(µακροβουτι ως την καλπη)
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 23 ÉÏÕËÉÏÕ 2015 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1874
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΕ ΑΓΩΝΑ ΔΡΟΜΟΥ ΜΕΤ’ ΕΜΠΟΔΙΩΝ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΝΟΕΜΒΡΙΟ
Βατήρας εκλογών
το ξήλωμα της διαφθοράς Το σχέδιο Τσίπρα: ✓ διαρκές κυνήγι σκανδάλων ✓ δανειακή συµφωνία τον Αύγουστο ✓ ξεκαθάρισµα στα εσωκοµµατικά του ΣΥΡΙΖΑ τον Σεπτέµβριο ✓ ανανέωση της λαϊκής εντολής το φθινόπωρο
4-5 ΝΟΜΟΣΧΕ∆ΙΟ
Οι νέοι κανόνες στο τηλεοπτικό τοπίο
9
ΓΙΟΥΝΚΕΡ
12-13
Αλήθειες και µύθοι για τα 35 δισ. της Κοµισιόν
NEA ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Kαι ξαφνικά θέµα εκλογής προέδρου
14
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Μας έρχονται κι ας... ακριβύναµε
20
ΣΟΪΜΠΛΕ
22-23
Ανελέητος και για χρεοκοπηµένο γερµανικό νησί!
02
Το στίγµα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
κατά βάθος
Πόλεμος στη διαφθορά ή τουφεκιές στον αέρα; ΕΧΟΥΝ γραφτεί τόµοι για τις παθογένειες του ελληνικού κράτους και για το πελατειακό σύστηµα επάνω στο οποίο εδραιώθηκε η µεταπολιτευτική µας δηµοκρατία. Έχουµε συνηθίσει να ακούµε για σκάνδαλα δισεκατοµµυρίων, από µίζες προµηθειών, από υπερτιµολογήσεις έργων, από θαλασσοδάνεια. ∆ιαβάζουµε για λίστες µεγαλοκαταθετών σε ξένες τράπεζες, για µαύρο χρήµα που ξεπλένεται, για πολιτικό χρήµα δανεικό και αγύριστο. Συνηθίσαµε να χαµογελάµε ακούγοντας τη φράση «το µαχαίρι θα φτάσει στο κόκαλο» και ταυτόχρονα να παρακολουθούµε µεγάλες θεσµικές παρεµβάσεις µε νόµους περί ευθύνης υπουργών και δηµοσιεύσεις πόθεν έσχες, οι οποίες θα έβαζαν οριστικά τέλος στη διαπλεκόµενη διαφθορά. Αντί για το τέλος της διαφθοράς, συναντήσαµε από το 2010 την αρχή της χρεοκοπίας µας. ΕΙΝΑΙ προφανές ότι η χρεοκοπία δεν περιορίζεται στο οικονοµικό επίπεδο και µόνο. Θα µπορούσε να πει κάποιος ότι η οικονοµική χρεοκοπία είναι το αποτέλεσµα του σαπίσµατος του πολιτικού συστήµατος και του εκµαυλισµού του κοινωνικού ιστού της χώρας. Υπό αυτήν την έννοια η αντιµετώπιση της οικονοµικής χρεοκοπίας της χώρας προϋποθέτει την κάθαρση στο διαπλεκόµενο πολιτικο-οικονοµικό επίπεδο και την επανεξέταση των κυρίαρχων κοινωνικών προσανατολισµών και αντιλήψεων. Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ του ΣΥΡΙΖΑ, λειτουργώντας υπό την πίεση των εσωκοµµατικών αντιθέσεων και των ταπεινωτικών απαιτήσεων των δανειστών, στρέφει εξ ανάγκης την προσοχή της στην αντιµετώπιση της διαφθοράς. Πρόκειται για µια επιλογή που εκτός των άλλων αποσκοπεί στη δηµιουργία ενός πειστικού αφηγήµατος το οποίο µπορεί να υιοθετήσει και να υποστηρίξει η κοινωνία. Το ερώτηµα, ωστόσο, είναι αν αυτό το αφήγηµα µπορεί να το φέρει σε πέρας µια κυβέρνηση αδύναµη και εξαρτηµένη από εσωτερικούς και εξωτερικούς µηχανισµούς ελέγχου. ΜΕ ΠΙΟ ΑΠΛΑ ΛΟΓΙΑ: Η κυβέρνηση, που εκ των πραγµάτων στηρίζεται στις ψήφους των κοµµάτων που βασίλεψαν µεταπολιτευτικά ποτίζοντας το δένδρο της διαφθοράς, µέχρι ποιο σηµείο έχει τη δυνατότητα να κυνηγήσει τους διεφθαρµένους; Επίσης, µπορεί η κυβέρνηση να διερευνήσει υποθέσεις στις οποίες ξένοι οικονοµικοί παράγοντες (από χώρες των δανειστών) έκαναν µπίζνες στη χώρα µε το διεφθαρµένο ελληνικό σύστηµα; ΑΠΟ την απάντηση που θα δώσει η ίδια η κυβέρνηση στις πιο πάνω ερωτήσεις θα κριθεί το αν ο πόλεµος που κήρυξε κατά της διαφθοράς θα είναι αληθινός ή παραπλανητικές τουφεκιές στον αέρα…
