(προσοχη στο ανεµογκαστρι... )
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 28 MAÚÏÕ 2015 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1866
ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΥΘΕΙΑ Η ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ, ΜΕ ΟΡΙΟ ΛΙΓΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΓΙΑ ΛΥΣΗ
Λήξη χρόνου
σφυρίζει ο Τσίπρας } Οι εκκρεµότητες της κυβέρνησης και τα «αγκάθια» των δανειστών για τη συµφωνία
4-5
0
Διαβάστε σήμερα
Στο πανηγύρι του G7 στη Γερ-
μανία γίνεται μεγάλη μάχη πολλαπλών συμβολισμών… Τίθεται, ακόμη, από τους Αμερικανούς το γεγονός ότι πρέπει να λάβει τέλος η λιτότητα και η Γερμανία να επενδύσει ώστε να επιτευχθεί η έξοδος από την κρίση.
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 6 δεν έ7την τελευταία του λέξη
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 MAΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Έκανε τελικά ο Καραμανλής το πρώτο βήμα με τη δημόσια προτροπή του στον Σαμαρά να προχωρήσει σε συνέδριο και προσφυγή στη βάση για την επιβεβαίωση ή όχι της ηγεσίας του… την ίδια ώρα που όλο το νεοδημοκρατικό σύμπαν τον ρίχνει στο καναβάτσο.
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 9 δεν έ2
Οι ομοιOτητες αυτών που συνέβησαν στην Ισπανία με όσα συνέβησαν στην Ελλάδα την πενταετία των μνημονίων είναι πολλές. Ας αρχίσουμε να ξετυλίγουμε το κουβάρι από την πολιτική ταυτότητα και καταγωγή των δύο εμβληματικών θριαμβευτριών στους δήμους της Βαρκελώνης και της Μαδρίτης. Η Aντα ΚολAου, η νικήτρια της Βαρκελώνης, η οποία, υποστηριζόμενη από τους Podemos, υπερίσχυσε και των αποσχιστικών κομμάτων της Καταλωνίας, ήταν ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Θυμάτων των Υποθηκών, η οποία αγωνίστηκε εναντίον των κατασχέσεων κατοικιών από τις τράπεζες. Η ΜανουEλα ΚαρμEνα, ηλικίας 71 ετών, που υποστηρίχθηκε από τους Podemos για τη δημαρχία στη Μαδρίτη, δεν ανήκει σε κανένα κόμμα. Υπήρξε μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου και ανήκει στους ανθρώπους μεγάλης ηλικίας που έλαβαν μέρος στα κινήματα διαμαρτυρίας εναντίον των περικοπών στην Υγεία και την Παιδεία. Καθώς η ίδια διαθέτει ένα πολιτικά και ηθικά άμεμπτο βιογραφικό, απέναντί της είχε την αναμεμειγμένη σε σκάνδαλα διαφθοράς Εσπεράνθα Αγκίρε. Αν υπAρχει ένα πρώτο συμπέρασμα από τις
Ο περσινός εφιάλτης επιστρέφει αφού πλέον θα είναι βαρύ το φορολογικό ημερολόγιο στο δεύτερο μισό του 2015 λόγω υστέρησης εσόδων… Οι φόροι θα αρχίσουν να πέφτουν βροχή. Αν δε η συμφωνία είναι επώδυνη, τότε κλαύ’ τα, Χαράλαμπε…
ΣΕΛ. 10-11
κατά βάθος Εκ του αποτελέσματος…
Προοπτικές ανοίγονται για την Ελλάδα στο πολύπλοκο ενεργειακό παζλ… Η κυβέρνηση παίζει μπάλα προετοιμάζοντας εξελίξεις σε τέσσερα πεδία για να πάρει όσο μπορεί περισσότερα. Ο αγωγοί ΤΑΡ, ο Greek Stream, ο IGB και ο ITG τη βάζουν στο παιχνίδι.
Δραχμή, ε; (Μ)να!
ΣΕΛ. 19
τοπικές εκλογές στην Ισπανία, αυτό είναι ότι ο κόσμος σιχάθηκε τη διαφθορά, κουράστηκε από τη λιτότητα και αναζήτησε ένα ρήγμα στο δικομματικό πολιτικό σύστημα ελπίζοντας σε μια διέξοδο. Το τι θα γίνει τελικά στην Ισπανία – αν δηλαδή το κίνημα αμφισβήτησης μετουσιωθεί σε πολιτική δύναμη που θα διεκδικήσει την εξουσία – δύσκολα μπορεί κάποιος να το προβλέψει. Αυτό, ωστόσο, που μπορεί με βεβαιότητα ο καθένας να στοιχηματίσει είναι ότι στην περίπτωση που ο Ραχόι και το κόμμα του επιμείνουν να υπόσχονται παραδείσους εμμένοντας στις πολιτικές της λιτότητας, θα έχουν την τύχη της δικής μας Πασοκονεοδημοκρατίας. ΑπO την Aλλη μεριά, στην Ελλάδα, το στοίχημα έχει αλλάξει επίπεδο. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να μετουσιώσει την αμφισβήτηση και να της δώσει πολιτικό περιεχόμενο. Μ’ αυτόν τον τρόπο κατάφερε να οδηγήσει στο περιθώριο τα κόμματα εξουσίας της μεταπολίτευσης και να διαπραγματεύεται με τους δανειστές μια νέα πορεία για τη χώρα. Από αυτήν ακριβώς την πορεία που θα ακολουθήσει η χώρα και από το πόσο συμβατή θα είναι με τα όσα ο ΣΥΡΙΖΑ υποστήριξε και υποσχέθηκε ως αντιπολίτευση θα κριθεί τελικά από τον ελληνικό λαό…
Το «Ποντίκι Art» μίλησε με την Άννα Βαγενά και τον Νίκο Ορφανό για το πώς είναι να είσαι το πρωί βουλευτής και το βράδυ ηθοποιός. Οι δυο τους πρωταγωνιστούν στους μονολόγους του Βασίλη Κατσικονούρη «Το μπουφάν της Χάρλεϋ ή πάλι καλά» και «Ο Μάκης», οι οποίοι είναι ενσωματωμένοι σε μια ενιαία παράσταση στο θέατρο Μεταξουργείο.
ΣΕΛ. 39
0
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Το κοντέρ έχει μηδενίσει Το τέλος χρόνου φαίνεται ότι έχει σημάνει για την ελληνική διαπραγμάτευση, καθώς οι Ευρωπαίοι και οι ΗΠΑ εκπέμπουν το μήνυμα ότι η συμφωνία πρέπει να κλείσει τώρα, δηλαδή την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου το αργότερο.
Α
πό την άλλη, ενώ στο τεχνικό επίπεδο οι συζητήσεις συνεχίζονται, το Μαξίμου χθες άφηνε να διαρρεύσει ότι «ξεκινούν σήμερα οι εργασίες συγγραφής της συμφωνίας», μιλώντας ωστόσο για το κείμενο συμφωνίας στο χαμηλόβαθμο τεχνικό επίπεδο του Brussels Group (staff level agreement), το οποίο θα τεθεί εισηγητικά στο Eurogroup, που με τη σειρά του θα αποφασίσει τα περαιτέρω. Σε κάθε περίπτωση τα μηνύματα δείχνουν ότι δεν υπάρχει άλλος χρόνος, ενώ ο σχεδιασμός της κυβέρνησης δείχνει σε αυτήν την κατεύθυνση: σήμερα συνεδριάζει το EuroWorking Group για την Κύπρο, όπου θα συζητηθεί και το ελληνικό ζήτημα, ενώ παράλληλα θα συνεχιστούν οι συζητήσεις στο Brussels Group, που άρχισαν χθες το απόγευμα, με στόχο στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, πιθανότατα την Τρίτη, να συγκληθεί έκτακτο Eurogroup το οποίο θα επικυρώνει την ύπαρξη συμφωνίας.
Το περιεχόμενο Με βάση τα όσα είναι γνωστά τα τελευταία εικοσιτετράωρα, το πιθανό περιεχόμενο της συμφωνίας, που έχει αρχίσει να μορφοποιείται, περιλαμβάνει: Σε κάθε περίπτωση όλα τα δημοσιονομικά. Δηλαδή: ◆ Τον ΦΠΑ, υπό τον όρο να αυξάνει τα έσοδα του κράτους και όχι η μεταρρύθμισή του να αφήνει τρύπα στα έσοδα. Ο στόχος που θέτει ο Γιούνκερ στη συνέντευξή του στο πρακτορείο ΜΝΙ είναι αύξηση εσόδων 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ.) μόνο από τον ΦΠΑ. Ωστόσο η κυβέρνηση, έως την ώρα που έκλεινε αυτό το κείμενο, επέμενε στους συντελεστές 7% - 14% - 22% με στόχο έσοδα 700 - 800 εκατ. ευρώ και διεμήνυε ότι «δεν υπάρχει σενάριο με 1,8 δισ. ευρώ μέτρα». Ο χαρακτήρας θα είναι αναδιανεμητικός με βασικό στόχο την αύξηση της εισπραξιμότητας, λέει η κυβέρνηση. ◆ Η αναδιάρθρωση του συστήματος είσπραξης του ΦΠΑ. Να θυμίσουμε
1
ότι έχει ήδη απορριφθεί η πρόταση Βαρουφάκη περί άλλης τιμής με κάρτα και άλλης τιμής μετρητοίς, επειδή αυτό αντίκειται στις κοινοτικές Οδηγίες. ◆ Το ύψος του δημοσιονομικού κενού και το σύνολο των μέτρων που θα το καλύπτουν. Μέχρι τώρα γίνεται λόγος για διαφορά 1 δισ. ευρώ μεταξύ Ελλάδας και δανειστών, το οποίο λέγεται ότι θα καλυφθεί. ◆ Το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος. Η κυβέρνηση προτείνει γύρω στο 1% για το 2015 και 1,5% για το 2016, αλλά η συζήτηση δείχνει να «κολλάει» στα πλεονάσματα του 2017 και του 2018. Σε ό,τι αφορά το ασφαλιστικό, αναμένεται να συμφωνηθεί καταρχήν η κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, «χωρίς να θίγονται θεμελιωμένα δικαιώματα», καθώς και η ενοποίηση ασφαλιστικών ταμείων. Οι δανειστές έχουν στείλει τα μηνύματά τους ότι δεν θα γίνει δεκτό οποιοδήποτε μέτρο αυξάνει τις δαπάνες για συντάξεις. Τα υπόλοιπα θέματα του ασφαλι-
2
Σε τελική ευθεία η διαπραγμάτευση με όριο λίγων ημερών για λύση
στικού (π.χ. ρήτρα μηδενικού ελλείμματος) μάλλον πάνε για αργότερα, με την κυβέρνηση να υπογραμμίζει ότι «δεν προτίθεται να κόψει συντάξεις» και να παραπέμπει στην ανάγκη να ληφθούν υπόψη οι αναλογιστικές μελέτες που θα εκπονηθούν, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του συστήματος μακροπρόθεσμα. Τα εργασιακά στο μεγαλύτερο μέρος τους φαίνεται να μετατίθενται για το φθινόπωρο, με τον Γιούνκερ να στέλνει το μήνυμα «“όχι” σε μονομερείς ενέργειες» όσον αφορά τα προωθούμενα νομοσχέδια Σκουρλέτη για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τον κατώτατο μισθό και τον υπουργό Εργασίας να πιέζει στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Παρ’ ότι θα γίνει λόγος για τον κατώτατο μισθό, ο Γιούνκερ δεν το περιλαμβάνει στις άμεσες προτεραιότητες. Θα υπάρξει όμως ζήτημα με την υπεσχημένη αύξηση του κατώτατου, η οποία σε πρώτη φάση θα παγώσει. Και οι ιδιωτικοποιήσεις αναμένεται να είναι μέρος της συμφωνίας, αλλά – με δεδομένες τις μέχρι σή-
3
4
μερα επιδόσεις και το παγωμένο επενδυτικό ενδιαφέρον – κανένας στόχος δεν μπορεί στα σοβαρά να θεωρηθεί υλοποιήσιμος (στη συνέντευξή του ο Γιούνκερ ανέφερε ότι ο στόχος για τα έσοδα στο τρέχον πρόγραμμα είναι τα 22 δισ. και πως το ποσό δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από τα 17 δισ.). Ακόμη και αν αποτελέσουν μέρος της συμφωνίας, οι ιδιωτικοποιήσεις θα είναι μια από τις μαύρες τρύπες της. Άγνωστο τι θα γίνει με τα έσοδα που θα προκύψουν από αυτές, καθώς η κυβέρνηση θέλει να χρηματοδοτούν εν μέρει το ασφαλιστικό. Ενδιαφέρον έχει η άποψη Γιούνκερ για το χτύπημα των καρτέλ των ολιγαρχών στην κατανάλωση. Επειδή αυτό αποτελεί διακηρυγμένη θέση και της κυβέρνησης, ίσως το δούμε ως ένα ακόμη «στολίδι» στη συμφωνία, το οποίο θα πιστωθεί ο Τσίπρας.
5
Ενιαία ή ενδιάμεση; Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, διαφαίνεται πως είμαστε πιο κοντά σε μια ενιαία συμφωνία. Αυτό σημαίνει ότι από τώρα θα συμφωνηθούν όλα τα σαφή και τιμολογημένα προαπαιτούμενα (κυρίως δημοσιονομικά, ιδιωτικοποιήσεις και ασφαλιστικό) και θα γίνουν αναφορές σε όλα τα υπόλοιπα, εν είδει δεσμεύσεων, ακόμη και αν χρειαστεί να πάνε για αργότερα οι λεπτομερείς ρυθμίσεις.
Χρόνος υλοποίησης Αναπάντητο προς το παρόν το ερώτημα αν θα υπάρξει τώρα ρητή αναφορά στο χρέος, αλλά και το αν θα παραμείνουν εκκρεμότητες – και ποιες – οι οποίες θα πακεταριστούν μαζί με αυτό. Κάπου εκεί θα κριθεί και το αν θα ονομαστεί ενιαία ή ενδιάμεση. Σε κάθε περίπτωση η πρώτη φάση είναι ο Ιούνιος. Αν και πιθανότατα θα πληρώσουμε μόνοι μας και την πρώτη δόση του Ιουνίου στο ΔΝΤ, για τις επόμενες τα πράγματα είναι δύσκολα, με την κυβέρνηση να ακολουθεί τη γνωστή τακτική της «διγλωσσίας»: η επίσημη γραμμή είναι ότι η Ελλάδα θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, ενώ παράλληλα, εν είδει πίεσης,
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
1
υπουργοί συντηρούν την απειλή περί μη πληρωμής, με τη διπλωματική διατύπωση ότι είναι «προτεραιότητα η πληρωμή μισθών και συντάξεων». Η δεύτερη φάση θα ξετυλιχτεί πιθανότατα από τον Σεπτέμβριο και μετά, αν και το χρονοδιάγραμμα θα κριθεί από τη μορφή που θα έχει η συμφωνία, όπου θα ξεκαθαρίζεται μεταξύ άλλων το αν θα απαιτείται η νέα παράταση της δανειακής ή όχι. Άλλωστε τα πιο δύσκολα μάλλον θα πάνε για τότε, ενώ και η συζήτηση για το χρέος χρειάζεται πολλή προετοιμασία, ειδικά στη Γερμανία. Συνεπώς πρώτα θα πρέπει να υλοποιηθεί πλήρως η πρώτη φάση, ώστε να πειστούν κυρίως οι Γερμανοί ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε φάση εκπλήρωσης δεσμεύσεων, και ύστερα θα μπορεί να υπάρξει συζήτηση. Αυτό το μασάζ θα χρειαστεί χρόνο.
2
3
Τι θα γίνει στη Βουλή; Η επικρατέστερη εκδοχή παραμένει ότι η ανάγκη του ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει στην εξουσία και η ανάγκη των ΑΝΕΛΛ να έχουν πολιτικό μέλλον θα κρατήσουν την κυβερνητική συνοχή. Ο Τσίπρας ήδη έθεσε στο κόμμα τα σκληρά διλήμματα που ανακύπτουν εν όψει της συμφωνίας. Στην Κεντρική Επιτροπή τα περισσότερα πυρά ήταν άσφαιρα διότι κινήθηκαν γύρω από τον ευρωπαϊκό εκβιασμό και την ανάγκη να μην υπο-
Απίθανες πριν από την τελική συμφωνία, αφού έτσι η κυβέρνηση θα ομολογεί ότι η συμφωνία είναι κακή. Δηλαδή τι θα ζητάει ο Τσίπρας; Να τον ενισχύσει ο κόσμος, για να τον... σκίσει την επομένη; Επίσης, αν η συμφωνία μπορεί να «πουληθεί» ως καλή, και μόνο η συζήτηση περί εκλογών θα προκαλέσει απέχθεια στον κόσμο. Απίθανες μετά την τελική συμφωνία. Αν έχεις λάβει μια λαϊκή εντολή πριν από έξι μήνες, την οποία υποτίθεται ότι υπηρετείς, θα πέσουν... πατσαβούρες. Ισχύει ό,τι και στην προηγούμενη περίπτωση. Οι ενστάσεις αυτές ισχύουν και για μετά τον Σεπτέμβριο. Πιθανές μόνο σε περίπτωση εμπλοκής, δηλαδή αν η συμφωνία δεν περάσει από την Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ ή και των ΑΝΕΛΛ και χρειαστεί ευρύτερη στήριξη στη Βουλή. Να σημειωθεί πάντως ότι γενικότερα το τοπίο δεν σηκώνει εκλογές, με δεδομένο ότι από τώρα μέχρι το τέλος του έτους ο κόσμος θα βρίσκεται κάθε τρεις και λίγο στην εφορία. Ειδικότερα, μέχρι το τέλος Ιουνίου θα πρέπει να πληρώσουμε στο Δημόσιο 20 δισ. ευρώ σε φόρους και από τον Ιούλιο έως το τέλος του χρόνου άλλα 27 δισ. ευρώ. Πας στην κάλπη με τέτοια παλούκια και περιμένεις να αυξήσεις το ποσοστό σου; Δύσκολο...
Οι εκκρεμότητες της κυβέρνησης και τα αγκάθια των δανειστών
χωρήσει η κυβέρνηση. Τα περί ρήξης με τους δανειστές ή την ευρωζώνη εκφράστηκαν κυρίως από μέλη της Κ.Ε., ενώ οι βουλευτές ήταν πολύ πιο συγκρατημένοι. Το ερώτημα παραμένει: πώς θα συμπεριφερθούν βουλευτές που δεν εντάσσονται ή δεν έχουν στενούς δεσμούς με τις διάφορες εσωτερικές ομαδοποιήσεις, αλλά κανείς δεν τους τοποθετεί σε υπολογίσιμο αριθμό.
Το ενδεχόμενο εκλογών Ανοιχτά στο τραπέζι της δημόσιας συζήτησης παραμένουν τα σενάρια για εκλογές, καθώς είναι κυρίαρχη η εικασία ότι η συμφωνία δεν θα ικανοποιεί το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και θα σηματοδοτεί υπαναχώρηση από βασικές κυβερνητικές δεσμεύσεις, οπότε θα απαιτείται επαναβεβαίωση της λαϊκής εντολής. Με βάση τα κυρίαρχα σενάρια, οι εκλογές είναι:
Διλήμματα και αντιδράσεις στο παρά ένα της συμφωνίας Το μήνυμα ότι η συμφωνία είναι κοντά, στην «τελική ευθεία», έστειλε χθες ο πρωθυπουργός αμέσως μετά τη σύσκεψη της πολιτικής ομάδας διαπραγμάτευσης, παράλληλα με τη διαβεβαίωση ότι αυτή «θα είναι θετική για την ελληνική οικονομία» και «θα αναδιανέμει βάρη». Το ερώτημα πλέον είναι πώς θα αποτιμήσουν τη συμφωνία, όταν αυτή θα παρουσιαστεί με λεπτομέρειες, τα κόμματα που συναπαρτίζουν την κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝ.ΕΛΛ.)και πώς θα συμπεριφερθούν οι Κοινοβουλευτικές τους Ομάδες (κυρίως αυτή του ΣΥΡΙΖΑ) όταν θα έρθει για ψήφιση στη Βουλή.
Τα διλήμματα Τσίπρα Ο πρωθυπουργός μιλώντας στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος το Σάββατο: ◆ Περιέγραψε ενώπιον του κομματικού ακροατηρίου το βασικό δίλημμα της μετά τη συμφωνία εποχής: ή δίνουμε τη μάχη με τα εσωτερικά μέτωπα της ολιγαρχίας και των παθογενειών του κράτους είτε η Αριστερά χάνει την ιστορική ευκαιρία να καθιερωθεί στη συνείδηση του λαού ως μια χρήσιμη δύναμη. «Να μην ξεχνάμε ότι ο λαός για πρώτη φορά εμπιστεύτηκε την Αριστερά και δεν πρέπει να τον απογοητεύσουμε. Είναι το μεγάλο μας στοίχημα», σημείωσε. ◆ Ζήτησε υπευθυνότητα, σοβαρότητα και αποφασιστικότητα αλλά κι εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του κόμματος – μηνύματα προς τους βουλευτές κυρίως εν όψει των κοινοβουλευτικών διαδικασιών ψήφισης της συμφωνίας ◆ Επανέλαβε αρκετές φορές ότι στην ατζέντα της επόμενης μέρας είναι το μέτωπο με τους ολιγάρχες, το οποίο χα-
ρακτήρισε «ίσως πιο κρίσιμο» από το μέτωπο με τους δανειστές, διαμηνύοντας ότι, ανεξαρτήτως της συμφωνίας, υπάρχει πεδίο άσκησης αριστερής ή φιλολαϊκής πολιτικής. Με άλλα λόγια, το δίλημμα που τίθεται από την πλευρά του πρωθυπουργού είναι η εξουσία – με τα όποια συμπαρομαρτούντα, δηλαδή τις βαριές ευθύνες αλλά και τις δυνατότητες φιλολαϊκής διακυβέρνησης – ή η απώλειά της.
Το κομματικό τοπίο Στο κόμμα παραμένουν οι διαφωνίες και οι ανησυχίες ότι ουσιαστικά επέρχεται… «αριστερό μνημόνιο», αλλά μάλλον δεν είναι επαρκείς για να προκαλέσουν βαθιά ρήγματα το αμέσως επόμενο διάστημα, ενώ λειτουργούν και ως πίεση προς το μέτωπο των δανειστών. Οι «αριστερές» τάσεις του κόμματος εκφράζουν ικανοποίηση για το γεγονός ότι ενισχύονται οι αριστερές φωνές και συγκροτείται μια ευρύτερη «αριστερή πτέρυγα» μετά και την σύμπλευση της ΚΟΕ με την Αριστερή Πλατφόρμα στην ψήφιση τροπολογίας που έλαβε 75 ψήφους έναντι 95 της πλειοψηφίας. Η στήριξη στον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση διατηρείται και παραμένει στα χέρια των σκληροπυρηνικών προεδρικών και της «κίνησης των 53» (η οποία ασκεί κριτική σε επιμέρους σημεία). Ωστόσο τα… απλά μέλη της Κ.Ε. εκφράζουν με μεγαλύτερη άνεση τις διαφωνίες και διαφοροποιήσεις τους απ’ ό,τι οι βουλευτές οποιασδήποτε τάσης κι ακόμη περισσότερο οι προερχόμενοι από τον ΣΥΡΙΖΑ υπουργοί, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα διλήμματα.
Είναι ενδεικτικό ότι υπουργοί που πιέζονται άμεσα από τις απαιτήσεις που προβάλλουν οι δανειστές ως προς το χαρτοφυλάκιό τους, όπως ο Πάνος Σκουρλέτης, αν και ασκούν κριτική σε επιμέρους χειρισμούς, καλούν το εσωκομματικό ακροατήριο να μην δει τη συμφωνία «στατικά», αλλά συνολικά, λαμβάνοντας υπόψη τη δυναμική που μπορεί να έχει σε βάθος τετραετίας. Υπάρχουν ωστόσο και υπουργοί που θέτουν τα όριά τους, όπως ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτης Λαφαζάνης, ο οποίος με την παρέμβασή του στην Κ.Ε. έδειξε να προετοιμάζει το έδαφος διά παν ενδεχόμενο, δηλαδή την αποχώρησή του από την κυβέρνηση: έθεσε συνολικά θέμα ιδιωτικοποιήσεων (για λιμάνια, σιδηροδρόμους, αεροδρόμια και ακίνητα - φιλέτα που αύριο μπορεί να ανοίξουν την όρεξη και για την ενέργεια) την ώρα που η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει σε αυτό το πεδίο με τους δανειστές. Απρόβλεπτος παράγοντας μοιάζει να είναι η πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία έδειξε να σηκώνει τους τόνους το τελευταίο διάστημα, αν και με τη στάση της στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, όσον αφορά τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΤ Λάμπη Ταγματάρχη («παρών» αντί της αρνητικής γνώμης), έδειξε να μην τραβά το σκοινί. Ωστόσο, η τελική στάση που θα κρατήσουν οι διάφορες πλευρές και πρόσωπα από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ θα αποκρυσταλλωθούν μόλις εμφανιστεί η συμφωνία. Οψόμεθα…
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
στα με το αμφιλεγόμενο «όπλο» του δημοψηφίσματος για τη συμμετοχή της Βρετανίας. Ο γαλλογερμανικός άξονας δεν επιθυμεί αλλαγή των συνθηκών και θέλει να διαμηνύσει στον Ντέιβιντ Κάμερον ότι πρέπει πρώτα η χώρα του να αποφασίσει τι θέλει και ύστερα να κάνει τις προτάσεις του στην Ε.Ε. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και την απειλή που λέγεται Μαρίν Λεπέν, στη Γαλλία, προφανώς το ευρωσύστημα έχει πολλά να συνυπολογίσει στη διαχείριση του ελληνικού προβλήματος.
Στο πανηγύρι του G7 στη Γερμανία γίνεται μια μεγάλη μάχη πολλαπλών συμβολισμών, καθώς διεξάγεται: ♦ Σε μια πόλη που έμεινε στην Ιστορία για τον σφοδρότατο βομβαρδισμό και την ισοπέδωσή της από τους Δυτικούς συμμάχους στα τελειώματα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία προκάλεσε αντιδράσεις ακόμη και στη Δύση εγείροντας ερώτημα για το αν επρόκειτο για έγκλημα πολέμου. ♦ Σε μια πόλη που επιλέχθηκε από τη Γερμανία για να σηματοδοτήσει τη γερμανική ανόρθωση και την ανάκτηση της ισχύος του σημερινού αδιαμφισβήτητου «αφεντικού» της – γερμανικής πλέον – Ευρώπης. ♦ Με θέμα τη διαχείριση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης την τελευταία επταετία. ♦ Με το ελληνικό πρόβλημα να παραμένει, επί μια πενταετία, στον πυρήνα του ευρωπαϊκού σκέλους της κρίσης. ♦ Με τους Αμερικανούς να πιστεύουν – σταθερά – ότι η λιτότητα πρέπει να λάβει τέλος και η Γερμανία να επενδύσει ώστε να επιτευχθεί η έξοδος από την κρίση. Και παράλληλα να πιέζουν τόσο τους δανειστές όσο και την Ελλάδα ώστε να προκύψει συμφωνία το αργότερο έως τις 5 Ιουνίου. ♦ Τέλος, η σύνοδος αυτή διεξάγεται την επομένη των εκλογών για την Αυτοδιοίκηση στην Ισπανία, οι οποίες πιστοποίησαν την άνοδο των ποικίλων δυνάμεων κατά της λιτότητας, με πρώτους τους Podemos, που γεννήθηκαν από το κίνημα των Αγανακτισμένων στις σπανιόλικες πλατείες.
Η πίεση των ΗΠΑ Η μάχη των ιστορικών συμβολισμών στη Δρέσδη δεν είναι, προφανώς, άσχετη με τη μάχη για το «δέον γενέσθαι» στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Δεν είναι επίσης άσχετη με την αμερικανογερμανική διαμάχη για την ορθότητα της γερμανικής συνταγής για την Ευρώπη. Για ενεργοποίηση – με εντολή Ομπάμα – του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Τζακ Λιου, ώστε να πιέσει για λύση στο ελληνικό θέμα στη σύνοδο των G7 στη Γερμανία, κάνουν λόγο τα ρεπορτάζ. Εκεί ο Σόιμπλε θα κληθεί να μιλήσει για το ελληνικό θέμα και θα του ασκηθεί πίεση για λύση έως τις 5 Ιουνίου. Εκεί ο Λιου θα θέσει και ζήτημα
Το «αγκάθι» του ΔΝΤ
Πολιτικό χάος στη Δρέσδη των G7 Η διεθνής οικονομική κρίση, η Ελλάδα και οι... Podemos τερματισμού της λιτότητας στην Ε.Ε. Προφανώς, καλοδεχούμενα όλα αυτά, αλλά καλό είναι να θυμόμαστε ότι οι υπουργοί Οικονομικών των ΗΠΑ στο παρελθόν έχουν φάει κατ’ επανάληψη «πόρτα» από τον Σόιμπλε, ενίοτε με τρόπο άγαρμπο. Το αμερικανικό «χαρτί» δεν είναι απαραιτήτως φλος ρουαγιάλ και ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ σπανίως δέχεται υποδείξεις στην έδρα του, όπως ήδη έδειξε χθες. Άρα το παιχνίδι είναι ανοιχτό.
Το ευρωπαϊκό χάος Ίσως, μάλιστα, για τη Γερμανία ισχυρότερος παράγοντας προβληματισμού να είναι οι εκλογές στην Ισπανία και το πολιτικό μήνυμα που προσκόμισαν στη συζήτηση για την Ευρώπη, όπως και το εκλογικό αποτέλεσμα στην Πολωνία, όπου ο φίλος των επιχειρηματιών και του ευρώ Μπρόνισλαβ Κομορόφσκι έχασε πανηγυρικά από τον αρνητή του ευρωνομίσματος Αντρέι Ντούντα. «Ο άνεμος της Ελλάδας, ο άνεμος της Ισπανίας και ο άνεμος της Πολωνίας δεν φυσούν προς την ίδια
Kαι μέσα σ’ όλα η μάχη του Τσίπρα για επίσπευση της συμφωνίας
κατεύθυνση. Φυσούν, αντιθέτως, προς αντίθετες κατευθύνσεις, αλλά όλοι αυτοί οι άνεμοι δείχνουν ότι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει» δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι, ο οποίος επίσης έχει την Κυριακή αυτοδιοικητικές εκλογές. Το επόμενο μεγάλο ευρωπαϊκό πολιτικό ερώτημα αφορά τις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου στην Ισπανία, καθώς το πρώτο σήμα, η αποδυνάμωση του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος, ήδη δόθηκε, αλλά είναι άγνωστο αν η ισπανική πολιτική σκηνή βαδίζει προς μερική ή ολική ανατροπή. Αμέσως μετά τη σύνοδο των G7 στη Δρέσδη, έρχεται μια ακόμη μεγάλη συνάντηση στο Βερολίνο, τη Δευτέρα, μεταξύ του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, της καγκελαρίου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ και του προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ. Η συνάντηση αφορά την ενίσχυση της διακυβέρνησης και του θεσμικού πλαισίου της ευρωζώνης, υπό τη σκιά της πίεσης του Λονδίνου για συνολική αλλαγή της Ε.Ε., και μάλι-
Σε αυτό το κλίμα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει μπει στη διαπραγμάτευση ως ο κακός της παρέας, ο οποίος, αγκιστρωμένος στις «αρχές» και τους κανόνες του, δεν θέλει επ’ ουδενί λόγω να φανεί ότι υποχωρεί έστω και κατ’ ελάχιστον από αυτούς. Ως εκ τούτου διαμηνύει ότι δεν θέλει μια «βρόμικη» (δηλαδή ασαφή και χαλαρή) συμφωνία, αλλά μια ξεκάθαρη, με συγκεκριμένους όρους, που δεν θα απέχουν ούτε χιλιοστό από τις μνημονιακές συμφωνίες. Η αμερικανική πίεση προς το ΔΝΤ δεν φαίνεται να αφορά την υποχώρηση του Ταμείου επί της ουσίας, αλλά μια χρονική μετάθεση των απαιτήσεών του, ώστε να διευκολυνθούν όλοι να προχωρήσουν σε μια συμφωνία τώρα με ορίζοντα των τελικών διευθετήσεων το φθινόπωρο. Όσο για τον ρόλο του στην Ελλάδα, οι εκτιμήσεις και οι πληροφορίες είναι αντιφατικές. Η Γερμανία, η οποία δεν το ήθελε στην αρχή της κρίσης, τώρα το θεωρεί αναπόσπαστο παράγοντα της ελληνικής διαχείρισης. Το ίδιο το Ταμείο δεν μπορεί να φύγει ως αποτυχημένο, αλλά δεν μπορεί να μείνει χωρίς την εφαρμογή του δικού του πλαισίου. Η Κομισιόν δεν το θέλει, διότι προτιμά να αναπτύξει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο τη δική της Task Force υπό τον Χορστ Ράιχενμπαχ, η οποία πήρε το βάπτισμα του πυρός στην Ελλάδα. Η Γερμανία σε αυτήν τη φάση θα προτιμούσε το ΔΝΤ στον ελεγκτικό ρόλο, ώστε αυτός να μην περάσει στην Κομισιόν, η οποία θα διεκδικούσε με αυτόν τον τρόπο μεγαλύτερο μερίδιο εξουσίας στο ευρωσύστημα. Εν μέσω όλων αυτών, ο Τσίπρας προσπαθεί να επισπεύσει τη συμφωνία πριν βρεθεί μπροστά στο ενδεχόμενο να αντιμετωπίσει το δίλημμα «συμφωνία ή χρεοκοπία». Μύλος...
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Όσοι πιστεύουν ότι ο νέος διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ Λάμπης Ταγματάρχης... δεινοπάθησε έχοντας απέναντί του τη Ζωή Κωνσταντοπούλου ίσως θα πρέπει να το ξανασκεφτούν.
Α
ρκεί μόνο να φανταστούν τις δακτυλογράφους της Βουλής, που παρέδωσαν 320 σελίδες (!) απομαγνητοφωνημένων πρακτικών, αλλά και τους δημοσιογράφους, που χρειάστηκαν πολλαπλές δόσεις καφεΐνης για να παρακολουθήσουν τη δεκάωρη συνεδρίαση. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι είχε στο μυαλό του ο Ταγματάρχης όταν περνούσε το κατώφλι της αίθουσας όπου συνεδρίασε η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, όμως το «ύποπτο» – κατά τη Ζωή Κωνσταντοπούλου – παρελθόν του στην ΕΡΤ θα έπρεπε να τον ψυλλιάσει ότι δεν θα περάσει ένα εύκολο απόγευμα... Η πολύωρη και επίπονη, για όλους, διαδικασία της συνεδρίασης της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας με αντικείμενο τη γνωμοδότηση για το νέο διοικητικό συμβούλιο της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, που κράτησε από το μεσημέρι της Δευτέρας μέχρι τα μεσάνυχτα της ίδιας μέρας και προβλήθηκε σε ζωντανή μετάδοση από το Κανάλι της Βουλής, είχε πολλές ξεχωριστές στιγμές: «ηλεκτρισμένη» ατμόσφαιρα, ένταση, ενστάσεις και διαφωνίες, μπηχτές, «καρφώματα» και «μηνύματα»...
Ερωτήσεις Εκ μέρους της κυβέρνησης προτάθηκαν για το Δ.Σ. της ΕΡΤ ως πρόεδρος ο Διονύσης Τσακνής, ως διευθύνων σύμβουλος ο Λάμπης Ταγματάρχης και ως μέλη οι Μιχάλης Γρηγορίου, Ελισάβετ Παπακωνσταντίνου και Νίκος Τρανός και τα πρόσωπα αυτά κλήθηκαν στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής για ακρόαση. Και δέχτηκαν ερωτήσεις – κυρίως ο Λάμπης Ταγματάρχης – για πολλά και διάφορά... Από το τι έκαναν από τη νύχτα του «μαύρου» στην ΕΡΤ μέχρι σήμερα έως και αν κάποιος έχει πνευματική σχέση, αν είναι βαφτιστήρι δηλαδή κάποιου άλλου από το διοικητικό συμβούλιο. Διάβασαν, ακόμη, λέξη προς λέξη, όπως τους ζητήθηκε, άρθρα που έχουν γράψει για το τι οδήγησε στο «μαύρο». Εντοπίστηκαν μέχρι και λάθη στα βιογραφικά τους, τα οποία έβγαλαν και αβίαστο γέλιο. Όπως αυτό που βρήκε η Όλγα Κεφαλογιάννη στο βιογραφικό του Ταγματάρχη: «Θα ήθελα επίσης να σας πω ότι
Πήγε ταγματάρχης έφυγε... φαντάρος Μπηχτές και καρφώματα στη συνεδρίαση για το νέο Δ.Σ. της ΕΡΤ προφανώς εκ παραδρομής στην αίτηση πρόσκλησης ενδιαφέροντος στο φύλο έχετε καταγράψει τον εαυτό σας ως γυναίκα. Προφανώς εκ παραδρομής» σημείωσε η «γαλάζια» βουλευτής, με τον Γιάννη Τραγάκη να λέει «ήταν σύντομο το χρονικό διάστημα», τον Λάμπη Ταγματάρχη να απαντά «για το σφάλμα ζητώ συγγνώμη, έγινε βιαστικά» και τη Ζωή Κωνσταντοπούλου να παίρνει μέρος στον διάλογο λέγοντας: «αναβάθμιση θα ήταν, αλίμονο»... Πολλοί έκαναν λόγο για μια διαδικασία - «Ιερά Εξέταση», άλλοι για «ανάκριση» και άλλοι για «δικαστήριο», επιμένοντας να στέκονται στις «διαθέσεις» της Ζωής Κωνσταντοπούλου, η οποία, επί της ουσίας, «ξετίναξε» τον Ταγματάρχη αργά το βράδυ και επί σχεδόν ένα δίωρο. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με κοινοβουλευτικούς παρατηρητές, η πρόεδρος της Βουλής ήταν άρτια προετοιμασμένη, με ουσιαστικές τοποθετήσεις και ερωτήσεις, σε αντίθεση με την πλειονότητα όσων προηγήθηκαν εκείνης, ενώ, όπως τονίζεται, η κοινοβουλευτική πρακτική δεν επιβάλλει να απευθύ-
νει πρώτος ερωτήσεις ο πρόεδρος της επιτροπής...
Δωδεκάωρο καψόνι για... ένστολους και μη στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας
«Πινγκ - πονγκ» Παππά - Ζωής «Προσωπικά έχω υποστεί κριτική, διότι δεν επέλεξα πρόσωπα με κριτήριο την εγγύτητα στις δικές μου ιδεολογικές αρχές ή στο δικό μου κόμμα. Δεν νομίζω ότι θα έπρεπε αυτό να είναι το κριτήριο» σημείωσε στην αρχική του τοποθέτηση ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς και συμπλήρωσε: «Θα σας έλεγα δε ότι, εάν γίνονταν τέτοιες επιλογές, θα ήταν η κυβέρνηση πολύ “ανοιχτή” και πολύ ευάλωτη σε τέτοιου τύπου κριτικές. Νομίζω, είναι μια πρακτική την οποία μπορούμε, έχουμε την ιστορική ευκαιρία, έχουμε τη δυνατότητα να την αφήσουμε πίσω και σε αυτήν την κατεύθυνση θα θέλαμε ειλικρινώς να συμβάλουμε», με την αναφορά του αυτήν να εκτιμάται ως έμμεση «απάντηση» στη Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία είχε ταχθεί κατά της επιλογής του Λάμπη Ταγματάρχη. Μερικές... ώρες αργότερα, αλλά πάντως την ίδια ημέρα, στην ίδια διαδικασία και παρουσία του υπουργού Επικρατείας, έφτασε και η απάντηση εκ μέρους της προέδρου της Βουλής:
«Φυσικά, εκεί όπου υπάρχει διαφωνία, αυτή η διαφωνία δεν σηματοδοτεί, όπως κάποιοι θα ήθελαν, μια μείζονα σύγκρουση που υποκρύπτει στρατηγικές ή βαθιά ρήγματα. Πολύ θα το ήθελαν οι ειδήσεις του Mega των 8 και ο κ. Πρετεντέρης, αλλά δεν θα του κάνουμε αυτήν τη χάρη» δήλωσε η Κωνσταντοπούλου λίγο πριν ξεκινήσει τη δική της σειρά ερωτήσεων προς τον Ταγματάρχη. Πρόσθεσε μάλιστα, στέλνοντας αυτήν τη φορά το δικό της μήνυμα, πως «για αυτούς που επιλέγουν να δημιουργούν δήθεν ίντριγκες, σπέκουλες και συγκρούσεις μεταξύ του πρωθυπουργού και της προέδρου της Βουλής ή του υπουργού Επικράτειας και της προέδρου της Βουλής, θέλω να πω ότι είναι αδιαμφισβήτητα κοινή αγωνία και επιθυμία να ξανανοίξει η ΕΡΤ. Ευκταίο θα ήταν να λειτουργούσε η ΕΡΤ από τις 26 Ιανουαρίου ή έστω από τις 27, με μια Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα καταργούσε την προηγούμενη. Εκείνο το οποίο προκρίθηκε με ευθύνη από πλευράς του αρμόδιου υπουργού και με πολύ συγκροτημένη νομική συμβουλή ήταν να επιδιωχθεί κάτι πιο ολοκληρωμένο, μια ολοκληρωμένη πρόταση επαναλειτουργίας της ΕΡΤ».
...Και το «καρφί» Μητρόπουλου Στην αποτύπωση της – τύπου... «Μπεν Χουρ» από άποψης χρόνου, όπως είπαν κάποιοι – συνεδρίασης δεν μπορούσε να λείψει η... διαφωνία, για να το πούμε κομψά, που κατεγράφη μεταξύ της Ζωής Κωνσταντοπούλου και του Αλέξη Μητρόπουλου. «Πιστεύω ότι δεν είναι απαραίτητη η βασανιστική διαδικασία και είμαι από τους νομικούς που λένε ότι μετά από διαγωνιστική διαδικασία και έκφραση γνώμης δεν είναι απαραίτητη και η δική μας γνώμη εδώ στη Βουλή, αλλά μας εκλάβατε ως ανακριτική Επιτροπή. Δεν είμαστε ούτε δευτεροβάθμια ούτε ανακριτική Επιτροπή. Έχετε την ιστορία σας, τη διαδρομή σας, την αξιοπρέπειά σας. Δεχθήκατε και αναξιοπρεπείς ερωτήσεις, στις οποίες δεν οφείλατε να απαντήσετε» σημείωσε, μεταξύ άλλων, στην τοποθέτησή του ο α’ αντιπρόεδρος της Βουλής. «Θα σας παρακαλέσω να μην επαναλάβετε τα περί βασανισμού. Είναι, νομίζω, με μεγάλη άνεση η διαδικασία. Επειδή διήρκεσε και αρκετή ώρα, φροντίσαμε να έχουν και τον καφέ τους οι προτεινόμενοι για τις διάφορες θέσεις. Δεν είναι κάποιος βασανιζόμενος, αλλά υπάρχει αυτονόητη υποχρέωση όλων μας, επειδή δεν είναι ιδιωτική μας υπόθεση αλλά δημόσια και συλλογική, να συμπράξουμε σε αυτήν τη διαδικασία διαφάνειας» ήταν η απάντηση της Ζωής Κωνσταντοπούλου...
