(EKTελεστες )
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 2 ÉÏÕËÉÏÕ 2015 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1871
ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΤΣΙΠΡΑ ΓΙΑ ΑΜΕΣΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΕ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΤΟ ΕUROGROUP
Όρθια η χώρα τη Δευτέρα
} Κυβέρνηση και δανειστές πρέπει να βγάλουν τώρα την Ελλάδα από το αδιέξοδο } Ό,τι κι αν προκύψει στο δηµοψήφισµα, να βάλουµε τέλος στα σενάρια εθνικού διχασµού
3
0
Διαβάστε σήμερα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Το υπουργείο Οικονομικών, με-
Το δημοψήφισμα φέρνει πιο… κο-
τά την αναστάτωση του δημοψηφίσματος, καλείται να ανέβει έναν Γολγοθά για να βρει λεφτά για μισθούς και συντάξεις. Το Δημόσιο, άλλωστε, δεν πρόκειται να εισπράξει τίποτα από τα φυσικά πρόσωπα ούτε αυτόν τον μήνα.
ντά τη συστημική αντιπολίτευση. Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ βλέπουν στην αναταραχή που έχει προκύψει – με τις τράπεζες κλειστές – ευκαιρία πολιτικής νεκρανάστασης. Το Ποτάμι ετοιμάζεται να υποδεχθεί τους δυσαρεστημένους νεοδημοκράτες, ενώ ο Γ. Καμίνης προαλείφεται για πρωταγωνιστικό ρόλο.
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 6-7 δεν έ7την τελευταία του λέξη
O Λαλιώτης ακόμα ΣΕΛ. 8-9 δεν έ2
«ΣτρατηγικΗ με τακτικούς ελιγμούς είναι ο πιο σίγουρος δρόμος για τη νίκη. Τακτικοί ελιγμοί χωρίς στρατηγική, είναι ο θόρυβος πριν την ήττα». Το είχε διατυπώσει ο Σουν Τζου (5ος αιών π.Χ., Κινέζος θεωρητικός της στρατηγικής), αλλά κατά τα φαινόμενα η προαιώνια γνώση δεν έχει φτάσει μέχρι το επιτελείο της ελληνικής κυβέρνησης. Οι εξελίξεις, δηλαδή τα αποτελέσματα της σκληρής διπλωματικής προσπάθειας που κατέβαλλε η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να αποσπάσει μια προοπτική για την ελληνική οικονομία από τους δανειστές, το αποδεικνύουν: Η κυβέρνηση εμφανίζεται υποχρεωμένη να δώσει μια ύστατη μάχη, κινητοποιώντας θορυβωδώς το σύνολο των δυνάμεων της χώρας υπό δυσμενέστατες συνθήκες, καθώς στην προκειμένη περίπτωση το εσωτερικό μέτωπο είναι απόλυτα διχασμένο. Δεν γνωρΙζουμε αν οι δανειστές είχαν υπόψη τους τον Κινέζο θεωρητικό, αλλά δικαίωσαν τη διδασκαλία του. Όπως έγραψε ο Σουν Τζου, «ο πολεμιστής είναι δυνατός, όταν αναγκάζει τον εχθρό να του απαντήσει. Είναι αδύναμος, όταν αυτός απαντά στον εχθρό». Στην προκειμένη περίπτωση ο Σόιμπλε υποχρέωσε καθ’ όλη τη διάρκεια της πεντάμηνης διαπραγμάτευσης την ελληνική κυβέρνηση
Απειλές κενές περιεχομένου αυτές περί αποπομπής της χώρας από την ευρωζώνη, καθώς οι Συνθήκες της Ε.Ε. προβλέπουν πως η συμμετοχή του κάθε κράτους στην ΟΝΕ είναι αμετάκλητη. Άλλωστε και οι παρούσες συνθήκες κάνουν αδύνατη ακόμα και την υποψία αποβολής της οποιασδήποτε χώρας από το ευρώ. ΣΕΛ. 10-11
κατά βάθος Τακτικοί ελιγμοί χωρίς στρατηγική…
Η αδυναμία αποπληρωμής της δόσης προς το ΔΝΤ και οι απειλές για χρεοκοπία δεν είναι πρωτοφανείς. Το ελληνικό κράτος, από την εποχή του Όθωνα και των Βαυαρών ακόμα, στα 200 περίπου χρόνια Ιστορίας του, έχει συνηθίσει τις πιέσεις και τις απειλές χρεοκοπίας από τους εκάστοτε δανειστές του.
Ψήφο, ψήφο τον καημό μου!
ΣΕΛ. 20-21
να απαντά στις κινήσεις του. Ζητούσε ένα, το έπαιρνε για να ζητήσει το επόμενο, οδηγώντας την αδύναμη λόγω έλλειψης στρατηγικής ελληνική κυβέρνηση στο τέλος του χρόνου του προγράμματος και την ελληνική οικονομία στο χείλος της καταστροφής. ΑκΟμη και σ’ αυτό το σημείο η γνώση του Σουν Τζου θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη στην ελληνική κυβέρνηση, καθώς, όπως έχει γράψει, «θα νικήσει αυτός που ξέρει πότε να πολεμήσει και πότε να μην πολεμήσει». Έχουμε την εντύπωση ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει επιλέξει, αλλά έχει εξαναγκαστεί να δώσει μία μάχη. Και τη δίνει υπό δυσμενέστατες συνθήκες, με τις τράπεζες κλειστές, την οικονομία στο μηδέν, χωρίς επαρκή προετοιμασία της κοινωνίας, χωρίς τρόπο να αντιμετωπίσει τη συντονισμένη και συσπειρωμένη εσωτερική αντίδραση. Τα περιθώρια για μια νίκη υπό αυτές τις συνθήκες είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Εχουμε την εντύπωση πως μια ακόμη συμβουλή του Σουν Τζου που θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά χρήσιμη τόσο για την ελληνική κυβέρνηση όσο και για τους δανειστές είναι η ακόλουθη: «Φτιάξε μια χρυσή γέφυρα για να μπορέσει να περάσει ο εχθρός σου υποχωρώντας». Ας το ελπίσουμε…
Ναι, Όχι, Ίσως! Κι ο κόσμος της Τέχνης έχει χωριστεί στα δύο, μ’ αφορμή το δημοψήφισμα της Κυριακής. Μπορεί να δημοσιοποιούνται συνέχεια κατάλογοι προσωπικοτήτων υπέρ του Ναι ή του Όχι, όπως χθες το μεσημέρι με Αρβελέρ, Πατρίκιο, Τέτση και πολλούς άλλους σημαντικούς Έλληνες, αλλά υπάρχουν και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου η ψηφοφορία έχει αρχίσει. Ιδού μερικές αναρτήσεις που καταγράψαμε...
ΣΕΛ. 42
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Κρατήστε τη χώρα όρθια! Η τέλεια καταιγίδα που οδήγησε στις κλειστές τράπεζες και στην απειλή χρεοκοπίας
Η
πεντάμηνη προσπάθεια της κυβέρνησης να διαπραγματευθεί για την επόμενη μέρα του δεύτερου μνημονίου, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και πληροφορίες, έχει τερματιστεί. Η διαπραγμάτευση γίνεται πλέον, σύμφωνα με τη γερμανική πλευρά, «από μηδενική βάση». Τι σημαίνει αυτό; Ότι η τελευταία πρόταση των δανειστών δεν βρίσκεται στο τραπέζι με τον τρόπο που τη γνωρίζαμε, αφού, ύστερα από τις βαριές επιπτώσεις που θα έχει στην οικονομία το αναγκαστικό κλείσιμο των τραπεζών με έλεγχο της ρευστότητας, ο λογαριασμός των μέτρων που θα απαιτηθούν ανεβαίνει αλματωδώς μέρα με τη μέρα και ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ανά εβδομάδα. Από τα κρατικά έσοδα έως το πάγωμα της οικονομίας, της κατανάλωσης, του ανεφοδιασμού του εμπορίου και των συναλλαγών σε ευρύτατο φάσμα, η αίσθηση πνιγμού είναι η ισχυρότερη από τότε που σταδιακά άρχισε ο πιστωτικός στραγγαλισμός. Ως συνέπεια αυτών, το προγραμματισμένο για την Κυριακή δημοψήφισμα επί της πρότασης των δανειστών, το οποίο έχει οργανώσει η κυβέρνηση, εφ’ όσον δεν αλλάξουν δραματικά τα μέχρι σήμερα δεδομένα, θα διεξαχθεί υπό το αφόρητο βάρος του οικονομικού στραγγαλισμού της χώρας.
Σε όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης ήταν πολλές οι πληροφορίες – από ανεξάρτητες πηγές – ότι η κύρια επιδίωξη του μπλοκ των δανειστών ήταν η εξώθησή της στο ακρότατο όριο, στο σημείο δηλαδή στο οποίο η κυβέρνηση Τσίπρα θα αναγκαζόταν – υπό τον φόβο της ασφυξίας και της κατάρρευσης – να αποδεχθεί χωρίς εκπτώσεις τις απαιτήσεις των δανειστών.
Εκβιασμός και πανικός Όσο η πιστωτική θηλιά έσφιγγε, όσο η κυβέρνηση αναγκαζόταν να «σκουπίζει» τη ρευστότητα του κράτους και των συνδεδεμένων φορέων και οργανισμών για να εξυπηρετεί τις δανειακές υποχρεώσεις της χώρας, τόσο έβλεπε ότι οι διαρκείς υποχωρήσεις της προκειμένου να βρεθεί συμφωνία πετάγονταν στα σκουπίδια ως «μη επαρκείς». Το ευρωπαϊκό ιερατείο, σε αγαστή σύμπνοια με το ΔΝΤ, ήταν αποφασισμένο ότι δεν θα υποχωρήσει ούτε από τη δική του αποτίμηση για τα δημοσιονομικά και το ασφαλιστικό ούτε από τα μέσα και τους τρόπους με τους οποίους θα καλυφθούν τα κενά. Ως εκ τούτου θεωρούσε βέβαιο ότι ο πιστωτικός στραγγαλισμός θα επέφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η ελληνική κυβέρνηση, από
Έγκλημα κάθε επιλογή που γκρεμίζει την Ελλάδα
την πλευρά της, βλέποντας τις υποχωρήσεις της να πηγαίνουν στον βρόντο, άρχισε από τα τέλη Απριλίου – διά του ιδίου του πρωθυπουργού – να βάζει στο τραπέζι το ενδεχόμενο προσφυγής σε δημοψήφισμα, ένα ενδεχόμενο το οποίο επανερχόταν και αποσυρόταν ανάλογα με τον δείκτη «αισιοδοξίας» για την επίτευξη συμφωνίας. Εν τω μεταξύ οι ελληνικές τράπεζες έχαναν συνεχώς καταθέσεις με επιταχυνόμενο ρυθμό, με αποτέλεσμα και η θέση της κυβέρνησης να αδυνατίζει. Το τελευταίο, ειδικότερα, διάστημα οι συνεχείς δημόσιες «προαναγγελίες» στελεχών της αντιπολίτευσης και αρκετών ΜΜΕ για κλείσιμο τραπεζών και απώλεια καταθέσεων μετέτρεψαν την ανησυχία των καταθετών σε πανικό. Συνολικά 50 δισ. ευρώ – λίγο κάτω από το ένα τρίτο του ετήσιου εθνικού προϊόντος – έφυγαν από τις τράπεζες και
οδηγήθηκαν σε κρυψώνες. Ο εκβιασμός των δανειστών, η ολιγωρία της κυβέρνησης, η υποκίνηση της αντιπολίτευσης και ο πανικός των καταθετών δημιούργησαν το τέλειο αδιέξοδο.
Το δημοψήφισμα Η προκήρυξη του δημοψηφίσματος βρήκε τη χώρα σε δεινή θέση και αξιοποιήθηκε στο έπακρο από τους δανειστές. Εξ αρχής ένας από τους πολιτικούς στόχους τους ήταν να ακυρώσουν το κυβερνητικό επιχείρημα περί «νωπής λαϊκής εντολής» και ευρωπαϊκού δημοκρατικού κεκτημένου, αλλά και να εξασθενίσουν στον μέγιστο βαθμό τη λαϊκή στήριξη που εξακολουθούσε να έχει η κυβέρνηση σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Με την προκήρυξη του δημοψηφίσματος αποφάσισαν ότι η διαμάχη της κυβέρνησης με τους δανειστές της χώρας έπρεπε να μετατραπεί σε διαμάχη της κυβέρνησης με την κοινωνία, ώστε η λαϊκή στήριξη να ακυρωθεί και να εξανεμιστεί. Είχε έρθει η ώρα να οδηγηθούν οι τράπεζες στα πρόθυρα της κατάρρευσης με τη διακοπή της στήριξής τους από την ΕΚΤ. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Ύστερα πήρε σειρά η αντιστροφή του πολιτικού περιεχομένου του δημοψηφίσματος ή η ακύρωσή του. Η αρχαιότερη και εμπειρότερη διπλωματία του πλανήτη, με πανίσχυρο όπλο την οικονομική εξάρτηση της χώρας από ξένα δάνεια, δεν είχε μεγάλη δυσκολία να μεταπλάσει ένα δημοκρατικό δικαίωμα σε αδυσώπητο δίλημμα με τη διατύπωση «ευρώ ή καταστροφή», ως συγκάλυψη του πραγματικού διλήμματος: «υποταγή άνευ όρων ή χρεοκοπία».
Kυβέρνηση και δανειστές έχουν μεγάλη ευθύνη... Τώρα τα πάντα κρίνονται την ερχόμενη Δευτέρα, αν κάτι δεν αλλάξει δραματικά. u Με την κατάρρευση της χώρας προ των πυλών ως πανίσχυρο όπλο στα χέρια των δανειστών. u Με τα διαπραγματευτικά περιθώρια της ελληνικής κυβέρνησης δραστικά περιορισμένα ακόμη και με ένα δημοψηφισματικό «όχι» στα χέρια. u Με το αρχικό σοκ στις διεθνείς αγορές να έχει απορροφηθεί. u Με χώρες στις οποίες διαχρονικά επενδύουμε ποικιλοτρόπως για στήριξη (ΗΠΑ, Ρωσία) να απέχουν διακριτικά δίνοντας μόνο συμβουλές και κρατώντας ίσες αποστάσεις.
u Με τον κόσμο στις ουρές να αναζητεί απεγνωσμένα χαρτζιλίκια για να βγάλει τη μέρα και να αισθάνεται στο πετσί του την αναξιοπρέπεια. u Με τους Ευρωπαίους στο σύνολό τους να έχουν επιβάλει τη δική τους ανάγνωση του δημοψηφισματικού διλήμματος. u Με την κατάσταση στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ να μην αποπνέει εικόνα αρραγούς ενότητας και να προοιωνίζεται ενδεχόμενα εσωτερικής ρήξης. u Με την αντιπολίτευση να οργανώνει πολυπληθείς αντικυβερνητικές συγκεντρώσεις υπό το κάλυμμα του συνθήματος «Μένουμε Ευρώπη», επικεφαλής του οποίου έχει
τεθεί ο ίδιος ο... Γιούνκερ. u Με τον πρωθυπουργό να δηλώνει ότι θα σεβαστεί ένα «Ναι» στο δημοψήφισμα, αλλά να αφήνει σοβαρές αμφιβολίες για το αν θα εφαρμόσει ο ίδιος μια βαριά συμφωνία με τους δανειστές. Με όλα αυτά ως δεδομένα η χώρα βρίσκεται εν μέσω μιας τέλειας καταιγίδας, την οποία κανείς δεν είχε φανταστεί λίγες ώρες πριν αναγγελθεί το δημοψήφισμα. Το μόνο ζητούμενο για τον ελληνικό λαό είναι η χώρα να παραμείνει όρθια πάση θυσία. Κυβέρνηση και δανειστές οφείλουν να υπηρετήσουν αυτόν ακριβώς τον στόχο και κανέναν άλλο. Οτιδήποτε άλλο θα συνιστά έγκλημα...
0
Kυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Δέσμευση Τσίπρα για λύση Διαπραγμάτευση και μετά το δημοψήφισμα με στόχο βιώσιμη συμφωνία εντός ευρώ «Το δημοψήφισμα θα γίνει» είναι το μήνυμα που απέστειλε ο πρωθυπουργός χθες με το διάγγελμά του. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν μετά το δημοψήφισμα, ξεκόβουν Βερολίνο και Βρυξέλλες.
Η
κυβέρνηση δείχνει να βρίσκεται σε δύσκολη θέση, γι’ αυτό ο Αλέξης Τσίπρας φρόντισε να διαβεβαιώσει ότι σταθερή πρόθεση της κυβέρνησης είναι η επίτευξη της συμφωνίας με τους εταίρους, ότι σε κάθε περίπτωση η ελληνική κυβέρνηση παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και ότι, αν υπήρχε θετική κατάληξη στο χθεσινό Eurogroup, η Ελλάδα ήταν έτοιμη να ανταποκριθεί άμεσα. Διαφορετικά, η διαπραγμάτευση θα συνεχιστεί τη Δευτέρα, με καλύτερους όρους για την ελληνική πλευρά. Το Eurogroup, το οποίο κλήθηκε χθες το απόγευμα να εξετάσει το αίτημα για διετή συμφωνία με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), ολοκληρώθηκε μέσα σε λίγη ώρα χωρίς απόφαση. Η μόνη απόφαση που έλαβαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης ήταν η συνέχιση των διαπραγματεύσεων μετά το δημοψήφισμα. Διαφαίνεται πλέον ότι οι δανειστές αξιοποιούν στο έπακρο το δημοψήφισμα, το οποίο επιχειρούν να επηρεάσουν διά της τρομοκρατίας υπέρ του «Ναι», καθώς στην περίπτωση αυτή είναι αμφίβολη η συνέχιση της κυβερνητικής πορείας του Τσίπρα, ειδικά αν φανεί ότι έχει απολέσει σημαντικό κομμάτι της λαϊκής στήριξης, Από την άλλη, ο ίδιος ο Τσίπρας έδωσε το στίγμα των κινήσεών του σ’ αυτήν την περίπτωση, λέγοντας ότι ο ίδιος δεν μπορεί να υπηρετήσει το «Ναι» καθώς δεν είναι πρωθυπουργός «παντός καιρού». Απέναντι στη στρατηγική των δανειστών, η γραμμή άμυνας της κυβέρνησης κινείται μεταξύ της διαβεβαίωσης ότι οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές θα συνεχιστούν και μετά την Κυριακή, ακόμη κι αν η κάλπη βγάλει «Όχι», και της επίρριψης των ευθυνών για το αδιέξοδο και το κλείσιμο των τραπεζών στους «έξω». Ειδικότερα, τα στοιχεία της στρατηγικής αυτής ώς την Κυριακή είναι τα εξής, όπως καταγράφονται και στο διάγγελμα του πρωθυπουργού: Η κυβέρνηση παραμένει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης κι επιδιώκει συμφωνία: Ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε κατηγορηματικός χθες ότι το δημοψήφισμα δεν αφορά την παραμονή ή όχι της χώρας στο ευρώ, καθώς και ότι το «Όχι» είναι αποφασιστικό βήμα για καλύτερη συμφωνία και δεν συνιστά ρήξη με την Ευρώπη. Υπερασπίστηκε το δημοψήφισμα ως διαπραγματευτικό όπλο, λέγοντας μάλιστα ότι οδήγησε στο να έρθουν καλύτερες προτάσεις για το χρέος και την αναδιάρθρωσή του από αυτές που υπήρχαν την Παρασκευή.
1
Ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκόβει σενάρια για «αποστασίες» και οικουμενική
2
Στέλνει καθησυχαστικό μήνυμα στην κοινωνία: Απευθυνόμενος στους πολίτες ο Αλέξης Τσίπρας δεσμεύτηκε «προσωπικά» για άμεση λύση μετά το δημοψήφισμα καθώς και για το ότι οι δυσκολίες είναι «προσωρινές». Διαβεβαίωσε ότι δεν θα χαθούν μισθοί, συντάξεις και καταθέσεις, επιχειρώντας να αμβλύνει τον πανικό που προκαλούν τα ΜΜΕ. Καταγγέλλει τους δανειστές για το αδιέξοδο και για σχέδιο ανατροπής της κυβέρνησης μαζί με την εγχώρια μνημονιακή αντιπολίτευση: Ο πρωθυπουργός επέμεινε για μια ακόμη φορά ότι η κυβέρνηση δέχτηκε τελεσίγραφο το οποίο περιλάμβανε τη συντριπτική μείωση των συντάξεων. «Αρνηθήκαμε και γι’ αυτό μας εκδικούνται» σημείωσε, ρίχνοντας την ευθύνη για το κλείσιμο των τραπεζών στους εταίρους, οι οποίοι, όπως είπε, με αυτόν τον τρόπο αντέδρασαν στο δημοψήφισμα. Ταυτόχρονα, κατηγόρησε το παλιό μπλοκ εξουσίας ότι «αφού οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία σχεδιάζει να ρίξει τα βάρη σ’ εμάς» και ονειρεύεται την «ολική του επαναφορά» μέσα από έναν «δοτό πρωθυπουργό». Αξίζει να σημειωθεί επιπλέον πως ο πρωθυπουργός χθες: ♦ Έδειξε να αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την ευθύνη της διαχείρισης της κατάστασης και του νέου γύρου διαπραγματεύσεων. ♦ Δεν αναφέρθηκε στο σενάριο εξόδου από τον κυβερνητικό θώκο, μήνυμα που έστειλε εντόνως στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ τη Δευτέρα με τη φράση «δεν είμαι πρωθυπουργός παντός καιρού». Όπως είχε αναφέρει σε εκείνη τη συνέντευξη, αν επικρατήσει το «Ναι», η πρόταση των θεσμών θα γίνει νόμος του κράτους, αλλά ο ίδιος δεν θα μπορέσει να την υπηρετήσει. Σε αυτήν την περίπτωση
3
κοινοβουλευτικό στέλεχος εξηγούσε χτες σε δημοσιογράφους ότι η κυβέρνηση θα προκηρύξει εκλογές και δεν θα σχηματίσει οικουμενική κυβέρνηση, ωστόσο οι εκλογές δεν θα γίνουν μέσα στο καλοκαίρι, αλλά τον Σεπτέμβριο. Πάντως οι κλειστές τράπεζες, ο περιορισμός στο όριο αναλήψεων, και μάλιστα στα εξήντα ευρώ, και οι αλυσιδωτές συνέπειες στην οικονομία και την αγορά δημιουργούν ασφυκτικό κοινωνικό πλαίσιο για την κυβέρνηση και μένει να φανεί πόσο θα επηρεάσει αυτό το κλίμα το «Όχι» στην πρόταση των δανειστών. Το κλίμα του κλοιού που σφίγγει γύρω από τον πρωθυπουργό στην κατεύθυνση της πάση θυσία συμφωνίας ενισχύθηκε και από το μήνυμα του Προκόπη Παυλόπουλου, ο οποίος όχι μόνο σημείωσε πως δεν νοείται Ελλάδα χωρίς Ευρώπη ούτε Ευρώπη χωρίς Ελλάδα, αλλά έσπευσε να παρακαλέσει τις ΗΠΑ για υποστήριξη της Ελλάδας. Το πρόβλημα, ωστόσο, πλέον για την κυβέρνηση είναι ότι η πρόταση των δανειστών έχει φύγει από το τραπέζι καθώς μετά τη λήξη του προγράμματος και την απώλεια χρηματοδότησης 12,7 δισ., οι δανειστές καλούν την κυβέρνηση σε συζήτηση πάνω σε μηδενική βάση και το προμηνύματα που στέλνουν είναι ότι συζητούν πάνω σε ένα πρόγραμμα πιο σκληρό. Η κυβέρνηση, ως γνωστόν, την Τρίτη λίγο πριν και από την τυπική λήξη του προγράμματος, έστειλε αίτημα στον ESM για συμφωνία πάνω σε διετές πρόγραμμα που θα καλύπτει πλήρως τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας το 2016 και το 2017 και θα περιλαμβάνει αναδιάρθρωση του χρέους. Το ύψος του πακέτου που ζητάει η κυβέρνηση ανέρχεται σε 29 δισ. ευρώ. Πάντως η πρόταση της κυβέρνησης, όσον αφορά τα μέτρα, ουσιαστικά έχει ως βάση την πρόταση των θεσμών με πέντε τροποποιήσεις: διατήρηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά, αναστολή της εφαρμογής της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, ψήφιση το φθινόπωρο του νέου πλαισίου για τις εργασιακές σχέσεις, μη εφαρμογή της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ στην περίπτωση του γάλακτος, των φαρμάκων, του ψωμιού και της Κυριακάτικης αργίας, όχι άμεση ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ. Την ίδια ώρα, δέχεται μια σειρά μέτρων τα οποία μέχρι πρότινος απέρριπτε και αφορούν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τις συντάξεις, την αγορά εργασίας και την αγορά προϊόντων (εργαλειοθήκη ΟΟΣΑ). Στην επιστολή με την οποία ο Τσίπρας γνωστοποιεί την πρόταση της κυβέρνησης στους θεσμούς γίνεται λόγος και για μείωση των αμυντικών δαπανών κατά 200 εκατ. ευρώ το 2016 και κατά 400 εκατ. ευρώ το 2017. Ωστόσο, αν και το σχετικό σημείο υπάρχει στην επιστολή Τσίπρα, το Μαξίμου διέψευσε κάθε τέτοια πρόθεση της κυβέρνησης λίγο αφότου κυκλοφόρησαν πληροφορίες περί της πρόθεσης του κυβερνητικού εταίρου Πάνου Καμμένου να παραιτηθεί εξ αφορμής αυτού του σημείου.
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Δύσκολες ώρες μοιάζει να περνάει ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς οι εξελίξεις δείχνουν να προκαλούν αναταράξεις, αν όχι και ρήγματα, στο εσωτερικό του κόμματος και της κυβέρνησης.
Η
διεξαγωγή του δημοψηφίσματος μετά το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες ενίσχυσε την τάση φυγής καταθέσεων, προκάλεσε την επιβολή τραπεζικής αργίας και περιοριστικών όρων στις αναλήψεις από τα ΑΤΜ, διαμορφώνοντας ατμόσφαιρα πολιτικής κρίσης και αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης, ατμόσφαιρα η οποία επιτάθηκε με την επίσημη λήξη του προγράμματος και τη μη πληρωμή της δόσης στο ΔΝΤ. Το σκηνικό κρίσης που συνδέεται με την τύχη της χώρας εκθέτει τον ΣΥΡΙΖΑ σε δοκιμασία και ανοίγει σενάρια επόμενης μέρας, καθώς, αν υπογραφεί νέο διετές πρόγραμμα από μηδενική βάση, το οποίο διαμηνύεται από τους δανειστές ότι θα είναι πιο σκληρό, ο Τσίπρας έρχεται σε σύγκρουση με το μεγαλύτερο μέρος του κόμματος, ενώ σε αντίθετη περίπτωση προβάλλει η προοπτική της αποχώρησης μέσω εκλογών, όπως άφησε να εννοηθεί τη Δευτέρα. Οι πληροφορίες που διαρρέουν δείχνουν ότι στα υψηλά ηγετικά κλιμάκια η τρομακτική πίεση που υφίστανται ο πρωθυπουργός, οι συνεργάτες του και τα κυβερνητικά στελέχη μπροστά στο μέγεθος των ευθυνών με τις οποίες καλούνται να αναμετρηθούν, προκαλεί εκρήξεις και διχογνωμίες αναφορικά με τους απαιτούμενους χειρισμούς, μεταξύ άλλων αναφορικά και με το δημοψήφισμα. Μένει να αποδειχθεί αν προκαλεί και σοβαρά ρήγματα, δεδομένου ότι οι πληροφορίες αλλά και δηλώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που απηχούν κλίμα «πιέσεων» ή «συστάσεων» προς τον πρωθυπουργό να υπογράψει συμφωνία στη βάση της πρότασης των δανειστών και να αποσύρει το δημοψήφισμα ή να μεταβάλει τη θέση της κυβέρνησης σε «Ναι», εκλαμβάνονται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ως κινήσεις υπονόμευσης της κυβέρνησης, του δημοψηφίσματος και του κόμματος. Όσον αφορά την κομματική βάση του ΣΥΡΙΖΑ, τα συναισθήματα σε ένα μεγάλο τμήμα της έδειξαν να εναλλάσσονται, καθώς την αρχική θετική υποδοχή του δημοψηφίσματος ακολούθησε σάστισμα από την εικόνα πολιτών στις ουρές των ATM και αμηχανία για το γεγονός ότι δεν υπήρξε ενημέρωση και προετοιμασία εκ μέ-
Μεγάλα τα ζόρια εντός του ΣΥΡΙΖΑ Ανοίγουν σενάρια για την επόμενη μέρα ρους της ηγεσίας. Παρά ταύτα, το μεγαλύτερο κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο πλέον είναι πεπεισμένο ότι το στρατόπεδο των δανειστών κινείται συνειδητά σε τροχιά ανατροπής της κυβέρνησης και του Τσίπρα, υψώνει τη σημαία του «Όχι» στο δημοψήφισμα, ενδεχομένως σε πείσμα και της εικόνας ότι το «σύστημα» στην κορυφή έχει κλονιστεί εσωτερικά.
Το «Όχι» δεν προκαλεί ρήξη με την Ευρώπη
Κατά πλειοψηφία Η επιλογή του πρωθυπουργού για το δημοψήφισμα εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής κατά πλειοψηφία και όχι ομόφωνα, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι αρνητική στάση κράτησαν, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Ανάπτυξης Γιώργος Σταθάκης και ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Πανούσης. Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας υπερασπίστηκε την επιλογή του στο χθεσινό, τρίτο κατά σειρά, διάγγελμά του τις τελευταίες μέρες, και έδειξε να εμμένει στη γραμμή ότι ένα ισχυρό «Όχι» αποτελεί ενισχυμένο διαπραγματευτικό όπλο και «αποφασιστικό βήμα» για μια βιώσιμη συμφωνία, ενώ, σε αντί-
θεση με ό,τι λέγεται, το «Όχι» δεν προκαλεί ρήξη με την Ευρώπη. Ωστόσο η επιλογή αυτή, η οποία ερμηνεύτηκε ευρύτερα από συστημικούς κύκλους ως κίνηση ρήξης με την Ευρώπη, έδειξε να αμφισβητείται δημόσια μερικά εικοσιτετράωρα αργότερα. Υπέρ της ακύρωσης του δημοψηφίσματος τάχθηκαν δύο ευρωβουλευτές του κόμματος (Χρυσόγονος, Κούλογλου), ο μέχρι πρότινος υποστηρικτής του δημοψηφίσματος και αντιπρόεδρος της Βουλής Αλέξης
Μητρόπουλος, ενώ ανοιχτό το ενδεχόμενο ακύρωσής του άφησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, δημιουργώντας υπόνοιες ότι και ο ίδιος διαφωνεί. Από την άλλη, ο ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδημούλης έδειξε να επικεντρώνεται στην ανάγκη να βρεθεί κατεπειγόντως λύση και να υπάρξει συμφωνία με τους δανειστές. Ωστόσο η αναφορά του στο Twitter ότι η κυβερνητική πρόταση για συμφωνία χωρίς το ΔΝΤ και με λύση για το χρέος «αλλάζει το τοπίο» και άρα «επείγει το Ναι στην πρόταση “μέσα” κι “έξω”», ερμηνεύτηκε ως αναδίπλωση σε σχέση με το δημοψήφισμα, κάτι το οποίο ο ίδιος διέψευσε με νεότερο τουίτ του. Πιο αναλυτικά, το βράδυ της Τρίτης αρχικά κυκλοφόρησαν φήμες ότι ο πρωθυπουργός δέχεται εισηγήσεις για ακύρωση του δημοψηφίσματος, ενώ μετά το αίτημα στον ESM για διετές πρόγραμμα υπήρξαν πληροφορίες από κοινοτικές πηγές ότι στο Eurogroup που κλήθηκε να εξετάσει το αίτημα ο Γιάνης Βαρουφάκης φέρεται να κατέθεσε την πρόταση, αν υπάρξει συμφωνία, η κυβέρνηση να δεχτεί είτε να αποσύρει το δημοψήφισμα είτε να τροποποιήσει τη θέση της
σε «Ναι». Τα παραπάνω ενίσχυσαν τις φήμες ότι η κυβέρνηση «το ξανασκέφτεται». Το ίδιο βράδυ σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ακύρωσης του δημοψηφίσματος αν στο μεταξύ προκύψουν νέα δεδομένα, όπως η επίτευξη συμφωνίας, λέγοντας: «Είναι πολιτικό θέμα, μπορεί να αποφασίσει κάτι διαφορετικό η κυβέρνηση. Το δημοψήφισμα το προκηρύξαμε για να επιτύχουμε μία συμφωνία που θα εκπληρώνει κάποια κριτήρια». Το σενάριο ακύρωσης του δημοψηφίσματος ή τροποποίησης της κυβερνητικής πρότασης σε «Ναι» στηρίζει και ο ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιος Κούλογλου, ο οποίος δήλωσε την Τρίτη πως, «εάν υπάρξει συμβιβασμός, τότε μπορεί να βρεθούν διάφορες λύσεις, είτε να ακυρωθεί – όπως ζητούν – το δημοψήφισμα είτε να αλλάξουμε και να ψηφίσουμε για το “Ναι” αντιθέτως». Στην ίδια γραμμή και ο ευρωβουλευτής του κόμματος Κώστας Χρυσόγονος, ο οποίος σε ραδιοφωνικές του δηλώσεις ανέφερε: «Όπως αποδείχθηκε, ο χρόνος της διαπραγμάτευσης λειτούργησε εις βάρος μας. Θα μπορούσε το δημοψήφισμα να είχε γίνει νωρίτερα. Θα μπορούσε να είχε γίνει από τον Απρίλιο». Και πρόσθεσε: «Αν η επιλογή του λαού είναι το “Ναι”, αυτό πρέπει να συνοδευτεί από την παραίτηση της κυβέρνησης και εκλογές». Στο μεταξύ, και ο Αλέξης Μητρόπουλος πήρε αποστάσεις από πρόσφατες θέσεις του και τάχθηκε κατά του δημοψηφίσματος, το οποίο, όπως είπε, «διχάζει τον λαό», ενώ κάλεσε τον πρωθυπουργό να πάρει πρωτοβουλίες άμεσα για συμφωνία. Εμμέσως φόβο για το ενδεχόμενο ρήξης σε περίπτωση επικράτησης του «Όχι» στο δημοψήφισμα εξέφρασε με δημόσια επιστολή του και ο βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ο οποίος σημειώνει: «Αυτήν την ύστατη στιγμή κάνω έκκληση στην κυβέρνηση για την αναγκαιότητα συνέχισης των διαπραγματεύσεων».
Όχι στην ακύρωση Ωστόσο, η πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου ήδη εκδηλώθηκε υπέρ της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος και διεμήνυσε ότι δεν μπορεί αυτό να ακυρωθεί, επικαλούμενη συνταγματικό κώλυμα. Υπέρ του δημοψηφίσματος τάχθηκαν δημόσια ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Βίτσας και ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης, ο οποίος χαρακτήρισε αντιδημοκρατική τη «φιλολογία περί ακύρωσης του δημοψηφίσματος».
0
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Mεγάλη η ζημιά στα έσοδα Στέρεψε από εισπράξεις το Δημόσιο Ανεξάρτητα από το όποιο αποτέλεσμα στις διαπραγματεύσεις και το δημοψήφισμα (αν τελικά γίνει), η ζημιά στα έσοδα του Δημοσίου έγινε, είναι μεγάλη και από Δευτέρα, ανάλογα με τις εξελίξεις, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να ανέβει έναν Γολγοθά για να μπορέσει να εξασφαλίσει τα απαραίτητα κονδύλια που θα χρειαστούν μέσα στον Ιούλιο ακόμη και για την καταβολή των μισθών και των συντάξεων.
Γ
ια δεύτερη φορά μέσα στην ίδια χρονιά εξαγγέλθηκε προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία σε μήνα αυξημένων φορολογικών υποχρεώσεων. Τον Ιανουάριο – μήνα κατά τον οποίο διεξήχθησαν οι εθνικές εκλογές – έπρεπε να μαζευτούν τα έσοδα από τον ΦΠΑ του τελευταίου τριμήνου του 2014. Δηλαδή του ΦΠΑ που ενσωματώνει ολόκληρο τον τζίρο της χριστουγεννιάτικης αγοράς. Το αποτέλεσμα ήταν να προκληθεί από τον πρώτο κιόλας μήνα του χρόνου «τρύπα» στα φορολογικά έσοδα της τάξεως του 1 δισ. ευρώ. Τώρα το σκηνικό επαναλαμβάνεται. Η εξαγγελία του δημοψηφίσματος συνέπεσε με τον μήνα υποβολής των φορολογικών δηλώσεων φυσικών και νομικών προσώπων. Ήταν αναμενόμενο η διαδικασία να «παγώσει» και τα φορολογικά έσοδα να καταρρεύσουν. Η επόμενη ημέρα – ανεξαρτήτως εξελίξεων – θα είναι πολύ δύσκολη.
Ρυθμοί χελώνας Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, που έχουν μπροστά τους τα στοιχεία για την εξέλιξη των φορολογικών δηλώσεων, παραδέχονται ότι η διαδικασία πρακτικά έχει παγώσει τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα. Μέχρι και χθες είχαν υποβληθεί μόλις 2,37 εκατομμύρια φορολογικές δηλώσεις: 1 εκατ. μηδενικές, 863.000 χρεωστικές και 489.000 πιστωτικές. Και ποιο το πρόβλημα, θα σκεφτεί κανείς, από τη στιγμή που έχει ανακοινωθεί παράταση μέχρι τις 27 Ιουλίου. Πρόβλημα υπάρχει και είναι τεράστιο. Με δεδομένο ότι και τις επόμενες ημέρες ελάχιστοι φορολογούμενοι θα έχουν στο μυαλό
τους την υποβολή της φορολογικής τους δήλωσης – ήδη τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι όσο πλησιάζουμε στο δημοψήφισμα ακολουθείται φθίνουσα πορεία με αποτέλεσμα να μη συγκεντρώνονται πλέον παρά 40-50 χιλιάδες δηλώσεις σε ημερήσια βάση –, θα φτάσουμε και πάλι στο σημείο μέσα σε δύο εβδομάδες να πρέπει να υποβληθούν περισσότερες από 3 εκατ. φορολογικές δηλώσεις. Προφανώς θα συζητηθεί το ενδεχόμενο νέας παράτασης. Αυτή,
όμως, θα χτυπήσει κατευθείαν τα δημόσια έσοδα. Ο λόγος; Με τα σημερινά δεδομένα, όσοι υποβάλουν τη φορολογική τους δήλωση μέχρι τις 27 Ιουλίου πρέπει να πληρώσουν την πρώτη δόση στην εφορία μέχρι το τέλος Ιουλίου. Αν υπάρξει νέα παράταση, θα αλλάξει η ημερομηνία πληρωμής της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος. Άρα το Δημόσιο δεν θα εισπράξει τίποτα από τα φυσικά πρόσωπα ούτε τον Ιούλιο και η πληρωμή της πρώτης δόσης θα μετατεθεί για τον Αύγουστο. Άλλος ένας μήνας χωρίς λεφτά στα κρατικά ταμεία. Αρκεί να σημειωθεί ότι οι αναμενόμενες εισπράξεις από τα φυσικά πρόσωπα και τον φόρο εισοδήματος ξεπερνούν τα 2,5 δισ. ευρώ. Οπότε η δόση η οποία κινδυνεύει να μετατεθεί διαμορφώνεται στα 800 εκατ. ευρώ. Το πόσο απαραίτητα είναι αυτά τα χρήματα δεν χρει-
Το Δημόσιο δεν θα εισπράξει τίποτα από τα φυσικά πρόσωπα ούτε τον Ιούλιο
άζεται απόδειξη. Στα 500 εκατ. ευρώ ανέρχεται το ποσό που πρέπει να συγκεντρωθεί μέχρι τις 13 Ιουλίου για να καταβληθεί το δεκαπενθήμερο στους δημοσίους υπαλλήλους.
Νέα παράταση Στα νομικά πρόσωπα το πρόβλημα έχει ήδη φανεί. Το υπουργείο Οικονομικών πληρώνει ακριβά το γεγονός ότι και οι επιχειρήσεις κλήθηκαν φέτος να κάνουν τις φορολογικές τους δηλώσεις πιο αργά από ποτέ. Ενώ κανονικά η διαδικασία θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Απρίλιο και το Δημόσιο να έχει ήδη εισπράξει δύο δόσεις, η διαδικασία μετατέθηκε για το τέλος Ιουνίου. Πρόσθετες καθυστερήσεις με την κυκλοφορία του καινούργιου εντύπου αλλά και την έκδοση εγκυκλίων οδήγησαν σε νέα παράταση με αποτέλεσμα μέχρι και τις 30 Ιου-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
νίου πρακτικά το Δημόσιο να μην έχει εισπράξει σχεδόν τίποτε από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, ο οποίος επίσης πρέπει να αποφέρει πάνω από 2,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου. Το τι σημαίνει μη είσπραξη μιας δόσης από τις επιχειρήσεις το διαπιστώσαμε τον Μάιο. Μόνο εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν καταβλήθηκε η πρώτη δόση, ο κρατικός προϋπολογισμός εμφάνισε υστέρηση εσόδων 555 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, από τα περισσότερα από 250.000 νομικά πρόσωπα – ανώνυμες εταιρείες, Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης, ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες – προς το παρόν έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση λιγότερα από 50.000 νομικά πρόσωπα. Οι εταιρείες πρέπει να πληρώσουν τον φόρο νομικών προσώπων με το που θα υποβάλουν τη δήλωση. Έτσι τον Ιούνιο οι εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος ήταν σαφώς λιγότερες από τα 550 εκατ. ευρώ που περίμενε να εισπράξει το ελληνικό Δημόσιο για να τη «βγάλει» με τις υποχρεώσεις του Ιουλίου. Πότε θα εισπραχθούν αυτά τα χρήματα; Προς το τέλος Ιουλίου στην καλύτερη περίπτωση. Και αυτό υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα δοθεί νέα παράταση για την υποβολή των δηλώσεων. Όπως και να
τικές ή χρεωστικές κάρτες. Είναι ένα ερώτημα βέβαια το ποιοι θα αποφασίσουν να μειώσουν τη ρευστότητά τους αυτήν τη στιγμή προκειμένου να καλύψουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Όλα άδεια
έχει, μέχρι να αποκατασταθεί η ηρεμία στην αγορά θα περάσουν αρκετές ημέρες. Είναι προφανές ότι τα λογιστήρια, όσο είναι κλειστές οι τράπεζες, δεν θα υποβάλλουν δηλώσεις καθώς θα πρέπει να πληρώσουν την επόμενη ημέρα την πρώτη δόση του φόρου.
Τα λογιστήρια, όσο είναι κλειστές οι τράπεζες, δεν θα υποβάλλουν δηλώσεις
Βέβαια το υπουργείο Οικονομικών έχει ανακοινώσει από χθες ότι οι πληρωμές στην εφορία μπορούν να γίνουν με όλους τους εναλλακτικούς τρόπους. Ακόμη και με μετρητά στην εφορία ή στα ΕΛΤΑ, ακόμη και με πιστω-
Υπάρχει και ένα τρίτο «μέτωπο»: Ο ΕΝΦΙΑ. Το υπουργείο Οικονομικών περίμενε μέχρι τις 27 Ιουλίου να μαζέψει όλα τα έντυπα Ε9 με τις αλλαγές που επήλθαν στην ακίνητη περιουσία κατά τη διάρκεια του 2014 προκειμένου να εκδοθούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ μέσα στον Αύγουστο. Αυτό θα σήμαινε υποχρέωση πληρωμής του φόρου μέσα στον Σεπτέμβριο. Αν, λόγω της αναταραχής, καθυστερήσει και αυτή η διαδικασία, ο ΕΝΦΙΑ θα πάει και αυτός για αργότερα, διευρύνοντας ακόμη περισσότερο την τρύπα στα έσοδα. Όλα αυτά τα προβλήματα, βέβαια, είναι σε μεγάλο βαθμό διαδικαστικού χαρακτήρα. Έχουν βέβαια τη σημασία τους, καθώς αυτήν τη στιγμή τα κρατικά ταμεία είναι εντελώς άδεια, πράγμα που σημαίνει ότι η όποια καθυστέρηση στην είσπραξη φόρων μεταφράζεται αυτομάτως σε μη εκπλήρωση κάποιων υποχ ρ εώ σεων.
Το ταμείον είναι μείον
Εβδομάδα και δισεκατομμύριο η ζημιά
Υ
πάρχουν, δυστυχώς, και τα ουσιαστικά ζητήματα: η αδράνεια στην αγορά δεν έχει ως συνέπεια την απλή αναβολή της είσπραξης φόρων. Μειώνει τη φορολογητέα ύλη και κατά συνέπεια τα προσδοκώμενα έσοδα. Ένας απλός υπολογισμός δείχνει το τι ακριβώς μπορεί να συμβεί στα δημόσια έσοδα όταν οι τράπεζες – και κατά συνέπεια η οικονομία – κατεβάζουν ρολά για μια ολόκληρη εβδομάδα. Το ΑΕΠ της χώρας διαμορφώνεται στα 180 δισ. ευρώ. Άρα, κατά μέσο όρο, μια εβδομάδα παράγει ΑΕΠ 3,5 δισ. ευρώ (άλλες εβδομάδες έχουν περισσότερο και άλλες λιγότερο). Δεδομένου ότι η φορολογική απόδοση στην Ελλάδα επί του ΑΕΠ διαμορφώνεται περίπου στο 35%, τότε μια απώλεια εθνικού εισοδήματος 3,5 δισ. ευρώ (σ.σ.: προφανώς δεν μηδενίστηκαν οι συναλλαγές, αλλά από την άλλη κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει ότι η αναταραχή θα διαρκέσει μόνο μια εβδομάδα) μπορεί να επιφέρει απώλειες φορολογικών εσόδων άνω του 1 δισ. ευρώ.
Για τον Ιούνιο το ελληνικό Δημόσιο είχε προϋπολογίσει να εισπράξει περί τα 3,55 δισ. ευρώ προκειμένου με τα χρήματα αυτά να καλύψει τις ακόλουθες δαπάνες: u 1,554 δισ. ευρώ για μισθούς και συντάξεις. u 1,296 δισ. ευρώ για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία. u 668 εκατ. ευρώ για καταναλωτικές δαπάνες. u 450 εκατ. ευρώ για τους τόκους. Αν, όπως ακούγεται, η «τρύπα» στα φορολογικά έσοδα ξεπεράσει για δεύτερο συνεχόμενο μήνα το 1 δισ. ευρώ – μόνο 400 εκατ. ευρώ είναι το ποσό που δεν έχει εισπραχθεί από τις επιχειρήσεις –, τότε κάποιες από τις δαπάνες που προαναφέρθηκαν δεν θα πρέπει να καλυφθούν. Είναι προφανές ότι, αν δεν βρεθεί κάποια λύση αμέσως, τα δύο βασικά κονδύλια που προαναφέρθηκαν – το κονδύλι για τους μισθούς και τις συντάξεις, μέσω του οποίου πληρώνονται οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι του Δημοσίου, αλλά και το
κονδύλι για την ασφάλιση, την περίθαλψη και την κοινωνική προστασία, που ουσιαστικά είναι οι πόροι που μεταβιβάζει το κράτος στα ασφαλιστικά ταμεία για να πληρωθούν και οι υπόλοιπες συντάξεις (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ κ.λπ.), όπως επίσης και τα επιδόματα – δεν μπορούν να καλυφθούν εξ ολοκλήρου. Αν μάλιστα παραταθεί η αβεβαιότητα, τότε το πρόβλημα με την είσπραξη των φορολογικών εσόδων θα εμφανιστεί και τον Ιούλιο. Η είσπραξη των φόρων είναι σε μεγάλο βαθμό και ψυχολογία. Και αυτήν τη στιγμή η ψυχολογία βρίσκεται στο ναδίρ. Δυστυχώς και αυτή η κατάρρευση της ψυχολογίας έρχεται σε κακή συγκυρία. Το δεύτερο εξάμηνο είναι γεμάτο φορολογικές υποχρεώσεις: φόρο εισοδήματος
φυσικών προσώπων, φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ, δόσεις ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών, τέλη κυκλοφορίας, ΦΠΑ με τις εισπράξεις της θερινής σεζόν κ.λπ. Σε ποιο βαθμό θα εκπληρωθούν οι εισπρακτικοί στόχοι του δεύτερου εξαμήνου, οι οποίοι κάνουν λόγο για ένα πακέτο φόρων 27 δισ. ευρώ, το οποίο πρέπει να εισπραχθεί μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Αν στο πεντάμηνο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές έφταναν στο 1 δισ. ευρώ ανά μήνα, τι θα αποτυπωθεί στα στοιχεία του Ιουνίου και τι θα γίνει από εδώ και στο εξής. Απώλεια εσόδων σημαίνει πολύ απλά ότι μεγαλώνει ο λογαριασμός της όποιας συμφωνίας κλείσει από εδώ και στο εξής.
