( Eλληνικο νταραβερι )
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
16 σελίδες για την τέχνη και τον πολιτισµό
ÐÅÌÐÔÇ 6 ÌÁÑÔÉÏÕ 2014 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1802
ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΤΟ «ΚΥΡΙΩΣ ΠΙΑΤΟ» ΣΤΟ... ΤΣΙΜΠΟΥΣΙ ΤΗΣ ΤΡΟΪΚΑΣ
Νταβατζήδες στα λεφτά μας } Τον πλήρη έλεγχο επιχειρήσεων, ακινήτων, δανείων και καταθέσεων ζητούν οι δανειστές } Η κυβέρνηση δίνει «δώρο» ασφάλιση, υγεία, κτηνοτροφία, φάρµακα και... βιβλία!
4, 20-21
art
ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ
6
Λακίζουν οι κορυφαίοι της Ν.∆. από την ευρωλίστα ΕΡΕΥΝΑ - ΕΛΛΗΝΙΚΟ
43-45
Κόντρα ΣΥΡΙΖΑ και δηµάρχων µε τον Λάτση ΟΥΚΡΑΝΙΑ
48-50, 52-53
Παγκόσµιος οικονοµικός και ενεργειακός πόλεµος ΒΙΒΛΙΟ ΚΟΥΦΟΝΤΙΝΑ
18
H 17 Νοέµβρη «από µέσα» ΚΑΤΟΧΗ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ
22-23
Μια συγγνώµη... δεν είναι αρκετή KEΡ∆ΙΣΤΕ ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΙΣ
Ι» ΙΚ Τ ΟΝ ει ο Π πά Τ « ς ο
σά ατρ θέ
39
www.topontiki.gr
Διαβάστε σήμερα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 MΑΡΤΙΟΥ 2014
Νέα βεντέτα ξέσπασε στο κυβερνητικό στρατόπεδο τις τελευταίες μέρες… Μητσοτάκης - Μιχελάκης είναι στα μαχαίρια. Αφορμή στάθηκε το άδειασμα του πρώτου στον δεύτερο, διαρρέοντας ότι ευθύνη για το κώλυμα της διαθεσιμότητας 4.000 υπαλλήλων έχει το Εσωτερικών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε φόρα. Στήνει και οργανώνει τα επιτελεία και τις περιοδείες του για να είναι καθ’ όλα έτοιμος για τις εκλογές. Στόχος του είναι να βάψει με τα δικά του χρώματα τον ελληνικό χάρτη… Το «Π» παρουσιάζει ονόματα αλλά και παρασκήνια για τους υποψηφίους.
Ο πρώτος μεταλλαγμένος υπουργός Γιάννης Μανιάτης άνοιξε την πόρτα εισόδου στα μεταλλαγμένα, συμβάλλοντας στο να πέσει το τελευταίο οχυρό προστασίας της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος… Έτσι λοιπόν οι θιασώτες της βιοτεχνολογίας τρίβουν τα χέρια τους.
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 7 δεν έι πει την τελευταία του λέξη
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 8 δεν έχει πει την τελευταία του λέξη
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 9 δεν έχει πει την τελευταία του λέξη
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 13 δεν έχει πει την τελευταία του λέξη
Εξ όνυχος...
Ο Σαμαράς είναι έξαλλος με τον Στουρνάρα… Τον διαβεβαίωνε, λέει, ότι οι τροϊκανοί θα συμβιβαστούν με το ελληνικό πλαίσιο, αλλά άνθρακας ο θησαυρός. Έτσι, λοιπόν, το Μαξίμου έχει τα νεύρα του, ενώ οι υπουργοί πλακώνονται μεταξύ τους. Η συνοχή της κυβέρνησης με λίγα λόγια καταρρέει.
Η ελληνική κυβέρνηση, θεατής των εξελίξεων στην Ουκρανία, παρακολουθεί ακίνητη το «μεγάλο παιχνίδι» ανάμεσα σε Αμερικανούς, Ρώσους και Γερμανούς. Για την ακρίβεια, τα δύο κόμματα που συγκυβερνούν παρακολουθούν τα αποτελέσματα που έχουν οι κοινές τους επιλογές στην εξωτερική πολιτική της χώρας από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα. Στο πλαίσιο αυτών των επιλογών η χώρα είναι μέλος του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. Ως μέλος του ΝΑΤΟ συμμετέχει ενεργά στο παιχνίδι των Αμερικανών εις βάρος των Ρώσων, λαμβάνοντας μέρος σε στρατιωτικές ασκήσεις στη Μαύρη Θάλασσα, ζητώντας να τοποθετηθεί κάτω από την αμερικανική αντιπυραυλική ασπίδα, τινάζοντας στον αέρα την πιθανή ελληνορωσική ενεργειακή συνεργασία κ.λπ. Ως μέλος της Ε.Ε. η Ελλάδα κατέληξε μια χώρα με κατεστραμμένη οικονομία, αποικία χρέους και υπό ασφυκτικό γερμανικό έλεγχο. Υπό αυτήν την έννοια, καθώς δεν είναι σε θέση να αποφασίσει ούτε για το πώς θα αρμέγονται οι εγχώριες αγελάδες, η ελληνική κυβέρνηση προφανώς δεν έχει καμία δυνατότητα να επηρεάσει προς τα ελληνικά συμφέροντα τη λεγόμενη κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική. Τα κόμματα (Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ) που συγκυβερνούν έχουν αναθέσει εδώ και
Σιωπηλοί παρατηρητές
χρόνια την εκπροσώπηση των ελληνικών συμφερόντων σε φίλους εταίρους και συμμάχους, δηλαδή στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Με αυτήν την επιλογή (και εξ αιτίας της) η Ελλάδα συνέδραμε τους εταίρους και συμμάχους της (με χρήμα, υποδομές και προσωπικό) στους πολέμους που εξαπέλυσαν στη Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στη Λιβύη. Το γνωστό «ανήκομεν εις την Δύσιν» απονεύρωσε κάθε αίσθηση αναζήτησης ενός δρόμου εξυπηρέτησης των εθνικών συμφερόντων. Πάνω απ’ όλα συνέβαλε στη διαμόρφωση της άποψης της κοινής γνώμης ότι τα ελληνικά συμφέροντα ταυτίζονται με αυτά των Αμερικανών, των Γερμανών, των Γάλλων και λοιπών δυτικών συμμάχων. Ταυτίζονται όμως; Αν ταυτίζονται, τότε γιατί η χώρα ακολουθώντας αυτήν την πορεία έχει μετατραπεί σε αποικία χρέους και αδύναμη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της παρ’ ότι έχει δαπανήσει δεκάδες δισεκατομμύρια σε εξοπλισμούς από (κατά κύριο λόγο) τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και τη Γαλλία; Αν τελικά υπάρχει η διαπίστωση ότι τα ελληνικά συμφέροντα δεν ταυτίζονται κατ’ ανάγκη με αυτά των εταίρων ή συμμάχων της χώρας, γιατί δεν βρίσκεται στο προσκήνιο μια συζήτηση για την αναζήτηση μιας εθνικής στρατηγικής;
0
Και ο Αχέροντας ποτάμι είναι
Ο Μάνος Ελευθερίου μίλησε στο «Ποντίκι Art» για τα τραγούδια του, τη σχέση του με τη μουσική βιομηχανία, τη δισκογραφία, τους νέους συνθέτες, τις συναυλίες, τους ακροατές, αλλά και για τη βράβευσή του από την Ακαδημία Αθηνών, σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης. ΣΕΛ. 6-7 ΠΟΝΤΙΚΙ ΑRT
ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ κ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α. ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ 81η ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ 27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΧΡΟΝΙΩΝ ΑΝΙΣΟΡΡΟΠΙΩΝ ΤΟ 2013 – ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΥΠΟ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΟ 2014 ΙσχυροποιοΥνται οι πιθανΟτητες το 2013 να εΙναι ο τελευταΙος χρΟνος της Υφεσης Στην προηγούμενη Γενική Συνέλευση της Τράπεζας της Ελλάδος, το Φεβρουάριο του 2013, διατυπώθηκε η εκτίμηση ότι η οικονομία είχε διανύσει σημαντικό τμήμα της διαδρομής προς τη σταθεροποίηση. Είχε επίσης προβλεφθεί τότε ότι η ύφεση θα περιορίζεται σταδιακά και ότι το 2014 θα αρχίσουν να καταγράφονται θετικοί ρυθμοί μεταβολής του ΑΕΠ. Οι εξελίξεις στο χρόνο που πέρασε επιβεβαίωσαν τις εκτιμήσεις εκείνες. Συγκεκριμένα, στο διάστημα αυτό: Πρώτον, η συνέπεια στην εφαρμογή του προγράμματος τόνωσε την εμπιστοσύνη στις διεθνείς αγορές. Έτσι, η διαφορά αποδόσεων μεταξύ του ελληνικού και του γερμανικού δεκαετούς κρατικού ομολόγου περιορίστηκε σε 655 μονάδες βάσης στο τέλος του 2013, σε σύγκριση με 1.000 μονάδες βάσης στο τέλος του 2012. Δεύτερον, η βελτίωση της εμπιστοσύνης μεταφέρεται σταδιακά και στην πραγματική οικονομία. Η ύφεση ήταν τελικά ηπιότερη τόσο σε σχέση με το 2012 όσο και με την πρόβλεψη στις αρχές του έτους, κυρίως λόγω της καλύτερης πορείας των εξαγωγών και ειδικά του τουρισμού, αλλά και λόγω της βραδύτερης υποχώρησης της κατανάλωσης και των επενδύσεων. Τρίτον, αποσοβήθηκαν κίνδυνοι που θα μπορούσαν να ανατρέψουν την πορεία της σταθεροποίησης. Κορυφαίο γεγονός ήταν η κυπριακή κρίση, η οποία αντιμετωπίστηκε άμεσα και αποτελεσματικά, χωρίς να πλήξει την εμπιστοσύνη στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Τέταρτον, ολοκληρώθηκε επιτυχώς η ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και έγιναν μεγάλα βήματα στην αναδιάταξη του τραπεζικού τομέα. Η ριζική αυτή αλλαγή πραγματοποιήθηκε απολύτως ομαλά, χωρίς να θιγούν η ασφάλεια των καταθέσεων και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Το 2013 εΙναι Ετος καμπΗς, καθΩς εξαλεΙφθηκαν τα δΙδυμα ελλεΙμματα και αποκαταστΑθηκε η ανταγωνιστικΟτητα κΟστους της οικονομΙας Οι συνθήκες που διαμορφώθηκαν στη διάρκεια του 2013 εξασφάλισαν σταθερότητα και επέτρεψαν βελτιώσεις των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών δεδομένων: Η πρώτη αξιοσημείωτη εξέλιξη είναι η εκτιμώμενη επίτευξη πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος για πρώτη φορά μετά το 2002. Αυτό αποτελεί επίτευγμα, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη το μέγεθος της ύφεσης. Δεύτερον, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε μικρό πλεόνασμα το 2013. Η σημαντική βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών την τελευταία τετραετία οφείλεται τόσο στον περιορισμό των εισαγωγών, λόγω της ύφεσης, όσο και στην αύξηση των εξαγωγών. Την περίοδο 2010-2013 οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών συρρικνώθηκαν σε ονομαστικούς όρους κατά 15%, ενώ οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 21%. Τρίτον, έπειτα από τουλάχιστον δύο δεκαετίες σχεδόν συνεχούς απώλειας διεθνούς ανταγωνιστικότητας έως το 2009, η χώρα το 2013 ανέκτησε πλήρως την απώλεια της ανταγωνιστικότητας κόστους έναντι των εμπορικών της εταίρων. Η ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας κόστους επιτεύχθηκε κυρίως μέσω της μείωσης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, λόγω της βαθιάς ύφεσης και της αλματώδους αύξησης της ανεργίας, αλλά και λόγω της μεγαλύτερης ευελιξίας στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας σε όρους τιμών δεν έχει αποκατασταθεί πλήρως, καθώς το μέσο επίπεδο του πληθωρισμού άρχισε να ανταποκρίνεται στον περιορισμό της ζήτησης και στη μείωση του κόστους εργασίας μόλις το 2013. Το γεγονός ότι ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε αρνητικά επίπεδα (-0,9%) το 2013 συμβάλλει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμών της οικονομίας και σε σχετική υποβοήθηση του πραγματικού εισοδήματος. Την περΙοδο 2010-2013 υλοποιΗθηκαν διαρθρωτικΕς αλλαγΕς που ηταν αναγκαΙεσ εδΩ και δεκαετΙες Η εξάλειψη των εσωτερικών και εξωτερικών μακροοικονομικών ανισορροπιών ήταν αποτέλεσμα της σταδιακής προσαρμογής της οικονομίας που συντελέστηκε την τετραετία 2010-2013. Την ίδια περίοδο έγινε μία σειρά διαρθρωτικών παρεμβάσεων στις αγορές εργασίας και προϊόντων, καθώς και στη λειτουργία του κράτους. Διαρθρωτικές αλλαγές στις αγορές εργασίας και προϊόντων Στην αγορά εργασίας υιοθετήθηκαν σημαντικές αλλαγές με βασικό στόχο, πρώτον, την αντιστοίχιση μεταξύ των μεταβολών στους μισθούς και των οικονομικών επιδόσεων των επιχειρήσεων και, δεύτερον, την ενίσχυση της κινητικότητας των εργαζομένων μεταξύ κλάδων. Στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών οι μεταρρυθμίσεις προχώρησαν με αισθητά βραδύτερο ρυθμό από εκείνες στην αγορά εργασίας. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα ανταποκρίθηκε περισσότερο από όλες τις χώρες στις συστάσεις διαρθρωτικών αλλαγών που είχε απευθύνει ο Οργανισμός. Θεσμικές αλλαγές στη λειτουργία του κράτους Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις την περίοδο 2010-2013 είχαν στόχο την ταχύτερη δυνατή βελτίωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος. Βασίστηκαν κατά κύριο λόγο σε αυξήσεις άμεσων και έμμεσων φόρων, αφού το 60% της προσαρμογής που επιτεύχθηκε οφείλεται στην αύξηση των φορολογικών εσόδων και το 40% στη μείωση των δαπανών. Στο εν λόγω διάστημα νομοθετήθηκαν και σημαντικές θεσμικές αλλαγές με στόχο τον εξορθολογισμό της λειτουργίας και τη μείωση του μεγέθους του κράτους. Παράλληλα, υπήρξαν και νέες θεσμικές ρυθμίσεις, που έθεσαν τις βάσεις για τη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης και τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των δαπανών. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι πολλές κρίσιμες αλλαγές, όπως η διοικητική μεταρρύθμιση και η αναδιάρθρωση δημόσιων φορέων με συγχωνεύσεις ή παύση λειτουργίας, προχώρησαν με βραδύ ρυθμό, καθυστερώντας την ουσιαστική αναδιάρθρωση του κράτους και τη βελτίωση των παρεχόμενων δημόσιων υπηρεσιών. Προσπάθειες έγιναν και για την ενίσχυση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Όμως, και εδώ, παρά τα απτά βήματα προόδου, δεν έχει επιτευχθεί ακόμη η επιθυμητή πρόοδος στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής.
με την υποστΗριξη της ΠολιτεΙας και τη μΕριμνα της ΤρΑπεζας της ΕλλΑδος διασφαλΙστηκε η χρηματοπιστωτικΗ σταθερΟτητα Στην περίοδο της κρίσης, οι ελληνικές τράπεζες αποκόπηκαν από τις διεθνείς αγορές και μέχρι τον Ιούνιο του 2012 υπέστησαν πρωτοφανή σε έκταση εκροή καταθέσεων, η οποία αντιπροσωπεύει το 1/3 της καταθετικής βάσης. Για να αντεπεξέλθουν στα προβλήματα αυτά, προσέφευγαν με συνεχώς μεγαλύτερη ένταση στην άντληση βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης από το Ευρωσύστημα. Στο απόγειο της κρίσης, τον Ιούνιο του 2012, το ύψος αυτής της χρηματοδότησης προσέγγισε τα 140 δισεκ. ευρώ. Επίσης, μολονότι οι ελληνικές τράπεζες είχαν εισέλθει στην κρίση με ικανοποιητικούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, οι ζημίες από το 2010 και μετά και κυρίως η επίπτωση του PSI είχαν ως αποτέλεσμα σχεδόν όλες οι τράπεζες να βρεθούν στο τέλος του 2011 με έλλειμμα κεφαλαίων. Το γεγονός αυτό κατέστησε επιτακτική την ανάγκη ανακεφαλαιοποίησής τους, ώστε να παραμένουν πλήρως διασφαλισμένοι οι καταθέτες. Εν μέσω της δυσμενούς συγκυρίας, η Πολιτεία και η Τράπεζα της Ελλάδος προέβησαν σε σειρά αποφασιστικών ενεργειών, που αποσκοπούσαν στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την προστασία των καταθέσεων. Μεταξύ των ενεργειών αυτών, κρίσιμη σημασία είχαν: • η αδιάλειπτη κάλυψη των βραχυπρόθεσμων αναγκών ρευστότητας των τραπεζών και της ζήτησης τραπεζογραμματίων εκ μέρους του κοινού, • η διασφάλιση της επάρκειας των δημόσιων πόρων που προορίζονταν για την κάλυψη κεφαλαιακών αναγκών και του κόστους αναδιάταξης του τραπεζικού τομέα, • η εξυγίανση αδύναμων τραπεζών, βάσει ενός νέου νομικού πλαισίου, και • η ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών. Βήματα για την αναδιάταξη του τραπεζικού συστήματος Η διαμόρφωση του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου για την εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων επέτρεψε την εύρυθμη αναδιάταξη του τραπεζικού τομέα. Μέχρι το τέλος 2013 είχαν εξυγιανθεί δώδεκα τράπεζες, κυρίως με τη μεταφορά των υγιών στοιχείων ενεργητικού τους σε άλλη τράπεζα. Επίσης διασφαλίστηκε, κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας, η ομαλή μεταβίβαση των λειτουργιών των κυπριακών υποκαταστημάτων σε εγχώρια τράπεζα. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης, στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2013, οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών αποκαταστάθηκαν. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είναι πλέον ο σημαντικότερος μέτοχος των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, ενώ διατηρεί απόθεμα ασφαλείας ύψους άνω των 8 δισεκ. ευρώ, το οποίο θα ήταν δυνατόν να απορροφηθεί – στο βαθμό που απαιτηθεί – από τις τράπεζες εκείνες που θα χρειαστούν ενίσχυση κεφαλαίων. Σήμερα η δομή του τραπεζικού τοπίου είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη που επικρατούσε στην αρχή της κρίσης. Έχει εξαλειφθεί σε μεγάλο βαθμό η πλεονάζουσα δυναμικότητα και λειτουργούν λιγότερες αλλά ισχυρότερες τράπεζες, ενώ τα πρώτα οφέλη από την αξιοποίηση συνεργειών είναι ήδη ορατά.
θετικΕσ για την ελλΑδα οι θεσμικΕς αλλαγΕς που ενδυνΑμωνουν την οικονομικΗ διακυβΕρνηση στην ε.ε. Η κρίση υπήρξε ο καταλύτης για τη βελτίωση της οικονομικής διακυβέρνησης στην Ε.Ε. και ιδίως στη ζώνη του ευρώ, με τη δημιουργία και ενεργοποίηση μηχανισμών στήριξης, καθώς και την ενίσχυση της εποπτείας και του συντονισμού των οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών. Το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο, που καθορίζεται από το «Δημοσιονομικό Σύμφωνο», τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2013. Προβλέπει την υιοθέτηση από τα συμβαλλόμενα κράτη εθνικών δημοσιονομικών κανόνων, που περιορίζουν το ετήσιο διαρθρωτικό έλλειμμα σε 0,5% του ΑΕΠ. Προβλέπει επίσης και ένα διορθωτικό μηχανισμό, ο οποίος θα τίθεται αυτομάτως σε λειτουργία σε περίπτωση που παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις από το μεσοπρόθεσμο στόχο ή την πορεία προσαρμογής προς αυτόν. Παράλληλα ελήφθησαν και αποφάσεις με σκοπό την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα και τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας. Σημαντική ήταν η προτεραιότητα που δόθηκε στη δημιουργία της «Τραπεζικής Ένωσης». Η έγκριση του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, ο οποίος θα τεθεί σε λειτουργία το Νοέμβριο του 2014, καθώς και η γενική προσέγγιση στην οποία κατέληξε πρόσφατα το Συμβούλιο της Ε.Ε. όσον αφορά τον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης αποτελούν ένα σημαντικό βήμα προς την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης. Το 2013 επιτεύχθηκε επίσης συμφωνία σχετικά με την οδηγία για το σύστημα εγγύησης των καταθέσεων και την οδηγία για την ανάκαμψη και την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων. Όσον αφορά την Ελλάδα, οι θεσμικές βελτιώσεις στην ΟΝΕ θα διασφαλίσουν ότι δεν θα επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος στη δημοσιονομική διαχείριση και θα συμβάλουν μακροχρόνια στην οικονομική σταθερότητα, ενώ η τραπεζική ένωση αναμένεται να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα. ΠροϋποθΕσεις για να επαληθευθεΙ η πρΟβλεψη ανΑκαμψης το 2014 Συνεκτιμώντας όλα τα διαθέσιμα δεδομένα, μπορεί βάσιμα να προβλεφθεί ότι το 2013 ήταν ο τελευταίος χρόνος της ύφεσης. Για να επαληθευθεί όμως η παρούσα πρόβλεψη, πρέπει όχι μόνο να μη διαταραχθούν οι συνθήκες που επέτρεψαν τις βελτιώσεις, αλλά αντίθετα να ισχυροποιηθούν καθ’ οδόν. Απαιτούνται συνεπώς:
• Αποφασιστικότητα και συνέπεια στην εφαρμογή του προγράμματος σταθεροποίησης. Τα έως τώρα θετικά αποτελέσματα δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Αντίθετα, επιτάσσουν συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής για να διατηρηθεί σε μόνιμη βάση και να διευρυνθεί το πρωτογενές πλεόνασμα, να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους και να εμπεδωθεί κλίμα εμπιστοσύνης. • Αποσόβηση ή έστω ελαχιστοποίηση των κινδύνων και των αβεβαιοτήτων που θα ήταν δυνατόν να προκύψουν από επιδείνωση του κοινωνικοπολιτικού κλίματος, λόγω των συνήθων αντιπαραθέσεων και της πόλωσης εν όψει των εκλογικών αναμετρήσεων για το Ευρωκοινοβούλιο και την τοπική αυτοδιοίκηση. Σήμερα, καθώς προσεγγίζουμε το τέλος μιας μακράς περιόδου ύφεσης, απαιτείται μια ολοκληρωμένη εθνική πολιτική που θα οδηγήσει οριστικά στην έξοδο από την κρίση και στη βιώσιμη ανάπτυξη. Η πολιτική αυτή, για να είναι αποτελεσματική, προϋποθέτει συνεννόηση και συγκερασμό απόψεων, που είναι δύσκολο να επιτευχθούν μέσα σε κλίμα όξυνσης, το οποίο μεγεθύνει τις διαφορές και αποτρέπει τις συγκλίσεις. Προαπαιτούμενο για την ανάπτυξη είναι η συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής. Βασικές προτεραιότητες θα πρέπει εν προκειμένω να αποτελέσουν: • η συνεπής υλοποίηση του Προϋπολογισμού του 2014, η οποία θα αποτελέσει ισχυρή ένδειξη ότι η δημοσιονομική προσαρμογή είναι διατηρήσιμη, • η αισθητή βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, • η ταχύτερη διευθέτηση των φορολογικών υποθέσεων από τη δικαιοσύνη, • η μείωση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού βάρους για τον ιδιωτικό τομέα, • η βελτίωση των βασικών υπηρεσιών που παρέχονται στους πολίτες, • η αξιολόγηση της αποδοτικότητας των δημοσίων υπηρεσιών και των δημοσίων υπαλλήλων μέσω διαφανών και αντικειμενικών κριτηρίων, • η περαιτέρω ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου κατάρτισης, εκτέλεσης και παρακολούθησης του προϋπολογισμού.
ΧρηματοδOτηση και οικονομικH ανAκαμψη Με την έναρξη της δημοσιονομικής κρίσης το 2009 και τη μεγάλη ύφεση που επακολούθησε, μειώθηκαν δραστικά τόσο η ζήτηση όσο και η προσφορά δανειακών κεφαλαίων. Μέσα στις συνθήκες αυτές, η εξασθένηση της πιστοδοτικής ικανότητας των τραπεζών ήταν αναπόφευκτη, καθώς η δημοσιονομική κρίση επέδρασε έντονα στην πιστοληπτική ικανότητα της χώρας και του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. Έτσι, η τραπεζική χρηματοδότηση προς τον ιδιωτικό τομέα περιορίστηκε σταδιακά, με αποτέλεσμα ένας σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων να αντιμετωπίζει δυσχέρειες στη χρηματοδότηση της παραγωγικής δραστηριότητας. Σήμερα το τραπεζικό τοπίο στην Ελλάδα έχει πλέον αλλάξει. Η ανακεφαλαιοποίηση και η αναδιάταξη του τραπεζικού συστήματος αποκαθιστούν σταδιακά την εμπιστοσύνη και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να ενισχυθεί μεσοπρόθεσμα η χορήγηση νέων πιστώσεων στην οικονομία. Ωστόσο, εξακολουθούν να επιδρούν πολλοί παράγοντες, ώστε οι χορηγήσεις νέων δανείων να παραμένουν, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, περιορισμένες. Οι κυριότεροι από αυτούς είναι: Πρώτον, οι καθαρές εισροές καταθέσεων, κρίσιμο μέγεθος για τη δυνατότητα των τραπεζών να διοχετεύουν πόρους στην οικονομία, παραμένουν χαμηλές. Δεύτερον, ο λόγος δανείων προς καταθέσεις είναι ανάγκη να διατηρείται σε συντηρητικό ύψος. Και ο λόγος αυτός έχει διαταραχθεί από την απώλεια καταθέσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης. Τρίτον, συγκριτικά με άλλες χώρες η βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση που λαμβάνουν οι εγχώριες τράπεζες από το Ευρωσύστημα παραμένει υψηλή και θα πρέπει σταδιακά να περιοριστεί σε πιο λογικά επίπεδα. Τέταρτον, η τόνωση της εμπιστοσύνης, την οποία πέτυχε η ανακεφαλαιοποίηση, αμβλύνεται από την ανησυχία που προκαλεί η συσσώρευση δανείων σε καθυστέρηση. Η εξέλιξη αυτή αποθαρρύνει τη χορήγηση νέων πιστώσεων, καθώς σηματοδοτεί ότι ο πιστωτικός κίνδυνος είναι αυξημένος, ενώ επίσης αποστερεί τις τράπεζες από πόρους τους οποίους θα μπορούσαν να διοχετεύσουν σε νέα δάνεια και δημιουργεί το ενδεχόμενο μελλοντικών απομειώσεων της κεφαλαιακής βάσης των τραπεζών, συντηρώντας έτσι την ανάγκη δέσμευσης κεφαλαίων για σχηματισμό προβλέψεων. Οι λόγοι αυτοί περιορίζουν τις δυνατότητες πιστωτικής επέκτασης. Η στενότητα πιστωτικών πόρων μπορεί βραχυχρόνια να αντισταθμιστεί με την άντληση πόρων από άλλες πηγές, όπως είναι η εσωτερική χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, οι αγορές εταιρικών ομολόγων, μετοχών, ιδιωτικών τοποθετήσεων και άλλων σύγχρονων χρηματοοικονομικών εργαλείων, καθώς και η άντληση πόρων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ε.Ε. και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Μεσοπρόθεσμα πάντως η βελτίωση των μακροοικονομικών δεδομένων θα επιτρέψει τη σταδιακή εξομάλυνση της πιστωτικής επέκτασης. Μια πολιτικΗ που θα επιταχΥνει την αναδιΑρθρωση της οικονομΙας και τη βιΩσιμη ανΑπτυξη Βασική επιδίωξη σήμερα είναι η ενδυνάμωση των παραγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας, έτσι ώστε η διαφαινόμενη ανάκαμψη να αποτελέσει την αφετηρία μιας διατηρήσιμης ανόδου τα επόμενα χρόνια. Η οικονομία βρίσκεται σε μια διαδικασία μετάβασης από ένα πρότυπο ανάπτυξης που έχει εξαντλήσει τα όριά του σ’ ένα νέο, που μπορεί να εξασφαλίσει ταχείς και αυτοδύναμους ρυθμούς ανάπτυξης στο μέλλον. Όπως επανειλημμένα έχει επισημάνει η Τράπεζα της Ελλάδος, αυτό το νέο πρότυπο ανάπτυξης πρέπει να στηρίζεται στη μετάβαση: • από την παραγωγή μη διεθνώς εμπορεύσιμων στην παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, • από την κατανάλωση στην αποταμίευση και την επένδυση. Είναι γεγονός ότι, ενώ το παλιό πρότυπο ανάπτυξης απαξιώνεται βίαια και γοργά, η ανάδειξη του νέου καθυστερεί. Η αλλαγή αυτή είναι βεβαίως από τη φύση της βραδεία και επίπονη, καθώς συνεπάγεται μετακίνηση τόσο κεφαλαίων όσο και ανθρώπινου δυναμικού από δραστηριότητες χωρίς προοπτική σε νέες δυναμικές δραστηριότητες και επομένως προϋποθέτει ανάδειξη νέων πόλων έλξης κεφαλαίων, καινοτόμες επενδύσεις, αναπροσανατολισμό της λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, δημιουργική επιχειρηματικότητα και προγράμματα διευκόλυνσης της κινητικότητας της εργασίας. Η αναδιάρθρωση της οικονομίας προς την κατεύθυνση της παραγωγής διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών έχει ξεκινήσει, όμως παραμένει ασθενής, καθώς συντελείται μέσα σε περιβάλλον ύφεσης και αβεβαιότητας. Μπορεί όμως να επιταχυνθεί με μια οικονομική πολιτική που θα θέτει στην κορυφή των προτεραιοτήτων τη δημιουργία προϋποθέσεων που ευνοούν ή τουλάχιστον δεν εμποδίζουν τον επιθυμητό μετασχηματισμό. Η πολιτική αυτή περιλαμβάνει: • Εύρυθμη λειτουργία των αγορών προϊόντων, εργασίας και κεφαλαίων. • Ένα επιχειρηματικό περιβάλλον στα πρότυπα των βέλτιστων πρακτικών, με χαμηλό γραφειοκρατικό κόστος για τις επιχειρήσεις, αποτελεσματικό δημόσιο τομέα, σταθερό και ευνοϊκό φορολογικό πλαίσιο. • Σταθερό προσανατολισμό προς τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης, κυρίως των επιχειρήσεων. Η μείωση των φόρων αφενός θα κάνει ελκυστικότερες τις επενδύσεις και αφετέρου θα διευρύνει τους διαθέσιμους χρηματοδοτικούς πόρους. • Προσέλκυση ξένων επενδύσεων με την ταχύτερη πρόοδο των αποκρατικοποιήσεων και με την ενίσχυση των θεσμών που διέπουν την προστασία των επενδυτών. • Ενίσχυση του ρόλου των κεφαλαιαγορών στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων. • Παραγωγική αξιοποίηση των προγραμμάτων συγχρηματοδότησης δανείων και εγγυοδοσίας με πόρους των Διαρθρωτικών Ταμείων της Ε.Ε. και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. • Ενεργό ρόλο του τραπεζικού συστήματος στην ανασύνταξη επιχειρηματικών μονάδων και κλάδων με συγκεκριμένες δράσεις που θα στοχεύουν στην ενίσχυση των πραγματικά βιώσιμων επιχειρήσεων και στην ενθάρρυνση πρωτοβουλιών προς την κατεύθυνση μιας γενναίας κλαδικής αναδιάρθρωσης. Ένας τέτοιος προσανατολισμός των τραπεζών μπορεί να επιταχύνει τη μετάβαση στο νέο πρότυπο ανάπτυξης που χρειάζεται η χώρα. Οι προκλHσεις και ο ρOλος του τραπεζικοY συστHματος σHμερα Το τραπεζικό σύστημα μπορεί να παίξει σήμερα ενεργό ρόλο και να αποτελέσει μοχλό για την αναδιάρθρωση του επιχειρηματικού τομέα, καθώς είναι ο μόνος κλάδος της οικονομίας που έχει εκ βάθρων αναδιαταχθεί. Αυτή η εμπειρία των τραπεζών μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη και για τις επιχειρήσεις των λοιπών κλάδων της οικονομίας. Οι τράπεζες οφείλουν επομένως να συμβάλουν ουσιαστικά σε μία προσπάθεια ανασυγκρότησης του παραγωγικού δυναμικού για τη δημιουργία του νέου υποδείγματος βιώσιμης ανάπτυξης, που τόσο έχει ανάγκη η χώρα. Για να συμβεί αυτό, οι πολιτικές των τραπεζών θα πρέπει να αναπροσανατολιστούν, ώστε να αποφευχθούν οι τάσεις που παρατηρήθηκαν κατά την προηγούμενη δεκαετία, όταν ένα μεγάλο μέρος των πιστώσεων κατευθύνθηκε προς επενδύσεις σε κατοικίες και κατανάλωση. Οι νέες πιστώσεις θα πρέπει να κατευθύνονται πλέον σε δυναμικές επιχειρήσεις με υψηλό βαθμό εξωστρέφειας και προοπτικές ανάπτυξης. Η περιορισμένη ρευστότητα θα πρέπει δηλαδή να κατευθύνεται στην πραγματική οικονομία με τρόπο που μεγιστοποιεί τις αναπτυξιακές της δυνατότητες. Θα ήταν ανώφελο και επικίνδυνο αδύναμες και μη βιώσιμες επιχειρήσεις και κορεσμένοι κλάδοι να αφεθούν να λειτουργούν με όρους του παρελθόντος. περισσοτερες μεταρρυθμισεις τωρα για να μετατρεψουμε τη σταθεροποιηση σε δυναμικη αναπτυξη Μετά από μια παρατεταμένη περίοδο βαθιάς ύφεσης, η ελληνική οικονομία δείχνει ότι μπορεί να ανακάμψει. Μπροστά μας τώρα βρίσκεται η μεγάλη πρόκληση να μετατρέψουμε την υπό εξέλιξη σταθεροποίηση σε δυναμική ανάπτυξη πάνω σε στέρεες βάσεις. Αυτή είναι σήμερα η κύρια εθνική επιδίωξη, ο μόνος τρόπος που θα εξασφαλίσει ότι οι θυσίες των τελευταίων ετών δεν θα πάνε χαμένες. Στην προσπάθεια αυτή θα πρωτοστατήσουν οι δυναμικές επιχειρήσεις που θα προσανατολιστούν σε νέα προϊόντα και αγορές και θα συμπαρασύρουν όλη την οικονομία σε έναν ενάρετο κύκλο ανάπτυξης. Καθήκον της οικονομικής πολιτικής είναι να διευκολύνει με κάθε τρόπο αυτή την προσπάθεια. Στη δύσκολη αυτή πορεία, το τραπεζικό σύστημα οφείλει να πρωτοστατήσει στηρίζοντας αποτελεσματικά την αναδιάρθρωση του επιχειρηματικού τομέα της οικονομίας. Η ελληνική οικονομία, μετά από μια δεκαετία στη διάρκεια της οποίας γιγαντώθηκαν τα δίδυμα ελλείμματα και χρέη, οδηγώντας έτσι σε μια πρωτοφανή σε έκταση και βάθος κρίση, βρίσκεται σήμερα σε φάση σταθεροποίησης. Η χώρα έχει διανύσει μια μεγάλη απόσταση από άποψη προσαρμογής. Όμως η προσπάθεια δεν έχει ολοκληρωθεί. Τώρα που καταφέραμε να μετατρέψουμε τα θηριώδη δίδυμα ελλείμματα σε πρωτογενές δημοσιονομικό και εξωτερικό πλεόνασμα, οφείλουμε να στρέψουμε την προσοχή και να επιταχύνουμε το βηματισμό στο πεδίο των διαρθρωτικών αλλαγών. Στο πεδίο δηλαδή εκείνο που δεν έχουμε δράσει στο απαιτούμενο εύρος και βάθος, ώστε οι διαρθρωτικές αλλαγές να αποτελούν σταθερό τροφοδότη υγιούς ανάπτυξης. Δυστυχώς, στο μεταρρυθμιστικό πεδίο έχουν σημειωθεί διστακτικότητες, καθυστερήσεις και ατολμία. Όλοι μας γνωρίζουμε μεταρρυθμίσεις που έχουν εξαγγελθεί κατ’ επανάληψη στη διάρκεια της τελευταίας τετραετίας, αλλά ακόμη δεν έχουν υλοποιηθεί. Αυτές τις αδυναμίες καλούμαστε κατά προτεραιότητα να αφήσουμε πίσω μας, αν θέλουμε να πάμε μπροστά. H προσδοκώμενη ανάπτυξη θα αποδειχθεί δειλή και εύθραυστη και οι αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας θα υπονομευθούν, αν δεν υλοποιήσουμε με γενναιότητα και τόλμη ένα πρόγραμμα εκτεταμένων μεταρρυθμίσεων με στόχους: • την εκ βάθρων ανασυγκρότηση του κράτους, • το θεσμικό εκσυγχρονισμό σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία και η απονομή της δικαιοσύνης, • τη δημιουργία ανταγωνιστικών αγορών και το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, • τη διαμόρφωση ενός φορολογικού συστήματος, που θα είναι σταθερό και φιλικό προς την επιχειρηματικότητα, τις επενδύσεις και την εργασία, αλλά αυστηρό απέναντι στη φοροδιαφυγή. Οι αλλαγές αυτές θα δημιουργήσουν ένα νέο στέρεο περιβάλλον που θα τροφοδοτήσει σταθερή και υγιή ανάπτυξη, οικονομική και κοινωνική πρόοδο.
www.topontiki.gr
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
0
Η τρόικα ακονίζει μασέλες Αύριο το πρωί η Τράπεζα της Ελλάδος θα δημοσιοποιήσει τις εκτιμήσεις της για το χρηματοδοτικό κενό των τραπεζών – και συνεπώς το ύψος των αναγκών σε φρέσκα κεφάλαια –, βασισμένη στην έκθεση 150 σελίδων της BlackRock.
Η επόμενη μέρα
Η
μάχη για τις τράπεζες εξελίσσεται στην κεντρική αντιπαράθεση με την τρόικα, αλλά με την κυβέρνηση – για την ακρίβεια τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα – να αλληθωρίζει προς τις θέσεις της τρόικας, όπως μουρμουρίζουν οι πιο υποψιασμένοι. Η συγκεκριμένη μάχη, λοιπόν, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η διαφωνία Προβόπουλου - τροϊκανών ανέδειξε αυτό που υποβόσκει εδώ και μήνες: ένα παιχνίδι ισχύος με «έπαθλο» το ποιος θα είναι ο κυρίαρχος του τραπεζικού συστήματος την επόμενη ημέρα. Δεν είναι απλό παιχνίδι. Διότι οι «παίκτες» γνωρίζουν ότι αυτός που θα ελέγχει τις τράπεζες στην πραγματικότητα θα ελέγχει τη χώρα. Γιατί; Διότι οι τράπεζες, διά της πίεσης που θα μπορούν να ασκούν σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά λόγω των δανείων συνολικού ύψους 217 δισεκατομμυρίων ευρώ – εκ των οποίων περίπου 70 δισ. «κόκκινα» –, πρακτικά θα μπορούν να ανεβοκατεβάζουν διοικήσεις επιχειρήσεων, να αποσπούν μετοχές, ακόμη και να βάζουν ή να βγάζουν κόσμο από τα σπίτια του. Ακόμη και στο εσωτερικό της τρόικας, πάντως, το μέτωπο δεν είναι αρραγές. Το ΔΝΤ ανεβάζει τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών ακόμη και πάνω από τα εννέα δισεκατομμύρια ευρώ, γνωρίζοντας ότι ένας τέτοιος αριθμός υποχρεώνει – εκτός συνταρακτικού απροόπτου – την Ελλάδα να υπογράψει νέα δανειακή σύμβαση (πρακτικά νέο μνημόνιο), χωρίς απαραίτητα να μετέχει σε αυτήν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ εμφανίζονται πιο συγκρατημένες, γνωρίζοντας ότι στο τέλος της ημέρας αυτές θα κληθούν να
βάλουν το χέρι στην τσέπη. Από όλο αυτό το μπρα ντε φερ εξουσίας σε διεθνές επίπεδο, ένας είναι βέβαιο ότι θα βγει ζημιωμένος: ο δανειολήπτης. Διότι, όποια και αν είναι η κατάληξη των διαπραγματεύσεων, οι πιέσεις για τη διευθέτηση των δανείων σε καθυστέρηση θα ενταθούν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Θα κρίνουν οι αγορές Επί της διαδικασίας τώρα αυτό που έχει σημασία είναι ότι ο διοικητής της ΤτΕ Γιώργος Προβόπουλος θα προχωρήσει στην παρουσίαση των στοιχείων με το επιχείρημα ότι εν τέλει «οι αγορές θα κρίνουν». Όπως λένε μάλιστα στην κεντρική τράπεζα, «οι αγορές τα τελευταία χρόνια είναι αυτές που έκριναν όλα τα μεγάλα ζητήματα». Εν τέλει βεβαίως για το θέμα θα αποφασίσει το Eurogroup, όμως το σημαντικό είναι πως σκιαγραφείται η κεντρική επιδίωξη της τρόικας, η οποία εστιάζεται στην απορρόφηση του συνόλου των κεφαλαίων που σήμερα είναι παρκαρισμένα στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ώστε να στηριχθούν οι τράπεζες.
θελουν τον πληρη ελεγχο επιχειρησεων, ακινητων, δανειων και καταθεσεων
Καθόλου τυχαίο δεν πρέπει να θεωρείται το ότι οι εκτιμήσεις της τρόικας – κυρίως του ΔΝΤ – προκύπτουν από προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας και τα κέρδη των τραπεζών σε ορίζοντα πενταετίας. Όσοι γνωρίζουν το παρασκήνιο της σύγκρουσης λένε ευθαρσώς ότι ο στόχος είναι, μέσω της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, να δημιουργηθεί, έστω και τεχνηέντως, «χρηματοδοτικό κενό», ώστε οι δανειστές να σπρώξουν την Ελλάδα σε έναν νέο δανεισμό και ένα νέο μνημόνιο. Αυτή η επιδίωξη, βεβαίως, συνιστά έναν εκβιασμό, ο οποίος απευθύνεται όχι μόνο στην παρούσα κυβέρνηση, αλλά πιθανότατα και στην επόμενη – αναλόγως του χρόνου διεξαγωγής των εκλογών και πάντα με δεδομένο ότι οι εκτιμήσεις των δανειστών στηρίζονται στις δικές τους προβολές για την ελληνική οικονομία σε βάθος πενταετίας. Μπορεί μεν κανείς να μην πιστεύει στα σοβαρά ότι στόχος της τρόικας είναι να διαταράξει τη σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, αλλά αυτό σε τίποτε δεν ακυρώνει τον εξελισσόμενο εκβιασμό.
Ενόσω όμως εκτυλίσσεται η μάχη παρασκηνίου για τον έλεγχο του τραπεζικού συστήματος και για τα ωφελήματα που θα αποκομίσει όποιος ελέγξει την επόμενη μέρα του (αναλυτικό ρεπορτάζ θα βρείτε στις σελίδες 20-21), η κυβέρνηση συνεχίζει τη «διαπραγμάτευση» με την τρόικα στο πεδίο των «μεταρρυθμίσεων», με επίκεντρο τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, την απελευθέρωση των απολύσεων, το φρέσκο γάλα, την τιμή των βιβλίων και την πώληση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων εκτός φαρμακείων. Στην πραγματικότητα η εξέλιξη της «διαπραγμάτευσης» πιέζει μεν την κυβέρνηση ως προς την εκταμίευση της επόμενης δόσης, η οποία ενδέχεται να μην προλάβει να εγκριθεί από το επόμενο Eurogroup, κάτι που η κυβέρνηση προσπαθεί να αντιπαρέλθει ζητώντας έστω μια παραδοχή της τρόικας περί «προόδου στη διαπραγμάτευση», αλλά κανείς δεν πιστεύει στα σοβαρά ότι πρόκειται να αποφύγουμε τον σκληρό πυρήνα νέων καταστροφικών ρυθμίσεων. Ήδη στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργοδοτών – που θα εκτινάξουν τα ελλείμματα των ταμείων και θα φέρουν από την πίσω πόρτα τους ιδιώτες και στην ασφάλιση και στην υγεία – η συμφωνία θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, ενώ πολύ δύσκολα θα αποφευχθεί και η απελευθέρωση των απολύσεων. Εξ ίσου επώδυνες είναι όμως και οι συζητούμενες ρυθμίσεις για το φρέσκο γάλα, που οδηγούν σε καταστροφή την ελληνική κτηνοτροφία, τα φάρμακα, οι οποίες θα φέρουν και τους φαρμακοποιούς αντιμέτωπους με την κυβέρνηση, αλλά και την κατάργηση της ενιαίας τιμής του βιβλίου, η οποία θα επιφέρει ένα γερό χτύπημα στην αγορά βιβλίου. Η κυβέρνηση, από τη στιγμή που έφερε στο τραπέζι την περίφημη «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ, ως υποτιθέμενο «αντίβαρο» στο μνημόνιο, το μόνο που κατάφερε είναι να προσφέρει μια νέα βάση πιέσεων στην τρόικα τη χειρότερη δυνατή στιγμή. Τώρα θα υποστεί και τις συνέπειες. Το ερώτημα «εμείς τι φταίμε» θα παραμείνει αναπάντητο...
www.topontiki.gr
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
0
Σκορποχώρι για τη γαλάζια ευρωλίστα Στρίβουν διά του αρραβώνος οι κορυφαίοι Με μικρά πηδηματάκια... απομακρύνονται πολλοί από τους «διάσημους» πολιτικούς από την αποβάθρα για την είσοδο στο γαλάζιο ευρωψηφοδέλτιο. Το τελευταίο διάστημα το Μαξίμου διαπιστώνει ότι οι πιέσεις και τα παρακάλια έχουν μειωθεί, αφού, όπως φαίνεται, ελάχιστοι κορυφαίοι θέλουν να ενταχθούν στη... «λίστα του Σίντλερ».
Ό
σοι πόνταραν στο ότι θα διασωθούν από την εκλογική «σφαγή» των εθνικών εκλογών – με ένα διάλειμμα στις Βρυξέλλες – βλέπουν ότι η εκλογή από πανελλαδικό εκλογικό σώμα είναι πολύ πιο δύσκολη. Ο Σαμαράς και το «ιερατείο» του Μαξίμου έχουν μειώσει τις επαφές, αφού φαίνεται ότι το σχέδιό τους για να προωθήσουν τους δικούς τους επιτυγχάνεται. Είναι προφανές ότι μόνο όσοι έχουν τη στήριξη του κομματικού μηχανισμού θα καταφέρουν να επιβιώσουν και να εκλεγούν. Τα κομματικά - κοινοβουλευτικά στελέχη που έχουν δώσει μάχες στο παρελθόν διαπιστώνουν ότι ο κομματικός μηχανισμός υπολειτουργεί και πως είναι δύσκολο να καλυφθεί με προεκλογικές εμφανίσεις η χώρα. Ως εκ τούτου, όπως λένε, «μόνο οι αγαπημένοι του Σαμαρά και των ΜΜΕ μπορούν να ελπίζουν σε πιθανότητα εκλογής». Κορυφαίος υπουργός, που σκεφτόταν να μεταπηδήσει από την εθνική αντιπροσωπεία στην ευρωπαϊκή, έλεγε ότι, όταν συζήτησε με το επιτελείο της Συγγρού, διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει κανένα κεντρικό σχέδιο εκλογικής εκστρατείας και πως όλοι περιμένουν... την «επιφοίτηση» του Αγίου Πνεύματος. «Η κατάσταση είναι χύμα και θυμίζει παιδική χαρά, ενώ το γελοίο είναι ότι αφήνουν να εννοηθεί στους υποψηφίους πως θα ξοδέψουν τα δικά τους χρήματα για την προεκλογική εκστρατεία» λέει χαρακτηριστικά. Έτσι, όπως αναφέρουν στελέχη, υπάρχουν δεύτερες σκέψεις σε κορυφαίους, αν και ακόμη δεν το παραδέχονται δημοσίως και κρατούν στάση αναμονής. Δεν είναι τυχαίο πως νυν ευρωβουλευτές, που ήταν δεδομένο πως θα διεκδικήσουν ακόμα μια θητεία, όπως η Μαριέττα Γιαννάκου, η Ρόδη Κράτσα, ο Γιώργος Παπανικολάου, δεν
παιδικη χαρα θυμιζει η κατασταση στη νουδουλα
Η λίστα του Σίντλερ
έχουν αρχίσει να κάνουν καμπάνια μέσω συνεντεύξεων στα Μέσα Ενημέρωσης, έστω για να αρχίσει να συζητείται το όνομά τους. Ακόμη και ο Μανώλης Κεφαλογιάννης, που λέει ότι δεν έχει αλλάξει απόφαση, δεν κινείται και δεν δεσμεύεται δημοσίως. Τούτο, κατά μία εκδοχή, σημαίνει ότι και ο Σαμαράς δεν έχει δεσμευθεί στους υποψηφίους οριστικά. Κάποιοι λένε ότι ο βασικός κορμός έχει κλείσει, αλλά όλοι περιμένουν να ψηφιστεί ο νόμος στη Βουλή για να αρχίσει η προεκλογική εκστρατεία. Οι μόνοι που είναι επισήμως γνωστό ότι θα μετάσχουν στις ευρωεκλογές είναι η Νίκη Τζαβέλα και μάλλον ο Γιώργος Κύρτσος, όπως έχει αποκαλύψει εδώ και δύο εβδομάδες το «Ποντίκι». Δεδομένη θεωρείται και η υποψηφιότητα του Κώστα Καραμανλή, του γιου του Αχιλλέα, ο οποίος βασίζεται, όπως φαίνεται, στο όνομα για να εκλεγεί.
Ο σχεδιασμός Το μείζον για τη Ν.Δ. είναι να προχωρήσουν αυτήν την ώρα οι αυτοδιοικητικές υποψηφιότητες στην Αττική, τον Δήμο Αθηναίων, την Κεντρική Μακεδονία και τον Δήμο Θεσσαλονίκης, λένε στη Συγγρού, όπου ο Ανδρέας Παπαμιμίκος χρεώθηκε προσωπικά να «τρέξει» τον Γιώργο Κουμουτσάκο. Ο σχεδιασμός προέβλεπε ότι οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές θα έκαναν περιοδείες μαζί με τους υποψήφιους περιφερειάρχες και τους υποψήφιους δημάρχους σε πρωτεύουσες, αλλά πολλοί εκ των υποψηφίων διαφωνούν, αφού θα χάσουν τοπικά και αυτοδιοικητικά χαρακτηριστικά που διατηρούν παρά την κομματική τους ταυτότητα. Σε ό,τι αφορά τους δημοσιογράφους, η Μαριάννα Πυργιώτη, που ακούστηκε ότι ενδιαφέρεται, λέγεται πως τελικά δεν θα εκτεθεί, ενώ ασαφές παραμένει το τοπίο για τον Μανώλη Κοττάκη, που
ακούγεται ότι ενδιαφέρεται και για θέση στη ΝΕΡΙΤ. Ο Φαήλος Κρανιδιώτης θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα είναι υποψήφιος, αν και ο ίδιος δεν το επιβεβαιώνει. Ακόμη, ενώ ο Παναγιώτης Ψωμιάδης «πλασάρεται» ως υποψήφιος ευρωβουλευτής και διέρρεε πως θα είναι με τη Ν.Δ., το τελευταίο διάστημα δεν αποκαλύπτει με ποιον θα κατέβει.
Φοβικά επιχειρήματα Το δίλημμα του επιτελείου Σαμαρά είναι εάν θα στηριχθεί και σε ακραία συντηρητικά στελέχη για να μαζέψει τη διαλυμένη βάση του ή θα επιχειρήσει να μαζέψει τη μεσαία τάξη χρησιμοποιώντας και πάλι φοβικά επιχειρήματα για τη σταθερότητα και την οικονομική προοπτική της χώρας. Οι συνεργάτες του Σαμαρά, αλλά και οι κορυφαίοι υπουργοί, φοβούνται ότι, στην προσπάθεια να κερδίσουν ψήφους, οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές θα «λαϊκίσουν» δημιουργώντας κλίμα κατά αντιδημοφιλών κυβερνητικών αποφάσεων και πλειοδοσίας παροχών. «Κάθε μέρα θα τρέχουμε να μαζεύουμε τις δικές μας συνιστώσες από τα κανάλια» λέει κορυφαίος υπουργός, που θεωρεί ότι η μάχη των ευρωεκλογών μπορεί να καταλήξει σε Βατερλώ για τη Ν.Δ. από τις θέσεις που θα διατυπώνουν οι υποψήφιοι. Η σύγχυση που θα προκαλέσουν με τις αποχρώσεις τους οι δεκάδες υποψήφιοι, παραδέχονται στελέχη, θα προσφέρει «πλούσιο υλικό στον ΣΥΡΙΖΑ», το οποίο θα το χρησιμοποιήσει εναντίον της Ν.Δ. συνολικά και στις διπλές κάλπες του Μαΐου, αλλά κυρίως στις εθνικές εκλογές. Πάντως, εάν δεν τελειώσει η διαπραγμάτευση με την τρόικα – όπως όλα δείχνουν –, ο Σαμαράς θα δυσκολευτεί να ξεδιπλώσει τον σχεδιασμό του ενώ και οι ενδιαφερόμενοι δεν θα μπορούν να αρθρώσουν πολιτικό λόγο και να αντιμετωπίσουν τους αντιπάλους τους.
0
www.topontiki.gr
Κυβέρνηση Το Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Κάτι τρέχει στο Μαξίμου Σε νευρική κρίση η κυβέρνηση. Η τρόικα τινάζει στον αέρα τον σχεδιασμό της Στον αέρα κινδυνεύει να τιναχτεί ο σχεδιασμός του Μεγάρου Μαξίμου από την τρόικα, αφού ο Σαμαράς και το επιτελείο του είχαν υπολογίσει πως έως την Κυριακή θα κλείσουν συμφωνία και το Eurogroup θα έδινε το πράσινο φως για να εκταμιευθεί η δόση.
Τ
ώρα ο ίδιος ο Σαμαράς έχει εκτεθεί, αφού πριν έλθει η τρόικα είχε προεδρεύσει σύσκεψης στο υπουργείο Οικονομικών βάζοντας τις κόκκινες γραμμές και νουθετώντας τους υπουργούς του να τα βρουν. Ο Σαμαράς είναι έξαλλος και με τον Στουρνάρα, αφού δήλωνε ότι είχε διαβεβαιώσεις ότι οι τροϊκανοί θα συμβιβαστούν με το ελληνικό πλαίσιο. Τώρα εκλιπαρούν για μια δήλωση προόδου για να μη γυρίσει ο Στουρνάρας με άδεια χέρια πίσω από το Eurogroup της Δευτέρας. Εάν δεν υπάρξει συμφωνία – αν και δεν είναι λίγοι εκείνοι που λένε ότι το παιχνίδι είναι στημένο για να εμφανιστεί η κυβέρνηση ότι διαπραγματεύεται –, τότε το Εurogroup, για να τηρήσει τα προσχήματα, θα δίνει με... δόσεις τις δόσεις των 8,8 δισ. Όμως, έτσι η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να κάνει το παιχνίδι του υποτιθέμενου success story, αφού θα είναι πεντακάθαρο ότι δεν έχει απαλλαγεί από την τρόικα ή και το μνημόνιο. Η μοναδική σανίδα σωτηρίας του Σαμαρά – ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται – είναι να τελειώσει τα μέτρα που έχει συμφωνήσει, αποδιοργανώνοντας και απορρυθμίζοντας τη χώρα, και να ισχυρίζεται παραμονές των ευρωεκλογών ότι η τρόικα τελείωσε για την Ελλάδα. Οι βερμπαλισμοί αυτοί είναι που έχουν ανησυχήσει τους Ευρωπαίους, οι οποίοι βλέπουν ότι, αντί να «συμμορφωθεί» η χώρα και να συνεχίσει την αιματηρή λιτότητα, ο Σαμαράς βγαίνει και μοιράζει περισσότερα απ’ όσα έχει μαζέψει. Το παιχνίδι θα παιχτεί στην αποψινή Σύνοδο Κορυφής, όπου ο πρωθυπουργός ευελπιστεί ότι θα «ψήσει» για μια ακόμη φορά τη Μέρκελ να συνδρά-
μει ώστε να ξεπεραστούν οι αντιρρήσεις της τρόικας.
Αδυναμία Η ουσία είναι ότι οι υπουργοί είχαν πιστέψει ότι θα «κουλαντρίσουν» την τρόικα και ότι οι εταίροι λόγω εκλογών θα βοηθήσουν για να μην κινδυνεύσει η σταθερότητα, λες και δεν βλέπουν οι ξένοι ότι η κυβέρνηση αυτή έχει καταρρεύσει στα μάτια των πολιτών. Τώρα ο ένας υπουργός τα ρίχνει στον άλλο και όλοι μαζί ξαναβρίσκουν ως αποδιοπομπαίο «τράγο» τον Στουρνάρα. Του καταλογίζουν αδυναμία διαπραγμάτευσης με την τρόικα και θεωρούν ότι παραγνωρίζει συμβολισμούς έντονους για τη χώρα, οι οποίοι, εάν θιγούν, μπορεί να... ρίξουν αυθημερόν την κυβέρνηση. Ούτε λίγο ούτε πολύ, του καταλογίζουν ότι δεν έχει πολιτικό αισθητήριο. «Είναι δυνατόν να δέχεται να συζητηθεί, επειδή έχει εφαρμοστεί αλλού από τον ΟΟΣΑ, η “νόθευση” του ελαιολάδου με σπορέλαιο για να πέσουν οι τιμές; Πώς θα πάμε στα χωριά να το εξηγήσουμε; Θα μας πάρουν με τις ντομάτες» λέει κορυφαίος υπουργός και προσθέτει: «Ας μην κουβεντιάσουμε για το γιαούρτι που θα φτιάχνεται από σκόνη γάλακτος». Αυτές οι «μεταρρυθμίσεις» είναι που εμποδίζουν τη συμφωνία και προκαλούν – μαζί με τις γνωστές για τα βιβλία, το φρέσκο γάλα και τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα – την εμπλοκή. Ο Χατζηδάκης είναι επιφυλακτικός με ορισμένες από τις κινήσεις του Στουρνάρα, αλλά ποτέ δεν βγαίνει να διαφωνήσει, αφού στο κεντρικό πλαίσιο ταυτίζονται. Όμως ούτε εκείνος δέχεται τέτοιες «μεταρρυθμίσεις», αφού ξέρει ότι δεν θα περάσουν από τη Βουλή. Ο Άδωνις Γεωργιάδης τα έχει με τον Χατζηδάκη και λόγω Β’ Αθηνών
εξαλλοσ με τον στουρναρα ο σαμαρασ
Κουβά δίχως άκρρηι ...
– και με τον Σκορδά, ο οποίος έχει καταλήξει να γίνει... «τσιράκι» του και σκοπεύει να είναι υποψήφιος επίσης στη Β’ Αθηνών – για τα φάρμακα, αφού, όπως λένε συνεργάτες του, εμφανίζονται ως ντίλερ των σούπερμάρκετ και συμφωνούν να πωλούνται τα μη συνταγογραφούμενα εκτός φαρμακείων. Ο Γεωργιάδης υποχρεώθηκε να οπισθοχωρήσει πετώντας το μπαλάκι της οριστικής απόφασης μετά τις ευρωεκλογές αφού, όπως λέει, θα υπάρξει μια πιλοτική δοκιμα-
στική περίοδος για να κριθεί εάν θα έχουν πέσει οι τιμές με το μοντέλο που προτείνει. Όλοι οι υπουργοί, αλλά κυρίως ο Δημήτρης Σταμάτης και ο Χρύσανθος Λαζαρίδης, έπεσαν πάνω στον Άδωνι μόλις έκανε την γκάφα και ανακοίνωσε το πεντάευρω για εξέταση από τα πολυϊατρεία και μέσα σε τρεις μέρες το μάζεψε δίνοντας εξάμηνη περίοδο χάριτος στους ταλαιπωρημένους ασθενείς από το λουκέτο του ΕΟΠΥΥ.
Τα «έχει πάρει» ο Χαρακόπουλος Έξαλλος με τον Χατζηδάκη και το Μαξίμου είναι ο Μάξιμος Χαρακόπουλος, ο οποίος κάνει ανοιχτά προπαγάνδα για να μην αλλάξει το καθεστώς στη διάθεση του φρέσκου γάλακτος εξυπηρετώντας τους κτηνοτρόφους της Λάρισας – και όχι μόνο. Ο Χαρακόπουλος, που γνωρίζει ότι θα βρεθεί εκτός κυβέρνησης στον επικείμενο ανασχηματισμό – δεν μιλιέται με τον προϊστάμενό του υπουργό Αθανάσιο Τσαυτάρη, που προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ –, θα καταψηφίσει τη σχετική διάταξη εάν δεν έχει ασφαλιστικές δικλίδες, και η συνοχή της συγκυβέρνησης θα καταρρεύσει, αφού το πουλόβερ κινδυνεύει να ξηλωθεί και από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ.
