κρασι, λιγο θαλασσα ( λιγο ) και τον Γιουνκερ µας
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 7 ÁÕÃÏÕÓÔÏÕ 2014 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1824
ΜΕ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΕΝΤΟΛΗ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΟΥΝ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΛΙΕΣ
ιάς
ΖΑ Ν
ΚΛΟΝΤ
ΝΚΕΡ ΟΥ ΓΙ
Η κω
ω
τ η ς α ί χρ δ
ον
µ
«ΚΡΙΣΗ ΤΕΛΟΣ»
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ ΣΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ Μια υπερπαραγωγή της Κοµισιόν και της ελληνικής κυβέρνησης, µε τη χρηµατοδότηση του Έλληνα φορολογούµενου ΜΠΑΛΤΑΚΟΣ
05
Ο γιος τού καφετζή ετοιµάζει δεξιό... µαξιλάρι
ΣΥΡΙΖΑ
06
Τα µεγάλα ζόρια της αυτοδυναµίας
Ε(Ν)ΦΙΑ...ΛΤΗΣ
10-11
Φορολογούν µέχρι τους τάφους και τον αέρα!
∆ΙΚΗ ΜΑΝΩΛΑ∆ΑΣ
18
Γνωστοί τραµπούκοι και ρατσιστές οι «αθώοι»
ΕΡΕΥΝΑ
21-23
Οι πολυεθνικές τροφίµων µας... σερβίρουν
02
Διαβάστε σήμερα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Όχι πως ήταν ποτέ καλές οι σχέσεις μεταξύ Ευάγγελου Βενιζέλου και Γιώργου Παπανδρέου, αυτό το κλίμα όμως που υπάρχει από τον Μάρτη και μετά, όταν ο τέως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ καταψήφισε το πολυνομοσχέδιο που συζητούνταν τότε στη Βουλή, είναι το χειρότερο που υπήρχε ποτέ μεταξύ των δύο ανδρών.
Ακόμη και από το World Factbook της CIA αντλούσαν πληροφορίες οι «αργεντινολόγοι» της Ν.Δ. για να συντηρήσουν την πολιτική αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, εμφανιζόμενοι στη Βουλή τις τελευταίες ημέρες ως «παπαγαλάκια» των διεθνών κερδοσκόπων, γνωστά και ως «μαύρα κοράκια» των hedge funds.
Έργο «εδώ και τώρα» ζήτησε η κυβέρνηση από τη νέα ηγεσία του ΤΑΙΠΕΔ, σε μια προσπάθεια να αποφύγει το στενό μαρκάρισμα της τρόικας για τις αλλεπάλληλες αποτυχίες στις αποκρατικοποιήσεις. Όλοι αντιλαμβανόμαστε τι σημαίνει αυτή η εντολή...
Καλοκαίρι, ήλιος θάλασσα, τουρίστες, χαλάρωση. Το ιδανικό σκηνικό για την εμφάνιση των κρουσμάτων αισχροκέρδειας από τους επιτήδειους επαγγελματίες που χαλάνε την πιάτσα και το καλό όνομα που θέλει να χτίσει στην τουριστική βιομηχανία η Ελλάδα.
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 7 δεν έι πει την τελευταία του λέξη
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 8 δεν έ20
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 12-13 δεν έχει πει την τελευταία του λέξη
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 34-35 δεν έχει πει την τελευταία του λέξη
Η απΟσταση από την κωμωδία στο δράμα δεν είναι μεγάλη. Μπορεί το γελοίο να προκαλεί κάποιες φορές γέλια μέχρι δακρύων. Αρκεί να μην υφίστασαι τις συνέπειες της γελοιότητας. Τότε η πλάκα τελειώνει… ΑκοΥγοντας τον νέο επικεφαλής της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, αγκαλιασμένο με τον «αδελφό» του Σαμαρά, να μας λέει πόσο σκληρά πάλεψε – σαν λιοντάρι – για να μας σώσει, σκάσαμε το πρώτο χαμόγελο. Όταν μάλιστα ο πρωθυπουργός στις δηλώσεις του ανακοίνωσε ότι «σήμερα η Ελλάδα βγαίνει από την κρίση», δεν κρατηθήκαμε, γελάσαμε. Όπως και να το κάνεις, η υποκριτική ικανότητα κάποιων πολιτικών είναι αξεπέραστη… ΑνοΙγοντας, ωστόσο, τον λογαριασμό στο Taxis και περιμένοντας την υπεσχημένη δικαιότερη φορολόγηση των ακινήτων, το χαμόγελο από την πλάκα των κυρίων Γιούνκερ και Σαμαρά παγώνει. Και τότε επανέρχονται οι μαύρες σκέψεις, δηλαδή η προσγείωση στην πραγματικότητα. Και η πραγματικΟτητα, δυστυχώς, έχει ένα κακό. Είναι επίμονη, δεν αλλάζει και κάνει τη γελοιότητα να σε πονάει και να σε εξοργίζει. Τό-
κατά βάθος Παιδιά, η πλάκα τέλος!
τε, ως διά μαγείας, οι διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού πώς «σήμερα βγαίνουμε από την κρίση» ακούγονται σαν αυτό που είναι: κοροϊδία. Οπως σαν κοροϊδΙα διαβάζονται και κάποια πρωτοσέλιδα εφημερίδων («Αντίο τρόικα») που κάνουν προώθηση της κωμικής υπερπαραγωγής που στήνουν η κυβέρνηση και οι «φίλοι» της σαν τον Γιούνκερ. Καθώς όμως αυτή η υπερπαραγωγή χρηματοδοτείται από τον Έλληνα φορολογούμενο, παύει να είναι κωμωδία και γίνεται δράμα. ΔρΑμα, το οποίο μάλιστα θα παιχτεί κεκλεισμένων των θυρών, τον Σεπτέμβρη, κάπου στο Παρίσι. Εκεί, μακριά από αδιάκριτα βλέμματα, έχει οριστεί για τις 3 Σεπτέμβρη το ραντεβού της ελληνικής κυβέρνησης με την τρόικα προκειμένου να γίνει η νέα αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος. Η αλλαγή του χώρου στον οποίο θα γίνει η… πράξη του ελέγχου δεν σημαίνει ότι δεν θα συμβούν τα συνήθη και ότι θα περιοριστούν οι ορέξεις των δανειστών. Το αντίθετο, θα λέγαμε, καθώς μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα ανεβαίνουν η libido και οι απαιτήσεις.
Λαγέ, μαδάς;
Πιστολέτο, Όπερα του Πεκίνου, οι καλύτερες θεατρικές παραστάσεις του φετινού καλοκαιριού, σινεμά και εκθέσεις συνθέτουν το φετινό πρόγραμμα των «Αισχυλείων», τα οποία του χρόνου θα γιορτάσουν τα σαράντα τους χρόνια. Σε έναν ξεχωριστό χώρο, η Ελευσίνα υποδέχεται καθημερινά εκατοντάδες επισκέπτες που παρακολουθούν τις εκδηλώσεις ενός από τα μακροβιότερα φεστιβάλ της χώρας... ΣΕΛ. 39
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
0
www.topontiki.gr
Λιοντάρι μ’ ένα... ουζάκι Ένα «λιοντάρι» πέρασε την περασμένη Δευτέρα από την Αθήνα. Ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος είτε γιατί μας υποτιμά και μας κάνει πλάκα είτε γιατί απλώς είχε προλάβει να πιει (όπως πολύ του αρέσει) κανένα ουζάκι στη συνάντησή του με τον Αντ. Σαμαρά βγήκε και μας είπε ότι έδωσε μάχη σαν λιοντάρι για να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ. Είτε λοιπόν γιατί τα είχε τσούξει μεσημεριάτικα είτε γιατί μας κάνει πλάκα, το λιοντάρι Γιούνκερ μας θύμισε το γνωστό ανέκδοτο με τον λαγό…
Ο
λαγός, λοιπόν, γύρναγε στο δάσος και διέδιδε ότι γαμούσε το λιοντάρι. Μέχρι κάποια στιγμή που συναντήθηκαν. «Πώς τα περνάς, ρε λαγέ» ρωτάει με… νόημα το λιοντάρι. «Α… τα ίδια και τα ίδια, από ’δώ κι από ’κεί στο δάσος με κανέναν φίλο, λέμε και καμιά μαλακία για να περάσει η ώρα…». Λίγο πριν αυτοσυστηθεί ως «λέων» ο Γιούνκερ, ο Αντώνης Σαμαράς είχε προλάβει να πει τη δική του… μαλακία, έτσι για να περνάει η ώρα: «Η Ελλάδα σήμερα βγαίνει από την κρίση»! Και ο Γιούνκερ συγκατένευσε με τη μεγαθυμία του λέοντος που αφήνει τον λαγό να κάνει τον καμπόσο εκεί που τον παίρνει, δηλαδή στο πόπολο που… ενημερώνεται από τα μεγάλα κανάλια.
Οι εποπτευόμενοι Προφανώς, ο Αντώνης Σαμαράς δεν είναι λαγός, όπως καταχρηστικά τον εμφανίσαμε για να χωρέσει στο ανέκδοτο. Ούτε ο Γιούνκερ κάποιος ατρόμητος λέων. Τα πράγματα είναι πολύ πεζά (για να υποφέρονται) όταν απουσιάζει το χρώμα του γελοίου… Ο Γιούνκερ, λοιπόν, είναι ο επόπτης και ο πρωθυπουργός Σαμαράς, ο εποπτευόμενος. Με πιο απλά λόγια, ο Γιούνκερ είναι ο πρόεδρος της Κομισιόν, ενός από τους τρεις μηχανισμούς (οι άλλοι δύο είναι το ΔΝΤ και η ΕΚΤ) οι οποίοι «διατάσσουν» την εκλεγμένη από τον ελληνικό λαό κυβέρνηση της χώρας. Υπό αυτήν την έννοια, ίσως έχει μικρότερη σημασία να ακούσει κανείς τι λέει ο… λαγός και να προσέξει τι (έχει) κάνει μέχρι τώρα το λιοντάρι. Έτσι, για να μπουν τα πράγματα στη θέση τους, ας θυμηθούμε τον φίλο Γιούνκερ, τι (μας) έκανε και τις (μας) είπε αυτά τα σκληρά χρόνια της χρεοκοπίας μας.
Να το… λιοντάρι ♦ Συμμετείχε σε όλες τις φανερές και μυστικές συζητήσεις των
οργάνων της Ε.Ε. με την κυβέρνηση Παπανδρέου οι οποίες μας οδήγησαν στην… εθνοσωτήριο οδό των μνημονίων και των συνεπακόλουθων δανειακών συμβάσεων. Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ήταν από το 2005 έως το 2013 πρόεδρος του Eurogroup και από τη συγκεκριμένη θέση εφάρμοσε όλες τις πολιτικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης που οδήγησαν αρχικά στην κρίση του «δημοσίου χρέους» και τελικά στη φτωχοποίηση του ελληνικού λαού. ♦ Από τη θέση του (επικεφαλής του Eurogroup) υπήρξε πάντοτε υπέρμαχος των σκληρότατων μέτρων (αυτό η προπαγανδιστική ορολογία το έχει βαφτίσει ως «προώθηση των μεταρρυθμίσεων»). Μεταρρυθμίσεις δηλαδή που έχουν αφήσει στην ψάθα συνταξιούχους, ανέργους αλλά και εργαζομένους, οι οποίοι βιώνουν την… πολυτέλεια να εργάζονται και να πληρώνονται πού και πού… Αυτά εξασφάλισε ο Γιούνκερ και οι αχυράνθρωποί του (τις κυβερνήσεις εννοούμε) στην Ελλάδα. ♦ Τον Οκτώβριο του 2010 και ενώ ο ελληνικός λαός είχε δεχτεί τα
ΔΕΝ ΗΞΕΡΕ ΤΙ ΕΛΕΓΕ Ή ΜΑΣ ΔΟΥΛΕΥΕ ΨΙΛΟ ΓΑΖΙ ΜΕ ΟΣΑ ΕΙΠΕ Ο ΓΙΟΥΝΚΕΡ ΣΤΟν ΣΑΜΑΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
πρώτα κύματα των μνημονιακών μέτρων ο Γιούνκερ μας είχε πληροφορήσει δημοσίως ότι το «ελληνικό πρόβλημα (…) ξεκινάει εδώ και τρεις δεκαετίες». Από την εποχή, δηλαδή, της ένταξης της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ. Μάλιστα ο ίδιος πρόσθεσε ότι το πρόβλημα του υπερδανεισμού της Ελλάδας το γνώριζε, αλλά: « Ήξερα» είπε τότε «ότι η Γερμανία και η Γαλλία κέρδιζαν τεράστια ποσά από τις εξαγωγές τους προς την Ελλάδα, αλλά εγώ δεν μπορούσα να πω δημόσια αυτό που γνώριζα»! Προφανώς ο Γιούνκερ, όπως και οι λοιποί μαφιόζοι στην Ε.Ε., γνώριζαν τα πάντα. Και επειδή ακριβώς τα γνώριζαν, φρόντισαν να φέρουν την κατάσταση σε τέτοιο σημείο έτσι ώστε να κερδίσουν και την εποχή της ισχυρής Ελλάδας εξάγοντας αλλά και τώρα, στην εποχή της χρεοκοπίας, αγοράζοντας τζάμπα τη δημόσια περιουσία που η Ελλάδα ξεπουλά. Οι ευρωπαϊκοί «λέοντες» πράγματι ήξεραν. Οι ελληνικοί λαγοί που συναπάρτισαν το κοπάδι των κυβερνήσεων τι έκαναν άραγε; Έλεγαν καμιά μαλακία (η ισχυρή Ελλάδα) για να περνά η ώρα… ♦ Ως επικεφαλής της ευρωζώνης, ο Γιούνκερ ήταν εξ αυτών που με κάποια υποδόρια ικανοποίηση, όταν ξεκίνησε η καταστροφή, είχαν ευχηθεί το «καλό κουράγιο» στον ελληνικό λαό! Στην προκειμένη περίπτω-
ση δεν γνωρίζουμε αν η ευρωπαϊκή κομψότητα καλύπτει την ωμή πραγματικότητα. Αυτό, πάντως, που εννοεί το ευγενικό «καλό κουράγιο», το διατύπωσε χωρίς φιοριτούρες ο επικεφαλής του μεγαλύτερου επενδυτικού χαρτοφυλακίου Pimco: «Δεν υπάρχει νόμος που να σου απαγορεύει να εκμεταλλευτείς τον μαλάκα». Ίσως τα ωμά λόγια ενός γερακιού της αγοράς να έχουν μεγαλύτερη αξία τελικά από τις σάχλες του ευρωπαϊκού λέοντος… ♦ Στις 4 Ιουλίου του 2011, όταν είχαν ξεκινήσει οι συζητήσεις για τη σύναψη δεύτερης δανειακής σύμβασης και δεύτερου μνημονίου, ο Γιούνκερ άφησε κατά μέρος τις κομψότητες και δήλωσε ότι «η εθνική κυριαρχία των Ελλήνων θα περιοριστεί δραματικά με την αποδοχή της κοινοτικής βοήθειας. Η νέα κοινοτική βοήθεια δεν θα έρθει χωρίς σκληρά ανταλλάγματα»! ♦ Στις 27 Φεβρουαρίου 2012, ο Γιούνκερ είχε προχωρήσει σε μια ωμή παρέμβαση στα εσωτερικά πολιτικά δρώμενα της Ελλάδας, εκβιάζοντας ανοιχτά τον ελληνικό λαό. Συγκεκριμένα, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Hannoversche Allgemeine Zeitung», όταν ρωτήθηκε τι θα συμβεί μετά τις εκλογές (που ήδη είχαν προγραμματιστεί από την τότε κυβέρνηση Παπαδήμου), αν έλθουν στην εξουσία κόμματα που δεν προτίθενται να τηρήσουν τις υποσχέσεις για μεταρρυθμίσεις που έδωσαν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, απάντησε: «Αν ακραία κόμματα ενισχυθούν σε τέτοιο βαθμό, που το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. να μην μπορούν να σχηματίσουν έναν πλειοψηφικό κυβερνητικό συνασπισμό και κληθούν να κυβερνήσουν πολιτικοί οι οποίοι θα αποχωρήσουν από το πρόγραμμα βοήθειας (σ.σ.: μνημόνιο), τότε θα αποχωρήσουμε και εμείς». Ο Γιούνκερ, ούτε λίγο ούτε πολύ, σε μια φάση ευρωενωσιακού… «δημοκρατικού» παροξυσμού, υπέδειξε στον ελληνικό λαό να ψηφίσει μόνο ΠΑΣΟΚ ή Ν.Δ., διαφορετικά οι δανειστές θα άφηναν την Ελλάδα να χρεοκοπήσει… Άλλωστε, είναι γνωστή η δημοκρατική ευαισθησία των λιονταριών, ειδικά όταν έχουν να κάνουν με λαγούς.
04
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Ο «γιος του καφετζή» ετοιμάζει δεξιό «μαξιλάρι» για Σαμαρά Ο Μπαλτάκος δεν σταμάτησε ποτέ την προσπάθεια να συσπειρώσει το 16,5% των διαρροών της Ν.Δ. Εκτός από την ένταση και τις δηλώσεις αποδοκιμασίας ορισμένων «γαλάζιων» στελεχών τις ημέρες που αποκαλύφθηκε το βίντεο με τον διάλογο Μπαλτάκου και Κασιδιάρη, αυτό που κάνει εντύπωση σε όσους παρακολουθούν τα πολιτικά δρώμενα της χώρας, είναι ότι σταδιακά έπεσαν οι τόνοι κατά Μπαλτάκου και η κυβέρνηση κατάφερε να στείλει την υπόθεση στις ελληνικές καλένδες – πολιτικές και δικαστικές.
Ε
πίσης, εκείνο που κάνει εντύπωση είναι ότι ο πρώην γενικός γραμματέας της κυβέρνησης Σαμαρά, Τάκης Μπαλτάκος, αντί να μαζευτεί στο καβούκι του, αντί να ντραπεί έστω και λίγο γι’ αυτά που έλεγε για τον πρωθυπουργό της χώρας και επί τριάντα χρόνια επιστήθιο φίλο του και για δύο τουλάχιστον μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου (του οποίου ήταν γενικός γραμματέας, δηλαδή κρατικός λειτουργός), συνεχίζει απτόητος… Πράγματι, ο – κατά δήλωσή του – αντικομμουνιστής πρώην γενικός γραμματέας εμφανίζεται… αμετανόητος για τις επαφές που είχε με τη Χρυσή Αυγή, οι οποίες τελικά τον οδήγησαν στην απομάκρυνσή του από το Μέγαρο Μαξίμου, και από τότε αυξάνει τις δημόσιες εμφανίσεις στα ΜΜΕ αλλά και τις πρωτοβουλίες - συναντήσεις με διάφορες πολιτικές προσωπικότητες που προέρχονται από τον συντηρητικό χώρο – με στόχο, όπως ο ίδιος λέει, τον επαναπατρισμό των δεξιών ψηφοφόρων σε έναν φορέα που κινείται στον καθαρό δεξιό χώρο, εκτός Χρυσής Αυγής.
Ψάχνει… ακροδεξιά Προξενεί εντύπωση ακόμη το γεγονός ότι ο Μπαλτάκος, τόσους μήνες μετά την απομάκρυνσή του, δεν έχει κρύψει ότι βρίσκεται σε συζητήσεις για τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού φορέα στον χώρο της Δεξιάς, με ρητορική ενεργού νεοδημοκράτη που τον ανησυχεί το μέλλον του κόμματός του, με αντικομμουνιστικό λόγο που θυμίζει δεξιό του 1960, επιθέσεις κατά του ΣΥΡΙΖΑ και πολιτικά επιχειρήματα που μόνο χαμογέλα δημιουργούν στους παλαιότερους αλλά και πολιτική και ιδεολογική σύγχυση στους νεότερους. Όπως είχε καταγράψει και ο «Βηματοδότης», ο Μπαλτάκος τονίζει πως «πρέπει όλοι να γνωρίζουν ότι στην Ελλάδα το πιο αριστερό κόμμα είναι η
λαϊκή Δεξιά. Γιατί τα αριστερά κόμματα στη χώρα μας το μόνο που κοιτούν είναι πότε θα γίνει καμιά επανάσταση, μπας και βγουν οι φαντασιώσεις τους αλήθεια. Να σκεφτείτε, όταν κλείνει ένα εργοστάσιο, οι αριστεροί χαίρονται, μήπως και επαναστατήσουν οι εργάτες. Χρειάζεται ένα λαϊκό δεξιό κόμμα στην Ελλάδα. Προέρχομαι και εγώ από τη Λαϊκή Δεξιά, είμαι γιος… καφετζή» – για να δείξει και τη λαϊκή του καταγωγή… Έτσι, λοιπόν, σημειώνει ότι «μας περιμένει στα δεξιά μας ένα 16,5%» καθώς και ότι η διεύρυνση της εκλογικής βάσης της Ν.Δ. θα πρέπει να επικεντρωθεί σ’ αυτό το 16,5% που βρίσκεται στα δεξιά της. Υποστηρίζει μάλιστα στις συνεντεύξεις του ότι οι ηγεσίες των κομμάτων που προέρχονται από τη Ν.Δ. δεν μπορούν να ενωθούν. Είναι προφανές – λέει – ότι οι ψηφοφόροι μπορούν, και αυτός ακριβώς είναι ο στόχος του.
ΣΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΤΟ ΜΑΤΙ ΣΤΟΝ ΣΥΝΟΜΙΛΗΤΗ ΤΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΗΣ Χ.Α. ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΟΥ ΓΙΑ ΔΕΞΙΟ ΚΟΜΜΑ
Ένας ο στόχος Μιλώντας μάλιστα στον Βήμα FM και στον Βασίλη Χιώτη αμέσως μετά τις εκλογές του περασμένου Μαΐου και απαντώντας στην ερώτηση «πώς ακριβώς μπορούν να επανενωθούν οι ψηφοφόροι της Δεξιάς» υποστηρίζει με θέρμη ότι «ένας είναι ο στόχος, πολλοί οι δρόμοι» αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι υπάρχει και ο δρόμος της δημιουργίας ενός νέου δεξιού κόμμα-
τος αλλά και ο δρόμος της αλλαγής τακτικής της Ν.Δ. απέναντί τους, με στόχο τον επαναπατρισμό τους στις αγκαλιές της. Στην πρώτη περίπτωση – λένε οι συνομιλητές του – θεωρεί ότι το νέο κόμμα θα λειτουργήσει ως μαξιλάρι για το κόμμα και τον Σαμαρά και θα προσελκύσει οπαδούς της Ν.Δ. που πήγαν προς τη Χρυσή Αυγή, αλλά και δυσαρεστημένους από την κυβέρνηση ψηφοφόρους που έφυγαν από τη Ν.Δ. και ψήφισαν ένα άλλο κόμμα. Στην ουσία δηλαδή μιλάει για ένα κόμμα το οποίο θα μπορεί να συνεργαστεί και να στηρίξει σε περίπτωση εκλογών μια νέα κυβέρνηση Σαμαρά, και μάλιστα χωρίς το ΠΑΣΟΚ και τον Βενιζέλο, για τον οποίο ο Μπαλτάκος λέει τα χειρότερα. Στη δεύτερη περίπτωση ο Μπαλτάκος μιλάει για χειρισμούς που πρέπει να κάνει η Ν.Δ. έτσι ώστε να μπορέσει να επαναπατρίσει τους ψηφοφόρους που έφυγαν, οι περισσότεροι εκ των οποίων έχουν πάει στη Χρυσή Αυγή. Γι’ αυτό άλλωστε ακόμη και τώρα, μετά την απομάκρυνσή του από το Μέγαρο Μαξίμου ο Μπαλτάκος λέει ότι δεν θέλει να γίνουν εκλογές… Γιατί να γίνουν εκλογές, αναρωτιέται σε συνέντευξή του, για να γίνει κυβέρνηση η Αριστερά; Και στηρίζοντας τον Αντώνη Σαμαρά και την κυβέρνησή του υποστηρίζει ότι «χρειάζεται χρόνος για να ξεδιπλωθεί η πολιτική που ακολουθεί και να φθάσουν ώς τα λαϊκά στρώματα η αναπτυξιακή προοπτική, η ελάφρυνση των φορολογικών βαρών και η έξοδος από τη λιτότητα». Συμπληρώνει, μάλιστα, τη συνταγή λέγοντας ότι, για να ανακάμψει η Ν.Δ.
Εξεταστική επιτροπή για τον ρόλο Μπαλτάκου Σοβαρός προβληματισμός υπάρχει σε ηγετικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ για τη στάση της Ν.Δ. και προσωπικά του πρωθυπουργού στην υπόθεση Μπαλτάκου και πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι κάτι κρύβεται πίσω από αυτήν την ιστορία. Είναι γεγονός ότι μετά το φιάσκο με το βίντεο Κασιδιάρη, η κυβέρνηση με κάθε μέσο προσπάθησε να «πνίξει» το θέμα και να το εξαφανίσει από την επικαιρότη-
τα, κάτι που σε μεγάλο βαθμό πέτυχε. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και σήμερα – πέντε μήνες μετά – ακόμη εκκρεμεί το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ για συζήτηση προ ημερήσιας διάταξης στη Βουλή!!! Ο προσανατολισμός είναι μόλις ανοίξει η Βουλή να κατατεθεί πρόταση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής για τον ρόλο Μπαλτάκου στη συγκάλυψη της Χ.Α. προ της δολοφονίας Φύσσα.
στις εθνικές εκλογές, πρέπει να απαλλαχθεί από το θανάσιμο σφιχταγκάλιασμα με τη Μέρκελ, τον Ράιχενμπαχ και τους Γερμανούς γενικότερα, με τη συνακόλουθη λιτότητα που επέβαλαν εκδικητικά. Οι πρωτοβουλίες λοιπόν του γιου του καφετζή – όπως αυτοαποκαλείται – φαίνεται να περιορίζονται σε αυτούς τους δύο δρόμους και κυρίως στη συσπείρωση του λεγόμενου καθαρόαιμου δεξιού χώρου με παράλληλη αποδυνάμωση της Χρυσής Αυγής. Η λύση αυτή προϋποθέτει έναν ηγέτη που κάνει «γκελ» στον κόσμο και φυσικά συσπείρωση των στελεχών που έχουν φύγει από τη Ν.Δ., σε προσωπικό επίπεδο, ώστε να δώσουν αυτήν την εικόνα της συσπείρωσης.
Ψάχνει αρχηγό Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έγινε και η συνάντησή του με τον πρώην Α/ΓΕΕΘΑ Φράγκο Φραγκούλη, προκειμένου να μπει μπροστά σε μια τέτοια περίπτωση, καθώς και με τα στελέχη τα προερχόμενα από τη Ν.Δ. που είναι δυσαρεστημένα με τον Σαμαρά και δεν θέλουν να επιστρέψουν ή δεν τα θέλει ο Σαμαράς. Η επικοινωνία με τον Καρατζαφέρη, οι συναντήσεις με Ζώη, Καπερνάρο αλλά και με άλλα «γαλάζια» στελέχη δείχνουν ότι κινείται σοβαρά προς την κατεύθυνση της δημιουργίας του κόμματος - μαξιλάρι προς τα δεξιά του Σαμαρά… Πάντως δεν είναι λίγοι εκείνοι που παρακολουθούν τα τεκταινόμενα στον χώρο της Ν.Δ. και ισχυρίζονται επίμονα ότι οι πρωτοβουλίες αυτές του Μπαλτάκου δεν μπορεί να είναι στο κενό… και εν αγνοία του Σαμαρά. Επιμένουν και λένε ότι και τα δύο σενάρια που προωθεί ο πρώην γενικός γραμματέας είναι και τα δύο σενάρια που εξυπηρετούν τα εκλογικά συμφέροντα της Ν.Δ. και του Σαμαρά… με τον οποίο ο Μπαλτάκος ήταν (;) 30 χρόνια φίλος… Επισημαίνουν μάλιστα με έμφαση ότι ο Σαμαράς προσωπικά δεν αποδοκίμασε ποτέ τον φίλο του γενικό γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου… για το φιάσκο με το βίντεο του Κασιδιάρη… Η όποια αποδοκιμασία υπήρξε ήταν μέσω τρίτων ή μέσω κύκλων του Μαξίμου… Μας λέει κάτι αυτό;
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
0
www.topontiki.gr
Έχουν βρ τον νονόει και ...
Οι τροϊκανοί φεύγουν, η τρόικα παραμένει... Ο δράκος του κυβερνητικού παραμυθιού και των ημέτερων ΜΜΕ Έχει αρχίσει να σχηματίζεται η κεντρική ιδέα του παραμυθιού που ετοιμάζεται να σερβίρει η κυβέρνηση αποσκοπώντας, προφανώς, στην… ύπνωση της μάζας. Τίτλος αυτής της νέας… παραμυθένιας ιστορίας θα μπορούσε να είναι το πρωτοσέλιδο της καλής εφημερίδας «Έθνος», το οποίο την περασμένη Τρίτη μάς… ενημέρωσε: «Αντίο τρόικα»!
Β
έβαια, βλέποντας την ιστορία να παίρνει σάρκα και οστά, γελάνε και οι πέτρες, καθώς όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό και η τρόικα δεν θα φύγει και νέο πακέτο διάσωσης, δηλαδή νέο μνημόνιο, προετοιμάζεται. Ο δράκος του παραμυθιού – αν θέλετε το «τρικ» που έχει σκοπό να χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση– είναι η αλλαγή ονομάτων των κακών… Η τρόικα, για παράδειγμα, μπορεί να βαπτιστεί «μόνιμη ομάδα επαφής» ή «διαρκής συμβουλευτική επιτροπή», ή κάτι τέτοιο, καθώς η ευρηματικότητα των κυβερνώντων στο παραμύθι είναι ανεξάντλητη. Αυτή λοιπόν, η «νέα» Εποπτεία, διατηρώντας τους ήδη εγκατεστημένους της μηχανισμούς στην ελληνική διοίκηση, θα σκάει μύτη ανά εξάμηνο για να κάνει φύλλο και φτερό τα υπουργεία και τους υπουργούς. Όσο για το νέο μνημόνιο, αυτό θα πέσει σαν αυτονόητη κατάσταση μαζί με το δεδομένο για τους ειδικούς νέο πακέτο (δηλαδή νέα δανεικά) διάσωσης, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα θα ονομαστεί «Μνημόνιο Ανάπτυξης». Αυτά τα νέα δανεικά, λοιπόν, θα ονομαστούν επιμήκυνση του χρέους, μείωση επιτοκίων, και δεν συμμαζεύεται... Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτό που εμφανίζει η κυβέρνηση ως διέξοδο είναι ο μόνιμος ασφυκτικός οικονομικός (και πάνω απ’ όλα πολιτικός) έλεγχος των δανειστών επί της ελληνικής αποικίας και των «κυβερνήσεών» της.
Παραμυθάδες Το παραμύθι αυτό, που άμεσο στόχο έχει την παράταση του βίου της συγκυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου, έχουν ήδη αρχίσει να «πουλάνε» και τα ξένα media. Το Reuters, για παράδειγμα, έκανε λόγο για σενάριο που εξυφαίνουν «οι Βρυξέλλες, με στόχο τη διάλυση της
τρόικας που επιβλέπει τις μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, προκειμένου η Αθήνα να επιδιώξει την επιβολή του δικού της πλάνου για την ενίσχυση της Οικονομίας». Σύμφωνα με τις αποκλειστικές πληροφορίες του ειδησεογραφικού πρακτορείου, η κίνηση αυτή θα έρθει ως αντάλλαγμα για τη σταδιακή ελάφρυνση του χρέους. Στη συνέχεια, το έγκυρο Reuters βάζει πινελιές σασπένς στο παραμύθι: « Η συζήτηση που γίνεται – λέει το Reuters –, και βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, θα επιταχυνθεί όσο η Ελλάδα και οι εταίροι της στην Ευρωζώνη χαράζουν μία νέα πορεία για τη χώρα, την ώρα που το δεύτερο πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2014». Με άλλα λόγια, αυτό που σημειώνει το καλά πληροφορημένο ξένο πρακτορείο ειδήσεων είναι πως η ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος μέσα στο 2014 απαιτεί το ξεκίνημα ενός νέου,
με νεο ονομα θα μασ σερβιρουν το νεο μνημονιο που μασ ετοιμαζουν
καθώς μόνο οι τυφλοί και ο Μπάμπης (Παπαδημητρίου) δεν βλέπουν τις τεράστιες τρύπες. Με τον γνωστό κοφτό τρόπο και δίχως περιστροφές ο γερμανικός Τύπος περιγράφει χωρίς την κομψότητα του Reuters την κατάσταση. Η «Frankfurter Allgemeine Zeitung», μιλώντας για την επίσκεψη του Γιούνκερ στην Αθήνα, σημειώνει: «Κόμισε στις αποσκευές αυτό που κομίζουν όλοι οι ξένοι πολιτικοί που επισκέπτονται την Ελλάδα – επαίνους για τις μέχρι τώρα μεταρρυθμίσεις αλλά και προειδοποιήσεις ότι η εποχή των στερήσεων δεν τελείωσε. Η κυβέρνηση Σαμαρά ελπίζει να πάρει από τους δανειστές της ένα τρίτο πακέτο βοήθειας, το οποίο όμως θα έχει άλλο όνομα. Η βοήθεια θα κρύβεται πίσω από ευφημισμούς, του τύπου “παράταση του χρόνου αποπληρωμής των δισεκατομμυρίων που έλαβε από τις χώρες της Eυρωζώνης και μείωση των επιτοκίων”. Η πλειονότητα των οικονομολόγων συμφωνεί ότι η Ελλάδα χωρίς τρίτο πακέτο, με όποιο όνομα κι αν πάρει, δεν θα μπορέσει να ισοσκελίσει μακροχρόνια τον προϋπολογισμό της» .
Αυτά λέει η γερμανική εφημερίδα και έχουμε την εντύπωση ότι πρέπει να την εμπιστευτούμε περισσότερο από την κυβέρνησή μας.
Το παζλ Δεν είναι λοιπόν δύσκολο να βάλει κανείς στη σειρά τα κομμάτια της ιστορίας που η κυβέρνηση Σαμαρά Βενιζέλου επιχειρούν να την κόψουν και να τη ράψουν στα μέτρα των επιδιώξεών τους. Δηλαδή να δημιουργήσουν την απαραίτητη θολούρα, μπας και μαζέψουν κανένα παραπάνω ψηφαλάκι όποια στιγμή και αν γίνουν οι εκλογές, ειδικά αν προκληθούν από την αδυναμία αυτής της Bουλής να βγάλει πρόεδρο. Τι αρχίζουν να μας λένε οι ΣαμαράςΒενιζέλος και λοιποί μηχανισμοί ενημέρωσης; ◆ Ότι η τρόικα φεύγει. ◆ Ότι Ελλάδα βγαίνει από την κρίση. ◆ Ότι θα αρχίσει η εποχή της αποκατάστασης των αδικιών.
Τι δεν μας λένε; ◆ Ότι ήδη συζητούν για 600 δράσεις (δηλαδή νέα μέτρα, ξεπουλήματα, περικοπές κ.λπ.) ως προϋπόθεση για να τρέξει το τρίτο πακέτο «διάσωσης». ◆ Αυτές οι συζητήσεις θα μπουν στην ουσία κατά τη συνάντηση τρόικας-ελληνικής κυβέρνησης στο Παρίσι. ◆ Προφανώς, τα νέα δανεικά συνεπάγονται νέες δεσμεύεις και μνημόνια. ◆ Και τέλος, όπως και να ονομαστούν οι μηχανισμοί, με τρόικα ή χωρίς, οι δανειστές θα ασκούν ασφυκτικό έλεγχο στην οικονομική και την πολιτική ζωή της χώρας. Κατά τα λοιπά, αν έρχονται εδώ στην Αθήνα οι επικεφαλής των δανειστών ή αν πηγαίνουν οι Έλληνες υπουργοί και πρωθυπουργοί στα γραφεία των εποπτών στις Βρυξέλλες, για να εξεταστούν στο μάθημά τους, μικρή σημασία έχει. Αυτή η σχέση ήδη έχει καταγραφεί στη συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας με τον ίδιο (τηρουμένων των αναλογιών) τρόπο που καταγράφηκε η γερμανική Κατοχή και οι συνεργαζόμενες με τα στρατεύματα κατοχής ελληνικές κυβερνήσεις…
0
ΣΥΡΙΖΑ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Η σκληρή μνημονιακή επέλαση της κυβέρνησης κλιμακώνεται και τον Αύγουστο, με τα νομοσχέδια να κατατίθενται σωρηδόν ακόμη και ως τροπολογίες σε παντελώς άσχετα νομοσχέδια, όπως συνέβη με την τροπολογία για τα ΜΜΕ.
Ω
στόσο ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να προσβλέπει σε μια αντίστροφη μέτρηση από τον Σεπτέμβριο, οπότε τα πράγματα θα αρχίσουν να ξεκαθαρίζουν. Το ηγετικό επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ αναμένει ότι τότε: ◆ Θα είναι πιο έκδηλες οι διαθέσεις της κοινωνίας μετά και τα «ραβασάκια» του ΕΝΦΙΑ, τις σωρευτικές επιπτώσεις των μνημονίων, την ακόμη δυσμενέστερη προοπτική με νέες μειώσεις μισθών και συντάξεων και πλήρη καταστρατήγηση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων, τις απολύσεις στο Δημόσιο κ.ο.κ. ◆ Θα αρχίσουν να ξεκαθαρίζουν και οι διαθέσεις των «συμμάχων», δηλαδή των δυνάμεων της αντιπολίτευσης με τις οποίες βρέθηκε σε κοινά μέτωπα ύστερα από τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ για τη ΔΕΗ, τον αιγιαλό και τα δάση – για παράδειγμα, το συνέδριο της ΔΗΜΑΡ θα κρίνει και την τροπή που θα πάρουν οι συζητήσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ, που επίσημα ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα. ◆ Θα διαφανούν και οι προθέσεις της κυβέρνησης, η οποία από τη μία διευθετεί τις εκκρεμότητες με τις οποίες έχει επιφορτιστεί από την τρόικα, από την άλλη δείχνει να προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο εκλογών προωθώντας την τροπολογία υπέρ των μεγαλοκαναλαρχών. Στον ΣΥΡΙΖΑ κάποια «αγκάθια» της ακολουθούμενης «ανοιχτής πολιτικής συμμαχιών» φαίνεται να έχουν προκαλέσει προβληματισμό οδηγώντας σε μικρές διορθωτικές κινήσεις.
Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα Πιο συγκεκριμένα, τα δεδομένα έχουν ως εξής: Η προσπάθεια της συγκρότησης μετώπων με στόχο μέσα από αυτά να αναδειχθεί μια πολιτική πλειοψηφία υπό την ηγεμονία του ΣΥΡΙΖΑ που θα αυξήσει την πίεση για πολιτικές εξελίξεις στην κατεύθυνση των εκλογών και μέσα από την οποία μετεκλογικά θα αναδειχθεί μια κυβέρνηση της Αριστεράς (ή κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ ή κυβέρνηση «κοινωνικής σωτηρίας» κ.λπ.) προσκρούει στην πολιτική αδυνα-
H αυτοδυναμία έχει μεγάλα ζόρια Βραχνάς για τους «μικρούς» της Βουλής το φλερτ με ΣΥΡΙΖΑ
Έτσι, στο ερώτημα «αυτοδυναμία ή συμμαχίες;» ο ΣΥΡΙΖΑ απαντά και τα δύο. Μάλιστα, το ηγετικό επιτελείο θεωρεί ότι η λέξη «αυτοδυναμία» είναι κακόηχη και παραπέμπει στα εκβιαστικά διλήμματα του δικομματισμού της μεταπολίτευσης. «Η λέξη αυτοδυναμία έχει δυσφημιστεί τις τελευταίες δεκαετίες» σημείωσε πρόσφατα ο Αλέξης Τσίπρας προσθέτοντας «πάμε για μεγάλη, μαχόμενη, όρθια, λαϊκή πλειοψηφία (…). Μας εμπνέει το παράδειγμα του ΕΑΜ και όχι οι χρεοκοπημένες αυτοδυναμίες του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ.». Σε αυτήν τη γραμμή και ο γραμματέας της Κ.Ο. Νίκος Βούτσης, ο οποίος σε συνέντευξή του στην «Κυριακάτικη Αυγή» χρησιμοποίησε τον όρο διευρυμένη πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία αντί της αυτοδυναμίας που, όπως λέει, είναι «φορτισμένη, σημαδεμένη, θα έλεγα, από πλαστά διλήμματα και από τακτικίστικες επιλογές του παραδοσιακού μεταπολιτευτικού δικομματισμού». Με άλλα λόγια, η επίτευξη αυτοδυναμίας όπως την αντιλαμβάνεται η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να περιέχει τους συμμάχους, είτε γιατί το αντίθετο δεν θα ήταν κομψό την ώρα που αναζητούνται γέφυρες είτε γιατί θεωρείται ότι ο λόγος υπέρ της ενότητας με άλλες δυνάμεις πέραν των στενών ορίων του ΣΥΡΙΖΑ αποφέρει περισσότερα οφέλη στον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν επιστρέφει την εντολή μία των βασικών κοινοβουλευτικών συμμάχων του, των ΑΝΕΛΛ και της ΔΗΜΑΡ. Η διαδικασία αυτή δεν καλλιεργεί απλώς το έδαφος για μετεκλογικές συνεργασίες, αλλά ουσιαστικά – αν οι ζυμώσεις προχωρήσουν – τις μετατρέπει σε προεκλογικές συνεργασίες. Είναι ενδεικτική η αναφορά του μέλους της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ Κώστα Πουλάκη, σχολιάζοντας σε συνεντεύξεις του τη συνάντηση με τη ΔΗΜΑΡ, ότι είναι προτιμότερο οι συμμαχίες να γίνουν προεκλογικά από το να «ψάχνουμε μετεκλογικά σε ένα δύσκολο κι επικίνδυνο τοπίο». Επιπλέον, η πρόσφατη αναφορά του Αλέξη Τσίπρα «θα συγκροτήσουμε ψηφοδέλτια που θα μας φέρουν στην αυτοδυναμία» προετοιμάζει το έδαφος για πολυσυλλεκτικά ψηφοδέλτια με πρόσωπα και προσωπικότητες εκτός ΣΥΡΙΖΑ. Βάσιμα μπορεί κανείς να υποθέσει ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κλείνει το μάτι σε όσους ενδιαφέρονται από τους ανεξάρτητους βουλευτές, τη ΔΗΜΑΡ ή και τους ΑΝΕΛΛ. Την ίδια ώρα, όμως, μια τέτοια εξέλιξη θα ρευστοποιούσε τα δύο ευ-
ξεκαθαρισμα τησ καταστασησ τον σεπτεμβριο βλεπει η κουμουνδουρου
κανίζει τον χρόνο ώς το συνέδριο, αφού αρνείται να τοποθετηθεί στο θέμα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας που θα έλυνε το «μυστήριο» με ποια πλευρά είναι. Από την άλλη, οι ΑΝΕΛΛ – έχοντας και εσωτερικές διαφωνίες για την προσέγγιση με τον ΣΥΡΙΖΑ – μετά τη ΔΕΗ αποστασιοποιήθηκαν. Σε κάθε περίπτωση όμως τα δύο αυτά κόμματα δύσκολα θα αποφύγουν το δίλημμα που διαμορφώνεται εν όψει εκλογών και θα τεθεί επίμονα όσο θα πλησιάζουμε προς αυτές: «Σαμαράς ή Τσίπρας». Και θα κληθούν να αποφασίσουν αν η συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ θα είναι σανίδα σωτηρίας ή η καταδίκη τους.