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 IΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Τους ενώνει το «ΝΑΙ» στο πέτο... Τα συστημικά κόμματα Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ - Ποτάμι επιχειρούν πολιτική νεκρανάσταση με το δημοψήφισμα Με την ισχυρή επιφύλαξη για το αν τελικά θα διενεργηθεί το δημοψήφισμα, τα κόμματα της συστημικής αντιπολίτευσης προετοιμάζονται για τις επόμενες μέρες.
Τ
α κομματικά επιτελεία της Νέας Δημοκρατίας, του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ βρίσκονται σε συνεχή διαβούλευση προκειμένου να συντονίσουν τις μεταξύ τους κινήσεις για μια δυναμική παρουσία όχι μόνο στο δημοψήφισμα για την ανάδειξη του «Ναι» ως πλειοψηφούσας τάσης, αλλά και για τις πολιτικές εξελίξεις που θα επιφέρει το αποτέλεσμα. Η μνημονιακή αντιπολίτευση εργάζεται συστηματικά και άοκνα, προκειμένου να δημιουργήσει το κατάλληλο υπέδαφος ώστε να καταστεί πλειοψηφικό ρεύμα το «Ναι». Η αλήθεια είναι ότι τα κόμματα τις μέρες αυτές θα αξιοποιήσουν στο έπακρο την κατάσταση που επικρατεί στις τράπεζες προκειμένου να εντείνουν τον προβληματισμό, τον φόβο και την αγωνία των πολιτών απέναντι σε ένα ζοφερό μέλλον εκτός ευρώ. Έτσι κι αλλιώς είναι δεδομένο ότι Σαμαράς, Θεοδωράκης και Φώφη έχουν αποδεχτεί πλήρως τη ρητορική των δανειστών ότι το κεντρικό δίλημμα των δανειστών είναι «ευρώ ή δραχμή» και ότι η κατάσταση είναι τόσο οριακή ώστε η χρεοκοπία εντός ευρώ θα αναγκάσει τη χώρα να κάνει αίτηση αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε να μπορέσει να τυπώσει χρήμα, όπως επισημαίνουν στις δημόσιες δηλώσεις τους.
Ντιμπέιτ Στα επιτελεία των τριών κομμάτων εκτιμούν ότι, ενώ αρχικά, λόγω του σοκ από τις προτάσεις των δανειστών και του εκβιαστικού τρόπου με τον οποίο φέρθηκαν στην εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας, υπερτερούσε το «Όχι», που απευθύνεται κυρίως στην αξιοπρέπεια και το θυμικό των πολιτών, όσο περνούν οι μέρες με τις τράπεζες κλειστές και όσο η κυβέρνηση δεν απαντά ποιο είναι το σχέδιό της για την επόμενη μέρα αν εξασφαλίσει το «Όχι» που εισηγείται, θα αυξάνονται οι προ-
βληματισμοί και οι σκέψεις ώστε να υπερτερήσει τελικά το «Ναι». Μάλιστα και οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί επιζητούν ένα ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών προκειμένου να δείξουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει συμμάχους μόνο τον Πάνο Καμμένο και τον Νίκο Μιχαλολιάκο της Χρυσής Αυγής, ενώ θα έχει απέναντι, με διαφορετικό σκεπτικό, τον Δημήτρη Κουτσούμπα. Θέλουν λοιπόν να αποδείξουν ότι ο Τσίπρας στην παρούσα φάση ηγείται του «λόμπι της δραχμής», προκειμένου να αποδείξουν την καταγγελία ότι οι εξελίξεις με το δημοψήφισμα ήταν μια οργανωμένη επί πεντάμηνο διαδικασία για να βγει η χώρα από το ευρώ.
Αυτοεγκλωβισμός Στο στρατόπεδο της Ν.Δ. κυκλοφορεί η πεποίθηση ότι το δη-
Σπέρνουν φόβο, αγωνία, εμπεδώνουν κλίμα καταστροφής επιδιώκοντας να γυρίσουν στο κουβέρνο
μοψήφισμα ήταν μια απελπισμένη κίνηση αυτοεγκλωβισμού του Αλέξη Τσίπρα, επειδή συνειδητοποίησε ότι δεν μπορεί να περάσει από τη Βουλή την πρότασή του και ότι από την προσεχή Δευτέρα θα υπάρχουν ραγδαίες πολιτικές, και όχι μόνο οικονομικές, εξελίξεις. Στο πλαίσιο αυτό ο Αντώνης Σαμαράς θεωρεί ότι δικαιώνεται από την απόφασή του να μην παραιτηθεί και να αντιπαρατεθεί με τους δελφίνους του που ζητούσαν την κεφαλή του επί πίνακι. Επίσης οι συνεργάτες του θεωρούν ότι δικαιώθηκε και η σκληρή αντιπαράθεσή του με τον ΣΥΡΙΖΑ και πως η Ν.Δ. αποτελεί τη μοναδική συγκροτημένη και δυνατή πολιτική οντότητα που μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική λύση. Επικεφαλής της εκλογικής επιτροπής που συγκρότησε την Τρίτη για το δημοψήφισμα της Κυρι-
Λέτε απ φόβο ναό τους κάτσ ει;
ακής αναλαμβάνει ο ίδιος ο πρόεδρος της Ν.Δ. και συμμετέχουν οι: Μ. Βαρβιτσιώτης, Μ. Δασκαλάκης, Μ. Κεφαλογιάννης, Επ. Λεκέας, Ευάγγ. Μεϊμαράκης και Ανδρ. Παπαμιμίκος. Ήδη σχεδιάζονται περιοδείες και ομιλίες του ίδιου του Σαμαρά, αλλά και όλων των βουλευτών και στελεχών του κόμματος σε όλη την Ελλάδα προκειμένου να πείσουν τους πολίτες υπέρ του «Ναι». Στη Ν.Δ. εκτιμούν ότι και τα δύο αποτελέσματα προκαλούν αναπόφευκτα πολιτικές εξελίξεις, σύμφωνα με τα σενάρια: Αν επικρατήσει το «Ναι», η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να παραιτηθεί και η παρούσα Βουλή θα πρέπει να αποφασίσει αν προκύπτει νέα κυβέρνηση. Επειδή δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, η χώρα θα οδηγηθεί άμεσα σε εκλογές με υπηρεσιακή κυβέρνηση. Όπως λένε από τη Συγγρού, παρά τις διαβεβαιώσεις του Τσίπρα, θα είναι αδύνατον να συμφωνήσει σε μια επώδυνη συμφωνία, που θα είναι ένα νέο μνημόνιο με πιο σκληρές προβλέψεις από όλες τις προηγούμενες και θα πρέπει να το περάσει από τη Βουλή. Είναι βέβαιο ότι στη φάση αυτή θα απολεσθεί η δεδηλωμένη και θα πέσει πάραυτα η κυβέρνηση. Στην περίπτωση του « Όχι», στη Ν.Δ. επισημαίνουν ότι τα πράγματα θα είναι ακόμη πιο σκληρά, αφού οι πιέσεις θα ενταθούν και η τραπεζική ασφυξία και ο κίν-
1
2
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 IΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
δυνος της πλήρους κατάρρευσης θα αναγκάσουν τον Τσίπρα να αποδεχτεί ό,τι του δώσουν, με το ίδιο πάντα πολιτικό αποτέλεσμα. Στη Συγγρού λοιπόν κάνουν λόγο για τον απόλυτο πολιτικό εγκλωβισμό του ΣΥΡΙΖΑ και του Τσίπρα, που θα δρομολογήσει εξελίξεις.
Όχι στα μέτωπα Το ΠΑΣΟΚ κινείται συστηματικά και δραστήρια προκειμένου να κάνει διακριτή τη θέση του και να προβάλει το επιχείρημα ότι διαθέτει στελέχη με βαθιά γνώση των οικονομικών δεδομένων, των ευρωπαϊκών διαδικασιών και είπε προεκλογικά με ειλικρίνεια τα δεδομένα που υπάρχουν. Είναι προφανές πως εκτιμούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σε αδιέξοδο λόγω των προεκλογικών του ψεμάτων και του αντιμνημονιακού λαϊκισμού του, τον οποίο ήρθε η ώρα να πληρώσει. Πιστεύουν λοιπόν ότι σιγά - σιγά οι πρώην ψηφοφόροι του θα αρχίσουν να τους ακούνε και οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις θα τους δικαιώσουν. Στελέχη του ΠΑΣΟΚ εκτιμούν ότι το κλίμα στην κοινωνία μεταστρέφεται και, παρ’ ότι ο χρόνος είναι πολύ πιεσμένος, επισημαίνουν ότι οι πολίτες θα ενημερωθούν για τις επιπτώσεις από μια έξοδο από το ευρώ και θα συνταχθούν με το «Ναι». Ταυτόχρονα έχουν αρχίσει την καμπάνια τους παρουσιάζοντας ένα ζοφερό μέλλον αν επικρατήσει το « Όχι» και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι οι αγρότες θα χάσουν 30 δισ. την επόμενη πενταετία, τόσο από την Κοινή Αγροτική Πολιτική όσο και από το ΕΣΠΑ: «Με την έξοδο της χώρας από το ευρώ και την Ευρώπη, αμέσως θα χαθούν 30 δισ. ευρώ κρίσιμοι πόροι που προορίζονται για την ελληνική περιφέρεια και την ύπαιθρο μέχρι το 2020. Και αυτό διότι, όταν σε μια χώρα δεν πληρούνται οι δημοσιονομικοί κανόνες συμμετοχής ως κράτους - μέλους στην Ε.Ε., αναστέλλεται κάθε κοινοτική χρηματοδότηση» επισημαίνεται στο ενημερωτικό δελτίο που διακίνησε προχθές το ΠΑΣΟΚ. Το μεγαλύτερο ζήτημα του ΠΑΣΟΚ στην παρούσα φάση είναι να αποδείξει την πολιτική αυτονομία του έναντι της Ν.Δ. «Δεν κάνουμε μέτωπα, δεν μας αρέσουν» είπε προχθές η Φώφη Γεννηματά στέλνοντας ένα μήνυμα ότι το ΠΑΣΟΚ επί των ημερών της δεν πρόκειται να γίνει παρακολούθημα της Ν.Δ. και του Σαμαρά. Η Φώφη, παρ’ ότι κράτησε ιδιαίτερα σκληρή γραμμή απέναντι
στον ΣΥΡΙΖΑ ακολουθώντας τη λογική του προκατόχου της, στην παρούσα φάση δέχεται με στωικότητα την υπερπληθωρική παρουσία του Ευάγγελου Βενιζέλου τις τελευταίες μέρες. Παρ’ ότι εκτιμούν ότι η ανάμειξή του στο δεύτερο μνημόνιο εξεγείρει τα αντιμνημονιακά αντανακλαστικά των πολιτών, εκτιμούν ότι ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επιθυμεί και επιχειρεί να χτίσει βάσεις πολιτικής δικαίωσής του, που δεν μπορούν, αλλά και δεν επιθυμούν να του στερήσουν. Η νέα πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κινείται ιδιαίτερα προσεκτικά απέναντι στα σενάρια κυβερνητικής σύμπραξης των συστημικών κομμάτων. Στην παρούσα φάση στη Χαριλάου Τρικούπη επισημαίνουν ότι οι ίδιοι κινούνται πάντα στον δρόμο της πολιτικής ομαλότητας, δεν συμμετέχουν σε σενάρια και σχέδια πολιτικής εκτροπής και ότι ετοιμάζονται για πρόωρες εκλογές, ενώ επισημαίνουν ότι το κόμμα θα σταθεί με υπευθυνότητα απέναντι στις υποχρεώσεις του για τήρηση της πολιτικής ομαλότητας, αλλά δεν έχουν σκοπό να επιστρέψουν από την πίσω πόρτα στην κυβέρνηση. Τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και το Ποτάμι, όμως, βλέπουν με ιδιαίτερη θέρμη την περίπτωση ενός στελέχους της Κεντροαριστεράς να αναλαμβάνει δράση προκειμένου
Σαμαράς, Θεοδωράκης και Φώφη έχουν αποδεχθεί πλήρως το κεντρικό δίλημμα των δανειστών «ευρώ ή δραχμή», αλλά έχουν εντελώς διαφορετικές επιδιώξεις
να υπάρχει πολιτική σταθερότητα στη χώρα αν υπάρξει θέμα με την παραμονή του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση. Όπως λένε από ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι, αποκλείεται να «επιτρέψουν» την επιστροφή Σαμαρά στη διακυβέρνηση της χώρας και εκτιμούν ότι ακόμα και ο Στουρνάρας είναι καμένο χαρτί λόγω της εμπλοκής του στα μνημόνια. Πιστεύουν λοιπόν ότι ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, που μπαίνει μπροστά υπέρ του «Ναι» στο δημοψήφισμα, έχει πείρα, κύρος και υπευθυνότητα ώστε να αναλάβει κρίσιμο ρόλο και να τεθεί επικεφαλής μιας διαδικασίας αντιμετώπισης της κρίσης.
Πρόθυμος συνεργάτης Το Ποτάμι από την πλευρά του φρόντισε να ανεβάσει αντιπολιτευτικές στροφές παραμένοντας επίδοξος πρόθυμος «κυβερνητικός» εταίρος του ΣΥΡΙΖΑ. Με βασικό μότο ότι ο Τσίπρας είναι αιχμάλωτος στο «λόμπι της δραχμής», ο Σταύρος Θεοδωράκης επιχειρεί να ψαρέψει στα θολά νερά των «νοικοκυραίων» ψηφοφόρων που στήριξαν ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές και να εμπεδώσει την αίσθηση ότι το κόμμα του αποτελεί υπεύθυνη πολιτική δύναμη. Θεωρεί ότι οι πολιτικές εξελίξεις τον ευνοούν, αφού ο φόβος για έναν επερχόμενο κοινωνικό Αρμα-
γεδδώνα θα δώσει στον ίδιο και τα στελέχη του πόντους από ένα νεανικό απολιτίκ κοινό που οδηγήθηκε με το ρεύμα της περιόδου προς τον Τσίπρα. Η απρόκλητη και ασύμμετρη επίθεση του Θεοδωράκη προς την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης για την επικύρωση του δημοψηφίσματος, στην οποία έκανε λόγο για βουλευτές - κομματικούς υπαλλήλους επί έτη που ήθελαν να γίνουν κυβερνητικοί υπάλληλοι, μόνο τυχαία δεν μπορεί να θεωρηθεί. Ο Θεοδωράκης θέλησε να στείλει ένα μήνυμα στο εσωτερικό του κόμματός του ότι επιθυμεί να συνεργαστεί μόνο με τον «ευρωπαϊκό» ΣΥΡΙΖΑ και όχι με τον κομματικό και να ανυψώσει την πολύ χαμηλή ηγετικότητά του, για την οποία προβληματίζονται ακόμα και στελέχη του. Το Ποτάμι επιχειρεί να καταστεί πόλος της Κεντροαριστεράς και της φιλελεύθερης (και νεοφιλελεύθερης) Δεξιάς και η επιχείρηση νεκρανάστασης του Σαμαρά μπορεί να τον διευκολύνει να υποδεχθεί «διωγμένα» από τη Ν.Δ. στελέχη (την Ντόρα και τους φίλους της για παράδειγμα). Στο πλαίσιο αυτό, στο παρασκήνιο ο πόλεμος με τη Ν.Δ. είναι έντονος, γι’ αυτό, παρ’ ότι ακολουθούν την ίδια ρητορική και πολιτική αντίληψη, το Ποτάμι αρνείται οποιαδήποτε επαφή ή πολιτική και κοινοβουλευτική σύμπραξη εκτός από τη συμμετοχή στο «Μένουμε Ευρώπη». Το Ποτάμι εξακολουθεί να διαφοροποιείται από τις συνεχείς αποχωρήσεις των βουλευτών της Ν.Δ. από το Κοινοβούλιο και από την υπεράσπιση των μνημονίων και των μέχρι τώρα ενεργειών των προηγούμενων κυβερνήσεων. Προβάλλουν συνεχώς το επιχείρημα ότι δεν φέρουν ευθύνη για τα μέχρι τώρα πεπραγμένα, παρ’ ότι διαθέτουν στελέχη όπως οι Χ. Θεοχάρης, Σπ. Λυκούδης και Γρ. Ψαριανός που έχουν ψηφίσει τα μνημόνια. Στο μεταξύ το Ποτάμι επιχειρεί να αξιοποιήσει, να συμμετάσχει, να συντονίσει και να εκμεταλλευθεί το μέτωπο των κοινωνικών δυνάμεων, δημάρχων, κοινωνικών και οικονομικών φορέων που επιχειρούν να συμπτύξουν μέτωπο υπέρ του «Ναι» με επικεφαλής το στέλεχος του Ποταμιού Γιάννη Μπουτάρη, δήμαρχο Θεσσαλονίκης, και τον Γιώργο Καμίνη, δήμαρχο Αθηναίων, ο οποίος προαλείφεται, όπως προαναφέραμε, για πρωταγωνιστικό ρόλο αν υπάρξουν πολιτικές εξελίξεις. Κυριακή κοντή γιορτή...
10
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 IΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Απειλές χωρίς νόημα Οι Συνθήκες κάνουν αδύνατη και την υποψία αποβολής μιας χώρας από το ευρώ Τα τελευταία πέντε μνημονιακά χρόνια αλλά με ιδιαίτερη έμφαση τους τελευταίους πέντε μήνες που η διαπραγμάτευση με τους δανειστές βρίσκεται στα χέρια του Αλέξη Τσίπρα, η απειλή που πλανάται πάνω από τη χώρα είναι η έξοδός της από την ευρωζώνη, η επιστροφή στη δραχμή και η διεθνής απομόνωσή της.
Ό
λα τα προγράμματα χρηματοδότησης και οι επαχθέστατοι όροι που τα συνόδευαν στηρίχθηκαν αλλά και στηρίζονται στο μέγα ζητούμενο της παραμονής της χώρας στους κόλπους της Οικονομικής Νομισματικής Ένωσης και της Ε.Ε. Επαχθέστατοι όροι που, ακόμα κι όταν αποδεδειγμένα επέφεραν αποτυχημένα αποτελέσματα για την οικονομία της χώρας και οδυνηρές επιπτώσεις για τους πολίτες της, έβρισκαν δυνατό άλλοθι με τον φόβο μιας τριτοκοσμικής περιπέτειας αφού η χώρα θα βρισκόταν στο έλεος των «αρπακτικών» των Βρυξελλών και των αγορών χωρίς κανένα δίχτυ προστασίας και πλήρως εκτεθειμένη ακόμα και σε εξωτερικούς κινδύνους που θα απειλούσαν ακόμα και την ίδια την ακεραιότητά της. Με την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος, οι πολίτες «βομβαρδίστηκαν» από το σύνολο των Ευρωπαίων ηγετών της ευρωζώνης αλλά και της μνημονιακής αντιπολίτευσης με απειλές περί εξόδου της χώρας από την Ευρώπη σε περίπτωση επικράτησης του «Όχι». Τη θέση αυτή υπογράμμισε με τον πιο δραματικό τρόπο το κλείσιμο της χρηματοδοτικής στρόφιγγας και των τραπεζών, κινήσεις που εκτόξευσαν δικαιολογημένα στα ύψη τον φόβο των πολιτών και προκάλεσαν επιπρόσθετα και πολύπλοκα προβλήματα στην οικονομία της χώρας. Το ερώτημα, βέβαια, είναι εάν υπάρχουν διαδικασίες για να βγούμε από την ευρωζώνη και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν οι ευρωπαϊκές Συνθήκες έχουν προβλέψει λύσεις αυτού του τύπου. Και εάν όχι, ποια σενάρια για την έξοδό μας από το ευρώ έχουν εξεταστεί και εάν σε αυτά στηρίζονται οι δηλώσεις βεβαιότητας των Ευρωπαίων. Και τέλος εάν τα σενάρια αυτά είναι νομικές αλλά κυρίως πολιτικές ακροβασίες με ορατό τον κίνδυνο για άλμα στο κενό που θα θέσει σε αμφισβήτηση τη συνοχή της Ε.Ε. Το «Π» παρουσιάζει τι προβλέπουν οι Συνθήκες και ποια σενάρια έχουν πέσει στο τραπέζι των συζητήσεων, σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε κατά το δυνατόν πώς είναι δομημέ-
Η συμμετοχή ενός κράτους στην Οικονομική Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) και στην ευρωζώνη είναι, σύμφωνα με τις συνθήκες της Ε.Ε., αμετάκλητη
νες οι σχέσεις εντός της Ε.Ε. και της ΟΝΕ και ποια συμφέρονται διακυβεύονται συνολικά για την Ευρώπη, εάν δεν βρεθεί βιώσιμη λύση για την ελληνική κρίση.
1] Μπορεί μια χώρα να βγει από την ΟΝΕ και την ευρωζώνη; Η συμμετοχή ενός κράτους στην Οικονομική Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) και στην ευρωζώνη είναι, σύμφωνα με τις Συνθήκες της Ε.Ε., αμετάκλητη. Δεν μπορεί, δηλαδή, ένα κράτος ούτε να αποχωρήσει ούτε να αποβληθεί. Και αυτό γιατί ο αμετάκλητος χαρακτήρας του ευρώ είναι, σύμφωνα με το σκεπτικό των Βρυξελλών, μέρος της «αρχιτεκτονικής» της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την εποχή της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 30 Ιουνίου και στο παρά πέντε της εκπνοής του προγράμματος για την Ελλάδα η επικεφαλής της επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Danuta Huebner, με δυο αναρτήσεις της στο Twitter επισήμανε τα εξής: - Η αποβολή κράτους - μέλους από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή την ΟΝΕ είναι νομικά αδύνατη. - Η έξοδος κράτους - μέλους από την ΟΝΕ χωρίς ταυτόχρονη αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι νομικά αδιανόητη. Με απλά λόγια, δεν μπορεί ένα κράτος - μέλος ούτε να αποβληθεί ούτε να αποχωρήσει από την ΟΝΕ και κατά συνέπεια από το ευρώ.
2] Μπορεί ένα κράτος - μέλος να αποχωρήσει οικειοθελώς από την Ε.Ε.; Ναι, μπορεί. Η Συνθήκη της Λισσαβώνας προβλέπει μηχανισμό εθελούσιας και μονομερούς αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για τη λεγόμενη Ρήτρα Αποχώρησης, σύμφωνα με την οποία, εάν ένα κράτος - μέλος επιθυμεί να αποχωρήσει από την Ε.Ε., γνωστοποιεί την πρόθεσή του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η Ένωση καθορίζει τις λεπτομέρειες της αποχώρησής του κράτους - μέλους, συνάπτει τη συμφωνία και ρυθμίζει το πλαίσιο των μελλοντικών του σχέσεων με την Ε.Ε. Η συμφωνία αυτή συνάπτεται εξ ονόματος της Ένωσης από το Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία, έπειτα από έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η ειδική πλειοψηφία απαιτεί το 72% των μελών του Συμβουλίου με την προϋπόθεση ότι η πλειοψηφία αυτή συγκεντρώνει τουλάχιστον το 65% του συνολικού πληθυσμού των κρατών - μελών. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Συνθήκες παύουν να ισχύουν σε όποιο κράτος - μέλος έχει υποβάλει αίτημα αποχώρησης, από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της συμφωνίας ή το αργότερο δύο χρόνια μετά τη γνωστοποίηση της αποχώρησης. Αυτό σημαίνει ότι η αποχώρηση του κράτους - μέλους μπορεί να τεθεί σε ισχύ και χωρίς τη συναίνεση της Ένωσης. Παράλληλα, το Συμβούλιο μπορεί να αποφα-
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 IΟΥΛΙΟΥ 2015
11
www.topontiki.gr
σίσει την παράταση της περιόδου των δύο ετών μόνο κατόπιν ομόφωνης απόφασης και σε συμφωνία με το ενδιαφερόμενο κράτος - μέλος. Εν ολίγοις, υπάρχει πρόβλεψη στις Συνθήκες για την οικειοθελή αποχώρηση ενός κράτους μέλους, χωρίς μάλιστα η λεγόμενη Ρήτρα Αποχώρησης να προβλέπει ειδικές διατάξεις ή να εγείρει ειδικές απαιτήσεις από ένα κράτος - μέλος που αποχωρεί και έχει υιοθετήσει το ευρώ. Έτσι, νομοτελειακά μια αποχώρηση ενός κράτους - μέλους θα είχε τρομερές νομικές αλλά και τεχνικού χαρακτήρα δυσκολίες που οι εκτιμήσεις των ειδικών είναι ότι δεν είναι εύκολο να ξεπεραστούν. Να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα έχει γίνει μόνο μια αποχώρηση, αυτή της Γροιλανδίας, το 1985, από την τότε ΕΟΚ έπειτα από δημοψήφισμα. Η Γροιλανδία είναι δανική περιοχή, με καθεστώς όμως αυτοδιάθεσης, το οποίο το 2009 κέρδισε μεγαλύτερη αυτονομία και περισσότερα δικαιώματα και αρμοδιότητες, με κυριότερο το δικαίωμα εκμετάλλευσης των πλούσιων φυσικών πόρων της.
Μια αποχώρηση ενός κράτους - μέλους θα είχε τρομερές νομικές αλλά και τεχνικού χαρακτήρα δυσκολίες
λούν ορισμένα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα ψήφου στο Συμβούλιο, ενώ, αντίθετα, οι υποχρεώσεις που βαρύνουν το κράτος θα συνεχίσουν να το δεσμεύουν. Για να ανασταλούν ορισμένα από τα δικαιώματα του κράτους - μέλους, πρέπει να υπάρξει σχετική πρόταση από το 1/3 των χωρών και να εγκριθεί από τα 4/5 των κρατών - μελών. Εν ολίγοις, δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη από τις Συνθήκες για αποβολή κράτους - μέλους από την Ε.Ε., και αυτή είναι μια αμιγώς πολιτικά θεμελιώδης θέση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, ενώ, όπως σημείωσε και η επικεφαλής της επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είναι και νομικά αδύνατη.
4] Γιατί μπαίνει θέμα Grexit;
Διά βίου «δεμένοι»
3] Μπορεί ένα κράτος - μέλος να αποβληθεί από την Ε.Ε.; Όχι. Η μόνη πρόβλεψη που υπάρχει είναι να ανασταλούν ορισμένα από τα δικαιώματά του στην περίπτωση που δεν πληροί τα κριτήρια που θέτουν οι Συνθήκες. Η λεγόμενη Ρήτρα Αναστολής προβλέπεται από το άρθρο 7 της Συνθήκης του Άμστερνταμ και ενεργοποιείται στην περίπτωση που ένα κράτος - μέλος παραβιάζει τις αρχές πάνω στις οποίες βασίζεται η Ένωση, όπως είναι η ελευθερία, η δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών και το κράτος δικαίου. Στην περίπτωση αυτήν μπορούν να αναστα-
Αφού δεν προβλέπεται από τις Συνθήκες έξοδος από την ΟΝΕ, την ευρωζώνη και την Ε.Ε., πώς μπαίνει το θέμα Grexit; Υπάρχει ρεαλιστική βάση; Η επικεφαλής της επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Danuta Huebner, Πολωνή οικονομολόγος και ακαδημαϊκός, συνοδεύει την ανάρτησή της στο Twitter «Η αποβολή κράτους - μέλους από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή την ΟΝΕ είναι νομικά αδύνατη» με λινκ που οδηγεί σε εκτίμηση που έκανε τον Ιανουάριο του 2015 το Polish Institute of International Affairs (PISM), think tank που βρίσκεται υπό την αιγίδα του υπουργείου Εξωτερικών της Πολωνίας. Το PISM εξετάζει διάφορα σενάρια για το πώς μπορεί και εάν μπορεί να αντιμετωπιστεί η ελληνική κρίση, σύμφωνα με τις νομικές προβλέψεις των Συνθηκών. Το πρώτο σενάριο που εξετάζει είναι μια αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη μέσα από την οικειοθελή αποχώρησή της από την Ε.Ε. και τη δι-
απραγμάτευση για τη δόμηση μιας νέας εταιρικής σχέσης που δεν θα συμπεριλαμβάνει τη συμμετοχή της χώρας μας στο ευρώ. Το Ινστιτούτο εκτιμά ότι το σενάριο αυτό είναι πολιτικά επικίνδυνο και γεμάτο με νομικές δυσκολίες. Μεταξύ άλλων, επισημαίνεται ότι θα απαιτούσε την επικύρωση από όλα τα κράτη - μέλη, προϋπόθεση που εκτιμάται ότι θα έχει αβέβαιο αποτέλεσμα. Το δεύτερο σενάριο εξετάζει το ενδεχόμενο αποχώρησης της Ελλάδας έπειτα από εμπλοκή των Θεσμών και ιδιαίτερα της ΕΚΤ και κατόπιν διαπραγμάτευσης. Στην περίπτωση αυτήν η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με σειρά προβλημάτων, που έχουν να κάνουν από το capital control, την εξυπηρέτηση του χρέους, την επιστροφή των συναλλαγματικών διαθεσίμων από την ΕΚΤ μέχρι και συνολικά τις σχέσεις της με όλες τις χώρες της Ε.Ε. Όπως σημειώνεται από το PISM, το πρόβλημα έγκειται στο ότι μια χώρα, από τη στιγμή που ύστερα από διαπραγμάτευση θα οδηγηθεί εκτός ευρωζώνης, έχει το κυριαρχικό δικαίωμα να ορίσει το δικό της νόμισμα και να υιοθετήσει τον λεγόμενο συντελεστή μετατροπής για τον υπολογισμό των παλαιών υποχρεώσεών της με βάση το νέο νόμισμα. Μια τέτοια ενέργεια μπορεί να είναι αντίθετη με τις Συνθήκες της ΟΝΕ, αλλά τη λύση θα κληθούν να δώσουν τα δικαστήρια, με άγνωστη ετυμηγορία και με δεδομένες τις απρόβλεπτα οδυνηρές συνέπειες είτε για τον οφειλέτη είτε για τους δανειστές του. Το τρίτο σενάριο το χαρακτηρίζουν ως το «καθαρτήριο του ευρώ» και προτείνεται από ορισμένους οικονομολόγους. Πρόκειται για την πρόταση για διπλό ευρώ, δηλαδή ευρώ δύο ταχυτήτων, πρόταση με τεράστια τεχνικά προβλήματα στην εφαρμογή της αλλά κυρίως με αξεπέραστες πολιτικές επιπτώσεις για τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΑΝΕΛΛ: « Όχι» στον αφοπλισμό των Ενόπλων Δυνάμεων
Γ
ια να υπάρξει η οποιαδήποτε λύση, την οποία και επιθυμούμε, προϋπόθεση είναι ότι δεν θα υπάρχει αφοπλισμός της χώρας, εξαθλίωση του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, και θα γίνει απόλυτα σεβαστό το θέμα του ειδικού καθεστώς για τον ΦΠΑ στα νησιά» δήλωσε ο πρόεδρος των ΑΝΕΛΛ Πάνος Καμμένος σχετικά με το ενδεχόμενο επίτευξης συμφωνίας της κυβέρνησης με τους δανειστές. Συμπληρώνοντας πως «δεν δέχομαι κανένα τελεσίγραφο» και πως «χωρίς αυτές τις δύο προϋποθέσεις δεν συζητούμε καμία λύση». Αποφασισμένος να μην το κουνήσει ούτε βήμα από τις «κόκκινες γραμμές» που έχει θέσει και έχουν καταγραφεί εμφανίζεται ο πρόεδρος των ΑΝΕΛΛ και κυβερνητικός εταίρος. Οι πληροφορίες πάντως
«
έφερναν τον Πάνο Καμμένο – προσθέτοντας έναν ακόμα «πονοκέφαλο» στο Μαξίμου – τουλάχιστον... ενοχλημένο με τη χθεσινή επιστολή που έστειλε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στους δανειστές και στην οποία γίνεται αναφορά για περικοπή των αμυντικών δαπανών. Κατά πληροφορίες, ο Πάνος Καμμένος θεωρεί ότι οι συγκεκριμένες περικοπές θα πλήξουν το αξιόμαχο των Ένοπλων Δυνάμεων ενώ το απόγευμα της Τετάρτης υπήρξε έντονη φημολογία που έφερνε τον πρόεδρο των ΑΝΕΛΛ να σκέφτεται ακόμα και να αποσύρει τη στήριξη προς την κυβέρνηση. Πάντως, οι πληροφορίες θέλουν τον Αλέξη Τσίπρα να πραγματοποιεί επίσκεψη την Πέμπτη το πρωί στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας. «Δεν υπάρχει, ούτε υπήρξε και
ούτε θα υπάρξει πρόταση από την ελληνική κυβέρνηση για μείωση των αμυντικών δαπανών» ανέφερε η ανακοίνωσή του Γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού, για να καταλαγιάσει την έντονη φημολογία.
Πολιτικός πόλεμος Αναφορικά με το δημοψήφισμα, ο Πάνος Καμμένος, μιλώντας στον ραδιοσταθμό Στο Κόκκινο 105,5, υπογράμμισε ότι «το “ναι” σημαίνει συνέχιση της πολιτικής τής λιτότητας που οδήγησε σε 10.000 αυτοκτονίες, 10.000 οικογένειες έχασαν τους δικούς τους ανθρώπους» και πως η υπερψήφιση του “ναι” θα σημάνει τη συνέχιση της πολιτικής που έδιωξε 300.000 παιδιά, νέους επιστήμονες, μετανάστες στο εξωτερικό, σημαίνει μείωση των συντάξεων, κατάργηση των επικουρικών συντάξεων,
κατάργηση του ΕΚΑΣ, αλλά και συνέχιση της πολιτικής τής έλλειψης ρευστότητας στην αγορά». «Ουσιαστικά, ο πόλεμος που γίνεται είναι ένας πολιτικός πόλεμος» σημείωσε ο Πάνος Καμμένος, τονίζοντας ότι η χώρα άντεξε «μέχρι σήμερα, όπου με απόφαση της Γερμανίας και με επιβολή της Γερμανίας στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα – πάλι παράτυπα – παρεμβαίνουν σε μία δημοκρατική διαδικασία, στο δημοψήφισμα, όπου ένας λαός καλείται ελεύθερος να αποφασίσει για το μέλλον του. Να αποφασίσει αν θα μπορέσει να ζήσει σε μία χώρα όπου οι συντάξεις θα έχουν πέσει στα 300 ευρώ, οι μισθοί στα 400 ευρώ, με μία λιτότητα που έχει κλείσει το 80% των επιχειρήσεων, με αφοπλισμό των Ενόπλων Δυνάμεων και με εγκατάλειψη των νη-
σιών, προς όφελος των Γερμανών, που έχουν αγοράσει απέναντι αλυσίδες. Αυτή είναι η αλήθεια»... Για την άλλη «κόκκινη γραμμή» που έχουν θέσει οι ΑΝΕΛΛ, τον ΦΠΑ στα νησιά, ο Πάνος Καμμένος ανέφερε ότι όλα τα νησιά της Ε.Ε. λόγω της νησιωτικότητας και ιδιαίτερα του κόστους μεταφοράς των προϊόντων, βρίσκονται κάτω από ειδικά καθεστώτα. «Η Ίμπιζα στην Ισπανία, η Κορσική στη Γαλλία, όλα τα νησιά της Μεσογείου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν ειδικό καθεστώς. Στην Ελλάδα υπήρχε μία έκπτωση 30% από τον ΦΠΑ που πλήρωναν οι άλλοι πολίτες της μητροπολιτικής Ελλάδος. Βέβαια, με αδικία προς τα νησιά του Ιονίου Πελάγους και τα Κύθηρα, τα οποία εξαιρούνται της εκπτώσεως» σημείωσε ο πρόεδρος των ΑΝΕΛΛ.
12
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Την ώρα που και οι τελευταίοι κόκκοι της άμμου σωριάζονταν στον πάτο της κλεψύδρας και «μηδενιζόταν» ο χρόνος για την Ελλάδα, η κοινοβουλευτική καθημερινότητα περπατούσε στη δική της γραμμή, προσπαθώντας να δηλώσει, με αυτό τον αμήχανο τρόπο στην πραγματικότητα, ότι όλα κυλούν... ρολόι! Και όλα αυτά ελάχιστα πριν μηδενίσει το κοντέρ του CNN...
Κ
αι μόνο αργά το απόγευμα της Τρίτης η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής αποφάσισε την αναστολή των εργασιών του Κοινοβουλίου λόγω της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος την ερχόμενη Κυριακή και έτσι αναβλήθηκε το κοινοβουλευτικό και νομοθετικό έργο από την Τετάρτη μέχρι την Παρασκευή. Η εξέλιξη αυτή φέρνει – αξίζει να σημειωθεί – ακόμη μια... αναβολή στο «καταραμένο», όπως αποδεικνύεται, νομοθέτημα της Ιθαγένειας που περιμένει... καρτερικά να εγκριθεί από την Ολομέλεια και δεν τυγχάνει της υποστήριξης των ΑΝ.ΕΛΛ., δηλαδή του κυβερνητικού εταίρου... Μέχρι να ληφθεί πάντως η απόφαση, και ενώ το περασμένο Σάββατο η Ολομέλεια μέσα σε άγρια «πολεμικό» κλίμα ψήφισε την πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, η Βουλή πρόλαβε, μέσα σε δύο ημέρες, και ψήφισε ένα νομοσχέδιο, ενώ συνεδρίασαν οι κοινοβουλευτικές επιτροπές, όπως είχαν οριστεί, προχωρώντας στο έργο τους και ανάβοντας το «πράσινο φως» στις νέες διοικήσεις της ΕΡΓΟΣΕ και της ΕΥΔΑΠ. Εν ολίγοις, παιζόταν ένα «θέατρο» κανονικότητας την ίδια ώρα που η συζήτηση περιστρεφόταν γύρω από τις δραματικές εξελίξεις που σηματοδοτούσαν την πορεία της χώρας, την ώρα που έληγαν οι προθεσμίες, την ώρα που η συζήτηση περιστρεφόταν γύρω από το αν τελικά θα πραγματοποιηθεί το δημοψήφισμα...
Όλα καλά… «Μέτρα για την ανακούφιση των ΑμεΑ, την απλοποίηση της λειτουργίας των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.), την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής
Μια κανονική μέρα στη Βουλή Σε χρόνο μηδέν παράσταση «κανονικότητας» στο Κοινοβούλιο και συναφή ασφαλιστικά ζητήματα» ήταν ο τίτλος του νομοσχεδίου, του οποίου το συνολικό κόστος ξεπερνά τα 300.000.000 ευρώ, που συζητήθηκε και ψηφίστηκε στην Ολομέλεια, νομοθέτημα του αναπληρωτή υπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δημήτρη Στρατούλη, το οποίο, μεταξύ άλλων, επαναφέρει τις συντάξεις των ομογενών από την πρώην ΕΣΣΔ, τη Βόρεια Ήπειρο, αλλά και εν γένει τις συντάξεις των ανασφάλιστων υπερηλίκων. Μια συζήτηση που μπολιάστηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, γύρω από το επικείμενο δημοψήφισμα, την ανάγκη υπερίσχυσης του «Ναι» ή του « Όχι», εκατέρωθεν βολές, αντιδικίες, καταγγελίες, μέσα σε μια τεταμένη ατμόσφαιρα που έφερε και την αποχώρηση των βουλευτών της Ν.Δ. από τη συζήτηση και από την ψήφιση του νομοθετήματος, ύστερα από τον καυγά που έριξαν με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου και με αφετηρία την τοποθέ-
Μια... κανονική ημέρα στη Βουλή σε μια διόλου κανονική ημέρα για τη χώρα
τηση-απάντηση της προέδρου της Βουλής στις δηλώσεις Γιούνκερ για το δημοψήφισμα. Η μια... «κανονική ημέρα στη Βουλή σε μια διόλου κανονική ημέρα για τη χώρα», όπως χαρακτηριστικά σημείωναν έμπειροι κοινοβουλευτικοί παρατηρητές, έφερε και μια καταιγίδα από τροπολογίες κατά τη διάρκεια της ψήφισης του νομοσχεδίου το απόγευμα της Τρίτης. Στο σύνολο 26 τροπολογίες «πέρασαν», 13 υπουργικές και 13 βουλευτικές, μπερδεύοντας ακόμη και τους βουλευτές, λίγο πριν ανασταλούν οι κοινοβουλευτικές εργασίες και ενώ είναι γνωστή η δέσμευση της κυβέρνησης και της προέδρου της Βουλής να μην υπάρχει στα νομοσχέδια... μπαράζ τροπολογιών. Μεταξύ άλλων υπερψηφίστηκε τροπολογία του υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού για τις κεφαλαιουχικές εταιρείες, ανώνυμες εταιρείες και ΕΠΕ και αφορά την προθεσμία σύ-
γκλησης γενικής συνέλευσης. Επίσης, άλλη τροπολογία του υπουργείου Εργασίας αφορά τη διαχείριση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής και Παγκοσμιοποίησης. Η μετάθεση κατά έξι μήνες της εφαρμογής διαδικασίας για την απευθείας τιμολόγηση των διαφημιζομένων στα ΜΜΕ, τροποποίηση χρόνου καταβολής φόρου εισοδήματος και δηλώσεων Ε9, διατάξεων αναφορικά με τη δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση οφειλών κ.ά. Αναφορικά με τις βουλευτικές τροπολογίες, ο αρμόδιος υπουργός Δημήτρης Στρατούλης δέχτηκε, μεταξύ άλλων, την παράταση ισχύος της μετενέργειας για να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα με όσους εργαζόμενους παίρνουν τον κατώτατο μισθό, αλλά και την παράταση της ισχύουσας ρύθμισης σχετικά με τις οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Ακόμη, ψηφίστηκε η τροπολογία για τη χορήγηση επικουρικής σύνταξης από τον κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης Ναυτικών λόγω ναυτικού εργατικού ατυχήματος, παρατάσεις ρυθμίσεων για οφειλέτες ασφαλιστικών ταμείων, τη δυνατότητα να εξαγοράσουν οι εργαζόμενοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση τη στρατιωτική θητεία, ζητήματα διευκόλυνσης της καθημερινότητας ΑμεΑ κ.ά.
Παρέμβαση Ζωής «Επειδή κάποιοι λυσσούν και λυσσομανούν να εκτρέψουν το ευρωπαϊκό κεκτημένο, να παρέμβουν σε ένα αποφασισμένο δημοψήφισμα, για το οποίο θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι από τη στιγμή που αποφασίστηκε από τη Βουλή των Ελλήνων δεν υπάρχει καμία συνταγματική διαδικασία για να ανατραπεί και για να ακυρωθεί», δήλωσε από την έδρα της Ολομέλειας η πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου. Όπως υποστήριξε στη σύντομη παρέμβασή της, «να λείπουν, λοιπόν, οι σεναριολογίες, να λείπουν οι εκ του πονηρού παρεμβάσεις, να λείπει η τρομοκρατία, να λείπει η προπαγάνδα, να λείπει η παραπληροφόρηση. Να λείπουν και οι δηλώσεις οι οποίες στην πραγματικότητα δεν υπηρετούν ούτε το ευρωπαϊκό κεκτημένο ούτε την Ευρώπη των λαών και των κοινωνιών ούτε την Ευρώπη της δημοκρατίας». Λέγοντας μάλιστα η Ζωή Κωνσταντοπούλου ότι αυτές οι δηλώσεις «υπηρετούν μια διολίσθηση της Ευρώπης σε ένα καθεστώς απολυταρχίας και έλλειψης σεβασμού και στη λαϊκή κυριαρχία και στη δημοκρατική λειτουργία και στην κοινοβουλευτική λειτουργία».
Αριστερά
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
13
www.topontiki.gr
Ανεξάρτητα από το ποια τελικώς θα είναι η εξέλιξη με το επικείμενο δημοψήφισμα. Είτε γίνει, είτε δεν γίνει. Είτε η κυβέρνηση στηρίξει το «Ναι» είτε εμμείνει στο να στηρίζει το «Όχι», το ΚΚΕ θεωρεί ότι δικαιώνεται για την απόφασή του να καταθέσει τη δική του πρόταση για άρνηση και των δύο επιλογών και κάλεσμα στον λαό για πάλη υπέρ της αποδέσμευσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
οι προτάσεις που έχουν καταθέσει οι θεσμοί (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) στην κυβέρνηση με εκείνη που κατέθεσε την Τετάρτη η ελληνική κυβέρνηση στους θεσμούς. Δύο κείμενα δηλαδή που μοιάζουν σαν «δυο σταγόνες νερό» στο 90% του περιεχομένου τους.
