Komünizmin İhtilal Provası (15-16 Haziran)

••

.

.

•

�

(15-16 HAZİRAN) -

ÜLKÜCÜ İSGİ LER BİRLİGİ YAYINLARI 1 -

'

.

-

•

1

ÜLKÜCÜ İŞÇiLER BİRLiGI Yayınları

-

1

KOMÜNiZMiN

iHTİLAL PROVASI ( 15

•

16 Haziran)

"

O'� S,A

-p-:

;'[' C·ı

J.JYJldı• llatball!ı A. S. - Ankara,

1971

GİRİŞ 1970 Haziran ayının 15. 16. ve 17 inci günlerinde

istanbul'da Türkiye'nin istikbali için hayati önemi haiz

olaylar

rekç e13 iyle

göre

Türk i§çisinin "Haklarını korumak'' ge­ Komünizmin be ynel� ilel ihtilal tekniğine

oldu.

yetiştirilmiş· kışkırtıcılar,

ber]erle

ltandıra.rak sokağa

saf i şçileri

yalan

ha­

dökınü§le�!di.

Türk Sendikacılığını anarşizmin kucağına düşmek­ ten kurtarmak ve Türk

İşçilerin in

ne temsilcisi olan TÜRK lamalt

ve

-

gücünü onun yega­

İŞ'in b ay r ağ ı altında top­

Türk işçi hareketleri büyük Türk 1\-Iilletinden

kopn1uş bir sınıf durun1una düşüm1 en1 ek

için düşünü

­

len bazı tedbirlerle 274 sayılı k anunu tadil etmek iste­ yen Türk

İş'in bu

Milliyetçi davranışından dolayı açık­

tan açığa İstanbul'da bir İhtilal tertibine girişen münistlerin

da

hedefi

Türkiye'yi

Ko­

kitleleri önce şaşırtmak ve sonra­

Firavunların

kölelik

rejimini

gölgede

bırakan l{ızıl d ik tanın pençeleri arasına düşürmekti.

16 Haziraµ olaylan y;:ı,pm �şıroan beri rşçi ile l{Qyl�sü ile aydını, �kert., rnerrt�ru ile pijtüp. Ti:irk Mille t!Jı i Moskof �saret•ne ikram e�rp�k �steyen yerli Sovyetlerin hazırlan1ak dan

biti idi.

istedjkJerj �jnciri;n

hal!ı?.-!�rın­

:thitlfa.,JW,in 16 H�ırw,ı olay­ ıaıınd�n beklediklt�rini cW.ha, jyi �ııla,.:ya,bilınek için 'rürk Türkiye'de l<onıünist

ݧçi

hareketinin canlandığ·ı sorı on

yıJa bir

göz atmak

kafidir.

3

Allahsız bir din

olan Koınünizın Marks, Engels Lenin, Stalin ve Mao gibi peygamberleri, Manifesto ve Kapital gibi k itap ları alunakça doğınaları olan eski pörsümüş, geri ve karanlık bir e ş kiyalı k ınez­ hebidir Çok defa menfaatleri ve alunaklıkları yüzün­ den bu inanışa hizınet etmek için sahneye çıkanların bütün gayesi, Marks'in b undan 120 yıl kadar önce söylediklerini tatbik etmektir. ,

.

Oysa Koınünist Man ifesto sunun neşredild iği 1848 .

yılında bu güne kadar Komünist mezhebini kuranla­ rın hiç bir kehaneti gerçekleşmemiş ve komünizmin koca yalanların ipi ucunda t ut un an aldatıcı bir ba­ lon olduğu anlaşılmıştır. Dünya'daki iktisadi, sosyal, siy asi ve ilmi inkişafın dü§üncelerine göre gelişmedi­

ğini ve geli§miyeceğini anlayan Kon1ünistler, zorla­ malarla, -eşkiyalık yolları ile, propag an da ve yalanla şartları zorlayıp kendi düşüncelerine uydurmaya ça­ lı§Ilu§lardır. Akıl almaz bu gericilik ve taasubun en bütün ana hatları ile ilgi çe kici ınisallerinden biri, son geçtiğinliz on yıl içinde Türkiye ıniz de görül­ n1üştür.

1961 yılında kabul edilen yeni Anayasaınız ve 1963 yılında Parlamentodan çıkan 27'4 ve 275 sayılı Sendikacılık, Toplu Sözleşıne, Grev ve Lokavt kanun­ larının Türk İşçisine sağladığı hakları bir fırsat ka­ bul eden Moskofla rın ücretli uşakları bu yeni hak­ ları Moskova.'da :rµerkez'.i bulunan Rus İınparatorlu­ ğunun siyasi eınellerin� çizgisi ü zerin den değerlen-. dirıneyi ihmal etmemi§lerdir. '

Önce kaleyi içten fethetme başta TÜRK

metodunu deneıniş

İŞ olarak belli başlı Sendi kaların yö­ netici saflarıı:ıa sızmış, eğitim, ara:ştırn1a, hukuk, ·ba­ sın gibi servisleri kend i elen1anları ile doldurrnuş­

la.rdır.

4

-

Kısa zamanda akılsız ve n1antıksız bir sol edebi­

yatı

Milliyetçi Türk ݧçisini şartlandırma faaliye­ tine giri§en Koınünistler M il let Tarih, Din, Kültür gibi Milli ve n1anevi varlığı mızın temel ta şlar ını uçu­ rup, Türk ݧçi teşkilatlarını tasarladıkları Kızıl İh­ tilalde maşa olarak kullanmak g ayesi ile çalışmı§­ lardır.

Fakat ta rih bir kere daha Komünizınin felsefe­ sini yalanlamıştır. O ka dar kesif bir sol propaganda­ sını tesirinde b ırakılan Türk İşçisi, Komünizme ayak uyduracağına, Milli hislerinden dolayı galeyana _gel­ ıniş ve düşmanın satılmış uşaklarının hiyanetine karşı bütün gücüyle direnmiştir. Komünizmin propa­ gandasını yapan seminer hocaları yuhalanmış, Türk İş ve diğer Sendikaların merkezlerinde yuhalanan Koınünist eğitiınci, ara§tırmacı, gazeteci ve hukuk­ ç uları n büyük bir kısmı kulaklarından tutuldukları gibi so kağa atılınışlardır. ile

,

Gerçeğin

bu

yüzüyle 1967

y ılında karşı kar şı ya

gelen l{omilnistler Milliyetçi-Toplumcu gücün içinde kandıl'dıkları ahınaklarında uyanacağını gorunce, Türk İş' i TİP' in kontro lüne almanın imkan s ızlığı­ nı bir daha g örın üşlerdir Bunun için 1969 yılında Pa­ şabahçede yapıl an kanunsuz grevin karşısında. Türk İş'in t akındığı tutumu bahane ederek Türk - İş'ten ayrıklı kandırdıkları bir kaç sefil, ahmak ve ınide­ c i ile Türk !ş'in karşısında DİSK'i kurmuşlardır.

--

.

-

Milliyetçi

İşçi l{ardeşim !

İşte yurt dışındaki Türkiye gizli Komüni st par­ tisinin yurt içindeki temsilcisi olan TİP'in eınri ve e li yle kurulan DİSK, Sovyet emellerinin Türk işçi ke­ simindeki temsilciliği görevini üzerine almış ve her fırsatta hiç bir gücün köstekliyemiyeceğl Türk İş'in 5

y olunda

topluıncu

Milliyetçi

her fırsatta

ihanet

yürüyen Türk

işçisine

etıni§tir.

I

Adı ve mesleği ne

olursa

riyeti Devletini yıkmak, Türk

olsun

Türkiye Cumhu­

Milliyetçiliğini boğ­

mak, Türk İşçisini demir perde ülkelerinin haksız hu­

Türk Milletini Halkl ar diye ayırmak isteye n D1SK'in bü­ tün ınensupları ve hai n veya ahmaktır. kuksuz

ve sefil "

durumuna

düşürmekı

büyük

''

l{µira� olaylar�nın gerç�k döküınanlarQ.ndan derlenn�l§ bu kit�pçığı okµdµğµn zaman sende ihaµe­ 16

te

k�� yumrµklarırn

d�l�

sı}{acak,

gaflete

karşı ınüca­

edece){ ve MUliyetG��U� yol�da Türk ınilletinin bçka�ı, ç�J.ı§anl�rın r�fş.ll ve sa.ac;l�ti �ktisadi 4eınok· ras�nlp. �1J.r44rıas�, spsyaj adaleti.p tesi�i yü� mHyoQ.­ h�k mür�ffeti ve püyij}t Tür�tve'nin �feri u2°fl).nqa sende Ul�Uçü

!şçUer �!rliJine

üye olacaksın.

Korkunun ölüme çaresi yok! toplumculuk

safında

kükremek

uyan!

Milliyetçi

zan1anıdır. Allah ve

millet bizimle beraberdir.

SALİJI DİLEK Ülkücü İşçiler

Birliği

Genel Başkanı

6

16

HAZİRAN OLAYLARININ DOSYASI

1ŞÇILER NEDEN Yt.iRVDULER? Geçen Haziran ayının 15

-

16 ve 17 nci günleri,

özellikle İstanbul'da çok önemli olaylar cereyan et.;. miş ve sonucunda da, hükümetin karan ve T.B.M.M.­ nin onaylaması ile Sıkı Yönetim idaresine gidilmiştir.