Ο Γιάννης Μιχελάκης είναι έξαλλος με τον Κυριάκο Μητσοτάκη – κρατάει χρόνια αυτή κολόνια – καθώς του χρεώνει εμπλοκή με την τρόικα για τις διαθεσιμότητες στους δήμους. Η προθεσμία που έχει δοθεί από το υπουργείο Εσωτερικών για την ενδοδημοτική κινητικότητα είναι έως τα τέλη Μαρτίου και ως εκ τούτου τυπικά δεν υπάρχει ζήτημα. Όμως σχεδόν κανένας δήμος δεν έχει παραδώσει στοιχεία ούτε έχει αρχίσει τις διαδικασίες, κάτι που δεν πρόκειται να γίνει και εν όψει δημοτικών εκλογών, όπως προβλέπει και η τρόικα. Ο Μητσοτάκης, για να αποφύγει την πίεση για τις απολύσεις, και αυτές που χρωστά στην τρόικα λόγω μνημονίου και εκείνες
που ζητά για του χρόνου εκτός μνημονίου ο Τόμσεν, έριξε, κατά την πάγια τακτική του Μητσοτακαίικου, την μπάλα στο γήπεδο του Μιχελάκη δείχνοντας μια πιθανή δεξαμενή. Ο Μιχελάκης, που θα κατέβει στη Β’ Αθηνών και ήδη κάνει συγκεντρώσεις σε σπίτια, θεώρησε χτύπημα κάτω από τη ζώνη και για εσωκομματικούς λόγους την κίνηση του Κυριάκου και απασφάλισε. Είναι ενδεικτικό ότι, μέσα σε μία ώρα μετά τη διαρροή ότι η τρόικα ζητά 4.000 απολύσεις από το υπουργείο Εσωτερικών, το ΥΠΕΣ απάντησε και έκοψε κάθε συζήτηση, αν και υπάρχει θέμα μετακινήσεων και διαθεσιμοτήτων υπαλλήλων στους ΟΤΑ, αλλά όχι αυτήν τη στιγμή.
www.topontiki.gr
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
0
Γαλάζια βεντέτα με... ουρά Χοντρή κόντρα Μητσοτάκη - Μιχελάκη για τη διαθεσιμότητα 4.000 υπαλλήλων των ΟΤΑ ταβάλλεται προσπάθεια από τους συνεργάτες του Σαμαρά να δοθεί η εντύπωση ότι η κόντρα των δύο υπουργών είναι παρελθόν, έπειτα από αλλεπάλληλες τηλεφωνικές επικοινωνίες.
Μια νέα βεντέτα έχει αρχίσει να προβάλλει στο κυβερνητικό στρατόπεδο τις τελευταίες μέρες. Ο καβγάς Γιάννη Μιχελάκη και Κυριάκου Μητσοτάκη φαίνεται να έχει... μακριά ουρά και να αναζωπυρώνει παλιά κρυμμένα πάθη μεταξύ σαμαρικών και μητσοτακικών.
Ο «μουντζούρης»
Τ
ην αφορμή έδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκη, όταν την περασμένη Παρασκευή, προ του αδιεξόδου με την τρόικα για το ζήτημα των απολύσεων, διέρρευσε ότι ευθύνεται το υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο δεν προχωρά στην υλοποίηση της διαθεσιμότητας για 4.000 υπαλλήλους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η διαρροή βρήκε τον Γιάννη Μιχελάκη στις Βρυξέλλες, θεωρήθηκε ότι είναι χτύπημα κάτω από τη ζώνη και άναψαν αμέσως τα αίματα. Η πλευρά Μιχελάκη προέβαλε την έντονη δυσφορία της γι’ αυτήν τη διαρροή, που, όπως λένε συνεργάτες του, έγινε μόλις λίγη ώρα μετά την κοινή συνάντηση των δύο υπουργών με την τρόικα, οι οποίοι, αμφότεροι, γνωρίζουν τι ακριβώς διημείφθη εκεί. Μάλιστα ο Μιχελάκης θεωρεί ότι «προβοκάρεται» σε μια φάση που χρειάζονται λεπτοί χειρισμοί και η διαρροή αυτή μπορεί να προκαλέσει έκρηξη στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, παραμονές των δημοτικών εκλογών.
«Σκληρός» Από το υπουργείο Εσωτερικών σχολίαζαν ότι υπάρχουν πολλές και σοβαρές ευθύνες για τον τρόπο με τον οποίο κινήθηκε ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και για την αναποτελεσματικότητά του: «Το παίζει σκληρός και καουμπόης, αλλά, οκτώ μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ακόμα δεν έχει καταφέρει να κλείσει οργανισμούς και να στείλει όσους πρέπει στο σπίτι τους». Η κόντρα «ξεχείλωσε» τόσο πολύ, ώστε η... καραδεξιάς απόκλισης ιστοσελίδα «Antinews» χαρακτηρίζει τον Κυριάκο «Μανιτάκη της Ν.Δ.».
ΤΑ ΚΡΥΜΜΕΝΑ ΠΑΘΗ ΜΕΤΑΞΥ ΣΑΜΑΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΤΣΟΤΑΚΙΚΩΝ ΑΝΑΖΩΠΥΡΩΝΟΝΤΑΙ
Βλέπ να πέφτωο μπαλωθιέυν ς
Η ρήξη ανάμεσα στους δύο υπουργούς πήρε το Σαββατοκύριακο σοβαρές διαστάσεις και κάποιοι είδαν πρόβλημα στη φημολογούμενη πρόθεση του Μιχελάκη να φύγει από το ψηφοδέλτιο Επικρατείας και να πολιτευθεί στη Β’ Αθηνών, όπου εκλέγεται ο υιός Μητσοτάκης. Στο πλαίσιο της κόντρας έμπειρα νεοδημοκρατικά στελέχη σχολίαζαν ότι ο Κυριάκος ακόμα δεν έχει καταφέρει να κλείσει τον... Οργανισμό Αποξήρανσης της Κωπαΐδας, ο οποίος έχει ολοκληρώσει την αποστολή του εδώ και δεκαετίες. Από την πλευρά του Μητσοτάκη η απάντηση είναι ότι όλα κινούνται βάσει χρονοδιαγράμματος, ότι το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης έχει φτάσει το 85% και ήδη έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα 21.000 υπάλληλοι. Πάντως, από το υπουργείο Εσωτερικών, παρά τη σκλήρυνση της στάσης της τρόικας στο θέμα των απολύσεων στο Δημόσιο, επιμένουν ότι θα προηγηθεί η κινητικότητα, που δεν σημαίνει απολύσεις, αλλά εξομάλυνση και διαφορετική κατανομή του πλεονάζοντος προσωπικού στους δήμους. Στο Μαξίμου έτσι κι αλλιώς έχει πέσει πανικός, αφού γνωρίζουν πο-
λύ καλά τις επιπτώσεις παραμονές των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών να γίνουν απολύσεις 4.000 υπαλλήλων στην Αυτοδιοίκηση. Γι’ αυτό προκρίνουν την ήπια και προσεκτική προσέγγιση Μιχελάκη για την επιτάχυνση της κινητικότητας, που θα αποσυνδέεται από απολύσεις. Πληροφορίες από το εσωκομματικό στρατόπεδο επιμένουν ότι ο Μητσοτάκης δεν μπορεί να κραδαίνει τη μεταρρυθμιστική σημαία ενάντια στην πολιτική πραγματικότητα και βλέπουν ότι έχουν θερμανθεί οι σχέσεις Σαμαρά - Μιχελάκη και μάλιστα μοιάζει να έχουν αναβαθμιστεί οι μετοχές του. Πρόσφατα ο υπουργός Εσωτερικών κατόρθωσε – παρ’ ότι άνοιξε μέτωπο – να «καθαρίσει» με το πιεστικό αίτημα του υπουργού Δικαιοσύνης Χ. Αθανασίου να σπάσει ο ενιαίος Δήμος Λέσβου σε μικρότερους, ενώ έπεισε τον Σαμαρά ότι η Ν.Δ. πρέπει να δώσει σκληρό αγώνα με στέλεχός της απέναντι στον Γιάννη Σγουρό. Επελέγη ο Γιώργος Κουμουτσάκος, ο οποίος μάλιστα, ανήκοντας στον στενό πυρήνα των καραμανλικών και όντας προστατευόμενος του Πέτρου Μολυβιάτη, αποτελεί απάντηση στις επιδιώξεις της μητσοτακικής πτέρυγας. Πάντως, τις τελευταίες ώρες κα-
Στο περιθώριο της αντιπαράθεσης Μητσοτάκη - Μιχελάκη μπήκαν και άλλα ζητήματα και κυρίως η γνωστή κόντρα Μιχελάκη - Σγουρού, καθώς τον δεύτερο μοιάζει να... υποθάλπει η μητσοτακική πτέρυγα. Κάποιοι «θυμήθηκαν» ότι τον χορό στήριξης του περιφερειάρχη άνοιξε ο δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου Διονύσης Χατζηδάκης και συνέχισε η Ντόρα Μπακογιάννη. Στη Ν.Δ., άλλωστε, αναζητείται κάποιος που θα πάρει τον «μουντζούρη» για τη μη στήριξη των επίσημων υποψηφιοτήτων. Τις τελευταίες μέρες πυκνώνουν τα δημοσιεύματα για δυσαρέσκεια του Μεγάρου Μαξίμου προς την Ντόρα, η οποία όχι μόνο έσπευσε να πει καλά λόγια για τον Σγουρό, αλλά αρνήθηκε να στηρίξει ανοιχτά τον Άρη Σπηλιωτόπουλο, σημειώνοντας ότι και αυτός και ο Νικήτας Κακλαμάνης τη στήριξαν στη δική της μάχη απέναντι στον Αντώνη Σαμαρά. Η Ντόρα διαθέτει ισχυρό έρεισμα στην Α’ Αθήνας, και στη Συγγρού επιμένουν ότι έχει συστήσει στον μηχανισμό της αυστηρή ουδετερότητα από τη μάχη. Ο πρωθυπουργός επιχειρεί όχι μόνο να εμψυχώσει τα στελέχη του για τη μάχη των δημοτικών εκλογών, αλλά και να πιέσει για την ενεργό στήριξή τους και μάλιστα θα συνεχίσει τις συσκέψεις στελεχών, αλλά και τις προσωπικές επαφές προκειμένου να δεσμεύσει, μέσω της... στοχοποίησης, σημαντικούς κρίκους, ώστε να κινητοποιηθούν για τις εκλογές. Στο πλαίσιο αυτό κάποιοι περιμένουν άμεσα συνάντηση Σαμαρά με την Ντόρα, προκειμένου να της ζητηθεί να στηρίξει ανοιχτά τον Άρη και τον Κουμουτσάκο και να θέσει και τον μηχανισμό της στον αγώνα αυτόν. Όσον αφορά την εκκρεμότητα της υποψηφιότητάς της για το ευρωψηφοδέλτιο, η Ντόρα μέσω συνεργατών επιμένει ότι η ίδια δεν το σκέπτεται, αλλά δεν πρόκειται να αρνηθεί στον πρωθυπουργό αν της το ζητήσει. Καλό, ε;
0
www.topontiki.gr
ΤοΣΥΡΙΖΑ Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Ανοίγει τον βηματισμό της προεκλογικής του προετοιμασίας ο ΣΥΡΙΖΑ. Στήνονται σιγά-σιγά τα επιτελεία και οργανώνονται οι περιοδείες, η επικοινωνιακή προβολή και τα προγράμματα.
Α
ύριο ο Αλέξης Τσίπρας θα μιλήσει για τη μάχη των ευρωεκλογών σε παναττική σύσκεψη στελεχών που θα γίνει στο Πολιτιστικό Κέντρου του Μουσείου Μπενάκη στην Πειραιώς, αναδεικνύοντας την κρισιμότητα της μάχης αυτής για την ανατροπή και τη δρομολόγηση πολιτικών εξελίξεων στο εσωτερικό της χώρας αλλά και στην Ευρώπη. Στόχος είναι να περάσει το μήνυμα ότι απαιτείται συσπείρωση και δουλειά ώστε το κόμμα να πετύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα που θα χρωματίσει με τα δικά του χρώματα τον εκλογικό χάρτη τη βραδιά των εκλογών. Την Κυριακή ο Αλέξης Τσίπρας θα βρίσκεται στο Δουβλίνο για τις ανάγκες της πανευρωπαϊκής προεκλογικής εκστρατείας του στο πλαίσιο της υποψηφιότητάς του για την προεδρία της Κομισιόν.
Εμφανίσεις Όσον αφορά την αυτοδιοίκηση, ο υποψήφιος για τον Δήμο Αθηναίων Γαβριήλ Σακελλαρίδης έχει πλαισιωθεί ήδη από ένα στενό επιτελείο αποτελούμενο από τους δημοσιογράφους Άγγελο Τσέκερη και Θόδωρο Μιχόπουλο, τον γραμματέα της Νομαρχιακής Α’ Αθήνας Μιχάλη Υδραίο, τον συντονιστή του Τμήματος Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ Χάρη Κωνσταντάτο, το μέλος της Κ.Ε. και του Τομέα Αυτοδιοίκησης Παναγιώτη Σκούτα (ο οποίος έχει επιφορτιστεί με τη γενική εποπτεία της εκστρατείας). Επίσης στο επιτελείο αυτό μετέχουν η συνεργάτιδά του Δώρα Χονδροπούλου (αρμόδια για τα ΜΜΕ), καθώς και οι Λήδα Καζαντζάκη και Ελθήνα Αγγελοπούλου, Μαρία Καλαντζοπούλου, Τόνια Κατερίνη, Παναγιώτης Βωβός από το δυναμικό της Ανοιχτής Πόλης και ο διευθυντής του Δήμου Αθηναίων Στάθης Σταυριανίδης. Ο Σακελλαρίδης, ο οποίος έχει πυκνώσει τις εμφανίσεις του στα ΜΜΕ αλλά και τις εξορμήσεις του, ήδη μέσα σε λίγες μέρες παρουσιάζει βελτιωμένες δημοσκοπικές επιδόσεις. Στη δημοσκόπηση της Metron Analysis για το «Έθνος της Κυριακής», όπου πρώτος σε προτιμήσεις αναδεικνύεται ο γνωστός «ακομμάτιστος» Γιώργος Καμίνης (23%), ο Σακελλαρίδης συγκεντρώνει το 13% ερχόμενος τρί-
Όλα έτοιμα για τη μεγάλη μάχη Έτοιμα τα επιτελεία. Η προβολή και τα προγράμματα τος στη σειρά, μετά τον Άρη Σπηλιωτόπουλο, ο οποίος προπορεύεται με μία μόνο μονάδα (14%). Σε προηγούμενη δημοσκόπηση της ίδιας εταιρείας ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ ήταν τέταρτος με 4%. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Σακελλαρίδης θα ακολουθήσει μια διπλή τακτική: ακόμη πιο πυκνό πρόγραμμα περιοδειών με επισκέψεις σε γειτονιές και συνοικίες, νοσοκομεία, δημόσιους χώρους κ.λπ. με στόχο την εξοικείωση του κοινού και την επικοινωνία με τους Αθηναίους πολίτες από πρώτο χέρι, καθώς και καθημερινές παρεμβάσεις στο κεντρικό επίπεδο της αντιπαράθεσης μεταξύ των κομμάτων για τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Ήδη διαγράφεται η στρατηγική έναντι των άλλων προβεβλημένων διεκδικητών του δήμου (Καμίνη Σπηλιωτόπουλου) και συμπυκνώνεται στην τοποθέτησή του στο πλαίσιο του προχθεσινού ραδιοφωνικού
παναττικη συσκεψη αυριο με ομιλια τσιπρα
Κράνη - μπαλάσκες και φύγαμε...
ντιμπέιτ με τον Σπηλιωτόπουλο στην εκπομπή του Νίκου Χατζηνικολάου, ότι «αυτά που ψηφίζει ο κ. Σπηλιωτόπουλος στη Βουλή τα εφαρμόζει ο Κ. Καμίνης στον δήμο». Ουσιαστικά, θα επιδιωχθεί να καταδειχθεί ότι οι δύο υποψήφιοι, αμφότεροι του μνημονιακού μπλοκ, αν και από διαφορετικά κόμματα, υπηρετούν την ίδια πολιτική. Βέβαια βασικό στόχο φαίνεται να αποτελεί ο Γιώργος Καμίνης, όχι μόνο διότι κρίνεται ως απερχόμενη διοίκηση, αλλά και διότι θεωρείται πως μπορεί να εγκλωβίσει κομμάτι από το ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ. Με άλλα λόγια, ο Σακελλαρίδης θα επιχειρήσει να αποσπάσει ψήφους από τον «εκλεκτό του Γιώργου Παπανδρέου και του Ευάγγελου Βενιζέλου», όπως είπε σχολιάζοντας τα περί «ακομμάτιστου» υποψηφίου που προβάλλει ο νυν δήμαρχος Αθηναίων. Το προεκλογικό πρόγραμμα για τον Δήμο Αθηναίων αναμένεται να παρουσιαστεί στις 17 Μαρτίου. Όσον αφο-
ρά το επιτελείο της Ρένας Δούρου που θα «τρέξει» την καμπάνια για την Περιφέρεια Αττικής, αυτό αποτελείται από τα μέλη της Πολιτικής Γραμματείας Ανδρέα Καρίτζη, Χριστόφορο Παπαδόπουλο, Ελένη Σωτηρίου και Ερμίνα Κυπριανίδου, τον δημοσιογράφο της «Αυγής» Γιώργο Κυρίτση, αυτοδιοικητικά στελέχη, όπως ο Κώστας Μπούκας, ο Χρήστος Καπάταης κ.ά. Ρόλο συντονιστή της προεκλογικής καμπάνιας της Ρένας Δούρου (πρόγραμμα, ψηφοδέλτιο, αφίσες, μίντια, κλ.π.) έχει ο Ανδρέας Καρίτζης. Το επιτελείο αυτό πλαισιώνεται από ευρύτερες κομματικές, και όχι μόνο, δυνάμεις, που γνωρίζουν τα θέματα της περιφέρειας (περιφερειακοί σύμβουλοι, δήμαρχοι, ειδικοί κ.λπ.). Σύμφωνα με πληροφορίες, μεγάλο στοίχημα της καμπάνιας της Ρένας Δούρου θα είναι να αναδείξει τα κρίσιμα ζητήματα που άπτονται της περιφέρειας αλλά και τον ίδιο τον βαθμό αυτοδιοίκησης, καθώς, όπως η ίδια συχνά δηλώνει, υπάρχει μεγάλη άγνοια του κόσμου, επειδή κάποιοι θέλουν αυτό ακριβώς... Όσο για τον μεγάλο αντίπαλο, τον Γιάννη Σγουρό, στενοί συνεργάτες της Ρένας Δούρου θεωρούν ότι το φτωχό του έργο σε κοινωνικές δράσεις, υπηρεσίες αλλά και υποδομές μπορεί να σταθεί σύμμαχος του ΣΥΡΙΖΑ.
Κλείνουν οι εκκρεμότητες Όσον αφορά την εκκρεμότητα στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, μένει να οριστικοποιηθεί η πρόταση για τον σκηνοθέτη Θέμη Μουμουλίδη. Επίσης, διαδοχικά κλείνουν και οι υποψηφιότητες στους μεγάλους δήμους της χώρας. Αλλού δεν κατέστη δυνατό το επιδιωκόμενο άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ, με αποτέλεσμα να επιλεγούν κομματικές υποψηφιότητες με εμβέλεια μόνο στο κομματικό ακροατήριο του 4%, όπως π.χ. στη Θεσσαλονίκη, όπου ανακοινώθηκε το όνομα του προερχόμενου από την αυτοδιοίκηση Τριαντάφυλλου Μηταφίδη, ή στην περίπτωση του Κώστα Σπαρτινού στην Πάτρα (ο οποίος μάλιστα προέκυψε ύστερα από εσωκομματικούς ανταγωνισμούς). Σε άλλες περιπτώσεις, απροσδόκητα ανοίγματα επιχειρούνται από απροσδόκητες πλευρές, όπως στην Καλαμάτα, όπου η τοπική οργάνωση στην οποία την πλειοψηφία έχει το Αριστερό Ρεύμα προώθησε ως υποψήφιο πρώην αυτοδιοικητικό στέλεχος της Ν.Δ., τον γιατρό Μανώλη Μάκαρη, εγείροντας σχόλια από την πλευρά της πλειοψηφίας του κόμματος για «αυτούς που κατά τα άλλα δεν ήθελαν τον Βουδούρη»...
www.topontiki.gr
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
10
Το ΚΚΕ ξανακερδίζει έδαφος Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι επανακτά τις δυνάμεις του και του «δίνουν» 8% ΚΚΕ μπορεί με τη λογική της «χαμένης ψήφου» να διεκδικήσει μερίδιο ψήφων. Σε κάθε περίπτωση προς το παρόν ο Περισσός παίρνει μια ανάσα, καθώς διαφαίνεται ότι μπορεί να αισιοδοξεί αναφορικά με την πίεση της πόλωσης στις ευρωεκλογές και κυρίως στις βουλευτικές από το κεντρικό δίπολο των Ν.Δ. - ΣΥΡΙΖΑ, όποτε και αν αυτές γίνουν. Η ηγεσία, άλλωστε, εκτιμά ότι οι εθνικές εκλογές δεν εξαρτώνται από εσωτερικούς παράγοντες και από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. «Εξαρτώνται κυρίως από τις όποιες εξελίξεις έχουμε στην Ε.Ε., γενικότερα στην Ευρωζώνη, εξελίξεις που συνδέονται και με τη διαχείριση του δημόσιου χρέους», σημειώνει ο Δημήτρης Κουτσούμπας στην εφημερίδα «Ελευθερία» της Καλαμάτας.
Να επανακτά τις δυνάμεις που έχασε στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012 δείχνει το ΚΚΕ. Τουλάχιστον αυτή την τάση καταγράφει για τον Φεβρουάριο το μηνιαίο βαρόμετρο της Metron Analysis («Έθνος της Κυριακής»), το οποίο «δίνει» στο ΚΚΕ 8,7%, αρκετά πιο πάνω από την περιοχή του 5 - 6% όπου είχε σταθεροποιηθεί εδώ και αρκετούς μήνες.
Ε
ίναι νωρίς για να πει κανείς αν είναι η τακτική του κόμματος έναντι, κυρίως, του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία αποδίδει αποτελέσματα, ή αν πρόκειται για μια συγκυριακή τάση. Όπως έχουμε ξαναπεί, ο εκλογικός και πολιτικός στόχος του Περισσού είναι όχι μόνο να συγκρατηθεί σε απόσταση ασφαλείας από το κοινοβουλευτικό όριο και να εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική του παρουσία στην επόμενη Βουλή, αλλά και να ανακτήσει μέρος ή το σύνολο των δυνάμεων που έχασε το 2012, ώστε να καταδείξει ότι η γραμμή που ακολούθησε κι επικύρωσε στο πρόσφατο συνέδριο πριν από έναν χρόνο ήταν σωστή και με τον καιρό επιβεβαιώνεται. Περαιτέρω, στόχος για τον Περισσό είναι να «γυρίσει πίσω» ψηφοφόρους του που το 2012 ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, επιλέγοντας – κατά το ΚΚΕ – «κυβερνητική διαχείριση», αλλά και να
στοχοσ του περισσου η επιστροφη των ψηφοφορων που ψηφισαν συριζα
κεφαλαιοποιήσει το αντι-Ε.Ε. κλίμα, είτε αυτό έχει και αντικαπιταλιστικά χαρακτηριστικά είτε όχι. Μάλιστα, αν τελικά ο ευρύτερος χώρος της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς (που ασκεί στο ΚΚΕ κριτική για απομονωτισμό αλλά και μαξιμαλισμό αναφορικά με την πρόταση διεξόδου του, ότι δηλαδή εξισώνει περίπου τη διέξοδο από την κρίση με τη στρατηγική για τον σοσιαλισμό) δεν καταφέρει να συγκροτηθεί τελικά σε ένα μετωπικό σχήμα, ενδέχεται το ΚΚΕ να επωφεληθεί προσελκύοντας αντι-Ε.Ε. ψήφους, που μπορούν να κατευθυνθούν και σε αυτό τον χώρο. Αν ο χώρος αυτός προχωρήσει προς τις εκλογές κερματισμένος, το
Καταδίκη Ε.Ε., ΗΠΑ, ΝΑΤΟ Μάλιστα έντονη είναι η καταδίκη της Ε.Ε. από το κόμμα – όχι μόνο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου – με αφορμή τα γεγονότα στην Ουκρανία. Ο γ.γ. της Κ.Ε. Δημήτρης Κουτσούμπας τόνισε πως «δεν πρέπει να υπάρχει καμία εμπλοκή της Ελλάδας στους σχεδιασμούς ΗΠΑ Ε.Ε. στην Ουκρανία» και μίλησε για τον αντιδραστικό χαρακτήρα της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, που επεμβαίνουν στα εσωτερικά της Ουκρανίας στηρίζοντας ακόμη και ναζιστικά κόμματα. Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές του ΚΚΕ Γιώργος Τούσσας και Μπάμπης Αγγουράκης, με επι-
στολή τους προς την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ε.Ε. για τα θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Κάθριν Άστον αλλά και τους Μπαρόζο, Βαν Ρομπάι, Σουλτς και Βενιζέλο, καταδικάζουν «τις επεμβάσεις της Ε.Ε., των ΗΠΑ και των ΝΑΤΟϊκών συμμάχων τους στα εσωτερικά της Ουκρανίας, στη διαπάλη με τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις για έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των δρόμων μεταφοράς της Ενέργειας αυτής της χώρας και γενικότερα τη γεωπολιτική επιρροή, δημιουργώντας επικίνδυνες εξελίξεις για τους λαούς της ευρύτερης περιοχής». Επίσης, στην επιστολή τους σημειώνουν ότι Ε.Ε., ΗΠΑ και ΝΑΤΟ στηρίζουν τις ένοπλες ναζιστικές - φασιστικές ομάδες στην Ουκρανία που πρωταγωνιστούν στην αντικομμουνιστική και αντισοσιαλιστική εκστρατεία και στην προσπάθεια απαγόρευσης του Κ.Κ. Ουκρανίας. Επισημαίνουν ότι η επέμβαση είχε «την πλήρη στήριξη του Ευρωκοινοβουλίου με Κοινό Ψήφισμα που υπογράφηκε και ψηφίστηκε στις 27.2.2014 από το Λαϊκό Κόμμα, Σοσιαλδημοκράτες, Φιλελεύθερους, Πράσινους, την Ομάδα Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, το οποίο κατήγγειλε και καταψήφισε το ΚΚΕ». Αν και εκφράζουν τη θέση ότι ο ουκρανικός λαός πρέπει να πάρει την τύχη του στα χέρια του και να μη χύσει το αίμα του κάτω από ξένες ιμπεριαλιστικές σημαίες, συμπεριλαμβάνοντας προφανώς και τη Ρωσία, η καταδίκη της Ε.Ε., των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην επιστολή τους είναι απόλυτη και σε πρώτο πλάνο.
Το Σχέδιο Β΄ δηλώνει έτοιμο για συμπόρευση με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ Έτοιμο για τη συμπόρευση δηλώνει το Σχέδιο Β’, παρά την εμπλοκή που δημιουργήθηκε στις συζητήσεις με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και με προοπτική την κοινή εκλογική κάθοδο στις ευρωεκλογές – θυμίζουμε η τελευταία κατήγγειλε ότι το Σχέδιο Β’ αποφάσισε πάνω σε άλλο κείμενο θέσεων από αυτό που η ΑΝΤΑΡΣΥΑ πρότεινε ως τελικό. «Δεν θα συμμετάσχουμε σε μια αστυνομικού χαρακτήρα συζήτηση που προκάλεσε η ΑΝΤΑΡΣΥΑ», αντέτεινε το Σχέδιο Β’, παραπέμποντας στις προσδοκίες των μελών και των φίλων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, του Σχεδίου Β’ αλλά ακόμη και του
ΣΥΡΙΖΑ για την κοινή δράση της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Το Σχέδιο Β’, σύμφωνα με εισήγηση του γραμματέα του Τάσου Σταυρόπουλου σε πρόσφατη συνεδρίαση του κεντρικού του οργάνου, δηλώνει έτοιμο να προχωρήσει στην οργάνωση της καθόδου του στις ευρωεκλογές. «Για μας οι συζητήσεις με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχουν ολοκληρωθεί, αναμένουμε τη συλλογική της απάντηση. Ελπίζουμε στο τέλος να είναι θετική. Παράλληλα έχουν αρχίσει συζητήσεις και με άλλες συσπειρώσεις με μεγάλη προσέγγιση στις απόψεις μας», σημειώνει. Όσον αφο-
ρά την τελευταία αναφορά, είναι ενδεικτικό ότι ο Αλέκος Αλαβάνος παρέστη στη συνέντευξη Τύπου για την ίδρυση της πολιτικής κίνησης «Σοσιαλιστική Προοπτική», που αποτελείται από στελέχη που έχουν αποχωρήσει από το ΠΑΣΟΚ. Από την άλλη η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, η οποία ουσιαστικά θεωρεί ότι η στάση του Σχεδίου Β’ απέναντι στην Ε.Ε. δεν αρκετά σαφής και αφήνει περιθώρια για μετέπειτα διολισθήσεις, θεωρεί επίσης ότι
έχει πει την τελευταία της λέξη και προχωρά στην προεκλογική της προετοιμασία για τις εκλογές, καθώς τις επόμενες μέρες θα κλείσουν οι υποψηφιότητες για τις περιφέρειες και τους μεγάλους δήμους.
Η συσπείρωση της συσπείρωσης
11
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Μια βαρκούλα σε θολό ποτάμι Ο Θεοδωράκης μίλησε πολύ, δεν είπε τίποτα Ο Σταύρος Θεοδωράκης πράγματι δεν χρειάστηκε την περασμένη Τρίτη που παρουσίασε το κόμμα του να καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να μιλήσει επί δύο ώρες χωρίς να πει τίποτε.
Ο
Σταύρος (μας προτρέπει στον ενικό οικειότητας), ζυμωμένος επί χρόνια με τους τηλεοπτικούς κανόνες, έχει προφανώς πιστέψει ότι δεν έχει σημασία τι λέει, αλλά πώς το λέει. Με πιο απλά λόγια, ο καλός (πρώην) συνάδελφος έχει μάθει πως μεγαλύτερη σημασία από το περιεχόμενο έχει εικόνα. Ειδικά αν πρέπει να πουλήσει κανείς ένα άδειο πακέτο. Περιμένοντας να ακούσουμε τα όσα είχε να μας πει την περασμένη Τρίτη, φανταζόμασταν μια σειρά τοποθετήσεων επί των συγκεκριμένων και πολύ σοβαρών προβλημάτων και διλημμάτων τα οποία αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία. Χάσαμε δύο ώρες από τον χρόνο μας ακούγοντας την οχλοβοή μιας παρέας απογοητευμένων μεν, αλλά βολεμένων επί χρόνια από μια κατάσταση (πολιτικό σύστημα / κόμματα) την οποία συνόψισε υπέροχα με την παρουσία του και τον τηλεοπτικό του λόγο ο Σταύρος: «το Ποτάμι αποτελεί μια πρωτοβουλία για να δώσει έκφραση σε πολίτες που θέλουν να εκφραστούν και δυσφορούν με το κομματικό κατεστημένο. Δεν είναι ούτε στη δεξιά, ούτε στην αριστερά. Είναι μετριοπαθές, προσανατολισμένο στην Ευρώπη και προτάσσει τη συνεννόηση ως βασικό μέσο για την έξοδο από την κρίση». Κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει με τη διαπίστωση ότι υπάρχουν χιλιάδες πολίτες, τεράστιο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας θα λέγαμε, που δυσφορεί με το κομματικό κατεστημένο. Κανείς, ωστόσο, δεν μπορεί να διαφωνήσει πως η δυσφορία δεν είναι ούτε πολιτική πρόταση ούτε συγκολλητική ουσία που μπορεί να δημιουργήσει ένα κόμμα. Ένα κόμμα που διεκδικεί την εξουσία είναι υποχρεωμένο να διατυπώσει προτάσεις. Και από αυτές ακριβώς τις προτάσεις θα διαμορφώσει τα (αριστερά, δεξιά, νεοφιλελεύθερα κ.λπ.) πολιτικά του χαρακτηριστικά. Κάτι που με μεγάλη επιμέλεια απέφυγε να κάνει ο Σταύρος, όπως φαίνεται και από την παρακάτω σταχυολόγηση των «θέσεών» του. ♦ Δεν είναι εύκολο να αποφασίσουμε σε ποια ομάδα του Ευρωκοινοβουλίου θα ενταχθούμε. Θα το αποφασίσουμε όταν – και αν – πάμε στις Βρυξέλλες. Αυτό το «παλιό» που λέμε για την Ελλάδα, ισχύει και για την Ευρώπη. Και εκεί θα πάμε με αυτούς που θα θέσουν τα μεγάλα
ζητήματα. Υπερασπιζόμαστε την Ευρώπη. Και στις στρατηγικές επιλογές, η οπτική δεν πρέπει να είναι του Έλληνα, αλλά του Ευρωπαίου. ♦ Δεν προσδιορίζομαι ως δεξιός ή αριστερός. Ούτε ως κεντρώος. Μου αρέσει η μετριοπάθεια. Και το ζητούμενο σήμερα είναι να βρούμε λύσεις. Να λύσουμε τα προβλήματά μας και μετά μπορούμε να βάψουμε τους δρόμους με κομματικά χρώματα. ♦ Απολίτικη κίνηση; Όχι. Το «Ποτάμι» είναι η ανάγκη κάποιων πολιτών να υπάρχει λύση πέρα από κομματικά στερεότυπα. Αυτήν τη στιγμή τα κόμματα προκαλούν πρόβλημα στη χώρα. Πρέπει να δημιουργηθούν καινούργιες δυνάμεις. ♦ Το ψάρι βρομάει από το κεφάλι. Και η ευθύνη για τα προβλήματα της χώρας βαραίνει τους πολιτικούς. Αμφιβάλλω αν αυτοί που μας οδήγησαν στα αδιέξοδα μπορούν να μας βγάλουν από την κρίση. Θεωρώ ότι πρέπει να δώσω στον κόσμο, στον απλό πολίτη, την ευκαιρία να εκφραστεί. ♦ Μνημόνιο ή «αντιμνημόνιο»; Υπάρχουν πιο σύνθετα προβλήματα, αφού βγαίνουμε από τα μνημόνια. Ούτως ή άλλως το θέμα δεν βρίσκεται τόσο στο περιεχόμενο του μνημονίου, όσο στους χειρισμούς που έγιναν από τους πολιτικούς. Χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο για την έξοδο από την κρίση. Η Ελλάδα δεν μπορεί να ζει με δανεικά. Πρέπει να δημιουργήσει βάση για να ξεκινήσει να παράγει. Τελειώνοντας, ας μείνουμε σ’ αυτήν την τελευταία (μη) θέση του Σταύρου και των φίλων του: «Υπάρχουν πιο σύνθετα προβλήματα, αφού βγαίνουμε από τα μνημόνια». Πρόκειται για άποψη η οποία, αν δεν περιγράφει τη βαθύτατη άγνοιά τους για αυτό που συμβαίνει (μια ματιά στον διεθνή Τύπο αρκεί για να γνωρίζει κανείς ότι το τρίτο μνημόνιο συγγράφεται αυτές τις μέρες), αποκαλύπτει τη σκοπιμότητά τους: Να ψαρέψουν (ψηφαλάκια) στα θολά νερά με δόλωμα την παρωχημένη life style άποψή τους!
πιστοσ στο τηλεοπτικο δογμα που λεει οτι σημασια εχει η εικονα και οχι το περιεχομενο
www.topontiki.gr
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Η Ελλάδα, λένε, είναι ένα «μεγάλο χωριό» και όλοι λίγο-πολύ γνωρίζονται μεταξύ τους. Δεν υπάρχουν, άλλωστε, μυστικά σε ένα χωριό.
Σ
τη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για νησιά. Και όπου νησί υπάρχει και… φουρτούνα, έστω κι αν τη φουρτούνα αυτή την έχει προκαλέσει… ο «Καλλικράτης» ή ο Ραγκούσης, με τα πιο μεγάλα νησιά της χώρας να είναι ένας δήμος, γεγονός που έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα με επιπτώσεις στους κατοίκους. Το θέμα, λοιπόν, των πέντε μεγάλων νησιών (Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Λέσβος, Χίος και Ρόδος) προκλήθηκε από την εμμονή του Ραγκούση «κάθε νησί και ένας δήμος» που οδήγησε στην εξομοίωση των μεγάλων αυτών νησιών με τα μικρά που το 2010 έγιναν και αυτά ένας δήμος… Δηλαδή νησιά με πάνω από 50.000 κατοίκους αποτέλεσαν έναν δήμο με τα ίδια κριτήρια που η Πάρος και η Αντίπαρος, τα νησιά στα οποία ο Γ. Ραγκούσης διετέλεσε δήμαρχος, έγιναν 2 δήμοι αντί να γίνουν ένας!!! Ήταν ένα ζήτημα που από τότε που ψηφιζόταν στη Βουλή ο «Καλλικράτης», η ΚΕΔΚΕ το είχε θέσει με έμφαση στον τότε αρμόδιο υπουργό Γ. Ραγκούση, ο οποίος όμως είχε αρνηθεί να κάνει οποιαδήποτε αλλαγή… Η πρωτοβουλία του Ν. Σηφουνάκη για το «σπάσιμο» της Λέσβου και έξι ακόμη μεγάλων νησιών σε μικρότερους και περισσότερους δήμους δεν ήταν άγνωστη στο ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ. (όπως ήταν γνωστό και το ενδιαφέρον του υπουργού Δικαιοσύνης, κ. Αθανασίου, οι επόμενες εκλογές θα τον βρουν κατά πάσα πιθανότητα υποψήφιο βουλευτή στη Λέσβο) ούτε βέβαια το ενδιαφέρον του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Ν. Δένδια για την εκλογική του περιφέρεια, την Κέρκυρα, όπου οι πιέσεις για σπάσιμο σε περισσότερους δήμου είναι έντονες. Ούτε ήταν άγνωστη, ιδιαίτερα στους άσπονδους «φίλους» του από το ΠΑΣΟΚ, η συνάντηση που είχε έναν μήνα πριν με τον πρωθυπουργό Α. Σαμαρά προκειμένου να δοθεί λύση, ενώ «γαλάζιοι» υπουργοί της κυβέρνησης έδιναν υποσχέσεις ότι το «σπάσιμο» αργά ή γρήγορα θα γίνει, κόντρα στις θέσεις που διατύπωνε δημοσίως και μέσα στη Βουλή ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Μιχελάκης, λέγοντας ότι λίγο πριν από τις εκλογές δεν πρόκειται να ανοίξει θέμα «Καλλικράτη». Είχε διαβεβαιώσει γι’ αυτό όλα τα κόμματα και μάλιστα είχε προχωρήσει στη σύσταση
«Τα όμορφα χωριά όμορφα καίγονται!» Όλο το παρασκήνιο της τροπολογίας Σηφουνάκη… για το σπάσιμο των δήμων σε 7 μεγάλα νησιά διακομματικής επιτροπής στη Βουλή, με σκοπό την αξιολόγηση του «Καλλικράτη». Έτσι λοιπόν η τροπολογία που κατέθεσε ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ αιφνιδιαστικά την περασμένη Παρασκευή το απόγευμα προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων εντός του ΠΑΣΟΚ καθώς, αν γινόταν δεκτή, θα μπορούσε να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου και να προκαλέσει πλημμυρίδα αιτημάτων για κατάτμηση μεγάλων δήμων που δημιουργήθηκαν μέσα από πολλές συγκρούσεις και διαμαρτυρίες την εποχή του «Καλλικράτη». Τα τοπικά συμφέροντα είναι πάντα ισχυρά. Ωστόσο, μία τέτοια κίνηση παραμονές των αυτοδιοικητικών εκλογών θα άναβε τοπικές «φωτιές» όχι μόνο στα νησιά, αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Την ώρα που ο Νίκος Σηφουνάκης το μεσημέρι της Τρίτης επέστρεφε με το αεροπλάνο από τη Μυτιλήνη, το Συντονιστικό της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ εξέδιδε «απαγορευτικό»
θυελλωδεισ αντιδρασεισ στο εσωτερικο του πασοκ
Ό,τι θυμάται, χαίρεται...
στην τροπολογία του πρώην υπουργού, ο οποίος λίγο αργότερα διεμήνυε πως θα την υποστηρίξει μέχρι τέλους (πρόκειται να συζητηθεί σήμερα στην Ολομέλεια). Οι πληροφορίες λένε ότι η συνεδρίαση είχε πολλά «μποφόρ». Από τους πιο αιχμηρούς ήταν ο Γ. Ντόλιος, ο οποίος διετέλεσε ο υφυπουργός Εσωτερικών – δίπλα στον Γ. Ραγκούση – που έφτιαξε τον περίφημο «Καλλικράτη». Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι ο «Καλλικράτης» θεωρείται «παιδί» του Γ. Παπανδρέου και κάθε κίνηση προς το «ξήλωμά» του θα προκαλούσε την οργή του πρώην πρωθυπουργού. Στη συνεδρίαση έγιναν αναφορές στον ρόλο που έχει παίξει στην υπόθεση ο «γαλάζιος» υπουργός Δικαιοσύνης Χ. Αθανασίου, ο οποίος από την εποχή που ήταν υπουργός αναπληρωτής Εσωτερικών είχε υποσχεθεί κατά την επίσκεψή του στη Λέσβο ότι θα προχωρήσει το «σπάσιμο» σε περισσότερους δήμους. Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ δεν δίστασαν μάλιστα να συνδέσουν
12
ευθέως την κίνηση αυτή με το ενδιαφέρον του υπουργού Δικαιοσύνης να είναι υποψήφιος βουλευτής στο νησί. Το ίδιο επικριτικός εμφανίστηκε και ο Μιχ. Κασσής, ο οποίος θυμήθηκε ότι όταν ήταν δήμαρχος Περάματος, το οποίο με τον «Καλλικράτη» εντάχθηκε στον Δήμο Ιωαννιτών, δεν έβγαινε κανένας υπουργός στο τηλέφωνο, μεταξύ αυτών τότε και ο κ. Σηφουνάκης. Πολλοί βουλευτές, όπως ο Δ. Κρεμαστινός (Ρόδος) και ο Π. Κουκουλόπουλος (Κοζάνη), τόνισαν πως δέχτηκαν πολλά τηλεφωνήματα από τις εκλογικές τους περιφέρειες να μην προχωρήσει τώρα μία τέτοια κίνηση, ενώ ο Γ. Δριβελέγκας (Χαλκιδική) ζήτησε να εκδοθεί «σκληρή ανακοίνωση αποδοκιμασίας», όπερ και εγένετο με σαφή διατύπωση ότι το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να κάνει καμία συζήτηση για αλλαγή του «Καλλικράτη» και σπάσιμο δήμων, δύο μήνες πριν από τις εκλογές καθώς και ότι θα ζητηθεί από τον αρμόδιο υπουργό για το νομοσχέδιο να κάνει δεκτή την τροπολογία Σηφουνάκη. Από την πλευρά του πάντως ο Σηφουνάκης υποστηρίζει ότι το θέμα συζητείται εδώ και δύο χρόνια και ότι από την ώρα που κανείς δεν πήρε την πρωτοβουλία την πήρε εκείνος. Το ερώτημα ωστόσο προς τον ίδιο παραμένει: Γιατί τώρα, παραμονές των εκλογών, αφού ήταν σαφές ότι η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, δεν έβλεπε για τώρα τις αλλαγές αλλά μετά τις δημοτικές εκλογές… Γι’ αυτό και οι άσπονδοι «φίλοι» του λένε ότι η τροπολογία κατατέθηκε για την τιμή των όπλων, αφού ήταν βέβαιη η απόρριψή της, ενώ οι πληροφορίες λένε ότι ο έτερος βουλευτής της N.Δ., κ. Βογιατζής, είναι έξαλλος με τον Σηφουνάκη, όσο και με τον επίδοξο αντίπαλό του, τον υπουργό Δικαιοσύνης Αθανασίου, με τον οποίο συνεργάζεται στενά ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ. Και ο νοών νοείτω… Πάντως, η όλη πολιτική στάση του Νίκου Σηφουνάκη φαίνεται να είναι το αντικείμενο των συζητήσεων στους διαδρόμους τόσο της Χαριλάου Τρικούπη όσο και της και της Βουλής… Από τον περασμένο Νοέμβριο που παραιτήθηκε από εισηγητής σε θέμα του ΚΤΕ Ναυτιλίας, ο κ. Σηφουνάκης δεν αισθάνεται και πολύ καλά στο ΠΑΣΟΚ. Υπάρχουν κάποιοι από τους συντρόφους του στο Κίνημα που συνδέουν τη στενή σχέση που έχει με τον ΓΑΠ και τη διαφωνία με τον Μπένι με τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, η οποία δεν είχε γίνει, τότε που έγινε, γνωστή!!!
13
www.topontiki.gr
Το Πολιτική Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ πεμπτη 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Ο μεταλλαγμένος του περιβάλλοντος Ο Γιάννης Μανιάτης ανοίγει την πόρτα στα μεταλλαγμένα Ο Γιάννης Μανιάτης διεκδικεί με το σπαθί του τον τίτλο του μεταλλαγμένου υπουργού, του πρώτου στην Ελλάδα μεταλλαγμένου υπουργού, αφού έσπασε την παράδοση ετών που ήθελε τους υπουργούς Περιβάλλοντος να αφουγκράζονται τους φόβους των πολιτών και τις επιταγές του αγροτικού κόσμου και να είναι στην πρωτοπορία της αντίστασης κατά της εισβολής των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων.
Ό
πως έλεγαν στο «Π» στελέχη που γνωρίζουν καλά το παρασκήνιο στις Βρυξέλλες, ο Γιάννης Μανιάτης ως προεδρεύων αρμόδιος υπουργός της Ευρωπαϊκής Ένωσης λειτούργησε φοβικά, ακολουθώντας πιστά τις εντολές του μεταλλαγμένου προέδρου της Κομισιόν Μανουέλ Μπαρόζο, που στο τέλος της θητείας του θέλει να κάνει το απόλυτο δώρο στις πολυεθνικές της βιοτεχνολογίας. Έτσι ο Έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος, όπως καταγγέλλουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, άνοιξε την πόρτα στα μεταλλαγμένα, συμβάλλοντας στο να πέσει το τελευταίο οχυρό προστασίας της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
Υπόκλιση Όσο κι αν ο Γιάννης Μανιάτης προσπαθεί να κάνει το μαύρο άσπρο, η αλήθεια είναι μία. Έπειτα από 14 χρόνια και μέσω της ελληνικής πρότασης δίνεται το πράσινο φως προκειμένου όσα κράτη - μέλη το επιθυμούν να μπορούν να καλλιεργούν μεταλλαγμένα.
Οι θιασώτες της βιοτεχνολογίας υποστηρίζουν ότι αυτή η λύση είναι δίκαιη, αφού όποιο κράτος δεν το επιθυμεί μπορεί να κρατήσει έξω από τα σύνορά του τα μεταλλαγμένα. Μάλιστα στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος λένε ότι, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζουν κράτη - μέλη (όπως το Βέλγιο και η Γαλλία) που διαφωνούν, καθώς και οργανώσεις πολιτών, με την τροποποίηση της Οδηγίας που προτείνεται ενδυναμώνεται το «οπλοστάσιο» των χωρών που δεν θέλουν στο έδαφός τους μεταλλαγμένα. Το πρόβλημα είναι ότι ο διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες και άκρως επικίνδυνα είναι τρία σημεία. Συγκεκριμένα: ◆ Εάν μια χώρα θέλει να απαγορεύσει στο έδαφός της τα μεταλλαγμένα, θα πρέπει να ζητήσει από κάθε εταιρεία βιοτεχνολογίας να εξαιρέσει το κράτος από το γεωγραφικό της πεδίο. Με απλά λόγια, χρειάζεται την άδεια της εταιρείας! ◆ Οποιαδήποτε απόπειρα απαγόρευσης, όπως επισημαίνει η Greenpeace και άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις, θα μπορεί να γίνει «υπό την προϋπόθεση ότι (τα περιοριστικά ή απα-
γορευτικά μέτρα) δεν αντικρούουν την αξιολόγηση περιβαλλοντικών κινδύνων και κινδύνων υγείας που έχει πραγματοποιήσει η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA)». Και αξίζει να σημειωθεί πως – μέχρι σήμερα – η EFSA δεν έχει γνωμοδοτήσει ποτέ αρνητικά για κάποιο μεταλλαγμένο οργανισμό. Με άλλα λόγια, η προσπάθεια εθνικής απαγόρευσης μεταλλαγμένων, πρακτικά, θα είναι από δύσκολη έως αδύνατη! ◆ Εφόσον δίνεται το πράσινο φως για μεταλλαγμένα στην Ευρώπη, ακόμα κι αν μια χώρα απαγορεύσει την καλλιέργεια στο έδαφός της δεν μπορεί να απαγορεύσει την εισαγωγή μεταλλαγμένων φυτών και προϊόντων. Και αυτό γιατί η Ε.Ε. επιβάλλει την ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών και προϊόντων σε όλες ανεξαιρέτως τις κοινοτικές χώρες. Αντίθετα, τα στελέχη του ΥΠΕΚΑ υποστηρίζουν ότι, εκτός από τους λόγους δημόσιας υγείας και προστασίας του περιβάλλοντος, με την πρόταση της ελληνικής προεδρίας μπαίνει μια ακόμα ασπίδα κατά των μεταλλαγμένων, αφού οι χώρες θα μπορούν να επικαλεστούν λόγους
αστικής ανάπτυξης, κοινωνικοοικονομικούς λόγους καθώς και χρήσεων γης.
Τελευταία ευκαιρία Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, με αιχμή στη χώρα μας την Greenpeace, την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και την Εταιρεία Προστασίας της Φύ-
πιστοσ στισ προσταγεσ μπαροζο, κανει το απολυτο δωρο στισ πολυεθνικεσ τησ βιοτεχνολογιασ
σης, ζητούν έστω και αυτή την ώρα από τον Έλληνα υπουργό Περιβάλλοντος να ανταποκριθεί στο αίτημα της πλειοψηφίας των κρατών - μελών που δεν θέλουν να καλλιεργούν μεταλλαγμένα και να προχωρήσει στις απαραίτητες τροποποιήσεις που θα μετατρέψουν την ελληνική πρόταση σε αυστηρό Κανονισμό για την απαγόρευσή τους, προστατεύοντας πραγματικά τη χώρα μας και ολόκληρη την Ευρώπη από την καλλιέργεια μεταλλαγμένων. Παράλληλα καλούν τον Γιάννη Μανιάτη να εθνικοποιήσει την απαγόρευση καλλιέργειας μεταλλαγμένων και να θέσει πραγματικό εμπόδιο στις εταιρείες αγροβιοτεχνολογίας που θέλουν να εισβάλουν στην Ευρώπη. «Ο κ. Μανιάτης έχει την ιστορική ευκαιρία να κλείσει τις πόρτες της Ελλάδας και της Ευρώπης στα μεταλλαγμένα και αυτή δεν πρέπει να περάσει ανεκμετάλλευτη. Αυτή είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία να κρατήσουμε τα μεταλλαγμένα μακριά από το πιάτο και το χωράφι μας», τόνισε η Έλενα Δανάλη, υπεύθυνη της εκστρατείας κατά των μεταλλαγμένων της Greenpeace.
Ακέφαλη η υπηρεσία για τον έλεγχο επικίνδυνων βιομηχανιών Ξέφραγο αμπέλι είναι η χώρα μας όσον αφορά τον έλεγχο των επικίνδυνων βιομηχανιών που εμπίπτουν στις προβλέψεις της Οδηγίας Seveso, όπως προκύπτει από επιστολή του διευθυντή της WWF Ελλάς Δημήτρη Καραβέλα προς τον υπουργό Περιβάλλοντος, αφού εδώ και έναν χρόνο δεν υπάρχει καν επικεφαλής στην αρμόδια διεύθυνση. Ο διευθυντής της περιβαλλοντικής οργάνωσης αποκαλύπτει ότι ο αρμόδιος για την εφαρμογή της Οδηγίας Seveso στη Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού απουσιάζει με νόμιμη άδεια και, εδώ και
τουλάχιστον έναν χρόνο, δεν έχει αντικατασταθεί! Ο Δημήτρης Καραβέλας προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον αρμόδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος με αφορμή το σοβαρό πρόβλημα που εντοπίστηκε σε διυλιστήριο των νέων εγκαταστάσεων των ΕΛΠΕ στην Ελευσίνα, το οποίο εμπίπτει στην Οδηγία και η λειτουργία του οποίου τελικά διεκόπη. Ο διευθυντής της WWF Ελλάς στην επιστολή του προς τον Γιάννη Μανιάτη επισημαίνει ακόμα ότι: ◆ Σύμφωνα με την τελευταία ευρωπαϊκή έκθεση για την εφαρμογή της Οδηγίας
Seveso, η πληροφόρηση του κοινού στην Ελλάδα για τις μονάδες που υπάγονται στην Οδηγία ήταν μηδενική (2004-2011). ◆ Το 2011 υπήρχαν 14 μονάδες, για τις οποίες δεν έχουν υποβληθεί εξωτερικά σχέδια έκτακτης ανάγκης. ◆ Την περίοδο 2009-11 κανένα από τα υποβληθέντα σχέδια δεν είχε τεθεί σε δοκιμή. ◆ Δεν εφαρμόζεται κάποια συγκεκριμένη πολιτική χρήσεων γης για τις μονάδες Seveso. Ο Δημήτρης Καραβέλας στην επιστολή του κάνει λόγο για παραλείψεις που, εκτός από τους κινδύνους που επιφυλάσ-
σουν για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, συνιστούν και παράνομη συμπεριφορά κατά την έννοια των διατάξεων για την ποινική προστασία του περιβάλλοντος (ν. 4042/2012). Όσον αφορά τα ΕΛΠΕ, η περιβαλλοντική οργάνωση θεωρεί επιβεβλημένη τη διενέργεια από το ΥΠΕΚΑ έκτακτου δειγματοληπτικού ελέγχου, τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων αυτού και την επανεξέταση της μελέτης ασφαλείας. Επίσης, παρακαλεί να ενημερωθεί πόσες μελέτες ασφαλείας έχουν υποβληθεί σε επανεξέταση τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Τρυπώνω
κατα βαθοσ Η μάχη για τις τράπεζες Το πώς θα λήξει η διαμάχη για τον έλεγχο των τραπεζών θα το δούμε. Όμως το σημαντικό δεν είναι η έκβασή της, αλλά η σκοπιμότητα των δανειστών, η οποία θα υπηρετηθεί πάση θυσία. Πολλές φορές, με διάφορες αφορμές, ακόμη και σε αναλύσεις για τον χρόνο των εκλογών, το «Ποντίκι» έχει γράψει ότι το τραπεζικό ζήτημα συνιστά τη μεγαλύτερη «μπίζνα» για τους «φίλους» και «εταίρους» δανειστές της Ελλάδας. Αν δεν επιτευχθεί ο έλεγχός τους, τότε θα χάσουν το ισχυρότερο εργαλείο του συνόλου της ελληνικής οικονομίας. Διότι το πραγματικό επίδικο είναι αυτό ακριβώς: ο πλήρης έλεγχος της χώρας. Η εσωτερική υποτίμηση βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, με τους περισσότερους αναλυτές να σημειώνουν ότι ενδεχομένως βρισκόμαστε κοντά στο τέλος της οριζόντιας υποτίμησης της εργασίας και των εισοδημάτων. Ως εκ τούτου, κορυφώνεται η προσπάθεια για τις... «μεταρρυθμίσεις». Μια τέτοια φάση εκτυλίσσεται και σήμερα με τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών, την είσοδο των ιδιωτών στην ασφάλιση, την επιδίωξη για «ανάπτυξη» με διατήρηση της ανεργίας σε υψηλό επίπεδο, την ισοπέδωση τμημάτων της εγχώριας μικρομεσαίας παραγωγής και επιχειρηματικότητας. Η έλλειψη εμπιστοσύνης από τους δανειστές προς την κυβέρνηση Σαμαρά οδηγεί στη διατήρηση της χώρας υπό καθεστώς μνημονίου, έστω και κάπως... «χαλαρού», ώστε να διασφαλιστεί η δυνατότητά τους να πιέζουν με τις σταγόνες χρηματοδότησης για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων. Όμως ακόμη και αυτός ο στόχος είναι μικρής σημασίας μπροστά στον έλεγχο της κίνησης του χρήματος, της διαχείρισης των καταθέσεων, της επιλογής και της ροής του δανεισμού προς επιχειρήσεις, του μετοχικού ελέγχου, των κατασχέσεων και εξαγορών επιχειρήσεων και μεγάλων ακινήτων. Και, κυρίως, της δημιουργίας των μεγάλων «τζακιών» στην Ελλάδα μετά τη χρεοκοπία. Η ομολογημένη επιδίωξη των δανειστών να διατηρηθεί ο πλήρης έλεγχος της χώρας για δεκαετίες και να διασφαλιστεί η περαιτέρω αποικιοποίησή της προϋποθέτει την αφαίρεση από τις κυβερνήσεις των επόμενων χρόνων κάθε εργαλείου που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την πανταχόθεν εξαγγελλόμενη «παραγωγική ανασυγκρότηση». Το ισχυρότερο από αυτά είναι οι τράπεζες και η δέσμευσή τους σε συμφέροντα πλήρως ελεγχόμενα από τους δανειστές.
αληθεια είναι ότι στην αχανή Β’ Αθήνας μια ιδιότυπη E Ηεπαρχιακή (πελοποννησιακή) προφορά μπορεί να έχει και
ενδιαφέρον, αφού ψηφίζουν πολίτες απ’ όλη την Ελλάδα. Δεν είναι βέβαιο όμως ότι η Αθήνα (το κέντρο εννοώ) ενθουσιάζεται αν περισσεύουν τα «λιι» και τα «νιι» στον λόγο των υποψηφίων... κολλημένος στα επικοινωνιακά κόλπα της περαE Μαλλον σμένης εικοσαετίας είναι ο Άρης Σπηλιωτόπουλος. Αλλιώς, τι λόγο έχει να αναρτήσει φωτογραφία στο Twitter, όπου με ευλάβεια και σέβας κλίνει το γόνυ μπροστά σε μανουάλι ανάβοντας ένα σεμνό κεράκι. Έλεος πια με τους θεοσεβούμενους πολιτικούς. Καλύτερα με το μπουρνούζι έξω από το τζακούζι. Ήταν πιο ειλικρινές... αναμμενα κάρβουνα κάθονται οι υπουργοί ΕνέργειE Σεας της Ε.Ε. με το θέμα της Ουκρανίας και κάνουν δεήσεις
Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 48 + 16 Art σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
Comeback... Ο σταυρος προτίμησης για το ευρωψηφοδέλτιο μπορεί να μπλόκαρε πολλούς, αλλά φαίνεται ότι αναθάρρησε πολλούς άλλους. Ένας απ’ αυτούς, που μάλλον έχει κλείσει τη συμμετοχή του στο ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ, είναι ο Παύλος Γερουλάνος, ο οποίος επιχειρεί πολιτική επιστροφή. Πρώτο δείγμα η πρόσφατη ομιλία στο Greek Economic Forum, στις Βρυξέλλες, με τον πρωτότυπο τίτλο «Ένα σχέδιο για την Ελλάδα του αύριο». Βασικός πυρήνας της σκέψης του, με αφορμή τη δική του εμπειρία από το σχέδιο – όπως λέει – διάσωσης του ελληνικού τουρισμού το 2009, ο ακομπλεξάριστος διάλογος όλων πάνω στις προοπτικές της χώρας. Και είναι μόνο η αρχή...
προκειμένου να μη χρησιμοποιηθεί το φυσικό αέριο στις διπλωματικές εχθροπραξίες, αφού το 50% της ποσότητας που χρειάζεται η Ευρώπη περνάει από τα ουκρανικά εδάφη. κλείσουν οι στρόφιγγες, αυτό σημαίνει ότι δεν θα E Εαν φτάσουν στην Ευρώπη 82 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Βρυξελλών, αν κλείσει ο αγωγός της Ουκρανίας, για τον Μάρτιο η Ευρώπη θα χρειαστεί 6,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, για τα οποία υπάρχει ήδη σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την εξεύρεσή τους. Η Ελλάδα δεν αναμένεται να έχει πρόβλημα αφού η Ρεβυθούσα έχει 80% πληρότητα ενώ στα μέσα Μαρτίου αναμένεται και φορτίο υγροποιημένου αερίου 75.000 κυβικών μέτρων.
