(
www.topontiki.gr
ξερογλειφονται στο ΤΑΙΠΕ∆ µε τον ταφο στην Αµφιπολη
)
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÔÅÔÁÑÔÇ 13 ÁÕÃÏÕÓÔÏÕ 2014 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1825
ΔΕΝ ΦΤΑΙΣ ΕΣΥ, Η ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΣΟΥ ΤΑ ΦΤΑΙΕΙ, ΠΟΥ ΝΟΜΙΖΕΣ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΒΓΑΛΕΙΣ ΚΑΘΑΡΗ
ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Ε(Ν)ΦΙΑλτης οι µνήµες του... 2009!
04
ΑΚΙΝΗΤΑ
06-07
«Μαϊµού» φόροι πάνω σε «µαϊµού» αξίες
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Πανελλαδικό νταβατζιλίκι των βαρόνων
08-09
ΣΥΡΙΖΑ
11-13
Τα 10 «αγκάθια» που κληρονοµεί, αν κυβερνήσει
ΕΡΕΥΝΑ
21-23
Αµµόχωστος, η πόλη φάντασµα
02
Διαβάστε σήμερα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Δεν φτάνανε τα βάσανα με την οικονομία και τα ήδη ανοικτά θέματα με την Τουρκία, έρχεται και η Αλβανία να ανοίξει νέα πληγή στα θαλάσσια σύνορά μας στο Ιόνιο με την ποινικοποίηση της συμφωνίας που είχε υπογραφεί το 2009. Μια προκλητική ιστορία, η εμπλοκή της Τουρκίας και στη μέση ένα... φιλαράκι του ΓΑΠ.
Ένα ακόμη δύσκολο καλοκαίρι περνάει το ΠΑΣΟΚ, αφού η αναγγελία της διεξαγωγής συνεδρίου για την ίδρυση της Δημοκρατικής Παράταξης έχει κινητοποιήσει τους πάντες. Όλοι άλλωστε γνωρίζουν ότι το κόμμα παραπαίει και ο κίνδυνος πολιτικής εξαφάνισης ελλοχεύει. Οι ισορροπίες τρόμου, η προετοιμασία για σύγκρουση και οι... «αρχηγίσιμοι».
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 5 δεν έι πει την τελευταία του λέξη
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 10 δεν έ20
Ο Ενιαιος Φορος Ακινήτων μπορεί να επανεξετάζεται, αλλά πήγε να εφαρμοστεί. Η εισβολή εφοριακών σε σπίτια και μαγαζιά εν είδει πλιάτσικου, ώστε να μας παίρνουν, και κυριολεκτικά πλέον, τα σώβρακα, μπορεί να πήγε στον Άρειο Πάγο, αλλά περιλαμβάνεται στον πολιτικό σχεδιασμό της κυβέρνησης. Η «εθνική σύνταξη» των 360 ευρώ μπορεί να εμφανίζεται από την κυβέρνηση σαν «μαξιλαράκι», αλλά αποτελεί στόχο, όπως άλλωστε και η υπαγωγή όλων των ταμείων σε ένα και μοναδικό. Ομοιως, όλα τα κατά καιρούς βάρβαρα μέτρα που ακούστηκαν, συζητήθηκαν ή εφαρμόστηκαν, αποτελούσαν μέρος της πολιτικής ατζέντας των μνημονιακών κυβερνήσεων. Το σημερινό χάλι, το οποίο βιώνουμε, αποτέλεσε εξ αρχής επιλογή των δανειστών και των ελεγχόμενων από αυτούς κυβερνήσεων, με τελικό στόχο τη «βουλγαροποίηση». Τα στοιχεια που έλειψαν από αυτήν τη συντεταγμένη πολιτική ήταν μια έλλογη μεταρρύθμιση του κράτους, των θεσμών και της οικονομίας, η διαμόρφωση ενός σχεδίου εθνικής ανασυγκρότησης και η διαπραγμάτευση με τους δανειστές για την υλοποίησή του. Αντιθέτως, ως πολιτική τακτική, η οποία τηρείται απαρεγκλίτως μέχρι σήμερα, επελέγησαν το σκύψιμο της κεφαλής, η πλήρης αποδοχή όλων των απαιτήσεων, η αρπαγή και λεηλασία κάθε είδους περιουσίας και εισο-
Σε δύσκολη εξίσωση, την οποία δυσκολεύει ακόμη περισσότερο η απειρία της νέας διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ, εξελίσσεται η υπόθεση της παραχώρησης της άδειας διεξαγωγής του ιπποδρομιακού στοιχήματος. Αν και τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι απλούστερα, μαίνεται ο πόλεμος μεταξύ της Intralot και του fund GFP. Και το ΤΑΙΠΕΔ στη μέση, τα έχει κάνει τελείως μούσκεμα... ΣΕΛ. 18-19
κατά βάθος Ατρόμητοι προ του γελοίου
Η αιματοχυσία στη Γάζα και η φρίκη με τα δεκάδες νεκρά παιδιά στην Παλαιστίνη ξεσηκώνουν την παγκόσμια κοινή γνώμη κατά του Ισραήλ. Σε αυτό το κλίμα φουντώνει ακόμα περισσότερο και ο αντισημιτισμός στην Ευρώπη οδηγώντας πολλούς Εβραίους να την... εγκαταλείψουν. Ειρωνεία της Ιστορίας: Πιο φιλόξενη χώρα γι’ αυτούς είναι η Γερμανία!
Ο επόμενος επισκέπτης του Αγίου Όρους θα είναι ο υποδιοικητής Μάρκος
ΣΕΛ. 32-33
δήματος των Ελλήνων πολιτών, η κατάργηση κάθε είδους δικαιώματος. ολα αυτα – για λόγους που ποικίλλουν, από τη διάχυτη πολιτική ανικανότητα έως την ανενδοίαστη συναλλαγή με τους εγχώριους νταβατζήδες της διαπλοκής – συνοδεύτηκαν από φθηνά ψέματα τόσο προς τον ελληνικό λαό όσο και προς την ίδια την τρόικα, από οριζόντια καταστροφή αντί της όποιας στοχευμένης μεταρρύθμισης, από την προκλητική εξυπηρέτηση των κάθε είδους «ημετέρων» επιχειρηματιών και λοιπών προυχόντων, από το γενικευμένο ξεπούλημα και τη χωρίς αρχές διάλυση οποιουδήποτε κοινωνικού αγαθού – από την υγεία και την παιδεία έως τα δάση και τις παραλίες. Μπορει, λοιπον, σήμερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις παρέες να γίνεται «της μαϊμούς ο γάμος» με την είδηση περί εισβολής των εφοριακών στα σπίτια, αλλά όσοι στοιχειωδώς σοβαροί έχουν απομείνει στο μνημονιακό στρατόπεδο αντιλαμβάνονται πως πίσω από τη γελοιότητα ελλοχεύει ο κίνδυνος του πλήρους πολιτικού διασυρμού. Πριν αναλαβει την εξουσία, ο Αντώνης Σαμαράς είχε περιγράψει το κοινωνικό κλίμα που είχε δημιουργήσει το πρώτο μνημόνιο με τον όρο «εθνική κατάθλιψη». Φαίνεται πως αποφάσισε να την καταπολεμήσει δημιουργώντας την «εθνική κωμωδία», την οποία συνιστά η κυβέρνησή του. Όμως, μια κωμωδία με λυπημένο τέλος...
Η Ηλέκτρα και η Άτοσσα είναι άντρες, δηλαδή ο Πέτρος Φιλιππίδης και ο Άκης Σακελλαρίου, όπως και ο Κιμούλης στις «Θεσμοφοριάζουσες». Αλλά και η Μαρία Κίτσου στις «Βάκχες» είναι άντρας, όπως και η Στεφανία Γουλιώτη. Ακόμα και η Ελένη Κοκκίδου στο «Αβελάρδος και Ελοΐζα», με κοστούμι ανδρικό εμφανίστηκε στη σκηνή. Κι άλλοι γνωστοί ηθοποιοί άλλαξαν... φύλο αυτό το καλοκαίρι για τις θεατρικές ανάγκες των σκηνοθετών, όπως θα διαβάσετε στην πρώτη σελίδα του «Ποντίκι Art»... ΣΕΛ. 39
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
0
www.topontiki.gr
Κάνουν την κάλπη... Κούγκι Θέλουν να φύγουν το συντομότερο και ανατινάζονται μαζί με τους τελευταίους πιστούς τους.
Τ
ελικά τους είχαμε παρεξηγήσει. Πόσα και πόσα δεν ειπώθηκαν για την προσπάθεια της κυβέρνησης να παραμείνει πάση θυσία στην εξουσία. Γράψτε λάθος. Να φύγουν θέλουν οι άνθρωποι. Και όσο δεν το έχουν απολύτως βέβαιο, τόσο περισσότερο προσπαθούν – σκληρά και με φιλότιμο, είναι η αλήθεια – μην τυχόν και οι ψηφοφόροι επιφυλαχθούν, μην αλλάξουν γνώμη στα στερνά και τους κρατήσουν, μην τυχόν και παρατείνουν το μαρτύριο της παραμονής τους στην εξουσία. Δεν εξηγούνται αλλιώς όλα όσα κάνουν αυτή την εποχή. Δεν εξηγείται, για παράδειγμα, διαφορετικά το ότι έγιναν όλα έτσι άγαρμπα και χυδαία με τον ενιαίο φόρο ακινήτων. Δύο χρόνια υπόσχονταν ότι θα φέρουν έναν δίκαιο νόμο που θα αντικαθιστούσε το άδικο και βαρύ χαράτσι του Βενιζέλου μέσω της ΔΕΗ. Ύστερα
1
από δύο χρόνια, λοιπόν, αντί για τον εξαγγελθέντα δίκαιο φόρο, μπούκαραν σαν κοινοί κλεφτοκοτάδες σε όλες τις στάνες και τα κοτέτσια της χώρας. Με καταγέλαστα τερτίπια, χωρίς να υπολογίζουν ποιους φορολογούν και γιατί. Αρκεί να κλείσουν τις μαύρες τρύπες του δημοσιονομικού – και πολιτικού – κενού τους. Και βεβαίως, μέσα στον χαμό, άφησαν τους μεγάλους ιδιοκτήτες στο απυρόβλητο. Και στο τέλος της ιστορίας, ανίκανοι να παραδεχτούν τη ληστρική λαθροχειρία τους, έψαχναν να βρουν σε ποιον θα φορτώσουν τα σπασμένα. Και μάλιστα σε μια κυβέρνηση στην οποία ακόμη και το κλάσιμο (μετά συγχωρήσεως) χρειάζεται... «εντολή Σαμαρά». Δεν εξηγείται, επίσης, διαφορετικά το ότι αποφάσισαν, λίγους μόνο μήνες πριν από τις σχεδόν βέβαιες εκλογές – οι οποίες υποτίθεται ότι αποτελούν... όπλο πολιτικού αιφνιδιασμού στα χέρια του πρωθυπουργού –, να διαβεβαιώνουν ότι θα τσακίσουν τους συνταξιούχους με το νέο ασφαλιστικό, ότι θα κρεμάσουν στο τσιγκέλι μητέρες ανηλίκων, εργαζόμενους με βαρέα και ανθυγι-
2
Ενταξει, μαγκες, να μην σας κραταμε, αν δεν γουσταρετε
εινά και όλο το Δημόσιο. Και να ομολογούν σχεδόν ανοιχτά ότι το μέλλον των συνταξιούχων είναι η πενιχρή «εθνική σύνταξη» των 360 ευρώ. Δεν εξηγείται, ακόμη, διαφορετικά το ότι σχεδιάζουν εισβολές εφοριακών στα σπίτια και τα μαγαζιά φορολογουμένων για να αρπάζουν χρήματα και πολύτιμα αντικείμενα έναντι οφειλών στην εφορία. Δεν εξηγείται, επιπλέον, λογικά το ότι αυτή την απόφαση έλαβε το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, έστω με «οριακή» πλειοψηφία. Μετά μάλιστα την απόφαση για τη Μανωλάδα. Μετά τη θεωρία του Αδώνιδος ότι «οι επιστάτες πυροβόλησαν στον αέρα, και τα σκάγια, όπως έπεφταν, χτύπησαν μερικούς μετανάστες». Προφανώς, κατά τον ίδιο τρόπο, οι εφοριακοί θα σκοντάφτουν στο κεφαλόσκαλο, θα τρακάρουν κατά λάθος πάνω στις πόρτες των οφειλετών και ύστερα θα τους παίρνουν τα βαφτιστικά σταυρουδάκια και τα σκουλαρίκια ως αποζημίωση υπέρ του Δημοσίου για τραυματισμό και ψυχική οδύνη. Εκτός αν τους τα παίρνουν μαύρα, για να τους αφήνουν τουλάχιστον τα μαχαιροπίρουνα και τις κουρτίνες. Δεν εξηγείται διαφορετικά το ότι, όταν προήδρευαν στην Ε.Ε. και άρχιζε η κρίση στην Ουκρανία, στήριξαν μονομερώς τους Ουκρανούς – χαριεντιζόμενοι δημοσίως ακόμη και με νεοναζί – χωρίς να κρατήσουν, έστω, τα διπλωματικά προσχήματα με τη Ρωσία. ◆ Πώς, ενώ λάμβαναν απόφαση για συμμετοχή στις κυρώσεις, δεν σκέφτηκαν να υπερασπιστούν τα εμπορικά συμφέροντα της χώρας τους; ◆ Πώς δεν σκέφτηκαν ότι αυτή η τεράστια αγορά μπορεί να χαθεί για χρόνια, και μάλιστα προς όφελος της Τουρκίας, με τεράστιο κόστος για την ελληνική παραγωγή; Μπορούσαν να κάνουν τα καλά και υπάκουα παιδιά στη Μέρκελ και τον Ομπάμα χωρίς να κάψουν οριστικά τον δίαυλο επικοινωνίας με τη Ρωσία. Αυτό δηλαδή που έκανε ο πολύ νεότερός τους Ιταλός Ρέντσι. Εκτός αν πιστεύουν στ’ αλήθεια τις παπαριές ότι μόνος του ο τουρισμός
3
4
θα σώσει τη χώρα. Όμως, αν αυτό ήταν αλήθεια, τότε θα έπρεπε ο Σαμαράς να αφήσει από σήμερα τη θέση του στην Όλγα Κεφαλογιάννη. Νεότερη και γοητευτικότερη είναι, καλύτερα τα καταφέρνει στην εμπορική διπλωματία, με όλους καλά τα έχει, ό,τι πρέπει δηλαδή για να σώσει τη χώρα και να φέρει χρήμα και επενδύσεις... Δεν εξηγείται διαφορετικά το ότι επιτρέπουν την καταλήστευση αγροτών και κτηνοτρόφων, που βλέπουν τα κόστη και τους φόρους τους συνεχώς να ανεβαίνουν, που βλέπουν τα προϊόντα τους να πωλούνται για λίγα λεπτά του ευρώ, αλλά να φτάνουν στον καταναλωτή σε δεκαπλάσιες και εικοσαπλάσιες τιμές. Που, τελικά, βλέπουν το εισόδημά τους να καταρρέει σχεδόν χωρίς ελπίδα ανάκαμψης και ταυτόχρονα όλους τους ενδιάμεσους και τους ραντιέρηδες να θησαυρίζουν μέσα στην κρίση. Δεν εξηγείται διαφορετικά το ότι ακόμη και το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας γίνεται με τόσο εξόφθαλμα «φιλικά» κριτήρια. Ή ότι ανερυθρίαστα αφήνουν στο απυρόβλητο ή δίνουν τα πάντα στη μόνιμα ευνοούμενη μιντιακή και επιχειρηματική ολιγαρχία. Όμως – θα πείτε δικαίως – εδώ δεν τους νοιάζουν τα γαμωσταυρίδια των Γερμανών και της τρόικας, τις κατάρες του φτωχομπινέ θα λογαριάσουν; Ας κάνουμε τη σούμα λοιπόν: Οι ιδιοκτήτες ακινήτων – όσοι δηλαδή έχουν κάτι ακόμη να προστατεύσουν, άρα και να είναι συντηρητικοί στην κάλπη –, οι αγρότες, πολλοί από τους εργαζομένους στο Δημόσιο και οι συνταξιούχοι είναι οι μεγάλες κοινωνικές κατηγορίες στις οποίες ελπίζει η Ν.Δ. για ένα αξιοπρεπές ποσοστό στις εκλογές, δεδομένου ότι αποτελούν τις τελευταίες εκλογικές της εφεδρείες και την τελευταία της ελπίδα να μην καταρρεύσει. Βλέπουν ότι χάνουν. Ξέρουν ότι θα φύγουν. Και, σαν τον κοσμοκαλόγερο Σαμουήλ, αποφάσισαν να ανατιναχθούν στο κυβερνητικό Κούγκι μαζί με τους τελευταίους πιστούς τους. Αλλιώς δεν εξηγείται όλος αυτός ο ορυμαγδός πολιτικής ηλιθιότητας. Εκτός αν εσείς – έμπειροι και σοφοί αναγνώστες μας – έχετε άλλη εξήγηση...
5
6
0
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
«Καύσωνας» για κυβέρνηση - Ν.Δ. Ο καυτός Δεκαπενταύγουστος, ο φθινοπωρινός Ε(Ν)ΦΙΑλτης και οι μνήμες από το καλοκαίρι του 2009 Βοήθα Παναγιά μου και μη χειρότερα! Ο πολιτικός καύσωνας που πλήττει την κυβέρνηση – καθώς φτάσαμε ήδη στον Δεκαπενταύγουστο – κινδυνεύει να τινάξει στον αέρα τον φθινοπωρινό σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου (συνταγματική αναθεώρηση, προεδρική εκλογή, εξαγγελία φοροελαφρύνσεων κ.ά.).
Η
κυβέρνηση, εκτός από τον Ε(Ν)ΦΙΑλτη των ακινήτων και το ρωσικό εμπάργκο στις ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, βρίσκεται ενώπιον ενός ασφαλιστικού «κραχ» με ανυπολόγιστες συνέπειες για την ελληνική κοινωνία, ενώ εκκρεμούν και τα περίφημα stress tests των τραπεζών, με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να βρίσκονται στην κορυφή της παγκόσμιας λίστας. Την ίδια ώρα βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα (η οποία κατ’ άλλα... φεύγει από την Ελλάδα) που αφορούν στο κυβερνητικό σχέδιο για τη ρύθμιση των χρεών στην eφορία και τα Ταμεία – που έχουν χτυπήσει «κόκκι-
νο» –, χωρίς να μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα αν θα υπάρξει θετική κατάληξη από τη στιγμή που... κλοτσάει το ΔΝΤ. Μπορεί τα δεδομένα να είναι διαφορετικά, αλλά δεν είναι λίγοι εκείνοι στη Ν.Δ. που φοβούνται μήπως το καλοκαίρι του 2014 εξελιχθεί όπως εκείνο του 2009, που οδήγησε στην πτώση της κυβέρνησης Καραμανλή. Οι μνήμες αυτές άλλωστε δεν σβήνουν εύκολα...
Άγριο κράξιμο Μέσα σε αυτό το βαρύ κλίμα, οι «γαλάζιοι» βουλευτές που θα βρεθούν στις εκλογικές τους περιφέρειες τον Δεκαπενταύγουστο θα χρειαστεί να κάνουν τον σταυρό τους και ένα τάμα στην Πανα-
Μαυρες μερες περιμενουν τους «γαλαζιους» βουλευτες
γιά για να γλιτώσουν από την οργή των ψηφοφόρων τους, καθώς αυτοί που πλήττονται κυρίως από τις μνημονιακές πολιτικές και τις κυβερνητικές αστοχίες είναι η εκλογική βάση της Ν.Δ. (ό,τι έχει απομείνει δηλαδή από αυτή...). Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του βουλευτή Πέλλας της Ν.Δ. Δάνη Τζαμτζή, ο οποίος την περασμένη Παρασκευή σε επιστολή του προς τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά θέλησε να μεταφέρει τη φωνή απόγνωσης των ροδακινοπαραγωγών της περιοχής του: «Οι ροδακινοπαραγωγοί, δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών της Πέλλας και της Ημαθίας, αλλά και περιοχών της Λάρισας και της Πιερίας, εξοργισμένοι και απογοητευμένοι, προσδοκούν να γίνουν παρεμβάσεις από εσάς, ώστε να στηριχτούν οικονομικά, για να μπορέσουν να επιβιώσουν τον χειμώνα που έρχεται. Διαφορετικά, ο χειμώνας θα είναι πολύ βαρύς. Δεν ξέρω αν θα έχει κρύο. Ξέρω σίγουρα, κύριε Πρόεδρε, ότι θα έχει πείνα και ανέχεια. Και είναι η πρώτη φορά που λέω μετά λόγου γνώσεως ότι δεν μπορώ να προβλέψω τις αντιδράσεις των συμπολιτών μου». Η... απάντηση ήρθε τη Δευτέρα μέσω της κυβερνητικής εκπροσώπου Σοφίας Βούλτεψη στον τηλεοπτικό σταθμό Mega, αποδεικνύοντας πως προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι οι «καλές σχέσεις» με τους δανειστές μας: «Οι εταίροι μας έχουν τα δάνειά μας... φανταστείτε να τα σπάσουμε μαζί τους για τα ροδάκινα. Σ’ αυτή την περίπτωση δεν θα χάναμε μόνο τα ροδάκινα, αλλά τα πάντα» ήταν το... ακαταμάχητο επιχείρημά της! Όμως οι «γαλάζιοι» βουλευτές είναι θυμωμένοι! Κυρίως διότι βρίσκονται να απολογούνται στους ψηφοφόρους τους για τον «παράλογο» ΕΝΦΙΑ με τις υπερχρεώσεις, τον οποίο η κυβέρνηση προετοίμαζε εδώ και δύο χρόνια προκειμένου να αντικαταστήσει το «κακό» χαράτσι του Ευάγγελου Βενιζέλου και της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Δεν μπορούν να χωνέψουν το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ, που έφερε τον φόρο στα ακίνητα, βγαίνει τώρα... κερδισμένο επικοινωνιακά με την πρόταση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης για παράταση ενός μήνα στην καταβολή της πρώτης δόσης και της διόρθωσης των λαθών. Υποστηρίζουν μάλιστα ότι ψήφισαν κάτι άλλο από αυτό που εφαρμόστηκε τελικά, γι’ αυτό ζητούν από τον νέο υπουργό Οικονο-
μικών Γκίκα Χαρδούβελη να... πάρει κεφάλια!
Ζόρια δίχως τέλος Ο δρόμος όμως έχει και άλλα αγκάθια... Κατ’ αρχάς το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα – των λεγόμενων «κόκκινων δανείων» – είναι ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο, το οποίο ξεπερνά επίπεδα άλλων χωρών που έχουν οδηγηθεί σε συστημικές κρίσεις. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, πάνω στα οποία βασίζονται οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ και τα οποία περιέχονται στην τελευταία τριμηνιαία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, το ποσοστό αύξησης των «κόκκινων δανείων» στη χώρα μας το 2013 σε σχέση με το 2008 είναι της τάξης του 565,95%, που αποτελεί «παγκόσμιο ρεκόρ». Στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2014 τα «κόκκινα δάνεια» διαμορφώνονταν στα 77 δισ. ευρώ. Τα αποτελέσματα των stress tests δεν αναμένονται πριν από το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου. Οι ελληνικές τράπεζες – σύμφωνα με την ίδια έκθεση – «παρά το γεγονός ότι διαθέτουν από τους υψηλότερους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας στην Ευρώπη, δεν αποκλείεται – λόγω των διαφορετικών “δεδομένων” της άσκησης (προσομείωσης) – να χρειαστεί να προχωρήσουν εκ νέου σε κινήσεις ενίσχυσης, στην περίπτωση που εντοπιστούν κεφαλαιακά κενά». Τέλος, το ασφαλιστικό φαντάζει... άλυτο πρόβλημα. Μόνο για την περίοδο Ιανουάριος - Ιούνιος 2014 οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές ιδιωτών προς το Δημόσιο (νέο χρέος) ανήλθαν σε πάνω από 6,23 δισ. ευρώ, ενώ την ίδια ώρα αυξάνονται οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου προς τρίτους. Επιπλέον, τα ελλείμματα των Ταμείων για το 2014 προβλέπεται να ξεπεράσουν τα 2 δισ. ευρώ, σε μία χώρα που ο αριθμός των συνταξιούχων ανέρχεται σε 2.657.568. Κι ενώ οι συντάξεις, κύριες και επικουρικές, έχουν ήδη αρχίσει να καταγράφουν μείωση, η εθνική σύνταξη των 360 ευρώ – που θεσμοθετείται από το 2015 – παρουσιάζεται από την κυβέρνηση ως «μαξιλαράκι ασφαλείας», ενώ θα πρόκειται για ένα... ξεροκόμματο επιβίωσης. Πώς να μην σκέφτονται λοιπόν οι βουλευτές της Ν.Δ. ότι το 2014 μοιάζει πολύ με το... 2009;
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
0
www.topontiki.gr
Οι έρευνες στο Ιόνιο, η Τουρκία και τα «παιχνίδια» της Αλβανίας Αμφισβητεί τα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών και το διεθνές δίκαιο η αλβανική κυβέρνηση... Δεν φτάνανε τα βάσανα με την οικονομική κατάσταση της χώρας, με ανοικτά θέματα με την Τουρκία στο Αιγαίο, τις ΑΟΖ, τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου, τις γκρίζες ζώνες στα νησιά μας, έρχεται τώρα και η Αλβανία να ανοίξει νέα πληγή στα θαλάσσια σύνορά μας στο Ιόνιο με την ποινικοποίηση της συμφωνίας που είχε υπογραφεί το 2009, δίνοντας νέες διαστάσεις στην ιστορία της συμφωνίας των δύο χωρών, η οποία ακυρώθηκε αργότερα από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας.
Δ
ηλαδή, για να γίνουμε περισσότερο σαφείς, μια προκλητική ιστορία εξελίσσεται εδώ και μερικά χρόνια εις βάρος των ελληνικών συμφερόντων, με πολλές υποψίες, όπως λένε οι πληροφορίες, ότι πίσω από την υπόθεση αυτή βρίσκεται η Τουρκία... την οποία δεν καταφέραμε για μια ακόμη φορά να αντιμετωπίσουμε διπλωματικά. Τώρα βρισκόμαστε μπροστά στην ποινική δίωξη του πρώην υπουργού Εξωτερικών της Αλβανίας αλλά και
της διαπραγματευτικής ομάδας. Και όλα αυτά γιατί, όπως λένε οι πληροφορίες, η συμφωνία αυτή δεν άρεσε καθόλου στους... ανατολικά ευρισκόμενους γείτονές μας, καθώς θεωρούν ότι αποτελεί ένα «κακό προηγούμενο» για τις διεκδικήσεις τους στο Αιγαίο. Έτσι, η Τουρκία, που έχει βάλει πόδι με τα μπούνια στη γειτονική χώρα και κατάφερε να έχει μέχρι και ναυτική βάση εκεί, ζήτησε – με τον τρόπο της βέβαια – από την Αλβανία να ακυρώσει τη συμφωνία, την οποία δεν είδε ποτέ με καλό μάτι, και τελικά τα κατάφερε.
Η ποινική δίωξη Τώρα βρισκόμαστε μπροστά στην ποινική δίωξη όχι μόνο του τότε υπουργού Εξωτερικών Λουλζίμ Μπάσα που υπέγραψε το 2009 με την Ντόρα, αλλά και της διαπραγματευτικής ομάδας. Η όλη διαδικασία κινήθηκε ύστερα από καταγγελία του σημερινού υπουργού Εξωτερικών της Αλβανίας Ντ. Μπουσάτι, όταν ζήτησε από τον γενικό εισαγγελέα να ερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο διαπραγματεύτηκε ο Λουλζίμ Μπάσα τη συμφωνία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων με την Ελλάδα. Οι πληροφορίες, κυρίως από την πλευρά των αλβανικών μέσων ενημέρωσης, αναφέρουν ότι οι εισαγγελείς προχώρησαν στην έρευνα με βάση τα στοιχεία που διαβίβασε το αλβανικό υπουργείο Εξωτερικών και τα οποία θεώρησαν σημαντικά, ώστε να
ασκήσουν ποινικές διώξεις για παραβίαση του άρθρου 210 του Ποινικού Κώδικα, που προβλέπει ότι για ποινικά αδικήματα που αφορούν υπογραφή συμφωνιών με ξένα κράτη, με αποτέλεσμα μερική ή ολική εκχώρηση επικράτειας (παραβίαση εδαφικής ακεραιότητας), η ποινή φυλάκισης είναι από 5 μέχρι 10 χρόνια. Έγινε μάλιστα γνωστό ότι η Εισαγγελία Τιράνων προτίθεται να καλέσει και τους 11 εμπειρογνώμονες της διαπραγματευτικής ομάδας που συμμετείχαν στη σύνταξη της συμφωνίας, αλλά και τον τότε υπουργό των Εξωτερικών Λουλζίμ Μπάσα.
Πρωταγωνιστής ο Έντι Ράμα Πρωταγωνιστής στην υπόθεση αυτήν είναι ο σημερινός σοσιαλιστής ηγέτης και πρωθυπουργός της Αλβανίας, αυτό το καλόπαιδο... ο Έντι Ράμα, πρώην δήμαρχος των Τιράνων, επιστήθιος
η τουρκια φοβαται το «κακο» προηγουμενο
φίλος του Γιώργου Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ, τους οποίους υποστήριξε στις εκλογές του 2009. Ηγέτης της αντιπολίτευσης τότε, αμφισβητούσε έντονα τη συμφωνία που είχε υπογραφεί μεταξύ των δύο χωρών και ταυτόχρονα έστελνε με βίντεο θερμά τηλεοπτικά μηνύματα... στήριξης, μιλώντας στα ελληνικά και υμνώντας τον Γιώργο ενώ σε κάποια από τις προεκλογικές εκδηλώσεις βρέθηκε στην Αθήνα, πλάι στον τότε αρχηγό του ΠΑΣΟΚ... για να αμφισβητήσει λίγο αργότερα τη συμφωνία αυτή. Μετά τις εκλογές στην Ελλάδα και τη νίκη του Γιώργου, ο Έντι Ράμα άρχισε να δείχνει ένα άλλο πρόσωπο. Προφανώς άρχισε να στρώνει τον δρόμο για να κερδίσει και αυτός τις αλβανικές εκλογές. Ο «πράσινος αδελφός» του Γιώργου στα μέσα Οκτωβρίου, με συνέντευξη Τύπου σε έναν γνωστό στην Αλβανία, ανθελληνικό τηλεοπτικό σταθμό, πιεζόμενος από βουλευτές και διάφορους ακραίους κύκλους που στρέφονται κατά της χώρας μας και ταυτιζόμενος με αλβανικούς επεκτατικούς κύκλους, ζητάει την επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας!!! Και βέβαια δεν σταμάτησε εκεί... Έκανε προσφυγή κατά της συμφωνίας του 2009 στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας, το οποίο λίγο αργότερα, τον Ιανουάριο του 2010, την ακύρωσε, με την ελληνική πλευρά να καταπίνει την υπόθεση, με μόνη εξαίρεση μια διαμαρτυρία της Ντόρας
προς την κυβέρνηση Παπανδρέου. Σήμερα που ο Έντι Ράμα είναι πρωθυπουργός η κυβέρνησή του έκανε ένα βήμα παραπάνω, ποινικοποιώντας την υπόθεση αυτήν και κλείνοντας κάθε πόρτα διαπραγμάτευσης. Το θέμα αυτό πλέον έχει εξελιχθεί σε μία σοβαρή υπόθεση και για την Ελλάδα. Οι λόγοι που έχει πάρει τέτοια τροπή, σύμφωνα με εκτιμήσεις πολιτικών παρατηρητών, είναι ότι Αλβανοί πολιτικοί με την έμμεση αλλά σαφή τουρκική υποστήριξη επιχειρούν όχι μόνο να ακυρωθεί η συμφωνία, αλλά και να μη βρεθούν στο μέλλον πολιτικοί ή εμπειρογνώμονες διαπραγματευτές που θα τολμήσουν να κλείσουν συμφωνία με βάση τις διεθνείς συνθήκες αλλά με τη λογική τού «όσο περισσότερα ζητάμε τόσο περισσότερα θα πάρουμε»... Να ακολουθήσει δηλαδή και η Αλβανία τη στρατηγική της έντασης και της αυθαιρεσίας που ακολουθεί η Τουρκία σε παρόμοιες περιπτώσεις για να μην υπάρξει τέτοιο προηγούμενο που θα δυσκολέψει τις δικές της κινήσεις... Και βέβαια δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όλα αυτά εξελίσσονται ενώ η χώρα μας έχει ξεκινήσει την προκήρυξη παραχωρήσεων «θαλάσσιων οικοπέδων» στο Ιόνιο, προς έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι τι θα κάνει το υπουργείο Εξωτερικών και η κυβέρνηση. Ποιες είναι οι θέσεις τους. Θα παρακολουθεί το θέμα ως σιωπηλός θεατής;
κυρίως κατά της κυβέρνησης Μπερίσα, την οποία θεωρούσαν προϊόν βίας και νοθείας και πρακτικά δεν αναγνώριζαν. Πάντως η υπογραφή της συμφωνίας αμφισβητήθηκε και από μερίδα του αλβανικού Τύπου... Ως εκ θαύματος, οι απόψεις πολλών αναλυτών συνέπεσαν με αυτές της τουρκικής διπλωματίας και προπαγάνδας, ότι δηλαδή η συμφωνία αυτή αδικεί την Αλβανία και ότι πρόκειται για «συναλλαγή κάτω από το τραπέζι», μυστική
διπλωματία, ενώ κάποιοι μιλούσαν για «εσχάτη προδοσία». Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να ασχοληθεί πολύ σοβαρά με τα ζητήματα που έχουν προκύψει, καθώς, εκτός των άλλων, διάχυτη είναι και η εντύπωση ότι η Άγκυρα δεν είναι απολύτως αμέτοχη στην υπόθεση. Άλλωστε είναι σαφές: η Τουρκία δεν επιθυμεί να υπάρξει προηγούμενο στην περιοχή με συμφωνία οριοθέτησης βάσει του Δικαίου της Θάλασσας.
Το ιστορικό της συμφωνίας του 2009 Την Πέμπτη 19 Μαρτίου 2009, επί κυβέρνησης Καραμανλή, οι αντιπροσωπείες Ελλάδας και Αλβανίας συναντώνται στα Τίρανα σε επίπεδο γενικών γραμματέων των δύο υπουργείων Εξωτερικών και καταλήγουν στο κείμενο συμφωνίας για την Οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας και άλλων θαλασσίων ζωνών, τις οποίες δικαιούνται οι δύο χώρες, στηριζόμενες στις διατάξεις του διεθνούς δικαίου καθώς και σε διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θαλάσσης.
Τη Δευτέρα 27 Απριλίου 2009 ο Καραμανλής πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Αλβανία και, μαζί με τον τότε πρωθυπουργό της Αλβανίας Σάλι Μπερίσα, υπογράφει τη συμφωνία αυτή. Μάλιστα, τη συμφωνία (η οποία από όλους χαρακτηρίστηκε σημαντική) συνυπογράφουν οι υπουργοί Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη και Λουλζίμ Μπάσα.
Οι αντιδράσεις Η συνέχεια είχε να κάνει κυρίως
με την αμφισβήτηση της κυβέρνησης του Μπερίσα, αλλά και την αντίληψη ότι η συμφωνία δεν ήταν συμφέρουσα για την Αλβανία. Στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή της αλβανικής Βουλής επικυρώθηκε η συμφωνία, χωρίς όμως την παρουσία της αντιπολίτευσης των σοσιαλιστών του Έντι Ράμα, οι οποίοι αποχώρησαν και κατόπιν αποφάσεως του κόμματός τους δεν παρίσταντο στις συνεδριάσεις της επιτροπής της Βουλής, στρεφόμενοι όμως
0
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Το χρονικό μιας ληστείας Εξωφρενική φορολόγηση των ακινήτων για χάρη του... δημοσιονομικού κενού Η (συν)κυβέρνηση είναι γυμνή. Και η υπόθεση του ΕΝΦΙΑ δεν έκανε τίποτε περισσότερο από το να αναδείξει τη γύμνια της.
Ε
πισήμως, τα λόγια ήταν λίγα και καθόλου σταράτα: ◆ Η κυβερνητική εκπρόσωπος Σοφία Βούλτεψη μίλησε για λάθος στο... λο-
γισμικό. ◆ Ο αρμόδιος υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης υποσχέθηκε λύση τονίζοντας ότι δεν θα μαυρίσει φέτος το καλοκαίρι (προφανώς απολαύει της ασυλίας που του εξασφαλίζει το ότι δεν έχει εμπλακεί με τον ΕΝΦΙΑ). ◆ Ο... αναρμόδιος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος ανακοίνωσε παράταση στην καταβολή της πρώτης δόσης. ◆ Ο αποκλειστικά υπεύθυνος για τα έσοδα υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Μαυραγάνης περιορίστηκε σε γενικόλογες υποσχέσεις χωρίς να μπει επί της ουσίας. ◆ Να μην ξεχάσουμε την καινούργια «μετεγγραφή» του οικονομικού επιτελείου: τη μόνιμη πενταετούς θητείας γενική γραμματέα εσόδων Κατερίνα Σαββαΐδου, η οποία, από την ημέρα που αναρτήθηκαν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ στο Taxis και όλη την εβδομάδα της κρίσης, ή απουσίαζε από το γραφείο της (τουλάχιστον αυτό έλεγε στους δημοσιογράφους η υπάλληλος που απαντούσε στα τηλεφωνήματα) ή προτίμησε να «κρυφτεί» στον όγδοο όροφο της Καραγεώργη Σερβίας για να παραμείνει μακριά από τη... μάχη. Το ότι όφειλε να έχει υπογράψει την απόφαση για να απαλλάξει ανάπηρους και πολύτεκνους με χαμηλά εισοδήματα από τον φόρο, το ότι όφειλε να προστατεύσει τους υφισταμένους της στη Γενική Γραμματεία Εσόδων όταν άρχισαν να εκτοξεύονται κατηγορίες για δήθεν λανθασμένους υπολογισμούς (ενώ αποδείχτηκε περίτρανα ότι το πρόβλημα ήταν καθαρά πολιτικό), το ότι ήταν υποχρέωσή της να αποσαφηνίσει στους φορολογουμένους πότε ακριβώς θα πληρώσουν και τι, απλώς το αναφέρουμε για όσους πιστεύουν ότι ως «καινούργια» η κυρία Σαββαΐδου δεν όφειλε να ασχοληθεί με την... ταμπακέρα. Η πραγματικότητα είναι διαφορετική: και η απόφαση για την παροχή έκπτωσης στους έχοντες τα χαμηλότερα εισοδήματα έπρεπε να έχει ήδη υπογραφεί και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έπρεπε να έχει ειδοποιηθεί για τα εκκαθαριστικά «εκτρώματα» που αναρτήθηκαν στο Taxis την 1η Αυγούστου.
Χτυπάνε το... σαμάρι Από διαρροές και υπόγεια (παρα)πληροφόρηση άλλο τίποτα. Κυβερνητικοί βουλευτές (στο σύνολό τους έχουν ψηφίσει τον ΕΝΦΙΑ και, όταν ψήφιζαν, γνώριζαν, καθώς τα όσα κατα-
Οι φοροι υπολογιζονται πανω σε τιμες «μαϊμου»
κεραυνώνουν τώρα είναι γνωστά από τον περασμένο Οκτώβριο) τα... ρίχνουν ευθέως στον πρώην υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα και τον σύμβουλο (και προσωπικό του φίλο) Νίκο Καραβίτη. Προσφιλής τακτική: τα φορτώνουμε όλα σε αυτόν που έχει αποχωρήσει και σε έναν τεχνοκράτη. Οι οποίοι προφανώς δεν είναι άμοιροι ευθυνών καθώς αυτοί εισηγήθηκαν τον νόμο και ενσωμάτωσαν σε αυτόν μια εξωφρενική διάταξη: για τα ακίνητα σε 4.000 οικισμούς, που βρίσκονται εντός σχεδίου αλλά εκτός αντικειμενικού συστήματος, επιχείρησαν να καλύψουν το κενό των τιμών με νόμο. Και θεώρησαν ότι σε μια περιοχή όπου δεν υπάρχει τιμή ζώνης είναι καλό αυτή να δανείζεται την πλησιέστερη (έστω χαμηλότερη) τιμή ζώνης του συστήματος. Η διά νόμου αυθαίρετη επιβολή τιμών (και όχι φόρων) ήταν αυτή που προκάλεσε τα προβλήματα. Βρέθηκαν οικόπεδα στα κατσάβραχα να αποτιμώνται έναντι πολλών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ χωρίς λόγο. Δικαίως οι φορολογούμενοι ανέγραψαν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Αφού τόσο τα αποτιμάτε, αγοράστε τα σε αυτή την τιμή ή συμψηφίστε τα με τα χρέη μας προς το Δημόσιο».
Το παραμύθι Να μην ξεχνιόμαστε όμως. Η διάταξη για την (υπερ)φορολόγηση των οικοπέδων, και κυρίως
αυτών που βρίσκονται εκτός συστήματος αντικειμενικών αξιών, μπήκε στο τελικό σχέδιο του νόμου για να κλείσει η δημοσιονομική τρύπα που άνοιξε επειδή οι κυβερνητικοί βουλευτές ήθελαν να απαλλάξουν από κάθε βάρος τους ιδιοκτήτες των αγροτεμαχίων. Τότε βγήκαν βόλτα στις πλατείες των χωριών και «πούλησαν» στους ντόπιους ψηφοφόρους το παραμύθι ότι με δική τους παρέμβαση «σώθηκαν» από τα νύχια του ΕΝΦΙΑ. ◆ Κανένας δεν μιλάει για το γεγονός ότι τα αγροτεμάχια φορολογούνται με μερικά ευρώ. ◆ Κανένας δεν αναφέρεται στο ότι οι έχοντες τη μεγαλύτερη ακίνητη περιουσία γλίτωσαν χιλιάδες ευρώ, καθώς ο συμπληρωματικός φόρος για τους έχοντες περιουσία άνω των 300.000 ευρώ είναι σαφώς ευνοϊκότερος σε σχέση με τον ΦΑΠ που επιβαλλόταν μέχρι τώρα. Τώρα όλοι βλέπουν μόνο το πρόβλημα των οικοπέδων εντός σχεδίου και εκτός αντικειμενικού συστήματος. Και για το πρόβλημα όλο το ανάθεμα πέφτει στον Στουρνάρα και τον Καραβίτη. Με δύο υποσχέσεις του τύπου θα «αποκαταστήσουμε όλες τις αδικίες, θα διορθώσουμε όλα τα λάθη», η κυβέρνηση χωρίς να απαντήσει σε κανένα ερώτημα επί της ουσίας κέρδισε λίγο χρόνο. Ένα μεγάλο μέρος από αυτόν το χρόνο δεν θα τον κάνει απολύτως τίποτα καθώς: Η Βουλή είναι κλειστή και, για να αποκατασταθούν τα περισσότερα προβλήματα με τον ΕΝΦΙΑ, απαιτείται νόμος. Στην καλύτερη πε-
1
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
0
www.topontiki.gr
ρίπτωση, η νέα διάταξη θα πάρει ΦΕΚ στις αρχές Σεπτεμβρίου. Οι υπάλληλοι του Taxis που έχουν επιφορτιστεί με την εφαρμογή του Ε9 δεν είχαν πάρει καμία συγκεκριμένη οδηγία μέχρι το τέλος της προηγούμενης εβδομάδας (είπαμε, η προϊσταμένη Σαββαΐδου κρυβόταν ή έλειπε) και αποχώρησαν και αυτοί για καλοκαιρινές διακοπές. Η επίλυση των προβλημάτων προϋποθέτει και ανάμειξη του φορολογουμένου (διόρθωση λαθών υποβολή αίτησης για εξαίρεση από το φόρο εφόσον πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια κ.λπ.). Για να κινητοποιηθούν όμως εκατομμύρια φορολογούμενοι χρειάζονται εβδομάδες, ίσως και μήνες. Τον υπόλοιπο χρόνο θα τον αξιοποιήσει για... μπαλώματα. Οι εξωφρενικές τιμές που χρησιμοποιήθηκαν για να υπολογιστεί ο ΕΝΦΙΑ του 2014 θα καταργηθούν και θα αντικατασταθούν με τις τιμές που χρησιμοποιήθηκαν για να υπολογιστεί ο ΦΑΠ του 2013, τιμές οι οποίες ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματικότητα. Θα τακτοποιήσουμε τις δόσεις, θα τραβολογάμε και τους φορολογουμένους για να διεκδικήσουν την ελάφρυνση που δικαιούνται, και κάπως έτσι το υπουργείο Οικονομικών θα επιχειρήσει να επιτύχει τον πρωταρχικό του στόχο: όχι την καθιέρωση ενός δίκαιου φόρου, αλλά την είσπραξη 2,65 δισ. ευρώ. Μην παραξενευτεί κάποιος αν μέσα στο φθινόπωρο αρχίσουμε να συζητάμε για δυσαρέσκεια της τρόικας λόγω ΕΝΦΙΑ και άσκηση πιέσεων για επιβολή πρόσθετων μέτρων επειδή τα λεφτά δεν θα βγαίνουν.
2 3
Θλιβερός τραγέλαφος Τα πραγματικά προβλήματα θα μπουν για μία ακόμη φορά κάτω από το χαλί στο όνομα της επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων. Ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα; Από πού ξεκινούν όλες οι εξωφρενικές αδικίες εις βάρος των φορολογουμένων; Από το γεγονός ότι αυτή η χώρα δεν φορολογεί τα ακίνητα με βάση την πραγματική τους αξία. Και από το γεγονός ότι οι πολιτικοί έχουν λόγο όχι μόνο στο πόσο αυστηρός ή όχι θα είναι ένας φόρος, αλλά και επί ποιας αξίας θα επιβάλλεται ο φόρος. Ο ΕΝΦΙΑ είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα στρέβλωσης. Η συζήτηση δεν γίνεται για το αν ο συντελεστής υπολογισμού του φόρου είναι υψηλός ή όχι. Γίνεται για το αν ένα στρέμμα γης στη Σάμο, στην Ικαρία ή στην Αγία Παρασκευή αξίζει 200.000 ευρώ, 300.000 ευρώ ή 1,5 εκατ. ευρώ. Ο υπουργός Οικονομικών ανακοινώνει στη Βουλή ότι με... εντολή Σαμαρά θα χρησιμοποιηθούν οι τιμές που ελήφθησαν υπόψη για να υπολογιστεί ο ΦΑΠ του 2013 και οι παρόντες βουλευτές ξεσπούν σε πανηγυρισμούς και χειροκροτήματα. Το ότι οι τιμές που χρησιμοποιήθηκαν για τον ΦΑΠ του 2013 είναι εντελώς αυθαίρετες, το ότι πολλές από αυτές είναι προϊόν συναλλαγής που έγινε κάποια στιγμή πριν από χρόνια ανάμεσα σε έναν έφορο και έναν «προύχοντα» μιας περιοχής, το ότι ο νέος ΕΝΦΙΑ θα υπολογιστεί βάσει μιας υπουργικής απόφασης Μαυραγάνη η οποία μπάζει νομικά και η συνταγματικότητά της θα κριθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας προφανώς δεν έχει καμία σημασία για τους χειροκροτητές βουλευτές. Αρκεί να κλείσει και αυτό το μέτωπο.