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Στα όπλα τα «γαλάζια παιδιά» Με πολιορκητικό κριό τη ΔΑΠ - ΝΔΦΚ και την ΟΝΝΕΔ οι δελφίνοι συνεχίζουν τον αντισαμαρικό αγώνα Σαν τα... τσιμπούρια, που περιμένουν επί χρόνια ένα ελάφι να περάσει κάτω από το δέντρο τους για να πέσουν πάνω του και να «τραφούν», κάνουν το τελευταίο διάστημα αρκετοί δελφίνοι στη Νουδούλα, την ώρα που οι ζυμώσεις για τη «νέα Κεντροδεξιά», χωρίς τον Αντώνη Σαμαρά, συνεχίζονται.
Σ
τελέχη λιγότερο προβεβλημένα πραγματοποιούν «συναντήσεις» και αναπτύσσουν τις «ιδέες» τους για το μέλλον της παράταξης, είτε έχουν «καπελωθεί» από κάποιο πολιτικό πρόσωπο είτε όχι, ενώ άλλα προτάσσουν τη «γαλάζια» Νεολαία και «στήνουν» εκδηλώσεις και συζητήσεις στα πανεπιστήμια. Μπορεί ο Σαμαράς να μην έχει αποδεχτεί ακόμη τη βαριά πολιτική ήττα του και να παραμένει αγκυλωμένος στην καρέκλα του προέδρου της άλλοτε ιστορικής παράταξης της Δεξιάς, σαν το μικρό παιδί που δεν θέλει να του πάρουν το γλειφιτζούρι, ωστόσο οι «υπόγειες» διεργασίες συνεχίζονται και τα... φτυάρια φαίνεται πως έχουν ήδη βγει για τα καλά.
Εκδήλωση Χαρακτηριστικότερο και πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι αυτό της Τρίτης. Οι δελφίνοι συνεχίζουν το... «βιολί» τους και μάλιστα βάζοντας μπροστά τη ΔΑΠ - ΝΔΦΚ Πολιτικού Νομικής. Τι έκαναν; Έστησαν μία εκδήλωση στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. Στην εκδήλωση ζύμωση μίλησαν ο Ευάγγελος Αντώναρος, η Ντόρα Μπακογιάννη και ο Ηλίας Νικολακόπουλος. Το επίσημο θέμα της συνάντησης είναι η αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος του Ιανουαρίου, αλλά και «οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και ο ρόλος της Κεντροδεξιάς», όμως, όπως είναι ήδη γνωστό, το περιεχόμενο της συνάντησης κινήθηκε σε τέμπο αντισαμαρικό και αφορούσε τον σχεδιασμό της «επόμενης μέρας της Ν.Δ.», η οποία δημοσκοπικά άρχισε ήδη να θυμίζει το ΠΑΣΟΚ του 2012. Η νέα αυτή εκδήλωση ακολουθεί την περίφημη σύναξη του Συνδέσμου 1974, η οποία διεξήχθη την προηγούμενη εβδομάδα και στην οποία βρέθηκαν νεοδημοκράτες της... τρίτης ηλικίας με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον. Ο μεγάλος κίνδυνος για τη
Συναντήσεις της Νεολαίας της Νουδούλας με στελέχη του κόμματος με θέμα την επόμενη μέρα
Ν.Δ. είναι τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ να επιτύχει συμφωνία με τους δανειστές, καθώς, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα υπάρχουσες πληροφορίες, ο πρόεδρος του κόμματος έχει ήδη αποφασίσει την καταψήφισή της. Αν αυτό τελικά συμβεί, δεν θα είναι έκπληξη να δούμε αρκετούς βουλευτές της «γαλάζιας» παράταξης να διαφοροποιούνται ψηφίζοντας τη συμφωνία και αψηφώντας την προεδρική γραμμή. Τότε ο πρώην πρωθυπουργός θα βρεθεί σε ένα περίεργο σταυροδρόμι, καθώς μια τέτοια... «αποστασία» θα μπορούσε να οδηγήσει σε συνταρακτικές εξελίξεις στο εσωτερικό της Ν.Δ. Όλα αυτά, φυσικά, συζητούνται ή συμβαίνουν την ώρα που κορυφαία στελέχη της Ν.Δ. επιμένουν για τη διεξαγωγή εκτάκτου συνεδρίου μετά το δυσμενές για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αποτέλεσμα των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου, χωρίς ωστόσο να προβαίνουν ακόμη σε συγκεκριμένες κινήσεις. Αρκετά είναι τα πάλαι πότε «παιδιά του Σαμαρά» τα οποία πραγματοποιούν συναντήσεις ανά την επικράτεια με στόχο τη συγκρότηση μιας πολιτικής πλατ-
φόρμας. Ο λόγος φυσικά για τη γενιά των σαραντάρηδων.
Παρόντες Οι συγκεκριμένες συναντήσεις είχαν αρχίσει ήδη από τον Μάρτιο. Στα μέσα του μήνα είχε δει το φως της δημοσιότητας και μία άλλη «συνάντηση» πρώην μεγαλοστελεχών της ΟΝΝΕΔ. Ο δήμαρχος Γλυφάδας και μακροβιότερος πρόεδρος της «γαλάζιας» Νεολαίας Γ. Παπανικολάου διοργάνωσε μαζί με τον πρώην πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Γ. Οικονόμου και τον πρώην γραμματέα της ΔΑΠ Β. Τοκάκη μια συνάντηση για να θυμηθούν τα... παλιά. Στο πρώτο ραντεβού είχαν δώσει το «παρών» περίπου δεκαπέντε «γαλάζια» στελέχη, μεταξύ αυτών ο μέχρι πρότινος γραμματέας Ενημέρωσης Γ. Καραγιάννης, ο Παναγιώτης Γεωργόπουλος, επί σειρά ετών στενός συνεργάτης της... Ντόρας Μπακογιάννη, ο Θανάσης Κοτταράς, πολιτικός φίλος του Άρη Σπηλιωτόπουλου, ο πρώην γενικός γραμματέας Νέας Γενιάς Λευτέρης Μπούλιας, ο επιχειρηματίας Γιάννης Πολιτόπουλος, ο πρώην
βουλευτής, πρώην πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης και πρώην δήμαρχος Βόλβης Δημήτρης Γαλαμάτης, ο γενικός γραμματέας του Δήμου Γλυφάδας Μάριος Τσάκας, ο Διομήδης Νταούλας, o Στάθης Σταθόπουλος, στενός συνεργάτης του Κωστή Χατζηδάκη, κ.λπ. Σκοπός της συνάντησης ήταν η επόμενη μέρα στη Ν.Δ. εν όψει της συνεδρίασης της Πολιτικής Επιτροπής. Για τον λόγο αυτόν συναντήθηκαν πάλι στις αρχές εκείνης της εβδομάδας στο ίδιο μέρος πίσω από το «Χίλτον», στο «Πούλιτζερ». Ακόμη μία συνάντηση είχε πραγματοποιηθεί στις 17 Απριλίου, στη Θεσσαλονίκη. Τη συγκεκριμένη συνάντηση οργάνωσε ο Δημήτρης Γαλαμάτης. Από την ομάδα της Αθήνας συμμετείχαν οι Ηλίας Νικολακάκος, δικηγόρος, πρώην εκτελεστικός γραμματέας ΔΑΠ Θεσσαλονίκης και της ΟΝΝΕΔ (ο οποίος είχε υπάρξει συνεργάτης του Γιάννη Αδαμόπουλου στο ΔΣΑ), και ο Μάριος Τσάκας, νυν γραμματέας Δήμου Γλυφάδας και πρώην στέλεχος της ΟΝΝΕΔ. Από τη συμπρωτεύουσα στη συνάντηση το «παρών» έδωσαν οι Γιάννης Αγγελής (πρ. γραμματέας ΔΑΠ Θεσσαλονίκης), Κατερίνα Ανδριανάκη (πρ. στέλεχος ΔΑΠ Φιλοσοφικής), Σταύρος Βελεμής (πρ. στέλεχος ΔΑΠ Φυσικού), Χρήστος Βλαχοκώστας (πρ. στέλεχος ΔΑΠ Πολυτεχνείου, σήμερα στη διοίκηση του ΤΕΕ), Σπύρος Γκουτζαμάνης (πρ. στέλεχος ΔΑΠ Πολυτεχνικής Θεσσαλονίκης) και άλλοι. Πριν από τη συνάντηση της Θεσσαλονίκης πάντως έγινε και μια άλλη συνάντηση, αυτήν τη φορά στη Λαμία. Στο κέντρο «Οδός Ονείρων», στο οποίο πραγματοποιήθηκε η συνάντηση, το «παρών» έδωσε ο Γιάννης Λυκόπουλος, στέλεχος στη Γραμματεία της ΔΑΠ επί προεδρίας στην ΟΝΝΕΔ του Γιάννη Οικονόμου, ο οποίος φέρεται και ως ο ιθύνων νους της όλης ομάδας και ο οποίος μετέβη στη Λαμία από την Αθήνα. Τα «γαλάζια» παιδιά πήραν το όπλο τους και... ετοιμάζονται.
Για ποιον χτυπ η γαλάζάια κουδούνα ;
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Η συμφωνία έρχεται η καρέκλα... φεύγει Οι γαλάζιοι «ρίχνουν στο καναβάτσο» τον Σαμαρά Εγκλωβισμένος στη στρατηγική του, που δεν είναι άλλη από τη διατήρηση της καρέκλας, ο Σαμαράς βλέπει τη συμφωνία με τους εταίρους να έρχεται και μαζί όλο το αντίπαλο νεοδημοκρατικό σύμπαν να ετοιμάζεται να τον «ρίξει στο καναβάτσο».
Τ
ο πλέον ανησυχητικό σήμα που έλαβε η Συγγρού ήταν η δημόσια προτροπή του Καραμανλή για συνέδριο και προσφυγή στη βάση για την επιβεβαίωση ή όχι της ηγεσίας του. Ο Καραμανλής έστειλε διακριτικά, αλλά ταυτόχρονα εκκωφαντικά το μήνυμα από τη Θεσσαλονίκη, όπου σε μία από τις σπάνιες «γαλάζιου» περιεχομένου συνεντεύξεις του (Focus Radio) ο Ρουσόπουλος είπε ότι ο Καραμανλής ποτέ δεν θα υπονομεύσει πρόεδρο της Ν.Δ., επιχειρώντας εκ προοιμίου να τον απεμπλέξει από τις κινήσεις που θα ακολουθήσουν. Όμως ο Ρουσόπουλος έστειλε σήμα για συνέδριο και προσφυγή στη βάση λέγοντας ότι ο Αντώνης Σαμαράς θα έπρεπε να προχωρήσει αμέσως μετά τις εκλογές σε συνέδριο, ώστε να απευθυνθεί στη βάση του κόμματος, από την οποία άλλωστε εξελέγη.
Δημόσια προτροπή Καραμανλή για συνέδριο και προσφυγή στη βάση για επιβεβαίωση ή όχι της αρχηγίας του
Η ατμόσφαιρα μεταξύ Σαμαρά και Καραμανλή είναι ηλεκτρισμένη καθώς υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις για το πώς θα πρέπει να κινηθεί και στο εσωκομματικό πεδίο και στο θέμα της συμφωνίας με τους εταίρους.
Τα λουριά… Ο Σαμαράς θεωρεί ότι ήδη ο Καραμανλής έχει αφήσει «πιο λάσκα τα λουριά» στο σύστημά του να κάνει κινήσεις στο εσωκομματικό πεδίο. Και για να δείξει ο Καραμανλής ότι παρά τα περί του αντιθέτου διαδιδόμενα πως στηρίζει την Ντόρα ελλείψει άλλου, της έβγαλε χθες κίτρινη κάρτα για τις δηλώσεις της ότι επίκειται έλεγχος κεφαλαίων στις τράπεζες. Σε συνάντηση με τον Πατούλη δεν έκρυψε τη δυσαρέσκεια του και το μήνυμα δεν άργησε να φθάσει στα πέρατα της Ελλάδας. Όμως, από την άλλη πλευρά, ο Ευ-
άγγελος Αντώναρος, αν και, όπως λένε σοβαροί καραμανλικοί, δεν απηχεί απολύτως τις σκέψεις του πρόεδρου, ήταν ομιλητής μαζί με την Ντόρα Μπακογιάννη σε εκδήλωση της ΔΑΠ, όπου η Ντόρα έθεσε πάλι θέμα για το μέλλον της παράταξης κατεβάζοντας την πλατφόρμα της. Η Μπακογιάννη επιδιώκει να είναι λύση κοινής αποδοχής απέναντι στον Σαμαρά, έστω και μεταβατική, αλλά δεν φαίνεται να έχει ευρεία στήριξη όχι μόνο από το καραμανλικό στρατόπεδο, αλλά ούτε και από το ίδιο της… το σπίτι, αφού ο Κυριάκος δηλώνει αποφασισμένος να κατέβει ακόμη και ως αντίπαλός της. Ο Δένδιας, από την άλλη, κλιμάκωσε τις εμφανίσεις του και έθεσε ανοικτά το θέμα αλλαγής ηγεσίας τονίζοντας ότι πρέπει να γίνει συζήτηση για την πορεία της παράταξης, για τη γραμμή της και για το ποιος θα είναι επικεφαλής της. Ο Ευριπίδης Στυλιανίδης θα επιδιώξει να εκπροσωπήσει τον καραμανλισμό, ενώ ακούγεται πως ο Βορίδης θα επιδιώξει να μετρήσει την απήχησή του στη βάση του κόμματος. Ο Αβραμόπουλος κινείται και μέσω του Πατούλη και των στελεχών στην ΚΕΔΚΕ, αλλά δεν δίνει καθαρό σήμα ότι τελικώς θα είναι υποψήφιος. Εκτιμά ότι ο Σαμαράς θα ανοίξει μόνος του το παιχνίδι μόλις ψηφιστεί η συμφωνία και πως τελικώς θα τον στηρίξει στην κούρσα που θα ανοίξει.
Στη βάση Πάντως, τo σήμα του Καραμανλή προς τον Σαμαρά είναι καθαρό: «Εάν θες να μείνεις στην ηγεσία, πήγαινε στη βάση, ύστερα από συνέδριο, για να σε επανεκλέξει και να τελειώσει η αμφισβήτησή σου». Φαίνεται ότι στην προ δεκαπενθημέρου συνάντησή τους υπήρξαν σοβαρές διαφωνίες και πως ο Καραμανλής αντιλήφθηκε ότι ο Σαμαράς μπορεί να διασπάσει το κόμμα με άλλοθι την ψηφοφορία στη Βουλή. Ορισμένοι εκτιμούν πως ο Σαμαράς φτιάχνει από τώρα κλίμα ότι επιδιώκει συνεννόηση και πως θέλει να στηρίξει την κυβέρνηση με στόχο αφενός να ικανοποιήσει τη Μέρκελ και τους Ευρωπαίους που του ζητούν να ψηφίσει την συμφωνία και αφετέρου, εάν τελικώς δεν έχει πρόβλημα πλειοψηφίας η κυβέρνηση, να μπορεί να καταψηφίσει είτε το σύνολο των μέτρων είτε ορισμένα από αυτά. Το καλύτερο σενάριο για να διατηρηθεί αυτήν τη στιγμή ο Σαμαράς στο παιχνίδι είναι να χρειαστεί νέα δεδη-
λωμένη ή να πάει ο Τσίπρας σε εκλογές. Τόσο η Ντόρα όσο και ο Δένδιας όμως ξεκαθαρίζουν δημοσίως, και πολλοί άλλοι ιδιωτικώς, ότι θα κάνουν ό,τι χρειαστεί ώστε η παράταξη να μην πάει σε εκλογές με αρχηγό τον Σαμαρά. Αυτό σημαίνει ότι εκτιμούν πως τυχόν προσφυγή στις κάλπες, καθώς θα περάσουν 40 ημέρες για να στηθούν ενώ θα μεσολαβήσουν και διερευνητικές εντολές, θα απελευθερώσει βουλευτές οι οποίοι σήμερα είναι σιωπηλοί να κινηθούν και να αμφισβητήσουν τον Σαμαρά μέσω της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. «Ποιοι βουλευτές βλέποντας την παράταξη να παίρνει 15% θα μείνουν με σταυρωμένα χέρια αφού η μείωση των ποσοστών θα σημάνει και τη μη επανεκλογή τουλάχιστον 15-20 στελεχών που βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις των ψηφοδελτίων;» εξηγούν εσωκομματικοί αντίπαλοι του Σαμαρά. Εξάλλου, το γεγονός ότι θα μπορεί να προωθήσει δικούς του σε εκλόγιμες θέσεις λόγω λίστας θα απελευθερώσει και άλλες δυνάμεις. Πάντως, οι αντίπαλοι του Σαμαρά εκτιμούν ότι η γραμμή που οικοδομεί για τη συμφωνία είναι απορριπτική, παρά τις δηλώσεις περί συνεννόησης, καθώς οι όροι που ακολουθούν δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί από τον Τσίπρα. Μητσοτάκης, Μπακογιάννη, Δένδιας και Στυλιανίδης θέλουν να αποφασίσει η Κοινοβουλευτική Ομάδα με ψηφοφορία για τη στάση που θα τηρήσει το κόμμα στη Βουλή για τη συμφωνία εφόσον ο Σαμαράς επιμείνει σε απορριπτική γραμμή θέτοντας τον αρχηγό υπό επιτροπεία. Όμως η «προεδρική φρουρά» απορρίπτει το σενάριο της ψηφοφορίας και λέει πως θα ακουστούν όλες οι απόψεις, αλλά η απόφαση ανήκει στον πρόεδρο, όπως πάντα. Πάντως, ακόμη και εκείνοι που ζητούν επιτακτικά την ψηφοφορία δεν μπορούν να πουν με σιγουριά ότι θα την κερδίσουν αφού οι περισσότεροι βουλευτές αναμένουν να τη δουν για να σταθμίσουν τη στάση τους.
Αντώνη, τα ‘μαθες τα νέα;
10
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Ο περσινός εφιάλτης επιστρέφει Βαρύ το φορολογικό ημερολόγιο στο δεύτερο μισό του 2015 λόγω υστέρησης εσόδων Στο ίδιο έργο θεατές και φέτος. Και ακόμη μια χρονιά το «εισιτήριο» θα είναι πανάκριβο. Όσοι νομίζουν ότι το πρώτο εξάμηνο του έτους κύλησε σχετικά εύκολα, χωρίς πολλά φορολογικά βάρη, καλό θα είναι να περιορίσουν τον ενθουσιασμό τους, καθώς οι φόροι στο δεύτερο μισό της χρονιάς θα αρχίσουν να πέφτουν «βροχή».
Κ
αι πέρυσι είχε συμβεί κάτι ανάλογο. Τότε ζούσαμε από τη μια την αγωνία της διαπραγμάτευσης και από την άλλη τη νιρβάνα των διπλών εκλογών (ευρωεκλογών και Τοπικής Αυτοδιοίκησης). Ουδείς ήθελε να... ενοχλήσει τους ψηφοφόρους με αποτέλεσμα πολλές φορολογικές υποχρεώσεις να μετατεθούν για μετά την κάλπη. Έτσι ζήσαμε τον εφιάλτη πληρώνοντας ταυτόχρονα φόρο εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, συμπληρωματικό φόρο ακινήτων, τέλη κυκλοφορίας κ.λπ. Μια από τα ίδια θα γίνουν και φέτος. Ίσως και χειρότερα, διότι τα φορολογικά έσοδα του 2015, όπως προκύπτει από τα αναλυτικά στοιχεία του πρώτου τετραμήνου, βυθίζονται. Αν μάλιστα η διαπραγμάτευση βγάλει και έκτακτα μέτρα, ο λογαριασμός θα ανέβει στα ύψη. Κι όποιος αντέξει...
Γενική υποχώρηση Ποιο είναι όμως το κοινό χαρακτηριστικό αυτών των κονδυλίων; Δεν... αντέχουν στον χρόνο. Είναι έσοδα τα οποία εμφανίστηκαν εκτάκτως στον προϋπολογισμό και δεν θα επαναληφθούν το επόμενο διάστημα. Έτσι το «μαξιλάρι» πάνω στο οποίο στηρίχτηκε ο προϋπολογισμός στο τετράμηνο σύντομα θα εξα-
2
Επιδείνωση Μάιο - Ιούνιο
Τα προσωρινά χαμόγελα Μπορεί το υπουργείο Οικονομικών να ανακοίνωσε ότι τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού κατά το πρώτο τετράμηνο κινήθηκαν πάνω από τις προβλέψεις, ωστόσο σημασία έχει το πώς έγινε αυτό. Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 15,815 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι στόχου 15,444 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας έτσι υπέρβαση 371 εκατ. ευρώ. Κανονικά στο υπουργείο Οικονομικών θα έπρεπε να είναι ενθουσιασμένοι. Γνωρίζουν όμως ότι η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. ◆ Αυτή η υπέρβαση του στόχου οφείλεται κυρίως στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), το οποίο απέφερε έσοδα 465 εκατ. ευρώ πάνω από τον στόχο. ◆ Επίσης υπέρβαση στόχου εμφανίστηκε στον κωδικό «έσοδα προγράμματος ενίσχυσης της ρευστότητας λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης». Τα 629 εκατ. ευρώ που γράφτηκαν στον συγκεκριμένο κωδικό δεν υπήρχαν σε καμία πρόβλεψη.
το Δημόσιο να εισπράττει ολοένα και λιγότερα ως παρακράτηση φόρου. Επιπλέον 259 εκατ. ευρώ ήταν η υστέρηση στην έμμεση φορολογία. Μεγάλο πρόβλημα εντοπίζεται στον ΦΠΑ, όπου η υστέρηση έφτασε στα 280 εκατ. ευρώ. Να αποδώσει κανείς αυτή την υστέρηση στη μείωση της ζήτησης λόγω αβεβαιότητας; Και αυτό να πράξει, γεγονός είναι ότι και αυτή η τρύπα από τον ΦΠΑ δύσκολα μπορεί να καλυφθεί, καθώς, ακόμη και μετά τη συμφωνία, πολύ δύσκολα θα αυξηθεί τόσο πολύ η κατανάλωση ώστε να καλυφθεί το κενό.
φανιστεί και αυτό το οποίο θα μείνει θα είναι η υστέρηση των φορολογικών εσόδων. Τα φορολογικά έσοδα εμφανίζουν απόκλιση 884 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, καθώς εισπράχθηκαν 12,221 δισ. ευρώ, ενώ στο ταμείο θα έπρεπε να έχουν εισρεύσει το διάστημα Ιανουαρίου - Απριλίου 13,105 δισ. ευρώ. Η «τρύπα» στα φορολογικά έσοδα οφείλεται: Στην υστέρηση της τάξεως των 625 εκατ. ευρώ στην άμεση φορολογία. Χάθηκαν 180 εκατ. ευρώ από τους φόρους φυσικών προσώπων, 144 εκατ. ευρώ από τους φόρους νομικών προσώπων και 389 εκατ. ευρώ από τους άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών. Η τρύπα στους φόρους νομικών προσώπων μπορεί σε μεγάλο βαθμό να δικαιολογηθεί καθώς ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η είσπραξη του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων, σε αντίθεση με πέρυσι, όταν οι εταιρείες είχαν ήδη πληρώσει την πρώτη δόση. Από την άλλη, όμως, η απόκλιση στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων δείχνει ότι έχει γίνει μόνιμη ζημιά. Δείχνει ότι οι μισθοί εξακολουθούν να υποχωρούν, με αποτέλεσμα
1
Αν η συμφωνία είναι «επώδυνη», κλάφ’ τα Χαράλαμπε
Το «κενό» στο σκέλος των φορολογικών εσόδων αναμένεται να επιδεινωθεί και τον Μάιο, ενδεχομένως και τον Ιούνιο. Γιατί; Διότι τον Μάιο ήταν προγραμματισμένο να εισπραχθούν και ΕΝΦΙΑ και φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων. Τίποτα από τα δύο δεν θα συμβεί, καθώς η ηλεκτρονική εφαρμογή για τις δηλώσεις νομικών προσώπων δεν έχει ανοίξει καν, ενώ για τον ΕΝΦΙΑ η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη αποφασίσει τη θέλει να κάνει. Και τον Ιούνιο θα υπάρξει επιδείνωση, καθώς είναι αδύνατο να ξεκινήσει η καταβολή του ΕΝΦΙΑ (σ.σ.: ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων Ε9, που είναι απαραίτητες για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Η σχετική προθεσμία λήγει στις 30 Ιουνίου, κάτι που σημαίνει ότι στην καλύτερη περίπτωση η πρώτη δόση του φόρου θα πληρωθεί Αύγουστο ή Σεπτέμβριο). Το πολύ - πολύ το Δημόσιο να εισπράξει μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, της οποίας η διαδικασία παρατάθηκε μέχρι και το τέλος Ιουνίου για προφανείς εισπρακτικούς λόγους. Κάπως έτσι το πρώτο εξάμηνο αναμένεται να κλείσει με πολύ μεγάλο άνοιγμα στο σκέλος των φορολογικών εσόδων. Ένα άνοιγμα το οποίο αναμένεται να περάσει κατά αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια το 1 δισ. ευρώ. Αυτό από μόνο του δεν προκαλεί μεγάλη ανησυχία, καθώς, από τη στιγμή που θα κλείσει η συμφωνία με τους δανειστές, θα πέσει και ο στόχος για το φετινό πρωτογενές πλεόνασμα. Αν επιβεβαιωθεί το σενάριο περί διαμόρφωσης πρωτογενούς πλεονάσματος στα επίπεδα του 1% (αντί για 3% που προέβλεπε ο κρατικός προϋπολογισμός για φέτος), φαίνεται να υπάρχουν περιθώρια να απορροφηθεί αυτή η απώλεια φορολογικών εσόδων. Με μια επισήμανση: Το δεύτερο εξάμηνο θα πρέπει να πάνε – από εισπρακτικής απόψεως – όλα καλά και οι φορολογούμενοι να ανταποκριθούν στα φορολογικά βάρη που θα πέσουν στο κεφάλι τους. Να λοιπόν πώς ανα-
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
11
www.topontiki.gr
Ο Ιούλιος φέρνει τον φόρο εισοδήματος, ο Αύγουστος τον ΕΝΦΙΑ και ο Θεός να βάλει το χέρι του
ταλογιστεί και πάλι, καθώς δυνατότητα να βρεθεί «ισοδύναμο» που να αποδίδει πάνω από 2,6 δισ. ευρώ δεν υπάρχει. Από τη στιγμή που θα ξεκινήσουμε να πληρώνουμε ΕΝΦΙΑ, δεν θα σταματήσουμε μέχρι να εξοφληθεί το ποσό. Το αν αυτό θα γίνει Δεκέμβριο ή Φεβρουάριο του 2016, είναι κάτι που θα φανεί στην πορεία. Αν προστεθούν και τα τέλη κυκλοφορίας του Δεκεμβρίου, ο λογαριασμός ανεβαίνει κατά τουλάχιστον 1,1 δισ. ευρώ επιπλέον. Εκτός αν ο λογαριασμός ανέβει ακόμη περισσότερο λόγω της επικείμενης αλλαγής στον τρόπο φορολόγησης των αυτοκινήτων που ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης.
Ο λογαριασμός μεγαλώνει
μένεται να διαμορφωθεί η... συμβίωσή μας με την εφορία το δεύτερο εξάμηνο.
Τα δεδομένα του εξαμήνου Ο προϋπολογισμός του 2015 προέβλεπε ότι τα φορολογικά έσοδα για ολόκληρο το έτος θα έπρεπε να φτάσουν (άθροισμα από έμμεσους και άμεσους φόρους) τα 47 δισεκατομμύρια ευρώ. Από αυτά, τα 20 δισ. ευρώ ήταν προγραμματισμένο να εισπραχθούν το πρώτο εξάμηνο και 27 δισ. ευρώ θα έπρεπε να συλλεχθούν από τον Ιούλιο μέχρι το τέλος του έτους. Δηλαδή το δεύτερο εξάμηνο ήταν ούτως ή άλλως προγραμματισμένο να είναι «βαρύ». Οι εξελίξεις θα το κάνουν ακόμη πιο βαρύ. Κατ’ αρχάς διότι τα φορολογικά έσοδα του πρώτου εξαμήνου δεν θα είναι 20 δισ. ευρώ, όπως υπολογιζόταν αρχικά, αλλά 18,5 - 19 δισ. ευρώ. Τα 47 δισ. ευρώ χρειάζονται για να φτάσει το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3%. Για πλεόνασμα έως 1,5% αρκούν φορολογικά έσοδα περίπου 44 - 45 δισ. ευρώ. Άρα για το δεύτερο εξάμηνο, με δεδομένο ότι θα υπάρξει συμφωνία, θα πρέπει να συγκεντρωθούν φορολογικά έσοδα περίπου 26-27 δισ. ευρώ. Πώς θα συγκεντρωθεί αυτό το ποσό; Με εκατομμύρια
φορολογούμενους να πληρώνουν τρεις ή και τέσσερις φόρους ανά μήνα. Ο Ιούλιος θα ξεκινήσει με τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων. Η πρώτη δόση θα πρέπει να καταβληθεί μέχρι το τέλος Ιουλίου, η δεύτερη μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου και η τρίτη μέχρι το τέλος Νοεμβρίου. Δεν αποκλείεται η διαδικασία της πληρωμής του φόρου να μετατεθεί κατά έναν μήνα, καθώς η υποβολή των δηλώσεων άργησε πολύ να ξεκινήσει, οπότε είναι αμφίβολο αν θα υπάρξει χρόνος για να υποβληθούν έξι εκατομμύρια φορολογικές δηλώσεις μέχρι το τέλος Ιουνίου. Αν οι τρεις δόσεις δεν καταβληθούν Ιούλιο, Σεπτέμβριο και Νοέμβριο, θα καταβληθούν Αύγουστο, Οκτώβριο και Δεκέμβριο. Ο λογαριασμός από τα χρεωστικά εκκαθαριστικά του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων αναμένεται να φτάσει στα 2,5 με 3 δισ. ευρώ. Ο Αύγουστος αναμένεται να φέρει τον ΕΝΦΙΑ. Ενδεχομένως με κάποιες τροποποιήσεις, ενδεχομένως με διαφορετικές αντικειμενικές αξίες, αλλά ο φόρος θα κα-
1
Στο ίδιο έργο θεατές...
2
Η κατάσταση για τις επιχειρήσεις δεν θα είναι καλύτερη. Από χθες ξεκίνησε η αποστολή των εκκαθαριστικών για την πληρωμή του τέλους επιτηδεύματος έτους 2013. Το τέλος αυτό θα πληρωθεί σε οκτώ δόσεις, ενώ συνολικά φορτώνει περίπου 150 εκατομμύρια ευρώ στις επιχειρήσεις. Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να ανοίξει η εφαρμογή για τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος. Ο φόρος των νομικών προσώπων για τα κέρδη της περυσινής χρονιάς θα ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ, ενώ φυσικά ο ΕΝΦΙΑ θα υπάρξει και για τις επιχειρήσεις. Σε όλες αυτές τις υποχρεώσεις θα προστεθεί μία ακόμη. Η καταβολή των δόσεων για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Ήδη περισσότεροι από 700.000 έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση των 100 δόσεων και θα πρέπει για όλους τους επόμενους μήνες να καταβάλλουν τις δόσεις προκειμένου να μην αναβιώσουν τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις που διεγράφησαν κατά την ένταξη στη ρύθμιση. Πόσο εύκολο θα είναι για τους οφειλέτες να καλύπτουν και τις τρέχουσες οφειλές και τις δόσεις της ρύθμισης μένει να φανεί. Ο λογαριασμός δεν τελειώνει ούτε εδώ. Όλα τα μέτρα που προαναφέρθηκαν και τοποθετούνται χρονικά στο δεύτερο εξάμηνο δεν αρκούν για να συγκεντρωθούν τα 24-25 δισ. ευρώ του εξαμήνου. Εδώ θα έρθει να προστεθεί το πακέτο μέτρων που θα συμφωνηθεί με τους δανειστές για να καλυφθεί το περίφημο δημοσιονομικό κενό. Θα είναι 1 δισ. ευρώ; Θα είναι περισσότερα; Τις επόμενες ημέρες θα δούμε...
12
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Σ
τη Χαριλάου Τρικούπη πανηγυρίζουν για τους 30.000 πολίτες που έσπευσαν να συμμετάσχουν στην ψηφοφορία, εκτιμώντας ότι σε χαλεπούς καιρούς για το ΠΑΣΟΚ η κινητοποίηση αυτή μοιάζει με... θαύμα. Μπορεί στο παρασκήνιο να ακούγονται πολλά για παρατυπίες, διπλοψηφίσματα και γενικά μια οριακά νομιμοφανή διαδικασία σε κάποιες περιπτώσεις, ωστόσο τα ηγετικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ εκτιμούν ότι, ακόμα και 25.000 να είναι οι μοναδικοί ψηφοφόροι για την ανάδειξη συνέδρων, ο αριθμός αυτός δείχνει τις βαθιές ρίζες που έχει το κόμμα στην κοινωνία. Η συμμετοχή των ψηφοφόρων στην προσυνεδριακή διαδικασία αποτέλεσε γενικώς μια έκπληξη για τα στελέχη, αφού στις συναντήσεις ανά πόλη η συμμετοχή ήταν πολύ μικρή. Η εκλογή των συνέδρων έγινε σε 335 εκλογικά κέντρα σε όλη την Ελλάδα. Το 10ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ θα συνέλθει στην Αθήνα στις 5, 6 και 7 Ιουνίου, το επόμενο Σαββατοκύριακο δηλαδή, και, αν όλα εξελιχθούν με βάση τον προγραμματισμό, το επόμενο Σαββατοκύριακο θα εκλεγεί ο νέος πρόεδρος. Ωστόσο τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ επιμένουν ότι όλα θα κινηθούν ανάλογα με τη συγκυρία και το αν θα υπάρξουν σοβαρές πολιτικές εξελίξεις στη συμφωνία με τους δανειστές.
Οι υπογραφές Μέχρι στιγμής, τρεις είναι οι πιθανοί υποψήφιοι για την προεδρία του κόμματος, αφού θα πρέπει να ξεπεράσουν τον σκόπελο της ανάδειξής τους ως υποψηφίων από 240 συνέδρους που θα υπογράψουν – μία και μόνο φορά – για τη στήριξή τους. Οι πληροφορίες επισημαίνουν ότι άνετα έχουν ήδη συγκεντρώσει τις απαραίτητες υπογραφές η Φώφη Γεννηματά και ο Ανδρέας Λοβέρδος, ενώ βέβαιος μοιάζει να είναι και ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος. Το ύψος της συμμετοχής για την ανάδειξη των συνέδρων δείχνει όμως πως οι υποψήφιοι έκαναν κινητοποίηση και έγραψαν πολλούς ψηφοφόρους στο κόμμα προκειμένου να συμμετάσχουν στη διαδικασία και να μπορέσουν να συγκεντρώσουν τις απαραίτητες υπογραφές.
H έκπληξη Η Φώφη Γεννηματά, που στηρίζεται στις καλές σχέσεις που έχει διατηρήσει με ένα τμήμα του συνδικαλιστικού πυρήνα του ΠΑΣΟΚ ο
επαναφορά σ’ αυτό της παπανδρεϊκής πτέρυγας, αν και στο σημείο αυτό συναντά ισχυρές αντιστάσεις όχι μόνο από τον Βενιζέλο και τους βενιζελικούς, αλλά και από στελέχη που στηρίζουν την υποψηφιότητά της.
Η Ελιά
Tρεις υποψήφιοι για το ΠΑΣΟΚ του 4% «Τρέχουν» Γεννηματά - Λοβέρδος και Κωνσταντινόπουλος Στην τελική ευθεία για το συνέδριο, το οποίο θα δρομολογήσει τη νέα ηγεσία του, οδεύει το ΠΑΣΟΚ, όπως επιμένουν τα στελέχη του. Το περασμένο Σαββατοκύριακο έγιναν οι βασικές εκλογές για την ανάδειξη των 2.000 συνέδρων και οι διαδικασίες ολοκληρώνονται με τις εκλογές αυτές τις μέρες των συνέδρων από τους χώρους δουλειάς, του συνδικαλιστικού δηλαδή τομέα. οποίος δεν αποχώρησε από το κόμμα, κινείται ως η ήρεμη δύναμη. Θεωρείται ότι έχει το προβάδισμα, αφού συσπειρώνει το μεγαλύτερο στελεχιακό δυναμικό γύρω της. Πέρα από τους ακραιφνείς «γεννηματικούς» που τη στηρίζουν, όπως ο Μιλτιάδης Παπαϊωάννου και ο Κώστας Γείτονας, η έκπληξη είναι ότι έχουν αρχίσει να τη στηρίζουν «βενιζελικοί» όπως ο Πάρις Κουκουλόπουλος, η Τόνια Αντωνίου και ο Χρήστος Πρωτόπαπας, ο γραμματέας της Νεολαίας Παύλος Χρηστίδης και το πρόσωπο που μπορεί να αποτελέσει γέφυρα με τους παπανδρεϊκούς, ο Μανώ-
Φεύγει για να μείνει ή φεύγει για να επιστρέψει ο Βενιζέλος;
λης Όθωνας, που παρέμεινε στο ΠΑΣΟΚ την τελευταία στιγμή. Η Φώφη αναμένεται να κάνει ηχηρή ιδεολογική παρουσία στο συνέδριο παρουσιάζοντας μια πλατφόρμα επαναφοράς του κόμματος στη σοσιαλιστική του κοίτη και να διαφοροποιηθεί με ένταση από την ιδεολογική ρυμούλκηση του κόμματος στην Κεντροδεξιά. Η ίδια προκρίνει μια πιο ήπια στάση, όχι απέναντι στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αλλά απέναντι στους ψηφοφόρους που στράφηκαν στο κυβερνών κόμμα, και θα επιχειρήσει να περάσει η πρότασή της για να επανένωση του κόμματος, με την
Ο Ανδρέας Λοβέρδος τραυμάτισε σοβαρά το πολιτικό προφίλ φεύγοντας το 2013 από το κόμμα, στηρίζεται όμως σε πολλά στελέχη της Ελιάς που εντάχθηκαν στην προσυνεδριακή διαδικασία, γι’ αυτό εμφανίστηκε προχθές, μιλώντας στον Real FM και τον Ν. Χατζηνικολάου, σίγουρος για την υπόδειξή του. «Η τυπική προϋπόθεση για να είναι ένας υποψήφιος πρόεδρος έχει πια υπάρξει. Η αίσθηση που έχω εγώ – γιατί πρέπει πάντα να ξέρεις γιατί μιλάς – και θέλω να το κάνω αυτό και απ’ ό,τι φαίνεται θα είμαι» ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο Λοβέρδος, που έχει ανεβάσει αντιπολιτευτικές στροφές σε μια προσπάθεια να πείσει όσους ψηφίσουν για πρόεδρο ότι αυτός μπορεί να διατηρήσει ζωντανό το κόμμα, στηρίζεται στην πολύ φιλική σχέση που έχει με τους νέους βουλευτές Δημήτρη Κωνσταντόπουλο και Γιώργο Αρβανιτίδη. Ο ίδιος σε ιδεολογικό επίπεδο δεν απέχει από την κεντρώα - κεντροδεξιά αντίληψη του Βενιζέλου, αν και έχει πιο έντονα εκσυγχρονιστικά αντανακλαστικά. Πολλοί εκτιμούν ότι έχει ήδη προσεγγίσει στελέχη κοντά στον Κ. Σημίτη. Ο πρώην πρωθυπουργός επιχείρησε, με άρθρο του στο «Βήμα» της περασμένης Κυριακής, με τον τίτλο «Συνέδριο. Για ποιον σκοπό;», να παρέμβει στις εσωκομματικές εξελίξεις. Συμπεραίνοντας ότι δεν αντιμετωπίζει με ριζοσπαστικό τρόπο την κατάσταση, εκτίμησε πως, «αν το ΠΑΣΟΚ ακολουθήσει την πάγια πρακτική, δηλαδή την κατανομή θέσεων και εξουσιών και τη συνέχιση της ρουτίνας της κομματικής δουλειάς, θα επιταχύνει τη μετατροπή του κόμματος σε μια περιθωριακή ομάδα». Στο βασανιστικό ερώτημα αν υπάρχουν περιθώρια ανάκαμψης για το ΠΑΣΟΚ, ο ίδιος απαντά μάλλον αρνητικά: «Οι αριθμοί δείχνουν το αντίθετο. Περίπου το 5% των ψήφων στις εκλογές και το 3% περίπου στις σφυγμομετρήσεις είναι αποδείξεις περιθωριοποίησης» και επικρίνει ότι τα στελέχη του «προσπαθούν να αναδειχθούν, αλλά μένουν σταθερά στο δεύτερο πλάνο, λίγο πιο σημαντικοί από τους ασήμαντους».
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
13
www.topontiki.gr
Ο πρώην πρωθυπουργός δεν παίρνει θέση για τους υποψηφίους, αν και φαίνεται ότι η επιλογή Λοβέρδου μπορεί να «εξυπηρετήσει» την ιδέα του φιλοευρωπαϊκού μετώπου, το οποίο, απ’ ό,τι φαίνεται, ονειρεύεται ο Σημίτης. Όπως περιγράφει στο άρθρο του, σε περίπτωση έκτακτων εκλογών με αφορμή τη συμφωνία, θα πρέπει να συμφωνηθεί από τη Ν.Δ., το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ να κατέλθουν από κοινού στις εκλογές με στόχο τη δημιουργία ενός πόλου αντι-ΣΥΡΙΖΑ. Και μάλιστα πολλοί «είδαν» πίσω από τις προσεκτικά διατυπωμένες φράσεις του πρώην πρωθυπουργού τον Γιάννη Στουρνάρα για τον πρώτο ρόλο. Ρόλο που του «προβάρουν» εδώ και καιρό τα γνωστά συστήματα.
Στα νέα στελέχη Στη μάχη της διαδοχής Βενιζέλου ετοιμάζεται να ριχτεί και ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, ο οποίος φαίνεται να έχει πρόσβαση σε νέα στελέχη, αλλά θα πρέπει να ξεπεράσει τον σκόπελο της συγκέντρωσης 240 υπογραφών. Ο ίδιος επιχειρεί να πείσει ότι το νέο ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να εκφραστεί από στελέχη που μοιράστηκαν εξουσία και δόξα τις χρυσές εποχές και έχουν ευθύνη για την τρομακτική παρακμή του χώρου. Από κοντά και ο Θανάσης Χειμωνάς, που επιχειρεί μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να βρει υποστηρικτές προκειμένου να συγκεντρώσει τον «μαγικό» αριθμό των 240 υπογραφών που θα του επιτρέψει να εκτεθεί ως υποψήφιος και μέσα από αυτό να ανεβάσει τις πολιτικές του μετοχές στο κομματικό χρηματιστήριο. Ο ίδιος έχει μεγάλη δράση σε διαδικτυακό επίπεδο και η προοπτική της υποψηφιότητάς του θα δείξει εν μέρει αν και το ΠΑΣΟΚ ανέβηκε στην ψηφιακή εποχή ή τα στελέχη του εκφράζονται παραδοσιακά.
