ποιος (θα) κυβερναει αυτo ( το απεραντο φρενοκοµειο; )
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 16 ÉÏÕËÉÏÕ 2015 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1873
ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΣ ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗΣ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ
Δειλή και άδηλη δεδηλωμένη } Τα «Όχι» στον ΣΥΡΙΖΑ, η κρίση στους ΑΝ.ΕΛΛ. και το πολιτικό κόστος της
αντιπολίτευσης δηµιουργούν σοβαρό ζήτηµα βιωσιµότητας του σηµερινού σχήµατος } Ώρα κυβερνητικών και κοµµατικών αποφάσεων για τον Τσίπρα και δίληµµα µεταξύ της «ανοχής» και της οικουµενικής 5, 8-9
02
Το στίγµα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr Λόγω έλλειψης χαρτιού, το «Π», όπως κα ι άλλες εφηµερίδες, «αδυνάτισε» σε σελί δες, όχι όµως σε περι εχόµενο. Θα επανέλ θουµε...
κατά βάθος
Ανασυγκρότηση τώρα! ΚΑΘΩΣ η κυβερνητική πλειοψηφία και η βιωσιµότητά της βρίσκονται υπό διαρκή αίρεση, ενώ τα κόµµατα – πλην ΚΚΕ και Χ.Α. – αντιµετωπίζουν σκληρά διλήµµατα, η χώρα βρίσκεται στον αέρα και τα ερωτήµατα που καλείται να απαντήσει είναι τα πιο κρίσιµα που της έχουν τεθεί τα τελευταία χρόνια. ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ της κρίσης το µόνο συγκροτηµένο σχέδιο αντιµετώπισής της στην Ελλάδα υπήρξαν τα µνηµόνια. Χρόνια τώρα το «Ποντίκι» επιµένει να ζητάει «εθνικό σχέδιο» εξόδου από την κρίση. Οι προηγούµενες συµφωνίες άφηναν κάποιο µικρό περιθώριο: για κάθε µέτρο υπήρχε η δυνατότητα του ισοδύναµου. Όµως, «ούτε φωνή ούτε ακρόαση» από διαδοχικές κυβερνήσεις, ιδιαίτερα αυτές των Παπανδρέου και Σαµαρά. ΤΥΦΛΗ υποταγή στο «γράµµα» του µνηµονίου, πρόχειρες δουλειές, λατρεία για τα εύκολα και οριζόντια εισπρακτικά µέτρα, καταβαράθρωση εισοδηµάτων και αξιών, αλλά µε προστασία των κοµµατικών φρουρίων στο κράτος. ΑΚΟΜΗ και η τρόικα µε τον καιρό «εξελληνίστηκε». Λόµπι επιχειρηµατιών και ενδιάµεσων, οι περιβόητοι «κουκουλοφόροι», παρενέβαιναν πότε στην τρόικα και πότε στην κυβέρνηση και καθιστούσαν τις ιδιαίτερες προτιµήσεις τους «προαπαιτούµενες ενέργειες» για την εκταµίευση δόσεων. Σε αυτό το περιβάλλον κάθε απαίτηση για εθνικό σχέδιο έµοιαζε µε ανέκδοτο. ΟΜΩΣ η χώρα κατέρρευσε. Η έλευση του ΣΥΡΙΖΑ και η διεκδίκησή του για απαλλαγή από επαχθή µέρη των προηγούµενων µνηµονίων έφερε ως απάντηση – προς τη χώρα συνολικά – έναν βάναυσο εκβιασµό πλήρους αποδοχής του «πακέτου», οικονοµικό στραγγαλισµό και κατάρρευση της οικονοµίας. ΤΩΡΑ οι περισσότεροι καταλαβαίνουµε ότι, ύστερα από την τρίτη «διάσωση», πιθανότατα δεν θα υπάρξει τέταρτη. Ήδη το τρίτο µνηµόνιο φαίνεται απίθανο να επιτύχει τους στόχους του, ενώ είναι αµφίβολο αν θα ολοκληρωθεί: στη Γερµανία και στην υπόλοιπη Ευρώπη έχει κερδίσει έδαφος η ιδέα να εκδιωχθεί η Ελλάδα από το ευρώ. ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ πολλές δεν υπάρχουν. Ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, το πρώτο εξάµηνο, κατάφερε να διατυπώσει κάποιες. Εγκλωβισµένος στην ατέρµονη διαπραγµάτευση, έφτασε να αποδεχθεί τα πάντα µε την πλάτη στον τοίχο. ΤΩΡΑ το παιχνίδι έφτασε στα όριά του και οι απαντήσεις που χρωστάµε είναι πολλές. Ανασυγκρότηση σε όλα τα επίπεδα, λοιπόν, ώστε, µε όσες δυνάµεις µας αποµένουν, να είµαστε έτοιµοι να διαχειριστούµε κάθε απόφαση και κάθε επιλογή που θα πέσει στο τραπέζι τα επόµενα χρόνια. Ίσως νωρίτερα από όσο φανταζόµαστε. Οι πολιτικές δυνάµεις το περασµένο διάστηµα υποσχέθηκαν παραγωγική και οικονοµική ανασυγκρότηση. Ας προσθέσουµε τη θεσµική και ας δώσουµε το εναρκτήριο λάκτισµα. Περιθώριο αναµονής δεν υπάρχει. Η χώρα απαξιώνεται µέρα µε τη µέρα...
Είναι μια ώρα δύσκολη… Έπειτα από 17 ώρες σκληρών διαπραγµατεύσεων ήρθε και η στιγµή να πέσουν οι υπογραφές για το σκληρό πακέτο συµφωνία. Το «Π» δεν χρειάζεται εδώ να σχολιάσει πολλά… Τα λένε όλα τα βλέµµατα του Ευκλείδη Τσακαλώτου και της Άνγκελα Μέρκελ!!! Στην πιο απλή µετάφραση λένε πολλά! Ξεκινώντας απ’ το θλιµµένο ύφος του Τσακαλώτου, που φαίνεται να σκέπτεται «Ω, ρε Παναγία µου, τι µας περιµένει!!!». Από την άλλη, της Μέρκελ το ύφος είναι όλο νεύρα αφού τελικά δεν κατάφερε να µας αποσπάσει τη δηµόσια περιουσία και µοιάζει να λέει από µέσα της «Σιγά µην καθαρίσατε τόσο εύκολα µαζί µου… Το έργο έχει και συνέχεια»…
.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Μονόδρομος η ανασυγκρότηση Τελευταία ευκαιρία για τη χώρα οι ριζικές αλλαγές σε οικονομία, παραγωγή και θεσμούς Το πρώτο μέρος της συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών πέρασε χθες το βράδυ από τη Βουλή. Μια συμφωνία βαριά, αποτέλεσμα μιας εξ ίσου βαριάς διαπραγματευτικής ήττας της κυβέρνησης ύστερα από την πεντάμηνη και πλέον διαδικασία.
Ε
ίναι μια συμφωνία την οποία κανείς δεν μπορεί να χαρακτηρίσει σωτήρια, όποιο κριτήριο και αν επιστρατεύσει. Με όρους βαρύτατους, με βέβαιο αποτέλεσμα την ύφεση – όπως ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας παραδέχθηκε δημοσίως – και ήδη καταγγελθείσα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ακόμη και στο εσωτερικό της Γερμανίας. Αυτή η συμφωνία ήταν η μόνη που προσφέρθηκε εκ μέρους των δανειστών, η στάση των οποίων αποδείχθηκε πολύ σκληρότερη απ’ όσο έλπιζε ή περίμενε η ελληνική κυβέρνηση. Και είναι μόνο η αρχή, αφού το πακέτο θα βαρύνει ακόμη περισσότερο όταν αρχίσει η συζήτηση για την τελική μορφή του τρίτου μνημονίου. Χθες βράδυ ψηφίστηκαν τα βασικά προαπαιτούμενα ώστε να δρομολογηθεί μια συμφωνία «γέφυρα» που θα επιλύσει την ούτως ή άλλως δύσκολη υπόθεση της κάλυψης των βραχυπρόθεσμων χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας. Η συνέχεια θα είναι ακόμη δυσκολότερη, αφού ήδη οι εσωκομματικές εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ δημιουργούν ένα εντελώς νέο – και εντελώς συγκεχυμένο – πολιτικό τοπίο στη χώρα, το οποίο είναι ακόμη άγνωστο ποια μορφή θα πάρει το επόμενο διάστημα.
Όλα ήρθαν... τούμπα Ο πρωθυπουργός, μέχρι στιγμής, έχει συμφωνήσει μόνο τα μέτρα που συνόδευαν την τελευταία αξιολόγηση του προηγούμενου μνημονίου. Δηλαδή την «εκκαθάριση» των εκκρεμοτήτων που σκοπίμως άφησε πίσω της η κυβέρνηση Σαμαρά ώστε όχι μόνο να τα μεταφέρει στις πλάτες της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και να επενδύσει στο σενάριο της «αριστερής παρένθεσης». Η εξέλιξη των πραγμάτων έφερε
μια απελπισμένη προσπάθεια της κυβέρνησης Τσίπρα - Καμμένου να μη φορτωθεί τις εκκρεμότητες της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου. Όμως λάθος χειρισμοί στη διαπραγμάτευση και η άκαμπτη και βάναυσα εκβιαστική στάση των δανειστών έφεραν ως αποτέλεσμα μια επαχθέστατη συμφωνία. Έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛΛ βρέθηκαν μπροστά σε ένα κακοτράχαλο τοπίο αντιμετωπίζοντας σοβαρούς εσωκομματικούς κλυδωνισμούς πολιτικού και ιδεολογικού χαρακτήρα. Αλλά και η ίδια η Ν.Δ., με τη μεταβατική ηγεσία Μεϊμαράκη, ύστερα από μια δεινή ήττα στο δημοψήφισμα, αντί να επιτύχει το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης» και τη δική της πολιτική επαναφορά, βρίσκεται υποχρεωμένη να σύρεται πίσω από την κυβέρνηση και να ψηφίζει τα πάντα αποδεχόμενη να μοιραστεί το πολιτικό κόστος όλων των σκληρών μέτρων. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα φέρει ίση ευθύνη με την κυβέρνηση για την κατάρρευση της χώρας. Το ίδιο – αν και σε μικρότερο βαθμό – ισχύει για το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ.
Ώρα για σκληρή δουλειά Η κατάσταση στην οποία βρέθηκε
Απέτυχαν τα σχέδια κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Ώρα για πρωτοβουλίες και αποφάσεις Τσίπρα
η χώρα – με κλειστές τράπεζες, με την οικονομία υπό κατάρρευση, με πανευρωπαϊκό τελεσίγραφο για επίσημη πτώχευση – δεν άφησε περιθώρια. Ακόμη και αυτή η φονική οικονομική συνταγή ήταν η μόνη επιλογή. Κυρίως επειδή, όπως παραδέχθηκαν και επιφανείς οπαδοί της εξόδου από το ευρώ, η άμεση έξοδος δεν συνιστά επιλογή αυτήν τη χρονική στιγμή. Δεν είναι όμως τα πάντα χαμένα. Ακόμη και αυτή η ετεροβαρής και επαχθής συμφωνία, όσο κι αν δεν κάνει κανέναν ευτυχή, είναι η τελευταία ευκαιρία της Ελλάδας να σταθεί όρθια. Παρέχει τον αναγκαίο χρόνο ώστε και η κυβέρνηση – η νυν ή μια επόμενη, η οποία θα μπορούσε να προκύψει από εκλογές σε εύθετο χρόνο – και το σύνολο του πολιτικού συστήματος να σώσουν ό,τι μπορούν ύστερα από πέντε χρόνια συνεχούς οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής. Προφανώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε σήμερα σε ποια κατάσταση θα βρισκόμαστε μετά τη λήξη του μνημονίου που θα συνομολογηθεί. ♦ Ίσως η παραμονή μας στο ευρώ να εξακολουθεί να είναι εφικτή. ♦ Ίσως η έξοδός μας από αυτό να είναι η μόνη επιλογή μας. ♦ Ίσως το ίδιο το ευρώ να έχει μια νέα δομή και αρχιτεκτονική, η οποία να
μας αντέχει ή να μη μας χωράει. Όποια κι αν είναι τότε η κατάσταση, μοιάζει δύσκολο να υπηρετήσουμε οποιαδήποτε επιλογή αν η χώρα δεν αλλάξει σε βάθος και δεν ανασυγκροτηθεί πλήρως: οικονομικά, παραγωγικά και θεσμικά. Κανέναν δρόμο δεν θα είναι εφικτό να ακολουθήσουμε με την παραγωγή, την οικονομία και τους θεσμούς σε κατάσταση χρεοκοπίας και διάλυσης. Οι μόνοι δρόμοι που θα απομένουν θα είναι αυτοί της μετατροπής μας σε γερμανικό – ίσως και ευρωπαϊκό – προτεκτοράτο με ανατεθειμένη τη διαχείριση στους δανειστές ή, αλλιώς, της διάλυσης και της μετατροπής της Ελλάδας σε χώρα φυλάρχων και οπλαρχηγών, βυθισμένη σε απέραντη φτώχεια και σε κατάσταση οιονεί εμφυλίου. Το ότι σε όλη την Ευρώπη, ακόμη και στη Γερμανία, ακούγονται φωνές διαμαρτυρίας και αγανάκτησης για τη βαναυσότητα των δανειστών – του Σόιμπλε προεξάρχοντος – δεν μας προσφέρει και πολλά σε αυτήν τη φάση. Το ερώτημα στο οποίο δεν απαντήσαμε στη διάρκεια των αρκετών χρόνων της κρίσης βρίσκεται τώρα μπροστά μας και ζητάει απάντηση με όρους ύπαρξης. Οι δανειστές έχουν τα δικά τους σχέδια, τους δικούς τους στόχους. Εμείς όμως; ♦ Ποιο είναι το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας; ♦ Ποιος θα το υπηρετήσει; ♦ Με ποιον στόχο; Όλα όσα δεν απαντήσαμε σε πέντε χρόνια μνημονίων – αλλά και πριν από αυτά – είναι τώρα μπροστά μας. Ο Τσίπρας έχει αποφασίσει, όπως όλα δείχνουν, να τραβήξει το κάρο μέσα στη λάσπη. Κανείς ακόμη δεν ξέρει με ποιους, μέχρι πότε, με πόση επιτυχία. Κανείς δεν ξέρει πόσο θα αντέξει και πόση είναι η πολιτική του πίστωση. Είναι όμως ο πρωθυπουργός της χώρας – κάτι που δεν αμφισβητείται ούτε από την αντιπολίτευση – και ενδεχομένως θα είναι σε αυτήν τη θέση ακόμη και ύστερα από εκλογές. Άρα είναι αυτός που πρέπει να πάρει τις αποφάσεις, αλλά και αυτός που πρέπει να αναλάβει τις πρωτοβουλίες – πολιτικές και άλλες – για την ανασυγκρότηση της χώρας. Τα ψέματα τελείωσαν, ώρα για δουλειά. Όσο επίπονη και αν αποδειχθεί, είναι η τελευ-
0
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Η εξαιρετικά επώδυνη συμφωνία της 13ης Ιουλίου, ύστερα από πολύωρες διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες, δείχνει να σηματοδοτεί ένα νέο πολιτικό κεφάλαιο για τη χώρα και σίγουρα είναι ένα νέο κεφάλαιο για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος, λίγα εικοσιτετράωρα μετά, εξακολουθεί να τελεί υπό σοκ το οποίο μεγεθύνθηκε από την εξπρές ψήφιση των προαπαιτουμένων στη Βουλή, πριν καλά - καλά συνειδητοποιήσει τι έχει συμβεί και ποια είναι η προοπτική του από τώρα και στο εξής.
Σ
την ουσία η συμφωνία των Βρυξελλών αποτελεί ένα προσύμφωνο. Η εκπλήρωση των όρων του – η ψήφιση σκληρών προαπαιτούμενων – θα αποτελέσει το βήμα για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων με στόχο ένα τρίτο μνημόνιο – όρο τον οποίο ο Τσίπρας έδειξε να αποδέχεται, παρότι δεν τον χρησιμοποίησε ο ίδιος. Επισφραγίζει δε την αποτυχία της κυβέρνησης να διασφαλίσει μια πραγματικά «βιώσιμη συμφωνία» και βέβαια την ήττα της προεκλογικής και μετεκλογικής ρητορικής της για βιώσιμη συμφωνία που θα αναδιανέμει τα βάρη σε βάρος των υψηλών εισοδηματικών κλιμακίων.
που δεν πιστεύω και είμαι υποχρεωμένος να υλοποιήσω».
Θετικά στοιχεία
Παίρνει πάνω του τη συμφωνία Διαχείριση μνημονίου σε φόντο διάσπασης
Ισορροπίες Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε αποφασισμένος να υπερασπιστεί τη συμφωνία – η οποία, όπως και ο ίδιος παραδέχτηκε, υπήρξε προϊόν του εκβιασμού για κλείσιμο των τραπεζών και «κούρεμα» των καταθέσεων – παρά το κόστος που εμφανώς έχει η υπογραφή της για το κόμμα του, αφού όλα δείχνουν ότι μπορεί να οδηγηθεί σε μία ακόμη τραυματική διάσπαση. Είναι δε με ερωτηματικό το αν ο πρωθυπουργός έχει το κόμμα αυτή τη στιγμή στα χέρια του καθώς η Κεντρική Επιτροπή τάσσεται με πλειοψηφία 108 μελών σε σύνολο 201 κατά της συμφωνίας. Ο πρωθυπουργός επιχείρησε, με τη συνέντευξή του στην ΕΡΤ το βράδυ της Τρίτης, να διαχειριστεί πολιτικά τη συμφωνία ισορροπώντας ανάμεσα στην παραδοχή της ήττας και των ευθυνών του ιδίου και στην υπεράσπιση πτυχών της για
τις οποίες κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια, όπως η αναδιάρθρωση του χρέους. Μέσα από αυτή τη διαδικασία οδυνηρών παραδοχών για τις ευθύνες του αλλά και αποφυγής μηδενισμού του αποτελέσματος, το οποίο άλλωστε θα κληθεί το επόμενο διάστημα να υπερασπιστεί στην πράξη, φιλοτέχνησε παράλληλα το προφίλ της εθνικής ηγεσίας, που, όπως σχηματικά είπε και ο ίδιος, δεν παρατάει το καράβι ακυβέρνητο στη φουρτούνα, αλλά παραμένει προκειμένου να διασφαλίσει ότι η χώρα και τα λαϊκά στρώματα δεν θα κινδυνεύσουν να καταστραφούν. Η πλέον χαρακτηριστική έκφραση που χρησιμοποίησε ήταν: «Δεν θα δραπετεύσω από τις ευθύνες μου». «Αναλαμβάνω», είπε επιπλέον, «τις ευθύνες μου για λάθη και παραλείψεις και την ευθύνη της υπογραφής σε ένα κείμενο
Υποχρεωμένος ο Τσίπρας να υποστηρίξει μια συμφωνία με την οποία διαφωνεί
Σε ό,τι αφορά την ίδια τη συμφωνία, ο Τσίπρας παρέθεσε ως θετικά στοιχεία, που δίνουν προοπτική και αντισταθμίζουν τις υφεσιακές τάσεις που προκαλούν τα δημοσιονομικά μέτρα και οι σκληρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τα εξής: ♦ τη χρηματοδοτική κάλυψη όλων των μεσοπρόθεσμων δανειοδοτικών αναγκών μέσα από το πακέτο ύψους 82 δισ. για την τριετία, εκ των οποίων τα 25 δισ. θα διατεθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ♦ τη δέσμευση για την αναδιάρθρωση χρέους de facto για το βραχυπρόθεσμο χρέος μέχρι το 2022 και τη δέσμευση για συζήτηση εντός του 2015 αναφορικά με την αναδιάρθρωση του χρέους από το 2022 και ύστερα, ♦ και το εμπροσθοβαρές επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 35 δισ. Βέβαια παραδέχτηκε ότι όλα αυτά τελούν ακόμη υπό αίρεση καθώς πρέπει να επιτευχθεί η τελική συμφωνία. Επίσης βασικά επιχειρήματα υπεράσπισης της συμφωνίας είναι ότι αποτράπηκε ο κίνδυνος άτακτης χρεοκοπίας και ένα καταστροφικό Grexit και κατά συνέπεια αποτράπηκε η υλοποίηση του εκβιασμού για πρόκληση κατάρρευσης των τραπεζών και καθολικό «κούρεμα» των καταθέσεων. Ο Τσίπρας σημείωσε ότι ουδέποτε υπήρξε δικό του σχέδιο η επιστροφή στη δραχμή, ωστόσο παραδέχτηκε ότι ζήτησε να συνταχθεί μια έκθεση επιπτώσεων υπό τον Βαρουφάκη όταν αντιλήφθηκε ότι το Grexit είναι σχέδιο του Σόιμπλε. Πέραν αυτού, ο πρωθυπουργός επιχείρησε να αποδομήσει το σενάριο της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα λέγοντας καταρχάς ότι δεν υπήρχαν τα απαραίτητα συναλλαγματικά αποθέματα για να στηριχθεί η μετάβαση της χώρας στη δραχμή κι επιπλέον μια συναινετική έξοδος θα σήμαινε εθνικό νόμισμα, αλλά και νέα δάνεια σε δραχμή. Επιπλέον, με το βλέμμα στραμμένο στο εσωκομματικό μέτωπο ο Τσίπρας επιχείρησε να ταυτίσει με το σχέδιο Σόιμπλε για Grexit και ανατροπή της κυβέρνησης όσους ζητούν εθνικό νόμισμα (Βαρουφάκη, Αριστερή Πλατφόρμα) αλλά και όσους συμβάλλουν στην πιθανή πτώση της κυβέρνησης.
Όλα στην Κ.Ο.ψη... Σε αυτό το σκηνικό πρωτοφανούς πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, για το οποίο ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε ευθύνες, στόχος στο εξής είναι η όσο το δυνατόν επιστροφή στην «κανονικότητα», η οποία ωστόσο δεν θα είναι ανέφελη και θα πάρει αρκετό καιρό. Ο πρωθυπουργός, αφού περάσει τα δύο κρας τεστ η Κοινοβουλευτική του Ομάδα (τη χθεσινή πρώτη ψηφοφορία στη Βουλή και μία ακόμη στις 22 Ιουλίου) κι έχοντας στο ενδιάμεσο προβεί σε μάλλον ευρύ ανασχηματισμό, θα επικεντρωθεί στην ικανοποίηση των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας και την ομαλοποίηση της κατάσταση με τις τράπεζες μέχρι το φθινόπωρο, οπότε θα αποτιμηθεί η
κατάσταση και η δυνατότητα προσφυγής στις κάλπες. Για το Μαξίμου το «καλό» πολιτικό σενάριο, εφόσον ένα μεγάλο κομμάτι της Κοινοβουλευτικής Ομάδας δεν θα στηρίξει τη συμφωνία, αλλά δεν αναμένεται και να παραιτηθεί άμεσα, είναι αυτό μιας κυβέρνησης μειοψηφίας με τον Τσίπρα πρωθυπουργό, τον Καμμένο να παραμένει κυβερνητικός εταίρος και τις ψήφους ανοχής της Ν.Δ., του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ, που στηρίζουν τη συμφωνία, αλλά δεν θέλουν να επωμιστούν σε αυτή τη φάση κυβερνητικές ευθύνες και προτιμούν όλο το βάρος να το σηκώσει ο πρωθυπουργός. Στη σκέψη των επιτελών του Μαξίμου πάντως είναι η
προσφυγή στις κάλπες το νωρίτερο δυνατόν ώστε να μην έχουν προλάβει να ανασυνταχθούν οι αντιπολιτευόμενες δυνάμεις τόσο εκτός όσο κι εντός του κόμματος. Όσον αφορά το εσωκομματικό μέτωπο, εκτιμάται ότι οι διαφωνούντες δεν μπορούν να συγκροτήσουν ενιαία δύναμη, κάτι που μένει να επαληθευτεί. Προφανώς οι κάλπες, αν τελικώς το σενάριο αυτό ευοδωθεί, θα είναι κάλπες εκκαθαρίσεων, αφού θα γίνουν με λίστα, απ’ όπου αναμένεται να κοπούν οι διαφωνούντες. Κατ’ επέκταση οι εκλογές, αν γίνουν, θα δώσουν μια νέα κυβερνητική παράταξη, εφόσον το εσωκομματικό τοπίο δεν έχει ξεκαθαρίσει έως τότε.
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Πολιτική κρίση λόγω συμφωνίας Τέτοιο κομφούζιο, σαν αυτό που ζούμε αυτήν την εποχή με την κατάσταση της κυβερνητικής πλειοψηφίας, δύσκολα θα το περίμενε ακόμη και ο πιο ευφάνταστος παρατηρητής πριν από λίγο καιρό.
Ο
ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε μια απίστευτη κατάσταση, με 38 βουλευτές του να καταψηφίζουν τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας με τους δανειστές (συνολικά υπήρξαν 229 «Ναι», 64 «Όχι» και 6 «παρών»). Από κοντά και οι ΑΝΕΛΛ, που διαρκώς προσπαθούν να καμουφλάρουν την ψήφο τους στα μνημονιακά μέτρα. Από την άλλη, μια Ν.Δ. που ήδη αντιμετωπίζει φαινόμενα οιονεί ανταρσίας από καμιά δεκαπενταριά βουλευτές της, αλλά είναι υποχρεωμένη να ψηφίζει «Ναι σε όλα» υπό τον κίνδυνο να θεωρηθεί συνυπεύθυνη αν όλα πάνε στραβά και καταρρεύσει η χώρα. Παράλληλα πρέπει να δικαιολογεί τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στο ίδιο κλίμα το ΠΑΣΟΚ, το οποίο επίσης πατάει σε δύο βάρκες, ενώ το Ποτάμι φαίνεται να νιώθει λίγο πιο άνετα σε αυτόν τον διπλό ρόλο, πλαγιοκοπώντας τα άλλα δύο κόμματα της «συστημικής» αντιπολίτευσης.
«Διακομματικός» εγκλωβισμός Το μέχρι στιγμής αδιέξοδο αποτυπώνεται, όπως πιο αναλυτικά θα δείτε στις σελίδες 8-9, στην πολιτική αδυναμία – παρά την ευρωπαϊκή πίεση – όλων αυτών των κομμάτων να αποδεχθούν τη συμμετοχή τους σε μια κυβέρνηση οικουμενική ή ειδικού σκοπού. Στην πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφής η επιθυμία να διατηρηθεί η εντύπωση ενότητας έως ότου καταλήξει το παιχνίδι της ευθύνης για μια διάσπαση που εμφανίζεται όλο και περισσότερο πιθανή. Ένα οικουμενικό σχήμα θα μετέβαλλε τον Τσίπρα σε... Παπαδήμο, ρόλο τον οποίο ο ίδιος αρνείται, ενώ ενδεχομένως θα ακυρωνόταν οριστικά η ταμπέλα «κυβέρνηση της Αριστεράς». Οι ΑΝΕΛΛ, πάλι, δεν έχουν άλλο δρόμο από το να συνεχίσουν τη στήριξη της κυβέρνησης μέχρι εξαντλήσεως των δυνάμεών τους, αλλά ένα ευρύτερο σχήμα ενδεχομένως θα αποδυνάμωνε τον ρόλο τους στην κυβέρνηση. Για τη Ν.Δ. η συμμετοχή της σε μια
μεγάλη συγκυβέρνηση θα την απομάκρυνε από το πρόσχημα «ψηφίζουμε για να σώσουμε τη χώρα» και θα την καθιστούσε πλήρως συνυπεύθυνη για την έλευση ενός ακόμη μνημονίου. Θα της στερούσε ακόμη το δικαίωμα της μεταφοράς όλων των ευθυνών στην πλάτη του Τσίπρα για το νέο μνημόνιο. Το ίδιο ακριβώς ισχύει για Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ. Έτσι, λοιπόν, αν και άπαντες οι προαναφερόμενοι είναι «φυλακισμένοι» στην υπερψήφιση όλων των μνημονιακών μέτρων και του ίδιου του μνημονίου όταν έρθει, κανείς δεν θέλει τον σχηματισμό ενός ευρύτερου κυβερνητικού σχήματος. Από την άλλη βεβαίως γεννάται το ερώτημα πόσο θα αντέξουν τα κόμματα να διαχειρίζονται ημέρα με την ημέρα το βάρος των μέτρων και του «Ναι σε όλα», με δεδομένο ότι, αμέσως μετά τη ρύθμιση της προσωρινής χρηματοδότησης, θα αρχίσει η διαπραγμάτευση για το μνημόνιο. Πώς θα καταφέρει η κυβέρνηση να στέκεται με μια εσωτερική στήριξη υπό αίρεση και μια εξωτερική από κόμματα
– κυρίως τη Ν.Δ. – που ίσως κατρακυλήσουν σε κρίση;
Μπροστά σε ιστορικές εξελίξεις ο ΣΥΡΙΖΑ
Ο ανασχηματισμός Στο πολιτικό επίπεδο το κρίσιμο ζήτημα το οποίο καλείται να αντιμετωπίσει ο πρωθυπουργός είναι αυτό της ενδοκυβερνητικής κρίσης, στον βαθμό που οι Λαφαζάνης, Στρατούλης και Ήσυχος εκ της Αριστερής Πλατφόρμας δεν στηρίζουν τη συμφωνία, με τον τέταρτο κυβερνητικό παράγοντα της τάσης αυτής, τον Νίκο Χουντή, να μεταπηδά στην Ευρωβουλή καταλαμβάνοντας τη θέση του Μανώλη Γλέζου. Δεν στηρίζει ούτε η μέχρι πρότινος αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη, η οποία παραιτήθηκε τη Δευτέρα, ενώ ο Πάνος Σκουρλέτης μένει στην κυβέρνηση, αλλά φέρεται θέλει να εγκαταλείψει το υπουργείο Εργασίας. Σε κάθε περίπτωση οι τελικές αποφάσεις για τον ανασχηματισμό, που θα θέσει εκτός κυβέρνησης τους διαφωνούντες που δεν παραιτούνται, θα ληφθούν στον απόηχο της ψηφοφορίας στη Βουλή.