Μεσα στον χαμο, παλι γλιτωσαν οι εχοντες
Ό,τι και να γίνει με τον ΕΝΦΙΑ – το πιο πιθανό είναι ότι η διαδικασία πληρωμής του φόρου θα κρατήσει μήνες και ότι εκατομμύρια φορολογούμενοι θα υποστούν μεγάλη ταλαιπωρία για να διορθώσουν τα λάθη –, το κεντρικό πρόβλημα θα παραμείνει: η χώρα θα εξακολουθεί να επιβάλλει φόρους σε τιμές «μαϊμού». Οι φορολογούμενοι υφίστανται ήδη τις συνέπειες μιας εξωφρενικής εις βάρος τους πολιτικής μόνο και μόνο επειδή η κυβέρνηση βάζει πάνω από όλα τα πρωτογενή πλεονάσματα. Χαρακτηριστικά αυτής της πολιτικής είναι τα εξής: Οι αντικειμενικές αξίες – σε όποιες περιοχές υπάρχουν – παραμένουν καθηλωμένες στα επίπεδα του 2007 και είναι πάνω από 30% υψηλότερες σε σχέση με τις πραγματικές αξίες των ακινήτων. Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να είναι καρφωμένα τώρα στον ΕΝΦΙΑ, ωστόσο το πρόβλημα επεκτείνεται σε όλους τους φόρους των ακινήτων. Αγοράζεις σπίτι; Καλείσαι να δικαιολογήσεις «πόθεν έσχες» με βάση όχι το τίμημα που καταβάλλεις στην πραγματικότητα αλλά την αντικειμενική αξία. Και μόνο αυτό αρκεί για να παραμένει καθηλωμένη στο μηδέν η κτηματαγορά. Κάτι αντίστοιχο ισχύει για τις γονικές παροχές, τις κληρονομιές, τις δωρεές, τα τεκμήρια επί των ακινήτων κ.λπ. Όλα αυτά δεν συμβαίνουν κατά λάθος. Σε μια δημόσια δήλωσή του ο πρώην γενικός γραμματέας εσόδων Χάρης Θεοχάρης είχε παραδεχτεί ότι ο προϋπολογισμός δεν αντέχει την εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις πραγματικές. Ενώ στην επιβολή μέτρων η κυβέρνηση πρώτα νομοθετεί και μετά σκέφτεται (και πάλι ο ΕΝΦΙΑ είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα), στο θέμα των αντικειμενικών αξιών έχει εμφανιστεί ιδιαίτερα προσεκτική. Στο μνημόνιο πέρασε τη δέσμευση ότι η εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις πραγματικές θα γίνει το 2017
1
Η πληρωμή θα γίνει στην κάλπη
2
και αφού προηγουμένως γίνει πολυετής μελέτη από επιτροπές που θα συσταθούν για τον σκοπό αυτό. Και έως τότε; Η κτηματαγορά απλώς δεν θα λειτουργεί σωστά. Και δεν αρκεί που οι αντικειμενικές αξίες θα είναι υψηλότερες από τις πραγματικές. Έως το 2017 θα εξακολουθούμε να ζούμε με τιμές τις οποίες θα καθορίζει ο Γιώργος Μαυραγάνης ή κάποιος άλλος υφυπουργός Οικονομικών διοικητικά και χωρίς κανένα επιστημονικό κριτήριο. Έως το 2017 θα εξακολουθούν να ισχύουν για τον υπολογισμό και καταλογισμό φόρων τιμές που έχουν προέλθει από «συγκριτικά στοιχεία» τα οποία συγκεντρώνουν οι έφοροι. Λες και οι εφοριακοί έχουν την τεχνογνωσία των ορκωτών εκτιμητών και μπορούν να αποφανθούν για την αξία των ακινήτων. Το απίστευτο της ιστορίας είναι ότι οι τιμές «μαϊμού» έχουν πάψει πλέον να αναγνωρίζονται στην αγορά και ισχύουν μόνο για τη φορολόγηση των πολιτών. Για τις... σοβαρές δουλειές, το υπουργείο Οικονομικών, οι τράπεζες, όλη η αγορά αναγνωρίζουν το προφανές: την κατακόρυφη πτώση των αξιών. Αν πιστεύει η κυβέρνηση στις αντικειμενικές αξίες, ποιος ο λόγος να παζαρεύει με την τρόικα την αλλαγή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ώστε οι πλειστηριασμοί των ακινήτων να γίνονται σε τιμές 50% χαμηλότερες των αντικειμενικών αξιών; Γιατί δεν διατηρεί το «κατώφλι» προστασίας αν θεωρεί την αντικειμενική αξία ένα δίκαιο τίμημα; Γιατί οι τράπεζες είναι έτοιμες –κατόπιν πιέσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας – να υποστούν «κούρεμα» στις αξίες των ακινήτων που έχουν προσημειώσει προκειμένου να λάβουν εγγυήσεις για τα επιχειρηματικά ή τα στεγαστικά δάνεια που έχουν χορηγήσει; Απαντήσεις – από την κυβέρνηση – μην περιμένετε...
0
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Απόλυτη κυριαρχία της Digea...
Όλα για πάρτη τους
Οι τηλεοπτικοί σταθμοί της περιφέρειας παραδίνονται στους βαρόνους των ΜΜΕ Η σκανδαλώδης τροπολογία – νόμος κανονικός! – για τα ΜΜΕ, που δικαιολογημένα ξεσήκωσε νέο σάλο για τα έργα και τις ημέρες της συγκυβέρνησης, αποτελεί απλώς το κερασάκι στην τούρτα του νέου τοπίου που διαμορφώνεται πανελλαδικά στον χώρο της ενημέρωσης.
Α
ν το κλείσιμο της ΕΡΤ ήταν η αφετηρία και η πρόσφατη τροπολογία σκάνδαλο ο τερματισμός, μεσολαβεί η δεύτερη και πιο... ζουμερή πράξη σε ένα ενιαίο έργο, το οποίο αποσκοπεί να καθιερώσει ασφυκτικό έλεγχο των Μέσων και της Ενημέρωσης πανελλαδικά: η ανάπτυξη και η λειτουργία της Digea, η οποία άρχισε πλέον να θέτει υπό τον απόλυτο έλεγχό της όλα τα περιφερειακά - τοπικά κανάλια της επικράτειας. Η λεγόμενη ψηφιακή «επανάσταση» στη χώρα της μνημονιακής... πορτοκαλέας εξελίσσεται ως μια καλοστημένη επιχείρηση απόλυτης
Απαγορευτικο το μηνιαιο τιμημα προς τον μοναδικο παροχο σηματος
κυριαρχίας του καρτέλ των βαρόνων της ενημέρωσης, υπό τη «σκέπη» και τον έλεγχο των οποίων θα τεθεί πλέον και το τελευταίο καναλάκι της επαρχίας. Όλα τα τοπικά περιφερειακά κανάλια είτε θα αποδεχθούν τους οικονομικά δυσβάσταχτους όρους και την υποταγή στην Digea είτε... switch off και εξαφάνιση από το τηλεοπτικό τοπίο. Υπάρχει φυσικά και η μέση λύση, να περιοριστούν στον ρόλο των τοπικών «παραρτημάτων» των κεντρικών καναλιών, με ό,τι αυτό σημαίνει για τον χαρακτήρα του προγράμματός τους, την πολιτική τους, την αποψίλωση του προσωπικού τους κ.λπ.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, θυμίζοντας κάποια βασικά στοιχεία του «έργου» που έχει αρχίσει να παίζεται κεντρικά και στην Περιφέρεια.
Τηλεοπτικό μονοπώλιο Την Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών Τηλεπικοινωνιακού Παρόχου Ψηφιακών Μεταδόσεων, με τον διακριτικό τίτλο «DIGEA - Ψηφιακός Πάροχος Α.Ε.» (όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη σύμβαση, την οποία εκόντα - άκοντα καλούνται να υπογράψουν τα περιφερειακά κανάλια) απαρτίζουν τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα Mega, ΑΝΤ1, Star, Σκάι, Αλφα και Μακεδονία TV. Με απίστευτους κυβερνητικούς χειρισμούς, μπροστά στους οποίους η «δημιουργία» των καναλαρχών το 1989 ωχριά, το σύνολο του
ψηφιακού φάσματος παραδόθηκε στους ιδιοκτήτες των – ακόμη στερουμένων κανονικής άδειας λειτουργίας – ιδιωτικών καναλιών για τα επόμενα 15 χρόνια έναντι του... φοβερού τιμήματος των 18,3 εκατομμυρίων ευρώ (και για τα 15 χρόνια, για όσους μπερδεύονται)... Αυτό επιτεύχθηκε με έναν διαγωνισμό «παρωδία», αφού τα περιφερειακά κανάλια τέθηκαν εκτός δυνατότητας συμμετοχής, ενώ με «συμφωνίες κορυφής» δεν πήραν μέρος στο διαγωνισμό Nova και OTE. Έτσι η Digea, μοναδική υποψήφια στον «διαγωνισμό», έπεσε πάνω σε μια οικονομική ευκαιρία - χρυσάφι και κατέστη μοναδικός ρυθμιστής του τηλεοπτικού τοπίου στη χώρα. Προηγουμένως είχε τεθεί εκτός μάχης και η Δημόσια Ραδιοτηλεόραση της χώρας, με το κλείσιμο της ΕΡΤ και τη σκόπιμη, όπως εκ των υστέρων αποδείχθηκε, αβελτηρία της τελευταίας διοίκησής της για την προμήθεια ψηφιακών πομπών και τη γενικότερη προετοιμασία της για τη νέα ψηφιακή εποχή, προκειμένου να στρωθεί το έδαφος στους βαρόνους. Η ΕΡΤ άλλωστε ήταν ο μοναδικός φορέας που διέθετε εγκαταστάσεις και υποδομή (κέντρα εκπομπής σε όλα τα βουνά και τις κορυφές της επικράτειας) και θα μπορούσε να χαλάσει τη σημερινή μονοπωλιακή δουλειά... Πέραν της οικονομικής διάστασης του θέματος, αυτό που προκαλεί ανατριχίλα είναι ότι πλέον ολόκληρος ο τομέας της ενημέρωσης, της ψυχαγωγίας, του τηλε-πολιτισμού, έχει εκχωρηθεί στο μονοπώλιο του καρτέλ των κυρίαρχων μίντια. Η δυνατότητα λειτουργίας, η αυτονομία, η ίδια η ύπαρξη εν τέλει των 105 περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών της χώρας καθορίζεται από τη δυνατότητά τους να πληρώνουν κάθε μήνα 3 και 4 και 5 χιλιάδες ευρώ στα κεντρικά κανάλια που συγκροτούν την Digea. Ιδιαίτερα υψηλό (υπολογίζεται ότι μπορεί να πλησιάζει τα 150.000 ευρώ μηνιαίως) θα είναι το κόστος και για τους εθνικής εμβέλειας τηλεοπτικούς σταθμούς
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
0
www.topontiki.gr
που δεν ανήκουν στην Digea (ΑRT και Έψιλον). Ο ασφυκτικός έλεγχος που θα ασκούν τα κυρίαρχα Μέσα πλέον σε όλα τα υπόλοιπα είναι αυταπόδεικτος και δεν μένει παρά να διαπιστώσουμε το δραματικό αποτέλεσμά του στην πράξη – κυρίως στον τομέα της ενημέρωσης. Αν σε αυτό προσθέσει κάποιος και την πλήρη ανυποληψία της δημόσιας (κατ’ όνομα) τηλεόρασης, της ΝΕΡΙΤ, εξαιτίας του απόλυτου ελέγχου της από την κυβέρνηση, τότε η μελλοντική τηλεοπτική εικόνα προδιαγράφεται ιδιαίτερα ζοφερή.
Η ώρα του λογαριασμού Με αυτά τα δεδομένα και αφού στην πλειονότητά του το τηλεοπτικό κοινό (δίχως να πολυκαταλαβαίνει τις λεπτομέρειες) αναγκάστηκε να προμηθευτεί αποκωδικοποιητές MPEG 4 ή δέκτες νέας γενιάς με ενσωματωμένη την αποκωδικοποίηση, ξεκινά σταδιακά η επέλαση της Digea ανά την επικράτεια με πρώτους σταθμούς την Πελοπόννησο και την Αττική. Τώρα πλέον αρχίζει να γίνεται γνωστό το μέγεθος της μπίζνας και να προκαλούνται απανωτά εγκεφαλικά στους ιδιοκτήτες των τοπικών καναλιών. Οι συμβάσεις που κλήθηκαν να υπογράψουν οι 18 τηλεοπτικοί σταθμοί της Πελοποννήσου (ένα ολόκληρο βιβλίο 54 σελίδων), διάρκειας 10 ετών, προδιαγράφει μάλλον την οικονομική τους ασφυξία και τον μελλοντικό αφανισμό τους. Το καθένα θα πρέπει να πληρώνει κάθε μήνα κοντά 5.000 ευρώ στην Digea. Αυτό άκουσαν περί τα τέλη Ιουλίου οι ιδιοκτήτες και οι εκπρόσωποί τους στη μάζωξη που έγινε στην Τρίπολη, στην έδρα της Περιφέρειας κι έμειναν με το στόμα ανοιχτό... Δύο κυβερνητικοί παράγοντες, ο γ.γ. Τηλεπικοινωνιών Μενέλαος Δασκαλάκης και ο γ.γ. Μέσων Ενημέρωσης Ιωάννης Παναγιωτόπουλος, ανέλαβαν να τα κάνουν λιανά στους Πελοποννήσιους καναλάρχες, ενώ η αντιπεριφερειάρχης Ντίνα Νικολάκου... πανηγύριζε που η «ψηφιακή επανάσταση» ξεκινά κι αυτή από την Πελοπόννησο. «Από απλά κανάλια γίνεστε πάροχοι περιεχομένου» είπε ο Ι. Παναγιωτόπουλος (τι λες τώρα;... ) συμπληρώνοντας ότι με αυτή την επαναστατική εξέλιξη «προστατεύουμε τη δημόσια περιουσία» (τι λες τώρα; - δις). Περισσότερο πραγματιστής, ο Μ. Δασκαλάκης καθησύχασε το ακροατήριο πως «το τίμημα είναι ρυθμιζόμενο από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων». Ακολούθως, τους μοιράστηκε η Σύμβαση, με τα 10 παραρτήματά της, σύμφωνα με την οποία «με την
στη μεγκενη τησ κυριαρχησ ενημερωσησ οι... «φτωχοι συγγενεισ»
παρούσα σύμβαση, τους ειδικότερους όρους και τα παραρτήματά της, η Εταιρεία (σ.σ.: το κανάλι) αναθέτει στον Πάροχο Δικτύου και ο Πάροχος Δικτύου αναλαμβάνει την παροχή υπηρεσιών κωδικοποίησης, πολυπλεξίας, μετάδοσης (διανομής) και ευρυεκπομπής ψηφιακού τηλεοπτικού Περιεχομένου (video και ήχος), μέσω του Δικτύου Επίγειας Ψηφιακής Ευρυεκπομπής... Ως ημερομηνία έναρξης παροχής των υπηρεσιών της Σύμβασης ορίζεται η 27η Ιουνίου 2014 και ως ημερομηνία έναρξης χρέωσης των εν λόγω υπηρεσιών η 1η Αυγούστου 2014...». Όσοι από τους εκπροσώπους των τηλεοπτικών σταθμών της Πελοποννήσου μίλησαν (Ελλάδα TV, DRtv, AXION, MAX κ.ά.) εξέφρασαν την ίδια αγωνία, κάποιοι σε βαθμό απελπισίας: «Το κοστολόγιο μας φοβίζει μήπως και αναγκαστούμε να κλείσουμε τις επιχειρήσεις μας», «σκοπός τους είναι να μας κλείσουν, συμπιέζουν τα κανάλια, ζητάνε πολλά χρήματα χωρίς να μπορούμε να παίξουμε κανονικά» κ.ο.κ. Στις διαμαρτυρίες αυτές οι δύο κυβερνητικοί παράγοντες ανέλαβαν να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους... Ο γ.γ. Μέσων Ενημέρωσης υποστήριξε ότι «θα πρέπει να αναζητήσετε λύσεις μάρκετινγκ, να συνεργαστείτε μεταξύ σας, ο καινούργιος χώρος δίνει ευκαιρίες και προοπτικές». Απόλυτα ξεκάθαρος, ο έτερος γ.γ. Μ. Δασκαλάκης τόνισε ότι «δεν είναι υποχρεωμένος κανένας να έχει κανάλι, δεν είναι υποχρέωση του κράτους να κάνει τις επιχειρήσεις κερδοφόρες,
αυτό είναι θέμα των επιχειρηματιών. Το Δημόσιο αποφάσισε να μην δίνει δωρεάν χρήση φάσματος. Ξέρουμε ότι θα έχετε ένα κόστος παραπάνω, αλλά θα έχετε ποιότητα. Αν δουλεύατε σοβαρά και νόμιμα, είχατε κόστος και πριν από την Digea...». Σε πρώτη φάση πάντως τελικά, για τον πρώτο ενάμιση χρόνο, η Digea στην Πελοπόννησο έδειξε... μεγαθυμία, αφού στη σύμβαση περιλαμβάνεται ότι: «Ο Πάροχος Δικτύου, αναγνωρίζοντας ότι η τηλεοπτική αγορά τελεί υπό διαμόρφωση, εφαρμόζει μια έκτακτη εκπτωτική πολιτική για τους πρώτους 18 μήνες από την ημερομηνία καθολικής παύσης των αναλογικών εκπομπών, προκειμένου να διευκολύνει την προσαρμογή των Παρόχων Περιεχομένου στις νέες συνθήκες αγοράς. Μετά δε την πάροδο της ανωτέρω περιόδου των 18 μηνών, ο Πάροχος Δικτύου θα επαναπροσδιορίσει την εκπτωτική του πολιτική με βάση τα δεδομένα της αγοράς». Το θέμα όμως είναι για ποια δεδομένα της αγοράς μιλάμε, αφού η Digea για τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια θα είναι μοναδικός πάροχος. Τέλος πάντων, με αυτή την έκπτωση τα κανάλια της Πελοποννήσου θα πληρώνουν 3.000 ευρώ τον μήνα. Μετά την παρέλευση των 18 μηνών, αν φυσικά υπάρχουν ακόμη, και για τα επόμενα οκτώμισι χρόνια έως τη λήξη της σύμβασης, Κύριος οίδε...
Η... ρύθμιση του μηνιάτικου Για την αμοιβή της Digea από κάθε κανάλι υπάρχει μέσα στη σύμβα-
ση ένας δύσκολος μαθηματικός τύπος με τον οποίο λαμβάνονται υπ’ όψιν ο πληθυσμός κάθε περιφέρειας, ο αριθμός των τηλεοπτικών σταθμών, η χωρητικότητα που απαιτείται για την εκπομπή των προγραμμάτων κ.ο.κ. Με αυτό το μαθηματικό μοντέλο καθορίζεται το τίμημα, με βασικό δεδομένο στη συνάρτηση ότι το συνολικό ετήσιο Κόστος Ανάπτυξης και Λειτουργίας Περιφερειακού Δικτύου (ΚΑΛΠΔ) για τη χώρα προσδιορίστηκε από την ΕΕΤΤ σε 5.055.803 ευρώ. Η απόφαση για τον συγκεκριμένο προσδιορισμό του ΚΑΛΠΔ ελήφθη τον περασμένο Απρίλιο και δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις 17 Ιουνίου. Ειδικότερα για την περίπτωση της Πελοποννήσου στη σύμβαση αναφέρονται 19 κέντρα εκπομπής. Υπολογίζεται ότι απαιτούνται περί τους 65 αναμεταδότες, ο καθένας εκ των οποίων κοστίζει 10-15 χιλιάδες ευρώ. Μόνο που, με βάση τη συζήτηση που άνοιξε στην Τρίπολη, και αυτό το κόστος φαίνεται πως από την Digea θα... περάσει στους δήμους.
Πανικός και στην Αττική Ψηφιακά εκπέμπουν τα περιφερειακά κανάλια της Αττικής, χωρίς όμως μέχρι στιγμής να έχουν υπογράψει τη σύμβαση με την Digea. Η εμπλοκή παρουσιάστηκε όταν οι τηλεοπτικοί σταθμοί της Αττικής (Blue Sky, High TV, Extra, Zoom TV, Kontra Channel, MAD, Nickelodeon), τα οποία ανήκουν στην Ένωση Τηλεοπτικών Σταθμών Εμβέλειας Αττικής, διαπίστωσαν πως το μηνιαίο τίμημα που καλούνταν με βάση τη σύμβαση να πληρώσουν στην Digea ήταν κατά 50% υψηλότερο από όσο προφορικά τους είχε ειπωθεί τον περασμένο Μάρτιο. Έτσι, όταν είδαν μπροστά τους τη σύμβαση στα τέλη Ιουλίου, αρνήθηκαν να υπογράψουν, κατέθεσαν ένσταση στην ΕΕΤΤ και ζήτησαν να αναβληθεί η ψηφιακή μετάβαση στην Αττική για τον Σεπτέμβριο. Για να μην χαλάσει ωστόσο η... ψηφιακή φιέστα της περασμένης εβδομάδας στην πρωτεύουσα (ο πολυδιαφημισμένος επανασυντονισμός των καναλιών), υπήρξε παρέμβαση από τον γ.γ. Τηλεπικοινωνιών Μενέλαο Δασκαλάκη και τον αντιπρόεδρο της ΕΕΤΤ Ν. Παπαουλάκη και βρέθηκε η μεσοβέζικη λύση. Η ΕΕΤΤ έκανε εν μέρει δεκτή την ένσταση των καναλιών, τους επέβαλε ωστόσο να εκπέμψουν ψηφιακά και εν καιρώ θα λυθεί το θέμα του τιμήματος που θα πρέπει να καταβάλλουν στην Digea. Τότε θα υπογράψουν και τη σύμβαση...
10
ΠΑΣΟΚ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
τικά και εκλογικά. Η επιχείρηση ανάκαμψης όμως περνάει μέσα από τον φόβο της διάχυσης ή απορρόφησης του ΠΑΣΟΚ εντός της Δημοκρατικής Παράταξης.
Οι φόβοι
Οι ισορροπίες «τρόμου» και το λίφτινγκ... Όλοι ετοιμάζονται για πιθανή σύγκρουση Το γεγονός ότι η ανάπαυλα του Αυγούστου δεν δίνει πολιτικές ειδήσεις, δεν σημαίνει ότι η πολιτική ζωή «αυτοκαταργείται». Πολλές επαφές, ραντεβού και συνεννοήσεις κρύβονται σε παραλίες, χωριά και ξενοδοχειακά συγκροτήματα, πίσω από ειδυλλιακές στιγμές διακοπών.
Τ
ο καλοκαίρι τούτο λοιπόν είναι ένα ακόμα δύσκολο καλοκαίρι για το ΠΑΣΟΚ και τους εναπομείναντες Πασόκους, αφού η αναγγελία της διεξαγωγής συνεδρίου για την ίδρυση της Δημοκρατικής Παράταξης έχει κινητοποιήσει τους πάντες, γνωρίζοντας ότι το κόμμα παραπαίει και ότι ο κίνδυνος πολιτικής εξαφάνισης ελλοχεύει. Στο ΠΑΣΟΚ στηρίζονται στην «κοντή μνήμη» των Ελλήνων, θεωρώντας ότι αν πείσουν τους πολλούς ότι τελειώνουν τα μνημόνια και η τρόικα, σε συνδυασμό με ένα πολιτικό «λίφτιγκ», θα μπορέσουν να ανακάμψουν πολι-
αυξανονται στο πασοκ οι «αρχηγισιμοι» κρυφοι και φανεροι
Η «υποψία» αυτή έχει κινητοποιήσει πολλούς εσωκομματικούς αντιπάλους του Ευάγγελου Βενιζέλου, που εκτιμούν ότι δεν επιχειρείται μόνο μια «αλλοίωση» της πορείας του ΠΑΣΟΚ, αλλά και μια δική τους «εξάχνωση», αφού μέσα από τη δημιουργία του νέου πόλου, η δυναμική, ο ρόλος και η θέση που κατάκτησαν διάφορα ηγετικά στελέχη μπορεί να εξαφανιστεί. Έτσι, είναι η πρώτη φορά που αμφισβητείται τόσο ανοιχτά ο Ευάγγελος Βενιζέλος, μετά και το απογοητευτικό κατά πολλούς αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος και οι συνεργάτες θεωρούν, δεδομένων των συνθηκών, το εγχείρημα και το ποσοστό της Ελιάς ικανοποιητικά. Η αλήθεια είναι ότι η αποχώρηση του Γιώργου Παπανδρέου από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και η αδιαφορία του για την «προστασία» των στελεχών που έβαλαν πλάτη για να σταθεί εντός του κόμματος, έφεραν πολλά στελέχη σε προφανή αμηχανία. Ο Παπανδρέου «έδειξε» ότι ο φυσικός διάδοχος είναι ο Βενιζέλος, θέση που δεν μπόρεσαν να αμφισβητήσουν οι φανατικοί παπανδρεϊκοί, παρότι είχαν πολύ μεγάλες επιφυλάξεις για τις ιδεολογικές και πολιτικές θέσεις του και τον δρόμο που θα ακολουθήσει.
Ισορροπίες τρόμου Πολλά στελέχη επισημαίνουν ότι στην παρούσα φάση δεν υπάρχουν περιθώρια αμφισβήτησής του, χωρίς να αποκλείουν τίποτε, αφού θεωρούν ότι τα «αγκάθια» που υπάρχουν μεταξύ των «νυν και τέως προέδρων του ΠΑΣΟΚ, μπορεί να πυροδοτήσουν την σύγκρουση μέσα στο Κίνημα. Όπως είχαμε γράψει στο προηγούμενο φύλλο μας, 4 είναι τα μεγάλα «αγκάθια» που μπορεί να οδηγήσουν τους δύο πρόεδρους σε οριστική ρήξη και στην τελική σύγκρουση… Βέβαια, ο φόβος των εκλογών και το σε ποιον θα φορτωθούν οι ευθύνες σε μια τέτοια περίπτωση είναι εκείνα που κάνουν όλους επιφυλακτικούς, όμως είναι δεδομένο ότι τα «αγκάθια» αυτά υπάρχουν. Ας τα θυμηθούμε: ΠΡΩΤΟ ΑΓΚΑΘΙ είναι η συνεχώς αυξανόμενη πίεση να γίνει συνέδριο του ΠΑΣΟΚ πριν από το ιδρυτικό συνέδριο της Δημοκρατικής Παράταξης. ΔΕΥΤΕΡΟ ΑΓΚΑΘΙ είναι το τι θα κάνει ο ΓΑΠ σε σχέση με την Κεντροαριστερά και αν θα ακολουθήσει στην ίδρυση της Δημοκρατικής Παράταξης, κάτι που δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη. ΤΡΙΤΟ ΑΓΚΑΘΙ είναι το τι θα κάνει ο ΓΑΠ σε σχέση με το ΠΑΣΟΚ στην περίπτωση που μείνει εκτός Δημοκρατικής πα-
ράταξης, με τον κίνδυνο να βρεθεί και εκτός Βουλής. Και εδώ υπάρχουν πολλά σενάρια… ΤΕΤΑΡΤΟ ΑΓΚΑΘΙ είναι η στάση του ΓΑΠ στο θέμα της εκλογής του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας… Είναι κάτι που ενδόμυχα ανησυχεί όχι μόνο την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της Ν.Δ., αφού μέχρι στιγμής ο ΓΑΠ σιωπά… H αλήθεια, όμως, είναι ότι οι περισσότεροι από τους φανερούς και κρυφούς αμφισβητίες του Βενιζέλου και τους κρυφούς και φανερούς «αρχηγίσιμους» του ΠΑΣΟΚ δίνουν με νόημα ραντεβού για μετά τις εθνικές εκλογές. Έτσι, εν μέσω θέρους, το παρασκήνιο δίνει και παίρνει, γιατί κανείς δεν αποκλείει έναν εκλογικό αιφνιδιασμό ακόμα και μέσα στο φθινόπωρο, αν η κυβέρνηση φτάσει σε αδιέξοδο. Οι κινήσεις της ηγετικής ομάδας να διαφοροποιείται συνεχώς από τη Ν.Δ. και να επιχειρεί να δείξει ότι εισηγείται «αριστερό πρόσημο» στην κυβερνητική πορεία, αντιμετωπίζονται με καχυποψία από πολλά στελέχη, αφού εκτιμούν ότι χρειάζεται μια πιο ολοκληρωμένη στρατηγική και πολιτική επιχειρηματολογία, προκειμένου να πειστεί η κοινωνία ότι το ΠΑΣΟΚ διαθέτει προοδευτική πολιτική ατζέντα. Και βεβαίως υπάρχουν και εκείνοι που ισχυρίζονται ότι κυβέρνηση συνεργασίας με τον Σαμαρά και τη Νέα Δημοκρατία δεν μπορεί να έχει κανένα προοδευτικό πρόσημο. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος για πρώτη φορά μετά τις ευρωεκλογές έδειξε να πιέζεται εσωκομματικά, αλλά δεν ανησυχεί για ενδεχόμενη ανατροπή του όσο διαπιστώνει ότι οι δυνάμεις που τον αντιπολιτεύονται είναι κατακερματισμένες και ακόμα δεν έχει εντοπιστεί η προσωπικότητα που θα μπορέσει να τις συνενώσει και να τοποθετηθεί απέναντί του. Παρ΄ όλα αυτά γνωρίζει ότι οι επόμενες εθνικές εκλογές θα είναι ορόσημο για την προεδρία του και, όπως συνέβη στην Ιταλία και την Ισπανία, δεν αποκλείεται να ξεπεταχτεί από το πουθενά κάποιο στέλεχος νέο και ωραίο, που θα κλέψει την παράσταση. Επειδή η ρευστότητα στο ΠΑΣΟΚ είναι το κύριο χαρακτηριστικό, την επόμενη εβδομάδα θα σας βάλουμε ακόμη πιο βαθιά στο χάος ενός κόμματος που, από κυρίαρχο στη χώρα, έφτασε να αντιμετωπίζει πρόβλημα ύπαρξης. Έτσι, στο φύλλο της 21ης Αυγούστου θα διαβάσετε με ονόματα την εσωτερική γεωγραφία του κατακερματισμένου Κινήματος: Πώς διαμορφώνονται οι φυλές του ΠΑΣΟΚ; Ποια στελέχη έχουν ενταχθεί σ’ αυτές; Διαφοροποιούνται ή ταυτίζονται με τη σημερινή ηγεσία του ΠΑΣΟΚ; Ποιοι ακολουθούν τον τέως πρόεδρο Γιώργο Παπανδρέου και στηρίζουν τους κληρονόμους του οικογενειακού του ονόματος; Όλοι οι επίδοξοι αρχηγοί του ΠΑΣΟΚ, κρυφοί και φανεροί. Ποιοι τους υποστηρίζουν και γιατί; Ποιοι πλασάρονται από μόνοι τους... κερδίζοντας από τη δημοσιότητα; Για όλα αυτά θα μιλήσουμε στο επόμενο φύλλο.
Ο φόβος της κάλπης... φυλάει τα έρμα
ΣΥΡΙΖΑ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
11
www.topontiki.gr
«Παραλάβαμε καμένη γη» Ένα επιχείρημα του Ανδρέα Παπανδρέου που έφτασε μέχρι τον Αλέξη Τσίπρα «Παραλάβαμε καμένη γη». Η ιστορική ρήση του Ανδρέα Παπανδρέου μετά την εκλογική νίκη τον Οκτώβριο του 1981 καθιερώθηκε ως το μοτίβο όλων των διαδόχων του στην πρωθυπουργία. Όλοι παραλάμβαναν «καμένη γη» κερδίζοντας την εξουσία και, κατά κανόνα, την παρέδιδαν... ακόμη πιο καμένη.
χρέους (PSI), έρχεται η περίοδος του Αντώνη Σαμαρά (από τον Ιούνιο του 2012 έως σήμερα), η οποία είναι άγνωστο πότε ακριβώς θα λήξει, αφού η εκκρεμότητα της εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας την άνοιξη του 2015 ενδέχεται να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές, οι οποίες πάντως είναι πιθανό να επισπευσθούν για το φετινό φθινόπωρο.
Ο απολογισμός Σαμαρά
Τ
ο μοτίβο αυτό ακολουθήθηκε καθ’ όλη τη μεταπολίτευση, ώσπου η Ελλάδα βρέθηκε χρεοκοπημένη στα νύχια των διεθνών – θεσμικών και μη – τοκογλύφων, έχοντας εκχωρήσει εθνική και δημοσιονομική κυριαρχία και τελούσα υπό την απόλυτη εξουσία της υπόλοιπης ευρωζώνης και του ΔΝΤ. Ανάλογη επιχειρηματολογία αναπτύσσει κλιμακωτά – από το 2012 – και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος, σύμφωνα με όλες τις λογικές προβλέψεις, αναμένεται να κερδίσει τις επόμενες εκλογές, όποτε κι αν αυτές διεξαχθούν.
Κολόνια που κρατάει χρόνια Εκτός όμως από τη σταθερή πορεία προς τη χρεοκοπία, κάθε εκλεγμένος πρωθυπουργός – παρά τις κατά καιρούς απόπειρες εκσυγχρονισμού, άλλοτε ημιτελείς, άλλοτε ψευδώνυμες και άλλοτε καταστροφικές – παρέδιδε στον διάδοχό του έναν όλο και χειρότερο δημόσιο τομέα, ένα επιδεινωμένο ασφαλιστικό σύστημα, μια όλο και λιγότερο παραγωγική οικονομία. ♦ Αποβιομηχάνιση, εκτίναξη του δημόσιου χρέους από το 31% στο 81% και υπερδιόγκωση του Δημοσίου παρέδωσε ο Ανδρέας Παπανδρέου στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Όλες οι χρηματοδοτήσεις στον τομέα της ανάπτυξης έγιναν με δάνεια. ♦ Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης παρέδωσε στον Ανδρέα Παπανδρέου χρέος στο 110% του ΑΕΠ. Επίσης επί των ημερών του συντελέστηκε το πρώτο πολύ μεγάλο κύμα ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο... «παραδόξως» (!) συνοδεύθηκε από έκρηξη ελλειμμάτων. ♦ Από το 1993 (Ανδρέας Παπανδρέου) αρχίζει μια μακρά περίοδος διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ, με τον Κώστα Σημίτη να αναλαμβάνει την πρωθυπουργία το 1996 και να την παραδίδει το 2004 στον Κώστα Καραμανλή. Επί των ημερών του Κ. Σημίτη, κυρίως, μια πλημμύρα ευρωπαϊκών κονδυλίων κατέκλυσε την οικονομία, οι ρυθμοί ανάπτυξης εκτοξεύθηκαν και η χώρα μπήκε στην ευρωζώνη. Ωστόσο η είσοδος στο ευρώ έγινε με πλαστά στοιχεία, μέρος του χρέους μετακυλίστηκε στις επόμενες κυβερνήσεις, η αποβιομηχάνιση
ολοκληρώθηκε και το κέντρο βάρους της οικονομίας μετατοπίστηκε στις υπηρεσίες, μεγάλοι και κρίσιμοι τομείς της οικονομίας ιδιωτικοποιήθηκαν και ιδιωτικά καρτέλ ήλεγξαν όλους τους σημαντικούς τομείς της αγοράς και τις κρατικές προμήθειες, ενώ με το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου έλαβε χώρα η μεγαλύτερη ανακατανομή εισοδήματος υπέρ των ολίγων πριν η χώρα τεθεί υπό επιτροπεία. Η επομένη των Ολυμπιακών Αγώνων βρήκε την Ελλάδα σε καθοδική τροχιά. ♦ Η οικονομικά τραγική πενταετία του Κώστα Καραμανλή (2004-2009) κατέληξε με τη χώρα σε κρίση και κατ’ ουσίαν χρεοκοπημένη, με ελλείμματα και χρέος στα ύψη, με την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας στα τάρταρα, ενώ η κυβέρνηση παρακολουθούσε παγωμένη την Ελλάδα να κατρακυλάει στην άβυσσο. ♦ Η σύντομη πρωθυπουργική θητεία του Γιώργου Παπανδρέου (2009-2011) ίσως μείνει στην Ιστορία ως η τραγικότερη της μεταπολιτευτικής περιόδου, αφού από το 2010 η Ελλάδα – διεθνώς δυσφημισμένη από τον ίδιο τον πρωθυπουργό της ως «διεφθαρμένη χώρα» – κηρύσσει την προσφυγή της στο ΔΝΤ και την ευρωζώνη για δανεισμό και υπογράφει το πρώτο μνημόνιο, με τους επαχθέστερους όρους μετά τον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο που της επιβλήθηκε το 1897 και, με διάφορες μορφές, διατηρήθηκε επί δεκαετίες. ♦ Ύστερα από την ενδιάμεση εξάμηνη πρωθυπουργία του Λουκά Παπαδήμου (Νοέμβριος 2011 - Μάιος 2012), με τη στήριξη ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ. και ΛΑΟΣ, στη διάρκεια της οποίας έγινε η μεγάλη και αμφιλεγόμενη αναδιάρθρωση
33 χρονια μετα, η Ελλαδα ειναι σωρος ερειπιων
Να σε κάψω, Γιάννη, να σ’αλείψω μέλι
Ένας συνοπτικός απολογισμός της θητείας Σαμαρά από την πλευρά της συγκυβέρνησης Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ (αρχικά και με τη ΔΗΜΑΡ) θα έλεγε ότι η χώρα επί των ημερών του σταθεροποιήθηκε, βγήκε από τον κίνδυνο της πτώχευσης και πλέει πλησίστια προς τη μεταμνημονιακή εποχή και την ανάπτυξη. Ένας πιο ρεαλιστικός απολογισμός όμως θα επικέντρωνε σήμερα στο υπέρογκο δημόσιο χρέος των 320 δισ. ευρώ (175% του ΑΕΠ), στο θηριώδες 27% της ανεργίας (53% για τους νέους), στα εκατοντάδες χιλιάδες λουκέτα επιχειρήσεων, στην τρομακτική ύφεση της οικονομίας κατά 25% από το 2008 και μετά, στα 77 δισ. «κόκκινα δάνεια» και σε ένα πλήθος άλλων αρνητικών στοιχείων που περιγράφουν την οικονομική και κοινωνική καταστροφή. Προφανώς ο Σαμαράς δεν είναι ο μόνος υπεύθυνος για όσα έγιναν επί θητείας του, καθώς σε μεγάλο ποσοστό οι δραματικές επιπτώσεις του πρώτου μνημονίου έγιναν πολύ πιο αισθητές από το 2012 και μετά, όταν άρχισε να εξαφανίζεται και το τελευταίο οικονομικό «λίπος» μεγάλων κοινωνικών κατηγοριών. Ωστόσο η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας έγινε πολύ πιο δραματική επί των ημερών του και, εξ άλλου, ο ίδιος ουδέποτε διαφοροποιήθηκε από την πολιτική που επιβλήθηκε επί Παπανδρέου. Επιπλέον, μπορεί η υπογραφή στο PSI και το δεύτερο μνημόνιο να ήταν του Παπαδήμου, αλλά ο Σαμαράς εφάρμοσε και διαχειρίστηκε εξ ολοκλήρου τόσο τις προβλέψεις όσο και τις συνέπειές τους, με το γνωστό τραγικό αποτέλεσμα. Από την πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας έχει δίκιο να μιλάει για «καμένη γη», αφού το συγκεκριμένο επιχείρημα, αν και τετριμμένο, ποτέ πριν δεν ήταν τόσο ρεαλιστικό όσο σήμερα. Οι σωροί κοινωνικών ερειπίων τού δίνουν το δικαίωμα να το επικαλεστεί. Ας γνωρίζει όμως ότι οι κυβερνητικές θητείες δεν κρίνονται από το τι παραλαμβάνει μια κυβέρνηση, αλλά από το τι παραδίδει. Εξ ου και ο Σαμαράς θα κριθεί εκλογικά με το ίδιο ακριβώς κριτήριο, το οποίο ούτε ο Τσίπρας θα αποφύγει αν και όταν έρθει η ώρα του... Τι, λοιπόν, πράγματι θα παραλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ αν κερδίσει τις εκλογές και καταφέρει να συγκροτήσει κυβέρνηση με κορμό τον ίδιο; Η απάντηση ακολουθεί στο επόμενο δισέλιδο.
12
ΣΥΡΙΖΑ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
10 αγκάθια στα πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ Τι θα παραλάβει από τη συγκυβέρνηση αν κερδίσει τις εκλογές και την εξουσία Δεν είναι βέβαιο πότε ακριβώς θα γίνουν οι εκλογές. Όλοι οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί βρίσκονται στον αέρα, οι πολιτικές και άλλες εκκρεμότητες αυξάνονται αντί να μειώνονται, ενώ δεν έχει κριθεί οριστικά το αν είναι ή όχι δυνατή η εκλογή Προέδρου από την παρούσα Βουλή, παρ’ ότι η αδυναμία της κυβέρνησης να συγκεντρώσει την ψήφο 180 βουλευτών είναι για την ώρα προφανής.
Σ
ε κάθε περίπτωση, πάντως, η χώρα ζει μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, αφού η συγκυβέρνηση Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ – τόσο πριν από τον ανασχηματισμό όσο και, κυρίως, ύστερα απ’ αυτόν – κινείται σε προεκλογικό τέμπο. Εν τω μεταξύ οι εκκρεμότητες που αυτή η κυβέρνηση έχει να διαχειριστεί, αυξάνονται και πληθύνονται, καθώς άγνωστη παραμένει η κατάληξη πολλών και σοβαρών θεμάτων, των οποίων η διαχείριση σχεδόν απαγορεύει τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών από την πλευρά των δανειστών, όπως άλλωστε επισημαίνουμε εδώ και πολλούς μήνες, αφότου άρχισε η εκλογολογία, ενώ και η κυβέρνηση προσφάτως αναγκάστηκε να διοχετεύσει στα ΜΜΕ ότι έχει τεθεί φραγμός εκ μέρους της Άνγκελα Μέρκελ. Ποιες είναι αυτές οι εκκρεμότητες; ♦ Ο νέος νόμος για το ασφαλιστικό, ο οποίος θα επιδεινώσει τη θέση τόσο των σημερινών συνταξιούχων όσο και εκείνων που πρόκειται τα επόμενα χρόνια να βγουν στη σύνταξη. Είναι η πιο δύσκολη από τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης και ενδέχεται, εκτός από κοινωνική κατακραυγή, να προκαλέσει και κοινωνική κρίση. ♦ Τα τεστ αντοχής των τραπεζών και οι νέες κεφαλαιακές ανάγκες που θα εκτιμηθεί ότι έχουν, αλλά ακόμη πιο σημαντικό είναι το ύψος των επισφαλών δανείων και το μοντέλο με το οποίο θα αντιμετωπιστούν. Οι επίσημες ανακοινώσεις αναμένονται στο τέλος Οκτωβρίου ή αρχές Νοεμβρίου. ♦ Η νέα συμφωνία για την αναδιάρθρωση (ρύθμιση του τρόπου εξυπηρέτησης) του ελληνικού δημόσιου χρέους, η οποία δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί εντός του 2014 και αναμένεται αρχές ή και άνοιξη του 2015.
Μια χΩρα ερεΙπιο, που χρειΑζεται πλΗρη επαναθεμελΙωση
♦ Το νέο (τρίτο) μνημόνιο, το οποίο, όπως και αν ονομαστεί, θα συνοδεύσει τις αποφάσεις των δανειστών για την αναδιάρθρωση του χρέους και θα καθορίσει την πορεία της χώρας τα επόμενα χρόνια. Όπως μπορεί να αντιληφθεί ο καθένας, το πολιτικό τοπίο είναι εξαιρετικά θολό και κάθε πρόβλεψη παρακινδυνευμένη. Ωστόσο το ενδεχόμενο εκλογών είτε το φθινόπωρο του 2014 είτε την άνοιξη του 2015 παραμένει πάντα ανοιχτό. Δεδομένου ότι, από τις ευρωεκλογές και ύστερα, το φαβορί για την εκλογική νίκη είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, στην πλατεία Κουμουνδούρου ο πονοκέφαλος για το τι θα παραλάβει αν κληθεί να κυβερνήσει τους επόμενους μήνες είναι έντονος. Διόλου τυχαία, η επιχειρηματολογία περί «καμένης γης» έχει κλιμακωθεί τους τελευταίους μήνες. Ας δούμε λοιπόν κι εμείς συνοπτικά τα σημαντικότερα από τα προβλήματα που θα κληρονομήσει από τους προκατόχους της μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ αν αναλάβει την εξουσία τους επόμενους μήνες.
Αβεβαιότητα Η αβεβαιότητα που επικρατεί στα θέματα τα οποία προαναφέραμε, δη-
μιουργεί σοβαρά ερωτήματα, όπως: ♦ Θα βρεθεί ο ΣΥΡΙΖΑ μπροστά σε ένα μνημόνιο ήδη υπογεγραμμένο από την κυβέρνηση Σαμαρά ή θα κληθεί ο ίδιος να διαπραγματευθεί για το στάτους της χώρας τα επόμενα χρόνια; ♦ Θα βρεθεί μπροστά σε μια ήδη διαμορφωμένη κατάσταση στο τραπεζικό τοπίο ή θα έχει την ευκαιρία να το καθορίσει ο ίδιος; Τα ερωτήματα είναι πολλά, όσα και οι αβεβαιότητες. Όμως, σε κάθε περίπτωση, ο ΣΥΡΙΖΑ, εφόσον κυβερνήσει σε σύντομο χρονικό ορίζοντα, θα βρει μπροστά του μια Ελλάδα η οποία σταδιακά χάνει όλο και περισσότερα από τα χαρακτηριστικά που ορίζουν μια συντεταγμένη και αυτεξούσια χώρα, καθώς και μια οικονομική και κοινωνική καταστροφή. Ας δούμε ποια θα είναι τα σημαντικότερα αγκάθια που θα κληθεί να αντιμετωπίσει.
χίσει η αντίστροφη πορεία μείωσης της ανεργίας. Το μέχρι σήμερα μοντέλο γύρω από το οποίο κινείται η πολιτική της κυβέρνησης Σαμαρά – κληρονομημένο από την παλαιότερη τακτική άλλων κυβερνήσεων – εξαντλείται στην ολιγόμηνη ανακύκλωση ανέργων σε επιδοτούμενες θέσεις εργασίας. Στην πραγματικότητα, μια βιώσιμη αντιμετώπιση απαιτεί ένα κύμα δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, ωστόσο οι μέχρι τώρα σχεδιασμοί κυβέρνησης και δανειστών εξαντλούνται στην επιδότηση ευκαιριακών μικροεπιχειρήσεων στον τομέα των υπηρεσιών και στο περίφημο αναπτυξιακό ταμείο, το οποίο προς το παρόν στερείται σοβαρών πόρων και επιπλέον σχεδιάζεται κατά τρόπο ώστε να ελέγχεται κατά βάση από τους δανειστές. Έτσι εγείρονται πρόωρα και ερωτήματα για τις επιλογές χρηματοδότησης που θα πρυτανεύσουν.
1
2
Ανεργία Το 27% (και 53% για τους νέους) είναι τρομακτικό ποσοστό. Η πτώχευση εκατοντάδων χιλιάδων μικρών επιχειρήσεων δεν είναι αναστρέψιμη, συνεπώς μόνο με μια νέα εκκίνηση της οικονομίας θα μπορούσε να αρ-
Επενδύσεις
Αφού είναι βέβαιο ότι η χώρα χρειάζεται κύμα επενδύσεων, το ερώτημα είναι αν θα υπάρξει ανάσχεση στη διαρκώς καθοδική τάση των δημόσιων επενδύσεων, αλλά και αν θα υπάρξουν κίνητρα προς ιδιώτες για να επενδύσουν σε παραγωγικούς τομείς ώστε να ξεφύγει η χώρα από τη μέγγενη των ευκαιριακών αεριτζήδων, οι οποίοι αποσκοπούν σε σύντομα και μεγάλα κέρδη για να γίνουν ύστερα... καπνός. Για τις δημόσιες επενδύσεις το ερώτημα είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα εμφανίσει ένα αξιόπιστο σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης ή θα χρηματοδοτήσει – και αυτός – παρασιτικές οικονομικές δραστηριότητες χωρίς πραγματικό αντίκρισμα στην αναδόμηση του παραγωγικού ιστού. Για τις ιδιωτικές το ερώτημα είναι πώς – με ποιο νομοθετικό πλαίσιο και ποια κίνητρα – θα γίνει εφικτή η ενίσχυση πραγματικών επενδυτών και η αποθάρρυνση των αεριτζήδων. Μια εξ ίσου σοβαρή παράμετρος στο κεφάλαιο των επενδύσεων αφορά τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής ισορροπίας, καθώς από τα μεταλλεία και τον τουρισμό έως τα δάση, τους αιγιαλούς, την οικοδόμηση και τις άλλες χρήσεις γης η κυβέρνηση Σαμαρά έχει προλάβει να
ΣΥΡΙΖΑ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
13
www.topontiki.gr
δημιουργήσει ένα εφιαλτικό χάος που προϊδεάζει για ανάπτυξη τριτοκοσμικού χαρακτήρα.
3
Φορολογικό σύστημα
Το ελληνικό φορολογικό χάος, οι τρομακτικές δυσλειτουργίες και οι ενσωματωμένες σε αυτό χρόνιες αδικίες υποτίθεται ότι ήταν βασική προτεραιότητα ακόμη και της τρόικας από τότε που πάτησε το πόδι της στην Ελλάδα. Ύστερα από δεκάδες φορολογικούς νόμους και ρυθμίσεις, το χάος είναι εντονότερο, οι αδικίες ακόμη μεγαλύτερες και το σύστημα από τη μια αφαιμάσσει και καταληστεύει τα νοικοκυριά και από την άλλη δημιουργεί δυσμενές περιβάλλον για όσους θα ήθελαν να επενδύσουν σοβαρά. Η παροιμιώδης φορολογική πολυνομία διατηρεί ορθάνοικτα τα παράθυρα για τους φοροκλέπτες και παράλληλα δημιουργεί συνθήκες πλήρους ανασφάλειας τόσο για τους συνεπείς φορολογούμενους όσο και για τους – όσους έχουν απομείνει – υγιείς επιχειρηματίες. Πέρα από το αίτημα για φορολογική δικαιοσύνη, η εκ βάθρων αναμόρφωση της φορολογίας συνδέεται άμεσα τόσο με την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις όσο και με την πάταξη της ενδημικής διαφθοράς.
4
Διαφθορά
Η επισήμανση των φαινομένων διαφθοράς τα τελευταία χρόνια έχει, δυστυχώς, μόνο πολιτική χρήση: διεφθαρμένος είναι όποιος διαφωνεί με την κυβέρνηση. Κατά τα λοιπά, το μαύρο χρήμα οργιάζει, ενώ η διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων αρχίζει ήδη να βγάζει τα πρώτα απόνερα, καθώς είναι εξαιρετικά έντονες οι αμφισβητήσεις για μεγάλες κυβερνητικές «δουλειές». Από το πολιτικό χρήμα έως τους μικρούς επαγγελματίες και από τους μονίμως ευνοούμενους μεγάλους επιχειρηματίες έως τη λειτουργία των δικαστικών και διωκτικών αρχών και των παρωχημένων, απαξιωμένων και διαλυμένων κρατικών θεσμών, τη διεφθαρμένη γραφειοκρατία και τους αιώνιους φοροκλέφτες η χώρα έχει ανάγκη από μια πραγματική θεσμική επανίδρυση. Αν θέλει να συνεχίσει να λέγεται χώρα – και μάλιστα ευρωπαϊκή.