Καμιά λύση για τον λαό Επωφελής για τους δανειστές η όποια συμφωνία, τονίζει το ΚΚΕ Τα περιθώρια μοιάζουν να στενεύουν, η συμφωνία με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να πλησιάζει και στο ΚΚΕ προσπαθούν να διαβάσουν πίσω από δηλώσεις και «κόκκινες γραμμές» τους όρους της.
Σ
τον Περισσό ακούνε τα περί «αμοιβαία επωφελούς συμφωνίας»... βερεσέ. Για το ΚΚΕ είναι ξεκάθαρο άλλωστε πως δεν υπάρχει λύση που θα ωφελήσει ταυτόχρονα τους «εταίρους» (Ευρωπαϊκή Ένωση, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) και τα λαϊκά στρώματα στην Ελλάδα. Κι αυτό καθώς εκτιμούν πως όποιους όρους και αν η κυβέρνηση ονομάσει «θετικούς», θα έχουν σχέση με τη χρηματοδότηση του κεφαλαίου για τις επενδύσεις του και σε καμία περίπτωση με ανάκτηση απωλειών των εργαζομένων. Λένε, μάλιστα, χαρακτηριστικά ότι «ακόμα και αν δεν υπάρχει κανένας νέος αντιλαϊκός όρος στη συμφωνία, η διατήρηση της παρούσας κατάστασης το μόνο που καταφέρνει είναι να διαιωνίζει τις τραγικές συνθήκες ζωής της εργατικής τάξης, των αυτοαπασχολουμένων και των συνταξιούχων». Επισημαίνουν ακόμη πως η δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά δεν ήταν ότι «δεν θα πάμε παρακάτω», αλλά ότι θα υπάρξουν μέτρα ουσιαστικής ανακούφισης. Κι όλα αυτά, όπως τονίζει ο Δημήτρης Κουτσούμπας, «την ίδια ώρα που, όπως περηφανεύεται ο πρωθυπουργός, έχει πληρώσει όλες τις δόσεις στους δανειστές, που φτάνουν τα 8 δισ., ενώ έχει
Οι τραγικές συνθήκες ζωής της εργατικής τάξης δεν έχουν τέλος
επιβάλει στάση πληρωμών στα ταμεία και έχει βάλει χέρι σε ό,τι χρηματικό απόθεμα υπήρχε σε δημόσιους φορείς». Το ΚΚΕ καλεί τον λαό να είναι έτοιμος να αντιδράσει σε οποιοδήποτε «χτύπημα», είτε αυτό λέγεται «περικοπές στο ασφαλιστικό» είτε αύξηση των έμμεσων και ως εκ τούτου άδικων φόρων. Μάλιστα, σε αυτήν την τελευταία περίπτωση, ξεκαθαρίζουν ότι όχι μόνο η ανάκτηση των απωλειών θα έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες, αλλά επιπλέον η αύξηση της τιμής προϊόντων ευρείας κα-
τανάλωσης θα σημάνει στην ουσία νέα μείωση της αγοραστικής δύναμης των λαϊκών στρωμάτων. Για όλα αυτά ήδη υπάρχουν αντιδράσεις, με το ΠΑΜΕ να έχει προαναγγείλει συγκεντρώσεις στις 11 Ιουνίου ενάντια στην «αντιλαϊκή συμφωνία», ενώ ανάλογη με τους όρους θα είναι και η κλιμάκωση που θα επιχειρήσει το Μέτωπο, ενδεχομένως με πιέσεις στην πλειοψηφία της ΓΣΕΕ, για προκήρυξη απεργίας.
Στην Τουρκία ο Κουτσούμπας Εν τω μεταξύ, στο ΚΚΕ – παρότι οι εξελίξεις στην Ελλάδα τρέχουν – δεν ξεχνούν και το διεθνιστικό τους καθήκον. Αντιπροσωπεία του κόμματος, με επικεφαλής τον γ.γ. της Κ.Ε. Δημήτρη Κουτσούμπα, βρίσκεται στην Τουρκία, όπου θα παραμείνει έως και την Παρασκευή, έπειτα από πρόσκληση του Κομμουνιστικού Κόμματος Τουρκίας. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης η αντιπροσωπεία αναμενόταν να πάρει μέρος σε μια σειρά εκδηλώσεις και συναντήσεις με την ηγεσία και οργανώσεις του αδελφού τουρκικού κόμματος. Ο γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ πρόκειται να μιλήσει σε φοιτητές και εργαζόμενους σε πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, καθώς και σε εκδήλωση που διοργανώνει το Κ.Κ. Τουρκίας στο Πολιτιστικό Κέντρο «Ναζίμ Χικμέτ». Η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ αναμενόταν μάλιστα να μεταβεί και στη Σμύρνη, όπου θα μιλούσε σε συγκέντρωση του Κ.Κ. Τουρκίας εν όψει των εκλογών που γίνονται στη χώρα τον Ιούνιο.
Ενεργός ο Βενιζέλος Φεύγει για να μείνει ή φεύγει για να επιστρέψει; Πολλοί πολιτικοί παρατηρητές θέτουν αυτά τα ερωτήματα για τον Ευάγγελο Βενιζέλο, ο οποίος, αναγνωρίζοντας το συντριπτικό του εκλογικού αποτελέσματος της 25ης Ιανουαρίου, δήλωσε πάραυτα την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την ανασύνταξη του κόμματος με στόχο την εκλογική και πολιτική ανάταξή του. Η πληθωρική παρουσία του, το κενό εξουσίας που υπάρχει στο ΠΑ-
ΣΟΚ, η άκαρπη αναζήτηση μιας ηγετικής προσωπικότητας που θα μπορούσε να ανταγωνιστεί ισότιμα τον Αλέξη Τσίπρα οδήγησαν πολλούς στο συμπέρασμα ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν εννοεί την διαδικασία αποχώρησής του και απλώς αναμένει το συνέδριο να τον δεσμεύσει προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία. Ο ίδιος επιμένει ότι θα αποχωρήσει από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, αλλά
Από 1% έκαστος
όχι από την πολιτική και βέβαια από την έδρα του στη Βουλή. Μιλώντας στη «Real News» την περασμένη Κυριακή επιβεβαίωσε ότι θα μείνει στη Βουλή, με ένα σκεπτικό ενδιαφέρον και ανοιχτό σε πολλά σενάρια: «Θα μείνω στη Βουλή γιατί θεωρώ ότι είναι χρήσιμη η παρουσία μου εκεί για λόγους που υπερβαίνουν τα κομματικά όρια του ΠΑΣΟΚ».
Μάλιστα, για όσους δεν κατάλαβαν ότι αποτελεί μια «χρυσή παρακαταθήκη» του συστήματος για μια... δύσκολη στιγμή, συμπλήρωσε: «Δεν πρόκειται να πάω σε καμία εξορία και να περιμένω να με φωνάξουν. Δεν θέλω να υποδυθώ τον Κιγκινάτο και να περιμένω να με φωνάξουν να σώσω την πατρίδα». Με άλλα λόγια, θα παραμείνει στις επάλξεις ή έστω στον... προθάλαμο, ώστε να τον ανακαλέσουν από την εφεδρεία στην πρώτη γραμμή...
14
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
ω ν ώ π υ Τρ
δΗλωση του Αλέξη Τσίπρα κατά την έξοδό του από το E ΗΥΠΟΙΚ με την οποία διαβεβαίωνε ότι πλησιάζουμε στη συμφωνία περιείχε και την προειδοποίηση ότι θα υπάρξουν πιέσεις, και πολλοί θα δημιουργήσουν μια ψευδή εικόνα κινδύνου. Την ίδια ώρα, Σόιμπλε και ΔΝΤ έστελναν το αντίθετο μήνυμα, ότι κάθε άλλο παρά κοντά σε συμφωνία βρισκόμαστε, ενώ και το Μαξίμου επισήμαινε το αγκάθι της διαφορετικής στάσης στο εσωτερικό των δανειστών. Oλα αυτά τα αντιφατικά μηνύματα που εντείνονται όσο πλησιάζουν τα χρονικά όρια που δημοσίως έχουν τεθεί και από τις δυο πλευρές, μαρτυρούν την ύπαρξη έντονου παρασκηνίου αλλά κι ένα έντονο επικοινωνιακό παιχνίδι της κάθε πλευράς με το κοινό της… ΦΙΛΕΥΣΠΛΑΧΝΟΣ Σόιμπλε μιλώντας για την Ελλάδα E Οδήλωσε: «Έχουμε τονίσει ότι θα σας βοηθήσουμε, αλλά πρέπει να σταθείτε ξανά στα πόδια σας οικονομικά. Αυτή είναι η φιλοσοφία του προγράμματος διάσωσης. Η νέα κυβέρνηση (της Ελλάδας) λέει: “Θέλουμε να κρατήσουμε το ευρώ, αλλά δεν θέλουμε πια το πρόγραμμα”. Αυτά τα δύο δεν γίνονται». Μάλλον ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών συγχέει την έννοια των λέξεων «διάσωση» και «άρμεγμα», καθώς ύστερα από πέντε χρόνια μνημονίων είναι σαφές ότι το μόνο πρόγραμμα που πηγαίνει ρολόι είναι η ανακύκλωση των ελληνικών δανείων με νέα δάνεια που συσσωρεύουν τους τόκους στα σεντούκια των δανειστών…
δυνολογούν, με κάποια από τα «γαλάζια» να λένε είτε ότι, αν πάμε σε ρήξη με τους εταίρους, η χώρα στο τέλος θα απολέσει μέρος της εδαφικής της ακεραιότητας (Άδωνις) είτε ότι το τριήμερο που μας έρχεται θα επιβληθεί έλεγχος κεφαλαίων στις τράπεζες (Ντόρα)… ΜΕΓΑΛΗ πλάκα πάντως την έχουν εκεί στο Ποτάμι… E ΤΗ που εσχάτως ανακάλυψαν ότι υπάρχει στη χώρα και τρόικα της δραχμής και ότι από αυτήν κινδυνεύει και γι’ αυτό ζητάει από τον πρωθυπουργό να κλείσει επειγόντως τη συμφωνία!!! Για τους θεσμούς και την τρόικα των δανειστών λέξη δεν τολμάνε να πουν οι «γενναίοι του Σταύρου»… Για να γίνουν δε πειστικοί, επικαλούνται και τις ανησυχητικές δηλώσεις της Ντόρας για την επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων… Δηλώσεις που δεν τις πιστεύει ούτε η ίδια η Ντόρα!!! Ιδιαίτερα μάλιστα όταν τέτοια μέτρα διέψευσε ακόμη και ο Σόιμπλε… ΕΘΝΙΚΗ ΜΑΣ οικονομία πετάει τόσο E «Ηχαμηλά, που δεν την πιάνουν τα ραντάρ των ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛΛ» δήλωσε από το βήμα της Βουλής ο Χάρης Θεοχάρης από το Ποτάμι. Δεν έχασε μάλιστα την ευκαιρία να επιτεθεί στη Ζωή Κωνσταντοπούλου λέγοντας: «Ο γενικός εισαγγελέας Αντρέι Βισίνσκι... συγγνώμη, η πρόεδρος της Βουλής ήθελα να πω, ζητάει πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων. Πραγματικά, πολλές φορές δεν είναι ξεκάθαρο αν διαβάζουμε μυθιστόρημα του Γ. Μαρή ή παρακολουθούμε διακωμώδηση του αστυνόμου Μπέκα από τον Χάρρυ Κλυνν»...
ία Συμφων να ίζο σε ωχ με
περίπτωση, το ελληνικό ζήτηE ΣΕμα ΚΑΘΕ βρίσκεται αυτές τις μέρες στο επίκεντρο όχι απλώς του ευρωπαϊκού, αλλά του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, καθώς οι ηγέτες των εφτά πλουσιότερων χωρών (G7) θα το συζητήσουν στη συνάντησή τους σήμερα και αύριο στη Δρέσδη. Προφανώς, τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως μας τα παρουσιάζουν όσοι μας λένε πως μια ελληνική χρεοκοπία δεν σημαίνει τίποτε και πως η Ε.Ε. έχει τους μηχανισμούς για να απορροφήσει τις συνέπειες. Με άλλα λόγια, η ενασχόληση των κορυφών του πλανήτη με την ελληνική ταπεινότητα πολύ απλά σημαίνει ότι έχουν αρχίσει να τους παίρνουν τα σκάγια… τους τόνους η τρόικα εσωτερικού, Ν.Δ., ΠΑE ΑΝΕΒΑΖΕΙ ΣΟΚ, Ποτάμι. κατά της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού… Μόλις μυρίστηκαν ότι η κυβέρνηση πάει για συμφωνία με τους εταίρους, άρχισαν να ωρύονται και να πιέζουν ότι πρέπει τάχιστα να κλείσει (όπως-όπως) τη συμφωνία… γιατί χανόμαστε. Τα περισσότερα βέβαια στελέχη των κομμάτων αυτών κιν-
Θεοχάρης την «έπεσε» και στον Γιάνη ΒαρουφάE ΟκηΧΑΡΗΣ υποστηρίζοντας ότι οι δηλώσεις του για επιβολή τέλους στις αναλήψεις από τα ΑΤΜ έφεραν εκροές ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ. Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι είναι εγκλωβισμένη στις διαπραγματεύσεις με το επιχείρημα πως «υπάρχει η τρόικα της δραχμής, μέρος αυτής βρίσκεται στον ΣΥΡΙΖΑ και το άλλο μέρος σε επιχειρηματικά συμφέροντα εντός και εκτός της χώρας. Αυτήν πρέπει να πολεμήσει η κυβέρνηση»... ΩΣ ΜΟΝΟΔΡΟΜΟ χαρακτήρισαν την υπογραφή του μνημονίου ο πρόεδρος και ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ Τάκης Αθανασόπουλος και Νίκος Βέττας, κατά τη διάρκεια της πολύωρης κατάθεσής τους στην εξεταστική επιτροπή που διερευνά τις συνθήκες υπαγωγής της χώρας στα μνημόνια, υποστηρίζοντας ότι στην κατάσταση που βρισκόταν η χώρα και κάτω από τις πιέσεις που δεχόταν από τις αγορές, δεν υπήρχε άλλη λύση. Πάντως, αναγνώρισαν ότι υπήρξαν λάθη και αστοχίες, ση-
E
www.topontiki.gr
Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Παράγκα «Βόμβα» μεγατόνων έπεσε τα ξημερώματα της Τετάρτης στις τάξεις της Παγκόσμιας Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, καθώς πολλά υψηλόβαθμα στελέχη της συνελήφθησαν στο ξενοδοχείο «Baur au Lac» της Ζυρίχης, όπου είχαν καταλύσει για το ετήσιο συνέδριό τους, έπειτα από επιχείρηση του FBI. Σύμφωνα με την ηλεκτρονική έκδοση των «New York Times», τα νυν και πρώην στελέχη της FIFA που συνελήφθησαν αντιμετωπίζουν τις κατηγορίες του εκβιασμού, της δωροδοκίας και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Κι εμείς που νομίζαμε ότι η «παράγκα» είναι ελληνικό φαινόμενο… Καθώς – το ομολογούμε – διακατεχόμαστε από ακραία καχυποψία σε ό,τι αφορά κάθε θορυβώδη επιχείρηση κάθαρσης, έχουμε την εντύπωση ότι αυτή η επιχείρηση του FBI σε ελβετικό έδαφος συνδέεται με τις εκλογές της FIFA που θα γίνουν αύριο Παρασκευή. Προφανώς η «ανεξάρτητη» διοίκηση του παγκόσμιου ποδοσφαίρου δεν έλαβε σοβαρά υπόψη της τις ενστάσεις που διατυπώθηκαν όταν αποφάσισε να αναθέσει την οργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 2018 στη Ρωσία του Πούτιν. Ενδεχομένως οι συλλήψεις των παραγόντων της FIFA και ό,τι ακολουθήσει ίσως βοηθήσουν τους υπόλοιπους να (ξανα)σκεφτούν τις αποφάσεις τους…
Όποια πέτρα κι αν σηκώσεις… Πάντως, πίσω και από αυτήν την – σε παγκόσμιο επίπεδο – βρομερή ποδοσφαιρική υπόθεση βρίσκεται ένας Έλληνας. Πρόκειται για κάποιον Κώστα Τάκα, ο οποίος – άκουσον άκουσον – έχει διατελέσει γενικός γραμματέας της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας των Νησιών Κέιμαν!!! Μπορούμε βάσιμα να υποθέσουμε πως με τα διοικητικά του ποδοσφαίρου ασχολούνταν στον ελεύθερο χρόνο του, καθώς στα παραδεισένια (από φορολογικής άποψης) αυτά νησιά η βασική ασχολία είναι η δημιουργία off shore…
μειώνοντας ότι, αν είχαν γίνει νωρίτερα οι διαρθρωτικές αλλαγές, οι συνέπειες του μνημονίου θα είχαν λιγότερο πόνο και μεγαλύτερη απόδοση. ΑΝΤΙΘΕΤΗ κατεύθυνση κινήθηκε ο επιστημονιE ΣΤΗΝ κός διευθυντής του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ Σάββας Ρομπόλης, ο οποίος χαρακτήρισε ως ψεύτικο το δίλημμα «μνημόνιο ή πτώχευση», σημειώνοντας ότι οι χώρες δεν πτωχεύουν μέσα σε τρεις μήνες. Υποστήριξε μάλιστα ότι η τρόικα στήριξε την πολιτική της για
Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 48 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
Οι Αμερικανοί, οι Γερμανοί και η Ντόρα… Τηλεφωνική επικοινωνία είχε σήμερα και χτες (Τετάρτη) το πρωί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών Τζακ Λιου. Πρόκειται – θα πρέπει να το υπογραμμίσουμε – για την τρίτη τηλεφωνική τους επικοινωνία σε διάστημα 10 ημερών. Η κυβέρνηση προβάλλει την «καλή εικόνα» αυτής της στενής επαφής, λέγοντας ότι ο αμερικανικός παράγοντας πιέζει τους «σκληρούς» (ΔΝΤ και Σόιμπλε) να βάλουν νερό στο κρασί τους, έτσι ώστε να υπάρξει η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και δανειστών. Ωστόσο, απ’ ό,τι καταλαβαίνουμε απ’ τα συμφραζόμενα, ο Αμερικανός υπουργός ζήτησε (ή μήπως απαίτησε) από τον Αλέξη Τσίπρα να κλείσει η διαπραγμάτευση τώρα. Κι
αυτό ως απειλή μάλλον καταλήγει στ’ αυτιά μας… Την ίδια (περίπου) ώρα που ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών τηλεφωνούσε στον πρωθυπουργό για να εκφράσει το αμερικανικό ενδιαφέρον για το ελληνικό πρόβλημα (και να απαιτήσει το άμεσο κλείσιμο της διαπραγμάτευσης), ο Β. Σόιμπλε διατύπωσε την εκτίμηση πως είναι πιθανή η επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων στην Ελλάδα. Δεν θα πρέπει να μας διαφύγει πως αυτό που δεν απέκλεισε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών το θεώρησε σχεδόν βέβαιο δύο μέρες νωρίτερα η βουλευτής της Ν.Δ. Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία μάλιστα προσδιόρισε πως κάτι τέτοιο θα συμβεί μέσα στο τριήμερο του Αγίου Πνεύματος! Τα μεγάλα πνεύματα συναντώνται; Ή…
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Ενοχλημένος ο Μιχάλης
την Ελλάδα σε λάθος στοιχεία, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «οι δικές μας προβλέψεις επιβεβαιώθηκαν. Αντίθετα, τα στοιχεία της τρόικας έπεσαν έξω, διότι δεν είχαν βαθιά γνώση της ελληνικής οικονομίας» και οδήγησαν στη φτωχοποίηση του λαού. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ της εξεταστικής επιτροπής Δημήτρης Βίτσας γνωστοποίησε ότι έστειλε αίτημα προς τον υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη με το οποίο ζητά να σταλούν στα μέλη της όλες οι δανειακές συμβάσεις που έχουν υπογραφεί από την ελληνική πλευρά. Έπειτα από σχετική πρόταση του βουλευτή του ΚΚΕ και μέλους της εξεταστικής επιτροπής Νίκου Καραθανασόπουλου θα ζητηθούν τα πρακτικά από όλες τις σχετικές συνεδριάσεις του ΔΝΤ, των Συνόδων Κορυφής και του Eurogroup.
E
«ΙΣΧΥΡΟ πονοκέφαλο» πρέπει να έφερε στο Μαξίμου η απόφαση της προέδρου της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου να ανάψει το «πράσινο φως» και να πάρει τον δρόμο για την Ολομέλεια η πρόταση νόμου του ΚΚΕ για επαναφορά κατώτατου μισθού και 13ου-14ου μισθών και συντάξεων. Η πρόεδρος της Βουλής διαβίβασε, στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, το νομοσχέδιο στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους αλλά και στον υπουργείο Εργασίας, για να γνωμοδοτήσουν, όπως προβλέπει το Σύνταγμα, σχετικά με τις ενδεχόμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις του νομοσχεδίου. Αν μάλιστα μπει το νομοσχέδιο στην Ολομέλεια και ζητηθεί ονομαστική ψηφοφορία, τότε είναι που θα ζορίσει – άγρια – η κατάσταση...
E
ΚΟΝΙΓΚ, Αμερικανός πρεσβευτής στην Κύπρο, E ΟτουΤΖΟΝ οποίου η θητεία στη Λευκωσία λήγει τον Αύγουστο, μιλώντας στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας διατύπωσε την άποψη ότι «η ουσία του Κυπριακού δεν είναι η παρουσία (στην Κύπρο) σαράντα χιλιάδων στρατιωτών από την Τουρκία». Προφανώς, ο Αμερικανός διπλωμάτης θεωρεί ότι έχει περάσει ικανός χρόνος για να ωριμάσουν απόψεις τις οποίες ήδη ψελλίζουν και κάποιες εγχώριες (σε Αθήνα και Λευκωσία) πολιτικές… προσωπικότητες. ηγεσία της φίλης και γείτονος χώρας (σ.σ.: E «ΗτηςπολιτικΗ Αλβανίας) διολισθαίνει, λόγω και έργω, καθημερινά. Η επιστροφή στη λογική και στον σεβασμό της νομιμότητας και του διεθνούς δικαίου αποτελεί τον ασφαλέστερο δρόμο για την
Οι φήμες λένε ότι... 4 Πίσω από την υπογραφή της συμφωνίας για το 51% του ΟΛΠ στην Cosco υπάρχει και δάνειο από την Κίνα ύψους 10 δισ. δολαρίων!!! 4 Πολλαπλασιάζονται εκείνοι που υποστηρίζουν την αναγκαία παρουσία του ανεξάντλητου πολιτικού κεφαλαίου που λέγεται Βενιζέλος… Τυχαίο; 4 Δεν είναι τυχαία η κριτική του Αλέξη Μητρόπουλου στην πρόεδρο της Βουλής… Θέλει να δείξει ότι είναι η «ήρεμη δύναμη» στο προεδρείο της Βουλής…
ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας. Ουδέν σχόλιο περαιτέρω». Με αυτά τα λόγια ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Κ. Κούτρας σχολίασε τις δηλώσεις του Αλβανού πρωθυπουργού, ο οποίος συνέχισε τη διατύπωση αμφισβητήσεων της ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο. Μπλέξαμε και από δυσμάς… ΑΠΛΩΜΑ των μνημονίων στη νέα «Ανατολική ΣυE ΤΟ νεργασία» ήταν την περασμένη βδομάδα το κεντρικό θέμα της συνόδου της Ε.Ε. στη Ρίγα πίσω από τις κόντρες για το ελληνικό μνημόνιο. Η επέκταση, δηλαδή, της επιβολής των νεοφιλελεύθερων προγραμμάτων λιτότητας σε «6 ανατολικούς εταίρους», την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Λευκορωσία, τη Γεωργία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία. Τόση τεχνογνωσία «αρμέγματος» που απέκτησαν με το ελληνικό πειραματόζωο να την αφήσουν να πάει χαμένη; ότι ο πιο μισητός άνθρωπος στην Ελλάδα, ο E ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ Πολ Τόμσεν, μεταπηδά τους επόμενους μήνες σε κορυφαίο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της Ευρώπης, και μάλιστα γερμανικό! Ο άνθρωπος που διαπραγματευόταν εκ μέρους του ΔΝΤ με την Ελλάδα και τώρα έχει αναλάβει την Ουκρανία, ετοιμάζεται να... απογειώσει την καριέρα του.
ξετρυπωνω
Ενοχλημένος και έκπληκτος δηλώνει ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης από τα δημοσιεύματα που τον φέρουν να πυκνώνει τις επαφές του για μεταγραφή στη Ν.Δ. «Πρόκειται για αποκυήματα φαντασίας και μόνο», δηλώνει ο πρώην υπουργός και επισημαίνει ότι δεν τον αφορά καθόλου το θέμα, ενώ εκφράζει και την έκπληξή του γιατί κυκλοφορούν αυτά τα σενάρια. Προφανώς ο πρώην υπουργός ξέχασε τα δύο χρόνια συγκυβέρνησης ΠΑΣΟΚ - Ν.Δ. που έδωσε τη χαριστική βολή σε όποια σοσιαλιστικά ξεθωριάσματα είχαν μείνει στο κόμμα του. Πάντως ο Χρυσοχοΐδης με αφορμή τη διάψευσή του αυτή βγήκε και στον Bήμα FM χτες για να πει ότι το ΠΑΣΟΚ στο συνέδριό του πρέπει να ρίξει τίτλους τέλους. «Το ΠΑΣΟΚ έχει ακόμα και τώρα τη δυνατότητα για έναν πολύ ουσιαστικό ρόλο, την ευκαιρία να δώσει στον εαυτό του ένα έντιμο ιστορικό τέλος, συμβάλλοντας το ίδιο στη δημιουργία μίας καινούργιας αρχής. Αυτό, βέβαια, όπως αντιλαμβάνεστε, προϋποθέτει γενναίες αποφάσεις, μεγάλες αλλαγές, στήριξη για να αναδειχθεί μια καινούργια γενιά ανθρώπων, στελεχών, που θα έχει καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία αυτής της μετεξέλιξης». Θύμισε δε ότι από το 2000 είχε μιλήσει για αλλαγή ονόματος και συμβόλων και επισημαίνει ότι έστω και τώρα που έχει ανοίξει ένας καινούργιος ιστορικός κύκλος για την παράταξη, «να πάρουμε όλα τα καλά του ΠΑΣΟΚ και να το μετεξελίξουμε σε μια νέα μεγάλη παράταξη, που έχει ανάγκη ο τόπος, στον προοδευτικό χώρο», είπε. Μάλλον όμως είναι ο μόνος που εμμένει πια στο θέμα της διάλυσης του ΠΑΣΟΚ…
ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ
Εκσυγχρονιστικές αγωνίες Εντελώς άλλου τύπου παρέμβαση έκαναν οι Νάσος Αλευράς, Κώστας Καρτάλης και Γιώργος Φλωρίδης σε κοινή τους δήλωση χτες. Τα τρία στελέχη που προέρχονται από τον εκσυγχρονιστικό χώρο και μοιράζονται κοινές αγωνίες πρότειναν σε αυτή τη μεταβατική φάση την ανάδειξη μιας συλλογικής ηγεσίας. Οι τρεις προτείνουν να εγκαταλειφθεί στην παρούσα φάση η εκλογή προέδρου από τη βάση και «το Συνέδριο να εκλέξει ένα σχετικά ολιγομελές καθοδηγητικό όργανό του που θα λαμβάνει όλες τις μεγάλες αποφάσεις. Αυτό πρέπει να είναι η Κεντρική Επιτροπή. Με τη σειρά της, η Κεντρική Επιτροπή να εκλέξει το Εκτελεστικό Γραφείο που θα υπόκειται σε αυτήν. Και το Εκτελεστικό Γραφείο να εκλέξει τον πρόεδρό του, ο οποίος θα συντονίζει το έργο του και δεν θα αποτελεί αυτόνομο και ανεξέλεγκτο όργανο». Με δεδομένο ότι το κυρίαρχο όργανο είναι το συνέδριο, να δούμε ποια από τις προτάσεις – των «3» ή αυτή της αυτοδιάλυσης του Χρυσοχοΐδη – θα… προχωρήσει.
16 ΕΛΣΤΑΤ στο αρχείο Πρόταση να τεθεί στο αρχείο η περιβόητη υπόθεση για το έλλειμμα της ΕΛΣΤΑΤ το 2009, για την οποία κατηγορούνται τρία μέλη της Αρχής, προτείνει στο Συμβούλιο Εφετών ο εισαγγελέας Αντ. Λιόγας. Κατά την εισήγησή του υποστήριξε ότι δεν προκύπτουν οι αξιόποινες πράξεις που αποδίδονται στους τρεις κατηγορούμενους Ανδρέα Γεωργίου, Κων. Μολφέτα και Ευσταθία Ξενάκη!!! Θυμίζουμε ότι η υπόθεση, που ξεσήκωσε πλήθος αντιδράσεων, ξεσκεπάστηκε από την καταγγελία του μέλους της Αρχής και πανεπιστημιακού Ζωής Γεωργαντά, η οποία σε συνέντευξή της είχε πει μεταξύ άλλων: «Το έλλειμμα του 2009 είχε τεχνηέντως διογκωθεί για να φανεί ότι η χώρα είχε το μεγαλύτερο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ακόμα και από αυτό της Ιρλανδίας που ήταν 14%, με σκοπό να δικαιολογηθούν όλα αυτά τα βαριά μέτρα κατά της χώρας. Κι εμείς παρουσιάσαμε στη Eurostat 15,4%».
Εγκληματική οργάνωση Ο Σήφης Βαλυράκης αποκάλυψε τον τρόπο δράσης της γερμανικής Siemens, κάνοντας λόγο για εγκληματική οργάνωση. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι εργαζόμενοι της Siemens φαίνεται ότι διέπρατταν συστηματικά δωροδοκίες κρατικών υπαλλήλων, υπηρεσιακών και πολιτικών στελεχών, στο σύνολο των δομών του ελληνικού κράτους. Μάλιστα κατήγγειλε ότι «η εξεταστική απέδειξε ότι η Siemens υπερτιμολογούσε τις συμβάσεις της και αύξανε το κόστος των συμβάσεων κατά 10%. Παρήγαγε έτσι 8% χρήμα για να δωροδοκεί υπηρεσιακούς παράγοντες και 2% για να χρηματοδοτεί κόμματα και μέλη των κυβερνήσεων. Η αίσθησή μας ήταν ότι η Siemens απολάμβανε μιας ιδιότυπης ασυλίας από όλο το σύστημα» και σημείωσε ότι η Βουλή σε δύο συνεδριάσεις της τότε δεν είχε δώσει το «πράσινο φως» για να προχωρήσει η διαδικασία περαιτέρω, μετά το πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπής.
Αεροδρόμια που «πετάξανε» Στα κάγκελα βρίσκονται οι τοπικές κοινωνίες με το θέμα της ιδιωτικοποίησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων και με την αλλαγή, όπως λένε, της στάσης της κυβέρνησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρώτη γραμμή της αντίστασης βρίσκεται ο περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων και στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ Θόδωρος Γαλιατσάτος, ο οποίος επισημαίνει, με αφορμή την υπόθεση των αεροδρομίων, ότι η κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να σεβαστεί τις κόκκινες γραμμές που ο ίδιος ο λαός και το κίνημα έχουν θέσει.
Κι όμως συμφωνούν Κι όμως! Υπάρχει ένα έργο στο οποίο Λαφαζάνης και Σόιμπλε συμφωνούν απολύτως. Ο λόγος για τη νέα λιγνιτική μονάδα Πτολεμαΐδα V, που η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει, παρά τις αντιδράσεις που εκφράζονται και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, κίνηση που κάνει τη Γερμανία να χαμογελά πλατιά. Και αυτό γιατί η ΔΕΗ για την επένδυση ύψους 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ θα πάρει δάνειο 700 εκατομμύρια από τη γερμανική τράπεζα ΚfW, πρόεδρος της οποίας είναι ο Σόιμπλε!
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ποντικοπαγίδες Μια ωραία ατμόσφαιρα Της κακομοίρας έγινε πάλι στην Εξεταστική Επιτροπή για τη διερεύνηση της υπόθεσης Siemens στο σύνολό της, ανάμεσα στη Ζωή Κωνσταντοπούλου και τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Η πρόεδρος της Βουλής δεν σήκωσε τους τόνους, αλλά ρώτησε τον Μεϊμαράκη, που έκανε παρατηρήσεις, «αυτόν τον τρόπο πού τον έχετε μάθει;». «Είναι γαϊδουριά να μας αφήνετε να περιμένουμε δύο ώρες και χθες και σήμερα και επίσης είναι γαϊδουριά να μην λέτε πότε θα τελειώσουμε», φώναξε ο Β. Μεϊμαράκης, υποστηρίζοντας ότι «αυτή η συμπεριφορά δεν είναι συμπεριφορά προέδρου που δεν θέλει να προκαλέσει. Δηλαδή θα μας βάλετε και τιμωρία; Εγώ και σήμερα σαν γαϊδούρι είμαι εδώ από τις τέσσερις, γιατί είχαμε συνεδρίαση στις 17.00, μας είπατε τηλεφωνικά ότι θα γίνει στις 5.30 μ.μ., έρχεστε στις 6 μ.μ. και μας κάνετε και παρατήρηση». «Ως πρώην πρόεδρος της Βουλής θα έπρεπε να μιλάτε με μεγαλύτερο αυτοπεριορισμό», σχολίασε η Ζωή Κωνσταντοπούλου. «Δεν δέχομαι τέτοια μαθήματα», φώναξε ο Μεϊμαράκης, ενώ η πρόεδρος της Βουλής του έλεγε «δεν έχετε τον λόγο». «Αφήστε τα αυτά. Αυτά στους άλλους που σας ακούν. Δεν δέχομαι μαθήματα από εσάς. Άντε μπράβο», τη διέκοψε ο Μεϊμαράκης, ενώ η Ζωή Κωνσταντοπούλου του επισήμανε ότι «δεν αναφέρθηκα σε σας, αλλά στην Όλγα Κεφαλογιάννη που μίλησε χθες στην Επιτροπή και στη συνέχεια εξαφανίστηκε. Μιλήσατε ως έχων τη μύγα». «Μας προσβάλλετε, να ήσασταν στην ώρα σας», επέμεινε ο Μεϊμαράκης, ενώ διαμαρτυρόταν και η Κεφαλογιάννη, που αποχώρησε ξανά...
Ο «κουρέας» Γιάνης Βγήκε τελικά η απόφαση Γιάνη Βαρουφάκη για «κούρεμα» κατά 40% των αποδοχών των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και του προέδρου του Γενικού Συμβουλίου του ταμείου. Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση, η τροποποίηση αυτή είναι σύμφωνη «προς τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας» και αφορά τις συνολικές ετήσιες μεικτές αποδοχές των μελών διοίκησης του ταμείου. Πλέον, ο διευθύνων σύμβουλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ταμείου θα λαμβάνει 129.000 ευρώ από 215.000 ευρώ, οι αποδοχές του αναπληρωτή διευθύνοντα συμβούλου διαμορφώνονται στα 111.000 ευρώ από τα 185.000 ευρώ μέχρι πρότινος, ενώ το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής θα λάβει για τις υπηρεσίες του 99.000 ευρώ τον χρόνο έναντι 165.000 ευρώ έως σήμερα. Όσον αφορά τις ετήσιες αποδοχές του προέδρου του Γενικού Συμβουλίου του ταμείου, καθορίζονται σε 105.000 ευρώ από τα 175.000 ευρώ, ενώ αμετάβλητες στα 30.000 ευρώ παραμένουν οι αποδοχές των μελών του Γενικού Συμβουλίου. Το είπε και το έκανε ο Βαρουφάκης, παρά τις αντιρρήσεις του Euroworking Group...
λάθος, τόνισε ο εκπρόσωπος του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ Σάββας Ρομπόλης στη σύντομη κατάθεσή του στην Εξεταστική Επιτροπή που διερευνά τις συνθήκες υπαγωγής της χώρας στα μνημόνια. Παράλληλα, αντέκρουσε όσους υποστηρίζουν ότι οι μόνες λύσεις που υπήρχαν ήταν ή μνημόνιο ή πτώχευση, λέγοντας ότι «δεν πτωχεύουν τόσο εύκολα χώρες με ένα εκατομμύριο επιχειρήσεις και τρία εκατομμύρια νοικοκυριά». «Ήθελε ψυχραιμία. Μπορεί να ήταν δύσκολη η κατάσταση, όμως μπορούσε να έχει χειρισμούς πιο ευέλικτους και να αποφύγει το μνημόνιο. Έπρεπε να μείνουμε στην Ευρώπη, να κάνουμε εξυγίανση, αλλά με μέτρα που θα είχαν συγκεκριμένα αναμενόμενα αποτελέσματα και όχι αυτά που εφαρμόστηκαν».
Έρχονται οι αντικειμενικές Επιτέλους μέσα στο επόμενο 15θήμερο θα είναι έτοιμο νομοσχέδιο με τις προτάσεις του ΣτΕ για τις νέες αντικειμενικές αξίες, σύμφωνα με την υπουργό αναπληρώτρια Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη. «Είμαστε στο τέλος. Θεωρώ ότι σε ένα 15θήμερο θα μπορώ να έχω καταθέσει ένα νομοσχέδιο για θέματα δημόσιας περιουσίας στη Βουλή, που ένα τμήμα της θα αποτελεί και υπόθεση της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών με βάση και τις κατευθύνσεις του Συμβουλίου Επικρατείας» επισήμανε χαρακτηριστικά η υπουργός αναπληρώτρια.
Misens
Εξυγίανση, όχι διάλυση Οκτώ στα δέκα στοιχεία για την αγορά εργασίας που δόθηκαν στην τρόικα ήταν
17
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Γιάννης µένει, Γιάνης φεύγει;
Προσωπική παρέμβαση Την προσωπική παρέµβαση του πρωθυπουργού προκάλεσε, όπως µαθαίνω, η αποκάλυψη του κυκλώµατος των δουλεµπόρων που δρούσε στο εσωτερικό των Σωµάτων Ασφαλείας και της ΕΥΠ. Ο Αλέξης Τσίπρας κάλεσε την περασµένη Τρίτη στο γραφείο του στο Μέγαρο Μαξίµου τον υπουργό αναπληρωτή Προστασίας του Πολίτη Γιάννη Πανούση και τον προϊστάµενο της ΕΥΠ Γιάννη Ρουµπάτη προκειµένου να ενηµερωθεί για την υπόθεση και ζήτησε να τεθούν αµέσως σε διαθεσιµότητα οι αξιωµατικοί της ΕΛ.ΑΣ. που εµφανίζονται στη δικογραφία είτε να έχουν ενεργό ρόλο στο κύκλωµα είτε να γνώριζαν για την ύπαρξή του αλλά να ποιούσαν την νήσσαν...
Όρκο δεν παίρνω... Αποφασισµένοι να κινηθούν χωρίς προσχήµατα εµφανίζονται οι αµφισβητίες του Σαµαρά εν όψει της συµφωνίας µεταξύ κυβέρνησης και πιστωτών. Τι τους εµπόδιζε τόσο καιρό να εµφανίζονται αποφασισµένοι για ρήξη; Ο φόβος της διαγραφής σε περίπτωση που πάνε κόντρα στον πρόεδρό τους. Τώρα µοιάζουν αποφασισµένοι να πάρουν και αυτό το ρίσκο, ανεξαρτήτως των γενικότερων συνεπειών για το κόµµα και τον χώρο της Κεντροδεξιάς. Πόσο είναι αποφασισµένοι όµως στην πραγµατικότητα θα το δούµε όταν έρθει εκείνη η ώρα να γίνουν οι προθέσεις πράξη. ∆ιότι στο ελληνικό πολιτικό σύστηµα οι λεονταρισµοί πάντα περίσσευαν. Αυτό που έλειπε ήταν και είναι οι ρήξεις. Εν αναµονή, λοιπόν, καταγράφω τις προθέσεις, αλλά όρκο δεν παίρνω. Αυτό δα έλειπε...
KOYIZ
Τι εννοούσε ο Αλέξης Τσίπρας, στην οµιλία του στην Κ.Ε. του κόµµατός του, όταν, αντί να αναφερθεί στον ΣΥΡΙΖΑ, µίλησε για... «παράταξη»;
Ανεπίδοτο μήνυμα
Πού πήγε ο διάλογος; Αιφνιδιαστικά, ως συνήθως, και χωρίς διαβούλευση ο υπουργός Πολιτισµού Νίκος Ξυδάκης ζήτησε παραιτήσεις – κοινώς έσφαξε στο γόνατο το ∆.Σ. του Φεστιβάλ Αθηνών αντικαθιστώντας τα πέντε από τα επτά µέλη του. Υποτίθεται ότι αναπόσπαστο στοιχείο της κουλτούρας της Αριστεράς αποτελεί ο διάλογος πριν από κάθε αλλαγή. Όµως ο νέος υπουργός προτίµησε να λειτουργήσει ως οδοστρωτήρας. ∆εν θα κρίνω τις ίδιες τις αλλαγές, για τις οποίες ο καθένας έχει την άποψή του. Το ζήτηµα αφορά την ευπρέπεια της µεθόδευσης.
«Μην παίζετε µε τις καταθέσεις» ήταν το µήνυµα που εξέπεµψαν τις προηγούµενες µέρες οι τραπεζίτες, έντροµοι µπροστά στην ευκολία µε την οποία υπεύθυνοι, κατά τα άλλα, πολιτικοί, όπως ο Γιάνης Βαρουφάκης (µε τα περί τέλους στις αναλήψεις) και η Ντόρα Μπακογιάννη (αιωνίως υποψήφια για την αρχηγία της Ν.∆. µε την «προαναγγελία» για έλεγχο στην κίνηση κεφαλαίων), έβαζαν δυναµίτη στα θεµέλια των ευρισκόµενων σε δύσκολη θέση τραπεζών. Και καλά, το µήνυµα προς το εσωτερικό είναι σαφές. Προς τον Σόιµπλε, όµως, ο οποίος επίσης θεώρησε πιθανό τον έλεγχο στην κίνηση κεφαλαίων, τι µήνυµα να στείλεις; Στον Ντράγκι, πάλι, που έχει αναλάβει να σφίγγει τη θηλιά στον λαιµό τους, πώς να στείλουν µήνυµα; Θα παραµείνει ανεπίδοτο...