Αυτοδυναμία ή συμμαχίες;
ρισκόμενα σε κρίση κόμματα και θα έθετε σε περαιτέρω κίνδυνο την αυτόνομη οργανωτικοπολιτική τους παρουσία. Κι αν για τη ΔΗΜΑΡ φαίνεται δύσκολο να μπορέσει να επανακάμψει αυτόνομα, οι ΑΝΕΛΛ δείχνουν να ελπίζουν. Έτσι, προς το παρόν η ΔΗΜΑΡ ρο-
Στο μεταξύ, ακόμη και η ρητορική για την ανάγκη ο ΣΥΡΙΖΑ να κατακτήσει την αυτοδυναμία δείχνει να υπονομεύει εκείνους στους οποίους στρέφεται προς αναζήτηση συνεργασίας, αφού τα μικρότερα κόμματα, ως γνωστόν, είναι αυτά που θα υποστούν τις συνέπειες της πόλωσης – προϋπόθεση για την επίτευξη της αυτοδυναμίας.
Στην περίπτωση όμως που η αυτοδυναμία δεν καταστεί εφικτή ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει από τώρα διλήμματα για την επόμενη μέρα σε όσους… επιβιώσουν της εκλογικής μάχης και διαβούν το κατώφλι και της επόμενης Βουλής: «ακόμα κι αν οριακά δεν έχει εκφραστεί με 151 ψήφους η ευρεία πολιτική πλειοψηφία για την οποία εργαζόμαστε» αναφέρει ο Νίκος Βούτσης «η εξέλιξη αυτή θα είναι τόσο μεγάλης ιστορικής βαρύτητας για την Ελλάδα και την Ευρώπη που θα υποχρεώσει πολιτικές δυνάμεις του προοδευτικού και αντιμνημονιακού φάσματος να δώσουν τη στήριξη ή την ανοχή. Εμείς δεν θα παραιτηθούμε από μόνοι μας από την ιστορική αποστολή που ο λαός θα μας έχει υπαγορεύσει για να επιστρέψουμε αυτοβούλως την εντολή». Με άλλα λόγια, ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται διατεθειμένος να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης, προκειμένου να μη χρεωθεί ο ίδιος την ευθύνη τυχόν επαναληπτικών εκλογών ύστερα από αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης, και πετάει από τώρα το μπαλάκι των ευθυνών στα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης…
ΠΑΣΟΚ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
07
www.topontiki.gr
3+1 αγκάθια που οδηγούν στη μεγάλη σύγκρουση Παπανδρέου - Βενιζέλος ξεκαθαρίζουν τους λογαριασμούς τους… Όχι πως ήταν ποτέ καλές οι σχέσεις μεταξύ Ευάγγελου Βενιζέλου και Γιώργου Παπανδρέου – αυτό το κλίμα όμως που υπάρχει από τον Μάρτη και μετά, όταν ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ καταψήφισε το πολυνομοσχέδιο που συζητούνταν τότε στη Βουλή, είναι το χειρότερο που υπήρξε ποτέ μεταξύ των δύο ανδρών, του νυν πρόεδρου και του τέως.
Μ
ε άνεση θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι σχέσεις των δύο ανδρών βρίσκονται σε τεντωμένο σχοινί, με τον σημερινό αρχηγό του ΠΑΣΟΚ να επιχειρεί, μέσω της Δημοκρατικής Παράταξης, που ουσιαστικά θα αποτελέσει το όχημα για να αποφύγει μια μεγάλη ήττα στις επερχόμενες εκλογές, να συσπειρώσει όλα τα παλαιά στελέχη καθώς και δυνάμεις της Κεντροαριστεράς, και τον τέως αρχηγό του Κινήματος να προσπαθεί να αποκτήσει και πάλι την πολιτική του δύναμη και επιρροή. Είναι σαφές από τα μέχρι σήμερα δεδομένα ότι η οικογένεια Παπανδρέου, και προσωπικά ο Γιώργος, έχουν ανησυχήσει από τις εντεινόμενες τελευταία επιθέσεις που δέχεται τόσο για το θέμα της οικονομίας της χώρας και τους χειρισμούς του κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του, όταν οδήγησε τη χώρα στον ασφυκτικό εναγκαλισμό της τρόικας, της Ε.Ε. και του ΔΝΤ προκειμένου να τη γλιτώσει, όπως ισχυρίζεται, από τα χειρότερα. Μάχες χαρακωμάτων
Και μπορεί τα μπάνια του λαού να έχουν αυτήν τη στιγμή αναστείλει κάθε δραστηριότητα των δύο πλευρών, όμως είναι σαφές ότι ουσιαστικά ετοιμάζονται για το ραντεβού του Σεπτεμβρίου, για τη μεγάλη σύγκρουση του επομένου εξαμήνου, που
σύμφωνα με ορισμένους παρατηρητές θα κρίνει πολλά. Θα κρίνει την τύχη του ΠΑΣΟΚ, της Δημοκρατικής Παράταξης, και για πολλούς είναι πολύ πιθανόν, μέσα στο ρευστό πολιτικό σκηνικό, να κριθεί και η τύχη της ίδιας της κυβέρνησης Σαμαρά.
Αυξανόμενη πίεση Όπως είναι φανερό οι δύο πλευρές αυτή την περίοδο περιορίζονται στην προετοιμασία τους για τη σύγκρουση και δίνουν μάχες χαρακωμάτων, «ανακαλύπτοντας» από την πλευρά Παπανδρέου και πάλι το ΠΑΣΟΚ και τον Αντρέα, ενώ από την πλευρά Βενιζέλου είναι σαφές ότι προσπαθούν να βελτιώσουν το προφίλ του ΠΑΣΟΚ ενόψει των φθινοπωρινών εξελίξεων. Το «αριστερό πρόσημο» για όλα τα θέματα και τα προβλήματα που ανακύπτουν μέσα από την κυβερνητική δράση είναι ο βασικός στόχος αυτή την περίοδο για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ως κυβερνητικού εταίρου της Ν.Δ., προκειμένου όχι μόνο να αναδειχθούν οι διαφορές του ΠΑΣΟΚ από τη Ν.Δ. αλλά και να αποδυναμωθεί η ρητορική και κριτική του Γιώργου. Σύμφωνα με στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που γνωρίζουν τα τεκταινόμενα σήμερα στο κόμμα, απασχολεί σοβαρά την ηγεσία του η αυξανόμενη επιθετική στάση του Γιώργου Παπανδρέου, η προσπάθειά του να αναστήσει ξανά τον «νεκρό» πια μηχανισμό
των Παπανδρεϊκών, με παράλληλη δημιουργία κλίματος σύγκρουσης του Γιώργου με τα διαπλεκόμενα, τα οποία, αφού πρώτα τον ανέτρεψαν το 2011, επιθυμούν τώρα και την πολιτική του εξόντωση όπως τουλάχιστον ισχυρίζονται στελέχη φίλα προσκείμενα προς τον ΓΑΠ ή οι κύκλοι που τον εκφράζουν επισήμως…
Η οικογένεια... Το τελευταίο άρθρο του Νίκου Παπανδρέου στην «Οικονομική Επιθεώρηση» είναι ενδεικτικό της στάσης του ΓΑΠ και της οικογένειας Παπανδρέου «Οι σημερινοί κυβερνήτες, με πρόσχημα το δημοψήφισμα, έριξαν την κυβέρνηση του Γιώργου» κάνοντας μάλιστα ταυτόχρονα κριτική στη συγκυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου.
Η κληρονομική αντίληψη των Παπανδρέου για το ΠΑΣΟΚ είναι το μεγάλο πρόβλημα. Είναι χαρακτηριστική η αντίληψη που έχουν όλα τα μέλη της οικογένειας όταν παλαιότερα πίεζαν αφόρητα τον Γιώργο, ακόμα και μετά τις εκλογικές ήττες από τον Καραμανλή, να μην εγκαταλείψει το κόμμα γιατί είναι γιος και εγγονός πρωθυπουργού. Άνθρωποι που είναι χρόνια στο ΠΑΣΟΚ λένε ότι «οι Παπανδρέου έχουν το σύνδρομο της εξουσίας και δεν εγκαταλείπουν εύκολα», ενώ από την άλλη πλευρά θυμίζουν την αντίληψη του ΓΑΠ ότι «οι ηγεσίες θα πρέπει να αποδοκιμάζονται πρώτα από τον λαό και όχι να ανατρέπονται», όπως έγινε με τον ίδιο. Το δράμα του Γιώργου είναι ότι δεν έχει αντιληφθεί την έκταση της αποδοκιμασίας του από τον ελληνικό λαό και επιμένει στην επιστροφή του…
Τα 4 σημεία τριβής που βάζουν φωτιά στις σχέσεις ΓΑΠ και Μπένι ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΓΚΑΘΙ είναι η συνεχώς αυξανόμενη πίεση από την πλευρά στελεχών του ΠΑΣΟΚ που πρόσκεινται στον ΓΑΠ, καθώς και στελεχών που στέκονται κριτικά απέναντι στη σημερινή ηγεσία του Κινήματος, να γίνει συνέδριο του ΠΑΣΟΚ πριν από το ιδρυτικό συνέδριο της Δημοκρατικής Παράταξης, έτσι ώστε να συζητηθεί η υπόθεση της Κεντροαριστεράς και να ληφθεί απόφαση πώς θα προχωρήσει το ΠΑΣΟΚ σε σχέση με αυτό το ζήτημα… Κρυφή επιθυμία όσων κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση; Σε ένα συνέδριο όπως θα είναι αυτό, όλα τα ζητήματα είναι ανοιχτά… Και η υπόθεση της Κεντροαριστεράς, και η αλλαγή στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ακόμη και η συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ σε κυβερνήσεις με δεξιό πρόσημο, όπως είναι αυτή του Σαμαρά και της Ν.Δ…
ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΓΚΑΘΙ είναι το τι θα κάνει ο Γιώργος Παπανδρέου σε σχέση με την Κεντροαριστερά και αν ο γιος του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ θα ακολουθήσει τον Ευάγγελο Βενιζέλο στην ίδρυση της Δημοκρατικής Παράταξης. Αν κρίνει κανείς από τη στάση του στην υπόθεση της «Ελιάς», τότε οι προοπτικές ως προς την παράμετρο της συμμετοχής του ΓΑΠ στο νέο εγχείρημα φαίνεται να υπονομεύονται, και οι σχέσεις των δύο πλευρών θα περάσουν μεγάλη ένταση. Το γεγονός πως έχει ήδη αποφασιστεί ότι όλοι όσοι θέλουν να συμμετάσχουν στο εγχείρημα (από τον Βενιζέλο μέχρι και τον Γιώργο) θα πρέπει να εγγραφούν εξ αρχής στο νέο κόμμα –όπως υποχρεούνται τα μέλη του ΠΑΣΟΚ– φαίνεται να δυσκολεύει τα πράγματα… Αν ο Γιώργος δεν συμφωνήσει,
είναι πιθανόν να βρεθεί εκτός της τρέχουσας πολιτικής σκηνής και μάλιστα εκτός Βουλής μετά τις εκλογές, όποτε αυτές γίνουν. ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΑΓΚΑΘΙ είναι το τι θα κάνει ο ΓΑΠ σε μια τέτοια περίπτωση, δηλαδή αν μείνει εκτός Δημοκρατικής παράταξης, με τον κίνδυνο να βρεθεί και εκτός Βουλής. Θα προχωρήσει στη διάσπαση του κινήματος παρά την εκτίμηση του ότι «δεν ήρθε το τέλος του ΠΑΣΟΚ»; Θα επιχειρήσει την κάθοδο στις εκλογές με ένα άλλο νέο σχήμα, αν οι συσχετισμοί στο ΠΑΣΟΚ δεν του βγαίνουν; Ανεξαρτήτως των διαψεύσεών του σ’ αυτά τα σενάρια, η πραγματικότητα είναι σκληρή και θα τον υποχρεώσει να κάνει κινήσεις…
ΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΑΓΚΑΘΙ είναι η στάση του Γιώργου στο θέμα της εκλογής του νέου προέδρου… Είναι κάτι που ενδόμυχα ανησυχεί όχι μόνο την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της Ν.Δ… Μέχρι στιγμής, ο πρώην πρωθυπουργός έχει αποφύγει συστηματικά, είτε ο ίδιος είτε οι προσκείμενοι σ’ αυτόν κύκλοι, να πάρει σαφή θέση στο θέμα αυτό. Πέρα από την παλαιότερη θέση περί εκλογής του Πρόεδρου της Δημοκρατίας απευθείας από τον λαό, δεν έχει υπάρξει καμία σαφής ένδειξη από την πλευρά του… Κάποιες φράσεις από την τελευταία ανακοίνωση κύκλων του πρώην πρωθυπουργού, για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας το 2009, αποτελούν γρίφο για τη στάση που θα κρατήσει ο ΓΑΠ στην επικείμενη εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας στις αρχές του 2015.
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Αργεντινολόγοι για κλάματα Τα μαύρα κοράκια των αγορών, τα «γαλαζοπράσινα» παπαγαλάκια και η CIA Ακόμη και από το World Factbook της CIA αντλούσαν πληροφορίες οι «αργεντινολόγοι» της Ν.Δ. για να συντηρήσουν την πολιτική αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, εμφανιζόμενοι στη Βουλή τις τελευταίες ημέρες ως «παπαγαλάκια» των διεθνών κερδοσκόπων, γνωστά και ως «μαύρα κοράκια» των hedge funds.
Η
παγκόσμια ιντερνετική βάση δεδομένων της αμερικανικής μυστικής υπηρεσίας, με αναλυτικό προφίλ από 267 κράτη του κόσμου, αποτέλεσε πηγή επιχειρημάτων για τα «γαλάζια» παπαγαλάκια της ελληνικής Βουλής που σε ένα κρεσέντο λαϊκισμού έδειχναν να επιχαίρουν που η Αργεντινή οδηγήθηκε στην επιλεκτική χρεοκοπία αρνούμενη να υποταχθεί στις ορέξεις των διεθνών αρπακτικών. Ένα βασικό επιχείρημα, που χρησιμοποίησαν αρκετοί βουλευτές της Ν.Δ. στις ομιλίες τους και το οποίο βρίσκεται αναρτημένο στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα, ήταν εκείνο για το κατά κεφαλήν εισόδημα της Αργεντινής, που το 2013 βρισκόταν στα επίπεδα των 18.600 δολαρίων, μικρότερο δηλαδή από το ελληνικό, που ήταν 23.600. «Δηλαδή η Ελλάδα που λέτε ότι είναι εξαθλιωμένη έχει μεγαλύτερο κατά κεφαλήν εισόδημα από τον παράδεισο που ονειρεύεστε» ήταν ένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποίησε στον παραληρηματικό πολιτικό του λόγο ο Άδωνις Γεωργιάδης εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ.
Καρικατούρες… Αυτή φυσικά ήταν η μισή (ή μάλλον ένα μέρος) από την αλήθεια που δεν είπαν τα «γαλάζια» παπαγαλάκια. Κι αυτό γιατί οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους οικονομικούς δείκτες (χρέος, ανεργία, εξωτερικό εμπόριο κ.ά.) που περιλαμβάνονται στον συγκεκριμένο ιστότοπο δείχνουν σαφές προβάδισμα της Αργεντινής έναντι της χώρας μας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι λόγω της έλλειψης άλλων ισχυρών επιχειρημάτων το «μακάρι να είχαμε γίνει Αργεντινή…» που είχε εκστομίσει ο Αλ. Τσίπρας τον Σεπτέμβριο του 2012 στη Βουλή αποτέλεσε την αιχμή του δόρατος της Ν.Δ. κατά του ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο επιχείρημα «παπαγάλιζαν» και οι συνάδελφοί τους από το ΠΑΣΟΚ! Η κατεύθυνση που είχε δώσει το Μέγαρο Μαξίμου στους κυβερνητικούς βουλευτές ήταν: «Μιλήστε για χρεοκοπία. Επιτεθείτε στον ΣΥΡΙΖΑ». Είχε γίνει μάλιστα και σχετική ενημέρωση: «Η χρεοκοπία αυτή αποκαλείται τεχνική, μερική ή επιλεκτική. Είναι όμως, χωρίς αμφιβολία, μια χρεοκοπία, η δεύτερη στην ιστορία της χώρας».
οι «γαλαζοπρασινεσ» σαχλαμαρεσ για τη χρεοκοπια τησ αργεντινησ και η ελληνικη πραγματικοτητα
Το τρίο της «επιτυχίας». Ξερόλες, βλάκες και ψεύτες...
Σε έναν κόσμο άλλωστε γεμάτο αρπακτικά, τι κάνεις; Απλώς δεν τα βάζεις μαζί τους… Το είπε και ο Άδωνις: «Εάν βουτήξεις στη θάλασσα με τους καρχαρίες, οι καρχαρίες θα σε φάνε. Ευτυχώς εμείς δεν βουτήξαμε στη θάλασσα με τους καρχαρίες…».
Σκηνικό υποταγής Σε μία από τις παρεμβάσεις του, ο Ν. Βούτσης από τον ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για «καρικατούρα ρητορείας» ενώ σχολίασε αρνητικά και το γεγονός της επικοινωνιακής διαστρέβλωσης του θέματος από τα τηλεοπτικά κανάλια, που έδειχναν εικόνες από την πραγματική χρεοκοπία προ δεκαετίας με σημερινό σπικάζ. Μάλιστα, καυτηρίασε το γεγονός ότι επελέγη η ελληνική Βουλή προκειμένου – όπως είπε – «να χρησιμοποιηθούν ανακρίβειες, διχαστικές κραυγές και νοοτροπίες οι οποίες οδηγούν σε μία υποταγή, μία εθελοδουλία της πολιτικής, ακόμα και σε τέτοια κρίσιμα ζητήματα που αφορούν και άλλες χώρες, πέραν ημών, προς τα μεγάλα ή και μικρότερα οικονομικά συμφέροντα, τους σύγχρονους γύπες και τα κοράκια, που οδηγούν σε ευτελισμό τη δημοκρατία και σε επώδυνες καταστάσεις και σε αδιέξοδα λαούς και χώρες – εν προκειμένω την Αργεντινή,
αλλά βεβαίως και εμάς που έχουμε υποστεί ό,τι έχουμε υποστεί». Κατηγόρησε επίσης Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ ότι «αφηγήθηκαν εικόνες που δεν υπήρξαν ποτέ στην Αργεντινή» και ότι «απέκρυψαν – απολύτως συνειδητά – ότι η κατάσταση σε αυτήν τη χώρα σήμερα, δέκα - έντεκα χρόνια μετά την πραγματική δραματική κατάσταση στην οποία είχε βρεθεί, στο 90% των οικονομικών δεικτών δυστυχώς για τη χώρα μας είναι καλύτερη από τη χώρα μας». Η αντιπαράθεση χτύπησε «κόκκινο» ανάμεσα στον ίδιο και τον Π. Ρήγα από το ΠΑΣΟΚ. Π. Ρήγας: (…) Από αυτό εδώ το βήμα ο αρχηγός τους πριν από μερικούς μήνες γύρισε και είπε στη Βουλή: «Μακάρι να ήμασταν Αργεντινή». Να πάτε να τα πείτε στους Αργεντινούς αυτά. Αυτά, λοιπόν, να πάτε να τα πείτε στον λαό της Αργεντινής, που με τις πολιτικές τις οποίες εσείς θέλετε να εφαρμόσετε σε αυτήν η χώρα χρεοκοπεί για τρίτη φορά! Ν. Βούτσης: Όχι, από τα κοράκια… Π. Ρήγας: Κύριε Βούτση, αφήστε τα αυτά! Ν. Βούτσης: Όχι, από τα «θα» των Αμερικάνων! Π. Ρήγας: Θα μιλήσετε όταν έρθει η ώρα σας. Σας παρακαλώ! Κύριε πρόεδρε, θα μιλήσει όταν θα έρθει η ώρα του. (Κωδωνοκρουσίες) Ν. Βούτσης: Απολογητές του «θα»! Π. Ρήγας: Δεν μπορείτε ανέξοδα να έρχεστε και να μας λέτε παραμύθια εδώ σε αυτήν την αίθουσα. Αρκετά τα παραμύθια σας! Ν. Βούτσης: Ντροπή, κύριε Ρήγα! Από τα κοράκια χρεοκόπησε η Αργεντινή! Είναι ντροπή ως ΠΑΣΟΚ να λέτε τέτοια πράγματα. (Κωδωνοκρουσίες) Π. Ρήγας: Τα κοράκια αυτά υπάρχουν και θα υπάρχουν. Εσείς νομίζετε ότι μπορείτε να τα βάλετε με τα κοράκια. Εσείς νομίζετε ότι μπορείτε να κάνετε τους τζάμπα μάγκες. Ν. Βούτσης: Είναι ντροπή! (Θόρυβος από την πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ) (Κωδωνοκρουσίες) Π. Ρήγας: Ο δύσμοιρος λαός της Αργεντινής, λοιπόν, είχε… Ν. Βούτσης: Πες τα! Π. Ρήγας: …αυτήν τη στιγμή την ατυχία να νομίζουν κάποιοι ότι μπορεί να εφαρμόζουν ανέξοδα πολιτικές, αυτές τις πολιτικές που επαγγέλλεται εδώ αυτό το κόμμα της καταστροφής! Η προσπάθεια της κυβέρνησης να «αργεντινοποιήσει» την ελληνική πολιτική πραγματικότητα ανάγκασε τον Γ. Σταθάκη από τον ΣΥΡΙΖΑ να αναφωνήσει: «Δεν θα πάρουμε από την αργεντινολογία σας…».
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
0
www.topontiki.gr
Η Παιδεία που σχεδιάζει να παρέχει στους πολίτες του ένα κράτος περιγράφει το ίδιο του το μέλλον. Στην προκειμένη περίπτωση, που το ελληνικό μέλλον είναι ήδη λεπτομερώς προσδιορισμένο από τα μνημόνια, τις δανειακές συμβάσεις και την εποπτεία των δανειστών για τα επόμενα πενήντα χρόνια, οι κυβερνητικές παρεμβάσεις για την Παιδεία μοιάζουν σαν δυο σταγόνες νερό με τα προγράμματα προσαρμογής που ακολουθούνται στην οικονομία. Στόχος είναι η υπονόμευση της γνώσης και το ξεπούλημά της στην αγορά. Με άλλα λόγια, η υποταγή της κοινωνίας στην προδιαγεγραμμένη της μοίρα.
Ο
ι κυβερνώντες, αφού πούλησαν δάση, βουνά και παραλίες, αφού χάρισαν ή πακετάρουν για ξεπούλημα δημόσιες επιχειρήσεις και πόρους, αφού τίναξαν στον αέρα το όποιο σύστημα Υγείας οδηγώντας ανθρώπους (που αδυνατούν να πληρώσουν) στον Καιάδα, αποφάσισαν να δώσουν τη χαριστική βολή στα ανώτατα και ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, ολοκληρώνοντας το έργο της κατεδάφισης του δημόσιου χαρακτήρα της Παιδείας. Σε σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου την περασμένη Παρασκευή ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, μαζί με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο, τον υπουργό αναπληρωτή Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, τον υπουργό Παιδείας Ανδρέα Λοβέρδο και το γ.γ. Έρευνας και Τεχνολογίας Χρήστο Βασιλάκο, αποφάσισαν να εγκρίνουν την… αυτοχρηματοδότηση για τα ΑΕΙ και ΤΕΙ της Ελλάδας. Με άλλα λόγια, αποφάσισαν να βοηθήσουν την «αγορά» να ρυθμίσει κατά το συμφέρον (κέρδος) της ποιο πανεπιστήμιο χρειάζεται και πιο όχι, ποιο θα συνεχίσει να υπάρχει και ποιο όχι…
…Φιλοσοφική - Κόκα-Κόλα Δεν είμαστε λοιπόν μακριά από το να δούμε στη… μαρκίζα του Πανεπιστημίου Αθηνών το λογότυπο της Κόκα-Κόλα ή κάποιου άλλου ευγενούς χορηγού. Κάπως έτσι, υποστηρίζει η κυβέρνηση, λειτουργεί και ο υπόλοιπος «πολιτισμένος» κόσμος. Ο υπουργός Παιδείας μετά τη συνά-
Χαριστική βολή στην εκπαίδευση Ρίχνουν βορά στην αγορά τα πανεπιστήμια ντηση της περασμένης Παρασκευής συνόψισε τις αποφάσεις ως εξής: «Να προσαρμοστούμε σε όσα ισχύουν στις χώρες του δυτικού ημισφαιρίου και ιδιαίτερα στην Ε.Ε., να απελευθερώσουμε από την ενιαία αρχή πληρωμών τα ερευνητικά κέντρα του ιδιωτικού δικαίου, τα ινστιτούτα, τους ειδικούς λογαριασμούς των πανεπιστημίων, των ΤΕΙ και των ερευνητικών κέντρων που ανήκουν στο Δημόσιο» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ανδρέας Λοβέρδος, εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου. «Πλάι στο δυσμενές μέτρο της περικοπής των χρηματοδοτήσεων, που σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπει να ιδρύονται νέα πανεπιστήμια, προσθέτουμε δυνατότητα να μπορούν να αυτοχρηματοδοτούνται απευθυνόμενα είτε σε προγράμματα της Ε.Ε. είτε στην ιδιωτική πρωτοβουλία». Τί ακριβώς σημαίνουν όλα αυτά; Και είναι πράγματι αλήθεια ότι έτσι λειτουργεί ο υπόλοιπος πολιτισμένος κόσμος; Είναι άραγε αλήθεια ότι η αμερικανική μητρόπολη έχει παραχωρήσει τον στρατηγικό σχεδιασμό της γνώσης στην αγορά και τις εταιρείες; Μήπως συμβαίνει τελικά το αντίθετο;
το κερδοσ ιδιωτικων συμφεροντων θα κρινει πΟιο ιδρυμα ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ και πΟιο οχι
Σε κάθε περίπτωση, δηλαδή και στην (αμερικανική) μητρόπολη αλλά και στην (ελληνική) περιφέρεια, η νεοφιλελεύθερη επιλογή έχει έναν κοινό παρονομαστή, τον οποίο επιμελώς θέλει να κρύψει η ελληνική κυβέρνηση προβάλλοντας το μεταρρυθμιστικό της έργο στον χώρο της Παιδείας. Και αυτός ο κοινός παρονομαστής είναι απλούστατος: Όποιος διαθέτει χρήμα, μπορεί να έχει πρόσβαση στο πανεπιστήμιο. Οι υπόλοιποι στον Καιάδα, όπως ακριβώς – με ακόμη πιο άμεσο και οδυνηρό τρόπο – συμβαίνει ήδη στον χώρο της Υγείας: όποιος δεν έχει χρήματα, πεθαίνει σαν το σκυλί στ’ αμπέλι!
Διάλυση με σχέδιο Κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι η κατάσταση στην Παιδεία ήταν άριστη. Αν ήταν τέτοια, η ελληνική κοινωνία δεν θα ξύπναγε μια ωραία πρωία δεμένη χειροπόδαρα με μνημόνια, δανειακές συμβάσεις και σε ασφυκτική εποπτεία από τους δανειστές. Όπως είπαμε και είναι κοινά αποδεκτό, με την Παιδεία που σχεδιάζει να παρέχει στους πολίτες του ένα κράτος περιγράφει το ίδιο του το
μέλλον. Και το μέλλον που περιέγραψε η «σχεδιασμένη» από τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις Παιδεία, είναι αυτό που ζούμε σήμερα … Αυτό που ζούμε – όσο κι αν δεν μας αρέσει – είναι ο θρίαμβος του νεοφιλελευθερισμού, στον οποίο δεν χωρά ο δημόσιος χαρακτήρας της Παιδείας, ειδικά σε μια χώρα η οποία είναι χρεοκοπημένη. Ο δημόσιος χαρακτήρας της Παιδείας περιγράφει μια φιλοσοφική προσέγγιση και μια πολιτική επιλογή για το όραμα οργάνωσης μιας κοινωνίας. Το σύνθημα «Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία» συνόψισε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις κοινωνικές διεκδικήσεις οι οποίες διαμόρφωσαν το λεγόμενο κοινωνικό μεταπολεμικό κράτος, στην Ευρώπη, την Ελλάδα και αλλού. Οι κύριοι Σαμαράς - Βενιζέλος, αφού ολοκλήρωσαν την κατεδάφιση κάθε κοινωνικού χαρακτηριστικού του ελληνικού κράτους, πιστεύουν ότι ήρθε η ώρα να τελειώσουν και τυπικά με εναπομείνασες εκκρεμότητες. Η Παιδεία είναι μΙα από αυτές. Η περικοπή πάνω - κάτω του 1/3 των πόρων για τη λειτουργία των ανώτατων και ανώτερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων τα χρόνια του μνημονίου υπονόμευσε τα σαθρά θεμέλια του οικοδομήματος. Όπως και σε άλλους τομείς του κράτους (Υγεία, για παράδειγμα), με πρόσχημα και αφορμή δυσλειτουργίες και ανορθολογισμούς οι ελληνικές κυβερνήσεις των μνημονίων δεν ξεκίνησαν μια διαδικασία εξορθολογισμού και διορθώσεων. Αντίθετα, τίναξαν στον αέρα εκ θεμελίων τις υπάρχουσες δομές, χωρίς ταυτόχρονα να έχουν ένα σχέδιο αντικατάστασής τους. Για την ακρίβεια, είχαν ένα καθαρό και καλά κρυμμένο σχέδιο. Να δημιουργήσουν το κενό (την ευκαιρία) για τη δραστηριοποίηση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Με πιο απλά λόγια: Να μετατρέψουν την ευθύνη του κράτους απέναντι στους πολίτες του σε εμπόρευμα το οποίο θα διατίθεται σ’ όποιον μπορεί να το αγοράσει. ΥΓ.1: Παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα, δεν είναι η αγορά αυτή που κάνει τις στρατηγικές επιλογές ακόμη και στη Μέκκα του καπιταλισμού. Τα μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια, πολλά από τα οποία συγκαταλέγονται στα καλύτερα του κόσμου, δεν θα μπορούσαν να είναι αυτά που είναι δίχως τα ασύλληπτα ποσά κρατικού χρήματος (κυρίως του Πενταγώνου) για έρευνα. Εδώ, μάλλον η αγορά προσαρμόζεται στις στρατηγικές επιλογές του κρατικού κεντρικού σχεδιασμού. Με άλλα λόγια, το κράτος είναι αυτό που ορίζει τις προτεραιότητές του… ΥΓ.2 Το ποιος ορίζει τις προτεραιότητες του ελληνικού κράτους, είναι μάλλον περιττό να το σημειώσουμε…
10
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Βατερλό για την κυβέρνηση τα ακίνητα Τρέμουν τις αντιδράσεις και την οργή του κόσμου για τον Ενιαίο Φόρο Όσα δεν πλήρωσε η κυβέρνηση τόσους μήνες για τις μειώσεις των μισθών και των συντάξεων, για τις παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό και στα εργασιακά δικαιώματα, για τους φόρους στους μικρομεσαίους και στους ελεύθερους επαγγελματίες, θα τα πληρώσει τώρα μαζεμένα επειδή τόλμησε να τα βάλει με τη μεγάλη αγάπη των Ελλήνων: το ακίνητο.
Η
συγκεκριμένη εκτίμηση γίνεται από ψύχραιμο παλαιό πολιτικό που ξέρει να «μετράει» τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης. Ούτε λίγο ούτε πολύ, προβλέπει ότι ο ΕΝΦΙΑ (ενιαίος φόρος ιδιοκτησίας ακινήτων) θα αποτελέσει και το Bατερλό αυτής της κυβέρνησης η οποία υπέπεσε τελικά στο μεγάλο πολιτικό λάθος: τα έβαλε με τους «νοικοκυραίους», τους «μεσαίους», τους «συντηρητικούς», τους «οικογενειάρχες» που έθεταν ως ύψιστη προτεραιότητα να εξασφαλίσουν μια στέγη για τους ίδιους και τα παιδιά τους και πίστεψαν όσο τίποτα άλλο το ρητό «κανένας δεν έχασε αγοράζοντας γη». Με λίγα λόγια, τα έβαλε με την κομματική της πελατεία, η οποία –αν δεν το έχει ήδη πληροφορηθεί– θα μάθει πολύ σύντομα ότι κάθε χρόνο θα πληρώνει μερικές εκατοντάδες ή και χιλιάδες ευρώ. Οι πολιτικοί γνωρίζουν πολύ καλά ότι είναι εντελώς διαφορετικό ένας φόρος να ψηφίζεται από τη Βουλή και εντελώς διαφορετικό να μπαίνει σε εφαρμογή. Η οργή δεν εκδηλώνεται όταν συντάσσεται μια διάταξη, πολύ απλά διότι ο μέσος πολίτης δεν μπορεί να αντιληφθεί τον μαθηματικό τύπο υπολογισμού ενός φόρου για ένα διαμέρισμα, ένα εντός σχεδίου οικόπεδο ή ένα αγροτεμάχιο. Ξεχειλίζει όμως, όταν φτάνει η ώρα να πέσει το τηλεφώνημα στον λογιστή, και αυτός με τη σειρά του να πει τα «μαντάτα» στον ιδιοκτήτη. Το γεγονός ότι ο φόρος βεβαιώθηκε Αύγουστο, απλώς εξασφαλίζει στην κυβέρνηση λίγο πολιτικό χρόνο, με την έννοια ότι οι ιδιοκτήτες έχουν άλλες προτεραιότητες από το να τυπώσουν εκκαθαριστικά μέσω Taxis. Και πάλι, όμως, είναι ζήτημα ημερών. Στις πρώτες τρεις ημέρες είχαν τυπωθεί 350.000 εκκαθαριστικά. Την τέταρτη ημέρα προστέθηκαν άλλα τόσο και μετά όλα πήραν τον δρόμο τους. Τα κακά νέα μαθαίνονται γρήγο-
ρα. Άλλωστε, τα στέλνει το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών και με e-mail.
Διαψεύστηκε Ήλπιζε η κυβέρνηση ότι, θεσπίζοντας έναν μειωτικό συντελεστή της τάξεως του 10% σε σχέση με το χαράτσι της ΔΕΗ, θα έπαιρνε τους πολίτες με το μέρος της. Μέχρι και ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε δημόσια στον ΕΝΦΙΑ, τονίζοντας ότι ξεκίνησε η αποκλιμάκωση των φορολογικών συντελεστών. Διαψεύστηκε και ο πρωθυπουργός και αυτοί που τον παρέσυραν σε αυτή τη δήλωση. Κατ’ αρχάς διότι οι ιδιοκτήτες συνειδητοποιούν τώρα ότι το χαράτσι στα ακίνητα… μονιμοποιήθηκε. Αν κάποιοι έδειξαν υπομονή πιστεύοντας στα λόγια του τότε υπουργού Οικονομικών Ευάγ. Βενιζέλου ότι το… χαράτσι μέσω ΔΕΗ είναι προσωρινό και η διάσωση της χώρας μόνιμη, τώρα αναθεωρούν βιαίως. Ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας ετήσιος επαναλαμβανόμενος φόρος που ήρθε για να μείνει. Και όποιος δεν τον πληρώνει, δεν μπορεί καν να κάνει αγωγή εξώσεως στον ενοικιαστή που δεν του καταβάλλει το ενοίκιο. Όσο για τη μείωση των συντελεστών, δεν αποτυπώθηκε παρά σε ελάχιστα εκκαθαριστικά πολύ απλά διότι:
χαρατσωνουν τα παντα. οργη απο τα πρωτα εκκαθαριστικα
Ούτε από το Ζάππειο δεν θα ξαναπεράσει..
Φορολογούν τον… αέρα
1
Φορολογήθηκαν τα κλειστά διαμερίσματα, τα οποία με το χαράτσι της ΔΕΗ παρέμεναν στο φορολογικό απυρόβλητο. Σε κάθε περίπτωση, με το χαράτσι ο ιδιοκτήτης είχε μια διέξοδο: να κατεβάσει τον… γενικό μέσα σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια και να εξαιρεθεί του φόρου. Τέτοια δυνατότητα με τον
ΕΝΦΙΑ δεν υπάρχει. Ανοικτά ή κλειστά, με ρεύμα ή χωρίς, όλα τα ακίνητα επιβαρύνονται με φόρο. Προστέθηκαν εκατομμύρια ακίνητα τα οποία με το χαράτσι δεν φορολογούνταν. Οικόπεδα, δικαιώματα υψούν, αγροτεμάχια, βοσκοτόπια, ότι υπάρχει και δεν υπάρχει φορολογήθηκε, πολύ ή λίγο. Ένας τεράστιος αριθμός φορολογουμένων, εκεί που δεν κατέβαλλε τίποτα, βρέθηκε να πληρώνει. Στο τέλος του 2013, στο πλαίσιο της διακομματικής που είχε συσταθεί και ύστερα από μεγάλες αντιδράσεις, έγιναν κινήσεις για να αμβλυνθούν οι εντυπώσεις. Επιβλήθηκε ένας συμπληρωματικός φόρος στους έχοντες περιουσία άνω των 300.000 ευρώ (σ.σ.: εκτιμάται ότι πρόκειται για περίπου 350.000 ιδιοκτήτες), προκειμένου να μην πέσει βαρύς ο πέλεκυς στα αγροτεμάχια. Στην πράξη φάνηκε ότι και αυτή η παρέμβαση ήταν πολύ μικρή. Φτάσαμε στο σημείο να καταλογιστεί φόρος σε 6,15 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα, αλλά και το σύνολο των νομικών προσώπων που έχουν κάποιο ακίνητο στην κατοχή τους. Ο ΕΝΦΙΑ έγινε ο μαζικότερος φόρος που έχει επιβληθεί στην ιστορία αυτού του τόπου. Δεν έχει καταγραφεί άλλο περιστατικό να εκδίδονται 6,15 εκατομμύρια εκκαθαριστικά (και μάλιστα Αύγουστο μήνα) τα οποία πρέπει να πληρωθούν ταυτόχρονα και μάλιστα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Με τον φόρο εισοδήματος, ναι μεν εκδίδονταν περίπου 5,5 εκατομμύρια εκκαθαριστικά, αλλά από αυτά, μόλις τα τρία εκατομμύρια (ή τέσσερα σε πολύ κακές χρονιές για τους πολίτες ήταν χρεωστικά). Ακόμη και τα τέλη κυκλοφορίας δεν τα πλήρωναν περισσότεροι από πέντε εκατομμύ-
2
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
11
www.topontiki.gr
ρια οδηγοί. Ο ΕΝΦΙΑ έσπασε κάθε ρεκόρ, καθώς το σύνολο των εκκαθαριστικών είναι χρεωστικά ενώ σε πολλές περιπτώσεις αναλογούν δύο και τρία σε κάθε οικογένεια.
Λάθη επικοινωνίας Το «φορτίο» ήταν ούτως ή άλλως πολύ βαρύ για τους λόγους που προαναφέρθηκαν. Σαν να μην έφταναν όμως αυτά, η κυβέρνηση υπέπεσε και σε σοβαρότατα επικοινωνιακά λάθη πέφτοντας ουσιαστικά η ίδια στην… πολιτική παγίδα που έστησε. Παρά το γεγονός ότι ο φόρος είχε ψηφιστεί από τον Δεκέμβριο του 2013, το υπουργείο Οικονομικών δεν έκανε απολύτως τίποτα περιμένοντας να περάσει η εκλογική μάχη του Μαΐου για να βεβαιώσει τα ποσά. Ακολουθώντας μια παλαιοκομματική τακτική τύπου «μην ενοχλείτε τους ψηφοφόρους πριν την κάλπη» έφτασε στο σημείο να σπρώχνει για μετά τις διπλές εκλογές όλες τις υποχρεώσεις, μεταξύ των οποίων και τον ΕΝΦΙΑ. Όταν πλέον φτάσαμε στον Ιούνιο, χρόνος για τη σωστή προετοιμασία δεν υπήρχε. Με την εκδίωξη του πρώην γενικού γραμματέα Χάρη Θεοχάρη, χάθηκαν αρκετές εβδομάδες ακόμη (αποκορύφωμα το γεγονός ότι χρειάστηκε πράξη νομοθετικού περιεχομένου για να οριστεί προσωρινός αντικαταστάτης του), με αποτέλεσμα να γίνουν τα εξής: Ουδέποτε ενημερώθηκαν οι φορολογούμενοι ότι πρέπει να δηλώσουν τους τακτοποιημένους ημιυπαίθριους, τις σοφίτες και τα πατάρια. Όταν άρχισε η «επικοινωνία» της σχετικής υποχρέωσης, είχαμε φτάσει ήδη στο τέλος Μαΐου, με αποτέλεσμα το υπουργείο Οικονομικών να καταφύγει στη γνώριμη λύση της… παράτασης. Η παράταση όμως έφερε και καθυστέρηση στην εκκαθάριση, με αποτέλεσμα οι δόσεις πληρωμής του φόρου από έξι να μειωθούν σε πέντε. Τώρα, το υπουργείο Οικονομικών τρέχει να παρακαλέσει την τρόικα να επιτρέψει το ξεχείλωμα της περιόδου αποπληρωμής ώστε οι πέντε δόσεις να γίνουν επτά, δηλαδή η περίοδος αποπληρωμής να φτάσει μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2015.