Στην «πρέσα» η Κ.Ο. Προηγουμένως όμως ο Τσίπρας είχε κληθεί να διαχειριστεί την κρίση στο
επίπεδο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Επισήμως το διακύβευμα για όλες τις πλευρές είναι η ενότητα του κόμματος και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ωστόσο είναι σε εξέλιξη ένας «κλεφτοπόλεμος» με αντικείμενο το μπαλάκι των ευθυνών μπροστά σε μια επαπειλούμενη διάσπαση. Πάντως προς το παρόν η ηγεσία δεν ζητάει παραιτήσεις βουλευτών από τις έδρες τους σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις διαρροές μέχρι την 22α Ιουλίου, οπότε πρέπει να ψηφίσει τη δεύτερη δέσμη προαπαιτούμενων (αναδιάρθρωση της Δικαιοσύνης, ενσωμάτωση της Οδηγίας για το bail in και την προστασία των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ), αλλά καλεί σε στήριξη της συμφωνίας και της κυβέρνησης μετερχόμενη ουσιαστικά το επιχείρημα - εκβιασμό ότι όσοι δεν στηρίζουν την κυβέρνηση ουσιαστικά προκαλούν την πτώση της ταυτιζόμενοι με τους σχεδιασμούς Σόιμπλε και εγχώριων κύκλων για «αριστερή παρένθεση». Χθες στην Κ.Ο. ο Αλέξης Τσίπρας σκλήρυνε περαιτέρω τη στάση του διά του διλήμματος «ή στηρίζετε ή είναι δύσκολο να είμαι πια πρωθυπουργός», μέσω του οποίου επιχείρησε να περιορίσει τις αρνητικές ψήφους («όχι», «παρών») μεταθέτοντας το βάρος της ευθύνης στους διαφωνούντες, μεγάλο κομμάτι των οποίων (Αριστερή Πλατφόρμα υπό τον Λαφαζάνη) δηλώνει ότι καταψηφίζει τη συμφωνία, αλλά στηρίζει την κυβέρνηση. Παράλληλα, το ηγετικό επιτελείο επιχειρεί να ακυρώσει και να αποδομήσει τα επιχειρήματα της εσωκομματικής αντιπολίτευσης καλώντας την ακόμη και την ύστατη ώρα να καταθέσει εναλλακτικές (που να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες από τη μη υπογραφή συμφωνίας) και να πει αν θεωρεί υπαρκτό ή μπλόφα το σκληρό δίλημμα ενώπιον του οποίου τέθηκε ο πρωθυπουργός. Η άλλη πλευρά απαντά ότι καταψηφίζοντας τη συμφωνία ουσιαστικά στηρίζει το «Όχι» του λαού στο δημοψήφισμα, αλλά και τον πρωθυπουργό απέναντι στον εκβιασμό που δέχτηκε, ενώ ουσιαστικά λέει ότι η ψήφιση της συμφωνίας καθιστά την κυβέρνηση «αριστερή παρένθεση» αφού τη μετατοπίζει σε καθαρά νεοφιλελεύθερο πλαίσιο πολιτικής.
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Τρίτο και... φαρμακερό Με την ψήφιση από τη Βουλή του πρώτου εφαρμοστικού νόμου άνοιξε ο δρόμος για τον Γολγοθά Με την ψήφιση του πρώτου νόμου, που ανοίγει τον δρόμο για το τρίτο μνημόνιο, δεν τελειώνει απολύτως τίποτα. Απεναντίας, το έργο τώρα αρχίζει. Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι γεμάτες νομοθετικές ρυθμίσεις, αλλά και πολλή αγωνία για το αν αυτά που θα ψηφίζει η Βουλή – έστω και με την αρωγή της αντιπολίτευσης – θα μπορούν να αποδώσουν στην πράξη.
Ε
ίναι εύκολο αυτό; Κάθε άλλο. Με τους δανειστές να μας έχουν επιβάλει ασφυκτικές δικλίδες εξασφάλισης των συμφερόντων τους – μέχρι που ανά μήνα ή τρίμηνο θα βάζουμε αυτόματα φόρους ή θα κόβουμε αυτόματα δημόσιες δαπάνες σε περίπτωση δημοσιονομικών αποκλίσεων –, η παραμικρή αστοχία θα κοστίζει στον Έλληνα φορολογούμενο, και μάλιστα ακριβά. Και μόνο από τον «λογαριασμό» του νομοσχεδίου που ψηφίστηκε χθες τη νύχτα στη Βουλή, προκύπτει ότι ο δρόμος είναι ακόμη πολύ μακρύς. Το πακέτο των πρώτων μέτρων που πέρασαν δημιούργησε έναν συνολικό λογαριασμό της τάξεως των 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τους υπόλοιπους μήνες του 2015, αλλά και για το 2016. Εκκρεμούν μέτρα συνολικού ύψους άνω των 8 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θα πρέπει να εξειδικευτούν, να ψηφιστούν και φυσικά να εφαρμοστούν. Πλανώνται λοιπόν όσοι πιστεύουν ότι με τον χθεσινό πρώτο εφαρμοστικό νόμο τελειώσαμε. Ο... Γολγοθάς είναι μπροστά. Ήδη, μέσα στην επόμενη εβδομάδα, εκτός από το να χωνέψουμε ότι τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών θα μπορούν και πάλι να κυκλοφορούν ελεύθερα από υπουργείο σε υπουργείο, θα πρέπει να ξαναμεταφερθούμε στο κτήριο της Βουλής για να ψηφίσουμε δύο ακόμη προαπαιτούμενα: την αλλαγή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αλλά
και την ψήφιση της Κοινοτικής Οδηγίας για το bail in. Το δεύτερο υποτίθεται ότι θα διασκεδάσει οριστικά και αμετάκλητα τους φόβους περί ενός πιθανού «κουρέματος» των καταθέσεων για ποσά κάτω από 100.000 ευρώ. Το πρώτο θέμα όμως είναι πολύ σημαντικό, καθώς μεταξύ άλλων θα αφορά – πέρα από την επίσπευ-
Η παραμικρή αστοχία από τις απαιτήσεις των δανειστών θα μας κοστίζει ακριβά...
ση των διαδικασιών εκδίκασης των υποθέσεων που εκκρεμούν επί χρόνια – και τα μέτρα για τους πλειστηριασμούς.
Αξιολογήσεις Αν περάσουμε και αυτόν τον «σκόπελο», θα φτάσουμε στο επόμενο στάδιο, που είναι η διαπραγμάτευση με τους δανειστές για την υπογραφή της δανειακής σύμβασης. Ουσιαστικά, θα πρέπει να συνταχθεί ένα καινούργιο μνημόνιο αντίστοιχο με τα δύο προηγούμενα που μπήκαν στη ζωή μας το 2010 και το 2012. Τι σημαίνει μνημόνιο το ξέρουμε πολύ καλά: προαπαιτούμενα που θα πρέπει να εκπληρώνουμε ανά τρίμηνο προκειμένου να περνάμε την αξιολόγηση και να εκταμιεύεται η επόμενη δόση του δανείου. Οι αξιολογήσεις, δεδομένου ότι το δάνειο θα είναι τριετές, θα είναι πολλές και – αν κρίνουμε από τη στάση που τηρούν μέχρι τώρα οι Ευρωπαίοι – πολύ αυστηρές. Είναι προφανές ότι σε αυτήν την τριετία θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα για να επιτυγχάνονται οι βασικοί δημοσιονομικοί στόχοι. Γνωρίζουμε ότι για το 2015 θα πρέπει να εμφανίσουμε πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ, γνωρίζουμε επίσης ότι για το 2016 ο στόχος αναπροσαρμόζεται στο 2%, για το 2017 στο 3% και για το 2018 στο 3,5%. Μέσα στην επόμενη τριετία, επομένως, τα έσοδα του κράτους θα πρέπει να ξεπεράσουν τις δαπάνες κατά περισσότερο από 15 δισεκατομμύρια ευρώ και ενώ η περίοδος ξεκινά υπό τις χειρότερες συνθήκες. Οι κλειστές τράπεζες έχουν παραλύσει την οικονομία και οι πρώτες εκτιμήσεις μιλούν φέτος για ύφεση της τάξεως του 3%, ενδεχομένως και περισσότερο. Όσο πιο χαμηλός είναι ο παρονομαστής και από όσο πιο χαμηλά ξεκινάει η προσπάθεια για
Το «στοίχημα» της κυβέρνησης για μεταρρυθμίσεις και το πρώτο πακέτο με Η συμφωνία των Βρυξελλών δεν εξασφαλίζει τίποτε περισσότερο στην ελληνική πλευρά από... χρόνο. Ουσιαστικά ανοίγει ένα παράθυρο για να βρεθούν οι πόροι που θα επιτρέψουν τον ανεφοδιασμό των ATM, τα χρήματα για να αποπληρωθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ελληνικού κράτος – στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ έφτασε ο λογαριασμός προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – αλλά και οι πόροι που απαιτούνται για να μην καταρρεύσει το τραπεζικό σύστημα. Αυτόν τον χρόνο η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να τον αξιοποιήσει για να προχωρήσει
μεταρρυθμίσεις και παρεμβάσεις οι οποίες μπορούν να εξασφαλίσουν έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό χωρίς εισπρακτικά μέτρα. u Θα ανοίξουν επαγγέλματα; u Θα αξιοποιηθούν τα επενδυτικά κεφάλαια; u Θα προχωρήσουν οι αποκρατικοποιήσεις και η αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας; u Θα ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής ώστε να μη συνεχιστεί η επέλαση με τα εισπρακτικά μέτρα; Αυτό είναι το «στοίχημα». Μέχρι τότε όμως; Μέχρι τότε θα πρέπει να υλοποιηθεί αυτό το
πρώτο πακέτο μέτρων, το οποίο είναι γεμάτο «αγκάθια» Σε μια οικονομία η οποία βυθίζεται στην ύφεση, το υπουργείο Οικονομικών θα επιδιώξει να εισπράξει 2,4 δισεκατομμύρια από τον ΦΠΑ. Αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει κανένα μέτρο έτοιμο για να τονώσει τη ζήτηση αποδείξεων. Ούτε λοταρίες ούτε μέτρα για τη διενέργεια συναλλαγών μέσω καρτών ούτε καν οι... καλωδιωμένοι ελεγκτές του Βαρουφάκη. Έτσι βρισκόμαστε στο εξής σημείο: Πάμε να πάρουμε 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ αυξά-
1
νοντας τον ΦΠΑ σε κλάδους και προϊόντα τα οποία είτε δεν θεωρούνται απολύτως απαραίτητα (άρα μπορεί να μειωθεί η κατανάλωση) είτε σε κλάδους όπου είναι εύκολο να μην κόβονται αποδείξεις (π.χ. εστιατόρια). Στο νομοσχέδιο έχουν συμπεριληφθεί δύο απίστευτες διατάξεις. Δεσμευτήκαμε ότι, κάθε φορά που θα υπάρχει απόκλιση στην εκτέλεση του προϋπολογισμού (είτε στο σκέλος των δαπανών είτε στο σκέλος των εσόδων), θα πέφτει αυτόματος κόφτης. Η διάταξη είναι έτσι διατυπωμένη ώστε αφήνει όλα τα περιθώρια ανοικτά, από το να κόβονται δαπά-
2
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Έρχονται τρία χρόνια μέτρων όλο φωτιά και λάβρα
στούν με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές, θα πρέπει δε να μη συνεπάγονται την επιστροφή σε παλαιότερα πλαίσια πολιτικής ασύμβατα με τους στόχους της προώθησης βιώσιμης ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς. Η κυβέρνηση θα επιδιώξει μέχρι το φθινόπωρο να συνεργαστεί με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας ώστε να αποφύγει σκληρές παρεμβάσεις στα εργασιακά, όπως η απελευθέρωση των απολύσεων αλλά και η παρέμβαση στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις απεργιακές κινητοποιήσεις. Θα είναι άλλο ένα «καυτό» μέτωπο για την κυβέρνηση. Και πριν προλάβει να συνέλθει από εργασιακό και ασφαλιστικό, η κυβέρνηση θα κληθεί να περάσει από τη Βουλή και ένα καινούργιο φορολογικό. Η εισφορά αλληλεγγύης θα μονιμοποιηθεί και θα μπει στη φορολογική κλίμακα. Είναι δε εξαιρετικά πιθανό ότι θα δούμε μέτρα που δεν συμπεριλήφθηκαν στο νομοσχέδιο, όπως είναι η αύξηση του φόρου στα εισοδήματα από ακίνητα, η θέσπιση ακόμη περισσότερων μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και φυσικά οι διατάξεις για την ανεξαρτητοποίηση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, που επίσης δεν μπήκαν στον χθεσινό νόμο.
3
την εμφάνιση αυτών των πλεονασμάτων τόσο σκληρότερη θα είναι η προσπάθεια και τόσο περισσότερα μέτρα θα απαιτούνται.
Το φθινόπωρο Με το που θα υπογραφεί το καινούργιο μνημόνιο, θα πρέπει άμεσα να προετοιμαστούν τα δύο φθινοπωρινά νομοσχέδια: Το ασφαλιστικό – όπου αναμένεται να συμπεριληφθούν και οι αλλαγές στα εργασιακά – αλλά και το φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να φέρει ακόμη περισσότερους φόρους (είπαμε, από τον συνολικό λογαριασμό των 12 δισεκατομμυρίων ευρώ και πλέον, έχουμε δει προς το παρόν μόνο τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ). Ιδού λοιπόν ποιες δεσμεύσεις έχουμε αναλάβει για εργασιακό και ασφαλιστικό: Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να πραγματοποιήσει φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό και να προσδιορίσει πολιτικές ώστε να αντισταθμίσει πλήρως τον δημοσιονομικό αντίκτυπο της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του 2012, καθώς και να εφαρμόσει τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος ή εναλλακτικά μέτρα που θα συμφωνηθούν
1
αμοιβαία έως τον Οκτώβριο του 2015. Για το φθινόπωρο λοιπόν μετατίθενται σκληρές αποφάσεις, όπως η νέα περικοπή των επικουρικών συντάξεων, αλλά και η εξεύρεση μέτρων που θα αναπληρώσουν τις όποιες απώλειες από την υλοποίηση της απόφασης του ΣτΕ. Ο «λογαριασμός» μπορεί να ξεπεράσει τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ, οπότε το να αντισταθμιστεί ένα τόσο μεγάλο ποσό δεν θα είναι καθόλου εύκολο. Προφανώς, ο νέος υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα επιδιώξει να υλοποιήσει την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με το... σταγονόμετρο ώστε να μη χρειαστεί η λήψη άλλων σκληρών μέτρων. Σε ό,τι αφορά την αγορά εργασίας, η ελληνική πλευρά έχει δεσμευτεί να προχωρήσει σε αυστηρή επανεξέταση και εκσυγχρονισμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων, των εργατικών κινητοποιήσεων και, σύμφωνα με την οικεία Οδηγία και βέλτιστη πρακτική της Ε.Ε., των ομαδικών απολύσεων βάσει του χρονοδιαγράμματος και της προσέγγισης που έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς. Κατόπιν της επανεξέτασης αυτής, οι πολιτικές για την αγορά εργασίας πρέπει να ευθυγραμμι-
2
τα... αγκάθια νες μέχρι το να επιβάλλονται καινούργιοι φόροι. Η δεύτερη απίστευτη διάταξη έχει να κάνει με τις συντάξεις. Υπάρχει πρόβλεψη ότι το ποσό που χρειάζεται το Δημόσιο για την καταβολή των συντάξεων θα παραμείνει παγωμένο στα επίπεδα του 2015. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω κούρεμα των συντάξεων στο μέλλον. Γιατί; Διότι η συνταξιοδοτική δαπάνη αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο καθώς μπαίνουν ολοένα και περισσότεροι συνταξιούχοι στο σύστημα, ενώ, λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, αυξάνεται και ο αριθ-
μός των συνταξιούχων, άρα και η δαπάνη. Αν το Δημόσιο δεν μπορεί να συνδράμει σε αυτήν την αύξηση της δαπάνης, το επιπλέον ποσό θα πρέπει να καταβληθεί από τις εισφορές. Πιθανό νέο κύμα απολύσεων λόγω ύφεσης ή ενδεχόμενη μείωση μισθών (θα υπάρξει ούτως ή άλλως για κάποιους λόγω της αύξησης της εισφοράς αλληλεγγύης) θα προκαλέσει πρόβλημα στην προσπάθεια να συγκεντρωθεί το απαιτούμενο ποσό για την καταβολή των συντάξεων. Άλλη λύση από τον περιορισμό των δαπανών δεν θα υπάρχει.
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Σήμερα στήριξη, αύριο... σταύρωση Η στρατηγική των κομμάτων της συστημικής αντιπολίτευσης απέναντι στις οικονομικοπολιτικές εξελίξεις Την πιο δύσκολη εξίσωση, στην πιο δύσκολη συγκυρία, επιχειρούν να λύσουν τα κόμματα της συστημικής αντιπολίτευσης. Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι τείνουν χείρα συνεργασίας προκειμένου να περάσουν τα επώδυνα μέτρα, προσπαθώντας ταυτόχρονα όχι μόνο να αναλάβουν μέρος της ευθύνης, αλλά και να χρεώσουν στον ΣΥΡΙΖΑ το σημερινό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό αδιέξοδο.
Μ
ένουν σταθερά ένα βήμα πίσω από τα γεγονότα, χωρίς να σπεύδουν ανά πάσα στιγμή να τοποθετηθούν, ώστε να μην φαίνεται ότι πιέζουν τις εξελίξεις. Μάλιστα φαίνεται ότι στην παρούσα φάση, μέχρι να ολοκληρωθεί η συμφωνία, έχουν αποφασίσει να κινηθούν πολύ προσεκτικά στο ζήτημα της δεδηλωμένης της κυβέρνησης, αν και δεν έχουν σκοπό, όπως λένε, να κουβαλάνε το βάρος της συμφωνίας προκειμένου κάποιοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να «το παίζουν» εκ του ασφαλούς επαναστάτες και αντιμνημονιακοί. Πολλοί βουλευτές της αντιπολίτευσης έχουν ήδη αρχίσει να εξεγείρονται από τις βολές που δέχονται από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ότι εντάσσονται στον χορό των εκβιαστών που πίεσαν τον Τσίπρα να συνθηκολογήσει και ότι είναι τρόικα εσωτερικού. Το κάθε κόμμα έχει τη δική του τακτική και πολιτική αντιμετώπιση των εξελίξεων. Το βέβαιο είναι ότι Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ μοιάζει να είναι πιο κοντά στην ομάδα Τσίπρα και πολλοί είναι αυτοί που επισημαίνουν ότι μπορεί να στηρίξουν με την ανοχή τους μια κυβέρνηση μειοψηφίας για το κρίσιμο διάστημα προκειμένου να σταθεροποιηθεί η χώρα.
Διάλογος Η Ν.Δ., που αποτελεί το μεγαλύτερο κόμμα και εν δυνάμει αντίπαλο του ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές, φαίνεται ότι ξεχνάει προς το παρόν το ζήτημα της ηγεσίας του, αφού ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης μοιάζει να ενώνει τις αντίρροπες δυνάμεις και όλες τις τάσεις και να αποτελεί σταθεροποιητικό παράγοντα σε μια εποχή ρευστότητας και εσωτερικής αναταραχής. Φεύγοντας από το κάδρο ο Αντώνης Σαμαράς, η Ν.Δ. απελευθερώνεται και από την εμμονική υπεράσπιση του success story της κυβέρνησής του και δίνει δυνατότητες, έστω και μέσω αντιπροσώπων, διαλόγου. Η Ν.Δ. επιχειρεί να εμφανιστεί ως υπεύθυνη πολιτική δύναμη που στέκεται με ψυχραιμία και νηφαλιότητα απέναντι στις εξελίξεις. Ωστόσο ο Μεϊμαράκης επιχείρησε να περιφρουρήσει τον χώρο του αρνούμενος αρχικά να ενημερωθεί άτυπα από τον Τσίπρα και διεκδικώντας στην παρούσα φάση να μην ενταχθεί σε ένα οικουμενικό κυβερνητικό σχήμα. Βασικό επιχείρημα είναι ότι δεν μπορεί να μεταβληθεί η Χρυσή
Πιο κοντά στην ομάδα Τσίπρα ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι
Αυγή σε αξιωματική αντιπολίτευση εντός του Κοινοβουλίου και ότι το κομματικό σύστημα της χώρας χρειάζεται θεσμικά αντίβαρα. Ωστόσο η Συγγρού θεωρεί ότι δεν μπορεί ο Καμμένος να είναι με το ένα πόδι στον αντιμνημονιακό αγώνα και με το άλλο στην κυβέρνηση, ζητώντας από τον πρωθυπουργό να πάρει τις αποφάσεις του και να ξεκαθαρίσει αμέσως την κυβερνητική ισορροπία με βάση το αποτέλεσμα της χθεσινής ψηφοφορίας. Είναι γνωστό ότι ο Μεϊμαράκης δέχθηκε πιέσεις από ομολόγους του κατά τη σύνοδο των ηγετών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος το μεσημέρι της Κυριακής, αλλά ο ίδιος εξήγησε ότι δεν μπορεί να σύρει τον χορό της κριτικής η Χρυσή Αυγή κερδίζοντας πόντους από τους διαμαρτυρόμενους πολίτες. Ο ίδιος στο άτυπο Πολιτικό Συμβούλιο τη Δευτέρα είπε ότι υπό τις παρούσες συνθήκες «δεν έχουμε κανέναν λόγο να συμμετάσχουμε σε κυβέρνηση, οικουμενική, ειδικού σκοπού ή όπως αλλιώς την πουν». Χθες το απόγευμα ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης ζήτησε συντεταγμένη και σοβαρή προσέγγιση από τους βουλευτές της Ν.Δ. προκειμένου να στηρίξουν όλοι τη συμφωνία, σε μια προσπάθεια να συμμαζέψει περίπου 15 βουλευτές που ήθελαν να απελευθερωθούν και να καταψηφίσουν τη συμφωνία λόγω της πίεσης των τοπικών κοινωνιών. Ο Μεϊμαράκης όμως τόνισε ότι όλοι πρέπει να αρθούν πάνω από τοπικά και άλλα εύλογα αιτήματα και συμφέροντα και να δουν
τη μεγάλη εικόνα που είναι η οικονομική σταθεροποίηση της χώρας. Ο ίδιος μάλιστα ακούει με προσοχή τις παραινέσεις κάποιων στελεχών να παραμείνει ένα διάστημα πρόεδρος, αν και ο ίδιος, για να παραμείνει, χρειάζεται ισχυρή εντολή και τουλάχιστον την πλειοψηφία της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής της Ν.Δ., που θα ορίζει το πλαίσιο και το χρονοδιάγραμμα της διαδοχής εντός του κόμματος, αφού δεν θέλει να κάνει κατάχρηση της «μεταβατικότητας» της προεδρίας του.
Το μέλημα της Φώφης Η νέα πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, παρότι διαφοροποιείται από τη μονότονη υπεράσπιση του κυβερνητικού παρελθόντος, επιχειρεί να αυτονομήσει το κόμμα που προΐσταται από τους υπόλοιπους μνημονιακούς παίκτες. Αυστηρή απέναντι στον πρωθυπουργό και τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν αποκλείει την ενεργό στήριξη μιας κυβέρνησης μειοψηφίας, αλλά αποκλείει στην παρούσα φάση ένταξη σε έναν κυβερνητικό σχηματισμό. Κύριο μέλημά της είναι να αποδείξει ότι η πολύ σκληρή συμφωνία είναι αποτέλεσμα ενός «ερασιτεχνικού και αλλοπρόσαλλου τρόπου διαπραγμάτευσης». «Ο συμβιβασμός, η συμφωνία και οι εφαρμοστικοί νόμοι που έρχονται φέρουν την υπογραφή του κ. Τσίπρα» είπε η Φώφη Γεννηματά και άφησε σαφή υπονοούμενα για την επομένη της κρίσιμης χθεσινής ψηφοφορίας:
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
«Αυτή η υπογραφή θα έπρεπε να δεσμεύει τον ίδιο, το κόμμα του, την Κοινοβουλευτική του Ομάδα και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. Είναι προφανές ότι, επειδή αυτό δεν συμβαίνει, καταφεύγουν στη θεωρία περί δήθεν “πραξικοπήματος”, που ακυρώνει και εκθέτει τον ίδιο τον πρωθυπουργό και προσβάλλει τους φίλους και συμμάχους της χώρας, τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές, που έδωσαν μάχη για να μείνει η Ελλάδα στο ευρώ». Η Φώφη, μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Ομάδα προχθές, τόνισε την ευθύνη του πρωθυπουργού για την κυβέρνησή του, τους βουλευτές του, την εύρυθμη λειτουργία της Βουλής και το κόμμα του. Σε χθεσινή παρέμβασή της η Φώφη Γεννηματά έκανε λόγο για θλίψη και τεράστια ερωτηματικά για το ότι ο Τσίπρας, σύμφωνα με την ομολογία του, συνειδητοποίησε με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, μόλις τις τελευταίες εβδομάδες, την εθνική οικονομική και κοινωνική καταστροφή που θα υποστούν ο λαός και η χώρα από μια επιστροφή στη δραχμή. «Ο πρωθυπουργός», επισήμανε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, «αφέθηκε έξι μήνες έρμαιο ανάμεσα στις εγκληματικές και καταστροφικές θεωρίες του Γιάνη Βαρουφάκη και στη δραχμολαγνία ενός κυρίαρχου λαϊκίστικου ρεύματος στον ΣΥΡΙΖΑ, με προεξάρχοντα τον Παναγιώτη Λαφαζάνη και άλλους υπουργούς και βουλευτές του. Οι ακραίοι νεοφιλελεύθεροι και εθνικο-λαϊκιστικοί κύκλοι της Ευρώπης πάντα υπάρχουν και εκμεταλλεύονται κάθε φορά τα λάθη, τις αντιφάσεις και τις αδυναμίες των κυβερνήσεων της Ελλάδας». Χθες η Φώφη ξεκαθάρισε πως «εθνική γραμμή για μια βιώσιμη και ριζική έξοδο από την κρίση αποτελεί μία πυξίδα για τις εξελίξεις, δεν σημαίνει όμως λευκή επιταγή και συγχωροχάρτι για όλα και για όλους», αφήνοντας ανοιχτό το ΠΑΣΟΚ να επιχειρήσει να αναζητηθούν ευθύνες για το πώς έφτασε η χώρα σε τρίτο μνημόνιο. Η νέα πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ προς το παρόν αγνοεί επιδεικτικά τις συνεχείς και προσωπικές παρεμβάσεις του προκατόχου της Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος ακολουθεί με ευλαβική προσήλωση τη δέσμευσή του να συμμετέχει ενεργά στην πολιτική ζωή της χώρας. Ο ίδιος επανέφερε το ζήτημα της εθνικής ομάδας διαπραγμάτευσης την ώρα που τα κόμματα της αντιπολίτευσης σύσσωμα επιχειρούν να αποδώσουν πλήρως την ευθύνη των χειρισμών και βέβαια θέτει κι αυτός ζήτημα δεδηλωμένης: «Πρέπει να ξέρουμε αν υπάρχει κυβέρνηση, αν υπάρχει και λειτουργεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία που παραπαίει, αν μπορεί να λειτουργήσει η Βουλή που ασφυκτιά υπό την πρόεδρό της, γιατί τώρα αυτά που λέει με πολύ γενικό τρόπο το κείμενο της Κυριακής – το είδαμε ξημερώματα Δευτέρας – πρέπει να μετουσιωθούν σε μία δανειακή σύμβαση και σε ένα μνημόνιο όπως το προβλέπει το ισχύον νομικό καθεστώς του ESM». Ο Βενιζέλος ισχυρίστηκε στις δηλώσεις του ότι η συμφωνία γυρίζει τη χώρα τρία χρόνια πίσω,
ευχόμενος με ειρωνικό τρόπο να χρησιμοποιηθεί η παλινδρόμηση ως αφετηρία μιας νέας εθνικής δυναμικής, για την οποία χρειάζεται ένα εθνικό ολοκληρωμένο σχέδιο.
