN DE GAVERS

Recreatiedomein voor het hele gezin.

Meer info: zie ‘Trekpleisters’ LIEDTSPARK

Ingang: op de hoek van Woeker en de Parkstraat, Oudenaarde 19de-eeuws vrij toegankelijk wandelpark in het centrum van de stad, op wandelafstand van de Markt. Het park is aangelegd volgens het model van een Engelse landschapstuin. Veel wandelpaden, waterpartijen met fonteinen, grote grasvelden, prieeltjes en hoogstambomen.

MALANDERPARK

Ingang: op de hoek van de Kruisstraat en de Oude Straat, Ronse Men geniet in dit park van een panoramisch uitzicht over de stad en de omgeving. Let op de mooie, oude zonnewijzer. Vrij toegankelijk.

Actief

50

Natuurleerpad

Afstand: 2 km Start: aan het infobord nabij de parking Wordt aangeduid door middel van groene paaltjes en 9 infopanelen.

Recreatiedomeinen DOMEIN DE GHELLINCK

Ingang: Kortrijkstraat 70, Elsegem (Wortegem-Petegem) Info: Tel: 056 68 81 14 – gemeente@wortegem-petegem.be Het wandel- en speelpark “Domein de Ghellinck” in Elsegem, is een heel verzorgd en vrij onbekend kasteeldomein (28ha) met een natuurleerpad.

Het kasteel onderging door de jaren heen veel verbouwingswerken. De vroegere bijgebouwen van het kasteel met de hoeve, de archiefzaal en de bibliotheek werden stelselmatig gerestaureerd en met een nieuwe bestemming bedacht. Regelmatig worden er rondleidingen georganiseerd door de Heemkundige Kring. De gerestaureerde hoeve dateert van 1893 en is gedeeltelijk in gebruik genomen als taverne-restaurant. De bibliotheek doet nu onder andere dienst als trouwzaal, op de benedenverdieping is een oranjerie, op de verdieping is een auditorium ingericht.

Kinderen spelen er ongehinderd in een van de vele speeltuintjes. Langs de paden staan her en der speeltuigen zodat het er ook aangenaam wandelen is met de allerkleinsten. Dankzij de brede paden is het park ook toegankelijk met een buggy of de rolstoel. U mag de grasperken betreden, een schitterende locatie voor een zondagse picknick.

Een gids van de heemkundige kring Bouveloo gidst u door de rijke geschiedenis van dit domein. U ziet plekjes die voor het publiek niet toegankelijk zijn en bekijkt prachtige foto’s, u hoort anekdotes over het domein en de mensen die er gewoond en gewerkt hebben. Een aanrader!

51

Actief

DOMEIN BREIVELDE

Ingang: Parkstraat 1, Zottegem Beschermd parkdomein met arboretum en vijvers, gebaseerd op de ‘Engelse tuinen’. De waterpartijen liggen op verschillende hoogtes en zijn onderling met elkaar verbonden. Zowel inheemse als zeldzame exotische bomen, romantisch kasteeltje waarin een taverne-restaurant is gehuisvest. Grote speeltuin in de nabijgelegen Bevegemse Vijvers.

DE RIJDTMEERSEN Ingang: Dam, Brakel Info: toerisme@brakel.be – tel: 055 43 17 63

Domein met natuurlijke vijver, wandelpaden, speeltuin en pétanquebaan. Recreatiepark van 5,5 ha voor een actieve vrijetijdsbeleving.

ABDIJPARK Ingang: Abdijstraat 10, Geraardsbergen

Oud abdijpark met fraai aangelegde parkvijver. Vooraan in het park is een leuke speeltuin voor kinderen. Natuurliefhebbers kunnen hun hart ophalen in het arboretum DONKVIJVER Ingang: Donkstraat 50, Bevere, Oudenaarde

The Outsider Info: info@outsider.be – www.outsider.be – tel: 055 20 70 30

Uitvalsbasis voor outdooractiviteiten: kajakken, waterrecreatie, vlottentocht, touwenparcours, moeraspiste, klimmuur Watersportclub Absolut Info: tel: 0473 76 49 79 – info@absolut.be – www.absolut.be Extra: windsurfen

Actief

52

Uitkijkpunten, vergezichten en oriëntatietafels UITKIJKTOREN BRAKEL Twaalfbunderstraat, Brakel Info: 055 43 17 63, toerisme@brakel.be, www.toerisme-brakel.be Bekijk het landschap ook eens van op de uitkijktoren aan de wijk ‘De Ooievaar’ langs de N8 richting Oudenaarde. 140 m boven de zeespiegel biedt de 32 m hoge uitkijktoren een uniek uitzicht op de Zwalmvallei en de getuigenheuvels. Uitgerust met 4 oriëntatietafels.

KAPEL O.L.V. VAN DE OUDENBERG Oudenberg, Muur, Geraardsbergen De arduinen oriëntatietafel op de Muur maakt u wegwijs in het weidse panorama van de Dendervallei.

UITKIJKPUNT SINT-ANTELINKS Ransbeekstraat, Sint-Antelinks (Herzele) Een arduinen oriëntatietafel achter de kerk met zicht op de Dendervallei en de Oudenberg.

53

Actief

UITKIJKTOREN KRUISHOUTEM Machelsestraat, Kruishoutem Houten toren op een hoogte van 55 m boven de zeespiegel met uitzicht op de Leievallei.

SCHIETJAMPETTERMOLEN Huisepontweg, Wannegem-Lede (Kruishoutem) Oriëntatietafel en verrekijker aan de Schietsjampettermolen (houten staakmolen). Gelegen op het parcours van de Rooigemsebeek wandelroute en de Gulden Ei fietsroute.Uitzicht op het interfluvium Leie Schelde van Deinze tot Gent.

MOLEN TEN HOTOND Zandstraat 4, Kluisbergen Stenen windmolen op het hoogste punt van Oost-Vlaanderen (150m).

Ingericht als uitkijkpunt met stenen oriëntatietafel. Tevens café. Schitterend panorama over de Vlaamse Ardennen en het Waalse Pays des Collines.

UITKIJKPUNT LIERDE Waesberg, Sint-Maria-Lierde (Lierde) Vanop dit punt, gelegen op de grens tussen Sint-Maria-Lierde en Zottegem, kan men genieten van de mooie vergezichten. Er staat een oriëntatietafel dat fungeert als uitkijkpunt.

ZONNEWIJZER IN HET MALANDERPARK Kruisstraat, Ronse Zonnewijzer is smeedijzer, labyrint van haagjes en weids panorama op Ronse.

UITKIJKPUNT ’T BOSGAT Bosgatstraat, Schorisse (Maarkedal) Terrasvormig uitkijkpunt met prachtig panorama over de Vlaamse Ardennen.

Ligt op het parcours van de Omer Wattez wandelroute.

UITKIJKPUNT WORTEGEM-PETEGEM Bergstraat, Wortegem-Petegem Verkozen tot mooiste plekje van de gemeente bij verkiezing van Pasar.

Picknickplaats met fietsenstalling. Iddylisch plekje waar u in alle rust kan genieten van een magnifiek uitzicht over verschillende dorpen en de stad Oudenaarde.

Actief

54

Paardrijden €2

De Vlaamse Ardennen bieden paardenliefhebbers tal van mogelijkheden om er op uit te trekken. Dit kan met paard en kar langs bewegwijzerde ruiter- en menroutes. Maar ook een gezellige huifkartocht met familie of vrienden is dé ideale manier om een frisse neus te halen.

Ruiter- en menroutes LIVIERENBOS RUITERROUTE Brakel – Flobecq

Start: manege ‘De Paardebloem’, Kapellen 6, Everbeek (Brakel) Afstand: 15 km Interessant: de kapellen van Everbeek, de Verrebeekmolen, de Everbeekse bossen, het Livierenbos, het Mijnwerkerspad De brochure is voorlopig uitgeput.

LIVINUS RUITER- EN MENROUTE Herzele

Start: De Steenoven, Kerkkouter 40, Herzele Afstand: 15 km (ruiter- en menroute) – 34 km (menroute) Interessant: Hof te Wassenhove, burchtruïne, Buyssemolen, Hof te Ransbeke, Molen Ter Rijst, kapel Ter Schreien, dorpskern Sint-Lievens-Esse, de Pardassenhoek, het natuurreservaat Duivenbos SCHELDEMEERSEN MENROUTE Kluisbergen - Oudenaarde

Start: Taverne De Klokke, Driesstraat 31, Zulzeke (Kluisbergen) Afstand: 25 km Interessant: Scheldevallei, omgeving Koppenberg, dorpjes Melden en Zulzeke

55

Actief

ZIJLDEGEMKOUTER MENROUTE Kruishoutem – Oudenaarde - Zingem

Start: Taverne De Zandvlooi, Passionistenstraat 48, Lozer (Kruishoutem) Afstand: 28 km. De Zijldegemkouter menroute sluit aan op de Lozerbos ruiterroute.

Interessant: pittoreske dorpjes Mullem, Wanngem-Lede, Lozer, de Huisekouter- en de Schietsjampettermolen, het Lozerbos, kastelen LOZERBOS RUITERROUTE Kruishoutem

Start: Taverne De Zandvlooi, Passionistenstraat 48, Lozer (Kruishoutem) Afstand: 6,5 km. De Lozerbos ruiterroute sluit aan op de Zijldegemkouter menroute.

Interessant: Lozerbos MAARKEBEEKVALLEI MENROUTE Oudenaarde - Horebeke - Maarkedal

Start: Bedevaartsoord Kerselare, gelegen naast Manege Kerselare, Kerselare 102, Edelare (Oudenaarde) Afstand: 29 km Interessant: Bedevaartsoord Kerselare, pittoreske dorpjes Volkegem, Mater en Sint-Kornelis-Horebeke MAARKEBEEKVALLEI RUITERROUTE Oudenaarde - Maarkedal

Start: Ommelozen Boom, dicht bij Kerselare en de N8 Oudenaarde - Brakel Afstand: 15 km Interessant: bedevaartsoord Kerselare, de vallei van de Maarkebeek, Hof te Cattebeke, de Bossenaremolen en -heuvel met panoramisch zicht, Villa Tynlon (villa waar Valerius De Saedeleer een tijdje woonde en werkte), de Sint-Vincentiuskapel ZOETEGEM MENROUTE Zottegem - Zwalm

Start: Paddestraat 154, Velzeke (Zottegem) Afstand: 13 km Interessant: pittoreske dorpskernen van Roborst en Rozebeke, de Molen Van Den Borre, de Boembekemolen op de Zwalm, de Vijflindenkapel, pam Velzeke (op wandelafstand van het parcours)

Actief

56

Huifkartochten WANDELEN OP WIELEN – JOS DE SERRANO Rondritten te Kruishoutem en omgeving.

Info: Leedsestraat 4, 9772 Kruishoutem, Gsm: 0476 60 43 07; jdeseranno@skynet.be VLAAMSE ARDENNEN GENIETEND BELEVEN VZW Huifkartochten en koetsenritten. Huifkar toegankelijk voor rolstoelen.

Info: Reutelstraat 10, 9772 Kruishoutem, Tel: 09 383 66 27, Gsm: 0497 57 55 80; vlaamseardennengenietendbeleven@hotmail.com – www.vlaamseardennenkoets.centerall.com KOETSEN VERDONCKT Unieke collectie koetsen uit de 18de en de 19de eeuw waaronder begrafeniskoetsen, lijkwagens, berlines en een bokkenwagen. Reconstructie van een oude smidse. Enkel te bezichtigen op afspraak.

Kan gecombineerd worden met een huifkartocht door de Vlaamse Ardennen.

Info: Rubberigtsbank 39, 9681 Nukerke (Maarkedal), tel: 055 21 87 17, koetsen.verdonckt@telenet.be, www.koetsen-verdonckt.be

57

Actief

HOF TER T’HONT “Hof Ter T’Hont” is uitstekend gelegen om de streek met paarden en koets te ontdekken. U kan genieten van een rondrit door de Vlaamse Ardennen of door de stad Oudenaarde.

Info: 055 31 57 75 of 0496 60 91 33 ’T PERDEGEDOE ’t Perdegedoe biedt na afspraak huifkartochten aan tot max. 13 personen.

Info: 055 45 50 83 of 0478 51 03 53, www.tperdegedoe.be HOF TE RUITEGEM Carine Van Welden biedt rolstoelmenwagentochten aan. Je maakt een tochtje met begeleider door het heuvellandschap van de Vlaamse Ardennen en kan genieten van de prachtige natuur.

Info: 0475 74 16 36 DE SYLVESTER HOEVE Info: Langestraat 15, Zottegem, Tel: 0477 30 34 34; mario.tuypens@telenet.be – www.sylvesterhoeve.be

Ezeltochten EZELBOERDERIJ GIT(E)ANE Ezeltochten, ideaal voor kinderen.

Info: Odevaertstraat 5, 9688 Schorisse (Maarkedal), tel: 055 45 67 53, info@giteane.be, www.giteane.be

Actief

58

Autoroute

59

Actief

AUTOROUTE VLAAMSE ARDENNEN

Ontdek je graag de Vlaamse Ardennen maar heb je geen zin om die fiets of jouw wandelschoenen boven te halen? Geen nood. De Vlaamse Ardennen beschikt over een ‘auto- en motorroute. De route maakt het mogelijk om schitterende authentieke dorpjes te bezoeken en vanop een van de vele heuveltoppten te genieten van een prachtig uitzicht.

Start: Markt Oudenaarde Afstand: 2 lussen van 60 km en 100 km Prijs: € 2,5 Interessant: historische stadskernen van Oudenaarde, Zottegem en Ronse, Centrum Ronde van Vlaanderen, de Geuzenhoek in Horebeke, het Provinciaal Archeologisch Museum EnameVelzeke.

€ 2,5

Actief

60

Op het water

Jachthavens OP DE DENDER Jachthaven VVW Den Bleek

Sasweg 16, Geraardsbergen Info: tel: 0476 30 10 21 – info@vvwdenbleek.be – www.vvwdenbleek.be Discipline: motorbootvaren. Gezellig clubhuis dat ook toegankelijk is voor niet-leden. Alle accommodatie aanwezig, zoals elektra en stromend water op de steigers en sanitaire blok.

Havenmeester: 0476 36 96 16

61

Actief

OP DE SCHELDE Jachthaven Oudenaarde

Trekweg Linkeroever, aan de Schelde, op wandelafstand van het stadscentrum, aanlegsteiger van 320 m Info: havenmeester Lucien Dewaele - gsm: 0475 60 70 53 – lucien.dewaele@telenet.be – www.yachtingvlaamseardennen.be

Aanlegsteiger Ename

Sint-Salavatorstraat, Ename (Oudenaarde) Vrij gebruik van de steiger langs de Schelde aan de archeologische site. Geen sanitair of technische bijstand. Geen overnachtingen.

Aanlegsteiger Gavere

Het gebruik van het bijhorende sanitair blok is op aanvraag bij de technische dienst. Toiletten zijn gratis, het gebruik van de douches is met muntinworp.

Info: tel: 0475 45 66 98, Piet Goeminne van de technische dienst; piet.goeminne@gavere.be

62 Trekpleisters

HOOFDSTUK III

Trekpleisters

63 Trekpleisters

PROVINCIAAL DOMEIN DE GAVERS Onkerzelestraat 280, 9500 Onkerzele (Geraardsbergen) Info: tel: 054 41 63 24, gavers@oost-vlaanderen.be, www.degavers.be Openingsuren: Het hele jaar open, uitgezonderd de seizoensgebonden dagrecreatie. Bekijk de website voor een gedetailleerd overzicht van de openingsuren.

Extra: • waterrecreatie op 20ha groot meer: roeien, kajakken, windsurfen, zeilen, pedalo’s, surfbiken, hengelen, zwemmen, strand met zwemzone en waterspeeltuin, gaverveer • fietsen (Tevens fietsverhuurcentrum (ligt op de Ronde van Vlaanderenroute, fietsknooppunt 3-9)) • mountainbiken • wandelen (Aangelegde wandelpaden rond het Gavermeer) • touwenpiste, avonturenminigolf, balsporten, skelters, trampolines, steps, skating • speeldorp met glijbanen, zandbak, klimtorens, trampolinepad, draaicircus en klauterbos.

Overdekt zwembadcomplex met recreatiebad, sauna, sportruimtes en natte bar.

Info: tel: 054 43 53 51, gaversbad@oost-vlaanderen.be, www.degavers.be

64 Trekpleisters

KLUISBOS Grensoverschrijdend recreatiebos met wandel-, fiets- en mountainbikeroutes, horeca, speelzones, openluchtzwembad en bezienswaardigheden (Liefdesbron, Peetje en Meetje, De Toren). Te ontdekken via de Kluisbosroute en de Taalgrenswandelroutes T1 en T2.

Ingang van het bos: via Bergstraat, Kluisbergen Ingang van het zwembad: Poletsestraat 59, Kluisbergen

65 Trekpleisters

Sport- en Recreatieoord Kluisbos

3 verwarmde openluchtzwembaden met glijbaan en springtoren, instructiebad voor kleuters, kinderspeeltuin met reuzenzandbak, glijburcht, challengeparcours. Overdekt sportcentrum ideaal voor balsporten, fitstudio, schoolsportdagen. Verblijfcentra Villa Vogelsanck en Villa Kluisbos, ideaal voor sport- en bosklassen, weekendarrangementen, sportstages, seminaries (van 20 tot 110 pers.).