Ακόμη και να εξασφαλίσει το «πράσινο φως» των δανειστών, η διαδικασία εκ νέου υπολογισμού των δόσεων δεν θα είναι καθόλου απλή, καθώς όλα τα ειδοποιητήρια θα πρέπει να ετοιμαστούν από την αρχή. Ουδέποτε δόθηκε ουσιαστική λύση στο πρόβλημα με τα εκατοντάδες χιλιάδες λάθη που έχουν γίνει στα έντυπα Ε9. Λόγω έλλειψης χρόνου, το υπουργείο Οικονομικών κατέφυγε σε πρωτοφανείς πρακτικές. Φτάσαμε μια ημέρα πριν αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά, στο σημείο να διαβάζουμε απόφαση της γενικής γραμματείας δημοσίων εσόδων από την οποία προκύπτει ότι σε εκατοντάδες χιλιάδες περιπτώσεις, ο φόρος προκύπτει με… παραδοχές. Και μάλιστα παραδοχές εις βάρος του φορολογουμένου. Σε χιλιάδες εκκαθαριστικά, τα διαμερίσματα έχουν μετατοπιστεί στο… 6ο όροφο, επειδή ο ιδιοκτήτης ξέχασε να δηλώσει τον πραγματικό όροφο. Σε άλλα εκκαθαριστι-
2
για γκαφα ολικησ κανουν λογο κυβερνητικα στελεχη
κά, ο ιδιοκτήτης βρέθηκε να κατέχει το 100% ενός ακινήτου, επειδή δεν δήλωσε το πραγματικό ποσοστό ενώ σε άλλες περιπτώσεις ο επικαρπωτής βαφτίστηκε έχων και κατέχων την πλήρη κυριότητα. Όλα αυτά τα εκκαθαριστικά χρήζουν διορθώσεων. Όλοι αυτοί οι φορολογούμενοι θα τρέχουν, μόλις ανοίξει το ηλεκτρονικό σύστημα του Taxis, για νέα δήλωση και νέα εκκαθάριση του φόρου. Η λογική που επικράτησε ήταν πολύ συγκεκριμένη: βάλ’ τους να πληρώσουν περισσότερα από ό,τι πρέπει, για να πιεστούν να έρθουν να διορθώσουν το σωστό. Και να έλεγε κανείς ότι έχουν στηθεί υποδομές ώστε να φτιαχτεί ένα σωστό ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο… Πάλι το βάρος της ορθής δήλωσης πέφτει στον ιδιοκτήτη και στον λογιστή του. Πάλι το Ε9 και το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο θα συμπληρωθεί χωρίς να υπάρχει καμία πιστοποίηση ότι η πληροφορία που εισάγεται είναι η σωστή. Ουδείς πρόσεξε ότι στον ΕΝΦΙΑ δεν υπάρχει πρόβλεψη για έκπτωση σε περίπτωση εφάπαξ πληρωμής του φόρου. Φαίνεται ότι υπουργείο Οικονομικών δεν θέλει χρήματα μαζεμένα από αυτούς που μπορούν, γι’ αυτό δεν συμπεριέλαβε σε διάταξη την έκπτωση του 1,5%. Δεν υπήρξε χρόνος για να εξαιρεθούν εκκαθαριστικά με ακραία λάθη. Σε τέτοιες περιπτώσεις που ένας φόρος δοκιμάζεται για πρώτη φορά, δίνεται χρόνος στις υπηρεσίες να ανατρέξουν στη βάση και να εντοπίσουν ακραίες περιπτώσεις φορολόγησης. Το ότι βρέθηκε φορολογούμενος στον οποίο είχε καταλογιστεί φόρος 54 εκατομμυρίων ευρώ, ήταν καθαρά θέμα τύχης. Κάποιο… μάτι του Taxis εντόπισε ότι ο συγκεκριμένος είχε δηλώσει ως επιφάνεια τον αριθμό του ρολογιού της ΔΕΗ, με αποτέλεσμα ο φόρος να φτάσει στο διάστημα. Ο συγκεκριμένος φορολογούμενος γλίτωσε το ισχαιμικό επεισόδιο καθώς το εκκαθαριστικό του ουδέποτε ανέβηκε στο σύστημα. Κανονικά, θα έπρεπε να υπάρχει «κανόνας» εξαίρεσης ή επανεξέτασης εκκαθαριστικών από τη βεβαίωση.
3 4
1
Η… άσπρη τρύπα Έχοντας υποπέσει σε όλα αυτά τα λάθη, η κυβέρνηση αποφάσισε να χειριστεί το θέμα… επικοινωνιακά. Αρχικά διέρρευσε ότι υπάρχει «άσπρη τρύπα» και ότι τα έσοδα θα έφταναν στα 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ, κάτι που θα επέτρεπε στο υπουργείο Οικονομικών να προχωρήσει σε οριζόντιο «κούρεμα» της φορολογικής επιβάρυνσης. Για τους γνωρίζοντες, αυτό δεν ήταν παρά ένα σύντομο ανέκδοτο. Πώς ήταν σε θέση το υπουργείο Οικονομικών να γνωρίζει το μέγεθος της «άσπρης τρύπας» όταν ήξερε ότι σε χιλιάδες περιπτώσεις ο φόρος είχε στηριχτεί σε παραδοχές; Πώς ήταν σε θέση να γνωρίζει ότι μπορεί να εισπράξει τους φόρους μέσα σε ένα μόλις πεντάμηνο; Εδώ για το χαράτσι της ΔΕΗ δό-
θηκαν πέντε διμηνιαίες δόσεις, και πάλι περισσότεροι από ένα εκατομμύριο ιδιοκτήτες δεν κατάφεραν να αποπληρώσουν όλες τις δόσεις. Όταν φάνηκε ότι η «άσπρη τρύπα» είναι επικοινωνιακή φούσκα, έγινε η δεύτερη διαρροή. Αυτή τη φορά ειπώθηκε ότι θα υπάρχουν ελαφρύνσεις για τις ευπαθείς ομάδες. Μια προσεκτική ματιά όμως στον νόμο, φέρνει στο φως την αλήθεια: οι ελαφρύνσεις προβλέπονται από τον νόμο. Κανονικά, οι έχοντες εισόδημα κάτω από 9.000 ευρώ (με κτίσματα η επιφάνεια των οποίων δεν υπερβαίνει τα 150 μέτρα) πρέπει να έχουν έκπτωση φόρου 50%. Όσο για τα άτομα με αναπηρία και τους πολύτεκνους που πληρούν τα συγκεκριμένα κριτήρια, δεν πρέπει καν να πληρώσουν φόρο.
Το υπουργείο Οικονομικών ουδέποτε έλαβε υπόψη του τον νόμο για τον καταλογισμό του φόρου. Βεβαίωσε τα ποσά σε όλους (τώρα είναι που δεν υπάρχει «άσπρη τρύπα» ούτε για δείγμα) και τώρα υπόσχεται ότι θα κινήσει τη διαδικασία για να εξαιρέσει αυτούς που έπρεπε να είχε εξαιρέσει από την αρχή. Κατέρρευσε και αυτή η επικοινωνιακή στρατηγική. Διότι προέκυψε ότι όχι μόνο δεν προγραμματίζονται πρόσθετες ελαφρύνσεις αλλά, αντιθέτως, εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι θα μπουν σε μια απίστευτη ταλαιπωρία για να εξασφαλίσουν την έκπτωση που δικαιούνται βάσει νόμου. Να σημειωθεί και αυτό: Ο νόμος προβλέπει ότι δίδεται έκπτωση μόνο σε όσους δεν οφείλουν σε ασφαλιστικά ταμεία και εφο-
ρία. Πόσος χρόνος χρειάζεται για να ελέγξει το υπουργείο Οικονομικών και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών ποιος χρωστάει και ποιος όχι; Ποιος έχει υπαχθεί σε ρύθμιση και ποιος όχι; Μέχρι να τα βρουν, οι δικαιούχοι της έκπτωσης θα κουβαλούν ένα βάρος στην πλάτη τους, και αν χρειαστεί να εξασφαλίσουν φορολογική ενημερότητα, θα υποχρεωθούν να πληρώσουν έναν φόρο που δεν πρέπει να πληρώσουν. Η ανακοίνωση που εξέδωσε το απόγευμα της Δευτέρας το υπουργείο Οικονομικών ήταν γραμμένη σε εντελώς διαφορετικό ύψος. Αναγνωρίζει τα προβλήματα και υπόσχεται λύσεις. Νέα επικοινωνιακή στρατηγική; Οι πολίτες θα κρίνουν αν είναι αργά ή όχι.
12
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Πήραν των ομματιών τους Με τη μέθοδο «στρίβειν διά του αρραβώνος» την έκανε η πρώην ηγεσία του ΤΑΙΠΕΔ Έργο «εδώ και τώρα» ζήτησε η κυβέρνηση από τη νέα ηγεσία του ΤΑΙΠΕΔ, σε μια προσπάθεια να αποφύγει το στενό μαρκάρισμα της τρόικας για τις αλλεπάλληλες αποτυχίες στις αποκρατικοποιήσεις. Το ζήτημα όμως είναι ότι δεν φταίνε τόσο οι διοικήσεις όσο το γενικότερο πλαίσιο εντός του οποίου έχει σχεδιαστεί το ξεπούλημα της περιουσίας του ελληνικού λαού. Και το οποίο, το τελευταίο διάστημα, ιδιαίτερα μετά τις περιπτώσεις των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, έχει αρχίσει να… κλοτσάει δυνατά. Έτσι, και η τελευταία διοίκηση του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων ξεκίνησε τη θητεία της με λάθη, τα οποία προσπαθεί να «πουλήσει» ως επιτυχίες.
Η
νέα διοίκηση, που απαρτίζεται από τον Εμμανουήλ Κονδύλη, στη θέση του προέδρου, και τον Πασχάλη Μπουχώρη, στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, δεν έχει και πολλά περιθώρια κινήσεων. Μέχρι τα τέλη του χρόνου και βλέπουμε, λένε οι ειδικοί και δεν έχουν άδικο. Τι μπορεί να γίνει έως τότε; Τα μόνα προγράμματα που «παίζουν» είναι ο διαγωνισμός για τα περιφερειακά αεροδρόμια (αρχικά οι δεσμευτικές προτάσεις ήταν να υποβληθούν στα τέλη του 2013) καθώς και οι αντίστοιχοι διαγωνισμοί για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και τη ROSCO, την εταιρεία τροχαίου υλικού του ΟΣΕ. Με ιδιαίτερη τύχη μπορεί να ξεμπλοκάρει η υπόθεση του ΔΕΣΦΑ από τις Βρυξέλλες, παρά την περί του αντιθέτου προπαγάνδα από το Μαξίμου. Ακόμη και να ολοκληρωθούν όμως οι διαγωνισμοί αυτοί, το ΤΑΙΠΕΔ δεν μπορεί να περιμένει έσοδα μέσα στο 2014. Με τις τελικές προσφορές και για τα δύο προγράμματα να αναμένονται τον Σεπτέμβριο, ακόμη και στη θετικότερη εξέλιξη τα πρώτα κονδύλια θα μπουν στο κρατικό ταμείο στα μέσα του 2015. Και μέχρι τότε οι της τρόικας θα γκρινιάζουν άσχημα.
Φύγε εσύ, έλα εσύ Τότε, γιατί να αλλάξει η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ; ρωτούν ορισμένοι. Η απάντηση είναι ότι οι σχέσεις κυβέρνησης και διοίκησης είχαν φτάσει στο ώς εδώ και μη παρέκει. Στην κυβέρνηση κατηγορούσαν τη διοίκηση του Ντίνου Μανιατόπουλου ότι «δεν προχωρά τίποτα» και το ΤΑΙΠΕΔ κατηγορούσε κυβέρνηση και υπουργούς ότι δεν αφήνουν να προχωρήσει τίποτα για λόγους πολιτικού κόστους. Στο γενικότερο περιβάλλον πρέπει να συνυπολογίζεται το ότι όσοι διαγωνισμοί κατάφεραν να περάσουν από την Κομισιόν τελικά έφαγαν πόρτα στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όπου έχουν κατατεθεί κοντά στις 80 προσφυγές, με πιο πρόσφατη αυτή που τελικά έβαλε βέτο στην πώληση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ. Ο αποχωρήσας διευθύνων σύμβουλος Γιάννης Εμίρης, διαβλέποντας το αδιέξοδο (και το τέλος), πήρε μόνος του την πρωτοβουλία για
τα παλουκια τησ νεασ διορισμενησ διοικησησ
ένα προληπτικό χτύπημα, δηλώνοντας δημόσια μερικές ημέρες πριν πως για να προχωρήσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων η κυβέρνηση «πρέπει να γίνει δυσάρεστη». Ακολούθως, επισκέφτηκε τον Σαμαρά για να του πει πως δεν ενδιαφέρεται για την ανανέωση της θητείας του. Το Μαξίμου απάντησε με ένα ακόμη μεγαλύτερο άδειασμα: παρά την αντίθεση του ΤΑΙΠΕΔ στον φιλικό διακανονισμό μεταξύ ΟΛΠ και Cosco, η κυβέρνηση έδωσε το «Ok» ερήμην του ταμείου, έστω κι αν ο διακανονισμός προχωρά παρά το ότι αυτό επηρεάζει αρνητικά την υπόθεση του διαγωνισμού για το 67% του ΟΛΠ. Μάλιστα οι κυβερνητικοί έδωσαν την ευκαιρία το… χαρμόσυνο γεγονός του διακανονισμού να το ανακοινώσει το ΥΕΝ του «καλού» Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη και όχι οι… κακοί του ΤΑΙΠΕΔ. Στην πράξη, λοιπόν, η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ δεν αντικαταστάθηκε, όπως μας πούλησαν τα φιλοκυβερνητικά μίντια, αλλά αποχώρησε.
Όλα κοψοχρονιά Και για να πούμε την αλήθεια με το όνομά της, αυτό που «φταίει» είναι αυτό που εδώ και χρόνια λέμε στο «Π». Όταν μας είπαν ότι πρέπει να πουλήσουμε κάποια στοιχεία του Δημοσίου, στην κυβέρνηση υπερθεμάτισαν και βάλθηκαν να τα δώσουν όλα κοψοχρονιά. Χωρίς πρόγραμμα και χωρίς μελέτη. Γι’ αυτό και
τώρα εισπράττουν τη μία αποτυχία πίσω από την άλλη. Από την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, που αστόχησαν για (ακόμη και συνταγματικά) προφανέστατους λόγους, μέχρι τη ΔΕΗ, που στην κυβέρνηση «τρέμουν» για το πότε θα χρειαστεί να κάνουν το επόμενο βήμα. Φυσικά υπάρχει και η λίστα με τις… ενδιάμεσες αποτυχίες, που θα χρειαστεί λίγο ακόμη χρόνο μέχρι να επιβεβαιωθούν. Πρώτο παράδειγμα, η υπόθεση του ΔΕΣΦΑ όπου φταίει τόσο η σπουδή της κυβέρνησης να… ξεφορτωθεί μια εθνική ρυθμιστική αρχή όσο και οι τρικλοποδιές της Κομισιόν, που δεν είχε ξαναμελετήσει τέτοια υπόθεση. Γιατί ακόμη και η Πορτογαλία, που έχει τα τριπλάσια έσοδα από αποκρατικοποιήσεις, τον δικό της ΔΕΣΦΑ δεν τον πούλησε… Από πέρυσι έχει επιλεγεί η αζέρικη κρατική εταιρεία Socar ως ανάδοχος για το 66% του ΔΕΣΦΑ, αλλά είναι άγνωστο πότε η Ελλάδα θα λάβει την έγκριση της Κομισιόν για τη συναλλαγή. Προς το παρόν, ανταλλάσσονται επισκέψεις σε κορυφαίο κυβερνητικό επίπεδο, με τα παγωμένα χαμόγελα να διαδέχονται το ένα το άλλο. Ο λόγος; Η Socar είναι η αζέρικη… Gazprom, και στην Κομισιόν φοβούνται να βάλουν από την πίσω πόρτα τους μια αντίστοιχη περίπτωση για χατίρι της Αθήνας, την ώρα που κυνηγούν την ίδια τη ρωσική εταιρεία για μονοπωλιακή συμπεριφορά. Την ίδια ώρα, ο νέος διαγωνισμός για τη ΔΕ-
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
13
www.topontiki.gr
ΠΑ απέχει αρκετά από την προκήρυξη, ενώ εάν δεν ολοκληρωθεί, δεν μπορούν να προχωρήσουν ούτε τα ΕΛ.ΠΕ. Εάν σε αυτά συνυπολογιστεί το πολιτικό πρόβλημα της ΔΕΗ, τότε το πακέτο της ενέργειας πάει… περίπατο. Όμως και στην περίπτωση της TPAINOΣE (για την οποία το ξεπούλημα έχει οροφή τα 50 εκατ.. ευρώ) παραμένει άλυτο στην Κομισιόν το θέμα με τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, με αποτέλεσμα οι επενδυτές να αποχωρούν με πλαϊνά πηδηματάκια. Ήδη η γαλλική SNCF φέρεται να έχει αποσυρθεί ενώ και οι Ρώσοι το σκέπτονται. Οι επιπτώσεις είναι εμφανείς και στη ROSCO, που ενώ ξεκίνησε την κούρσα της αποκρατικοποίησης ως γκανιάν, σήμερα αναγκάζεται να διορθώνει βλάβες, χρησιμοποιώντας ανταλλακτικά από άλλα βαγόνια.
Αποκρατικοποίηση… Βενιζέλου Έτσι, στην κυβέρνηση επιδιώκουν να επιστρατεύσουν τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. Αν και προς το παρόν δεν έχει αποφασιστεί εάν η αποκρατικοποίηση θα γίνει με διαγωνισμό για την εκχώρηση του πλειοψηφικού πακέτου και του management, ή με δημόσια προσφορά μέσω του χρηματιστηρίου, οι κυβερνητικοί μιλούν για ένα πρόγραμμα που μπορεί να φέρει περισσότερο από 1 δισεκατομμύριο. Με μια διαφορά, τις διαστάσεις της οποίας πάλι δεν έχουν υπολογίσει: τον πρώτο λόγο στην αποκρατικοποίηση του «Ελ. Βενιζέλος» θα έχει η καναδική PSP Investments, που πέρυσι απόκτησε το 27% που είχε η Hochtief και διατηρεί τα δικαιώματά της στην ανάδειξη της διοίκησης. Και η οποία εάν δεν συμφωνεί με τις εξελίξεις, δύσκολα θα έχουμε σεφτέ… Με αυτά και με τ’ άλλα, παρά τις στρατιές των ακριβοπληρωμένων συμβούλων, το ΤΑΙΠΕΔ κατέχει αρνητικό ρεκόρ στην ολοκλήρωση διαγωνισμών. Μόνο για φέτος, είχαν προϋπολογιστεί 3,56 δισ. ευρώ, τα οποία σύντομα «μαζεύτηκαν» σε 2,5 δισ. και πλέον έχουν «κατέβει» στα 1,7-1,9 δισ. Φυσικά, με ελάχιστες ελπίδες να εισπραχτούν, αφού ακόμη και το ΔΝΤ παραδέχτηκε προ διμήνου ότι κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο… Την τελευταία τριετία, το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων είχε συνολικά έσοδα περί τα 3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περισσότερο από το 50% προέρχεται από τον ΟΠΑΠ (παραχώρηση άδειας VLTs, παράταση αδειών κ.λπ.). Την ίδια στιγμή, η Πορτογαλία μετράει υπερδιπλάσια έσοδα ενώ έχει καταφέρει να δώσει και τη δική της ΔΕΗ, χωρίς τόσα παρατράγουδα…
Φάουλ με το καλημέρα… Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η νέα διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ, διορισμένη με σαφή πολιτικά κριτήρια, καλείται να παρουσιάσει αποτέλεσμα, προτού οι εκτιμητές της τρόικας έρθουν να βαθμολογήσουν. Και βέβαια δεν μπορεί να αποφύγει τα λάθη, με πρώτο την υπόθεση των πανηγυρισμών για την πώληση του ακινήτου στην Αφάντου και δεύτερο την υπόθεση του ΟΔΙΕ. Στην υπόθεση της Αφάντου, τα κυβερνητικά ΜΜΕ πανηγύρισαν για την πώληση μιας έκτασης μεγαλύτερης από 3.000 στρέμματα και με διαμορφωμένο ένα από τα πιο γνωστά γήπεδα γκολφ παγκοσμίως έναντι 42 εκατ. ευρώ. Όσο δηλαδή έχει ένα καλοπλη-
επειγονται για αποτελεσμα πριν καταφθασει η τροϊκα
Τα μεταξωτά βρακιά, θέλουν και επιδέξιους κώλους...
ρωμένο διαμέρισμα στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης! Αυτό δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί επιτυχία, όσο κι αν το Μαξίμου έβαλε τα παπαγαλάκια του να θριαμβολογούν πως βρήκαν τους επενδυτές που θα ρίξουν 300 εκατ., στην περιοχή για να την αναπλάσουν και να χτίσουν 5άστερα ξενοδοχεία. Εάν αυτή η περίπτωση είναι μετρήσιμη, η υπόθεση του ΟΔΙΕ είναι κραυγαλέα. Στον διαγωνισμό για την παραχώρηση της άδειας στοιχηματισμού (στην πράξη δεν πωλείται ο Ιππόδρομος, αλλά μια άδεια διεξαγωγής ιπποδρομιακού στοιχήματος) τελικοί υποψήφιοι ανάδοχοι ήταν η γαλλική κρατική εταιρεία PMU και η ελληνική Intralot της οικογένειας Κόκκαλη. Λόγω του ότι η Intralot έχει δέσει τον ΟΔΙΕ με συμβόλαια τεχνολογικού παρόχου (όπως είχε κάνει και με τον ΟΠΑΠ) εδώ και χρόνια, η εταιρεία έχει θέσει νόμιμο δικαίωμα αποζημίωσης πάνω στο ακίνητο του ιπποδρόμου στο Μαρκόπουλο, που είναι και το μόνο περιουσιακό στοιχείο του ΟΔΙΕ. Με δυο λόγια, ζητώντας δεδουλευμένα αρκετών ετών, η Intralot ζητεί τον Ιππόδρομο. Και, παράλληλα, είναι και διεκδικητής της άδειας διεξαγωγής ιπποδρομιακού στοιχήματος που εκχωρεί το ΤΑΙΠΕΔ. Στη λήξη της προθεσμίας, οι Γάλλοι αποχωρούν και η Intralot καταθέτει προσφορά. Μαζί με αυτήν καταθέτει προσφορά το fund GFP. Όμως το ΤΑΙΠΕΔ δεν δέχεται την προσφορά, με το αιτιολογικό ότι είναι εκτός διαδικασίας. Η απόφαση της νέας διεύθυνσης του ΤΑΙΠΕΔ εγείρει σοβαρά ερωτήματα. Ενώ βρίσκεται με μία και μόνο προσφορά εντός διαδικασίας, η παρουσία μιας δεύτερης προσφοράς θα έπρεπε λογικά να λύνει τα χέρια ΤΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ του ΤΑΙΠΕΔ, ώστε:
1
ίτε να αξιολογήσουν και αυτήν την προε σφορά, ώστε να μην βρεθούν με μόνο μία και να αναγκαστούν να κηρύξουν άγονο τον διαγωνισμό (κανονικά ένας διαγωνισμός με μόνο μία προσφορά κηρύσσεται άγονος, και μόνο στο Ελληνικό προχώρησε κατά διεθνή πρωτοτυπία), είτε να καλέσουν τους δύο ενδιαφερόμενους να υποβάλουν νέες προσφορές. Παρ’ όλα αυτά, στο ΤΑΙΠΕΔ βιάστηκαν να μιλήσουν μόνο για μία προσφορά, αποσιωπώντας την άλλη, δείχνοντας έτσι, ότι εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα.
2
Δυστυχώς τα φάουλ συνεχίζονται… Αναγκαστικά το βάρος πέφτει στον τομέα των ακινήτων. Άμεσα το ΤΑΙΠΕΔ θα πρέπει να υποβάλει στην τρόικα έκθεση με τα εναλλακτικά σενάρια για τον πρώτο γύρο τιτλοποίησης μελλοντικών εσόδων (από τις πωλήσεις ακινήτων) που θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο, και στα σκαριά υπάρχει πρόταση για τη δημιουργία επενδυτικής εταιρείας ακινήτων. Πάντως η τρόικα «συνιστά» η τιτλοποίηση να απευθύνεται σε διεθνείς επενδυτές ακινήτων, κάτι που αναμένεται να ανοίξει αρκετά το παιχνίδι. Προϋπόθεση, βέβαια, θα είναι να εφαρμοστούν και τα «προαπαιτούμενα» της τρόικας ώστε ο έλεγχος και διαχείριση των ακινήτων να περάσει στη γ.γ. Δημόσιας Περιουσίας. Παράλληλα, από τον Σεπτέμβριο ξεκινά η νέα φάση ηλεκτρονικών δημοπρασιών του ΤΑΙΠΕΔ για την πώληση ακινήτων που περιλαμβάνουν ένα διατηρητέο κλασικό κτήριο στο πάρκο Τίβολι της Λιουμπλιάνα, τη λεγόμενη αγορά Μοδιάνο στη Θεσσαλονίκη και το νεοκλασικό στην Πάτρα.
17
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Από το αρχαίο βήµα του ιερού χώρου της Πνύκας, αγόρευσαν σπουδαίοι ρήτορες, στρατηγοί και πολιτικοί, όπως ο ∆ηµοσθένης, ο Θεµιστοκλής, ο Περικλής κ.ά.
Όχι μόνο φλας Την Εθνική οµάδα µπάσκετ επισκέφτηκε ο πρωθυπουργός (µεγάλη φωτό), και πολύ καλά έκανε. Το ίδιο είχε κάνει και για την Εθνική οµάδα ποδοσφαίρου λίγο πριν αυτή αναχωρήσει για το Μουντιάλ της Βραζιλίας. Ωραίες είναι οι επισκέψεις και οι φωτογραφίες µε τον µονίµως παρόντα σε αυτές τις τελετές υφυπουργό Αθλητισµού Γιάννη Ανδριανό, αλλά θα κάνουν κάτι ώστε να προπονούνται αξιοπρεπώς οι Εθνικές οµάδες; Αυτό το αχούρι που λέγεται προπονητικό κέντρο Αγίου Κοσµά, θα το φτιάξουν ή το έχουν αφήσει σε αυτά τα χάλια για να βρουν αφορµή να το ξεπουλήσουν;
Εξευτελισμός Πάντως, αν δεν γίνει κάτι, ας προγραµµατίσει – και χρηµατοδοτήσει – ορισµένα έργα η νέα περιφερειάρχης Αττικής, γιατί ωραίες είναι οι φωτογραφίες και τα ωραία λόγια για τις επιτυχίες των Εθνικών οµάδων, αλλά ας διαµορφώσουµε τις απαραίτητες συνθήκες για τις προπονήσεις τους. Σε µια χώρα που πριν από δέκα χρόνια διοργάνωσε Ολυµπιακούς Αγώνες, τώρα οι δυο βασικές Εθνικές οµάδες προπονούνται σε συνθήκες δεκαετίας του ’60! Μιλάµε για την απόλυτη ξευτίλα...
Όσο - όσο
Ποιος θα είναι επικεφαλής στο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι πρόεδρος ήδη και δεν θα χάσει µετά τις εκλογές αυτήν του µένου να αναλάβει τη θέση του Έλληνα επιτρόπου στο ευρωπαϊκό κονκλάβιο. Τότε θα παραιτηθεί φυτην ιδιότητα. σικά από υπουργός Εθνικής Άµυνας για να τοποθετη-
Μια και ο λόγος για αθλητικές εγκαταστάσεις, να επισηµάνουµε ότι έχουµε δει τον τελευταίο καιρό δηµοσιεύµατα γερµανικών και βρετανικών εφηµερίδων περί εγκατάλειψης των Ολυµπιακών χώρων, οι οποίοι κόστισαν τεράστια ποσά στον Έλληνα φορολογούµενο προκειµένου να στηθούν στην ώρα τους το 2004. Μόνο που παρόµοια δηµοσιεύµατα έχουν γίνει από πολλά ελληνικά ΜΜΕ κατά καιρούς, µε βασικό στόχο να αξιοποιηθούν (εκδηλώσεις, αθλητικές εγκαταστάσεις, παραχωρήσεις µε µακροχρόνιο µίσθωµα) ώστε να µη ρηµάζουν ανεκµετάλλευτα. Μου φαίνεται όµως ότι τα ξένα δηµοσιεύµατα έχουν σκοπό να ενθαρρύνουν την κυβέρνηση – δεν θέλει και πολύ – να τα βάλει όλα στο πλάνο µε την ονοµασία «ξεπουλάω όσο - όσο και ό,τι προλάβω».
Προσεγγίσεις Ξεκαθαρίσµατα
«Ντόρα, χάσαµε», λοιπόν, για να θυµηθούµε και τον Γιώργο Σουφλιά (αυτός δεν ήταν ο πρώτος που το είπε;) όταν έχασε την αρχηγία από τον Κώστα Καραµανλή. Εδώ, βέβαια, η Ντόρα έχασε τη θέση της επιτρόπου από τον Αβραµόπουλο, ελέω Σαµαρά φυσικά. Πώς θα αντιδράσει; Προς το παρόν κάνει µπάνια στην Κέρκυρα φιλοξενούµενη του φίλου της επιχειρηµατία Θόδωρου Βασιλάκη. Από φθινόπωρο, βλέπουµε. Πάντως, µην περιµένετε µεγάλα πράγµατα, αφού οι εκλογές (αν γίνουν τον Μάρτιο) θα είναι το πεδίο όπου θα ξεκαθαρίσουν οι λογαριασµοί... Και βέβαια, έπειτα από ήττα. Γιατί αλλιώς, φέξε µου...
KOYIZ
Αναφέρθηκα στην Περιφέρεια Αττικής και δεν µπορώ να µη σας πω για τη διαδικασία ανάληψης των καθηκόντων της νεοεκλεγµένης Ρένας ∆ούρου (µικρή φωτό). Έµαθα, λοιπόν, ότι η επίσηµη τελετή ορκωµοσίας προγραµµατίζεται να γίνει στον χώρο της Πνύκας, αν και το υπουργείο Πολιτισµού έχει αρχίσει εδώ και καιρό τα σούξου-µούξου, ενώ έχουν γίνει εκεί δεκάδες εκδηλώσεις και µάλιστα πολλές από αυτές είχαν και ιδιωτικό χαρακτήρα. Ελπίζω ο λεβέντης και καµαρωτός - καµαρωτός στην εµφάνιση και στο ύφος υπουργός Πολιτισµού κύριος Τασούλας να αναλάβει πρωτοβουλία να αποσυρθούν οι αντιρρήσεις των υπηρεσιών (εκτός κι αν είναι δικές του). Α, να µην το ξεχάσω! Στην τελετή φυσικά και δεν θα παρευρεθεί ο πρωθυπουργός (σιγά το νέο, θα µου πείτε). ∆εν ισχύει όµως το ίδιο για τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Βενιζέλο, ο οποίος – µου λένε συνεργάτες του – θα πάει εφόσον προσκληθεί, βεβαίως - βεβαίως... Να τες και οι προσεγγίσεις!!!
Κλίνατε επί δεξιά Στα µέσα Οκτωβρίου θα ετοιµάσει τις βαλίτσες του για τις Βρυξέλλες ο ∆ηµήτρης Αβραµόπουλος, προκει-
θεί πρόσωπο που θα προέρχεται από τη δεξιά πτέρυγα της Ν.∆., ώστε να συµβολίσει τη διεύρυνση εξ δεξιών που σχεδιάζει ο Σαµαράς. Πόσο πιο δεξιά πια;
Εικασίες
Ανένδοτη Μαθαίνω ότι οι υπουργοί Σταµάτης και Βορίδης ήταν πιο θετικοί σε αλλαγές στην τροπολογία που κατατέθηκε και ψηφίστηκε για τα ΜΜΕ και τις διαφηµιστικές εταιρείες. Εκείνη που ήταν ανένδοτη σε αλλαγές ήταν η κυβερνητική εκπρόσωπος – και πρώην δηµοσιογράφος – Σοφία Βούλτεψη. ∆εν είναι πρώτη φορά που δηµοσιογράφος πολιτικός δεν συνδράµει τις διεκδικήσεις των συναδέλφων του. Και από ό,τι φαίνεται, δεν θα είναι και η τελευταία…
Στην κουβέντα για τα «κλίνατε επί δεξιά» του Σαµαρά, µου ήρθε στον νου η κινητικότητα που επιδεικνύει ο άλλοτε ισχυρός παράγοντας του Μαξίµου – και πάντα φίλος του πρωθυπουργού – και ακροδεξιών πολιτικών πεποιθήσεων Μπαλτάκος. Ακούω ότι βλέπει οικονοµικούς παράγοντες, εκδότες και µεγαλοδηµοσιογράφους που ρέπουν προς τον ακροδεξιό λαϊκισµό, πολιτευτές αυτού του χώρου και άλλους περίεργους τύπους που θέλουν να αναστήσουν την πάλαι ποτέ Εθνική Παράταξη! Και όλη αυτή η προσπάθεια, λέει, ως ανάχωµα στη Χρυσή Αυγή (για να του έχουµε και... υποχρέωση, υποθέτω!). Τι λέει για όλα αυτά ο Σαµαράς; Θα σας γελάσω. Ότι δεν το πολεµάει το εγχείρηµα του φίλου του, αυτό είναι βέβαιο. Τα υπόλοιπα είναι εικασίες που δεν στοιχειοθετούνται...
Κολυμπήθρα ή Ποτάμι; Στο Ποτάµι και ο Στέφανος Μάνος; Στο Ποτάµι και ο Χάρης Θεοχάρης; Στο Ποτάµι και ο Θάνος Τζήµερος; Στο Ποτάµι και ο Παπαµαρκάκης; Στο Ποτάµι και ο Τζιώτης; Σαν τη διαφήµιση του δηµοσιογραφικού εργαστηρίου! Αν πάνε όλοι, αυτό δεν είναι ένα απλό ποτάµι, αλλά ο Νείλος! Όλους τους χωράει!
Ποντίφιξ
18
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Μού στη στργοκύα γκα
Ξέρουν, βλέπουν αλλά... σωπαίνουν Γνωστή εδώ και χρόνια σε κοινωνία και αστυνομία, η δράση των «μαφιόζων» της Μανωλάδας «Εμφύλιο» στις τάξεις του δικαστικού σώματος προκάλεσε η ομόφωνη αθώωση των κύριων κατηγορουμένων για τον τραυματισμό 28 μεταναστών εργατών στα φραουλοχώραφα της Μανωλάδας, τον Απρίλιο του 2013, από το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Πάτρας.
Η
απαλλαγή και των τεσσάρων κατηγορουμένων (του επιχειρηματία ο οποίος διαχειρίζεται τις φυτείες της φράουλας και των τριών Ελλήνων επιστατών) από την κατηγορία του «εργατικού τράφικινγκ», καθώς επίσης και η αθώωση του επιχειρηματία και ενός εκ των τριών επιστατών για τους πυροβολισμούς από τους οποίους τραυματίστηκαν 28 εργάτες από το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν (οι άλλοι δύο κατηγορούμενοι επιστάτες καταδικάστηκαν μεν σε πολυετείς ποινές κάθειρξης, αφέθησαν όμως ελεύθεροι λόγω του ανασταλτικού χαρακτήρα της ποινής), εκτός από τον κοινωνικό και πολιτικό αντίκτυπο, είχαν ως συνέπεια την άμεση παρέμβαση της προϊσταμένης της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου κ. Ευτέρπης Κουτζαμάνη, η οποία ζήτησε από το Μικτό Ορκωτό Εφετείο της Πάτρας να
«Εμφυλιοσ» στη δικαιοσυνη για την αθωωση των πιστολερο
της αποσταλεί άμεσα αντίγραφο της συγκεκριμένης αθωωτικής απόφασης, προκειμένου να διερευνηθεί αν συντρέχουν λόγοι κατάθεσης υποβολής αιτήματος αναίρεσης ως προς το αθωωτικό της σκέλος.
Κόντρα Εμμέσως πλην σαφώς, η προϊσταμένη της Εισαγγελίας ζητεί να διερευνηθεί το κατά πόσον η απόφαση των δικαστών και των ενόρκων, παρά την αντίθετη πρόταση του Εισαγγελέα της έδρας, ο οποίος είχε προτείνει την καταδίκη των κατηγορουμένων, στηρίχθηκε στο γράμμα του νόμου. Ανεξάρτητα από την επικρατούσα άποψη, πως στο θέμα του μακελειού της Μανωλάδας δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη, καθώς και στην κόντρα που έχει ξεσπάσει σε δικαστικούς και νομικούς κύκλους (με την αντιπαράθεση να κινείται στο πλαίσιο της εκατέρω-
θεν έκδοσης καυστικών ανακοινώσεων) σχετικά με το αν μεγαλύτερη βαρύτητα για τους εκπροσώπους της Δικαιοσύνης οφείλει να έχει το «γράμμα του νόμου» ή «το κοινό περί δικαίου αίσθημα», εκείνο το οποίο θα έπρεπε να απασχολεί τους κρατικούς φορείς και τις διωκτικές αρχές είναι πως ο τραυματισμός των μεταναστών εργατών στη Μανωλάδα ήταν απλώς το «κερασάκι στην τούρτα» του εργασιακού μεσαίωνα» που συντηρείται με τη σιωπηλή ανοχή όλων των εμπλεκομένων στην ευρύτερη περιοχή. Η δράση των «σκοτεινών κυκλωμάτων» στις φυτείες της Μανωλάδας, μιας μειοψηφίας αδίστακτων σύγχρονων δουλεμπόρων –πολλοί από τους οποίους δεν είναι καν ντόπιοι παραγωγοί, αλλά ενοικιαστές γης–, οι οποίοι δεν διστάζουν να εφαρμόσουν μαφιόζικες πρακτικές, ώστε να αναγκάσουν τους αλλοδαπούς εργάτες να εργαστούν κάτω από συνθήκες σκλαβιάς, με πενιχρά ημερομίσθια, είναι γνωστή εδώ και χρόνια τόσο στην τοπική κοινωνία όσο και στις αστυνομικές αρχές της περιοχής. Την εποχή της σποράς και συλλογής της σοδειάς, «καραβιές μεταναστών» κυρίως από χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπως το Μπανγκλαντές και το Πακιστάν, εργάζονται από την ανατολή έως και τη δύση του ήλιου, υπό το άγρυπνο και πολλές φορές άγριο βλέμμα Ελλήνων επιστατών –ανθρώπων του ιδιοκτήτη ή διαχειριστή της έκτασης– με μισθούς οι οποίοι μόλις και μετά βίας φθάνουν τα 20 ευρώ την ημέρα, όταν και όποτε καταβάλλονται. Οι μετανάστες διαμένουν σε πρόχειρα παραπήγματα από κόντρα πλακέ ή μουσαμά, που στερούνται των στοιχειωδών όρων υγιεινής.
Γνωστοί νταήδες Σε περίπτωση μάλιστα που κάποιος μετανάστης τολμήσει να διαμαρτυρηθεί για τις συνθήκες εργασίας, ή επειδή δουλεύει επί μήνες απλήρωτος, είτε απειλείται από τον εργοδότη πως θα τον καταγγείλει στην αστυνομία, αφού οι περισσότεροι εργάτες στερούνται άδειας παραμονής, είτε πέφτει θύμα ξυλοδαρμού από «ανθρώπους του γαιοκτήμονα». Ατράνταχτη απόδειξη των παραπάνω αποτελεί το γεγονός πως ένας εκ των τεσσάρων κατηγορουμένων στο μακελειό των φραουλοχώραφων κα-
τηγορείται επιπλέον για πρόκληση επικίνδυνων σωματικών βλαβών σε βάρος ενός Αιγύπτιου εργάτη, τον Αύγουστο του 2012. Ο 27χρονος μαζί με έναν ακόμα συνεργό του φέρονται, σύμφωνα με τις αστυνομικές αρχές, να βασάνισαν τον άτυχο μετανάστη, σφηνώνοντάς του το κεφάλι στην πόρτα ενός αυτοκινήτου και σέρνοντάς τον για απόσταση τουλάχιστον ενός χιλιομέτρου, επειδή ο Αιγύπτιος είχε διαμαρτυρηθεί για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας στις καλλιέργειες φράουλας. Παρ’ όλα αυτά, η εκδίκαση της συγκεκριμένης υπόθεσης ακόμα… εκκρεμεί. Θύματα επιθέσεων και προπηλακισμών από τα «κυκλώματα» που λυμαίνονται την περιοχή έχουν πέσει ακόμα και εκπρόσωποι μέσων μαζικής ενημέρωσης, οι οποίοι επιχείρησαν να κάνουν ρεπορτάζ σχετικά με τις συνθήκες εργασίας στις φυτείες. Τον Απρίλιο του 2011, ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Το Βήμα» Γ. Πουλιόπουλος και ο φωτογράφος Ι. Χατζησταύρου είχαν δεχθεί επίθεση από επιστάτες φυτείας, οι οποίοι δεν δίστασαν να εμβολίσουν με αγροτικό όχημα το Ι.Χ. των δημοσιογράφων και να αποσπάσουν διά της βίας τη φωτογραφική μηχανή και την κάρτα μνήμης, τις οποίες επέστρεψαν στους κατόχους τους ύστερα από ώρες και με παρέμβαση του διοικητή του Α.Τ. Βάρνας Ηλείας, αφού φυσικά είχαν προλάβει να διαγράψουν το επίμαχο υλικό. Επίσης, θύματα αντίστοιχων επιθέσεων έχουν πέσει κατά καιρούς ο διευθυντής της τοπικής εφημερίδας του Πύργου Ηλείας «Αυγή» Ανδρέας Καπογιάννης, ο δημοσιογράφος του ΑΝΤ1 Κώστας Φλαμής, ο πρόεδρος της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Μάριος Λώλος κ.ά. Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις τόσο των τοπικών παραγωγών της Βάρνας και Μανωλάδας, οι οποίοι βλέπουν την περιοχή τους και τις καλλιέργειές τους να δυσφημούνται εξαιτίας των κυκλωμάτων που λυμαίνονται την περιοχή, αλλά και του αρνητικού κλίματος το οποίο διαμορφώνεται από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης σχετικά με τις συνθήκες εργασίας των μεταναστών, η επίσημη πολιτεία αρκείται σε σπασμωδικές και αναποτελεσματικές ενέργειες που δεν μπορούν να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας και διαβίωσης των θυμάτων ενός σύγχρονου «εργασιακού τράφικινγκ».
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
19
www.topontiki.gr
Ο Ξένιος Δίας δεν μένει πια εδώ Εξευτελιστικές και απάνθρωπες, οι συνθήκες κράτησης στα κέντρα «φιλοξενίας» προσφύγων Στην Αρχαία Ελλάδα η φιλοξενία εθεωρείτο πράξη αρετής. Τους ξένους προστάτευαν ο Ξένιος Δίας, η Αθηνά η Ξενία και οι Διόσκουροι, ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης.Υπήρχε θεία απαίτηση για την περιποίηση των ξένων και εθεωρείτο αμάρτημα η κακή αντιμετώπισή τους. Η φιλοξενία ακολουθούσε μια ιεροτελεστία και παρεχόταν σε κάθε ξένο, ο οποίος, ανεξάρτητα από την τάξη στην οποία ανήκε, μπορούσε να μείνει σε ειδικό δωμάτιο, στον «ξενώνα».
