Nejdet Sançar - Mehmet Emin Yurdakul ve Şiirleri

MehÄąnet Emin Yurdakul ve

Ĺžiirleri

Mehınet Emin Yurdakul

Şiirleri

ve

Mehmet Emin Yurdakul, edebiyat tarihimizde mü s tes na hir mevki i olan bir Türk şa ir id ir . Fakat bu müstesna mevkii Şair­

liği ile elde etmiş değildir. Ç. ünkü Meiımet Emin Beğ, büyük bir şair olamam;ştır. Hatta ona sadece bir şair demek bile bi· ra z güçtür. Bundan b a ş ka kendisini unutulması imkans ı z ş ahsiyetleri

bir n azım say­

kudretli

maya da imkan yoktur . Bununla beraber,

nazım

tarihimizin

arasına karışmış ve manzu­

melerindeki bü�ün şiriyetsizliğ"� rağmen, Türk edebiyatı tari­ hine emiili şairıı ünvanını almı ş tek insan o l ar ak geç mişt i r .

Mehmet

Emin

Yurdakul'u bu

mazhariyete eriştiren, şiir

cephesi fakir, fakat şuur tarafı kuvvetli kalemiyle yı l la r boyu terennüm etme si dir . Her ne ka d ar ondan önce de 1 ür ke Türkten bcıhsc'erıler çıkmış.Hı da, seızı�ı ya l n ı z Türkten bahfeden tir 1üı k n:zı halire gelin n ilk Ti:rk!�airi cdur.

<Türk> ü

T ürklük hayatın d a Servetifünunun

zevk ,

Türke yabancı

ruh ve dilin i n hakim olduğu s ı ra lar da edebiyat alanına: Ben bir Türküm ; dinim, cinsim uludur 1 diye

ırkının büyüklüğünü

Beğ, kalemine en büyük rak görülmektedir: •

ha�rkırarak

mevzu

giren

Mehmet Emin

olarak «Türk» ü seçmiş ola­

Büyük parçası b aşka milletlerio

tinde, tarihinin yr kın çağları

fe lake t l er le dolu,

yurt parçası bakımsız ve ha ra p. milli

esare-

son bağımsız

şuur ve

ruhu küllen­

miş, ·manevi gücü sareılmış; faka.t tarihi şanlar ve şereflerle dolup taşan, v ak t ı y le önünde dünyay(11,dize

ıetirmiş,

askerlikte değil medeniyette de parlamış olan

Zllmelerinde l ürk halkının: dertleri,

nua

kutsalhğı;

Türk

T ürk' ü .. Man­

sevinçleri;

tar�nin erıginliii,

yalnız

Türk yurdu

bü yükl ü ğ ü ;

·

TQ.rk.

-1-

ırkının kahramanlığı, ululuğu ve üstünlüğü

işte bu se bepten

büyük bi yer tutmakta d ı r .

Bu şiir cephesi fakir manzumelerin,

çağının n esl i

üzerin­

deki tesiri büyük olmuştur. Bunun te k sebebi Mehmet Emin'­ in kaleminden büyük bir şmrla muhitine taşa n Türklük sev gisidir: ·

En güzel yüz bize çirkin, biz severiz Türk yüzü; En iyi öz bize fena, biz isteriz Türk özü ; Milletimiz, alkışlanz am l d ı kça Türk sözü,

Biz Tii.rkleriz, biz bu kanla, biz bu şanla yaşarız 1

Türk yu r d unun son b.1ğırnsız parçası için

:

Yazık sana ağiarnıyan şiire,

Yazık sana titremiyen vicdana , Yazık sana uıanmıyan eJere, Y:azık seni kurtarınıyan insana diye içlenen; atalarını

düşününce :

Ben oyurn ki kaıııyla övündüğüm ecdadım.

Titretici şeylere hiç bir gün diz çökmemi�; O ne kuduz canavar, ne şimşekli yıldırım, Ne bstrga önünde korku yaşı dökmemiş ! diye gumrlanan, millttin�ın silkinip kalkıııması için :

Artık uyarı! Nı:cat gün ü g-elmiştir ;

Şu Türklüğü

felaketten kurtarmak,

Onu yine selamete çıkarmak Senin için en mü b are k bir iştir ! diye bağıran; esir Türk ellerine :

Ey sevgili memleket ! .

Aç bağmıı biz geldik ;· Sana necat, hürriyet V ermek için yükseldik !

Aç bağrını, Oğuz'un

Toprakları can bulsun ; Evlatl.ar.ın Moskofıın Zincirinden kurtulsun ! diye seslenen şair, bu şiirsiz mısralarla birçok g·ör.ülleri tutı.ış­ turmasiDJ bilmiştir.

Mehmet

Emin Beğin,

bilhassa birinci dünyn savaşı içinde

yazdığı m a n z um eler de, kınlan manevi güçleri kuvvetlendirrnek

için Türkün şanlı ge ç m iş ' ni yenidt n gözler önün e serıneye ça­

Dünya Milletlerine b�ş eğdireıı Türk b.h­ raınanları, Türk ün dünyayı titreten kuvveti, za fe rle ri m i z , mede­ niyetlerimiz, fazile ti mi z, insanlığımız, ahiakımız, iistünlüğünı iiz

ça!ışt ğı göriilür.

onun kaleminin daimi mevzulandır : Ey T ürk ırkı! Ey demir ve ate�ia e.vladı, Ey binl e rce yurt kuran, ey y ü zler ce taç giyen, Ey dünyaya dendi olmak için doğan sen !

Tanrı senin al nı na bir kara baht yazınadı 1

Milletleri

oldü r miye n faziletler yine

bizde,

Sözde sebat, işte ·azim, sabır bizim kavınimizde.

Perıçen gibi Zf karı da E\inkinden üstündiir 1 Sen do ğ mamış olsaydın dünya geri kalırdı, Gök kubbenin altmda her yeri yas alırdı.