«Μεταλλαγμένος» Ενεοι, ή καλύτερα μαλάκες, έμειναν υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος όταν άκουσαν τον Γιάννη Μανιάτη να λέει φουσκωμένος σαν παγώνι ότι η πολιτική απόφαση που δίνει το «πράσινο φως» για τα μεταλλαγμένα είναι μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ελληνικής προεδρίας… Η θέση τους δεν τους επέτρεπε να του πουν και «εις ανώτερα», για να μην έχουν τρεχάματα…
από την οποία κρίθηκε ότι πρέE Σεπειστεφανιαιογραφια, να κάνει επειγόντως «μπαλονάκι», υπεβλήθη χθες ο γραμματέας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Βούτσης. Ο Βούτσης, ενώ ήταν στη Βουλή, ένιωσε δυσφορία με αποτέλεσμα να μεταφερθεί στο ιατρείο της Βουλής. Αφού του έγινε καρδιογράφημα, κρίθηκε σκόπιμο να μεταφερθεί στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», στο οποίο και παραμένει μετά την επέμβαση. Περαστικά να είναι... Την Κυριακη, πάντως, ο Νίκος Βούτσης εξαπέλυσε σκληρή επίθεση στην Αριστερή Πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ μέσω της «Real News», κάτι που στέλνει το μήνυμα ότι η ηγεσία θεωρεί πως επίκεινται κρίσιμες εσωκομματικές μάχες όπου ενδέχεται να «βρει» στις διαφωνίες της μειοψηφίας, ειδικά όσον αφορά περαιτέρω ανοίγματα στο θέμα των συμμαχιών.
E
στελεχος της πλειοψηφίας του ΣΥΡΙΖΑ μιλάει για E Το «πυκνά φαινόμενα δυσανεξίας του κόμματος σε οποιοδήΕκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ
14
ποτε άνοιγμα» και «φοβικά σύνδρομα» και προσθέτει πως, αν ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει μια «ιδιότυπη σέχτα αριστερών και ριζοσπαστών κομμουνιστών», θα γίνει η χειρότερη αντιπολίτευση του εαυτού του. Πάντως, παρατηρητές του ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνουν ότι η ηγεσία έχει μάλλον ανοίξει λάθος μέτωπο με την εσωκομματική μειοψηφία, την οποία άλλωστε χαρακτηρίζει εν πολλοίς η κομματική νομιμοφροσύνη... απαιτητικο προεκλογικό πρόE Το γραμμα της Ρένας Δούρου φαίνεται ότι οδηγεί σε σκέψεις σχετικά με τη δυνατότητα να «απελευθερωθεί» από την κοινοβουλευτική της αρμοδιότητα, αυτήν της υπεύθυνης του τομέα Εξωτερικής Πολιτικής. Έτσι, κατά τη χθεσινή συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Κύπριο πολιτικό Γιώργο Λιλλήκα, παρέστησαν ο Κώστας Ήσυχος, υπεύθυνος
του κόμματος για την Εξωτερική Πολιτική και η βουλευτής Νάντια Βαλαβάνη. συναντηση με τον Γιώργο Λιλλήκα ανταλλάχθηκαν E Στη απόψεις των δύο πλευρών τόσο για την οικονομική κατάσταση σε Κύπρο και Ελλάδα όσο και για το Κυπριακό. Ο Αλέξης Τσίπρα μετέφερε τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ για «δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία μιας ενωμένης Κύπρου, όπου η επίλυση του προβλήματος θα στηρίζεται στις αποφάσεις του ΟΗΕ και στον διεθνή χαρακτήρα που πρέπει να περιλαμβάνει η ζητούμενη λύση». στην άρση της ασυλίας των 9 βουλευτών της ΧρυE «Ναι» σής Αυγής θα προτείνει η Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ στην Κ.Ο. του κόμματος, η οποία θα συνεδριάσει για το θέμα προσεχώς. Σύμφωνα με το σκεπτικό των στελεχών της Γραμματείας που ενέκριναν με ευρεία πλειοψηφία την άρση ασυλίας, οι βουλευτές της Χ.Α. διώκονται για εγκληματικές ενέργειες και όχι για τις ιδέες τους, επομένως πρέπει να διευκολυνθεί το έργο της Δικαιοσύνης, ενώ η ανακοίνωση της Π.Γ. σημειώνει ότι η συγκεκριμένη στάση στη Βουλή δεν σχετίζεται με τη συζήτηση για την απαγόρευση της Χ.Α. Ο ΣΥΡΙΖΑ, τονίζεται, υποστηρίζει ότι η Χ.Α. πρέπει να βρεθεί «ενώπιον του νόμου και όχι εκτός νόμου».
’ όλα Μέσα σ ήρθε τόλος σ ο . . . ι κα
συνεδριαση κατατέθηκε προβλημαE Στη τισμός για πολιτικές και τεχνικές πτυχές του
θέματος, μεταξύ άλλων για το αν η στάση αυτή στέλνει το μήνυμα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «παίζει το παιχνίδι» της κυβέρνησης, καθώς και για το αν πρέπει να ζητηθεί η άρση ασυλίας για όλους τους βουλευτές συνολικά ή κατά περίπτωση και μόνο για όσους εμπλέκει η δικογραφία. Υπέρ της δεύτερης άποψης τάχθηκε χθες με ανακοίνωσή του ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Μιχελογιαννάκης, ενώ νομικές διαφωνίες με την άρση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Λεωφ.
ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΣΟΦΙΑΣ 1
15
www.topontiki.gr
Οι φήμες λένε ότι... 4 Νυν υπουργός αναμένει στραβοπάτημα Βενιζέλου για να αναλάβει την ηγεσία του κόμματος. Ως στραβοπάτημα, ορίζεται η αποτυχία εκλογής ευρωβουλευτή, ήτοι ποσοστό κάτω του 4%... 4 Η Άννα Διαμαντοπούλου επιθυμεί να στηρίξει ανοικτά το «Ποτάμι». 4 Διεθνή ποδοσφαιριστή «παζαρεύει» το ΠΑΣΟΚ για το ευρωψηφοδέλτιο. ασυλίας των εννέα βουλευτών έχει και η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, τρεις βουλευτές ακόμη διαφωνούν (Σακοράφα, Μητρόπουλος, Γλέζος). Το ζήτημα πλέον παραπέμπεται στην Κ.Ο. το συντονιστικό της Κοινοβουλευτικής Ομάδας E Καλα, βγάζει ανακοινώσεις χαρακτηρίζοντας απαράδεκτη την πρόσληψη του Γιάννη Παπαθανασίου ως επικεφαλής των ΕΛΠΕ, την ώρα που το Μέγαρο Μαξίμου ξεροβήχοντας επισημαίνει ότι έχει συμφωνήσει επ’ αυτού ο Βενιζέλος και δηκτικά σημειώνει ότι το αρμόδιο υπουργείο είναι υπό την προστατευτική φτερούγα του ΠΑΣΟΚ. Το δούλεμα είναι κανονικό... Στις Βρυξελλες προκειμένου να δώσει το «παρών» στις διεργασίες της Σοσιαλιστικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καλεσμένος του Χανς Σβόμποντα, είναι από χτες ο Φώτης Κο υβέλης. Και το χτύπημα στον Βενιζέλο είναι διπλό, αφού στην ίδια εκδήλωση για την «προοδευτική οικονομία» έχει κληθεί και η Λούκα Κατσέλη, που κράτησε επαφές από τότε που ήταν ΠΑΣΟΚ. Απανωτά τα χτυπήματα...
E
νομο που καταργεί τις χωρίς χρονικούς περιοριE Τον σμούς σπουδές εφαρμόζει το υπουργείο Παιδείας, κάτι που σημαίνει πως το καλοκαίρι απειλούνται με διαγραφή γύρω στους 180.000 «αιώνιους» φοιτητές. Συγκεκριμένα, όσοι φοιτη-
τές έχουν εισαχθεί προ του 2006 καλούνται να ολοκληρώσουν την προσπάθεια για την απόκτηση του πτυχίου μέχρι τον Ιούνιο. με θέμα «Η ουκρανική σύγκρουση και οι επιE Συζητηση πτώσεις της για την Ελλάδα» οργανώνει το «Άρδην», σήμερα στις 7.30 μ.μ., με ομιλητές τον διεθνολόγο Σωτ. Δημόπουλο και τους δημοσιογράφους Δημ. Κωνσταντακόπουλο και Στ. Λυγερό. Συντονίζει ο Γ. Καραμπελιάς. Στον χώρο πολιτικής και πολιτισμού του Άρδην, Ξενοφώντος 4, Σύνταγμα, 6ος όροφος. κίνηση Αλίμου «Άνω Κάτω στο Καλαμάκι», E Ημεδημοτικη αφορμή τον εορτασμό της Ημέρας της Γυναίκας, οργανώνει αύριο, Παρασκευή 7 Μαρτίου, στις 7 μ.μ., στο δημοτικό θέατρο Αλίμου «Κάρολος Κουν» (Υψηλάντου και Θησέως), εκδήλωση αφιερωμένη στο κινηματογραφικό έργο της Αλίντας Δημητρίου για τις γυναίκες που αγωνίζονται. προβληθουν αποσπάσματα από τις 3 ταινίες της E Θα που είναι αφιερωμένες στις γυναίκες, ενώ θα μιλήσουν η Ελένη Μπελιά, υποψήφια δήμαρχος Αλίμου, η Νάντια Βαλαβάνη, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, στέλεχος του αντιδικτατορικού αγώνα, Κατερίνα Παπαγκίκα, γιατρός, στέλεχος του αντιδικτατορικού αγώνα, Κώστας Τερζής, κριτικός κινηματογράφου στην εφημερίδα «Αυγή». Ακόμη, για την Αλίντα θα μιλήσει ο σύντροφος της ζωής της, Σωτήρης Δημητρίου. ιδια ώρα (7 μ.μ.) αύριο, Παρασκευή, ακόμη μια ενδιE Την αφέρουσα εκδήλωση στο κέντρο της πόλης στο «At the cafe poems ’n’ crimes», στην οδό Αγίας Ειρήνης 17, στο Μοναστηράκι (μετρό Μοναστηράκι). Θα παρουσιαστεί η «Ωδή στον Σέρτζιο Λεόνε» από τον ποιητή Πάτροκλο Λεβεντόπουλο. Τον ποιητή παρουσιάζουν ο Γιώργος Μπλάνας και ο Βαγγέλης Βαλσαμίδης. Τέλος, ο Γιώργος Κλαπατσέας με τον Pat Lee Valley ερμηνεύουν σπαγγέτι-γουέστερν τραγούδια του Ennio Morricone και άλλων Ιταλών συνθετών.
ξετρυπωνω
Η πρώην υπουργός εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον, μιλώντας σε κάποια εκδήλωση στο Λος Άντζελες, συνέκρινε την επέμβαση των Ρώσων στην Κριμαία με την τακτική των προσαρτήσεων που ακολούθησαν οι ναζί του Χίτλερ τη δεκαετία του 1930, πριν από το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Αμερικανοί, προφανώς, δεν μπορούν να δεχτούν ότι η Μόσχα διασφάλισε τα συμφέροντά της στην Κριμαία χωρίς να ρίξει ούτε μια σφαίρα. Όσο για το ποιος συγχρωτίζεται με τους νεοναζί και ποντάρει στον «Δεξιό Τομέα», αυτό πια το γνωρίζει όλος ο κόσμος. Ακόμη και ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών (και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης), που έσπευσε – κατόπιν εορτής – στο Κίεβο για να πάρει μια μυρωδιά της νέας κατάστασης. Μια μυρωδιά – κι αυτή πολύ πέφτει – στην εποπτευόμενη ελληνική κυβέρνηση, η οποία αντιλαμβάνεται ότι δεν την παίζουν οι μεγάλοι, παρά το γεγονός ότι ασκεί την προεδρία της Ε.Ε. για το τρέχον εξάμηνο. Η υπόθεση της Ουκρανίας είναι πολύ μεγάλο παιχνίδι για να συμμετέχουν υπουργοί Εξωτερικών χωρών σαν την Ελλάδα. Άλλωστε, με βάση τις συνθήκες, η όποια κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική εκφράζεται από τη λαίδη Άστον (υπεύθυνη εξωτερικών σχέσεων της Ε.Ε.) και όχι από τον εκάστοτε προεδρεύοντα υπουργό Εξωτερικών. Πέραν τούτων και αναζητώντας κάποιον ελληνικό ρόλο σ’ αυτήν την ιστορία, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να γνωρίζει ότι η χώρα έχει ήδη παίξει το κομμάτι που της αναλογεί: Με τη συμμετοχή ελληνικών δυνάμεων στις αμερικανοΝΑΤΟϊκές ασκήσεις που γίνονται συστηματικά εδώ και μερικά χρόνια στη Μαύρη Θάλασσα. Κάπως έτσι οι ελληνικές κυβερνήσεις πέτυχαν να πληρώνουμε το φυσικό αέριο 30% ακριβότερα από την υπόλοιπη Ευρώπη. Κατά τα λοιπά, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, χτες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος συναντήθηκε με τον βουλευτή Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ Μανώλη Γλέζο, τον οποίο ενημέρωσε προφορικά για το περιεχόμενο του πορίσματος της ομάδας εργασίας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για τις γερμανικές οφειλές και στη συνέχεια συζήτησαν για τα επόμενα βήματα. Ποια βήματα; Επιτόπιο τροχάδην στο οποίο ο Βενιζέλος είναι εξπέρ. dim10201961@yahoo.gr
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
16
Εξωστρεφής πολεμική βιομηχανία Λύσεις εξωστρέφειας προτείνει ο Σύνδεσμος Ελληνικών Κατασκευαστών Πολεμικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ) στη συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε χθες το μεσημέρι στο ξενοδοχείο «Χίλτον». Ειδικότερα μερίδιο 140 δις ευρώ θα διεκδικήσουν οι έλληνες Κατασκευαστές Αμυντικού Υλικού, μετά την απόφαση της Ε.Ε. να διαθέσει αυτό το ποσό για ερευνα και αναπτυξη προηγμένης τεχνολογίας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Ο ΣΕΚΠΥ, μάλιστα, δηλώνει «παρών» και προτείνει την αξιοποίηση των κονδυλίων που υπάρχουν από τα προγράμματα Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων, τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και μέσω μιας εποικοδομητικής συνεργασίας με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Πιστεύει ότι ακόμη και η ΕΑΒΙ, παρά το γεγονός ότι πάει για ξεπούλημα, μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη της χώρας. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ, Αν. Ροζολής, «με την αξιοποίηση των παγωμένων κονδυλίων από τα Αντισταθμιστικά Ωφελήματα που υπερβαίνουν τα 300-400 εκατομμύρια ευρώ, με την ενεργοποίηση των 100 και πλέον παραγωγικών εταιρειών του χώρου που απασχολούν πάνω από 10.000 υψηλά καταρτισμένους εργαζομένους, καθώς με τη συνεργασία των Ενόπλων Δυνάμεων και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, θα καταφέρουμε να μετατρέψουμε την ΕΑΒΙ σε έναν “πολλαπλασιαστή ισχύος” για την Εθνική Άμυνα και την Οικονομία». Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο ΣΕΚΠΥ ενημέρωσε αναλυτικά για τις ελληνικές εταιρείες που παράγουν και εξάγουν προϊόντα υψηλής τεχνολογίας και παρέθεσε σειρά παραδειγμάτων. Ενδεικτικά αναφέρθηκαν τα υποβρύχια της Γερμανίας και άλλων 15 χωρών, μαζί με τα πυρηνικά υποβρύχια της Γαλλίας τα οποία χρησιμοποιούν μπαταρίες που κατασκευάζονται στην Ελλάδα, οι Ένοπλες Δυνάμεις χωρών όπως η Σουηδία που αγοράζουν οπτικά από τις ελληνικές εταιρείες, το Πολεμικό Ναυτικό ξένων χωρών που χρησιμοποιεί συστήματα ελληνικών εταιρειών, τα αεροσκάφη 4ης γενιάς που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά συστήματα κατασκευασμένα στη χώρα μας και ο στρατός των ΗΠΑ που προμηθεύεται πυρομαχικά από ελληνική εταιρεία. Στη συνέντευξη Τύπου συμμετείχαν και οι διευθυντές εταιρειών της αμυντικής βιομηχανίας και μέλη του ΣΕΚΠΥ, συμπεριλαμβανομένων της ΕΑΒ, ΕΑΣ, ΑΚΜΩΝ, ΑΛΤΕΚ, ΣΑΡΑΚΑΚΗΣ, GLASSART, THEON, ISI, VIPPON.
Η Κύπρος «Το κυπριακό σε κρίσιμο σταυροδρόμι». Αυτός είναι ο τίτλος της εκδήλωσης για το Κυπριακό που διοργανώνει η εφημερίδα «Δρόμος της Αριστεράς» αύριο με ομιλητές το ιστορικό στέλεχος της Αριστεράς και βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Μανώλη Γλέζο, τον Λουκά Αξελό, διευθυντή του περιοδικού «Τετράδια», τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Σταύρο Λυγερό και τον πανεπιστημιακό Σωτήρη Ρούσσο. Η εκδήλωση θα γίνει στην αίθουσα «Ακροατήριο - Auditorium» (Σίνα 2-4, μετρό Πανεπιστήμιο) στις 7.30 μ.μ.
ποντικοπαγίδες ΠΑΣΟΚ χωρίς συντονισμό Εντελώς αποσυντονισμένο είναι το ΠΑΣΟΚ αυτήν την περίοδο, αφού ο πρόεδρος λείπει σε ταξίδια για δουλειές. Η αντιπροεδρία, η εμπλοκή στη διαπραγμάτευση με την τρόικα και οι υποχρεώσεις στην προεδρία φαίνεται ότι έχουν επιπτώσεις και στη δημόσια εικόνα του κόμματος. Το αρχηγικό λοιπόν ΠΑΣΟΚ επιχειρεί με αντιπερισπασμούς και συγκρούσεις για τα μάτια του κόσμου, όπως για το πεντάευρω στους γιατρούς του ΕΟΠΥΥ, να βρίσκεται στον πολιτικό αφρό. Ωστόσο, μέχρι χτες δεν είχε καμία αναφορά στην περίφημη συνδιάσκεψη για την «Ελιά» που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το Σαββατοκύριακο. Μπορεί να διατυμπανίστηκε, και σ’ αυτήν να επενδύθηκαν πολλές ελπίδες για ένα νέο ξεκίνημα, αλλά μετά και το ξεφούσκωμα των «58» εξελίσσεται σε έναν χώρο προκειμένου να μιλήσει ο Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος είναι ο σοβαρότερος διεκδικητής της προεδρίας της Ε.Ε. από την πλευρά των Σοσιαλιστών. Οι «58» δήλωσαν ότι θα μετέχουν στις εργασίες της Συνδιάσκεψης, όπως και τα μέλη των άλλων κινήσεων, δηλαδή από το κόμμα του Γ. Λοβέρδου, την κίνηση του Ηλ. Μόσιαλου και άλλες μικρότερες κινήσεις, αν και ουσιαστικά το παιχνίδι θα το κάνει το ΠΑΣΟΚ. Επί της πολιτικής ατζέντας, στη συνδιάσκεψη ο Σουλτς θα επιχειρήσει να τραβήξει μια διαχωριστική γραμμή από τους κεντροδεξιούς, επαναλαμβάνοντας τα όσα είπε το περασμένο Σαββατοκύριακο στη Ρώμη, όπου, αφού τόνισε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να κινείται σ’ αυτόν τον δρόμο, υπογράμμισε πως «το κυνήγι του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού οδήγησε σε μαζική ανεργία και άνοδο της δύναμης των λαϊκιστικών κομμάτων».
Τροπολογία με φωτογραφία Ψωμιάδη… Μετά το «στοπ» στην τροπολογία Σηφουνάκη, άναψε «κόκκινο» φως και για την τροπολογία του βουλευτή της Ν.Δ. Σ. Αναστασιάδη που είχε μπει στο νομοσχέδιο για το μεταναστευτικό, η οποία – όπως τόνισε ο ίδιος ο βουλευτής μιλώντας το Σάββατο το πρωί στο Mega – δεν ήταν δική του, αλλά του είχε δοθεί από την ηγεσία της Κοινοβου-
λευτικής Ομάδας της Ν.Δ. για να την καταθέσει. Η πραγματικότητα βέβαια φαίνεται να είναι ότι η τροπολογία προωθήθηκε από τον γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου κ. Μπαλτάκο και με βάση αυτή θεσπιζόταν η παραγραφή των ποινικών ευθυνών για δημάρχους, πρώην νομάρχες, περιφερειάρχες ή και στελέχη του Δημοσίου για παρατυπίες που πιθανόν υπήρχαν σε συμβάσεις έργων. Η αδυναμία ή η ηθελημένη (;) άρνηση του βουλευτή της Ν.Δ., κ. Αναστασιάδη, να στηρίξει την τροπολογία, οι αντιδράσεις δημάρχων καθώς και του προέδρου της ΚΕΔΕ, Κ. Ασκούνη, η επιμονή πολλών βουλευτών ότι επρόκειτο για μεγάλη παρανομία, κινητοποίησαν τον υπουργό αναπληρωτή Εσωτερικών Λ. Γρηγοράκο, που από την επομένη της έγκρισης άρχισε να αναζητά περισσότερα στοιχεία για την υπόθεση αυτήν. Και, ω του θαύματος, όλα τα στοιχεία που έφθαναν, έδειχναν πως η τροπολογία είχε ως στόχο να συγκαλυφθούν παράνομες πράξεις που δεν αφορούσαν δημάρχους, αλλά κάποιους πρώην περιφερειάρχες… Ήδη στη Βουλή πολλοί μιλούσαν για ένα παιχνίδι γαλάζιων στελεχών της Ν.Δ., με στόχο να «ξεπλύνουν» από διάφορες παλαιές κατηγορίες αλλά και από νέες τον πρώην περιφερειάρχη και νομάρχη Π. Ψωμιάδη, που έχει ανοικτές πολλές τέτοιου είδους υποθέσεις, οι οποίες πολλές φορές είχαν καταγγελθεί και από τον Τύπο (σπάσιμο μεγάλων συμβάσεων σε 45άρια ή έγκριση συμβάσεων έργου χωρίς να έχει παραδοθεί έργο). Δεν είναι τυχαίο ότι οι ίδιες πληροφορίες λένε ότι το «ξέπλυμα» που επιχειρήθηκε με την τροπολογία αυτήν έγινε στο πλαίσιο μιας συμφωνίας Ψωμιάδη με τη Ν.Δ. ώστε ο πρώην περιφερειάρχης να αναλάβει ενεργό ρόλο στον προεκλογικό αγώνα για τις ευρωεκλογές, υποσχόμενος μάλιστα ότι θα κάνει εκστρατεία σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, για να «συνεγείρει» τους γαλάζιους στο πλευρό της Ν.Δ. και του Σαμαρά... Δεν χρειαζόταν τίποτε περισσότερο από τη συνεννόηση Μιχελάκη και Γρηγοράκου για να ανακοινωθεί η απόσυρση της επίμαχης τροπολογίας, έστω και αν οι εσωκομματικοί αντίπαλοι του Γρηγοράκου άρχισαν να βυσσοδομούν εναντίον του…
έλεγε α ι γ ύ ο ν Στη δης» «Ψωμιά
17
www.topontiki.gr
Το Θέµα
TO ÐÏÍÔÉÊÉ ÐÅÌÐÔÇ 6 ÌÁÑÔÉÏÕ 2014
Με τόσα ελληνικά ονόµατα στην Κριµαία γιατί δεν κάνουµε εµείς µια απόβαση;
Η δικαίωση του ολέθρου Στην Ελλάδα πάντα θα δικαιώνονται, αργά ή γρήγορα, τα παιδιά του κοµµατικού σωλήνα. Τι κι αν ρίχνουν τη χώρα στα βράχια, τι κι αν φέρουν τραγικές ευθύνες σε βάρος του λαού, τι κι αν πληρώνουµε χρυσή τη διακυβέρνησή τους και την οργιώδη επιθυµία τους να κυβερνήσουν, αυτοί πάντα θα βρίσκουν την κατάλληλη ευκαιρία να επιβιώνουν σαν τις κατσαρίδες κάθε αγανακτήσεως και πλατείας. Ωστόσο, το αιφνίδιο φλερτ του Σαµαρά στους καραµανλικούς καταστροφείς της χώρας και η διάθεση να βγει ο θλιβερός Ραφηνάτος Κ. Καραµανλής λάδι από τις τεράστιες ευθύνες του για την καταστροφή της πατρίδας, στέλνουν το µήνυµα: Είµαστε εδώ, λένε... Παραµένουν ετοιµοπόλεµοι δήθεν, αλλά ο µεγάλος αρχηγός δεν εκφράζεται, σιωπά... Ακολουθεί τον χρυσό κανόνα που ακολουθούσε και ο εθνάρχης θείος του στο Παρίσι... Stand by για να µας ξανασώσει.
Τα 58 προβλήματα Τρικυµία σε φλιτζάνι µε τους «58», οι οποίοι, αν νοµίζουν ότι µε τα είπα ξείπα και τις γενικόλογες τοποθετήσεις θα κερδίσουν µια αξιοπρόσεκτη θέση στο πολιτικό σκηνικό, γελιούνται οικτρά. Η πρότασή τους, µάλιστα, όπως και τα καµώµατά τους, διαψεύδει περίτρανα και το βασικό πρόταγµα του διαφωτισµού. Η καλλιέργεια και η παιδεία ενώ είναι απαραίτητες σε παρόµοιες κινήσεις δεν αρκούν από µόνες τους. Προκειµένου να επιτευχθεί ο στόχος, ο οποίος είναι να δηµιουργηθεί µια νέα δύναµη στον χώρο της σοσιαλδηµοκρατίας, που είναι πλειοψηφικός στην Ελλάδα, χρειάζονται κι άλλες, περισσότερο ταπεινές ιδιότητες, όπως λιγότερα καπελώµατα, λιγότερους σωτήρες γυρολόγους, λιγότερο παρελθόν. Το ξαναζεσταµένο φαγητό δεν είναι της µόδας.
KOYIZ
Ούτε ένας, ούτε δύο, αλλά περίπου δέκα (µεγαλο)δηµοσιογράφοι θα είναι στα ευρωψηφοδέλτια
Μεταλλαγμένη άνοιξη
Θολό ποτάµι Την ευχή του «στις εκποµπές που θέλουν να γίνουν κόµµατα» έδωσε ο Βενιζέλος, έπειτα από σχετική ερώτηση κι όχι αυθόρµητα, και µειδίασαν όλοι – δικαιολογηµένα – µε σηµασία. Καθότι τα κόµµατα δεν εξαγγέλλονται µε πρόχειρες γενικόλογες τοποθετήσεις, ούτε συστήνονται µε κοινοτοπίες, συναισθηµατισµούς και φωτογραφικές πόζες. Πάντως το Ποτάµι και µετά την παρουσίασή του παραµένει θολό.
«Την άνοιξη, αν δεν τη βρεις, τη φτιάχνεις» είπε µε ατακαδόρικη ποιητική διάθεση ο νεαρός υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ Γαβριήλ Σακελλαρίδης (µικρή φωτογραφία), λόγω του βροχερού καιρού στου Φιλοπάππου, όπου συνωστίστηκαν οι υποψήφιοι δήµαρχοι της πόλης των Αθηναίων. Ο στίχος, που ανήκει στον Ελύτη, ταίριαζε περισσότερο στην πάλαι ποτέ «Πολιτική Άνοιξη» του Σαµαρά. Σήµερα µια κατασκευασµένη άνοιξη ταιριάζει περισσότερο στη λογική των µεταλλαγµένων. Τα ποιητικά νοήµατα είναι πάντα υποκειµενικά και επιδέχονται πολλές ερµηνείες.
Ο κλέφτης και οι τουρκολόγοι Αλήθεια, πού βρίσκονται όλοι αυτοί οι εµβριθείς Έλληνες αναλυτές που αποθέωναν τον Ερντογάν, τη στιβαρότητά του, τον δυναµισµό του, τις τεράστιες ηγετικές του ικανότητες, που αναβάθµιζαν την Τουρκία σε διεθνές επίπεδο; Όλοι αυτοί που ανα-
Κυπριακή ενέργεια με σημασία Στην Κύπρο επιστρέφει µε λιγότερες λεπτοµέρειες το σχέδιο Ανάν και ξανατίθεται επί τάπητος. Με άλλα µυαλά και µε άλλη µατιά. Κυρίως λόγω των πρόσφατων ενεργειακών εξελίξεων και κυρίως της ισραηλινής εµπλοκής. Ας µην βιαστούµε εκ νέου ούτε να πανηγυρίσουµε αλλά ούτε και να ανακαλύψουµε προδοσίες, προδότες και σύγχρονους εφιάλτες. Σε αυτές τις υποθέσεις χρειάζεται ψυχραιµία και σοβαρές εκτιµήσεις, όχι διαµαρτυρίες και πλατείες µε αγανακτισµένους… πνιγµένους στο δίκιο!
καλύπτουν στο εσωτερικό της χώρας προδότες και δωσίλογους, ενώ στη γείτονα τροµερούς ηγέτες. Αυτή η λανθάνουσα τουρκολαγνεία των επαγγελµατικά διαµαρτυρόµενων ειδικών είναι ενοχλητική και πλέον κουραστική. Μια µατιά στο ιστορικό παρελθόν το αποδεικνύει. Έχουµε και εµείς διπλωµατία και ικανότητες και επιτυχίες! Έλεος πια µε αυτή την τουρκοµπαρόκ γκρίνια!
Εν κατακλείδι Από τον ΣΥΡΙΖΑ περιµέναµε την ανατροπή, από τον Παναθηναϊκό µάς προέκυψε.
Ποντίφιξ
www.topontiki.gr
Βιβλίο
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
18
«Τα πρώτα βήματα στον τόπο των παρανόμων» Aποσπάσματα από το βιβλίο του Δημήτρη Κουφοντίνα «Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη» είναι ο τίτλος του βιβλίου του Δημήτρη Κουφοντίνα, το οποίο μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Λιβάνη με επιμέλεια και πρόλογο του Νίκου Γιαννόπουλου. Καθώς είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει πολλές συζητήσεις και κόντρες – ήδη η οικογένεια Μπακογιάννη επιτέθηκε στον εκδοτικό οίκο – το «Ποντίκι» επέλεξε και παρουσιάζει αποσπάσματα από το κεφάλαιο με τίτλο «Τα πρώτα βήματα στον τόπο των παρανόμων» (σελίδες 79-87). (Οι μεσότιτλοι είναι του «Π» για ευχερέστερη ανάγνωση).
Κ
αθώς τελείωνε ο μήνας, στις 24 Μαΐου 1977, έγινε στο γήπεδο του Αιγάλεω μια εκδήλωση που έμελλε να αποτελέσει το κύκνειο άσμα του ακηδεμόνευτου ταξικού συνδικαλισμού, σε πολιτικό επίπεδο. (...) Σε μια αίθουσα της Νομικής, μερικοί φοιτητές και σπουδαστές συζητούσαμε ακριβώς για ένα “σχεδόν παράνομο” αυτόνομο έντυπο. Θα ξεκινούσε ένας κύκλος συζήτησης και δράσης μερικών μηνών, που θα διακοπτόταν τον Οκτώβρη του 1977. Σε εκείνη την πρώτη συζήτηση μπήκαν οι βάσεις γύρω από το χαρακτήρα του εντύπου, το περιεχόμενο, τη διακίνησή του. Έγιναν οι πρώτες νύξεις για την ανάγκη να στηθεί μια “κλειστή” παράνομη υποδομή εκτύπωσης, γνωστή σε λίγους, υπονοήθηκαν κάποιες ενέργειες για την εξεύρεση των απαραίτητων υλικών: πολύγραφος, μελάνια, χαρτί, μια γραφομηχανή και βέβαια ένα σπίτι. (...) Ύστερα, όταν τελειώσαμε την κουβέντα, βγήκαμε μαζί με το γνωστό μου συναγωνιστή και καθίσαμε σε ένα παγκάκι στο Πνευματικό Κέντρο, έξω από τη Νομική. Είχαμε ακόμα
«
τη χαρά της κοινής συνάντησης, εγώ έβλεπα ήδη τον πολύγραφο να γυρίζει, ένιωθα όμως στον αέρα ότι δεν είχαμε τελειώσει κάτι, ότι κάτι κρατούσε μέσα του και όταν πήρε βαθιά ανάσα, εγώ κρατούσα ήδη τη δική μου. “Κοίτα”, μου λέει, “βλέπεις πώς είναι η εσωτερική και η διεθνής κατάσταση...”. (...) Ο Αντώνης ακούει με προσοχή τα λόγια του συντρόφου του. Θα του δώσει αύριο τα “Λιπάσματα”, το βασικό κείμενο θέσεων του ΕΛΑ με το παραλλαγμένο εξώφυλλο. Θα του δώσει και μια επαφή με την οργάνωση. Ο Αντώνης σωπαίνει. Τώρα είναι η ώρα της ακρόασης και της περίσκεψης. Παίρνει το δρόμο της παρανομίας, ένα δρόμο που πήραν πολλοί αγωνιστές πολύ πριν από αυτόν. Ξέρει, έχει διαβάσει, ρωτήσει, μάθει... Από εκείνο το παγκάκι έξω από τη Νομική αντικρίζει το μέλλον, βλέπει και το δικό του. Στο δρόμο αυτόν κάποιοι θα πέσουν, θα μπουν φυλακή, όποιος έχει έστω και λίγο την αίσθηση της ιστορίας μας το ξέρει. (...) Νοίκιασα το πρώτο παράνομο σπίτι. Σε μια πάροδο της Πατησίων. Είχα “φτιάξει” λίγο μια ταυτότητα που είχα πάρει από τα “απωλεσθέντα” κάποιας
De profu ndis
σχολής. Της είχα προσθέσει και μια ελιά στο μέτωπο. Είχα μια εμφανή ελιά στο μέτωπο (“το τρίτο σου μάτι”, με πείραζαν). Αυτή η ελιά με τυραννούσε, τη θεωρούσα ένα σημάδι που θα με πρόδινε. Μέχρι που την έβγαλα σε ένα δερματολόγο με λέιζερ. Αυτό το σπίτι δεν προοριζόταν για συναντήσεις, αλλά για το “μηχανισμό”, την υποδομή, τη “λογιστική υποστήριξη” της ομάδας. Αργότερα θα νοικιάζαμε ένα ακόμα, σε άλλη περιοχή, για τις συναντήσεις και το σχεδιασμό των ενεργειών. (...)
ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΛΙΒΑΝΗ
Η υπέρβαση του φόβου «Η μεγάλη υπέρβαση όμως ήταν αυτή του φόβου. Πάντα φοβόμουν εκείνους που δεν φοβούνταν (ή έλεγαν πως δεν φοβούνται). Ο ένοπλος αγωνιστής έχει πολλά να χάσει: Τη ζωή, την ελευθερία, την ασφάλεια των δικών του ανθρώπων. Πάνω από όλα, την ίδια τη συνέχεια του αγώνα. Ο φόβος ποτέ δεν του έλειψε και ήταν ο καλύτερος σύμμαχος για να αποφεύγει τα λάθη. Τον ξεπερνούσε με λογική διεργασία: Αφού έπρεπε να γίνουν οι ενέργειες, κάποιος έπρεπε
να τις κάνει. Είχε από την αρχή μια προσωπική θεώρηση των πραγμάτων, της ίδιας της ζωής. Από τη στιγμή που πρωτοέπιασε όπλο, ήξερε ότι οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να αντιμετώπιζε όπλα. Και τότε η οποιαδήποτε στιγμή έπαιρνε άλλο νόημα, ήταν στιγμή “δανεισμένη” από το μέλλον. Και από τότε η οποιαδήποτε στιγμή αποκτούσε άλλο βάρος, κάθε στιγμή, κάθε ανάσα, κάθε χρώμα, κάθε τραγούδι, κάθε φιλί, κάθε φωνούλα του παιδιού του, αργότερα. (...)».
Οι πρώτες ενέργειες Τα πρώτα βήματα στην παρανομία ήταν ασυνήθιστα δύσκολα. Σε όλα τα πεδία. Χρειάζονταν πολλές υπερβάσεις. Φαινομενικά απλές, αλλά εξαιρετικά δύσκολες στην πράξη: Να μάθει –ο ασυνήθιστος– να λέει ψέματα με φυσικότητα και μετά να θυμάται πού είπε το καθένα. Να φτιάχνει πειστικές “ταυτότητες”. Αλλού ήταν φοιτητής, στο ένα παράνομο σπίτι μικροαστός υπάλληλος, στο άλλο εκκολαπτόμενος γιάπης. Το χειρότερο από όλα ήταν να μάθει να κρύβει την ιδιαίτερη πολιτική του ταυτότητα, ιδίως απέναντι στους αγαπημένους του. Απέναντι στους πολιτικούς χώρους, τη δουλειά, τις παρέες του. Θυμόμουν το παλιό ρητό των παρανόμων: “Δικαιώνεσαι όταν αποτύχεις”, όταν συλληφθείς, δηλαδή. Δεν ήθελα τέτοια δικαίωση. (...) Οι πρώτες ενέργειες, παρ’ όλο τον ενθουσιασμό που επικρατούσε, έμοιαζαν βουνό, οι δυσκολίες ήταν άπειρες, η υπέρβαση που οδηγεί στην παράνομη δράση είναι τεράστια.
Εγώ είχα πάρει, πριν οργανωθώ ακόμα, το βάπτισμα του πυρός μόνος μου. Βάπτισμα του πυρός στην κυριολεξία. Εκείνη την εποχή οι εμπρησμοί αυτοκινήτων των Αμερικανών στρατιωτικών ήταν στην ημερήσια διάταξη. Παντού, στην Αθήνα, τις μεγάλες πόλεις, την Κρήτη, αυθόρμητα πυρπολούνταν αμερικάνικα αυτοκίνητα. Δεν ήξερα την τεχνική. Είχα εντοπίσει στη γειτονιά ένα προκλητικό αμάξι, από αυτά τα αμερικάνικα, τα τεράστια. Μια νύχτα πήρα ένα μπουκάλι οινόπνευμα και μια χοντρή σακούλα που τη γέμισα βενζίνη. Το οινόπνευμα καιγόταν με γαλανή φλόγα, δεν έλιωνε όμως την πλαστική σακούλα. Τότε έσκισα το πλαστικό. Αργότερα, θα ακούσω στο καφενείο της γειτονιάς την περιγραφή από ένα γείτονα – Νέρωνας... Είδε, λέει, μια τεράστια φλόγα και από μέσα να ξεπετιέται ένας νεαρός. “Έβγαινε”, έλεγε, “από τη φωτιά, αλλά δεν κάηκε”. Έβγαλα τότε τρία βασικά συμπεράσματα: Πρώτο, δεν παίζουμε με τη φωτιά. Δεύτερο, ρίχνουμε μια ματιά στα μπαλκόνια. Τρίτο, μόνος σου δεν γίνεται να πηγαίνεις, χρειάζεται μια ομάδα, ακόμη και για τα πιο απλά. Οι πρώτες ενέργειες της ομάδας, εμπρηστικές και εκρηκτικές, χρειάζονταν πολλών ειδών υπερβάσεις. Να αποφεύγουμε την προχειρότητα, τη βιασύνη, να μη θεωρούμε απλώς ότι τα πράγματα θα πάνε καλά, αλλά να παίρνουμε υπόψη πάντα τη χειρότερη εκδοχή. Ο σχεδιασμός ξεκινούσε από την καλή γνώση της περιοχής και τον προσδιορισμό όλων των οδών διαφυγής μετά την ενέργεια».
19
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΔΕΗ: Τα οφέλη του νυχτερινού τιμολογίου H μείωση των εισοδημάτων κάνει τη χρήση του πιο σημαντική από ποτέ Σε μια εποχή που οι ανάγκες κατανάλωσης ενέργειας γίνονται ολοένα και περισσότερες για την οικογένεια, αλλά και τους καταναλωτές, η πιο αποτελεσματική και οικονομική διαχείρισή της γίνεται πιο επιτακτική σε καθημερινή βάση. Για αυτό το λόγο, η ΔΕΗ εδώ και χρόνια προσφέρει το οικιακό νυχτερινό τιμολόγιο, η χρήση του οποίου στη σημερινή εποχή είναι πολύ πιο σημαντική από ποτέ, λόγω της μεγάλης μείωσης των εισοδημάτων του μέσου νοικοκυριού.
σφαλίζεται από (νυχτερινή) ηλεκτρική ενέργεια.
Σωστή ενημέρωση
Τ
ο μόνο που χρειάζεται ένα νοικοκυριό είναι να προγραμματίσει τη χρήση ενεργοβόρων οικιακών ηλεκτρικών συσκευών του σε ώρες κατά τις οποίες ισχύει το μειωμένο νυχτερινό τιμολόγιο. Το νυχτερινό τιμολόγιο ισχύει: u από την 1η Νοεμβρίου έως και την 30ή Απριλίου, από τις 02:00 έως τις 08:00 και από τις 15:30 έως τις 17:30, ενώ u από την 1η Μαΐου έως και την 31η Οκτωβρίου, το νυχτερινό τιμολόγιο ισχύει από τις 23:00 έως τις 07:00. Οι οικιακοί πελάτες που έχουν επιλέξει το νυχτερινό τιμολόγιο κατά τη διάρκεια της νύχτας (ώρες μειωμένης χρέωσης) χρεώνονται για την ενέργεια που καταναλώνουν με τιμή χαμηλότερη από αυτήν της ημέρας και επιβαρύνονται μόνο με 4 ευρώ επιπλέον πάγιο το τετράμηνο. Το τιμολόγιο αυτό συμφέρει για τα νοικοκυριά, όταν: u χρησιμοποιούνται οι ηλεκτρικές συσκευές που καταναλώνουν πολύ ρεύμα κατά τη διάρκεια της νύχτας (ώρες μειωμένης χρέωσης), u σε κάθε περίπτωση εάν η συνολική κατανάλωση, ημέρας και νύχτας, είναι πάνω από 800 kWh (κιλοβατώρες) το τετράμηνο και εφόσον η κατανάλωση της νύχτας είναι τουλάχιστον 150 kWh. Το μεγαλύτερο οικονομικό όφελος από το οικιακό τιμολόγιο με χρονοχρέωση επιτυγχάνεται αν προγραμματιστούν, για παράδειγμα, με χρονοδιακόπτη, ορισμένες ενεργοβόρες ηλεκτρικές συσκευές, όπως πλυντήριο ρούχων, πλυντήριο πιάτων, θερμοσίφωνα και θερμοσυσσωρευτές να λει-
τουργούν στις ώρες μειωμένης χρέωσης και όταν χρησιμοποιούνται η ηλεκτρική κουζίνα, το ηλεκτρικό σίδερο και τα κλιματιστικά, κυρίως κατά τις ώρες μειωμένης χρέωσης. Όφελος υπάρχει επίσης και από τις ηλεκτρικές συσκευές που λειτουργούν όλο το 24ωρο (π.χ. ψυγείο, καταψύκτης, ηλεκτρονικές συσκευές σε αναμονή), γιατί το 1/3 της ενέργειας που καταναλώνουν θα χρεώνεται με τη μειωμένη τιμή του νυχτερινού.
Χαμηλές τιμές Επίσης οι καταναλώσεις των λαμπτήρων φωτισμού ασφαλείας, κατά τη διάρκεια της νύχτας, θα χρεώνονται με τις χαμηλές τιμές. Πέραν αυτών, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η στροφή προς το νυχτερινό τιμολόγιο μπορεί να συνδυαστεί με τις ανάγκες του νοικοκυριού για θέρμανση (κατά τις νυχτερινές ώρες) από άλλες πηγές και το κόστος που συνεπάγεται αυτή (π.χ. χρήση πετρελαίου θέρμανσης) έναντι του κόστους που εξα-
Mia «καλη λυση» για τη μειωση των δαπανων που θα πρεπει να εξετασουν τα νοικοκυρια
Για όσους επιθυμούν να έχουν το Οικιακό Τιμολόγιο με Χρονοχρέωση θα πρέπει πριν απ’ όλα να ενημερωθούν σχετικά με τις πραγματικές καταναλώσεις τους ανά τετράμηνο, να προγραμματίσουν τους χρόνους που πραγματοποιούν τη χρήση του μειωμένου τιμολογίου, να ενημερωθούν για τους χρόνους που θα ισχύει το νυχτερινό τιμολόγιο, να κάνουν συγκρίσεις του κόστους τιμολόγησης ηλεκτρικού ρεύματος ανάλογα με την κατανάλωση και του κόστους του νυκτερινού κ.λπ. Εφόσον οι ενδιαφερόμενοι ενημερωθούν σχετικά και αποφασίσουν να προχωρήσουν στην αξιοποίηση της δυνατότητας που τους παρέχει η ΔΕΗ, τότε θα πρέπει να προχωρήσουν στις επόμενες ενέργειες. Έτσι, θα πρέπει να τοποθετηθεί, εάν δεν υπάρχει ήδη, από ηλεκτρολόγο εγκαταστάτη ο αγωγός πρόσθετης εξυπηρέτησης μεταξύ του μετρητή και του γενικού πίνακα της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Για να γίνει μια τέτοια εργασία είναι αυτονόητο ότι απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη, εφόσον ο χρήστης είναι ενοικιαστής. Για την τοποθέτηση, όσοι ενδιαφέρονται θα πρέπει να επισκεφτούν το αρμόδιο γραφείο εξυπηρέτησης για Υπηρεσίες Δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ, έχοντας μαζί τους την αστυνομική τους ταυτότητα και αποδεικτικό του ΑΦΜ, ώστε να εξασφαλιστούν οι εξής βασικές προϋποθέσεις: u Η υποβολή σχετικής αίτησης και νέα Υπεύθυνη Δήλωση Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγου (ΥΔΕ), στην οποία θα αναφέρεται ο αγωγός πρόσθετης εξυπηρέτησης. u Η καταβολή 34 ευρώ πλέον ΦΠΑ, που αποτελεί τη συμμετοχή στις δαπάνες στις οποίες υποβάλλεται το Δίκτυο. Εφόσον γίνουν όλες οι ανωτέρω ενέργειες, τότε και μόνο ο υποψήφιος δικαιούχος θα πρέπει να επισκεφτεί οποιοδήποτε Κατάστημα της ΔΕΗ, έχοντας μαζί του αστυνομική ταυτότητα και αποδεικτικό του ΑΦΜ, ώστε να υπογραφεί νέο συμβόλαιο στο όνομά του. Είναι προφανές ότι το νυχτερινό τιμολόγιο της ΔΕΗ αποτελεί μια «καλή λύση» για τη μείωση των δαπανών κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, που θα πρέπει να εξετάσουν τα νοικοκυριά, ιδιαίτερα σε μια περίοδο παρατεταμένων οικονομικών δυσκολιών.
www.topontiki.gr
Oικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
20
Πόλεμος για τις τράπεζες Όποιος τις ελέγξει θα έχει τον πρώτο λόγο σε όλα τα μεγάλα θέματα της οικογένειας Ποιος αποφασίζει ποιο νοικοκυριό θα κρατήσει το σπίτι του και ποιο θα το χάσει; Οι τράπεζες. Ποιος αποφασίζει ποια επιχείρηση θα παραμείνει ζωντανή και ποια θα κλείσει; Οι τράπεζες. Ποιος αποφασίζει αν και ποια μέσα ενημέρωσης θα επιζήσουν; Και ποιος αποφασίζει ποιο από τα νέα «τζάκια» θα χρηματοδοτηθεί και ποιο όχι προκειμένου να καταλάβει στρατηγική θέση εν όψει της επόμενης ημέρας; Οι τράπεζες. Άρα πού παίζεται το πολιτικό παιχνίδι αυτή τη στιγμή; Στο ποιος θα ελέγχει τις τράπεζες. Διότι όποιος ελέγχει τις τράπεζες, ελέγχει τελικώς και ολόκληρη τη χώρα.
Τ
ο αν το γάλα θα έχει διάρκεια ολίγων ημερών ή ολίγων περισσότερων, το αν το ψωμί θα πωλείται με το κιλό ή με το κομμάτι, το αν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα θα διοχετεύονται αποκλειστικά από τα φαρμακεία ή ακόμη και μέσα από τα σούπερ μάρκετ, το αν θα γίνουν 4.000 ή 5.000 απολύσεις και το πώς θα διανεμηθεί τελικώς το πρωτογενές πλεόνασμα, είναι το ένα «κομμάτι» της διαπραγμάτευσης με την τρόικα. Ασφαλώς και θίγει τα συμφέροντα εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών, όμως δεν είναι το άπαν αυτού του «γύρου». Το μεγάλο παιχνίδι παίζεται στις τράπεζες, όπου τα μέτωπα είναι πολλά. Και μπορεί να φαντάζει αδιάφορο για τον πολύ κόσμο, να νομίζει ότι το θέμα δεν τον αφορά, όμως δεν είναι έτσι. Στο τέλος της ημέρας, από το πώς θα εξελιχθεί η διαπραγμάτευση για την επόμενη ημέρα του τραπεζικού συστήματος, θα εξαρτηθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς των επιχειρήσεων, των αγροτεμαχίων, ακόμη και των ίδιων μας των σπιτιών. Πολύ απλά διότι μέσα στους επόμενους μήνες θα κριθεί πόσα χρήματα θα πρέπει να μπουν στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών, ποιοι θα τα βάλουν, τι θα γίνει με τα επιχειρηματικά δάνεια και πώς ακριβώς θα χειριστούν οι τράπεζες το ζήτημα των πλειστηριασμών. Στο υπό διαμόρφωση νέο σκηνικό δεν μπορεί παρά να παίξει καταλυτικό ρόλο και η υπόθεση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Διότι αυτή τη στιγμή «οι διευθυντές φοβούνται να υπογράψουν αναχρηματοδότηση δανείου ακόμη και για ταπητοκαθαριστήριο της γειτονιάς μήπως και βρεθούν αντιμέτωποι με τον εισαγγελέα επειδή δεν
πήραν τις απαιτούμενες εξασφαλίσεις. Αυτό, όμως, μπορεί να οδηγήσει σε… ατυχήματα, δηλαδή λουκέτα επιχειρήσεων», όπως υποστηρίζει καλά πληροφορημένη πηγή που γνωρίζει τις εξελίξεις στην τραπεζική αγορά. Τι προβλέπει; Ότι κάποια στιγμή η υπόθεση θα φτάσει στη Βουλή. Ότι τα τραπεζικά στελέχη θα ζητήσουν νομική κάλυψη για να μπορέσουν να βάλουν την υπογραφή τους στη χορήγηση ενός δανείου ή στην πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου της τράπεζας σε τιμή χαμηλότερη από αυτήν που έχει αναγραφεί στα βιβλία.
Με το σταγονόμετρο Πάντως, αν το ζητούμενο από όλες αυτές τις διεργασίες είναι να εισρεύσει και πάλι χρήμα στην αγορά, οι εξελίξεις (τουλάχιστον οι θετικές) σε αυτό το επίπεδο δεν αναμένονται άμεσα. Το είπε άλλωστε και ο διοικητής της ΤτΕ στην ομιλία του: «Εξακολουθούν να επιδρούν πολλοί παράγοντες, ώστε οι χορηγήσεις νέων δανείων να παραμένουν, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, περιορισμένες. Οι κυριότεροι από αυτούς είναι: Πρώτον, οι καθαρές εισροές καταθέσεων παραμένουν χαμηλές. Δεύτερον, ο λόγος δανείων προς καταθέσεις είναι ανάγκη να διατηρείται σε συντηρητικό ύψος. Και ο λόγος αυτός έχει διαταραχθεί από την απώλεια καταθέσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης. Τρίτον, συγκριτικά με άλλες χώρες η βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση που λαμβάνουν οι εγχώριες τράπεζες από το ευρωσύστημα παραμένει υψηλή και θα πρέπει σταδιακά να περιοριστεί σε πιο λογικά επίπεδα. Τέταρτον, η τόνωση της εμπιστοσύνης, την οποία πέτυχε η ανακεφα-
κτης οι διοικήσεις των τραπεζών, οι οποίες έχουν ήδη πάρει το μήνυμα ότι οι εποχές που μπορούσαν να κάνουν «κουμάντο» και να αποφασίζουν κατά βούληση ποιος θα δανειοδοτείται και ποιος όχι έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Πότε και σε ποια επίπεδα θα σταματήσει η αύξηση των «κόκκινων» δανείων; Συναφές το θέμα, καθώς όσο περισσότερα είναι τα «κόκκινα» δάνεια τόσο περισσότερα θα είναι και τα κεφάλαια που θα πρέπει να αναζητήσουν οι τράπεζες. Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα την προηγούμενη εβδομάδα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος μέσα από την ετήσια έκθεσή του αναφέρονται στα ευρήματα του περασμένου Σεπτεμβρίου. Λέει η έκθεση: «Η ύφεση αλλά και η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης οδήγησαν σε επιδείνωση της χρηµατοοικονοµικής κατάστασης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Κατά συνέπεια, ο πιστωτικός κίνδυνος αυξήθηκε, ενώ ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων εξαπλασιάστηκε µέσα σε µία πενταετία (Σεπτέµβριος 2013: 31,2%, Δεκέµβριος 2008: 5,1%)». Άρα λοιπόν γνωρίζουμε ότι μέχρι και τον περασμένο Σεπτέμβριο δεν εξυπηρετούνταν: α. Το 45,8% των καταναλωτικών δανείων, ήτοι περίπου 14 δισεκατομμύρια ευρώ. β. Το 31,2% των επιχειρηματικών δανείων, ήτοι πάνω από 31 δισεκατομμύρια ευρώ και γ. Το 25,8% των στεγαστικών δανείων, ήτοι τουλάχιστον 17,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Συνολικά, τα «κόκκινα» δάνεια ήταν τον περασμένο Σεπτέμβριο περίπου 68-69 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτή τη στιγμή εκτιμάται ότι το ποσοστό μη εξυπηρέτησης φλερτάρει με το 33-34%, που σημαίνει ότι τα «κόκκινα» δάνεια ανέρχονται στα 72 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ οι αισιόδοξες προβλέψεις ανεβάζουν το ποσό μέχρι το τέλος του χρόνου πάνω από τα επίπεδα των 80 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το αν και σε ποιο βαθμό θα επιβεβαιωθούν αυτές οι προβλέψεις, το αν θα τις συμμεριστεί τελικώς η τρόικα ή όχι, θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό και το μέγεθος των νέων αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου στις οποίες θα κληθούν να προχωρήσουν οι τράπεζες.
2
λαιοποίηση, αμβλύνεται από την ανησυχία που προκαλεί η συσσώρευση δανείων σε καθυστέρηση. Η εξέλιξη αυτή αποθαρρύνει τη χορήγηση νέων πιστώσεων, καθώς σηματοδοτεί ότι ο πιστωτικός κίνδυνος είναι αυξημένος, ενώ επίσης αποστερεί τις τράπεζες από πόρους τους οποίους θα μπορούσαν να διοχετεύσουν σε νέα δάνεια και δημιουργεί το ενδεχόμενο μελλοντικών απομειώσεων της κεφαλαιακής βάσης των τραπεζών, συντηρώντας έτσι την ανάγκη δέσμευσης κεφαλαίων για σχηματισμό προβλέψεων.
Δύσκολες απαντήσεις Πολλά λοιπόν τα μέτωπα, έντονο και το παρασκήνιο: Πόσα κεφάλαια θα χρειαστούν τελικώς; Το παιχνίδι βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η ελληνική πλευρά θέλει να κατεβάσει το απαιτούμενο κονδύλι στα 5-6 δισεκατομμύρια ευρώ, αφενός για να μην αδειάσει το σεντούκι του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (δεν έχει εγκαταλειφθεί η ιδέα μέρος από τα διαθέσιμα του ΤΧΣ να αποτελέσουν μαξιλάρι για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού) και αφετέρου για να μην αλλάξουν οι υφιστάμενοι συσχετισμοί
1
στα μετοχολόγια των τραπεζών. Με το που εξέφρασε η ελληνική πλευρά την εκτίμηση ότι τα απαιτούμενα κεφάλαια είναι μόλις 5-6 δισεκατομμύρια ευρώ, ήρθε η απάντηση από την αντίπερα όχθη. Πόσο τυχαίες ήταν οι διαρροές σε διεθνή μέσα ενημέρωσης ότι οι τράπεζες θα χρειαστούν από 15 έως 20 δισεκατομμύρια ευρώ; Μια τέτοια διαρροή αποτελεί μήνυμα με πολλούς αποδέκτες. Πρώτος αποδέκτης η κυβέρνηση, στην οποία ουσιαστικά λέγεται να ξεχάσει το ενδεχόμενο τα χρήματα του ΤΧΣ να αξιοποιηθούν για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού. Δεύτερος αποδέκτης οι «ιδιώτες μέτοχοι» των τραπεζών, οι οποίοι θα πρέπει να βρίσκονται ήδη σε κατάσταση επιφυλακής μέχρι να προκύψει το πόσα χρήματα θα χρειαστεί να βάλουν προκειμένου να διατηρήσουν ανέπαφο το ποσοστό τους. Είναι άλλο πράγμα η Εθνική να χρειαστεί πρόσθετα κεφάλαια ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ (που σημαίνει ότι οι ιδιώτες μέτοχοι, κάτοχοι περίπου του 10%, θα χρειαστεί να βάλουν περί τα 250-300 εκατ. ευρώ) και άλλο πράγμα ο λογαριασμός να ανέβει τρεις και τέσσερις φορές επάνω μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Και τρίτος αποδέ-
www.topontiki.gr
Oικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
20
Η τρόικα βάζει χέρι στις τράπεζες Όποιος τις ελέγξει θα έχει τον πρώτο λόγο σε όλα τα μεγάλα θέματα της οικονομίας Ποιος αποφασίζει ποιο νοικοκυριό θα κρατήσει το σπίτι του και ποιο θα το χάσει; Οι τράπεζες. Ποιος αποφασίζει ποια επιχείρηση θα παραμείνει ζωντανή και ποια θα κλείσει; Οι τράπεζες. Ποιος αποφασίζει αν και ποια μέσα ενημέρωσης θα επιζήσουν; Και ποιος αποφασίζει ποιο από τα νέα «τζάκια» θα χρηματοδοτηθεί και ποιο όχι προκειμένου να καταλάβει στρατηγική θέση εν όψει της επόμενης ημέρας; Οι τράπεζες. Άρα πού παίζεται το πολιτικό παιχνίδι αυτή τη στιγμή; Στο ποιος θα ελέγχει τις τράπεζες. Διότι όποιος ελέγχει τις τράπεζες, ελέγχει τελικώς και ολόκληρη τη χώρα.
Τ
ο αν το γάλα θα έχει διάρκεια ολίγων ημερών ή ολίγων περισσότερων, το αν το ψωμί θα πωλείται με το κιλό ή με το κομμάτι, το αν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα θα διοχετεύονται αποκλειστικά από τα φαρμακεία ή ακόμη και μέσα από τα σούπερ μάρκετ, το αν θα γίνουν 4.000 ή 5.000 απολύσεις και το πώς θα διανεμηθεί τελικώς το πρωτογενές πλεόνασμα, είναι το ένα «κομμάτι» της διαπραγμάτευσης με την τρόικα. Ασφαλώς και θίγει τα συμφέροντα εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών, όμως δεν είναι το άπαν αυτού του «γύρου». Το μεγάλο παιχνίδι παίζεται στις τράπεζες, όπου τα μέτωπα είναι πολλά. Και μπορεί να φαντάζει αδιάφορο για τον πολύ κόσμο, να νομίζει ότι το θέμα δεν τον αφορά, όμως δεν είναι έτσι. Στο τέλος της ημέρας, από το πώς θα εξελιχθεί η διαπραγμάτευση για την επόμενη ημέρα του τραπεζικού συστήματος, θα εξαρτηθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς των επιχειρήσεων, των αγροτεμαχίων, ακόμη και των ίδιων μας των σπιτιών. Πολύ απλά διότι μέσα στους επόμενους μήνες θα κριθεί πόσα χρήματα θα πρέπει να μπουν στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών, ποιοι θα τα βάλουν, τι θα γίνει με τα επιχειρηματικά δάνεια και πώς ακριβώς θα χειριστούν οι τράπεζες το ζήτημα των πλειστηριασμών. Στο υπό διαμόρφωση νέο σκηνικό δεν μπορεί παρά να παίξει καταλυτικό ρόλο και η υπόθεση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Διότι αυτή τη στιγμή «οι διευθυντές φοβούνται να υπογράψουν αναχρηματοδότηση δανείου ακόμη και για ταπητοκαθαριστήριο της γειτονιάς μήπως και βρεθούν αντιμέτωποι με τον εισαγγελέα επειδή δεν
πήραν τις απαιτούμενες εξασφαλίσεις. Αυτό, όμως, μπορεί να οδηγήσει σε… ατυχήματα, δηλαδή λουκέτα επιχειρήσεων», όπως υποστηρίζει καλά πληροφορημένη πηγή που γνωρίζει τις εξελίξεις στην τραπεζική αγορά. Τι προβλέπει; Ότι κάποια στιγμή η υπόθεση θα φτάσει στη Βουλή. Ότι τα τραπεζικά στελέχη θα ζητήσουν νομική κάλυψη για να μπορέσουν να βάλουν την υπογραφή τους στη χορήγηση ενός δανείου ή στην πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου της τράπεζας σε τιμή χαμηλότερη από αυτήν που έχει αναγραφεί στα βιβλία.