Ο
ποιαδήποτε σύγκριση του χθες με το σήμερα, όσον αφορά στην αντιμετώπιση των προσφύγων και μεταναστών από το ελληνικό κράτος θα μπορούσε να θεωρηθεί όχι απλά άστοχη, αλλά ύβρις ως προς τους αρχαίους ημών προγόνους. Πριν από τέσσερις μήνες, η Οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρουσίασαν σε μια πολυσέλιδη έκθεση με τίτλο «Αθέατος Πόνος» τις εξευτελιστικές και απάνθρωπες συνθήκες κράτησης περισσότερων από 6.000 προσφύγων, οι οποίοι συνελήφθησαν από τις διωκτικές αρχές είτε κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων - σκούπα σε μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας είτε στην προσπάθειά τους να εισέλθουν παράνομα στη χώρα, διά ξηράς και θαλάσσης, θύματα των διεθνών κυκλωμάτων δουλεμπόρων. Οι ΓΧΣ πραγματοποίησαν επιτόπιες αυτοψίες, κατά τη διάρκεια του 2013 και στις αρχές του 2014, σε 7 κέντρα κράτησης, 27 αστυνομικά τμήματα συνοριακής φύλαξης, χώρους κράτησης του Λιμενικού και Προαναχωρησιακά Κέντρα σε όλη την Ελλάδα. Εξέτασαν χιλιάδες πρόσφυγες και κατέγραψαν συγκλονιστικές μαρτυρίες ανθρώπων, οι περισσότεροι από τους οποίους κρατούνται επί μήνες (πολλοί ξεπερνούν τους 10 μήνες) σε εγκαταστάσεις οι οποίες στερούνται τα στοιχειώδη όσον αφορά στις συνθήκες υγιεινής και ιατρικής περίθαλψης, δίχως κανένας να είναι σε θέση να τους ενημερώσει σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι… Μονάχα, αόριστα, ότι κάποια στιγμή στο μέλλον πρόκειται να απελαθούν.
Συγκλονιστικές ιστορίες Η έκθεση της Ανθρωπιστικής Οργάνωσης κατέγραψε συγκλονιστικές αφηγήσεις προσφύγων με σοβαρά παθολογικά και ψυχολογικά προβλήματα, οι οποίοι, μην αντέχοντας την
καθημερινή εξαθλίωση και ταπείνωση, καταλήγουν σε απονενοημένα διαβήματα, βάζοντας τραγικό τέλος στη ζωή τους. Οι αποκαλύψεις των συνθηκών κράτησης, οι καταδίκες της χώρας μας από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι συνεχείς συστάσεις των Ευρωπαίων Εταίρων για την άμεση βελτίωση των συνθηκών κράτησης των μεταναστών, οι οποίοι στερούνται άδειας παραμονής, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και τη δέσμευση της τότε ηγεσίας του υπουργείου Προστασίας
κολαφοσ για τη χωρα μασ η εκθεση των γιατρων χωρισ συνορα
του Πολίτη, για τη βελτίωση των συνθηκών. Τέσσερις μήνες μετά και με τη ροή προσφύγων στα παράλια του Ανατολικού Αιγαίου από την εμπόλεμη ζώνη της Μέσης Ανατολής να έχει τετραπλασιαστεί συγκριτικά με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι, η εικόνα που καταγράφεται στα επτά επίσημα κέντρα κράτησης που λειτουργούν υπό την εποπτεία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, χαρακτηρίζεται επιεικώς απογοητευτική. Αυτή την περίοδο σε τρία κέντρα, όπου επισήμως κρατούνται 1.450 μετανάστες αναμένοντας επί μήνες τη διοικητική τους απέλαση, δεν υπάρχει καμία υγειονομική κάλυψη. «Μιλάμε για κέντρα όπου δεσπόζουν οι επιδημίες ψώρας, οι λοιμώξεις του αναπνευστικού, τα γαστρεντερικά και μυοσκελετικά προβλήματα και οι δερματικές παθήσεις. Αντιλαμβάνεστε το τι συνεπάγεται η έλλειψη ιατρικού προσωπικού, για μία έστω εβδομάδα και όχι μακροχρόνια, όπως συμβαίνει στις συγκεκριμένες περιπτώσεις», λέει στο «Π» εθελοντής ιατρός ο οποίος έχει θητεύσει επί μήνες στα συγκεκριμένα
κέντρα κράτησης, αντιμετωπίζοντας τεράστιες ελλείψεις σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως το… σαπούνι.
Συνεννόηση με νοήματα Αλλά και στα κέντρα κράτησης, όπου μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ή ο ΕΟΠΥΥ έχουν αναλάβει την ιατρική κάλυψη των κρατουμένων, η συνεννόηση ιατρών και ασθενών γίνεται με… νοήματα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι από τα τέλη Ιουνίου έληξαν οι εξάμηνες συμβάσεις με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη των κοινωνικών λειτουργών, ψυχολόγων και μεταφραστών στα Κέντρα Κράτησης. «Οι συγκεκριμένες ειδικότητες, σε συνδυασμό με την ιατρική φροντίδα των τροφίμων, είναι αλληλένδετες και αναγκαίες για την ομαλή λειτουργία των Κέντρων Κράτησης. Φανταστείτε την εικόνα ενός ιατρού ο οποίος προσπαθεί να εξετάσει έναν ασθενή, π.χ., από τη Συρία, ο οποίος δεν γνωρίζει αγγλικά. Για να μην αναφερθούμε στις συνθήκες που επικρατούν στα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων, απ’ όπου λαμβάνουμε καθημερινά τις αναφορές απελπισμένων κοινωνικών λειτουργών οι οποίοι ζητούν βοήθεια!» αναφέρει στο «Π» ιατρός, επικεφαλής Ανθρωπιστικής Οργάνωσης, ο οποίος προτίμησε να διατηρήσει την ανωνυμία του (σ.σ.: τα στοιχεία του είναι στη διάθεση της εφημερίδας). Σοβαρές ελλείψεις παρατηρούνται και στην προμήθεια ειδών πρώτη ανάγκης (π.χ., είδη ατομικής υγιεινής) στους κρατουμένους που βρίσκονται στην ευθύνη της ΕΛ.ΑΣ. Όμως η καθυστέρηση που παρατηρείται στους απαιτούμενους διαγωνισμούς και οι εξονυχιστικοί –σε υπερβολικό βαθμό– έλεγχοι των ελεγκτικών επιτροπών έχουν ως συνέπεια οι ίδιοι οι κοινωνικοί λειτουργοί και γιατροί οι οποίοι εργάζονται στα κέντρα κράτησης και τα κρατητήρια να απευθύνονται οι ίδιοι σε ιδιωτικές εταιρείες, ευελπιστώντας στη… φιλευσπλαχνία τους . Το οξύμωρο είναι πως οι οικονομικοί πόροι για την ιατροφαρμακευτική κάλυψη και σίτιση των μεταναστών, οι οποίοι κρατούνται σε Προαναχωρησιακά Κέντρα, χώρους
πρώτης υποδοχής και κρατητήρια, αντλούνται από πακέτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δίχως να επιβαρύνουν ούτε ένα ευρώ τον κρατικό προϋπολογισμό. Πριν από λίγες ημέρες, η αρμόδια Επίτροπος για θέματα Εσωτερικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Σεσίλια Μάλστρομ επισκέφθηκε, συνοδεία των υπουργών Εμπορικής Ναυτιλίας και Προστασίας του Πολίτη κ. Βαρβιτσιώτη και Κικίλια το κέντρο υποδοχής προσφύγων στο Μοριά Μυτιλήνης, εκφράζοντας την «ικανοποίησή της για τις προσπάθειες που καταβάλλει η ελληνική κυβέρνηση για τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων» . «Μα δεν περιμέναμε από την κ. Μάλστρομ, η οποία κατά το παρελθόν είχε υπάρξει ιδιαίτερα επικριτική όσον αφορά στην αντιμετώπιση των προσφύγων από την ελληνική πολιτεία, να «καυτηριάσει» τη στάση της πολιτείας. Η κ. Μάλστρομ τον προσεχή Οκτώβριο αποχωρεί από τη θέση και, στοχεύοντας σε ανώτερα αξιώματα στην Ε.Ε., έχει ανάγκη από συμμάχους αυτή την περίοδο», αναφέρουν στο «Π» μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων. Η εισροή των μεταναστευτικών κυμάτων προς την Ελλάδα από τη φλεγόμενη Μέση Ανατολή, αλλά και τη σπαρασσόμενη από τις εμφύλιες συγκρούσεις Λιβύη, αναμένεται να κορυφωθεί, τους επόμενους μήνες. Βρίσκοντας την ελληνική πολιτεία παντελώς απροετοίμαστη! Ήδη τοπικοί φορείς και οργανώσεις για τα δικαιώματα των προσφύγων «κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου» για τις τραγικές συνθήκες κράτησης των προσφύγων σε πρόχειρα καταλύματα στα νησιά του ΒΑ και ΝΑ Αιγαίου (Χίος, Μυτιλήνη, Σάμος, Κως, Λέρος, Κάλυμνος και Σύμη) . Το «Π», δίνοντας προτεραιότητα στον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, θα επιμείνει και τις επόμενες εβδομάδες στην καταγραφή των συνθηκών διαβίωσης των προσφύγων, τις ενέργειες της ελληνικής πολιτείας, καθώς και στο λεπτό ζήτημα της χορήγησης πολιτικού ασύλου σε ευάλωτες ομάδες μεταναστών, οι οποίοι εισρέουν κατά χιλιάδες στη χώρα μας το τελευταίο χρονικό διάστημα.
21
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
E
να υ ε ρ
Θα μας ταΐζουν ότι γουστάρουν
Σ
το τραπέζι του Προκρούστη έχει μπει η δημόσια υγεία και η προστασία των καταναλωτών αφού ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα που βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση στις μυστικές συνομιλίες ΗΠΑ και Ε.Ε. για τη Διατλαντική Εμπορική και Επενδυτική Εταιρική Σχέση (TTIP) είναι αυτό της ασφάλειας τροφίμων. Στον τομέα αυτόν, η Ευρώπη έχει υπεροχή σε σχέση με τις ΗΠΑ αφού μέχρι σήμερα τα επιχειρηματικά λόμπι δεν δρουν ανεξέλεγκτα εξαιτίας της ισχυρής αντίστασης που έχει αναπτυχθεί από πολίτες και επιστήμονες. Το θέμα της ασφάλειας τροφίμων και οι εκπτώσεις στους κανονισμούς και τα πρότυπα έχουν τεθεί μετ’ επιτάσεως από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και με τις ευλογίες του Μανουέλ Μπαρόζο που επιδείκνυε ιδιαίτερη ευλυγισία σε τέτοια ζητήματα. Ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δεν έχει δείξει ακόμα δείγμα γραφής, το δεδομένο είναι όμως ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και τα θέματα που αφορούν άμεσα τη δημόσια υγεία βρίσκονται επί τάπητος. Όπως εύστοχα έχει επισημάνει ο Τζον Χίλαρι, εκτελεστικός διευθυντής της οργάνωσης War on Want, στην ειδική έκδοση για το τι είναι η συμφωνία ΤΤΙΡ που εκδόθηκε στα ελληνικά από το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, «η κατάργηση των ευρωπαϊκών κανονισμών για την ασφάλεια των τροφίμων αποτελεί προτεραιότητα των επιχειρηματικών λόμπι στις διαπραγματεύσεις για το ΤΤΙΡ. Από τη λίστα τους δεν λείπουν και οι περιορισμοί που αφορούν τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ), τα φυτοφάρμακα, το βοδινό κρέας με ορμόνες και τις αυξητικές ουσίες». Επί της ουσίας, η αμερικανική κυβέρνηση επιδιώκει μέσω της Διατλαντικής Εμπορικής και Επενδυτικής Εταιρικής Σχέσης να καταργηθούν οι αυστηρές προδιαγραφές που ισχύουν στην Ε.Ε., έτσι ώστε να αρθούν οι περιορισμοί που υπάρχουν στις εισαγωγές προϊόντων από τις ΗΠΑ. Τα ζητήματα που οι Αμερικανοί θέτουν εντόνως, είναι να επιτραπούν οι εισαγωγές στην Ευρώπη πουλερικών που έχουν υποστεί επεξεργασία με κοκτέιλ χλωρίνης και άλλων χημικών στοιχείων καθώς και οι εισαγωγές κρέατος που παράγεται με τη χρήση αυξητικών ορμονών. Να σημειωθεί ότι η συμφωνία TTIP, εάν επιτευχθεί, θα ορίζει τη μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερου εμπορίου στον πλανήτη, θα υποκαταστήσει την ισχύουσα νομοθεσία στις δυο πλευρές του Ατλαντικού και θα κάνει νόμους τού κάθε ευρωπαϊκού κράτους τους κανόνες του ελεύθερου εμπορίου που έχουν καθιερωθεί από τις πολυεθνικές.
Την κατάργηση των αυστηρών κανονισμών για τα τρόφιμα που ισχύουν στην Ε.Ε. ζητά η Αμερική
22
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
70%
όλων των μεταποιημένων τροφίμων που πωλούνται στα αμερικανικά σούπερ-μάρκετ περιέχει πλέον γενετικά τροποποιημένα συστατικά
90%
του βοδινού κρέατος στις ΗΠΑ παράγεται με τη χρήση βόειων αυξητικών ορμονών, οι οποίες έχουν συνδεθεί με διάφορα είδη καρκίνων στον άνθρωπο
80%
των βιομηχανικά επεξεργασμένων τροφίμων στις ΗΠΑ περιέχει γενετικά τροποποιημένα συστατικά.
7
από τις 13 αιτήσεις για καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών έχουν εγκριθεί από την Κομισιόν έπειτα από γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασφάλειας Τροφίμων
6
μόνο από τις 84.000 χημικές ουσίες που κυκλοφορούν στο εμπόριο των ΗΠΑ ελέγχονται από τον Αμερικανικό Οργανισμό Προστασίας του Περιβάλλοντος
1.200
χημικές ουσίες έχει απαγορεύσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στα καλλυντικά, ενώ μόνο 12 οι ΗΠΑ
600
συμβούλους έχουν τοποθετήσει οι πολυεθνικές στις αμερικανικές αντιπροσωπείες που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν
46 είναι οι διαπραγματευτές
εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
550
οργανώσεις στις ΗΠΑ ζήτησαν από το Κογκρέσο να μην επικυρώσει τη συμφωνία για ζώνη ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των χωρών του Ειρηνικού (TPP)
119
δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως εκτιμάται ότι θα είναι το όφελος για την Ε.Ε. από την υπογραφή της ΤΤΙΡ
95
δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως εκτιμάται ότι θα είναι το όφελος για την οικονομία των ΗΠΑ
Χλώρια, ορμόνες και άλλα «ορεκτικά» στο πιάτο μας
Σ
ύμφωνα με την ειδική έκδοση του Τζον Χίλαρι, εκτελεστικού διευθυντή της οργάνωσης War on Want, για το τι είναι η συμφωνία ΤΤΙΡ, οι ΗΠΑ ασκούν ισχυρότατες πιέσεις προκειμένου μέσω της Διατλαντικής Εταιρικής Σχέσης Εμπορίου και Επενδύσεων να επιτραπούν οι εισαγωγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοτόπουλου και γαλοπούλας που έχουν υποστεί επεξεργασία με χλώριο. Στις ΗΠΑ η πρακτική αυτή είναι ευρέως διαδεδομένη, με αποτέλεσμα το 1997 η Ευρωπαϊκή Ένωση να απαγορεύσει την εισαγωγή πουλερικών, απαγόρευση που παραμένει μέχρι σήμερα, παρά τις ισχυρότατες πιέσεις και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Η Ε.Ε. έχει παραμείνει σταθερή μέχρι σήμερα στη θέση αυτήν, παρά την εύκαμπτη στάση της Κομισιόν, όχι από άποψη, αλλά λόγω των ισχυρών αντιδράσεων που προβάλλουν επιστήμονες και πολιτικές ομάδες στο Ευρωκοινοβούλιο. Στις ΗΠΑ είναι συνήθης η πρακτική να πλένονται σε κοκτέιλ χλωρίνης και άλλων χημικών ουσιών τα πουλερικά προκειμένου να απολυμανθούν από παθογόνους μικροοργανισμούς. Η διαδικασία απολύμανσης τόσο των ολόκληρων όσο και των τεμαχισμένων πουλερικών ξεκινάει στο σφαγείο, όπου μετά τη σφαγή τα πουλερικά ρίχνονται μέσα σε δεξαμενές νερού εμπλουτισμένου με μείγμα που αποτελείται από διοξείδιο του χλωρίου, όξινο χλωριώδες νά-
τριο, φωσφορικό τρινάτριο και μείγμα υπεροξειδικών ενώσεων. Αντίθετα, στην Ε.Ε., οι κανόνες υγιεινής του κρέατος προβλέπουν ότι καμία άλλη ουσία δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται για την απομάκρυνση μικροοργανισμών από την επιφάνεια των κρεάτων εκτός του πόσιμου νερού ή του ατμού. Τα ευρωπαϊκά πρότυπα θεσπίστηκαν με στόχο να αποφευχθεί η ανεξέλεγκτη χρήση χημικών ουσιών που στην ουσία καλύπτουν τη μη τήρηση των απαιτούμενων κανόνων υγιεινής κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας των πουλερικών. Όπως επισημαίνουν οι ευρωπαϊκές επιστημονικές ενώσεις που είναι κατά της μεθόδου αυτής, είναι μύθος ότι με τη χρήση ενώσεων που περιέχουν χλώριο καταπολεμούνται παθογόνοι μικροοργανισμοί ενώ παράλληλα υπάρχουν μεγάλοι κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία εξαιτίας της επιβάρυνσης των πουλερικών με χημικές ουσίες που θα παραμείνουν. Να σημειωθεί ότι το χλώριο θεωρείται μεταξύ άλλων και ύποπτο για πρόκληση μεταβολών στον γενετικό κώδικα. Στην Ευρώπη, αντίθετα, τα πρότυπα που εφαρμόζονται για την καταπολέμηση των παθογόνων μικροοργανισμών και ειδικά της σαλμονέλας είναι πιο αυστηρά και ο λόγος που δεν έχουν υιοθετηθεί από τις ΗΠΑ είναι ότι αυξάνουν το κόστος παραγωγής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισήμως και στο ει-
«βλεποντασ και κανοντασ» η σταση τησ Ε.Ε.
Στο πιάτο μας κρέας με γαλακτικό οξύ Το πρώτο δείγμα της εύκαμπτης στάσης της Κομισιόν απέναντι στις απαιτήσεις των ΗΠΑ και των βιομηχανικών λόμπι αποκαλύφθηκε πριν από δυο χρόνια, όταν η Επιτροπή έδωσε το πράσινο φως για εισαγωγή από τις ΗΠΑ βοδινού κρέατος ψεκασμένου με γαλακτικό οξύ, παρά τις αντιρρήσεις αρκετών κρατών - μελών. Η απόφαση προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις των ενώσεων καταναλωτών, που έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου αφού η μέθοδος της απολύμανσης των κρεάτων με γαλακτικό οξύ είναι επικίνδυνη για την ανθρώπινη υγεία. Το γαλακτικό οξύ ανήκει στην ομάδα των συντηρητικών ουσιών Ε 200-299 που χρησιμοποιούνται προκειμένου να αποφευχθεί η αλλοίωση των τροφίμων από μικροοργανισμούς ενώ παράλληλα βοηθούν στην αύξηση του χρόνου διατήρησής τους. Οι παρενέργειες που μπορεί να έχει η μέθοδος αυτή απολύμανσης
είναι άκρως επικίνδυνες αφού η ουσία ελέγχεται μεταξύ άλλων για καρκινογένεση, αλλεργίες, κρίσεις άσθματος, εντερικές διαταραχές και εμφάνιση αναιμίας. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών (BEUC) κατήγγειλε ότι η άρση της απαγόρευσης ήταν αποτέλεσμα των έντονων πιέσεων που άσκησε η βιομηχανία και επισήμανε ότι υπάρχει ο κίνδυνος η μέθοδος να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να καλυφθούν κακές συνθήκες υγιεινής και με τον τρόπο αυτόν να «καθαρίζονται» τα κρέατα πριν από την εξέτασή τους από τον αρμόδιο κτηνίατρο. Τόνισε, μάλιστα, ότι, εάν έπρεπε να καταλήξει η Κομισιόν σε συμβιβασμό, θα έπρεπε να επιτρέψει τη χρήση γαλακτικού οξέος μετά την τελική εξέταση των σφαγίων από τον αρμόδιο κτηνίατρο, μετά δηλαδή την εγγύηση ότι το κρέας είναι κατάλληλο για κατανάλωση.
α ν υ ε
www.topontiki.gr
περιβάλλοντος και των συμφερόντων των καταναλωτών δεν θα αποτελέσει αντικείμενο των διαπραγματεύσεων». Ωστόσο και παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις, όπως σημειώνει ο Τζον Χίλαρι, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχουν μπει όλα τα θέματα και συγκεκριμένα από το ευρωπαϊκό σύστημα ελέγχου για τη χρήση των φυτοφαρμάκων μέχρι τις προβλέψεις για τα μεταλλαγμένα, από τις δικλίδες ασφαλείας για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες μέχρι την απαγόρευση κρέατος με ορμόνες.
Εθισμένοι στα χημικά
δικό κείμενο με ερωτήσεις - απαντήσεις για το τι διαπραγματεύεται η ΤΤΙΡ, προσπαθεί να διασκεδάσει τους φόβους του ισχυρού κινήματος κατά της συμφωνίας που έχει αναπτυχθεί υποστηρίζοντας ότι δεν είναι διαπραγματεύσιμα τα υφιστάμενα πρότυπα για τους καταναλωτές. Στη συνέχεια, όμως, και με ιδιαίτερα καλυμμένο τρόπο παραδέχεται ότι στη διαπραγμάτευση μπαίνουν τα πάντα. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Κομισιόν στο ενημερωτικό κείμενο: «Το να κάνουμε τους κανονισμούς μας πιο συμβατούς μεταξύ τους, δεν σημαίνει ότι ψάχνουμε τον μικρότερο κοινό παρονομαστή, αλλά ότι αναζητούμε τα σημεία στα οποία διαφέρουμε άνευ λόγου. Δεν θα υπάρξει συμβιβασμός όσον αφορά την ασφάλεια, την προστασία του καταναλωτή ή το περιβάλλον. Ωστόσο, θα υπάρχει προθυμία να εξεταστεί ρεαλιστικά κατά πόσο μπορούμε να βελτιώσουμε τα πράγματα και να συντονιστούμε καλύτερα». Όπως αποκαλύπτει εξάλλου στην ειδική έκδοση ο Τζον Χίλαρι, η Κομισιόν έχει πραγματοποιήσει πολλές μυστικές συναντήσεις με εκπροσώπους της βιομηχανίας τροφίμων που επιθυμούν διακαώς να αμβλύνουν τους κανονισμούς για την ασφάλεια των τροφίμων και γ’ αυτόν τον λόγο δεν είναι δυνατόν να της έχουμε εμπιστοσύνη όσον αφορά την υπεράσπιση της υγείας των καταναλωτών.
Κρέας με ορμόνες Πάνω από το 90% του βοδινού κρέατος στις ΗΠΑ παράγεται με τη χρήση αυξητικών ορμονών, οι οποίες έχουν συνδεθεί με διάφορα είδη καρκίνου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγόρευσε την εισαγωγή κρέατος με ορμόνες το 1988 πυ-
23
Eρ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
ροδοτώντας έναν εικοσαετή εμπορικό «πόλεμο» με τις ΗΠΑ. Η πρώτη εκεχειρία έγινε τελικά το 2012 όταν συμφωνήθηκε η Ε.Ε. να διατηρήσει την απαγόρευση εισαγωγών βόειου κρέατος με ορμόνες και ως αντάλλαγμα να αυξήσει την ποσόστωση για εισαγωγές βόειου κρέατος υψηλής ποιότητας χωρίς ορμόνες. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ και το πανίσχυρο λόμπι της κτηνοτροφίας, παρά τη συμφωνία που έχει επιτευχθεί, δεν έχουν σταματήσει τις υπόγειες πιέσεις προκειμένου να αρθούν οι περιορισμοί. Οι πληροφορίες λένε ότι τώρα τα επιχειρηματικά λόμπι πιέζουν προκειμένου η άρση του περιορισμού για την εισαγωγή κρέατος με ορμόνες να γίνει μέσω της ΤΤΙΡ, αφού χαρακτηρίζουν τα ευρωπαϊκά πρότυπα για το κρέας περιττούς φραγμούς για τις εμπορικές συναλλαγές. Η Κομισιόν στο ενημερωτικό κείμενο που έχει συντάξει για τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται στο πλαίσιο της Διατλαντικής Εταιρικής Σχέσης Εμπορίου και Επενδύσεων, και στο ερώτημα εάν τα ευρωπαϊκά σούπερ-μάρκετ θα γεμίσουν με κρέας από αμερικανικά ζώα τα οποία έχουν τραφεί με ορμόνες, απαντά ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί. Και πάλι, όμως, η απάντηση είναι με τέτοιο τρόπο διατυπωμένη που χωρά πολύ νερό. Συγκεκριμένα αναφέρει: «Οι διαπραγματεύσεις δεν θα θέσουν σε κίνδυνο την υγεία των καταναλωτών μας για εμπορικό κέρδος. Η αυστηρή νομοθεσία της Ε.Ε., όπως η νομοθεσία που σχετίζεται με τις ορμόνες, ή η νομοθεσία για την προστασία της ζωής και της υγείας του ανθρώπου, της υγείας των ζώων και της καλής διαβίωσης των ζώων ή του
Ένας από τους πιο σημαντικούς ευρωπαϊκούς κανονισμούς που απειλείται στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων είναι ο κανονισμός REACH για τα χημικά προϊόντα, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2007 με σκοπό την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από επικίνδυνες ουσίες που χρησιμοποιούν οι εταιρείες στη μεταποίηση και σε άλλες παραγωγικές διαδικασίες. Όπως σημειώνεται στο βιβλίο που εκδόθηκε στα ελληνικά με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, ο κανονισμός REACH βασίζεται στην αρχή της προφύλαξης και υποχρεώνει τους βιομηχάνους να αποδείξουν ότι μια χημική ουσία είναι ασφαλής προτού πάρουν έγκριση για την εμπορική της εκμετάλλευση. Αντιθέτως, ο αμερικανικός νόμος του 1976 για τον Έλεγχο των Τοξικών Ουσιών (Toxic Substances Control Act, TSCA) υποχρεώνει τη δημόσια ρυθμιστική αρχή να αποδείξει ότι μια χημική ουσία δεν είναι ασφαλής προτού περιορίσει τη χρήση της. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι ότι από το 1976 και μέχρι σήμερα ο Αμερικανικός Οργανισμός Προστασίας του Περιβάλλοντος έχει καταφέρει να επιβάλει ελέγχους σε μόλις έξι από τις 84.000 χημικές ουσίες που κυκλοφορούν στο εμπόριο στις ΗΠΑ. Όπως αναφέρεται στο βιβλίο του Τζον Χίλαρι, ενώ, για παράδειγμα, η Ε.Ε. απαγορεύει τη χρήση 1.200 ουσιών στα καλλυντικά, οι ΗΠΑ απαγορεύουν μόλις δώδεκα! Το καταπληκτικό είναι ότι, αν και εδώ και πολλά χρόνια ομάδες πολιτών στις ΗΠΑ αγωνίζονται προκειμένου να υιοθετηθούν ρυθμιστικοί κανόνες στα πρότυπα του ευρωπαϊκού κανονισμού, με την έναρξη των διαπραγματεύσεων για τη Διατλαντική Συμφωνία, υπάρχουν πιέσεις προκειμένου η Ε.Ε. να υποκύψει, να βάλει νερό στο κρασί της και να επιλέξει χαλαρότερους κανονισμούς κατά τα αμερικανικά πρότυπα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει την ουσιαστική ασυμβατότητα μεταξύ της ευρωπαϊκής και της αμερικανικής προσέγγισης, εξακολουθεί να καταβάλλει προσπάθειες για μια πιθανή «ρυθμιστική σύγκλιση και αναγνώριση στον τομέα των χημικών ουσιών» για λογαριασμό των επιχειρηματικών της εταίρων. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα συμβάλουν μετά χαράς σε αυτήν την προσπάθεια: είναι και δική τους επιδίωξη να χρησιμοποιήσουν την ΤΤΙΡ προκειμένου να καταργήσουν περιβαλλοντικούς κανονισμούς που – όπως υποστηρίζουν – τις τοποθετούν αδίκως σε μειονεκτική θέση έναντι των διεθνών ανταγωνιστών τους.
Η αρχή της προφύλαξης Στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων που διεξάγονται μεταξύ των Ευρωπαίων και των Αμερικανών εμπειρογνωμόνων είναι η «αρχή της προφύλαξης», η οποία αναφέρεται στο άρθρο 191 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κεντρικός στόχος των ΗΠΑ είναι να καταργηθεί η αρχή αυτή ανοίγοντας τον δρόμο σε αμφιλεγόμενα για τη δημόσια υγεία προϊόντα. Η φιλοσοφία του άρθρου 191 είναι ότι στην περίπτωση που τα επιστημονικά δεδομένα δεν επιτρέπουν πλήρη αξιολόγηση του κινδύνου, μπορεί να γίνει προσφυγή στην αρχή της προφύλαξης και να απαγορευθεί – ή να αποσυρθεί από την αγορά – η κυκλοφορία ενός προϊόντος που ενδεχομένως είναι επικίνδυνο. Το κρίσιμο στοιχείο που έχει να κάνει με την προστασία των καταναλωτών είναι ότι μεταφέρει το βάρος της απόδειξης της ασφάλειας του προϊόντος στην εταιρεία που θέλει να το κυκλοφορήσει στην αγορά. Αντιθέτως, στις ΗΠΑ, το βάρος της απόδειξης δεν το έχει η εταιρεία, αλλά οι κρατικές αρχές, οι οποίες μπορούν να απαγορεύσουν ένα προϊόν μόνον εάν αποδείξουν ότι είναι επικίνδυνο, με αποτέλεσμα εκ των πραγμάτων τα πρότυπα ασφάλειας τροφίμων να είναι πολύ κατώτερα από εκείνα της Ευρώπης Να σημειωθεί ότι η προσφυγή στην αρχή της προφύλαξης δεν γίνεται άκριτα, αλλά δικαιολογείται όταν πληρούνται τρεις προϋποθέσεις, και συγκεκριμένα ο εντοπισμός δυνητικά αρνητικών αποτελεσμάτων, η αξιολόγηση των διαθέσιμων επιστημονικών δεδομένων και η έκταση της επιστημονικής αβεβαιότητας. Η προσπάθεια των ΗΠΑ να καταργηθεί η αρχή της προφύλαξης γίνεται παρά το γεγονός ότι αυτή έχει αναγνωριστεί από διάφορες διεθνείς συμβάσεις και περιέχεται στη συμφωνία για την εφαρμογή μέτρων υγειονομικής και φυτοϋγειονομικής προστασίας που έχει συναφθεί στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
24
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Άµα δεν γελάει είναι γλυκούλης...
πολιτικη
25
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Μια ρετσίνα την ηµέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα
κουζινα
26
Σπορ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 αυγουστου 2014 www.topontiki.gr
Μεγάλες ομάδες με πολλά «μικρά αδελφάκια» «Πολυ-ιδιοκτησία», η νέα μόδα στις ποδοσφαιρικές επενδύσεις «Από τρελό και από Αλσατό μαθαίνεις την αλήθεια»: αυτή θα μπορούσε να είναι μια… καινούργια ποδοσφαιρική παροιμία.
Ο
Αρσέν Βενγκέρ είπε πολλά με λίγα λόγια σχολιάζοντας τον «δανεισμό» του Φρανκ Λάμπαρντ από την ομάδα της Νέας Υόρκης στη Μάντσεστερ Σίτι. «Είναι νόμιμο αυτό που συμβαίνει; Ο Φρανκ Λάμπαρντ πήγε στη Μάντσεστερ Σίτι, μέσω της Νέας Υόρκης. Αυτό που έχω ακούσει εγώ είναι πως η Μάντσεστερ Σίτι αγόρασε με 100 εκατομμύρια το φραντσάιζ της Νέας Υόρκης και σκοπεύει να κάνει το ίδιο με άλλες πέντε ομάδες υπό τη μορφή, δήθεν, συνεργασίας. Έτσι οι δορυφόροι θα ταΐζουν τη μητρική ομάδα». Αυτά είπε μεταξύ άλλων ο τεχνικός της Άρσεναλ, που υπεραμύνθηκε για μια ακόμα φορά του μοντέλου της δικής του ομάδας, η οποία λειτουργεί με βάση το οικονομικό και ποδοσφαιρικό πρότυπο ανάπτυξης που θέλει τις ομάδες να προχωρούν με δικούς τους πόρους, εξελίσσοντας παράλληλα νέους παίκτες. Σημειώνεται πως με την πολιτική αυτάρκειας του Αλσατού, η Άρσεναλ ξεχρέωσε το γήπεδό της, κάνοντας πρωταθλητισμό στην Αγγλία και κινούμενη διαρκώς σε επίπεδο Τσάμπιονς Λιγκ. Η Μάντσεστερ Σίτι δεν έκανε τίποτα παραπάνω από τη… μόδα της εποχής, δηλαδή την πολυ-ιδιοκτησία, και να δείξει στην ΟΥΕΦΑ πως μπορεί να κινήσει κεφάλαια χωρίς κυρώσεις από το financial fair play, όπως κάνει με τον δικό της τρόπο η Παρί Σεν Ζερμέν. Η πρωταθλήτρια Γαλλίας θέλει να πάρει τον Ντι Μαρία «δανεικό» για έναν χρόνο με 10 εκατ. ευρώ και να πληρώσει άλλα 50 εκατ. ευρώ του χρόνου στη Ρεάλ, όταν δεν θα έχει πρόβλημα υπέρβασης του μπάτζετ, όπως συμβαίνει αυτήν την εποχή, καθώς έχει ήδη δεσμεύσει 60 εκατ. ευρώ για τη μεταγραφή του Νταβίντ Λουίζ από την Τσέλσι.
Εμπορικά σήματα - Κεφάλαια - Παίκτες Αναφέρθηκαν ήδη τρία μεγάλα ποδοσφαιρικά κλαμπ, με σαφείς επεκτατικές διαθέσεις. Η Μάντσεστερ Σίτι του σεΐχη Μανσούρ, η Παρί Σεν Ζερμέν που ανήκει στο επιχειρηματικό κομμάτι της βασιλικής οικογένειας του Κατάρ και η Τσέλσι του Ρομάν Αμπράμοβιτς.
Για τη Μαν. Σίτι τα είπε όλα ο Βενγκέρ. Η μητρική εταιρεία που ελέγχει την Παρί Σεν Ζερμέν ετοιμάζει επενδύσεις στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, ενώ η Τσέλσι «συνεργάζεται» με την ολλανδική Φιτέσε ή Βίτεσε, στην οποία παραχωρεί 7-10 παίκτες ανά σεζόν με τη μορφή δανεισμού και έχει πρώτο λόγο σε κάθε καλό ποδοσφαιριστή της, όπως έγινε με τον Μάρκο Φαν Γκίγκελ, τον οποίο ήθελε ο Άγιαξ, αλλά ουδέποτε απέκτησε λόγω… Τσέλσι. Το μοντέλο της πολυ-ιδιοκτησίας με τις ιδιότυπες ποδοσφαιρικές πυραμίδες έχει κι άλλα «συμπτώματα», χαμηλότερου προφίλ από αυτά που προαναφέρθηκαν. Ο Τζαμπάολο Πάτσο, ιδιοκτήτης της Ουντινέζε, έχει άλλες δύο ομάδες υπό τον έλεγχό του. Η μία είναι η ισπανική Γρανάδα και η άλλη η αγγλική Ουόντφορντ. Η Σταντάρ Λιέγης, την οποία αντιμετώπισε ο Παναθηναϊκός, έχει άλλα 5 «αδερφάκια» στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, ομάδες δηλαδή που ελέγχονται από τον μεγιστάνα Βέλγο ιδιοκτήτη της Ρολάν Ντισατέλε. Την Ουίπεστ της Ουγγαρίας, την Καρλ Τσάις Ιένα (με ένδοξο παρελθόν ως ομάδα της Ανατολικής Γερμανίας), την Τσάρλτον της Αγγλίας, την Αλκορκόν της Ισπανίας και την Σεντ Τρουιντέν του Βελγίου, «θυγατρική» της Σταντάρ.
μεγιστανεσ επενδυουν σε δυο ή και περισσοτερες ομαδεσ
Αρσέν Βενγκέρ, ο τεχνικός της Άρσεναλ Ο Μαλαισιανός δισεκατομμυριούχος Βίνσεντ Ταν πήρε τη βρετανική Κάρντιφ και πρόσφατα είδε φως και μπήκε στην ποδοσφαιρική αγορά της Βοσνίας, θέτοντας υπό τον έλεγχό του τη Σαράγεβο, την αντίπαλο του Ατρομήτου στα προκριματικά του Γιουρόπα Λιγκ. Μένει να διαπιστωθεί αν θα επιχειρήσει και στην ομάδα της Βοσνίας ό,τι και σ’ εκείνη της Ουαλίας, που σε μια νύχτα αποφάσισε να της αλλάξει τα χρώματα και το έμβλημα, για να έχει ένα ολοκαίνουργιο εμπορικό σήμα να εκμεταλλευτεί. Τι ωθεί τους «μεγιστάνες» να «επενδύουν» σε δύο, τρεις ή και περισσότερες ομάδες, αρκετές εκ των οποίων δεν είναι και πρώτα ονόματα; Το να ελέγχουν 30 επαγγελματίες και 80-100 «φυντάνια» των Ακαδημιών της καθεμιάς, είναι μια απλή εκδοχή. Δεν είναι ασήμαντη, αλλά υπάρχουν πιο ρεαλιστικές απαντήσεις. Τους συμφέρει να ελέγχουν περισσότερα του ενός εμπορικά σήματα, να κινούν κεφάλαια, πραγματικά ή λογιστικά, από τη μια εταιρεία στην άλλη, να «παίζουν» με τηλεοπτικά δικαιώματα, να έχουν πρόσβαση σε περισσότερα του ενός στοιχηματικά πεδία, να βγαίνουν στο μεταγραφικό παζάρι από πολλές πόρτες και φυσικά να φτιάχνουν υποδομές με χαμηλό κόστος.
Καμιά απάντηση Σ’ αυτού του είδους τις επιχειρηματικές δραστηριότητες η ΟΥΕΦΑ δεν έχει προς το παρόν απάντηση. Απλώς παρατηρεί τους διάφορους «μεγιστάνες» να μεταφέρουν χρήμα από μητρικές σε θυγατρικές ομάδες και αντίστροφα. Της αρκεί το γεγονός πως δεν αγωνίζονται στην ίδια κατηγορία στα πρωταθλήματα των χωρών τους ή ότι δεν της έτυχε ακόμα να βρεθούν στην ίδια ευρωπαϊκή διοργάνωση. Φροντίζουν πάντως και οι ίδιες οι ομάδες να μη δίνουν τέτοιου είδους δικαιώματα. Η «συνεργασία» της Τσέλσι με τη Φιτέσε, για παράδειγμα, υφίσταται υπό τον όρο – με τη μορφή «συμφωνίας κυρίων» – ότι η ολλανδική ομάδα θα… αποφεύγει το Τσάμπιονς Λιγκ, στο οποίο κάθε σεζόν βρίσκεται η ομάδα του Λονδίνου. Το πάρε - δώσε με τις ΗΠΑ σε εμπορικό και επενδυτικό επίπεδο, τα κεφάλαια από τους Σαουδάραβες, τους Μαλαισιανούς, τους Ρώσους, και σε λίγο εκείνα των Κινέζων, αλλάζουν το τοπίο στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.
Οι ομάδες υπηρετούν το μάρκετινγκ των ανωνύμων εταιρειών στις οποίες ανήκουν, πολύ περισσότερο από όσο το μάρκετινγκ υπηρετεί τις ομάδες. Η αγορά έχει ανοίξει σε όλο τον πλανήτη για τα ποδοσφαιρικά μεγαθήρια, εξ ου και οι περιοδείες τους σε Κίνα, Ιαπωνία, Μαλαισία, Ινδία, Εμιράτα, ΗΠΑ, χωρίς να λογαριάζουν το κόστος της καταπόνησης των παικτών. Πριν από έναν χρόνο ο εκτελεστικός διευθυντής της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Εντ Γούντγουορντ, που άφησε τον Ντέιβιντ Μόγιες χωρίς μεταγραφές (μόνο με τον Φελαϊνί), έλεγε: «Η Λίβερπουλ έχει να πάρει 20 χρόνια πρωτάθλημα και πουλάει σχεδόν όσα προϊόντα πουλάμε και εμείς. Δεν χρειάζεται να ξοδεύουμε κάθε χρόνο για να κάνουμε πρωταθλητισμό». Η λογική του αποδείχθηκε καταστροφική για τη Μαν. Γιουνάιτεντ, που έμεινε εκτός Τσάμπιονς Λιγκ και, αν το ξαναπάθει, τα έσοδά της από τις εμπορικές συμφωνίες θα μειωθούν δραματικά. Ο Μόγιες έφυγε σαν «μαύρο πρόβατο» και τη θέση του πήρε ο Λούις Φαν Γκάαλ, που μια από τις πρώτες τοποθετήσεις του ήταν: «Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ λειτουργεί τα τελευταία χρόνια με όρους εμπορικής εταιρείας. Είναι ώρα να την κάνουμε να λειτουργήσει και πάλι με όρους ποδοσφαιρικού κλαμπ». Λίγες μέρες αργότερα ο Γούντγουορντ έλεγε: «Θα γίνει ό,τι πει ο Φαν Γκάαλ. Δεν θα πετάξουμε χρήματα, αλλά έχουμε να ξοδέψουμε για την πραγματική ενίσχυση της ομάδας». Η απάντηση στις «πυραμίδες», η αποκατάσταση της ισορροπίας ανάμεσα στην ποδοσφαιρική και εμπορική λειτουργία των ομάδων μπορεί να έρθει περισσότερο από την «κουλτούρα» των κλασικών ευρωπαϊκών μεγάλων κλαμπ, παρά από τις αμφιλεγόμενες νόρμες της ΟΥΕΦΑ, που από τη μια πανηγυρίζει για την αύξηση των δικών της εσόδων και από την άλλη προσπαθεί να δείξει ότι μπορεί να επέμβει κανονιστικά στο πανηγύρι της πολυ-ιδιοκτησίας και των λοιπών επενδυτικών φαινόμενων, που έχουν εκτινάξει τον τζίρο του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου σε επίπεδα που δύσκολα ελέγχονται και εμπεριέχουν το κίνδυνο να δημιουργούνται «φούσκες», οι οποίες, αν σκάσουν, δεν θα κάνουν μόνο κρότο, αλλά θα δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία όλου του συστήματος.