Οι πιρουέτες του Γιούνκερ Η συνέντευξη του Γιούνκερ (µεγάλη φώτο) στο γερµανικό οικονοµικό πρακτορείο ΜΝΙ (στη συνάδελφο Αγγελική Παπαµιλτιάδου) είχε µερικές στιγµές αποκαλυπτικές των αντιλήψεων του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ένα καταπληκτικό στοιχείο ήταν η διαρκής στήριξή του στον Σαµαρά. ∆ιότι µπορεί ο Γιούνκερ να αστεΐζεται διαρκώς µε τον Τσίπρα στις συναντήσεις του, αλλά, όταν έρχεται η συζήτηση στα πεπραγµένα του προκατόχου του, κάνει την... πάπια. Ακόµη και όταν ρωτήθηκε για το τι έκανε η προηγούµενη κυβέρνηση για το «άναρχο» σύστηµα του ΦΠΑ ή για τη µη αντιµετώπιση του προβλήµατος µε τους Έλληνες ολιγάρχες, ο Γιούνκερ απέφυγε κάθε απάντηση. Αυτά, για να θυµάται ο Τσίπρας ανά πάσα στιγµή τι πρεσβεύει ο καθένας από τους συνοµιλητές του...
Δεν έχουν καμιά τύχη Μπορεί η Ντόρα να λέει διάφορες µπαρούφες περί εφαρµογής κεφαλαιακών ελέγχων το ερχόµενο Σαββατοκύριακο, αν δεν έχουµε συµφωνία έως το τέλος της εβδοµάδας, και να θυµίζει τη Βούλτεψη που έλεγε ότι δεν θα έχουµε κωλόχαρτο αν έρθει στην κυβέρνηση ο Τσίπρας, αλλά ο Άδωνις Γεωργιάδης έσπασε τα κοντέρ «προειδοποιώντας» για «απώλεια εθνικού εδάφους», «αν έρθουµε σε ρήξη». Από την πλευρά των αµφισβητιών του Σαµαρά η µία, από την πλευρά του Σαµαρά ο άλλος. Ό,τι χαρτί και να τραβήξει η Νουδούλα καίγεται. Με τέτοιο βαθµό πολιτικής υπευθυνότητας των κορυφαίων και πιο αναγνωρίσιµων στελεχών της, δεν έχει καµιά τύχη, είτε αλλάξει αρχηγό είτε µείνει µε τον ίδιο. Ό,τι κι αν κάνει τελικά ο Τσίπρας...
«Άλλα λέει σε εμάς»! Το Μαξίµου απέφυγε να σχολιάσει τη συνέντευξη Γιούνκερ, ωστόσο κυβερνητικός παράγοντας για συγκεκριµένες πτυχές της διαπραγµάτευσης αφήνει να εννοηθεί ότι αλλιώς τοποθετείται στο παρασκήνιο, «άλλα λέει σε εµας». Ενδεχοµένως, ο πρόεδρος της Κοµισιόν να επέλεξε πιο σκληρές αναφορές έναντι της Ελλάδας (και του ΣΥΡΙΖΑ) – διαχωρίζοντας τον Τσίπρα – λόγω του ότι απευθύνεται σε γερµανικό κοινό, δεδοµένου ότι η συνέντευξη δόθηκε στο γερµανικό οικονοµικό πρακτορείο ΜΝΙ. Κάτι που σηµαίνει ότι το αυτί του Σόιµπλε ήταν προτεταµένο και ο Γιούνκερ δεν θα ήθελε να στενοχωρήσει το µεγάλο αφεντικό της ευρωζώνης...
Μέσα θα κριθεί η τύχη του Η τύχη του Γιάνη Βαρουφάκη (µικρή φώτο) θα είναι το πιο... ευπώλητο πολιτικό σίριαλ της επόµενης περιόδου. Μένει; Φεύγει; Μένει µέχρι να φύγει; Όποτε µιλάει ο υπουργός Οικονοµικών δηµιουργείται θέµα – ενίοτε και πανικός, όπως στην περίπτωση του τέλους επί των αναλήψεων. Ύστερα από κάθε διεθνή συνάντηση υπάρχει επίσης ένα µεγάλο θέµα, όπως αυτό µε τις µαγνητοφωνήσεις των συνεδριάσεων. ∆ύσκολο να πεις από τώρα ποια θα είναι η µοίρα του, παρότι εκ µέρους των δανειστών – τους οποίους έχει κυριολεκτικά τρελάνει, αφού δεν τον «βρίσκουν» πουθενά – έχει εκφραστεί ήδη η απαίτηση προς τον Τσίπρα να τον «φάει». Κάτι µου λέει πάντως ότι το κριτήριο για την παραµονή ή την αποποµπή – ή και παραίτησή του – δεν θα είναι η άποψη των άλλων Ευρωπαίων ΥΠΟΙΚ, αλλά οι απαιτήσεις του υπουργείου Οικονοµικών στο εσωτερικό της χώρας.
Ποντίφιξ
18
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Το φθηνό είναι ακριβό, λέει ο λαός, έκφραση σοφή, που ταιριάζει γάντι στον θεωρούμενο φθηνό, αλλά επί της ουσίας ευθέως ακριβό, λιγνίτη.
Η
επιλογή της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΠΕΝ αλλά και της διοίκησης της ΔΕΗ να προσαρμόσει στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό το ενεργειακό δόγμα της χώρας στον λιγνίτη, με τη λογική ότι είναι το φθηνό, εθνικό μας καύσιμο, κινδυνεύει να γυρίσει μπούμερανγκ. Και αυτό για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι η ΔΕΗ θα πρέπει να πληρώσει πανάκριβα τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων, εκτός εάν γίνει δεκτό το αίτημά της για εξαίρεση από την Κομισιόν, πράγμα εξαιρετικά απίθανο. Ο δεύτερος και πιο σοβαρός είναι ότι η εμμονή στην κυριαρχία του λιγνίτη ισοδυναμεί με την απώλεια χιλιάδων ζωών από τη ρύπανση.
Πλήρωσε και μόλυνε! Η διοίκηση της ΔΕΗ και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΠΕΝ καλούνται να λύσουν μια δύσκολη εξίσωση. Και αυτό γιατί η επιλογή του λιγνίτη ως κεντρικού ενεργειακού καυσίμου συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, και μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για την αγορά δικαιωμάτων ρύπων. Εν ολίγοις, πληρώνουμε για να ρυπαίνουμε και μάλιστα πολύ ακριβά. Το τελευταίο διάστημα το λεγόμενο και χρηματιστήριο των ρύπων έχει εκτοξευθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015 η τιμή των δικαιωμάτων κυμάνθηκε στα 7,3 ευρώ ο τόνος, ενώ τον περσινό Μάιο η τιμή ήταν γύρω στα 5 ευρώ ο τόνος. Οι υπηρεσιακοί παράγοντες εκτιμούν, μάλιστα, ότι η ΔΕΗ θα επιβαρυνθεί με κάπου 350 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που θα ανεβαίνει συνεχώς όσο η τιμή του τόνου θα συνεχίσει την ανοδική πορεία της. Μπροστά σε αυτό το ενδεχόμενο, ΔΕΗ και ΥΠΑΠΕΝ θα επιδιώξουν να εξαιρεθεί η Ελλάδα από την ταρίφα και να συμπεριληφθεί στις χώρες εκείνες που παίρνουν ακόμα δωρεάν πιστοποιητικά εκπομπής ρύπων. Κίνηση, πάντως, που είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποδώσει, αφού οι 10 χώρες που έχουν ακόμα το δικαίωμα για δωρεάν εκπομπές ρύπων είναι η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Τσεχία, η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Μάλτα και η Λετονία, με το σκεπτικό ότι ως νεότερα μέλη της Ε.Ε. πρέπει να τους δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για να εκσυγχρονίσουν τις υποδομές ηλεκτροπαραγωγής τους. Αντίθετα για τα παλαιότερα κράτη - μέλη, όπως είναι η χώρα μας, θεωρήθηκε ότι είχαν αρκετό χρόνο ώστε να αναβαθμίσουν το μοντέλο ηλεκτροπαραγωγής τους και να επενδύσουν σε καθαρές τεχνολογίες, οπότε δεν τίθεται από το 2013 θέμα παραχώρησης δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων χωρίς να πέσει το απαραίτητο μπαγιόκο. Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του ΥΠΑΠΕΝ και της ΔΕΗ, δόθηκε το πράσινο φως για την κατασκευή της νέας λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα V, ενώ αποφασίστη-
To Eθνικό μας καύσιμο Μπούμερανγκ για τη χώρα η χρήση του λιγνίτη ως φθηνού καυσίμου κε να αποκατασταθεί ακόμα και η μονάδα Πτολεμαΐδα 3, μια παλιά μονάδα που θεωρείται ότι είναι από τις πλέον ρυπογόνες αλλά και κοστοβόρες. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μονάδα είναι τόσο παλιάς τεχνολογίας, που δεν μπορεί να συμμορφωθεί ούτε με τα προηγούμενα ευρωπαϊκά όρια ρύπανσης που ίσχυαν από το 2006.
71.000 νέοι πρόωροι θάνατοι Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά τα ωραία με την άφεση αμαρτιών στον λιγνίτη και την προσπάθεια να μας κάνουν τη χάρη και να μην πληρώσουμε για να ρυπαίνουμε ακόμα περισσότερο, σοκαριστικά είναι τα στοιχεία της νέας πανευρωπαϊκής έκθεσης της Greenpeace. Όπως αποκαλύπτει η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση, αν υιοθετηθούν τα προτεινόμενα, αδύναμα ευρωπαϊκά όρια για τη ρύπανση από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, η ατμοσφαιρική ρύπανση θα ευθύνεται για 71.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη (και περίπου 1.000 στην Ελλάδα) για την περίοδο 2020-2029. Αυτή η άσκοπη απώλεια ζωής, επισημαίνεται στην έκθεση, μπορεί να αποφευχθεί αν υιοθετηθούν ευρωπαϊκά όρια ρύπανσης με βάση τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνολογίες. «Ωστόσο, οι έντονες παρασκηνιακές πιέσεις του ελληνικού και του ευρωπαϊκού λόμπι ορυκτών καυσίμων πέτυχαν να προταθούν αδύναμα όρια ρύπανσης». Σύμφωνα με την Greenpeace, κατά τη διάρ-
Πανάκριβα για τη ΔΕΗ τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων και απώλεια χιλιάδων ζωών από τη ρύπανση
Τελικά το φθηνό είναι πάντα πιο ακριβό...
κεια των τεχνικών συζητήσεων ανάμεσα σε ομάδες εργασίας των κρατών - μελών, που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια στη Σεβίλλη, κυριάρχησε η παρουσία εκπροσώπων της βιομηχανίας, οι οποίοι διείσδυσαν σε όλες τις εθνικές αντιπροσωπείες. «Ειδικά η ελληνική αντιπροσωπεία, αποτελούμενη αποκλειστικά από στελέχη της ΔΕΗ και των ΕΛΠΕ, αποδείχτηκε αρνητικός πρωταγωνιστής στις παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις, υπονομεύοντας σχεδόν όλες τις διαδικασίες βελτίωσης». Να σημειωθεί ότι τα νέα προτεινόμενα όρια θα οριστικοποιηθούν από τις τεχνικές αντιπροσωπείες των κρατών - μελών το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου και στη συνέχεια θα κατατεθούν προς επικύρωση στην Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η περιβαλλοντική οργάνωση με αφορμή τα αποτελέσματα της νέας πανευρωπαϊκής έρευνας επισημαίνει ακόμα ότι και η νέα υπό σχεδιασμό λιγνιτική μονάδα Πτολεμαΐδα V, αν και προβάλλεται ως σύγχρονη και αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, αδυνατεί να τηρήσει ακόμα και αυτές τις αδύναμες προτεινόμενες προδιαγραφές της Ε.Ε. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που η Greenpeace έδωσε στη δημοσιότητα, οι προδιαγραφές της Πτολεμαΐδας V θα επιτρέπουν περίπου διπλάσια επίπεδα ρύπανσης από ό,τι προβλέπουν τα νέα (αδύναμα) όρια της Ε.Ε. και πολλαπλάσια από ό,τι ήδη εκπέμπουν μονάδες με τη βέλτιστη τεχνολογία σε Κίνα, Αμερική και Ευρώπη!
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
19
www.topontiki.gr
Δυνατό παιχνίδι σε τέσσερα μέτωπα Ποιες προοπτικές ανοίγονται για την κυβέρνηση στο πολύπλοκο ενεργειακό παζλ Μπορεί πολλοί τομείς της οικονομίας να έχουν στην κυριολεξία «παγώσει» εν αναμονή των εξελίξεων για τη συμφωνία με τους εταίρους, όμως στην ενέργεια, και ιδιαίτερα στη διπλωματία των αγωγών, όπου τα πράγματα βρίσκονται σε καθεστώς διαπραγματεύσεων, η κυβέρνηση παίζει «μπάλα» προετοιμάζοντας εξελίξεις σε τέσσερα πεδία, για να πάρει ό,τι και όσα περισσότερα μπορεί.
Ο
αγωγός ΤΑΡ για το αζερικό αέριο, ο Greek Stream για το ρωσικό, αλλά και η αναβίωση των σχεδιασμών για τον ελληνοβουλγαρικό IGB και τον ελληνοϊταλικό ITGI δείχνουν ότι η Αθήνα παραμένει παίκτης στο παιχνίδι των ενεργειακών κόμβων, επιχειρώντας να αποκομίσει τα περισσότερα δυνατά οφέλη...
Και Βέλγοι στον ΤΑΡ Αν δεχτούμε ότι ο αγωγός ΤΑΡ είναι το ισχυρότερο χαρτί που έχει στο «μανίκι» της η ελληνική ενεργειακή διπλωματία, η απόσχιση της αποκρατικοποίησης του ΔΕΣΦΑ από την ίδια την κατασκευή του αγωγού (κάτι που επί Σαμαρά πήγαινε χέρι - χέρι) υπήρξε μια από τις ευφυέστερες τακτικές του ενεργειακού επιτελείου. Ουσιαστικά απέμπλεξε τον αζερικό αγωγό από τις διαφωνίες της Κομισιόν για το αν πρέπει να πωληθεί ο διαχειριστής του αερίου στην Ελλάδα στους Αζέρους της SOCAR. Οι εξελίξεις τη δικαίωσαν. Η πώληση του 67% του ΔΕΣΦΑ στη SOCAR (έναντι τιμήματος 400 εκατ. ευρώ) που είχε «κλείσει» από το 2013, με τους Αζέρους να καταβάλλουν μάλιστα προκαταβολή 40 εκατ. ευρώ, είχε εξ αρχής συναντήσει τις διακριτικές αντιρρήσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού (DG Comp). Οι αντιρρήσεις έγιναν εντονότερες πέρυσι, όταν επιτροπή διέταξε εις βάθος έρευνα για την υπόθεση με το ερώτημα εάν ένας ευρωπαϊκός ρυθμιστής ενέργειας μπορεί να πωληθεί εκτός Ε.Ε., και μάλιστα σε κρατική εταιρεία με μονοπωλιακά χαρακτηριστικά. Η πρώτη αντίδραση των Αζέρων (που δεν είναι μαθημένοι σε τέτοια σνομπαρίσματα) ήταν ότι υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές για το επενδυτικό πρόγραμμα της SOCAR. Ο ορίζοντας της Κομισιόν για την απάντηση στο εν λόγω θέμα ήταν ο Μάρτιος του 2015. Όμως οι Ευρωπαίοι το «τράβηξαν» και πριν από
μερικές ημέρες μετέθεσαν την προθεσμία για το τέλος της χρονιάς... Παράλληλα η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, με τοποθέτηση του πρωθυπουργού, περιόρισε το «προς πώληση αντικείμενο» στον ΔΕΣΦΑ στο 49%, ώστε να παραμείνει σε συμφωνία με τις προγραμματικές δηλώσεις για μη πώληση πλειοψηφικών μεριδίων ενεργειακών οργανισμών. Σε αυτό οι Αζέροι της SOCAR «απάντησαν» ότι ανάλογα θα αναπροσαρμοστεί και το τίμημα. Δηλαδή ότι τα 400 εκατ. ευρώ είναι ένα τίμημα που πλέον «δεν παίζει»... Με το όλο θέμα για τον ΔΕΣΦΑ να «παίζεται», και μάλιστα με αρνητικές προοπτικές, η απόφαση του ενεργειακού επιτελείου να διαχωρίσει την υπόθεση του ΤΑΡ αποδείχτηκε ορθή. Οι διαδικασίες για την κατασκευή του, με προβλήματα έστω, προχωρούν κανονικά από τη διεθνή κοινοπραξία. Και όχι μόνο αυτό... Η έκπληξη ήρθε από την εκδήλωση του ενδιαφέροντος της βελγικής Fluxys (πρόκειται για τον αντίστοιχο ΔΕΣΦΑ του Βελγίου) να «μπει» στο ποσοστό των Αζέρων, είτε σε όποιο ποσοστό αποφασίσει να παραχωρήσει η ελληνική κυβέρνηση. Γνωστό το ενδιαφέρον των Βέλγων για τις ενεργειακές υποδομές στη ΝΑ. Ευρώπη. Έχει καταγραφεί με τη συμμετοχή της ELIA (πρόκειται για τον Βέλγο διαχειριστή δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας) στον διαγωνισμό για την πώληση του ΑΔΜΗΕ (που ναυάγησε), τη συμμετοχή της Fluxys στον αγωγό ΤΑΡ, αλλά και με την περυσινή συμφωνία συνεργασίας της ίδιας εταιρείας με τον ΔΕΣΦΑ. Οι άνθρωποι της Fluxys, που συναντήθηκαν με τον Λαφαζάνη, δήλωσαν ότι μπορούν να μελετήσουν όλα τα σενάρια. Ακόμη και την αποζημίωση της SOCAR. Και βέβαια το γεγονός ότι η εν λόγω εταιρεία είναι ένας ιδιωτικού δικαίου όμιλος που ελέγχεται μετοχικά από το βελγικό Δημόσιο λέει πολλά για τις δυνατότητές της να ελιχθεί στις Βρυξέλλες και παράλληλα να καλύψει τις προϋ-
ποθέσεις που βάζει η Αθήνα...
Η ευρωπαϊκή έκπληξη Το δεύτερο μέτωπο αφορά τον Greek Stream. Τον ρωσικό αγωγό που μέσω Τουρκίας (Turkish Stream) θα διοχετεύσει αέριο στην Ευρώπη, σε αντικατάσταση πρακτικά του South Stream. Με τον αγωγό (που πρωταγωνίστησε στις επαφές Πούτιν - Τσίπρα και την περιβόητη υπόθεση της προκαταβολής) να πρέπει να λάβει «ευρωπαϊκή βούλα» για να προχωρήσει, μια εξέλιξη έδειξε πάλι ότι, παρά το αμερικανικό βέτο και τις ενστάσεις των Βρυξελλών, το έργο μπορεί να προχωρήσει. Ο αγωγός εντάχθηκε στις επιλεγόμενες υποδομές (TYNDP) του Ευρωπαϊκού Δικτύου Διαχειριστών Συστημάτων Φυσικού Aερίου (ENTSO-G), κάτι που σημαίνει ότι δυνάμει μπορεί να χαρακτηριστεί «PCI», δηλαδή ένα πρόγραμμα «κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος» και να χρηματοδοτηθεί από κοινοτικά κονδύλια. Το αξιοσημείωτο είναι μάλιστα ότι την προοπτική άνοιξε η ίδια η Επιτροπή Ανταγωνισμού ζητώντας από τους αρμόδιους οργανισμούς και τις χώρες - μέλη να προταθούν προγράμματα αγωγών που θα καλύψουν το κενό από την ακύρωση του South Stream. Με τον αγωγό να έχει σχεδιαστεί ώστε να αντικαταστήσει από το 2019 τη σημερινή «οδό» ρωσικού αερίου προς την Κεντρική Ευρώπη μέσω Ουκρανίας, θα χρειαστούν ακόμη πολλά βήματα για την υλοποίησή του, αλλά το πρώτο έχει γίνει... Κάπου εκεί τα πράγματα άρχισαν να γίνονται πιο ενδιαφέροντα, καθώς ένας παλαιός παίκτης στα ενεργειακά της περιοχής, η Edison, δείχνει πρόθυμη να εμπλακεί στον Greek
Παράθυρο από την Ευρώπη στον Greek Stream
Ανοίξτε τις κάννουλες...
Stream προσφέροντας μια εναλλακτική οδό του ρωσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά. Οι επαφές Λαφαζάνη με στελέχη της εταιρείας πριν από μερικές ημέρες έδειξαν κυρίως δύο πράγματα: 1. Την προσήλωση των Ιταλών στην τελική επενδυτική προοπτική του αγωγού IGB (πρόκειται για τον βασικό σύνδεσμο του TAP), που προωθείται με τη συμμετοχή ΔEΠA, Edison και ΔEH. 2. Την αναβίωση του ITGI, που είχε σχεδιαστεί να μεταφέρει ρωσικό αέριο από τα ελληνοτουρκικά σύνορα στην Ηγουμενίτσα και από εκεί υποθαλάσσια προς την Ιταλία. Και βέβαια η Edison δεν είναι ένας παίκτης «μόνος». Έχει πλέον και τη γαλλική υποστήριξη, αφού η εταιρεία ελέγχεται από τον γαλλικό κολοσσό EDF. Το εάν με τη στήριξη αυτήν ο ελληνικός σχεδιασμός θα προχωρήσει κόντρα στις επιθυμίες της Ουάσιγκτον, η οποία προωθεί αντίστοιχα τη νεκρανάσταση του Nabucco, απέναντι στα ρωσικά σχέδια για τις εναλλακτικές του South Stream, θα το δούμε σύντομα...
20
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 MAΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
μένων ουσιών με στόχο την προστασία των Ευρωπαίων πολιτών. Μόνο που, όπως αποκαλύπτει η έκθεση, η πρωτοβουλία αυτή προκάλεσε μια από τις μεγαλύτερες συγκρούσεις, με τις ομάδες συμφερόντων να έχουν κερδίσει την πρώτη μάχη.
Κόλπο γκρόσο
Η Κομισιόν δέσμια των βιομηχάνων SOS από επιστήμονες για τη χρήση ενδοκρινικών διαταρακτών Η Κομισιόν και γενικότερα το σύστημα που επί της ουσίας μέσω των λόμπι κινεί τα νήματα στις Βρυξέλλες δεν είναι αγγελικά πλασμένο, και αυτό αποδεικνύεται για μια ακόμα φορά με ένα άκρως σοβαρό θέμα που άπτεται της δημόσιας υγείας.
Ο
λόγος για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες, τις χιλιάδες ουσίες που υπάρχουν από τα πλαστικά προϊόντα μέχρι τα καλλυντικά, από τα φυτοφάρμακα μέχρι εκατοντάδες χιλιάδες παραπροϊόντα της βιομηχανικής παραγωγής, ουσίες που αποδεδειγμένα προκαλούν σοβαρές βλάβες στην υγεία. Όπως αποκαλύπτει έκθεση που επεξεργάστηκαν το Παρατηρητήριο της Ευρώπης των Πολυεθνικών (Corporate Europe Observatory) και η δημοσιογράφος Στεφάν Ορέλ, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα πριν από λίγες ημέρες, οι ομάδες πίεσης της βιομηχανίας κατάφεραν να ακυρώσουν επί της ουσίας μια σημαντική πρωτοβουλία της Ε.Ε., που είχε ως στόχο να μπουν αυστηροί κανόνες, όροι και προϋποθέσεις για τη χρήση των ουσιών αυτών προκειμένου να προστατευθούν οι πολίτες.
Τα λόμπι μπλόκαραν πρωτοβουλία της Ε.Ε. για αυστηρούς κανόνες στη χρήση ουσιών που προκαλούν βλάβες στην υγεία
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, οι ενδοκρινικοί διαταράκτες αποδεδειγμένα έχουν συνδεθεί με ασθένειες όπως ο καρκίνος, η στειρότητα και η παχυσαρκία, ενώ εκτιμάται ότι το ιατρικό κόστος από τις επιπτώσεις των ουσιών αυτών ανέρχεται σε περίπου 160 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο μόνο εντός της Ε.Ε. Το σήμα κινδύνου που εξέπεμψαν οι επιστήμονες ήταν και ο λόγος που η Ε.Ε. αποφάσισε να αναλάβει δράση, με πρώτο βήμα την υιοθέτηση επιστημονικών κριτηρίων για τον ορισμό των ενδοκρινικών διαταρακτών, βήμα άκρως απαραίτητο προκειμένου στη συνέχεια να αναληφθούν συγκεκριμένες νομοθετικές δράσεις. Για να το κάνουμε λιανά, ο επιστημονικός προσδιορισμός των ενδοκρινικών διαταρακτών είναι το απαραίτητο πρώτο βήμα προκειμένου να απαγορευθεί η χρήση των συγκεκρι-
Η ανάγκη λήψης μέτρων για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες προβλέπεται από τρεις ευρωπαϊκές νομοθεσίες και συγκεκριμένα από τον κανονισμό REACH για τις χημικές ουσίες του 2006, από τον κανονισμό για τα φυτοφάρμακα που υιοθετήθηκε το 2009 και από τον κανονισμό για τα βιοκτόνα που υιοθετήθηκε το 2012. Στο πλαίσιο αυτών των ευρωπαϊκών κανονισμών η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος πήρε εντολή να προχωρήσει στον προσδιορισμό τού ποιοι είναι οι ενδοκρινικοί διαταράκτες μέσα από μελέτη που ανέθεσε σε ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες. Η μελέτη ολοκληρώθηκε και δημοσιεύθηκε το 2012, με στόχο να εγκριθεί μέχρι το τέλος του 2013. Οι βουλές, όμως, των ομάδων συμφερόντων της βιομηχανίας ήταν διαφορετικές και τελικά, όπως αποκαλύπτεται στην έκθεση του CEO, κατάφεραν να μπλοκάρουν τη διαδικασία. Συγκεκριμένα, το λόμπι των εταιρειών, όπως αναφέρεται στην έκθεση, παρά τις ισχυρότατες πιέσεις που άσκησε στη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, δεν κατάφερε να αλλάξει την πρότασή της και απαίτησε να υπάρξει αξιολόγηση και του αντίκτυπου που θα είχε ο προσδιορισμός και η απαγόρευση των ενδοκρινικών διαταρακτών στις βιομηχανίες. Η κίνηση αυτή τελικά απέδωσε, αφού οι άλλες Γενικές Διευθύνσεις της Κομισιόν απέρριψαν τα επιστημονικά κριτήρια για τον προσδιορισμό των επικίνδυνων ουσιών και ζήτησαν να εκπονηθεί μελέτη εκτίμησης των επιπτώσεων στη βιομηχανία, όπως οι ομάδες συμφερόντων απαιτούσαν. Το αποτέλεσμα ήταν να χαθεί η καταληκτική ημερομηνία του Δεκεμβρίου του 2013 και με δεδομένο ότι απαιτείται πλέον και εκτίμηση των επιπτώσεων στη βιομηχανία, οι όποιες αποφάσεις μετατέθηκαν για το 2017! Αυτό σημαίνει ότι συνειδητά η Κομισιόν, παρ’ όλο που δεν αμφισβητεί τις επιστημονικές μελέτες για τις δραματικές επιπτώσεις των ουσιών αυτών στη δημόσια υγεία, αποδέχεται μέχρι και, τουλάχιστον, το 2017 τη χρήση τους σε βάρος των Ευρωπαίων πολιτών.
Όπως επισημαίνουν οργανώσεις που γνωρίζουν καλά τα τεκταινόμενα στις Βρυξέλλες, η εξέλιξη αυτή δεν είναι καθόλου άσχετη με τη διαπραγμάτευση που βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε. για την υπογραφή της Συμφωνίας Διατλαντικής Εμπορικής και Επενδυτικής Συνεργασίας (ΤΤΙΡ). Και αυτό γιατί, όπως αποκαλύφθηκε τον περασμένο Ιούνιο, αν και η Κομισιόν είχε συμπεριλάβει στο πρόγραμμα δράσης της για το 2013 την πρωτοβουλία για τους ενδοκρινικούς διαταράκτες, τελικά στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ ανέτρεψε τον σχεδιασμό της και υιοθέτησε τη λογική της συνέχισης της χρήσης των ενδοκρινικών διαταρακτών με την προϋπόθεση ότι θα ακολουθούνται μέτρα προστασίας. Η αντιστροφή αυτή, όπως σημειώνουν οι παρατηρητές, έγινε έπειτα από πιέσεις των ΗΠΑ, αφού πλείστα προϊόντα δεν θα μπορούσαν να διακινηθούν στην Ευρώπη.
Τα παιδιά η πιο ευάλωτη ομάδα Οι ενδοκρινικοί διαταράκτες είναι αποδεδειγμένα άκρως επικίνδυνοι για τον άνθρωπο, γιατί μιμούνται τις ορμόνες και παρεμβαίνουν στο ορμονικό σύστημα τόσο των ανθρώπων όσο και των ζώων, προκαλώντας πολύ σοβαρές διαταραχές. Οι επιστήμονες έχουν πλέον αποδείξει ότι αυτή η λειτουργία τους ευθύνεται για την εμφάνιση νεοπλασιών, τη διαταραχή της γονιμότητας καθώς και την πρόκληση παχυσαρκίας μέσα από την απορρύθμιση του μεταβολισμού. Οι πιο ευάλωτες ομάδες είναι τα παιδιά, αφού έχει αποδειχθεί ότι οι ουσίες αυτές επηρεάζουν την πνευματική και σωματική ανάπτυξη στην εμβρυϊκή, βρεφική και παιδική ηλικία. Δεν είναι καθόλου τυχαίο άλλωστε ότι το 2011 η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγόρευσε την εισαγωγή και πώληση μπιμπερών με ΔισφαινόληΑ (ΒΡΑ), ουσία που χρησιμοποιείται για τη σκλήρυνση των πλαστικών και που αποδεδειγμένα είναι ενδοκρινικός διαταράκτης. Να σημειωθεί ότι στους ενδοκρινικούς διαταράκτες συγκαταλέγονται επίσης οι φθαλικές ενώσεις, που χρησιμοποιούνται μεταξύ άλλων σε παιχνίδια, χρώματα βαφής, βερνίκια, καλλυντικά και αρωματισμένα προϊόντα προσωπικής χρήσης, και οι αιθοξαλικές αλκυλοφαινόλες, που χρησιμοποιούνται στα προϊόντα καθαρισμού, τα γεωργικά φάρμακα, τα πλαστικά, τα υδροχρώματα και τα καλλυντικά.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
21
www.topontiki.gr
Γιατί η πρεμούρα για κάλπες; Φήμες για νέες πρυτανικές εκλογές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Κάτι… τρέχει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και όπου υπάρχει… καπνός είναι δεδομένο πως υπάρχει και φωτιά. Γιατί το λέμε αυτό; Φυσικά γιατί το τελευταίο διάστημα έχουν… οργιάσει οι φήμες περί διεξαγωγής πρυτανικών εκλογών, γεγονός που είναι απορίας άξιο, μια και μετά την παραίτηση του Θεόδωρου Φορτσάκη έγιναν αυτόματα πρυτανικές εκλογές και αναδείχθηκε ο Αθανάσιος - Μελέτιος Δημόπουλος.
Στο θέμα της εκλογής των πρυτάνεων, άλλωστε, θα υπάρξει διάστημα προσαρμογής ενός χρόνου, ενώ οι νυν πρυτάνεις, των οποίων η θητεία δεν θα έχει λήξει, θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις επόμενες εκλογές.
Ό
Στην… αυλή
πως είναι σε θέση να γνωρίζει το «Ποντίκι», ο νέος πρύτανης του πανεπιστημίου θέλει διακαώς να εδραιώσει τη θέση του, γι’ αυτό και σκέφτεται να προχωρήσει ακόμη και σε νέες εκλογές. Θέλει δηλαδή διακαώς να… προλάβει τον υπουργό Παιδείας Αριστείδη Μπαλτά και τον νέο νόμο για τα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Γι’ αυτό και κρατά διαρκώς τις ισορροπίες, κρυβόμενος πίσω από τις αποφάσεις του Θεόδωρου Φορτσάκη, αποφάσεις τις οποίες προς το παρόν δεν έχει καμία διάθεση να πάρει πίσω.
Γιατί βιάζεται ο πρύτανης που εξελέγη μετά την παραίτηση Φορτσάκη;
Όπως μαθαίνουμε, ο Αθανάσιος - Μελέτιος Δημόπουλος έχει εκχωρήσει όλες τις… αρμοδιότητες στους αντιπρυτάνεις του, προκειμένου να μην φθαρεί προσωπικά εν όψει των νέων εκλογών – όταν και όποτε γίνουν. Κι αυτό γιατί μέχρι τώρα το σενάριο που προωθείται από κύκλους του πρύτανη είναι να πάει σε εκλογές το 2016, προκειμένου οι ίδιοι να κλειδώσουν στο ψηφοδέλτιό του. Όπως ακούγεται, οι Ναπολέων Μαραβέγιας και Θωμάς Σφηκόπουλος προσπαθούν να «αναδειχθούν» διαρκώς στις τάξεις των
μελών Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού, προκειμένου να εξασφαλίσουν μία θέση στο ψηφοδέλτιο Δημόπουλου. Ωστόσο, τα προβλήματα σωρεύονται διαρκώς. Το διοικητικό προσωπικό δεν έχει επιστρέψει ακόμη, παρά τα πανηγύρια που έστησαν ορισμένοι διοικητικοί υπάλληλοι του ιδρύματος το περασμένο Σάββατο. Εκεί, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, εμφανίστηκε ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Αθανάσιος - Μελέτιος Δημόπουλος, ο οποίος να θυμίσουμε διατηρεί άριστες σχέσεις με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τον οποίο άλλωστε είχε καλέσει για ομιλία πρόσφατα στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το γεγονός, φυσικά, πως ο Δημόπουλος είναι γνωστός σε… συγγενείς και φίλους ως ένας άνθρωπος της Κεντροδεξιάς, δεν ξέχασαν ορισμένοι διοικητικοί υπάλληλοι που εντάσσονται στον ευρύτερο χώρο της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, οι οποίοι του ζήτησαν να αποχωρήσει από την εκδήλωση. Αντίστοιχη στάση τήρησε, όπως μαθαίνουμε, και μερίδα φοιτητών, οι οποίοι ζήτησαν από τον πρύτανη να αποχωρήσει λέγοντάς του «τι δουλειά έχεις εδώ;», καθώς δεν… ξέχασαν την απόφασή του να ζητήσει την επέμβαση των ΜΑΤ στην κατειλημμένη από αντιεξουσιαστές πρυτανεία. Τα χειρότερα – δηλαδή κάποιος προπηλακισμός – αποφεύχθηκαν με την επέμβαση των ψυχραιμότερων και ο πρύτανης αποχώρησε με… ήρεμο τρόπο από την εκδήλωση - γιορτή που πραγματοποιήθηκε στην είσοδο της Πανεπιστημιούπολης επί της οδού Ούλωφ Πάλμε για την επιστροφή των διαθέσιμων και μέχρι πρότινος… κατηργημένων υπαλλήλων.
Φίλοι φίλων… Σε περίπτωση που τελικώς οι φήμες επαληθευθούν και ο πρύτανης του Ιδρύματος προχωρήσει σε νέες πρυτανικές εκλογές, τότε το… αντίπαλον δέος θα είναι προετοιμασμένο, μια και αρκετά είναι τα μέλη ΔΕΠ, τα οποία… καλοβλέπουν την καρέκλα του πρύτανη. Ανάμεσά τους και άνθρωποι (για τους οποίους θα… επανέλθουμε) που έχουν «ζυμωθεί» τα τελευταία χρόνια στον ευρύτερο
χώρο της Κεντροδεξιάς (Ν.Δ.) και της Κεντροαριστεράς (ΠΑΣΟΚ), καθώς τα δύο πολιτικά κόμματα θέλουν να επανακτήσουν τον «έλεγχο» στο μεγαλύτερο ίδρυμα της χώρας. Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών θεωρείται από πολλούς δεδομένο πως επιθυμεί διακαώς να καθιερωθεί στην καρέκλα, μια και διατηρεί άριστες σχέσεις με τον πρωθυπουργό, τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τη… Νέα Δημοκρατία, καθώς στο παρελθόν ήταν συνεργάτης και επιστήθιος φίλος του Χριστόδουλου Στεφανάδη, υποψήφιου βουλευτή με τη Νέα Δημοκρατία. Για όσους δεν γνωρίζουν τον Χριστόδουλο Στεφανάδη, πρόκειται για τον πασίγνωστο καθηγητή Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος ήταν υποψήφιος στις ευρωεκλογές με τη Νέα Δημοκρατία. Η εμπιστοσύνη του Αντώνη Σαμαρά στο πρόσωπό του, στις γνώσεις και τις ικανότητές του έφερε τον καθηγητή στο Μέγαρο Μαξίμου με τη ιδιότητα του συμβούλου για τα πλέον ευαίσθητα θέματα του κυβερνητικού έργου. Ο Αθανάσιος - Μελέτιος Δημόπουλος, πρώην πρόεδρος της ιατρικής σχολής, παίζοντας σε… διπλό ταμπλό, είχε στηρίξει τον Στεφανάδη στην κόντρα του στις παλιότερες πρυτανικές εκλογές με αντίπαλο τον… Θεοδόση Πελεγρίνη. Τον όνομα του Χριστόδουλου Στεφανάδη είχε ακουστεί και για τη θέση του υπουργού Υγείας κατά τον τελευταίο ανασχηματισμό που είχε επιχειρήσει ο Σαμαράς. Ωστόσο, είχε στηρίξει τον Ναπολέοντα Μαραβέγια όταν ήταν το αντίπαλον δέος του Θεόδωρου Φορτσάκη, ενώ είχε γίνει γνωστό ότι υπήρξε και… δείπνο ανάμεσα σε Τσίπρα, Μαραβέγια και Δημόπουλο στο σπίτι του τελευταίου στην Κηφισιά. Όπως και να ’χει, το σίγουρο είναι πως ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών είναι καλός στις… δημόσιες σχέσεις!
Δουλειά δεν είχε ο διάολος μπιπ τα παιδιά του
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
23
www.topontiki.gr
θυνθεί στο κύκλωμα είχε δηλώσει ως διεύθυνση κατοικίας: «Ομόνοια, κοντά πλατεία Ομόνοια».
«Καιρός να μπει ο καθένας στη θέση του και να αποδοθούν οι ανάλογες κυρώσεις σε όποιον ευθύνεται για τη δράση του κυκλώματος που κηλιδώνει το Σώμα της Ελληνικής Αστυνομίας και του Λιμενικού».
Ύποπτος και επιτελάρχης... Πέρα από τους δύο αστυνομικούς, οι οποίοι φέρονται, σύμφωνα με το διαβιβαστικό των αδιάφθορων της ΕΛ.ΑΣ., να είχαν ενεργό ρόλο στο κύκλωμα, στην υπόθεση εμπλέκεται και το όνομα ανώτατου στελέχους του Σώματος, ο οποίος είχε περάσει από τη Διεύθυνση Αλλοδαπών ως αστυνομικός διευθυντής και σήμερα βρίσκεται σε επιτελική θέση στο Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. Η κατηγορία που τον βαρύνει είναι ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του στο κτήριο της Πέτρου Ράλλη είχε ενημερωθεί για τη δράση των δύο επίορκων αξιωματικών, αλλά δεν έπραξε τα δέοντα, ώστε να «σπάσει το απόστημα, που επί χρόνια μόλυνε το Σώμα», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στο «Π» στέλεχος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Μ
ε αυτά τα λόγια ανώτερο στέλεχος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη σχολίασε στο «Ποντίκι» τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με την αποκάλυψη της δράσης της αδίστακτης συμμορίας που δρούσε τα τρία τελευταία χρόνια, τουλάχιστον στους «κόλπους» της Ελληνικής Αστυνομίας και του Λιμενικού, διευκολύνοντας και παρέχοντας κάλυψη στα κυκλώματα των δουλεμπόρων. Στις ενενήντα σελίδες της δικογραφίας, που βρίσκεται στα χέρια της εισαγγελέως κατά της διαφθοράς Ελένης Ράικου, αποκαλύπτεται με κάθε λεπτομέρεια η δράση του κυκλώματος δουλεμπόρων, στο οποίο συμμετείχαν επίορκοι αστυνομικοί του Τμήματος Αλλοδαπών, στελέχη της ΕΥΠ και του Λιμενικού. Στη δικογραφία μάλιστα περιλαμβάνονται διάλογοι - «φωτιά» υψηλόβαθμου αξιωματικού με ιδιώτη, ο οποίος εμφανιζόταν να έχει κομματικές διασυνδέσεις, ώστε σε «θέσεις - κλειδιά» να τοποθετούνται αξιωματικοί που ήλεγχε το κύκλωμα.
«Συνωμοσία» Αστυνομικός: «Άκου τι πρέπει να γίνει, να μείνει οπωσδήποτε ο Π. και να φύγει ο Λ., ξέρω τι σου λέω εγώ και γιατί. Έτσι να το κανονίσεις και οπωσδήποτε να έρθει ο Γ. διευθυντής στο Αλλοδαπών. Αυτό πρέπει να το ρυθμίσεις». Ιδιώτης: «Φυσικά και θα το ρυθμίσω, αφού έχω φίλους». Αίσθηση μάλιστα προκαλεί το γεγονός ότι σε συνομιλία που κατέγραψε ο «κοριός» της ΕΛ.ΑΣ. το ίδιο πρόσωπο ισχυρίζεται ότι μπορεί να διώξει από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης τον Γιάννη Πανούση! Αυτή η αναφορά στο πρόσωπό του προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση του υπουργού αναπληρωτή Προστασίας του Πολίτη, ο οποίος έκανε λόγο για «συνωμοσία κατά της κυβέρνησης και του δημοκρατικού πολιτεύματος». Και ενώ ο «κοριός» έχει καταγράψει συνομιλίες του ιδιώτη με τον επίορκο αστυνομικό, εκείνος στην κατάθεσή του έκανε τον ανήξερο:
Στο Λιμενικό τα «γρανάζια»
Ένστολοι δουλέμποροι Kύκλωμα στο Λιμενικό και την Αστυνομία «Το ενδιαφέρον μου για τους αλλοδαπούς ήταν για ανθρωπιστικούς λόγους. Μάλιστα τους έδινα και δουλειά στην κατασκευαστική μου εταιρεία. Τον αστυνομικό του Αλλοδαπών Κ. δεν τον γνωρίζω, έχω δει την υπογραφή του μόνο σε ένα χαρτί απέλασης αλλοδαπού», φέρεται να υποστήριξε – μεταξύ άλλων – στην κατάθεσή του ενώπιον των αστυνομικών της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ. Ο επίορκος αστυνομικός ήταν επί χρόνια στη Διεύθυνση Αλλοδαπών και από εκεί προσέφερε τις «καλές υπηρεσίες» του στα κυκλώματα των δουλεμπόρων. Φυσικά, με το αζημίωτο... Μάλιστα πρώην διοικητής της ίδιας υπηρεσίας, ο οποίος αποστρατεύτηκε πρόσφατα, κατέθεσε τον λόγο για τον οποίο ο αστυνομικός παρέμενε στη θέση του. «Το υψηλόβαθμο στέλεχος μου έλεγε ότι πρέπει οπωσδήποτε να κρατήσω στη θέση του τον Κ. ή ‘‘χοντρό’’, όπως τον αποκαλούσε, γιατί ήταν καλό και τίμιο παιδί που ξέρει πολύ καλά το θέμα των μεταναστών, αλλά και την καλή λειτουργία
Στα χέρια της εισαγγελέως Ελένης Ράικου η δικογραφία. Το «Π» αποκαλύπτει διαλόγους που καίνε...