Με το σταγονόμετρο Πάντως, αν το ζητούμενο από όλες αυτές τις διεργασίες είναι να εισρεύσει και πάλι χρήμα στην αγορά, οι εξελίξεις (τουλάχιστον οι θετικές) σε αυτό το επίπεδο δεν αναμένονται άμεσα. Το είπε άλλωστε και ο διοικητής της ΤτΕ στην ομιλία του: «Εξακολουθούν να επιδρούν πολλοί παράγοντες, ώστε οι χορηγήσεις νέων δανείων να παραμένουν, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, περιορισμένες. Οι κυριότεροι από αυτούς είναι: Πρώτον, οι καθαρές εισροές καταθέσεων παραμένουν χαμηλές. Δεύτερον, ο λόγος δανείων προς καταθέσεις είναι ανάγκη να διατηρείται σε συντηρητικό ύψος. Και ο λόγος αυτός έχει διαταραχθεί από την απώλεια καταθέσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης. Τρίτον, συγκριτικά με άλλες χώρες η βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση που λαμβάνουν οι εγχώριες τράπεζες από το ευρωσύστημα παραμένει υψηλή και θα πρέπει σταδιακά να περιοριστεί σε πιο λογικά επίπεδα. Τέταρτον, η τόνωση της εμπιστοσύνης, την οποία πέτυχε η ανακεφα-
κτης οι διοικήσεις των τραπεζών, οι οποίες έχουν ήδη πάρει το μήνυμα ότι οι εποχές που μπορούσαν να κάνουν «κουμάντο» και να αποφασίζουν κατά βούληση ποιος θα δανειοδοτείται και ποιος όχι έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Πότε και σε ποια επίπεδα θα σταματήσει η αύξηση των «κόκκινων» δανείων; Συναφές το θέμα, καθώς όσο περισσότερα είναι τα «κόκκινα» δάνεια τόσο περισσότερα θα είναι και τα κεφάλαια που θα πρέπει να αναζητήσουν οι τράπεζες. Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα την προηγούμενη εβδομάδα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος μέσα από την ετήσια έκθεσή του αναφέρονται στα ευρήματα του περασμένου Σεπτεμβρίου. Λέει η έκθεση: «Η ύφεση αλλά και η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης οδήγησαν σε επιδείνωση της χρηµατοοικονοµικής κατάστασης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Κατά συνέπεια, ο πιστωτικός κίνδυνος αυξήθηκε, ενώ ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων εξαπλασιάστηκε µέσα σε µία πενταετία (Σεπτέµβριος 2013: 31,2%, Δεκέµβριος 2008: 5,1%)». Άρα λοιπόν γνωρίζουμε ότι μέχρι και τον περασμένο Σεπτέμβριο δεν εξυπηρετούνταν: α. Το 45,8% των καταναλωτικών δανείων, ήτοι περίπου 14 δισεκατομμύρια ευρώ. β. Το 31,2% των επιχειρηματικών δανείων, ήτοι πάνω από 31 δισεκατομμύρια ευρώ και γ. Το 25,8% των στεγαστικών δανείων, ήτοι τουλάχιστον 17,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Συνολικά, τα «κόκκινα» δάνεια ήταν τον περασμένο Σεπτέμβριο περίπου 68-69 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτή τη στιγμή εκτιμάται ότι το ποσοστό μη εξυπηρέτησης φλερτάρει με το 33-34%, που σημαίνει ότι τα «κόκκινα» δάνεια ανέρχονται στα 72 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ οι αισιόδοξες προβλέψεις ανεβάζουν το ποσό μέχρι το τέλος του χρόνου πάνω από τα επίπεδα των 80 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το αν και σε ποιο βαθμό θα επιβεβαιωθούν αυτές οι προβλέψεις, το αν θα τις συμμεριστεί τελικώς η τρόικα ή όχι, θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό και το μέγεθος των νέων αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου στις οποίες θα κληθούν να προχωρήσουν οι τράπεζες.
2
λαιοποίηση, αμβλύνεται από την ανησυχία που προκαλεί η συσσώρευση δανείων σε καθυστέρηση. Η εξέλιξη αυτή αποθαρρύνει τη χορήγηση νέων πιστώσεων, καθώς σηματοδοτεί ότι ο πιστωτικός κίνδυνος είναι αυξημένος, ενώ επίσης αποστερεί τις τράπεζες από πόρους τους οποίους θα μπορούσαν να διοχετεύσουν σε νέα δάνεια και δημιουργεί το ενδεχόμενο μελλοντικών απομειώσεων της κεφαλαιακής βάσης των τραπεζών, συντηρώντας έτσι την ανάγκη δέσμευσης κεφαλαίων για σχηματισμό προβλέψεων.
Δύσκολες απαντήσεις Πολλά λοιπόν τα μέτωπα, έντονο και το παρασκήνιο: Πόσα κεφάλαια θα χρειαστούν τελικώς; Το παιχνίδι βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η ελληνική πλευρά θέλει να κατεβάσει το απαιτούμενο κονδύλι στα 5-6 δισεκατομμύρια ευρώ, αφενός για να μην αδειάσει το σεντούκι του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (δεν έχει εγκαταλειφθεί η ιδέα μέρος από τα διαθέσιμα του ΤΧΣ να αποτελέσουν μαξιλάρι για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού) και αφετέρου για να μην αλλάξουν οι υφιστάμενοι συσχετισμοί
1
στα μετοχολόγια των τραπεζών. Με το που εξέφρασε η ελληνική πλευρά την εκτίμηση ότι τα απαιτούμενα κεφάλαια είναι μόλις 5-6 δισεκατομμύρια ευρώ, ήρθε η απάντηση από την αντίπερα όχθη. Πόσο τυχαίες ήταν οι διαρροές σε διεθνή μέσα ενημέρωσης ότι οι τράπεζες θα χρειαστούν από 15 έως 20 δισεκατομμύρια ευρώ; Μια τέτοια διαρροή αποτελεί μήνυμα με πολλούς αποδέκτες. Πρώτος αποδέκτης η κυβέρνηση, στην οποία ουσιαστικά λέγεται να ξεχάσει το ενδεχόμενο τα χρήματα του ΤΧΣ να αξιοποιηθούν για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού. Δεύτερος αποδέκτης οι «ιδιώτες μέτοχοι» των τραπεζών, οι οποίοι θα πρέπει να βρίσκονται ήδη σε κατάσταση επιφυλακής μέχρι να προκύψει το πόσα χρήματα θα χρειαστεί να βάλουν προκειμένου να διατηρήσουν ανέπαφο το ποσοστό τους. Είναι άλλο πράγμα η Εθνική να χρειαστεί πρόσθετα κεφάλαια ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ (που σημαίνει ότι οι ιδιώτες μέτοχοι, κάτοχοι περίπου του 10%, θα χρειαστεί να βάλουν περί τα 250-300 εκατ. ευρώ) και άλλο πράγμα ο λογαριασμός να ανέβει τρεις και τέσσερις φορές επάνω μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Και τρίτος αποδέ-
21
www.topontiki.gr
Οικονομία Το Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Xρωστάμε πάνω από 217 δισ. ευρώ Πόσα χρωστάμε στις τράπεζες; Προ ημερών αποκτήσαμε μια πρώτης τάξεως εικόνα, καθώς η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε τα υπόλοιπα ανά κατηγορία (νοικοκυριά, επιχειρήσεις) και ανά κλάδο. Οι συνολικές υποχρεώσεις ανέρχονται στα 217,6 δισεκατομμύρια ευρώ, μειωμένες κατά 4% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2013. Η μείωση θεωρείται μικρή, καθώς νέες χορηγήσεις ουσιαστικά δεν υπάρχουν και η όποια αρνητική μεταβολή επέρχεται από το κεφάλαιο που αποπληρώνουν οι οφειλέτες. Πώς αναλύεται το ποσό των 217 δισεκατομμυρίων ευρώ; u Οι επιχειρήσεις χρωστούν συνολικά 102,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Συγκεκριμένα από τους κλάδους της μεταποίησης (21,22 δισ. ευρώ), του εμπορίου (20 δισ. ευρώ), της
3
Ναυτιλίας (11,94 δισ. ευρώ) και των κατασκευών (10,5 δισ. ευρώ). Βουτηγμένα στα χρέη αναλογικά με το μέγεθός τους είναι και τα Μέσα Ενημέρωσης και ο κλάδος της Επικοινωνίας με συνολικές οφειλές της τάξεως των 2,8 δισεκατομμυρίων ευρώ. Γιγαντιαίο πρόβλημα, ακριβώς λόγω τους μεγέθους τους, εμφανίζονται να αντιμετωπίζουν και οι επιτηδευματίες, καθώς ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις χρωστούν από κοινού περί τα 14,2 δισεκατομμύρια ευρώ. u Στα νοικοκυριά οι υποχρεώσεις επίσης ξεπερνούν τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ. Η μερίδα του λέοντος ανήκει στα στεγαστικά δάνεια με 70,8 δισ. ευρώ, ενώ από καταναλωτικά και κάρτες χρωστάμε περίπου 28 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τι θα κάνουν οι τράπεζες για να σταματήσουν το φαινόμενο των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων; Θα μετοχοποιήσουν τα δάνεια επιχειρήσεων; Θα ορίσουν επαγγελματικό management; Θα σταματήσουν τις αναχρηματοδοτήσεις οδηγώντας επιχειρήσεις στο λουκέτο; Όλα αυτά μαζί; Ήδη οι εξελίξεις σε αυτό το επίπεδο είναι ραγδαίες. Τα επιχειρηματικά δάνεια, όπως φαίνεται και στον σχετικό πίνακα, ανέρχονται στα 103 δισεκατομμύρια ευρώ με το ποσοστό μη εξυπηρέτησης να προσεγγίζει το 35%. Ολόκληροι κλάδοι με στρατηγική σημασία (τουρισμός, κατασκευές, μέσα ενημέρωσης, ακτοπλοΐα κ.ά.) είναι βαθιά βουτηγμένοι στα «κόκκινα» δάνεια με αποτέλεσμα να είναι και ευάλωτοι απέναντι στις τράπεζες. Ήδη η στάση έχει αλλάξει. Το νέο σύνθημα των τραπεζών είναι: «Αν θες αναχρηματοδότηση, πρέπει να βάλεις το χέρι στην τσέπη». Που σημαίνει ότι για να ανοίξουν οι κρουνοί της πολυπόθητης ρευστότητας θα πρέπει και οι βασικοί μέτοχοι να συμμετάσχουν προχωρώντας σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Σε διαφορετική περίπτωση; Τα πρώτα δείγματα έχουν φανεί: τράπεζες απαιτούν την αντικατάσταση του υφιστάμενου management (το οποίο συνήθως στην Ελλάδα ασκεί ο ίδιος ο επιχειρηματίας) από επαγγελματικό, το οποίο θα βρίσκεται σε άμεση συνεννόηση με την τράπεζα. Και μέσα στο επόμενο διάστημα θα αρχίσουν ήδη να «σκάνε» τα πρώτα μετατρέψιμα σε μετοχές ομολογιακά δάνεια, που σημαίνει ότι όποιες επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να τα εξυπηρετούν θα χάνουν σιγά σιγά μερίδιο από την εταιρεία τους. Ήδη, πολλοί επιχειρηματίες έχουν κληθεί να περάσουν τις
ΙΑΝ.2013
ΙΑΝ.2014
Διαφορά
Γεωργία Ορυχεία και Λατομεία Μεταποίηση Εμπόριο Τουρισμός Ναυτιλία Κατασκευές Ηλεκτρισμός - Φωταέριο - Ύδρευση Αποθηκεύσεις και Μεταφορές πλην Ναυτιλίας Ενημέρωση και Επικοινωνία Διαχείριση Ακίνητης Περιουσίας Επαγγελματικές και Λοιπές Δραστηριότητες Λοιποί Κλάδοι
225.506 106.485 1.396 677 21.768 21.785 7.503 12.124 10.536 5.969 1.056 3.117 4.062 2.898 7.118
217.612 102.923 1.604 426 21.222 20.017 7.748 11.940 10.573 5.409 930 2.816 5.049 3.031 5.81
Ασφαλιστικές επιχειρήσεις Ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες, ατομικές επιχειρήσεις ΙΔΙΩΤΕΣ Στεγαστικά
6.475 13.650 105.371 73.864
6.777 14.229 100.460 70.803
-7.894 -3.561 208 -250 -546 -1.768 245 -183 37 -561 -126 -301 987 133 -1.737 302
Καταναλωτικά
29.898
28.267
-1.631
Λοιπά
1.609
1.390
-219
ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
πόρτες των τραπεζών για διαπραγματεύσεις. Οι εξελίξεις είναι κοντά. Τι θα γίνει με τα δάνεια των νοικοκυριών; Είναι προφανές ότι το μέτρο της αναστολής των πλειστηριασμών δεν δίνει λύση, παρά μόνο μια παράταση χρόνου και μάλιστα για λίγους. Όσο για το ιρλανδικό σύστημα που θέλει να μεταφέρει στην Ελλάδα η κυβέρνηση (σ.σ.: καθορίζει ένα ελάχιστο εισόδημα που επιτρέπει στα νοικοκυριά – ή αλλιώς στους συνεργάσιμους δανειολήπτες – να ζουν και επιβάλλει την καταβολή του υπόλοιπου μέρους του εισοδήματος για την εξυπηρέτηση των οφειλών τους προς τις τράπεζες) μπορεί να προσφέρει κάποια λύση, και πάλι όμως δεν θα είναι κάτι περισσότερο από μια ακόμη ρύθμιση. Το ζήτημα είναι – και στις τράπεζες το γνωρίζουν πολύ καλά – αν θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου με τους πλειστηριασμούς. Αν θα χαθούν περιουσιακά στοιχεία ορισμένων ώστε οι υπόλοιποι να αναγάγουν σε πρώτη τους προτεραιότητα (εφόσον μπορούν) την εξυπηρέτηση του δανείου τους. Όσο οι πλειστηριασμοί θα γίνονται με ελάχιστη τιμή την αντικειμενική αξία του ακινήτου, κίνδυνος πλειστηριασμού δεν θα υπάρχει. Εκτός και αν οι τράπεζες αποφασίσουν οι ίδιες να μαζέψουν τα ακίνητα από τους πλειστηριασμούς (σ.σ.: ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας τους δίνει το δικαίωμα να υποβάλουν προσφορά και να συμψηφίσουν το τίμημα με το ποσό της οφειλής) προσβλέποντας σε μελλοντική αξιοποίησή τους. Η τρόικα φέρεται να θέλει τους πλειστηριασμούς, εκτιμώντας ότι μόνο αν ενεργοποιηθεί ο θεσμός, θα μπορέσουν και οι τράπεζες να ξαναμπούν σταδιακά στο παιχνίδι των νέων χορηγήσεων με στόχο την αναθέρμανση της κτηματαγοράς.
4
579 -4.911 -3.061
www.topontiki.gr
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
22
Μια συγγνώμη δεν είναι αρκετή Φόρος τιμής από τον Γερμανό πρόεδρο στα θύματα των ναζί του χωριού Λυγκιάδες Στο επίκεντρο της τριήμερης επίσκεψης του Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ άλλων η απότηση φόρου τιμής του Γερμανού προέδρου της Δημοκρατίας στα 92 θύματα του ολοκαυτώματος των Λυγκιάδων.
Π
ρόκειται για το μαρτυρικό χωριό στη δυτική πλευρά του όρους Μιτσικέλι, που κατέκαψαν οι ναζί στις 3 Οκτωβρίου 1943 ως αντίποινα για τον θάνατο του αντισυνταγματάρχη της 1ης Ορεινής Μεραρχίας Γιόζεφ Ζάλμινγκερ – ναζί διαβόητου για τα κατορθώματά του στο Ανατολικό Μέτωπο – από τους Έλληνες αντάρτες του ΕΔΕΣ τρεις ημέρες νωρίτερα. Εκείνη τη μαύρη Κυριακή οι ναζί του 79ου Τάγματος Εφέδρων άρχισαν να συγκεντρώνουν στην πλατεία του μικρού χωριού όλους τους κατοίκους και, με την πρόφαση ότι θα τους έστελναν στα Ιωάννινα, άρχισαν να τους χωρίζουν σε ομάδες των 10-15 ατόμων. Όταν οι αρχικά ανυποψίαστοι κάτοικοι των Λυγκιάδων αντιλήφθηκαν τι επρόκειτο να συμβεί, ήταν πλέον αργά. Τα ναζιστικά κτήνη του 79ου Τάγματος είχαν ήδη αρχίσει τη σφαγή, δίχως να κάνουν διάκριση σε νέους, ηλικιωμένους, εγκύους και μωρομάνες με τα βρέφη στην αγκαλιά τους. Δεν δίστασαν μάλιστα να τρυπήσουν με την ξιφολόγχη ακόμα και μωρά λίγων μηνών, με τον τελικό απολογισμό των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας να ανέρχεται σε 92 νεκρούς. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονταν 39 παιδιά ηλικίας μεταξύ 6 μηνών και 11 χρόνων.
Έρευνα Για δεκαετίες το ολοκαύτωμα των Λυγκιάδων, όπως και αμέτρητα άλλα εγκλήματα των ναζί στην κατοχική Ελλάδα, αποσιωπήθηκε όχι μόνο στη γερμανική, αλλά και στην ελληνική κοινή γνώμη. Χρειάστηκε η προσωπική δεκαετής επίμονη έρευνα του Γερμανού καθηγητή της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης Κριστόφ Σμινκ Γκουστάβους, προκειμένου να αποκαλυφθεί η θηριωδία και να αναζητηθούν οι ένοχοι. Ο 70χρονος καθηγητής, ο οποίος έμαθε νέα ελληνικά μόνο και μόνο για να μπορέσει να αποκαλύψει τις θηριωδίες των ομοϊδεατών του Χίτλερ στην Ήπειρο, μίλησε στο «Ποντίκι» τόσο για την πολυετή έρευνά του, που αποτυπώθηκε σε μια τριλογία βιβλίων με τίτλο «Μνήμες Κατοχής» όσο και για το τι προσδοκά από την επίσκεψη του Γερμανού προέδρου της Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα. «Μετά τόσα χρόνια παρασιώπησης από τις αρχές της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας, είναι ώρα να θυμηθούν επιτέλους τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας στην κατεχόμενη Ελλάδα. Προσωπικά είχα αρχίσει τη δεκαετία του 1980
Ελένη Ρούσκα, επιζήσασα της καταστροφής, με μία φωτογραφία του σκοτωμένου συζύγου της
ενα εγκλημα που για χρονια αποσιωπηθηκε και αποκαλυψε ο γερμανοσ ιστορικοσ κριστοφ σμινκ γκουσταβουσ με το βιβλιο του «μνημεσ κατοχησ»
τις έρευνές μου για τα εγκλήματα πολέμου της Βέρμαχτ στην Ελλάδα. Τότε το θέμα αυτό ήταν εντελώς άγνωστο στην κοινή γνώμη της Γερμανίας. Στα πρώτα ταξίδια μου στην Ήπειρο είχα ακούσει από ντόπιους τα τραγικά γεγονότα του πολέμου και της Κατοχής. Αποφάσισα να μάθω τη γλώσσα για να συγκεντρώσω μαρτυρίες: τα επτά χρόνια στο λύκειο με μαθήματα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με βοήθησαν να μάθω τα νέα ελληνικά» αναφέρει ο Γερμανός καθηγητής. Κατά τη διάρκεια της επί τόπου έρευνας στα χωριά της Ηπείρου ο Γκουστάβους βρέθηκε αντιμέτωπος με την καχυποψία των επιζώντων, οι οποίοι, σχεδόν σαράντα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, απέφευγαν να αναφέρονται στις θηριωδίες των ναζί. «Πήρα πολλές συνεντεύξεις από γέροντες και γιαγιάδες που μου εμπιστεύτηκαν τις αναμνήσεις τους. Συχνά οι ίδιοι δεν είχαν μιλήσει ούτε με τα παιδιά τους για το θέμα αυτό. Έτσι κατάλαβα πως δεν υπάρχει μόνο η σιωπή των εγκληματιών για τα τόσα δεινά που είχαν προκαλέσει στα κατεχόμενα Βαλκάνια – μια σιωπή για να κρύψουν τις ευθύνες τους. Υπήρχε επίσης η σιωπή των θυμάτων, που έπρεπε να βρουν τρόπους επιβίωσης μετά τις εγκληματικές πράξεις του κατακτητή που είχαν δει. Αυτά τα θέματα ήταν όμως αποσιωπημένα και από τη γερμανική ιστοριογραφία και γι’ αυτό
εντελώς άγνωστα στη γερμανική κοινή γνώμη. Αυτή η κατάσταση άλλαξε στη γερμανική ιστοριογραφία μόνο με τις σπουδαίες έρευνες του Χάγκεν Φλάισερ και του Χέρμαν Φραγκ Μέγερ. Από την πλευρά μου πήρα συνεντεύξεις αποκλειστικά από απλούς, συχνά και αγράμματους, μάρτυρες, γιατί ήθελα ν’ ακούσω τον κοσμάκη, δηλαδή μαρτυρίες από αυτούς που συχνά δεν έχουν φωνή στην Ιστορία και δεν ακούγονται. Τελικά έχω δημοσιεύσει τις έρευνές μου με τις εκδόσεις Ισνάφι των Ιωαννίνων, στην τριλογία “Μνήμες Κατοχής”, της οποίας ο τρίτος τόμος περιγράφει την τραγωδία του μαρτυρικού χωριού των Λυγκιάδων. Πρόσφατα αυτά τα βιβλία κυκλοφόρησαν και στα γερμανικά. Ελπίζω πως τα βιβλία μου θα μπορέσουν να ευαισθητοποιήσουν και την κοινή γνώμη της Γερμανίας για το ανοιχτό θέμα των γερμανικών οφειλών και επανορθώσεων που ποτέ δεν έγιναν». Παρά το γεγονός ότι οι μεταπολεμικές γερμανικές κυβερνήσεις φρόντιζαν σε κάθε ευκαιρία να εκφράζουν τον αποτροπιασμό τους για τις θηριωδίες των ναζί, αποφεύγοντας για δεκαετίες να «δηλώνουν περήφανοι για την πατρίδα τους», στο θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων στα θύματα του Ολοκαυτώματος αλλά και στην τιμωρία των πραγματικών δραστών αποδεικνύονταν κάθε άλλο παρά συνεργάσιμες. «Ειλικρινά δεν έχω πολλές ελπίδες για αλλα-
www.topontiki.gr
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
22
Μια συγγνώμη δεν είναι αρκετή Φόρος τιμής από τον Γερμανό πρόεδρο στα θύματα των ναζί του χωριού Λυγκιάδες Στο επίκεντρο της τριήμερης επίσκεψης του Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ άλλων η απότιση φόρου τιμής του Γερμανού προέδρου της Δημοκρατίας στα 92 θύματα του ολοκαυτώματος των Λυγκιάδων.
Π
ρόκειται για το μαρτυρικό χωριό στη δυτική πλευρά του όρους Μιτσικέλι, που κατέκαψαν οι ναζί στις 3 Οκτωβρίου 1943 ως αντίποινα για τον θάνατο του αντισυνταγματάρχη της 1ης Ορεινής Μεραρχίας Γιόζεφ Ζάλμινγκερ – ναζί διαβόητου για τα κατορθώματά του στο Ανατολικό Μέτωπο – από τους Έλληνες αντάρτες του ΕΔΕΣ τρεις ημέρες νωρίτερα. Εκείνη τη μαύρη Κυριακή οι ναζί του 79ου Τάγματος Εφέδρων άρχισαν να συγκεντρώνουν στην πλατεία του μικρού χωριού όλους τους κατοίκους και, με την πρόφαση ότι θα τους έστελναν στα Ιωάννινα, άρχισαν να τους χωρίζουν σε ομάδες των 10-15 ατόμων. Όταν οι αρχικά ανυποψίαστοι κάτοικοι των Λυγκιάδων αντιλήφθηκαν τι επρόκειτο να συμβεί, ήταν πλέον αργά. Τα ναζιστικά κτήνη του 79ου Τάγματος είχαν ήδη αρχίσει τη σφαγή, δίχως να κάνουν διάκριση σε νέους, ηλικιωμένους, εγκύους και μωρομάνες με τα βρέφη στην αγκαλιά τους. Δεν δίστασαν μάλιστα να τρυπήσουν με την ξιφολόγχη ακόμα και μωρά λίγων μηνών, με τον τελικό απολογισμό των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας να ανέρχεται σε 92 νεκρούς. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονταν 39 παιδιά ηλικίας μεταξύ 6 μηνών και 11 χρόνων.
Έρευνα Για δεκαετίες το ολοκαύτωμα των Λυγκιάδων, όπως και αμέτρητα άλλα εγκλήματα των ναζί στην κατοχική Ελλάδα, αποσιωπήθηκε όχι μόνο στη γερμανική, αλλά και στην ελληνική κοινή γνώμη. Χρειάστηκε η προσωπική δεκαετής επίμονη έρευνα του Γερμανού καθηγητή της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης Κριστόφ Σμινκ Γκουστάβους, προκειμένου να αποκαλυφθεί η θηριωδία και να αναζητηθούν οι ένοχοι. Ο 70χρονος καθηγητής, ο οποίος έμαθε νέα ελληνικά μόνο και μόνο για να μπορέσει να αποκαλύψει τις θηριωδίες των ομοϊδεατών του Χίτλερ στην Ήπειρο, μίλησε στο «Ποντίκι» τόσο για την πολυετή έρευνά του, που αποτυπώθηκε σε μια τριλογία βιβλίων με τίτλο «Μνήμες Κατοχής» όσο και για το τι προσδοκά από την επίσκεψη του Γερμανού προέδρου της Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα. «Μετά τόσα χρόνια παρασιώπησης από τις αρχές της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας, είναι ώρα να θυμηθούν επιτέλους τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας στην κατεχόμενη Ελλάδα. Προσωπικά είχα αρχίσει τη δεκαετία του 1980
Ελένη Ρούσκα, επιζήσασα της καταστροφής, με μία φωτογραφία του σκοτωμένου συζύγου της
ενα εγκλημα που για χρονια αποσιωπηθηκε και αποκαλυψε ο γερμανοσ ιστορικοσ κριστοφ σμινκ γκουσταβουσ με το βιβλιο του «μνημεσ κατοχησ»
τις έρευνές μου για τα εγκλήματα πολέμου της Βέρμαχτ στην Ελλάδα. Τότε το θέμα αυτό ήταν εντελώς άγνωστο στην κοινή γνώμη της Γερμανίας. Στα πρώτα ταξίδια μου στην Ήπειρο είχα ακούσει από ντόπιους τα τραγικά γεγονότα του πολέμου και της Κατοχής. Αποφάσισα να μάθω τη γλώσσα για να συγκεντρώσω μαρτυρίες: τα επτά χρόνια στο λύκειο με μαθήματα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με βοήθησαν να μάθω τα νέα ελληνικά» αναφέρει ο Γερμανός καθηγητής. Κατά τη διάρκεια της επί τόπου έρευνας στα χωριά της Ηπείρου ο Γκουστάβους βρέθηκε αντιμέτωπος με την καχυποψία των επιζώντων, οι οποίοι, σχεδόν σαράντα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, απέφευγαν να αναφέρονται στις θηριωδίες των ναζί. «Πήρα πολλές συνεντεύξεις από γέροντες και γιαγιάδες που μου εμπιστεύτηκαν τις αναμνήσεις τους. Συχνά οι ίδιοι δεν είχαν μιλήσει ούτε με τα παιδιά τους για το θέμα αυτό. Έτσι κατάλαβα πως δεν υπάρχει μόνο η σιωπή των εγκληματιών για τα τόσα δεινά που είχαν προκαλέσει στα κατεχόμενα Βαλκάνια – μια σιωπή για να κρύψουν τις ευθύνες τους. Υπήρχε επίσης η σιωπή των θυμάτων, που έπρεπε να βρουν τρόπους επιβίωσης μετά τις εγκληματικές πράξεις του κατακτητή που είχαν δει. Αυτά τα θέματα ήταν όμως αποσιωπημένα και από τη γερμανική ιστοριογραφία και γι’ αυτό
εντελώς άγνωστα στη γερμανική κοινή γνώμη. Αυτή η κατάσταση άλλαξε στη γερμανική ιστοριογραφία μόνο με τις σπουδαίες έρευνες του Χάγκεν Φλάισερ και του Χέρμαν Φραγκ Μέγερ. Από την πλευρά μου πήρα συνεντεύξεις αποκλειστικά από απλούς, συχνά και αγράμματους, μάρτυρες, γιατί ήθελα ν’ ακούσω τον κοσμάκη, δηλαδή μαρτυρίες από αυτούς που συχνά δεν έχουν φωνή στην Ιστορία και δεν ακούγονται. Τελικά έχω δημοσιεύσει τις έρευνές μου με τις εκδόσεις Ισνάφι των Ιωαννίνων, στην τριλογία “Μνήμες Κατοχής”, της οποίας ο τρίτος τόμος περιγράφει την τραγωδία του μαρτυρικού χωριού των Λυγκιάδων. Πρόσφατα αυτά τα βιβλία κυκλοφόρησαν και στα γερμανικά. Ελπίζω πως τα βιβλία μου θα μπορέσουν να ευαισθητοποιήσουν και την κοινή γνώμη της Γερμανίας για το ανοιχτό θέμα των γερμανικών οφειλών και επανορθώσεων που ποτέ δεν έγιναν». Παρά το γεγονός ότι οι μεταπολεμικές γερμανικές κυβερνήσεις φρόντιζαν σε κάθε ευκαιρία να εκφράζουν τον αποτροπιασμό τους για τις θηριωδίες των ναζί, αποφεύγοντας για δεκαετίες να «δηλώνουν περήφανοι για την πατρίδα τους», στο θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων στα θύματα του Ολοκαυτώματος αλλά και στην τιμωρία των πραγματικών δραστών αποδεικνύονταν κάθε άλλο παρά συνεργάσιμες. «Ειλικρινά δεν έχω πολλές ελπίδες για αλλα-
23
www.topontiki.gr
Το Θέμα Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Πάγιο αίτημα των συγγενών των θυμάτων οι Επανορθώσεις
Χρίστος Παππάς, επιζών και δάσκαλος του χωριού, με τη γυναίκα του και τον πατέρα Χολέβα
γή στάσης εκ μέρους της γερμανικής κυβέρνησης. Μετά την προσφυγή των συγγενών θυμάτων του Διστόμου και τη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της Χάγης, η δική μας κυβέρνηση λέει πως αυτό το θέμα έχει λήξει. Αν δεν αναληφθούν σχετικές πρωτοβουλίες από την ελληνική κυβέρνηση και την ελληνική κοινή γνώμη, η Γερμανία δεν θα αλλάξει στάση.
Ατιμωρησία Όσον αφορά την ατιμωρησία των υπευθύνων για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, το είδα στην αρχειοθέτηση της εισαγγελικής προανάκρισης της Εισαγγελίας της Βρέμης, την οποία εντόπισα στο κρατικό αρχείο της πόλης μου. Το έχω περιγράψει στον δεύτερο τόμο της τριλογίας μου “Μνήμες Κατοχής”. Το ίδιο ισχύει για το ολοκαύτωμα των Λυγκιάδων. Τη δεκαετία του 1980 που πρωτοήρθα στους Λυγκιάδες, το χωριό ήταν ακόμα ερειπωμένο: καμία επανόρθωση, καμία αποζημίωση από γερμανικής πλευράς. Το χωριό που βλέπουμε σήμερα επανορθώθηκε αποκλειστικά από τους ίδιους τους χωριανούς και από τους απογόνους τους. Δηλαδή κι εκεί ατιμωρησία των δραστών – αυτήν τη φορά από την Εισαγγελία του Μονάχου. Το έχω περιγράψει λεπτομερώς στον τρίτο τόμο της τριλογίας μου που αφορά την καταστροφή των Λυγκιάδων». Όσον αφορά το τι προσδοκά από την επίσκε-
Το τελευταίο βιβλίο της τριλογίας του Κριστόφ Σμινκ Γκουστάβους «Μνήμες Κατοχής»
ψη του Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα και αν θεωρεί πως αυτή θα συμβάλει στη βελτίωση του κλίματος μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, που κατά γενική ομολογία βρίσκεται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων 20-30 χρονών, ο καθηγητής Γκουστάβους δεν «τρέφει μεγάλες προσδοκίες». «Διάφορα ΜΜΕ στη Γερμανία κάνουν εδώ και καιρό μία ανεύθυνη προπαγάνδα εναντίον της Ελλάδας: “Οι Pleitegriechen (οι χρεοκοπημένοι Έλληνες)! Να πουληθούν τα νησιά τους!” ή “Ο Γερμανός φορολογούμενος πληρώνει για τη χρεοκοπία των απατεώνων” κ.λπ. Αυτά είναι συνηθισμένα σλόγκαν στις γερμανικές μπυραρίες. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, ο Γερμανός πρόεδρος έχει μεγάλη ευθύνη για όσα θα πει στο μαρτυρικό χωριό Λυγκιάδες. Σε άλλες περιπτώσεις βρήκε τις σωστές λέξεις για να χαρακτηρίσει αδικίες και εγκλήματα. Βέβαια, το θέμα δεν είναι μόνο δικό μας: η διαφθορά είναι και ελληνικό βάσανο. Είδαμε κι έναν Έλληνα πρώην υπουργό Άμυνας με χειροπέδες μπροστά τις ελληνικές εισαγγελικές αρχές. Επίσης μάθαμε πως μερικοί πήραν τεράστιες μίζες προκειμένου να αγοράσει η Ελλάδα άρματα μάχης και υποβρύχια από τη γερμανική πολεμική βιομηχανία. Από αυτήν την άποψη, ελπίζω να εκφράσει ο Γερμανός πρόεδρος μηνύματα Ειρήνης και συμφιλίωσης: Ο κόσμος των πολέμων που ζούμε, τα έχει μεγάλη ανάγκη».
«Μια συγγνώμη δεν φθάνει» λέει ένα παλιό σουξέ της λαϊκής Αθήνας. Σαφώς ο Γερμανός πρόεδρος της Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ, ο οποίος βρίσκεται από χθες στην Ελλάδα στο πλαίσιο τριήμερης επίσημης επίσκεψης, δεν έχει υπ’ όψιν του τον... Γιώργο Μαζωνάκη. Αντίθετα, γνωρίζει πολύ καλά τόσο τις θηριωδίες των ναζί στην κατοχική Ελλάδα, την τριετία 1941-44, καθώς επίσης και το πάγιο αίτημα των συγγενών των θυμάτων για τις Επανορθώσεις. Τηρώντας δε απαρέγκλιτα τη στάση των μεταπολεμικών γερμανικών κυβερνήσεων ο Γκάουκ αρκείται σε συγκινητικές δηλώσεις περί «αναγνώρισης των ευθυνών και ταπεινής συγγνώμης» του γερμανικού λαού, για τα εγκλήματα των ναζί. Αρνείται όμως πεισματικά να αναφερθεί στο «καυτό ζήτημα» των πολεμικών αποζημιώσεων, δηλώνοντας «αναρμόδιος». Στην πραγματικότητα, η ελληνική κυβέρνηση και κατ’ επέκταση η ελληνική κοινωνία δεν πρέπει να προσδοκά τίποτε από την επίσκεψη του Γερμανού Προέδρου της Δημοκρατίας. Ως αναρμόδιος για όλα τα «ακανθώδη» ζητήματα, όπως π.χ. την εμπλοκή γερμανικών πολυεθνικών εταιρειών στο πάρτι της διαφθοράς που στήθηκε στην Ελλάδα τις δεκαετίες του 1990 και του 2000 και το γερμανικής εμπνεύσεως μνημόνιο, που έχουν οδηγήσει τις ελληνογερμανικές σχέσεις στο χειρότερο σημείο των τελευταίων είκοσι - τριάντα ετών, ο γερμανός πρόεδρος το πολύ-πολύ να γονατίσει μπροστά στο μνημείο των 92 κατοίκων του χωριού Λυγκιάδες Ιωαννίνων, που σφαγιάστηκαν από τους ναζί στις 3 Οκτωβρίου 1943 ζητώντας συγγνώμη για τα εγκλήματα των προγόνων του. Πολλοί πάντως είναι υποστηρικτές της άποψης πως ο Γκάουκ καλό θα ήταν να μην επιχειρήσει να μιμηθεί τον Βίλι Μπραντ το 1970 στη Βαρσοβία. Όταν εκείνος ο μέγιστος Γερμανός πολιτικός έπεσε στα γόνατα μπροστά στο Μνημείο των θυμάτων του Ολοκαυτώματος εκφράζοντας τον αποτροπιασμό του για τα ναζιστικά εγκλήματα. Άλλες εποχές όμως και, κυρίως, άλλα μεγέθη!
www.topontiki.gr
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 μαρτιου 2014
24
Ο ΣΕΒ στη ζώνη του λυκόφωτος Το παζάρι των μεγάλων οικογενειών και τα πρόσωπα που δεν «περπάτησαν» Το... ροκέ της τελευταίας στιγμής, που φέρνει στη θέση του νέου προέδρου του ΣΕΒ τον Θεόδωρο Φέσσα, είναι μια ακόμη (ισχυρότατη) ένδειξη του ότι εδώ και μερικά χρόνια η ελληνική βιομηχανία έχει εισέλθει για τα καλά στη ζώνη του λυκόφωτος.
Θόδωρο Φέσσα, ο οποίος αποδέχτηκε την πρόταση. Λέγεται ότι, για ορισμένους εκ των «γερόντων», η κοινή «ατζέντα» με τον ΣΥΡΙΖΑ «παραήταν βαριά» για να την αποδεχτεί ο ΣΕΒ. Κάπως έτσι την πλήρωσε ο Δασκαλόπουλος.
Επιλογή της... τρόικας!
Β
εβαίως δεν ισχυριζόμαστε κάτι τέτοιο επειδή ο επιχειρηματίας της Info Quest στερείται βιογραφικού, αλλά για τον απλούστατο λόγο ότι η ίδια η βιομηχανία, με την επιλογή της (και ιδιαίτερα με το παρασκήνιο που προηγήθηκε), στέλνει την μπάλα στην κερκίδα σε μια από τις πιο κρίσιμες καμπές της ιστορίας της, δείχνοντας, για μια σειρά από λόγους, ότι και ο ίδιος ο ΣΕΒ ως θεσμός οδεύει προς τη δύση του. Από το περασμένο φθινόπωρο στις τάξεις του ΣΕΒ καταγράφονταν αποκλίνουσες τάσεις. ♦ Η οικογένεια Στασινόπουλου αμφισβητεί έντονα τις σημερινές διαδικασίες του ΣΕΒ. ♦ Η οικογένεια Δαυίδ, μετά τη μεταφορά της Coca Cola - 3E, έδειχνε να μην ενδιαφέρεται και τόσο για τις εξελίξεις στο ελληνικό μέτωπο, παρά μόνο για το πώς θα έρθουν κέρδη από την Αγγλία. ♦ Την ίδια ώρα, τα ΕΛΠΕ εκπροσωπούνται από τον «πολυεθνικό» Γιάννη Κωστόπουλο, αντί από κάποιο μέλος της οικογένειας Λάτση, που μετά την «περιπέτεια» της Eurobank δείχνει να εστιάζει στο πώς θα αποφύγει ένα νέο στραπάτσο με τα ΕΛΠΕ. ♦ Η οικογένεια Βαρδινογιάννη δεν εκπροσωπείται στο «προεδρείο των γερόντων» και δεν έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον. ♦ Πολλοί είχαν σημειώσει την είσοδο του Δημήτρη Παπαλεξόπουλου στο Δ.Σ. ως «υπομόχλιο» για τη δική του προώθηση στην προεδρία. Παρά τις φυγόκεντρες τάσεις για τη βιομηχανία, η επιλογή του νέου προέδρου ήταν ιδιαίτερα κρίσιμη, μια και για τους περισσότερους σηματοδοτούσε την αναγκαιότητα της επιστροφής των εταιρειών - μελών του συνδέσμου στη βαριά βιομηχανία.
Τα θέλουν... όλα! Στην ατζέντα των Ελλήνων βιομηχάνων κυριαρχούν ως ζητήματα το ενεργειακό κόστος, η «υπέρμετρη φορολό-
γηση», το ασφαλιστικό, το εργασιακό (και πολλά άλλα), για τα οποία απαιτούν λύσεις εδώ και τώρα. Ως εκ τούτου απαιτούν έναν διεκδικητικό και παρεμβατικό πρόεδρο. Για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, θεωρήθηκε ότι ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος δεν είχε τα εχέγγυα για να πάει τη βιομηχανία στο επόμενο βήμα της, παρά την «κάλυψη» των καλών σχέσεων με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο η πολυπόθητη ομοφωνία δεν επιτεύχθηκε στο «συμβούλιο των γερόντων», το οποίο παραδοσιακά επιλέγει και αναδεικνύει τον πρόεδρο. Και η έλλειψή της έφερε και τις αδυναμίες που τόσο ανάγλυφα καταγράφηκαν στη συνέχεια. ♦ Με το όνομα του Φέσσα να «παίζει» διαρκώς στο παρασκήνιο, αλλά να μην έρχεται στην επιφάνεια, βολιδοσκοπήθηκε ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος. Αν και ο βιομήχανος της Chipita αρχικά δέχτηκε και εμφανίστηκε ως υποψήφιος, λίγο αργότερα απέσυρε την υποψηφιότητά του επικαλούμενος... έλλειψη χρόνου. Ήταν προφα-
Οι βιομηχανοι επελεξαν τον εκλεκτο της Μερκελ – και... μη βιομηχανο – ως επικεφαλης τους
νές ότι κάτι... δεν του κόλλαγε. ♦ Η σκυτάλη πέρασε στον Δημήτρη Παπαλεξόπουλο του Τιτάνα, ο οποίος, αν και επιβεβαίωσε αυτούς που τον έβλεπαν να «παίζει», σύντομα είδε πως οι αρνητικές συνιστώσες είναι περισσότερες από τις θετικές. ♦ Το συμβούλιο στράφηκε στον Ευάγγελο Μυτιληναίο, ο οποίος θεωρητικά εξέφραζε κατά τον καλύτερο τρόπο το «μοντέλο» του νέου προέδρου του ΣΕΒ. Και αυτός όμως τελικά αρνήθηκε, επικαλούμενος (επίσης) φόρτο εργασίας. ♦ Καθώς η απόφαση για τον νέο πρόεδρο έπρεπε να είχε κλείσει από τον Δεκέμβριο, ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος εκμεταλλεύθηκε το κενό και... αυτοεπιστρατεύθηκε ως λύση ανάγκης (καλύπτοντας βέβαια πλήρως και τη δική του επιθυμία να παραμείνει). Το... «δυστύχημα» είναι ότι, ενώ οι «γέροντες» δεν επιθυμούσαν την ανανέωση της θητείας του για πέμπτη φορά, τον άφησαν να εκτεθεί με δημόσιες ανακοινώσεις και στη συνέχεια τον «ακύρωσαν» επιλέγοντας τελικά τον
Τα παλιά τζάκια Το μεγάλο ερώτημα είναι πώς ο ΣΕΒ θα περιφρουρήσει – αν βεβαίως θέλει... – τις χιλιάδες θέσεις εργασίας στη βαριά βιομηχανία, τη μεταλλουργία και την οικοδομή, όταν στο διοικητικό του συμβούλιο μετέχουν συνήθως «προσωπάρχες» που δεν μπορούν να λάβουν αποφάσεις, ενώ πολλά από τα μέλη του έχουν σταματήσει να πληρώνουν τις συνδρομές τους. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια τις θέσεις της βιομηχανίας υποστηρίζει πολύ περισσότερο
η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) παρά ο ΣΕΒ, ενώ ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος κρατάει και αυτός αποστάσεις. Προφανώς, όλοι έχουν καταλάβει ότι στον Σύνδεσμο τους τελευταίους μήνες ασχολήθηκαν περισσότερο με το πώς κάποια παλιά τζάκια θα διατηρήσουν το δικαίωμα στην ανάδειξη των διοικήσεων και λιγότερο με το τεράστιο αδιέξοδο της πραγματικής βιομηχανίας...
Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει, με δεδομένες τις αποκλίσεις στο εσωτερικό του Συνδέσμου αλλά και την προφανή έλλειψη ομοφωνίας (είναι γνωστό στους κύκλους των βιομηχάνων ότι και για τον Φέσσα διατυπώθηκαν πολλές δεύτερες σκέψεις), είναι το γιατί δεν έγιναν εκλογές για το προεδρείο από τη «βάση», με υποψηφιότητες και ψηφοφορία, όπως είχαν προτείνει πολλά μέλη του Συνδέσμου από το περασμένο φθινόπωρο. Θα ήταν μια «υγιής επανάσταση» για τον ΣΕΒ, η οποία τελικά δεν προχώρησε. Το δεύτερο ερώτημα αφορά το «ποιος» ήταν τελικά αυτός που επέλεξε τον Φέσσα. Στην επιχειρηματική πιάτσα λένε ότι πρόεδρο του ΣΕΒ «βγάζει» ο Τιτάνας ή... η γνώμη του. Ερώτημα λοιπόν αποτελεί το εάν ο Παπαλεξόπουλος, που δεν δέχθηκε ο ίδιος τη θέση, την... έσπρωξε στον Φέσσα. Αντίθετα, στους ίδιους κύκλους θεωρείται βέβαιο ότι ο Φέσσας έχει την «ευλογία» (αν όχι και το σπρώξιμο) της τρόικας και των δανειστών. Η παρουσία του (που είχε προκαλέσει ερωτήματα) στο δείπνο της Μέρκελ και σε πολλά από τα επιχειρηματικά φόρα που οργάνωσε η κυβέρνηση είναι απολύτως ενδεικτική. Όπως και η κοινή γλώσσα που χρησιμοποίησαν για το πρόσωπό του όλα τα μνημονιακά ΜΜΕ: «Ο κατάλληλος άνθρωπος την κατάλληλη ώρα»... Τα «θέματα» για την επόμενη μέρα είναι πολλά για τον Σύνδεσμο. Η αποτυχία των «γερόντων» να βάλουν έναν βιομήχανο στο τιμόνι του ΣΕΒ οδηγεί τον Σύνδεσμο στο λυκόφως της ιστορίας του. Την ώρα που θα έπρεπε να προχωρήσει σε εσωτερική επανάσταση, κάνει μια ακόμα επιλογή «ισορροπιών» και δημοσίων σχέσεων. Το πολιτικό και οικονομικό τοπίο, όπως εξελίσσεται, δείχνει να μην περιλαμβάνει την ελληνική βιομηχανία, παρά μόνο ξένες επενδύσεις χαμηλού ρίσκου ή ξεπουλήματα. Και η αδυναμία της κυβέρνησης να λύσει το πρόβλημα του ενεργειακού κόστους (σύντομα θα δούμε ότι οι εξαγγελίες των προηγούμενων ημερών δεν έχουν κοστολογηθεί σωστά...) είναι ενδεικτική.
art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Νο 355
ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΥΡΙΝΑΣ:
Τα παιχνίδια των παππούδων και των γιαγιάδων µας Σελ.: 04-05
ΜΑΝΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ: 50 ΧΡΟΝΙΑ ΤΡΑΓΟΥ∆ΙΑ Σ' ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Οι ελεύθεροι κι ωραίοι ζούνε σαν τους ποιητές Σελ.: 06-07
ΑΝΟΙΧΤΗ ΤΕΧΝΗ
Ένα «κύτταρο» για τον πολιτισµό Σελ.: 03
«ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ»
25 τροµερά παιδιά έκαναν «µπουλούκι» Σελ.: 11
ΒΙΒΛΙΟ
«Οι µεταµορφώσεις της πόλεως» Σελ.: 12
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ο Ένκε Φεζολάρι και οι δυο πατρίδες Σελ.: 14
ποντικιart
06/03 - 12/03
Η εποχή μας
03/27
www.topontiki.gr
«Ανοιχτή Τέχνη» από τον Αλέξανδρο Ασωνίτη Μέσα στην κρίση μια ομάδα ανθρώπων, καλλιτεχνών και ειδικών, δημιουργήθηκε για να μεταδώσει εμπειρίες, γνώσεις, πολιτισμό. Ο εμπνευστής του εγχειρήματος, Αλέξανδρος Ασωνίτης, από τους πιο επιτυχημένους συγγραφείς της γενιάς του, προχωρά σε νέα μονοπάτια, με αυτοπεποίθηση και ενθουσιασμό. Και μας μιλά για αυτό… Ποιο είναι το στίγμα; Το καθορίζουν οι παρουσίες σημαντικών προσώπων που εισηγούνται τα σεμινάρια. Μετέχουν πέντε καθηγητές πανεπιστημίων (Βασίλης Κύρκος - καθηγητής Φιλοσοφίας, μεταφραστής του συνόλου των Προσωκρατικών, Βασίλης Καραποστόλης - καθηγητής Πολιτισμού και Επικοινωνίας, Λαλούλα Χρυσικοπούλου - τ. διευθύντρια του Εθνικού Θεάτρου, τ. καθηγήτρια στη Θεατρολογία, Κώστας Γεωργουσόπουλος, Θανάσης Μουτσόπουλος - καθηγητής στην Κρήτη) και προσωπικότητες με σημαντική παρουσία: ο Γιάννης Μετζικώφ, ο Γιάννης Τριάντης, o ψυχίατρος Νίκος Σιδέρης, οι σκηνοθέτες Γιάννης Οικονομίδης και Νίκος Αλευράς, ο ποιητής Γιώργος Μπλάνας, η στιχουργός Αγαθή Δημητρούκα, η αστροφυσικός Φιόρη Μεταλληνού, οι εικαστικοί Κορνήλιος Γραμμένος και Γεωργία Δαμοπούλου, ο συγγραφέας Κωνσταντίνος Τζαμιώτης – το τελευταίο του μυθιστόρημα «Η πόλη και η σιωπή» εντυπωσιάζει –, ο βραβευμένος σεναριογράφος του «Μαχαιροβγάλτη» Δώρης Αυγερινόπουλος, η σκηνοθέτις ντοκιμαντέρ Διονυσία Κοπανά, οι εξαιρετικοί φιλόλογοι Χρίστος Δάλκος – ήταν στην ομάδα του Λεξικού της Ακαδημίας –, Διονυσία Φουσιάνη – κάνει αρχαία ελληνικά για παιδιά - εφήβους και ενήλικες –, ο Καμίλο Νόλλας - φωτογραφία. Όπως διαπιστώνετε, το επίπεδό μας είναι υψηλού, πανεπιστημιακού, επιπέδου. Κάποιοι μας αποκαλούν United Artists, είναι πολύ τιμητικό, αλλά μάλλον πραγματικό.
ο συγγραφεασ αλεξανδροσ ασωνιτησ Κωστούλα Τωμαδάκη
Πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η «Ανοιχτή Τέχνη»; Δεδομένων των δράσεων που αναλάβαμε και του ότι αντεπεξερχόμαστε σε μια τόσο δύσκολη περίοδο (ευχαριστούμε θερμά όσους μας στήριξαν), μπορεί να εξελιχθεί σε πολιτιστικό οργανισμό με δημόσια παρουσία, τον οποίο θα εμπιστεύονται όποιοι ενδιαφέρονται ν’αναπτύξουν τις γνώσεις τους αποκομίζοντας καινούργιες. Η μάθηση δεν τελειώνει ποτέ, σε κρατάει σε εγρήγορση και νεότητα. Επιχειρούμε να υλοποιήσουμε κάποιες σοβαρές μας ιδέες, αρκεί να θελήσουμε όλοι να βγούμε από το τέλμα. Δεν αναφέρομαι στο πρωτοφανούς επάχθειας μνημόνιο, αλλά στην ανάπτυξή μας, που πρέπει να έχει άξονα τον σεβασμό στην Ιστορία και στον Πολιτισμό μας. Προσπαθήσαμε να αναδείξουμε σε Μουσείο Αντιναζιστικής Αντίστασης τις παραμελημένες ναζιστικές φυλακές της οδού Κοραή 4, έπονται ένα συνέδριο και μια έκθεση. Κάνουμε κινηματογραφικές προβολές και διαλέξεις με ελεύθερη είσοδο. Πριν δυο βδομάδες ο καθηγητής του Αριστοτελείου Γιάννης Σειραδάκης, μέλος της διεθνούς επιστημονικής ομάδας για τη διερεύνηση του Υπολογιστή των Αντικυθήρων, μίλησε για τον καταπληκτικό αυτόν υπολογιστή. Μας τίμησαν με τις διαλέξεις τους οι: Μάνος Ελευθερίου, Μανώλης Μητσιάς, Γιώργος Λαζόγκας και εισηγητές των σεμιναρίων.
Ποιες ήταν οι δυσκολίες που αντιμετωπίσατε; Διαδικαστικού χαρακτήρα. Ήμασταν άπειροι… εγώ και η φωτογράφος Εύη Πίτερσον, που ξεκινήσαμε το εγχείρημα. Έχετε αναπτύξει τη δική σας μέθοδο διδασκαλίας στη δημιουργική γραφή; Διδάσκω δέκα χρόνια, περισσότεροι από δεκαπέντε μαθητές/ριες μου εξέδωσαν βιβλία στους: Καστανιώτη, Μελάνι, Αλεξάνδρεια κ.α. Ονομάζω τη μέθοδό μου «ολική», όπως το «ολικό μυθιστόρημα». Περιλαμβάνει όλα όσα απαιτούνται για τη συγγραφή: γνώση και καλό χειρισμό της γλώσσας, γνώσεις Λογοτεχνίας - Φιλοσοφίας - Ιστορίας, εξαντλητική εξάσκηση στη γραφή. Γράφουμε εβδομαδιαίως διηγήματα και άρθρα με ελεύθερο θέμα. Προηγείται εκμάθηση - ανάλυση του τρόπου που δομούμε ένα διήγημα - μυθιστόρημα, τους χαρακτήρες, τα επεισόδια, την πλοκή, την επιλογή θέματος, τις περιγραφές. Προετοιμασία για την ψυχική κατάσταση στην οποία βρίσκεται όποιος γράφει. Η σημασία της διόρθωσης και αυτοκριτικής, όσο επώδυνα κι αν είναι.
art ΠΟΝΤΙΚΙ
Info
Ανοιχτή Τέχνη (σεμινάρια, διαλέξεις, δράσεις για τις τέχνες και τον πολιτισμό). Φιλελλήνων & Ναυάρχου Νικοδήμου 2, Σύνταγμα, τηλ.: 210.3227188 (anoixtitexni.gr)
ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας
αρχισυντακτησ Μηνάς Βιντιάδης
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ εκδοσησ
Υπευθυνη υλης Χρυσούλα Παπαϊωάννου
Παναγής Δ. Κουτουφάς
Όλα αυτά ως ενιαίο σύνολο, όπως στη συγγραφική πραγματικότητα. Όχι ανοησίες με διηγήματα μέσω τηλεφωνικών καταλόγων. Όποιες/οι έχουν όρεξη για γράψιμο και διάβασμα, καλοδεχούμενοι.
διορθωση ΚειμΕνων Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου
εμπορικO TMHMA Μάνθος Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226
δελτιο καιρ ου
Τα Όσκαρ στα social media
της χρυσουλασ παπαϊωαννου Αναμενόμενα, χωρίς εκπλήξεις. Όσο και να παραπονιόμαστε – πάντα υπάρχει περιθώριο – ότι ο Αλεξάντερ Πέιν και η «Νεμπράσκα» του έφυγαν χωρίς βραβείο ή ότι ο Λεονάρντο ντι Κάπριο πάλι αγνοήθηκε από τα μέλη της Ακαδημίας, η αλήθεια είναι ότι πάνω - κάτω ήταν ίσως τα πιο αναμενόμενα Όσκαρ, χωρίς αναπάντεχες βραβεύσεις και outsiders. Έτσι, κανείς δεν έμεινε με ανοιχτό στόμα που το «12 χρόνια σκλάβος» κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας (και δύο ακόμα), που το «Gravity» έφυγε με 7 Όσκαρ, ανάμεσά τους και αυτό της Σκηνοθεσίας για τον Αλφόνσο Κουαρόν, που ο Μάθιου ΜακΚόναχι πήρε το Όσκαρ Α’ Ανδρικού για την ερμηνεία στο «Dallas Byers Club» κ.λπ. Ακόμα και η τούμπα της Τζένιφερ Λόρενς στο κόκκινο χαλί δεν μας εξέπληξε. Είχε πέσει και πέρυσι. Χαλάλι της. Και πάλι θεά είναι, και σε ομορφιά και σε ταλέντο. Το μόνο «σφήνα» ενσταντανέ ήταν η πολιτική δήλωση συμπαράστασης στους λαούς της Ουκρανίας και της Βενεζουέλας του Τζάρετ Λέτο, που πήρε Όσκαρ Β’ Ανδρικού («Dallas Byers Club»). Όσο για την 86η τελετή, αυτή κι αν ήταν εντελώς φλατ και αναμενόμενη. Μεγάλη σε διάρκεια, με ελάχιστα πετυχημένα αστεία από την παρουσιάστρια Έλεν ντε Τζενέρις, και… ρουτίνα και πάλι ρουτίνα. Αλλά είναι γνωστό ότι τα Όσκαρ δεν φημίζονται για την τελετή τους.
οι σταρ τησ βραδιασ Αν εξαιρέσεις τις παρουσίες στο κόκκινο χαλί και ελάχιστες στιγμές, η τελετή συνοψίζεται σε «ένα ακόμα χαμένο ξενύχτι». Τι έκανε φέτος τη διαφορά, αν θέλουμε σώνει και καλά να βρούμε κάτι; Το ότι τα Όσκαρ μπήκαν γερά στον κόσμο των social media. Η selfie φωτογραφία που τράβηξε ο Μπράντλεϊ Κούπερ με το κινητό τής Ντε Τζενέρις, με μια χούφτα σταρ να επιδεικνύουν πλατύ χαμόγελο, έσπασε κάθε ρεκόρ. Μέσα σε μία ώρα έκανε 1,7 εκατομμύρια retweets. Μη φανταστείτε, βέβαια, ότι ήταν αυθόρμητη κίνηση. Ένα καλό διαφημιστικό κόλπο προώθησης smartphone ήταν. Όσο για το σκηνικό με τις πίτσες που παρήγγειλε η Ντε Τζενέρις και μοίρασε ο ντελιβεράς στους σταρ, ήταν ένα μετριότατο επικοινωνιακό τέχνασμα. Ας κρατήσουμε μια φράση του μεγάλου νικητή της βραδιάς, του σκηνοθέτη Στιβ ΜακΚουίν, ο οποίος αφιέρωσε το βραβείο του «σε όσους επιλέγουν όχι να επιβιώνουν, αλλά να ζουν».
04/28 Η Ελλάδα αλλάζει;
06/03 - 12/03
ΠΟΝΤΙΚΙart
www.topontiki.gr
ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΓΗ
Της ΣΙΣΣΥΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
Αυτοί που φεύγουν κάνουν πιο φτωχή την Τέχνη… Ο Ρενέ και ο Τρυφώ ήταν οι αγαπημένοι των σινεφίλ που κάποτε ανακάλυπταν τον κινηματογράφο μέσα από τα αφιερώματα στα θερινά σινεμά. Οι δυο τους, αρκετά χρόνια νωρίτερα, το 1959, στο Φεστιβάλ των Καννών, με το «Χιροσίμα, αγάπη μου» και τα «400 κτυπήματα» άλλαζαν τον τρόπο που βλέπαμε το σινεμά, αλλά και τον κόσμο γύρω μας. Ένας άντρας και μια γυναίκα πρωταγωνιστές και στη «Χιροσίμα» του Ρενέ, η οποία, όπως και το «Μαριένμπαντ», βασιζόταν σε ένα μυθιστόρημα – εκείνο σε έργο του Αλέν Ρομπ Γκριγιέ, η «Χιροσίμα» στο βιβλίο της Μαργκερίτ Ντιράς. Και στα δύο η αιτιολόγηση της εξέλιξης αφήνεται στον θεατή, ενώ καταλυτικό παράγοντα αποτελεί η μνήμη, ένα θέμα πολυαγαπημένο της λογοτεχνίας, κυρίως της γαλλικής. Σε μια μικρή ταινία μικρού μήκους με τίτλο «Ο ύπνος της Αλμπερτίν», βασισμένη στο έργο του Προυστ, πρωτοεμφανίστηκε, στο μοντάζ, το όνομα του Αλέν Ρενέ. Ακολούθησαν ταινίες για τον Γκογκέν, τον Σαγκάλ, την καταστροφή της Γκουέρνικα μέσα από πίνακες του Πικάσο και λόγια του Ελιάρ, ένα ντοκιμαντέρ για τα ναζιστικά στρατόπεδα που εντυπωσίασε, συνεργασίες με τον Σεμπρούν για τον ισπανικό εμφύλιο και για τον Στραβίνσκι, τα «Σ’αγαπώ, σ’αγαπώ», «Ο πόλεμος τελείωσε», «Προσοχή νοσταλγία», το «Μελό», πλήθος ταινίες ώς το «Aimer, filmer, mourir», που παρουσιάστηκε πριν από λίγο καιρό στο Βερολίνο. «Η ζωή είναι ένα μυθιστόρημα» είναι ο τίτλος μιας ακόμα γνωστής ταινίας του. Τον ίδιο τίτλο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει σε πολλές παραλλαγές. Η δική του η ζωή και οι ταινίες του συνδέονταν και με μυθιστορήματα και ποιητές και θεατρικούς συγγραφείς και ζωγράφους και καλλιτεχνικά κινήματα και πρωτοπορίες και γι’αυτό ο θάνατός του, στα 91 του, το περασμένο Σάββατο, δεν ήταν απώλεια μόνο για την έβδομη τέχνη, αλλά για όλες τις τέχνες.
ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΗΣ ΧΑΜΕΝΗΣ ΜΑΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΜΥΡΙΝΑ
Όταν δεν υπήρχαν
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΟΥΛΩΤΗΣ
Από την Ανδαλουσία με πάθος «Για να βρούμε το ντουέντε δεν υπάρχει τίποτε να μας βοηθήσει. Ούτε χάρτης ούτε σωστοί τρόποι. Το μόνο που ξέρουμε είναι πως καίει το αίμα σαν κοπανιστό γυαλί, πως εξαντλεί, πως σβήνει τη γλυκιά γεωμετρία που μάθαμε, πως κλοτσάει όλα τα στιλ». Αυτό το, αμετάφραστο, ντουέντε για το οποίο γράφει ο Λόρκα, το πάθος που διέκρινε στους χορευτές και τραγουδιστές της πατρίδας του και τον έκανε να υμνήσει το φλαμένγκο, αναγνώρισαν όλοι, από τα πρώτα του βήματα, στον Πάκο ντε Λουσία, τον «γιο της Πορτογαλίδας» και όχι απόγονο μιας από τις τσιγγάνικες οικογένειες που παραδοσιακά έπαιζαν, τραγουδούσαν, χόρευαν στον ρυθμό αυτό. Κι εκείνος πήρε την ήδη πλούσια, σε αραβικές, εβραϊκές και ισπανικές μνήμες, μουσική της Ανδαλουσίας, την ανέμειξε με τάνγκο, τζαζ, σύγχρονους ήχους, έκανε πρωταγωνίστριά της την κιθάρα και τη γνώρισε σε όλο τον κόσμο. Χιλιάδες ήταν εκείνοι που συγκεντρώθηκαν αυτές τις μέρες στην Όπερα της Μαδρίτης και στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Αλχεσίρας, θρηνώντας τον ξαφνικό θάνατό του σε ηλικία 67 χρόνων.
Γυμνοί βιβλιοπώλες διαμαρτύρονται Έξω από τα ρούχα τους, κυριολεκτικά, βγήκαν οι βιβλιοπώλες της Γαλλίας. Αφορμή ένα παιδικό βιβλιαράκι, το οποίο παρουσιάζει διάφορους επαγγελματίες με τον τίτλο «Όπως τους γέννησε η μαμά τους». «Αποπληξία», κατά δήλωσή τους, έπαθαν μόλις το είδαν διάφοροι συντηρητικοί πολιτικοί και ζήτησαν την απόσυρσή του. Βιβλιοπώλες του Παρισιού αποφάσισαν τότε να φωτογραφηθούν εκείνοι γυμνοί και με το συγκεκριμένο βιβλίο αγκαλιά. Όχι, όπως τόνισαν, επειδή συμμερίζονταν όλοι την άποψη των δημιουργών του παιδικού αναγνώσματος πως οι μικροί θα ωφεληθούν βλέποντας π.χ. γυμνή μια δασκάλα, αλλά γιατί έκριναν πως πρέπει να αντιδρούν δυναμικά σε κάθε απόπειρα λογοκρισίας.
Με αεροπλάνα και βαπόρια, αλλά και τρενάκια, κούκλες στρατιωτάκια, κάθε είδους ζωάκια, με τους φίλους τους παλιούς ή και μόνοι μας, περάσαμε ώρες απολαυστικά ατελείωτες, ταξιδέψαμε σε φανταστικούς κόσμους, μάθαμε τον αληθινό κόσμο, μεγαλώσαμε. Όλα αυτά τα παιχνίδια που ποθήσαμε, λατρέψαμε, αγκαλιάσαμε, παρατήσαμε, χαρίσαμε με πολλή αγάπη σε άλλα παιδάκια, θα ξαναβρεθούν σε ένα καινούργιο μουσείο που ετοιμάζεται στη Μύρινα της Λήμνου. Το Μουσείο Ιστορίας Παιδικού Παιχνιδιού και Βιβλίου της Μύρινας ήταν μια ιδέα του αρχαιολόγου και συγγραφέα Χρήστου Μπουλώτη και το εκθεσιακό υλικό του προέρχεται αποκλειστικά από την προσωπική συλλογή. Μια συλλογή η οποία αριθμεί 7.500 παιχνίδια: τρενάκια διαφόρων εποχών, τσίγκινες λιθόγραφες μοτοσυκλέτες, πυροσβεστικά οχήματα, μολυβένια στρατιωτάκια, πάνινες και πορσελάνινες κούκλες, τροχήλατα σκυλάκια, κλόουν από παπιέ μασέ, κουρδιστά ποντικάκια, ακροβάτες, μαριονέτες, φάρμες με ζώα, περήφανα τσολιαδάκια, λούτρινα αρκουδάκια που φρόντισαν για πολλές «καληνύχτες». Όλα ξεκίνησαν το 1976, όταν ο Χρήστος Μπουλώτης επισκέφτηκε το Μουσείο Παιχνιδιών της Νυρεμβέργης. Βγαίνοντας αγόρασε από ένα παλαιοπωλείο της πόλης το πρώτο του παλιό παιχνίδι, ένα τρενάκι του μεσοπολέμου. Από κει και πέρα άρχισε να συλλέγει μανιωδώς, όχι με σκοπό να δημιουργήσει μια προσωπική συλλογή, όπως τονίζει στο «Ποντίκι Art», αλλά για «για να δωρίσει με όλη του την ψυχή ό,τι αγαπούσε πιο πολύ» μια και, εξαρχής, είχε οραματιστεί ένα μουσείο παιχνιδιών στη γενέτειρά του, τη Λήμνο. Γιατί ειδικά εκεί; Επειδή, όπως εξηγεί, «με το μουσείο αυτό, όπως και με τις ανασκαφές που διενεργεί στο νησί, επιστρέφει νοσταλγικά στον τόπο των παιδικών του χρόνων και στην ιστορία του». Σίσσυ Παπαδάκη
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ∆ΕΙΓΜΑ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΜΑΡΙΟΝΕΤΑΣ ΤΗΣ ∆ΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ 1950
06/03 - 12/03
ΠΟΝΤΙΚΙart
Η Ελλάδα αλλάζει; 05/29
www.topontiki.gr
ΤΗΣ ΛΗΜΝΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΜΠΟΥΛΩΤΗ
playmobil! Τις δεκαετίες που ακολούθησαν έστηνε με το μυαλό του ένα «φανταστικό μουσείο» με την έννοια ότι τακτοποιούσε νοερά όλα τα συλλεγόμενα παιχνίδια ανά κατηγορίες. Η ιδιότητά του ως αρχαιολόγου τον βοήθησε πολύ στην πραγμάτωση της ταξινόμησης, καθώς τα παιχνίδια πλήθαιναν συνεχώς και χρονολογικά καλύπτουν πια μια περίοδο από τον 19ο αιώνα μέχρι τη δεκαετία του 1960. Παιχνίδια για μωρά, για κορίτσια, για αγόρια: ένα πρώτο δείγμα της συλλογής του παρουσιάστηκε στο βιβλίο «Με το βλέμμα των παιχνιδιών», που κυκλοφόρησε το 2012 από την Τράπεζα της Ελλάδος και τις εκδόσεις Πολάρις.
Η χώρα των θαυμάτων
ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΚΟΥΡ∆ΙΣΤΑ ΕΠΙΒΑΤΙΚΑ ΚΑΡΑΒΙΑ ΤΗΣ ∆ΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ 1920 θα είναι ένα στατικό μουσείο με παλιές προδιαγραφές, το οποίο δύσκολα στις μέρες μας αποκτά ή διασφαλίζει μεγάλη εμβέλεια», εξηγεί. «Το υπό ίδρυση μουσείο θα στηθεί αφενός με έντονα σκηνογραφική διάθεση, με την έννοια πως τα εκθέματα θα αφηγούνται γοητευτικές ιστορίες, και αφετέρου θα εκμεταλλευθεί όλες τις δυνατότητες που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία». Θα ακούσουμε για σβούρες που γύριζαν σε διάφορες εποχές, θα δούμε πώς εξελίχθηκαν τα επιτραπέζια, πώς καθρεφτίζεται στα παιχνίδια ο τρόπος με τον οποίο εξελισσόταν ο κόσμος… Και πλάι σε όλα αυτά, θα δούμε χιλιάδες εκδόσεις, σπάνια παλιά ελληνικά και ξένα παιδικά βιβλία που διηγούνται ιστορίες διαφόρων εποχών και άλλες πολυαγαπημένες παιδιών όλων των εποχών, όπως αυτές του «Πινόκιο» ή της «Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων».
Το παιχνίδι, λέει, ο Χρήστος Μπουλώτης, «είναι πράξη ελευθερίας, αυτοπροσδιορισμού, άσκησης του παιδιού στους κοινωνικούς ρόλους που θα αναλάβει ως ενήλικας». Όμως και για τους ενήλικες είναι σημαντικό. «Γερνά κανείς όταν σταματά να παίζει», τονίζει. Πιστεύει, ακόμα, πως το παιχνίδι έχει μιαν ανεξάντλητη δυναμική και ως τέτοιο συντελεί στη δημιουργία πολιτισμού. Τα δικά του παιχνίδια ήταν και πηγή έμπνευσης για μια ιστορία που έγραψε και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καλέντης. Έχει τίτλο «Η επανάσταση των παλιών παιχνιδιών» και οι ζωγραφιές της είναι εμπνευσμένες από τη συλλογή του. Πέρα όμως από τα βιβλία και τον εμπλουτισμό αυτό της συλλογής, ένα μεγάλο μέλημα του Χρήστου Μπουλώτη ήταν η στέγαση του μουσείου. Η εύρεση όμως του κατάλληλου χώρου, στη Μύρινα, αποδείχτηκε ένα επίπονο και χρονοβόρο «παιχνίδι». Από το 1992 που έκανε την πρώτη σχετική έκθεση στο νησί μέχρι το 2012 επιλέχτηκαν διάφορα κτίσματα, όμως όλα μπλέκονταν στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. «Ευτυχώς», εξηγεί, «η σημερινή δημοτική αρχή με δήμαρχο τον Αντώνη Χατζηδιαμαντή έβαλε τέλος στο άγονο παιχνίδι της αναζήτησης». Προσφέρθηκε για τις ανάγκες του μουσείου ένα καλαίσθητο παραδοσιακό κτήριο με αύλειο χώρο κατάλληλο για τις δραστηριότητες του μουσείου. Χάρη στη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ξεκίνησε η κτηριολογική και μουσειολογική μελέτη και το «φανταστικό μουσείο» του αρχίζει να υλοποιείται. Πότε θα γίνουν τα εγκαίνιά του; «Την ίδια ερώτηση κάνω κι εγώ στον εαυτό μου, γνωρίζοντας την παθογένεια της ελληνικης γραφειοκρατίας», απαντά. «Πιστεύω, όμως, πως με την αγάπη με την οποία μας περιβάλλει ο δήμος και οι ντόπιοι, δεν θα μας κερδίσει ο χρόνος». Στόχος του είναι να γίνει το μουσείο ένας ζωντανός οργανισμός πολυδραστήριος, ο οποίος θα αποΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑΚΙΑ ΦΤΙΑΓΜΕΝΑ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ τελέσει πόλο έλξης όχι μόνο για τους κατοίκους ΠΟΛΕΜΟ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΖΩΝΗ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ του νησιού, αλλά και για τους επισκέπτες. «Δεν
ΤΣΙΓΚΙΝΗ ΛΙΘΟΓΡΑΦΗ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΑ ΜΕ ΚΛΟΟΥΝ-ΑΚΡΟΒΑΤΗ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΙΑΠΩΝΙΑ ΤΟ 1950
ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΠΑΙΧΝΙ∆Ι: ΣΟΒΙΕΤΙΚΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟ∆ΟΥ 1950-1960
www.topontiki.gr TO ÐÏÍÔÉÊÉ ÐÅÌÐÔÇ 6 ÌÁÑÔÉÏÕ 2014
32
Mετά την Ουκρανία πάει για το Νόµπελ Ειρήνης...
πολιτικη
33
www.topontiki.gr TO ÐÏÍÔÉÊÉ ÐÅÌÐÔÇ 6 ÌÁÑÔÉÏÕ 2014
Το Θέµα
Αυτός ξέµεινε στο Κάβο Ντόρο...
κουζινα
10/34
Σινεμά
06/03 - 12/03
ποντικιart
www.topontiki.gr
«Ξενοδοχειο Grand Budapest»
«Φως μετα το σκοταδι»
Θρυλικά ξενοδοχεία και οπτικοακουστικά τριπάκια Ξενοδοχείο Grand Budapest Σκηνοθεσία: Γουές Άντερσον. Πρωταγωνιστούν: Ρέιφ Φάινς, Έιντριεν Μπρόντι, Ματιέ Αμαλρίκ, Τζεφ Γκόλντμπλαμ Το σινεμά του Γουές Άντερσον λειτουργούσε ανέκαθεν σαν ένα στολισμένο μουσικό κουτί που κουβαλούσε όλη τη νοσταλγία του δημιουργού του για έναν κόσμο που ο ίδιος ίσως και να μην έζησε ποτέ και όλη τη δυσκολία του να ζήσει και να προσαρμοστεί στον κόσμο που τον περιβάλλει. Οι ήρωές του είναι ψάρια έξω από το νερό, αιώνιοι έφηβοι με καταπιεσμένο ρομαντισμό, που με κάθε ευκαιρία επιστρέφουν στα φετίχ της πρώτης τους νιότης. Είτε αφηγείται την επανένωση μιας δυσλειτουργικής οικογένειας είτε φιλμάρει τη μυθική απόδραση δύο ερωτευμένων παιδιών, ο Άντερσον δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να μιλά για τον εαυτό του και να μας ξεναγεί στο φανταστικό μουσείο των αναμνήσεων και των εστέτ φαντασιώσεών του. Από μια τέτοια σκοπιά, το «Ξενοδοχείο Grand Budapest» είναι ίσως η επιτομή τού, ήδη πλούσιου, έργου του. Με φόντο την Ευρώπη του Μεσοπολέμου, ο Άντερσον κατασκευάζει τον μικρόκοσμο ενός από τα πιο θρυλικά ξενοδοχεία της εποχής και τοποθετεί εντός του την ιστορία μιας σπάνιας φιλίας: ο Γκουστάβ Χ και ο Ζίρο Μουσταφά, ο φημισμένος υπεύθυνος του ξενοδοχείου και το «ψαρωμένο» lobby boy, θα έρθουν κοντά μέσα από μια ίντριγκα γύρω από τη διεκΞενοδοχείο Grand Budapestòòò δίκηση μιας τεράστιας κληρονομιάς. Ο Μια σπάνια φιλία σε ένα θρυλικό ξενομυστηριώδης θάνατος μιας πάμπλουτης δοχείο της Ευρώπης του Μεσοπολέμου. ηλικιωμένης κι ένας ανεκτίμητος αναγενΦλερτάροντας με τη μανιέρα, ο Γουές νησιακός πίνακας είναι μονάχα μερικές Άντερσον γοητεύει και πάλι από τις ψηφίδες ενός παραμυθένιου μωσαϊκού, γεμάτου καταδιώξεις και ανατροπές. Το παραμύθι του Άντερσον ξετυλίγεται μέσα από μια σειρά εγκιβωτισμών, που κρατούν οργανική θέση στη νοσταλγική κοσμοθεωρία της ταινίας: μια κοπέλα διαβάζει την αφήγηση ενός συγγραφέα, που με τη σειρά του εξιστορεί την αφήγηση του γερασμένου Ζίρο Μουσταφά – κι όλα αυτά μας τα αφηγείται ο Γουές Άντερσον, που άντλησε έμπνευση από τις ιστορίες του Στέφαν Τσβάιχ. Πρόκειται για μια αφηγηματική μπάμπουσκα, απολύτως ενδεικτική των προθέσεων του σκηνοθέτη, που εδώ υποκλίνεται στη συνεκτική δύναμη των μύθων και στην ανάγκη να τους κρατάμε ζωντανούς. Μόνο έτσι μπορεί να διασωθεί κάτι από τους κόσμους που περνούν και χάνονται, μαζί με τα χρώματα και τις χειρονομίες τους που έχουν ζωτική σημασία για ανθρώπους όπως ο Άντερσον. Κι αν μιλάμε για χρώματα και χειρονομίες, αυτό θα πρέπει να προσέξουμε σε όλο το μεγαλεπήβολο αισθητικό εγχείρημα του «Ξενοδοχείου Grand Budapest» περισσότερο απ’οτιδήποτε άλλο. Ο Άντερσον φτάνει στο απόγειο της τάσης του να ζωγραφίζει κόσμους και να τους αποθεώνει με μια φετιχιστική καλλιγραφία, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που το στυλιζάρισμα μοιάζει μερικές στιγμές να τσακώνεται με τη συγκίνηση της αφήγησης. Η γραφή του σκηνοθέτη είναι (υπερβολικά;) αναγνωρίσιμη και, ενώ σίγουρα μας παρασέρνει σε ένα σύ-
μπαν σπάνιας πυκνότητας και ομορφιάς, την ίδια στιγμή ναρκισσεύεται ακατάπαυστα με την κατασκευαστική επιφάνειά της. Στην περίπτωση του Άντερσον συνυπάρχουν ο δημιουργός ιδιόρρυθμων και αξιαγάπητων πορτρέτων και ο αυτάρεσκα νοσταλγικός ντεκορατέρ και, για να μιλήσουμε κάπως σχηματικά, στο «Ξενοδοχείο Grand Budapest» παρακολουθούμε κάτι σαν τη μάχη μεταξύ των δύο. Το αποτέλεσμα δεν είναι σαφές, αλλά σίγουρα δεν διαψεύδει όσους πιστεύουν ότι ακόμα και η μανιέρα του Άντερσον είναι κάτι παραπάνω από ελκυστική.
Κωνσταντίνος Σαμαράς
Φως μετά το σκοτάδι Σκηνοθεσία: Κάρλος Ρεϊγάδας. Πρωταγωνιστούν: Ρουτ Ρεϊγάδας, Ελεαζάρ Ρεϊγάδας, Αδόλφο Χιμένες Με ταινίες όπως το «Silent light» και το «Japon», ο Μεξικανός Κάρλος Ρεϊγάδας επιβλήθηκε ως ο ορισμός του φεστιβαλικού σκηνοθέτη, με μια γραφή που αρέσκεται στο να ανακατεύει Φως μετά το σκοτάδιòò Μπουνιουέλ, Ταρκόφσκι και ΝτράΟπτικοακουστικό τριπάκι που φλερτάγιερ. Μεταξύ της αποθέωσής του ως ρει με την τρικυμία εν κρανίω, μόνο για αληθινά ιδιοφυούς auteur και της τους πολύ τολμηρούς απόρριψής του ως πομπώδους και ακατανόητου προβοκάτορα, η αλήθεια βρίσκεται πιθανότατα κάπου στη μέση. Τα ίδια πάνω-κάτω ισχύουν και με το «Φως μετά το σκοτάδι», που ωθεί τις διαπιστωμένες τάσεις του Ρεϊγάδας στο απροχώρητο. Εκκινώντας από τη μετακόμιση μιας οικογένειας από την πόλη στην εξοχή, ο Μεξικανός σκηνοθέτης μάς καλεί να αφεθούμε σε ένα τριπάκι εικόνων και αισθήσεων, όπου μέχρι και ο διάβολος αυτοπροσώπως κάνει την εμφάνισή του. Οι εικόνες του Ρεϊγάδας δένονται σε μια υπνωτιστική αλληλουχία, ενίοτε με ένα ύφος που σε καλεί αυτάρεσκα να ανακαλύψεις τα κρυμμένα σύμβολα, και τελικά προσπαθούν να ισορροπήσουν σε μια λεπτή κόκκινη γραμμή ανάμεσα στην οπτικοακουστική μαγεία που δεν σηκώνει εξηγήσεις και την επιτηδευμένη σύγχυση.
ΠΡΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΑΚΟΜΗ
Πέρα από τη λογική Σκηνοθεσία: Γιοακίμ Λαφός. Πρωταγωνιστούν: Εμιλί Ντεκέν, Ταχάρ Ραχίμ, Νιλς Άρεστρουπ Η Μυριέλ και ο Μουνίρ είναι ερωτευμένοι. Από μικρός, ο νεαρός άνδρας από το Μαρόκο ζει με τον εύπορο γιατρό Πινζέ που του προσφέρει μια άνετη ζωή. Όταν ο Μουνίρ και η Μυριέλ αποφασίζουν να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά, η εξάρτηση του ζευγαριού από τον γιατρό γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη. Όταν είναι ήδη αργά, η Μυριέλ αρχίζει να καταλαβαίνει ότι ζει σε ένα ανθυγιεινό συναισθηματικά περιβάλλον που ύπουλα οδηγεί την οικογένεια προς μια τραγική κατάληξη.
òòòòò Εξαιρετική òòòò Πολύ καλή òòò Καλή òò Βλέπεται ò Μέτρια ò Μην τη δείτε
Οι εταιρείες διανομής φέρουν την ευθύνη για έκτακτες αλλαγές στις ημερομηνίες προβολής των ταινιών.
06/03 - 12/03
ποντικιart
Επόμενη στάση: Νέος Κόσμος 11/35
www.topontiki.gr
Γιώργος Ψάχος
Αποτέλεσαν μέλη ενός επιτυχημένου μπουλουκιού, αλλά δεν πρόκειται για ηθοποιούς με πολλά χρόνια στην πλάτη τους. Οι δύο μόλις αποφοίτησαν και ο ένας ακόμα σπουδάζει. Η Γιούλη Αθουσάκη, η Μαρία Νικητοπούλου και ο Οδυσσέας Κωνσταντίνου είναι τρία από τα τρομερά «μωρά» της ηθοποιού Δήμητρας Χατούπη και της ανώτερης δραματικής σχολής «δήλος». Η τελευταία γνώρισε απρόσμενη επιτυχία με την παράσταση «Το Μπουλούκι», όπου απόφοιτοι και σπουδαστές της σχολής τραγούδησαν, χόρεψαν και... ανάγκασαν ανθρώπους του θεάτρου να ζητάνε τα βιογραφικά τους. «Είχαμε άψογη συνεργασία, πάθος και αγάπη για αυτό που κάναμε. Προσπαθήσαμε να μπούμε όσο περισσότερο γινόταν στο πνεύμα της εποχής» συμφωνούν η 29χρονη Μαρία, ο 24χρονος Οδυσσέας και η 32χρονη Γιούλη, αναφερόμενοι στην παράσταση. Βασισμένο στη σειρά του Τάσου Ψαρρά για τους περιοδεύοντες θιάσους του ’50 και του‘60, «Το Μπουλούκι» είναι ένα έργο ανατριχιαστικά επίκαιρο, όπως τονίζει η Μαρία Νικητοπούλου, με τον Οδυσσέα και τη Γιούλη να συμπληρώνουν: «Μπαίνοντας στο κλίμα της εποχής, μπορέσαμε με τη σειρά μας να κατανοήσουμε πώς μπορεί ένας ηθοποιός και μια ομάδα να αυτοδιατηρούνται σε έναν χώρο με αβέβαιο μέλλον και πολύ ρίσκο». Οι ίδιοι εισέρχονται στον χώρο της υποκριτικής σε μια δύσκολη οικονομικά και καλλιτεχνικά περίοδο. Το θέατρο από μόνο του για την ώρα, δεν φτάνει. Η Γιούλη Αθουσάκη είναι απόφοιτη φυσικός από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Κάνει ιδιαίτερα σε παιδιά και το βράδυ σερβίρει ποτά σε... μεγαλύτερα παιδιά για να τα βγάλει οικονομικά. Αλλά όνειρό της είναι, αν και το θεωρεί κλισέ, να παίξει
σκηνη απο την παρασταση «το μπουλουκι»
Οι νέοι ηθοποιοί «δήλος-αν» παρών
Μαρια Νικητοπουλου, Οδυσσεας Κωνσταντινου, Γιουλη Αθουσακη
κάποτε στην Επίδαυρο και να ασχοληθεί με το σωματικό θέατρο. Η Μαρία Νικητοπούλου, απόφοιτη Ψυχολογίας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, στοχεύει στο μέλλον να φτιάξει μια δική της θεατρική ομάδα, καθώς βλέπει θετικά τη μόδα να βγαίνουν νέες ομάδες αυτοδιαχειριζόμενες. Εκτός θεάτρου, ηχογραφεί βιβλία για κωφάλαλους και φτιάχνει χειροποίητα κασκόλ. Ο μικρότερος της τριάδας, ο Οδυσσέας Κωνσταντίνου, τριτοετής στη σχολή «δήλος», τραγουδάει... όπου βρει. «Με πληρώνουν κιόλας» λέει αστειευόμενος, ενώ είναι παράλληλα πτυχιούχος πιάνου και τραγουδιού. Όλοι βέβαια συμφωνούν πως την υποκριτική και την τέχνη δεν θα την άφηναν ούτε με σφαίρες. «Όλοι έχουμε οικονομικό πρόβλημα, αλλά το ζήτημα είναι πόσο το θέλεις. Θα τα υπομείνεις όλα. Σκληρή δουλειά, επιμονή, πίεση, πολλές οντισιόν και ρίσκο» λέει η Γιούλη, με τον Οδυσσέα να συμπληρώνει: «το να είσαι ηθοποιός είναι ένας συνεχής αγώνας επιβίωσης». Τα τρία παιδιά αποτελούν ένα δείγμα τού τι άσους κρύβει στο μανίκι της η σχολή «δήλος», η οποία πρόσφατα έκλεισε 10 χρόνια λειτουργίας. Η ιδρύτρια και ηθοποιός Δήμητρα Χατούπη τόνισε πως «αποστολή της σχολής δεν είναι μόνο να τους μάθουμε πώς να παίζουν στη σκηνή. Σημαντικό είναι να γίνουν ολοκληρωμένοι άνθρωποι, ευαισθητοποιημένοι και με άποψη για το τι συμβαίνει γύρω τους». Για την αναπάντεχη επιτυχία της παράστασης επισήμανε πως «είναι συγκινητικό να βλέπεις τα παιδιά να διοχετεύουν όλη τους την ενέργεια και το πάθος σε μια παράσταση. Στα δέκα χρόνια της σχολής δεν μεταδίδω μόνο εγώ τις γνώσεις μου σε αυτά, αλλά παραδειγματίζομαι καθημερινά από αυτά».
Info
Ελευσινίων 11, Μεταξουργείο. Τηλ.: 2105203562, e-mail contact@dilos.gr
21.3.2014
Dustbowl live Johnny Cash:
£ £®¢£
¾ » 6 Û ¯«¬¡ «¢ ¢£«¢ª¨ª¢
210 72 82 333 |
megaron.gr
© Nicholas carellos
The Tribute show
41
www.topontiki.gr
Το Θέμα Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
(Ου)κρανική κρίση στη Χρυσή Αυγή Τρικυμία εν κρανίω στους νεοναζί Η κρίση στην Ουκρανία προκαλεί... «τρικυμία εν κρανίω» στη Χρυσή Αυγή, αποκαλύπτοντας τον άκρατο καιροσκοπισμό του ναζιστικού κόμματος.
Σ
ε μια προσπάθεια να αποτινάξουν από πάνω τους την ταμπέλα των νεοναζί και την ιδεολογική σύνδεσή τους με τους Ουκρανούς ομοϊδεάτες τους, τα στελέχη του ελληνικού ναζιστικού μορφώματος τις τελευταίες ημέρες «τείνουν χείρα φιλίας» στον... Βλαντιμίρ Πούτιν! Είτε με συνεντεύξεις σε ρωσικά κανάλια, όπως αυτή που έδωσε την Καθαρή Δευτέρα ο Παναγιώταρος στο Russia Today εκθειάζοντας την κυβέρνηση Γιανουκόβιτς, είτε με βαθυστόχαστες γεωπολιτικές και οικονομικές «αναλύσεις» σχετικά με το ουκρανικό ζήτημα, που αναρτώνται στην ιστοσελίδα της Χρυσής Αυγής, επιχειρείται μια προσπάθεια να τονιστούν τα φιλορωσικά αισθήματα της οργάνωσης. Το μόνο που καταφέρνουν βεβαίως είναι να γελοιοποιούνται, αφού μέσα από τις αναρτήσεις τους τα δύο τελευταία χρόνια στην επίσημη ιστοσελίδα της Χ.Α. άλλοτε τάσσονταν υπέρ της φιλορωσικής ουκρανικής κυβέρνησης και άλλοτε υπέρ των «αδελφών εθνικιστών Ουκρανών», τους οποίους σήμερα κατηγορούν ως... νεοναζί!
«καταδικαζουν» τουσ ουκρανουσ ομοϊδεατεσ τουσ και τεινουν χειρα φιλιασ στον πουτιν. τα γιαουρτια ερχονται οσονουπω
Λίγες ημέρες μετά τις δολοφονίες του Γιώργου Φουντούλη και του Μανώλη Καπελώνη στο Νέο Ηράκλειο, η Χρυσή Αυγή ευχαριστούσε δημοσίως τους Ουκρανούς «εθνικιστές» του ακροδεξιού κόμματος και τους ομοϊδεάτες τους ακροδεξιούς οπαδούς της Δυναμό Κιέβου για τα «μηνύματα συμπαράστασης», τονίζοντας μάλιστα ότι: «Η μοίρα των Εθνικιστών είναι κοινή, η σπίθα έχει ανάψει και σε λίγο θα κατακλύσει ολόκληρη την Ευρώπη» (http://www.xryshaygh. com/index.php/enimerosi/view/ sunechizetai-to-paneurwpaikokuma-sumparastashs-pros-thnchrush-augh-fwtore#ixzz2v6TZE87I). Για του λόγου το αληθές, το «Ποντίκι» δημοσιεύει τις δύο σχετικές φωτογραφίες, που αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα της Χρυσής Αυγής στις 3 Δεκεμβρίου 2013. Στην πρώτη, οι ακροδεξιοί οπαδοί της Δυναμό Κιέβου έχουν αναρτήσει πανό όπου σε άπταιστα ελληνικά γράφουν «Γιώργος - Μανώλης, Έλληνες ήρωες - αθάνατοι». Στη δεύτερη μέλη του νεοναζιστικού μορφώματος Pravysector (Δεξι-
ός Τομέας) κρατούν πανό με τις φωτογραφίες των δύο νεκρών χρυσαυγιτών, ενώ στο μέσο της φωτογραφίας ένας εκ των συγκεντρωμένων κρατά σημαία με το έμβλημα της Χρυσής Αυγής. Ο Ηλίας Παναγιώταρος, πάντως, στην πρόσφατη συνέντευξή του στο ρωσικό τηλεοπτικό δίκτυο Russia Today, μάλλον... ξέχασε να αναφέρει τα παραπάνω «μηνύματα συμπαράστασης των Ουκρανών αδελφών». «Η Χρυσή Αυγή δεν έχει καμιά σχέση με ακροδεξιούς Ουκρανούς, φασίστες, ναζιστές ή όπως αλλιώς τους λέτε. Γιατί βλέπουμε πως έχουν πολύ καλή επαφή με την Αμερικανοεβραϊκή Κοινότητα» είπε ο... ξεχασιάρης Παναγιώταρος.
Καιροσκόποι Φυσικά ο υπόδικος βουλευτής της Χρυσής Αυγής μόνο από ασθενή μνήμη δεν πάσχει. Αντίθετα, εντελώς καιροσκοπικά, τάσσεται υπέρ της μίας ή της άλλης άποψης, ανάλογα με τα εκάστοτε συμφέροντα της Χ.Α. Η αντιαμερικανική ρητορική και το ρατσιστικό παραλήρημα εναντίον των Εβραίων, που χαρακτηρίζει τους Έλληνες νεοναζί, εκφράζεται μέσω επαίνων για τη «Μεγάλη Ρωσία του Πούτιν» και την προσπάθειά της να προαχθεί σε κυρίαρχη δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο. Μάλιστα η οργάνωση, αντί να παραθέτει μια σαφή θέση σχετικά με την κρίση στην Ουκρανία, προτιμά να αναπαράγει, ως νέα, παλαιότερα κείμενα (όπως αυτό που δημοσιεύτηκε στις 20 Αυγούστου 2013) και τότε αναφερόταν στον «Διακαή πόθο της Ρωσίας για έξοδο στην Ανατολική Μεσόγειο και τις θέσεις της Χρυσής Αυγής». Μεγάλο τμήμα εκείνου του κειμένου αναπαράχθηκε λέξη - λέξη μόλις την περασμέ-
νη Τετάρτη, στην επίσημη ιστοσελίδα της οργάνωσης, προβαλλόμενη μάλιστα σαν βαθυστόχαστη ανάλυση, με τίτλο «Οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και τα συμφέροντα που κρύβονται πίσω από αυτές». Τέλος, στη Χρυσή Αυγή θα πρέπει να αποφασίσουν αν οι ομογενείς της ελληνικής κοινότητας στην Ουκρανία κινδυνεύουν ή όχι από την επικράτηση των ακροδεξιών νεοναζί. Μόλις στις 27.2.14 και αφού από μερίδα των ελληνικών ΜΜΕ είχαν δημοσιευθεί «καταγγελίες» σχετικά με επιθέσεις Ουκρανών νεοναζί σε βάρος Ελλήνων κατοίκων του Κιέβου, η Χρυσή Αυγή μεμφόταν τη στάση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Ευάγγελου Βενιζέλου, υποστηρίζοντας σε ανακοίνωσή της: «Η άθλια ελλαδική ηγεσία με επικεφαλής τον Βενιζέλο δεν λέει λέξη για τον θανάσιμο κίνδυνο που διατρέχει ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία στην Ουκρανία και εκδηλώνεται ήδη με βίαια επεισόδια εις βάρος συμπατριωτών μας». Ακριβώς μια εβδομάδα μετά (3 Μαρτίου) η νεοναζιστική οργάνωση «αποκάλυπτε τα ψέματα» των δημοσιογράφων. «Οι ομογενείς της Ουκρανίας καταγγέλλουν τα ψέματα των ΜΜΕ: ανυπόστατες οι φήμες για επιθέσεις εις βάρος Ελλήνων... Ενωμένοι και προσηλωμένοι στην ενότητα της Ουκρανίας δηλώνουν οι περίπου 100.000 Έλληνες που ζουν στη χώρα, διαβ ε β α ι ώ ν ο ν τα ς ότι οποιαδήποτε αναφορά για επιθέσεις σε βάρος του ελληνισμού είναι ‘‘κακόβουλη’’, ‘‘ανυπόστατη’’ και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα», υποστήριζε μεταξύ άλλων η ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της οργάνωσης, προκαλώντας σύγχυση ακόμα και στους φανατικότερους των υποστηρικτών της...
Δεν υπάρ θεραπείαχει ...
www.topontiki.gr
Ενέργεια
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Πέρασαν τρία χρόνια, με βαρύτατες συνέπειες για τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους. Οι ελάχιστες βιομηχανίες που απέμειναν σε αυτή τη χώρα έφτασαν στο χείλος της οριστικής καταστροφής. Χιλιάδες θέσεις εργασίας χάθηκαν είτε μετατράπηκαν σε δουλειά - λάστιχο, με μειωμένα ωράρια, περιοδική απασχόληση, πληρωμή με το κομμάτι…
Ό
λα αυτά τα μνημονιακά χρόνια όλοι γνώριζαν ότι για να μπορέσει να επιβιώσει η παραγωγή αυτού του τόπου θα έπρεπε να είχαν ληφθεί (από την πρώτη στιγμή κι όχι ύστερα από χρόνια) μέτρα στήριξης της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων. Κι όμως, εκείνοι που αποφάσιζαν δεν έκαναν το παραμικρό! Κι όλα αυτά, με πρόσχημα τις «μνημονιακές δεσμεύσεις της χώρας έναντι των δανειστών» ή με επιχείρημα τους «κακούς κοινοτικούς» που δεν μας αφήνουν να διαμορφώσουμε τη δική μας τακτική. Βεβαίως, τίποτε απ’ όλα αυτά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η αλήθεια είναι πως οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες ποτέ δεν κατάλαβαν το πρόβλημα, ούτε πίστευαν ότι θα φτάσει στο σημείο να απειλούνται με λουκέτο οι τελευταίες παραγωγικές μονάδες.
Στο χείλος Έφτασε η στιγμή, ωστόσο, που οι βιομηχανίες άρχισαν να ανακοινώνουν η μία μετά την άλλη πως ετοιμάζονται να κατεβάσουν τους γενικούς διακόπτες. Η Χαλυβουργική, μάλιστα, ανακοίνωσε τη διαθεσιμότητα σε όλο το προσωπικό της, ενώ άλλες μονάδες της βαριάς βιομηχανίας διέρρεαν ότι βρίσκονται ένα βήμα από το οριστικό σταμάτημα της παραγωγής. Και ω του θαύματος, η κυβέρνηση βρήκε αμέσως λύση… Τα νέα μειωμένα τιμολόγια της ΔΕΗ προς τους μεγάλους πελάτες της (Υψηλή Τάση, ενεργοβόρες επιχειρήσεις στη Μέση Τάση) δεν αποτελούν κάποια σπουδαία ανακάλυψη! Εδώ και πολλούς μήνες το «Π» είχε προτείνει την εφαρμογή συγκεκριμένων μειώσεων στα τελικά τιμολόγια, για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα δίνει στη βιομηχανία ικανοποιητικές εκπτώσεις και στη ΔΕΗ τη δυνατότητα να ασκεί τιμολογιακή πολιτική που βοηθά την ίδια και τους πελάτες της. Την προηγούμενη εβδομάδα, λοι-
Λύση λίγο πριν πέσουν τα λουκέτα Μειωμένα τιμολόγια της ΔΕΗ για τις βιομηχανίες πόν, στη γενική συνέλευση των μετόχων της ΔΕΗ, με επιστολή του Γιάννη Στουρνάρα (ως βασικού μετόχου με το 51% των μετοχών) αποφασίστηκαν μέτρα συνολικού ύψους 100 εκατ. ευρώ, με μειώσεις στα τιμολόγια από 10% έως και 25%. Συγκεκριμένα, όλα τα τιμολόγια των ενεργοβόρων βιομηχανιών μειώνονται κατά 10%, ενώ για τις ώρες και τις ημέρες χαμηλής ζήτησης (νυχτερινές ώρες, Σαββατοκύριακα) οι χρεώσεις μειώνονται κατά 25%, ως επιπλέον κίνητρο, για να προσαρμοστούν οι ώρες λειτουργίας των μονάδων και από τις δύο πλευρές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών της βιομηχανίας, από τα περίπου 100 εκατ. ευρώ που είναι το συνολικό όφελος, περίπου τα 10 εκατ. αντιστοιχούν στους μεγάλους καταναλωτές της Μέσης Τάσης. Σημαντικό είναι το όφελος για δύο από τις μεγαλύτερες παραγωγικές μονάδες της χώρας, την «Αλουμίνιον» και τη Λάρκο, καθώς υπολογίζεται ότι τους αντιστοιχούν μειώσεις της τάξεως περίπου των 43 εκατ. ευρώ. Όλα τα μέτρα για τα τιμολόγια της ΔΕΗ θα ισχύουν για μία διετία, οπότε και θα επανεξεταστούν οι συνθήκες και οι δυνατότητες εκείνη την περίοδο.
Σε συνδυασμό με τη μείωση των τιμολογίων του φυσικού αερίου, που αναμένεται να υλοποιηθεί έπειτα από τη συμφωνία μεταξύ ΔΕΠΑ και Gazprom, το ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία μειώνεται αισθητά, σε μία περίοδο κατά την οποία είναι ζωτικής σημασίας τα μέτρα για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων. Κατά μέσο όρο, οι μειώσεις των χρεώσεων για το φυσικό αέριο που καταναλώνει η βιομηχανία αναμένεται να διαμορφωθούν στο 10% ή και ελαφρά υψηλότερα, κι όχι 15% όπως είναι η ελληνορωσική συμφωνία. Παρ’ όλα αυτά, αποτελεί μία ακόμη δυνατότητα αποσυμφόρησης του τεράστιου κόστους που έφτασε στο σημείο να αποτελέσει τον βρόχο για την ελληνική παραγωγή.
Η τρόικα
ΑΠΟΜΕΝΕΙ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΤΟ... ΜΑΡΜΑΡΟ
Ωστόσο, και πάλι όλα τα μέτρα που ανακοινώθηκαν για το ενεργειακό κόστος είναι προσωρινά, χωρίς ριζική και αποτελεσματική επίλυση του προβλήματος, το οποίο απέκτησε χαρακτηριστικά ασφυκτικών πιέσεων, με την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών, από τα μέσα του 2010. Τότε επιβλήθηκε ο Ειδικός Φόρος Κατα-
42
νάλωσης στο φυσικό αέριο, αυξήθηκε ο ΦΠΑ σε όλα τα ενεργειακά προϊόντα, σημειώθηκαν μεγάλες αυξήσεις σε δασμούς και άλλες επιβαρύνσεις. Αυτό σημαίνει ότι εάν αφαιρεθούν όλες οι επιβαρύνσεις που επιβλήθηκαν από τα μνημόνια στην ενέργεια, τότε χωρίς καμία άλλη παρέμβαση τα τιμολόγια θα μειωθούν σημαντικά και πάντως πάνω από 15-20%. Αλλά για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να ερωτηθεί η τρόικα, η οποία διαφωνεί, όπως ισχυρίζονται από το κυβερνητικό επιτελείο. Στην τρόικα επίσης αποδίδουν και την απόρριψη του μέτρου της λεγόμενης «διακοψιμότητας», που προέβλεπε επιπλέον έκπτωση στα τιμολόγια της βιομηχανίας, εάν υπέγραφε συμφωνία με τη ΔΕΗ, για τη δυνατότητα διακοπής της παροχής ρεύματος σε ώρες και ημέρες με υψηλή ζήτηση. Ελάχιστοι γνωρίζουν τις απόψεις της τρόικας σε αυτό το θέμα, ωστόσο φαίνεται πως δεν είχε αντίρρηση για το πακέτο μέτρων μέσω των τιμολογίων της ΔΕΗ. Άλλωστε, το κόστος των μέτρων επωμίζεται η ίδια η επιχείρηση κι όχι ο προϋπολογισμός. Το θέμα των μειωμένων τιμολογίων σε ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο έχει μία ακόμη παράμετρο, που παρέμεινε στο σκοτάδι της επικαιρότητας: Σύμφωνα με παράγοντες της ενεργειακής αγοράς, το κόστος που προκύπτει για τη ΔΕΗ από το πακέτο μέτρων υπολογίζεται σε περίπου 65 εκατ. ευρώ, τα οποία θα μπορούσε να τα ανακτήσει με διάφορους τρόπους, όπως για παράδειγμα με μεγαλύτερη χρήση του φθηνού λιγνίτη, έναντι των άλλων «ακριβών» καυσίμων. Σε διαφορετική περίπτωση, το κόστος των μέτρων για τη στήριξη της βιομηχανίας θα μεταφερθεί στις άλλες κατηγορίες καταναλωτών, κυρίως στη Χαμηλή Τάση, όπου είναι συνδεδεμένα τα νοικοκυριά και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις. Κάτι τέτοιο θα γίνει με αυξήσεις τιμολογίων σε αυτές τις κατηγορίες, κάτι που θα προκαλέσει εντονότατες αντιδράσεις. Παράλληλα, η μείωση των χρεώσεων του φυσικού αερίου, μετά τη συμφωνία με την Gazprom, δεν θα είναι η ίδια για τους μεγάλους πελάτες και για τους οικιακούς καταναλωτές. Υπολογίζεται ότι για το μέσο νοικοκυριό το ποσοστό εκπτώσεων στα τιμολόγια δεν θα ξεπεράσει το 6,5%, ενώ η ΔΕΠΑ έχει εξασφαλίσει υπερδιπλάσιο ποσοστό εκπτώσεων (15%) και αναδρομική ισχύ των νέων τιμών από τον Ιούλιο του 2013. Ακόμη και στο ενεργειακό κόστος οι αποφάσεις έχουν συγκεκριμένο χαρακτήρα: Υπέρ των μεγάλων και ισχυρών, κατά των μικρών και αδυνάμων.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ πεμπτη 6 μαρτιου 2014
να υ ε ρ
E
43
www.topontiki.gr
Ιδιωτική πόλη ή μητροπολιτικό πάρκο;
Το Θέμα
Σ
τα μέσα Φεβρουαρίου, κυβερνητικοί παράγοντες, στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ και διάφοροι άλλοι πρόθυμοι πανηγύριζαν γιατί, σύμφωνα με έρευνα της MRB, οκτώ στους 10 πολίτες (85,4%) των Δήμων Ελληνικού - Αργυρούπολης, Γλυφάδας, Αλίμου και Παλαιού Φαλήρου συμφωνούσαν με την αξιοποίηση του πρώην αεροδρομίου! Πανηγύριζαν λες και υπάρχει πολίτης που θα ήταν αντίθετος με την αξιοποίηση της έκτασης. Το πραγματικό ερώτημα, όμως, είναι εάν μιλάμε για αξιοποίηση ή για εκποίηση αντί πινακίου φακής του μεγαλύτερου φιλέτου της Ευρώπης. Το ερώτημα είναι εάν το σχέδιο της κυβέρνησης είναι μονόδρομος ή εάν υπάρχει άλλη ρεαλιστική πρόταση αξιοποίησης. Και αυτό γιατί συστηματικά τα τελευταία δύο χρόνια το σχέδιο ή, καλύτερα, το μη σχέδιο του ΤΑΙΠΕΔ και της κυβέρνησης παρουσιάζεται ως η μοναδική λύση για την επιτυχημένη αξιοποίηση της έκτασης. Υπουργοί και διάφορα στελέχη εντός και πέριξ του ΤΑΙΠΕΔ εμφανίζονται σαν να κατέχουν την απόλυτη αλήθεια, σαν να είναι οι μοναδικοί φωτεινοί παντογνώστες και όλοι οι άλλοι οι οπισθοδρομικοί, οι εραστές του «όχι» και της υπανάπτυξης. Μόνο που στην περίπτωση του Ελληνικού η κυβέρνηση την έχει πατήσει και δεν αποκλείεται ο μοναδικός ενδιαφερόμενος επενδυτής, η Lamda Development, να βρεθεί προ αδιεξόδου. Και αυτό γιατί οι δήμοι πέριξ του Ελληνικού φρόντισαν από νωρίς να εφοδιαστούν με επιχειρήματα, αναθέτοντας στο ΕΜΠ οικονομοτεχνική μελέτη για τη διαμόρφωση των 6.000 στρεμμάτων σε μητροπολιτικό πάρκο. Μια μελέτη που έχει κάνει παντιέρα ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος διεμήνυσε προς πάσα κατεύθυνση ότι και η σύμβαση για το Ελληνικό, εάν η κυβέρνηση επιμείνει να την περάσει από τη σημερινή Βουλή της ισχνής πλειοψηφίας, θα επανελεγχθεί ως προς τη νομιμότητα και ως προς τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα διστάσει να την αναθεωρήσει. Μέσα σε αυτό το πολιτικό τοπίο και με τους δήμους της περιοχής να οργανώνουν την αντεπίθεσή τους, το ΤΑΙΠΕΔ αναμένεται εντός 15 ημερών να αξιολογήσει τη μοναδική επενδυτική πρόταση που έχει κατατεθεί για το καλύτερο παραθαλάσσιο οικόπεδο της Ευρώπης. Η έρευνα του «Π» παρουσιάζει αναλυτικά το κυβερνητικό σχέδιο με τις οικονομικές του παραμέτρους και αντίστοιχα την εναλλακτική πρόταση αξιοποίησης που προκύπτει από τη μελέτη του ΕΜΠ, που έγινε για λογαριασμό της ΤΕΔΚΝΑ.
Δήμοι και ΣΥΡΙΖΑ μπλοκάρουν κυβέρνηση και Λάτση, επισημαίνοντας ότι το σχέδιο της κυβέρνησης για το Ελληνικό δεν είναι μονόδρομος
www.topontiki.gr TO ÐÏÍÔÉÊÉ ÐÅÌÐÔÇ 6 ÌÁÑÔÉÏÕ 2014
4.200
στρέµµατα από τα συνολικά 6.200 θα γίνουν τσιµέντο στο Ελληνικό, αυξάνοντας κατά τρεις βαθµούς Κελσίου τη θερµοκρασία στην Αθήνα
2,55
τετραγωνικά µέτρα πρασίνου ανά κάτοικο έχει η Αθήνα, ενώ η Βιέννη 20, το Άµστερνταµ 27 και η Ουάσιγκτον 50
70 ευρώ το τετραγωνικό µέ-
τρο θα είναι, σύµφωνα µε πληροφορίες, το κόστος της παραχώρησης του Ελληνικού σε ιδιώτες για 99 χρόνια
25%
του τιµήµατος θα καταβληθεί άµεσα και το υπόλοιπο 75% σε 10 ετήσιες δόσεις
2,5 δισεκατοµµύρια ευρώ θα
πρέπει να διαθέσει το ∆ηµόσιο για τη µετεγκατάσταση υπηρεσιών από το Ελληνικό
7
δισεκατοµµύρια ευρώ µέσα σε 15 χρόνια υποστηρίζει ότι θα επενδύσει στο Ελληνικό η Lamda Development S.A.
100 εκατοµµύρια ευρώ εκτι-
µάται, σύµφωνα µε το ΕΜΠ, το κόστος της διαµόρφωσης του συνόλου της έκτασης του Ελληνικού σε µητροπολιτικό πάρκο
2.000 - 3.000 ευ-
ρώ ανά στρέµµα πρασίνου και ήπιων αστικών λειτουργιών θα είναι το ετήσιο κόστος συντήρησης του µητροπολιτικού πάρκου, σύµφωνα µε τη µελέτη του ΕΜΠ
35.665.298 ευρώ ει-
σέπραξε το ∆ηµόσιο την περίοδο 2005 - 2010 από τις µακρές ή βραχείες συµβάσεις αποκλειστικά των Ολυµπιακών εγκαταστάσεων
17.220 στρέµµατα έχει έκταση το µεγαλύτερο πάρκο της Μαδρίτης, το Casa de Campo
1.700
πάρκα διαθέτει η Νέα Υόρκη µε µεγαλύτερο το Pelham Bay Park στο Bronx, που έχει έκταση 11.119 στρέµµατα
44
Κυβερνητικό έγκλημα στο Ελληνικό
Η
αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση δεν πρέπει να αισθάνεται και πολύ καλά, αφού ύστερα από σχεδόν δύο χρόνια υποκλίσεων κατάφερε να προσελκύσει έναν και µόνο ενδιαφερόµενο επενδυτή για το καλύτερο παραθαλάσσιο οικόπεδο της Ευρώπης. Και κατάφερε να προσελκύσει µόνο έναν ενδιαφερόµενο, αν και έχει προσφέρει γη και ύδωρ, αν και έχει υποκύψει σε όλες τις αξιώσεις που όλα αυτά τα χρόνια προέβαλλαν οι επίδοξοι επενδυτές. Είναι χαρακτηριστικό ότι µέχρι και την τελευταία στιγµή η διοίκηση του ΤΑΙΠΕ∆ µοίραζε «δωράκια» µπροστά στον κίνδυνο να µην κατατεθεί ούτε µία προσφορά. Τελικά, η µοναδική προσφορά που κατατέθηκε είναι από τη Lamda Development S.A., η οποία υποστηρίζεται από το Global Investment Group, που απαρτίζεται από την εταιρεία Al Maabar από το Abu Dhabi, από τον κινέζικο όµιλο Fosun Group, καθώς και από ευρωπαϊκά κεφάλαια. Η διαδικασία της αξιολόγησης της προσφοράς εκτιµάται ότι θα διαρκέσει περίπου δύο εβδοµάδες και θεωρείται απίθανο το ΤΑΙΠΕ∆ να την απορρίψει, αφού θα είναι οµολογία πλήρους ανικανότητας και αποτυχίας.
Πώληση προς 70 ευρώ το τετραγωνικό! Οι πληροφορίες λένε ότι το τίµηµα για την αγορά του 100% των µετοχών της Ελληνικό Α.Ε. και την εκµετάλλευση της έκτασης των περίπου 6.500 στρεµµάτων για 99 χρόνια – για το 30% της έκτασης θα παραχωρηθεί η πλήρης κυριότητα – θα ανέρχεται σε περίπου 500 εκατοµµύρια ευρώ, ποσό που υπολείπεται τα µάλα από τα 5 δισεκατοµµύρια ευρώ που διέρρεαν οι φωστήρες δεξιά και αριστερά τα τελευταία δύο χρόνια. Η πώληση εν ολίγοις υπολογίζεται σε περίπου 70 ευρώ το τετραγωνικό µέτρο και το καταπληκτικό είναι ότι τα χρήµατα δεν θα δοθούν µε την υπογραφή της σύµβασης παραχώρησης. Το τελευταίο «δωράκι» του ΤΑΙΠΕ∆ στον έναν και µοναδικό επενδυτή είναι ότι µπορεί να προκαταβάλει µόνον το 25% του τιµήµατος και το υπόλοιπο 75% σε 10 ετήσιες δόσεις. Αυτό σηµαίνει ότι η εξόφληση θα γίνει σε 10 χρόνια, το 2024! Για γέλια είναι η δικαιολογία που προβάλλεται, ότι δηλαδή το ΤΑΙΠΕ∆ δεν θέλει να δεσµεύσει τον επενδυτή µε µια µεγάλη εκταµίευση πριν πιάσουν δουλειά οι µπουλντόζες! Φυσικά για το τίµηµα της πώλησης του Ελληνικού ακολουθείται η στρατηγική του µούγκα στη στρούγκα, ενώ αντίθετα προβάλλεται δεόντως η δήλωση του µοναδικού ενδιαφερόµενου ότι θα επενδυθούν 7 δισεκατοµµύρια ευρώ µέ-
σα στα 15 χρόνια που θα διαρκέσει η ανάπτυξη της επένδυσης. Σιγή ιχθύος τηρούν και για το ποιος θα αναλάβει το κόστος των συµπληρωµατικών έργων, ενώ πενταπλάσιο ποσό από το τίµηµα που θα εισπράξει το ∆ηµόσιο σε δέκα χρόνια θα διατεθεί από δηµόσιο χρήµα για µετεγκατάσταση δηµοσίων υπηρεσιών, ποσό που εκτιµάται σε 2,5 δισεκατοµµύρια ευρώ! Όσον αφορά τα κέρδη του ∆ηµοσίου κατά τη διάρκεια της επένδυσης, αυτά θα είναι το 30% επί των κερδών στην περίπτωση που η απόδοση ιδίων κεφαλαίων του οµίλου που διαχειρίζεται το ακίνητο υπερβεί το 15%. Το τι πρόκειται να γίνει στην έκταση των 5.249 στρεµµάτων του πρώην αεροδροµίου του Ελληνικού αλλά και των 957 στρεµµάτων του παραλιακού µετώπου του Αγίου Κοσµά, σκιαγραφείται στον σχετικό νόµο που ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 2012. Ένας νόµος - κουβάς που προσπαθεί να προβλέψει τις επιθυµίες των επίδοξων επενδυτών και έτσι δίνει το πράσινο φως για τα πάντα. Από µεζονέτες µέχρι καζίνο, από ξενοδοχεία µέχρι νοσοκοµεία, εµπορικά κέντρα, γήπεδα γκολφ και ιδιωτικά πανεπιστήµια. Συγκεκριµένα προβλέπει: ♦ Έκταση 4.200 στρεµµάτων – από τα συνολικά 6.200 – γίνεται στην κυριολεξία τσιµέντο. Εκεί προβλέπονται χρήσεις αµιγούς και γενικής κατοικίας, τουρισµού - αναψυχής, επιχειρηµατικά πάρκα, εµπορικά κέντρα, υποδοµές µεταφορών, καζίνο, γραφεία, τράπεζες, ουρανοξύστες. ♦ Οι προβλεπόµενοι συντελεστές δόµησης
«ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ» ΓΙΑ ΨΙΧΟΥΛΑ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΟΙΚΟΠΕ∆Ο ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Τσίπρας: «Σκάνδαλο το ΤΑΙΠΕΔ» «Ελληνικό, η τύχη στα χέρια µας». Κάπως έτσι αντιµετωπίζουν οι κάτοικοι και οι φορείς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή τις εξελίξεις σχετικά µε την πώληση του χώρου του πρώην αεροδροµίου από το ΤΑΙΠΕ∆ στη Lamda Development, συµφερόντων Λάτση. Το παραπάνω, ενδεικτικό των ντόπιων διαθέσεων, σύνθηµα είναι ταυτόχρονα το σλόγκαν της εκδήλωσης που διοργανώνουν το διήµερο 16-17 Μαρτίου στον χώρο του αεροδροµίου οι ∆ήµοι Αλίµου, Ελληνικού - Αργυρούπολης και Γλυφάδας, µαζί µε συλλογικούς φορείς και κινήσεις πολιτών. Σηµειώνεται ότι την περασµένη εβδοµάδα πραγµατοποιήθηκε στο δηµαρχείο Ελληνικού εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ για την υπεράσπιση του Ελληνικού, στην οποία µίλησε και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, δίνοντας το στίγµα των προθέσεων µιας κυβέρνησης µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ. Επισηµαίνοντας ότι το ΤΑΙΠΕ∆ είναι ένα τεράστιο σκάνδαλο από µόνο του για τον τρόπο που αποφασίζει για το µέλλον του δηµόσιου πλούτου, ξεκαθάρισε ότι η «κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας» του ΣΥΡΙΖΑ θα ελέγξει «ως προς τη νοµιµότητά τους και ως προς τη διασφάλιση του δηµοσίου συµφέροντος» όλες τις συµβάσεις και όλες τις παραχωρήσεις δηµοσίου πλούτου. Ο νοών νοείτω…
Α ΤοΝ Θέµα Υ Ε
TO ÐÏÍÔÉÊÉ ÐÅÌÐÔÇ 6 ÌÁÑÔÉÏÕ 2014
EΡ
45
www.topontiki.gr
αφού αφαιρεθούν οι λυόµενες και ευτελείς προσθήκες διαφόρων εποχών, συµπεριλαµβανοµένων και των πλέον πρόσφατων, προκειµένου να αναδειχθεί η αρχιτεκτονική αξία του αυθεντικού αρχικού κτηρίου.
Το κόστος της πρότασης του ΕΜΠ
H πρόταση του ΕΜΠ και των δήµων για την αξιοποίηση του Ελληνικού.
ανά ζώνη κλιµακώνονται από 0,2 έως 2,2 και το επιτρεπόµενο ποσοστό κάλυψης στο σύνολο των 6.200 στρεµµάτων είναι 40%. ♦ Επιτρέπεται η κατασκευή υψηλών κτηρίων και εγκαταστάσεων που θα έχουν «φάτσα» πάνω στις Λεωφόρους Βουλιαγµένης και Ποσειδώνος ή θα βρίσκονται 100 µέτρα µέσα από τα όρια του χώρου στις άλλες ζώνες. ♦ Προβλέπονται προσχώσεις και κτήρια στην παραλία και η παραχώρηση του δικαιώµατος χρήσης του αιγιαλού, της παραλίας, του συνεχόµενου ή παρακείµενου θαλασσίου χώρου και του πυθµένα στους επίδοξους επενδυτές. ♦ Στην υπόλοιπη έκταση των 2.000 στρεµµάτων θα δηµιουργηθεί το λεγόµενο µητροπολιτικό πάρκο, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο τµήµα της επένδυσης – και αυτή η αναφορά δεν είναι καθόλου τυχαία. Από τα 2.000 στρέµµατα το 75% θα έχει χρήσεις πρασίνου, ελεύθερων χώρων τουρισµού - αναψυχής, αθλητισµού, πολιτισµού, κοινωφελών λειτουργιών, «πρότυπων αστικών υποδοµών» και το υπόλοιπο 15% θα είναι δρόµοι, τεχνικά έργα, κτήρια που θα ανεγερθούν.