Σπορ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
27
www.topontiki.gr
«Δανεικοί» στο συρτάρι Παγώνει «προς το παρόν» η υπόθεση των δανεικών ποδοσφαιριστών Οι δανεικοί ποδοσφαιριστές ήταν σημείο τριβής στη Σούπερ Λιγκ, τη σεζόν που πέρασε. Για επικοινωνιακούς ή και αγωνιστικούς λόγους, ο Παναθηναϊκός ήταν αυτός που σήκωσε το θέμα, στοχεύοντας στον Ολυμπιακό, ο οποίος είχε παραχωρήσει παίκτες σε διάφορες ομάδες της μεγάλης κατηγορίας (Πλατανιάς, Εργοτέλης, Καλλονή, ΠΑΣ Γιάννινα, Λεβαδειακός, Πανιώνιος, Άρης).
Δ
ανεικούς είχε δώσει και ο ΠΑΟΚ σε Βέροια, Πλατανιά, Λεβαδειακό – σαφώς λιγότερους όμως από τον Ολυμπιακό. Μάλιστα η ΠΑΕ Παναθηναϊκός έκανε μια αξιόλογη μελέτη επί του θέματος και κατέθεσε πλήρη φάκελο με προτάσεις στη Σούπερ Λιγκ για τον αριθμό και το καθεστώς παραχώρησης δανεικών ποδοσφαιριστών. Συζήτηση για το ζήτημα δεν έγινε στη Λίγκα και πολύ περισσότερο δεν πάρθηκαν αποφάσεις για περιορισμό του φαινομένου. Το οξύμωρο της υπόθεσης είναι πως, για την τρέχουσα σεζόν, αυτός που άνοιξε τον χορό των δανεικών είναι ο Παναθηναϊκός, που έδωσε 5 ποδοσφαιριστές στη Νίκη Βόλου και πιθανότατα θα παραχωρήσει έναν ακόμα στην ίδια ομάδα. Το επιχείρημα των «πράσινων» είναι απλό: αφού δεν άλλαξε το καθεστώς των δανεικών, λειτουργούμε με αυτό που υπάρχει.
Είναι βέβαιο πως θα ακολουθήσει ο Ολυμπιακός, που έχει να δώσει αρκετούς ποδοσφαιριστές. Απλά αυτήν τη φορά δεν θα αντιμετωπίσει την περσινή ένταση της κριτικής του Παναθηναϊκού πάνω στο θέμα αυτό. Στον ίδιο δρόμο θα κινηθεί και ο ΠΑΟΚ, που ναι μεν θα δώσει τον κύριο όγκο των δανεικών στον Αιγινιακό της Β’ Εθνικής, με τον οποίο συ-
η πρακτικη του δανεισμου ισχυει σ' ολο το κοσμο
νεργάζεται, αλλά θα του περισσέψουν και 3-4 για τη μεγάλη κατηγορία. Η πρακτική του δανεισμού ποδοσφαιριστών ισχύει σε όλα τα πρωταθλήματα του κόσμου. Οι ομάδες παραχωρούν παίκτες με δανεισμό για τρεις λόγους: α. Για να τους δώσουν την ευκαιρία να αγωνίζονται και να μην τους έχουν στον πάγκο ή την εξέδρα. β. Για να ξεφορτωθούν μέρος ή όλο το ποσό του συμβολαίου τους. γ. Για να καρπωθούν κάποιο ποσό για το «ενοίκιο», κάτι που σπάνια συμβαίνει στην Ελλάδα, αλλά αποτελεί πρακτική των μεγάλων ευρωπαϊκών ομάδων. Πιθανότατα θα υπάρξει… ειρήνη πάνω στο συγκεκριμένο θέμα στην τρέχουσα σεζόν. Όχι μόνον επειδή μπήκε στον χορό των δανεισμών ο Παναθηναϊκός αλλά διότι αρκετές από τις λεγόμενες μεσαίες και μικρομεσαίες ομάδες της κατηγορίας περιμένουν να «ξεφορτώσουν» παίκτες οι μεγάλες ομάδες για να τους πάρουν δανεικούς. Η μοναδική ΠΑΕ που έχει ξεκαθαρίσει πως δεν παίρνει δανεικούς παίκτες από ομάδες της Σούπερ Λιγκ είναι η Skoda Ξάνθη. Αυτό δεν σημαίνει πως θα είναι η μόνη που δεν θα αποκτήσει δανεικούς.
Ξεκινάει τη σεζόν με 11 εκατ. ευρώ Ο αποκλεισμός του Παναθηναϊκού από τα play off του Τσάμπιονς Λιγκ, σιγουρεύει έσοδα περίπου 11 εκατ. ευρώ για τον Ολυμπιακό, από το market pool της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης. Στο ποσό αυτό προστίθενται για κάθε ομάδα τα οικονομικά μπόνους από τους βαθμούς (200.000 ευρώ η νίκη και 100.000 ευρώ η ισοπαλία συν 1,3 εκατ. ευρώ για τη συμμετοχή στους ομίλους) που παίρνουν στους αγώνες καθώς και το σύνολο σχεδόν των εισπράξεων από τα εντός έδρας ματς. Αν οι «πράσινοι» περνούσαν στα play off
και στη συνέχεια στο Τσάμπιονς Λιγκ, το ποσό των 11 εκατ. ευρώ θα μοιραζόταν σε αναλογία 60-40 στις δύο ομάδες. Συνεπώς οι «ερυθρόλευκοι» έχουν και σοβαρούς… οικονομικούς λόγους για τον αποκλεισμό του Παναθηναϊκού από τη μεγάλη ευρωπαϊκή διοργάνωση και τη «μετάθεσή του» στον τελευταίο προκριματικό για το Γιουρόπα Λιγκ. Ο Παναθηναϊκός είναι αυτός που έχασε αρκετά χρήματα, τα οποία είχε ανάγκη. Πέρα από την προοπτική των αρκετών εκατομμυρίων ευρώ του Τσάμπιονς Λιγκ, έχασε 2,1 εκατ. ευρώ που θα έβαζε στο
ταμείο του αν προκρινόταν στα play off του Τσάμπιονς Λιγκ εις βάρος της Σταντάρ Λιέγης. Τα χρήματα αυτά θα πάνε στο ταμείο της βελγικής ομάδας. Τώρα πλέον οι «πράσινοι» προσβλέπουν στο Γιουρόπα Λιγκ αρκεί να αποκλείσουν τον αντίπαλο που θα τους προκύψει από την αυριανή κλήρωση. Τα χρήματα όμως σ’ αυτή τη διοργάνωση από το market pool είναι σαφώς λιγότερα. Στη σεζόν που πέρασε ήταν 2,5 εκατ. ευρώ, ποσό που πήρε ολόκληρο ο ΠΑΟΚ, καθώς ήταν η μοναδική ελληνική ομάδα που έπαιξε στο Γιουρόπα Λιγκ.
Ειδικότητα: Αντ’ αυτού Ο Ιάκωβος ή Τζακ Αγγελίδης είναι το καινούργιο πρόσωπο, σε διοικητικό επίπεδο, στο ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Ο Κύπριος δικηγόρος, σύμβουλος χρηματοπιστωτικών οργανισμών, με σπουδές σε ΗΠΑ και Καναδά, είναι ο νέος πρόεδρος της ΠΑΕ ΠΑΟΚ. Ο Ιβάν Σαββίδης τον έκανε «μεταγραφή» από τη Μακάμπι του Τελ Αβίβ, στην οποία ο Αγγελίδης έκανε κουμάντο για μια πενταετία –από το 2009–, λειτουργώντας ως άμεσος και έμπιστος συνεργάτης του ιδιοκτήτη της ομάδας Μιτς Γκόλντχαρ. Ο τελευταίος έχει να λέει πως ο Κύπριος τα κατάφερε 100% σε διοικητικό και οικονομικό επίπεδο. Σε πρώτη ανάγνωση, ο Αγγελίδης μπαίνει σε απόλυτα όμοια κατάσταση με κείνη που λειτουργούσε στη Μακάμπι. Ο Γκόλντχαρ έχει την έδρα των επιχειρήσεών του στον Καναδά, όπου και βρίσκεται τις περισσότερες μέρες του χρόνου. Συνεπώς, ο φίλος και συνεργάτης του, Τζακ, λειτουργούσε αντ’ αυτού. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Σαββίδη, που έχει την έδρα των επιχειρήσεών του στη Ρωσία. Εκεί περνάει τον περισσότερο χρόνο του ο ιδιοκτήτης του ΠΑΟΚ, αλλά σε τακτά χρονικά διαστήματα πηγαίνει και στη Θεσσαλονίκη. Πέρα από αυτό όμως, ο Αγγελίδης καλείται να διαχειριστεί τα χρέη του ΠΑΟΚ προς το Δημόσιο. Η πρόταση του Σαββίδη για καταβολή 11 εκατ. ευρώ τοις μετρητοίς, για το πρωτογενές χρέος, με την προϋπόθεση να διαγραφούν οι προσαυξήσεις, δεν έγινε δεκτή από το υπουργείο Οικονομικών και… την τρόικα, μέχρι στιγμής τουλάχιστον. Συνεπώς μένει το συνολικό χρέος των περίπου 30 εκατ. ευρώ (με τις προσαυξήσεις), το οποίο πάει στις αρμοδιότητες του νέου προέδρου της ΠΑΕ. Και κάθε άλλο παρά μικρό «στοίχημα» είναι για το νέο στέλεχος του ΠΑΟΚ.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
29
www.topontiki.gr
Περιβαλλοντικά εγκλήματα κατ’ εξακολούθηση Απόφαση -σταθμός του Πλημμελειοδικείου Θήβας Τον περασμένο μήνα, μια απόφαση του Πλημμελειοδικείου Θήβας (ποινές και πρόστιμα για τη μόλυνση του Ασωπού) έφερε και πάλι στην επιφάνεια τα κατ’ εξακολούθηση περιβαλλοντικά εγκλήματα τα οποία συντελούνται σε βάρος – κατά κύριο λόγο – των επόμενων γενεών.
Η
εν λόγω απόφαση έκρινε ενόχους σε πρώτο βαθμό εκπροσώπους επτά εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, για υποβάθμιση του περιβάλλοντος κατ’ εξακολούθηση, από την οποία δημιουργήθηκε κίνδυνος βαριάς σωματικής βλάβης και θανάτου. Η μόλυνση του Ασωπού, ωστόσο, δεν είναι το μόνο (ας αναλογιστούμε τι συμβαίνει στο Θριάσιο) περιβαλλοντικό έγκλημα στην Ελλάδα. Και για τη συντέλεση τέτοιων εγκλημάτων υπεύθυνοι δεν είναι μόνο οι «φυσικοί αυτουργοί», δηλαδή οι εταιρείες που ρυπαίνουν. Εγκληματική είναι επίσης και η αδράνεια των «αρμόδιων» φορέων, που φθάνει έως την ανοχή και τη συγκάλυψη τεράστιων περιβαλλοντικών καταστροφών, με ανυπολόγιστες συνέπειες για το περιβάλλον και την ανθρώπινη ζωή. Η απόφαση - καταπέλτης του δικαστηρίου της Θήβας δεν είναι, δυστυχώς, ο κανόνας. Είναι κοινή η πεποίθηση ότι στη χώρα μας η περιβαλλοντική νομοθεσία δεν εφαρμόζεται ή όπου εφαρμόζεται έχει καθαρά αποσπασματικό χαρακτήρα.
Παράδειγμα προς αποφυγή Μια χαρακτηριστική περίπτωση εγκληματικής αδράνειας της πολιτείας και των φορέων που έχουν στην αρμοδιότητά τους τη φροντίδα του περιβάλλοντος είναι η… πονεμένη ιστορία του Εθνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ). Ο εν λόγω οργανισμός θεσπίστηκε ως κοινοτική υποχρέωση το 2001 με τον νόμο 2939 για την εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων. Ωστόσο, παρά τις κοινοτικές επιταγές, πήρε δέκα ολόκληρα χρόνια η διαδικασία σύστασής του! Θα περίμενε, λοιπόν, κανείς, μετά από αυτήν τη δεκαετή «προετοιμασία» ο ΕΟΑΝ να λειτουργεί άψογα. Όμως, ακόμη και σήμερα, αυτός ο εποπτικός οργανισμός βρίσκεται υπό διαμόρφωση και σε μια διαρκή διαδικασία…
στελέχωσης. Ένα απτό αποτέλεσμα αυτής της εγκληματικής αδράνειας και κωλυσιεργίας είναι πως ακόμη και σήμερα δεν έχει γίνει η δημιουργία μητρώου εισαγωγέων - παραγωγών τοξικών προϊόντων τα οποία κυκλοφορούν και χρησιμοποιούνται ευρέως. Για παράδειγμα, η πολιτεία (ΥΠΕΚΑ) και ο υπαγόμενος σ’ αυτήν ΕΟΑΝ εξακολουθούν και σήμερα να μη γνωρίζουν τις ακριβείς ποσότητες συσσωρευτών που εισάγονται - παράγονται και κατ’ επέκταση αγνοούν την ακριβή ποσότητα αυτών όταν καθίστανται απόβλητα. Αυτό, προφανώς, συνιστά μια εγκληματική αδράνεια καθώς στην προκειμένη περίπτωση η ανεξέλεγκτη απόρριψη των αποβλήτων από τους συσσωρευτές ευθύνεται για την καταστροφή του εδάφους και των υπόγειων υδάτων. Στο πλαίσιο αυτής της αδράνειας, θα πρέπει να σημειωθεί ανθεί και το φαινόμενο της παράνομης διακίνησης των επικίνδυνων αποβλήτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία. Οι ευθύνες των αρμόδιων οργάνων, ξεκινώντας από το ΥΠΕΚΑ, είναι τεράστιες. Αν και είναι πασίγνωστο ότι το 1/3 του επικίνδυνου αποβλήτου των συσσωρευτών συλλέγεται παράνομα, με τεράστια «μαύρα κέρδη» για τους παράνομους διακινητές, μα και με τεράστια επιβάρυνση για το περιβάλλον, οι… αρμόδιοι παραμένουν αδρανείς, αφήνοντας το παρεμπόριο να ανθεί και το περιβάλλον να καταστρέφεται ανεπανόρθωτα.
η πολιτεια αδρανει προσ χαριν μεγαλοσχημων ημετερων
Βρε, τρώνε μέχρι και απ’ τα σκουπίδια
Ο κύριος Αγαπητίδης Από τη νομοθεσία ο ΕΟΑΝ εποπτεύεται από τον υπουργό ΠΕΚΑ. Αυτός διορίζει και την πλειονότητα του διοικητικού του συμβουλίου. Υπό αυτήν την έννοια και δεδομένου ότι ο
υπουργός Γ. Μανιάτης γνωρίζει την κατάσταση, αντιλαμβάνεται κανείς πόσο βαθιά έχουν φτάσει οι ρίζες των συμφερόντων ώστε να είναι σε θέση να εξασφαλίζουν την ανοχή – στην καλύτερη περίπτωση – ενός ολόκληρου υπουργείου. Μια ανοχή που διαιωνίζει και επιδεινώνει το πρόβλημα. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι ο υπουργός περιβάλλει με ανεξήγητη εμπιστοσύνη και διατηρεί στη θέση του τον πρόεδρο του Δ.Σ. του ΕΟΑΝ κ. Αγαπητίδη, παρ’ ό,τι αυτός αποπέμφθηκε από το Δ.Σ. του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ). Για το ΚΑΠΕ κρίθηκε ακατάλληλος, σε αντίθεση με τον ΕΟΑΝ, για τον οποίο κρίθηκε ικανός και επαρκής. Προφανώς, αυτή η ανακολουθία δείχνει το χείριστο πρόσωπο των ισορροπιών που αναζητούνται για τη… λειτουργία ενός ανυπόληπτου πελατειακού κράτους. Κάτι που επίσης αξίζει να σημειωθεί είναι ότι, όπως λένε οι γνωρίζοντες, «χειριστές» της εθνικής πολιτικής για την ανακύκλωση είναι μια «κλειστή» ομάδα 3 προσώπων, στις πλάτες των οποίων στηρίζεται και ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΟΑΝ κ. Αγαπητίδης. Μάλιστα η προστασία που απολαμβάνει είναι τέτοια που ακόμη και ο έλεγχος του ΕΟΑΝ που ζήτησε ο Γ. Μανιάτης από τον επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης κ. Ρακιντζή μετατράπηκε σε πολιτικό πυροτέχνημα προκειμένου να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη και την εύλογη απαίτησή της να χυθεί άπλετο φως σε σκιές που πλανώνται πάνω από τον ΕΟΑΝ και τα στελέχη του. Τα αποτελέσματα όλων αυτών είναι πασιφανή: η εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων βρίσκεται σε πραγματικό αδιέξοδο, και μάλιστα επικίνδυνο καθώς θέτει ως μοναδικό κριτήριο το κέρδος, δηλαδή την εμπορική αξία των αποβλήτων για τα εργοστάσια ανακύκλωσης…
30
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Πόλεμος αόρατων χαφιέδων Παγκόσμιος τεχνολογικός ανταγωνισμός μεταξύ κατασκόπων με θύμα την ιδιωτικότητα Το τσουνάμι αποκαλύψεων για την υπόθεση κατασκοπείας των ΗΠΑ εις βάρος της Γερμανίας από διπλό πράκτορα βάζει εκ νέου μπουρλότο στις γερμανοαμερικανικές σχέσεις.
H
Μέρκελ πιέζεται από τα ΜΜΕ της χώρας της για πιο έντονη αντίδραση έπειτα απ’ όσα είδαν το φως της δημοσιότητας αυτές τις μέρες όσον αφορά τη στρατολόγηση από τις ΗΠΑ πράκτορα της Γερμανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, ενώ το γερμανικό κοινοβούλιο διεξάγει ήδη έρευνα τους τελευταίους μήνες για ενδεχόμενη κατασκοπεία εις βάρος Γερμανών πολιτών και πολιτικών από την αμερικανική NSA. Οι εξελίξεις, όμως, στο θέμα των υποκλοπών και της κατασκοπείας είναι ραγδαίες, με την τεχνολογία να ξεπερνάει σχεδόν όλους τους σκοπέλους για τους «κλέφτες δεδομένων». Πριν από λίγους μήνες, σε ένα συνέδριο στο Κάπιτολ Χιλ της Ουάσιγκτον έγινε παρουσίαση των τελευταίων μεθόδων υποκλοπής. Στους παρευρεθέντες δόθηκαν «καθαρά» κινητά και τους ζητήθηκε να κάνουν κλήση και να συνομιλήσουν. Με το που ολοκλήρωσαν τη συνομιλία, σχεδόν αμέσως οι υπεύθυνοι της παρουσίασης «έπαιξαν» στους εμβρόντητους παρευρισκόμενους τους μαγνητοφωνημένους διαλόγους. Και όχι μόνο! Απέδειξαν ότι είχαν τη δυνατότητα συλλογής και ό,τι άλλου μπορούσε να υπάρχει στα τηλέφωνα: βίντεο, e-mail, μουσική, τηλεφωνικό κατάλογο, sms, έγγραφα, τα πάντα. Παρόμοια τεχνολογία χρησιμοποιείται από τις κρατικές υπηρεσίες κατασκοπείας διεθνώς και στρέφεται εναντίον των «αντιπάλων» χωρών, συχνά χρησιμοποιώντας ως ενδιάμεσους παρανόμους εκτός μυστικών υπηρεσιών. Πρόκειται για τις τελευταίες εξελίξεις στον πόλεμο κατασκόπων που θα τις ζήλευε και ο... Τζέιμς Μποντ. Τα νέα «υπερόπλα» είναι αθόρυβες συσκευές που όχι απλώς υποκλέπτουν συνομιλίες, αλλά «συλλαμβάνουν» τα σήματα των κινητών κι εν συνεχεία τα αποκρυπτογραφούν αρπάζοντας όλα τα δεδομένα.
Κινητή «ρουφήχτρα» Από τη μια πλευρά βρίσκονται οι ισχυρότερες μυστικές υπηρεσίες του κόσμου, όπως της Κίνας, της Ρωσίας, του Ισραήλ, της Γαλλίας και τελευταία και του Ιράν. Η μία στρέφεται εναντίον της άλλης αλλά και η καθεμιά παρατάσσεται για τη μάχη της κατασκοπείας απέναντι στις αμερικανικές υπηρεσίες (CIA, FBI, NSA). Ο Κρίστοφερ Σογκόιαν, από τους κορυφαίους στις ΗΠΑ στον τομέα των ψηφιακών τεχνο-
Κανενα τηλεφωνο ή ταμπλετ δεν ειναι πια ασφαλες
λογιών κατασκοπείας και πρώην χάκερ, θεωρεί ότι στον συγκεκριμένο πόλεμο κερδίζουν οι «κακοί» (αν το δει κανείς, βέβαια, από την αμερικανική σκοπιά). Την ίδια άποψη συμμερίζονται πολλοί αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών, μόνο που δεν το «διαφημίζουν» δημόσια. Είναι, άλλωστε, προφανές το γιατί κανείς δεν καίγεται να ενημερώνει επαρκώς την κοινή γνώμη για τέτοια «ευαίσθητα» ζητήματα, τα οποία άπτονται φυσικά των δικαιωμάτων ιδιωτικότητας του κάθε πολίτη, αλλά και της εθνικής ασφάλειας. Σε έναν παγκοσμιοποιημένο πλανήτη, όμως, λίγα πράγματα μένουν μυστικά. Τα σκάνδαλα για μαζικές παρακολουθήσεις, αρχής γενομένης από τον Σνόουντεν, διαδέχονται το ένα το άλλο, ενώ διέρρευσαν και όλες οι πληροφορίες για το τελευταίο εξελιγμένο κατασκοπευτικό όπλο, ειδικά μεταξύ μυστικών υπηρεσιών, το StingRay. Τι είναι το StingRay; Μια «μετακινούμενη» καμουφλαρισμένη κεραία που μιμείται τη λειτουργία των κεραιών κινητής τηλεφωνίας. Με την ενεργοποίησή του το StingRay μπορεί αμέσως να «πιάσει» τα σήματα απ’ όλα τα κινητά τηλέφωνα (και tablets) που είναι στο βεληνεκές του. Όπως ακριβώς θα έκανε και μια κεραία κινητής. Το StingRay (ή, με άλλες εμπορικές ονομασίες, KingFish, Harpoon κ.λπ.) μετακινείται ή τοποθετείται εύκολα ακόμα και πάνω σε όχημα,
«συνεργάζεται» και με άλλους πύργους κινητής τηλεφωνίας επεκτείνοντας την ακτίνα δράσης του, ενώ έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να υποκλέπτει διαλόγους που γίνονται μέσω τηλεφώνων, αλλά να «ρουφάει» όλα μα όλα τα δεδομένα: το σήμα, τις συνομιλίες, τις «επαφές» του κινητού, τα sms, τις φωτογραφίες, τα αρχεία, το αρχείο κλήσεων και ηλεκτρονικών πληρωμών, μέχρι και τους κρυπτογραφημένους κωδικούς. Κι όλα αυτά γίνονται με τρόπο ώστε ακόμα και μυστικές υπηρεσίες να βραχυκυκλώνουν για να βρουν ποιος κρύβεται πίσω από τις συγκεκριμένες μαζικές παρακολουθήσεις. Με λίγα λόγια, οτιδήποτε μπορεί να υπάρξει σε μια συσκευή τηλεφώνου ή tablet καταλήγει στο αδηφάγο «στομάχι» του StingRay. Και το «μυστικό» του είναι ότι ουσιαστικά δεν αναζητεί το StingRay τα κινητά τηλέφωνα, αλλά τα κινητά είναι αυτά που... ψάχνουν το StingRay. Ακριβώς επειδή τα κινητά διαρκώς αναζητούν σήμα μέσω της κοντινότερης κεραίας, ακόμα κι όταν βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής. Φυσικά, μόνο όποιος έχει τις ανάλογες υποδομές μπορεί εν συνεχεία να επεξεργαστεί μια τέτοια υπερπληθώρα δεδομένων. Υπάρχει, βέβαια, και η δυνατότητα μεμονωμένης στόχευσης ενός τηλεφώνου, όμως αυτό ήταν έτσι κι αλλιώς ήδη εφικτό.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
31
www.topontiki.gr
Με τη νέα τεχνολογία, δηλαδή, δεν χρειάζεται κάποιος να στοχεύει μόνο σε ένα συγκεκριμένο κινητό ή σε κάμποσες δεκάδες ή εκατοντάδες συσκευές. Το StingRay (στα αγγλικά, «δηλητηριώδες σαλάχι») μπορεί σαν πανίσχυρη ηλεκτρική σκούπα να συλλέγει, ταυτόχρονα, τη «σοδειά» απ’ όσες συσκευές βρίσκονται στην ακτίνα δράσης της κεραίας που καλύπτει μια συγκεκριμένη περιοχή και άνω του χιλιομέτρου. Τα κινητά, μάλιστα, δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούνται τη δεδομένη στιγμή, μπορεί ακόμη να είναι και απενεργοποιημένα. Ωστόσο, η υποκλοπή όλων των δεδομένων γίνεται δίχως πρόβλημα.
«Γδυνουν» ακομη και απενεργοποιημενες συσκευες
Οι σκιώδεις χάκερ Ο πρώην αναπληρωτής διευθυντής του FBI Τιμ Μέρφι πιστεύει ότι είναι βέβαιο πως παρόμοια τεχνολογία χρησιμοποιείται όχι μόνο από τις ΗΠΑ (NSA και αστυνομία), αλλά πλέον κι από ξένες υπηρεσίες πληροφοριών εναντίον αμερικανικών στόχων τόσο στο εξωτερικό όσο και μέσα στις ΗΠΑ. Τέτοιοι «ανιχνευτές» βρέθηκαν πρόσφατα κρυμμένοι σε στύλους φωτισμού στο πάρκινγκ σημαντικών εταιρειών άμυνας στην Ουάσιγκτον, όπως και σε σημεία στο Πάλο Άλτο, την πρωτεύουσα της Σίλικον Βάλεϊ. Το FBI κλήθηκε, ερεύνησε, αλλά δεν κατάφερε να ανακαλύψει με ποιου την εντολή τοποθετήθηκαν εκεί οι «κεραίες». Και η εξήγηση είναι σχετικά απλή... Από τέτοιες σκοτεινές ιστορίες δεν θα μπορούσε να λείψει και το... εμπόριο. «Σκιώδεις» χάκερ, κυρίως από την Ευρώπη, πουλούν δεδομένα στους ενδιαφερομένους, που είναι κατά κύριο λόγο μυστικές υπηρεσίες διαφόρων χωρών. Αυτός ο τρόπος συναλλαγής επιτρέπει στους «μεγαλοπελάτες», που είναι οι τελικοί παραλήπτες, να κρύβονται ευκολότερα. Τα ίχνη τους χάνονται χάρη στη «βρόμικη» τεχνική δουλειά ξένων ειδικών που ξέρουν να καμουφλάρονται μέσα από περίπλοκες διαδικασίες.
Την άκουσα!
Πόλεμος κατασκόπων Σύμφωνα με τους ειδικούς σε θέματα κρατικής ασφάλειας, οι βασικοί εχθροί των ΗΠΑ στην ηλεκτρονική κατασκοπεία είναι οι «Τρεις Μεγάλοι», δηλαδή Κίνα, Ρωσία και Ισραήλ. Οι τρεις αυτές χώρες, μάλιστα, είχαν υποδειχθεί από τη CIA ως οι πιο επικίνδυνες για κυβερνο-απειλές στην έκθεση της Υπηρεσίας για το 2013. Τα τελευταία χρόνια, όμως, και το Ιράν εξελίχθηκε σε σημαντικό αντίπαλο. Σύμφωνα με προ διετίας δημοσίευμα της «Ουάσιγκτον Ποστ», η «Χεζμπολά είχε χρησιμοποιήσει, με τη βοήθεια Ιρανών, βάσεις δεδομένων κινητών τηλεφώνων για να σπάσει ένα δίκτυο κατασκοπείας της CIA στη Βηρυτό». Είναι το πολύπλοκο, αλλά παραδοσιακό, παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι. Η τεχνολογία StingRay ξεπερνά τις γνωστές σημερινές μεθόδους κρυπτογράφησης. Παράλληλα, κυκλοφορούν και συσκευές... αντικατασκοπίας που
μπορούν να ανιχνεύσουν αν ένα StingRay είναι στραμμένο προς αυτές και τις στοχεύει. Η αγωνία των αξιωματούχων των μυστικών υπηρεσιών έγκειται στο ότι οι νέες τεχνολογίες τείνουν να τους βάζουν σε αμυντική θέση και να τρέχουν σε κάποιες περιπτώσεις πίσω από τις εξελίξεις. Για τις μυστικές υπηρεσίες, άλλωστε, το σημαντικότερο είναι τα δικά τους «μέσα» να είναι μπροστά από αυτά των αντιπάλων. Ο φρενήρης πόλεμος μεταξύ κατασκόπων είναι για τους πολλούς αθόρυβος και αόρατος. Σπάνιες είναι οι περιπτώσεις που πράγματα βγαίνουν στη φόρα, όπως το 1998 που ένας Ρώσος διπλωμάτης πιάστηκε να υποκλέπτει μέσα στο αρχηγείο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Όπως διέρρευσε αργότερα, ο Ρώσος φορούσε κάτω από τα ρούχα του ένα καλωδιωμένο γιλέκο που τον είχε μετατρέψει σε κινούμενη ανθρώπινη κεραία!
Καυτά σημεία παρακολουθήσεων Σύμφωνα με τη CIA, οι ξένες μυστικές υπηρεσίες βρίσκονται διαρκώς σε αναζήτηση των ιδανικών σημείων πρόσβασης που επιτρέπουν την καλύτερη υποκλοπή των επικοινωνιών. Παραδοσιακά, η κύρια βάση των τεχνικών κατασκοπείας μεταξύ κρατών είναι τα κτήρια πρεσβειών, προξενείων και στρατιωτικών βάσεων. Αποτελούν κυρίαρχο έδαφος και προσφέρουν τη μεγαλύτερη ασφάλεια. Όπως, για παράδειγμα, η ρωσική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, που σύμφωνα με τους καχύποπτους Αμερικανούς είναι ιδανικά τοποθετημένη ώστε να συγκεντρώνει σήματα σε έναν λόφο πάνω από την καρδιά της αμερικανικής πρωτεύουσας. Ή η πρεσβεία του Ισραήλ, που «έτυχε» να βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο κτήριο της Ίντελσατ, της εταιρείας που εποπτεύει πάνω από 50 δορυφόρους επικοινωνιών των ΗΠΑ και άλλων χωρών. Το σημείο, εξάλλου, όπου βρίσκεται το κινεζικό προξενείο στην Τιχουάνα του Μεξικού προσφέρει την ιδανική απόλυτη ηλεκτροκάλυ-
ψη ολόκληρης της Νότιας Καλιφόρνιας, όπως σημειώνει το επίσημο Εγχειρίδιο Απειλών των ΗΠΑ (Intelligence Threat Handbook). Χάρη στον Σνόουντεν, πάντως, όλος ο κόσμος γνωρίζει πια ότι η Αμερική πρωτοστατεί στο να «ακούει τα πάντα», κυρίως από το αρχηγείο της NSA στο Μέριλαντ, αλλά και από τα κτήρια των αμερικανικών πρεσβειών ανά τον κόσμο. Σύμφωνα, μάλιστα, με πρόσφατο άρθρο του περιοδικού Foreign Policy, η τελευταία μόδα είναι η εξής: το FBI τοποθετεί συσκευές StingRay σε... ελικόπτερα και τα βάζει να πετάνε πάνω από πρεσβείες ξένων χωρών στην Ουάσιγκτον!
Ανεξέλεγκτη πρόσβαση Η εταιρεία που δημιούργησε το StingRay είναι η Harris Corp. Αλλά τελευταία δεν είναι η μόνη, αφού απέκτησε ανταγωνισμό. Η πιο εξελιγμένη και βελτιωμένη έκδοση του StingRay είναι απόλυτα μη ανιχνεύσιμη και καλύπτει μια έκταση πάνω από 3 χιλιόμετρα, όπου καταγράφει και αναμεταδίδει κάθε δραστηριότητα και αρχειακή πληροφορία από τηλεφωνικές συσκευές (και tablets) που βρίσκονται εντός του βεληνεκούς του. Ένας από τους κατασκευαστές του StingRay τελευταίας γενιάς είναι και η ισραηλινή Ability. Οι Αμερικανοί, όμως, βλέπουν και τις άλλες μεγάλες χώρες να προοδεύουν τεχνολογικά σε ζητήματα κατασκοπείας. Αντίθετα με το παρελθόν, τα εργαλεία είναι φθηνότερα, ευρέως διαδεδομένα και η πρόσβαση σε αυτά ευκολότερη. Όχι μόνο μυστικές υπηρεσίες, αλλά και πολλοί άλλοι μπορούν να αποκτήσουν την τεχνογνωσία: φυσικά η αστυνομία, εταιρείες ασφαλείας, μέχρι και ιδιωτικοί ντετέκτιβ. Πρακτικά κανένα τηλέφωνο ή tablet δεν είναι πια ασφαλές, αν και νομίζουμε ότι αυτό το έχουν πλέον εμπεδώσει όλοι. Σύμφωνα με έρευνα που πρόκειται να δημοσιευτεί σύντομα στη Νομική και Τεχνολογική Επιθεώρηση του Χάρβαρντ, ο μόνος τρόπος για να είναι ασφαλείς οι επικοινωνίες των απλών πολιτών είναι μόνο μέσα από τη χρήση τεχνολογιών όπως η προηγμένη κρυπτογράφηση – και όχι μέσω ουσιαστικά «ανίσχυρων» κι ανεφάρμοστων νόμων που απαγορεύουν την πώληση ή τη χρήση της τεχνολογίας υποκλοπών. Στο μεταξύ, η πολιτική των κυβερνητικών υπηρεσιών ανά τον κόσμο, είναι να μην αποκαλύπτουν απολύτως τίποτα σχετικά με τις τεχνολογικές δυνατότητες των εργαλείων που χρησιμοποιούν. Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει απλώς δηλώσει στον Τύπο ότι φροντίζουν να ενημερώνουν τους Αμερικανούς διπλωμάτες σχετικά με τους κινδύνους που εμπεριέχει η αποκάλυψη προσωπικών πληροφοριών μέσω τηλεφώνων. Βέβαια, το κύριο χαρακτηριστικό της τεχνολογίας του StingRay είναι ότι δεν χρειάζεται να αναφέρει κανείς στη συνομιλία μια απλή λέξη κλειδί που μπορεί να αξιολογηθεί ως σημαντική πληροφόρηση. Άπαξ και καταφέρει να «ρουφήξει» τα δεδομένα που βρίσκονται στη συσκευή σου, το StingRay έχει πρόσβαση στα πάντα, με δυνατότητα να ανακαλύπτει ακόμα και πού βρίσκονται όσοι συμπεριλαμβάνονται στις «επαφές» σου. Χωρίς καν να απαιτείται ενεργοποίηση του κινητού...
32 Κόσμος Τρέμουν για τις... μπύρες Στα… κάγκελα βρίσκονται οι γερμανικές ζυθοποιίες λόγω των κυβερνητικών σχεδίων για το fracking. Οι επιχειρήσεις θεωρούν ότι το ενεργειακό πλάνο της κυβέρνησης συγκρούεται με τη βιομηχανία της γερμανικής μπύρας, αφού το σημαντικότερο στοιχείο του προϊόντος είναι το καθαρό κι ανόθευτο νερό. Το fracking, όμως, θα μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα, δηλητηριάζοντας κατά συνέπεια και το προϊόν. Οι αντιδράσεις των 1.300 ζυθοποιών υποχρέωσαν πρόσφατα το υπουργείο Περιβάλλοντος να διαβεβαιώσει ότι οι περισσότερες μορφές fracking θα παραμείνουν απαγορευμένες ώς το 2021. Κάτι που, πάντως, δεν καθησύχασε την Ομοσπονδία Γερμανών Ζυθοποιών. Από την άλλη, οι μεγάλες ενεργειακές εταιρείες πιέζουν κι αυτές από την πλευρά τους για να βάλουν στο χέρι τα 2 τρισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που υπολογίζεται ότι βρίσκονται στο γερμανικό υπέδαφος. Η Μέρκελ δηλώνει ότι οι γερμανικές γεω-
τρήσεις θα επανασχεδίαζαν τον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης κι έτσι η Γηραιά Ήπειρος δεν θα εξαρτιόταν πια από τη Ρωσία για το 25% των αναγκών της σε φυσικό αέριο. Πάντως, η μπύρα προσφέρει στο γερμανικό κράτος, μόνο από φορολογικά έσοδα, 1,2 δισ. ευρώ ετησίως. Σύμφωνα με τον γερμανικό νόμο για την καθαρότητα της μπύρας (Reinheitsgebot) που τηρείται από το 1516, μόνο τέσσερα φυσικά υλικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή, εκ των οποίων το ένα είναι το καθαρό νερό. Εξάλλου, η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 4.7.14 ότι ξεκινά μια σειρά ερευνών με σκοπό τη συλλογή στοιχείων για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του fracking, δεσμευόμενη ότι θα απαγορεύσει τη διαδικασία στις περιοχές που προμηθεύουν πόσιμο νερό. Η Ομοσπονδία Γερμανών Ζυθοποιών παραμένει αντίθετη, εκτιμώντας ότι η συγκεκριμένη δέσμευση δεν είναι αρκετή για να προστατέψει το νερό. Μάλιστα, οι ζυθοποιοί της Βόρειας Βεστφαλίας θεωρούν ότι η μπύρα τους κινδυνεύει ήδη από τα τοξικά που περνάνε στον γερμανικό υδροφόρο ορίζοντα από ένα έργο γεώτρησης στη γειτονική Ολλανδία. Η Μέρκελ έχει δεσμευτεί ότι θα ανακοινώσει την επίσημη ατζέντα για το fracking το φθινόπωρο.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Μποϊκοτάζ στους φονιάδες της Γάζας Άρχισε η διακοπή ισραηλινών προϊόντων στην Ευρώπη
Το Ισραήλ συνεχίζει ακάθεκτο το σφυροκόπημα της Γάζας, όμως χάνει διαρκώς στον «πόλεμο» της παγκόσμιας κοινής γνώμης. Το παλαιστινιακό κίνημα BDS (με αρχικά που σημαίνουν Μποϊκοτάζ - Απόσυρση Επενδύσεων - Κυρώσεις), που ζητάει οικονομική, διπλωματική και στρατιωτική απομόνωση του Ισραήλ μέχρις ότου σταματήσει την κατοχή, αρχίζει να έχει πια μεγαλύτερη επιρροή, με όλο και περισσότερους υποστηρικτές διεθνώς.
Α
ν και οι κυβερνήσεις, όπως και οι επιχειρήσεις της Ευρώπης, αντιστέκονται στις φωνές για μποϊκοτάζ, βρέθηκαν οι πρώτοι που αποφάσισαν να διακόψουν τις εισαγωγές ισραηλινών προϊόντων με προέλευση τα Κατεχόμενα. Η βρετανική αλυσίδα σούπερ-μάρκετ Tesco ανακοίνωσε στις 27.7.14: «Σταματήσαμε τις εισαγωγές φρούτων από το Ισραήλ», αναφερόμενη σε σοδειές που προέρχονται από τη συγκεκριμένη αιματοβαμμένη περιοχή. Η Danske Bank, η μεγαλύτερη τράπεζα της Δανίας, πούλησε τις μετοχές των ισραηλινών τραπεζών που χρηματοδοτούν κατασκευές σε κατεχόμενες περιοχές. Και η ολλανδική Vitens, ο μεγαλύτερος προμηθευτής νερού στη χώρα, έχει ήδη διακόψει συμβόλαιό της με τη Mekorot, την εθνική εταιρεία ύδρευσης του Ισραήλ. Η Mekorot κατηγορείται για παραβάσεις του Διεθνούς Δικαίου και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και ότι έχει επιβάλει απαρτχάιντ νερού στην Παλαιστίνη. Επίσης, ότι εκμεταλλεύεται το νερό της Δυτικής Όχθης εκτρέπο-
ο νετανιαχου χανει διαρκωσ τον πολεμο τησ παγκοσμιασ κοινησ γνωμησ
ντάς το, ώστε να εξυπηρετούνται οι ισραηλινές κοινότητες. Και μετά, μάλιστα, το πουλάει (!) πίσω στους Παλαιστίνιους! Εδώ και μέρες η Λωρίδα της Γάζας είναι χωρίς νερό και ηλεκτρικό. Στο μεταξύ, ο Ισραηλινός υπερεθνικιστής υπουργός Εξωτερικών Λίμπερμαν προτείνει στον Νετανιάχου να στείλει στρατεύματα στο έδαφος της Γάζας για να «τελειώσουν τη δουλειά». Μέχρι στιγμής ο Νετανιάχου αποφεύγει τις εκτεταμένες χερσαίες επεμβάσεις στη Γάζα, ίσως φοβούμενος μια επανάληψη του Λιβάνου το 2006, όταν η κοινή γνώμη του Ισραήλ αρχικά υποστήριζε με ενθουσιασμό έναν πόλεμο, αλλά άλλαξε τελείως άποψη με το που άρχισαν να σκοτώνονται Ισραηλινοί στρατιώτες.
Ασαφές Το Ισραήλ θεωρεί βέβαιο ότι η Χαμάς έχει φροντίσει να στήσει όλων των ειδών τις παγίδες, για την περίπτωση μιας ισραηλινής στρατιωτικής εισβολής. Αυτό που παραμένει ασαφές είναι το κατά πόσο ο Νετανιάχου θέλει πραγματικά να αφανίσει τη Χαμάς. Αν προσαρτήσει την Λωρίδα της Γάζας, όπως πολλοί εθνικιστές τον προτρέπουν να κάνει, το Ισραήλ και η Παλαιστίνη θα βρεθούν ουσιαστικά σε μία χώρα που περικλείει και τους δύο. Κάτι τέτοιο θα έκανε τη δημογραφική ζυγαριά να γείρει ραγδαία, καθιστώντας τους εβραίους της περιοχής ακόμα και μειοψηφία. Οι κοντινοί σύμβουλοι του Νετανιάχου μάλλον θεωρούν ως πιο συμφέρουσα λύση
Τζιχαντιστές του κράτους ΙΚ σπέρνουν τον τρόμο σε Οι συνολικά 10.000 τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ, το καινούργιο όνομα του ΙΚΙΛ), δηλαδή μια χούφτα άνθρωποι, αλωνίζουν ανενόχλητοι σε Ιράκ και Συρία, απειλώντας ταυτόχρονα Λίβανο και Ιορδανία και σπέρνοντας τον τρόμο στο πέρασμά τους. Με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) να καλεί πλέον όλους τους Κούρδους να αγωνιστούν εναντίον των τζιχαντιστών, μετά την προέλαση σε κουρδικές περιοχές του Ιράκ. Στο στόχαστρο, όμως, των τζιχαντιστών βρίσκονται και οι χριστιανοί, οι οποίοι μετράνε… τελεσίγραφα, παίζοντας τη ζωή τους κορώνα - γράμματα. Το ΙΚ, μάλιστα, βγάζει ανακοι-
νώσεις τρομοκρατίας, όπως αυτή για τους χριστιανούς της Μοσούλης, δίνοντας στους κατοίκους τέσσερις… επιλογές: Είτε να ασπαστούν το Ισλάμ, είτε να πληρώσουν έναν ειδικό φόρο, κάτι σαν… προστασία, είτε να φύγουν από την πόλη, είτε να τους σκοτώσουν. Καθεστώς εκκαθάρισης, ουσιαστικά, αφού το πραγματικό δίλημμα είναι «ή φεύγετε ή σπαθί». Κάθε σπίτι χριστιανού σημαδεύτηκε με ένα μεγάλο «N» από κόκκινο σπρέι (η λέξη Nassarah στα αραβικά σημαίνει χριστιανός) και από κάτω γράφτηκε η φράση «Ιδιοκτησία του Ισλαμικού Κράτους». Εκτός από τις περιουσίες τους, το ΙΚ… ξαλάφρωσε τους λιντσαρισμένους χριστιανούς από κάθε
Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
33
Αντιπυραυλική η El Al
το να διατηρήσουν την απομόνωση και την πολιορκία της Γάζας, με μια Χαμάς ξεδοντιασμένη, αλλά ζωντανή στην γκρίζα ζώνη ή, σύμφωνα με Ισραηλινό αναλυτή, «με τη μύτη της μόνο μια ίντσα έξω απ’ το νερό». Όσο το Ισραήλ αντιτίθεται στη μόνη πραγματική λύση, που είναι αυτή των δύο κρατών, ουσιαστικά μένει μόνο με δύο επιλογές. Αυτήν της μόνιμης κατοχής διά της βίας, που θα στερεί από τους Παλαιστινίους τα πολιτικά τους δικαιώματα και θα διαιωνίζει το μίσος, και τη δεύτερη, πιο δημοκρατική επιλογή του ενός κράτους, όπου οι εβραίοι όμως θα κινδυνέψουν να χάσουν την πλειοψηφία.