Türkten başka bugün de diriltici kuvvet y ok,

O verdiğin a hl akı kirletmiyen

m ille t

yok..

Her miliete serbestçe yaşamaya hak veren Vicdanlarda Allahsa, yerl erde de ancak sen ...

Mehmet Emin Beğ,

manzumelerindeki şiriyet noksanlığından

-5-

vesaireden dolayı b i r t akı m

alr.ylara ve tarizlere maruz kal makla beraber, Türke Türklüğünü duyur ma yolundaki b\1· şu­ urlu hareketinden dolayıdır ki sadece çağının aydın nesli üze­ rinde b ü yük bir tesir y a p m akla kalmamış, Türk milliyelçiliği tarih:rıde de unutulmaz bir isim olmuştur.

O'·ıa 1 nesli üzerindeki 1esirini Ömer Seyfedoin, Akçuraoğlu Yusuf, Ziya Gökalp gibi çağdaşl a r ı da b üy ü k bir hakst:verlikle teslim etmişlerdir.

Gökalp'ın: "Bugür kü ger çliğin kalbinde daraban eden hisler bu büyük kalbin inikasıd r." cıimlesi bu­ nu gö1termeye yeter. Bu tesir in en mühim vesikaları ise, birinci dünya savaşında Çanakkalede Türk vatanını korumak için dövü­ şen kahramanların, düşmandan

ıaptettikleri sİperlerden Mehmet

EminBeğ"e gönderdikleri hatıralardır. Şairin,Dr.Te.vetoğlu Fethi'ya daha Tıbbıyede okumakta olduğu sıralı:ırda verdiği ve Teve­

toğlu taraf,ndan Kopuz

5

6

)

yayınlanan,

dergisinde (· Eylül

·

Ekim 1939,

düşmandan ele geçirilmiş

sayı:

yaldızlı hatıra

kağıtlanna yazıl a n bu hatıralardan iki tanesini okumak bile bu

tesirin derecesini anlamaya yeter :

16 Ni sa n 331, Delman Muharebt si <

Turanın ilk

kurtarıcı kuı ba n l <ı r ında n

piyade d o k u zu ncu

alayın on birinci bölüğü mül.§zim ·i sanisi merhum

Ali Paşa

ahfadından Beylerbcğli kahraman Mehmet 1\li Beğin hatırasmı

ihyaen.

Türk şair-i muhteremi Mehmet Emin Beğefendi Hazretle· rin� takdim., A la y 9, Bölük II Kumandanı !\llehmet Cemal

"9 v � lO Teşrinisıni 3'H de vuku bulan Selmanpak m eyd a n muharebesi hat ır 1sını te'yiden, p iyade dokuzuncu alayın oo ikinci hö üıtü naının 1 ve bu bölüğün kahr;;manı şehit müla­ zim-i sani Refik Bcg·-n b�ka-yi naını için Türklügün ruh ba­ bası M :-hmet Emin Beğ· Efendi Hazretleri ne takdim. , Mii\.lrim-: S;ıni Miilazim-i Evvel Alay 9, Bölük 1� Ku. M ehmet Cemal Şehit Refık S-1it Turgut 6 -

Yukarki satırlar ve şehit Refik Mehmet Emin Yurdakul'un : Yurdu için

bo yna

kanla

Be�in

yazılı

adı,

kefen takınıyan

Senin oğlun de�ildir Kahbe olan, alçak o lan bir inscı n

Hür aln ını zinciriere eğil ti r 1

And içtik ki he r fırkada son

sar

cak,

Her bölükte son fişek; Her neferde son kesk in diş, son tırnak, So n damla kan sana hizmet edecek!

gibi kah ra man lı k lıaykıran mtsralarıoın Türk askerleri aıasında nasıl J:)ir ruh yarattığını göstermektedir.

Mehmet Emin

Bt:ğc, şair

ve rıazım olarak

b üy ük bir de·

ğer vermek elbette ki mümkün değildir. F akat aruza karşı he­

ceyi , terkipli dile karşı sade Tü r kç e yi ileri s ü r e n Mehmet

Emin, Türk edeb iyatı tarihinde nasıl mühim b i r şahsiyetse;

Türk Sazı, Ey Türk Uyan, Tar. Sesini vrs<ıire gi bi irili ufı-ıklı şiir kitaplarını sa r an ve kitapların sayfalanndan gön ül l e re akan

Türklük ruhu ile d� Türk fıkir ve milliyetçilik t ar ihin de o de· re ce

müstesna bir

Mehmd E min

kah raman l ığını,

mevkie sahiptir.

Yurdakul,

ululuğunu,

manzu ·n elerinde Türk ün sadfce

faziletin i, vefat< arlığın ı, insan kalbi­

ni, efeadiliğini değil, Türk üsLünlüğü ve Türk bütünlüğünü de te r enn üm etmiştir. Şairin, Türk ırkının b üyü k vasıflarmı,

letinin

öteki ırkiara olan ü s tün l ü�ü n ü

ifade

çoktur. Türkün çobanını başka milletierin üstün tutan şu beyti

e

d

e

n

mil­

m ı s rala rı

hükümdarlarından

bile bunu gös te rme y e y eter:

Onun ulu milletinin k oy un güden çobanı, Başka ırkın elmas taçlı hakanırıda.n uludur!

Türk bütünlüğü fikri de Mehmet Emin Beğin esaslı fikirle­ rinden biri olarak manzumelerinde yer almıştır :

- 7 --

Türk birliği .. Bu benim

bir Bu

Bize

ayrı

mübarek iymanım ;

mukaddes

a�kı ben

yurt veren, ayrı dille söyleten

Allahırnın birliği gibi yüce tutanım ..

Sarp Kafbsb E.rciyas,

Hiç bir vakit Tür kle ri kardaşlıktan ayırmaz !

