( ελα να διαπραγµατευτουµε, νταρλινγκ)
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 5 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ 2015 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1850
ΣΤΟ ΤΕΤ-Α-ΤΕΤ ΤΗΣ ΑΝΓΚΕΛΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΛΕΞΗ ΘΑ ΚΡΙΘΕΙ Η ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ
H φράου κι ο πρωτάρης } Ποιοι διεθνείς παράγοντες παίζουν θετικό ή αρνητικό ρόλο στο θέµα της Ελλάδας
4-8
0
Διαβάστε σήμερα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Η Ελλάδα της φτώχειας ήρθε η ώρα να προχωρήσει στην επανάσταση του αυτονόητου… Επιτέλους ζητά προϋπολογισμούς για το συμφέρον του λαού της. Έτσι κι αλλιώς οι αριθμοί δείχνουν ότι με την πολιτική των τροϊκανών τα κουκκιά δεν βγαίνουν…
Ο Σαμαράς έχει «ταμπουρωθεί» και αναμένει την καταστροφή του Τσίπρα για να δικαιωθεί. Από την άλλη, όμως, τον ζώνουν τα φίδια και νιώθει ότι απολύεται και… τρελαίνεται, όπως λέει και το άσμα!!! Την ίδια ώρα, η Συγγρού είναι καζάνι που βράζει.
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 10-11 δεν έ την τελευταία του λέξη
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 12 δεν έ2
«Οι συμφωνIες πρέπει να τηρούνται». Αρκεί να είναι δίκαιες, αμοιβαία επωφελείς και η τήρησή τους να είναι εφικτή. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, οι συμφωνίες είναι καταδικασμένες να καταρρεύσουν προκαλώντας καταστροφές... Η ΙστορIα υπενθυμίζει ότι υπάρχουν καλές (επωφελείς) και κακές συμφωνίες, συμφωνίες που τηρήθηκαν (μέχρι τελικής πτώσης) και άλλες που στον δρόμο άλλαξαν προσφέροντας διεξόδους και νέες προοπτικές. Για παρAδειγμα οι συνθήκες (Σεβρών και Λωζάννης) που επιβλήθηκαν σε βάρος της ηττημένης στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο Γερμανίας τηρήθηκαν (διά πυρός και σιδήρου) κατά γράμμα. Όπως αποδείχτηκε, δεν ήταν «επωφελείς» συμφωνίες ούτε για τους νικητές που τις επέβαλαν ούτε για τους ηττημένους που κλήθηκαν να τις υποστούν. Αυτές οι συνθήκες: u οδήγησαν την ηττημένη Γερμανία σε οικονομικό αδιέξοδο, u υπέθαλψαν τον ναζισμό u και τελικά καλλιέργησαν το έδαφος για το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Iσως επειδH το πάθημα έγινε μάθημα, το γερμανικό οικονομικό θαύμα (μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο), πέραν όλων των άλλων, οφείλεται και στο γεγονός ότι κάποιες συμφωνίες δεν τηρήθηκαν: ΠρAγματι, οι Ηνωμένες Πολιτείες κάλεσαν τους δανειστές της Γερμανίας (μεταξύ των οποίων και την
Με το γάντι συμπεριφέρεται στις τράπεζες η κυβέρνηση… Προτεραιότητά της άλλωστε είναι η διαμόρφωση κλίματος εμπιστοσύνης που θα κρατήσει το τραπεζικό σύστημα αλώβητο, ώστε να στηριχθεί και η οικονομία… Οι αλλαγές έπονται.
ΣΕΛ. 22
κατά βάθος «Pacta sunt servanda»
Το προσωποπαγές καθεστώς Ερντογάν απειλεί την εσωτερική σταθερότητα της Τουρκίας… Ψάχνονται οι γείτονες για το αν είναι σε θέση να επιβιώσουν μέσα στον πυρήνα εξουσίας με τις εξαρτημένες σχέσεις, τα διαπλεκόμενα οικονομικά, που το ίδιο συγκρότησε.
Σπίτι δίχως Γιάνη προκοπή δεν κάνει
ΣΕΛ. 28-29
Ελλάδα!) το 1953 στο Λονδίνο και ενορχήστρωσαν «κούρεμα» του γερμανικού χρέους κατά 50% και επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του κατά 30 έτη. ΣHμερα, ξεχνώντας την Ιστορία, το ευρωπαϊκό (και γερμανικό) πολιτικό κατεστημένο καλεί (και) τη νέα κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να τηρήσει μια ανέφικτη και άδικη συμφωνία, τη συμφωνία για την εξυπηρέτηση του κολοσσιαίου ελληνικού χρέους. ΠρOκειται για ένα χρέος που η ευρωπαϊκή (γερμανική) πολιτική ελίτ μετέφερε από τις τράπεζες στις πλάτες των ευρωπαϊκών λαών. Προκειμένου, λοιπόν, η ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ να μη βρεθεί στην ανάγκη να απολογηθεί γιατί λειτούργησε και αποφάσισε ως υπάλληλος των τραπεζιτών, ζητά από τις ελληνικές κυβερνήσεις να τηρήσουν μια ανέφικτη συμφωνία... ΚαμIα, ωστόσο, πολιτική σκοπιμότητα δεν μπορεί να κάμψει την επίμονη πραγματικότητα: η ελληνική οικονομία, βαδίζοντας στον πέμπτο χρόνο ύφεσης, για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των δανειστών, σύμφωνα με μελέτη του ΟΟΣΑ, θα πρέπει – σε ό,τι αφορά τους δείκτες του ελλείμματος στους προϋπολογισμούς της – να τοποθετηθεί ανάμεσα σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ελβετία και η πετρελαιοπαραγωγός Νορβηγία! Πρόκειται, προφανώς, για μια «συμφωνία» που – απλώς – δεν είναι δυνατόν να τηρηθεί...
Το «Ποντίκι Art» μίλησε με τη σκηνοθέτιδα και πρωταγωνίστρια Κερασία Σαμαρά και τον μεταφραστή Ηρακλή Λογοθέτη για την «Αδύναμη Καρδιά» του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Δύο καρδιακοί φίλοι, μια γυναίκα και ένας απροσδόκητα γενναιόδωρος εργοδότης, αποτελούν τον καμβά του λογοτεχνικού αριστουργήματος, που μεταφέρεται για πρώτη φορά στη σκηνή.
ΣΕΛ. 39
0
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«Δεν κάνουμε βήμα πίσω» Το ντέρμπι Τσίπρα - Μέρκελ αρχίζει. Ουσιαστική και δύσκολη διαπραγμάτευση Τον πρώτο κύκλο επαφών του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη σε αναζήτηση συμμαχιών αποτιμά σήμερα το Μαξίμου εν όψει των επόμενων σταθμών της διαπραγμάτευσης, αρχής γενομένης από τη Σύνοδο Κορυφής στις 12 Φεβρουαρίου.
Ε
κεί αναμένεται να σημειωθεί και το πρώτο τετ-α-τετ του πρωθυπουργού με την Άνγκελα Μέρκελ, προς την κατεύθυνση της οποίας έδειξαν όλοι οι συνομιλητές του τις τελευταίες μέρες, καθώς όλοι δείχνουν ότι δεν είναι διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουν τις σχέσεις τους με τη Γερμανία υιοθετώντας τις θέσεις της Ελλάδας ή κάποιες από αυτές.
Η Γερμανία Αν κάτι προκύπτει εξόφθαλμα από αυτόν τον γύρο επαφών του πρωθυπουργού και του υπουργού Οικονομικών, είναι ότι η ουσιαστική διαπραγμάτευση θα γίνει με τη Γερμανία και θα είναι σκληρή. Την εκτίμηση αυτήν επιβεβαιώνει η χθεσινή διαρροή γερμανικού εγγράφου στο Reuters, με το οποίο η Γερμανία εμφανίζεται αμετακίνητη από τις θέσεις της και λέει «όχι σε όλα», την παραμονή της συνάντησης του Γερμανού ΥΠΟΙΚ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με τον Έλληνα ομόλογό του Γιάνη Βαρουφάκη. Πρόκειται για έγγραφο με κατευθύνσεις εν όψει του προσεχούς EuroWorkingGroup που θα προετοιμάσει τη σύνοδο του Eurogroup, στο οποίο σημειώνεται μεταξύ άλλων ότι η Αθήνα δεν πρέπει να πάρει πίσω καμία από τις μεταρρυθμίσεις και τις περικοπές που έχουν γίνει, ώστε να βελτιωθούν τα δημόσια οικονομικά και να επανέλθει η εμπιστοσύνη των αγορών και πως θα πρέπει να δώσει μια εμπροσθοβαρή δέσμευση ότι διασφαλίζεται η πλήρης εφαρμογή των κρίσιμων μεταρρυθμίσεων. «Ο στόχος είναι η συνέχιση της συμφωνηθείσας μεταρρυθμιστικής ατζέντας (όχι απόσυρση μέτρων), που θα καλύπτει μεγάλους τομείς όπως η διοίκηση εσόδων, η φορολογία, η διοίκηση των δημόσιων οικονομικών, οι ιδιωτικοποιήσεις, η δημόσια διοίκηση, η υγεία, οι συντάξεις, η κοινωνική ασφάλιση, η εκπαίδευση και η μάχη κατά της διαφθοράς» αναφέρεται στο έγγραφο.
Η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης, μέσω κύκλων του Μεγάρου Μαξίμου, ήταν εξίσου σκληρή, καθώς διαμηνύεται ότι οι προτάσεις να ανακαλέσει η νέα κυβέρνηση όλες τις προεκλογικές της δεσμεύσεις και να επαναφέρει το μνημόνιο και τα μέτρα που συμφώνησε η κυβέρνηση Σαμαρά «δεν θα γίνουν αποδεκτές» αφού «προσκρούουν στην πρόσφατη εντολή του ελληνικού λαού και δεν βοηθούν στην αναπτυξιακή προοπτική της Ευρώπης». «Θα συνεχίσουμε» επισημαίνουν «τις διαπραγματεύσεις με όλους τους Ευρωπαίους εταίρους μας σε πνεύμα συνεργασίας και αμοιβαίας κατανόησης». Καταγράφουν ωστόσο πως το έγγραφο αποτελεί απόδειξη ότι η Γερμανία «μπαίνει και τυπικά στη διαπραγμάτευση» επιλέγοντας στην έναρξη αυτής της διαδικασίας τη «σκληρή τοποθέτηση». Τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι οι Γερμανοί δεν είναι διατεθειμένοι να εγκαταλείψουν τόσο εύκολα την αξίωση να υπάρξει αξιολόγηση του τρέχοντος προγράμματος. Σε κάθε περίπτωση, η Καγκελαρία εί-
Με σκληρές θέσεις και οι δυο στην εκκίνηση
ναι δύσκολο να προβεί σε κινήσεις αβροφροσύνης προς την Ελλάδα αν αυτές δεν διασφαλίζουν τον έλεγχο της Γερμανίας καθώς και το ότι δεν θίγεται το γόητρο της γερμανικής ηγεσίας ούτε ανατρέπεται η εσωτερική ρητορική περί τεμπέληδων Νοτίων που πρέπει να «ματώσουν» για να λάβουν τη βοήθεια της Γερμανίας. Η γερμανική πλευρά αναμένεται να απαιτήσει ισχυρές αποδείξεις βάσει στοιχείων ότι η Ελλάδα διαθέτει πράγματι εναλλακτικό σχέδιο, πλήρως κοστολογημένο, που θα τεκμηριώνει πηγές εσόδων προκειμένου να καλυφθούν τρύπες και κενά από τα φορολογικά έσοδα και λόγω του δημοσιονομικού ελλείμματος που άφησε πίσω της η προηγούμενη κυβέρνηση. Το κατά πόσον η ελληνική πλευρά μπορεί να πείσει τη Γερμανία θα φανεί στη σημερινή κρίσιμη συνάντηση του Γιάνη Βαρουφάκη με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όπου ο πρώτος θα παρουσιάσει με στοιχεία και αριθμούς το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Από το αποτέλεσμα της συνάντησης θα κριθεί και το πόσο σύντομα θα υπάρξει μια διμερής συνάντηση Μέρκελ - Τσίπρα. Σημειώνεται ότι το ραντεβού Βαρουφάκη - Σόιμπλε κλείστηκε μετά τη συνέντευξη του πρώτου στους «Financial Times», όπου παρουσιάστηκε διαφοροποιημένη η πρόταση της Ελλάδας για το χρέος, όταν διαφάνηκε ότι η κυβέρνηση δεν βρίσκει στήριξη στο αίτημα για τη διαγραφή του. Πλέον από την πλευρά της κυβέρνησης ο στόχος για την επί-
τευξη της βιωσιμότητας του χρέους περνάει μέσα από την «απομείωση» του χρέους με κάθε πρόσφορο τεχνικό μέσο, όπως τα «διηνεκή ομόλογα», τα οποία επικαλέστηκε ο Βαρουφάκης στην παραπάνω συνέντευξη και όχι με το κούρεμα ομολόγων, το οποίο, όπως ειπώθηκε, δεν είναι πολιτικά «εύπεπτο» στο εσωτερικό των άλλων ευρωπαϊκών χωρών και κυρίως της Γερμανίας.
Χρονική - οικονομική ανάσα Από την πλευρά της η ελληνική κυβέρνηση στον πρώτο αυτό διαπραγματευτικό γύρο επιδίωξε να διερευνήσει τη δυνατότητα συμμαχιών στο ευρωπαϊκό επίπεδο, τέτοιων που να μπορούν να μεσολαβήσουν και να «μαλακώσουν» τη γερμανική ηγεσία απέναντι στην Ελλάδα και το αίτημα, καταρχήν, για μια νέα ενδιάμεση συμφωνία, μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για το χρέος (διαδικασία που για το Μαξίμου φαίνεται να έχει καταληκτικό ορίζοντα τις μεγάλες λήξεις ομολόγων τον ερχόμενο Ιούλιο). Με άλλα λόγια, η ελληνική κυβέρνηση στα πρώτα της βήματα επιχείρησε να αποτινάξει από πάνω της το τρέχον πρόγραμμα και τα μέτρα που το συνοδεύουν και να εξασφαλίσει χρηματοδοτική στήριξη έως το καλοκαίρι, μέσα από μια ενδιάμεση νέα συμφωνία, εφόσον εξ αρχής δήλωσε ότι δεν θα λάβει τη δόση των 7,2 δισ. που αντιστοιχεί στα συμφωνηθέντα μεταξύ των εταίρων και της προηγούμενης κυβέρνησης Σαμαρά. Στις επιδιώξεις της ελληνικής κυβέρνησης είναι επίσης η κατάργηση της τρόικας, καθώς στην αντίληψή της συνιστά ένα αντιδημοκρατικό εποπτικό όργανο, το οποίο επίσης δεν έχει καμιά εξουσιοδότηση για πολιτική διαπραγμάτευση. Ο στόχος αυτός φαίνεται να συμπίπτει με τις διαθέσεις Γιούνκερ, ο οποίος όμως δείχνει να βάζει «φρένο» στα σχέδια για κατάργηση ή αντικατάσταση της τρόικας ώστε να μην πιστωθεί μια καίρια και άμεση νίκη η Αθήνα. Η συνέχιση της χρηματοδότησης μέσα από μια συμφωνία - «γέφυρα» είναι βασικό ζητούμενο για το Μαξίμου. Ουσιαστικά θεωρείται προϋπόθεση για να υπάρξει πολιτική και οικονομική ανάσα που θα επιτρέψει
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
στην ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει στον πυρήνα των διαπραγματεύσεων, έχοντας πρώτα σταθεροποιηθεί στο εσωτερικό, το οποίο αναμένει τις πρώτες εξαγγελίες (κατώτατος μισθός, συντάξεις κ.λπ.) να λάβουν σάρκα και οστά. Η κυβέρνηση επιζητεί να γίνει σύντομα μια πρωταρχική διευθέτηση της συμφωνίας για την άμεση χρηματοδότηση και τα ανταλλάγματα που αναμένεται ότι θα ζητηθούν, προκειμένου να σταθεροποιηθεί και στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό, ώστε οι διαπραγματεύσεις να προχωρήσουν σε σχετικά ήρεμο και όχι συγκρουσιακό κλίμα, το οποίο αυτόματα αποτυπώνεται στις αγορές και τα χρηματιστήρια. Βεβαίως, η κυβέρνηση γνωρίζει ότι η διαπραγμάτευση που μόλις ξεκίνησε θα είναι μια μακρά και επίπονη διαδικασία, όπου δεν θα λείψει και το συγκρουσιακό κλίμα – ο Αλέξης Τσίπρας στις χθεσινές δηλώσεις του με τον Σουλτς αναγνώρισε την προοπτική αυτήν, αλλά ταυτόχρονα εμφανίστηκε αισιόδοξος λέγοντας: «Γνωρίζω ότι η ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μια ιστορία διαφωνιών, αλλά στο τέλος συμφωνιών και λύσεων». Η εκκίνηση της κυβέρνησης – όπως αποτυπώθηκε στις συναντήσεις Τσίπρα με Σουλτς και Βαρουφάκη με Ντάισελμπλουμ – υπήρξε κατά κοινή ομολογία δυναμική, αιφνιδιάζοντας τους περισσότερους, ακόμη και όσους τον ψήφισαν, και έδωσε αμέσως την αίσθηση μιας διαφορετικής στάσης σε σύγκριση με ό,τι μας είχαν συνηθίσει οι κυβερνήσεις Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ (και τα υβρίδιά τους) τις προηγούμενες δεκαετίες και κυρίως από το 2010 κι έπειτα. Η κυβέρνηση εξέπεμψε την εικόνα σθεναρής διεκδίκησης κι έδωσε την εντύπωση ότι διαθέτει σχέδιο διαπραγμάτευσης, κερδίζοντας αμέσως πόντους στο εσωτερικό, με τις
Αυτά που συμφώνησε ο Σαμαράς δεν είναι αποδεκτά από τον ελληνικό λαό
δημοσκοπήσεις να δείχνουν υψηλή αποδοχή, στήριξη και υψηλά ποσοστά πολιτών που αποτιμούν ως θετική τη συνεργασία με τους ΑΝΕΛΛ και ελπίζουν η κυβέρνηση συνολικά να πετύχει. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το Μαξίμου γνωρίζει ότι, προκειμένου η κυβέρνηση να σταθεροποιηθεί και στο εξωτερικό, πρέπει να αξιοποιηθούν ρωγμές, να αναζητηθούν ερείσματα στην Ευρώπη αλλά και να δοθούν οι απαραίτητες διαβεβαιώσεις ότι δεν επιδιώκεται η ρήξη, αλλά ο διάλογος και οι συνεργασία, κι επομένως υπάρχει διάθεση υποχωρήσεων.
Φιλικό χτύπημα στον ώμο... Αυτό που ως επί το πλείστον έλαβε η ελληνική κυβέρνηση από τον κύκλο επαφών που πραγματοποίησε με αποκορύφωμα τις συναντήσεις με Γιούνκερ και Ολάντ είναι καλές προθέσεις για τη διαμεσολάβηση μεταξύ
Ελλάδας και Γερμανίας ώστε να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση. Ο πρωθυπουργός στις κοινές δηλώσεις με τον Μάρτιν Σουλτς, τον οποίο συνάντησε εκτός προγράμματος μετά τον Γιούνκερ (ο τελευταίος μάλλον θέλησε να αποφύγει τις κοινές δηλώσεις σε αυτήν τη φάση) υπογράμμισε τη θέληση της κυβέρνησης να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση, ενώ τόνισε ότι αυτή σέβεται αφενός την κυριαρχία του ελληνικού λαού και την εντολή που έδωσε στις εκλογές, αφετέρου τους ευρωπαϊκούς κανόνες, για τους οποίους είπε: «Θέλουμε να διορθώσουμε αυτό το πλαίσιο, όχι να το διαλύσουμε». Από τη συνάντηση του Τσίπρα η κυβέρνηση εμφανίζεται ικανοποιημένη για το γεγονός ότι διεξήχθη σε καλό κλίμα, με τον πρόεδρο της Κομισιόν να δείχνει διατεθειμένος να αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή υπό τον όρο ότι η Αθήνα διαθέτει συγκεκρι-
μένο σχέδιο. Σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ επισήμανε κατά τη διάρκεια της συνάντησης ότι θέλει να βοηθήσει για την εξεύρεση μιας κοινής συμφωνίας, αλλά υπάρχουν ακόμη διαφορές που πρέπει να γεφυρωθούν καθώς και πως ο ίδιος αντιλαμβάνεται την πολιτική διάσταση του ζητήματος και είναι υποχρεωμένος να συζητήσει με όλες τις πλευρές. Οι ίδιοι κύκλοι καταγράφουν στα θετικά το ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δέχονται να συνομιλήσουν με την Ελλάδα και «συνειδητοποιούν ότι χρειάζεται χρόνος για διαβούλευση χωρίς να βάζουν τελεσίγραφα». Παράλληλα επισημαίνουν την απουσία αναφορών στην «τρόικα» ή στη συνέχιση του προηγούμενου προγράμματος και της προηγούμενης πολιτικής. Όσον αφορά το περιεχόμενο της συνάντησης, ο πρωθυπουργός παρουσίασε την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης για μια συμφωνία – «γέφυρα» που θα δίνει πίστωση χρόνου ώστε να διαμορφωθεί από κοινού ένα τετραετές σχέδιο για την περίοδο 2015-2018. Η συμφωνία αυτή θα περιλαμβάνει: u Ένα ριζοσπαστικό Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων σε τομείς που είναι κρίσιμοι, όπως η πάταξη της διαφθοράς και της διαπλοκής, η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης. u Δημοσιονομική εξισορρόπηση, χωρίς ελλείμματα αλλά και χωρίς τα τερατώδη πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 4,5% ΑΕΠ που καθιστούν την ελληνική οικονομία όμηρο και συνιστούν μια παγίδα ύφεσης και δημόσιου χρέους, συνθλίβοντας την ελληνική κοινωνία. Στο σημείο αυτό η ελληνική πλευρά υπογράμμισε ότι θα σεβαστεί τους κανόνες της Ε.Ε., όμως δεν υπάρχει κανένας κανόνας που να επιβάλλει τέτοιας έκτασης λιτότητα.
Σύντομος ο Ολάντ, αιχμές από Τσίπρα Στη συνάντηση του Παρισιού, η οποία, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, εκτυλίχθηκε σε «εξαιρετικό κλίμα», ο Ολάντ ήταν σύντομος στις δηλώσεις του δίνοντας τη μεγαλύτερη έμφαση στον σεβασμό στους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις δεσμεύεις που έχουν αναληφθεί, μεταφέροντας με αυτόν τον τρόπο το γερμανικό μήνυμα της πειθαρχίας. Σημείωσε πάντως και την ανάγκη σεβασμού στην ψήφο του ελληνικού λαού, την οποία ερμήνευσε ως ένδειξη ότι «η λιτότητα ως μόνη πραγματικότητα και ως μόνη προοπτική δεν είναι πλέον ανεκτή». Τόνισε επίσης ότι πρέπει να υπάρξει διάλογος με την Ελλάδα «διαφανής» και «σε συνθήκες νηφαλιότητας, που να εδραιώνουν τη θέληση να πάμε μπροστά», και να ενισχυθεί, ώστε να υπάρξει μια
κοινή συμφωνία, ενώ δήλωσε ότι η Γαλλία είναι αλληλέγγυα και θα το δείξει αυτό τις επόμενες μέρες. Από την άλλη πλευρά, οι δηλώσεις του πρωθυπουργού επέμειναν στη θέση ότι η Ελλάδα δεν αποτελεί απειλή και διεκδικεί χρόνο αλλά και κοινή συμφωνία προς το συμφέρον όλων. Περιείχαν ωστόσο αιχμές απέναντι στην επιταγή του σεβασμού των κανόνων, κάτι το οποίο αποδέχτηκε μεν συμπληρώνοντας όμως την ανάγκη ισοτιμίας μεταξύ των εταίρων λέγοντας χαρακτηριστικά: «Στην Ε.Ε. και την ευρωζώνη δεν υπάρχουν ιδιοκτήτες και ενοικιαστές. Είμαστε όλοι συγκάτοικοι και οφείλουμε να δουλέψουμε σκληρά για το κοινό ευρωπαϊκό μέλλον». Επιπλέον σημείωσε ότι η Ελλάδα χρειάζεται τη Γαλλία
«μπροστά ως εγγυητή της ενωμένης Ευρώπης, πρωταγωνιστή στην κοινή προσπάθεια για αλλαγή πολιτικής». Επανέλαβε ότι «η Ελλάδα έχει καταθέσει ρεαλιστικές προτάσεις που μπορούν να γίνουν αποδεκτές και να οδηγήσουν σε συμφωνία που θα εξασφαλίσει τον απαιτούμενο χρόνο για να προχωρήσει στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις». Κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι υπήρξε κοινός τόπος τόσο στο θέμα των μεταρρυθμίσεων και ειδικά στη φορολογία όσο και στο ότι δεν υπάρχουν κανόνες της Ε.Ε. ή της ευρωζώνης που να επιβάλλουν «τερατώδη» πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 4,5% του ΑΕΠ στο διηνεκές, ειδικά όταν μία χώρα έχει απολέσει πάνω από το 25% του παραγόμενου πλούτου της.
06
Το θέµα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Γιατί οι ξένοι «παίζουν» Η διαπραγµάτευση της ελληνικής κυβέρνησης µε τους διεθνείς δανειστές, η πρώτη ουσιώδης από την επιβολή των µνηµονίων το 2010, έχει αποκτήσει µια απροσδόκητη – από τους περισσότερους τουλάχιστον – διεθνή δυναµική, η οποία της δίνει τη δυνατότητα να προσδοκά βασίµως κέρδη από αυτή. Στο ευρωπαϊκό πεδίο η πολιτική συγκυρία µοιάζει ευνοϊκή καθώς οι θεσµικοί δανειστές και χώρες εντός και εκτός ευρωζώνης εµφανίζονται θετικά διακείµενοι στη χαλάρωση της λιτότητας, η οποία κατά γενική οµολογία έχει δηµιουργήσει πλήρες αδιέξοδο και έχει οδηγήσει στην καταστροφή την ελληνική οικονοµία και κοινωνία. Αν κάποιος εξαιρέσει την Ισπανία και την Πορτογαλία, οι οποίες βαδίζουν προς εθνικές εκλογές τους επόµενους µήνες, µε κίνδυνο ανατροπής των κυβερνήσεών τους, και συντάσσονται ασµένως µε την πλευρά της Γερµανίας προς υπεράσπιση της πολιτικής τους, ή τις χώρες - δορυφόρους της Γερµανίας, όπως η Ολλανδία και η Φινλανδία, σε µια σειρά µεγάλες, πολιτικά και οικονοµικά κρίσιµες χώρες της Ευρώπης, αλλά και θεσµούς της ηπείρου µας, κάποια από τα αιτήµατα της Ελλάδας βρίσκουν ευήκοα ώτα. Ένας παράγοντας µε τεράστιο ειδικό βάρος είναι η πολιτική αστάθεια, η οποία απειλεί πολλές από τις σηµαντικότερες ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες η προοπτική της κοινωνικής καταστροφής λόγω της λιτότητας, σε συνδυασµό µε την απέχθεια για τη γερµανική παντοδυναµία, προκαλεί επώδυνες πολιτικές αναταράξεις. Ας δούµε σε ποιο µήκος κύµατος κινούνται οι παραπάνω παράγοντες και γιατί υποστηρίζουµε ότι το κλίµα προσφέρει ευκαιρίες για την Ελλάδα αυτή την περίοδο.
Ευρωπαϊκοί θεσμοί και ΔΝΤ 1 Η Κοµισιόν καλοβλέπει την κατάργηση του τεχνικού σκέλους της τρόικας, καθώς ο επικεφαλής της επιτροπής, ο κατά κανόνα διαλλακτικότερος – εν συγκρίσει µε τη Γερµανία – πρόεδρός της Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έχει από τον Μάιο του 2014 ταχθεί υπέρ αυτής της προοπτικής, και µάλιστα σε ελληνικό µέσο ενηµέρωσης: την ιστοσελίδα Euro2day και τη δηµοσιογράφο Αγγελική Παπαµιλτιάδου. Έλεγε τότε ο Γιούνκερ: «Θα έλεγα όχι πως η τρόικα είναι αντιδηµοκρατική, καθώς διορίζεται έµµεσα από εκλεγµένους πολιτικούς, πιστεύω όµως ότι ο πρόεδρος του Eurogroup πρέπει να συµµετέχει ενεργά σε αυτή γιατί πρεσβεύει όλες τις διαφορετικές χώρες. Πιστεύω ότι οι πολιτικοί πρέπει να πάρουν τα ηνία της τρόικας και όχι µη εκλεγµένοι αξιωµατούχοι διεθνών οργανισµών». Επιπλέον ο Γιούνκερ είναι ο εµπνευστής του οµώνυµου επενδυτικού «πακέτου» για το σύνολο της Ε.Ε., ύψους 315 δισ. ευρώ, το οποίο πέρασε από τα σαράντα κύµατα, αλλά εν τέλει έγινε αποδεκτό από τη Γερµανία, έστω και πετσοκοµµένο, και σύµφωνα µε τους αισιόδοξους, αν λειτουργήσει θετικά, ενδέχεται έως και να τριπλασιαστεί τα επόµενα χρόνια. Γι’ αυτό χαλάρωση της λιτότητας και ανάπτυξη δεν είναι έννοιες εντελώς ασύµβατες µε τη στροφή που επιχειρεί η Κοµισιόν. Το ζήτηµα είναι αν θα υπάρξει το κατάλληλο πολιτικό περιτύλιγµα για να προχωρήσει η κατάργηση του σχήµατος χωρίς να δοθεί η εντύπωση ότι Γερµανία και Κοµισιόν υποχωρούν µπροστά στην Ελλάδα ή συγκρούονται γι’ αυτήν. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα – και αυτή µετά κόπων και βασάνων λόγω των γερµανικών αντιρρήσεων – συµβάλλει δειλά σε µια ευρωπαϊκή στροφή προς τη νοµισµατική χαλάρωση µέσω του χρηµατοδοτικού «πακέτου Ντράγκι». Το εν λόγω «πακέτο» στην πραγµατικότητα καταστρατηγεί εµµέσως την καταστατική αρχή της τράπεζας να µην χρηµατοδοτεί τα κράτη – αγοράζει οµόλογα κρατών από τράπεζες, οι οποίες όµως τα έχουν αγοράσει από κράτη.
2
Για τα οµόλογα χωρών µε υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση δεν υπάρχει κανένα πρόβληµα. Για τις χώρες µε ιδιαίτερα χαµηλή πιστοληπτική αξιολόγηση – δηλαδή της Ελλάδας και της Κύπρου – ο όρος είναι να βρίσκονται σε ένα πρόγραµµα από κοινού συµφωνηµένο µε την ευρωζώνη. Η ΕΚΤ ωστόσο – αντίθετα µε τα όσα διαδίδουν στην Ελλάδα οι... «κραγµένοι» µνηµονιακοί – δεν περιγράφει ένα συγκεκριµένο είδος προγράµµατος και, πολύ περισσότερο, δεν απαιτεί ένα µνηµόνιο όπως αυτό που λήγει. Η απαίτησή της είναι το όποιο ισχύον πρόγραµµα να είναι συµφωνηµένο µε την ευρωζώνη. Η δηµοσιευθείσα πρόθεσή της να αποχωρήσει από την τρόικα ενδέχεται να αποτελέσει τον καταλύτη για τη διάλυση αυτού του σχήµατος. Όµως σύγκρουση της ΕΚΤ µε τη Γερµανία για χάρη µας δεν νοείται... Το ∆ΝΤ, τέλος, έχει κατ’ επανάληψη διαπιστώσει δηµοσίως ότι στην Ελλάδα η υπερφορολόγηση των µεσαίων και χαµηλών κοινωνικών στρωµάτων έχει πιάσει «ταβάνι» και, σε συγχορδία τόσο µε τη Γερµανία όσο και µε τα µεγάλα ΜΜΕ του πλανήτη, υποστηρίζει εσχάτως ότι οι ελληνικές ελίτ, οι οποίες φέρουν κατ’ εξοχήν την ευθύνη για την κρίση, παραµένουν στο απυρόβλητο ύστερα από µια πενταετία µνηµονίων. Κατά συνέπεια το ∆ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο έχει βρεθεί συχνά τους τελευταίους µήνες να συµφωνεί µε την τέως αντιπολιτευτική και νυν κυβερνητική ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ περί φορολόγησης του µεγάλου πλούτου και µεταρρυθµίσεων που θα επικεντρώνονται στην πλήρη αναδιάρθρωση του κράτους µε στόχο την πάταξη της διαφθοράς και της παραοικονοµίας. Έχει επίσης κατά καιρούς ταχθεί υπέρ του κουρέµατος του ελληνικού δηµόσιου χρέους στο σκέλος που αφορά τους Ευρωπαίους θεσµικούς δανειστές – αν και τελευταία η θέση του αυτή έχει ατονήσει.
3
Βρετανία και αντιευρωπαϊσμός Η δεύτερη οικονοµική δύναµη της Ε.Ε., διατηρώντας σε προτεραιότητα τη ρητορική περί µεταρρυθµίσεων και δηµοσιονοµικής τάξης, η οποία άλλωστε αποτελεί την κορωνίδα όλων των δυνάµεων που παίζουν σηµαντικό ρόλο στο παγκόσµιο οικονοµικό παιχνίδι, τάσσεται υπέρ της χαλάρωσης της λιτότητας και επιχειρεί να τονίσει τη σηµασία της ανάπτυξης για την έξοδο από την κρίση. Εδώ σηµειώνουµε δύο ακόµη παράγοντες που καθιστούν ενδιαφέροντα – και δυνάµει φιλελληνικό – τον βρετανικό ρόλο: Η κυβέρνηση Κάµερον, έχοντας να αντιµετωπίσει έναν αντιγερµανικό και αντι-Ε.Ε. οικονοµικό εθνικισµό, που εστιάζεται στην τραπεζική αυτονοµία του λονδρέζικου «Σίτι» έναντι της ευρωπαϊκής τραπεζικής ενοποίησης και εκπροσωπείται δυναµικά από τον απρόβλεπτο Νάιτζελ Φάρα-
1
ντζ και το κόµµα του, παίζει «επικίνδυνα», στο όριο του... «ατυχήµατος», µε την προοπτική εξόδου από την Ε.Ε., ένα ερώτηµα το οποίο θα τεθεί και σε δηµοψήφισµα µε µη προβλέψιµο αποτέλεσµα. Οι αντιπολιτευόµενοι Εργατικοί βλέπουν να εµφανίζεται απροσδόκητα στους κόλπους τους – ύστερα από την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα – ένα αίτηµα για αριστερή στροφή µε αποκατάσταση των εργασιακών δικαιωµάτων, αυξήσεις µισθών κ.λπ. Το θατσερικό µοντέλο ενδέχεται να αµφισβητηθεί πολύ σοβαρότερα αν µια σύγκρουση της «µισητής» Γερµανίας µε την Ελλάδα λάβει συµβολικό χαρακτήρα. Συνεπώς για τις µεγάλες βρετανικές πολιτικές δυνάµεις µια σύντοµη συµβιβαστική λύση µοιάζει να αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα.
2
Το θέµα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
07
www.topontiki.gr
την Ελλάδα
Τα περιθώρια και οι δυσκολίες στη διαπραγµάτευση µε τους δανειστές
Η Γαλλία και ο κίνδυνος Λεπέν Η τρίτη οικονοµική δύναµη της Ε.Ε. και δεύτερη της ευρωζώνης βρίσκεται ίσως στην πιο δύσκολη θέση. Η αδύναµη κυβέρνηση Ολάντ, που σύντοµα υποτάχθηκε στη γερµανική ισχύ, παρά τις αρχικές διακηρύξεις της, παίζει µε τα πολιτικά της όρια και τις µικρές αντοχές της και βυθίζεται διαρκώς στον βάλτο των αντιφάσεών της. Αυτή την εποχή επιχειρεί να εφαρµόσει ένα άτυπο µνηµόνιο νεοφιλελεύθερου χαρακτήρα επιβεβληµένο από τη Γερµανία, το οποίο – παρά την κραυγαλέα, πλην συµφωνηµένη µε τη Μέρκελ, παραβίαση του Συµφώνου Σταθερότητας – όχι µόνο έρχεται σε αντίθεση µε τον ηγεµονικό ευρωπαϊκό ρόλο της Γαλλίας, αλλά πληγώνει βαριά τα λαϊκά στρώµατα. Η απειλή για επίσηµο κατρακύλισµα της γαλλικής οικονοµίας στην κρίση είναι συνεχώς παρούσα την τελευταία τριετία. Η προϊούσα αποδυνάµωση της γαλλικής οικονοµίας και η σταδιακή απαξίωση του γαλλικού ρόλου στην Ευρώπη – υπό τη βαριά γερµανική σκιά – τροφοδοτεί διαρκώς το Εθνικό Μέτωπο, έως που η ηγέτιδά
1
2
του Μαρίν Λεπέν να προβάλλει σταδιακά ως φαβορί για την προεδρία της Γαλλίας. Εδώ πρέπει οπωσδήποτε να σηµειώσουµε ότι η Λεπέν δεν τάχθηκε τυχαία υπέρ του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ: ♦ Αν η Ελλάδα ηττηθεί κατά κράτος από τη Μέρκελ, η ήττα της – ύστερα από πέντε χρόνια οικονοµικής πολιτικής παρόµοιας µε την επιβαλλόµενη στη Γαλλία – και η εµβάθυνση της καταστροφής και της υποτέλειάς της θα τροφοδοτήσουν τα επόµενα λεπενικά συνθήµατα µε ευθεία αναφορά στον «λίγο» Ολάντ. Το σηµερινό σύνθηµα της Λεπέν περί εξόδου από το – καταστροφικό για την υπόσταση των ευρωπαϊκών εθνών και κοινωνιών – ευρώ ίσως αποκτήσει ακόµη µεγαλύτερη δυναµική. ♦ Αν η Ελλάδα καταφέρει να νικήσει τη γερµανική ακαµψία – και µάλιστα µε τρόπο θριαµβευτικό –, τότε η Λεπέν θα χρησιµοποιήσει τη χώρα µας και την κυβέρνησή της ως σύµβολο της αντίθεσης στη Γερµανία και την (εκπορευόµενη από την ύπαρξη του ευρώ) ισχύ της. Ο ίδιος ο Ολάντ ποτέ δεν είδε µε καλό µάτι το εν-
δεχόµενο µιας «συµµαχίας του Νότου» κατά της Γερµανίας. Όµως η κυβέρνησή του, παρά τη γερµανική πίεση, έχει κάθε λόγο να στηρίξει µια όσο το δυνατόν συντοµότερη συµβιβαστική διευθέτηση της ελληνογερµανικής διαφοράς µε τις λιγότερες απώλειες για κάθε πλευρά. Όσο πιο γρήγορα εκτονωθεί η κρίση, τόσο µικρότερη η πολιτική ζηµιά της κυβέρνησης Ολάντ. Να προσθέσουµε και την επιβεβαίωση – έστω επικοινωνιακή – του κεφαλαιώδους ρόλου της στον περίφηµο «γαλλογερµανικό άξονα», τον οποίο τόσο µεγάλη σπουδή επέδειξε να τονίσει ο υπουργός Οικονοµικών της Γαλλίας Μισέλ Σαπέν στη συνάντησή του µε τον Βαρουφάκη. Όπως άλλωστε και την πίεση που ασκείται από την αριστερή πτέρυγα των Γάλλων Σοσιαλιστών για καλύτερες σχέσεις µε τον ΣΥΡΙΖΑ και την ανάλογη πολιτική στροφή. Η ιστορικά καλή σχέση Γαλλίας και Ελλάδας είναι πάντα σηµαντική, αλλά οι πολιτικές ανάγκες της κυβέρνησης Ολάντ είναι, στην τρέχουσα συγκυρία, ακόµη σηµαντικότερες...
Η Ιταλία και ο φιλόδοξος Ρέντσι Η τέταρτη οικονοµία της Ε.Ε. και τρίτη της ευρωζώνης ζει µια πολιτική κατάσταση εξίσου ιδιόµορφη – µε πολλά κοινά χαρακτηριστικά, αλλά και διαφορές – µε εκείνη της Γαλλίας. Η κυβέρνηση Ρέντσι – όπως αυτή του Ολάντ – επιχειρεί να εφαρµόσει ένα άτυπο, εκπορευόµενο από τη γερµανική υπόδειξη, µνηµόνιο, αλλά µε (παρόµοιες µε αυτές προς τη Γαλλία) άτυπες διευκολύνσεις για καταστρατήγηση του Συµφώνου Σταθερότητας, το οποίο, λίγο µετά την ψήφισή του, µοιάζει µε κουρελού. Ο Ρέντσι – σε αντίθεση µε τον Ολάντ – είναι νέος, χαίρει εκτίµησης στο εσωτερικό της Ιταλίας διότι εµφανίζεται ως πόλος αντίθετος στη γερµανική παντοδυναµία και συχνά διεκδικητικός, είναι σχετικά δεκτικός σε ένα είδος «συµµαχίας του Νότου» και πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι το χτίσιµο του πολιτικού µέλλοντός του θα µπορούσε να περάσει και µέσα από τον ηγετικό ρόλο του σε αυτή τη «συµµαχία». ∆εν πρέπει άλλωστε να παραβλέπουµε ότι ήδη στο εσωτερικό του ∆ηµοκρατικού Κόµµατος η πίεση για αριστερή στροφή – ύστερα από την επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα και την αξιοπρεπή εκλογική επίδοση της «Άλλης Ευρώπης µε τον Τσίπρα» στις ευρωεκλογές – έχει δηµιουργήσει επιπλέον πιέσεις για τον Ρέντσι. Ένα ακόµη σοβαρότερο στοιχείο στην ιταλική πολιτική σκηνή είναι η – αξιοσηµείωτη – αντίθεση στο ευρώ, η οποία, αν και κατά καιρούς εµφανίζεται µε δυνάµει πλειο-
1 2
3 4
ψηφικά χαρακτηριστικά στις δηµοσκοπήσεις, δεν έχει βρει αξιόπιστη πολιτική έκφραση. Η διαφθορά, η ηθική έκπτωση και η φυλάκιση του Μπερλουσκόνι, η εξαιρετικά προβληµατική πολιτική και οργανωτική έκφραση των «Πέντε Αστέρων» του Γκρίλο και ο αυστηρά ταξικός και τοπικιστικός – υπέρ του πολύ πλούσιου Βορρά και εναντίον του πολύ φτωχού Νότου – χαρακτήρας της Λέγκας του Βορρά δεν επιτρέπουν προς το παρόν µια ενιαία και συνεκτική πολιτική έκφραση αντιευρωπαϊσµού ή αντιγερµανισµού. Η προοπτική αυτή όµως παραµένει πάντα ενεργή και εξαιρετικά απειλητική για το ιταλικό πολιτικό σύστηµα. Σε ένα τέτοιο εκρηκτικό πλαίσιο, µε τις κοινωνικές και πολιτικές αντιθέσεις να ρέπουν προς την όξυνσή τους στο πλαίσιο του άτυπου µνηµονίου, ο Ρέντσι, ως εξαιρετικά φιλόδοξος νέος πολιτικός, καλοβλέπει το «µοντέλο Τσίπρα» στην Ελλάδα ως θεµέλιο µιας πολλά υποσχόµενης πολιτικής καριέρας. Η ανησυχία στο Βερολίνο και η πρόβλεψη συµβούλων της Μέρκελ ότι θα εξελιχθεί σε έναν από τους «επαναστάτες του Νότου» είναι ήδη εµφανής, ωστόσο σε καµιά περίπτωση ο Ρέντσι δεν φαίνεται ακόµη διατεθειµένος για µια µείζονα σύγκρουση µε τη Γερµανία. Το σηµαντικό για την Ελλάδα και την κυβέρνησή της πάντως είναι ότι µπορεί να ποντάρει στην ιταλική διάθεση για διαµεσολάβηση και στήριξη ένα από τα χαρτιά της στη διαπραγµάτευση µε το Βερολίνο.