τραγικεσ οι ελλειψεισ σε βασικα φαρμακα και τροφιμα στη γαζα
«Ανοιχτή» φυλακή Προς το παρόν, η Γάζα παραμένει η μεγαλύτερη «ανοιχτή» φυλακή στον κόσμο. Οι ελλείψεις σε βασικά φάρμακα και τρόφιμα είναι τραγικές. Η Αίγυπτος έχει παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτό, κλείνοντας τα τούνελ κάτω από τα σύνορά της με τη Γάζα, τα οποία χρησίμευαν όχι μόνο για μεταφορά όπλων, αλλά και σαν γραμμή ζωής, επιτρέποντας να περνάνε είδη πρώτης ανάγκης.
Η ηθική απονομιμοποίηση του Ισραήλ, μάλιστα, αρχίζει να παίρνει μορφή στρατηγικής απειλής. Ακόμη και στις ΗΠΑ, όπου παραδοσιακά η συμπάθεια προς το Ισραήλ είναι μεγάλη, πολλοί θεωρούν τη βία του Ισραήλ στη Γάζα αδικαιολόγητη. Το 70% των σχεδόν 7 εκατομμυρίων Αμερικανοεβραίων υποστηρίζει τη λύση των δύο ανεξάρτητων κρατών. Η ισραηλινή Βουλή, πάντως, προειδοποίησε τις ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα ότι θα χαρακτηρισθούν ως απονομιμοποιητές αν συνεχίσουν να υποστηρίζουν τα δικαιώματα της αραβικής μειονότητας και να αντιτίθενται στον ορισμό του Ισραήλ ως εβραϊκού έθνους - κράτους. Η βίαιη στάση του Ισραήλ (από τους περίπου 1.500 νεκρούς Παλαιστινίους, τα 4/5 είναι άμαχος πληθυσμός και τουλάχιστον το 1/5 εξ αυτών παιδιά) ωθεί σε αναζωπύρωση του αντισημιτισμού ακόμα και στην Ευρώπη. Αρκετοί ισραηλίτες, πάντως, ελπίζουν ότι η κοινή απειλή των τζιχαντιστών θα κάνει τη Δύση να παραβλέψει το λουτρό αίματος στη Γάζα. Ποιος, όμως, μπορεί να κλείσει τα μάτια σε κάτι τέτοιο;
Ιράκ, Συρία και Λίβανο αντικείμενο αξίας, όπως π.χ. δαχτυλίδια. Μαχητές του ΙΚ εισέβαλαν και στο χριστιανικό μοναστήρι του Μαρ Μπεχνάμ, νοτιοανατολικά της Μοσούλης, διατάζοντας τους μοναχούς να το εγκαταλείψουν άμεσα. Το ιστορικό μοναστήρι χρονολογείται από τον 4ο αιώνα και, αν και οι μοναχοί ικέτευσαν να τους επιτραπεί να διασώσουν κάποια από τα κειμήλια της μονής, το ΙΚ αρνήθηκε και τους έδιωξε πεζούς, μόνο με τα ρούχα που φορούσαν. Εν τέλει τους περιμάζεψε η κουρδική Πεσμεργκά. Πριν από μια δεκαετία υπήρχαν περίπου 60.000 χριστιανοί στη Μοσούλη. Τώρα, για πρώτη φορά εδώ και περισσότερα από
1.600 χρόνια, η πόλη είναι πια εντελώς άδεια από χριστιανούς. Η συντριπτική πλειονότητα των χριστιανών της Μοσούλης διέφυγαν στην αυτόνομη περιοχή του Κουρδιστάν για να σώσουν τις ζωές τους. Εκεί είναι η τελευταία ευκαιρία που έχουν για επιβίωση. Κι όσοι, όμως, ανήκουν σε άλλα δόγματα, όπως οι σιίτες και οι γεζίντι, έρχονται κι αυτοί αντιμέτωποι με την αγριότητα του ΙΚ. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι ακόμα και η Αλ Κάιντα έχει αποκηρύξει τους τζιχαντιστές του ΙΚ για τις βιαιότητές τους. Κι απ’ ό,τι φαίνεται, ο εφιάλτης δεν έχει τελειώσει για τη συγκεκριμένη ταλαιπωρημένη καυτή ζώνη του πλανήτη.
Μπορεί μετά την πρόσφατη τραγωδία στην Ουκρανία αεροπορικές εταιρείες και κυβερνήσεις ανά τον κόσμο να σπεύδουν να καθησυχάσουν ότι κάτι παρόμοιο δεν θα ξανασυμβεί, όμως η El Al, ο ισραηλινός αερομεταφορέας, έχει ήδη προχωρήσει ένα βήμα παρακάτω. Η El Al είναι η μόνη αεροπορική εταιρεία στον κόσμο που εγκατέστησε σύστημα αντιπυραυλικής προστασίας στα επιβατικά αεροπλάνα της! Ο σχεδιασμός άρχισε αρκετά χρόνια νωρίτερα, μετά την επίθεση που δέχθηκε επιβατικό αεροπλάνο της ισραηλινής Arkia την ώρα που αυτό απογειωνόταν από το αεροδρόμιο της Μομπάσα στην Κένυα, στις 28.11.2002. Τότε, τρομοκράτες είχαν εκτοξεύσει πυραύλους εναντίον του αεροπλάνου, ενός Boeing 757 με 261 επιβάτες, ωστόσο χωρίς να βρούνε στόχο. Με εξαίρεση ελάχιστα ιδιωτικά τζετ μεγιστάνων από τη Μέση Ανατολή ή τη Ρωσία, από τις μεγάλες αεροπορικές εταιρείες διεθνώς μόνο η El Al έχει λάβει τέτοια μέτρα ασφαλείας. Η θωράκιση, πάντως, με το αντιπυραυλικό σύστημα κοστίζει 1,5 εκατ. δολάρια ανά αεροπλάνο.
Πανικός για τον Έμπολα Ο πανικός από τις οδυνηρές συνέπειες του ιού Έμπολα στη Σιέρα Λεόνε έχει δώσει τροφή και στη συνωμοσιολογία, επιδεινώνοντας το χάος. Ως συνέπεια, οι δεισιδαιμονίες και η παραπληροφόρηση είναι ένα ακόμα σημαντικό εμπόδιο στην προσπάθεια των επιστημόνων να ενημερώσουν τους κατοίκους, ειδικά σε αγροτικές περιοχές με μεγάλο ποσοστό αναλφαβητισμού. Το τελευταίο διάστημα άρχισαν να κυκλοφορούν άγριες φήμες, όπως π.χ. ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να πουλήσει το αίμα των ασθενών ή ότι πρόκειται να αφαιρέσει μέλη των θυμάτων για τελετουργικούς σκοπούς. Άλλοι εικάζουν ότι γιατροί θα τους μεταδώσουν τον Έμπολα ενέσιμα. Επίσης, ότι το ξέσπασμα του ιού ήταν επινόηση της κυβέρνησης για να συγκεντρώσει χρηματικές δωρεές. Στη Σιέρα Λεόνε η δυσπιστία των πολιτών προς το κράτος έχει βαθιές ρίζες. Από το 1961 που η χώρα ανεξαρτητοποιήθηκε από τη Βρετανία, η κυβερνητική διαφθορά οργιάζει. Στην ανατολική Σιέρα Λεόνε, που αποτελεί προπύργιο της αντιπολίτευσης, κυκλοφορεί ευρέως η φρικιαστική άποψη ότι μέσω του Έμπολα το κράτος προσπαθεί να εξοντώσει τον πληθυσμό της περιοχής! Ώς τώρα, οι νεκροί στη Δυτική Αφρική έφτασαν τους 887. Χωρίς εμβόλιο ή θεραπεία, ο ιός σκοτώνει το 90% όσων μολυνθούν.
34 Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Φραπεδιά για... κροίσους Αυξάνονται ολοένα και περισσότερο τα κρούσματα αισχροκέρδειας σε τουριστικούς προορισμούς
Καλοκαίρι, ήλιος, θάλασσα, τουρίστες… φαίνεται πως είναι ο κατάλληλος συνδυασμός για να αυξηθούν τα κρούσματα αισχροκέρδειας από «επιτήδειους» επαγγελματίες που, επιχειρώντας να επωφεληθούν της κατάστασης και να αυξήσουν το κέρδος τους εν όψει τουριστικής περιόδου, κολλάνε τη «ρετσινιά» στους συναδέλφους τους.
Κ
αι ενώ αυτά τα κρούσματα ζουν και βασιλεύουν, το υπουργείο Οικονομικών - Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει διαλύσει τον φοροελεγκτικό μηχα-
νισμό, με αποτέλεσμα οι «απατεώνες» να θησαυρίζουν κλέβοντας εφορία και ασφαλιστικά ταμεία αλλά και να δυσφημίζουν εν τέλει τον ελληνικό τουρισμό. Την ανάπτυξη τέτοιων φαινομέ-
Η γραμματεια δημοσιων εσοδων απλωσ βλεπει
νων συναντά κανείς από τη Μύκονο έως και τη Χίο ενώ στο κέντρο της πρωτεύουσας, και συγκεκριμένα γύρω από την Ακρόπολη, δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν φθάσει στα όρια της «απατεωνιάς»… Πωλούν μόνο το νερό 3 ευρώ, έχοντας έτσι κέρδος 1.300% αφού το αγοράζουν μόλις 0,23 του ευρώ. Όμως, την ίδια ώρα, σύμφωνα με τον πρόεδρο των περιπτερούχων, δεν υφίσταται καμία αισχροκέρδεια. «Δεν υπάρχει κανένα μονοπώλιο. Όσο βρίσκει κανείς πελάτες, δεν νομίζω ότι τίθεται θέμα αισχροκέρδειας. Αυτές οι λέξεις τα τελευταία χρόνια έχουν εξαφανιστεί νομίζω» υποστηρίζει ο κ. Θ. Μάλλης, πρόεδρος της Ένωσης Περιπτερούχων Αττικής. Όπως αντιλαμβάνεστε, το πανηγύρι της κλεψιάς δεν σταματά μόνο στο νερό, αλλά επεκτείνεται στους καφέδες, τα φαγητά και τα ποτά… Χαρακτηριστικά παραδείγματα τιμοκαταλόγου που βρήκαμε κάνοντας μια γύρα στο κέντρο είναι: ◆ Φραπέ με παγωτό: 8,50 ευρώ ◆ Irish Coffee: 9,00 ευρώ ◆ Γεμιστά: 13 ευρώ ◆ Χωριάτικη σαλάτα: 8 ευρώ ◆ Μοσχαράκι με πατάτες: 19 ευρώ ◆ Ένα κομμάτι τυρόπιτα: 6 ευρώ Σημειωτέον ότι οι τιμές αυτές είναι με ΦΠΑ στο 13%, ενώ, παράλληλα, τουρίστες και παραθεριστές τονίζουν ότι η έκδοση απόδειξης πα-
Περιμένουν έσοδα πάνω από 13 δισ. ευρώ Οι προβλέψεις φέτος του ΣΕΤΕ πάντως για τον τουρισμό αναφέρουν ότι η σεζόν θα κλείσει με 19 εκατομμύρια τουρίστες και έσοδα πάνω 13 δισ. ευρώ Tη μεγαλύτερη αύξηση σε επίπεδο προκρατήσεων φαίνεται να καταγράφει η Pωσία με 20% σε σχέση με το 2013, έτος κατά το οποίο σημειώθηκε ρεκόρ αφίξεων, ενώ αυξητικά κινούνται η Βρετανία και η Γαλλία. Επίσης, Ολλανδία, Σκανδιναβικές Χώ-
ρες και Αυστρία καταγράφουν διψήφιο ποσοστό ανόδου, όπως και οι HΠA. Ταυτόχρονα, τα στελέχη της αγοράς εκτιμούν πως οι αφίξεις Τούρκων είναι πολύ πιθανό το 2014 να ανέλθουν στο 1 εκατ. από 900.000 το 2013. Διψήφιο όμως θα είναι και το νούμερο από τη Γερμανία Mάλιστα σε πρόσφατη συνάντηση που είχαν τα στελέχη της TUI με τους Έλληνες ξενοδόχους εξέφρασαν την αισιοδοξία τους για την πορεία του ελληνικού του-
ρισμού αλλά και την ικανοποίησή τους για το επίπεδο συνεργασίας που έχουν. Oι εκπρόσωποι του γερμανικού tour operator τόνισαν τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι ξενοδόχοι στη δημιουργία ποιοτικών ταξιδιωτικών εμπειριών που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις των πελατών, με στόχο οι Γερμανοί επισκέπτες να επιλέξουν και πάλι την Eλλάδα για τις διακοπές τους.
ραμένει σε αρκετές περιπτώσεις μυστήριο. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων Ανδρέας Ανδρεάδης ανησυχεί για τα φαινόμενα κερδοσκοπίας και καλεί το κράτος να ενεργοποιήσει τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του ώστε να αντιμετωπίσει τις κακές πρακτικές αλλά και τους φορείς της αυτοδιοίκησης. Οι πολίτες βέβαια που αντιλαμβάνονται φαινόμενα αισχροκέρδειας δεν είναι ανήμποροι, μπορούν να απευθύνονται στις ενώσεις καταναλωτών. Και για να έχουμε τον νου μας και να μη μας πιάνουν κορόιδα, η Ένωση Καταναλωτών Ελλάδας μας ενημερώνει ότι οι επιβάτες που μετακινούνται με πλοία εσωτερικών γραμμών μπορούν, σύμφωνα με την αγορανομική διάταξη 3/12 που θέσπισε το υπουργείο Ανάπτυξης, να αγοράζουν από τα κυλικεία των πλοίων μια σειρά από προϊόντα, τα οποία υποχρεωτικά πρέπει να διαθέτουν σε προκαθορισμένες τιμές. Αυτά τα προϊόντα ισχύουν γι’ αυτούς που σερβίρονται όρθιοι στα κυλικεία και οι τιμές που πρέπει να πωλούνται με τον ΦΠΑ είναι: ΝΕΑ ΠΑΛΙΑ ΕΙΔΟΣ ΤΙΜΗ ΤΙΜΗ Νερό 500 ml............ 0,35...... 0,50 Νερό 750 ml............ 0,50...... 0,70 Τοστ με τυρί............ 1,15...... 1,60 Τοστ με ζαμπόν και τυρί................... 1,35...... 1,80 Σάντουιτς με τυρί..... 1,15...... 1,50 Σάντουιτς με ζαμπόν και τυρί... 1,35...... 1,70 Καφές μονός ελληνικός................ 1,20...... 1,60 Καφές μονός γαλλικός................. 1,20...... 1,60 Καφές μονός εσπρέσο.................. 1,35...... 1,70 Καφές μονός φραπέ 1,20...... 1,60 Τσάι ρόφημα........... 1,20...... 1,60 Οι «αετομάτηδες», πέραν των αυξήσεων χωρίς αιτία στους τιμοκαταλόγους, έχουν κάνει και την ανασφάλιστη εργασία εθνικό τους σπορ, σύμφωνα με τα όσα υποστη-
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
ρίζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργατών Επισιτισμού και Υπαλλήλων Τουριστικών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΕ-ΥΤΕ). Τα σοβαρότερα προβλήματα εντοπίζονται στις Κυκλάδες, τη Μύκονο, τη Σαντορίνη, την Εύβοια, την Αχαΐα, την Ήπειρο, τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη. Ειδικότερα, στις Κυκλάδες υπάρχουν εκατοντάδες καταγγελίες για αδήλωτη εργασία, απολύσεις ή συνεχή αντικατάσταση του προσωπικού. Στην Εύβοια αρκετά ξενοδοχεία δεν άνοιξαν φέτος καθώς οι εργοδότες έφυγαν στο εξωτερικό αφήνοντας απλήρωτους και ομήρους δεκάδες εργαζομένους αφού δεν τους απολύουν και φυσικά δεν τους επαναπροσέλαβαν. Στην Αχαΐα ακολουθήθηκε ακόμα και το μοντέλο της Αίγινας, όπου πέρυσι εντοπίστηκε αγγελία που πρόσφερε σε καμαριέρα, αντί αμοιβής, μόνο τροφή και στέγη. Το ίδιο πρότεινε ξενοδόχος της Αχαΐας σε δύο εργαζομένους και χρειάστηκε η επέμβαση του Σωματείου και της Επιθεώρησης Εργασίας για να τους ασφαλίσει και να τους καταβάλει αποδοχές.
Μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες στην Πρέβεζα και τα Ιωάννινα οφείλουν αποδοχές ακόμη και πάνω από 12 μήνες. Μάλιστα μεγάλος αριθμός απασχολουμένων στον τουρισμό αμείβεται με τον γενικό κατώτερο μισθό και ατομικές ή επιχειρησιακές συμβάσεις, ενώ μόλις 60.000 από τους 120.000 εργαζομένους στον χώρο των ξενοδοχείων αμείβονται με την κλαδική σύμβαση. Σύμφωνα πάντα με την ΠΟΕΕ-ΥΤΕ, στον κλάδο του τουρισμού χάθηκαν περίπου 8.000 θέσεις εργασίας, λόγω μείωσης των προγραμμάτων του Κοινωνικού Τουρισμού, ενώ υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στην καταβολή των εφάπαξ, παρ’ ότι το Ταμείο Πρόνοιας του κλάδου διαθέτει αποθεματικά ονομαστικής αξίας 167 εκατ. ευρώ και τρέχουσας αξίας 132 εκατ. ευρώ. Μάλιστα αναφέρεται ότι επιτήδειοι λυμαίνονται και τον οργανωμένο τουρισμό κάνοντας χρυσές δουλειές στη μαύρη αγορά, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο κομμάτι των εσόδων της ρωσικής τουριστικής κίνησης να καταλήγει σε αυ-
Ούζο ξεροσφύρι και καλά είναι...
τούς τους μηχανισμούς και όχι στην ίδια την αγορά και στους αποδέκτες της που προσφέρουν υπηρεσίες. Οι συμφωνίες κλείνονται σε υψηλό επίπεδο με συγκεκριμένο τιμολόγιο και όρους από το σύστημα και οι επαγγελματίες (ξενοδόχοι, καταστηματάρχες επισιτιστικών) τους αποδέχονται!!! Με τούτα και μ’ εκείνα χαμένη βγαίνει συνολικά η ελληνική οικονομία καθώς το μεγαλύτερο κομμάτι του τζίρου ούτε δηλώνεται, ούτε εμφανίζεται, ούτε φορολογείται, με μόνους κερδισμένους τους βαρόνους της τουριστικής αγοράς. Ευτυχώς που υπάρχουν και οι επαγγελματίες που εξαιρούνται, καθώς τα πλοκάμια αυτών έχουν εξαπλωθεί παντού, κάτι που γίνεται αντιληπτό πλέον διά γυμνού οφθαλμού καθώς η δράση τους πια είναι δημοσία θέα.
35
Ρωσικά... κανόνια «Μαύρα σύννεφα» σκιάζουν τον ελληνικό τουρισμό, και πιο συγκεκριμένα τη Ρόδο, την Κω, την Κέρκυρα και την Κρήτη, μετά τα «λουκέτα» που έβαλαν το μεγάλο ρωσικό τουριστικό πρακτορείο Labirint αλλά και το μικρότερο Intaer… Ήδη έχουν δημιουργηθεί χρέη, ενώ προκλήθηκαν επεισόδια με τουρίστες. Οι Ελληνες τουριστικοί επιχειρηματίες κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα μετά τις αλλεπάλληλες πτωχεύσεις των ρωσικών τουριστικών πρακτορείων (το πρώτο «κανόνι» ήταν αυτό του πρακτορείου Neva στις 16 Ιουλίου), Σύμφωνα με πλη-
ροφορίες, τα χρέη τους ξεπερνούν τα 4 εκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα, η ανησυχία των τουριστικών επιχειρηματιών είναι μήπως προκληθούν σοβαρά προβλήματα, με δεδομένο ότι μόνο στη Ρόδο βρίσκονται περίπου 5.000 τουρίστες του πρακτορείου Labirint. Παράγοντες του ΣΕΤΕ (Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων) βρίσκονται σε ανοιχτή επικοινωνία με τους αρμoδίους του υπουργείου Τουρισμού, επιδιώκοντας να υπάρξει λύση με πολιτική παρέμβαση και να αποφευχθούν τα προβλήματα.
36
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Του ΕΝΦΙΑ το κάγκελο Ακόμα και ο Χαρδουβέλης διορθώνει συνεχώς λάθη Της κακομοίρας έχει γίνει με τον ΕΝΦΙΑ… Ακόμη και ο Χαρδούβελης είπε ότι διορθώνει συνεχώς λάθη! Έτσι, οι διορθώσεις δίνουν και παίρνουν. Αλήθεια, εκεί στη Βουλή, τι ψήφιζαν οι άνθρωποι;
B
έβαια, ό,τι και να λέει ο υπουργός Οικονομικών, το μπάχαλο δεν απετράπη. Στάλθηκαν εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ ύψους… 15.000-25.000 ευρώ (!) σε κατοίκους ορεινών χωριών, όπως π.χ. στη Ζάκυνθο, επειδή ο φόρος για τα ακίνητά τους υπολογίστηκε με τιμή βάσης τη χαμηλότερη τιμή της πρωτεύουσας του νησιού! Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χρεωθούν φόρο σαν να είχαν χτίσει… πολυκατοικίες κάτοικοι της υπαίθρου με ακίνητα «εντός οικισμού» αλλά εκτός των περιοχών «αντικειμενικού προσδιορισμού» των αξιών ακινήτων. «Υπάρχουν 4.000 οικισμοί στη χώρα όπου τα ακίνητα βρέθηκαν να παίρνουν τιμές από τις κοντινές πόλεις», παραδέχτηκε ο Χαρδούβελης. Και να ήταν μόνο αυτό… Τώρα η κυβέρνηση δεν ξέρει πώς να «μπαλώσει» τα κενά του νόμου για τις ευπαθείς ομάδες, όπου ο νόμος ήταν σαφής και ξεκάθαρος, κάνοντας τα εύκολα δύσκολα. Θα χρειαστεί, λένε, δύο εβδομάδες χρόνο για να εκδώσει εγκύκλιο και να αρχίσουν οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι από τους ενδιαφερομένους κινδυνεύουν να μην προλάβουν να καταθέσουν καν αίτηση πριν από τις 29 Αυγούστου, κι έτσι θα αναγκαστούν να πληρώσουν την α΄ δόση από τα «παραφουσκωμένα» εκκαθαριστικά τους. Ο ίδιος ο νόμος καθόριζε με σαφήνεια ποιοι εξαιρούνται από τον ΕΝΦΙΑ και τα περισσότερα –αν όχι όλα– από τα στοιχεία που απαιτούνται θα μπορούσε να τα γνωρίζει το υπουργείο Οικονομικών, ώστε να μην εκδώσει καν εκκαθαριστικά για όσους πληρούν τις προϋποθέσεις.
μαλλον στη βουλη ψηφιζουν με κλειστα ματια
Με τα σημερινά δεδομένα όμως, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ψαχτούν για να βρουν βεβαιώσεις περί μη οφειλής στο Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Υπολογίζεται έτσι ότι έως και 1 εκατομμύριο δικαιούχοι αναστολής πληρωμής του ΕΝΦΙΑ (κατά 50%-100%) θα πρέπει να τρέξουν άμεσα για να συγκεντρώσουν αποδεικτικά που να δείχνουν ότι: α) το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημά τους το προηγούμενο φορολογικό έτος δεν υπερβαίνει τις εννέα χιλιάδες (9.000) ευρώ, προσαυξημένο κατά χίλια (1.000) ευρώ για τον ή την σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος, β) το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα δεν υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα τετραγωνικά μέτρα (150 τ.μ.) και γ) ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του δεν έχουν ή δεν ευθύνονται με ληξιπρόθεσμες οφειλές που δεν έχουν ρυθμιστεί προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία.
Κλείνουν τη μαύρη τρύπα του ΟΑΣΘ με αυξήσεις Αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων και αναδρομικές μειώσεις μισθών αποφάσισε η κυβέρνηση, για να καλυφθεί η τρύπα στα ταμεία του ΟΑΣΘ. Πιο συγκεκριμένα, υπεγράφησαν δύο Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ) που αφορούν τον καθορισμό της τιμολογιακής πολιτικής (κόμιστρα) του Οργανισμού, καθώς και την οριστικοποίηση της συνεισφοράς του Ελληνικού Δημοσίου στη διαφορά εσόδων - δαπανών του Οργανισμού κατά την περίοδο 2014-2017,
διευθετώντας οικονομικές εκκρεμότητες από το 2010. Η ρύθμιση αυτή, σύμφωνα με το υπουργείο, είναι –λέει– κρίσιμης σημασίας για τις αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης στις νέες συνθήκες, δεδομένου ότι, κατά την 6ετία 2008-2013, ο Κρατικός Προϋπολογισμός επιβαρύνθηκε με το ποσό των 695 εκατ. ευρώ σε ταμειακή βάση ή 687 εκατ. ευρώ σε δεδουλευμένη βάση (μ.ο. 114,5 εκατ. ευρώ κατ’ έτος) για τη χορήγηση της αντισταθμιστικής καταβο-
λής στον ΟΑΣΘ. Ειδικότερα, το κόμιστρο από 01.10.2014 διαμορφώνεται στο μικρότερο δυνατό ύψος που κρίθηκε απολύτως αναγκαίο για την ενίσχυση των εσόδων του ΟΑΣΘ, προκειμένου να επιτευχθεί: (α) η εξασφάλιση της βιωσιμότητας του Οργανισμού με αύξηση των ίδιων εσόδων του και (β) η μικρότερη δυνατή επιβάρυνση των φορολογουμένων με τη μείωση της αντισταθμιστικής καταβολής που καταβάλλει το ελληνικό Δημόσιο.
τυράκια... Το αξιόχρεο του Δήμου Αθηναίων στη βαθμίδα Caa1 από Caa3 αναβάθμισε ο οίκος πιστοληπτικής ικανότητας Moody΄s, μετά και την πρόσφατη απόφασή του να προχωρήσει σε αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου. Το outlook της αξιολόγησης είναι «σταθερό». Θέμα χρόνου είναι να έρθει το δωρεάν Wi-Fi για τους πολίτες σε μεγάλης κλίμακας δημόσιους χώρους, μέσω της δημιουργίας σημείων πρόσβασης (hotspots) που θα καλύψουν τους 302 από τους συνολικά 325 δήμους της χώρας, αρχής γενομένης από τα τέλη Οκτωβρίου. Υπέγραψαν ΟΤΕ και Byte για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Η συμβατική αξία του έργου είναι 11.955.020,40 ευρώ, πλέον ΦΠΑ, και η προθεσμία εκτέλεσής του αρχίζει από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης και διαρκεί για 18 μήνες. Το ποσό των 5,5 εκατ. ευρώ θα μοιραστεί στις περιφέρειες για την καταβολή του διατροφικού επιδόματος, για τον Ιούλιο του 2014. Το επίδομα αφορά τους δικαιούχους νεφροπαθείς, τους μεταμοσχευμένους νεφροπαθείς, τους μεταμοσχευμένους καρδιάς, ήπατος, πνευμόνων και μυελού των οστών, καθώς και σε αλλοδαπούς και ομογενείς νεφροπαθείς.
...και φάκες Στις εφορίες θα υποβάλουν αίτηση όσοι φορολογούμενοι επιθυμούν να υπαχθούν στην πάγια ρύθμιση για αποπληρωμή των οφειλών τους. Βάσει νόμου, οι φορολογούμενοι μπορούν να ρυθμίσουν τις υποχρεώσεις τους σε 12 δόσεις, ακόμη και εάν αυτές δεν έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες. Στο φως βγήκε το σκάνδαλο των 15 εκατ. ευρώ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Ταχυδρομικών. Οι συνδικαλιστές της Ομοσπονδίας είχαν προβεί σε οικονομικές ατασθαλίες οι οποίες, τελικά, διαπιστώθηκαν έπειτα από φορολογική έρευνα της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας. Μείωση 0,7% εμφάνισε ο Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή τον Ιούλιο του 2014, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2013, έναντι μείωσης επίσης 0,7% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση του έτους 2013 με το 2012. Η μη εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων από μόνη της σε καμία περίπτωση δεν επαρκεί προκειμένου να είναι δυνατή η αναστολή ή η απενεργοποίηση του ΑΦΜ, λέει το υπουργείο Οικονομικών.
Ιστορίες... ελληνικές
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
37
www.topontiki.gr
1892: ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΗ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ
Ο Εδουάρδος Λω ήταν ελεγκτής της τρόικας! Μία Ελληνίδα τον «τρέλανε», και από «εχθρό» τον έκανε φίλο της Ελλάδας
Κ
ουφαθήκαμε» στην κυριολεξία, όταν μάθαμε ότι ο Εδουάρδος Λόου (Λω) ήταν ένας σκληρός ελεγκτής, μέλος της τρόικας του 1892, την οποία είχαν ορίσει οι σύμμαχοι και δανειστές μας, για να διαπιστώσουν την οικονομική κατάσταση της χώρας μας… Ήταν σαν να λέμε ο… Πολ Τόμσεν της εποχής εκείνης, που ήλθε στην Ελλάδα ως πρόεδρος της τότε τρόικας, η οποία έκανε φύλλο και φτερό την ελληνική οικονομία, προκειμένου οι σύμμαχοί μας να μας δανείσουν, ώστε να βγει η χώρα από το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο είχε περιέλθει για μία ακόμη φορά… Συνήθως όταν ακούγαμε το όνομα Εδουάρδος Λω, το μυαλό μας πήγαινε αμέσως στον ομώνυμο δρόμο που υπάρχει σε ένα από τα κεντρικά σημεία της Αθήνας, μεταξύ των οδών Σταδίου και Πανεπιστημίου, χωρίς πολλοί να ξέρουμε ποιος ακριβώς ήταν ο «περί ου ο λόγος», του οποίου το όνομα έδωσε ο Δήμος Αθηναίων σε αυτόν το δρόμο… Για μια ακόμη φορά λοιπόν έχουμε μια «ιστορία… ελληνική»… με όλα τα χαρακτηριστικά της… Μια ιστορία που επαναλαμβάνεται κάθε φορά που η χώρα «οδηγείται» σε οικονομικό αδιέξοδο, που τα κρατικά ταμεία αδειάζουν και οι «σύμμαχοί» μας γίνονται δανειστές μας, μας θέτουν υπό έλεγχο και εποπτεία… και τα μεγάλα λόγια περί ανεξαρτησίας και ανάπτυξης γίνονται λόγια χωρίς περιεχόμενο για καμιά πενηνταριά χρόνια.
«
Αρνητικός με την Ελλάδα Ο Εδουάρδος Λω, του οποίου το πλήρες όνομα ήταν Edward Fitzgerald Law, γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 1846 στην Ιρλανδία από οικογένεια σκωτικής καταγωγής. Ο πατέρας του αλλά και ο παππούς του ήταν τραπεζίτες και ποτέ δεν είχαν αναμειχθεί με την πολιτική. Ο ίδιος ήταν ένας οικονομολόγος που είχε ήδη διακριθεί, και μέχρι τα 46 χρόνια του αντιμετώπιζε την Ελλάδα αρνητικά, αφού γι’ αυτόν η χώρα μας δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μόνο το μεγάλο και ένδοξο παρελθόν το οποίο αναγνώριζε…
Ο σερ Εδουάρδος Λω και η σύζυγός του λαίδη Αικατερίνη Χατζοπούλου
Χαρακτηριστική, μάλιστα, ήταν η αντίδρασή του, όταν το 1892, και ενώ βρισκόταν σε άδεια αναψυχής στην Ισλανδία, έλαβε ένα τηλεγράφημα από το υπουργείο Εξωτερικών που τον διέταζε να μεταβεί εσπευσμένα στην Ελλάδα: «Να με πάρουν απ’ εδώ για την Ελλάδα! Πώς να μεταβή κανείς εις αυτήν την χώραν; Ουδέποτε εσκέφθην της υπάρξεώς της»!
Άδεια ταμεία! Όταν ο Λω έφτασε στην Ελλάδα, οι σχέσεις της χώρας μας με τη Δυτική Ευρώπη είχαν ψυχρανθεί. Οι περιορισμοί που της είχαν επιβάλει οι Δυνάμεις ήταν τέτοιοι που ουσιαστικά είχαν καταστήσει αδύνατη την ευμάρεια, ενώ το εμπόριο και η γεωργία είχαν περιπέσει σε δευτερεύουσα μοίρα. Η κυβέρνηση του Χαρίλαου Τρικούπη είχε να αντιμετωπίσει ένα σοβαρότατο οικονομικό πρόβλημα. Τα ταμεία ήταν άδεια, το έλλειμμα του ετήσιου προϋπολογισμού πολύ μεγάλο και η ανάγκη σύναψης δανείου από την Ευρώπη αμεσότατη. Στις διαπραγματεύσεις που θα ξεκινούσαν για το νέο δάνειο, κλήθηκε να προσφέρει τις υπηρεσίες του. Η έλευσή του δεν αντιμετωπίστηκε θετικά από την κοινή γνώμη, αφού ερχόταν ως πρόεδρος της τρόικας εκείνης της εποχής, και μια ξένη ανάμειξη ήταν φυσικό να δημιουργεί δυσάρεστη αίσθηση. Μέσα σε πολύ μικρό διάστημα, ο Λω όμως «εγκλιματίστηκε» και προσαρμόστηκε στην κοσμική ζωή της πρωτεύουσας, κερδίζοντας ταυτόχρονα και τη συμπάθεια του βασιλιά Γεωργίου Α’.
Η πτώχευση Στην έκθεση που συνέταξε εκείνη την εποχή ο Εδουάρδος Λω κατέληγε στο συμπέρασμα ότι το ελληνικό Δημόσιο δαπανά χρήματα τα οποία δεν διαθέτει, ότι οι αιτίες της κρίσης έγκειται στις στρατιωτικές δαπάνες και την κακή διαχείριση του δημόσιου κορβανά, συμβούλευε για αύξηση της φορολογίας και θεωρούσε επιβεβλημένη τη λήψη δανείου. Το εντυπωσιακότερο όλων, όμως, ήταν πως, παρ’ όλα αυτά, εξέφρασε την πεποίθηση ότι «θα λάβει την καλλιτέραν όψιν η μέλλουσα ευμάρεια της Ελλάδος. Και τούτο χάριν της αμέμπτου και ανεκτιμήτου ακεραιότητος των πολιτικών ανδρών όλων των πολιτικών αποχρώσεων»!
Cherchez la femme! Με την έκθεσή του λοιπόν ο Εδουάρδος Λω μπορεί να αποκατέστησε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, όμως είναι βέβαιο ότι διακύβευσε το προσωπικό επαγγελματικό και επιστημονικό του κύρος, αφού λίγο αργότερα η πτώχευση του 1893 ήρθε να διαψεύσει παντελώς τις εκτιμήσεις του. Είναι όμως βέβαιο ότι οι εκτιμήσεις του είχαν σαφώς επηρεαστεί από τον τότε μεγάλο του έρωτα, την Αικατερίνη Χατζοπούλου, την οποία παντρεύτηκε σχεδόν κρυφά, ώστε να αποφύγει την κατηγορία ότι μεροληπτούσε υπέρ της Ελλάδος.
Τελικά, π το... σέρράγματι καράβι..νει
Πανέμορφη και έξυπνη Η Αικατερίνη Χατζοπούλου ήταν κόρη του νομάρχη Αττικοβοιωτίας Νικόλαου Χατζόπουλου. Αδελφός της ήταν ο αρχηγός της Στρατιάς Γ. Χατζηανέστης –είχε αλλάξει το επώνυμό του λόγω συνωνυμίας–, ένας από τους έξι εκτελεσθέντες μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, το 1922. Ηταν πανέμορφη,
έξυπνη αλλά και εξαιρετικά φιλόδοξη. Σύχναζε στους κοσμικούς κύκλους των Αθηνών και ήδη είχε στο ενεργητικό της έναν ατυχή γάμο με τον Έλληνα εφοπλιστή της Μασσαλίας, Γεώργιο Μαύρο. Ο γάμος της με τον σερ Εδουάρδο Λω της χάρισε τον τίτλο της λαίδης, γεγονός που την έφερνε πάντα κοντά στους κοσμικούς κύκλους, απολαμβάνοντας τη ζωή. Ωστόσο, ο σερ Εδουάρδος Λω πέθανε το 1908 και, σύμφωνα με την επιθυμία του, μεταφέρθηκε για να ταφεί με μεγάλες τιμές στο Α’ Νεκροταφείο των Αθηνών. Ο Δήμος Αθηναίων έσπευσε να δώσει σε μία αθηναϊκή οδό το όνομά του, και η «λαίδη Λω», όπως έγινε ευρέως γνωστή, εγκαταστάθηκε στο αρχοντικό της στη διασταύρωση των οδών Σταδίου και Πεσμαζόγλου και μετατράπηκε σε μία από τις πιο χαρακτηριστικές κοσμικές φυσιογνωμίες της εποχής.
Εκκεντρική και σπάταλη Στα 60 της χρόνια η ζωηρή λαίδη ερωτεύθηκε εκ νέου τον κατά τριάντα χρόνια νεότερό της αρρενωπό και σωματώδη διευθυντή της Αστυνομίας και της Αγορανομίας Γεώργιο Δ. Πειρουνάκη και δεν δίστασε να παντρευτεί τον «Ερμή» της και να ζήσει μαζί του μέχρι το τέλος. Παραμένοντας εκκεντρική, σπάταλη και αγέρωχη, αντικατέστησε το λαντό της με μία Μερσεντές ειδικής παραγγελίας και συνέχισε να κάνει τη ζωή της μέχρι και τον Απρίλιο του 1940 οπότε απεβίωσε. Ευτυχώς πάντως που δεν πρόλαβε να ζήσει την Κατοχή και τον πελοποννησιακής καταγωγής σύζυγό της Γ. Πειρουνάκη να γίνεται Γενικός Γραμματέας Επισιτισμού στις κατοχικές κυβερνήσεις και, το 1943, υφυπουργός Επισιτισμού! Όπως ήταν φυσικό, ο Πειρουνάκης συνελήφθη μετά την αποχώρηση των Γερμανών και εκτελέστηκε από ΕΛΑΣίτες. Οι πληροφορίες και οι φωτογραφίες προέρχονται από κείμενα του ιστορικού ερευνητή και δημοσιογράφου Λευτέρη Σκιαδά, τον οποίο και ευχαριστούμε θερμά.
art ΠΟΝΤΙΚΙ
πεμπτη 7 αυγουστου 2014
«τριτοσ παραδεισοσ» toy πιστολετο
Στην Ελευσίνα, ένα από τα μακροβιότερα φεστιβάλ της Ελλάδας, με σταρ τον Μικελάντζελο Πιστολέτο και τις καλύτερες παραστάσεις του καλοκαιριού
«βατραχοι»
ευανθια ρεμπουτσικα
οπερα του πεκινου
Παρά ένα... σαράντα τα «Αισχύλεια» Ένα από τα πιο σημαντικά και μακροβιότερα φεστιβάλ της χώρας, τα «Αισχύλεια» της Ελευσίνας, γιορτάζει φέτος 39 χρόνια παρουσίας στα πολιτιστικά δρώμενα, προσφέροντας σημαντικές παραστάσεις, ταινίες και συναυλίες αλλά και τις εικαστικές δημιουργίες του Ιταλού Μικελάντζελο Πιστολέτο. Τώρα το καλοκαίρι οι περισσότερες ελληνικές πόλεις διΒίκυ Λεβαντή το φεστιβάλ θα υποδεχτεί τον «Αίαντα» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Μάρθας Φριντζήλα, που θα ανεβάσει το Ατοργανώνουν διάφορα φεστιβάλ για να φέρουν τον αέρα τικό Σχολείο Αρχαίου Δράματος (27.8), ενώ θα ακολουθήτης τέχνης και του πολιτισμού στους κατοίκους τους. Ένα σουν οι «Πέρσες» του Αισχύλου, που υπέγραψε η Νικαίτη τέτοιο φεστιβάλ είναι και τα «Αισχύλεια». Εδώ και έναν Κοντούρη για το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (28.8). μήνα, το Παλαιό Ελαιουργείο της Ελευσίνας υποδέχεται τους κατοίκους Για όσους δεν πήγατε στην Επίδαυρο, η Ελευσίνα θα φιλοξενήσει μετατης περιοχής, αλλά και επισκέπτες απ’όλη τη χώρα. Ο προπομπός των ξύ άλλων τρία έργα του Ευριπίδη, τους «Βατράχους» διά χειρός Γιάννη 39ων Αισχυλείων, η «Σύγχρονη Θεατρική Δημιουργία», φιλοξένησε αξιΚακλέα (31.8), που ενθουσίασε το κοινό, τις «Βάκχες» σε σκηνοθεσία όλογες παραστάσεις του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου, που ανέβηκαν Άντζελας Μπρούσκου (3.9) και τον «Ιππόλυτο» με υπογραφή Λυδίας Κοκατά τη διάρκεια του χρόνου και γέμισαν τις θεατρικές σκηνές της Αθήνιόρδου (7.9), τα οποία έκαναν πρεμιέρα το φετινό καλοκαίρι, στο Αρχαίο νας («Διαβολιάδα», «Γδαρμένος», «Γέρμα», «Domino», «Ο Μικρός Εγώ», Θέατρο της Επιδαύρου. «Ο Μουνής» κ.ά.). Ενώ για τους μουσικόφιλους το φεστιβάλ θα φιλοξενήσει ονόματα όπως: Το Φεστιβάλ των «Αισχυλείων», που ξεκίνησε το 1975, μας ξαφνιάζει Άλκηστις Πρωτοψάλτη και Ελευθερία Αρβανιτάκη (1.9), Ιmam Baildi (5.9), κάθε χρόνο όλο και περισσότερο με το πολιτιστικό του εύρος. Εκτός του Θάνος Μικρούτσικος, Γιάννης Κότσιρας και Ρίτα Αντωνοπούλου (15.9), ότι – μαζί με το Φεστιβάλ Αθηνών και το Φεστιβάλ των Φιλίππων, στην Μίλτος Πασχαλίδης και Χρήστος Θηβαίος (17.9), αλλά και μουσικές Καβάλα – κρατάει τον πήχη ιδιαίτερα ψηλά, η διοργάνωση αλλά και οι βραδιές με τους Ηλία Λιούγκο (13.9), Πάνο Βλάχο (18.9) και Trio M.O.T.he καλλιτεχνικές εκδηλώσεις έχουν αναβαθμιστεί τα τελευταία χρόνια ενώ (19.9). επεκτάθηκε και ο χρόνος διεξαγωγής τους, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του κοινού της Ελευσίνας και των υπολοίπων. Έτσι δικαιολογείται και η Ξεχωρίζουν ακόμα, η συναυλία της Όπερας του Πεκίνου, μια μορφή παραδοσιακού Κινέζικου Θεάτρου που συνδυάζει τη μουσική, την πααύξηση εσόδων του κατά 30%, το 2013. ντομίμα, τον χορό και τα ακροβατικά (10.9), αλλά και η παρουσίαση του πρότζεκτ «Γαία» από τον καθηγητή στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών στο Έναρξη με… πανσέληνο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης, Carl Ruck (2.9). Το γνωστό πολιτιστικό ραντεβού δίνεται κάτω από τη μεγαλύτερη πανσέληνο του χρόνου. Η Ευανθία Ρεμπούτσικα θα ανέβει στη σκηνή και θα ταξιδέψει το κοινό με την καινούργια της δουλειά «Η παράσταση Και ελληνικός κινηματογράφος αρχίζει...» (10.8, είσοδος ελεύθερη). Ύστερα από ένα μικρό διάλειμμα Η εβδομάδα ελληνικού κινηματογράφου (22-28.8) που θα πραγματο-
ποιηθεί στον θερινό κινηματογράφο της Παραλίας της Ελευσίνας θα παρουσιάσει επτά ταινίες στη σειρά, μερικές από τις οποίες διακρίθηκαν σε εγχώρια και ξένα φεστιβάλ. Οι ταινίες που θα προβληθούν είναι: «Οι αισθηματίες» του Νίκου Τριανταφυλλίδη (22.8), «Ο εχθρός μου» του Γιώργου Τσεμπερόπουλου (23.9), «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά (24.9), «Η αιώνια επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» της Ελίνας Ψύκου, «Washingtonia» της Κωνσταντίνας Κοτζαμάνη (25.9), «Το μικρό ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη (26.9), το «Runaway Day» του Δημήτρη Μπαβάλλα (27.9), αλλά και η «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη (28.9).