Bu saf kanı taşıyan Her bir insan, aşiret;

Senin

Türk diliyle konuşan Her bir şehir, memleket birer evladın, senin birer oymağın;

Senin birer öz yurdun, senin birer bucağın . . gibi mısralar da bu iymanın mahsullerir'lir.

Bugünkü "i' ürk neslinin, Mehmet Emin Yurdakul'un dünkü nesli ale v i iyen

manzumelerini pek

bilmedikleri muhakkaktır.

Çünkü o şiirsiz şuıır mahsullerine ne mevcut edebiyat kitap larında rastlamak mümkündür, ne de resmi veya husus! bun­

ca

yayın

arasında bunlardan bir

kısmı olsun

basılrnıştır. Hal-.

buki Mehmet Emin Y u r d akul ' u n bir çok manzumeleri bugün de genç k al ple rd e Türklük ateşi yaratabilecek kudret ve ha­

yatiyettedir. hunu bir edebiyat ifcı.de edi yoru m .

öğretmeni

olarak bi liyor ve

Bu sebeple Meh;uet Emin Beğin, bugünkü Türk ne s l i ta· rafından hernı::n hemen hiç biJin ın iy e n m::ı.nzLimelerinden baz.­ brınl'l :,·eniden y a yı n l a n m asının faydasız o l mı yac a ğını düşün­ düm. ��te bü küçük esercik bu düşü n cen in mahsulüdür.

Bu küçü'� sesrin, bugünkü Türk çc•cuklarına edebiyat ve Türkçülü\c t�trihiüıizin bir

kaç

güzel

sayfasını vermekten

ka bir g��yc:si yoUur. Zonguldak, 16 Eylül 195 t

Çiftçioğlu

Nejdet Sançar

baş·

-·

Kurtarıcı Qrdumuza

ve

Kahraman Başbuğuna -

Bug-ün yeni tarihin bıışladıg-ı bir

gün dür;

Açtığımız bayraklar

O canavar Ruslara mahkum olan topraklar Zulm altında inliyeıı esir Türkler içündür Biz de zından ve z i n cir yaratınıyan Tanrının Halas için d ü ny ay a gönderdiği erleriz; .

Şarka büyük bir devir h.<"zırhyan yarının Rüyasına can vamek yeminini edeniz ...

Rüzgar, tiı-ıi, fıırlına

.•

Bir şey beni raım etmez; Gökler, yerler a çıl sa

..

Üzerime t:ıfanlar, yan udağlar saçılsa

Benim erkek gö vd ı::m i ıı bir kılını titretmez..

Ben oyum ki k a n ı yla övündüğüm ecdadım Titretici şeylere hiç bir gün diz çökmemiş; O ne kuduz canavar, ne şimşekli yıldırım, Ne kasFg:ı önünde ko ı ku yaşı dökmer.ıiş.

Ey Kafk:-'f.ın doğuv-a karat açan rü z garı!

Ey obalı çölkre, Mavi buzlu dağ·'ara, o

yuğ

sulu göllere,

Bulutların üstünden uçan turna kuşlani

Sizler öli.im gülle : i biten Turai! elin�. lrmaklan ktıra oL n topraklara giuini7; Boyunduruk altı1.da ölt-n!erin nesline, O yaralı kalpitre bizden selam ediniz.

Deyiniz ki. o yaslı taz.:: duvc.k gelinler, ı-tıçkınklı nineler f(:ryatları kessinkr; Pırangalı mahpuslar, solgun yüzlü sürgünler,

-_-'<.9

__ _

Biiyük günün bir ölmez ümidiyl e gülsünler.

Verdikleri k ur hanlar

Tanrımızın merhamet denizini çoşturdu; Ettikleri figanlar Bizi esir Turanı kurtarmaya koşturdu.

Bilsinl er ki şu komşu, kardaş olan toprakta Elmas taçh-sultandan Yirmi evli köydeki rençberedek her insan Onlar için en derin muhabbetler duymakta.

Bakın size bir çocuk, bülbül sesli diliyle Onlar .için ihtilal şiirleri okuyor ; Bakın size bir genç kız, aom gümütten eliyle Onlar için hür riyet bayrağını dokuyor.

Evet, artık kuruluş zamanları

ya kı nd ır ;

Yarın yine saltanat bu kahraman ırkındır.

Bir ayrılmaz Türlüğün yaşadığı: her., bucak

Y e tmiş iki ulusa bir hür vatan olacak ; Yine a ltın saraylar, Medreseler, ·�amiler şarka şeref verecek; Yine şanh alaylar

,

Debdebeler, şerefler orda hüküm sürecek.

l nanırım,

d ü ş manım

zayıf

dtvlet değildir; Belki onun

ayağı

Kur ş un dağlar altında sağlam duran toprağı

Üzerine bir dünya çökmüş gibi eğiltir. İşte her bir tepede yüz çelikten istihkam O çelikten ağızlı toplarıyla uluyor; Her Moskofun göğsünde vahşi lms, kin, intikam

Kan y alamak İstiyen kaplan gibi soluyor. ı:�rzın nu r iarı m f ö n dür ür; Yer ülkeyi bir kanlı salhaneye d ö n düriir;

Belki bu ırk şu

Ell�rini yangınlar aleviyle ısıtır,

10 -

Viraneler ii s ti nden baykuş gibi haykırır

Şu kadar ki bu kuvvet kalhim gibi kaiplerin huzurunda baş kes e r, lrkım gibi bir millet Onun zalim bin kaz ak alayını mahveder.

Benim a rzum şı.:dur ki, bir Atlı Han olayım, Boğalaıın gücünü, Kartalların gücünü,

ejderlerin

öcünü,

Arslanların dişini hep kendimde bulayım.

Karahanın başına taç giydiği e lle rde Büy ük Türklük tahtını ellerimle

kurayım;

Tem üçin'in kurultay topladığı bir yerde

Dokuz tuğu sallanan bayrağımla durayım.