Έκαν την Ευραώνπ άνω κάτωη
Γυρίστε σελίδα >>
08
Το θέµα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αυτός με το καρότο, αυτή με το μαστίγιο
Ο Οµπάµα στηρίζει και πιέζει, η Μέρκελ µε το µαχαίρι στα δόντια
Οι ΗΠΑ και η παγκόσμια ασφάλεια Μια από τις πιο ηχηρές παρεµβάσεις στο ζήτηµα της ελληνικής διαπραγµάτευσης µε τη Γερµανία για χαλάρωση της λιτότητας και την έξοδο από τα γερµανικής «εµπνεύσεως» µνηµόνια είναι αυτή του Μπάρακ Οµπάµα, του προέδρου των ΗΠΑ, ο οποίος έκανε προ ηµερών τη σηµαντικότερη δήλωσή του για το ελληνικό θέµα. Ο Οµπάµα και η κυβέρνησή του δεν παρεµβαίνουν πρώτη φορά ούτε για την κρίση του ευρώ ούτε για την Ελλάδα. Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι ΗΠΑ – µαζί µε την Κίνα – έκαναν τη σηµαντικότερη παρέµβαση υπέρ της διατήρησης της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ στον προηγούµενο κύκλο της ελληνογερµανικής όξυνσης, µε την απειλή ενός Grexit πιο ρεαλιστική από ποτέ. Ο πρόεδρος των Ηνωµένων Πολιτειών – χωρίς να απέχει από την παρότρυνση για οικονοµικές µεταρρυθµίσεις και δηµοσιονοµική πειθαρχία – δήλωσε µε αδιαµφισβήτητη σαφήνεια (και µε ξεκάθαρο αποδέκτη τη Γερµανία) ότι δεν είναι δυνατόν να «στύβεις» οικονοµικά κάποιον που δεν αντέχει άλλο. Συνεπώς, είπε, η ανάπτυξη είναι ο δρόµος εξόδου από την κρίση. Τα λόγια αυτά ειπώθηκαν ελάχιστα πριν ανακοινωθούν δύο εξαιρετικά ενδιαφέρουσες για την Ελλάδα πρωτοβουλίες του Οµπάµα: ♦ Η συνάντησή του µε την Άνγκελα Μέρκελ τη ∆ευτέρα 9 Φεβρουαρίου στην Ουάσιγκτον, µε θέ-
µα, µεταξύ πολλών άλλων, την ευρωπαϊκή κρίση και την αντιµετώπισή της. ♦ Η αποστολή στην Ελλάδα ενός κλιµακίου Αµερικανών «σοφών» για ζητήµατα οικονοµίας, εν όψει της ελληνικής διαπραγµάτευσης για το ζήτηµα του χρέους, της επιτήρησης κ.λπ. Εδώ αξίζει να σηµειώσουµε ότι το αµερικανικό «χαρτί» – το οποίο ουδέποτε αξιοποιήθηκε σοβαρά από την κυβέρνηση Σαµαρά – υπήρξε, στο πεδίο της πολιτικής επένδυσης, υψηλής προτεραιότητας από την πλευρά του Τσίπρα, παρά τις επιφυλάξεις πολλών στον ΣΥΡΙΖΑ για τους πολύ γνωστούς και σοβαρούς ιστορικούς λόγους. Και ορθώς ο νυν πρωθυπουργός πήρε στα σοβαρά την αµερικανική «επένδυσή» του. Αν όµως θέλουµε να δούµε ρεαλιστικά τη σηµασία του ρόλου των ΗΠΑ στο «ελληνικό ζήτηµα», οφείλουµε να ξεκαθαρίσουµε µερικά σηµαντικά δεδοµένα, ώστε να µην καλλιεργούνται ανεδαφικές προσδοκίες σε έναν λαό ο οποίος έχει υποφέρει τα πάνδεινα και αντιµετωπίζει, ίσως, µε υπερβολική αισιοδοξία όλους εκείνους που για τους δικούς τους – πρωτίστως – λόγους τάσσονται υπέρ της χώρας µας. Οι ΗΠΑ και ο Οµπάµα δεν είναι a priori εχθροί και ανταγωνιστές της Γερµανίας και της Μέρκελ. Κάθε άλλο. Η πρόσφατη κατάληξη της εµπορικής ∆ιατλαντικής Συµφωνίας καθιστά ΗΠΑ και
1
Γερµανία εταίρους υψηλής προτεραιότητας. Συνεπώς στο άµεσο µέλλον οι Αµερικανοί θα έχουν ως κύριο στόχο την αποσόβηση κάθε ανατάραξης που θα µπορούσε να θέσει σε κίνδυνο έναν τεράστιο, ενιαίο, πολιτικά και διοικητικά συµπαγή και πάµπλουτο εµπορικό πελάτη τους. Οι ΗΠΑ και ο Οµπάµα δεν είναι a priori φίλοι και σύµµαχοι της Ελλάδας. Η χώρα µας υπήρξε πάντα σηµαντική γι’ αυτούς λόγω της γεωστρατηγικής θέσης της. Σε συνθήκες αποσταθεροποίησης ολόκληρης της περιοχής µας και της Ουκρανίας, µε το Ισλαµικό Κράτος και την Αλ Κάιντα να πρωταγωνιστούν σε Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, µε το στρατιωτικό ξύπνηµα της Κίνας και τη διεκδίκηση ενός νέου βαρύνοντος ρόλου τόσο από αυτήν όσο και από τη Ρωσία, το σπάσιµο οποιουδήποτε κρίκου στην αλυσίδα συµµάχων των ΗΠΑ θα µπορούσε να διαταράξει επικίνδυνα τις ήδη εύθραυστες ισορροπίες. Γι’ αυτό ο Οµπάµα παρότρυνε δηµοσίως τη Γερµανία να µην στύβει αυτούς που δεν αντέχουν άλλο. Μια συναινετική λύση είναι επιθυµία και των ΗΠΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την τύχη να αναλαµβάνει τη διακυβέρνηση σε µια περίοδο που ο ρόλος της Ελλάδας εκ των πραγµάτων αναβαθµίζεται. Αν εκµεταλλευθεί αυτή τη χαραµάδα, την οποία ο ίδιος άλλωστε δηµιούργησε την προηγούµενη διετία, ίσως καταφέρει να αποσπάσει κάποιο παραπάνω κέρδος.
2
Η «ακίνητη» και «ανίκητη» Γερμανία Η φραστική διαµάχη της ελληνικής κυβέρνησης µε τη Γερµανία γίνεται εν πολλοίς εκτός ατζέντας. ♦ Η Γερµανία φωνάζει για την τήρηση των δεσµεύσεων για µεταρρυθµίσεις την ώρα που η κυβέρνηση δεσµεύεται για... µεταρρυθµίσεις, και µάλιστα σε σηµεία της γερµανικής ατζέντας που δεν υπηρετήθηκαν από τις µνηµονιακές κυβερνήσεις, όπως η διαφθορά και το κράτος. ♦ Ο Σόιµπλε αποκλείει οριζοντίως και καθέτως κάθε πιθανότητα διαγραφής του ελληνικού χρέους, αλλά φαίνεται να απαντάει στις... προεκλογικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ – και µάλιστα πολύ πριν από τις εκλογές – και όχι τις σηµερινές περί αναδιάρθρωσης µε αναπτυξιακό πρόσηµο. ♦ Ακόµη οι Γερµανοί αποκλείουν κατηγορηµατικά την κατάργηση του ρόλου των δανειστών (τρόικα) την ώρα που η κυβέρνηση δεν αµφισβητεί τίποτε περισσότερο από την (τεχνικού και όχι πολιτικού χαρακτήρα) αποστολή των τεχνοκρατών της. Αντιθέτως η Αθήνα και δέχεται και επιδιώκει
τη διαπραγµάτευση µε τα µέλη της τρόικας των δανειστών (Κοµισιόν, ΕΚΤ, ∆ΝΤ), µε τους οποίους ήδη συναντιούνται Τσίπρας και Βαρουφάκης. Στην πραγµατικότητα ο καυγάς είναι άνευ ουσίας και αποσκοπεί στο χαµήλωµα των τόνων από την ελληνική πλευρά. Η Γερµανία τηρεί στάση αναµονής για να διαπιστώσει ποια είναι η πραγµατική σχέση του αντιπολιτευτικού ΣΥΡΙΖΑ µε τον κυβερνητικό. Η προχθεσινή δήλωση της Μέρκελ ότι «περιµένουµε τις προτάσεις και µετά θα αρχίσουµε συζητήσεις, (...) δεν θέλω να σχολιάσω µεµονωµένα όλες τις λεπτοµέρειες που διαδίδονται» περιγράφει εν πολλοίς τη γερµανική στάση. Η Γερµανία είναι ένα βαρύ σκαρί, που στρίβει αργά. Χρειάστηκαν οι πιέσεις των Αµερικανών (και των Κινέζων) – όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο τέως υπουργός Οικονοµικών των ΗΠΑ Τιµ Γκάιτνερ – το 2012 ώστε να παραµείνει η Ελλάδα στο ευρώ. Χρειάστηκε να γίνει ολόκληρος πόλεµος για να αποδεχθεί τελικά το «πακέτο Γιούνκερ».
Χρειάστηκε να πιέσει όλος ο πλανήτης για να γίνει αποδεκτή µια ποσοτική χαλάρωση από τον Ντράγκι υπό στενούς όρους και προϋποθέσεις. Όµως εν τέλει υποχώρησε – λελογισµένα – σε όλα. Η Μέρκελ δεν ρισκάρει ούτε τη σταθερότητα του πολύτιµου γι’ αυτήν ευρώ ούτε την πολιτική κυριαρχία στη χώρα της. Γι’ αυτό είναι απίστευτα δύσκολη διαπραγµατεύτρια, αν και λιγότερο δογµατική από τον Σόιµπλε. Η Γερµανία, λοιπόν, δεν είναι εντελώς ακίνητη – και ενδεχοµένως ούτε ανίκητη. Αρκεί στην Αθήνα να γίνει κατανοητό ότι η διαπραγµάτευση δεν είναι ένα σπριντ µεγάλης έντασης, όπου µετρούν η εκρηκτικότητα και η ταχύτητα και όπου όλα τελειώνουν σε µερικά δευτερόλεπτα, αλλά ένας µαραθώνιος, στον οποίο ο νικητής πρέπει, επιπλέον των παραπάνω, να διαθέτει στρατηγική και να κάνει σωστή επιλογή ρυθµού και δυνάµεων ώστε να µην εξαντληθεί η αντοχή του.
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
δας, αλλά των ευρωπαϊκών τραπεζών, οι οποίες διακρατούσαν ελληνικά ομόλογα συνολικής ονομαστικής αξίας άνω των 200 δισ. ευρώ. Λόγω δε των λανθασμένων χειρισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ένα μεγάλο τμήμα του χρέους τελικά δεν «κουρεύτηκε» και μεταφέρθηκε στις κυβερνήσεις και τις κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης. Το χρέος αυτό είναι που βρίσκει σήμερα μπροστά της η κυβέρνηση και προσπαθεί να το αντιμετωπίσει, έχοντας όμως χάσει όλα τα πλεονεκτήματα που είχαμε ως χώρα όταν άρχιζε η κρίση. Τα δε λάθη που έγιναν στο PSI ήταν, όπως αποκαλύπτεται, δύο και σκόπιμα. u Αρχικά δόθηκε από τους εταίρους χρόνος στις ξένες τράπεζες να… ξεφορτωθούν ελληνικά ομόλογα, τα οποία φορτώθηκαν οι ελληνικές τράπεζες. Με τη διαδικασία αυτήν, οι ξένοι θεσμικοί περιόρισαν τις απώλειες στο ελάχιστο και διογκώθηκε η ζημία για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. u Το δεύτερο λάθος του PSI ήταν η εξαίρεση από το «κούρεμα» των τίτλων που κατείχαν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης, ποσού ύψους 56 δισ. ευρώ. Τον Δεκέμβριο του 2012, επειδή προφανώς το PSI δεν πέτυχε τον στόχο, ακολούθησε η επαναγορά των ομολόγων, η οποία σημείωσε αναλογικά καλύτερα αποτελέσματα, καθώς μείωσε «καθαρά» το χρέος κατά 20,5 δισ. ευρώ, αγοράζοντας τα ομόλογα στις τιμές της δευτερογενούς αγοράς. Και πάλι όμως δεν λύθηκε το πρόβλημα του χρέους, αφού, και με το πιο καλό σημερινό σενάριο, το έτος 2020 θα υποχωρήσει το πολύ στο 124% του ΑΕΠ, με το ΔΝΤ να αμφιβάλλει εάν θα επιτευχθεί ο στόχος αυτός χωρίς νέο «κούρεμα».
PSI μούτρα σστα ας...
Η μεγάλη απάτη εις βάρος της χώρας Αδίκησαν την Ελλάδα για να σώσουν τις τράπεζες Τελικά, είχε απόλυτο δίκιο ο Φρόυντ όταν έλεγε ότι «από λάθος σε λάθος ανακαλύπτει κανείς όλη την αλήθεια»! Σήμερα, ύστερα από έξι χρόνια ύφεσης, στην Ελλάδα των μνημονίων ανακαλύπτουν σιγά - σιγά όλοι το μεγάλο παιχνίδι που παίχτηκε στην πλάτη της χώρας και των πολιτών, το οποίο αποκαλύπταμε όταν συνέβαινε...
Π
ολύ απλά διότι, τρία χρόνια μετά το περίφημο PSI, τον Μάρτιο του 2012, το οποίο σκαρφίστηκαν δανειστές και μη για να... σώσουν την Ελλάδα, βρισκόμαστε σήμερα στο ίδιο σημείο από το οποίο ξεκινήσαμε τότε, στο «σημείο μηδέν», να μιλάμε από την αρχή για τη βιωσιμότητα του χρέους. Φτάσαμε στο σημείο η νέα κυβέρνηση να έχει φορτωθεί τα βάρη – δηλαδή τις «αμαρτίες» – του παρελθόντος και να προσπαθεί σήμερα να πείσει ντόπιους και ξένους ότι μας… «πούλησαν» και επομένως τώρα πρέπει να κάνουμε «λογαριασμό» από την αρχή!
Αποτυχία Για την ιστορία, να θυμίσουμε ότι κεντρικός στόχος του PSI ήταν να τεθεί υπό έλεγχο το ελληνικό χρέος και να καταστεί βιώσιμο, δηλαδή διαχει-
ρίσιμο. Όμως το σχέδιο κατέληξε σε μια παγκόσμια αποτυχία! Πολύ απλά διότι με το PSI διαγράφτηκε χρέος ύψους 106 δισ. ευρώ, αλλά το πλαίσιο συμφωνίας με τους δανειστές προέβλεπε τη λήψη νέων δανείων ύψους 130 δισ. ευρώ. Από τα νέα δάνεια, τα 49 δισ. ευρώ δεσμεύτηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, που υπέστησαν μεγάλο πλήγμα στην κεφαλαιακή τους επάρκεια, ενώ έμειναν χωρίς ανταλλάγματα τα ασφαλιστικά ταμεία, οι φορείς του Δημοσίου που έτυχε να έχουν επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα και βέβαια τα φυσικά πρόσωπα, που εν μια νυκτί έχασαν αποταμιεύσεις ετών. Και όλα αυτά γιατί; Πολύ απλά διότι, όπως παραδέχονται πλέον σήμερα οι πρωταγωνιστές των ημερών εκείνων, οι χειρισμοί και οι αποφάσεις τους την άνοιξη του 2010 δεν αποσκοπούσαν στη διάσωση της Ελλά-
Το colpo grosso του PSI και τα… σκόπιμα λάθη των δανειστών που ζημίωσαν τη χώρα
Ανταλλαγή ομολόγων Αν μη τι άλλο, λοιπόν, σήμερα η κυβέρνηση το ελάχιστο που μπορεί, δικαιούται και οφείλει να πράξει ως πρώτο βήμα είναι να απαιτήσει, πριν από οποιαδήποτε άλλη ενέργεια μείωσης του χρέους, την ανταλλαγή των ομολόγων που κατέχει σήμερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με νέα. Τα νέα αυτά ομόλογα θα αντιπροσωπεύουν μόνο το κόστος αγοράς τους από την ΕΚΤ, θα φέρουν μικρό-
τερα επιτόκια (για παράδειγμα, το επιτόκιο euribor 12 μηνών ή το προεξοφλητικό επιτόκιο της ΕΚΤ) και θα είναι μακρύτερης
λήξης. Για... ιστορικούς και πάλι λόγους να θυμίσουμε ότι, όταν μιλάμε για τα ομόλογα της ΕΚΤ, εννοούμε αυτά που αυθαίρετα και κατά παράβαση του Καταστατικού της άρχισε να αγοράζει η ΕΚΤ από τις 10 Μαΐου 2010 έως τον Φεβρουάριο του 2012. Συνολικά τότε αγόρασε ομόλογα ονομαστικής αξίας περίπου 75 δισ. ευρώ, σε μία μέση τιμή μεταξύ του 70 και 73, δηλαδή 70% - 73% της ονομαστικής τους αξίας. Τα ομόλογα αυτά δεν «κουρεύτηκαν», με αποτέλεσμα σήμερα να αποπληρώνονται στην ΕΚΤ (η οποία στο μεταξύ τα έχει μεταβιβάσει στις κεντρικές τράπεζες του ευρωσυστήματος) στο 100% της ονομαστικής τους αξίας! Τα ομόλογα αυτά φέρουν πανάκριβα επιτόκια (άνω του 5%), τα οποία επίσης αποπληρώνονται κανονικά και έτσι κάθε χρόνο η χώρα χάνει περίπου 2 δισ. ευρώ από την υπόθεση αυτή. Σαν να μην έφτανε η κομπίνα με τα ομόλογα, μας «φόρτωσαν» και την ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων «συστημικών» τραπεζών, που έγινε την άνοιξη του 2013 και στοίχισε περίπου 25 δισ. ευρώ, αφού δεν συνυπολογίζονται κεφάλαια που είχαν δοθεί στις τράπεζες σε προγενέστερο χρόνο. Ποσό το οποίο επιβαρύνει σήμερα το δημόσιο χρέος, αντίθετα δηλαδή με τους χειρισμούς της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών της Ισπανίας, όπου έγινε με χρέωση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (EFSF). Η Ελλάδα επομένως δικαιούται, οφείλει και μπορεί να ζητήσει να υπάρξει ο ίδιος χειρισμός, αν όχι για όλο το ποσό των 50 δισ. ευρώ που προβλέφθηκε ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της, έστω για το ποσό των 25 δισ. ευρώ. Μπορούσαμε να κάνουμε πολλά! Το σίγουρο είναι ότι δεν κάναμε απολύτως τίποτα, παρά μόνο επιδείξαμε παραδειγματική υποταγή στους δανειστές. Είναι καιρός να αλλάξουν όλα και στην Ευρώπη, όχι με «τσαμπουκά» και «μαγκιές», αλλά με τα ατράνταχτα επιχειρήματα που διαθέτουμε, αφού οι αριθμοί λένε την αλήθεια!
10
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Η Ελλάδα της φτώχειας και η επανάσταση του αυτονόητου Η ελληνική κυβέρνηση ζητά να συντάσσει ως οφείλει, προϋπολογισμούς για το συμφέρον του λαού της Καμία χώρα στην ευρωζώνη δεν παράγει τα πρωτογενή πλεονάσματα τα οποία καλείται να παρουσιάσει η Ελλάδα. Καμία χώρα στην ευρωζώνη δεν υιοθετεί τόσο υψηλούς φορολογικούς συντελεστές, τόσο στην έμμεση όσο και στην άμεση φορολογία. Καμία χώρα στην ευρωζώνη δεν παράγει τόσο λίγα έσοδα αναλογικά με το ΑΕΠ της παρά την υπερφορολόγηση. Και καμία χώρα της ευρωζώνης δεν έχει να αντιμετωπίσει σε 5-6 χρόνια από τώρα ένα «βουνό» από τόκους το οποίο θα εκτροχιάσει τον κρατικό προϋπολογισμό της ακόμη και αν όλα έχουν πάει κατ’ ευχήν τόσο όσον αφορά την πορεία του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος όσο και όσον αφορά την πορεία των ευρωπαϊκών επιτοκίων.
Ό
σο και αν σε αυτήν τη διαπραγμάτευση καλλιεργείται στους φορολογουμένους των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών η αίσθηση ότι οι Έλληνες ζητούν για μια ακόμη φορά «χάρες» (όπως κούρεμα του χρέους ή το δικαίωμα να κάνουν… παροχές στους πολίτες τους με τα λεφτά των Ευρωπαίων ή ακόμη και προνομιακή μεταχείριση προκειμένου να μην κάνουν τις μεταρρυθμίσεις που συντελούνται στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες), οι αριθμοί δείχνουν ότι τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι. Η νέα ελληνική κυβέρνηση δεν ζητάει τίποτα περισσότερο από το αυτονόητο: να συντάσσει προϋπολογισμούς με τους όρους και τι προϋποθέσεις που τους συντάσσουν και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και να μη συνθλίβε-
ται από γιγαντιαία πρωτογενή πλεονάσματα τα οποία, για να βγουν στα χαρτιά, πρέπει να καταδικάσουν μια χώρα ολόκληρη στη φτώχεια και στην ανεργία. Είναι η… επανάσταση του αυτονόητου. Ένα από τα πρώτα μαθήματα που διδάσκονται οι φοιτητές των οικονομικών σχολών: δεν επιβάλλεις ολοένα και περισσότερα μέτρα σε μια οικονομία που βυθίζεται στην ύφεση. Έπρεπε να το πει ο «πλανητάρχης» Μπαράκ Ομπάμα για να αρχίσει να γίνεται αντιληπτό ότι υπάρχει και άλλος δρόμος πέραν της ασφυκτικής περιοριστικής πολιτικής της λιτότητας που παράγει μόνο ανεργία και φτώχεια.
Ο Βαρουφάκης και η τρόικα Με… δέος μετέδωσαν τα ξένα μέσα ενημέ-
Γερό χαστούκι από τον Ομπάμα για την ευρωπαϊκή πολιτική λιτότητας που συνθλίβει την Ελλάδα
ρωσης την «αυθάδεια» που επέδειξε ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης κατά τη συνάντησή του με τον επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Νταϊσελμπλουμ. «Δεν θέλουμε να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, δεν θέλουμε τα 7,2 δισεκατομμύρια ευρώ, δεν θέλουμε να διαπραγματευτούμε με την τρόικα» ήταν το συμπέρασμα των όσων είπε ο νέος «τσάρος» της ελληνικής οικονομίας. Κι όμως, δεν πρόκειται περί αυθάδειας. Ο Γ. Βαρουφάκης αλλά και ολόκληρη η κυβέρνηση γνωρίζουν ότι η τρόικα είναι ένα εκτελεστικό όργανο, το οποίο έχει αρμοδιότητα μόνο να «εκτελεί» τα όσα αναφέρονται στο μνημόνιο. Η όποια διαπραγμάτευση μαζί της επομένως θα γίνει σε τεχνοκρατικό επίπεδο και θα αφορά το αν ο κρατικός προϋπολογισμός του 2015 μπορεί να κλείσει με πλεόνασμα της τάξεως των 5,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αν εκτιμηθεί ότι δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση – που αυτό θα εκτιμηθεί καθώς και ο προϋπολογισμός του 2014 έκλεισε χειρότερα από ό,τι αναμενόταν και ο Ιανουάριος του 2015 παρουσιάζει σοβαρή υστέρηση σε σχέση με τους στόχους –, θα ανοίξει αμέσως η συζήτηση για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού και η κυβέρνηση Τσίπρα θα μπει σε μια διαδικασία αναζήτησης συμβιβαστικών λύσεων ως προς το ποια θα είναι τα πρόσθετα μέτρα που θα ληφθούν. Ακόμη και να ήθελε να κάψει μια νεοεκλεγείσα κυβέρνηση που απέσπασε την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος το πολιτικό της κεφάλαιο μέσα σε λίγες ημέρες από τις εκλογές, η υπόθεση στερείται και οικονομικής λογικής. Πώς γίνεται από τη μια να κάνεις οικονομικούς υπολογισμούς εκτιμώντας ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,9% μέσα στο 2015 και από την άλλη να κανονίζεις αντιαναπτυξιακά μέτρα, όπως για παράδειγμα αύξηση του ΦΠΑ στον πιο νευραλγικό τομέα της οικονομίας σου όπως είναι ο τουρισμός (σ.σ.: ξενοδοχειακός τομέας). Πώς είναι δυνατόν να πιστεύεις ότι μπορείς να εκτελέσεις προϋπολογισμό με πρωτογενές πλεόνασμα 5,546 δισεκατομμυρίων ευρώ τη στιγμή που έχεις στον πληθυσμό σου τέσσερα εκατομμύρια φτωχούς και 1,3 εκατομμύρια ανέργους, εκ των οποίων το ένα εκατομμύριο βρίσκεται εκτός αγοράς εργασίας για περισσότερο από έναν χρόνο; Δηλαδή πώς θα υποστηριχτεί αυτή η ανάπτυξη; Και αν υποτεθεί ότι θα υπάρξει, σε ποια κομμάτια του πληθυσμού θα διαχέεται;
Η σύγκριση Είναι ενδιαφέρον να δει κανείς αν αυτό το
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
11
www.topontiki.gr
οποίο ζητούνταν μέχρι τώρα από την Ελλάδα είναι κάτι… συνηθισμένο στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ είναι αποκαλυπτικά. Με βάση τις προβλέψεις για το 2015, η Ελλάδα, ακόμη και μετά την καταβολή των τόκων, είναι προγραμματισμένο να εμφανίσει μικρό έλλειμμα στον προϋπολογισμό, της τάξεως του 0,5%, ενώ για το 2016 προβλέπεται πλεόνασμα ακόμη και στην… κάτω γραμμή του προϋπολογισμού, της τάξεως του 0,2%. Για τις ίδιες χρονιές, η Γαλλία έχει προγραμματίσει να εμφανίσει ελλείμματα της τάξεως του 4,3% και 4,1%, η Ιταλία θα έχει ελλείμματα 2,8% και 2,1% και η Πορτογαλία έλλειμμα 2,9% και 2,3% αντίστοιχα. Ο μέσος όρος για τις χώρες - μέλη της ευρωζώνης είναι προγραμματισμένο να διαμορφωθεί στο 2,3% για το 2015 και στο 1,9% για το 2016 ενώ για τις χώρες - μέλη του ΟΟΣΑ θα κλείσει στο 3,4% και στο 2,9%. Μεταξύ όλων των χωρών του ΟΟΣΑ, με τους προϋπολογισμούς που θέλουν να εκτελέσει η Ελλάδα βάσει του μνημονίου, θα είμαστε μια από τις ελάχιστες πλεονασματικές χώρες. Ποιες είναι οι άλλες; Η Νορβηγία με τα πετρελαϊκά αποθέματα, η Ελβετία, το Λουξεμβούργο και η Γερμανία, έστω και με το ισχνό 0,2%. Να έμπαιναν τέτοιοι στόχοι, αν δεν υπήρχε το βάρος των τόκων, να το θεωρούσε κάποιος φυσιολογικό. Έλα όμως που η Ελλάδα είναι «πρωταθλήτρια» στις δαπάνες για την εξυπηρέτηση του χρέους της! Οι χώρες - μέλη του ΟΟΣΑ δαπανούν – κατά μέσο όρο – το 1,8% του ΑΕΠ τους για να καλύψουν τους τόκους. Οι χώρες - μέλη της ευρωζώνης ξοδεύουν το 2,1%. Η Ελλάδα διαθέτει το… 4%, παρά το γεγονός ότι διανύουμε περίοδο χάριτος κατά την αποπληρωμή των δανείων που έχουμε πάρει από τις χώρες - μέλη της ευρωζώνης. Υψηλότερα νούμερα από αυτά της Ελλάδας συναντά κανείς μόνο στην Ιταλία και στην Πορτογαλία.
Είναι βιώσιμο το χρέος; Για όποιον πιστεύει ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο, καλό είναι να έχει υπόψη του τα πραγματικά στοιχεία, όχι μόνο για το 2015 και για το 2016, αλλά για ολόκληρη την περίοδο μέχρι και το 2030. Μόνο έτσι μπορεί να αντιληφθεί την «ωρολογιακή βόμβα» πάνω στην οποία κάθεται μια ολόκληρη χώρα. Ιδού λοιπόν η πραγματικότητα όπως αποκαλύφθηκε πριν από λίγους μήνες μέσα από ένα έγγραφο του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους που εστάλη στη Βουλή στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου: Το ελληνικό δημόσιο χρέος έχει τα ακόλουθα βασικά χαρακτηριστικά: Περίπου το 78% του συνολικού ποσού – διαμορφώνεται κοντά στα 320 δισεκατομμύρια
Οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας
Τόκοι
Χρεολύσια
Σύνολο
2015
5,878
16,018
21,896
2016
6,028
7,075
13,103
2017
6,405
7,480
13,885
2018
6,590
4,672
11,262
2019
6,622
9,949
16,571
2020
6,360
7,052
13,412
2021
10,956
7,169
18,125
2022
24,489
8,873
33,362
2023
17,551
11,186
28,737
2024
13,641
10,864
24,505
2025
9,030
8,795
17,825
2026
8,642
8,569
17,211
2027
8,215
8,453
16,668
2028
7,779
8,060
15,839
2029
7,290
7,308
14,598
2030
6,853
7,329
14,182
ευρώ – είναι δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο. Σε περιόδους σχεδόν μηδενικών επιτοκίων, όπως αυτή που διανύουμε, αυτό είναι θετικότατο καθώς οι τόκοι περιορίζονται στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο. Όμως δεν είναι δυνατόν τα επιτόκια να διατηρηθούν για μεγάλη χρονική περίοδο στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα, πολύ απλά διότι συμβάλλουν στο φαινόμενο του αποπληθωρισμού που ήδη πλήττει την Ευρώπη. Ήδη, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέσα από το γνωστό σε όλους πλέον πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ετοιμάζεται να ρίξει στις χώρες της ευρωζώνης ρευστότητα της τάξεως των 1,1 τρισεκατομμυρίων ευρώ προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του ολοένα και μικρότερου πληθωρισμού που σπρώχνει τις οικονομίες της ευρωζώνης προς την ύφεση. Αργά ή γρήγορα οι ενέσεις ρευστότητας θα φέρουν πληθωρισμό και ο πληθωρισμός αυξήσεις επιτοκίων. Μια μόνο ποσοστιαία μονάδα κοστίζει στον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό τουλάχιστον 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή έναν… ΕΝΦΙΑ. Το μεγαλύτερο κομμάτι του ελληνικού χρέους έχει μεταφερθεί στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (EFSF). Αυτό το δάνειο δεν εξυπηρετείται κανονικά καθώς έχουμε εξασφαλίσει περίοδο χάριτος μέχρι και το 2021. Σε τι συνίσταται αυτή η περίοδος χάριτος; Δεν καταβάλλουμε τους τόκους. Ωστόσο, με αυτόν τον τρόπο συσσωρεύεται μια δημοσιονομική «βόμβα», η οποία θα σκάσει την τριετία 2022-2024. Μόνο το 2022 (για όποιον χαράσσει σοβαρή οικονομική πολιτική κράτους δεν
Γάνη μου, το μαντήλι σου...
1
2
Οι αριθμοί δείχνουν ότι με την πολιτική των τροϊκανών η χώρα θα κάθεται πάνω σε μια ωρολογιακή βόμβα μέχρι το 2030
είναι και τόσο μακρινό) – και υπό την προϋπόθεση ότι τα επιτόκια θα είναι στα σημερινά ιστορικά χαμηλά επίπεδα – οι τόκοι που θα πρέπει να πληρωθούν είναι… 24,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε περισσότερα από τα μισά φορολογικά έσοδα που εισπράττει η Ελλάδα σε ένα ολόκληρο έτος. Τι δείχνει αυτό; Ότι ακόμη και αν όλα μέχρι το 2021 πήγαιναν κατ’ ευχή – δηλαδή τα επιτόκια παρέμεναν στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα παρά την «εκτύπωση» χρήματος από την πλευρά της ΕΚΤ αλλά και η ελληνική οικονομία αναπτυσσόταν με ταχύτατο ρυθμό –, η Ελλάδα θα είχε να αντιμετωπίσει ένα υπέρογκο ποσό, το οποίο θα ήταν πρακτικά αδύνατο να καλύψει χωρίς να εκτεθεί σε νέο δανεισμό. Αν κανείς μελετήσει τον πίνακα με τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας, θα διαπιστώσει ότι ύστερα από το εφιαλτικό 2015 με τις συνολικές υποχρεώσεις των 21,89 δισεκατομμυρίων ευρώ η χώρα είναι προγραμματισμένο να περάσει μια περίοδο χρηματοδοτικής ηρεμίας λόγω χαμηλών επιτοκίων και περιόδων χάριτος. Με ποσά της τάξεως των 11-16 δισεκατομμυρίων ευρώ, είναι προγραμματισμένο να κυλήσει όλη η περίοδος μέχρι το 2021. Και τότε θα ξεσπάσει η καταιγίδα: θα υποχρεωθούμε να πληρώσουμε 105 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα σε μια τετραετία στην καλύτερη περίπτωση.
12
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Απολύεται και... τρελαίνεται Την... καταστροφή του Τσίπρα περιμένει ο Αντώνης Σαμαράς για να δικαιωθεί «Ο πρόεδρος είναι γυμνός και σύντομα θα μείνει πάλι τελείως μόνος του» λέει κορυφαίος της Ν.Δ., που γνωρίζει άριστα τις εσωτερικές ισορροπίες στο κόμμα. Το καζάνι βράζει και το μόνο που μένει είναι να αποφασίσει κάποιος να ανοίξει επισήμως το θέμα ηγεσίας, το οποίο όλοι συζητούν όπου βρεθούν και όπου σταθούν.
Α
υτή τη στιγμή όλοι αναζητούν τον αντι-Τσίπρα και δεν τον βρίσκουν, όπως γινόταν τη δεκαετία του 1980, όταν αναζητούσαν τον αντι-Παπανδρέου. Ή αλλιώς: «Ζητείται σαραντάρης - σαραντάρα, με λάμψη, γοητεία και πολιτική δυναμική». Ο Σαμαράς έχει «ταμπουρωθεί» στον κλειστό κύκλο συνεργατών του και αναμένει την... καταστροφή του Τσίπρα για να δικαιωθεί, ενώ φαίνεται ότι ακόμη δεν έχει πάρει «μυρωδιά» ότι οι «συνεταίροι» του, εγχώριοι και ξένοι, τον έχουν εγκαταλείψει. Ακόμη και αν ο Τσίπρας συναντήσει απόλυτη άρνηση στην Ευρώπη και κάνει κωλοτούμπα, η δικαίωση που θέλει ο Σαμαράς δεν θα έλθει ποτέ και θα μοιάζει, όπως λέει κορυφαίος κοινοβουλευτικός, σαν «μίζερο παιδάκι που γκρινιάζει γιατί του έκλεψαν το παιχνίδι του». Είναι προφανές ότι η σιωπή των κορυφαίων δεν αποτελεί στήριξη στον Σαμαρά, αλλά προετοιμασία και στάση αναμονής για την ώρα που θα αρχίσει ο αγώνας για τη διαδοχή. Οι κορυφαίοι τού έδωσαν την ολιγόμηνη προθεσμία που ζήτησε ισχυριζόμενος ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η χώρα να υποστεί καίριο πλήγμα στην οικονομία λόγω της πολιτικής γραμμής Τσίπρα, αλλά όλα δείχνουν ότι η βάση βράζει και όσοι ψήφισαν Ν.Δ. λόγω του τρόμου που προέβαλλε σιγά - σιγά στρέφουν το βλέμμα τους στον... ΣΥΡΙΖΑ.
Μετράει φίλους Όπως όλα δείχνουν, ήδη είναι σε εξέλιξη διεργασίες, καθώς αυτοδιοικητικοί πιέζουν τον Πατούλη να βγει μπροστά, στο παρασκήνιο ο Δένδιας μετράει φίλους και καραμανλικούς, ο Κικίλιας επιχειρεί να βρει πατήματα στους νεότερους, ενώ η Όλγα Κεφαλογιάννη είναι η μόνη που έχει δείξει ότι ενδιαφέρεται θυμίζοντας ότι ο Τσίπρας είναι λίγους μήνες μεγαλύτερός της. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει να αντιμετωπίσει τα οικογενειακά προβλήματα με την Ντόρα, αν και θεω-
ρείται βέβαιο ότι δεν θα αφήσει την ευκαιρία να πάει χαμένη, έστω και για να καταγράψει τη φιλοδοξία του. Στην «Αγία Οικογένεια» οι διαφωνίες αφορούν την προοπτική του Κώστα Μπακογιάννη, καθώς πολλοί λένε ότι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έχει ρίξει το βάρος του στον περιφερειάρχη και πως σε αυτό το πλαίσιο έστειλε τον Στέλιο Νικηφοράκη να βοηθήσει τον Δένδια στη Β’ Αθηνών, όπως και ο Καραμανλής τον Ζακυνθινό και τον Ζαγορίτη, με αντάλλαγμα το πολιτικό μέλλον του γιου της Ντόρας στις επόμενες εκλογές. Όμως, από την πλευρά των περιφερειαρχών κινείται για αυτή την κούρσα ο Απόστολος Τζιτζικώστας, που έχει συνεχείς επαφές στην Αθήνα με στελέχη και με τον Κώστα Καραμανλή. Σε λίγο διάστημα η Ν.Δ. θα καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις με τα ποσοστά του Μαΐου του 2012, δηλαδή στο 19%, και ο νέος αρχηγός θα έχει πολύ δύσκολο έργο για να ανασυντάξει την παράταξη και να αντιμετωπίσει τον Τσίπρα, λένε στους διαδρόμους της Συγγρού έμπειρα κομματικά στελέχη που διερωτώνται γιατί δεν το βλέπουν αυτό
Σε στάση αναμονής οι κορυφαίοι του κόμματος, περιμένουν να αρχίσει ο αγώνας της διαδοχής
οι κορυφαίοι, που αφήνουν τον χρόνο να κυλάει αφήνοντας τον Σαμαρά στην ηγεσία. Ήδη έχει βγει μπροστά ασκώντας κριτική ο Άρης Σπηλιωτόπουλος με συνεντεύξεις του. Κατηγορεί τον Σαμαρά για «λαϊκοδεξιές» πολιτικές και για λανθασμένο χειρισμό στην αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής. Αποδίδει μάλιστα πολιτικά κίνητρα στις προφυλακίσεις λέγοντας στον ΣΚΑΪ: «Όταν φυλακίζεις εν μια νυκτί τα στελέχη της Χ.Α. με έναν λάθος τρόπο και στα όρια της συνταγματικής νομιμότητας και η Χ.Α. επιβιώνει ως τρίτη πολιτική δύναμη, σημαίνει ότι οι πολιτικές αυτές απέτυχαν». Έθεσε το θέμα ηγεσίας, ακόμη και διάσπασης της Ν.Δ., εάν ο Σαμαράς επιμείνει στην έντονη δεξιά γραμμή, όμως «αν ο κ. Σαμαράς δείξει ότι αλλάζει πολιτικές, εκ των πραγμάτων δεν τίθεται θέμα προσώπου». Ο Σπηλιωτόπουλος προειδοποίησε πως «ή η Ν.Δ. θα καταλάβει τι της έχει συμβεί και θα ανασυγκροτηθεί ως παράταξη ή θα οδηγηθεί σε περαιτέρω συρρίκνωση. Είναι στο χέρι της Ν.Δ. να συνειδητοποιήσει αν θέλει να αποτελεί τον κορμό της παράταξης ή η παράταξη θα ανασυγκροτηθεί χωρίς τη Ν.Δ.». Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης ασκεί κριτική λέγοντας ότι υπάρχει ευθύνη για την ήττα, κάνοντας λόγο
όμως για συνολικές ευθύνες. Στελέχη νέα στην πολιτική, που δεν εξελέγησαν, αναζητούν πολιτική στέγη και ποιον να στηρίξουν για την ηγεσία. Όμως, εάν δεν υπάρξει σοβαρή εξέλιξη στο κόμμα, δεν αποκλείουν να αλλάξουν πολιτική στέγη πηγαίνοντας σε μια νέα παράταξη.
Θέλει να μείνει Προς το παρόν τα δείγματα γραφής του Σαμαρά δείχνουν ότι επιχειρεί να παραμείνει στην ηγεσία συνεχίζοντας στην ίδια πολιτική γραμμή. Κρίσιμη είναι η σημερινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, καθώς, εάν ο Σαμαράς επιμείνει να έχει πανηγυρικό χαρακτήρα, υπάρχουν στελέχη που λένε ότι έχουν σκοπό να αντιδράσουν. Η εμφάνιση του Σαμαρά και του κόμματος στις προγραμματικές δηλώσεις θα δώσει τον τόνο για το αν η ηγεσία της Ν.Δ. έλαβε το μήνυμα από το αποτέλεσμα των εκλογών. Το ρήγμα στο εσωτερικό της Ν.Δ. θα διαφανεί στις προγραμματικές, αφού ο Σαμαράς σχεδιάζει σφοδρή κριτική για την «καταστροφική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ», κάτι με το οποίο διαφωνούν κορυφαία στελέχη. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που του έχουν διαμηνύσει πως θέλουν συλλογικές αποφάσεις και πιο συναινετική αντιπολιτευτική τακτική. «Η ηγεμονία των Μουρούτηδων και των Χρύσανθων έχει τελειώσει» λένε χαρακτηριστικά. Το ζητούμενο είναι εάν υπάρχει προοπτική ανάκαμψης της Δεξιάς υπό τον Σαμαρά ή θα ταλαιπωρηθεί με συνεχείς αλλαγές ηγεσίας, όπως τη δεκαετία του ’90 λόγω της ηγεμονίας του ΠΑΣΟΚ. Η λύση θα είναι μεταβατική, όπως όλα δείχνουν, αφού τα περί «αριστερής παρένθεσης» μάλλον είναι ανέφικτα και αποδεικνύονται σενάρια του Χρύσανθου επί χάρτου. Πάντως, το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης» το ενστερνίζονται και πολλά κορυφαία «γαλάζια» στελέχη, γεγονός που εξηγεί τη στάση αναμονής που τηρούν. Σε 3-4 μήνες θα συγκληθεί συνέδριο του κόμματος, όπου θα ξεκαθαρίσει εάν ο Σαμαράς έχει πιθανότητες να κυριαρχήσει ή διαφορετικά θα αμφισβητηθεί και θα γίνει αλλαγή ηγεσίας με εκλογή από τη βάση.
Κεντροαριστερά
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
13
www.topontiki.gr
Σύγχυση, αμηχανία και έντονο προβληματισμό για την επόμενη μέρα προκαλεί στα κόμματα που κινούνται στον χώρο της Κεντροαριστεράς η έκρηξη δημοτικότητας της κυβέρνησης. Το μεγάλο στοίχημα είναι αν η κυβέρνηση θα έχει αποτελέσματα στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους και θα ικανοποιήσει την κοινή γνώμη.
Σ
ε ένα τέτοιο ενδεχόμενο το ΠΑΣΟΚ, ως κύριος εκφραστής της Κεντροαριστεράς, αντιλαμβάνεται ότι ο ζωτικός χώρος που του μένει, περιορίζεται και θα πρέπει να αναμένει και να ανασυντάσσεται για πολύ καιρό αν θέλει να αξιοποιήσει ενδεχόμενη φθορά του ΣΥΡΙΖΑ, Τα στελέχη του ωστόσο προσδοκούν μια άμεση αποτυχία, που θα σημάνει τον κυβερνητικό κλυδωνισμό και θα επιβεβαιώσει την προεκλογική τους ρητορική περί μονόδρομου. Στο πλαίσιο αυτό ο Ευάγγελος Βενιζέλος συνιστά σε επίδοξους διαδόχους ψυχραιμία δίνοντας ραντεβού για την ανασυγκρότηση τον Μάιο προκειμένου το ΠΑΣΟΚ να είναι σε ετοιμότητα, αν ανακληθεί από την εφεδρεία στον κυβερνητικό πάγκο τους επόμενους μήνες. Με την προεκλογική επωδό «προέχει η χώρα» και με την επανάληψη του κλασικού αλλά άτυχου – εκλογικά – σλόγκαν ότι το ΠΑΣΟΚ είναι κόμμα ευθύνης, στην παρούσα φάση η προοπτική μιας ανατροπής μπορεί να συγκρατήσει το κόμμα σε μια συντεταγμένη διαδικασία.
Τα στελέχη Ωστόσο έχουν αρχίσει οι παρασκηνιακές διεργασίες για τη διαδοχή, με τους επίδοξους ηγέτες να «ξεπετιούνται» κάθε μέρα. Η Φώφη Γεννηματά είναι αυτή που πίεσε τον Βενιζέλο να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του στην τελευταία κοινή συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής με την Κοινοβουλευτική Ομάδα και επιχειρεί να χτίσει πάνω στο προφίλ της ήρεμης δύναμης, του στελέχους με τη μεγαλύτερη δημοτικότητα και τη δυνατότητα να λειτουργήσει συσπειρωτικά στις διάσπαρτες πια ΠΑΣΟΚικές δυνάμεις. Ο Κώστας Σκανδαλίδης, παρά την εκλογή του στην Α’ Αθήνας και το γεγονός ότι παραμένει το μόνο στέλεχος που χρημάτισε υπουργός τη δεκαετία του 1990 και είναι ακόμα ενεργός, δεν έχει ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του. Από την πλήρη ταύτισή του με τον Βενιζέλο το
Το «όλον ΠΑΣΟΚ» σε... σκοτοδίνη Η αμηχανία και ο μακρύς δρόμος της ανασύνταξης τελευταίο εξάμηνο μοιάζει να έχει εγκαταλείψει πλήρως την ιδέα ενός ηγετικού ρόλου αρκούμενος σ’ αυτόν του ιδεολογικού καθοδηγητή της Κεντροαριστεράς, αφού αυτός καλείται να συγγράψει προγράμματα και ιδεολογικές κατευθύνσεις σε κάθε εγχείρημα διεύρυνσης και ενσωμάτωσης στο ΠΑΣΟΚ διαφόρων τάσεων και μορφωμάτων. Προσεκτικά κινείται και ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος κατόρθωσε να εκλεγεί στη Β’ Αθήνας, αφήνοντας εκτός τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και τον λαοφιλή Πύρρο Δήμα. Τα εντός - εκτός ΠΑΣΟΚ της τελευταίας διετίας φαίνεται να έχουν αποδυναμώσει τη σχέση του με το στελεχικό δυναμικό του κόμματος, αλλά ο ίδιος δεν δείχνει να έχει εγκαταλείψει τις ηγετικές του βλέψεις. Από το πουθενά προέκυψε διεκδικητής της αρχηγίας του ΠΑΣΟΚ και ο Γιάννης Μανιάτης, ο οποίος βρέθηκε εγκαίρως από το παπανδρεϊκό στο βενιζελικό στρατόπεδο και μάλιστα έφτασε να έχει την απόλυτη εμπιστοσύνη του προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Χαμηλών τόνων και χωρίς υψηλή εμβέλεια στον πολιτικό του λόγο, πλάσαρε μόνος τον εαυτό του για την αρχηγία του κόμματος και εσω-
Παρασκήνιο διαδοχής στη Χ. Τρικούπη. Για Συνέδριο πάει ο ΓΑΠ και βλέπουμε...