της υπηρεσίας του Αλλοδαπών». Ύστερα από ερευνά που κράτησε έναν ολόκληρο χρόνο, οι αδιάφθοροι της ΕΛ.ΑΣ. ανακάλυψαν τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούσαν τα μέλη του κυκλώματος για να απελευθερώνουν παράνομους μετανάστες, πάντα με το αζημίωτο. Είναι χαρακτηριστικό ότι βασική προϋπόθεση για την αποφυλάκιση του κρατούμενου και τη χορήγηση εξάμηνης άδειας παραμονής, μέτρο το οποίο εφαρμόστηκε κατά κόρον για όσους μετανάστες κρατούνταν στα κέντρα κράτησης, πέραν του προβλεπόμενου χρονικού ορίου, ήταν η δήλωση μόνιμης κατοικίας από τον μετανάστη και η υποχρέωσή του να εμφανίζεται μία φορά τον μήνα στο οικείο αστυνομικό τμήμα. Όπως όμως διαπίστωσαν κατά τη διάρκεια της έρευνας οι αξιωματικοί της Υποδιεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων, ο μετανάστης δήλωνε άλλη διεύθυνση στην αίτηση αποφυλάκισης και άλλη στο υπηρεσιακό σημείωμα, διαφορετική για μόνιμη κατοικία. Και τελικά απλώς εξαφανιζόταν. Μάλιστα αλλοδαπή που είχε απευ-
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν από την πολύμηνη έρευνα των διωκτικών αρχών και παρά τα εμπόδια που παρουσιάστηκαν στην πορεία από ανθρώπους σε υψηλόβαθμες θέσεις στην ΕΛ.ΑΣ., που προσπάθησαν είτε να διακόψουν είτε να αποπροσανατολίσουν τους αδιάφθορους του Εσωτερικών Υποθέσεων, τη σοβαρότερη εμπλοκή στο κύκλωμα των δουλεμπόρων φέρονται να έχουν νυν και πρώην αξιωματικοί του Λιμενικού. Δεν αποκλείεται μάλιστα να υπέχουν σοβαρότατη ευθύνη για το τραγικό ναυάγιο στο Φαρμακονήσι, τον Ιανουάριο του 2014, που στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες πρόσφυγες από τη Συρία και το Αφγανιστάν. Ανάμεσά τους μητέρες με βρέφη και μικρά παιδιά. Εν τω μεταξύ η εμπλοκή στην υπόθεση ενός ιδιώτη, ο οποίος εμφανίζεται να είναι πρώην στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, που φαίνεται να λειτουργούσε ως ο ενδιάμεσος των διεθνών δουλεμπορικών κυκλωμάτων στη Ελλάδα, προκαλεί πολιτικές αναταράξεις. Με παρέμβασή του ο τομεάρχης της Ν.Δ. σε θέματα Δημόσιας Ασφάλειας και πρώην πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αστυνομικών Υπαλλήλων (ΠΟΑΣΥ) Δημήτρης Κυριαζίδης τόνισε ότι «η εμπλοκή πολιτευτή του ΣΥΡΙΖΑ σε κύκλωμα οργανωμένου εγκλήματος, λαθρομετανάστευσης, λαθρεμπορίου τσιγάρων και άλλων παράνομων ενεργειών, εγείρει τεράστιο ζήτημα εθνικής ασφάλειας της χώρας».
24
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αν γυρίσουµε στη δραχµή, θα µας δώσετε τον Σόιµπλε;
πολιτικη
25
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Συµφωνήστε πια, έχουµε και δουλειές!
κουζινα
26
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Παραμένει αδύνατη η ανάκαμψη Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας κρίσης και γιατί αυτή δεν συνέβη νωρίτερα Του Θεόδωρου Παπαηλία
Έχει υποστηριχθεί ότι η βύθιση της Ελλάδος στην κρίση δεν ήταν τυχαία, αλλά ένα επαπειλούμενο γεγονός που ύφερπε από τις αρχές της μεταπολεμικής περιόδου . Το ορθό συνεπώς είναι να εξετάζεται όχι γιατί προέκυψε, αλλά γιατί δεν συνέβη αυτή νωρίτερα (στις δεκαετίες 1960, ’70, ’80 κ.λπ.). Παπαηλίας Θ. (2015) Οικονομία και Κοινωνία, Αθήνα: Κριτική
Πίνακας 3 Καταστήματα ορυχείων και απασχόληση Έτος
2000
2005
2010
Αριθμός καταστημάτων
776
717
462
13.453
12.711
5.470
Αριθμός απασχολουμένων
1. Οι οικονομικές εξελίξεις 2010 - 2014 Παρά τις ψευδαισθήσεις και τους έωλους ισχυρισμούς περί αποφυγής χρεοκοπίας λόγω ένταξης της χώρας στον μηχανισμό στήριξης, η ύφεση ήταν τέτοιου μεγέθους – Πίνακας 1 – που συρρίκνωσε το ΑΕΠ κατά 25% (μεταξύ 2008-2013). Το ΔΝΤ υπολόγιζε ότι από το 2012 ή αρχές 2013 η Ελλάς θα εξήρχετο από το τέλμα. Η αστοχία των μαθητευόμενων αυτών διεθνών ολετήρων οδήγησε σε αλυσιδωτές πολιτικές εκρήξεις. Αντίστοιχα το PSI (το «κούρεμα» των ομολόγων) απεδείχθη ως έναν βαθμό απάτη. Κάτι λιγότερο από το 50% αφορούσε ελληνικές τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και Έλληνες μικροομολογιούχους. Έτσι, το κράτος θα δανειζόταν εν συνεχεία για να διασώσει τράπεζες και ταμεία! Ο Πίνακας 1 αποτυπώνει την κατάπτωση. Οι επενδύσεις, το κρισιμότερο μέγεθος ανάπτυξης, τείνουν να εξαϋλωθούν, αφού δεν καλύπτουν ούτε τη φθορά του κεφαλαίου (κτήρια, μηχανήματα, κ.λπ.), με συνέπεια η συσσώρευση κεφαλαίου να κατακρημνίζεται. Συνεπώς, οι δυνατότητες διάσωσης είναι ανύπαρκτες. Το 2000 ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου ήταν διπλάσιος των αποσβέσεων· το 2013 είναι υποδιπλάσιος. Το 2014, σύμφωνα με εκτιμήσεις, σε πληθωρισμένες τιμές, το καθαρό εισόδημα βρισκόταν λίγο υψηλότερα του 2000. Άρα, κάθε λόγος περί success story συνιστά ευφυολόγημα και κάθε προσδοκία για γοργή ανάκαμψη ευσεβής πόθος.
Το μέγεθος της ύφεσης ήταν τέτοιο, που συρρίκνωσε το ΑΕΠ της χώρας την περίοδο 2008 - 2013 κατά 25%
Ο πίνακας 4 αποτυπώνει – μια πρώτη προσέγγιση – την πολιτική συμπεριφορά ανά θέση στην αγορά εργασίας. Περίπου το 60-70% των αγροτών μένουν μάλλον αδιάφοροι από την πολιτική που ασκήθηκε μέχρι το 2015. Η έντονη δυσαρέσκεια αφορά το 30-40% και σχετίζεται είτε με κλασικούς ψηφοφόρους, που στέκονται σχετικά σταθερά εχθρικοί στην κυβερνητική πολιτική, είτε με μέρος αυτών που επλήγη έντονα την τελευταία πενταετία. Γενικά φαίνεται ότι ο κύριος όγκος κινείται σε μετριοπαθείς επάλξεις. Αυτό τεκμαίρεται από την παύση των αγροτικών κινητοποιήσεων (κατάληψη οδικών αρτηριών κ.λπ.). Μολονότι η θέση του μέσου αγρότη δεν βελτιώθηκε σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία, εν τούτοις αυτός, συγκρίνοντας τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει βυθιστεί μεγάλο τμήμα των δημοσίων και ιδιωτικών υπαλλήλων και την εκτίναξη της ανεργίας, κρίνει ότι τα άλλα κοινωνικά στρώματα είναι περισσότερο θιγμένα και ως εκ τούτου δεν αντιδρά δυναμικά. Πίνακας 4 Τάξεις (θέση στην αγορά εργασίας) και πολιτική συμπεριφορά Κοινωνικά Στρώματα
Πίνακας 1 Βασικά μακροοικονομικά μεγέθη σε τρέχουσες τιμές σε εκατ. ευρώ 2000
2005
2008*
2010*
2013*
136.281
193.050
233.198
222.151
182.054
Αποσβέσεις παγίου κεφαλαίου
15.541
23.636
29.846
35.647
45.882
Καθαρό Εθνικό Εισόδημα σε αγοραίες τιμές
121.107
166.604
195.728
180.270
136.003
Ακαθάριστος Σχηματισμός Κεφαλαίου
31.778
41.322
55.996
38.955
23.682
Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν σε αγοραίες τιμές
2. Η πολιτική συμπεριφορά σε συνθήκες πτώχευσης
Αγρότες Ιδιωτικοί Υπάλληλοι & Εργάτες Δημ. Υπάλληλοι & Ανώτ. στελ. Ελεύθεροι Επαγγελματίες & Εργοδότες
Πληθυσμός % έντονα (χιλιάδες) δυσαρεστημένοι
Πλήθος έντονα δυσαρεστημένων (χιλιάδες)
500
30-40
150-200
1.310
60
770
790
70-80
550-630
990
50
480
Το ισοζύγιο εξαγωγών - εισαγωγών (Πίνακας 2) δείχνει να κλείνει αποκλειστικά σχεδόν λόγω της κατακρήμνισης των εισαγωγών, που προήλθε από τη μείωση των εισοδημάτων. Η μικρή πρόοδος των εξαγωγών σχετίζεται κυρίως με την κάμψη της τιμής του ευρώ.
Συνολική απασχόληση
3.590
55- 59%
1.950-2.080
Συνταξιούχοι
2.700
65-70%
1.740-1.890
Άνεργοι
1.360
75-80%
1.010-1.090
Πίνακας 2 Εισαγωγές - εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών σε εκατομμύρια ευρώ
Σύνολο
7.650
62-67%
4.700-5.060
Τρέχουσες τιμές
2000
2005
2008*
2010*
2013*
Εισαγωγές
52.277
62.741
90.052
70.020
57.815
Εξαγωγές
33.882
44.807
56.271
49.414
53.014
Ισοζύγιο εξαγωγών - εισαγωγών
-18.395
-17.934
-33.781
-20.606
-4.801
Ο κλάδος των ορυχείων – Πίνακας 3 – τείνει να εξαφανιστεί, όπως και αυτός της βιομηχανίας και του εμπορίου. Το 2000 λειτουργούσαν στην κυρίως βιομηχανία 5.000 καταστήματα με 234.000 απασχολούμενους, έναντι 3.900 και 209.000 το 2010 αντιστοίχως. Το 2014 εκτιμάται ότι ο αριθμός των βιομηχανικών καταστημάτων έπεσε κάτω των 3.000 με απασχόληση περί τα 180.000 άτομα.
Πηγή: Παπαηλίας Θ., Πολιτικά κόμματα και Οικονομική Πολιτική στην Ελλάδα (20102015), αδημοσίευτη έρευνα. Στον πίνακα δεν περιλαμβάνεται η συμπεριφορά των φοιτητών, οικοκυρών κ.λπ.
Το 40% των ιδιωτικών υπαλλήλων ανέχεται την πολιτική 2010-2014 είτε λόγω φόβου προς το χειρότερο, είτε επειδή παραμένουν παραδοσιακοί ψηφοφόροι, που έστω και δυσαρεστημένοι αποδέχονται τα πρώην κυβερνητικά κόμματα. Το ποσοστό αποδοχής μειώνεται αισθητά στους δημοσίους υπαλλήλους, που η συντριπτική πλειονότητά τους υπέστη αφαίμαξη περίπου 25-30% του εισοδήματός τους. Το κοινωνικό αυτό στρώμα υπέστη τη χλεύη των κυβερνώντων και των ΜΜΕ. Η στάση των αυτοαπασχολούμενων και των μικροεργοδοτών (απασχόληση κάτω των 10 ατόμων) φαίνεται μοιρασμένη μεταξύ δυσαρέσκειας και αποδοχής. Τούτο διότι αξιόλογο μέρος από αυτούς, το μεγαλύτερο, συνεχίζει να φοροδι-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
27
www.topontiki.gr
αφεύγει, να εισφοροδιαφεύγει και γενικότερα να απαρτίζει το σημαντικότερο ποσοστό της αφανούς οικονομίας. Τμήμα, αν και μικρό, αυτής της πολυπληθούς ομάδας όχι μόνο δεν απώλεσε εισόδημα, αλλά μάλλον το μεγέθυνε. Τα 2/3 και πλέον των συνταξιούχων εναντιώνονται με οργή στις πολιτικές, όπως και το 75-80% των ανέργων. Μια γρήγορη επισκόπηση αναδύει την εικόνα της ελληνικής οικονομίας: Συνταξιούχοι και άνεργοι υπερβαίνουν το εργατικό δυναμικό. Κάτω από αυτούς τους όρους ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ είχε μια εκλογική δύναμη που επί μακρόν εκυμαίνετο μεταξύ 2,5% - 4,5%, βρέθηκε να κυριαρχεί με 36%. Στην πραγματικότητα η ισχύς του βρίσκεται πολύ χαμηλότερα και οι υπόλοιπες ψήφοι προέρχονται λόγω είτε διαμαρτυρίας, είτε αηδίας προς το πολιτικό σύστημα, είτε απόγνωσης . Ήταν γνωστό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, εξ ορισμού (λόγω αντικρουόμενων συνιστωσών), ούτε είχε ούτε μπορούσε να διαμορφώσει οικονομική και κοινωνική πολιτική, αφού συνιστά ένα σύνολο ατάκτων . Θα όφειλε η κυβέρνηση να εστιάσει τις προσπάθειες σε παραγωγή προϊόντων που έχουν εγχώρια προστιθέμενη αξία· με αυτό θα μείωνε την ανεργία και θα αύξανε το ΑΕΠ. Αλλά αυτό προϋποθέτει πρόγραμμα, κάτι που ξεφεύγει από τις δυνατότητές της. Έχοντας υπ’ όψιν τις ευρωπαϊκές εξελίξεις θα όφειλε να αντιπαρατάξει στους «διασώστες» και στους εδώ εκπροσώπους τους (την πρώην κυβέρνηση) οικονομικές δράσεις σε τρία επίπεδα. Ένα βραχυχρόνιο σχέδιο διάρκειας 5-6 μηνών, ένα μεσοχρόνιο 6-18 μηνών και ένα μακροχρόνιο 2 ετών και πλέον. Τα μέτρα του μεσοχρόνιου θα όφειλαν να ξεκινήσουν να υλοποιούνται από τον πρώτο μήνα, ώστε να αρχίσουν να αποδίδουν μετά από εξάμηνο. Τίποτε από αυτά δεν καταγράφθηκε. Αντίστοιχη ανικανότητα παρατηρείται στην αύξηση των φορολογικών εσόδων: ενώ η αντιμετώπιση των μεγαλοφοροφυγάδων είναι σχεδόν αδύνατη, σε όλο τον κόσμο οι ολιγάρχες λόγω του συστήματος παραμένουν στο απυρόβλητο, θα μπορούσε να συλληφθεί μέρος της φοροδιαφυγής των μικρομεσαίων. Η τραγωδία της χώρας είναι ότι το μέγιστο της τεράστιας μάζας των αυτοαπασχολουμένων και μικροεργοδοτών, που μαζί με τους αγρότες καλύπτουν περίπου το 45% του εργατικού δυναμικού, παραοικονομεί. Έτσι για παράδειγμα η κυβέρνηση δεν τόλμησε να αυξήσει τον ΦΠΑ στα νησιά, όταν με άλλες φοροαπαλλαγές θα μπορούσε να στηρίξει τους έχοντες πραγματική ανάγκη (κατοίκους άγονης γραμμής). Κατά την ίδια λογική επιτρέπει την πρόωρη συνταξιοδότηση σε μια χώρα που τείνουν οι συνταξιούχοι να γίνουν περισσότεροι από τους εργαζόμενους (το 15% και άνω του ΑΕΠ οδηγείται σε συντάξεις). Συνεπώς, με αυτή τη λογική ούτε βραχυχρονίως ούτε μεσοχρονίως είναι δυνατόν η κυβέρνηση να επιλύσει τα χρόνια δομικά προβλήματα της οικονομίας, άρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την ανεργία και την κατάρρευση του κοινωνικού κράτους (υγεία, εκπαίδευση κ.λπ.). Εφ’ όσον διεθνώς ο ρόλος του δημοσίου συρρικνώνεται, η ανάπτυξη μέσω της κρατικής ενίσχυσης δεν φαίνεται να τυγχάνει της έγκρισης των δανειστών, οι οποίοι εμφορούνται από τον άκρατο φιλελευθερισμό. Η απότομη στροφή προς αυτούς θα επιφέρει πιθανώς, λόγω φυγόκεντρης δύναμης, απώλεια βουλευτών που ανδρώθηκαν κάτω από πολιτικές κράτους πρόνοιας. Βεβαίως, υπάρχει η στήριξη από τα κεντροδεξιά, αλλά η πολιτική εικόνα της 25ης Ιανουαρίου θα αλλάξει. Η χώρα βρίσκεται σε καυδιανά δίκρανα: η ένταξη στο ευρώ ήταν λάθος , αφού υπέσκαψε την ανταγωνιστικότητα· ωστόσο, η απομάκρυνση από αυτό, μετά την ύφεση 2010-14, τουλάχιστον βραχυχρόνια θα αποτελέσει ως έναν βαθμό συμφορά. Η πολιτική που υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αδύνατον να υλοποιηθεί στις διεθνείς συνθήκες που επικρατούν. Άρα η κοινωνία βρίσκεται όπως και στη μετά την κατοχή περίοδο: Οι καταστραφέντες επιθυμούν έξοδο από το ευρωπαϊκό περιβάλλον· οι μεσαίοι το αποδέχονται ως το λιγότερο κακό. Εφ’ όσον η κυβέρνηση χρησιμοποιήσει τις τραπεζικές καταθέσεις, οι αντιδράσεις θα μεγεθυνθούν. Οι εκλογές θα αποτελέσουν διαφυγή του κόμματος από την κυβέρνηση. Είναι όμως δυνατόν αυτό όταν επί δεκαετίες επιδίωκε την εξουσία;
Το πραγματικό ποσοστό των φτωχών νοικοκυριών δεν υπερβαίνει το 23%-24%. Βεβαίως το να κινείται το 1/4 του πληθυσμού πέριξ του ορίου συντήρησης, είναι κάτι το επικίνδυνο για την κοινωνική συνοχή και πολιτική ευστάθεια. Εφ’ όσον αυξηθεί στο 30% ή πλέον, τότε κάποια από τα φαινόμενα των λατινοαμερικάνικων χωρών θα εμφανισθούν και στον ελληνικό ορίζοντα. Η περίπτωση της αντιμετώπισης των καταληψιών του ΕΚΠΑ ή του μεταναστευτικού αποτελούν μικρό δείγμα Αναλυτικά: Παπαηλίας ε.α.
3. Οι προοπτικές
Συνονθύλευμα χωρίς αντίκρισμα τα μνημόνια και οι διακηρύξεις των δανειστών
Φάνηκε ότι οι δανειστές δεν έχουν συγκροτημένο πρόγραμμα, αφού εκτός από τον στόχο της μείωσης των ελλειμμάτων δεν διαθέτουν στρατηγική απεγκλωβισμού από την κρίση. Η εμπειρία του ΔΝΤ σχετίζεται περισσότερο με παρεμβάσεις στο έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών (του εξωτερικού χρέους) και λιγότερο με εκείνες του κρατικού προϋπολογισμού. Η πολιτική που ασκεί είναι η απομείωση («κούρεμα») του χρέους, προκειμένου να δύναται να αποπληρώνεται το υπόλοιπο, και η παρέμβαση στην αγορά εργασίας (μείωση των μισθών, αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων κ.λπ.) ώστε να καταστεί η χώρα ανταγωνιστικότερη. Μολαταύτα, η συρρίκνωση του κόστους εργασίας συνιστά μια στατική προσέγγιση και σε κάθε περίπτωση δεν καλύπτει ούτε την αναγκαία συνθήκη. Η ικανή αλλά και γενικότερα το κρίσιμο σημείο εντοπίζεται στο τι θα παραχθεί, σε ποιους κλάδους ή προϊόντα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα η χώρα. Σε κάθε περίπτωση ανακύπτουν δυο τουλάχιστον θέματα: Η εργασία, παρά τις διαβεβαιώσεις όλων των οικονομολόγων μετά το 1870 και εντεύθεν ότι αποτελεί μικρό μέρος του κόστους και της ανταγωνιστικότητας, συνιστά κρίσιμο μέγεθος. Όπως οι κλασικοί είχαν σημειώσει (ο Marx θα στήριξε όλη την επιχειρηματολογία επ’ αυτού) ο βασικός προσδιοριστικός παράγοντας κερδοφορίας προκύπτει από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης. Ο Schumpeter θα έδινε το προβάδισμα στα κέρδη, τα οποία προκύπτουν όχι λόγω εκμετάλλευσης, αλλά λόγω καινοτομιών (από την παραγωγή ενός νέου προϊόντος μέχρι το άνοιγμα καινούργιων αγορών), θεωρία που στα πλαίσια ενός εθνικού κράτους έχει σοβαρή βάση. Μετά το 1950, λόγω της παγκοσμιοποίησης, δημιουργείται σε υπερεθνική κλίμακα μια νέα συσσώρευση κεφαλαίου. Το κεφάλαιο χρησιμοποιεί την τεχνολογία αλλά και τη φθηνή εργατική δύναμη μεταφερόμενο στον Τρίτο Κόσμο. Η μικρή άνοδος του τελευταίου, λόγω αυτών των επενδύσεων, έχει ως συνέπεια την τάση αποβιομηχάνισης των ανεπτυγμένων χωρών. Οι συνέπειες είναι το κράτος πρόνοιας της Δύσης να καταρρέει. Μακροχρόνια όλος ο ευρωπαϊκός κόσμος – εφόσον δεν υπάρξουν βίαιες αναταράξεις – θα συρρικνωθεί και το επίπεδο διαβίωσης θα εμφανίζει τάσεις οπισθοχώρησης. Η βελτίωση του αντίστοιχου επιπέδου των αναδυόμενων οικονομιών θα είναι μικρή. Αλλά αυτές (οι BRICS λόγου χάριν) δεν πρόκειται να αγγίξουν τα όρια των χωρών της Δύσης. Εάν ανέλθουν σημαντικά οι μισθοί σε εκείνες, τότε το κεφάλαιο θα μεταβεί σε άλλα λιγότερο ανεπτυγμένα εδάφη. Υπ ’αυτήν την έννοια και η ανάπτυξη των αναδυόμενων, πέραν ενός σημείου, είναι αμφίβολη. Στην Ελλάδα δύσκολα θα επιτευχθεί εκβιομηχάνιση εκ νέου (όταν και η Βρετανία δυσκολεύεται να το επιτύχει). Ως εκ τούτου, μόνο κλάδοι «ελαφριάς» βιομηχανίας (όπως ο τουρισμός) και κάποια αγροτική παραγωγή είναι δυνατόν να επιβιώσουν μεσοχρονίως. Συνεπώς, οι όποιες διακηρύξεις (μνημόνια) των δανειστών συνιστούν συνονθύλευμα χωρίς μακροχρόνιο αντίκρισμα. Η λογική που υποκρύπτεται είναι ότι η χώρα πρέπει να βρεθεί στην τάξη της, δηλαδή στο επίπεδο κρατών χαμηλότερης οικονομικής ανάπτυξης – Πίνακας 5. Άρα, κάθε διακήρυξη των «διασωστών» περί ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου είναι αστήρικτη και κάθε παραίνεση ότι μέσω λιτότητας θα επιτευχθεί υψηλό επίπεδο διαβίωσης παραμένει αλυσιτελής.
1
2
Ούτε στον Βόρειο Πόλο δεν θα δούμε άσπρη μέρα
Πίνακας 5 Κατά κεφαλήν ΑΕΠ (σε ευρώ) Κράτη / Έτος
1995
2000
2005
2008
2010
2013
EU28 -
14.600
19.000
22.400
25.000
24.400
25.700
Βέλγιο
21.500
24.600
29.000
32.400
32.700
34.500
Τσεχία
4.300
6.200
10.200
14.800
14.300
14.200 44.400
Δανία
26.600
32.500
38.300
42.800
42.600
Γερμανία
23.600
24.900
27.000
30.100
30.500
33.300
Ιρλανδία
14.400
27.800
39.200
40.100
34.700
35.600
Ισπανία
11.600
15.600
21.000
23.900
22.700
22.300
Γαλλία
20.200
23.700
27.300
30.100
29.900
31.300
Ιταλία
15.200
21.000
24.500
26.300
25.700
25.600
Κύπρος
10.800
14.300
18.400
21.800
21.000
19.000
Ολλανδία
20.700
26.300
31.500
36.200
35.300
35.900
Αυστρία
23.000
26.000
29.800
34.000
34.100
37.000
Πολωνία
2.800
4.900
6.400
9.500
9.200
10.100
Πορτογαλία
9.000
12.500
14.600
16.200
16.300
15.800
Ρουμανία
1.300
1.800
3.700
6.800
6.100
-
Φινλανδία
19.600
25.500
30.000
34.900
33.300
35.600 43.800
Σουηδία
22.000
30.200
33.000
36.100
37.300
Βρετανία
15.600
27.500
31.000
29.900
27.800
29.600
Ελλάς
10.500
12.483
17.386
20.753
19.646
16.457
28
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
παρακμή ανέβηκε στο 48% από το 30% το 2014. ◆ Πάνω από το 50% των ψηφοφόρων εκτιμά ότι οι επιδόσεις του κυβερνώντος κόμματος χειροτέρεψαν σε όλους τους τομείς συγκριτικά με την προηγούμενη τετραετία. ◆ Μόνο ένα 26% θεωρεί ότι το κόμμα Ερντογάν είναι ικανό να αντιμετωπίσει την διαφθορά, ενώ το 42% πιστεύει πως το αντιπολιτευόμενο CHP μπορεί να την αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα.
Είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού στην Τουρκία εδώ και 13 χρόνια. Και θέλει να παραμείνει! Λίγα 24ωρα πριν από τις εκλογές της 7ης Ιουνίου η όρεξη του σουλτάνου Ερντογάν έχει ανοίξει κι άλλο.
Σ
τόχος του μια τόσο σαρωτική νίκη που θα του επιτρέψει να εκπληρώσει το απολυταρχικό του όνειρο και να αλλάξει το Σύνταγμα κατά το δοκούν, ώστε να διευρύνει τις εξουσίες του προέδρου. Υπάρχει, όμως, ένα... προβληματάκι. Ότι οι Τούρκοι αρχίζουν να «μπουχτίζουν» πια από την πολιτική απληστία του... αφέντη. Τέσσερα χρόνια πριν, το κόμμα του Ερντογάν AKP συγκέντρωνε πάνω από το 50% των ψήφων, κάνοντας ιστορικό ρεκόρ. Παρά την όποια φθορά, διατηρεί μέχρι σήμερα τις 312 από τις 550 έδρες του τουρκικού κοινοβουλίου. Μάλιστα, εν όψει εκλογών ο Ερντογάν έθεσε δημόσια τον πήχη ακόμα ψηλότερα, στον στόχο των 400 εδρών! Με μια τέτοια πλειοψηφία θα μπορεί ανενόχλητος να φέρει το Σύνταγμα στα μέτρα του, δίνοντας απλόχερα στον... εαυτό του υπερεξουσίες. Του αρκεί, πάντως, κι ένα μίνιμουμ 367 εδρών ή τα 2/3 του κοινοβουλίου για την αλλαγή του Συντάγματος. Οι τελευταίες εκτιμήσεις, όμως, είναι ότι πολύ δύσκολα το AKP θα πιάσει ακόμη και τις 330 έδρες, που απαιτούνται για να τεθούν οι προτεινόμενες συνταγματικές παρεμβάσεις έστω σε δημοψήφισμα. Ίσως, μάλιστα, πέσει κι από τις 300, με τις 276 να είναι ο βασικός στόχος για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Πάνω από 9 μονάδες Σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας Konda για λογαριασμό Τούρκων επιχειρηματιών και τραπεζιτών, το AKP χάνει πάνω από 9 μονάδες και συγκεντρώνει το 40,5% από το 49,8% στις προηγούμενες εκλογές. Παράλληλα, το φιλοκουρδικό HDP ανεβαίνει στο 11,5% ξεπερνώντας το όριο του 10% που το βάζει στη Βουλή. Για τον βασικό πόλο αντιπολίτευσης, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα CHP, η δημοσκόπηση δίνει κάτω από 29%, όπως και γύρω στο 15% στο Εθνικιστικό MHP. Τα αποτελέσματα, πάντως, προκάλεσαν την αντίδραση του AKP. Ωστόσο, παρόμοια ήταν τα αποτελέσματα και της δημοσκόπησης της SONAR τη Δευτέρα: Με ποσοστό 41% στο AKP, 26% στο Λαϊκό Ρεπου-
Οι ψηφοφόροι
Ταγίπ Ερντογάν ο... αχόρταγος Η απληστία του Ερντογάν «μπούχτισε» τους Τούρκους μπλικανικό Κόμμα, 18% στο εθνικιστικό MHP και 10,4% στο φιλοκουρδικό HDP. Στην περίπτωση που o Ερντογάν δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση, το πιθανότερο είναι να κάνει συνεργασία με το MHP, το Εθνικιστικό κόμμα της Τουρκίας, με το οποίο μοιράζεται κάποιες ακροδεξιές θέσεις. Ακόμα και η σκέψη, όμως, για κάτι τέτοιο κάνει τον Ερντογάν να νιώθει άβολα και γι’ αυτό στις προεκλογικές του ομιλίες δεν ξεχνά να υπερτονίζει τα δεινά των κυβερνήσεων συνεργασίας. Η τραγική ειρωνεία για το κόμμα του σουλτάνου είναι ότι η απόλυτη πλειοψηφία του AKP εξαρτάται ουσιαστικά από το αν το φιλοκουρδικό HDP, με αρχηγό τον 41χρονο Ντεμιρτάς, ξεπεράσει ή όχι το όριο του 10%. Με 10%+ του HDP μπαίνει φραγμός στην προσπάθεια του Ταγίπ Ερντογάν να ενισχύσει τις
Απώλειες για τον Τούρκο πρόεδρο δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Ένας ο Αλλάχ, ένας και ο Ταγίπ...
αρμοδιότητές του μέσω συνταγματικής αναθεώρησης. Και ο Ντεμιρτάς έχει προειδοποιήσει ήδη ότι το φιλοκουρδικό κόμμα θα γίνει ο εφιάλτης του Ερντογάν. Ο Ερντογάν δέχεται ακόμα κι εσωκομματικά πυρά πλέον, όμως απαντά με περισσότερη πόλωση και ισλαμοποίηση, γυρίζοντας τις επαρχίες της Τουρκίας με το Κοράνι στο χέρι. Ταυτόχρονα ενισχύει τον μεγαλοϊδεατισμό υποσχόμενος ότι με το νέο Σύνταγμα η Τουρκία θα γίνει παγκόσμια δύναμη! Για την κατάσταση που επικρατεί στη γείτονα χώρα μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πρόσφατα ευρήματα μεγάλης έρευνας από το τουρκικό Πανεπιστήμιο Koc σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Οχάιο. Κι εκεί φαίνεται η αναντιστοιχία ανάμεσα στις αυτοκρατορικές βλέψεις Ερντογάν και την τουρκική κοινωνία. ◆ Το ποσοστό των Τούρκων που πιστεύει ότι η οικονομία βρίσκεται σε
Σαν συνολική εικόνα προκύπτει ότι μειώνεται σταθερά η εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων στο AKP, ενώ μεγαλώνει προς τα κύρια κόμματα της αντιπολίτευσης, πράγμα που στις εκλογές μάλλον θα μεταφραστεί με αύξηση των συνολικών ποσοστών για την αντιπολίτευση, καθιστώντας δύσκολο για τον Ερντογάν ακόμα και τον στόχο των 330 εδρών. Όσο για το Σύνταγμα; Με τη θέση Ερντογάν, ότι δηλαδή το προεδρικό σύστημα είναι ανώτερο του κοινοβουλευτικού, συμφωνεί μόνο το 27% των πολιτών. Σε ενδεχόμενο αλλαγής του Συντάγματος, εξάλλου, η συντριπτική πλειοψηφία (66%) πιστεύει ότι αυτό πρέπει να είναι αποτέλεσμα συνεργασίας όλων των κομμάτων και όχι να επιβληθεί από το ΑΚΡ. Οι διώξεις αξιωματούχων, η στοχοποίηση του Τύπου, η απολυταρχική, ισλαμιστική και αυταρχική ατζέντα του Ερντογάν φαίνεται ότι κούρασε τους Τούρκους. Κι όλα αυτά, τη στιγμή που η Τουρκία ως Ελ Ντοράντο για ξένες επενδύσεις αρχίζει να ξεθωριάζει. Οι επενδύσεις, στις οποίες οφειλόταν εν πολλοίς η ευημερία της τουρκικής οικονομίας, υπολογίζεται ότι θα μειωθούν μέσα στο 2015 κατά το 1/3. Σύμφωνα με έκθεση του τουρκικού υπουργείου Οικονομικών στις 22.5.15, οι άμεσες ξένες επενδύσεις καταποντίστηκαν κατά 37% τον Μάρτιο σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι. Το α’ τρίμηνο του 2015 μειώθηκαν κατά 19% και ανέρχονται στα 3,45 δισ. δολ. από 4.,26 δισ. δολ. το αντίστοιχο διάστημα του 2014. Το 40% των ξένων επενδύσεων στην Τουρκία προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το 30% από την Ασία. Αξίζει να αναφερθεί, όμως, ότι από τις 1.127 ξένες εταιρείες που ήταν πέρυσι εγκατεστημένες στην Τουρκία, μόνο οι 540 παραμένουν και φέτος! Τελικά, το AKP, το «Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» του Ερντογάν, εκτός από αμφιλεγόμενη δικαιοσύνη φαίνεται πια πως έχει και πολύ λιγότερη ανάπτυξη για να «πουλήσει» στους ψηφοφόρους του.
Άρθρο
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 MAΪΟΥ 2015
29
www.topontiki.gr
Η Δύση διευκόλυνε την άνοδο του Ισλαμικού Κράτους; Τι αποκαλύπτει απόρρητο έγγραφο των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας των ΗΠΑ Στη διάρκεια των τελευταίων ετών οι «θεωρίες συνωμοσίας» για τον υποστηρικτικό ρόλο των διαφόρων υπηρεσιών πληροφοριών της Δύσης σχετικά με την ίδρυση του Ισλαμικού Κράτους είχαν απασχολήσει επανειλημμένα τα εγχώρια και τα διεθνή ΜΜΕ. Του Βασίλη Γιαννακόπουλου*
Ω
στόσο, στις 18 Μαΐου 2015, το Judicial Watch (αμερικανικό συντηρητικό κυβερνητικό ίδρυμα) δημοσίευσε μια σειρά παλαιότερων διαβαθμισμένων εγγράφων των υπουργείων Άμυνας και Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, μεταξύ των οποίων υπήρχε και ένα απόρρητο έγγραφο[1] της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (Defense Intelligence Agency - DIA), που κυκλοφόρησε το 2012 και το οποίο ανέφερε ότι «ένα Ισλαμικό Κράτος είναι επιθυμητό (να δημιουργηθεί) στην ανατολική Συρία, προκειμένου να εφαρμοστούν οι πολιτικές της Δύσης στην περιοχή». Να σημειώσουμε ότι το εν λόγω πρώην «Secret / Noforn» έγγραφο της DIA, με ημερομηνία αποστολής 12 Αυγούστου 2012, είχε ως αποδέκτες τη CENTCOM, τη CIA, το FBI, το DHS, την NGA, το υπουργείο Εξωτερικών και αρκετές άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες των Ηνωμένων Πολιτειών. Επιπρόσθετα, το αποχαρακτηρισμένο πλέον έγγραφο ανέφερε ότι «η Δύση, οι χώρες του Κόλπου και η Τουρκία υποστηρίζουν την (συριακή) αντιπολίτευση, ενώ η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν υποστηρίζουν το (συριακό) καθεστώς... Υπάρχει η πιθανότητα δημιουργίας ενός ανακηρυγμένου ή μη ανακηρυγμένου σαλαφιστικού πριγκιπάτου στην ανατολική Συρία και αυτό ακριβώς θέλουν οι δυνάμεις που υποστηρίζουν την αντιπολίτευση, με σκοπό την απομόνωση του συριακού καθεστώτος...». Σύμφωνα λοιπόν με το έγγραφο της DIA, οι υπηρεσίες πληροφοριών των Ηνωμένων Πολιτειών είχαν προβλέψει, τουλάχιστον από τα μέσα του 2012, την άνοδο της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, γνωστής τότε ως Αλ Κάιντα στο Ιράκ (Al Qaeda in Iraq - AQI). Ωστόσο, αντί για «εχθρική τζιχαντιστική οργάνωση», τη θεωρούσαν «μοχλό προώθησης των συμφερόντων τους». Προφανώς, ανέμεναν ότι το μετέπειτα Ισλαμικό Χαλιφάτο, πέρα από τη φθορά που θα επέφερε στο καθεστώς του Μπασάρ Αλ Άσαντ, θα λειτουργούσε και ως ανάχωμα στην επέκταση των σιιτών του Ιράν και του Ιράκ προς τα δυτικά. Όπως δικαιολογημένα σχολιάζει ο Brad Hoff (διευθυντής του ινστιτούτου Levant Report, πρώην πεζοναύτης και νυν καθηγητής Ιστορίας), «ενώ εδώ και πολύ καιρό ένας αριθμός αναλυτών
και δημοσιογράφων είχαν τεκμηριώσει τον ρόλο των δυτικών μυστικών υπηρεσιών στον σχηματισμό και την εκπαίδευση της ένοπλης αντιπολίτευσης στη Συρία, αυτό το έγγραφο συνιστά την επιβεβαίωση των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών ότι κυβερνήσεις της Δύσης εκλαμβάνουν το Ισλαμικό Κράτος ως εργαλείο τους για την ανατροπή του καθεστώτος στη Συρία» [2].
Η Αλ Κάιντα Να θυμίσουμε ότι από τον Δεκέμβριο του 2011, όταν οι Αμερικανοί απέσυραν τα στρατεύματά τους και διέκοψαν τη συστηματική υλικοτεχνική υποστήριξη των ιρακινών ενόπλων δυνάμεων και των σουνιτών πολιτοφυλάκων, η Αλ Κάιντα στο Ιράκ άρχισε προοδευτικά να αποκτά τον έλεγχο ορισμένων περιοχών. Παρά τα συσσωρευμένα προβλήματα, η οργάνωση συνέχισε και κατά τη διάρκεια του 2012 να εξαπολύει επιθέσεις σε ολόκληρη τη χώρα. Στον τομέα της επάνδρωσης δεν σημειώθηκε σημαντική διαφοροποίηση και η δύναμή της συνέχισε να κυμαίνεται από 1.000 έως 2.000 μαχητές. Διατήρησε την ικανότητά της να διεξάγει συντονισμένες επιθέσεις μεγάλης κλίμακας, έστω και σε περιορισμένο αριθμό, στοχοποιώντας κυρίως κυβερνητικά στελέχη, προκειμένου αφενός να επιτύχει αύξηση της έντασης μεταξύ των ιρακινών εθνοθρησκευτικών κοινοτήτων, αφετέρου να καταστήσει σαφές στον ιρακινό λαό ότι η σιιτική κεντρική κυβέρνηση της Βαγδάτης αδυνατούσε να επιλύσει το μείζον πρόβλημα του ελλείμματος εσωτερικής ασφάλειας. Σύμφωνα με επίσημες αμερικανικές πηγές, η τότε Αλ Κάιντα στο Ιράκ, εκμεταλλευόμενη το σοβαρό έλλειμμα εσωτερικής ασφάλειας στη γειτονική Συρία, αποφάσισε με περιορισμένο αριθμό μαχητών αφενός να δραστηριοποιηθεί σε συριακές μεγαλουπόλεις με την ονομασία Μέτωπο Υποστήριξης για τον Λαό της Συρίας (Al Nusrah Front), αφετέρου να παρουσιαστεί ως τμήμα της «νόμιμης» συριακής αντιπολίτευσης, προκειμένου να επισκιάσει τον αγώνα των μετριοπαθών συριακών αντικαθεστωτικών δυνάμεων. Το Δεκέμβριο του 2012 οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνώρισαν επίσημα την Al Nusrah Front ως θυγατρική τζιχαντιστική οργάνωση της Al Qaeda in Iraq [3].
Επίσης, σύμφωνα με εκτιμήσεις των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, η ελλιπής φύλαξη των συνόρων της περιφερειακής κυβέρνησης του Κουρδιστάν, οι εντάσεις μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης της Βαγδάτης και των κουρδικών δυνάμεων ασφάλειας, καθώς και η συνεχιζόμενη κρίση στη Συρία, δημιούργησαν ευνοϊκές προϋποθέσεις για την Al Qaeda in Iraq και για τη θυγατρική της Al Nusrah Front, που δρούσε στα συριακά εδάφη, να μεταφέρουν από τη Συρία στο Ιράκ οπλισμό και σουνίτες τζιχαντιστές [4].
* Το κείμενο αυτό είναι απόσπασμα από το υπό έκδοση βιβλίο του Βασίλη Γιαννακόπουλου «Ισλαμικό Κράτος» Σημειώσεις [1] http://www.judicialwatch.org/wp-content/ uploads/2015/05/Pg.-291-Pgs.-287-293-JWv-DOD-and-State-14-812-DOD-Release-201504-10-final-version11.pdf [2] Brad Hoff, Levant Report, «2012 Defense Intelligence Agency document: West will facilitate rise of Islamic State in order to isolate the Syrian regime», May 19, 2015 [3] U.S. Department of State, Arms Control & International Security, «Country Reports on Terrorism 2012», May 2013, p. 105 [4] Ibid, p. 207
30
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«Μαύρα» ευρώ στο Μαυροβούνιο Η «αυθαίρετη» χρήση του νομίσματος από χώρα που δεν ανήκει στην ευρωζώνη, αλλά έχει... πλυντήρια Η αλήθεια είναι ότι το πρόσφατο δημοσίευμα του Bloomberg με την «πληροφορία» ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έθεσε θέμα σε ιδιωτική σύσκεψη για διπλό νόμισμα στην Ελλάδα φέρνοντας ως παράδειγμα το... Μαυροβούνιο, προκάλεσε έκπληξη κι απορίες.