«Όχι στις παρερμηνείες»
Η
επιλογή του ΚΚΕ έχει διαφανεί από τη συζήτηση κιόλας της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου στην Ολομέλεια της Βουλής. Αφού πρώτα κατέθεσε «τροπολογία» που άλλαζε τα ερωτήματα του δημοψηφίσματος, εισάγοντας προς έγκριση σε αυτό και την πρόταση που έχει καταθέσει η κυβέρνηση προς τους θεσμούς. Η κυβέρνηση δεν θέλησε να τη βάλει σε ψηφοφορία (και μάλιστα ονομαστική, όπως ζήτησε η Κ.Ο. του ΚΚΕ), αλλά επέλεξε μέσω του πρωθυπουργού να μιλήσει για «αμηχανία επί πέντε (του ΚΚΕ) που είχε προεξοφλήσει ότι αυτή η κυβέρνηση θα αποδεχθεί μνημόνια». Μάλιστα, ο Αλέξης Τσίπρας προσπάθησε να εκμαιεύσει τη στάση που θα κρατήσει το ΚΚΕ στο δημοψήφισμα λέγοντας, απευθυνόμενος προς τον Δημήτρη Κουτσούμπα, πως «ηθελημένα ή άθελα, την άλλη Κυριακή θα ψηφίσουμε το ίδιο ψηφοδέλτιο». Ο γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ αμέσως πήρε ξανά τον λόγο για να του απαντήσει: «Κάνετε μεγάλο λάθος. Θα ψηφίσουμε αυτό που σας προτείνουμε απόψε να γίνει ζήτημα στη Βουλή. Και θα είμαστε και έξω από τα εκλογικά τμήματα και μέσα στα εκλογικά τμήματα. Εσείς να δούμε πού θα είστε τη Δευτέρα...». «Όχι στις προτάσεις θεσμών και κυβέρνησης - Αποδέσμευση από την Ε.Ε.». Αυτή ήταν η απάντηση που έδιναν οι βουλευτές του ΚΚΕ, όταν λίγο αργότερα κλήθηκαν να ψηφίσουν στην ονομαστική ψηφοφορία της Βουλής για την επικύρωση του δημοψηφίσματος. Αυτήν την πρόταση μια ημέρα μετά συζήτησε και επικύρωσε η Κ.Ε. του κόμματος. Οι οργανώσεις του κόμματος συνεδρίασαν
«Το γνήσιο “ Όχι”, χωρίς “ναι μεν, αλλά”» Το ΚΚΕ καταψηφίζει και τις δύο προτάσεις, των δανειστών και της κυβέρνησης και επιδοκίμασαν τη συγκεκριμένη απόφαση. Και μπορεί τελικώς στην κάλπη το ψηφοδέλτιο που έχει τυπωθεί από το ΚΚΕ να καταμετρηθεί ως «άκυρο», όμως ο Περισσός θεωρεί τη θέση του κρυστάλλινη. Πώς μεταφράζουν το ερώτημα του δημοψηφίσματος;
Διπλή άρνηση, μέσα και έξω από τα παραβάν
◆ «Ναι» για τον Περισσό σημαίνει εθελοντική αποδοχή από τον ελληνικό λαό ενός νέου βάρβαρου προγράμματος εις βάρος του, με μέτρα που θα χτυπήσουν ακόμα περισσότερο το εισόδημα και τα δικαιώματά του. ◆ «Όχι» για τον Περισσό σημαίνει... το ίδιο. Και αν όχι ακριβώς το ίδιο, παρόμοιο όσο παρόμοιες είναι και
Οι εξελίξεις της Τετάρτης, μάλιστα, με την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης προς τους θεσμούς, που δείχνει τη διάθεσή της για μια συμφωνία και στην ουσία θα ακυρώσει το όποιο νόημα του δημοψηφίσματος, κάνει τους ανθρώπους του Περισσού να θεωρούν πως επιβεβαιώνονται για τη θέση τους περί διπλού «Όχι». Οι διαδοχικές δηλώσεις άλλωστε των μελών της κυβέρνησης για τον χαρακτήρα του δημοψηφίσματος δεν άφηναν περιθώρια για παρερμηνείες, σύμφωνα με το ΚΚΕ. «Το δημοψήφισμα είναι συνέχεια της διαπραγμάτευσης με άλλα μέσα», ήταν η μόνιμη επωδός στις δηλώσεις υπουργών και στον Περισσό αρνούνται να σπρώξουν τον λαό σε οποιαδήποτε τέτοιου είδους διαπραγμάτευση. Αντίθετα, καλούν τον λαό «να μην διαλέξει ανάμεσα σε αντιλαϊκά μέτρα, να μην διαλέξει νέα μνημόνια, να ακυρώσει στην πράξη το ψευτοδίλημμα». Αυτό σημαίνει να πουν «Όχι» στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που αντιπροσωπεύει το «Ναι». «Όχι» όμως και στο δημοψηφισματικό «Όχι», που σημαίνει «Ναι» στην πρόταση της κυβέρνησης. Καλούν παράλληλα σε οργάνωση και πάλη τον λαό, όχι στην κάλπη, αλλά στους χώρους δουλειάς και στον δρόμο, με απαίτηση για αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, «με τον λαό πραγματικά στην εξουσία».
Συγκέντρωση την Πέμπτη και... τραπεζάκια έξω! Η μέρα της νέας συγκέντρωσης του ΚΚΕ στο Σύνταγμα άλλαξε καθώς από την Παρασκευή, οπότε ήταν αρχικώς προγραμματισμένη, μεταφέρθηκε για σήμερα στις 8.00 το βράδυ. Σε αυτήν ο κεντρικός ομιλητής Δημήτρης Κουτσούμπας θα προσπαθήσει εκ νέου να εξηγήσει στον λαό τη στάση του ΚΚΕ στο επικείμενο δημοψήφισμα. Η δράση του κόμματος όμως σχετικά με το
δημοψήφισμα ούτε αρχίζει ούτε σταματάει την Πέμπτη. Οι εξορμήσεις έχουν πολλαπλασιαστεί αυτές τις μέρες, με τα κομματικά μέλη να «οργώνουν» τους τόπους δουλειάς και τις γειτονιές, εξηγώντας τη θέση του ΚΚΕ και μοιράζοντας το ψηφοδέλτιο που ο Περισσός καλεί να πέσει στην κάλπη. Όπως, μάλιστα, προανήγγειλε ο ίδιος ο γενικός γραμματέας από τη Βουλή, την Κυ-
ριακή τα μέλη του ΚΚΕ δεν θα πάνε απλώς να ψηφίσουν, αλλά θα βρίσκονται και έξω από τα εκλογικά τμήματα. Όχι βέβαια για να εμποδίσουν κάποιον να ψηφίσει, αλλά για να κουβεντιάσουν με τον κόσμο που θα προσέλθει στις κάλπες, τι – κατά την άποψή τους – είναι το «Ναι» και τι το «Όχι» στην προκειμένη και για να μοιράσουν το «ψηφοδέλτιο» του διπλού «Όχι».
14
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ω ν ώ π υ Τρ
διαρροες των τελευταίων ωρών ότι η κυβέρνηση E «Οι διαπραγματεύεται ξανά ήταν ένα καλοστημένο ψέμα του
επικοινωνιακού επιτελείου του κ. Τσίπρα», ήταν το σχόλιο του Ποταμιού για το διάγγελμα του Αλέξη Τσίπρα, σημειώνοντας ότι ο πρωθυπουργός επιμένει να υπερασπίζεται το λάθος του και πως δείχνει να αποχαιρετά την πραγματικότητα. «Οχυρωμένος στο Μέγαρο Μαξίμου, ακούγοντας μόνο τα πιστά του κομματικά στελέχη, έχοντας απομακρύνει από δίπλα του όποιον δεν συμφωνεί με την πορεία προς τη δραχμή, ο Αλέξης Τσίπρας αντιγράφει τον κακό εαυτό του παλιού πολιτικού συστήματος. Ρητορεύει για το κόμμα του αδιαφορώντας για τον λαό», τόνισε το Ποτάμι. «Στελεχη του Μαξίμου μαζί με εκπροσώπους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους δουλεύουν για τη δραχμή», κατήγγειλε ο Χάρης Θεοχάρης κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην Ολομέλεια. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Ποταμιού επιτέθηκε στην κυβέρνηση για το δημοψήφισμα της Κυριακής λέγοντας πως με πραξικοπήματα, ψέματα και απειλές σπέρνει τους σπόρους του εθνικού διχασμού. Τα όσα κατήγγειλε ο Χάρης Θεοχάρης προκάλεσαν την αντίδραση της παριστάμενης αναπληρώτριας υπουργού Θεανώς Φωτίου αλλά και των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που βρίσκονταν εκείνη την ώρα στην Ολομέλεια, ενώ ο αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δημήτρης Στρατούλης χαρακτήρισε τις καταγγελίες Θεοχάρη «ωμά ψεύδη», λέγοντας ότι δεν έχουν καμία βάση.
E
χωρίς, ωστόσο, να βγάλει το «κοστούμι» του πρωθυπουργού, φροντίζοντας να στείλει «μήνυμα» προς όλους, συμπεριλαμβανομένης και της προέδρου της Βουλής. Ο Τσίπρας ζήτησε ολιγόλεπτη διακοπή της συζήτησης προκειμένου να... αλλάξει το πρόσωπο στο προεδρείο της Βουλής και να επιστρέψει η Ν.Δ. στην Ολομέλεια, κάτω από το έντονο χειροκρότημα των βουλευτών του. Στη μικρή διακοπή που ακολούθησε ο Αλέξης Τσίπρας κατευθύνθηκε προς το γραφείο του, καλώντας μάλιστα να τον ακολουθήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου. επανήλθε η Ν.Δ. και ο Αντώνης Σαμαράς στην E οταν Ολομέλεια η Ζωή Κωνσταντοπούλου είχε κατέβει στα κοινοβουλευτικά έδρανα, παραχωρώντας τη θέση της στον αντιπρόεδρο της Βουλής Αλέξη Μητρόπουλο. «Η πρόεδρος μου είπε τώρα ότι ήθελε να με τιμήσει, γι’ αυτό ως μη όφειλε ανέβηκε εις το βήμα. Τρομοκρατούμαι σκεπτόμενος τι θα έκανε αν δεν ήθελε να με τιμήσει. Και εν πάση περιπτώσει, όπως λέει ο λαός μας, από τέτοιες τιμές “να μας λείπει το βύσσινο”», ήταν τα πρώτα λόγια του Σαμαρά που σκόρπισε άφθονα γέλια και αποφόρτισε με αυτό τον τρόπο την ατμοσφαιρα...
Κυριακή ορτή κοντή γι
δημοψηφισμα την Κυριακή θα γίνει κανονικά», E «Το ήταν το μήνυμα που έστειλε ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς μιλώντας στην Ολομέλεια, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση παραμένει σταθερά υπέρ του «Όχι». Παράλληλα, σημείωσε ότι «αν αυτοί έχουν δημοσκοπήσεις, έχουμε και εμείς και ξέρουμε ποιο είναι το κλίμα», ζητώντας να μπει τέλος στην κατατρομοκράτηση του ελληνικού λαού. «Δυνατό “Όχι” και επιστροφή στις διαπραγματεύσεις για μια καλή συμφωνία για τον λαό την επόμενη εβδομάδα», είπε χαρακτηριστικά ο Νίκος Παππάς. Σφοδρη αντιπαράθεση πυροδότησε, την ώρα που μιλούσε ο Αντώνης Σαμαράς, η κίνηση της Ζωής Κωνσταντοπούλου να ανέβει στη θέση της προέδρου, αφού είχε ολοκληρώσει τη δική της ομιλία, κάτι που απαγορεύει ρητά ο Κανονισμός της Βουλής (άρθρο 66). Στον γενικό χαμό που ακολούθησε ο Αλέξης Τσίπρας φόρεσε τη «στολή» του «πυροσβέστη»,
E
Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 48 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
Μπολιβαριανος και Τσάβικος E «Ο λαός της Βενεζουέλας στέκεται αλλη-
λέγγυος προς τον Αλέξη Τσίπρα», ήταν το μήνυμα συμπαράστασης που έστειλε στον πρωθυπουργό ο πρόεδρος Νικολά Μαδούρο. Σε μήνυμά του που μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση της Βενεζουέλας, ο διάδοχος του Ούγκο Τσάβες ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «αν κάτι είναι γνωστό στην Ελλάδα εδώ και 2.000 χρόνια, αυτό είναι η λέξη “δημοκρατία”. Και ο ελληνικός λαός θα απαντήσει με δημοκρατία» και πως «θαυμάζουμε αυτό που κάνει ο λαός της Ελλάδας! Ένας αγώνας δύσκολος, σύνθετος, ενώ οι εκβιασμοί υψώνονται εναντίον του λαού της Ελλάδας, οι οικονομικοί εκβιασμοί. Είναι επίσης ένας πόλεμος με σκοπό ο λαός της Ελλάδας να μην κάνει ούτε ένα βήμα προς την ελευθερία και την ανεξαρτησία και η Ευρώπη γενικότερα να μην ξυπνήσει ποτέ από αυτό τον λήθαργο, αυτή την κυριαρχία των ‘‘θεσμών’’ αυτών».
www.topontiki.gr
Γιατί ενοχλεί το δημοψήφισμα; Παρά τα όσα μπορεί κάποιος να πει για την προκήρυξη του δημοψηφίσματος, για τα λάθη της κυβέρνησης που τελικά οδήγησαν σ’ αυτήν την επιλογή, για το γεγονός ότι μόλις σε πέντε μέρες ο λαός καλείται να αποφασίσει για μείζονος σημασίας ζητήματα χωρίς την επαρκή και ψύχραιμη ανταλλαγή απόψεων, αλλά αντίθετα υπό το κράτος του φόβου και των ομαδικών πυρών της κινδυνολογίας, υπάρχουν κάποια αξιοπρόσεκτα ερωτήματα: Γιατί τέτοια πρεμούρα των Ευρωπαίων και εγχώριων φίλων τους; Τι είναι αυτό το οποίο τελικά τους ενοχλεί και τους φοβίζει; Είναι άραγε ή όχι υπέρμαχοι των δημοκρατικών διαδικασιών; Το δημοψήφισμα δεν είναι μια τέτοια μέθοδος εφαρμογής των δημοκρατικών διαδικασιών;
Χαμένο παιχνίδι Έχουμε τη βεβαιότητα πως το ζήτημα των κυρίαρχων δυνάμεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα της ευρωζώνης δεν είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Είναι αυτό καθεαυτό το δημοψήφισμα και η διεξαγωγή του. Ο λόγος είναι απλός: Είναι ευκολότερο να ελέγξεις μια κυβέρνηση παρά έναν λαό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η προσαρμογή μιας όποιας κυβέρνησης στις προτάσεις των ισχυρών είναι σχετικά απλή υπόθεση. Με αυτήν την τακτική και σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που διέρχεται η χώρα την τελευταία πενταετία, οι κυβερνήσεις είναι αναλώσιμες, καθώς η δουλειά που αναλαμβάνουν είναι η εκτέλεση των προγραμμάτων και η διαχείριση της λαϊκής οργής που αυτά τα προγράμματα προκαλούν. Είναι προφανές ότι οι «ισχυροί» δεν επιθυμούν με αφορμή το ελληνικό δημοψήφισμα να αντιμετωπίσουν παρόμοιες καταστάσεις σε χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία κ.λπ. Ωστόσο, απ’ ό,τι φαίνεται και ανεξάρτητα από το τι θα αποφασίσει η ελληνική κοινωνία την ερχόμενη Κυριακή, αυτό το παιχνίδι τουλάχιστον το έχασαν…
νια του κόμματος θα περιοριστεί σε ανακοινώσεις και συμμετοχή σε τηλεοπτικά πάνελ, όχι μόνο στους κεντρικούς τηλεοπτικούς σταθμούς, αλλά και στην περιφέρεια.
η Φώφη Γεννηματά μίλησε στη Θεσσαλονίκη προαπό τη σημερινή συνάντηση - συζήτηση του ΓιE Χτες E Εκτός κειμένου να πείσει για την ανάγκη του «Ναι» και σήμερα, ώργου Παπανδρέου στην πλατεία Κοτζιά, το ΚΙΔΗΣΟ Πέμπτη 2 Ιουλίου, η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, στις 6.30 μ.μ., θα μιλήσει σε συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ στο ξενοδοχείο Caravel. Λόγω οικονομικής στενότητας, έλλειψη χρόνου και πολιτικής συγκυρίας, η προεκλογική καμπά-
ενεργοποιείται και καλεί τα μέλη και τους φίλους του στη Θεσσαλονίκη, την Παρασκευή 3 Ιουλίου 2015, στις 19.00, σε ανοιχτή πολιτική εκδήλωση του Κινήματος με ομιλία του Γιώργου Πεταλωτή, εκπρόσωπου Τύπου του Κινήματος.
Εθνική κυριαρχία Κόλαφο για όσους επιχειρούν να αποτρέψουν τη διενέργεια δημοψηφίσματος στην Ελλάδα αποτελεί μήνυμα εμπειρογνωμόνων του OHE, που χαιρετίζουν την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης, ενώ ασκούν ιδιαίτερα σκληρή κριτική στο ΔΝΤ και την Ε.Ε. Εμμέσως πλην σαφώς γίνεται λόγος για παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας από τα τελεσίγραφα της τρόικας και τους πιστωτές αλλά και αναφορές στο δικαίωμα που προσφέρει το διεθνές δίκαιο σε μια χώρα να μην πληρώσει τα χρέη της, εάν αυτό οδηγεί σε καταπάτηση θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου. «Είναι απογοητευτικό ότι το ΔΝΤ και η Ε.Ε. απέτυχαν να βρουν μια λύση η οποία να μην απαιτεί επιπλέον μέτρα επιστροφής στη λιτότητα» σημειώνουν και συμπληρώνουν: «Κάποιοι ηγέτες εξέφρασαν δυσαρέσκεια για τη διενέργεια δημοψηφίσματος. Γιατί; Τα δημοψηφίσματα εντάσσονται στις καλύτερες παραδόσεις της δημοκρα-
τικής διακυβέρνησης». Στο μήνυμα, που υπογράφουν ο ειδικός εμπειρογνώμονας για την προώθηση μιας δημοκρατικής και δίκαιης διεθνούς τάξης πραγμάτων Alfred de Zayas και η ειδική εμπειρογνώμονας στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη διεθνή αλληλεγγύη Virginia Dandan, τονίζεται ότι αυτό που διακυβεύεται είναι πολύ σημαντικότερο από την αποπληρωμή του χρέους. Παρεμπιπτόντως, αξίζει να σημειώσουμε ότι τις τελευταίες ημέρες η Αθήνα έχει κατακλυστεί από ξένους δημοσιογράφους που κάνουν επιτόπιο ρεπορτάζ για το δημοψήφισμα... και ταλιμπανίζουν. Οι περισσότεροι ευθυγραμμίζονται εσκεμμένα ή όχι με την κυρίαρχη αφήγηση στον συστημικό Τύπο, που, για να ερμηνεύσει τις πολιτικές προτεραιότητες της νέας ελληνικής κυβέρνησης, προσπερνά τις συνέπειες της λιτότητας και προτάσσει τη συλλογική ευθύνη των πολιτών απέναντι στην κρίση.
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«Guardian» «Süddeutsche Zeitung»
Χρεωμένοι για πάντα Αν η ελληνική κυβέρνηση δεχόταν την τελευταία πρόταση των θεσμών – που ο πρωθυπουργός την απέρριψε φέρνοντάς την σε δημοψήφισμα –, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα συνέχιζε να είναι μη διαχειρίσιμο τουλάχιστον ώς το 2030, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ίδιων των πιστωτών! Όπως αποκαλύπτουν έγγραφα, που έφεραν χθες στη δημοσιότητα ο βρετανικός «Guardian» και η γερμανική «Süddeutsche Zeitung», οι πιστωτές προσέφεραν την περασμένη Παρασκευή στην ελληνική πλευρά μια πρόταση που γνώριζαν εξ αρχής ότι θα αποτύγχανε να καταστήσει το χρέος βιώσιμο. Η ελληνική οικονομία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, ακόμη κι αν πετύχαινε συνεχή και ισχυρή ανάπτυξη στην επόμενη δεκαπενταετία, δεν θα τα κατάφερνε με το χρέος. Το βασικό σενάριο του ΔΝΤ, όπως αυτό περιγράφεται στα έγγραφα που διέρρευσαν, ήταν ότι ακόμη κι αν η Αθήνα υπέγραφε ως είχε τη συμφωνία που της προτάθηκε, το ελληνικό δημόσιο χρέος σε καμία περίπτωση δεν θα υποχωρούσε κάτω από το 118% του ΑΕΠ ώς το 2030. Αρκετά μακριά δηλαδή από το 110%, επίπεδο που το Ταμείο θεωρεί βιώσιμο για την Ελλάδα.
αφορμη το δημοψήφισμα ο Γιώργος Παπανδρέου E Με βρήκε ευκαιρία να επιχειρήσει να επανέλθει πολιτικά διοργανώνοντας σήμερα ανοιχτή συζήτηση, στην οποία έχει προσκαλέσει τους προέδρους της ΔΗΜΑΡ Θανάση Θεοχαρόπουλο και του Ποταμιού Σταύρο Θεοδωράκη, προς τους οποίους απηύθυνε πρόταση συμμετοχής των κομμάτων τους στην εκδήλωση. Η πλάκα είναι πως δηλώνει ότι έχει ζητήσει να επικοινωνήσει με την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά. Και προφανώς έφαγε πόρτα. Να δούμε αν θα στείλουν και τα άλλα κόμματα εκπροσώπους τους… κάποιοι στην Κουμουνδούρου ότι η εκτεταμέE Θεωρουν νη αφισοκόλληση σε όλη την Αθήνα με τους συνταξιούχους στην ουρά να περιμένουν τα 120 ευρώ από τη σύνταξή τους κάνει καλό στον ΣΥΡΙΖΑ και στην καμπάνια του «Όχι»; Τόσο πεταμένο χαρτί στις μέρες μας; Δηλαδή πού διαφέρουν σε συμπεριφορά από τις «καλές» (κακές) μέρες του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ.; μέσα σ’ όλα αποφυλακίστηκε χτες ο Ηλίας ΚασιδιάE Και ρης, αφού το Δικαστικό Συμβούλιο, έναν χρόνο μετά την προφυλάκιση του βουλευτή για διακεκριμένη οπλοκατοχή, αποφάσισε πως η βαρύτητα της πράξης του δεν αρκεί για την επιβολή προσωρινής κράτησης. Σε βάρος του χρυσαυγίτη βουλευτή επιβλήθηκαν οι περιοριστικοί όροι της μη συμμετοχής σε εκδηλώσεις της Χρυσής Αυγής σε όλη την επικράτεια, πλην της παρουσίας του στη Βουλή, της εμφάνισης δύο φορές τον μήνα στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής του αλλά και της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα. Πάντως οι δικαστές έκριναν ότι ο κατηγορούμενος, «αν και διώκεται για κακούργημα, δεν είναι ούτε ύποπτος φυγής ούτε ύποπτος για την τέλεση νέων αδικημάτων». Μάλιστα… Εμμενει στη σκληρή κόντρα με τον ΣΥΡΙΖΑ το ΚΚΕ, αφού ο γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας έσπευσε χτες μέσα στον πανικό για να μας πει πως η νέα πρόταση Τσίπρα προς τους θεσμούς είναι ακόμα χειρότερο μνημόνιο με αντιλαϊκά μέτρα. Μάλιστα ο Κουτσούμπας το χοντραίνει: «Κοροϊδεύουν αισχρά τον ελληνικό λαό. Αποδεικνύεται ότι τα ‘‘Όχι’’ τους είναι ‘‘Ναι’’ σε νέες δανειακές συμβάσεις - αντιλαϊκές συμφωνίες - Ναι στις λυκοσυμμαχίες τους». Το νέο σύνθημα του ΚΚΕ δεν είναι πολύ σαφές: Όχι στα μνημόνια, Ναι στην αντίσταση. Διχασμένη Αριστερά…
E
Οι φήμες λένε ότι... 4 Μία πολύ κρίσιμη σύσκεψη του πρωθυπουργού με τους στενούς συνεργάτες του έγινε αυτές τις μέρες στο Μαξίμου στις 4 τα χαράματα!!! 4 Ξίνισαν πολλά πρόσωπα από το περιβάλλον Σαμαρά για το διάγγελμα Αβραμόπουλου και την αρχηγική εμφάνιση για το δημοψήφισμα και το Ναι. 4 Στο στόχαστρο πολλών υπουργών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ είναι ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης… Γι’ αυτόν να δείτε ζουρνάδες και νταούλια που βαράνε!!! δίωξη σε βάρος τεσσάρων εφοριακών για απιE Ποινικη στία στην υπηρεσία, σε βαθμό κακουργήματος, παρήγγειλε ο εισαγγελέας Εφετών, αρμόδιος για θέματα διαφθοράς, Αργύρης Δημόπουλος. Η υπόθεση αφορά κομμάτι της μεγάλης «κομπίνας» με τις παράνομες επιστροφές ΦΠΑ που αποκαλύφθηκε τη δεκαετία του ’90, ενώ στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για επιχείρηση εξαγωγών που έλαβε 18 επιστροφές, συνολικού ύψους 1.185.573 ευρώ, κατά το χρονικό διάστημα 1996-1998. κατηγορουμενοι εφοριακοί υπηρετούσαν κατά E Οιτο επίμαχο διάστημα στην Α’ ΔΟΥ Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, τα ονόματά τους περιλαμβάνονται και σε άλλες παρόμοιες δικογραφίες και έχουν καταδικαστεί ήδη από τα ποινικά δικαστήρια. Εντύπωση, ωστόσο, προκαλεί το γεγονός ότι η ποινική δίωξη καθυστέρησε μερικά χρόνια, καθώς, όπως αποκαλύφθηκε αρμοδίως, το πόρισμα του οικονομικού επιθεωρητή που συντάχθηκε το 2012 έφθασε – άγνωστο γιατί – μόλις πριν από έναν μήνα στον εισαγγελέα Διαφθοράς και μάλιστα κρίθηκε από τον ίδιο ημιτελές, λόγω της απουσίας των ανωμοτί καταθέσεων. Ο ανώτερος εισαγγελικός λειτουργός το έστειλε κατόπιν να συμπληρωθεί και μόλις επέστρεψε παρήγγειλε την ποινική δίωξη.
ξετρυπωνω
ΜΠΕΠΕ ΓΚΡΙΛΟ
Ψηφίζω «Όχι» ◆ Για να στηρίξει το «Όχι» στο δημοψήφισμα θα επισκεφθεί την Αθήνα την Κυριακή 5 Ιουλίου ο ιδρυτής και επικεφαλής του Κινήματος Πέντε Αστέρων Μπέπε Γκρίλο. «Την Κυριακή και τη Δευτέρα θα είμαι στην Αθήνα με εκπροσώπους του Κινήματος Πέντε Αστέρων. Απευθύνω έκκληση: όλοι στην Αθήνα, η εξουσία στον λαό και όχι στις τράπεζες» έγραψε στο Διαδίκτυο ο Γκρίλο. «Θα εκφράσουμε όλη τη συμπαράσταση του κινήματός μας στους Έλληνες πολίτες σε αυτή τη στιγμή Δημοκρατίας», πρόσθεσε ο Γκρίλο. «Η τελευταία λέξη ανήκει στους πολίτες και ο ελληνικός λαός θα λάβει την απόφαση που θεωρεί πιο σωστή ανάμεσα στη συνέχιση της λιτότητας που επέβαλαν οι γραφειοκράτες και οι τραπεζίτες και στην ανάκτηση της κυριαρχίας τους. Θα ιδωθούμε στην Αθήνα, στο Σύνταγμα!», γράφει στο ιστολόγιό του ο Μπέπε Γκρίλο. Παράλληλα, τόσο ο συντονιστής του κόμματος «Αριστερά-Οικολογία-Ελευθερία» Νικόλα Φρατοϊάνι, όσο και ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Στέφανο Φασίνα ανακοίνωσαν ότι θα μεταβούν στην Αθήνα προς υποστήριξη του «Όχι» στο δημοψήφισμα της Κυριακής.
ΧΑΝΣ ΓΕΡΓΚ ΣΕΛΙΝΓΚ
Δεν υπάρχει Grexit «Η Ελλάδα είναι απρόβλεπτη, αλλά το Grexit δεν είναι πιθανό», δηλώνει ο υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Χανς-Γεργκ Σέλινγκ, κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε ραδιόφωνο χθες το μεσημέρι. Πριν από μερικές ημέρες ο Αυστριακός ΥΠΟΙΚ δήλωνε από τη Βιέννη: «Αναζητούμε οποιαδήποτε λύση, θέλουμε να κρατήσουμε την Ελλάδα στο ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση».
16
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Οι νονοί της Ευρώπης «Θα σου κάνουμε ένα δώρο που δεν μπορείς να αρνηθείς». Μ’ αυτήν τη θανατηφόρο προσφορά οι μπράβοι του δον Κορλεόνε επανέφεραν στην τάξη όποιον έμπαινε στον πειρασμό να αμφισβητήσει τις επιθυμίες του «νονού». Αυτό το «δώρο», λοιπόν, σ’ ό,τι μας αφορά, έχει πακεταριστεί και ονομάζεται τρίτο μνημόνιο. Μάλιστα για αυτό το «δώρο» υπήρξε αίτημα με την υπογραφή του πρωθυπουργού της χώρας για την αλλαγή του προγράμματος και τη χρηματοδοτική υποστήριξη του ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας (ESM) με αντάλλαγμα τη λήψη σκληρών μέτρων και ενδελεχούς εποπτείας των δανειστών. Αξίζει να υπογραμμιστεί επίσης ότι και για την αποδοχή αυτών των σκληρών μέτρων έχει υπάρξει δεύτερη επιστολή του πρωθυπουργού, όπου ρητά διαβεβαιώνει ότι αποδέχεται το «δώρο» των νονών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα της ευρωζώνης. Παρ’ όλα αυτά οι σύγχρονοι Κορλεόνε επιθυμούν και κάτι ακόμα…
Γερμανικό κουμάντο Σύμφωνα με την ανάλυση του George Friedman (Stratfor), η ελληνική κατάσταση έχει φτάσει προ πολλού (και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα) στο κρίσιμο σημείο της. Είναι ακριβώς αυτό το σημείο όπου ούτε οι Γερμανοί ούτε οι Έλληνες μπορούν να κάνουν περισσότερες παραχωρήσεις. Στην Ελλάδα η ανεργία είναι στο 26%, περισσότερο από το 50% των νέων κάτω των 25 ετών είναι άνεργοι και το ΑΕΠ υποχώρησε κατά 25% μέσα σε πέντε χρόνια. Από την άλλη, οι Ευρωπαίοι πιστωτές – συγκεκριμένα οι Γερμανοί – έφθασαν στο δικό τους τερματικό σημείο. Η Γερμανία είναι ισχυρή, αλλά εύθραυστη. Εξάγει περίπου το ένα τέταρτο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της στην ευρωπαϊκή ζώνη ελεύθερων συναλλαγών και κάθε τι που απειλεί αυτό το εμπόριο απειλεί τη γερμανική οικονομική και κοινωνική σταθερότητα. Ο στόχος της είναι να κρατήσει ανέπαφο όχι μόνο το ευρώ, αλλά και την ελεύθερη ζώνη εμπορίου και την εξουσία των Βρυξελλών επάνω στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Προσποιήσου και προχώρα Με την τακτική προσποιήσου (ότι όλα είναι καλά) και προχώρα (σε μια περιοριστική πολιτική με ταυτόχρονη ανακύκλωση των δανεισμών για την εξυπηρέτηση των συσσωρευμένων χρεών), το Βερολίνο διαιώνιζε την κυριαρχία του, οδηγώντας τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας σε μια παρατεταμένη κρίση χρέους. Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που, παρά το πενταετές μνημόνιο, αδυνατεί να διαφύγει από τη μέγγενη. Η Πορτογαλία, η οποία υποτίθεται πως ολοκλήρωσε το πρόγραμμα, βλέπει το χρέος της να αυξάνεται από το 80% επί του ΑΕΠ το 2009 στο 130% το 2014. Ανάλογα άλματα κάνει το χρέος και σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Είναι, λοιπόν, προφανές ότι μια συζήτηση για το ελληνικό χρέος δεν μπορεί να περιοριστεί και για αυτόν τον λόγο το Βερολίνο αρνείται κατηγορηματικά να την ξεκινήσει. Αυτό, άλλωστε, είναι και το βασικό σημείο σύγκρουσης Αθήνας και Βερολίνου…
ποντικοπαγίδες Ο (τελευταίος;) εκβιασμός των δανειστών Η τακτική και ο στόχος των δανειστών ήταν σαφής από το ξεκίνημα της διαπραγμάτευσης με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ: Καθυστέρηση και δημιουργία ασφυξίας με τη διακοπή, τελικά, της ρευστότητας στην ελληνική οικονομία. Από την άλλη μεριά και ο στόχος της ελληνικής κυβέρνησης υπήρξε σαφής: Απομείωση του χρέους έτσι ώστε να έχει προοπτική διεξόδου η χώρα από την κρίση με την όποια συμφωνία επιτευχθεί. Αν και με σαφή στόχο, η τακτική που ακολούθησε η ελληνική κυβέρνηση σ’ όλο αυτό το διάστημα των διαπραγματεύσεων αποδεικνύεται ελλιπής, με μεγάλες δόσεις αφέλειας και απουσίας κάθε στρατηγικής για την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων και της επιμελημένης κωλυσιεργίας των δανειστών, καθώς παρασύρθηκε και αφέθηκε στην παρελκυστική τακτική των δανειστών. Έτσι, με τον χρόνο να περνά, κατά τη διαπραγμάτευση δημιουργήθηκε ένα πλαίσιο συμφωνίας, το οποίο μάλιστα συνέ-
Σκύλλα και Χάρυβδη Αν ήμουν Έλληνας ψηφοφόρος θα ψήφιζα «όχι» στον αφελή αριστερισμό του ΣΥΡΙΖΑ και στον φαρισαϊσμό της ευρωζώνης, γράφει ο Martin Wolf στους «F.T.», περιγράφοντας πως ο ελληνικός λαός καλείται να επιλέξει μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης. «Τι θα ψήφιζα», γράφει ο Wolf, «στο δημοψήφισμα για το οικονομικό πρόγραμμα της ευρωζώνης αν ήμουν Έλληνας; Η απάντηση είναι πως δεν είμαι σίγουρος. Αν πίστευα ότι η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει μόνη της, είναι βέβαιο ότι θα ψήφιζα κατά του προγράμματος. Αλλά δεν θα μπορούσα να είμαι σίγουρος για κάτι τέτοιο: αν η Ελλάδα χρησιμοποιούσε με σώφρονα τρόπο τη δημοσιονομική
γραψε η ίδια η κυβέρνηση. Αυτό το κείμενο, μακριά από τις προεκλογικές εξαγγελίες και το ιδεολογικό στίγμα του ΣΥΡΙΖΑ, αποτέλεσε (και εξακολουθεί μέχρι και τώρα να αποτελεί) το πλαίσιο της συμφωνίας που μπορεί να υιοθετηθεί: Η κυβέρνηση θα αναλάβει να προωθήσει σκληρά θεσμικά και δημοσιονομικά μέτρα, αρκεί οι δανειστές να προσφέρουν μια διέξοδο από το πρόβλημα του χρέους. Οι δανειστές, την περασμένη Παρασκευή επέλεξαν να τινάξουν αυτήν τη συμφωνία στον αέρα μπαίνοντας στον πειρασμό να δοκιμάσουν τις αντοχές της κυβέρνησης και του ελληνικού λαού στη δοκιμασία του φόβου της ασφυξίας στην οικονομική ρευστότητα. Η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης ήταν να ζητήσει τη στήριξη του λαού με την προκήρυξη δημοψηφίσματος. Η αντίδραση των δανειστών υπήρξε συντριπτική, με τον τερματισμό της ρευστότητας, το κλείσιμο των τραπεζών και την ενεργοποίηση των μηχανισμών παραγωγής υπαρκτών αλλά και ανύπαρκτων φόβων.
της κυριαρχία, δεν θα ήταν στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα. Από την άλλη μεριά», συνεχίζει ο Wolf, «αυτό που θα γνώριζα είναι πως αν η Ελλάδα ψήφιζε ναι, μπορεί να αντιμετώπιζε χρόνια ύφεσης και συρρίκνωσης. Αλλά κάτι τέτοιο μπορεί να είναι καλύτερο από το χάος που θα ακολουθούσε μια έξοδο. Είναι επίσης σίγουρο πως θα αναρωτιόμουνα αν μπορεί να υπάρξει μέση οδός. Κάποιοι υποστηρίζουν πως είναι δυνατό να παραμείνει η χώρα στην ευρωζώνη ακόμα και αν χρεοκοπήσει η κυβέρνηση. Αυτό θα δικαιολογούσε μια ψήφο στο όχι. Θα έπαιρνα την απόφασή μου απορρίπτοντας τόσο τον αφελή αριστερισμό της κυβέρνησής μου και τον φαρισαϊσμό της υπόλοιπης ευρωζώνης. Κανείς δεν βγαίνει δικαιωμένος από αυτήν την περιπέτεια».
ία, Ψυχραιμ παιδιά
17
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«Αν τα λάθη διδάσκουν, τότε έχουµε καταπληκτική µόρφωση» (Από τοίχο της Αθήνας)
Ατζέντα Τσίπρα; (1) «Αποκλείεται η άµεση προσφυγή στην κάλπη, αν υπερισχύσει το “Ναι” στο δηµοψήφισµα» είναι το µήνυµα που εξέπεµψε χθες το βράδυ πολύ σηµαντικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο βρίσκεται σε απευθείας επαφή µε το Μαξίµου. Όπως έλεγε ο ίδιος, δεν µπορούν να γίνουν εκλογές κατακαλόκαιρο. Ποιο είναι το ακόµη πιο ενδιαφέρον; Το ότι απέκλεισε και την περίπτωση σχηµατισµού µιας οικουµενικής ή µεταβατικής κυβέρνησης µε το σκεπτικό ότι ο πρωθυπουργός «δεν θα παραδώσει την εντολή που έχει λάβει από τον λαό» και πως «δεν θα υπογράψει συνθήκη µε εκπροσώπους της διαπλοκής».
Ατζέντα Τσίπρα; (2) Αν δεν υπάρχουν ούτε εκλογές ούτε άλλη κυβέρνηση, τι γίνεται στην περίπτωση του «Ναι»; Τότε, σύµφωνα µε το ίδιο κορυφαίο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, ο Τσίπρας θα πάει στις Βρυξέλλες και θα ενηµερώσει τους Ευρωπαίους ότι αποδέχεται την πρόταση Γιούνκερ που τέθηκε στο δηµοψήφισµα. Σε αυτήν την περίπτωση, όπως υποστήριξε, εφόσον συµφωνήσουν οι εταίροι, η συµφωνία που θα έχει επιτευχθεί δεν θα χρειάζεται να περάσει από τη Βουλή, αφού θα την έχει εγκρίνει ο λαός ψηφίζοντας στο δηµοψήφισµα, συµπληρώνοντας ότι σε µια τέτοια περίπτωση θα χρειάζονται την έγκριση της Βουλής µονάχα οι εφαρµοστικοί νόµοι.
Ατζέντα Τσίπρα; (3)
Σταθεροποιήσου, ρε µεγάλε! Αυτό θα πει ευελιξία και προσαρµογή! Πριν από δεκαπέντε µέρες ο Αλέξης Μητρόπουλος πρότεινε δηµοψήφισµα ή εκλογές επειδή οι δανειστές τορπιλίζουν τη συµφωνία. Χθες βγήκε και είπε ότι δεν χρειάζεται δηµοψήφισµα, «γιατί οδηγούµαστε σε διχασµό». Ο αντιπρόεδρος της Βουλής, µιλώντας στον Real FM, διατύπωσε την αντίθεσή του τόσο µε το περιεχόµενο όσο και µε τη χρονική συγκυρία ενός δηµοψηφίσµατος. «Είµαστε θανάσιµα παγιδευµένοι. Κάναµε κι εµείς πολλά λάθη και η συµφωνία είναι αυτή που πρέπει να επιδιώξει (σ.σ.: ο πρωθυπουργός), αλλά µε τροµάζουν οι συνέπειες καθώς µπαίνουν ρήτρες» είπε, τονίζοντας πως έπρεπε να προταχθεί στο ερώτηµα ότι οι Έλληνες προτιµούν λύσεις εντός ευρωζώνης. Τέλος, ανέφερε πως «είχαµε πέντε µήνες να κάνουµε κινήσεις και να µην πέσουµε στην παγίδα. Χρειάζεται άµεσα ο πρωθυπουργός να πάρει πρωτοβουλίες και να πάµε σε συµφωνία». Θα σταθεροποιηθεί σε µια θέση; Χλοµό...
KOYIZ
Ποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ νοµίζουν ότι... γλιτώνουν αν φορτώσουν τα πάντα µόνο στον Τσίπρα;
Τέλος, για το ενδεχόµενο η κάλπη να βγάλει «Όχι», το ίδιο ως άνω στέλεχος είπε ότι, σε αυτήν την περίπτωση, «η χώρα επιστρέφει στη δραχµή». Εντάξει, χαλαρώστε. Πλάκα έκανε ο εν λόγω, όσο και αν η πλάκα αυτές τις ώρες δεν είναι ό,τι θα ήθελαν οι ακροατές του. Εκτίµησε λοιπόν ότι το «Όχι» θα επιταχύνει την περίπτωση ρήξης, ωστόσο, όπως είπε, τότε θα υποχωρήσουν οι δανειστές. Είναι βέβαιος; Σε κάθε περίπτωση, πάντως, πρόκειται για εκτιµήσεις και όχι απαραιτήτως για πραγµατικότητα. Εποµένως, τις καταγράφουµε και περιµένουµε...
Απέχουμε έτη φωτός «∆εν έχει διαρραγεί η προσωπική µου σχέση µε τον Αλέξη Τσίπρα» δήλωσε χθες η Άνγκελα Μέρκελ (µεγάλη φωτό). Όχι, η καγκελάριος δεν µας κάνει πλάκα. ∆εν έχει καµιά σηµασία το ότι έκανε τα πάντα για να στριµώξει την ελληνική κυβέρνηση στη γωνία. Ούτε το ότι, όπως απεδείχθη µε την προσωπική της δήλωση, ευγνωµονεί τον Βόλφγκανγκ Σόιµπλε που ξενυχτούσε προκειµένου να επιτύχει αυτό το αποτέλεσµα. ∆εν έχει επίσης σηµασία το ότι, από ένα σηµείο και πέρα, για τον ΦΠΑ στα νησιά και τις αµυντικές δαπάνες (τα λειψά ανταλλακτικά των πολεµικών αεροσκαφών) προκάλεσε πλήρες αδιέξοδο ωθώντας τον Τσίπρα στο «απονενοηµένο» τού δηµοψηφίσµατος. Πάνω απ’ όλα, η Μέρκελ φροντίζει να δίνει την εικόνα της συναινετικής Γερµανίας και Ευρώπης, χωρίς ποτέ να δηµιουργεί την αίσθηση είτε της προσωπικής συναλλαγής είτε της προσωπικής έχθρας ή απέχθειας. Ακριβώς αυτό, δηλαδή, που πρέπει κάποτε να µάθει το πολιτικό σύστηµα στην Ελλάδα, αν θέλει όντως να λέγεται ευρωπαϊκό. ∆ιότι από το στάδιο αυτό απέχει έτη φωτός....
Άγνοια κινδύνου Μια µατιά στις αναλύσεις που ίδιοι έκαναν επί χρόνια για την Ευρώπη θα άξιζε να τις ξαναδιαβάσουν πολλά από τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Το «Θηρίο» (µε τη βιβλική έννοια) για το οποίο µιλού-
Έχει νοημοσύνη... Όλοι αυτοί που επί µήνες, στο όνοµα της Ευρώπης και της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας, κάνουν τα πάντα για να εξάψουν τα ήθη του κόσµου και να τον τροµοκρατήσουν µε συνεχείς προφητείες, ας έχουν κατά νου ότι τα 50 δισ. που εµπράκτως βοήθησαν – όχι βεβαίως µόνοι τους – ώστε να φύγουν από τις τράπεζες είναι πολύ µεγαλύτερο µέγεθος από αυτό που µπορούσε να αντέξει η χώρα. Όσο για την κατάρρευση που προκλήθηκε, θα πληρωθεί πολύ ακριβότερα από όσο ενδεχοµένως νοµίζουν, και µάλιστα σε µεγάλο βάθος χρόνου. Αν νοµίζουν ότι ο δήθεν ευρωπαϊσµός είναι αρκετός ως φερετζές για να κρύψει την υπονόµευση της οικονοµικής σταθερότητας της χώρας, ξεγελιούνται. Όταν κατακάτσει ο κουρνιαχτός και ηρεµήσουν τα πράγµατα, θα διαπιστώσουν ότι ο κόσµος εξακολουθεί να διατηρεί τη νοηµοσύνη του...
σαν, η οικονοµικά σιδερόφρακτη Ευρώπη, το σκληρό πρόσωπο µιας πολιτικής πλήρως υποταγµένης στον οικονοµισµό, η νεοφιλελεύθερη συνταγµατοποιηµένη αγριότητα ήταν αυτό που είχαν να αντιµετωπίσουν όταν πήγαν να διαπραγµατευθούν µε τους Ευρωπαίους και το ∆ΝΤ. Το να δηλώνουν τώρα έκπληκτοι από αυτό που αντιµετώπισαν είναι επιεικώς ανακόλουθο. Το να πίστευαν ότι οι προσωπικές σχέσεις και επαφές µπορούν να υπερκεράσουν τον τεράστιο όγκο συµφερόντων που συγκροτούν αυτήν την Ευρώπη είναι τουλάχιστον αφελές. Το να θεωρούσαν, τέλος, ότι θα άλλαζαν την Ευρώπη – το δήλωναν άλλωστε – δείχνει άγνοια κινδύνου. Όσοι λένε σήµερα ότι είχαν κάνει λάθος στις αναλύσεις τους καλό είναι να σιωπούν...
Κι όμως, έχουν... μνήμη «Τα δύο κόµµατα που κυβέρνησαν την Ελλάδα δεν την άφησαν να αναπτυχθεί. Είχαν ίδιον όφελος». Η φράση αυτή δεν ανήκει ούτε σε κυβερνητικό στέλεχος ούτε σε κάποιον... τρελαµένο αριστερό. Στον σοσιαλδηµοκράτη αντικαγκελάριο της Γερµανίας Ζίγκµαρ Γκάµπριελ (µικρή φωτό) ανήκει. Για την ακρίβεια, περιγράφει τη διαχρονική γερµανική – και ευρύτερα ευρωπαϊκή – άποψη για το τι έχει συµβεί στην Ελλάδα εδώ και πολλές δεκαετίες. ∆εν είναι επίσης τυχαίο το ότι αυτή η φράση διατυπώνεται εν µέσω µιας πολύ σκληρής σύγκρουσης µε την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία έχει εµφανιστεί περίπου ως ανεπιθύµητη σε δηλώσεις Γερµανών και άλλων αξιωµατούχων. Όποια εικόνα όµως και αν έχουν γι’ αυτό το πεντάµηνο του ΣΥΡΙΖΑ, εξακολουθούν και αυτοί να έχουν µνήµη.
Ποντίφιξ
18
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
στηρικτών του «Ναι» και του «Όχι», ονειρεύονται να ζήσουν αντίστοιχες καταστάσεις στο κέντρο της Αθήνας την Κυριακή το βράδυ, ανεξαρτήτως αποτελέσματος στο δημοψήφισμα. Όσοι διατηρούν ακόμα την ψυχραιμία τους – και ευτυχώς παραμένει και θα εξακολουθήσει να είναι ψύχραιμη η πλειονότητα των πολιτών – επισημαίνουν ότι συνθήκες εμφύλιου πολέμου η Ελλάδα δεν πρόκειται να ζήσει. Αντίθετα, από αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση αυτοί που επωφελούνται δεν είναι άλλοι από τους νεοναζί της Χρυσής Αυγής. Γι’ αυτό δεν θα πρέπει να προκαλεί εντύπωση η παθητική στάση και πλήρης απουσία των χρυσαυγιτών από το προσκήνιο, την ώρα που η χώρα βρίσκεται μισό βήμα από το χείλος του «γκρεμού».
Μιχαλολιάκος τσιτάρει Λένιν!
Αναταραχή θέλει η Χρυσή Αυγή Στην κατάρρευση και του ΣΥΡΙΖΑ ποντάρει η Χ.Α. για να ανοίξει περπατησιά Όταν ο απόστολος Πέτρος, ευρισκόμενος στη Ρώμη την εποχή του Νέρωνα, είδε το όραμα του Ιησού, τον ρώτησε: «Κύριε, πού πηγαίνεις;». Εκείνος του αποκρίθηκε: «Πάω στη Ρώμη... Για να σταυρωθώ ξανά».