Bozkurtların ate�ler patiattığı ocaklar, Demir'lerin kanunlar götürdü�ü bucaklar, Babur'ların be ldele r yükselttiği ovalar, Yavuz'ların şerefler haykırttığı kayalar Zafer sesi

Yine büyük Turanin kösleriyle inlesicı; Yine ulu hakanın :

ve ri c i

"Ileriye!,, deyici fermanını din lesin !

Türk birliği . . Bu benim bir mübarek iymanım; Bu mukaddes aşkı ben

Bize

ayrı yurt veren, ayrı di lle söyleten Allahamın birliğ·i gibi yüce lutanım.

Ey kardaşlar! Bizler ki ayn ı ırkın oğluyuz; Kızıl, sarı, kara, gök, ak hanların soyuyuz.

O ihti yar NuhL•.. dan e vve l yine hep birdi\\; Büyük Turan ruhuyla Türke fatih dedirdik.

Bngün bizi çağıran Aynı ruhun ilaf· i seslı rina tcıplanın; Kalbimizde parlıyan

ll

Ateşlerin

Ey

göklerd� n

kesk in

l'ürk

geldi�ne inanın

kılıcı!

..

Ey şerefl.e, namusla,

Hakla taKdis olunan!

Ey dünyayı zulümden, haksızlıktan kurtaran!· Y ine adil Allahın intikamı ol, parla! .

Gerektir ki

bugiin'"de Türk ırkını

ağiatan bo; ansın; y as lar bağlatan,

Romanoflar sarayı kızıliara

O güzelim Turana kara islavlığınJesadı kan seliyle yıkansır!

Zira insan oğluna ah ettiren vahşetler Sönme k için zalimin damarından kan i st er; Her millete serbestçe yaşamaya hak veren ancak seni Artık yeter, uyuyan Üç bin yıllık bir mumya g i bi yatmak elverir Artık yeter, kinından Kurtarıcı bir resul gibi çıkmak vaktidir.

Bak her yerde gözlerden ümit yaşı akıyor; Vicdanlarda Allahsa, yerlerde d e

.

Birçok sefii:bakirler,

Öksüz, ye tim masumlar, beyaz saçlı esirler titrek ellerle me şal eler yakıyor.

Senin mahkum Turanı kurtaracak zaferin

Sana

v a hş e t in i boğacak; sonra Çinlerirı, lyran!arın, H intl er i n Irklarının alnına altın günler doğacak! ..

Avrupanın zulmünü, Ondan

Ey Aç

sevgili memleket!

bağrını biz geldik;

Sana necat, hürriyet Vermek iç in

yü kseld ik

.

Aç bağrını, Oğuz'un

Toprakları can bulsun; Evlatların Moskofun Zincirinden kurtulsun.

l�

":""' __

!Ey

ü�n�m

Dülk

- Tfirk Kadınları

tllk

Biçki

Yurduna -

n inele r ecdatta b ir Tanrıya taprnışlar;

lık alevii ocağı, lk hakanlar tahtının kurulduğo. otağı Erieriyle birlik te ter dökerek ya pm ış lar.

Eğer erkek de mi r s e kadın dahi ateştir ;

Onu aşkla, ü mi tle ısıtıcı güneştir.

Kadıniarsız memleket öçten, kind en mahrumdur ; Düşmanların önünde öi ü m l er e mahkı1mdur.

Ben doğdu ğ um vatana sonsuz yıllar dileri m Isterim

ki hayata

açılan göderim Ay yıldızlı bayrağın

hür

Nurların ın altında saadetle kapansın; Şu mübarek t o prağın

ı;ocuğu Turanın nionisiyle sallar.sın .

Bun u n için bende de iş görecek kuvvet var ;

Her

K ılı çi arın y a nı n da iğneler de pa rı! dar.

Ey iğnem dik ı Askere Giyecekler yetiştir : Sı;ıırda!d erLre Hizmet aziz

bir iştir.

Ey iğne ın dik ı Elimde teyellentn şu gömlek Bir kahraman genç Türi<.ü, vücudünü örtecek.

G�rektir ki ordumuz Fatih ile Yavuz'un

Garbı, şarkı titreten ; --H

Denizl�re, göklere

nekkareler!:dinleten

oyıldırım akınlı askerine eş olsun.

Eğer�zengin olsaydım, hazineler dökerdim; Her y iğiti n altı;ıa bir küheylan çekerdim; Onun ince ht.line elmas h an çer takardım; Ve yattığı çadı rda misk ve arnher ya ka rdım .

Lakin ey k alp , ey beııim genç göğsümde çırpınan Ey ;;ltından t a ç la rın üstündeki elmastan A sil olan Türk kalbi!

Vatıın�senin aşkından büyük bir şey:gözetn:ez.

O da ulu Rab gibi Mihrabına adanan bir kmb<ı.nı reddetmez.

Her bir Türk ün vngiEi lu: an için faydadıı; Bir gün gelir, b'r sugı_ bir hayatı kurtarır.

Ey z afe riın_ Tar.rısı, s::rı bizlere yardım et ı

Şarka n ecat verecek, Yirmi esir millete bnadıııı g e recek

Kurlarıcı Türkleq sc.ğ

Bak,

ve

sağlam ilerlet

bu millet düş l üğü ·asırlardanberidir,

Şu resuller vatenı olan Asyan g e ri dir .

Türkten başka bugün .. de diriitici , kuvvet yok; O ve rdiğin ahlakı kirletmiyen millet yok.

Dilerim ki, ordumuz Kafkaslarda yükselsin;

N evaların önür:ıden ":zafeı !, diye ses ge l sin .

U ralların altında Vahşi, mağrur leşlere adadetin haykırsın; Altayların sırtmda Yetmiş milyon, hürriyet s t vinciyle haykırsın.