Α
κόμα, όμως, κι αν εικάσουμε ότι ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας έκανε κακόγουστο μπλακ χιούμορ με αυτήν την κουβέντα της περασμένης Παρασκευής που του αποδίδεται, έχει ενδιαφέρον να εξετάσουμε τι συμβαίνει σ’ αυτήν την «άγνωστη χώρα του ευρώ», το Μαυροβούνιο, και τι ενδεχομένως είχε στο μυαλό του ο Σόιμπλε όταν έκανε αυτόν τον απροσδόκητο παραλληλισμό. Ασφαλώς και μοιάζει με κραυγαλέα παραδοξότητα του κοινού νομίσματος το γεγονός ότι υπάρχει χώρα η οποία δεν ανήκει στην ευρωζώνη, ούτε καν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως έχει ως νόμισμα το... ευρώ! Μάλιστα, όπως θα δούμε στη συνέχεια, δεν είναι η μόνη! Και θα μπορούσε η... περιπέτεια του Μαυροβουνίου να χαρακτηριστεί ακόμα πιο «τρελή», ειδικά με την εν εξελίξει προσπάθειά του να ενταχθεί πλέον στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ευρωζώνη. Το 1999 το Μαυροβούνιο αποφάσισε να εγκαταλείψει το εθνικό του νόμισμα, το δηνάριο, με σκοπό να αποφύγει τον πληθωρισμό και τις τεράστιες υποτιμήσεις, απόρροια και της εκρηκτικής κατάστασης στην ευρύτερη περιοχή. Με τη συναίνεση του Βερολίνου, λοιπόν, υιοθέτησε το μάρκο. Στις 12.11.2000 ανακοινώθηκε επίσημα από την κυβέρνηση του Μαυροβουνίου ότι «το γερμανικό μάρκο θα χρησιμοποιείται στο εξής στο Μαυροβούνιο ως μοναδικό επίσημο νόμισμα στις συναλλαγές, καθώς η Κεντρική Τράπεζα αποσύρει από την κυκλοφορία το δηνάριο». Η καθιέρωση του νέου επίσημου νομίσματος έγινε βάσει του νόμου περί λειτουργίας της Κεντρικής Τράπεζας, ο οποίος είχε ψηφιστεί λίγες μέρες πριν από το Κοινοβούλιο της Ποντγκόριτσα. Ο νόμος προέβλεπε την αποκλειστική χρήση του μάρκου στις εντός των συνόρων συναλλαγές, με την Κεντρική Τράπεζα του Μαυροβουνίου να έχει τον πλήρη έλεγχο των συναλλαγματικών αποθεμάτων. Τα προβλήματα, όμως, άρχισαν όταν από το 2002 η Γερμανία εγκατέ-
λειψε κι επίσημα το μάρκο, έχοντας πια ως μόνο και βασικό της νόμισμα το ευρώ. Μια άγνωστη πτυχή της υπόθεσης έχει να κάνει με την απάντηση που είχε δώσει σε σχετική ερώτηση στο Ευρωκοινοβούλιο ο Ισπανός οικονομολόγος και τότε επίτροπος της Κομισιόν, αρμόδιος για τα νομισματικά θέματα, Πέντρο Σόλμπες Μίρα για το ζήτημα του Μαυροβουνίου.
Μονομερής ενέργεια Στις 19.6.2001 ο Σόλμπες Μίρα είχε τοποθετηθεί για λογαριασμό της Κομισιόν δηλώνοντας αρμοδίως ότι «Η Επιτροπή πληροφορήθηκε από τη Γερμανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα ότι αυτή ουδέποτε στήριξε ούτε προώθησε την εισαγωγή του γερμανικού μάρκου στη Δημοκρατία του Μαυροβουνίου, αναφέροντας παράλληλα, όμως, πως δεν υπάρχουν νομικοί περιορισμοί σχετικά με τη χρήση του μάρκου σε ξένες χώρες και εδάφη». Σύμφωνα με τον Μίρα, «τον Νοέμβριο 1999, η Δημοκρατία του Μαυ-
Η νεφελώδης στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
ροβουνίου αποφάσισε μονομερώς να καθιερώσει ένα σύστημα διπλού νομίσματος και ενέκρινε το μάρκο ως παράλληλο νόμισμα. Σύμφωνα με τις αρχές η απόφαση επιβλήθηκε κυρίως από μια ασταθή, επεκτατική νομισματική πολιτική στάση της Εθνικής Τράπεζας της Γιουγκοσλαβίας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές πληθωριστικές πιέσεις σε όλη την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας. Η μεταβολή διευκολύνθηκε από το γεγονός ότι το μάρκο κυκλοφορούσε ήδη στο Μαυροβούνιο, κυρίως για αποταμιευτικούς λόγους και δοσοληψίες σημαντικού ύψους όπως οι συναλλαγές επί ακινήτων». Η Κομισιόν διέγνωσε ότι το μάρκο χρησιμοποιήθηκε σχεδόν άμεσα στο Μαυροβούνιο για την πλειονότητα των συναλλαγών και πάνω από το 90% των καταθέσεων. Επιπλέον, ο πληθωρισμός επιβραδύνθηκε γρήγορα από 5% σε 1%. Ο Μίρα επέμεινε και σε κάτι άλλο: «Εφόσον η ισοτιμία μεταξύ του μάρκου και του ευρώ είχε αμετάκλητα
Μαύρη η νύχταεσίναι βουνά...τα
καθοριστεί στο τέλος του 1998, δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ της εισαγωγής του μάρκου και της εισαγωγής του ευρώ, συνεπώς το ευρώ έχει de facto ήδη ουσιαστικά εισαχθεί στο Μαυροβούνιο». Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι αρχές του Μαυροβουνίου, εφόσον είχαν ως στόχο να εισαγάγουν κέρματα και χαρτονομίσματα σε ευρώ, θα έπρεπε να επικοινωνήσουν με τη Γερμανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναφορικά με τις τεχνικές λεπτομέρειες της ανταλλαγής μετρητών σε χώρες που δεν ανήκουν στην ευρωζώνη. Ωστόσο, η Κομισιόν ξεκαθάριζε πως «το Μαυροβούνιο δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης και δεν ζητά να καταστεί. Συνεπώς, τα κριτήρια σταθερότητας για τα μέλη του ενιαίου νομίσματος που καθορίστηκαν στις συμφωνίες δεν εφαρμόζονται». Αναγνωρίζοντας έτσι πως δεν υπήρχαν νομικοί περιορισμοί αποκλεισμού του Μαυροβουνίου από το ευρώ. Κοινώς, ευρώ θα μπορούσε δυνητικά να έχει όποιος θέλει!
Καμία υποχρέωση Σύμφωνα με τον αρμόδιο επίτροπο και την καταγεγραμμένη στα πρακτικά τοποθέτησή του, «αυτή η μονομερής δέσμευση δεν επιβάλλει καμία υποχρέωση στην ΕΚΤ να ασκήσει εποπτεία στη νομισματική πολιτική του Μαυροβουνίου ή να παράσχει στήριξη σε ρευστό χρήμα και δεν υπάρχει τυπική συνεργασία μεταξύ της ΕΚΤ και του Μαυροβουνίου». Να σημειωθεί ότι η προσωρινή απο-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
31
www.topontiki.gr
στολή των Ηνωμένων Εθνών στο Κοσσυφοπέδιο, στηριζόμενη στο ψήφισμα 1244 των Ηνωμένων Εθνών, νομιμοποίησε τη χρήση κάθε νομίσματος ευρέως αποδεκτού στο έδαφος του Κοσσυφοπεδίου. Το ψήφισμα UN 1244, όμως, δεν εφαρμόστηκε στο Μαυροβούνιο και οι όποιες αποφάσεις ελήφθησαν στο πλαίσιο διαβουλεύσεων μεταξύ της Σερβίας και του Μαυροβουνίου. Το 2002, λοιπόν, όταν μπήκε για τα καλά στη ζωή των Ευρωπαίων το κοινό νόμισμα, το Μαυροβούνιο άρχισε κι εκείνο να χρησιμοποιεί το ευρώ, επιλέγοντας να αφήσει οριστικά στο χρονοντούλαπο το δηνάριο. Παραμένει, όμως, νεφελώδης η στάση της ΕΚΤ για το πώς κάποιες χώρες χρησιμοποιούν το ευρώ, ακόμα κι αν δεν είναι μέλη της ευρωζώνης αλλά ούτε καν της Ε.Ε. Επίσημα η ΕΚΤ δεν παραθέτει ακόμα και σήμερα λεπτομέρειες, αλλά αρκείται να δηλώνει κατά καιρούς μέσω αξιωματούχων της ότι αφού το ευρώ είναι διεθνές νόμισμα και μπορεί να είναι αντικείμενο συναλλαγής οπουδήποτε στον κόσμο, δεν είναι δουλειά της ΕΚΤ είτε να απαγορεύει είτε να προωθεί τη χρήση του ευρώ. Η γενική πολιτική της είναι ότι οποιοσδήποτε μπορεί να αγοράσει ευρώ όποτε επιθυμεί.
Επιπλοκές Το γεγονός ότι το Μαυροβούνιο χρησιμοποιεί το ευρώ... αυθαίρετα και με δική του πρωτοβουλία δημιουργεί διάφορες επιπλοκές, μια εκ των οποίων και το ξέπλυμα χρήματος. Τα ευρώ που υπάρχουν στο Μαυροβούνιο συσσωρεύονται από το εξωτερικό, πράγμα που διευκολύνει το οργανωμένο έγκλημα να χρησιμοποιεί τη χώρα ως «πλυντήριο». Κυρίως μέσω real estate και κατασκευών, σύμφωνα με έκθεση του State Department τον Ιούλιο του 2013. Σε πρακτικό επίπεδο, το 2005, για να αλλάξει κάποιος ένα 20ευρω έπρεπε να περιμένει στην ουρά κάποιας από τις τοπικές τράπεζες, ώστε να του το «χαλάσουν» σε τέσσερα ταπεινά χαρτονομίσματα των 5 ευρώ. Κι αυτό επειδή το ακριβότερο πιάτο σε ένα καλό εστιατόριο δεν στοίχιζε περισσότερο από 2,5 ευρώ. Οι περισσότερες καθημερινές συναλλαγές απαιτούσαν αποκλειστικά σεντς και ο μέσος μηνιαίος μισθός κυμαινόταν στα 160-200 ευρώ. Με λίγα λόγια, στο Μαυροβούνιο χρησιμοποιούνταν το ίδιο ευρώ με αυτό της ευρωζώνης, όμως εκεί ήταν ουσιαστικά άλλη η «τιμή» του σε συνθήκες πραγματικής εγχώριας αγοράς. Κανονικά, η βασική προϋπόθεση για μια ευρωπαϊκή χώρα που θέλει
να υιοθετήσει το ευρώ ως νόμισμά της είναι να γίνει μέλος της ευρωζώνης μέσα από σκληρές διαδικασίες προσαρμογής. Οι προϋποθέσεις περιλαμβάνουν την εκπλήρωση των κριτηρίων της συνθήκης του Μάαστριχτ, δηλαδή χαμηλό πληθωρισμό, έλλειμμα κάτω του 3% κ.λπ. Το Μαυροβούνιο, χωρίς να τα έχει όλα αυτά, χρησιμοποιεί νομιμότατα, όπως είδαμε, το ευρώ ως επίσημο νόμισμα για όλες τις διακρατικές κι εξωτερικές συναλλαγές του. Το μεγάλο μπέρδεμα για τη χώρα άρχισε όταν αποφάσισε ότι θέλει να γίνει μέλος της ευρωζώνης (επίσημα η μακρά διαδικασία ένταξης ξεκίνησε το 2012) και να ακολουθήσει όλα τα απαιτούμενα βήματα για να πάρει το «πράσινο φως». Η χώρα έλαβε αυστηρά οικονομικά μέτρα, μεταξύ των οποίων πάγωμα συντάξεων και περαιτέρω φορολόγηση, σε μια προσπάθεια να συμμαζέψει τα δημοσιονομικά και να καταφέρει να εισαχθεί με τον
Τι κρύβει η πρόταση Σόιμπλε για διπλό νόμισμα στην Ελλάδα
πλέον επίσημο τρόπο στο ευρώ. Μια ακόμη προϋπόθεση, όμως, περιπλέκει κι άλλο τα πράγματα, κάνοντας πλέον την κατάσταση κωμικοτραγική. Μια χώρα, για να μπει στο κοινό νόμισμα, πρέπει να επιτύχει μια σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία, δηλαδή το εθνικό της νόμισμα να βρίσκεται «κλειδωμένο» σε σταθερή ισοτιμία έναντι του ευρώ για συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Το Μαυροβούνιο, όμως, έχει ήδη ως εθνικό νόμισμα το ευρώ. Μπέρδεμα;... Ο μόνος τρόπος, λοιπόν, για να γίνει η «σύνδεση» των δύο νομισμάτων, εθνικού και ευρώ, είναι το Μαυροβούνιο να υιοθετήσει ξανά επίσημα το... ξεχασμένο δηνάριο για ένα χρονικό διάστημα κι έπειτα να επιστρέψει στο ευρώ! Αυτό προτείνει η Ε.Ε.
Πολιτική απόφαση Το υπουργείο Οικονομικών του Μαυροβουνίου εκτιμά ότι θα αποτε-
Το «άγνωστο» Μαυροβούνιο ◆ Την 24η Μαρτίου 1999, στις 19:45, οι πρώτοι πύραυλοι που εκτοξεύθηκαν από ΝΑΤΟϊκά πολεμικά πλοία στην Αδριατική έπληξαν συστήματα αεράμυνας στο Κόσοβο, το Μαυροβούνιο και τη δυτική Σερβία. Ακολούθησαν 78 ημέρες αλλεπάλληλων βομβαρδισμών στρατιωτικών αλλά και πολιτικών στόχων. ◆ Έπειτα από δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 21 Μαΐου 2006 (με 55,4% των ψήφων) το Μαυ-
ροβούνιο ανεξαρτητοποιήθηκε από την ομοσπονδία με τη Σερβία. ◆ Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011, το Μαυροβούνιο έχει πληθυσμό 620.000 κατοίκων. ◆ Το Μαυροβούνιο έχει θέσει ΝΑΤΟ και Ε.Ε. προτεραιότητα της εξωτερικής και εσωτερικής πολιτικής του κι έχει συνταχθεί πλήρως με τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, όπως επιβεβαίω-
σε στις 22.5.2015 με συνέντευξή του και ο βασικός διαπραγματευτής του Μαυροβουνίου με την Ε.Ε. Αλεξάνταρ Πέγιοβιτς. ◆ Από το 2000 ώς 2013 το Μαυροβούνιο είχε ύφεση μόνο δυο χρονιές (2009, 2012): 3,1% (2000), 1,1% (2001), 1,9% (2002), 2,5% (2003), 4,4% (2004), 4,2% (2005), 8,6% (2006), 10,7% (2007), 6,9% (2008), -5,7% (2009), 2,5% (2010), 3,2% (2011), -2,5% (2012), 3,3% (2013).
λέσει πολιτική απόφαση αν τελικά το Μαυροβούνιο υποχρεωθεί να εγκαταλείψει προσωρινά το ευρώ μέχρι να γίνει μέλος της ευρωζώνης κι ελπίζει να γλιτώσει όλο αυτόν τον γραφειοκρατικό λαβύρινθο. Ο υπουργός οικονομικών Ζούγκιτς έχει δηλώσει το 2013 ότι θα ήταν οικονομικά παράλογο να επιστρέψει το Μαυροβούνιο από το ευρώ σε εθνικό νόμισμα και έπειτα πάλι στο ευρώ! Και θεωρεί ότι το γεγονός πως η χώρα διαθέτει ήδη ως εθνικό νόμισμα το ευρώ θα έπρεπε να απλοποιεί τη διαδικασία. Ειδικοί από το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της Κολωνίας, όμως, επισημαίνουν ότι η υιοθέτηση ενός εθνικού νομίσματος είναι όχι μόνο απαραίτητη, αλλά και χρήσιμη. Θεωρούν ότι μια χώρα σαν το Μαυροβούνιο, που αντιμετωπίζει μακροοικονομικά προβλήματα, θα μπορούσε να τα επιλύσει υιοθετώντας ξανά το δηνάριο, το οποίο και θα υποτιμηθεί ραγδαία, κάνοντας έτσι πιο εφικτή τηδημοσιονομική εξυγίανση. Προς το παρόν το Μαυροβούνιο έχει πετύχει να αποφύγει την επιστροφή στο δηνάριο κι έχει δεσμευτεί σε αυστηρές δημοσιονομικές πολιτικές για να καταφέρει να αντεπεξέλθει στα κριτήρια της ευρωζώνης. Κάνοντας, όμως, εκ των πραγμάτων μεγαλύτερη δημοσιονομική προσπάθεια απ’ ό,τι αν είχε το παλιό του νόμισμα. Πάντως, είτε το Μαυροβούνιο χρειαστεί να εγκαταλείψει το ευρώ ώστε να το υιοθετήσει μετά ξανά ως πλήρες πια μέλος της ευρωζώνης είτε δεν χρειαστεί, η Ευρώπη θεωρεί ότι η συγκεκριμένη χώρα αποτελεί οικονομικά τόσο μικροσκοπικό μέγεθος, που είναι αδύνατον να επηρεάσει σε οτιδήποτε την Ένωση ή το κοινό νόμισμα. Η ίδια δικαιολογία, δηλαδή του εξαιρετικά μικρού μεγέθους, χρησιμοποιείται και για άλλες χώρες οι οποίες έχουν υιοθετήσει το ευρώ χωρίς να είναι μέλη της ευρωζώνης. Αυτές είναι, εκτός του Μαυροβουνίου, το Βατικανό, το Μονακό, η Ανδόρα, το Σαν Μαρίνο και το Κόσοβο. Ενδεχομένως, πίσω από την αμφιλεγόμενη πρόταση - φάντασμα που αποδίδεται στον Σόιμπλε, με τη χρησιμοποίηση αυτού του παραδείγματος περί διπλού νομίσματος, να προβάλλεται εντέχνως στο συγκεκριμένο τάιμινγκ το σχέδιο που ήδη επεξεργάζεται η ευρωζώνη για το Μαυροβούνιο. Του πλάνου, δηλαδή, εξόδου από το κοινό νόμισμα και μιας μεγάλης υποτίμησης του εθνικού νομίσματος που θα δημιουργήσει προϋποθέσεις δημοσιονομικής προσαρμογής για μελλοντική επιστροφή στο ευρώ. Αν και όταν...
32 Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 MAΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«Μπορούμε» και χωρίς τον Μαριάνο Ραχόι Συντριπτικές απώλειες για το κυβερνών κόμμα σε Μαδρίτη και Βαρκελώνη
Στη μία πλευρά η Εσπεράνθα Αγκίρε με τον τίτλο της κοντέσας και βετεράνος της πολιτικής, φανατική θαυμάστρια της Μάργκαρετ Θάτσερ. Από την άλλη η Μανουέλα Καρμένα, συνταξιούχος δικαστική λειτουργός και πρώην μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος, που αυτοαποκαλείται «τρυφερή γιαγιά».
Ο
ι σιδηρές, αλλά χαρισματικές κυρίες με την εκ διαμέτρου αντίθετη ιδεολογία κονταροχτυπήθηκαν για τον θρόνο της Μαδρίτης, ακλόνητο προπύργιο του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος του Ραχόι για περισσότερο από 25 χρόνια, γράφει η «El Pais». Η Εσπεράνθα Αγκίρε, η οποία περίμενε να έχει μία εύκολη νίκη, με τις δημοσκοπήσεις να την καθησυχάζουν ότι η αντίπαλος θα δει τη σκόνη της με 10 πόντους διαφορά, ένιωσε τουλάχιστον αμήχανα όταν είδε τη Μανουέλα Καρμένα, δυναμική ακτιβίστρια της προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία ηγείται συνασπισμού αριστερών σχηματισμών, μεταξύ τους και οι Podemos, να τη φτάνει σε απόσταση αναπνοής.
Τα χειρότερα ποσοστά των τελευταίων 20 χρόνων συγκέντρωσε το Λαϊκό Κόμμα
Μπορεί το κυβερνών κόμμα να επικράτησε τελικά σε 8 από τις 13 περιφέρειες, αλλά τραυματίστηκε βαριά με απώλειες τουλάχιστον 2,5 εκατομμυρίων ψήφων και έχασε τα προπύργια της Μαδρίτης και της Βαλένθια. Την ίδια στιγμή το κίνημα των Αγανακτισμένων της Ισπανίας, που είναι η «μητέρα» των ριζοσπαστικών κομμάτων της Ισπανίας, μεταξύ των οποίων και οι Podemos, έδειξε τη δύναμή του στη Βαρκελώνη, πρωτεύουσα της Καταλονίας, αναδεικνύοντας δήμαρχο την Άντα Κολάου, η οποία ήταν επικεφαλής του κινήματος κατά των εξώσεων. «Είναι η νίκη του Δαβίδ εναντίον του Γολιάθ» ήταν οι πρώτες κουβέντες που κατάφερε να αρθρώσει η
Κολάου, η οποία έδειχνε πανευτυχής.
Η έξοδος από το ευρώ Την ίδια στιγμή η γαλλική «Φιγκαρό» βάζει και μία άλλη παράμετρο στη νίκη των Podemos και των Πολιτών γράφοντας χαρακτηριστικά: «Αυτό που δείχνει την αναζωογόνηση της συζήτησης για τη δημοκρατία στην Ισπανία, μιας χώρας άρρηκτα συνδεδεμένης με την Ευρώπη, η οποία πέρασε το δύσκολο μονοπάτι της δικτατορίας, είναι η ανάγκη μιας συζήτησης για το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα. Τον περασμένο μήνα πολλές προσωπικότητες από την αριστερή διανόηση, πολιτικοί και συνδικαλιστές, υπέγραψαν ψήφισμα να ανοίξει η συζήτηση για την έξοδο της Ισπανίας από την ευρωζώνη. Όπως γράφουν στο ψήφισμα, η απομόνωση εξαπλώνεται ραγδαία στην κοινωνία. Συγκεκριμένες χώρες του Νότου καταστράφηκαν από την οικονομική χρεοκοπία και ένα μεγάλος
μέρος του πληθυσμού βούτηξε στη μιζέρια και την ανέχεια. Η Ελλάδα, στη δίνη του κυκλώνα, έγινε ένα πείραμα που θα τελειώσει επιβεβαιώνοντας την ανάγκη αλλαγής. Η ανάγκη που έγινε πραγματικότητα στην ελληνική κοινωνία με τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου και το ευρώ είναι έννοιες ασύμβατες. Μόνο αντιμετωπίζοντας την κρίση με ριζοσπαστικό τρόπο, που δεν είναι άλλος από την έξοδο από το ευρώ, θα απελευθερωθεί από το δυσβάσταχτο χρέος και ο ελληνικός λαός θα μπορέσει να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του». Και συμπληρώνει: «Αλλά και εμείς (σ.σ.: η Γαλλία!) έχουμε ανάγκη την επιστροφή στο νόμισμά μας για να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί. Η δημοκρατία και η ασφάλεια είναι αδιαχώριστες με τη λαϊκή κυριαρχία στην οικονομία».
Ραχόι: «Χάσαμε» Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας
O Oσάμα και ο ύποπτος ρόλος της Η Δύση σκότωσε τον μοναδικό διαπραγματευτή που θα έβαζε τέλος στην παγκόσμια ομηρεία των τζιχαντιστών: τoν Οσάμα Μπιν Λάντεν
Ο
Ρόμπερτ Φισκ δεν είναι ένας τυχαίος δημοσιογράφος. Είναι ο αρθρογράφος της «Independent», που ως βετεράνος πολεμικός ανταποκριτής στην πολύπαθη Μέση Ανατολή γνωρίζει όσο λίγοι ανθρώπους, καταστάσεις και γεγονότα. Είναι εκείνος λοιπόν που με την πολύτιμη γνώση του αναρωτιέται εάν έκανε καλά τελικά η Δύση που σκότωσε τον Μπιν Λάντεν για έναν και μόνο λόγο: Ίσως μόνον αυτός θα μπορούσε να σταματήσει τους παρανοϊκούς μαυροφορεμένους τζιχα-
ντιστές, οι οποίοι, εκτός από τον ανείπωτο φόρο αίματος από τις δολοφονίες αθώων, τείνουν να καταστρέψουν πόλεις με ανεκτίμητη πολιτισμική αξία, όπως η Παλμύρα της Συρίας, έχοντας κατορθώσει να θέσουν υπό ομηρεία την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά αυτού του πλανήτη χωρίς την παραμικρή αντίσταση. Ας δούμε λοιπόν το σκεπτικό του άνευ άλλων σχολίων: «Ο Οσάμα Μπιν Λάντεν ήταν αυτό που λέμε αξιόπιστος διαπραγματευτής. Όταν στη Γαλλία, επί Σαρλ Ντε Γκωλ, έψαχναν έναν αξιόπιστο διαπραγματευτή για να συμβιβαστούν με το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο της Αλγερίας, διαπίστωσαν ότι τους είχαν σκοτώσει όλους! Έτσι και η Δύση. Στην προσπάθειά της να εκκαθαρίσει την κύ-
Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 MAΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
33
Το θαύμα της Ινδίας
Μαριάνο Ραχόι, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, παραδέχθηκε το μεγάλο πλήγμα που έχει υποστεί το κόμμα του. Μιλώντας στην Κεντρική Επιτροπή είπε χαρακτηριστικά: «Έχουμε υποστεί σημαντική απώλεια ψήφων, που δεν μας ικανοποιεί. Θα ήταν παράλογο να αρνηθούμε ότι κερδίσαμε στις εκλογές. Αναγνωρίζουμε ωστόσο ότι υπάρχει ρήξη με τους πολίτες, η οποία πρέπει σύντομα να αποκατασταθεί». Οι επικριτές του πάντως τον κατηγόρησαν ότι δεν έκανε αυτοκριτική και στην πραγματικότητα δεν
έχει καμία διάθεση να αλλάξει τίποτα ούτε στην κυβέρνηση ούτε στο κόμμα. Οι εκλογές στην Ανδαλουσία ανέδειξαν τους Σιουδαδάνος (Πολίτες), που πήραν 9,2% των ψήφων. «Το Λαϊκό Κόμμα έχει πολύ σοβαρό πρόβλημα. Μπορεί αυτή να ήταν η αρχή μιας πανωλεθρίας» είπε ο καθηγητής συνταγματικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης Φερνάντο Αλβάρες. Το Podemos, αν και πανηγύρισε την εκτόξευσή του στο 14,8%, παραδέχθηκε ότι το βήμα «δεν ήταν
Xωρίς διάθεση για αλλαγές ο Ισπανός πρωθυπουργός
αρκετά μεγάλο». Σε ολόκληρη την επικράτεια τα νέα κόμματα έρχονται στην τρίτη και τέταρτη θέση δείχνοντας ότι γίνονται ρυθμιστές της πολιτικής ζωής και δίνοντας ένα δυνατό χτύπημα στον δικομματισμό. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι περιφερειακές εκλογές είναι βαρόμετρο για τις εθνικές του Νοεμβρίου, αλλά και ένα κρίσιμο τεστ αντοχής του κυβερνώντος κόμματος του Ραχόι, το οποίο συγκέντρωσε τα χειρότερα ποσοστά των τελευταίων 20 ετών.
Σαουδικής Αραβίας ρια πηγή του παγκόσμιου κακού του 2001, τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, που ήταν ο εμπνευστής των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου, τώρα που τον χρειάζεται ως αξιόπιστο διαπραγματευτή με το παγκόσμιο κακό του 2015, δεν τον έχει. (...) Οι συναντήσεις μου με τον Οσάμα Μπιν Λάντεν ήταν τρεις συνολικά. Το 1993, το 1996 και το 1997. Για μένα η συνάντηση αυτή ισοδυναμούσε με ένα βραβείο, πολύτιμο αρχείο για το βιογραφικό μου. (...) Θυμάμαι λοιπόν ότι ήταν ιδιαίτερα οργισμένος με τη διαφθορά του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, πίστευε πως βασιλική οικογένεια είχε προδώσει το Ισλάμ. Μέχρι που έμαθα ότι οι Σαουδάραβες τον χρηματοδοτούσαν με εκατομμύρια δολάρια. (...) Στο αρχείο που δόθηκε στη δημοσιότητα απο-
καλύφθηκαν και κάποια γράμματα αγάπης που έγραφε στη σύζυγό του, τη μητέρα του Χάμζα, του γιου που προόριζε για την ηγεσία της Αλ Κάιντα, την αυθεντικότητα των οποίων δεν αμφισβητώ καθόλου. Υπάρχει μάλιστα και μία συγκινητική παράγραφος, στην οποία της εκφράζει την επιθυμία του να την ξανασυναντήσει στην επόμενη ζωή και να ξαναγίνει σύζυγός του, ακόμα και αν ξαναπαντρευτεί μετά τον θάνατό του ως μάρτυρα. (...) Μας είπαν ότι πολλά ακόμα έγγραφα πρέπει να αποχαρακτηριστούν. Για ποιον λόγο; Για να διαβάσει τα μυστικά του ο κόσμος ή οι κυβερνήσεις; Επίσης δεν πιστεύω καθόλου την ιστορία με τις ταινίες πορνό που βρέθηκαν στο κρησφύγετο. Τέσσερα χρόνια έκανε η CIA να το ανακα-
λύψει αυτό; Έπειτα βρέθηκαν, λέει, βιβλία του Τσόμσκι και άλλων συγγραφέων στα αγγλικά. Ζήτημα να μπορούσε να πει μια λέξη (σ.σ.: στα αγγλικά) όταν τον γνώρισα. (...) Μήπως τελικά ήταν ο μετριοπαθής διαπραγματευτής που εναγωνίως ζητάμε για να έρθουμε σε μία κάποια βάση επαφής με τους πρωτόγονους και φριχτούς βασανιστές ανθρώπων; Μακάρι να μπορούσαμε να διαβάσουμε το αρχείο με τα γράμματα του Ισλαμικού Κράτους. Αλλά θα το έχουν λογοκρίνει και αυτό. Με δεδομένη την απουσία του Μπιν Λάντεν, του μόνου “αξιόπιστου διαπραγματευτή”, μόνο έναν μπορώ να προτείνω για να αντιμετωπίσει τους βάρβαρους τζιχαντιστές: τη Σαουδική Αραβία».
Πριν από έναν χρόνο ο Ναρέντρα Μόντι κέρδισε τη χρυσή ευκαιρία να μεταμορφώσει την Ινδία. Αυτό σημαίνει νέες δουλειές, ανάπτυξη και διεθνή αναγνώριση. Έχει βελτιώσει τη γραφειοκρατία για να δημιουργήσει ένα πιο ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον, ενώ οι φτωχοί Ινδοί έχουν ίσως για πρώτη φορά στη ζωή τους κοινωνική πρόνοια. Όμως η πρόοδος που σημειώνει είναι εξαιρετικά αργή. Το πρόβλημα δεν είναι τόσο η έλλειψη ευκαιριών, από τη στιγμή που οι ψηφοφόροι του έδωσαν το μεγαλύτερο μανδύα στήριξης που έχει δοθεί σε Ινδό ηγέτη τα τελευταία 30 χρόνια. Το θέμα είναι ότι η Ινδία χρειάζεται αλλαγές σε βασικές δομές και το εγχείρημα είναι πολύ μεγάλο για έναν μόνο αρχηγό και την ομάδα του να τα βγάλουν πέρα. Είναι αλήθεια ότι η Ινδία εδώ και αρκετό καιρό έχει όλες τις δυνατότητες να γίνει μία από τις τρεις παγκόσμιες οικονομικές δυνάμεις. Ο Μόντι είναι ιδιαίτερα ευνοημένος από τις τιμές του πετρελαίου, τον χαμηλό πληθωρισμό αλλά και τα επιτόκια που μειώνονται. Η ρουπία παραμένει σταθερή και τα ελλείμματα έχουν μειωθεί. Οι στατιστικές τού φτιάχνουν εικόνισμα, εάν αναλογιστεί κανείς ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της Ινδίας, που βρίσκεται στο 7,5%, εκτοπίζει την Κίνα, γεγονός που σημαίνει ότι η χώρα έχει τη μεγαλύτερη εξαγωγική οικονομία του κόσμου. Άλλο ένα σημαντικό πλεονέκτημα επίσης είναι ότι οι άμεσες επενδύσεις αυξάνονται. Ο χαρισματικός πρωθυπουργός της Ινδίας, ωστόσο, κάνει ένα σημαντικό λάθος, που μπορεί να του στοιχίσει. Θεωρεί ότι έχει τον χρόνο με το μέρος του και ότι πιθανές αντιδημοφιλείς αποφάσεις του μπορούν να περιμένουν μέχρι να έχει τον έλεγχο της Άνω και της Κάτω Βουλής. Αυτό βασίζεται σε μία ψευδαίσθηση που έχουν οι Ινδοί ηγέτες, ότι πρέπει πρώτα να εδραιώνουν τη δύναμή τους και μετά να προχωρούν σε μεταρρυθμίσεις. Οι πολέμιοί του, για παράδειγμα, θεωρούν υπερβολικό να ταξιδεύει 52 μέρες τον χρόνο – επισκέφτηκε 18 χώρες τον τελευταίο μόνο χρόνο! Άλλοι πάλι εκνευρίζονται με τον ναρκισσισμό του, ιδιαίτερα όταν συνάντησε τον πρόεδρο των ΗΠΑ φορώντας ένα μαύρο κοστούμι, πάνω στο οποίο ήταν κεντημένα με χρυσή κλωστή και τα 42 γράμματα του ονόματός του! Για να είναι σίγουρος όμως ότι η ευφορία της διακυβέρνησής του θα συνεχιστεί, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις αγορές ως ανέμους αλλαγής και να ηγηθεί της εκστρατείας για καλύτερες συνθήκες εργασίας σε μία χώρα όπου ισχύει η χειρότερη εργατική νομοθεσία.
34 Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Ακίνητα σε τιμές... αντίσκηνου Πάνω από το 50% της αξίας τους έχουν χάσει την τελευταία πενταετία, σύμφωνα με τους μεσίτες Κατρακύλα χωρίς τέλος έχουν πάρει οι τιμές των ακινήτων, υποχωρώντας 10% σε σχέση με πέρυσι, την ώρα που το 2014 η πτώση είχε ξεπεράσει το 17% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τους ειδικούς που δραστηριοποιούνται στον κλάδο.
Η
ραγδαία μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, η αύξηση της ανεργίας και η υπέρμετρη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, που επιβλήθηκε στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής, ήταν οι κυριότεροι λόγοι που έστειλαν την κτηματαγορά στα τάρταρα από πλευράς ζήτησης την τελευταία πενταετία. Και είναι λογικό να πέφτουν οι τιμές κατοικιών σε μια χώρα όπου ο αριθμός των ανέργων αυξάνεται διαρκώς και ταυτόχρονα οι μισθωτοί, που αποτελούν το 66,4% των οικονομικά ενεργών πολιτών, έχουν απολαβές χαμηλότερες από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πολύ υψηλή φορολογία. Συνεπώς δεν μπορούμε να περιμένουμε ανάκαμψη στην εγχώρια αγορά. Παράλληλα τα νέα ζευγάρια, που κάποτε αποτελούσαν το μεγαλύτερο ποσοστό των αγοραστών, αλλά και οι συνταξιούχοι, οι οποίοι με το εφάπαξ τους υπολόγιζαν να αποκτήσουν ένα ακίνητο ως επένδυση, που θα τους έδινε ένα σταθερό εισόδημα κάθε μήνα με ταυτόχρονη δυνατότητα μεταβίβασης στα παιδιά τους, έχουν «εκμηδενιστεί» οικονομικά! Επιπλέον η καθίζηση της ζήτησης για ακίνη-
τα οφείλεται και στη συρρίκνωση του επιπέδου χρηματοδότησης των ιδιωτών. Συμφώνα με τους μεσίτες, στις μεγάλες πόλεις οι κατοικίες έχουν χάσει το 50% της αξίας τους κατά μέσον όρο τα τελευταία πέντε χρόνια. Καθημερινά μάλιστα αυξάνονται και πληθύνονται οι κατοικίες που πωλούνται προς 20.000 ευρώ ή και χαμηλότερα, με το ενδιαφέρον να παραμένει ανύπαρκτο. Σημαντικό να αναφέρουμε εδώ είναι ότι οι
Η ανάκαμψη πάει περίπατο
ιδιωτικές επενδύσεις σε κατοικίες στην Ελλάδα αποτελούσαν το 2007 το 9,8% του ΑΕΠ, για να «αγγίξουν» το 2,2% το 2013 και το 1,3% το 2014.
Μειώσεις Με βάση πάντως τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τα πιστωτικά ιδρύματα, εκτιμάται ότι το πρώτο τρίμηνο του 2015 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους)
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων οι πλειστηριασμοί Την ώρα που η κτηματαγορά βυθίζεται, στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές βρίσκεται και το θέμα των πλειστηριασμών ακινήτων. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας καταρτίζει ολιστικό σχέδιο διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και, σύμφωνα με κυβερνητικές πληροφορίες, η βασική φιλοσοφία του εγχειρήματος για μη απελευθέρωση των πλειστηριασμών έχει ήδη λάβει το
«πράσινο φως» από ΔΝΤ, Ε.Ε. και ΕΚΤ. Το τοπίο όμως αναμένεται να ξεκαθαρίσει όταν επιτευχθεί η συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης και των «θεσμών». Τα στελέχη των τραπεζών πάντως τονίζουν ότι το πλαίσιο προστασίας από τους πλειστηριασμούς αναμένεται να αλλάξει συνολικά. Ως αντίβαρο οι τράπεζες έχουν έτοιμα πακέτα ρυθμίσεων για τα κόκκινα και
προβληματικά στεγαστικά δάνεια, τα οποία ανέρχονται συνολικά σε 30 δισ. ευρώ. Τα νέα πακέτα ρυθμίσεων είναι έτοιμα και το μόνο που απομένει είναι η επίτευξη μιας συμφωνίας. Οι ρυθμίσεις είναι ξεχωριστές ανάλογα με το πόσο... κόκκινο είναι το δάνειο. ♦ Για τα «βαθιά» κόκκινα προβλέπεται η λύση της εκχώρησης του ακινήτου στην τράπεζα και ταυτόχρονη ενοικίαση για 3 έως 5 χρόνια.
♦ Για τα προβληματικά, το σπάσιμο του δανείου σε δύο μέρη, έπειτα από προσαρμογή του ακινήτου στην τρέχουσα αξία. Στην περίπτωση αυτήν ο δανειολήπτης θα εξυπηρετεί το κομμάτι του δανείου που ανταποκρίνεται στην τρέχουσα αξία και το υπόλοιπο θα παγώσει για 5, 7 ή και 10χρόνια ενώ δεν αποκλείεται σε ορισμένες περιπτώσεις κούρεμα τόκων, ακόμη και κεφαλαίου
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
35
Οι ρυθμίσεις του υπουργείου Εργασίας για τις συντάξεις. Τι ζητούν οι θεσμοί Ανατροπές έρχονται στα όρια ηλικίας και στις συντάξεις 800.000 ασφαλισμένων στο Δημόσιο και σε ταμεία ΔΕΚΟ - τραπεζών με το νέο ασφαλιστικό, τις ρυθμίσεις του οποίου επεξεργάζεται ήδη το υπουργείο Εργασίας. Στόχος του υπουργείου είναι να περάσει το καλοκαίρι και οι επικείμενες ρυθμίσεις να δρομολογηθούν από το φθινόπωρο με ευρύ διάλογο ώστε το αργότερο έως τον Νοέμβριο να είναι έτοιμες οι νομοθετικές
ήταν κατά μέσον όρο μειωμένες κατά 3,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014. Για το σύνολο του 2014, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,5% (-9,1%, -8,0%, -7,2% και -5,4% το α’, β’, γ’ και δ’ τρίμηνο του 2014 αντίστοιχα), έναντι μείωσης κατά 10,9% το 2013. Πιο αναλυτικά, η μείωση των τιμών το α’ τρίμηνο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014 ήταν 4,5% για τα «νέα» διαμερίσματα (ηλικίας έως 5 ετών) και 3,5% για τα «παλαιά» (ηλικίας άνω των 5 ετών). Για το σύνολο του 2014, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, ο αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός μείωσης των τιμών των «νέων» διαμερισμάτων διαμορφώθηκε στο 6,6%, έναντι μείωσης 8,0% των «παλαιών» (2013: «νέα» -10,9%, «παλαιά» -10,8%). Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η μείωση των τιμών των διαμερισμάτων το α’ τρίμηνο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014 ήταν 3,8% στην Αθήνα, 5,9% στη Θεσσαλονίκη, 4,1% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 3,0% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Για το σύνολο του 2014, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, η μείωση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2013 ήταν 9,2%, 6,7%, 6,7% και 5,1% αντίστοιχα. Τέλος, για το σύνολο των αστικών περιοχών της χώρας, το α’ τρίμηνο του 2015 οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν μειωμένες κατά 4,2% σε σύγκριση με το α’ τρίμηνο του 2014. Για το σύνολο του 2014 οι τιμές των διαμερισμάτων στις αστικές περιοχές μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 8,0% έναντι μείωσης κατά 10,9% το 2013.
παρεμβάσεις που θα περιλαμβάνουν κυρίως την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, με μικρή ή μεγαλύτερη μεταβατική περίοδο για όσους είναι κοντά στη σύνταξη. Το υπουργείο Εργασίας θεωρεί ότι οι αλλαγές θα πρέπει να ξεκινούν από το 2021 και η αύξηση στα όρια ηλικίας να είναι σταδιακή ώς το 2025, ώστε από το 2026 και μετά όλοι να έχουν όριο ηλικίας για μειωμένη σύνταξη το 62ο έτος και για πλήρη το 67ο έτος, με λιγότερα από 40 έτη ασφάλισης. Όσοι
Ακόμα και της νεόδμητης κατοικίας η αγοραία αξία δεν καλύπτει ούτε το κόστος κατασκευής
συμπληρώνουν 40 έτη θα βγαίνουν στα 62 με πλήρη σύνταξη. Οι θεσμοί έχουν άλλο σχέδιο. Ζητούν να ξεκινήσει η συζήτηση των αλλαγών από τον Ιούνιο προκειμένου μέχρι το φθινόπωρο να έχουν έτοιμο και ψηφισμένο νομοσχέδιο, και μάλιστα οι αυξήσεις στα όρια ηλικίας θέλουν να ξεκινούν άμεσα με την ψήφιση του νόμου, ώστε όλοι να συνταξιοδοτούνται μετά το 62ο έτος. Η πρόταση των θεσμών καταργεί άμεσα όλες τις λεγόμενες πρόωρες
Μεγαλύτερα ποσοστά πτώσης, της τάξης του 50%, καταγράφονται στις πολύ ακριβές κατοικίες (λόγω φορολόγησης) και στις πολύ φθηνές κατοικίες (λόγω ανυπαρξίας αγοραστών), σύμφωνα με τους υπευθύνους των real estate. Επίσης σε αρκετές περιπτώσεις για νεόδμητα ακίνητα η αγοραία αξία δεν είναι «δίκαιη», με την έννοια ότι δεν καλύπτει το κόστος κατασκευής. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αττική, σε περιοχές όπως το Καστρί, η Εκάλη, η Βουλιαγμένη, η Γλυφάδα, αλλά και στα Πατήσια, οι μειώσεις των τιμών ξεκινούν από το 40% και φτάνουν και το 50%.