Α
υτές τις στιγμές οι λέξεις γράφονται με μεγάλη δυσκολία. Η Ελλάδα ψυχορραγεί και εμείς κοιτάζουμε ανήμποροι να αντιδράσουμε. ◆ Τι σημασία έχει άραγε αν περισσότεροι από 700 αστυνομικοί διατέθηκαν την Τετάρτη για την περιφρούρηση των τραπεζικών υποκαταστημάτων που άνοιξαν για την εξυπηρέτηση των συνταξιούχων; ◆ Ποιον ενδιαφέρει αν στη Νέα Σμύρνη εντοπίστηκαν, πριν προλάβουν να χτυπήσουν τα υποψήφια θύματά τους, τέσσερις σεσημασμένοι για κλοπές και ληστείες;
Όμως είναι επιεικώς προκλητικό, την ώρα που η συνοχή της ελληνικής κοινωνίας κρέμεται «από μια κλωστή», να διοχετεύονται τρομολαγνικά σενάρια περί εθνικού διχασμού, καλλιέργειας εμφυλιοπολεμικού κλίματος και «προειδοποιήσεις» για κίνδυνο αναβίωσης της πλατείας Μαϊντάν (σ.σ.: η πλατεία του Κιέβου, απ’ όπου άρχισαν οι συγκρούσεις μεταξύ των φιλορώσων υποστηρικτών της τότε κυβέρνησης Γιανουκόβιτς και των ευρωπαϊστών υποστηρικτών της αντιπολίτευσης). Υπάρχουν προφανώς κάποιοι που, με την προβιά των δήθεν υπο-
Όχι στις διχαστικές κορώνες
Πριν από λίγο καιρό το «Ποντίκι» είχε προειδοποιήσει για τον «κρυφό πόθο» της Χ.Α., που δεν ήταν άλλος από την αποτυχία μιας ενδεχόμενης αριστερής κυβέρνησης. Αφού τότε, όπως πιστεύουν οι χρυσαυγίτες, θα άνοιγε διάπλατα ο δρόμος της εξουσίας για τη Χρυσή Αυγή. Είναι αποκαλυπτικό της επιδίωξης αυτής ένα άρθρο το οποίο δημοσίευσε ο Ν. Μιχαλολιάκος στις 5 Ιουνίου 2015 στην ιστοσελίδα της Χ.Α.: «Το 2002 κυκλοφόρησε το βιβλίο μου με τον τίτλο “Εχθροί του καθεστώτος”. Στο βιβλίο αυτό παρέθετα μία φράση του Λένιν, η οποία έλεγε: “Όσο χειρότερα πάνε τα πράγματα, τόσο το καλύτερο για μας”. Τόνιζα ότι με την πολιτική κατάσταση της χώρας, όπως ήταν διαμορφωμένη, η φράση αυτή ταίριαζε σε εμάς, τους χρυσαυγίτες. Και πράγματι έτσι έγινε! Μέσα από την καταστροφική πολιτική των κυβερνήσεων Σημίτη, Νέας Δημοκρατίας και μνημονίου και την απαξίωση ολοκλήρου του πολιτικού συστήματος, γιγαντώθηκε το κίνημα της Χρυσής Αυγής. Το 2010 κερδίσαμε μία έδρα στον Δήμο Αθηναίων και το 2012 μπήκαμε πανηγυρικά στη Βουλή. Και η άνοδός μας συνεχιζόταν. Η τελευταία δημοσκόπηση πριν δώσει την τελική εντολή ο Σαμαράς να μας κλείσουν στη φυλακή έδινε στη Χρυσή Αυγή 18%! Την άνοδο της Χρυσής Αυγής πίστεψαν ότι θα τη σταματήσουν με τις πολιτικές διώξεις και πράγματι αυτό μέχρι έναν βαθμό το
επέτυχαν. Κάποιοι πίστευαν και ότι θα μας... εξαφανίσουν! Θα τους “λειώσω” είχε δηλώσει ο Σαμαράς, θα τους πάω στο 2%... Σε πείσμα των αντιπάλων μας, όμως, κρατήσαμε τις δυνάμεις μας και όλα δείχνουν ότι η πολιτική σκευωρία, η οποία στήθηκε εις βάρος μας από τη Νέα Δημοκρατία και η οποία βόλευε και βολεύει θαυμάσια και τον ΣΥΡΙΖΑ, θα καταρρεύσει. Όπως είναι διαμορφωμένο σήμερα το πολιτικό σκηνικό, δυστυχώς για την πατρίδα μας, αλλά αυτό δεν είναι ευθύνη δική μας, τα πράγματα θα πάνε χειρότερα. Στην πλέον πιθανή περίπτωση που οδηγηθούμε σε νέο μνημόνιο από την κυβέρνηση Τσίπρα, ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει δεχθεί ένα καίριο πολιτικό πλήγμα, από το οποίο δεν θα συνέλθει ποτέ και θα συμπαρασύρει σίγουρα και το κόμμα των ΑΝΕΛ στην πτώση του. Στην αντίθετη περίπτωση κατά την οποία θα προχωρήσει σε ρήξη, θα χάσει μεγάλο μέρος των σίγουρα όχι αριστερών ψηφοφόρων του, οι οποίοι θα ζήσουν στην πράξη τη διάψευση των ελπίδων τους ότι είναι δυνατόν ο ΣΥΡΙΖΑ να επιτύχει μία αξιοπρεπή λύση στο οικονομικό πρόβλημα της Ελλάδος». Τα γεγονότα, 20 ημέρες μετά, υπάρχει κίνδυνος να τον επιβεβαιώσουν, εφόσον δεν διατηρηθεί η ψυχραιμία και εξακολουθήσει να καλλιεργείται η διχόνοια μεταξύ των πολιτών από τους ουκ ολίγους καλοθελητές, φανατικούς και μη...
Μαύρα κοράκια
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
19
www.topontiki.gr
Θα αντέξει ο τουρισμός; Οριακή η κατάσταση στο «νομισματοκοπείο» της οικονομίας, αλλά ακόμη σώζεται η κατάσταση Επίκαιρο το ερώτημα του τίτλου στο περιβάλλον που έχει προκύψει από τις εξελίξεις στις τράπεζες, αλλά και με τη χώρα να δέχεται μπαράζ ταξιδιωτικών οδηγιών από ευρωπαϊκά και άλλα κράτη. Με την πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς να αντιδρούν ακαριαία για να προστατεύσουν το εθνικό προϊόν, η πρώτη μάχη που δόθηκε, για να διασφαλιστεί πως οι τουρίστες δεν θα έχουν προβλήματα στις οικονομικές τους συναλλαγές, φαίνεται να έχει ήδη κερδηθεί.
Ο
πόλεμος όμως θα είναι μακρύς. Εκτός από τους τουρίστες που βρίσκονται ήδη σε ελληνικό έδαφος, θα πρέπει να διασφαλιστεί πως δεν θα υπάρξουν απώλειες τους κρίσιμους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο (που διαμορφώνουν τον μεγάλο κορβανά των εσόδων), αλλά και να εξασφαλιστούν τα συμβόλαια του 2016. Οι πρώτες ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές, αλλά, όπως είπαμε, ο πόλεμος θα διαρκέσει. Το πρώτο βήμα έγινε ήδη με τη διασφάλιση ότι από τις αποφάσεις για τους περιορισμούς κεφαλαίων εξαιρούνται οι τουρίστες, οι οποίοι εφόσον χρησιμοποιούν πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες ξένων τραπεζών θα μπορούν να κάνουν κανονική χρήση χωρίς όρια συναλλαγών. Η απόφαση ήταν λυτρωτική. Έστω κι αν τις πρώτες ώρες από την επιβολή των capital controls παρατηρήθηκε ανησυχία μεταξύ των τουριστών (μερικοί από τους οποίους έσπευσαν, όπως πολλοί Έλληνες, στα ΑΤΜs), η κατάσταση ομαλοποιήθηκε μετά τις διευκρινιστικές ανακοινώσεις. Κατευναστικά λειτούργησε και η ανακοίνωση – απάντηση στις ταξιδιωτικές οδηγίες από το εξωτερικό – του υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού ότι η Ελλάδα συνεχίζει να εγγυάται την υψηλού επιπέδου ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει στους επισκέπτες της που την έχουν καταστήσει κορυφαίο τουριστικό προορισμό διεθνώς: «Το υπουργείο ενημερώνει όσους επισκέπτονται ή πρόκειται να επισκεφθούν την Ελλάδα ότι τα μέτρα περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων που επέβαλε η ελληνική κυβέρνηση δεν αφορούν όσους επιθυμούν να κάνουν συναλλαγές ή αναλήψεις μέσω ΑΤΜ κάνοντας χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό».
Πυρετός επαφών Το δεύτερο βήμα, που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, είναι να αμβλυνθεί η όποια ανησυχία υπάρχει στα μεγάλα πρακτορεία τουρισμού της Ευρώπης, ώστε να μην επηρεαστεί η κίνηση τουριστών προς την Ελλάδα. Από το Σάββατο, οπότε οι εξελίξεις είχαν αρχίσει να προδιαγράφονται, ο ΣΕΤΕ δίνει μάχη ενημέρωσης εξηγώντας την κατάσταση στη χώρα, αλλά και τα ειδικά μέτρα προστασίας των τουριστών. Ο πυρετός των επαφών περιλαμβάνει ακόμη και την κατ’ ιδίαν ενημέρωση των ηγετικών στελεχών των μεγάλων «οπερέιτορ», όπως για παράδειγμα το TUI, το οποίο δέχτηκε θετικά την ενημέρωση από τους Έλληνες φορείς. Το διακύβευμα είναι κάτι περισσότερο από σαφές. Μόνο το TUI έφερε στην Ελλάδα πέρυσι 2.000.000 Ευρωπαίους τουρίστες και για φέτος είχε προγραμματίσει να αυξήσει τον αριθμό αυτόν κατά άλλες 200.000 επισκέπτες. Εύλογη λοιπόν και η αγωνία των ξενοδόχων. Ακόμη περισσότερο εύλογη, καθώς ακριβώς την ίδια περίοδο (την τελευταία εβδομάδα δηλαδή), ο ελληνικός τουρισμός δεν είδε να «καρπώνεται» το παραμικρό από το ατύχημα στην Τυνησία, όπου το τρομοκρατικό χτύπημα με τους 39 νεκρούς έβγαλε απαγορευτικό στη χώρα ως προορισμό. Η Ελλάδα θα μπορούσε να πάρει ένα μεγάλο μέρος της κίνησης προς την Τυνησία, αλλά τελικά είδε τα μεγάλα πρακτορεία να στρέφουν τους τουρίστες τους σε άλλους προορισμούς. Προφανώς επειδή την ίδια σχεδόν ώρα υπήρχαν αμφιβολίες για την Ελλάδα, οι οποίες δεν είχαν απαντηθεί... Στόχος λοιπόν για την ώρα είναι να διασφαλιστούν οι κρατήσεις και οι αφίξεις της χρονιάς, αλλά και να διαμορφωθούν οι κατάλληλες βάσεις για τα συμβόλαια της επόμενης.
Τρύπα στα έσοδα Η εξέλιξη των capital controls, σύμφωνα με τα περισσότερα ξενοδο-
Κατευναστικά τα πρώτα μέτρα, αλλά ορατός ο κίνδυνος
χειακά επιμελητήρια, δεν δείχνει να προκαλεί κάποιο αξιοσημείωτο κύμα ακυρώσεων στο μέσο της θερινής περιόδου, στους μεγάλους προορισμούς της χώρας. Από την άλλη πλευρά, όμως, ξενοδόχοι και τουριστικοί επιχειρηματίες έχουν να αντιμετωπίσουν το «μάζεμα» των κρατήσεων και αφίξεων που καταγράφηκε τους προηγούμενους μήνες και ήδη διαμορφώνει μια «τρύπα» στα τουριστικά έσοδα. Σε αντίθεση με την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη που καταγράφουν φέτος εντυπωσιακή άνοδο (26% και 12% αντίστοιχα, σύμφωνα με τα στοιχεία του πρώτου πενταμήνου), το Ηράκλειο Κρήτης και η Ρόδος είχαν μείωση με ποσοστά -3,6% και -2,8% αντίστοιχα. Σύμφωνα μάλιστα με τοπικούς τουριστικούς παράγοντες, ιδιαίτερα τον μήνα Μάιο, η πτώση της γενικότερης κίνησης (τουριστικού τζίρου) σε αυτούς τους προορισμούς έφτασε το 50%, καθώς οι ξενοδόχοι προχώρησαν σε εκπτώσεις έως και 30% για να μη χάσουν τον τουρισμό, έχοντας αντίστοιχα μειωμένα έσοδα στις μονάδες τους. Από την άλλη πλευρά, ο Μάιος ήταν ένας γενικότερα κακός μήνας για τον ελληνικό τουρισμό, με τις ενδείξεις να παρουσιάζουν τάσεις σημαντικής βελτίωσης τον Ιούνιο. Παρ’ όλα αυτά η μείωση του τζίρου σε Ρόδο και Κρήτη και για τον μήνα αυτόν υπολογίζεται να φτάσει το 10%. Όπως έχει δείξει και το παρελθόν, οι αριθμοί αυτοί είναι εύκολα αντιστρέψιμοι το δίμηνο Ιουλίου - Αυγούστου, εφόσον ο τουρισμός κινηθεί βάσει των αρχικών προβλέψεων. Και αυτό καθώς ο κατά κεφαλήν αριθμός των τουριστών του Μαΐου δεν είναι τόσο μεγάλος και τα στατιστικά μπορεί να δείχνουν εντυπωσιακά, αλλά δεν καταγράφουν τη συνολική ετήσια εικόνα. Μάλιστα με την προσθήκη του Σεπτεμβρίου, που επεκτείνει την τουριστική σεζόν για την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι και θετικά. Οι τουριστικοί επιχειρηματίες πάντως συνεχίζουν να ανη-
συχούν εκτιμώντας πως οι μέχρι τώρα «απώλειες» του κλάδου μπορεί να στοιχίσουν στην ελληνική οικονομία μέχρι και 5 δισ. ευρώ. Το νούμερο βέβαια δεν αφορά μόνο τον κλάδο. (Σ.σ.: Στηρίζεται στη μελέτη του ΣΕΤΕ. Η συμβολή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία το 2014, όπου η ο πολλαπλασιαστής της τουριστικής δραστηριότητας υπολογίζεται μεταξύ 2,2 και 2,65 συμπεριλαμβάνοντας και τα πολλαπλασιαστικά οφέλη του κλάδου για την ελληνική οικονομία). Όποια και αν είναι η πραγματικότητα, το στοίχημα παραμένει: να διατηρηθούν οι αριθμοί των αφίξεων στα προϋπολογισμένα επίπεδα. Εάν αυτό επιτευχθεί, η χρονιά θα κλείσει κοντά στις αρχικές προβλέψεις. Για να συμβεί αυτό, βασική προϋπόθεση θα είναι η ομαλή λειτουργία των τουριστικών επιχειρήσεων (και όχι μόνο των ξενοδοχείων) που θα τους εξυπηρετήσουν στο ελληνικό έδαφος. Η εφοδιαστική αλυσίδα του τουρισμού περιλαμβάνει πρακτικά εταιρείες και επαγγελματίες όλων των κλάδων. Διαχέεται δηλαδή στο σύνολο της οικονομίας. Και από την οπτική αυτή γωνία (άλλωστε τουρισμός δεν είναι μόνο οι all inclusive μονάδες) το τρίτο βήμα για τον τουρισμό, και ίσως το κρίσιμο στοίχημα των επομένων εβδομάδων, θα είναι η ομαλή «συνέχεια» όλων αυτών των επιχειρήσεων. Με το τραπεζικό σύστημα σε κρίσιμη καμπή, τουριστικοί επιχειρηματίες απ’ όλους τους κλάδους έχουν από τις αρχές της εβδομάδας πυρετώδεις επαφές με τραπεζικά στελέχη για να βρεθούν οι διέξοδοι και οι παρεμβάσεις που απαιτούνται ώστε το «υπόβαθρο» του τουρισμού να παραμείνει ζωντανό το κρίσιμο επόμενο διάστημα.
Ψυχραιμία, ρε!
20
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 IOYΛIOY 2015 www.topontiki.gr
Δύο αιώνες απειλές και εκβιασμοί Από την εποχή του Όθωνα και των Βαυαρών μέχρι σήμερα... Γεμάτη από ασφυκτικές πιέσεις δανειστών, επώδυνες συμφωνίες, απειλές κι εκβιασμούς, τρελές απαιτήσεις, παρεμβάσεις κι απόπειρες χειραφέτησης από το εξωτερικό, κερδοσκοπικά παιχνίδια και αποφάσεις σε κλειστά γραφεία ερήμην της χώρας μας είναι η Ιστορία του ελληνικού κράτους σχετικά με το δημόσιο χρέος.
Μ
Δάνεια για μισθούς
ε λίγα λόγια, η σκληρή ιστορία επαναλαμβάνεται αφού επί σχεδόν 200 χρόνια πια οι ξένοι δανειστές βάζουν το ίδιο πιστόλι στο κρόταφο στην ελληνική πλευρά με διάφορα τερτίπια αδίστακτου παρεμβατισμού και τερατωδών όρων. Τα πρώτα δάνεια στη σύγχρονη ελληνική Ιστορία υπεγράφησαν από την επαναστατική κυβέρνηση τη διετία 1824-25. Μόλις ένα μικρό ποσό, όμως, απ’ αυτά τα χρήματα έφτασε εν τέλει στη χώρα μας, αφού τα περισσότερα έμειναν στις τσέπες τραπεζιτών της Βρετανίας και διαμεσολαβητών. Η Ελλάδα, για πρώτη φορά – από τις πολλές που ακολούθησαν μέχρι και σήμερα – πήρε δάνειο εγκεκριμένο από το Σίτι του Λονδίνου τον Φεβρουάριο του 1824, με ληστρικούς όρους, τους οποίους και αποδέχθηκε η κυβέρνηση Κουντουριώτη δίχως καμία αντίσταση.
Δανεικά και καλοφάγωτα Το δάνειο ήταν ύψους 800.000 λιρών με υψηλότατο επιτόκιο, όμως στην Ελλάδα ήρθαν μόνο οι 302.000 λίρες, αφού οι υπόλοιπες παρακρατήθηκαν για τοκοχρεολύσια δύο ετών, μεσιτικά, προμήθειες κ.ά. Τι ζητήθηκε από την κυβέρνηση Κουντουριώτη με ασφυκτικές πιέσεις; Το σκληρότερο που θα μπορούσε να απαιτηθεί: Να βάλει, όπως κι έβαλε, υποθήκη εθνικά κτήματα, αλυκές και τα έσοδα από τα τελωνεία. Τους μοναδικούς πόρους, δηλαδή, την εποχή της Επανάστασης. Και οι οποίοι πέρασαν στα χέρια των δανειστών! Την επόμενη χρονιά η Ελλάδα πήρε σε «πραγματικά» λεφτά ακόμα 230.000 λίρες, ξανά με φριχτούς όρους. Το ποσό που υπέγραψε είχε πολύ μεγαλύτερη ονομαστική αξία από τα χρήματα που τελικά έβαλε στα ταμεία της, αφού για ονομαστική αξία 100 στερλινών λάμβανε δανεικά 55 στερλινών. Το πάρτι στο Σίτι καλά κρατούσε σε βάρος ενός τόπου που προσπαθούσε να απελευθερωθεί και να σταθεί στα πόδια του. Από τη στιγμή που η επαναστατική κυβέρνηση δεν είχε έσοδα, μια και ήδη τα δέσμευαν οι δανειστές για την αποπληρωμή του χρέους, κηρύχθηκε στάση πληρωμών το 1826, με τους τραπεζίτες στο Σίτι να αγχώνονται για πρώτη φορά για το πώς θα επιβιώσουν οι οφειλέτες προκειμένου να ξεχρεώσουν.
Ξανά… μανά Σειρά είχε ο Καποδίστριας που ως κυβερνήτης της Ελλάδας κατέφυγε σε εξωτερικό δανεισμό το 1828 για να συνεχιστεί ο απελευθερωτικός πόλεμος. Ωστόσο, συνάντησε την αντίδρα-
λύσιων». Ο Όθωνας δεν δίστασε να αποφασίσει υπέρ της εσωτερικής στάσης πληρωμών ώστε να ξεχρεώνονται οι δανειστές.
ση των Άγγλων, ενώ όταν προσπάθησε να ιδρύσει κρατική τράπεζα βρήκε μπροστά του τους κοτζαμπάσηδες και τους μεγάλους καραβοκύρηδες της εποχής. Τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς έγινε μεγάλη συνδιάσκεψη στο Λονδίνο από τις τρεις «προστάτιδες δυνάμεις» της εποχής για να αποφασίσουν για το ελληνικό ζήτημα. Οι Άγγλοι επέμεναν στην άρνησή τους για παροχή βοήθειας στη χώρα μας, όμως Ρωσία και Γαλλία ήθελαν να εγγυηθούν δάνεια 2 εκατ. λιρών. Οι Άγγλοι δεν έμπαιναν εγγυητές κι έτσι οι άλλες δυο δυνάμεις αποφάσισαν να δίνουν μόνες τους στην Ελλάδα 500.000 γαλλικά χρυσά φράγκα κάθε μήνα. Ο Καποδίστριας, όμως, παρά την εξωτερική βοήθεια, έβλεπε ότι το ταμείο ήταν μείον. Η Ελλάδα δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της εγχωρίως, αλλά ούτε και τον εξωτερικό δανεισμό, κι έτσι επεβλήθη μεγάλη αύξηση των δασμών που είχε άμεσες παρενέργειες στο – όποιο – λαϊκό εισόδημα. Τον Μάιο του 1832 είχε ήδη μπει στο... παιχνίδι φυτευτός ο Όθωνας και, με τη Συνθήκη του Λονδίνου, υπέγραψε δάνειο 60 εκατ. χρυσών φράγκων, το οποίο θα καταβαλλόταν από κοινού εκ μέρους των τραπεζιτών και των χρηματιστηριακών κύκλων των προστάτιδων δυνάμεων. Ένας από τους όρους, μάλιστα, που απαίτησαν οι δανειστές ήταν ότι «θα προηγούνται των κρατικών δαπανών οι αποπληρωμές των τοκοχρεω-
Η Ιστορία του ελληνικού κράτους είναι γεμάτη από πιέσεις, απαιτήσεις των δανειστών και απειλές χρεοκοπίας
Το ακόμα πιο οδυνηρό ήταν ότι κατά την προσφιλή μέθοδό τους οι δανειστές μπορεί να χρέωσαν την Ελλάδα με 60 εκατ. φράγκα, αλλά στη χώρα μας έφτασαν μόνο τα 27 εκατ. Τα 2,5 εκατ. εξ αυτών, μάλιστα, παρακρατήθηκαν στη συνέχεια για προηγούμενες οφειλές προς το εξωτερικό ενώ με 11 εκατ. αγοράστηκαν από τον σουλτάνο η Φθιώτιδα, η Φωκίδα και η Εύβοια που, όμως, ήδη είχαν απελευθερωθεί! Επίσης, με απαίτηση των δανειστών και με απειλή να μη δοθεί τελικά το δάνειο, αυξήθηκαν οι κρατικές δαπάνες για τους μισθούς της αντιβασιλείας, αλλά και των Βαυαρών στρατιωτικών που ήταν σε ελληνικό έδαφος. Μ’ αυτά και μ’ αυτά το «καθαρό» ποσό που μπήκε στα ταμεία δεν ξεπέρασε τα 3 εκατ. χρυσά φράγκα. Ωστόσο, το ελληνικό κράτος ήδη είχε χρεωθεί για 60 εκατ.! Από αυτό το δάνειο και με τις δυο εκ των τριών πρώτων δόσεων γινόταν η κάλυψη των ελλειμματικών προϋπολογισμών του 1833-18341835-1836. Ειδικά την τελευταία χρόνια, όμως, και με το έλλειμμα στα 4 εκατ. δρχ., η τρίτη δόση ήταν περισσότερο απαραίτητη από ποτέ. Η ελληνική πλευρά εκλιπαρούσε για τα χρήματα, όμως Γάλλοι και Ρώσοι αντιδρούσαν αφού θεωρούσαν πλέον την κυβέρνηση υποχείριο της Αγγλίας. Ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων ασκούσε τεράστιες πιέσεις στην Ελλάδα, με τους Άγγλους να τάσσονται υπέρ της δόσης. Τότε παρενέβη στην ασυμφωνία των προστάτιδων δυνάμεων η βαυαρική κυβέρνηση παραχωρώντας νέο δάνειο 496.000 από χρυσά φιορίνια, που αντιστοιχούσε σε 1 εκατ. φράγκα. Ο όρος δανεισμού δυσβάσταχτος, αφού ζητούσε αποπληρωμή σε έναν χρόνο. Φυσικά, κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο κι έτσι τον Μάρτιο του 1836 η Ελλάδα έλαβε και νέο δάνειο, πάλι 496.000 φιορινιών, για να αποπληρωθεί το προηγούμενο. Η μέγγενη έσφιξε ακόμα περισσότερο όταν δόθηκε και νέο το 1837. Φυσικά, η Ελλάδα δεν μπορούσε να αντέξει κάτω από το βάρος τόσων δανείων με τόσο πενιχρά έσοδα, οπότε το 1843 ο Όθωνας κήρυξε στάση πληρωμών. Με την πτώχευση να αφήνει τη χώρα εκτός εξωτερικού δανεισμού για περισσότερα από 30 χρόνια. Οι ιδιώτες ομολογιούχοι, πάντως, εξοφληθήκαν από τις προστάτιδες δυνάμεις και για να... ρεφάρουν Άγγλοι και Γάλλοι, ως αντίποινα στη στήριξη του Όθωνα στους Ρώσους στον Κριμαϊκό Πόλεμο το 1845-46, κατέλαβαν τον Πειραιά, αξιοποιώντας στο έπακρο τους όρους δανεισμού που προέβλεπαν ρητώς την «κατά προτεραιότητα είσπραξη των τελωνειακών εσόδων έναντι των οφειλών».
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 IOYΛIOY 2015
21
www.topontiki.gr
Στάση πληρωμών Το 1857, μάλιστα, η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία όρισαν τη Διεθνή Οικονομική Εξεταστική Επιτροπή για να γνωμοδοτήσει για μέτρα που μπορούσε να λάβει η τότε κυβέρνηση για την αποπληρωμή του δανείου που είχε πάρει η Ελλάδα. Η επιτροπή έκρινε ότι έπρεπε να αποπληρώνονται 900.000 γαλλικά φράγκα κατ’ έτος. Τρία χρόνια μετά, όμως, έγινε πάλι στάση πληρωμών και το 1864 οι δανειστές προχώρησαν σε αναδιάρθρωση χρέους, για να μπορέσει να εξυπηρετηθεί. Το 1879 η Ελλάδα ξαναβγήκε στις... αγορές της εποχής, έχοντας συμβιβαστεί πρώτα αναγκαστικά με όλους τους πιστωτές της από το 1824. Υποχρεώθηκε να το κάνει αυτό, μετά τον εκβιασμό του πρώτου καγκελάριου Μπίσμαρκ ότι θα βάλει βέτο – και μαχαίρι στον λαιμό της κυβέρνησης ταυτόχρονα – για την προσάρτηση της Θεσσαλίας. Εκείνη την εποχή στη δευτερογενή αγορά ένα ελληνικό ομόλογο αξίας 100 δρχ. έφτασε να αγοράζεται μόλις με 5 δρχ. από ιδιώτες ομολογιούχους. Για τα πρώτα δάνεια, μάλιστα, του 1824 Ευρωπαίοι ομολογιούχοι εξοφλήθηκαν το 1930, περισσότερα από 100 χρόνια μετά. Η Ελλάδα άρχισε να δανείζεται και πάλι, όμως το χρέος εκτινασσόταν κάθε χρόνο. Το 40% των εσόδων του ελληνικού προϋπολογισμού πήγαινε στις οφειλές του Δημοσίου προς το εξωτερικό. Μέχρι το 1893 είχε δανειστεί περισσότερα από 600 εκατ. γαλλικά φράγκα, πληρώνοντας παράλληλα άνω των 500 εκατ. για τοκοχρεολύσια. Μόνο ένα ελάχιστο ποσό αυτών των χρημάτων πέρασε στην πραγματική οικονομία, ίσως και μικρότερο του 5%. Εκείνη την περίοδο, με τις ευλογίες και των πιστωτών, οι έμμεσοι φόροι για όλους τους πολίτες αυξήθηκαν κατά 11%, ενώ μειώθηκαν οι άμεσοι φόροι, που τους πλήρωναν κυρίως οι εύρωστοι οικονομικά. Για τα δάνεια οι ξένοι τραπεζίτες πέτυχαν το 1887 να πάρουν ως εγγύηση τα Ελληνικά Μονοπώλια. Το κεφάλαιο από το εξωτερικό άρχισε για πρώτη φορά να εισρέει τόσο πολύ στη χώρα, μέσω του δρόμου του δανεισμού. Οι ξένες
επενδύσεις αφορούσαν κυρίως αγροτικές εκμεταλλεύσεις, όπως το 1880 με την εκχώρηση της Κωπαΐδας σε Άγγλους ή σε τεχνικές εταιρείες της εποχής.
Δυστυχώς επτωχεύσαμεν Ο Τρικούπης, βλέποντας την οικονομία να καταρρέει, επέβαλε κι άλλους φόρους 5 εκατ. δρχ., αυξάνοντας πολύ ειδικά το κόστος της παιδείας. Με το έλλειμμα να αυξάνεται, δεν μπορούσε παρά να πει «δυστυχώς επτωχεύσαμεν» το 1893. Ωστόσο, λίγο πριν το κερδοσκοπικό παιχνίδι επί των ελληνικών αξιών σε Λονδίνο και Παρίσι οργίαζε. Ο ανταγωνισμός του κεφαλαίου στο Σίτι και τη γαλλική πρωτεύουσα προκάλεσε κραχ στο χρηματιστήριο το 1892. Αμέσως μετά οι Άγγλοι ήθελαν να δώσουν δάνειο 3,5 εκατ. στερλινών για να προστατεύσουν τις επενδύσεις τους γλιτώνοντας από τη διαφαινόμενη χρεοκοπία την Ελλάδα. Η αντιπολίτευση ξεσηκώθηκε επειδή η συμφωνία κυβέρνησης - Αγγλίας «περιείχε ταπεινωτικούς κι εξευτελιστικούς όρους για την εθνική ανεξαρτησία της Ελλάδας», ενώ στόχος της κυβέρνησης ήταν, όπως αποκαλύφθηκε, να περάσει με απλό βασιλικό διάταγμα τη συμφωνία κι όχι μέσω Βουλής. Το δάνειο ματαιώθηκε. Οι πόλεμοι που ακολούθησαν εκτίναξαν κι άλλο το δημόσιο χρέος. Από το 1893-1912 το 65% των εξόδων αφορούσε στρατιωτικές δαπάνες. Το 1910-14 η Ελλάδα υποχρεώθηκε σε εξωφρενικό δάνειο 500 εκατ. γαλλικών φράγκων για να αντεπεξέλθει, ελαφρώς λιγότερα απ’ όσα είχε πάρει συνολικά από το 1824-1897. Στη χώρα μας εγκαταστάθηκε Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος που για την αποπληρωμή των δανείων εγγυόταν στους πιστωτές ότι θα εισέπρατταν αυτοί τα κέρδη της Ελλάδας από την παραγωγή διάφορων προϊόντων. Ακολούθησαν ακόμα 100 εκατ. φράγκα δανεικών για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο εκστρατευτικό σώμα στην Ουκρανία το 1919, όμως η διαφοροποίηση με τους Συμμάχους στη συνέχεια άφησε τη χώρα μας χωρίς οξυγόνο εξωτερικής χρηματοδότησης, με συνέπεια το αναγκαστικό δάνειο Πρωτοπαπαδάκη το 1922 με τη
Κατασχέσεις περιουσίας, «τρελοί» φόροι και εκχώρηση της Κωπαΐδας
διχοτόμηση χρηματονομισμάτων και τη μεγάλη υποτίμηση της δραχμής. Μια ακόμα περίπτωση ευθείας παρέμβασης στα εσωτερικά της χώρας ήταν το 1927, όταν έγινε σύνδεση δραχμής - στερλίνας. Τότε η Κοινωνία των Εθνών με το πρωτόκολλο της Γενεύης επέβαλε ως όρο για νέο δανεισμό τον έλεγχο του δημόσιου χρέους! Ο προϋπολογισμός, όμως, εκτροχιάστηκε σύντομα κι έτσι λίγα χρόνια μετά ο Βενιζέλος γύριζε τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες παρακαλώντας για αναστολή των χρεολυσίων για μια πενταετία και ταυτόχρονα χορήγηση νέου δανείου 10 εκατ. λιρών Αγγλίας. Οι πιστωτές αρνήθηκαν και τον Μάιο του 1932 κηρύχθηκε επίσημα χρεοστάσιο, με την Τράπεζα της Ελλάδος να μην μπορεί να ανταποκριθεί. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και οι επόμενες δεκαετίες μέχρι το κραχ του 2010 και τα χρόνια του μνημονίου κινήθηκαν στις ίδιες ακριβώς ράγες: του υπέρογκου εξωτερικού δανεισμού ενίοτε και με το ζόρι, των επιτηρητών, της πίεσης, της συνεργασίας των πιστωτών – συνήθως και «συμμάχων» – όποτε χρειαζόταν για να πάρουν όσο περισσότερα μπορούσαν κι απ’ όπου μπορούσαν ως ανταλλάγματα παρεμβαίνοντας ακόμα και σε θέματα εθνικής κυριαρχίας, της θηλιάς των χρεολυσίων, των χρεοκοπιών. Η Ιστορία επαναλαμβάνεται εδώ και 200 χρόνια... Και η τακτική των πιστωτών παραμένει ίδια!
22
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αν και ήταν απτό το ψηφιδωτό των δυνάμεων που κυριαρχούσαν στην Ευρώπη, ο ΣΥΡΙΖΑ, ένα σύνολο ατάκτων, έκρινε ότι ο νωπός θρίαμβός του θα έπειθε τους δανειστές. Αλλά ήταν ποτέ κάτι τέτοιο δυνατόν;
2. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο: οι ιδεολογικές συντεταγμένες
Τα αίτια της διακοπής του προγράμματος στήριξης Υποχείριο των οικονομικών εξελίξεων η πολιτική Του Θεόδωρου Παπαηλία
1. Η ελληνική διάσωση και η πολιτική ανεπάρκεια Η δήλωση (στα τέλη του 2009) ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα ανερχόταν στο 12% (15,6% με τις νέες εκτιμήσεις) έσκασε ως βόμβα στην Ευρώπη, μολονότι η τάση ιδιαίτερα του χρέους – βλέπε Διάγραμμα – (129% του ΑΕΠ) είχε ήδη διαφανεί από το 2007, παρά τις διαβεβαιώσεις της τότε κυβέρνησης περί θωρακισμένης οικονομίας. Έπειτα από μήνες διαβουλεύσεων, οι εκνευρισμένοι Ευρωπαίοι κατέληξαν σε πρόσκληση του ΔΝΤ ως ειδικού. Έτσι η κυβέρνηση, παρά τα μέτρα λιτότητας που σχεδίασε το διάστημα Ιανουαρίου - Μαρτίου, αποδέχθηκε εκβιαζόμενη σχέδιο απότομης προσαρμογής (απεκλήθη κατ’ ευφημισμόν μνημόνιο συνεργασίας και ψηφίστηκε στις 6 Μαΐου 2010). Το ΔΝΤ, αρχιτέκτων της διάσωσης, απέτυχε, όπως μάλλον ήταν αναμενόμενο1, και γρήγορα αποδέχθηκε το γεγονός. Έναν χρόνο αργότερα, και ο πλέον αδαής αντιλαμβανόταν ότι η απομείωση του χρέους ήταν αναπόφευκτη. Αρχικά (Ιούλιος) αυτή υπολογίσθηκε στο 21% και στο τέλος του 2011 στο 53%. Παράλληλα, η κυβέρνηση τον Φεβρουάριο του 2012 ψήφισε το δεύτερο μνημόνιο, επαχθέστερο του πρώτου. Σταδιακά το χρέ-
ος από τους εισοδηματίες και τις τράπεζες επιβάρυνε τους Ευρωπαίους μικρομεσαίους φορολογούμενους. Αυτό δεν ήταν τυχαίο γεγονός, αλλά συνιστά τη λογική του συστήματος. Η ύφεση 25% (μεταξύ 2008 και 2014), οι 1,4 εκατ. άνεργοι, η σύνθλιψη των εισοδημάτων και η αποσυσσώρευση κεφαλαίου οδήγησε τη συγκυβέρνηση, που σχηματίσθηκε με τις εκλογές του Ιουνίου 2012, σε έντονη αντιπαράθεση. Η ΔΗΜΑΡ δραπέτευσε με πρόσχημα το κλείσιμο της ΕΡΤ (Ιούνιος 2013). Όμως μετά τις ευρωεκλογές (Μάιος 2014) οι εναπομείναντες δυο εταίροι ακολούθησαν τοις πράγμασι το παράδειγμά της, αφού εγκατέλειψαν το πρόγραμμα προσαρμογής ομιλώντας για success story, αντιπολιτευόμενοι την Αριστερά, η οποία υποσχόταν τον παράδεισο. Ένα μέρος της κοινωνίας βρέθηκε σε ανοικτή ή επαπειλούμενη πτώχευση (Παπαηλίας Θ., «Ποντίκι», 28 Μαΐου 2015). Συνεπώς, η κυβέρνηση, αντί να ολοκληρώσει τα μέτρα που προαπαιτούνταν για την τελευταία αξιολόγηση και να λάβει τα 7 δισ. ευρώ (ολοκληρώνοντας τον Δεκέμβριο τις μνημονιακές υποχρεώσεις), εκτίμησε ότι η λήψη των επιπλέον μέτρων (μειώσεις συντάξεων, καταρράκωση των επικουρικών κ.λπ.) θα την οδηγούσε σε ήττα. Ζήτησε ως εκ τούτου (το καλοκαίρι από τη Γερμανία) πολιτική λύση, την οποία φυσικά δεν έλαβε. Απέτυχε στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας και στις 25 Ιανουαρίου απώλεσε την εξουσία.
Ενώ το διάστημα 1400-1750, δηλαδή προ της βιομηχανικής επανάστασης, κυριαρχούσε ο κρατικός παρεμβατισμός και στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις η εμποροκρατία, σταδιακά στη Γαλλία με τους Φυσιοκράτες και στην Αγγλία με την αγγλική πολιτική σκέψη και φιλοσοφία (Lock, Hume, Smith) επικράτησε ο φιλελευθερισμός. Στην Αγγλία μάλιστα το 1834 με τον νέο νόμο περί πτωχών καταργήθηκε όλο το προστατευτικό πλέγμα που είχε θεμελιωθεί κατά τον 16ο αιώνα και θεσπιστεί το 1601. Η κατάργηση των νόμων περί σιτηρών (1846) επέβαλε και την ελευθερία του εμπορίου. Η πρωτοστατούσα Αγγλία δεν είχε να χάσει στον ανταγωνισμό σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες, ιδιαίτερα της Ευρώπης. Όμως, στην τελευταία, ιδιαίτερα στη Γερμανία, προβλήθηκε σοβαρή άμυνα με την Ιστορική Σχολή, η οποία διατήρησε την αντίληψη περί του προστατευτισμού και μαζί με την άνοδο του εθνικισμού θεμελίωσε ισχυρή θεωρία παρέμβασης. Με τις προϋποθέσεις αυτές, ως ιδεολογία, ο Μπίσμαρκ, προκειμένου να διατηρήσει το αμάλγαμα των κρατιδίων που συνενώθηκαν, συνέστησε το πρώτο κράτος πρόνοιας (μέτρα τη δεκαετία 1880). Η προελαύνουσα σοσιαλιστική ιδεολογία, λόγω του διογκούμενου εργατικού ζητήματος, απότοκου της εκβιομηχάνισης και της αστικοποίησης, διεύρυνε σε όλες σχεδόν τις χώρες το κίνημα του κρατικού παρεμβατισμού, ενώ οι καταστροφές του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και η κρίση (1929-1933) καθιέρωσαν τα κεϋνσιανά οικονομικά. Η άποψη περί διευρυμένης συμμετοχής του Δημοσίου κατέστη αποδεκτή σε όλη την ήπειρο μέχρι το 1970. Είτε ανελάμβαναν την εξουσία εργατικά κόμματα είτε συντηρητικά, οι διαβαθμίσεις δεν απέκλιναν ουσιωδώς. Και οι μεν και οι δε ευνοούσαν τη μεσαία τάξη και μάλιστα το χαμηλότερο και μεσαίο τμήμα αυτής2 και για τον λόγο αυτόν μεσουράνησε το κράτος πρόνοιας. Η πολιτική της αύξησης των δημόσιων δαπανών και των ελλειμματικών προϋπολογισμών και η σταδιακή μετακίνηση του καπιταλισμού σε σοσιαλιστικές συντεταγμένες (ένα είδος μετάβασης) οδηγήθηκε τη δεκαετία του 1970 στα όριά της. Οι φορολογικοί συντελεστές, προκειμένου να καλυφθεί μέρος των ελλειμμάτων, διαρκώς διογκώνονταν (οι ανώτεροι υπερέβησαν το 60% ή και 70%), με συνέπεια ένα ικανό τμήμα – κυρίως το μεσαίο και ανώτερο – της μεσαίας τάξης να υφίσταται ισχυρή αφαίμαξη και να αρχίσει να διάκειται αρνητικά απέναντι στην αποκληθείσα δημοσιονομική «ασωτία». Οι πετρελαϊκές κρίσεις (1973 και 1979) επιβάρυναν αφόρητα την κατάσταση αυτή δίνοντας σημαντικό χτύπημα στην εφαρμοζόμενη πολιτική της περιόδου (1940-1970). Το κεφάλαιο σταδιακά μετετρέπετο σε πολυεθνικό3. Η μητρική εταιρεία συνήθως διατηρεί τη διοίκηση στο κέντρο και μεταφέρει τις λοιπές δραστηριότητες στην περιφέρεια. Η μετακίνησή του σε συγκεκριμένα σημεία έχει ως απόρροια τη μερική αποβιομηχάνιση των ανεπτυγμένων χωρών. Το κεφάλαιο, προκειμένου να αποφύγει την υψηλή φορολογία και τους υψηλούς μισθούς που επικρατούν στη Δύση, εγκαθίσταται στην Ανατολή ή σε τροπικούς φορολογικούς παραδείσους. Η δύναμη των συνδικάτων μειώνεται και η φορολογική επιβάρυνση κρίνεται ως επιδρομή στον πλούτο. Η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού διέλυσε το «αντίπαλο δέος», ενώ η παγκοσμιοποίηση, δηλαδή η επιβολή ενιαίων κανόνων (κοινώς η διευκόλυνση) στην κίνηση του κεφαλαίου και των εμπορευμάτων αρχικά και τη μετακίνηση ανθρώπων ύστερα κυριάρχησε. Υπ’ αυτούς τους όρους το κράτος πρόνοιας και όλη η δυτική αντίληψη περί καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο απαξιώθηκαν σημαντικά. Λόγω της κοινωνικής πίεσης αρχικά το κράτος προσπάθησε να διατηρήσει ένα ελάχιστο όριο παρέμβασης, χρηματοδοτώντας κάποιες δομές (πρόνοια
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
23
www.topontiki.gr
Χρέος κεντρικής κυβέρνησης 400.000,00 350.000,00
y=14629x-3E+07 R2=0,9132
300.000,00 250.000,00
χρέος Γραμμική (χρέος)
200.000,00 150.000,00 100.000,00 5.000,00 0,00 1996
1998
2000
2002
2004
Πηγή: Παπαηλίας Θ., (2015) «Οικονομία και Κοινωνία», Αθήνα: Κριτική, σελ. 432
κ.λπ.), με συνέπεια την αύξηση του χρέους, αφού τα φορολογικά έσοδα μειώνονται καθώς το ανώτερο τμήμα της μεσαίας τάξης και οι πλούσιοι διέφευγαν. Η αντιμετώπιση του χρέους όμως απαιτούσε μικρότερα έξοδα, άρα μικρότερο κοινωνικό κράτος. Σε αυτήν τη δίνη είναι εγκλωβισμένες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις από το 1990 και έπειτα, με τις πλέον προχωρημένες να έχουν καταστεί κοινωνίες των δύο τρίτων και να τείνουν να μετατραπούν σε αυτές του ενός τρίτου, αφού είναι υποχρεωμένες, ως αερόστατο που πέφτει, να εγκαταλείπουν βάρος, δηλαδή κοινωνικά στρώματα στην τύχη τους. Τοιουτοτρόπως, η πολιτική έχει καταστεί υποχείριο των οικονομικών εξελίξεων. Ενώ δηλαδή στις αρχές της ανόδου του εθνικού κράτους η πολιτική μπορούσε να επιβάλλεται επί του πλούτου, σήμερα συμβαίνει το εντελώς αντίθετο. Έτσι ο Γερμανός αυτοκράτορας ή ο Φίλιππος Β’ είχαν την ισχύ να παραβλέπουν ενίοτε τα αιτήματα των κεφαλαιούχων και να πειθαναγκάζουν τους Fugger, ενώ τώρα το κεφάλαιο (οι τραπεζίτες, οι επιχειρήσεις, η ordo senatorius) επιβάλλει τη θέλησή του επί της πολιτικής. Γι’ αυτό και η σύνοδος των Ευρωπαίων ηγετών κρύβεται πίσω από τους τεχνοκράτες και δεν λαμβάνει πολιτική απόφαση, αφού θα πρέπει πρώτα να έχει διαβεβαιωθεί ότι η όποια απόφαση δεν θα έχει σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο στον κόσμο που αυτοί εκπροσωπούν.