Bu olayların içyüzlerini ve olayları yaratan ku­ ruluşların gelmiş geçmiş bü tün ••Eylemleri" ni kap­ sayacak anlamdaki raporlar, ''Resmi Kuruluşlarca" hazırlanmış ve değerlendirilmiştir.

Bu raporlar,

Çalışma ve İçişleri Bakanlığınca ha.Zırlandığı gibi Emniyet Genel Müdürlüğü ve diğer istihbarat örgütleri tarafı nda n da belgelerin ışığı.nda tertiplenmiştir. Çeşitli raporlar 16 Haziran olayları­ nın bütün ayrıntılarını hukuki durtıfntinu, temeline ya.tan birçok n1eseleyi verecek niteliktedirler. Milli toplantısında 16 H az iran Güvenlil{ Kurulunun son olaylarının ayrın tı ları bir geniş rapor halinde üyele­ re okunn1 u§tur. İşte §imdi biz, "16 Haziran 1970 olaylan dosyası" nı açıyor ve önünüze seriyoruz: 274 ve 275 s a yılı Sendikalar Kanunu ile Toplu lş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu, 1963 yılın­ dan bugüne yedi yıllık bir tatbikat devresi geçirnıiş­ tir. Bu kanunun bazı maddelerinin değiştiriln1esi bü­ tün sendikalar tarafından istenmiştir. A yr ıca tatbi­ katta. görülen aksaklıkların giderilrnesi için sendika 7

kongrelerinde dilek ve teın enn i l er de bulunulmu§tur.

Bu hususta Millet Meclisine hükümetçe bir tas aı'l ve:rilnıiş ve milletvekilleri, tekliflerde bulun mu §tur.

CHP'nin hanettin

beş milletvekili

Asutay,

Osman

Ab dul lah

Soğukpınar,

Baştürk, Bur­ Vahit

E rsoy,

Emir Postacı ile Hayrettin Uysal ve on altı arkadaşı keza teklif vermiştir. Ayrıca Tü r kiy e İşçi Partis i · Milletvekili Lastik - ݧ Federasyonu Başkanı Rıza Kuas da tasarıların t ad i l ini teklif etmi§tir. Hükümet ta rafından hazırlanmış olan tasarı ile birli kt e bütün bu teklifler teşkil edHen geçici koınisyonda görüşül­ rn üş ve Millet Meclisinde Karara bağlanmıştır.

cereyan eden olayların asıl nedeni ve çalışmaları ve iç yüzü açıklığa ·kavu�­

İstanbul'da

perde arkası ınadıkça, diğer hükümleri ınü mkün değildir.

isabetle

ortaya

koyınak

Anayasasının getirmiş olduğu düzen, haklarına dayanan mili, demokratik, l a yık 'Ve bir hukuk devleti dilzenidir.

1961

insan sosyal

TİP'İN YAN KURULUŞLAR,! : Anayasanuzın 12.

m addes i

zümreye veya etmiş.

temel cadele

3.

sınıfa imtiyaz maddesi ile millet

yapnuştır.

ve

Kısaca

hiç

bir k işiye , aileye,

tanınmayacağını bütünlüğünü,

Türkiye'de

tespit

Anayasaya

sınıfsal

bir

mU­

iktidarını hedef alan ne siyasi, ne de faaliyette bulunmak müınkün değ i l dir .

sınıf

sendikal bir

Hüküınete verilen bilgilere göre Türkiye' de sınıf n1ücadelesini faaliyetine esa s alınış ve prol e t er lliti­ darııu amaç kabul etmiş olduğu ve üzerin de ç eş itl i münakaşala, r yapılan Türkiye İşçi P a rtisi §U alanlar­ da 8

örgütlenıneye

girişn1i§tir:

İşçi,

köylü, n1 eın ur ,

gençlik

hatta

zama n zanıan

mitinglerde orduyu da hedef olarak "El - ele halk sa­ vaşı" parolası ile harekete geçmiştir.

·DİSK - 'rtP İLİŞKİLERİ Resrni

çevrelere göre Devrinıci ݧçi

!{onfederasyonu

(DİSK)

Sendikaları

İşçi Pa rt i sinin bellibaşld en

büyük dayanağı dır . İstanbul ve Marn1ara çevresinde­ ki iş yerlerinde faaliyet hal in dedir. Lastik - İş Fe­ derasyonu, k uruluşun ınahrekini te§kil eder. Diğerle­ ri lokal sendikalardır. DİSKiin Genel Başkanı

Türkler,

Kemal

ö teden beri aşırı sol faaliyeti ile Türki ye

İş­ çi Partisi ü ye si dir. Genel Başkan Vekili Rıza Ku a s , Lastik.- İş Federasyonu Başkanı olup, Türkiye İş':'. çi

P a rtisi Milletvekilidir.

DİSI{,

sendika faaliyetini

i deoloj ik esasa dayan­

dırmışt ır .. 1970 y ı lında bu konfederasyona bağlı i şga l ,

10

iş

ve cana ka.sd olayları tespit olunmu§tur. K a nuni yoll ar dan ve me ş ru hak alma ye­ rine , bu l{anun dı ş ı ideolojik faaliyet, iş ç ile r lehine yeı·inde,

tahrip

olmaktan ziyade, bağlı bulunduğu .Türkiye

İşçi Parti­

sinin stratejisini uygulamaktan ibarettir.

tş· YERLERİNDE İHTİLAF YOK : bağlı iş yer le rini n heınen arasında bir ih tilaf hiç birisinde, i§ verenle i§çiler nıevcut değildir. Toplu Sözleşmelerini yapmış i şçil er nıemnun ve i§ yerinde çalı§ınaktadırlar. Onları Kadı­ köy İskelesine, S ila htar ağa' y a kadar 20 l{n1. yürüten şey, aslında i ş çi ınenfaati ile ilgili değildir. 274 ve 275 sayılı ka nun ları n bir bahane edildiği ve asıl he­ defin örgütlenıniş ve yan kuruluşlarla beraber k e şi f Son harekette

DİSKte

9

bulundukları İstanbul ve çevresinde bir ihtilal prova­ sı yaparak eyleınin da ha şumullü hale getirmek tak­ tiği olduğu görülınüştür. Ni tekin1 DİSK'in Genel Baş­

kanının Meclis saptına geçen resmi açıklamalarından

anlaşıldığın a göre, "Karşınııza askeri de çıkarsalar

mutlaka

polisi de ç ı �rsala r, savaşacağız" deınesi,

"Halk

savaşı" diye senelerdir orta;ya atılan bir de­

yimin

uygulama

safhasına

g·eçişidir

bu ya�an­

ve

mı�tır. İHTİLAL PLANININ UYGlJLANIYÖR : Sendikalar

SON

Kanununun

ile Fikir Kulüpleri ve kadar sol militan,

DEV

evvelden

SAFHASI

değiştirilmesi

gerekçesi

- GENÇ'e

n1ensup

hazırlanınış

plana

300 göre,

iş yerlerine giderek DİSK'e mensup bazı sendikacılar­

la eyleme geçmesi hususunu işçilere telkin ederek iş yerlerini boşaltmaya

başlaınışlardır.

Yapılan propagandalarla cak.

Patrona

köle

·

''Haklarınız geri

alına­

olacaksınız. İşin izden atacaklar.

Ekmek kapınız kapanacak. Yeni kanunlar sizi insan­ lığınız dahil, her şeyden yoksun bırakacak,

öl�ceğiz,

hakkımızı yedirmeyeceğiz'' tarzında tamamen yalan ve tahrip edici beyanlarla �asum işç i ler, milita�Iarın arkasına takıimıştır. Olayı haber alan işverenler, fab­ rikamız tahrip olmasın, zarar görineyeliın endişesi ile, hareket

eden

grup henüz kendi

halde fabrikaları

tatil edip, hatta Fikir

Il)ensup gençlere ambarı

suretiy le pasif bir gün çalışmasanız

10

daha da

Kulüplerine

a ç arak işçi tulumu vermek

davranı ş

içine

girmişlerdir. "Bu­

da sizin ücietinizi

yerek idare-i ınaslahatçı ketinin

işyerlerine gelmediği

bir

tutun1

büyüınesine ve

ödeyeceğiz''

di·

içinde i§çi hare­

tahrikçilere

güç

ve�

ren,

kuvvet· veren

bir davranı§a maalesef

sebep

ol­

Adana' ya

İz­

n1u§lardır.

Hareketi m ir' e

Dev şına

Ankara' ya,

sıçratmak

-

için

Z ongul dak' a,

İ şçi

Partili,

mensubu,

DİSK

Genç'li bi rçok militanlar, Örfi İdare sahası dı­

çıkarak,

Sakarya'daki

yerlerinden

iş

başlayı p

çeşitli tahriplere giri§mişlerdir.