Ανασχηματισμός ανάγκης… Ολοκληρώθηκε και ο «βαρύς» στην Ιστορία ανασχηµατισµός… της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ!!! Μιλάµε για έναν περιορισµένο ανασχηµατισµό, που αποµάκρυνε µεν την Αριστερή Πλατφόρµα, αλλά δεν έθεσε και πολύ υψηλές προσδοκίες! Ο εν λόγω δε ανασχηµατισµός είχε και µια µεγάλη είδηση. Την υφυπουργοποίηση του Παύλου Χαϊκάλη, ο οποίος ανέλαβε το βαρύ έργο της αναµόρφωσης του ασφαλιστικού συστήµατος και τη διαχείριση των διαρκώς µειούµενων εσόδων των Οργανισµών Κοινωνικής Ασφάλισης!!! Με την είσοδο πάντως αυτών των 9 νέων προσώπων στην κυβέρνηση, µπορούµε πλέον να κοιµόµαστε ήσυχοι αφού είναι σίγουρο ότι οι µεταρρυθµίσεις καθώς και η προσπάθεια αναδιάρθρωσης του χρέους θα στεφθούν από απόλυτη επιτυχία. Λέµε τώρα…
.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι
0
To θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Συνέδριο - ξεκαθάρισμα Μετά τη συμφωνία παραπέμπονται οι εσωκομματικές διαδικασίες στον ΣΥΡΙΖΑ Η επόμενη φάση της διαπραγμάτευσης για τη νέα δανειακή σύμβαση τέθηκε από τον πρωθυπουργό ως απόλυτη προτεραιότητα για τις επόμενες εβδομάδες του καλοκαιριού, μεταθέτοντας το οξύ εσωκομματικό ζήτημα παραπίσω, δηλαδή τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο. Όμως η διαδικασία μετάβασης του ΣΥΡΙΖΑ στην επόμενη μέρα έχει ήδη ξεκινήσει και προμηνύεται οδυνηρή.
Η
έκκληση Τσίπρα να δοθεί το βάρος στη διαπραγμάτευση δεν φαίνεται ότι θα συνοδευτεί από κάποια ανακωχή στην ανταλλαγή πυρών που, μετά τους πρώτους δισταγμούς, έχει ξεκινήσει και μαίνεται μεταξύ του πρωθυπουργού και του «σκληρού» προεδρικού μπλοκ από τη μία και των διαφωνούντων από την άλλη, κυρίως της Αριστερής Πλατφόρμας. Η τελευταία αποτελεί το πιο συμπαγές κομμάτι των διαφωνούντων στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, αφού η διαφωνία με τη στροφή στη μνημονιακή πορεία εκφράζεται από τη βάση ώς τα κομματικά και κοινοβουλευτικά στελέχη και βεβαίως τους πρώην υπουργούς. Αντιθέτως, στο κομμάτι που αναφέρεται στην κίνηση των 53 κυριαρχεί η σύγχυση, με τη βάση να διαφωνεί με τη στροφή της κυβέρνησης, τα κομματικά στελέχη να βρίσκονται σε αμηχανία (με άλλους να γέρνουν προς την καθαρή διαφωνία και άλλους προς την αμήχανη – κριτική – στήριξη της κυβέρνησης), ενώ σε κοινοβουλευτικό επίπεδο μονοψήφιος αριθμός βουλευτών αυτής της τάσης ψήφισε «παρών». Ο Αλέξης Τσίπρας πλέον δεν διστάζει να εξαπολύει πυρά κατά των πρώην συντρόφων του της Αριστερής Πλατφόρμας. Ωστόσο στη δήλωση που έκανε μετά την ψηφοφορία της προηγούμενης Τετάρτης έβαλε ζήτημα μόνο για όσους ψήφισαν «όχι», εξαιρώντας όσους ψήφισαν «παρών» – κατά κανόνα από την τάση των 53 – στη βάση της εκτίμησης ότι «παλεύονται», ώστε κάποιοι από αυτούς να επιστρέψουν στο «μαντρί» ψηφίζοντας «ναι».