5
Δημόσια περιουσία
Η υπό εξέλιξη πλήρης ιδιωτικοποίηση δημόσιων πόρων, αγαθών και επιχειρήσεων κάνει τις περιόδους Μητσοτάκη και Σημίτη να ωχριούν. Πρόκειται για ένα απίστευτο ξεπούλημα «μπιρ παρά», το οποίο συμβαί-
νει όχι μόνο χωρίς δημοσιονομικό όφελος, αλλά και, σε κάποιες περιπτώσεις, με αποτέλεσμα τη βλάβη των οικονομικών συμφερόντων του κράτους, με συνέπεια ήδη αυτή η διαδικασία να προσλαμβάνει χαρακτηριστικά σκανδάλου. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πει κατ’ επανάληψη ότι δεν θα αναγνωρίσει τετελεσμένα. Όμως ένα μέρος των ιδιωτικοποιήσεων θα πέσει μέσα στην κυβερνητική του θητεία – με επίκεντρο μάλιστα την ενέργεια: ΔΕΗ και ΔΕΠΑ. Πώς θα αντιμετωπίσει την ευρωπαϊκή πίεση; Πώς θα ανακτήσει αυτά που θεωρεί ότι συνιστούν σκανδαλώδες ξεπούλημα; Πώς θα χειριστεί τις τράπεζες, οι οποίες ανακεφαλαιώνονται με χρήματα του ελληνικού λαού και μάλιστα δανεικά;
6
Τράπεζες
Ειδικά στον τομέα των τραπεζών, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μιλήσει για κρατικό πυλώνα. Είναι σε θέση να τον διασφαλίσει; Με ποιον οικονομικό και παραγωγικό στόχο; Αν οι εκλογές γίνουν το φθινόπωρο, ακόμη και η επόμενη ανακεφαλαίωση, αλλά και η μόνιμη ρύθμιση του θέματος των δανείων θα πέσει στην πλάτη του.
7
Ασφαλιστικό
Τα ασφαλιστικά ταμεία καταρρέουν ύστερα από χρόνια κακοδιαχείριση, σκάνδαλα, καταλήστευση των αποθεματικών τους επί δεκαετίες, εξ αιτίας των χρεών επιχειρήσεων, αλλά και χτυπημένα από την άγρια κρίση, τη δραματική μείωση των ερ-
ΘεσμοΙ και ανΑπτυξη στο πρΩτο πλΑνο
γαζομένων και τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Εν τω μεταξύ οι ιδιώτες βρίσκονται προ των πυλών του συστήματος, καθώς το μνημονιακό πρόγραμμα προβλέπει την ενεργό συμμετοχή τους σε αυτό. Στην πραγματικότητα, το ασφαλιστικό σύστημα χρειάζεται – και αυτό – επαναθεμελίωση και, στον βαθμό που ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στον κοινωνικό χαρακτήρα του, θα πρέπει να την αναλάβει.
8
Κοινωνικό κράτος
Το αγώι ξυπνάει τον αγωγιάτη
Η οικονομική και κοινωνική καταστροφή έχει όντως αρχίσει να προσλαμβάνει χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης, καθώς εκτός από το ασφαλιστικό σύστημα, σημάδια αποσύνθεσης αντιμετωπίζουν η παιδεία και η υγεία. Κανενός είδους παραγωγική ανασυγκρότηση δεν μπορεί να δρομολογηθεί χωρίς επανασχεδιασμό της παιδείας. Καμιά κοινωνική σταθερότητα και ποιότητα ζωής δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς υψηλού επιπέδου παροχή υγείας. Και οι δύο τομείς χρειάζονται άμεσες επενδύσεις και κρατική αρωγή.
9
Δημόσιος τομέας
Επί δεκαετίες λείπει από το πολιτικό σύστημα μια ολοκληρωμένη θεωρία για το κράτος. Η τρέχουσα διαμάχη μεταξύ αντιμνημονιακών «κρατιστών» και μνημονιακών «αντικρατιστών» έχει εξαντλήσει τα όριά της και παράγει... τέρατα, ιδιαίτερα τώρα που το κράτος, στις διάφορες εκδοχές του, είτε ξεπουλιέται είτε
χαρίζεται είτε κατεδαφίζεται. Ο ρόλος του κράτους στην οικονομία και η επανίδρυση των θεσμών του είναι τα δύο επίπεδα από τα οποία αρχίζει όχι μόνο η συζήτηση για το κράτος, αλλά και κάθε απόπειρα ανασυγκρότησης ολόκληρης της χώρας.
10
Εξωτερική πολιτική
Εδώ ίσως κρύβονται οι μεγαλύτερες παγίδες για μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Οι ισχυρές αντιθέσεις στο εσωτερικό του για μια σειρά από θέματα, αλλά και η κρισιμότητα μεγάλων θεμάτων, όπως το Κυπριακό, ο επεκτατισμός της Τουρκίας όπως εκδηλώνεται στο Αιγαίο και τη Θράκη, προδιαγράφουν ένα δύσκολο τοπίο. Τα προβλήματα στην άμεση γειτονιά μας, αλλά και στη «μεγάλη σκακιέρα», διαρκώς αυξάνονται, αφού στη φλεγόμενη Μεσόγειο έχει προστεθεί η ουκρανική κρίση, η οποία εξελίσσεται σε νέο Ψυχρό Πόλεμο μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, ενώ το διαρκές μαρτύριο των Παλαιστινίων, η διάλυση του Ιράκ και η εξάπλωση του ισλαμιστικού φονταμενταλισμού εντείνουν τα προβλήματα στη Μέση Ανατολή. Η ενεργειακή πολιτική και το μεταναστευτικό αποτελούν επίσης αντικείμενα που άπτονται της εξωτερικής πολιτικής και όσοι νομίζουν ότι τα προβλήματα του ΣΥΡΙΖΑ στο διπλωματικό επίπεδο είναι του επιπέδου της Σαμπιχά ή ότι μπορούν να αντιμετωπίζονται με την ίδια προχειρότητα κάνουν λάθος.
14
ω ν ώ π Τρυ
ΔΕΥΤΕΡΑ το απόγευμα έγινε γνωστό ότι το ΔΝΤ βάζει E ΤΗ στοπ στις 100 δόσεις για τα χρέη προς το Δημόσιο, όπως
άλλωστε και για το ΙΚΑ νωρίτερα, και συνεπώς ζητάει την απόσυρση των εγκυκλίων που είχαν ήδη εκδοθεί. Πέρα από την πολιτική ψυχρολουσία, μια ακόμη από τις πολλές, τις τελευταίες μέρες, το ερώτημα είναι πώς διάβολο σχεδιάζουν πολιτική χωρίς να ξέρουν αν οι αποφάσεις τους έχουν τη συμφωνία των δανειστών. Και καλά, αν είχαν κερδίσει μια στοιχειώδη πολιτική αυτονομία από την τρόικα, θα το καταλαβαίναμε. Αυτοί εδώ ούτε να ανασάνουν δεν μπορούν χωρίς έγκριση... ΤΡΙΤΗ το πρωί ήρθε μια ακόμη σφαλιάρα με ένα δηE ΤΗΝ μοσίευμα της καθ’ όλα έγκυρης γερμανικής εφημερίδας «Frankfurter Allgemeine Zeitung» («FAZ»), η οποία σημείωνε: «Οι φήμες που ακούγονται στην Αθήνα για το τέλος της τρόικας (...) μπορεί να αποτυπώνουν απλώς μία ελληνική επιθυμία, δεδομένου ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα συνεχίσει να είναι παρόν μέχρι να ολοκληρωθεί το δικό του πρόγραμμα, το πρώτο τρίμηνο του 2016». Και αυτό παρ’ ότι «μακροπρόθεσμα πολλοί από τους ενδιαφερόμενους έχουν συμφέρον να τερματιστεί το εγχείρημα της τρόικας».
φίπολη και όσα άλλα επικοινωνιακά επιστρατεύουν κάθε μέρα για να αποδείξουν ότι... υπάρχουν και κάθονται στις καρέκλες τους. φασαρία γίνεται με τον ΟΔΙΕ, τέτοιο μπέρδεμα με το E ΤΟΣΗ ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο κινδυνεύει να στηθεί στον τοίχο κατηγορούμενο για ιδιωτικοποίηση με ζημιά του Δημοσίου, και ο ΣΥΡΙΖΑ... άφαντος. Δεν έχει διατυπώσει άποψη για το θέμα. Επειδή δεν έχει ή επειδή την κρατάει για τον... εαυτό του; ΠΑΣΟΚ μπορεί να πανηγυρίζει για το αντιρατσιστικό E ΤΟ νομοσχέδιο, το οποίο μπαίνει προς συζήτηση στο Δεύτερο Θερινό Τμήμα της Βουλής στις 26 και 27 Αυγούστου (όπως έγραψε το «Ποντίκι» την περασμένη εβδομάδα), ωστόσο το ερώτημα είναι τι θα κάνουν οι βουλευτές της Ν.Δ., αφού, όπως έλεγαν στο παρελθόν, το νομοσχέδιο είχε... παγώσει όχι μόνο λόγω Μπαλτάκου…
ορίας Της εφ ιφί τα... ριφ
σημείο η «FAZ» έγραφε – σωστά E ΣΕ– ότιΑΛΛΟ ούτε το «μαξιλαράκι» του ΤΧΣ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις μελλοντικές ανάγκες χρηματοδότησης της Ελλάδας ούτε το πρωτογενές πλεόνασμα είναι επαρκής όρος για μια σημαντική διευθέτηση του χρέους – διότι και μικρό είναι και δεν αποτελεί τη μόνη προϋπόθεση. Επιπλέον, η μείωση επιτοκίων και η επιμήκυνση της αποπληρωμής είναι ήδη δοκιμασμένα χωρίς σημαντικό αποτέλεσμα. Γι’ αυτούς και άλλους λόγους, καταλήγει η εφημερίδα, «φαίνεται ότι οι Ευρωπαίοι πιστωτές θα συνεχίσουν να αναβάλλουν συνεχώς το πρόβλημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους». ΑΠΟ το πασιφανές, ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε E ΕΚΤΟΣ πλήρη σύγχυση και τρώει σχεδόν ένα χαστούκι την ημέρα, το πιο σημαντικό συμπέρασμα είναι ότι όλοι της οι σχεδιασμοί αποτελούν πύργους στην άμμο. Οι επιμελείς αναγνώστες του «Π» το γνωρίζουν εδώ και μήνες, αφού όσα λέει η γερμανική εφημερίδα τα γράφουμε με επιμονή εδώ και πολύ καιρό… ΟΜΩΣ η απορία παραμένει: Είναι τόσο «άδειοι» πολιτικά, ώστε μόνο με παραμύθια μπορούν να επιβιώνουν κάθε μέρα; Εξ ου και οι παράτες με τις δήθεν γιάφκες, το σόου με την Αμ-
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
είναι γνωστό, πολλοί «γαλάζιοι» E ΟΠΩΣ βουλευτές τότε απειλούσαν ότι θα κατα-
ψηφίσουν το νομοσχέδιο αν δεν συμπεριληφθούν ως εγκλήματα πολέμου, πέραν του Ολοκαυτώματος, και οι αναγνωρισμένες από την ελληνική Βουλή γενοκτονίες των Ποντίων, Αρμενίων και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. Στο κείμενο που θα εισαχθεί προς συζήτηση, το οποίο είναι έτοιμο από τις 10 Απριλίου 2014, δεν υπάρχει καμία τέτοια αναφορά. Υπομονή μέχρι το τέλος Αυγούστου, να δούμε ποιοι είναι οι μάγκες….
μέχρι στιγμής μόνο ο Νικήτας Κακλαμάνης πήρε E ΠΑΝΤΩΣ, το όπλο του και άρχισε να πυροβολεί… Με δήλωσή του έριξε προς κάθε κατεύθυνση τις βολές του. «Μη διανοηθεί η κυβέρνηση να εξαιρέσει τις γενοκτονίες που αναγνώρισε η Βουλή (Ελλήνων, Ποντίων, Αρμενίων) από το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο. Πρέπει τα μέλη της κυβέρνησης να καταλάβουν πως όλα έχουν και ένα όριο...» έγραψε στο Twitter ο βουλευτής, ο οποίος είναι μεν ανεξάρτητος, αλλά διατηρεί στενούς δεσμούς με την Κ.Ο. της Ν.Δ. και είναι ένας από τους πιο γνήσιους εκφραστές της λεγόμενης Λαϊκής Δεξιάς...
E
Η ΧΑΡΑ των καταπατητών ο νέος νόμος για τον αιγιαλό. Με τις διαδικασίες - εξπρές που θέτει η κυβέρνηση, χιλιάδες
www.topontiki.gr
Το αποτύπωμα της Ολυμπιάδας Με μια έξυπνη και δυναμική κίνηση, η Γιάννα Αγγελοπούλου έκανε αυτό που έπρεπε να είχε κάνει εδώ και πολλά χρόνια, για να μην επιτρέψει να δημιουργούνται διάφοροι – συνήθως αρνητικοί – μύθοι γύρω από το πραγματικό κόστος των Ολυμπιακών του 2004, αφού έχουν ακουστεί και τερατουργήματα, ότι δηλαδή η χώρα χρεοκόπησε λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων!!! Έτσι, καθώς συμπληρώνονται δέκα χρόνια από την Ολυμπιάδα και ξένα και ελληνικά μίντια ασχολούνται με την απαράδεκτη κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι περισσότερες Ολυμπιακές εγκαταστάσεις, η Γιάννα Αγγελοπούλου, πρόεδρος τότε της Οργανωτικής Επιτροπής, ήρθε σε συμφωνία με το ΙΟΒΕ ( Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών) προκειμένου να χρηματοδοτήσει η ίδια μελέτη που θα φέρει στο προσκήνιο όλες τις επιπτώσεις, θετικές ή αρνητικές, στην ελληνική οικονομία, αλλά και τις ευθύνες για την εγκατάλειψη των υποδομών που δημιουργήθηκαν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η έρευνα φέρει τον τίτλο «Μελέτη ΙΟΒΕ για το αποτύπωμα της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην ελληνική οικονομία», όπως ανακοινώθηκε από το Ίδρυμα και αναφέρεται ότι η Γιάννα Αγγελοπούλου έχει εκφράσει αρκετές φορές την πρόθεσή της να υπάρξει μια ολοκληρωμένη αποτίμηση από έναν έγκυρο φορέα. Έτσι, τώρα φαίνεται πως το εγχείρημα αυτό παίρνει «σάρκα και οστά». Το ΙΟΒΕ πάντως στην ανακοίνωσή του δεσμεύεται ότι για την εκπόνηση της μελέτης με τον αρτιότερο δυνατό τρόπο ακολουθούνται οι προσφορότερες επιστημονικές μέθοδοι καταγραφής και επεξεργασίας των πραγματικών δεδομένων και γίνεται διασύνδεση με την αντίστοιχη διεθνή βιβλιογραφία. Για δούμε λοιπόν ποιοι και πόσοι μύθοι θα καταρριφθούν… Για να μάθουμε επιτέλους τι ακριβώς έγινε…
ιδιοκτήτες που έχουν ακίνητα στον αιγιαλό, συνήθως αυθαίρετα, τρέχουν για να φέρουν στα μέτρα τους τη νέα ακτογραμμή κερδίζοντας μέτρα παραλίας ή βγάζοντας από τη ζώνη αιγιαλού και παραλίας τις βίλες και τις πισίνες τις οποίες έχουν χτίσει παράνομα πάνω στο κύμα… Η χαρά των καταπατητών όλα αυτά που έχουν ετοιμάσει το ΥΠΕΚΑ και το υπουργείο Οικονομικών, και τα «πράσινα» και «γαλάζια» στελέχη χαρακτηρίζουν μεταρρυθμίσεις. Θου, Κύριε… ΕΧΟΥΝ τον Θεό τους εκεί στο ΤΑΙΠΕΔ… Πόλεμο E ΔΕΝ έχουν ανοίξει με εκκλησία του Ναυπλίου, από την οποία θέλουν να αρπάξουν τους προαύλιους χώρους των ξωκκλησιών
E
Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 48 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
Να ειπωθεί η αλήθεια... ΚΑΛΟ θα είναι ο υφυπουργός Αθλητισμού Γιάννης Ανδριανός, πριν κάνει δηλώσεις για το τι συμβαίνει με τις διάφορες αθλητικές εγκαταστάσεις, να συμβουλεύεται το αρχείο του για να μην εκτίθεται, στην προσπάθειά του να βρει δικαιολογίες για την εγκατάλειψη των αθλητικών Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Τον ακούσαμε να μιλάει για το θέμα της συντήρησης του στεγάστρου Καλατράβα και να λέει ότι δεν γινόταν επειδή ήταν αυθαίρετη η κατασκευή του!!! Έναν χρόνο πριν, όμως, απαντώντας στη Βουλή, ισχυριζόταν ότι η αδυναμία δρομολόγησης των διαγωνισμών συντήρησης των στεγάστρων οφειλόταν στην έλλειψη πιστώσεων και όχι στην αυθαίρετη κατασκευή τους… Μήπως θα μπορούσαμε να μάθουμε προς τι οι ψευδείς ισχυρισμοί; Και δεν είναι μόνο αυτό… Αν πράγματι είναι έτσι, δεν γινόταν δηλαδή η συντήρηση λόγω αυθαίρετης κατασκευής, ενώ υπάρχουν δύο νόμοι, και του 2011 και του 2013, που του δίνουν τη δυνατότητα να τακτοποιήσει την κατασκευή, και μάλιστα χωρίς πρόστιμο ή παράβολο, αφού υπάρχει ειδι-
κή πρόβλεψη για τις αυθαίρετες κατασκευές ιδιοκτησίας ΓΓΑ, τότε γιατί δεν έγινε, και μάλιστα την περίοδο που είναι και ο ίδιος υπουργός; Είναι λάθος του να προσπαθεί να καλύψει την παράταξή του, που από το 2004 μέχρι και το 2009 είχε το περιθώριο και τα λεφτά να κάνει όλες τις διορθωτικές κινήσεις και για την τακτοποίηση και για την αξιοποίηση των Ολυμπιακών ακινήτων, αλλά έδειξε εγκληματική αδιαφορία… Και φυσικά το ίδιο ισχύει και για την περίοδο που το ΠΑΣΟΚ ήταν κυβέρνηση (2009-2012) αλλά και μετά που συγκυβέρνησε με τον Σαμαρά. Έχουν γίνει μεγάλα λάθη στο θέμα αυτό και έχουν καλλιεργηθεί «μύθοι» για πολλά πράγματα. Καλύτερα να καταγραφούν και να γίνει προσπάθεια, έστω και τώρα, να σωθεί ό,τι είναι δυνατόν και να μάθει και ο κόσμος την αλήθεια. Να μην επιτρέψετε να καλλιεργούνται αυτοί οι «μύθοι» γιατί όλοι θα είναι σε βάρος του πολιτικού συστήματος. Πρέπει να ξέρει ο κόσμος και τα θετικά και τα αρνητικά της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων και της δεκαετίας που έχει περάσει…
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
ΕΛΤΑ
Και τεμαχίζονται και πωλούνται
των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, που ανήκουν σε ενοριακό ναό του Ναυπλίου… παρά τη σχετική απόφαση του Αρείου Πάγου. Και όλα αυτά, για να προσθέσουν έκταση και να αυξήσουν το ενδιαφέρον στην αγορά της έκτασης της Καραθώνας που θέλουν να πουλήσουν… - ΣΙΓΑ ξένες πρεσβείες, σύμφωνα με πληροφορίες, E ΣΙΓΑ εγκαταλείπουν το κέντρο της Αθήνας και μετακομίζουν στα βόρεια προάστια, εκεί που άλλωστε έχουν μετακομίσει και ορισμένα από τα υπουργεία μας. Μετά τη μετακόμιση ορισμένων πρεσβειών στην Κηφισιά και το Χαλάνδρι, μάλλον – σύμφωνα με την «Καθημερινή» – ακολουθεί και η πρεσβεία του Καναδά, ενώ το σκέφτονται οι πρεσβείες της Γερμανίας και της Ελβετίας. Ό,τι και να λέγεται, πάντως, σημειώστε ότι ο βασικός λόγος για αυτές τις μετακομίσεις δεν είναι η υποβάθμιση του κέντρου της Αθήνας, αλλά η κρίση στην αγορά ακινήτων… Εκμεταλλεύονται δηλαδή την πτώση των τιμών για αγορά αλλά και ενοικίαση. Είναι οι πρώτοι που ωφελούνται από την κρίση που δημιουργούν… Η ΤΟΥΡΚΙΑ είναι η μεγάλη κερδισμένη από την απόφαση του Πούτιν για εμπάργκο στη Δύση, γράφει ο ξένος Τύπος σχεδόν καθημερινά και αναλύει τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στην Ευρώπη από τα αντίποινα της Ρωσίας κατά της Ευρώπης με αφορμή τα μέτρα που είχαν παρθεί σε βάρος της. Σύμφωνα με τον διεθνή Τύπο, νικητές πιθανότατα θα είναι χώρες όπως η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Ουρουγουάη, το Ιράν και η Τουρκία, που θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευθούν το κενό που δημιουργείται… Δεν θέλουμε τίποτε άλλο παρά μόνο να δούμε τον Βενιζέλο και τον Σαμαρά να επιδιώκουν κάποια συμφωνία, ιδιαίτερα με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, και να επισκέπτονται τις κυβερνήσεις τους!!! Θέλουμε πολλά;
E
ΑΚΟΜΗ απρόσμενη συνάντηση είχε εντός του E ΜΙΑ Αγίου Όρους ο Αλέξης Τσίπρας, όταν σε μια στιγμή βόλτας συνάντησε μια παρέα Ελλήνων ομογενών μαζί με τους οποίους ήταν ο υπουργός Οικονομικών της Βαυαρίας Φραντζ Πίρερ, ο πρώην υπουργός Προεδρίας του ίδιου κρατιδίου Ζίγκφριντ Σνάιντερ και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Γκίζικε & Ντέβριεν, που τυπώνει το ευρώ, Βάλ-
Οι φήμες λένε ότι... 4 Υπάρχει στο Μαξίμου δημοσκόπηση που έχει προκαλέσει πανικό… Το ποσοστό των «γαλάζιων» οδεύει με ταχύτητα προς το 16%... 4 Μεγάλο παιχνίδι έχει παιχτεί με την εκκαθάριση της «συγχωρεμένης» της Ολυμπιακής από θυγατρική εταιρεία της Εθνικής Τράπεζας. Το χρήμα ρέει άφθονο…
τερ Σλίμπους… Μάθαμε ότι έπιασαν την κουβεντούλα, αλλά δεν μάθαμε αν ο Αλέξης εν όψει της ανάληψης εξουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ συζήτησε περισσότερο με τον Βάλτερ Σλίμπους, της εταιρείας που τυπώνει το ευρώ. Λέτε να υπάρχει κανένα κόλπο για να τυπώνει… BROTHER στα σχολεία… θα βάλει, όπως λέγεται, E BIG ο Δήμος Αθηναίων!!! Σε πρώτη φάση θα μπουν κάμερες σε 100 σχολεία και παιδικές χαρές και αυτό γίνεται εξαιτίας της έλλειψης σχολικών φυλάκων… Οι χώροι πλέον δεν φυλάσσονται και είναι εκτεθειμένοι σε διάφορους κινδύνους και κυρίως κλοπές και φθορές. Το πόσο θα στοιχίσουν οι κάμερες και όλο το σύστημα καταγραφής δεν μας λέει βέβαια κανείς… Είναι βέβαιο ότι σε μερικά χρόνια θα είναι πολύ πιο ακριβό από τη μισθοδοσία των σχολικών φυλάκων. ΚΑΜΕΡΕΣ θα συνδέονται με το νέο ηλεκτρονικό E ΟΙκέντρο επιχειρήσεων και, όπως προσπαθούν να μας πείσουν διάφοροι αρμόδιοι, δεν θα καταγράφουν και δεν θα επεξεργάζονται πρόσωπα ή άλλα προσωπικά δεδομένων μαθητών των σχολείων. Σιγά μην τους πιστέψουμε… Τα ’χουμε ακούσει κι άλλες φορές αυτά…
ξετρυπωνω
Στη Βουλη έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ, με ερώτηση επτά βουλευτών του (με επικεφαλής τον Δ. Στρατούλη), την καταγγελία της συνδικαλιστικής παράταξης ΠΑΚ - ΕΛΤΑ, σύμφωνα με την οποία «η διοίκηση των ΕΛΤΑ απαξιώνει, τεμαχίζει και εκχωρεί σε ιδιώτες το ταχυδρομικό έργο!». Σύμφωνα με την καταγγελία, η διοίκηση των ΕΛΤΑ προκήρυξε τρεις ανοιχτούς διαγωνισμούς στις 7 Αυγούστου, συνολικού προϋπολογισμού 1.427.200 ευρώ, για την επιλογή ανάδοχων εργολάβων, οι οποίοι θα φέρουν στα ΕΛΤΑ δικό τους προσωπικό, προκειμένου αυτό να εκτελεί έργο διαλογής, διανομής και θυρίδας συναλλαγής. Παράλληλα, με απόφαση του συμβουλίου διεύθυνσης, ανέθεσε ύστερα από διαπραγμάτευση, σε εργολάβο με τον οποίο συνεργαζόταν μέχρι σήμερα, το έργο «υποστήριξης και επέκτασης Track & trace» σε μονάδες διανομής, κέντρα διαλογής και ταχυδρομικά καταστήματα συνολικού προϋπολογισμού 474.751 ευρώ. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλει τη διοίκηση του Οργανισμού ότι προχώρησε σε τρεις διαγωνισμούς (με μικρότερα ποσά των 500.000 ευρώ ο καθένας), αντί για έναν, προκειμένου να ξεπεραστούν τα νομικά εμπόδια ενώ αρνείται να δρομολογήσει τις διαδικασίες έγκρισης και πρόσληψης μόνιμου προσωπικού μέσω ΑΣΕΠ, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει συνταξιοδοτηθεί μεγάλος αριθμός εργαζομένων (4.000). Εξήγηση υπάρχει, καθώς ο ενοικιαζόμενος εργαζόμενος θα λαμβάνει αμοιβή από 400 έως 500 ευρώ, άρα θα στοιχίζει φθηνότερα από έναν μόνιμο...
Οι σωτήρες και οι Ριβιέρες ΠΗΞΑΜΕ στους σωτήρες σε ορισμένες περιοχές της χώρας και κατά μία διαβολική σύμπτωση όλοι θέλουν να «αρπάξουν» στην κυριολεξία παραλιακά «φιλέτα» από το ελληνικό Δημόσιο και να τα κάνουν… Ριβιέρα. Μπροστάρης ο Μπέος, που κατάφερε να εκλεγεί δήμαρχος στην πρωτεύουσα της Μαγνησίας και μεταξύ των πολλών που υποσχέθηκε είναι να κάνει τον Βόλο Ριβιέρα. Από κοντά και οι εκπρόσωποι των επενδυτών του Ελληνικού, (κοινοπραξίες Λάτση και Αράβων) που θέλουν να μετατρέψουν όλη την παραλιακή ζώνη σε Ριβιέρα, ο Έλληνας ομογενής Μερκούριος Αγγελιάδης, που εσχάτως πήρε «μπιρ παρά», από το ΤΑΙΠΕΔ, την περιοχή της Αφάντου στην Ρόδο και θέλει και αυτός να την κάνει Ριβιέρα… του Νοτίου Αιγαίου και, τέλος, ο γνωστός σε όλους Ηλίας Ψινάκης, που εξελέγη δήμαρχος Μαραθώνα και θέλει κι αυτός να κάνει τον Σχοινιά και τον Μαραθώνα «ελληνική Ριβιέρα» και Κάννες!!! Πήξαμε στις Ριβιέρες και στους σωτήρες…
16
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Το απολιθωμένο Φοινικόδασος και το αναίσθητο κράτος… ενας πραγματικός γεωλογικός θησαυρός «στην άκρη του κόσμου». Λίγα χιλιόμετρα από τον παγκοσμίως γνωστό Κάβο Μαλιά, στη συνέχεια της ακτογραμμής της δεύτερης σε συχνότητα, μετά το Γιβραλτάρ, θαλάσσιας διόδου, στην Αγία Μαρίνα Λακωνίας, ένα από τα μεγαλύτερα απολιθωμένα δάση της χώρας μας αναδύεται κυριολεκτικά από τα πρασινογάλαζα νερά του Μυρτώου. Το απολιθωμένο φοινικόδασος Βοιών Λακωνίας, ένα μοναδικό γεωλογικό μνημείο, «πιστοποιήθηκε» στα τέλη της δεκαετίας του 1990 έπειτα από υπόδειξη κατοίκων στον καθηγητή του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου της Αθήνας Ευάγγελο Βελιτζέλο. Οι έρευνες που ακολούθησαν, ξεπέρασαν σε ευρήματα κάθε προσδοκία. Η μοναδικότητά του σε σχέση με τα άλλα απολιθωμένα δάση της χώρας (Λέσβου, Έβρου, Καστοριάς, Κοζάνης κ.ά.) έγκειται στο γεγονός ότι εκτείνεται παραλιακά και μέσα στη θάλασσα, ο τρόπος απολίθωσης υπήρξε εντελώς διαφορετικός, ενώ υπάρχει πλήθος ευρημάτων απολιθωμένης θαλάσσιας πανίδας (όστρακα, αχινοί κ.ά.). Σήμερα όσοι θέλουν να θαυμάσουν το μοναδικό αυτό δημιούργημα της φύσης (μας πάει πίσω κατά 2-3 εκατομμύρια χρόνια) θα πρέπει να έχουν τη διάθεση να συμμετέχουν στο γνωστό παιχνίδι του… κρυμμένου θησαυρού, αφού το να βρεθείς στον χώρο και να εντοπίσεις το σημείο είναι μάλλον εν πολλοίς θέμα τύχης. Καμία σήμανση, καμία ταμπέλα που να σε καθοδηγεί και να σε κατευθύνει σ’ έναν χωματόδρομο 2-3 χιλιομέτρων και κυρίως καμία επιγραφή πληροφοριών όταν πια φτάσεις εκεί. Αξιοσημείωτη η προσπάθεια που γίνεται τα τελευταία δυο χρόνια από τον Δήμο Μονεμβασιάς με τη συνεργασία του πανεπιστημίου για την περαιτέρω ανάδειξη του φυσικού μνημείου, με το στήσιμο ενός υποτυπώδους «περιπτέρου» και την παρουσία δύο νέων αρχαιολόγων (με σύμβαση για Ιούλιο - Αύγουστο) που αναλαμβάνουν να ξεναγήσουν και να ενημερώσουν τους τυχερούς αναζητητές που καταφέρνουν να το βρουν. Η φιλοτιμία των ξεναγών και η επιμονή των επισκεπτών είναι τα μόνα που περισσεύουν αφού ακόμη και στο περίπτερο που έχει στηθεί δεν υπάρχει μία επιγραφή, μία πινακίδα που να πληροφορεί για το τι είναι αυτό το μικρό λυόμενο στο πανέμορφο αλλά έρημο τοπίο… Φυσικά ούτε λόγος για μια – υποτυπώδη έστω – οριοθέτηση ή μέτρα προστασίας του μοναδικού αυτού γεωλογικού μνημείου.
Στο ίδιο έργο θεατές Βιαστικους τους βρίσκουμε αυτούς τους διοικούντες στα ΕΛΤΑ που άρχισαν να εκχωρούν σε ιδιώτες ταχυδρομικό έργο και γενικώς να ξεπουλάνε ό,τι βρίσκουν μπροστά τους… Δεν πρόλαβε να κατακάτσει η σκόνη από τη συκοφαντική εκστρατεία κατά των συνδικαλιστών των ΕΛΤΑ με στόχο να αποδυναμώσουν τα συνδικάτα, και άρχισαν το ξεπούλημα… Προφανώς θα έχουν κάποιον ειδικό λόγο για να είναι τόσο βιαστικοί… Μα καλά, δεν φοβούνται τίποτε;
ποντικοπαγίδες Αποζημιώσεων το ανάγνωσμα ΟΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ των «γαλάζιων» βουλευτών στους αγροτικούς συνεταιρισμούς προκαλούν απογοήτευση... Σε μία από αυτές τις επισκέψεις, ο βουλευτής της Ν.Δ. Μάξιμος Χαρακόπουλος βρέθηκε στον Αγροτικό Συνεταιρισμό (ΑΣΕΠΟΠ) Τυρνάβου, όπου και διαπίστωσε την κατάρρευση των τιμών παραγωγού. Τα ροδάκινα στα 0,15 ευρώ και τα νεκταρίνια στα 0,05 ευρώ! Ο «γαλάζιος» βουλευτής – έστω και εμμέσως – έστειλε το μήνυμα στην κυβέρνηση για τις τρεις λύσεις που μπορούν να υπάρξουν: «Έστω και τώρα πρέπει να τρέξουμε, να σώσουμε ό,τι σώζεται. Και με τους Ρώσους, μήπως αποσπάσουμε κάποιες εξαιρέσεις, και με την Ε.Ε., για να πάρουν οι αγρότες μας δίκαιες αποζημιώσεις, και με την εσωτερική αγορά, για να απορροφηθούν τα φρούτα που δεν θα εξαχθούν». Μιλώντας με ειλικρίνεια ο Μάξιμος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό «Κίσσαβος» στο Δήμο Αγιάς, δήλωσε: «Έπρεπε να είχαμε εγκαίρως προετοιμαστεί για το ρωσικό εμπάργκο». Ο πρώην υπουργός αναπληρωτής Γεωργίας μίλησε με αγρότες - μέλη του νεοσύστατου συνεταιρισμού, ο οποίος εξάγει το 80% των προϊόντων που διακινεί (μήλα, κεράσια και κάστανα). Πέρυσι διακινήθηκαν 4 εκατ. κιλά, με τζίρο που άγγιξε το 1,5 εκατ. ευρώ. «Κακά τα ψέματα» τόνισε «οι εξελίξεις αυτές “φώνα-
ΣΤΟ ΜΕΤΑΞΥ, επιμένει και ο Δάνης Τζαμτζής, που προσπαθεί να σώσει τη χαμένη τιμή των «γαλάζιων» βουλευτών… δίνοντας για λογαριασμό τους τη μάχη του τελάρου… Έτσι, με ερώτησή του στους υπουργούς Οικονομικών και Γεωργίας… ζητάει την αποζημίωση των αγροτών που έχουν υποστεί ζημιές από το εμπάργκο που επέβαλε η Ρωσία στην Ε.Ε., με βάση τις δηλώσεις ΟΣΔΕ, και τη μη κατάσχεση των αποζημιώσεων αυτών από τράπεζες ή άλλους φορείς… Ο βουλευτής Πέλλας, μεταξύ άλλων, τονίζει ότι «η καταγραφή των ζημιών των φορέων δεν συνεπάγεται τη δίκαιη αποζημίωση του συνόλου των αγροτών, διότι στο παρελθόν, ενώ φορείς έπαιρναν αποζημιώσεις για να τις μοιράσουν στους αγρότες, αυτές σε μεγάλο ποσοστό παρακρατούνταν από τους φορείς και αδικούνταν κατάφωρα οι αγρότες παίρνοντας «ψίχουλα». Ψίχουλα βεβαίως θα μείνουν στο τέλος, αλλά το θέμα είναι και οι ψήφοι... Κι αυτό το ξέρει ο Δάνης!
Ο... Πίτερ Παν έφυγε
Μακαρθισμός
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ – πιθανότατα αυτοκτονία – του διάσημου Αμερικανού ηθοποιού Ρόμπιν Γουίλιαμς ήταν πράγματι μια δυσάρεστη είδηση για τους φίλους του κινηματογράφου, σε ολόκληρο τον κόσμο. Ένας μεγάλος ηθοποιός, που γοήτευσε όλες τις ηλικίες, είτε στον ρόλο του Πίτερ Παν είτε της Νταντάς είτε του ριζοσπάστη καθηγητή στον «Κύκλο των χαμένων ποιητών» αλλά και του εκκεντρικού ραδιοφωνικού παραγωγού στο Βιετνάμ. Ήταν όμως ένας εύθραυστος άνθρωπος, ο οποίος μπορούσε να υπηρετήσει και δραματικούς και κωμικούς ρόλους, έδωσε μάχες πολλές με τις εξαρτήσεις και την κατάθλιψη και έως τα 63 του έβγαινε νικητής. Πίστευε μάλιστα ότι η αυτοκτονία «είναι μια μόνιμη λύση σε προσωρινά προβλήματα». Δεν άντεξε να το πιστεύει μέχρι τέλους. Δεν κατάφερε να «αδράξει τη μέρα» και χάθηκε στο σκοτάδι…
ΤΑ ΣΤΟΥΝΤΙΟ του Χόλιγουντ φαίνεται να ετοιμάζονται να βάλουν σε μαύρη λίστα την Πενέλοπε Κρουζ και τον Χαβιέ Μπαρδέμ επειδή κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία. Οι παραγωγοί του Χόλιγουντ έδειξαν την πρόθεσή τους, επειδή το ζεύγος των ηθοποιών άσκησε δημόσια κριτική στο Ισραήλ για την επίθεσή του στη Γάζα. Τον Ιούλιο, οι Μπαρδέμ και Κρουζ υπέγραψαν μια ανοιχτή επιστολή που ανέφερε μεταξύ άλλων για «γενοκτονία που διαπράττεται από τον ισραηλινό στρατό κατοχής» και απέδιδε το πρόσφατο αιματοκύλισμα στην ισραηλινή κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών. Τώρα βρισκόμαστε μπροστά σε κρούσματα μακαρθισμού στο Χόλιγουντ με αποκλεισμό των διάσημων ηθοποιών από μεγάλα στούντιο, οι εκπρόσωποι των οποίων δηλώνουν ότι δεν θα τους ξαναδώσουν δουλειά! Έχουμε χάσει πλέον την ψυχή μας…
ζαν” από μήνες τώρα ότι πλησίαζαν. Δεν χρειαζόταν να είσαι διπλωμάτης για να καταλάβεις ότι θα μας έπαιρνε κι εμάς η μπάλα».
Ψίχουλα και ψήφοι
πορία... Ιδού η α Α ΕΝΦΙ α; ή Έμπολ
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
17
www.topontiki.gr
Τα μυστικά της Αμφίπολης Οι κρυμμένοι θησαυροί που αποκαλύπτονται από την αρχαιολογική σκαπάνη στον Νομό Σερρών Όπου γάμος και χαρά, ο Αντώνης πρώτος. Πόσω μάλλον όταν η χαρά είναι μεγάλη για ένα ανασκαφικό εύρημα μεγάλης σημασίας, όπως φαίνεται ότι είναι ο τάφος που ανακαλύφθηκε στην αρχαία Αμφίπολη.
Χ
θες ο πρωθυπουργός έσπευσε συν γυναιξί, πλαισιωμένος και από τον υπουργό Πολιτισμού Κώστα Τασούλα, να ξεναγηθεί στον χώρο του ανασκαφικού έργου στον Τύμβο Καστά. Φυσικά η επίσκεψη ήταν απολύτως... αιφνιδιαστική, όπως συνηθίζεται σε αυτές τις περιπτώσεις να λέγεται προς τηλεοπτική κατανάλωση. Πέρα όμως από την πλακίτσα, οι αρχαιολόγοι πλησιάζουν στην ανακάλυψη ενός πολύ σημαντικού τάφου κι έτσι ήταν μια χαρά ευκαιρία για τον πρωθυπουργό να παραστεί σε ένα γεγονός που σε κάθε περίπτωση προσφέρεται για κάμερες, θετική δημοσιότητα και δηλώσεις. Ως εκ τούτου η αυτονόητη πρώτη δήλωση του Σαμαρά πως «είναι βέβαιο ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα εξαιρετικά σημαντικό εύρημα» συμπληρώθηκε με το πανηγυρικό: «Η γη της Μακεδονίας μας εξακολουθεί να μας συγκινεί και να μας εκπλήσσει αποκαλύπτοντας από τα σπλάχνα της μοναδικούς θησαυρούς, που συνθέτουν, υφαίνουν όλοι μαζί αυτό το μοναδικό μωσαϊκό της ελληνικής μας Ιστορίας, για το οποίο όλοι οι Έλληνες είναι πολύ υπερήφανοι».
Στα χρόνια του Αλέξανδρου Τα στοιχεία που έδωσε για το ανασκαφικό εύρημα η προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Περιστέρη δεν ήταν πολλά, αφού μένει ακόμη αρκετή δουλειά να γίνει μέχρι να υπάρξει μια πλήρης εικόνα. Πρόκειται πάντως για έναν τάφο με διαστάσεις ύψους 3 μέτρων με τέλειο κυκλικό περίβολο 497 μέτρων σμιλεμένο σε μάρμαρο Θάσου. Ο τάφος χρονολογείται περίπου στο 325 έως 300 π.Χ. και εικάζεται ότι φέρει την υπογραφή του αρχιτέκτονα Δεινοκράτη, ο οποίος ήταν στενός φίλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τον ακολουθούσε στις εκστρατείες του, σύμφωνα με ιστορικές πηγές. Η Κ. Περιστέρη δεν δίνει στη δημοσιότητα πολλές περαιτέρω πληροφορί-
Ο ταφοσ, ο λεοντασ και οι περιπετειεσ του
ες για την εξέλιξη των ανασκαφών, αλλά τις μεταφέρει καθημερινά στο υπουργείο Πολιτισμού. Οι πληροφορίες, που έχουν διαρρεύσει μέχρι στιγμής, φέρουν τον τάφο να ανήκει σε απόγονο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και γεννώνται ερωτήματα για το αν πρόκειται για έναν μεγάλο βασιλικό τάφο. Οι ανασκαφές είχαν «πέσει σε χειμερία νάρκη» όλο το προηγούμενο διάστημα και, όταν έφτασε η πολυπόθητη κρατική επιχορήγηση των 100.000 ευρώ, τον Ιούνιο, συνεχίστηκαν. Η ανασκαφική ομάδα μετακίνησε τόνους χώματος που κάλυπταν τον λόφο Καστά ώστε να ολοκληρωθεί η αποκάλυψη του ταφικού περιβόλου. Η προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων είχε τονίσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «κατά την περίοδο που χρονολογείται ο ταφικός περίβολος, μετά τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου μέχρι το τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα, διαδραματίζονται σπουδαία ιστορικά γεγονότα στην περιοχή της Αμφίπολης. Σημα-
ντικοί στρατηγοί και ναύαρχοι του Μ. Αλεξάνδρου σχετίζονται με την περιοχή. Εδώ ο Κάσσανδρος εξορίζει και θανατώνει το 311 π.Χ. τη νόμιμη σύζυγο του Μ. Αλεξάνδρου Ρωξάνη και τον γιο του Αλέξανδρο Δ’». Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των ανασκαφών, η Κ. Περιστέρη ανέφερε ότι «μετά την ανακάλυψη του ταφικού περιβόλου του τύμβου Καστά, όπως απέδειξε η έρευνά μας, το ταφικό μνημείο του Λεόντα συνδέεται με το ταφικό σήμα του τύμβου που στην πραγματικότητα είναι το θεμέλιό του και τοποθετείται στην κορυφή του τύμβου βάσει και της γεωμετρίας που μας δίνει ο ταφικός περίβολος». Ο τάφος είναι φτιαγμένος από θασιτικό μάρμαρο που είχε μεταφερθεί εκεί με ειδικά πλοιάρια. Οι μαρμάρινοι δόμοι στην Αλίκη της Θάσου τοποθετήθηκαν από γερανούς που ήταν από ξύλο, σίδηρο και μολύβι, στοιχεία των οποίων ανακαλύφθηκαν στον αρχαιολογικό χώρο. Κομμάτια του ταφικού περιβόλου είχαν αποσπαστεί κατά τη ρωμαϊκή εποχή, με συνέπεια να μη βρίσκονται στη θέση τους. Σε μια μεγαλύτερη έρευνα που διεξήγαγαν η Κ. Περιστέρη και οι συνεργάτες της, ανα-
κάλυψαν ότι κάποια απ’ τα κομμάτια βρέθηκαν διασκορπισμένα και εντοιχισμένα στη βάση του μνημείου του Λέοντα της Αμφίπολης, ο οποίος επίσης χρονολογείται στον 4ο αιώνα π.Χ. Έχει μάλιστα ιδιαίτερο ενδιαφέρον η ιστορία του Λέοντα, όπως την περιγράφει η Κ. Περιστέρη: «Το υλικό της βάσης του Λέοντα είχε χρησιμοποιηθεί ως φράγμα σε δεύτερη χρήση ήδη από τη ρωμαϊκή εποχή και βρέθηκε από τον ελληνικό στρατό το 1912, κατά την αποξήρανση της κοίτης του Στρυμόνα για την κατασκευή της σύγχρονης γέφυρας κοντά στις εκβολές του. Μετά το 1917 τα μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη συγκεντρώθηκαν κοντά στο θεμέλιο, που ταυτίστηκε λανθασμένα ως θεμέλιο της βάσης του μνημείου. Πρώτος ο Α. Ορλάνδος μελέτησε μαζί με τον P. Perdrizet το υλικό μέχρι τη δεκαετία του 1930. Το 1936 οι J. Roger και O. Broneer συνεχίζουν τη μελέτη και την αποκατάσταση του μνημείου στη θέση αυτή, στην οποία βρίσκεται σήμερα, με την κατασκευή μιας συμβατικής βάσης. Την ίδια εποχή, η Ulen βρίσκει νέα κομμάτια στην αποξήρανση της αρχικής Κερκινίτιδας Λίμνης και μεταφέρει το υλικό, 60 χλμ. μακριά, στη θέση του νέου φράγματος της λίμνης Κερκίνης, στον Λιθότοπο. Το 1971 ο S. Miller ταυτίζει το υλικό στον Λιθότοπο και αυτό επιστρέφει στην αρχική του περιοχή. Ο Miller αποδίδει σωστά το υλικό, δεν βρίσκει όμως την προέλευσή του και ότι προέρχεται από κυκλικό τοίχο». Ο παγκοσμίως αναγνωρισμένος αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφεντζής ανακοίνωσε ότι τα χαμένα μέλη της ταφικής περιβόλου χρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργηθεί η βάση του Λέοντα της Αμφίπολης και η κλίση των μαρμάρινων δομών επιβεβαιώνουν με την κυκλική τους φορά ότι είναι κομμάτι της περιβόλου. Επιπρόσθετα ο Λεφεντζής επισήμανε ότι ο Λέοντας αρχικά βρισκόταν στην κορυφή του ταφικού μνημείου του Καστά. Τα κομμάτια του μαρμάρινου βάθρου του μεταφέρθηκαν απ’ τη Θάσο με σχεδίες και ειδικά ξύλινα κάρα που τα έσερναν βόδια. Επίσης ανέφερε ότι είναι άγνωστο το όνομα του γλύπτη που τον φιλοτέχνησε εκεί.
18
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Τα έκαναν μπάχαλο με τον ΟΔΙΕ Το ΤΑΙΠΕΔ βρίσκεται στριμωγμένο στη γωνία για την πώληση του ιπποδρομιακού στοιχήματος Σε δύσκολη εξίσωση, την οποία δυσκολεύει ακόμη περισσότερο η απειρία της νέας διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ, εξελίσσεται η υπόθεση της παραχώρησης της άδειας διεξαγωγής του ιπποδρομιακού στοιχήματος, αν και τα δεδομένα που έχουν πέσει στο τραπέζι θα μπορούσαν να διευκολύνουν τα πράγματα.
Γ
ι’ αυτό την περασμένη εβδομάδα λέγαμε ότι η υπόθεση με τον ΟΔΙΕ έχει αρχίσει να... μυρίζει και εγείρονται ερωτήματα για το αν η κυβέρνηση θέλει να εκχωρήσει σώνει και καλά το στοίχημα στον «προτιμητέο» ανάδοχο ύστερα από (άλλον έναν) διαγωνισμό με έναν υποψήφιο... Στην τελική φάση υποβολής προσφορών για την εικοσαετή παραχώρηση του δικαιώματος αποκλειστικής διοργάνωσης και διεξαγωγής αμοιβαίου ιπποδρομιακού στοιχήματος στην Ελλάδα είχαν φτάσει δύο κοινοπραξίες: η Intralot με τον οργανισμό ιπποδρομιών του Μπουένος Άιρες και η γαλλική PMU (ο γαλλικός ΟΔΙΕ, δηλαδή) με την Phumelela. Στη λήξη της προθεσμίας, στις 31 Ιουλίου, οι Γάλλοι, που είναι η μεγαλύτερη εταιρεία της κατηγορίας της στον κόσμο, έχοντας εκφράσει (δημοσίως και μη) παράπονα για τις συνθήκες και τις προβλέψεις του διαγωνισμού, αποχωρούν και δεν υποβάλλουν πρόταση. Πρόταση υποβάλλει η Intralot. Την ίδια ημέρα ωστόσο καταθέτει προσφορά το fund GFP (Global Family Partners). Όμως το ΤΑΙΠΕΔ δεν δέχεται την πρόταση, με το αιτιολογικό ότι είναι εκτός διαδικασίας. Και λίγο αργότερα ανακοινώνει ότι έχει μόνο μια επίσημη προσφορά, την οποία, μετά το άνοιγμα του φακέλου, αξιολογεί στα 5,25 εκατ. ευρώ. Το ΤΑΙΠΕΔ, αν και επέμεινε στην αρχική του θέση να μην αξιολογήσει την πρόταση του GFP, που βρίσκεται στα 40 εκατ. ευρώ, προφανώς αντελήφθη ότι η διαφορά είναι μεγάλη. Τι έκανε; Για να γλιτώσει την πολιτική ζημιά, πέταξε την μπάλα στην κερκίδα: η ηγεσία του Ταμείου αξιολόγησε ως χαμηλό το τίμημα της Intralot και παρέπεμψε την προσφορά της προς νέα αξιολό-
Ο πΟλεμος μεταξΥ της Intralot και του fund GFP
γηση στο Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων του ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο θα συγκληθεί μέσα στον μήνα.