Biz de o gün I l ahi söyliyerek gidelim; Yüee Tani'ıdaA-�nda sana se cde edelim ı

-ıs.-

Varsın ö t s ü n ho•ozlar, varsın söosün yıldızlar Ben uyumak istemero; E�er biraz uyursam, korkarım ki şu iğnem Göz yaşıml a ısiaran dikişimde p as tutar,

Ah () zaman korktuğıım tüy ürperlen o yerler Kardaşları o soğuk karlanyla kefenier; Her birinin üstüne vahşi kurtlar üşüşür; I- atihası ı kabrinde akbabalar ötüşür.

Hayır, bizden bir göğüs, bir kol eksik olmas

n;

Bir askerin gül yüzü sararmaıın, solmasın.

Zira bir Türk neferi Zr.man olur, en büyük bir mucize gös teri r ; Onun demir elleri Bir orduya, bir cengı!, bir zafere can verir.

Bu ellerle belki de çann tahtı yıkılır; Bu karakuş yuvası toprak\ara tıkılır.

Yirmi yaşı aşkı mı? Ben bu şeyden uzağım;

Turan için yaşamak, Genç ruhumu ırkıının rüyasıyla okşamak,

Ümit etmek, inanmak.. lşte bP.nim hayahm 1..

Bana ana yurtlardan iniltiler gelirken Mümkün mü ki dünyanın sefasından bugün ben Mısrın meşhuı kadını gibi bir zevk alayım; Bir sedefli rübe:ph. a�klarımı çalay•m?

Büyük Türklük

Bu, bana saadetler saçıyor; Sanki bar a her gece Gökten inen ilahi melek gibi gizlice Sekiz yeşil ct?nnetin ka p ı s mı açıyor: ..•.

İşte güzel l(;aftaslar, kırk saraylı Kauınlar,

Yüz kubbeli Heratkır. bin sötunlu 'f.urfanlar

•

Işte Ceyhun suları, altın :l"ebriz bağları.,,.

Gümüş Ba�·kal gölleri, zümrüt Altay da�larıl..

Burda h ·r yer: Mor sümbü( sarı çiÇek· kokulu;

Bu ellerde bir çoban kızı olmak ne mutlu!. '

.

Ey sçvgrli Turan.ım!

Gözlerimden kaybolma, güneşierin p;nlasın.: Özlüyor ki vicdanım Ayağırnın altında Kevserlerin çağlasın.

Bu iığurda günlerim, geederim senindil;

Parmaklarırn, göz nurum, alın terim senindir.

Ey Oğuz'un genç ne:siil Ey Osman'ın askeri!

Ey

Ey Yaflara at süren ,

bast A"ı

yerlere&hürriyetler götüren

Altın kalpli ordumuz rü2gar gi':ıi ileri!

Bugün senin ardında yardım için biz varız; Hepimiz de ateşli ve iymanh kızlarız; Biz de büyük dileğe ömrümüzü nezrettik;

Kalbirnize

zaferi ve ölümü öğre ttik.

And içtik ki, şerefle döneceğin günedek Bütün gençlik, kadınlık

sana

hizmet görecek;

Türkan yüzlü güzeller

Ş•irlerle ruhlarda büyük aşklar yakacak; Gül koparan nur eller Bağırlaı·da karıayan yaralara bakacak;

Her

kız

büyük

Turana

ya sırmalı bir sancak

Ve yahut ki kendine kanlı kefen yapacak!..

Ey i�nem dik! Askere Giyecekler yetiştir; Sınırdaki eriere ·Hizmet aziz bir iştir.

Ey iğnem dik! BiçÜğim ay yıldızlı al bayrak Bütün Turan eline gölgesini yayacakl

-·ıs-

•.

o ırd u ın u ın Destea ın 1 - Çanakka1e

Kahramanları•• -

Bu gün hak an seferberlik ilan etti ; Üç devlete cenk t.,plan gü ı üldetti.

Aziz yurdun vakur sesli davullcrı Babaları, kardaşları, oğulları Ay yıldızlı al ba yr a ğı n

O mukaddes gölgesine çatırıyor;

Ç ocukların kaynaştığı her sokağın lçersind·:! " har be , diye haykırıyor.

Milli şair altı n sazın tellerinde Şiirlerle cengi övsün; Iş ustas1 kızgın örsün üzerinde Has çelikten k1lıç dövsün.

Ey vatanın dişi arsla n ninelui, Ey şarkın saf aşkla çarpan sineleri Ey ilahi beldelerin Melek yüzlü bakirieri ağlamayın ; Göz yaşıyla kalbimiz-in Şu sızlıyan yarasını da�lamayın.

O milletler a�lasın ki e ı k ek leri, Kadınları vatan için hissizdirler : Zenginlerin, fairleriD yürekleri

Para, kuvvet

"e rm c k için hasistirler.

Böyle kara, musibetli saatlerde

Şehirlerde, obalarda, her yerde

Her

genç gelin,

her

En sevgili vücutları feda eder ;

nişanlı

Her kahraman delik anl ı ,. ,Ocağuıdan ayrılarak cen ge gider.

Bizler burd(yedi asrın tarihini okurui ;

Bu mübarek topraklara basmak�için korkuyoruz.

Burda eski kabirierden

Çıkan�bir çok cenazeler kefenlerle silkinmişler; Sanki bize Rabden gelen O semavi yar dı mcıla r gibi nurlar giyirimişler.

Bunlar şimdi bu tarihi ovalarda, sahillerde ;

Şu kırmızı kayalarda, kumsallarda, her bir yerde.

Işte, altın sikkesiyle o Şehzade Süleymanlar ; Aksungurlar, Demirtaşlar ; lki salda Rumeliyi fethe çıkan kırk yoldaş l a r ;

Seksen yılda bu devlete temel atan kahramanlar!.