Τα μεταχειρισμένα
Πάρε ό,τι θέλεις, παλιατζή...
Η τελευταία ετήσια έρευνα του δικτύου μεσιτικών γραφείων RE/MAX καταγράφει ότι, κατά τον προηγούμενο χρόνο, τη μεγαλύτερη πτώση σημείωσαν οι τιμές των μεταχειρισμένων κατοικιών με 9,5%, ενώ η αντίστοιχη πτώση των αξιών των νεόδμητων κατασκευών διαμορφώθηκε σε 7%. Εν ολίγοις, η συνολική κάμψη των τιμών σε πανελλαδικό επίπεδο ήταν της τάξεως του 8,25%. Στην Αττική, τα μεταχειρισμένα υποχώρησαν σε αξία κατά 11%, ενώ τα νεόδμητα κατά 7,5%. Αντίστοιχα, στη Θεσσαλονίκη, η πτώση διαμορφώθηκε σε 10% για τα μεταχειρισμένα και σε 12,5% για τα νεόδμητα, ε ν ώ
συντάξεις σε Δημόσιο, ΔΕΚΟ και τράπεζες και αυξάνει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης ώς και 15 έτη, ήτοι στα 67 από τα 52 ή στα 55 που μπορούν να αποχωρήσουν σήμερα οι δημόσιοι υπάλληλοι που είχαν ανήλικο τέκνο το 2011 ή το 2012. Για το Δημόσιο, η κρίσιμη παράμετρος είναι η ημερομηνία πρόσληψης. Εδώ διακρίνονται 3 ομάδες ασφαλισμένων οι οποίοι, ανάλογα με το σενάριο των αλλαγών, θίγονται περισσότερο, λιγότερο ή και καθόλου.
στην υπόλοιπη χώρα, η πτωτική πορεία των τιμών ήταν σαφώς μικρότερη, δεδομένου ότι τα ακίνητα παλιότερης κατασκευής υποχώρησαν κατά 4% και τα νεόδμητα κατά 1,5%. Σύμφωνα με την ανάλυση της RE/MAX, κατά το 2014 η ζήτηση των αγοραστών επικεντρώθηκε στις μεταχειρισμένες κατοικίες σχετικά μικρού εμβαδού, όπως άλλωστε και κατά τα προηγούμενα χρόνια, ως αποτέλεσμα των προσιτών τιμών τους και των χαμηλών εξόδων θέρμανσης και φορολογικής επιβάρυνσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 89% των κατοικιών που πωλήθηκε ήταν μεταχειρισμένες (άνω των πέντε ετών). Μεταξύ αυτών, η δημοφιλέστερη κατηγορία, με μερίδιο 39% του συνόλου των συναλλαγών ήταν τα ακίνητα ηλικίας άνω των 25 ετών, ενώ σημαντική ζήτηση κατέγραψε και η κατηγορία 6-15 ετών, συγκεντρώνοντας το 36% των αγοραπωλησιών. Στην Αττική, το 47% των κατοικιών που πωλήθηκε ήταν ηλικίας μεγαλύτερης των 25 ετών, ενώ ακόμα μεγαλύτερο είναι το σχετικό ποσοστό στη Θεσσαλονίκη, όπου έξι στις 10 κατοικίες που πωλήθηκαν ήταν ηλικίας άνω των 25 ετών. Στον αντίποδα, στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας, το 57% των αγοραστών προτίμησε κατοικίες ηλικίας έως 15 ετών (με την κατηγορία 6-10 ετών να καταγράφει και τη μεγαλύτερη ζήτηση), ενώ κατοικίες ηλικίας άνω των 25 ετών επέλεξε το 36% των αγοραστών. Όσον αφορά την επιφάνεια, οι μεσαίες κατοικίες (επιφάνειας 71-110 τ.μ.) προτιμήθηκαν από το 43% των αγοραστών, ενώ στις υπόλοιπες κατηγορίες η ζήτηση κατανεμήθηκε ισόποσα (16% για τα ακίνητα 1-50 τ.μ. και 15% για τα ακίνητα 51-70 τ.μ. και άνω των 130 τ.μ.).
36
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
τυράκια...
Γράφεται η συμφωνία Τα μέτρα που δεσμεύεται να πάρει η Αθήνα και τα τρία αγκάθια Το προσχέδιο της συμφωνίας με τους δανειστές, που ουσιαστικά είναι οι προτάσεις που έχει καταθέσει η ελληνική πλευρά, έχει αρχίσει ήδη να γράφεται και θα περιλαμβάνει τα μέτρα τα οποία θα δεσμεύεται να λάβει η Αθήνα αλλά και τη χρηματοδότηση που θα λάβει η χώρα, καθώς και ένα πακέτο επενδύσεων.
Τ
ο θέμα του ΦΠΑ παραμένει για την ώρα ανοικτό, οι δανειστές ζητούν να μπουν όλα τα προϊόντα στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ 22%, ωστόσο η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα βρεθεί λύση, καθώς υπάρχει η κατεύθυνση στο Brussels Group να κλείσουν όλα τα ανοικτά ζητήματα. Προς το παρόν, η Αθήνα προτείνει τρεις συντελεστές (7%,14% και 22%), με τα τρόφιμα στον χαμηλότερο, ενώ οι θεσμοί ζητούν δύο συντελεστές. Κρίσιμο στοιχείο, για την ελληνική πλευρά, είναι να υπάρχει μεν ανακατανομή των βαρών και παράλληλα να μην είναι τέτοιες οι μεταβολές που θα διαταράξουν την καταναλωτική συμπεριφορά.
Στα εργασιακά φαίνεται ότι έχει βρεθεί κοινός τόπος, με την Αθήνα να ζητά ένα μοντέλο με βάση το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, με επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και του κατώτατου μισθού σε δύο δόσεις (φθινόπωρο 2015 - Απρίλιος 2016). Στο ασφαλιστικό φαίνεται ότι θα υπάρξει αναστολή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος έως το 2017, ωστόσο η Αθήνα θα δεσμεύεται να ανοίξει η συζήτηση για τον εκσυγχρονισμό του ασφαλιστικού συστήματος έπειτα από αναλογιστικές μελέτες που θα διασφαλίζουν τη βιωσιμότητά του. Την ίδια ώρα, θα μπαίνει «φρένο» στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, μέτρο από το οποίο θα εξαιρούνται όσοι έχουν θε-
Συμπαράσταση από τα ΕΛΠΕ Την αμέριστη συμπαράσταση και στήριξή τους στην οικογένεια του Αντώνη Αβράμπου, που κατέληξε ύστερα από 15 ημέρες νοσηλείας, εκφράζουν τα ΕΛΠΕ. Σύμφωνα με την ανα-
κοίνωση του ομίλου, «δυστυχώς ένα ακόμα μέλος της οικογένειάς μας, ο συνάδελφος Αντώνης Αβράμπος, έφυγε σήμερα από κοντά μας, μετά από 15 ημέρες άνισης μάχης για τη ζωή.
Η Διοίκηση και οι Εργαζόμενοι του Ομίλου, με βαθιά οδύνη εκφράζουν τα συλλυπητήριά τους στην οικογένεια του Αντώνη και δηλώνουν την αμέριστη συμπαράσταση και στήριξή τους».
μελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Ανοικτό είναι το ζήτημα του δημοσιονομικού κενού, καθώς μας χωρίζει 1 δισ. ευρώ από τους θεσμούς. Ωστόσο κυβερνητικές πηγές εξηγούν ότι τα 2/3 αυτής της διαφοράς έχουν να κάνουν με τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο η Αθήνα και οι θεσμοί υπολογίζουν αυτό το ύψος. Σε κάθε περίπτωση, το κενό αυτό προτείνεται να καλυφθεί από έσοδα από ΦΠΑ και περιστολή δαπανών. Σε ό,τι αφορά τις 100 δόσεις, η Αθήνα ελπίζει ότι θα αποφέρουν 600 εκατ. ευρώ, ωστόσο οι θεσμοί δεν εμφανίζονται τόσο αισιόδοξοι. Για το πρωτογενές πλεόνασμα η ελληνική πλευρά επιμένει σε 1% του ΑΕΠ για φέτος, ενώ οι δανειστές λένε ότι, ακόμη κι αν συμφωνούσαν, αυτό θα σήμαινε επιπλέον μέτρα 34 δισ. ευρώ.
Αυτοί συμφώνησαν, εγώ θα την πληρώσω...
Νέα μεγάλη ασφαλιστική μεταρρύθμιση για το ασφαλιστικό επιδιώκουν να προωθηθεί από την κυβέρνηση το φθινόπωρο οι εκπρόσωποι των θεσμών. Στις διαπραγματεύσεις μπαίνουν μέτρα περιορισμού των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων από το 2016, καθώς και το χρονοδιάγραμμα των ενοποιήσεων για τρία ταμεία ασφάλισης, για τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες. Το Ταμείο Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης ετοιμάζει πυρετωδώς η κυβέρνηση, το οποίο θα χρηματοδοτείται από την κοινωνική ρήτρα στα δημόσια έργα, από τα πρόστιμα που επιβάλλονται για φοροδιαφυγή κατά τους φορολογικούς ελέγχους των επιχειρήσεων, από πρόστιμα της εργατικής νομοθεσίας, του ΚΟΚ και των ανεξάρτητων αρχών αλλά και από τα μελλοντικά έσοδα από τους υδρογονάνθρακες. Η ΕΚΤ αποφάσισε τη μη αύξηση του ορίου δανεισμού, αφού οι εκροές των καταθέσεών μας έχουν σταθεροποιηθεί από την προηγούμενη εβδομάδα. Παράλληλα στο σύστημα παραμένει ένα περιθώριο ρευστότητας για λόγους ασφάλειας της τάξεως των 3 δισ. ευρώ. Το καθεστώς με τα κρατικά και εταιρικά ομόλογα που παρέχουν οι τράπεζες προκειμένου να χρηματοδοτηθούν από την ΕΚΤ προς το παρόν δεν αλλάζει, ενώ η κατάσταση θα επαναξιολογηθεί την ερχόμενη εβδομάδα.
...και φάκες Φόρους δύο ταχυτήτων 15%-30% για την οικειοθελή αποκάλυψη και νομιμοποίηση των «κρυφών» εισοδημάτων που βρίσκονται σε τράπεζες του εξωτερικού και στην Ελλάδα προβλέπει το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Διπλή φορο-καταιγίδα έρχεται στα αυτοκίνητα με τα τέλη κυκλοφορίας και τα καύσιμα κίνησης. Δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης στο πλαίσιο του σπασίματος της εξίσωσης του φόρου μεταξύ τους πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης. Σε κίνδυνο βρίσκονται πλέον κονδύλια 1 δισ. ευρώ από το παλιό ΕΣΠΑ, που, παρά το γεγονός ότι βαίνει οριστικά προς το τέλος του, διανύει και τη δυσκολότερη χρονιά σε ό,τι αφορά την υλοποίηση των έργων. Η στάση πληρωμών από την πλευρά του Δημοσίου μπλοκάρει την ομαλή εκτέλεση των έργων, που θα πρέπει πάση θυσία να ολοκληρωθούν έως τα τέλη του 2015.
Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
37
Ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στέφθηκε αυτοκράτορας σε ηλικία σαράντα τεσσάρων ετών, το 1449.
Η
πρώτη του γυναίκα, η Μαγδαληνή Τόκκο, είχε πεθάνει το 1429 και η δεύτερη σύζυγός του, Ντορίνο Γκατιλούζιο, το 1442. Και με τις δύο γυναίκες δεν κατάφερε να αποκτήσει απογόνους, πράγμα που αποτελούσε μια σημαντική εκκρεμότητα όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του… Έτσι, εκτός από τις υποθέσεις της αυτοκρατορίας, παρακολουθούσε και τις διαπραγματεύσεις με άλλες βασιλικές οικογένειες, προκειμένου να βρεθεί μια κατάλληλη νύφη. Αμέσως μετά τη στέψη του, ο Κωνσταντίνος μοίρασε το δεσποτάτο του Μιστρά στα δύο του αδέλφια. Έτσι, ο Θωμάς ανέλαβε να κυβερνήσει την Αχαΐα και ο Δημήτριος τον Μιστρά. Αφού τακτοποίησε τα του δεσποτάτου με τους αδελφούς του, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη στις 12 Μαρτίου 1449. Λίγο αργότερα, έστειλε μήνυμα στον Μουράτ Β’, από τον οποίο ζητούσε την υπογραφή συμφωνίας ειρήνης. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος μάχεται στα τείχη της Πόλης
Ενωτικοί - ανθενωτικοί Με την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Κωνσταντίνος βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα σοβαρό πρόβλημα, το οποίο είχε διχάσει ολόκληρη τη Βασιλεύουσα και σχετιζόταν με την ένωση των Εκκλησιών. Το μεγαλύτερο μέρος του λαού και του κλήρου τασσόταν ενάντια στο ενδεχόμενο της ένωσης. Αντίθετα, ο αυτοκράτορας ήταν αποφασισμένος να αγωνιστεί υπέρ αυτής της υπόθεσης, γιατί θεωρούσε ότι το γεγονός αυτό προσέφερε τη μοναδική ευκαιρία για να λάβει το Βυζάντιο βοήθεια από τη Δύση. Δίχως αυτή τη βοήθεια, η αυτοκρατορία ήταν καταδικασμένη. Φανατικός πολέμιος της ένωσης αναδείχθηκε ο Γεώργιος Σχολάριος, ο οποίος το 1450 έφυγε από την υπηρεσία του αυτοκράτορα για να καλογερέψει στη Μονή Παντοκράτορος με το όνομα Γεννάδιος. Αντίθετα με τον Γεννάδιο, ο πατριάρχης Γρηγόριος Γ’ Μαμμής προσπάθησε να στηρίξει τον αυτοκράτορα, διατηρώντας ωστόσο και την ειρήνη στους κόλπους της Εκκλησίας. Παρ’ όλα αυτά, η λυσσαλέα επίθεση που εξαπέλυσαν εναντίον των ενωτικών οι ανθενωτικοί, προεξάρχοντος του Γενναδίου, είχε ως αποτέλεσμα ο Πατριάρχης να εγκαταλείψει την Κωνσταντινούπολη τον Αύγουστο του 1451 και να μην επιστρέψει ποτέ. Στο μεταξύ, ο Μουράτ Β’ πέθανε στις 3 Φεβρουαρίου 1451 και ο θάνατός του κρατήθηκε κρυφός προκειμένου να φτάσει ο πρίγκιπας Μωάμεθ στην Αδριανούπολη και να αναλάβει την εξουσία. Στις 18 Φεβρουαρίου τελικά κατέφτασε ο Μωάμεθ, ο οποίος την ίδια μέρα ανακηρύχτηκε από τον στρατό σουλτάνος Μωάμεθ ο Β’. Αμέσως μετά, το πρώτο πράγμα που έβαλε στο μυαλό του ήταν η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, μιας πόλης η οποία προσήλκυε το ενδιαφέρον όλων για αιώνες… Η πρώτη του ενέργεια το 1452 ήταν να αποκό-
ψει την Κωνσταντινούπολη από τη Μαύρη Θάλασσα με την κατασκευή ενός φρουρίου στην ευρωπαϊκή ακτή του Βοσπόρου, ακριβώς απέναντι από το Αναντολού Χισάρ.
Μια απέλπιδα προσπάθεια Από την άλλη, ο Κωνσταντίνος κατέβαλλε απεγνωσμένες προσπάθειες προκειμένου να λάβει βοήθεια από τη Δύση. Στον παπικό θρόνο εκείνη την εποχή καθόταν ο πάπας Νικόλαος Ε’, ο οποίος διόρισε στην Κωνσταντινούπολη ως παπικό λεγάτο τον καρδινάλιο Ισίδωρο του Κιέβου. Μαζί του απέστειλε και διακόσιους Ναπολιτάνους τοξότες, που κατέφτασαν στις 26 Οκτωβρίου του 1452. Ο Ισίδωρος πίεσε τον Κωνσταντίνο να δεχτεί μιαν επίσημη διακήρυξη της ένωσης, η οποία διαβάστηκε μεγαλόφωνα στην Αγία Σοφία στις 12 Σεπτεμβρίου του ιδίου χρόνου. Όμως, η αντίδραση του παρακινημένου από τους ιερείς λαού ενάντια στην ένωση ήταν τέτοια, που σταμάτησε να πηγαίνει στην Εκκλησία… Η τελευταία ελπίδα για τη σωτηρία της Κωνσταντινούπολης και την αλλαγή της Ιστορίας είχε χαθεί λόγω της λυσσαλέας αντίδρασης του κλήρου στην ένωση των χριστιανικών Εκκλησιών. Στο μεταξύ, ο Κωνσταντίνος στη διάρκεια του χειμώνα σχεδίαζε πυρετωδώς την άμυνα της πόλης προκειμένου να μπορέσει στοιχειωδώς να αντιμετωπίσει την επερχόμενη πολιορκία. Οι προετοιμασίες επικεντρώθηκαν κυρίως στην αποθήκευση τροφίμων, στη συγκέντρωση πυρομαχικών και στην κατασκευή οχυρωματικών έργων. Ο αυτοκράτορας επίσης ανέθεσε στον Φραντζή να απογράψει τους ικανούς για μάχη άντρες της πόλης. Ο αριθμός των εντός των τειχών υπερασπιστών της Βασιλεύουσας ανερχόταν μόλις στους εφτά χιλιάδες άντρες, πολλοί
εκ των οποίων ήταν Ενετοί και Γενουάτες που είχαν προσφερθεί να βοηθήσουν τους Έλληνες… Όπως φαίνεται και από την απογραφή, η τύχη της Πόλης είχε προδιαγραφεί, μια και μέγα πλήθος αξιόμαχων αντρών είχε προ πολλού εγκαταλείψει την πόλη αναζητώντας την τύχη του κάπου στη Δύση. Στους λιγοστούς υπερασπιστές της Βασιλεύουσας προστέθηκαν και περίπου εφτακόσιοι Γενουάτες στρατιώτες με επικεφαλής τον Τζοβάνι Τζουστινιάνι Λόνγκο. Μάλιστα, σε αυτόν ανατέθηκε η άμυνα της πόλης, ενώ οι ντόπιοι Ενετοί έθεσαν τον στόλο τους στην υπηρεσία του αυτοκράτορα.
Η αρχή της πολιορκίας Απέναντι, ο Μωάμεθ ο Β’ στις αρχές της άνοιξης του 1453 αρχίζει να πολιορκεί τη Βασιλεύουσα. Στις 2 Απριλίου η εμπροσθοφυλακή του στρατοπέδευσε μπροστά στο Θεοδοσιανό τείχος. Τρεις μέρες αργότερα επικεφαλής ογδόντα χιλιάδων στρατιωτών, ο Μωάμεθ εγκατέστησε το στρατηγείο του στο ύψος της Πύλης του Αγίου Ρωμανού, που βρισκόταν στη μέση του Θεοδοσιανού τείχους. Σειρά είχε το στήσιμο των πυροβόλων όπλων, μεταξύ των οποίων και ενός φοβερής δύναμης πυρός κανονιού, που είχε τη δυνατότητα να εκσφενδονίζει μια σιδερένια μπάλα πεντακοσίων κιλών σε απόσταση χιλίων πεντακοσίων μέτρων. Στις 6 Απριλίου επιχειρήθηκε ο πρώτος βομβαρδισμός εναντίον της Βασιλεύουσας. Παράλληλα, ξεκίνησε τις εχθροπραξίες και ο τουρκικός στόλος. Η πολιορκία της Κωνσταντινούπολης είχε αρχίσει… Την 28η Μαΐου 1453 ο Μωάμεθ εξαπέλυσε τη γενική και τελική επίθεση εναντίον της Πόλης. Ο Κωνσταντίνος, από τη μεριά του μετά την
τέλεση της θείας λειτουργίας στον ναό της Αγίας Σοφίας, ενθάρρυνε τη φρουρά που θα έδινε τον αγώνα για την απόκρουση της μεγάλης επίθεσης. Ενώ ο Κωνσταντίνος αγωνιζόταν στο πλευρό των στρατιωτών του ως απλός στρατιώτης, οι Τούρκοι μπήκαν στην Πόλη το πρωί της 29ης Μαΐου του 1453. Η Κωνσταντινούπολη έπεσε στον αλλόθρησκο κατακτητή και έγινε πηγή θρύλων και παραδόσεων στη μνήμη του λαού.
Πορεία στον θρύλο Ο Κωνσταντίνος ΙΑ’ υπήρξε ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου, ο οποίος με το φρόνημα και την αυτοθυσία του σημάδεψε χαρακτηριστικά το γεγονός της πτώσης. Ο αυλικός του Γεώργιος Φραντζής διηγείται με απλότητα τον θάνατο του τελευταίου Βυζαντινού αυτοκράτορα: • «Ο βασιλεύς οὖν ἀπαγορεύσας ἐαυτόν, ἰστάμενος βαστάζων σπάθην και ἀσπίδα, είπε λόγον λύπης άξιον ‘‘οὐκ έστί τις τῶν χριστιανῶν τοῦ λαβεῖν τήν κεφαλήν μου ἀπ΄ ἐμοῦ;’’ ἦν γάρ μονώτατος ἀπολειφθείς. Τότε είς τῶν Τούρκων δούς αὐτῷ κατά πρόσωπον καί πλήξας, καί αὐτός τῷ Τούρκῳ ἐτέραν ἐχαρίσατο' τῶν ὁπισθεν δ’ ἐτέρος καιρίαν δούς πληγήν, ἔπεσε κατά γῆς' οὐ γάρ ῄδεισαν ὃτι ὁ βασιλεύς ἐστιν, ἀλλ’ ὡs κοινόν στρατιώτην τοῦτον θανατώσαντες ἀφῆκαν». Σύμφωνα πάντα με την περιγραφή του Φραντζή, οι κατακτητές, μετά το τέλος της μάχης, αναζήτησαν το σώμα του αυτοκράτορα. Η αναγνώριση του νεκρού αυτοκράτορα συνοδεύθηκε από την εντολή τού σουλτάνου Μωάμεθ Β’ να ταφεί με τις αρμόζουσες βασιλικές τιμές, χωρίς όμως να ανακοινωθεί και ο τόπος της ταφής. Τα υπόλοιπα τα ανέλαβε ο θρύλος… Xenofonb@gmail.com
art
Άννα Βαγενά - Νίκος Ορφανός: Δύο καλοί ηθοποιοί που έγιναν πολιτικοί ή δύο βουλευτές – διαφορετικών κομμάτων – που ζουν για το θέατρο; Πάντως μια παράσταση με έργα του Βασίλη Κατσικονούρη τους ένωσε!
ΠΟΝΤΙΚΙ
πεμπτη 28 μαϊου 2015
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΤΣΙΚΟΝΟΥΡΗΣ «Μακάρι στο επόμενο να παίξει… η πρόεδρος της Βουλής» Ζήτησα από τον συγγραφέα των έργων Βασίλη Κατσικονούρη να σχολιάσει αυτή τη… συνύπαρξη. Να τι μου είπε: «Και οι δύο μονόλογοι μιλούν για το παραλίγο, για ένα ‘‘αχ, γαμώτο!’’. Για μία πληγή που άνοιξε εκεί που τ’ όνειρο ανήκεστα τραυματίστηκε, καθώς το ακούμπησε η πραγματικότητα. Και τα δύο πρόσωπα γυρεύουν να βρουν ή να εφεύρουν ένα τσιρότο γι’ αυτήν την πληγή, ένα ‘‘πάλι καλά’’, ένα χαμόγελο έστω πικρόγλυκο. Δεν ξέρω κατά πόσο τα ανακουφίζει, μου αρέσει όμως να σκέφτομαι ότι οι θεατές βγαίνουν από αυτή την παράσταση, ο καθένας με τη δική του ανάγκη για ανακούφιση, που έπεται πάντα μιας σοβαρής αναμόχλευσης αισθημάτων και ανεπίδοτων χειρονομιών. Τώρα, όσον αφορά το ιστορικό της συγκεκριμένης παράστασης, έχω να πω ότι πρώτη φορά μου έτυχε οι ηθοποιοί ενός έργου μου να πάνε και να μου βγούνε βουλευτές. Αυτό προκάλεσε ιδιαίτερη πίεση χρόνου στις πρόβες, καθότι η κυρία Κωνσταντοπούλου τους έχει… πριζώσει όλους με τρελά ωράρια στη Βουλή. Από την άλλη μεριά, βέβαια, τώρα που στα έργα μου παίζουν βουλευτές, οι φιλοδοξίες μου έχουν ανέβει και δεν θα ήταν κακή ιδέα σε κάποιο από αυτά να έπαιζε και η πρόεδρος της Βουλής. Φαντάζομαι θα το επικροτούσαν (με ανακούφιση!) και οι βουλευτές όλων των κομμάτων. Ένας ακόμη μονόλογος ίσως, έχω και τον τίτλο: ‘‘Γυναίκα από πορσελάνη…’’ ή κάπως έτσι. (Εντάξει, για τον τίτλο δεν θα επικροτούσαν και όλοι οι βουλευτές…)».
NΙΚΟΣ ΟΡΦΑΝΟΣ, ΑΝΝΑ ΒΑΓΕΝΑ
Το έδρανο, το σανίδι και ο... ρόλος Μηνάς Βιντιάδης
Στο θέατρο Μεταξουργείο παρουσιάζονται κάθε Σαββατοκύριακο και για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων δύο μονόλογοι του Βασίλη Κατσικονούρη, «To μπουφάν της Χάρλεϋ ή πάλι καλά» και «Ο Μάκης», ενσωματωμένοι σε μια ενιαία παράσταση. Το αξιοπερίεργο είναι ότι συνυπάρχουν δυο βουλευτές, η Άννα Βαγενά του ΣΥΡΙΖΑ και ο Νίκος Ορφανός από το Ποτάμι. Θέλησα να τους ρωτήσω πώς νιώθουν γι’ αυτό το δισυπόστατο, το πρωί βουλευτής, το βράδυ θεατρίνος. Η Άννα Βαγενά, πιο ολιγόλογη – και φανερά επηρεασμένη από το επεισόδιο με τον Λοβέρδο στη Βουλή και τις ανακοινώσεις του ΠΑΣΟΚ – μας είπε: «Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες... Κι αφού τον φάνε οι κότες επιστρέφει στο θέατρο!!! Ελπίζω όλοι να έχουν χιούμορ: και οι κότες... και τα πίτουρα!». Η ηθοποιός μάς είπε, όμως, περισσότερα για την παράσταση: «Η γυναίκα τoυ ‘‘Μπουφάν της Χάρλεϋ’’ για μένα είναι ακόμη μια σπαρακτική ηρωίδα, που έρχεται να προστεθεί στις αγαπημένες ηρωίδες
που είχα την τύχη να ερμηνεύσω, όπως το Λενάκι του ‘‘Γάμου’’, την Αγγέλα Παπάζογλου, τη Ρήνα στο ‘‘Γάλα’’, τη Μαντάμ Ρόζα στο ‘‘Η ζωή μπροστά σου’’ κ.ά. Μια μάνα μιλάει σε έναν εύζωνα της Προεδρικής Φρουράς και είναι σα να μιλάει στα παιδιά όλου του κόσμου. Το κείμενο του Βασίλη Κατσικονούρη είναι το ίδιο δυνατό και συγκλονιστικό με το ‘‘Γάλα’’. Είναι ένα κείμενο που με εκφράζει απόλυτα και αισθάνομαι τυχερή που θα το ερμηνεύσω». Το έργο. Το περίφημο «Μπουφάν της Χάρλεϋ ή πάλι καλά» ξανά στη σκηνή σε ερμηνεία και σκηνοθεσία της Άννας Βαγενά. Ένα έργο για το φευγαλέο «αχ!» μιας ακόμα πιο φευγαλέας ζωής. Μαζί και «Ο Μάκης», γραμμένος το 2010, σε ερμηνεία και σκηνοθεσία του Νίκου Ορφανού, όπου ένας παππούς μόνος του στο σπίτι, καλοκαίρι στην Αθήνα, ανταμώνει τη μοναχική γυναίκα και μητέρα του ‘‘Μπουφάν’’. Και οι δύο μαζί «συνομιλούν» και συνθέτουν μία παράσταση, όπου το σπαρταριστό εμπλέκεται με το σπαρακτικό. (Διάρκεια παράστασης: 120 λεπτά με διάλειμμα. Θέατρο Μεταξουργείο, τηλ.: 210-5234382)
ΝΙΚΟΣ ΟΡΦΑΝΟΣ: «Είπαμε το τελικό ok στην αίθουσα της Ολομέλειας!» «Ένα χειμωνιάτικο βράδυ συναντιόμαστε με τον Βασίλη Κατσικονούρη σε ένα καφέ του κέντρου. Εκεί μου προτείνει τον ‘‘Μάκη’’ του. Εγώ είμαι μετέωρος ανάμεσα σε μία παράσταση την άνοιξη στη Θεσσαλονίκη και στις πολιτικές εξελίξεις που “μύριζαν” εκλογές. Διαβάζω τον ‘‘Μάκη’’, μου αρέσει. Είναι γνωστή η αδυναμία μου για τα ελληνικά έργα. Ο Βασίλης με την εμπιστοσύνη του με “σκλαβώνει” και συμφωνούμε να το ανεβάσουμε Δευτερότριτα, στο περιθώριο της παράστασης της Σαλονίκης. Συναντιόμαστε με την Άννα Βαγενά, που με χαρά μας παραχωρεί το θέατρό της και αρχίζουμε αναγνώσεις. Εν τω μεταξύ προκηρύσσονται εκλογές, η κυβέρνηση πέφτει, η Άννα εκλέγεται στη Λάρισα κι εγώ στη γειτονιά μου, στη Β’ Πειραιά. Και τώρα; Ξαναβρίσκω την Άννα στην αίθουσα της Ολομέλειας.
- Νίκο, θα την κάνουμε την παράσταση; Θα κάνω κι εγώ τον άλλο μονόλογο του Βασίλη, να παίξουμε μαζί. - Βρε Άννα μου, εδώ μας έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι, τρέχουμε και δεν φτάνουμε, θα τα καταφέρουμε; - Ναι, μη σε νοιάζει, θα είναι ωραία που είμαστε και βουλευτές εν ενεργεία από διαφορετικά κόμματα. Μη σας ζαλίζω, με το κείμενο ανά χείρας να το μελετάμε στα διαλείμματα των συνεδριάσεων, με δυο τρεις αναβολές, πήγαμε σε πρεμιέρα, στο τέλος μιας εξοντωτικής κοινοβουλευτικά εβδομάδας. Ο Μάκης με τον παππού που τον προσέχει, τον παλιό αριστερό και εξόριστο, που βιώνει την προσωπική του ήττα μέσα στην οικογένειά του, που μοιάζει
λίγο με τον αγαπητό μου Μάνο Ελευθερίου φυσιογνωμικά, μου υπενθυμίζει ένα πράγμα που πάντα σκέφτομαι όποτε συναντώ έναν αξιόλογο ηλικιωμένο: τους ανθρώπους αυτούς, που έζησαν τόσα πολλά, εμφύλιους, εξορίες, αναταραχές, χούντες, μεταπολιτεύσεις και… και… και…, πόσο λάθος είναι να τους βλέπουμε ως γεροντάκια που παίζουν τάβλι και αγωνιούν κάθε μήνα για τη σύνταξη. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες της ζωής μας, για μένα είναι οι φορείς της συλλογικής μας μνήμης, οι ιστορητές της νεοελληνικής μας καθημερινότητας, το κιβώτιο, που δεν είναι άδειο, όπως στο μυθιστόρημα του Άρη Αλεξάνδρου, αλλά είναι γεμάτο με όλα αυτά που ξεδιαλύνουν τα αινιγματικά μας συμπλέγματα. Αρκεί να τους ακούσουμε».
42 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ατζέντα
ΠΕΜΠΤΗ 28.5 - ΤΕΤΑΡΤΗ 3.6 Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)
ΠΕΜΠΤΗ 28.5 ΑΦΙΕΡΩΜΑ. Μια μεγάλη τιμητική εκδήλωση για τη διάσημη υψίφωνο Τερέζα Στράτας διοργανώνει η Εθνική Λυρική Σκηνή. Η κατά κόσμον Αναστασία Στρατάκη, Ελληνοκαναδέζα υψίφωνος, θριάμβευσε στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου, με όπερες των Πουτσίνι, Βέρντι, Μασνέ, Όφενμπαχ και άλλων συνθετών. Πρωταγωνίστησε σε 385 παραστάσεις στη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης, ερμηνεύοντας 41 διαφορετικούς ρόλους. Ερμηνεύουν: Αλεξία Βουλγαρίδου, Μυρτώ Παπαθανασίου, Άντρου Χάτζι. Διευθύνει μουσικά ο Ηλίας Βουδούρης. Info: Θέατρο Ολύμπια (Ακαδημίας 59-61, Αθήνα), 20.00, 10-40 ευρώ, ΤερΕζα ΣτρΑτας 210-3662100.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.5 ΦΕΣΤΙΒΑΛ. Αφορμή για την πρώτη καλοκαιρινή απόδραση στο νησί της Τήνου δίνει για τρίτη συνεχόμενη χρονιά το «Tinos World Music Festival». Σολίστες και δεξιοτέχνες του λαούτου από την Ελλάδα και την Τουρκία συμπράττουν επί σκηνής για να παρουσιάσουν ποικίλα ρεπερτόρια και διαφορετικές εκδοχές του. Info: Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, Χώρα Τήνου, είσοδος ελεύθερη, 2283-029070. ΣΥΝΑΥΛΙΑ. Ο Κωνσταντίνος Βήτα εγκαινιάζει μια σειρά ακουστικών συναυλιών με φόντο την Ακρόπολη. Μαζί με τον Χρήστο Αλεξάκη στα πλήκτρα και τον Φώτη Καραογλάνη στην κιθάρα, ανεβαίνει στην ταράτσα του Bios, για τα πολυαναμενόμενα «Acoustic Sunsets». Info: Bios (Πειραιώς 84, Γκάζι), 20.00, είσοδος ελεύθερη, 210-3425335. ΣΑΒΒΑΤΟ 30.5 ROCKWAVE. Οι Black Keys, η αγαπημένη μπάντα του ελληνικού κοινού, έρχονται στην Αθήνα για μια μοναδική συναυλία, στο πλαίσιο του εορτασμού των 20 χρόνων του Rockwave Festival. Μαζί
Black Keys τους οι Puta Volcano, The Big Nose Attack, 1000 MODS και The Black Angels. Info: TerraVibe Park, Μαλακάσα, οι πόρτες ανοίγουν από τις 15.00, 42 ευρώ, www.rockwavefestival.gr. ΚΥΡΙΑΚΗ 31.5 ΕΚΘΕΣΗ. Το «Terrapolis» είναι μια έκθεση με έργα σύγχρονης τέχνης που συνδέουν το ανθρώπινο με το ζωώδες στοιχείο. Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες μέσα από γλυπτά, εγκαταστάσεις και φιλμ πραγματεύονται στοιχεία και πλάσματα από τη μυθολογία, όπως Σάτυρους, Σφίγγες και Κένταυρους της αρχαιοελληνικής γλυπτικής. Η έκθεση αυτή διοργανώνεται από τον Οργανισμό Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ και τη Whitechapel Gallery του Λονδίνου. Info: Γαλλική Σχολή Αθηνών (Διδότου 6, Αθήνα), 12.0018.00, είσοδος ελεύθερη, www.neon.org.gr. ΔΕΥΤΕΡΑ 1.6 ΘΕΑΤΡΟ. Ο Δημήτρης Μαυρίκιος επανέρχεται με την «Πάπισσα Ιωάννα» σε πληρέστερη μορφή. Η συγκλονιστική βιογραφία της μητέρας του Εμμανουήλ Ροΐδη, Κορνηλίας Ροΐδη, μοιάζει, κατά τον σκηνοθέτη, να προσφέρει υλικό για τη θρυλική πάπισσα του Μεσαίωνα, μια γυναίκα που κατόρθωσε να αναρριχηθεί μέχρι το ύψιστο αξίωμα της εκκλησιαστικής ιεραρχίας. Info: Πειραιώς 260, Κτίριο Η, 21.00, 5-20 ευρώ, www.greekfestival.gr. ΤΡΙΤΗ 2.6 ΧΟΡΟΣ. Η Ομάδα της Μαγκύ Μαρέν επιστρέφει με το «BiT» (2014), βυθίζοντας τους θεατές σε ένα ρυθμικό σύμπαν που διεγείρει τις αισθήσεις. Τρεις άνδρες και τρεις γυναίκες δονούνται υπό τους ήχους των κρουστών ή της ηλεκτρονικής μουσικής, συνθέτοντας εικόνες σκοτεινές, μεγάλης εικαστικής δύναμης, που θυμίζουν πίνακες των Γκόγια και Μπος. Info: Πειραιώς 260, Κτίριο Δ, 21.00, 5-25 ευρώ, www.greekfestival.gr. ΤΕΤΑΡΤΗ 3.6 ΧΟΡΟΣ. H Συλβί Γκιλέμ, μια από τις μεγαλύτερες εν ζωή μπαλαρίνες, αποχαιρετά τη σκηνή μέσα από την παράσταση «Life in Progress». Ένα έργο που μιλάει για την αντιμετώπιση των φόβων, το μίσος, τη μετριότητα και το τέλος, μέσα από χορογραφίες ιερών τεράτων της σκηνής, όπως των Άκραμ Καν, Ουίλιαμ Φόρσαϊθ, Ράσελ Μάλιφαντ και Ματς Εκ. Info: Ηρώδειο, 21.00, 5-50 ευρώ, 210-3241807.
ΣυλβI ΓκιλEμ
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
43
www.topontiki.gr
Οι ταινίες της εβδομάδας
Οι δρόμοι της λογοτεχνίας
Ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ, αν και 84 ετών, στον «Αποχαιρετισμό στη γλώσσα» δεν διστάζει να πειραματιστεί και να πρωτοπορήσει, παραδίδοντας ένα φιλοσοφικό μανιφέστο
Ξενοφών Μπρουντζάκης
Στα διηγήματα αυτά, ο κόσμος παρουσιάζεται με ανατριχιαστική ακρίβεια και αβίαστα, με μια σπάνια αυθεντικότητα, έτσι που κάθε περιγραφή να αποπνέει την ανθρώπινη θέρμη, τον παλμό της ζωής! Τον αγαπητό Πέτρο τον θυμάμαι από τα χρόνια της οδού Καλλιδρομίου, κυρίως για την εσωτερικότητα της παρουσίας του και την ευγενική του μελαγχολία… Και ενώ η οργίλη και φωνακλάδικη διάθεση της δεκαετίας του ’80 αποτελούσε βασική συνθήκη συμπεριφοράς, αυτός ήταν σιωπηλός, σαν τυλιγμένος σ’ έναν κόσμο σιωπής, και χαρούμενος με την ίδια τη ζωή, μ’ αυτά που συνέβαιναν δίπλα του, με τα συναρπαστικά επεισόδια του βίου. Ο Πέτρος έφυγε πρόσφατα από κοντά μας αφήνοντας πίσω του δυο συλλογές διηγημάτων κι ένα μυθιστόρημα. Το σημερινό μας σημείωμα έχει αφορμή τη δεύτερη συλλογή του που κυκλοφόρησε πρόσφατα και βρέθηκε, όπως μας πληροφορεί στο εισαγωγικό σημείωμα της έκδοσης των διηγημάτων ο Σπύρος Γιανναράς, σε μια γραπτή και μιαν ηλεκτρονική μορφή. Έτσι, τα νέα αυτά διηγήματα του Πέτρου αποτελούν ένα ύστατο νεύμα ζωής, πολύτιμο ωστόσο και ικανό να τον κρατά ζωντανό ως έναν συγγραφέα που δίνει πνοή, περιεχόμενο και αισθητική βαθύτητα στις όψεις της καθημερινότητας. Η τελευταία του συλλογή αποτελείται από μια σειρά εφτά διηγημάτων και κάποια άλλα συμπληρωματικά που προστέθηκαν από ένα κλειστό συγγραφικό μπλοκ στο οποίο συμμετείχε ο Πέτρος Κουτσιαμπασάκος. Στα διηγήματα αυτά, ο κόσμος παρουσιάζεται με ανατριχιαστική ακρίβεια και αβίαστα, με μια σπάνια αυθεντικότητα, έτσι που κάθε περιγραφή να αποπνέει την ανθρώπινη θέρμη, τον παλμό της ζωής! Αυτή η καταλυτική απλότητα του Κουτσιαμπασάκου κρατά ασφαλείς Πέτρος Κουτσιαμπασάκος αποστάσεις από την επιτήδευση και την αγωνία της λογοτεχνικότητας Δρόμοι του κειμένου. Το λογοτεχνικό του Εκδόσεις: Πατάκη σώμα στηρίζει την ύπαρξή του στη Σελ.: 194 φυσικότητα· όλα τα άλλα υπάρχουν μέσα από τη μαγεία της χρήσης ενός λαγαρού λόγου που χαρίζει στη ζωή το νόημά της στον παρόντα χρόνο και στο διηνεκές. Όλα τα διηγήματα αποπνέουν μιαν αγάπη για τον άνθρωπο – έναν βαθύ κι εμπεδωμένο ανθρωπισμό που αναδεικνύεται μέσα από καθημερινές συμβάσεις διατηρώντας το μεγαλείο των απλών κινήσεων… Στο διήγημά του «Simply the best» ο νεαρός Ιταλός μετανάστης παραχωρεί σε ένα σκωτσέζικο μπαρ την περιπόθητη κοκκινομάλλα στον νεαρό Έλληνα περιπλανώμενο σε μιαν αφοπλιστικά ευγενική χειρονομία που αναδεικνύει το πόσο συναρπαστικές είναι οι ανθρώπινες σχέσεις καθώς γεννιούνται σε μια στιγμή, σχεδόν σαν έργο τέχνης, αόρατα, αλλά ταυτόχρονα «επωάζονται» επώδυνα στα βάθη της εσωτερικότητάς μας. Τέτοιες και παρόμοιες σκηνές ανθρώπινων συμπεριφορών κυριαρχούν στα διηγήματα του συγγραφέα που στρέφει το βλέμμα του στη φωτεινή πλευρά της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης δίχως να αγνοεί ή να παραβλέπει τους γκρεμούς και τα σκοτάδια της. Ταυτόχρονα, η ατμόσφαιρα, ο περίγυρος των συμβάντων αλλά και οι καταιγιστικές εντυπώσεις δημιουργούν έναν ιδιαίτερο κόσμο που σκηνοθετείται με αξιοσημείωτη μαεστρία Το δίχως άλλο, με τα τρία μόλις βιβλία που μας άφησε κληρονομιά ο Πέτρος Κουτσιαμπασάκος, μπορούμε να κάνουμε λόγο για μια σημαντική και ολοκληρωμένη συγγραφική περίπτωση που δυστυχώς χάθηκε νωρίς, όπως τόσο συναρπαστικά περιγράφει στο διήγημά του «Απόγευμα»…
Αποχαιρετισμός στη γλώσσα
Annabel Lyon Ο μαθητής μου ο Αλέξανδρος Μετάφραση: Ανδρέας Μιχαηλίδης Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελίδες: 376 342 π.Χ.: Ο Αριστοτέλης αρχικά δεν δείχνει την αναμενόμενη προθυμία να παραμερίσει τις προσωπικές του φιλοδοξίες και να αναλάβει την παιδεία του Αλέξανδρου, του αντάρτη γιου τού παιδικού του φίλου, του βασιλιά Φίλιππου. Σύντομα, όμως, ο φιλόσοφος συνειδητοποιεί ότι είναι αληθινή πρόκληση το να διδάξει αυτόν τον γοητευτικό, απρόβλεπτο νεαρό διάδοχο του θρόνου της Μακεδονίας – που από μικρός ρίχτηκε στο πεδίο των μαχών – εν μέσω των καταχθόνιων δολοπλοκιών της αυλής του Φίλιππου. Η συναρπαστική ιστορία της φιλίας δύο κορυφαίων προσωπικοτήτων, του καινοτόμου φιλοσόφου και του ανίκητου στρατηλάτη, των οποίων οι απόψεις για τον κόσμο εξακολουθούν να επηρεάζουν τον τρόπο σκέψης μας έως σήμερα.