κομματικά θεωρείται πιο πολύ ως μια κίνηση διατήρησης ηγετικών προνομίων παρά ως σοβαρή διεκδίκηση της πρώτης θέσης. Φιλοδοξίες μοιάζει να έχουν και μια σειρά από στελέχη της νεότερης γενιάς. Εκτιμώντας ότι και ο ίδιος ο Βενιζέλος θα άνοιγε πιο ευχάριστα τον δρόμο σε ένα στέλεχος της νεότερης γενιάς, ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο Κυριάκος Πιερρακάκης και η Εύα Καϊλή εκτιμούν ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αποκτήσει συ-
νομήλικο με τον Τσίπρα ηγέτη, μακριά από στελέχη που άσκησαν εξουσία επί μνημονίων ή παλαιότερα. Μάλιστα, πιστεύουν ότι αυτή είναι η καλύτερη διαδικασία πολιτικής αποτοξίνωσης του ΠΑΣΟΚ στο μέλλον. Ιδιαίτερα ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, που είναι ο πιο κινητικός απ’ όλους, φέρεται να θέλει επαφές με τους νεότερους δελφίνους προκειμένου να συγκροτηθεί ένα μέτωπο των 35άρηδων (πάνω - κάτω) προκειμένου να μην αλληλοεξουδετερωθούν στη μάχη για τη διαδοχή. Ο Κωνσταντινόπουλος επιχειρεί να επαναλάβει το εγχείρημα του δείπνου των «4», όπου Σημίτης, Αυγερινός, Πάγκαλος και Βάσω συνασπίστηκαν για να επιβάλουν τον πρώτο στην εξουσία του κόμματος.
Η λύση Επ’ αυτών ο Βενιζέλος παρακολουθεί, καταγράφει, αλλά δεν εκφράζεται. Το βασικό ζήτημα των συνεργατών του είναι να βρουν τρόπο να ξεπεράσουν την καταστατική πρόβλεψη της εκλογής προέδρου του κόμματος από τη βάση πριν από τη διενέργεια Συνεδρίου. Προφανώς η λύση είναι να προκηρυχθεί κα-
ταστατικό συνέδριο, που θα μεριμνήσει την κατάργηση ή τροποποίηση της συγκεκριμένης διάταξης. Ο ίδιος διαβεβαιώνει σε όλους τους τόνους ότι ο κύκλος του στην προεδρία του κόμματος έκλεισε και στην επόμενη φάση αναμένεται να λάμψει με την κοινοβουλευτική του παρουσία. Στο πλαίσιο αυτό θα προτιμούσε ένα στέλεχος της νεότερης γενιάς που δεν θα έχει βουλευτική παρουσία προκειμένου ο ίδιος να πετύχει διπλό στόχο: από τη μια να ελέγχει το κόμμα και τη διατήρηση των ιδεολογικών και πολιτικών του παρακαταθηκών ανοίγοντας δρόμο στη νέα γενιά και από την άλλη να πρωταγωνιστεί στη Βουλή, στις πολιτικές μάχες της επόμενης περιόδου. Στο πλαίσιο αυτό όλοι περιμένουν την τελευταία στιγμή να «πολεμήσει» τη Φώφη και να στηρίξει κάποιον νέο, και μάλιστα εκτός Βουλής, για την ηγεσία του κόμματος. Ο ίδιος άλλωστε έχει ορίσει τον εαυτό του ως θεματοφύλακα του κόμματος από την ενδεχόμενη επιστροφή Παπανδρέου και παπανδρεϊκών. Θεωρώντας ότι το Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών έδωσε τη χαριστική βολή για την τελευταία θέση στην πολιτική κατάταξη του ΠΑΣΟΚ στη Βουλή, είναι αποφασισμένος να μπλοκάρει οποιουδήποτε τύπου επάνοδό τους στο κόμμα. Επ’ αυτού βέβαια το νεοσυσταθέν και ατυχές στην εκλογική αναμέτρηση Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών έσπευσε να «επιβεβαιώσει» τη θέλησή του για συνέχιση της προσπάθειας με την αναγγελία της διενέργειας, το Σάββατο, της πρώτης Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Συνεργάτες του Γιώργου επισημαίνουν ότι δεν θα αργήσει το Συνέδριο του κόμματος, το οποίο θα καθορίσει θέσεις και οργανωτική δομή. Το Κίνημα επιχειρεί αυτήν την περίοδο να διευρύνει – παρά τη μη κοινοβουλευτική του εκπροσώπηση – τη συνεργασία του με στελέχη που έχουν εγκαταλείψει το ΠΑΣΟΚ, αλλά και στελέχη της ΔΗΜΑΡ που αγωνιούν για τη διατήρηση μιας σοσιαλιστικής συνιστώσας απέναντι στην πολιτική και ιδεολογική επέλαση του ΣΥΡΙΖΑ στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Θεωρούν δε στο Κίνημα ότι το ΠΑΣΟΚ, αν δεν περάσει στην ηγεσία η Φώφη, θα κινηθεί σε ένα άνευρο κεντρώο εκσυγχρονιστικό επίπεδο, ενώ το κόμμα του Παπανδρέου θα μπορέσει να εκφράσει μια πιο ριζοσπαστική - μεταρρυθμιστική πορεία της χώρας απέναντι σε έναν ΣΥΡΙΖΑ που θα υφίσταται φθορά λόγω της κυβερνητικής τριβής. Τέλος, ο Παπανδρέου ετοιμάζεται να εγκατασταθεί στη Βουλή προκειμένου να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τα δρώμενα και να παρεμβαίνει πιο πυκνά απ’ όσο στο παρελθόν στην επικαιρότητα.
14
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
ω ν ώ π υ Τρ
μπρος πίσω δείχνει να έχει η πιθανολογούμενη υποE ΠΟΛΛΑ ψηφιότητα Αβραμόπουλου για την Προεδρία της Δημοκρατί-
ας. Αν και μέχρι το Σαββατοκύριακο φαινόταν ότι ο επίτροπος Μετανάστευσης θα προτεινόταν τελικά από την κυβέρνηση για τη θέση του ΠτΔ, στη συνέχεια η πληροφορία ότι ο Γιούνκερ αντιδρά σε αυτή την προοπτική, διότι θα ανατρέπονταν οι συσχετισμοί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δημιούργησε την αίσθηση ότι απομακρύνεται η συγκεκριμένη υποψηφιότητα. Την ίδια ώρα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ήδη εκφραζόταν η πρόθεση καταψήφισης τυχόν υποψηφιότητας Αβραμόπουλου από βουλευτές. Χθες η «Αυγή» σε δημοσίευμά της ανέφερε ότι ο Αβραμόπουλος είναι «η επικρατέστερη υποψηφιότητα», ενώ σημείωνε ότι το θέμα του ΠτΔ επρόκειτο να συζητηθεί στη σημερινή συνεδρίαση της Κ.Ο. Όμως το απόγευμα κύκλοι του Μαξίμου σημείωναν ότι «το θέμα της εκλογής ΠτΔ θα απασχολήσει την κυβέρνηση μετά τις προγραμματικές δηλώσεις». ΑΤΥΧΕΣ περιστατικό ανάγκασε τον υπουργό ΟιE ΕΝΑ κονομικών Γιάνη Βαρουφάκη να εμφανιστεί στη συνάντηση με τον Βρετανό ομόλογό του φορώντας δερμάτινο τζάκετ, το οποίο σχολιάστηκε δυσμενώς από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Τον λόγο για την ενδυματολογική αυτή επιλογή του Βαρουφάκη αποκάλυψε η σύζυγός του Δανάη Στράτου με ανάρτηση στον λογαριασμό της στο Twitter. Σε αγγλική γλώσσα, η Στράτου αποκατέστησε την αλήθεια γράφοντας: «Για κάποιον που γνωρίζει: Η απάντηση είναι απλή, έχασε τη βαλίτσα του στο αεροδρόμιο. Ο Γιάνης δεν φορά γραβάτες, αλλά είναι πάντα στυλάτος, αυτή τη φορά ωστόσο το look του είναι ελαφρώς παράξενο γιατί φορά ένα δανεικό μπουφάν, ενώ αναγκάστηκε να αγοράσει ένα πουκάμισο την τελευταία στιγμή».
πλαίσιο τονίζει την κρισιμότητα της παρέμβασης του λαϊκού παράγοντα και σημειώνει ότι η κοινωνία «πρέπει να είναι παρούσα, να ελέγχει και να συνδιαμορφώνει την ασκούμενη πολιτική». Αναμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε αν η παραίνεση αυτή θα εξακολουθήσει να ισχύει και όταν το κίνημα θα κατεβαίνει στον δρόμο για εργασιακές και άλλες διεκδικήσεις…
ο Αλέξης Τσίπρας να βρίσκεται σε περιοδεία στην E ΜΠΟΡΕΙ Ευρώπη, όπου έχει διαδοχικές συναντήσεις με Ευρωπαίους αξιωματούχους, ωστόσο στο εσωτερικό του κόμματος φαίνεται πως τα νταούλια έχουν αρχίσει να βαράνε. Κι αυτό γιατί, όπως φαίνεται, η Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη δεν είναι διατεθειμένη να κάτσει… ήρεμη. Μάλιστα, το άρθρο του συνταγματολόγου της Αριστερής Πλατφόρμας του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Μπελαντή έρχεται να ταράξει ακόμα περισσότερο τα νερά, αφού επισήμανε ότι οι κυβερνητικές αποφάσεις λαμβάνονται από τα κομματικά όργανα και όχι από τον πρωθυπουργό και το Υπουργικό Συμβούλιο. Μάλλον κάτι δεν έχει καταλάβει ο Δημήτρης Μπελαντής. Μάλλον έχει μείνει σε άλλη εποχή, και μάλιστα πολύ μακρινή…
ουτάκης Ο Μπαρ ώπη ρ στην Ευ
ότι την ώρα που ο Νταϊσελμπλουμ έβλεπε ΤσίE ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ πρα καθώς και Δραγασάκη - Βαρουφάκη, ο Ολλανδός πρέσβης έκανε επίσκεψη στο κτήριο της ΕΛΣΤΑΤ. Ποιον συνάντησε, αλήθεια, και μάλιστα τέτοια μέρα; Ακούγεται ότι είδε τον Γεωργίου και μάζευε στοιχεία. που να στηρίζουν την κυβέρνηση στη διE Κινητοποιήσεις απραγμάτευση και να ενισχύουν τα διαπραγματευτικά της χαρτιά θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ. Σε ανακοίνωση της Πολιτικής Γραμματείας σημειώνεται ότι το κόμμα στηρίζει την κυβέρνηση σε αυτήν την προσπάθεια που έχει μετατρέψει την Ελλάδα για πρώτη φορά ύστερα από 5 χρόνια σε θετικό πρωταγωνιστή των εξελίξεων. Σε αυτό το
Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 48 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
ΩΡΑ που ο Αντώνης Σαμαράς E ΤΗΝ προσπαθεί να μαζέψει τα… κομμάτια
του αλλά και της παράταξής του, ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής στέλνει σαφές μήνυμα σε στελέχη της Νουδούλας για «διαφύλαξη της ενότητας». Την Τρίτη παραβρέθηκε σε δείπνο που είχε στη Ραφήνα με στελέχη της «γαλάζιας» παράταξης. Ανάμεσά τους ο Δάνης Τζαμτζής, η Ασπασία Μανδρέκα και ο Παύλος Βιογιατζής. Επίσης παρόντες ήταν οι Κώστας Κουτσογιαννακόπουλος, Κώστας Παπασιώζος, Ηλίας Βλαχογιάννης, Θανάσης Νταβλούρος και Ανδρέας Κουτσούμπας. Οι συναντήσεις και οι συνάξεις έχουν πυκνώσει εσχάτως με αντικείμενο τη διαφύλαξη της ενότητας στη Ν.Δ. Μένει να δούμε τι θα γίνει με την ηγεσία του κόμματος, την ώρα που πολλά στελέχη ζητούν συνέδριο και… ανανέωση.
ΦΑΡΙΣΑΪΣΜΟΣ για τους εκπροσώπους της Ν.Δ., όσους τουλάχιστον βγαίνουν στα κανάλια και στα ραδιόφωνα. Κάποιοι έχουν πείσει τον Σαμαρά (μεταξύ αυτών και οι Γεωργιάδης και Βορίδης) με όσα λέγονται περί αριστερής παρένθεσης ότι η κυβέρνηση Τσίπρα δεν πρόκειται να παραμείνει στην εξουσία περισσότερο από 2-3 μήνες. Μια κλασική συνταγή που χρησιμοποιούν όλοι εκείνοι οι αρχηγοί που έχουν υποστεί μεγάλες ήττες και νομίζουν ότι στην προοπτική της εξουσίας θα σταματήσουν την κριτική στο κόμμα τους για τα λάθη που έχουν κάνει…
E
www.topontiki.gr
«Επισιτιστική κρίση» και στο Ψυχικό! ΕΚΠΛΗΚΤΟΙ… έμειναν στην Περιφέρεια Αττικής με το έγγραφο του Δήμου Φιλοθέης - Ψυχικού ότι υπάρχουν στην περιοχή τους 512 άποροι!!! Το θέμα είναι πολύ σοβαρό, καθώς το κονδύλι του υπουργείου Εργασίας για την επισιτιστική βοήθεια ανέρχεται σε 330 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 44% αναλογεί στους δήμους της Αττικής. Προεκλογικά η ΚΕΔΕ, με επικεφαλής τον δήμαρχο Αμαρουσίου Γ. Πατούλη, είχε προσπαθήσει να… «αρπάξει» από την περιφέρεια τη διαχείριση του κονδυλίου, ωστόσο η διαδικασία «πάγωσε». Τα χρήματα είναι πολλά και το ερώτημα είναι πώς θα μοιραστούν αυτά και από ποιον. Θα φτάσουν στους πραγματικούς δικαιούχους ή θα περισσέψουν ψίχουλα; Θα μοιραστούν ισομερώς στους 66 δήμους της Αττικής ή ανάλογα με τις πληθυσμιακές ανάγκες; Γιατί, άλλο Πέραμα και άλλο Ψυχικό… άλλο Αγία Βαρβάρα και άλλο Εκάλη!!!
Τριπλός όρκος για τους βουλευτές ΟΡΚΩΜΟΣΙΑ σήμερα στη Βουλή για τους νέους βουλευτές και αντιπροσώπους του λαού… και όλα δείχνουν ότι θα είναι «τριπλός» ο όρκος που θα δοθεί κατά τη σημερινή σύγκληση της Ολομέλειας (11 το πρωί). Όσοι θέλουν, θα δώσουν πολιτικό όρκο (κάτι που θα γίνει για πρώτη φορά στη Βουλή) ενώ θα γίνει και η παραδοσιακή ορκωμοσία για όσους επιθυμούν να δώσουν θρησκευτικό όρκο, με την οποία πιθανότατα θα ανοίξει και η σημερινή πανηγυρική συνεδρίαση. Επιπλέον, θα υπάρξει και όρκος στο Κοράνι για τους μουσουλμάνους βουλευτές. Τέλος, θα υπάρξουν και οι σχετικές ευχές… Από άλλους για μακροημέρευση κι από άλλους για… γρήγορη επιστροφή.
’ΠΕ και μάλιστα με έμφαση ο πρώην υπουργός και βουE ΤΟ λευτής Ευρυπίδης Στυλιανίδης, μιλώντας σε ραδιόφωνο για την ακροδεξιά στροφή της Ν.Δ. καθώς και για τις νεοφιλελεύθερες συμπεριφορές ορισμένων. «Υπήρξαν υπουργοί», είπε ο Στυλιανίδης, «που απέλυαν χαμογελώντας και υπήρξαν υπουργοί οι οποίοι αποστερούσαν ή περιόριζαν τα βασικά κοινωνικά αγαθά της Υγείας ή της Παιδείας και την ίδια ώρα, αυτάρεσκα, φωτογραφίζονταν στο Twitter». Χτυπάει δυνατά η καμπάνα του Αδώνιδος, που συνεχίζει ακάθεκτος την καθημερινή παρουσία του στα ΜΜΕ. Ακόμη δεν έχει καταλάβει ότι δεν είναι χρήσιμος για την παράταξή του;
Εξασφάλισαν όλοι τις θέσεις τους!!! ΓΙΑ ΤΟΝ Τ. Μπαλτάκο δεν υπήρχε (όπως θυμάστε) πρόβλημα να γειτνιάζει με τη Χρυσή Αυγή. Το αντίθετο, μάλιστα, καθώς, όπως αποκαλύφθηκε στη συνέχεια, είχε και μυστικές συναντήσεις. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για τον νέο γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου Σπύρο Σαγιά, ο οποίος έχει εκφράσει την επιθυμία να δοθεί μία λύση στο πρόβλημα που υπάρχει. Υπενθυμίζεται ότι το γραφείο του γ.γ. της κυβέρνησης βρίσκεται απέναντι ακριβώς από τα γραφεία της Χρυσής Αυγής, στον ίδιο διάδρομο, στον πρώτο όροφο της Βουλής. Το θέμα δεν είναι… συμβολικό, αλλά άκρως ουσιαστικό και πρακτικό, καθώς υπάρχει και ζήτημα ασφάλειας! Σύμφωνα με τον (απερχόμενο) γ.γ. της Βουλής Θ. Παπαϊωάννου, υπήρχε προβληματισμός και από τον πρώην γ.γ. της κυβέρνησης Σαμαρά, τον Φ. Καϋμενάκη, που αντικατέστησε τον Τ. Μπαλτάκο. Το ερώτημα είναι γιατί τόσο
καιρό το πρόβλημα αυτό δεν επιλύθηκε και γιατί εν μέσω του γενικού χωροταξικού επανασχεδιασμού που βρισκόταν σε εξέλιξη τις τελευταίες ημέρες (με το πάρε - δώσε στα γραφεία των προέδρων) δεν επιδιώχθηκε να βρεθεί μία λύση από τις υπηρεσίες της Βουλής. Σε ό,τι αφορά πάντως το πού θα καθίσουν τα κόμματα της Βουλής και ποια γραφεία θα πάρουν, το ζήτημα λύθηκε, αλλά χρειάστηκαν αρκετές κόντρες… Έτσι, πρώτες σειρές, από αριστερά προς τα δεξιά, θα είναι το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ (δύο σειρές) και η Ν.Δ. (δύο σειρές). Πίσω και στο κέντρο, θα καθίσουν το Ποτάμι (πιο δεξιά από ’κεί που ήταν η ΔΗΜΑΡ), το ΠΑΣΟΚ και οι ΑΝΕΛΛ. Η Χρυσή Αυγή θα παραμείνει εκεί που ήταν, πίσω από τη Ν.Δ. Εκεί που έγινε χαμός ήταν στα γραφεία των πρώην πρωθυπουργών και πρώην προέδρων της Βουλής… Σαν τα μικρά παιδιά...
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
συμβουλιο εφετων
Στο σκαμνί η Χρυσή Αυγή
ΔΕΝ ΦΘΑΝΕΙ η τσιρίδα που βγάζει καθημερινά ο E ΚΑΙ Άδωνις στις τηλεοράσεις, αλλά τον ακούμε να κάνει και βαρυσήμαντες αναλύσεις του τύπου «στη χώρα υπάρχει τηλεοπτική δημοκρατία» και να λέει – με χαμόγελο ικανοποίησης – ότι ο ίδιος είναι γνήσιο τέκνο αυτής της δημοκρατίας. Σιγά, ρε φίλε, σε λίγο θα μας προτείνεις για Πρόεδρο της (τηλεοπτικής) Δημοκρατίας μας τον Γιάννη Πρετεντέρη!!! ΔΥΣΚΟΛΑ φαίνεται ότι περνούσε όλο αυτό το διάστημα η σύζυγος του «γαλάζιου» βουλευτή Ταμήλου, που αυτή τη φορά δεν εξελέγη για δεύτερη φορά βουλευτής. Μόλις η Ταμήλαινα (η σύζυγος του πρώην βουλευτή και δημάρχου στα Τρίκαλα είναι δυναμική γιατρός του νοσοκομείου της πόλης) είδε τα τελικά αποτελέσματα έγραψε στο Facebook: «Eπιτέλους! Μπορώ να λέω, να πράττω εντελώς ελεύθερα! Καλησπέρα σε όλους σας»!!! Λύτρωση που θα έλεγε –αναρμοδίως – και ο ΓΑΠ. Κάτι μας λέει ότι η Στέλλα Ταμήλου θα ασχοληθεί πιο δυναμικά με τα κοινά στα Τρίκαλα. Σημειώστε ότι είναι από τις λίγες γιατρούς που μιλάει ανοικτά κατά των συναδέλφων της για τα «φακελάκια». =
E
ΤΟ ΠΑΣΟΚ ανακοίνωσε ότι θα ψηφίσει για πρόεδρο της Βουλής τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Τι θα κάνει η Ν.Δ.; Έμπειρο «γαλάζιο» κοινοβουλευτικό στέλεχος έλεγε χθες πως θα υπερψηφίσει την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και προσέθετε με νόημα ότι σε μία τέτοια ψηφοφορία δεν χωρεί κομματική πειθαρχία και ότι θα έπρεπε το κόμμα του να αφήσει ελεύθερους τους βουλευτές της Ν.Δ. να κινηθούν προς θετική κατεύθυνση.
E
των θυρών για πρώτη φορά μετά το E ΚΕΚΛΕΙΣΜΕΝΩΝ 2007 η πρώτη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, όπου ο Βενιζέλος ήθελε να γίνει μια ειλικρινής συζήτηση για τον ρόλο του Κινήματος μετά το πενιχρό 4,6% στις εκλογές. Το ΠΑΣΟΚ, αναζητώντας ρόλο, φαίνεται ότι έχει αποφασίσει να πάει «συμπαθητικά» την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ανεβαίνοντας στο κύμα κοινωνικής αποδοχής που απολαμβάνει. Στο πλαίσιο αυτό, ανακοίνωσε ότι θα ψηφίσει και τη Ζωή Κωνσταντοπούλου για πρόεδρο της Βουλής, προκειμένου να σηματοδοτήσει την ανάγκη σεβασμού της κοινοβουλευτικής δεοντολογίας και να υπογραμμίσει την ανάγκη και να εκφράσει την ευχή η νέα πρόεδρος να κινηθεί στο επίπεδο του αξιώματός της, υπερβαίνοντας τους οιωνούς της προηγούμενης κοινοβουλευτικής περιόδου.
Οι φήμες λένε ότι... 4 Το «διαζύγιο» πολιτικού προσώπου θα κάνει πάταγο… για άγνωστους προς το παρόν λόγους. Για καιρό θα είναι θέμα συζήτησης στη Βουλή, στα social media και στα καφενεία… 4 Είναι θέμα προς διερεύνηση το deal της προηγούμενης κυβέρνησης με ξένα funds για πώληση, με μυστικές επαφές, ελληνικών ομολόγων ύψους 3 δισ. ευρώ, άγνωστο επιτόκιο και εκτός της δημοπρασίας… 4 Μην είδατε τον Φούχτελ; Έχει εξαφανιστεί από προσώπου γης ο περίφημος Γερμανός υφυπουργός της Μέρκελ, γκαουλάιτερ στη χώρα μας… Λέγεται ότι έφυγε από την Ελλάδα λίγο πριν από τις εκλογές και δεν έχει ξαναγυρίσει… Τρόμαξε με τους μπολσεβίκους (!) που κέρδισαν τις εκλογές…
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ, στην οποία αποφασίστηκε ομόφωνα να E Ηανατεθεί ο ρόλος του γραμματέα της Κ.Ο. στον Λεωνίδα Γρηγοράκο, έκρυβε και μια έκπληξη, αφού – όπως είπε ο Βενιζέλος – άτυπο ρόλο αντιπροέδρου στο ΠΑΣΟΚ θα έχει ο Δημήτρης Κρεμαστινός, από τους παλαιότερους πια κοινοβουλευτικούς του κόμματος, ο οποίος θα τον αντικαθιστά όταν απουσιάζει. Ρόλος βρέθηκε και για τον απερχόμενο γραμματέα της Κ.Ο. Παναγιώτη Ρήγα, ο οποίος δεν εκλέχτηκε και θα ασκεί καθήκοντα διευθυντή της νέας Κ.Ο. ΔΥΟ ΔΡΟΜΟΥΣ μοιάζει να σκέφτονται τα στελέχη της ΔΗΜΑΡ, που με το θλιβερό εκλογικό ποσοστό βλέπουν ότι δεν υπάρχει πολιτικό μέλλον. Από τη μια είναι αυτοί που υποστηρίζουν την επάνοδο στον ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά τώρα που ως κυβερνητικό κόμμα αναμένεται να «στρογγυλέψει» τις θέσεις του. Υπάρχουν όμως και άλλοι, όπως οι Γ. Σιακαντάρης, Ν. Τσούκαλης, Δ. Χατζησωκράτης και Θ. Μαργαρίτης, που εκτιμούν ότι οι διαστάσεις πια του ΠΑΣΟΚ ευνοούν μια συζήτηση για συνεργασίας στον σοσιαλδημοκρατικό χώρο…
E
ξετρυπωνω
Στο εδωλιο του κατηγορουμένου, με βασική κατηγορία την ένταξη και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, παραπέμπεται σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Χρυσής Αυγής (σ.σ.: όσοι είχαν εκλεγεί το 2012), σύμφωνα με το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών. Μεταξύ αυτών, ο αρχηγός Νίκος Μιχαλολιάκος. Από τους αρχικά 85 κατηγορουμένους, το Συμβούλιο Εφετών, έπειτα από σειρά συνεδριάσεων και διχογνωμιών και με πλειοψηφία 2 προς 1, παραπέμπει σε δίκη συνολικά 72 στελέχη και μέλη της νεοναζιστικής οργάνωσης για σωρεία αδικημάτων, με κορυφαία τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στις 17 Σεπτεμβρίου 2013. Στην απόφαση μειοψήφησε ένας δικαστής, ο εισηγητής της υπόθεσης Νίκος Σαλάτας, ο οποίος είχε την άποψη ότι θα πρέπει να εκπέσει η κατηγορία της ένταξης και διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης υποστηρίζοντας ότι για να στοιχειοθετηθεί η κατηγορία, σύμφωνα με τη Σύμβαση του Παλέρμο το 2000, θα έπρεπε να έχει εντοπιστεί οικονομικό όφελος. Αντιθέτως, εκτιμά ότι θα έπρεπε να απαγγελθεί στους κατηγορουμένους η κατηγορία της σύστασης και συμμορίας σε βαθμό κακουργήματος, που επισύρει ποινή κάθειρξης έως 12 χρόνια, καθώς η διεύθυνση (που τιμωρείται με ποινή κάθειρξης από 10 έως 20 χρόνια) και η ένταξη σε εγκληματική οργάνωση, κατά την άποψή του, δεν στοιχειοθετήθηκαν. Σημειώνεται πως πρόκειται για μια πρόταση που παραμένει στο συρτάρι του υπουργείου, όμως μια δικαστικά καταγεγραμμένη άποψη από το Συμβούλιο Εφετών, πως δεν υφίσταται εγκληματική οργάνωση, αλλά συμμορία ή επιμέρους εγκληματικές πράξεις που αφορούν συγκεκριμένα μέλη και όχι το σύνολο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ενδέχεται να αλλάξει και να επηρεάσει ακόμη και τη ρητορική του ίδιου του πολιτικού σχηματισμού. Το Συμβούλιο απαλλάσσει από την κατηγορία της ένταξης και διεύθυνσης σε εγκληματική οργάνωση τους Αθ. Καρατζά, Χρ. Κυριτσόπουλο, Ανθή Μικελάτου, Μαργαρίτα Μικελάτου, Κωνσταντίνα Μπαξεβανάκη, Σ. Σπυρίδη, Θ. Στέφα, Δ. Φραγκάκη, Ι. Φραγκούλη, Αλ. Χατζηπαυλίδη, Δ. Μπίνο, Γ. Μπολάνη και Δ. Χρυσαφήτη. Επίσης απαλλάσσει από τα αδικήματα της παράνομης οπλοκατοχής και της απλής συνέργειας σε ανθρωποκτονία τους Κωνσταντίνα Μπαξεβανάκη και Ιωάννη Φραγκούλη. Επίσης διατάσσει να μην αποδοθεί κατηγορία για εμπρησμό από πρόθεση κατά των Σ. Γαροφαλάκη, Αρ. Δασκαλάκη, Εμμ. Μαυρικάκη, Γ. Πετράκη και Εμμ. Ψυλλάκη. Το διατακτικό του βουλεύματος απορρίπτει τις αιτήσεις και ενστάσεις των κατηγορουμένων και διατηρεί τα εντάλματα προσωρινής κράτησης για όσους είναι στη φυλακή και τους περιοριστικούς όρους για όσους είναι ελεύθεροι.
Με άδεια οι χρυσαυγίτες ΟΙ ΠΡΟΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΟΙ χρυσαυγίτες βουλευτές, που έχουν επανεκλεγεί – έξι τον αριθμό –, θα βρίσκονται στη Βουλή όχι μόνο για τη σημερινή ορκωμοσία, αλλά και κατά την τριήμερη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης, από το Σάββατο έως τη Δευτέρα. Έχουν πάρει άδεια από τον εισαγγελέα φυλακών να βρίσκονται στη Βουλή κάθε μέρα, από το πρωί έως το βράδυ. Δηλαδή θα πηγαίνουν το πρωί στη Βουλή και θα επιστρέφουν το βράδυ στο κελί…
16
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Ο υπερασπιστής του Ντάισελμπλουμ Οι παλαιότεροι θα θυμούνται ασφαλώς το σύνθημα που ακουγόταν στους αθηναϊκούς δρόμους από τους νεολαίους διαδηλωτές τη δεκαετία του ’80: «Διαδήλωση δεν γίνεται χωρίς τον Αρκουδέα, αυτός δεν είναι άνθρωπος, είναι μία ιδέα!...». Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει, χρόνια τώρα, στον χώρο της Υγείας με το μεγαλοστέλεχος του Ποταμιού Λυκούργο Λιαρόπουλο και υπερασπιστή του Γερούν Ντάισελμπλουμ, τον οποίο και επικρότησε στην αγενή συμπεριφορά του απέναντι στον υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη. Δεν είναι τυχαία η πορεία του και είναι απορίας άξιο πώς κατάφερε να εμφανιστεί στην πρώτη γραμμή για τα θέματα υγείας σε ένα κόμμα που ο αρχηγός του διακηρύσσει ότι δεν δέχεται τα φθαρμένα υλικά των παλαιών κομμάτων. Ποιος είναι, λοιπόν, ο τέως υπεύθυνος Υγείας για όσους ξέρουν την πορεία του; Είναι ένα στέλεχος στον χώρο της Υγείας που έχει καταφέρει από το 1975 να είναι «μέσα στα πράγματα», υπηρετώντας όλες τις κυβερνήσεις, όλους τους υπουργούς της Υγείας και Κοινωνικής Ασφάλισης, είτε ως αφανής σύμβουλος είτε ως πρωτοκλασάτος διοικητής Οργανισμών, νοσοκομείων κ.λπ. Μία (απλή) ανάγνωση του βιογραφικού που ο ίδιος έχει αναρτήσει στο Διαδίκτυο θα σας αφήσει… ενεούς: 1975 (Ν. Δημοκρατία Κ. Καραμανλή) Σύμβουλος σε θέματα Υγείας. 1982 (ΠΑΣΟΚ Α. Παπανδρέου) Διοικητής ΟΑΕΔ. 1984 (ΠΑΣΟΚ Α. Παπανδρέου) Υποδιοικητής ΙΚΑ. 1989 (Ν.Δ. Κ. Μητσοτάκη) Διευθυντής ΙΜΟΣΥ. 1999 (ΠΑΣΟΚ Κ. Σημίτη) Δ.Σ. ΟΠΑΔ. 2001 (ΠΑΣΟΚ Κ. Σημίτη) Πρόεδρος ΠΕΣΥ Αττικής. Δεν υπάρχει επιτροπή, ομάδα εργασίας, αποστολή και ό,τι άλλο φανταστεί κανείς που να μην είναι μέσα! Έχει την τεράστια ικανότητα να «οσμίζεται» τις επιθυμίες και τους σχεδιασμούς της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας και… «ως έτοιμος από καιρό» προσαρμόζει τις εισηγήσεις του, αδιαφορώντας αν αυτές έρχονται σε σύγκρουση με τις προηγούμενες! Υπερασπίζεται το ΕΣΥ (όταν είναι οι σοσιαλιστές στην εξουσία), καταγγέλλει το… αποτυχημένο και διεφθαρμένο ΕΣΥ (όταν έρχονται οι άλλοι). Ό,τι θέλει ο πελάτης. Όλα τα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω! Επί υπουργίας Λοβέρδου ανέλαβε το έργο της «αναδιάταξης των μονάδων Υγείας» με τεράστια αμοιβή (μιλούν για 5-6 εκατ. ευρώ) και σε μια νύχτα έσβησε από τον χάρτη 50 νοσοκομεία ως άχρηστα, ενώ ανέλαβε τη σωτηρία του «Ε. Ντυνάν» και ποιος ξέρει τι άλλο. Η πολιτική του συνέπεια και σταθερότητα είναι εκπληκτική. Θαυμάστε: 2009 έως 2012 είναι ΠΑΣΟΚ, στις εκλογές του Μαΐου του 2012 είναι υποψήφιος βουλευτής με τη ΔΡΑΣΗ του Μάνου, τον Ιούνιο είναι υποψήφιος με το ΠΑΣΟΚ και το 2015 είναι με το Ποτάμι και ορίζεται μάλιστα υπεύθυνος Υγείας. Με το Ποτάμι εκδίδει και ανακοινώσεις κατακεραυνώνοντας το… φθαρμένο παλαιό πολιτικό σύστημα και τα συμφέροντα! Το επεισόδιο με το «Γερούν, γερά» τον οδήγησε σε παραίτηση (από τον τομέα Υγείας ή από το κόμμα;), αλλά με αξιοσημείωτη τη σιωπή της ηγεσίας του Ποταμιού…
Οι τριγωνικές σχέσεις ΜΑΛΛΙΑ κουβάρια έγιναν ο γ.γ. Διαφάνειας Γιώργος Σούρλας και ο… ποταμίσιος βουλευτής και πρώην παντοδύναμος φοροεισπράκτορας στην κυβέρνηση Σαμαρά, βουλευτής πλέον, Χάρης Θεοχάρης. Ο Σούρλας τον κάρφωσε δημοσίως για εγκύκλιο που είχε εκδώσει 10 μήνες πριν φύγει και ερμήνευε κατά το δοκούν τον νόμο, με αποτέλεσμα να μην εισπραχθούν φόροι, πρόστιμα και προσαυξήσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για τις χρήσεις 2010 και 2011, που είχαν επιβληθεί σε εταιρείες που δραστηριοποιούνταν με τριγωνικές συναλλαγές μέσω off shore εταιρειών. Και έπεται συνέχεια, αφού όπως φαίνεται αναπτύσσεται μία ενδιαφέρουσα τριγωνική σχέση μεταξύ Σούρλα, Θεοχάρη και κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Μύλος θα γίνουν όλοι, με τον Σταύρο προς το παρόν να κρατάει αποστάσεις από το θέμα που έχει δημιουργηθεί.
ποντικοπαγίδες Νέα πρόσωπα
Αλλαγές του ΚΚΕ στη Βουλή
ΧΑΜΟΣ και το… αδιαχώρητο θα γίνεται σήμερα στα θεωρεία της Βουλής για την ορκωμοσία των 300. Ειδικά στον ΣΥΡΙΖΑ, με 87 νέους βουλευτές, η ζήτηση για μία κάρτα διαπίστευσης είναι τεράστια. Τελικά, για κάθε νέο βουλευτή θ’ αντιστοιχεί ένα πρόσωπο της οικογένειάς του που θα βρεθεί στα θεωρεία. Νέα πρόσωπα υπάρχουν και στα άλλα κόμματα (Ν.Δ. 15, Ποτάμι 14, ΚΚΕ 5, ΑΝ.ΕΛΛ. 6, ΠΑΣΟΚ 3, Χ.Α. 4). Σύνολο, 134 νέοι βουλευτές σε σύγκριση με την προηγούμενη Βουλή.
ΑΛΛΑΓΕΣ πραγματοποιήθηκαν στο ΚΚΕ, καθώς ο Αχιλλέας Κανταρτζής θα είναι πλέον ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ και μέλη της Γραμματείας οι Θανάσης Παφίλης, Νίκος Καραθανασόπουλος, Σπύρος Χαλβατζής, Γιώργος Λαμπρούλης και Γιώργος Μαρίνος, σύμφωνα με τον καταμερισμό που αποφασίστηκε στη συνεδρίαση της Κ.Ο. Παράλληλα, κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι του κόμματος ορίστηκαν οι Θανάσης Παφίλης και Νίκος Καραθανασόπουλος, ενώ για αντιπρόεδρος της Βουλής θα προταθεί ο Γιώργος Λαμπρούλης.
Πρωινός καφές στο Ποτάμι
Νέος υποδιοικητής στο ΙΚΑ
Ο ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης απέκτησε γραφείο στο ισόγειο της Βουλής, αλλά και «πρωινό καφέ», όπως κάθε κόμμα που σέβεται τον εαυτό του. Ο Σταύρος θέλει να είναι πιο πολύ στα γραφεία του κόμματος στους Αμπελόκηπους και ο «πρωινός καφές» θα πίνεται κατ’ αρχάς κάθε Δευτέρα και τις υπόλοιπες ημέρες ανάλογα με το αν υπάρχει καυτή επικαιρότητα. Σύμφωνα με πληροφορίες, στον «καφέ» θα μετέχουν οι Θανάσης Σκόκος, Στρατής Μούγερ, Σπύρος Λυκούδης, Γρηγόρης Ψαριανός, Νίκος Μηλαπίδης, Νικόλας Γιατρομανωλάκης και Ζωή Αποστολοπούλου.
ΑΠΟ ΤΙΣ πρώτες αποφάσεις της κυβέρνησης και του υπουργείου Εργασίας είναι η τοποθέτηση του Γιάννη Θεωνά στη θέση του υποδιοικητή του ΙΚΑ. Πτυχιούχος του Οικονομικού Πανεπιστημίου (πρώην ΑΣΟΕΕ), επί χρόνια δραστήριο συνδικαλιστικό στέλεχος, διετέλεσε και γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ (1992-1994). Ήταν στο ΚΚΕ και είχε διατελέσει μέλος του Πολιτικού Γραφείου καθώς και ευρωβουλευτής. Μετά τη διαγραφή του από το ΚΚΕ, συμμαχεί με τον ΣΥΡΙΖΑ μετέχοντας στην Κίνηση για την Ενότητα Δράσης της Αριστεράς. Από τους σοβαρούς γνώστες του ασφαλιστικού συστήματος, έντιμος, δυναμικός και αποτελεσματικός, είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσει σημαντικά στην αναγέννηση του ΙΚΑ.
Εκπρόσωποι στη Βουλή
Κατηγορούνται για τον Φούχτελ
ΤΙΜΗΤΙΚΗ, αν και ολίγον παροπλιστική, η απονομή της θέσης του αντιπροέδρου στον Σπύρο Λυκούδη από τον επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρο Θεοδωράκη. Βέβαια ο Λυκούδης και ο Ψαριανός έχουν τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική εμπειρία. Κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι θα οριστούν η πρώην αντιπρόεδρος της Δράσης Αντιγόνη Λυμπεράκη και ο πρώην φοροεισπράκτορας Χάρης Θεοχάρης. Η πρώτη επιλέχτηκε προφανώς επειδή ο Σταύρος επιχειρεί μια σοβαρή και συστηματική προσέγγιση στη νεοφιλελεύθερη βάση της Ν.Δ., εκτιμώντας ότι αυτή μπαίνει σε κύκλο εσωστρέφειας. Και προφανώς αφήνει τη λαϊκή δεξιά στους ΑΝ.ΕΛΛ. Ο Θεοχάρης πάντως, που έχει πίσω του κυβερνητική θητεία, δεν αναμένεται να περάσει εύκολες στιγμές στη Βουλή.
ΠΑΡΑ την πρωτόδικη αθώωσή τους, ύστερα από την κατάρρευση του κατηγορητηρίου, εκ νέου δικάζονται ο δάσκαλος Θανάσης Αγαπητός και οι δημοτικοί υπάλληλοι Σαράντης Αρβανίτης και Θόδωρος Κυρατζόπουλος για τη συμμετοχή τους σε διαμαρτυρία κατά του Γιοακίμ Φούχτελ τον Νοέμβριο του 2012 στη Θεσσαλονίκη. Εν όψει της αυριανής δίκης από το τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης πραγματοποιείται σήμερα συνέντευξη Τύπου (12 μ.) στο κτήριο της Ένωσης Δημοσιοϋπαλληλικών Οργανώσεων Θεσσαλονίκης (ΕΔΟΘ), ενώ αύριο είναι προγραμματισμένη συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τα δικαστήρια (11 π.μ.) με πρωτοβουλία της Ένωσης και των δημοσιοϋπαλληλικών συλλόγων. Το αίτημα είναι να σταματήσει η δικαστική δίωξη και ομηρεία των τριών, που μετά την αθώωσή τους θεωρείται ότι έχει εκδικητικό χαρακτήρα με στόχο να τρομοκρατήσει το λαϊκό κίνημα.
ΣΟ Το ΚΙΔΗ δριο υνέ πάει σε σ σε... Π και ο ΓΑ ία συνεδρ
17
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Aναστάσιος, ένας ιεράρχης φωτεινό παράδειγµα
Βαρουφακιάδα ∆εν χρειάστηκε παρά µια µέρα για να καταφέρει ο Βαρουφάκης (µεγάλη φωτογραφία) να πάρει το παιχνίδι πάνω του! Να γίνει ο απόλυτος σούπερ σταρ αυτής της ιστορικής εκλογικής αναµέτρησης. Έτσι, φαντάζει σαν ειρωνεία η ιστορική νίκη της Αριστεράς να συνδυαστεί µε ένα άγριο σταρ σύστεµ από έναν – ας τον χαρακτηρίσουµε… – αντισυµβατικό οικονοµολόγο, µε καλό, βέβαια, γάµο και καλές σπουδές στην Εσπερία. Αποσπώντας όλη την προσοχή πάνω του, στα πουκάµισά του, µε τα χέρια του στις τσέπες, την άνεση και την αυτοπεποίθηση µπροστά στους ισχυρούς της Ευρώπης αλλά και στους διεθνείς φακούς της επικαιρότητας, υπερασπίζεται το εθνικό µας χρέος καταφέρνοντας να κερδίσει τις εντυπώσεις. Περισσότερο ως φαινόµενο και λιγότερο ως υπουργός Οικονοµικών, ο Βαρουφάκης διαθέτει, εκτός των άλλων, το ακαταµάχητο στυλ το οποίο αντιπαραθέτει απέναντι στα γερµανικά επιχειρήµατα! Στο επίπεδο των φαινοµένων έχει καταφέρει να σηκώσει στους ώµους του όλο το αφόρητο κυβερνητικό βάρος µε µιαν άνεση που κάποιους άλλους θα τους τρόµαζε. Επίσης, είναι ο άνθρωπος ο οποίος κατάφερε αναίµακτα να εµπλέξει τον δαιµονοποιηµένο από την ελληνική Αριστερά αµερικανικό παράγοντα κάνοντας την Αµερική τον πιο ποθητό σύµµαχό της, θα τολµούσα να πω βγάζοντας από το κάδρο των εξελίξεων τον χαρισµατικό Τσίπρα! Σε αναµονή του τελικού χειροκροτήµατος, ο Βαρουφάκης, απόλυτος πρωταγωνιστής, καλπάζει εθνικά σκορπώντας ρίγη συγκινήσεως στο καταπονηµένο «εγώ» µας αλλά και αγωνία για την πραγµατική έκβαση των πραγµάτων που είναι η διευθέτηση του χρέους και η έξοδός µας από τη στραγγαλιστική λιτότητα…
KOYIZ
Είναι αλήθεια ότι υποψήφιος δηµοτικός σύµβουλος του Καµίνη έχει φτιάξει ψεύτικο προφίλ του Γιάνη Βαρουφάκη σε µέσα κοινωνικής δικτύωσης, µε το οποίο παριστάνει τον σηµερινό υπουργό Οικονοµικών;
Αµερικανική βοήθεια! Σίγουρα ζούµε ιστορικές στιγµές! Στιγµές πράγµατι τεράστιων ανατροπών όπου ο Οµπάµα παρεµβαίνει υπέρ µιας… παραλίγο (λόγω ΑΝΕΛΛ…) αριστερής ριζοσπαστικής κυβέρνησης και µάλιστα χρησιµοποιεί το λεξιλόγιό της: «∆εν µπορείς να συνεχίσεις να ξεζουµίζεις χώρες που βρίσκονται σε ύφεση. Κάποια στιγµή πρέπει να υπάρξει στρατηγική ανάπτυξης προκειµένου αυτές οι χώρες να αποπληρώσουν τα χρέη τους». Βέβαια, ο πρόεδρος µίλησε και για την ανάγκη µεταρρυθµίσεων και καλό είναι, µια και όλοι πλέον συµφωνούν και επιµένουν σε αυτήν την ανάγκη, να µπουν σε πρόγραµµα κι αυτές…
Ιδού οι εξαθλιωμένοι των μνημονίων Η νέα συγκυβέρνηση είναι µπροστά στις υποσχέσεις της. Σε υποσχέσεις που αφορούν δεκάδες χιλιάδες ρηµαγµένους ανθρώπους που έχουν εξαντλήσει όλα τα περιθώρια, οικονοµικά, κοινωνικά, ψυχολογικά. Ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχέθηκε σε απελπισµένους ανθρώπους οι οποίοι σήµερα περιµένουν µε κοµµένη την ανάσα τα υπεσχεθέντα. Ο ΣΥΡΙΖΑ και µάλιστα και οι συνεταίροι του στην κυβέρνηση ΑΝΕΛΛ επένδυσαν προεκλογικά στους εξαθλιωµένους Έλληνες, στις καθηµαγµένες κοινωνικές οµάδες, στους ταπεινωµένους και καταφρονηµένους. Σε ανθρώπους που δεν µπορούν να περιµένουν παρά µόνο τα υπεσχεθέντα. Σύντροφοι, ιδού οι εξαθλιωµένοι των µνηµονίων. ∆ικαιώστε τους.