BE-YİN - ORGAN VE MAHDUT İŞÇİ : Hareketin bir §aması yapılmak

te beyin organı olarak TİP, diğer. yan kuruluşlar yer

jiye l{aptırmış

seviyede

DİSK, Dev

Genç ve

-

koministlikten

koıninistlerle,

300-350

kişidir.

muh­

nıahkfun bu

ideolo­

Bunların

yukarı

kendilerini

militan g rup lar dı r .

mevcudu

en üst­

almaktadır. Bunlar,

telif devirler ve tarihlerde olmuş bir kısun

istenirse,

Çeşitli

se bepl er le

bu gruba bağlı olan diğer kadro kuruluşları ile bir­ liltte olayı yaratan, tahrip

eden ekibi

500 civarında

kabul etmek d oğru bir sonuç olur. Esasen Örfi İdare

Mahkemesi

bunların

büyük

bir

kısmını

işledikleri

suçtan ötürü yargılamaktadır.

Günlük mizin,

"Çok

kazancı ile geçimini temin mahdut

kısmı hariç"

bu

eden

i_§çileri­

hareketin

asıl

amacı ve hareketi ve y ürüfenleri n biline n maks adiy l e ilişkili olduğu hiç maz�. Esasen

bir

tahrik

şekilde iddia ve

kabul

olunan kitle psikolojisi

olunaM

tahrikçiM

lerin .. hedefine hizn1et etse de , kitleyi daima bunların dışında tutma!{ ve görmek lazımdır.

FİDEL KASTRONU HOC.ASININ KİTAPLARI: İstanbul'daki

olaylarda

hareketin başlangıç nokM

tasını ve sebebini 274 ve 275 say ılı kanunlarnı değiş-

11

tirilınesine

ve

sol militanların k ısa s üreli

n e b ağ l aı nak da

b ir bakın1a doğru olmaz.

tahripleri

­

Gerçekten

Tü rkiye' de aşırı sol, sınıfsal çatışmayı tahrik ederek

Komünist Çin "Mao" veya Sovyet Rusya tarzında mı devriın yapı lmas ı gerektiği konusunu,

devrim

strate­

jisi yön ünde n seminer ve t artı şma adı ile yıl lar.dır ba­ sınımıza da intikal eden faaliyetler gösterm i şti r . Çeşit­

li y ayınlarında Türkiye'de devr i ı nin -ihtilalin- han­ gi bi ç im de olması gerekti ğini yazıp yaymı..şlardır.

Bayo' ya

ğer taraftan Alpergo cası)

Di­

(Fide Castro'nun ho­

ait ge ril la savaşlarının nasıl y a pıl ac ağı, sabotaj

usulleı·i, halk ihtilali için eğ itim usull eri çeş itli kitap

lardan tercüme edilerek

­

yayılmış ve bilhassa gençler

arasında komünist liderl er , büyük

Atatilrk'ün yerine

konulmaya çalışılını§tır.

Taktik

şu

safhalardan ge ç erek bu noktaya gel-

miştir:

ı

-

Teşkilatlanma

safhası

2 - Propaganda ve eğitim

3

-

'1Eyleın" ve

4

-

İhtilal

DÖRDtJNClJ Tilrkiye'deki

çöke rt n1 e

SAFHA HAZIRLIKLARI kom ü nist

mihraklar halen

üçüncü

kısmı uygulamaktadırlar. Dördüncü safha için toplu­ mun moral değerlerini yıkmak, otoritey i zaafa uğrat­

ınak,

çeşitli

yalan haberler n e şred e rek

zemini yokla­

mak tarzında bilinçli ve programlı bir çalışma içer­ sindedirler. Genellikle bazı dergi ve gazetelerdeki ya­ yınlarını o rdu ' ya tevcih ederek

oralara, çengel atma­

nın gayret i içinde bulunu yo rlar . Kısacası İstanbul'd a DİSK'in

hareke ti ,

ğer yönle rini 12

olayların görünen bir yö nü dür.

görenler için hareketin adına s adece

Di­

bir

''eya ayaklanına olarak niteleınek de yeterl i değil dir, imkan fırsat ve şartlar elverd iği takdirde yapılnıak istenen şey ihtilal yoluyla Türkiye'de bir kominist diktası kurabilmektedir.

N itekim DİSK'e bağlı Lastik İş Federasyonunun Şuba t 1970'de ge­ nel kurula sunduğ u ç alı §ma raporunda ''İşçi sınıfının d ireniş

-

tarihi görevi"

paragrafında şöyle denilmektedir:

1'Sön1:Urü nerede olursa ol sun , meğe n1ahkG.n1dur.

bir gün sona

er­

Kapatalizınden önce başka sömü­

rü şekilleıi olınuş t ariht e. Geçıniş hep si sona ermi § Kapitalizn1in alın yazısı bu. Nitekiın içinde yaşadı­ ğnnız dünyada kapi tali s t söınürüden kurtulmu� top­ lunı lar var. Sovye t Rusya ile Çin'i, Yugoslavya'yı ,

Bulga:ristan'ı, yı,

Macaristan'ı,

Arnavutluk'u Küba'sı

Polonya'yı

ile

.

Çekoslovakya­

sosyalist t oplum lar .

İn­

sanlar orada ne dışardan n e de i ç erd e n sömürülüyor­

lar artık."

DİSK,

hadi selerd en

sonra,

nlilletlerarası bazı te­

şekkül ve se n dika cılarl a

derhal t eınas k.unnuş ve ge­ rek, basınımızda yer alan, gerekse re smi ınercilere mu­ hatap çeşitli p r otesto telgrafları ç ekt i rerek enternas­ yonal

bağlantılardan istifade etmek

kad ar

Çalışma Bakanlığının şuraya

yazıdaki

'1Girişi ve

istemişlerdir. okunan

iki

analizinden sonra, raporlara, ra­

porlardaki belge ve sözlere"

geçelim.

KARŞll\UZA 'KİM ÇIICARSA ÇARPIŞACAGIZ :

�

Çalı§ma Bakanlığının

r nden son ra, İçi§leri

belgeler,

..

Giriş

Bak anlığı

ve Analiz"

bölümle­

servislerince toplan an

har eke tl er ve beyanlar kısmına geçiyoru z:

13

BELGE: 1

DİSK ve bağlı sendikaların 274-275 deği§ikllkleri aleyhine

1

-

sayılı

kanun

davranı§ları.

fiili

Hüküınetin, 274 - 275 sayılı kanunlarla teş­

rii

deiğşikliğe gidilmesini kararlaştırn1ası üzerine du­ ruınun DİSK ve bağlı kuruluşlarınca öğr enilmesi ne­

ticesi, mezkur teşe kkül derhal faaliyete geçmiş ve ta­

sarıların kanunlaşmasını önlemek teşkilatına

gerek

gizli,

tikal ettirerek bir

gerek

direnıne

maksadiyle büttin

bildirilerle

,,

ortamının

hazırlanınası

yapılan telkin ve propoganda,

lec eği ve memleket noktası üzerinde ele alınmasına

in­

ortam.ı hazırlamaya ba§­

lamıştır.

Bu direnme

durumu

iş

yerlerinin

dolayısiyl e

tahrip edi­

ekonomisinin felce uğratılacağı

topl anm ı§,

t ek addü m

mahiyetinde olmak üzere

tasarıların

eden

günler

parlamentoda

için

hazırlık

çeşitli tahrip maddeleri

te­

n1ini yoluna gidilmiştir.

Adına gene n usunda

grev dedikleri bu

DİSK ve

MADEN

-

İŞ

fiili

davranı§

ko­

Sendikası Genel

Başkanı.

Kemal Türkler, yaptığı bir konuşmada "274 275 sayılı kanunların Türkiye Bü yük Millet Meclisine geldiği gün (ki çok yakında) 300 iş yerinde birden genel greve gideceğim. Genel grevin n e olduğunu an­ layacaklardır. Sıkı ise beni hapse tıksınlar da göre­ yim .. demekle bütün yurt sathında anarş i ortan11nı ba�lata cağım

açıklamış

bulunmaktadır.

ilgili olarak bu defa DİSK'e bağlı KİMYA - İŞ Sendikası bir bildiri ya­ yınlamış ve: "Bu kanunlarla ilgili t asarılar gerçek­ leş ti ği takdirde iş ye rlerinde kan gövdeyi götürecek­ tir ; Fakat �unu da çok iyi bilsinler ki Türk işçi sınıfı iktidarının ilk kademesi· ve kurtuluş ö rgütler i olan Mezkfir kanun tasanları ile

14

DİSK'i ortadan

kaldırma ya

güçleri y etmeyec ektir. ' demek suretiyle kendisin e bağlı i� koll arı nda diren­ '

menin kanlı bir §ekilde olmasını telkin etmiştir.

çalışma sından sonra 14 Hazi­ ran 1970 günü ( olaylan n başlan gıc ından bir gün ön­ ce) LASTİK İŞ Sendikasınd a DİSK ve bağlı sen .. dika ten1silcilerinin iştirakiyle bir toplantı düzenlen­ İşte . bu

ha zı rlık -

miştir.