Σύγκρουση Ο Βενιζέλος και ο Σαμαράς θα επιχειρήσουν το επόμενο διάστημα να ακυρώσουν τη ρητορική του Τσίπρα για την καταστροφή που προκάλεσαν το PSI και το δεύτερο μνημόνιο, ιδιαίτερα στο ασφαλιστικό, που οδηγεί σε περικοπές στην παρούσα φάση. Η σύγκρουση στο σημείο αυτό αναμένεται έντονη και θα ξεπεράσει τις φωνές κατευνασμού των παθών σε ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. Από κοντά στον Βενιζέλο, οι Λοβέρδος και Κωνσταντινόπουλος σε ρόλο εν δυνάμει αρχηγού επιχειρούν με συστηματικό τρόπο την προβολή τους καθημερινά από τα Μέσα Ενημέρωσης. Η Φώφη απαντά σε όλα αυτά με επίκληση της συλλογικότητας και συνεχείς διαβουλεύσεις. Ταυτόχρονα η Φώφη κινήθηκε αποφασιστικά αυτές τις μέρες στο πλαίσιο του Σοσιαλιστικού Κόμματος ταξιδεύοντας τρεις φορές την τελευταία εβδομάδα στις Βρυξέλλες, αφήνοντας πίσω ασθμαίνοντα τον Σταύρο Θεοδωράκη. Η ίδια προβάλλει τις επαφές και τον λόγο του ΠΑΣΟΚ εντός του Σοσιαλιστικού Κόμματος, αλλά και τη συμβολή των σοσιαλδημοκρατών ηγετών στη σύνοδο κορυφής για να αποφύγει η Ελλάδα το Grexit σε μια προσπάθεια να αντιπαρατεθεί στην πολύ ισχνή ευρωπαϊκή απήχηση της Αριστεράς και να θυμίσει ότι το κόμμα της έχει ακόμη έρεισμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Πολιτική ρεβάνς Το Ποτάμι και ο Σταύρος Θεοδωράκης προσπαθούν ζηλότυπα να διαφοροποιηθούν από ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. κάνοντας λόγο για παλαιούς παίκτες του πολιτικού συστήματος που επιχειρούν πολιτική ρεβάνς. Ακολουθώντας κατά πόδας τη Γεννηματά στις Βρυξέλλες την προηγούμενη εβδομάδα επιχείρησε να εμπεδώσει ότι είναι ο νέος μεγάλος παίκτης στο πολιτικό σύστημα, στον οποίο ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αφιερώνει πάνω από μία ώρα για να τον δει. Ο Θεοδωράκης, αποκρούοντας τις αιτιάσεις ότι με το «ναι σε όλα στη διαπραγμάτευση» αδυνάτισε τη διαπραγματευτική θέση της χώρας, στρατεύεται στην αντίληψη ότι η πεντάμηνη διαπραγμάτευση ήταν τόσο επιπόλαιη, ώστε έφερε ένα πολύ κακό αποτέλεσμα. Τις τελευταίες μέρες συνεχώς αρνείται σθεναρά ότι θα μετάσχει σε κυβέρνηση μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ. Μιλώντας στα ΜΜΕ προχθές είπε με ένταση: «Δεν μετέχουμε σε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Θεωρούμε ότι ο πρωθυπουργός έχει επαρκή εντολή από τον Γενάρη, μπορεί να προχωρήσει και περιμένουμε τις δικές του αποφάσεις. Η δική μας στάση θα είναι η στάση της μεταρρυθμιστικής ευρωπαϊκής αντιπολίτευσης. Ό,τι είναι μεταρρυθμιστικό, ό,τι είναι προς το συμφέρον των πολλών, εμείς θα το στηρίζουμε. Εάν υπάρχουν πράγματα στα οποία
Από τώ τροχίζορυα τα καρφιάν
Η Ν.Δ. φαίνεται να ξεχνά προς το παρόν το θέμα της ηγεσίας και προσπαθεί να φερθεί ως υπεύθυνη πολιτική δύναμη
διαφωνούμε, στην πορεία θα τα πούμε». Μάλιστα ο επικεφαλής του Ποταμιού έκανε επίθεση στην εξουσιολαγνία όσων διαφωνούν και δεν παραιτούνται τονίζοντας: «Θα πρέπει να αντιληφθούν οι βουλευτές όλων των κομμάτων ότι ο ρόλος του βουλευτή είναι γεμάτος με ευθύνες. Ο βουλευτής δεν είναι για να παίρνει τον μισθό και να διεκδικεί προνόμια. Προεδρίες, αντιπροεδρίες, υπουργεία, υφυπουργεία. Ο βουλευτής έχει μία τεράστια ευθύνη και θεωρώ ότι αυτήν ειδικά τη στιγμή επιβάλλεται όλοι οι βουλευτές να καταλάβουν ότι θα πρέπει να συμπεριφερθούν υπεύθυνα», υποστήριξε. Ο Θεοδωράκης επιχειρεί να εμπεδώσει μια άλλη αντίληψη για το κόμμα του λέγοντας ότι «το Ποτάμι δεν θα γίνει ένα κλασικό αντιπολιτευτικό κόμμα, θα παραμείνει μια υπεύθυνη πολιτική δύναμη». Στους Αμπελόκηπους εκτιμούν ότι, όταν ολοκληρωθεί η σύγκρουση που μαίνεται εντός του ΣΥΡΙΖΑ την ώρα της βίαιης ωρίμανσής του, η ομάδα Τσίπρα θα επικρατήσει πολιτικά και συνεπώς θα αποδυναμωθούν οι φωνές που χαρακτηρίζουν το κόμμα του προϊόν της διαπλοκής και «υπηρέτη» του συστήματος. Η πιο άμεση πολιτική προτεραιότητά του πάντως είναι να εντείνει την πίεσή του κατά του Πάνου Καμμένου και των ΑΝ.ΕΛΛ., που είναι ο κύριος αντίπαλός του.
10
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 IΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αργός θάνατος για Ε.Ε. και ευρώ Αποκαλυπτική μελέτη του Stratfor για το μέλλον της Ευρώπης Οι ελπίδες που καλλιέργησε η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛΛ για τη δυνατότητα διεκδίκησης μιας δίκαιης για τη χώρα συμφωνίας εντός της ευρωζώνης κατέληξαν στον μονόδρομο του τρίτου, μακρύτερου και σκληρότερου μνημονίου, το οποίο μάλιστα εμφανίζεται ως η μόνη λύση για την παραμονή της Ελλάδας «πάση θυσία» στο ευρώ.
Τ
ο οικονομικό κόστος αυτής της θυσίας μόλις αρχίζει να εμφανίζει το θηριώδες μέγεθός του. Το πολιτικό επίσης κόστος φαντάζει δυσθεώρητο, καθώς ήδη τοποθετεί την «αριστερή εναλλακτική λύση» που πρότεινε ο ΣΥΡΙΖΑ στο ίδιο ράφι με τους πρόθυμους υπηρέτες των μνημονίων που κυβέρνησαν (Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ) και επιθυμούν (Ποτάμι) «πάση θυσία» να κυβερνήσουν. Κι όλα αυτά για την υπηρέτηση ενός ονείρου – αυτού της Ε.Ε. και του ευρώ – που, όπως όλα δείχνουν, ξεθωριάζει και διαλύεται. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να επιβιώσει, με κάποιον τρόπο, όμως σε οικονομικό, πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο θα κυριαρχούν, πρωτίστως, οι διμερείς ή οι περιορισμέ-
«Ήρθε η ώρα να διωχθεί η Γερμανία από την ευρωζώνη» (!!!) τονίζει το αμερικανικό περιοδικό «Foreign Policy»
νης έκτασης πολυμερείς σχέσεις, οι οποίες δεν θα καλύπτουν ευρύ φάσμα, ενώ δεν θα είναι δεσμευτικές. (...) Ορισμένες χώρες είναι πιθανό να διατηρήσουν μια κάποια ιδιότητα μέλους σε μια ριζικά αλλαγμένη Ε.Ε., όμως δεν θα είναι αυτό που θα σφραγίζει την ταυτότητα της Ευρώπης». Κάπως έτσι περιγράφει, ανάμεσα σε άλλα, το ινστιτούτο Stratfor την εικόνα της επόμενης δεκαετίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ευρωζώνη, στην οποία το ελληνικό πολιτικό σύστημα σύσσωμο θέλει να τοποθετεί τη χώρα «πάση θυσία».
«Βαρίδι το Βερολίνο» Στο ίδιο μήκος κύματος το αμερικανικό πολιτικό περιοδικό «Foreign Policy», που συνήθως απηχεί από-
ψεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, δημοσιεύει άρθρο με τίτλο «It’s Time to Kick Germany Out of the Eurozone» («Ήρθε η ώρα να διωχθεί η Γερμανία από την ευρωζώνη»). Το άρθρο ξεκινάει ως εξής: «Να γιατί η άγκυρα που τραβάει στον βυθό την ευρωπαϊκή οικονομία δεν είναι η Αθήνα – είναι το Βερολίνο. Τον περασμένο χρόνο η Γερμανία εκτόξευσε ένα εμπορικό πλεόνασμα 217 δισ. ευρώ, που την καθιστά δεύτερη στον κόσμο μετά την Κίνα, που κυριαρχεί στο παγκόσμιο εμπόριο. Για κάποιους, καθιστά τη Γερμανία φωτεινό σημάδι στην κατά τα άλλα αναιμική οικονομία της ευρωζώνης ή “οδηγό ανάπτυξης”, όπως το έχει θέσει ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Κατά βάθος, το γερμανικό εμπορικό πλεόνασμα βρίσκεται ακριβώς στην καρδιά των ευρωπαϊκών προβλημάτων: μακράν των αυξητικών τάσεων των παγκόσμιων οικονομιών, τραβούν τους Ευρωπαίους στην κατηφόρα. Ο καλύτερος τρόπος διαφυγής από την ξεροκέφαλη αυτήν κατάσταση είναι για τη Γερμανία να εγκαταλείψει την ευρωζώνη». Όμως, όπως σημειώνει το «Foreign Policy», «τα πλεονάσματα της Γερμανίας και τα αυξανόμενα χρέη της ευρωπαϊκής περιφέρειας είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Η Γερμανία κέρδισε (περισσότερα) από το ενιαίο νόμισμα παρά από τις επενδύσεις στο εσωτερικό της χώρας για να δανείζει τους Ευρωπαίους εμπορικούς εταίρους της ώστε να αγοράζουν γερμανικά προϊόντα». Για τη συμμετοχή σ’ αυτήν ακριβώς την Ευρώπη η κυβέρνηση υποχρεώθηκε να συνθηκολογήσει άνευ όρων αποδεχόμενη μια λεόντειο εις βάρος της χώρας συμφωνία, ο οποία, απ’ ό,τι φαίνεται, αναθεωρείται εις βάρος της Ελλάδας πριν καν στεγνώσει το μελάνι της υπογραφής: ◆ Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt», ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, στο πρώτο μετά τη «συμφωνία» Eurogroup της περασμένης Δευτέρας, κατέθεσε πρόταση για την έκδοση χρεογράφων (IOU) για την Ελλάδα, ώστε να καλυφθεί μέρος των χρηματοδοτικών αναγκών. Η πρόταση αυτή έγινε κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τη συμφωνία - γέφυρα. Δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε πως η πρόταση ανοίγει πάλι παράθυρο για διπλό παράλληλο νόμισμα. ◆ H εφημερίδα «Guardian» είχε ένα editorial που δεν πέρασε απαρατήρητο. Σύμφωνα με το κείμενο, η συμφωνία - μνημόνιο είναι απίθανο να λειτουργήσει. Τα χαρακτηριστικά της συμφωνίας, όπως περιγράφονται
στο άρθρο, είναι, μεταξύ άλλων: Έγινε υπό απειλές, ενώ ο ελληνικός λαός είχε απορρίψει ένα λιγότερο αυστηρό πακέτο. Θα είναι δύσκολο να γίνει δεκτή η συμφωνία στην ευρωζώνη. Ακόμα και οι Γερμανοί δεν έχουν τη βεβαιότητα πως θα αποδώσει. ◆ Ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Πιέρ Κάρλο Πάντοαν, μιλώντας στην εφημερίδα «Ιl Sole 24», είπε πως τη βραδιά της διαπραγμάτευσης μόνο η Ιταλία, η Γαλλία και η Κύπρος ήταν υπέρ ενός συμβιβασμού. Αυτό, παρόλο που ο Ιταλός υπουργός σίγουρα μιλά εκ μέρους της κυβέρνησής του και των συμφερόντων της, δείχνει την άκαμπτη στάση της Γερμανίας και τις προθέσεις της. ◆ Υπάρχει επικαιροποιημένη έκθεση του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, που θα δοθεί στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύονται, προτείνεται επιμήκυνση του χρέους στα 60 χρόνια.
Αδιέξοδο Όλα αυτά, με επίκεντρο – αυτήν την περίοδο – το ελληνικό πρόβλημα, αναδεικνύουν το γεωπολιτικό αδιέξοδο της γερμανικής Ε.Ε. και ευρωζώνης, η οποία, σύμφωνα με την ανάλυση (και προφανώς την επιθυμία) του αμερικανικού Stratfor, καταλήγει στη διάσπαση και τον κατακερματισμό. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του αμερικανικού ινστιτούτου για την επόμενη δεκαετία, μέχρι το 2025 δεν θα έχουμε μία, αλλά τέσσερις ενώσεις στην Ευρώπη με μια χαλαρή μεταξύ τους διασύνδεση. Δηλαδή θα πρόκειται, πάντα σύμφωνα με τους συντάκτες του Stratfor, για οικονομικές και πολιτικές ζώνες οι οποίες θα διατηρούν μεν δεσμούς μεταξύ τους, ωστόσο αυτοί θα είναι πολύ πιο χαλαροί από ό,τι σήμερα στο πλαίσιο της Ε.Ε. και της ζώνης του ευρώ. Σε αυτήν τη μελλοντική Ευρώπη, σύμφωνα με τις προβλέψεις (και τις επιθυμίες) των Αμερικανών, θα υπονομευθεί η πολιτική ηγεμονία της Γερμανίας, με την πριμοδότηση από την Ουάσιγκτον της ισχύος της Πολωνίας στα ανατολικά, της Βρετανίας στα δυτικά, της Γαλλίας και της Ιταλίας στον Νότο. Το αν θα ευοδωθούν επακριβώς οι αμερικανικές επιθυμίες ή αν θα εξελιχθεί ομαλά και εντός του χρονοδιαγράμματος η πρόβλεψη του Stratfor κανείς δεν μπορεί να το ξέρει. Αυτό, ωστόσο, που ήδη φαίνεται με την εξέλιξη του ελληνικού ζητήματος είναι ότι η Ελλάδα πληρώνει (οικονομικά - πολιτικά - οικονομικά) το μάρμαρο μιας γεωπολιτικής σύγκρουσης κολοσσιαίων διαστάσεων.
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
11
www.topontiki.gr
Αγκάθι Στεριώτη για το ΥΠΟΙΚ Κυβερνητική δυσφορία για τις αποφάσεις Μείζον θέμα έχει δημιουργηθεί στην κυβέρνηση (μέσα στον γενικό χαμό) με τις αποφάσεις του επικεφαλής της αρχής για τα τυχερά παιχνίδια Αντ. Στεριώτη, ο οποίος, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, δημιουργεί προβλήματα στον στόχο του υπουργείου Οικονομικών για τα έσοδα από φόρους σε αυτό τον τομέα.
Ο
ι πληροφορίες αυτές έχουν φτάσει και στο Μέγαρο Μαξίμου και οι συνεργάτες του πρωθυπουργού εκτιμούν ότι πολύ σύντομα θα έχουμε παρέμβαση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, προκειμένου να ξεκαθαρίσουν τα θέματα που έχουν δημιουργηθεί με τις ενέργειες του Αντ. Στεριώτη. Επίσης οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο Στεριώτης παίρνει αποφάσεις και με βάση τις εσωκομματικές ισορροπίες και απόψεις, αφού, όπως τονίζουν, βρισκόταν σε ευθεία γραμμή με τον Γιάνη Βαρουφάκη και ηγετικά στελέχη της εσωκομματικής αντιπολίτευσης. Πολλοί λένε ότι έπειτα από όλα αυτά – και μόλις σταθεροποιηθεί το πολιτικό κλίμα – δεν αποκλείεται να ζητηθεί από τον Στεριώτη η παραίτησή του από τη θέση του προέδρου της επιτροπής παιγνίων. Σε περισσότερα από 300 εκατομμύρια ευρώ υπολογίζονται οι απώλειες από φορολογικά
έσοδα για το Δημόσιο, εξαιτίας των επιλογών του υπουργείου Οικονομικών και των αποφάσεων της ανεξάρτητης ειδικής επιτροπής που ελέγχει τον ΟΠΑΠ. Η ζημιά προκύπτει από την ξαφνική και απροειδοποίητη απόφαση της εν λόγω επιτροπής για αλλαγή του κανονισμού διεξαγωγής παιγνίων μέσω παιγνιομηχανημάτων (VLTs) και μάλιστα τέσσερις μόλις μέρες πριν από την επίσημη έναρξη της λειτουργίας τους. Το αποτέλεσμα αυτής της ξαφνικής ανατροπής του κανονισμού υποχρέωσε τον ΟΠΑΠ να αναστείλει την επιχειρηματική δραστηριότητα των VTLs, επιτρέποντας τη συνέχιση της ασυδοσίας στον χώρο και δημιουργώντας μεγάλη ζημιά στα έσοδα του Δημοσίου. Η υπονόμευση της συμφωνίας για τη λειτουργία των VLTs άρχισε τον περασμένο Μάιο με την απόφαση του τέως υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη να τοποθετήσει στην κεφαλή της ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας και
Οι ενέργειές του δυσχαιρένουν τους στόχους του υπουργείου Οικονομικών για έσοδα
Ελέγχου Παιγνίων τον Αντώνη Στεριώτη. Ο Αντώνης Στεριώτης με τη σειρά του τοποθετεί (3 Ιουλίου, ΦΕΚ 489) ως μέλος στην ειδική επιτροπή που ελέγχει τον ΟΠΑΠ τον δικηγόρο Δημήτρη Παναγέα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Στεριώτης και Παναγέας υπήρξαν στελέχη του Καζίνο Λουτρακίου. Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό από δημοσίευμα των «Νέων», οι κύριοι Στεριώτης, Παναγέας το 2012 είχαν εκδιωχθεί άρον - άρον από μετόχους του Καζίνο Λουτρακίου γιατί – όπως έχει γραφτεί – μαζί με άλλα μεγαλοστελέχη είχαν βυθίσει την εταιρεία στην ύφεση, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα ποσοστά κέρδους των νόμιμων και παράνομων ανταγωνιστών. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Παναγέας έχει διατελέσει στέλεχος του ΟΠΑΠ κι όχι μόνο. Σύμφωνα με τα «Νέα», έχει κάνει αγωγή στον Οργανισμό διεκδικώντας 3,5 εκατ. ευρώ αλλά και την επαναπρόσληψή του!
Κάλεσμα του ΚΚΕ για ανατροπή του νέου μνημονίου Να ανατρέψουν στον δρόμο και στους χώρους δουλειάς «τα νέα μέτρα - φωτιά» που φέρνει η κυβέρνηση καλεί τους εργαζομένους το ΚΚΕ, το οποίο βλέπει ήδη «προσπάθεια δημιουργίας νέων αναχωμάτων», ώστε να μη συναντηθεί η λαϊκή οργή για τη νέα συμφωνία - μνημόνιο με την πολιτική πρόταση του ΚΚΕ. Από το κοινό ανακοινωθέν κιόλας των πολιτικών αρχηγών – πλην Δημήτρη Κουτσούμπα – το ΚΚΕ μπήκε στην άτυπη θέση «αξιωματικής αντιπολίτευσης» την ώρα που η συναίνεση ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛΛ, Ν.Δ., Ποταμιού και ΠΑΣΟΚ έδειχνε... τον δρόμο για «πάση θυσία συμφωνία» με τους δανειστές, εκτιμούν στον Περισσό. Η συμφωνία έγινε και προϋποθέτει πολλές – πράγματι – θυσίες. Σύμφωνα με το ΚΚΕ και την εκτενή ανακοίνωση της Κεντρικής του Επιτροπής, την εν λόγω συμφωνία προσπαθούν να δικαιολογήσουν στον λαό τα κόμματα που τη στηρίζουν με το ίδιο εκβιαστικό δίλημμα που τίθεται εδώ και πέντε χρόνια. «Νέο, πιο σκληρό μνημόνιο ή κρατική χρεοκοπία μέσω ενός Grexit;».
Πρόκειται για το ίδιο επιχείρημα που επιστρατεύτηκε στο μνημόνιο 1 και στο μνημόνιο 2, λέει το ΚΚΕ, που καλεί τον λαό να μην μπει πάλι στη λογική να διαλέξει «μικρότερο» κακό, το οποίο... πάντα οδηγεί στο μεγαλύτερο.
Πολύτιμα συμπεράσματα Τα «πολύτιμα συμπεράσματα» που το ΚΚΕ καλεί τον λαό να βγάλει: Η «σκληρή» διαπραγμάτευση δεν έχει καμία σχέση με τα λαϊκά συμφέροντα όταν υπηρετεί τον στόχο του κεφαλαίου για ανάκαμψη της κερδοφορίας του. Αποτυγχάνει παταγωδώς η θεωρία της «ανανεωτικής» ή «κυβερνώσας Αριστεράς», που οδηγεί στις ίδιες επιλογές με εκείνες των υπόλοιπων που κυβέρνησαν νωρίτερα, και η θεωρία ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να αλλάξει σε φιλολαϊκή κατεύθυνση». Ναυαγεί η αντιμνημονιακή γραμμή και ρητορεία, στον βαθμό που χέριχέρι «μνημονιακοί» και «αντιμνημονιακοί» φέρνουν ένα νέο μνημόνιο.
1 2 3
4
Δικαιώθηκε γρήγορα και απόλυτα η σθεναρή και συνεπής στάση του ΚΚΕ, που απορρίπτει τη συμμετοχή σε τέτοιες «Αριστερές κυβέρνησης» αστικής διαχείρισης.
Η κατάσταση στην Ε.Ε. «Οι αντιθέσεις και οι εξελίξεις στην ευρωζώνη, συνολικά στην Ε.Ε., δεν ανακόπτονται με τον προσωρινό συμβιβασμό και την επικύρωση της συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και ευρωζώνης - ΔΝΤ» λέει το ΚΚΕ και εκτιμά παράλληλα πως «παραμένει ισχυρή η τάση αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός Grexit», στο οποίο, σύμφωνα με τον Περισσό, εκφράζονται «ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις μέσα στην ευρωζώνη, κυρίως μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, αλλά και αντιθέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων».
Τα νέα αναχώματα Οι διαφωνίες εντός του ΣΥΡΙΖΑ, που ενδέχεται να συναντηθούν με δυνάμεις
εκτός Κοινοβουλίου στη συνέχεια, στη βάση της γραμμής «έξοδος από το ευρώ - εθνικό νόμισμα», δεν είναι για το ΚΚΕ μια επιλογή που μπορεί να εξυπηρετήσει τα λαϊκά συμφέροντα. «Η καπιταλιστική Ελλάδα με εθνικό νόμισμα δεν συνιστά ρήξη προς όφελος του λαού. Όσες πολιτικές δυνάμεις προβάλλουν έναν τέτοιο στόχο ως λύση ή ως ενδιάμεσο στόχο ριζικών αλλαγών (Αριστερή Πλατφόρμα ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.λπ.) παίζουν αντικειμενικά το παιχνίδι τμημάτων του κεφαλαίου». «Υπάρχει αισιόδοξη προοπτική, υπάρχει άλλος δρόμος» σημειώνεται χαρακτηριστικά. Βεβαίως, «άλλος δρόμος» για το ΚΚΕ δεν είναι να πέσουν οι εργαζόμενοι στην παγίδα νέων αυταπατών και ψευδαισθήσεων. Να αντικαταστήσουν την ψευδαίσθηση που καταρρέει σήμερα με μια καινούργια, για παράδειγμα ότι μια έξοδος από το ευρώ, μια κρατική χρεοκοπία και μια καπιταλιστική Ελλάδα της δραχμής θα ανοίξουν τον δρόμο σε ριζικές αλλαγές.
12
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Διά χειρός Σόιμπλε - Στουρνάρα «Καθαρίζουν» την ελληνική περιουσία όπως «καθάρισαν» αυτή της Ανατολικής Γερμανίας Οι Γερμανοί τελικά τα κατάφεραν και βάζουν, πλέον, χέρι στο απόλυτο μνημονιακό φετίχ τους, το ΤΑΙΠΕΔ, μέσω ενός νέου Ταμείου που θα εκποιήσει την περιουσία του ελληνικού κράτους. Το σχέδιο του Σόιμπλε, το οποίο δρομολογείται από το 2011, εφαρμόζεται, τελικά, τέσσερα χρόνια μετά, αφού η δημιουργία του νέου Ταμείου που θα αναλάβει τις ιδιωτικοποιήσεις ήταν από τις βασικές και αδιαπραγμάτευτες προϋποθέσεις που έθεσε η Γερμανία για να ολοκληρωθεί η συμφωνία.
Σ
ύμφωνα με το κείμενο που ομόφωνα εγκρίθηκε από τη σύνοδο κορυφής της Ευρωζώνης, το ΤΑΙΠΕΔ καταργείται και στη θέση του δημιουργείται ένα νέο απολύτως ανεξάρτητο Ταμείο, που θα είναι υπό την εποπτεία των ευρωπαϊκών οργάνων. Συγκεκριμένα: ◆ Στο νέο Ταμείο θα μεταβιβαστεί δημόσια περιουσία ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων τα 25 θα χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τα 12,5 για την αποπληρωμή χρέους και τα υπόλοιπα 12,5 δισεκατομμύρια ευρώ για έργα ανάπτυξης. Το κέρδος από τα περιουσιακά στοιχεία θα εξασφαλιστεί από τις αποκρατικοποιήσεις αλλά και από άλλα μέσα. ◆ Το Ταμείο θα είναι εγκατεστημένο στην Ελλάδα και θα διοικείται από τις ελληνικές αρχές υπό την εποπτεία, όμως, των αρμόδιων ευρωπαϊκών οργάνων. Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει στην ψήφιση ενός νέου θεσμικού πλαισίου που θα διασφαλίζει διαφανείς διαδικασίες λειτουργίας του. Με τη συμφωνία αυτή ήδη καταργείται η ψηφισμένη πρόβλεψη για τη χρησιμοποίηση εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις για τη χρηματοδότηση της κοινωνικής πολιτικής και του ασφαλιστικού συστήματος.
Μεταξύ «Εύρηκα» και «Αρχιμήδη» Αν και οι Γερμανοί το αρνούνται μετά βδελυγμίας, η λογική του νέου Ταμείου, όπως αρχικά και του ΤΑΙΠΕΔ, βάδιζε στα βήματα της γερμανικής εταιρείας Treuhand, η οποία συστάθηκε το 1990 για να «καθαρίσει» τη δημόσια περιουσία της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Η εταιρεία αυτή λειτούργησε μέχρι το 1994 και μέσα σε αυτά τα τέσσερα χρόνια πούλησε το 85% της δημόσιας περιουσίας αντί 44 δισεκατομμυρίων μάρκων, ενώ η αρχική αποτίμηση της αξίας της περιουσίας ήταν 600 δισεκατομμύρια μάρκα. Σχεδόν 20 χρόνια μετά, η γερμανική μηχανή εκσυγχρονίστηκε και παρουσίασε ένα νέο σχέδιο για τη δημόσια περιουσία της Ελλάδας. Έτσι η αρχιτεκτονική του νέου Ταμείου θα πατήσει πάνω σε δύο σχέδια. Το σχέδιο «Εύρηκα» διά χειρός της γερμανικής εταιρείας συμβούλων Roland Berger και το σχέδιο «Αρχιμήδης» διά χειρός και του δικού μας Γιάννη Στουρνάρα. Το σχέδιο «Εύρηκα», που χρονολογείται από
Η αρχιτεκτονική του νέου Ταμείου που θα αναλάβει τις ιδιωτικοποιήσεις
το 2011, ήταν επί της ουσίας η πρόταση που κατέθεσε η Γερμανία στη σύνοδο κορυφής της Ευρωζώνης και δεν πέρασε μόνον ως προς την πρόβλεψή του για τη μεταφορά περιουσίας του Δημοσίου σε εταιρεία με έδρα το Λουξεμβούργο. Κατά τα άλλα, αρμόδιες πηγές εκτιμούν ότι η δομή του θα πλησιάζει κατά πολύ τη γερμανική πρόταση που θα συνδυάζει τόσο την πώληση περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου όσο και την αξιοποίησή τους μέσα από άλλες διαδικασίες, όπως η έκδοση ομολόγων και η τιτλοποίησή τους. Πολύ κοντά στη γερμανική πρόταση ήταν την ίδια περίοδο και το σχέδιο «Αρχιμήδης», που παρουσιάστηκε το 2011 από την «πρωτοβουλία ΚΑΠΠΑ» (Κρατική Ακίνητη Περιουσία και Αξιοποίηση), δηλαδή τον Στ. Μάνο, τον Γ. Στουρνάρα και τον Γ. Παναγιωτίδη. Και οι δύο προτάσεις προβλέπουν τη μεταφορά των «ασημικών» σε εταιρεία επί της ουσίας ειδικού σκοπού και στη συνέχεια στην αποτίμησή της από ανεξάρτητους εκτιμητές. Ανάλογα με το είδος της κρατικής περιουσίας θα επιλέγεται η απευθείας πώληση είτε η αξιοποίησή της με άλλα μέσα, όπως αναφέρεται και στο κείμενο της συμφωνίας. Για παράδειγμα, το νέο Ταμείο θα μπορεί κατά περίπτωση να προχωρά είτε σε πώληση υποδομών και ακίνητης περιουσίας είτε σε πολυετή παραχώρηση είτε σε έκδοση ομολόγων με την εγγύηση συγκεκριμένων ακινήτων. Στην περίπτωση αυτή, τα 10ετή για παράδειγμα ομόλογα θα μπορούν να τα αγοράζουν ιδιώτες επενδυτές ή τράπεζες και στην περίπτωση αποπληρωμής τους μπορεί να υπάρχει πρόβλεψη για την επιστροφή των ακινήτων στην κυριό-
τητα του Δημοσίου. Στην περίπτωση μη αποπληρωμής, τα ομόλογα θα μετατρέπονται σε μετοχές των εταιρειών που τα εξέδωσαν και η εταιρεία θα περνάει αυτομάτως στον έλεγχο των αγοραστών των ομολόγων. Να σημειωθεί ότι το θέμα της δημιουργίας ενός νέου Ταμείου είχε θέσει μετ’ επιτάσεως ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και το 2013, εκφράζοντας παράλληλα την έντονη δυσαρέσκειά του για την αποτυχία της ελληνικής κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ να επιτύχουν τους στόχους που είχαν τεθεί στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα τα προβλεπόμενα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις έχουν πέσει τελείως έξω. Σύμφωνα, μάλιστα, με την τελευταία έκθεση του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων απέτυχε σε ποσοστό 94%! Σύμφωνα με τη μνημονιακή υποχρέωση της χώρας, θα έπρεπε να υπάρξουν έσοδα 5 δισεκατομμυρίων ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις μέχρι τα τέλη του 2011, 15 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2012 και 50 δισ. μέχρι το τέλος του 2015! Τελικά τα συνολικά έσοδα από το 2011 μέχρι και σήμερα ήταν 3 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων το 1,5 από την πώληση του ΟΠΑΠ. Και συγκεκριμένα 1,56 δισεκατομμύρια το 2011, 22 εκατομμύρια ευρώ το 2012, 1,04 δισεκατομμύρια ευρώ το 2013.