H πρόταση του ΕΜΠ και των δήµων Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο εκπόνησε µελέτη για την αξιοποίηση του Ελληνικού µέσα από τη µετατροπή του σε µητροπολιτικό πάρκο, για λογαριασµό της ΤΕ∆ΚΝΑ και των ∆ήµων Ελληνικού - Αργυρούπολης, Αλίµου και Γλυφάδας. Η µελέτη ολοκληρώθηκε τον ∆εκέµβριο του 2010 και από τότε συστηµατικά αποσιωπάται. Σύµφωνα µε την πρόταση του ΕΜΠ, η αξι-
οποίηση της έκτασης µπορεί να επιτευχθεί µε τη δηµιουργία στο 90% του χώρου µητροπολιτικού πάρκου, το οποίο µπορεί να χρηµατοδοτηθεί για τη διαµόρφωσή του και τη συντήρησή του µέσα από την αξιοποίηση µόνον του 5% της έκτασης. Σύµφωνα µε την πρόταση είναι εφικτό: ♦ Να αποδοθεί άµεσα σε δηµόσια χρήση ως πάρκο το 56% του χώρου. ♦ Να αξιοποιηθούν σταδιακά 241 από τα 480 υφιστάµενα κτήρια µε αποκλειστική διάθεση των εσόδων στο πάρκο, µέσα από ήπιες χρήσεις. ♦ Να δηµιουργηθεί ένα µεγάλος ανοιχτός αθλητικός πόλος µητροπολιτικής εµβέλειας. ♦ Να δηµιουργηθεί κέντρο πολιτισµού, εκπαίδευσης και έρευνας στην περιοχή του πρώην ∆υτικού Αεροσταθµού. ♦ Να δηµιουργηθεί τοπικό κέντρο µε κοινωνικού χαρακτήρα χρήσεις, όπως παιδικοί σταθµοί, δηµοτικά ιατρεία και µικρής κλίµακας χρήσεις αναψυχής και τοπικού εµπορίου. Ειδικότερα για τα 241 κτήρια που προτείνεται να διατηρηθούν, οι µελετητές του ΕΜΠ εκτιµούν ότι µπορούν να αξιοποιηθούν µε χωροθέτηση χρήσεων αθλητικού, πολιτιστικού και γενικότερα κοινωνικού χαρακτήρα, περιορισµένων χρήσεων εµπορικού χαρακτήρα και χαρακτήρα αναψυχής, µε την προϋπόθεση ότι αυτές θα είναι συµβατές µε τον ρόλο του µητροπολιτικού πάρκου και ότι τα έσοδά τους θα διατίθενται αποκλειστικά για την κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση του πάρκου. Το µεγάλης κλίµακας κτήριο του Ανατολικού Αεροσταθµού προτείνεται για µητροπολιτική χρήση εκθέσεων - συνεδρίων εµπορικού ή και πολιτιστικού χαρακτήρα,
Σύµφωνα µε την οικονοµοτεχνική µελέτη του ΕΜΠ, η διαµόρφωση του συνόλου της έκτασης του Ελληνικού σε µητροπολιτικό πάρκο εκτιµάται ότι θα ανέλθει σε 101.000.000 ευρώ σε τιµές 2010, συµπεριλαµβανοµένων γενικών εξόδων και οφέλους εργολάβου (Γ.Ε. & Ο.Ε.) 18% όπως και ΦΠΑ 23%, σε βάθος δεκαετίας. Αντίστοιχα το ετήσιο κόστος συντήρησης µπορεί να κυµανθεί από 2.000 - 3.000 ευρώ ανά στρέµµα πρασίνου και ήπιων αστικών λειτουργιών. Αυτό σηµαίνει ότι η υλοποίηση του µητροπολιτικού πάρκου στο Ελληνικό είναι δυνατόν να προχωρήσει µε ποσό εκκίνησης της τάξης των 47.000.000 ευρώ. Όσον αφορά τη λειτουργία και συντήρηση, όπως αναφέρεται στη µελέτη του ΕΜΠ, µε βάση τα συγκριτικά στοιχεία και τα τεχνικά στοιχεία του έργου εκτιµάται ότι το συνολικό κόστος για τη συντήρηση, την καθηµερινή φροντίδα και τη φύλαξη κατά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης θα φθάσει στα 5.000.000 ευρώ/έτος, ενώ για τη δεύτερη φάση για το σύνολο της έκτασης στα 10.000.000 - 12.000.000 ευρώ/έτος.
Πού θα βρεθούν τα κονδύλια Οι µελετητές του ΕΜΠ ερεύνησαν και τα επίσηµα οικονοµικά δεδοµένα που κατατέθηκαν στη Βουλή και αφορούν τα υπαρκτά και προγραµµατισµένα έσοδα που προκύπτουν ήδη από την έκταση. Συγκεκριµένα, από το 2005 και µέχρι το 2010 που ολοκληρώθηκε η µελέτη, «από τις µακρές ή βραχείες συµβάσεις αποκλειστικά των Ολυµπιακών εγκαταστάσεων ανέρχονται σε 35.665.298 ευρώ. Αυτό το ποσόν αρκεί για να εκτελεστεί το µεγαλύτερο τµήµα της πρώτης φάσης του πάρκου». Όπως επισηµαίνουν οι µελετητές, τα έσοδα που όφειλαν να έχουν εισπράξει οι δηµόσιες εταιρείες διαχείρισης του χώρου από το 2005 έως το 2010, και τα οποία ανέρχονται σε 75.801.405 ευρώ, θα µπορούσαν να εκτελεστούν τα 3/4 του συνολικού έργου του µητροπολιτικού πάρκου. Παράλληλα επισηµαίνουν ότι σε περίπτωση που το ελληνικό ∆ηµόσιο αξιοποιούσε έσοδα ακόµα και µόνο από τις Ολυµπιακές εγκαταστάσεις εντός του Ελληνικού ως εθνική χρηµατοδότηση στο ΕΣΠΑ για το περιβάλλον (25% - 15%) µε συγχρηµατοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση (75% -85%), τα κονδύλια που θα προέκυπταν σε βάθος 15ετίας για τις πράσινες και αστικές αναπλάσεις του Λεκανοπεδίου, συµπεριλαµβανοµένων των µητροπολιτικών πάρκων, θα ανέρχονταν στο ύψος του 1 δις. ευρώ, κονδύλι µε το οποίο θα µπορούσαν να υλοποιηθούν έργα δεκαπλάσιας έκτασης από το µητροπολιτικό πάρκο Ελληνικού. Με τα παραπάνω, σηµειώνουν οι µελετητές του ΕΜΠ, είναι σαφές ότι η επιχειρηµατολογία περί µη βιωσιµότητας του χώρου, περί εξαιρετικά υψηλού κόστους κατασκευής και συντήρησης ή περί αδυναµίας εξεύρεσης πόρων για τη δηµιουργία και λειτουργία Μητροπολιτικού Πάρκου Υψηλού Πρασίνου οποιασδήποτε έκτασης στο Ελληνικό στερείται τεκµηρίωσης και αποδεικτικών στοιχείων.
Ιδιώτες στον δημόσιο χώρο Το εγχείρηµα που επιχειρείται στο Ελληνικό και την παράκτια ζώνη του Αγίου Κοσµά αποτελεί, σύµφωνα µε καλά πληροφορηµένες πηγές, και την πρώτη προσπάθεια για τη δηµιουργία επί της ουσίας µιας ιδιωτικής πόλης µέσα στην Αθήνα. Τα ζητήµατα που πρέπει να απαντηθούν από την κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕ∆ είναι πολλά. Για παράδειγµα, θα υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών σε όλη την έκταση ή θα υπάρχει πρόσβαση µόνο σε συγκεκριµένους χώρους, συγκεκριµένες ώρες και µέρες της εβδοµάδας; Και ακόµα, το πάρκο των 2.000 στρεµµάτων θα αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο, το οποίο θα είναι απόλυτα προσβάσιµο σε όλους, ή µήπως οι χρήσεις του θα είναι κατακερµατισµένες και η πρόσβαση θα είναι περιορισµένη; Εν ολίγοις το πάρκο, οι πλατείες, οι χώροι αθλητισµού και πολιτισµού θα είναι δηµόσιοι ή θα βρίσκονται κάτω από ιδιωτική διαχείριση; Να σηµειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Βρετανία, παρατηρείται µια δραµατική στροφή στον τρόπο διαχείρισης του δηµόσιου χώρου στο όνοµα της ανάπτυξης και της προσέλκυσης επενδυτών. Ο νέος τρόπος διαχείρισης των δηµόσιων χώρων από επενδυτικά funds άρχισε να λαµβάνει σάρκα και οστά µε αφορµή µεγάλες παρεµβάσεις σε υποβαθµισµένες περιοχές. Τα επενδυτικά funds, εκτός από κατοικίες και εµπορικά κέντρα, αναλάµβαναν και την όλη ανάπλαση των ελεύθερων χώρων, τους οποίους στη συνέχεια διαχειρίζονταν επιβάλλοντας τους όρους λειτουργίας. Στην ουσία βάζουν όρους και προϋποθέσεις για το ποιες ώρες και µέρες θα λειτουργούν πλατείες και πεζόδροµοι και ποιες δραστηριότητες θα επιτρέπονται. Η αστυνόµευση µάλιστα και η τήρηση της τάξης ανατίθεται σε εταιρείες σεκιούριτι.
www.topontiki.gr
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
46
Φωτιά στα... μπατζάκια μας Ισορροπίες τρόμου στη γειτονιά μας. Στα γνωστά μέτωπα ήρθε να προστεθεί και η Ουκρανία Κρύος ιδρώτας λούζει όποιον παρατηρήσει προσεκτικά τον χάρτη και τις χώρες που είτε συνορεύουν με την Ελλάδα είτε βρίσκονται κοντά της. Σαν να μην έφταναν, μάλιστα, όλα τα δραματικά γεγονότα της τελευταίας τετραετίας στη χώρα μας, την Τουρκία, τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια, ήρθε να προστεθεί τώρα και ο μεγάλος βραχνάς με το ανοιχτό μέτωπο Ουκρανίας - Ρωσίας, που σαφώς επηρεάζει και την Ελλάδα, για να κάνει ακόμα πιο απρόβλεπτες τις εξελίξεις.
Μ
ε λίγα λόγια, η γειτονιά μας φλέγεται! Σε μια περιοχή με τεράστια γεωπολιτική και γεωστρατηγική σημασία, τα γεγονότα είναι καταιγιστικά, με ισορροπίες τρόμου πλέον. Οι αφόρητες πιέσεις για εδώ και τώρα επίλυση του Κυπριακού, τα ανοιχτά ζητήματα του Κουρδικού και του Παλαιστινιακού, η εξάπλωση και η θέση ισχύος της Αλ Κάιντα στη Μέση Ανατολή, η προσπάθεια περιφερειακής αποδυνάμωσης κι απομόνωσης της Ρωσίας (π.χ. από τη Συρία), η πιθανή εμπλοκή της Τουρκίας μέσω του ζητήματος των Τατάρων στη σκακιέρα της Κριμαίας, κι όλα αυτά σε συνάρτηση με την παγκόσμια οικονομική κρίση, δημιουργούν το πιο εκρηκτικό κοκτέιλ εδώ και χρόνια στον πλανήτη. Μην ξεχνάμε, επίσης, την εξάρτηση της Ευρώπης από τη ρωσική ενέργεια. Κάτι που επιταχύνει τις εξελίξεις για ταχεία επίλυση του Κυπριακού λόγω των ενεργειακών κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου. Επίσης, οι διεθνείς αναλυτές επισημαίνουν ότι είναι πιθανό η Τουρκία να λάβει μεγαλύτερο αντάλλαγμα στο Κυπριακό ως αντίβαρο για την όποια απώλεια θα έχει η τουρκική επιρροή στη Μαύρη Θάλασσα λόγω απόσχισης της Κριμαίας. Σε όλα αυτά ο αμερικανικός - ΝΑΤΟϊκος παράγοντας δεν είναι εκτός εξελίξεων, φυσικά. Ας ξετυλίξουμε, όμως, το κουβάρι από την αρχή, προσπαθώντας να κατανοήσουμε καλύτερα το πολύπλοκο παζλ.
από το τέλος του πολέμου, το 1995, και μετά. Πολιτικοί αναλυτές, τέλος, εκτιμούν ότι Βελιγράδι και Ζάγκρεμπ τρέμουν το ενδεχόμενο οι αναταραχές στη Βοσνία να εξαπλωθούν και σε Σερβία, Κροατία.
Και η Ιταλία… Φυσικά, γειτονική μας χώρα είναι και η Ιταλία, η οποία αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια οξύ οικονομικό, αλλά και πολιτικό πρόβλημα. Κυβερνήσεις και πρωθυπουργοί αλλάζουν σαν τα πουκάμισα, το δημόσιο χρέος έχει εκτιναχθεί στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας 25ετίας και η ύφεση συνεχίζεται απτόητη κοντά στο 2%. Μεγάλη οικονομία, μεγάλες φουρτούνες και για την ευρωζώνη…
Μέση Ανατολή
Κύπρος και Τουρκία Ελλάδα και Κύπρος βρίσκονται, ως γνωστόν, στο ζενίθ της οικονομικής κρίσης, άρα θεωρούνται και πιο ευάλωτες για να δεχτούν στο συγκεκριμένο τάιμινγκ ασφυκτικές πιέσεις για επίλυση χρόνιων θεμάτων, όπως αυτό του Κυπριακού. Η Κύπρος, που ήδη βυθίζεται στην ύφεση, με ό,τι συνεπάγεται αυτό, βρίσκεται, έναν χρόνο μετά, ξανά στο επίκεντρο της επικαιρότητας και λόγω των όσων συνέβησαν με το πρόσφατο κυβερνητικό κραχ. Όσο για την Τουρκία; Τις διαδηλώσεις του περασμένου καλοκαιριού έχουν διαδεχτεί τα τεράστια σκάνδαλα της κυβέρνησης Ερντογάν, που συγκλονίζουν όλο το πολιτικό σύστημα της χώρας. Ο Ερντογάν έχει χάσει την μπάλα από τα αλλεπάλληλα χτυπήματα, κάτι που τον ωθεί να δείχνει ένα όλο και πιο αυταρχικό πρόσωπο, με την αντιπολίτευση να ρίχνει λάδι στη φωτιά, επιδιώκοντας να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία.
Στα Βαλκάνια Βουλγαρία: Σκάνδαλα, εκλογές, διαδηλώσεις, αβεβαιότητα, στασιμότητα στις επενδύσεις. Η Βουλγαρία βλέπει την ανάπτυξη να εξατμίζεται τα δυο τελευταία χρόνια, με την πολιτική αστάθεια να βρίσκεται στην κορύφωσή της και το Κοινοβούλιο να προειδοποιεί πριν από λίγες μέρες για άνο-
απροβλεπτεσ οι εξελιξεισ σε μια περιοχη με τεραστια γεωπολιτικη και γεωστρατηγικη σημασια
δο του εξτρεμισμού στη χώρα, μετά τις διαδηλώσεις Βούλγαρων εθνικιστών και την επίθεσή τους σε τέμενος. Αγριεύουν τα πράγματα… Αλβανία: Στους δρόμους και οι Αλβανοί. Το τελευταίο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου έγινε η – ιστορικά – μεγαλύτερη αντικυβερνητική διαδήλωση, με 150.000 κόσμο, στα Τίρανα. Με διαμαρτυρίες για οικονομία, απολύσεις, ανθρώπινα δικαιώματα, διαφθορά, ολιγάρχες. Σκόπια: Πρόωρες εκλογές αποφασίστηκαν στα Σκόπια πριν από λίγα 24ωρα. Την πρόταση για διάλυση της Βουλής κατέθεσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του συγκυβερνώντος αλβανικού κόμματος DUI, μετά την αποτυχία για κοινό υποψήφιο ευρείας αποδοχής στις προεδρικές εκλογές. Το διάστημα 2010-2013 ήταν συχνές οι διαδηλώσεις κατά της λιτότητας. Βοσνία - Ερζεγοβίνη: Αναβρασμός και στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, όπου δεν έχουν τελειωμό οι διαδηλώσεις. Ήδη, μάλιστα, γίνεται λόγος για πρόωρη «Βοσνιακή Άνοιξη». Στις πρόσφατες πορείες στην Τούζλα, όπου οι άνεργοι ανέρχονται σε 100.000 και οι εργαζόμενοι σε μόλις 80.000, επίκεντρο ήταν ιδιωτικοποιήσεις, μίζες στους δημόσιους διαγωνισμούς και διαφθορά. Μέσα στον Φεβρουάριο πυρπολήθηκαν κυβερνητικά κτήρια σε Σεράγεβο, Ζένιτσα και Τούζλα. Τέτοιο βίαιο ξέσπασμα δεν είχε σημειωθεί ποτέ ξανά
Συρία: Μια χώρα πνίγεται στο αίμα με (ουσιαστικά)… θεατή όλο τον υπόλοιπο πλανήτη. Μόνο από τις αρχές του χρόνου έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 3.300 άνθρωποι. Στις μάχες παίρνει μέρος και το ισχυρό Μέτωπο Αλ Νόσρα, το επίσημο παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία. Στα τέλη Φεβρουαρίου, εξάλλου, η Unicef ανακοίνωσε ότι 2.000 παιδιά κάτω των 5 ετών που ζουν σε προσφυγικούς καταυλισμούς στον Λίβανο κινδυνεύουν να πεθάνουν από υποσιτισμό. Συνολικά, στη Συρία έχουν σκοτωθεί, στα τρία χρόνια του πολέμου, περισσότεροι από 140.000 άνθρωποι, ενώ δεκάδες χιλιάδες είναι οι πρόσφυγες. Λίβανος: Στο έλεος τρομοκρατικών επιθέσεων είναι ο Λίβανος. Στις 19 Φεβρουαρίου έγινε διπλή βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στη Βηρυτό, σε μικρή απόσταση από το Ιρανικό Πολιτιστικό Κέντρο. Απολογισμός; Έξι νεκροί και 103 τραυματίες. Δεν είναι, εξάλλου, η πρώτη φορά που το Ιράν μπαίνει στο στόχαστρο σουνιτών τζιχαντιστών στον Λίβανο. Ύστερα από δέκα μήνες, πάντως, η χώρα απέκτησε κυβέρνηση συμβιβασμού. Στην οποία μετέχουν η Χεζμπολά, που συνδέεται με το συριακό καθεστώς του προέδρου Αλ Άσαντ, και ο Συνασπισμός του Σάαντ Χαρίρι, που υποστηρίζει τη συριακή αντιπολίτευση! Το πόσο θα αντέξει ο συμβιβασμός είναι ένα ερώτημα… Αίγυπτος: Οι συγκρούσεις, όπως αυτές ανάμεσα σε υποστηρικτές και αντιπάλους της εκτός νόμου πλέον
47
www.topontiki.gr
Το Θέμα Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Μουσουλμανικής Αδελφότητας, δεν έχουν τελειωμό. Μετά την ανατροπή του Μόρσι από τον στρατό, τον περασμένο Ιούλιο, περισσότεροι από 1.400 διαδηλωτές έχουν σκοτωθεί. Η χώρα, μάλιστα, βλέπει μέσα σ’ όλα και την τουριστική βιομηχανία της να κατεδαφίζεται, λόγω των ταραχών και της πολιτικής αστάθειας της τελευταίας τριετίας. Τα έσοδα από τον τουρισμό έπεσαν στα 4,3 δισ. ευρώ το 2013 από 9,2 δισ. ευρώ το 2010, δηλαδή πριν από την εξέγερση που ανέτρεψε τον Χόσνι Μουμπάρακ. Λιβύη: Μια τριετία συμπληρώθηκε πριν από λίγες μέρες από την εξέγερση στη Λιβύη και την ανατροπή του Καντάφι. Η χώρα της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής, όμως, δεν έχει δει ένα καλύτερο αύριο. Οι συγκρούσεις παραστρατιωτικών ομάδων είναι καθημερινότητα. Ο εκδημοκρατισμός δεν ήρθε, διαδηλωτές ζητούν τη διάλυση του Κοινοβουλίου κατηγορώντας τους βουλευτές για κατάχρηση εξουσίας. Ο διχασμός αναπόφευκτος! Η χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα εμφύλιας ένοπλης σύγκρουσης.
ΝΑΤΟ - ΗΠΑ Φυσικά, απ’ αυτήν τη σκακιέρα δεν μένει εκτός ο «παρεμβατικός» αμερικανικός (συνήθως και ΝΑΤΟϊκός) παράγοντας, ο οποίος υποδηλώνει με κάθε ευκαιρία την παρουσία του. Όπως συμβαίνει και τώρα με την Ουκρανία. Εδώ, όμως, μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς ότι μερικά πράγματα δεν είναι πια όπως στο παρελθόν. Ας δούμε πώς διαμορφώνεται κι αυτό το παζλ… Το 2013 έγινε η «Steadfast Jazz 2013», η μεγαλύτερη από το 2006 ΝΑΤΟϊκή άσκηση, με 6.000 στρατιωτικούς από χώρες - μέλη, καθώς και από Σουηδία, Φινλανδία και… Ουκρανία! Τον Σεπτέμβριο του 2013 η Ρωσία οργάνωσε μια αντίστοιχη στρατιωτική άσκηση που περιλάμβανε 70.000 άνδρες! Οι αμυντικές δαπάνες του ΝΑΤΟ μειώνονται ραγδαία όσο κι αναπόφευκτα λόγω της οικονομικής κρίσης που σαρώνει τη Δύση, όταν οι ρωσικές αυξήθηκαν κατά 26% το 2013. Στα τέλη του 2014, εξάλλου, αναμένεται να λήξουν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν. Έχουν διαρκέσει 13 χρόνια, το μεγαλύτερο διάστημα στην 64χρονη ιστορία του ΝΑΤΟ.
με 13.000 υψηλής ετοιμότητας και άρτια εξοπλισμένους τεχνολογικά στρατιώτες της Συμμαχίας. Είναι, μάλιστα, εξειδικευμένοι σε «εξουδετερώσεις και χειρισμούς εξεγέρσεων»!
Πόλεμοι Όπως και να έχει, όμως, η παρουσία των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων στην Ευρώπη (σε βάσεις κ.λπ.) συρρικνώνεται. Από τους 213.000 που ήταν το 1989, σήμερα έχουν μειωθεί σε 30.000. Μια ματιά στο πότε αποσύρθηκαν οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις από πολέμους κι επεμβάσεις, όποτε αναμείχθηκαν οι ΗΠΑ (ή και το ΝΑΤΟ), είναι ενδεικτική: 1949-1969: Κούβα, Δομινικανή Δημοκρατία, Γερμανία, Αυστρία, Κορέα, Ιαπωνία. 1970-1989: Ονδούρα, Ιράν, Φιλιππίνες, Λάος, Καμπότζη, Βιετνάμ. 1990-2012: Αϊτή, Γρενάδα, Παναμάς, Λιβύη, Σομαλία, Κουβέιτ, Σερβία, Βοσνία, Ιράκ, Ανατολικό Τιμόρ. Σήμερα αμερικανικές δυνάμεις βρίσκονται πλέον μόνο στο Αφγανιστάν. Ρεκόρ… μετριοπάθειας δεκαετιών.
Υπέρ και κατά Παρατηρείται, λοιπόν, η σταδιακή απεμπλοκή σχεδόν από παντού των ΗΠΑ, ειδικά απ’ όταν ξεκίνησε η οικονομική κρίση το 2008, οπότε και ήρθε η ώρα προφανώς να… μαζευτούν. Από το 2004 και ύστερα, εξάλλου, είναι όλο και συχνότερες οι πιο ανώδυνες και τεχνολογικά προηγμένες επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Από τις 150 μεγαλύτερες χώρες πληθυσμιακά στον κόσμο, σύμμαχοι των ΗΠΑ είναι αυτήν τη στιγμή οι 58, φίλα προσκείμενες οι 41, ουδέτερες οι 25 κι εναντίον τους οι 26. Οι ΗΠΑ, παραδοσιακά, επιδεικνύουν μια ακόρεστη όρεξη για πολέμους. Συνολικά, τα μισά και πλέον χρόνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου ήταν σε τέτοιες επιχειρήσεις. Κι αυτό όχι μόνο λόγω του Ιράκ (20032011) ή του Αφγανιστάν. Και μεταξύ 1989-2001 οι ΗΠΑ προέβαιναν σε στρατιωτικές «παρεμβάσεις» στο εξωτερικό κατά μέσο όρο μία φορά κάθε 16 μήνες!
Μπα δημητσαρνούτι ίτικο...
Το βάρος στις… εξεγέρσεις! Η τελευταία αιχμή του δόρατος για το ΝΑΤΟ θεωρείται η NATO Response Force (NRF)
Η Κίνα Τον Οκτώβριο 2013 το κινεζικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων πρότεινε οι κυβερνήσεις να εγκαταλείψουν το δολάριο ως αποθεματικό νόμισμα και ζήτησε μια νέα τάξη πραγμάτων, όπου οι αναδυόμενες δυνάμεις θα μπορούσαν να έχουν ισχυρότερο λόγο για τα
το πολυπλοκο παζλ των χωρων που συνορευουν με την ελλαδα
παγκόσμια θέματα. Σχολίασε επίσης ότι «η Ουάσιγκτον έχει καταχραστεί το στάτους της ως υπερδύναμης κι έχει ευθύνη για την πρόκληση ακόμα μεγαλύτερου χάους διεθνώς με το να κατευθύνει το οικονομικό ρίσκο στο εξωτερικό, υποκινώντας εντάσεις και πολέμους σε διάφορες περιοχές του κόσμου με ψεύτικα προσχήματα». Σε αντίθεση με τις άλλες μεγάλες δυνάμεις αλλά και πολλά μικρότερα κράτη που κατά καιρούς εμπλέκονταν σε πολέμους με τους γείτονές τους, οι ΗΠΑ λόγω της αυτάρκειας, αλλά και της θέσης τους στον χάρτη (φίλοι σε Νότο, Βορρά και θάλασσα σε Ανατολή, Δύση) απολαμβάνουν μιας αντικειμενικά μεγάλης ασφάλειας και ουσιαστικά σε ελάχιστες περιπτώσεις ήταν πραγματικά υποχρεωμένες να εμπλακούν σε πολέμους.
Το σημερινό αμερικανικό σύστημα δημιουργήθηκε από τα χαλάσματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σε ένα σκηνικό όπου οι υπόλοιπες μεγάλες δυνάμεις ήταν γονατισμένες. Τα χρόνια περνάνε, όμως, και τα δεδομένα αλλάζουν, με τις ΗΠΑ να επιστρέφουν πια στα… βασικά, όντας υποχρεωμένες από τις οικονομικές συνθήκες. Μπορεί, λοιπόν, ο Ομπάμα να κουνάει το δάχτυλο προς τον Πούτιν, αλλά το Πεντάγωνο μέσα στα επόμενα εννέα χρόνια πρέπει να κάνει περικοπές ύψους περίπου 1 τρισ. δολαρίων. Γι’ αυτό και το νέο πλάνο του Πενταγώνου είναι για λιγότερους κι απολύτως στοχευμένους πολέμους, περιορισμένης κλίμακας. Κυρίως με αποστολές πλοίων και αεροσκαφών Stealth.
www.topontiki.gr
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
48
Ο «ουκρανικός» πόλεμος για το αέριο Το σχιστολιθικό, οι Αμερικανοί και τα ευρωπαϊκά... πελατάκια της Ρωσίας Μπορεί η ενέργεια να μην ήταν η αφορμή για τον ακήρυχτο πόλεμο στην Κριμαία και τη νέα ένταση στις σχέσεις Ρωσίας - Ουκρανίας, η αλήθεια όμως είναι ότι βρίσκεται πάντοτε στο «μενού» της αντιπαράθεσης των δύο πλευρών από τότε που το Κίεβο αποσχίστηκε από το σοβιετικό στρατόπεδο.
Τ
όσο το 1993 όσο και το 2006, αλλά και το 2009, η υπόθεση του φυσικού αερίου ήταν αυτή που οδήγησε στα άκρα τα δύο κράτη, με την τελευταία κρίση να αφήνει και τη μισή Ευρώπη στην παγωνιά, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναζητεί εμπράκτως τη μείωση της εξάρτησής της από το ρωσικό αέριο. Έτσι, αν η πρόσφατη είδηση ότι στο υπέδαφος της Ουκρανίας υπάρχουν τεράστια αποθέματα σχιστολιθικού αερίου έδειξε πόσο μπορεί να ταράξει τις ευαίσθητες ισορροπίες των δύο χωρών, γίνεται κατανοητό το πόσο πολύ ενοχλεί τους Ρώσους το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του αερίου τους προς την Ευρώπη διοχετεύεται μέσα από μια χώρα με την οποία οι σχέσεις είναι εδώ και δεκαετίες προβληματικές. Η Ουκρανία είναι από δεκαετίες η χώρα μέσα από την οποία διέρχονται οι περισσότεροι αγωγοί που οδηγούν το ρωσικό αέριο στην Ευρώπη. Η Ρωσία και η Gazprom προμηθεύουν περισσότερο από το 30% του αναγκαίου φυσικού αερίου στην Ευρώπη (162,7 δισ. κυβικά μέτρα το 2012), την οποία θεωρούν τον καλύτερο πελάτη τους, μια και τους αφήνει τα μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους. Οι πρόσφατες μειώσεις των τιμολογίων της Gazprom προς Ευρωπαίους πελάτες (με... τελευταία – γενικώς και ειδικώς – την Ελλάδα) έδειξε ακριβώς το ενδιαφέρον της ρωσικής πλευράς να κρατήσει τους καλοπληρωτές πελάτες της. Μάλιστα η Gazprom είχε μαζέψει τόσα κέρδη από τις πωλήσεις των τελευταίων ετών, ώστε έφτασε να αποζημιώσει με σχεδόν 6 δισ. ευρώ διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και εταιρείες που θεώρησαν ότι είχαν υπερτιμολογηθεί. Σε ένα τέτοιο παιχνίδι ενεργειακής πολιτικής και διπλωματίας, το οποίο υπήρξε το επίκεντρο της επαναφοράς της Μόσχας στη διεθνή σκηνή, οι Ρώσοι δεν θέλουν να έχουν στα πόδια τους... ενοχλητικούς μεσάζοντες. Βεβαίως η Ουκρανία δεν είναι μόνο ένας ενδιάμεσος στη μεταφορά του ρωσικού αερίου,
αλλά και ένας πελάτης. Το ρωσικό αέριο καλύπτει το 60% των ουκρανικών αναγκών, με το Κίεβο να αγοράζει το 2012 από τη Ρωσία περισσότερα από 32 δισ. κυβικά μέτρα. Αριθμός εξαιρετικά υψηλός συγκρινόμενος με το σύνολο των 162 δισ. κ.μ. της Ευρώπης. Έτσι, όταν το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε ότι στο έδαφος της Ουκρανίας υπάρχουν αποδεδειγμένα αποθέματα 39 τρισ. κυβικών ποδιών σχιστολιθικού αερίου, ικανά να καλύψουν τις ανάγκες της χώρας για δύο δεκαετίες, οι Ρώσοι θορυβήθηκαν και έριξαν τις τιμές. Τον περασμένο Οκτώβριο η αναθεώρηση της σύμβασης αερίου του 2009 με κοστολόγηση στα 410 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα έφερε την τιμή του ρωσικού αερίου για τους Ουκρανούς στα 260 δολάρια. Πρόκειται ακριβώς για τη σύμβαση που οι Ρώσοι είπαν τα τελευταία 24ωρα ότι αναστέλλουν... Η αναθεώρηση της σύμβασης δεν σταμάτησε το «ροκάνισμα» από την πλευρά του Κιέβου. Ο αμερικανικός ενεργειακός κολοσσός Chevron υπέγραψε συμφωνία αξίας 400 εκατ. δολαρίων για την ανάπτυξη και αξιοποίηση του πρώτου πεδίου σχιστολιθικού αερίου στην περιοχή Oleska, ενώ τους τελευταίους μήνες στο εσωτερικό της χώρας εντεινόταν η συζήτηση για ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία με αξιοποίηση των εγχώριων κοιτασμάτων, που παρα-
μένουν ανεκμετάλλευτα, αλλά και αναζήτηση εναλλακτικών πηγών προμήθειας.
Στα 156 δισ. ευρΩ τα ρωσικA Eσοδα απΟ φυσικΟ αΕριο και πετρΕλαιο στην Ε.Ε. τους πρΩτους εννΕα μΗνες του 2013!
Καθησυχάζουν για την Ελλάδα Για την Ελλάδα, εάν δεν υπάρξουν δραματικές εξελίξεις με την κρίση, με σύρραξη ή αύξηση της τιμής του πετρελαίου (με την οποία συνδέεται η τιμή του ρωσικού αερίου για την Ελλάδα), οι επιπτώσεις θεωρούνται «αντιμετωπίσιμες» από τους αρμόδιους. «Εάν η κρίση αυτή δημιουργήσει αναταραχή στις διεθνείς αγορές – διότι ένας από τους αλγόριθμους που βγά-
ζουν τη διεθνή τιμή είναι και η τιμή του πετρελαίου – και φέρει αύξηση της τιμής του πετρελαίου, τότε θα επηρεαστούμε», ήταν η πρόβλεψη του υπουργού Ενέργειας Μάκη Παπαγεωργίου, ο οποίος πάντως προεξόφλησε ότι δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις στο θέμα της συμφωνίας που πρόκειται να υπογράψουμε τις επόμενες ημέρες με την Gazprom.
Το παιχνίδι των αγωγών Όμως και οι Ρώσοι αναζητούσαν... απεξάρτηση από την Ουκρανία. Τα συχνά προβλήματα και οι εντάσεις με το Κίεβο έχουν πλήξει σε πολλές περιπτώσεις την εικόνα της Gazprom ως αξιόπιστου προμηθευτή της Δύσης και έχουν οδηγήσει τη Μόσχα να σχεδιάσει έναν μηχανισμό παράκαμψης της Ουκρανίας με ένα νέο σύστημα αγωγών. Ήδη, προκειμένου να επιτύχουν την απρόσκοπτη πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές αερίου, η Ρωσία και η Gazprom έχουν δαπανήσει περίπου 7,5 δισ. ευρώ για την κατασκευή του αγωγού Nord Stream, που περνά από τη Βαλτική Θάλασσα για να φθάσει στη δυτική Ευρώπη. Περίπου 55 εκατομμύρια κυβικά διοχετεύονται κάθε χρόνο σε αυτόν τον αγωγό, εξασφαλίζοντας μια αυτονομία της τάξης του 35% για τις ρωσικές εξαγωγές αερίου. Η επένδυση βέβαια ήταν πολύ μικρή, εάν κάποιος συνυπολογίσει ότι τα έσοδα της Ρωσίας από τη διάθεση φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Ε.Ε. ανήλθαν μόνο τους πρώτους εννέα μήνες του 2013 σε 156 δισ. ευρώ! Για τον λόγο αυτόν η Ρωσία σχεδιάζει ανάλογα και την επένδυση του South Stream, για τον οποίο θα δαπανήσει περί τα 8-9 δισ. ευρώ. Βεβαίως και ο South Stream, που θα παρακάμπτει την Ουκρανία με «στόχο» την τροφοδοσία της νότιας Ευρώπης με ρωσικό αέριο, δεν αποτελεί την τελική λύση για τους Ρώσους. Ήδη το Αζερμπαϊτζάν, που μπαίνει σε δύο χρόνια στο παιχνίδι, αλλά επιπλέον η ενίσχυση της αγοράς του LNG και τα κοιτάσματα αερίου της Μεσογείου και της Αφρικής, που θα μπουν κι αυτά τα προσεχή χρόνια στις αγορές, «ταλαιπωρούν» τη ρωσική στρατηγική, που θα ήθελε να έχει πιο τακτοποιημένα τα του «οίκου» της. Μια πιο «συμμορφωμένη» Ουκρανία σαφώς θα διευκόλυνε το ενεργειακό της παιχνίδι...
49
www.topontiki.gr
Το Άρθρο Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
«Ασύμμετρος οικονομικός παγκόσμιος πόλεμος»
Τρείς γάιδαροι μαλώνανε...
Η γεωστρατηγική θέση της Ουκρανίας και η εμπλοκή Ρωσίας με ΗΠΑ Δεν θα παρεκκλίναμε ιδιαίτερα από την πραγματικότητα, αν διακινδυνεύαμε να χαρακτηρίσουμε τα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία ως «μια προσπάθεια διεξαγωγής ενός ασύμμετρου οικονομικού παγκόσμιου πολέμου», στον οποίο ενεργά έχουν εμπλακεί οι τρεις παγκόσμιες οικονομικές υπερδυνάμεις (Ρωσία, Ε.Ε. και ΗΠΑ). Από μια άλλη οπτική γωνία, θα μπορούσαμε να αποκωδικοποιήσουμε τις εξελίξεις ως ένα «στημένο οικονομικό παιχνίδι», που εκμεταλλεύεται την υφιστάμενη ουκρανική κρίση ταυτότητας. Βασίλης Γιαννακόπουλος, γεωστρατηγικός αναλυτής www.geostrategy.gr geostrategical@yahoo.gr
Η
γεωστρατηγική θέση της Ουκρανίας είναι ιδιαίτερα σημαντική σε οικονομικό επίπεδο και επίπεδο ασφάλειας για τη Ρωσία και την Ε.Ε., τόσο λόγω του μεγέθους της (603,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και του πληθυσμού της (45,5 εκατομμύρια) όσο και λόγω της θέσης της, που συνιστά τον «ενεργειακό ομφάλιο λώρο» για τη μεταφορά των ρωσικών υδρογονανθράκων προς την Ε.Ε.
Η Ουκρανία και η ρωσική εθνική ασφάλεια Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και προκειμένου να προστατευθεί από τις επεκτατικές βλέψεις του ΝΑΤΟ, η Μόσχα επιδίωξε να διατηρήσει ακέραιη την περιφερειακή αμυντική «buffer zone» που σχηματίστηκε στο δυτικό ρωσικό υπογάστριο από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Επιπρόσθετα, στον βαθμό του δυνατού τις ενέταξε στη σφαίρα επιρροής της και κατέστησε σαφές ότι δεν θα ανεχθεί την προσχώρησή τους στις ΝΑΤΟϊκές δομές. Μια από αυτές τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες είναι και η Ουκρανία. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η Ε.Ε. έχει κατανοήσει και σέβεται αυτή τη ρωσική ευαισθησία, που σχετίζεται άμεσα με την εθνική της ασφάλεια. Έτσι εξηγείται η άρνηση της Γερμανίας και της Γαλλίας, τον Απρίλιο του 2008 στη σύνοδο κορυφής του Βουκουρεστίου, να συναινέσουν στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, παρόλο που οι ΗΠΑ το επιδίωξαν σθεναρά. Μάλιστα, γι’ αυτό τον λόγο η Ουάσιγκτον δεν αποφασίζει τη διεξαγωγή μιας έκτακτης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ,
με αντικείμενο τη σθεναρή αντίδραση της Συμμαχίας για την Ουκρανία. Γνωρίζει εκ των προτέρων ότι και πάλι θα υπάρξουν ενδοΝΑΤΟϊκές αντιδράσεις, που θα αποκαλύψουν το υφιστάμενο έλλειμμα συνοχής. Πέρα από μια περιφερειακή αμυντική «buffer zone», η Ουκρανία και συγκεκριμένα η Σεβαστούπολη της Κριμαίας συνιστά την έδρα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Τον Απρίλιο του 2010, όταν επί προεδρίας Γιανουκόβιτς οι ρωσο-ουκρανικές σχέσεις είχαν ήδη βελτιωθεί αισθητά, η Ρωσία και η Ουκρανία συμφώνησαν να παρατείνουν την παραμονή του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας στην Κριμαία μέχρι το 2042, από την αρχική ημερομηνία απόσυρσης του 2017. Σε αντάλλαγμα, η Ρωσία συμφώνησε να παράσχει για δέκα χρόνια στην Ουκρανία μειωμένες τιμές φυσικού αερίου, που μεταφράζονται σε περίπου 30 δισ. ευρώ. Γίνεται λοιπόν κατανοητό τι επιδίωκε η Μόσχα όταν πριν από λίγες μέρες αποφάσισε την ανάπτυξη των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων στη χερσόνησο της Κριμαίας.
στην Ε.Ε. ανήλθαν σε 213 δισ. ευρώ, ενώ αντίστοιχα οι ευρωπαϊκές εξαγωγές στη Ρωσία έφθασαν περίπου τα 123 δισ. ευρώ. Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου, φυσικού αερίου, ουρανίου και άνθρακα προς την Ε.Ε. Το 2013, η Gazprom προμήθευσε την Ε.Ε. με 133 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Περίπου η μισή από αυτή την ποσότητα (65 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου) μεταφέρθηκε μέσω τεσσάρων κύριων αγωγών φυσικού αερίου (Yamburg - Uzhgorod, Orenburg - Uzhgorod, Urengoy Uzhgorod και Dolina - Uzhgorod), που διέρχονται από το ουκρανικό έδαφος.
Ευρω-αμερικανικές σχέσεις Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ε.Ε. μοιράζονται τη μεγαλύτερη εμπορι-
Η Ουκρανία και οι σχέσεις Ε.Ε. Ρωσίας Σήμερα, στην Ουκρανία δεν διακυβεύεται μόνο η εθνική ασφάλεια της Ρωσίας. Διακυβεύονται και τεράστια οικονομικά συμφέροντα των τριών προαναφερόμενων οικονομικών υπερδυνάμεων. Για παράδειγμα, οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εξαρτώνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, εισάγει το 35% των απαιτούμενων ποσοτήτων υδρογονανθράκων από τη Ρωσία. Πέρα από κύριος καταναλωτής ρωσικού φυσικού αερίου, η Ε.Ε. συνιστά τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Ρωσίας. Το 2012, οι ρωσικές εξαγωγές
κή και επενδυτική σχέση σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι οικονομίες τους αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (περίπου το 25% των παγκόσμιων εξαγωγών και το 31% των παγκόσμιων εισαγωγών). Η διατλαντική οικονομία παράγει ετησίως περισσότερα από 5 τρισ. δολάρια στις εμπορικές πωλήσεις και απασχολεί περίπου 15 εκατομμύρια εργαζόμενους και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Παρότι εκ πρώτης όψης οι οικονομικές σχέσεις των δύο πλευρών χαρακτηρίζονται ως αρμονικές, εν τούτοις τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται κάποιες εντάσεις. Συγκεκριμένα, η παγκόσμια οικονομική ύφεση και η κρίση της Ευρωζώνης έχουν δημιουργήσει τριγμούς στις σχέσεις ΗΠΑ - Ε.Ε. Η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι η κρίση χρέους της Ε.Ε. επηρεάζει αρνητικά τις αμερικανικές εξαγωγές προς τις χώρες - μέλη τις Ε.Ε., ευνοεί μόνο τις γερμανικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ (κυρίως λόγω της χαμηλής ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου), αποδυναμώνει τα αμερικανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ωθεί την αμερικανική οικονομία σε ύφεση. Για τον λόγο αυτό, η κυβέρνηση Ομπάμα κάλεσε την Ε.Ε. να λάβει δραστικές αποφάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης του χρέους και να προβεί σε μια πιο ουσιαστική χρηματοδοτική βοήθεια προς τις παραπαίουσες οικονομίες της Ευρωζώνης.
Ε.Ε. και Ρωσία προς αποκλιμάκωση της κρίσης
«στημενο οικονομικο παιχνιδι»
Δεδομένης της υφιστάμενης οικονομικής αλληλεξάρτησης μεταξύ Ρωσίας και Ε.Ε., γίνεται προφανές ότι οι δύο πλευρές έχουν κοινά συμφέροντα. Συνεπώς, δεν θα επιτρέψουν την ουκρανική κρίση να σταθεί εμπόδιο στην προώθηση αυτών των τεράστιων οικονομικών συμφερόντων. Ούτε η Γερμανία θα ρισκάρει την εύρυθμη λειτουργία του ουκρανικού πλέγματος των αγωγών φυσικού αερίου, αλλά ούτε και η Ρωσία προτίθεται να θέσει σε κίνδυνο την οικονομία της, που σε σημαντικό βαθμό εξαρτάται από τις εξαγωγές υδρογονανθράκων προς
την Ε.Ε. Εξάλλου, η Ε.Ε. αντιπροσωπεύει σχεδόν τα τρία τέταρτα των άμεσων ξένων επενδύσεων της Ρωσίας. Επιπρόσθετα, δεν είναι καθόλου απίθανο ένα μικρό ή μεγάλο μέρος των 35 δισ. δολαρίων, που αναζητά η Ουκρανία για τα επόμενα δύο χρόνια, να δοθεί από τη Ρωσία και την Ε.Ε. είτε υπό μορφή δανείου είτε με την αγορά ουκρανικών ομολόγων, προκειμένου το ΔΝΤ – δηλαδή, ο αμερικανικός παράγοντας – να μην επιβάλει όρους που θα ενέχουν κινδύνους για την υφιστάμενη ρωσο-ευρωπαϊκή οικονομική σχέση.
Οι πιθανές επιδιώξεις των ΗΠΑ και η Ελλάδα Η Ε.Ε. και ιδιαίτερα η Γερμανία μάλλον δεν έλαβαν σοβαρά τα μηνύματα των Αμερικανών. Επομένως, δεν είναι λοιπόν καθόλου απίθανο η Ουάσιγκτον να επιδιώκει μια παρατεταμένη συγκρουσιακή κατάσταση στο εσωτερικό της Ουκρανίας, προκειμένου να διαταραχθούν οι οικονομικές - ενεργειακές σχέσεις Μόσχας - Βερολίνου, γεγονός που με τη σειρά του θα επιδεινώσει την περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια (αύξηση της τιμής των υδρογονανθράκων ή ακόμη και προβλήματα ενεργειακής επάρκειας για μεγάλο ή μικρό χρονικό διάστημα). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το Βερολίνο ενδέχεται ως έναν βαθμό να πιεστεί για την εφαρμογή της προτεινόμενης από την Ουάσιγκτον αλλαγής της οικονομικής του πολιτικής στους κόλπους της Ευρωζώνης. Σε μια τέτοια περίπτωση, η Αθήνα θα πρέπει να επαγρυπνεί, προκειμένου την κατάλληλη στιγμή να προβάλει αφενός εκ νέου τις αξιώσεις της σχετικά με το επιδιωκόμενο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, αφετέρου τη σημαντική γεωστρατηγική της θέση που θα μπορούσε να συμβάλει μεσομακροπρόθεσμα στη βελτίωση της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας (διέλευση αγωγών φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την κεντρική Ευρώπη και επίσπευση της αξιοποίησης των πιθανών ενεργειακών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην περιοχή του Ιονίου και νότια της Κρήτης).
49
www.topontiki.gr
Το Άρθρο Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
«Ασύμμετρος οικονομικός παγκόσμιος πόλεμος»
Τρείς γάιδαροι μαλώνανε...
Η γεωστρατηγική θέση της Ουκρανίας και η εμπλοκή Ρωσίας με ΗΠΑ Δεν θα παρεκκλίναμε ιδιαίτερα από την πραγματικότητα, αν διακινδυνεύαμε να χαρακτηρίσουμε τα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία ως «μια προσπάθεια διεξαγωγής ενός ασύμμετρου οικονομικού παγκόσμιου πολέμου», στον οποίο ενεργά έχουν εμπλακεί οι τρεις παγκόσμιες οικονομικές υπερδυνάμεις (Ρωσία, Ε.Ε. και ΗΠΑ). Από μια άλλη οπτική γωνία, θα μπορούσαμε να αποκωδικοποιήσουμε τις εξελίξεις ως ένα «στημένο οικονομικό παιχνίδι», που εκμεταλλεύεται την υφιστάμενη ουκρανική κρίση ταυτότητας. Βασίλης Γιαννακόπουλος, γεωστρατηγικός αναλυτής www.geostrategy.gr geostrategical@yahoo.gr
Η
γεωστρατηγική θέση της Ουκρανίας είναι ιδιαίτερα σημαντική σε οικονομικό επίπεδο και επίπεδο ασφάλειας για τη Ρωσία και την Ε.Ε., τόσο λόγω του μεγέθους της (603,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και του πληθυσμού της (45,5 εκατομμύρια) όσο και λόγω της θέσης της, που συνιστά τον «ενεργειακό ομφάλιο λώρο» για τη μεταφορά των ρωσικών υδρογονανθράκων προς την Ε.Ε.
Η ρωσική εθνική ασφάλεια Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και προκειμένου να προστατευθεί από τις επεκτατικές βλέψεις του ΝΑΤΟ, η Μόσχα επιδίωξε να διατηρήσει ακέραιη την περιφερειακή αμυντική «buffer zone» που σχηματίστηκε στο δυτικό ρωσικό υπογάστριο από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Επιπρόσθετα, στον βαθμό του δυνατού τις ενέταξε στη σφαίρα επιρροής της και κατέστησε σαφές ότι δεν θα ανεχθεί την προσχώρησή τους στις ΝΑΤΟϊκές δομές. Μια από αυτές τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες είναι και η Ουκρανία. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η Ε.Ε. έχει κατανοήσει και σέβεται αυτή τη ρωσική ευαισθησία, που σχετίζεται άμεσα με την εθνική της ασφάλεια. Έτσι εξηγείται η άρνηση της Γερμανίας και της Γαλλίας, τον Απρίλιο του 2008 στη σύνοδο κορυφής του Βουκουρεστίου, να συναινέσουν στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, παρόλο που οι ΗΠΑ το επιδίωξαν σθεναρά. Μάλιστα, γι’ αυτό τον λόγο η Ουάσιγκτον δεν αποφασίζει τη διεξαγωγή μιας έκτακτης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, με αντικείμενο τη σθεναρή αντίδρα-
ση της Συμμαχίας για την Ουκρανία. Γνωρίζει εκ των προτέρων ότι και πάλι θα υπάρξουν ενδοΝΑΤΟϊκές αντιδράσεις, που θα αποκαλύψουν το υφιστάμενο έλλειμμα συνοχής. Πέρα από μια περιφερειακή αμυντική «buffer zone», η Ουκρανία και συγκεκριμένα η Σεβαστούπολη της Κριμαίας συνιστά την έδρα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Τον Απρίλιο του 2010, όταν επί προεδρίας Γιανουκόβιτς οι ρωσο-ουκρανικές σχέσεις είχαν ήδη βελτιωθεί αισθητά, η Ρωσία και η Ουκρανία συμφώνησαν να παρατείνουν την παραμονή του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας στην Κριμαία μέχρι το 2042, από την αρχική ημερομηνία απόσυρσης του 2017. Σε αντάλλαγμα, η Ρωσία συμφώνησε να παράσχει για δέκα χρόνια στην Ουκρανία μειωμένες τιμές φυσικού αερίου, που μεταφράζονται σε περίπου 30 δισ. ευρώ. Γίνεται λοιπόν κατανοητό τι επιδίωκε η Μόσχα όταν πριν από λίγες μέρες αποφάσισε την ανάπτυξη των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων στη χερσόνησο της Κριμαίας.
γές στη Ρωσία έφθασαν περίπου τα 123 δισ. ευρώ. Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου, φυσικού αερίου, ουρανίου και άνθρακα προς την Ε.Ε. Το 2013, η Gazprom προμήθευσε την Ε.Ε. με 133 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Περίπου η μισή από αυτή την ποσότητα (65 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου) μεταφέρθηκε μέσω τεσσάρων κύριων αγωγών φυσικού αερίου (Yamburg - Uzhgorod, Orenburg - Uzhgorod, Urengoy Uzhgorod και Dolina - Uzhgorod), που διέρχονται από το ουκρανικό έδαφος.
Ευρω-αμερικανικές σχέσεις Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ε.Ε. μοιράζονται τη μεγαλύτερη εμπορι-
Οι σχέσεις Ε.Ε. - Ρωσίας Σήμερα, στην Ουκρανία δεν διακυβεύεται μόνο η εθνική ασφάλεια της Ρωσίας. Διακυβεύονται και τεράστια οικονομικά συμφέροντα των τριών προαναφερόμενων οικονομικών υπερδυνάμεων. Για παράδειγμα, οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εξαρτώνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, εισάγει το 35% των απαιτούμενων ποσοτήτων υδρογονανθράκων από τη Ρωσία. Πέρα από κύριος καταναλωτής ρωσικού φυσικού αερίου, η Ε.Ε. συνιστά τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Ρωσίας. Το 2012, οι ρωσικές εξαγωγές στην Ε.Ε. ανήλθαν σε 213 δισ. ευρώ, ενώ αντίστοιχα οι ευρωπαϊκές εξαγω-
κή και επενδυτική σχέση σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι οικονομίες τους αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (περίπου το 25% των παγκόσμιων εξαγωγών και το 31% των παγκόσμιων εισαγωγών). Η διατλαντική οικονομία παράγει ετησίως περισσότερα από 5 τρισ. δολάρια στις εμπορικές πωλήσεις και απασχολεί περίπου 15 εκατομμύρια εργαζόμενους και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Παρότι εκ πρώτης όψης οι οικονομικές σχέσεις των δύο πλευρών χαρακτηρίζονται ως αρμονικές, εν τούτοις τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται κάποιες εντάσεις. Συγκεκριμένα, η παγκόσμια οικονομική ύφεση και η κρίση της Ευρωζώνης έχουν δημιουργήσει τριγμούς στις σχέσεις ΗΠΑ - Ε.Ε. Η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι η κρίση χρέους της Ε.Ε. επηρεάζει αρνητικά τις αμερικανικές εξαγωγές προς τις χώρες - μέλη τις Ε.Ε., ευνοεί μόνο τις γερμανικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ (κυρίως λόγω της χαμηλής ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου), αποδυναμώνει τα αμερικανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ωθεί την αμερικανική οικονομία σε ύφεση. Για τον λόγο αυτό, η κυβέρνηση Ομπάμα κάλεσε την Ε.Ε. να λάβει δραστικές αποφάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης του χρέους και να προβεί σε μια πιο ουσιαστική χρηματοδοτική βοήθεια προς τις παραπαίουσες οικονομίες της Ευρωζώνης.
Προς αποκλιμάκωση
«στημενο οικονομικο παιχνιδι»
Δεδομένης της υφιστάμενης οικονομικής αλληλεξάρτησης μεταξύ Ρωσίας και Ε.Ε., γίνεται προφανές ότι οι δύο πλευρές έχουν κοινά συμφέροντα. Συνεπώς, δεν θα επιτρέψουν την ουκρανική κρίση να σταθεί εμπόδιο στην προώθηση αυτών των τεράστιων οικονομικών συμφερόντων. Ούτε η Γερμανία θα ρισκάρει την εύρυθμη λειτουργία του ουκρανικού πλέγματος των αγωγών φυσικού αερίου, αλλά ούτε και η Ρωσία προτίθεται να θέσει σε κίνδυνο την οικονομία της, που σε σημαντικό βαθμό εξαρτάται από τις εξαγωγές υδρογονανθράκων προς την Ε.Ε. Εξάλλου, η Ε.Ε. αντι-
προσωπεύει σχεδόν τα τρία τέταρτα των άμεσων ξένων επενδύσεων της Ρωσίας. Επιπρόσθετα, δεν είναι καθόλου απίθανο ένα μικρό ή μεγάλο μέρος των 35 δισ. δολαρίων, που αναζητά η Ουκρανία για τα επόμενα δύο χρόνια, να δοθεί από τη Ρωσία και την Ε.Ε. είτε υπό μορφή δανείου είτε με την αγορά ουκρανικών ομολόγων, προκειμένου το ΔΝΤ – δηλαδή, ο αμερικανικός παράγοντας – να μην επιβάλει όρους που θα ενέχουν κινδύνους για την υφιστάμενη ρωσο-ευρωπαϊκή οικονομική σχέση.
Οι ΗΠΑ και η Ελλάδα Η Ε.Ε. και ιδιαίτερα η Γερμανία μάλλον δεν έλαβαν σοβαρά τα μηνύματα των Αμερικανών. Επομένως, δεν είναι λοιπόν καθόλου απίθανο η Ουάσιγκτον να επιδιώκει μια παρατεταμένη συγκρουσιακή κατάσταση στο εσωτερικό της Ουκρανίας, προκειμένου να διαταραχθούν οι οικονομικές - ενεργειακές σχέσεις Μόσχας - Βερολίνου, γεγονός που με τη σειρά του θα επιδεινώσει την περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια (αύξηση της τιμής των υδρογονανθράκων ή ακόμη και προβλήματα ενεργειακής επάρκειας για μεγάλο ή μικρό χρονικό διάστημα). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το Βερολίνο ενδέχεται ως έναν βαθμό να πιεστεί για την εφαρμογή της προτεινόμενης από την Ουάσιγκτον αλλαγής της οικονομικής του πολιτικής στους κόλπους της Ευρωζώνης. Σε μια τέτοια περίπτωση, η Αθήνα θα πρέπει να επαγρυπνεί, προκειμένου την κατάλληλη στιγμή να προβάλει αφενός εκ νέου τις αξιώσεις της σχετικά με το επιδιωκόμενο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, αφετέρου τη σημαντική γεωστρατηγική της θέση που θα μπορούσε να συμβάλει μεσο-μακροπρόθεσμα στη βελτίωση της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας (διέλευση αγωγών φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την κεντρική Ευρώπη και επίσπευση της αξιοποίησης των πιθανών ενεργειακών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην περιοχή του Ιονίου και νότια της Κρήτης).
www.topontiki.gr
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
50
Πέρα απ’ το καλό και το κακό... Στην Ουκρανία ήρθε η ώρα της διπλωματίας. Χρειάζεται άμεση κινητοποίηση Της Μαριλένας Κοππά, ευρωβουλευτή
Η Ουκρανία δεν προσφέρεται για την περιγραφή μιας σύγκρουσης μεταξύ «καλού» και «κακού». Η Κριμαία θεωρείται de facto υπό ρωσικό έλεγχο, όμως ο έλεγχος αυτός ήταν πάντα αδιαμφισβήτητος. Οι αντιδράσεις της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ παραμένουν συμβολικές, αν και η καθίζηση του ρωσικού νομίσματος είναι πραγματική. Όμως σε αυτήν την αντιπαράθεση δεν υπάρχει καλός και κακός.
Α
πό τη μια, έως τα μέσα Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση Γιανουκόβιτς μιλούσε για μεταβατική κυβέρνηση και επιστροφή στο Σύνταγμα του 2004. Αντί αυτού, στις 18 Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση χρησιμοποίησε αντι-«διαδηλωτές» με πολιτικά και ειδικούς φρουρούς κατά του πλήθους, πετώντας καπνογόνα στο αρχηγείο των διαδηλωτών τη στιγμή που, όπως λέγεται, γιατροί προσπαθούσαν να χειρουργήσουν. Και όταν απέδρασε ο Γιανουκόβιτς, τα ΜΜΕ ανακάλυψαν παλάτια που θύμιζαν Σαντάμ Χουσεΐν. Βέβαια, πρόκειται για τον ίδιο Γιανουκόβιτς στον οποίο είχαν επενδύσει οι Βρυξέλλες για την υπογραφή μιας συμφωνίας σύνδεσης τον Νοέμβριο του 2013. Τα γεγονότα, επίσης, δεν αφήνουν περιθώρια για περιγραφές ηρώων που εφορμούν στη Βαστίλλη. Ο γραμματέας Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, Αντρέι Πάρουμπι, είναι ιδρυτής ενός κόμματος που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τη Χρυσή Αυγή. Όχι μόνο ορισμένα από τα ψηφίσματα του Κοινοβουλίου που στηρίζει τη σημερινή κυβέρνηση αφορούν την κατάργηση όλων των μειονοτικών γλωσσών και την απαγόρευση του κομμουνιστικού κόμματος, αλλά ένας εκ των ηγετών της εβραϊκής κοινότητας του Κιέβου προειδοποιούσε την κοινότητα να εγκα-
ταλείψει την πόλη, αν όχι τη χώρα. Και πριν αρχίσει κανείς να μιλάει για «συμφέροντα», ένθεν και ένθεν, πρέπει κανείς να θυμάται ότι τα γεγονότα, ποτέ, δεν «μιλούν από μόνα τους».
Oι ολιγάρχες Η κυβέρνηση που εγκρίθηκε διά βοής στην πλατεία Μεϊντάν δεν είναι εκλεγμένη. Είναι διορισμένη από το Κοινοβούλιο, μετά τη μαζική αποστασία βουλευτών που μέχρι πρόσφατα υποστήριζαν τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς. Και πίσω από την αποστασία είναι δυο ολιγάρχες, ο Ρινάτ Αχμέτοβ και ο Νμίτρι Φιρτάς, που καταρχάς απέσυραν τη στήριξη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ιδιοκτησίας τους. Τώρα στηρίζουν «διάδοχες καταστάσεις», εντός της σημερινής κυβέρνησης. Είναι δε αστείο να χαιρετίζουμε την απελευθέρωση Τιμοσένκο ως νίκη της Ευρώπης και της δημοκρατίας, τη στιγμή που η ίδια ήταν γνωστή ως «κυρία Φυσικό Αέριο» και πλούτισε τη δεκαετία του 1990 με συμβόλαια της Gazprom. Δεν υπάρχουν αδιάφθοροι και δημοκρατικοί επαναστάτες στην Ουκρανία. Μιλάμε για ένα σύστημα «φεουδαρχικού πλουραλισμού». Πέρα από ηθικολογίες, αυτό που τώρα έχει σημασία είναι η Ευρώπη να μην κάνει τα ίδια λάθη που έκανε στη Γιουγκοσλαβία τη δεκαετία του ’90. Πολλοί στη Δύση έχουν αποδεχτεί ως «αναπόφευκτη» τη διαίρεση, «περι-
φερειοποίηση» ή «ομοσπονδιοποίηση» της χώρας, με διάφορους εθνοτικούς χάρτες να κυκλοφορούν.