Γεια σας, είμαι ο Αντώνης και είμαι εξαρτημένος Του Σαµαρά του στοίχισε η συντριβή. Οχτώ µονάδες κατακέφαλα δεν είναι και λίγο. Βέβαια, σε αυτές
Ένας πανάξιος πνευματικός ηγέτης Στα περί προεδρίας της ∆ηµοκρατίας που θα µας απασχολήσουν το αµέσως επόµενο διάστηµα, εντύπωση προξένησε η όντως ρηξικέλευθη πρόταση που λέγεται ότι έγινε από κυβερνητικής πλευράς στον φωτισµένο ιεράρχη Αναστάσιο της Αλβανίας (µικρή φωτογραφία) που θα συµβόλιζε την ενότητα του έθνους. Η πρόταση αυτή είναι σίγουρο ότι θα γινόταν δεκτή µε ενθουσιασµό από τη συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού λαού. ∆υστυχώς – αλλά σωστά –, ο Αναστάσιος αρνήθηκε, θυµίζοντάς µας ότι προέχουν τα πνευµατικά καθήκοντα ενός ιεράρχη. Πόσο χρήσιµο και επωφελές θα ήταν αν ακολουθούσε και η Ιερά Σύνοδος το φωτισµένο του παράδειγµα και δεν αναµειγνυόταν στην πολιτική χρησιµοποιώντας την ως µέσον κοσµικής εξουσίας!
τις εκλογές έχει παρέα να παρηγορηθεί για την ήττα του και να ανταλλάξει γόνιµες ιδέες πάνω στην αποδοχή της. Μπορεί κάλλιστα να συνευρεθούν όλοι µαζί σαν παλιοσειρά, ο Σαµαράς, ο Καραµανλής, ο Βενιζελος, ο ΓΑΠ, ο Κουβέλης και να σχηµατίσουν µια λέσχη διαλόγου ή ένα γκρουπ για οµαδική θεραπεία επωνύµων εξουσιοµανών. Γεια σας, είµαι ο Αντώνης και είµαι εξαρτηµένος από την πρωθυπουργία. Γεια σας, είµαι ο Βαγγέλης και λατρεύω να σώζω τη χώρα µου και όποιον έχει ανάγκη. …Και πάει λέγοντας.
Και η γραβάτα δώρο Φαίνεται ότι το ταξίδι του Τσίπρα στην Ευρώπη, που ξεκίνησε από τη γειτονική Ιταλία προς άγραν συµµαχιών, συναντά τις πρώτες δυσκολίες και την άρνηση των εταίρων να αντιπαρατεθούν ανοιχτά µε την πανίσχυρη Γερµανία. Πάντως, η ουσιαστικά φανερή άρνηση στήριξης του συνοµήλικου µε τον Έλληνα πρωθυπουργό, Ρέντσι, µας απέφερε µια γραβάτα δώρο που ωστόσο είχε έναν κρυφό αγωνιστικό συµβολισµό. Να καταφέρει το κούρεµα η χώρα µας και να φορέσει τελικά ο Αλέξης τον λαιµοδέτη, όπως έχει υποσχεθεί. Πάντως, η νέα κυβέρνηση, αν µη τι άλλο, έχει δηµιουργήσει στυλιστικό θόρυβο.
Εν κατακλείδι Το θέµα δεν είναι πόσα ηρωικά «ΟΧΙ» θα πούµε εµείς, αλλά πόσα ευρωπαϊκά «ΟΧΙ» θα ακούσουµε. Εκεί θα γίνει ο τελικός απολογισµός. Εκεί θα µετρήσουµε τα κουµπιά της Αλέξαινας… Με την ευκαιρία, είδε κανείς τον κυρ-Φώτη;
Ποντίφιξ
18
Θέματα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Άκρως αποτελεσματική κρίνεται η διαχείριση των δύο παράλληλων συγκεντρώσεων χρυσαυγιτών και μελών αντιφασιστικών κινημάτων που διεξήχθησαν το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή τη συμπλήρωση 19 χρόνων από την κρίση των Ιμίων.
«
2
Π
οιο ήταν το ζητούμενο; Να μην υπάρξουν τραυματισμοί πολιτών ή αστυνομικών, να μη σημειωθούν έκτροπα, να μην προκληθούν φθορές σε ξένες περιουσίες (αυτοκίνητα, καταστήματα κ.λπ.) και να μην παραμείνει το κέντρο της Αθήνας αποκλεισμένο για ώρες. Όλα αυτά επιτεύχθηκαν σε απόλυτο βαθμό» υποστήριξε στο «Ποντίκι» ανώτερος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. μεταφέροντας το κλίμα ικανοποίησης που υπάρχει στην ηγεσία. Βέβαια, τόσο τα έμπειρα στελέχη του αρχηγείου όσο και το υπουργείο Δημόσιας Τάξης γνωρίζουν πως τα «δύσκολα» για τον νέο υπουργό αναπληρωτή βρίσκονται «προ των πυλών». Οι αλλαγές τις οποίες μελετά ο Γιάννης Πανούσης, κυρίως σε ό,τι αφορά τη διαχείριση μεγάλων διαδηλώσεων από την Ελληνική Αστυνομία, μπορεί να βρίσκουν ανταπόκριση σε μεγάλη μερίδα των ένστολων, δεν σημαίνει όμως πως δεν υπάρχουν και αντιδράσεις. Ήδη το Σωματείο Ειδικών Φρουρών της Ελληνικής Αστυνομίας (ΣΕΦΕΑΑ), με ανοικτή επιστολή του προς τον Πανούση, άφησε αιχμές για τα γκράφιτι στον φραγμό από κλούβες των ΜΑΤ που έκαναν με σπρέι νεαροί κατά τη διάρκεια της αντιφασιστικής πορείας του περασμένου Σαββάτου. «Δεν περιγράφει επιτυχία και άκρατη ικανοποίηση για την κοινωνία το γεγονός ότι κάποιοι εργαζόμενοι θα έπρεπε μετά το πέρας της εργασίας τους να
δυνάμεις των ΜΑΤ. Στρατηγός, αρμόδιος για τον σχεδιασμό των μέτρων, δηλώνει ότι στις πορείες θα βλέπουμε μόνο ένστολους και πως η ηγεσία θα είναι αμείλικτη σε περίπτωση που δει αστυνομικό με πολιτικά δίπλα σε διμοιρία. Ο στόχος είναι να μην υπάρχει η παραμικρή υπόνοια ότι μπορεί κάποιος αστυνομικός να υπερβαίνει τα όρια στην υπηρεσία του. Δεν θα υπάρχουν δυνάμεις των ΜΑΤ δίπλα στο μπλοκ των αναρχικών, όπως γινόταν μέχρι σήμερα που οι διμοιρίες περικύκλωναν τους αντιεξουσιαστές. Οι άνδρες των ΜΑΤ θα βρίσκονται σε απόσταση και σε μη εμφανές σημείο. Στο ύψος της Βουλής, και συγκεκριμένα στα «λουλουδάδικα» επί της Βασιλίσσης Σοφίας, θα βρίσκονται παραταγμένες κλούβες των ΜΑΤ αλλά όχι αστυνομικοί. Σε απόσταση πενήντα μέτρων από τις κλούβες θα τοποθετείται κορδέλα που θα προειδοποιεί τους διαδηλωτές ότι πρέπει να σταματήσουν. Στο σημείο θα βρίσκεται μόνο ένας αστυνομικός διευθυντής και κανένας άλλος. Σε περίπτωση που οι διαδηλωτές αγνοήσουν τον αξιωματικό, σκίσουν την κορδέλα και προκαλέσουν φθορές στα οχήματα, μόνο τότε θα υπάρχει επέμβαση από τις μη ορατές μέχρι εκείνη τη στιγμή διμοιρίες που θα βρίσκονται σε ετοιμότητα από πίσω. Όλοι οι σταθμοί του μετρό θα κρατούνται ανοιχτοί κατά τη διάρκεια των συγκεντρώσεων στο κέντρο της Αθήνας. Οι παραπάνω προτάσεις τέθηκαν υπ’ όψιν των αστυνομικών διευθυντών, από τους οποίους ζητήθηκε εντός των αμέσως επόμενων ημερών να καταθέσουν τις δικές τους προτάσεις, ώστε το συντομότερο δυνατό να καταρτιστεί το νέο επιχειρησιακό πρόγραμμα της διαχείρισης συγκεντρώσεων. Άλλωστε, η περίοδος «χάριτος» για την κυβέρνηση της Αριστεράς δεν πρόκειται να διαρκέσει πολύ και έχει ενδιαφέρον να δούμε τη στάση που θα κρατήσουν οι δυνάμεις των ΜΑΤ όταν η κατάσταση «ξεφύγει» από τον έλεγχο...
3
Οι «μπάτσοι» να γίνουν αστυνομικοί Οι αλλαγές που μελετά ο νέος υπουργός Γ. Πανούσης επιστρέψουν στη δουλειά τους με οχήματα τα οποία ήταν κατάστικτα ύβρεων και απειλών, γενόμενοι παράλληλα αντικείμενο έντονου σχολιασμού όσων τους είδαν άμεσα και όσων τους είδαν από εικόνες που παρουσιάστηκαν στα ΜΜΕ». «Δεν θεωρούμε πως προσβλήθηκε η τιμή ή επλήγη το φρόνημα των αστυνομικών από τα γκράφιτι σε τέσσερις κλούβες. Ένα χέρι πλύσιμο και βάψιμο χρειάστηκε να γίνουν» ήταν ο σκωπτικός τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε η ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας το συμβάν. Η αντίδραση των Ειδικών Φρουρών έχει αιτία. Αφορά την προβλεπόμενη
κατάργηση της κατά γενική παραδοχή «προβληματικής» ομάδας ΔΕΛΤΑ και την απορρόφηση σε άλλες υπηρεσίες των αστυνομικών οι οποίοι υπηρετούν εκεί (είναι όλοι ειδικοί φρουροί). Τα συνεχή κρούσματα βίας, απειθαρχίας και παράβασης καθήκοντος, που φθάνει ή και ξεπερνά τα όρια της ρατσιστικής συμπεριφοράς, των υπηρετούντων στη συγκεκριμένη υπηρεσία αποτελούν «ανοικτή πληγή» για το Σώμα μειώνοντας την αξιοπιστία και εμπιστοσύνη των πολιτών.
Νέα πολιτική Την περασμένη Τρίτη ο Πανούσης έκανε αιφνιδιαστική επίσκεψη στο μέ-
γαρο της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής, όπου παρουσία του αττικάρχη Κωνσταντίνου Μιχαιρίνα και των διευθυντών των αστυνομικών υπηρεσιών παρουσίασε σε γενικές γραμμές το σκεπτικό με το οποίο σκοπεύει να ασκεί την πολιτική εξουσία στο Σώμα κατά τη διάρκεια της θητείας του. Όσον αφορά το θέμα των διαδηλώσεων και τον ρόλο των ΜΑΤ, επέμεινε στον περιορισμό της ρίψης χημικών μόνο στις περιπτώσεις ταραχών και εφόσον διακυβεύεται η σωματική ακεραιότητα πολιτών ή αστυνομικών. Επίσης προβλέπεται ότι: Δεν θα υπάρχουν πια άνδρες της Ασφάλειας με πολιτικά δίπλα στις
1
4
Ο ΟΛΑ πίσω από την επίθεση στην ισραηλινή πρεσβεία Συναγερμός έχει σημάνει στη Αντιτρομοκρατική μετά την πολυσέλιδη προκήρυξη με την οποία η τρομοκρατική οργάνωση Ομάδα Λαϊκών Αγωνιστών (ΟΛΑ) ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση στην πρεσβεία του Ισραήλ, στις 12 Δεκεμβρίου του 2014. Η σύγχυση που επικράτησε όσον αφορά τον εντοπισμό της σακούλας με το στικάκι όπου οι τρομοκράτες είχαν αποθηκεύσει το κείμενο των 19 σελίδων, δεν επέτρεψε να γίνουν γνωστά πολλά στοιχεία σχετικά με το περιεχόμενό του. Το βράδυ της Τρίτης άγνωστος άνδρας τηλεφώνησε στην «Εφημερίδα των Συντακτών, λέγοντας πως δίπλα σε κάδο απορριμμάτων στη συμβολή των οδών Σινώπης και Πατριάρ-
χου Γρηγορίου Ε’ στη Νέα Σμύρνη έχει αφεθεί προκήρυξη σε ηλεκτρονική μορφή αποθηκευμένη σε USB stick. Δύο υπάλληλοι της εφημερίδας πήγαν στο σημείο, αλλά δεν βρήκαν τίποτα!... Ειδοποίησαν αμέσως την Αντιτρομοκρατική με συνέπεια ο χώρος να αποκλειστεί και τα ξημερώματα της Τετάρτης οι αστυνομικοί να εντοπίσουν το στικάκι. Εδώ πρέπει να επισημανθεί πως, σε αντίθεση με την πρακτική άλλων οργανώσεων, οι οποίες παρακολουθούν από απόσταση αν το «δέμα» έχει παραληφθεί, για κάποιο λόγο τα μέλη του ΟΛΑ άφησαν να πέσει η προκήρυξη στα χέρια της Αντιτρομοκρατικής, με συνέπεια να γνωστοποιηθούν ελάχιστα και επουσιώδη.
Σύμφωνα με πηγές της Αντιτρομοκρατικής, λοιπόν, στο πολυσέλιδο κείμενο δεν αναφέρεται τίποτα σχετικά με το επιχειρησιακό σκέλος του χτυπήματος στην πρεσβεία του Ισραήλ, ούτε απειλές σχετικά με μελλοντικούς στόχους της οργάνωσης. Αντίθετα, γίνεται εκτενής αναφορά στο... Παλαιστινιακό και την τρομοκρατία που υφίστανται οι κάτοικοι στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη από τα ισραηλινά στρατεύματα κατοχής. Η προκήρυξη έχει και... άρωμα μετεκλογικό, με τα μέλη του ΟΛΑ να χαρακτηρίζουν ως «θετική εξελιξη» την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ. Τονίζουν όμως ότι σκοπεύουν να συνεχίσουν τον «ένοπλο επαναστατικό αγώνα μέχρι τέλους».
Θέματα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
19
www.topontiki.gr
Οι πλειστηριασμοί καλά κρατούν
Αγώνας στους δρόμους κόντρα στις αυταπάτες Η στρατηγική του ΚΚΕ απέναντι στη νέα κυβέρνηση Την ανάγκη ο λαός «να σπάσει την αυταπάτη της διαπραγμάτευσης στον δρόμο με αγώνες» εξέφρασε στην ομιλία του στη συνεδρίαση της Κ.Ο. του ΚΚΕ ο Δ. Κουτσούμπας.
Α
υτή ήταν και η πρώτη ανοιχτή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος, καθώς στον Περισσό εκτιμούν ότι η μετεκλογική προβολή τους από τα ΜΜΕ είναι μηδαμινή και ψάχνουν να βρουν «ανοίγματα» που θα τους εξασφαλίζουν τη διάδοση των θέσεών τους. Προτεραιότητα για το ΚΚΕ, η αποκατάσταση των απωλειών των λαϊκών στρωμάτων. «Να μην αποδεχτούν οι εργαζόμενοι ως περασμένα - ξεχασμένα όσα έχασαν τα προηγούμενα χρόνια», όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο Δ. Κουτσούμπας. Η νέα κοινοβουλευτική περίοδος βρίσκει το ΚΚΕ σε θέση μάχης, καθώς πρώτη φορά θα πρέπει να αντιπαρατεθεί με αυτό που ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ ονόμασε – και φαίνεται να περνάει στην κοινωνία – ως «πρώτη φορά Αριστερά». Ο γ.γ. του κόμματος, δίνοντας το στίγμα
της αντιπολιτευτικής τακτικής που αναμένεται να ακολουθήσει ο Περισσός το επόμενο διάστημα, χαρακτήρισε τη φασαρία που γίνεται γύρω από το ζήτημα της διαπραγμάτευσης της νέας κυβέρνησης «προπαγανδιστική», ενώ σημείωσε πως «θα υπάρξει νέο πρόγραμμα σε συμφωνία με τους δανειστές, που – ακόμα και αν δεν ονομαστεί μνημόνιο – θα περιέχει αντιλαϊκούς όρους».
Προτάσεις Το ΚΚΕ θα προσπαθήσει να «ξεσκεπάσει» αυτό που θεωρεί «φιλολαϊκό προσωπείο» του ΣΥΡΙΖΑ, θέτοντας τη δική του ατζέντα με τρεις προτάσεις νόμου που θα επανακαταθέσει. «Άμεσα μέτρα για την προστασία των ανέργων» είναι η πρώτη και σε αυτήν προβλέπονται «επίδομα ανεργίας σε όλους τους ανέργους χωρίς όρους και στο 80% του βασικού μισθού, το διάστημα της ανεργίας να υπολογίζεται ως συντάξιμος χρόνος, πλήρης και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη». Το δεύτερο νομοσχέδιο είναι εκείνο για τα εργασιακά, το οποίο περιλαμβάνει «εκτός από επαναφορά του βασικού μισθού στα 751, επιστροφή 13ου και 14ου μισθού του Δημοσίου και των συντάξεων
αλλά και ενεργοποίηση των συλλογικών και κλαδικών συμβάσεων εργασίας». Το τρίτο. που θα φέρει άμεσα η Κ.Ο. του ΚΚΕ, είναι «η κατάργηση όλων των χαρατσιών που νομοθετήθηκαν στην περίοδο της κρίσης και συγκεκριμένα: η εισφορά αλληλεγγύης, το τέλος επιτηδεύματος και ο ΕΝΦΙΑ». Ο γραμματέας του κόμματος δεσμεύτηκε ακόμα πως το ΚΚΕ «θα εξετάζει προσεκτικά κάθε νομοσχέδιο που θα φέρνει η κυβέρνηση και, σε περίπτωση που κάποιο συμβάλλει στην ελάφρυνση των εργαζομένων, θα το ψηφίζουμε, όπως κάναμε πάντα». Ο καταμερισμός της Κ.Ο., όπως ανακοινώθηκε από τον Δ. Κουτσούμπα, διατηρεί ως κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους τους Θ. Παφίλη και Ν. Καραθανασόπουλο. Γραμματέας της Κ.Ο. θα είναι ο Αχ. Κανταρτζής, ο οποίος δεν εξελέγη, ενώ για αντιπρόεδρος της Βουλής θα προταθεί ο βουλευτής Λάρισας Γ. Λαμπρούλης. Η περίοδος, πάντως, στον Περισσό έχει πλούσια συζήτηση. Όχι μόνο εσωκομματική, αλλά και εξωστρεφή, με τους φίλους και τους οπαδούς του κόμματος να συζητούν σε συσκέψεις για τη μάχη των εκλογών. Τα συμπεράσματα θα ενσωματωθούν και θα εμπλουτίσουν την αρχική ανακοίνωση του ΚΚΕ.
Μπορεί τα ηνία της χώρας να άλλαξαν χέρια, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως από τη μία μέρα στην άλλη θα αλλάξουν ριζικά όλα. Παραδείγματος χάρη, το απόγευμα της Τετάρτης πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το Ειρηνοδικείο Αθηνών. Τι έχει συμβεί; Οι πλειστηριασμοί κατοικιών συνεχίζονται κανονικότατα. Η κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ είχαν, τα τελευταία χρόνια, κλειστά τα… αυτιά τους, με αποτέλεσμα οι πλειστηριασμοί να γίνονται κανονικά. Συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας πραγματοποιούν στο Ειρηνοδικείο Αθηνών μέλη κινημάτων κατά των πλειστηριασμών προκειμένου να ακυρωθούν. Σύμφωνα με τις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ, οι πλειστηριασμοί κατοικιών θα σταματήσουν με νομοθετική ρύθμιση. Ωστόσο, επειδή η Βουλή δεν έχει ξεκινήσει τις διεργασίες της ακόμη, 47 πλειστηριασμοί κατοικιών σε όλη την Αττική, από την Αθήνα μέχρι το Λαύριο, εκδικάζονταν το μεσημέρι της Τετάρτης, ενώ την ερχόμενη εβδομάδα θα πραγματοποιηθούν κι άλλοι. Το «Ποντίκι» επικοινώνησε με το μέλος του κινήματος ΕΠΑΜ και του «Πολίτες βορείων προαστίων κατά των πλειστηριασμών» Μαίρη Καππάτου, η οποία μας είπε πως «υποσχέθηκε ο κ. Τσίπρας πως θα σταματήσουν οι πλειστηριασμοί, τουλάχιστον της πρώτης κατοικίας. Δεν επαναπαυόμαστε καθώς οι πλειστηριασμοί συνεχίζονται. Ο κ. Τσίπρας δεν ρώτησε τις τράπεζες για το αν θέλουν να σταματήσουν οι πλειστηριασμοί. Νομικά δεν υπάρχει κάποια ρύθμιση προς το παρόν που να μας εγγυάται πως θα σταματήσουν. Ο κόσμος είναι εκτεθειμένος και έχει στραφεί στη συμπαράσταση και στη βοήθεια των συμπολιτών του γιατί μόνο έτσι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα κοινωνικά προβλήματα που μας δημιουργεί το ίδιο το σύστημα». Από την πλευρά του, το μέλος του κινήματος «Πλειστηριασμοί Stop» Θανάσης Αλεξάνδρου τόνισε στο «Ποντίκι» ότι: «Η νέα κυβέρνηση είχε εξαγγείλει ότι θα σταματήσουν οι πλειστηριασμοί. Αφενός δεν έχουν νομοθετηθεί ακόμη αυτές οι εξαγγελίες και αφετέρου έχουν προαναγγελθεί οι πλειστηριασμοί, το μόνο που μένει είναι να ακυρωθούν κινηματικά καθώς δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο. Εκτιμάμε ότι είναι στις επείγουσες προτεραιότητες της κυβέρνησης. Ως κίνημα μπορούμε να πούμε ότι έχουμε αναστείλει πάνω από 500 πλειστηριασμούς, γι’ αυτό και θα διαμαρτυρηθούμε σήμερα». Αξίζει να σημειωθεί πως κάθε βδομάδα πραγματοποιούνται πλειστηριασμοί κατοικιών και οικοπέδων συνανθρώπων μας σε όλα τα Ειρηνοδικεία της χώρας. Τα τελευταία τρία χρόνια οι πλειστηριασμοί από τράπεζες υπολογίζονται από τα μέλη των κινημάτων ότι είναι περίπου 3.000, ανεξάρτητα από το εάν έχουν ακυρωθεί, ανασταλεί ή παγώσει σύμφωνα με τον νόμο Κατσέλη.
20
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αλλάζουν όλα στην Παιδεία Νομοθετική ρύθμιση μετά την εκλογή Προέδρου Έτοιμη είναι η νομοθετική ρύθμιση του νέου υπουργού Παιδείας Αριστείδη Μπαλτά που θα επιφέρει τις πρώτες αλλαγές στον χώρο της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Σ
το υπουργείο Παιδείας τηρούν σιγήν ιχθύος παραπέμποντας στις προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ωστόσο θεωρείται δεδομένο, σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», ότι η κυβέρνηση θα προωθήσει αμέσως μετά την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας νομοθετική ρύθμιση για τις άμεσες αλλαγές στο Λύκειο, ενώ οι αλλαγές στα ΑΕΙ θα πραγματοποιηθούν σταδιακά. Όπως λένε στο «Π» πηγές από το υπουργείο
Παιδείας, για τα ΑΕΙ θα πραγματοποιηθεί ενδελεχής διάλογος, που τον Σεπτέμβριο, με την ψήφιση του νέου προϋπολογισμού από τη Βουλή, θα οδηγήσει στην προώθηση νέου νόμου - πλαίσιο, ο οποίος θα οδηγήσει στην άμεση κατάργηση του νόμου Διαμαντοπούλου και σε ριζικές αλλαγές στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Πρωτοβάθμια - Δευτεροβάθμια Ειδικότερα, σχετικά με τη Δευτεροβάθμια
Εκπαίδευση, το βασικότερο, που είναι ήδη γνωστό, είναι η κατάργηση της Τράπεζας Θεμάτων, η οποία θα παραμείνει μόνο για φέτος με συμβουλευτικό χαρακτήρα. Όμως τα θέματα θα επιλεχθούν αποκλειστικά από τους ίδιους τους καθηγητές. Αναμένεται ακόμη να καταργηθεί η «επιδότηση» του βαθμού του απολυτηρίου, μέσω των τριών συντελεστών που ίσχυαν για την εισαγωγή των μαθητών στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας. Αναφορικά με τον τρόπο προαγωγής των μαθητών, αυτός θα επιστρέψει στην παλιά βάση, με τον καθορισμό του 9,5 ως βαθμού προαγωγής. Οι πανελλαδικές νέου τύπου με τα 4 μαθήματα, η δυνατότητα επιλογής μόνο ενός Επιστημονικού Πεδίου αλλά και ο συνυπολογισμός των βαθμών της Α’ και της Β’ Λυκείου για την πρόσβαση στα τμήματα και στις Σχολές Ανώτατης Εκπαίδευσης, που θα εφαρμόζονταν για πρώτη φορά στις εξετάσεις του 2015-2016, δεν θα πραγματοποιηθούν. Όπως λένε πηγές του υπουργείου Παιδείας στο «Ποντίκι», «στόχος μας είναι να αποσυνδεθεί άμεσα το Λύκειο από τις πανελλαδικές εξετάσεις. Δεν θέλουμε να ταλαιπωρήσουμε τα παιδιά. Θα καταργήσουμε την πέμπτη ομάδα προσανατολισμού, που αφορά τις παιδαγωγικές σπουδές. Σημαντικό κομμάτι για εμάς παραμένει ο διάλογος με την εκπαιδευτική κοινότητα». Ανάμεσα στις αλλαγές, λοιπόν, θα είναι και η κατάργηση της 5ης ομάδας προσανατολισμού που επιλέγουν οι μαθητές και αφορά τις παιδαγωγικές σπουδές, η οποία θα ενταχθεί στις υπόλοιπες τέσσερις ομάδες. Ριζικές αλλαγές θα πραγματοποιηθούν και στα Πειραματικά Σχολεία, στα οποία θα καταργηθούν οι εξετάσεις στην 6η τάξη του Δημοτικού, ενώ θα αλλάξει και ο τρόπος επιλογής καθηγητών. Παράλληλα, θα «παγώσει» η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και μέσω διαλόγου θα αναζητηθεί ένας τρόπος αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου. Επίσης, θα γίνει διάλογος για τη νέα δομή του Λυκείου, το οποία θα αλλάξει σταδιακά. «Θέλουμε να έχουμε έναν ουσιαστικό διάλογο για να προχωρήσουμε στις αλλαγές» δήλωσε χαρακτηριστικά στο «Ποντίκι» ς δείχνοντας πως «ποντάρει» σε ριζικές λύσεις και αλλαγές, αρκεί να υπάρξει διάλογος. Άμεσης επίλυσης φυσικά χρήζουν και θέμα-
τα όπως είναι η θέρμανση και η σίτιση των μαθητών όπως και των φοιτητών. Πάντως, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας καλείται να καλύψει τα τεράστια κενά που υπάρχουν στα σχολεία στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση αλλά και στα σχολεία της Ειδικής Αγωγής. Ωστόσο, οι προηγούμενες ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας, όπως διατείνονταν, δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα καθώς πρέπει να ανατραπεί η «σχέση 1 προς 10» στις προσλήψεις - συνταξιοδοτήσεις, για να γίνουν οι άμεσοι διορισμοί, θέμα το οποίο ήταν βασικό αντικείμενο στη διαπραγμάτευση με την τρόικα.
Τριτοβάθμια Μπορεί στις άμεσες ενέργειες του προγράμματος Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ να συμπεριλαμβανόταν η κατάργηση του νόμου Διαμαντοπούλου, ο οποίος είχε παρουσιάσει την αυταρχική του εικόνα μέσω των Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί, τουλάχιστον άμεσα. Αρχικά, στη νέα νομοθετική ρύθμιση που θα προωθήσει το υπουργείο Παιδείας στη Βουλή, θα συμπεριλαμβάνονται ριζικές αλλαγές και μείωση των αρμοδιοτήτων των Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ. Επίσης, πρόκειται να αλλάξουν ορισμένες μνημονιακές ρυθμίσεις που πήγαν πίσω τα ΑΕΙ τα τελευταία χρόνια. «Μεταβατική» χαρακτηρίζουν τη νέα περίοδο για τα ΑΕΙ ασφαλείς πηγές του ΥΠΑΙΘ, καθώς «απαιτείται διάλογος για να αλλάξει ριζικά ο τρόπος λειτουργίας των ΑΕΙ». Θεωρείται δεδομένο πως ο νέος νόμος πλαίσιο για τα ΑΕΙ που θα προωθηθεί από τον Σεπτέμβριο θα καταργήσει επί της ουσίας τον νόμο Διαμαντοπούλου, ενώ θα κατοχυρώνει το δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο. Θα καθοριστεί, παράλληλα, και νέος τρόπος εκλογής πρυτάνεων, με τη συμμετοχή στην ψηφοφορία των φοιτητών, ενώ σε όλα τα ΑΕΙ θα προβλέπεται άμεση προκήρυξη πρυτανικών εκλογών. «Δεν θα προχωρήσουμε σε άμεση κατάργηση του νόμου Διαμαντοπούλου. Θα προωθηθούν για αρχή ορισμένες νομοθετικές ρυθμίσεις και διατάξεις σχετικά με τα άμεσα και φλέγοντα ζητήματα των πανεπιστημίων» δήλωσε χαρακτηριστικά στο «Ποντίκι» ο Αριστείδης Μπαλτάς.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
21
www.topontiki.gr
Mετωπική στα αεροδρόμια Πρώτη χοντρή κόντρα με τους Γερμανούς η δήλωση Σταθάκη ότι παγώνει ο διαγωνισμός Το πρώτο κρας τεστ της κυβέρνησης για τις ιδιωτικοποιήσεις παίζεται στο παρασκήνιο μετά τις εξαγγελίες των αρμόδιων υπουργών – Παναγιώτη Λαφαζάνη και Γιώργου Σταθάκη – για πάγωμα της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ και των 14 περιφερειακών αεροδρομίων.
Κ
αι αν για τη ΔΕΗ τα πράγματα δεν είναι άμεσα αφού ο διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίηση του 66% του ΑΔΜΗΕ δεν έφτασε στο στάδιο των δεσμευτικών προσφορών ενώ για τη «Μικρή ΔΕΗ» οι διαδικασίες δεν είχαν καν αρχίσει, για τα περιφερειακά αεροδρόμια το θέμα είναι φλέγον. Και αυτό γιατί έχει επιλεχθεί προτιμητέος επενδυτής και μάλιστα στο σχήμα συμμετέχει η γερμανική Fraport, μεγαλομέτοχοι της οποίας είναι φορείς του γερμανικού Δημοσίου. Η κυβέρνηση εξετάζει πολύ προσεκτικά τα βήματά της και οι πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι στελέχη που γνωρίζουν τα των δημοσίων συμβάσεων ξεσκονίζουν την υπόθεση «“Ελευθέριος Βενιζέλος” - Hochtief» που μπορεί να αποτελέσει μπούσουλα για τις επόμενες κινήσεις.
Μετωπική με τους Γερμανούς Η δήλωση του Γιώργου Σταθάκη ότι σταματά ο διαγωνισμός για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια – εν ολίγοις ότι, παρά την ανακήρυξη από το ΤΑΙΠΕΔ της κοινοπραξίας Fraport AG - Slentel Ltd ως προτιμητέου επενδυτή, η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει στην υπογραφή της σύμβασης – αποτελεί την πρώτη κόντρα με τη Γερμανία. Και αυτό γιατί μεγαλομέτοχοι της Fraport είναι φορείς του γερμανικού Δημοσίου, όπως η Περιφέρεια του Έσσε με ποσοστό 31,5%, η κρατική Lufthansa με ποσοστό 8,45% και η Φρανκφούρτη μέσω του δημόσιου φορέα μεταφορών. Η κυβέρνηση μετά τις πρώτες δηλώσεις κρατά κλειστά τα χαρτιά της για το πώς θα κινηθεί, τα δεδομένα, όμως, προδιαγράφουν τα πιο ισχυρά σενάρια. Το πρώτο δεδομένο είναι ότι η κατάσταση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων δεν μπορεί να μείνει ως έχει αφού είναι άκρως απαραίτητος ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμισή τους.
Το δεύτερο δεδομένο είναι ότι το ταμείο είναι άδειο και ότι το Δημόσιο δεν μπορεί να αναλάβει το βάρος του εκσυγχρονισμού και της ανάπτυξής τους. Το τρίτο δεδομένο είναι η φιλοσοφία της νέας κυβέρνησης περί δημόσιου ελέγχου όλων των κρίσιμων υποδομών σε συνεργασία, όμως, με στρατηγικούς επενδυτές είτε μέσα από διακρατικές συμφωνίες είτε μέσα από συνεργασίες με επιχειρηματικούς ομίλους. Και στο σημείο αυτό, η υπόθεση της σύμβασης της ελληνικής κυβέρνησης το 1995 με τη γερμανική Hochtief για το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», προβάλλει ως το μοντέλο που εξετάζεται πολύ σοβαρά αφού τότε ανετράπη από μια νέα κυβέρνηση σύμβαση που είχε μονογραφεί από την προηγούμενη.
Με μοντέλο το «Ελ. Βενιζέλος» Το 1993 η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, με αρμόδιο υπουργό τον Στέφανο Μάνο, προχώρησε στη μονογραφή σύμβασης για το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», η οποία προέβλεπε: u Η ανάδοχος κοινοπραξία Hochtief με ιδία συμμετοχή 180 εκατ. ECU (σ.σ.: τεχνητή νομισματική μονάδα προ ευρώ, η οποία χρησιμοποιείτο ως «νόμισμα» έκφρασης χρηματοοικονομικών συμβολαίων), θα κατείχε το 60% των μετοχών της εταιρείας του αεροδρομίου για 50 χρόνια συνεκμετάλλευσης, με το Δημόσιο να περιορίζεται στο 40%. u Η σύμβαση του 1993 προέβλεπε επίσης την παραχώρηση στην κοινοπραξία των αποκλειστικών προνομίων και δικαιωμάτων εκμετάλλευσης για 99 χρόνια της λεγόμενης «Ουδέτερης Ζώνης» γύρω από το αεροδρόμιο συνολικής έκτασης 22 χιλιάδων στρεμμάτων. Τον Οκτώβριο του 1993 το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές και σχημάτισε κυβέρνηση ο Ανδρέας Παπανδρέου. Μια από τις προεκλογικές εξαγγελί-
Κλειστά κρατά τα χαρτιά της η κυβέρνηση. Ξεσκονίζουν την υπόθεση «“Ελευθέριος Βενιζέλος” Hochtief»
ες ήταν η κατάργηση της σύμβασης Μητσοτάκη για το νέο διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας και ο έλεγχός του από το Δημόσιο. Τις σκληρές διαπραγματεύσεις ανέλαβε ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κώστας Λαλιώτης, διαπραγματεύσεις που ύστερα από 2 χρόνια κατέληξαν σε συμφωνία με τους Γερμανούς προς όφελος του Δημοσίου και αυτό γιατί: u Η σύμβαση που υπεγράφη τελικά με την ίδια κοινοπραξία και με το ίδιο ποσό συμμετοχής, προέβλεπε ότι το Δημόσιο θα κατέχει το 55%, δηλαδή το πλειοψηφικό πακέτο, και οι ιδιώτες το 45% των μετοχών και το μάνατζμεντ για 30 χρόνια συνεκμετάλλευσης. u Η σύμβαση του 1995 κατήργησε επίσης κάθε δικαίωμα και κάθε
προνόμιο της Αναδόχου Κοινοπραξίας στην Ουδέτερη Ζώνη των 22.000 στρεμμάτων. Να σημειωθεί ότι ο έλεγχος του νέου αεροδρομίου της Αθήνας από το Δημόσιο είχε ως αποτέλεσμα να εισπραχθούν μόνο κατά την εφταετία 2002-2009 640 εκατομμύρια ευρώ! Το τι τελικά θα επιλεγεί, πώς θα κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση εξαρτάται, βέβαια, από πολλούς παράγοντες και κυρίως από την κεντρική διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους και το ΔΝΤ. Το σίγουρο είναι πάντως, όπως έλεγαν στο «Π» αρμόδιοι παράγοντες, ότι ένα Δημόσιο που διεκδικεί ηγετικό ρόλο στις υποδομές με επιχειρηματικούς κανόνες διαχείρισης και όχι ρουσφετολογικούς, δεν συνεπάγεται ούτε πάγωμα της αγοράς ούτε μπλοκάρισμα της οικονομίας.
Τι προβλέπει η συμφωνία Η Fraport AG, σε συνεργασία με τη Slentel Ltd του Ομίλου Κοπελούζου, ανακηρύχτηκε προτιμητέος επενδυτής από το ΤΑΙΠΕΔ για τα αεροδρόμια Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας, Χανίων, Κεφαλονιάς, Ζακύνθου, Ακτίου, Καβάλας, Ρόδου, Κω, Σάμου, Μυτιλήνης, Μυκόνου, Σαντορίνης και Σκιάθου. Η προσφορά προβλέπει την παραχώρηση των αεροδρομίων για 40 χρόνια αντί 1,234 δισεκατομμυρίων ευρώ εφάπαξ τιμήματος και 22,9 εκατ. ετήσιου εγγυημένου καταβλητέου μισθώματος. Παράλληλα, η κοινοπραξία Fraport - Slentel ανα-
λαμβάνει τη δέσμευση για την υλοποίηση επενδύσεων στα 14 αεροδρόμια, ύψους 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων τα 330 εκατ. ευρώ θα γίνουν μέσα στην πρώτη τετραετία. Να σημειωθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε αντιδράσει από την πρώτη στιγμή στην ιδιωτικοποίηση των αεροδρομίων, καταγγέλλοντας ότι η σύμβαση θα προβλέπει τον διπλασιασμό της τιμής του εισιτηρίου και επισημαίνοντας ότι τα περιφερειακά αεροδρόμια είναι στην πλειονότητά τους κερδοφόρα και σε θέση να αποζημιώνουν όσα από αυτά είναι ελλειμματικά.
22
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Νέο τοπίο στις τράπεζες Με συντονισμένες κινήσεις η κυβέρνηση επαναφέρει την ηρεμία στο σύστημα «Προσοχή... εύθραυστο» δείχνει να είναι ο τίτλος του παιχνιδιού στις τράπεζες τις πρώτες μετεκλογικές ημέρες και η κυβέρνηση, που κατάλαβε από νωρίς τους όρους του, κινήθηκε μεθοδικά για να το φέρει στα μέτρα της. Τελικά τα κατάφερε.
Τ
ώρα πρώτη προτεραιότητα είναι η διαμόρφωση κλίματος εμπιστοσύνης, που θα κρατήσει το τραπεζικό σύστημα αλώβητο ως κεντρικό πυλώνα της οικονομικής πολιτικής, ώστε και η οικονομία να στηριχθεί και η κυβέρνηση να έχει τα νώτα της καλυμμένα τις κρίσιμες εβδομάδες που ακολουθούν. Αλλαγές θα γίνουν, αλλά – όπως όλα δείχνουν – θα γίνουν... στον χρόνο τους. Τις ημέρες που προηγήθηκαν παίχτηκε μία παρτίδα σκάκι. Οι κινήσεις στη σκακιέρα ήταν: Η ανάσχεση του χρηματιστηριακού κραχ που πυροδοτήθηκε το πρώτο μετεκλογικό τριήμερο από τους φόβους των αγορών για «κρατικοποίηση» των τραπεζών. Η πυροσβεστική δήλωση Δραγασάκη ότι «το Δημόσιο θα ασκήσει τα μετοχικά του δικαιώματα, αλλά δεν θα θίξουμε τα συμφέροντα των ιδιωτών μετόχων». Η ανάθεση στον ίδιο της εποπτείας του τραπεζικού συστήματος, που «ηρέμησε» ακόμη περισσότερο τις αγορές. Η έλευση στην Αθήνα του Πρεμ Γουάτσα, επικεφαλής των ιδιωτών μετόχων της Eurobank και ισχυρού άνδρα του Fairfax, σε συνδυασμό με τις θετικές δηλώσεις που ο ίδιος έκανε για τη νέα κυβέρνηση. Η πρώτη αλλαγή σε διοίκηση τράπεζας, που έγινε στην Eurobank, τη μόνη πραγματικά ιδιωτική (με χαμηλή εξάρτηση από το ΤΧΣ), και ανακοινώθηκε από τους ιδιώτες μετόχους της. Ίσως τελικά το «γύρισμα» του παιχνιδιού στο τραπεζικό σύστημα να συνοψίζεται σε αυτό που δήλωσε ο Δραγασάκης μετά την επίσκεψη του Γουάτσα: «Οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές θα πρέπει να αισθάνονται μεγαλύτερη σιγουριά με το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, όσο περίεργο και αν ακούγεται αυτό»! Για να φτάσουμε σε αυτό, βέβαια, προηγήθηκαν πολλά.
1 2 3 4 5
Το «κραχ» Στο χρηματιστήριο οι αγορές ήταν «έτοιμες» από καιρό. Θεωρούσαν ότι η νέα κυβέρνηση είχε τοποθετηθεί έως και «εχθρικά» απέναντι στις τράπεζες, μιλώντας προεκλογικά για εθνικοποίηση του κλάδου. Οι φήμες για αλλαγές στις διοικήσεις των τραπεζών, η πρόθεση της κυβέρνησης να επανεξετάσει τη νομοθεσία για τα «κόκκινα» δάνεια στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής, αλλά και οι ίδιες οι συνεχείς εκροές κεφαλαίων το τελευταίο διάστημα πυροδότησαν μαζικές πωλήσεις τραπεζικών μετοχών από τη Δευτέρα των εκλογών. Μέσα σε τρεις μόλις ημέρες ο τραπεζικός δείκτης υποχώρησε 43%, επιστρέφοντας στην
άνοιξη του 2012, ενώ οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχασαν 7,5 δισ. ευρώ κεφαλαιοποίησης. Όσοι είχαν επενδύσει σε αυτές κατά τις αυξήσεις κεφαλαίου έβλεπαν να έχουν χάσει το 70% της επένδυσής τους, ενώ το ΤΧΣ κατέγραψε λογιστικές ζημίες πάνω από 19 δισ. ευρώ. Ο συναγερμός «χτύπησε» και η παρέμβαση του Δραγασάκη αποδείχτηκε καθοριστική για να «μαζευτεί» το κλίμα. Λίγα εικοσιτετράωρα αργότερα ο ίδιος υποδεχόταν τον Γουάτσα για ένα κρίσιμο ραντεβού, καθώς ο ξένος επενδυτής εκφράζει τα ιδιωτικά κεφάλαια που κατέχουν το 42% της Eurobank. Για πολλούς από τους ξένους που είχαν επενδύσει στις ελληνικές τράπεζες η στάση του Γουάτσα είναι «κλειδί» και για τη δική τους επενδυτική στρατηγική. Υπό το πρίσμα αυτό, το «παραγωγικό» ραντεβού μεταξύ των δύο την περασμένη Παρασκευή αποτελεί πρόκριμα για τη στάση πολλών άλλων ξένων οίκων και επενδυτών. Αυτό που «πήρε» ο Δραγασάκης από τον Καναδό επενδυτή θεωρείται πολλαπλής αξίας, καθώς ο Γουάτσα: ◆ Αν και θεωρούνταν «φίλος του Σαμαρά», επαναβεβαιώνει την επενδυτική του προσήλωση στην Ελλάδα. Μην ξεχνάμε ότι, εκτός της Eurobank, είναι μεγαλομέτοχος στην Grivalia (πρώην Eurobank Properties), είναι ιδιοκτήτης του Praktiker, ενώ έχει μετοχικό μερίδιο στη Μυτιληναίος. ◆ Δηλώνει πως θα συνεργαστεί με τη νέα κυ-
Αποκαθιστά τα κουτσουρεμένα δικαιώματα του Δημοσίου
βέρνηση, παρά τους διαφορετικούς σχεδιασμούς που έχει για το τραπεζικό σύστημα. ◆ Δηλώνει πως θα στηρίξει την επένδυσή του καταγράφοντας εμπιστοσύνη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, παρά τις απώλειες των τελευταίων μηνών.