Openingsperiode: de openluchtzwembaden zijn open van 1 mei tot en met 31 augustus (mei-juni 10-19 uur & juli-aug 09.30-20 uur) Info: tel: 055 23 05 85 – info@kluisbos.be – www.kluisbos.be

T AA HE

T RAA

TR

EG W

OG

EG

N 36

HO

EW

OTE

Ruien

RR

GR

(Kluisbergen) HO

SE BA AN

RI NT KO

AAT

RIJERSTRAAT

N RO

ESTR

AD ST

OG

VUNT ST JN

HOOGWEG

AT RA

PENSEMO NS TR

AT TRA RS DE HIL

AT

WE RE ER

SC

RA ST

UW

A AT

NIE G

OT

GR

EH OT GR

W

EG

WU

IPE TR

R EREE L ST KOKK

LS

N 36

AAT

OG

VOGELZANG

T AA HO

G WE

PO LE T

BU

AT RA ST SE

ISS ES

PENSEMONT

TR T AA

KASTEEL CALMONT

TE

U SKO R BO

80 m

LIEFDESBRON

LE

PO

ER O UT SK BO

EE

T AA

TR

KENDREE VIN

AAL

F

EF DRE

80 m

Sport- en recreatieoord 80 m

ES

EIK

TS

F

DR

EN

NA

CH

EF

TEG

1

FAZAN TE

TEND R E E F ZAN FA

2

ND

RE

LEGENDE

80 m

INFOBORD

DR

EE

F

BOSLEERPAD

VIERSCHAAR

SPAR REN

3

RUITERPAD 2.01

130 m

RUITERPAD 3.07 RUITERPAD KLUISBOS (8 km)

4

BLOSO MOUNTAINBIKEROUTE (14 km) WANDELROUTE (niet bewegwijzerd)

E LUS DU NC

CH EM

WANDELROUTE (bewegwijzerd)

IN

BEUKENROUTE (3,2 km)

DU RE

H

AU

NA

T

RD

TOREN

KLUISBOSROUTE (9,2 km)

140 m

TAALGRENSROUTE (7,0 km) SPEELZONE "BOSWACHTERSHUISJE" voor jeugdwerking SPEELZONE "BOSUIL" SPEELZONE "VOGELSANCK" met privaat karakter PARKING 1 SPORT- EN RECREATIE 2 BOSWACHTERSHUISJE 3 KASTANJEHOF 4 OUDE ZANDGROEVE

66 Trekpleisters

67 Trekpleisters

CENTRUM RONDE VAN VLAANDEREN Markt 43, 9700 Oudenaarde Info: 055 33 99 33, www.crvv.be Het Centrum Ronde van Vlaanderen (CRVV) is het hoogaltaar voor alles wat in Vlaanderen en ver daarbuiten hard op de trappers kan duwen.

Behalve het ideale startpodium om, in het zog van de eliterenners, de bulten van de Vlaamse Ardennen te bedwingen, is het vooral ook een belevings- en bezoekerscentrum. Hier wordt met multimediale middelen duidelijk gemaakt hoe belangrijk het wielrennen voor deze regio is.

Om de koers voor de wielerliefhebbers niet alleen in het voorjaar fris en smaakvol te houden, ontwikkelt het CRVV steevast enkele nieuwigheden.

De voorbije maanden werd de inkomhal en de filmzaal heringericht. Je zal niet de eerste zijn die tijdens een bezoek plots opzij tegen de nadar springt omdat je denkt dat het peloton door de dubbele deur komt aangestormd. Omdat brasserie Flandrien nu ook de supportersclub van Fabian Cancellara huisvest, staat de Zwitser een jaar lang centraal in de heldenkamer van het belevingscentrum.

Open: alle dagen van 10 tot 18 uur (behalve op maandag) Ticket: € 8 voor volwassenen; € 17,50 voor een gezinsticket (max. 2 volwassenen en 4 kinderen); € 4 voor kinderen t.e.m. 14 jaar en studenten; € 6 voor 60-plussers; Extra: Auditorium, tentoonstellingsruimte en vergaderzalen (kunnen gehuurd worden), een hal, een brasserie en een shop. Douches beschikbaar. Er worden regelmatig tijdelijke tentoonstellingen en activiteiten georganiseerd.

Meer info: Zie ‘Ronde van Vlaanderen’

68 Trekpleisters

DE HELIX VLAAMS KENNIS- EN VORMINGSCENTRUM VOOR NATUUR EN MILIEU Hoogvorst 2, 9506 Grimminge (Geraardsbergen) Info: Tel: 054 31 79 50 – dehelix@lne.vlaanderen.be – www.dehelix.be De Helix brengt je dichter bij de natuur en zet je op een creatieve manier aan tot milieuvriendelijk en duurzaam gedrag.

Het centrum organiseert vormingen en lezingen en ontwikkelt educatieve producten over natuur, milieu en duurzame ontwikkeling voor diverse doelgroepen.

In De Helix, gelegen in het stiltegebied Dender-Mark kan je 2 permanente tentoonstellingen bezoeken: ‘In de ban van de decibel’ heel toepasselijk een tentoonstelling over stilte en geluid en ‘De Wereld van DALY’ die de impact van het milieu op jouw gezondheid toelicht.

Bovendien is er voor elk wat wils: uitgestippelde fiets- en wandeltochten met bijhorende brochures, een vrij toegankelijke educatieve tuin, themawandelingen, activiteiten voor gezinnen, scholen en andere groepen. Er zijn geleide wandelingen na afspraak.

Open: van maandag tot vrijdag van 8.30 tot 16.30 uur. Gesloten van 25 december tot 2 januari.

69 Trekpleisters

DE KAAIHOEVE PROVINCIAAL NATUUREDUCATIEFCENTRUM Oude Scheldestraat 16, 9630 (Meilegem) Zwalm Info: Tel: 055 49 67 96 – dekaaihoeve@oost-vlaanderen.be www.dekaaihoeve.be Provinciaal natuureducatief centrum met een permanente tentoonstelling over de geschiedenis en cultuurhistorie van de Kaaihoeve, fototentoonstelling en doe-ruimte. Tevens buitententoonstelling ‘Kaaitoeren’ over de verschillende aspecten van het landschap en de natuurwaarden in de omgeving van de Kaaihoeve. In de natuurtuin kan je via een wirwar van gemaaide paden allerlei natuurlijke hoekjes ontdekken en alles te weten komen over het belang van de natuurlijke biodiversiteit.

De GPS zoektocht in de tuin leid je naar een verborgen schat waarmee je de natuur een steuntje in de rug kan geven. In de “speeldernis” en op het blotevoetenpad kan het jonge volkje de natuur spelenderwijs verkennen. Een deel van de tuin werd omgevormd tot een kleinschalig waterzuiveringssysteem en een vijver.

Open: Van ma. tot vr. van 9 tot 16.30 uur of op afspraak. Vanaf 12 april tot 19 oktober ook open op zat. en zon. van 14 tot 18 uur. Gesloten op feestdagen en brugdagen.

Ticket: gratis Extra: Natuurtuin en waterzuiveringsproject, zonne-energie, wandeling- en fietsroute, schoolprojecten en tijdelijke tentoonstellingen. Prachtig gelegen in een oude Scheldebocht, in de omgeving van twee erkende natuurreservaten: Grootmeers (Zingem) en de Kaaimeersen (Meilegem)

70 Trekpleisters

MOU – MUSEUM VAN OUDENAARDE EN DE VLAAMSE ARDENNEN Locatie Stadhuis, 9700 Oudenaarde Locatie Huis de Lalaing, Bourgondiëstraat 9, 9700 Oudenaarde Info: tel: 055 31 72 51, mou@oudenaarde.be, www.mou-oudenaarde.be Oudenaarde, startpunt voor een verdere verkenning door de Vlaamse Ardennen, duizend jaar geschiedenis te midden van eindeloos golvende heuvels. Het MOU brengt die geschiedenis tot leven. Via interactieve media en bijzondere historische stukken reis je door de tijd, van de middeleeuwen tot vandaag. Je komt keizer Karel tegen, met zijn buitenechtelijke dochter Margaretha, en Adriaan Brouwer, met zijn beroemde biertaferelen, en Lodewijk XIV, die rond de stad in het zand bijt. Bekende inwoners als Frank De Bleeckere leggen uit wat hen fascineert in Oudenaarde. Topmodel Cesar Casier en vier andere karakterkoppen poseren voor de lens van Stephan Vanfleteren.Het MOU bevindt zich bovendien in een van de mooiste stadhuizen van België. Wie de smaak te pakken heeft, kan er ook originele Oudenaardse wandtapijten bewonderen, en een van de grootste zilvercollecties van Vlaanderen.

Open: Zomerseizoen (01/03 tot 30/09) van dinsdag t.e.m. zondag van 10.00 tot 17.30u. Winterseizoen (van 01/10 tot 28/02) van dinsdag t.e.m. vrijdag van 10.00 tot 17.00u en op zaterdag en zondag van 14.00 tot 17.00u. Gesloten op maandag en feestdagen.

Ticket: € 6: volwassenen; € 5: 55+, Pasar-leden; € 1,50: jongeren 12-18 jaar, studenten met studentenkaart; gratis: inwoners van Oudenaarde, kinderen 12 jaar, leraars met lerarenkaart, gidsen met gidsenkaart, houders van ICOM of ICOMOS kaart. Het ticket geeft ook toegang tot Huis de Lalaing.

71 Trekpleisters

PROVINCIAAL ERFGOEDCENTRUM (PEC) (ENAME-OUDENAARDE) Lotharingenstraat 9700 Ename (Oudenaarde) Info: Tel: 09 267 72 00 (van maandag tot vrijdag) – 055 30 03 44 (van woensdag tot zondag) – erfgoedcentrum@oost-vlaanderen.be twitter # erfgoedcentrum@oost_vlaanderen www.oost-vlaanderen.be/erfgoedcentrum In het Provinciaal Erfgoedcentrum – open sinds 2012 – ontdek en beleef je het Oost-Vlaamse erfgoed en provinciale erfgoedbeleid.

Je kan er een kijkje nemen achter de schermen van een depot voor archeologisch en cultureel erfgoed, je krijgt een overzicht van het internationaal erkend erfgoed dat Oost-Vlaanderen rijk is, er zijn tentoonstellingen en workshops, kunst in de foyer en een prachtig zicht op de archeologische abdijsite van Ename.

Open: donderdag t.e.m. zondag open vanaf 10u00 tot 17u00 en op afspraak.

Ticket: gratis 10 mei - 30 november 2014 Internationale tentoonstelling FRANCIA MEDIA De erfenis van Karel de Grote 814-2014

72 Trekpleisters

PROVINCIAAL ARCHEOLOGISCH MUSEUM (PAM) ENAME Lijnwaadmarkt 20, 9700 Ename (Oudenaarde) Info: Tel: 055 30 90 40 – museum@ename974.org - www.pam-ov.be/ename

Archeologisch museum met een permanente en interactieve tentoonstelling over het leven van de middeleeuwen tot nu, met o.a. poëtische film over 1000 jaar Ename, het Feest van 1000 jaar, archeolabo. Archeologische abdijsite. 11de-eeuwse gerestaureerde unieke Sint-Laurentiuskerk met waardevolle muurschilderingen. Wandelpad in het natuurhistorisch Bos t’Ename (Meer info: zie ‘In de natuur’). Rondleidingen en educatieve workshops voor scholen en groepen.

Open: Alle dagen van 9.30 – 17 uur (zomer en winter), gesloten op maandag Ticket: € 2,50; € 3,75 gezinstarief (max. 2 volw. + kind. tot 12 jaar); € 1,25 voor groepen, senioren, studenten en VTB-VAB. Gratis lerarenkaart, pers, VMV, ICOM, OKV. Het ticket geeft ook toegang tot pam Velzeke (bezoek binnen de 3 maand).

Extra: In het museum vindt u een levensechte feesttafel met een bijhorende film die het verhaal vertelt achter de gevonden archeologische voorwerpen.

Voor de kinderen en anderstaligen zijn er aangepaste audiogidsen, een (gezins)karretje met educatieve informatie voor een tocht door het dorp, bosrugzakjes, programma’s voor bezoekers met beperkingen. Speciale voorzieningen voor bezoekers met een visuele beperking. Er zijn regelmatig publieksevenementen.

73 Trekpleisters

PROVINCIAAL ARCHEOLOGISCH MUSEUM (PAM) VELZEKE Paddestraat 7, 9620 Velzeke (Zottegem) Door uitbreidingswerken: ingang via Doolbosweg Tel: 09 360 67 16 - pamzov@oost-vlaanderen.be - www.pam-ov.be/velzeke

Archeologisch museum met permanente opstelling die je meeneemt naar het verleden. De prehistorie, de Gallo-Romeinse periode en de vroege middeleeuwen komen aan bod.

Op het binnenplein van het museum kan u de Romeinse siertuin vrij bezoeken, maar ook gegidste rondleidingen zijn mogelijk. Daarnaast heeft het museum een uitgebreide waaier aan (educatieve) projecten voor (school)groepen. Bijvoorbeeld het prehistorisch of Gallo-Romeins kledijproject of het militariaproject.

Er zijn regelmatig tijdelijke tentoonstellingen en op afspraak kan u ook terecht in de uitgebreide archeologische bibliotheek.

Open: Ma. tot en met vr. van 9 tot 12 uur en van 14 tot 17 uur. Za., zon.- en feestdagen van 14 tot 18 uur.

Ticket: € 2,50; € 3,75 gezinstarief (max. 2 volw. + kind. tot 12 jaar); € 1,25 voor groepen, senioren, studenten, en VTB-VAB. Gratis lerarenkaart, pers, VMV, ICOM, OKV. Het ticket geeft ook toegang tot pam Ename (bezoek binnen de 3 maand).

Extra: Bij een gegidste rondleiding door de permanente collectie kan je replica’s van archeologische voorwerpen aanraken en uitproberen. Deze rondleiding kan u op zondagnamiddag (15u30) gratis volgen.

Het museum is toegankelijk voor mensen met beperkingen. Op aanvraag zijn er rondleidingen en projecten voor alle doelgroepen. (blinden en slechtzienden). Elk jaar zijn er verscheidene publieksevenementen.

74 Erfgoed en cultuur

HOOFDSTUK IV

Erfgoed en cultuur

75

Erfgoed en cultuur

MY TOURS 12 ERFGOEDWANDELINGEN MET JE SMARTPHONE ALS GIDS Met je slimme telefoon als gids kan je voortaan merkwaardige plekjes van wandelparadijs Vlaamse Ardennen ontdekken langs erfgoedroutes.

Onderweg maak je aan de hand van korte teksten, foto’s en audio- en videofragmenten kennis met de grote geschiedenissen en kleine verhalen.

HOE WERKT HET? Voor je vertrekt volstaat het om de gratis My Tours-applicatie op je smartphone te downloaden. iphonegebruikers vinden de app in de AppStore. Wie een Androidtoestel bezit kan terecht in de Play Store.

Zodra dit gebeurt is, kies je een route en begeleidt de gpsfunctie van je toestel je naar het vertrekpunt.

In Oudenaarde, Zottegem, Geraardsbergen en Ronse zijn telkens drie stadswandelingen ter beschikking. Soms ligt het parcours vast, soms bepaal je aan de hand van het kaartje op je scherm zelf waar je heen gaat en krijg je een signaal als je in de buurt van een bezienswaardigheid bent.

Je kan zelf foto’s opladen, vrienden uitnodigen en achteraf je wandeling opnieuw beleven via sociale media.

Download ‘My Tours’ op www.mytours.be of vraag ernaar bij het toeristisch infokantoor in één van de 4 steden.

76 Erfgoed en cultuur

Erfgoedstadjes Vier charmante stadjes nestelen zich in de plooien van het landschap en laven zich gulzig aan het water dat door hun aderen stroomt. De rijkdom die het land voortbracht werd geïnvesteerd in architectuur en kunst…

Ook in de 13 dorpjes in de Vlaamse Ardennen kan je heel wat erfgoed ontdekken. Daarover vindt u meer in de hierop volgende hoofdstukken.

12

13 14 15

pam En ame

1 3 GENT

4

11 2

5

6 7 8

RONSE

10

9

OUDENAARDE STADSWANDELING 1. Stadhuis met infokantoor Het zestiende-eeuwse laatgotische stadhuis is met haar perfect symmetrische opbouw en met haar belforttoren als centrale blikvanger ongetwijfeld een uniek historisch bouwwerk dat bovendien prijkt op de lijst van UNESCO werelderfgoed.

Twee jaar geleden opende het MOU – Museum Oudenaarde en de Vlaamse Ardennen. Op het gelijkvloers maak je kennis met “Het Verhaal van de Stad”. Vier historische figuren, in beeld gebracht door topfotograaf Stephan Vanfleteren loodsen je door de 1000-jarige geschiedenis van de stad. De getuigenissen van de personages, multi-media en kunstobjecten maken dit tot een boeiende reis doorheen het verleden van Oudenaarde.

Een video-wall met sfeerbeelden van de Vlaamse Ardennen en een belevingsfilm over de stad Oudenaarde vervolledigen het plaatje.

De tweede en derde verdieping herbergen Oudenaardse kunstcollecties: met een bezoek aan de Oudenaardse wandtapijten en de collectie zilver “De Boever-Alligoridès” maak je kennis met haar voornaamste kunstnijverheden. Het Museum in het Stadhuis is betalend en gesloten op maandag.

Meer info: www.oudenaarde.be.

77

Erfgoed en cultuur

2. Sint-Walburgakerk Vroeggotische kerk uit de 12de eeuw, herbouwd in de 15de-16de eeuw.

Samenspel van Doornikse en Brabantse gotiek. Interieur in barokstijl.

Waardevolle polychrome beelden, schilderijen en wandtapijten. Beiaard met 49 klokken.

3. Bisschopskwartier Voormalige ontvangstruimte en verblijfplaats voor de hoge gasten van het hospitaal, uniek voorbeeld van 17de-eeuwse renaissance stijl.

4. Onze-Lieve-Vrouwehospitaal Oorspronkelijk opgericht in de 13de eeuw als toevluchtsoord voor pelgrims en reizigers, net buiten de stadsmuren. Oudste deel van het huidige complex is de 15de-eeuwse kapel, die ooit als ziekenzaal dienst deed.

5. Centrum Ronde van Vlaanderen Interactief belevingsmuseum opgebouwd rond dé Vlaamse Wielerklassieker, de Ronde van Vlaanderen. Er is ook een shop, een brasserie en je kan er terecht voor toeristische info.