Δίχως κόμμα; Οι επόμενες κινήσεις του πρωθυπουργού αναφορικά με το εσωκομματικό τοπίο αναμένονται μετά και τη χθεσινή ψηφοφορία. Ωστόσο εκτιμάται ότι δεν θα προβεί σε δραστικές κινήσεις άμεσα. Άλλωστε διαγραφές στο κόμμα – και μάλιστα σε τόσο εκτεταμένο βαθμό – δεν προβλέπονται, κι εν πάση περιπτώσει για να αποφασιστούν θα πρέπει να συγκληθούν τα όργανα του κόμματος, το οποίο όμως ο Τσίπρας δεν ελέγχει αυτήν τη στιγμή. Υπενθυμίζεται ότι 109 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής σε σύνολο 201, δηλαδή η πλειοψηφία, με δήλωσή τους την περασμένη εβδομάδα
απορρίπτουν το «νέο μνημόνιο» και ζητούν τη σύγκληση του οργάνου. Τη δήλωση αυτή υπογράφουν τα μέλη της ΚΕ που ανήκουν στην Αριστερή Πλατφόρμα και το Κόκκινο Δίκτυο, τα μέλη της ΚΟΕ καθώς και μέλη των 53. Σήμερα αναμένεται να συνεδριάσει η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, ύστερα από αναβολές, ωστόσο μένει να φανεί αν θα αποφασιστεί σύγκληση της Κεντρικής Επιτροπής, κάτι το οποίο η ηγεσία δεν επιθυμεί στην παρούσα φάση.
Συνέδριο ρήξης;
Βαθαίνει το ρήγμα και η απόσταση ανάμεσα σε Μαξίμου και κόμμα
Ο Τσίπρας, άλλωστε, σε δηλώσεις που φέρεται να έκανε στους συνεργάτες του έδειξε στην κατεύθυνση του Συνεδρίου τον Σεπτέμβριο, αφού θα έχει κλείσει η συμφωνία. Ανέφερε ειδικότερα ότι ο «κομματικός» ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να αντιστοιχηθεί με τον «κοινωνικό» ΣΥΡΙΖΑ και συντεταγμένα «να οδηγηθεί τον Σεπτέμβρη σε ευρείες συλλογικές διαδικασίες ώστε να προσδιορίσουμε τους στόχους και τα χαρακτηριστικά της αριστερής διακυβέρνησης στα νέα δεδομένα». Σύμφωνα με εκτιμήσεις προσώπων που γνωρίζουν τις εσωκομματικές διαδικασίες, ο πρωθυπουργός θα προσπαθήσει να ελέγξει το εσωκομματικό τοπίο – να πάρει το κόμμα πίσω, δηλαδή – μέσα από το Συνέδριο, του οποίου θα επιχειρηθεί να διευρυνθεί η βάση πιθανότατα με ένταξη μελών ή δικαίωμα ψήφου σε «φίλους» του κόμματος. Σε αυτό παραπέμπει και η προτροπή για αντιστοίχιση του «κομματικού» ΣΥΡΙΖΑ με τον «κοινωνικό», αναφορά η οποία γενικότερα υποδηλώνει τη διαδεδομένη και από τα μήντια θέση ότι ο κομματικός ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται πιο πίσω από
την κοινωνία, η οποία στηρίζει την κυβέρνηση και τον Τσίπρα του οποίου η δημοφιλία στις δημοσκοπήσεις παραμένει υψηλή παρά τη σκληρή συμφωνία. Με άλλα λόγια, ο Τσίπρας ποντάρει σε επανέλεγχο του κόμματος μέσω Συνεδρίου ώστε με ένα πιο συμπαγές κόμμα να προσφύγει στις κάλπες για ανανέωση της εντολής. Το σενάριο αυτό δεν αποκλείει ή δεν αποτρέπει το σενάριο της ρήξης με το κομμάτι που πρόσκειται στην Αριστερή Πλατφόρμα, ενώ ήδη παρατηρούνται φαινόμενα αποστράτευσης στην κομματική βάση, με μέλη οργανώσεων να παραιτούνται ή να αποστασιοποιούνται από τις κομματικές διαδικασίες.