Έκτακτη ανάγκη
Η ΕΥΡΩΠΗ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΑΝΑΛΑΒΕΙ ΤΑ ΛΑΘΗ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ ΤΟ 1990 ΣΤΗ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ
Στο μεταξύ, η οξυμμένη οικονομική κρίση χρησιμοποιείται ως άλλοθι για την καθυστέρηση διενέργειας εκλογών, αφού έχουμε «έκτακτη ανάγκη» οικονομικής διαχείρισης και «έκτακτη κατάσταση» ασφάλειας. Όμως, εάν αυτή η έκτακτη κατάσταση χρησιμοποιηθεί για να μοιραστούν με σαφήνεια οι σφαίρες επιρροής της Ε.Ε. και της Ρωσίας, τότε όσοι απεργάζονται παρόμοια σχέδια δεν έχουν υπολογίσει, όπως δεν είχαν υπολογίσει και στη Γιουγκοσλαβία, ότι ο πόλεμος έχει πάντα μια δική του δυναμική. Όσον αφορά την οικονομία, είναι μάλλον αμφίβολο ότι η Ρωσία θα δώσει 15 δισ. που είχε υποσχεθεί. Είναι επίσης αμφίβολο ότι Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες θα «διαθέσουν» τα 35 δισ. που χρειάζεται ο προϋπολογισμός της Ουκρανίας. Θα μπορούσε να μοιραστεί το βάρος, αλλά αυτό δεν είναι πολιτικά εφικτό. Και αυτό, μάλλον, σημαίνει ότι η κατάσταση μπορεί να διολισθήσει έως τη στάση πληρωμών.
Όσον αφορά την ασφάλεια, εάν κινηθούμε προς μια διαίρεση με βάση τους διάφορους εθνοτικούς χάρτες, τότε σύντομα θα μιλάμε για εθνοτικούς «θύλακες», ενώ η κάθε ομάδα «αυτο-άμυνας» θα διεκδικεί δικές της σφαίρες επιρροής, χωρίς να είναι βέβαιη η ιεραρχική διάρθρωση των δυο παρατάξεων. Οι πολίτες θα είναι στο έλεος των παραστρατιωτικών και όλοι γνωρίζουμε τι σημαίνει αυτό: πλιάτσικο, βιασμοί κ.ο.κ. Παράλληλα, εάν τεθεί ζήτημα ασφάλειας των αγωγών που διέρχονται από την Ουκρανία, τότε από τη Βουλγαρία και τη Σερβία έως και την Ελλάδα, θα έχουμε σοβαρά ζητήματα. Ευτυχώς μπήκε η άνοιξη. Η ακεραιότητα της Ουκρανίας δεν πρέπει να τεθεί υπό διαπραγμάτευση, παρόλο που, όπως και το 1991, υπάρχουν κράτη-μέλη της Ε.Ε. που ίσως να μη συντάσσονται με αυτήν την άποψη. Οι δηλώσεις Λαβρόφ ήταν μετρημένες και η Ρωσία, μάλλον, δεν θέλει διαμελισμό της χώρας, αλλά προφανώς ούτε παράδοση της Σεβαστούπολης. Στο πλαίσιο αυτό, σε αντίθεση με το 1991 στα Βαλκάνια, ήλθε η ώρα της διπλωματίας. Και πρέπει να υπάρξει άμεση κινητοποίηση. Όμως ούτε η Ελληνική Προεδρία ούτε η λαίδη Ashton μπορούν να διαμορφώσουν το πολιτικό consensus για μια κοινή στάση μεταξύ κρατών-μελών. Μεγαλύτερη βαρύτητα θα έχει η στάση των χωρών που εμπνεύστηκαν την πολιτική Ανατολικής Συνεργασίας (Eastern Partnership), Σουηδία και Πολωνία. Όμως ρόλο θα μπορούσαν να έχουν χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία ή/και έχουν εθνική μειονότητα εκεί: Πολωνία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία, Ουγγαρία και Ελλάδα. Μια πρωτοβουλία της Ελληνικής Προεδρίας μ’ αυτόν τον κοινό παρονομαστή θα είχε ακόμα νόημα, αν ήταν άμεση.
www.topontiki.gr
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
50
«Παιχνίδι» με έπαθλο την Ουκρανία Ήρθε η ώρα της διπλωματίας. Χρειάζεται άμεση κινητοποίηση Της Μαριλένας Κοππά, ευρωβουλευτή
Η Ουκρανία δεν προσφέρεται για την περιγραφή μιας σύγκρουσης μεταξύ «καλού» και «κακού». Η Κριμαία θεωρείται de facto υπό ρωσικό έλεγχο, όμως ο έλεγχος αυτός ήταν πάντα αδιαμφισβήτητος. Οι αντιδράσεις της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ παραμένουν συμβολικές, αν και η καθίζηση του ρωσικού νομίσματος είναι πραγματική. Όμως σε αυτήν την αντιπαράθεση δεν υπάρχει καλός και κακός.
Α
πό τη μια, έως τα μέσα Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση Γιανουκόβιτς μιλούσε για μεταβατική κυβέρνηση και επιστροφή στο Σύνταγμα του 2004. Αντί αυτού, στις 18 Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση χρησιμοποίησε αντι-«διαδηλωτές» με πολιτικά και ειδικούς φρουρούς κατά του πλήθους, πετώντας καπνογόνα στο αρχηγείο των διαδηλωτών τη στιγμή που, όπως λέγεται, γιατροί προσπαθούσαν να χειρουργήσουν. Και όταν απέδρασε ο Γιανουκόβιτς, τα ΜΜΕ ανακάλυψαν παλάτια που θύμιζαν Σαντάμ Χουσεΐν. Βέβαια, πρόκειται για τον ίδιο Γιανουκόβιτς στον οποίο είχαν επενδύσει οι Βρυξέλλες για την υπογραφή μιας συμφωνίας σύνδεσης τον Νοέμβριο του 2013. Τα γεγονότα, επίσης, δεν αφήνουν περιθώρια για περιγραφές ηρώων που εφορμούν στη Βαστίλλη. Ο γραμματέας Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, Αντρέι Πάρουμπι, είναι ιδρυτής ενός κόμματος που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τη Χρυσή Αυγή. Όχι μόνο ορισμένα από τα ψηφίσματα του Κοινοβουλίου που στηρίζει τη σημερινή κυβέρνηση αφορούν την κατάργηση όλων των μειονοτικών γλωσσών και την απαγόρευση του κομμουνιστικού κόμματος, αλλά ένας εκ των ηγετών της εβραϊκής κοινότητας του Κιέβου προειδοποιούσε την κοινότητα να εγκα-
ταλείψει την πόλη, αν όχι τη χώρα. Και πριν αρχίσει κανείς να μιλάει για «συμφέροντα», ένθεν και ένθεν, πρέπει κανείς να θυμάται ότι τα γεγονότα, ποτέ, δεν «μιλούν από μόνα τους».
Oι ολιγάρχες Η κυβέρνηση που εγκρίθηκε διά βοής στην πλατεία Μεϊντάν δεν είναι εκλεγμένη. Είναι διορισμένη από το Κοινοβούλιο, μετά τη μαζική αποστασία βουλευτών που μέχρι πρόσφατα υποστήριζαν τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς. Και πίσω από την αποστασία είναι δυο ολιγάρχες, ο Ρινάτ Αχμέτοβ και ο Νμίτρι Φιρτάς, που καταρχάς απέσυραν τη στήριξη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ιδιοκτησίας τους. Τώρα στηρίζουν «διάδοχες καταστάσεις», εντός της σημερινής κυβέρνησης. Είναι δε αστείο να χαιρετίζουμε την απελευθέρωση Τιμοσένκο ως νίκη της Ευρώπης και της δημοκρατίας, τη στιγμή που η ίδια ήταν γνωστή ως «κυρία Φυσικό Αέριο» και πλούτισε τη δεκαετία του 1990 με συμβόλαια της Gazprom. Δεν υπάρχουν αδιάφθοροι και δημοκρατικοί επαναστάτες στην Ουκρανία. Μιλάμε για ένα σύστημα «φεουδαρχικού πλουραλισμού». Πέρα από ηθικολογίες, αυτό που τώρα έχει σημασία είναι η Ευρώπη να μην κάνει τα ίδια λάθη που έκανε στη Γιουγκοσλαβία τη δεκαετία του ’90. Πολλοί στη Δύση έχουν αποδεχτεί ως «αναπόφευκτη» τη διαίρεση, «περι-
φερειοποίηση» ή «ομοσπονδιοποίηση» της χώρας, με διάφορους εθνοτικούς χάρτες να κυκλοφορούν.
Έκτακτη ανάγκη
Η ΕΥΡΩΠΗ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΑΝΑΛΑΒΕΙ ΤΑ ΛΑΘΗ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ ΤΟ 1990 ΣΤΗ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ
Στο μεταξύ, η οξυμμένη οικονομική κρίση χρησιμοποιείται ως άλλοθι για την καθυστέρηση διενέργειας εκλογών, αφού έχουμε «έκτακτη ανάγκη» οικονομικής διαχείρισης και «έκτακτη κατάσταση» ασφάλειας. Όμως, εάν αυτή η έκτακτη κατάσταση χρησιμοποιηθεί για να μοιραστούν με σαφήνεια οι σφαίρες επιρροής της Ε.Ε. και της Ρωσίας, τότε όσοι απεργάζονται παρόμοια σχέδια δεν έχουν υπολογίσει, όπως δεν είχαν υπολογίσει και στη Γιουγκοσλαβία, ότι ο πόλεμος έχει πάντα μια δική του δυναμική. Όσον αφορά την οικονομία, είναι μάλλον αμφίβολο ότι η Ρωσία θα δώσει 15 δισ. που είχε υποσχεθεί. Είναι επίσης αμφίβολο ότι Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες θα «διαθέσουν» τα 35 δισ. που χρειάζεται ο προϋπολογισμός της Ουκρανίας. Θα μπορούσε να μοιραστεί το βάρος, αλλά αυτό δεν είναι πολιτικά εφικτό. Και αυτό, μάλλον, σημαίνει ότι η κατάσταση μπορεί να διολισθήσει έως τη στάση πληρωμών.
Όσον αφορά την ασφάλεια, εάν κινηθούμε προς μια διαίρεση με βάση τους διάφορους εθνοτικούς χάρτες, τότε σύντομα θα μιλάμε για εθνοτικούς «θύλακες», ενώ η κάθε ομάδα «αυτο-άμυνας» θα διεκδικεί δικές της σφαίρες επιρροής, χωρίς να είναι βέβαιη η ιεραρχική διάρθρωση των δυο παρατάξεων. Οι πολίτες θα είναι στο έλεος των παραστρατιωτικών και όλοι γνωρίζουμε τι σημαίνει αυτό: πλιάτσικο, βιασμοί κ.ο.κ. Παράλληλα, εάν τεθεί ζήτημα ασφάλειας των αγωγών που διέρχονται από την Ουκρανία, τότε από τη Βουλγαρία και τη Σερβία έως και την Ελλάδα, θα έχουμε σοβαρά ζητήματα. Ευτυχώς μπήκε η άνοιξη. Η ακεραιότητα της Ουκρανίας δεν πρέπει να τεθεί υπό διαπραγμάτευση, παρόλο που, όπως και το 1991, υπάρχουν κράτη-μέλη της Ε.Ε. που ίσως να μη συντάσσονται με αυτήν την άποψη. Οι δηλώσεις Λαβρόφ ήταν μετρημένες και η Ρωσία, μάλλον, δεν θέλει διαμελισμό της χώρας, αλλά προφανώς ούτε παράδοση της Σεβαστούπολης. Στο πλαίσιο αυτό, σε αντίθεση με το 1991 στα Βαλκάνια, ήλθε η ώρα της διπλωματίας. Και πρέπει να υπάρξει άμεση κινητοποίηση. Όμως ούτε η Ελληνική Προεδρία ούτε η λαίδη Ashton μπορούν να διαμορφώσουν το πολιτικό consensus για μια κοινή στάση μεταξύ κρατών-μελών. Μεγαλύτερη βαρύτητα θα έχει η στάση των χωρών που εμπνεύστηκαν την πολιτική Ανατολικής Συνεργασίας (Eastern Partnership), Σουηδία και Πολωνία. Όμως ρόλο θα μπορούσαν να έχουν χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία ή/και έχουν εθνική μειονότητα εκεί: Πολωνία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία, Ουγγαρία και Ελλάδα. Μια πρωτοβουλία της Ελληνικής Προεδρίας μ’ αυτόν τον κοινό παρονομαστή θα είχε ακόμα νόημα, αν ήταν άμεση.
Κόσμος
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
52
ΙΣΠΑΝΙΑ
Και νέα δημοκρατική εκτροπή από τον Ραχόι
Μ
ια… κόκκινη γραμμή τραβάει ο Μαριάνο Ραχόι στη λεγόμενη «οικουμενική» δικαιοδοσία των Ισπανών δικαστών σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για την οποία είχε δώσει πάμπολλες μάχες ο πρώην εισαγγελέας Μπαλτασάρ Γκαρσόν. Η νέα αυτή δημοκρατική εκτροπή της δεξιάς ισπανικής κυβέρνησης βάζει σε κίνδυνο δεκάδες ανοιχτές υποθέσεις για χάρη… της Κίνας και των οικονομικών διμερών σχέσεων. Η «οικουμενική δικαιοδοσία» αφορούσε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου ή γενοκτονίες, περιπτώσεις στις οποίες οι Ισπανοί δικαστές μπορούσαν να ερευνήσουν τις υποθέσεις ακόμη κι αν αυτές είχαν διαδραματιστεί στην άλλη άκρη του πλανήτη χωρίς να έχει υπάρξει ισπανική «συμμετοχή». Η έννοια αυτή πήρε σάρκα και οστά το 1998, όταν ο Μπαλτασάρ Γκαρσόν αποφάσισε να εκδώσει ένταλμα σύλληψης εις βάρος του πρώην Χιλιανού δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ. Έκτοτε, ακολούθησαν πολλές υποθέσεις, όπως η έρευνα για τους βομβαρδισμούς στη Γάζα το 2002 (η οποία ξεκίνησε επισήμως το 2009) ή η έρευνα για τα βασανιστήρια στο Γκουαντάναμο. Οι «ανησυχίες» των Ισπανών δικαστών είχαν προ-
καλέσει κατ’ επανάληψη αμηχανία στην ισπανική κυβέρνηση φέρνοντάς την αντιμέτωπη με τη δυσαρέσκεια ξένων κυβερνήσεων και μάλιστα η πρώην «σοσιαλιστική» κυβέρνηση του Χοσέ Θαπατέρο είχε προσπαθήσει να περιορίσει το δικαστικό σώμα, θέτοντας ανάμεσα σε άλλα ως «όρο» για την έναρξη μιας έρευνας να μην έχει ανοίξει ποτέ, σε καμία άλλη χώρα, δικαστική έρευνα για τη συγκεκριμένη υπόθεση. Το «ποτήρι» όμως ξεχείλισε τον περασμένο Νοέμβριο. Τότε που οι δικαστές τόλμησαν να ασχοληθούν με το Θιβέτ και να εκδώσουν εντάλματα σύλληψης κατά πέντε πρώην ηγετικών στελεχών του Κομμουνιστικού Κόμματος, ανάμεσά τους και ο πρώην πρόεδρος της Κίνας Ζιανγκ Ζεμίν. Το Πεκίνο δεν μάσησε τα λόγια του: «Επιθυμούμε», είπε σε ανακοίνωση, «οι ισπανικές αρχές να λάβουν τα μέτρα τους ώστε να μην ζημιωθούν οι σχέσεις Ισπανίας - Κίνας». Πες το κι έγινε… Μόλις δύο μήνες μετά, με ένα νομοσχέδιο - εξπρές που μπήκε στη Βουλή από την πίσω πόρτα, ο Ραχόι βάζει απλά τέλος στις «ενοχλητικές» αναζητήσεις των Ισπανών δικαστών. Πλέον, οι όποιες υποθέσεις χειρίζονται πρέπει να αφορούν τουλάχιστον έναν Ισπανό πολίτη ή πολίτη που διαμένει σε ισπανικό έδαφος.
O Πούτιν ακούει, βλέπει και χαμογελά Η στρατηγική του Ρώσου προέδρου στην ουκρανική κρίση Κουμάντο στο σπίτι σας, είπε ο Πούτιν στη Δύση και μειδίασε. Το τι θεωρεί κανείς «σπίτι» του είναι βέβαια ένα «άλλο» ζήτημα, που δεν θα εξετάσουμε τώρα, όμως το μόνο σίγουρο είναι ότι Ευρωπαίοι και Αμερικάνοι έδειξαν (όπως αναμενόταν) στο Κίεβο εν ριπή οφθαλμού το πόσο πρόθυμοι είναι να «βοηθήσουν»... από μακριά.
H... AΠΟ ΜΑΚΡΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΙΕΒΟ
Ό
πως και να το κάνουμε, άλλωστε, στο γεωπολιτικό παιχνίδι η Ουκρανία αποτελεί βασικό χαρτί στα χέρια του Κρεμλίνου και δεν υπήρχε περίπτωση να το κάψει για χάρη κανενός. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι η Μόσχα ήθελε σώνει και ντε να μείνει ο Γιανουκόβιτς στην εξουσία. Γνώριζε καλά ότι – για οικονομικούς, ενεργειακούς και γεωστρατηγικούς λόγους – όποιος και να αναλάμβανε τα ηνία της Ουκρανίας τελικά θα κατέληγε στη ρωσική αγκαλιά. Τότε γιατί να μην περιμένει, θα έλεγε κανείς. Γιατί, όπως φαίνεται, ο Πούτιν θεωρεί πως η επίθεση είναι η καλύτερη άμυνα και, εν προκειμένω, είναι άλλο να συναινεί στην ελεγχόμενη αντικατάσταση – ας
πούμε – του Γιανουκόβιτς από κάποιο άλλο πρόσωπο κι άλλο να δίνεται η εντύπωση πως τα πράγματα στην Ουκρανία έχουν ξεφύγει εντελώς από τον έλεγχο του Κρεμλίνου. Καλώς ή κακώς, οι μάχες (κυρίως οι διπλωματικές) που κρίνονται στις «εντυπώσεις» είναι πολλές και ο Πούτιν το γνωρίζει καλά. Τουλάχιστον καλύτερα από τη Δύση, που δεν πίστευε στ’ αυτιά της (γιατί να δει δεν έβλεπε) με τα όσα μεταδίδονταν από την Κριμαία (εντάξει – έλεγαν – στη Γεωργία, ποιος τη χ…, αλλά περίμενε κανείς πως θα κάνει το ίδιο σε μια χώρα του βάρους της Ουκρανίας;): Καταστροφή, διχοτόμηση έλεγαν από τη μία, θα καταλάβουν το Κίεβο οι Ρώσοι έλεγαν οι άλλοι. Μα πού είναι ο Πούτιν τόσες μέρες, γιατί δεν βγαί-
53
Κόσμος
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
«Ματάκια» στους ευρωσκεπτικιστές
Oι ναζί Ουκρανοί Για να κατανοήσει κανείς τι συμβαίνει στην Ουκρανία αρκεί μια ματιά στον χάρτη της περιοχής και να λάβει υπόψη του τα εξής: Πρώτον: Από τις 28 Απριλίου του 2006 ισχύει το αμερικανοβουλγαρικό στρατιωτικό σύμφωνο (DCA - Defense Cooperation Agreement), το οποίο δίνει στην Ουάσιγκτον το δικαίωμα να έχει εγκαταστημένους 2.500 στρατιώτες και να «μοιράζεται» βάσεις και υλικό στο βουλγαρικό έδαφος. Δεύτερον: Βάσεις στη Μαύρη Θάλασσα έχουν εγκαταστήσει οι ΗΠΑ και στο έδαφος της Ρουμανίας, οι οποίες φιλοξενούν 1.600 στρατιώτες. Μάλιστα στις 29.10.2013 ξεκίνησε σε μια από αυτές τις βάσεις η κατασκευή των απαραίτητων υποδομών για την ενεργοποίηση της αποκαλούμενης (από τις ΗΠΑ) αντιπυραυλικής ασπίδας. Τρίτον: Από το 2010 λειτουργεί το πρόγραμμα Black Sea Rotational Force. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος αμερικανικές ειδικές δυνάμεις αναπτύσσονται και γυμνάζονται στη Μαύρη Θάλασσα. Τέταρτον: Κάθε χρόνο στη Μαύρη Θάλασσα οι Αμερικανοί οργανώνουν μεγάλη ΝΑΤΟϊκή άσκηση με την ονομασία «Θαλάσσια Αύρα» (Sea Breeze) και τη συμμετοχή: Αζερμπαϊτζάν, Αρμενίας, Γεωργίας, Ελλάδας, Καναδά, Λετονίας, ΠΓΔΜ, Μολδαβίας, Γερμανίας, Ρουμανίας και Τουρκίας. Συμπέρασμα: Ο εναγκαλισμός των ναζί Ουκρανών με τις… δημοκρατικές ηγεσίες των ΗΠΑ, της Γερμανίας κ.λπ. απλώς επιβεβαιώνει για μια ακόμη φορά ότι «ο σκοπός (έλεγχος της Ουκρανίας/αποδυνάμωση της Ρωσίας) αγιάζει τα μέσα.
νει να μιλήσει, να μας πει ποιες είναι οι προθέσεις του, αναρωτιόντουσαν οι περισσότεροι.
Η... τιμωρία Κάπως έτσι αποφάσισαν να τον τιμωρήσουν με αποχή από το G8 στο Σότσι και είδαν πως αυτό τον πόνεσε πολύ και… άρχισαν να πέφτουν στο τραπέζι οι «αντιπροτάσεις» (χωρίς το Κρεμλίνο να έχει ζητήσει, ακόμη, οτιδήποτε). Και νάσου το Βερολίνο με την ιδέα της «ομοσπονδιοποίησης» της Ουκρανίας (χωρίς, πάλι, το Κίεβο να έχει προτείνει, επισήμως τουλάχιστον, κάτι τέτοιο). Και αφού οι Ευρωπαίοι άρχισαν μόνοι τους να διαπραγματεύονται τα όσα δεν είναι στο χέρι τους να πάρουν ή να δώσουν και αφού η Μόσχα υποχρέωσε στην πραγματικότητα τη Δύση να αποδείξει δημοσίως σε όλο τον πλανήτη – αλλά κυρίως στις «μεταβατικές» και λεγόμενες φιλοευρωπαϊκές αρχές του Κιέβου – ότι μπορεί να τους «στηρίζει» αλλά δεν θα πολεμήσει κιόλας για πάρτη τους,
επιτέλους εμφανίστηκε ο άρχοντας του Κρεμλίνου. Και τι είπε; Ότι τζάμπα ιδρώνετε και ξεφυσάτε. Ότι όλα αυτά τα «σενάρια» δεν ήταν παρά ένα κακό όνειρο. Αλλά… μια και βρισκόμαστε εδώ, για πάμε ξανά για ένα πραγματικό – αυτή τη φορά – ξεκαθάρισμα για το ποιος κάνει κουμάντο στην Ουκρανία. Τίποτα από τα παραπάνω φυσικά δεν αναιρεί ότι στην Ουκρανία η κατάσταση είναι κάτι περισσότερο από τεταμένη, ότι η χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, ότι το πολιτικό τοπίο έχει αποσταθεροποιηθεί και ότι ο εθνικιστικός πυρετός βρίσκεται σε έξαρση. Το γεγονός ότι το Κρεμλίνο έχει το πάνω χέρι σε σχέση με τη Δύση και ότι δεν επιθυμεί στην πραγματικότητα ούτε τη διχοτόμηση ούτε τον πόλεμο στη χώρα δεν σημαίνει ότι μπορεί να ελέγξει απολύτως και το τι συμβαίνει επί ουκρανικού εδάφους… Κάθε παρτίδα, όσο καλό φύλλο και να έχεις, όσο καλά και να την παίξεις, ενέχει πάντα ρίσκα.
Κλείνουν το μάτι οι Γερμανοί δικαστές στους Ευρωσκεπτικιστές, στέλνοντάς τους, επί της ουσίας, στο Ευρωκοινοβούλιο. Σύμφωνα με το γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο, το όριο του 3% που έθεσε το Κοινοβούλιο για την εκπροσώπηση των κομμάτων στην Ευρωβουλή είναι «παράνομο», αφού πλήττει την αρχή της «ισότητας». Πολύ ωραία μέχρι εδώ, μόνο που το Συνταγματικό Δικαστήριο δεν έχει καθόλου την ίδια άποψη για την εκπροσώπηση στην Μπούντεσταγκ. Εκεί, το όριο πρέπει –σύμφωνα με τις αποφάσεις του – να παραμείνει στο 5%, επειδή θα πρέπει να διαμορφώνονται (όπως επισημαίνει) «σταθερές πλειοψηφίες που θα διασφαλίζουν την εύρυθμη λaειτουργία της δημοκρατίας». Με τη λογική του γερμανικού δικαστηρίου, δηλαδή, και ασχέτως τι πιστεύει ο καθένας για την ανάγκη ή μη ύπαρξης «χαμηλότερου ποσοστού» στο αντιπροσωπευτικό σύστημα, η εύρυθμη «λειτουργία της δημοκρατίας στο Ευρωκοινοβούλιο» δεν είναι δα και κανένα σοβαρό ζήτημα. Την απόφαση πανηγύρισαν η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), που ζητάει να βγει η χώρα από το ευρώ, και το νεοναζιστικό NPD, που είχε προσφύγει στη Δικαιοσύνη, και πλέον ελπίζουν να ετοιμάσουν τις βαλίτσες τους για το Στρασβούργο.
ισπανια
«Πόρτα» στο « Ίδρυμα Φρανθίσκο Φράνκο» Τουλάχιστον το δικαστικό σώμα στην Ισπανία δεν έχει αφεθεί τελείως στην παράνοια του Ραχόι, της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και των κάθε λογής ακροδεξιών και υπερ-συντηρητικών που ζουν την απόλυτη απενοχοποίηση. Έριξαν «πόρτα» όχι μία, αλλά δύο φορές στο «Ίδρυμα Φρανθίσκο Φράνκο» (ναι, των γνωστών νοσταλγών), που ξεμύτισαν τους τελευταίους μήνες και ζητάνε και τα ρέστα. Οι νοσταλγοί του δικτάτορα τα έβαλαν –μάταια – με τον γλύπτη Ευχένιο Μερίνο, ο οποίος διακωμωδεί στα έργα του τον πρώην δικτάτορα. Πρώτα τους πείραξε ένα ομοίωμα του Φράνκο που τοποθετήθηκε σε ένα ψυγείο της κόκα-κόλα (σε μια διεθνή έκθεση). Αφού λοιπόν το δικαστήριο αθώωσε τον καλλιτέχνη, ο τελευταίος τους απάντησε με ένα νέο έργο, στο οποίο το κεφάλι του Φράνκο είχε μεταμορφωθεί σε… σάκο του μποξ. Έφριξαν οι χουνταίοι.
ΗΠΑ
Πάνω από όλα η ενέργεια
Ω
ραία έχουν κανονίσει οι ΗΠΑ τα «ενεργειακά» τους. Είπαμε, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες, στην Αμερική δεν φαίνεται να υπάρχει το παραμικρό «εμπόδιο» στα σχέδια που θα δώσουν στη χώρα ενεργειακή παντοδυναμία. Το σχιστολιθικό αέριο αφθονεί και ουδείς μοιάζει να νοιάζεται και πολύ για τη μέθοδο fracking. Μόνο μερικές ασήμαντες λεπτομέρειες μένουν να διευθετηθούν. Όπως για παράδειγμα τι θα γίνει με τα 15 εκατ. Αμερικανών που βρέθηκαν ξαφνικά να κατοικούν μέσα (κυριολεκτικά) σε ένα απέραντο εργοτάξιο. Δεν είναι φυσικά μόνο ο θόρυβος και οι οσμές, είναι και οι διαρροές πετρελαίου και αερίου για τις οποίες υπάρχουν ελάχιστα συγκεντρωτικά στοιχεία. Έπειτα από τέσσερις μήνες έρευνας, η Energy Wire κατάφερε να συλλέξει από κάθε πολιτεία ορισμένες πληροφορίες για το τι ακριβώς παίζει με τις διαρροές. Το αποτέλεσμα; Κάτι παραπάνω από τρομακτικό: το 2012 μόνο, οι διαρροές πετρελαίου και φυσικού αερίου ήταν ίσες με τη μαύρη κηλίδα που προκάλεσε η Exxon Valdez το 1989, ήτοι μια αύξηση της τάξης του 17% από το 2010. Και για όσους θεωρούν πως αυτά είναι περιβαλλοντικοί ρομαντισμοί, υπάρχει άλλη μια «ενοχλητική» (ας πούμε) λεπτομέρεια στον δρόμο προς το νέο Ελ Ντοράντο. Όπως αποκαλύπτει άλλη έρευνα, αυτή τη φορά από το δίκτυο Ceres, η μέθοδος fracking που χρησιμοποιείται στην εξόρυξη του σχιστολιθικού αερίου κοντεύει να αφήσει… χωρίς σταγόνα νερό τους Αμερικανούς πολίτες από το Τέξας μέχρι την Καλιφόρνια. Η μεγάλη πλειονότητα των κοιτασμάτων προς εκμετάλλευση βρίσκονται στις περιοχές των ΗΠΑ με τη μεγαλύτερη λειψυδρία και τις πιο άγριες περιόδους ξηρασίας. Συγκεκριμένα, από τα 40.000 πηγάδια που ξεκίνησαν να λειτουργούν από το 2011 τα τρία τέταρτα είναι σε περιοχές όπου παρατηρείται λειψυδρία, ενώ το 55% βρίσκεται σε περιοχές όπου καταγράφεται «μακρά περίοδος ξηρασίας». Το μόνο που τους έλειπε ήταν η μέθοδος fracking, που χρησιμοποιεί πολλά δισεκατομμύρια γαλόνια φρέσκο νερό χωρίς καν η πολιτεία να υποχρεώνει τις ενεργειακές εταιρείες να το ανακυκλώνουν!
www.topontiki.gr
Oικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
54
Τα έχουν στυλώσει οι δανειστές... Ζητούν απελευθέρωση για γάλα, ψωμί, φάρμακα και βιβλία, χωρίς να εξασφαλίζεται η μείωση τιμών... Έχουν μουλαρώσει οι δανειστές για πλήρη απελευθέρωση τουλάχιστον σε τέσσερις κλάδους, αυτούς του γάλακτος, των φαρμάκων, του βιβλίου και του άρτου.
Με το θέμα αυτό, η κυβέρνηση βρίσκεται ξανά κομμένη στα δύο και η αντιπολίτευση ακολουθεί τον χαβά της. Όμως η αντιπαράθεση εμφανίζει ξαφνικά κι άλλα χαρακτηριστικά. Οι «μεταρρυθμιστές» εμφανίζονται ως υπέρμαχοι των συμφερόντων των καταναλωτών και οι «κρατιστές» ως υπέρμαχοι των παραγωγών. Κι εδώ αρχίζουν πολλά τραγελαφικά. Oι «μεταρρυθμιστές» ισχυρίζονται ότι οι καταναλωτές θα προστατευτούν με την πλήρη απελευθέρωση των εισαγωγών γάλακτος, ώστε να κερδίσουν «κάποιες δεκάδες ευρώ ετησίως», ενώ οι «κρατιστές» επιμένουν ότι έτσι θα καταστραφεί ένας ολόκληρος παραγωγικός κλάδος, από τους ελάχιστους που απέμειναν στη χώρα.
Η
μελέτη αξιολόγησης της ανταγωνιστικότητας του ΟΟΣΑ, που κόστισε στους Έλληνες φορολογούμενους 1 εκατ. ευρώ, πρότεινε βέβαια και άλλα τρελά, όπως για παράδειγμα οι εγχώριοι καταναλωτές να αγοράζουν χύμα βιταμίνες και παυσίπονα στα σούπερ μάρκετ, να ψωνίζουν και τις Κυριακές, ενώ συμπληρωματικά υποδεικνύει να μην απαιτείται για τα απορρυπαντικά άδεια από το Γενικό Χημείο του Κράτους. Προφανώς για να ρισκάρει η Ελληνίδα νοικοκυρά μια μεταθανάτια εμπειρία από κάποια τοξική χλωρίνη. Όλες αυτές οι λύσεις, φυσικά, προτείνονται για να αρθούν οι στρεβλώσεις στην αγορά. Και οι οποίες υποτίθεται ότι θα μειώσουν τις τιμές των προϊόντων. Το «Ποντίκι» αποδέχεται τη φτήνια στα καταναλωτικά προϊόντα, αλλά, ρε παιδιά, σε συνθήκες ασφάλειας τουλάχιστον!!! Και για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα, έχουμε και λέμε: Για το γάλα. Η πρόταση του υπ. Ανάπτυξης, με την οποία σημειωτέον
Τιμές στα ύψη
διαφωνεί η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, είναι να δημιουργηθεί μία ξεχωριστή με ειδική σήμανση κατηγορία γάλακτος, αυτή της «μίας ημέρας». Σκοπός είναι να προστατευθούν οι κτηνοτρόφοι και οι μικρές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Επίσης στις προτάσεις είναι η κατάργηση του όρου
κομμενη στα δυο η κυβερνηση, τον χαβα τησ η αντιπολιτευση
«φρέσκου» γάλακτος. Η δεύτερη κατηγορία θα είναι το γάλα «χαμηλής παστερίωσης» με διάρκεια ζωής όσο προβλέπει η ευρωπαϊκή νομοθεσία και προσδιορίζει η κάθε βιομηχανία, ανάλογα με την τεχνολογία που χρησιμοποιεί. Από κει και πέρα, για το γάλα υψηλής παστερίωσης να συνεχίσει το καθεστώς που υπάρχει.
Το θέμα είναι ότι σε μια αγορά όπου αρκετές αλυσίδες σούπερ μάρκετ κρατούν σε εξωφρενικά επίπεδα τις τιμές, κυρίως στα τρόφιμα, όπου οι δαπάνες των νοικοκυριών είναι ανελαστικές, κάποιοι κερδοσκοπούν ασύστολα σε βάρος των καταναλωτών και καταστρέφουν πολλούς Έλληνες παραγωγούς, πληρώνοντάς τους ύστερα από οκτώ και δέκα μήνες. Σ’ αυτή την αγορά, όπου οι γνωστές «αλυσίδες» χρησιμοποιούν τα κόλπα των πιστωτικών σημειωμάτων, των «προσφορών» και των ενδοεταιρικών συναλλαγών για να
Να εφαρμοστούν κατά γράμμα οι προτάσεις του ΟΟΣΑ ζητά η τρόικα Όσο για το ψωμί; Η τρόικα ζητά την εφαρμογή όλων των προτάσεων του ΟΟΣΑ και όχι μόνο αυτές που αφορούν την πώληση με το ζύγι… Δηλαδή πώληση του άρτου και των αρτοσκευασμάτων βάσει της τιμής/κιλό και όχι βάσει προκαθορισμένων βαρών. Επίσης, προτείνεται η διάθεση ψωμιού και από καταστήματα που δεν πωλούν τρόφιμα. Προϋπόθεση, πάντως, είναι να διαχωρίζονται με ειδική σήμανση οι φούρνοι στους οποίους παρασκευάζεται ψωμί από τα άλλα σημεία πώλησης, όπου δεν γίνεται η διαδικασία της πα-
ρασκευής. Οι αρτοποιοί, όπως είναι φυσικότατο, έχουν ανέβει στα κάγκελα και τονίζουν ότι τα αρτοποιεία απειλούνται με αφανισμό. «Τα τελευταία χρόνια με το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας υπό την ηγεσία του Κ. Χατζηδάκη έχουν γίνει δύο τροποποιήσεις στον νόμο της αρτοποιίας, με διατάξεις που τελικά ευνοούν το κατεψυγμένο ψωμί», επισημαίνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος Μιχάλης Μούσιος. Εκτίμησε δε ότι οι τελευταίες τροποποιήσεις που προωθούνται κρύβουν σκοπι-
μότητα προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στα bake off των πολυκαταστημάτων που ψήνουν κατεψυγμένο, εισαγόμενο προϊόν να ονομάζονται φούρνοι. «Με όλες αυτές τις αλλαγές που προωθούνται από το ΥΠΑΝ δίνονται αποκλειστικά προνόμια στους εισαγωγείς ψωμιού και μόνο», ανέφερε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας. Ο Μ. Μούσιος τόνισε, εξάλλου, ότι σε κανένα σημείο της έκθεσης του ΟΟΣΑ δεν αναφέρεται ότι το ψωμί πρέπει να ζυγίζεται, υπογραμμίζοντας με έμφαση ότι στην Ελλάδα από το
1984 το ψωμί πωλείται ανά τεμάχιο και όχι ανά κιλό. Η Ομοσπονδία, σύμφωνα με τον Μούσιο, ζητεί το ζύγισμα των προϊόντων άρτου να μην περιοριστεί μόνο στα αρτοποιεία, αλλά να γίνεται σε όλα τα σημεία πώλησης άρτου και αρτοσκευασμάτων. Ζητά επίσης την κατάργηση της υποχρέωσης καταχώρισης στο Γενικό Χημείο του Κράτους κάθε νέου κωδικού στην κατηγορία των απορρυπαντικών. Το κόστος για κάθε καταχώριση είναι 125 ευρώ. Ο έλεγχος της καταλληλότητας του προϊόντος θα γίνεται από τις αρμόδιες αρχές,
ενώ εξετάζεται η πιθανότητα γνωστοποίησης ηλεκτρονικά. Η ρύθμιση αυτή εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε μείωση των τιμών και θα ενισχύσει τις παράλληλες εισαγωγές. Το πόσο τώρα ανήκουν στην ίδια κατηγορία κτηνοτρόφοι, ελαιοπαραγωγοί, φουρναραίοι, φαρμακοποιοί και βιβλιοπώλες, είναι συζητήσιμο. Και ακόμα πιο αμφιλεγόμενο, σε μια χώρα με πολλαπλές στρεβλώσεις και ιδιαιτερότητες, είναι αν αυτοί αποτελούν «κλειστά» ή «προστατευόμενα» επαγγέλματα, το άνοιγμα των οποίων θα αναζω-
55
www.topontiki.gr
Οικονομία Το Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Νομοσχέδιο για τα logistics Τη μείωση των τιμών των προϊόντων και τη μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας υπόσχεται να φέρει το νομοσχέδιο για τα logistics που ετοίμασαν οι υπουργοί Υποδομών Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης. Όπως τόνισαν σε συνέντευξη Τύπου, το νομοσχέδιο για τα logistics είναι μια δουλειά που προέκυψε από την εργασία της μόνιμης επιτροπής logistics, η οποία συστάθηκε πριν από έναν χρόνο. Σύμφωνα
πουλάνε τα όποια ελληνικά προϊόντα ακριβότερα απ’ ό,τι αυτά πωλούνται στην Ευρώπη και στην Αμερική, η κυβέρνηση βρήκε να ξεκινήσει τον «πόλεμο κατά της ακρίβειας» από το ελληνικό γάλα. Αλλά για να δούμε τι τελικά συμβαίνει; Οι Έλληνες κτηνοτρόφοι πουλάνε το γάλα στις εταιρείες στην καλύτερη περίπτωση προς 40-45 λεπτά το λίτρο. Με κόστος παραγωγής γύρω στα 40 λεπτά το λίτρο. Πληρώνονται για το γάλα που παρέδωσαν στις εταιρεί-
με τον υπουργό Υποδομών, η συγκεκριμένη συγκυρία αποτελεί μία μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα και τις υποδομές της ώστε να καταστεί κέντρο διαμετακομιστικών δραστηριοτήτων μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής. Ο Χρυσοχοΐδης τόνισε τη σημασία των συνδυασμένων μεταφορών, ενώ χαρακτήρισε ως μεγάλη την εξάρτηση που έχει η χώρα από τις οδικές μεταφορές, αλλά και ως αντινομία το γεγονός ότι τα φορτηγά δημόσι-
ες τρεις μήνες μετά! Οι εταιρείες βέβαια το πουλάνε σε λίγες μέρες, παίρνουν τα λεφτά των παραγωγών και τα χρησιμοποιούν για τον εαυτό τους για τρεις μήνες. Σε περιόδους πιστωτικής ασφυξίας, αυτό είναι μια χαρά για τις εταιρείες, αλλά ένα δράμα για τους παραγωγούς. Γι’ αυτό το θέμα η κυβέρνηση σιωπά. Η «αγορά», βλέπετε, είναι ελεύθερη να τα ρυθμίζει όλα. Και οι παραγωγοί οφείλουν να γίνουν ανταγωνιστικοί, όπως λένε οι θιασώτες των αγορών. Σωστό, αλλά πώς να γίνουν όταν τους κλέβουν από χίλιες μεριές;
Τύλιξέ μου 200 γρ. ασπιρίνη και 100 γρ. ντεπόν σε παρακαλώ!
ογονήσει την οικονομία και θα ενισχύσει το ΑΕΠ. Επί της ουσίας, όμως, πρόκειται για επιμονή των δανειστών για την εφαρμογή μέτρων ενίσχυσης δήθεν του ανταγωνισμού, σύμφωνα με την πάγια εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ. Μια συνταγή που προβλέπει υπεραισιόδοξα, ως προς τα προσδοκώμενα οφέλη, την απελευθέρωση τιμών και υπηρεσιών στα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, το ψωμί και τα βιβλία, πέραν του γάλακτος. Εν τούτοις η κλισέ απάντηση εταίρων και δανειστών είναι
ότι όλα αυτά θα τα διορθώσουν οι δυνάμεις της αγοράς, που δρουν αμείλικτα ακόμα και σε μια ετοιμόρροπη παράγκα. Το ότι αυτές δεν έχουν, μέχρι τώρα, απελευθερώσει κανέναν από την παγίδα των ανισοτήτων περνάει μάλλον απαρατήρητο από μια κυβέρνηση που υποδύεται ότι έχει βρει τη λύση στο πρόβλημα της ακρίβειας. Υπενθυμίζοντας, δυστυχώς, ότι σε ένα τοπίο στο οποίο οι λέξεις έχουν χάσει το νόημά τους και οι έννοιες το περιεχόμενό τους δεν έχει πάρει καν χαμπάρι ότι «έσφιξαν τα γάλατα».
ας χρήσης είναι 33 χιλιάδες και αυτά της ιδιωτικής χρήσης ένα εκατομμύριο. Ο υπουργός Υποδομών υπογράμμισε ότι τα κέντρα εμπορευματικής αλυσίδας σε Θριάσιο και στρατόπεδο Γκόνου θα αποτελέσουν τη βάση για την ανάπτυξη μεγάλων επενδύσεων, οι οποίες σε συνδυασμό με την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την παραχώρηση των υποδομών θα μετατρέψουν την Ελλάδα σε επίκεντρο δραστηριοτήτων logistics. Σύμφωνα με τον Χατζηδάκη, η
για χυμα πωληση βιταμινων και παυσιπονων κανει λογο η εκθεση του οοσα
τόνωση των logistics μπορεί να προκαλέσει τόνωση και σε άλλους τομείς της οικονομίας. Με το νομοσχέδιο, είπε, αποσαφηνίζεται ο ορισμός των logistics και των 3PL, ξεκαθαρίζει το νομικό τοπίο, απελευθερώνεται η αγορά από εμπόδια, έρχονται οικονομίες κλίμακος και ενισχύεται ο ανταγωνισμός. Επίσης, εξισώνονται οι όροι δόμησης των αποθηκευτικών χώρων και με τα βιομηχανικά κτήρια, απλοποιείται το πλαίσιο για την αδειοδότηση κέντρων αποθήκευσης, θεσπί-
ζεται η αστική μεταφορά και δίδεται η αρμοδιότητα στους δήμους να χωροθετήσουν σημεία προσωρινής συγκέντρωσης των φορτίων. Ακόμη, θεσπίζονται επιχειρηματικά πάρκα εφοδιαστικής αλυσίδας εθνικής εμβέλειας. Όσες επιχειρήσεις αδειοδοτήθηκαν με τους προηγούμενους νόμους, θα θεωρείται ότι έχουν ήδη συμμορφωθεί με τον νέο νόμο, ενώ όσες δεν διαθέτουν ακόμη άδεια λειτουργίας, θα πρέπει μέσα σε δύο χρόνια να καταθέσουν δικαιολογητικά.
Ο καταναλωτής βρίσκει το γάλα στο ράφι από 1,20 έως 1,60 ευρώ το λίτρο! Τώρα με την αύξηση του χρόνου «φρεσκότητας» λόγω εισαγωγών, ποια τιμή θα πέσει; Η υψηλότερη ή η χαμηλότερη; Στην πραγματικότητα καμία. Κάποιοι παρατηρούν ότι μέσα σ’ αυτή τη βαβούρα περί το γάλα οι εταιρείες αυξάνουν σιωπηρά τις τιμές του λίτρου στα ράφια. Έτσι όταν απελευθερωθούν οι εισαγωγές, θα κατεβάσουν τις τιμές στο ύψος των τωρινών και θα πουν: «Είδατε; Να το κέρδος του καταναλωτή»!
Φάρμακα «παντού» Για τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα ζητούν την απελευθέρωση της τιμολόγησης και της διακίνη-
σης των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Το υπουργείο Ανάπτυξης σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας θα διαμορφώσουν λίστα με τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ), τα οποία θα τιμολογούνται ελεύθερα και θα μπορούν να πωλούνται και από τα σούπερ μάρκετ... Για τα βιβλία η τρόικα δεν δέχεται τη θέση της κυβέρνησης, πως από την ενιαία τιμή του βιβλίου θα πρέπει να εξαιρεθούν (να απελευθερωθούν οι τιμές) μόνο τα βιβλία που προορίζονται για εκπαιδευτικούς λόγους. Η ηγεσία του υπουργείου πρότεινε επίσης την ενιαία τιμή για τα υπόλοιπα βιβλία μόνο για τις πρώτες εκδόσεις.
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
στην
ν ώ π ω
α ι μ ο οικον
Από τις 760 δημοτικές επιχειρήσεις που συνολικά απασχολούν 12.800 εργαζόμενους έχουν απογραφεί περίπου οι μισές, με προσωπικό σχεδόν 5.500 άτομα. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουν δηλωθεί περισσότεροι από 7.500 εργαζόμενοι, για τους οποίους η τρόικα επιμένει ότι πρέπει να απολυθούν. Υπενθυμίζεται ότι τουλάχιστον 411 δημοτικές επιχειρήσεις έχουν αγνοήσει πέντε επιστολές του Μιχελάκη προς τους δημάρχους, με τις οποίες τους ζητήθηκε άμεση καταγραφή οικονομικών στοιχείων των ΝΠΙΔ που συντηρούν. Φαίνεται όμως ότι λόγω προεκλογικού άγχους πολλοί δήμαρχοι δεν πρόκειται να συμμορφωθούν και θα εξακολουθήσουν να κρύβουν τα στοιχεία που αφορούν δημοτικές επιχειρήσεις. Οι επικεφαλής του κλιμακίου της τρόικας από την πλευρά τους ασκούν πίεση προκειμένου να γίνει δημοσιονομικό ξεκαθάρισμα στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και η εκκρεμότητα παραμένει.
Τρυ
Aρχή από τις άγαμες
Καπνικά προϊόντα μαζί με του... «πουλιού το γάλα» θα έχει οσονούπω ο AB Bασιλόπουλος. Θέμα χρόνου είναι πλέον η είσοδος της λιανεμπορικής αλυσίδας και στη διανομή καπνικών προϊόντων από τα καταστήματα του δικτύου, εκμεταλλευόμενη την αλλαγή του νόμου που απελευθερώνει τη σχετική αγορά. Απροειδοποίητα, πλέον, εντός 16 ημερών η εφορία θα βάζει χέρι σε τραπεζικούς λογαριασμούς… Δηλαδή οι υπάλληλοι των 65 εφοριών που έχουν δικαστικό τμήμα θα προχωρούν σε ηλεκτρονικό αίτημα προς τις τράπεζες και θα ζητούν με ηλεκτρονικό τρόπο κατασχετήριο στην τράπεζα.
Η
...και φάκες νόμου, την 21η Ιουλίου 2010. Το 2012, στο πλαίσιο ευρύτερων περικοπών σε χιλιάδες συνταξιούχους (που είχαν πληρώσει εισφορές για τη σύνταξη που μειώθηκε) επιβλήθηκαν περικοπές και στις άγαμες θυγατέρες που έπαιρναν σύνταξη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον νόμο, αναδρομικά από 1.1.2013 ορίστηκε πλαφόν κύριας σύνταξης για άγαμες θυγατέρες τα 720 ευρώ μηνιαίως ή 8.640 ευρώ τον χρόνο (720 x 12 μήνες = 8.640), χωρίς να θίγονται πάντως οι επικουρικές συντάξεις και τα μερίσματα που λαμβάνουν. Η μείωση ξεκίνησε τον Αύγουστο, αναδρομικά και σε δόσεις.
Mάχη για το γάλα Ανυποχώρητος εμφανίζεται ο υπουργός αναπληρωτής Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ό,τι αφορά την επιχειρούμενη επιμήκυνση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος, καθώς θεωρεί ότι τούτη θα επιφέρει πλήγμα στον πρωτογενή τομέα. Μιλώντας σε εκδήλωση δήλωσε χαρακτηριστικά πως «η αντίθεσή μου στις προτάσεις του ΟΟΣΑ για το γάλα, το γιαούρτι και το ελαιόλαδο, εκπορεύεται από την πεποίθηση ότι θα αποτελέσουν, εφόσον εφαρμοστούν, πλήγμα για την πρωτογενή μας παραγωγή».
: «Το lsblatt» «Hande ίσει να χει αρχ έ ο ίν λ ότι Βερο όφαση π α ι ε ν ει να το παίρ συνεχίσ α θ . Ε . όνια ηΕ ί για χρ ε τ ο δ ο α» χρηματ ν Ελλάδ η τ α μ ό ακ
τυράκια...
Από τις άγαμες θυγατέρες φαίνεται να ξεκινά η αναδιανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος, σύμφωνα με πληροφορίες. κυβέρνηση, δηλαδή, εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να επιστρέψει μέρος ή και όλο το ποσό που αντιστοιχεί στη σύνταξη του θανόντα γονέα, που κόπηκε αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2013, στις ανύπαντρες θυγατέρες δημοσίων υπαλλήλων και ενστόλων. Αν και ακόμη δεν έχει συμφωνηθεί με τους δανειστές το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος και κυρίως ο τρόπος αναδιανομής του, στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους εξετάζουν ήδη σενάρια επιστροφής του ποσού που κόπηκε ή μέρους αυτού, καθώς θεωρούν πως τα εισοδηματικά κριτήρια που τέθηκαν το 2012 δημιούργησαν στρεβλώσεις και αδικίες. Πρόκειται για περίπου 30.000 άγαμες θυγατέρες που «σώθηκαν» από τις πρώτες περικοπές του 2010, είδαν όμως τη σύνταξη να κόβεται ή να περιορίζεται δραματικά από τις αρχές του 2013. Αναλυτικά, με το μνημόνιο του 2010 καταργήθηκε η ισόβια σύνταξη και πλέον δεν αποδίδεται σε καμία άγαμη θυγατέρα. Διατηρήθηκε βέβαια για αυτές που τη δικαιούνταν, περίπου 30.000 με 32.000, οι οποίες είχαν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του
56
Παράλληλα, τέθηκαν εισοδηματικά κριτήρια, βάσει των οποίων αν η δικαιούχος έχει εισοδήματα και από άλλες πηγές (π.χ. ενοίκια, μισθούς κ.λπ.), τότε το ετήσιο σύνολο των εισοδημάτων αυτών αφαιρείται από το ποσό των 8.640 ευρώ, με αποτέλεσμα η μηνιαία σύνταξη να μειωθεί για τις περισσότερες σε 250 έως 500 ευρώ. Σε περιπτώσεις μάλιστα που τα λοιπά εισοδήματα ξεπερνούσαν τα 8.640 ευρώ, έχασαν ολόκληρη τη σύνταξη. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, η διακοπή ή η περικοπή της σύνταξης έγινε με βάση τα εισοδήματα του 2011 (δηλώσεις 2012), τα οποία όμως ήταν σημαντικά μειωμένα το 2013.
Βλέπουν σύνταξη Ντράγκι: «Πρόωρη η συζήτηση για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους»
Έξοδο για σύνταξη στα 58 βλέπουν φέτος χιλιάδες εργαζόμενοι από όλα τα ταμεία μισθωτών (ΙΚΑ, Δημόσιο, ΔΕΚΟ, τραπεζών), καθώς και οι γυναίκες που είναι ασφαλισμένες στο ΕΤΑΑ (ταμείο μηχανικών, γιατρών και δικηγόρων). Κανόνας για σύνταξη στα 58 είναι η 35ετία, αλλά αυτός έχει πλήθος από εξαιρέσεις, που επιτρέπουν τη συνταξιοδότηση στα 58 και με λιγότερα έτη ασφάλισης.Έτσι, λοιπόν, σε 11 τουλάχιστον περιπτώσεις οι ασφαλισμένοι μπορούν να ανοίξουν την πόρτα για σύνταξη.
Στο δόκανο του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) κινδυνεύουν να πιαστούν το επόμενο διάστημα χιλιάδες εργοδότες που οφείλουν στα ασφαλιστικά ταμεία. Ετοιμάστηκε, λέει, ο μηχανισμός που θα διασταυρώνει με το πάτημα ενός κουμπιού τα περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών. Ακούγεται ότι θα υιοθετήσει η κυβέρνηση και τις 329 αλλαγές που περιλαμβάνει η λίστα του ΟΟΣΑ, τόσο σε επίπεδο εντυπώσεων αλλά και για λόγους ουσίας, όπως η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, η καταπολέμηση των καρτέλ, η πτώση των τιμών κ.λπ.
Η στρατηγική της Interamerican Η ετήσια εκδήλωση βραβεύσεων των συνεργατών στις πωλήσεις της Interamerican ανέδειξε, μέσα από την ομιλία του διευθύνοντος συμβούλου Γιώργου Κώτσαλου, τις βασικές γραμμές της στρατηγικής και την κατεύθυνση της εταιρείας με στόχο την εδραίωση ισχυρού ανταγωνιστικού πλεονάσματος. Η Interamerican, με βελτιωμένο το μερίδιο αγοράς στο 10,2%, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις επί των αποτελεσμάτων του 2013 – θα ανακοινωθούν κατά τις προσεχείς ημέρες – έχει επιτύχει αξιοσημείωτη ανανέωση. Η βελτίωση των παραγωγικών δραστηριοτήτων, παρά την κρίση, φαίνεται κυρίως στην πρόσκτηση νέων πελατών. Στον κλάδο αυτοκινήτου συνδέθηκαν με την εταιρεία περίπου 300 χιλιάδες νέοι πελάτες, ενώ αυξήθηκαν πέρυσι κατά 20% και οι νέοι πελάτες στην υγεία σε σχέση με το 2012, παράλληλα με τη βελτίωση της διατηρησιμότητας πελατών στους κλάδους ζωής και υγείας.
57
www.topontiki.gr
Το Θέμα Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Η κρίση στα ΑΕΙ παίρνει άριστα Βαθαίνει το ρήγμα μεταξύ πρυτάνεων και προέδρων συμβουλίων διοίκησης Η «κρίση» στις σχέσεις των πρυτάνεων των ΑΕΙ και των προέδρων των Συμβουλίων Διοίκησης, που ξέσπασε πριν από μερικούς μήνες, καλά κρατεί και φαίνεται πως θα ενταθεί όσο πλησιάζουν οι πρυτανικές εκλογές. Έχουν περάσει δύο ολόκληρα χρόνια από την εφαρμογή των νόμων για τα Συμβούλια Διοίκησης και ακόμα... προκοπή δεν είδαμε.
Ο
λόγος; Σε αρκετά πανεπιστήμια δεν έχει καθοριστεί ο ρόλος των Συμβουλίων Διοίκησης, ούτε έχει οριοθετηθεί η σχέση τους με τις πρυτανικές αρχές και τις συγκλήτους των ιδρυμάτων. Και όλα αυτά τη στιγμή που τα ΑΕΙ (και τα ΤΕΙ, όπως έχει γράψει το «Ποντίκι» στο πρόσφατο παρελθόν) διανύουν μία από τις χειρότερες κρίσεις. Η υποχρηματοδότηση των πανεπιστημίων έχει διαταράξει την εύρυθμη λειτουργία τους, ενώ πλέον απειλείται ξεκάθαρα και το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων. Παραδείγματος χάρη, πριν από την εισχώρηση των συμβουλίων οι αντιπρυτάνεις εκλέγονταν ύστερα από ψηφοφορία. Πλέον ορίζονται από τον πρύτανη και το εκάστοτε Συμβούλιο τους εγκρίνει – αν θέλει, φυσικά... Ακόμα οι πρυτάνεις θα προεπιλέγονται από τα Συμβούλια Διοίκησης, τα οποία θα μπορούν να... απορρίπτουν υποψηφιότητες. Σαν να θίγεται, δηλαδή, κάπως το αυτοδιοίκητο.
Δημοκρατία... όχι απαραίτητη Εν όψει των πρυτανικών εκλογών τον προσεχή Μάιο η «κόντρα» ανάμεσα στις δύο πλευρές, όπως όλα δείχνουν, αναμένεται να γίνεται ολοένα και περισσότερο έντονη. Την Τρίτη, μάλιστα, έπειτα από... πρωτοβουλία του Αρβανιτόπουλου, έγινε στο υπουργείο πολύωρη συνάντηση ανάμεσα στη Σύνοδο Πρυτάνεων και στους προέδρους των Συμβουλίων, στην οποία υπήρξε ιδιαίτερη ένταση και ακούστηκαν απίστευτα πράγματα. Οι πρυτάνεις, σύμφωνα με πληροφορίες, ζήτησαν ορισμένες τροποποιήσεις στον νόμο 4009/11. Συγκεκριμένα φέρονται να απαίτησαν την επαναλειτουργία του Πρυτανικού Συμβουλίου, τη σαφή διάκριση των αρμοδιοτήτων μεταξύ Συγκλήτου, πρυτάνεως και Συμβουλίου Ιδρύματος, όπως επίσης και την άμεση εκλογή πρύτανη και κοσμήτορα, με-
ταξύ όλων των υποψηφίων, από το σώμα των εκλεκτόρων. Όπως αναφέρουν πληροφορίες του «Π», ο υπουργός, ερωτηθείς σχετικά με το «τι θα γίνει επί των θεμάτων που έθεσε η Σύνοδος και τις ρυθμίσεις που πρότεινε στον νόμο 4009/11», απάντησε με... σιγουριά: «Θα δούμε». Παράλληλα υπήρξε απίστευτη τοποθέτηση μέλους Συμβουλίου Διοίκησης από το εξωτερικό, από αυτά τα μέλη που... μεταφέρουν την εξωτερική εμπειρία τους, το οποίο ανέφερε πως «το καλό πανεπιστήμιο δεν είναι απαραίτητα δημοκρατικό!», προκαλώντας μεγάλη ένταση και αντιδράσεις μέσα στην αίθουσα της συνεδρίασης. Κι όλα αυτά στη χώρα που «γέννησε» τη Δημοκρατία. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Διοίκησης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, αναπληρωτής του προέδρου, αναρωτήθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης «γιατί τα Συμβούλια Διοίκησης δεν μπορούν να απολύουν απευθείας έναν πρύτανη εφόσον κρίνουν πως δεν τελεί ορθά τον ρόλο του;». Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι «ακόμα δεν έχετε δει τίποτα. Όταν θα φτάσουμε στις πρυτανικές εκλογές θα γίνουν ακόμα χειρότερα τα πράγματα και θα έχουμε πιο έντονη κόντρα. Ο υπουργός δεν απάντησε σε κανένα ερώτημα επί της ουσίας. Δεν ήταν ξεκάθαρος, γι’ αυτό και η συνάντηση για
εύρυθμης λειτουργίας και της εποπτείας της διαφάνειας στα πανεπιστήμια βρίσκονται στο... εξωτερικό και ασκούν από εκεί... εξονυχιστικό έλεγχο στα ΑΕΙ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο Δ. Μπερτσιμάς, πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος ασκεί έλεγχο και... εποπτεία από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Βέβαια, η τεχνολογία έχει προχωρήσει – σε αντίθεση με την... ανάπτυξη – και ο Δ. Μπερτσιμάς, όπως και άλλοι πρόεδροι που βρίσκονται στο εξωτερικό, συμμετείχαν στη συζήτηση μέσω... skype!
Αδιαφορεί για τα προβλήματα
πολλα «γαλλικα» στη συναντηση τουσ με τον υπOΥΡΓΟ παιδειασ Κ. αρβανιτοπουλο
τη βελτίωση των σχέσεων δεν άλλαξε κάτι. Δεν βελτιώθηκαν οι σχέσεις, ούτε υπήρξε κάποια αλλαγή στάσης». Κύκλοι από το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολίασαν στο «Π» μετά το πέρας της συνάντησης ότι «θεωρούμε άγονη την κόντρα ανάμεσα σε εμάς και τους πρυτάνεις. Υπάρχει ένας νόμος είτε το θέλουν είτε όχι οι πρυτάνεις. Και αυτός ο νόμος πρέπει να εφαρμοστεί. Τα Συμβούλια Διοίκησης έχουν ξεκάθαρο ρόλο. Να ελέγχουν τη λειτουργία των πανεπιστημίων και να επικρατεί διαφάνεια σε αυτά. Ό,τι άλλο και να πούμε είναι λίγο. Από τη στιγμή που υπάρχει προσδιορισμός, δεν υπάρχει λόγος διαμαρτυρίας από πλευράς πρυτάνεων». Να σημειώσουμε πως ορισμένοι πρόεδροι από τα Συμβούλια που έχουν θεσπιστεί για τη διατήρηση της
Μετά την ηρεμία η καταιγίδα Τα... μαχαίρια ανάμεσα στις δύο πλευρές βγήκαν κυρίως την περίοδο της απεργίας των διοικητικών υπαλλήλων, με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόση Πελεγρίνη να κατηγορεί το Συμβούλιο του Ιδρύματος πως «λειτουργεί σαν την Πέμπτη Φάλαγγα του Φράνκο».