3. Η σύγκρουση ΣΥΡΙΖΑ - δανειστών Τα κυβερνητικά στελέχη επισκέφτηκαν την Ευρώπη μετά τις εκλογές. Γρήγορα έγινε αντιληπτό ότι η κάμψη της θέλησης των δανειστών για ελάττωση της πίεσης ήταν ανέφικτος. Το αίτιο: Το χρέος είναι μη βιώσιμο. Το 2010 το «κούρεμα» δεν πραγματοποιήθηκε, όπως ζητούσε το ΔΝΤ, για να μην πληγούν οι ευρωπαϊκές (γερμανικές και γαλλικές) τράπεζες, δηλαδή το ευρωπαϊκό κεφάλαιο. Το 2015 μια μείωσή του θα επιβαρύνει τυπικά τους φορολογούμενους - ψηφοφόρους. Στην πράξη όμως εμμέσως θα επιβαρυνθούν οι επιχειρήσεις και γενικότερα η πίσω από την κυβέρνηση καθεστηκυία τάξη. Θα μπορούσε φυσικά να καλύψει την αποπληρωμή του χρέους η ΕΚΤ. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει πολιτική συμφωνία και πιθανότατα αλλαγή θεσμικού πλαισίου, λύση συνεπώς χωρίς πολλές ελπίδες. Απομένουν η επιμήκυνση και η ταυτόχρονη κάμψη των ήδη χαμηλών επιτοκίων. Εφ’ όσον υπήρχε μια ρητή δήλωση ότι σύντομα η Ευρωζώνη θα ησχολείτο με την ελάφρυνση του χρέους,
2006
2008
2010
2012
2014
2016
έτος
η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ., η οποία ήταν έτοιμη να προχωρήσει σε δεσμεύσεις αντίστροφες από το πρόγραμμα με το οποίο εξελέγη (αφού αντί παροχών προέβλεπε μέτρα 8 δισ.), θα μπορούσε να υποστηρίξει τη συμφωνία. Ωστόσο, η στήριξη μιας αριστερής ελληνικής ηγεσίας από ένα σύνολο συντηρητικών κυβερνήσεων καθιστούσε δύσκολη μια παρόμοια επιλογή. Άρα, χωρίς μείωση του χρέους κάθε μέτρο, κάθε πρόγραμμα λιτότητας θα οδηγεί πολλαπλασιαστικά στην ύφεση. Αυτό το γνωρίζει το ΔΝΤ και γι’ αυτό επιμένει εδώ και δύο έτη στη διαγραφή μέρους του. Επειδή οι Ευρωπαίοι το αρνούνται, προτείνει διαρκώς μείωση δαπανών και αύξηση φορολογίας αυτογελοιοποιούμενο. Εκείνοι υποστηρίζουν ότι μια σεισάχθεια μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα και για άλλους αδύναμους κρίκους της Ευρώπης, γεγονός που αυξάνει υπέρμετρα το κόστος εξοργίζοντας τη γερμανική πολιτική τάξη. Έτσι όλοι έψαχναν για φύλλο συκής. ♦ Οι δανειστές, επειδή αντιλαμβάνονται ότι η διάσωση της χώρας είναι αδύνατη αν δεν υποστούν αυτοί απώλειες, επιδιώκουν με υπερβολικά μέτρα να αναγκάσουν την κυβέρνηση να αποχωρήσει και να απαλλαγούν από την κατηγορία ότι έδιωξαν κάποιο μέλος και ότι η ζώνη του ευρώ λειτουργεί ως ανώνυμος εταιρεία, όπου οι μικροί εταίροι έχουν ελάχιστα δικαιώματα. ♦ Η κυβέρνηση, αναλογιζόμενη τον επερχόμενο όλεθρο που θα έφερνε η εφαρμογή των μέτρων, προσπαθεί να διαφύγει μέσω του δημοψηφίσματος κομπορρημονώντας. Τα μέτρα, ακόμη και αν ψηφίζονταν, ήταν εξαιρετικά δύσκολο να εφαρμοσθούν (όταν μάλιστα θα είχε την πρώην συγκυβέρνηση – ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ. – να την πλευροκοπά αδυσώπητα) και το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ θα καταρρακώνετο. Μια οικουμενική θα ήταν, ίσως, σε θέση να υλοποιήσει τα μέτρα και με την προϋπόθεση ότι θα υπήρχε γρήγορος απεγκλωβισμός, δηλαδή απόφαση ελάττωσης του χρέους και στήριξη των επενδύσεων (για επανασυσσώρευση του κεφαλαίου). Διαφορετικά και αυτή η οικουμενική θα απαξιώνετο, ενώ νέα πολιτικά σχήματα θα ανέρχονταν με απρόβλεπτες εξελίξεις. Έχοντας υπόψη την αντίληψη των Ευρωπαίων, όπως σκιαγραφήθηκε ανωτέρω, μόνο αν διακυβεύονται τα ύψιστα γι’ αυτούς μπορεί να προχωρήσουν σε μικρές υποχωρήσεις. Η αντιπαράθεση Ελλάδος - Γερμανίας αποτελεί μια οιονεί αντιπαράθεση εργασίας - κεφαλαίου ή καταναλωτών προς μονοπωλητές παραγωγούς. Εφ’ όσον οι διασώστες αρνούνται να ελαττώσουν το χρέος, οποιαδήποτε κυβέρνηση θα υφίσταται ταπείνωση και θα υποχρεώνεται να λαμβάνει μέτρα λιτότητας,
τα οποία θα μειώνουν τα εισοδήματα, άρα θα συρρικνώνουν τη φοροδοτική ικανότητα και επομένως θα απομακρύνουν τη δυνατότητα αποπληρωμής του χρέους. Τουτέστιν μια εξαθλίωση στο διηνεκές. Κατά συνέπεια, λόγω της ιδεολογίας που επικρατεί στον Βορρά, απότοκο των οικονομικών εξελίξεων που περιγράφθηκε, δεν φαίνεται να διαρρηγνύεται εύκολα ο φαύλος κύκλος. Και τα δυο μέρη μένουν ικανοποιημένα: Οι μεν κυβερνώντες διότι δεν βρίσκονται σε αντίθεση με την κοσμοθεωρία τους, οι δε Ευρωπαίοι διότι δεν έρχονται επίσης σε αντιπαράθεση με τη δική τους, αφού δεν εγγράφουν ζημιές στα λογιστικά τους βιβλία κάτω από την πίεση των (οικονομικά και κοινωνικά) κατώτερων. Το όποιο κόστος θα το αποδώσουν αργότερα στους αφερέγγυους πρώην εταίρους. Στην Ελλάδα η καταστροφή από την απομάκρυνση θα πλήξει ασύμμετρα τα κοινωνικά στρώματα. Το μεσαίο και το κατώτερο στρώμα της μεσαίας τάξης μαζί με τους φτωχότερους θα είναι τα κυρίως θύματα.
1) Έχει υποστηριχθεί ότι δεν διέθετε μεγάλη τεχνογνωσία, παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα, αφού η εμπειρία του – εκ του καταστατικού του – αφορά κυρίως προβλήματα στο εμπορικό ισοζύγιο. 2) Οι Εργατικοί κυρίως το χαμηλότερο και δευτερευόντως το μεσαίο· οι Συντηρητικοί, το μεσαίο κυρίως και δευτερευόντως το χαμηλότερο 3) Βεβαίως η επέκταση του κεφαλαίου εκτός εθνικών συνόρων είναι παμπάλαιο γεγονός και συνάδει με τη φύση του. Ωστόσο, σε διευρυνόμενη κλίμακα αυτή η κίνηση ξεκίνησε μετά τον 18ο αιώνα και κορυφώθηκε στο δεύτερο ήμισυ του 19ου. Η δημιουργία της βαριάς βιομηχανίας κατέστησε σχεδόν αναπόφευκτη τη σύμπραξη του τραπεζικού τομέα (καθώς οι χρηματοδοτικές ανάγκες ήταν αδύνατον να καλυφθούν από τους καινοτόμους επιχειρηματίες). Σημαντικό μέρος του κεφαλαίου τοποθετείτο σε σταθερούς σχετικά θύλακες (ομόλογα - τραπεζικά προϊόντα κ.λπ.). Τη ραγδαία ανάπτυξη του συστήματος της αγοράς δεν τη δημιούργησαν οι υπάρχοντες καπιταλιστές, όπως θα υποστήριζε ο Ricardo ή ο Marx, αλλά κυρίως οι μικροί επιχειρηματίες στους οποίους η σπάνις του κεφαλαίου ήταν συνήθης. Το μεγαλύτερο μέρος από τα καινοτόμα αυτά προϊόντα (νέα βιομηχανικά είδη) έτυχαν χρηματοδότησης κυρίως από τον τραπεζικό τομέα και από τα λιμνάζοντα κεφάλαια, τα οποία είχαν δημιουργηθεί είτε από τις προσόδους της γης, είτε κυρίως από προηγούμενες επιχειρηματικές δράσεις. Εξ ου και από το 1875 ανέρχονται τα καρτέλ και το χρηματιστικό κεφάλαιο. Το φαινόμενο που ο Hobson και οι διάφοροι μαρξιστές (Luxembourg, Lenin κ.λπ.) περιέγραψαν (ιμπεριαλισμός) προήλθε σαν συνέχιση αυτής της πολιτικής. Η επονομαζόμενη εποχή των κανονιοφόρων (1875-1914) θα κυριαρχήσει
24
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Μνηµόνιο ή τανκς, Ζαν - Κλοντ;
πολιτικη
25
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Χρήµα µε... ουρά!
κουζινα
26
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Στην έκθεσή του ο Ολλανδός παρατηρητής του Συμβουλίου της Ευρώπης Ντερ Στουλ έγραφε: «Η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος έγινε κάτω από στρατιωτικό νόμο. Η κατάπνιξη κάθε αντιθέσεως έφθασε σε τέτοιο σημείο, που μια Αμερικανίδα περιηγήτρια καταδιώχθηκε μέχρι την Αμερικανική Πρεσβεία, επειδή στο αυτοκίνητό της είχε αναγράψει τη λέξη “Όχι”. Φαίνεται πως το “Όχι” αυτό υπήρξε το μοναδικό που έμελλε να κάνει την εμφάνισή του στην Αθήνα». Και συνέχιζε: «Ο ελληνικός λαός επί μήνες πριν το δημοψήφισμα είχε υποβληθεί σε μια τρομερή μονόπλευρη επίσημη εκστρατεία προπαγάνδας από την κυβέρνηση».
Τρομοκρατία, ίντριγκες, νοθεία, παρασκήνιο... Κάπως έτσι σκιαγραφείται η ιστορία των επτά μέχρι τώρα δημοψηφισμάτων στην Ιστορία της Ελλάδας. Με το όγδοο, αυτό της Κυριακής, να είναι το δεύτερο στη διάρκεια της Μεταπολίτευσης και το πρώτο τα τελευταία 41 χρόνια.
Ο
κύκλος των δημοψηφισμάτων άνοιξε το 1920, μέσα σε καθεστώς τρομοκρατίας, με το ζήτημα της επαναφοράς του εξόριστου βασιλιά Κωνσταντίνου Α’. Στις 5 Δεκεμβρίου το εκλογικό σώμα έδωσε συντριπτικό ποσοστό 98% υπέρ της επανόδου του, με τους Φιλελεύθερους του Ελ. Βενιζέλου να μη συμμετέχουν. Το παράδοξο ήταν πως, παρά την αποχή ενός μεγάλου ποσοστού ψηφοφόρων, στην κάλπη προσήλθαν 30% περισσότεροι απ’ ό,τι στις εκλογές της 1.11.1920, οπότε και συνετρίβη ο Βενιζέλος, λόγω της μικρασιατικής εκστρατείας. Οφθαλμοφανέστατη η νοθεία στο δημοψήφισμα! Τη δεύτερη φορά που ο λαός κλήθηκε σε κάλπη δημοψηφίσματος ήταν στις 13.4.1924. Το διακύβευμα ήταν η επικύρωση της Εθνοσυνέλευσης για την κατάργηση της μοναρχίας, υπό καθεστώς πλήρους ελευθερίας για τους μοναρχικούς. Υπέρ της δημοκρατίας ψήφισαν 758.000 (69,95%) ενώ η βασιλεία συγκέντρωσε 325.000 (30,05%).
Νοθεία στο κόκκινο Νοθεία υπήρξε και στο τρίτο δημοψήφισμα, στις 3.11.1935. Με τη δικτατορική κυβέρνηση του Γεώργιου Κονδύλη, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του κοτζαμπασισμού και του παρακράτους, να έχει αναλάβει τα καθήκοντά της λίγες μέρες πριν, αποφασίστηκε, απουσία της αντιπολίτευσης, να καταργηθεί η δημοκρατία και να προκηρυχθεί σχετικό δημοψήφισμα. Η νοθεία χτύπησε κόκκινο. Τόσο πολύ, που ξαφνιάστηκαν ακόμα και οι κυβερνώντες. Οι ψήφοι που καταμετρήθηκαν ήταν κατά 350.077 περισσότεροι απ’ ό,τι στις εκλογές! Η μεγαλύτερη αλλοίωση αποτελεσμάτων παρατηρήθηκε στον Νομό Αττικής. Ο υπεύθυνος για τη διεξαγωγή
Με το στανιό
Tα δημοψηφίσματα στη σύγχρονη Ελλάδα Για τους βασιλιάδες και τη χούντα οι προηγούμενες ψηφοφορίες εκείνου του δημοψηφίσματος, ο συνεργάτης του Κονδύλη, Σταμάτης Μερκούρης, γνωστοποίησε 30 χρόνια μετά ότι ήταν τέτοιας έκτασης η νοθεία, που οι ψήφοι υπέρ της μοναρχίας (98%) υπερέβησαν σε πολλές περιοχές τον αριθμό των ψηφισάντων.
Η αποθέωση βίας και προπαγάνδας
Βασιλεία και πάλι Για βασιλιά ήταν και το τέταρτο δημοψήφισμα, που έγινε την 1.9.1946, με την Ελλάδα να σπαράσσεται από τον εμφύλιο. Ο βασιλιάς είχε φύγει μετά τη γερμανική εισβολή και το αποτέλεσμα υπέρ της επανόδου του ήταν 69%, με 20% λευκά και 11% υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας. Ωστόσο, οι υποψίες για νοθεία ήταν και πάλι μεγάλες. Επί χούντας γίνανε δυο δημοψηφίσματα. Στις 11.7.1968 ο Γ. Παπα-
Ψηφοφόροι με... κλαδιά
δόπουλος παρέδωσε στη δημοσιότητα το κείμενο του «δικού του» συντάγματος και όρισε το δημοψήφισμα για τις 29 Σεπτεμβρίου. Το κείμενο, μάλιστα, θεωρήθηκε αρκετά τολμηρό από πολλούς αξιωματικούς κι έτσι αναθεωρήθηκε μόλις 13 μέρες πριν από τις κάλπες. Έξι μέρες πριν από το δημοψήφισμα αφέθηκαν ελεύθεροι οι Π. Κανελλόπουλος, Γ. Παπανδρέου, Γ. Ράλλης, Γ. Μαύρος κ.ά., όμως χωρίς καμία δυνατότητα δράσης, αφού ήταν υπό στενότατη παρακολούθηση 24 ώρες το 24ωρο. Στο δημοψήφισμα οι πολίτες σύρθηκαν με το ζόρι ουσιαστικά στις κάλπες και με το «πειραγμένο» ποσοστό 99,6% ψήφισαν υπέρ του «συντάγματος Παπαδόπουλου».
Το δεύτερο δημοψήφισμα επί χούντας έγινε το 1973. Στις 29 Ιουλίου ο ελληνικός λαός κλήθηκε να πει «ναι» αν συμφωνούσε με την εκθρόνιση του βασιλιά και «όχι» αν ήθελε τη διατήρηση του θρόνου. Με απειλές και πάλι ψήφισε «ναι» το 78,4% και «όχι» το 21,6%, ενώ σημειώθηκε αποχή 15,5%. Η απογραφή της τεράστιας βασιλικής περιουσίας, πάντως, που έδωσε η χούντα διά του Τύπου ήταν αρκετά εντυπωσιακή για να εξοργίσει αρκετούς πολίτες. Ωστόσο, κανένα από τα δημοκρατικά κόμματα δεν αναγνώρισε το δημοψήφισμα, που ήθελε την εγκαθίδρυση... προεδρικής δημοκρατίας επί... δικτατορίας.
Βασιλιάς τέλος… Το τελευταίο δημοψήφισμα έγινε αμέσως μετά την πτώση της χούντας. Ήταν το πρώτο της Μεταπολίτευσης, με κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή κι αφορούσε τη μορφή του πολιτεύματος. Έγινε στις 8 Δεκεμβρίου 1974 με το 69% να τάσσεται κατά της βασιλευομένης δημοκρατίας και το 31% υπέρ. Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δήλωσε ότι «ένα καρκίνωμα αποκόπηκε σήμερα από το σώμα του έθνους». Είναι χαρακτηριστικό ότι για πρώτη φορά στον προεκλογικό αγώνα υπήρχαν και ομιλίες από την τηλεόραση. Είχαν μιλήσει από τη μια πλευρά ο ίδιος ο Κωνσταντίνος, ενώ από την πλευρά των υποστηρικτών της αβασίλευτης δημοκρατίας οι Μάριος Πλωρίτης, Λεωνίδας Κύρκος, Αλέκος Παναγούλης, Κώστας Σημίτης κ.ά. Τα κόμματα, πάντως, δεν έκαναν εκστρατείες για το δημοψήφισμα, έτσι ώστε να αποφασίσει όσο πιο αμερόληπτα γίνεται η κοινή γνώμη...
27
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Απολογισμός Βιώσιμης Ανάπτυξης 2014 ΟΤΕ-COSMOTE Αµείωτη συνεισφορά στην κοινωνία, την οικονοµία και το περιβάλλον
Τ
ο πολύπλευρο έργο που επιτελούν ο ΟΤΕ και η COSMOTE για την κοινωνία, την οικονοµία, το περιβάλλον και τους ανθρώπους τους αποτυπώνει ο Απολογισµός Βιώσιµης Ανάπτυξης 2014 ΟΤΕ-COSMOTE. Όπως αναφέρεται στον ετήσιο απολογισµό, το 2014: ◆ ΟΤΕ και COSMOTE προσέφεραν πάνω από 2,8 εκατ. ευρώ για κοινωφελείς σκοπούς (στήριξη ευπαθών κοινωνικών οµάδων, παιδιών, εκπαίδευσης, επιχειρηµατικότητας, τοπικών κοινωνιών, πολιτισµού και αθλητισµού). Μόνο µέσω του Προγράµµατος Υποτροφιών, διατέθηκαν περισσότερα από 300.000 ευρώ σε πρωτοετείς φοιτητές που αντιµετωπίζουν σηµαντικά οικονοµικά και κοινωνικά προβλήµατα. ◆ Ο Όµιλος ΟΤΕ παρέµεινε µακράν ο µεγαλύτερος εθνικός επενδυτής στις τηλεπικοινωνίες, υλοποιώντας το 65% των συνολικών επενδύσεων της αγοράς. Την περασµένη πενταετία, ο Όµιλος επένδυσε πάνω από 2 δισ. ευρώ, ενώ το επενδυτικό πλάνο του για την τρέχουσα τετραετία ξεπερνά τα 1,2 δισ. ευρώ. ◆ Οι δύο εταιρείες µείωσαν τη συνολική κατανάλωση ενέργειας κατά 1,3% (6.000 MWh), προώθησαν για εναλλακτική διαχείριση 3.200 τόνους απορριµµάτων και µείωσαν τις συνολικές εκποµπές Αερίων Φαινοµένου του Θερµοκηπίου (ΑΦΘ) κατά 5%. ◆ Ο Όµιλος έδωσε προτεραιότητα στο ανθρώπινο δυναµικό του, προχωρώντας σε 700 προσλήψεις νέων ανθρώπων και επενδύοντας στην ανάπτυξή του µε περισσότερες από 9.000 εκπαιδεύσεις. Παράλληλα, παρότρυνε τους εργαζοµένους του να συµµετέχουν σε δράσεις εθελοντισµού, µε περισσότερες από 6.000 συµµετοχές. Με αφορµή την έκδοση του Απολογισµού Βιώσιµης Ανάπτυξης 2014, η Executive Director
Εταιρικής Επικοινωνίας του Οµίλου ΟΤΕ, κα Ντέπη Τζιµέα, σηµείωσε: «Η σχέση του Οµίλου ΟΤΕ µε τους εταίρους του είναι σχέση εµπιστοσύνης. Και αυτή η σχέση χτίζεται µόνο µε ειλικρίνεια, συνέπεια και συνέχεια. Τα τελευταία χρόνια, η συνεισφορά µας στην κοινωνία, το περιβάλλον, την οικονοµία και η ανάπτυξη των ανθρώπων µας είναι αναπόσπαστο κοµµάτι της επιχειρηµατικής µας πρακτικής και παραµένει προτεραιότητα, παρά την κρίση. Πιστεύουµε στη Βιώσιµη Ανάπτυξη και το αποδεικνύουµε µε πράξεις». Και φέτος, ο απολογισµός Βιώσι-
Οι εργαζόµενοι του προτεραιότητα για τον Όµιλο
µης Ανάπτυξης είναι διαθέσιµος µόνο σε ηλεκτρονική µορφή στο www. ote-cosmote-cr2014.gr. Με τη χρήση οπτικοακουστικών εφαρµογών και διαδραστικών εργαλείων, ο αναγνώστης µπορεί να ανατρέξει άµεσα στην πληροφορία που τον ενδιαφέρει και να παρακολουθήσει πέντε θεµατικά videos. Σε αυτά, εργαζόµενοι του ΟΤΕ και της COSMOTE περιγράφουν µέσα από την καθηµερινή τους εµπειρία σηµαντικά έργα και δράσεις στον τοµέα της Εταιρικής Υπευθυνότητας.
Ο Απολογισµός έχει καταρτιστεί σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του Global Reporting Initiative (GRI), για το επίπεδο Εφαρµογής Α+. Κατά τη διάρκεια του 2014, ΟΤΕ και COSMOTE έλαβαν 15 βραβεία και διακρίσεις για δράσεις εταιρικής υπευθυνότητας, ενώ ο OTE συµµετέχει σε σηµαντικούς διεθνείς δείκτες Εταιρικής Υπευθυνότητας όπως FTSE4Good Index Series, Euronext Vigeo Eurozone 120 & Carbon Disclosure Project (CDP).
28
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«Να σπάσουμε τις αλυσίδες» Παγκόσμια καμπάνια με συμμετοχή 20.000 πολιτών για το ελληνικό χρέος Πενήντα πέντε κοινωνικοί οργανισμοί και δίκτυα από ολόκληρο τον κόσμο συμμετέχουν στην καμπάνια «Να σπάσουμε τις αλυσίδες του ελληνικού χρέους» και μέχρι στιγμής περισσότεροι από 20.000 πολίτες έχουν υπογράψει στη διαδικτυακή πλατφόρμα συλλογής υπογραφών (http://cancelgreekdebt.org/el/).
Σ
το κείμενο που έχουν καταθέσει οι κοινωνικοί φορείς και υποστηρίζουν όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες καθημερινά, ζητούν να γίνουν άμεσα τρεις κινήσεις και συγκεκριμένα: u Μια πανευρωπαϊκή συνδιάσκεψη που να αποφασίσει τη διαγραφή του χρέους για την Ελλάδα και άλλες χώρες με παρόμοιες ανάγκες, με βάση τα πορίσματα ειδικών ελέγχων του χρέους και με τη χρηματοδότηση των τραπεζών και των άλλων κερδοσκοπικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, που είναι ουσιαστικά οι μόνοι που ωφελήθηκαν από τα μέτρα διάσωσης. u Ένα τέλος στην επιβολή μέτρων λιτότητας που προκαλούν αδικίες και τη φτωχοποίηση των λαών της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου. u Τη δημιουργία από τα Ηνωμένα Έθνη νέων κανονισμών, για την άμεση και δίκαιη αντιμετώπιση των κρίσεων κρατικού χρέους, που να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και να αποστέλλει ένα σαφές μήνυμα σε τράπεζες και χρηματιστές ότι δεν θα συνεχίσουμε να τους διασώζουμε από τις επιπτώσεις του ανεύθυνου και αποτυχημένου κερδοσκοπικού τους δανεισμού. Όπως επισημαίνουν οι κοινωνικοί φορείς ξεδιπλώνοντας το σκεπτικό που τους οδήγησε στη διατύπωση των τριών προτάσεων και στην ανάληψη εκστρατείας για τη στήριξη της Ελλάδας, το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή ολόκληρη η Ευρώπη είναι τα αποτυχημένα μέτρα λιτότητας που έχουν επιβληθεί και υπογραμμίζουν ότι πρόκειται «για μια φαύλη λύση του προβλήματος του αυξανόμενου δημοσίου χρέους, ένα μεγάλο μέρος
του οποίου έχουν προκαλέσει τα προγράμματα διάσωσης των τραπεζών». Οι 55 κοινωνικοί φορείς και δίκτυα επισημαίνουν, μάλιστα, ότι εξαιτίας της επιβολής και της εμμονής σε αυτή την αποτυχημένη οικονομική πολιτική «οι ευρωπαϊκοί λαοί έχουν τώρα αρχίσει να συνδέονται με τα εκατομμύρια των ανθρώπων στις αναπτυσσόμενες χώρες, που συνεχίζουν να υποφέρουν από επαναλαμβανόμενες κρίσεις δημοσίου χρέους και δεκαετίες καταπιεστικής λιτότητας». Η πρωτοβουλία τους για την προώθηση καμπάνιας με αίτημα τη διαγραφή του ελληνικού χρέους με βάση τα πορίσματα ειδικών ελέγχων του χρέους, αλλά με παράλληλη χρηματοδότηση των τραπεζών, επιλέχθηκε, όπως εξηγούν, γιατί η Ελλάδα είναι στην πρώτη γραμμή
Ζητούν τέλος και στη λιτότητα
Φωνή βοώ εν τη ερήντος μω
της ευρωπαϊκής κρίσης δημοσίου χρέους και γιατί «οι Έλληνες έχουν επιβαρυνθεί με ένα τεράστιο χρέος που δεν είναι δυνατόν να αποπληρωθεί και το οποίο έχει δημιουργηθεί από τα δάνεια που τους προσέφεραν ευρωπαϊκές τράπεζες, τον δανεισμό μιας διεφθαρμένης ελληνικής ελίτ και ένα διεθνές δίκτυο παραδείσων φοροδιαφυγής που επιτρέπει την εκροή κεφαλαίων από τη χώρα». Στο σκεπτικό τους οι 55 κοινωνικές ομάδες αναφέρονται και στην Ελληνική Επιτροπή Αλήθειας για το Χρέος, επισημαίνοντας ότι έχει αρχίσει να εκθέτει τη βαθιά αδικία αυτών των δανείων και του χρέους. Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την Προκαταρκτική Έκθεση της Επιτροπής Αλήθειας, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα, η Ελλάδα όχι μόνο δεν είναι σε θέση να πληρώσει
το χρέος, αλλά και δεν πρέπει να το πληρώσει. Αναφέρει, παράλληλα, ότι το χρέος είναι παράνομο, αθέμιτο και επονείδιστο, γιατί προκλήθηκε από τις ρυθμίσεις που επέβαλε η τρόικα στη χώρα. Οι 55 κοινωνικοί οργανισμοί και δίκτυα από ολόκληρο τον κόσμο που συμμετέχουν στην καμπάνια, υπογραμμίζουν παράλληλα ότι η κρίση στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες που έχουν προηγηθεί, αντιπροσωπεύει συμπτώματα ενός παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος, το οποίο θέτει τα συμφέροντα των τραπεζών και χρηματιστικών ελίτ πάνω από τις ανάγκες του απλού πολίτη και τα ανθρώπινα δικαιώματα για ασφαλή στέγαση, αξιοπρεπή εργασία και πρόσβαση σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες, όπως νερό, ιατρική περίθαλψη και εκπαίδευση.
Οι οργανώσεις που στηρίζουν την καμπάνια υπέρ της Ελλάδας Afri - Ιρλανδία Ander Europa Ολλανδία Anglo Not Our Debt Ιρλανδία ATTAC Αυστρία ATTAC Γαλλία ATTAC Γερμανία ATTAC Ελλάδα ATTAC Ουγγαρία ATTAC Ισλανδία ATTAC Ιρλανδία ATTAC Ιταλία ATTAC Νορβηγία ATTAC Πολωνία ATTAC Ισπανία Both ENDS Ολλανδία Bretton Woods Project Βρετανία CADTM International
Corporate Europe Observatory Debt and Development Coalition Ιρλανδία Debt Justice Νορβηγία Erlassjahr Γερμανία Eurodad (Europe-wide) European ATTAC Network (Europe-wide) Focus - Association for Sustainable Development Σλοβενία Global Justice Now Βρετανία Greece Solidarity Campaign Βρετανία Greek Solidarity Committee Ιρλανδία Humanitas - Society
for Human Rights and Supportive Action Σλοβενία IAC - Portuguese Initiative for a Citizens Debt Audit Πορτογαλία Institute for Labours Studies - ILS Σλοβενία Irish Congress of Trade Unions - ICTU Jubilee Debt Campaign Βρετανία Jubilee Σκωτία Latin America Solidarity Centre Ιρλανδία Latvian Green Movement (Λετονία) North West TUC Βρετανία Northern TUC Βρετανία
Not Our Debt Πολωνία Observatory on Debt in Globalization Ισπανία PresidioEuropa No TAV Ιταλία Puntarji Σλοβενία Radical Independence Campaign Edinburgh Σκωτία SKO - Skupina Kazenska Ovadba Σλοβενία Social Economy Association Basel Ελβετία The Spectacle of Defiance and Hope Ιρλανδία Trades Union Congress Βρετανία Transnational Institute
(Global) UNITE the Union Ιρλανδία War on Want Βρετανία WEED - World Economy, Ecology & Development Γερμανία Zukunftskonvent Γερμανία African Forum and Network on Debt and Development AFRODAD Asian Peoples’ Movement on Debt and Development - APMDD Latindadd Stop the Wall Campaign (Palestine)
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
29
www.topontiki.gr
Δικαστήρια με λουκέτο Τεράστια τα προβλήματα από έλλειψη προσωπικού Τεράστια είναι τα προβλήματα τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν οι δικαστικοί υπάλληλοι, αλλά και τα δικαστήρια, τα οποία είναι αρκετά πιθανό από τον Σεπτέμβριο του 2015 να υπολειτουργούν και αρκετά από αυτά να βάλουν... λουκέτο μέχρι νεωτέρας, καθώς δεν θα μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες.
Τ
α δικαστήρια δεν θα ανοίξουν το νέο έτος λόγω έλλειψης προσωπικού» καταγγέλλουν δικαστικοί υπάλληλοι στο «Ποντίκι» και σε δηλώσεις τους τονίζουν πως οι ελλείψεις στα δικαστήρια της χώρας φτάνουν σε 3.000 κενά οργανικών θέσεων. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα των δικαστηρίων της περιφέρειας, όπως αυτό της Σάμου, το οποίο λειτουργεί με έναν ή δύο (!) υπαλλήλους. Συγκεκριμένα, ο Δημήτρης Λιάτσος, μέλος του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας Δικαστικών Υπαλλήλων Ελλάδος, ανέφερε με δηλώσεις του στο «Ποντίκι»: «Κάνουμε προσπάθεια για ενίσχυση των δικαστηρίων σε προσωπικό. Δυστυχώς έχουμε φτάσει σε οριακό σημείο, ώστε να μην είμαστε σε θέση να ξεκινήσουν τα δικαστήρια τον Σεπτέμβριο. Υπάρχουν αποχωρήσεις την τελευταία πενταετία που δεν έχουν αναπληρωθεί και έχουμε φτάσει σε σημείο που 9.000 οργανικές θέσεις καλύπτονται από 6.000 υπαλλήλους. Υπάρχουν δικαστήρια της χώρας που έχουν ένα και δύο άτομα. Από τη μια δεν μπορεί να ζητούν γρήγορη απονομή της δικαιοσύνης και από την άλλη να μην υπάρχει προσωπικό. Ξέρετε πολύ καλά ότι στην Ελλάδα δυστυχώς υπάρχει μεγάλος φόρτος στα δικαστήρια, ο οποίος δεν ανταποκρίνεται στις υπάρχουσες υπηρεσίες στο προσωπικό». Ανάμεσα στα βασικά και πάγια αιτήματα των δικαστικών υπαλλήλων, όπως μας πληροφόρησαν οι δικαστικοί υπάλληλοι, είναι τα εξής: ◆ Η άμεση ενίσχυση με προσωπικό όλων των
«
δικαστικών υπηρεσιών με την τοποθέτηση και στα δικαστήρια των υπαλλήλων που είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα και επαναπροσλαμβάνονται και των προσλήψεων επιτυχόντων παλαιότερων διαγωνισμών του ΑΣΕΠ, όπως έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, αλλά και μέσα από ένα νέο διαγωνισμό πρόσληψης δικαστικών υπαλλήλων. ◆ Η επέκταση της μαγνητοφώνησης και απομαγνητοφώνησης των πρακτικών των συνεδριάσεων σε όλες τις διαδικασίες των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων.
Επιστολή στον υπουργό Οι εργαζόμενοι στα ελληνικά δικαστήρια έστειλαν και επιστολή στον αναπληρωτή υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Εσωτερικής Ανασυγκρότησης Γιώργο Κατρούγκαλο. «Το Δ.Σ. του Συλλόγου Δικαστικών Υπαλλήλων Αθήνας, μετά την πρόσφατη συνάντηση που είχε μαζί σας, στην οποία σας εκθέσαμε και προφορικά το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι δικαστικές υπηρεσίες της Αθήνας από την έλλειψη προσωπικού, θα θάλαμε να σας δηλώσουμε τα ακόλουθα: Εκφράζουμε την έντονη διαμαρτυρία μας που δεν συμπεριλαμβάνετε και τις δικαστικές υπηρεσίες στις προτεραιότητές που έχετε θέσει για την ενίσχυσή τους με προσωπικό. Θα πρέπει να γνωρίζετε πως με τα σημερινά δεδομένα, με πλήρως αποδυναμωμένες από υπαλλήλους, όλες τις γραμματείες των δικαστικών υπηρεσιών, τα δικαστήρια δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν λόγω έλλειψης προσωπικού
Με όλα τα μέσα Τον... «πολιτικό χρόνο» σκέφτηκε να σταματήσει η Ν.Δ., καταθέτοντας πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης, το περασμένο Σάββατο, στην εκρηκτική συζήτηση στην Ολομέλεια για την επικύρωση της πρότασης του Υπουργικού Συμβουλίου για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, λίγο πριν από την ονομαστική ψηφοφορία τα μεσάνυχτα και κατά τη διάρκεια της ομιλίας του Αντώνη Σαμαρά. Εάν η Συγγρού προχωρούσε στην υλοποίηση της συγκεκριμένης ιδέας, θα σταματούσε η συζήτηση και θα ξεκινούσε άμεσα εκείνη επί της προτάσεως δυσπιστίας, αν το επιθυμούσε η κυβέρνηση, ή έπειτα από δυο ημέρες, όπως της δίνει τη δυνατότητα ο Κανονισμός της Βουλής. Η σχετική ιδέα έπεσε στο τραπέζι των συσκέψεων της Ν.Δ. αμέσως μετά τη γνωστοποίηση της είδησης περί δημοψηφίσματος. Για τον λόγο αυτόν ξεκίνησε, με εντολή Σαμαρά, και η σχετική συλλογή υπογραφών
και συμπληρώθηκε γρήγορα ο απαιτούμενος αριθμός των 50 βουλευτών που χρειάζονται για την κατάθεση της πρότασης μομφής. Τελικά, φαίνεται ότι «σηκώθηκε» μπόλικη κουβέντα στο εσωτερικό της Συγγρού, και σε κορυφαίο επίπεδο, σχετικά με τη σκοπιμότητα και το τι τελικά θα προσέδιδε η συγκεκριμένη κοινοβουλευτική κίνηση, που συνακόλουθα έφερε την απόφαση να μην κατατεθεί η πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης. Δεν έλειψαν μάλιστα αυτοί που έλεγαν ότι ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι δεν «κυνήγησαν» τους βουλευτές τους προκειμένου να υπογράψουν και αυτοί την πρόταση δυσπιστίας. Στελέχη του Ποταμιού τόνιζαν, την ώρα που «παιζόταν» η κατάθεση της πρότασης μομφής, ότι ουδεμία σχέση είχαν με τα σενάρια που ακούγονταν εκείνη την στιγμή εναντίον της κυβέρνησης ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, ούτε το ΠΑΣΟΚ ήθελε να ταυτιστεί με τη Ν.Δ.
«Κάνουμε προσπάθεια για ενίσχυση των δικαστηρίων σε προσωπικό»
στη νέα δικαστική χρόνια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την απονομή της Δικαιοσύνης αλλά και για την ενίσχυση των κρατικών ταμείων από τις μετατροπές των ποινών» ανέφεραν χαρακτηριστικά στην επιστολή τους οι εργαζόμενοι. Και συνεχίζουν: «Σας καλούμε να επανεξετάσετε τις θέσεις σας και: ◆ Να ενισχύσετε με κάθε τρόπο τις γραμματείες των δικαστηρίων με προσωπικό (σύμφωνα με τις προτάσεις που σας έχουμε καταθέσει εγγράφως), και ◆ Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει ξεμπλοκαριστεί η διαδικασία της πρόσληψης – που είχε ξεκινήσει και διακόπηκε – των 100 υπαλλήλων πληροφορικής γιατί στο τέλος της χρονιάς θα ξεκινήσει η εφαρμογή του οργανωμένου συστήματος διαχείρισης δικαστικών υποθέσεων Πολιτικής και Ποινικής Δικονομίας, το οποίο δεν θα μπορεί να υποστηριχθεί, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ένα μεγάλο βήμα στη μηχανοργάνωση και τη συνεργασία μεταξύ των Δικαστικών Υπηρεσιών το οποίο κόστισε 10.000.000 ευρώ».
30
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Ιούλιος 1965 - Πενήντα χρόνια μετά Από το παλατιανό πραξικόπημα στη χούντα και τη διχοτόμηση της Κύπρου Έπρεπε τελικώς να περάσουν πενήντα ολόκληρα χρόνια από τον Ιούλιο του 1965 για να μπορέσουμε να αποκτήσουμε μια πιο ολοκληρωμένη αντίληψη για τη σημασία της περιόδου που αρχίζει από το 1963 και τελειώνει το 1967, την οποία αποκαλούμε συνοπτικά, ίσως και περιοριστικά, «Ιουλιανά». Του Γιώργου Καραμπελιά, εκδότη του «Άρδην»
Ή
ταν η κομβική στιγμή μιας θυελλώδους τετραετίας που στην ουσία σφράγισε τη μετεμφυλιακή ελληνική Ιστορία και στην πραγματικότητα αποτέλεσε το πρελούδιο της μεταπολίτευσης. Υπ’ αυτήν την έννοια, τα «Ιουλιανά» προδιαγράφουν εξελίξεις που επρόκειτο να ολοκληρωθούν στα σαράντα χρόνια της μεταπολίτευσης. Τίποτα πιο χαρακτηριστικό, εξάλλου, από την πορεία μιας οικογένειας που συνδέθηκε αποφασιστικά και μοιραία με αυτά: της οικογένειας Παπανδρέου. Το 1963 ο Γεώργιος, ο πρεσβύτερος, θα ανέβει στο πάνθεον των Ελλήνων πολιτικών ως ο εκφραστής της μεγάλης αλλαγής, την οποία θα ολοκληρώσει το 1981 ο συνεχιστής του Ανδρέας και θα κλείσει με επαίσχυντο τρόπο ο συνώνυμος εγγονός του, ΓΑΠ, το 2010. Αυτή η πορεία, από την «αλλαγή» στον «σοσιαλισμό», με κατάληξη τη μνημονιακή υποστροφή της μεταπολίτευσης, αναπαριστά στις βασικές της κατευθύνσεις τα ουσιώδη στοιχεία αυτής της πενηντάχρονης διαδρομής.
Εκσυγχρονισμός της παράδοσης Τα Ιουλιανά, ο «μακρύς Ιούλης» του ’65, είναι η πρώτη μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα στις δυνάμεις που επιθυμούσαν τον ενδογενή εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας, αναδεικνύοντας νέα κοινωνικά στρώματα στο προσκήνιο, και το απαρχαιωμένο μετεμφυλιακό κράτος, το οποίο, με εγκέφαλο την αμερικανική πρεσβεία, πυκνωτή του το Παλάτι και βραχίονά του τον Στρατό, επιχείρησε αρχικώς να ανακόψει και τελικώς να ακυρώσει αυτήν την πορεία – τόσο με το παλατιανό πραξικόπημα του ’65 όσο και με τη δικτατορία του ’67. Αυτή η μάχη οπισθοφυλακών του μετεμφυλιακού κράτους θα καταλήξει στα αντίθετα αποτελέσματα, με
την τελεσίδικη αποδυνάμωσή του, την έξωση του βασιλιά, τη συντριβή της πολιτικής ισχύος του στρατού, τη μείωση της αμερικανικής ισχύος και τη μεγάλη αλλαγή του 1981 – με τίμημα όμως την κυπριακή καταστροφή και τη ριζική αλλαγή στους συσχετισμούς δύναμης και τις σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας. Παρότι, δηλαδή, η μεταπολίτευση φάνηκε να εισπράττει τους «τόκους» της δεκαετίας του 1960, η δικτατορία είχε επιτύχει πολλούς από τους στρατηγικούς και γεωπολιτικούς στόχους των εμπνευστών και υποκινητών της, δημιουργώντας εν τέλει τις προϋποθέσεις για τη μεγάλη υποστροφή της δεκαετίας του 2000. Τω όντι, το 1964, ο «εκσυγχρονισμός» εκκινούσε ως ένας «εκσυγχρονισμός της παράδοσης», μέσα από μία απόπειρα ενδογενούς αγροτικής και βιομηχανικής ανάπτυξης και μιας πολιτισμικής αναγέννησης μεγάλης κλίμακας, που σηματοδο-
Τα προεόρτια της πολιτισμικής καταβαράθρωσης και της μεγάλης κατάρρευσης
τούν οι μεγάλοι μας συνθέτες, η άνθιση του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου, η λογοτεχνική αναγέννηση που θα φέρουν ο Τσίρκας, ο Ιωάννου, ο Αναγνωστάκης, ο Καρούζος, ενώ η Κύπρος εθεωρείτο απλώς ελληνικό έδαφος εν αναμονή ενσωματώσεως στην Ελλάδα.
Η βαθιά αλλοίωση Η χουντική ανάσχεση θα οδηγήσει στην καταστροφή και την ουσιαστική διχοτόμηση της Κύπρου, τέτοια που επιθυμούσαν οι Αγγλοαμερικανοί και οι Τούρκοι ήδη από το 1964, και θα συμβάλει στη σταθεροποίηση, για εφτά χρόνια τουλάχιστον, της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, σε μια στιγμή που η αραβοϊσραηλινή σύγκρουση απειλούσε την αγγλοσαξονική ηγεμονία στον κόσμο των πετρελαίων. Η απώλεια της Κύπρου σηματοδότησε μια μείζονα ανατροπή των ισορροπιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αναβαθμίζοντας δραματικά την τελευταία, και παράλληλα έριξε την Ελλάδα στα χέρια της Δυτικής Ευρώπης και της ΕΟΚ, στην προσπάθεια να αντιμετωπιστεί ο αναδυ-
όμενος, εκ νέου, «εξ Ανατολών» κίνδυνος. Τέλος, η επτάχρονη δικτατορία αλλοίωσε βαθύτατα τα κοινωνιολογικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά του ελληνισμού. Έτσι, αυτό που είχε εγκαινιαστεί ως ενδογενής εκσυγχρονισμός της παράδοσης, θα «ολοκληρωθεί», τη δεκαετία του 2000, ως ριζική εγκατάλειψη και απόρριψη της εγχώριας ταυτότητας, ως πολιτισμική καταβαράθρωση και παρασιτική μετεξέλιξη της ελληνικής οικονομίας, με συνέπεια τη μεγάλη κατάρρευση που ακολούθησε. Μέσα σε πενήντα χρόνια ο εκσυγχρονισμός μεταβλήθηκε σε εθνομηδενισμό και απόπειρα διάλυσης κάθε ιδιαίτερης ταυτότητας, η ανάπτυξη από ενδογενής έγινε απολύτως παρασιτική, χρηματιστικού χαρακτήρα, και το παλλόμενο λαϊκό σώμα της δεκαετίας του ’60 μεταβλήθηκε στους ανάξιους θεατές των τουρκικών σίριαλ της δεκαετίας του 2010. Βέβαια, δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε την άλλη όψη της πραγματικότητας, τις ριζικές αλλαγές στο πολιτικό και δικαιικό εποικοδόμημα, τον πραγματωμένο εκσυγχρονισμό των θεσμών (εκδίωξη του Παλατιού, εξοβελισμός του Στρατού από την πολιτική ζωή, νομιμοποίηση της ελεύθερης πολιτικής δραστηριότητας, κοινωνικό κράτος κ.λπ.), αλλά το τίμημα που πληρώθηκε, ήταν κυριολεκτικά υπέρογκο: Το «πνίξιμο» της μεγάλης αναγεννητικής απόπειρας του ελληνισμού στη δεκαετία του 1960 θα πληρωθεί ακριβά στη συνέχεια. Γι’ αυτό αξίζει να ξαναδούμε σήμερα το μικρό βιβλίο που εκδώσαμε, εγώ και ο Δημήτρης Λιβιεράτος, το 1985, για τα Ιουλιανά. Το κείμενο του Δ. Λιβιεράτου είχε γραφτεί πάνω στη φωτιά του 1965 και αποτελεί μία πιστή εξιστόρηση των γεγονότων. Το δικό μου κείμενο, με τον τίτλο «Μετά είκοσι έτη», προσπαθούσε να τοποθετήσει αυτά τα γεγονότα σε μια μεσοπρόθεσμη ιστορική οπτική και να δει τη σημασία τους ως πυροδότη της μεταπολίτευσης. Σήμερα, σχεδόν τριάντα χρόνια μετά, θα άξιζε να πραγματοποιηθεί μία νέα, ιστορική πια αξιολόγηση των γεγονότων σε μια μακροχρόνια πλέον προοπτική για να περιγραφεί η πορεία
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
31
www.topontiki.gr
Επίθεση της «Bild» στο «Ποντίκι»... Το είδαμε κι αυτό: Με αφορμή μια γελοιογραφία του Soloup, που δημοσιεύτηκε στο προηγούμενο φύλλο μας (25 Ιουνίου), η γνωστή (για τις αποχρώσεις του... κίτρινου) γερμανική «Bild» να κατηγορεί το «Π» για εκτροχιασμό και να το επαναφέρει στη γερμανική... τροχιά, κουνώντας αυστηρά το δάκτυλο! Οι τίτλοι της; «Εκτροχιασμός σε ελληνική εφημερίδα για την κρίση του ευρώ» και «Απίστευτη σύγκριση με το Άουσβιτς»! Το δημοσίευμα, ως συνήθως, έσπευσαν να αναπαραγάγουν γνωστά παπαγαλάκια του ελληνικού Διαδικτύου, και μάλιστα με χαρακτηρισμούς όπως «αυτό το άθλιο σκίτσο ελληνικής εφημερίδας» και... «η “Bild” εξαπολύει – εντελώς δικαιολογημένη – επίθεση», υιοθετώντας έτσι άκριτα τον λαϊκισμό και τη συκοφαντία της «Bild». Το στοιχείο που ανέδειξαν φυσικά ως «άθλιο» δεν ήταν η άθλια και εκδικητική στάση γερμανικής κυβέρνησης και θεσμών απέναντι στην Ελλάδα, όπως εικονογραφείται στο σκίτσο. Αντιθέτως, ήταν ένας παραπλανητικός σχολιασμός που αναδείκνυε ως στόχο του σκιτσογράφου – αν είναι δυνατόν! – την υποτιθέμενη «ειρωνεία» του απέναντι στα θύματα των στρατοπέδων συγκέντρωσης των Ναζί! Μια... καθαρόαιμη γκαιμπελίστικη λογική, εφαρμοσμένη απόλυτα μέσω της ανάποδης ανάγνωσης της γελοιογραφίας. Διότι στόχος στο σκίτσο δεν ήταν φυσικά τα θύματα των προκαταλήψεων και των καταναγκασμών (τότε οι Εβραίοι, σήμερα οι Έλληνες), αλλά προφανέστατα οι θύτες. Αυτοί που χτίζουν μέσα από τις πρακτικές τους την επιβολή και την εκδίκηση.
Η απάντηση του «Ποντικιού» Μόλις έγινε γνωστή η ανάρτηση της «Bild», το «Π» δημοσιοποίησε μέσω της ιστοσελίδας
της Ελλάδας αλλά και της γενιάς του ’60 από το ζενίθ του νεανικού σφρίγους των κινητοποιήσεων του 196465 στο ναδίρ της απογοήτευσης και της παρακμής του 2015.