Το μπαλάκι των ευθυνών Μέχρι τότε, και εφόσον τα πράγματα δεν εξελιχθούν με άκρως δραματικό και τραυματικό τρόπο και για τις δύο πλευρές, πιθανότατα θα συνεχίσει να παίζεται το παιχνίδι της ευθύνης για την επαπειλούμενη διάσπαση – όλο και λιγότεροι την αποκλείουν πια –, με την κάθε πλευρά να πετά το μπαλάκι στο γήπεδο της άλλης. Τις τελευταίες μέρες οι τόνοι διαρκώς ανεβαίνουν, με αποκορύφωμα την επίθεση Τσίπρα στην Αριστερή Πλατφόρμα και τον Βαρουφάκη, τους οποίους κάλεσε να μην κρύβονται πίσω από τη δική του υπογραφή, επικαλούμενοι εναλλακτικές λύσεις που όπως υπονοεί ο ίδιος δεν είναι ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες. Ταύτισε δε πιο ξεκάθαρα από ποτέ την εναλλακτική πρόταση για επιστροφή στο εθνικό νόμισμα με το σχέδιο Σόιμπλε. Η Αριστερή Πλατφόρμα απάντησε μέσω της Iskra και άρθρου που υπογράφει ο Νίκος Πέρπερας, το οποίο αναφέρεται στις ευθύνες του πρωθυπουργού και των συνεργατών του για το γεγονός ότι με δική του ευθύνη οδηγήθηκε στον εκβιασμό καθώς δεν προετοίμασε ένα εναλλακτικό σχέδιο, κάτι που δεν ήταν ευθύνη της συγκεκριμένης τάσης να παρουσιάσει αλλά ολόκληρου του κόμματος και ειδικά της ηγεσίας. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης και η Αριστερή Πλατφόρμα, η οποία βρίσκεται σε αναβρασμό σχετικά με τη στάση που πρέπει να κρατήσει το επόμενο διάστημα, έδειξαν να μην είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν την ευθύνη μιας διάσπασης μέσα από τη γραμμή «καταψηφίζουμε τη συμφωνία, στηρίζουμε την κυβέρνηση». Σε κάθε περίπτωση παραμένει το ερώτημα μέχρι πού φτάνουν οι επιδιώξεις και τα όρια του Παναγιώτη Λαφαζάνη και αν θα ηγηθεί μιας προσπάθειας να διεκδικήσει το κόμμα από τον «αντίπαλο» πλέον Αλέξη Τσίπρα ή απλώς θα επιχειρήσει μια διαχείριση ώς το φθινόπωρο προκειμένου να μην χρεωθεί τη ρήξη…
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Βατήρας για εκλογές Αντιμέτωπος με διαφωνίες ευρείας κλίμακας στο κόμμα και την κοινοβουλευτική του ομάδα και ενόψει δύσκολων συνομιλιών με τους δανειστές για ένα νέο τριετούς διάρκειας δανειακό πρόγραμμα για τη χώρα, ο πρωθυπουργός σχεδιάζει το πολιτικό αφήγημα που θα οδηγήσει αυτόν και την κυβέρνησή του σε μια επόμενη (και ξεκάθαρη πολιτικά) μέρα μέσα από την ανανέωση της λαϊκής εντολής.
Η
πορεία προς το πολιτικό ξέφωτο που αναζητεί ο πρωθυπουργός περνά από: u τη χθεσινή ολοκλήρωση της ψήφισης των προαπαιτούμενων μέτρων, u την ολοκλήρωση της Συμφωνίας με τους δανειστές για το νέο δάνειο (και μνημόνιο κατανόησης), u το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών μεταξύ «κομματικού και κοινωνικού» ΣΥΡΙΖΑ μέσα από τις καταστατικές διαδικασίες οι οποίες οδηγούν τελικά το κόμμα σε συνέδριο.