Bu toplantıda 274-275 sayılı kanunu pro te sto et­

mek maksadıyla gi rişil ecek hareketlerin reaksiyonu­ nu öğrenınek ve ileride yapılacak direni§leri tayin et­ mek için 15 Haziran· 1970 günü bütün iş yerle rinde grev ve gösteri hareketlerinin başla tı lması kararla § ­

tırılmıştır.

Bu . t oplantıd a Kemal Türkler bir k onuş ma yap­

mış ve şöyle demiş: -

'

1D üşü nün, t a şının ve karar verin. Bu k an un

tasarısı sizin bütün haklarınızı ellerin izde n

almakta.­

dır. Sizi aç ve ellerind e hiç bir dayan ağ ı olmayan du­ ruma

·getirmektedir. Onun için kesin mücadele yapa­ caksınız. Mü cadel enize m ani olınak am acıy la karşı­ nıza p o li sin çıkarılmasını çok zayıf ihtimal olarak görınekteyiz. Ne olac ak a sker çık ac ak . Kim çıkar­ sa çıksın muha kkak kendileriyle çarpışılacaktır. İçi­ mizden bir kişi dahi tutulsa ve b u arkadaş nereye gö­ ba s acağız ve türülü rse orayı topluca a rkada§unızı alacağız. Kanun falan dinlemeyeceğiz.. Her şeyi ken­ diıniz halledec eğ iz.

Fabrikalarda hareketler, işgal, grev şeklinde başlatılacak ve bunları fabrikalarda kurulmuş olan (Anayasal D ir eniş Komiteleri) yürü­ t ecektir . Fabrikaların tahrip edilmesi ve dinamitlen n1esi de eyl eın sırasında düşünlüecektir. Eyl emin sen­ dika kanun tasarısının geri alınmasına kadar sürdü,

­

15

rülmesi kesin karardır.

Çalışılmayan günlerin parası

da patronlardan zorla alınacaktır."

Adı geçen, bu konuşmasıyla bütün sendika lider­ lerini harekete geçirmi§ ve tün, İzmit'e gönderilerek

sendikacı Süleyman üs­

aynı gün

temaslannı yap­

d i r eni§e geçirilmesinde

ını� ve bölgedeki fabrikaların mutabakatı sağlamı§tır...

BELGE : 2 DİSK'e bağlı

17 Haziran

sendikaları

1970 günü

için hazırladıkları plan çalışması.

1

-

"l 7

Haziran 1970 günü

Taksim Meydanın­

da bir mitingin yapılması ve mitingde

uygulanacak

taktiği kararlaştırmak maksadıyla Merter'de bulunan

LASTİK

-

İŞ

Sendikasında saat

17.30

da bir

top­

lantı yapılma;n kararlaştırılmı§tır.

Toplantıya

TÜRK

-

İŞ dışında kalan bütün sen­

dika temsilcileri katılacaktır. Ayrıca İstanbul Teknik Üniversitesi Öğrenci Birliğini temsilen Dernek Başka­ nı Gökalp Eren de toplantıya iştirak edecektir.

2

-

Öğrenildiğine

göre,

17

Haziran

1970

günü

intişar edecek bir gazetenin manşeti •on binlerce iş­ çinin yürüyüşü durdurulamadı.'' ve üzerinde

kadınla askerlerin

resmi çıkacaktır.

ba§lığını taşıyacak

bulunduğu bir tank

Resmin altında' 'Ordu - Gençlik

el-ele" şeklinde bir ibare yazılacaktır . .

.

KANDÖK'OLEN HAREKETİ YÖNETENLER :

İstanbul Teknik Üniversite Öğrenci Birliği ve DEV - GENÇ üyesi 1

16

-

Topkapı'daki ışçı eylemleri,

Yavuz ile İçten (soyadları öğrenilememi�tir) adlı öğ­ renciler tarafından yönetilmektedir. Ayrıca bu gruba dahil olarak 30 öğre nci i§çi topluluğu ar asında bu­ lunmak.tadır.

2 Alibeyköyü'ndeki iş yerlerindeki eylemlerin id arec iliğini Nahit TOREN ve Erdoğan adlı şahıslar yapn1aktadır.

3 Kadıköy istikametinde yürüyen Topluluk gazeteci Tanju Cılızoğlu t arafından dirije edilmekte­ ,

-

-

dir..

BELGE: 5 16 Haziran 1970 günü

Güınüşsuyu semtinde dağıtılan (KARDEŞLER)

başlıklı bUdirL

" ... Dün lstanbul'un dört bir tarafında işçiler Aınerikan işbirlikçil erinin teınsilcisi soyguncu AP ik­ tidarına kar§ı ağırlıklarını hissettirdiler. Onbinletce i§çi yürüyerek işbirlikçi patronlann, suratına tüküre rek kar§ıla.rına çıkanlar kim olursa olsun dağıtarak i§çilerin en devrimci sınıf olduğunu göstermişlerdir. İşçilerimizin bu başansı onların sarsılmaz birlikleri­ nin sonucudur... .. . tstanbul'da ve Türkiye'de bütün işçiler bu di­ re ni ş e katılmalıdır. . . . İşçi düşmanı olduğu açıkca ıneyd a n a çıkan bu -

'

"

hükümet �stifa etmelidir. Ve eğer bu kanun çı kars a..

Bu hükümet istifa etmezse.. İşte o zaman işçi sınıfı, zaten kökünden bozuk bu düzeni o hüküınetin kafa­ sına ge çi re c ektir....

Türkiye İşçi Partisi İstanbul

İli Teşkiliıtı

Devrimci İşçi BirUği.

DEV.- GENÇ İstanbul' Bölge Y.K. Türkiye De\'rimci Ka<lınla.r Derneğı.

17

BELGE: 6 15 Haziran Gecesi Hazırlanan

bildiri " ... İstanbul

-

Teknik

ve çıkarılan

emir.

Üniversitesi

Öğrenci Birli­

ği eski B aşkanı Harun Karadeniz

grubu tarafında n kurulan ve bugü n TİP yöne tim i n i elinde b ulun duran, Aren grubunca yönetilen İstanbul Bölge İşçileri Bir­ l iği 15 Hazira n 1970 gec e si taman1en Marksist - Le­ ninist bir görüşü yansı tan ve tahrip ile tec avüzü ön­ gören, kez a ınuhtevası DİSK'ce de teşvik e�en bir bildiri hazırlan mı ş ve yayınlanmıştır.

Türkiye İşçi P ar t isi İl Teşkilatı, D e vrimci İşçi Birliği, Türkiy e Devrimci Gençlik Federasyonu imz ası nı taşıyan bu bildiri ile di re n men in aynı zamanda kendi ideolojile­ ri için yapıldığ·ını ortaya k oymakta dı r (Ek: 2) (Ek: 2) 'deki bi l dir iden parçalar : .

" ... İşçi arkadaş, Ezile

ezile,

söınürüle

sömürüle

damarlarımızda

kan kalmadı an1a hala do ymadı sülükler. Patronlar ve onların kukla sı iktidar daha fazla sömürmek, da­ ha fazla kanımızı emmek için elinden geleni y apıyor.

Bir kanun çıkacak yakında: Öyle bir kanun ki, adeta b ir kelepçe. Elimizi ko lum uzu sıkı sıkı ya saran bir zincir .

Niye çıkarıyorlar bu kanunları, niye bağlıyorlar ellerin1izi, ayaklarımızı, sömürmek daha fa zla sömür­ .

ınek,

..

kanımızı içmek için

..

. . . Haklarıınızı kendimiz alac ağız . Mücadele ede­ ceğiz. Birlik olacağız. Savaşacağız. Savaşımız genel grevlerdir.

Bizler ne o,

ne bu

patronun

işçileriyiz.

Bizler bir bütün olarak, bir sınıf o lar a k sava§aca­ ğız. Kararlıyız. Bu sav�ta yalnız değiliz. Aynı soy18

guncu iktidarın çıkardığı rencileri, Toprak l{anunu

Ünivers iteler Kanunu öğ kö ylü leri Personel Kanunu

­

,

men1urlan ..

direni §e sokacağız. halkıınızı kesin bir Köylülerle, öğrencilerle, ınem u rlar la beraber ·direne­ ceğiz. Satılmışlardan aman dileyen kahpedir. !{endi kan unları mızı işçiler yararına işleyen kanunlarımızı kendi iktidarımızla s.ağlıyacağız .. . .- . Biz ezilenlerin, sömürülenlerin yanında yer alan, onların müc adelesini kendi mücadelemiz sayan devriınciler olarak bütün soygun planl arına bu kanun ları çıkaran tüm satılmışlara, Amerikan u şa klarına karşı savaşan dev riınci örgütler olarak: Değil ko§n1ak yor ulmak, hap i slere atılmak, ölmek pahasına sizlerin yanındayız ve sonuna kadar gözümüzü kı rpmadan ezilen halkımızın kurtuluşu için k av ga edeceğiz." . . Tün1

_

BELGE: 7 15 Haziran KİMYA yayınladığı 11 •

•

İşveren

belirttiği gibi, bu gerçekleştiği tak d i r de iş

kanunlarla ilgili tasarılar kan gövdeyi

BELGE:

8

İŞ'in

tamim.

teınsilcilerinin

yerlerinde

-

de

,

götürecektir."