Meer info: zie ‘Trekpleisters’ 6. Stadsbibliotheek Het 18de eeuwse classicistisch gebouw had destijds twee functies: vleeshal op de begane grond en kunstacademie op de eerste verdieping. Nu volledig ingericht als bibliotheek.

7. Begijnhof Pittoresk hoekje in de stad op een boogscheut van de Markt. Witgeschilderde kleine huisjes uit de 17de eeuw met op de binnenkoer een weelderige bloementuin. Kleurrijk barok poortje met de beeltenis van de heilige Rochus.

8. Onze-Lieve-Vrouw van Pamelekerk Gelegen aan de rechteroever van de Schelde, in de kern van het middeleeuwse stadje Pamele, domineert deze kerk de omgeving. Dit 13de-eeuwse monument is een mooi voorbeeld van Scheldegotiek. In de 16de eeuw kreeg de zuidzijde twee kapellen in Brabantse gotiek. Praalgraven van de baronnen van Pamele en hun echtgenotes.

78 Erfgoed en cultuur

9. Maagdendale Cisterciënzerinnenabdij uit de 13de eeuw, was een van de belangrijkste vrouwenabdijen van Vlaanderen. Nog bewaard zijn de 13de-eeuwse kerk, een 17de-eeuwse abdissenkwartier en poortgebouw. Doet op heden dienst als stadsarchief en tekenacademie.

10. Passantenjachthaven Meer info: zie ‘Op het water’

11. Huis de Lalaing In dit 18de -eeuwse huis aan de oever van de Schelde is het restauratie- en conservatie atelier van de wandtapijten ondergebracht. Hier maak je kennis met het technisch aspect van het wandtapijt waar de eeuwenoude techniek van het weven in ere wordt gehouden en kan je de restauratie van de historische wandkleden van naald tot draad volgen.

Gesloten op maandag.

Meer info: www.oudenaarde.be 12. Brouwerij Liefmans Meer info: zie ‘Streekspecialiteiten’

13. Park Liedts met Liedtskasteel 19de eeuws vrij toegankelijk wandelpark in het centrum van de stad, op wandelafstand van de Markt. Het park is aangelegd volgens het model van een Engelse landschapstuin. Veel wandelpaden, waterpartijen met fonteinen, grote grasvelden, prieeltjes, hoogstambomen (hoofdzakelijk loofbomen).

14. CC De Woeker 15. Kasselrijhuis Het oorspronkelijke kasselrijgebouw doet nu dienst als College (Sint-Bernarduscollege).

Brochure historische stadwandeling te koop bij de toeristische dienst

79

Erfgoed en cultuur

80 Erfgoed en cultuur

ER S

TR

.

9

BO

10

VISS

TR.

AN DST BR

10 12

1

2

3

4

8 7

R.

11

K

5 6

15

G

DE VRO OE U

W E ST

R. ST EGEM HUNN

14

R.

13

GERAARDSBERGEN Stop een stadsgids in je oor!

Wil je op je eigen ritme de stad ontdekken en toch geen enkele info missen? Vraag in De Permanensje naar de Monumentenwandeling op mp3speler. Deze virtuele gids leidt je door de stad en vertelt je alle weetjes en interessante feiten.

Meer info: De Permanensje STADSWANDELING 1. Stadhuis met infokantoor In het Toeristisch infokantoor Stad en Streek, De Permanensje, kan je op een aantrekkelijke manier kennismaken met al de troeven van Geraardsbergen en de Vlaamse Ardennen. Bezoekers krijgen er een multimediale beleving met video, klank en zelfs geuren.

81

Erfgoed en cultuur

Sinds de verbouwing van het Manneken-Pismuseum op de Markt tot streekbezoekerscentrum, heeft ook het originele beeldje van MannekenPis een ereplaats gekregen op deze locatie.

Daarnaast kan je hier ook een groot deel van de meer dan 290 kostuumpjes bewonderen die aan deze echte Geraardsbergenaar werden geschonken.

2. Markt met Marbol De enige overgebleven gotische fontein in Oost-Vlaanderen vormt ĂŠĂŠn van de 2 getuigen (naast Manneken-Pis) van het ondergrondse net van waterleidingen dat de stad destijds van drinkwater voorzag. Oorspronkelijk werd ze zelfs door bronwater gevoed. Nu echter zijn ze ook gekoppeld aan de waterleiding. De originele Marbol (marktbron) vind je terug in het tuintje van het Oud-Hospitaal.

82 Erfgoed en cultuur

3. Manneken-Pis en museum Meer info: zie ‘Kunst en musea’

4. Vesten 5. Sint-Bartholomeuskerk De grootste kerk van Geraardsbergen die gebouwd werd in de 15de eeuw.

Let binnenin vooral op het imposante orgel en de fraai beschilderde muren in neogotische stijl.

6. Dierkost Groepsbezoek mogelijk met gids op afspraak.

83

Erfgoed en cultuur

7. Muur De Oudenberg en zijn omgeving zijn beschermd erfgoed. Reden genoeg om de klim naar boven te voet of met de fiets aan te vatten.

Wie de Muur liever ontspannen opwandelt, kan op zeven rustplaatsen uitblazen en daarbij genieten van een vleugje kunst en literatuur. Op die plekken staan monumenten met wielergedichten.

De arduinen oriëntatietafel (110 meter boven de zeespiegel) bovenop de Muur maakt u wegwijs in het weidse panorama van de Dendervallei.

8. Kapel O.L.V. van de Oudenberg 9. Abdijsite - De Sint-Adriaansabdij In het centrum van de stad nodigt het poortgebouw van de zeer oude benedictijnenabdij uit om binnen te gaan. Dat moet u ook zeker doen want daarachter schuilt een prachtig abdijpark, het Abtenhuis en het Koetshuis. Het oude abdijpark met aangelegde waterpartijen en arboretum straalt een uitzonderlijke rust uit. Gelegen op een helling, met speeltuin en zitbanken. In hetzelfde domein ligt een gastronomisch restaurant.

10. Steegjes 11. Oud-Hospitaal 12. Stationsplein 13. Priorij van Hunnegem Klooster gesticht in de 17de eeuw. Vrouwenorde die leefde volgens de regels van Benedictus. De kerk dankt zijn neogotisch interieur aan de Geraardsbergse kunstenaar Louis Bert-de L’arbre. Gelegen aan de Dender.

14. Openluchtzwembad ‘Den Bleek’ 15. Jachthaven en aanlegsteiger

84 Erfgoed en cultuur

9 Museum voor folklore Domein Breivelde

11 10

12

8

13 5

14 1

2 3

7 .

TR

ES

RN

ZE

KA

6

4

ZOTTEGEM STADSWANDELING 1. Stadhuis met infokantoor 2. Standbeeld Lamoraal graaf van Egmont Lamoraal graaf van Egmont is onlosmakelijk met Zottegem verbonden.

Net als zijn grootvader, moeder, vrouw en twee kinderen werd Lamoraal begraven in de parochiekerk. De Egmonts erfden er in 1530 een comfortabel kasteel. Lamoraal werd een speelbal in het politieke kluwen van de 16de eeuw en werd in 1568 onthoofd. In de 19de eeuw kreeg hij een gietijzeren standbeeld op de Zottegemse Markt. In 1968, toen men de 400ste verjaardag van de onthoofding (!) vierde, werd een bronzen kopie gegoten. Vandaag staan er twee identieke standbeelden op amper 500 meter van elkaar. Het kasteel is in de loop der jaren een paar keer van bestemming veranderd, vandaag is de stadsbibliotheek er ondergebracht.

3. Hemelvaartkerk en de grafkelder van Egmont Crypte onder de decanale kerk van Zottegem waarin de gebeenten van Lamoraal graaf van Egmont en zijn vrouw worden geĂŤxposeerd.

85

Erfgoed en cultuur

4. Sanitary In een van de oudste betonconstructies van België (1909) wordt het stedelijk administratief centrum gehuisvest. Hier wordt eerlang ook het stoomketelmuseum geopend, uniek in West-Europa 5. Voormalige Brouwerij Crombé 6. Stationsplein Zottegem 7. Art deco winkeltjes 8. Art deco huizen 9. O.L.V. van Deinsbekekapel Deze bedevaartskapel werd gebouwd in 1929. Ze gaat terug tot een kapel van 1717.

10. Brouwerij De Klok Deze voormalige brouwerij werd in 1933 gebouwd naar plannen van de Gentse architect Verloo. Ze bestaat uit een betonnen skelet met gevelvlakken opgevuld met baksteen, op verscheidene plaatsen met vensters doorbroken. Bijzonder opvallend is de klokvormige brouwtoren met een watervergaarbak van 55 000 liter, afgedekt met een koperen klokvormig dak.

11. Egmontpark met kasteel van Egmont 12. Monument ‘Poort v/d Vlaamse Ardennen’ 13. Oud College O.L.V. van Deinsbeke 14. Heldenmonument

86 Erfgoed en cultuur OUDENAARDE

RONSE BRAKEL

3 4

2

1

13

5

12

6

7 11

10 8 9

STADSWANDELING 1. Vertrekpunt Dienst Toerisme, Hoge Mote Een bezoek aan Ronse begint zonder twijfel aan de Hoge Mote. U vindt er niet alleen de dienst voor Toerisme maar ook het MUST (Museum voor Textiel).

Meer info: zie ‘Kunst en musea’ 2. Bruulpark 3. Sint-Hermes Crypte Meer info: zie ‘Kunst en musea’ 4. Sint-Hermeskerk Laatgotisch gebouw met Romaanse sporen, reliekschrijn, mooi koorgestoelte, eiken balk met ijzeren haken waaraan geesteszieken werden vastgebonden. Beiaard met 49 klokken. Wegens renovatiewerken kunnen aanzienlijke delen van de kerk gedurende bepaalde perioden niet toegankelijk zijn.

5. Sint Maartenkerk of Oude Sint-Martinuskerk De neogotische St.-Martinuskerk werd ingehuldigd in 1896 - architect De Noyette stond zowel in voor het concept van de kerk als voor het meubilair -prachtige glasramen, met fragmenten uit de bijbel gerealiseerd door G. Ladon en D. Ganton-Defoin tussen 1914 en 1928.

6. Rooseveltplein 7. Fostierlaan

87

Erfgoed en cultuur

8. Art Decowijk Ronse kende tijdens het Interbellum (periode tussen twee wereldoorlogen) een enorme economische bloei dankzij de florerende textielindustrie. De textielbaronnen lieten zich prachtige art deco huizen en villa’s bouwen. Heel wat van die bouwwerken hebben de tweede wereldoorlog overleefd en pronken soms overweldigend, maar vaak heel bescheiden in de straten van Ronse.

9. Station Het oudste station van Europa.

10. Boudewijnpark 11. Zuidstraat 12. Grote Markt 13. Mouroitplein

Kinderspeurtocht - Op stap met Rosalie Kinderen vanaf 5 jaar tot en met 8 jaar kunnen langsheen een uitgestippeld traject van om en bij de 4 kilometer allerlei leuke vragen en opdrachten vervullen. Kortom… kinderen maken op een speelse en originele manier kennis met het rijk cultuur-historisch patrimonium van Ronse. Na afloop van de speurtocht ontvangt de speurneus een mooi geschenkje.

Info: Alle dagen, van 14-17u, behalve op maandag. Oktober, november en feestdagen: mogelijk tijdens het weekend van 14-17u. December-januarifebruari niet mogelijk.

Deelname: € 5 Mogelijkheid tot het huren van een Rosalie bolderkar: € 3 (€ 15 waarborg) Info en start: Toerisme Ronse

88 Erfgoed en cultuur

Kunst en musea

89

Erfgoed en cultuur

KUNST Kunst is alom aanwezig in de Vlaamse Ardennen. In galeries, ateliers, langs wegen, in tuinen en musea. Het open en heuvelachtig landschap heeft zonder twijfel een invloed op ons zijn en denken.

Elke stad heeft zijn kunstenaars, ateliers, galeries of kunstprojecten.

KUNSTENAARSDORP KWAREMONT Niet ver van het Kluisbos (Kluisbergen), bovenop de Oude Kwaremont ligt een klein dorpje dat uit amper drie straten, een dorpsplein en een charmant wit kerkje bestaat. Kwaremont kan gerust als pittoresk worden omschreven. Rond de kerk en in de nabije omgeving liggen een aantal galeries van diverse pluimage.

Galerie Malpertuis De oudste galerij is Malpertuis. Deze is gespecialiseerd in hedendaagse kunst. Malpertuis heeft bij wijze van spreken het startschot gegeven voor het kunsttoerisme in Kwaremont. De galeries kwamen er eigenlijk als een logisch vervolg op de vele kunstenaars die er neerstreken tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Ommegangstraat 13, Kwaremont - Tel: 055 38 88 66 jules.demortier@skynet.be - www.galeriemalpertuis.net

90 Erfgoed en cultuur

Galeries Theaxus Galerie van Dorothea Van De Winkel, textielkunstenares. Creëert hedendaagse wandtapijten en textiele kunst. Permanente en tijdelijke tentoonstellingen met hedendaagse kunstenaars uit diverse disciplines. Ook design en functionele kunst.

Ommegangstraat 3, Kwaremont – Tel: 055 38 60 53 galerij.theaxus@telenet.be – www.galerij-theaxus.com

Galerie Beukenhof Galerie en beeldentuin tegen het prachtige decor van het Vlaamse Ardennen landschap. De grote landschapstuin waarin kunstwerken op een doordachte manier worden geïntegreerd, sluit perfect aan bij zijn omgeving en wordt natuurvriendelijk onderhouden. De jaarlijkse beeldenpromenade ‘Sculptour’ (van begin mei tot eind september) lokt duizenden bezoekers. Eigenaar-kunstenaar Piet Willequet is een rasechte Kwaremontenaar.

Ronde van Vlaanderenstraat 9-11, Kluisbergen – Tel: 055 38 83 87 info@beukenhof.com – www.beukenhof.com Open: De beeldentuin is open van begin mei tot eind september, weekends en feestdagen van 14 tot 19 uur, ook na afspraak.

91

Erfgoed en cultuur

MUSEA De mens is al 300.000 jaar aanwezig in de Vlaamse Ardennen. Hij leeft er sinds de prehistorie. Op heel wat plaatsen is archeologisch materiaal gevonden dat wijst op een menselijke activiteit. Archeologisch en historisch onderzoek hebben aangetoond dat de regio beïnvloed is door diverse culturen uit verschillende perioden.

De constante aanwezigheid van dit verleden wordt mooi geïllustreerd in onze musea.

Er zijn twee archeologische musea: • Het Provinciaal Archeologisch Museum (pam) Velzeke stelt een collectie tentoon uit de prehistorie en de Gallo-Romeinse tijd.

• Het Provinciaal Archeologisch Museum (pam) Ename laat ons kennismaken met de middeleeuwen tot nu.

Meer info: zie ‘Trekpleisters’

Museum voor Folkore Grotenbergestraat 162, 9620 Grotenberge (Zottegem)

Oude pastorie met gebruiks- en siervoorwerpen uit (over)grootmoeders tijd. 19de-eeuwse eetplaats, café met Leuvense stoof, collectie religieuze voorwerpen, werktuigen uit de handschoen- en schoennijverheid, oude draaiende maquette van de Molen te Rullegem (Herzele), gereedschap van een klompenmaker en kuipenmaker, F.N.-fiets uit 1908 met cardanaandrijving en carburelamp, Egmontkamer met tastbare herinneringen.

Op de hoedenzolder een schitterende collectie hoofddeksels en alle materialen die nodig zijn om hoeden te maken.

Pronkstuk is ongetwijfeld een hoedje van Koningin Elisabeth van België.

Tel: 09 345 77 73 – folklore@zottegem.be – www.zottegem.be Open: Ma., wo., do. en vr. van 10 tot 12 uur en van 14 tot 16 uur. Van Pasen tot september elke 1ste en 3de zo. van de maand van 15 tot 18 uur.

Ticket: € 1; gratis voor scholen en kinderen tot 12 jaar; € 0,75 voor groepen.

Extra: Ideaal als uitstap met kinderen. Te combineren met een bezoek aan Kunstatelier De Clercq, de speeltuin op het buurtplein en aan het Domein Breivelde. Gezellige tavernes op wandelafstand.

92 Erfgoed en cultuur

Het MUST en de Sint-Hermes Crypte Het MUST (Museum voor textiel) exposeert in twee historische gebouwen. Het eerste deel vind je in de oude textielfabriek “Cambier – Robette” in de Hoge Mote. Hier zie je een grote collectie van meer dan 40 werkende getouwen. Een tweede deel van het MUST bevindt zich in het Bruulpark en toont welke invloed de textielindustrie heeft gehad op de ontwikkeling van Ronse. Hier zie je hoe architectuur, cultuur en kunst floreerden dankzij de bloeiende textielnijverheid. Doorheen een reeks interieurs en telkens audiovisueel begeleid door een ‘historische Ronsenaar’, maak je op een unieke wijze kennis met het rijke Ronse van de 19de en begin 20ste eeuw.

Nieuw: mini textiel shop, waar je afgewerkte producten kan kopen van stoffen geweven in het museum.

Must Wonen: van 1maart t/m 30 september: van dinsdag tot en met zondag van 10-12 u en 14 -17 u – van 1 oktober t/m30 november enkel tijdens feestdagen en tijdens het weekend van 14 tot 17u.

Must Werken: er worden vaste rondleidingen voorzien. Onder begeleiding van een gids kan het ook op andere tijdstippen.

Tickets: € 5 volwassenen (combiticket Must + Crypte: € 6); gratis voor kinderen tot 12 jaar groepen - vanaf 10 pers: € 2,00

93

Erfgoed en cultuur

De Sint-Hermes Crypte Sint-Hermesstraat, Ronse

Deze monumentale, Romaanse crypte (1089) vormt ongetwijfeld het architecturaal pronkstuk van de stad. Tijdens de middeleeuwen was de crypte als bewaarplaats voor de relikwieën van St. Hermes een druk bezocht bedevaartsoord. De crypte onder de St.-Hermeskerk is een uniek staaltje van architecturale eenheid. Het 11de-eeuwse bouwwerk telt 32 zuilen, heeft prachtige muren in natuursteen, een verborgen grafkamer en een waterput met badkamers voor de zieke bezoekers. Deze ondergrondse kathedraal is een indrukwekkend monument!