Η «νέα» μάχη Εν τω μεταξύ και κατά τη διάρκεια αυτής της πολιτικά κοπιαστικής πορείας η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να οικοδομήσει ένα έργο που να εμπνέει την κοινωνία και να δικαιώνει κάποια από τα αριστερά χαρακτηριστικά του ΣΥΡΙΖΑ. Ο πόλεμος κατά της διαφθοράς φαίνεται να είναι αυτό ακριβώς το έργο στο οποίο επενδύει η κυβέρνηση για να το χρησιμοποιήσει ως βατήρα που θα τη βοηθήσει να διατηρήσει το προβάδισμα σε μια εκλογική αναμέτρηση. Σ’ αυτήν τη «νέα μάχη» κατά της διαφθοράς φαίνεται πως θα συγκεντρώσει η κυβέρνηση τις δυνάμεις της μετά την οδυνηρή συνθηκολόγησή της στον «πόλεμο» κατά των δανειστών. Σε κάθε περίπτωση, είτε πρόκειται για μια απέλπιδα προσπάθεια διαφυγής είτε για μια επιχείρηση συσπείρωσης στο τραυματισμένο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, ο πόλεμος κατά της διαφθοράς αποτελεί μια αδιαμφισβήτητη παθογένεια του ελληνικού πολιτικού/ οικονομικού συστήματος και η αντιμετώπισή της μία από τις βασικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης. Αιχμή του δόρατος σ’ αυτήν τη νέα μάχη φαίνεται πως θα είναι οι έρευνες
και οι φάκελοι για θέματα διαφθοράς που διαχειρίζεται ο αρμόδιος υπουργός Παναγιώτης Νικολούδης. Με τον τρόπο αυτόν η κυβέρνηση επιχειρεί: u να αρχίσει το ξετύλιγμα του κουβαριού μιας σειράς σκανδαλωδών υποθέσεων, u να επιβεβαιώσει στους δανειστές την αποφασιστικότητά της να αντιμετωπίσει το φαινόμενο και τα ισχυρά συμφέροντα που το καλλιέργησαν και το εκμεταλλεύτηκαν, u να εκτονώσει το λαϊκό αίσθημα που αντιλαμβάνεται ότι για μια ακόμη φορά τα «σπασμένα» του τρίτου μνημονίου καλούνται να πληρώσουν τα γνωστά «υποζύγια».
Μηνύματα εντός - εκτός Με τον τρόπο αυτόν η κυβέρνηση θέλει να στείλει μηνύματα τόσο στην ελληνική κοινωνία ότι επιχειρεί να απαλύνει τις δυσκολίες και τα επαχθή μέτρα του τρίτου μνημονίου όσο και στο εξωτερικό, υπογραμμίζοντας ότι τηρεί τις δεσμεύ-
Στον πόλεμο κατά της διαφθοράς επενδύει η κυβέρνηση για να διατηρήσει το προβάδισμα σε ενδεχόμενη εκλογική αναμέτρηση
σεις της για πάταξη της διαφθοράς και τη δημιουργία ενός εκσυγχρονισμένου ευρωπαϊκού κράτους. Το ξεκίνημα αυτής της προσπάθειας έγινε με τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου την περασμένη Δευτέρα με τη συμμετοχή των Νικολούδη, Παπαγγελόπουλου, Αλεξιάδη και Πολάκη. Εκεί ο πρωθυπουργός ζήτησε όλοι οι ώριμοι και ολοκληρωμένοι φάκελοι που αφορούν σε θέματα διαφθοράς και διαπλοκής να σταλούν στους εισαγγελείς και να ξεκινήσει η διαδικασία των διώξεων. Τα αποτελέσματα αυτής της σύσκεψης ήδη έχουν αρχίσει να εμφανίζονται καθώς: u προωθήθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος στον εισαγγελέα ο φάκελος της Αγροτικής Τράπεζας και των δανείων που φέρεται να χορήγησε δίχως επαρκείς εξασφαλίσεις δημιουργώντας τη βάσιμη υποψία ότι πρόκειται για εξυπηρετήσεις ημετέρων των κυβερνήσεων της χώρας μεταξύ του 2000-2009, u ασκήθηκε ποινική δίωξη για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης σε πρώην τραπεζίτη, u ακούγονται, τις τελευταίες ώρες, έντονες φήμες για σύλληψη «μεγατόνων» που αφορά σε μεγάλο παράγοντα της οικονομικής ζωής της χώρας. Σύμφωνα με πληροφορίες, τις επόμενες μέρες θα ενταθούν οι νομικές διαδικασίες και πιθανότατα θα προκύψουν συλλήψεις προσώπων που εμπλέκονται στις υποθέσεις των 1.300 δανείων και άλλων υποθέσεων της ΑΤΕ που ήδη έχουν σταλεί στους αρμόδιους εισαγγελείς για να ασκήσουν διώξεις. Πρόκειται για μεγάλα ονόματα της επιχειρηματικής κοινότητας τα οποία – σύμφωνα με τις κατηγορίες – επωφελήθηκαν, πήραν δάνεια και δεν τα επέστρεψαν, με αποτέλεσμα να ζημιωθεί το Δημόσιο κατά 5 δισεκατομμύρια ευρώ.