DİSK'in fiili clavranışlarında

öğrencilerin

rolü ve olayları.

"l. İstanbul Teknik Üniversite Ö ğ ren c i Birliği ve DEV

- GENÇ,

çeşitli

semtlerdeki

dirijanlık ve t ah r ik ç il i k maksadıyla

işçi e ylemleri ne

ekipler kurarak

fabrikalara göndermişti!\ 19

Bunlardan, Metin Eşrefoğlu'nun liderliğin i yaptı­ ğı 30 kişilik öğrenci grubu, Pfizer Fabrikası önüne ge­ lerek ken disine katılan işçilerle birlikte 200 kişilik bir grup teşkil ederek Beşiktaş'a yürümüştür. Bu guru­ bun Beşiktaş Polis Karakolunu basına ihtin1ali mev­ cuttur ... . . . 5 TİP İstanbul İl Teşkila tı ile DEV

-

GENÇ

İstanbul Bölge Yürütme Kurulu ve Devrimc i İşçi Bir­ liği, Devrimci Kadınlar Derneği müşterek iınzaJı bir bildiri yayınlayarak, sendikal haklarını alıncaya ka­ dar direneceklerini belirtmek suretiyle i§çiye ve nü­ mayişlere moral vermeye çalışmaktadırlar..

BELGE: 9

. 1

DİSl{'İN POLİTİK BlJROSU VE

ALINAN İLK KARARLAR

DİSK'in başlattığı genel

direniş hareketine işti­

rak ve tahmini yaralı konusu.

"1. Güvenilir

bir

kaynaktan öğrenildiğine

göre,

İstanbul Sovyet Başkonsolosluğunda görevli TASS Ajansı Muhabiri NİKOLAY KAOUDDRİACOV, DİSK­ Genel Merkezine telefon ed erek Hilmi adında bir şahsı ar aın ış ve yürüyüşe kaç kişinin ka tıldığ'ını sor­ ,

muştur.

Hilmi Güner olduğu tahmin edilen şahıs ver di ğ i cevapta, "Yürüyüşe 150.000 k i§ i nin iştirak e ttiğ in i ve Arçelik ile Deınir Döküm vesair personelin'' ka­ -

tıldığını belirtmiştir.

20

BELGE: 10

DİSK'in genel grevle ilgili faaliyetleri. "l. DİSK, ba§lamış olan işçi hareketlerini kolay­ lı kla idare edebilmek için arabalı e kiple r kurn1 uş ve her bölgeye dağıtmıştııt İŞ'ten Cavit Sar man, Aydoğ an ve b ir §Öför ol duğ u halde 34 HU 360 plakalı Volkswagen araba ile i�çilere talimat götürmek üzere dolaşmak­ tadır.

2. MADEN

-

3. 17 H aziran 1970 günü bütün i§çiler ç a lı ş tıkları fabrikalarda bulunacaklar ve DİSK'in dağıtacağı bil­

diriye göre hareket edeceklerdir. (16 netim il.An edilmiş tir )

Haziran

Sıkı Yö­

.

4. LASTİK

İŞ'te görevli İzzet Özcü, sendika kasasında bulunan tabançalan ve kendi şahsi dosya­ sını, Küçüklangada ikamet eden an1casının ev in e gö­ türınüştür. Polis olan aıncası oğulunun yanında ta­ bancaları saklıyabileceğini söylemiştir."

-

BÖLGE: 11 DİSK ve TtJRK

İŞ dışında kurul'u. TtffiKİYE İŞ Sen­ clikasının önitmüzdeld günlerde Ankara'da girişeceği eylemler -

-

"

.önümüzdeki on gün içerisinde aldıkları grev kararını, uygulamaya düşünen TÜRKİYE İŞ Sendikası Genel Başkanı Cemal Akın, 11 Haziran 1970 günü saat 10.00 da DEV - GENÇ n1en supları ile sendika binası nda -grevle ilgili olara k yaptığı top­ -

,

lantıda: 21

1. DEV - GENÇ

(Devrim-ci Gençlik Federasyo­ nu) un üyele ri so ka k s oka k ge z erek i ş çil eri g�eve teş­ vik edecekleri, 2. İş yerinde bazı kanunsuz olaylar çı k arac ak ­ ları, 3. Teınizlik İ şl eri Müdürü ve Müdür Muavini i§­ çilere baskı yapıyor diye dövecekleri, 4. Ankara B eled iy e Başkanlığını işgal edecekleri, 5. Teınizlik işçil erin in çöpleri temizlemesine ma­ ni olacakları, g ibi kararlar almı şl ardır.

Diğer yönden TÜRKİYE - İŞ Sendikası Genel Başkam Ceınal Akın, uygulamasına girişeceklerl gre­ vin başarılı olabilm e si için, TÜRKİYE - İŞ Sendika­ sı Ba şk an Vekili Ertan An daç' tan yardım i st emi şti r.

Ertan Andaç'ın ise mezkur grevi ınad di yönden destekleyeceği h abe ri alınınıştır. ,

.

·

BELGE: 12 Ankalra'da

son

durum.,

"l. An k a ra - Dışkapı'da

l{urulu Sanayi Çarşı­ sı c iva rın da 250 ka da r işçi topl an mış ve ODTÜ'den 3 otobüs dolusu talebe toplantı y e rin e gelmiştir. An­ cak topluın polisi talebeleri işçiden ayrı tutmak için müdah al ede bulunn1u§ ve çıkan mün akaş a sırasında 6 talebe ve 6 işçi yaralanınıştır. Suçlu görülen işçi­ ler ve 20 kadar t alebe Adl iy ey e sevkedilmiştlr.

D İ SK' e bağlı

işciler T.B.M . Meclisine doğru yürüyü§e ge ç m ek üzere DİSK ten1silciliğinde t oplan ­ İŞ'e maya b a şl a m ışt ı r. Bu yürüyüş sırasınd a TÜRK muhatap işyerlerinin de tahrip edileceği söylenmekte­ 2.

-

dir."

22

BE LGE : 18

DİSK bünyesinde kurulan politik komisyonwı (Politik Büro) yaptığı ilk toplantı ve alınan Kararlar. . Alınatıı

13

bilgiye göre :

- 15 Şubat 1970 tarihleri arasında İstanbul'da

yapılan DİSK III üncü Genel Kurul toplantısında Rı­ za Kuas tarafından verilen bir önergede, DİSK'in poli­ tik görüşünün ve takip edeceği yolun tespit ve tayini istenmiş" ve bu isteğe uygun olarak da:

"Sosyallzınin gelişmesi için DİSK ve TİP'in daha

oluınlu çalışınalarını ve TİP'e sahip çıkılarak, p ar tinin tamame·n emekçilerin eline kayn1asını, bu suretle eınek çi sınıf kendi partileri

sayesinde iktidara gelınesini

sağlamak" amacıyla bir komisyon kurulınuştur.

"PÇ>LİTİK KOMİSYON'' adı altında teşkil olunan bu komisyon, ilk toplantısını, DİSK Genel Sekreteri Kemal Sülker'in ınektupla yaptığı bir davet üzerine 5 �art °1970 günü

İstanbul DİSK Genel Merkezinde

ya p mış ve bu toplantıya Keınal

Sülker (DİSK Genel

Sekreteri), Hilıni Güner (MADEN İŞ'ten) Keınal Ata­ bilen (BASIN - İŞ'ten), Ken1al Yılınaz (LASTİK -

İŞ ten ), Ertuğrul Kay a '

(KİMYA - İŞ1ten)

adındaki

kom isyon üyesi sendikacılar katılmıştır.

Toplantıda, DİSK'in TİP'e sahip çıkn1ası için tu­ tulacak yolun ne olması gerektiğ·i

hususu tartışıhnış

ve '1Politik Koınisyon" hüviyetinde olan bu komisyo­ nun bundan böyle "Politik Büro" ölarak d evaın lı ça­

lışması ve buna paralel, D!SK'e

bağlı sendikaların bünyeleİ'inde de Politik Büro'ların kuruln1ası istenil­ ıniştir.

23

büny es ind e

Sendikaların

kurulacak

bu

büroların

ba§kanlarının da p o litik davranışlarda kendi başlarına

karar venne ye tkisin e sahip o l m alan . ayrıca 1§çi sını­ fını n iktidarının hakimiyeti için işçiyi eği tecek politi­ kayı çizmesi görüşü ileri sürülmüştür.

Diğer

taraftan,

bu

büronun

yanı

sıra,

sendika

b ü ny ele ri n d e ( Özlük Büro ) ların da ku ru l m ası hususu görüşülmil3tür.

Sözü geçen Özlük Büroların görevi ise :

"Türkiye' d e k i

TİP'li sendikalı

sosyal istlerin bu­

güne kadarki bütün hareketleri ( eylemlere katılma - yö­ nün de n ) son ra

incelenecek,

kayıtlar

t u tulac a k

ve

bu n dan

sendika seç.imlerinde bu do sy alara göre başkan

ve sekreter empoze edile cektir."