Τα πάντα όλα... Αν και είναι ακόμα νωρίς και η κατάσταση δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει, η πρόβλεψη και μόνο για περιουσιακά στοιχεία ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ μαρτυρά ότι στο νέο Ταμείο θα μεταφερθούν… τα πάντα όλα! Όλα όσα δηλαδή έχουν μεταφερθεί στο ΤΑΙΠΕΔ συμπεριλαμβανομένων των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείαςΠαράκτιο Μέτωπο Α.Ε. και της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΤΑΔ Α.Ε.), αλλά και όχι μόνο. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι σχεδιασμοί που έχουν γίνει από τους ξένους συμβούλους προβλέπουν ότι στο νέο Ταμείο, προκειμένου να είναι ελκυστικό και να μπορέσει να πιάσει τους στόχους του, θα πρέπει να μεταφερθούν «βαριά χαρτιά», όπως το Αττικό Μετρό και οι επεκτάσεις του, καθώς και το Τραμ και οι επεκτάσεις του. Και ακόμα τα μελλοντικά έσοδα του Δημοσίου από τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους και την Αττική Οδό. Στο ίδιο Ταμείο αναμένεται να καταλήξουν και τα όποια μελλοντικά έσοδα από τους υδρογονάνθρακες. Έτσι από το ΤΑΙΠΕΔ αναμένεται να μεταφερθούν: ◆ Δημόσια Επιχείρηση Αερίου ◆ Ελληνικά Πετρέλαια ◆ Ελληνικά Ταχυδρομεία ◆ ΔΕΗ ◆ Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
13
www.topontiki.gr
◆ Εγκατάσταση Υπόγειας Αποθηκεύσεως Φυσικού Αερίου ◆ Εγνατία Οδός ◆ Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ) ◆ ΕΥΑΘ ◆ ΕΥΔΑΠ ◆ Μαρίνες Αλίμου, Νέας Επιδαύρου, Ύδρας και Πόρου ◆ Μαρίνες Χίου και Πύλου ◆ ΟΛΠ, ΟΛΘ, 10 περιφερειακά λιμάνια ◆ ΤΡΑΙΝΟΣΕ ◆ Ψηφιακό μέρισμα ◆ 12 Boutique Hotels / Historic Buildings, μεταξύ των οποίων επιλεγμένα ξενοδοχεία Ξενία, τα πρώην Σανατόρια «Μάνα» στη Βυτίνα και «Αγία Ελεούσα» στη Ρόδο, η Villa de Vecchi στη Ρόδο, καθώς και τα αρχοντικά Ξηραδάκη, Μουσλή και Ευαγγελινάκη στο Πήλιο ◆ Golf Κασσάνδρας ◆ Αγία Τριάδα ◆ Ιαματικές πηγές ◆ Ολυμπιακό Κωπηλατοδρόμιο Σχοινιά ◆ Ολυμπιακό Κέντρο Γαλατσίου ◆ Ολυμπιακό Ιππικό Κέντρο Μαρκοπούλου ◆ Πρώην Αμερικάνικη Βάση Ηρακλείου (Γούρνες) ◆ ◆ Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας Η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου με νόμο έχει απορροφηθεί από το ΤΑΙΠΕΔ και μαζί και τα περιουσιακά της στοιχεία, ένα χαρτοφυλάκιο ακινήτων
Τα περιουσιακά στοιχεία που θα μεταφερθούν
το οποίο περιλαμβάνει 277 τουριστικά ακίνητα ανά την Ελλάδα, όπως τα πρώην ξενοδοχεία Ξενία, μαρίνες, κάμπινγκ, γήπεδα γκολφ, χιονοδρομικά κέντρα, μουσεία, σπήλαια, τουριστικά περίπτερα, ιαματικές πηγές αλλά και σημαντικού μεγέθους και προοπτικών εκτάσεις προς τουριστική αξιοποίηση. Και ακόμη 597 νησιά συνολικής έκτασης 233.088.958 τετραγωνικών μέτρων, δώδεκα Ολυμπιακά ακίνητα καθώς και 71.000 τίτλοι ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου. Οι εκτιμήσεις είναι ότι στο νέο Ταμείο θα περάσουν και τα ακίνητα που είχαν παραχωρηθεί στην εταιρεία Παράκτιο Μέτωπο Α.Ε., αν και με πρόσφατο νόμο επανήλθαν στον φορέα από τον οποίο είχαν παραχωρηθεί, και συγκεκριμένα 20 «φιλέτα» της λεγόμενης και ελληνικής Ριβιέρας: 1. Δημόσιο κτήμα στη Γλυφάδα από τα Αστέρια Γλυφάδας μέχρι το Αθλητικό Κέντρο Αγ. Κοσμά, έκτασης 176.161 τ.μ. 2. Φαληρικός Όρμος, έκταση 757.500 τ.μ. (beach volley, Κεραίες Cosmote, Vodafone Wind, Τae Kwon Do). 3. Εδαφική έκταση 64.100 τ.μ. στην περιοχή Αναβύσσου Αττικής (εστιατόρια, αλιευτικό καταφύγιο - Π. Φώκαια). 4. Στη Βούλα Αττικής 90.095 τ.μ. από Α’ Αλιπέδου Βούλας μέχρι Β’ Αλιπέδου Βούλας (Ναυτικός Όμιλος, Νότος, Vivemar). 5. Στη Βούλα - Μεγάλο Καβούρι 62.275 τ.μ. (Ακτή Β’ Βούλας).
6. Ακτή Α’ Αλιπέδου Βούλας έκτασης 146.665 τ.μ. (Ακτή Α’ Βούλας South Coast και εστιατόριο Ακτής Ειρηνικός). 7. Στη Βάρκιζα 7.500 τ.μ. 8. Την εδαφική έκταση των καταργημένων Αλυκών Αναβύσσου 669.095 τ.μ. 9. Έκταση 9.220 τ.μ. στην Ανάβυσσο Αττικής. 10. Έκταση 8.860 τ.μ. στον Άγιο Νικόλαο Αναβύσσου Αττικής. 11. Εδαφική έκταση 258.250 τ.μ. στη Λομβάρδα - Κρωπία, Αττικής (Μohito Bay). 12. Εδαφική έκταση 326.315 τ.μ. στο Λαγονήσι Αττικής (Grand Resort). 13. Δέλτα Φαλήρου (Μαρίνα Φλοίσβου) 262.423 τ.μ. (N.O. Π. Φαλήρου). 14. Ακτή Αλίμου 69.725 τ.μ. (Ακτή του Ήλιου - Bolivar). 15. Έκταση από Μαρίνα Φλοίσβου μέχρι κέντρο Φλοίσβου, στο Π. Φάληρο, έκτασης 90.825 τ.μ. (Πάρκο Φλοίσβου). 16. Έκταση 20.420 τ.μ. στον Άλιμο Αττικής από ακτή Αλίμου έως όρια Αγ. Κοσμά (παιδικές χαρές, άλσος). 17. Εδαφική έκταση 278.000 τ.μ. στη Γλυφάδα Αττικής (Αστέρια Γλυφάδας). 18. Ακτή Βάρκιζας έκτασης 252.000 τ.μ. (Varkiza Resort, Yabanaki, Thalassea). 19. Μικρό Καβούρι - Βουλιαγμένη (Ακτή Βουλιαγμένης) 96.000 τ.μ. 20. Μαύρο Λιθάρι, 1.000 τ.μ. (Eden Beach).
14
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ω ν ώ π υ Τρ
μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο ‘‘New Horizons’’ E «Το προσέγγισε επιτυχώς στον μακρινό Πλούτωνα». Στο
άκουσμα της σχετικής είδησης παλαιοί και έμπειροι κοινοβουλευτικοί παρατηρητές σχολίασαν ότι, αν υπάρξει δεύτερη και επανδρωμένη αυτή τη φορά πτήση, ας βρίσκεται στο πηδάλιο η... Ζωή Κωνσταντοπούλου. Οι κακίες και τα γεμάτα δηλητήριο σχόλια που ακούγονται αυτές τις ημέρες στους διαδρόμους της Βουλής δίνουν και παίρνουν. «Ένα μικρό βήμα για τη Ζωή, ένα μεγάλο βήμα για το Κοινοβούλιο», ήταν το φαρμακερό σχόλιο που ακούστηκε... εντονη φημολογία περί παραίτησης της Ζωής ΚωνE Ησταντοπούλου πλανάται πάνω από το περιστύλιο εδώ και μέρες. «Ούτε ο ίδιος ο Πάπας να της το ζητήσει δεν πρόκειται να παραιτηθεί», λέγεται ότι ήταν το σχόλιο συνεργατών της. «Με τη νέα ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε μια αναθεώρηση κάπως δίκαιη», ήταν η δήλωση του Πάπα Φραγκίσκου για την Ελλάδα και αμέσως κάποιοι έσπευσαν να σχολιάσουν ότι ο Ποντίφικας πήρε θέση υπέρ του... Αλέξη Τσίπρα. Δηλαδή, το Βατικανό πήρε θέση για τον «πόλεμο» μεταξύ του Μαξίμου και της προέδρου της Βουλής; Μνήσθητί μου, Κύριε...
σή της δεν έγινε αποδεκτή από την επιτροπή όπως δεν έγινε και το βράδυ από την ολομέλεια η παράταση της συζήτησης. βουλευτες της Νέας Δημοκρατίας έχουν συνείδηE «Οι ση, πάντα ψηφίζουν κατά συνείδηση, και η συνείδησή τους λέει “Ναι” στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας», ήταν το σχόλιο του προέδρου της Ν.Δ. Βαγγέλη Μεϊμαράκη λίγο πριν ξεκινήσει η συνεδρίαση της «γαλάζιας» Κοινοβουλευτικής Ομάδας χθες το απόγευμα, στέλνοντας μήνυμα στήριξης, εκ μέρους της Ν.Δ., της συμφωνίας της κυβέρνησης με τους δανειστές. Πάντως στη συνεδρίαση της Κ.Ο. της Ν.Δ. δεν έδωσε το «παρών» ο πρώην πρωθυπουργός και «γαλάζιος» πρόεδρος Κώστας Καραμανλής, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για προσωπική του επιλογή, στηρίζοντας ωστόσο την προσπάθεια που κάνει ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης. να σημειωθεί ότι οι «γαλάζιοι» E Αξιζει βουλευτές έριχναν «κλεφτές ματιές» σε όσα διαδραματίζονταν στη συνεδρίαση της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ. Μετρούσαν, κατά κάποιον τρόπο, τις διαφοροποιήσεις των κυβερνητικών βουλευτών βγάζοντας προς τα έξω μια... δυσφορία για το γεγονός ότι εκείνοι καλούνταν να στηρίξουν, ψηφίζοντας, σκληρά μέτρα και οι συνάδελφοί τους από τον ΣΥΡΙΖΑ να μην στηρίζουν τη συμφωνία της κυβέρνησης, παραμένοντας στα έδρανά τους στην Ολομέλεια.
οΔιαφων ς τε στηρίζον
αγωνια περίμενε το Μαξίμου τον E Με τρόπο αντίδρασης της Ζωής Κωνσταντοπούλου στη συζήτηση για το τρίτο μνημόνιο, καθώς είναι κάτι παραπάνω από γνωστή η πρόθεσή της να το καταψηφίσει. Η πρόεδρος της Βουλής, από το πρωί της Τετάρτης, έδειξε ότι χαράζει τον δικό της «δρόμο» απέναντι στον πρωθυπουργό. Στην παρέμβασή της κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου, στην κοινή συνεδρίαση των συναρμόδιων επιτροπών για την ψήφιση των προαπαιτούμενων που έχουν τεθεί από τους δανειστές, ζήτησε οι βουλευτές να αντιδράσουν και να μην υποκύψουν στην ψήφιση των μέτρων με συνοπτικές διαδικασίες. μέσα από έναν εκβιασμό που απευθύνεE «Επιδιωκεται ται στον πρωθυπουργό, την κυβέρνηση και τη Βουλή να υλοποιηθεί μια πολιτική που ο ίδιος ο πρωθυπουργός, τον οποίο τιμώ αφάνταστα και θέλω να επισημάνω ότι η στάση του σήμερα έχει τη διάσταση της υπέρτατης ανιδιοτέλειας, ωστόσο η Βουλή αυτή δεν πρέπει να ολοκληρώσει τον εκβιασμό, δεν πρέπει να αποδεχθεί τον εκβιασμό που απευθύνεται στην κυβέρνηση», δήλωσε η πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου, προτείνοντας, ταυτόχρονα, να μην γίνει δεκτός ο χαρακτήρας του νομοσχεδίου ως κατεπείγοντος. Ωστόσο, η πρόταΕκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 48 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
και ο χρόνος λήξης της συζήτησης στη συνεδρίE Ακομη αση των επιτροπών που επεξεργάστηκαν το νομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα των δανειστών αποτέλεσε σημείο τριβής σε βαθμό τέτοιο, που αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο τις διαφορετικές «φωνές» των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, οι οποίοι τάσσονταν κατά της συμφωνίας, έθεσαν θέμα ωραρίου της συζήτησης, ζητώντας τη διεύρυνσή της προκειμένου να πάρουν τον λόγο όσο το δυνατόν περισσότεροι ομιλητές, ενώ την ίδια στιγμή ήταν γνωστή η πρόταση του Νίκου Βούτση αλλά και των εισηγητών της Ν.Δ., του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ η συνεδρίαση των επιτροπών να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 2:30 το μεσημέρι. ο Νίκος Βούτσης είπε ότι η ψηφοφορία στην E Μαλιστα Ολομέλεια πρέπει να ξεκινήσει στις 10:30 το βράδυ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η πρόθεση και ο αρχικός σχεδιασμός της κυβέρνησης ήταν να αρχίσει το βράδυ της Τρίτης και όχι χθες το πρωί. Το θέμα τελικά τέθηκε σε ψηφοφορία από τον προεδρεύ-
www.topontiki.gr
Το ΔΝΤ φεύγει… Το πιο ισχυρό σήμα ότι μπορεί να αποχωρήσει από το νέο ελληνικό πρόγραμμα έστειλε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, υποστηρίζοντας σε εμπιστευτική ανάλυση ότι το χρέος της χώρας είναι εκτός ελέγχου και οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα δεν μπορούν να επιτευχθούν. Σε ένα ενημερωτικό σημείωμα τριών σελίδων, που στάλθηκε στις αρχές της Ε.Ε. το Σαββατοκύριακο, το ΔΝΤ αναφέρει πως η πρόσφατη αναταραχή στην ελληνική οικονομία θα οδηγούσε το χρέος κοντά στο 200% του ΑΕΠ τα επόμενα δύο χρόνια. Στο ξεκίνημα της κρίσης της ευρωζώνης, το χρέος της Ελλάδας βρισκόταν στο 127% του ΑΕΠ. Το ενημερωτικό σημείωμα υποστηρίζει ότι μόνο μέσω μιας μεγάλης ελάφρυνσης του χρέους – στην οποία αντιτίθενται σθεναρά οι Γερμανοί – θα μπορούσε η Ελλάδα να δει το χρέος της να υποχωρεί σε επίπεδα που θα της επέτρεπαν να επιστρέψει στις αγορές.
…τα IOUs έρχονται Κι όσο το ΔΝΤ επιμένει να θέτει το ζήτημα του χρέους τόσο οι Γερμανοί επιμένουν να κρατούν στο τραπέζι τη συζήτηση για το διπλό νόμισμα. Για την ακρίβεια, ο εκπρόσωπος του Σόιμπλε μίλησε και πάλι για την έκδοση IOUs. Όπως είπε ο Μάρτιν Γιέγκερ, η έκδοση IOUs δεν συνιστά «μίνι Grexit», αλλά ένα τεχνικό εργαλείο, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί και αλλού, όπου υπήρχε πρόβλημα ρευστότητας, όπως στην Καλιφόρνια. «Η ελληνική κυβέρνηση έχει την υποχρέωση αποπληρωμής στην ΕΚΤ στις 20 Ιουλίου και συνεχίζει να έχει καθυστέρηση αποπληρωμών στο ΔΝΤ. Πρώτα πρέπει να πληρώσει το ΔΝΤ διότι είναι ο πρωταρχικός δανειστής. Το ερώτημα είναι πώς θα δημιουργήσουμε ρευστότητα για αυτές τις πληρωμές» ανέφερε ο Γιέγκερ και «πρόσφερε» τη λύση: «Υπάρχουν διάφορες εναλλακτικές λύσεις, π.χ. η ελληνική κυβέρνηση να εκδώσει χρεόγραφα για τις εσωτερικές υποχρεώσεις πληρωμής ώστε να ελευθερώσει πόρους για τις εξωτερικές υποχρεώσεις». Είναι φανερό ότι κάποιοι στο Βερολίνο (μας) έχουν δρομολογήσει την έξοδο…
οντα βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Μιχάλη Κριτσωτάκη (ο οποίος τάσσεται κατά της συμφωνίας), αν και υπέρ της... «σύντομης» διαδικασίας είχε ταχθεί η πλειοψηφία τόσο της συμπολίτευσης όσο και της αντιπολίτευσης. επίγνωση του τι συμφωνήσαμε και αυτό για να E «Ειχαμε αποφύγουμε μια νέα ανθρωπιστική κρίση. Μια ανθρώπινη τραγωδία» σημείωσε ο Πάνος Σκουρλέτης στην τοποθέτησή
Η «ασπίδα» στην κυβέρνηση ειδικού σκοπού Προκειμένου να μην προχωρήσει το «πραξικόπημα» που σχεδιάζεται με στόχο τον σχηματισμό κυβέρνησης ειδικού σκοπού, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες στηρίζουν τον πρωθυπουργό και την εκλεγμένη κυβέρνηση, ανακοίνωσε ο πρόεδρος του κόμματος Πάνος Καμμένος ύστερα από τη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. «Πήραμε ομόφωνες αποφάσεις, όπως ομόφωνα ψηφίσαμε και την Παρασκευή. Είναι πλέον χωρίς αμφιβολία αποδεκτό σε όλη την Ευρώπη ότι προχθές το βράδυ έγινε ένα πραξικόπημα στην καρδιά της Ευρώπης. Ο Έλληνας πρωθυπουργός εκβιάστηκε να έρθει σε συμφωνία σε ένα κείμενο, το οποίο ήταν εντελώς διαφορετικό από το κείμενο το οποίο συζητήθηκε στο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το οποίο ενεκρίθη από τη Βουλή των Ελλήνων και με τη δική μας ομόφωνη συμμετοχή» τόνισε ο Πάνος Καμμένος.
Αναφορικά με την ψήφιση στη Βουλή των προαπαιτούμενων που έθεσαν οι δανειστές από το πρωί της Τετάρτης υπήρξε μια συγκεχυμένη εικόνα σχετικά με το τι θα ψηφίσουν οι βουλευτές των ΑΝΕΛΛ. Πληροφορίες έκαναν λόγο για ψήφιση μόνο του δεύτερου άρθρου του νομοσχεδίου που περιέχει τα μέτρα που ζητούν οι δανειστές και για καταψήφιση του πρώτου άρθρου που αποτελούσε το κείμενο - συμφωνία της Συνόδου Κορυφής. Ωστόσο, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος ενσωμάτωσε στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου το άρθρο 1, αίτημα που είχε διατυπώσει ο εισηγητής των ΑΝΕΛΛ Δ. Καμμένος κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοθετήματος στην κοινή συνεδρίαση των αρμόδιων επιτροπών. Εξέλιξη που έλυσε τα χέρια των βουλευτών των ΑΝΕΛΛ ως προς την ψήφο τους στην Ολομέλεια...
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ΚΕΫΝΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΖΩΝΗ
Παράλογη συμφωνία Δεν ξέρουμε αν ο «Κεϋνσιανισμός» θα ήταν η λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, μπορούμε όμως να φανταστούμε πάνω-κάτω πώς θα αντιδρούσε ο Τζον Κέυνς συμμετέχοντας ή παρακολουθώντας τις «διαπραγματεύσεις» της Ελλάδας με τους δανειστές της. «Ήμουν εντελώς εξαντλημένος, εν μέρει από τη δουλειά και εν μέρει από την κατάθλιψη για τη μοχθηρία που με περιβάλλει. Ποτέ δεν έχω νιώσει τόσο δυστυχισμένος όσο τις περασμένες δύο-τρεις εβδομάδες· η Συνθήκη Ειρήνης (των Βερσαλλιών της ηττημένης Γερμανίας με τις νικήτριες δυνάμεις κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο) είναι παράλογη και ανεφάρμοστη και δεν θα φέρει παρά δυστυχία». Αυτά έγραφε το 1919 ο Κέυνς, που συμμετείχε στη διάσκεψη που ταπείνωσε τη Γερμανία, της επέβαλε ένα οικονομικό πρόγραμμα ανεφάρμοστο και έσπειρε την άνοδο του ναζισμού.
ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΟΣ ΣΟΪΜΠΛΕ
Ανεξέλεγκτη η απελπισία του για τη συμφωνία, ζητώντας «με το χέρι στην καρδιά και με αίσθημα ευθύνης ο καθένας και η καθεμιά να υπερψηφίσει αυτή τη συμφωνία». Και επιτέθηκε στον Γερμανό υπουργό Οικονομικών λέγοντας πως «είναι φανερό ότι το σχέδιο Σόιμπλε δεν ήθελε μόνο να βγάλει από τη μέση τον πρωθυπουργό, αλλά να θέσει μία αγχόνη στην Ευρώπη. Αυτή δεν είναι η Ευρώπη που οραματιστήκαμε». την αποτυχία του προγράμματος μίλησε στη Βουλή E Για ο Γιάνης Βαρουφάκης, χαρακτηρίζοντάς το ως μια νέα συνθήκη των Βερσαλλιών. «Αντί να προτάξουμε την αναδιάρθρωση του χρέους, κάνουμε το αντίθετο ή τουλάχιστον μάς επιβάλλεται το αντίθετο». Ο τέως υπουργός Οικονομικών σχετικά με τη συμφωνία ανέφερε πως «τα δύο πρώτα μνημόνια ήταν επέκταση της χρεοκοπίας του δημόσιου τομέα. Σήμερα επιβάλλεται η ίδια λογική χωρίς χρηματοδότηση». Ο Γιάνης Βαρουφάκης υποστήριξε, μάλιστα, λίγες ώρες πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία στην Ολομέλεια, πως «ήμασταν και είμαστε ενωμένοι στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο ιστορικός του μέλλοντος θα καταγράψει πως αποδομήθηκε το μέλλον αυτού του λαού». φιλί διαφορετικό από τα άλλα δόθηκε χθες από τον E ενα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στην πρόεδρο της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου κατά την έναρξη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Τσίπρας πλησίασε την Κωνσταντοπούλου, η οποία καθόταν στα δεξιά του (!) στα βουλευτικά έδρανα στην αίθουσα της Γερουσίας, την αγκάλιασε και την ασπάστηκε με θέρμη… Δεν περασαν ούτε δυο εβδομάδες και ο «νέος» αρχηγός της Ν.Δ. με τη στάση του έγινε εξαιρετικά συμπαθής στους πολίτες!!! Από τα στοιχεία - έκπληξη που προέκυψαν στη μέτρηση της ΚΑΠΑ Research, ο Ευ. Μεϊμαράκης έγινε ήδη ο δεύτερος πιο δημοφιλής πολιτικός αρχηγός τόσο στις θετικές όσο και στις αρνητικές γνώμες που έχουν γι’ αυτόν οι πολίτες! Σε αντίθεση με τον Σαμαρά που είχε φτάσει σε ποσοστά λίγο πάνω από τον πολιτικό αρχηγό της Χρυσής Αυγής, ο Μεϊμαράκης με την υπευθυνότητα που έδειξε ήδη κερδίζει σε δημοφιλία πλησιάζοντας σιγά-σιγά τον Αλέξη Τσίπρα. Μήπως εκεί στη Ν.Δ. να μην ψάξουν ακόμα για αρχηγό;
E
με τίτλο «Η Γερμανία δεν έχει πάρει κάποια E Σεαπόαρθρο τα οικονομικά φάρμακα που συνταγογραφήθηκαν
Οι φήμες λένε ότι... 4 Στο ΥΠΕΞ ο αποκαλούμενος από τους άσπονδους φίλους του και «επίσημος γραφέας της γερμανικής πρεσβείας» αναμένει πλέον την ανταμοιβή του σε ένα καλό πόστο … 4 Ο υπουργός Κατά της Διαφθοράς Π. Νικολούδης έχει στα χέρια του λίστες καταθετών με αδήλωτες καταθέσεις στις τράπεζες ύψους 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι οποίοι αναμένεται να κληθούν για να πληρώσουν… 4 Ύστερα από συμφωνία Σαμαρά - Καραμανλή η ανάθεση των καθηκόντων του προέδρου της Ν.Δ. στον Μεϊμαράκη υπάγεται στο δόγμα «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού»! Και φαίνεται να γίνεται αποδεκτό!!!
για την Ελλάδα», η «Wall Street Journal» επισημαίνει ότι οι περισσότερες από τις μεταρρυθμίσεις στην Αθήνα σχετίζονται με την αγορά εργασίας, την πρόνοια και τα μέτρα του προϋπολογισμού που η Γερμανία θέσπισε το 2003 και το 2004, όταν πάλευε να αντιμετωπίσει την υψηλή ανεργία και τους χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Κάποια άλλα – όπως η άρση των περιορισμών για το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές και η απελευθέρωση του κλάδου των φαρμακείων – προχωρούν ένα βήμα παραπέρα και ίσως βρίσκονταν αντιμέτωπα με πολιτικές και νομικές αντιδράσεις, εάν κάποιος επιχειρούσε να τα εφαρμόσει στη Γερμανία. «αρδην» διοργανώνει εκδήλωση με θέμα «To ΒαE Το τερλώ του ΣΥΡΙΖΑ, η γερμανική Ευρώπη και η ανασυγκρότηση της Ελλάδας». Θα μιλήσουν οι Γιώργος Καραμπελιάς, εκδότης του περιοδικού «Άρδην», ο Κώστας Δαμοβολίτης, πρώην βουλευτής των ΑΝ.ΕΛΛ., και ο Γιάννης Ξένος, συντάκτης της εφημερίδας «Ρήξη». Συντονίζει ο Δημήτρης Δημόπουλος. Σήμερα, στις 8.00 μ.μ., στον χώρο πολιτικής και πολιτισμού «Ρήγας Βελεστινλής», Ξενοφώντος 4, πλ. Συντάγματος.
ξετρυπωνω
Έναν αιώνα αργότερα και παρά την οδυνηρή εμπειρία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τον οποίο υπέθαλψε μια άδικη και ανεφάρμοστη συμφωνία (των Βερσαλλιών), η Γερμανία του Σόιμπλε και οι υπόλοιποι δανειστές της Ελλάδας δεν φαίνεται να έχουν διδαχτεί τίποτε. Τους διαφεύγουν, προφανώς, τα αυτονόητα, όπως τα είχε από τότε διατυπώσει ο μεγάλος Αμερικανός οικονομολόγος Τζ. Κέυνς: «Οι άνθρωποι δεν είναι πάντοτε διατεθειμένοι να πεθάνουν ήσυχα. Διότι η λιμοκτονία, που σε ορισμένους φέρνει λήθαργο και την ανημπόρια της απόγνωσης, σε άτομα διαφορετικού ταμπεραμέντου προξενεί τη νευρική αστάθεια της υστερίας και τρελή απόγνωση. Κι αυτοί στην απελπισία τους μπορεί να ανατρέψουν τα υπολείμματα οργάνωσης και να καταποντίσουν τον ίδιο τον πολιτισμό στη προσπάθειά τους να ικανοποιήσουν όπως μπορούν τις κυρίαρχες ανάγκες του ατόμου». Σε ό,τι αφορά την ελληνική πραγματικότητα, φαίνεται πως κάποιοι πιστεύουν ότι ο ελληνικός λαός αντιμετωπίζει με λήθαργο την ανημπόρια της απόγνωσης, περιμένοντας να «πεθάνουν ήσυχα». Έχουμε την εντύπωση πως πρόκειται για λάθος εκτίμηση…
ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΕΙ Η ΚΛΑΪΝ
Η ακροδεξιά «λύση» Τον κώδωνα του κινδύνου για την άνοδο της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα κρούει η ακτιβίστρια και συγγραφέας του διάσημου βιβλίου «Δόγμα του Σοκ» Ναόμι Κλάιν. Με μία ανάρτηση της στο Facebook υπό το hashtag #thisisacoup κατήγγειλε ως «πραξικόπημα» τη στάση της Ευρώπης απέναντι στην Ελλάδα. Σχολιάζοντας τη συμφωνία στην οποία η ελληνική κυβέρνηση εκβιαζόμενη οδηγήθηκε από τους δανειστές, η Ναόμι Κλάιν αναρωτήθηκε: «Άραγε (η ευρωπαϊκή ηγεσία) θα προσποιούνται τους έκπληκτους και τους αθώους αν οι Έλληνες την επόμενη φορά ψηφίσουν τους νεοναζί;».
16
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Πρώτα θα του βγει η ψυχή, µετά το Grexit
πολιτικη
17
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Τέλος τα µνηµόνια. Ζήτω τα προγράµµατα!
κουζινα
18
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Εκποιήσεις σε... υπερταχεία Την ολοκλήρωση των διαγωνισμών που έχουν προχωρήσει, ζητούν ως προαπαιτούμενο οι δανειστές Στην... υπερταχεία του νέου μνημονίου ανεβαίνουν οι ιδιωτικοποιήσεις, με τους δανειστές να απαιτούν ως «προαπαιτούμενα» πλέον την ολοκλήρωση των διαγωνισμών που έχουν προχωρήσει (περιφερειακά αεροδρόμια, Ελληνικό), την άμεση δρομολόγηση των προγραμμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη (ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, Εγνατία) αλλά και την προώθηση «ειδικών περιπτώσεων», όπως ο ΟΤΕ (για άμεση πώληση του εναπομείναντος 10% του Δημοσίου) και ο ΑΔΜΗΕ.