Open: Uitgebreide openingsuren: zie www.ontdekronse.be Tickets: € 2,50 volwassenen (combiticket Must + Crypte: € 6); gratis voor kinderen tot 12 jaar Info: Toerisme Ronse, Hoge Mote, De Biesestraat 2, 9600 Ronse Tel: 055 23 28 16 – toerisme@ronse.be – www.ronse.be

94 Erfgoed en cultuur

Geraardsbergse Musea Kollegestraat 26, 9500 Geraardsbergen

Verschillende kleine maar bijzondere musea in het Abtenhuis van de Sint-Adriaansabdij: reconstructie van de abdijkeuken, indrukwekkend lucifermuseum en pijpenkabinet, tabak- en sigarenmuseum, unieke verzameling zwarte chantillykant. Geraardsbergen heeft iets bijzonders met lucifers. Swedish Match sloot de deuren van de Union Match fabriek in 1998. In de 19de eeuw bloeide de productie van zwarte chantillykant in Geraardsbergen. De collectie pijpen in het museum is indrukwekkend.

Tijdelijke tentoonstellingen en concerten in het aanpalende Koetshuis.

Tijdelijk tevens Manneken-Pismuseum (opening nieuw Manneken-Pismuseum voorzien in 2014 in het Liberaal Gebouw op de Markt).

Tel: 054 43 72 86 – jan.coppens@geraardsbergen.be – www.geraardsbergen.be Open: van het eerste weekend van april tot eind sept: open van 14 tot 17 uur behalve op maandag; okt tot maart: enkel in het weekend open van 14 tot 17 uur Ticket: € 1,25; gratis voor kinderen onder 12 jaar en € 0,75 voor groepen (min. 10 pers.).

Extra: Museum in het Abtenhuis momenteel niet toegankelijk wegens restauratiewerken (Geraardsbergse Musea tijdelijk ondergebracht in de Kollegestraat 26)

95

MOU – Museum van Oudenaarde en de Vlaamse Ardennen Via interactieve media en bijzondere historische stukken reis je door de tijd, van de middeleeuwen tot vandaag.

Meer info: zie ‘Trekpleisters’

Koetsenmuseum Verdonckt Unieke collectie koetsen in Maarkedal.

Meer info: zie ‘Paardrijden’.

Erfgoed en cultuur

96 Erfgoed en cultuur

Protestants Historisch Museum Abraham Hans Abraham Hansstraat 1, 9667 Korsele (Horebeke)

Museum ter ere van journalist en volksschrijver Abraham Hans (18821939). Ondergebracht in de oude protestantse lagere school. Bijna complete verzameling van de werken van Hans (waaronder de jeugdverhalen beter bekend als “Hanskes”). Tevens aandacht voor de protestantse gemeenschap in Horebeke.

Tel: 055 49 92 64 – widejo@skynet.be - www.museumabrahamhans.be Open: Zon- en feestdagen: van 15 tot 17.30u. Gesloten van 1 november tot 1 maart. Op andere dagen en uren op afspraak.

Europees Cartoon Centrum Brugstraat, 9770 Kruishoutem

Een uniek kunstencentrum, op wandelafstand van het centrum. Het Europees Cartoon Centrum is een actief centrum dat de cartoon en de karikatuur als kunstvorm promoot bij het grote publiek. Tentoonstellingsruimte met werk van (inter)nationale cartoonisten. De bibliotheek van het ECC omvat 4000 cartoonboeken en studies over cartoons.

Info: tel: 0495 76 38 74 - info@ecc-kruishoutem.be - www.ecc-kruishoutem.be Open: elke zondag van 10 tot 12 uur en van 14 tot 17 uur. Groepsbezoek iedere dag mogelijk op eenvoudig verzoek Extra: Er worden ook workshops voor kinderen georganiseerd.

97

Erfgoed en cultuur

SONS Shoes Or No Shoes?

Vandevoordeweg 2, 9770 Kruishoutem

Schoenen. Bijna elke mens op aarde heeft er, in welke vorm dan ook. Dit universele object leidt de bezoeker van SONS enerzijds doorheen alle etnische culturen en volkeren, sinds de eerste geschoeide stappen van de mens tot vandaag, en anderzijds doorheen de wereld van de hedendaagse kunst, belicht vanuit een totaal onverwachte hoek.

SONS is een plek van directe confrontatie; verbazende architectuur in een prachtige omgeving, en twee unieke collecties, die van dit project een happening maken met internationale uitstraling.

Info: tel. 09 277 90 80, info@shoesornoshoes.com - www.schoesornoshoes.com Open: di-do-za 13.30-17.30u.

Hambosmuseum Rijborgstraat 7, 9790 Wortegem-Petegem

Terug naar de jaren vijftig en vroeger, toen het allemaal zoveel beter was.

Er was werk voor iedereen, stress moest nog uitgevonden worden en tijd om bij buren en familie te zijn was er in overvloed, want we moesten niet naar de televisie kijken. Kom kijken hoe en met welke eenvoudige gereedschappen onze ouders en voorouders hun boterham verdienden en het gezin onderhielden.

Info: tel: 056 68 91 33 - dhondtwilly@pandora.be - www.wortegem-petegem.be/ Vrije_tijd_en_Toerisme/Het_Hambosmuseum.aspx Open: elke eerste zondag van de maand van 14u tot 20u.

98 Erfgoed en cultuur

Kleine, fijne dingen

99

Erfgoed en cultuur

Overal in de Vlaamse Ardennen vindt u monumenten die een verhaal vertellen over ons verleden. De vier steden hebben hun eigen belangrijk historisch verleden. Daarnaast zien we ook veel kastelen en kasteeldorpen, wind- en watermolens die een economische rijkdom suggereren. Resten of reconstructies van middeleeuwse burchten laten dan weer een oorlogszuchtig verleden vermoeden.

De honderden veldkapelletjes die in stilte langs de weg staan, de waardevolle kerkjes, de schandpalen en folkloristische evenementen illustreren hoe devoot onze voorvaderen wel (of juist niet) waren.

MOLENS Elk vergezicht in de Vlaamse Ardennen biedt u een blik op een of andere windmolen. In deze regio vindt u ontzettend veel levende molens. Er werden de laatste jaren immers veel inspanningen gedaan om de molens in hun oorspronkelijke staat te herstellen en opnieuw te laten functioneren. U kunt maalvaardige molens aan het werk zien in het merendeel van onze steden en gemeenten. Sommige molens transformeerden in een gezellige woning of horecazaak (Meer info: zie ‘Uit’).

Hieronder belichten we de meest bijzondere molens. Voor een volledig overzicht kan je terecht op www.toerismevlaamseardennen.be.

Vaste bezoekdagen - Vlaamse Molendag: zondag 25 mei 2014 (www.molenforumvlaanderen.be) - Open Monumentendag: zondag 14 september 2019 - Oost-Vlaamse Molendag: zondag 5 oktober 2014 (www.vlaamsemolens.com)

Windmolens Molen te Rullegem Molenstraat, Herzele

Houten staakmolen. Dateert van ca. 1750. In de 14de eeuw stond op dezelfde plaats een andere molen.

Info: Alain Goublomme, tel: 055 45 57 73, alain@goublomme.telenet.be, www.herzele.be

Molen Ter Rijst Hoogstraat 171, Herzele

Stenen grondzeiler met saracenerkap, vroeger oliemolen, nu graanmolen.

Info: Vzw Molen Ter Rijst Vrienden, tel: 053 62 32 01, info@molenterrijst.be

100 Erfgoed en cultuur

Buysemolen Kamstraat 1, Sint-Antelinks (Herzele)

Houten staakmolen. De eerste vermelding dateert van 1428. Heropgebowd in 2008.

Info: Luc Hoorens en dienst toerisme, tel: 053 60 77 44, gsm: 0495 20 50 18

Deze 3 molens zijn te bezoeken, na aanvraag bij Toerisme Herzele: toerisme@herzele.be

Bossenaarmolen Langekouter/Aatse Heerweg, Etikhove (Maarkedal)

De nieuwe Bossenaarmolen werd in 1992-1997 opgericht op praktisch dezelfde plaats als waar tot kort voor Wereldoorlog II de oude molen stond. Deze houten korenwindmolen werd opgebouwd met de overblijvende delen van de zogenaamde ‘tukmolen’, een gedemonteerde staakmolen uit Impe (Lede), daterend van 1763. De molen bestaat uit een grote vierkanten eiken kast die rust op een zware spil of staak, waarrond de kast kan draaien. Onderaan deze standaardmolen of staakmolen werd een kleine bergplaats gebouwd zodat men spreekt van een gesloten staakmolen. De naam verwijst naar de plaatsnaam Bossenaar, de heuvel waarop de molen zich bevindt.

101

Erfgoed en cultuur

Schietsjampettermolen Huisepontweg 34, Wannegem-Lede (Kruishoutem)

Oriëntatietafel aan de houtem staakmolen. Zicht op het interfluvium LeieSchelde van Deinze tot Gent. Infrastructuur: verrekijker en fietsenrek.

Info: vzw Oost-Vlaamse Molens - tel: 055 45 57 73

Meuleken ’t Dal A. Amelotstraat 62, Zingem

Een van de oudste molens van Oost-Vlaanderen is Meuleken ’t Dal. Deze staakmolen werd reeds vermeld in 1388.

Open elke laatste zondag van de maand (april-oktober) van 14 tot 18 uur.

Info: Provinciaal Molencentrum Mola, tel: 09 342 42 40, mola@oost-vlaanderen.be

Huisekoutermolen Molenstraat 1, Huise (Zingem)

Aan de Molenstraat rijst de Huisekoutermolen op, die tot 1971 in Waregem stond waar hij Hoogmolen heette en voor het eerst vermeld werd in 1512.

Info: www.huisekoutermolen.be

Verrebeekmolen Verrebeke 10, Opbrakel (Brakel)

De Verrebeekmolen is nagelnieuw, hij werd in 1996 voltooid als getrouwe kopie van zijn voorganger die op dezelfde plaats stond. De stenen windreus met een gevlucht van 24,4 meter viel in 1938 stil en takelde al vlug af. Nu beheerst hij de omgeving weer. De molen is perfect maalvaardig.

Verkoop van biomeel.

Open: elke laatste zondag van de maand van 14 tot 18 uur.

Info: Jan De Bou (molenaar), jan.debou@skynet.be, tel: 0495 64 68 67

Klepmolen Bottelweg 1, Balegem (Oosterzele)

Bovenkruier. In 1889 opgetrokken stenen beltmolen, ter vervanging van een houten staakmolen. In restauratie.

Info: Willy Van Nevel, tel: 09 362 77 45, cultuur@oosterzele.be

102 Erfgoed en cultuur

Watermolens Boembekemolen

Boembeke 18, Michelbeke (Brakel)

Zeer oude molen. Nu beschermd en in restauratie. Gelegen aan het Mijnwerkerspad (autovrij fiets- en wandelpad). Toekomstplannen: molen restaureren en maalvaardig maken, productie van groene stroom. Uitbouwen van infocentrum over energie en bio-ecologisch bouwen.

Info: tel: 09 361 03 00, boembeke@telenet.be, www.boembeke.be

Zwalm Vroeger stonden op de Zwalm dertien molens. Vandaag zijn er dat nog zeven. Vaak gaat het om bovenslagwatermolens. Enkele van de watermolens langs de Zwalm zijn omgebouwd tot een taverne waar u een Zwalmse tripel of slaatje van waterkers nuttigt.

103

Erfgoed en cultuur

Zwalmmolen of Molen Ten Berge Rekegemstraat 29, 9630 Munkzwalm (Zwalm)

Te midden van de groene Zwalmvallei schuilt in Munkzwalm een schitterend stukje technisch erfgoed. Deze beschermde, ambachtelijke watermolen wordt aangedreven door de Zwalmbeek. In 2010 werd de molen maalvaardig gerestaureerd en voorzien van een kleine waterkrachtcentrale. Sindsdien geldt de Zwalmmolen als een schoolvoorbeeld voor de nog talrijke watermolens in de Vlaamse Ardennen.

Er is een taverne in het molenhuis aan de overkant van de straat.

Info, bezoekaanvragen, rondleidingen: Mola Provinciaal Molencentrum - tel: 09 342 42 40 – mola@oost-vlaanderen.be – www.oost-vlaanderen.be/mola

De Mertensmolen met Museum ’t Aloam Edingseweg 401, Viane (Geraardsbergen)

Oude watermolen (1293), volledig gerestaureerd in 2006. Collectie gereedschappen van oude ambachten in de 20m hoge silo. Molenhuis ingericht als woning anno 1930. Te bezoeken op afspraak.

Nieuw! Vlieg-je-mee-route, een museumbezoek op kindermaat, speciaal gezinnen met kinderen Info: Herman Merckaert - Tel: 0475 36 70 62 - herman.merckaert@pandora.be

Van den Borre Molen Molenhoek 14, Strijpen (Zottegem)

Gelegen op de Traveinsbeek, 300 meter ten zuiden van de kerk van Strijpen, heeft deze traditionele boerderijmolen de geschiedenis van steen en stof verstild. De molen wordt al in 1571 vermeld. De sierlijke steen met

104 Erfgoed en cultuur

opschrift ‘Anno 1628’, boven de ingang, slaat dan ook op een verbouwing.

Hier wordt nog regelmatig graan met waterkracht gemalen en het ijzeren bovenslagwiel wordt ook gebruikt om elektriciteit op te wekken. Binnenin staat alles op een kluitje bij elkaar. Je kan hier de kleine ambachtelijke bedrijvigheid als het ware voelen, ruiken en proeven. Niet te verwonderen dat deze molen, samen met de gebouwen rond de binnenkoer, in 1981 als monument werd beschermd “vanwege de industrieel-archeologische waarde”. Tegelijk werd de omgeving ‘geklasseerd’ als dorpsgezicht, “vanwege de artistieke waarde”. Te bezoeken op aanvraag Info: Gebr. De Muyter, tel: 09 360 15 43

Kasteelmolen Parkstraat 4, Schorisse (Maarkedal)

Deze historische watermolen is de enige nog bestaande molen te Schorisse.

Hij ligt aan de Molenbeek en was vanaf de eerste vermelding tot aan de Franse overheersing in 1796 eigendom van de heren van Schorisse. Hun kasteel bevond zich trouwens in de onmiddellijke nabijheid. De molen draait nog dagelijks. De huidige molenaar is de vijfde generatie van de familie Vanderdonckt die de molen beroepsmatig gebruikt.

De molen kreeg in 2013 het kenteken “Actieve Molen 2013”. Deze nominatie gebeurde door het Molenforum Vlaanderen vzw. Open op aanvraag.

Info: Ruffin Vanderdonckt, tel: 055 45 51 94

105

Erfgoed en cultuur

RELIGIEUS ERFGOED In de middeleeuwen werd het leven bepaald en de rijkdom verdeeld door kasteelheren en monniken. De molens waarvan sprake waren vaak eigendom van een abdij. Zij beheerden ook grote delen bos en akkers.

Kapellen en kerken werden gebouwd door kasteelheren om hun hemel te verdienen of op een goed blaadje te staan bij de bisschop. De typische veldkapelletjes werden opgericht om een gunst af te dwingen of uit dankbaarheid voor een verworvenheid. Het geloof zit diepgeworteld in de Vlaamse geschiedenis en cultuur. In de Vlaamse Ardennen is dat niet anders. Naast het overwegend katholiek erfgoed, vindt u op sommige plaatsen ook resten van een protestantste aanwezigheid.

Hieronder besteden we aandacht aan de meest bijzondere plekjes.

Kartuizersite

Kartuizerstraat, Sint-Maria-Lierde (Lierde)

In Sint-Martens-Lierde vind je de overblijfselen van de Kartuizerpriorij die hier tussen 1329 en 1352 uit de grond rees. Geleide bezoeken mogelijk.

Info: Toerisme Lierde, tel: 055 43 10 14, toerisme@lierde.be

Abdij van Beaulieu

Abdijstraat 6, Wortegem-Petegem

Gesticht door Isabella van Namen, vrouw van Gwijde van Dampiere. Zeer mooi gelegen aan de Schelde, vandaar de naam ‘Beaulieu’ of ‘Bello loco’.

Van de abdij blijft niet meer over dan de statige poort en enkele bijgebouwen. De ligging maakt er een interessante bestemming van: niet ver van de Schelde-oever waar het rustig wandelen is en waar hengelaars

106 Erfgoed en cultuur

hun visje ophalen. U bent vlakbij Het Anker (een afgesloten rivierarm), de Scheldemeersen en de Langemeersen en de Golf- en Countryclub.

De gebouwen kunnen worden bezocht met een gids.

Info: tel: 055 30 09 01, info@abdijvanbeaulieu.be

Sint-Vincentiuskapel

Kapelleberg, Maarke (Maarkedal)

De Sint-Vincentiuskapel dateert uit de 12de eeuw en ligt verheven op de Kapelleberg. De kapel is deels in Doornikse breuksteen opgetrokken, wat kenmerkend is voor de Romaanse periode, maar kende een groot aantal latere ingrepen. In de oudst bekende vermelding (1569) spreekt men van ‘kapel Ten Berghe’. In 1976 werd de kapel beschermd. Bij de restauratiewerken in de jaren ’80 werd het cementen bezetwerk verwijderd waardoor de oude deur naar de eerste kapel terug zichtbaar werd. Binnenin vind je een merkwaardige kaarsenstandaard en een 18de eeuwse kerkmeestersbank. Naast onder meer het beeld van Sint-Vincentius, is er ook een naïef volks schilderij uit de 19de eeuw te zien, met 6 taferelen over de marteldood van deze heilige. De kapel was een bedevaartkapel. Ex-voto’s die in de 19de en 20ste eeuw werden meegebracht door de bedevaarders, hangen verzameld in de kapel. De noveen van ‘Sint-Vincent’ valt in de laatste week van januari. Tijdens deze Vincentiusnoveen worden ook geutelingen gebakken. De geutelingen zijn een streekspecialiteit die traditiegetrouw van half januari tot half februari in heel wat Maarkedalse houtovens gebakken worden.