Μια νέα απόπειρα Βεβαίως, σε νέες συνθήκες, το ίδιο αίτημα, του «εκσυγχρονισμού της παράδοσης», αναδεικνύεται και πάλι, αλλά με ασθενέστερες δυνάμεις, και υπό διαφορετικές γεωπολιτικές συνθήκες. Και το μόνο που μπορούμε να ευχόμαστε είναι πως η τελεσίδικη παρακμή της Δύσης, την οποία βιώνουμε, θα επιτρέψει σε ένα ανανεωμένο σήμερα αίτημα «εκσυγχρονισμού της παράδοσης», να αποκτήσει βαθύτερο και ριζικότερο χαρακτήρα. Εξάλλου το 1965 είχαμε, ή πιστεύαμε πως είχαμε, πολύ χρόνο μπροστά μας, ενώ σήμερα, έχοντας την εμπειρία των πενήντα χρόνων,
topontiki.gr την παρακάτω απάντηση: «Einigkeit und Recht und Freiheit sind des Glückes Unterpfand (“Ενότητα, δικαιοσύνη και ελευθερία είναι η βάση της ευτυχίας!” – από τον γερμανικό εθνικό ύμνο). Η γερμανική εφημερίδα “Bild”, η οποία δεν μας έχει συνηθίσει σε... ευαισθησία απέναντι στη διαχείριση της επικαιρότητας – πολύ δε περισσότερο για την αισθητική της λεπτότητα έναντι των ελληνικών ζητημάτων – διαμαρτύρεται για το ότι η εφημερίδα μας, “Το Ποντίκι”, δημοσίευσε ένα σκίτσο που απεικονίζει την Ελλάδα και την ελληνική κυβέρνηση, υπό την απειλή του όπλου του κ. Σόιμπλε, να προχωρούν προς το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, στην είσοδο του οποίου αντί για την επιγραφή “Arbeit macht frei”, αναγράφεται “There is no alternative” (“Δεν υπάρχει εναλλακτική”)... Δεν θα απαριθμήσουμε τα ακραία ρατσιστικά δημοσιογραφικά ατοπήματα της “Bild” εις βάρος της χώρας μας και των πολιτών της ούτε θα επικαλεστούμε τις αδικαιολόγητες και στοχευμένες επιθέσεις της, εναντίον της εθνικής μας υπόστασης. Θα επικαλεστούμε, ωστόσο, τη στοιχειώδη ελευθερία του Τύπου, το να μπορούμε να σκεπτόμαστε και να διατυπώνουμε τις σκέψεις μας ελεύθερα, δίχως τον φόβο να λάβουμε ένα ακόμα μάθημα καλής συμπεριφοράς από την “Bild”... Ούτε θα επικαλεστούμε το παράδειγμα του “Charlie Hebdo” που τόσο άδικα στοχοποιήθηκε για τα σκίτσα του. Η βία δεν ασκείται μόνο με σφαίρες και λιτότητα, αλλά και με υποδείξεις... Γι’ αυτό ας μας επιτρέψουν οι Γερμανοί συνάδελφοι να ασκούμε τα δημοσιογραφικά μας καθήκοντα σύμφωνα με τα δικαιώματα
της έξαρσης και της παρακμής, είμαστε υποχρεωμένοι να επιχειρήσουμε ένα δυσκολότερο αλλά και υψηλότερο άλμα. Σήμερα δεν ζούμε μια ανάλογη κορύφωση με τη δεκαετία του ’60. Τα κινήματα εκείνης της εποχής έφερναν μέσα τους τις ιαχές των Βιετκόνγκ και την πολεμική κραυγή του Γκεβάρα, ενώ το κίνημα των Αγανακτισμένων του 2011-12 έβαφε δυστυχώς με γκρίζο πάνω στο γκρίζο, μέσα στην προσδοκία μιας επιστροφής στην απολεσθείσα καταναλωτική πλησμονή, για να καταλήξει σε αλλεπάλληλες διαψεύσεις με κορύφωση αυτή που βιώνουμε αυτές τις μέρες του «Ιούλη του 2015». Ωστόσο, η οποιοδήποτε νέα θετική ανανεωτική κίνηση, εάν και εφόσον προκύψει, θα πατάει πιο σταθερά στα πόδια της, έχοντας απορρίψει τις μανιχαϊστικές διαιρέσεις της
της ελευθερίας του Τύπου που απορρέουν από τον ευρωπαϊκό διαφωτισμό. Να τους θυμίσουμε ότι το Άουσβιτς, που ανήκει στην παγκόσμια ιστορική ΜΝΗΜΗ, εμείς το τιμούμε και θρηνούμε θύματα αυτού του κολαστηρίου – όπως εξάλλου και η σύγχρονη Γερμανία. Ο αιφνίδιος ηθικοπλαστικός τους προτεσταντισμός, ωστόσο, που μας απαγορεύει να τρώμε και να πίνουμε, ας μην μας απαγορεύσει και να σκεφτόμαστε, ούτε να ανατρέχουμε στην παγκόσμια Ιστορία υπό τον φόβο της λογοκρισίας τους. Αντί η Γερμανία να είναι ο πρωτοπόρος στην επιβολή της λιτότητας στην Ευρώπη, καλό θα είναι αυτή η μεγάλη χώρα να θυμηθεί τις σπουδαίες παραδόσεις της και να γίνει ο σημαιοφόρος μιας Ευρώπης της κοινωνικής πρόνοιας, της προστασίας των αδυνάτων και της αλληλεγγύης!».
Η απάντηση του Soloup Από την πλευρά του ο σκιτσογράφος του «Π» σχολίασε: «Υπάρχει μια συνήθεια σε κάποιες γερμανικές εφημερίδες να διαβάζουν τις ελληνικές γελοιογραφίες ανάποδα. Οι γελοιογράφοι προφανώς δεν είναι ενάντια στα θύματα της βίας και των προκαταλήψεων (τότε οι Εβραίοι - σήμερα οι Έλληνες), αλλά ενάντια στους θύτες. Τότε οι θύτες ήταν οι Ναζί, σήμερα η γερμανική πολιτική της λιτότητας. Τότε οι Ναζί έλεγαν ότι “για όλα φταίνε οι Εβραίοι”, σήμερα κάποια ΜΜΕ, όπως η “Bild”, λένε ότι “όλοι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες”. Σήμερα, στις γελοιογραφίες πολλών Ελλήνων σκιτσογράφων, γίνεται ο παραλληλισμός με το οδυνηρό και μαρτυρικό παρελθόν (διά της υπερβολής), διότι, όταν δεν υπάρχει η μνή-
Το διαζύγιο του εκσυγχρονισμού και της παράδοσης την εικοσαετία 1990 - 2010
μη και οι λαοί δεν διδάσκονται από την Ιστορία, μπορούν πολύ εύκολα να επαναληφθούν τα ίδια λάθη. Πολλοί Έλληνες συνταξιούχοι έζησαν στα νιάτα τους τη ναζιστική κατοχή και σήμερα ξαναζούν τις γερμανικές πολιτικές λιτότητας, οι οποίες έχουν οδηγήσει συνταξιούχους στο όριο της φτώχειας ή και κάτω από αυτό, χωρίς φάρμακα, χωρίς αξιοπρέπεια. Η υπογεννητικότητα σήμερα στην Ελλάδα έχει το ανάλογό της μόνο στα χρόνια της ναζιστικής κατοχής. Τι δεν καταλαβαίνει η “Bild”; Εκτός αν θέλει να επιβληθεί και ένα μνημόνιο στο χιούμορ, ώστε στην Ελλάδα να υποχρεωθούμε να σκεφτόμαστε τον εαυτό μας με τον τρόπο που μας βλέπουν εκείνοι». Η γελοιογραφία του «Π» έδωσε κι άλλη τροφή στην «Bild». Την ίδια μέρα της... επίθεσης, έφτασε στα γραφεία μας δημοσιογραφική ομάδα της γερμανικής εφημερίδας για να πάρει συνέντευξη από τον Soloup, η οποία δημοσιεύτηκε την επομένη (26.6) στη συνδρομητική σελίδα της «Bild», ενώ το θέμα και η επίμαχη γελοιογραφία κοσμούσαν τη δεύτερη σελίδα της έντυπης έκδοσης.
δεκαετίας του ’60 και την προσδοκία ενός επίγειου παραδείσου, διότι έχουμε δοκιμάσει την εμπειρία των παραδείσων που κατάρρευσαν με πάταγο το 1989. Προπαντός έχουμε κατανοήσει – ή είμαστε υποχρεωμένοι να το κάνουμε – πως ο εκσυγχρονισμός της παράδοσης δεν μπορεί να αρκεστεί στην ενσωμάτωση του ρεμπέτικου τραγουδιού, στη μουσική του Θεοδωράκη και στην ανακάλυψη της πρόσφατης λαϊκής παράδοσης, όπως έκανε ο Σεφέρης με τον Μακρυγιάννη και τον Θεόφιλο. Επειδή δεν έχουμε πλέον καμία δυνατότητα επιστροφής, θα πρέπει να σκάψουμε βαθιά στην παράδοσή μας, αναγνωρίζοντας επιτέλους την αποικιακή σχέση μας με τη Δύση, για να μπορέσουμε ίσως να την υπερβούμε και προπαντός να θέσουμε τις υλικές, παραγωγικές και κοινωνικές βάσεις
ενός ενδογενούς εκσυγχρονισμού. Τα Ιουλιανά ήταν το μεγάλο λαϊκό πανηγύρι της Ελλάδας που έβγαινε από τον γύψο του μετεμφυλιακού κόσμου, μέσα σ’ ένα πλανητικό τοπίο καθολικής ανατροπής και εξέγερσης. Κατά την εικοσαετία 1990 - 2010, ο εκσυγχρονισμός και η παράδοση πήραν διαζύγιο μεταξύ τους και έτσι ο εκσυγχρονιστικός κύκλος που άνοιξε το 1965 έκλεισε οριστικά. Και μια νέα απόπειρα – ίσως η τελευταία από όσες έχει αποπειραθεί ο ελληνισμός –, απαιτεί το υψηλότερο σημείο συνείδησης και εγρήγορσης. Και ίσως «εμείς του ’60 οι εκδρομείς», όσοι τουλάχιστον διατηρήσαμε τη δυνατότητα να σκεφτόμαστε έξω και πέρα από τις εξουσίες, θα είχαμε κάτι να πούμε σ’ αυτούς που αύριο, αναπόδραστα, θα δοκιμάσουν να ξαναπιάσουν από την αρχή το πανάρχαιο δράμα.
32 Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Aγκυλώσεις και συμφέροντα υπονομεύουν την Ευρώπη Τρία καίρια πλήγματα σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Ασία στα γενέθλια της ίδρυσης του Ισλαμικού Κράτους
Την ώρα που η Ευρώπη έχει όλα τα μέτωπά της ανοιχτά με την Ελλάδα, τη Βρετανία και το μεταναστευτικό, έχοντας εγκλωβιστεί σε αγκυλώσεις και συμφέροντα που την εμποδίζουν να βρει μία κοινή βάση λύσης σε καθένα από τα καυτά ζητήματα, τρεις τρομοκρατικές επιθέσεις την ίδια μέρα της υπενθύμισαν ένα ακόμα πολύ χρόνιο και άλυτο πρόβλημα: τo Ισλαμικό Κράτος.
Ο
ι τρεις διαφορετικές επιθέσεις την περασμένη Παρασκευή δεν έγιναν όλες στην καρδιά της Ευρώπης, αλλά στην πλειονότητά τους είχαν στόχο Ευρωπαίους πολίτες. Αν και η πρώτη έγινε σε μουσουλμανικό τέμενος σιιτών στο Κουβέιτ – σε ένα κράτος με σουνιτική πλειοψηφία, γεγονός που θα μπορούσε να θεωρηθεί συνηθισμένο – προκαλεί καχυποψία το ότι λίγες ώρες αργότερα έγινε σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα στην Τυνησία. Το πιο απεχθές του εγκλήματος ήταν ότι πρώτη φορά οι τρομοκράτες χτύπησαν στο ψαχνό Δυτικούς τουρίστες τη στιγμή που έκαναν ηλιοθεραπεία στις εξωτικές παραλίες... Οι βρετανικές εφημερίδες συνεχίζουν να κλαίνε για τους νεκρούς τους, που ξεπέρασαν τους 30.
Πρώτη φορά οι τρομοκράτες χτύπησαν στο ψαχνό Δυτικούς τουρίστες τη στιγμή που έκαναν ηλιοθεραπεία
Η τρίτη επίθεση, η οποία έλαβε και μεγαλύτερες διαστάσεις, έγινε στο κέντρο της Ευρώπης και πιο συγκεκριμένα στη νοτιοανατολική Γαλλία. Ο δράστης αποκεφάλισε – κατά την προσφιλή μέθοδο των τζιχαντιστών – τον εργοδότη του εργοστασίου που εργαζόταν. Οι μέχρι στιγμής έρευνες έχουν δείξει ότι πρόκειται για νεαρό άνδρα μεταξύ 22 και 35 ετών, ο οποίος γεννήθηκε στο εξωτερικό, πριν έρθει στη Γαλλία, πιθανότατα από Μαροκινούς ή Αλγερινούς γονείς. Αναλυτές εκτιμούν ότι μερικές από αυτές τις επιθέσεις συνδέονται με ακραίες ισλαμιστικές ομάδες και το Ισλαμικό Κράτος, ενώ κάποιοι άλλοι λειτουργούν ως μοναχικοί λύκοι.
Βίαιος ακτιβισμός Οι αρχές στην Τυνησία είπαν ότι ο ένοπλος ήταν νεαρός ντόπιος με λευκό ποινικό μητρώο. Οι γαλλικές αρχές δήλωσαν ότι ο τρομοκράτης που συνέλαβαν είχε επαφές με ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις, αλλά η επιτήρησή του είχε σταματήσει το 2008. Το Κουβέιτ δεν έδωσε στοιχεία για τον ύποπτο της επίθεσης. Σε κάθε περίπτωση όλοι είναι εκπαιδευμένοι στον βίαιο ακτιβισμό, τον βαθύ συντηρητισμό, την ομοφοβία και τον αντισημιτισμό.
Κάποιοι από αυτούς, που είναι γόνοι μεταναστών τρίτης και τέταρτης γενιάς από τις πάλαι ποτέ αποικίες, εμπνέονται από τα ιδεολογικά κηρύγματα του ισλαμισμού, τα οποία παραποιούνται με πρόσχημα την άσκηση βίας και της κήρυξης τζιχάντ στην «άπιστη» Δύση από τους εκφραστές του μορφώματος του Ισλαμικού Κράτους. Οι προπαγανδιστές των τζιχαντιστών μπορούν πιο εύκολα να προσηλυτίσουν τους μοναχικούς λύκους απευθυνόμενοι στα χαμηλά τους ένστικτα για να πάρουν τα όπλα εναντίον των ευρωπαϊκών κρατών και κυρίως κατά των «βρομογάλλων». Αξίζει να επισημανθεί ότι και οι τρεις επιθέσεις έγιναν σχεδόν ταυτόχρονα – με διαφορά μόλις τριών ωρών – την ημερομηνία ίδρυσης του χαλιφάτου και γι’ αυτόν τον λόγο ήταν συντονισμένες. Αν μάλιστα κάτι τέτοιο αποδειχθεί και με περισσότερα στοιχεία, θα αναδείξει ένα καινούργιο επίπεδο στρατηγικής και συντονιστικών ικανοτήτων του Ισλαμικού Κράτους. Αν δεν ισχύει ούτε αυτή η θεωρία, τότε οι τρομοκράτες στέλνουν ένα ισχυρό μήνυμα: ότι ελπίζουν πως δίνουν την εντύπωση ότι μπορούν να χτυπήσουν όπου θέλουν και όποτε θέλουν παντού...
Η γνώμη της «Guardian» για Πώς η Ελλάδα έχασε τελικά την παρτίδα του ευρωπαϊκού παιχνιδιού - Το έλλειμμα δημοκρατίας της Ε.Ε.
Α
ς κάνουμε μία ιστορική αναδρομή. Τα τελευταία έξι χρόνια στην Ελλάδα οι δουλειές εξαφανίζονταν, η ελπίδα χανόταν και το εξελιγμένο βιοτικό επίπεδο υποχωρούσε. Ένα έθνος σταυρώθηκε στο σταυροδρόμι ενός νομίσματος στο οποίο δεν έπρεπε ποτέ να εισέλθει και σχεδόν 14 χρόνια μετά, το ανακαλύπτει από τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν στις συναλλαγές του.
«
Ο Αλέξης Τσίπρας τράβηξε ξαφνικά κόκκινη γραμμή σε προτάσεις και αντιπροτάσεις με το πρώτο διάγγελμά του προς τον ελληνικό λαό, στο οποίο ανακοίνωνε την απόφασή του για δημοψήφισμα δηλώνοντας με αυτόν τον τρόπο ότι αποσύρεται από το ευρωπαϊκό παιχνίδι. Παρορμητικός και άπειρος, ο Έλληνας πρωθυπουργός παραβίασε όλους τους κανόνες της ευρωπαϊκής διπλωματίας με το να μην ενημερώσει τους εταίρους για το δημοψήφισμα πριν από το διάγγελμα προς τους Έλληνες, αφαιρώντας, ίσως, από τον εαυτό του την ύστατη δυνατότητα διαπραγμάτευσης για τους όρους του προγράμματος.
Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
33
To βρόμικο παιχνίδι των ΗΠΑ - Η οικονομική κατασκοπεία εναντίον της Γαλλίας
Στην επίθεση που έγινε στην Ευρώπη πήρε μέρος μόνο ένας άνδρας. Στην Τυνησία πιθανολογείται ότι συμμετείχαν δύο. Σίγουρα δεν καταγράφονται πια μαζικές επιθέσεις που γίνονταν πριν από 10 ή 12 χρόνια, ενώ ακόμα δεν φαίνεται να υιοθετείται το δυσοίωνο σενάριο των εκπαιδευμένων μελών του Ισλαμικού Κράτους που έχουν περάσει στη Βρετανία και τις ΗΠΑ για να οργανώσουν μεγάλης εμβέλειας τρομοκρατικές επιχειρήσεις... Ωστόσο αυτή η αίσθηση της πανταχού παρούσας απειλής – η οποία αναζωπυρώθηκε από τις ταυτόχρονες επιθέσεις της περασμένης Παρασκευής – είναι δύσκολο να διαλυθεί. Ο εντοπισμός των βασικών θυλάκων των τζι-
Το δυσοίωνο σενάριο των εκπαιδευμένων μελών του Ισλαμικού Κράτους που έχουν περάσει στη Βρετανία και τις ΗΠΑ
χαντιστών και το ανελέητο χτύπημα των βάσεών τους από αέρος με εντολή της κυβέρνησης Ομπάμα στο Ιράκ και τη Συρία λέγεται πως τους έχει αποδυναμώσει – όπως αναφέρει άρθρο των «New York Times» – και για αυτόν τον λόγο προσπαθούν απεγνωσμένα να εμπνεύσουν τους οπαδούς τους που βρίσκονται σε διάφορες χώρες της Δύσης και της Μέσης Ανατολής να κάνουν μεμονωμένες επιθέσεις. «Μήπως όμως η εμμονή των ΗΠΑ να διαλύσουν τους τζιχαντιστές στα εδάφη τους εμποδίζει την αμερικανική κυβέρνηση να αναζητά τους άλλους τρόπους που ψάχνει αυτή η οργάνωση για να θέσει σε κίνδυνο την παγκόσμια ασφάλεια;» αναρωτιούνται οι «New York Times».
την Ελλάδα και το ευρώ Παρά το αδιέξοδο – και ενώ κανείς δεν γνωρίζει την έκβαση της κατάστασης – στο παρασκήνιο οι πιστωτές δείχνουν ότι έχουν δεύτερες σκέψεις επαναπροσέγγισης – με μοναδική πρόθεση ίσως να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση Τσίπρα – στον δρόμο προς το δημοψήφισμα. Ας υποθέσουμε όμως ότι οι προθέσεις τους είναι ειλικρινείς. Αν οι αγορές δουν να σπάει ένας κρίκος της ευρωζώνης, θα υπάρχει μία συνεχής ανησυχία ότι θα ακολουθήσει και άλλος. Οι πιστωτές πρέπει να παραδεχθούν με ταπεινότητα ότι έσφαλαν και ότι το πρόγραμμα λιτότητας που προσπαθούν να επιβάλουν απέτυχε. Καμία από τις θυσίες των
Ελλήνων δεν συνέβαλε ώστε το ελληνικό χρέος να γίνει βιώσιμο και, ενώ συμβαίνει αυτό, συνεχίζουν με την ίδια συνταγή να ζητούν ακόμη περισσότερα. Η απώλεια του 5% του εθνικού εισοδήματος στην Αγγλία θα μπορούσε να απαντηθεί με τονωτική δημοσιονομική ένεση της τάξης του 1% του ΑΕΠ. Στην Ελλάδα, όμως, όπου το 25% της εθνικής οικονομίας έχει εξαφανιστεί, δεν μπορεί να απαιτείται ακόμα περισσότερη φοροεισπρακτική αιματηρή πολιτική. Ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι τα δημοκρατικά διαπιστευτήρια της Ε.Ε. είναι υπό αμφισβήτηση από τους Ευρωπαίους πο-
λίτες – από τη Βρετανία έως τη Βουδαπέστη γεγονός – με κίνδυνο αυτή η εικόνα να καταστεί επιζήμια για τον θεσμό. Αυτή η πρακτική άλλωστε ‘‘σκότωσε’’ την κυβέρνηση Παπανδρέου όταν και εκείνος πρότεινε ανάλογο αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα το 2011. Καταλήγουμε λοιπόν ότι μόνο ως περιφρόνηση απέναντι σε έναν λαό που έχει υποφέρει αρκετά μπορεί να εκληφθεί η διαδικασία διαβουλεύσεων ώστε να υπάρξει καινούργια διακυβέρνηση. Μία ένωση δημοκρατικών χωρών δεν νοείται για κανέναν λόγο να θέτει απέναντί της έστω μία δημοκρατική χώρα».
Μετά τις παρακολουθήσεις πολιτικών η οικονομική κατασκοπεία λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις. Σε συνεργασία με τα Wikileaks η γαλλική εφημερίδα «Liberation» και ο τηλεοπτικός όμιλος Mediapart αποκαλύπτουν πως η αμερικανική υπηρεσία εθνικής ασφαλείας NSA παρακολουθούσε τα γαλλικά εμπορικά συμφέροντα. Τα νέα ντοκουμέντα που δημοσιεύθηκαν στο Wikileaks έφεραν στο προσκήνιο την έκταση της κατασκοπείας των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών κατά των γαλλικών συμφερόντων. Πρόκειται ουσιαστικά για πέντε συνοπτικές εκθέσεις, που δείχνουν ότι οι ειδικοί διπλωμάτες κατασκόπευαν γαλλικά συμφέροντα και ανώτατα κυβερνητικά στελέχη από το 2004 έως το 2012, μεταξύ των οποίων τους υπουργούς Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί και Εμανουέλ Μπαρουέν κατά την επίσκεψή τους στο Μπερσί. Το μυστικό έγγραφο που δημοσίευσε η «Liberation» καθορίζει τους στόχους προτεραιότητας των ΗΠΑ στον οικονομικό τομέα. Το έγγραφο είχε τίτλο «Γαλλία: οικονομικές εξελίξεις» με χρονολογία 2012 και είχε στόχο να συγκεντρώσει όλες τις σχετικές πληροφορίες σχετικά με τις γαλλικές επιχειρηματικές πρακτικές, τις σχέσεις της γαλλικής πρωτεύουσας με τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, την προσέγγιση στα θέματα που συζητήθηκαν στις συνόδους της G8 και της G20, αλλά κυρίως τις μεγάλες ξένες συμβάσεις που αφορούν τη Γαλλία... Αυτό το τελευταίο σημείο ήταν ένα από τα πιο ευαίσθητα και περιγράφεται λεπτομερώς σε μια ενότητα με τίτλο «Συμβάσεις - μελέτη σκοπιμότητας των ξένων διαπραγματεύσεων». Οι αποκαλύψεις αυτές μπορεί να βάλουν φρένο στις διαπραγματεύσεις γύρω από το TAFTA, τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, του οποίου επόμενος γύρος έχει προγραμματιστεί για τα μέσα του Ιουλίου στις Βρυξέλλες. Οι περισσότεροι στρατηγικοί τομείς - στόχοι που έτυχαν παρακολούθησης από την NSA ήταν τεχνολογία της πληροφορίας, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, πετρέλαιο, πυρηνική ενέργεια, μεταφορές και βιοτεχνολογία... Ποτέ οι αποδείξεις μιας οικονομικής κατασκοπείας τεράστιας έκτασης στη Γαλλία, η οποία ενορχηστρώθηκε σε πολύ υψηλό επίπεδο στην αμερικανική κυβέρνηση, δεν ήταν τόσο απροκάλυπτες... «Οι Ηνωμένες Πολιτείες παίζουν ένα βρόμικο παιχνίδι» είχε δηλώσει ο Τζούλιαν Άσανζ. Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Πληροφοριακών Συστημάτων (ANSSI), εκατό γαλλικές επιχειρήσεις που εμπίπτουν στα κριτήρια που καθορίζονται από την NSA και θεωρούνται φορείς ζωτικής σημασίας επειδή η δραστηριότητά τους θεωρείται στρατηγικής σημασίας για τη χώρα βρίσκονται υπό στενή παρακολούθηση. Τα τελευταία χρόνια το αποτύπωμα των ΗΠΑ έχει επανειλημμένα επίσημα προσδιοριστεί ακόμα και στην Airbus, η οποία είχε πέσει θύμα παρακολούθησης από την NSA με τη βοήθεια της BND, της γερμανικής μυστικής υπηρεσίας...
34 Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Οι συνέπειες των capital controls Σε κίνδυνο εισαγωγές, εμπόριο, μισθοδοσία ιδιωτικών υπαλλήλων, κρατικά έσοδα και τουρισμός Το κλείσιμο των τραπεζών προκάλεσε ντόμινο δυσάρεστων εξελίξεων που ξεκινούν από τον τρόπο πληρωμής του προσωπικού και τις ασφυκτικές συνθήκες ρευστότητας χωρίς το «οξυγόνο» των επιταγών και φτάνουν μέχρι την προμήθεια πρώτων υλών από το εξωτερικό, την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς (π.χ. σε φάρμακα ή άλλα είδη πρώτης ανάγκης), ανασφάλεια στους τουρίστες και τα σοβαρά εμπόδια στους εξαγωγείς.
Χ
αρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί η κατάσταση με τις πιστωτικές κάρτες στα πρατήρια όπου επικρατεί πλήρης σύγχυση. Μάλιστα χθες υπήρξε και σκέψη στο κυβερνητικό επιτελείο να καταρτιστεί λίστα με σούπερ-μάρκετ, προμηθευτές και άλλα μεγάλα καταστήματα που δέχονται πιστωτικές κάρτες. Προς το παρόν πάντως δεν υπάρχουν ελλείψεις στην αγορά των τροφίμων, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, οι οποίοι εμφανίζονται καθησυχαστικοί ως προς τις επόμενες ημέρες τονίζοντας ότι το οργανωμένο λιανεμπόριο διατηρεί στοκ από τρεις μέχρι και έξι μήνες ανάλογα με το προϊόν. Αλλά και να δημιουργηθούν κάποια προβλήματα σε ένα προϊόν το οποίο είναι εισαγόμενο, δεν υπάρχει περίπτωση να εμφανιστεί έλλειψη, όπως τονίζουν οι ίδιοι, καθώς όλα τα εισαγόμενα προϊόντα καλύπτονται από αντίστοιχα ελληνικά.
Καθησυχαστικές οι δηλώσεις για την επάρκεια σε τρόφιμα
Πάντως αυγά θα έχουμε
Η αγορά τροφίμων Σε περίπτωση πάντως που η αναμπουμπούλα αυτή συνεχιστεί επί μακρόν, τότε η κατάσταση για την αγορά των τροφίμων θα είναι προβληματική καθώς υπάρχουν είδη που στην πλειονότητά τους είναι εισαγόμενα. Για παράδειγμα, η εγχώρια παραγωγή ζάχαρης
είναι περί τους 58.000 τόνους, ενώ οι ανάγκες της χώρας σε ζάχαρη φθάνει τους 330.000 τόνους και εισάγεται ως επί το πλείστον από τη Γαλλία. Επίσης προβλήματα θα προκληθούν στο κρέας. Κάθε χρόνο ξοδεύουμε πάνω από 1,2 δισ. ευρώ για εισαγωγές κρέατος, καθώς μόλις το 1/5 της ζήτησης σε κρέας καλύπτεται από τον γεωργοκτηνοτροφικό κόσμο της χώρας μας. Τι σημαίνει αυτό; Ότι οκτώ στα δέκα μοσχάρια – ή αλλιώς το 80% – που καταναλώνονται στη χώρα μας είναι εισαγόμενα, αν και πουθενά δεν δηλώνεται αυτό. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές στο χοιρινό καλύπτουν το 70% της κατανάλωσης, ενώ στα κοτόπουλα η κατάσταση δείχνει πιο ελεγχόμενη, με τις εισαγωγές να φθάνουν το 15%. Βασικότερες χώρες προέλευσης των εισαγωγών σε βόειο και χοιρινό είναι οι Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Αργεντινή, ενώ στα κοτόπουλα κυριαρχούν οι ιταλικές εισαγωγές. Ελλείψεις θα εμφανιστούν και στα αυγά, καθώς η εγχώρια παραγωγή δεν μπορεί να καλύψει την κατανάλωση και κυρίως τη ζήτηση από τη βιομηχανία και τον κλάδο των ξενοδοχείων. Σήμερα περίπου 400 εκατ. αυγά εισάγονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατευθύνονται σε ξενοδοχεία, εστιατόρια, υπαίθριες αγορές ή ως πολτός στις βιομηχανίες και στα εργαστήρια ζαχαροπλαστικής. Σημειώνεται ότι σήμερα η συνολική εγχώρια κατανάλωση φθάνει το 1,8 δισ. αυγά με την κατά
κεφαλήν κατανάλωση να διαμορφώνεται περίπου στα 140-150 αυγά (άμεση ή έμμεση κατανάλωση). Ένα μέγεθος που «παίζει» πάνω ή κάτω ανάλογα με τον τουρισμό και τον αριθμό των μεταναστών που βρίσκονται στη χώρα. Στο λιανικό εμπόριο πάντως γενικότερα η βουτιά στους τζίρους των επιχειρήσεων είναι δραματική, αφού οι ειδικές συνθήκες έχουν προκαλέσει επιφυλακτικότητα αλλά και πραγματική αδυναμία στους καταναλωτές να προβούν σε αγορές. Στελέχη της αγοράς μάλιστα κάνουν λόγο για μια απλή πρόγευση των επιπτώσεων ενός Grexit. Οι επιχειρήσεις βρίσκονται σε συμπληγάδες, καθώς κινούνταν με τις μεταχρονολογημένες επιταγές και τώρα χάνουν το εργαλείο προεξόφλησης, δεδομένου ότι το τραπεζικό σύστημα δεν λειτουργεί. Από την άλλη πλευρά, οι έμποροι αντιμετωπίζουν την απειλή άρσης των ασφαλιστικών πιστώσεων εκ μέρους των ξένων οίκων, γεγονός που κόβει την εμπορική σχέση με τις ξένες αγορές και τους προμηθευτές. Ταυτόχρονα η μισθοδοσία στον ιδιωτικό τομέα δεν είναι εξασφαλισμένη, καθώς αρκετές επιχειρήσεις ανέμεναν την εκκαθάριση επιταγών για να απελευθερώσουν διαθέσιμα που θα κατευθύνονταν για μισθούς. Κάποιες επιχειρήσεις που εξυπηρετούνται από καταστήματα και όχι από το κεντρικό σύστημα των τραπεζών αδυνατούν να εκτελέσουν επίσης πληρωμές μισθών. Το έμφραγμα στις συναλλαγές έχει προκαλέσει αδυναμία τροφοδοσίας των καταστημάτων εστίασης, καθώς οι επιχειρηματίες, εάν δεν έχουν μετρητά, δεν θα είναι σε θέση να εξασφαλίσουν τις προμήθειες για τη λειτουργία των μαγαζιών τους.
Κινητοποίηση για καθυστερήσεις στις πληρωμές μισθών Μετά τις καταγγελίες συνδικαλιστών ότι λόγω της «τραπεζικής αργίας» μικρομεσαίοι και βιοτέχνες κυρίως θέτουν τους εργαζόμενούς τους σε διαθεσιμότητα ακόμη και σε «υποχρεωτική άδεια», το υπουργείο Εργασίας γνωστοποιεί ότι δεν θα γίνουν αποδεκτές παράνομες ενέργειες στην αγορά εργασίας με πρόσχημα τη διενέργεια του δημοψηφίσματος την Κυριακή 5 Ιουλίου. Πολλοί εργοδότες επίσης, σύμφωνα και με επίσημες καταγγελίες προς το ΣΕΠΕ, έχουν ανακοινώσει ότι δεν θα καταβάλουν τη μισθοδοσία του μήνα λόγω κλειστών τραπεζών.
Το υπουργείο Εργασίας πάντως καλεί τους εργοδότες που καταβάλλουν σε μετρητά τους μισθούς να ζητήσουν άδεια από την Ειδική Επιτροπή Έγκρισης Συναλλαγών και επισημαίνει: «Σε καμία περίπτωση δεν θα γίνουν αποδεκτά φαινόμενα παραβατικότητας και εργοδοτικής αυθαιρεσίας, τα οποία αποσταθεροποιούν την αγορά εργασίας και την οικονομική δραστηριότητα στη χώρα. Η επιβολή “αδειών” στους εργαζόμενους – με ή χωρίς αποδοχές – καθώς και η “απεργία” επιχειρήσεων (lock out), είναι παράνομες ενέργειες. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι σε πλήρη ετοιμότητα για
την πρόληψη και την πάταξη φαινομένων καταστρατήγησης και παραβίασης της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Σε ό,τι αφορά στη μισθοδοσία των εργαζομένων δεν δικαιολογείται επ’ ουδενί η μη εμπρόθεσμη καταβολή της. Ειδικότερα διευκρινίζονται τα εξής: α. Για όσες επιχειρήσεις καταβάλλουν τη μισθοδοσία ηλεκτρονικά ακολουθείται η συνήθης διαδικασία. β. Οι επιχειρήσεις που δεν καταβάλλουν τη μισθοδοσία ηλεκτρονικά καλούνται να απευθύνονται άμεσα στην Ειδική Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών».
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Τουριστική αγορά Την ίδια ώρα, σε ταξιδιωτικές συστάσεις προς τους Βρετανούς, Γερμανούς, Ολλανδούς και Βέλγους που πρόκειται να επισκεφθούν την Ελλάδα προέβησαν τα υπουργεία Εξωτερικών των χωρών τους, με κοινή συνιστώσα να έχουν επαρκή μετρητά μαζί τους και να πληρώνουν με πιστωτικές κάρτες, προκειμένου να μην ταλαιπωρηθούν από τη χρηματοπιστωτική αναταραχή. Την επικαιροποίηση των συστάσεων προς τους πολίτες τους για ταξίδια στη χώρα μας τροφοδότησε η εικόνα των ΑΤΜs στις τράπεζες, τα οποία άδειασαν μέσα στο Σαββατοκύριακο από τον κόσμο που έσπευσε να πάρει τα χρήματά του μετά την ανακοίνωση για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος από την κυβέρνηση. Οι τουριστικοί φορείς φοβούνται ότι το παράδειγμα των τεσσάρων χωρών μπορεί να ακολουθήσουν και άλλες βασικές αγορές άντλησης επισκεπτών για την Ελλάδα, προκαλώντας ανεπανόρθωτη ζημία στον ελληνικό τουρισμό. Οι πρώτες ακυρώσεις, πάντως, για την Ελλάδα από το εξωτερικό προς το παρόν προέρχονται μόνο από την ισραηλινή αγορά, η οποία κατά τη χθεσινή ημέρα ήταν ανοιχτή. Τουριστικοί επιχειρηματίες στην περιφέρεια εκτιμούν ότι, αν δεν αλλάξει κάτι αμέσως, από σήμερα
Καταναλωτές και φορολογούμενοι κρατούν στην τσέπη τα λεφτά τους
θα καταγραφούν ακυρώσεις και από άλλες βασικές αγορές για τη χώρα μας. Παράλληλα, οι ερωτήσεις προς τους ξενοδόχους από ξένους τουρίστες που βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα για τα άδεια ΑΤΜs, καθώς και για πιθανές ελλείψεις καυσίμων και τροφίμων, συνεχίστηκαν και χθες με αμείωτο ρυθμό.
Φόροι - ταμεία Κίνδυνο κατακόρυφης μείωσης θα έχουμε και στα φορολογικά έσοδα λόγω της τραπεζικής αργίας για έξι εργάσιμες ημέρες. Μια σειρά από σημαντικές φορολογικές υποχρεώσεις κινδυνεύουν να μείνουν ανεκπλήρωτες από τους φορολογούμενους μόνο και μόνο λόγω του φόβου για το αύριο που δημιουργεί η τραπεζική αργία. Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που εκδόθηκε, προβλέπει ότι μπορούν να εκτελούνται πληρωμές με πίστωση λογαριασμού στο εσωτερικό της χώρας, όπως είναι οι τραπεζικοί λογαριασμοί του Δημοσίου για την πληρωμή φόρων με ηλεκτρονικό τρόπο. Να σημειωθεί ότι, στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού του φορολογικού συστήματος, σχεδόν όλες οι πληρωμές φόρων γίνονται μέσω του τραπεζικού συστήματος με τη χρήση της λεγόμενης Ταυτότητας Οφειλής, ενώ υπό προϋποθέσεις μπορούν να γίνουν πληρωμές στα
35
ταμεία των εφοριών. Η επιβολή της υποχρεωτικής τραπεζικής αργίας δημιουργεί φόβους σε υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών αναφορικά με την εκπλήρωση των παρακάτω φορολογικών υποχρεώσεων: ◆ Την πληρωμή του ΦΠΑ από τις επιχειρήσεις για τη φορολογική περίοδο του Ιουνίου. ◆ Την πληρωμή δόσης για την επικύρωση ένταξης στη ρύθμιση των 100 δόσεων. Πολλοί φορολογούμενοι έχουν υποβάλει αίτηση για υπαγωγή στη ρύθμιση των 100 δόσεων και θα πρέπει εντός τριών εργάσιμων ημερών από την υποβολή της αίτησης να πληρώσουν την πρώτη δόση. Για τις εκατοντάδες χιλιάδες αιτήσεις η προθεσμία πληρωμής της πρώτης δόσης είναι εντός των ημερών που οι τράπεζες είναι κλειστές. ◆ Ανάλογοι φόβοι υπάρχουν και για την πληρωμή υποχρεώσεων προς ασφαλιστικά ταμεία, όπως είναι η καταβολή εισφορών. Το σίγουρο είναι, πάντως, ότι, ακόμη και αν υπάρξει η τεχνική δυνατότητα εκπλήρωσης των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, πολλοί φορολογούμενοι και ασφαλισμένοι θα προτιμήσουν να διακρατήσουν τα μετρητά τους λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργούν οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων.
36
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
τυράκια... H Ελλάδα θα παραμείνει στη ζώνη του ευρώ ακόμη και ύστερα από ένα «όχι» στο δημοψήφισμα, δήλωσε σε βουλευτές στο Βερολίνο ο Σόιμπλε. Ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ ανέφερε επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να προστατεύσει το ευρώ, αν οι Έλληνες καταψηφίσουν τους όρους της διάσωσης στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου. Παρατείνεται έως τις 31 Ιουλίου η προθεσμία καταβολής ασφαλιστικών εισφορών του 2014 για τους ασφαλισμένους του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (ΕΤΑΑ). Η παράταση της προθεσμίας καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών αφορά όλους τους κλάδους ασφάλισης του ΕΤΑΑ.
Oι επενδύσεις του Γιούνκερ Μακροπρόθεσμα προγράμματα χρηματοδοτήσεων Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) πραγματοποιεί ήδη μακροπρόθεσμες χρηματοδοτήσεις προγραμμάτων στην Ελλάδα και θα συνεχίσει να το κάνει και στο μέλλον, διαβεβαίωσε ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ και πρώην αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Βίλχελμ Μόλτερερ, μιλώντας σε οικονομικό συνέδριο στη Βιέννη με θέμα την προωθούμενη από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ «πρωτοβουλία επενδύσεων».
Π
ρόσθεσε δε, πως προϋπόθεση για αυτό είναι η αξιοπιστία, η σταθερότητα και μία αναπτυξιακή στρατηγική, την οποία χρειάζεται η Ελλάδα και η οποία πρέπει να σχεδιαστεί από την ελληνική κυβέρνηση και από κανέναν άλλο. Διευκρινίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων μπορεί να υποστηρίξει, δεν μπορεί όμως να πάρει την ευθύνη από την Ελλάδα, ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ επισήμανε πως η βραχυπρόθεσμη διαχείριση κρίσεων πρέπει να λει-
τουργεί, αλλά προπάντων θα πρέπει να είναι σαφής η μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή προοπτική της Ελλάδας, ούτως ώστε όλοι να γνωρίζουν πού γίνονται επενδύσεις και ποια προγράμματα έχει νόημα να μπορούν να υποστηριχθούν. Στη δική του παρέμβαση στο συνέδριο, ο διοικητής της Αυστριακής Κεντρικής Τράπεζας (ΑΚΤ) και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Έβαλντ Νοβότνι, τόνισε πως στην Ελλάδα θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα όχι μόνο για τη διαχείριση της
κρίσης, αλλά και για τον σχεδιασμό μελλοντικών προοπτικών, και σε αυτό ιδιαίτερη σημασία έχει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Επιπλέον, κατά την άποψή του, δεν αρκεί να δοθούν προοπτικές στην Ελλάδα, αλλά να υπάρξει από κοινού επεξεργασία τους, κάτι που, όπως είπε, προϋποθέτει μια συγκεκριμένη σχέση εμπιστοσύνης και ο ίδιος ελπίζει ότι πάνω σε αυτή τη βάση μπορούν να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες που εξακολουθούν να υπάρχουν σήμερα, προς το συμφέρον όλων των εμπλεκομένων. Σύμφωνα με τον Νοβότνι, η χρηματοδοτική πολιτική της ΕΚΤ μπορεί μόνο να υποστηρίξει την ανάκαμψη και μπορεί να είναι μια απαραίτητη, αλλά όχι επαρκής προϋπόθεση για μια θετική οικονομική εξέλιξη, και για αυτό χρειάζεται να υπάρχει μια σύνδεση της χρηματοδοτικής πολιτικής με την πραγματική οικονομία, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα.
Προθεσμία για καταβολή οφειλών Όλες οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στη Φορολογική Διοίκηση οφειλών παρατείνονται μέχρι και την τρίτη εργάσιμη ημέρα από τη λήξη της τραπεζικής αργίας. Αυτό ανακοίνωσε η γενική γραμματές Δημοσίων Εσόδων Κατερίνα Σαββαΐδου, με σκοπό τη διευκόλυνση των φορολογουμένων και την αποφυγή πρόσθετων επιβα-
ρύνσεων από τη μη έγκαιρη πληρωμή των φορολογικών υποχρεώσεων, λόγω της τραπεζικής αργίας. Όπως διευκρινίζει το υπουργείο Οικονομικών, κατά το διάστημα που διαρκεί η τραπεζική αργία δεν υπάρχει καμία επιβάρυνση με τόκους, πρόστιμα, προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής των κάθε είδους φορολογικών οφειλών, των οποίων οι προθεσμί-
ες καταβολής λήγουν σε ημέρα τραπεζικής αργίας. Η ρύθμιση καταλαμβάνει και τις προθεσμίες καταβολής των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων. Έως την ίδια ημερομηνία παρατείνονται και οι προθεσμίες καταβολής των δόσεων ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση.
Η γερμανική εφημερίδα «Die Welt» αναφέρει ότι η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο ακύρωσης του δημοψηφίσματος, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει άμεση συμφωνία με τους δανειστές. Αυτό φέρεται να είπε ο Γιάνης Βαρουφάκης στους ομολόγους του, σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας.
...και φάκες Πτώση παρουσίασαν οι τιμές του πετρελαίου στις πρωινές συναλλαγές των χρηματιστηρίων, την ημέρα που η Ελλάδα έγινε επισήμως η πρώτη ανεπτυγμένη χώρα που δεν κατάφερε να αποπληρώσει το δάνειό της στο ΔΝΤ. Απομακρύνεται ο στόχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για πληθωρισμό κοντά στο 2%, καθώς σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία υποχώρησε τον Ιούνιο κατά 0,2% από 0,3% τον Μάιο, παρά τη διοχέτευση 60 δισ. ευρώ ανά μήνα στο διατραπεζικό σύστημα ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού. Η Ελλάδα είναι η 33η χώρα στον κόσμο που δεν κατάφερε να πληρώσει το ΔΝΤ. Η Αθήνα θα έχει περιθώριο 30 ημερών για να αποπληρώσει την οφειλή, πληρώνοντας όμως και τόκους υπερημερίας, ενώ απειλείται και με απώλεια του δικαιώματος ψήφου στο Δ.Σ. του Ταμείου (θα το κερδίσει άλλη χώρα). Χωρίς τέλος είναι η απίστευτη ταλαιπωρία για περισσότερους από 350.000 συνταξιούχους που δεν έχουν κάρτα ανάληψης ΑΤΜ και ψάχνονται για το πώς να σηκώσουν τα 120 ευρώ που τους αντιστοιχούν μετά την επιβολή των capital controls.
Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
37
Αφιέρωμα: Ιστορίες με αίμα
Ο ευρωπαϊκός αποικισμός της Αμερικής Διάρκεια 15ος - 19ος αιώνας Ανθρώπινο κόστος: 110 εκατομμύρια ζωές
Τ
ην εντύπωση που μας προκαλούν τα γεγονότα της Ιστορίας τη δημιουργούν όχι μόνο τα ίδια τα γεγονότα, αλλά και οι διάφορες πολιτικές σκοπιμότητες που είτε τα φορτίζουν ανάλογα είτε τα αποσιωπούν ενίοτε – πάντα κατά το δοκούν. Έτσι κι αλλιώς, η Ιστορία της ανθρωπότητας είναι μια αιματοβαμμένη Ιστορία, μια Ιστορία που βάφεται με αίμα και αυτό το αίμα θα ιστορήσουμε στο σύντομο αφιέρωμά μας για τα πλέον ανθρωποκτόνα γεγονότα που έχουν καταγραφεί στην παγκόσμια Ιστορία.