Π
αράλληλα, στον τομέα της ενέργειας ανοίγεται ένα νέο «πεδίο μάχης» καθώς οι εταίροι απαιτούν την πλήρη απελευθέρωση των αγορών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Την ίδια στιγμή, κεντρικό ρόλο στην επόμενη φάση των ιδιωτικοποιήσεων «με βελτιωμένη διακυβέρνηση», όπως σημειώνει το κείμενο της συμφωνίας, θα διαδραματίσει και το ποιες κρατικές επιχειρήσεις θα μεταφερθούν στο ανεξάρτητο Ταμείο που θα λειτουργήσει τα επόμενα χρόνια με στόχο την είσπραξη 50 δισ. ευρώ για τη μείωση του χρέους και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Ταμείο ξεπουλήματος Όπως έχει ήδη καταγραφεί στο κείμενο της συμφωνίας, τα «ελληνικά περιουσιακά στοιχεία μεγάλης αξίας θα μεταφερθούν σε ανεξάρτητο Ταμείο, το οποίο θα τα ρευστοποιήσει με ιδιωτικοποιήσεις και άλλους τρόπους. Η ρευστοποίηση θα αποτελέσει μια πηγή για την πραγματοποίηση της προγραμματισμένης εξόφλησης του νέου δανείου και θα αποφέρει επιδιωκόμενο συνολικό ποσό 50 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 25 δισ. ευρώ θα χρησιμοποιηθούν για την επιστροφή της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και άλλων περιουσιακών στοιχείων και το 50% κάθε εναπομένοντος ευρώ (δηλαδή 50% των 25 δισ. ευρώ) θα χρησιμοποιηθεί για τη μείωση της αναλογίας χρέους/ΑΕΠ, ενώ το υπόλοιπο 50% θα χρησιμοποιηθεί για επενδύσεις». Το Ταμείο αυτό θα συσταθεί στην Ελλάδα, θα τελεί υπό τον έλεγχο των ελληνικών αρχών, αλλά με την εποπτεία των οικείων θεσμών, ενώ θα συσταθεί ομάδα ειδικών που θα εξετάσει ποια περιουσιακά στοιχεία μπορούν να ενταχθούν σε αυτό αλλά και θα καθορίσει την αξία και κατ’ επέκταση την τιμή τους. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, στο Ταμείο αυτό θα «εισφερθούν» πολλά από τα ακίνητα της περιουσίας του ΤΑΙΠΕΔ, αλλά πιθανότατα και κρατικές επιχειρήσεις για τις οποίες προβλεπόταν αξιοποίηση σε «δεύτερο χρόνο». Έτσι, για το προσεχές διάστημα το «βάρος» στις αποκρατικοποιήσεις «πέφτει» στα λεγόμενα «ώριμα» προγράμματα. Με βάση τις «οδηγίες» των εταίρων, αναμένεται να προχωρήσουν άμεσα οι ιδιωτικοποι-
Οι ιδιωτικοποιήσεις που πρέπει να «τελειώνουν» άμεσα, σύμφωνα με τις «οδηγίες» των εταίρων
ήσεις για τα περιφερειακά αεροδρόμια και το Ελληνικό, πιθανότατα χωρίς τις τροποποιήσεις τις οποίες επεξεργαζόταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που ιδιαίτερα για τη δεύτερη περίπτωση έδειχναν να οδηγούν ακόμη και στη ματαίωση του προγράμματος.
Άμεσα και αμετάκλητα Με τη νέα συμφωνία η κυβέρνηση δεσμεύεται να προχωρήσει στα λεγόμενα «άμεσα και αμετάκλητα μέτρα» για να ολοκληρωθεί η παραχώρηση της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού στην κοινοπραξία της Lamda Development (η σύμβαση είναι ήδη έτοιμη) ώστε να καταβληθεί και το εφάπαξ τίμημα των 915 εκατ. ευρώ που προβλέπει σε πρώτη φάση. Έτσι τους επόμενους μήνες, το Δημόσιο θα πρέπει να προχωρήσει στην κατάρτιση και έκδοση του Π.Δ. για το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ), στην έκδοση των απαιτούμενων Υπουργικών Αποφάσεων για την εφαρμογή του σχεδίου, αλλά και (αυτό θα παραμείνει πιθανότατα «αγκάθι») στη διενέργεια ανεξάρτητου διαγωνισμού για τη χορήγηση άδειας καζίνο. Όλα αυτά θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τον Νοέμβριο του 2016, για να κλείσει το πρόγραμμα, να καταβληθεί η πρώτη δόση (300 εκατ. ευρώ) και να καταβληθούν οι εγγυήσεις για το υπόλοιπο τίμημα. Το ζήτημα βέβαια για το Ελληνικό παραμένει κυρίως πολιτικό, μια και η ακύρωσή του ήταν από τις πιο προβεβλημέ-
νες διαχειρίσεις της κυβέρνησης από την εποχή που βρισκόταν στην αντιπολίτευση, με πρωτοκλασάτα στελέχη και υπουργούς να έχουν εναντιωθεί...
Γερμανικά αεροδρόμια Αντίθετα, η υπόθεση των περιφερειακών αεροδρομίων θεωρείται μια πιο «βατή» περίπτωση, καθώς, παρά τις μέχρι τώρα διαφοροποιήσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ από το σχέδιο σύμβασης που είχε κλείσει λίγο πριν από τις εκλογές, το τίμημα των 1,23 δισ. ευρώ που έχει συμφωνηθεί σε συνδυασμό με την ετήσια αποζημίωση των 23 εκατ. ευρώ διαμορφώνουν ένα ισχυρό δέλεαρ. Και αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα έργα στα αεροδρόμια της περιφέρειας είναι περισσότερο από απαραίτητα για να στηριχτεί ο τουρισμός τα επόμενα χρόνια. Να θυμίσουμε ότι στην κυβέρνηση είχε πέσει η ιδέα να μειωθεί το ποσοστό παραχώρησης, ώστε να εκπροσωπηθεί το Δημόσιο και οι τοπικοί φορείς στους οργανισμούς διαχείρισης των περιφερειακών αεροδρομίων που θα λειτουργούν υπό την κοινοπραξία της Fraport. Κάτι τέτοιο τελικά δεν φαίνεται να προχωράει και το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί «ως είχε», προκειμένου να εισπραχθεί και ολόκληρο το τίμημα. Κάτι που σημαίνει ότι, αφού εγκριθεί και επίσημα η σύμβαση παραχώρησης, θα ακολουθήσει η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων για τα έργα επέκτασης στα αεροδρόμια αξίας 350 εκατ. ευρώ που θα πραγματοποιήσει ο ανάδο-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
19
www.topontiki.gr
χος. Τα έργα στα αεροδρόμια χωρίζονται σε δύο φάσεις: τις ανακαινίσεις που θα ολοκληρωθούν σε 20 μήνες από την υπογραφή και τα έργα επέκτασης που θα διαρκέσουν 48 μήνες.
Γερμανικός ΟΤΕ Από τα θέματα που άπτονται των ιδιωτικοποιήσεων και έθιξαν οι εταίροι στις τελευταίες διαπραγματεύσεις είναι και η εκχώρηση του 10% που διαθέτει ακόμη το Δημόσιο στον ΟΤΕ. Αυτό χωρίζεται σε ένα 6% που είναι στην πλήρη ιδιοκτησία του κράτους και ένα 4% που ανήκει στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Το 10% έχει μπει από το 2014 στο μάτι των Γερμανών της Deutsche Telekom που ούτως ή άλλως ελέγχει τον οργανισμό κατέχοντας το 40%. Μάλιστα ο γερμανικός όμιλος φερόταν πέρυσι έτοιμος να υποβάλει προσφορά, που μαζί με τις υπεραξίες θα έφτανε μέχρι και τα 500 εκατ. ευρώ με βάση τις χρηματιστηριακές αποτιμήσεις. Λόγω πολιτικών εξελίξεων όμως η προσφορά δεν έφτασε ποτέ σε επίσημο «τραπέζι». Σήμερα, βέβαια, λόγω και της πτώσης του χρηματιστηρίου υπολογίζεται ότι η αξία του 10% θα είναι χαμηλότερη. Η Deutsche Telekom διατηρεί δικαίωμα προαίρεσης για το ποσοστό αυτό (δηλαδή η πρώτη προσφορά πώλησης του πακέτου πρέπει να απευθύνεται προς εκείνη και μόνο εάν αρνηθεί αναζητείται άλλος αγοραστής), κάτι που μαθηματικά θα οδηγήσει το πακέτο στα χέρια της. Και μάλιστα φθηνότερα απ’ ό,τι είχε υπολογίσει... Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως, είναι πολύ πιθανό το πακέτο του ΟΤΕ να είναι από τα πρώτα assets που θα μεταφερθούν στο υπό σύσταση Ταμείο των 50 δισ. Ως προς το τι σημαίνει η απώλεια του 10% του ΟΤΕ από το Δημόσιο, η απάντηση είναι πολλαπλή: Για παράδειγμα, χάνει το βέτο που σήμερα διατηρεί σε κάποια ζητήματα εταιρικής διακυβέρνησης, αλλά διατηρεί το δικαίωμα βέτο σε θέματα εθνικής ασφάλειας, όπως προβλέπεται από τη σύμβαση μετόχων. Επίσης, εάν το ποσοστό του Δημοσίου πέσει κάτω από το 5%, δεν θα διορίζει πλέον τα 5 από τα 11 μέλη του Δ.Σ. του οργανισμού.
Λιμάνια και τραίνα Στον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία τροποποίησης του (μέχρι πρότινος) υφιστάμενου διαγωνισμού. Με βάση τις αρχικές «οδηγίες» της κυβέρνησης, το προς παραχώρηση ποσοστό επρόκειτο να μειωθεί από το 67% στο 51% με πρόβλεψη για τη δυνατότητα του αναδόχου να αποκτήσει το υπόλοιπο 16% σε ορίζοντα πενταετίας. Και στην περίπτωση αυτήν όμως οι θεσμοί επιμένουν να προχωρήσουν «όπως είχαν» οι διαγωνισμοί, χωρίς αλλαγή των ποσοστών (δηλαδή με εκχώρηση του 67%) και με σχεδιασμό για υποβολή τελικών προσφορών από τους ενδιαφερόμενους τον Οκτώβριο. Να σημειωθεί ότι από τον ΟΛΠ, τον ΟΛΘ και άλλα 10 λιμάνια που βαίνουν προς αποκρατικοποίηση (σύμφωνα με το κείμενο της 3ης Ιουνίου) η κυβέρνηση προσδοκά να εισπράξει 500 εκατ. το 2015 και άλλα 110 την επόμενη πενταετία. Με βάση την παλαιότερη ελληνική πρόταση, η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει και στις διαδικασίας για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, την Εγνατία και την επέκταση της σύμβασης παραχώρη-
σης του αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος» (ΔΑΑ), οι διαδικασίες για τα οποία βρίσκονται αρκετά πιο πίσω. Στην αγορά εκτιμάται ότι δεν αποκλείεται κάποια από τα προγράμματα αυτά να «καταλήξουν» στο υπό σύσταση Ταμείο των 50 δισ., ιδιαίτερα καθώς η αξιοποίηση των εταιρειών αυτών σχεδιάζεται να αποφέρει έσοδα για το Δημόσιο για αρκετά μεγάλο διάστημα.
Νέα «πεδία μάχης», ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο
Και η ΔΕΗ… Ο τομέας πάντως που θα έχει σημαντικό ενδιαφέρον είναι η ενέργεια. Ήδη η συμφωνία με τους εταίρους ζητά την άμεση ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ (διαχειριστή των Δικτύων Ηλεκτρικής Ενέργειας) στο πλαίσιο του ανοίγματος της αγοράς. Θυμίζουμε ότι πριν από έναν μήνα η κυβέρνηση είχε συμφωνήσει να προχωρήσει σε όλες τις αποκρατικοποιήσεις που ζητούσαν οι δανειστές πλην του ΑΔΜΗΕ και της «μικρής ΔΕΗ», καθώς ο Παναγιώτης Λαφαζανης είχε ταχθεί εναντίον κάθε ιδιωτικοποίησης στην ενέργεια. Τι μπορεί να γίνει; Πολλά. Κατ’ αρχήν, η ίδια η διατύπωση της συμφωνίας αφήνει ένα παράθυρο λέγοντας πως η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ μπορεί να μη γίνει «αν μπορούν να βρεθούν μέτρα αντικατάστασης με ισοδύναμο αποτέλεσμα για τον ανταγωνισμό, βάσει συμφωνίας με τους θεσμούς». Το παράθυρο αυτό «ανοίγει» την προεργασία που είχε γίνει από την κυβέρνηση, η οποία είχε δεχτεί να υιοθετήσει την κοινοτική Οδηγία για τον διαχωρισμό στα δίκτυα σε συνδυασμό με επενδύσεις. Με τον τρόπο αυτόν θα επιτυγχανόταν η μείωση του κόστους της ενέργειας (σ.σ.: που είναι και βασική επιδίωξη της Κομισιόν) και με βάση το ίδιο θα μπορούσε να επιτευχθεί το «ισοδύναμο αποτέλεσμα» για να μη γίνει η αποκρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ. Το εάν αυτό το σκεπτικό μπορεί να προχωρήσει παραμένει άγνωστο. Ήδη πάντως, στα ενεργειακά, η ελληνική πλευρά έχει δεχθεί να συμμορφωθεί με την ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική και έχει εκφράσει την πρόθεσή της να προχωρήσει στα εξής: Στην αγορά φυσικού αερίου, να υιοθετήσει το σχέδιο μεταρρύθμισης και τον σχετικό ευρωπαϊκό οδικό χάρτη. Στην αγορά του ηλεκτρισμού να αναμορφώσει το σύστημα πληρωμής ισχύος (ΑΔΙ) που βρίσκεται σε εκκρεμότητα, να αναθεωρήσει τα τιμολόγια της ΔΕΗ στη βάση του κόστους παραγωγής και να υιοθετήσει το σύστημα δημοπρασιών ενέργειας από τη ΔΕΗ προς τρίτους ιδιώτες προμηθευτές σε τιμή κόστους (ΝΟΜΕ). Στην ίδια αγορά, να εφαρμοστεί το λεγόμενο «μοντέλο στόχος» για τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του δικτύου μεταφοράς, σε ευθυγράμμιση με τους κανόνες της Ε.Ε. Στην αποπληρωμή των οφειλών του Δημοσίου προς τη ΔΕΗ και την ενίσχυση του ρόλου της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας με οικονομική και λειτουργική ανεξαρτησία. Στην ανάπτυξη των ΑΠΕ και την αναβάθμιση των ηλεκτρικών δικτύων προκειμένου να ενισχυθεί η απόδοσή τους και να μειωθούν τα κόστη για όλες τις κατηγορίες καταναλωτών. Με βάση αυτά και ένα σχετικό αντίστοιχο με
1 2
3 4 5
Είμ πρόθυμοαςι ιδιωτικοπ να οιηθώ!
του ΑΔΜΗΕ, η κυβέρνηση θέλει να κρατήσει «πίσω» και την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ. Οι υποστηρικτές του επιμένουν ότι οι δημοπρασίες τύπου ΝΟΜΕ θα λειτουργήσουν στην πράξη ως «απελευθερωτικός μηχανισμός» της αγοράς ώστε να τερματιστεί η σημερινή μονοπωλιακή πραγματικότητα, με την ΔΕΗ να κατέχει το 98% της λιανικής αγοράς. Το κατά πώς όλα αυτά μπορεί να γίνουν δεκτά στο νέο περιβάλλον μετά τη Συμφωνία, παραμένει άγνωστο. Άλλωστε εταίροι, θεσμοί και Κομισιόν έχουν καταστήσει σαφές ότι θεωρούν ως «επιλογή» μόνο το ισότιμο άνοιγμα της αγοράς. Κάτι που, σύμφωνα με ενημερωμένους κύκλους, ιδιαίτερα στο κομμάτι του ηλεκτρισμού, συνίσταται στον διαχωρισμό και πώληση της «μικρής ΔΕΗ», αλλά και στην οριστική αποκρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ. Προφανώς για τον λόγο αυτόν, από τη Δευτέρα κιόλας, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης ανέβηκε στα... καλώδια εκφράζοντας την αντίθεση της επιχείρησης στην αποκρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ: «Είναι ασύμφορο να αποστερηθεί η ΔEΗ ενός τόσο πολύτιμου περιουσιακού στοιχείου για εντελώς πρόσκαιρο και ευκαιριακό τίμημα. Μπορούν να διαμορφωθούν μοντέλα που να προσιδιάζουν στις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές χωρίς η ΔEΗ να απολέσει ένα τόσο πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο» σημείωσε. Η συνέχεια αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον...
20
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Η Ε.Ε. σφυρίζει αδιάφορα
Μαθαίνω ότι ο Σόιμπλε ετοιμάζει... plan B
Ανίκανη η «οργανωμένη» Ευρώπη να αντιμετωπίσει το μεταναστευτικό Οι διεθνείς οργανισμοί για τους πρόσφυγες είχαν προειδοποιήσει πριν από δύο χρόνια για το φιτίλι της «βόμβας» που είχε ήδη ανάψει στην «καρδιά» της Μέσης Ανατολής. Τα καραβάνια των Σύρων προσφύγων, που συγκεντρώνονταν στον Λίβανο και στα σύνορα της Συρίας με τη Νοτιοανατολική Τουρκία, προμήνυαν την ανθρωπιστική κρίση που «χτυπούσε» την «πόρτα της Ευρώπης».
Ή
ταν δεδομένο πως οι οικογένειες των Σύρων που κατάφερναν να αποδράσουν από την κόλαση του εμφύλιου πολέμου στην πατρίδα τους θα αναζητούσαν διέξοδο προς την Ευρώπη. Μοναδική δίοδος η Μεσόγειος. Μέσω Ιταλίας ή Ελλάδας. Τα δύο τελευταία χρόνια οι μεταναστευτικές ροές στις δύο αυτές χώρες έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Εκτιμάται ότι περισσότεροι από 270.000 πρόσφυγες από τη Συρία έχουν αιτηθεί χορήγηση ασύλου σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα, ενώ ο συνολικός αριθμός των Σύρων που έχουν εγκαταλείψει την πατρίδα τους έχει υπερβεί τα 4 εκατομμύρια! Άμεσος ο κίνδυνος και
Τα προβλήματα στη Σάμο δεν έχουν τέλος
για την Ελλάδα, αφού στους προσφυγικούς καταυλισμούς στην Τουρκία συνωστίζονται περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι.
«Βουλιάζει» το Β. Αιγαίο Το τελευταίο εξάμηνο οι πρόσφυγες και μετανάστες που πέρασαν στο Αιγαίο από τα παράλια της Μικράς Ασίας υπερέβησαν τους 80.000. Αριθμός εξαπλάσιος από τον αντίστοιχο το ίδιο χρονικό διάστημα πέρυσι. Μόνο την τελευταία εβδομάδα 9.000 άνθρωποι, στη συντριπτική τους πλειονότητα Σύροι πρόσφυγες, έφθασαν με δουλεμπορικά σκάφη στη Λέσβο. Άλλοι εντοπίστηκαν από σκάφη του λιμενικού και άλλοι έφθασαν πάνω σε υπερφορτωμένα φουσκωτά σε απομακρυσμένες παραλίες του νησιού. Τα δύο κέντρα πρώτης υποδοχής που λειτουργούν στο Καρά Τεπέ και τη Μόρια δεν επαρκούν για τη στέγαση των χιλιάδων προσφύγων, οι οποίοι, σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις των τοπικών αρχών, ξεπερνούν τους 5.000 και φιλοξενούνται σε εγκαταστάσεις που είχαν κατασκευαστεί με σκοπό να στεγάσουν προσωρινά όχι περισσότερα από 2.000 άτομα. Αυτό έχει συνέπεια οικογένειες με βρέφη και μικρά παιδιά, άρρωστοι και ηλικιωμένοι άνθρωποι να παραμένουν επί ημέρες στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο, δίχως να τηρούνται οι στοιχειώδεις όροι υγιεινής. Τελευταία μάλιστα παρατηρούνται προβλήματα και ως προς τη σίτιση. Τον γύρο του Διαδικτύου έκανε, πριν από λίγες ημέρες, βίντεο όπου εκατοντάδες μετανάστες εμφανίζονται να «πολιορκούν» το βανάκι της εταιρείας catering που έχει αναλάβει τη σίτιση των φιλοξενούμενων στο κέντρο πρώτης υποδοχής του Καρά Τεπέ και να το αδειάζουν. Καθημερινά είναι και τα φαινόμενα διαπληκτισμών μεταξύ μεταναστών διαφορετικών εθνικοτήτων και δογμάτων, αλλά και οι διαμαρτυρίες για την καθυστέρηση που παρατηρείται ως προς τη χορήγηση ταξιδιωτικών εγγράφων και της προσωρινής εξάμηνης άδειας παραμονής στους Σύρους πρόσφυγες και τους νόμιμους μετανάστες. Την ίδια ώρα, σε άμεσο κίνδυνο βρίσκεται το ανθρωπιστικό πρόγραμμα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, στην περίπτωση που παραταθούν το λουκέτο και τα «capital controls» στις τράπεζες. «Εφόσον συνεχιστεί η κρίση στο τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα, σε λίγες ημέρες δεν θα είμαστε σε θέση να προσφέρουμε ούτε ένα μπουκάλι νερό στους πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίοι περνούν καθημερινά από τα τουρκικά παράλια στα ελληνικά νησιά» αναφέρει η εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στη Λέσβο Λάουρα Παντουάν.
Αδυναμία Για δεύτερη εβδομάδα συνεχίζονται τα προβλήματα σίτισης των μεταναστών που φιλοξε-
νούνται στο κέντρο πρώτης υποδοχής στη Σάμο. Αιτία, η αδυναμία της εταιρείας catering που είχε αναλάβει – κατόπιν διαγωνισμού – τη σίτιση των μεταναστών, λόγω έλλειψης ρευστότητας αλλά και ανεξόφλητων οφειλών της πολιτείας προς την εταιρεία. Έτσι τις δύο πρώτες ημέρες φαγητό στο κέντρο φιλοξενίας έστειλε ο στρατός και κατόπιν ανέλαβε η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, αφαιρώντας χρήματα από τον «κουμπαρά» του προϋπολογισμού. «Άντε να αντέξουμε το πολύ δύο ημέρες ακόμα. Μετά κανένας δεν είναι σε θέση να προβλέψει το τι μέλλει γενέσθαι, εφόσον παραμείνει το καθεστώς των “capital controls”, που καθιστά αδύνατη την εκταμίευση των χρημάτων που έχει αποδεσμεύσει το υπουργείο Δημόσιας Τάξης, καθώς και άλλων 40.000 ευρώ που εξασφαλίστηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος» επισήμανε στο «Ποντίκι» η περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Χριστίνα Καλογήρου. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί η κινητοποίηση των κατοίκων στα νησιά του Αιγαίου, που δέχονται τον κύριο όγκο των μεταναστευτικών «κυμάτων», οι οποίοι έχουν κινητοποιηθεί μέσω εθελοντικών και μη κερδοσκοπικών οργανισμών για την παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες. Σημαντική είναι και η συμβολή ιδιωτών, κυρίως επιχειρηματιών αλυσίδων με είδη τροφίμων, οι οποίοι έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη σίτιση και την ιατροφαρμακευτική κάλυψη των προσφύγων. Εν αντιθέσει με τον απλό κόσμο, η οργανωμένη Ευρώπη, για μια ακόμα φορά, αποδεικνύεται αδύναμη ή, ακόμα χειρότερα, ανίκανη να διαχειριστεί τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ουσιαστική απόρριψη του σχεδίου του Δημήτρη Αβραμόπουλου, αρμόδιου επιτρόπου της Ε.Ε. για θέματα Μεταναστευτικής Πολιτικής, από τους εταίρους για ισομερή καταμερισμό των προσφύγων που αιτούνται άσυλο στην Ευρώπη και η ακόμα πιο σκληρή στάση των κυβερνήσεων σε κράτη που αποτελούν βασικούς προορισμούς των μεταναστών επιδεινώνουν την κρίση. Χαρακτηριστικότερη όλων η στάση της δεξιάς κυβέρνησης στην Ουγγαρία, που χαρακτήρισε «τρελούς» όσους Ευρωπαίους προτείνουν την ισομερή κατανομή των ευθυνών στο μεταναστευτικό. Παράλληλα, κυνηγούν ανελέητα τους πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται ήδη σε ουγγρικό έδαφος.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 IΟΥΛΙΟΥ 2015
21
www.topontiki.gr
To... άγνωστο «Ανατολικό Μπλοκ» Ένας «νέος» γεωπολιτικός και οικονομικός οργανισμός, ισχυρό αντίβαρο της Δύσης Αυτές τις μέρες αναμορφώθηκε ολοκληρωτικά και ταυτόχρονα ενισχύθηκε ένας διεθνής, γεωπολιτικός και οικονομικός, ουσιαστικά «νέος» οργανισμός, που φιλοδοξεί πολύ σύντομα να αντιπροσωπεύει τον μισό πληθυσμό της Γης! Ωστόσο, παρά τις επίσημες ανακοινώσεις της 10ης Ιουλίου, παραμένει ακόμη και σήμερα σχετικά άγνωστος στη Δύση.
Π
ρόκειται για τον ShanghaiCo-operationOrganisation (SCO), που στη 15η σύνοδο κορυφής στη ρωσική πόλη Ούφα κατάφερε να τραβήξει την προσοχή. Εκτός από τη Ρωσία, την Κίνα, το Καζακστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν και το Κιργιστάν, που ήδη αποτελούν τα μέλη του SCO, γνωστοποιήθηκε ότι σύντομα θα ενταχθούν ως πλήρη μέλη η Ινδία και το Πακιστάν. Κάτι που ισχυροποιεί σε μεγάλο βαθμό τον οργανισμό. Μάλιστα αίτηση – έμμεσου προς το παρόν – μέλους έχουν κάνει Συρία, Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Μπαγκλαντές και Λευκορωσία. Ο στόχος του οργανισμού είναι να ενισχυθεί το συντομότερο η παρουσία του στο μεγαλύτερο κομμάτι της Ασίας, με σκοπό να αποτελέσει ένα «Ανατολικό Μπλοκ» και ισχυρό αντίβαρο στους ελεγχόμενους από τη Δύση διεθνείς οργανισμούς.
Η Τουρκία Ακόμη κι ο Ερντογάν, μέσα στο μόνιμο πνεύμα απογοήτευσης της τουρκικής πλευράς για την έλλειψη προόδου με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προσπαθεί να εξάρει την προοπτική ένταξης της Τουρκίας στους κόλπους του SCO. Παλαιότερα, ενώ βρισκόταν στη Μόσχα, δήλωσε ότι «αν μπούμε στον SCO, θα αποχαιρετήσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση». Ο οργανισμός αυτός, τον οποίο ο Ερντογάν κατατάσσει στο ίδιο επίπεδο με την Ευρωπαϊκή Ένωση, δημιουργήθηκε σε υβριδική μορφή το 1996 ως «Shanghai 5», με αρχικό σκοπό να διευκολύνει τη Ρωσία, την Κίνα και τρεις πρώην σοβιετικές χώρες της Κεντρικής Ασίας (Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν) να διευθετήσουν τις εδαφικές τους διαφορές. Έχοντας καταφέρει να εξασφαλίσει τη σταθερότητα στην Κεντρική Ασία, οι πέντε της Σαγκάης έγιναν έξι το 2001 με την προσθήκη του Ουζμπεκιστάν και ο οργανισμός άλλαξε το όνομά του σε SCO. Από τότε άρχισε να διευρύνει και
την ατζέντα του. Στα πρώτα χρόνια της δημιουργίας του επικεντρωνόταν στην περιφερειακή ασφάλεια και στην αντιμετώπιση του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας, κυρίως της απειλής των Ουιγούρων για την Κίνα στις δυτικές της επαρχίες που συνορεύουν με τα πρώην σοβιετικά κράτη. Από το 2004 οι χώρες - μέλη άρχισαν να συνεργάζονται ακόμη στενότερα, ανταλλάσσοντας απόρρητες πληροφορίες ασφάλειας και μαύρες λίστες υπόπτων. Όμως ο SCO έχει πάψει πλέον να περιορίζεται σε ένα όχημα της Κίνας για αντιμετώπιση της απειλής των Ουιγούρων. Το προφίλ του χτίζεται κι εξαπλώνεται σταθερά και σήμερα αντανακλά ένα σύνολο στόχων: u Τις οικονομικές φιλοδοξίες της Κίνας στην Κεντρική Ασία. u Τις προσπάθειες της Ρωσίας να διατηρήσει την επιρροή της στην περιοχή. u Την όλο και μεγαλύτερη αποξένωση της Μόσχας από τη Δύση. u Τη διαχείριση του κενού ασφαλείας από την απόσυρση του ΝΑΤΟ από το Αφγανιστάν.
Οι χώρες που συμμετέχουν, το προφίλ και οι στόχοι του
Αυτή η πολύπλευρη ατζέντα κάνει τους δυτικούς να παρακολουθούν με προσοχή τα επόμενα βήματα του SCO, αλλά φέρνει στην επιφάνεια και τη βασική του αδυναμία, που εν τέλει θα καθορίσει και την τύχη του ως μελλοντικού μεγάλου παίκτη στις διεθνείς σχέσεις. Δηλαδή τον ανταγωνισμό και την αμοιβαία καχυποψία που κυριαρχεί ανάμεσα στα δύο βασικά του μέλη, το Πεκίνο και τη Μόσχα.
Διαφορές Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν βασικές διαφορές σχετικά με τους στόχους του SCO ανάμεσα σε Κίνα και Ρωσία. u Οι Ρώσοι τον αντιμετωπίζουν πρωτίστως ως ένα γεωπολιτικό όργανο που θα λειτουργεί εκτός της αμερικανικής επιρροής και σε αντιπαλότητα με τη Δύση. Να σημειωθεί ότι οι ΗΠΑ, στην προσπάθειά τους να ελέγξουν τις εξελίξεις, είχαν κάνει αίτηση για να συμμετάσχουν σε observer status (προνομιακό καθεστώς κράτους - παρατηρητή), αλλά η αίτησή τους απορρίφθηκε το 2005. u Οι Κινέζοι, από την άλλη, ενδιαφέ-
ρονται να χρησιμοποιήσουν οικονομικά τον SCO για να δημιουργήσουν καινούργιες αγορές για τις κινεζικές εταιρείες. Για αυτόν τον λόγο έχουν κάνει και προτάσεις για την ίδρυση μιας τράπεζας και μιας ζώνης ελεύθερου εμπορίου του SCO, προτάσεις, όμως, που δεν κατάφεραν να «περάσουν». Ο λόγος; Το σαμποτάζ των Ρώσων. Η Μόσχα είναι παντελώς απρόθυμη σε οτιδήποτε μπορεί να ενισχύσει κι άλλο την οικονομική κυριαρχία της Κίνας στην περιοχή, αφού προτιμά να προμοτάρει το δικό της οικονομικό πρότζεκτ, την Ευρασιατική Οικονομική Ένωση. Η κινεζική πρόταση για τη δημιουργία τράπεζας κόλλησε στον καθορισμό της βάσης που κάθε χώρα - μέλος θα συνεισέφερε στο κεφάλαιο, αφού οποιαδήποτε φόρμουλα καθορισμού βασισμένη στο ΑΕΠ θα έδινε στην Κίνα το 80% και τον de facto έλεγχο. Τον Ιούλιο του 2005, στην τότε σύνοδο κορυφής, οι ηγέτες των μελών του SCO μπήκαν για τα καλά στο μάτι της Αμερικής. Εξέδωσαν μια κοινή ανακοίνωση όπου καλούσαν ανοιχτά τις εμπλεκόμενες δυνάμεις στο Αφγανιστάν να ορίσουν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για να διαλύσουν τις στρατιωτικές τους βάσεις στις γειτονικές χώρες - μέλη του SCO. Το Ουζμπεκιστάν, μάλιστα, είχε δώσει περιθώριο έξι μηνών στις ΗΠΑ να εγκαταλείψουν το έδαφός του. Η έναρξη της διαδικασίας για πλήρη συμμετοχή της Ινδίας και του Πακιστάν όχι μόνο επιτρέπει στον οργανισμό να δηλώνει ότι θα αντιπροσωπεύει πια ένα τεράστιο κομμάτι του παγκόσμιου πληθυσμού και οικονομίας, αλλά κι εξυπηρετεί την ατζέντα των Ρώσων, αφού η πρόσκληση περισσότερων παικτών θα σημάνει και την αποδυνάμωση της κινεζικής επιρροής. Όπως και να έχει, παρά τον ανταγωνισμό Πεκίνου - Μόσχας και τον φόβο της Ρωσίας μπροστά στις τερατώδεις οικονομικές, παραγωγικές και επενδυτικές δυνατότητες της Κίνας, οι δυο χώρες αναμφίβολα μοιράζονται τον κοινό στόχο να δημιουργήσουν μια εναλλακτική παγκόσμια τάξη πραγμάτων υπέρ των μη δυτικών αναδυόμενων οικονομιών.