Her birinin bize bakan bakır renkli' er çehresi

Meşaleler karşısında imiş gibi azametli ;

Her birinin dağı, taşı gürüldeten erkek sesi

Uzaklardan· kopup esen rüzgar gibi mehabetli. �eslil

Bunlar bize diyorlar ki: "Ey osman'ın asil

Kanımızla yuğurulan bu mübarek,;: güzel eli ,

İstanbula kilit olan

Bu sevgili toprakları düşmaniare çiğneitmeyin ,

Hala· bı1gün dağlarından Tekbir gelen bu yurtları Avrupaya, terk etmeyin

lstanbulun, memleketin ümitleri bütün sizde ; Şarkın. garbın istikbali bugün sizin elinizde ,.

faziletler yine biz�e; işle azim, sabır bizim kavmimizde; O cfı.ıgiı C�ıı'lc"rı

Milletleri öldijrmiyen

Sözde sebat,

-:- 28 -

·

Fatih yapan cesaretler bizim erkek

ruhumuzda;

O kahraman Yavuz'ları Galip eden itaatlar bizim yi�it ordurrıuzda.

Bu ordunun kabalaklı her zabiti, her nefeti Ilk ecdadın karta!_ kanat, arslan pençe bir a ske r i ı · -·---·-···--·--·----·- --- -··········-······· ···--------------

Ey Turanın saf kanını taşıyanlar, Ey gözleri kıvılcımlı �kahramanlar, Ey Osman'ın çocukları ı Düşmaniara tufan gibi hücrİ�dio; Şu kül.renkli ufukları Kıyametler kopmuş gibi gürüldelin.

O silahı pari atın ki ulu ecda t Bu demirle yüz devlete �emel at·mış; Her iklimde yüce, şanlı bir saltanat, Hür ve mesut bir Türk ömrü parıldatmış.

B\lgÜn şarkın bütüİı aziz kubbeleri, Altay, Atlas, Him alaya tepeleri, Haremeynler, Istanbullar f_�.., Bizim yiğit adımızı çağırm<tkta;

Milyonlarca

s

fil dullar,

Öksüz canlar, "yard ım " diye hıçkırmakta.

Bu saatte kılıç, kalkan mabuduının Bu milletten istediği ha;n leşi; Nice yıllar sönük =du ran Tüı k yu:duıı.un Bu ordudan beklediği şan güneşi.

lrkımızın bizden önce gelenleri; Kalbin bı�sla tutuştuğu g·ündenberi Şu diinyaritil her yerinde Esarete sert yu m l' u ğu vuranlardı ;

21

Tahtlar, burçlar wstlerinde

Hi.r alınla ya lı n kılıç duranlardı.

Süleyman'lar d e ğil miydi, Avrupaya Karalai-da, de rı i :ı. l er � e kork u verdi ?

Buıün 'bize silah ç eke n Fıransaya

Bir çocuğu korur gibi kanat gerrli ?

Biz de:pulat

y ürekle ri

koılarındaiı,

Ve kollan kılıçlardan güçlü olan Bu cihangir ataların

Şan vcrdi�i bir topraR-m er leriyiz :

O mukaddes rüyaların

O m übarek iymanlann askeriyiz.

O nesliz ki kahramanlık mey danları Yine bugün dört rüzgi.ra bizi sorar ; Arzın şeref taçlarını tutanlan Başlarımız iibi büyü k başlar arar.

Bizler Rabbin en sevgili

mi ll e ti yi z ;

Göğe bakan diyariarın ümidiyiz.

Yüce dağlar, yalçın ta:,lar

Bizim altın

o r dum uza

e: ğilec;:e k

;

Zalim kalpler, mağrur baş la r

Bizim keskin süngümüzle ezilecek.

Hıze göre Allah için gidilen yol, Millet Için haykıran ses muazze:zdir!

Şu mübnek

vatan

için savaşan kol,

Hukıık için dökülen kan mukaddeslir.

Haydin, artık dövüşmenin vakti geldi ;

Bu dakika bizim için öç saati.

Tekbirlerle, türkülerle

Düşmaniara arslan gibi hücnm edin ; Bombalarla süngülerle Zalimleri taun gibi hep gebertin.

Bizi o gün bekliyor ki devirlerin lrmakları çoktanberi görmemiştir ; Şehnameler yazan büyük şairlerin

Deshnları�bin yıl evvel söylemiştir.

Ileriyel Türkün alnı Yalnız Rabbe secde eder ; Onun asil, hür vicdanı Tahtta· hakan görmek ister. İleriyel Gök, yer, deniz, Akınlarla· inildesin; Bizim yüksek seslerimiz Her siperdel"vur, kes!" desin.

Ey T�rk Uyan

1 Uyaaın can verin ;

Ey .kardaşlar 1

Şu

Tlir.kl iiğe

Hep arılar kovaoın ; Turaiı eU Tirklerhl ı ..

Ey Milletimi Sen bundan tamam be� bin. yıl evvel Aıtaylarda yaşark tn , Tanrın; sana dedi ki: "Ey Türk ırkı., bu ye;den.

Gıineşlere sü z ül e n karta! iibi- uç, yüksel 1 Senin her bir k uv veti ram edici ellf'rin 1::\ütiin m ağ" r ur başiara yıldırımlar saçacak;

Sana Çinin,

l yranır. ,

Hindin, Mtsrın, her yerin

Er isliyen tahtları koilarıot açacak.,

Sen bu sesin öniinde rüzgar gibi dolaştın; Sert y e l e s i dikilen arslan gibi savaştın.

İlk fdleri tanıyan

Yaşlı Alpler, Kafkaslar.

Tufanlarta h-.ykıran

Eski Niller, Araslar

Senin gibi bir yiğit ve

l

san

oj!u doğduku

bir ulu milleli

gündenberi görmedi.