«Πεδία μάχης» Για την επιμελή και αποτελεσματική μάχη κατά της διαφθοράς κατά τη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου την περασμένη Δευτέρα μοιράστηκαν και οι αρμοδιότητες μεταξύ των υπουργείων, καθώς ο όγκος των φακέλων που έχουν ανοίξει είναι σύμ-
φωνα με πληροφορίες 20.000! Στο πλαίσιο αυτής της οργάνωσης οι υποθέσεις «μοιράζονται» ως εξής: u ο κ. Νικολούδης έχει αναλάβει τις υποθέσεις διαφθοράς, λαθρεμπορίας καυσίμων και καπνού, τις κομπίνες και τις υπερτιμολογήσεις φαρμάκων και άλλων προμηθειών των νοσοκομείων από τις φαρμακευτικές εταιρείες καθώς και υποθέσεις ξεπλύματος βρόμικου χρήματος από την πορνεία, u ο κ. Παπαγγελόπουλος πήρε όλες τις υποθέσεις των δημοσίων έργων και των τεχνικών εταιρειών, u ο κ. Αλεξιάδης την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Αίτημα και ανάγκη Εκτός από τις αρμοδιότητες, στην εν λόγω σύσκεψη καταρτίστηκε και το χρονοδιάγραμμα για το «άνοιγμα» των υποθέσεων κατά τομέα. Ήδη το πρώτο «χτύπημα» δόθηκε με την υπόθεση της Αγροτικής Τράπεζας και σύμφωνα με πληροφορίες θα ακολουθήσουν τα δημόσια έργα και οι φαρμακευτικές εταιρείες. Η βασική κατηγορία που αντιμετωπίζουν οι τεχνικές εταιρείες είναι οι υπερτιμολογήσεις στην κατασκευή των έργων, οι οποίες στον τομέα της οδοποιίας είναι, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και εφτά φορές υψηλότερες από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Το πώς και αν θα προχωρήσει αποτελεσματικά ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για την αναζήτηση μιας πολιτικής διεξόδου, η οποία εκτός των άλλων θα αποκαταστήσει και την κοινοβουλευτική ισορροπία με διακριτούς ρόλους συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης, εξαρτάται, σε τελική ανάλυση από τους δανειστές οι οποίοι θα καθορίσουν, τελικά, και τους όρους της νέας δανειακής συμφωνίας. Από αυτούς, τους δανειστές, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό και τα περιθώρια των κινήσεων και επιλογών του πρωθυπουργού για το ξεκαθάρισμα του εσωτερικού πολιτικού τοπίου. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η μάχη κατά της διαφθοράς παραμένει αίτημα και ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας που αν δοθεί και κερδηθεί θα συμβάλει αποφασιστικά στην αλλαγή της φυσιογνωμίας της χώρας.
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
To λόγο έχουν τα... νούμερα Πυρετός στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για τον αναθεωρημένο προϋπολογισμό και το μεσοπρόθεσμο Μετά και την ψήφιση του 2ου εφαρμοστικού νόμου για το 3ο μνημόνιο, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους πέφτει με τα... μούτρα στους αριθμούς ώστε να προετοιμάσει τον αναθεωρημένο προϋπολογισμό του 2015 αλλά και το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για την περίοδο μέχρι και το τέλος του 2018.