22
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 IΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Γιατί δεν ήθελαν το Grexit Πυλώνας σταθερότητας η Ελλάδα για την ευρύτερη περιοχή, σύμφωνα με ΗΠΑ και Ε.Ε. Η Ελλάδα, παρά τα όσα προβλήματά της αυτή την πενταετία της βαθιάς ύφεσης, εξακολουθεί να αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, με τις ΗΠΑ, αλλά και τον πρόεδρο της Ε.Ε. Ντόναλντ Τουσκ να τονίζουν επανειλημμένα τις τελευταίες μέρες τον γεωπολιτικό ρόλο της χώρας ειδικά σ’ αυτό το κρίσιμο τάιμινγκ.
Μ
ια απλή ματιά στον χάρτη πείθει εύκολα για τη διεθνή σημασία μιας Ελλάδας που μπορεί να πατάει στέρεα στα πόδια της, αφού ενδεχόμενο άτακτης χρεοκοπίας και χαοτικής κατάστασης θα έβαζε σε μπελάδες αστάθειας πολλές χώρες σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Β. Αφρική.
Βαλκάνια Η διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας και στη συνέχεια ο πόλεμος στη Σερβία διατηρούν τις φλόγες της έντασης κι όπως αποδεικνύεται ειδικά τον τελευταίο καιρό αρκούν μερικές σπίθες για να ανάψουν μεγάλες πυρκαγιές. Που, ευτυχώς, προς το παρόν αποφεύγονται έπειτα από πυροσβεστικές παρεμβάσεις. Ωστόσο, η ρευστή κατάσταση και τα αιώνια μίση ταρακουνούν συχνά τα Βαλκάνια. Το περασμένο Σάββατο ο πρωθυπουργός της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς δέχθηκε επίθεση στις εκδηλώσεις μνήμης για την 20ή επέτειο της σφαγής στη Σρεμπρένιτσα, στην πόλη της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης. Τράπηκε σε άτακτη φυγή, όταν προσερχόμενος στο κοιμητήριο Ποτοτσάρι εκτοξεύθηκαν εναντίον του πέτρες και άλλα αντικείμενα. Ο Βούτσιτς ήταν περικυκλωμένος από άνδρες της ασφάλειάς του, όταν το συγκεντρωμένο πλήθος άρχισε να φωνάζει υβριστικά συνθήματα εναντίον του, του πέταξε πλαστικά μπουκάλια και πέτρες, ενώ ένα άτομο επιχείρησε να του επιτεθεί. Δέχθηκε χτυπήματα στο κεφάλι, έσπασαν τα γυαλιά του, ενώ χιλιάδες μουσουλμάνοι φώναζαν την επίκληση «Αλλάχ ακμπάρ» (ο Θεός είναι μεγάλος). Ο ίδιος ο Σέρβος πρωθυπουργός δήλωσε την επόμενη μέρα ότι «το χέρι μου συνεχίζει να είναι απλωμένο για τη συμφιλίωση, ανάμεσα στους Σέρβους και τους μουσουλμάνους». Ωστόσο, σερβικά ΜΜΕ μετέδωσαν ότι κάποιοι από τους συγκεντρωμένους κρατούσαν πανό με δήλωση
που είχε κάνει ο πρωθυπουργός της Σερβίας στη Βουλή λίγες μέρες μετά τη σφαγή στη Σρεμπρένιτσα, στις 20 Ιουλίου 1995, ως στέλεχος τότε του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος. Στα πανό αναγραφόταν «Αλεξάνταρ: Για κάθε νεκρό Σέρβο, θα σκοτώνουμε 100 μουσουλμάνους». Δυο μήνες νωρίτερα υπήρξαν αναταράξεις για τα Σκόπια, όταν στις 8 Μαΐου ομάδα ένοπλων Αλβανών επιτέθηκε σε ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας σε αλβανόφωνη συνοικία της πόλης Κουμάνοβο, με απολογισμό 14 νεκρούς. Τον Απρίλιο, περίπου 40 ένοπλοι Αλβανοί εισέβαλαν τα ξημερώματα σε αστυνομικό φυλάκιο του χωριού Γκόσιντσε, κοντά στα σύνορα με το Κόσοβο, και αφόπλισαν τους αστυνομικούς, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές από τα Σκόπια. Κι αν τα Βαλκάνια αποτελούν εδώ
Η χρεοκοπία θα έβαζε σε σοβαρούς μπελάδες αστάθειας χώρες σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Β. Αφρική
και πολλές δεκαετίες εύφλεκτη περιοχή για διάφορους λόγους, έρχεται να προστεθεί τον τελευταίο χρόνο και ο μεγάλος πονοκέφαλος των τζιχαντιστών. Σε αστυνομικό τμήμα της πόλης Σβόρνικ, στη «Σερβική Δημοκρατία» της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, ένας άντρας που συνδεόταν με ακραίους ισλαμιστικούς κύκλους εισέβαλε οπλισμένος σε αστυνομικό τμήμα και κραυγάζοντας «Αλλάχ ακμπάρ» σκότωσε έναν αστυνομικό. Δίκτυα του εξτρεμιστικού Ισλάμ, κατευθυνόμενα από κράτη της Αραβικής Χερσονήσου, δραστηριοποιούνται ήδη σε Αλβανία, Κόσοβο, ΠΓΔΜ, Σερβία, χώρες με σημαντικούς μουσουλμανικούς πληθυσμούς. Φανατικοί ιμάμηδες στρατολογούν σε τεμένη τζιχαντιστές που στη συνέχεια επανδρώνουν τον στρατό του Ισλαμικού Κράτους.
Μας αγαπάνε...
Με χρόνια οικονομικά προβλήματα, βαλλόμενες συχνά από πολιτική αστάθεια, με άλυτα – μεταξύ τους – εθνικά θέματα και με πύλες εισόδου για τρομοκράτες, οι περισσότερες από τις βαλκανικές χώρες μοιάζουν με καζάνι που βράζει. Σε μια από τις πιο ταραχώδεις περιοχές του πλανήτη έτσι κι αλλιώς...
Τουρκία Η αποδυνάμωση του Ταγίπ Ερντογάν στις πρόσφατες εκλογές, σε συνδυασμό με τη λήξη του οικονομικού θαύματος, τις κοινωνικές αναταραχές και την ακραία ισλαμοποίηση των τελευταίων ετών, απομακρύνουν διαρκώς την Τουρκία από την ευρωπαϊκή προοπτική και τη σπρώχνουν με δύναμη προς την Ανατολή. Στα σύνορά της μπαινοβγαίνουν τζιχαντιστές, ενώ το ανοιχτό κουρδικό και το θερμόμετρο στα κόκκινα στα σύνορα με τη Συρία δημιουργούν εκρηκτικό κοκτέιλ κι ενίοτε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Ο αυταρχικός σουλτάνος Ερντογάν ξεσηκώνει όλο και περισσότερες αντιδράσεις, με την αμφισβήτηση στο πρόσωπό του να είναι εντονότερη από ποτέ, ενώ βρίσκε-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 IΟΥΛΙΟΥ 2015
23
www.topontiki.gr
ται πλέον αντιμέτωπος και με την οικονομική κατρακύλα, που κάνει μεγαλύτερα τα αδιέξοδά του στην παρούσα φάση.
Η βία είναι παρούσα στη χώρα από τα τέλη του 2013, με τις δυνάμεις ασφαλείας να στέλνουν διαρκώς ενισχύσεις σε μια προσπάθεια να καταστείλουν τις συνεχείς ταραχές. Τον Μάιο, εξάλλου, σε μια προσπάθεια να εκδιωχθούν ισλαμιστές αντάρτες, υπήρξε αιματηρή συμπλοκή με τον στρατό, με 25 νεκρούς. Τρομοκράτες που έχουν συμμαχήσει με την Αλ Κάιντα στο Ισλαμικό Μαγκρέμπ ή το ISIS, έχουν παρουσία στην Αλγερία, κυρίως στις ορεινές περιοχές του Βορρά, όπου είναι και πιο εύκολο να κρύβονται. Παρά την παρουσία τους, πάντως, οι επιθέσεις τους δεν είναι συχνές, ιδιαίτερα από τη λήξη του πολέμου της δεκαετίας του 1990 μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και ισλαμιστών ανταρτών.
Συρία Το αιματοκύλισμα της χώρας από τον Άσαντ ακολούθησε η αιχμαλωσία και η βιαιότητα από το Ισλαμικό Κράτος, που έχει πλέον υπό τον έλεγχό του μεγάλο μέρος της Συρίας. Οι μαζικές δολοφονίες, η καταστροφή αρχαιοτήτων και οι καθημερινές απίστευτες βαρβαρότητες από τους τζιχαντιστές βυθίζουν τη Συρία σε μια άβυσσο αβεβαιότητας και δυστυχίας. Με την κατάσταση, μάλιστα, να μην δείχνει αναστρέψιμη, μέχρι στιγμής τουλάχιστον. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας, ο αριθμός των προσφύγων από τη Συρία ξεπερνά τα 4.000.000, ενώ μόνο το 24% του απαιτούμενου ποσού για ανθρωπιστική βοήθεια είχε εισπραχθεί μέχρι τα τέλη Ιουνίου. Από τον συνολικό αριθμό των καταγεγραμμένων προσφύγων, πάνω από 1.800.000 βρίσκονται στην Τουρκία και περίπου 1.200.000 βρίσκονται στον Λίβανο. Ξεπερνούν τους 600.000 οι πρόσφυγες στην Ιορδανία. Οι υπόλοιποι έχουν βρει καταφύγιο στο Ιράκ, την Αίγυπτο και άλλες χώρες της Β. Αφρικής.
Βόρεια Αφρική Βουτηγμένες στο αίμα είναι οι χώρες της Β. Αφρικής που βρέχονται από τη Μεσόγειο. Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι προσήλθε ανάστατος στη σύνοδο κορυφής την Κυριακή μετά την αιματηρή επίθεση από τζιχαντιστές κοντά στο ιταλικό προξενείο στο Κάιρο λίγες ώρες πριν. Ήταν το πρώτο χτύπημα εναντίον δυτικού στόχου στην Αίγυπτο, που βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα εντεινόμενο κύμα ισλαμιστικής βίας. Στη χώρα επικρατεί χάος τα τελευταία χρόνια, ενώ περισσότεροι από 41.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί από το 2013, ανάμεσά τους πολλοί νεαροί ακτιβιστές, όπως καταγγέλλει σε έκθεσή της η Διεθνής Αμνηστία καταδικάζοντας ταυτόχρονα τη «σιωπή» της διεθνούς κοινότητας. Οι αρχές αρνούνται όλες τις κατηγορίες για βασανιστήρια και κακοποίηση, ενώ δυτικοί σύμμαχοι της Αιγύπτου περιορίζονται σε εκκλήσεις για δημοκρατία στη χώρα, ωστόσο δίχως κανένα αποτέλεσμα. Παρόμοια η κατάσταση και στη Λιβύη στη μετά τον Καντάφι εποχή. Η χώρα αιμορραγεί ασταμάτητα ύστερα από 4,5 χρόνια εμφυλίου πολέμου και τείνει να μετατραπεί σε
Ουκρανία
«Σομαλία της Μεσογείου». Οι ακραίοι ισλαμιστές εκμεταλλεύτηκαν την κατάρρευση της χώρας κι έχουν εισβάλει προκειμένου να αυξήσουν τη δυναμική τους σε ένα ακόμα κράτος της Β. Αφρικής. Η κατάσταση είναι τόσο ανεξέλεγκτη, που η Τυνησία ανακοίνωσε πως θα χτίσει τείχος με τη Λιβύη για να προστατευτεί από την τρομοκρατία, στη σκιά της επίθεσης στην πόλη Σους τον περασμένο μήνα που οδήγησε στον θάνατο 38 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους τουρίστες. Στόχος του τείχους, μήκους 160 χλμ., είναι να εμποδίσει όσο είναι
O μεγάλος πονοκέφαλος των τζιχαντιστών
δυνατόν την είσοδο ισλαμιστών μαχητών στη χώρα από τη Λιβύη. Οι εκπαιδευμένοι από το Ισλαμικό Κράτος τρομοκράτες πραγματοποιούν συνεχείς επιθέσεις παραλύοντας και την τουριστική βιομηχανία της Τυνησίας. Ούτε, όμως, και η Αλγερία αποτελεί χώρα σταθερότητας στην περιοχή, αφού κι αυτή σπαράζεται από μάχες. Στις αρχές Ιουλίου τουλάχιστον 18 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε εθνοτικές συγκρούσεις μεταξύ Αράβων και Βέρβερων, στην πόλη Γρντάια, στην έρημο της Αλγερίας. Πολλές επιχειρήσεις στην περιοχή παραδόθηκαν στις φλόγες.
Μπορεί να μην είναι ούτε Βαλκάνια, ούτε Ασία, Μ. Ανατολή ή Β. Αφρική, ούτε και να συνορεύει με την Ελλάδα, όμως οι παρενέργειες από τον πόλεμο με τη Ρωσία δημιουργούν εντάσεις μεταξύ Δύσης και Μόσχας και συνθήκες ανασφάλειας σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Η Ουκρανία αποτελεί αυτή τη στιγμή, μαζί με το Ιράν, τους μεγαλύτερους πονοκεφάλους στην παγκόσμια σκακιέρα κι ασφαλώς δεν μπορεί να υποτιμηθεί, ούτε να αγνοηθεί το συγκεκριμένο πρόβλημα. Πολύ περισσότερο όταν λόγω των παρατεταμένων κυρώσεων μεταξύ των δυο πλευρών, δεν φαίνεται στον ορίζοντα κάποια λύση σύντομα. Κι όπως μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς, οι περισσότερες από τις «επικίνδυνες» εστίες στον χάρτη της ευρύτερης περιοχής δεν υπήρχαν μέχρι πριν από λίγα χρόνια, αφού οι περισσότερες δημιουργήθηκαν ή αναζωπυρώθηκαν από το 2010 κι έπειτα...
«Σημαντική η γεωπολιτική της θέση» Κορυφαίοι αναλυτές επισήμαιναν διαρκώς τους τελευταίους μήνες τους κινδύνους που θα έκρυβε ένα πιθανό Grexit όχι μόνο για την Ελλάδα ή την Ευρωζώνη, αλλά και για την Aνατολική Μεσόγειο. Το Bloomberg ήταν από τα πρώτα μεγάλα διεθνή ΜΜΕ που χτύπησε το καμπανάκι από τον Φεβρουάριο: «Καθώς ο Αλέξης Τσίπρας εστιάζει στα οικονομικά επιχειρήματα για μια νέα συμφωνία για την Ελλάδα με τους εταίρους της, η στρατηγική σημασία της χώρας για την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ύψιστη. Με τον πόλεμο στη Συρία, στα ανατολικά, την αποτυχία σχηματισμού κράτους στη Λιβύη, στα νότια, και την εκκολαπτόμενη εκεχειρία στην Ουκρανία, στα βόρεια, όπως και με τις συνεχείς εντάσεις του Ισραήλ με τους γείτονές του, η αξία της Ελλάδας ως μέλους του ΝΑΤΟ και των λι-
μανιών της στην Αν. Μεσόγειο αυξάνεται». Στην «Καθημερινή» της περασμένης Κυριακής ο ναύαρχος Τζέιμς Σταυρίδης, πρώην ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ, σημείωνε μεταξύ άλλων: «Σε μια ασταθή και οικονομικά καταρρακωμένη Ελλάδα, λόγω ενός Grexit, οι ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας της χώρας θα διαθέτουν λιγότερα μέσα για να φέρουν εις πέρας το έργο τους στα ναυτικά σύνορα του ΝΑΤΟ. Αυτό θα δημιουργήσει πιο προσβάσιμες διόδους προς την Ευρώπη για το Ισλαμικό Κράτος, την Αλ Κάιντα και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια πολύ σημαντική γεωπολιτική θέση. Η Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ πρέπει να διασφαλίσουν τη συμμετοχή της σε δράσεις που άπτονται της ασφάλειας».
24
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Πάντα το ίδιο θύμα Τα νοικοκυριά θα πληρώσουν ξανά το... μάρμαρο Ο καταναλωτής είναι το μεγάλο θύμα των μέτρων του τρίτου μνημονίου... Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει το ΙΜΕ - ΓΣΕΒΕΕ, το οποίο επισημαίνει ότι οι επιπτώσεις από την υλοποίηση των μέτρων σε μια ήδη καθημαγμένη οικονομία θα φανούν πρώτα στη μείωση του ΑΕΠ, η οποία – σύμφωνα με τις εκτιμήσεις – θα κυμανθεί περίπου στο 3,5%, και σε μια περαιτέρω μείωση του μέσου καθαρού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.
Τ
ούτο θα έχει προφανείς συνέπειες στην κατανάλωση, την εγχώρια παραγωγή και τον επενδυτικό σχεδιασμό των επιχειρήσεων. Αυτή η μείωση στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών προκύπτει από τα ακόλουθα μέτρα: ◆ Αύξηση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης (κλιμακούμενα αυξανόμενης) στα εισοδήματα του έτους. ◆ Αύξηση του φόρου κερδών επιχειρήσεων στο 29% από 26% και αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% από το 55% (το 2015 η αντίστοιχη αύξηση θα είναι στο 75%). ◆ Αύξηση της συμμετοχής στον κλάδο υγείας των κύριων συντάξεων (από 4% στο 6%) και επικουρικών συντάξεων (από 0% στο 6%). ◆ Αύξηση του φορολογικού συντελεστή κερδών από άσκηση αγροτικής δραστηριότητας (από το 13% στο 26%). ◆ Διατήρηση του ΕΝΦΙΑ χωρίς προσαρμογή σε νέες αντικειμενικές αξίες ή άλλες παραμετροποιήσεις (δανειακή υποχρέωση, μη μισθωμένο κ.λπ.). ◆ Αύξηση του φόρου ενοικίων στην κατώτερη κλίμακα από 11% στο 15%. Την ίδια στιγμή οι κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών στη διάρκεια της κρίσης δέχτηκαν το ισχυρότερο πλήγμα ως προς το σκέλος της ζήτησης: ◆ Στην κατηγορία ειδών διατροφής, η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών υποχώρησε
από τα 351,67 ευρώ στα 299,79 ευρώ (μείωση 14,7%, γεγονός που αντανακλά τη σχετική ανελαστικότητα στην κατανάλωση αυτών των αγαθών). ◆ Στην κατηγορία ένδυσης και υπόδησης η μέση μηνιαία δαπάνη υποχώρησε από τα 140,84 ευρώ στα 85,7 ευρώ (μείωση 39,2%). ◆ Στην κατηγορία στέγαση, η μέση μηνιαία δαπάνη υποχώρησε από τα 228,82 ευρώ το 2010 στα 195,29 ευρώ το 2014 (μείωση 14,7%). ◆ Στην κατηγορία υγεία η μέση μηνιαία δαπάνη υποχώρησε από 124,43 ευρώ το 2010 στα 105,76 ευρώ το 2014 (μείωση 15%). Σε αυτήν την κατηγορία υπάρχει ανελαστική τάση, αλλά και σημαντική επιβά-
ρυνση λόγω της αύξησης της συμμετοχής των νοικοκυριών στη συμμετοχή για φάρμακα και ιατρικές εξετάσεις. ◆ Στην κατηγορία μεταφορές, η μέση μηνιαία δαπάνη υποχώρησε από τα 264,87 ευρώ το 2010 στα 184,82 ευρώ το 2015 (μείωση 30,2%). ◆ Στην κατηγορία εστίαση, καφέ - ζαχαροπλαστεία, ξενοδοχεία, η μέση μηνιαία δαπάνη μειώθηκε από τα 209,75 ευρώ στα 143,9 ευρώ (μείωση 31,6%).
Το τρίτο το μακρύτερο
Μάχη για τα πετρέλαια της Θάσου Πόλεμος έχει ξεσπάσει μεταξύ Ελληνικών Πετρελαίων και Energean Oil & Gas S.A., με αφορμή σεισμικές έρευνες της δεύτερης στην ευρύτερη περιοχή της Θάσου. Σύμφωνα με ανακοίνωση των Ελληνικών Πετρελαίων, η εταιρεία «αιτήθηκε και πέτυχε την έκδοση, σε βάρος της εταιρείας Energean Oil & Gas S.A., προσωρινής διατα-
γής της Προέδρου Υπηρεσίας του Πρωτοδικείου Αθηνών με την οποία απαγορεύθηκε στην εν λόγω εταιρεία η συνέχιση των παράνομων ερευνών εντός της ερευνητικής περιοχής του Θρακικού Πελάγους. Στην εν λόγω περιοχή αποκλειστικά δικαιώματα έχουν οι Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. και η Calfrac Well Services».
«Η Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. εξαναγκάσθηκε σε δικαστικές ενέργειες όταν η Energean Oil & Gas S.A., άνευ συναινέσεως του παραχωρησιούχου και άνευ αδείας από τις αρμόδιες Αρχές, προέβη παρανόμως σε εργασίες απόκτησης στοιχείων με την εκτέλεση σεισμικών εργασιών 3D στην ερευνητική περιοχή του Θρακικού Πελάγους».
τυράκια... Αυτόματη διαδικασία απόδοσης ΦΠΑ στο Δημόσιο μέσω τραπεζικού συστήματος, το οποίο θα το αποδίδει εντός πέντε ημερών, για συναλλαγές άνω των 3.000 ευρώ μεταξύ επιχειρήσεων ή σε συναλλαγές άνω των 1.500 ευρώ μεταξύ επιχειρήσεων και πελατών λιανικής καθιερώνει το νομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα. Στο 30% υποχώρησαν οι πιθανότητες Grexit, έναντι 55% την προηγούμενη εβδομάδα, σύμφωνα με δημοσκόπηση του πρακτορείου Reuters. Οι οικονομολόγοι, όμως, εμφανίζονται διχασμένοι όσον αφορά τα οφέλη της συμφωνίας, αφού η πλειοψηφία εκτιμά ότι η Ελλάδα χρειάζεται αναδιάρθρωση χρέους για να ενισχύσει την οικονομία και τη δημοσιονομική της προσαρμογή. Η Ελλάδα αποπλήρωσε χθες ομόλογο «σαμουράι» με ημερομηνία λήξης 14 Ιουλίου σε ιδιώτες πιστωτές στην Ιαπωνία, σε μία συμβολική κίνηση που απέτρεψε μία αθέτηση πληρωμής, η οποία θα μπορούσε να θεωρηθεί ως χρεοκοπία σε εμπορικό χρεόγραφο.
...και φάκες Από τη Μύκονο και τη Σαντορίνη θα ξεκινήσει η κατάργηση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο. Το πολυνομοσχέδιο προβλέπει για τα ανεπτυγμένα τουριστικά νησιά με υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα την κατάργηση από 1.10.2015 καθεστώτος μειωμένου ΦΠΑ. Το ίδιο θα ισχύει και για τα λιγότερο ανεπτυγμένα νησιά από 1 Ιουνίου 2016. Αυξήσεις θα σημειωθούν και σε όλα τα εισιτήρια των μέσων μαζικής μεταφοράς, καθώς μετατάσσονται και αυτά στον συντελεστή 23%. Πρόκειται για την τιμή του ενιαίου εισιτηρίου για μετακινήσεις με λεωφορεία, μετρό, τραμ και την τιμή της μηνιαίας κάρτας, ενώ αντίστοιχα θα επηρεαστούν τα κόμιστρα των ταξί, τα εισιτήρια των τρένων και τα αεροπορικά εισιτήρια εσωτερικού, όπως και των ΚΤΕΛ. Κλιμακωτός φόρος πολυτελούς διαβίωσης θα επιβληθεί τελικά στα σκάφη αναψυχής. Στα σκάφη αναψυχής με μήκος από 5 έως και 7 μέτρα ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης υπολογίζεται με συντελεστή 5% επί του ετήσιου τεκμηρίου διαβίωσης, για σκάφη από 8 έως και 9 μέτρα θα είναι ίσος με το 10%, ενώ με μήκος από 10 μέτρα και πάνω θα είναι ίσος με το 13% της ετήσια δαπάνης.
Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
25
Η χαμένη τιμή της Ευρώπης Γράμμα προς τους ηγέτες της ευρωζώνης: Κoιτάξτε τον εαυτό σας στον καθρέφτη
Δύσκολο να βρεις ιστοσελίδα ξένου μέσου την ημέρα του πιο δραματικού Eurogroup στην ιστορία της ευρωζώνης για την παραμονή ή όχι της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ – ανεξαρτήτως πολιτικής θέσης ή άποψης για το θέμα – που να μην παρατηρεί ότι η Ε.Ε. έχασε το πλεονέκτημά της: να αντιμετωπίζει ισότιμα όλα τα μέλη της στη βάση των ιδρυτικών αρχών της, που είναι η ειρήνη, η δημοκρατία και κυρίως η αλληλεγγύη.
Τ
α πληκτρολόγια τη νύχτα της μεγάλης απόφασης πήραν φωτιά ακόμα και στη Γερμανία, με τους δημοσιογράφους να μιλούν για φρικαλέες απαιτήσεις των δανειστών απέναντι στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικό είναι το γράμμα που έγραψε ο δημοσιογράφος - μπλόγκερ της ευρωπαϊκής ιστοσελίδας Europolitics Τζον Γουόρθ για τις ευθύνες όλων των ηγετών της ευρωζώνης, που τραυμάτισαν – όπως λέει – την τιμή και την υπόληψη του θεσμού. «Αγαπητοί Άνγκελα Μέρκελ, Φρανσουά Ολάντ, Ματέο Ρέντζι, Μαριάνο Ραχόι, Γερούν Ντάισελμπλουμ, Άλεξ Σταμπ, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και αγαπητοί Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ, Μάρτιν Σουλτς και Ντόναλντ Τουσκ... Μπορεί να μην έχετε κοιμηθεί καλά ακόμα ένα βράδυ προσπαθώντας να σώσετε την Ελλάδα, αλλά κάποια στιγμή θα πάτε στο κρεβάτι σας, θα ξυπνήσετε και θα κοιτάξετε το πρόσωπό σας στον καθρέφτη του μπάνιου σας. Δεν βρίσκεται απέναντι σας κανένας κύριος Τσίπρας ή Βαρουφάκης για να βρουν καταφύγιο οι δικαιολογίες σας περί ανώριμων και ανεύθυνων Ελλήνων. Θα μπορέσετε ο καθένας μόνος του – ως
προσωπικότητες που βρίσκεστε στα κέντρα των αποφάσεων της Ευρώπης – να ισχυριστείτε πως κάνατε ό,τι περνούσε από το χέρι σας για να σώσετε την ευρωζώνη; Πως κάνατε ό,τι μπορούσατε για να σώσετε την υπόληψη του θεσμού; Και αν ένα μικρό και ατίθασο μέλος σας – ομολογουμένως – έφτασε τόσο κοντά από ποτέ στην έξοδο, ποιο θα ακολουθήσει; Ο καθένας μόνος του ως προσωπικότητα έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να σώσει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα 60 χρόνων που δημιουργήθηκε για να προστατέψει την ειρήνη στην Ευρώπη; Κοιτάξατε πίσω στην κληρονομιά των Μονέ, Σουμάν, Κολ και Ντελόρ για να δείτε εάν σημαίνει κάτι για εσάς βαθιά μέσα σας; Ίσως να είστε απορροφημένοι τόσο πολύ με την καθημερινότητα της πολιτικής ώστε μπορεί να νιώθετε μουδιασμένοι απέναντι στα γεγονότα. Εάν όμως σας έχει απομείνει έστω και ένα μικρό ίχνος ηθικής, θα σας κυνηγούσε πάντα, εάν τελικά αποφασίζατε να πετάξετε την Ελλάδα έξω από τη ζώνη του ευρώ. Και πολιτικά μιλώντας, αφήνοντας την Ελλάδα εκτός αφήνετε παράλληλα και την Ε.Ε. να εκτεθεί σε ανυπολόγιστους κινδύνους. Μόνο φανταστείτε τι θα ένιωθε το Κρεμλίνο.