Νέα δεδομένα Την περασμένη Παρασκευή, όμως, το GFP επανήλθε στην υπόθεση, ανακοινώνοντας επίσημα πως έστειλε διευκρινιστική επιστολή στο ΤΑΙΠΕΔ αναφορικά με τις προθέσεις του. Η ανακοίνωση λέει τα εξής: Κατ’ αρχάς, παραδέχεται ότι η πρόταση ήταν εκτός διαγωνισμού, αλλά σημειώνει ότι οι νομικοί του σύμβουλοι έχουν εκτιμήσει πως το ΤΑΙΠΕΔ έχει τη δικαιοδοσία να την εξετάσει υπό το σκεπτικό της λήψης αποφάσεων που ευνοούν τα συμφέροντα του ελληνικού Δημοσίου από οικονομική άποψη. Με δυο λόγια, αφού υπάρχει μια πολύ πιο υψηλή προσφορά, γιατί να μην εξεταστεί; Επίσης το GFP σημείωσε: Ότι η πρόθεσή του δεν ήταν να συμμετάσχει στον διαγωνισμό, αλλά να κληθεί για διαπραγματεύσεις, ώστε να αποκτήσει την άδεια του ιπποδρομιακού στοιχήματος μετά την υποβολή της
1
δεσμευτικής προσφοράς των 40 εκατ. ευρώ, την οποία κατέβαλε, ή και να πλειοδοτήσει με ακόμη υψηλότερο ποσό. Ότι δεν επιθυμεί να κάνει οικονομικό έλεγχο στον ΟΔΙΕ (κάτι που προβλεπόταν στο πλαίσιο του διαγωνισμού και ισχύει μόνο για τους υποψηφίους), αλλά να συνεργαστεί με το ΤΑΙΠΕΔ για την επίτευξη τελικής συμφωνίας επ’ ωφελεία του ελληνικού Δημοσίου. Ότι η πρότασή του καλύπτει όλες τις ανησυχίες των εμπλεκόμενων φορέων (Φίλιππος Ένωση κ.λπ.) σχετικά με τη διεξαγωγή ιπποδρομιών και εγγυάται την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας του ΟΔΙΕ μετά την παραχώρηση της άδειας. Τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά το ΤΑΙΠΕΔ έχει κάθε λόγο να εξετάσει μια προσφορά που έχει μεγάλη οικονομική διαφορά. Πόσω μάλλον, αφού, αν απορρίψει τελεσίδικα την προσφορά του GFP, θα βρεθεί για μία ακόμη φορά με έναν υποψήφιο και κανονικά θα πρέπει να κηρύξει... άγονο τον διαγωνισμό.
2
3
Η αμηχανία του ΤΑΙΠΕΔ, όμως, έδωσε την ευκαιρία και στην Intralot να επανέλθει, ανακοινώνοντας στις αρχές της εβδομάδας ότι το τίμημα που προσέφερε δεν είναι 5,2 εκατ. ευρώ, όπως ανακοίνωσε το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά... 56,2 εκατ. ευρώ. Δηλαδή υποστηρίζει ότι το ΤΑΙΠΕΔ έπεσε έξω κατά 51 ολόκληρα εκατ. ευρώ στην αξιολόγηση μιας πρότασης που θεωρητικά είναι... κουκιά μετρημένα. Μάλιστα η Intralot ανακοίνωσε πως στο ποσό αυτό «δεν περιλαμβάνονται επιπλέον έσοδα του ελληνικού Δημοσίου που αναμένονται από τη συνέχιση της ιπποδρομιακής δραστηριότητας στην Ελλάδα (όπως φορολογία τυχερών παιχνιδιών, κέρδη νικητών, φόρος εισοδήματος κ.λπ.». Στο προφανές ερώτημα τι είναι αυτά τα 51 εκατ. ευρώ, κύκλοι της αγοράς εκτιμούν πως πρόκειται για τον υπολογισμό των μισθωμάτων για τη χρήση του ιπποδρομίου που (μπορεί) να κάνει ο ανάδοχος. Πράγματι, τα μισθώματα αυτά για είκοσι χρόνια υπολογίζονται σε 50 εκατ. ευρώ και μπορεί να είναι το ποσό που υπολογίζει η Intralot, τουλάχιστον μέχρι να υπάρξει κάποια άλλη επίσημη ανακοίνωση. Όμως ένα τέτοιο ποσό, εξηγούν οι ίδιοι κύκλοι, θα πρέπει αντίστοιχα να συνυπολογίζεται και σε οποιαδήποτε άλλη προσφορά, όπως λ.χ. αυτήν της GFP. Σημειώνεται ότι τα μισθώματα αυτά ήταν ο βασικός λόγος αποχώρησης της PMU από τη διαγωνιστική διαδικασία, καθώς οι Γάλλοι τα θεώρησαν ιδιαίτερα υψηλά. Οι εξελίξεις αυτές έχουν στριμώξει για τα καλά το ΤΑΙΠΕΔ: ♦ Εάν κηρύξει τον διαγωνισμό άγονο (κάτι που τεχνικά είναι πολύ πιθανό με μόνο μία υποψηφιότητα), το ιπποδρομιακό στοίχημα θα πληγεί ανεπανόρθωτα. Ιδιαίτερα δε καθώς τον Σεπτέμβριο λήγει και η προθεσμία της Κομισιόν για τη λύση και εκκαθάριση του ΟΔΙΕ, που σήμερα διαχειρίζεται το ιπποδρομιακό στοίχημα. ♦ Εάν δεχθεί τη μία και μόνη προσφορά, θα πρέπει να αποδεχθεί και ότι έπεσε έξω κατά 50 εκατ. ευρώ στους υπολογισμούς του,
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
19
www.topontiki.gr
αλλά κυρίως θα κατηγορηθεί πολιτικά ότι αγνόησε υψηλότερη προσφορά, έστω και εκτός διαδικασίας. Πλήρες μπάχαλο...
Ιστορία μου, αμαρτία μου Πώς όμως φτάσαμε σε αυτό το μπάχαλο με την πώληση του ΟΔΙΕ; Ένα άλλο σημείο της ανακοίνωσης της Intralot (αφορά την υπενθύμιση των μεγάλων οικονομικών απαιτήσεων που έχει από τον ΟΔΙΕ) ανοίγει στην ουσία τον φάκελο της «στενής σχέσης» που έχει η εισηγμένη εταιρεία με τον ΟΔΙΕ και εξηγεί σε μεγάλο βαθμό και την... πρεμούρα της να μην χάσει την κούρσα. Η ιστορία από την αρχή: Μέχρι το 2002 ο ΟΔΙΕ ήταν μια κερδοφόρα εταιρεία και δεν είχε ακίνητη περιουσία. Το 2003, όμως, στο πλαίσιο των κινήσεων για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η κυβέρνηση πήρε την απόφαση για τη μετεγκατάσταση του Ιπποδρομίου από το Φάληρο στο Μαρκόπουλο. Για τη μετακίνηση και τις απαλλοτριώσεις που έγιναν στη νέα εγκατάσταση, ο ΟΔΙΕ δανείστηκε από τη βρετανική τράπεζα RBS περί τα 208 εκατ. ευρώ (130 εκατ. για τα κτήρια και 78 εκατ. για τις απαλλοτριώσεις). Μόνο οι τόκοι του δανείου αυτού ξεπερνούσαν τα 10 εκατ. ευρώ τον χρόνο, ποσό που δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει ο ΟΔΙΕ. Έτσι ο Οργανισμός «γύρισε» σε ζημίες και χρειάστηκε τη συνδρομή του Δημοσίου, που έκτοτε τον χρηματοδοτεί με περίπου 20 εκατ. ευρώ τον χρόνο για να αντεπεξέρχεται στις υποχρεώσεις του. Όπως είναι ήδη κατανοητό, για μια εταιρεία με δημόσιο χαρακτήρα αυτό δεν είναι πρόβλημα. Για μια εταιρεία που θα γίνει όμως ιδιωτική αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο ζήτημα, μια και αντίκειται στις κοινοτικές διατάξεις περί ανταγωνισμού. Και μάλιστα αυτό είναι ένα θέμα στο οποίο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη η Κομισιόν... Και ο λόγος είναι ο εξής: Από το 2003 έως το 2008 οι ενισχύσεις του ΟΔΙΕ έγιναν με τη μορφή αυξήσεων κεφαλαίου. Με αυτές, ο ΟΔΙΕ εξόφλησε ένα μεγάλο μέρος του δανείου της RBS, προς την οποία τώρα υπάρχει ένα ανεξόφλητο ποσό της τάξης των 80 εκατ. ευρώ. Μετά το 2008 αποφασίστηκε όμως ότι δεν θα γίνονται αυξήσεις κεφαλαίου, αλλά το ποσό θα καταβάλλει το Δημόσιο, με τον ΟΔΙΕ να εμφανίζεται στη συνέχεια οφειλέτης προς το κράτος. Μια ρύθμιση που προφανώς αποσκοπούσε στο ότι στη συνέχεια τα βά-
Τι περιλαμβάνει η άδεια Ούτε και η άδεια, όμως, είναι μια απλή υπόθεση. Η άδεια που παραχωρείται αποτελείται από πέντε υπο-άδειες για: Αποκλειστικό δικαίωμα για τη διεξαγωγή του αμοιβαίου ιπποδρομιακού στοιχήματος (το λεγόμενο pari mutuel, σαν το ΠΡΟΠΟ, όπου όλο το ποσό που έχει παιχτεί διανέμεται στους νικητές μετά την παρακράτηση των φόρων). Μη αποκλειστικό δικαίωμα για την οργάνωση ιπποδρομιών στην Ελλάδα. Αποκλειστικά δικαιώματα για τη διεξαγωγή ιντερνετικού ιπποδρομιακού στοιχήματος τύπου pari mutuel μέχρι το 2020.
1 2 3
ρη θα αναλάμβανε να πληρώνει κάποιος άλλος... Ιδιαίτερα δε μετά την ιδιωτικοποίηση. Από το 2012 και μετά, κυβέρνηση και ΤΑΙΠΕΔ συνεργάστηκαν αρκετά για να αποφασίσουν το μέλλον του ΟΔΙΕ στο πλαίσιο των αποκρατικοποιήσεων. Αν και αρχικά συζητήθηκε η πλήρης ιδιωτικοποίηση του ΟΔΙΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε αμέσως το θέμα των κρατικών ενισχύσεων των προηγούμενων ετών. Τελικά αποφασίστηκε ο διαχωρισμός του ΟΔΙΕ από την άδεια διεξαγωγής των ιπποδρομιών και του σχετικού με αυτές στοιχήματος, ώστε τελικά να πωληθεί μόνο η άδεια. Αυτό έγινε και επίσημο πέρυσι με τον Νόμο 4111/2013, με τον οποίο παράλληλα αποφασίστηκε η λύση και εκκαθάριση του ΟΔΙΕ. Για την άδεια αυτή γίνεται ο διαγωνισμός, ο οποίος, παρά τους 40 αρχικά ενδιαφερομένους, κατέληξε να έχει μόνο έναν υποψήφιο.
στα διχτυα τησ κομισιον ο διαγωνισμοσ
4
5
ποκλειστικά δικαιώματα για την ανάληψη Α δραστηριοτήτων συναφών προς τα ιπποδρομικά στοιχήματα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της διοργάνωσης, διεξαγωγής και εκμετάλλευσης αμοιβαίων στοιχημάτων για αλλοδαπές ιπποδρομίες ή της συμμετοχής στη διοργάνωση, διεξαγωγή και εκμετάλλευση αλλοδαπών αμοιβαίων στοιχημάτων επί ιπποδρομιών. Τη διεξαγωγή του πρόσθετου αμοιβαίου στοιχήματος Sweepstake.
σημαντικά θέματα: ♦ Εάν ο νέος ιδιοκτήτης έχει απλώς το δικαίωμα ή την υποχρέωση να οργανώσει ιπποδρομιακούς αγώνες στην Ελλάδα. ♦ Πώς ο νέος ιδιοκτήτης θα οργανώσει τη διεξαγωγή του ιπποδρομιακού στοιχήματος. Σύμφωνα με τον Νόμο 4111, η διεξαγωγή ιπποδρομιών από τον νέο ανάδοχο δεν είναι υποχρεωτική, αν και αυτός, εκτός του αμοιβαίου ιπποδρομιακού στοιχήματος, θα έχει τη δυνατότητα να συνάψει μια χωριστή σύμβαση μίσθωσης (leasing) προκειμένου να διεξάγει ιπποδρομίες στο Μαρκόπουλο. Ήδη όμως ασκούνται ισχυρές πιέσεις ώστε η τελική σύμβαση παραχώρησης να «δέσει» ως υποχρεωτική τη διεξαγωγή ιπποδρομιών. Στην κατεύθυνση αυτή πιέζουν τόσο η Φίλιππος Ένωση όσο και η Ένωση Ιδιοκτητών Δρομώνων Ίππων Ελλάδος (ΕΙΔΙΕ), που πρόσφατα έστειλε και επιστολή στο ΤΑΙΠΕΔ. Πού είναι το «ζουμί»; Εάν ο νέος ανάδοχος διεξάγει ιπποδρομίες στο Μαρκόπουλο, θα πρέπει να πληρώνει το ενοίκιο στον ιδιοκτήτη του Μαρκόπουλου.
Αλογομούρηδες!
Ο λόγος της πρεμούρας Για την υλοποίηση του «περιεχομένου» της άδειας που παραχωρείται, ο νόμος 4111 παραπέμπει στη σύμβαση παραχώρησης μεταξύ του νέου ιδιοκτήτη και του ΤΑΙΠΕΔ, όπου, όμως, παραμένουν σε εκκρεμότητα δύο
Που σήμερα είναι ο ΟΔΙΕ. Αύριο όμως; Η αναφορά στην ιδιοκτησία του Μαρκόπουλου δεν ήταν τυχαία, μιας και εδώ υπάρχει μια σημαντική «λεπτομέρεια»: Η Intralot της οικογένειας Κόκκαλη έχει ζητήσει δικαστικά τη δέσμευση του Ιπποδρόμου στο Μαρκόπουλο έναντι των οφειλών (20 εκατ.) του ΟΔΙΕ προς αυτήν. Έτσι κρατάει και το μαχαίρι και το καρπούζι: Σε περίπτωση επικράτησής της στον διαγωνισμό, το ΤΑΙΠΕΔ θα βρεθεί να εισπράττει αμοιβή για την παραχώρηση του ιπποδρομιακού στοιχήματος, χρήματα που θα πρέπει να δώσει το Δημόσιο στην Intralot έναντι οφειλών του ΟΔΙΕ, για να μην χάσει την ιδιοκτησία του ιπποδρόμου, που αλλιώς θα περάσει στην Intralot! Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο στην αγορά όλοι αισθάνονται μια «πρεμούρα» της Intralot να τελειώσει ο διαγωνισμός: Αν δεν καταλήξει μέχρι τον Σεπτέμβριο, που έχει επεκταθεί και η «άδεια ζωής» του ΟΔΙΕ, ο οργανισμός θα μπει σε εκκαθάριση και η ίδια θα χάσει και τα «χρεωστούμενα». Μια και ως ιδιωτική εταιρεία θα αποζημιωθεί τελευταία, και τότε δεν θα έχει περισσέψει τίποτα... Γι’ αυτό επιχειρεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να αρπάξει το Μαρκόπουλο, πριν αλέκτορα φωνήσαι...
Στα χνάρια του... ΟΠΑΠ Στο πώς «φτάσαμε» στα 20 εκατ. των χρεών του ΟΔΙΕ προς τον προμηθευτή, η υπόθεση θυμίζει πολύ τα... χνάρια του ΟΠΑΠ. Όπως και στην περίπτωση εκείνη (μέχρι που μπήκαν στη μέση οι Τσέχοι), η Intralot γινόταν ο απαραίτητος συνεργάτης των κρατικών οργανισμών διαμορφώνοντας σχέσεις εξάρτησης, ώστε μετά την ιδιωτικοποίηση να παραμένει προσδεδεμένη στο άρμα, με τους άλλους να πληρώνουν και εκείνη να εισπράττει... Όπως γράφαμε και πριν από δύο χρόνια, η Intralot «χώθηκε» στον ΟΔΙΕ και έγινε μόνιμος τεχνολογικός πάροχος. Επί έξι χρόνια παρείχε υπηρεσίες χωρίς σύμβαση, μέχρι τον Μάρτιο του 2012, οπότε χωρίς
διαγωνισμό υπέγραψε και συμφωνία διάρκειας 2+1 ετών έναντι σχεδόν 230.000 ευρώ το μήνα! Και τώρα βέβαια ζητάει τα... δεδουλευμένα. Το ιδιαίτερα περίεργο στην όλη υπόθεση είναι ότι, ενώ οι διοικήσεις του ΟΔΙΕ υπέγραφαν τα συμβόλαια με την Intralot, σήμερα βρίσκονται να αντιμετωπίζουν τις νομικές της διεκδικήσεις. Βέβαια τα νομικά προβλήματα (όπως και οι οικονομικές απαιτήσεις) αφορούν τον οργανισμό και όχι τους ίδιους. Άλλωστε και οι ίδιοι φαίνεται πως επί οκτώ ολόκληρα χρόνια δεν κατάφεραν να προχωρήσουν σε διαγωνισμό για το τεχνολογικό σύστημα και τα τερματικά στα πρακτορεία.
21
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
E
να υ ε ρ
Αμμόχωστος: 40 χρόνια πόλη-φάντασμα
Ε
δώ και τέσσερις δεκαετίες η Αμμόχωστος είναι η ανοικτή πληγή που θυμίζει την εγκληματική πολιτική της Τουρκίας και την προδοτική πολιτική της Χούντας των συνταγματαρχών απέναντι στους αδερφούς Κυπρίους. Η ανοικτή πληγή που θυμίζει την αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει το δίκαιο ή, καλύτερα, την επιλεκτική μνήμη της διεθνούς κοινότητας όσον αφορά τις προσπάθειες που πρέπει να αναληφθούν για να ικανοποιηθεί το δίκαιο ενός λαού που βρίσκεται υπό διωγμό, με τα πάτρια εδάφη του υπό την κατοχή του τουρκικού στρατού. Η Αμμόχωστος έχει χαρακτηριστεί πόληφάντασμα, αφού από τις 14 Αυγούστου του 1974 οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοί της έχουν εκδιωχθεί, και από τότε το μεγαλύτερο μέρος της πόλης παραμένει κλειστό και ερημωμένο, με τον κατοχικό στρατό να μην επιτρέπει την επιστροφή των νόμιμων κατοίκων του, παρά τα σχετικά ψηφίσματα και τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών. Η δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η άλλοτε κραταιά πόλη της Αμμοχώστου περιγράφηκε με ιδιαίτερη παραστατικότητα και με μελανά χρώματα στην έκθεση της Επιτροπής Αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου του 2008: «Από το φράκτη που αποτρέπει τους πεζούς να έχουν πρόσβαση στο Βαρώσι, τα παραλιακά ξενοδοχεία, τα διαμερίσματα και τα εστιατόρια δεν είναι τίποτε περισσότερο από σαθρούς σκελετούς από μπετόν – τεράστιες αστικές ταφόπλακες που στέκονται αποφασιστικά ενάντια στο πέρασμα του χρόνου». Εν έτει 2014, το 37% των εδαφών της Κύπρου, που αντιπροσωπεύει το 70% της οικονομικής ζωής του νησιού, παραμένει υπό κατοχή από την Τουρκία, η οποία αρνείται να συμμορφωθεί με τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, παραβιάζοντας κάθε έννοια δικαίου, κάθε κανόνα της διεθνούς νομιμότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι εδώ και 40 χρόνια, αν και έχουν εκδοθεί πλείστα ψηφίσματα από τα Ηνωμένα Έθνη που απαιτούν τον σεβασμό της ανεξαρτησίας, της ενότητας και εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου, που απαιτούν την επιστροφή των προσφύγων και την αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων, η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή ηγεσία τα αγνοεί συστηματικά και προκλητικά.
Μια ανοιχτή πληγή που υπενθυμίζει την επιλεκτική ευαισθησία της διεθνούς κοινότητας
22
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
37%
των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας, που αντιπροσωπεύουν το 70% της οικονομικής ζωής, βρίσκεται υπό την κατοχή του τουρκικού στρατού
1.474 άνθρωποι,
στρατιωτικοί και άμαχοι, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και παιδιών, είτε συνελήφθησαν από τις τουρκικές δυνάμεις εισβολής κατά τη διάρκεια του Ιουλίου και Αυγούστου του 1974 είτε εξαφανίστηκαν πολύ μετά τη λήξη των εχθροπραξιών σε περιοχές που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του τουρκικού στρατού.
340
αγνοούμενοι έχουν ταυτοποιηθεί και τα λείψανά τους επιστράφηκαν στις οικογένειες για ταφή
170.000 Ελληνοκύπριοι εκτοπίστηκαν παρά τη θέλησή τους από τα σπίτια και τις περιουσίες τους.
443
άτομα παραμένουν πίσω από την «πράσινη γραμμή», από τα οποία 338 είναι Ελληνοκύπριοι και 105 Μαρωνίτες. Τα άτομα αυτά είναι γνωστά ως οι «εγκλωβισμένοι»
160.000
είναι ο αριθμός των εποίκων που ξεπερνούν αριθμητικά τους γηγενείς Τουρκοκυπρίους σε αναλογία 2 προς 1.
Αγνοούν προκλητικά ΟΗΕ και Ευρωβουλή
Η
πόλη της Αμμοχώστου πριν από την τουρκική εισβολή αριθμούσε περίπου 40.000 κατοίκους και ήταν η τρίτη μεγαλύτερη πόλη του νησιού. Μέχρι την αποφράδα ημέρα της 14ης Αυγούστου του 1974, το λιμάνι της Αμμοχώστου ήταν το κύριο λιμάνι της Κύπρου και ο τουρισμός ο τομέας στον οποίο η πόλη ξεχώριζε. Είναι ενδεικτικό ότι από τα περίπου 100 ξενοδοχεία που λειτουργούσαν σε ολόκληρο το νησί, τα 45 ήταν στην Αμμόχωστο. Η τουριστική και γενικότερα η ραγδαία οικονομική ανάπτυξη της πόλης είχαν ως αποτέλεσμα να αναδειχθεί η Αμμόχωστος και στη σημαντικότερη πόλη όσον αφορά την πολι-
οι τουρκοι τουσ γραφουν στα παλια τουσ τα παπουτσια
τιστική ανάπτυξη, αφού αποτελούσε τον κεντρικό πολιτιστικό πόλο του νησιού, με πλείστα φεστιβάλ και εκδηλώσεις. Η Αμμόχωστος μπήκε στο στόχαστρο των Τούρκων κατά τη δεύτερη φάση της εισβολής. Η πρώτη φάση σημειώθηκε στις 20 Ιουλίου 1974, όταν περισσότεροι από 40.000 Τούρκοι στρατιώτες, υπό την υποστήριξη της τουρκικής αεροπορίας και του ναυτικού, εισέβαλαν στις βόρειες ακτές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η απόβαση των τουρκικών στρατευμάτων ολοκληρώθηκε σχεδόν ένα μήνα μετά, στις 14 Αυγούστου 1974, με την εισβολή στην Αμμόχωστο. Μέσα σε δύο μόνο ημέρες, οι
82,5%
των ιδιωτικής ιδιοκτησίας εκτάσεων στην κατεχόμενη Κύπρο ανήκει σε Ελληνοκυπρίους
1,5 εκατομμύριο δολάρια
έλαβε ως αποζημίωση από την Τουρκία η Τιτίνα Λοϊζίδου για τη στέρηση χρήσης και απόλαυσης της περιουσίας της στα Κατεχόμενα.
50
εκατομμύρια ευρώ οφείλει να δώσει η Τουρκία που έχει καταδικαστεί τελεσίδικα σε 33 υποθέσεις για απώλεια χρήσης περιουσίας.
Προς «νέο σχέδιο Ανάν» Φέτος συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από το δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004 και το ιστορικό « Όχι», με ποσοστό 75,83%, του Κυπριακού λαού στο σχέδιο του τότε γ.γ. του ΟΗΕ Κόφι Ανάν για την επίλυση του Κυπριακού, και οι εξελίξεις για ένα νέο σχέδιο «Ανάν» έχουν δρομολογηθεί. Τα δεδομένα σε σχέση με το 2004 έχουν αλλάξει δραματικά, αφού η Κύπρος βρίσκεται στη δίνη οικονομικής κρίσης ενώ στο τιμόνι της διακυβέρνησης βρίσκεται ένας εκ των πιο φανατικών υποστηρικτών του σχεδίου Ανάν, ο Νίκος Αναστασιάδης. Οι συνομιλίες μεταξύ του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη και του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Ντερβίς Έρογλου έχουν ξεκινήσει επισήμως από τα μέσα Φεβρουαρίου, με την υπογραφή κοινής διακήρυξης επτά σημείων στην οποία επισημαίνεται
ότι οι δύο ηγέτες θα επιδιώξουν να φτάσουν σε λύση το συντομότερο δυνατό, λύση που θα τεθεί στην κρίση των πολιτών με δύο χωριστά δημοψηφίσματα τα οποία θα πραγματοποιηθούν ταυτόχρονα. Σύμφωνα με την κοινή διακήρυξη, η λύση θα βασίζεται σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα ενώ η ενωμένη Κύπρος, ως μέλος του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα έχει μία και μόνη διεθνή νομική προσωπικότητα, μία και μόνη κυριαρχία καθώς και ενιαία κυπριακή ιθαγένεια. Εμπειρογνώμονες επισημαίνουν, πάντως, ότι πίσω από τις γραμμές διακρίνεται ένα «νέο σχέδιο Ανάν», αφού επί της ουσίας προωθείται μια λύση συνομοσπονδίας με δύο κράτη τα οποία θα ασκούν πλήρως όλες τις εξουσίες τους, μακριά από επεμβάσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
α ν υ ε
23
Eρ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Η γενναία ξεναγός
Τούρκοι κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της πεδιάδας της Μεσαορίας, την Αμμόχωστο, την Καρπασία και το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής Μόρφου. Η επέλαση των Τούρκων είχε ως αποτέλεσμα πάνω από 4.000 νεκρούς και 1.619 αγνοουμένους ενώ περισσότεροι από 200.000 κάτοικοι εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους και έγιναν πρόσφυγες μέσα στην ίδια τους την πατρίδα. Οι Τούρκοι κατέκτησαν το 65% της καλλιεργήσιμης έκτασης, το 70% του ορυκτού πλούτου, το 70% της βιομηχανίας, το 80% των τουριστικών εγκαταστάσεων. Η Αμμόχωστος, μετά την κατάληψή της από τα τουρκικά στρατεύματα, λεηλατήθηκε, σφραγίστηκε και μέχρι σήμερα η πρόσβαση είναι απαγορευμένη. Τον χαρακτηρισμό «πόλη-φάντασμα» έδωσε ο Σουηδός δημοσιογράφος Jan-Olof Bengston, ο οποίος επισκέφθηκε το λιμάνι της Αμμοχώστου και, αγναντεύοντας τη σφραγισμένη πόλη, έγραψε: «Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος γέμισε ρωγμές και στα πεζοδρόμια βλάστησαν θάμνοι. Σήμερα –Σεπτέμβριος 1977–, τα τραπεζάκια όπου σερβίρεται το πρόγευμα είναι εκεί, η μπουγάδα απλωμένη στα σχοινιά και οι ηλεκτρικοί λαμπτήρες αναμμένοι. Το Βαρώσι είναι μια πόλη-φάντασμα».
Τα ψηφίσματα του ΟΗΕ Από τότε, το αίτημα για την επιστροφή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της παραμένει ένα από τα κεντρικά ζητήματα της Κύπρου. Ένα θέμα που προκλητικά αγνοούν οι Τούρκοι, παρά τις αποφάσεις του ΟΗΕ, με
αποτέλεσμα, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Δήμος Αμμοχώστου στην ιστοσελίδα του: «η πόλη άδεια, οι δρόμοι γεμάτοι με αγριόχορτα, θάμνους και δέντρα, ετοιμόρροπα σπίτια να χάσκουν παντού, αρουραίοι, φίδια και αρπακτικά να κατοικούν στα ερειπωμένα σπίτια». Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, σε δύο πολύ σημαντικά ψηφίσματά του για το Κυπριακό, περιέλαβε ρητές πρόνοιες για το ζήτημα της πόλης της Αμμοχώστου, ψηφίσματα που η Τουρκία έχει γράψει στα παλαιότερα των υποδημάτων της. Το πρώτο ψήφισμα, το 550, εκδόθηκε το 1984 και καταδικάζει ως απαράδεκτες τις απόπειρες εποικισμού οποιουδήποτε τμήματος των Βαρωσίων από άτομα διαφορετικά από τους νομίμους κατοίκους του και ζητεί τη μεταβίβαση της περίκλειστης περιοχής στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών. Το δεύτερο ψήφισμα, το 789, εκδόθηκε το 1992 και προτείνει ως Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης να τεθούν τα Βαρώσια υπό τον έλεγχο της Ειρηνευτικής Δύναμης, με στόχο την εφαρμογή του ψηφίσματος 550 του 1984. Δύο χρόνια μετά την έκδοση του δεύτερου ψηφίσματος, ο τότε γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπούτρος Μπούτρος Γκάλι απέδωσε ξεκάθαρα ευθύνες στην Τουρκία για τη μη εφαρμογή του ψηφίσματος 789, επισημαίνοντας ότι η μη πρόοδος στο θέμα αποδίδεται ρητά στην έλλειψη πολιτικής βούλησης από την τουρκοκυπριακή πλευρά. Και τα δύο αυτά σημαντικότατα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας αποσυνδέουν
ουσιαστικά το ζήτημα της κλειστής πόλης της Αμμοχώστου από την επίλυση του Κυπριακού και δίνουν προτεραιότητα στην επιστροφή της πόλης στους νόμιμους κατοίκους της κάτω από τη Διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών.
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εκφράσει επίσης το έντονο ενδιαφέρον του για την Αμμόχωστο και έχει υπογραμμίσει σε αρκετές περιπτώσεις την ανάγκη η Τουρκία να συμμορφωθεί με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η πρώτη προσέγγιση στο θέμα έγινε με την έκθεση της Επιτροπής Αναφορών το 2008, στην οποία προτρέπει για την εφαρμογή του Ψηφίσματος 550 του ΟΗΕ χωρίς καθυστέρηση και ζητεί από την Τουρκία να αποσύρει τις κατοχικές στρατιωτικές δυνάμεις της από την Κυπριακή Δημοκρατία, που αποτελεί επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ξεκινώντας με την επιστροφή του περιφραγμένου τμήματος της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της. Τον Φεβρουάριο του 2012, εκδόθηκε ψήφισμα το οποίο καταδεικνύει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και συμπαράσταση στο ζήτημα της Αμμοχώστου ως ένα ζήτημα προτεραιότητας το οποίο θα διευκόλυνε τις προσπάθειες για μια συνολική επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Τον Μάρτιο του 2012 στο ψήφισμα για την Έκθεση Προόδου για την Τουρκία, καλείται επίσης η κατοχική δύναμη να μεταφέρει τον έλεγχο της Αμμοχώστου στα Ηνωμένα Έθνη.
Η Τιτίνα Λοϊζίδου ήταν η γυναίκα που ύψωσε το ανάστημά της και κατάφερε να καταδικάσει την Τουρκία προσφεύγοντας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και προκαλώντας επί της ουσίας το μοναδικό μέχρι σήμερα πλήγμα στην Τουρκία για την κατοχή της Κύπρου. Η άγνωστη μέχρι τότε ξεναγός από την Κερύνεια κατέθεσε προσφυγή κατά της Τουρκίας ζητώντας αποζημίωση, επισημαίνοντας την παράνομη εισβολή και κατοχή τμήματος του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην προσφυγή προβάλλονταν δύο λόγοι για τους οποίους η Τουρκία θα έπρεπε να αποζημιώσει την Τιτίνα Λοϊζίδου, και συγκεκριμένα: - η Τουρκία και ο τουρκικός κατοχικός στρατός την παρεμποδίζουν με τη βία των όπλων να επισκεφθεί την περιουσία της και το σπίτι της, που βρίσκεται στην κατεχόμενη Κερύνεια. Συνεπώς, υφίσταται ζημία, η οποία θεμελιώνει το δικαίωμά της να ζητήσει αποζημίωση από την Τουρκία, - τίθεται θέμα αποζημίωσης για ηθική βλάβη, δηλαδή την ψυχική ταλαιπωρία και δοκιμασία που υφίσταται, λόγω τής με βία παρεμπόδισής της να απολαμβάνει το δικαίωμα ιδιοκτησίας και πιο συγκεκριμένα το δικαίωμα χρήσης του σπιτιού και της περιουσίας της. Η προσφυγή κατατέθηκε το 1989 και εννέα χρόνια μετά η Τιτίνα Λοϊζίδου δικαιώθηκε. Σύμφωνα με το σκεπτικό του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Τουρκία παραβιάζει το άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου 1 της Σύμβασης με τη συνεχιζόμενη άρνησή της να επιτρέψει στη Λοϊζίδου την πρόσβαση στην περιουσία της και με την ισχυριζόμενη απαλλοτρίωσή της χωρίς αποζημίωση. Το δικαστήριο διέταξε την Τουρκία να καταβάλει αποζημίωση και η άρνησή της να συμμορφωθεί με την απόφαση είχε ως αποτέλεσμα την έκδοση ψηφισμάτων από το Συμβούλιο των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η Τουρκία κατέβαλε τελικά αποζημίωση ύψους 1,5 εκατομμυρίου δολαρίων το 2003 και ενώ εκκρεμούσαν οι αποφάσεις σχετικά με την αίτηση ένταξή της στην Ε.Ε.
24
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Αρχαίο κάλλος και νεοελληνικός... κάλος
πολιτικη
25
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Τους κυνηγάνε και στα αντίσκηνα
κουζινα
26
Θέματα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Ο Έμπολα δεν είναι ανίκητος Μπορούσαν να τον έχουν προλάβει, αλλά κωλυσιεργούσαν από τις αρχές Μαρτίου Όπου δεν υπάρχει οικονομικό ενδιαφέρον, η διεθνής κοινότητα και οι οικονομικοί «κολοσσοί» εγκαταλείπουν τον κόσμο στην τύχη του. Έως ότου ο εκάστοτε κίνδυνος «χτυπήσει την πόρτα τους». Κάτι αντίστοιχο φαίνεται ότι συνέβη και στην περίπτωση της επιδημίας του ιού Έμπολα, ο οποίος πέρασε τα σύνορα της Αφρικής αναγκάζοντας τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) να θέσει τον πλανήτη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης».
Α
ντί όμως να φθάσουμε στις αρχές Αυγούστου προκειμένου να κινητοποιηθούν οι διεθνείς οργανισμοί, η εξάπλωση της θανατηφόρας νόσου θα μπορούσε να έχει έγκαιρα αποφευχθεί. Τόσο ο ΠΟΥ όσο και οι αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και της Ε.Ε. είχαν ενημερωθεί από τις αρχές του περασμένου Μαρτίου σχετικά με τη διαφορετικότητα που παρουσίαζε η έξαρση του ιού Έμπολα στη Σιέρα Λεόνε, τη Λιβερία και τη Γουινέα συγκριτικά με αντίστοιχες επιδημίες αιμορραγικού πυρετού, οι οποίες είχαν παρουσιαστεί στο παρελθόν. «Με συγχωρείτε για την έκφραση, αλλά βρισκόμαστε στις αρχές Αυγούστου και από τον Μάρτιο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ουσιαστικά “κοιμόταν” αρκούμενος σε διαπραγματεύσεις ειδικών και οδηγίες» υποστήριξε στο «Ποντίκι» ο Απόστολος Βεΐζης, υπεύθυνος προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, της μοναδικής διεθνούς οργάνωσης με πολύμηνη παρουσία εθελοντών ιατρών και νοσηλευτών στις πληγείσες από τον Έμπολα χώρες της Δυτικής Αφρικής.
Ασυμφορη για τις φαρμακευτικες πολυεθνικες, η ερευνα για φαρμακο και εμβολιο
ασθένειες για τις οποίες δεν υπάρχει αποτελεσματικό φάρμακο ή εμβόλιο. Όμως το σημαντικό χρονικό διάστημα επώασης και εκδήλωσης της νόσου (2-3 εβδομάδες), το γεγονός ότι δεν μεταδίδεται με τον αέρα, αλλά μέσω σωματικών υγρών και με το αίμα ασθενών οι οποίοι έχουν ήδη εκδηλώσει πυρετό, καθώς και το γεγονός ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με το να θέσεις τις περιοχές που έχουν μολυνθεί σε “καραντίνα”, είναι στοιχεία που επιτρέπουν στη διεθνή κοινότητα να λάβει μέτρα για τον περιορισμό του ιού σε στενά γεωγραφικά πλαίσια» επισημαίνει ο Απ. Βεΐζης.
Όχι στον πανικό
Δεν κινδυνεύει η Ευρώπη
Με τους θανάτους ασθενών να ξεπερνούν πλέον τους 1.000 και τα ποσοστά θνησιμότητας του ιού να κυμαίνονται άνω του 60%, τη Λιβερία, τη Γουινέα και τη Σιέρα Λεόνε να έχουν τεθεί σε καραντίνα από τις τοπικές αρχές και την παγκόσμια ανησυχία αλλά και την παραπληροφόρηση σχετικά με τη μετάδοση της νόσου να εντείνονται, αφού η διάδοση του θανατηφόρου ιού στον υπόλοιπο κόσμο είναι πολύ εύκολη μέσω των υπερατλαντικών πτήσεων, η διεθνής κοινότητα καλείται πλέον να προλάβει φαινόμενα παγκόσμιας υστερίας, παρόμοιας με αυτήν που είχε εκδηλωθεί το 2011 με αφορμή τον ιό της γρίπης H1N1. «Δεν χρειάζεται να επικρατεί πανικός ούτε να τρομοκρατούμε τον κόσμο. Πράγματι ο Έμπολα είναι εξαιρετικά επικίνδυνος, όπως όλες οι
Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες οι οποίοι συνέβαλαν ώστε η τελευταία επιδημία αιμορ-
ραγικού πυρετού να θεωρείται η σοβαρότερη από το 1976, οπότε εμφανίστηκε πρώτη φορά η νόσος; Σύμφωνα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, το κυριότερο στοιχείο είναι πως αυτήν τη φορά ο Έμπολα πέρασε από τις απομακρυσμένες περιοχές της Ουγκάντα, του Κονγκό και της Ανγκόλα σε κατοικημένες περιοχές της Σιέρα Λεόνε, της Λιβερίας, ακόμα και στη Νιγηρία. «Σε αυτές τις χώρες, δυστυχώς, οι αποστολές των ΓΧΣ ήρθαν αντιμέτωπες με ένα ανύπαρκτο Εθνικό Σύστημα Υγείας, νοσοκομεία χωρίς γιατρούς και νοσηλευτές και την πρωτοφανή προκατάληψη μεγάλου μέρους του πληθυσμού, πολλοί από τους οποίους αντιμετώπιζαν τους “περίεργους” ανθρώπους με τις στολές σαν τέρατα όπου σκοπό είχαν να... κατασπαράξουν
Ισπανός ιερέας το πρώτο θύμα στην Ευρώπη Την Τρίτη το πρωί οι υγειονομικές αρχές της Ισπανίας ανακοίνωσαν τον θάνατο του ιερέα της Καθολικής Εκκλησίας Miguel Pajares, ο οποίος από τις 9 Αυγούστου νοσηλευόταν σε κρίσιμη κατάσταση στο νοσοκομείο «Juan Carlos III» της Μαδρίτης. Ο 75χρονος επικεφαλής του Καθολικού Νοσοκομείου «San Jose de Monrovia» στην ομώνυμη πόλη της Λιβερίας – είχε αναλάβει μετά τον θάνατο του Καμερουνέζου διευθυντή Patrick Nshamdze – είναι ο πρώτος Ευρωπαίος υπήκοος - θύ-
μα της νέας έξαρσης του θανατηφόρου ιού, ο οποίος θερίζει στις χώρες της Δυτικής Αφρικής, με τον αριθμό των επίσημων θυμάτων πλέον να ανέρχεται στους 1.015. Αμέσως μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Ισπανού κληρικού ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και ο Οργανισμός Φαρμάκων των ΗΠΑ «άναψαν το πράσινο φως» για την πειραματική χορήγηση φαρμάκων σε ασθενείς προσβεβλημένους από τον αιμορραγικό πυρετό στις χώρες της Δυτικής Αφρικής.
Θέματα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
27
www.topontiki.gr
Τι είναι ο Έμπολα; Ο ιός Έμπολα πήρε το όνομά του το 1976 από την κοιλάδα του ποταμού Έμπολα, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η οποία βρίσκεται κοντά στην τοποθεσία της πρώτης εστίας. Είναι μια θανατηφόρος ιογενής λοίμωξη, η οποία έχει εμφανιστεί σε σποραδικές εξάρσεις στην Αφρική. Η κλινική εικόνα της διάχυτης αιμορραγίας σε διάφορα όργανα και ο πυρετός είναι παρόμοια με αυτήν που παρατηρείται στους αιμορραγικούς πυρετούς της Λάσα, του Μάρμπουργκ και Κριμαίας - Κονγκό.
Πώς μεταδίδεται Η νόσος προκαλείται από ένα από τα πέντε είδη του ιού Έμπολα. Σε κάθε επιδημία, η πρώτη ανθρώπινη μόλυνση θεωρείται ότι οφείλεται σε δείγμα από μολυσμένο ζώο. Οι ακόλουθες περιπτώσεις οφείλονται σε επαφή με αί-
τους συγγενείς τους» αναφέρει ο Απ. Βεΐζης. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, οι επικεφαλής των αποστολών ανέφεραν πως τα μέλη των ΓΧΣ έπεσαν θύματα επιθέσεων από κατοίκους ολόκληρων οικισμών με κρούσματα του Έμπολα, οι οποίοι, καθοδηγούμενοι από τους «μάγους» της φυλής, επιχείρησαν να λιντσάρουν τους γιατρούς θεωρώντας τους υπεύθυνους για τη μετάδοση του ιού. Αυτό το οποίο επισημαίνουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είναι η επιτακτική πλέον ανάγκη λήψης πρωτοβουλιών από τη διεθνή κοινότητα για την άμεση διάθεση φαρμάκων και ιατρικού προσωπικού από τον ΠΟΥ προκειμένου να αντιμετωπιστεί και να περιοστεί η επιδημία του αιμορραγικού πυρετού στις χώρες της Δυτικής Αφρικής. Οι επιστήμονες εμφανίζονται σχετικά καθησυχαστικοί σχετικά με τον κίνδυνο εξάπλωσης της επιδημίας στις χώρες του λεγόμενου «ανεπτυγμένου κόσμου», όπου οι υγειονομικές δο-
μα, ιστούς ή σωματικά υγρά από έναν μολυσμένο άνθρωπο ή από νεκρούς που είχαν νοσήσει και από την επαναχρησιμοποίηση μολυσμένων βελονών και συριγγών. Η χρήση των συνήθων μέτρων προφύλαξης, με την επιπλέον χρήση καλυμμάτων για τα πόδια και τα υποδήματα, εμποδίζει την εξάπλωση της νόσου, σε περίπτωση ύπαρξης μεγάλων ποσοτήτων αίματος, εμεσμάτων ή διαρροϊκών κενώσεων. Η εξάπλωση του ιού Έμπολα μεταξύ των ανθρώπων μέσω αιωρούμενων σταγονιδίων δεν έχει αναφερθεί ποτέ, συνιστάται όμως η χρήση μάσκας σε περίπτωση που ο ασθενής εμφανίζει αναπνευστικά συμπτώματα. Ο ιός δεν μεταδίδεται κατά τη διάρκεια του σταδίου επώασης.
Ποια είναι τα συμπτώματα Η περίοδος επώασης διαρκεί 2-3 εβδομάδες και ακο-
γιατροι επεφταν θυματα «μαγων» που τουσ θεωρουσαν... μολυσμενουσ
λουθείται από απότομη εμφάνιση υψηλού πυρετού, μυαλγίας, διάρροιας, κεφαλαλγίας, κόπωσης και κοιλιακού άλγους. Μπορεί επίσης να υπάρχει εξάνθημα, πονόλαιμος και επιπεφυκίτιδα. Εντός 7 ημερών επέρχεται σοκ (καταπληξία), κυρίως εξαιτίας της αιμορραγίας. Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς καταλήγουν. Ο ασθενής καθίσταται μολυσματικός μόλις εκδηλωθεί ο πυρετός.
Υπάρχει θεραπεία; Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν αποτελεσματικά εμβόλια ή φάρμακα εναντίον του ιού Έμπολα και η θεραπεία περιορίζεται σε υποστηρικτικά μέτρα για τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης, της οξυγόνωσης και του ισοζυγίου υγρών και ηλεκτρολυτών. Οι πιθανότητες επιβίωσης των ασθενών αυξάνονται εάν λάβουν την κατάλληλη φροντίδα.
μές και η ενημέρωση των κατοίκων βρίσκονται σε σαφώς καλύτερο επίπεδο. Την αυξημένη προσοχή όσων πολιτών ταξίδεψαν πρόσφατα σε χώρες της Αφρικής, όπου ο Έμπολα βρίσκεται σε έξαρση, συστήνει και το ΚΕΕΛΠΝΟ επισημαίνοντας σε όσους παρουσιάζουν ύποπτα συμπτώματα (υψηλό επίμονο πυρετό, ρίγη, μυϊκή αδυναμία, ανορεξία κ.λπ.) να επικοινωνούν άμεσα τόσο με το Κέντρο Λοιμωδών όσο και τα δημόσια νοσοκομεία, που έχουν τεθεί σε αυξημένη επιφυλακή.
«Μυρίστηκαν» χρήμα Η εξάπλωση του Έμπολα δεν αιφνιδίασε τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, αφού ο αιμορραγικός πυρετός μετρά ήδη τέσσερις δεκαετίες στις χώρες της Αφρικής. Όσον αφορά την έλλειψη μιας αποτελεσματικής φαρμακευτικής αγωγής ή εμβολίου για την αντιμετώπιση του θανατηφόρου ιού, οφείλε-
ται στο γεγονός ότι η έρευνα ήταν οικονομικά ασύμφορη για τις φαρμακευτικές πολυεθνικές. «Η έρευνα για την ανακάλυψη ενός αποτελεσματικού φαρμάκου ή εμβολίου είχε ξεκινήσει εδώ και χρόνια από τις φαρμακευτικές, αλλά σταμάτησε αφού κρίθηκε οικονομικά ασύμφορη», επισήμανε στο «Π» ο Απόστολος Βεΐζης. Τα δεδομένα σήμερα έχουν αλλάξει και μπροστά στην παγκόσμια «υστερία» για την εξάπλωση του ιού Έμπολα οι φαρμακευτικοί «κολοσσοί» μυρίστηκαν «ζεστό χρήμα». Ήδη οι μετοχές των συγκεκριμένων πολυεθνικών εταιρειών στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές εμφάνισαν άνοδο, που σε ορισμένες περιπτώσεις άγγιξε το 40%, ενώ ήδη η καναδική φαρμακευτική εταιρεία Termira Pharmaceuticals ανακοίνωσε ότι περιμένει το «πράσινο φως» από τους διεθνείς οργανισμούς υγείας για την έναρξη κλινικών δοκιμών ενός πειραματικού φαρμάκου για την αντιμετώπιση του ιού Έμπολα.
Η γιάφκα και η γκάφα «Ή στραβός είναι ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε». Η παραπάνω λαϊκή παροιμία ταιριάζει «γάντι» στα στελέχη της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας, τα οποία το τελευταίο χρονικό διάστημα φαίνεται πως επιδίδονται σε μια αμφιβόλου αποτελεσματικότητας «κούρσα ημι-αντοχής» με στόχο την εξάρθρωση της «νεο-τρομοκρατίας» και έπαθλο τους «επαίνους» της ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ. και της κυβέρνησης. Η πολλή... βιασύνη, όμως, οδηγεί σε γκάφες. Όπως αυτή στην οποία υπέπεσε η Αντιτρομοκρατική με τη «δήθεν ανακάλυψη της γιάφκας του Γιώργου Πετρακάκου», συνεργού του Μαζιώτη στις ένοπλες ληστείας τραπεζών, σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ., στα Πατήσια. Η γκάφα αυτή παρέσυρε και μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ, τα οποία αναπαρήγαγαν την είδηση εξαιτίας και ενός βεβιασμένου γραπτού μηνύματος στους διαπιστευμένους δημοσιογράφους στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης από το γραφείο Τύπου του Αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ., στο οποίο γινόταν λόγος για «συλλογή σημαντικών ευρημάτων από διαμέρισμα συνεργών του συλληφθέντα τρομοκράτη Ν. Μαζιώτη, που αξιοποιούνται προανακριτικά».