Info: tel: 055 33 46 40, gemeentebestuur@maarkedal.be

De acht kapelletjes van Zeven Weeën

Kapelstraat, Annovenstraat, Schorisse (Maarkedal)

De acht kapelletjes werden in 1901 in neogotische stijl bebouwd op initiatief van een bewoner uit dank wegens genezing van een zware ziekte.

De kapelletjes staan midden in een weelderige plantentuin op de wijk Annoven. De groep is ellipsvormig aangelegd en bestaat uit zeven kleine bakstenen kapelletjes en één grotere, aan Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën gewijde kapel.

Onze-Lieve-Vrouw van Kerselare

Kerzelare 98, Edelare (Oudenaarde)

Druk bezocht bedevaartsoord op de Edelareberg tussen Oudenaarde en Brakel, ontstaan in het midden van de 15de eeuw. Moderne kapel, korte en lange ommegang, veel kroegen en eethuizen. In mei ook allerlei kraampjes met snoep- en suikergoed. Gezellig pleintje met onder andere de artisanale suikerbakkerij ‘Jan van Gent’ (Meer info: zie ‘Streekspecialiteiten’).

Info: tel: 055 31 72 51, toerisme@oudenaarde.be

107

Erfgoed en cultuur

Kapel O.L.V.van Loretto

Ijsmolenstraat 105, Ronse

Ligging vlakbij Muziekbos - stopplaats tijdens de jaarlijkse Fiertelommegang - gebouwd in 1676 en opgengesteld voor het publiek in 1922 beschermd monument sinds 1947. Kan bezocht worden in het kader van de “verhalenwandeling� in Muziekbos Info: tel: 055-23 28 16, toerisme@ronse.be

Kapel O.L.V. Ten Wittentak Kapellestraat, Ronse

Gebouwd onder impuls van Ernestine de Ligne in de zeventiende eeuw - heropgebouwd in 1891, na een hevige brand - door Pasar verkozen als mooiste plekje van Ronse - ligt langsheen wandelnetwerk Getuigenheuvels Vlaamse Ardennen - In het begin van de maand juli wordt hier onder ruime publieke belangstelling een noveen gelezen.

Info: tel: 055 21 37 79, mtjoen@gmail.com

Protestantse kerk Korsele Korsele 39, Horebeke

Deze dateert uit 1872. Voordien baden de protestantse gelovigen van Korsele in een schuur. Zeer sober interieur: geen heiligenbeelden of kruisen (afwezigheid van heiligenverering bij protestanten). Mooi kerkhofje met treurbeuk van 150 jaar oud. Beschermd als monument. U vindt er een gedenkplaat voor Willem van Oranje. Hij maakte het mogelijk dat de protestanten in Korsele hun eigen kerkhof kregen.

Info: Wilfred De Jonge - tel: 055 49 92 64

DE CHARMANTE GEUZENHOEK De Vlaamse Ardennen staan boordevol katholieke iconen. Maar in de wijk Korsele in Sint-MariaHorebeke (Horebeke) zijn het vooral de protestanten die hun stempel drukken op het dorpsleven. De geuzenhoek is een uniek dorpje waar u meteen een warme sfeer ontwaart. De kleine huisjes en smalle straatjes, de verzorgde tuinen en de oude treurbeuk lokken heel wat toeristen.

108 Erfgoed en cultuur

Verhalen en tradities

109

Erfgoed en cultuur

FOLKLORE GEUTELINGEN Periode: half januari tot eind februari Plaats: Elst (Brakel) Info: Tel: 0492 91 41 99 – info@geutelingen.be – www.geutelingen.be

Een geuteling is een streekgebonden ovenkoek. Traditiegetrouw gebakken rond de feestdag van de H. Apollonia, patrones van de tandartsen en van de Brakelse deelgemeente Elst. In Elst beweert men dat tandpijn verdwijnt als u in een hete geuteling bijt. De geutelingenfeesten gaan daarom steevast door op de eerste zondag na 9 februari in en rond het ovenmuseum in Elst (Ommegangstraat 3).

In het museum kan je zien hoe deze in een bakstenen, met wilgenhout heetgestookte oven gebakken soort pannenkoek wordt gemaakt. De geuteling is naast een delicatesse eigenlijk ook een soort eetbaar stukje erfgoed. Een ongemeen lekker stukje erfgoed.

110 Erfgoed en cultuur

BOMMELSFEESTEN Periode: eerste zaterdag na Driekoningen Plaats: Ronse Info: Toerisme Ronse of www.bommelsfeesten.be

In 2010 vierde men de 60ste verjaardag van de Bommelsfeesten.

Eigenzinnig carnavalsfeest van de Ronsenaars. Gestart als Zottemaandagfeesten maar later geëvolueerd naar een feestelijke ‘carnavals’-optocht op zaterdagavond na Driekoningen. De Ronsenaars kiezen geen Prins Carnaval maar een Koninklijk Bommelpaar. De bommels cirkelen, vergezeld van komisch uitgedoste muzikanten, door de mooi verlichte straten van Ronse. Op loopafstand van de Markt werd een bommelsmuur gecreëerd waarop u allerlei bommelsfiguren aantreft.

FIERTELOMMEGANG Periode: zondag na Pinksteren Plaats: Ronse Info: Toerisme Ronse

Op Drievuldigheidzondag wordt het schrijn van de patroonheilige van Ronse, Sint-Hermes, in een grote cirkel rond de stad gedragen. Op die manier wordt iedereen die zich binnen de cirkel bevindt, beschermd tegen geestesziekten. De tocht is 32,6 km lang. Het is geen ommegang of processie van de geestelijkheid als dusdanig, maar wel een uiting van volksgeloof en devotie. Uitgegroeid tot een jaarlijks wandelevenement langs een permanent bewegwijzerd parcours.

111

Erfgoed en cultuur

FLUITJESKERMIS Periode: zondag na Pinksteren Plaats: Ouwegem (Zingem) Info: Gemeente Zingem

Folklorefeest dat teruggaat tot in de middeleeuwen. Handelaars die op hun tochten werden overvallen en ingelijfd als slaven, werden vaak teruggekocht. In Ouwegem werden ze verwelkomd met een stoet. Die werd voorafgegaan door iemand die al fluitend de komst van de verloste slaven aankondigde. Kinderen deelden ondertussen snoepjes uit. Nog ieder jaar worden naar aanloop van de kermis, op ambachtelijke wijze Ouwegemse (snoep)fluitjes gegoten en verkocht.

ADRIAAN BROUWER BIERFEESTEN Periode: laatste weekend van juni Plaats: Oudenaarde Info: Toerisme Oudenaarde

Aan schilder-brouwer Adriaan Brouwer dankt Oudenaarde twee verworvenheden: de titel van Brouwerstad en de jaarlijkse bierfeesten. Tijdens deze feesten die al een traditie van een halve eeuw hebben, blijven de Oudenaardse brouwerijen Roman, Liefmans, Cnudde en sinds kort Smisje in samenwerking met de stad Oudenaarde hun bruine bieren vereren met een driedaags feestprogramma. Hoogtepunt vindt op vrijdagavond plaats met de verbranding van het Kelioothuisje en een vuurwerkspektakel.

112 Erfgoed en cultuur

KRAKELINGEN Periode: zondag voor de eerste maandag van maart met een week ertussen Plaats: Geraardsbergen Info: Toerisme Geraardsbergen

Op de Oudenberg staat al eeuwen een kapel. Maar vermoedelijk was de berg oorspronkelijk een plaats waar er heidense rituelen werden uitgevoerd. De Krakelingen en Tonnekensbrand wortelen in een ver mythisch verleden en kondigen de lente aan. De Krakelingenworp bestaat uit het gooien van broodjes in het publiek. De worp wordt voorafgegaan door een folkloristische stoet. Nadien hebben enkel de hoogwaardigheidsbekleders de eer om rode wijn met visjes te drinken. Na dit ritueel wordt de winter verdreven door het aansteken van een groot vuur (Tonnekensbrand) op de Oudenberg.

In 2009 droeg Vlaanderen het dubbelfeest ‘Krakelingen en Tonnekensbrand’ voor ter opname op de Representatieve Lijst van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid. Deze lijst is een initiatief van de UNESCO-conventie voor de bescherming van immaterieel cultureel erfgoed van 2003.

GULDEN EIFEESTEN Periode: Paasweekend Plaats: Kruishoutem Info: Gulden Eicomité - tel: 09 383 51 04 - www.guldeneifeesten.be

Na de verkiezing van de Eikoningin en de Eierboer is op paasmaandag de ‘Eierworp’ de jaarlijkse publiekstrekker. Zoals u vermoedt, is er een gouden ei bij. Rond het marktplein gebeuren allerhande activiteiten en vindt een kinderhappening plaats. De festiviteiten worden afgesloten met een muzikaal samenzijn.

113

Erfgoed en cultuur

PROCESSIE VAN PLAISANCE Periode: zondag 24 augustus (feestdag van de heilige Bartholomeus) of eerstvolgende zondag Plaats: Geraardsbergen Info: Toerisme Geraardsbergen

De oorsprong van deze gebeurtenis heeft te maken met de relikwieën van St.- Bartholomeus, de patroonheilige van onze dekenale kerk. Bijna 500 jaar gaat deze ‘leutige ommegang’ door en worden de relikwieën door de geestelijke en burgelijke overheid door de binnenstad rondgedragen. Dit is een uniek evenement omdat vooral de diverse verenigingen op die manier (in hun kleding) hun vereniging in de kijker zetten. Ook de 3 reuzen van Geraardsbergen stappen mee op in deze stoet.

HOUTEM JAARMARKT Periode: 11 en 12 november Plaats: Marktplein Sint-Lievens-Houtem Info: Gemeente Sint-Lievens-Houtem

Elk jaar zakken in november 50.000 mensen af naar de Houtemse winterjaarmarkt. Ze vindt haar oorsprong in de verering van de heilige Livinus. De bedevaart groeide uit tot een jaarmarkt waar paarden en koeien van hand tot hand gaan, rassen worden gekeurd en gekroond en waar er ook veel te eten en te drinken valt. Een unicum in Vlaanderen.

De winterjaarmarkt blijft het jaarlijks hoogtepunt in Sint-LievensHoutem. Op 11 november is het de keuring van stamboekpaarden: een echte attractie. Op 12 november is het immense marktplein nog veel te klein voor de veemarkt, de paardenmarkt, de kraampjesmarkt en de tentoonstellingen rond streekproducten van een gastregio.

114 Uit

HOOFDSTUK V

Evenementen Er is altijd iets te doen in de Vlaamse Ardennen. De evenementen volgen elkaar op. Heel het jaar door staat er altijd wel ergens iets op het programma. Folklore of niet, gefeest wordt er. Hieronder vind je een lijst jaarlijks weerkerende evenementen.

Surf naar www.toerismevlaamseardennen.be voor een up-to-date overzicht van de evenementen.

AGENDA â– MAART

EVENEMENTENMAAND: Beleef de culinaire troeven van de Vlaamse Ardennen!

Heel de maand lang kan je deelnemen aan bedrijfsbezoeken, kookworkshops, culinaire wandelingen, een beer & foodpairing, en nog zo veel meer om het culinaire lekkers van de Vlaamse Ardennen niet alleen te proeven, maar ook echt te beleven.

Meer informatie vind je terug op www.proefdevlaamseardennen.be

115 Uit

■ APRIL Bieractiviteiten – Oudenaarde Ganse maand april (zie www.oudenaarde.be) Sporen in de Tijd.

Verhalen en herinneringen rond het Mijnwerkerspad Van 11 april tot 1 oktober Start in Zottegem (11-27 april)

Vlaanderens Mooiste Marathon – Zwalm Zondag 13 april 2014

Gulden Eifeesten – Kruishoutem Paasweekend

Paasfeest De Gavers – Geraardsbergen Zondag 20 april 2014

Opening Toeristisch Seizoen – Geraardsbergen Dag van de Mattentaart – Feest van de Broederschap van de Geraardsbergse Mattentaart Zondag 20 april 2014

Vlaanderens Mooiste Wandeltocht (Nederbrakel – organisatie Everbeekse Wandeltochten) Zondag 27 april 2014

Erfgoeddag: thema: Grenzeloos!

Zondag 27 april 2014

Vlaamse Ardennendag – De Helix (Geraardsbergen) Zondag 27 april 2014

Tentoonstelling ‘Oudenaarde, stad onder voor’ in het kader van de herdenking van WO I Van zondag 27 april t.e.m zondag 30 november 2014

■ MEI Rommelmarkt Montmartre – Zottegem Donderdag 1 mei 2014

Romeinse ambachtenmarkt – Velzeke (Zottegem) Zondag 18 mei 2014

Bloemenmarkt – Oudenaarde Zondag 4 mei 2014

Wortegemsen feesten – Wortegem-Petegem Weekends van 10 mei en 27 mei 2014

Vlaamse Molendag Zondag 25 mei 2014

Open Kerkendag: thema: ‘Herinneringen aan 14 – 18’ Zaterdag 31 mei en zondag 1 juni 2014

116 Uit

■ JUNI Kapittelfeestviering – Feest van de Broederschap van het Geraardsbergse Manneken-Pis – Geraardsbergen Zondag 1 juni 2014

Ronde van Vlaanderen voor oldtimers – Oudenaarde Zondag 8 juni 2014

Avondmarkt – Domein De Gavers (Geraardsbergen) Zondag 8 juni 2014

Fluitjeskermis – Zingem Zondag 15 juni 2014

Fiertelommegang – Ronse Zondag 15 juni 2014

Gavere Zomert – Gavere Van vrijdag 27 juni t.e.m. maandag 21 juli

Adriaan Brouwer Bierfeesten – Oudenaarde Van vrijdag 27 juni t.e.m. zondag 29 juni 2014

Kadeefeesten & kinderactiviteiten in het MOU – Oudenaarde Zaterdag 28 juni 2014

Zomerjaarmarkt – Sint-Lievens-Houtem Zondag 29.juni 2014

■ JULI Burchtconcerten – Burcht (Herzele) Elke dinsdag van juli en augustus

Kinderanimatie – Domein De Gavers (Geraardsbergen) Elke woensdag van juli en augustus

Brouwerijconcerten Roman – Oudenaarde (Mater) Elke woensdag van juli

Parkconcerten Zottegem Elke donderdag van juli en augustus

Havenfeesten – Oudenaarde Van vrijdag 4 juli t.e.m zondag 6 juli 2014

Museumnacht Ename Zaterdag 5 juli 2014

Sierk Majiek – Stadstuin (Ronse) Zaterdag 5 juli 2014

Fabrieksconcerten – CC De Fabriek (Sint-Lievens-Houtem) Vrijdag 11 juli 2014

Fabrieksconcerten – CC De Fabriek (Sint-Lievens-Houtem) Vrijdag 25 juli 2014

117 Uit

Rock Zottegem – Zottegem Vrijdag 11 en zaterdag 12 juli 2014

Avondmarkt – Domein De Gavers (Geraardsbergen) maandag 21 juli 2014

Everbeekse Wandeltochten (Brakel) Zondag 27 juli 2014

■ AUGUSTUS Burchtconcerten – Burcht (Herzele) Elke dinsdag van juli en augustus

Kinderanimatie – Domein De Gavers (Geraardsbergen) Elke woensdag van juli en augustus

Parkconcerten Zottegem Elke donderdag van juli en augustus

L’Equino – Kruishoutem Zaterdag 2 en zondag 3 augustus 2014

Fabrieksconcerten – CC De Fabriek (Sint-Lievens-Houtem) Vrijdag 8 augustus 2014

Feeste t’Ename – Ename (Oudenaarde) Van vrijdag 8 augustus t.e.m. maandag 11 augustus 2014

Feest in ’t Park – Oudenaarde (muziekfestival) Van donderdag 21 augustus t.e.m. zondag 24 augustus 2014

Avondmarkt en vuurwerk – Domein De Gavers (Geraardsbergen) Donderdag 15 augustus 2014

Fabrieksconcerten – CC De Fabriek (Sint-Lievens-Houtem) Vrijdag 22 augustus 2014

Processie van Plaisance – Geraardsbergen Zondag 24 augustus 2014

Ronse Opscène – Grote Markt (Ronse) Vrijdag 29 en zaterdag 30 augustus 2014

Fiets- en wandelhappening – Zottegem Zondag 31 augustus 2014

■ SEPTEMBER Open Monumentendag: thema: Erfgoed vroeger, nu en in de toekomst Zondag 14 september 2014

9de Internationaal Hooghuysfestival voor draaiorgelspelers – Geraardsbergen Zondag 14 september 2014

Paardenkijkdag – Oudenaarde 3de weekend van september 2014

118 Uit

Kermisweekend Louise-Marie (Maarkedal) Van vrijdag 19 tot maandag 22 september 2014

Militaire Taptoe – Oudenaarde Vrijdag 26 september 2014

Evenementenmaand ‘In het spoor van Valerius’ – Maarkedal Van vrijdag 26 september tot zondag 26 oktober 2014

■ OKTOBER Bieractiviteiten – Oudenaarde Ganse maand oktober (zie www.oudenaarde.be)

Oost- en West-Vlaamse Molendag Zondag 5 oktober 2014

Oktoberkermis – in het centrum van Herzele Van zondag 12 t.e.m. 15 oktober 2014

Week van het Bos Van zondag 12 t.e.m. zondag 19 oktober 2014

Kapittel van de Confrérie van Tantes en Nonkels van Valeir – Gavere Zaterdag 25 oktober 2014

Halloweenwandeling – Domein De Gavers (Geraardsbergen) Zondag 27 oktober 2014

■ NOVEMBER – DECEMBER Houtem Jaarmarkt – Sint-Lievens-Houtem Donderdag 11 en vrijdag 12 november 2014

Kerstmarkt – Zwalm Zaterdag 13 december 2014

Kerstmarkt – Grote Markt (Ronse) Vrijdag 19 t.e.m. zondag 21 december 2014

Kerstmarkt en ijspiste – Oudenaarde Laatste 2 weken van december 2014

119 Uit

RUITEROMMEGANGEN IN DE REGIO Sint-Goriks-Oudenhove (Zottegem) Zondag 18 mei 2014

Sint-Sebastiaanruiterommegang Michelbeke – Brakel Zondag 15 juni 2014

Sint-Jan Baptist ruiterommegang – Zingem Zondag 15 juni 2014

Ruiterommegang – Leeuwergem (Zottegem) zondag 22 juni 2014

Sint-Eligius ruiterommegang Maarke-Kerkem – Maarkedal Zondag 29 juni 2014

Sint-Martinusommegang Asper – Gavere Zaterdag 5 juli 2014

Sint-Pieterruiterommegang Nederbrakel – Brakel Zondag 6 juli 2014

Ruiterommegang Rozebeke – Zwalm Tweede zondag van juli: 12 juli 2014

Sint-Donatus ruiterommegang Etikhove – Maarkedal Zondag 13 juli 2014

Sint-Michiels ruiterommegang Nukerke – Maarkedal Zondag 20 juli 2014

Sint-Maria-Oudenhove (Zottegem) Steeds op 15 augustus 2014

Ruiterommegang – Erwetegem (Zottegem) Laatste zondag van augustus: 31 augustus 2014

Sint-Rochus ruiterommegang Schorisse – Maarkedal Zondag 14 september 2014

Sint-Hubertusommegang Sint-Denijs-Boekel – Zwalm Eerste zondag van november: 2 november 2014

Proef

120

HOOFDSTUK VI

Proef De Vlaamse Ardennen zijn niet enkel ‘Vlaanderens Mooiste landschap’, de streek telt ook meer dan 100 producenten van streeken hoeveproducten en er zijn tal van gezellige restaurants en cafés en charmante logeeradressen.