Εικαστικά διεθνούς εμβέλειας Φέτος τα «Αισχύλεια» λαμβάνουν και διεθνή χαρακτήρα. Το φεστιβάλ θα φιλοξενήσει τον «πατέρα» της Arte Povera και ζωντανό θρύλο της σύγχρονης τέχνης Μικελάντζελο Πιστολέτο. Οι δύο μεγάλων διαστάσεων εγκαταστάσεις του εμπνέονται από το ελληνικό περιβάλλον και διεγείρουν συμβολικά τον χώρο και τη σχέση μεταξύ των ανθρώπων και της Ιστορίας. Επανασυνδέοντας τα ερείπια του παρελθόντος με αυτά του σήμερα, τον αρχαίο μύθο με την καθημερινότητα, τον άνθρωπο με το θείο, ο καλλιτέχνης θα αφήσει το δικό του σημάδι στον χώρο των «Αισχυλείων». Θα παρουσιάσει τον «Τρίτο Παράδεισο» – το σύμβολο που επανασχεδιάζει το μαθηματικό άπειρο και που στο κέντρο των δύο καμπυλών του υπάρχει έναν τρίτος κύκλος, ο οποίος αντιπροσωπεύει τον φυσικό και τεχνητό παράδεισο – αλλά και έναν διπλό λαβύρινθο με δύο κέντρα. Την επιμέλεια της έκθεσης, που θα εγκαινιαστεί στις 30 Αυγούστου, έχει η Ιταλίδα κριτικός τέχνης και συγγραφέας Manuela Gandini. Στο ίδιο πνεύμα θα κινηθεί και η δεύτερη έκθεση των φετινών «Αισχυλείων», με την περφόρμανς της Μαίρης Ζυγούρη, η οποία θα βιντεοσκοπήσει τη διαδρομή από τον Σκαραμαγκά έως την Ελευσίνα, κουβαλώντας το εμβληματικό έργο του Πιστολέτο «Η Αφροδίτη των κουρελιών».
40 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Η Τήνος των λογοτεχνών... Έχει και τα καλά της η λογοτεχνία. σ Λίγα, αλλά καλά. Μπορεί σ’αυη δ βιντια μηνασ τήν τη χώρα ο συγγραφέας και ο ποιητής να μην μπορούν να βιοπορισθούν από τα βιβλία τους, μπορεί να είναι υποδεέστερος ο ρόλος τους στην Ελλάδα της κρίσης απ’αυτόν του αστυφύλακα και του εφοριακού, αλλά τουλάχιστον έχουν την ευκαιρία, έστω και σπάνια, να συμμετέχουν σε συμπόσια και φεστιβάλ, που μπορεί να γίνουν καλοκαίρι σε έναν όμορφο τόπο, όπως το νησί του αγαπημένου μου Γιαννούλη Χαλεπά. Ήταν στην Τήνο 19 συγγραφείς και ποιητές από δέκα χώρες που μιλούσαν επτά διαφορετικές γλώσσες. Τρεις μέρες, τρία διαφορετικά χωριά μάς υποδέχτηκαν σε διαφορετικούς χώρους, μ’άλλο κάθε φορά ακροατήριο, την ίδια όμως γλυκύτητα στις ανθρώπινες σχέσεις. Άνθρωποι όλων των ηλικιών μαζεύτηκαν την πρώτη μέρα στο Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, τη δεύτερη στη μικρή πλατεία των Δυο Χωριών και την τρίτη κάτω από τον πλάτανο στην καρδιά του Πύργου και άκουσαν στίχους, διηγήματα, αποσπάσματα από μυθιστορήματα, όλα διαβασμένα στα ελληνικά, τα αγγλικά και τη μητρική γλώσσα του κάθε δημιουργού. Κι εγώ κέρδισα πολλά συμμετέχοντας στο 4ο Λογοτεχνικό Φεστιβάλ των «Δεκάτων» και του Ντίνου Σιώτη, που στήριζε γι’άλλη μια χρονιά το «Ποντίκι» μας… Ανακάλυψα ότι η Κλαίτη Σωτηριάδου, εκτός από σπουδαία μεταφράστρια του Μάρκες, είναι και μια άξια λογοτέχνις. Το μυθιστόρημά της «Μπονζάι» με εντυπωσίασε. Γνώρισα μια σπουδαία Αλβανίδα ποιήτρια, την Αρντίτα Ιατρού, που ζει από το ’90 στη Θεσσαλονίκη. «Και η μάνα μου κάθε μήνα πουλούσε το αίμα της / τριακόσια γραμμάρια για τριακόσια λεκ» λέει σ’ ένα ποίημά της. Συγκινήθηκα ακούγοντας την τρυφερή ιστορία της Ρόζας Δελατόλα, από την ίδια τη συγγραφέα της, Λώρη Κέζα, όπως επίσης την ποιήτρια Έλσα Κορνέτη να διαβάζει το ποιήμά της «Συμπάσχοντας με την ανθρωπότητα» και την
τοι σ ι ρ κ ι τ αν τεσ καθρεφ
οι συγγραφεισ σε απαρτια Κλεοπάτρα Λυμπέρη, μεταφράστρια του Γκίνσμπεργκ και του Πάουντ, να λέει «Αν είναι ο αγαπών, ίσως να είμαι ο Κανένας». Η Ευριδίκη Περικλέους -Παπαδοπούλου τραγούδησε έναν στίχο από ποίημά της, η Χίβα Παναχί από το Κουρδιστάν, που διδάσκει στο Πάντειο, μου έμαθε πολλά για την κουλτούρα της χώρας της που δεν ήξερα, είχα τη χαρά να συνομιλήσω με τον σπουδαίο δάσκαλο Στρατή Χαβιαρά, ιδρυτή του «Χάρβαρντ Ριβιού», ν’ακούσω τον Αμερικανό Τζέφρεϊ Σάιγκερ – που ζει μεταξύ Μυκόνου και Λας Βέγκας – να μου εξηγεί ποια είναι η κοινότητα των συγγραφέων ιστοριών μυστηρίου και ποιος είναι ο Αντρέας Κλάδης, ο ήρωας των αστυνομικών βιβλίων που γράφει με φόντο την Τήνο και την Πάτμο, όπως επίσης και να ζηλέψω τον Μεξικανό Ενρίκε Χερέρα, που μαθαίνει ελληνικά και φίλησε το χώμα μόλις πάτησε στην (Αρχαία) Ελλάδα που αγαπά. Ραντεβού του χρόνου, Ντίνο…
ατζέντα
ΠΕΜΠΤΗ 07.08 - ΤΕΤΑΡΤΗ 13.08 Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)
ΠΕΜΠΤΗ 7.8 ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. Η Ξένια Καλογεροπούλου και ο Θωμάς Μοσχόπουλος επισκέπτονται το Φεστιβάλ Τήνου με την παράσταση «Η Κοιμωμένη ξύπνησε». Πρόκειται για μια διασκευή από το γνωστό παραμύθι της Ωραίας Κοιμωμένης. Η δικιά τους πριγκίπισσα, όμως, ξυπνάει στη δική μας εποχή, ψάχνοντας απεγνωσμένα να της δώσει κάποιος το φιλί αλλά και να βρει τον τρόπο να επιβιώσει. Παίζουν: Σταύρος Σβήγκος, Ορέστης Τζιόβας, Ευαγγελία Συριοπούλου, Αμαλία Αρσένη κ.ά. Info: Λουτρά, Τήνος, 21.00, 8-10 ευρώ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 8.8 ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ. Η Άντζελα Μπρούσκου ανατρέπει τις «Βάκχες» του Ευριπίδη, σε μετάφραση που επιμελήθηκε ο Γιώργος Χειμωνάς. Στον ρόλο του Διονύσου θα παρακολουθήσουμε την Αγλαΐα Παππά ενώ τον Πενθέα θα ερμηνεύσει ο Άρης Σερβετάλης. Παίζουν ακόμα: Μαρία Κίτσου, Γιώργος Μπινιάρης κ.ά. Infο: Επίδαυρος, 21.00, 5-40 ευρώ, www.greekfestival.gr. LIVE. Οι Placebo επισκέπτονται για ένα ακόμα καλοκαίρι την Αθήνα, για να παρουσιάσουν τον τελευταίο τους δίσκο «Loud Like Love». Τη συναυλία ανοίγουν οι Sigmatropic. Info: Open Air Area, Στάδιο Ειρήνης & Φιλίας, οι πόρτες ανοίγουν στις 18.00, 210Placebo 4893000. ΣΑΒΒΑΤΟ 9.8 ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΩΜΑΤΙΟΥ. Το 9ο Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Αίγινας παρουσιάζει την αρχαιότερη στο είδος της ορχήστρα (1448), το Κουαρτέτο Εγχόρδων της Royal Danish Orchestra (Βασιλική Ορχήστρα της Δανίας), με επικεφαλής τον βιολονίστα Lars Bjoernkjaer και την Αλεξία Μούζας - Αρένα στο πιάνο. Info: Παραλία Αύρας, Αίγινα, 21.00, 12 ευρώ, www.aiginamusicfestival.gr. ΚΥΡΙΑΚΗ 10.8 ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ. Με αφορμή την αυγουστιάτικη πανσέληνο, η Μπάντα της Πολεμικής Αεροπορίας θα παρουσιάσει κλασικά μουσικά κομμάτια από όπερες, κινηματογραφική μουσική και ελληνικές μουσικές Μουσειο Ακροπολης μελωδίες. Διευθύνει μουσικά ο υποσμηναγός Αλέξανδρος Λιτσαρδόπουλος. Info: Μουσείο Ακρόπολης, 21.30, είσοδος ελεύθερη, 210-9000900. ΔΕΥΤΕΡΑ 11.8 ΕΚΘΕΣΗ. Η εικαστική έκθεση με τίτλο «Νερό» παρουσιάζει 41 ζωγράφους και φωτογράφους, Έλληνες και ξένους, που καταπιάνονται με το νερό σε όλες του τις μορφές. Με τα έργα τους οι καλλιτέχνες υμνούν την ομορφιά του Αιγαίου ενώ επισημαίνουν τους κινδύνους που προκαλεί η ρύπανση και η υπεραλίευση. Info: Παλιό Δημοτικό Σχολείο Χώρας Πάτμου, Πάτμος, μέχρι 24.8, καθημερινά 19.30-23.30. ΜΟΥΣΙΚΗ. Ο Νίκος Ξυδάκης ταξιδεύει μέχρι τις Σπέτσες για μια συναυλία με τραγούδια που ξεκινούν από την αρχή της καριέρας του και φτάνουν μέχρι το «Γρήγορα η ώρα πέρασε». Θα ακουστούν επίσης ποιήματα των Μιχάλη Γκανά, Θοδωρή Γκόνη, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Γεωργίου Βιζυηνού και της Σαπφούς σε απόδοση Οδυσσέα Ελύτη. Infο: Μουσείο Μπουμπουλίνας, Σπέτσες, 21.30, είσοδος ελεύθερη, 22980-72416. ΤΡΙΤΗ 12.8 ΦΕΣΤΙΒΑΛ. Ο Ψαραντώνης, με μοναδική αποσκευή τη λύρα του και την επιβλητική φωνή του, καταφθάνει στο Φεστιβάλ της Σερίφου δημιουργώντας, όπως εκείνος ξέρει, ένα κρητικό γλέντι, με μυσταγωγική ατμόσφαιρα. Μαζί του ο Νεκτάριος Κοντογιάννης (λάουτο). Info: Θέατρο Κάτω Χώρας, Σέριφος, 21.15, 10 ευρώ, www. serifosfestival.gr.
ησ πλανητ
H Άννα Φρανκ και η Γάζα
«Τι σημαίνει η Άννα Φρανκ σήμερα;» είναι ο τίτλος του νέου ντοκιμαντέρ, που υπογράφει ο βραβευμένος σκηνοθέτης Γιακόβ Σεντλάρ και ο γιος του Ντομινίκ από την Κροατία. Εβδομήντα χρόνια μετά τη σύλληψη της Άννας Φρανκ και της οικογένειάς της από τους ναζί στην κρυψώνα του σπιτιού τους στο Άμστερνταμ, το νέο ντοκιμαντέρ υφαίνει σκηνές από το περίφημο ημερολόγιό της ενώ εναλλάσσεται με συζητήσεις και μαρτυρίες από Παλαιστίνιους νέους. Έξι ηθοποιοί από την Παλαιστίνη ηλικίας 12 έως 14 χρόνων θα συμμετέχουν στο ντοκιμαντέρ για να φέρουν στο κοινό την τραγική ιστορία της για πρώτη φορά στα αραβικά. Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει και σκηνές από την αιματηρή επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα, κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων. Η Άννα Φρανκ ήταν 15 χρόνων όταν συνελήφθη στις 4 Αυγούστου του 1944 ενώ λίγο πριν γίνει 16 πεθαίνει από τύφο σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, λίγες εβδομάδες πριν την ελευθερώσουν. «Η τέχνη δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, αλλά μπορεί να βοηθήσει ώστε να τον καταλάβει κάποιος λίγο περισσότερο. Το γεγονός ότι κάνουμε αυτήν την ταινία στα αραβικά σημαίνει ότι η ιστορία δεν πρέπει να επαναλαμβάνεται» δήλωσε ο Σεντλάρ για το ντοκιμαντέρ.
γη
Το καλύτερο ντοκιμαντέρ όλων των εποχών Το ντοκιμαντέρ του Τζίγκα Βερτόφ «Man with a Movie Camera» (1929), σκαρφάλωσε στην πρώτη θέση ανάμεσα σε άλλα 1.000, όπως τα ψήφισαν 200 κριτικοί ταινιών και 100 επαγγελματίες του σινεμά, για λογαριασμό του βρετανικού περιοδικού «Sight & Sound». Τη δεκάδα συμπληρώνουν τα «Shoah» του Κλοντ Λανζμάν (1985), «Sans soleil» του Κρις Μάρκερ (1982), «Night and Fog» του Αλέν Ρενέ (1955), «The Thin Blue Line» του Έρολ Μόρις (1989), «Chronicle of a Summer» των Ζαν Ρους και Εντγάρ Μοράν (1961), «Nanook of the North» του Ρόμπερτ Φλάχερτι (1922), «Les Glaneurs et la Glaneuse» της Ανιές Βαρντά (2000), «Don’t Look Back» του Ντ.Α. Πενεμπέικερ (1967) και «Grey Gardens» των Ντέιβιντ και Άλμπερτ Μέισλς, Έλεν Χόιντ και Μάφι Μέγερ (1975). Μέχρι σήμερα, κριτικοί απ’ όλη την Ευρώπη και σπουδαίοι κινηματογραφιστές δίνουν κάθε δέκα χρόνια τη δική τους ψήφο για τις καλύτερες ταινίες, επαναπροσδιορίζοντας την έννοια του «κλασικού». Στην τελευταία ψηφοφορία, που έγινε δύο χρόνια πριν, στην κορυφή της λίστας βρέθηκε το «Vertigo» του Άλφρεντ Χίτσκοκ ενώ οι διοργανωτές της ψηφοφορίας παρατήρησαν ότι στην όγδοη θέση βρισκόταν το ντοκιμαντέρ του Βερτόφ, κάτι που τους οδήγησε να ξεκινήσουν αντίστοιχη ψηφοφορία για τις ταινίες τεκμηρίωσης.
ΤΕΤΑΡΤΗ 13.8 ΣΥΝΑΥΛΙΑ. Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Ματούλα Ζαμάνη και Παπιστάνοι κλείνουν εισιτήριο για την Ικαρία, για το καινούργιο φεστιβάλ του νησιού, το «Escape». Info: Δημοτικό Γήπεδο Αγίου Δημητρίου Ραχών, Ικαρία, 13 ευρώ, 21.00, www.ikaria.gr. «Man with a Movie Camera» (1929)
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
41
www.topontiki.gr
Μάθαμε ότι...
Οι ταινίες της εβδομάδας
Κεραμικά στον Ανεμόμυλο
Έπειτα από εξήντα ολόκληρα χρόνια, το αριστούργημα του ιδιοφυούς Στάνλεϊ Κιούμπρικ «Fear and Desire» θα κυκλοφορήσει στους ελληνικούς κινηματογράφους σε μια πλήρως αποκατεστημένη κόπια από τη βιβλιοθήκη του Κογκρέσου της Ουάσιγκτον. Σαββατοκύριακο στο Παρίσι (Le Week-End)
Μια πρωτότυπη στον χώρο της Κεραμικής έκθεση εγκαινιάστηκε – και θα διαρκέσει μέχρι μεθαύριο, 9 Αυγούστου – στον χώρο του παλαιού Ανεμόμυλου Γαρίτσας, στην Κέρκυρα. Παρουσιάζονται έργα του γλύπτη Βασίλη Σιούζου, με «τα αλλοιωμένα βλέμματα και τα παραμορφωμένα πρόσωπα να συνιστούν μια προσπάθεια να αποτυπώσω την ανθρώπινη μορφή όπου – και όπως – η φύση και ο χρόνος εναποθέτουν χνάρια ανεξίτηλα», όπως λέει ο ίδιος. Η επιμέλεια της έκθεσης και του μουσικού μέρους είναι του Μάριου Πλασκασοβίτη, ενώ η παραχώρηση του χώρου έγινε από τον Περιβαλλοντικό Σύλλογο Ανεμομύλου.
Βραδιές στα Καλύβια Αν είστε λάτρεις της καλής μουσικής και όχι οπαδοί ήχων και κρότων, πάρτε το ποτό σας και απολαύστε τραγούδια διαλεγμένα ένα κι ένα. Και αν έχετε βρεθεί σε πολυδιαφημισμένα, ξενέρωτα και αμήχανα beach parties, ξεχάστε τα! Ο Μάρκος και ο Νίκος, ιδιοκτήτες του beach bar στην πλαζ Καλύβια του χωριού Καρδιανή Τήνου, ετοιμάζουν καθημερινά μοναδικά ταξίδια με θαλασσινά αρώματα και αλμύρα. Είτε με ζωντανή μουσική είτε χωρίς, μέχρι τα χαράματα θα κάνουν τα αυγουστιάτικα βράδια σας αλησμόνητα. Φορέστε το μαγιό σας και πηγαίνετε. Το μόνο που δεν χωράει, όπως μας είπαν, είναι οι δήθεν…
Σκηνοθεσία: Ρότζερ Μίτσελ Παίζουν: Τζιμ Μπρόντμπεντ, Τζεφ Γκόλντμπλαμ, Λίντσεϊ Ντάνκαν Με φόντο μερικές από τις ομορφότερες εικόνες του Παρισιού, η ταινία του Άγγλου σκηνοθέτη Ρότζερ Μίτσερ («Nothing Hill») αφηγείται με χιούμορ την προσπάθεια που κάνουν ο Νικ (Τζιμ Μπρόντμπεντ) και η Μεγκ Μπάροους (Λίντσεϊ Ντάνκαν) να αναζωογονήσουν τη σχέση τους, ύστερα από 30 χρόνια γάμου. Για την επέτειό τους πραγματοποιούν ένα ταξίδι στο Παρίσι, όπως ακριβώς είχαν κάνει στο ταξίδι του μέλιτος. Το καστ συμπληρώνει ο Τζεφ Γκόλντμπλαμ («Jurassic Park»).
Καρυοφυλλια Καραμπετη Διονυσης Σαββοπουλος
«Έρωτας» στη Σέριφο
«Αξάνεμος» στη Χίο
Όσοι βρεθείτε στην όμορφη Σέριφο την επόμενη εβδομάδα θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε τη σπουδαία ηθοποιό στο θεατρικό αναλόγιο «Madre Dolorosa - Ο Έρωτας» της δημοσιογράφου και συγγραφέα Σόνιας Ζαχαράτου. Έπειτα από έναν γεμάτο χειμώνα και την εμφάνισή της στο Φεστιβάλ Αθηνών, όπου εντυπωσίασε με την παραγωγή της ομάδας «bijoux de kant», «Ραμόνα», σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη, δίνει φωνή στην ηρωίδα της Ζαχαράτου σ’ έναν συγκλονιστικό μονόλογο. Η σκηνοθετική επιμέλεια είναι του Δημήτρη Καντιώτη, στο τσέλο ο Γιώργος Ταμιωλάκης και τραγούδι Andre Maya. Φεστιβάλ Σερίφου 2014, 11 Αυγούστου, 9:30 μ.μ.
«ΓκαΓκαΝτίν» είναι ο τίτλος της συναυλίας του Διονύση Σαββόπουλου στη Χίο, ο οποίος θα έχει μαζί του τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και τον Πάνο Μουζουράκη, μια «συμμορία του καλοκαιριού», όπως την αποκαλεί ο ίδιος, σ’ ένα πάρτι 40 τραγουδιών. Το Φεστιβάλ διοργανώνει ο Σύλλογος Καλαμωτούσων Χίου - Αττικής για πέμπτη συνεχή χρονιά, έχει τον τίτλο «Αξάνεμος – Γιώργος Περαντάκος» και είναι αφιερωμένο στον Γιώργο Περαντάκο, τραγουδοποιό και μέλος του συγκροτήματος Τρίφωνο, που έφυγε από τη ζωή το περασμένο καλοκαίρι. Τρίτη 12.8, ώρα 21:30, Χίος, Δημοτικό Στάδιο.
Fear and Desire
Fear and Desire
Πρόσωπα
Σκηνοθεσία: Στάνλεϊ Κιούμπρικ Παίζουν: Φρανκ Σιλβέρα, Κένεθ Χαρπ, Πολ Μαζούρσκι, Στίβεν Κότι, Βιρτζίνια Λιθ Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ – ήταν μόλις 24 χρόνων τότε – γυρίζεται το 1953 αποτελώντας το πρώτο δείγμα γραφής μιας μεγαλειώδους σκηνοθετικής πορείας. Με φόντο τον Β΄ Παγκόσμιο Πολέμο, ο υπολοχαγός Κόρμπι οδηγεί τους άντρες του μακριά από τους εχθρούς, σε μια προσπάθεια να επιστρέψουν σε φιλικά εδάφη. Ξαφνικά, όμως, βλέπει το σχέδιό του να καταρρέει, όταν θα συναντήσουν μια νεαρή και μυστηριώδη γυναίκα. Παγιδευμένοι πίσω από τις γραμμές του εχθρού, σιγά σιγά θα αποκαλυφθούν όλοι οι φόβοι και οι επιθυμίες τους.
Μια τυχαία συνάντηση (Une Recontre)
Σκηνοθεσία: Λίζα Αζουέλος Παίζουν: Σοφί Μαρσό, Φρανσουά Κλουζέ, Λίζα Αζουέλος Η Σοφί Μαρσό και ο Φρανσουά Κλουζέ πρωταγωνιστούν σε μια από τις πιο ρομαντικές ταινίες της χρονιάς. Η υπόθεση αφηγείται την ιστορία του παντρεμένου Πιερ και της Ελζά. Οι δυο τους θα γνωριστούν, θα περάσουν καλά, θα γελάσουν μ’ έναν πολύ ιδιαίτερο και ξεχωριστό τρόπο. Έπειτα από λίγο καιρό, θα ξανασυναντηθούν τυχαία και η αμοιβαία έλξη θα αποδειχθεί εξίσου ισχυρή. Αποφασίζοντας να τραβήξει ο καθένας τον δρόμο του, η λεπτή γραμμή ανάμεσα σε αυτό που πραγματικά συνέβη και σ’ αυτό που φαντάζονται θα τους μπερδέψει σε μεγάλο βαθμό. Άραγε, μπορεί να συμπίπτει η ζωή των ονείρων τους με την πραγματικότητα;
22 Jump Street
Σκηνοθεσία: Φιλ Λόρντ, Κρις Μίλερ Παίζουν: Τζόνα Χιλ, Τσάνινγκ Τατούμ, Άις Κιουμπ Η τηλεοπτική σειρά «21 Jump Street» επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη, με το δημοφιλές ντουέτο των Τζόνα Χιλ και Τσάνινγκ Τατούμ στους ρόλους των γκαφατζήδων αστυνομικών. Η επιστροφή του σίκουελ παρουσιάζει τους Τζένκο και Σμιντ σε μια νέα μυστική αποστολή, ανταλλάσσοντας τα όπλα τους με φοιτητικές ιδιότητες. Μέσα στο πανεπιστήμιο, ο Τζένκο θα συναντήσει την αδελφή ψυχή του στην ομάδα ποδοσφαίρου ενώ ο Σμιντ θα διεισδύσει στους καλλιτεχνικούς κύκλους του κολεγίου. Πολύ σύντομα, όμως, η φιλία τους θα δοκιμαστεί παραπάνω από μία φορά, με αποτέλεσμα να ξεχάσουν τον πραγματικό τους στόχο...
Μαiρη Βιδaλη
Βασιλικh Καρακωστα
Αποστολή «Βουθρωτό»
Τραγούδια στη λίμνη…
Το αρχαίο θέατρο Βουθρωτού, που βρίσκεται στην Αλβανία, κοντά στους Άγιους Σαράντα, είναι ένα ελληνικό αρχαίο θέατρο όπου κάθε χρόνο διοργανώνεται ένα μεγάλο φεστιβάλ υπό την αιγίδα της UNESCO. Εκεί θα παρουσιάσει η ηθοποιός Μαίρη Βιδάλη, που διευθύνει το Διάχρονο Θέατρο του Νέου Κόσμου, αποσπάσματα από τις ταγωδίες «Τρωάδες», «Κασσάνδρα», «Ανδρομάχη» και «Ελένη», ενώ στα χορικά θα είναι η Ελένη Ροδά. Από τις 5 έως τις 9 Σεπτεμβρίου. Μια αξιέπαινη πρωτοβουλία με πολλά μηνύματα.
Επιλεγμένες εμφανίσεις ανά την Ελλάδα πραγματοποιεί αυτό το καλοκαίρι η Βασιλική Καρακώστα. Στις συναυλίες της ερμηνεύει παραδοσιακά τραγούδια, από το «Τζιβαέρι» και το «Τώρα τα πουλιά» ώς τα «Μαύρα μάτια, μαύρα φρύδια» του Μάρκου Βαμβακάρη, αλλά και την «Αστροπαλιά», τραγούδι που αγαπήθηκε πολύ από τον πρώτο προσωπικό δίσκο της, «Η σβούρα και άλλες ιστορίες», σε στίχους και μουσική του Νίκου Πορτοκάλογλου. Η ταλαντούχα ερμηνεύτρια θα είναι στις 10 Αυγούστου στο Φεστιβάλ της Λίμνης Λάδωνα, στην Αρκαδία, στις 24 Αυγούστου στο Πήλιο, ενώ παράλληλα ετοιμάζει τα τραγούδια του επόμενου δίσκου της.
42 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Η πραγματική περιπέτεια κατασκοπίας του Σνόουντεν
Αϋσέ Κουλίν Αντίο Κωνσταντινούπολη Μετάφραση: Θάνος Ζαραγκάλης Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 494 Μια οικογένεια ζει τις τελευταίες ημέρες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σ’ένα αρχοντικό της Κωνσταντινούπολης, η οποία τελεί ήδη υπό κατοχή. Μέσα από την ιστορία του υπουργού Οικονομικών της τελευταίας σουλτανικής κυβέρνησης, ενός διανοούμενου που νιώθει στριμωγμένος μεταξύ ενός κόσμου που γκρεμίζεται κι ενός καινούργιου που με κάθε κόστος διεκδικεί το μέλλον, εικονογραφείται η δραματική πτώση μιας μεγάλης αυτοκρατορίας. Η Κουλίν γράφει ένα μυθιστόρημα - ποταμό, συνδυάζοντας με μοναδικό τρόπο την Ιστορία με τη μυθιστορηματική πλοκή, και σκιαγραφεί μίαν ιστορία της Κωνσταντινούπολης συναρπαστική και απρόσμενα οικεία στους Έλληνες ανα-
O συγγραφέας
Νίκος Τουσούνης γράφει για το βιβλίο του «Tα παιχνίδια που παίζαμε στην Κάσο» εκδόσεις Ίων
Παιχνίδια από την παράδοση και τη... φαντασία
Ο Σνόουντεν, ένας νεαρός δεξιοτέχνης της πληροφορικής ο οποίος εργαζόταν στην Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, αποκάλυψε μιαν ωραία πρωία τον τρόπο με τον οποίο η υπερδύναμη παρακολουθούσε ολόκληρο τον πλανήτη. μας ελευθερίες αποτελούν ένα… ηλεκτρονικό ίχνος που Ξενοφών Μπρουντζάκης Πρόκειται για μιαν ιστορία εντοπίζεται απίθανα εύκολα ανά πάσα στιγμή! που άνετα θα μπορούσε Στο βιβλίο αυτό, που υπογράφει ο Άγγλος δημοσιονα γίνει πιο πιστευτή ως γράφος και συγγραφέας Λουκ Χάρντινγκ, γίνεται μια μυθιστόρημα ή ως περιπροσπάθεια να κατανοηθούν τα κίνητρα που οδήγησαν πετειώδης ταινία κατασκοπείας παρά ως πραγματικό τον απίστευτα χαρισματικό σε τεχνικές ικανότητες Σνόγεγονός, μέρος του οποίου ζήσαμε μπροστά στις οθόνες ουντεν στο να προβεί σε αποκαλύψεις που έθεταν σε της τηλεόρασης και των υπολογιστών μας, καθώς πληάμεσο κίνδυνο την ίδια του τη ζωή ή την ελευθερία. Είναι ροφορούμασταν κομμάτια κι αποσπάσματα της συγκλοβεβαιωμένο ότι δεν υπήρξε το παραμικρό νιστικής αποκάλυψης του Σνόουντεν που κίνητρο για χρήματα, παρά το γεγονός ότι κατάφερε να γίνει ο υπ' αριθμόν ένα κατακρατούσε αρχεία αξίας ανυπολόγιστων ζητούμενος στον κόσμο – προκαλώντας εκατομμυρίων δολαρίων. Επίσης, είναι νευρική κρίση στις ΗΠΑ! Πριν από όλα, η ακόμα πιο εντυπωσιακό ότι ο ίδιος δεν ιστορία αυτού του νεαρού ανθρώπου είναι εμπνέεται από καμιάν ακραία ιδεολογιμοναδικά συναρπαστική γιατί αποδεικνύει κή σκοπιμότητα και κυρίως ότι είναι… για μιαν ακόμη φορά την πιο ελπιδοφόρα υπερβολικά Αμερικανός ρεπουμπλικάνος, αλήθεια για το μέλλον της ανθρωπότητας: υπερβολικά δεξιός για πολλούς. Αυτός ο ότι κανένας δεν είναι προβλέψιμος, ότι νεαρός, που είχε πρόσβαση σε αυστηρώς η ανθρώπινη υπόσταση δεν μπορεί να απόρρητα έγγραφα, αποφάσισε μέσα από τεθεί σε απόλυτο έλεγχο, ότι κανένα σύένα ανώνυμο mail να κοινοποιήσει μια στημα δεν μπορεί να αισθάνεται σίγουρο σειρά τέτοιων εγγράφων – από μια μυστικαι ασφαλές! Και αυτό είναι ιδιαίτερα… κή υπηρεσία όπου κάτι τέτοιο απλώς δεν υγιεινό για τη δημοκρατία, τις ελευθερίες ήταν δυνατόν να τεθεί ούτε σαν υπόθεση μας, τις ιδέες μας και την ανεξαρτησία μας! Λουκ Χάρντινγκ Ένας νεαρός δεξιοτέχνης της πληροφοΦάκελος Σνόουντεν ευφάνταστου σεναρίου. Πέρα από τα έγγραφα, ο δαιμόνιος αυτός νεαρός απορικής ο οποίος εργαζόταν στην Υπηρεσία Μετάφραση: κάλυψε ότι οι ηλεκτρονικές παρακολουΕθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, αποκάλυψε Αντώνης Καλοκύρης μιαν ωραία πρωία αυτό που όλοι γνωρίζαΕκδόσεις: Καστανιώτη θήσεις από πλευράς μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ είχαν ξεφύγει από κάθε έλεγχο, με και του οποίου τις εφιαλτικές διαστάσεις Σελ.: 314 κυρίως μετά το βαρύ πλήγμα που υπέστη αποφεύγαμε να συνειδητοποιήσουμε: η χώρα στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001. Ο τον τρόπο με τον οποίο η υπερδύναμη παρακολουθούσε ολόκληρο τον πλανήτη καθώς και τους Σνόουντεν απέδειξε περίτρανα, δίχως να αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης, ότι ο κόσμος ολόκληρος πασημαντικότερους ηγέτες όλου του κόσμου, από τον Βρερακολουθείται ηλεκτρονικά από τις μυστικές υπηρεσίες τανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον μέχρι τη Γερμανίτων ΗΠΑ. Ακολούθησε – όπως ήταν φυσικό – πανδαιμόδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον Γάλλο πρόεδρο νιο και κυρίως ιδιαίτερα έντονες αντιδράσεις διαφόρων Φρανσουά Ολαντ! χωρών προς τον Πρόεδρο της Αμερικής, ο οποίος αμήχαΟι εφιαλτικές διαστάσεις αυτής της – οργουελικής εμπνεύνα προσπαθούσε να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα ψελσεως – πραγματικότητας έχουν και μιαν ακόμα αποτρόλίζοντας σχεδόν ανόητες δικαιολογίες. Τη μεγάλη αυτήν παιη σημειολογική έννοια: το ότι πλέον οι γιγαντιαίες τεχνολογικές δυνατότητες επιτρέπουν και κάνουν εφικτή την αποκάλυψη έφερε στο φως της δημοσιότητας η εφημερίδα «Guardian» και ό,τι ακολούθησε, δεν θύμιζε στο παραπαρακολούθηση όλου του πλανήτη… Το θέμα, βέβαια, μικρό την πραγματικότητα, παρά μιαν εμπνευσμένη και είναι ποιος θα παρακολουθεί ποιον σε αυτόν τον φαύλο ακραία χολιγουντιανή περιπέτεια κατασκοπείας! κύκλο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης όπου οι ατομικές
Σε 250 λέξεις
Νέες εκδόσεις Πάολο Μπατσιγκαλούπι Νεκροταφεία καραβιών Μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 348 Στην ακτή έξω από τον κόλπο της Ορλεάνης καθισμένα και παροπλισμένα δεξαμενόπλοια τεμαχίζονται στα διαλυτήρια της παραλίας. Τσούρμα ολόκληρα από παιδιά, γυναίκες και άντρες δουλεύουν σαν τα μυρμήγκια πάνω στα ναυάγια, ξεκολλώντας χαλκοσύρματα, ατσάλι, ό,τι μπορούν… Ο Νέιλερ δουλεύει χωμένος στα σωθικά των τάνκερ, μέρα με τη μέρα, παίζοντας τη ζωή του κορώνα - γράμματα μέσα στους στενούς αγωγούς και πασχίζοντας για τον καθημερινό στόχο του τσούρμου του και για την επιβίωση. Η περιπέτεια ξετυλίγεται σ’ έναν μελλοντικό κόσμο, όπου το πετρέλαιο σπανίζει και η αφοσίωση σπανίζει ακόμα περισσότερο…
Παρακολουθώντας κανείς τα παιδιά μας σήμερα να βυθίζονται όλο και περισσότερο στους υπολογιστές, σε παιχνίδια που τα παρασύρουν μέσα σε πλασματικούς - ψεύτικους κόσμους, σκέπτομαι την εποχή που ήμουν στην ηλικία τους και αλωνίζαμε στα σοκάκια της Κάσου, παίζοντας με τα δικά μας αυτοσχέδια παιχνίδια. Είχαμε πραγματικό ελεύθερο χρόνο για μας, δεν νιώθαμε πλήξη, όλα τα παιδιά της γειτονιάς μαζί, παίζαμε στις πλατείες, στα στενά σοκάκια, στη θάλασσα, στα χωράφια, με μια πραγματική έλξη για την παράδοση της Κάσου μας. Βέβαια, εάν αναλογιστούμε τη μεγάλη χρονολογική διαφορά, η σύγκριση είναι αδύνατη και συνάμα αδόκιμη, όμως οι συνειρμοί έρχονται αυτόματα, ενώ οι απορίες των παιδιών για αυτά τα παιχνίδια, «τα παιχνίδια μας», τους δημιουργούν χαμόγελα και... συμπάθεια, και ίσως πολλές απορίες. Προσδοκώντας λοιπόν να παρουσιάσω στα παιδιά μας τα ξεχασμένα και χαμένα στον χρόνο παιχνίδια, αλλά και με τη φιλοδοξία να τα φέρω στη θύμηση αυτών που τα έπαιζαν, τα καταγράφω με τον δικό μου τρόπο στο βιβλίο μου αυτό «Τα παιχνίδια που παίζαμε στην Κάσο». Σκοπός της συλλογής αυτής είναι να περισωθούν, αλλά και ν’ αναβιώσουν τα παραδοσιακά μας παιχνίδια, καθώς επίσης να βοηθήσω και τον λαογράφο μελετητή να βρει στοιχεία για το παρελθόν του νησιού μου, που θα αποδείξουν τη λιτή ομορφιά, την ευρηματικότητα, τη χάρη και τη φαντασία του Κασιώτη. Από τα χαρακτηριστικά στοιχεία της εποχής εκείνης, τα πιο αγαπημένα παιχνίδια ήταν αυτά που φτιάχναμε μόνοι μας, αφού η κατασκευή τους, η συνεχής τροποποίηση και τελειοποίησή τους αποτελούσε από μόνη της το μεγαλύτερο ίσως παιχνίδι.
Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
43
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Α’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ
Ο πόλεμος από τη σκοπιά των αμάχων Ο πόλεμος έλαβε, στη συλλογική φαντασία, διαστάσεις ενός καθαρτηρίου και μιας δοκιμασίας. Θεωρείτο ως το αντίθετο της ειρήνης και επομένως ελεύθερος από τις αμαρτίες που είχε συσσωρεύσει η ειρήνη: τον ατομισμό, τον υλισμό, τον κυνισμό, την αβεβαιότητα, την έλλειψη στόχων ή (απλώς) τη βαρεμάρα.