:ien her yerde fütuhat türküleri ça2'ırdm; Kanı.han'l<ır, Otuz'lar, Atili'l..r. Çinıiz'ier, Tenıiirlenk'ler, Yavuz'lar _çeı:iıı ıs�'ıiş �öğsiinü kabarttıran ecd.adırı. ' Sen tuğunu diktiğin üç

dünyanı n

üstünde

Beyaz, siyah ırkl... rın dillerinde auıldın;

Şarkın, garb.n

yüzlerce putlarının önünde

K lıç ile kalkanın bir t .m rısı tanıldın.

Tahtlar yıktın; lakin s®n mihraplara kol i'erdtn;

Taçl ar aldın; lakin sen milletiere hak verdin.

Sen de kanlı meydanda Bir yc:�k cı ;ıteştin; Lakin başka z a m an da Isı tıcı gün eş ti n .

ToprcıA-ında ne vahşi engizisyon penç�i, Ne de ahlı, feryatlı Sen Bartelmi recesi.

------- --------------------------------

----"7-----

Sen idin ki şarkta bir Türk dünyası yaratbn;

Onu

al t ı n

kubbeler,

Gök çinili mihrapia-r, işiemtıli türbeler, Medreseler, çeşmeler, köprülerle donattıo.

Senin yalnız Orhunun, Semukandin, Turfanm Nasıl biiyük birJmillcl oldu�unu anlatır; &ı. elleFjD bı:r t aş ı,. her dıvarı T uran ı n Yaşadıiı şerefü asır:ları- parlatır;

Gösterir Id medeni olmadığın yalandır; Sana yalnız "demir el, denilm-esi bühtandır.

Pençen gibi kafan da Elinkinden üstündür; Aşkın kadar ze kao da Medeniyet içündür.

Sen do�ıııaıruş olsaydın, dün.ya g-,ui kalırdı; Gök kubbcnin altında her y;erri- yas- alırdı�

Fakat şimdi? .. Evet, şu son üç-yüt-yıld:;lllberidir Senin pnh h-ayoı�rıım Ulker bab-rı ctöniiktür; O alevii şeh.illleıin,. kulelerio sönüktüı;; Her buca�ın. bir meı..arlık ve bir yangın. yeridir.

Ordayıkık saraylarla kadit olmuş hısarlar, Yer:e g:e.yll.l�� tahtlar , burçlar

için için

ağ'hyar;

Burda yanık mabdlerle ıssız kalmış d1varlar, Yasa batmış evler, köyler yürekled dağlıyor Bu ha rab e yurtlardaki cehalet lssı:ı, vahşi kutuplar dan dah:::ı çok; Bu zavallı ellerdeki sefalet Afrikanın çöller in de belki yok. Şu işsizler, şu haykıran yoksullar, Şu mah bus la r, aç ag-ızlar ser:indir; Şu hastalar, şu dilenen�geoç dullar Şu yetimler, yaslı kı:ılar s e nindi r . Şu köylerde hay van gibi ot yiyenler Türktürler; Şu in ie rde yaşıyc!Dlar, po st giyeııler Türktürler.

Bugün senin her tarafta çırpınıyor feryadın;

Tanınmıyor Tanrın, dinin, yıkılıyor mi hrab ın ; Çiğneniyor ırzın, hakkın; yakılıyar kitabın; Bağuluyor dilin, duygun; borianıyor Bak şu kanh kef en

T ü rk adın!

gibi soğuk, yaslı gölgeler

Saçan kirli paçavralar b ir er düşman bayratı;

Şu Türk sesi, kardeş sesi iniidiyen ülk ele rf Bu saatta b i re r cellat hükumetin toprağı.

Sen Asyada eski Ganjin o fakir Par yalan gibi candan bezeo s in ; lsrailin o vatansız, o hakir

ı'-fesli gibi alnı yerde g eze nsin .

Avrupada fethettiğin yurdundan Sürgün gibi kovulmaya mahkumsun ; Yer yüzünde bir adalet, bir vicdan Sahibine kavuşmaktan mahrumsun. lntikamlar, istibdatlar, hainlikler hep sana ; Nankörlerden zulüm gören sen bahtsız Türk ırkına 1..

Söyle bana, senin fatih altınordun ne oldu ?

O tahtların, som yaldızlı sarayların ne oldu ?

O fütuhat şenliklerin, alayların ne oldu ?

Ufkunda gün kararınıyan geniş yurdun ne oldu?

Erlerini ak köpüklü seller gibi çostaran Yasaların, bayrakların, hakanların nerede ?

Kıralları yalın ayak rikabında koşturan Kılıçların, mızrakların, kalkanların nerede ?

Nerde senin o şerefl i donanınan ?

O türeli yeniçeri ocağın ?

Denizlerde, karalarda, dolaşan Yüz bin gaza gören ünlü sancag-ın ?

Vatan için gök Tanrıya and içen O dal kılıç yiğitlerin hani ya ?

Bu uğurda her bir şeyden va;t: geçen O muhterem şehitlerin hani ya ?

Belki bir gün Bahrimuhit göğe ç ık ıp kururdu ; Belki bir gün Himalaya uçuruma d önerdi ; Belki bir gün şu güneşin:aıevleri sönerdi , Belki bir gün şu kürenin yürüyüşü dururdu ; Lakin akla gelir miydi, bu saltanat otağı Böy le .viran ciacak ta iniltiler gelecek?: Zincir sesi kara y ı lan ı sl ı ğıyla k ul ağ ı Bir zehirli kurş•ın gibi parçalayıp delecek?

-

O göğsünde çırpınan Pulad kal bin yaşamaktan kaldı mı?

Sana ateş, alev ver en asil kan Artık bugün bir irinli p ıhtı mı?

Ah ne o ld u n ?

Musibe!li, zalim yıllar senin de

Dinç ruhunu yıprattı mı , t:ıdi m i ?

Erkek gönlün şu dünyanın içinde Artık necat ümidini kesti mi?