Meer info: naar www.proefdevlaamseardennen.be

121

Proef

BIERKAART VLAAMSE ARDENNEN Wat wijn is voor Frankrijk is bier voor België: dé nationale trots! Vooral in de Vlaamse Ardennen vloeit het bier rijkelijk uit de kranen. De regio telt maar liefst 8 actieve brouwerijen. De Vlaamse Ardennen zijn een bronrijk gebied, wat het groot aantal brouwerijen verklaart, en daarnaast kent de regio een eeuwenlange biertraditie. Vooral Oudenaarde, dat zich ook Ambassadeur Vlaanderen Lekker Land mag noemen met een project rond Oud Bruin, is met haar vier brouwerijen het biercentrum bij uitstek.

Doorheen de geschiedenis verwierf de stad vooral naam met haar typische oud bruin bier.

De bierkaart van de Vlaamse Ardennen laat je kennismaken met het vakmanschap van de 8 brouwerijen uit de regio. De brouwers presenteren je met trots telkens één van hun lekkere bieren.

Proef

122

Brouwerijen BROUWERIJ CNUDDE Fabrieksstraat 8, Eine (Oudenaarde) Info: tel: 055 31 18 34 cnudde.lieven@skynet.be Enkel op afspraak.

BROUWERIJ CONTRERAS Molenstraat 110, Gavere Info: tel: 09 384 27 06 info@contreras.be - www.contreras.be

BROUWERIJ DE GRAAL Warande 15, Brakel Info: tel: 0495 64 25 25 info@degraal.be - www.degraal.be

BROUWERIJ DE RYCK Kerkstraat 24, Herzele Info: tel: 053 62 23 02 brouwerij.de.ryck@skynet.be www.brouwerijderyck.be

BROUWERIJ LIEFMANS Aalststraat 200, Oudenaarde Info: tel: 03 860 94 00 info@liefmans.be - www.liefmans.be

123

BROUWERIJ ROMAN Hauwaart 105, Oudenaarde Info: tel: 055 45 54 01 info@roman.be - www.roman.be

BROUWERIJ SMISJE Driesleutelstraat 1, Oudenaarde Info: tel: 0475 36 44 89 smisje@telenet.be www.smisje.be

BROUWERIJ VAN DEN BOSSCHE Sint-Lievensplein 16, Sint-Lievens-Esse (Herzele) Info: tel: 054 50 04 11 paterlieven@skynet.be - www.paterlieven.be

Proef

Proef

124

Een verkwikkende tussenstop Bij onderstaande horecazaken kunt u proeven van de streekbieren van de bierkaart Vlaamse Ardennen.

DE ROTSE

Café, brasserie Sint Christianastraat 55, Dikkelvenne Tel: 0473 42 14 42 www.derotse.be

GASTHOF PALACE

Feestzaal, restaurant, café Enclus du Haut 41, Mont de l’Enclus Tel: 069 45 45 85 www.gasthofpalace.be

’T NEERHOF

Café Tramstraat 1, Oosterzele Tel: 09 362 89 85 www.tneerhof.be

RESTAURANT WERNER

Restaurant Gentse Steenweg 205, Zottegem Tel: 09 360 55 28 www.restowerner.be

BISTRO ’T KWIEZIENTJE Restaurant Stationsstraat 80, Gavere Tel: 09 384 91 96 www.tkwiezientje.be

FWITUUR ’T STAMINEETJE

Frituur Nijverheidsstraat 48, Dikkelvenne Tel: 0477 365497 www.fwituurtstamineetje.be

DE POST

Brasserie Markt 9, Gavere Tel: 09 384 54 28 www.cafebrasseriedepost.be

D’ENAEMSCHE VIERSCHAERE

Brasserie, restaurant Martijn Van Torhoutstraat 184, Oudenaarde Tel: 055 30 14 23 www.vierschaere.be

125

AUBERGE ST. SEBASTIEN Café, restaurant, hotel, feestzaal, tearoom Sint Pietersnieuwstraat 36-38, Ronse Tel: 055 213 866 www.st-sebastien.be

’T FAMEUS VERLEDEN Café, brasserie Nestor Debeckstraat 14, Everbeek (Brakel) Tel: 055 420 323 www.tfameusverleden.be

’T WIJNANTSHOF Eet- en praatcafé Kasteelstraat 26, Woubrechtegem Tel: 053 39 63 48 www.twijnantshof.com

JAN VAN GENT Tea-room, brasserie, suikerbakkerij Kerzelare 98, Oudenaarde(Kerzelare) www.janvangent-oudenaarde.be

FEESTSALONS HOF TEN DAELE Feestzaal Provincieweg 359, Herzele Tel: 09 360 11 34 www.hoftendaele.be

Proef

Proef

126

WINE & DINE Restaurant Hoogstraat 34, Oudenaarde Tel: 055 23 96 97 www.wine-dine.be

DORPSHERBERG DE CASINO Café Brouwerijstraat 9, Dikkele Tel: 0499 238 013 www.decasinodikkele.be

ESTAMINET LIBERTY Café Markt 16, Brakel Tel: 0475 70 16 79

NONI’S Tea-room, taverne Schatakker 11, Oudenaarde

’T HOFKE Café, taverne Steenweg 35, Parike Tel: 0475 70 16 79

DE SOETEKOEKE Restaurant Issegem 14, Oosterzele Tel: 09 324 88 74 www.desoetekoeke.be

SAKS EN BOOM Feestzaal Meilegemstraat 10, Meilegem Tel: 0485 92 63 85 www.koriander-kaneel.com

MOLENWIEK Hotel-restaurant Molenstraat 1, Parike Tel: 055 42 26 15 www.molenwiek.be

DE HOOIOPPER Restaurant Boskant 21, Wortegem-Petegem Tel: 056 68 15 13 www.dehooiopper.be

127

DE KARTUIZER Café Kartuizerstraat 1, Sint-Martens-Lierde Tel: 055 42 42 21

Lekker uitslapen B&B AIRE DE REPOS Biesstraat 2/1, Nederzwalm www.airederepos.be

B&B DAANTJES HOEVE Waesberg 23, Lierde www.daantjeshoeve.be

VAKANTIEWONING SINT JANSBERGHOF Bovenstraat 6, Maarkedal www.sintjansberghof.be

B&B ’T LATEMSDAL Paulatemstraat 33, Zwalm www.latemsdal.be

B&B SINT BLASIUSHOF Boekelbaan 114c, Zwalm www.sintblasiushof.be

B&B DE NOTELAAR Biestmolenstraat 14, Nederzwalm www.de-notelaar.be

VAKANTIEWONING DE FIETSENDE HARING Dijkstraat 68, Oudenaarde www.defietsendeharing.be

Proef

Proef

128

Streekeigen producten GEUTELINGEN

Ommegangstraat 3, Elst (Brakel) Info: tel: 0492 91 41 99 – info@geutelingen.be – www.geutelingen.be

Streekgebonden ovenkoek. Seizoen: van half januari tot eind februari GERAARDSBERGSE MATTENTAARTEN

Broederschap van de Mattentaart, Schillebeekstraat 85, Geraardsbergen Info: tel: 054 41 41 72 of Toerisme Geraardsbergen

Te koop bij de Geraardsbergse en Lierdse bakkers en patissiers. Groepsbezoek op afspraak.

Dankzij haar unieke bereidingswijze kreeg ze een erkenning als Europees streekproduct. De erkenning beschermt de stad Geraardsbergen en buurgemeente Lierde tegen namaak en oneerlijke concurrentie. De Broederschap van de Geraardsbergse mattentaart heeft als taak de naam en faam van dit uniek streekproduct tot over de grenzen heen uit te dragen. U kunt Geraardsbergen niet bezoeken zonder geproefd te hebben van deze lekkernij.

129

WATERKERSGRACHTEN CRESSANA IN ROBORST Borstekouter 66, Roborst (Zwalm)

Info: Tel: 055 49 73 00 – info@cressana.com – www.cressana.com

Uniek in Vlaanderen (en Europa). Medicinale waterkers. Ook geschikt voor consumptie van salades en soepen.

ARTISANALE SUIKERBAKKERIJ ‘JAN VAN GENT’ Kerselare 98 (gelegen langs de N8 richting Brakel), Kerselare (Oudenaarde) Info: tel: 055 30 49 00 janvangent_kerzelare@msn.com – www.janvangent-oudenaarde.be

Typische Oudenaardse lekkies. Groepsbezoek op afspraak.

Proef

Proef

130

Jeneverstokerijen GRAANSTOKERIJ BRAECKMAN

Berchemweg 61, Leupegem (Oudenaarde) Info: tel: 055 30 08 88 - info@braeckman.info www.braeckman.info

Producten te koop in de speciaalzaken, groepsbezoek op afspraak.

STOKERIJ MERTENS

Steenweg op Aalst 84, Elene (Zottegem) Info: tel: 09 360 08 93 jenever.mertens@yahoo.com

Eigen jenevers en brandewijn. Te koop bij de producent.

LANDBOUWSTOKERIJ VAN DAMME Issegem 2, Balegem (Oosterzele)

Info: tel: 09 362 50 25 – info@stokerijvandamme.be – www.stokerijvandamme.be

Eigen jenevers en jeneverpralines. Te koop bij de producent en in speciaalzaken.

Groepsbezoek op afspraak.

Het is de enige plaats in OostVlaanderen waar het hele proces in huis gebeurt, van het telen van graan tot het malen, weken, gisten en stoken. U kunt het resultaat ter plekke beoordelen in het proeflokaal, een oude gelachzaal in de stallingen van de boerderij.

Uniek.

131

Proef

Diversen BREYDELHAM EN BREYDELSPEK (ANTONIO VLEESWAREN) Legen Heirweg 2, Asper (Gavere)

Info: tel: 09 384 68 89 – info@breydel.be – www.breydel.be

Zin om in een ontspannen sfeer relaties te versterken? Breydel organiseert ook kookworkshops.

AMBACHTELIJKE KOFFIEBRANDERIJ HOORENS

St.-Hubertusplein 20/1, Sint-Maria-Oudenhove (Zottegem) Info: tel: 09 360 01 76 - info@hoorenskoffie.be - www.hoorenskoffie.be

Te koop bij de producent.

CHOCOLATERIE KARDANY Zavel 6, Zottegem

Info: tel: 09 360 07 60

PRALINES HERMES

Rooseveltplein 31, Ronse Info: tel: 055 21 58 21

Meer dan 70 soorten pralines worden vervaardigd op basis van karamel, verse boter, suiker, fijne likeuren, de beste chocolade, zonder toevoeging van kleurstoffen, bewaarmiddelen of kunstmatige aroma’s.

Streekproductenmand Vlaamse Ardennen Een heuse picknickmand, gevuld met een 13-tal lekkernijen uit onze streek. Dit gaat van lekkere streekbiertjes over artisanale kaas en mosterd naar heerlijke koffie...

Kostprijs: € 35 Te verkrijgen bij Toerisme Ronse Nieuw! De Rondemand (ook te verkrijgen in het Centrum Ronde van Vlaanderen)

Proef

132

133

Proef

Markten WEKELIJKSE MARKTEN Maandag: Geraardsbergen, Gavere Dinsdag: Zottegem, Kruishoutem Woensdag: Ronse, Brakel, Herzele, Scheldewindeke Donderdag: Oudenaarde, Geraardsbergen (vismarkt) Vrijdag: Zingem Zaterdagvoormiddag: Ronse Zaterdagnamiddag: Sint-Lievens-Houtem BOERENMARKTEN Zaterdagvoormiddag: Oudenaarde Zondag: Baaigem ROMMELMARKTEN Geraardsbergen Elke zondagvoormiddag (Markt) vanaf april t.e.m. eind oktober Gavere Brocante- en hobbymarkt: van mei tot september ‘ATTIC’, iedere 4de zondag van de maand Zottegem 1 mei (wijk Montmartre) Laatste zondag van mei: zondag 18 mei 2014 (Paddestraat en Romeins Plein, Velzeke)

Stadjes en 134 dorpjes

HOOFDSTUK VII

Stadjes en dorpjes Hier vindt u voor elk stadje en dorpje enkel tips die je zeker niet mag missen. Het is slechts een kleine weergave van wat ze te bieden hebben. Maar wat wij u vertellen is vast en zeker een stimulans om op verkenningstocht te gaan.

135 Stadjes en dorpjes

BRAKEL Mijnwerkerspad De oude spoorweg die de Oost-Vlaamse mijnwerkers in het begin van vorige eeuw naar de Borinage bracht, werd eind jaren zeventig omgevormd tot een fiets- en wandelpad. Het pad (6 km) gaat helemaal van in het noorden van Brakel tot aan de taalgrens in het zuiden en loopt parallel met de Zwalmbeek.

Bossen Het Brakelbos, het Livierenbos (Bois de la Louvière) en de Everbeekse Bossen bieden de mogelijkheid om het taalgrensgebied te verkennen.

Brakel… het beste van de Vlaamse Ardennen Brakel is één van die alsmaar zeldzamere gemeenten waar je moet zijn om uit te blazen, om op adem te komen, maar evengoed om je ademhaling te testen. Want wil je, zoals de vele renners, recreatieve fietsers en wandelaars die de streek verkennen, je van deelgemeente naar deelgemeente verplaatsen, dan zal je over een tweede adem moeten beschikken. Nogal wat kuitenbijters uit de Ronde van Vlaanderen liggen immers op Brakels grondgebied: De Leberg, De Valkenberg, De Berendries, Ten Bosse, de Parikeberg.”

Stadjes en 136 dorpjes

GAVERE Valeir en de Slag bij Gavere Op de kouters van Semmerzake werd in 1453 een beslissende veldslag uitgevochten. Monumenten herinneren aan stijdlustige taferelen en oorlogsgeweld. Sedert 2012 staat er een informatief bord op het toenmalige slagveld te Semmerzake.

De Scheldevallei Wie komt fietsen in de Vlaamse Ardennen, maakt steevast kennis met kuitenbijters en verrassend bochtenwerk. Maar Gavere biedt ook vlakke alternatieven.

De Schepenbrief van Bochaute In Dikkelvenne staat een monument in Balegemse steen. Deze megaliet wijst de Bochaute-akker aan die in 1249 werd verkocht. De schepenbrief, waarin de verkoop werd bekrachtigd, is de oudste bewaarde Nederlandstalige oorkonde van ons taalgebied.

Educatieve site ‘Steenbakkers aan de Bovenschelde’ te Semmerzake De locatie is vrij toegankelijk en je kan er als wandelaar of fietser gerust even verpozen. In de ‘droogloods’ kan je heel wat vernemen betreffende de harde stiel van steenbakker.

Wenst u met een groep een rondleiding op de site? Neem dat contact op met de afdeling vrijetijdszaken: 09 389 29 80 – toerisme@gavere.be

137 Stadjes en dorpjes

GERAARDSBERGEN Muur De legendarische Muur trotseert u het liefst te voet of per fiets. Eens op de top wordt uw inspanning beloond met een prachtig zicht over de stad en streek.

Mattentaart Deze culinaire trots is een delicatesse die dagelijks ovenvers te verkrijgen is. Vele dagjesmensen zakken hiervoor speciaal naar Geraardsbergen af.

Manneken-Pis Op de Markt van Geraardsbergen kan je het oudste Manneken-Pis (1459) van ons land aan het werk zien. Hij is 160 jaar ouder dan dat van Brussel.

Provinciaal domein De Gavers In dit recreatiedomein kan je met het hele gezin terecht voor de nodige ontspanning op en rond de waterplas.

Info: ‘Zie trekpleisters

Stadjes en 138 dorpjes

HERZELE Het burchtplein Het immense groene plein is voorzien van een grote speeltuin en ruimte om te sporten en te kuieren. In de zomer is dit de ontmoetingsplaats bij uitstek, een ideaal picknickplekje. Het groene wandelpark maakt een verbinding met het cultuur- en sportcentrum ‘De Steenoven’.