Τον αρχικό ενθουσιασμό της ΕΛ.ΑΣ. ακολούθησε η μερική ανασκευή της «αποκάλυψης» λίγες ώρες αργότερα. Πηγές προερχόμενες από την ΕΛ.ΑΣ., που, σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», ενοχλήθηκαν σφόδρα από την «άστοχη» – όπως τη χαρακτήρισαν – διαρροή, αποσαφήνισαν πως ιδιοκτήτης του επίμαχου διαμερίσματος είναι ένας κακοποιός συνεργός, σε παλαιότερες ληστείες, του καταζητούμενου Πετρακάκου και όχι του Μαζιώτη. Ήταν ακατοίκητο τους έξι τελευταίους μήνες και βρισκόταν υπό διακριτική παρακολούθηση από την ΕΛ.ΑΣ. τις είκοσι τελευταίες ημέρες, δίχως όμως να προκύψουν σημαντικά στοιχεία σχετικά με τη δράση του Επαναστατικού Αγώνα, τα καταζητούμενα μέλη της οργάνωσης ή το εξαφανισμένο οπλοστάσιο.
Μόνη η Ρούπα; Όσον αφορά τις έρευνες της Αντιτρομοκρατικής σχετικά με τον εντοπισμό και τη σύλληψη της Πόλας Ρούπα, αυτές παραμένουν άκαρπες. Η πρώτη «εμφάνιση» της συζύγου του Νίκου Μαζιώτη, μέσω της δημοσιοποίησης επιστολής την οποία έστειλε στον ιστότοπο athens indymedia, έπειτα από τη σύλληψη του
ηγετικού μέλους του Επαναστατικού Αγώνα στο Μοναστηράκι, θεωρήθηκε από τα στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. ως «προάγγελος» ενός μελλοντικού χτυπήματος της οργάνωσης. Και μάλιστα σύντομα. Μια πιο ψύχραιμη ματιά στα όσα γράφει η θεωρούμενη από πολλούς ως συντάκτρια των προκηρύξεων του Επαναστατικού Αγώνα δείχνει πως ενδέχεται η Ρούπα να είναι πλέον απομονωμένη και όχι τόσο ενεργή όσο την εμφανίζουν τα διάφορα αστυνομικά σενάρια. Κύριο μέλημά της, σύμφωνα με κάποιους ψύχραιμους στην Κατεχάκη, ίσως πλέον να είναι η προστασία τόσο της ίδιας όσο και του τεσσάρων ετών παιδιού της, με τη συνέχιση του «ένοπλου αγώνα» να περνά σε δεύτερη μοίρα. Άλλωστε, όπως σημειώνουν, το δίκτυο των μελών του Επαναστατικού Αγώνα, εν αντιθέσει με όσα επιθυμεί να αφήνει να διαρρεύσουν η Αντιτρομοκρατική, φαίνεται πως ήταν αρκετά περιορισμένο, με βασικούς άξονες τον Μαζιώτη και τη Ρούπα και ίσως έναν - δύο ακόμα έμπιστους συντρόφους τους. Προφανώς, κανείς δεν μπορεί να υιοθετήσει κανένα σενάριο. Άλλωστε η ζωή επιβεβαιώνει ή διαψεύδει τους πάντες και τα πάντα...
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
29
www.topontiki.gr
Αρχίζει η νέα εποχή στην Εθνική Δεν θέλει μάνατζερ τύπου Φύσσα ο Ρανιέρι και η ΕΠΟ τού προτείνει το μοντέλο «Βόκολου» Η εποχή του Κλαούντιο Ρανιέρι έχει αρχίσει για την Εθνική ομάδα, της οποίας οι πρώτες εξετάσεις με τον Ιταλό στον πάγκο θα δοθούν την 9η Σεπτεμβρίου στο «Γ. Καραϊσκάκης», με αντίπαλο τη Ρουμανία.
Π
έρα από το αγωνιστικό μέρος, υπάρχει σε εξέλιξη ένα άλλο που έχει να κάνει με την περαιτέρω στελέχωση του τεχνικού τιμ και ένα δεύτερο σχετικά με το καινούργιο ρόστερ. Είναι γνωστό πως ο Ρανιέρι δεν θέλει «τιμ μάνατζερ» δίπλα του. Αυτό σημαίνει πως τα καθήκοντα του Τάκη Φύσσα, ο οποίος είχε διοικητικό ρόλο στην Εθνική, θα τα αναλάβει ο ίδιος. Το αίτημα αυτό έγινε αποδεκτό από την Ομοσπονδία, η οποία όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, έκανε νύξη στον Ιταλό να εμπλουτίσει το τιμ του με έναν Έλληνα συνεργάτη, ο οποίος, ως γνώστης τής εδώ πραγματικότητας, θα τον βοηθήσει στη λειτουργία της Εθνικής. Στην ουσία, του πρότειναν έναν άνθρωπο που θα πάρει μέρος των αρμοδιοτήτων που είχε ο Λεωνίδας Βόκολος ως βοηθός του Φερνάντο Σάντος. Έως τώρα δεν υπάρχει οριστική απόφαση, άρα ούτε και εξέλιξη στο θέμα. Ωστόσο από πλευράς Ομοσπονδίας έχουν γίνει κάποιες προπαρασκευαστικές κινήσεις και, όπως λέγεται, έχουν ήδη φτάσει τα πρώτα βιογραφικά για τη νέα θέση. Απαραίτητη προϋπόθεση για τους υποψηφίους είναι να έχουν δίπλωμα προπονητή με πιστοποίηση FIFA και ήδη ακούγονται τα ονόματα του Στέλιου Γιαννακόπουλου και του Δημήτρη Ελευθερόπουλου, ο οποίος γνωρίζει και την ιταλική γλώσσα από τη θητεία του στο «καμπιονάτο», αν και ο ίδιος μάλλον προτιμά να δουλέψει πρώτος προπονητής σε ομάδα της Σούπερ Λιγκ. Δεν είναι πάντως μόνον αυτοί οι υποψήφιοι. Θεωρείται βέβαιο πως, αν γίνει πρό-
Εκκρεμοτητα και το νεο ροστερ της ομαδας
Κάθε αρχή και δύσκολη
σληψη, ο νέος συνεργάτης του Ρανιέρι θα έχει ιστορία και θητεία στις εθνικές ομάδες ως ποδοσφαιριστής. Προς το παρόν, ο Ιταλός πορεύεται με τους τρεις συμπατριώτες του: τον 49χρονο β’ προπονητή Πάολο Μπενέτι, τον 29χρονο γυμναστή Αντρέα Ατσαλίν και τον 67χρονο προπονητή τερματοφυλάκων Τζόρτζιο Πελιτσάρο. Και οι τρεις ήταν επί σειρά ετών βοηθοί του Ρανιέρι, με τελευταίο σταθμό τη Μονακό, στην οποία δούλεψαν τη σεζόν 2013-14. Στο θέμα της διάρθρωσης και οργάνωσης της πυραμίδας των εθνικών ομάδων, από την Παίδων έως την Ανδρών, ο Ρανιέρι μελετά τις εισηγήσεις τού επί χρόνια συμβούλου του Κριστιάν Νταμιάνο με σκοπό να τις καταθέσει ως πρόταση στην Ομοσπονδία. Πάντως τόσο η ΕΠΟ όσο και ο ίδιος ο Ιταλός θέλουν να διαφοροποιηθούν αισθητά από το μοντέλο λειτουργίας και... δράσης των Σάντος - Φύσσα.
Κλήσεις με ενδιαφέρον Την ερχόμενη Πέμπτη ο Ρανιέρι θα κάνει τις πρώτες κλήσεις για την εθνική ομάδα, για τον αγώνα με τη Ρουμανία. Ο... κατάλογος αναμένεται με ενδιαφέρον, καθώς θα είναι ενδεικτικός για τον βαθμό ανανέωσης του ρόστερ σε σχέση με εκείνο που δηλώθηκε στο Μουντιάλ της Βραζιλίας, αλλά και της νέας πολιτικής στη στελέχωση. Είναι χαρακτηριστικό πως τρεις από τους τέσσερις παίκτες με τις περισσότερες παρουσίες στο αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα είναι χωρίς ομάδα στην παρούσα φάση. Πρόκειται για τους Γιώργο Καραγκούνη (139 συμμετοχές), Κώστα Κατσου-
ράνη (114 συμμετοχές) και Γιώργο Σαμαρά (78 συμμετοχές). Η πιο ξεκάθαρη περίπτωση δείχνει να είναι αυτή του αρχηγού της Εθνικής. Με τη λήξη των υποχρεώσεων στο Μουντιάλ, αποχαιρέτησε ουσιαστικά την Εθνική και μένει το αν και πότε θα γίνει ένα φιλικό προς τιμήν του, ανεξάρτητα από το αν θα συνεχίσει ή όχι το ποδόσφαιρο. Ιδιάζουσα είναι η περίπτωση του Κώστα Κατσουράνη. Μέχρι στιγμής δεν έχει ομάδα. Υπάρχει ένα «φλερτ» με την ΑΕΚ και κάποιες νύξεις κλαμπ του εξωτερικού, αλλά τίποτα οριστικό. Ο ίδιος επιθυμεί να παραμείνει στην Εθνική, αν συνεχίσει να παίζει ποδόσφαιρο. Θεωρεί ότι μπορεί να βοηθήσει, όχι μόνον ως ο τελευταίος κρίκος της αλυσίδας των πρωταθλητών Ευρώπης του 2004, αλλά και με την πείρα του στη λειτουργία της ομάδας, καθώς υπάρχουν αρκετά νέα παιδιά που καλούνται να σηκώσουν το βάρος των προκριματικών του Ευρωπαϊκού του 2016. Ο Κατσουράνης είναι ταυτισμένος με τις εποχές Ρεχάγκελ και Σάντος. Έχει ενδιαφέρον τι θα κάνει με αυτόν ο Ρανιέρι, αν ο ποδοσφαιριστής παραμείνει ενεργός, καθώς στη διάρκεια του Μουντιάλ έγινε στόχος διαδικτυακής επίθεσης, που κατά μία εκδοχή ήταν κατευθυνόμενη και είχε αφετηρία συλλογικές διαφορές. Όσο για τον Σαμαρά, ο νέος προπονητής τον υπολογίζει ως βασικό της Εθνικής, έστω και αν ακόμη ο διεθνής επιθετικός δεν έχει κλείσει σε ομάδα και δεν έχει κάνει προετοιμασία. Λέγεται πως ο Σαμαράς σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόμενο να ενταχθεί και πάλι στη Σέλτικ, καθώς μάλιστα η πρώην ομάδα του έχει προοπτική συμμετοχής στο Τσάμπιονς Λιγκ μέσω των πλέι οφ, ενώ έχει ούτως ή άλλως εξασφαλισμένο εισιτήριο για το Γιουρό-
πα. Ο Ρανιέρι έχει επικοινωνήσει μαζί του, για να δει πότε θα είναι αγωνιστικά έτοιμος να προσφέρει πάλι τις υπηρεσίες του. Για τον τέταρτο των «παλαιοτέρων», τον Δημήτρη Σαλπιγγίδη με τις 80 συμμετοχές, υπήρξαν «διαρροές» για το τέλος εποχής του από τη «γαλανόλευκη», χωρίς να έχει ειπωθεί κάτι σχετικό από τον Ρανιέρι. Ο ποδοσφαιριστής εξακολουθεί να είναι εκ των βασικών στελεχών του ΠΑΟΚ, αλλά, όπως λέγεται από το «περιβάλλον» της ΕΠΟ, δεν είναι μακριά η ημέρα που οι «διαρροές» θα γίνουν πραγματικότητα. Τέλος, υπάρχουν δύο θέσεις, από τη στελέχωση των οποίων θα προκύψουν, ενδεχομένως, σαφείς ενδείξεις για το ρόστερ που θα καταρτιστεί ενόψει των προκριματικών για το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 2016. Είναι αυτές των ακραίων μπακ. Στην αποστολή για το Μουντιάλ της Βραζιλίας υπήρχαν οι Βασίλης Τοροσίδης και Λουκάς Βύντρα για τη δεξιά πλευρά και οι Χοσέ Χολέμπας και Γιώργος Τζαβέλλας για την αριστερή. Ο Τοροσίδης θα μείνει στην Εθνική, για τον Βύντρα οι πιθανότητες είναι λίγες (πάντα σύμφωνα με τις «διαρροές»), ενώ για την αριστερή πλευρά έχει τσεκάρει ήδη τον Κώστα Γιαννούλη του Ατρομήτου και σκοπεύει να πάει στην Αγγλία να δει αγωνιζόμενο και τον Κώστα Σταφυλίδη της Φούλαμ. Όλες οι κινήσεις έχουν τη σημασία τους, ειδικά εφόσον υπάρχει από διάφορες πλευρές η διάθεση να προκύψουν ερμηνείες και να δημιουργηθούν ζητήματα από τον αριθμό των παικτών, ειδικά των ελληνικών ομάδων (πόσοι και από ποιες), που θα κληθούν στην Εθνική. Θα είναι τροφή για το «επικοινωνιακό παιχνίδι» το πόσοι θα είναι του Ολυμπιακού, του Παναθηναϊκού, του ΠΑΟΚ, του Ατρόμητου, του Αστέρα...
30
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Α - κύρωση της λογικής
Ενενήντα μέρες αγωνίας Παγκόσμιο οικονομικό ρίσκο το παιχνίδι των κυρώσεων μεταξύ Ρωσίας και Δύσης Δύση και Ρωσία τραβάνε το τεντωμένο σχοινί όσο μπορούν, με τις συνέπειες της κόντρας να είναι απρόβλεπτες αν χαθεί ο έλεγχος. Οι δυο πλευρές επιτίθενται με εκατέρωθεν κυρώσεις, τις συνέπειες των οποίων βιώνουν εδώ και λίγες μέρες και οι Έλληνες αγρότες, κτηνοτρόφοι κι έμποροι, λόγω του ρωσικού εμπάργκο.
Ω
στόσο, τα πράγματα είναι ακόμα πιο σοβαρά. Είναι ορατός ο κίνδυνος αυτό το παιχνίδι «τιμωρίας» και κόντρα «τιμωρίας», με φόντο την Ουκρανία, να «εκπυρσοκροτήσει», τελικά, στις διεθνείς αγορές. Υπάρχει, δηλαδή, πιθανότητα οι κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία και οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που αυτές θα προκαλέσουν, να τραβήξουν την παγκόσμια οικονομία πίσω στην ύφεση! Μάλιστα, ειδικοί θεωρούν ότι το συγκεκριμένο ρίσκο για ντόμινο είναι σημαντικό. Δεν χρειάζεται να αναφερθεί ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα είχε καταστροφικές συνέπειες ειδικά για την Ευρώπη, που προσπαθεί μετά κόπων και βασάνων να ορθοποδήσει πρώτη φορά μετά το 2008. Συνέπειες, όμως, θα υπάρχουν και για τη Ρωσία, τις ΗΠΑ, αλλά και για τις δυνατές οικονομίες της Ασίας.
Ευρωπαιοι και Πουτιν προσπαθουν να μην τα τσουγκρισουν οριστικα
Μια βασική παράμετρος των συνεπειών των κυρώσεων έχει να κάνει με τον τραπεζικό τομέα. Από το 2006 και έπειτα, ο τραπεζικός τομέας της Ρωσίας είναι στενά συνδεδεμένος με τον ευρωπαϊκό και σε έναν μικρότερο βαθμό με τον αμερικανικό. Συγκεκριμένα, η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών έχει συνολική έκθεση στη Ρωσία 173,7 δισ. δολάρια (στοιχεία Μαρτίου 2014), από 155,4 δισ. δολάρια που ήταν το 2011. Οι δείκτες, δηλαδή, πριν κλιμακωθεί η ένταση Δύσης - Ρωσίας για το ουκρανικό ήταν σαφώς ανοδικοί.
Ο κίνδυνος αστάθειας Οι οικονομικές κυρώσεις, όμως, που ανακοίνωσαν Ευρώπη και ΗΠΑ, όπως και η απάντηση της Ρωσίας, πρόκειται να επιταχύνουν δύο κυρίαρχες τάσεις που είχαν ήδη αρχίσει
αμέσως μετά τα γεγονότα της Κριμαίας: ◆ Τη φυγή κεφαλαίων από τη Ρωσία. ◆ Και τη «σιωπηρή» διακοπή της πίστωσης των δυτικών τραπεζών προς τη Ρωσία. Το πρώτο εξάμηνο του 2014, πάνω από 75 δισ. δολάρια έκαναν φτερά από τη χώρα του Πούτιν, ενώ το τελευταίο διάστημα μεγάλες δυτικές τράπεζες κλείνουν τις στρόφιγγες της πίστωσης σε ολόκληρη τη ρωσική οικονομία. Παρ’ ότι οι επιπρόσθετες ευρωπαϊκές κυρώσεις είναι γενικά σκληρότερες από αυτές που πολλοί ανέμεναν, ουσιαστικά είναι προσεκτικά σχεδιασμένες ώστε να ελαχιστοποιούν όσο το δυνατόν τον κίνδυνο μετάδοσης παρενεργειών σε όλη την Ε.Ε. Ειδικά οι ευρωπαϊκές θυγατρικές μεγάλων ρωσικών τραπεζών, όπως της VTB και της Sberbank, αφήνονται σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστες καθώς τους επιτρέπεται να μεταφέρουν κέρδη ή και να δανειοδοτούν τις μητρικές τράπεζες στη Ρωσία. Η πιο σημαντική, όμως, λεπτομέρεια είναι ότι οι κυρώσεις που ανακοίνωσε η Ευρώπη θα ισχύσουν για μόλις 90 ημέρες και στη συνέχεια θα επανεξεταστούν, σύμφωνα με τα ανακοινωθέντα. Αυτό εξυπηρετεί δύο σκοπούς: ◆ Να περιοριστεί ο όποιος πανικός στο ρωσικό τραπεζικό σύστημα (μια και μόνο η ιδέα του πανικού θα είχε παγκόσμιες συνέπειες). ◆ Να δοθούν κίνητρα στον Πούτιν ώστε εν τέλει να έρθει πιο κοντά σε μια συμφωνία για την Ουκρανία. Πολύ πριν εκπνεύσει το ένα έτος του ρωσικού εμπάργκο... Ουσιαστικά ο στόχος των ευρωπαϊκών κυρώσεων είναι να επιφέρουν μεν ένα πλήγμα στη Ρωσία, αλλά μετριάζοντας όσο είναι εφικτό τον κίνδυνο αστάθειας στην οικονομία της Ευρώπης, σε μία κρίσιμη στιγμή για την ευρωζώνη, καθώς ο φόβος ότι μπορεί να «γλιστρήσει» σε ένα σπιράλ αποπληθωρισμού διαρκώς μεγαλώνει.
Οι όροι για διάλογο Στην πραγματικότητα, είναι τέτοια η αλληλεξάρτηση και διασύνδεση μεταξύ δυτικού - ρωσικού χρηματοπιστωτικού και εμπορικού τομέα, ώστε πολλοί οικονομολόγοι τρέμουν στην ιδέα μιας ρωσογενούς οικονομικής κρίσης, που θα σύρει την παγκόσμια οικονομία σε μια καινούργια, βιβλικών δια-
στάσεων αυτήν τη φορά, ύφεση. Ακριβώς για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο, πολλοί υψηλά ιστάμενοι Γερμανοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων και η καγκελάριος Μέρκελ, ελπίζουν ότι τελικά θα καταφέρουν να αρχίσουν ξανά συνομιλίες με τη ρωσική πλευρά σχετικά με τη μοίρα της Ουκρανίας. Πριν από την κατάρριψη του μαλαισιανού αεροσκάφους, άλλωστε, το Βερολίνο βρισκόταν ήδη σε διάλογο με τη Μόσχα για το περίγραμμα μιας πιθανής συμφωνίας, και μάλιστα με αισιόδοξες προοπτικές επίτευξής της. Με τρία σημεία - κλειδιά του διαλόγου: ◆ Την αμετακίνητη θέση της Ρωσίας να αναγνωριστεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Κριμαία σχετικά με τη βούληση του πληθυσμού να ενωθεί με τη Ρωσία. ◆ Ως αντάλλαγμα η Ρωσία θα διακόψει τη στήριξη των ρωσόφωνων ανταρτών στην ανατολική Ουκρανία και επίσης θα αποζημιώσει το Κίεβο για τις απαιτήσεις του στην Κριμαία. Μάλιστα, το υπό συζήτηση ποσό στις συνομιλίες Βερολίνου - Μόσχας ήταν 1 δισ. δολάρια ή και παραπάνω. ◆ Τέλος, Ρωσία και Ουκρανία θα επιχειρούσαν να επαναδιαπραγματευτούν μια μακροπρόθεσμη συμφωνία για παροχή φυσικού αερίου. Το Κίεβο δεν ήταν ενθουσιασμένο με αυτούς τους όρους, όμως η Μόσχα είχε δείξει ότι θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση διαπραγματεύσεων για μια μελλοντική συμφωνία. Όλα αυτά, όμως, «πάγωσαν» μετά την κατάρρευση του Μπόινγκ. Η Ευρώπη ελπίζει διακαώς να ξαναρχίσει ο διάλογος σε περίπου 90 ημέρες. Στην περίπτωση που αυτό δεν συμβεί και υπάρξει παράταση μέτρων και αντιμέτρων, οι ευρωπαϊκές αλλά και οι παγκόσμιες αγορές ίσως πρέπει να προσδεθούν για επερχόμενες σοβαρές αναταράξεις. Και δεν χρειάζεται να πούμε τι μπορεί να σημαίνει αυτό και για μια οικονομία που παραπαίει, όπως η ελληνική... Το εμπάργκο, λοιπόν, στα «δυτικά» αγροτικά προϊόντα από τη Ρωσία, και οι όποιες συνέπειες, είναι μάλλον ο... πρόλογος απ’ όλα όσα ενδέχεται να συμβούν, αν η ένταση συνεχιστεί. Έτσι κι αλλιώς εκεί που διακυβεύονται τα κολοσσιαία συμφέροντα είναι στο ενεργειακό. Αν εκεί τα «σπάσουν» οριστικά οι υπερδυνάμεις, τότε η κατάσταση δύσκολα θα μαζεύεται...
Θέματα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
31
www.topontiki.gr
Σουλτάνος όνομα και πράμα Ο Ερντογάν θριάμβευσε... χωρίς αντίπαλο Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιβεβαίωσε στην κάλπη της Κυριακής τον χαρακτηρισμό «σουλτάνος» με ένα ποσοστό 53% της λαϊκής ψήφου που τον εξέλεξε πρόεδρο της Τουρκίας. Οι γιγαντιαίες κινητοποιήσεις της προηγούμενης περιόδου δεν τον κλόνισαν, ενώ η κεμαλική αντιπολίτευση αποδείχθηκε ελάχιστη ως απειλή. Φυσικά το πρώτο μεγάλο ζήτημα είναι πώς ο πανίσχυρος πρόεδρος της γείτονος θα διαχειριστεί την εξουσία του.
Ή
δη, άρχισαν να χτυπάνε τα τέλια με το Ισραήλ, καθώς Τούρκοι ακτιβιστές αποφάσισαν, τέσσερα χρόνια μετά τη σφαγή στο πλοιάριο «Μαβί Μαρμαρά» και τη διπλωματική ρήξη με το Ισραήλ, να ξαναπάνε στη Γάζα, την ώρα που ο Ερντογάν κατηγορεί το Ισραήλ για «γενοκτονία» και «κρατική τρομοκρατία» λέγοντας ότι «έχει ξεπεράσει τον Χίτλερ σε βαρβαρότητα». Με δεδομένο ότι η μεσανατολική πολιτική της Τουρκίας την εξέθεσε τα τελευταία χρόνια σε πολλά μέτωπα ταυτοχρόνως με συνέπεια να μην αποσπάσει διπλωματικά κέρδη και να μην αυξήσει την επιρροή της στην εύθραυστη αυτή περιοχή, θα πρέπει να περιμένουμε για να δούμε αν η προηγούμενη στρατηγική, εμπνεύσεως του Αχμέτ Νταβούτογλου, θα υποστεί αναθεώρηση. Μια από τις επείγουσες προτεραιότητες για τον νέο πρόεδρο της Τουρκίας είναι η συνταγματική αλλαγή, που θα του δώσει περισσότερες και πιο ουσιαστικές εξουσίες.
Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να ενισχύσει τη σχέση του με το κουρδικό στοιχείο της χώρας, το οποίο προσβλέπει σε αναγνώριση περισσότερων δικαιωμάτων – άλλωστε με αυτό το αίτημα φαίνεται ότι σημαντική μερίδα των Κούρδων του έδωσε την ψήφο του στην προεδρική εκλογή. Κρίσιμη επίσης πρέπει να θεωρείται η περαιτέρω εξομάλυνση των σχέσεων της Τουρκίας με τους Κούρδους του Ιράκ, η οποία θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ασφαλιστική δικλίδα έναντι των κινδύνων από τη διαφαινόμενη διάλυση της πολύπαθης χώρας, αλλά και να προσφέρει στον Ερντογάν πρόσβαση στις πετρελαιοφόρες περιοχές του ιρακινού Κουρδιστάν. Όμως ο Ερντογάν έχει κατ’ επανάληψη χρησιμοποιήσει την εξωτερική πολιτική με το βλέμμα στο εσωτερικό της Τουρκίας και με στόχο την αύξηση της πολιτικής του επιρροής. Ως εκ τούτου κάθε πρόβλεψη θα πρέπει να θεωρείται παρακινδυνευμένη, καθώς ο ίδιος συχνά δείχνει απολύτως προσηλωμένος
ΕρωτΗματα για την επΟμενη φΑση της ΤουρκΙας
στην παγίωση και επέκταση της προσωπικής ισχύος του, με όλους τους κινδύνους βεβαίως που περικλείει μια τακτική όπως αυτή. Όσο για τα ελληνοτουρκικά, ο Ερντογάν δεν αφίσταται των παραδοσιακών θέσεων της Τουρκίας και συνεπώς είναι πάρα πολύ δύσκολο να μιλήσουμε για προοπτική περιστολής των τουρκικών απαιτήσεων στο Αιγαίο και τη Θράκη, ενώ είναι αμφίβολο το αν θα επέλεγε να κάνει μερικά βήματα πίσω προκειμένου να «διευκολύνει» κάποιου είδους λύση του Κυπριακού.
Η Ελλάδα ως οικόπεδο και αποικία Ένα βιβλίο για τα πέντε χρόνια κρίσης
Πέντε χρόνια μετά το ξέσπασμα της ελληνικής κρίσης βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρωτοφανή – για κοινωνίες που αντιμετωπίζουν τέτοιες καταστάσεις – αντίφαση: Παράλληλα με την αγανάκτηση και την οργή που θεριεύει εντός της ελληνικής κοινωνίας, βαθαίνει και η ιδεολογική σύγχυση, ενώ το επίπεδο της δημόσιας συζήτησης για τον χαρακτήρα, τις διαστάσεις και τις συνέπειες της κρίσης παραμένει απίστευτα χαμηλό. Η διάσταση της πνευματικής και πολιτιστικής παρακμής είναι αποφασιστική για να κατανοήσουμε γιατί η χώρα μας σήμερα έχει εγκλωβιστεί σε πλήρες αδιέξοδο – ενώ ακόμη και οι δυνάμεις που αξιώνουν την υπέρβασή του αδυνατούν προς το παρόν να συνεισφέρουν μια αξιόπιστη εναλλακτική λύση. Γι’ αυτό, όπως υποστηρίζει ο Γιώργος Ρακκάς στο βιβλίο του «Οικόπεδο και αποικία – Η Ελλάδα στο τέλος της μεταπολίτευσης», το οποίο κυκλοφορεί από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις, δίπλα στην οργή και την αγανάκτηση για τη θέση στην οποία έχει περιέλθει ο ελληνικός λαός, απαιτείται μια βαθιά πνευματική και πολιτιστική επανάσταση που θα του επιτρέψει εκ νέου να αξιώσει την αυτοκυβέρνησή του ενάντια στην κολοσσιαία ολιγαρχική εκτροπή που συντελείται στο πλαίσιο της αποικίας χρέους.
Το να συνειδητοποιήσουμε τα αίτια και τα χαρακτηριστικά αυτής της κρίσης, πέρα από τις αποσπασματικές αφηγήσεις που αναδύθηκαν τα πέντε αυτά χρόνια της σύγχυσης και του σοκ, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση γι’ αυτήν τη μεγάλη πνευματική αλλαγή. Τα κύρια υλικά του εκσυγχρονιστικού εθνομηδενιστικού αφηγήματος, που κυριάρχησε στη χώρα μας κατά την ύστερη μεταπολίτευση – και την οδήγησε εν τέλει στην καταστροφή – ήταν: προσαρμογή στην επελαύνουσα παγκοσμιοποίηση, ευρωκεντρισμός, αποδοχή του νεο-οθωμανισμού διά της ελληνοτουρκικής φιλίας, εξύμνηση μιας υποτιθέμενης τριτογενοποιημένης οικονομίας που στηρίζεται κατ’ εξοχήν στον τουρισμό, διασπάθιση των ευρωκονδυλίων στους «εθνικούς εργολάβους» και βέβαια απλήρωτη εργασία των ξένων εργατών. Όταν ο καθρέφτης της επίπλαστης ευημερίας ράγισε μέσα στον πάταγο και την οχλοβοή της ολοκληρωτικής ελληνικής κρίσης η πραγματικότητα εκδικήθηκε και οι εκσυγχρονιστικοί μύθοι μεταμορφώθηκαν στο αντίθετό τους: Η παγκοσμιοποίηση αποκαλύφθηκε ως ένας χαοτικός, ασταθής πολυπολικός κόσμος, η Ε.Ε. εμφάνισε το πραγματικό της πρόσωπο, αυτό της γερμανικής Ευρώπης, η ελληνοτουρκική φι-
λία μεταβλήθηκε σε ανοιχτή αξίωση του φασιστικού τουρκικού κράτους να μεταβάλει τη Βαλκανική σε χώρο υψηλής τουρκικής ευθύνης. Και η ελληνική «οικονομία του ευρώ», που εγκαινίασαν πανηγυρίζοντας οι Σημίτης - Στουρνάρας – Παπαδήμος, σε ένα θνήσκον παράσιτο, που εξαρτάται από τους ξένους δανειστές και είναι έτοιμο να παραδοθεί σε αυτούς για να βιώσει σαρωτικούς κοινωνικούς μετασχηματισμούς. Το εν λόγω βιβλίο πραγματεύεται τις βασικές παραμέτρους του κόσμου μέσα από τον οποίο αναδύεται η Ελλάδα ως «αποικία χρέους». Ξεκινάει από την παγκόσμια κατάσταση, περνάει στη «γερμανική Ευρώπη» και τη νέο-οθωμανική Τουρκία. Προχωράει σε μια κοινωνικο-πολιτική ακτινογραφία της Ελλάδας του εκσυγχρονισμού και στο πώς αυτή εν τέλει μετασχηματίζεται σήμερα στη φτωχοποιημένη αποικία χρέους. Και καταλήγει στην πραγμάτευση των κεντρικών κατευθύνσεων ενός προτάγματος εθνικής ανεξαρτησίας, κοινωνικής δικαιοσύνης, οικολογίας, άμεσης δημοκρατίας - πολιτιστικής και παραγωγικής αναγέννησης. Για ένα ολικό απελευθερωτικό ελληνικό κίνημα του 21ου αιώνα, που θα απαντήσει καταφατικά στο δίλημμα «αντίσταση ή εξαφάνιση».
32 Κόσμος Το πιο επικίνδυνο χαρμάνι μίσους... Για τους Εβραίους της Ευρώπης η κριτική στην πολιτική του Ισραήλ και την πρακτική της, όπως τώρα στη Γάζα, είναι απόλυτα θεμιτή και δεν θεωρείται αντισημιτισμός. Βρίσκονται αντιμέτωποι, όμως, όπως ισχυρίζονται και οι ίδιοι άλλωστε, με μια νέα μορφή αντισημιτισμού, καθώς το μίσος για το Ισραήλ χρησιμοποιείται ως κάλυψη για το μίσος εναντίον όλων των Εβραίων. Μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι τις δύο τελευταίες εβδομάδες χιλιάδες Ισραηλινοί διαδήλωσαν – κι όχι μόνο μία φορά – στο Τελ Αβίβ για τη Γάζα, ενώ ο αριθμός των διαδηλωτών που βρέθηκαν στους δρόμους για να υπερασπιστούν τον πόλεμο ήταν ασφαλώς μικρότερος. Υπάρχει, όμως, μια άμεση σύνδεση μεταξύ των θηριωδιών του Ισραήλ στη Γάζα, της αναζωπύρωσης του αντισημιτισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και της πραγματικότητας ότι οι Εβραίοι της Ευρώπης, η αρχαιότερη ευρωπαϊκή μειονότητα, αρχίζουν να εγκαταλείπουν τη Γηραιά Ήπειρο. Οι υπηρεσίες πληροφοριών, μάλιστα, εκ-
φράζουν και φόβους για ενδεχόμενη μελλοντική απειλή από νεαρούς Ευρωπαίους μουσουλμάνους που αυτή τη στιγμή μάχονται στη Συρία. Φοβούνται ότι κάποιοι από αυτούς θα επιστρέψουν με σκοπό να εμπλακούν σε τρομοκρατικά χτυπήματα εναντίον, μεταξύ άλλων, και Εβραίων. Εβραϊκά σχολεία και συναγωγές σε όλη την Ευρώπη θεωρούνται στόχοι υψηλής επικινδυνότητας και λαμβάνουν έξτρα προστασία. Αυτήν τη στιγμή, λοιπόν, στην Ευρώπη αρχίζουν να διασταυρώνονται τρεις πολύ επικίνδυνες τάσεις: ◆ Ο βίαιος εθνικισμός, που περιλαμβάνει και φαινόμενα νεοναζισμού. ◆ Ο παραθρησκευτικού τύπου συνωμοσιολογικός και λαϊκίστικος αντισημιτισμός. ◆ Και ο ριζοσπαστικός ισλαμισμός στις μουσουλμανικές μειονότητες. Το χαρμάνι που θα προκύψει, αν αυτά τα τρία ρεύματα συνεχίσουν να δυναμώνουν, θα αναστατώσει τις κοινωνίες της Ευρώπης με πολλούς τρόπους. Η προστασία των Εβραίων της Γηραιάς Ηπείρου είναι ένα, αλλά όχι το μοναδικό, τεστ αντοχής για τη δημοκρατία στις ευρωπαϊκές χώρες. Αν το πνεύμα της ανοχής και της πολυπολιτισμικότητας εξαφανιστεί, οι Εβραίοι δεν θα είναι οι μόνοι που θα αναγκαστούν να φύγουν άρον άρον.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Παγκόσμια αύξηση του αντισημιτισμού Παρότι οι Εβραίοι δεν εγκρίνουν την αιματοχυσία στη Γάζα
Η αιματοχυσία στη Γάζα και τα σκηνικά φρίκης από τα δεκάδες νεκρά παιδιά στα χαλάσματα της Παλαιστίνης ξεσηκώνουν την παγκόσμια κοινή γνώμη κατά της κυβέρνησης του Ισραήλ. Με συνέπεια, μέσα σ’ αυτό το κλίμα να φουντώνει, παράλληλα, ακόμα περισσότερο και ο αντισημιτισμός, σκορπώντας ανησυχία στους Εβραίους που ζουν ειδικά στην Ευρώπη.
Η
σκληρή στάση της ισραηλινής κυβέρνησης, που επιλέγει τον ακραίο δρόμο των όπλων και της βίας με κάθε κόστος, συμβάλλει κι αυτή στη στοχοποίηση σε βάθος χρόνου των ίδιων των απανταχού Εβραίων από εξτρεμιστικά άκρως επικίνδυνα στοιχεία που επενδύουν στο μίσος. Αυτή η κατάσταση έχει συνέπεια οι Εβραίοι όλης της Γης, σημαντικό ποσοστό των οποίων δεν συμφωνεί μ’ αυτά που γίνονται στην Παλαιστίνη, να βλέπουν 70 χρόνια μετά το Ολοκαύτωμα να αναβιώνει για τα καλά το «παλαιότερο» μίσος του κόσμου. Οι δύο πόλοι αντισημιτισμού, που έχουν αποκτήσει εκρηκτικές διαστάσεις, είναι από τη μια πλευρά η άνοδος της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη κι από την άλλη οι απάνθρωποι τζιχαντιστές τύπου ΙΚΙΛ στη Μέση Ανατολή. Και μέσα σ’ αυτό το τεταμένο κλίμα πάει η ίδια η κυβέρνηση του Ισραήλ να ρίξει κι άλλο λάδι στη φωτιά. Ειδικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η πολιτική του Ισραήλ και το σοκαριστικό σφυροκόπημα της Γάζας φουντώνουν τον αντισημιτισμό σε τέτοιο βαθμό ώστε να φτάνει πια στο ανοιχτό μίσος κατά όλων των Εβραίων, παρά το γεγονός ότι πολλοί εξ αυτών είναι αντίθετοι με τον ισραη-
Εγκαταλειπουν τη Γαλλια λογω των ποσοστων τησ λεπεν
λινό εθνικισμό και τάσσονται ξεκάθαρα υπέρ ενός ανεξάρτητου και κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους.
Φεύγουν από την Ευρώπη! Έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) κατέγραψε τον περασμένο Νοέμβριο ότι το 29% των Εβραίων της Ευρώπης έχουν αποφασίσει ή σκέφτονται σοβαρά να εγκαταλείψουν τη Γηραιά Ήπειρο γιατί δεν αισθάνονται ασφαλείς. Το 76% των ερωτηθέντων, μάλιστα, θεωρεί ότι ο αντισημιτισμός έχει ενταθεί την τελευταία πενταετία, κυρίως σε Γαλλία, Ουγγαρία και Βέλγιο. Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών του περασμένου Μαΐου είναι εύλογο να έχουν γιγαντώσει την ανησυχία. Ειδικά στη Γαλλία, η ατμόσφαιρα είναι ακόμα πιο βαριά μετά τα ποσοστά της Λεπέν. Μην ξεχνάμε ότι εκεί υπάρχει η μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα, αλλά ταυτόχρονα και η μεγαλύτερη μουσουλμανική μειονότητα στην Ευρώπη. Από το 2012 κιόλας 2.000 Γαλλοεβραίοι επέλεξαν να φύγουν από τη χώρα ύστερα από βίαια περιστατικά αντισημιτισμού. Το 2013, ύστερα από την επίθεση σε εβραϊκό σχολείο στην Τουλούζη με επτά νεκρούς, ακόμα 3.289 Γαλλοεβραίοι πέρασαν τα σύνορα αναζητώντας πιο φιλόξενους τόπους. Το 2014, όμως, αναμένεται ρεκόρ. Ήδη το πρώτο τρίμηνο, πριν από τις ευρωεκλογές, 1.778 Γαλλοεβραίοι μετανάστευσαν. Σύμφωνα, μάλιστα, με εκτιμήσεις του αντιπροέδρου του Παγκόσμιου Εβραϊκού Συμβουλίου Ροζέρ Κουκιερμάν, το
Τα αεροπλάνα κοστίζουν περισσότερο από έναν Φυσικά, το ότι οι φασιστικού τύπου «τυφλές» γενικεύσεις, όπως ο αντισημιτισμός, είναι ολέθριες δεν σημαίνει ότι η παγκόσμια κοινή γνώμη είναι υποχρεωμένη να εγκρίνει ή να ανεχτεί τους δεκάδες εκατοντάδες άμαχους σκοτωμένους Παλαιστίνιους, τα διαμελισμένα παιδιά και την απάνθρωπη απαγόρευση πρόσβασης σε φάρμακα, τροφή, νερό... Αυτό, όμως, που επισημαίνουμε είναι κάτι διαφορετικό. Ότι η ιμπεριαλιστική στάση του Ισραήλ, ειδικά στο συγκεκριμένο τάιμινγκ, αξιοποιείται ως ιδανικό λίπασμα όχι μόνο από τη Χαμάς, που ενισχύεται στην Παλαιστίνη, αλλά, κυρίως, απ’ όσους «πουλάνε» μίσος και αντισημιτισμό σε Ευρώπη, ΗΠΑ, Μέση Ανατολή.
Έρευνα που πραγματοποίησε η Gallup στις 23.7.2014 στις – παραδοσιακά φίλα προσκείμενες στο Ισραήλ – ΗΠΑ δείχνει ότι η πλειονότητα των Αμερικανών μεταξύ 18-30 ετών θεωρεί τις ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα «αδικαιολόγητες». Το 70%, μάλιστα, των 7 εκατομμυρίων Αμερικανοεβραίων τάσσεται υπέρ της λύσης των δύο κρατών, δηλαδή της δημιουργίας ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Στις ΗΠΑ, το κόμμα των Δημοκρατικών τολμά τελευταία να τηρεί μια πιο κριτική στάση απέναντι στην κυβέρνηση του Ισραήλ, σε αντίθεση με τους Ρεπουμπλικανούς, που γίνονται περισσότερο υποστηρικτικοί. Το Ισραήλ, βέβαια, δεν είναι δυνατόν να μην γνωρίζει ότι προς την
Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
33
Ελληνική πρωτιά
2014 αναμένεται να εγκαταλείψουν τη Γαλλία περισσότεροι από 6.000 τρομαγμένοι Εβραίοι με όσα έχουν γίνει: Στις 13.7.2014 χιλιάδες κόσμου διαδήλωναν στο Παρίσι κατά των ισραηλινών βομβαρδισμών της Γάζας. Η διαδήλωση, όμως, έγινε σύντομα εξαιρετικά βίαιη, κυρίως ενάντια στους Εβραίους γενικώς και αδιακρίτως. Πολλοί από τους παγιδευμένους Εβραίους διασώθηκαν από την αστυνομία από βέβαιο λιντσάρισμα. Δύο εβδομάδες αργότερα, μια ομάδα 400 ατόμων επιτέθηκε σε συναγωγή και εβραϊκά μαγαζιά στο βόρειο Παρίσι φωνάζοντας το σύνθημα «θάνατος στους Εβραίους». Ο αρχισυντάκτης του «Jewish Chronicle» τόνισε ότι «οι άνθρωποι αυτοί δεν έγιναν στόχος επειδή υποστήριζαν την ισραηλινή κυβέρνηση, αλλά μόνο και μόνο επειδή ήταν Εβραίοι». Στις 24.5.2014 τέσσερις άνθρωποι δολοφονήθηκαν στο Εβραϊκό Μουσείο στις Βρυξέλλες. Ο συλληφθείς Μεχντί Νεμούς ήταν τζιχαντιστής εκπαιδευμένος στη Συρία. Την επόμενη ημέρα τα αποτελέσματα των ευ-
1
η κυβερνηση του ισραηλ ριχνει λαδι στη φωτια
2
ρωεκλογών ανέδειξαν ακροδεξιά – σε κάποιες περιπτώσεις και νεοναζιστικά – κόμματα με μεγάλα ποσοστά σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Στη Γαλλία, οι επιθέσεις και οι βανδαλισμοί κατά Εβραίων σημείωσαν αύξηση της τάξης του 40% το 2014 σε σχέση με το 2013. Στις 9.6.2014 τα σπίτια σε εβραϊκή γειτονιά στο Παρίσι σημαδεύτηκαν με το άστρο του Δαβίδ. Στο Βέλγιο, ο ιδιοκτήτης ενός καφέ ανάρτησε πρόσφατα πινακίδα που έγραφε «τα σκυλιά είναι καλοδεχούμενα, αλλά απαγορεύεται η είσοδος σε Εβραίους». Μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, ο γνωστός Αμερικανοεβραίος δημοσιογράφος Τζέφρεϊ Γκόλντμπεργκ τουιτάρισε: «Σε ποιο ακριβώς σημείο πρέπει οι Εβραίοι των ΗΠΑ και του Ισραήλ να πούνε στους Εβραίους της Ευρώπης ότι μπορεί να έφτασε η στιγμή να φύγουν;». Λίγο αργότερα ο αντιπρόεδρος του Παγκοσμίου Εβραϊκού Συμβουλίου έκανε λόγο περί τζιχαντισμού αποκαλώντας τον «νέο ναζισμό». Οι Εβραίοι, ξανά, σε συμπληγάδες πέτρες...
3 4 5
blogger... κατεύθυνση που γέρνει το ρεύμα της κοινής γνώμης είναι υποχρεωμένες, έως ένα βαθμό, να στραφούν τελικά και οι (δημοκρατικές τουλάχιστον) κυβερνήσεις. Και η σαφής τάση της κοινής γνώμης, πέρα από τα ακραία κι εγκληματικά στοιχεία, είναι να καταστήσει το Ισραήλ ένα κράτος - παρία, έξω από τις αξίες και τις πρακτικές της παγκόσμιας κοινωνίας. Έτσι, κάμποσες «δεξαμενές σκέψεις» του Ισραήλ προτείνουν πια διάφορους πρακτικούς τρόπους «περιορισμού της ζημιάς» στο προφίλ της χώρας. Μία από αυτές, το Ινστιτούτο Reut, προτείνει τη δημιουργία ενός φιλο-ισραηλινού δικτύου που θα προμοτάρει τις απόψεις της χώρας και διάφορα χάπενινγκ με μηνύματα περί προοδευτικότητας της ισραηλι-
νής κοινωνίας. Ένα άλλο, το JPPI, προτείνει κάποια από τα δισεκατομμύρια που το Ισραήλ δαπανά στην ασφάλειά του (17,5 δισ. δολάρια) να δοθούν στο υπουργείο Εξωτερικών με σκοπό τη βελτίωση των διεθνών σχέσεων της χώρας. Όλοι, πάντως, οι Ισραηλινοί «συμβουλάτορες» συγκλίνουν στο ότι η εικόνα του Ισραήλ πρέπει να προβληθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στη διεθνή κοινή γνώμη και τα social media για να αλλάξει κάπως το κλίμα. Όπως, άλλωστε, είπε κι ένας εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, «τα αεροπλάνα κοστίζουν περισσότερο από έναν blogger». Ωστόσο, ακόμη κι όλα αυτά τα επικοινωνιακά τρικ δεν είναι δυνατόν να κλείσουν τα μάτια της ανθρωπότητας για να μην δει τα νεκρά παιδιά στη Γάζα...
Ύστερα απ’ όλα αυτά, το Ευρωπαϊκό Εβραϊκό Συμβούλιο (EJC) δημιούργησε πρόσφατα το σάιτ sacc.eu, που παρέχει συμβουλές και οδηγίες σε περίπτωση επίθεσης. Σε έρευνα, εξάλλου, που πραγματοποιήθηκε από εβραϊκό φορέα (ADL) σε δείγμα 53.000 ενηλίκων από 102 χώρες, το 26% βρέθηκε να έχει βαθιά αντισημιτικές απόψεις. Τα υψηλότερα ποσοστά σκληροπυρηνικού αντισημιτισμού διεθνώς καταγράφονται, όπως είναι αναμενόμενο, στον αραβικό κόσμο (Παλαιστίνη 93%, Ιράκ 92%). Η αρνητική έκπληξη, όμως, έρχεται από τις μετρήσεις στην Ευρώπη, όπου στην πρώτη θέση, και με διαφορά, βρίσκεται η Ελλάδα, με ποσοστά αντισημιτισμού στο 69%. Όσον αφορά τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, ο αντισημιτισμός είναι στα υψηλότερα επίπεδα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο: Στην Πολωνία με 45%, στην Ουγγαρία με 41%, στη Γαλλία με 37% και στο Βέλγιο με 27%. Τα μικρότερα ποσοστά τα συναντάει κανείς σε Ολλανδία (5%) και Σουηδία (4%). Στη Βρετανία, τα ποσοστά δεν είναι υψηλά και βρίσκονται στο 8%, όμως τα τελευταία 24ωρα έχει ξεσπάσει σάλος με όσα αποκαλύφτηκαν για στέλεχος του ευρωφοβικού Ukip του Νάιτζελ Φάρατζ. Σε ομιλία του ο Μπιλ Έθεριτζ χαρακτήρισε τον Χίτλερ «σπουδαίο ρήτορα» και «πηγή έμπνευσης για τους νέους» σοκάροντας τους πάντες. Το εθνικιστικό κόμμα του, μάλιστα, τον υπερασπίστηκε!