Όπου Φράνκο, βάλτε... Αρβανιτόπουλο. Είχε προηγηθεί επίθεση του Συμβουλίου κατά του Πελεγρίνη, πως «φταίει» και ειδικά για την απεργία των διοικητικών. Και ενώ όταν «ηρέμησαν» κάπως τα πράγματα με τη λήξη του τεράστιου αγώνα των υπαλλήλων, το Συμβούλιο Διοίκησης
του Πανεπιστημίου Αθηνών... επανήλθε απορρίπτοντας τη μοναδική υποψηφιότητα για τη θέση της κοσμήτορος στο τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής, αυτή της Ελένης Καραμαλέγκου, γεγονός που συμπεριλαμβάνεται στις... αρμοδιότητες ενός Συμβουλίου.
Δριμύ «κατηγορώ» εναντίον της κυβέρνησης εξαπέλυσε με δήλωσή του ο προεδρεύων της Συνόδου Πρυτάνεων και πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γ. Μυλόπουλος, μετά την ολοκλήρωση της πολύωρης και γεμάτης εντάσεις συνάντησης. Ανέφερε πως το πρόβλημα στις σχέσεις πρυτάνεων - προέδρων των Συμβουλίων δεν είναι προσωπικό, αλλά ένα καθαρά «πρόβλημα καθορισμού και οριοθέτησης των αρμοδιοτήτων», γεγονός που οφείλεται, όπως ανέφερε, στο «κακό θεσμικό πλαίσιο που θέσπισε η ίδια η κυβέρνηση». «Το υπουργείο, αντί να παίρνει θέση και να δίνει λύσεις, αναζητά, ως άλλος Πόντιος Πιλάτος, σε νομικούς παράγοντες την ερμηνεία των χρησμών του θεσμικού πλαισίου, το οποίο αδυνατούν να ερμηνεύσουν ακόμη και οι ίδιοι οι συντάκτες του. Φτάσαμε λοιπόν στο τραγελαφικό σημείο η κυβέρνηση να αναζητεί τώρα την ερμηνεία των νόμων που η ίδια ψήφισε. Ή αλλιώς φτάσαμε στο σημείο ο ίδιος ο νομοθέτης να προσφεύγει σε ερμηνείες τρίτων, προκειμένου να αντιληφθεί ποια είναι η βούλησή του», τόνισε χαρακτηριστικά ο Μυλόπουλος. Και πρόσθεσε: «Αποτέλεσμα είναι τα πανεπιστήμια να λειτουργούν σε καθεστώς ασάφειας και να διοικούνται σε συνθήκες ανταγωνισμού και συχνά συγκρούσεων μεταξύ των οργάνων διοίκησής τους. Τα όσα συνέβησαν κατά τις κοσμητορικές εκλογές στο ΕΚΠΑ, με την απόρριψη από πλευράς Συμβουλίου της μοναδικής υποψήφιας, δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου».
57
www.topontiki.gr
Το Θέμα Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Η κρίση στα ΑΕΙ παίρνει... άριστα Βαθαίνει το ρήγμα μεταξύ πρυτάνεων και προέδρων Συμβουλίων Διοίκησης Η «κρίση» στις σχέσεις των πρυτάνεων των ΑΕΙ και των προέδρων των Συμβουλίων Διοίκησης, που ξέσπασε πριν από μερικούς μήνες, καλά κρατεί και φαίνεται πως θα ενταθεί όσο πλησιάζουν οι πρυτανικές εκλογές. Έχουν περάσει δύο ολόκληρα χρόνια από την εφαρμογή των νόμων για τα Συμβούλια Διοίκησης και ακόμα... προκοπή δεν είδαμε.
Ο
λόγος; Σε αρκετά πανεπιστήμια δεν έχει καθοριστεί ο ρόλος των Συμβουλίων Διοίκησης, ούτε έχει οριοθετηθεί η σχέση τους με τις πρυτανικές αρχές και τις συγκλήτους των ιδρυμάτων. Και όλα αυτά τη στιγμή που τα ΑΕΙ (και τα ΤΕΙ, όπως έχει γράψει το «Ποντίκι» στο πρόσφατο παρελθόν) διανύουν μία από τις χειρότερες κρίσεις. Η υποχρηματοδότηση των πανεπιστημίων έχει διαταράξει την εύρυθμη λειτουργία τους, ενώ πλέον απειλείται ξεκάθαρα και το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων. Παραδείγματος χάρη, πριν από την εισχώρηση των συμβουλίων οι αντιπρυτάνεις εκλέγονταν ύστερα από ψηφοφορία. Πλέον ορίζονται από τον πρύτανη και το εκάστοτε Συμβούλιο τους εγκρίνει – αν θέλει, φυσικά... Ακόμα οι πρυτάνεις θα προεπιλέγονται από τα Συμβούλια Διοίκησης, τα οποία θα μπορούν να... απορρίπτουν υποψηφιότητες. Σαν να θίγεται, δηλαδή, κάπως το αυτοδιοίκητο.
Δημοκρατία... όχι απαραίτητη Εν όψει των πρυτανικών εκλογών τον προσεχή Μάιο η «κόντρα» ανάμεσα στις δύο πλευρές, όπως όλα δείχνουν, αναμένεται να γίνεται ολοένα και περισσότερο έντονη. Την Τρίτη, μάλιστα, έπειτα από... πρωτοβουλία του Αρβανιτόπουλου, έγινε στο υπουργείο πολύωρη συνάντηση ανάμεσα στη Σύνοδο Πρυτάνεων και στους προέδρους των Συμβουλίων, στην οποία υπήρξε ιδιαίτερη ένταση και ακούστηκαν απίστευτα πράγματα. Οι πρυτάνεις, σύμφωνα με πληροφορίες, ζήτησαν ορισμένες τροποποιήσεις στον νόμο 4009/11. Συγκεκριμένα φέρονται να απαίτησαν την επαναλειτουργία του Πρυτανικού Συμβουλίου, τη σαφή διάκριση των αρμοδιοτήτων μεταξύ Συγκλήτου, πρυτάνεως και Συμβουλίου Ιδρύματος, όπως επίσης και την άμεση εκλογή πρύτανη και κοσμήτορα, με-
ταξύ όλων των υποψηφίων, από το σώμα των εκλεκτόρων. Όπως αναφέρουν πληροφορίες του «Π», ο υπουργός, ερωτηθείς σχετικά με το «τι θα γίνει επί των θεμάτων που έθεσε η Σύνοδος και τις ρυθμίσεις που πρότεινε στον νόμο 4009/11», απάντησε με... σιγουριά: «Θα δούμε». Παράλληλα υπήρξε απίστευτη τοποθέτηση μέλους Συμβουλίου Διοίκησης από το εξωτερικό, από αυτά τα μέλη που... μεταφέρουν την εξωτερική εμπειρία τους, το οποίο ανέφερε πως «το καλό πανεπιστήμιο δεν είναι απαραίτητα δημοκρατικό!», προκαλώντας μεγάλη ένταση και αντιδράσεις μέσα στην αίθουσα της συνεδρίασης. Κι όλα αυτά στη χώρα που «γέννησε» τη Δημοκρατία. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Διοίκησης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, αναπληρωτής του προέδρου, αναρωτήθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης «γιατί τα Συμβούλια Διοίκησης δεν μπορούν να απολύουν απευθείας έναν πρύτανη εφόσον κρίνουν πως δεν τελεί ορθά τον ρόλο του;». Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι «ακόμα δεν έχετε δει τίποτα. Όταν θα φτάσουμε στις πρυτανικές εκλογές θα γίνουν ακόμα χειρότερα τα πράγματα και θα έχουμε πιο έντονη κόντρα. Ο υπουργός δεν απάντησε σε κανένα ερώτημα επί της ουσίας. Δεν ήταν ξεκάθαρος, γι’ αυτό και η συνάντηση για
εύρυθμης λειτουργίας και της εποπτείας της διαφάνειας στα πανεπιστήμια βρίσκονται στο... εξωτερικό και ασκούν από εκεί... εξονυχιστικό έλεγχο στα ΑΕΙ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο Δ. Μπερτσιμάς, πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος ασκεί έλεγχο και... εποπτεία από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Βέβαια, η τεχνολογία έχει προχωρήσει – σε αντίθεση με την... ανάπτυξη – και ο Δ. Μπερτσιμάς, όπως και άλλοι πρόεδροι που βρίσκονται στο εξωτερικό, συμμετείχαν στη συζήτηση μέσω... skype!
Αδιαφορεί για τα προβλήματα
πολλα «γαλλικα» στη συναντηση τουσ με τον υπOΥΡΓΟ παιδειασ Κ. αρβανιτοπουλο
τη βελτίωση των σχέσεων δεν άλλαξε κάτι. Δεν βελτιώθηκαν οι σχέσεις, ούτε υπήρξε κάποια αλλαγή στάσης». Κύκλοι από το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολίασαν στο «Π» μετά το πέρας της συνάντησης ότι «θεωρούμε άγονη την κόντρα ανάμεσα σε εμάς και τους πρυτάνεις. Υπάρχει ένας νόμος είτε το θέλουν είτε όχι οι πρυτάνεις. Και αυτός ο νόμος πρέπει να εφαρμοστεί. Τα Συμβούλια Διοίκησης έχουν ξεκάθαρο ρόλο. Να ελέγχουν τη λειτουργία των πανεπιστημίων και να επικρατεί διαφάνεια σε αυτά. Ό,τι άλλο και να πούμε είναι λίγο. Από τη στιγμή που υπάρχει προσδιορισμός, δεν υπάρχει λόγος διαμαρτυρίας από πλευράς πρυτάνεων». Να σημειώσουμε πως ορισμένοι πρόεδροι από τα Συμβούλια που έχουν θεσπιστεί για τη διατήρηση της
Μετά την ηρεμία η καταιγίδα Τα... μαχαίρια ανάμεσα στις δύο πλευρές βγήκαν κυρίως την περίοδο της απεργίας των διοικητικών υπαλλήλων, με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόση Πελεγρίνη να κατηγορεί το Συμβούλιο του Ιδρύματος πως «λειτουργεί σαν την Πέμπτη Φάλαγγα του Φράνκο».
Όπου Φράνκο, βάλτε... Αρβανιτόπουλο. Είχε προηγηθεί επίθεση του Συμβουλίου κατά του Πελεγρίνη, πως «φταίει» και ειδικά για την απεργία των διοικητικών. Και ενώ όταν «ηρέμησαν» κάπως τα πράγματα με τη λήξη του τεράστιου αγώνα των υπαλλήλων, το Συμβούλιο Διοίκησης
του Πανεπιστημίου Αθηνών... επανήλθε απορρίπτοντας τη μοναδική υποψηφιότητα για τη θέση της κοσμήτορος στο τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής, αυτή της Ελένης Καραμαλέγκου, γεγονός που συμπεριλαμβάνεται στις... αρμοδιότητες ενός Συμβουλίου.
Δριμύ «κατηγορώ» εναντίον της κυβέρνησης εξαπέλυσε με δήλωσή του ο προεδρεύων της Συνόδου Πρυτάνεων και πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γ. Μυλόπουλος, μετά την ολοκλήρωση της πολύωρης και γεμάτης εντάσεις συνάντησης. Ανέφερε πως το πρόβλημα στις σχέσεις πρυτάνεων - προέδρων των Συμβουλίων δεν είναι προσωπικό, αλλά ένα καθαρά «πρόβλημα καθορισμού και οριοθέτησης των αρμοδιοτήτων», γεγονός που οφείλεται, όπως ανέφερε, στο «κακό θεσμικό πλαίσιο που θέσπισε η ίδια η κυβέρνηση». «Το υπουργείο, αντί να παίρνει θέση και να δίνει λύσεις, αναζητά, ως άλλος Πόντιος Πιλάτος, σε νομικούς παράγοντες την ερμηνεία των χρησμών του θεσμικού πλαισίου, το οποίο αδυνατούν να ερμηνεύσουν ακόμη και οι ίδιοι οι συντάκτες του. Φτάσαμε λοιπόν στο τραγελαφικό σημείο η κυβέρνηση να αναζητεί τώρα την ερμηνεία των νόμων που η ίδια ψήφισε. Ή αλλιώς φτάσαμε στο σημείο ο ίδιος ο νομοθέτης να προσφεύγει σε ερμηνείες τρίτων, προκειμένου να αντιληφθεί ποια είναι η βούλησή του», τόνισε χαρακτηριστικά ο Μυλόπουλος. Και πρόσθεσε: «Αποτέλεσμα είναι τα πανεπιστήμια να λειτουργούν σε καθεστώς ασάφειας και να διοικούνται σε συνθήκες ανταγωνισμού και συχνά συγκρούσεων μεταξύ των οργάνων διοίκησής τους. Τα όσα συνέβησαν κατά τις κοσμητορικές εκλογές στο ΕΚΠΑ, με την απόρριψη από πλευράς Συμβουλίου της μοναδικής υποψήφιας, δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου».
Ιστορία
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
58
«Ο Κολοκοτρώνης παρεβίασε τούς καπετανίσκους τών χωρίων τής Κορίνθου να χωρισθούν από τον Αναγνώστην Πετιμεζάν και νά δεχθούν αρχηγόν τους τον διαβόητον εξάδελφόν του Γιαννάκην Κολοκοτρώνην ή Τασκούλιαν λεγόμενον»
Κανέλλος Δεληγιάννης
ΑΦΙΕΡΩΜΑ Το ’21 από τις πηγές
Κανέλλος Δεληγιάννης «Απομνημονεύματα» 1780-1862 Ήταν γιος του πρόκριτου του Μοριά Ιωάννη ΔεληγιάννηΠαπαγιαννόπουλου, μία εκ των ισχυροτέρων προσωπικοτήτων της εποχής. Λόγω της πρωτοκαθεδρίας της οικογένειάς του στην περιοχή, έγινε σύντομα πρόκριτος, ενώ κατά τη διάρκεια της Επανάστασης διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο. Το 1844 εκλέχτηκε πρόεδρος της Βουλής.
Έξοδοι Δράμαλη από την Κόρινθο Τα συμβάντα ταύτα συσκεφθέντες όλοι οι οπλαρχηγοί, απεφάσισαν να συγκεντρώσουν Γ. Στρατόπεδον εις τά αντίπεραν της Κορίνθου ορεινά μέρη, απέχοντα 4 καί 5 ώρας της Κορίνθου, διά νά προσέχουν τά κινήματα τών έχθρών μήπως εκ της υστερήσεως τών τροφών καί της απελπισίας αποφασίσουν νά υπάγουν εις Πάτρας ή νά εξέλθουν από την Πελοπόννησον διά τών Δερβενοχωρίων είς τάς Θήβας. Εδιόρισαν δέ τότε κέντρον του στρατοπέδου τό χωρίον Σούλη, τό οποίον κατέλαβον οί οπλαρχηγοί Κολοκοτρώνης, Γιατράκος, Δεληγιανναίοι καί Πέτροβας καί Τζανέτος υπέρ τάς τρεις χιλιάδες, οι Μαυρομιχάλαι Αντωνάκης, Κωνσταντίνος, Γεωργάκης με πεντακόσιους Μανιάτας, καί ο Παπατσώνης μέ τούς Τριπολιτσιώτες, Μεσσηνίους και Αγιοπετρίτας τρεις σχεδόν χιλιάδες κατέλαβον τάς Κλεωνάς και όλα τά πέριξ χωριδάκια εκείνα... Ο Βασίλης και Νικολάκης Πετιμεζαίοι μέ διακόσιους, ως έγγιστα, όπισθεν του εν Σικυωνία στρατοπέδου, τό οποίον έδιοικούσεν ο Αναγνώστης Πετιμεζάς, ως αρχηγός τών Κορινθίων, καθότι δεν υπήρχε τότε ουδείς άλλος Κορίνθιος οπλαρχηγός παρά μόνος αυτός... Ο Κολοκοτρώνης παρεβίασε τούς καπετανίσκους τών χωρίων τής Κορίνθου να χωρισθούν από τον Αναγνώστην Πετιμεζάν και νά δεχθούν αρχηγόν τους τον διαβόητον εξάδελφόν του Γιαννάκην Κολοκοτρώνην ή Τασκούλιαν λεγόμενον. Του επρόσθεσε δέ και βοηθούς διά την πολλήν εις τα πολεμικά εμπειρίαν και ικανότητα, τον άξιον γόνον του τον υιόν του, τον Αποστόλην Κολοκοτρώνην, κατ’ εκείνην δέ την στιγμήν είχε φθάσει και ο εις την Καρύταιναν διατριβών υιός του Γενναί-
ος μέ πεντήκοντα στρατιώτας (αφού διασκεδάσθη η υποψία των κινδύνων) τον προσεκόλησε και αυτόν ως σύμβουλον και βοηθόν εις αυτό το σώμα και κατέλαβον το χωρίον Κιάκριζαν άνωθεν της Σικυώνος (Βασιλικών) με επέκεινα των χιλίων πεντακοσίων, όπου πλησίον εκεί εστρατοπέδευσε καί ο Αναγνώστης Πετιμεζάς, ανεξάρτητος αυτών.
Με δύναμη τριών χιλιάδων ο Δράμαλης σε πορεία προς Σικυώνα και Κιάτο Κατά τας αρχάς Αύγούστου εξήλθον από την Κόρινθον τρείς, ως έγγιστα, χιλιάδες Τούρκοι προς το μέρος της Σικυώνος έως του Κιάτου διά να λαφυραγωγήσουν, να συνάξουν καί τρόφιμα αν εύρουν περί πλέον δε να δοκιμάσουν αν είναι έως εκεί εξαπλωμένα ελληνικά στρατεύματα και αν ήτο εύκολος η διάβασίς τους διά τας Πάτρας. Έδωκαν αμέσως τήν είδησιν οι σκοπιαί και αμέσως έτρεξεν ο Γιατράκος, ο Πλαπούτας, με επέκεινα τών χιλίων πεντακοσίων και ενωθέντες μετά τού Αναγνώστη Πετιμεζά καί του σώματος τών Κορινθίων συνεπλάκησαν μέ τούς Τούρκους. Αλλ’ οι Τούρκοι αποδειλιασμένοι όντες απ’ όσα έπαθαν, υπεχώρησαν μετά τινά μικρόν ακροβολισμόν, χωρίς να πάθωσι πολύ, και υπέστρεψαν εις την Κόρινθον.
Νέα έξοδος του Δράμαλη. Ηγείται 5.000 χιλ. πεζών και χιλίων ιππέων. Ηρωική αντίσταση του τμήματος Αναγνώστη Πετιμεζά Αλλά μετά τεσσάρας ημέρας εξήλθον πάλιν εξ περίπου χιλιάδες, εξ ων οι χίλιοι ιππείς, και διευθύνοντο προς τό αυτό μέρος. Έτρεξαν
59
Ιστορία
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Ο Δράμαλης
Η μάχη στα Δερβενάκια
αμέσως οι ανωτέρω οπλαρχηγοί καί οι Πετιμεζαίοι καί ο Τασκούλιας με τον Γενναίον καί άλλοι τρεις ως εγγιστα χιλιάδες, η μάχη κατήντησε γενική καί έπεκρατούσε. Αλλ’ οι Έλληνες έχοντες δυνατά οχυρώματα εις τήν υπώρειαν εκείνην επολέμουν αμυντικώς καί αντέστησαν γενναίως εις τάς προσβολάς τού εχθρού καί μετά τρίωρον μάχην επροσποιήθησαν οι εχθροί, ότι υποχωρούν, κάμνοντες αυτό τό στρατήγημα διά νά ανταμώσουν τούς Έλληνες εις τό πεδίον καί νά τούς καταστρέψουν. Ο Αναγνώστης Πετιμεζάς, κατέχων τήν εμπροσθινήν θέσιν μετά του υιού του Σωτηράκη καί βλέπων τούς εχθρούς αποσυρόμενους, εξήλθε των οχυρωμάτων του, με τον Παπακαλομοίρην καί άλλους Μιστριώτας καί εδικούς του εως τριακόσιους, κατέβη εις τό πεδίον καί κατεδίωκον τούς εχθρούς μέ τήν πεποίθησιν, ότι θά τούς ακολουθήσουν όλοι οι άλλοι κατόπιν. Αλλ’ οι εχθροί έκαμαν στρατήγημα καί είχον τό περισσότερον ιππικό κεκρυμμένον όπισθεν των σταφίδων καί ένέδρευον χωρίς νά τό ιδούν οι Έλληνες. Φθάσαντες δέ έως εκεί πολεμούντες καί προσποιούμενοι ότι υποχωρούν επαρουσιάσθη αίφνης η ενέδρα καί ενωθείσα μέ τούς καταδιωκομένους ώρμησαν κατά των Ελλήνων, οίτινες ετράπησαν διά τό αιφνίδιον καί απροσδόκητον εις φυγήν. Αλλ’ έως 150 εξ αυτών μετά του ατρόμητου εκείνου αρχηγού Αναγνώστη Πετιμεζά καί τού γενναίου Παπακαλομοίρη από του Μιστρά καί του Γιαννετάκη, απεφάσισαν εκ προθέσεως νά οχυρωθούν εις ένα χάνδακα, νά πολεμήσουν, νά θυσιασθώσιν αυτοί, διά νά σώσουν τούς άλλους. Επολέμησαν λοιπόν υπέρ τάς τρεις ώρας ακαταπαύστως μέ χιλίους ιππείς
και τρεις χιλιάδας πεζούς, αλλ’ επί τέλους έπεσαν ενδόξως μαχόμενοι άπαντες υπέρ της πίστεως και της πατρίδος μέχρι ενός. Τον δέ Π. Γιαννετάκην μόνον συνέλαβον πληγωμένον ζώντα, τον οποίον γνωρίσας ο Δράμαλης ότι ήτον τραπεζίτης (σαράφης) εις την Κωνσταντινούπολη διέταξε και τον επαλούκωσαν εις την Κόρινθον. Διά αυτήν την τρίωρον μάχην του Αναγνώστη Πετιμεζά ερρέθησαν πολλά τότε και πολλοί τα επίστευσαν, ότι ηδύναντο νά τους δώσουν οι άλλοι οπλαρχηγοί βοήθειαν και νά τους
σώσουν, αλλ’ οι Κολοκοτρωναίοι και οι συγγενείς του Πετιμεζαίοι, έχοντες μίσος κατ’ αύτού και υπόνοιας οι πρώτοι νά μή τους εμποδίση την αρχηγίαν των Κορινθιακών στρατευμάτων, τήν οποίαν επήραν τότε ως κληρονομίαν, και οι δεύτεροι υποπτευόμενοι και αυτοί νά μή τους πάρη τήν άρχηγίαν των Καλαβρύτων, καθότι έχαιρεν πολλήν και μεγάλην υπόληψιν και από τους προύχοντας τών επαρχιών αυτών και από τους κατοίκους διά τήν φρόνησιν, ανδρείαν και τά λοιπά πλεονεκτήματά του, και εκ τοιούτων αγρίων παθών και καταχθόνιων σκοπών
Την Επανάσταση ήθελαν… Άρχοντες σαν τους Δεληγιανναίους, που είχαν τα πρωτεία της Γορτυνίας και ολόκληρα χωριά δικά τους, δεν μπορούσαν να δεχτούν ξενόφερτους απόστολους ενός ξεσηκωμού που, αν αποτύγχανε, θα οδηγούσε τους ντόπιους στο παλούκωμα και τους «ξένους» στη φυγή. Ο καταμερισμός των ευθυνών ήταν κατάφωρα άδικος. Οι ξένοι έφερναν μόνο την ιδέα, οι ντόπιοι αναλάμβαναν όλες τις θυσίες, υλικές και μη. Ως εκ τούτου, οι μεγάλες οικογένειες – Ζαΐμηδες, Λονταίοι, Δεληγιάννηδες, Μαυρομιχαλαίοι – συσκέπτονταν όχι ως απλά μέλη της Φιλικής, αλλά ως ιδιοκτήτες και συγκυβερνήτες της Πελοποννήσου. Την Επανάσταση την ήθελαν, πολλοί μάλιστα για να απαλλαγούν από τα χρέη τους προς τους Οθωμανούς, ωστόσο δεν μπορούσαν να φανταστούν μια Πελοπόννησο χωρίς Τούρκους που δεν θα κυβερνιόταν από τους ίδιους. Τι θα απογίνονταν τα κεκτημένα τους; Τι νόημα είχε να ξεσηκωθούν και να παραδώσουν τα πρωτεία του τόπου σε ξενόφερτους επαναστάτες, δηλαδή σφετεριστές της δικής τους εξουσίας; […] Άρα δεν είναι παράξενο που βλέπουμε τον Κανέλλο Δεληγιάννη να δηλώνει στον Δικαίο ότι, αν κάποιοι έχουν το δικαίωμα να κινήσουν «τον κολοσσαίον μοχλόν της Επαναστάσεως», αυτοί δεν ήταν άλλοι από τους κοτζαμπάσηδες. Κωστή Παπαγιώργη «Κανέλλος Δεληγιάννης»
ορμώμενοι αδιαφόρησαν επίτηδες και κατεστράφη αυτός και ο υιός του Σωτηράκης, ώστε η πατρίς έχασε πρόωρα δύο εκ τών αξιωτέρων οπλαρχηγών. Από τους εχθρούς εφονεύθηκαν εις αυτάς τάς μάχας υπέρ τους 150, αλλ’ άλλοι τόσοι και περισσότεροι εφονεύθηκαν και από τους εδικούς μας. Μετ’ ολίγας δέ ημέρας εξήλθον πάλιν οι Τούρκοι εις τό μέρος του Αγίου Βασιλείου και Κλεωνών, όπου εστρατοπέδευον οι Μαυρομιχάλαι μετά του Παπατσώνη και λοιπών, ως άνω είρηται, και επέπεσον κατ’ αυτών όντων απρόσεκτων. Μ’ όλα ταύτα προσεκαρτέρησαν ανδρείως και πολεμήσαντες αμυντικώς τρεις περίπου ώρας και μή δυνηθέντες οι εχθροί νά τους διαλύσωσιν, ηναγκάσθηκαν νά υποχωρήσουν μέ βλάβην τους μάλλον, καθότι τυχόντες οχυρωμένοι καλώς, καί έμπροσθεν των άλλων οχυρωμάτων υπήρχε τό του Κωνσταντίνου και Γεωργάκη Μαυρομιχάλων μετά 200 Μανιατών, οίτινες επολέμησαν γενναίως καί μ’ όσας προσβολάς απεπειράθησαν οι εχθροί δεν ηδυνήθησαν νά τούς κλονίσουν. Καί τελευταία εξήλθον άπαντες των οχυρωμάτων καί τους προσέβαλον επιθετικώς, ώστε υποχωρήσαντες ατάκτως υπέστρεψαν εις Κόρινθον. Εφονεύθηκαν από μέν τούς Έλληνας δώδεκα καί τινές επληγώθηκαν, από δε τους Τούρκους υπέρ τούς εκατόν σαράντα, εκτός τών πληγωθέντων, καί ούτως δεν ετελεσφόρησε καί αυτή η επιδρομή των καί ήρχισαν νά ματαιούνται αι προσδοκίαι των. Πηγή: Κανέλλος Δεληγιάννης - στρατηγός, «Απομνημονεύματα»
Media ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
17-22/2/14
10-15/2/14
ΤΑ ΝΕΑ
24.015
23.735
ΕΘΝΟΣ
15.561
16.491
ESPRESSO
15.348
14.435
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
13.738
14.465
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
10.535
10.807
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
8.278
6.446
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
4.530
4.676
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
4.104
4.074
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
2.775
3.148
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
2.032
2.216
ΕΣΤΙΑ
1.643
1.658
ΑΥΓΗ
1.584
1.636
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
873
851
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
535
548
Ο ΛΟΓΟΣ
78
72
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
23/2/14
16/2/14
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
141.250
148.180
ΕΘΝΟΣ
135.210
125.160
ΤΟ ΒΗΜΑ
104.120
92.370
REAL NEWS
73.220
91.070
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
18.240
18.090
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
17.020
16.820
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
14.570
18.110
ΤΟ ΧΩΝΙ
6.590
4.310
ΑΥΓΗ
5.850
5.670
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
4.290
4.080
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
4.020
3.920
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.240
1.230
80
80
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
17-23/2/14 25.240
10-16/2/14 36.860
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
12.080
11.650
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
7.030
7.360
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
3.770
3.840
ΑΛΦΑ ΕΝΑ
2.070
2.120
ΠΡΙΝ
1.370
1.340
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
1.130
1.220
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ
-
-
18-23/2/14
11-16/2/14
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
8.823
9.511
GOAL NEWS
6.018
5.968
LIVE SPORT
4.930
4.970
SPORTDAY
4.400
5.728
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
4.201
4.620
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
3.011
3.195
ΓΑΥΡΟΣ
2.973
3.291
ΠΡΑΣΙΝΗ
2.943
2.435
ΓΑΤΑ
2.291
2.230
ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
17-23/2/14
10-16/2/14
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
25.700
27.650
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
11.580
11.750
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Κορυφή για τον Παπαδάκη
60
Ο Γιώργος Παπαδάκης μαζί με τη δημοσιογραφική του ομάδα έφεραν την ενημερωτική εκπομπή «Πρωινό ΑΝΤ1» για ακόμα έναν μήνα στην πρώτη θέση της τηλεθέασης. Συγκεκριμένα, τον Φεβρουάριο (διάστημα 3.2-27.2) η εκπομπή «Πρωινό ΑΝΤ1» ήρθε πρώτη στην προτίμηση του δυναμικού κοινού 15-44 με 22,6%. Για την ίδια χρονική περίοδο, στο σύνολο του κοινού ο Γιώργος Παπαδάκης σημείωσε 30,7%. Στις γυναίκες 25-44 το μερίδιο τηλεθέασης έφτασε το 24,6% και στις ηλικίες 25-44 το 23,5%. Στη ζώνη μετάδοσής του, το «Πρωινό ΑΝΤ1» επικράτησε τον Φεβρουάριο (διάστημα 3.227.2) στο σύνολο του κοινού με 8,6 μονάδες από το δεύτερο κανάλι. Επίσης, την πρώτη θέση στη ζώνη μετάδοσής του χάρισε στην εκπομπή το δυναμικό κοινό 15-44 με 6,7 μονάδες διαφορά. Στις γυναίκες 25-44 προηγήθηκε από το δεύτερο κανάλι με 6,9 μονάδες.
Μέρες έντασης στην «Ελευθεροτυπία» Οι… αναταράξεις και τα χαμηλά βαρομετρικά φέρνουν ενίοτε και δυσάρεστα αποτελέσματα. Προχθές Τρίτη η «Ελευθεροτυπία» δεν κυκλοφόρησε. Το φύλλο δεν έφτασε στα περίπτερα γιατί δεν υπήρχε χαρτί να τυπωθεί, καθώς ο προμηθευτής δεν είχε πληρωθεί. Αυτή ήταν η εξήγηση που «έβγαινε» από τη Μίνωος για τη μη έκδοση της εφημερίδας. Η ύλη του φύλλου που κανονικά θα τυπωνόταν «ανέβηκε» στο site της «Ε» με μια μικρή ανακοίνωση που ανέφερε: «Εκτάκτως σήμερα η “Ελευθεροτυπία” μόνο στο enet.gr λόγω τεχνικού προβλήματος. Η εφημερίδα θα κυκλοφορήσει αύριο, Τετάρτη, κανονικά στα περίπτερα». Μέχρι να φτάσει η ημέρα που δεν… έφτασε η «Ελευθεροτυπία» στους αναγνώστες της προηγήθηκαν ημέρες έντασης, με αποφάσεις περί δι-
ήμερης απεργίας, αναστολή της κινητοποίησης, επίθεση του εκδότη της εφημερίδας Χάρη Οικονομόπουλου στην ΕΣΗΕΑ και σε δημοσιογράφους του φύλλου, επίμονη προσπάθεια του εκδότη να επιβάλει τη δημοσίευση συνέντευξης του Γλύξμπουργκ και τις, συνήθεις πλέον, «υποσχέσεις» του για καταβολή των δεδουλευμένων στους εργαζομένους. Η επιμονή του εκδότη της «Ελευθεροτυπίας» να δημοσιευτεί άμεσα ένθετο έντυπο με συνέντευξη του τέως μονάρχη και η συνεχιζόμενη μη καταβολή των δεδουλευμένων στους εργαζόμενους έφερε την προκήρυξη 48ωρης απεργίας στην εφημερίδα από την Πέμπτη μέχρι το Σάββατο. Στο άκουσμα της είδησης ο εκδότης αναδιπλώθηκε και δήλωσε ότι θα βάλει χρήματα στους λογαριασμούς μέχρι χθες Τετάρτη και έτσι «εκτονώθη-
κε» προς στιγμήν η ένταση, ενώ ανεστάλη η προγραμματισμένη 48ωρη απεργία. Ωστόσο, σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι εργαζόμενοι δεν είδαν το «χρώμα του χρήματος» και πληροφορήθηκαν ότι η πληρωμή πηγαίνει για την Παρασκευή, καλώς εχόντων των πραγμάτων… Παράλληλα, ο Χάρης Οικονομόπουλος δείχνει να επιμένει στη δημοσίευση της συνέντευξης του Γλύξμπουργκ κάνοντας λόγο, μέσα από το κύριο άρθρο της εφημερίδας, ότι «όσοι διαφωνούν ας κάνουν ό,τι τους φωτίσει η συνείδησή τους. Θα το κάνουν όμως μακριά από εδώ». Αναφέροντας ακόμη ότι «πασχίζουν με κάθε τρόπο να την ξανακλείσουν εγκληματώντας όχι μόνο σε βάρος της περιουσίας μιας εταιρείας, αλλά σε βάρος του συνόλου των πρώην εργαζομένων της και όλων των πιστωτών της».
«Εικόνες του χθες, ίχνη στο σήμερα» Κεραμεικός, Γκάζι, Βοτανικός, Ρουφ. Τέσσερις εμβληματικές περιοχές του ιστορικού κέντρου της Αθήνας βρίσκονται στο επίκεντρο της έκθεσης φωτογραφίας με τίτλο «Εικόνες του χθες, ίχνη στο σήμερα», που παρουσιάζεται στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων από 7 έως 23 Μαρτίου και θα φιλοξενηθεί στο κτήριο «Αποθήκη». Η έκθεση περιλαμβάνει ανέκδοτες φωτογραφίες των ίδιων των κατοίκων των περιοχών αυτών, οι οποίες καλύπτουν ένα χρονικό διάστημα περίπου 50 ετών, από τις αρχές ώς τα τέλη του 20ού αιώνα, και αποτυπώνουν την εικόνα, τη ζωή και την καθημερινότητά τους. Οι φωτογραφίες, που συνελέγησαν και τεκμηριώθηκαν σε διάστημα σχεδόν δύο ετών από τη δημοσιογράφο Αφροδίτη Παπακαλού, μας ταξιδεύουν στον χρόνο, απεικονίζοντας εικόνες από την καθημερινότητα των κατοίκων – τα καφενεία, τα σχολεία, τα γλέντια στις αυλές των σπιτιών. Η έκθεση βασίστηκε σε μια ιδέα της δημοσιογράφου Αφροδίτης Παπακαλού και εντάσσεται στις δράσεις του Βιομηχανικού Μουσείου Φωταερίου. Είναι συνδιοργάνωση της Τεχνόπολης, του Συλλόγου Κατοίκων Κεραμεικού, Γκαζιού και Ρουφ «Μέγας Αλέξανδρος» και του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ. Τα εγκαίνια της έκθεσης είναι στις 10 Μαρτίου, στις 18:00, και οι ώρες λειτουργίας είναι τις καθημερινές 15.00-19.00 και το Σαββατοκύριακο 11.00-19.00.
«Στο Νήμα» πρωταγωνιστής ο Αλέξης Το ντοκιμαντέρ «Στο Νήμα» ακολουθεί τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα κατά τη διάρκεια ενός ολόκληρου έτους. Από την εκστρατεία των εκλογών του Ιουνίου του 2012 μέχρι το «λουκέτο» της ΕΡΤ τον Ιούνιο του 2013. Σύμφωνα με τους συντελεστές της προσπάθειας, τους νεαρούς κινηματογραφιστές Αλέξανδρο Παπανικολάου και Έμιλυ Γιαννούκου, το ντοκιμαντέρ «ρίχνει φως στην προσωπικότητα του Τσίπρα, τις πολιτικές απόψεις και τις φιλοδοξίες του, από τον Αλέξη Τσίπρα, τον άνθρωπο στην πρώτη γραμμή, μέχρι το Πολιτικό Γραφείο του κόμματος
όπου χτίζονται στρατηγικές και οι πολιτικές γραμμές εξελίσσονται. Στο πλαίσιο της παρούσας πολιτικής αναταραχής, οι Έλληνες πολίτες προσπαθούν να λάβουν απαντήσεις στα θεμελιώδη και δραματικά ζητήματά τους. Η κατάσταση της χώρας είναι κρίσιμη και η θέση της στην Ευρώπη κρέμεται από μια κλωστή»... Το ντοκιμαντέρ έχει διάρκεια 73 λεπτά, είναι μια ελληνογαλλική παραγωγή και θα κάνει πρεμιέρα στις 16 Μαρτίου, στο πλαίσιο του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αίθουσα Τόνια Μαρκετάκη, στις 20:00, και στις 18 Μαρτίου, στις 22:30.
61
Media
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Η ΝΕΡΙΤ… «παλεύει» για να στελεχωθεί της βαθμολογίας των αξιολογητών και της βαθμολογίας της συνέντευξης (με μέγιστη βαθμολόγηση τα 5.000 μόρια).
Η «μικροκαμωμένη» ΝΕΡΙΤ Το πλάνο των ανθρώπων της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης είναι να έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες και στις 27 Απριλίου η ΝΕΡΙΤ να βγει στον αέρα, σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο αρμόδιος υφυπουργός Παντελής Καψής. Και η νέα «μορφή» της κρατικής (και μόνο στα λόγια Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης) θα αποτελείται μόλις από δύο τηλεοπτικούς σταθμούς, τρεις ραδιοφωνικούς και ελάχιστη δραστηριότητα στο Ίντερνετ. Αντικαθιστώντας, αξίζει να σημειώσουμε, έναν δημοσιογραφικό οργανισμό, την ΕΡΤ, που είχε τρεις τηλεοπτικούς σταθμούς (ΝΕΤ, ΕΤ1, ΕΤ3), ένα δορυφορικό κανάλι (ΕΡΤ World), ραδιοφωνικά προγράμματα εθνικής εμβέλειας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, αλλά και παγκόσμιας εμβέλειας, αναπτύσσοντας παράλληλα τη διαδικτυακή της παρουσία. Η… «μικροκαμωμένη» ΝΕΡΙΤ, εκτός από εργαζομένους, ψάχνει ακόμα τηλεοπτικό πρόγραμμα, τι ακριβώς θα πράξει στο κοντινό μέλλον με τις αθλητικές διοργανώσεις – η ΕΡΤ είχε τα δικαιώματα του Champions League –, ενώ θα πρέπει να διαχειριστεί τα χρήματα του ανταποδοτικού τέλους, το οποίο επανήλθε από τον Ιανουάριο και το καταβάλλει ο κόσμος χωρίς να εκπέμπει ακόμα η ΝΕΡΙΤ…
Το «μαύρο» στην ΕΡΤ και το «Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας» Δύο μήνες μετά την έναρξη της διανομής του στην Ευρώπη και έχοντας ήδη μεταδοθεί σε εφτά χώρες, το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας» έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το ντοκιμαντέρ το οποίο ο ευρωπαϊκός Τύπος υποδέχθηκε με σχόλια όπως «μια εκπληκτική έκκληση για δικαιοσύνη» και «η δημοκρατία στην Ελλάδα δέχθηκε μια μαχαιριά στα πλευρά», εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο έκλεισε ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας της χώρας από την ελληνική κυβέρνηση τον περασμένο Ιούνιο. Το «Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας» θα κάνει πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες της Θεσσαλονίκης, εντασσόμενο στο Επίσημο Πρόγραμμα του 16ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ που διοργανώνεται στη συμπρωτεύουσα από τις 14 έως τις 23 Μαρτίου. Το ντοκιμαντέρ θα προβληθεί την Τετάρτη 19 Μαρτίου στις 18:00 στο «Ολύ-
μπιον» και την Παρασκευή 21 Μαρτίου στις 22:30 στην αίθουσα «Τόνια Μαρκετάκη», ενώ θα ακολουθήσει συζήτηση παρουσία του σκηνοθέτη. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014, το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου είχε προβληθεί από τις δημόσιες τηλεοράσεις της Αυστρίας, του Βελγίου, της Φινλανδίας, της Ισπανίας, της Λετονίας και της Δανίας, ενώ έπεται η μετάδοσή του από το το RTS (Ελβετία) στις 17 Μαρτίου και το NRK (Νορβηγία) στις 14 Απριλίου. Θα ακολουθήσουν μεταδόσεις από τηλεοπτικά δίκτυα σε Αυστραλία, Ιρλανδία, Γαλλία, Κροατία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Σλοβενία και Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Αξίζει να σημειωθεί ότι το «Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας» έκανε χθες, Τετάρτη, στην Πράγα το ευρωπαϊκό φεστιβαλικό ντεμπούτο του, συμμετέχοντας στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «One World», που διοργανώνεται από τις 3 ώς τις 12 Μαρτίου 2014 στην πρωτεύουσα της Τσεχίας.
Mικρά - Μικρά
Αργά το βράδυ της Τρίτης «σηκώθηκε» στην ιστοσελίδα της ΝΕΡΙΤ o προσωρινός πίνακας κατάταξης των υποψηφίων για την πλήρωση 132 θέσεων δημοσιογράφων και 224 θέσεων καλλιτεχνικών ειδικοτήτων. Η συγκεκριμένη λίστα δεν συνιστά τον οριστικό πίνακα κατάταξης και αποτελεί το πρώτο «ξεσκαρτάρισμα» των υποψηφίων, σύμφωνα με όσα αναφέρει η ΝΕΡΙΤ. Ο προσωρινός πίνακας καταρτίστηκε βάσει των στοιχείων που δήλωσαν όλοι οι υποψήφιοι και επιβεβαιώθηκαν με βάση τα έγγραφα (πτυχία, διπλώματα ξένων γλωσσών, πιστοποιητικά γνώσης Η/Υ, βεβαιώσεις εργοδοτών και ασφαλιστικών ταμείων, αντίγραφα συμβάσεων υποψηφίων, υπεύθυνες δηλώσεις) που υπέβαλαν οι ίδιοι, είτε με την αρχική τους δήλωση είτε με τη συμπληρωματική, ενώ δεν μοριοδοτήθηκαν (και μηδενίστηκαν) όσοι υποψήφιοι δεν υπέβαλαν τα έγγραφα που είναι απαραίτητα για την επιβεβαίωση των προσόντων που επικαλέστηκαν με δήλωσή τους ότι διαθέτουν. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που έχουν ανακοινώσει τα στελέχη της ΝΕΡΙΤ, μετά τον έλεγχο των ενστάσεων θα καταρτιστεί αναθεωρημένος πίνακας κατάταξης. Θα ακολουθήσει η βαθμολόγηση από τους αξιολογητές και η βαθμολόγηση από τη συνέντευξη. Ο τελικός πίνακας κατάταξης θα καταρτιστεί με βάση το άθροισμα των μορίων του αναθεωρημένου πίνακα κατάταξης,
ËΟΥΚΡΑΝΙΚΕΣ υπερβολές και ποταμίσιες ανοησίες, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι οι λέξεις οι οποίες μπορούν να χαρακτηρίσουν τη δημοσιογραφική προσέγγιση που επιχειρούν κυρίως τα κανάλια – και λιγότερο τα ραδιόφωνα ή οι εφημερίδες – στα δύο θέματα της εβδομάδας… ËΜΕ ΤΟ μυαλό στη δημιουργία ανησυχίας για το ζήτημα της Ουκρανίας κινούνται οι διάφοροι αστέρες, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν έχουν καταλάβει ακόμη τι ακριβώς συμβαίνει στην Ουκρανία… ËΑΠΟ την άλλη μεριά, είναι εντυπωσιακή η εικονική πραγματικότητα που θέλουν να δημιουργήσουν γύρω από την κίνηση του Σταύρου Θεοδωράκη γύρω από το λεγόμενο «Ποτάμι». Έτσι που το πάνε, σε λίγο ο Σταύρος θα ξεπεράσει και τον Αβραμόπουλο στην προσπάθεια να δημιουργηθεί μια «εικονική πραγματικότητα». ËΚΑΜΙΑ πενηνταριά και βάλε τελικά η τηλεθέαση για κάθε επεισόδιο στο σίριαλ «Κάτω Παρτάλι», που προβάλλεται από το Mega. To τέταρτο επεισόδιο που προβλήθηκε στις 24.2 είχε τηλεθέαση 50,9% στο σύνολο και 57,2% στα δυναμικά κοινά ηλικίας 15-44. Τελικά ο κόσμος έχει ανάγκη από ψυχαγωγία και γέλιο…ËΕΠΙΣΤΡΟΦΗ στο… παρελθόν με την Άννα Δρούζα και πάλι στις οθόνες της τηλεόρασης, που άρχισε τις εμφανίσεις της από τη συχνότητα του ΣΚΑΪ και ελέω Μαλέλη. Θα τη βλέπετε καθημερινά – αν θέλετε φυσικά – και μάλιστα θα δίνει απαντήσεις σε προβλήματα των τηλεθεατών. Ε, ρε φραπελιά που έχει να πέσει Ë ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΟ, αλλά δεν αντέχω, θα το γράψω, ενθυμούμενος το κλάμα που έριξαν όλοι σχεδόν οι τηλεαστέρες με τη δαπάνη της Βουλής για καφέδες, βουτήματα και σαντουιτσάκια για τους βουλευτές που συνεδριάζουν στις διάφορες επιτροπές. Γνωστοί και άγνωστοι τηλεαστέρες με ύφος περισπούδαστο ανέλυσαν πολιτικά το φαινόμενο και βέβαια στα πρώτα θέματα των δελτίων ειδήσεων. Ο λαϊκισμός στο έπακρο… Διέσυραν για μια ακόμη φορά τη Βουλή. Ίσως κάπως έτσι νομίζουν ότι εξιλεώνονται… ËΠΑΝΤΩΣ αυτή που ξεπέρασε κάθε προηγούμενο αγένειας και αλαζονείας ήταν η Λίνα Δρούγκα, η γνωστή παρουσιάστρια του Mega, η οποία την περασμένη Τρίτη το μεσημέρι, όταν αποφώνησε το ρεπορτάζ για τα σαντουιτσάκια της Βουλής, με ύφος που δεν σήκωνε και πολλά είπε ότι οι βουλευτές, αν πεινάνε, «να τα φέρνουν από το σπίτι τους». Σε μαντηλάκι ή σε ταπεράκι, δεν το εξήγησε… ËΕΓΚΡΙΘΗΚΕ από το ΕΣΡ η μεταβίβαση των μετοχών της Ραδιοτηλεοπτική Α.Ε. και του τίτλου «902 Αριστερά στα FM» στην A-Horizon Media Ltd, μέτοχος της οποίας είναι η Nalotia Ventures Ltd με έδρα τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους αντί τιμήματος 3,7 εκατ. ευρώ. Στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας συμμετέχουν ο Χαλέντ Αμβί με 94%, ο Σεραφείμ Φυντανίδης με 1%, που είναι και πρόεδρος του Δ.Σ. της εταιρείας, και άλλα πρόσωπα με 4%. Αν λάβουμε υπόψη μας τον Φυντανίδη, τον οποίο μπορεί να εμπιστεύεται κανείς, ο κύριος 94% αλλά και οι κύριοι 4%, όπως υποψιαζόμαστε, είναι παντελώς άγνωστοι. Δεν γνωρίζουμε τι ξέρει το ΕΣΡ, αλλά είμαστε πε-
ρίεργοι να μάθουμε αν ξέρει το ΚΚΕ που πούλησε… ËΑν ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει κυβέρνηση θα επαναλειτουργήσει την ΕΡΤ, δήλωσε για ακόμη μια φορά ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος Πάνος Σκουρλέτης μιλώντας στην ΕΡΑ Κέρκυρας. Ëοπως ανεφερε, το εκ νέου άνοιγμα της ΕΡΤ δεν προϋποθέτει δημοσιονομικό κόστος, συμπληρώνοντας πως υπήρχε σχέδιο συρρίκνωσης της Δημόσιας Τηλεόρασης προς όφελος των ιδιωτικών καναλιών. ËΣυμφωνα με τον Πάνο Σκουρλέτη, η μείωση του ανταποδοτικού τέλους είναι φαινομενική, καθώς η παρεχόμενη υπηρεσία σήμερα είναι υποδεέστερη από αυτή που πρόσφερε η ΕΡΤ. ËΑιτηση ακύρωσης του ανταποδοτικού τέλους υπέρ της NΕΡΙΤ κατέθεσαν στο ΣτΕ η ΠΟΣΠΕΡΤ και ο πρόεδρός της Παναγιώτης Καλφαγιάννης. Ëοπως υποστηριζεται, στην περίπτωση της ΝΕΡΙΤ δεν πρόκειται για ανταποδοτικό τέλος, αλλά για την επιβολή φόρου, καθώς δεν υπάρχει αντιστοιχία μεταξύ όσων προσφέρει η ΝΕΡΙΤ και του ύψους του τέλους. ËΜαλιστα υποστηρίζουν ότι δεν τηρείται η συνταγματική αρχή της αναλογίας, καθώς όταν τα νοικοκυριά πλήρωναν 4,24 ευρώ τον μήνα είχαν μεγαλύτερο αριθμό τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών. ËΗ επομενη μαχη στα δικαιώματα μετάδοσης ποδοσφαιρικών αγώνων θα διεξαχθεί στα «γήπεδα» του Champions League και θα αφορά την περίοδο 2015-2018. ËΤην προθεση του να διεκδικήσει τις κορυφαίες ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις στην Ευρώπη έχει εκδηλώσει ο ΟΤΕ TV. Δεδομένο πρέπει να θεωρείται ότι δυνατά στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων θα μπει η Nova, η οποία έχει τα δικαιώματα μέχρι και την επόμενη ποδοσφαιρική περίοδο 2014-15. Ëαγνωστο παραμένει τι θα κάνουν οι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί, καθώς μάλλον δεν αντέχει η τσέπη τους αυτό το τηλεοπτικό σπορ. Εξαίρεση ο ΑΝΤ1, που παίζει (τηλεοπτικά) μπάλα στο Europa League και ίσως θελήσει να κουνήσει το… σεντόνι. ËΙσοπαλια στον πίνακα τηλεθέασης για Mega και ΑΝΤ1 την εβδομάδα 17.2 μέχρι 23.2. Το Μεγάλο Κανάλι, αν και έμεινε πίσω, διατηρήθηκε στην πρώτη θέση μαζί με τον ΑΝΤ1 με ποσοστό 19%. Στην τρίτη θέση με ποσοστό 16,3% βρέθηκε ο Alpha, με 11,4% το Star, με 8,6% ο ΣΚΑΪ και η Δ.Τ. στο 5%. ËΕσοδα 32,2 εκατ. ευρώ και δαπάνες 39,2 εκατ. ευρώ προβλέπει ο προϋπολογισμός του ΕΔΟΕΑΠ για το 2014. Το έλλειμμα, σύμφωνα με τη διοίκηση του Οργανισμού, προβλέπεται να συρρικνωθεί στα 7 εκατ. ευρώ, από 22,5 εκατ. ευρώ που εκτιμάται για το 2013. ËΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ το 8ο τεύχος του περιοδικού «ΑΝΩ-ΚΑΤΩ στο Καλαμάκι», που εκδίδει η ομώνυμη Δημοτική Κίνηση, η οποία στηρίζει και την υποψήφια δήμαρχο Ελένη Μπελιά. Την επιμέλεια του εντύπου έχει ο Θέμης Δαλέζιος και αν θέλετε μπορείτε να επικοινωνήσετε με το περιοδικό και τη δημοτική κίνηση στο mail: ano.kato.kalamaki@gmail.com. ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (20.2) πούλησε πανελλαδικά 7.030 φύλλα. Την περασμένη εβδομάδα (27.2) πούλησε 3.450 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
οντάζ μ ς ί ρ ω Χ ρει θα το πά .. μι. το ποτά
Η ποντικίνα των media
www.topontiki.gr TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
Eκτός ελέγχου
62
xenofonb@gmail.com
Κομματικές τοποθετήσεις
Π
Πώς είναι δυνατόν σε τέτοιες εποχές να επιβραβεύεται κάποιος, ο οποίος κατά γενική παραδοχή έχει βλάψει σοβαρά τη χώρα με τις πολιτικές του;
λοξός
ολλές φορές έχουμε ασχοληθεί με την κομματική προσήλωση, μια προσήλωση που την πληρώνει ακριβά η χώρα και ο Έλληνας πολίτης. Ο κομματισμός αποτελεί μια από τις βασικότερες αιτίες των χρόνιων κακοδαιμονιών που μας πλήττουν. Κι όμως, παρά τις συντριπτικές πιέσεις που ασκήθηκαν στις εκλογές από τη λαϊκή ετυμηγορία και παρά τις εντυπωσιακές βελτιώσεις που επήλθαν με όσες συνεργασίες προέκυψαν – οι οποίες μας συμφιλιώνουν με τη λογική να μάθουμε ενίοτε και να συναινούμε εκτός από το να διαφωνούμε –, το κουσούρι μένει. Έτσι το κόμμα δεν μπορεί να αποβάλει τον κομματισμό του, αυτήν τη βαρύτατη παθογένεια κατά την οποία προς χάρη προσώπων παραβλέπεται το κοινωνικό και πατριωτικό συμφέρον. Πώς είναι δυνατόν σε τέτοιες εποχές να επιβραβεύεται κάποιος, ο οποίος κατά γενική παραδοχή έχει βλάψει καίρια και σοβαρά τη χώρα με τις αμέλειές του, την ανικανότητα και την ατολμία του; Αφορμή για όλα αυτά είναι η τοποθέτηση του πρώην υπουργού Οικονομίας Γιάννη Παπαθανασίου στην προεδρία του Δ.Σ. των Ελληνικών Πετρελαίων! Έτσι, ο Σαμαράς και η Ν.Δ. με τη στήριξη των υπολειμμάτων του ΠΑΣΟΚ λίγα χρόνια μετά
g.m.theodosiou@gmail.com
Mυογράφημα
u Εξελικτική ηλιθιότητα στη συμπύκνωση των συμπερασμάτων ενώ οι φράσεις από μόνες τους αφήνουν την εμβροντησία να περιφέρεται μόνιμη επωδός στην εκδήλωση του στερεοτύπου.
Στο κεφάλι το βλέμμα να ατενίζει τις μακριές γραμμές των οριζόντων. Ελαφρύ το κούνημα της κεφαλής σημάδι παμμέγιστης κατανοήσεως των φαινομένων του σύμπαντος.
u Η γελοιότητα ξεπέρασε τις εκφωνήσεις και η ιδεολογία του τάχα, του δήθεν και των άλλων φαινομενικών καταλήξεων προσέγγισε την ανεξήγητη αυθάδεια δίνοντας στην κειμενογραφία περιποίκιλους συνδυασμούς παραγράφων. u Κοινωνία της ανυπαρξίας παρατημένη στη γραφικότητα της εκπομπής των αέριων λόγων παρατηρεί την κατάντια της παραληρούσα στα ντουβάρια των κοινωνικών τετραδίων ανήμπορη να συνθέσει φωνή ουσιώδους τοποθετήσεως. u Και κατά σειρά εμφανίζονται οι αριθμοί, τα δέντρα και τα νερά στην πατριδογνωσία μιας εποχής όπου τρεις λαλούν και δυο χορεύουν. Παροιμιώδες το πέρα δώθε των κινήσεων όπως ακριβώς συνειρμικά συναντά ο νους στην ανάμνηση την αφέλεια των παιδικών χαρακτηρισμών της κυριολεξίας.
την «απόσυρσή» του τον επαναφέρουν σε δημόσια θέση, δηλώνοντας απερίφραστα ότι «τα δικά μας παιδιά» (έστω κι αν καμιά φορά μπερδεύουν το έλλειμμα και αντί για 14% το δηλώνουν 6% για να μην τύχει και χαλάσει η εικόνα της βαρυσήμαντης πρωθυπουργίας του εθνοσωτήρος Κωστάκη Καραμανλή…) πάντα θα έχουν μια δεύτερη και τρίτη ευκαιρία να ρίξουν στα βράχια έναν δημόσιο οργανισμό, να δράσουν εναντίον του κοινωνικού συμφέροντος, να δώσουν ένα ακόμα αποφασιστικό χτύπημα στην πατρίδα. Ο κύριος Γιάννης Παπαθανασίου είναι κατ’ εξοχήν υπεύθυνος και υπόλογος απέναντι στην Ιστορία, στην πατρίδα και στην κοινή γνώμη για τη δημιουργία ελλειμμάτων, τη διόγκωση του χρέους, τα ψευδή στατιστικά στοιχεία των δημοσιονομικών μεγεθών, πράγματα που οδήγησαν τη χώρα στην πλήρη κατάρρευσή της. Κάποτε σε αυτό τον τόπο πρέπει να λειτουργήσει η κάθαρση. Η προκλητικά αναξιοκρατική και κομματικής εμπνεύσεως αυτή τοποθέτηση αποτελεί κόλαφο ενάντια στις θυσίες του ελληνικού λαού, ενάντια στους καθημαγμένους πολίτες και γι’ αυτό είναι προσωπικά υπεύθυνοι ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος – γνωστοί και μη εξαιρετέοι πολιτικάντηδες του παρελθόντος.
Βάδισμα αργόσυρτο, σημείωμα ανωτερότητας των σωμάτων, παρατήρηση παραγύρως και κοφτές αναπνοές, χαρακτηριστικό της εκφοράς λόγου της εντύπωσης.
το μειδίαμα πέρα στους πέρα τόπους έρχεται η παράφραση να παίξει το παιχνίδι της αναπαραστάσεως, κωμειδυλλίου κακογραμμένου u Πρώτη φορά βάζουμε ένα κόμμα σε μία πρόταση, αποφαίνεται αργόσυρτα με την ανάλογη μεγαλοσχημοσυνη ο εκφωνητής προκαλώντας την επανάληψη δις, γνωστού ουσιαστικού προσδιορισμού παλαιότροπης ιδιότητας
u Καιρικές συνθήκες της αμηχανίας και ο ενεστώτας τραγικός χρόνος δεν λέει να αφήσει με τίποτα τη στιγμή.
u Και στη γεωγραφία, τα προσχήματα μεταφέρονται εν Ταύροις ενώ η ανοητολογία συνεχίζει απτόητη να αναλύει το αυτονόητο!
u Η διαφορετικότητα, έννοια καθηλωμένη στην παρανόηση της ουσίας, απαγγέλλεται διθυραμβικώς χωρίς να ορίζεται φροντίζοντας τοιουτοτρόπως την αλλοκοτιά του ηχοβολήματος.
u Βαθιά εισπνοή και ο αναστεναγμός στην έξοδο ξεφωνίζει το πρώτο φωνήεν της αγανακτήσεως.
u Και στη σύνταξη προτάσεως η οποία σκόρπισε
u Και η εποχή περιορίζεται στο ημερολόγιο.
u Η βροχή έχει περιπλέξει για τα καλά το προαναφώνημα της ανοίξεως.
Παρασκήνιο Παρερμήνευμα Του πρώτου συνθετικού Με το επίρρημα Να συνοδεύει τον τόπο Και η πρόθεσις Υπό Αρχαιοπρεπώς να δίνει Στο ψιθύρισμα Τις κρυμμένες πτέρυγες Του λόγου Στην αναπαράσταση Πίσω από τα βλέμματα Οι φωνές Βρίσκουν στην τοποθέτηση Τον χαμένο χρόνο {απ’ έξω κι ανακατωτά μόνο μια λέξη} ήξερε στον παρατατικό
Εμφάνιση επιτηδευμένου περιθωρίου, περιπλοκή περιπατητή του μεσονυκτίου και αποστασιοποιημένου εκφραστή της πραγματικότητας. Φωνή να βγαίνει απ’ τα βάθη μακρινής ηπείρου, φράσεις μικρές, κοφτές, διανθισμένες με τα διαστήματα της σιωπής. Τεχνική παρωχημένου αποτυπώματος υπονοούμενης παραγράφου. Καλλιεργημένη αλαζονεία δίχως ουσία και ανεξιχνιάστου προελεύσεως η μορφή του υπερυψωμένου καυκάλου. Στους ώμους κρεμασμένη η σημειογραφία και στις περιοχές των μικρών αναπνοών το γέλιο σέρνεται προς στην αμηχανία. Απορία στα πέριξ και στο υπόφαιον της ανοίξεως η θλίψη ψάχνει τα όριά της στις ανακοινώσεις. Μειδιάματα ένθεν κακείθεν και κατά τη διάρκεια της αναγνώσεως χωρίς τελεία, ξαφνικά. Κραυγή ζώντος οργανισμού και στην πατριδογνωσία η συνιστώσα της αφέλειας προσδιορίζει με σαφήνεια τον κατακόρυφο διαμελισμό του τοπίου.
«Άλεξ στόρι»