Voor bezoek aan de burcht o.l.v. een gids, reserveren via dienst toerisme.

Streekbieren Herzele heeft twee familiebrouwerijen waar u ook terecht kunt om bier te kopen: Brouwerij De Ryck en Brouwerij Van Den Bossche.

Meer info: zie ‘Proef’ Via de gemeentelijke Brouwerijfietsroute ‘Tussen Pont en Sint’ kan je proeven van de bieren en de verhalen achter de 2 brouwerijen.

Gratis te verkrijgen bij Toerisme Herzele.

Levende molens Molen te Rullegem (houten staakmolen), Molen Ter Rijst (stenen grondzeiler), Buyssemolen (houten staakmolen).

139 Stadjes en dorpjes

HOREBEKE Geuzengemeenschap Charmante geuzenhoek met een uniek en pittoresk protestantskerkhofje. Je vind er een gedenkplaat voor Willem van Oranje. Hij maakte het mogelijk dat de protestanten in Korsele hun eigen kerkhof kregen.

Burreken Dit prachtige natuurgebied is het terrein van de natuurliefhebber en geoefende wandelaar.

Museum Abraham Hans Wie kent er de Hanskes nog? Het zijn de kleine boekjes met korte jeugdverhalen geschreven door Abraham Hans. De schrijver afkomstig uit Korsele. Hij bracht er maar enkele jaren van zijn leven door maar kwam er geregeld terug op vakantie. In het oude protestantse schooltje is een museum aan hem gewijd. Je vindt er ook de geschiedenis van de protestantse gemeenschap in Korsele.

Stadjes en 140 dorpjes

KLUISBERGEN Kluisbos Op de Kluisberg, gelegen in het Kluisbos, leefde volgens een oude legende een kluizenaar. Hieraan dankt Kluisbergen haar naam.

Kwaremont Dit kunstenaarsdorpje is een attractiepool voor kunstgalerijen.

Oude Kwaremont en Paterberg Voor wielerliefhebbers zijn deze hellingen vaste trekpleisters tijdens de Ronde van Vlaanderen. De Oude Kwaremont heeft een geduchte kasseihelling van maar liefst 1600 meter. De Paterberg is dan weer kort maar krachtig.

Hotond Met 150 m is de Hotondberg het hoogste punt van Oost-Vlaanderen.

Bezoek er de Hotondmolen met oriĂŤntatietafel.

Romansmolen Geklasseerde bovenslagwatermolen. Het waterrad is verwijderd voor een betere doorstroming van de Maarkebeek. Binnen zijn de maalinstallatie, de gietijzeren wielen en de merkwaardige horizontale overbrenging bewaard gebleven en gedeeltelijk gerestaureerd.

141 Stadjes en dorpjes

KRUISHOUTEM Kastelen U kunt de zes kastelen niet permanent bezoeken om de eenvoudige reden dat ze bewoond zijn. Tijdens de Nokerse of Lozerse feesten en andere festiviteiten worden de deuren al wel eens opengezet. De kastelen zijn wel prominent aanwezig in het straatbeeld en dat zorgt voor een uitzonderlijk kader en adellijke sfeer.

Het Lozerbos Dit recreatiebos ligt in de schaduw van kasteel della Faille d’Huysse.

Culinair Kruishoutem is het absolute mekka van de gastronomie in de Vlaams Ardennen.

De Kasteeldorpjes Lozer, Nokere en Wannegem-Lede zijn charmante plekjes die je absoluut gezien moet hebben. De statige dreven met bomenrijen en de typische dorpshuisjes in adellijke kleuren, zijn stille getuigen van adellijke roem.

Vergeet niet na te genieten in de gezellige herbergen en restaurantjes eromheen.

Stadjes en 142 dorpjes

LIERDE Hemelveerdegem Hou hier zeker halt om te genieten van dit uniek dorpsprentje. Niet te missen is het Sint-Jansretabel in de Sint-Jan-de-Doperkerk, een schitterend voorbeeld van houtsnijwerk. Ook leuk is de ‘Renne’, een ijzeren dierenren voor offergaven. Bezoeken kan tijdens de zondagmis van 9 uur of op aanvraag (Dienst Toerisme Lierde).

Kartuizersite In de dorpskern van Sint-Martens-Lierde staat de opvallende Kartuizerpoort. Het is de ingang van de voormalige kartuizerpriorij Sint-MaartensBos. Laat uw wagen voor de poort staan en loop er even door tot aan de kerk. Vanaf de opvallende Kartuizerspoort kan u genieten van de totale rust, het unieke dorpszicht en het Kartuizerbier in de dorpskroeg.

Volkssporten In twee dorpskroegen kunt u kennismaken met enkele volkssporten.

In ’t Karrewiel in Hemelveerdegem kunt u carambollen, bakschieten of petanque spelen. In De Kartuizer in Sint-Martens-Lierde kunt u bakschieten of petanque spelen.

143 Stadjes en dorpjes

MAARKEDAL Hellingen, kasseien en bochtenwerk In Maarkedal vind je heel wat kasseistroken en steile hellingen: Kortekeer, Steenbeekdries, Taaienberg, Eikenberg en Boigneberg. Zij zorgen voor idyllische vergezichten tijdens de Ronde van Vlaanderen. Deze landelijke gemeente met uitgestrekte panorama’s is een ideale streek om te paard of met de ezel te verkennen. Hier kom je regelmatig menners tegen.

Wind- en watermolens Onder andere de Ladeuzemolen, de Kasteelmolen en de Bossenare staakmolen functioneren nog.

Omer Wattez en Valerius De Saedeleer Het geboortehuis van Omer Wattez vind je in Schorisse.

Valerius De Saedeleer woonde van 1921 tot 1937 in Villa Tylon (Etikhove), waar hij de schitterende landschappen van de Vlaamse Ardennen vereeuwigde.

Met paard en ezel Etikhove, Schorisse, Nukerke, Maarke, Kerkem, en Louise-Marie zijn echte plattelandsdorpjes waar ruiters zich thuis voelen. Het is een ideale streek om te paard of met de ezel te verkennen. Hier komt u regelmatig menners tegen. Paard en kar zijn er niet weg te denken uit het landschap. De ezeltochten georganiseerd door het plattelandsverblijf Git(e) ane zijn uniek voor de Vlaamse Ardennen.

Stadjes en 144 dorpjes

OOSTERZELE Stokerij van Damme Vlaanderens laatste landbouwstokerij op basis van graan en volgens een aloude distilleertraditie.

Meer info: zie ‘streekspecialiteiten’.

Balegemse steen De typische Balegemse steen of zandige kalksteen wordt al sinds de vroege Middeleeuwen gebruikt in de architectuur. Maar hij werd eigenlijk al vroeger ontgonnen. De waterput uit de Gallo-Romeinse tijd in het pam Velzeke is daar een voorbeeld van. Tot op de dag van vandaag worden huizen of monumenten gebouwd in deze in Balegemse ontgonnen natuursteen. Je kunt de zandgroeve gaan bekijken of, beter nog, de Balegemse steentocht volgen. Een thematocht langs 8 monumenten uit Balegemse steen. De steengroeve en landbouwstokerij Van Damme zijn begin- en eindpunt.

Kapel aan de linde van Issegem Mariakapel aan de voet van een eeuwenoude winterlinde (uit de 17de eeuw). De boom behoort tot de 5 oudste van het land.

145 Stadjes en dorpjes

OUDENAARDE Stadhuis Het laatgotische stadhuis, uit de 16de eeuw, is zonder twijfel een uniek historisch bouwwerk dat u zeker ook binnenin moet bezoeken. Hier, in het stadsmuseum Mou, worden de voornaamste kunstcollecties tentoongesteld: de befaamde Oudenaardse wandtapijten en de collectie edelsmeedkunst De Boever-Alligoridès.

Bierstad Die biertraditie is al eeuwenoud. Enkele brouwerijen zetten tot vandaag nog steeds de rijke biertraditie verder: Roman, Liefmans, Cnudde en Smisje. Vooral de typische bruine bieren maar ook de kriekbieren zijn het vermelden meer dan waard.

Denken we maar aan de Adriaen Brouwer bierfeesten die elk jaar het laatste weekend van juni plaatsvinden en de stad in een ware feestroes onderdompelen. Zeker een niet te missen evenement !

Naar aanleiding van het Ambassadeurschap Vlaanderen Lekker Land 2012-2014 dat de stad Oudenaarde binnenrijfde, zal in april en oktober alles in het teken staan van (bruin) bier.

Centrum Ronde van Vlaanderen De Ronde van Vlaanderen is een jaarlijks weerkerende wielerhoogdag in de Vlaamse Ardennen. Hoe belangrijk deze wielerwedstrijd voor de regio wel is, wordt duidelijk gemaakt in het Centrum Ronde van Vlaanderen.

Mullem Het pittoreske kasteeldorp met zijn okergele huisjes, dat reeds meerdere malen dienst deed als filmdecor, is beslist een omweg waard.

Kerselare Op het hoogste punt van Oudenaarde, Edelareberg, ontstond in het midden van de 15de eeuw het drukbezochte bedevaartsoord O.L.V. van Kerselare. Nog steeds is de meimaand de bedevaartsmaand bij uitstek!

Stadjes en 146 dorpjes

RONSE MUST In het museum voor textiel merk je meteen hoezeer Ronse de helft van de 19de eeuw met textiel verweven is.

Sint-Hermes Crypte Ontdek in deze crypte het rijk historisch verleden van de stad.

Art deco Tussen de twee oorlogen genoot Ronse van een gouden periode in de textielindustrie. Er werden schitterende huizen gebouwd in de meest trendy stijl van die tijd: Art deco.

Meer info: zie Erfgoedstadjes en -dorpjes In de brochure ‘Art deco ten voeten uit’ (€ 2,5) vind je een uitgestippelde wandelroute (4 km) langs de mooiste art deco huizen van Ronse. Langsheen het traject loopt er ook een zoektocht – vraag ernaar in het infokantoor.

Muziekbos Rondom Ronse liggen talrijke heuvels. Op een paar kilometer van het centrum van de stad vind je het Muziekbos, één van de vele getuigenheuvels.

147 Stadjes en dorpjes

SINT-LIEVENS-HOUTEM Houtem Jaarmarkt Op het immense marktplein wordt jaarlijks een belangrijke winterjaarmarkt georganiseerd. Elk jaar zakken in november 50.000 mensen af naar de Houtemse winterjaarmarkt. Ze vindt haar oorsprong in de vereniging van de heilige Livinus. De bedevaart groeide uit tot een jaarmarkt waar er ook veel te eten en te drinken valt. Paarden en koeien gaan er van hand tot hand, rassen worden gekeurd en gekroond. Een unicum in Vlaanderen.

Cotthem Dit groene gehucht tussen Sint-Lievens-Houtem en Herzele is een prachtig wandelgebied. De Cotthem wandelroute verbindt historische trage wegen, devote plaatsjes en het Cotthembos. Een absolute aanrader voor wie op zoek gaat naar geheime plekjes en mystieke pareltjes. Mis de gezellige kroegen niet.

Livinus Volgens de legende is Livinus een 7de-eeuwse Ierse Bisschop die onze gewesten kerstende. Hij werd in Sint-Lievens-Esse onthoofd en stapte met zijn hoofd onder zijn arm tot in Sint-Lievens-Houtem. Later liet de abt van Sint-Baafs relikwieĂŤn overbrengen, maar niet zonder beloften.

Rond de heilige ontstond een folklore die vandaag nog gevierd wordt.

Naar aanleiding van de legende rond Livinus worden om de 50 jaar Livinusfeesten georganiseerd. In 2007 vonden de laatste Livinusfeesten plaats.

Stadjes en 148 dorpjes

WORTEGEM-PETEGEM Domein de Ghellinck Dit oud kasteelpark is een ideale recreatieplek voor een uitstap met het hele gezin. Ook mensen met interesse voor geschiedenis en cultuur kunnen hier hun gading vinden. Recentelijk werd het voormalige hoevegebouw, dat vroeger dienst deed als dienstgebouw, koetsenhuis, oranjerie en bibliotheek, gerestaureerd met als resultaat een prachtig bouwwerk waarin verschillende culturele activiteiten plaatsvinden.

Abdij van Beaulieu Het voormalig vrouwenklooster is prachtig gelegen aan de Schelde. Van de abdij blijft niet meer over dan de statige poort en enkele bijgebouwen waarin nu een taverne is. Daar aan de Schelde-oever is het rustig wandelen en kunnen hengelaars hun visje ophalen. U bent vlakbij het Anker (een afgesloten rivierarm) en de Golf- en Countryclub.

Wortegemse citroenjenever Het ontstaan van de citroenjenever was eigenlijk een toevalstreffer. Een middeleeuwse huisvrouw experimenteerde met jenever, citroen en wat suiker. Daarmee introduceerde ze zonder het te beseffen een unieke borrel, die in een mum van tijd door velen werd gesmaakt. In Vlaanderen staat deze exquise citroenjenever nog steeds bekend als de Wortegemsen, genoemd naar de gemeente waar hij voor het eerst werd gestookt en gedegusteerd.

149 Stadjes en dorpjes

ZINGEM De Grootmeers Aan de oever van de Schelde, schuin tegenover de Kaaihoeve in Meilegem, ligt een groot erkend broedgebied voor verschillende trek- en watervogels.

Ouwegemse Fluitjeskermis Folklorefeest waarbij, op ambachtelijke wijze, (snoep) fluitjes gemaakt worden.

Ter Beemt, Omgangstraat, Zingem Het complex van lage bakstenen vleugels uit de 19de eeuw rond een grote vierkante binnenkoer doet onwillekeurig aan een hoeve denken. De grote bakstenen schoorsteenpijp herinnert evenwel aan de oorspronkelijke stokerij.

De oude stokerij werd als monument beschermd en de onmiddellijke omgeving als dorpsgezicht sinds 1980.

Maalvaardige molens Zingem heeft twee maalvaardige staakmolens: Meuleken ’t Dal was eigendom van de Sint-Baafsabdij en de Huisekoutermolen pronkt op de hoge kouters van Huise.

Stadjes en 150 dorpjes

ZOTTEGEM Egmont In Zottegem vind je het kasteel, graf en standbeeld van Lamoraal graaf van Egmont.

Provinciaal Archeologisch Museum (pam) Velzeke Dit museum geeft een blik op het verleden. De collectie archeologisch materiaal gaat terug tot in de prehistorie. Aan het museum is ook een depot verbonden waar alle vondsten worden geïnventariseerd.

Domein Breivelde Zottegem beschikt over een eigen arboretum in dit idyllisch park. De ingang van het park in Grotenberge verraadt al meteen het idyllische karakter van het park. Het 19de eeuws parklandschap is bijzonder. Niet in het minste omwille van de grote verscheidenheid aan bomen, zowel inlandse als zeldzame exotische.

Jan de Lichte De legendarische bendeleider Jan de Lichte, geboren te Velzeke in een armoedig gezin (1723), werd door Louis-Paul Boon opgevoerd in een boek. Jan De Lichte was aanvoerder van een roversbende. Samen met andere sukkelaars en bedelaars, kroeglopers en bandieten, teisterde hij de streek tussen Leie en Dender. Het naar de bendeleider genoemde ‘Jan De Lichtepad’ is de geknipte manier om een deel van Velzeke te verkennen.

151 Stadjes en dorpjes

ZWALM Watermolens De Zwalmvallei wordt gekenmerkt door de talrijke watermolens en terrasjes langs de Zwalm. Vroeger stonden op de Zwalm dertien molen.

Vandaag zijn er dat nog zeven. Vaak gaat het om bovenslagwatermolen.

Enkele van hen zijn omgebouwd tot een taverne waar u een Zwalmse tripel of slaatje van waterkers nuttigt. Via de Zwalmbeekroute wandelt u van de Zwalmmolen tot aan de Ijzerkot- en Ter Biestmolen. Passeer ook langs de Moldergemmolen en Pedes Molentje.

Het natuureducatief centrum de Kaaihoeve De Provincie Oost-Vlaanderen huisvest dit centrum in deze ecologisch waardevolle omgeving aan de Schelde. Je kan er aansluiten bij een begeleide wandeling, zelf dingen ontdekken met behulp van een gezinsrugzakje of een tentoonstelling bezoeken.

Dorpen om te ontdekken Zwalm telt enkele kleine dorpen die echt wel bijzonder zijn. Dikkele is een van de meest authentieke dorpjes van Vlaanderen, met smalle straatjes, oude boerderijen, kleine huisjes en twee kroegen. Maar ook Roborst en Rozebeke lonen de moeite. Roborst omwille van zijn prachtig kerkje en kasteelmuur. Rozebeke omwille van zijn statige ‘kathedraal’ die het hele dorpsplein in haar macht heeft.