Πρόσωπα και αλλαγές Με το «χαρτί» του Γουάτσα στο χέρι, η κυβέρνηση και ο Δραγασάκης ανοίγουν θετικά και τον κύκλο των επαφών τους με τους ιδιώτες επενδυτές των τραπεζών και το κεφάλαιο των αλλαγών στις διοικήσεις από την Eurobank. Ο διευθύνων σύμβουλος Χρήστος Μεγάλου αποχώρησε και στη θέση του τοποθετήθηκε ο Φωκίων Καραβίας, ενώ πρόεδρος αναλαμβάνει ο Νίκος Καραμούζης. Το σημαντικό στην αλλαγή αυτή είναι ότι έγινε με πρωτοβουλία των ιδιωτών μετόχων (δηλαδή του Γουάτσα) και με σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης. Εξελικτικά θα αλλάξουν πολλά πρόσωπα στις τράπεζες. Όχι όμως όλα, ούτε άμεσα, όπως έδειξε και το ραντεβού του Δραγασάκη με τον Μιχάλη Σάλλα της Τράπεζας Πειραιώς τη Δευτέρα. Πάντως παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η παραμονή Σάλλα στο τιμόνι της Πειραιώς αποτελεί παράγοντα σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος και κρίσιμων τομέων της οικονομίας, σε μια συγκυρία κρίσιμη για τη νέα κυβέρνηση. Αντίθετα στην Εθνική, μια τράπεζα της οποίας η διοίκηση παραδοσιακά «συμβαδίζει» με το κυβερνητικό σχήμα, η απομάκρυνση του Αλέξανδρου Τουρκολιά, ενός προσώπου στενά συνδεδεμένου με τον Αντώνη Σαμαρά, θεωρείται ότι θα ολοκληρωθεί στο εγγύς μέλλον. Για τη θέση του «παίζουν» πολλά πρόσωπα (μεταξύ άλλων έχουν ακουστεί ο Θ. Πανταλάκης, ο Γιάννης Μηλιός και η Λούκα Κατσέλη), τα οποία ωστόσο ενδέχεται να αποτελέσουν επιλογές και για άλλες κορυφαίες θέσεις. Κατά συνέπεια οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν σε συνάρτηση με το τι θα γίνει σε δύο άλλα σημαντικά πόστα: Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και την Τράπεζα της Ελλάδος. Η νέα κυβέρνηση θα ήθελε να «απαλλαγεί» από τον Γιάννη Στουρνάρα και να έχει στην ΤτΕ ένα πρόσωπο δικής της επιλογής. Οι ειδικές διαδικασίες όμως που διέπουν την τοποθέτηση και αντικατάσταση του διοικητή της ΤτΕ (σε συνδυασμό με το ότι «γνώμη» γι’ αυτό έχει και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) οδηγούν προς το παρόν σε στάση μικρής αναμονής. Το ίδιο συμβαίνει και με το ΤΧΣ, όπου διερευνάται ένα «βελούδινο διαζύγιο» με την εκλεκτή του Στουρνάρα Αναστασία Σακελαρίου, ενώ ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης θεωρείται φαβορί στην κούρσα των αντικαταστατών της. Από τη γενικότερη εικόνα δεν πρέπει πάντως να διαφεύγει και η τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου Γαβριήλ Σακελλαρίδη ότι δεν
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
23
www.topontiki.gr
θα τοποθετηθούν κομματικά πρόσωπα στις κεντρικές τραπεζικές θέσεις. Αυτό παραπέμπει στο ότι τουλάχιστον στις εμπορικές τράπεζες οι επιλογές θα γίνουν από την αγορά, όπως έγινε και στην Eurobank. Το βέβαιο είναι ότι επίκειται και η αλλαγή των εκπροσώπων (κομισάριων) του ΤΧΣ στις τράπεζες.
Αλλάζει ρόλο το ΤΧΣ Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει στην κεντρική της πολιτική, να καταστήσει ουσιαστική την παρουσία του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών. Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζει να ενισχύσει νομοθετικά το δικαίωμα ψήφου του Δημοσίου στις γενικές συνελεύσεις των τραπεζών, αλλά με τρόπο που (όπως επανέλαβε ο Σακελλαρίδης) δεν θα θίγει τα δικαιώματα των ιδιωτών μετόχων. Ποια είναι όμως σήμερα η «εικόνα» των τραπεζών; Το Δημόσιο μέσω του ΤΧΣ ελέγχει το 66,93% της Τράπεζας Πειραιώς, το 66,24% της Alpha Bank, το 57,2% της Εθνικής Τράπεζας και το 35,4% της Eurobank, που είναι και η τράπεζα με τη μικρότερη δημόσια και μεγαλύτερη ιδιωτική συμμετοχή. Σε επίπεδο συμμετοχής ιδιωτών: ◆ Στη Eurobank το 42% των μετοχών βρίσκεται στα χέρια τριών μεγάλων funds, του Fairfax (17%), του Capital (20%) και του MacKenzie (6%). ◆ Στην Alpha Bank το Wellington ελέγχει το 5%, ενώ το Paramount κατέχει 1,28% σε κοινές μετοχές και 7,71% σε warrants. ◆ Στην Τράπεζα Πειραιώς το 10% ελέγχεται από το Capital, 6,60% από το Paulson, ενώ 3,9% κατέχει η Deutsche Bank και 1% το Ταμείο Συνταξιούχων Εκπαιδευτικών των ΗΠΑ. ◆ Στην Εθνική Τράπεζα κανένας ιδιώτης δεν ελέγχει άνω του 1%. Oι αλλαγές, που σχεδιάζονται με γνώμονα να μην θιγούν τα συμφέροντα των ιδιωτών μετό-
χων (κάτι που, όπως είπαμε, επαναλαμβάνεται συνεχώς από αρμόδια χείλη), πιθανότατα δεν θα κινηθούν στη βάση της μετατροπής των τραπεζικών μετοχών που κατέχει το ΤΧΣ σε κοινές (κάτι που θα σήμαινε κρατικοποίηση), αλλά – σύμφωνα με τις περισσότερες πληροφορίες – στη θέσπιση πραγματικών και αυστηρών προδιαγραφών για τον έλεγχο των διοικήσεων και των πεπραγμένων τους. Αυτό μέχρι τώρα δεν γινόταν από το ΤΧΣ, το οποίο περιοριζόταν στον έλεγχο των ζητημάτων στρατηγικής σημασίας. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο έλεγχος των διοικήσεων θα είναι πολυεπίπεδος, προκειμένου να καλύψει και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για διαφάνεια στον τραπεζικό κλάδο, το οποίο σημειώνει πως «με την τροποποίηση του νόμου και την κατάργηση των καταχρηστικών ενεργειών οι τράπεζες τίθενται υπό δημόσια ιδιοκτησία και το ΤΧΣ υπό τον έλεγχο του Ελληνικού Δημοσίου, προκειμένου να οριστούν διοικήσεις που να τις λειτουργούν με διαφάνεια και λογοδοσία». Ο έλεγχος βέβαια θα περιλαμβάνει και τα «κόκκινα» ή μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια και εκτιμάται πως θα φέρει στην επιφάνεια πολλές περιπτώσεις δανείων, δανειοληπτών και τραπεζιτών που λειτούργησαν καταχρηστικά, είτε χορηγώντας τα δάνεια αυτά είτε μη αποπληρώνοντάς τα... Έτσι στο απώτερο μέλλον θεωρείται πως θα ανοίξει και δεύτερος κύκλος αλλαγών σε πρόσωπα και πράγματα στις τράπεζες.
Προέχει η εμπιστοσύνη Η κυβέρνηση επιδιώκει την ηρεμία σε όλο το φάσμα του τραπεζικού κλάδου για μια σειρά λόγους: ◆ Ο πρώτος είναι να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των ιδιωτών επενδυτών, Ελλήνων και ξένων. Έτσι θα σταματήσουν (κάτι που θεωρείται ότι έχει ήδη επιτευχθεί) τα φαινόμενα ξεπουλήματος μετοχών.
Πώς συνδέονται οι αλλαγές με το νέο πρόγραμμα γέφυρα
Τα ΑΤΜ έχουν λεφτά. Κωλόχαρτο υπάρχει. Καλά πάμε...
◆ Ο δεύτερος είναι να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη του κοινού ώστε να επιστρέψουν στις τράπεζες οι καταθέσεις που έφυγαν την προεκλογική περίοδο λόγω της εκστρατείας φόβου που καλλιέργησε η κυβέρνηση Σαμαρά. Και οι δύο λόγοι είναι μεγάλης σημασίας, καθώς τις επόμενες ημέρες παίζονται «χοντρά» θέματα στην υπόθεση της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος. Ως γνωστόν οι τράπεζες προσέφυγαν στον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας για 5 δισ. και για 10 δισ. ευρώ την περασμένη περίοδο για να αντιμετωπιστούν οι μαζικές αναλήψεις και γενικότερα το κύμα φυγής κεφαλαίων. Θεωρητικά το σύστημα της ΕΚΤ παρέχει όριο στα 40 δισ. ευρώ για τα κεφάλαια του ΕLA. Χθες και σήμερα η ΕΚΤ συζητάει ξανά το θέμα της διάθεσης κεφαλαίων προς τις ελληνικές τράπεζες. Θεωρητικά, μετά τις δηλώσεις Ντράγκι, δεν τίθεται ζήτημα στην παροχή ρευστότητας. Ενδεχομένως και το όριο να διευρυνθεί. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι λίγα τα στελέχη στο οικονομικό επιτελείο που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για πιθανούς εκβιασμούς, τόσο σήμερα όσο και στις 16 του μήνα, οπότε, θεωρητικά τουλάχιστον, θα τεθεί το θέμα μιας δεύτερης παράτασης του προγράμματος, κάτι που τεχνικά αφορά και τη ρευστότητα προς τις τράπεζες. Σε όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε και το ζήτημα με τα 23 δισ. των λεγόμενων ομολόγων Αλογοσκούφη που είχαν εκδοθεί το 2008 για τη θωράκιση των ελληνικών τραπεζών στην κρίση της Lehman Brothers. Προς το παρόν η μόνη πηγή για την αποπληρωμή τους είναι το ELA, αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, που σημειώνουν ότι, αν η αποπληρωμή γίνει όντως με τον τρόπο αυτόν, τα κεφάλαια του ELA θα γίνουν ιδιαίτερα οριακά. Πρόβλημα διαμορφώνει και το θέμα των ομολόγων - μαμούθ (άνω των 20 δισ.) που εκδόθηκαν την προεκλογική περίοδο (τέλη Δεκεμβρίου - μέσα Ιανουαρίου) ως εγγυήσεις για την επικείμενη προσφυγή στον ELA και την κάλυψη των εκροών στις καταθέσεις. Πού είναι το «θέμα»; Από την 1η Μαρτίου η ΕΚΤ δεν θα δέχεται τέτοια ομόλογα ως ενέχυρα. Κάτι που σημαίνει ότι οι εγχώριες τράπεζες θα τα χρησιμοποιούν μόνο για άντληση ρευστότητας από τον ELA. Πρώτη γραμμή άμυνας για την Αθήνα είναι η εξαίρεση των ομολόγων Αλογοσκούφη από το τρέχον πρόγραμμα του ELA, κάτι που θα χρειαστεί το «ΟΚ» της EKT και τη συγκατάνευση των Βρυξελλών. Έτσι το διήμερο 4-5 Φεβρουαρίου είναι κρίσιμο για τις αποφάσεις σε αυτό το ζήτημα, έστω κι αν η άντληση ρευστότητας από τον ELA δεν προϋποθέτει την παραμονή της χώρας σε πρόγραμμα. Εκεί ακριβώς εστιάζεται και το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για συμφωνία - γέφυρα στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το χρέος και τη νέα σχέση που θα διέπει την Ευρώπη με την Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση η Αθήνα θα βρεθεί εν μέσω πιέσεων για την υπόθεση της ρευστότητας των τραπεζών τις επόμενες εβδομάδες. Και βέβαια ένα καθαρό «εσωτερικό μέτωπο» σε αυτό το περιβάλλον είναι σημαντικό. Κάτι που, όπως φαίνεται, έχει ήδη ξεκαθαρίσει...
24
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Πάρε το γκούντα σου και τρέχα, µικρέ Ολλανδέ...
πολιτικη
25
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Σταύρο µου, δεν βάζεις καµιά γραβάτα καλού - κακού;
κουζινα
26
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Οι... Ιζνογκούντ του ΔΝΤ Ρωσία και Κίνα ως «μεγάλοι δανειστές» προσπαθούν να υποκαταστήσουν το Tαμείο Μόνο απαρατήρητη δεν πέρασε η συνάντηση που έκανε τη μέρα της ορκωμοσίας του ως πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας με τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Αθήνα Αντρέι Μασλόφ, αφού λίγα εικοσιτετράωρα μετά ο Γερμανός πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς δεν έκρυψε τον εκνευρισμό του σχολιάζοντας ότι «ο κ. Τσίπρας βρήκε χρόνο για να δει πρώτα τον Ρώσο πρέσβη κι όχι εμάς».
Α
νάλογο κλίμα έβγαινε κι από τον Λευκό Οίκο, με τη δυτική ανησυχία να εντείνεται περισσότερο όταν ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών Αντόν Σιλουάνοφ δήλωσε στο αμερικανικό (!) τηλεοπτικό δίκτυο CNBC πως «αν υπάρξει σχετικό αίτημα για δανεισμό από την ελληνική πλευρά προς τη ρωσική κυβέρνηση, τότε σίγουρα θα το σκεφτούμε και θα το εξετάσουμε σοβαρά, αφού λάβουμε υπ’ όψιν όλους τους παράγοντες της διμερούς σχέσης μεταξύ της Ρωσίας και της Ελλάδας». Πέρα, όμως, από το ελληνικό πρόβλημα χρέους και τα σενάρια επίλυσής του, η πραγματικότητα δείχνει ότι τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ένας έντονος ανταγωνισμός μεταξύ του ΔΝΤ από τη μια και της Ρωσίας και της Κίνας από την άλλη. Οι δυο χώρες προσπαθούν να υποκαταστήσουν ως «Μεγάλοι Δανειστές», με διάφορους τρόπους, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Το πελατολόγιο Τον Απρίλιο του 2012 το ΔΝΤ κατάφερε να αυξήσει κατά 430 δισ. δολάρια τα αποθεματικά του έπειτα από συμφωνία του G20, με την Κριστίν Λαγκάρντ να δηλώνει περιχαρής πως «το ΔΝΤ διαθέτει πλέον 1 τρισεκατομμύριο δολάρια»! Η Κίνα, όμως, φρόντισε να φρενάρει τον ενθουσιασμό της Γαλλίδας έξι μήνες αργότερα, όταν ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας του ασιατικού γίγαντα, ο Ζου Χιοτζουάνγκ, «μποϊκοτάρισε» το ετήσιο συνέδριο του ΔΝΤ στο Τόκιο δυσαρεστημένος από την άρνηση που συνάντησε για το πάγιο αίτημα αύξησης του ποσοστού (3,8%) της Κίνας στο σύστημα λήψης αποφάσεων του ΔΝΤ. Η Κίνα, βέβαια, χτυπάει το σαμάρι για να πονέσει ο... γάιδαρος. Τα βάζει, δηλαδή, με το ΔΝΤ, όμως στην πραγματικότητα το πρόβλημά της είναι η κυριαρχία των ΗΠΑ στο Ταμείο με το συντριπτικό ποσοστό 16,7% στη λήψη αποφάσεων και το δικαίωμα βέτο, που εξασφαλίζει στην Αμερική και πο-
λιτική επιρροή. Μελέτη που είχε γίνει το 1999 κατέδειξε ότι «τα κράτη - μέλη που συντάσσονται με τις ΗΠΑ στα ψηφίσματα του ΟΗΕ έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε οικονομική βοήθεια από το ΔΝΤ, εάν ποτέ τη χρειαστούν». Οι Κινέζοι θεωρούν ότι τα συγκριτικά μεγέθη των δύο οικονομιών δεν επιτρέπουν πια στις ΗΠΑ να έχουν αυτήν τη λεόντεια μερίδα και να είναι ουσιαστικά ο μοναδικός μεγάλος παίκτης στο ΔΝΤ. Μάλιστα, τα στοιχεία του ίδιου του ΔΝΤ τον Οκτώβριο του 2014 επιβεβαιώνουν ακριβώς αυτό: ότι η αξία της αμερικανικής οικονομίας ανέρχεται πλέον στα 10,8 τρισ. ευρώ, κάτι που τη φέρνει στη δεύτερη θέση, με πρώτη πια την Κίνα, της οποίας το κοντέρ «γράφει» 11 τρισ. ευρώ. Η πρόβλεψη του ΔΝΤ είναι ότι η ψαλίδα θα μεγαλώσει τα επόμενα χρόνια. Η αξία της κινεζικής οικονομίας αναμένεται να αγγίξει τα 16,7 τρισ. το 2019, ενώ η αντίστοιχη των ΗΠΑ θα ανέλθει στα 13,8 τρισ. Η Κίνα, λοιπόν, ρίχνει πλέον το βάρος της σε μεγάλο βαθμό στην «οικονομική διπλωματία», που αυτομάτως την
Στόχος του Πεκίνου να εξελιχθεί σε έναν εναλλακτικό παγκόσμιο τραπεζίτη
καθιστά ισχυρότερη πολιτικά. Έτσι, σε μια προσπάθεια να «προκαλέσει» την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ, και κατ’ επέκταση τις ΗΠΑ, κάνει ακριβώς το ίδιο μ’ αυτούς: τους μιμείται! ◆ Η Κίνα έχει συνάψει μεγάλα διακρατικά - διατραπεζικά δάνεια με τη Βενεζουέλα, την οποία οι κινεζικές τράπεζες έχουν δανείσει με συνολικά 50 δισ. δολάρια από το 2007. Με την οικονομία της σε βαθιά ύφεση, είναι αμφίβολο αν και πώς η Βενεζουέλα θα ξεπληρώσει αυτό το ποσό. ◆ Ο δεύτερος μεγαλύτερος παραλήπτης κινεζικών δανείων στη Λατινική Αμερική είναι η Αργεντινή. Η χώρα αντλεί πίστωση από την Κίνα σε μια προσπάθεια να σταματήσει την περαιτέρω συρρίκνωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της. Τελευταία συμφωνία, αυτή του περασμένου Ιουλίου, όταν υπεγράφη χρηματοδότηση, μέσω επενδύσεων αυτήν τη φορά, αξίας 7,5 δισ. δολαρίων. ◆ Μεγάλος, όμως, δανειολήπτης είναι και η Ρωσία, στο πλαίσιο της ευρύτερης οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών τα τελευταία χρόνια (συμφωνία 30 ετών ύψους 400 δισ. δολαρίων για αγορά ρωσικού φυσικού αερίου). Ρωσικές εταιρείες πετρελαίου έχουν «βοηθηθεί» από την Κίνα με πάνω από 30 δισ. δολάρια. Και καθώς η ρωσική οικονομία έχει υποστεί πλήγματα, το βασικό υποστηρικτικό
μαξιλαράκι της αποτελεί η υπόσχεση του Πεκίνου για περισσότερο ρευστό.
Οι όροι δανεισμού Η Κίνα, με υπέρογκα αποθεματικά ύψους 3,89 τρισ. δολ., τα μεγαλύτερα στον κόσμο, προβάλλεται ως «ο δανειστής της έσχατης λύσης», που θα διατηρήσει τη ροή χρήματος εκεί που όλοι οι άλλοι αποτραβιούνται. Γι’ αυτό τα τελευταία πέντε χρόνια η Κίνα έχει αυξήσει εντυπωσιακά τον δανεισμό της σε χώρες που δεν έχουν πρόσβαση για διάφορους λόγους στις «αγορές» ή τους μηχανισμούς χρηματοδότησης της Δύσης. Ποιοι είναι, όμως, οι όροι από την πλευρά του Ασιάτη δανειστή; Τα κινεζικά δανεικά δεν συνοδεύονται συνήθως από οικονομικά προγράμματα και μέτρα παρόμοια με αυτά του ΔΝΤ. Η Κίνα, αντί να επιμένει τόσο πολύ στη δημοσιονομική πειθαρχία, κάνει κάτι άλλο: Απαιτεί από τις δανειολήπτριες χώρες να αναθέτουν τα «μεγάλα» συμβόλαια για υποδομές σε κινεζικές κατασκευάστριες εταιρείες. Παράλληλα, η Κίνα δημιουργεί αναπτυξιακές τράπεζες με σκοπό να αμφισβητήσει περαιτέρω την κυριαρχία της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ: ◆ Τον περασμένο Ιούλιο η Κίνα μαζί με τη Βραζιλία, την Ινδία, τη Ρωσία και τη Ν. Αφρική (BRICS) δημιούργησαν τη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα, με αρχικό κεφάλαιο 50 δισ. δολάρια. ◆ Τον Οκτώβριο η Κίνα πρωτοστάτησε στη δημιουργία της Asian Infrastructure Investment Bank με κεφάλαιο 100 δισ. δολάρια, για να αποτελέσει το αντίπαλον δέος στην Asian Development Bank που τελεί υπό την επιρροή της Ιαπωνίας. Είναι οφθαλμοφανές ότι η Κίνα στοχεύει στο να εξελιχθεί σε έναν εναλλακτικό παγκόσμιο τραπεζίτη, με σκοπό όχι τόσο την ανατροπή της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων, αλλά περισσότερο την εδραίωσή της σε αυτήν. Η βασική κατευθυντήρια αρχή της Κίνας, μάλιστα, ως υπερ-δανειστή διακρίνεται από «εμπορικό πνεύμα». Θέλει, δηλαδή, κατ’ αρχάς να διαφυλάξει και σε δεύτερο χρόνο να εξαπλώσει τις επενδύσεις της σε χώρες όπως η Ρωσία, η Βενεζουέλα και η Αργεντινή, αυξάνοντας παράλληλα την πολιτική επιρροή της.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
27
www.topontiki.gr
Στους πιο μακροπρόθεσμους στόχους της Κίνας, όμως, είναι η διεθνοποίηση του νομίσματός της. Το γουάν, άλλωστε, δεν είναι αυτήν τη στιγμή εξ ίσου διαδεδομένο όσο το δολάριο ως συναλλαγματικός «παίκτης» στο παγκόσμιο εμπόριο. Φιλοδοξία του Πεκίνου είναι να γίνει! Ήδη επιτρέπει στη Ρωσία να πραγματοποιεί εμπορικές συναλλαγές με 11 χώρες ακόμη μέσω του γουάν, ενώ η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας έχει υπογράψει συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων με 28 ακόμα κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία. Ωστόσο, η πρακτική δανεισμού που εφαρμόζει η Κίνα σε χώρες με οικονομικά προβλήματα εμπεριέχει και σημαντικά ρίσκα. Όταν οι εμπορικές συμφωνίες μεταμορφώνονται σε οικονομική στήριξη, η Κίνα αυξάνει την έκθεσή της σε ζημίες. Έτσι η αύξηση του εξωτερικού δανεισμού της Κινεζικής Αναπτυξιακής Τράπεζας υποχώρησε από 50% ετησίως την περίοδο 2009-2011 στο 10% το 2013. Ακόμη και πριν από την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου, η Κινεζική Αναπτυξιακή Τράπεζα φρόντισε να γίνει πιο προσεκτική σχετικά με τον δανεισμό στη Βενεζουέλα «δένοντας» τη χρηματοδότηση με συγκεκριμένα έργα που την ενδιέφεραν. Συμπτωματικά ή όχι, σε πρόσφατη συνέντευξή του στους «Financial Times» ο επικεφαλής της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας της Κίνας, της κατασκευαστικής China Pacific Construction Group, Γιαν Τζιεχέ, δήλωσε πως αναζητά ευκαιρίες επέκτασης, μεταξύ άλλων, στην Ελλάδα. Τόνισε χαρακτηριστικά πως «η οικονομία της Ελλάδας πλησιάζει στον πάτο και αυτή είναι η καλύτερη στιγμή να μπει κανείς. Δεν με νοιάζει αν η χώρα θα μείνει ή θα βγει από την ευρωζώνη». Μια δήλωση που πέρασε μάλλον απαρατήρητη από τα ελληνικά ΜΜΕ.
Η Ρωσία δανείζει... τις ΗΠΑ! Σε κοινό μέτωπο με την Κίνα βαδίζει και η Ρωσία. Μόλις πριν από έναν χρόνο ολοκλήρωσε τη διαγραφή χρεών, συνολικού ύψους 100 δισ. ευρώ,
Με ισχυρά αποθέματα σε συνάλλαγμα και χρυσό το Κρεμλίνο
από παλαιούς οφειλέτες - κράτη του πρώην σοβιετικού μπλοκ και όχι μόνο. Οι απώλειες εσόδων, όμως, αντισταθμίστηκαν άμεσα από άλλες κερδοφόρες οικονομικές συμφωνίες. Επίσης, τα νέα της δάνεια δεν τα χορηγεί πλέον με τους προνομιακούς όρους επί ΕΣΣΔ. ◆ Η Ρωσία διέγραψε πέρυσι το χρέος 11 δισ. ευρώ της Βόρειας Κορέας, με έκπτωση ύψους 90% και αποπληρωμή του υπόλοιπου 1,1 δισ. σε 20 έτη. Ποσό που, όμως, βάσει διακρατικής συμφωνίας, δεν θα μπει στα ρωσικά ταμεία, αλλά θα επενδυθεί στη Β. Κορέα για τους τομείς υγείας, παιδείας κι ενέργειας. ◆ Η ίδια μέθοδος αναλογικά εφαρμόστηκε και για το χρέος 32 δισ. δολαρίων της Κούβας. ◆ Σε Αφγανιστάν και Ιράν χάρισε από 12 δισ. δολάρια, στη Μογγολία διέγραψε 11 δισ., στη Συρία 9,4 δισ., ενώ αντίστοιχα ολικά κουρέματα έχουν γίνει με ποσά από 2-4,5 δισ. σε Βιετνάμ, Αιθιοπία, Αλγερία, Νικαράγουα, Λιβύη και Αγκόλα. Όλα αυτά τα δάνεια είχαν χορηγηθεί επί ΕΣΣΔ. Ταυτόχρονα με τη διαγραφή των οφειλών, η Ρωσία πάντα φρόντιζε να εξασφαλίζει τα συμφέροντά της με
άλλες συμφωνίες. Έτσι, μπήκε στην κλειστή αγορά εξόρυξης πετρελαίου της Κούβας, στη Λιβύη υπήρξε δέσμευση για κατασκευή οδικών δικτύων, στην Β. Κορέα υπέγραψε συμβόλαια για προμήθειες εξοπλισμού και οπλικών συστημάτων. Σε ποιες χώρες είναι σήμερα δανειστής η Ρωσία; Στη Λευκορωσία με 2 δισ. δολ., στο Βιετνάμ με 8 δισ., στη Βενεζουέλα με 4 δισ., στην Ισλανδία με 4 δισ. κ.α. Και το πιο... παράδοξο; Στους «μεγάλους» πιστωτές των ΗΠΑ εμφανίζεται και η Ρωσία, με το ποσό των 150 δισ. μέσω της αγοράς ομολόγων. Η Ρωσία βρίσκεται στην όγδοη θέση μεταξύ των δανειστών των ΗΠΑ. Φυσικά, στη λίστα των δανειζόμενων είναι και η Ουκρανία, στην οποία – προ του πολέμου στην Κριμαία – υπήρχε υπόσχεση από τον Πούτιν για δάνειο άνω των 15 δισ. προκειμένου να μη χρεοκοπήσει η χώρα. Μην ξεχνάμε, εξάλλου, τις διευκολύνσεις του Κρεμλίνου στα πιο συνεργάσιμα κράτη της φιλόδοξης, αλλά και μετ’ εμποδίων προσπάθειας της Ευρασιατικής Ένωσης. Επίσης, είναι ακόμα νωπές οι μνήμες για το θρίλερ με την Κύπρο το
2013. Με τη Μόσχα, που τότε, βέβαια, είχε ακόμα εξαιρετικές σχέσεις με τη Γερμανία, να μη χορηγεί άλλο δάνειο στους Κύπριους και εν τέλει να αναδιαρθρώνει το ήδη υπάρχον ύψους 2,5 δισ. ευρώ, απαλύνοντας το επιτόκιο από 4,5% στο 2,5%, με επιμήκυνση της έναρξης αποπληρωμής από το 2016. Μετά την Κριμαία, βέβαια, πολλά έχουν αλλάξει, τόσο στο γεωπολιτικό όσο και στο οικονομικό παιχνίδι. Η Δύση, από την Ουάσιγκτον ώς το μέχρι πρότινος φίλα προσκείμενο Βερολίνο, έχουν αναγάγει σε Νο1 εχθρό τους τον Πούτιν, ενώ οι κυρώσεις προς τη Μόσχα, η καθίζηση στις τιμές του πετρελαίου και η βουτιά για το ρούβλι έχουν κλονίσει την οικονομία της χώρας, φέρνοντάς την αντιμέτωπη με την ύφεση. Παρά ταύτα, η Ρωσία ποντάρει για να αντέξει στα ισχυρά αποθέματα σε συνάλλαγμα και χρυσό, αλλά και στο δημόσιο χρέος της, που παραμένει εξαιρετικά χαμηλό, κάτω από το 20% του ΑΕΠ. Την ίδια στιγμή, στο ΔΝΤ υπάρχει γκρίνια, κυρίως λόγω των προγραμμάτων διάσωσης στην Ευρώπη, ενώ μεγάλο μερίδιο των πόρων του Ταμείου, που ξεπερνάνε τα 260 δισ. δολ., έχουν ήδη δανειστεί ή δεσμευτεί. Σχετικά με τη Γηραιά Ήπειρο, πάντως, δεν διαφαίνεται από πουθενά ότι προσεχώς θα υπάρξει τόνωση από τους δείκτες ανάπτυξης ώστε να δοθεί ώθηση για φυγή προς τα εμπρός των ευρωπαϊκών οικονομιών. Η κατάσταση παραμένει στα «κόκκινα». Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, μετά το κραχ του 2008 το «παιχνίδι δανεισμού» έχει κορυφωθεί με την έκρηξη κρατικών χρεών ανά την υφήλιο, ιντριγκάροντας ταυτόχρονα τους μεγάλους παίκτες της Γης, που σε κλίμα σκληρού ανταγωνισμού και άσκησης πιέσεων βλέπουν μια χρυσή ευκαιρία να ισχυροποιήσουν ακόμα περισσότερο τις θέσεις τους στη σκακιέρα. Όπως και να έχει, το αντίτιμο κάθε οικονομικής βοήθειας προς τον δανειζόμενο αντισταθμίζεται, εκτός των άλλων, με πολιτική επιρροή και μακροχρόνιες εξαρτήσεις, που εντάσσονται στο ευρύτερο γεωστρατηγικό παζλ.
28
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Το μυστικό της «Υψηλής Πύλης» Τα τρία βασικά ζητήματα που απειλούν άμεσα το προσωποπαγές καθεστώς Ερντογάν Σε μία εξαιρετικά λεπτή – αν όχι επικίνδυνη για την εσωτερική σταθερότητα της Τουρκίας – φάση βρίσκεται το νεοπαγές καθεστώς Ερντογάν, το οποίο εντός μίας δεκαετίας και μόνον κατάφερε να συγκροτήσει έναν σκληρό καθεστωτικό πυρήνα εξουσίας με εξαρτημένες σχέσεις, διαπλεκόμενα οικονομικά συμφέροντα και φέουδα διαχείρισης των εντολών του αδιαμφισβήτητου κυρίαρχου του παιχνιδιού.
Μ
έχρις εδώ όλα καλά, αφού η μόνη διαφορά από τους προκατόχους, οθωμανούς ή κεμαλιστές, συνίσταται στο ότι η συγκρότηση του νεο-ισλαμικού κράτους κατέστη εφικτή σε συντομότατο χρονικό διάστημα. Το ζήτημα που τίθεται ωστόσο είναι το κατά πόσο αυτή η νέα, προσωποπαγής εν πολλοίς, δομή του νέου καθεστώτος θα είναι σε θέση να επιβιώσει σε περίπτωση απώλειας του απόλυτου συνδετικού κρίκου. Του ιδίου του Ερντογάν. Είναι κάτι σαν το τελευταίο αγκωνάρι που θηλυκώνει στο τόξο μιας πετρόκτιστης κατασκευής και συγκρατεί όλο το οικοδόμημα. Τρία είναι τα βασικά ζητήματα που αντιμετωπίζει αυτήν τη στιγμή το οικοδόμημα Ερντογάν. Το πρώτο αφορά τη διαμόρφωση συνθηκών λογικών εξελίξεων και όχι παρανοϊκών προοπτικών στο πρόβλημα της Εγγύς Ανατολής, δηλαδή στον χώρο του Λεβάντε. Το δεύτερο ζήτημα αφορά τους συσχετισμούς που έχουν διαμορφωθεί εντός του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ μετά μάλιστα την αποχώρηση από την ηγετική ομάδα του Αμπντουλάχ Γκιουλ, του Καππαδόκα πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος χολωμένος από τον παραγκωνισμό του αποφεύγει κάθε επαφή με τους ηγετικούς κύκλους των νεο-ισλαμιστών. Το τρίτο πρόβλημα αφορά αυτόν καθ’ εαυτόν τον Ταγίπ Ερντογάν.
Συρία, Άσαντ και η λογική λύση Μέρα με την ημέρα ωριμάζει στην Άγκυρα και εξ όσων συμπεραίνεται από τα ανώτατα κλιμάκια της τουρκικής διπλωματίας και στην Ουάσιγκτον αλλά και το Λονδίνο και το Παρίσι, ότι ο μόνος τρόπος διαφυγής από το «συριακό αδιέξοδο» είναι η διχοτόμηση της αχανούς χώρας. Για να καταστεί εφικτή μία τέτοια διχοτόμηση θα πρέπει να αποκατασταθεί πλήρως ο πρόεδρος Άσαντ. Πρόκειται για μία θεαματική στροφή 180 μοιρών που επέβαλαν οι ίδιες οι συνθήκες επί του εδάφους.
Είναι προφανές στα μάτια των Τούρκων διπλωματών αλλά και του κέντρου αποφάσεων στον πυρήνα του τουρκικού κράτους, που δεν αποτελείται πια μόνον από τους στρατηγούς - πασάδες και το κονκλάβιο των επιχειρηματιών που το πάλαι ποτέ διοικούσαν τη χώρα, πως η πολιτική που ακολούθησε η Άγκυρα την τελευταία τετραετία απέτυχε παταγωδώς. Το «σχέδιο» Ερντογάν που απέβλεπε στον υπό τουρκική επικυριαρχία ενός σουνιτικού διαδρόμου από την Ούρφα στο Κατάρ μέσω Συρίας - Ιράκ - Ιορδανίας και με παράπλευρη στήριξη από Παλαιστίνη - Αίγυπτο κατέληξε σε φιάσκο. Πρόκειται για το «όραμα» του νεοοθωμανικού Χαλιφάτου, που ενσωματώνει τον πλούτο από τα ύδατα του Εφράτη, τα πετρέλαια του Βορείου Ιράκ, το φυσικό αέριο του Κατάρ με τη φυσική έξοδο για τις μεταφορές μέσω Μεσοποταμίας προς τον Περσικό κόλπο. Με δεδομένο πως μία τέτοια νέα
Το συριακό αδιέξοδο και οι εξελίξεις στο Κουρδικό μεταβάλλουν σημαντικά τους συσχετισμούς στα σύνορα της Τουρκίας
χαρτογράφηση θα χρειαζόταν και μία νέα συνθήκη γειτνίασης μεταξύ σουνιτών και σιιτών, το καθεστώς Ερντογάν θα έβλεπε με καλό μάτι μία ευρεία σύγκρουση δογμάτων στην ιστορική περιοχή του Ιράκ και του Λεβάντε, έτσι ώστε να διαμορφωθούν οι συνθήκες για μία νέα ειρήνη στον μουσουλμανικό κόσμο, αλλά με διαφορετικά σύνορα. Αυτή η προοπτική σύντομα αποδείχτηκε ανέφικτη από τη στιγμή που κυριάρχησαν κεντρόφυγες δυνάμεις στον σουνιτικό κόσμο. Το «νέφος Αλ Κάιντα» από τη μία και το Ισλαμικό Κράτος από την άλλη. Η τελευταία αυτή εξέλιξη, δηλαδή η αυτονόμηση του Ισλαμικού Κράτους από τον κύκλο που το «έστησε», Τουρκία, τα υπολείμματα του Μπάαθ στο Ιράκ, κύκλοι της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας, αμερικανικές και βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, κατέδειξε πως η συγκεκριμένη περιοχή μεταξύ Μοσούλης και Βαγδάτης και δυτικά έως τις παρυφές του Χαλεπίου
και της Δαμασκού έχει τεθεί εκτός ελέγχου.
Ο κίνδυνος ανάφλεξης Δεν διαφεύγει την προσοχή κανενός στην Άγκυρα, ακόμη και στον στενό κύκλο εξουσίας του «σουλτάνου», πως οι εξελίξεις στο Κουρδικό μετέβαλαν τους συσχετισμούς όχι μόνο στα νοτιοανατολικά σύνορα της Τουρκίας αλλά και στα νότια και νοτιοδυτικά σύνορα του κράτους. Οι Κούρδοι της Συρίας, σύμμαχοι του προέδρου Άσαντ, πιεζόμενοι από τους τζιχαντιστές ξεπέρασαν τα όποια πολιτικά σύνδρομα και αναγκαστικά συμφιλιώθηκαν με τους ομογενείς τους του Βορείου Ιράκ αλλά και της Τουρκίας. Η Άγκυρα δηλαδή βρέθηκε αιφνιδίως να συμπιέζεται ταυτόχρονα σε ένα μήκος συνόρων της τάξης των 1.500 χιλιομέτρων. Σε αυτό το νοητό θέατρο πολέμου προστέθηκαν και οι σιίτες - αλεβίτες - άραβες της περιοχής της Αλεξανδρέττας, που ορκίζονται στον πρόεδρο Άσαντ της Συρίας, κλείνοντας έτσι το συνοριακό τόξο από το Όρος Καντίλ (φέουδο του ΡΚΚ), το περίφημο «Βουνό» στην αντάρτικη ορολογία των Κούρδων, έως την Ανατολική Μεσόγειο. Η νέα αυτή συνολική εικόνα ανάγκασε την Άγκυρα να αποτολμήσει μία στροφή που συνίσταται στη δυνητικά αποδοχή της εξουσίας του προέδρου Άσαντ στο δυτικό και βόρειο τμήμα της Συρίας, όπου κατοικούν οι αλεβίτες (σιίτες), υφίστανται οι οικονομικοί και εμπορικοί κόμβοι (λιμάνια) και είναι συγκεντρωμένος ο πλούτος του καθεστώτος Μπάαθ της Συρίας. Ανατολικότερα η «άλλη Συρία» θα αφεθεί στο έλεος των σουνιτικών φυλών με την προοπτική αλληλοφαγώματος μεταξύ του Ισλαμικού Κράτους και της Αλ Νούσρα (βλέπε Αλ Κάιντα) έως ότου οι σιίτες και οι δυνάμεις του Ιράν «καθαρίσουν» το τοπίο με τις ευλογίες της Δύσης.
Ο «μεγάλος ασθενής» Κανείς δεν τολμά να αναφερθεί σε αυτό το «μεγάλο μυστικό» ούτε καν ψιθυριστά. Όλοι όσοι γνωρίζουν αλλάζουν κουβέντα. Μόνο σε κάποιες κατ’ ιδίαν συναντήσεις εκτός Τουρκίας, και πάλι με μεγάλη προ-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
29
www.topontiki.gr
σοχή, τολμούν να πουν μερικές κουβέντες. Πρόκειται για την κατάσταση της υγείας του απόλυτου κυρίαρχου της πολιτικής σκηνής στην Τουρκία. Η κουβέντα συνήθως αρχίζει με την αφελή ερώτηση «μα πού το πάει ο Ερντογάν και η μεγαλομανία του;» για να εισπράξει κανείς την αόριστη απάντηση: «Μα ο Ταγίπ είναι τρελός και τα κύρια ζητήματα της χώρας αποτελούν πια… μία οικογενειακή υπόθεση». Η ουσία κρύβεται στον απόλυτο φόβο που διακατέχει εκείνους που συγκροτούν την «αυλή» του Ταγίπ Ερντογάν. Ο φόβος ότι η υγεία του είναι επισφαλής και η σοβαρή πάθησή του δεν είναι ιάσιμη.
Ματαιότης ματαιοτήτων
Ο μυστικισμός της εξουσίας Ο Πρόεδρος της τουρκικής Δημοκρατίας είναι ένας απόλυτα θρησκευόμενος άνθρωπος. Η άποψη αυτών των ανθρώπων για τον θάνατο δεν είναι εκείνη από την οποία διακατέχεται η πλειοψηφία των ανθρώπων. Ο πιστός μουσουλμάνος δεν φοβάται το τέλος. Φοβάται ότι δεν θα προλάβει να υλοποιήσει όσα υποσχέθηκε στον θεό και τον προφήτη του. Τα άτομα που έχουν ενημερωθεί για την πραγματική κατάσταση της υγείας του Προέδρου της Δημοκρατίας εξηγούν λοιπόν πώς αυτό που εισπράττουν οι Δυτικοί από τη συμπεριφορά του Ταγίπ Ερντογάν εξηγείται από την πρόθεσή του να υλοποι-
ήσει όσο το δυνατόν περισσότερα στο μικρότερο δυνατό χρονικό διάστημα. Πολλοί παρατηρητές στις δυτικές χώρες θα χαμογελούσαν με αυτήν την προσέγγιση, πλην όμως θα υπέπεπταν σε ένα σοβαρότατο σφάλμα, που αφορά τη δυνατότητα κατανόησης του βαθέως θρησκευτικού αισθήματος στο Ισλάμ.
Η νευρική υπερένταση Απόλυτος γνώστης της πραγματικότητας και ο εκ δεξιών του Ταγίπ Ερντογάν, πραγματικός συντάκτης του δόγματος του νεοοθωμανισμού και πνευματικός κληρονόμος του ιδρυτή του κόμματος ΑΚΡ, ο Αχμέτ Νταβούτογλου προσπάθησε πάνω από μία φορά να συναντήσει και να συνομιλήσει με τον μεγάλο ηττημένο (πρόσκαιρα άραγε;) του πολιτικού παρασκηνίου στην Τουρκία, τον Αμπντουλάχ Γκιουλ. Δεν κατέστη εφικτό ομολογούν ανώτερα στελέχη της Διοίκησης στην Άγκυρα αλλά και την Κωνσταντινούπολη. Ο Γκιουλ παραμένει σιωπηλός και απόμακρος, αναμένοντας τις εξελίξεις. Πούλαγε γκαζόζες μέσα σε έναν τενεκέ με πάγο όταν ήταν πιτσιρικάς για μερικά γρόσια. Τον εντόπισε ένας δάσκαλός του και έπεισε τους γονείς του να τον αφήσουν να μάθει γράμματα. Αργότερα τον εντόπισαν και οι Αμερικανοί. Σπούδασε και ήταν πα-
Κοινό μυστικό η κρίσιμη κατάσταση της υγείας του «σουλτάνου» Ταγίπ
ρών σε όλο το οδοιπορικό του τουρκικού ισλαμιστικού κινήματος, ως παραπαίδι του Ερμπακάν μαζί με τον Ερντογάν και αργότερα ως δεξί χέρι του αρχηγού του Ταγίπ. Οι σχέσεις τους δηλητηριάστηκαν αναπόφευκτα από το παίγνιο εξουσίας. Παραμερίστηκε και τη θέση του δεύτερου παρά τω αρχηγώ ανέλαβε ο Αχμέτ Νταβούτογλου. Αν για οποιονδήποτε λόγο υπάρξει απώλεια του συνδετικού κρίκου, τόσο τα χαρτιά ξαναμοιράζονται όσο και οι συσχετισμοί επαναπροσδιορίζονται. Άλλωστε καραδοκεί στη γωνία και ο κυανοπώγων της νεοτουρκικής αυτής ιστορίας. Ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ο
εξ Αμερικής ιεροκήρυκας, ο σύγχρονος δερβίσης, που από τα τέλη της δεκαετίας του ’50 από νεαρός δεκαοχτώ ετών είναι συνεργάτης των Αμερικανών. Τότε την οργάνωση την αποκαλούσαν GLADIO. Τώρα την αποκαλούν «αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες». Κανείς δεν είναι σε θέση να ισχυριστεί ότι ο Αμπντουλάχ Γκιουλ διατηρεί επαφές με τον ιεροκήρυκα, που είναι και ο απόλυτος εχθρός του Ταγίπ Ερντογάν. Όμως η έννοια του χρόνου στα θεοκρατικά μυαλά είναι εξαιρετικά σχετική. Τόσο ο Αμπντουλάχ όσο και ο Γκιουλέν μπορούν να περιμένουν για την υλοποίηση του κισμέτ.