Ο
Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε στις 3 Αυγούστου 1914, όταν η Γερμανία κήρυξε τον πόλεμο στη Γαλλία και εισέβαλε στο Βέλγιο. Η Γερμανία και η Αυστροουγγαρία (οι Κεντρικές Δυνάμεις) πολέμησαν ενάντια στη Ρωσία, τη Γαλλία και τη Βρετανική Αυτοκρατορία (την Τριπλή Συνεννόηση ή Αντάντ). Μετά το Σύμφωνο του Λονδίνου του Σεπτεμβρίου 1914, με το οποίο οι τρεις τελευταίες Δυνάμεις δεσμεύτηκαν να μην υπογράψουν χωριστή ειρήνη, οι χώρες της Αντάντ έμειναν γνωστές ως Σύμμαχοι. Το 1915 προσχώρησε στην Αντάντ η Ιταλία και το 1917 η Αμερική, ως συνεργαζόμενη όμως και όχι ως συμμαχική Δύναμη. Ο πόλεμος προκλήθηκε από τη διπλωματική κρίση που ξεκίνησε όταν ο Γκαβρίλο Πρίντσιπ, ένας Σερβοβόσνιος, δολοφόνησε τον αρχιδούκα Φραγκίσκο-Φερδινάνδο και τη γυναίκα του. Ο αρχιδούκας ήταν ο διάδοχος του θρόνου της Αυστροουγγαρίας. Η Αυστροουγγαρία επιχείρησε να τιμωρήσει τη Σερβία για την υποστήριξή της προς τους τρομοκράτες. Η Ρωσία υπερασπίστηκε τη Σερβία, ένα αδελφό σλαβικό κράτος. Η Γερμανία απαίτησε από τα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης να μην εμπλακούν στη διένεξη της συμμάχου της, Αυστροουγγαρίας, με τη Σερβία. Η Γαλλία είχε υπογράψει αμυντική συμμαχία με τη Ρωσία. Η Βρετανία δεν είχε υπογράψει επίσημη συνθήκη συμμαχίας με τη Γαλλία ή τη Ρωσία, παρά μονάχα ανεπίσημες στρατιωτικές και ναυτικές συμβάσεις, η βρετανική κυβέρνηση όμως θεώρησε ότι είχε ηθικό χρέος να προστρέξει σε βοήθεια της Γαλλίας. Η κήρυξη του πολέμου έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από το σύνολο σχεδόν των κατοίκων της υπαίθρου και των πόλεων των εμπόλεμων κρατών, οι οποίοι θεώρησαν ότι η σύγκρουση θα διαρκούσε μέχρι τα Χριστούγεννα. Ο πόλεμος όμως διήρκεσε μέχρι τις 11 Νοεμβρίου 1918. Οι ιστορικοί εκτιμούν ότι ο αριθμός των νεκρών στρατιωτών του πολέμου ανήλθε, κατά προσέγγιση, σε 9,5 εκατομμύρια. Σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, όσοι επέζησαν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, αναπολούσαν την προπολεμική περίοδο με μεγάλη νοσταλγία. Συνέκριναν τη θλιβερή εικόνα του πολέμου και της μεταπολεμικής περιόδου με τη λαμπρή εποχή που προηγήθηκε – μια εποχή ειρήνης, ευημερίας και ηρεμίας που ο πόλεμος κατέστρεψε. Η αναπόληση μιας εποχής, παρά
Βρετανοί πολυβολητές με μάσκες αερίων κατά τη Μάχη του Σομ ενός τόπου, έγινε περισσότερο εμφανής στις προσωπικές αναμνήσεις και στη λογοτεχνία παρά στην ακαδημαϊκή Ιστορία, η οποία, αντίθετα, είχε μανιωδώς καταπιαστεί με το να εντοπίσει τα διπλωματικά αίτια του πολέμου.
Η διάλυση των αυτοκρατοριών Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος σήμανε τη διάλυση ολόκληρων αυτοκρατοριών και αποτελεί ένα κοσμοϊστορικό γεγονός, το οποίο τερμάτισε την ευρωπαϊκή κυριαρχία στην υφήλιο, δεν έφερε, σε καμία περίπτωση, το αποτέλεσμα που ανέμεναν όσοι ενεπλάκησαν στη σύγκρουση. Τα έθνη που έλαβαν μέρος στον πόλεμο είχαν την εντύπωση ότι θα «γύριζαν στα σπίτια τους» μέχρι τα Χριστούγεννα και νόμιζαν ότι θα μπορούσαν να ελέγξουν τις εξελίξεις. Αντίθετα όμως με τις προσδοκίες τους, αυτός δεν ήταν «ο πόλεμος που θα τελείωνε όλους τους πολέμους» ούτε «έκανε τον κόσμο ασφαλέστερο για τη δημοκρατία», όπως έχει αποδείξει η κατοπινή Ιστορία.
Από τους πιο ανθεκτικούς στον χρόνο μύθους σχετικά με την προπολεμική περίοδο ήταν αυτός της Μακράς Ειρήνης, που είχε απήχηση τόσο στην υψηλή όσο και στη λαϊκή κουλτούρα. Ο μύθος αυτός ήταν επίσης ο λιγότερο ρεαλιστικός, διότι, για να πούμε την αλήθεια, οι Βρετανοί που είχαν πατήσει τα εξήντα το 1914 είχαν στα σίγουρα ζήσει τουλάχιστον είκοσι τέσσερις πολέμους. Οι μύθοι, ωστόσο, συνήθως βασίζονται σε γεγονότα και γι’ αυτό δεν πρέπει να τους παίρνουμε αψήφιστα. Αυτό που έχει σημασία στην Ιστορία δεν είναι μόνο αυτό που συμβαίνει, αλλά και αυτό που οι άνθρωποι νομίζουν ότι συμβαίνει – ή ότι συνέβη. Οι άνθρωποι το 1914 θεωρούσαν την ειρήνη ως κάτι το φυσιολογικό επειδή οι πόλεμοι που είχαν λάβει χώρα από το 1850 ήταν σύντομοι και δεν επηρέασαν ιδιαίτερα τη ζωή τους. Για τους περισσότερους ανθρώπους, ο πόλεμος υπήρχε μόνο στον χώρο του φανταστικού. Παράλληλα, ο πόλεμος, χωρίς να ελέγχεται από την πραγματικότητα, είχε εξιδανικευτεί ως μια απλή δοκιμασία όχι μόνο της κρατικής εξουσίας, αλλά και της ψυχικής δύναμης των ατόμων και των εθνών Οι κοινωνικές εξελίξεις ενίσχυσαν αυτήν την αντίληψη. Ο εκσυγχρονισμός εντάθηκε μετά το 1870, μια εποχή που ο Νόρμαν Στόουν (Norman Stone) αποκαλεί «η Μεγάλη Μεταμόρφωση». Ο πληθυσμός της Ευρώπης βρισκόταν, κυριολεκτικά, σε διαρκή κίνηση, με 30 εκατομμύρια να μεταναστεύουν εκτός Ευρώπης και επιπλέον 60 εκατομμύρια να μετακινούνται από την ύπαιθρο στις ευρωπαϊκές πόλεις. Οι άνθρωποι προσπα-
θούσαν επίσης να κινηθούν κοινωνικά, να ανέβουν την κλίμακα της νέας αστικής κοινωνίας. Η κίνηση τους έφερε σε επαφή με ξένους, κάτι το οποίο με τη σειρά του ήγειρε μια σειρά από νέα ερωτήματα του τύπου «ποιος είμαι;» και «ποιοι είμαστε;» – ερωτήματα τα οποία δεν φαίνονταν σημαντικά στην απομονωμένη και αμετάβλητη ζωή της αγροτικής κοινωνίας. Η συνειδητοποίηση της νέας ταυτότητας δημιούργησε μια έντονη επιθυμία για βεβαιότητες σε έναν κόσμο όπου, όπως παρατήρησε ο Κάρολος Μαρξ, «οτιδήποτε συμπαγές εξατμίζεται στον αέρα». […] Ο πόλεμος έλαβε, στη συλλογική φαντασία, διαστάσεις ενός καθαρτηρίου και μιας δοκιμασίας. Θεωρείτο ως το αντίθετο της ειρήνης και επομένως ελεύθερος από τις αμαρτίες που είχε συσσωρεύσει η ειρήνη: τον ατομισμό, τον υλισμό, τον κυνισμό, την αβεβαιότητα, την έλλειψη στόχων ή (απλώς) τη βαρεμάρα. Ο Έρικ Λιντ (Eric Leed) ισχυρίζεται ότι ο κόσμος υποδέχθηκε τον πόλεμο ως μια απόδραση από τις αποκαρδιωτικές πραγματικότητες της νέας βιομηχανικής εποχής. Δεν είχε αντιληφθεί ο ίδιος ότι ο πόλεμος πολύ σύντομα θα εκβιομηχανιζόταν και δεν θα πρόσφερε καταφύγιο από τη ρουτίνα των μηχανών, αλλά αντίθετα θα την επέτεινε. Το κείμενο είναι από το βιβλίο του Stuart Robson «Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος». Μετάφραση: Σπυρίδων Γ. Πλουμίδης, εκδόσεις: Πατάκη, Σελ.: 349 Xenofonb@gmail.com
44 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
21-26/7/14 14-19/7/14
ΤΑ ΝΕΑ
22.234
23.422
ESPRESSO
14.551
15.118
ΕΘΝΟΣ
13.260
13.346
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
11.108
12.002
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
10.751
11.234
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
8.821
9.698
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
4.183
4.792
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
3.342
3.435
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.135
3.174
ΑΥΓΗ
1.382
1.760
ΕΣΤΙΑ
1.253
1.586
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
1.158
1.617
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
770
826
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
446
440
Ο ΛΟΓΟΣ
72
70
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
27/7/14
20/7/14
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
105.210
127.510
ΕΘΝΟΣ
98.880
94.240
REAL NEWS
80.140
77.070
ΤΟ ΒΗΜΑ
75.320
77.480
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
16.300
15.070
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
16.110
15.580
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
11.040
11.360
ΑΥΓΗ
4.980
4.980
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
3.730
3.610
ΤΟ ΧΩΝΙ
3.400
3.930
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
2.420
2.190
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.240
1.240
80
100
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
21-27/7/14 14-20/7/14 22.030 27.540
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
11.180
11.710
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
6.770
6.680
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
3.160
3.200
ΑΛΦΑ ΕΝΑ
1.820
1.760
ΠΡΙΝ
1.060
1.090
910
830
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
22-27/7/14 15-20/7/14
SPORTDAY
9.426
8.940
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
8.846
9.924
GOAL NEWS
7.463
7.544
LIVE SPORT
5.696
5.604
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
5.641
5.388
ΓΑΥΡΟΣ
5.015
6.834
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
3.620
3.656
ΠΡΑΣΙΝΗ
3.430
3.506
ΓΑΤΑ
1.863
1.752
ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
21-27/7/14 14-20/7/14
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
18.360
19.020
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
12.570
13.270
Η κυβέρνηση έδωσε «τα πάντα όλα» στους εκδότες Μέσα σε ένα βράδυ και σε μόλις 22 σελίδες μιας τροπολογίας σε ένα άσχετο νομοσχέδιο, η κυβέρνηση κατάφερε και «έσπειρε» δομικές αλλαγές στον χώρο των ΜΜΕ, ανοίγοντας «πεδίο δόξης λαμπρό» στους μεγαλοεκδότες για να... «θερίσουν» κατά βούληση ό,τι έχει απομείνει στα Μέσα Ενημέρωσης. Η επικύρωση της τροπολογίας, με την ψήφισή της κατά πλειοψηφία προχθές, Τρίτη, εν μέσω 24ωρης πανελλαδικής απεργίας των ΜΜΕ και με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ να αποχωρούν από τη συζήτηση στη Βουλή, έλαβε απλώς διαδικαστικό χαρακτήρα… Η τροπολογία ουσιαστικά ανοίγει τον δρόμο για τη συγχώνευση ΔΟΛ και Πήγασου, ανάβει το «πράσινο φως» για τσουνάμι απολύσεων και για εργαζομένους - σκλάβους στα ΜΜΕ και παρατείνει επ’ αόριστον το προσωρινό καθεστώς νομιμότητας των ιδιωτικών καναλιών. Την τελευταία στιγμή, η κυβέρνηση απέσυρε από το αρχικό κείμενο μόνο τις διατάξεις για τον ελάχιστο αριθμό εργαζομένων που απαιτούνται σε κάθε Μέσο. Συγκεκριμένα, αποσύρθηκαν οι ρυθμίσεις που προσδιόριζαν ότι στον ελάχιστο αριθμό εργαζομένων που απαιτούνται συνυπολογίζονται οι εργαζόμενοι σε επίπεδο ομίλου επιχειρήσεων ΜΜΕ. Παρέμειναν, όμως, οι διατάξεις σχετικά με τη μετακίνηση εργαζομένων μεταξύ επιχειρήσεων του ίδιου ομίλου. Παράλληλα, η κυβέρνηση προχώρησε σε οριακές βελτιώσεις για τις αμοιβές των διαφημιστικών εταιρειών, αναμορφώνοντας το άρθρο 1 της τροπολογίας για τα ΜΜΕ. Υπενθυμίζεται πως με
το συγκεκριμένο άρθρο καθιερωνόταν η απευθείας τιμολόγηση των διαφημιζομένων από τα ΜΜΕ που καταχωρίζουν, εκπέμπουν ή προβάλλουν διαφημίσεις. Τελικά, με την οπισθοχώρηση της κυβέρνησης την τελευταία στιγμή η ρύθμιση για την απευθείας τιμολόγηση των διαφημιζομένων μετατίθεται για τις 30.6.2015 από την 1.1.2015 που προβλεπόταν. Παράλληλα, βάσει της τροπολογίας προβλέπεται 4% αμοιβή στους διαφημιστές. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης της τροπολογίας στη Βουλή η κυβερνητική εκπρόσωπος και υφυπουργός αρμόδια για τα ΜΜΕ Σοφία Βούλτεψη ανακοίνωσε την ανάληψη πρωτοβουλίας για την επίλυση θεσμικών προβλημάτων που απασχολούν τον δημοσιογραφικό κλάδο. Μεταξύ άλλων, η Σοφία Βούλτεψη αναρωτήθηκε αν «η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας αποτελεί συνδικαλιστική αγκύλωση», αναφέροντας ότι με μια ατομική σύμβαση κάθε δημοσιογρά-
φος θα απασχολείται, με την ίδια αμοιβή, σε ένα τηλεοπτικό κανάλι, σε έναν ραδιοφωνικό σταθμό ή όπου αλλού αποφασίσει ο εργοδότης. Μάλιστα, έφερε ως παράδειγμα τους ηχολήπτες «οι οποίοι θα μπορούν να εργάζονται σε ένα ενημερωτικό ραδιόφωνο και μετά να πηγαίνουν σε ένα μουσικό ραδιόφωνο και να βάζουν μια… playlist με την ίδια “αμοιβή πακέτο”»… Την... πρεμούρα που έπιασε την κυβέρνηση να τα δώσει όλα στους μεγαλοεκδότες μέσα σε ένα βράδυ «κάρφωσε» το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, που στην προβλεπόμενη έκθεσή του ανέφερε τα εξής: «Τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια εντός των οποίων ζητήθηκε η σύνταξη της έκθεσης δεν επέτρεψαν την ολοκληρωμένη επεξεργασία της τροπολογίας και της εκτίμησης των οικονομικών αποτελεσμάτων». Αναφορικά με την Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, όπου δεν υπάρχει εκτίμηση του οικονομικού κόστους από την τροπολογία λόγω έλλειψης απαιτούμενου χρόνου, ο υπουργός Επικρατείας Δημήτρης Σταμάτης σημείωσε ότι «όπως η αρνητική Έκθεση δεν εμποδίζει την ψήφιση, ούτε κι η Έκθεση που λέει ότι δεν μπορώ να υπολογίσω το κόστος το κάνει». Για την ιστορία και μόνο, αξίζει να αναφέρουμε ότι η 22σέλιδη τροπολογία κατατέθηκε την Παρασκευή (1.8) το βράδυ στο νομοσχέδιο για την κύρωση της σύμβασης δωρεάς προς το Ογκολογικό Νοσοκομείο «Άγ. Ανάργυροι». Έτσι γίνονται οι «σωστές» δουλειές και δεν «ανοίγει» μύτη…
Στραγγαλίζουν τον περιφερειακό Τύπο
Δεν υπάρχει άΔΟΛη συγχώνευση
Έντονες αντιδράσεις προκάλεσε ακόμη και από βουλευτές της κυβερνητικής παράταξης η διάταξη που συμπεριλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο και αφορά την κατάργηση της υποχρεωτικής δημοσίευσης προκηρύξεων του Δημοσίου και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στον Τύπο ενώ μέχρι και την τελευταία στιγμή δεν διαφαινόταν η απόσυρσή της. Οι ιδιοκτήτες των περιφερειακών Μέσων Ενημέρωσης έκαναν λόγο για ολέθριες συνέπειες σε αυτήν καθαυτήν τη βιωσιμότητα του περιφερειακού Τύπου. Ο πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Επαρχιακών Εφημερίδων, Γρ. Τριανταφυλλόπουλος, ανέφερε ότι η απώλεια των μοναδικών εσόδων (που αποτελούν οι πόροι από τη δημοσίευση των δημόσιων συμβάσεων και των προκηρύξεων των ΟΤΑ) των περιφερειακών εντύπων θα σημάνει αυτομάτως το κλείσιμο και την απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας. Για «αποδόμηση» του περιφερειακού Τύπου κάνει λόγο από την πλευρά του ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ημερησίων Περιφερειακών Εφημερίδων (ΣΥΠΕ), Μ. Χαλκιαδάκης. Ο Μ. Χαλκιαδάκης, στη συνεδρίαση της επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων επί του πολυνομοσχεδίου, σημείωσε πως το δημοσιονομικό κόστος από τις δημοσιεύσεις είναι ελάχιστο για την κάθε δημοσίευση και επικαλέστηκε αναφορά του καθηγητή στο ΑΠΘ, Αντ. Σκαμνάκη, σύμφωνα με την οποία σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, ακόμα και στην Αμερική, σημαντικό ποσοστό εσόδων των τοπικών εφημερίδων προέρχεται από τις κρατικές καταχωρίσεις. Ο επικεφαλής του ΣΥΠΕ δήλωσε έκπληκτος, καθώς, όπως είπε, είναι σε εξέλιξη διαδικασία διαλόγου για την αναμόρφωση του χώρου του περιφερειακού Τύπου και παρά το γεγονός ότι, σε συνέδριο το οποίο οργανώθηκε στη Γενική Γραμματεία Τύπου, αναφέρθηκε η δέσμευση της κυβέρνησης για τις αναγκαίες νομοθετικές πρωτοβουλίες, οι οποίες θα συμβάλουν στην ενίσχυση του περιφερειακού Τύπου.
Για τη συγχώνευση ΔΟΛ και Πήγασου έχουν γραφτεί πολλά, έχουν συζητηθεί ακόμα πιο πολλά και έχουν γίνει ακόμα περισσότερα για την υλοποίηση αυτού του σχεδίου. Τελευταίο «βήμα» η φωτογραφική, κατά πολλούς, τροπολογία για τα ΜΜΕ που πέρασε η κυβέρνηση… Υπάρχει, όμως, περίπτωση να μην γίνει τελικά η «δουλειά» μεταξύ των δύο κορυφαίων εκδοτικών συγκροτημάτων, οι συζητήσεις των οποίων κρατάνε τα τελευταία τρία χρόνια; Σύμφωνα με πληροφορίες του enimerosi24, η διαπραγμάτευση δείχνει να κολλάει στο καθεστώς ιδιοκτησίας της νέας εταιρείας που θα προκύψει μετά τη συγχώνευση. Και αυτό γιατί Μπόμπολας και Ψυχάρης δεν φαίνεται, προς το παρόν, να βρίσκουν πεδίο συνεννόησης, αφού και οι δύο διεκδικούν τον έλεγχό της. Ο ΔΟΛ είναι σε σαφώς δυσχερέστερη θέση οικονομικά από τον Πήγασο για διάφορους λόγους, αλλά ο Ψυχάρης διεκδικεί πολύ δυναμικά το 51%, ρίχνοντας στο τραπέζι το γεγονός ότι σε αυτήν τουλάχιστον τη φάση είναι πιο ισχυρός σε πολιτική πρόσβαση και παρέμβαση από τον Μπόμπολα, και άρα η νέα εταιρεία θα συνεχίσει να έχει προνομιακές σχέσεις με το… γκουβέρνο. Από την άλλη πλευρά, όπως διαβάσαμε στο enimerosi24, o Γιώργος Μπόμπολας αναγνωρίζει, μεν, τις ικανότητες του Σταύρου Ψυχάρη, αλλά ανέκαθεν τον θεωρούσε παρείσακτο στον κόσμο της εκδοτικής –αλλά και γενικότερα επιχειρηματικής– ελίτ της χώρας, και δεν ήθελε σε καμία περίπτωση να έχει ισότιμες σχέσεις μαζί του.
Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
45
www.topontiki.gr
Θυμάστε που ένα χρόνο πριν η κυβέρνηση «κατέβασε ρολά» στην ΕΡΤ για να δημιουργήσει στη θέση της το ελληνικό… BBC, δηλαδή, μια δημόσια ραδιοτηλεόραση που δεν θα είχε καμία εξάρτηση από την εκάστοτε κυβέρνηση και δεν θα υπόκειται σε κανέναν κυβερνητικό και κομματικό έλεγχο; Με την τροπολογία που αφορά τα ΜΜΕ και ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία προχθές το μεσημέρι αλλάζει ο τρόπος επιλογής των μελών του Εποπτικού Συμβουλίου, καθώς και του διευθύνοντος συμβούλου και των μελών του Δ.Σ. της ΝΕΡΙΤ. Η επιλογή των μελών του Εποπτικού Συμβουλίου θα γίνεται από τη Διάσκεψη των προέδρων της Βουλής, ύστερα από εισήγηση του αρμόδιου για θέματα ραδιοτηλεόρασης υπουργού. Και αυτό γιατί κρίνονται, σύμφωνα με την κυβέρνηση, ως «χρονοβό-
ρες, πολύπλοκες και δυσχερώς υλοποιήσιμες» οι διαδικασίες που προέβλεπε ο νόμος, και αντικαθίστανται από τη «θέσπιση απλούστερων και συντομότερων διαδικασιών». «Το Εποπτικό Συμβούλιο μπορεί και πρέπει να διορίζεται από ένα πιο αντιπροσωπευτικό σώμα, όχι από την κυβερνητική πλειοψηφία. Πέρυσι τέτοια εποχή υπερασπιζόμασταν ως μεγάλη διαρθρωτική αλλαγή τη θεσμική κατοχύρωση της ανεξαρτησίας της Δημόσιας Τηλεόρασης. Σήμερα, θα υποστηρίξουμε το ακριβώς αντίθετο. Με ποια αξιοπιστία;», δήλωσε ο Παντελής Καψής, με αφορμή τις τροπολογίες για τη ΝΕΡΙΤ. «Ένα λάθος δεν διορθώνεται με ένα ακόμα λάθος. Ο νόμος για τη ΝΕΡΙΤ απαιτούσε πράγματι χρονοβόρες διαδικασίες. Η λύση, όμως, δεν είναι η επαναφορά του κυβερνητικού ελέγχου», ανέφερε ο Παντελής Καψής.
Η κυβέρνηση φιμώνει τον Τύπο Οι «ομορφιές» αυτής της κυβέρνησης, που στρέφεται με κάθε τρόπο κατά των ΜΜΕ, δεν έχουν τελειωμό. Ο κατάλογος μακρύς… «Κερασάκι», η επιβολή διά νόμου ενός πλαισίου περιορισμένης και απόλυτα ελεγχόμενης πληροφόρησης, με μοναδικό σκοπό την προστασία των πολιτικών. Πώς θα γίνει αυτό; Με την απαγόρευση καταγγελιών σε βάρος πολιτικών προσώπων κατά την προεκλογική περίοδο. Και όπως ξέρουμε καλά, το θέμα είναι να μην γίνει η αρχή με τέτοια τερτίπια. Γιατί, μετά, η κατάσταση ξεφεύγει επικίνδυνα… Στο νομοσχέδιο για τα οικονομικά των πολιτικών κομμάτων, στο άρθρο 18 και στην παράγραφο 2, προβλέπεται ότι: «απαγορεύεται η παρουσίαση διά των ραδιοφω-
νικών και των τηλεοπτικών σταθμών του περιεχομένου των καταγγελιών που δεν αφορούν την προεκλογική δραστηριότητα κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου επισύροντας κυρώσεις για τους παραβάτες». Όπως συμπληρώνεται στο επίμαχο άρθρο, η κυβέρνηση βάζει φίμωτρο στα ΜΜΕ, διότι: «Η απαγόρευση αυτή επιδιώκει να προφυλάξει το εκλογικό σώμα από κακόβουλες προθέσεις διά αποκάλυψης πληροφοριών που νοθεύουν τον προεκλογικό ανταγωνισμό μεταξύ των υποψηφίων κομμάτων-συνασπισμών κομμάτων και προσώπων και δύνανται να επηρεάσουν την πρόθεση ψήφου με τρόπο αθέμιτο».
Το Ισραήλ θέλει να φιμώσει τα ισπανικά ΜΜΕ Η μη κυβερνητική οργάνωση Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα (RSF) Ισπανίας καταδίκασε «τις συνεχείς πιέσεις που ασκούν οι ισραηλινές διπλωματικές υπηρεσίες στην Ισπανία» στους Ισπανούς δημοσιογράφους που καλύπτουν τη σύρραξη στη Λωρίδα της Γάζας. Η RSF Ισπανίας κατήγγειλε κυρίως την εκπρόσωπο της ισραηλινής πρεσβείας στη χώρα, Xαμούταλ Ρόγκελ Φουξ, η οποία χαρακτήρισε στη σελίδα της στο Facebook «ακτιβίστρια» στην υπηρεσία της Χαμάς την ανταποκρίτρια στην Ιερουσαλήμ και ειδική απεσταλμένη στη Γάζα του ισπανικού κρατικού τηλεοπτικού δικτύου TVE. «Τα δραματικά χρονογραφήματα της Γιολάντα Άλβαρες, που ξεκινούν από την κατάχρηση επιθέτων και συνεχίζουν με μια σκηνοθεσία η οποία έχει ως αποτέλεσμα ένα κάστινγκ και μια επιλογή σκηνών που εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Χαμάς, είναι ούτε
λίγο ούτε πολύ το προϊόν μιας ακτιβίστριας», ανέφερε η Φουξ στη σελίδα της. Η RSF Ισπανίας καταγγέλλει τις «συνεχείς πιέσεις των ισραηλινών διπλωματικών υπηρεσιών στους δημοσιογράφους και τα ισπανικά μέσα ενημέρωσης». «Εκτός του ότι είναι λανθασμένες οι κατηγορίες που εξαπολύει η πρεσβεία εναντίον της ανταποκρίτριας του TVE, είναι ιδιαίτερα σοβαρές, διότι τη θέτουν σε κίνδυνο», υπογραμμίζει η Μάκου ντε λα Κρους, αντιπρόεδρος της RSF Ισπανίας, σε ανακοίνωσή της. Η μη κυβερνητική οργάνωση επισημαίνει ότι «σύμφωνα με τη μαρτυρία άλλων δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης, η πρεσβεία του Ισραήλ στην Ισπανία κρατά μια μόνιμη στάση εκφοβισμού των Iσπανών δημοσιογράφων», που εμπεριέχει πιέσεις υπό την μορφή καταγγελιών, τηλεφωνημάτων και «επισκέψεων» από Iσραηλινούς διπλωμάτες.
Mικρά - Μικρά
ΝΕΡΙΤ: Πιο κρατική πεθαίνεις!
ËΑΠΟΛΥΤΩΣ προετοιμασμένη και με σχέδιο εμφανίστηκε η κυβέρνηση με την τροπολογία που κατέθεσε για τα ΜΜΕ και τον τρόπο που λειτουργούσε μέχρι τώρα η διαφημιστική αγορά... και, όπως φάνηκε, ήταν σε πλήρη συνεννόηση με ορισμένους μεγάλους ομίλους… ËΕΚΕΙΝΗ που πιάστηκε για μια ακόμα φορά στον ύπνο στα θέματα αυτά ήταν η αντιπολίτευση και κυρίως η αξιωματική, η οποία εκ του ρόλου της θα έπρεπε να γνωρίζει. ËΟΣΟΙ στον ΣΥΡΙΖΑ είναι επιφορτισμένοι να ενημερώνουν τον πρόεδρο και το κόμμα για αυτά τα θέματα δεν είχαν πάρει χαμπάρι, και εκ των υστέρων –αφού είχε κατατεθεί η τροπολογία και ψηφίστηκε με οριακές αλλαγές κυρίως της ΕΔΕΕ και όχι της ΕΣΗΕΑ– άρχισαν να τοποθετούνται με γενικότητες και με κάμποσες κορώνες χωρίς ουσία… ËΑΥΤΗ είναι η αλήθεια, και ο Τσίπρας, αν ενδιαφέρεται για ουσιαστικές πολιτικές παρεμβάσεις σε όσα συμβαίνουν στον Τύπο, ας το κοιτάξει, γιατί από ενημέρωση και οργάνωση... σκίζουν! Ë«ΤΑ ΜΜΕ παραδίνονται στα ολιγοπώλια» κατήγγειλαν όλες οι Ενώσεις στον χώρο του Τύπου και των ΜΜΕ και προχώρησαν στην κήρυξη 24ωρης απεργιακής κινητοποίησης από την Τρίτη το πρωί μέχρι την Τετάρτη. Και μετά, η «μάχη» τελείωσε και ο καθένας συνέχισε τις διακοπές του… ËΗ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ που έφερε η κυβέρνηση για τα ΜΜΕ, πάντως, πέρασε τα σύνορα αφού μέχρι και ο ξένος Τύπος ασχολήθηκε μαζί της… ËΗ ΑΥΣΤΡΙΑΚΗ εφημερίδα «Der Standard» στην ηλεκτρονική της έκδοση εκτίμησε ότι «το ελληνικό μιντιακό τοπίο βρίσκεται σε βαριά κρίση. Οικονομικές δυσκολίες και πολιτικά παιχνίδια εξουσίας το επιβαρύνουν εδώ και χρόνια. Μία αμφιλεγόμενη τροπολογία προκαλεί τώρα νέες αναταράξεις»… Ë«ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΑΙ μεθοδευμένη γκετοποίηση με στόχο τον εκ των υστέρων παραγκωνισμό μου, διότι δεν αποτελώ εκλογική πελατεία» κατήγγειλε η γνωστή δημοσιογράφος και πολεμική ανταποκρίτρια Μαρία Καρχιλάκη. ËΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ υποστηρίζει ότι η επίμαχη τροπολογία για τα ΜΜΕ τη φωτογραφίζει «από κορυφής μέχρις ονύχων» και την «κόβει» από την πρόσληψη στη ΝΕΡΙΤ – όπου είχε υψηλή μοριοδότηση. ËΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, εξαπέλυσε επίθεση στους υπουργούς Γκίκα Χαρδούβελη, Γιάννη Βρούτση, Κυριάκο Μητσοτάκη, Δημήτρη Σταμάτη και Μάκη Βορίδη, που υπογράφουν την τροπολογία, σύμφωνα με την οποία όσοι εκ των επιτυχόντων στη ΝΕΡΙΤ είναι συνταξιούχοι δεν θα προσληφθούν. ËΜoνο Σαββατοκύριακα, o Γιώργος Αυτιάς, από τον Σεπτέμβρη, στο κανάλι του Φαλήρου. Με τον νέο σχεδιασμό, θα συνεχίσει μόνο στην πρωινή ζώνη του Σαββατοκύριακου,
κι έτσι στο Φάληρο κάποιοι αναφωνούν χαιρέκακα «χάθηκαν τα μεσημεριανά, Γιώργο». Ëοπως δείχνουν τα πράγματα, τη μεσημεριανή ζώνη θα καλύψει η εκπομπή «Newsroom», με την Έλενα Παπαδημητρίου, που ξεκίνησε ήδη την περασμένη Δευτέρα με βασικό σχολιαστή της επικαιρότητας τον Βασίλη Ταλαμάγκα που αποχώρησε από το Action24.ËΤηλεοπτικo ζευγάρι θα είναι ο Μάρκος Σεφερλής με τη γυναίκα του, Ελενα, και για την πρόθεσή του αυτή φαίνεται να δέχεται όχι μόνο κριτική αλλά και μαχαιρώματα, αναγκάζοντας τον ηθοποιό –και από τον Σεπτέμβρη, παρουσιαστή– να δηλώνει ότι «δεν έθεσα κανένα βέτο για την Ελενα»… Ναι, ναι, μόνο την πρότεινε και απλά είπε ότι δεν μπορεί να κάνει χωρίς αυτήν… ËΑΚΟΜΗ ένα ζευγάρι στη ζωή θα είναι και τηλεοπτικό ζευγάρι στο E-TV. Η Κατερίνα Καραβάτου με τον σύζυγό της, Κρατερό Κατσούλη, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα κάνουν πρωινές εκπομπές το Σαββατοκύριακο, αλλά είναι πιθανό να τους δούμε και τις καθημερινές, στη ζώνη 10-12…ËΑΝ ΣΥΜΒΕΙ αυτό, τότε θα έχουμε τρία ζευγάρια στην πρωινή ζώνη, στον ΑΝΤ1 (Λιάγκας-Σκορδά), στο Mega (Σεφερλής-Ελενα) και στο E-TV (Καραβάτου-Κατσούλης) να «σκοτωθούν» για την τηλεθέαση, αυτό το πολυπόθητο βραβείο που τρελαίνει τις τηλεοπτικές περσόνες και τα τμήματα μάρκετινγκ των καναλιών. Είναι άγνωστο από ποια ζευγάρια θα αξιοποιηθεί και το ισχυρό όπλο της εγκυμοσύνης… ËΜας μένουν ο Alpha, ο ΣΚΑΪ και το Star, όπου δεν ξέρουμε τι ακριβώς θα γίνει… Πιθανότερη για εγκυμοσύνη είναι η Σταματίνα – αν και φέτος έκανε το δεύτερο. Στον ΣΚΑΪ δεν βλέπω να πετυχαίνουν το συζυγικό ζευγάρι, εκτός αν ο Μουτσινάς παντρευτεί την Ηλιάκη και γίνει χαμός, ενώ στο Star φαίνεται να υπάρχει εμπλοκή με τη Μελέτη – προς το παρόν δεν υπάρχουν κάποια ονόματα που να συζητιούνται…ËΤΟ ΟΛΛΑΝΔΙΚΟ πρωτάθλημα στο Action24. Ο Άγιαξ, η Αϊντχόβεν, η Φέγενορντ και από κοντά η Τσβόλε και η Φίτεσε ρίχνονται στη μάχη του ολλανδικού πρωταθλήματος που αρχίζει την Κυριακή, με το Action24 να φωνάζει... «παρών» και τη φετινή σεζόν. ËΗ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΗ εφημερίδα «Απογευματινή» της Κωνσταντινούπολης «κατεβάζει ρολά» έπειτα από 88 χρόνια λειτουργίας. ËΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ, που κυκλοφορούσε από το 1925, κρατούσε «ζωντανή» την ελληνική γλώσσα και πληροφορούσε καθημερινά τους Έλληνες της Τουρκίας, δεν κατάφερε να ξεπεράσει την οικονομική κρίση και κλείνει, αφήνοντας δίχως δουλειά τους 35 εργαζομένους της. ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (24.7) πούλησε πανελλαδικά 6.770 φύλλα. Την περασμένη εβδομάδα (31.7) πούλησε 2.266 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
άγκο π ν ο τ Σ άπη σ α χ του Ε τα ΜΜ
Η ποντικίνα των media
46
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Eκτός ελέγχου
xenofonb@gmail.com
Πατρίδα μου είναι οι ελεύθερες παραλίες
Ό
Αν ως Έλληνας πολίτης δεν έχω τη δυνατότητα ελεύθερης και απρόσκοπτης πρόσβασης στις θάλασσες της πατρίδας μου, θα ζω και θα αισθάνομαι πλέον ως ένοικος ενός συγκροτήματος απαξιωμένου από τα μαύρα λεφτά τού κάθε διεθνούς αλήτη…
λοξός
πως δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα ιδιωτικοποιηθεί ο… Αύγουστος, άλλο τόσο δεν μπορώ να διανοηθώ ότι θα ιδιωτικοποιηθούν οι παραλίες! Γεννημένος σε νησί, έχω ταυτίσει την έννοια της πατρίδας, της ανεξαρτησίας και της ισότητας με τις ελεύθερες παραλίες. Και η σκέψη μόνο τού να μην έχω πρόσβαση – στο νησί μου! – σε μια ιδιωτικοποιημένη παραλία, μου είναι εκτός από αφόρητα επώδυνη και εντελώς ακατανόητη. Η πατρίδα μας είναι οι παραλίες μας, οι ακτογραμμές μας, η μυστική οδός που μας συνδέει με τις ρίζες μας και ορίζει τη σχέση μας με τη θάλασσα, τον ελεύθερο ορίζοντα, τα μήκη και τα πλάτη του πολιτισμού μας... Ο υψωμένος ιδιωτικός τοίχος θέτει σε κίνδυνο κάτι πολύ βαθύτερο και απείρως πολυτιμότερο από την ανάπτυξη και τις νεοφιλελεύθερες γελοιότητες: τον τρόπο ζωής που μας συνδέει μυστικά με το παρελθόν μας, τις απώτατες απαρχές της ύπαρξής μας, τις ακτές της ίδιας μας της ζωής. Σε οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας, ακόμα και το εισιτήριο για τις οργανωμένες πλαζ μού προξενούσε τρόμο και απέχθεια. Θεωρούσα πως παραβίαζαν την εδαφική ακεραιότητα της πατρί-
g.m.theodosiou@gmail.com
Mυογράφημα
◆ Υπόλοιπον ερμηνεύματος η αποφώνηση της αναμνήσεως. Και στη διαστρέβλωση το ψευδολόγημα ξεκαθαρίζει τη σύνδεση απογυμνώνοντας την ψιμυθίωση των προτάσεων. ◆ Στην καλοκαιρία των συναλλαγών των αισθήσεων προς αλλήλους, το συναίσθημα, δακρύβρεχτη περίσταση εσωτερικού μονολόγου στην κατηγορία του οίκτου, υπογράφει την καταδίκη του στην επεξήγηση. ◆ Και στα πλάγια γράμματα η ερωτογραφία παραπέμπει στην ημερομηνία της στιγμής. ◆ Κάπως έτσι η πρώτη σκέψη του προθήματος όταν το ρήμα θέτει με τις προθέσεις του τα συμπεράσματα στο περιθώριο των φράσεων ◆ Η μοναχικότητα στα πρόσωπα όταν ο αριθμός μουτζουρώνει τα ακαθόριστα σχήματα στο λευκό χαρτί. ◆ Στα ακρωνύμια η κατάντια αλλοπρόσαλλη παραδίδεται συμπυκνωμένη ενώ η γελοιότητα καταφεύγει στην περίληψη της ανυπαρξίας για να δηλώσει ευθαρσώς την αθανασία της. ◆ Θλιβερά και ολίγιστα τα κεφαλαία δίνουν στην τελεία τα διαστήματα των νοημάτων. Αποστάσεις των χρόνων και στα βλέμματα η μελαγχολία του χαμόγελου αποσαφηνίζει την εμπέδωση της απελπισίας. ◆ Σε μια στιγμή λοιπόν ο Αύγουστος θα φτιάξει τα φεγγάρια του. ◆ Στην άμμο τα σκιαγραφήματα περιπαίζουν και στα σώματα αναρτημένα τα σημειώματα αντιλαμπυρίζουν δείχνοντας στον ήλιο τη διάθεση της ραστώνης. Στιγμιότυπα αισθαντικής ραθυμίας με
δας μου – το κέρδος δεν έχει πατρίδα, γι’ αυτό δεν καταλαβαίνει και δεν συναισθάνεται. Έχοντας ρημάξει αυτόν τον τόπο, έχοντάς τον καταντήσει ουραγό και περίγελο, όλοι αυτοί που πλούτισαν σε βάρος όλων μας, εξυφαίνουν ένα τεράστιο – εθνικών διαστάσεων – έγκλημα. Αν ως Έλληνας πολίτης δεν έχω τη δυνατότητα ελεύθερης και απρόσκοπτης πρόσβασης στις θάλασσες της πατρίδας μου, θα ζω πλέον και θα αισθάνομαι ως ένοικος ενός συγκροτήματος, ενός τόπου μισητού, απαξιωμένου και ταπεινωμένου από τα μαύρα λεφτά τού κάθε διεθνούς αλήτη που θα τα καθαγιάζει στις λαμπρές ελληνικές θάλασσες. Θα αισθάνομαι πολίτης μιας χώρας που «αξιώθηκε» να ζήσει την πιο εξευτελιστική συνθήκη υποτέλειας: να αδυνατεί να εξασφαλίσει στους πολίτες της την ελεύθερη πρόσβαση προς τις ανάγλυφές της παραλίες υψώνοντας έναν τοίχο ντροπής κι αηδίας που θα τον προειδοποιεί στην ταπεινωμένη του ιστορική γλώσσα: ΠΡΟΣΟΧΗ ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ! ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΕΙΣΟΔΟΣ! Αυτήν την εθνική προδοσία ετοιμάζουν για τη χώρα οι υπερήφανοι λογιστές του πρωτογενούς πλεονάσματος και της πρωτογενούς θρασύτητας…
τη σιωπή να περιπλέκεται στην ασυναρτησία των θορύβων. ◆ Προκαθορισμένες συναντήσεις της επαναλήψεως απόνερα της αυταπάτης όταν στην ευθεία το μάτι φεύγει στον περίπατο των δρομολογίων. ◆ Μακαριότητα στο συνώνυμο της πλήρους αποχαυνώσεως ενώ στις παραγράφους των εκθέσεων η πολιτική δευτερολογεί την καταντημένη υπόστασή της. ◆ Δίχως την αναπνοή και με τη μεμψιμοιρία του ανεκπλήρωτου η κατανόηση αφήνεται στο σκοτάδι. Στη νοσταλγία ένα μικρό φύλλο, μανία του φθινοπώρου στη ζωγραφιά, κάτω απ’ τον ήλιο. Και στη λέξη η συνέχεια. Όπως το μαχαίρι διακόπτει τα κείμενα. ◆ Με την αιτιολογία της αντιφάσεως!
Φωνή Ερατεινή Στα καμώματα της μεσημβρίας Υποψίθυρος άγιος Του ανομολόγητου Αντίπερα Του μύθου «Είχε κλέψει τα μαύρα πανιά» Κι ο βράχος «είχε χαθεί στη θάλασσα» Πέλαγος Του τίθημι «τι απέγινε;» Ξέφυγε στην Ώρα «και μετά;» Η μεταμόρφωση Διαστρέβλωσε Την αυταπάτη
Με το μαύρο φόρεμα. Στις πτυχές που φτιάχνει η σκιά. Όταν θέλει το φως να μεσολαβήσει στα απρόσμενα. Στην άκρη, εκεί όπου ο βράχος έσβηνε τη στεριά. Με το κρυμμένο φεγγάρι. Με τα αστέρια να κάνουν κόμπους στη νύχτα. Με τις επιγραφές να δίνουν στην τεθλασμένη τα χρώματα. Κάτω από τον φανοστάτη. Με τα χέρια δεμένα μπροστά. Στου βοριά το ανέμισμα με τη στιγμή να μεγαλύνει την αισθαντικότητα. Στο ξεφτισμένο κάθισμα. Η περιπλάνηση. Η σιωπή. Με το γυαλί να γονατίζει στον οίκτο. Στην υγρασία της ψευδαισθήσεως. Αλμύρα στα χαράγματα του χρόνου. Φωνή της φράσεως. Μονόλογος του υπερσυντέλικου. Δίπλα απ’ την πέτρα. Στο χάδι της θάλασσας. Στο πέρασμα, με το τυπικό στην πρωτοκαθεδρία. Υποκλίσεις και χαμόγελα. Νεύματα και χαιρετισμοί. Στην αποβάθρα του καθιερωμένου χρόνου. Ο φανοστάτης γυμνό σίδερο. Με το στεφάνι να γέρνει στα κύματα. Η εγκατάλειψη. Πίσω. Με τα απλωμένα δάχτυλα. Στην πρόταση. Στα κλειστά μάτια. Η μικρή πόρτα. Και ένα όνειρο.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Αδέρφια µου, αλήτες, πουλιά...
47
Πού να πιει και τσικουδιά...