Toplantıda

DİSK.in TİP'e s ahip

olabilmesi

için

mali durun1u iyi o l an s end ikal a rın , pa ra ve vasıtalany­ !a DİSK'e yardım etmeleri, bu iş için sendika yönetim kurullarının buna hazırlanması ve ilk tanbu l

İl

Teşkil atının

olarak

ge çiri lm e si

ele

TİP

ls­

kararl aştınl ­

m ı şt ı r.

Bu

arada,

Forum de rgisine

yardın1cı

olmak

için

-durumu müsait sendikaların Foıın •a abone olmalarının

DİSK yürütme ku rul una empoze edilmesi de karara bağl anm ı§tı r . . .

Maden

-

İş

mU"kstst açıda

eğitim çalışması yapıyor

BELGE : 14

DİSK'in

Anlmra'cla.

düzenlediği

olaylar.

DİSK'li se nd i k ac ıl a rd an Yorulmaz, Canan Bıçakçı ve İstan­

"15 Haziran 1970 gilnü.

Bekir Çiftçi, Halil

bu l d an gelen Kin1ya - İş Genel S ekre t e ri Nejat Öl{'

:24

ten'in

j§tirakiyle Ankara'da yapılan toplantıda

alınan

karara göre :

- 1 6 Haziran 1971 günü saat 12.00 - 13.00 a ras ın ­ da DlSK'e nıensup işçiler Ulus

M e y danın d a toplanıp

izi n s i z olarak T . B . M . Meclisine kadar yürüyeceklerdir.

- Y ü rüyüş s ı ra s ın d a polisle bi r ç atışmay a giri§il­

n1eyecek ve herhangi bir tah ri batta bulunulmayacaktır.

Buna gö re ,

kanunsuz olarak yapılan

şün bh· yerd e durdurulması sırasında,

bu y lirilyü­ durumun

ne

olacağını kestirınek mümkün değildir. Zira, b u y ü rüy ü ­ şü S adun Aren grubuna bağlı öğrenciler de

de s tekle­

yecekl erıli r .

DEV

GENÇ İstanbul ' da angaj e

-

ol du ğ u için bü­

yük bir müdahale dilşün ülınemektedir. An cak Anka­ ra da ol anların Bu

k at ılm a sı beklenilmektedir.

yürüyüşe ODTÜ

üstün Çelik, Sel Ni k e l ,

inşaatında çalışan .işçilerle,

L i li D e t e rj an , Kireç Fabrika­

l a rı , Ulu s M a tba a s ı ve S an ayi Çarşısında ufak i.şyerle­ rinde ça1ı§an

Ayrı ca, ri n d en

işçiler katılacaklardır.

Kay aş Mamak ve Sinca n kö y'd eki ,

işyerle­

gelecek işçilerle çok büyük bir kal ab alık top­

l andığı takdirde birkaç yerin

işgali düşünülmektedir. "

BELGE : 15

DİSK üyesi MADEN - İŞ Seıt,.. dikasının işçileri Marksist a�ı­

da.n bilinçlendirme yolwıdaki eğitim çalışmaları.

"1951 yılında meydana çıkarılan Tü rkiye Gizli Ko­

ınünist Pa rtisi' n i n bul

gençlik kolunu t e m s il

eden

İstan­

YükBek Tahsil Derneği üyelerinden ve bugün için

TİP'in Bilim ve

olan a§ırı solcu

Ara ştı rm a Kurulu

mensuplarından

Ke nan Sömer, DİSK üyesi

Maden-İş

25

Sendikası Genel Merkezinde öğreti m ve istatistik uz­ m anı olarak görev alını§ ve sendikada ilk olarak ha­ zı rl adığ ı "K api t alist sömürü ve artı - değer ad ı n da­ ki broşür, sendika gen el merkezince ders notları §ek­ linde teksir ettirilerek s e n d i kaya bağlı ten1sil cilere gösterilmiştir.

Mezkur b ro ş ür l e birlikte

temsil cilikle re

gönderi -

len 23 Nisan 1970 gün ve 1970/2150 s ayı lı yazıda : - Sendikamız öğretim üyelerinden, değer­ adamı ve istatistik uzmanı Kenan Sömer in kapi tal ist sömürü ve artı - değer

li bilin1 adlı

b roşü r ü nasıl sömürüldüğümüzü bilim­

sel v e matematik

olarak

·belirtmektedir.

B ölgenizde, lo kalini z de i şye rin i z de üye lere ,

broşürden yararlanma fırsatı rica

hazırlan1 aı11zı

ederiz.''

denilıniştir. Mezkur broşürün . on sayfa d an ibal'et olup , işçilerin bugün e kadar düzenlenen seıninerlerde gös­ terdiği

tep ki dikkate alınarak

ustaca

hazırla-nınıştır.

Zira bu broşürde, işçiyi sıkn1ası ve u s andı rm ası ihti­ maline lara ve

k arş ı

,

d i yale k ti k n1 ate ry ali zme ve felsefi konu­

girmeden kestirme yoldan,

"i§çiye

sınıf bilincini

kapital is t düzen aleyhtarlığını aşıl amak

"

gayesi gü­

düln1üştür.

Broş ü r

,

tüm olarak Marksist

ekonoıni

-

politikin

alfabesi veya başlangıcı ın ahiyetindedir. "

BELGE

16 :

DİSJ{ NEDİR ? İçişleri Bakanhğı raporuna

göre :

TİP'-in b i r yan kuruluşu olarak nitelendirilen ve

son olaylarda bir nun1aralı rol oynE!.yan DİSK hakkın26

da

çeşitli

zaınanlarda,

değişik haberler çıkmıştır. Ku­

rulu§tüıdan bu yana, Türk

yanıt

İş'e karşı, TİP'e

-

işçi örgütü olarak gösterilen

bir

DİSK hakkında, İçişleri

Bakanlığının "DİSK'in kurulu şu ve kuruluşundan bu yana geç'irdiği istihaleler" i

niş bilgi

kapsayan

dosyasında

ge ­

vardır.

DİSK' in bünyesini eleştiren İçişleri Bakanlı�ı ra­

porun da, bu örgüt hakkında bilgi vern1eyi uygun gö­ rüyoruz.

Bununla, DİSK hakkında derli toplu bir bügl sun·

mak da mümkündür inancındayız.

Şlındi İÇişlefi lilın tinü

Bakanlığı raporuna, göre,

DlSl< bö-

sunuyoruz :

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu ( DİSK) halkkında not : BELGE : 1'7

DİSK'İN KURULUŞU 15 Ocak 1967 sendika

ten1silc lsi

tarihinde a şağıd a isimleri yazılı ı 7 o rtak bir

bildiri yayınlamıştır. Bu

bildiride : Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu

tş )

( TÜRK

bit işçi örgütü olmaktan çikarak Amerikan Hükü­

ıne tin in parasıyle a.y akta duran, iç ve diş sömürücüler

doğ ru l tusunda ve onların tavsiyelerine göre yüi•ümek­ te ola n , partiler üstü politika sloganı ile i§çi haklarını saklayan . bağıınll bir kuruluş olduğ unu , TÜRK

-

İŞ' ­

in bu duruın dan kurtarılmasının imkanı bulunmakdığı­ nı, bu sebeple Türkiye koşullarına uygun , işçileri ger­ çekten t emsil eden bir i şçi konfederasyonunun kurul111 ası n a

karar

verildiğ i, Türkiye

Devrimci İşçi

Sendi-

27

kaları Konfederasyonu adiyle kurulacak olan yeni te­ şekkülün i§çi sınıfının ekonon1ik1 sosyal ve kültürel kalkınmasına, yüceln1esine1 Anayasada öngörülen kök­ lü dönüşlerin gerçekleşn1esine, işçi hareketlerinin dev­ riınci bir öz kazanmasına, işçi sınıfının kendi sınıf bi­ lincine daha süratle gelişınesine ça lı§acağını . açıkla­ mıştır.

Bu

bildiı·iyi y ayınlayan

Sendika

ternsilcileri :

İ� Bank - İş ( İstanbul ) Nusret Özsüer Basın İbrahim Güzelce, Basın İş Ayhan Yetkiner ( An k a ­ ra ) , Gıda İ ş ( İstanbul ) Kemal Nebioğlu, Maden -

--

İş ( İstanbul ) Kemal Türkler, ·Maden - İş ( Zonguldak ) Mehmet

Aldündar, Lastik - İş ( İst�bul ) Rıza l(uas Kimya - İş ( İstanbu l ) Necat Akbay, Petkim İş ( Ankara) Mehınet Kılıç, Pancar - İş ( Ankara ) Ce­ vat Gümrükçü, Tekstil (İstanbul ) Rıza Güven, Tü rki­ ye Genel - İş ( Ankara ) Cemal Akın , Toprak - Su ( Ankara) Tu ncel Kocamanoğlu, Yapı - İş ( İstanbul ) Suat Kundakçı, Yapı - İş (Ankaı·a ) Tahir Öztürk, Taşıt - !ş.