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ Το Γενικό Συμβούλιο της Τράπεζας της Ελλάδος καλεί τους μετόχους της Τράπεζας, σύμφωνα με το Καταστατικό της και το Νόμο, σε Τακτική Γενική Συνέλευση, την Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου 2015, στις 12:00 το μεσημέρι, στο Κεντρικό Κατάστημα της Τράπεζας, στην Αθήνα, Ελευθερίου Βενιζέλου 21, 2o όροφο, αίθουσα Γενικών Συνελεύσεων. Τα θέματα της Ημερήσιας Διάταξης είναι τα εξής: 1. Ανάγνωση της ετήσιας Έκθεσης του Διοικητή, που υποβάλλεται με εντολή του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας για τον Ισολογισμό και τις λοιπές Οικονομικές Καταστάσεις, καθώς και τα πεπραγμένα του έτους 2014. 2. Ανάγνωση της Έκθεσης των Ελεγκτών για τον Ισολογισμό και τις λοιπές Οικονομικές Καταστάσεις της χρήσης 2014. 3. Έγκριση της ετήσιας Έκθεσης του Διοικητή, του Ισολογισμού και των λοιπών Οικονομικών Καταστάσεων χρήσης 2014 μετά της Έκθεσης των Ελεγκτών. 4. Έγκριση της διάθεσης των καθαρών κερδών, σύμφωνα με το άρθρο 71 του Καταστατικού, που ανέρχονται στο συνολικό ποσό των ευρώ 654.549.203.-, ως εξής: – Μικτό μέρισμα προς πληρωμή: 0,6720 ευρώ ανά μετοχή σε 19.864.886 μετοχές ευρώ 13.349.203.– Υπόλοιπο περιερχόμενο στο Ελληνικό Δημόσιο ευρώ 641.200.000.5. Ανακοίνωση διορισμού μελών της Διοίκησης. 6. Καθορισμός αποζημίωσης και οδοιπορικών εξόδων των μελών του Γενικού Συμβουλίου. 7. Καθορισμός αμοιβής των Ελεγκτών για τη χρήση 2015. 8. Απαλλαγή από κάθε προσωπική ευθύνη των μελών του Γενικού Συμβουλίου και των Ελεγκτών για τα πεπραγμένα και τη Διαχείριση του έτους 2014. 9. Εκλογή Συμβούλων. 10. Εκλογή Ελεγκτών για τη χρήση 2015. 11. Λοιπές Ανακοινώσεις. Στη Συνέλευση έχει δικαίωμα να λάβει μέρος και να ψηφίσει είτε αυτοπροσώπως, είτε μέσω αντιπροσώπου, τηρουμένων των περιορισμών των άρθρων 8, 13 και 14 του Καταστατικού, ο κύριος τουλάχιστον εβδομήντα πέντε (75) μετοχών, που είναι εγγεγραμμένος στα αρχεία του Συστήματος Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) που διαχειρίζεται η εταιρεία «Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.» (ΕΛ.Κ.Α.Τ.) της «Ελληνικά Χρηματιστήρια – Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε. Συμμετοχών» (Ε.Χ.Α.Ε.), στο οποίο τηρούνται οι κινητές αξίες της Τράπεζας, κατά την έναρξη της πέμπτης ημέρας πριν από την ημέρα συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, εν προκειμένω του Σαββάτου 21 Φεβρουαρίου 2015 (ημερομηνία καταγραφής), χωρίς να απαιτείται δέσμευση των μετοχών του. Ανά εβδομήντα πέντε (75) μετοχές παρέχουν στον κύριο αυτών το δικαίωμα μιας (1) ψήφου. Μέτοχοι, που έχουν λιγότερες από εβδομήντα πέντε (75) μετοχές, μπορούν να διορίσουν κοινό αντιπρόσωπο μέτοχο, ο οποίος μπορεί να παραστεί στη Συνέλευση, εφόσον συγκεντρώνει την αντιπροσωπεία τουλάχιστον εβδομήντα πέντε (75) μετοχών (άρθρα 13 και 16 του Καταστατικού, σε συνδυασμό με τη 2/29.2.2000 απόφαση του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας περί αναπροσαρμογής –από είκοσι πέντε (25) σε εβδομήντα πέντε (75)– του ελάχιστου αριθμού μετοχών που απαιτείται για την παροχή δικαιώματος συμμετοχής και ψήφου στη Γενική Συνέλευση, μετά την επελθούσα –κατ’ άρθρο 9 του Καταστατικού– διάσπαση της μετοχής της Τράπεζας, σύμφωνα με την 1/17.1.2000 απόφαση του Γενικού Συμβουλίου, που εγκρίθηκε με την 8/4.2.2000 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου – ΦΕΚ Α’ 17/7.2.2000). Τα δικαιώματα διοικήσεως, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος παραστάσεως και ψήφου στη Γενική Συνέλευση αναστέλλονται για τους μετόχους που εμπίπτουν στην παρ. 5 του άρθρου 8 του Καταστατικού (όπως προστέθηκε με την από 24.4.2012 απόφαση της 79ης Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Τράπεζας που κυρώθηκε με το άρθρο 165 παρ. 7 περ. β’ του ν. 4099/2012 [ΦΕΚ Α’ 250/20.12.2012]), ήτοι πρόσωπα επί των οποίων η Τράπεζα ασκεί εποπτεία σύμφωνα με το άρθρο 55Α του Καταστατικού ή με διάταξη νόμου, επιχειρήσεις συνδεδεμένες με αυτά, μέλη των διοικητικών συμβουλίων ή διαχειριστές τέτοιων προσώπων, σύζυγοι και συγγενείς αυτών έως δευτέρου βαθμού. Επίσης, ουδείς μέτοχος, εκτός του Δημοσίου και όσων εμπίπτουν στο άρθρο 2 του ν. 2292/1953, δύναται να ασκήσει στη Γενική Συνέλευση δικαίωμα ψήφου για αριθμό ψήφων υπερβαίνοντα το αντιστοιχούν σε δύο εκατοστά του μετοχικού κεφαλαίου ποσοστό (τελευταίο εδάφιο του άρθρου 13 του Καταστατικού, όπως προστέθηκε με την από 24.4.2012 απόφαση της 79ης Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Τράπεζας, που κυρώθηκε με το άρθρο 165 παρ. 7 περ. γ’ του ν. 4099/2012 [ΦΕΚ Α’ 250/20.12.2012]). Οι μέτοχοι που έχουν δικαίωμα να λάβουν μέρος στη Συνέλευση καλούνται να προσέλθουν στην Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος για να παραλάβουν τα δελτία εισόδου τους μέχρι και την Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015. Η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται με απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση της Τράπεζας με τα αρχεία του ως άνω Συστήματος Άυλων Τίτλων. Ο διορισμός και η ανάκληση αντιπροσώπου του μετόχου γίνονται εγγράφως. Οι μέτοχοι που επιθυμούν να συμμετάσχουν στη Γενική Συνέλευση μέσω αντιπροσώπου ή να ανακαλέσουν τον εν λόγω διορισμό οφείλουν να καταθέσουν στην Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος τουλάχιστον τρεις (3) ημέρες πριν από την ορισθείσα ημερομηνία συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, ήτοι το αργότερο μέχρι την Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015 (δεδομένου ότι η Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2015 - Καθαρά Δευτέρα, καθώς και το Σάββατο 21 και η Κυριακή 22 Φεβρουαρίου 2015 δεν είναι εργάσιμες ημέρες), συμπληρωμένο και δεόντως υπογεγραμμένο το σχετικό έντυπο αντιπροσώπευσης, το οποίο είναι διαθέσιμο και στον ιστοχώρο της Τράπεζας www.bankofgreece.gr στην ενότητα «Ενημέρωση Μετόχων». Ο μέτοχος μπορεί να διορίσει αντιπρόσωπο για μία και μόνη Γενική Συνέλευση ή για όσες Συνελεύσεις λάβουν χώρα εντός ορισμένου χρόνου. Όσοι από τους μετόχους είναι νομικά πρόσωπα πρέπει μέσα στην ίδια προθεσμία να καταθέσουν σύμφωνα με το νόμο και τα νομιμοποιητικά τους έγγραφα. Σε περίπτωση που τα ως άνω έγγραφα έχουν ήδη κατατεθεί σε άλλη Υπηρεσιακή Μονάδα της Τράπεζας, αρκεί να γίνει σχετική αναφορά στο έντυπο αντιπροσώπευσης. Κάθε μέτοχος μπορεί να διορίζει μέχρι τρεις (3) αντιπροσώπους. Νομικά πρόσωπα μετέχουν στη Γενική Συνέλευση ορίζοντας ως εκπροσώπους τους μέχρι τρία (3) φυσικά πρόσωπα. Η ίδια ως άνω διαδικασία ακολουθείται και στην περίπτωση που μέτοχος χορηγεί σε τράπεζα εξουσιοδότηση για την άσκηση δικαιωμάτων ψήφου βάσει σχετικών οδηγιών του. Αντιπρόσωπος που ενεργεί για περισσότερους μετόχους μπορεί να ψηφίζει διαφορετικά για κάθε μέτοχο. Το πλήρες κείμενο της Πρόσκλησης, καθώς και οι πληροφορίες του άρθρου 27 παρ. 3 του κ.ν. 2190/1920 διατίθενται σε ηλεκτρονική μορφή στον ιστοχώρο της Τράπεζας της Ελλάδος www.bankofgreece.gr στην ενότητα «Ενημέρωση Μετόχων». Τα κείμενα των εν λόγω πληροφοριών και στοιχείων διατίθενται και σε έγχαρτη μορφή από την Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος, Ε. Βενιζέλου 21, Αθήνα (τηλ. 210-320 2064 και 210-320 3288, fax 210-322 6371). Αθήνα, 19 Ιανουαρίου 2015 Με εντολή του ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ
30
Άρθρο
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Του Βασίλη Γιαννακόπουλου, γεωστρατηγικού αναλυτή (www.geostrategy.gr, geostrategical@yahoo.gr)
Στις αρχές του 2015 οι πληροφορίες για τις πετρελαιοπηγές και τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις που ήλεγχε το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία και το Ιράκ ήταν συγκεχυμένες.
Π
αρ’ όλα αυτά, ήταν γνωστό ότι κατείχε έξι από τα δέκα κοιτάσματα πετρελαίου της Συρίας, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων πετρελαϊκών εγκαταστάσεων του Omar, ενώ στο βορειο-κεντρικό Ιράκ ήλεγχε τουλάχιστον τέσσερα μικρά κοιτάσματα πετρελαίου, όπως το Qayyarah, το Ajeel και το Hamrin (δυτικά των κουρδικών επαρχιών). Σύμφωνα με τους «Financial Times», από αυτές τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις πουλούσε κατά μέσο όρο περίπου 80.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα στην περιφερειακή μαύρη αγορά ενέργειας κερδίζοντας αρκετά εκατομμύρια δολάρια. Κάποιες ποσότητες πωλούνταν προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες πετρελαίου σε τοπικό επίπεδο, κάποιες άλλες πωλούνταν στο συριακό καθεστώς, ενώ ένα μέρος μεταφερόταν στις γειτονικές χώρες μέσω δικτύων λαθρεμπορίου. Ως γνωστόν, επί εποχής Σαντάμ Χουσέιν είχαν επιβληθεί κυρώσεις στις πωλήσεις του ιρακινού πετρελαίου, γεγονός που προκάλεσε τη δημιουργία παράνομων δικτύων διακίνησης προς την Τουρκία, τη Συρία και το Ιράν. Αυτή την υποδομή της παράνομης διακίνησης πετρελαίου εκμεταλλεύθηκε και χρησιμοποίησε με τον καλύτερο τρόπο το Ισλαμικό Κράτος, γεγονός που το ανέδειξε ως «την πλουσιότερη και οικονομικά ανεξάρτητη τρομοκρατική οργάνωση σε παγκόσμιο επίπεδο».
Επιδρομές Πέρα από τη διάλυση του Ισλαμικού Κράτους, από τις 23 Αυγούστου 2014, η έναρξη της διεξαγωγής της πολυεθνικής αεροπορικής επιχείρησης «Εγγενής Αποφασιστικότητα» (Operation Inherent Resolve) είχε και στόχο να αποτρέψει τον έλεγχο των συριακών και ιρακινών πετρελαϊκών εγκαταστάσεων από τους τζιχαντιστές. Για παράδειγμα, στα μέσα Οκτω-
Το Ισλαμικό Κράτος και το πετρέλαιο Σημαντικά έσοδα για τους τζιχαντιστές, παρά τους βομβαρδισμούς βρίου 2014, η πολυεθνική δύναμη, που μέχρι τότε είχε διεξαγάγει περισσότερες από 500 εξόδους στο Ιράκ και τη Συρία, στοχοποίησε και κατέστρεψε κοντά στην πόλη Shadadi (ανατολική Συρία) αρκετές δεξαμενές πετρελαίου και λιπαντικών, μηχανήματα παραγωγής και επεξεργασίας πετρελαίου, καθώς και την υποδομή διακίνησης που χρησιμοποιούσε το Ισλαμικό Κράτος. Μια εβδομάδα αργότερα πραγματοποιήθηκαν δύο αεροπορικές επιδρομές ανατολικά της συριακής πόλης Deir ar-Zour, που κατέστρεψαν εγκαταστάσεις και δεξαμενές αποθήκευσης πετρελαίου του Ισλαμικού Κράτους, μειώνοντας παράλληλα την ικανότητα παραγωγής πετρελαίου του συγκεκριμένου συγκροτήματος. Επίσης, την τελευταία ημέρα του 2014, δύο αεροπορικοί βομβαρδισμοί κοντά στη συριακή πόλη alHasakah είχαν αποτέλεσμα την καταστροφή τεσσάρων πύργων γεώτρησης πετρελαίου, ενώ στις 5 Ιανουαρίου 2015 μαχητικά αεροσκάφη της πολυεθνικής δύναμης κατέστρεψαν κοντά στη Deir ar-Zour έξι αντλίες και έναν αγωγό πετρελαίου που ήλεγχε το Ισλαμικό Κράτος.
Χρηματοδότηση
Ελέγχουν τις περισσότερες πηγές φυσικού αερίου, ηλεκτρικής ενέργειας, πετρελαίου και νερού στη βόρεια και ανατολική Συρία
Ρίχνουν βόμβες και βγαίνει πετρέλαιο...
Το πετρέλαιο συνιστά σημαντική πηγή εσόδων και το Ισλαμικό Κράτος το χρησιμοποιεί για τη χρηματοδότηση του αγώνα του. Αν και ένας σημαντικός αριθμός των αεροπορικών επιδρομών της πολυεθνικής δύναμης έχουν στόχο αφενός την προστασία των πετρελαϊκών υποδομών του Ιράκ και της Συρίας, αφετέρου την καταστροφή όσων πετρελαϊκών υποδομών καταλαμβάνουν οι τζιχαντιστές, εν τούτοις το Ισλαμικό Κράτος καταφέρνει σε ικανοποιητικό βαθμό να αποκομίζει σημαντικά έσοδα από το πετρέλαιο. Το δεύτερο εξάμηνο του 2014 οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους συνέχισαν να καταλαμβάνουν περιοχές πετρελαϊκών εγκαταστάσεων
τόσο στη Συρία όσο και στο Ιράκ. Για παράδειγμα, στις 30 Οκτωβρίου 2014, ανακοίνωσαν ότι κατέλαβαν τους σημαντικούς τομείς φυσικού αερίου al-Shaer και Jahar της συριακής επαρχίας Homs. Μια ημέρα αργότερα ο γενικός γραμματέας του Εθνικού Συνασπισμού της Συριακής Επανάστασης και των Αντικαθεστωτικών Δυνάμεων Nasir al-Hariri προειδοποίησε: «Το Ισλαμικό Κράτος ελέγχει τώρα τις περισσότερες πηγές φυσικού αερίου, πετρελαίου, ηλεκτρικής ενέργειας και νερού της βόρειας και ανατολικής Συρίας... Ο έλεγχος του πλούτου από το Ισλαμικό Κράτος αυξάνει και τη λαϊκή υποστήριξη υπέρ της οργάνωσης...». Βέβαια, εξαιτίας της παρατεταμένης συγκρουσιακής κατάστασης και της έλλειψης εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού, άρχισαν να μειώνονται δραστικά τόσο η ικανότητα εκμετάλλευσης των πηγών ενέργειας από τους τζιχαντιστές όσο και τα έσοδά τους από τις πωλήσεις πετρελαίου. Για τον λόγο αυτόν, αμέσως μετά τις επιχειρήσεις του Ιουνίου 2014 στο κεντρικό και βόρειο Ιράκ, το Ισλαμικό Κράτος αναζήτησε μέσα από τζιχαντιστικές ιστοσελίδες ειδικούς εμπειρογνώμονες, που θα του έλυναν τα προβλήματα λειτουργίας των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων που κατέλαβε. Εκτός από τις αεροπορικές επιδρομές και την έλλειψη εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού, τα έσοδα από τις πηγές ενέργειας άρχισαν να μειώνονται και εξαιτίας της ραγδαίας πτώσης της παγκόσμιας τιμής του πετρελαίου. Μια εμπιστευτική έκθεση, που συνέταξε τον Οκτώβριο του 2014 η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πληροφοριών της Γερμανίας (Bundesnachrichtendienst - BND), κατέληγε στο συμπέρασμα: «Η οργάνωση κερδίζει πλέον πολύ λιγότερα από την πώληση πετρελαίου, καθώς στη μαύρη
αγορά το ένα βαρέλι πωλείται μόνο 25 δολάρια, πολύ λιγότερα από τα 80 δολάρια της (τότε) παγκόσμιας τιμής του πετρελαίου... Το Ισλαμικό Κράτος παράγει περίπου 28.000 βαρέλια πετρελαίου ανά ημέρα, εκ των οποίων μπορεί να εξάγει μόνο τα 10.000 βαρέλια, κυρίως εξαιτίας των αεροπορικών επιδρομών και της έλλειψης εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού. Κατά συνέπεια, τα ετήσια έσοδά του από το πετρέλαιο ανέρχονται περίπου στα 100 εκατ. δολάρια. Δηλαδή πολύ λιγότερα από το ένα δισ. δολάρια, που ήταν η αρχική εκτίμηση της Κεντρικής Διοίκησης των Ηνωμένων Πολιτειών...».
Ανταπόκριση Παρά την παρατεταμένη βία και αστάθεια, η ιρακινή οικονομία χαρακτηρίζεται ως πολλά υποσχόμενη χάριν των τεράστιων πετρελαϊκών της κοιτασμάτων και του αυξανόμενου ενδιαφέροντος των ξένων εταιρειών. Αυτό εξηγεί και τη σχεδόν άμεση ανταπόκριση για τη σύσταση και την εκστρατεία της πολυεθνικής δύναμης κατά του Ισλαμικού Κράτους. Να σημειωθεί ότι, παρά την υφιστάμενη απειλή των τζιχαντιστών, τον Νοέμβριο του 2014 παρήγαγε κατά μέσον όρο 3,4 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα (3,3 εκατ. βαρέλια / ημέρα τον Οκτώβριο του 2014), που καθιστούσαν το Ιράκ ως τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής πετρελαίου στον ΟΠΕΚ, μετά τη Σαουδική Αραβία. Αυτή η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου οφειλόταν στις αυξημένες επενδύσεις κυρίως δυτικών πετρελαϊκών εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων της Exxon Mobil, της BP, της Shell και της Total, καθώς και στους υψηλής δυνατότητας εξοπλισμούς γεώτρησης των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίοι δεν ήταν διαθέσιμοι τα προηγούμενα χρόνια. Αν και η διεθνής τιμή του πετρελαίου παρουσίασε απότομη πτώση το δεύτερο εξάμηνο του 2014 και παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα στις αρχές του 2015, οι διεθνείς εταιρείες εκτιμούν ότι το Ιράκ παρουσιάζει τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον, λόγω της ύπαρξης των γιγαντιαίων αποθεμάτων πετρελαίου και της χαμηλής τιμής εξόρυξης (περίπου 5 δολάρια το βαρέλι). Μάλιστα, οι εκτιμήσεις αυτές αναφέρουν ότι αν επενδυθούν 620 δισ. δολάρια στην ιρακινή πετρελαϊκή βιομηχανία, τότε μέχρι το 2030 θα προκύψει συνολική παραγωγή πετρελαίου της τάξης των 6 τρισ. δολαρίων (υπολογιζόμενη με 100 δολάρια / βαρέλι).
Περιπέτειες
υγείας H MΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΙΜΙΑ
ΚΑΙ Η ΧΑΜΕΝΗ ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Aυτή τη Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου στις 14.00 με τη Βάννα Κεκάτου
32 Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«Νεο-ψυχροπολεμικό» σκηνικό στις χώρες της Βαλτικής Αυξημένη ΝΑΤΟϊκή παρουσία στην περιοχή. Επίδειξη δύναμης από ρωσικές δυνάμεις
Σε προνομιακό πεδίο τροφοδότησης του «νεο-ψυχροπολεμικού» κλίματος έχουν μετατραπεί τους τελευταίους μήνες οι χώρες της Βαλτικής. Ενόσω συνεχίζεται το μπρα ντε φερ Δύσης - Ρωσίας με αφορμή την Ουκρανία και ενώ οι συγκρούσεις αναζωπυρώνονται στο έδαφος, στη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία, οι δυο πλευρές επιδίδονται σε έναν καθημερινό πόλεμο νεύρων. Μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα τον περασμένο Μάρτιο, το ΝΑΤΟ ανέλαβε – κατόπιν ανησυχίας που εκφράστηκε από τις κυβερνήσεις των βαλτικών χωρών – μια πιο δυναμική παρουσία στη βόρεια περιοχή που γειτονεύει με τη Ρωσία, τετραπλασιάζοντας τα αερομαχητικά που περιπολούν τον βαλτικό εναέριο χώρο.
Σ
ήμερα, το ΝΑΤΟ έχει στείλει στην περιοχή 16 μαχητικά, τα οποία έχουν αναλάβει καθημερινές περιπολίες και αναχαιτίσεις ρωσικών μαχητικών, που, επίσης, έχουν εντείνει την παρουσία τους. Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις των κυβερνητικών αξιωματούχων της Βαλτικής αλλά και των ΝΑΤΟϊκών, δεν έχουν πολλαπλασιαστεί μόνο οι διαφόρου τύπου «επιδείξεις δύναμης» από πλευράς ρωσικών μαχητικών, αλλά και οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου. Όπως υποστηρίζουν, το 2005 τα «συμβάντα» που καταγράφονται με ρωσικά μαχητικά ήταν μόλις 31, ενώ φέτος έφτασαν τα 144, εκ των οποίων τα οκτώ αφο-
ρούσαν παραβίαση του βαλτικού εναέριου χώρου.
Δίκοπο μαχαίρι οι κινήσεις στρατιωτικοποίησης Λιθουανίας Λετονίας - Εσθονίας
Μαχητικά Οι υπόλοιπες περιπτώσεις, επισημαίνουν αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ, αφορούν μαχητικά που απογειώνονται από την Αγία Πετρούπολη με προορισμό το Καλίνινγκραντ (ρωσικό θύλακα μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας) δίχως προηγούμενη «πληροφόρηση» για το σχέδιο πτήσης από πλευράς της Μόσχας ή με απενεργοποιημένα τα συστήματα εντοπισμού, με αποτέλεσμα να μην γίνονται αντιληπτά από τα ραντάρ και – έχει συμβεί, σύμφωνα πάντα με το ΝΑΤΟ – να προκαλούν προβλήματα στις πτή-
σεις άλλων επιβατικών αεροπλάνων. Η Βαλτική ως πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Δύση και το Κρεμλίνο δεν είναι φυσικά κάτι καινούργιο. Η «ανασφάλεια» της Εσθονίας, της Λιθουανίας και της Λετονίας έναντι της Ρωσίας έχει εκφραστεί κατ’ επανάληψη από την ανεξαρτητοποίησή τους το 1991 μέχρι σήμερα, ενώ ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις σταθμεύουν στην περιοχή από τότε που οι τρεις χώρες εντάχθηκαν στη Βορειοατλαντική Συμμαχία το 2004. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που η Δύση φαίνεται να συμμερίζεται τους φόβους των χωρών αυτών έναντι του Κρεμλίνου και να επιδιώκει να κάνει αισθητή τη στρατιωτική της παρουσία στην περιοχή. Την ίδια ώρα, η Βαλτική προχωράει και σε «μονομερείς» ενέρ-
γειες, που επιβεβαιώνουν το κλίμα στρατιωτικοποίησης, καθώς η κάθε χώρα χωριστά ενισχύει σημαντικά – ή δηλώνει πως θα το πράξει στο άμεσο μέλλον – τον αμυντικό προϋπολογισμό της (η Λετονία ανακοίνωσε ότι φέτος ο αμυντικός προϋπολ ο γ ι σ μ ό ς της θα αγγίξει το 2% του ΑΕΠ, η Λιθουανία ανακοίνωσε τον διπλασιασμό του και η Εσθονία παρουσίασε ένα σχέδιο αύξησης του προσωπικού των ενόπλων δυνάμεων).
Σκούρα τα πράματα...
Ρωσική επιρροή Βέβαια, οι παραπάνω κινήσεις αποτελούν δίκοπο μαχαίρι, κυρίως για το εσωτερικό των χωρών και την κοινωνική συνοχή τους. Μην ξεχνάμε ότι και στα τρία βαλτικά κράτη η ρωσική πολιτιστική επιρροή
Τα «υπερ-αισιόδοξα» σενάρια του Στράτφορ
Τ
ην πάνε... μακριά τη βαλίτσα οι Αμερικανοί, οι οποίοι, όπως αποκαλύπτεται από τις διαδοχικές «διακριτικές» αναλύσεις του ινστιτούτου Στράτφορ, δεν θεωρούν «ανέφικτη» την απόλυτη τελική επικράτηση της Δύσης σε ολόκληρη την πρώην Σοβιετική Ένωση. Έπειτα από μια σειρά άρθρων, στα οποία το θινκ τανκ προέβλεπε την προσέγγιση Μολδαβίας - Γεωργίας και Δύσης, τώρα είναι η σειρά για τα σενάρια που αφορούν τον στενό πυρήνα των συμμάχων της Μόσχας: τη Λευκορωσία και την Αρμενία. Το Στράτφορ βέβαια προσέχει να
μην το παρακάνει με την «υπερ-αισιοδοξία», όμως, όπως όλοι ξέρουμε, η πουτάνα θέλει να κρυφτεί και η χαρά δεν την αφήνει. Έτσι, η τελευταία «ανάλυση» του ινστιτούτου εστιάζει στις «ισχνές μεν, όχι ανέφικτες δε» πιθανότητες το Μινσκ και το Γερεβάν να αποφασίσουν να... αποστασιοποιηθούν από το Κρεμλίνο σε περίπτωση που συνεχιστεί το αδιέξοδο στην κρίση με τη Δύση. Πώς στηρίζει αυτά τα σενάρια το Στράτφορ; Σε ό,τι αφορά τη Λευκορωσία, το θινκ τανκ εστιάζει σε μια δήλωση του προέδρου Λουκασένκο πριν από
λίγες ημέρες, με την οποία ο τελευταίος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η χώρα του να αποχωρήσει από την Ευρασιατική Οικονομική Ένωση «σε περίπτωση που δεν τηρηθούν τα προσυμφωνηθέντα», μια εξέλιξη που πράγματι θα αποτελούσε σοβαρό χαστούκι για τη Μόσχα.
Χρηματοδότηση Και είναι αλήθεια ότι η Λευκορωσία αποφάσισε να παίξει διαμεσολαβητικό ρόλο στην κρίση της Ουκρανίας καθώς και ότι αυξήθηκαν οι οικονομικές συμφωνίες με μερικές χώρες εντός Ε.Ε.
Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
33
Πόλεμος στα καρτέλ ναρκωτικών του Μεξικού από δημοσιογράφο φάντασμα Σε κλίμα συνεχούς τρόμου, με δεκάδες συναδέλφους του να έχουν δολοφονηθεί και ακόμη περισσότερους να το έχουν απλά... βουλώσει, ένας μυστηριώδης δημοσιογράφος έχει κηρύξει πόλεμο στα καρτέλ ναρκωτικών του Μεξικού, καταφέρνοντας εναντίον τους – και προς έκπληξη πολλών – απανωτά χτυπήματα. Κανείς δεν γνωρίζει το όνομά του ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο πέραν του ότι εδρεύει κάπου στην επαρχία Ταμαουλίπας, στα σύνορα Μεξικού - ΗΠΑ, και ότι η ιστοσελίδα την οποία διαχειρίζεται έχει μετατραπεί στον υπ’ αριθμόν 1 εφιάλτη της μαφίας αλλά και των αρχών, αφού επιβεβαιώνει καθημερινά την έλλειψη ικανότητας αλλά και θέλησης για την πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος, το οποίο λειτουργεί ως κράτος εν κράτη. Αυτός είναι και ο λόγος που ο ανώνυμος διαχειριστής της ιστοσελίδας δέχεται βροχή από απειλές κατά της ζωής του και της οικογένειάς του, κάτι όμως που δεν φαίνεται να λειτουργεί ως φρένο στη δραστηριότητά του.
«Μαύρη τρύπα»
είναι παραπάνω από έντονη, καθώς υπάρχει σημαντικό ποσοστό ρωσόφωνων πολιτών. Συγκεκριμένα, στη Λετονία οι ρωσόφωνοι αποτελούν το 34% του πληθυσμού, στην Εσθονία το 30% και στη Λιθουανία το 8%. Παρά το γεγονός ότι αρκετοί εξ αυτών έχουν πλέον αποκτήσει βαλτικό διαβατήριο, μια μεγάλη μερίδα βιώνει καθημερινές διακρίσεις, δεν έχει δικαίωμα στη βαλτική υπηκοότητα, δεν έχει δικαίωμα ψήφου και πρόσβαση σε επαγγέλματα στον τομέα της δικαιοσύνης, της αστυνομίας ή του διπλωματικού σώματος. Αυτή
Σημαντικός αριθμός ρωσόφωνων και στις τρεις χώρες
η κατάσταση, σε συνθήκες κρίσης όπως είναι η σημερινή, είναι φυσικό να εκλαμβάνεται ως «ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο» στα χέρια του Κρεμλίνου. Γι’ αυτό εξάλλου και βλέπουμε πως ορισμένες πολιτικές δυνάμεις στις χώρες αυτές – κυρίως στη Λετονία, όπου στις προηγούμενες εκλογές ήρθε πρώτο το φιλορωσικό Armonia, χωρίς όμως να καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση – προσπαθούν να ανοίξουν τον δημόσιο διάλογο γύρω από το ζήτημα των μειονοτήτων και την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για την ενσω-
για Μινσκ και Γερεβάν Βέβαια, την ίδια ώρα ο Λουκασένκο επιβεβαίωσε τη «συνέχιση της διαδικασίας οικονομικής ένωσης με τη Ρωσία», ενώ η Μόσχα συνεχίζει να αποτελεί τη μοναδική χώρα που είναι πρόθυμη να χρηματοδοτήσει το Μινσκ με 1 δισ. μέσα στο 2015, σε αντίθεση με τη Δύση, η οποία συνεχίζει να εφαρμόζει κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Λευκορωσία μετά τις εκλογές του 2010. Παρομοίως, η Αρμενία φαίνεται να επηρεάστηκε αρνητικά από την κρίση στην Ουκρανία, καθώς η προσοχή της Ρωσίας στράφηκε στη
συγκεκριμένη περιοχή, με αποτέλεσμα να «υποβαθμίσει» την κατάσταση στα σύνορα Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν, κάτι που με τη σειρά του φέρεται να οδήγησε σε αναζωπύρωση της έντασης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Η Ρωσία, υπενθυμίζουμε, αποτελεί τον βασικό εγγυητή της ασφάλειας για την Αρμενία έναντι του Αζερμπαϊτζάν και... το Γερεβάν φέρεται να σάστισε μπροστά στην «έλλειψη αντίδρασης» από πλευράς Μόσχας μετά την κατάρριψη ελικοπτέρου της στην αμφισβητούμενη περιοχή. Ωστόσο, η Αρμενία δεν
έχει στην πραγματικότητα κάποια απτή «εναλλακτική» στον τομέα της ασφάλειας και γνωρίζει πολύ καλά πως η Δύση το μόνο που μπορεί να της προσφέρει στην περίπτωση του Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι... λόγια συμπαράστασης. Γι’ αυτό εξάλλου και η αντίδραση της ηγεσίας της αρμενικής κυβέρνησης στη δολοφονία μιας οικογένειας Αρμενίων από Ρώσο στρατιώτη πριν από λίγο διάστημα ήταν «πυροσβεστική». «Αυτό το μεμονωμένο περιστατικό», δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός, «δεν θα πρέπει να επηρεάσει τις σχέσεις Ρωσίας - Αρμενίας».
Η επαρχία Ταμαουλίπας είναι μια από τις βιαιότερες της χώρας και χαρακτηρίζεται ως «μαύρη τρύπα» σε ό,τι αφορά τη δημοσιογραφική κάλυψη των γεγονότων, καθώς ελάχιστοι είναι αυτοί που ρισκάρουν το τομάρι τους για ένα ρεπορτάζ στη «ζούγκλα»... Εκεί, οι συμμορίες και οι διεφθαρμένοι αστυνομικοί και διοικητικοί αξιωματούχοι συνεχίζουν να πηγαίνουν χέρι χέρι, χωρίς να έχει προκληθεί η παραμικρή «αναστάτωση» από τη θύελλα που ξεσήκωσε σε ολόκληρη τη χώρα η υπόθεση δολοφονίας των 43 φοιτητών στην επαρχία Γκερέρο. Η ιστοσελίδα, που ονομάζεται «Valor por Tamaulipas» («Θάρρος για την Ταμαουλίπας») και ξεκίνησε να λειτουργεί το 2012, μετατράπηκε σε πραγματικό «πληροφοριακό κόμβο» μετά το ξέσπασμα των διαδηλώσεων από άκρη σε άκρη της χώρας τους προηγούμενους μήνες, καθώς ο εκφοβισμός έναντι των ΜΜΕ εντάθηκε στην επαρχία με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη σελίδα να αποτελεί σχεδόν το μοναδικό αξιόπιστο μέσο αναμετάδοσης ειδήσεων. Με βασικό εργαλείο τη διαδραστική δημοσιογραφία, ο εμπνευστής του σάιτ κατάφερε να λαμβάνει περί τα 60 ανώνυμα μηνύματα καθημερινά, με πληροφορίες σχετικά με ανταλλαγές πυροβολισμών, απαγωγές και μπλόκων που στήνουν σε διάφορους δρόμους μέλη των καρτέλ. Αποτέλεσμα αυτής της πρωτοφανούς – για τα δεδομένα της επαρχίας – ροής πληροφοριών ήταν η ιστοσελίδα να αποκτήσει πανεθνική φήμη, καθώς και περί τους 520.000 φίλους στο Facebook και 116.000 ακόλουθους στο Twitter μέσα σε μόλις λίγους μήνες. Ευτυχώς, υπάρχουν και αυτοί οι δημοσιογράφοι...
34 Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Δεσμεύονται για τις... δεσμεύσεις Αποφασισμένη να τηρήσει κατά γράμμα τις προεκλογικές εξαγγελίες φέρεται η νέα κυβέρνηση Η αύξηση του κατώτατου μισθού σταδιακά στα 751 ευρώ είναι προ των πυλών… Το ζήτημα αυτό ήταν μια από τις πιο «ηχηρές» δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο αναμένεται να κάνει πράξη. Έτσι λοιπόν η κυβέρνηση οσονούπω αναμένεται να νομοθετήσει την κατάργηση με νόμο της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) 6/28-2-2012, με την οποία μειώθηκαν ο κατώτερος μισθός κατά 22% και 32% για τους νέους μέχρι 25 ετών, από 751 ευρώ μικτά μηνιαίως στα 586 και 511 ευρώ αντίστοιχα, καθώς και τα επιδόματα ανεργίας, ασθένειας και μητρότητας, που συνδέονται με αυτόν, και την επαναφορά τους στα προηγούμενα επίπεδα.
Α
ποφασισμένοι εμφανίζονται τις τελευταίες μέρες στο να το κάνουν τελικά πράξη τόσο ο νέος υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Πάνος Σκουρλέτης όσο και ο υπουργός αναπληρωτής Υγείας, υπεύθυνος για την κοινωνική ασφάλιση, Δημήτρης Στρατούλης, προαναγγέλλοντας την άμεση επαναφορά όλων των απωλειών σε εργασιακά και ασφαλιστικά κεκτημένα κατά τη διάρκεια εφαρμογής του μνημονίου.
Τα νομοσχέδια Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη έχουν συγκροτήσει και επεξεργαστεί τα νομοσχέδια για τα εξής ζητήματα: u Επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, μαζί με αυτό αποκατάσταση των ΣΣΕ και επαναφορά αρμοδιοτήτων του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας. u Επαναχορήγηση της 13ης σύνταξης για όσους παίρνουν μηνιαία σύνταξη λιγότερη από 700 ευρώ. Αυτό είναι το πρώτο βήμα και σταδιακά θα πάμε σε αποκατάσταση απωλειών των συντάξεων. u Κατάργηση των διαθεσιμοτήτων που οδηγούν σε απολύσεις στο Δημόσιο και αποκατάσταση όσων απολύθηκαν και δεν έχουν βγει σε σύνταξη εξ αυτού του λόγου. u Επαναφορά στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας της προστατευτικής από απολύσεις εργατικής νομοθεσίας. u Ανασύσταση και αναβάθμιση του έργου του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και Εργατικής Εστίας σε ενιαίο δημόσιο Οργανισμό. u Κατάργηση της δυνατότητας των κυβερνήσεων για πολιτική επιστράτευση των απεργών. u Επαναχορήγηση της μηνιαίας σύνταξης των 360 ευρώ του ΟΓΑ στους ανασφάλιστους υπερήλικες και ομογενείς. u Επίλυση επειγόντων ασφαλιστικών προβλημάτων των ελεύθερων επαγγελματιών και αντιμετώπιση προβλημάτων που έχουν τα άτομα με αναπηρία με τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ). Την ίδια ώρα δεσμεύτηκαν και για: u Επανεξέταση του μαθηματικού τύπου για τον υπολογισμό των εφάπαξ.
Πρώτη κίνηση η κατάργηση της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου με
την οποία μειώθηκαν οι μισθοί
u Επαναφορά της σύνταξης των 360 ευρώ στους ανασφάλιστους υπερήλικες. u Άρση της προσωποκράτησης για χρέη προς τον ΟΑΕΕ. u Αύξηση του προβλεπόμενου ορίου των 20.000 ευρώ, που ισχύει σήμερα, για τη δυνατότητα λήψης σύνταξης στην περίπτωση των ελεύθερων επαγγελματιών που έχουν οφειλές προς το ταμείο. u Πιθανή βελτίωση της δυνατότητας που δίνεται στους ελεύθερους επαγγελματίες να επιλέξουν κατώτερη ασφαλιστική κλίμακα. u Σταδιακή κάλυψη των απωλειών των ασφαλιστικών ταμείων από το «κούρεμα» των ομολόγων. Την ίδια ώρα τα μεσοπρόθεσμα μέτρα που θα ληφθούν είναι: u Ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος, έτσι ώστε τα συνδικάτα των εργαζομένων, ως κοινωνικοί φορείς συλλογικής εκπροσώπησης των συμφερόντων τους, να έχουν μέσα από τις αναβαθμισμένες συλλογικές συμβά-
σεις εργασίας βασικό ρόλο στη διαμόρφωση, από κοινού με άλλες κοινωνικές - παραγωγικές δυνάμεις, των εργασιακών σχέσεων και συνολικά της εργατικής νομοθεσίας. u Θα προωθηθεί η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Στόχος είναι να επιτευχθεί ο μέγιστος αριθμός δέσμευσης - κάλυψης επιχειρήσεων και εργαζομένων σε εθνικό, κλαδικό και επιχειρησιακό επίπεδο, για τη διασφάλιση του επιθυμητού βαθμού ομοιογένειας των εργασιακών σχέσεων. u Σε άμεση σχέση με το παραπάνω, στόχος είναι και η διεύρυνση του περιεχομένου των συλλογικών συμβάσεων εργασίας στα θεσμικής και μισθολογικής φύσης ζητήματα και στις ρήτρες προσαρμογής στις ιδιαιτερότητες επαγγελμάτων, επιχειρήσεων ή γεωγραφικών περιοχών. Η νέα κυβέρνηση έχει σκοπό να θεσπίσει ένα πιο σύγχρονο νομικό πλαίσιο για την καταγγελία της σχέσης εργασίας, που θα βάζει ακόμα πιο αποτελεσματικούς φραγμούς στις απολύσεις. Επίσης δεσμεύεται ακόμη ότι θα προχωρήσει σε: u Κατάργηση της εργασιακής εφεδρείας και κάθε μορφής διαθεσιμότητα των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα, που οδηγούν σε απολύσεις και επανόρθωση της ζημίας που υπέστησαν αντισυνταγματικά και παράνομα οι θιγόμενοι (επάνοδος στην υπηρεσία τους, αποζημίωση κ.λπ.). u Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στο Δημόσιο για την κάλυψη άμεσων κοινωνικών αναγκών στους τομείς Υγείας, Παιδείας, πρόνοιας και κοινωνικής ασφάλισης και σε ενίσχυση με ειδικευμένο προσωπικό των δημόσιων ελεγκτικών μηχανισμών, με προτεραιότητα στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, τα σώματα δίωξης οικονομικών εγκλημάτων και πάταξης της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής κ.λπ. u Κατάργηση κάθε περιορισμού υπό τη μορφή αναλογίας αποχωρήσεων / προσλήψεων σε ό,τι αφορά τη δημόσια απασχόληση, τους τομείς κοινωνικής πολιτικής κ.λπ. u Ολοκλήρωση της πρόσληψης των επιτυχόντων σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ. u Απαλλαγή του δημόσιου τομέα από ελαστικές και επισφαλείς θέσεις εργασίας καθώς και από μη αιτιολογημένες από τη φύση τους συμβάσεις προσωρινού / εποχικού χαρακτήρα, που θα αντικατασταθούν με θέσεις πλήρους και σταθερής εργασίας. Η απασχόληση στο Δημόσιο θα στηρίζεται στην πλήρη και σταθερή σχέση εργασίας για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και παραγωγικότητας και αποτελεσματικότητας της αποστολής του.
34 Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Δεσμεύονται για τις... δεσμεύσεις Αποφασισμένη να τηρήσει κατά γράμμα τις προεκλογικές εξαγγελίες φέρεται η νέα κυβέρνηση Η αύξηση του κατώτατου μισθού σταδιακά στα 751 ευρώ είναι προ των πυλών… Το ζήτημα αυτό ήταν μια από τις πιο «ηχηρές» δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο αναμένεται να κάνει πράξη. Έτσι λοιπόν η κυβέρνηση οσονούπω αναμένεται να νομοθετήσει την κατάργηση με νόμο της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) 6/28-2-2012, με την οποία μειώθηκαν ο κατώτερος μισθός κατά 22% και 32% για τους νέους μέχρι 25 ετών, από 751 ευρώ μικτά μηνιαίως στα 586 και 511 ευρώ αντίστοιχα, καθώς και τα επιδόματα ανεργίας, ασθένειας και μητρότητας, που συνδέονται με αυτόν, και την επαναφορά τους στα προηγούμενα επίπεδα.
Α
ποφασισμένοι εμφανίζονται τις τελευταίες μέρες στο να το κάνουν τελικά πράξη τόσο ο νέος υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Πάνος Σκουρλέτης όσο και ο υπουργός αναπληρωτής Υγείας, υπεύθυνος για την κοινωνική ασφάλιση, Δημήτρης Στρατούλης, προαναγγέλλοντας την άμεση επαναφορά όλων των απωλειών σε εργασιακά και ασφαλιστικά κεκτημένα κατά τη διάρκεια εφαρμογής του μνημονίου.
Τα νομοσχέδια Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη έχουν συγκροτήσει και επεξεργαστεί τα νομοσχέδια για τα εξής ζητήματα: u Επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, μαζί με αυτό αποκατάσταση των ΣΣΕ και επαναφορά αρμοδιοτήτων του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας. u Επαναχορήγηση της 13ης σύνταξης για όσους παίρνουν μηνιαία σύνταξη λιγότερη από 700 ευρώ. Αυτό είναι το πρώτο βήμα και σταδιακά θα πάμε σε αποκατάσταση απωλειών των συντάξεων. u Κατάργηση των διαθεσιμοτήτων που οδηγούν σε απολύσεις στο Δημόσιο και αποκατάσταση όσων απολύθηκαν και δεν έχουν βγει σε σύνταξη εξ αυτού του λόγου. u Επαναφορά στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας της προστατευτικής από απολύσεις εργατικής νομοθεσίας. u Ανασύσταση και αναβάθμιση του έργου του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και Εργατικής Εστίας σε ενιαίο δημόσιο Οργανισμό. u Κατάργηση της δυνατότητας των κυβερνήσεων για πολιτική επιστράτευση των απεργών. u Επαναχορήγηση της μηνιαίας σύνταξης των 360 ευρώ του ΟΓΑ στους ανασφάλιστους υπερήλικες και ομογενείς. u Επίλυση επειγόντων ασφαλιστικών προβλημάτων των ελεύθερων επαγγελματιών και αντιμετώπιση προβλημάτων που έχουν τα άτομα με αναπηρία με τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ). Την ίδια ώρα δεσμεύτηκαν και για: u Επανεξέταση του μαθηματικού τύπου για τον υπολογισμό των εφάπαξ.