Νέες εκδόσεις
Σκηνοθεσία: Ζαν Λυκ Γκοντάρ Παίζουν: Ελουάζ Γκοντέ, Καμέλ Αμπντελί, Ρισάρ Σεβαλιέ, Ζόι Μπρουνό, Κριστιάν Γκρεγκορί κ.ά. Ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ, ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή σκηνοθέτες του παγκόσμιου κινηματογράφου, έγινε talk of the festival στις περσινές Κάννες, κερδίζοντας το Βραβείο Επιτροπής. Στην τελευταία του ταινία, ο 84χρονος σκηνοθέτης παραβιάζει τους όρους των νέων τεχνολογιών και πρωτοπορεί για μια ακόμα φορά με ένα φιλοσοφικό μανιφέστο. Όπως υποδηλώνει ο τίτλος, η ταινία εστιάζει στην έλλειψη επικοινωνίας ενός ζευγαριού, το οποίο πια δεν μιλάει την ίδια γλώσσα, με μοναδικό «ΑποχαιρετισμΟς στη γλΩσσα» τους σύνδεσμο τον σκύλο τους. Την ίδια στιγμή, ο Γκοντάρ κάνει αναφορές και θέτει ερωτήματα για την τέχνη, την πολιτική, την κοινωνία, την ίδια την ύπαρξη.
H Χώρα του αύριο
Σκηνοθεσία: Μπραντ Μπερντ Παίζουν: Μπριτ Ρόμπερτσον, Τζορτζ Κλούνεϊ, Τζούντι Γκριρ, Χιου Λόρι, Κάθριν Χαν, Κρις Μπάουερ, Ράφι Κάσιντι Ο Τζορτζ Κλούνεϊ και ο Χιου Λόρι (Dr House) πρωταγωνιστούν στη νέα ταινία της Ντίσνεϊ, διά χειρός Μπραντ Μπερντ («Ρατατούης») και σε σενάριο του Ντέιμον Λίντελοφ («Lost»). H υπόθεση αφηγείται την ιστορία μιας έξυπνης, αισιόδοξης έφηβης με έντονες επιστημονικές αναζητήσεις, η οποία συναντά ένα πρώην παιδί - θαύμα και νυν απογοητευμένο, γκριζομάλλη εφευρέτη. Σύντομα, οι δυο τους αναλαμβάνουν μια επικίνδυνη αποστολή, αποκαλύπτοντας τα μυστικά ενός αινιγματικού χωροχρόνου, της «Tomorrowland».
O νόμος της σιωπής
Σκηνοθεσία: Τζούλιους Έιβερι Παίζουν: Γιούαν ΜακΓκρέγκορ, Μπρένταν Κέρκβλιετ, Μπρέντον Θουάιτς, Αλίσια Βικάντερ, Γκέοφ Κέλσο κ.ά. Ταινία δράσης με πρωταγωνιστή τον Γιούαν ΜακΓκρέγκορ. Ο διάσημος ηθοποιός υποδύεται τον Τζέι Αρ, έναν 19χρονο που καταλήγει στη φυλακή. Ο Μπρένταν, ο πιο επικίνδυνος άντρας στην Αυστραλία, θα τον πάρει υπό την προστασία του και θα τον αναγκάσει να τον βοηθήσει στην απόδρασή τους. Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, καθώς δεν μπορεί να εμπιστευθεί τον προστάτη του. Paul Auster Σάνσετ Παρκ Μετάφραση: Σπύρος Γιανναράς Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελίδες: 312 Το «Σάνσετ Παρκ» αφηγείται τις ελπίδες και τους φόβους μιας ομάδας νεαρών στη διάρκεια της αμερικανικής οικονομικής κατάρρευσης του 2008. Τέσσερις απένταροι εικοσάρηδες κάνουν κατάληψη σ’ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι στο Σάνσετ Παρκ, σε μιαν άγρια γειτονιά του Μπρούκλιν. Ο Μπινγκ Νέιθαν, ο επικεφαλής της ομάδας, είναι ένας πελώριος τύπος, που παίζει ντραμς και περνά τη μέρα του στο Νοσοκομείο Σπασμένων Αντικειμένων, επιδιορθώνοντας κειμήλια που κατασκευάστηκαν όταν οι παππούδες του ήταν παιδιά. Η Έλεν είναι μια μελαγχολική καλλιτέχνιδα που καταλαμβάνεται από ερωτικά οράματα. ΗΆλις είναι μια φοιτήτρια που προσπαθεί να ολοκληρώσει τη διατριβή της και ο Μάιλς, ένας φυγάς. Καταρρακωμένος από τις ενοχές του για τον θάνατο του ετεροθαλούς αδελφού του, ο Μάιλς έχει διακόψει κάθε επικοινωνία τόσο με τον πατέρα του και τη μητριά του όσο και με τη μητέρα του…
Καυτή καταδίωξη
Σκηνοθεσία: Αν Φλέτσερ Παίζουν: Ρις Γουίδερσπουν, Σοφία Βεργκάρα, Ρόμπερτ Καζίνσκι, Μάικλ Μόσλεϊ, Τζον Κάρολ Λιντς κ.ά. Η εκρηκτική Σοφία Βεργκάρα πρωταγωνιστεί στο πλευρό της βραβευμένης με Όσκαρ Ρις Γουίδερσπουν. Η υπόθεση θέλει μια αγχωμένη και σχολαστική αστυνομικό να προστατεύει τη σέξι και πληθωρική χήρα ενός βαρόνου ναρκωτικών. Οι δυο τους διασχίζουν το Τέξας, καταδιωκόμενες από διεφθαρμένους μπάτσους και επικίνδυνους εγκληματίες σε μια απολαυστική καλοκαιρινή κωμωδία.
O εκατοντάχρονος που πήδηξε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε Σκηνοθεσία: Φέλιξ Χέρνγκρεν Παίζουν: Ρόμπερτ Γκούσταφσον Με περισσότερα από 6 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως, το μπεστ σέλερ «O εκατοντάχρονος που πήδηξε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε» του Γιόνας Γιόνασον μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη. Ο Ρόμπερτ Γκούσταφσον είναι ο Άλαν Κάρλσον, ο 100χρονος ήρωας του Σουηδού συγγραφέα, που δεν υπήρξε απλώς μάρτυρας μερικών από τα σημαντικότερα γεγονότα του 20ού αιώνα, αλλά έπαιξε καθοριστικό ρόλο σ’ αυτά. Επί εκατό χρόνια, ο Άλαν Κάρλσον αναστάτωνε τον κόσμο, και τώρα είναι ξανά ελεύθερος.
Στις αίθουσες ακόμα: «Θέλεις ή δεν θέλεις», «Το πνεύμα του κακού», «Τρελή αγάπη», «Μανταρίνια», «Με την πρώτη ματιά»
44 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
11-16/5/15
4-9/5/15
ΤΑ ΝΕΑ
21.254
20.707
ESPRESSO
12.682
12.925
ΕΘΝΟΣ
12.552
11.980
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
10.860
10.528
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
10.848
11.102
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
10.016
9.673
ΚΟΝΤΡΑ NEWS
5.376
5.263
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
3.782
3.872
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.354
3.388
ΑΥΓΗ
1.707
1.626
ΕΣΤΙΑ
1.510
1.543
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
1.507
1.436
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
754
718
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
308
325
Ο ΛΟΓΟΣ
67
66
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
17/5/15
10/5/15
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
110.200
110.370
ΕΘΝΟΣ
80.280
80.210
ΤΟ ΒΗΜΑ
74.500
83.520
REAL NEWS
60.240
60.150
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
18.890
18.060
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
14.370
14.900
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
13.420
18.290
ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ
8.630
8.120
ΑΥΓΗ
5.840
5.500
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
3.190
3.190
ΤΟ ΧΩΝΙ
2.600
2.710
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
2.540
2.450
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.230
1.230
70
80
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
11-17/5/15 4-10/5/15 32.380 32.130
ΑΓΟΡΑ
19.120
16.370
ΕΠΕΝΔΥΣΗ
16.750
22.610
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
7.780
9.210
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
7.490
6.370
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
2.310
2.420
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
1.290
1.260
ΠΡΙΝ
1.110
1.090
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
12-17/5/15 5-10/5/15
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
8.198
6.847
LIVE SPORT
5.000
4.705
GOAL NEWS
4.966
4.597
SPORTDAY
4.950
4.627
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
3.750
3.307
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
3.166
2.997
ΓΑΥΡΟΣ
2.864
2.077
ΠΡΑΣΙΝΗ
2.044
1.995
1.388
1.312
ΓΑΤΑ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
11-17/5/15 4-10/5/15
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
18.250
19.710
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
10.320
9.730
Έρχεται «ρεκτιφιέ» στο τηλεοπτικό τοπίο Σε πλήρη αναδιάταξη του τηλεοπτικού τοπίου στοχεύει η κυβέρνηση με τις αλλαγές που επιφέρει ο νέος νόμος για τις τηλεοπτικές άδειες, ο οποίος αναμένεται να παρουσιαστεί για διαβούλευση τις επόμενες μέρες. Σύμφωνα με πληροφορίες από συνεργάτες του πρωθυπουργού, το νομοσχέδιο για τη λειτουργία των ραδιοτηλεοπτικών μέσων ενημέρωσης: ♦ Θα κατατεθεί στα μέσα Ιουνίου προς διαβούλευση και θα προβλέπει διεθνή διαγωνισμό. ♦ Θα καθορίζει αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας των Μέσων σε ό,τι αφορά τα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών. ♦ Θα προβλέπει την άδεια πανελλήνιας εκπομπής τηλεοπτικού προγράμματος σε τρία Μέσα Ενημέρωσης, με μέγιστο αριθμό πέντε (μάλλον) άδειες. ♦ Θα προβλέπει ετήσια καταβολή στο υπουργείο Οικονομικών πέντε εκατομμυρίων ευρώ ανά άδεια, με διάρκεια δέκα χρόνων (πενήντα εκατ. για τα δέκα χρόνια). ♦ Θα καθορίζει αυστηρά κριτήρια στα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών που θα μετάσχουν στον διαγωνισμό. ♦ Θα προβλέπει συμμετοχή εταιρειών από μη-
δενική βάση χωρίς μπόνους στις υπάρχουσες συχνότητες. Σύμφωνα με πληροφορίες, κύκλοι του Μαξίμου επιθυμούν την αντικατάσταση όλων των μελών του ΕΣΡ, και προς τούτο θα αρχίσουν συζητήσεις με τα πολιτικά κόμματα και τους αρμόδιους φορείς, προκειμένου να υπάρξει συμφωνία για τα πρόσωπα, πριν αυτά περάσουν από την έγκριση της διάσκεψης των προέδρων της Βουλής. Όλες οι πιο πάνω διαδικασίες δρομολογούνται από τον υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά και τον γενικό γραμματέα Ενημέρωσης Λευτέρη Κρέτσο, ο οποίος θα έχει και την πολιτική ευθύνη για την ΕΡΤ.
Περικοπές και απολύσεις «προ των πυλών» Κι ενώ δρομολογούνται όλα αυτά, οι καναλάρχες ξαφνικά έγιναν… «κολλητοί», με τις επαφές μεταξύ τους να έχουν εντατικοποιηθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, σκοπός των συναντήσεων αυτών είναι η ανταλλαγή απόψεων και σχεδιασμών για την όσο το δυνατόν καλύτερη οργάνωση του αγώνα κατά της κυβέρνησης, που έχει το… θράσος να ετοιμάζει προκήρυξη για να δώσει άδειες
Σταθερά στην τρίτη θέση το Mega Χωρίς εκπλήξεις συνεχίζει να είναι ο πίνακας των μετρήσεων τηλεθέασης, με μοναδικά σημεία αναφοράς να είναι η συνεχιζόμενη πρωτιά του ΑΝΤ1 έναντι του Alpha και η… αγωνία του Mega να «σηκώσει κεφάλι», αλλά… δεν! Ίσως το μόνο αξιοπρόσεκτο στοιχείο είναι η αύξηση των ποσοστών της ΝΕΡΙΤ (!), που λίγο πριν μας αφήσει για να ανοίξει δρόμο στη νέα ΕΡΤ, εμφανίζει νούμερα που δεν μας έχει συνηθίσει. Αναλυτικά, για την εβδομάδα 11 έως 17 Μαΐου, ο ANT1 βρίσκεται πρώτος στον πίνακα τηλεθέασης με 18,5%, ενώ ο Alpha ακολουθεί με 16,3%. Τρίτο ακολουθεί το Mega με 14,3%, με το Star να βρίσκεται στην τέταρτη θέση έχοντας 9,6%. Στη συνέχεια βρίσκονται ο ΣΚΑΪ με 8 ποσοστιαίες μονάδες, η ΝΕΡΙΤ με 7,8% (ενώ πριν δύο εβδομάδες βρισκόταν στις 5 μονάδες), το Ε-TV με 4,3%, η ΝΕΡΙΤ Plus με 0,9% και το Μακεδονία TV επίσης με 0,9%.
λειτουργίας. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι σε πρώτη φάση συμφωνούν σε περιορισμό του κόστους λειτουργίας των καναλιών κι έτσι οι μιντιάρχες μας προσανατολίζονται στη μετακίνηση του κεντρικού δελτίου ειδήσεων στις 7, ενώ στοχεύουν και στο «κουτσούρεμα» του χρόνου του δελτίου, που αναμένεται να φτάσει στα 30-45 λεπτά. Πρόκειται για δύο αποφάσεις που θα φέρουν μεγάλες περικοπές σε προσωπικό. Κακά μαντάτα, λοιπόν, για τους δημοσιογράφους και τους τεχνικούς στα μεγάλα κανάλια αφού έρχονται περικοπές αλλά και απολύσεις. Και όλα αυτά ενώ ακόμα παραμένει ανοικτό το θέμα με τη σύμβαση μεταξύ της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και της Digea, με το υπουργείο Υποδομών να καταθέτει εντός των ημερών (εκτός απροόπτου) την πρότασή του για το αν η σύμβαση αυτή θα διατηρηθεί ή όχι. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί πως, αν όντως οι άδειες λιγοστέψουν, θα ανατραπούν όλες οι ισορροπίες στην Digea, αφού το σχέδιο εξαρχής ήταν να εκπέμπουν έξι κανάλια εθνικής εμβέλειας και να εισπράττεται τίμημα από όλους τους περιφερειακούς σταθμούς.
Realιστικός ο πίνακας ακροαματικότητας! Κι αν οι μετρήσεις τηλεθέασης δεν εμφανίζουν ιδιαίτερες εκπλήξεις, τι να πούμε για τον πίνακα ακροαματικότητας, στον οποίο ο Real FM βλέπει… αφ’ υψηλού τους διώκτες του να προσπαθούν μάταια να τον φτάσουν. Ο σταθμός του Νίκου Χατζηνικολάου ήταν πρώτος και για την εβδομάδα 12-18 Μαΐου συγκεντρώνοντας 190 αστάθμιστες απαντήσεις. Στη δεύτερη θέση κατάφερε, έπειτα από καιρό, να σκαρφαλώσει ο ΣΚΑΪ που, μαζί με τον Μελωδία, είχε 125 απαντήσεις. Στη συνέχεια, τέταρτος στις προτιμήσεις των ακροατών είναι ο Δίεση με 113 αστάθμιστες απαντήσεις, ενώ ακολουθούν με 112 ο Dee Jay, ο RED με 92, ο Ρυθμός με 91, ο Rock με 85, ο Sfera με 79, ενώ την τελική δεκάδα κλείνουν με 76 απαντήσεις ο Easy, ο KISS και ο Music.
Αβεβαιότητα στη Μεσογείων Τι τραβάνε κι εκεί στο Mega… Εκεί που βγαίνει η θετική είδηση ότι εγκρίθηκε η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στην εταιρεία, έρχεται η «επιφύλαξη» από Πήγασο μεριά για να παγώσουν τα χαμόγελα. Βέβαια δεν είναι κάτι που δεν περιμέναμε, αφού όσο υπάρχει η αβεβαιότητα με τις αδειοδοτήσεις στα τηλεοπτικά κανάλια δύσκολα μπορεί κάποιος να προβεί σε οποιαδήποτε κίνηση και κυρίως να βάλει χρήματα… Η γενική συνέλευση των μετόχων της Τηλέτυπος ενέκρινε λοιπόν την Τρίτη την απόφαση για αύξηση κεφαλαίου κατά 15.118.950 ευρώ με την έκδοση νέων μετοχών που θα διατεθούν σε αναλογία μίας νέας για κάθε δύο παλιές. Όλα αυτά με τον απώτερο σκοπό να ξεπλη-
ρωθούν οι εκκρεμότητες που υπάρχουν και να κρατηθεί το κανάλι στις δύο πρώτες θέσεις του τηλεοπτικού τοπίου από πλευράς μεριδίων. Η εταιρεία Πήγασος εξέφρασε τις επιφυλά-
ξεις της για το αν θα ασκηθούν πλήρως τα δικαιώματα στην αύξηση κεφαλαίου, ενώ σημείωσε πως οι μέτοχοι θα εξετάσουν τη στάση τους κατά την περίοδο που θα υλοποιηθεί η αύξηση (και θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο με τις άδειες λειτουργίας). Ο ΔΟΛ από την άλλη έδειξε θετικός, αρκεί «να μην υπάρξουν κρίσιμες αλλαγές στο θεσμικό περιβάλλον», με την πλευρά Βαρδινογιάννη απλώς να περιμένει για να προχωρήσει στις κινήσεις που έχει οραματιστεί για την άνοδο του Mega. Με όλα αυτά δεν αποτελεί έκπληξη που στη Μεσογείων εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα, αφού λόγια υπάρχουν πολλά, αλλά οι πράξεις (τουτέστιν χρήματα) δεν φαίνονται…
Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015
45
www.topontiki.gr
Σοβαρό θέμα έχει προκύψει με την τηλεοπτική διαφημιστική δαπάνη, καθώς οι αλλαγές που έχουν ζητήσει τηλεοπτικοί σταθμοί όσον αφορά τις μετρήσεις της Media Services αναμένεται να αλλάξουν το σκηνικό στη διαφήμιση στα ΜΜΕ. Συγκεκριμένα, πληροφορίες αναφέρουν πως, με πρωτοστάτη το Star, τα κανάλια προσανατολίζονται στην αλλαγή του τρόπου μέτρησης της διαφημιστικής δαπάνης στην ελληνική αγορά. Βλέπετε, μέχρι τώρα η Media Services που διενεργεί τις μετρήσεις κατέγραφε τα σποτ και τα δευτερόλεπτα διαφημιστικού χρόνου που προβάλλει κάθε κανάλι, έχοντας παράλληλα και τις τιμές που αντιστοιχούν στα προβαλλόμενα προϊόντα. Πλέον το Star αλλά και το Mega (και αναμένουμε και τα υπόλοιπα κανάλια σε αυτόν τον δρόμο) ζητούν να μην αναγράφονται τιμές δίπλα στα διαφημιζόμενα μεγέθη. Με αυτόν τον τρόπο δεν θα εμφανίζονται χρηματικά ποσά σαν ύψος τεκμαρτής διαφημιστικής δαπάνης. Αν ισχύσει αυτό, τότε αυτομάτως αλλάζουν όλα στο τοπίο της αγοράς, αφού δεν θα υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία για την τηλεοπτική διαφημιστική δαπάνη αφήνοντας στο «σκο-
τάδι» όλους τους εμπλεκόμενους, διαφημιστικές εταιρείες και διαφημιζόμενους, που μέχρι τώρα χρησιμοποιούσαν τις μετρήσεις για να σχεδιάζουν και να υλοποιούν τις διαφημιστικές ενέργειές τους. Η Media Services, από τη μεριά της, έχει προτιμήσει να τηρήσει στάση αναμονής χωρίς να σχολιάσει τις εξελίξεις. Όλη η υπόθεση πάντως δείχνει να σχετίζεται με τη διαφορά που υπάρχει στα επίσημα στοιχεία της διαφημιστικής δαπάνης και στα πραγματικά έσοδα των τηλεοπτικών σταθμών και με τον ειδικό φόρο διαφήμισης. Αξίζει να σημειωθεί, βέβαια, πως (όσο έχουμε μετρήσεις ακόμα) για το πρώτο τρίμηνο του 2015 η τεκμαρτή διαφημιστική δαπάνη για τα ΜΜΕ παρουσίασε αύξηση της τάξεως του 11,63% και συνολικό ποσό ύψους 305,7 εκατ. ευρώ. Σημαντική αύξηση μεν, πλασματική δε, αφού μιλάμε για μία περίοδο που λόγω εκλογών, η τηλεόραση πήρε ένα μεγάλο κομμάτι από την «πίτα», ενώ τα μέσα που δεν είχαν μερτικό από τις δαπάνες προβολής των κομμάτων κατά την προεκλογική περίοδο (εφημερίδες - περιοδικά), παρουσίασαν σημαντικές απώλειες.
Στη Θεσσαλονίκη «σερφάρουν» περισσότερο Θέλουμε, δεν θέλουμε, είμαστε στην εποχή της πληροφορίας και του Διαδικτύου. Αυτό έρχεται να επιβεβαιώσει η έρευνα της Web ID της Focus Bari, σύμφωνα με την οποία πάνω από το 90% των νεαρών Ελλήνων «σερφάρει» στο Ίντερνετ, ενώ ένας στους τέσσερις ψωνίζει διαδικτυακά. Η συγκεκριμένη έρευνα διενεργήθηκε για το διάστημα Ιανουάριος - Μάρτιος 2015 σε δείγμα 12.000 ατόμων ηλικίας 13-74 ετών στις περιοχές των μεγάλων αστικών κέντρων της ηπειρωτικής Ελλάδας, αποτυπώνοντας ότι το 70,9% των πολιτών χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο, με το ποσοστό των ανδρών να είναι σαφώς μεγαλύτερο από εκείνο των γυναικών (74,5% έναντι 67,3%). Επίσης πιο «ιντερνετική» είναι η Θεσσαλονίκη αφού συγκέντρωσε 78,5% ποσοστό διείσδυσης, ενώ η πρωτεύουσα έχει 76,6%. Από το δείγμα της έρευνας προκύπτει πως το 62,2% «σερφάρει» στο Διαδίκτυο καθημερινά, ενώ τα ποσοστά (φυσικά και) είναι υψηλότερα
στις νεαρές ηλικίες, όπου κινούνται σε επίπεδα άνω του 90%, με τη μέση διάρκεια χρήσης να φτάνει τα 141 λεπτά την ημέρα (2 ώρες και 21 λεπτά), όταν το αντίστοιχο νούμερο στην έρευνα για το διάστημα Οκτωβρίου - Δεκεμβρίου 2014 ήταν στα 135 λεπτά… Κανείς δεν θα εκπλαγεί όταν μάθει πως κυριότερο λόγο της «έκρηξης» που παρουσιάζει το Ίντερνετ στη χώρα μας αποτελούν τα social media, καθώς το 55,2% από τους ερωτηθέντες είναι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Φυσικά πιο δημοφιλές είναι το Facebook (50,9%), με το Twitter να ακολουθεί στο (μόλις) 8,3%. Αξιοσημείωτη είναι η άνοδος που παρουσιάζει το Instagram, αφού, από το 0,1% που το χρησιμοποιούσαν στην Ελλάδα πριν από έναν χρόνο, πλέον έχει φτάσει στο 8,1%! Κι αν παίζετε παιχνίδια στο Facebook, μπορείτε να χαλαρώσετε… δεν είστε οι μόνοι! Ο μέσος ημερήσιος χρόνος στα social media είναι 82,2 λεπτά…
Μην ενοχλείτε τον σουλτάνο… Τον… Αλλάχ του δεν έχει ο Ερντογάν αφού δεν ανέχεται την παραμικρή κριτική στο πρόσωπό του, στρεφόμενος αυτήν τη φορά κατά των «New York Times»! Η αμερικανική εφημερίδα «τόλμησε» στο κύριο άρθρο της 22ας Μαΐου, με τον τίτλο «Μαύρα σύννεφα επάνω από την Τουρκία», να κριτικάρει την εκστρατεία εκφοβισμού του τουρκικού Τύπου εν όψει των εκλογών της 7ης Ιουνίου, με την απάντηση του Τούρκου πρωθυπουργού να είναι αστραπιαία. «Ποιος είσαι; Είσαι εφημερίδα και πρέπει να κρατήσεις τη θέση σου» δήλωσε χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια συμποσίου, χαρακτηρίζοντας ως «ανήθικο» το άρθρο των «New York Times», ενώ έκανε λόγο για «παραβίαση των ορίων της ελευθερίας» και για «ανάμειξη στα εσωτερικά της Τουρκίας». Προφανώς, ο ισχυρός άντρας της Τουρκίας θεωρεί πως είναι υπεράνω κάθε κριτικής και έχει ως… χόμπι του να εξαπολύει κατηγορίες εναντίον κάθε Μέσου που κριτικάρει τις κινήσεις του. Αυτό όμως το «χόμπι» έχει όνομα και λέγεται φίμωση του ελεύθερου λόγου και πιο πολύ παραπέμπει σε περιόδους Οθωμανικής Αυτοκρατορίας παρά στο σήμερα…
Mικρά - Μικρά
Ανατροπές στον τομέα της διαφήμισης
ËΒΛΕΠΕΙ κανείς το τελευταίο διάστημα μια αντιφατική εικόνα στο δελτίο του Mega; ËΑΠΟ ΤΗ μία, διοχέτευση αποκλειστικών ειδήσεων από χαμηλόβαθμους του Μαξίμου – ο ρεπόρτερ μεταφέρει καθαρά τη «γραμμή» είναι αλήθεια – και από την άλλη το δελτίο σε ύφος και στήσιμο είναι πιο δεξιά από τον... Σόιμπλε. Ο καθένας κρίνεται… ËΠΑΝΤΩΣ, όπως το πάνε είναι βέβαιο ότι θα «δικαιωθούν»! Θα γίνει αυτό που λένε κάθε βραδύ εδώ και δυο μήνες; Ούτε συμφωνία, θα μας διώξουν από την ευρωζώνη και θα πάμε στη δραχμή; Μέσα θα πέσουν πάλι... και μετά θα παριστάνουν τις μωρές παρθένες… ËΑΛΛΩΣΤΕ το ίδιο κάνουν και τώρα που παριστάνουν ότι δεν ήταν συνένοχοι στα εγκλήματα των μνημονίων τα τελευταία πέντε χρόνια. ËΕΚΕΙΝΗ η Τρέμη, άλλο τούτο πάλι! Μόνο κολιέ με φλουριά από δραχμές δεν έχει κρεμάσει στον λαιμό. Τουλάχιστον ο Ευαγγελάτος είναι προσεκτικός!!! ËΧΑΟΤΙΚΗ η εκπομπή Ευαγγελάτου - Τρέμη, ανάμεσα σε αμέτρητα μηνύματα από τα social media, πρώτη φουρνιά καλεσμένων, δεύτερη συνήθως δύο αταίριαστων για να γίνει καβγάς, μεγάλο αριθμό καλεσμένων, από τους οποίους ρωτάνε ελάχιστοι… και στο τέλος δεν βγάζεις συμπέρασμα. ËΕΝΤΥΠΩΣΗ έκανε η δημόσια παραδοχή από τον Πήγασο (Μπόμπολας) ότι επιφυλάσσεται για να αποφασίσει αργότερα αν θα συμμετάσχει στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου… ËΔΕΝ ΕΙΝΑΙ λίγοι εκείνοι που λένε ότι υπάρχει πιθανότητα να δώσει πακέτο σε ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες, αλλά και εκείνοι που λένε ότι πολλά θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές και δικαστικές εξελίξεις. ËΤΟ ΙΔΙΟ βέβαια έκανε και ο ΔΟΛ, που φαίνεται να περιμένει γενικότερα τις πολιτικές εξελίξεις. ËΑΠΟ την πλευρά του ομίλου Βαρδινογιάννη φαίνεται είναι αποφασισμένο ο όμιλος να συμμετάσχει στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου. ËΕΙΝΑΙ βέβαιο ότι οι εξελίξεις ευνοούν την αυξημένη συμμετοχή του στη διοίκηση του Τηλέτυπου. Θα έχει δηλαδή ιδιαίτερα ενισχυμένο λόγο στα διοικητικά καθώς και στα δημοσιογραφικά… ËΥΣΤΕΡΑ από 10ωρο… καψόνι, τελικά μπήκε ο Λάμπης Ταγματάρχης στην ΕΡΤ. Βέβαια, δεν είναι ό,τι καλύτερο να ξεκινάει το μεγάλο «στοίχημα» της κυβέρνησης Τσίπρα με… «παρών». Αλλά από την άλλη… πάλι καλά να λέμε! ËΚΑΙ ΜΙΛΑΜΕ για «καψόνι» γιατί επιτροπή με ουσία στη συζήτηση δεν την έλεγες… ËΑΛΗΘΕΙΑ, οι εκπρόσωποι της Ν.Δ. γιατί δεν μιλήσανε καθόλου; Είχαν δουλειές; ËΜΕ ΑΥΤΑ και μ’ εκείνα… καλώς ήρθες, ΕΡΤ! Όποτε κι αν έρθεις… ËΚΑΙ μπαμ και μπουμ οι κουμπουριές! Στον πόλεμο που έχει ανοίξει μεταξύ κυβέρνησης και καναλαρχών ήρθε να ρίξει την… πιστολιά του και ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης, αναφερόμενος όμως επικριτικά στην επικοινωνιακή στρατηγική της κυβέρνησης. ËΑΦΟΥ τα «έχωσε» σε Mega και ΣΚΑΪ, έριξε και την ατάκα «Γίναμε καρπαζοεισπράκτορες…», για να επι-
σημάνει πως το Μαξίμου πρέπει να γίνει ακόμα πιο επιθετικό απέναντι στα συστημικά μίντια. ËΕ, ΔΕΝ ΠΕΡΑΣΑΝ ούτε δύο 24ωρα και πρόλαβε να «αρπαχτεί» στον αέρα του Star με την Πόπη Τσαπανίδου για τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τα ΜΜΕ την κυβέρνηση! Και που ’σαι ακόμα… ËΕΠΤΑΜΕΛΕΣ ΕΣΡ με… τέσσερα μέλη έχετε ξαναδεί; Προφανώς μπορεί να πραγματοποιεί συνεδριάσεις, αλλά… ώς πότε υπηρεσιακό συμβούλιο με μόλις τέσσερα άτομα; ËΕΙΔΑΤΕ που οι αγγελίες, και μάλιστα διεθνώς, τελικά αποδίδουν; Μέχρι και ο… Αργύρης Ντινόπουλος βολεύτηκε. Και τι δουλειά! Στον καλύτερο ραδιοφωνικό σταθμό, στον Real FM. ËΟ ΣΤΑΘΗΣ, βέβαια, που θα κάνουν μαζί εκπομπή, δεν ξέρουμε πώς θ’ αντέξει… Θα αντέξει τους τσακωμούς που φαίνονται στον ορίζοντα; ËΙΣΩΣ και να γίνει μόδα! Οι βουλευτές επιστρέφουν… Ήδη το παράδειγμά του ακολούθησαν η Φωτεινή Πιπιλή, που πήγε στον Βήμα FM και ο Γιάννης Μιχελάκης που ανέλαβε στην εφημερίδα «Δημοκρατία». ËΓΙΑ ΝΑ ΠΙΑΣΕΙ βέβαια θέση στον Real ο Αργύρης, έπρεπε να κάνει «χώρο» ο Τάκης Χατζής που αποχαιρέτησε τον σταθμό. ËΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΜΕ πάντως και τη νέα τηλεοπτική σεζόν να βλέπουμε την εκπομπή «Ακραίως» και τον Τάκη Χατζή στον ΣΚΑΪ, αφού ανανέωσε τη συνεργασία του με το κανάλι του Φαλήρου. ËΜε την έλευση Κιμπουρόπουλου στον ΣΚΑΪ πολλά θα αλλάξουν. Ένα από αυτά λένε πως θα είναι και το πρωινό ενημερωτικό δίδυμο Λυριτζή - Οικονόμου. Με κάθε επιφύλαξη. ËΘΥΜΑΣΤΕ το «μαύρο» στην Digea; Όπως αφήνει να διαρρεύσει η ΕΕΤΤ, ανθρώπινο λάθος και λανθασμένη παρέμβαση στο σύστημα ευθύνονται για το μπλακάουτ που έπαθε το ψηφιακό σήμα, αν και ακόμα αναμένεται το επίσημο πόρισμα. Απλά πράγματα, καθημερινά… ËΠΡΕΜΙΕΡΑ κάνει το Σάββατο 6 Ιουνίου η νέα εκπομπή του Μιχάλη Κεφαλογιάννη, που θα φέρει τον τίτλο «My Life» και θα προβάλλεται στο Mega. ËΚΑΙ ΜΙΑ και μιλάμε για πρεμιέρες, σήμερα βγαίνει το πρώτο φύλλο της νέας εκδοτικής προσπάθειας του Γιάννη Κουρτάκη, της εφημερίδας «Ορθόδοξη Κιβωτός». ËΕΚΕΙ που όντως «λεφτά υπάρχουν», το Twitter ετοιμάζεται να αγοράσει το Flipboard. Αυτό το ντιλ αναμένεται να φτάσει το ένα δισεκατομμύριο δολάρια! Πενταροδεκάρες δηλαδή… ËΠΑΝΩ από ένα εκατομμύριο στερλίνες καλείται να δώσει ως αποζημίωση σε οκτώ διασημότητες όχι όποιος κι όποιος, αλλά ο βρετανικός δημοσιογραφικός όμιλος Mirror! Λόγος, η υποκλοπή φωνητικών μηνυμάτων από τα τηλέφωνα των εναγόντων. Άουτς! ËΟ ΟΤΕ TV ανανέωσε τη συνεργασία του με την ΚΑΕ Ολυμπιακός για τα επόμενα 4 χρόνια. Έτσι, στη συνδρομητική τηλεόραση του ΟΤΕ θα μπορούμε να βλέπουμε όλους τους εντός έδρας αγώνες για το πρωτάθλημα της Basket League ΣΚΡΑΤΣ. ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (14.5) πούλησε πανελλαδικά 7.490 φύλλα. Την περασμένη εβδομάδα (21.5) πούλησε 2.725 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
ρχης ά τ α μ Ταγ ψόνια α κ γ ι α…
Η ποντικίνα των media
46
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Eκτός ελέγχου
xenofonb@gmail.com
Οι διαπραγματεύσεις δεν είναι για χόρταση...
Π
Η κυβέρνηση πρέπει να αποφασίσει ταχύτατα πώς θέλει να κυβερνήσει και με ποιους... Οι διαμαρτυρίες έχουν τελειώσει, ο αντιπολιτευτικός λόγος έχει σπαταληθεί και έχει αρχίσει να εξαντλείται η αντοχή της χώρας και η υπομονή του λαού
λοξός
εριμένοντας το τέλος χρόνου των διαπραγματεύσεων – οι οποίες τράβηξαν υπερβολικά σε βάρος όλων μας – και ευελπιστώντας να μην έχουμε τα χειρότερα, αυτά που τόσο ανεύθυνα ακούγονται περί ρήξεως (δηλαδή αυτοχειριασμού), η όποια συμφωνία θα φανεί (και θα είναι) σαν μια λύτρωση. Όλο αυτό το διάστημα, η κυβέρνηση έλαβε πίστωση χρόνου όχι μόνο από την Ευρώπη, αλλά κυρίως από τους πολίτες της χώρας. Το υιοθετημένο επιχείρημα από τον λαό περί των ευθυνών των προηγούμενων έχει τα όριά του. Σύντομα, η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να απαντήσει γιατί δεν κυβερνά, γιατί λέει και ξελέει, γιατί δίνει τόσο τεράστια σημασία... στους Νταβανέλους! Θα ερωτηθεί ο πρωθυπουργός αργά ή γρήγορα για το πόσο σημαντικότεροι του λαού και της λαϊκής εντολής (που τόσο ευλαβικά επικαλούνται στον ΣΥΡΙΖΑ), του Κοινοβουλίου, των θεσμών και της πατρίδας είναι οι διάφοροι Νταβανέλοι, ώστε να ενημερώνονται πρώτοι-πρώτοι αυτοί, και όλοι οι υπόλοιποι να μαθαίνουν τις εξελίξεις από αυτά που αφήνονται να διαρρεύσουν από τα πολυτελή πλέον κομματικά μέγαρα. Το μέγα πρόβλημα σε αυτόν τον τόπο δεν είναι
g.m.theodosiou@gmail.com
Mυογράφημα
◆ Πολιτεία της αχλύος με την ουσία να δραπετεύει αποθηριωμένη αφήνοντας στην ομιχλώδη ασάφεια το απογύμνωμα της αδολεσχίας της ρητορικής των υπερώων.
Ενθρονισμένη και απαστράπτουσα με τους οφθαλμούς να λαμπυρίζουν στο σκοτάδι και την κόμη να συμπληρώνει στην σχηματογραφία τον κανονισμό του τύπου της κατασκευής των αιχμηρών ήλων.
◆ Κιχλισμός και η γλώσσα πλαταγίζουσα μυκτηρίζει τα κείμενα προσπερνώντας τις παραγράφους της συμπεριφοράς του καλλωπισμένου λόγου.
Με το χαμόγελο να ξεφλουδίζει τις λεπτομέρειες και το ερμήνευμα να προσανατολίζεται στην δραματική προσέγγιση της μονομέρειας.
◆ Καθώς στο σταυροκόπημα το παραμίλημα συνοδευτικό του απορήματος ξεχνά στην συμβολή των χειλέων το επαναλαμβανόμενο παραλήρημα του απεγνωσμένου συμπεράσματος. ◆ Και της υπομονής η γενική τελείωσε στις διφθέρες των απελπισμένων εγκαταλείποντας στο υπόλοιπο την πικρία της αντιφάσεως των κατασκευασμένων υποσχέσεων. ◆ Στις αίθουσες επί του θρόνου η αυτοκρατορία των κρυμμένων αισθήσεων εκπέμπει την ενοχή των απωθημένων ενώ στα χαμηλά η ομοιοτυπία των παρισταμένων φροντίζει το αλλοπρόσαλλο των ενδυματολογικών ανησυχιών του Εμμανουήλ. ◆ Τοιουτοτρόπως για πρώτη φορά τα επιρρήματα των προσανατολισμών περιεπλέχθησαν αναμφιλέκτως δημιουργώντας την παλιλλογία μίας ακατάφραστης συγχύσεως. ◆ Μεγαλουργήματα απείρου ωραιότητας και
άλλο από τον κομματισμό, την επάρατη και ανίατη νόσο της κομματοκρατίας. Δεν είναι δυνατόν να ενημερώνονται τα κομματικά στελέχη για τις εξελίξεις και όχι το Κοινοβούλιο· δεν είναι δυνατόν να μακροημερεύσει αυτή η συνθήκη διακυβέρνησης κατά την οποία η κυβέρνηση απολογείται κάθε τρεις και λίγο στο κόμμα ως υποχείριό του! Να θυμίσουμε ότι ο λαός δεν ψήφισε κομματικά, αλλά για να απαλλαγεί κυρίως από την κομματοκρατία, δεν ψήφισε ιδεολογικά – δεν έγιναν ξαφνικά οι μισοί Έλληνες φαν των Νταβανέλων και των Λαφαζάνηδων... –, αλλά για συγκεκριμένους λόγους. Κυρίως για να τιμωρήσει τους παλιούς και (όσο επώδυνο κι αν είναι) να καταγγείλει με έναν τρόπο τις ίδιες τις δικές του επιλογές. Μην ξεχνάμε ότι και τα δυο κόμματα λάμβαναν στη διάρκεια της μεταπολίτευσης ποσοστά πάνω από το 80%, πράγμα που σημαίνει ότι τύγχαναν ευρύτατης αποδοχής... Η κυβέρνηση πρέπει να αποφασίσει ταχύτατα πώς θέλει να κυβερνήσει και με ποιους... Οι διαμαρτυρίες έχουν τελειώσει, ο αντιπολιτευτικός λόγος έχει σπαταληθεί και έχει αρχίσει να εξαντλείται η αντοχή της χώρας και η υπομονή του λαού. Η λαϊκή εντολή δεν είναι... απεριορίστου χρόνου.
Εκφορά αργόσυρτη εξέχουσα και τονισμένη και στις εξαρτημένες οι σύνδεσμοι να περιπαίζουν τον προσδιορισμό του υποκειμένου. Δάκτυλο τεντωμένο με τα ερωτήματα να ανασκαλεύουν στο κόμπιασμα το απάντημα της ενοχής. το ερίφιον ποικιλόσχημον αναπηδώντας σέρνει την γαστέρα του μηρυκάζοντας τον γέλωτα. ◆ Στην επικράτεια των επιδαπέδιων αναζητήσεων της σκοτεινής συμφοράς της αμβλύνοιας. ◆ Περίοδος του τέλους της ανοίξεως με τον Ιούνιο να παραμονεύει. ◆ Τον ήλιο που βαρέθηκε στα σύννεφα. ◆ Ενώ απ’ το θαυμαστικόν απεσύρθη η τελεία διαμαρτυρόμενη για την γελοιότητα της ομοιομορφίας.
Απόδραση Απ’ την χαραμάδα όπως ξέφευγε η Νεφέλη κι ο ήλιος κουρασμένος κοκκίνιζε στην αναγραφή έριξε τα στολίδια της στο πρεβάζι αγνοώντας το λευκό που έπνιγε την απουσία Στα βότσαλα κλειδωμένη η θάλασσα και στο χαρτί η αντίστιξη εντύπωση πάθους στην αρμονία των αισθήσεων
Αναπαράσταση παλαιότροπης γραφής με την ράβδο να τύπτει ανελέητη στις ανοικτές παλάμες των απροσάρμοστων προς τας υποδείξεις. Στην σκοτεινή αίθουσα με τα ραγισμένα τζάμια. Στους τοίχους με τις ασπρόμαυρες ζωγραφιές. Το μεγάλο ρολόι. Με τα δευτερόλεπτα να μαζεύουν τους χτύπους στην απορία. Στην ανάμνηση. Προσηλωμένη η αγωνία. Στον μαύρο πίνακα. Χαμογέλασε στην υποτακτική συμμορφούμενη.