Πάνε Βερολίνο... Μετά τις συνεχιζόμενες επιθέσεις σε Εβραίους, η Κνεσέτ, το ισραηλινό Κοινοβούλιο, κάλεσε σε σύσκεψη Ευρωπαίους διπλωμάτες. Ο βουλευτής Χασόν είπε ότι, αν οι ευρωπαϊκές χώρες δεν καταφέρουν να προστατέψουν τους Εβραίους που ζουν σε αυτές, θα το κάνει το ισραηλινό κράτος. Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών σε χώρες όπως η Ελλάδα, με τη νεοναζιστική Χρυσή Αυγή, και η Ουγγαρία, με το ακροδεξιό αντισημιτικό Jobbik (τον Νοέμβριο του 2012 ο βουλευτής του Jobbik, Γκιονγκόσι, ζήτησε να καταμετρηθούν οι Εβραίοι που ζουν στην Ουγγαρία και να καταγραφούν σε λίστα, καθώς «αποτελούν κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια της χώρας»), τα συντριπτικά ποσοστά της Λεπέν, ο πατέρας της οποίας χαρακτήρισε τους θαλάμους αερίων ως «μια λεπτομέρεια της Ιστορίας», αλλά και όσα καμπανάκια αφύπνισης χτυπάνε από άλλες χώρες, όπως π.χ. η Αυστρία με το πρωτοφανές 29% πρόσφατου γκάλοπ στο ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων, δείχνουν ότι τα πράγματα δεν θέλουν και πολύ να ξεφύγουν, αν δεν έχουν ήδη ξεφύγει. Πάντως, το κάποτε εφιαλτικό για τους Εβραίους Βερολίνο είναι σήμερα η φιλικότερη πόλη της Ευρώπης γι’ αυτούς, διαθέτοντας μια από τις πιο γρήγορα αναπτυσσόμενες εβραϊκές κοινότητες. Η οποία ολοένα και μεγαλώνει από τους «περιπλανώμενους Ιουδαίους» της Ευρώπης...
34 Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Το ψωμί... ψωμάκι Η ακρίβεια τσακίζει τις τελευταίες αντοχές των ελληνικών νοικοκυριών
ξης του 11% για τους οικιακούς πελάτες με κατανάλωση έως 800 κιλοβατώρες το τετράμηνο και μειώσεις έως 3,4% στα τιμολόγια της ΔΕΗ για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και για την ηλεκτροδότηση κοινόχρηστων χώρων, οι οποίες ισχύουν από τις 25 Ιουλίου 2014. Τα οικιακά τιμολόγια για όσους έχουν κατανάλωση μεγαλύτερη από 800 κιλοβατώρες, το νυχτερινό τιμολόγιο όπως και το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο παραμένουν αμετάβλητα, ενώ όσοι έχουν κατανάλωση μέχρι 800 κιλοβατώρες μπορούν, αν δεν το έχουν ήδη κάνει και εφόσον πληρούν τις λοιπές προϋποθέσεις, να ενταχθούν στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο. Τις αλλαγές στις χρεώσεις ανακοίνωσε η ΔΕΗ, σε εφαρμογή της πολιτικής για εξάλειψη των σταυροειδών επιδοτήσεων στα τιμολόγια, δηλαδή της επιβάρυνσης μιας κατηγορίας καταναλωτών σε όφελος μιας άλλης που ουσιαστικά επιδοτείται.
Η ραγδαία συρρίκνωση των εισοδημάτων των ελληνικών νοικοκυριών φθάνει και το 50%. Την ίδια ώρα, οι τιμές στα αγαθά και τις υπηρεσίες στη χώρα μας συνεχίζουν να είναι στον… Θεό!!!
Μ
άλιστα οι ψηλές τιμές στα βασικά είδη, όπως τα τρόφιμα, οι υπηρεσίες, τα μεταφορικά, τα τσιγάρα, τα φάρμακα, έχουν οδηγήσει τους Έλληνες καταναλωτές στο να «αισθάνονται» στις τσέπες τους την ακρίβεια «σκληρότερη». Και αντί να κλείσει αυτή η ψαλίδα, λόγω της κρίσης, ανοίγει συνεχώς και μάλιστα επικίνδυνα. Ακόμη και σήμερα, όπως προκύπτει από τις συγκρίσεις τιμών βασικών προϊόντων (ρύζι, λάδι, αλεύρι κ.λπ.) ανάμεσα στη χώρα μας και την υπόλοιπη Ε.Ε., η Ελλάδα εξακολουθεί να διατηρεί τον τίτλο της «πρωταθλήτριας στην ακρίβεια». Αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι η μείωση των μισθών που συνέβη το προηγούμενο διάστημα δεν ήταν αντίστοιχη και στις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών, προκαλώντας κατακόρυφη πτώση της αγορα-
στικής δύναμης των Ελλήνων καταναλωτών – η οποία βρίσκεται πλέον στα χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με τους υπόλοιπους εταίρους μας. Ειδικότερα, στη χώρα μας τα κρούσματα ακρίβειας που σαρώνουν την αγορά φαίνεται να είναι εκτός ελέγχου, όπως δείχνει έρευνα της Nielsen. Σύμφωνα με την έρευνα αυτήν, οι Έλληνες καταναλωτές αναγκάστηκαν φέτος το πρώτο τετράμηνο του χρόνου να πληρώσουν 53 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα, σε σχέση με πέρσι, για να αγοράσουν τα ίδια βασικά αγαθά. Και αντί αυτή η ανηφόρα των τιμών να σταματήσει εδώ, τα μηνύματα που παίρνουμε είναι ότι συνεχίζει και θα συνεχίζει ακάθεκτη έως και το τέλος του χρόνου. Ειδικότερα:
ΔΕΗ Έρχεται καύσωνας και στη ΔΕΗ αφού ετοιμάζουν αυξήσεις της τά-
οι τιμεσ θα συνεχισουν ν' ανεβαινουν ωσ το τελοσ του χρονου
Τσιγάρα Και ενώ το λαθρεμπόριο τσιγάρων δεν έχει συμμαζεμό, έως και τις 8 Σεπτεμβρίου 2014 θα πρέπει η ειδική επιτροπή που έχει συστήσει το υπουργείο Οικονομικών με επικεφαλής τον κ. Γιώργο Μπάφα, καθηγητή του ΕΜΠ, να παρουσιάσει τις προδιαγραφές του διαγωνισμού για την ηλεκτρονική παρακολούθηση των φορτίων τσιγάρων προκειμένου να παταχθεί το λαθρεμπόριο. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι το κόστος του διαγωνισμού που θα προκηρυχθεί αφού, σύμφωνα με πληροφορίες, μπορεί να στοιχίσει από 200.000 ευρώ μέχρι και 30 εκατ. ευρώ ανάλογα με την εταιρεία που θα αναλάβει την προμήθεια αυτών των ηλεκτρονικών ταινιών. Το κόστος μάλιστα αυτό εκτιμάται πως θα καθορίσει και το ύψος μιας νέας αύξησης της τιμής των καπνικών προϊόντων, δημιουργώντας νέα ένταση στον κλάδο της καπνοβιομηχανίας καθώς ήδη από τις αρχές Φεβρουαρίου τα πακέτα τσιγάρων έχουν επιβαρυνθεί 10 λεπτά στη λιανική τιμή τους, σε αντικατάσταση
του εισιτηρίου των 25 ευρώ στα νοσοκομεία. Η νέα αύξηση εξετάζεται να είναι 2 με 3 λεπτά στο πακέτο, που θα εξελιχθεί και σ’ αυτήν την περίπτωση λόγω ΕΦΚ (Ειδικός Φόρος Καπνού) και ΦΠΑ στα 10 λεπτά.
Φάρμακα Τα φάρμακα έγιναν φαρμάκι για τους ασφαλισμένους μετά την υπερβολική και ραγδαία αύξηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων, σύμφωνα με τους φαρμακευτικους συλλόγους, οι οποίοι καταγγέλλουν ότι μετά την Υπουργική Απόφαση οι αυξήσεις εμφανίζονται στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση στις συμμετοχές των ασφαλισμένων. Σύμφωνα με τη νέα κοστολόγηση των συνταγών του ΕΟΠΥΥ, καταργείται το ποσοστό συμμετοχής του ΕΟΠΥΥ (50%) επί της διαφοράς από την ασφαλιστική τιμή (όταν η θεραπευτική αγωγή δεν είχε στη… ζωή της το γενόσημο). Με τον νέο τρόπο κοστολόγησης, ο ασφαλισμένος θα πληρώνει τη συμμετοχή του και όλη τη διαφορά (τιμή λιανικής μείον ασφαλιστική τιμή) μέχρι το ποσό των 50 ευρώ. Όταν η διαφορά ξεπερνά τα 50 ευρώ, το ποσό που υπερβαίνει τα 50 ευρώ χρεώνεται στο ταμείο.
Τρόφιμα «Βαρύτερο» είναι το καλάθι του Έλληνα καταναλωτή σε σχέση με το καλάθι άλλων Ευρωπαίων αφού για τα ίδια αγαθά και υπηρεσίες είναι αναγκασμένος να δαπανά ακόμη και τριπλάσιο ποσοστό από τις μηνιαίες αποδοχές του συγκριτικά με τους εταίρους του. Μάλιστα καμία ελάφρυνση δεν έφερε στις τσέπες των καταναλωτών η πολύκροτη επιμήκυνση στη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος, τρεις μήνες μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, μέσα σε έναν χρόνο τα γαλακτοκομικά και τα αυγά αύξησαν την τιμή τους κατά 2,6% ενώ το νωπό παστεριωμένο γάλα κατά 4,46%, αποδεικνύοντας ότι
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
η επίμαχη διάταξη όχι μόνο δεν μείωσε την τιμή, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις την αύξησε κιόλας. Σήμερα, όλες οι μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες, εξαιρουμένων των συνεταιριστικών, πωλούν πλέον στα ράφια των σούπερ-μάρκετ γάλα 7 ημερών, χωρίς ωστόσο να κάνουν μείωση στην τιμή – μάλιστα μία εταιρεία έχει κάνει και αύξηση. Από την πλευρά τους οι κτηνοτρόφοικαταγγέλλουν ότι από την ψήφιση του νόμου και μετά οι τιμές παραγωγού έχουν μειωθεί κατά 4 λεπτά το κιλό, καθώς και ότι οι γαλακτοβιομηχανίες έχουν αρχίσει αθρόες εισαγωγές γάλακτος. Έτσι, υψηλές τιμές καταγράφονται στη χώρα μας και στο νωπό γάλα του ενός λίτρου, το οποίο πωλείται προς 1,22 ευρώ, όταν στην Ισπανία έχει 1,02 ευρώ και τη Γαλλία 1,17 ευρώ. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η ακριβότερη χώρα στο γάλα με τιμή 1,47 ευρώ. Εν τω μεταξύ από την 1η Αυγούστου ξεκίνησαν και οι έλεγχοι για το ψωμί, με βάση τη διάταξη που προβλέπει υποχρεωτικό ζύγισμα του ψωμιού και επιβολή κυρώσεων στους παραβάτες, την οποία πώς και πώς περίμενε ο Γιακουμάτος!!!
Πιο συγκεκριμένα, το υπουργείο Ανάπτυξης εκτιμά ότι με τον τρόπο αυτόν η φραντζόλα των 350 γρ. θα διατίθεται σε ένα εύρος τιμής από 0,50 ευρώ έως 0,70 ευρώ. Μάλιστα ζητά από τους καταναλωτές να απαιτούν να ζυγίζεται το ψωμί ώστε να αξιοποιούν το δικαίωμά τους να πληρώνουν το ακριβές αντίτιμο για την ποσότητα που αγοράζουν. Εδώ βέβαια πρέπει να επισημαίνουμε στον υφυπουργό ότι, εκτός από τα αρτοποιεία, πρέπει να κοιτάξει λίγο και τα σούπερ-μάρκετ που έχουν το ψωμί για τοστ ακριβότερο ακόμη και κατά 80% σε σχέση με χώρες της Ευρώπης. Εδώ πωλείται προς 2,20 ευρώ η συσκευασία των 480 με 500 γρ. ενώ στην Αγγλία είναι στα 1,22 ευρώ, στην Ισπανία διατίθεται προς 1,49 ευρώ και στη Γαλλία 1,38 ευρώ. Όσο για το καλάθι της νοικοκυράς εκεί οι έμμεσοι φόροι το καθιστούν εξαιρετικά ακριβό, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Kαταναλωτικών Aγαθών (IEΛKA). Ειδικότερα, για 20 προϊόντα ο Έλληνας καταναλωτής πληρώνει 42,06 ευρώ, ενώ αν αφαιρεθεί ο
Γεράσιμε, πες αλεύρι...
η ρημαγμενη ελλαδα ακριβοτερη χωρα στην ε.ε.
ΦΠA τότε το κόστος πέφτει στα 36,30 ευρώ. Δηλαδή ακριβότερη με διαφορά από τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. είναι η χώρα μας σε μια σειρά από προϊόντα, σύμφωνα με τελευταία στοιχεία της Eurostat, όπως τα τυροκομικά στα οποία κατέχει την πρώτη θέση και είναι κατά 31,5% ακριβότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Περί το 30% είναι επίσης στα δημητριακά, το ρύζι, το λάδι, το αλεύρι, τα αυγά, το βούτυρο, τον καφέ, το χαρτί υγείας, τα αναψυκτικά κ.ά.
Μεταφορικά - εισιτήρια - διόδια Η αύξηση της τιμής των διοδίων κάνει απαγορευτικό το ταξίδι με αυτοκίνητο. Σύμφωνα με τη νέα ανατίμηση, μόνο στους πολυσύχναστους αυτοκινητοδρόμους της Πελοποννήσου και ιδιαίτερα στο σκέλος Αθηνών - Κορίνθου, οι οδηγοί καλούνται
35
να καταβάλουν αυξημένα διόδια και στις δύο κατευθύνσεις των σταθμών της Ελευσίνας και του Ισθμού, ενώ έχουν προστεθεί και λειτουργούν πλευρικοί σταθμοί διοδίων για την απαγόρευση της χρήσης του επαρχιακού δικτύου χωρίς επιβάρυνση. Αν, μάλιστα, συνυπολογιστεί η κατακόρυφη αύξηση της τιμής των καυσίμων, με τη διόγκωση των φόρων, γίνεται αντιληπτό ότι τα τελευταία χρόνια το μεταφορικό κόστος στην Ελλάδα πολλαπλασιάστηκε, εις βάρος βέβαια του καταναλωτή, ο οποίος ως τελευταίος κρίκος της αλυσίδας πληρώνει όλα τα σπασμένα. Την ίδια ώρα το κόστος των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων ξεπερνά τα 500 ευρώ για μια οικογένεια που θα ταξιδέψει με αυτοκίνητο σε κάποιον νησιωτικό προορισμό.
36
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Φωτιά το νέο ασφαλιστικό Τέλος στο δικαίωμα κατοχύρωσης σύνταξης σε χαμηλότερες ηλικίΜε έντονο άρωμα τρόικας για τον τερματισμό των πρόωρων συντάξεων κάτω των 62 ετών, με ενδεχόμενο κατάργησης ακόμα και της δυνατότητας κατοχύρωσης σύνταξης σε χαμηλότερη ηλικία μέσω της αναδρομικής αναγνώρισης πλασματικών ετών, δρομολογείται το νέο ασφαλιστικό που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας με οδηγό τις προτάσεις του ΚΕΠΕ για τις ενοποιήσεις ταμείων και τις διαπιστώσεις που κάνει ο Οργανισμός για το καθεστώς συνταξιοδότησης στο προσχέδιο που έχει παραδώσει στον Γ. Βρούτση.
Α
πό τις αλλαγές που έχουν ήδη δρομολογηθεί από το υπουργείο Εργασίας και τελούν υπό την τελική έγκριση της τρόικας είναι: ♦ Οι μητέρες που μπορούν να κατοχυρώσουν δικαίωμα για σύνταξη από τα 50 (μειωμένη) στο ΙΚΑ εφόσον πρωτοασφαλίστηκαν πριν από το 1993 και όταν συμπλήρωσαν τις 5.500 ασφάλισης στο ΙΚΑ είχαν και ανήλικο παιδί. Μία ασφαλισμένη, δηλαδή, που είχε συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ μέχρι το 2010 και είχε ανήλικο παιδί τότε, σήμερα μπορεί να βγει στη σύνταξη είτε στα 50 με μειωμένη είτε στα 55 με πλήρη, ανεξάρτητα από το αν έχει ανήλικο παιδί όταν γίνεται 50 ή 55 για να συνταξιοδοτηθεί. ♦ Οι δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν τα πιο χαμηλά όρια συνταξιοδότησης στο ασφαλιστικό σύστημα (πλήρης σύνταξη από τα
Απομενει η εγκριση τησ τροϊκασ
50 με ανήλικο τέκνο για τις μητέρες) και μάλιστα μπορούν να τα «κατοχυρώσουν» στα 25 χρόνια της υπηρεσίας ♦ Οι ασφαλισμένοι που κατοχυρώνουν μειωμένη σύνταξη πριν από τα 62 με ευνοϊκές προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα οι γυναίκες αλλά και οι άνδρες στο Δημόσιο, που αν έχουν 25 χρόνια το 2011 ή το 2012 αποχωρούν με μειωμένη στα 56 και στα 58, ενώ για πλήρη πρέπει να περιμένουν μέχρι τα 61 και 63 αντίστοιχα. ♦ Οι απασχολούμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά, για τους οποίους το ΚΕΠΕ αναφέρει ότι αποτελούν σχεδόν το 17% των νέων συντάξεων που απονέμει το ΙΚΑ. Τέλος, οι δικαιούχοι αναπηρικής σύνταξης για τους οποίους το ΚΕΠΕ αφήνει να εννοηθεί ότι ισχύουν ευνοϊκές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που επιτρέπουν την έξοδο χωρίς ηλικιακούς περιορισμούς.
Τρέχουν να προλάβουν τις ανατροπές Την ίδια ώρα βέβαια έως και τέλος του έτους υπάρχουν περιθώρια και ανοιχτά παράθυρα για έξοδο στη σύνταξη με ευνοϊκές προϋποθέσεις και κυρίως με χαμηλά όρια ηλικίας, τα οποία μπορούν να αξιοποιήσουν οι εργαζόμενες γυναίκες στον ιδιωτικό τομέα αλλά κυρίως στο Δημόσιο, τις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες. Ενόψει των αλλαγών μάλιστα που δρομολογούνται στο ασφαλιστικό, οι ρυθμίσεις και οι διατάξεις που οδηγούν στη σύνταξη ακόμα και από τα 50 έτη συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον χιλιάδων εργαζόμενων γυναικών που
θέλουν να προλάβουν τις ανατροπές. Οι διατάξεις αυτές αφορούν περίπου μισό εκατομμύριο γυναίκες που έχουν ασφαλιστεί πριν από το 1993 και έχουν κατοχυρώσει ή μπορούν να κατοχυρώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται στο κάθε ταμείο, ώστε να κλειδώσουν σύνταξη με τα όρια ηλικίας που ισχύουν έως το 2012. Για τις γυναίκες που ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά μετά το 1993, καθώς και για όσες δεν συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται έως το 2012, οι διατάξεις
είναι αυστηρότερες. Για την κατηγορία αυτή τα περιθώρια είναι ελάχιστα για σύνταξη πριν από τα 62. Ωστόσο υπάρχουν και εδώ περιπτώσεις και παράθυρα για έξοδο με τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τις παλιές μέχρι το 1992 ασφαλισμένες. Για παράδειγμα, μια γυναίκα που είχε διακεκομμένη ασφάλιση – ακόμη και με1 ένσημο – πριν από το 1993 αναγνωρίζεται από τα ασφαλιστικά ταμεία ως παλιά ασφαλισμένη έστω και αν η συνεχόμενη ασφάλισή της ξεκινά μετά το 1993.
τυράκια... Η κυβέρνηση προωθεί στο Ολλανδικό κοινό την πώληση των παραλιών της Ελλάδας μέσω διαφημιστικής καταχώρισης σε εφημερίδα της χώρας. Στην καταχώριση βλέπει κάνεις την υπέροχη παραλία στο Καλαμίτσι (Σιθωνία, Χαλκιδική) έκτασης 15 χιλιάδων τ.μ., η οποία έχει ενταχθεί στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ! Ξεπουλούν σε εξευτελιστικές τιμές την ακίνητή τους περιουσία οι Έλληνες, για να γλιτώσουν το χαράτσι του ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, υπάρχουν εκατοντάδες αιτήσεις από τα μέλη της οι οποίοι ζητούν ακόμη και να... δωρίσουν την περιουσία τους στο κράτος... Απώλειες που πλησιάζουν τα 240 εκατ. ευρώ αναμένεται να «μετρήσει» η Ελλάδα από το ρωσικό εμπάργκο εισαγωγής αγροτικών προϊόντων που τέθηκε σε ισχύ, με τις φορτώσεις νωπών οπωροκηπευτικών να έχουν ήδη «παγώσει», αφού άρχισαν οι ακυρώσεις παραγγελιών, και τους εξαγωγείς να αναφέρουν ότι «η ρωσική αγορά έχει πλέον χαθεί». Προσοχή στον... ΟΑΕΕ και τις «παγίδες» του στα μπλοκάκια. Το παραμικρό λάθος στα ένσημα μπορεί να βάλει σε μεγάλες περιπέτειες όσους μισθωτούς εργάζονται και με δελτίο παροχής υπηρεσιών, καθώς μπορεί να κληθούν να πληρώσουν υπέρογκες αναδρομικές εισφορές στον ΟΑΕΕ.
...και φάκες Το ποσό των 17.822.916 ευρώ ξεκίνησε να κατανέμει το υπουργείο Εσωτερικών προς τους δήμους της χώρας για την κάλυψη λειτουργικών και λοιπών γενικών δαπανών. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 1/12 του συνολικού ποσού της έκτης από τις οκτώ ετήσιες ισόποσες δόσεις που πρέπει να αποδοθούν Μετά τις 15 Σεπτεμβρίου θα εκδοθούν τα νέα εκκαθαριστικά σημειώματα του ΕΝΦΙΑ που είχαν εκτυπωθεί με λάθη, ενώ το ίδιο διάστημα θα ανοίξει και η εφαρμογή στο taxis.net για βελτιώσεις στο Ε9. Το υπουργείο Οικονομικών πρόκειται να καταθέσει νομοθετική ρύθμιση στο Γ’ θερινό τμήμα της Βουλής για αυτά τα θέματα. «Φοροεπιδρομή» στην κατοικία ή την επαγγελματική έδρα των φορολογουμένων για διενέργεια φορολογικών ελέγχων και αναζήτηση χρημάτων για είσπραξη φόρων ή άλλων οφειλών προς το Δημόσιο θα ξεκινήσουν τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, ακόμα και χωρίς την παρουσία δικαστικού λειτουργού, κατά τα πρότυπα των υπηρεσιών των ΗΠΑ (IRS).
36
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Φωτιά το νέο ασφαλιστικό Τέλος στο δικαίωμα κατοχύρωσης σύνταξης σε χαμηλότερες ηλικίες Με έντονο άρωμα τρόικας για τον τερματισμό των πρόωρων συντάξεων κάτω των 62 ετών, με ενδεχόμενο κατάργησης ακόμα και της δυνατότητας κατοχύρωσης σύνταξης σε χαμηλότερη ηλικία μέσω της αναδρομικής αναγνώρισης πλασματικών ετών, δρομολογείται το νέο ασφαλιστικό που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας με οδηγό τις προτάσεις του ΚΕΠΕ για τις ενοποιήσεις ταμείων και τις διαπιστώσεις που κάνει ο Οργανισμός για το καθεστώς συνταξιοδότησης στο προσχέδιο που έχει παραδώσει στον Γ. Βρούτση.
Α
πό τις αλλαγές που έχουν ήδη δρομολογηθεί από το υπουργείο Εργασίας και τελούν υπό την τελική έγκριση της τρόικας είναι: ♦ Οι μητέρες που μπορούν να κατοχυρώσουν δικαίωμα για σύνταξη από τα 50 (μειωμένη) στο ΙΚΑ εφόσον πρωτοασφαλίστηκαν πριν από το 1993 και όταν συμπλήρωσαν τις 5.500 ασφάλισης στο ΙΚΑ είχαν και ανήλικο παιδί. Μία ασφαλισμένη, δηλαδή, που είχε συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ μέχρι το 2010 και είχε ανήλικο παιδί τότε, σήμερα μπορεί να βγει στη σύνταξη είτε στα 50 με μειωμένη είτε στα 55 με πλήρη, ανεξάρτητα από το αν έχει ανήλικο παιδί όταν γίνεται 50 ή 55 για να συνταξιοδοτηθεί. ♦ Οι δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν τα πιο χαμηλά όρια συνταξιοδότησης στο ασφαλιστικό σύστημα (πλήρης σύνταξη από τα
Απομενει η εγκριση τησ τροϊκασ
50 με ανήλικο τέκνο για τις μητέρες) και μάλιστα μπορούν να τα «κατοχυρώσουν» στα 25 χρόνια της υπηρεσίας ♦ Οι ασφαλισμένοι που κατοχυρώνουν μειωμένη σύνταξη πριν από τα 62 με ευνοϊκές προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα οι γυναίκες αλλά και οι άνδρες στο Δημόσιο, που αν έχουν 25 χρόνια το 2011 ή το 2012 αποχωρούν με μειωμένη στα 56 και στα 58, ενώ για πλήρη πρέπει να περιμένουν μέχρι τα 61 και 63 αντίστοιχα. ♦ Οι απασχολούμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά, για τους οποίους το ΚΕΠΕ αναφέρει ότι αποτελούν σχεδόν το 17% των νέων συντάξεων που απονέμει το ΙΚΑ. Τέλος, οι δικαιούχοι αναπηρικής σύνταξης για τους οποίους το ΚΕΠΕ αφήνει να εννοηθεί ότι ισχύουν ευνοϊκές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που επιτρέπουν την έξοδο χωρίς ηλικιακούς περιορισμούς.
Τρέχουν να προλάβουν τις ανατροπές Την ίδια ώρα βέβαια έως και τέλος του έτους υπάρχουν περιθώρια και ανοιχτά παράθυρα για έξοδο στη σύνταξη με ευνοϊκές προϋποθέσεις και κυρίως με χαμηλά όρια ηλικίας, τα οποία μπορούν να αξιοποιήσουν οι εργαζόμενες γυναίκες στον ιδιωτικό τομέα αλλά κυρίως στο Δημόσιο, τις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες. Ενόψει των αλλαγών μάλιστα που δρομολογούνται στο ασφαλιστικό, οι ρυθμίσεις και οι διατάξεις που οδηγούν στη σύνταξη ακόμα και από τα 50 έτη συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον χιλιάδων εργαζόμενων γυναικών που
θέλουν να προλάβουν τις ανατροπές. Οι διατάξεις αυτές αφορούν περίπου μισό εκατομμύριο γυναίκες που έχουν ασφαλιστεί πριν από το 1993 και έχουν κατοχυρώσει ή μπορούν να κατοχυρώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται στο κάθε ταμείο, ώστε να κλειδώσουν σύνταξη με τα όρια ηλικίας που ισχύουν έως το 2012. Για τις γυναίκες που ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά μετά το 1993, καθώς και για όσες δεν συμπληρώνουν το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται έως το 2012, οι διατάξεις
είναι αυστηρότερες. Για την κατηγορία αυτή τα περιθώρια είναι ελάχιστα για σύνταξη πριν από τα 62. Ωστόσο υπάρχουν και εδώ περιπτώσεις και παράθυρα για έξοδο με τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τις παλιές μέχρι το 1992 ασφαλισμένες. Για παράδειγμα, μια γυναίκα που είχε διακεκομμένη ασφάλιση – ακόμη και με1 ένσημο – πριν από το 1993 αναγνωρίζεται από τα ασφαλιστικά ταμεία ως παλιά ασφαλισμένη έστω και αν η συνεχόμενη ασφάλισή της ξεκινά μετά το 1993.
τυράκια... Η κυβέρνηση προωθεί στο Ολλανδικό κοινό την πώληση των παραλιών της Ελλάδας μέσω διαφημιστικής καταχώρισης σε εφημερίδα της χώρας. Στην καταχώριση βλέπει κάνεις την υπέροχη παραλία στο Καλαμίτσι (Σιθωνία, Χαλκιδική) έκτασης 15 χιλιάδων τ.μ., η οποία έχει ενταχθεί στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ! Ξεπουλούν σε εξευτελιστικές τιμές την ακίνητή τους περιουσία οι Έλληνες, για να γλιτώσουν το χαράτσι του ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, υπάρχουν εκατοντάδες αιτήσεις από τα μέλη της οι οποίοι ζητούν ακόμη και να... δωρίσουν την περιουσία τους στο κράτος... Απώλειες που πλησιάζουν τα 240 εκατ. ευρώ αναμένεται να «μετρήσει» η Ελλάδα από το ρωσικό εμπάργκο εισαγωγής αγροτικών προϊόντων που τέθηκε σε ισχύ, με τις φορτώσεις νωπών οπωροκηπευτικών να έχουν ήδη «παγώσει», αφού άρχισαν οι ακυρώσεις παραγγελιών, και τους εξαγωγείς να αναφέρουν ότι «η ρωσική αγορά έχει πλέον χαθεί». Προσοχή στον... ΟΑΕΕ και τις «παγίδες» του στα μπλοκάκια. Το παραμικρό λάθος στα ένσημα μπορεί να βάλει σε μεγάλες περιπέτειες όσους μισθωτούς εργάζονται και με δελτίο παροχής υπηρεσιών, καθώς μπορεί να κληθούν να πληρώσουν υπέρογκες αναδρομικές εισφορές στον ΟΑΕΕ.
...και φάκες Το ποσό των 17.822.916 ευρώ ξεκίνησε να κατανέμει το υπουργείο Εσωτερικών προς τους δήμους της χώρας για την κάλυψη λειτουργικών και λοιπών γενικών δαπανών. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 1/12 του συνολικού ποσού της έκτης από τις οκτώ ετήσιες ισόποσες δόσεις που πρέπει να αποδοθούν Μετά τις 15 Σεπτεμβρίου θα εκδοθούν τα νέα εκκαθαριστικά σημειώματα του ΕΝΦΙΑ που είχαν εκτυπωθεί με λάθη, ενώ το ίδιο διάστημα θα ανοίξει και η εφαρμογή στο taxis.net για βελτιώσεις στο Ε9. Το υπουργείο Οικονομικών πρόκειται να καταθέσει νομοθετική ρύθμιση στο Γ’ θερινό τμήμα της Βουλής για αυτά τα θέματα. «Φοροεπιδρομή» στην κατοικία ή την επαγγελματική έδρα των φορολογουμένων για διενέργεια φορολογικών ελέγχων και αναζήτηση χρημάτων για είσπραξη φόρων ή άλλων οφειλών προς το Δημόσιο θα ξεκινήσουν τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, ακόμα και χωρίς την παρουσία δικαστικού λειτουργού, κατά τα πρότυπα των υπηρεσιών των ΗΠΑ (IRS).
Ιστορίες... ελληνικές
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
37
www.topontiki.gr
1854-2014
160 χρόνια από την ίδρυση των εφοριών Από τον Όθωνα, στον Τόμσεν και τον Ράιχενμπαχ… Οι εφορίες ήταν ένας κρατικός διοικητικός μηχανισμός που άντεξε μεν στον χρόνο, αλλά η ιστορία τους είναι γεμάτη περιπέτειες και συνυφασμένη με την κακή πορεία των οικονομικών της χώρας μας και τις απαιτήσεις των διαχρονικών δανειστών μας. Μια ιστορία ελληνική, που ξεκινάει από την εποχή του Όθωνα και των Βαυαρών και φτάνει έως σήμερα, στην εποχή του Τόμσεν και του Ράιχενμπαχ.
Σ
υμπληρώνονται εφέτος 160 χρόνια από τότε που ιδρύθηκαν επισήμως στην Ελλάδα οι πρώτες οικονομικές εφορίες, με τη μορφή που τις γνωρίσαμε στις ημέρες μας και απλώθηκαν από άκρου εις άκρον σε όλη τη χώρα. Ακόμη μία «ιστορία ελληνική», που μέσα σ’ αυτά τα 160 χρόνια δεν άλλαξε και πολύ… Αν εξαιρέσει κανείς την τεχνολογία που βελτίωσε την αποτελεσματικότητά τους, ήταν ένας μηχανισμός που πάντοτε διάλεγε –με τη βοήθεια των πολιτικών και των κυβερνήσεων–τον εύκολο δρόμο της υπερφορολόγησης των μισθωτών και των συνταξιούχων (τα σιγουράκια της εξουσίας...).
Τα συμφέροντα Οι πιέσεις που άσκησαν διάφορα συμφέροντα τα οποία είχαν κάθε λόγο να μην λειτουργήσουν οι εφορίες ή τις ήθελαν να δυσλειτουργούν, για να γλιτώνουν οι φοροφυγάδες και τα κάθε λογής διαχρονικά λαμόγια, προκάλεσαν μεγάλες καθυστερήσεις στην ίδρυσή τους, στον προσανατολισμό τους και γενικότερα στην εφαρμογή νόμων που είχαν ήδη ψηφιστεί, με αποτέλεσμα τη διαφυγή μεγάλων εσόδων για το ελληνικό κράτος. Ένας από τους βασικούς λόγους για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε ο θεσμός στα πρώτα χρόνια εισαγωγής του είχε να κάνει με τη λεηλασία της δημόσιας γης που άρχισε μετά την απελευθέρωση και την επικράτηση της Επανάστασης του 1821, παρά το γεγονός ότι η εφαρμογή του θεσμού θεωρήθηκε υποχρεωτική από τους Βαυαρούς και τους δανειστές μας για την αποκατάσταση της χαώδους δημοσιονομικής κατάστασης ειδικά στα τελευταία χρόνια της βασιλείας του Όθωνα.
Χαρτονόμισμα των εκατό δραχμών του 1852
Στην πραγματικότητα οι οικονομικές εφορίες σχεδιάστηκαν να λειτουργήσουν στον απόηχο της εξέγερσης της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, όταν αναδιοργανώθηκε η δομή του ελληνικού κράτους και καταβλήθηκε προσπάθεια για αποκέντρωση της διοίκησης με φιλόδοξα νομοσχέδια, όπως η ίδρυση του θεσμού των επαρχιακών συμβουλίων.
τόπους φεουδάρχων και βουλευτών, μια πραγματική λεηλασία της γης που είχε απομείνει στο κράτος. Είναι για τον ίδιο λόγο που δεν εφαρμόστηκε καθόλου ή πλημμελώς και ο νόμος περί κτηματολογίων που είχε εκδοθεί από το 1836 και ακόμη και σήμερα δεν έχει ολοκληρωθεί σε όλες τις περιοχές της χώρας!
Ισχυροί οι έφοροι
Νέος νόμος
Το 1845, μετά τη διαίρεση του κράτους σε επαρχίες, εκδόθηκε ο πρώτος νόμος για την ίδρυση μιας οικονομικής εφορίας σε καθεμιά από τις επαρχίες της ελληνικής επικράτειας. Ο Κεφαλλονίτης αγωνιστής του 1821, διπλωμάτης και πολιτικός Ανδρέας Π. Μεταξάς, ήταν ο πολιτικός που ως υπουργός Οικονομικών οραματίστηκε και νομοθέτησε το νέο σύστημα. Κατήργησε τις «Οικονομικές Επιτροπείες» που υπήρχαν μέχρι τότε και ίδρυσε 19 οικονομικές εφορίες σε όλη τη χώρα. Οι έφοροι, με τον νόμο αυτό, ήταν οι νέοι ισχυροί άνδρες της ελληνικής οικονομίας, αφού είχαν αποκλειστικά την ευθύνη όχι μόνον για την είσπραξη των φόρων αλλά και για τη διαφύλαξη και τη διαχείριση της εθνικής περιουσίας καθώς και της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Ο Κωνσταντίνος Προβελέγγιος (1800-1880) ως υπουργός Οικονομικών θα επαναφέρει – περίπου μία δεκαετία αργότερα (1853-54) – στην επιφάνεια το ζήτημα. Παρά τις σφοδρές αντιδράσεις, θα κατορθώσει να ψηφίσει τον νόμο «Περί Εφοριών», καταργώντας κάθε προηγούμενη διάταξη και αμβλύνοντας τις διατάξεις για αρμοδιότητες των εφόρων σε ό,τι αφορά τα δημόσια ή εκκλησιαστικά κτήματα. Ιδρύθηκαν σε όλη την επικράτεια 43 οικονομικές εφορίες, οι οποίες σχεδόν αντιστοιχούσαν σε ισάριθμες επαρχίες. Παρ’ όλα αυτά, η 15μηνη καθυστέρηση δημοσίευσης και του νόμου αυτού μόνον τυχαία δεν ήταν. Είχε υπογραφεί στα μέσα Οκτωβρίου 1853 και δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο 1854, αφού πλέον δεν ήταν υπουργός ο συντάκτης του Κ. Προβελέγγιος. Παρά τις αντιδράσεις, ο νόμος αυτός λειτούργησε, κάτω από την πίεση της ανάγκης τακτοποίησης των δημοσιονομικής εικόνας της χώρας απέναντι στους δανειστές της. Λειτούργησε, δηλαδή, όπως θα λέγαμε σήμερα ως «προαπαιτούμενο» για να πάρουμε κανένα δάνειο!
Οι καθυστερήσεις Αυτήν ακριβώς η αρμοδιότητα ήταν ο βασικός λόγος που ο νόμος για την ίδρυση και για τις οικονομικές εφορίες έπεσε σε αδράνεια όταν παραιτήθηκε από τον υπουργικό θώκο ο Α. Μεταξάς. Ο πραγματικός λόγος της αδυναμίας να εφαρμοστεί ο νόμος για τις οικονομικές εφορίες, όπως είχε σχεδιαστεί και αποφασιστεί, πρέπει να αναζητηθεί στην αρμοδιότητα περί πλήρους ελέγχου της εθνικής γης εκ μέρους των εφόρων και στις πιέσεις των διαφόρων συμφερόντων. Επί δεκαετίες βρισκόταν σε εξέλιξη, με την ανοχή του κράτους και κυρίως των κατά
Ελλ μεγαλεάίος, το μας...
Καθηκοντολόγιο
Αργότερα, με καθυστέρηση πέντε ετών, το 1858, η βασίλισσα Αμαλία θα υπογράψει το «Καθηκοντολόγιο» των Οικονομικών Εφόρων, αλλά και των υπαλλήλων των εφοριών, το οποίο δεν είχε συμπεριληφθεί στον νόμο. Υποτίθεται ότι ίσχυαν όσα είχαν νομοθετηθεί από το 1845, αλλά και εκείνες οι διατάξεις είχαν περιέλθει σε πλήρη αδράνεια ή είχαν λειανθεί. Με σαφήνεια πλέον η αρμοδιότητα για τα εθνικά και εκκλησιαστικά κτήματα περιερχόταν στους κατά τόπους εφόρους, οι οποίοι αναλάμβαναν την ευθύνη να τα προφυλάσσουν και από τη λεηλασία, τους καταπατητές και άλλα συμφέροντα.
Η πορεία Κάτω από αυτό το καθεστώς και με επί μέρους αλλαγές από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1911 συνέχισαν οι εφορίες την πορεία τους. Αξιοσημείωτοι σταθμοί σημειώθηκαν όταν εισάγονταν νέοι φορολογικοί θεσμοί, όπως συνέβη στη δεκαετία του 1920. Κυρίως το 1925, όταν ο Θόδωρος Πάγκαλος, παππούς του σημερινού «Μαζί τα φάγαμε» θέλησε να σώσει τον ελληνικό λαό και εγκαθίδρυσε και αυτός τη δικτατορία του, όπως έκαναν εξ ονόματος του ελληνικού λαού διάφοροι «ΣΩΤΗΡΕΣ»... Μεταξύ των άλλων μέτρων, λοιπόν, που πήρε ήταν και η ίδρυση 25 νέων οικονομικών εφοριών στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα περίχωρά τους, με στόχο φυσικά να «ξεζουμίσει» τους Έλληνες φορολογούμενους που ήταν και τότε, όπως και τώρα, με άδειες τσέπες. Σκοπός λοιπόν των νέων οικονομικών εφοριών που ιδρύθηκαν στην Αγορά των Αθηνών, στην οδό Ερμού, στο Φάληρο, την Κηφισιά, τον Μαραθώνα και αλλού, ήταν η «ευχερεστέρα βεβαίωσις των φόρων».
Στην Κατοχή Στην περίοδο της Κατοχής, σε μια περίοδο που η ελληνική κοινωνία μαστιζόταν και ο κόσμος πέθαινε στους δρόμους, η πρωτοβουλία της κυβέρνησης Τσολάκογλου (1942), προφανώς ως άλλοθι, ίδρυσε οικονομική εφορία «προς παρακολούθησιν των εχόντων μεγάλα εισοδήματα». Μια εφορία που γρήγορα αδρανοποιήθηκε, αφού οι μόνοι που είχαν μεγάλα εισοδήματα εκείνη την εποχή ήταν όλοι άνθρωποι της κυβέρνησης και οι συνεργάτες των Γερμανών.
Στις μέρες μας Προπολεμικά στην ελληνική επικράτεια λειτουργούσαν περίπου 150 οικονομικές εφορίες, ενώ στις ημέρες μας έφτασαν να υπερβαίνουν τις 300, γνωρίζοντας ταυτοχρόνως και τη μεγαλύτερη συρρίκνωση τα τελευταία χρόνια του Μνημονίου, αφού μειώθηκαν τουλάχιστον στο ένα τρίτο για λόγους οικονομίας ενώ γενικά είναι πανθομολογούμενο ότι ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός της χώρας, κυρίως σε ό,τι αφορά τους μεγάλους φοροφυγάδες, πάσχει. Οι πληροφορίες και οι φωτογραφίες προέρχονται από το πλούσιο υλικό μονογραφίες και κείμενα του ιστορικού ερευνητή και δημοσιογράφου Λευτέρη Σκιαδά, τον οποίο και ευχαριστούμε θερμά.
Καλοκαίρι 2014 Άνδρες που υποδύονται γυναίκες (και το αντίθετο…)
art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΤΕΤΑΡΤΗ 13 αυγουστου 2014
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ, «ΘΕΣΜΟΦΟΡΙΑΖΟΥΣΕΣ»
ΠΕΤΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ, «ΗΛΕΚΤΡΑ»
ΑΚΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ- ΑΤΟΣΣΑ, ΣΤΟΥΣ «ΠΕΡΣΕΣ»
Ωχ, η Ηλέκτρα είναι... άνδρας! Πλέον δεν θεωρείται ταμπού. Οι άνδρες ηθοποιοί στο θέατρο όλο και περισσότερο έρχονται σε στενή επαφή με τη θηλυκή τους πλευρά, υποδυόμενοι γυναικείους ρόλους στο σανίδι. Το ίδιο ωστόσο μπορεί να ισχυριστεί κανείς και για τις γυναίκες ηθοποιούς που αναλαμβάνουν να ερμηνεύσουν ανδρικούς ρόλους. Τα φαινόμενα τα αντικρίζουμε κατά κόρον στις θεατρικές παραστάσεις του καλοκαιριού που διανύουμε. Τι είναι αυτό που ωθεί τους ηθοποιούς να βγουν από τα ρούχα τους και να... μπουν σε αυτά του αντίθετου φύλου; Υπάρχει η κοινή πεποίθηση που θέλει το θέατρο να έχει φτιαχτεί από άντρες για άντρες. Την παραδοχή αυτήν ισχυροποιούν τρανταχτά διαπιστευτήρια που χρονολογούνται όχι δεκαετίες, αλλά αιώνες πριν, με βάση φυσικά την αρχαία Ελλάδα. Τότε που το θέατρο ήταν αυστηρά αντρική υπόθεση. Αρκετά χρόνια μετά, τα δεδομένα έχουν βεβαίως αλλάξει, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως το φαινόμενο δεν παρατηρείται πλέον. Στο «Ποντίκι Art» έχουμε πρόσφατα συμπεριλάβει τέτοιες περιπτώσεις ανδρών που ανέλαβαν ή θα αναλάβουν να ενσαρκώσουν γυναικείες φυσιογνωμίες. Ο Φώτης Σεργουλόπουλος δεν απέφυγε τα γυναικεία ρούχα στην παράσταση «Priscilla, η βασίλισσα της ερήμου» ερμηνεύοντας τον ομώνυμο ρόλο, ενώ ο Γιάννης Μποσταντζόγλου πρωταγωνιστεί για πρώτη φορά σε έργο του πατέρα του (Μέντη Μποσταντζόγλου), όπου ερμηνεύει τη θρυλική μορφή της Μαρίας από τους Πενταγιούς στην παράσταση «Μαρία Πενταγιώτισσα». Πλέον, βέβαια, οι περιπτώσεις και οι καλλιτεχνών που επιλέγουν να... τολμήσουν να ξεφύγουν από τα ερμηνευτικά στερεότυπα είναι πιο συχνές. Ο ΠΕΤΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ. Σίγουρα είναι μια από αυτές τις περιπτώσεις. Αυτό το καλοκαίρι περιοδεύει σε όλη τη χώρα με την παράσταση - παρωδία «Ωχ... Ηλέκτρα», όπου όχι μόνο σκηνοθετεί, αλλά μεταμορφώνε-
ται και στην πρωταγωνίστρια του έργου, την ίδια την Ηλέκτρα, η οποία επισκέπτεται ψυχολόγο (!), μη μπορώντας να αντέξει τις συμφορές του οίκου των Ατρειδών. Τη… συνήθεια να ντύνεται γυναίκα την απόκτησε φέτος τον χειμώνα, αφού υποδύθηκε μαζί με τον Σταμάτη Φασουλή μια φονική τρελόγρια στο «Αρσενικό και παλιά δαντέλα». Άλλωστε, όπως είπε σε πρόσφατη συνέντευξή του, «τον οποιονδήποτε ρόλο τον αντιμετωπίζω ως ρόλο και όχι ως φύλο. (...) Οι ηθοποιοί παίζουν περισσότερο με την ψυχολογία ενός χαρακτήρα, γι’αυτόν ακριβώς τον λόγο καταλαβαίνουμε πως ένας γυναικείος ρόλος έχει άλλο ενδιαφέρον για έναν άντρα».
ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΟΣ - ΑΚΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ. Και οι δύο επιδιώκουν να καταρρίψουν τις συμβατικές έννοιες μεταξύ των δύο φύλων στο σανίδι. Ο πρώτος συνεργάστηκε ξανά, μετά το «Δεκαήμερο» του Βοκκάκιου, με τη Λένα Κιτσοπούλου (ως σκηνοθέτιδα αυτήν τη φορά) και ενσάρκωσε τη Μάνα, στον 45λεπτο «Ματωμένο Γάμο» του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, που είδαμε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, και χειροκροτήθηκε. Ο Σακελλαρίου ως Άτοσσα στους αισχύλειους «Πέρσες» της Νικαίτης Κοντούρη, που παρουσιάζει το ΚΘΒΕ, έχει κλέψει την παράσταση με υμνητικές κριτικές. «Το απολαμβάνω όσο τίποτα» μας είπε λίγο πριν κατέβει στην Επίδαυρο, στις 15 και 16 Αυγούστου.
Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ. Σε γνώριμα πεδία κινείται και ο Γιώργος Κιμούλης, ο οποίος πρωταγωνιστεί, μαζί με τους Φαίη Ξυλά, Δημήτρη Πιατά και Θανάση Αλευρά, στις «Θεσμοφοριάζουσες» του Αριστοφάνη, σε μια παράσταση που θα περιοδεύσει σε όλη την Ελλάδα μέχρι και τις 19 Σεπτεμβρίου. Ο γνωστός ηθοποιός ερμηνεύει τον ρόλο του Συγγενή, που μεταμφιεσμένος σε γυναίκα θα διεισδύσει, για λογαριασμό του Ευριπίδη, στα Θεσμοφόρια και θα μάθει τα σχέδια των γυναικών να καταστρέψουν τον τραγικό ποιητή. Το έργο είναι ίσως και προφητικό της κατάστασης που επικρατεί και στο θέατρο: ο άντρας, όπως έχει σημειώσει ο Γ. Κιμούλης συγκεκριμένα για την παράσταση, φτάνει στο αδιέξοδο της κυριαρχίας του. Και ίσως το πρόσωπο του μέλλοντος να είναι πράγματι γένους θηλυκού. Δεν έχει άλλωστε περάσει πολύς καιρός από τότε που υποδύθηκε την εκδικητική Μήδεια, για την οποία είχε υποστηρίξει πως «το θέμα είναι να κατορθώσεις ώστε ο θεατής να αδιαφορήσει για το φύλο του ηθοποιού. Αντιθέτως, ο ρόλος, επειδή στη συλλογική μνήμη παραμένει θηλυκού γένους, λειτουργεί χωρίς τη συναισθηματικοποίηση, χωρίς το μελόδραμα». Μαζί του στη σκηνή ντυμένοι γυναίκες και οι Θαν. Αλευράς - Κων. Γιαννακόπουλος.
ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΓΟΥΛΙΩΤΗ - ΑΓΛΑΪΑ ΠΑΠΠΑ. Αν αποτελεί νόρμα πλέον το να είσαι άντρας ηθοποιός και να παίζεις γυναικείους ρόλους, ορισμένες γυναίκες ηθοποιοί έρχονται να μας αποδείξουν πως ισχύει και το αντίστροφο. Η Στεφανία Γουλιώτη θα μας συστήσει έναν θηλυκό Τιτάνα στον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Έκτορα Λυγίζου, ενώ η Άντζελα Μπρούσκου, που σκηνοθετεί τις «Βάκχες» του Ευριπίδη, εναποθέτει τον ρόλο του Διόνυσου... στην Αγλαΐα Παππά, που δικαίωσε αυτήν την επιλογή, όπως φάνηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στην Επίδαυρο… Η Στεφανία Γουλιώτη έχει πει σχετικά με την παράσταση και τη συνύπαρξη μιας θηλυκής και αρσενικής φύσης στο έργο: «Ο Προμηθέας περιέχει και το αρσενικό και το θηλυκό στοιχείο. Εκείνος που προσέφερε την τεχνολογία, την τέχνη και τον τρόπο να λύνουν τα προβλήματά τους σε όλους τους ανθρώπους είναι το σύμβολο της λογικής». Γίνεται αντιληπτό πως τα τείχη ανάμεσα στα δύο φύλα έχουν γκρεμιστεί, ακόμα και στον απαιτητικό, γεμάτο προκλήσεις χώρο του θεάτρου. Οι παραπάνω πρακτικές ίσως να ήταν περισσότερο συνηθισμένες σε άλλα μέσα (π.χ. κινηματογράφος, τηλεόραση), όμως δεν αποκλείεται στο μέλλον οι ρόλοι των φύλων στο θέατρο να αντιστρέφονται με περίσσια ευκολία…
40 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Τα λιμάνια…. Μικρός πίστευα ότι το λιμάνι ήταν το καράβι, με το λιμάνι έφευγες και ταξίδευες, μια προβλήτα, ένας κάβος ήταν το πλεούμενο για να φύγεις και να δραπετεύσεις ή να επιστρέψεις και να ξαναγεννηθείς. σ Υπάρχουν όμορφα λιμάνια, η δ βιντια μηνασ με ασπροβαμμένα σπιτάκια γύρω - γύρω, καφενεδάκια με μπλε τραπεζάκια, όμορφα σκέπαστρα με κεραμίδια για να προστατεύουν τους ταξιδιώτες από τον ήλιο ή τη βροχή. Όμορφα λιμάνια σαν κινηματογραφικά ντεκόρ. Μόλις πλησιάσεις, βλέπεις τη ζωή του νησιού να ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σου: Άντρες με κασκέτα, κορίτσια με μαντήλια, το ξενοδοχείο «Γλάρος» που θα κοιμηθείς, το ταβερνάκι «Βότσαλο» που θα φας φρέσκο μαριδάκι, το μπαράκι «Ο Κουρσάρος» πάνω στο κύμα, εκεί θα πιεις το ποτό σου και θα βλέπεις το φεγγάρι ακούγοντας μουσική. Στο κέντρο του λιμανιού δυο - τρεις τράπεζες, πάντα βρίσκονται στο κέντρο του λιμανιού… Στα λιμάνια πιο μεγάλη σημασία έχει ένα μαντήλι από μια τράπεζα. Αν δεν είναι άσπρο, ας είναι κόκκινο ή γαλάζιο, ας το κουνάει κάποιος για να σου πει «εδώ είμαι» όταν φτάνεις ή «καλό ταξίδι, να ξαναγυρίσεις» όταν φεύγεις. Τυχερός είσαι, κάποιος σε περιμένει, κάποιος λυπάται που φεύγεις, κάποιος κρατάει το μαντήλι, το κουνάει και σε ψάχνει με το βλέμμα στην κουπαστή… Τελικά σημασία έχει το λιμάνι κι όχι εσύ. Τα καράβια κι οι άνθρωποι πάνε κι έρχονται, γεννιούνται και πεθαίνουν, αλλά τα λιμάνια μένουν ίδια, όσο κι αν ανανεώνονται τα νερά, προστίθενται μερικά σπιτάκια ή ένα καινούργιο εστιατόριο ή δυο φανοστάτες ή ένας ακόμα κάβος. Το λιμάνι δεν φεύγει ποτέ από τη θέση του, ξέρει να περιμένει, είναι πάντα σ’έναν κόλπο που μοιάζει με τη μήτρα που σε γέννησε, εκεί πρωτοείδες φως, ζωή. Πήγα σε πολλά νησιά και κατάλαβα ότι δεν είναι έτσι όλα τα λιμάνια. Σ’άλλα θα πας και θα φύγεις, θα τα δεις για πρώτη και τελευταία φορά στη ζωή σου. Σ’άλλα θα πας μερικές φορές, μα δεν θα δεθείς μαζί τους. Ένα, όμως, μόνο ένα, θα είναι η αρχή του κύκλου σου, ένας περίπλους για να ξαναγυρίσεις από εκεί που έφυγες. Αυτό το λιμάνι δεν χρειάζεται να φτάσει το πλοίο και να το δεις από μακριά, το βλέπεις κάθε στιγμή που αντικρίζεις θάλασσα, τρως ψάρι, ακούς ένα τραγούδι, φοβάσαι ή απογοητεύεσαι. Οι βάρκες ετοιμάζονταν να πάνε στ’ανοιχτά να συναντήσουν το
τοι σ ι ρ κ ι τ αν τεσ καθρεφ
κασοσ, ημπορειοσ «παπόρι», όπως το έλεγαν οι παλιοί ναυτικοί. Σκεφτείτε την απογοήτευσή μας αν είχε φουρτούνα, όταν το καράβι με τ’όνομα του θαυματουργού αγίου ή του ατρόμητου πυρπολητή λύγιζε από τα μποφόρ και ο φοβισμένος καπετάνιος έφευγε αποχαιρετώντας μας μ’ένα παραπονιάρικο σφύριγμα. Τελικά, ένα είναι το λιμάνι μας. Είναι όμορφο γιατί δεν το έχεις δει ποτέ, όχι γιατί δεν υπάρχει, αλλά γιατί, όταν φτάνεις ή όταν φεύγεις, δεν το κοιτάς με περιέργεια, δεν το παρατηρείς με προσοχή, το βλέμμα της ψυχής σου πάει λίγο πιο πάνω, λίγο πιο κάτω, για να δεις τα σπίτια των ανθρώπων που ξέρεις, το σχολείο που έμαθες γράμματα, το σοκάκι που έπεσες και χτύπησες το γόνατο, το νεκροταφείο που κοιμούνται οι αγαπημένοι σου νεκροί… Να και το χωράφι που κάνατε γήπεδο, εκεί κλοτσούσες πιτσιρικάς μια μπάλα που νόμιζες ότι την έλεγαν μοναξιά… Τελικά, το πιο όμορφο λιμάνι είναι της ψυχής μας, της πατρίδας που είναι η παιδική μας ηλικία.
ατζέντα
ΠΕΜΠΤΗ 14.08 - ΤΕΤΑΡΤΗ 20.08 Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)
ΠΕΜΠΤΗ 14.8 ΣΥΝΑΥΛΙΑ. O Γιάννης Χαρούλης δεν θα μπορούσε να μη συμπεριλάβει την Κρήτη στο πρόγραμμα των καλοκαιρινών του εμφανίσεων. Μαζί με τα δικά του τραγούδια, θα ακουστούν, όπως πάντα, και αγαπημένα τραγούδια σπουδαίων στιχουργών και συνθετών. Info: Ιεράπετρα, Δασάκι Κουτσούρα, Κρήτη, 21.30, 12 ευρώ, www.artys.gr. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15.8 ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ. H Νικαίτη Κοντούρη σκηνοθετεί μια αντιπολεμική τραγωδία, για λογαριασμό του ΚΘΒΕ, μόνο με άνδρες ηθοποιούς και με πρωταγωνιστές τους Γιάννη Φέρτη, Άκη Σακελλαρίου και «ΠΕΡΣΕΣ» Λάζαρο Γεωργακόπουλο. Στους «Πέρσες» του Αισχύλου προβάλλεται το ήθος και οι αξίες των νικητών Ελλήνων ενώ καταδικάζεται η ανθρώπινη αλαζονεία. Μια τραγωδία με πολεμικές αφηγήσεις, φαντάσματα και συμβολικά όνειρα, όπου οι Πέρσες βασανίζονται σε ιστορικά γεγονότα που βίωσε ο ίδιος ο ποιητής ως μαραθωνομάχος. Info: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 21.00, 15-50 ευρώ, www.greekfestival.gr. ΣΑΒΒΑΤΟ 16.8 ΡΕΣΙΤΑΛ. Ο συνθετής Δημήτρης Μαραμής και ο ερμηνευτής Θοδωρής Βουτσικάκης περιοδεύουν με τον κύκλο τραγουδιών «Αισθηματική Ηλικία». Πρόκειται για την πρόσφατη δισκογραφική τους κυκλοφορία που αποτελείται από τραγούδια σε ποίηση και στίχους των Νίκου - Αλέξη Ασλάνογλου, Ναπολέοντος Λαπαθιώτη, Μιχάλη Γκανά και Σωτήρη Τριβιζά. Infο: Κτήριο Συγγρού, Πόρος, 21.30, 5-10 ευρώ, 22980-22378.
Gadjo Dilo
ΚΥΡΙΑΚΗ 17.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Οι ταλαντούχοι Gadjo Dilo, που κατάφεραν να συνδέσουν μουσικά τον Τσιτσάνη και τον Χιώτη με gipsy swing και jazz μελωδίες, θα ταξιδέψουν μέχρι τη Σαντορίνη για μια ξεσηκωτική συναυλία. Info: Μέγαρο Γκύζη, Σαντορίνη, 21.00, είσοδος
ελεύθερη, 22860-23077. ΔΕΥΤΕΡΑ 18.8 ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. H sold out παράσταση του Φεστιβάλ Αθηνών «Ramona travel / Η γη της καλοσύνης» της Bijoux De Kant ταξιδεύει στο νησί της Τήνου. Ο Γιάννης Σκουρλέτης και η ομάδα του κάνουν ένα ακόμα ταξίδι, κουβαλώντας μνήμες, ονόματα και ξόρκια. Στο έργο, η Ραμόνα είναι μια κοπέλα της επαρχίας του ελληνικού Βορρά, η οποία ταξιδεύει στα Βαλκάνια των μύθων, των θρύλων, των ηρωικών στιγμών και των θρησκευτικών εμμονών. Παίζουν: Λένα Δροσάκη, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Δημήτρης Μοθωναίος, Κρις Ραντάνοφ. Info: Θέατρο του Κουμάρου, Τήνος, 21.00, 12-15 ευρώ. ΤΡΙΤΗ 19.8 ΠΡΟΒΟΛΗ. Η ταινία «Chef» του Τζον Φαβρό κάνει την πρεμιέρα της, στο πλαίσιο του 4ου Athens Open Air Film Festival. Η υπόθεση παρουσιάζει την ιστορία του Καρλ, ο οποίος επιστρέφει στο Μαϊάμι ύστερα από προτροπή της πρώην γυναίκας του και δημιουργεί τη δική του επιχείρηση, μια καντίνα με γκουρμέ φαγητό. Ο στόχος του όμως είναι μεγαλύτερος: να διασχίσει όλη τη χώρα, με τελικό προορισμό το Λος Άντζελες, και να διεκδικήσει μια θέση στην ελίτ των σεφ. Παίζουν: Τζον Φαβρό, Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, Σκάρλετ Γιόχανσον, Σοφία Βεργκάρα, Όλιβερ Πλατ. Info: Village Park, Θηβών 228 & Παρνασσού, Αγ. Ιωάννης, είσοδος ελεύθερη, 210-8108080.
ησ πλανητ
γη
«Νέος» Leonard Cohen
Οι φήμες λένε πως ο Leonard Cohen θα κυκλοφορήσει ένα νέο άλμπουμ τον επόμενο μήνα. Συγκεκριμένα, το άλμπουμ με τίτλο «Popular problems» θα είναι έτοιμο τέλη Σεπτεμβρίου για να συμπέσει με τα 80ά γενέθλια του συνθέτη και τραγουδιστή, που τα γιορτάζει στις 21 Σεπτεμβρίου. Η ανακοίνωση έγινε κατά τη διάρκεια μιας τριήμερης εκδήλωσης για τον Leonard Cohen στην Ιρλανδία (7-10.8). Ο Jarkko Arjatsalo, υπεύθυνος για την ιστοσελίδα τoυ Cohen, δήλωσε ότι: «Ο Leonard Cohen έχει δουλέψει πολύ σκληρά για το επόμενο studio album του, το οποίο θα περιλαμβάνει μόνο νέα τραγούδια. Μου ζήτησε να σας ενημερώσω ότι θα είναι έτοιμο στο τέλος του Σεπτεμβρίου, λίγο μετά τα γενέθλιά του». Βέβαια, ο ίδιος ο Cohen δεν έχει επιβεβαιώσει τίποτα απ’ όλα αυτά ακόμα. Υπενθυμίζεται ότι το τελευταίο και δωδέκατο άλμπουμ του τραγουδιστή κυκλοφόρησε το 2012 με τίτλο «Old ideas» ενώ δεν άργησε να αγγίξει την κορυφή των charts σε έντεκα χώρες.
Προς πώληση το «τραγικό» σπίτι του Puccini Το περίφημο σπίτι του Puccini στη λίμνη Κόμο, όπου ο συνθέτης δραπέτευσε με την παντρεμένη ερωμένη του το 1886, «αναδεικνύει» τη δεινή κατάσταση (και) της ιταλικής αγοράς καθώς πωλείται μόλις στα 400.000 ευρώ. Πρόκειται για ένα ιστορικό σπίτι, το οποίο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ταραχώδη σχέση του με την Elvira Bonturi. Ο κτηματομεσίτης περιγράφει το μερικώς ανακαινισμένο ακίνητο ως μια ευρύχωρη, τριώροφη κατοικία στους λόφους νότια της λίμνης Κόμο, με δύο αυλές, μία μικρή και μία μεγαλύτερη. Το σπίτι του συνθέτη της «Τosca» έγινε γνωστό όταν η Elvira Bonturi, μια παντρεμένη γυναίκα, έμεινε έγκυος από τον Puccini. Οι δυο τους, για να αποφύγουν το σκάνδαλο, απευθύνθηκαν στον Ferdinando Fontana, ο οποίος είχε γράψει τους στίχους για την πρώτη του όπερα, «Le Villi». Ο Fontana τους βρήκε ένα πανδοχείο – το σημερινό ακίνητο – με πιάνο και ο Puccini συνέθεσε εκεί τη δεύτερη όπερά του, «Edgar» σε στίχους του Fontana. Η όπερα, όμως, δεν είχε επιτυχία και ο Puccini σταμάτησε αμέσως τη συνεργασία μαζί του. Ωστόσο, ταραχώδη κατάληξη είχε και η σχέση του με την Bonturi. O άντρας της Bonturi ήταν ένας μανιώδης γυναικάς, ο οποίος δολοφονήθηκε από τον σύζυγο μιας εκ των ερωμένων του. Αυτό άνοιξε τον δρόμο για την Bonturi ώστε να παντρευτεί τον Puccini. Όμως το 1909 η Bonturi κατηγόρησε μια υπηρέτριά τους, την Doria Manfredi, ότι είχε σχέση με τον σύζυγό της. Εκείνη αυτοκτόνησε και η αυτοψία διέψευσε την ιστορία αυτήν καθώς η υπηρέτρια ήταν παρθένα.
ΤΕΤΑΡΤΗ 20.8 ΣΥΜΠΟΣΙΟ. Το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ιονίων Νήσων διοργανώνει διήμερο συμπόσιο, με τίτλο «Επτανησιακή Λογοτεχνία: Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον». Κατά τη διάρκειά του θα γίνουν εισηγήσεις από λογοτέχνες και φιλολόγους καθώς και στρογγυλά τραπέζια με προσκεκλημένους συγγραφείς. Οι εργασίες θα συνοδεύονται από απαγγελίες ποιημάτων και αναγνώσεις έργων. Info: Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη Αργοστολίου, είσοδος ελεύθερη, 19.00, 26710-28221. giacomo puccini
40 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Τα λιμάνια…. Μικρός πίστευα ότι το λιμάνι ήταν το καράβι, με το λιμάνι έφευγες και ταξίδευες, μια προβλήτα, ένας κάβος ήταν το πλεούμενο για να φύγεις και να δραπετεύσεις ή να επιστρέψεις και να ξαναγεννηθείς. σ Υπάρχουν όμορφα λιμάνια, η δ βιντια μηνασ με ασπροβαμμένα σπιτάκια γύρω - γύρω, καφενεδάκια με μπλε τραπεζάκια, όμορφα σκέπαστρα με κεραμίδια για να προστατεύουν τους ταξιδιώτες από τον ήλιο ή τη βροχή. Όμορφα λιμάνια σαν κινηματογραφικά ντεκόρ. Μόλις πλησιάσεις, βλέπεις τη ζωή του νησιού να ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σου: Άντρες με κασκέτα, κορίτσια με μαντήλια, το ξενοδοχείο «Γλάρος» που θα κοιμηθείς, το ταβερνάκι «Βότσαλο» που θα φας φρέσκο μαριδάκι, το μπαράκι «Ο Κουρσάρος» πάνω στο κύμα, εκεί θα πιεις το ποτό σου και θα βλέπεις το φεγγάρι ακούγοντας μουσική. Στο κέντρο του λιμανιού δυο - τρεις τράπεζες, πάντα βρίσκονται στο κέντρο του λιμανιού… Στα λιμάνια πιο μεγάλη σημασία έχει ένα μαντήλι από μια τράπεζα. Αν δεν είναι άσπρο, ας είναι κόκκινο ή γαλάζιο, ας το κουνάει κάποιος για να σου πει «εδώ είμαι» όταν φτάνεις ή «καλό ταξίδι, να ξαναγυρίσεις» όταν φεύγεις. Τυχερός είσαι, κάποιος σε περιμένει, κάποιος λυπάται που φεύγεις, κάποιος κρατάει το μαντήλι, το κουνάει και σε ψάχνει με το βλέμμα στην κουπαστή… Τελικά σημασία έχει το λιμάνι κι όχι εσύ. Τα καράβια κι οι άνθρωποι πάνε κι έρχονται, γεννιούνται και πεθαίνουν, αλλά τα λιμάνια μένουν ίδια, όσο κι αν ανανεώνονται τα νερά, προστίθενται μερικά σπιτάκια ή ένα καινούργιο εστιατόριο ή δυο φανοστάτες ή ένας ακόμα κάβος. Το λιμάνι δεν φεύγει ποτέ από τη θέση του, ξέρει να περιμένει, είναι πάντα σ’έναν κόλπο που μοιάζει με τη μήτρα που σε γέννησε, εκεί πρωτοείδες φως, ζωή. Πήγα σε πολλά νησιά και κατάλαβα ότι δεν είναι έτσι όλα τα λιμάνια. Σ’άλλα θα πας και θα φύγεις, θα τα δεις για πρώτη και τελευταία φορά στη ζωή σου. Σ’άλλα θα πας μερικές φορές, μα δεν θα δεθείς μαζί τους. Ένα, όμως, μόνο ένα, θα είναι η αρχή του κύκλου σου, ένας περίπλους για να ξαναγυρίσεις από εκεί που έφυγες. Αυτό το λιμάνι δεν χρειάζεται να φτάσει το πλοίο και να το δεις από μακριά, το βλέπεις κάθε στιγμή που αντικρίζεις θάλασσα, τρως ψάρι, ακούς ένα τραγούδι, φοβάσαι ή απογοητεύεσαι. Οι βάρκες ετοιμάζονταν να πάνε στ’ανοιχτά να συναντήσουν το
τοι σ ι ρ κ ι τ αν τεσ καθρεφ
κασοσ, ημπορειοσ «παπόρι», όπως το έλεγαν οι παλιοί ναυτικοί. Σκεφτείτε την απογοήτευσή μας αν είχε φουρτούνα, όταν το καράβι με τ’όνομα του θαυματουργού αγίου ή του ατρόμητου πυρπολητή λύγιζε από τα μποφόρ και ο φοβισμένος καπετάνιος έφευγε αποχαιρετώντας μας μ’ένα παραπονιάρικο σφύριγμα. Τελικά, ένα είναι το λιμάνι μας. Είναι όμορφο γιατί δεν το έχεις δει ποτέ, όχι γιατί δεν υπάρχει, αλλά γιατί, όταν φτάνεις ή όταν φεύγεις, δεν το κοιτάς με περιέργεια, δεν το παρατηρείς με προσοχή, το βλέμμα της ψυχής σου πάει λίγο πιο πάνω, λίγο πιο κάτω, για να δεις τα σπίτια των ανθρώπων που ξέρεις, το σχολείο που έμαθες γράμματα, το σοκάκι που έπεσες και χτύπησες το γόνατο, το νεκροταφείο που κοιμούνται οι αγαπημένοι σου νεκροί… Να και το χωράφι που κάνατε γήπεδο, εκεί κλοτσούσες πιτσιρικάς μια μπάλα που νόμιζες ότι την έλεγαν μοναξιά… Τελικά, το πιο όμορφο λιμάνι είναι της ψυχής μας, της πατρίδας που είναι η παιδική μας ηλικία.
ατζέντα
ΠΕΜΠΤΗ 14.08 - ΤΕΤΑΡΤΗ 20.08 Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)
ΠΕΜΠΤΗ 14.8 ΣΥΝΑΥΛΙΑ. O Γιάννης Χαρούλης δεν θα μπορούσε να μη συμπεριλάβει την Κρήτη στο πρόγραμμα των καλοκαιρινών του εμφανίσεων. Μαζί με τα δικά του τραγούδια, θα ακουστούν, όπως πάντα, και αγαπημένα τραγούδια σπουδαίων στιχουργών και συνθετών. Info: Ιεράπετρα, Δασάκι Κουτσούρα, Κρήτη, 21.30, 12 ευρώ, www.artys.gr. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 15.8 ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ. H Νικαίτη Κοντούρη σκηνοθετεί μια αντιπολεμική τραγωδία, για λογαριασμό του ΚΘΒΕ, μόνο με άνδρες ηθοποιούς και με πρωταγωνιστές τους Γιάννη Φέρτη, Άκη Σακελλαρίου και Λάζαρο Γεωργακόπουλο. Στους «Πέρσες» του «ΠΕΡΣΕΣ» Αισχύλου προβάλλεται το ήθος και οι αξίες των νικητών Ελλήνων ενώ καταδικάζεται η ανθρώπινη αλαζονεία. Μια τραγωδία με πολεμικές αφηγήσεις, φαντάσματα και συμβολικά όνειρα, όπου οι Πέρσες βασανίζονται σε ιστορικά γεγονότα που βίωσε ο ίδιος ο ποιητής ως μαραθωνομάχος. Info: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 21.00, 15-50 ευρώ, www.greekfestival.gr. ΣΑΒΒΑΤΟ 16.8 ΡΕΣΙΤΑΛ. Ο συνθετής Δημήτρης Μαραμής και ο ερμηνευτής Θοδωρής Βουτσικάκης περιοδεύουν με τον κύκλο τραγουδιών «Αισθηματική Ηλικία». Πρόκειται για την πρόσφατη δισκογραφική τους κυκλοφορία που αποτελείται από τραγούδια σε ποίηση και στίχους των Νίκου - Αλέξη Ασλάνογλου, Ναπολέοντος Λαπαθιώτη, Μιχάλη Γκανά και Σωτήρη Τριβιζά. Infο: Κτήριο Συγγρού, Πόρος, 21.30, 5-10 ευρώ, 22980-22378. ΚΥΡΙΑΚΗ 17.8
Gadjo Dilo
ΜΟΥΣΙΚΗ. Οι ταλαντούχοι Gadjo Dilo, που κατάφεραν να συνδέσουν μουσικά τον Τσιτσάνη και τον Χιώτη με gipsy swing και jazz μελωδίες, θα ταξιδέψουν μέχρι τη Σαντορίνη για μια ξεσηκωτική συναυλία. Info: Μέγαρο Γκύζη, Σαντορίνη, 21.00, είσοδος ελεύθερη, 22860-23077.
ΔΕΥΤΕΡΑ 18.8 ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. H sold out παράσταση του Φεστιβάλ Αθηνών «Ramona travel / Η γη της καλοσύνης» της Bijoux De Kant ταξιδεύει στο νησί της Τήνου. Ο Γιάννης Σκουρλέτης και η ομάδα του κάνουν ένα ακόμα ταξίδι, κουβαλώντας μνήμες, ονόματα και ξόρκια. Στο έργο, η Ραμόνα είναι μια κοπέλα της επαρχίας του ελληνικού Βορρά, η οποία ταξιδεύει στα Βαλκάνια των μύθων, των θρύλων, των ηρωικών στιγμών και των θρησκευτικών εμμονών. Παίζουν: Λένα Δροσάκη, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Δημήτρης Μοθωναίος, Κρις Ραντάνοφ. Info: Θέατρο του Κουμάρου, Τήνος, 21.00, 12-15 ευρώ. ΤΡΙΤΗ 19.8 ΠΡΟΒΟΛΗ. Η ταινία «Chef» του Τζον Φαβρό κάνει την πρεμιέρα της, στο πλαίσιο του 4ου Athens Open Air Film Festival. Η υπόθεση παρουσιάζει την ιστορία του Καρλ, ο οποίος επιστρέφει στο Μαϊάμι ύστερα από προτροπή της πρώην γυναίκας του και δημιουργεί τη δική του επιχείρηση, μια καντίνα με γκουρμέ φαγητό. Ο στόχος του όμως είναι μεγαλύτερος: να διασχίσει όλη τη χώρα, με τελικό προορισμό το Λος Άντζελες, και να διεκδικήσει μια θέση στην ελίτ των σεφ. Παίζουν: Τζον Φαβρό, Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, Σκάρλετ Γιόχανσον, Σοφία Βεργκάρα, Όλιβερ Πλατ. Info: Village Park, Θηβών 228 & Παρνασσού, Αγ. Ιωάννης, είσοδος ελεύθερη, 210-8108080.
ησ πλανητ
γη
«Νέος» Leonard Cohen
Οι φήμες λένε πως ο Leonard Cohen θα κυκλοφορήσει ένα νέο άλμπουμ τον επόμενο μήνα. Συγκεκριμένα, το άλμπουμ με τίτλο «Popular problems» θα είναι έτοιμο τέλη Σεπτεμβρίου για να συμπέσει με τα 80ά γενέθλια του συνθέτη και τραγουδιστή, που τα γιορτάζει στις 21 Σεπτεμβρίου. Η ανακοίνωση έγινε κατά τη διάρκεια μιας τριήμερης εκδήλωσης για τον Leonard Cohen στην Ιρλανδία (7-10.8). Ο Jarkko Arjatsalo, υπεύθυνος για την ιστοσελίδα τoυ Cohen, δήλωσε ότι: «Ο Leonard Cohen έχει δουλέψει πολύ σκληρά για το επόμενο studio album του, το οποίο θα περιλαμβάνει μόνο νέα τραγούδια. Μου ζήτησε να σας ενημερώσω ότι θα είναι έτοιμο στο τέλος του Σεπτεμβρίου, λίγο μετά τα γενέθλιά του». Βέβαια, ο ίδιος ο Cohen δεν έχει επιβεβαιώσει τίποτα απ’ όλα αυτά ακόμα. Υπενθυμίζεται ότι το τελευταίο και δωδέκατο άλμπουμ του τραγουδιστή κυκλοφόρησε το 2012 με τίτλο «Old ideas» ενώ δεν άργησε να αγγίξει την κορυφή των charts σε έντεκα χώρες.
Προς πώληση το «τραγικό» σπίτι του Puccini Το περίφημο σπίτι του Puccini στη λίμνη Κόμο, όπου ο συνθέτης δραπέτευσε με την παντρεμένη ερωμένη του το 1886, «αναδεικνύει» τη δεινή κατάσταση (και) της ιταλικής αγοράς καθώς πωλείται μόλις στα 400.000 ευρώ. Πρόκειται για ένα ιστορικό σπίτι, το οποίο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ταραχώδη σχέση του με την Elvira Bonturi. Ο κτηματομεσίτης περιγράφει το μερικώς ανακαινισμένο ακίνητο ως μια ευρύχωρη, τριώροφη κατοικία στους λόφους νότια της λίμνης Κόμο, με δύο αυλές, μία μικρή και μία μεγαλύτερη. Το σπίτι του συνθέτη της «Τosca» έγινε γνωστό όταν η Elvira Bonturi, μια παντρεμένη γυναίκα, έμεινε έγκυος από τον Puccini. Οι δυο τους, για να αποφύγουν το σκάνδαλο, απευθύνθηκαν στον Ferdinando Fontana, ο οποίος είχε γράψει τους στίχους για την πρώτη του όπερα, «Le Villi». Ο Fontana τους βρήκε ένα πανδοχείο – το σημερινό ακίνητο – με πιάνο και ο Puccini συνέθεσε εκεί τη δεύτερη όπερά του, «Edgar» σε στίχους του Fontana. Η όπερα, όμως, δεν είχε επιτυχία και ο Puccini σταμάτησε αμέσως τη συνεργασία μαζί του. Ωστόσο, ταραχώδη κατάληξη είχε και η σχέση του με την Bonturi. O άντρας της Bonturi ήταν ένας μανιώδης γυναικάς, ο οποίος δολοφονήθηκε από τον σύζυγο μιας εκ των ερωμένων του. Αυτό άνοιξε τον δρόμο για την Bonturi ώστε να παντρευτεί τον Puccini. Όμως το 1909 η Bonturi κατηγόρησε μια υπηρέτριά τους, την Doria Manfredi, ότι είχε σχέση με τον σύζυγό της. Εκείνη αυτοκτόνησε και η αυτοψία διέψευσε την ιστορία αυτήν καθώς η υπηρέτρια ήταν παρθένα.
ΤΕΤΑΡΤΗ 20.8 ΣΥΜΠΟΣΙΟ. Το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ιονίων Νήσων διοργανώνει διήμερο συμπόσιο, με τίτλο «Επτανησιακή Λογοτεχνία: Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον». Κατά τη διάρκειά του θα γίνουν εισηγήσεις από λογοτέχνες και φιλολόγους καθώς και στρογγυλά τραπέζια με προσκεκλημένους συγγραφείς. Οι εργασίες θα συνοδεύονται από απαγγελίες ποιημάτων και αναγνώσεις έργων. Info: Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη Αργοστολίου, είσοδος ελεύθερη, 19.00, 2671028221. giacomo puccini
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
41
www.topontiki.gr
Μάθαμε ότι...
Οι ταινίες της εβδομάδας
Το φως της Πάρου...
Η κλασική γαλλική κωμωδία του Φρανσίς Βεμπέρ «Δείπνο ηλιθίων» (1998) επανακυκλοφορεί στους ελληνικούς κινηματογράφους για να μας θυμίσει την επιτομή του γαλλικού χιούμορ. Δείπνο ηλιθίων (Le Diner de Cons)
Αυτό το Σάββατο, 16 Αυγούστου, εγκαινιάζεται στον Χώρο Τεχνών του Δήμου Πάρου η έκθεση ζωγραφικής «6+2 γραφές» με τη συμμετοχή 8 σημαντικών Ελλήνων δημιουργών. Πρόκειται για τους: Τριαντάφυλλο Πατρασκίδη, ομότιμο καθηγητή ΑΣΚΤ και π. πρύτανη ΑΣΚΤ, Δημήτρη Κούκο, Μάγδα Λεβεντάκου, Μαρία Πάστρα, Μαρία Στίνη, Άντα Τσιροπούλου, Αμαλία Φερεντίνου και Δήμητρα Χανιώτη. Η έκθεση που θα λειτουργήσει στο πλαίσιο των «Στιγμών Πολιτισμού» του Δήμου Πάρου, συνδιοργανώνεται από την ΚΔΕΠΑ Πάρου και την εικαστικό Μαρία Πάστρα και θα διαρκέσει ώς τις 30 Αυγούστου, στην «Αγορά» του παλαιού οικισμού Παροικιάς (πρώην κτήριο Δημητρακόπουλου).
Το «Μεταξουργείο» γιορτάζει… Το θέατρο «Μεταξουργείο» γιορτάζει 15 χρόνια καλλιτεχνικής παρουσίας, από το 1999, οπότε ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και η Άννα Βαγενά έκαναν το όνειρό τους πράξη. Στο πλαίσιο αυτής της επετείου παρουσιάζει για την επόμενη θεατρική περίοδο 2014-2015 ένα πλούσιο ρεπερτόριο με σημαντικά έργα: «Ό Γάμος» της Βάσας Σολωμού - Ξανθάκη, έναρξη παραστάσεων Τετάρτη 8 Οκτωβρίου, «Γλυκυτάτη Γαία Πατρίς» της Βάσας Σολωμού - Ξανθάκη (αρχές Δεκεμβρίου), «Βεγγέρα στης Λωξάντρας» του Λάμπρου Λιάβα (Νοέμβριος), «Ελευθερία στη Βρέμη» του Φασμπίντερ, σε μετάφραση Άννυς Κολτσιδοπούλου και σκηνοθεσία Νάντιας Φώσκολου, με τη Γιασεμί Κηλαηδόνη (μέσα Νοεμβρίου), «Τολμάς;» του Χάρη Χιώτη σε συνεργασία με τη θεατρική ομάδα «REPENTE» (12 Νοεμβρίου, Δευτέρα και Τρίτη), «Με αρετήν και τόλμην» των Γ. Μακρυγιάννη και Χ. Μίσσιου (Ιανουάριος 2015).
Σκηνοθεσία: Φρανσίς Βεμπέρ Παίζουν: Ζακ Βιγερέ, Τιερί Λερμίτ, Φρανσίς Ινστέρ, Ντανιέλ Πρεβόστ, Αλεξάντρα Βαντερνούτ Στο «Δείπνο ηλιθίων» ή αλλιώς στο «Ντινέρ ντε Κον», κάθε Τετάρτη, ο Πιερ και οι φίλοι του διοργανώνουν μια ασυνήθιστη βραδινή συνάντηση την οποία αποκαλούν «Δείπνο ηλιθίων». Κατά τη συνάντηση αυτήν, ο καθένας τους προσκαλεί στο δείπνο τον πιο χαζό άνθρωπο που έχει συναντήσει κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Όλα αυτά θα παραμείνουν ίδια μέχρι που ο Πιερ θα φέρει μαζί του τον αγαθό και καλόκαρδο Φρανσουά.
Δεiπνο ηλιθiων (Le Diner De Cons)
Λόγια και εικόνες (Words and Pictures)
Σκηνοθεσία: Φρεντ Σκεπιζί Παίζουν: Ζιλιέτ Μπινός, Κλάιβ Όουεν Η ρομαντική δραμεντί του Φρεντ Σκεπιζί παρουσιάζει τους Κλάιβ Όουεν και Ζιλιέτ Μπινός ως καθηγητές ενός ιδιωτικού κολεγίου. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, ο πρώτος, ένας πληθωρικός καθηγητής Φιλολογίας, και η δεύτερη, μια συνεσταλμένη καθηγήτρια Καλών Τεχνών, θα αρχίσουν να συγκρούονται για το τι είναι πιο ισχυρό: οι εικόνες ή οι λέξεις. Το φλερτ, όμως, που σταδιακά δυναμώνει ανάμεσά τους, θα προκαλέσει έναν έντονο ανταγωνισμό, τόσο στους ίδιους όσο και στους μαθητές τους, καθώς όλοι τελικά θα προσπαθήσουν ν’ ανακαλύψουν τι είναι τελικά το πιο δυνατό.
Πετρος Φιλιππιδης
Ζουλφι Λιβανελι
Μένει Φον Δημητράκης
Και πάλι συγγραφέας...
Η μεγάλη επιτυχία της κωμωδίας του Δημήτρη Ψαθά «αναγκάζει» τον δημοφιλή ηθοποιό να συνεχίσει, από την Τετάρτη 8 Οκτωβρίου, στο θέατρο «Μουσούρη». Ο «Φον Δημητράκης», το κορυφαίο έργο του Δημήτρη Ψαθά, που γράφτηκε το 1946, μέσα στην περίοδο της κατοχής, είναι μια σπαρταριστή σάτιρα πάνω σ’ ένα επίκαιρο θέμα: το πάθος για εξουσία. Μαζί του οι Γερ. Σκιαδαρέσης, Δημ. Μαυρόπουλος, Μαρία Κατσανδρή, Φαίη Ξυλά, Γ. Ψάλτου, Μαν. Χουρδάκης, Χρύσα Κλούβα, Χριστίνα Σπατιώτη, Θ. Ισιδώρου, ενώ στη θέση της Γιάννας Παπαγεωργίου μπαίνει η Αμαλία Αρσένη.
«Η ιστορία του αδερφού μου» είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του πιο δημοφιλούς Τούρκου µουσικοσυνθέτη, που κυκλοφορεί και στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση Θάνου Ζαράγκαλη. O Λιβανελί, που γεννήθηκε το 1946, έχει τραγουδηθεί σε ολόκληρο τον κόσµο, αφού δημιουργίες του έχουν ερµηνεύσει η Joan Baez, η Maria del Mar Bonet, ο Udo Lindenberg και η Μαρία Φαραντούρη. Με την έκδοση του πρώτου του µυθιστορήµατος, το 1997, του «Μεγάλου Ευνούχου της Κωνσταντινούπολης», κατέκτησε το αναγνωστικό κοινό, μια και το βιβλίο – που έχει µεταφραστεί στα γαλλικά, τα ισπανικά, τα γερµανικά, τα ιταλικά και τα κορεάτικα – τιµήθηκε µε το Βαλκανικό Λογοτεχνικό Βραβείο.
Πρόσωπα
Κουβανέζικος έρωτας (Cuban Fury)
Σκηνοθεσία: Τζέιμς Γκρίφιθς Παίζουν: Νικ Φροστ, Ρασίντα Τζόουνς, Κρις Ο’ Ντάουντ Βρετανική χορευτική κωμωδία στους ρυθμούς της σάλσα με τον Άγγλο κωμικό Νικ Φροστ. Ο ίδιος ερμηνεύει έναν μηχανικό, τον στρουμπουλό Μπρους, που έχει χάσει την όρεξη και την αγάπη του για ζωή και χορό, σε αντίθεση με ό,τι έκανε στα νιάτα του. Όλα αυτά μέχρι να εμφανιστεί μια γυναίκα, η Τζούλια. Εκείνη, Αμερικανίδα, όμορφη και αστεία, αποτελεί ένα άπιαστο όνειρο για εκείνον ενώ ταυτόχρονα ανακαλύπτει πως τη διεκδικεί και ο αρρενωπός συνάδελφός του, Ντρου. Άραγε, ο θεότρελος φίλος του και η στοργική αδερφή του θα καταφέρουν να ζωντανέψουν τον «βασιλιά» της σάλσα που κρύβει μέσα του ο Μπρους ώστε να ζήσει τον απόλυτο κουβανέζικο έρωτα;
Θεϊκό κόλπο (Svecenikova Djeca)
Σκηνοθεσία: Βίνκο Μπρέσαν Παίζουν: Κρέμιζιρ Μίκιτς, Νίκσα Μπούτιγιερ, Μαρίζα Σκάριτσιτς, Ντράζεν Κουν, Γιαντράνκα Ντόκιτς Μια κροάτικη κωμωδία που κέρδισε ένα από τα βραβεία Κοινού στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Πρωταγωνιστής της είναι ο πατήρ Φαμπιάν, ένας κληρικός που παίρνει μετάθεση για να αναλάβει καθήκοντα σε ένα μικρό νησί των Δαλματικών ακτών, το οποίο μαστίζεται από υπογεννητικότητα. Το περίφημο σχέδιό του έχει ως εξής: Με τη βοήθεια του περιπτερά του χωριού θα τρυπήσουν όλα τα προφυλακτικά που είναι προς πώληση ενώ στη συνέχεια θα αναλάβει δράση και ο φαρμακοποιός, ο οποίος θα αντικαταστήσει όλα τα αντισυλληπτικά χάπια με βιταμίνες. Το απόλυτο χάος δεν θα αργήσει να έρθει, φανερώνοντας όλες τις αδυναμίες του «θεϊκού» κόλπου του.
Βασιλεια Δημηνιδου
Παυλος Παυλιδης
Της ψυχής...
Στην Τεχνόπολη
Στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» θα παρουσιαστεί η παράσταση «Κατάθεση ψυχής» της Βασιλείας Δημηνίδου, από την Παρασκευή 3 Οκτωβρίου μέχρι την Κυριακή 19 Οκτωβρίου, κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, για 9 μόνο παραστάσεις. Ένας μονόλογος, με την ίδια στη σκηνή, βασισμένος σε αληθινά γεγονότα, που πραγματεύεται την ισορροπία ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο, το υπαρκτό και το ανύπαρκτο, την εσωτερική διαμάχη τού «είναι» και του «φαίνεσθαι», σε σκηνοθεσία Ζαχαρία Ρόχα. Η παράσταση βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Μονολόγων 92 ART 2014, αποσπώντας το πρώτο Βραβείο Κειμένου, Παράστασης, Κοινού και Σκηνοθεσίας.
Μαζί με τους B-movies επιστρέφει στην Τεχνόπολη, στο Γκάζι, για μια μεγάλη συναυλία, την Τετάρτη 27 Αυγούστου, με ένα πρόγραμμα - αναδρομή σε όλη τη μουσική πορεία του γνωστού τραγουδοποιού, τόσο από την εποχή των Ξύλινων Σπαθιών όσο και από τη μετέπειτα δισκογραφία του. Από τη συναυλία δεν θα λείψουν και καινούργια τραγούδια που ετοιμάζουν αυτόν τον καιρό. Για όσους δεν το γνωρίζουν, τους αγαπημένους του Παύλου, B-movies, αποτελούν οι: Τόλης Δεληγιάννης (μπάσο), Αλέκος Σπανίδης (τύμπανα), Ορέστης Μπενέκας (πλήκτρα) και Θανάσης Τζίνγκοβιτς (κιθάρα).
42 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Χάμερ Λότε, Χάμερ Σόρεν Εκδικητές Μετάφραση: Χρήστος Καψάλης Εκδόσεις: Μίνωας Σελ.: 543
Το προσχεδιασμένο έγκλημα της καταστροφής της Σμύρνης
Ένα κρύο δευτεριάτικο πρωινό, λίγο προτού αρχίσει το σχολείο, δύο παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με ένα αποτρόπαιο θέαμα. Τα γυμνά πτώματα πέντε βάναυσα παραμορφωμένων αντρών κρέμονται από την οροφή του γυμναστηρίου. Ο επιθεωρητής Κόνραντ Σίμονσεν και η ομάδα του από το Τμήμα Ανθρωποκτονιών καλούνται να διαλευκάνουν την ειδεχθή υπόθεση: Τα πέντε θύματα κρέμονται σε γεωμετρική διάταξη, ενώ η σκηνή θυμίζει δημόσια εκτέλεση. Οι «Εκδικητές» είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα πιστό στην υποβλητική παράδοση της ευρωπαϊκής νουάρ λογοτεχνίας.
O συγγραφέας
Αντρέας Μήτσου γράφει για το βιβλίο του «Η εξαίσια γυναίκα και τα ψάρια», εκδόσεις Καστανιώτη
Είκοσι ιστορίες ταπείνωσης του ήρωα!
Ήδη από το κίνημα των Νεότουρκων, το 1908, οι ακραίοι κεμαλικοί εθνικιστές της οθωμανικής τότε Θεσσαλονίκης σχεδίαζαν μια νέα εγκληματική τάξη πραγμάτων για τους γηγενείς πληθυσμούς, την οποία οι Μεγάλες Δυνάμεις όχι μόνο Ξενοφών Μπρουντζάκης δεν απέτρεψαν, αλλά, τουναντίον, ενθάρρυναν ενεργά… με τις γενοκτονίες των ελληνικών και αρμενικών κυρίως Πάντα έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον μια άλλη γνώμη – παπληθυσμών, υπήρξε μια σχεδιασμένη πολιτική διαδικασία ράλληλα με αυτήν που έχουμε διαμορφώσει εμείς ως που είχε ως αποτέλεσμα τον μετασχηματισμό της λεγόμεΈλληνες – σχετικά με τη μεγάλη τραγωδία του νεώτερου νης Εγγύς Ανατολής. ελληνισμού, στο τραγικό της αποκορύφωΗ καταστροφή της πόλης, παρ’ότι είχε μα με την καταστροφή μιας λαμπρής πόσχεδιαστεί αρκετά χρόνια πριν, ήρθε για λης, της Σμύρνης. Η αρμενικής καταγωγής τους κατοίκους της σαν κεραυνός εν αιθρία. συγγραφέας του βιβλίου, που γεννήθηκε Κανείς δεν περίμενε ή έστω δεν μπορούσε στη Νέα Υόρκη το 1922, δυόμισι μήνες να υποψιαστεί αυτό που θα ακολουθούσε, μετά τη δολοφονία του παππού της από αυτό που έμελλε να γίνει. Βασική ευθύνη έναν Τούρκο στρατιώτη και την άμεση φέρει η δικτατορική διακυβέρνηση του διαφυγή της οικογένειάς της στην Αμερική, Έλληνα αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη, μας διηγείται το δράμα της καταστροφής ο οποίος εμπόδισε με κάθε τρόπο την της Σμύρνης από μιαν άλλη οπτική, όχι ενημέρωση του πληθυσμού στερώντας διαφορετική στην ουσία της, αλλά όπως τον έτσι από το να λάβει στοιχειώδη μέτρα αυτή βιώθηκε από την ενεργή κοινότητα προστασίας του. Κανείς από του κατοίκους μιας άλλης εθνότητας, της αρμενικής, που της Σμύρνης αλλά και της υπόλοιπης Ιωνίας υπέστη κι εκείνη την απόλυτη βαρβαρότητα μιας εκκαθάρισης σχεδιασμένης πολύ M. Housepian Dobkin δεν ήταν ενημερωμένος στοιχειωδώς για τις προθέσεις των Τούρκων εθνικιστών... πριν από την αποτρόπαιη εκτέλεσή της. Το Σμύρνη 1922 Η καταστροφή της Σμύρνης υπήρξε το βιβλίο αυτό έρχεται να επιβεβαιώσει (μέσα Η καταστροφή αποκορύφωμα ενός προσχεδιασμένου από μια σειρά μαρτυριών ανθρώπων που μιας πόλης εγκλήματος που είχε απώτερο σκοπό την έζησαν και επέζησαν από τα γεγονότα και Μετάφραση: εκδίωξη από τη Μικρά Ασία των ελληνικών τα αναφέρουν σε διάφορα ντοκουμέντα, Θόδωρος Καρζής και αρμενικών πληθυσμών. Συνεργοί σε αναμνήσεις και προσωπικά ημερολόγια) τη Εκδόσεις: αυτό το ιστορικών διαστάσεων έγκλημα φρίκη που σκόρπισαν οι άτακτοι Τσέτες και Παπαδόπουλος υπήρξαν τόσο οι μοναρχικοί κυβερνήτες ο τακτικός κεμαλικός στρατός στη Σμύρνη, Σελ.: 350 των Αθηνών όσο και οι Μεγάλες Δυνάμεις, μια πόλη - στολίδι… Ανάμεσα στις μαρτυοι οποίες επέτρεψαν τη γενοκτονία των χριστιανικών ρίες συγκαταλέγονται και αυτές Αμερικανών πολιτών που πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και όχι μόνο έζησαν εκ του ασφαλούς – όσο ασφαλής μπορεί να αισθάστάθηκαν απαθείς απέναντι στο έγκλημα αυτό, αλλά εργάνεται κανείς σε παρόμοιες περιστάσεις – τα γεγονότα. στηκαν για την εφαρμογή του. Είναι ιστορικά καταγεγραμΉδη από το κίνημα των Νεότουρκων, το 1908, οι ακραίοι μένη η αυστριακή και γερμανική συνέργεια στο έγκλημα κεμαλικοί εθνικιστές της οθωμανικής τότε Θεσσαλονίκης της γενοκτονίας των Αρμενίων και της σφαγής χιλιάδων σχεδίαζαν μια νέα τάξη πραγμάτων που θα έθετε τέρμα Ελλήνων. Έτσι κι αλλιώς, οι Γερμανοί είχαν ειδίκευση στον στη διοικητική αντίληψη των θρησκευτικών αυτοκρατοσχεδιασμό των γενοκτονιών – πολύ πριν τον εφαρμόσουν ριών μεταβαίνοντας στην αυστηρή διακυβέρνηση του τόσο αποτελεσματικά σύμφωνα με τη γερμανική τάξη και κράτους - έθνους που απαιτούσε εθνική και θρησκευτική αποτελεσματικότητα… ομοιογένεια. Η καταστροφή της Σμύρνης, σε συνδυασμό
Σε 250 λέξεις
Νέες εκδόσεις Goldstein Guy - Philippe Βαβέλ ώρα μηδέν Μετάφραση: Σοφία Λεωνίδη Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 690
Η Τζούλια Ο’Μπράιεν, πράκτορας της CIA, πρώην ερωμένη και παντοτινός έρωτας του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, ετοιμάζεται για την καινούργια της αποστολή. Πρέπει να πάει στο Βερολίνο και να διεξαγάγει μια έρευνα γύρω από έναν πρώην ναζί. Στην Κίνα, η δολοφονία του δημοφιλούς αντικαθεστωτικού δημοσιογράφου Τζου Τιανσούν έχει προκαλέσει μεγάλες ταραχές. Πολιτικό θρίλερ που ξεδιπλώνει την ηλεκτρισμένη επικαιρότητα και φέρνει στο προσκήνιο τις κρυφές διπλωματικές συρράξεις ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και τη Ρωσία αλλά και τους Ευρωπαίους εταίρους…
Επιχειρώ να δικαιολογήσω τα πράγματα. Με προφάσεις και εικασίες. Γι’ αυτό γράφω. Εφευρίσκω, λοιπόν, ιστορίες ή τις ενθυμούμαι, για να φτιάξω τον νόστιμο, τον ουσιώδη χρόνο μου και να επιβιώσω. Ανασκοπώ, δηλαδή, παλιά βιώματα και συμβάντα, θέλοντας να αποφύγω τη «λήθη του εαυτού» κατά τον Χάιντεγκερ. Τους δίνω νέες ερμηνείες, ανακαλύπτω καινοφανείς εκδοχές τους και «βολεύομαι» έτσι στην πρόσκαιρη αλήθεια μου. Αναμορφώνοντας και μετασχηματίζοντας τον χρόνο μου, παρηγοριέμαι ο ίδιος, ξεγελιέμαι και ελπίζω ότι προσφέρω και σε άλλους μιαν αλαφράδα, ότι συντελώ στην αισθητοποίηση της καθημερινότητας και σε μια αβρή εξαπάτησή τους. Υπάρχουν «οι εξαίσιες γυναίκες», που μας τυραννούν. Υπάρχουν και «τα ψάρια». Τα οποία στον κόσμο των ονείρων σημαίνουν τη λαχτάρα. Και η λαχτάρα φανερώνεται από το απρόβλεπτο, και από το άδικο, που σηματοδοτεί τη ζωή. Και το πιο μεγάλο άδικο είναι πως οι γυναίκες έχουν πάντα τα μισά χρόνια των ηλικιωμένων ανδρών – σ’άλλες διηγήσεις συμβαίνει και το ανάποδο – και ότι επίσης οι αργοπορημένοι έρωτες έχουν βαρύ τίμημα. Και ακόμα πως η απώλεια δεν είναι πλέον διαχειρίσιμη. Ή μάλλον δεν ήταν ποτέ διαχειρίσιμη. Στις είκοσι ιστορίες του βιβλίου ο ήρωας ταπεινώνεται, εξευτελίζεται, υποφέρει από έρωτα, αλλά καταρρίπτει τα μέτρα και τα όρια του εαυτού του, ζει με ψέματα, όσο κι αν αυτό το καταλαβαίνει αργότερα, αλλά συνεπής, πάντα πληρώνει. Ό,τι επιχειρεί να ανατρέψει τη φυσική (;) παγιωμένη τάξη των αισθημάτων, να καταργήσει τον τυπικό χρόνο, να λοιδορήσει τη συμβατική λογική. Σαν απόηχος κάθε διηγήματος, φτάνει η υπαρξιακή αγωνία του πρωταγωνιστή, ο φόβος του για το αύριο και η πίκρα του για ένα παρελθόν αδικαίωτο, που δεν έχει αποστάξει τη χαρά που δικαιούμαστε.
Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
43
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Α’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ
Οι τελευταίες μέρες της ανθρωπότητας 28 Ιουνίου - 4 Αυγούστου 1914 Με την απουσία μιας σοβαρής ρωσικής ναυτικής παρουσίας στη Μαύρη Θάλασσα, η Μεγάλη Βρετανία έχανε το ενδιαφέρον της για το παλιό εκείνο θέμα του ελέγχου των Στενών. Η Γερμανία, από την άλλη, είχε ξεκινήσει να αποκτά οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα στην Τουρκία, τα οποία αφορούσαν τη μελλοντική σιδηροδρομική γραμμή Βερολίνου - Βαγδάτης.
Γ
ια τον ιστορικό της διπλωματίας το 1914 ήταν η πιο εκρηκτική απ’ όλες τις απαντήσεις στο αγαπημένο δύσκολο πρόβλημα τόσο των πολιτικών όσο και των μελετητών: Το «Ανατολικό Ζήτημα», εκείνον τον παρατεταμένο αγώνα που ενέπλεκε την αντιπαλότητα των Μεγάλων Δυνάμεων και τον βαλκανικό εθνικισμό, για να οδηγηθεί η Οθωμανική Αυτοκρατορία έξω από την Ευρώπη. Το ερώτημα ήταν: «Μετά τον Τούρκο, ποιος;». Ήταν ένας αγώνας κατά τον οποίο, για το μεγαλύτερο μέρος του 19ου αιώνα, η πιο επιθετική δύναμη ήταν η Ρωσία, ενώ η Αυστρία, ο χρόνιος αλλά και πιο ασταθής αντίπαλός της, με τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία έτειναν να ταχθούν εναντίον της Ρωσίας. Η «Εγγύς Ανατολή» (σε αντίθεση με τις παραλλαγές «Μέση» και «Άπω Ανατολή», η ορολογία αυτή υπέπεσε σε αχρηστία) ήταν επίσης ένα μέρος που προσφερόταν για να γίνει ένα ναυτικός πόλεμος – τίποτα δεν ήταν πιο εύκολο για τον Βρετανικό Στόλο από το να πλεύσει από το Γιβραλτάρ στα Δαρδανέλια –, αν και ήταν ένα ανθυγιεινό μέρος για τους στρατιώτες, όπως ανακάλυψαν στη Σεβαστούπολη το 185455 όλοι οι εμπλεκόμενοι και ύστερα πάλι στην Καλλίπολη 60 χρόνια αργότερα. Οι Ρώσοι επίσης έζησαν το πρόβλημα το 1977, όταν η προέλασή τους προς την Κωνσταντινούπολη αναχαιτίστηκε στην Πλέβνα, μειώνοντας έτσι (ενν. για τις Δυτικές Δυνάμεις) τον κίνδυνο ενός δεύτερου Κριμαϊκού Πολέμου. Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, η Πρωσία και μετά η Γερμανία δεν έπαιξαν σχεδόν κανέναν ρόλο σε αυτό το δράμα. Ο Μπίσμαρκ προφύλαξε σοφά τους Πομερανούς γρεναδιέρους του, για να τους χρησιμοποιήσει σε πιο βόρεια κλίματα. Στα τέλη του αιώνα, ωστόσο, υπήρξε μια νέα ευθυγράμμιση. Με την απουσία μιας σοβαρής ρωσικής ναυτικής παρουσίας στη Μαύρη Θάλασσα, η Μεγάλη Βρετανία έχανε το ενδιαφέρον της για το παλιό εκείνο θέμα του ελέγχου των Στενών. Η Γερμανία, από την άλλη, είχε ξεκινήσει να αποκτά οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα στην Τουρκία, τα οποία αφορούσαν τη μελλοντική σιδηροδρομική γραμμή Βερολίνου - Βαγδάτης. Αυτό που είναι ίσως πιο σημαντικό είναι πως τα βαλκανικά κράτη, που είχαν αποκτήσει (ή τους είχε δοθεί) ανεξαρτησία από την οθωμανική κυριαρχία
Στα χαρακώματα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου τον 19ο αιώνα, ξεκίνησαν να ακολουθούν πολιτικές οι οποίες ήταν πιο επιθετικές και πιο αυτόνομες. Το 1886 η Ρωσία μπόρεσε να απαγάγει τον Βούλγαρο βασιλιά, όταν αυτός έδειξε σημάδια ότι θα ακολουθούσε μια δική του πολιτική (ακόμα και αν αυτή η πολιτική δεν διέφερε και πολύ από εκείνη της Ρωσίας για τη δημιουργία μιας «μεγάλης Βουλγαρίας»). Η κυβέρνηση της Σερβίας, ωστόσο, ποτέ δεν ήταν τόσο υποταγμένη στην Αγία Πετρούπολη και η πολιτική της ήταν επιθετικά εθνικιστική και επεκτατική. Αυτό που είχε κάνει η Ελλάδα στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα τη δεκαετία του 1820, το Βέλγιο στη Φλάνδρα τη δεκαετία του 1830, το Πεδεμόντιο στην Ιταλία τη δεκαετία του 1850 και
Κατακόμβη νεκρών Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος οδήγησε στον θάνατο περίπου οκτώ εκατομμύρια άνδρες και επέφερε στη μεταπολεμική Ευρώπη μια τεράστια οικονομική κρίση, ανακάμπτοντας την ανάπτυξη και τη σχετική ευημερία της. Με αυτό το πραγματικά πρωτοποριακό και προκλητικό βιβλίο του, ο Nial Ferguson ρωτά: «Άραγε όλες οι θυσίες που έγιναν, άξιζε τον κόπο και να γίνουν;».
η Πρωσία στη Γερμανία τη δεκαετία του 1860, αυτό ήταν εκείνο που οι Σέρβοι ήθελαν να κάνουν στα Βαλκάνια την πρώτη δεκαετία του 1900: Να επεκτείνουν την επικράτειά τους στο όνομα του «νοτιοσλαβικού» εθνικισμού. Ωστόσο, η επιτυχία ή αποτυχία των μικρών κρατών να αποκτήσουν ανεξαρτησία ή να διευρυνθούν πάντα εξαρτιόταν από το στερέωμα της πολιτικής των Μεγάλων Δυνάμεων. Εκείνο που είχε σημασία ήταν η ισορροπία ή η έλλειψη ισορροπίας μεταξύ της «πενταρχίας» των Μεγάλων Δυνάμεων του Λέοπολντ φον Ράνκε. Έτσι, οι Έλληνες και οι Σέρβοι σημείωσαν (μερική) επιτυχία εναντίον των Τούρκων τη δεκαετία του 1820, μόνο μέχρι το σημείο που τους επέτρεψαν οι Μεγάλες Δυνάμεις. Χαρακτηριστικό του τρόπου με τον οποίο δημιουργούνταν νέα κράτη ήταν η διεθνής συμφωνία του 1830, η οποία μετέτρεψε την Ελλάδα σε μια πειθήνια μοναρχία με έναν Γερμανό βασιλιά. Το ίδιο συνέβη και στη δεκαετία του 1830, όταν οι Βέλγοι αποσκίρτησαν από την Ολλανδία: Μόνο το 1839, τα αντικρουόμενα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων εναρμονίστηκαν στη μοιραία συμφωνία, ουδετεροποιώντας το νέο κράτος. Η δημιουργία της Ρουμανίας από τις επαρχίες της Μολδαβίας και της Βλαχίας το 1856 – η μόνη παρατεταμένη συνέπεια του κριμαϊκού χάους – ήταν άλλη μια τεράστια περίπτωση. Το Πεδεμόντιο και η Πρωσία, αντιθέτως, απολάμβαναν τις διαφωνίες και την αδιαφορία της παγκόσμιας κοινότητας. Ο Καβούρ έφτιαξε τη βορειοϊταλική συνομοσπονδία με την υποστήριξη του Ναπολέοντα Γ’. Η επακόλουθη απόκτηση
του Παπικού Κράτους, της Νάπολης και της Σικελίας ήταν μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που οι λίγοι πραγματικοί εθνικιστές – με τη μορφή των «Χιλίων» του Γκαριμπάλντι – επικράτησαν. Η Πρωσία δημιούργησε το γερμανικό Ράιχ εν μέρει κατατροπώνοντας τη Δανία, την Αυστρία και τη Γαλλία, κυρίως όμως επειδή η Μεγάλη Βρετανία και η Ρωσία δεν είχαν καμία ένσταση. Η ανεξαρτησία της Βουλγαρίας ήταν ένα ρωσικό σχέδιο, που περιορίστηκε κλιμακωτά από τις βρετανικές απειλές για παρέμβαση: Έτσι προέκυψε το βραχύβιο κρατίδιο (του τύπου της μυθιστορηματικής «Ρουριτανίας») της Ανατολικής Ρωμυλίας και η συνέχιση της οθωμανικής κυριαρχίας στη Μακεδονία. Αργότερα, η Νορβηγία κέρδισε την ανεξαρτησία της από τη Σουηδία χωρίς να νοιάζεται κάποια άλλη χώρα. Σημάδι για το πόσο ανεκμετάλλευτο έμεινε το επαναστατικό δυναμικό ήταν πως τα περισσότερα κράτη ήταν μοναρχίες και στους περισσότερους νέους θρόνους είχαν τοποθετηθεί γόνοι των εδραιωμένων βασιλικών οίκων. Μόνο δύο νέες Δημοκρατίες εδραιώθηκαν στην Ευρώπη. Η Γαλλική το 1870 και η Πορτογαλική το 1910 – και οι δύο σε μακρά εδραιωμένα έθνη - κράτη. Το κείμενο είναι από το βιβλίο του Nial Ferguson «Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος – Στρατιωτική, διπλωματική, οικονομική και κοινωνική ιστορία, 1914-1918» Μετάφραση: Καρολίνα Χάγερ, εκδόσεις: Ιωλκός, σελ.: 873 Xenofonb@gmail.com
44 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
28/7/-2/8/14 21-26/7/14
ΤΑ ΝΕΑ
22.756
22.234
ESPRESSO
14.611
14.551
ΕΘΝΟΣ
13.265
13.260
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
11.551
11.108
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
10.870
10.751
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
7.585
8.821
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
4.186
4.183
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
3.296
3.342
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.110
3.135
ΕΣΤΙΑ
1.525
1.253
ΑΥΓΗ
1.436
1.382
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
1.318
1.158
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
781
770
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
416
446
Ο ΛΟΓΟΣ
72
72
3/8/14
27/7/14
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
119.190
105.210
ΕΘΝΟΣ
94.130
98.880
REAL NEWS
81.420
80.140
ΤΟ ΒΗΜΑ
80.730
75.320
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
18.090
16.110
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
16.120
16.300
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
11.230
11.040
ΑΥΓΗ
5.040
4.980
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
3.820
3.730
ΤΟ ΧΩΝΙ
3.570
3.400
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
2.380
2.420
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.210
1.240
70
80
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
28/7-3/8/14 21-27/7/14 21.200 22.030
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
14.240
11.180
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
6.830
6.770
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
3.300
3.160
ΑΛΦΑ ΕΝΑ
-
1.820
ΠΡΙΝ
-
1.060
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
-
910
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
29/7-3/8/14 22-27/7/14
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
10.931
8.846
SPORTDAY
10.410
9.426
GOAL NEWS
8.295
7.463
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
6.206
5.641
LIVE SPORT
6.081
5.696
ΓΑΥΡΟΣ
5.085
5.015
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
4.500
3.620
ΠΡΑΣΙΝΗ
3.721
3.430
ΓΑΤΑ
2.151
1.863
ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
28/7-3/8/14 21-27/7/14
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
17.490
18.360
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
13.130
12.570
Ο «ομφάλιος λώρος» με το Μαξίμου, μετά την ΕΡΤ, πνίγει και τη ΝΕΡΙΤ! Εκρηκτική φαίνεται να είναι η ατμόσφαιρα στο ραδιομέγαρο, με τους εργαζομένους στη ΝΕΡΙΤ να αμφισβητούν πλέον τη διαδικασία προσλήψεων που υπάρχει, βλέποντας τα πρώτα αποτελέσματα των αξιολογήσεων των βιογραφικών, τα οποία προκαλούν θλίψη και γέλιο μαζί. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που βλέπουν τα μόρια κάποιων να εκτοξεύονται και άλλων, ειδικά στις περιπτώσεις που υπάρχουν «μη αντικειμενικά κριτήρια», να βουλιάζουν. Οι διαμαρτυρίες όσων φαίνεται να μένουν εκτός συνεχώς μεγαλώνουν, ενώ όλο και περισσότεροι πείθονται ότι θα είναι τα «νέα θύματα» της προσπάθειας του Μαξίμου να ελέγξει κομματικά τη ΝΕΡΙΤ, ακόμα και με δημοσιογράφους που φαίνεται να μην έχουν ιδέα από τηλεόραση. Τα πράγματα μέχρι στιγμής δείχνουν ότι ο «ομφάλιος λώρος» που συνέδεε τη δημόσια τηλεόραση με τα εκάστοτε κυβερνητικά παρασκήνια απλώνεται και πάλι με κατεύθυνση το Μέγαρο Μαξίμου. Όλοι λένε ότι οι αντιδράσεις αυτές και το εκρηκτικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί, θα πυροδοτή-
σουν εξελίξεις… Μετά την παραίτηση της έμπειρης δημοσιογράφου Κικής Αγγελοπούλου, που για χρόνια πρόσφερε στη δημόσια τηλεόραση, λόγω του… φιάσκου του διαγωνισμού των προσλήψεων, και μετά τις πληροφορίες για το τι συμβαίνει με την αξιολόγηση, όλα έχουν αλλάξει και οι αντιδράσεις κάθε μέρα γίνονται περισσότερες. Τα… μαγειρέματα πλέον «βγάζουν μάτι». Κι αυτό γιατί ορισμένοι συνάδελφοι με πτυχίο, ξένες γλώσσες και διάφορα πιστοποιητικά έλαβαν λιγότερα μόρια συγκριτικά με άλλους που είτε είχαν … μπάρμπα στην Κορώνη είτε το βιογραφικό τους έγραφε… Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ. Είναι χαρακτηριστικά και όσα αναφέρει η επιστολή που έστειλε η Επιτροπή Δημοσιογράφων ΝΕΡΙΤ προς τον πρόεδρο - διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Αντώνη Μακρυδημήτρη, και στην οποία υποστηρίζει ότι «ο αναθεωρημένος πίνακας κατάταξης διαλύει τα τμήματα παραγωγής των ειδήσεων και της ενημέρωσης» και διατυπώνει μια σειρά από απορίες για τη συνολική διαδικασία.
Τέλος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ήδη η κυβέρνηση έχει δώσει δείγματα γραφής για το τι θέλει να κάνει με τη ΝΕΡΙΤ. Τα λέει όλα η τροπολογία που κατέθεσε σε άσχετο νομοσχέδιο και πέρασε, δώδεκα μήνες μετά την ψήφιση του νόμου με τον οποίο ιδρύθηκε η ΝΕΡΙΤ Α.Ε. Στην ουσία δηλαδή δημιούργησε ήδη τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία του «ομφάλιου λώρου» που απλώνεται γύρω από τη δημόσια τηλεόραση και φθάνει μέχρι το Μέγαρο Μαξίμου. Σύμφωνα με αυτήν την τροπολογία, τα μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου θα διορίζονται με εισήγηση του αρμόδιου υπουργού προς τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής, η οποία θα αποφασίζει με απλή κομματική πλειοψηφία, και ο διορισμός θα γίνεται με απόφαση του υπουργού. Η περίφημη «ανεξαρτησία» της δημόσιας τηλεόρασης από την κυβέρνηση κράτησε στα χαρτιά έναν μόλις χρόνο. Η θεσμική επιστροφή της ΝΕΡΙΤ στην κυβερνητική αγκαλιά γίνεται με την κατάργηση των προηγούμενων διατάξεων με τον νόμο για τη σύσταση της ΝΕΡΙΤ
Τα 3 ψέματα της κυβέρνησης για την ΕΡΤ και τη δημόσια ραδιοτηλεόραση…
Επιστολή Σκουρλέτη για το «μαύρο σκοτάδι» στα media των βαρόνων
Ανοιχτή επιστολή απέστειλαν οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι της ΕΡΤ προς την ΠΟΕΣΥ και την ΕΣΗΕΑ, σχετικά με τα ψέματα της κυβέρνησης στους εργαζομένους της ΕΡΤ. Στην επιστολή περιγράφουν μάλιστα με ξεκάθαρο τρόπο τις παρανομίες, τις ανακολουθίες και τις τραγελαφικές καταστάσεις που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση και το υπουργείο Οικονομικών σε βάρος όσων εργάζονταν στην ΕΡΤ και σήμερα έχουν βρεθεί χωρίς δουλειά. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, «το πρώτο ψέμα είναι από τα πρωθυπουργικά χείλη ότι δήθεν οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ θα αποζημιωθούν γενναιόδωρα. Το δεύτερο ψέμα, το οποίο και επέτρεψε στην κυβέρνηση να συνεχίσει να ρημάζει τις ζωές όλων μας, είναι η υπόσχεση της κυβέρνησης ότι θα επαναπροσληφθούν 2.000 από τους 2.656 απολυμένους της ΕΡΤ. Και το τρίτο ψέμα είναι η εξαγγελία ότι θα δημιουργηθεί ένα σύγχρονος ανεξάρτητος πραγματικά δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας». Σήμερα 15 μήνες μετά, επισημαίνουν, ούτε γάτα ούτε ζημιά για την κυβέρνηση, γι’ αυτό και ζητούν από τις Ενώσεις, πρώτον, να ενημερώσουν το Δ.Σ. της κυβερνητικής ΝΕΡΙΤ ότι οι δημοσιογράφοι διαθέτουν Κώδικα Δεοντολογίας και Πειθαρχικά Όργανα που τα τηρούν και, δεύτερον, να εντείνουν τις συνδικαλιστικές πιέσεις για τον υπολογισμό ολόκληρης της προϋπηρεσίας που έχει αναγνωρίσει η ΕΡΤ στα ποσά που καταβάλλει η ειδική διαχείριση ως αποζημίωση.
Μετά την ΕΣΗΕΑ, που με ανακοίνωσή της καυτηριάζει τη στάση των διευθυντών των καναλιών καθώς και των διευθυντικών στελεχών των ημερήσιων εφημερίδων για το «πνίξιμο» των νομοθετικών ρυθμίσεων προς όφελος των βαρόνων των ΜΜΕ και σε βάρος των εργαζομένων, επιστολή για το ίδιο θέμα έστειλε προς τον πρόεδρο και τα μέλη του ΕΣΡ ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουρλέτης, με την οποία ζητάει την παρέμβασή τους για τον τρόπο κάλυψης της τροπολογίας που ψήφισε η κυβέρνηση για τα ΜΜΕ. Συγκεκριμένα, ζητάει από το ΕΣΡ να εξετάσει τα πραγματικά περιστατικά συγκεκριμένων ημερομηνιών για τα δελτία ειδήσεων των τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας και των ειδησεογραφικών ραδιοφωνικών σταθμών και να αποφανθεί «εάν η μη μετάδοση της είδησης είναι σύμφωνη ή όχι με την ισχύουσα ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία». Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει ότι οι τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής εμβέλειας, καθώς και οι ειδησεογραφικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, από τα δελτία ειδήσεων που προβάλλουν, δεν προέβησαν σε κανενός είδους δημοσιογραφική προβολή του νέου νόμου για τα ΜΜΕ, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων» επικαλούμενος μάλιστα και τη σχετική ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ την οποία, όπως αναφέρει, αγνόησαν τα ΜΜΕ. Δηλαδή, κατά το κοινώς λεγόμενο, τις αντιδράσεις στις (ν)τροπολογίες αυτές τις «έφαγε το μαύρο σκοτάδι»… Δεν ξέρουμε τι περιμένουν εκεί στον ΣΥΡΙΖΑ από αυτήν την παρέμβαση, το κόβουμε όμως αρκετά χλομό να βγει το σημερινό ΕΣΡ από το δικό του σκοτάδι…
Κερδίζει ο ΑΝΤ1, αντέχει το Mega στο Α’ εξάμηνο του 2014 Χρονιά των ανατροπών στον χώρο της τηλεόρασης φαίνεται να είναι το 2014. Οι αλλαγές που έγιναν στην αρχή της τηλεοπτικής περιόδου (Σεπτέμβρης 2013) αλλά και οι πολιτικές εξελίξεις οδήγησαν σε γερή μάχη για την τηλεθέαση το 2014, που είχε ως αποτέλεσμα την υποχώρηση του Mega στο πρώτο εξάμηνο και την πανηγυρική επικράτηση του ΑΝΤ1 στις περισσότερες κατηγορίες. Τα στοιχεία δείχνουν πως, στο πρώτο εξάμηνο του 2014, την πρώτη θέση στη μάχη της τηλεθέασης κέρδισε ο ΑΝΤ1, συγκεντρώνοντας ποσοστό τηλεθέασης 18,4% έναντι 17,6% του Mega, που όμως κράτησε γερά στα εμπορικά κοινά (ηλικίες 15-44) στο prime time (21.00-23.59), λόγω, όπως είπαμε, κυρίως των ελληνικών σειρών που προβάλλει. Αναλυτικά, τα στοιχεία δείχνουν ότι την περίοδο αυτήν (Α’ εξάμηνο 2014): ♦ Ο ΑΝΤ1 διατήρησε την πρώτη θέση και στο σύνολο του κοινού με 18,6%
και στις ηλικίες 15-44. ♦ Το Mega έπεσε στη δεύτερη θέση με 17,6% στο σύνολο του κοινού ενώ στα εμπορικά κοινά υποχώρησε και άλλο με 16,9%. ♦ Σταθερά τρίτος ο Alpha με 15,9% και 15,6%, αντίστοιχα. ♦ Το Star στα εμπορικά κοινά συγκέντρωσε 11,9% και στο σύνολο του κοινού 11,2%. ♦ Ο ΣΚΑΪ 6,7% και 8,1% αντίστοιχα. ♦ Η ΔΤ κινείται με χαμηλές ταχύτητες και τηλεθέαση 6,1% στο σύνολο του δείγματος και 4,6% στις ηλικίες 15-44. Στον ανταγωνισμό του prime time, το Mega διατήρησε την πρώτη θέση με 20,9% έναντι 18,2% του ΑΝΤ1 που δεν μπόρεσε να κερδίσει και την ενότητα αυτήν, ενώ ακολουθούν στο 16,4% ο Alpha, με 11% το Star, με 6% η ΔΤ και στο 5,7% ο ΣΚΑΪ.
Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014
45
www.topontiki.gr
Δύσκολες στιγμές φαίνεται να έρχονται για τον πρώτο στην Ελλάδα ραδιοφωνικό σταθμό, τον δημοτικό σταθμό της Αθήνας, τον 9,84. Όπως γράφουν οι «Tυπολογίες», αιτία είναι οι φήμες που κυκλοφορούν έντονα τις τελευταίες μέρες πως ο σταθμός θα πουληθεί επειδή αυτό θέλει η τρόικα. Οι εργαζόμενοι εκφράζουν την αντίθεσή τους και την απορία τους πώς είναι δυνατόν να έχει ασχοληθεί η τρόικα ειδικά με τον Αθήνα 9,84 και αναρωτιούνται μήπως το επιχεί-
ρημα αυτό χρησιμοποιείται για τον εκφοβισμό τους αλλά και ως άλλοθι για τους αρμοδίους, που φοβούνται να αναλάβουν τις ευθύνες του. Απάντηση επίσημη, ούτε από τον δήμο ούτε από το αρμόδιο υπουργείο υπάρχει... Αυτό που αναμένεται είναι το θέμα να συζητηθεί στο νέο δημοτικό συμβούλιο που αναλαμβάνει την 1η Σεπτεμβρίου όπου όπως φαίνεται θα συζητηθούν και ο προϋπολογισμός του σταθμού αλλά και του Δήμου Αθηναίων…
Μαστοράκης vs Γκολεμά Από το Facebook στα δικαστήρια… Όλα άρχισαν όταν ο Νίκος Μαστοράκης ανέβασε στο Facebook ένα πολύ σκληρό και προσβλητικό σχόλιο για τη Χαρούλα Αλεξίου και για τη συναυλία που έδωσε για τις απολυμένες καθαρίστριες. Στην ανάρτησή του με τον τίτλο «Χαρούλα η καθαρίστρια» ο σκηνοθέτης κάνει λόγο για ένταξη της τραγουδίστριας στη «μηχανή προπαγάνδας» και Συριζοαγώνα για τις καθαρίστριες. Μεταξύ άλλων, ο Μαστ γράφει για την Αλεξίου: «Το κόκκινο κομματικό γάντι (οι καθαρίστριες χρησιμοποιούν κίτρινα) και η συνθηματολογία (“απόψε είμαστε όλες καθαρίστριες”), της έφεραν ογκώδη δημοσιότητα σε εποχή ισχνών αγελάδων και ίσως είναι καιρός άλλες Χαρούλες, εκπεσούσες των προβολέων και των μυθικών μεροκάματων, να κάνουν το ίδιο για άλλους απολυόμενους». Η Γκολεμά «τα πήρε στο κρανίο» και η απάντησή της προς τον Μαστοράκη ήταν οργισμένη και πολύ σκληρή. Μέσα από τον λογαριασμό της στο Facebook, επισυνάπτοντας και την ανάρτησή του για τη Χαρούλα, σημείωσε: «Πιο ευγενικά δεν μπορώ να στο πω! Να πας να γαμ...ς, κοπρόσκυλο του κερατά. Μύρισες αίμα και βγήκες από τον τάφο σου, ξεφτίλα...». Ο πόλεμος είχε ήδη αρχίσει, με τον Μαστοράκη να ανακοινώνει και πάλι μέσω Facebook, έπειτα από συμβουλή του δικηγόρου του, ότι
θα μηνύσει τη δημοσιογράφο για εξύβριση και συκοφαντική δυσφήμηση, χρησιμοποιώντας αυτήν τη φορά και εναντίον της βαρύτατους και σκληρούς χαρακτηρισμούς. Τώρα όλα δείχνουν ότι η κόντρα Μαστοράκη - Γκολεμά από το Facebook θα μεταφερθεί στις δικαστικές αίθουσες, αφού ήδη ο Μαστοράκης ανακοίνωσε ότι κατέθεσε εις βάρος της ασφαλιστικά μέτρα και αγωγή. Από την πλευρά της, η Γκολεμά δεν φαίνεται ότι θα κάτσει με σταυρωμένα τα χέρια… Έτσι μέσω Facebook ανακοίνωσε ότι ο Μαστοράκης με τα ασφαλιστικά μέτρα και την αγωγή ζητάει να της επιβάλλεται 6.000 ευρώ πρόστιμο κάθε φορά που αναφέρει το όνομά του… κάτι δηλαδή παρόμοιο με αυτό που ζητούσε ο Νταλάρας από τον Πανούση την εποχή της μεγάλης τους κόντρας. Η Γκολεμά αφήνει υπονοούμενα ότι ο Μαστοράκης στην αγωγή του σημειώνει όλες τις δημοσιογραφικές και τηλεοπτικές επιτυχίες του «πλην της συνέντευξης των παιδιών του Πολυτεχνείου!!! και αποκαλύπτει ακόμη ότι της ζητά αποζημίωση 100.000 ευρώ. Τέλος, αφήνει να εννοηθεί ότι θα καταθέσει και εκείνη αγωγή εναντίον του, σημειώνοντας ότι «για το “πατσαβούρα”, “βρωμιάρα”, “ξοφλημένη” και“γαϊδούρα”, λέξεις που ανέφερε για μένα, κάτι θα κάνουμε και εμείς φαντάζομαι…».
Σίγησε η ελληνική «Φωνή της Αμερικής» Η Ελληνική Υπηρεσία της «Φωνής της Αμερικής» σταμάτησε τη λειτουργία της έπειτα από 72 ολόκληρα χρόνια, λόγω περιορισμών στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό των ΗΠΑ. Η τελευταία εκπομπή μεταδόθηκε την Τρίτη το πρωί, ώρα Ελλάδας, από τον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ. Να τονίσουμε ότι η Ελληνική Υπηρεσία ήταν μία εκ των ιδρυτικών υπηρεσιών της «ΦτΑ», ξεκινώντας τη λειτουργία της το 1942. Από εκείνη την εποχή κάλυπτε αδιαλείπτως τις διεθνείς εξελίξεις, όπως επίσης και τα πολιτικά και πολιτιστικά τεκταινόμενα στις Ηνωμένες
Πολιτείες της Αμερικής σε σχέση με την Ελλάδα και την Κύπρο. Στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου αποτελούσε, μαζί με τα αντίστοιχα ελληνικά προγράμματα του BBC και της Deutsche Welle, πηγή έγκυρης ενημέρωσης για τους Έλληνες που βίωναν τη ναζιστική κατοχή. Συνέχισε να εκπέμπει και σε άλλες κρίσιμες φάσεις της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας, από τον εμφύλιο, την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας μέχρι την ένταξη της Ελλάδας και της Κύπρου στην Ε.Ε.
Mικρά - Μικρά
Μαύρα σύννεφα για τον ιστορικό ΑΘΗΝΑ 9,84...
Ë«ΣΤΟΝ καθημερινό βίο όμως συχνά ώσπου να πεις “Δόξα τω Θεώ” αναγκάζεσαι να αναφωνήσεις “Βοήθα, Παναγιά μου!”. Τους παλαιούς, αμόρφωτους εκβιαστές διαδέχονται οι λιμοκοντόροι νέας τεχνολογίας… Το ότι η κυβέρνηση αποφάσισε να αντιδράσει και να δημιουργήσει συνθήκες δικαστικού ελέγχου διαφόρων ηλεκτρονικών sites/blogs κ.λπ. γεννά την ελπίδα ότι ο χώρος των μέσων ενημερώσεως θα απαλλαγεί από τα νεοπλάσματα. Η κάθαρση μοιάζει να είναι, ευτυχώς, κοινός τόπος για τους κυβερνώντες, σημερινούς και αυριανούς». ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ για ένα απόσπασμα από το άρθρο του Σταύρου Ψυχάρη στο «Βήμα της Κυριακής», με το οποίο στέλνει μηνύματα (κυρίως σε μπλογκ και σάιτ) για τις επιθέσεις που δέχθηκε το συγκρότημα τον τελευταίο καιρό τόσο με αφορμή τις ρυθμίσεις για τα ΜΜΕ που ψήφισε η κυβέρνηση (και ο ΣΥΡΙΖΑ το κατάλαβε όταν η επίμαχη τροπολογία κατατέθηκε στη Βουλή!) όσο και για τα σενάρια συγχώνευσης ΔΟΛ - Πήγασου. ËΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΟ είναι πάντως ότι ο Ψυχάρης μιλάει ανοικτά για κοινή αντίληψη της νυν κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ σε ό,τι αφορά τον έλεγχο του Διαδικτύου! Στο ίδιο άρθρο του μάλιστα κάνει έμμεση αναφορά σε όσους εκτιμούν ότι θα καπελωθεί από τον Όμιλο Μπόμπολα σε περίπτωση συγχώνευσης, επισημαίνοντας ότι «η ισχύς του ΔΟΛ εξακολουθεί να υφίσταται»… ËΑΝΗΣΥΧΟΥΜΕ για όσα ακούγονται σχετικά με τις νέες δομικές αλλαγές στη διανομή του Τύπου μέχρι τέλος του έτους. Προβλέπεται –λένε– η δημιουργία νέων σχημάτων, που θα αλλάξουν όλα τα στάδια της διανομής των εφημερίδων, γεγονός που θα προκαλέσει μαζικές απολύσεις στον χώρο και ταυτόχρονα θα ανεβάσει σημαντικά το κόστος των μικρών εντύπων! Πάλι οι μικροί θα την πληρώσουν… ËΦΡΟΝΤΙΖΟΥΝ για όλα οι κυβερνώντες… Στην εποχή που ξεζουμίζουν τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, στον νόμο προέβλεψαν παροχή αμοιβής για τα μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου αλλά και αποζημίωσης για τις συνεδριάσεις του Δ.Σ. της ΝΕΡΙΤ!!! Μιλάμε για κρατικοδίαιτους… του κερατά!!! Παλιά τους τέχνη κόσκινο στο Μαξίμου… Ë«ΕΝΑ λάθος δεν διορθώνεται με ένα ακόμα λάθος. Ο νόμος για τη ΝΕΡΙΤ απαιτούσε πράγματι χρονοβόρες διαδικασίες. Η λύση όμως δεν είναι η επαναφορά του κυβερνητικού ελέγχου» είπε ακόμη και ο Παντελής Καψής με αφορμή τις τροπολογίες για τη ΝΕΡΙΤ… Κάπως αργά δεν είναι, Παντελή… Δεξιά είναι αυτή… Περίμενες κάτι άλλο; ËΤΟ ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ στη ΝΕΡΙΤ με το θέμα της αξιολόγησης για την πρόσληψη προσωπικού το περιγράφουμε στη διπλανή σελίδα… Εδώ να συμπληρώσουμε ότι δεν είναι δυνατόν στη σημερινή εποχή να μην ξέρει κανείς «ποια πρόσωπα απαρτίζουν την Επιτροπή Αξιολόγησης και με ποια κριτήρια επελέγησαν». Οι υποψήφιοι ρωτάνε, το ίδιο και όσοι ήδη εργάζονται. Η επιτροπή των εργαζομένων που υπάρχει στη ΝΕΡΤ είναι σαφής: «δεν γνωρίζει απολύτως τίποτα για τον τρόπο λειτουργίας και τις απαιτήσεις του τομέα σύνταξης και παραγωγής ειδήσεων
και εκπομπών». Μήπως κάποιος πρέπει να απαντήσει; ËΜΑΣ εντυπωσίασε, θα πρέπει να ομολογήσουμε, η συνέπεια που δείχνουν υπό την καθοδήγηση του Μητρόπουλου τα «Νέα Σαββατοκύριακο»… Συνέπεια στη στήριξη της επικοινωνιακής πολιτικής της συγκυβέρνησης… Καλπάζει η φαντασία του διευθυντή της εφημερίδας αλλά και του συντάκτη, όταν στη σαββατιάτικη έκδοση της εφημερίδας δέσποζε, μεταξύ άλλων πρωτοσέλιδων πλαισίων, το... απίθανο θέμα «Αύγουστος 2015: το καλοκαίρι χωρίς την τρόικα»! ΠΑΡΑ το γεγονός ότι υπήρχε η σήμανση, πάλι καλά, ότι πρόκειται για ένα αφήγημα πολιτικής φαντασίας, η οποία φαίνεται να καλπάζει. Η επιθυμία να κάνουν τον κόσμο να πιστέψει κάτι τέτοιο, έστω και μέσα από τέτοια δημοσιεύματα, είναι πρωτοφανής… ËΠΑΝΤΩΣ όλοι ομολογούν (ακόμη και οι κακόπιστοι) ότι η κυβέρνηση έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε στο θέμα των συγχωνεύσεων. Οι τράπεζες, βάζοντας τους δικούς τους όρους, έχουν ανάψει το «πράσινο φως» για το ταυτόχρονο κούρεμα των χρεών των δύο εκδοτικών συγκροτημάτων... Ολοι τώρα ψάχνονται από πού προκύπτει η διαφαινόμενη ένταση… ËΕΚΠΛΗΞΗ αποτελεί η διακοπή της συνεργασίας της τηλεόρασης του ΣΚΑΪ με τη Σύλβια Κλιμάκη, η οποία παρουσίαζε με επιτυχία μια εξίσου πετυχημένη εκπομπή… Ενδιαφέρον έχει ότι η ίδια επέλεξε μέσω Facebook να ανακοινώσει τη λήξη της συνεργασίας τους, αποχαιρετώντας τους ανθρώπους του σταθμού… Ελπίζουμε να την ξαναδούμε στις οθόνες... ËΕΠΕΙΤΑ από σκληρή και άνιση μάχη με τον καρκίνο, σε ηλικία μόλις 32 ετών, έφυγε την Κυριακή από τη ζωή η δημοσιογράφος Μαρία Καραθανάση, αφήνοντας πίσω της ένα κοριτσάκι ενάμισι έτους. Δούλευε στο ΑΛΤΕΡ μέχρι που έκλεισε… ΕΦΥΓΕ επίσης από τη ζωή σε ηλικία 69 ετών η δημοσιογράφος Βενετία Κεραμοπούλου, σύζυγος του δημοσιογράφου Γιάννη Τσάμη. Δούλεψε σε πολλές αθηναϊκές εφημερίδες και περιοδικά, στην ΕΡΤ και είχε πλούσιο μεταφραστικό έργο. Θερμά συλλυπητήρια στις οικογένειές τους… ËAKOMH μία δημοσιογράφος έχασε τη ζωή της στο πεδίο της μάχης… Τη θλιβερή είδηση για τον θάνατο μιας Κούρδισσας δημοσιογράφου στο Κουρδιστάν, γνωστοποίησε ο Κούρδος δημοσιογράφος και καλός φίλος Τζεμίλ Τουράν, που εδώ και δύο μήνες περίπου έχει εγκατασταθεί στην πρωτεύουσα του Ιρακινού Κουρδιστάν την Αρμπίλ, συμμετέχοντας στον αγώνα της πατρίδας του. ËΜΕ ΑΝΑΡΤΗΣΗ στη σελίδα του στο Facebook μας ενημέρωσε ότι η Ντενίζ Φιράτ, μία ηρωίδα δημοσιογράφος σκοτώθηκε από όλμο που έριξαν «τα τέρατα της φανατικής οργάνωσης ID Ισλαμικό Κράτος» στον προσφυγικό καταυλισμό του Μαχμούρ. ËΟΠΩΣ σημείωσε ο Τζεμίλ, από την αρχή του πολέμου, «η Ντενίζ ήταν στην πρώτη γραμμή και είναι ένα ακόμη θύμα της γενοκτονίας κατά των Κούρδων».ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (31.7) πούλησε πανελλαδικά 6.830 φύλλα. Την περασμένη εβδομάδα (7.8) πούλησε κατ’ εκτίμηση 1.800 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
δε ν ς ω π Μή νούν ω φ μ συ κίζα; ρ α μ σ τη
Η ποντικίνα των media
46
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Eκτός ελέγχου
xenofonb@gmail.com
Συγγραφείς και κρίση
Θ
Σε περιόδους κρίσης, παρασυρμένοι από τη βαθιά μας σχέση με τον λαϊκισμό και την κλίση μας στις εύκολες –εντυπωσιακές, ωστόσο κενές περιεχομένου– λύσεις, συνηθίζουμε να ζητούμε την παρέμβαση των συγγραφέων στην πολιτικοκοινωνική ζωή.
λοξός
α μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι, με την ευρύτερη έννοια, ο συγγραφέας τρέφεται από την κρίση – κάθε είδους κρίση. Συνήθως, οι δύσκολες περίοδοι είναι εκείνες που έχουν ξεχωριστό ενδιαφέρον. Η τελειότητα – εκτός από ανέφικτη – είναι και βαρετή. Θα έλεγε κανείς ότι είναι τρομακτική η εικόνα ενός τέλειου κόσμου. Κάτι τέτοιο ενέχει και τον εσχατολογικό κίνδυνο μιας θρησκευτικού - ολοκληρωτικού τύπου υπόσχεσης ενός παραδείσου – ενός τόπου, δηλαδή, για ηλιθίους… Σήμερα, ωστόσο, εμείς μιλάμε για μια συγκεκριμένη κρίση – οικονομική – που έπληξε τη χώρα μας, η οποία είναι ταυτόχρονα και κρίση του πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης. Στην ουσία όμως, η χώρα περνά μια βαθιά κρίση αξιών. Εδώ το πρόβλημα λαμβάνει άλλες διαστάσεις, συνθετότερες, πολυπλοκότερες και βαθύτερες. Ας αναλογιστούμε τις αξίες πάνω στις οποίες στηρίξαμε τον κόσμο μας και τις βεβαιότητές μας: Σε μια κοινωνία όπου η εμπορευματοποίηση των πάντων κατέστη η μοναδική αξία και η μοναδική σταθερά, η κατάρρευση – τηρουμένων και των αντίστοιχων πολιτισμικών παραγόντων για κάθε χώρα – θα είναι ηχηρή. Μπορεί να υπάρξει ζωή, χαρά, ευτυχία, ανεμελιά, αν όλα σταθμίζονται με το κέρδος; Σίγουρα όχι. Αν ωστόσο το ερώτημα τίθεται με την έννοια της
g.m.theodosiou@gmail.com
Mυογράφημα
◆ Υπόγειον υπομνήσεων στην ικεσία της αναγνώσεως όταν η κατανόηση, περιουσία της σκέψεως, καταφεύγει στη διευκρίνιση υποβοηθώντας τις φευγαλέες ματιές της διασπάσεως των αισθήσεων. ◆ Με τη βαρύγδουπη διάθεση της λαγνείας οι λέξεις προστάγματα της γλώσσας προεκτείνουν τις έννοιες εκεί όπου το σκοτεινό μαζεύει την απουσία. ◆ Του μηνός Αυγούστου και στην ερωτομορφία των στιγμών ανακατεύονται τα όνειρα κοιτώντας τον μεγάλο κύκλο των δειλινών ενώ ο ενεστώς, παρηκμασμένος χρόνος του κατασκευασμένου διαστήματος, προσφωνεί την επιτήδευση της περιπλανήσεως του βλέμματος. ◆ Χαμηλά στη γέννηση των εννοιών, στη δημιουργία των εξελίξεων όταν η οφθαλμοπλανία στις γραμμές βάζει τους ήχους. ◆ Σχήματα φορεμένα στην περιπλάνηση με την ανάγκη να επιβεβαιώνει την είσοδο των ερεθισμάτων. Και η αντίπραξη προσωπίδα του υπόφαιου συγκαλύπτει στα κείμενα την ενοχή της χαμένης συλλαβής. ◆ Προθέσεις της συναλλαγής στα καθημερινά ενώ η έκσταση ανυψώνεται αγιογραφώντας την επιτήδευση του πολιτικού εξεικονίσματος. ◆ Προς την ευρείαν κατανάλωσιν οι περιηγήσεις δημοσιολογούν την προσδιορισμένη αναφορά των πολιτικών εκδηλώσεων. ◆ Σχολιασμός των μορφασμών όταν το μειδίαμα επισκιάζει με την απόρριψη τη συνέχεια των ιδίων προσεγγίσεων. ◆ Κι ο χειμώνας στη διαχρονικού περιεχομένου
ενεργού συμμετοχής των συγγραφέων στα πολιτικά και κοινωνικά μας προβλήματα, η απάντηση ενέχει πολλούς κινδύνους και διαθέτει πολλές παραμέτρους. Πριν απ’ όλα, δεν συνεπάγεται ότι ο συγγραφέας διαθέτει ντε φάκτο σωστή πολιτική άποψη. Αν διακρινόταν για το πολιτικό του ταλέντο, δεν θα ήταν συγγραφέας αλλά πολιτικός. Αδυνατώ – και τρέμω συνάμα στην ιδέα! – να φανταστώ τον Ντοστογέφσκι να διευθύνει μια κυβέρνηση και πολύ περισσότερο το υπουργείο Οικονομικών... Το πιθανότερο είναι να είχαμε τα αντίθετα αποτελέσματα από τον Ηλίθιο και το Έγκλημα και τιμωρία... Επίσης, εδώ θα ήθελα να τονίσω ότι η ελληνική κοινωνία ουδέποτε χάρισε την ιδιαίτερη εκτίμησή της στους συγγραφείς της, τόσο απλόχερα όσο αφειδώς την προσέφερε στους λαϊκούς αοιδούς ή στους ποδοσφαιριστές και πρωταγωνιστές τηλεοπτικών εκπομπών... Ας μη γελιόμαστε λοιπόν· αυτή η επιλογή της καθορίζει και τη δυνατότητα παρέμβασης των συγγραφέων στην κρίση. Έτσι, εάν υποθέσουμε – πράγμα που απεύχομαι σφόδρα! – ότι πρέπει να ενεργοποιηθεί το λογοτεχνικό προσωπικό της χώρας στα πολιτικο-οικονομικά τεκταινόμενα, η κοινωνία μας και ο τρόπος που έχει μάθει να αξιολογεί, θα καθιστούσε το λόγο τους μια ακόμη ψήφο ριγμένη έξω από την κάλπη.
πρόταση φέρνει με τον παροιμιώδη τρόπο την εξακολουθητικότητα του μέλλοντος με τη μονοκοντυλιά της δυσαρέσκειας στα ανέμελα πρόσωπα του επιμυθίου της καλοκαιρίας. ◆ Στην αλληλουχία. ◆ Προετοιμασία πανηγύρεως και στο νησί του Βοριά, του πρώτου ανέμου, οι στιγμές της κατανύξεως αφήνουν με τη σεμνότητα του πόνου την αγιοσύνη της ικεσίας στην προσευχή. ◆ Όταν αιφνίδια κάποιοι γλάροι στη σχηματογραφία έδωσαν στη λεπτομέρεια ένα παραπανίσιο δάκρυ. ◆ Στην ανηφόρα των αναστεναγμάτων με τη ματιά να μετρά τις αναπνοές ενώ στα μάρμαρα τα σημάδια να ψιθυρίζουν τον θρήνο. ◆ Εν Τήνω! ◆ Στη δοτική των αντιθέσεων!
Αριστούργημα Αμεγάλυντος πόθος Στα χαμηλά του ήλιου Με το χαμένο φως Στο επίφθεγμα Της θάλασσας Το ρήμα είναι θαυμαστώ Και στο θεώρημα Η γραμμή Με το φωνήεν Σέρνει στον χορό Τα μεγάλα λόγια «κι όταν φάνηκε το σκοτάδι» έτσι είπε «ξυπόλυτος» «και;» «τίποτα» χάθηκε κοιτώντας το πέλαγος με ένα σύννεφο
Σκοτάδι. Πυκνό σκοτάδι. Πέτρινοι όγκοι. Φαντάσματα. Και ένα τρέμουλο. Ένα κερί. Στη χαραμάδα. Στα δυο ξύλινα φύλλα. Στην απόσταση, ανάμεσα. Στον τοίχο η εικόνα. Με το καρφί και δίπλα η σκιά. Όπως η ευθεία να κόβει στα δυο. Να τρέμει. Να έρχεται και να φεύγει. Στην επανάληψη. Γονατιστή με τα μάτια ορθάνοιχτα. Με τη λάμψη να τρέχει. Στην απόφαση. Με την οργή να ικετεύει. Πολυλογία της ερωτήσεως. Στεγνό βλέμμα. Κομμένο βλέμμα. Μαχαίρι η φωνή. Να ανεβοκατεβαίνει. Μοναξιά. Ο Θεός εκεί. Κρεμασμένος. Κι ο πόνος. Άγριος πόνος. Το καντήλι. Το θυμιατό. Τα δάκρυα. Σταγόνες της λύπης. Η μουσική. Η μπάντα στον ήχο τον πένθιμο. Προσευχή. Απόκοσμη προσήλωση. Κι οι κραυγές. Ασυναρτησία του πόνου. Προστακτικές του θρήνου. Κι η θάλασσα. Απέναντι. Οι βάρκες. Σημαίες. Καπνός στις τσιμινιέρες. Γλάροι στον ουρανό. Η στιγμή. Με τις φράσεις δίχως τα ρήματα. Με τον αριθμό στον ενικό. Στην προσωποποίηση. Με τον ήλιο να στέκεται. Στο ίδιο σημείο. Την ίδια ώρα. Μέσα στον Βοριά.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2014 www.topontiki.gr
Κυβέρνηση hardcore
47
Θα την πέρασε για τον Γιούνκερ