Πρώτη κίνηση η κατάργηση της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου με την οποία μειώθηκαν οι μισθοί
u Επαναφορά της σύνταξης των 360 ευρώ στους ανασφάλιστους υπερήλικες. u Άρση της προσωποκράτησης για χρέη προς τον ΟΑΕΕ. u Αύξηση του προβλεπόμενου ορίου των 20.000 ευρώ, που ισχύει σήμερα, για τη δυνατότητα λήψης σύνταξης στην περίπτωση των ελεύθερων επαγγελματιών που έχουν οφειλές προς το ταμείο. u Πιθανή βελτίωση της δυνατότητας που δίνεται στους ελεύθερους επαγγελματίες να επιλέξουν κατώτερη ασφαλιστική κλίμακα. u Σταδιακή κάλυψη των απωλειών των ασφαλιστικών ταμείων από το «κούρεμα» των ομολόγων. Την ίδια ώρα τα μεσοπρόθεσμα μέτρα που θα ληφθούν είναι: u Ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος, έτσι ώστε τα συνδικάτα των εργαζομένων, ως κοινωνικοί φορείς συλλογικής εκπροσώπησης των συμφερόντων τους, να έχουν μέσα από τις αναβαθμισμένες συλλογικές συμβά-
σεις εργασίας βασικό ρόλο στη διαμόρφωση, από κοινού με άλλες κοινωνικές - παραγωγικές δυνάμεις, των εργασιακών σχέσεων και συνολικά της εργατικής νομοθεσίας. u Θα προωθηθεί η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Στόχος είναι να επιτευχθεί ο μέγιστος αριθμός δέσμευσης - κάλυψης επιχειρήσεων και εργαζομένων σε εθνικό, κλαδικό και επιχειρησιακό επίπεδο, για τη διασφάλιση του επιθυμητού βαθμού ομοιογένειας των εργασιακών σχέσεων. u Σε άμεση σχέση με το παραπάνω, στόχος είναι και η διεύρυνση του περιεχομένου των συλλογικών συμβάσεων εργασίας στα θεσμικής και μισθολογικής φύσης ζητήματα και στις ρήτρες προσαρμογής στις ιδιαιτερότητες επαγγελμάτων, επιχειρήσεων ή γεωγραφικών περιοχών. Η νέα κυβέρνηση έχει σκοπό να θεσπίσει ένα πιο σύγχρονο νομικό πλαίσιο για την καταγγελία της σχέσης εργασίας, που θα βάζει ακόμα πιο αποτελεσματικούς φραγμούς στις απολύσεις. Επίσης δεσμεύεται ακόμη ότι θα προχωρήσει σε: u Κατάργηση της εργασιακής εφεδρείας και κάθε μορφής διαθεσιμότητα των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα, που οδηγούν σε απολύσεις και επανόρθωση της ζημίας που υπέστησαν αντισυνταγματικά και παράνομα οι θιγόμενοι (επάνοδος στην υπηρεσία τους, αποζημίωση κ.λπ.). u Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στο Δημόσιο για την κάλυψη άμεσων κοινωνικών αναγκών στους τομείς Υγείας, Παιδείας, πρόνοιας και κοινωνικής ασφάλισης και σε ενίσχυση με ειδικευμένο προσωπικό των δημόσιων ελεγκτικών μηχανισμών, με προτεραιότητα στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, τα σώματα δίωξης οικονομικών εγκλημάτων και πάταξης της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής κ.λπ. u Κατάργηση κάθε περιορισμού υπό τη μορφή αναλογίας αποχωρήσεων / προσλήψεων σε ό,τι αφορά τη δημόσια απασχόληση, τους τομείς κοινωνικής πολιτικής κ.λπ. u Ολοκλήρωση της πρόσληψης των επιτυχόντων σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ. u Απαλλαγή του δημόσιου τομέα από ελαστικές και επισφαλείς θέσεις εργασίας καθώς και από μη αιτιολογημένες από τη φύση τους συμβάσεις προσωρινού / εποχικού χαρακτήρα, που θα αντικατασταθούν με θέσεις πλήρους και σταθερής εργασίας. Η απασχόληση στο Δημόσιο θα στηρίζεται στην πλήρη και σταθερή σχέση εργασίας για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και παραγωγικότητας και αποτελεσματικότητας της αποστολής του.
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
35
Ευνοϊκές προϋποθέσεις για σύνταξη από τα 55 Σύνταξη από τα 55 με δέκα ευνοϊκές ασφαλιστικές ρυθμίσεις μπορούν να κατοχυρώσουν οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού, δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, αρκεί να «κόλλησαν» το πρώτο τους ένσημο μέχρι τις 31.12.1992. Παρά τις αλλαγές που έχουν γίνει στο ασφαλιστικό και στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, ένας μεγάλος αριθμός ασφαλισμένων του ΙΚΑ, του Δημοσίου καθώς και των ειδικών ταμείων (ΔΕΚΟ, τραπεζών, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ) μπορεί να κλειδώσει ευνοϊκότερες προϋποθέσεις εξό-
u Κατάργηση των διατάξεων που θεσπίστηκαν την τελευταία τετραετία για την περαιτέρω απελευθέρωση της εφαρμογής της εκ περιτροπής εργασίας, της μερικής απασχόλησης και της διαθεσιμότητας. u Άμεση θέσπιση νομοθετικών ασφαλιστικών δικλίδων ενάντια στη γενικευμένη, καταχρηστική και μονομερή χρήση των ελαστικών μορφών εργασίας και μέτρα προστασίας των ελαστικά απασχολούμενων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η καταχρηστική προσφυγή σε αυτές από επιχειρήσεις που επιβουλεύονται την πλήρη και σταθερή απασχόληση. u Αυστηρό έλεγχο της τήρησης των συλλογικών συμβάσεων και του ωραρίου εργασίας, ειδικά των εργαζομένων με ελαστικές μορφές
δου από τα 55 και με πλήρη σύνταξη, αποφεύγοντας την παγίδα της αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 62 για μειωμένη και στα 67 για πλήρη σύνταξη. Το μυστικό που τους κατοχυρώνει με σύνταξη από τα 55 είναι να έχουν συμπληρώνει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης ώς το 2012, είτε αυτοτελώς, δηλαδή όλα τα χρόνια σε ένα ταμείο, είτε με διαδοχική. Στη διαδοχική, όμως, έχει σημασία να έχουν τελευταίο ταμείο το ΙΚΑ ή το Δημόσιο ή άλλο φορέα μισθωτών, ώστε να επωφεληθούν από τα χαμηλά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Άμεση επαναφορά όλων των απωλειών σε εργασιακά και ασφαλιστικά κεκτημένα
Αν ο τελευταίος φορέας είναι ο ΟΑΕΕ, τότε αναγκαστικά θα συνταξιοδοτηθούν από τα 60 και μετά. Κι αν δεν έχουν τα 35 έτη ώς το 2012 στον ΟΑΕΕ (με ή χωρίς διαδοχική ασφάλιση), τότε η έξοδος στη σύνταξη θα έρθει μετά τα 62. Πάνω από 300.000 ασφαλισμένοι έχουν αυτή τη στιγμή είτε την ηλικία εξόδου, αλλά τους λείπουν ένσημα, είτε έχουν συμπληρώσει τον συντάξιμο χρόνο, αλλά περιμένουν να «πιάσουν» και την ηλικία για να αποχωρήσουν με σύνταξη.
εργασίας, και ουσιαστική καταπολέμηση του φαινομένου των πλασματικών συμβάσεων της μερικής απασχόλησης, οι οποίες υποκρύπτουν απλήρωτη και ανασφάλιστη 8ωρη εργασία και χρησιμοποιούνται καταχρηστικά για την καταπάτηση εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων. u Ρύθμιση του περιεχομένου των εργασιακών σχέσεων στο πλαίσιο του ομίλου επιχειρήσεων και των μορφών παραχώρησης και μετακίνησης εργαζομένων στο εσωτερικό τους, χωρίς καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων, που μέχρι σήμερα τις συνοδεύουν. u Άμεση ανασυγκρότηση, αναβάθμιση και αποτελεσματική ενεργοποίηση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και όλων των ελεγκτι-
κών μηχανισμών στο πεδίο ευθύνης του υπουργείου Εργασίας (ΣΕΠΕ, ΙΚΑ), με τις απαραίτητες συνέργειες (ΔΟΥ). u Θέσπιση αυτεπάγγελτης εισαγγελικής δίωξης και αυστηρών ποινικών και διοικητικών κυρώσεων για τους εργοδότες και τους υπεύθυνους των επιχειρήσεων, που χρησιμοποιούν παράνομη «μαύρη εργασία». u Λήψη ειδικής μέριμνας, για την επάνοδο σε επίσημο νόμιμο καθεστώς των μόνιμα εγκατεστημένων και «απονομιμοποιημένων» μεταναστών και των οικογενειών τους, οι οποίοι απώλεσαν τα χαρτιά τους, λόγω της κρίσης και κυρίως του ισχύοντος δύσκαμπτου και αντιεργατικού νομικού πλαισίου ανανέωσης των αδειών διαμονής.
36
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
τυράκια... Ξεμπλοκάρουν οι λογαριασμοί των φορολογουμένων με πολύ χαμηλό εισόδημα, οι οποίοι δεν μπορούσαν να κάνουν συναλλαγές μέσω τραπεζών λόγω μπλοκαρίσματος των τραπεζικών τους λογαριασμών. Κατάργηση της προσωποκράτησης για χρέη προς τον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), βελτίωση της δυνατότητας επιλογής κατώτερης ασφαλιστικής κατηγορίας και δυνατότητα συνταξιοδότησης με χρέη ακόμη και άνω των 20.000 ευρώ προς τα ταμεία, ετοιμάζει ο Στρατούλης. Σχέδιο για τη μείωση των τιμών της ενέργειας και ειδικότερα της βενζίνης, του ρεύματος και του φυσικού αερίου, επεξεργάζεται η κυβέρνηση. Αναμένεται μάλιστα τις προσεχείς εβδομάδες να υπάρξει μείωση των τιμών του φυσικού αερίου κατά 20% σε δύο δόσεις.
Αλλαγές στις συντάξεις Ο αναπληρωτής υπουργός Δ. Στρατούλης καταργεί τις μειώσεις Με ευνοϊκότερους όρους και υψηλότερες μηνιαίες αποδοχές θα συνταξιοδοτηθούν τελικά χιλιάδες ασφαλισμένοι, αφού η νέα ηγεσία της Κοινωνικής Ασφάλισης αναμένεται να προχωρήσει στην αναστολή της εφαρμογής του Ν. 3863/10 και του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων.
Ε
ντός των επόμενων εβδομάδων ο αρμόδιος υπουργός αναπληρωτής Δημήτρης Στρατούλης θα σταματήσει την εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, που οδηγεί σε μειώσεις και αλλαγή της μορφής του από διανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό, αλλά και την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης που προβλέπει ο νόμος Λοβέρδου - Κουτρουμάνη. Παράλληλα θα καταργηθεί η διάταξη της ρή-
τρας μηδενικού ελλείμματος για τις επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ, ώστε να μην υπάρξουν νέες μειώσεις. Μάλιστα προ των πυλών βρίσκονταν νέες μειώσεις ύψους 8% έως και 15% σε δυο στάδια από την 1η Μαρτίου, σύμφωνα με τον Στρατούλη. Υπενθυμίζεται ότι οι πρωτοβουλίες αυτές διατυπώθηκαν από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του ΣΥΡΙΖΑ και αναμένεται να ειπωθούν εκ νέου και στις προγραμματικές του δηλώσεις. Το κόστος των παρεμβάσεων, ύψους άνω των 850 εκατ. ευρώ, θα χρηματοδοτηθεί από την αναδιάρθρωση κονδυλίων του προϋπολογισμού αλλά και από τη δημιουργία «Ταμείου Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης», στο οποίο θα διοχετευθούν έσοδα από 24 διαφορετικές πηγές – μεταξύ άλλων από τη διαχείριση του φυσικού πλούτου της χώρας, τη γενική φορολογία, ποσοστό από τα πρόστιμα που επιβάλλονται από τις ανεξάρτητες αρχές κ.ά.
Υπό εξέταση είναι και η εισφορά στους προμηθευτές που συμμετέχουν σε δημόσιους διαγωνισμούς, καθώς και έσοδα από την αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας. Υπό τον γενικό γραμματέα Γιώργο Ρωμανιά, ο νομικός σύμβουλος του υπουργείου και οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν αναλάβει να εντοπίσουν και να καταγράψουν όλες τις διατάξεις που προβλέπουν μείωση συντάξεων, τόσο κύριων όσο και επικουρικών. Εντός του επόμενου διαστήματος αναμένεται η υπογραφή πιθανότατα εγκυκλίου που θα αναστέλλει προσωρινά – πληροφορίες κάνουν λόγο ακόμη και για ένα έτος – την εφαρμογή του Νόμου 3863 του 2010, σύμφωνα με τον οποίο από 1.1.2015 όσοι θεμελίωναν δικαίωμα και κατέθεταν αίτημα για συνταξιοδότηση θα έβλεπαν τη σύνταξή τους μειωμένη, με βάση τον νέο τρόπο υπολογισμού. Η αντίστοιχη εγκύκλιος, που προβλέπει την έναρξη εφαρμογής του νόμου, τέθηκε ήδη στο αρχείο.
Μεταβολές στο φορολογικό σύστημα Νέο ειδικό φόρο σε ακίνητα και μεγάλες καταθέσεις για τα φυσικά πρόσωπα, με ενιαία κλίμακα για όλα τα εισοδήματα, ανεξαρτήτως πηγής, σχεδιάζει η κυβέρνηση. Ταυτόχρονα μελετά την τροποποίηση του υφιστάμενου φορολογικού συστήματος στη φορολόγηση της μεγάλης περιουσίας (ΦΜΠ) άνω των 300.000 ευρώ με μία δεύτερη προοδευτική κλίμακα, η οποία θα αφορά μεγάλες καταθέσεις, ακίνητα, έργα τέχνης
και επενδυτικά προϊόντα. Με αυτόν τον τρόπο και πέραν της ενίσχυσης των εσόδων, η κυβέρνηση προσδοκά να απαντήσει στις επικρίσεις των εταίρων, κυρίως των Γερμανών, ότι δεν έχουν φορολογηθεί οι πλούσιοι στην Ελλάδα. Το σχέδιο προβλέπει την αύξηση του αφορολογήτου ορίου για τις οικογένειες με δύο παιδιά σε 16.000 ευρώ και σε 19.000 ευρώ για τις οικογένειες με τρία παιδιά. Σύμφωνα με πληροφορίες, το αφορο-
λόγητο όριο θα διαμορφωθεί στα επίπεδα των 12.000 ευρώ με αύξηση του αφορολόγητου ορίου για κάθε παιδί. Βέβαια, η τελική κλίμακα θα αποφασιστεί από την κυβέρνηση, η οποία θέλει να διαθέτει περισσότερα κλιμάκια προκειμένου να αποκατασταθεί η προοδευτικότητα της φορολογίας. Τέλος, σχεδιάζεται η θέσπιση φόρου επιδεκτικής κατανάλωσης, που θα αφορά σκάφη αναψυχής, πισίνες κ.λπ.
Σε αρνητικό από σταθερό υποβαθμίζει το outlook της ΔΕΗ ο οίκος Standard and Poor’s, βάζοντας Β στην εταιρεία, λίγες μέρες μετά τις ανακοινώσεις Λαφαζάνη για την ακύρωση της πώλησής της.
...και φάκες Η ρύθμιση των 100 δόσεων θα διατηρηθεί για όλους τους φορολογούμενους με μεσαίο και υψηλό εισόδημα, αλλά με βελτιωτικές παρεμβάσεις, τη μείωση δηλαδή της ελάχιστης δόσης ακόμη και κάτω από τα 50 ευρώ που είναι σήμερα, προκειμένου να μπορέσουν να κάνουν χρήση της και φορολογούμενοι με πενιχρό εισόδημα. Από τους καταθέτες του εξωτερικού αναμένεται να ξεκινήσει το φοροκυνηγητό. Ύστερα από εντολή της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών, το ΣΔΟΕ και η ΓΓΔΕ θα προχωρήσουν σε ελέγχους κατά προτεραιότητα σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που μεταφέρουν στο εξωτερικό μεγάλα ποσά καταθέσεων. Άμεσα θα επιστρέψουν από το ΤΑΙΠΕΔ στον έλεγχο του Δημοσίου οι μετοχές που κατέχει στα ΕΛΠΕ, υποστηρίζει ο Λαφαζάνης, επισημαίνοντας ότι στόχος της κυβέρνησης είναι τα ΕΛΠΕ να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο για την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια της χώρας. Υπάρχουν σενάρια που θέλουν να γίνεται έκτακτο Eurogroup στις 11.2 για το ελληνικό χρέος μία ημέρα πριν από τη σύνοδο κορυφής, προκειμένου οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης να καταλήξουν σε μια κοινή θέση όσον αφορά το αίτημα της Ελλάδας να υπάρξει μια ελάφρυνση του χρέους της.
Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
37
Αφιέρωμα: Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και της Ευρώπης
Η πτώση της χούντας, η κυπριακή τραγωδία και ο νέος Καραμανλής Στις 20 Ιουλίου 1974, περίπου σαράντα χιλιάδες Τούρκοι στρατιώτες, υπό την υποστήριξη της τουρκικής αεροπορίας και του ναυτικού, εισέβαλαν παράνομα και κατά παράβαση του καταστατικού χάρτη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις βόρειες ακτές της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η
εθνική αυτή τραγωδία έμελλε να έχει ως άμεση συνέπεια την κατάρρευση του τυραννικού καθεστώτος της δικτατορίας στην Ελλάδα. Η κατάρρευση της δικτατορίας σήμανε και το τέλος της εμφυλιοπολεμικής περιόδου, μιας θλιβερής μακρόχρονης ιταμής διακυβέρνησης της Δεξιάς, που βασίστηκε στην ακραία έως χυδαία εθνικοφροσύνη και στον στρατό, αμαυρώνοντας το κύρος του και κυρίως υπονομεύοντας αθεράπευτα τη σχέση του με τον λαό. Οι εθνικιστικές, γελοίες κατά βάση, δεξιές κυβερνήσεις που πουλούσαν την εθνικοφροσύνη με το κιλό – όπως αποδείχθηκε κατά τραγικό τρόπο για τον τόπο μας, την πατρίδα και την εθνότητά μας – είχαν ανέτοιμο τον στρατό για ένα παρόμοιο ενδεχόμενο… Τα εγκληματικά καθάρματα της δικτατορίας είχαν διαλυμένο το στράτευμα, ανίκανο να υπερασπιστεί στο ελάχιστο τη χώρα και την εθνική της κυριαρχία, έτσι που η Ελλάδα να παραμείνει αμέτοχος και αδύναμος παρατηρητής της τουρκικής επέλασης… Κάτω από αυτές τις εθνικά ταπεινωτικές συνθήκες και έχοντας χάσει τον έλεγχο της κατάστασης, οι αρχηγοί του στρατού στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 23 Ιουλίου του 1974 αποφάσισαν, με εξαίρεση τον ιταμό Δημήτρη Ιωαννίδη (ο οποίος ωστόσο δεν πρόβαλε αντίσταση) να παραδώσουν τη διακυβέρνηση της χώρας στους πολιτικούς. Αμέσως μετά ακολούθησε νέα σύσκεψη, όπου μετείχαν πρώην πρωθυπουργοί. Τότε, αποφασίστηκε να αναλάβει την πρωθυπουργία ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, που ήταν και ο τελευταίος πρωθυπουργός πριν από το πραξικόπημα. Η τελική αυτή απόφαση άλλαξε κατόπιν εντόνου παρεμβάσεως του Αβέρωφ, που ήταν στέλεχος της ΕΡΕ και άνθρωπος του Καραμανλή. Ο Αβέρωφ έπεισε τους στρατιωτικούς να προσκαλέσουν τελικά τον αυτοεξόριστο Κ. Καραμανλή από το Παρίσι για να γίνει ο πρώτος πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης.
Ο Κ. Καραμανλής, ενώπιον του Γκιζίκη και χοροστατούντος του αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σεραφείμ, ορκίζεται πρωθυπουργός
Η επιστροφή του Καραμανλή Η επιστροφή του Καραμανλή στην Ελλάδα έγινε μέσα σε μια πραγματικά συγκλονιστική ατμόσφαιρα υποδοχής. Στον αντίποδα όλων των πανηγυρισμών, η χώρα βρισκόταν σε άθλια κατάσταση κι ο Καραμανλής μπροστά σε ένα σωρό δυσεπίλυτα προβλήματα, που απαιτούσαν άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις και λεπτούς χειρισμούς λόγω των ειδικών περιστάσεων… Η μετάβαση από το δικτατορικό καθεστώς στη δημοκρατία δεν ήταν στρωμένη με ρόδα. Ο Καραμανλής αμέσως ανέλαβε δράση συγκροτώντας μια κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, στην οποία συμμετείχαν στελέχη της Δεξιάς και του Κέντρου. Όλα τα πρόσωπα ήταν προσεκτικά διαλεγμένα, ώστε να πληρούν τις προϋποθέσεις εκείνες που απαιτούσαν τα καθήκοντα που θα αναλάμβαναν. Εκ των πραγμάτων, το μείζον πρόβλημα το οποίο η νέα κυβέρνηση καλείτο να αντιμετωπίσει ήταν η τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Άμεσα και δίχως δεύτερη σκέψη εγκαταλείφθηκε κάθε ιδέα στρατιωτικής σύγκρουσης με την Τουρκία. Ήταν περισσότερο από εμφανές ότι ο ελληνικός στρατός δεν ήταν σε θέση για κανέναν λόγο να αναλάβει ένα παρόμοιο εγχείρημα. Ο μόνος δρόμος της Ελλάδας ήταν να αποδεχτεί τη δυσμενέστατη για αυτήν θέση και να κάνει ό,τι μπορεί στο διπλωματικό πεδίο, στο οποίο δεν υπήρχαν και πολλά περιθώρια. Η διπλωματία για να ασκηθεί χρειάζεται και κάποια μέσα πίεσης, μέσα που η Ελλάδα δεν διέθετε. Οι ελληνοτουρκικές συνομιλίες δεν απέφεραν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, αντίθετα ο τουρκικός στρατός προχώρησε ανενόχλητος σε νέες επιχειρήσεις καταλαμβάνοντας τελικά το
40% του νησιού. Τότε, ως ένδειξη έντονης διαμαρτυρίας, η κυβέρνηση Καραμανλή αποχώρησε από το ΝΑΤΟ! Ο μύθος του ΝΑΤΟ κατέπεσε τότε και στη ζωή τής κάθε μετέπειτα ελληνικής κυβέρνησης μπήκε το Κυπριακό ως βασικό και πρώτο πρόβλημα προς επίλυση, της εξωτερικής της πολιτικής.
Το πολιτειακό και άλλα προβλήματα Παρότι αυτό ήταν το μείζον πρόβλημα της κυβέρνησης Καραμανλή, υπήρχε και πληθώρα άλλων με ιδιαίτερο βαθμό δυσκολίας. Λεπτό και ιδιαίτερα δύσκολο πολιτειακό θέμα ήταν η λεγόμενη συνταγματική αποκατάσταση. Δυο ήταν τα βασικότερα θέματα που έπρεπε να επιλυθούν. Πρώτα απ’ όλα, έπρεπε να πραγματωθεί ομαλά αλλά και σωστά η μετάβαση από το δικτατορικό καθεστώς στο κοινοβουλευτικό, πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο, αν συνυπολογίσει κανείς ότι τα στελέχη της δικτατορίας ήλεγχαν όλον τον κρατικό μηχανισμό. Κατά δεύτερο λόγο, έπρεπε να δοθεί μια λύση στην πολιτειακή εκκρεμότητα της χώρας. Ο Καραμανλής είχε να αντιμετωπίσει μια δύσκολη πραγματικότητα. Τότε αποφάσισε να μην έρθει η κυβέρνησή του σε ευθεία σύγκρουση με τη δικτατορία. Ως αποτέλεσμα αυτής της απόφασης, ο στρατηγός Γκιζίκης έμεινε στη θέση του ως αρχηγός του κράτους, θέση που κατείχε μετά την ανατροπή του Γεωργίου Παπαδοπούλου το 1973. Η στάση αυτή του Καραμανλή δεν πέρασε δίχως έντονες διαμαρτυρίες. Ωστόσο, είναι αρκετοί εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο στρατός δεν ήταν έτοιμος να παραδώσει την εξουσία σε μια συνταγματική κυβέρνηση και ότι ακόμα έως και το 1975 πραγματοποιήθηκε απόπειρα στρα-
τιωτικού κινήματος, η οποία αντιμετωπίστηκε επιτυχώς από την κυβέρνηση. Έκτοτε, όταν η κυβέρνηση ισχυροποίησε τη θέση της, άρχισε συστηματικά να «εκτοπίζει» από την πρωτεύουσα τις πιστές στη δικτατορία ομάδες-θύλακες του δικτατορικού καθεστώτος και να ξηλώνει αξιωματικούς που ήταν υπό την επιρροή του Ιωαννίδη. Ταυτόχρονα με αυτές τις κινήσεις στο στράτευμα, ο Καραμανλής επανάφερε σε ισχύ το Σύνταγμα του 1952 χωρίς τις θεμελιώδεις διατάξεις του, οι οποίες θα παρέμεναν εν αναμονή έως ότου διενεργηθεί στη χώρα δημοψήφισμα σχετικά με τη μορφή του πολιτεύματος. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση – όχι δίχως αντιδράσεις –παραχώρησε γενική αμνηστία προκειμένου να σωθούν διάφορα χουντικά καθάρματα. Φυσικά απελευθερώθηκαν όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι και νομιμοποιήθηκε το ΚΚΕ. Όσοι είχαν χάσει τις θέσεις τους στη διάρκεια της επταετίας, είχαν πλέον το δικαίωμα να επανέλθουν σε αυτές. Κάθε μέρα που η κυβέρνηση ένιωθε να πατά πιο καλά και σίγουρα στα πόδια της, προχωρούσε και ένα βήμα παραπέρα. Έτσι, με την ισχυροποίηση του ελέγχου της στις κρατικές δομές, έσπευσε να διασαφηνίσει ότι από τη γενική αμνηστία εξαιρούνταν οι πρωταίτιοι του πραξικοπήματος, οι οποίοι τελικά δεν γλίτωσαν το σκαμνί και τις βαριές καταδίκες. Τρεις εξ αυτών καταδικάστηκαν στην εσχάτη των ποινών, σε θάνατο δηλαδή, για να μετατραπούν λίγο αργότερα οι ποινές τους σε ισόβια δεσμά. Οι δίκες συνεχίστηκαν διευρύνοντας το «πάνελ» των κατηγορουμένων και στους διαφόρους συνεργάτες της δικτατορίας που ενέχονταν σε βασανισμούς πολιτών ή συμμετείχαν στα γεγονότα του Πολυτεχνείου.
art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
ΗρακλΗς ΛογοθΕτης
BασΙλης ΓιακουμΑρος, ΑλΕξανδρος ΝταβρΗς, ΚερασΙα ΣαμαρΑ
Ο Ντοστογιέφσκι εξηγεί το σήμερα! Η σκηνοθέτις και πρωταγωνίστρια Κερασία Σαμαρά και ο μεταφραστής Ηρακλής Λογοθέτης μιλάνε στο «Ποντίκι Art» για την «Αδύναμη Kαρδιά», του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα Δύο καρδιακοί φίλοι, μία γυναίκα και ένας απροσδόκητα γενναιόδωρος εργοδότης, αποτελούν τον καμβά του λογοτεχνικού αριστουργήματος του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι «Αδύναμη Καρδιά», που μεταφέρεται για πρώτη φορά στη σκηνή, σε σκηνοθεσία και θεατρική απόδοση της Κερασίας Σαμαρά. «Τι σας κέντρισε το ενδιαφέρον να ασχοληθείτε με την “Αδύναμη Καρδιά” του Ντοστογιέφσκι;» ρώτησα την Κερασία Σαμαρά. «Όταν διάβασα το διήγημα, κατάλαβα ότι ακολουθεί βήμα προς βήμα την πορεία ενός ύπουλα κλονισμένου ψυχισμού περιγράφοντας με ανατριχιαστική ακρίβεια τα συμπτώματα μιας βαριάς αγχώδους διαταραχής. Ακόμη κι έτσι, μου φάνηκε αξιοθαύμαστη η απύθμενη επιστημονική γνώση της ανθρώπινης ψυχής, τόσα χρόνια πριν από την ψυχανάλυση. Έμεινα όμως κατόπιν έκθαμβη, όταν άρχισε να ξετυλίγεται μπροστά μου σιγά - σιγά η οικουμενικότητα αυτής της ξεχωριστής περίπτωσης: Ο Βάσια καταδιώκει ανελέητα τον μόνο του εχθρό, τον εαυτό του. Δεν έχει σκοτεινές επιθυμίες, δεν έχει αμαρτίες, δεν πληρώνει για κολασμένα παραπτώματα, είναι αγνός ως ο αμνός του Θεού και γι’ αυτό ακριβώς σφαγιάζεται. Δεν υπάρχει τέλος στο μαρτύριο της ανθρωπότητας, δεν υπάρχει δικαιοσύνη, δεν υπήρξε ποτέ λύτρωση. Ο Ντοστογιέφσκι συμπάσχει με την απέραντη μοναξιά του σύμπαντος και σίγουρα, όπως πάντα, βασανίζεται από τις ενοχές του εξ αιτίας της δυσπιστίας του απέναντι στη θεία πνοή». «Πόσο οικείος και επίκαιρος είναι ο λόγος του Ντοστογιέφσκι»; Ο θεατρολόγος Ηρακλής Λογοθέτης, που μετέφρασε το διήγημα, μας εξηγεί… «Ο Ντοστογιέφκσι είναι επίκαιρος σε κάθε εποχή. Σήμερα ιδιαίτερα ο λόγος του αντηχεί περισσότερο δρα-
στικός καθώς ο Ρώσος συγγραφέας μεταγράφει κάθε προσωπικό μήνυμα στην οικουμενική του προοπτική και καθιστά τους ήρωές του καθολικά οικείους, αποδεκτούς και αναγνωρίσιμους ηθικά και συνειδησιακά σε κάθε πολιτισμό». Η υπόθεση. Τριάντα έξι ώρες αποδεικνύονται αρκετές για να αλλάξουν τα πάντα και για πάντα στη ζωή των ηρώων. Η ιστορία της παράστασης μας ταξιδεύει στην Αγία Πετρούπολη της τσαρικής Ρωσίας, στο τέλος του 19ου αιώνα. Δυο νεαροί συνάδελφοι, δημόσιοι υπάλληλοι, ο Αρκάντι και ο Βάσια, μοιράζονται για χρόνια το ίδιο φτωχικό δωμάτιο. Η ζωή του Βάσια αλλάζει ξαφνικά καθώς από τη μια ο προϊστάμενός του, Ζούλιαν Μαστάκοβιτς, τον ευνοεί, ενώ από την άλλη η σύντροφός του, Λίζα, δέχεται με χαρά να γίνει γυναίκα του. Ο Βάσια αδυνατεί να διαχειριστεί την ξαφνική εύνοια της τύχης και κλονίζεται ψυχικά. Νιώθει αγνώμων απέναντι στον προϊστάμενό του και ο νους του ξεστρατίζει. Ο αδερφικός του φίλος, ο Αρκάντι, ανήμπορος να τον βοηθήσει, παρακολουθεί έντρομος τον Βάσια να οδηγείται στην παράνοια μέσα σε μόλις τριάντα έξι βασανιστικές ώρες. «Τα ψυχολογικά αδιέξοδα πόσο επιδεινώνονται από τη δύσκολη οικονομική κατάσταση;» ρωτάμε τη σκηνοθέτιδα. «Τα όποια ψυχολογικά αδιέξοδα επιδεινώνονται από οποιαδήποτε δύσκολη κατάσταση, πολύ δε περισσότερο από την οικονομικά δύσκολη κατάσταση, αφού απ’ αυτήν εξαρτάται η καθημερινή ζωή μας, η ποιότητά της, η σχέση μας συχνά με τους δικούς μας και η δυνατότητά μας να τους παράσχουμε εκείνα που νομίζουμε πως θα τους έκαναν ευτυχισμένους» μας απαντά. Και διευκρινίζει: «Εξαρτάται τελικά η εικόνα που θα έχουν οι άλλοι για μας, αλλά κυρίως η εικόνα που θα έχουμε εμείς οι ίδιοι για τη χρησιμότητα και την ικανότητά μας. Σχετίζεται λοιπόν άμεσα με την αυτοεκτίμηση, που εί-
Μηνάς Βιντιάδης
INFO
«Αδύναμη Καρδιά», του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, με ποιήματα του Αλεξάντρ Πούσκιν. Μετάφραση - στιχουργική απόδοση: Ηρακλής Δ. Λογοθέτης. Σκηνοθεσία - θεατρική απόδοση: Κερασία Σαμαρά. Σκηνικά - κοστούμια: Κώστας Βελινόπουλος. Μουσική σύνθεση: Τάκης Μπαρμπέρης. Επιμέλεια κίνησης: Χριστίνα Βασιλοπούλου. Φωτισμοί: Γιώργος Μπούχρας. Παίζουν: Αλέξανδρος Νταβρής, Bασίλης Γιακουμάρος, Κέλλυ Ανυφαντή, Ζωή Αρβανιτάκη. Αφήγηση - τραγούδι: Κερασία Σαμαρά. Μαγνητοσκοπημένα, ο Γρηγόρης Βαλτινός. Ημέρες παραστάσεων: Από 19 Ιανουαρίου κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στις 9.00 μ.μ.
ναι ο βασικός τομέας ο οποίος, όταν βάλλεται, οδηγεί σε ενοχικά σύνδρομα και διαταραχές του ψυχισμού». Από την πλευρά του, ο μεταφραστής συμπληρώνει: «Το εμφαντικότερο σημείο στην “Αδύναμη καρδιά” είναι ο σπαρακτικός της χτύπος, το απροσάρμοστο του ήρωα απέναντι στη ρυθμολογία της τρέχουσας πραγματικότητας που τον πολιορκεί ασφυκτικά και τον εξουθενώνει. Αυτός ο ρομαντικός ήρωας και ο πιστός του σύντροφος, που εκπροσωπεί και το ρεαλιστικότερο είδωλό του, σχηματίζουν ένα ψυχικά αχώριστο δίδυμο που θραύεται μόνο από την αρρώστια, μια αρρώστια που αποσύρει από τον κόσμο το ένα από τα δύο σκέλη του». Στην παράσταση ερμηνεύονται ζωντανά μελοποιημένα ποιήματα του Πούσκιν, τον οποίο ο Ντοστογιέφσκι λάτρευε. Η ψυχική κατάσταση των ηρώων φωτίζεται σε κάθε σκηνή από τη μουσική του συνθέτη και κιθαρίστα Τάκη Μπαρμπέρη, ο οποίος παίζει ζωντανά στην παράσταση. «Υπάρχουν ομοιότητες εκείνης της εποχής με το σήμερα;» Η σκηνοθέτιδα και πρωταγωνίστρια είναι απόλυτη: «Φυσικά. Άλλωστε, για τις βασανισμένες ψυχές οι εποχές λίγη σημασία έχουν, αφού πάντοτε επινοούν λόγους και τρόπους για να πάσχουν και να αυτοτιμωρούνται. Εδώ ο Βάσια δεν αντέχει την εύνοια του Ευεργέτη - Εργοδότη, νιώθει ανεπαρκής, ανάξιος για να τον αγαπά η όμορφη Λίζα, νιώθει ανάξιος της αγάπης του συγκατοίκου του Αρκάντι και καταφεύγει στην παράνοια για να προστατευτεί απ’ το αβάσταχτο αίσθημα πως φαίνεται αχάριστος απέναντι σε όσους τον αγαπούν. Συνθλίβεται κάτω από το βάρος της ευθύνης απέναντι σ’ ένα πρόσωπο ισχυρό, έναν παντοδύναμο εργοδότη, έναν άλλο Μεγάλο Αδερφό, τον Εργοδότη, που, πετώντας ψίχουλα ευεργεσίας, δρέπει τυφλή αφοσίωση από τον φτωχό υπάλληλο».
40 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«50 χρόνια Χρήστος Νικολόπουλος» Ένα μεγάλο αφιέρωμα διοργανώνεται για έναν από τους μεγαλύτερους σύγχρονους Έλληνες λαϊκούς δημιουργούς, τον συνθέτη των μεγάλων επιτυχιών και βιρτουόζο στο μπουζούκι Χρήστο Νικολόπουλο. Στο πλευρό του θα βρίσκονται ο Γιώργος Νταλάρας, η Χάρις Αλεξίου, η Ελένη Βιτάλη, ο Γιάννης Κότσιρας και η Γιώτα Νέγκα, ερμηνεύοντας στις δύο μοναδικές συναυλίες τις κορυφαίες στιγμές της σπουδαίας διαδρομής του, που μετρά 50 χρόνια αδιάλειπτης και επιτυχημένης παρουσίας στο ελληνικό τραγούδι. Ένας πηγαίος δημιουργός που λειτούργησε και εξακολουθεί να λειτουργεί σαν ήρεμη δύναμη στον χώρο του, προικίζοντας την τραγουδοποιία και την καθημερινότητά μας με μοναδικές και διαχρονικές καταθέσεις. Τέλος, σε μία απρόσμενη συμμετοχή - έκπληξη, η μπάντα του Πολεμικού Ναυτικού. Διευθύνει ο αρχιμουσικός Γιώργος Τσιλιμπάρης. Σκηνοθετεί ο Φωκάς Ευαγγελινός.
Info
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη), 9 & 10 Φεβρουαρίου, 20.30, 15 - 75 ευρώ, 210-728233
ατζέντα
ΠΕΜΠΤΗ 5.2 - ΤΕΤΑΡΤΗ 11.2 Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)
«Ανακαλυπτοντας τη Βιβιαν ΜαΪερ»
ΠΕΜΠΤΗ 5.2 ΠΡΟΒΟΛΗ. Δέκα πολυβραβευμένα ντοκιμαντέρ που επιχειρούν να καταγράψουν τη φύση του ταλέντου και της καλλιτεχνικής έκφρασης, προβάλλονται στο εβδομαδιαίο αφιέρωμα «Art and Docs: Επίμονα ταλέντα». Σήμερα: «Ανακαλύπτοντας τη Βίβιαν Μάιερ» (2014, Τζόζεφ Μαλούφ & Τσάρλι Σίσκελ). Info: Ταινιοθήκη της Ελλάδας (Ιερά Οδός 48, Γκάζι), 20.30, 5 ευρώ/προβολή, 210-3609695.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6.2 ΡΟΚ ΟΠΕΡΑ. Η Άννα Βίσση πρωταγωνιστεί στη νέα ροκ όπερα του Νίκου Καρβέλα «Οι Καμπάνες του Edelweis», σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα. Το έργο πραγματεύεται μια μοιραία ιστορία πάθους και απαγορευμένου έρωτα. Τον υπόλοιπο θίασο συμπληρώνουν οι Αιμιλιανός Σταματάκης, Θανάσης Αλευράς, Γιάννης Σαμσιάρης, Τάνια Τρύπη κ.ά. Info: Pantheon Theater (Πειραιώς 166, Γκάζι), 20.00, 15-45 ευρώ, 210-3471111. ΕΚΘΕΣΗ. Ένα σύνολο έργων του Δημήτρη Μυταρά που αντανακλούν όλες τις σημαντικές περιόδους της καλλιτεχνικής του πορείας, από τα εφηβικά του χρόνια έως σήμερα, παρουσιάζεται στη νέα έκθεση «Ο Δημήτρης Μυταράς και οι συνεργάτες του στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών». Info: Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, Γκάζι), 2-5 ευρώ, 210-3453111. ΣΑΒΒΑΤΟ 7.2 ΟΠΕΡΑ. Η Καμεράτα διοργανώνει ένα μουσικό αφιέρωμα στο προκλασικό λυρικό έργο του Τζον Μπλόου «Αφροδίτη και Άδωνις», που συνδυάζεται… με μαθήματα μπαρόκ σουίτας. Δύο ώρες πριν από την έναρξη της παράστασης διοργανώνεται δωρεάν μάθημα μπαρόκ χορού, όπου οι θεατές μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή. Info: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη), 21.00, 7-30 ευρώ, 210-7282333.
«Πεντε Σιωπες»
ΚΥΡΙΑΚΗ 8.2 ΘΕΑΤΡΟ. Οι «Πέντε Σιωπές» είναι το βραβευμένο έργο της Βρετανής συγγραφέως και ηθοποιού Σίλα Στίβενσον που πραγματεύεται την ενδοοικογενειακή σεξουαλική βία. Ένα τολμηρό και σκληρό θέμα που μπορεί να κρύβεται πίσω από την πόρτα του καθενός. Info: Θέατρο Κάτω Από τη Γέφυρα (Πλατεία ΗΣΑΠ, Νέο Φάληρο),
21.15, 15 ευρώ, 210-4816200. ΔΕΥΤΕΡΑ 9.2 ΑΦΙΕΡΩΜΑ. Η Μυρτώ Αλικάκη «ζωντανεύει» τον πόνο, την αγωνία, τις κραυγές της Κατερίνας Γώγου, μέσα από τα αυτοβιογραφικά αποσπάσματά της στη μουσικοθεατρική παράσταση «Στο μυαλό είναι ο Στόχος». Info: Σταυρός του Νότου Club (Φραντζή & Θαρύπου 35, Νέος Κόσμος), 21.00, 10 ευρώ με μπύρα/κρασί, 210-9226975. ΤΡΙΤΗ 10.2 ΘΕΑΤΡΟ. Το αριστούργημα του Τενεσί Ουίλιαμς «Ο Γυάλινος Κόσμος» ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη, με τους Δημήτρη Καταλειφό, Θέμιδα Μπαζάκα, Κωνσταντίνο Γώγουλο και Στέλλα Βογιατζάκη. Με φόντο την ταραγμένη περίοδο πριν από το ξέσπασμα του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, το έργο σκιαγραφεί τη διαχρονική ανάγκη των ανθρώπων να καταφεύγουν σ’ έναν «γυάλινο, εύθραυστο κόσμο» προκειμένου να αντέξουν τη σκληρή πραγματικότητα. Info: Θέατρο Εμπορικόν (Σαρρή 11, Ψυρρή), 17 ευρώ, 210-3211750. ΤΕΤΑΡΤΗ 11.2 ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. Το «Νεκρό Σπίτι» του Γιάννη Ρίτσου μεταφέρει στη σκηνή τη φανταστική κι αυθεντική ιστορία μιας πανάρχαιας ελληνικής οικογένειας. Στη χειμαρρώδη εξομολόγηση - αφήγηση ζωής μιας γυναίκας συνυπάρχουν στοιχεία της μυθολογίας, της ταραγμένης Ιστορίας της Ελλάδας, με τρομακτικές μνήμες και παρηγορητικές ελπίδες. Σκηνοθετεί ο Βασίλης Βασιλάκης. Παίζουν: Βασίλης Βασιλάκης, Μαρία Γεωργοπούλου, Μελίνα Ζαχαροπούλου, Ειρήνη Καράογλου, Βάσια Πασπάλη. Infο: Bios (Πειραιώς 84, Γκάζι), 21.00, 10 ευρώ, 210-3425335.
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
41
www.topontiki.gr
Οι ταινίες της εβδομάδας
Μια ματιά στην «άλλη» Τουρκία... Σέλμα
Η «Χειμερία Νάρκη» του σπουδαιότερου σύγχρονου Τούρκου σκηνοθέτη, του Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν, αποτελεί παραβολή για τη «χειμερία νάρκη» στην οποία βρίσκονται οι διανοούμενοι της γείτονος. Χειμερία Νάρκη
Σκηνοθεσία: Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν Παίζουν: Χαλούκ Μπιλγκινέρ, Μελίσα Σόζεν, Ντεμέτ Ακμπάγκ,Άιμπεργκ Πεκτσάν, Σερχάτ Κιλίτς κ.ά. Ο Τούρκος σκηνοθέτης Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες με οικογενειακό δράμα εμπνευσμένο από ιστορίες του Τσέχοφ αλλά και έργα των Τολστόι, Ντοστογιέφκσι και Βολταίρου. Με φόντο την Καππαδοκία, η ιστορία αφορά τον Αϊντίν, έναν πρώην ηθοποιό και ιδιοκτήτη μικρού ξενοδοχείου, που περνά τον χειμώνα με τη σύζυγο και την αδερφή του, η οποία μόλις έχει πάρει διαζύγιο. Η συνύπαρξή τους θα φέρει στην επιφάνεια απωθημένα του παρελθόντος, οξύνοντας τις μεταξύ τους έριδες.
Χωρίς Μέτρο
Σκηνοθεσία: Νταμιέν Σαζέλ Παίζουν: Μάιλς Τέλερ, Μελίσα Μπενουά, Τζ.Κ. Σίμονς, Πολ Ράιζερ, Όστιν Στόουελ κ.ά. Το αναπάντεχο φαβορί της χρονιάς από τον 19χρονο σκηνοθέτη Νταμιέν Σαζέλ ξεδιπλώνει μια κινηματογραφική κόντρα μαθητή και δασκάλου, καθώς ένας νεαρός ταλαντούχος ντράμερ εισάγεται σε ένα διάσημο ωδείο και συγκρούεται μετωπικά με τον τελειομανή και απαιτητικό καθηγητή του. Η ταινία είναι υποψήφια για Όσκαρ σε
«Χειμερια Ναρκη» πέντε κατηγορίες: Καλύτερης Ταινίας, Β’Ανδρικού Ρόλου, Διασκευασμένου Σεναρίου, Μοντάζ και Μιξάζ.
To Πεπρωμένο της Τζούπιτερ
Σκηνοθεσία:Άντι και Λάνα Γουατσόφσκι Παίζουν: Μίλα Κούνις, Τσάνινγκ Τεϊτούμ, Σον Μπιν, Έντι Ρεντμέιν, Ντάγκλας Μπουθ κ.ά. Το σκηνοθετικό δίδυμο του «Matrix» επιστρέφει με μια νέα ταινία που διαθέτει ένα φανταστικό σύμπαν με διαστημικά οπτικά εφέ. Πρωταγωνίστρια είναι η Τζούπιτερ, μια κοπέλα που έχει γεννηθεί για να αναγεννήσει την παρηκμασμένη ανθρωπότητα. Ο στρατιώτης Κέιν θα σταλεί για να την προστατέψει από μια σχεδιαζόμενη δολοφονία και μαζί θα πολεμήσουν ενάντια στην κυριαρχία της Βασίλισσας του Σύμπαντος.