Η Ευρώπη της Αναγέννησης Ο όρος «Αναγέννηση» περικλείει μια σειρά συνταρακτικών αλλαγών στον γεωγραφικό χώρο της Ευρώπης με επίκεντρο την Ιταλία, όπου ως πολιτιστικό κίνημα επέφερε τεράστιες ανατροπές, οι οποίες εξαπλώθηκαν – όχι πάντα εύκολα… – και επηρέασαν τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής μεταξύ του 14ου και του 17ου αιώνα. Έτσι, παρακολουθούμε στο διάστημα των τριών αυτών αιώνων μιαν εντυπωσιακή άνθιση της λογοτεχνίας, των πολιτικών και φυσικών επιστημών και των τεχνών καθώς και το μεσουράνημα μεγάλων προσωπικοτήτων και καλλιτεχνών, όπως οι Λεονάρντο ντα Βίντσι και Μιχαήλ Άγγελος, οι οποίοι ενέπνευσαν τον όρο Homo Universalis. Ταυτόχρονα, η αναγεννησιακή Ευρώπη καταδυναστεύεται από την καθολική Εκκλησία, από τους βασιλικούς οίκους και από τη φρενίτιδα για πλουτισμό δίχως όρια. Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος αυτής της δεύτερης τάσης, ο Χριστόφορος Κολόμβος – το δίχως άλλο, ένας τολμηρός θαλασσοπόρος –, ο οποίος έπλευσε προς αναζήτηση των Ινδιών έχοντας κυρίως στο μυαλό και στην καρδιά του, εκτός από το πνεύμα της περιπέτειας, και αυτό του πλουτισμού. Ο γνωστός στη χώρα μας Αμερικανός συγγραφέας Χάουαρντ Ζιν ξεκινά
Η βάπτιση της Βιρτζίνια Ντέαρ, του πρώτου παιδιού που γεννήθηκε στην Αμερική από Άγγλους γονείς. Η τύχη της, όπως και αυτή των άλλων μελών της αποικίας Ρόανοκ, παραμένει μέχρι σήμερα μυστήριο την «Ιστορία του λαού των Ηνωμένων Πολιτειών», που κυκλοφορεί στη γλώσσα μας από τις εκδόσεις Αιώρα, ως εξής: «Άντρες και γυναίκες της φυλής Αράουακ, γυμνοί, ηλιοκαμένοι και γεμάτοι δέος, εμφανίστηκαν στις παραλίες του νησιού και κολύμπησαν για να δουν από κοντά εκείνο το παράξενο, μεγάλο πλοίο. Όταν ο Κολόμβος και οι ναύτες του βγήκαν στην ακτή κρατώντας σπαθιά και μιλώντας παράξενα, οι Αράουακ έτρεξαν να τους υποδεχτούν, τους προσέφεραν τροφή, νερό και δώρα. Ο Κολόμβος έγραψε αργότερα γι’ αυτό το περιστατικό στο ημερολόγιό του: “… μας προσέφεραν παπαγάλους, μπάλες από βαμβάκι, ακόντια και πολλά άλλα πράγματα, τα οποία αντάλλασσαν με γυάλινες χάντρες και κουδουνάκια. Αντάλλασσαν πρόθυμα οτιδήποτε τους ανήκε… Είναι καλοφτιαγμένοι, με γερά σώματα και όμορφα χαρακτηριστικά… Δεν οπλοφορούν και δεν γνωρίζουν τι είναι όπλα. Τους έδειξα ένα σπαθί και αυτοί από την άγνοιά τους το έπιασαν από τη λάμα και κόπηκαν. Δεν χρησιμοποιούν τον σίδηρο. Τα ακόντιά τους είναι φτι-
αγμένα από ξύλο… Θα ήταν ιδανικοί υπηρέτες… Με πέντε άντρες θα μπορούσαμε να τους υποτάξουμε όλους και να τους αναγκάσουμε να κάνουν οτιδήποτε θέλουμε”»… Εύκολα παρατηρεί κανείς ότι στα αποσπάσματα του Κολόμβου που παραθέτει ο Ζιν, γίνεται λόγος για το ότι «δεν γνωρίζουν τι είναι όπλα» ενώ πιο κάτω λέει ο ίδιος ότι «τα ακόντιά τους είναι φτιαγμένα από ξύλο», «δεν χρησιμοποιούν τον σίδηρο». Για να έχουμε μια ψυχρή και ακριβή εικόνα κι όχι μια συναισθηματική και ανακριβή, και όπλα είχαν και άρα μπορούσαν να κάνουν και πολέμους και…συγκρίσεις, απλώς μέχρι την άφιξη των Ευρωπαίων ζούσαν με τον δικό τους τρόπο, τον δικό τους πολιτισμό, τη δική τους προφορική παράδοση, μια και ήταν άνθρωποι δίχως γραπτή γλώσσα. Η γλώσσα τους εμπλουτιζόταν από το τραγούδι, τον χορό και την υποκριτική.
Ο σκληρός νόμος του ισχυρότερου Το πώς εννοούσε ο Κολόμβος την ανακάλυψη νέων χωρών έγινε σαφέστερο στο δεύτερο ταξίδι του, όταν
πια μετά την πρώτη αυτοψία - εκτίμηση είχε συγκεκριμένους στόχους. Η αποστολή του: δούλοι και χρυσάφι! «Στο όνομα της Αγίας Τριάδας, ας συνεχίσουμε να στέλνουμε όσους σκλάβους μπορούν να πουληθούν!». Αυτό επιδίωκαν τώρα οι θαλασσοπόροι, προκειμένου να καλύψει η… Αγία Τριάδα τις ανάγκες της. Χαρακτηριστικό αυτής της απάνθρωπης συνθήκης είναι ότι οι γυμνοί δούλοι που στέλνονταν στη θεοκρατούμενη υποκριτική Ευρώπη προκαλούσαν με τη γύμνια τους τον αποτροπιασμό γιατί… «δεν έδειχναν περισσότερη ντροπή από τα ζώα». Ωστόσο, αυτό το ανελέητης σκληρότητας κυνήγι του χρυσού βάφτηκε με τόσο αίμα, που είναι σχεδόν αδύνατο να το εκτιμήσει κανείς. Η γη της επαγγελίας, από τη μέρα της περίφημης ανακάλυψής της, έγινε γη - κολαστήριο για τους γηγενείς πληθυσμούς που ζούσαν από αιώνες στα πατρογονικά τους εδάφη. Οι αριθμοί είναι αστρονομικοί και συντριπτικοί.
ήθηκε το πρώτο ευρωπαϊκό βήμα στην αμερικανική ήπειρο, άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για τη ζωή και τον πολιτισμό των γηγενών πληθυσμών. Η διαδικασία υπήρξε αργή και μαρτυρική, αρχής γενομένης από τον 15ο αιώνα για να ολοκληρωθεί τον 19ο, οπότε πλέον έχουμε να κάνουμε με μια νέα ήπειρο, ένα ιδιότυπο αντίγραφο της Ευρώπης. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι Αράουακ, που ήταν οι πρώτοι ιθαγενείς που ήρθαν σε επαφή με τους Ευρωπαίους, αριθμούσαν πριν από την άφιξη του Κολόμβου 200.000 χιλιάδες ψυχές, οι οποίες μέχρι το 1650 είχαν αφανιστεί. Ο θάνατος εξαπλώθηκε και μέσω επιδημιών στους ιθαγενείς πληθυσμούς, οι οποίοι δεν είχαν κανένα είδος ανοσίας στις συγκεκριμένες νόσους. Συνηθισμένες ασθένειες, όπως η ιλαρά κι η ανεμοβλογιά, αλλά και πιο επικίνδυνες, όπως η ευλογιά, αποδεικνύονταν φονικές γι’ αυτούς. Ορισμένοι ιστορικοί υπολογίζουν πως μέχρι και το 80% κάποιων γηγενών πληθυσμών πέθανε από ασθένειες που ήρθαν από την Ευρώπη και ότι 110 εκατομμύρια ιθαγενών της Αμερικής αφανίστηκαν κυρίως από τις ευρωπαϊκές αρρώστιες, την απληστία αλλά και το πνεύμα της περιπέτειας, της αντιπαλότητας, του τυχοδιωκτισμού και της σύγκρουσης που ενυπάρχουν ατιθάσευτα στην ανθρώπινη φύση… Προφανώς, οι ιθαγενείς της αμερικανικής ηπείρου δεν είχαν καμιάν ανάγκη «εκπολιτισμού». Όλες οι μαρτυρίες μάς μιλούν για έναν ιδιαίτερο πολιτισμό που βασιζόταν σε ήθη και έθιμα, σε νόμους άγραφους, και κάνουν λόγο για μια κοινωνία ειρηνική που λειτουργούσε με κανόνες κοινοκτημοσύνης πάνω στην οποία στήριζαν και τις σχέσεις τους. Όπως και να έχει, καμιά επίκληση – κυρίως, δε, αυτή της προόδου – δεν δικαιολογεί την εξολόθρευση και τον αφανισμό των ιθαγενών πληθυσμών της αμερικανικής ηπείρου. Πρόκειται για ένα έγκλημα κολοσσιαίων διαστάσεων.
Ο εξευρωπαϊσμός της Αμερικής Από τη στιγμή που πραγματοποι-
Xenofonb@gmail.com
art ΠΟΝΤΙΚΙ
πεμπτη 2 ΙΟΥλΙΟΥ 2015
Νικος Ψαρρας- Κορα Καρβουνη, στις προβες
Οι «Τρωάδες», ο λόγος του Ευριπίδη, ο Σωτήρης Χατζάκης: Μια πρεμιέρα στην Επίδαυρο, στη σκιά του δημοψηφίσματος…
σωτηρησ χατζοπουλοσ
η καρυοφυλλια καραμπετη και ο χοροσ
Η Ελλάδα, όμως, υπάρχει! «Δεν υπάρχει πια Τροία»! Αυτή η κραυγή που ακούγεται στις «Τρωάδες» είναι το μήνυμα που θέλει να δώσει ο σκηνοθέτης της παράστασης, κατά την – εκτός απροόπτου – αυριανή πρεμιέρα του Εθνικού στην Επίδαυρο. Μόλις έχει τελειώσει η τελευταία πρόβα σε αθηναϊκό έδαφος, στο «Σχολείον» της Ειρήνης Παππά, και ο Σωτήρης Χατζάκης, φανερά ικανοποιημένος, μου μιλάει για τους συμβολισμούς του Ευριπίδη… «Όπως ο Κουστουρίτσα στο ‘‘Αντεργκράουντ’’, φωνάζει ‘‘Δεν υπάρχει Γιουγκοσλαβία’’. Το μήνυμά μου είναι μια έκκληση της ενωμένης Ελλάδας: θεατές και ηθοποιοί, κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, μας υπογραμμίζουν ότι η μόνη περιουσία αυτού του λαού είναι η πνευματικότητά του», μου λέει, κι εγώ σαν να ακούω τη δική μας κραυγή: Η Ελλάδα πάντα θα υπάρχει! Ο Ευριπίδης με τις «Τρωάδες» γράφει ένα αντιπολεμικό αριστούργημα και κατακρίνει την πολιτική των Αθηναίων για το προκλητικό ανοσιούργημα που είχαν διαπράξει λίγους μήνες πριν εναντίον των Μηλίων καθώς και για τη Σικελική Εκστρατεία που προετοιμάζουν. Οι «Τρωάδες» είναι ένα αμείλικτο κατηγορώ για τις φρικαλεότητες του πολέμου και ένα σπαρακτικό αίτημα για αλληλεγγύη και ανθρωπισμό. Μεγάλη ομοιότητα με το σήμερα!
Αυτή είναι η όγδοη φορά για τον Χατζάκη - σκηνοθέτη στο αργολικό θέατρο. «Είναι ευλογία η Επίδαυρος. Νιώθω ευγνωμοσύνη που έχω την υγεία μου για να ζω αυτή τη μεγάλη συγκίνηση. Μ’ ένα κείμενο που μέσα από θρησκευτικούς και γεωπολιτικούς πολέμους μιλάει για τον θρήνο της ανθρώπινης ύπαρξης, της προσφυγιάς». Χωρίς να πούμε πολλά για τη διαμάχη του με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού – «αναμένω την οριστική κρίση της Δικαιοσύνης», είναι το μόνο σχόλιό του. Η υπόθεση. Στο στρατόπεδο των Αχαιών, στα παράλια της λεηλατημένης Τροίας, οι αιχμάλωτες Τρωαδίτισσες και η βασίλισσά τους, Εκάβη, θρηνούν για τα δεινά τους. Όσες έχουν απομείνει ζωντανές από την ξεκληρισμένη βασιλική οικογένεια θα δοθούν δώρο στους Αχαιούς, ενώ ο εγγονός της Εκάβης, ο μικρός Αστυάνακτας, γκρεμίζεται από τα τείχη, θύμα της σκληρότητας των κατακτητών. Οι φλόγες αφανίζουν την Τροία και οι γυναίκες, απελπισμένες, οδηγούνται στα πλοία που θα τις μεταφέρουν πέρα από το Αιγαίο, σκλάβες στα σπίτια των νικητών. Να σημειωθεί ότι οι «Τρωάδες» έχουν παρουσιαστεί από το Εθνικό Θέατρο άλλες πέντε φορές τα έτη 1965, 1968, 1975, 1983 και 1991.
Μηνάς Βιντιάδης
INFO
Μετάφραση: Κ.Χ. Μύρης Σκηνοθεσία: Σωτήρης Χατζάκης Σκηνικά: Έρση Δρίνη Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ Μουσική: Δημήτρης Παπαδημητρίου Χορογραφία: Κική Μπάκα Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος Μουσική διδασκαλία: Mελίνα Παιονίδου Η επιλογή των παραδοσιακών τραγουδιών είναι του Σωτήρη Χατζάκη Διανομή (με σειρά εμφάνισης) Ποσειδών: Θέμης Πάνου Aθηνά: Κωνσταντίνα Τάκαλου Εκάβη: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη Ταλθίβιος: Νίκος Ψαρράς Κασσάνδρα: Κόρα Καρβούνη Ανδρομάχη: Μαρία Κίτσου Μενέλαος: Κρατερός Κατσούλης Ελένη: Ελένη Ρουσσινού Χορός: Ντίνα Αβαγιανού, Κατερίνα Γιαμαλή, Ανδρομάχη Δαυλού, Άννα Ελεφάντη, Βερόνικα Ηλιοπούλου, Δανάη Κατσαμένη, Γιασεμί Κηλαηδόνη, Σταυρούλα Κοντοπούλου, Σταυρούλα-Μελισσάνθη Μάκρα, Βάγια Ματαφτσή, Γεωργία Μητροπούλου, Γεωργιάννα Νταλάρα, Στέλλα Ράπτη, Αγγέλα Σιδηροπούλου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Γεωργία Τσαγκαράκη, Ιώβη Φραγκάτου Φρουροί: Αλέξανδρος Βαμβούκος, Αντώνης Χαντζής Στον ρόλο του Αστυάνακτα ο μικρός Βασίλης Δημουλής
40 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Μόνο να μη διχαστούμε… Ρώτησαν τον κορυφαίο Έλληνα ησ ποιητή Τίτο Πατρίκιο να δ α βιντι μηνασ πει τη γνώμη του για το δημοψήφισμα (Βήμα FM) και ιδού η απάντησή του, που φιλοξενώ σήμερα στη στήλη, ως δείγμα ψύχραιμης γραφής: «Σκέπτομαι τη λειτουργία των δημοψηφισμάτων και λέω ότι όταν προκαλούνται από αίτημα του λαού, μπορεί να είναι θετικά. Όπως για παράδειγμα το δημοψήφισμα για το διαζύγιο που έγινε πριν από χρόνια στην Ιταλία. Το διαζύγιο ήταν ανύπαρκτο και καθιερώθηκε μετά την καταφατική ψήφο των Ιταλών σε αυτό το ερώτημα. Ή πρόσφατα στην Ιρλανδία το δημοψήφισμα για τους γάμους των ομοφυλοφίλων. Από την άλλη πλευρά βλέπω ότι τα δημοψηφίσματα που προκαλούν οι ίδιες οι κυβερνήσεις αποβλέπουν στην ισχυροποίηση και μονιμοποίηση των κυβερνήσεων και οδηγούν στην καταστροφή. Ο Ναπολέων Βοναπάρτης, ανιψιός του μεγάλου, αυτόν που είπαν μικρό μετά, είχε εκλεγεί πρόεδρος της δημοκρατίας μετά την επανάσταση του 1848. Ο ίδιος κάνει δημοψήφισμα που τον κάνει αυτοκράτορα. Και οδηγεί τη Γαλλία στην καταστροφή του γαλλογερμανικού πολέμου του 1870. Να ένα κυβερνητικό δημοψήφισμα που οδηγεί στην καταστροφή. Οι εκλογές στην Ελλάδα το 1920 που επανέφεραν τον Κωνσταντίνο και είχαν χαρακτήρα δημοψηφίσματος. Αυτές οδήγησαν στη Μικρασιατική Καταστροφή. Το δημοψήφισμα του 1935 που επανέφερε τον Γεώργιο, που το προκάλεσε η δεξιά τότε κυβέρνηση. Και το οργάνωσε και το έκανε έτσι νοθευμένο. Και οδήγησε στην 4η Αυγούστου. Το δημοψήφισμα που έκανε η χούντα για τη μοναρχία, αλλά δεν ήταν για να φύγει η μοναρχία, αλλά για να νοτιτοσ πατρικιοσ μιμοποιηθεί η χούντα. Που κατέληξε στην καταστροφή της Κύπρου. Όλα τα κυβερνητικά δημοψηφίσματα έχουν αρνητικά αποτελέσματα. Το μεθαυριανό δημοψήφισμα δεν το ζήτησε ο κόσμος. Το προξενεί και το προκαλεί και το διοργανώνει η παρούσα κυβέρνηση. Και από την άλλη μεριά το ερώτημα που τίθεται είναι κατεξοχήν πολεμφυλιακό. Είναι ερώτημα εμφυλίου πολέμου. Διαχωρίζει τον κόσμο στους καλούς και περήφανους Έλληνες, που λένε όχι, και στους πράκτορες, τους πουλημένους, την Πέμπτη Φάλαγγα των ξένων δανειστών. Αυτό είναι το ερώτημα. Όποιος πει ναι σημαίνει ότι είναι όργανο πουλημένο στους ξένους. Ενώ η ουσία του δημοψηφίσματος, καλού κακού, πρέπει να είναι: Θέλουμε να είμαστε μέσα ή έξω από την Ευρώπη; Θέλουμε το ευρώ ή να γυρίσουμε στη δραχμή; Κι εγώ θα ήμουν υπέρμαχος της δραχμής αν είχα λεφτά στο εξωτερικό, οπότε θα τα έφερνα εδώ και θα γινόμουν πάμπλουτος. Άλλοι όμως – και κυβερνητικοί – έχουν πολλά λεφτά στο εξωτερικό, οπότε η επιστροφή στη δραχμή θα τους πλουτίσει ακόμη περισσότερο. Ελπίζω να μην διχαστούμε πάλι. Να μην πέσουμε στην ατμόσφαιρα εμφυλίου πολέμου. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή και αυτεπίγνωση και κυρίως βαθιά αναγνώριση του διπλανού. Ότι ο άλλος είναι διαφορετικός, αλλά δεν είναι εχθρός».
τοι σ ι ρ κ ι τ αν τεσ φ ε ρ θ α κ
ατζέντα
ΠΕΜΠΤΗ 2.7 - ΤΕΤΑΡΤΗ 8.7
Πέμπτη 2.7 ΜΟΥΣΙΚΗ. Ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος και ο Νίκος Καραθάνος προσεγγίζουν το… ερωτικό ορατόριο «Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής» του Στραντέλλα ως τολμηρή σύντηξη δυτικών και ανατολίτικων ηχοχρωμάτων στη «Σαλώμη» του Αλεσσάντρο Στραντέλα. Info: Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, Φρυνίχου 14, Πλάκα. Ώρα έναρξης: 21.00. Τιμές εισιτηρίων: 25 ευρώ, 20 ευρώ (μειωμένο), 15 ευρώ (φοιτητικό), 5 ευρώ (άνεργοι, ΑμεΑ). Τηλ.: 210-3222464. Παρασκευή 3.7 σινεμα. «Σχέση 5 με 7». Σκηνοθεσία: Βίκτορ Λέβιν. Παίζουν: Αντόν Γιέλτσιν, Μπερενίς Μαρλό, Λάμπερ Γουίλσον, Ολίβια Θέρλμπι κ.ά. Ένας εικοσάρης επίδοξος συγγραφέας γνωρίζει τυχαία στους δρόμους του Μανχάταν μια εντυπωσιακή Γαλλίδα και μεταξύ τους αναπτύσσεται μια παθιασμένη ερωτική σχέση. Αλλά αυτή είναι παντρεμένη και μπορεί να τον συναντά μόνο για λίγη ώρα, συγκεκριμένα 5 με 7 σε ξενοδοχεία. Αυτός, όμως, τη λαχταρά περισσότερο από ένα δίωρο την ημέρα, αφού τη βλέπει ως τη γυναίκα των ονείρων του. Η πραγματικότητα, όμως, του μαθαίνει πολλά για τον έρωτα και τις σχέσεις. (Από χθες στις αίθουσες). Σάββατο 4.7 ΜΟΥΣΙΚΗ. Οι πρωτοπόροι της ηλεκτρονικής μουσικής Prodigy «προσγειώνονται» στο Terra Vibe της Μαλακάσας και με έναν καινούργιο δίσκο, με τίτλο «The Day is my Enemy». Στο Terra Stage προηγουμένως θα ανέβουν στη σκηνή οι Black Rebel Motorcycle Club, John Garcia, Prodigy Electric Litany. Στο Vibe Stage θα παίξουν οι Judas Priest, Rotting Christ, Maplerun, Exarsis. Info: Rock Wave Festival, 37o χλμ. Αθηνών-Λαμίας. Τιμές εισιτηρίων: από 39 έως 60 ευρώ. Τηλ.: 210-3608366.άλλων. Κυριακή 5.7 ΘΕΑΤΡΟ. Η αστική τραγωδία του 16ου αιώνα «Ο Άρντεν πρέπει να πεθάνει» βασίζεται σε πραγματικό γεγονός – στη δολοφονία του Τόμας Άρντεν από τη γυναίκα του και τον εραστή της. Σκηνοθετεί ο Χάρης Φραγκούλης. Info: Νέα Σκηνή Θεάτρου Οδού Κυκλάδων (Κεφαλληνίας & Κυκλάδων 11). Ώρα έναρξης: 21.00. Τιμές εισιτηρίων: 20 ευρώ, 15 ευρώ (φοιτητικό, μειωμένο), 5 ευρώ (άνεργοι, ΑμεΑ). (Και αύριο). Τηλ.: 210-8217877. Δευτέρα 6.7 ΘΕΑΤΡΟ. Τις «Νεφέλες» του Αριστοφάνη σκηνοθετεί ο Πέτρος Φιλιππίδης, ο οποίος πρωταγωνιστεί και ως Στρεψιάδης. Παίζουν ακόμα οι Στέλιος Μάινας, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, Τάσος Γιαννόπουλος. Ο Αριστοφάνης καυτηριάζει τα φρο«Νεφελες» ντιστήρια των σοφιστών στην Αθήνα και την «προοδευτική» παιδεία που παρείχε την εποχή εκείνη ο Σωκράτης. Info: Θέατρο Βράχων - Μελίνα Μερκούρη. Ώρα έναρξης: 21.00. Τιμές εισιτηρίων: 18 ευρώ, φοιτητικό, παιδικό, πολύτεκνοι 12 ευρώ, άνεργοι 15 ευρώ. Τηλ.: 2107626438. Τρίτη 7.7 ΘΕΑΤΡΟ. «Ο Ρήσος» του Ευριπίδη, η αμφιλεγόμενη τραγωδία που βασίζεται στη ραψωδία Κ της Ιλιάδας, παρουσιάζεται από την Κατερίνα Ευαγγελάτου με σκηνικό περιβάλλον το Λύκειο του Αριστοτέλη, ένα από τα τρία αρχαιότερα γυμνάσια της πόλης. Info: Λύκειον Αριστοτέλους. Τιμές εισιτηρίων: 20 ευρώ, 15 ευρώ (φοιτητές, 65+), 5 ευρώ. Τηλ.: 210-3272000. Έως 9 Αυγούστου. Τετάρτη 8.7 ΣΙΝΕΜΑ. Στη μαύρη κωμωδία «Μετά τα μεσάνυχτα» με την υπογραφή του Μάρτιν Σκορσέζε πρωταγωνιστούν οι Γκρίφιν Νταν, Ροζάνα Αρκέτ, Λίντα Φιορεντίνο κ.ά. Ένας προγραμματιστής ηλεκτρονικών υπολογιστών φτάνει αργά το βράδυ στη συνοικία του Σόχο για να συναντήσει μια όμορφη γυναίκα που γνώρισε σε ένα μπαρ και τελικά ζει έναν εφιάλτη. Info: Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48). Ώρα έναρξης: 21.00. Τηλ.: 210-3609695. Είσοδος ελεύθερη.
ησ τ η ν α λ π
Ο Χάρι Πότερ στο θέατρο
Ο μικρός μάγος που λάτρεψαν εκατομμύρια φαν σε όλο τον κόσμο, στη λογοτεχνική, αλλά και στην κινηματογραφική εκδοχή του, τώρα θα ρίξει τα μάγια του στο θεατρικό σανίδι. Η ίδια η συγγραφέας του, Τζόαν Ρόουλινγκ, ανακοίνωσε ότι οι νέες περιπέτειες θα μεταφερθούν του χρόνου σε θεατρική σκηνή του Λονδίνου. Το νέο της έργο λέγεται «Harry Potter and the Cursed child» («Ο Χάρι Πότερ και το Καταραμένο Παιδί»). «Θα πω μια νέα ιστορία. Δεν θέλω να πω πάρα πολλά γιατί δεν θέλω να χαλάσω αυτό που γνωρίζω ότι θα είναι αληθινό δώρο για τους θαυμαστές του» έγραψε η Ρόουλινγκ στο Twitter της. Άραγε μιλάμε για ένα ακόμη πρότζεκτ - χρυσωρυχείο; Θα δείξει. Να θυμίσουμε ότι έχουν γυριστεί 8 ταινίες ενώ τα βιβλία έχουν πουλήσει περισσότερα από 450 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Εννοείται ότι δεν θα δούμε τον Ντάνιελ Ράντκλιφ ως Χάρι Πότερ στο θέατρο. Πάει, αυτός μεγάλωσε πια…
γη
Τα «X Files» ξανάρχονται! Για πολλούς φαν ήταν διακαής πόθος το να ξαναδούνε στην τηλεόραση τη δημοφιλή σειρά «X Files». Το όνειρο έγινε πραγματικότητα. Οι Ντέιβιντ Ντουκόβνι και Τζίλιαν Άντερσον, δηλαδή οι πράκτορες του FBI Μόλντερ και Σκάλι, υπέγραψαν με το Fox για έξι ακόμα επεισόδια. Τα γυρίσματα έχουν ήδη ξεκινήσει, και μάλιστα κυκλοφόρησαν και οι πρώτες φωτογραφίες. Απ’ ό,τι φαίνεται, θα χορτάσουμε πάλι εξωγήινους…
«X Files» Στο πρώτο επεισόδιο οι ντετέκτιβ βρίσκονται σε μια εγκαταλελειμμένη φάρμα στα περίχωρα του Βανκούβερ και διερευνούν μια περίεργη εξαφάνιση εξωγήινου. Ο νέος κύκλος θα κάνει πρεμιέρα στις 24 Ιανουαρίου 2016. Τα «X Files» έκαναν πρεμιέρα το 1993, κράτησαν 9 σεζόν, κέρδισαν 16 βραβεία Γκράμι, 5 Χρυσές Σφαίρες. Ακολούθησαν και δύο κινηματογραφικές ταινίες. Η πρώτη ταινία, που βγήκε το 2008, έκανε εισπράξεις 190 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.
Σε καλή κατάσταση η Τζόνι Μίτσελ Τον Μάρτιο είχε μεταφερθεί εσπευσμένα στο νοσοκομείο όπου διαγνώστηκε με ανεύρυσμα στο κεφάλι. Η κατάσταση της Τζόνι Μίτσελ δεν ήταν καθόλου καλή, και μάλιστα δεν μπορούσε να μιλήσει καθόλου. Τώρα, όμως, η καλή της φίλη Λέσλι Μόρις έγραψε στο επίσημο site της 72χρονης τραγουδίστριας και συνθέτριας ότι η Μίτσελ βρίσκεται ήδη στο σπίτι της και αναρρώνει πολύ καλά. Μπορεί και πάλι να μιλάει, αλλά δεν είναι σε θέση ακόμη να περπατήσει. Ωστόσο, αναμένεται να αναρρώσει πλήρως. Η Μόρις προέβη στις επίσημες δηλώσεις ύστερα από όσα δήλωσε σε ξένη εφημερίδα ο Ντέιβιντ Κρόσμπι ότι η τραγουδίστρια δεν μιλάει καθόλου.
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
41
www.topontiki.gr
Μάθαμε ότι... Βιβλία και διαγωνισμός από τους σεναριογράφους
Φωτο: Ιωάννα Μπαρτσολιά
Φωτο: Νίκος Μαραβέγιας
Κωστής Μαραβέγιας
Χορεύοντας στη βροχή
Χρυσούλα Παπαιωάννου
Τρεις sold out συναυλίες έκανε ο Κωστής Μαραβέγιας στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής, και η τρίτη υπό βροχή, που όμως δεν πτόησε κανέναν. Έχει στο DNA του αυτό το απροσδιόριστο «υλικό» της θετικής ενέργειας που το εκπέμπει σε μεγατόνους στο κοινό του. Και αυτό, βέβαια, του το ανταποδίδει Φωτο: Ιωάννα Μπαρτσολιά
Με τη συμπλήρωση έξι μηνών στον χώρο των εκδόσεων, η Ένωση Σεναριογράφων Ελλάδος μάς προσκαλεί απόψε στις 7 το απόγευμα, στον Ιανό, για μία συζήτηση με αφορμή. Ο πρόεδρός της και υπεύθυνος για τα βιβλία που κυκλοφόρησαν Αλέξανδρος Κακαβάς θα παρουσιάσει τους συγγραφείς και τους τίτλους των εκδόσεών της, τους λόγους που έστρεψαν την Ένωση στον τομέα αυτό και την πολιτική που μέλλει να ακολουθήσει. Θα παρουσιαστούν έργα από τις εξής θεματολογίες: συνεντεύξεις (Δαλιανίδη, Καμπανέλλη, Κοντέλλη, Λαζαρίδη, Μιχαηλίδη)· σενάρια (Φυγαδεύοντας τον Χέντριξ, 7 λεπτά να πήξει το αίμα)· ποίηση (Απ’ τον Παράδεισο απ’ έξω, Έρωτας γυμνός)· θεωρία (Το Σενάριο κ.ά.)· και οι συγγραφείς: Μάριος Πιπερίδης, Γιώργος Σαουλίδης, Θάνος Τσάμπρας, Εύη Φωτοπούλου, Θανάσης Σκρουμπέλος, Χρυσάνθη Σωτηροπούλου, Γιάννης Μαρούδας, Δημήτρης Ζαννίδης, Στάθης Βαλούκος, Πάνος Κοκκίδης κ.ά. Ακόμα προκηρύσσεται ο 2ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Συγγραφής Σεναρίου για Ταινία Μικρού και Μεγάλου Μήκους. Σε συνέχεια του άκρως επιτυχημένου 1ου πανελληνίου διαγωνισμού με τις 280 συμμετοχές, όπου ήδη από τα διακριθέντα το ένα σενάριο γυρίστηκε και τα άλλα δύο ετοιμάζονται για γύρισμα, η Ένωση Σεναριογράφων Ελλάδος προκηρύσσει Διαγωνισμό Συγγραφής Σεναρίου για Ταινία Μικρού και Μεγάλου Μήκους στις κατηγορίες: 1. Πρωτότυπου Έργου. 2. Διασκευασμένου Ελληνικού Λογοτεχνικού Έργου. Καλούνται οι ενδιαφερόμενοι, αφού προηγουμένως κατοχυρώσουν το σενάριό τους στον δικτυακό τόπο της ΕΣΕ www.senariografoi.gr, να το αποστείλουν ηλεκτρονικά μαζί με την απόδειξη κατοχύρωσης που θα παραλάβουν μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου 2015 στη διεύθυνση akak1@hotmail.com.
Τεράστιοι καταπράσινοι φοίνικες πάνω στη σκηνή, που παραπέμπουν σε τροπικούς τόπους, ηλιοκαμένα πρόσωπα, καλοκαιρινή διάθεση, υψηλές θερμοκρασίες. Και ο καιρός να βάζει «τρικλοποδιά» στο καλοκαιρινό σκηνικό, με τα πρώτα σύννεφα να εμφανίζονται και τις πρώτες ψιχάλες να πέφτουν και να δυναμώνουν κάνοντας την ασταμάτητη βροχή απειλή μιας πολλά υποσχόμενης συναυλίας. Κι όμως, αυτή η τρίτη μέρα των συναυλιών του Κωστή Μαραβέγια στον Κήπο του Μεγάρου – εννοείται και οι τρεις sold out – εξελίχθηκε σε ένα εντελώς καλοκαιρινό χάπενινγκ, ένα ξέφρενο πάρτι, από αυτά που χρόνια τώρα στήνει ο πολυτάλαντος μουσικός. Γιατί ο Κωστής Μαραβέγιας δίνει νόημα σε αυτήν τη μεταφυσική - σαμανική φράση «έχει θετική ενέργεια». Έχει στο DNA του αυτό το απροσδιόριστο «υλικό» της θετικής ενέργειας που το εκπέμπει σε μεγατόνους στο κοινό του. Και αυτό βέβαια, του το ανταποδίδει. Με το που βγαίνει στη σκηνή, σε «αναγκάζει» να μην κάθεσαι λεπτό, να χορεύεις, να τραγουδάς, να ξεφαντώνεις. Ο κόσμος δεν «μάσησε» στη βροχή. Δεν έφυγε κανείς. Μόλις ξεκίνησε η βροχή οι πολύχρωμες ομπρέλες έγιναν το σκηνικό μιας κινηματογραφικής εικόνας με πρωταγωνιστή έναν αεικίνητο περφόρμερ που αλωνίζει στη σκηνή, που θυμίζει κάποιες στιγμές Ιταλό τροβαδούρο, άλλοτε μουσικό του δρόμου κι άλλοτε, πάλι, έναν παιχνιδιάρη αλλά στακάτο Σαρλό.
Απόλυτο sold out Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι είναι ένας σκεπτόμενος μουσικός, πολυδιαβασμένος, πολυταξιδεμένος, κάνει παράλληλα καριέρα συνθέτη στο θέατρο και το σινεμά και κατάφερε μέσα σε λίγα χρόνια, με την ορμητική δύναμη του word of mouth υπέρ του, να γίνει ένα απόλυτο sold out, ένα φαινόμενο. Γιατί σύστησε ένα νέο είδος διασκέδασης – όσο αρνητικά φορτισμένη και να είναι αυτή η λέξη. Της έδωσε, όμως, θετικό πρόσημο. Στις συναυλίες του ο κόσμος διασκεδάζει, χαίρεται και χορεύει. Δεν αρκείται απλώς να σιγοτραγουδά ή να κουνάει το κεφάλι στον ρυθμό της μελωδίας. Με σύνθημα την αγάπη και το «αναζητήστε την ευτυχία μέσα σας», παρότρυνση «μοιραστείτε την ομπρέλα σας με τον διπλανό σας που δεν έχει», σαν party animal έμεινε δύο ώρες στη σκηνή χωρίς να χάνει ούτε λεπτό την ενέργειά του. Ξεσήκωσε με τον «Τρελό από χαρά», χειροκροτήθηκε στο χαρούμενο «Amore mio», τραγούδησε πάλι για τη μούσα του, και ναυάγιό του, τη «Λόλα», προβληματίστηκε για το «πώς να χωρέσω δύο γυναίκες στο ίδιο κρεβάτι», νοστάλγησε το μουσικό παρελθόν («Πες μου μια λέξη» με άρωμα Τζαμάικας, «Μια ζωή την έχουμε»), είπε ένα καινούργιο τραγούδι με νησιώτικο ρυθμό («Να ’μουν βάρκα στο γιαλό»), μας ταξίδεψε στην Ήπειρο («Μέσα στην καταιγίδα»), μας καλωσόρισε στην Ελλάδα («Welcome to Greece, have a nice holiday»), μας μίλησε για το κορίτσι που του άρεσαν οι Deep Purple και για το ότι «θέλω να φύγω, ν’ αλλάξω θεό».
Αυτοί οι παράνομοι δεν είναι περιθώριο…
ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ
Πολυεθνικός, πολυπολιτισμικός και πολυμουσικός, ο Κωστής Μαραβέγιας αγκάλιασε τους βαλκανικούς ήχους, αφομοίωσε το Balkan pop, έχει το αυτί συνεχώς στραμμένο στη Μεσόγειο, φλερτάρει με τη δική μας παράδοση, σεργιανίζει πάνω σε φαινομενικά ετερόκλητες μελωδίες, παίζει πολλά όργανα. Έχει καλό του σύμμαχο μια εξαιρετική μπάντα, που γίνεται οικοδεσπότης κάθε φορά του πάρτι. Είναι καλό που αυτοί οι «παράνομοι», οι Maraveyas Ilegal, δεν αποτελούν μειοψηφία και περιθώριο, έγιναν mainstream – κι ας είναι κι αυτή μια αρνητικά φορτισμένη λέξη. Γιατί όταν όλα τα ωραία και όμορφα γίνουν mainstream, τότε θα είμαστε καλύτερα…
42 ΠΟΝΤΙΚΙart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Ναι
Ίσως...
Τι λένε στις προσωπικές τους ιστοσελίδες για το δημοψήφισμα άνθρωποι της Τέχνης
Σκηνοθέτες, συνθέτες, συγγραφείς, ηθοποιοί, ζωγράφοι, άνθρωποι της Τέχνης. Έχουν χωριστεί κι αυτοί – όπως όλοι οι Έλληνες – σε δυο στρατόπεδα, δημιουργώντας νέους φίλους ή νέους εχθρούς. Μια γρήγορη επίσκεψή μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είχε τα παρακάτω ευρήματα… Διονύσης Σαββόπουλος, τραγουδοποιός Δεν φοβάμαι τη δραχμή. Δεν φοβάμαι το ευρώ, που σαφώς το προτιμώ. Φοβάμαι μόνο τον διχασμό που τρέχει στο αίμα μας από τον καιρό του Θουκυδίδη ώς τις μέρες μας.
Ντόρα Μπακοπούλου, πιανίστα Αλέξη Τσίπρα, δέξου τη διαπραγμάτευση την ύστατη στιγμή. Η ζωή μας είναι χάλια, μα θα γίνει πολύ χειρότερη χωρίς την οικονομική βοήθεια της Ευρώπης, και κυρίως ας καλυφθεί επιτέλους αυτό το χάσμα συνεννόησης μεταξύ μας, η πόλωση, ο διχασμός!! Μόνο εσύ μπορείς να το καταφέρεις τώρα πια! Μακάρι να τα καταφέρεις!
Σταμάτης Κραουνάκης, συνθέτης Ότι συνασπίζονται οι εγκληματίες σας αφήνει αδιάφορους, ε;
Διονύσης Χαριτόπουλος, συγγραφέας Ευτυχώς που δεν υπήρχαν ΜΜΕ στην Κατοχή, θα ήμασταν όλοι συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών. Η τρομοκράτηση του ελληνικού λαού που επιχειρούν, είναι τερατώδης, πρόστυχη και διχαστική. Δεν χρειαζόμαστε τις συμβουλές σας και τον τρόμο που σπέρνετε για να αποφασίσουμε πώς θέλουμε να ζήσουμε με ευρώ ή δραχμή. Θα το μάθετε στις 5 Ιουλίου το βράδυ. Τότε θα σας δώσουμε την εντολή. Ως τότε βουλώστε το όλοι. Σας ξέρουμε, δεν σας εκτιμάμε, δεν σας πιστεύουμε. Δεν θα μας βάλετε εσείς να σκοτωθούμε μεταξύ μας.
Δημήτρης Σωτάκης, συγγραφέας Πού είναι το Σχέδιο Συμφωνίας για το οποίο καλούμαστε να ψηφίσουμε; Δεν έχω καταλάβει. Η κυβέρνηση δε θα το δημοσιεύσει είτε για ΝΑΙ είτε για ΟΧΙ; Θα ψηφίσουν οι πολίτες με βάση την τηλεόραση και το διαδίκτυο; Γελοία χώρα.
Gazmend Kapllani, συγγραφέας Όσοι ζήσαμε σε δικτατορίες ξέρουμε, ανάμεσα σε πολλές, και μια θλιβερή αλήθεια: οι απελπισμένοι λαοί πήγαν στον χαμό άφοβα, με μεγάλο πάθος, φανατισμό και γινάτι, χαρά και κέφι. Άμα τους ρώταγες «πού πάτε έτσι;» θα απαντούσαν «σε γάμο». Α, και ξέχασα: πολλές φορές πήγαν «δημοκρατικά» – σχεδόν «δημοψηφιστικά»...
Οχι
Θέμης Μουμουλίδης, σκηνοθέτης Ακούω τη συνέντευξη του Γιουνκέρ. Ο απίστευτος αυτός τύπος ούτε λίγο ούτε πολύ παροτρύνει τον ελληνικό λαό να ψηφίσει ΝΑΙ, γιατί διατείνεται πως είναι προς όφελος του [λαού]. Αν αυτό δεν αποτελεί ωμή παρέμβαση στην εκστρατεία «άλωσης» της ψήφου των Ελλήνων, τι είναι; Επειδή ως κοινωνία ξεχνάμε εύκολα, καλό είναι θυμηθούμε τις εξαγγελίες των ευρωπαίων εταίρων στο μεσοδιάστημα των δύο εκλογών του 2012. Και τότε, για δέκα μέρες η Ελλάδα δεχόταν μια ανελέητη «επίθεση φιλίας» από Μ.Μ.Ε. και τα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων. Αποτελούσε την «επίσημη αγαπημένη» της γερμανικής ηγεσίας, με στόχο να αποτραπεί η διαφαινόμενη τότε άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στη διακυβέρνηση της χώρας. Η συνέχεια γνωστή. Κάπως έτσι φτάσαμε ως εδώ. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι δηλώσεις Γιουνκέρ δεν είναι παρά ο προάγγελος μιας ενορχηστρωμένης επίθεσης στην ελληνική κυβέρνηση από τα διεθνή οικονομικά κέντρα, και των εγχώριων εκπροσώπων, που μετά πάσης βεβαιότητας έχουν εξασφαλίσει το μέλλον των δισέγγονών τους και αγωνιούν για την πολιτική τους επιβίωση. Οδηγούν ένα λαό σε σύγκρουση τη στιγμή που το μόνο ζητούμενο είναι να
Ελισάβετ Παπαδοπούλου, συγγραφέας Πριν φτάσουμε στο διχαστικό ναι ή όχι υπάρχει ακόμα περιθώριο για λύση. Καθίστε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Φέρτε μας συμφωνία. Πιστεύω πως μπορεί να βρεθεί λύση, επειδή κανείς από όλους αυτούς που θα διαπραγματευτούν (Έλληνες και εταίροι) δεν θα θέλουν να περάσει το όνομά τους στην ιστορία ως των ανθρώπων που διέλυσαν την Ευρώπη.
Σοφία Φιλιππίδου, ηθοποιός Εξήντα χρόνια φόβε μου γίνε αποσπερίτης. Απ’ όλα τ’ άστρα του ουρανού, να λάμπεις το πιο μόνο.
Χρήστος Χωμενίδης, συγγραφέας Με ενημερώνουν – εν μέσω ύβρεων εννοείται – ότι πετάνε τα βιβλία μου στην ανακύκλωση ή στη φωτιά (καλοκαιριάτικα;), διότι τους προδίδω υποστηρίζοντας την Ευρώπη. Εάν είχαν διαβάσει τα βιβλία μου προτού τα κάψουν, δεν θα περίμεναν από μένα τίποτα λιγότερο, τίποτα διαφορετικό. Έτσι κι αλλιώς, ο καλλιτέχνης είναι πρωτίστως πολίτης. Κάθε πολίτης πρέπει να εκφράζεται με θάρρος και σαφήνεια απέναντι στα κρίσιμα διλήμματα που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας. Αδιαφορώντας παγερά για το προσωπικό του κόστος.
42 ΠΟΝΤΙΚΙart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ι α Ν
Ίσως...
www.topontiki.gr
Οχι
Τι λένε στις προσωπικές τους ιστοσελίδες για το δημοψήφισμα άνθρωποι της Τέχνης Σκηνοθέτες, συνθέτες, συγγραφείς, ηθοποιοί, ζωγράφοι, άνθρωποι της Τέχνης. Έχουν χωριστεί κι αυτοί – όπως όλοι οι Έλληνες – σε δυο στρατόπεδα, δημιουργώντας νέους φίλους ή νέους εχθρούς. Μια γρήγορη επίσκεψή μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είχε τα παρακάτω ευρήματα… Διονύσης Σαββόπουλος, τραγουδοποιός Δεν φοβάμαι τη δραχμή. Δεν φοβάμαι το ευρώ, που σαφώς το προτιμώ. Φοβάμαι μόνο τον διχασμό που τρέχει στο αίμα μας από τον καιρό του Θουκυδίδη ώς τις μέρες μας.
Ντόρα Μπακοπούλου, πιανίστα Αλέξη Τσίπρα, δέξου τη διαπραγμάτευση την ύστατη στιγμή. Η ζωή μας είναι χάλια, μα θα γίνει πολύ χειρότερη χωρίς την οικονομική βοήθεια της Ευρώπης, και κυρίως ας καλυφθεί επιτέλους αυτό το χάσμα συνεννόησης μεταξύ μας, η πόλωση, ο διχασμός!! Μόνο εσύ μπορείς να το καταφέρεις τώρα πια! Μακάρι να τα καταφέρεις!
Σταμάτης Κραουνάκης, συνθέτης Ότι συνασπίζονται οι εγκληματίες σας αφήνει αδιάφορους, ε;
Διονύσης Χαριτόπουλος, συγγραφέας Ευτυχώς που δεν υπήρχαν ΜΜΕ στην Κατοχή, θα ήμασταν όλοι συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών. Η τρομοκράτηση του ελληνικού λαού που επιχειρούν, είναι τερατώδης, πρόστυχη και διχαστική. Δεν χρειαζόμαστε τις συμβουλές σας και τον τρόμο που σπέρνετε για να αποφασίσουμε πώς θέλουμε να ζήσουμε με ευρώ ή δραχμή. Θα το μάθετε στις 5 Ιουλίου το βράδυ. Τότε θα σας δώσουμε την εντολή. Ως τότε βουλώστε
το όλοι. Σας ξέρουμε, δεν σας εκτιμάμε, δεν σας πιστεύουμε. Δεν θα μας βάλετε εσείς να σκοτωθούμε μεταξύ μας.
Δημήτρης Σωτάκης, συγγραφέας Πού είναι το Σχέδιο Συμφωνίας για το οποίο καλούμαστε να ψηφίσουμε; Δεν έχω καταλάβει. Η κυβέρνηση δε θα το δημοσιεύσει είτε για ΝΑΙ είτε για ΟΧΙ; Θα ψηφίσουν οι πολίτες με βάση την τηλεόραση και το διαδίκτυο; Γελοία χώρα.
Θέμης Μουμουλίδης, σκηνοθέτης Ακούω τη συνέντευξη του Γιουνκέρ. Ο απίστευτος αυτός τύπος ούτε λίγο ούτε πολύ παροτρύνει τον ελληνικό λαό να ψηφίσει ΝΑΙ, γιατί διατείνεται πως είναι προς όφελος του [λαού]. Αν αυτό δεν αποτελεί ωμή παρέμβαση στην εκστρατεία «άλωσης» της ψήφου των Ελλήνων, τι είναι; Επειδή ως κοινωνία ξεχνάμε εύκολα, καλό είναι θυμηθούμε τις εξαγγελίες των ευρωπαίων εταίρων στο μεσοδιάστημα των δύο εκλογών του 2012. Και τότε, για δέκα μέρες η Ελλάδα δεχόταν μια ανελέητη «επίθεση φιλίας» από Μ.Μ.Ε. και τα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων.
Ελισάβετ Παπαδοπούλου, συγγραφέας Πριν φτάσουμε στο διχαστικό ναι ή όχι υπάρχει ακόμα περιθώριο για λύση. Καθίστε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Φέρτε μας συμφωνία. Πιστεύω πως μπορεί να βρεθεί λύση, επειδή κανείς από όλους αυτούς που θα διαπραγματευτούν (Έλληνες και εταίροι) δεν θα θέλουν να περάσει το όνομά τους στην ιστορία ως των ανθρώπων που διέλυσαν την Ευρώπη.
Σοφία Φιλιππίδου, ηθοποιός Εξήντα χρόνια φόβε μου γίνε αποσπερίτης. Απ’όλα τ’άστρα του ουρανού, να λάμπεις το πιο μόνο.
Χρήστος Χωμενίδης, συγγραφέας Με ενημερώνουν – εν μέσω ύβρεων εννοείται – ότι πετάνε τα βιβλία μου στην ανακύκλωση ή στη φωτιά (καλοκαιριάτικα;), διότι τους προδίδω υποστηρίζοντας την Ευρώπη. Εάν είχαν διαβάσει τα βιβλία μου προτού τα κάψουν, δεν θα περίμεναν από μένα τίποτα λιγότερο, τίποτα διαφορετικό. Έτσι κι αλλιώς, ο καλλιτέχνης είναι πρωτίστως πολίτης. Κάθε πολίτης πρέπει να εκφράζεται με θάρρος και σαφήνεια απέναντι στα κρίσιμα διλήμματα που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας. Αδιαφορώντας παγερά για το προσωπικό του κόστος.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΡΚΟΥΛΑΚΗΣ, σκηνοθέτης-ηθοποιός Το μόνο ερώτημα εθνικής σημασίας, άξιο δημοψηφίσματος, είναι το ΝΑΙ ή ΟΧΙ στην ευρωζώνη, ευρώ ή δραχμή. Στην ουσία, ΝΑΙ ή ΟΧΙ στην Ευρώπη. Κι αυτό είναι στην πραγματικότητα. Σ’αυτό όμως οι πολίτες έχουν ήδη απαντήσει πολύ πρόσφατα, στις εκλογές του Ιανουαρίου, εκλέγοντας κάποιους που υπόσχονταν, μεταξύ των άλλων, ότι εγγυώνται την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη. Υποστηρίζω, με θέρμη, το ΝΑΙ.
ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ, συνθέτης «Το ναι (που λέμε) είναι εντελώς ΟΧΙ» τονίζει ο γνωστός τραγουδοποιός, που καλεί τον κόσμο στη συγκέντρωση στο Σύνταγμα, σχολιάζει τις παρεμβάσεις του Σάκη Ρουβά και προσθέτει στίχους στο γνωστό του τραγούδι «Ο ύμνος των μαύρων σκυλιών», «...όχι λέμε στη Μέρκελ, όχι στον Σκάι, όχι στο Μέγκα...».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΕΝΑΡΙΟΣ, συγγραφέας
Αυτή τη στιγμή είμαι πιο αισιόδοξος. Ο πανικός του Χ. Βερναρδάκη και η προσπάθειά του να ελέγξει τις εταιρείες δημοσκοπήσεων είναι ο καλύτερος δείκτης ότι ο ελληνικός λαός δεν τα έχει χάσει τελείως.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΙΑΝΟΣ, τραγουδιστής Κυρίες και κύριοι, Αξιότιμε κύριε πρωθυπουργέ, Πάρτε απόφαση εσείς παρακαλώ πολύ. Ευχαριστώ.
Αντώνης Καφετζόπουλος, ηθοποιός Το δίλημμα που τέθηκε από την κυβέρνηση ως δημοψήφισμα είναι μπαρούφα. Είναι πλαστό και η διαδικασία με πολλά προβλήματα δημοκρατίας. Αλλά δεν θα κάτσω σπίτι μου. Θα ψηφίσω. Θα πω ναι στο «ΝΑΙ στο ΝΑΙ». Θα ψηφίσω «ΝΑΙ στην Ελλάδα», της Ευρώπης, της δημοκρατίας και των εγγυημένων συνόρων, των ελευθεριών και των δικαιωμάτων. Είμαι υποχρεωμένος να πω ΟΧΙ στην καταστροφή, ΟΧΙ στην πολιτική συμμαχία που περιέχει τη Χ.Α., τη Λεπέν, το λόμπι της δραχμής, τους λούμπεν εκδότες των λούμπεν εντύπων, τους ποδοσφαιρικούς παράγοντες της νύχτας, την Bild και τους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας ή/και του Καμένου. Σιγά μη φοβηθώ.
Θοδωρής Αθερίδης, ηθοποιός Μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο Twitter, ο γνωστός ηθοποιός παίρνει θέση για τον Αλέξη Τσίπρα αλλά και για το δημοψήφισμα. Συγκρίνει τον Έλληνα πρωθυπουργό με έφηβο που πιλοτάρει airbus και σημειώνει πως, αν ο Αλέξης Τσίπρας δεν αλλάξει στάση, η Αριστερά θα μείνει για 50 χρόνια «στον πάγκο», ενώ αναρωτιέται αν θα ξημερώσει την επομένη στην περίπτωση που επικρατήσει το «Όχι» στο δημοψήφισμα.
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
43
www.topontiki.gr
Σε 250 λέξεις
Marcus Sedgwick Δεν είναι αόρατη Μετάφραση: Ντεκάστρο Εκδόσεις: Παπαδόπουλος Σελ.: 224
Ο στοχαστής μυθιστοριογράφος
Ξενοφών Μπρουντζάκης
μοσίας, διαπλοκής, σύγκρουσης συμφερόντων που Ο Έκο – ιδιαίτερα στη χώρα μας – είναι πολύ δημοφέρνει στην επιφάνεια με μάλλον σκανδαλοθηρική φιλής και θα μπορούσε κάποιος να πει ότι αποτελεί διάθεση (σε βάρος του συγκροτημένου στοχασμού) το απαραίτητο «αξεσουάρ» γνώσης κάθε ελληνικής την ελεγχόμενη λειτουργία του Τύπου. οικογένειας. Συνήθως προβάλλεται ως το ακλόνητο Ένας επιχειρηματίας που ασχολείται με τουριστικές άλλοθι πνευματικότητας της «ελαφρότητας του είκαι εκδοτικές δραστηριότητες ανακαλύπτει μια ναι» της γενιάς που ανδρώθηκε με την «Περί Ύψους» πραγματική φλέβα χρυσού, που δεν είναι άλλη από αντίληψη των αισθητικών δεκαλόγων της περιόδου την εκμετάλλευση και εμπορία της Αλήθειας. Έτσι, του «Κλικ»… αποφασίζει να στήσει μια εφημερίδα την οποία θα Πριν παρεξηγηθούμε, σπεύδω να δηλώσω ότι η θέσει στα ίχνη της Αλήθειας. περίπτωση του Έκο είναι περισσότερο σοβαρή από Αυτή η θρησκευτική προσήλωση στην όσο μπορούμε να αντέξουμε ως κοινωαποκάλυψη της Αλήθειας, η οποία νία, κυρίως, δε, όσον αφορά το πλούσιο θα προσφερθεί ως θεία δωρεά στα και ρηξικέλευθο στοχαστικό του έργο. στερημένα τον αληθή Λόγο πλήθη, θα Ωστόσο, καλό θα είναι να διαχωρίσουαποτελέσει για τον δαιμόνιο και δαιμε τον σημειολόγο, δοκιμιογράφο, μονικό επιχειρηματία μέσο εκβιασμών φιλόσοφο και στοχαστή Έκο από τον και διαχείρισης της εξουσίας. Στον μυθιστοριογράφο. Το πρώτο του και σκοπό αυτό έχουν στρατευθεί μια σειρά σκανδαλωδώς επιτυχημένο μυθιστόδημοσιογράφοι, οι οποίοι αγνοούν τις ρημα «Όνομα του Ρόδου» αποτελεί μια πραγματικές προθέσεις και στόχους του εξαιρετικής ποιότητας λογοτεχνική εκδότη. Αρχικά, η εφημερίδα «Αύριο» κατασκευή που έχει παραχθεί σε εργασχεδιάζεται να κυκλοφορήσει πιλοτικά στήριο και μοιάζει – θα τολμούσε να σε δώδεκα τεύχη, αρχής γενομένης από ισχυριστεί κάποιος – με τους άρτια πλαΟυμπέρτο Έκο το τεύχος Μηδέν, πριν τεθεί στην κυκλοστογραφημένους πίνακες ζωγραφικής! Φύλλο μηδέν φορία. Κοντολογίς ο Έκο ως μυθιστοριογράΕκδόσεις: Ψυχογιός Ωστόσο, το σχέδιο του επιχειρηματία φος δεν είναι αντίστοιχος της μεγάλης Σελ.: 242 βασίζεται πάνω σε αυτά τα δώδεκα πιαξίας του ως σημειολόγου - στοχαστή. λοτικά τεύχη, καθώς δεν σκοπεύει να συνεχίσει την Το δε τελευταίο του μυθιστόρημα, που μόλις κυκλοέκδοση, πράγμα που γνωρίζει μόνο ο διευθυντής φόρησε στα ελληνικά με τον τίτλο «Φύλλο μηδέν», της εφημερίδας, ο οποίος θα παίξει κι αυτός το δικό δεν ξεφεύγει ουδόλως από τη μετριότητα. του παιχνίδι. Η λογοτεχνική διαχείριση όλης αυτής Πρόκειται για μια ιστορία σύγχρονη, που βάζει στο της μάλλον βαρετής και γνωστής εν πολλοίς ιστομικροσκόπιο την «Τέταρτη Εξουσία», ένα θέμα το ρίας, που αφορά τη διαπλοκή γύρω από τον Τύπο, οποίο ο στοχαστής Έκο γνωρίζει τόσο καλά και σε είναι άκρως απογοητευτική και δεν δικαιώνει το βάθος όσο ελάχιστοι – και θα μπορούσε δοκιμιακά όνομα ενός τόσο σημαντικού στοχαστή, που επιμένα μας χαρίσει ένα σπάνιας αξίας και χρησιμότητας νει λογοτεχνικά αποδεικνύοντας ότι ούτε οι σπάνιοι κείμενο. Ωστόσο, προτίμησε τη λογοτεχνική εκδοχή και σοφοί άνθρωποι είναι τέλειοι τελικά! επεξεργασίας τού θέματος μέσα από ιστορίες συνω-
Πρόκειται για σύμπτωση ή μήπως κάτι καταχθόνιο τους έφερε κοντά; Πολλά παράξενα εµφανίστηκαν στη ζωή της δεκαεξάχρονης Λόρεθ Πικ ένα Σαββατοκύριακο του Αυγούστου. Και το πιο παράξενο απ’ όλα ήταν η συµπεριφορά του συγγραφέα µπαµπά της τον τελευταίο καιρό. Και τώρα εκείνος εξαφανίστηκε. Φαίνεται πως η εµµονή του µε τις συµπτώσεις είχε µοιραίο αποτέλεσµα. Όταν η Λόρεθ πετάει για τη Νέα Υόρκη µαζί µε τον αδελφό της Μπέντζαµιν, ψάχνοντας για τον πατέρα της, έχει πολύ λίγη εµπιστοσύνη στον εαυτό της…
Νέες εκδόσεις
Ludwig von Mises Αντικαπιταλισμός Μετάφραση: Γιώργος Καράμπελας Εκδόσεις: Παπαδόπουλος Σελ.: 171
Γιατί οι διανοούμενοι γενικά μισούν τον καπιταλισμό; Με αυτή την κοινωνικο-ψυχολογική μελέτη της προκατάληψης εναντίον της ελεύθερης αγοράς, ο Ludwig von Mises, ο κορυφαίος Αυστριακός φιλόσοφος και οικονομολόγος, αναζητάει απάντηση σε ένα ερώτημα ιδιαίτερα καίριο και δύσκολο. Την αναζητάει μέσα από πολλές και διαφορετικές οπτικές, εξετάζοντας μεταξύ άλλων τα κοινωνικά χαρακτηριστικά του καπιταλισμού, τον καταναλωτισμό, τη διαφήμιση, την κοινωνική φιλοσοφία, την ψυχολογία, τη λογοτεχνία, τους ακαδημαϊκούς θεσμούς.
Η συγγραφέας Ρένα Πετροπούλου - Κουντούρη γράφει για το βιβλίο της «Η Μάχρια της λήθης», εκδ. Λιβάνης
Ένα συναρπαστικό ταξίδι Κρήτη 1867, Λασίθι. Μες στην καρδιά της Κρητικής επανάστασης γεννιέται ένα κορίτσι, άνομος καρπός της κόρης ενός άρχοντα της περιοχής κι ενός αντάρτη. Το νεογέννητο δίνεται για υιοθεσία σε ζευγάρι Τούρκων, εν αγνοία της οικογένειας, ενώ ο παππούς του βρέφους του χαρίζει ένα βαρύτιμο αρχαίο κόσμημα, με την ευχή και την κατάρα να μην το αποχωριστεί ποτέ. Είναι συνυφασμένο με τη μοίρα του... Έτσι ξεκινάει η ιστορία της πανέμορφης Μάχρια, που θ’απλωθεί στη συνέχεια και θ’αγκαλιάσει την Κρήτη των αιματοβαμμένων αγώνων, την Κωνσταντινούπολη των χρόνων της βασιλείας του Αβδούλ Χαμίτ του Β’, την Έφεσο, το Αιγαίο πέλαγος την εποχή του τέλους της πειρατείας, τη γοητευτική Μασσαλία και το κομψό Παρίσι των αρχών της Μπελ Επόκ. Ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα, πρωτότυπο σε δομή και σύλληψη, με μια πλειάδα ηρώων, που αναπνέουν στον κοφτό ρυθμό της ιστορίας – έρμαια των παθών και των λαθών τους –, ανάμεσα από συγκλονιστικούς έρωτες, τεκμηριωμένα ιστορικά γεγονότα, περιπέτειες, ίντριγκες, μάχες και ναυμαχίες, αλλά και παριζιάνικα μπιστρό, πολυτελείς επαύλεις και αίθουσες τέχνης, συνθέτοντας την ολοζώντανη νωπογραφία μιας ολόκληρης εποχής που σημάδεψε τα τέλη του 19ου αιώνα και συνεχίζει… Ένα βιβλίο- ταξίδι ολόκληρο, συναρπαστικό, καταιγιστικό, απαιτητικό, χορταστικό και ανελέητο για μένα. Χρειάστηκε επίπονη και σχολαστική έρευνα, προκειμένου να αναδειχθεί και να φωτιστεί και η παραμικρή λεπτομέρεια, αλλά μου χάρισε συγκίνηση, πληρότητα, άφατη ικανοποίηση, το ίδιο και στους αναγνώστες του. Πρωτοτυπεί ως προς το ύφος, επειδή είναι καθ’ολοκληρίαν ένα μυθιστόρημα γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, απουσιάζει ο αφηγητής παντογνώστης και η ιστορία αναπτύσσεται διεξοδικά από είκοσι πέντε διαφορετικούς χαρακτήρες που παίρνουν τη σκυτάλη ο ένας από τον άλλο, αλώνοντας τον χώρο κα ι τον χρόνο, οδηγώντας καταστάσεις και γεγονότα στα δικά τους μέτρα και σταθμά.
44 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
15-20/6/15 8-13/6/15
ΤΑ ΝΕΑ
19.713
20.053
ESPRESSO
11.735
11.761
ΕΘΝΟΣ
11.295
11.623
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
10.566
10.118
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
10.260
10.473
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
9.616
10.000
ΚΟΝΤΡΑ NEWS
5.446
5.551
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
3.374
3.560
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.216
3.196
ΑΥΓΗ
1.616
1.538
ΕΣΤΙΑ
1.471
1.478
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
1.450
1.334
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
711
723
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
288
298
Ο ΛΟΓΟΣ
66
68
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
21/6/15
14/6/15
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
105.150
107.190
ΤΟ ΒΗΜΑ
74.150
73.110
ΕΘΝΟΣ
74.020
75.280
REAL NEWS
57.230
57.300
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
15.180
12.050
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
15.080
16.240
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
12.890
13.840
ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ
10.010
8.320
ΑΥΓΗ
5.870
5.260
ΤΟ ΧΩΝΙ
3.520
2.510
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
3.150
3.000
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
1.900
1.910
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.200
1.200
80
70
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
15-21/6/15 8-14/6/15 31.760 31.230
ΑΓΟΡΑ
24.110
19.480
ΕΠΕΝΔΥΣΗ
11.060
11.030
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
6.850
6.130
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
6.780
6.540
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
2.220
2.160
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
1.190
1.230
ΠΡΙΝ
1.110
1.040
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
16-21/6/15 9-14/6/15
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
7.325
7.298
SPORTDAY
5.228
5.181
GOAL NEWS
4.818
4.743
LIVE SPORT
4.813
4.780
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
3.513
3.500
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
3.256
3.116
ΓΑΥΡΟΣ
2.663
2.591
ΠΡΑΣΙΝΗ
2.245
1.915
1.163
1.190
ΓΑΤΑ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
15-21/6/15 8-14/6/15
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
16.790
17.660
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
10.160
10.010
Το Twitter «τρολάρει» το δημοψήφισμα και τα ΑΤΜ Άλλοι με χιούμορ… Άλλοι με σοβαρότητα… Με το άκουσμα της είδησης για το δημοψήφισμα όλοι οι Έλληνες χρήστες των social media έκαναν αυτό που ξέρουν καλά! Μπήκαν στο Twitter και… του έδωσαν και κατάλαβε! Χωρίς να υποβαθμίζουμε τη σοβαρότητα των καταστάσεων, λίγη πλάκα δεν βλάπτει για να χαλαρώνουμε λίγο… Διαβάστε παρακάτω τις πιο αξιόλογες ατάκες στα hashtags #dimopsifisma και #ATM: ➼ #δημοψηφισμα ή #dimopsifisma ή #dhmopsifisma ή #Greferendum ή #referendumGR? Kυρίαρχε λαέ, καλείσαι να αποφασίσεις!!! ➼ Δηλαδή ο Τσίπρας τώρα θα ζητήσει τη βοήθεια του κοινού; ➼ Φήμες λένε ότι τα τελευταία λόγια του Αλέξη στο Εurogroup ήταν yolo. ➼Λ άθος του Τσίπρα να μη βάλει και τρίτη επιλογή «δεν ξέρω, είμαι μπερδεμένος αυτόν τον καιρό, με πιέζεις». ➼Σ υμβαίνει τώρα: «Ο ΓΑΠ ακούει διαπασών Άντζελα & το άσμα, κάνω come back»! ➼ Δύσκολη εποχή να είσαι ΑΤΜ. Σε θέλουν όλοι για τα λεφτά σου. ➼ 2 φίλοι μου ξεκίνησαν δουλειά σαν μετρ σε ΑΤΜ. ➼ Συγγνώμη παιδιά να περάσω πρώτη; Μόνο ένα 20ευρώ έχω να βγάλω. ➼Τ ο είχε πει ο Γέροντας «θα θέλεις να πας στον Κιάμο και δεν θα βγάζει το ΑΤΜ χρήματα». ➼ Ραντεβού στα ΑΤΜάδικα.
➼ Μια με τον καιρό, μια με το #dimopsifisma δεν θα κάνουμε μπάνιο στη θάλασσα αυτό το καλοκαίρι. ➼Θ α τα παρατήσω όλα και θα πάω να πουλάω πασατέμπο στις ουρές στα ΑΤΜ. ➼Ν α μαζευτούμε εμείς που δεν έχουμε μία μπροστά στα ΑΤΜ, να χειροκροτούμε εσάς που κάνετε ανάληψη. ➼Λ αό που έχει αντέξει τόσες ψηφοφορίες σε βόις και φέιμ στόρι τις Kυριακές, μην τον φοβάστε. ➼ - Παππούουου... πού γνώρισες τη γιαγιά; - Σε ένα #ATM παιδάκιμ’. Έβγαζε λεφτά από 3 κάρτες!!! ➼Π άντως, πρέπει να το αναγνωρίσουμε αυτό στον Τσίπρα: τελικά μας έβγαλε από το Μνημόνιο. Με Χρεοκοπία. ➼Ο υρά λέει στα ΑΤΜ και δείχνει 6 άτομα. Αυτό δεν είναι ουρά, αυτό είναι το ΠΑΣΟΚ. ➼ Οι ουρές στα ΑΤΜ φαίνονται απ’ το διάστημα. ➼Ν ομίζω ότι την άλλη Δευτέρα θα είναι μια καλή στιγμή για να βρεθεί και ο Μέγας Αλέξανδρος στην Αμφίπολη. ➼ Έρχονται δύσκολες μέρες! Μέχρι και φασολάκια θα φάμε.. ➼ Όλοι γκρινιάζετε, αλλά από τότε που ανακοίνωσε ο Τσίπρας το #dimopsifisma βρήκα δουλειά και γκόμενα. Εμένα μια χαρά μου φαίνεται η #xreokopia
«Κατήφορος» για τις εφημερίδες Δεν λέει να σταματήσει η κατηφόρα στις κυκλοφορίες των εφημερίδων και ούτε οι προσφορές που δίνουν δεν δείχνουν να «γυρίζουν» κάπως την κατάσταση. Εφημερίδες που τις παλιές καλές μέρες ξεπερνούσαν… εύκολα τα 100.000 φύλλα, πλέον έχουν φτάσει στο ναδίρ με καμία ένδειξη να μην υπάρχει πως έχουν φτάσει στον «πάτο»… Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι κυκλοφορίες της περασμένης Κυριακής, σύμφωνα με τις οποίες το «Πρώτο Θέμα» βρέθηκε κάτω από τα 110.000 φύλλα, με το «Βήμα» και το « Έθνος» να ακολουθούν κάτω από τον πήχη των 75.000, τη «Real News» κάτω από τα 60.000 και τη συνολική κυκλοφορία να βρίσκεται στα 380.490 φύλλα, 18.330 λιγότερα φύλλα από την προηγούμενη Κυριακή. Χαρακτηριστικό της πτώσης των εφημερίδων είναι πως τον Μάιο ο μέσος όρος κυκλοφορίας των κυριακάτικων ήταν στα 484.615 φύλλα. Δυστυχώς από αυτήν την κατάσταση δεν ξεφεύγουν ούτε οι αθλητικές εφημερίδες, με χαρακτηριστική περίπτωση αυτήν του εντύπου «Φως των Σπορ», που, ενώ ήταν σταθερά γύρω στα 10.000 φύλλα, έχει πέσει πλέον στις 7.500. Συνολικά οι αθλητικές την περασμένη Κυριακή
έχασαν 4.530 φύλλα. Πούλησαν 39.220 από 43.750 την προηγούμενη. Παρ’ όλα αυτά, είναι θετικό σημάδι που κάποιες εφημερίδες «πιάνουν» τον παλμό των ημερών, με ενδεικτικό το παράδειγμα της εφημερίδας «Δημοκρατία», που, εξαιτίας των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε όλοι λόγω των πολιτικών εξελίξεων, κυκλοφορεί αυτήν την εβδομάδα στην τιμή των 50 λεπτών.
« Έχει απαξιωθεί η δουλειά μας» Λένε 11 δημοσιογράφοι από το Κανάλι της Βουλής Δεν λέει να σταματήσει να μπλέκει η κυρία πρόεδρος… Για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου ο λόγος, που, αν και θεωρείται υπεύθυνη για αρκετούς καυγάδες στη Βουλή (και σε τηλεοπτικά πάνελ), είχε να λέει πως μέσα σε λίγους μήνες «εκτόξευσε» την τηλεθέαση για το Κανάλι της Βουλής. Πάει και αυτό το κάστρο, γκρεμίστηκε! Βλέπετε, οι 11 δημοσιογράφοι που εργάζονται στον τηλεοπτικό σταθμό της Βουλής και είναι μέλη της Ένωσης Συντακτών εξέφρασαν με σχετική τους ανακοίνωση την αγανάκτησή τους για τις συνθήκες στο πλέον δημοφιλές κανάλι τους τελευταίους μήνες. Οι δημοσιογράφοι του Καναλιού της Βουλής στην επιστολή τους προς την πρόεδρο της Βουλής κάνουν λόγο για απαξίωση του καναλιού και για πλήγμα της επαγγελματικής τους αξιοπρέπειας, μια και «το κύρος της τηλεόρασης
της Βουλής πλέον αμφισβητείται καθημερινά από πολλούς τηλεθεατές, λόγω επιπόλαιου προγραμματισμού και διαρκών επαναλήψεων, για τις οποίες έχουν εκφράσει τη δυσαρέσκειά τους ακόμη και οι ίδιοι οι προσκεκλημένοι». Στην επιστολή τους αναφέρονται «στην απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί», μία κατάσταση «που οδηγεί σε απαξίωση τη δουλειά μας και πλήττει την επαγγελματική μας αξιοπρέπεια, μετά από είκοσι και πλέον έτη εργασίας στο χώρο της δημοσιογραφίας» και προσθέτουν ότι «θα θέλαμε να σας εκφράσουμε τη μεγάλη μας ανησυχία για το μέλλον του τηλεοπτικού σταθμού της Βουλής των Ελλήνων, στον οποίο και εργαζόμαστε επί σειρά ετών, άλλοι με συμβάσεις αορίστου χρόνου και άλλοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, που ανανεώνονται χωρίς διακοπή, καλύπτοντας πάγιες και διαρκείς ανάγκες, τα τελευταία 8 έως 11 χρόνια».
Μεταξύ άλλων, στην επιστολή των δημοσιογράφων γίνεται λόγος στα προβλήματα που προκύπτουν στην εύρυθμη λειτουργία του σταθμού και τα οποία ξεκίνησαν με τη λήξη των συμβάσεών τους. Αρκετοί ακόμα εργαζόμενοι παραμένουν απλήρωτοι και έχουν να αντιμετωπίσουν και τη διαρκή απαξίωση του ενημερωτικού προφίλ που είχαν καταφέρει να χτίσουν. Οι συνθήκες εργασίας, μετά τα μεγάλα κενά που έχουν δημιουργηθεί, έχουν αναγκάσει τους εναπομείναντες εργαζόμενους να ασκούν επιπλέον καθήκοντα και να καλύπτουν διπλές βάρδιες, σε ένα πρόγραμμα που ξεκινά το πρωί και ολοκληρώνεται πολλές φορές μετά τα μεσάνυχτα, γεγονός που οδηγεί στο να εντείνεται το ήδη βεβαρημένο κλίμα στον σταθμό, με αποτέλεσμα να έχει φτάσει η κατάσταση στο απροχώρητο.
Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
45
www.topontiki.gr
Τα... μεγάλα όπλα αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ο ΑΝΤ1. Γι’ αυτό τον λόγο και εν μέσω των ραγδαίων εξελίξεων που υπάρχουν στην Ελλάδα, φέρνει το «βαρύ πυροβολικό» του για την πρωινή ζώνη. Για έξι ώρες καθημερινά ο νούμερο ένα δημοσιογράφος της πρωινής ζώνης Γιώργος Παπαδάκης θα είναι στους τηλεοπτικούς μας δέκτες για να βρίσκεται κοντά στους τηλεθεατές και να τους ενημερώνει με αντικειμενικότητα για όσα πρέπει να γνωρίζουν στο ξεκίνημα της ημέρας τους. Από αυτή τη Δευτέρα και… μέχρι νεωτέρας, ο δημοφιλής και έμπειρος παρουσιαστής θα είναι επικεφαλής της ενημερωτικής εκπομπής μέσα από τη συχνότητα του ΑΝΤ1, με τον αντιπρόεδρο του Ομίλου Θοδωρή Κυριακού να δίνει έτσι ψήφο
εμπιστοσύνης στην ποιοτική ενημέρωση των τηλεθεατών. Όπως πάντα, στο στούντιο της εκπομπής θα βρίσκονται σημαντικοί καλεσμένοι που θα σχολιάζουν τις εξελίξεις και θα μοιράζονται τις απόψεις τους γύρω από όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα και τον κόσμο.
«Έσπασε τα κοντέρ» η συνέντευξη Τσίπρα στην ΕΡΤ Η πρώτη επιτυχία της νέας ΕΡΤ σε θέμα τηλεθέασης είναι γεγονός και δεν είναι άλλη από τη συνέντευξη του Έλληνα πρωθυπουργού το βράδυ της Δευτέρας. Ο Αλέξης Τσίπρας πέρασε το πλατύσκαλο του Ραδιομεγάρου και κλήθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις των Πάνου Χαρίτου και Γιώργου Αλαφογιώργου, σε μία συνέντευξη που την ακολούθησαν πολλά θετικά σχόλια, κυρίως για τις ερωτήσεις των δύο δημοσιογράφων, οι οποίες ήταν όλες… to the point! Παράλληλα, αν συνυπολογιστεί η κρισιμότητα της συγκεκριμένης συνέντευξης λόγω των πολιτικών εξελίξεων, δεν είναι περίεργο που «έσπασαν» τα κοντέρ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Nielsen, η συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα κατάφερε να προσελκύσει το ενδιαφέρον 1.031.000 (!) τηλεθεατών κατά μέσο όρο, αγγίζοντας το 24,4% και φυσικά ήταν η εκπομπή με τη μεγαλύτερη τηλεθέαση τη Δευτέρα. Ακολούθησε η «Δικαίωση», ενώ στην τρίτη θέση βρέθηκε η εκπομπή «Ενικός». Δείγμα του
πόσο καλή ήταν η Δευτέρα για την ΕΡΤ είναι πως ο μέσος όρος ημερήσιας τηλεθέασης έφτασε στο 10,2% στο γενικό σύνολο και 8,4% στο δυναμικό κοινό, νούμερα που δύσκολα φτάνει η κρατική τηλεόραση.Και μια που μιλάμε για τηλεθεάσεις, αξίζει να σημειωθεί πως ο ΑΝΤ1 ανοίγει την ψαλίδα από τους διώκτες του με τα νούμερα για την εβδομάδα 15-21 Ιουνίου να δίνουν στο κανάλι του Αμαρουσίου 19,9%, ενώ ο Alpha ακολουθεί με 15,7%. Τρίτο είναι το Mega με 13,8%, ενώ στην τέταρτη θέση βρίσκεται το Star με 9,6%. Ακολουθούν ΣΚΑΪ με 8,2%, ΕΡΤ-1 με 5,3%, Ε-TV με 4,3%, ΕΡΤ-2 με 1,7% και Μακεδονία TV με 0,9%.
«Πόλεμος» Κάμερον - BBC Ποτέ δεν είχε τις καλύτερες σχέσεις ο Βρετανός πρωθυπουργός με το BBC. Αλλά η αποκάλυψη που έσκασε σαν «βόμβα» στη Γηραιά Αλβιόνα πως ο Ντέιβιντ Κάμερον είχε δεσμευτεί προεκλογικά ότι «θα κλείσει το BBC» άνοιξε τον ασκό του Αιόλου… Συγκεκριμένα, ο έγκριτος πολιτικός συντάκτης του BBC Νικ Ρόμπινσον αποκάλυψε πως, ολοκληρώνοντας την προεκλογική του εκστρατεία, ο Βρετανός πρωθυπουργός είχε πει μέσα στο πούλμαν πως «θα τους κλείσω μετά τις εκλογές»! Αν και (υποτίθεται πως) το είχε πει για «πλάκα», μόνο ως αστείο δεν το πήραν οι δημοσιογράφοι στο κρατικό βρετανικό κανάλι, αφού είναι γνωστό πως οι Συντηρητικοί θεωρούν ότι το BBC πήρε πολλές φορές θέση υπέρ των Εργατικών προεκλογικά. Και όσο πλησιάζει το δημοψήφισμα για την παραμονή της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση τόσο μεγαλώνει η ανησυχία των κυβερνητικών
για ανατροπές στις ισορροπίες σε τυχόν φιλοΕργατική κάλυψη από το BBC. Γι’ αυτό τον λόγο και «ξεθάβει» σιγά σιγά το… τσεκούρι του πολέμου ο Κάμερον, με την ανάθεση του υπουργείου Πολιτισμού στον Τζον Γουίτινγκντεϊλ να θεωρείται ως η πρώτη «εχθροπραξία». Ήδη έχουν αρχίσει και κυκλοφορούν σενάρια για την επόμενη κίνηση του Βρετανού πρωθυπουργού, τα οποία «ψιθυρίζουν» πως έρχονται περικοπές έως και μισό δισεκατομμύριο λίρες στον ετήσιο προϋπολογισμό του καναλιού. Πώς θα το πετύχει αυτό; Με το «πάγωμα» της ετήσιας εισφοράς που πληρώνουν όλοι οι Βρετανοί για την κρατική τηλεόραση, καθώς, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, οι πολίτες δεν μπορούν να πληρώνουν εν μέσω κρίσης τόσο ακριβά ένα προϊόν που μπορούν άνετα να βρουν από τα ιδιωτικά κανάλια και το Διαδίκτυο. Αναμένουμε την απάντηση του BBC...
Mικρά - Μικρά
Δυναμική παρέμβαση από τον ΑΝΤ1
ËΕΧΟΥΝ ξεφύγει από κάθε όριο αυτά που ακούγονται από τα ΜΜΕ σχετικά με το επερχόμενο δημοψήφισμα. Υπάρχουν ορισμένα κανάλια που έχουν διάφορα στελέχη που έχουν εξελιχθεί σε μετρ της κατατρομοκράτησης, ειδικά εκεί στο Mega και στον ΣΚΑΪ… ËΕΧΟΝΤΑΣ και τις εικόνες από τα ΑΤΜ και τις ουρές, βαράνε κανονικά τα νταούλια και τους ζουρνάδες… μόνο που, εκτός από την κυβέρνηση, χορεύουν από τον τρόμο και οι πολίτες… ËΑΚΟΥΓΟΝΤΑΙ τέρατα… Το μόνο που δεν έχουν πει ακόμη είναι πως, αν οι πολίτες ψηφίσουν «Όχι», τότε αδηφάγα ζόμπι θα κάνουν πάρτι με τα άψυχα κορμιά μας… ËΓΕΝΙΚΩΣ, πάντως, τα κυβερνητικά στελέχη είναι ιδιαίτερα εκνευρισμένα με τα περισσότερα ΜΜΕ. Υπάρχει μία έντονη δυσφορία, πολλές φορές και δικαιολογημένη, για την αντιμετώπιση της κρίσης των τελευταίων ημερών… ËΣΤΗΝ ΟΥΡΑ για ανάληψη από ΑΤΜ σε τράπεζα της Κηφισιάς θεάθηκε και ο Μπογδάνος του ΣΚΑΪ… την περασμένη Κυριακή το βράδυ. Δεν μπορώ να σας περιγράψω το σόου που έδωσε εκεί στην ουρά, μιλώντας με τον κόσμο και… δίνοντας στην κυριολεξία παράσταση.ËΕΡΧΟΝΤΑΙ εξελίξεις στα οικονομικά του Mega. Πρώτες ενδείξεις πως έρχονται αλλαγές ήταν η ανακοίνωση on air του Ευαγγελάτου πως αυτόν τον μήνα οι εργαζόμενοι δεν πληρώθηκαν καθώς και η άρνηση της διοίκησης του καναλιού να δώσει την αποζημίωση στον δημοσιογράφο Βίκτωρα Βλαχογιάννη. Πέραν του οικονομικού, ακούγονται φήμες και για ανακατατάξεις στη διεύθυνση ειδήσεων με αναβάθμιση του Μανώλη Καψή και της Όλγας Τρέμη… ËΑΝ ΔΕΝ ήταν οι τρέχουσες εξελίξεις, θέμα των ημερών θα ήταν η επιστροφή της ΕΡΤ3 στις οθόνες μας. Δυστυχώς, οι ευχάριστες ειδήσεις δεν είναι της μόδας… ËΗ ΡΕΥΣΤΗ κατάσταση που επικρατεί στη χώρα τις τελευταίες μέρες έχει επηρεάσει και τις εφημερίδες, καθώς αρκετά φύλλα βγήκαν χτες με λιγότερα φύλλα απ’ όσο συνηθίζουν. ËΟΙ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ «Τα Νέα» και το «Έθνος» κυκλοφόρησαν με 32 σελίδες αντί για 48, ο «Ελεύθερος Τύπος» βγήκε με 40 σελίδες ενώ και οι κυριακάτικες έχουν προαναγγείλει ότι θα κυκλοφορήσουν κι αυτές με λιγότερες σελίδες. Ο λόγος; Τα αποθέματα του δημοσιογραφικού χαρτιού… ËΤΕΣΣΕΡΙΣ σελίδες έκοψε από την ύλη της η αθλητική εφημερίδα «Φως» και τα πρώτα καμπανάκια ανησυχίας άρχισαν να ηχούν, καθώς το κόψιμο δεν είναι λόγω καλοκαιριού, αλλά μόνιμο. Φήμες κάνουν λόγο για επικείμενες απολύσεις, έστω και αν στην εφημερίδα έχουν απομείνει μόνο δυο μπλοκάκια, που συνήθως αποτελούν τα εύκολα θύματα... ËΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ανασφάλεια χτυπάει κι αλλού στα μίντια αφού πολλά πακέτα από δι-
αφημιστικές εταιρείες σε εφημερίδες, ραδιόφωνα και κανάλια ακυρώνονται. Κλείνει η κάννουλα σε πολλά μαγαζιά… ËΑΝ, ΓΙΑ παράδειγμα, προσέξετε τις διαφημίσεις που παίζουν πλέον στην τηλεόραση και αν είστε παρατηρητικοί θα δείτε μεγάλη διαφορά… ËΑΛΛΑ, γενικώς, δεν είναι ρόδινα τα πράγματα για τα τηλεοπτικά κανάλια. Ο ΣΚΑΪ μπήκε στη ρύθμιση των 100 δόσεων, ο ΑΝΤ1 «ψάχνεται» για να ξεφορτωθεί ό,τι περισσεύει και το Mega ελπίζει… ËΘΥΜΑΣΤΕ τη «διαμάχη» που υπάρχει μεταξύ Ζωής και ΣΚΑΪ; Έτσι, αποκτά όλο και περισσότερο νόημα η προσωπική επίθεση της προέδρου της Βουλής στη Σία Κοσιώνη… Από την αρχή σαν ζωσμένη με εκρηκτικά ήταν η Ζωή… ËΑΝ ΤΥΧΟΝ ο ΣΥΡΙΖΑ βγει αλώβητος από τις εξελίξεις (αν και κομματάκι δύσκολο) και έρθει η ώρα για την αναμέτρηση με τους καναλάρχες, εκεί να δείτε τι έχει να γίνει… ËΑΠΟΚΛΕΙΣΜΕΝΟΣ από τα κανάλια της διαπλοκής είναι ο Σταύρος Θεοδωράκης… όπως τουλάχιστον λέει ο ίδιος, προφανώς για να τον λυπηθούμε!!! Και για να αγανακτήσουμε από την αδικία σε βάρος… ËΤΩΡΑ γιατί κάθε μέρα κάνει την εμφάνισή του σε ένα απ’ αυτά ο αρχηγός Σταύρος… μη ρωτάτε εμάς, ρωτήστε τον ίδιο. Από τον ΣΚΑΪ στο Mega, στον ΑΝΤ1 και στο Star… Μιλάμε για φίμωση! Βουλωμένο στόμα έχει αυτός ο άνθρωπος… ËΚΑΤΑ τ’ άλλα, βγήκε το Ποτάμι και κατηγόρησε το ΑΠΕ για προπαγάνδα υπέρ της κυβέρνησης. Ναι, το Ποτάμι! ËΩΡΑΙΕΣ και πολυπληθείς και οι δύο συγκεντρώσεις υπέρ του «Όχι» και του «Ναι» (η σειρά είναι χρονική, για να μην παρεξηγηθούμε..). Αλλά να ξέρουμε και τι φωτογραφίες ανεβάζουμε στα social media!... ËΚΑΛΛΙΟ αργά παρά ποτέ. «Πέφτουν κεφάλια», απ’ ό,τι ακούμε, στην Digea για το «μαύρο» που είχε πέσει. Αναμένονται ανακοινώσεις… ËΕΠΙΣΤΡΟΦΗ του Πάνου Κολιοπάνου στον Flash 96… διά της πλαγίας οδού. Η Γενική Συνέλευση του αυτοδιαχειριζόμενου ραδιοφώνου αποφάσισε να συνάψει συμφωνία με διαφημιστική εταιρεία, στην οποία, αν και ο πρώην διευθυντής του Flash δεν φαίνεται επίσημα, εντούτοις, όπως όλα δείχνουν, θα έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στο μάνατζμεντ του πολύπαθου σταθμού... ËΔΕΝ ΠΡΟΛΑΒΑΜΕ να τη… συνηθίσουμε και ολοκλήρωσε τον κύκλο της η μεσημεριανή εκπομπή του Real FM με τον Αργύρη Ντινόπουλο και τον σκιτσογράφο Στάθη. Στη θέση τους, από την επόμενη Δευτέρα, θα βρίσκεται από τις 15:30 ώς τις 17:00 ο Χριστόφορος Ζαραλίκος. ËΟΙ ΦΙΛΟΙ του μπάσκετ θα μπορούν να παρακολουθούν το ελληνικό πρωτάθλημα στη συνδρομητική τηλεόραση της NOVA μέχρι το 2017. ËΤΟ «Π» την προπερασμένη
νε Βα ρ ά ι α ο ύλ τα ν τα
Πέμπτη (18.6) πούλησε πανελλαδικά 6.780 φύλλα. Την περασμένη εβδομάδα (25.6) πούλησε 3.040 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
Η ποντικίνα των media
46
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Eκτός ελέγχου
xenofonb@gmail.com
ΝΑΙ! Η Ελλάδα είναι η Ευρώπη!
Ό
Αυτό το κρατίδιο που πρόλαβε εν μέσω Επανάστασης να κάνει δυο εμφυλίους πολέμους, απελευθερώθηκε τελικά χάρη στην ευρωπαϊκή καθοριστική παρέμβαση
λοξός
σο οι εξελίξεις τρέχουν και λαμβάνουν δραματικές διαστάσεις τόσο η κρίση μεταλλάσσεται από πολιτική σε ιστορική. Είμαστε πλέον στο τραγικό αυτό σημείο της ιστορικής διάστασης του προβλήματος, πράγμα που υπερβαίνει τον κομματισμό με τον οποίο ταυτίζεται η πολιτική μας. Ας ξεκινήσουμε από την αρχή. Το νεοελληνικό κρατίδιο δημιουργήθηκε χάρη στις ευρωπαϊκές Μεγάλες Δυνάμεις εκείνης της εποχής. Η πραγματικότητα αυτή δεν επιδέχεται άλλην ερμηνεία. Η Ευρώπη, ταυτόχρονα, είχε προ πολλού οικοδομηθεί πάνω σε θεμελιώδεις αρχές του αρχαιοελληνικού μας πολιτισμού, με τον οποίο οι εγχώριοι βοσκοί που κατοικούσαν και διαφέντευαν αυτόν τον τόπο δεν είχαν καμιά πολιτισμική σχέση. Άρα, ο ευρωπαϊκός πολιτισμός συνδέεται με μια βαθύτερη πολιτισμική συνθήκη με το εν λόγω κρατίδιο. Αυτό το κρατίδιο που πρόλαβε εν μέσω Επανάστασης να κάνει δυο εμφυλίους πολέμους, απελευθερώθηκε τελικά χάρη στην ευρωπαϊκή καθοριστική παρέμβαση. Επίσης, συγκροτήθηκε όπως συγκροτήθηκε – θεσμικά και δομικά – με ευρωπαϊκές αρχές, οι οποίες πάντα προσέκρουαν στην εμπεδωμένη τουρκοφροσύνη των προυχοντικών και κατόπιν κομματικών συμμοριών του τόπου. Η χώρα, παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες να εκσυγχρονιστεί θεσμικά, δεν το κατάφερε, με συνέ-
g.m.theodosiou@gmail.com
Mυογράφημα
◆ Η νοημοσύνη απεσύρθη και η γελοιότητα κυριαρχία πρωτογράμματη κυριάρχησε αφήνοντας στα σκοτεινά την ψευδαίσθηση του πολιτικού λόγου.
Ερημαία με την απελπισία να σέρνεται. Στο στόμα η απόγνωση στεγνή υπόσχεση. Αναπνοή να σέρνεται στα χαμηλά.
◆ Το παραμύθι τέλειωσε διαγράφοντας απ’ τον επίλογο το επίρρημα.
Κι η φωνή σβησμένο κελάδημα σφίγγει στη σιωπή την οργή του.
◆ Παίγνιο των μορίων με την κατάφαση να περιπλέκεται στο νεφέλωμα της αρνήσεως και η γελοιογραφία αναπαράσταση της ακρίβειας τρέχει στα σχήματα γράφοντας το συμπέρασμα.
Η ματιά διακόνισσα της απορίας μαζεύει την υγρασία της αυταπάτης. Και το ψευδολόγημα μηχάνευμα του έρωτα δραπετεύοντας απ’ το τοπίο ζωγραφίζει στο συνονθύλευμα την κατάντια.
◆ Η απορία τραγικός μορφασμός δείχνει την κατάντια και στις γραμμές η καταστροφή αποτέλεσμα της φαιδρότητας εξεικονίζει την απόγνωση.
Τερατουργήματα στη γεωμετρία των σωμάτων καθώς ο κλαυσίγελως περιπλέκεται στις αισθήσεις. Δίχως τίποτα.
◆ Επανάσταση του λαιμοδέτη και ο γέλως αρχαιότροπο ουσιαστικό δίχως αυδή λοιδορεί την ασάφεια των ερωτήσεων ◆ Αναπαράσταση της εξαπατήσεως και η αποποίηση της ευθύνης κείμενο της ανικανότητας απογυμνώνει το προκαθορισμένο εντύπωμα.
πεια σήμερα να αδυνατούμε να κατανοήσουμε τα αυτονόητα... Η αιφνίδια, ακατανόητη και καταστροφική απόφαση της κυβέρνησης να μετατρέψει ένα πρόβλημα πολιτικό σε πρόβλημα εθνικών διαστάσεων, είναι καταστροφική και μας έχει αφήσει ενεούς – με μιαν υποψία άγνοιας κινδύνου των αποτολμησάντων ένα εγχείρημα τέτοιου διαμετρήματος! Παρότι έχουν τεθεί ζητήματα δόλου, ουδόλως τα λαμβάνουμε υπόψη διότι κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο. Κοντολογίς, η ύπαρξη της χώρας βρίσκεται στον γεωγραφικό τόπο και πολιτισμικό χώρο της Ευρώπης. Η Ελλάδα οφείλει να είναι υπόδειγμα ευρωπαϊκής χώρας, κάτι που αρνείται πεισματικά να δεχτεί το κομματικό κατεστημένο και οι δομές του πελατειακού κράτους... Πρόκειται για συνευθύνη λαού και πολιτικών, πράγμα ενιαίο στην ουσία. Η άρνησή μας να δεχτούμε μεταρρυθμίσεις λειτουργικές και έναν αναγκαίο 100% εκσυγχρονισμό του κράτους, μας οδήγησε σε μιαν ανούσια αντιπαράθεση που στο τέλος υπονόμευσε την ευρωπαϊκή υπόσταση της χώρας. Έχοντας φτάσει στα άκρα και με την άγνοια κινδύνου του εγχειρήματος από κυβερνητικής πλευράς, οφείλουμε στο παρά πέντε ακριβώς να διασφαλίσουμε την ευρωπαϊκή ταυτότητα της χώρας με τη βαθύτατη πεποίθηση ότι αυτή είναι η μοίρα της. Κάθε άλλη λύση ισοδυναμεί με εθνική τραγωδία.
Μόνο με κάποιες λέξεις.
Άκανθος ◆ Μοναξιά και στα δάκρυα τα χαμένα όνειρα.
◆ Προτάσεις της ασυναρτησίας και στα εξιστορήματα οι αγέλες επικροτούν την ανοητογραφία.
◆ Η υπόσχεση στις παραγράφους αμαρτία ασυγχώρητη ξεπέρασε τα όρια του τερατουργήματος και η απογοήτευση γεύση στυφή περιγράφει την αηδία του νοήματος.
◆ Το τέρας σου μοιάζει!
◆ Στον καλό καιρό του ημερολογίου.
◆ Ανεμοκαύκαλο και γλοιώδες στον εναγκαλισμό ενώ τα ωά στο εκκολαπτήριο προετοιμάζονται διά τη σωτηρία των σωμάτων.
◆ Όταν το ψέμα ξεπέρασε τον έρωτα. ◆ Και έδωσε στην καταστροφή το δίλημμα.
Περικλείεται Στην απέραντη πληγή Των κειμένων Γδέρνοντας τον ορίζοντα Σημείωμα Ιουλίου Παραπομπή του οξύμωρου Του σχήματος Σαν απ’ το αίμα Όταν Σέρνεται Περιπλανώμενη η ωραιότητα Στην τελευταία συλλαβή Που έσβησε στο πάθος
Φτιαγμένες απ’ τη σκουριά. Της ιστορίας. Που ξέχασε τον πρόλογο. Μοναξιά στον παγωμένο Ιούλιο. Κι ο ήλιος κρυμμένος πίσω απ’ τη βροχή. Κλειδώνει την ψευδαίσθηση στο νεφέλωμα. Η θάλασσα απέραντη. Ενώ η νοσταλγία. Διώχνει στο ύστερον. Το όνειρο.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Πάντως... τσούζει
47