«Οι Γάλλοι δεν θα άφηναν ποτέ την Ελλάδα να φύγει από το ευρώ»
Αυτοί που είχαν περισσότερη αγωνία ακόμα και από τους Έλληνες για την έκβαση των πιο κρίσιμων διαπραγματεύσεων στην Ιστορία της χώρας από τη στιγμή που μπήκε στη ζώνη του ευρώ ήταν οι Έλληνες της διασποράς. Η γαλλική «Le Figaro» τους πλησίασε για να ακούσει και τη δική τους γνώμη για το συγκλονιστικό θρίλερ της παραμονής ή όχι της χώρας στο ευρώ, που ανέδειξε το χαμένο ηγετικό προφίλ του προέδρου Φρανσουά Ολάντ στην πρώτη του εμφανή σύγκρουση με τη Γερμανία. «Υπάρχει μία αντιφατικότητα στους Έλληνες» σχολιάζει ο Φρανσουά Αλεξόπουλος, αρχιτέκτονας ο οποίος ζει στη Γαλλία τα τελευταία 40 χρόνια. «Δεν θέλουν τη λιτότητα από την οποία υποφέρουν τα τελευταία έξι χρόνια, αλλά την ίδια στιγμή θέλουν να μείνουν στην Ευρώπη. Μία αντιφατικότητα την οποία τους ενέπνευσε ο Αλέξης Τσίπρας για
Εμείς – οι Ευρωπαίοι – δεν είμαστε παρόντες στις συνομιλίες που γίνονται πίσω από κλειστές πόρτες και δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Αλλά σκεφτείτε αυτόν τον καθρέφτη όταν όλα τελειώσουν. Και πείτε ειλικρινά. Είστε σίγουροι ότι μπορείτε να κοιτάξετε τον εαυτό σας;». Αλλά και η γαλλική Mediapart κάνει λόγο για ένα μεγάλο ευρωπαϊκό ναυάγιο, το οποίο αποκαλύφθηκε με αφορμή την ελληνική κρίση. «Αυτή η αποκάλυψη οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον Αλέξη Τσίπρα όπως και στον τέως υπουργό οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη. Προσπαθώντας να θέσουν το ζήτημα σε πολιτική βάση στην καρδιά τής καθαρά πλέον τε-
χνοκρατικής Ευρώπης, οι δύο άνδρες έφεραν στο φως ένα ανησυχητικά μεγάλο πρόβλημα: τη Γερμανία». Στην ίδια ηλεκτρονική ειδησεογραφική ιστοσελίδα άρθρο με τον τίτλο «Europexit» κάνει δυσοίωνες προβλέψεις για την ενότητα της ευρωζώνης: «Τα φαινόμενα απατούν. Το πραγματικό πρόβλημα δεν έχει να κάνει με την κρίση χρέους στην Ελλάδα. Αυτό είναι το πρόσχημα, καθώς θέλει να καλύψει αυτό που είναι και το ουσιώδες ζήτημα: την ιδεολογική διαμάχη, η οποία επικαλύπτεται από τη βίαιη επιβολή της υπεροχής ενός μόνο κράτους στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
να υποχωρήσει τελικά στις αξιώσεις των δανειστών παρά τη δυνατή στήριξη που του παρείχε το 60% του δημοψηφίσματος. Τα μέτρα αναγκάστηκε να τα πάρει διότι δεν είχε άλλη επιλογή, παρά το γεγονός ότι δεν είχαν καμία σχέση με το πρόγραμμά του» τόνισε ο Ελληνογάλλος αρχιτέκτονας. Πώς όμως είδαν, από μακριά, τις μαραθώνιες διαβουλεύσεις με σοβαρό το ενδεχόμενο να βγει η Ελλάδα από το ευρώ; «Ήταν τραγική η αντιμετώπιση ορισμένων εταίρων. Οι δανειστές δεν μπορούν να καταλάβουν ότι δεν μπορεί ένας λαός να ζει για πάντα στη λιτότητα χωρίς καμία προοπτική». Και οι Γάλλοι πώς τους φέρθηκαν; Οι Γάλλοι – όπως φάνηκε και από την αμέριστη στήριξη του Ολάντ – συμμερίζονταν την αγωνία μας: «Είναι ένας λαός που δεν έχει ξεχάσει τις βασικές αρχές της Ευρώπης της συνεργασίας και της αλληλεγγύης και δεν θα άφηνε ποτέ την Ελλάδα να φύγει από το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα...».
26 Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αφιέρωμα: Ιστορίες με αίμα
Ο Μεγάλος Πόλεμος Διάρκεια: Αύγουστος 1914 - 11 Νοεμβρίου 1918 Ανθρώπινο κόστος: 56,5 εκατομμύρια ζωές
Βουλγαρία 87.500, που αντιστοιχεί στο 7,29% του πληθυσμού της. Ο συνολικός αριθμός στρατιωτών των Κεντρικών Δυνάμεων που σκοτώθηκαν ανέρχεται περίπου στα 3,4 εκατομμύρια. Το δε σύνολο των στρατιωτών που σκοτώθηκαν παγκοσμίως φτάνει περίπου τα 8,6 εκατομμύρια.
Σ
χεδόν όλα τα ζητήματα της ανθρωπότητας παραμένουν μέσα σε μια φοβερή αβεβαιότητα. Σκεφτόμαστε το τι έχει εξαφανιστεί και νιώθουμε σχεδόν συντετριμμένοι από αυτά που έχουν καταστραφεί. Δεν γνωρίζουμε τι θα γεννήσει το μέλλον, γι’ αυτό και το φοβόμαστε – όχι χωρίς λόγο. Κάνουμε αόριστα όνειρα, απεχθανόμαστε συγκεκριμένα πράγματα […] ομολογούμε ότι έχουμε αφήσει πίσω μας τη χαρά της ζωής, την αφθονία, ενώ η αμφιβολία και η αταξία είναι μέσα μας και μαζί μας […] Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι όλα τα στοιχειώδη πράγματα αυτού του κόσμου έχουν επηρεαστεί από τον πόλεμο ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, από τις περιστάσεις του πολέμου. Κάτι βαθύτερο από τα ανανεώσιμα μέρη της μηχανής έχει φθαρεί τελείως […] Ανάμεσα σ’ όλα αυτά τα πληγωμένα πράγματα βρίσκεται και ο Νους. Ο Νους έχει πραγματικά πληγωθεί θανάσιμα· οι οιμωγές του ακούγονται στις καρδιές των σκεπτόμενων ανθρώπων. Ο Νους εκδίδει μια θλιβερή καταδίκη του εαυτού του. Αμφισβητεί τον εαυτό του βαθύτατα. Πωλ Βαλερύ Το παραπάνω απόσπασμα του Γάλλου ποιητή Πωλ Βαλερύ καταγράφει την αμφισβήτηση που ακολούθησε το τέλος του Μεγάλου Πολέμου, μια αμφισβήτηση η οποία ήταν ότι απέμεινε από την πρόοδο και την πίστη στην τελειοποίηση της ανθρωπότητας του 19ου αιώνα. Το τέλος του Μεγάλου Πολέμου βρήκε την ανθρωπότητα βεβαρημένη με εκατομμύρια χαμένων ζωών στα πεδία των μαχών. Σ’ αυτόν τον πόλεμο ενεπλάκησαν οι Ενωμένες Δυνάμεις, καλούμενες και Δυνάμεις της Αντάντ (κυρίως η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία, από το 1915 η Ιταλία, από το 1917 οι ΗΠΑ και ώς τις αρχές του 1918 και η Ρωσία) με τις Κεντρικές Δυνάμεις καλούμενες και Τριπλή Συμμαχία (Γερμανία,
Απώλειες αμάχων
Στα χαρακώματα του Μεγάλου Μακελειού Αυστροουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία και Βουλγαρία). Νικητές ανεδείχθησαν οι δυνάμεις της Αντάντ. Η λήξη του πολέμου είχε ως συνέπεια την κατάρρευση τεσσάρων αυτοκρατοριών και επέφερε ριζικές αλλαγές στον χάρτη της Ευρώπης εξ αιτίας του κατακερματισμού της. Η μεγαλύτερη, δε, ανατροπή σημειώθηκε στη Ρωσία με την Οκτωβριανή Επανάσταση. Τέλος, συνέπεια του καταστροφικού αυτού πολέμου υπήρξε η δημιουργία της Κοινωνίας των Εθνών.
Η αποκτήνωση στον πόλεμο Ο ανθρώπινος ψυχισμός κλονίστηκε από την αποκτήνωση που προέρχεται από τον εθισμό στη βία και στον θάνατο. Δεν είναι τυχαίο ότι τα κινήματα του φασισμού και του ναζισμού αργότερα προέκυψαν από βετεράνους του Μεγάλου Πολέμου. Πόσο συγκλονιστικό είναι το παρακάτω ποίημα του Άγγλου ποιητή Γουίλφρεντ Όουεν! Είναι το τελευταίο ποίημα που έγραψε πριν πέσει νεκρός από τις σφαίρες των Γερμανών, μια εβδομάδα μόλις πριν από
την υπογραφή της ανακωχής! Τώρα οι άντρες θα φεύγουν ευχαριστημένοι με αυτό που καταστρέψαμε. Ή, δυσαρεστημένοι, να βράζει το αίμα τους και να το φτύνουν. Θα είναι ταχύποδες, τρέχοντας με την ταχύτητα της τίγρεως. Κανείς δεν θα λύνει τους ζυγούς, παρότι τα Έθνη ταξιδεύουν μακριά από τη πρόοδο…
Οι μεγάλες απώλειες Το τίμημα αυτού του πολέμου σε ανθρώπινες ζωές υπήρξε εξοντωτικό. Οι αριθμοί αποδεικνύονται συντριπτικοί και, παρ’ όλα αυτά, το μεγάλο πάθημα της ανθρωπότητας όχι μόνο δεν έγινε μάθημα, αλλά, αντιθέτως, οδήγησε λίγα χρόνια μετά σε μια νέα σύγκρουση, οδυνηρότερη και πολύ περισσότερο καταστροφική, τη χειρότερη που γνώρισε η ανθρωπότητα – τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Από τις δυνάμεις τις Αντάντ, τεράστιο φόρο αίματος πλήρωσαν η Γαλλία και η Ρωσία. Η Γαλλία έχασε 1.375.000 στρατιώτες, ήτοι το 16,36% του συνόλου του
πληθυσμού της. Επίσης, οι γαλλικές αποικίες είχαν σε στρατιώτες 100.000 νεκρούς. Η Ρωσία θρήνησε 1.700.000 νεκρούς στρατιώτες, ήτοι το 14,17% του συνολικού της πληθυσμού. Η Βρετανική Αυτοκρατορία έχασε 908.000 στρατιώτες, ήτοι το 10,20% του συνολικού της πληθυσμού. Η Αμερική είχε περί τους 126.000 νεκρούς στρατιώτες, ήτοι το 2,89% του συνολικού της πληθυσμού. Μεγάλες απώλειες είχαν και η Ιταλία με τη Ρουμανία, ενώ η συμμετοχή της Ελλάδας στον Πόλεμο στοίχισε 5.000 νεκρούς, που αντιστοιχούσαν στο 2,17% του πληθυσμού της. Σε γενικές γραμμές, το σύνολο των στρατιωτών των συμμαχικών δυνάμεων που σκοτώθηκαν ανέρχεται στα 5,17 εκατομμύρια. Από τη μεριά των Κεντρικών Δυνάμεων η Αυστροουγγαρία έχασε 1.200.000 στρατιώτες, που αντιστοιχούσαν στο 15,38% του πληθυσμού της. Η Γερμανία απώλεσε 1.800.000 στρατιώτες, ήτοι το 16,12% του πληθυσμού της. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία 325.000, δηλαδή το 11,40% και, τέλος, η
Πέρα από τους νεκρούς στρατιώτες, οι επιπτώσεις του πολέμου, άμεσες και έμμεσες, ήταν τεράστιες. Ένας εξωφρενικά μεγάλος αριθμός πολιτών έχασε τη ζωή του εξαιτίας ενός πολέμου στον οποίο δεν συμμετείχαν. Η Αυστροουγγαρία έχασε 300.000 και 760.000 η Γερμανία. Η Ρουμανία 275.000, η Βουλγαρία επίσης 275.000, ενώ η Σερβία 650.000. Στη Ρωσία, ο αριθμός ανέρχεται στα 3 εκατομμύρια νεκρούς, ενώ 1 εκατομμύριο ήταν οι απώλειες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Πολύ λιγότερες απώλειες είχαν οι Γάλλοι (περί τους 40.000 νεκρούς) όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο (περί τους 31.000). Η δε Ελλάδα έχασε 132.000 ανθρώπους. Στις έμμεσες απώλειες πρέπει να προσθέσουμε τα δεκάδες εκατομμύρια νεκρών που άφησε πίσω της η ισπανική γρίπη. Σύμφωνα, λοιπόν, με κάποιους υπολογισμούς, οι άμεσοι και έμμεσοι θάνατοι άμαχων πολιτών αγγίζουν τα 56,5 εκατομμύρια, αν υπολογίσουμε τα θύματα της ισπανικής γρίπης σε 50 εκατομμύρια νεκρούς. Έτσι, αν αθροίσουμε όλες μαζί τις ανθρώπινες ζώνες που χάθηκαν εξαιτίας και κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου, ο αριθμός αυτός ανέρχεται στο εξωφρενικό νούμερο των 66 εκατομμυρίων ψυχών! Τέλος, υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον στατιστικό στοιχείο που υπολογίζει, πέραν αυτών των τραγικά μεγάλων απωλειών, το έλλειμμα γεννήσεων λόγω του πολέμου. Υπολογίζεται, λοιπόν, ότι δεν γεννηθήκαν 776 χιλ. άτομα στην Αγγλία, 911 χιλ. άτομα στη Γαλλία, 1,348 εκατομμύρια άτομα στην Ιταλία και 3,705 εκατομμύρια άτομα στη Γερμανία.
Xenofonb@gmail.com
art ΠΟΝΤΙΚΙ
Τι λένε στο «Ποντίκι Art» ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος και ο Νίκος Κουρής για τον δικό τους «Αίαντα», που μας περιμένει αύριο και μεθαύριο στην Επίδαυρο...
πεμπτη 16 ΙΟΥλΙΟΥ 2015
νικοσ κουρησ
βαγγελης θεοδωροπουλοσ Μ’ένα μήνυμα θέλησε να ξεκινήσει το ταξίδι του για την Επίδαυρο ο σκηνοθέτης Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, ο τρίτος που γίνεται εφέτος «οικοδεσπότης» στο ιστορικό αργολικό θέατρο: «Το αρχαίο θέατρο ήταν και είναι βήμα Δημοκρατίας. Και η Επίδαυρος, το ομορφότερο ανοιχτό θέατρο στον κόσμο, είναι το σύμβολό της. Γι’αυτό και έχει ιδιαίτερο νόημα στις μέρες μας το γεγονός ότι πραγματοποιείται το Φεστιβάλ Επιδαύρου. Θα ήταν ήττα της Δημοκρατίας η ματαίωση των παραστάσεων σ’αυτό τον χώρο. Γι’αυτό και καλώ τους θεατρόφιλους να ψηφίσουν με την παρουσία τους «Ναι» στη δημιουργία, στο θέατρο, στην ομορφιά, στη ζωή, στη Δημοκρατία». Ύστερα από τρία χρόνια απουσίας – το 2012 ανέβασε τις «Εκκλησιάζουσες» του Αριστοφάνη –, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος επανακάμπτει φέτος το καλοκαίρι στην Επίδαυρο. Θα παρουσιάσει με το Θέατρο του Νέου Κόσμου αύριο και μεθαύριο τον «Αίαντα» του Σοφοκλή. Πρόκειται για την παλαιότερη από τις επτά σωζόμενες τραγωδίες του Σοφοκλή και μέρος της τριλογίας «Αίας - Τεύκρος - Ευρυσάκης», η οποία περιγράφει την τρέλα και τον θάνατο του αρχηγού των Σαλαμινίων, Αίαντα, που συμμετείχε στον Τρωικό Πόλεμο, όταν δεν του αποδόθηκαν τα όπλα του Αχιλλέα. «Η παράσταση προσπάθησε να κινηθεί ανάμεσα στην αφήγηση και την υπόκριση. Με την παρουσία ενός ραψωδού, που βγαίνει μέσα από τον Χορό, και με τη βοήθεια της μουσικής, θελήσαμε να φτιάξουμε μια παράσταση που να είναι ένα τραγούδι για τον Αίαντα. Για τον κάθε Αίαντα ώς τις μέρες μας…». Η συζήτησή μας γίνεται μερικές μέρες πριν από τη συμφωνία και το κλίμα είναι φορτισμένο.
Πείτε «ναι» στο θέατρο, στην ομορφιά, στη ζωή! λύτιμα για όλη την ανθρωπότητα και φυσικά για μας που έχουμε άλλη πρόσβαση στα κείμενα και τόσο κοντά μας τα υπέροχα αρχαία θέατρα, με πρώτο απ’ όλα την Επίδαυρο. Είναι εντυπωσιακό ότι στην Ελλάδα της κρίσης ο κόσμος εξακολουθεί να πηγαίνει στο θέατρο, κι ακόμα να γεμίζει την Επίδαυρο και τα αρχαία θέατρα ανά την Ελλάδα. Κάτι σημαίνει αυτό για τη σκηνική τέχνη. Και αξίζει τον κόπο να μη στερήσουν από τον εαυτό τους οι θεατρόφιλοι αυτό το ετήσιο ταξίδι στην Επίδαυρο, τη μοναδική στιγμή που σβήνουν τα φώτα κι αρχίζει η παράσταση. Αυτά τα έργα είναι μεγάλη παρηγοριά για τον πολίτη που δοκιμάζεται, είναι το πνευματικό κεφάλαιο που μας ενώνει όλους, που προσφέρεται για νηφάλιο αναστοχασμό σε κρίσιμες περιόδους.
Γιατί διάλεξες αυτό το έργο; Πάνε πολλά χρόνια που ο φίλος Δ.Ν. Μαρωνίτης μου έδωσε μια θαυμάσια μετάφραση του «Αίαντα». Πάντα θεωρούσα πως ο Ευριπίδης είναι πιο συγγενικός με τη σύγχρονη εποχή. Κι αυτό μπορεί να ισχύει. Όμως υποκλίνομαι στη θεατρική ιδιοφυΐα του Σοφοκλή και στην πολιτική του σκέψη, θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που έσκυψα ειδικά πάνω στον «Αίαντα», την αρχαιότερη από τις σωζόμενες τραγωδίες του, και ελπίζω ότι όλοι μαζί οι συντελεστές θα μπορέσουμε να προσφέρουμε μια καθαρή αφήγηση αυτής της ιστορίας στο σύγχρονο θεατρικό κοινό.
Πώς το πολεμικό ηρωικό ιδεώδες δεν κάμπτεται από τον πολιτικό συμβιβασμό τελικά; Οι πόλεμοι και οι επαναστάσεις κάποτε τελειώνουν και οι κοινωνίες περνάνε σε φάση ανασυγκρότησης, όπου τον πρώτο ρόλο παίζουν συνήθως οι πολιτικοί. Οι πολεμιστές, ατίθασα στοιχεία εκ φύσεως (γι’ αυτό και παράτολμοι στη μάχη), δεν μπορούν κατά κανόνα να προσαρμοστούν στη νέα τάξη πραγμάτων. Ούτε και τους θέλουν άλλωστε, η αποστολή τους έχει τελειώσει. Κάπως έτσι, λοιπόν, μετά τον θάνατο του Αχιλλέα, κατά την κρίση των όπλων του νεκρού ήρωα, την ώρα της απόφασης δηλαδή σε ποιον θα δοθούν ως έπαθλο αριστείας τα όπλα του Αχιλλέα, οι αρχηγοί των Αχαιών δεν τα δίνουν στον Αίαντα, τον καλύτερο πολεμιστή στο στρατόπεδο των Ελλήνων, αλλά μεροληπτούν υπέρ του Οδυσσέα. Αυτό θίγει βαθιά τον Αίαντα. Τυφλωμένος από την οργή, επιχειρεί να επιτεθεί στις σκηνές των αντιπάλων του, όμως η Αθηνά θολώνει το μυαλό του και η φονική του μανία ξεσπάει στα κοπάδια, τη λεία των Αχαιών. Όταν συνειδητοποιεί τι έχει κάνει, ο Αίας δεν έχει άλλη διέξοδο από την αυτοκτονία. Η ζωή του είναι η τιμή του. Δεν υπάρχει ζωή μετά τον εξευτελισμό. Βλέπουμε λοιπόν ότι ο ηθικός κόσμος του Αίαντα μπορεί να είναι αλώβητος, αλλά ο ίδιος έχει νικηθεί κατά κράτος.
Το αρχαίο δράμα σήμερα, στην Ελλάδα της κρίσης, γίνεται πιο επίκαιρο από ποτέ; Αυτά τα έργα, προϊόντα μιας ανεπανάληπτης εποχής, είναι πο-
Μια φράση του Σοφοκλή από το έργο, τόσο επίκαιρη... Επίκαιρη όσο και διαχρονική: Γιατί ο τίμιος ή πρέπει τίμια να ζει ή να πεθάνει έντιμος.
Μηνάς Βιντιάδης
ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΡΗΣ
Η καθαρή συνείδηση...
INFO
Στην παράσταση παίζουν οι ηθοποιοί: Νίκος Κουρής (Αίας), Μαρία Πρωτόπαππα (Τέκμησσα), Γιάννος Περλέγκας (Τεύκρος), Παντελής Δεντάκης (Άγγελος), Ελένη Ουζουνίδου (Αθηνά), Γιάννης Τσορτέκης (Οδυσσέας), Γιάννης Κλίνης (Μενέλαος), Δημήτρης Παπανικολάου (Αγαμέμνων), Μιχάλης Τιτόπουλος (Ραψωδός). Μουσική: Νίκος Κυπουργός. Σκηνικά - Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου. Χορογραφίες: Αγγελική Στελλάτου. Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης.
Ο δικός σου Αίας είναι... ...είναι ένα σπουδαίο ποιητικό δημιούργημα. Η μετάφραση του Δημήτρη Μαρωνίτη είναι μια μετάφραση που έχει καταθέσει και αποτυπώσει όλη την ομορφιά και όλη την ουσία της ποιητικής δύναμης του πρωτότυπου. Ο Αίαντας, επειδή είναι ένα μυθολογικό πρόσωπο από την Ιλιάδα, έχει τη δυσκολία και τον κίνδυνο να μείνει εγκλωβισμένος στη μυθολογία του, δηλαδή ένας γενναίος, δυνατός, γιγάντιος πολεμιστής. Επειδή όμως ο Σοφοκλής ως ποιητής δεν ασχολείται τόσο με αυτό, όσο με τη δύναμη μιας καθαρής συνείδησης, δηλαδή με το πώς ένας άνθρωπος που πλανήθηκε και οδηγήθηκε στην τρέλα και αφού έκανε πράξεις καταγέλαστες, όταν επιστρέφει στη λογική του, πληρώνει το ακραίο τίμημα, που ισοδυναμεί με την καταγέλαστη πράξη του, που είναι η αυτοκτονία. Δηλαδή μια πράξη αμετάκλητη και γι’αυτό οριστική, σπουδαία, που είναι τόσο μοναδική, που καθιστά τον Αίαντα στα μάτια όλων ένα σημείο αναφοράς για όλους μας. Εμείς προσπαθούμε μαζί και τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο και όλους τους συνεργάτες να βρούμε τον πιο τίμιο τρόπο, ούτως ώστε το κείμενο να ακουστεί με όλη τη δύναμη και την ομορφιά του. Πώς ήταν η συνεργασία με τον Θεοδωρόπουλο; Είναι η πρώτη φορά που συνεργάζομαι με τον Θεοδωρόπουλο. Νομίζω ότι ο Βαγγέλης είναι ένας σκηνοθέτης που αντιμετωπίζει τα κείμενα με έναν δικό του ζωντανό και προσωπικό τρόπο και αυτό επιτρέπει στους ηθοποιούς να προτείνουν και αυτοί με τη σειρά τους τη δική τους αίσθηση για το κείμενο. Που μπορεί να δει αν κάτι είναι καλό και τον ενδιαφέρει και να το εντάξει χωρίς κανένα πρόβλημα στην παράσταση. Έχουμε τις διαφωνίες μας, όπως πιστεύω ότι πρέπει να συμβαίνει στη δουλειά μας, αλλά επειδή στην πραγματικότητα έχουμε ένα κοινό προσανατολισμό, αυτές οι διαφωνίες είναι πάντα δημιουργικές.
28 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Νέες ταινίες
ενκε φεζολαρι
τρεισ απο τισ γυναικεσ του λορκα
Η Μπερνάρντα Άλμπα στο Θησείο... Ο Ένκε Φεζολάρι χρησιμοποιεί τον Λόρκα για να αφηγηθεί μια βαλκανική τραγωδία, στο Βρυσάκι «Ένα έργο πένθους γεμάτο αδιέξοδα.Καταφύγιο η τέχνη, ίσως το μόνο όπλο να αντισταθούμε, να αντιμετωπίσουμε τη σκληρή πραγματικότητα, τις ελπίδες, το φως που αχνοφαίνεται.Το κύκνειο άσμα του Λόρκα, στην ταραγμένη Ισπανία του ’36, σήμερα σε μια τόσο ιστορική στιγμή. Με ταπεινότητα και ψυχραιμία, αντιστεκόμεθα με την ποίησή του» λέει ο σκηνοθέτης Ένκε Φεζολάρι, λίγο μετά την πρεμιέρα της περασμένης Τετάρτης. Ανδαλουσία. Μετά την κηδεία του άνδρα της, η 60χρονη Μπερνάρντα Άλμπα επιβάλλει στις πέντε κόρες της πολύχρονο κατ’ οίκον εγκλεισμό λόγω πένθους. Σε ένα σπίτι, χωρίς αντρική παρουσία, εισβάλλει ο Έρωτας και τα ανατρέπει όλα... Μία βαλκανική τραγωδία εννέα γυναικών, με αέρα αλμοδοβαρικό, σε μία από τις πιο όμορφες αυλές της Αθήνας: στο Βρυσάκι, Χώρος Τέχνης και Δράσης, τον Ιούλιο, κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη. Πώς έφτασε σ’ αυτό το ανέβασμα ο ταλαντούχος σκηνοθέτης; «Μικρός, ένα βράδυ του καλοκαιριού, μόλις είχαμε έρθει στην Ελλάδα, αργά στην ΕΡΤ είδα το ομώνυμο έργο σε ταινία. Συγκλονίστηκα, άυπνος όλο το βράδυ, είχα την εντύπωση βλέποντας την ταινία ότι εκτυλισσόταν στην Αλβανία ή σε κάποιο χωριό των Βαλκανίων, ήταν πραγματικά σαν ντοκιμαντέρ… Έπειτα τα χρόνια πέρασαν και εδώ και δυο χρόνια παλεύω να ανεβάσω το έργο - όνειρο». Ποια είναι τα δυνατά σημεία αυτού του έργου για τον Φεζολάρι; «Καταρχάς θεωρώ ότι είναι ένα έργο - σταθμός στην παγκόσμια δραματουργία, είναι το κύκνειο άσμα του αδικοχαμένου και άταφου ποιητή Φεδερίκο, ο οποίος ύμνησε τη ζωή και τον Έρωτα όσο κανείς άλλος συγγραφέας στη λεκάνη της Μεσογείου. Δεύτερον είναι πολιτικό κείμενο και ποιητικό συνάμα, ταξικό και ερωτικό,
έχει μυρωδιά της επαρχίας, έχει μέσα πολλά προσωπικά βιώματα δικά μου. Και εδώ θα σταθώ στη θεία της μητέρας μου, τη Ζάντε, η οποία είχε τέσσερις κόρες γεροντοκόρες. Τα καλοκαιριά μικρός τα περνούσα εκεί, οπότε μου είναι οικείο το περιβάλλον από μια άλλη σκοπιά, σαν μια επιστροφή σε έναν τόπο των παιδικών μου χρόνων, ένα αρκαδικό ιδεώδες, μια αναπόληση της αθώας ζωής, νοσταλγία για τις αγνές αξίες της ζωής και της Τέχνης εν γένει. Από την άλλη, είναι η μοίρα και ο αγώνας για επιβίωση, η πορεία του κάθε ανθρώπου για ολοκλήρωση. Και, τέλος, ο Έρωτας που μαστίζει και θερίζει κορμιά και τρώει καρδιές... Το έργο έχει πόνο, λαχτάρα για ζωή και ελευθερία, έχει χιούμορ (κυρίως από τις υπηρέτριες), πένθος και εγκλεισμό σαν την εποχή που ζούμε» λέει, φανερά συγκινημένος… INFO: Κείμενο: Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Μετάφραση: Μαρία Σκαφτούρα. Διανομή: Δώρα Στυλιανέση / Μπερνάρντα Άλμπα, Μαρία Σκαφτούρα/ Πόνθια, Αντιγόνη Κουλουκάκου, Ανγκούστιας, Ελεονώρα Αντωνιάδου, Αδέλα, Δανάη Παπουτσή, Μαρτίριο, Αγάπη Παπαθανασιάδου/Μαγκνταλένα, Βέφη Ρέδη (Vefi Redhi), Μαρία Χοσεφα, Φρύνη Θετάκη , Υπηρέτρια, Ξανθή Κρανίδη - Αμέλια Σκηνοθεσία, μουσική επιμέλεια, φωτισμοί: Ένκε Φεζολάρι. Δραματολογική Επεξεργασία: Ναταλί Μηνιώτη. Κοστούμια και επιμέλεια σκηνικού χώρου: Χριστίνα Κωστέα. Βοηθός σκηνοθέτη: Στεφανία Βλάχου. Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ (γενική είσοδος), 5 ευρώ (μειωμένο για φοιτητές, σπουδαστές). Βρυσάκι, Χώρος Τέχνης & Δράσης (Bρυσακίου 17, Πλάκα - Πληροφορίες/Κρατήσεις: 210 3210179 // www.vryssaki.gr // www.facebook.com/vryssaki) // e-mail: vryssaki@sinthesis.gr
ατζeντα Πεμπτη 16 .7 Συναυλία με τους Μύρωνα Στρατή και Ησαΐα Ματιάμπα Παρασκευη 17.7 Χορευτική παράσταση ομάδας Βέλγων χορευτών με τίτλο «Aglaja Ballet of Flags» στο πλαίσιο εορτασμού 50 χρόνων από τη δημιουργία της χορευτικής ομάδας Aglaja. Η Δήμητρα Γαλάνη εμφανίζεται στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. Μαζί της τέσσερις ξεχωριστοί μουσικοί (Πέτρος Κλαμπάνης, Θωμάς Κωνσταντίνου, Σπύρος Μάνεσης, Χρήστος Ραφαηλίδης) σε μια συναυλία με τίτλο «Chromos». Και αύριο Σάββατο στις 9.30. Σαββατο 18.7 Θεατρική παράσταση «Αναφορά στον Γκρέκο» με πρωταγωνιστή τον Τάκη Χρυσικάκο. Το τελευταίο έργο του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη παρουσιάζεται από το Κέντρο Λαϊκού Θεάτρου, υπό
Το μπλε δωμάτιο Πρωταγωνιστούν: Ματιέ Αμαλρίκ, Λέα Ντρουκέρ, Στεφανί Κλεό, Λοράν Πουατρενό, Σερζ Μποζόν. Διάρκεια: 76’. Στη νέα ταινία του Ματιέ Αμαλρίκ, βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Ζορζ Σιμενόν, ο Ζουλιέν και η Εσθέρ συναντιούνται κάθε Πέμπτη στο δωμάτιο ενός επαρχιακού ξενοδοχείου. Είναι και οι δύο παντρεμένοι και στο δωμάτιο αυτό κάνουν έρωτα και μοιράζονται το πάθος τους, μακριά από τα αδιάκριτα μάτια των κατοίκων της μικρής γαλλικής πόλης. «Θα περνούσες τη ζωή σου μαζί μου αν ξαφνικά ήμασταν ελεύθεροι;» τον ρωτά κάποια στιγμή εκείνη. Κι αυτός, χωρίς να το πολυσκεφτεί, της απαντά: «Φυσικά». Όταν ξαφνικά ο Ζουλιέν βρίσκεται να ανακρίνεται από την αστυνομία για ένα έγκλημα, τα αθώα αυτά λόγια αποκτούν άλλη διάσταση, καθώς βρίσκεται εγκλωβισμένος σε έναν ιστό από ψέματα που ο ίδιος κατασκεύασε. Πώς να κάνετε έρωτα σαν Εγγλέζος Πρωταγωνιστούν: Πιρς Μπρόσναν, Σάλμα Χάγιεκ, ΤζέσικαΆλμπα κ.ά. Διάρκεια: 100’ Ο Πιρς Μπρόσναν θα βρεθεί ανάμεσα στις εκρηκτικές Σάλμα Χάγιεκ και Τζέσικα Άλμπα. Ο Μπρόσναν υποδύεται έναν καθηγητή πανεπιστημίου στο Κέμπριτζ που θα βρει τον δάσκαλό του στο πρόσωπο της Σάλμα Χάγιεκ και θα αναγκαστεί να επαναπροσδιορίσει τη γεμάτη ερωτικές περιπέτειες ζωή του, αφότου αφήσει την Τζέσικα Άλμπα, φοιτήτριά του στο πανεπιστήμιο και ετεροθαλή αδελφή της Χάγιεκ, έγκυο. Ted 2 Πρωταγωνιστούν: Μαρκ Γουόλμπεργκ, Αμάντα Σέιφριντ, Τζέσικα Μπαρθ Η ιδέα για την υπόθεση της ταινίας προήλθε από ένα βιβλίο που διάβαζε ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος για την υπόθεση Ντρεντ Σκοτ. (Το Ανώτατο Δικαστήριο, το 1857, με την «Απόφαση Ντρεντ Σκοτ» αρνήθηκε να θεωρήσει ότι οι μαύροι ήταν πολίτες). Σε αυτή τη λογική, πώς νομιμοποιείται ένα λούτρινο αρκουδάκι να θεωρείται υποκείμενο και όχι αντικείμενο ιδιοκτησίας; Γιατί, όσο ευπροσάρμοστοι κι αν είναι οι άνθρωποι κι όσο κι αν έχουν αποδεχτεί πως «Ζωντάνεψε ο αρκούδος. Τι να πεις… Συνέβη» κάποια στιγμή θα προκύψει ζήτημα νομιμοποίησης της χρήσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Έτσι συναντούμε τους ήρωές μας επτά χρόνια μετά, με τον Τζον (Γουόλμπεργκ) χωρισμένο και τον Τed φρεσκοπαντρεμένο, αλλά με συζυγικά προβλήματα που μόνο η έλευση ενός παιδιού μπορεί να σώσει. Πηγή έμπνευσης για τις σκηνές απόλυτου χάους, κλασικές κωμωδίες όπως Planes και Trains and Automobiles.