Σκηνοθεσία:Άβα Ντιβερνέ Παίζουν: Τέσα Τόμσον, Ντέιβιντ Ογιέλοου, Τζιοβάνι Ρίμπιτζι, Τιμ Ροθ, Κούμπα Γκούντινγκ Τζούνιορ κ.ά. Η ιστορική ταινία της Άβα Ντιβερνέ, σε παραγωγή Όπρας Γουίνφρι, ρίχνει φως στους σύγχρονους αγώνες για τα πολιτικά δικαιώματα που άλλαξαν την Αμερική. Η ιστορία αφορά την ταραγμένη περίοδο της δεκαετίας του ’60, όταν ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ διοργάνωσε πορεία διαμαρτυρίας από την πόλη Σέλμα ώς την Αλαμπάμα προκειμένου να αναγνωριστεί το δικαίωμα ψήφου των Αφροαμερικανών στις ΗΠΑ. Την ίδια χρονιά ψηφίζεται ο «Νόμος περί Πολιτικών Δικαιωμάτων» που εξουσιοδοτεί την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να επιβάλει την απάλειψη των φυλετικών διακρίσεων.
Το Μυστικό της Ευτυχίας
Σκηνοθεσία: Πίτερ Τσέλσομ . Παίζουν: Σάιμον Πεγκ, Ρόζαμουντ Πάικ, Τόνι Κολέτ, Στέλαν Σκάρσγκαρντ κ.ά. Βρετανική κομεντί, με τον Σάιμον Πεγκ να ψάχνει να βρει την ευτυχία σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ο ήρωας της ταινίας Έκτορ είναι ένας εκκεντρικός, αν και ακαταμάχητος, ψυχίατρος που ζει στο Λονδίνο. Ο ίδιος, όπως άλλωστε και οι ανικανοποίητοι ασθενείς του, περνάει υπαρξιακή κρίση. Τίποτα δεν είναι αρκετά καλό. Μία μέρα, οπλισμένος με κουράγιο και παιδική περιέργεια, θα αποδράσει από την ήρεμη και προστατευμένη ζωή του για μια παγκόσμια αναζήτηση της ευτυχίας. Στις αίθουσες ακόμα: «Με αγάπη, Ρόζι»
42 ΠΟΝΤΙΚΙart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Μάθαµε ότι...
«Φωτογραφικά ζεύγη» στην Ελληνοαμερικανική Ένωση Η Ελληνοαμερικανική Ένωση και το Hellenic American College (HAEC) σε συνεργασία με τον «Φωτογραφικό Κύκλο» παρουσιάζουν την πέμπτη έκθεση από τη σειρά που τιτλοφορείται «Φωτογραφικά ζεύγη». Στη σειρά εκθέσεων «Φωτογραφικά ζεύγη» παρουσιάζεται η δουλειά δυο φωτογράφων και μελών του «Φωτογραφικού Κύκλου», των οποίων οι δρόμοι της ζωής ή της φωτογραφίας συναντιούνται με κάποιον τρόπο. Μπορεί να είναι συγγενείς ή μπορεί να είναι αχώριστοι φίλοι. Μπορεί το θέμα της φωτογραφίας τους να είναι κοινό ή μπορεί και η καλλιτεχνική τους προσέγγιση να είναι όμοια. Μπορεί όμως να συνδέονται και μέσα από την ουσιαστική διαφορά μιας φαινομενικά όμοιας δουλειάς. Έτσι, ο διάλογος των εκάστοτε δύο καλλιτεχνικών προτάσεων θα επεκτείνεται νοερά και πέρα από τις αναρτημένες φωτογραφίες, αφού η σχέση των ίδιων των φωτο-
γράφων αλλά και των προτάσεών τους θα προκαλεί τις αναζητήσεις ταυτίσεων και αποστάσεων. Η πέμπτη αυτή έκθεση παρουσιάζει φωτογραφίες της Νανάς Καραμαγκιώλη (φωτογραφία) και του Χρήστου Κοψαχείλη, και εγκαινιάζεται την Παρασκευή 13 Φεβρουαρίου 2015, στις 19:30, στην γκαλερί Κέννεντυ της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι και τις 14 Μαρτίου 2015. Τη σειρά επιμελείται ο θεωρητικός της φωτογραφίας και ιδρυτής του «Φωτογραφικού Κύκλου» Πλάτων Ριβέλλης. Παρασκευή 13 Φεβρουαρίου 2015, 19:30. Γκαλερί Κέννεντυ Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, Μασσαλίας 22, Κολωνάκι, Δευτέρα - Παρασκευή: 12:00 - 21:00, Σάββατο: 10:30 - 14:30, είσοδος ελεύθερη
INFO
«Το ΠΟΝΤΙΚΙ»
σάςπάειθέατρο «Αναφορά - Ένας πίθηκος που έγινε άνθρωπος»
Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν πρώτοι στο 210-6898448 θα κερδίσουν από μία διπλή πρόσκληση για την παράσταση της ομάδας Roswitha, που βασίζεται στο διήγημα του Φραντς Κάφκα «Αναφορά σε μια Ακαδημία». Η προσφορά ισχύει για δύο διπλές προσκλήσεις ανά ημέρα (Τετάρτη έως Κυριακή). Θέατρο του Νέου Κόσμου (Αντισθένους 7 & Θαρύπου), Τηλ.: 210-9212900
«Τριγωνοψαρούλη, μην εμπιστεύεσαι ποτέ αχινό» Από τη Θεατρική Ομάδα «Λωτοφάγοι». Οι δύο αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν πρώτοι στο 210-6898448 θα κερδίσουν από μία διπλή πρόσκληση για την Κυριακή 8 Φεβρουαρίου, στις 12.00 μ. Θέατρο Eliart (Κωνσταντινουπόλεως 127, Βοτανικός), 210-3477677
«Αφροδίτη και Άδωνις» Οι τρεις αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν πρώτοι στο 210-6898448 θα κερδίσουν από μία διπλή πρόσκληση Α’Ζώνης για το αφιέρωμα της Καμεράτας - Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής, στο λυρικό έργο «Αφροδίτη καιΆδωνις» του Τζον Μπλόου. Η προσφορά ισχύει για το Σάββατο 7 Φεβρουαρίου, στις 21.00. Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη) , Τηλ.: 210-7282333
«Η Αγνή του Θεού» Οι 10 αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν πρώτοι στο 210-6898448 θα κερδίσουν από μία διπλή πρόσκληση στην τιμή του ενός εισιτηρίου (12 ευρώ) για την παράσταση «Η Αγνή του Θεού» σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κοντούλη. Η προσφορά ισχύει για πέντε διπλά εισιτήρια για την Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου, στις 21.15, και πέντε διπλά εισιτήρια την Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου, στις 21.15. Θέατρο Αλκμήνη (Αλκμήνης 8, Γκάζι) , Τηλ.: 210-3428650
«Αδύναμη Καρδιά» Οι 10 αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν πρώτοι στο 2106898448 θα κερδίσουν από μία διπλή πρόσκληση στην τιμή του ενός εισιτηρίου (13 ευρώ) για την παράσταση «Αδύναμη Καρδιά» του Φ. Ντοστογιέφσκι, σε σκηνοθεσία Κερασίας Σαμαρά. Η προσφορά ισχύει για πέντε διπλά εισιτήρια τη Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου, στις 21.00, και πέντε διπλά εισιτήρια την Τρίτη 10 Φεβρουαρίου, στις 21.00. Θέατρο Ακαδημία Πλάτωνος (Σπύρου Πάτση & Μαραθωνομάχων 8, έναντι Εθνικής Βιβλιοθήκης, Βοτανικός) Τηλ.: 211-4097332
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
ΠΟΝΤΙΚΙart
43
www.topontiki.gr
Βολταιρίν ντε Κλερ, ο άγγελος του αµερικανικού αναρχισµού Πέρα από το πολιτικό ενδιαφέρον του βιβλίου που απεικονίζει μιαν ενδιαφέρουσα χώρα και εποχή, προβάλλεται μια μοναδική προσωπικότητα. Μια γυναίκα σπάνια για την εποχή της, που πάλεψε με τους δαίμονες της πρωτοπορίας μέσα στους λαβυρίνθους της ελεύθερης συνείδησής της. κίνημα στην πέραν του Ατλαντικού πλευρά ήταν και η ΒολΟ δέκατος ένατος αιώνας είναι ο αιώνας των ακραίων κοινωΞενοφών Μπρουντζάκης ταιρίν ντε Κλερ. Ο πατέρας της, Έκτορας ντε Κλερ, που κανικών αντιθέσεων – όπως τον γνωρίσαμε μέσα από κορυταγόταν από τη γαλλική πόλη της Πιλ, μετανάστευσε στην φαία αντιπροσωπευτικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας Αμερική το 1854 σε ηλικία δεκαοχτώ χρόνων. Εμφορούμενος από τις ιδέες που περιγράφουν γλαφυρότερα και εναργέστερα από κάθε άλλη πηγή του Γαλλικού Διαφωτισμού, έγινε στη νέα του πατρίδα υπέρμαχος της έναν κόσμο σκοτεινό, έναν κόσμο γεμάτο Όλιβερ Τουίστ, πνιγμένο στον κατάργησης της δουλείας. Όπως, δε, γίνεται φανερό, το όνομα της κόρης ζόφο και στη σκληρότητα. Ο δέκατος ένατος αιώνας είναι επίσης ο αιώνας του, Βολταιρίν, παραπέμπει ευθέως στον μεγάλο Βολταίρο! των μεγάλων επαναστάσεων, των μεγάλων ιδεολογικών ζυμώσεων που Το όνομα της – γαλλικής καταγωγής – Αμερικανίδας έμελλε να συνδεθεί ενέπνευσαν συνειδήσεις και μεγάλες ανατροπές. με την πιο λαμπρή περίοδο του αμερικανικού αναρχισμού, η δε δράση Το αναρχικό κίνημα στις απαρχές της εμφάνισής του θα μπορούσε της εκτείνεται από τον εμβληματικό Μάη του 1886 στο Χεϊμάρκετ του κανείς να το εντοπίσει στο πρόσωπο του ατομικιστή αναρχικού Ουίλιαμ Σικάγου και την απόπειρα δολοφονίας της ώς τα πολιτικά και λογοτεχνικά Γκόντγουιν (1756-1836). Ήταν αυτός που στο έργο του «Έρευνα για την της κείμενα. πολιτική δικαιοσύνη» πραγματεύτηκε μία μορφή ακραίου πολιτικού Η Βολταιρίν ντε Κλερ συνδέεται με τον αναρχισμό, ένα κίνημα που γεννήφιλελευθερισμού, ο οποίος έδινε έμφαση στην πλήρη ελευθερία του θηκε και διαμορφώθηκε στην Ευρώπη, στην πρώιμη ιστορική του φάση, ατόμου από την κρατική καταπίεση. Έκτοτε, εμφανίστηκαν τάσεις κοινωκαι κατά συνέπεια ασπάζεται την πρώιμη μορφή του, τον ατομικισμό που νικού αναρχισμού μέσα στο ευρύτερο σοσιαλιστικό κίνημα. Ως πολιτική προτάσσει την ατομικότητα απέναντι στο κράτος και την κοινωνία, αρνούιδεολογία εντοπίζεται ευκρινέστερα το 1870, όταν ο Μιχαήλ Μπακούνιν μενο έτσι τον συλλογικό τρόπο λήψης των αποφάσεων διότι πρεσβεύει και οι υποστηρικτές του αποσπάστηκαν από την Πρώτη Διεθνή (ή Διεθνή ότι η άμεση δημοκρατία είναι δεσμευτική έως καταπειστική απέναντι Ένωση των Εργατών) που είχαν ιδρύσει ο Καρλ Μαρξ και ο «πατέρας της στις εκλογικές μειοψηφίες. Επίσης, κάποιοι ατομικιστές στον τομέα της αναρχίας» Πιερ-Ζοζέφ Προυντόν. οικονομίας δέχονταν ότι η ελεύθερη αγορά ήταν ένας φυσικός τρόπος Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, μια σειρά ονομάτων συνδέθηκε με το διανομής των αγαθών, ενώ κάποιοι άλλοι υποστήριζαν ότι πρόκειται για κίνημα, οι αρχές του οποίου διαδόθηκαν ευρέως στην Ευρώπη. Μια από έναν καταπιεστικό μηχανισμό. Στην ιδεολογική της διαμόρφωση, η Βολτις λαμπρότερες και ξεχωριστές φυσιογνωμίας που ανέδειξε το αναρχικό
ταιρίν απορρίπτει από την αρχή τον κομμουνισμό υπό το σκεπτικό των αυστηρών οικονομικών εφαρμογών που απαιτούν τη διαιώνιση βασικών εξουσιαστικών δομών και ένα πολύπλοκο γραφειοκρατικό σύστημα εξουσίας που μπορεί να έβλαπτε τις θεμελιώδεις αρχές της ελευθερίας. Η εξέλιξη αυτών των θέσεων και απόψεων την οδήγησαν στη διαμόρφωση της πεποίθησης ότι ο εξεγερμένος άνθρωπος μέσα από την άμεση δράση είναι αυτός που μπορεί να οικοδομήσει μια ελεύθερη κοινωνία. Είναι προφανές ότι σε γενικές γραμμές πρόκειται για μια ξεπερασμένη ιδεολογία που ωστόσο δεν χάνει καθόλου σε ενδιαφέρον καθώς, εκτός του ότι συνέβαλε στη διαμόρφωση πρωτοπόρων ιδεολογιών, κάποιες αρχές της παραμένουν έντονα παραδειγματικές και χρήσιμες, όπως η δυσπιστία των πολιτών απέναντι σε γραφειοκρατικές - συγκεντρωτικές λειτουργίες του κράτους. Ωστόσο, πέρα από το πολιτικό ενδιαφέρον του βιβλίου που απεικονίζει μιαν ενδιαφέρουσα χώρα και εποχή, προβάλλεται μια μοναδική προσωπικότητα. Μια γυναίκα σπάνια για την εποχή της, που πάλεψε με τους δαίμονες της πρωτοπορίας μέσα στους λαβυρίνθους της ελεύθερης συνείδησής της. Η μυθιστορηματική αυτή προσωπικότητα του αμερικανικού αναρχικού κινήματος γίνεται γνωστή από μια επιμελημένη έκδοση που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Σοφίτα», η οποία περιέχει ένα βιογραφικό σημείωμα το οποίο παρουσιάζει μέσα από τη ζωή της όλη εκείνη την κρίσιμη πρώιμη περίοδο της αμερικανικής αναρχίας, ρίχνοντας φως στις πιο ξεχωριστές προσωπικότητές της. Περιλαμβάνει επίσης τρία βασικά της κείμενα, «Γιατί είμαι αναρχική», «Η κυρίαρχη ιδέα», «Άμεση δράση», τον φανταστικό διάλογο «Ο ατομικιστής και ο κομμουνιστής» που έγραψε μαζί με την Όλγα Σλομποντίνσκι, καθώς και ένα μικρότερο δοκίμιο («Μια ματιά στον κομμουνισμό») που αποτελεί ένα πρόσθετο διευκρινιστικό κείμενο με αφορμή τον παραπάνω διάλογο. Περιλαμβάνει επίσης τις περίφημες διακηρύξεις της «Μια απαραίτητη διευκρίνιση» και «Η παρούσα στάση» που καταδεικνύουν το πνεύμα της και τη μαχητικότητά της. Επίσης, δύο μικρά διηγήματα, «Εκεί που το λευκό ρόδο χάθηκε» και «Η αλυσοδεμένη μπάντα». Τέλος, έξι ποιήματά της (με παράθεση του πρωτότυπου) που αποκαλύπτουν τη ποιητική της αξία.
44 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
19-24/1/15 12-17/1/15
ΤΑ ΝΕΑ
21.064
32.216
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
17.775
10.573
ESPRESSO
12.623
12.346
ΕΘΝΟΣ
12.310
13.006
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
11.116
11.121
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
10.064
11.341
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
5.744
5.325
ΚΟΝΤΡΑ NEWS
6.666
5.266
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
4.512
4.172
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.674
3.156
ΑΥΓΗ
2.020
1.825
ΕΣΤΙΑ
2.006
1.876
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
720
905
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
536
506
Ο ΛΟΓΟΣ
62
64
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
-
-
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
25/1/15
18/1/15
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
104.280
120.110
ΕΘΝΟΣ
81.140
88.180
REAL NEWS
80.190
70.350
ΤΟ ΒΗΜΑ
71.100
70.240
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
15.840
22.500
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
23.110
17.370
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
20.480
17.620
ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ
9.200
11.290
ΑΥΓΗ
7.270
7.190
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
3.410
3.330
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.180
3.360
ΤΟ ΧΩΝΙ
2.860
3.130
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.250
1.250
100
-
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
19-25/1/15 12-18/1/15 40.020 31.590
ΑΓΟΡΑ
25.450
20.300
ΕΠΕΝΔΥΣΗ
22.410
22.290
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
10.330
10.330
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
9.050
8.670
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
3.020
3.000
ΑΛΦΑ ΕΝΑ
1.810
2.100
ΠΡΙΝ
1.200
1.290
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
1.120
1.420
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
Εντυπωσιακή άνοδο εμφανίζει η εμπιστοσύνη των αναγνωστών στην ιστοσελίδα www.topontiki.gr και τη μετεκλογική περίοδο, αγγίζοντας τους 200.000 μοναδικούς επισκέπτες σε καθημερινή βάση. Κατά την πρώτη εβδομάδα μετά τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου ενισχύθηκε η εμπιστοσύνη των αναγνωστών στο www.topontiki.gr, το οποίο ξεπέρασε τα 4.000.000 pageviews, επισφραγίζοντας έτσι την ανοδική και δυναμική πορεία που καταγράφει η ιστοσελίδα μας επί σειρά μηνών. Ταυτόχρονα, ενισχύεται η διεισδυτικότητα της σελίδας στα social media, με περισσότερα από 151.000 likes στο Facebook και περισσότερους από 50.000 followers στο Twitter.
Ο Ν. Παππάς αναλαμβάνει ΜΜΕ και ΕΡΤ Στον υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά ανατέθηκε, με απόφαση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα αργά το βράδυ της Παρασκευής, το πεδίο, μεταξύ άλλων, των Μέσων Ενημέρωσης και Επικοινωνίας. Ο νέος υπουργός θα εποπτεύει τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Προβολής, τα νομικά πρόσωπα και τους φορείς που υπάγονται σε αυτές καθώς και τα θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης. Ο Νίκος Παππάς, ακόμη, θα συνδράμει τον πρωθυπουργό στον σχεδιασμό και την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής και στην εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Πρωθυπουργού και της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης. Εξάλλου, με άλλη απόφαση του Αλέξη Τσίπρα καθορίζονται οι αρμοδιότητες του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Σύμφωνα με αυτή, στον νέο κυβερνητικό εκπρόσωπο ανατίθεται η «αρμοδιότητα της δημόσιας ενημέρωσης για την πορεία του έργου της κυβέρνησης και των φορέων της» και παράλληλα, όπως αναφέρει η απόφαση, «στο έργο αυτό θα επικουρείται από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Προβολής».
μοναδικοί επισκέπτες την ημέρα
Ειδικά για το Facebook αξίζει να σημειώσουμε ότι το ηλεκτρονικό «Π» βρίσκεται μεταξύ των κορυφαίων ειδησεογραφικών sites στο δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Πάντοτε παρόν σε όλα τα κρίσιμα γεγονότα, το www.topontiki.gr προσπαθεί να συμβάλει ολοένα και περισσότερο στην αντικειμενική πληροφόρηση με γνώμονα το συμφέρον των αναγνωστών. Σας ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη που μας δείχνετε και δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε να ανταποκρινόμαστε με εγκυρότητα, ταχύτητα και κριτική διάθεση στις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις της περιόδου. Πολιτικά, σατιρικά, αποκαλυπτικά και... ποντικίσια!
Κομισιόν: Ενίσχυση 8,7 εκατ. ευρώ για τους απολυμένους στα ελληνικά ΜΜΕ Ένα σχέδιο βοήθειας που αγγίζει τα 8,7 εκατομμύρια ευρώ, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ), με «παραλήπτες» τους εργαζομένους σε Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στην Ελλάδα, πρότεινε την Τρίτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ειδικότερα, η Επιτροπή τονίζει ότι μέσω του ΕΤΠ θα βοηθηθούν 1.633 εργαζόμενοι που απολύθηκαν στον τομέα των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας (εκδόσεις, παραγωγή προγραμμάτων και ραδιοτηλεοπτικές μεταδόσεις) στην Αττική. Σύμφωνα με την Κομισιόν, τα μέτρα που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΤΠ βοηθούν τους εργαζομένους να βρουν νέες θέσεις εργασίας με την παροχή ενεργού επαγγελματικού προσανατολισμού, με δράσεις κατάρτισης και επαγγελματικής εκπαίδευσης, με την παροχή εξειδικευμένων συμβουλών για θέματα επιχειρηματικότητας, με την υποβοήθηση της ίδρυσης νέων επιχειρήσεων και με τη χορήγηση διαφόρων επιδομάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές αρχές υπέβαλαν αίτημα στήριξης από το ΕΤΠ μετά την απόλυση 1.633 εργαζομένων στον τομέα των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας (928 εργαζόμενοι σε 16 επιχειρήσεις παραγωγής προγραμμάτων και ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και άλλοι 705 εργαζόμενοι σε 46 εκδοτικές επιχειρήσεις). Όπως αναφέρεται, οι εν λόγω απώλειες θέσεων εργασίας οφείλονται στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση, η οποία έχει πλήξει σοβαρά την ελληνική οικονομία. Η πρόταση της Επιτροπής αναμένεται να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από το Συμβούλιο των υπουργών της Ε.Ε.
20-25/1/15 13-18/1/15
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
8.646
8.046
SPORTDAY
4.955
4.981
GOAL NEWS
4.951
5.105
LIVE SPORT
4.613
4.788
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
3.750
3.651
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
2.996
3.020
ΓΑΥΡΟΣ
2.650
2.593
ΠΡΑΣΙΝΗ
1.781
1.903
ΓΑΤΑ
1.265
1.380
ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
«Ψήφος εμπιστοσύνης» στο www.topontiki.gr
200.000
19-25/1/15 12-18/1/15
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
17.990
21Ζ.460
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
9.700
10.010
Alpha τηλεοπτική κορυφή! Για τέταρτο συνεχή μήνα παρέμεινε πρώτος ο Alpha στον πίνακα τηλεθέασης, τόσο στον ενημερωτικό τομέα όσο και στον ψυχαγωγικό. Συγκεκριμένα, για τον μήνα Ιανουάριο, το κανάλι κατέκτησε την πρώτη θέση στο σύνολο ημέρας, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων αλλά και στο primetime. Εντυπωσιακή πορεία κατέγραψε τον «καυτό», λόγω εκλογών, Ιανουάριο το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του σταθμού. Κατά τη διάρκεια ενός αμιγώς πολιτικού μήνα, οι ειδήσεις του Alpha βρέθηκαν στην κορυφή του πίνακα της τηλεθέασης. Το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Alpha τερμάτισε πρώτο και τον Ιανουάριο, τόσο στο σύνολο κοινού όσο και στο κοινό ηλικίας 15-44, παραμένοντας η πρώτη επιλογή των τηλεθεατών. Στο σύνολο κοινού, το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Alpha κέρδισε τον
ανταγωνισμό, σημειώνοντας μέσο όρο 24,1%. Ακολούθησαν ΑΝΤ1 με 23%, Mega με 18,7%, ΝΕΡΙΤ με 10,1%, Star με 9,9%, ΣΚΑΪ με 8,5%. Στην 1η θέση ήταν και στο κοινό ηλικίας 15-44 με μέσο όρο 20,8%, με τον ΑΝΤ1 να ακολουθεί με 19,9%, το Mega με 14,1%, το Star με 10,2%, τον ΣΚΑΪ με 7,1% και τη ΝΕΡΙΤ με 3,8%. Όσον αφορά την ψυχαγωγία, ο Alpha δείχνει να έχει κερδίσει και εκεί την προτίμηση των τηλεθεατών, καθώς παρέμεινε στην κορυφή του πίνακα τηλεθέασης και στο primetime. Το χρονικό διάστημα 1-31 Ιανουαρίου, στο primetime, την πιο εμπορική ζώνη, ο Alpha «έπιασε» ιδιαίτερα υψηλές αποδόσεις: Στο κοινό 15-44, 20% ενώ στο σύνολο κοινού ήταν 20,5%. Οι αποδόσεις του Alpha στο σύνολο ημέρας ήταν στο κοινό 15-44 17,2% και στο σύνολο κοινού 17,2%.
Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015
45
www.topontiki.gr
...Ή πώς οι δημοσιογράφοι «χρησιμοποιούν» το Twitter. Εξηγούμαστε: «Μαλλιά - κουβάρια» έγιναν δύο γνωστοί δημοσιογράφοι στο δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης, με αφορμή την αποπομπή του «υμνητή» του Ντάισελμπλουμ, Λυκούργου Λιαρόπουλου, από το Ποτάμι. Αφορμή του «σκυλοκαβγά» στάθηκε το tweet του δημοσιογράφου, υποψήφιου ευρωβουλευτή και πρώην εκπροσώπου του Ποταμιού, Κώστα Αργυρού, ο οποίος σχολίασε: «Αφού έφυγε ο Λιαρόπουλος, ας πάρουν τον Λιακόπουλο»... Ο αρθρογράφος της «Καθημερινής» Κωνσταντίνος Ζούλας σήκωσε κατευθείαν το «γάντι» απαντώντας του με εμφανή δόση ειρωνείας: «Είσαι συνωνόματος του Κώστα Αργυρού που ήταν εκπρόσωπος του Ποταμιού ή έπαθες διχασμό προσωπικότητας;»... Και κάπως έτσι ξεκίνησε ένας διάλογος…
απείρου κάλλους, τον οποίο σας παραθέτουμε αυτούσιο: - @kostasargyros: «Είσαι συνονόματος του Κωνσταντίνου Ζούλα που ήρθε φυτευτός στην ΕΡΤ του Καραμανλή και τσάκωνε τα χιλιάρικα ή έχεις μνήμη ψαριού;». - @kzoulas: «Ντρέπομαι για λογαριασμό σου. Συνέχισε να γλύφεις εκεί που έφτυνες. Δεν έχεις φτάσει ακόμη στον πάτο». - @kostasargyros: «Οταν μας πεις μια δουλειά που πήρες χωρίς τις πλάτες του μπαμπά σου, να μιλήσουμε για το ποιος πρέπει να ντρέπεται». Η ιστορία έχει μείνει εκεί προς το παρόν, με τον Κώστα Αργυρό να «κατεβάζει» τον λογαριασμό του από το Twitter και τη συνέχεια στο… «αλληλοκάρφωμα» να αναμένεται με ανυπομονησία. Α, και κάτι τελευταίο. Καλά να βγαίνουν… άπλυτα στη φόρα. Αλλά είναι κρίμα για δημοσιογράφο να κάνει ορθογραφικά λάθη του στυλ «συνωνόματος» και «γλύφεις».
Για το ψωμί του φούρναρη... Ως παραπλανητικό για το καταναλωτικό κοινό καταγγέλλει η διοίκηση της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος, επικαλούμενη τη νομοθεσία, το διαφημιστικό σποτ της αρτοβιομηχανίας «Καραμολέγκος», που μεταδίδεται τηλεοπτικά τις τελευταίες ημέρες, κάνοντας λόγο για μια παρουσίαση υποτιμητική, δυσφημιστική και περιφρονητική για τους Έλληνες αρτοποιούς. Παράλληλα, η Ομοσπονδία Αρτοποιών κατέθεσε εξώδικη δήλωση διαμαρτυρίας
προς τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, την Ένωση Εταιρειών Διαφήμισης και Επικοινωνίας Ελλάδος και το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας, με την οποία ζητάει να σταματήσει η διαφήμιση της εταιρείας που προβάλλεται σε τηλεοπτικούς σταθμούς διαφημίζοντας έναν νέο τύπο ψωμιού, που το ονομάζει «αργοψημένο» και εμφανίζει έναν αρτοποιό στο αρτοποιείο του να το δοκιμάζει και να το εκθειάζει...
«Αθηναϊκό Ημερολόγιο 2015» Ο αειθαλής Στρατής Φιλιππότης εξέδωσε ένα ακόμη «Αθηναϊκό Ημερολόγιο», αυτήν τη φορά του 2015, που κυκλοφορεί από τις ομώνυμες εκδόσεις. Πλούσια εικονογραφημένη από το αρχείο του Στρατή Φιλιππότη, η φετινή έκδοση αποτελεί ένα από τα κύρια «συστατικά» της προσωπικής μας βιβλιοθήκης. Ο αναγνώστης του «Αθηναϊκού Ημερολογίου» θα διαπιστώσει ότι κατά τη στοιχειοθεσία των κειμένων δεν ακολουθήθηκε μόνο το μονοτονικό σύστημα και η καθιερωμένη σήμερα ορθογραφία της δημοτικής γλώσσας, αλλά και το πολυτονικό, όπως και η ορθογραφία άλλων εποχών. Αυτό κρίθηκε απαραίτητο και επιβεβλημένο για τα ενυπόγραφα παλαιά κείμενα, των οποίων άλλωστε έγινε πιστή αντιγραφή από τα έντυπα στα οποία πρωτοδημοσιεύθηκαν. Η αλλαγή της ορθογραφίας και του τονισμού θεωρήθηκε ότι θα αποτελούσε βάναυση πράξη και προσβολή της μνήμης των συγγραφέων των κειμένων. Ο Στρατής Φιλιππότης γεννήθηκε στις 17 Απριλίου του 1933 στον Πύργο της Τήνου. Δεν σπούδασε, αλλά μορφώθηκε. Ξεκίνησε την επαγγελματική του σταδιοδρομία τον Σεπτέμβριο του 1949 από την ακαδημία του βιβλίου «Βιβλιοπωλείον της Εστίας», φοιτούσε δε συγχρόνως σε νυκτερινό γυμνάσιο. Τον Ιανουάριο του 1978 άνοιξε δικό του βιβλιοπωλείο στην οδό Ακαδημίας και Ασκληπιού και τον ίδιο χρόνο ξεκίνησε τις εκδόσεις Φιλιππότη με σήμα τον «Ξυλοθραύστη».
Mικρά - Μικρά
Δημοσιογραφικό «ξεκατίνιασμα» στο Twitter...
ËΑμεσως μετά τις προγραμματικές δηλώσεις στη Βουλή αναμένονται, σύμφωνα με τις πληροφορίες, να ξεδιπλωθούν οι πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης σχετικά με τα ΜΜΕ. ËΟ Τσιπρας και το επιτελείο του, και ειδικότερα ο Νίκος Παππάς που έχει αναλάβει τα ΜΜΕ, θεωρείται δεδομένο ότι θα επιμείνουν στον ειδικό φόρο τηλεόρασης αλλά και στην προκήρυξη των τηλεοπτικών αδειών. ËΕν ολιγοις, στόχος είναι ο σταδιακός έλεγχος των ΜΜΕ τόσο σε οικονομικό όσο και σε νομικό επίπεδο... ËΚατα τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων αναμένεται να γίνει ξεχωριστή αναφορά στην επαναλειτουργία της ΕΡΤ καθώς και στο ότι το προσεχές μέλλον δεν θα υπάρχει πλέον η ΝΕΡΙΤ. Ë«Πλησιαζει η μέρα που θα ανοίξει η ΕΡΤ», λένε χαρακτηριστικά άνθρωποι που έχουν δώσει τη μάχη της επαναλειτουργίας τής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. ËΜαθαμε τελικά γιατί η Όλγα... τρέμει! Τα αρνητικά, για την κυβέρνηση, ξένα δημοσιεύματα φταίνε που τα διαβάζει με τέτοιο στόμφο και με μια έκδηλη (σχεδόν) ευχαρίστηση... Ë Σωστη... «φράου» η Όλγα, μόνο που δεν είναι η... κανονική φράου Άνγκελα! ËΩστοσο, αυτά βλέπει και ακούει ο κόσμος στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Mega και έχει κάνει τη... μεγάλη στροφή, βυθίζοντας το Μεγάλο Κανάλι στις τηλεθεάσεις. ËΗ μουρμουρα, η γκρίνια και οι... καυγάδες, μικροί ή μεγάλοι, είναι σχεδόν καθημερινοί στο κανάλι της Μεσογείων. επεισόδιο» Ë«Θερμο μεταξύ του διευθυντή ειδήσεων Νίκου Στραβελάκη και του βασικού σχολιαστή Γιάννη Πρετεντέρη κατέγραψε το «Secret» των «Παραπολιτικών», καθώς δεν ήρθε η... πρωτιά στην τηλεθέαση το βράδυ των εκλογών, αντίθετα η τηλεοπτική ήττα ήταν μεγάλη. ËΣτο ίδιο ρεπορτάζ μάλιστα γίνεται αναφορά και για έντονο φραστικό επεισόδιο Στραβελάκη - Φουρλή. Ëοπως διαβάσαμε, μάλιστα, στο σχετικό δημοσίευμα, ο Φουρλής «αν και εργάζεται περισσότερο από δέκα χρόνια στο Mega, για πρώτη φορά – όπως έλεγαν συνάδελφοί του, που τρέφουν μεγάλη εκτίμηση στο πρόσωπό του – ύψωσε τη φωνή του τόσο πολύ στον Νίκο Στραβελάκη». ËΚαι να μην ισχύουν όλα αυτά, το μόνο σίγουρο είναι ότι το κλίμα είναι ιδιαίτερα φορτισμένο στο Mega και οι τσακωμοί βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη του καναλιού... ËΓια μετά τις εκλογές φύλαγε τα... «καλύτερα» ο Φώτης Μπόμπολας. Το... μενού αυτή τη φορά περιλάμβανε, με αρχή τους αθλητικούς συντάκτες, εικονικές απολύσεις για όλους,
την καταβολή μέρους των αποζημιώσεων και την επαναπρόσληψη δημοσιογράφων με ατομικές συμβάσεις με μειώσεις έως και 40%. ËΜπροστα στο φάσμα των απεργιακών κινητοποιήσεων η διοίκηση του Πήγασου πήρε πίσω τους σχεδιασμούς. Μέχρι πότε όμως; Αυτό είναι το ερώτημα που βρίσκεται στα χείλη των εργαζομένων... ËΕκτος των σχεδίων για εικονικές απολύσεις ο Φώτης Μπόμπολας ανακοίνωσε και την περικοπή του μπάτζετ τόσο της «GoalNews» όσο και του αθλητικού τμήματος του « Έθνους». ËΣυμφωνα μάλιστα με τις πληροφορίες, μετά τις εξελίξεις, υπέβαλε την παραίτησή του ο διευθυντής της αθλητικής εφημερίδας του ομίλου Ανδρέας Δημάτος. ËΟ δημοσιογραφος Δημήτρης Τσιόδρας αναλαμβάνει τη θέση του εκπροσώπου Τύπου του Ποταμιού. ËΟ Τσιοδρας ήταν επί σειρά ετών επικεφαλής του πολιτικού τμήματος στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», ενώ τα τελευταία τρία χρόνια εργάστηκε ως πολιτικός σχολιαστής στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ και αρθρογραφούσε στην «Καθημερινή».ËΔιετελεσε δε κυβερνητικός εκπρόσωπος στην κυβέρνηση Πικραμμένου. Στις πρόσφατες εκλογές ήταν υποψήφιος βουλευτής με το Ποτάμι, αλλά δεν εξελέγη... ËΗ μεχρι σήμερα εκπρόσωπος του Ποταμιού Οντίν Λιναρδάτου αναλαμβάνει διευθύντρια Ευρωπαϊκών Σχέσεων και ξένων ΜΜΕ. Ëοπως λέει η ανακοίνωση του κόμματος, «θα μετέχει δηλαδή στην προσπάθεια του Ποταμιού να γίνουν κατανοητές οι ελληνικές θέσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη»... ËΤην Κυριακή 8 Φεβρουαρίου, στις 15:30, στη ΝΕΡΙΤ, η Έλενα Κατρίτση μπαίνει στις φυλακές Κορυδαλλού και καταγράφει με την κάμερα της εκπομπής «Προσωπικά» τη ζωή των κρατουμένων και τις σκληρές συνθήκες που βιώνουν καθημερινά στη φυλακή. Ë«Φωτια» από σχόλια στο Διαδίκτυο και στον γερμανικό Τύπο προκάλεσε η ατάκα παρουσιαστή γερμανικής εκπομπής που αναφώνησε «Γίναμε Ελλάδα» όταν έπεσε το ρεύμα στο στούντιο την ώρα της εκπομπής του. ËΤο αποτυχημένο χιουμοράκι του παρουσιαστή επικρίθηκε δεόντως στα social media και όχι μόνο, καθώς η «Frankfurter Allgemeine Zeitung» έγραψε: «Πιο κατάλληλο θα ήταν να μιλά κανείς για “συνθήκες Γερμανίας” παρά για Ελλάδας». ËΚαι συμπλήρωσε στο σχετικό σχόλιό της ότι «δεν κάνει κακό να ξεχνούμε ποιος χαρακτηριζόταν μέχρι πριν από μερικά χρόνια ο “μεγάλος ασθενής” της Ευρώπης». ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (22.1) πούλησε πανελλαδικά 9.050 φύλλα. Την περασμένη εβδομάδα (29.1) πούλησε 4.070 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
α ιο Ευχέλ ΜΕ σ τα Μ π π ά με Πα
Η ποντικίνα των media
46
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Eκτός ελέγχου
xenofonb@gmail.com
Η ενοχοποίηση της άποψης
Μ
Οι γνώμες κρίνονται, αλλά δεν απαγορεύονται – πολύ περισσότερο δεν ενοχοποιούνται...
λοξός
ε αφορμή την κανιβαλιστική επίθεση εναντίον του κυρίου Λυκούργου Λιαρόπουλου και της σφόδρα επικίνδυνης εισαγωγής εθνοφυλετικών κριτηρίων αξιολόγησης των πολιτικών απόψεων. «Αφήστε μας να χαρούμε!», «Όποιος δεν είναι με την κυβέρνηση, είναι με τους δανειστές!», «Όποιος κρίνει τη νέα κυβέρνηση, είναι ξεπουλημένος και φοβικός!»... Ήδη, από την πρώτη κιόλας στιγμή, κυκλοφορούν διάφορες αποτρεπτικές απόψεις για τον κατάλληλο χρόνο και τρόπο που θα κριτικάρει κάποιος τη νέα κυβέρνηση, για το αν είναι θεμιτή η κριτική γενικώς, καθώς και το πολύ επικίνδυνο δίλημμα που θέλει με το ζόρι όποιον δεν συμφωνεί με την κυβέρνηση να είναι με τους δανειστές! Να μας επιτραπεί να διατρανώσουμε την ακλόνητη πίστη μας στην απόλυτη ελευθερία των απόψεων και στη δημοκρατική αρχή να εκφράζει ο καθένας απρόσκοπτα τη γνώμη του σε όποιον χρόνο και χώρο ο ίδιος επιθυμεί και επιλέγει. Οι γνώμες κρίνονται, αλλά δεν απαγορεύονται – πολύ δε περισσότερο δεν ενοχοποιούνται. Κι αν ένας δύστυχος πολίτης θεωρεί ότι δεν διαπραγματεύεται σωστά η κυβέρνηση, για παράδειγμα, τα εθνικά θέματα, τι θα συμβεί; Θα κατηγορηθεί
g.m.theodosiou@gmail.com
Mυογράφημα
◆ Επαμφοτερισμός και το μειδίαμα αποσύρεται αφήνοντας στα επικείμενα τον μορφασμό της περισπωμένης.
Αργά. Με το σκοτάδι. Το βλέμμα τριγύρω να ακούει τις σκιές.
◆ Εκπομπές αέριου λόγου και πρότυπα αισθητικά μηριαίας αντιλήψεως καθορίζουν τον προσανατολισμό των βλεμμάτων.
Οι φωνές πίσω να κυνηγούν τα βήματα. Ο μεγάλος δρόμος να ξεχωρίζει τα χρώματα. Στα μακρινά, λευκά τοπία να αποκληρώνουν την ανάμνηση. Πνιχτές πινελιές μέσα στην ιστορία.
◆ Προσέγγιση της αυταπάτης όταν η απελπισία σέρνεται στο πάτωμα!
Το ανάκλιντρο. Προσταγή της ανάγκης.
◆ Ημίφωνα στην απόδραση και στην προφορά η απαγγελία καταφεύγει στην αποψιλωμένη επιφάνεια αντικαθρεπτίζοντας την πολιτεία της εναλλαγής του βίου της παραλληλίας.
Υπαγόρευση της συνθήκης. Ένας αριθμός στον εξώστη. Και μια μουσική να κλέβει απ’ τον καιρό τον πρόλογο. Κρύσταλλο στην υγρασία.
◆ Όμοια σύμφωνα της ερωτοτροπίας και τα πάθη πολιτικού προσδιορισμού εξαρτήματα ξεφωνίζουν τη βαθύτερη ανάγκη του υποκειμένου της προτάσεως. ◆ Και ο καιρός κατακάθεται στα περάσματα αφήνοντας στα υπόλοιπα της ασυναρτησίας τον θόρυβο της δοκησισοφίας. ◆ Αντιμετάθεση των γραμμάτων και στα συνώνυμα περιποίκιλα τα νοήματα υποχρεώνουν τη χείρα στο κράτημα της γαστρός με σκοπόν τη συγκράτηση του γέλωτος. Και η γλώσσα εξωθείται στη λοιδορία πλαταγίζουσα δώθε κείθε στην περιοχή των χειλέων δείχνοντας τοιουτοτρόπως τη συμπάθεια στην καινούργια συνθήκη του διφορούμενου. ◆ Και είχε ήλιο. ◆ Με τα αντιλαμπυρίσματα να αποκαλύπτουν.
ως φασίστας (πιθανότατα από τον κ. Καμμένο...), ως εχθρός του λαού, ως ξεπουλημένος στα μεγάλα και μικρά συμφέροντα, ως φοβητσιάρης, ως βιαστικός στις κρίσεις του; Και ποιος θα ορίζει τον χρόνο που χρειάζεται για να εκφράσουμε την άποψή μας – λανθασμένη ή σωστή; Πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν την κρίση χρέους, τα επιτόκια, τα δανεικά και τις αγορές ως το μοναδικό πρόβλημα. Ωστόσο, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή μια κοινωνία δίχως την ελευθερία του λογού και της αντίθετης άποψης. Θα περίμενε κανείς από μια (με ολίγη Ακροδεξιά) αριστερή ριζοσπαστική διακυβέρνηση ότι το πρώτο καλοδεχούμενο θα ήταν ο αντιπολιτευτικός λόγος, η αντίρρηση, η επιφυλακτικότητα, ο διάλογος, οι αντιθέσεις – ό,τι κρατά ζωντανή τη δημοκρατία δηλαδή, ό,τι παρεμπιπτόντως άσκησε εξαντλητικά και απρόσκοπτα η νυν κυβέρνηση ως αντιπολίτευση. Στον αντίποδα, η θεολογική ενοχοποίηση της αντίθετης άποψης μας τρομοκρατεί περισσότερο και από την ιδέα της πτώχευσης, του κραχ, της εξόδου μας από την Ευρώπη! Τέλος, είναι αφόρητα οδυνηρό και ολοκληρωτικό το δίλημμα που θέτει κάποιον που διαφωνεί με ενδεχόμενους κυβερνητικούς χειρισμούς στην κατηγορία του προδότη...
Παραπεταμένα υπόλοιπα. ◆ Η συνοικία των περιχαραγμένων ονείρων στην ακολουθία της υπαγορεύσεως και στα σκοτεινά ορθογώνια αλλοπρόσαλλοι ερημαίοι μονολογούν επαναλαμβάνοντας τα ερωτηματικά μόρια. ◆ Της φωνής το κατάντημα. ◆ Στα αναπάντητα. ◆ Μέχρι τη σιωπή. ◆ Στο άναυδον, του επιθέτου τον χαρακτηρισμό, η ευήθεια αποκαλύπτει τα μυστικά της. Και στους τοίχους η περιφρόνηση χασκογελά στην αξιοθρήνητη διαδρομή της αντιφάσεως.
◆ Η εικόνα να καταλύει την ύστερη εντύπωση.
◆ Από τότε, όταν ο βοριάς έγραφε στις αιμασιές το παραμύθι.
◆ Στους ανέμους.
◆ Στην πέτρα!
Αύχημα Η κραυγή Ίσως από το αύω Του ρήματος του τρόπου Της φωνής Στο έτυμον Του ανέμου Όταν ασελγεί Στο σώμα του βράχου Φλυάρημα της Ηχούς Στην περιπλάνηση των αισθήσεων Τώρα Με την υπογραφή να σέρνει τη συλλαβή (Πιο βαθιά ) Στη θάλασσα
Αραχνοΰφαντα περιθώρια της μοναξιάς. Σιγανά στον ψίθυρο. Σκαλίσματα πάνω στο μάρμαρο. Είδωλα της αφήγησης. Οξειδωμένα. Μικρές φράσεις της αλαζονείας. Σώματα ριγμένα στην προσευχή. Ήταν τότε. Όταν τα ίδια λόγια τρόμαξαν το νόημα. Κι ο βράχος να σηκώνει το φως. Στη σύνοψη των αισθήσεων. Όπως το απρόσμενο. Με τα δάχτυλα να ξετυλίγουν την περιγραφή αφήνοντας στην αναπνοή την τελευταία λέξη. Κι ένα φιλί. Σφραγίδα στο γυαλί. Κατακόκκινη!
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αδέρφια, είµαστε σίγουροι ότι έχουν κλείσει τα στρατόπεδα συγκέντρωσης;
47