Hep gençleıin cenaz-! mi? Beşiklerio tabut mu?

Bugün s enin ölüm müdür, uyudu�un bu uyku?

Hayır, hayiri Hi·ç bir vakit düşmek ö,lmek sayılmaz; Bu düny a d a kalplerini kaybedenler )yılınaz; lnsani ye t bunlar için karalan bcığlasın.

H'llbuki se n , yine bug-ün d iri , sağlam bir ırksın, Hain eller senin yalnız gül y üz iinü soldurdu; O yaralı vic da nına kara yaslar doldurdu.

Fakat senin yü r eğin in ateşleri sörımedi; Bunl ar buzlu topraktaki sıcak kuvvd gi bidir; Bu kuvvetle her ümidin çiçekleri yeşerir.

Bugü n senin talibine gam çekti�in devleti.

Bir iyma nlı kahramanın yine cana getirir,

"Türk beşiğ i dehaların yatağıdırl, dt:dirtir.

Sus, ağlama !. Harabenden kalk,

do ğrul;

Kaldır solgun, felaketli başını; Dindir, kanlı gözlerinin yaşını;

Çık m eyda na , kurt ul ma ya bir yol bul .

Unutma ki, en acıkh bir figan Bir k ı rlangıç kuşu kadar gideme z ; Seni devden daha güç lü yaratan Senden asla dilencilik istemez.

Bilir misin ağlıyacak kimlerdir?

Kara bah ta boyun eğen bir sefil; Zalimini affey l iy en bir zelil, Zincirini sürüklüyen bir es ir !, Orhunların nionisiy le büyüyen Felakete soğuk kanla gülendi r; '

En kuvvetli Turan nesli gözünden

Kin, intikam yaşların ı sil endir .

Beklerliği n daha hangi musibel?

Elvermez mi bağ randaki yaralar?

Elv e r m e z mi alnındaki karalaı ?

Elvermez mi bu s e b let, bu

Ecdadınının

z i l let ?

kemikleri b u gün bak,

Hakaretler içersin "e inliyor; H e r köyünde tütmez olmuş bin ocak Ayağının s es l e r i n i dinliy or.

Ister m isi n , s o n tahtm da yıkılsın?

Son yurda da k a n l ı mızrak dikilsin? .Son bu rca d;;ı diiş man b a y ra k asılsın?

Sorı nesle de melün zincir takılsın� düşün, titre, hiddetlen ,

Sen b u n l ar ı H an g i

Bir

ırktan

olduğu n u ha tırL : ;

boğ u c u derıiz gibi ku v ve tlen;

Ve kendini ir.kilaba h azırla ! .

Ey

mi

l le t i m ,

y ü z m i l y a rı yi n e senin nesli n di · ;

Sar p k a fkasla E rc i y as Hiç b ir vakit T ü • l d e r i k <ı ı daşlıktan ayrılrr a ı !

Bu mübarek dağlar d a s�nin birer el!ndir. Şu duyduğun m a s <ı lh r, şu türküler, de s t a nL a r Senin bahar türkülü Tu r anın ın saf sesi;

şu güreşler , horanlar g ö vdeli ecdadının türesi.

A n a vatan Çuvaşı, A zeriyi, Ba şkurdu.

Sar tı, Fini, K almuku aynı kanla yuğurdu; Bu sa f kanı taşıyan Şu gördü ğün k oşu lar,

S eni n boğa

H e r bir insan, aşiret, Türk diliyle kon u ş a n

HE'!r bir şehir, memleket Senin bire r e vl ad ı n, senin · b ir e r oyma ğın, S e n in b irer öz

yu rdu n ;

senin birer bucağüı . .

Sen istersen Tunanın kayn,a ğuid"an Çlde�ek: . . ' .

.

Al t ay, .Kıpçal•. Sibi rya , Azerbaycan, Harizim,, Gazne, Hıyve, Buhara, H er yer y� ni Turan�n s ını rın a girec�k;· Osman ile Nadi"r 'in, lıhan ile· B·abur'un ·

·

·.

··

- 2� -

Kardaş o lan m i lt e ti b i r rüyaya ta pacak ; · M i l y o n l a rca

o asil,

o ateşli kalplerin

Ht:p si T ü rklük aşkıyla tek kalp gibi çarpacak.

Artık uyan! Necat günü gelmiştir; Şu Türklüğü felaketten kurtarmak, Onu yine selamete çıkarmak Senin için en m übarek bir iştir .

Sen Tanrı n ı n mihrabına git, eğil .

Turan için dua eyle; yemin et, ·1 ,,

"�' ->�- .

?i

Demirleı i, ateşleri aziz bil, Y üreğine intikamla kin öğret.

O mukaddes A ltayiara çık, haykır : İnkilaplar kansız çiçek açmaz, de, Hiir bir T ürkt ı- n iyman, azim, kan iste; Ulusla rı ba yrağı n a _ hep ça ğır.

H aydi yürü! Bu alemde her zafer Yalnız arslan olanlan selamlar; Hürriyetler, saadetler, sevinçler Meşakkatli alınla rda parıldar ..

Arbk uyan! Şu: hayattan yüz çevir, Tarihine, ecdadına sadık kal;

O cihangir Türklüğünü ele al; Y ine bugün kurmak için yık, devir.

Bir asker ol, silahını tak, kuşan; Bir şair ol, milliyeti dalgalat; Bir işçi ol ocağını yak, kıskan; Bir alim ol hakikatı parıldat! .

Bil ki senin her meraını fetbeden

O Türk dehan yeni dünya kuracak; Son asrın da Turanını yaratmak, Işte senin genç neslin den beklenen ! . .

Haydi yürü! M edeniyet, şeref, tan, Genç alnında . millt rüya görenin ; Eski, yeni, hür ve mesut Türkistan Bütüııı Asya ve istikbal hep senin 1..