ΠΕΜΠΤΗ 16.7 - ΤΕΤΑΡΤΗ 22.7 την αιγίδα του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης. Θεατρική προσαρμογή / Σκηνοθεσία: Τάκης Χρυσικάκος. Συνεργάτης σκηνοθέτης: Εμμανουέλα Αλεξίου. Εικαστική επιμέλεια: Βάλια Μαργαρίτη. Λύρα / τραγούδι: Σπύρος Ψαρουδάκης. Κιθάρα / κοντραμπάσο: Απόστολος Κουνής. Εγκαίνια για την καλοκαιρινή έκθεση 2015, της Γκαλερί Ζουμπουλάκη, που φιλοξενεί έργα συνεργατών. Συμμετέχουν με έργα τους οι Γιάννης Αδαμάκης, Αλεξάνδρα Αθανασιάδη, Διαμαντής Αϊδίνης, Βανέσσα Αναστασοπούλου, Γιώργος Αυγέρος, Μαρίνα Βερνίκου, Μίλτος Γκολέμας, Στέλλα Καπεζάνου, Μαρίνα Καρέλλα, Χρήστος Κεχαγιόγλου,Τζένη Κωδωνίδου, Μαρία Φιλοπούλου κ.ά. Ώρες λειτουργίας:Τρ., Πέ., Παρ. 11.00 - 15.00 & 17.00 - 20.00,Τετ. 11.00 - 15.00, Σάβ. 11.00 - 14.00. Κυριακή & Δευτέρα κλειστά (Έως 4 Σεπτεμβρίου). ΚΥΡΙΑΚΗ 19.7 «Ο δρόμος για το σπίτι», σκηνοθεσία Λιάνκα Παντολφίνι, στην Ελευσίνα, στο πλαίσιο των Αισχυλείων. Μια ηθοποιός και μια κούκλα στον δρόμο με τις αναμνήσεις, τα όνειρα, τις μελωδίες… Στη σιωπηλή γωνιά ενός
Ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, ανταποκρινόμενος στις παρούσες συνθήκες και τις ανάγκες των πολιτών, διοργανώνει σε συνεργασία με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, από 16 έως 30 Ιουλίου, στο προαύλιο του μουσείου, φεστιβάλ με δωρεάν συναυλίες, παραστάσεις θεάτρου και χορού και κινηματογραφικές προβολές. σπιτιού, είναι καθισμένη μια γριά γυναίκα. Μια παλιά μελωδία την επισκέπτεται ξυπνώντας μέσα της θύμησες από τα παιδικά της χρόνια. Η γιαγιά ταξιδεύει προς τα μέρη όπου γεννήθηκε, κάπου στην Ανατολή, στις αρχές του περασμένου αιώνα... Λαχταρά να μπει στο σπίτι που γεννήθηκε... Ένας φόβος βαθύς αναδύεται: το φάντασμα του ξεριζωμού της. Οι αναμνήσεις μπλέκονται με τα όνειρά της. Βήμα προς βήμα αποκαλύπτει την ιστορία της, αναμετριέται με τις κομμένες ρίζες της, σε μια τελευταία προσπάθεια να βρει τον δρόμο για το σπίτι. Σκηνοθεσία και ερμηνεία: Λιάνκα Παντολ-
φίνι. Συνεργασία - επιμέλεια: Andrea Valdinocci, Jean - Μartin Roy. Κατασκευή κούκλας: Helena Stouracova (Divadlo Continuo Theatre). Φώτα: Denis Campitelli Δευτερα 20.7 Προβολή ταινίας, στις 22:00, παράλληλη εκδήλωση του Φεστιβάλ Χορού της Καλαμάτας. Σε συνεργασία με την Filmhouse / Νέα Κινηματογραφική Λέσχη Καλαμάτας, θα προβληθεί το φιλμ Pina (2011/ 103’) του Βιμ Βέντερς, στο Καφέ Σινέ, Νικολάου Πλαστήρα 9, Δυτική Παραλία Καλαμάτας. Η «Πίνα» είναι ένα μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ χορού. Είναι ο φόρος τιμής που απέτισε ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες της Γερμανίας σε μια από τις σημαντικότερες μορφές του σύγχρονου χορού, τη χορογράφο Πίνα Μπάους, που έφυγε από κοντά μας το 2009. Στην ταινία εμφανίζονται οι συνεργάτες της στο Χοροθέατρο του Βούπερταλ να μιλούν για την απώλειά της όπως τη βιώνει ο καθένας. Κλασικές χορογραφίες της αλλά και νέες που της αφιέρωσαν οι χορευτές της δίνουν στην ταινία μοναδικό χαρακτήρα.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ποντικιart
29
www.topontiki.gr
Για χρόνια, ο Βίλιαμ υποψιαζόταν ότι οι καταστροφές που προκαλούνται από ανθρώπινους παράγοντες και οι τρομοκρατικές πράξεις θα μπορούσαν να προβλεφθούν. Η εμμονή του με την αποκωδικοποίηση Φρέντρικ Τ. Ούλσον του DNA της ανΤο τέλος της αλυσίδας θρώπινης συμπεριΜετάφραση: Ξενοφών Παγκαλιάς φοράς κατέστρεψε Εκδόσεις: Ψυχογιός την καριέρα του και Σελ.: 605 τον γάμο του. Και τώρα είναι μόνος. Και ξαφνικά, μια μέρα εξαφανίζεται. Ο Βίλιαμ έχει απαχθεί από μια μυστική οργάνωση που πιστεύει ότι κρατάει στα χέρια του το τελευταίο κομμάτι του παζλ που τόσο χρόνια ερευνούσε. Μια κινηματογραφική περιπέτεια που οδηγεί τον αναγνώστη από τους δρόμους του Βερολίνου και της Στοκχόλμης σ’ ένα κάστρο στις Άλπεις, για έναν κώδικα που απειλεί την ανθρωπότητα και τον μοναδικό άνθρωπο που ξέρει πώς να τον σπάσει.
Μπόρχες,σαν να λέμε... Μαραντόνα και Μέσι μαζί!
Χορχέ Λουίς Μπόρχες Δοκίμια Μετάφραση Σημειώσεις: Αχιλλέας Κυριακίδης Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: Τόμος [Ι] 660 Τόμος [ΙΙ] 485 Ξενοφών Μπρουντζάκης
Πρόκειται για επανέκδοση των δοκιμίων του μεγάλου Αργεντινού συγγραφέα σε δυο εξαιρετικά επιμελημένους τόμους από τις εκδόσεις Πατάκη, που έρχονται ως συνέχεια και συμπλήρωμα των Ποιημάτων και των Απάντων πεζών του. Η συγγραφική ιδιοφυΐα του Μπόρχες δίνει την εντύπωση ότι εδράζεται στη δαιμονική αναγνωστική του δεινότητα! Πρόκειται για έναν ιδιαίτερο και ξεχωριστό αναγνώστη που αποδεικνύεται μοναδικός συγγραφέας! Ο Μπόρχες σχολιάζει σχεδόν διαστροφικά – αλλά πάντα μεγαλοφυώς – απίθανες λεπτομέρειες της ανθρώπινης σκέψης εμβολίζοντας το προφανές μέσα από μιαν εμπνευσμένη αιρετικότητα που διαθέτει κλασικά χαρακτηριστικά. Γράφει σαν πολίτης του κόσμου, εξοικειωμένος απόλυτα με κάθε είδους πολιτισμό… Έτσι, ξέρει να είναι αυθεντικά οικουμενικός κρατώντας ταυτόχρονα εκείνες τις ιδιαιτερότητες των ριζών και των καταβολών του που χαρίζουν έναν ορθολογικό εξωτισμό στην έτσι κι αλλιώς ιδιαίτερη σκέψη του. Να αναφέρουμε και να συγχαρούμε τον μεταφραστή του έργου, Αχιλλέα Κυριακίδη, που μέσα από τον μεταφραστικό άθλο του (σε ποιότητα, ακρίβεια και εγκυρότητα) μας δίνει μιαν ασφαλή όσο και γοητευτική μεταφορά του Μπόρχες στη γλώσσα μας, έτσι ώστε το εγχώριο αναγνωστικό κοινό να έρθει σε μιαν αξιόπιστη επαφή με το έργο του μεγάλου Αργεντινού συγγραφέα που θα τολμούσαμε με βλάσφημη διάθεση να παραβάλουμε (συγγραφικώς…) με τον Μαραντόνα και τον Μέσι μαζί!
Ένας εκδότης που ζητά βιβλιοθήκες
Γιώργος Δαρδανός Σχηματική σκέψη Εκδόσεις: Gutenberg Σελ.: 142
Ο Γιώργος Δαρδανός είναι γνωστός για τη συνδικαλιστική του δράση σχετικά με τη διάδοση του βιβλίου και τους αγώνες του προκειμένου να εμπεδωθεί ως πρώτη ανάγκη το αίτημα της δημιουργίας και συστηματικής χρήσης σχολικών βιβλιοθηκών έτσι ώστε να αποκτήσουμε αναγνωστική αγωγή και ήθος. Δεκαετίες τώρα, ο Δαρδανός αγωνίζεται πεισματικά προς αυτήν την κατεύθυνση προσπαθώντας να αφυπνίσει την πολιτεία αλλά και τους αρμόδιους φορείς της προκειμένου να ενδιαφερθούν για αυτό το ουσιώδες ζήτημα – το οποίο, δυστυχώς, η ελληνική πραγματικότητα δεν συμπεριλαμβάνει στις προτεραιότητές της… Μπορεί – ιδίως στις μέρες που ζούμε – αυτή η προσπάθεια να φαντάζει ως πολυτέλεια, ωστόσο, στην πραγματικότητα, το όραμα μιας βιβλιόφιλης κοινωνίας δεν αποτελεί μια ψήφο ριγμένη έξω από την κάλπη, αλλά αντίθετα μια ψήφο που θα έδινε λύσεις, προοπτική και ρεαλισμό σε μια κοινωνία ασυνάρτητη και δίχως στοιχειώδη συγκρότηση. Στο τελευταίο του βιβλίο, ο εκδότης επαναφέρει στην επικαιρότητα (μετά τα σχετικά «Όταν η γάτα γλείφει τη λίμα» και « Οι παπαγάλοι δεν διαβάζουν βιβλία») το θέμα των βιβλιοθηκών στην ελληνική εκπαίδευση, ένα θέμα σημαντικό, που δυστυχώς μένει άλυτο λόγω της απόλυτης αδιαφορίας των διαφόρων ανευθυνοϋπεύθυνων αυτού του προβληματικού κρατιδίου που αρνείται πεισματικά να εκσυγχρονιστεί σύμφωνα με τις επιταγές του δυτικού ορθολογισμού.
Νέες εκδόσεις Πανσέληνος, και στο σουηδικό νησί Νόρντκοστερ η μεγάλη παλίρροια ετοιμάζεται να καλύψει την ακτή. Τρεις άνθρωποι σκάβουν έναν λάκκο στην άμμο ενώ τους παρακολουθεί κρυμμένο ένα αγόρι. Η περιBorjlind Cilla & Rolf έργειά του θα μεΗ μεγάλη παλίρροια Μετάφραση: τατραπεί σε τρόμο Άμπυ Ράικου όταν διακρίνει και Εκδόσεις: μία τέταρτη φιΠαπαδόπουλος γούρα – την έγκυο Σελ.: 605 γυναίκα για την οποία προορίζεται ο λάκκος. Θαμμένη στην άμμο μέχρι τον λαιμό, καθώς η στάθμη του νερού ανεβαίνει, η γυναίκα νιώθει το μωρό στην κοιλιά της να κλοτσάει... Είκοσι τέσσερα χρόνια μετά, η νεαρή Ολίβια Ρένινγκ ολοκληρώνει την αστυνομική της εκπαίδευση και η μόνη εργασία που της απομένει είναι να ερευνήσει μιαν άλυτη υπόθεση. Επιλέγει τη δολοφονία στο Νόρντκοστερ και σύντομα συνειδητοποιεί ότι πρέπει να μιλήσει με τον Τομ Στίλτον, τον αστυνόμο που δεν κατάφερε να εξιχνιάσει τότε το έγκλημα. Αλλά ο Τομ έχει εξαφανιστεί και η Ολίβια αποφασίζει να τον αναζητήσει, την ώρα που μια συμμορία ξεκινάει άγριες επιθέσεις σε άστεγους της πόλης...
30 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
29/6/15-4/7/15 22-27/6/15
ÔÁ ÍÅÁ
19.738
19.370
ÅÖÇÌ.ÔÙÍ ÓÕÍÔÁÊÔÙÍ
12.343
10.511
ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÁ
11.494
10.206
ESPRESSO
10.118
11.555
ÅÈÍÏÓ
9.484
11.258
ÅËÅÕÈÅÑÏÓ ÔÕÐÏÓ
9.008
9.546
ÊÏÍÔÑÁ NEWS
6.440
6.878
ÑÉÆÏÓÐÁÓÔÇÓ
4.978
4.020
ÅËÅÕÈÅÑÇ ÙÑÁ
3.748
3.320
ÁÕÃÇ
2.146
1.954
ÅÓÔÉÁ
1.558
1.480
ÇÌÅÑÇÓÉÁ (Ïéê.)
1.325
1.230
ÍÁÕÔÅÌÐÏÑÉÊÇ (Ïéê.)
710
718
×ÑÇÌÁÔÉÓÔÇÑÉÏ (Ïéê.)
236
276
Ï ËÏÃÏÓ
65
68
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
5/7/15
28/6/15
ÐÑÙÔÏ ÈÅÌÁ
82.160
110.130
ÔÏ ÂÇÌÁ
63.270
70.480
ÅÈÍÏÓ
62.210
70.120
REAL NEWS
59.010
61.220
ÊÏÍÔÑÁ NEWS ÊÕÑÉÁÊÇÓ
15.730
11.020
ÑÉÆÏÓÐÁÓÔÇÓ
15.530
17.580
ÊÕÑÉÁÊ. ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÁ
14.500
13.050
ÔÕÐÏÓ ÔÇÓ ÊÕÑÉÁÊÇÓ
12.940
14.410
ÁÕÃÇ
6.550
7.070
ÅËÅÕÈÅÑÇ ÙÑÁ
4.930
2.920
ÔÏ ×ÙÍÉ
4.370
3.850
ÔÏ ÐÁÑÏÍ
3.250
3.370
ÔÏ ÁÑÈÑÏ
1.230
1.210
90
80
ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÊÏÓ ËÏÃÏÓ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ÐÁÑÁÐÏËÉÔÉÊÁ
29/6/15- 5/7/15 22-28/6/15 29.310 33.180
ÁÃÏÑÁ
21.250
23.050
ÅÐÅÍÄÕÓÇ
10.280
11.040
ÔÏ ÐÏÍÔÉÊÉ
7.770
6.840
ÔÏ ÊÁÑÖÉ
4.450
5.750
ÁÎÉÁ (Ïéê.-ðïë.)
1.590
1.750
ÐÑÉÍ
1.300
1.280
ÄÑÏÌÏÓ ôçò ÁÑÉÓÔÅÑÁÓ
1.260
1.110
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
30/6/15-5/7/15 23-28/6/15
ÖÙÓ ÔÙÍ ÓÐÏÑ
6.906
7.191
SPORTDAY
5.038
5.295
LIVE SPORT
4.450
4.585
GOAL NEWS
4.294
4.771
ÐÑÙÔÁÈËÇÔÇÓ
3.332
3.491
Ç ÙÑÁ ÔÙÍ ÓÐÏÑ
3.060
3.091
ÃÁÕÑÏÓ
2.356
2.616
ÐÑÁÓÉÍÇ
2.304
2.220
996
1.053
ÃÁÔÁ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
29/6/15-5/7/15 22-28/6/15
×ÑÕÓÇ ÅÕÊÁÉÑÉÁ (Áããåëßåò)
8.210
14.110
ÔÏ ËÏÉÐÏÍ (Ðïéê. ýëçò)
9.120
10.010
Το νομοσχέδιο για τα κανάλια έρχεται Έτοιµοι να… απασφαλίσουν οι καναλάρχες Η στιγµή που περίµεναν όλοι οι «µιντιακοί» έφτασε. Κατατίθεται στη Βουλή τις επόµενες µέρες το σχέδιο νόµου για την αδειοδότηση των καναλιών και τις τηλεοπτικές συχνότητες, µε τις εξελίξεις να αναµένονται ραγδαίες και τις αντιδράσεις να προµηνύονται σφοδρές. Είναι το πρώτο νοµοσχέδιο που αφορά έναν χώρο όπου κυριαρχούν, κατά την κυβέρνηση, η διαπλοκή, η παρανοµία και ορισµένοι καναλάρχες, µε τους οποίους βρίσκεται σε σύγκρουση. Όπως αναφέρουν πηγές από την κυβέρνηση, µε το συγκεκριµένο νοµοσχέδιο, το οποίο εκπονείται εδώ και µήνες, θα δοθεί ένα τέλος «στην πειρατεία των τηλεοπτικών συχνοτήτων και στο καθεστώς ιδιότυπης νοµιµοφάνειας». Οι ιδιοκτήτες των µεγάλων καναλιών, από την άλλη, περιµένουν να δουν ποιες θα είναι οι διατάξεις που θα αποτελέσουν casus belli, µε τα σηµεία τριβής να είναι δύο: Πρώτον, ο αριθµός των αδειών που θα οριστεί σε σχέση µε τον µέγιστο αριθµό, τόσο εθνικών όσο και περιφερειακών, καναλιών που θα αδειοδοτηθούν, µε το Μαξίµου να θέλει να σταµατήσει τις «ιδιότυπες σχέσεις µεταξύ κυβερνήσεων και καναλαρχών». Και, δεύτερον, η επιθυµία της κυβέρνησης ο διαγωνισµός για την παραχώρηση τηλεοπτικών αδειών να ξεκινήσει από «µηδενική βάση», δηλαδή χωρίς καµιά πριµοδότηση των τηλεοπτικών σταθµών που λειτουργούν εδώ και 25 χρόνια µε προσωρινές άδειες (ή παράνοµα). Έτσι λοιπόν αναµένουµε µε µεγάλο ενδιαφέρον να δούµε τον τρόπο µε τον οποίο θα αλλάξει ο αρµόδιος υπουργός Νίκος Παππάς το τοπίο στον χώρο της τηλεόρασης, καθώς έχει προαναγγείλει ότι θα αλλάξει το πλαίσιο της διαδικασίας που ορίζει το ποιος µπορεί να είναι καναλάρχης. Η κατάθεση του νοµοσχεδίου συµπίπτει χρονικά µε την απόφαση αναµετάδοσης του διεθνούς προγράµµατος του Euronews στην ελληνική «έκδοση» από τις επίγειες ψηφιακές συχνότητες της ΕΡΤ και την άσκηση πίεσης προς τη Nielsen (πρώην AGB) να προσκοµίσει δικαιολογητικά και βεβαιώσεις ορκωτού λογιστή
από τα οποία να προκύπτει ονοµαστικοποίηση µετοχών µέχρι φυσικού προσώπου. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως το νοµοσχέδιο βγαίνει σε διαβούλευση την Παρασκευή ή το αργότερο την επόµενη ∆ευτέρα και προβλέπει µεταξύ άλλων τα εξής: ♦ Η αδειοδότηση των ψηφιακών καναλιών θα γίνει µέσω δηµοπρασίας που θα διεξαχθεί από το ΕΣΡ. Πρώτα θα ψηφιστεί ο νόµος. ♦ Το ΕΣΡ αναλαµβάνει την προκήρυξη του διαγωνισµού. ♦ Αρχικά θα προκηρυχθούν οι άδειες εθνικής εµβέλειας και στη συνέχεια οι περιφερειακές. ♦ Ο αριθµός των αδειών ανά κατηγορία θα οριστεί µε απόφαση του υπουργού Επικρατείας. ♦ Θα υπάρχει στον νόµο πρόβλεψη για άδειες εθνικής και περιφερειακής εµβέλειας και ανά κατηγορία προγράµµατος (ενηµερωτικού ή µη) και περιεχοµένου. ♦ Η χρονική διάρκεια των αδειών θα είναι 8-10 ετών. ♦ Θα απαιτείται ονοµαστικοποίηση µετοχών µέχρι φυσικού προσώπου και θα τεθούν έλεγχος πόθεν έσχες και ποινικά κωλύµατα για ιδιοκτήτες και εκπροσώπους των ανώνυµων εταιρειών που θα συµµετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία. ♦ Οι χορηγούµενες άδειες θα τελούν υπό συγκεκριµένους όρους (ως προς τεχνική αρτιότητα, διατήρηση απασχολούµενου προσωπικού, διατήρηση ιδίων κεφαλαίων στο ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο ανά κατηγορία, προγραµµατική πληρότητα). ♦ Θα υπάρχει δυνατότητα ανάκλησης των τηλεοπτικών αδειών εντός 6µηνου, αν δεν τηρούνται οι απαραίτητες τεχνικές προϋποθέσεις και οι προβλέψεις του νόµου για τον αριθµό του ελάχιστου προσωπικού. ♦ ∆εν θα υπάρχει καµία πρόβλεψη για τους υφιστάµενους τηλεοπτικούς σταθµούς, οι οποίοι θα εξισώνονται στη διαδικασία αδειοδότησης. ♦ Οι αδειούχοι θα είναι υποχρεωµένοι να συµβληθούν µε νόµιµο πάροχο δικτύου προκειµένου να εκπέµπουν το πρόγραµµά τους. Παράλληλα, στο νοµοσχέδιο προβλέπονται
Η ποντικίνα των media
σηµαντικές αλλαγές που αφορούν τον τρόπο λειτουργίας και τη σύνθεση της ΕΕΤΤ, σύµφωνα µε τον νέο χάρτη συχνοτήτων και τις πρωτοβουλίες του αρµόδιου υπουργού Χ. Σπίρτζη. Συγκεκριµένα, ο αναπληρωτής υπουργός Υποδοµών έχει έρθει σε ευθεία σύγκρουση µε την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδροµείων, κάνοντας λόγο για «πάρα πολλές πληµµέλειες» από πλευράς ΕΕΤΤ, σηµειώνοντας ότι ανατέθηκε στην Digea (στην οποία µέτοχοι είναι τα ιδιωτικά κανάλια εθνικής εµβέλειας) η παροχή δικτύου για τα περιφερειακά κανάλια, ουσιαστικά χωρίς διαγωνισµό. Πέρα από τις ατασθαλίες που εντόπισε ο Χρήστος Σπίρτζης στον διαγωνισµό για τις ψηφιακές συχνότητες, τον φάκελο του οποίου κατέθεσε στην Εισαγγελία, άσκησε κριτική στην ΕΕΤΤ ότι αφενός υπήρχε νόµος για το ασυµβίβαστο µεταξύ παρόχου δικτύου και παρόχου περιεχοµένου και αφετέρου τροποποιήθηκαν εν µέσω του διαγωνισµού δύο βασικοί όροι του, δηλαδή ο χρόνος υλοποίησης του σχεδίου κάλυψης και το χρηµατοοικονοµικό µοντέλο. Όπως ανέφερε ο ίδιος ο αναπληρωτής υπουργός, στην κυβέρνηση «δεν έχουµε ίχνος εκδικητικότητας, δεν είµαστε ο Σόιµπλε, ούτε έχουµε εκδικητικές συµπεριφορές έναντι κανενός» και σηµείωσε ότι η σηµερινή κυβέρνηση δεν θα ακολουθήσει τις πρακτικές των προηγουµένων, επισηµαίνοντας πως: «Όποιος έχει παρανοµήσει, θα ακολουθεί άλλους δρόµους».
Mικρά - Μικρά
Ë«ΕΣΠΑΣΕ» τα µηχανάκια η συνέντευξη που έδωσε ο Αλέξης Τσίπρας την Τρίτη στην ΕΡΤ. Σχεδόν 1 εκατοµµύριο τηλεθεατές (957.346), κατά µέσον όρο, παρακολούθησαν τη συνέντευξη, µε µέσο µερίδιο τηλεθέασης 27%, ενώ ο αριθµός των ατόµων που παρακολούθησε για τουλάχιστον ένα λεπτό τη συνέντευξη έφτασε τους 1.649.487! ËΚΑΙ ΜΙΑ και µιλάµε για ΕΡΤ, είναι άξιο αναφοράς το γεγονός πως, έναν µήνα και κάτι µετά την επιστροφή της στους δέκτες, σιγά-σιγά κερδίζει την εµπιστοσύνη του κόσµου, µε τον µέσο όρο τηλεθέασης στο γενικό σύνολο να φτάνει στο 10,1% και 6,1% στο δυναµικό κοινό. Ενδεικτικά, τον Μάιο του 2015, η ΝΕΡΙΤ είχε σηµειώσει 6,5% και 4,6%, αντίστοιχα… Ë«ΜΥΛΟΣ» µε τη λίστα ονοµάτων που έδωσε ο Πάνος Καµµένος στο Πειθαρχικό της ΕΣΗΕΑ αναφορικά µε χρηµατικά ποσά, τα οποία διατέθηκαν σε δηµοσιογράφους, τηλεοπτικούς διαύλους και εταιρείες ΜΜΕ από το ΚΕΕΛΠΝΟ. ËΑΠΟ ΠΑΝΤΟΥ όµως (και από τον ίδιο τον υπουργό, που ισχυρίζεται πως τη λίστα τού την έδωσε ο πρόεδρος του Κέντρου) εκφράζονται επιφυλάξεις, καθώς συγκεκριµένα στοιχεία για παραβα-
τική συµπεριφορά δεν προκύπτουν από πουθενά, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ Θανάσης Γιαννόπουλος χαρακτηρίζει ως «ανυπόστατη» τη λίστα, ενώ διάψευση εξέδωσε και η ΕΣΗΕΑ. ËΕΠΟΧΗ Μανόλη Καψή κι επίσηµα στο Mega, καθώς τέθηκε επικεφαλής του ειδησεογραφικού τοµέα στη θέση του Νίκου Στραβελάκη. Οι πληροφορίες λένε πως ο τέως διευθυντής Ειδήσεων στο κανάλι είχε ζητήσει να επιστρέψει µπροστά από τις κάµερες, µε το ∆.Σ. όµως να µην του κάνει το χατίρι… ËΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, έχουµε αλλαγή και στη θέση του διευθύνοντα συµβούλου, µε τον Νίκο Πεφάνη να παίρνει τη θέση του Θάνου Ανδρεούλη που ζητούσε εδώ και καιρό να αντικατασταθεί... ËΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «εξυγίανσης» έρχεται στον Πήγασο µε εργασία… όποτε τύχει, µειώσεις σελίδων και µισθών και απολύσεις. Τελικά, µάλλον δεν επιστρέφουµε σε ρυθµούς Κατοχής µε τη συµφωνία που έρχεται, αλλά σε ρυθµούς Μεσαίωνα…ËΤΟ «Π» την προπερασµένη Πέµπτη (2.7) πούλησε πανελλαδικά 7.700 φύλλα. Την περασµένη εβδοµάδα (9.7) πούλησε 2.956 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
ένη» µ µ α Κ « λ ί σ τα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Γελάει ή κλαίει, ρε παιδιά;
31