Zoekwijzer 152 per gemeente

Zoekwijzer per gemeente Brakel Teirlinckroute Wielercafé ’t Hoekske Wielercafé In Den Hengst Zwalmbronnenroute Taalgrens Groene Halte-wandelroute Brakelbos Livierenbos Everbeekse bossen Burreken De Rijdtmeersen Uitkijktoren Brakel Livierenbos ruiterroute Verrebeekmolen Boembekemolen Geutelingen Brouwerij De Graal Geutelingen Brakel

Fietsen Fietsen Fietsen Wandelen Wandelen Wandelen In de natuur In de natuur In de natuur In de natuur In de natuur In de natuur Paardrijden Kleine, fijne dingen Kleine, fijne dingen Verhalen en tradities Proef Proef Stadjes en dorpjes

14 23 23 36 38 38 42 42 42 46 51 52 54 101 102 109 122 128 135

Gavere Milieuroute Scheldevalleiroute Rodelandroute Onthaalknooppunt De Poort Asselkouter wandelroute Slag bij Gavereroute Aanlegsteiger Gavere Breydelham en Breydelspek Gavere

Fietsen Fietsen Fietsen Fietsen Wandelen Wandelen Op het water Proef Stadjes en dorpjes

10 10 13 25 32 33 61 131 136

Geraardsbergen Fietsen met een + Denderende Stedentocht Wielercafé Bij Den Absjaar Elektrische fietsen Stiltepad Dender-Mark Taalgrens Moerbekebos, Raspaillebos Arduinbos, Boelarebos Moenebroek Abdijpark Kapel O.L.V. van de Oudenberg Jachthaven VVW Den Bleek Provinciaal Domein De Gavers

Fietsen Fietsen Fietsen Fietsen Wandelen Wandelen In de natuur In de natuur In de natuur In de natuur In de natuur Op het water Trekpleisters

11 12 23 25 34 38 42 42 46 51 52 60 62-63

153 Zoekwijzer per gemeente

NMEC De Helix MY TOURS Erfgoedstad Geraardsbergen Geraardsbergse Musea De Mertensmolen Krakelingen Processie van Plaisance Geraardsbergse mattentaarten Geraardsbergen

Trekpleisters Erfgoed en cultuur Erfgoed en cultuur Erfgoed en cultuur Kleine, fijne dingen Verhalen en tradities Verhalen en tradities Proef Stadjes en dorpjes

68 74-75 80-83 94 103 112 113 128 137

Herzele Molenbeekroute Paterroute Cotthemroute Sint-Lievensroute Duivenbos Uitkijkpunt Sint-Antelinks Livinus ruiter- & menroute Molen Te Rullegem Molen Ter Rijst Buysemolen Brouwerij De Ryck Brouwerij Van Den Bossche Herzele

Fietsen Fietsen Wandelen Wandelen In de natuur In de natuur Paardrijden Kleine, fijne dingen Kleine, fijne dingen Kleine, fijne dingen Proef Proef Stadjes en dorpjes

13 13 33 34 43 52 54 99 99 100 122 123 138

Horebeke WielercafĂŠ In Den Trap Op Geuzenhoekroute Protestants Historisch Museum Protestantse kerk van Korsele De charmante Geuzenhoek Horebeke

Fietsen Wandelen Erfgoed en cultuur Kleine, fijne dingen Kleine, fijne dingen Stadjes en dorpjes

23 35 96 107 107 139

Kluisbergen Eddy Merckxroute Kluisbosroute Panoramaroute Taalgrens Kluisbos Paddebroek Molen Ten Hotond Scheldemeersen menroute Sport- & recreatieoord Kluisbos Kunstenaarsdorp Kwaremont Kluisbergen

Fietsen Wandelen Wandelen Wandelen In de natuur In de natuur In de natuur Paardrijden Trekpleisters Kunst en musea Stadjes en dorpjes

14 33 36 37 43 48 53 54 64-65 89-90 140

Kruishoutem Gulden Eiroute Gaverbeekroute Kordaalroute

Fietsen Fietsen Wandelen

12 12 33

Zoekwijzer 154 per gemeente

Rooigemsebeekroute Lozerbos Kordaalbos Uitkijktoren Kruishoutem Schietsjampettermolen Zijdegemkouter menroute Lozerbos ruiterroute Wandelen op wielen Vlaamse Ardennen genietend …

Europees Cartoon Centrum SONS Shoes Or No Shoes?

Schietsjampettermolen Gulden Eifeesten Brouwerij Contreras Kruishoutem

Wandelen In de natuur In de natuur In de natuur In de natuur Paardrijden Paardrijden Paardrijden Paardrijden Erfgoed en cultuur Erfgoed en cultuur Kleine, fijne dingen Verhalen en tradities Proef Stadjes en dorpjes

34 43 44 53 53 55 55 56 56 96 97 101 112 122 141

Lierde Paterroute Kartuizerroute Parkbos-Uilenbroek Uitkijkpunt Lierde Kartuizersite Lierde

Fietsen Wandelen In de natuur In de natuur Kleine, fijne dingen Stadjes en dorpjes

13 35 46 53 105 142

Maarkedal Omer Wattezroute Taalgrensroute Bos Ter Rijst Uitkijkpunt ’t Bosgat Koetsen Verdonckt Hof Ter T’Hont ’t Perdegedoe Hof te Ruitegem Ezelboerderij Git(e)ane Bossenaarmolen Kasteelmolen Sint-Vincentiuskapel De acht kapelletjes Maarkedal

Wandelen Wandelen In de natuur In de natuur Paardrijden Paardrijden Paardrijden Paardrijden Paardrijden Kleine, fijne dingen Kleine, fijne dingen Kleine, fijne dingen Kleine, fijne dingen Stadjes en dorpjes

35 37 44 53 56 57 57 57 57 100 104 106 106 143

Oosterzele Rodelandroute Klepmolen Landbouwstokerij Van Damme Oosterzele

Fietsen Kleine, fijne dingen Proef Stadjes en dorpjes

13 101 130 144

Oudenaarde Scheldevalleiroute Centrum Ronde van Vlaanderen Wielercafé Rimalin

Fietsen Fietsen Fietsen

10 16-21 23

155 Zoekwijzer per gemeente

Brasserie De Flandrien Hob(bel) met de geit Rooigemsebeek route Bierbrouwerroute Bos t’Ename Koppenbergbos De Langemeersen Liedtspark Donkvijver Maarkebeekvallei menroute Maarkebeekvallei ruiterroute Jachthaven Oudenaarde Aanlegsteiger Ename Centrum Ronde van Vlaanderen MOU Museum PEC Ename PAM Ename MY TOURS Erfgoedstad Oudenaarde O.L.V. van Kerselare Adriaan Brouwer Bierfeesten Brouwerij Cnudde Brouwerij Liefmans Brouwerij Roman Brouwerij Smisje Suikerbakkerij ‘Jan Van Gent’ Graanstokerij Braeckman Oudenaarde

Fietsen Fietsen Wandelen Wandelen In de natuur In de natuur In de natuur In de natuur In de natuur Paardrijden Paardrijden Op het water Op het water Trekpleisters Trekpleisters Trekpleisters Trekpleisters Erfgoed en cultuur Erfgoed en cultuur Kleine, fijne dingen Verhalen en tradities Proef Proef Proef Proef Proef Proef Stadjes en dorpjes

23 25 34 35 44 44 49 49 51 55 55 61 61 66-67 70 71 72 74-75 76-79 106 111 122 122 122 123 129 130 145

Ronse Hermesroute Groene Scooters Muziekbosroute Taalgrens Muziekbos Malanderpark Zonnewijzer in Malanderpark MY TOURS Erfgoedstad Ronse Het MUST & St Hermes Crypte Kapel O.L.V. van Loretto Bommelsfeesten Fiertelommmegang Pralines Hermes Ronse

Fietsen Fietsen Wandelen Wandelen In de natuur In de natuur In de natuur Erfgoed en cultuur Erfgoed en cultuur Erfgoed en cultuur Kleine, fijne dingen Verhalen en tradities Verhalen en tradities Proef Stadjes en dorpjes

14 24 35 37 44-45 49 53 74-75 86-87 92-93 107 110 110 131 146

Sint-Lievens-Houtem Cotthemroute Houtem jaarmarkt Sint-Lievens-Houtem

Wandelen Verhalen en tradities Stadjes en dorpjes

33 113 147

Zoekwijzer 156 per gemeente

Wortegem-Petegem Sneukelfietsroute Kouterroute Scheldekantroute De Langemeersen Domein De Ghellinck Uitkijkpunt Wortegem-Petegem Hambosmuseum Abdij van Beaulieu Wortegem-Petegem

Fietsen Fietsen Wandelen In de natuur In de natuur In de natuur Erfgoed en cultuur Kleine, fijne dingen Stadjes en dorpjes

11 12 33 49 50 53 97 105 148

Zingem Wielercafé ’t Sportpaleis Wannelappersroute Rooigemsebeekroute Grootmeers Weiput Meuleken ’t Dal Huisekoutermolen Fluitjeskermis Zingem

Fietsen Wandelen Wandelen In de natuur In de natuur Kleine, fijne dingen Kleine, fijne dingen Verhalen en tradities Stadjes en dorpjes

23 33 34 47 47 101 101 111 149

Zottegem Waterkersgrachtenroute Kloosterbos Domein Breivelde Zoetegem menroute De Sylvester Hoeve PAM Velzeke MY TOURS Erfgoedstad Zottegem Museum voor Folklore Van den Borre Molen Stokerij Mertens Koffiebranderij Hoorens Chocolaterie Kardany Zottegem

Wandelen In de natuur In de natuur Paardrijden Paardrijden Trekpleisters Erfgoed en cultuur Erfgoed en cultuur Erfgoed en cultuur Kleine, fijne dingen Proef Proef Proef Stadjes en dorpjes

34 45 51 55 57 73 74-75 84-85 91 103 130 131 131 150

Zwalm Watermolenroute Waterkersgrachtenroute Zwalmbeekroute Kaaimeersen PNEC De Kaaihoeve Zwalmmolen Waterkersgrachten Cressana Zwalm

Fietsen Wandelen Wandelen In de natuur Trekpleisters Kleine, fijne dingen Proef Stadjes en dorpjes

14 34 34 47 69 103 129 151

157

Lijst infokantoren

Lijst infokantoren Toerisme Oost-Vlaanderen vzw St.-Niklaasstraat 2, 9000 Gent Tel.: 09 269 26 00 – toerisme@oost-vlaanderen.be www.tov.be Regiocoördinatie Vlaamse Ardennen Veemarkt 27, 9600 Ronse Tel.: 055 20 76 81 (toeristische info) Tel.: 055 38 86 35 (administratie) toerisme.vlaamseardennen@oost-vlaanderen.be www.toerismevlaamseardennen.be Toerisme Brakel Marktplein 1, 9660 Brakel Tel: 055 43 17 63 - toerisme@brakel.be www.toerisme-brakel.be en www.brakel.be Openingsuren: Alle dagen van 8 tot 12 uur en van 13 tot 16.30 uur.

Op woensdag van 8 tot 12 uur en van 16 tot 19.30 uur.

Touch Screen: “I Window” is “open” 24/24 uur – zeven dagen op zeven.

DE POORT: regionaal toeristisch onthaalpunt Vlaamse Ardennen VVV ’t Gaverland Markt 1, 9890 Gavere Tel: 09 389 29 80 - toerisme@gavere.be www.gavere.be Openingsuren: Maandag tot en met vrijdag: van 8.45 tot 11.45 uur Maandagnamiddag: van 17 tot 19 uur Woensdagnamiddag: van 14 tot 16 uur 30 maart - 28 september 2014: zaterdag, zondag, feest- en brugdagen: van 8.45u tot 16u DVT Geraardsbergen De Permanensje (Toeristisch infokantoor Stad en Streek) Stadhuis, Markt z/n, 9500 Geraardsbergen Tel: 054 43 72 89 - toerisme@geraardsbergen.be www.geraardsbergen.be Openingsuren: Maandag tot vrijdag: vanaf de paasvakantie tot en met september: 9 tot 12.30 uur en 13.30 tot 17 uur van oktober tot de paasvakantie: 9 tot 12 uur en 13.30 tot 16 uur Zaterdag, zon- en feestdagen: vanaf de paasvakantie tot en met september: 10 tot 17.30 uur van oktober tot de paasvakantie: 10 tot 13 uur en 14 tot 17 uur DVT Herzele Schepenhuis Markt 1, 9550 Herzele Tel: 053 60 70 44 - toerisme@herzele.be www.herzele.be

158 Lijst infokantoren

Openingsuren: Van maandag tot donderdag: van 9 tot 12 uur en van 13.30 tot 16 uur.

Vrijdag van 9 tot 12 uur Op donderdagavond: van 18.30 tot 20.30 uur.

Horebeke Kerkplein 3, 9667 Horebeke Tel: 055 45 52 35 - alexia.fostier@publilink.be www.horebeke.be DVT Kluisbergen Parklaan 16, 9690 Kluisbergen Tel: 055 23 16 10 - marleen.depraetere@kluisbergen.be Openingsuren: Van maandag tot vrijdag: van 8 tot 12 uur, op woensdag ook van 14 tot 18 uur (behalve in juli en augustus).

Kruishoutem Markt 1, 9770 Kruishoutem Tel: 09 333 71 27 – carine.ketels@kruishoutem.be www.kruishoutem.be Openingsuren: Maandag: van 8 tot 12 uur en van 13 tot 18 uur.

Dinsdag tot vrijdag: van 8 tot 12 uur (in de namiddag open op aanvraag) Zaterdag van 9 tot 12 uur DVT Lierde Nieuwstraat 21, 9570 Lierde Tel: 055 43 10 14 - toerisme@lierde.be www.lierde.be Openingsuren: Van maandag tot vrijdag: van 9 tot 12 uur Op woensdag: van 18 tot 20 uur Maarkedal Administratief Centrum, Nederholbeekstraat 1, 9680 Maarkedal Tel: 055 33 46 52 - vrijetijd@maarkedal.be www.maarkedalmoetjebeleven.be Openingsuren: Maandag, dinsdag en donderdag: van 8 tot 12 uur Woensdag en vrijdag: van 8 tot 12 uur en van 13 tot 16.30 uur Zaterdag: van 9 tot 11.30 uur Oosterzele Dorp 1, 9860 Oosterzele Tel: 09 362 50 09 - cultuur@oosterzele.be www.oosterzele.be DVT Oudenaarde Stadhuis Dienst Toerisme, 9700 Oudenaarde Tel: 055 31 72 51 - toerisme@oudenaarde.be www.oudenaarde.be Openingsuren: Zomerperiode van 1 maart tot en met 30 september Maandag tot en met zondag: 9.30 – 17.30 uur Ook op feestdagen

159

Lijst infokantoren

Winterperiode van 1 oktober tot eind februari Maandag tot en met vrijdag: 9.30 – 17 uur Zaterdag en zondag: 14 – 17 uur Gesloten op feestdagen Beperkte openingsuren tussen 24 december en 2 januari DVT Ronse De Biesestraat 2, 9600 Ronse Tel: 055 23 28 16 - toerisme@ronse.be www.ontdekronse.be Openingsuren: Van 1 maart tot 30 september: Van maandag tot vrijdag: van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur Zaterdag, zondag en feestdagen: van 10 tot 12 uur en van 14 tot 17 uur Van 1 oktober tot 31 november: Van maandag tot vrijdag: van 9 tot 12 uur en van 14 tot 17 uur Zaterdag, zondag en feestdagen: van 14 tot 17 uur Van 1 december tot 28 februari: Van maandag tot vrijdag: van 9 tot 12 uur en van 14 tot 16 uur Sint-Lievens-Houtem Cultuurcentrum Fabriekstraat 19, 9520 St.-Lievens-Houtem Tel: 053 60 72 35 - cultuur@sint-lievenshoutem.be www.sint-lievens-houtem.be Wortegem-Petegem Gemeentehuis Waregemseweg 35, 9790 Wortegem-Petegem Tel: 056 68 81 14 - lieven.vandevoorde@wortegem-petegem.be www.wortegem-petegem.be Zingem Gemeentehuis Zingem A. Amelotstraat 53, 9750 Zingem Tel: 09 389 01 30 - cultuurdienst@zingem.be www.zingem.be Openingsuren: Maandag, woensdag, donderdag en vrijdag: van 8.30 tot 11.30 uur Dinsdag: van 8.30 tot 11.30 uur en van 13.30 tot 18.45 uur DVT Zottegem Markt 1, 9620 Zottegem Tel: 09 364 64 64 - toerisme@zottegem.be www.zottegem.be Openingsuren: Van maandag tot vrijdag: van 8 tot 12 uur en van 13.30 tot 16 uur Van 1 mei tot 15 september: ook zaterdag (van 10 tot 12 uur en van 13 tot 15 uur) en zondag (van 9 tot 13 uur).

Gemeente Zwalm Gemeentehuis, Zuidlaan 36, 9630 Zwalm Tel: 055 48 05 57 - toerisme@zwalm.be www.zwalm.be

160 Routebrochures

Bestel de routebrochures via www.toerismevlaamseardennen.be of www.tov.be

€6

Fietsnetwerkkaart

€6

Wandelnetwerkkaart

€9 €2

Topogids

Wandelroute

€ 12

Stap Door Wandelbox

€ 12

Trap Door fietsbox

WWW.BELEEFJEEIGENRONDE.BE is dĂŠ startplaats voor elke fietsliefhebber die de Ronde van Vlaanderen in zijn hart draagt. Hier krijg je praktische tips voor je fietstocht in de Vlaamse Ardennen en kan je je registreren voor de tijdsregistratie op de Ronde van Vlaanderen fietslussen. Je vindt er ook heel wat tips die je een heel jaar lang de sfeer van de Ronde laten beleven.

OOK ZIN OM BIJ ONS NAAR BED TE GAAN? Wegdromen op www.toerismevlaamseardennen.be Klik op ‘slapen’.

Regiocoรถrdinatie Vlaamse Ardennen Veemarkt 27, 9600 Ronse Tel: +32 (0)55 20 76 81 (toeristische info) Tel: +32 (0)55 38 86 35 (administratie) toerisme.vlaamseardennen@oost-vlaanderen.be www.toerismevlaamseardennen.be Deze regiopocket kwam tot stand met de steun en medewerking van Toerisme Oost-Vlaanderen en de 17 gemeenten en steden die aangesloten zijn bij Toerisme Vlaamse Ardennen vzw.

0m

600 m

1200 m

1800 m

0m

600 m

1200 m

1800 m

BEZIENSWAARDIGHEDEN

BRAKEL Oombergen

Toeristisch infokantoor Streekbezoekerscentrum Erkend museum Niet-erkend museum Kerk Bijzonder kerkelijk erfgoed Abdij Abdijsite Kasteel - Burcht Windmolen Watermolen Vergezicht/OriĂŤntatietafel

RECREATIEF AANBOD Recreatiedomein Wandelroute Fiets- en Mountainbikeroute Autoroute Ruiterroute Menroute Thematocht Golfterrein Aanlegsteiger Toegankelijk bos Natuurgebied Hengelwater Waterrecreatie Oude spoorlijn

0m