-

Bu bildiriden sonra, Türkiye Maden, Madeni Eşya ve Makina İşçileri Sendikası ( Maden İş ) , Türkiy e Lastik, Kauçuk Plastik İşçileri Sendikası ( Lastik İ ş ) , Türkiye Basın Sanayi İşçileri Sendikası ( Basın İş ) ve Türkiye Gıda Sanayi İşçileri Sendikası ( Gıda İş) 1 2 . 12 . 1967 günü İstanbul' da Şafak Sine rnasında olağanüstü bir genel kurul toplantıları yaparak D İSK' ­ in kurulmasını kararlaştırnıışl ardır. Aynı kongrede DİSK kurucu heyeti aşağıdaki şekilde teşekkül e tmiş­ -

-

tir : Kemal -

Denizli, 28

TVRKLER : Genel Başkan. H i n1n1 e t Oğlu,

1 926 Doğ. TİP' li.

İbralıinı GÜZELCE : Sekreter. İsn1ail Oğlµ, İstan­ bul . 1 926 Doğ. TİP' li. l{en1 3ll AY .ı\.V : ·üye. Mehınet Oğlu İstanbul 192 7 ...

D oğun1lu.

l\lat•,it

l\:AR.ABU LU T : Üye

Sel ahattin

O ğ l u , İs­

t a n b u l 1930 Doğumlu.

Şinasi

· şENGlJN

: Üye.

Bayran1oğlu, 1335 Do­

ğun1lu. . . . . Türkiye Devriınci İşçi Sendikası l{onfederas­ yonuna bağlı sendikalar özellikle Maden

-

İş, Las tik

İş Kanunsuz işçi hareketleri düzenlerken, Dİ SK y ö n e...

ticileri de Türkiye'deki siyasi durumu ve iktidarın tu­ tuınunu Tü rkiye İşçi Partisi görüş aç ı sın dan ele§tiriy i tabi tutularak aşırı sol fikirleri yap n1 a fa al iy e ti içine ginnişlerdir . . . . . . Aynı yıl içinde (1967 ) ınuhtelif . illerde TİP ­ de desteği ile işçilere konferanslar verilıniştir. l{ onfe ­ derasyon Genel Başkanı Kemal Türler, Lastik

-

İş

Genel Başkanı ve TİP milletvekili Rıza Kuas, Türkiye Maden İşçileri Sendikası Başkam

Basın

·

Mehmet Aldündar,

İş Genel Başkam İbrahiın Güzelce' den kurulu

ekip, İzm ir,

Demirspor Lokalinde ' 30.4. 1 967

günü bir

tanıtma toplantısı düzenlen1işlerse de, Türk - İ�' i des­ tekleyen

i şç i ler tarafından

top la n tı salonunun d ol d u ­

rulması suretiyle engellenmiş

ve

bu

toplantıdan v a z­

geçilmiştir. Ancak durum TİP ve DİSK yöneticile ri ta­ rafından toplantıya idare ve zabıta baskı yapıldığı şe k ­ li nde ba sı n a intikal ettirilıniştir.

Konfederasyon

y ö n e ticil e ri

"İş l{anunu"na da karşı

1967

yılında çık a rı l a n

çıkmışlardır. Yayınladıkları

bir broşürde kanunun işçi sınıfının çıkarına aykırı ol­ duğunu tan1 ame11 bir geriye dönü� anl amını taşıdığı nı , işverene yeni haklar tanıdığını, i§çiler arası dayanış29

manın

kırilınak istendiğini, Anayasaya aykırı olduğu ­

n u belirtmişlerdir.

15.6. 1967

rul

tari hin de

İstanbul' da

yapılan

genel ku­

toplantısında, yönetim kurulu yeniden seçilmiştir.

. . . . . Türkiye D evri mc i ݧçi Sendikaları Konfe ­

derasyonu teınsilciler kurulu karar kom isyon u , iki nu­

n1aralı kararı DİSK Türkiye

TÜR!{

-

gerçeklerine

uygun ve

İŞ emekçilerinin ekono m ik ve gerçek kuru­

luşu içiiı bütün dünya

sendika hareketlerini izlenıeli

ve kendi DOCRtJLTUSUNDA Konfederasyonlarla ııı�­

yardım

ktier kurarak onlarda.ıi te kni k

etmelidtr.'• şekiindedir.

Hilmi Güiıeı\ Celil Beyaz

ve

almaYı

kabul

Nurett.iıi Tezel,den

kutulu kararlar köınisyöiıun 9 numaralı kararı

da · aşa ­

ğıdaki şekildedir :

"Töph.ım sofünlarıtnfi çözümlenmesi, demokl'atik sosyalist derhokratik hukuk devletinin kuruıması yo­ lunda işçi sınıfımız ile emekli halkımız yanıni:ia yer aldıkİarırtı sevinçle Jzlediğiiniz ilerici genÇiık ve töp­

g üçl e rle konfederasyonumuzun fiR.tr ve �yı�m sahasında işbirliği yapmasinı beyan ve teklif edeı•. " lumct.ı

DİSI{' in bul

3 . Genel Kurul Toplantısı

Şubesi lokalinde yapılmı.ştır.

24.2.1968 İstan­

Bu toplantıda ko n fe ­

derasyon ye tk ililerinden başka TÖS Genel Başkanı Fa­

kir Baykurt İstanbul yüksek öğrenin1 gençliği atlına Ha­ san Y al ç ı n ve İdris Kü çüköıner konu §macı olarak ka­ tılmı şl ardır.

BELGE

:

18

GR.E V VE İŞG ALLER : . Tü ı;kiye De v ri m c i ra syon u

30

yetkilile ri bu siyasi

İşçi

Sendikaları l{onfede­

ınahlyetteki faaliyetleri

gösterirken Lastik

ݧ ve

-

Maden - iş Sepdikaları

da işye rl er in d e kanun suz grevler, !§gilller ve sajdırı ha­ reketlerini tahrik ve

tevfik etınişlerdir.

Bu

cümleden

olarak : a ) İstanbul'da Kav e l

Mad e n - İş

Kablo

de

Fabrikası 9.9. 1968

t a rafın d an işgal edilmiştir. Bu

hareke t­

ten evvel, işçilerin, Maden İş S e n d i k as ı Şişli Bölge Ten1silcisi İlyas Taın ik, TİP İl Başkan ı ve Maden - ݧ 2. Başkanı Kaya ve Ma de n - İş Başk a n Vekillerinden Hilmi Güner ile görüşüp i§gal hareketin i karara bağ­ l adıkları aııla�ılmı§tır -

�

b ) İstanbul ( Eınaye

Taş ) Madeni Eşya, Saç ve

-

Emay� F�'J:)rikalfırı Anonim

}.ı;[açJen

-

Şirketi

i §y e r�

işg&,li de

işgal

hareketi.

İş Sendi�ası tarafından ta:hrik edOıniştir.

ç ) Derby Lastik Lastik - İş

Fabrikasındaki

Sendikası mensuplannın tahrikiyle mey­

dana gelmiştir. d ) Si nge r ınak.ina Fabrikası işgale

i§yerinde

vukubulan

t e şeb b üs ve devlet kuvvetleı·ine kar§�

k av e m e t hareketl erinde de

Maden - İş

fiili

211 u ­

v e DİSK ınen­

suplarının t ah rik ve teşviki bulunduğu anlaşılını§ tır.

e ) İstanbul

Türk

Dökün1 Fabrikasın d a

meydana

gelen kanunsuz grev ve işgal hareketleri de Maden-İş Sendika.sının mevc u t Zl

aşın

Toplu İş Sözleşmesi dışında ba­

i�te�erqe b'µlunması ve lJu istekl�r-in işveren

t�rafnıdan

k�r�ılanm&ması

yüzünden

m�yd �n a

gel­

miştirf ) İstanbul Gam ak

M ak in a

Sanayi

işy e rin d e

29. 12.1969 günü meydana gelen işyerine tecavüz zabı­ t� kuvvetıerlne tüli muk avç me t ve talırip hareketleri­ nin

altı nda

Maden - lş Sendikasının

tahrikle:ri yat­

n1aktadır.

31

h ) İstanbul' da 1970 yılı içinde vukubulan o t u rm a

grevlerinin çoğu Maden - İş'e bağlı i§çiler tarafından yapılmıştır. Bunların en öneınli si Sungurlar Kazan Fabrikası, Kadiköy Oto Montaj Fabrikasında yapılan oturma grevleridir. . . . . . 13

-

15 Şubat 1970

ta ri hle r i arasında, DİSK

4:. G e n e l Kurul toplantısı tstanbul'da yapılnu§ ve ne ti­

Ken1al Sül ker Rıza Kuas, Ehlin1 an Tuncer Keınal Nebioğlu , Necat Ökten, Erdoğan Özel, Celal Beyaz ( Son olaylardaki kadro ) genel Yönetim Kuruluna seçilmişlerdir. cede

Kemal Tü rkl er,

,

bu b ilg in in

dışında, döküınan olarak DİSK yöne t ici kadrosunun s !cilleri ve DİSI{ ve ona bağlı sendika yöneticilerinin çıkardıkları bildiriler ver­ dikleri b e y an a tla r ; afi"§ler almaktadır.

Dosyada,

BELGE :

19

OLAYLARIN ÖL'ü, YARALI BİLANÇOSU :

VE ll AS AR

İstanbul'da özellikle 1 6 Haziran 1970 günü çok ge;.. niş anlan1da yürüyen ol ayların tam dökümünü ve so.: nuçlarını .vermeden önce, "16 Haziran Olaylarının n·os­ yası"nda belirtilen bir iki önemli b ölü mde n parçalar alıyoruz : .

.

•

'"13-15

3 üncü

·

Şubat •

1970 tarihleri arasında yapılan DİSK '

1

......

•

Kurul toplantısında delegelere . sunulan çalışma raporunda yer alan TİP' le ilgili görüşler ;

32

Genel

BELGE :

20

NİÇİN TİP'İ DESTEKLİYORUZ ? "

..

P a ragraf 3 ) Çünkü TİP en\ ekçi halkı iktidara g e t i r e c e k biri­ cik p artidir. öteki p a rt ile r ise, e ın e ğiy le geçinenlerin o yl arı n ı alacak, fakat iktidara y ine söınürücü s ını fl a rı varlıklı kişiler i , bozuk düze n in yöneticilerini ge t i re c e k­ tir. Bu temel ayrıın , TİP ' in en büyük özelliğidir. Ve D İS K bunu değ erle n dire re k e ıne kç i sınıf ve tabak a la­ rın iktidara ge l ın e s ini Türkiye'nin geri kalnu§lıktan kurtuln1a.sı için tek çıkar yol bildiğinden TİP' i var gü­ ( Sayfa 88,

.

.

,

c üyle destekleyecektir."

BELGE :

21

"NİÇİN TİP '?" ( Sa y fa 9 0 . Parag. 2 )

DİSI{. i § Ç i

sınıfının

e konoınik, sosyal v e k ü lt ü r el

bakın1dan kallunınası ve · yüc e lm e si için özellikle, Tür­ kiyenin her bakıından tan1 b ağ ı ın sız olınası ve lu zl ı bir kalkınnı a yoluna girınesini zorunlu gördüğü için bunu ge r ç e k l e ş t i re c e k partinin TİP olduğunu te sp i t e tıniş , bu nedenle TİP' i destekleme kararı almı ş tı r .

Eınekç i h alkıınız ve öze ll i kl e bilinçli, uyanmış kar­ deşlerin1iz en yakınlarından başlayarak bütün tanıdık­ larına yukarda açıldadığımız gerçekleri anlatacakları emekçi h alkınuzı uyararak, bilinçlendirecek ve TİP' e seve seve oy 1 ve rmesini sağlayacaktır. .

DİSK, işçi sınıfının söınürüden kurtuln1ası yol u n ­ konfederasyonu olarak da çalışan Devriınci bir i ş ç i tün1 emekçileri seçimlerde TİP adaylarına oy v e rm e ­ ğe çağırır. Z afe r tan1 bağımsız, s osy al i st bir Türkiye için çalışanların ol a c ak tır " ,

...

33

İçişleri Bakanlığına g el en 16 Haziran olaylarının k e si n bilançosunu a § ağıd a sunuyoruz : Dört ölü : Bir polis, iki işçi, bir siv il.

Yedi ağır yaralı : B i r polis, iki öğrenci, dÖrt i şç i , bir b in b aş ı bir ass ub ay altı e r , t op la n1 sekiz ki ş i ku r­ ,

,

,

şu n ve benzeri yaralayıcı aletlerle yaralı .

87 emniyet mensubu, t o plam

bir y arbay ,

30 er,

70 i şç i ,

olarak 197 k iş i hafif yaralı .

Tahripler :

Kartal'da Hayın ak Fabrikası , AP

binası . Emn iye t A ıni rJ iğ i ,

M aı t e :p e

ilçe

Sig ara F�brikası ,

Kadıköy'de beş �partmanın caınlan, Kızıltoprak' ta iki ap ar t m an d a hasar,

bir b e le d i y e ,

zabıtasından on bir adet toplan1

bir eınniyet,

olara k

toplun1

13 vasıta ta­

m aınen t ahrip . Kadiköy Kaymakamlığına ait bir ara­ ba ile Kadiköy AP ilçe binasında. Kayınakaınlıkta, bir pastanede t ahrip . Bir özel otomobilde tahriba t.

Maddi zarar : Bir buçuk

n1ilyon

lira.

1 1 16 H��ran ol a yl arın ın dosyası" n ı kaparken, b i r ": kaç notu vern1eden geçemiyoruz : İstanbul'çla kitle :Q(llind� i§Çİ. htl:reketıerini.Q. olnı a­ sı ihtµnali qa.ha

önceki

o l�yla r ı µ ı��ğında }{estjrilin c e ,

ba?;ı planlar y�pılıTn§tır. Bu

bel i rli

çı}.q�

planlar,

işç Herin nümayişe

y erle ri ve yolları tahinin ed ilerek haı.:�rla.n­

halinde pl�na bağlanın.ıştır.

mı ştı r. Büyilli: ve geµi§ kitl eleriµ hareketi pılması gerekenler

Başp$.anl�k,

qe

bir

' 'PQli�

-

Ordu' ' kuvvetin� . bu

lü hare�et}erde birıikte harek�t

etmesini

ya­

tür­

sağlaması

içjn pfr uGizli gen elge göndermiştir. .ı\.dı geçen pla n la r b u nu n ü z e rine hazırlanmı§, 40 bin nüm ayişçiye uygun bir tertipler sil silesi öngörülmüştür.

34

Ancak, son İs tanbul olayları hazırlanan

bu

plan­

ların tam aksi yönde bir gelişme göstermi§tir. Olayla r belirli yer, c adde ve ıne ydanlarda değil birdenbire özel­ lik göstererek, şehrin birçok seıntinde

"Dağınık' ' ola ­

rak, ayn ı anda b aşlamıştır .

Tedbirlerin

tutarsızlığı,

işçi hareke tlerinin

hazır­

lanan pHlnların taın dışında b ir taktik ile uygulanıua­ sından ileri

gelınektedir.

Resmi rapor, "Madde z a r a rı n 1 . 5 ın ilyon lira"

ol·

�uğ unu göstermektedir.

Bugüne kadar görülenlere oranla yepyeni bir ha·

reket olduğu şüphe götürmez olan 16 Haziran laylarının m anevi alanda' '

b ize

1970

kaybettikdirlerini,

na eklerseniz, rakam nerelere varır

o­ bu

veya Alışılmamış

ne sonuçlar çıkar hep b irlikte göreb ili ri z .

Bu

olaylar göstermi§tirki, y arım yüzyıldan beri için

için üretilen

l{omünizmin suikast

planları

iktidarın

zaafi, m illi müesseselerin gafleti, Milliyetçi Türk İşçi­ sinin heyecan gücünü

te şkila tla nınay ı

başaraınıyan

o mazbut fakat tecrübesiz işçi liderlerinin hataları yü­ zünden

1970

Haziranında açıktan açığa ortaya çıkma

cesaretleri göstermiştr.

Milletimizin

tarih

boyunca

ihanetin her

çe§idiyle

karşılaştığı ve bütün bu nevi tuzakları dehasının gücü

i le bertaraf e ttiğ i de bir gerçektir.

Aksini dil§ünınek

bile h atadır. Türk Milleti elbette l{omünizıninde hak­ kından gelecektir. Fakat bu mutlu günü görmeıniz için herkes in ana Vatan'ını ve Mlletini kendisine düşen i yapması

düşünen herke s i n

lazımdır.

Yıllardan beri Milliyetçi Topluıncu doktrinin

tuğ�

ları altında toplanmaya ba§layan milletimiz gençleriy .. le, esnaf teşekkülleri, köylü b irl ikl e r i , memur ve aydın

35

grupları ile Türkiye'ye zararlı olan her c e re y anl a mü­ cadele e tmeyi başarmı§tır. İdeoloj imiz m ille tim izin heyecanına ve aklı se l i m i ­ ne y akı şı r b ir ihtişamla büyümektedir ÜLKÜCÜ İ ŞÇİ­ LER BİRLİGİ is e Türk işçisinin k ahre dici gücünü teın ­ s i l etmek ve duyurmak i çin kurulmuştur. Türk işçisi açıktan açığa ortaya çıkmalı "Ben Milliyetçiylın b u topraklar ilzerinde ihanet planları hazırlayanların ölü­ E rge n e kond a den1ir dağları ın-U yüın. Türk emeğinin eriten ilk körill{ nefesi, fezaya gönderilecek füz e le r i n dehasıyıın'' deınelidir. İşte M i lle ti n alın teri, pazı gücü, işçi kardeşlın , ülküda§ım beniın. Sen ve senin gibi duyup düşünenler birleşsin diye ilk adıın atılınış, çatı kurulmuştur.

Senin uyanışın, ihaneti uluyan çakalların ölümü, senin varlığın, iktisadi demokrasi, sosyal adalet, kut­ sal emek ilkelerin üzerine ku rul a c a k Büyük TÜRKİ­ YE'nin en sağlan1 garan tisidir.

86

"İşçiye, e meğ inin h a k k ı n ı a l n ı n ı n teri k u ru madan verin iz." ( Hadls- i Şe rif ) .

Hz. M U HAM M ED

F iat ı : 2 , 50 TL

A yy ı l d ı z M atbaası A .

Ş.

-

Ankara,

J 97 1