Τ
α νούμερα που θα αποτυπώσει ειδικά ο φετινός προϋπολογισμός είναι εφιαλτικά. Με χαμένο – μεταξύ άλλων και από δημοσιονομικής άποψης – το πρώτο εξάμηνο, με τους περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίων να βρίσκονται σε πλήρη ισχύ παρά τον τερματισμό της τραπεζικής αργίας και την ύφεση να επιστρέφει στην πιο άγρια μορφή της, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να καταρρίπτει το ένα ρεκόρ εισπράξεων μετά το άλλο προκειμένου να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα στο τέλος της χρονιάς έστω και 1% ή 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ.
ολοταχώς προς την ύφεση, η οποία μπορεί να φτάσει και στο 4% του ΑΕΠ (αν ληφθεί υπόψη η πρώτη επίσημη πρόβλεψη που έγινε μετά τα capital controls και η οποία διατυπώθηκε από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή). u Μέχρι στιγμής, ο προϋπολογισμός εξελίσσεται αφήνοντας πίσω του μεγάλα πρωτογενή ελλείμματα. Το γεγονός ότι μέχρι τώρα τα
Ρεκόρ εισπράξεων πρέπει να κάνει το υπουργείο Οικονομικών
Ύφεση και ελλείμματα Θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι το να επιτευχθεί δημοσιονομικό πλεόνασμα ίσο με το 1% του ΑΕΠ μέσα στο 2015 τη στιγμή που τον περασμένο Νοέμβριο ο προϋπολογισμός έθετε ως βασικό στόχο πλεόνασμα τρεις φορές μεγαλύτερο – περίπου 3% του ΑΕΠ ή πάνω από 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ – αποτελεί «παιχνιδάκι». Κι όμως, αν ρωτούσε κανείς τα στελέχη στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους που γνωρίζουν πώς εξελίσσονται τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη, μάλλον θα του απαντούσαν ότι θα ήταν προτιμότερο να γυρίσει πίσω ο χρόνος και να υλοποιηθεί ένας προϋπολογισμός με τριπλάσιο πρωτογενές πλεόνασμα αλλά σε μια λιγότερο ευάλωτη οικονομία. Ξέρουν τι λένε αυτά τα στελέχη. Γνωρίζουν ότι: Έτσι όπως εξελίσσεται η χρονιά, οδεύουμε
χαρτιά δείχνουν πρωτογενή πλεονάσματα οφείλεται μόνο και μόνο στο ότι το Δημόσιο μοιράζει... φέσια δεξιά και αριστερά στερώντας από την αγορά ζεστό χρήμα άνω των τεσσάρων δισεκατομμυρίων ευρώ. Από την άλλη, τα δημόσια έσοδα έχουν βουλιάξει και όχι μόνο για συγκυριακούς λόγους. u Η όποια προσπάθεια για επαναφορά των βασικών δημοσιονομικών μεγεθών στην κανονική τροχιά θα γίνει με τα capital controls σε πλήρη εφαρμογή καθώς η πιο αισιόδοξη πρόβλεψη – αυτή που διατυπώθηκε τη Δευτέρα από τον πρόεδρο του ΣΕΒ Θεόδωρο Φέσσα – μιλάει για επαναφορά στην τραπεζική κανονικότητα όχι νωρίτερα από τον προσεχή Οκτώβριο. u Για να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος, ακολουθείται μια δοκιμασμένη και αποτυχημένη συνταγή: πρόσθετοι φόροι σε ένα ήδη υπερφορτωμένο από φόρους πρόγραμμα. Ποια είναι η μόνη πρόβλεψη που θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα επιβεβαιωθεί; Η «έκρηξη» των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία.
Δημόσιο… φέσι Στο 1ο εξάμηνο, τα καθαρά έσοδα διαμορφώθηκαν στα 21,8 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι στόχου 22,7 δισεκατομμυρίων ευρώ. Δηλαδή, έχει ήδη καταγραφεί απόκλιση 906 εκατομμυρίων ευρώ. Στο σκέλος των δαπανών, εμφανίστηκε υπερσυγκράτηση. Η αγορά στερήθηκε τέσσερα ολόκληρα δισεκατομμύρια ευρώ καθώς το Δημόσιο δαπάνησε 23,242 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι 27,332 δισ. ευρώ που ήταν ο στόχος του εξαμήνου. Ο προϋπολογισμός του 2015, καταρτίστηκε με στόχο να κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα 5,748 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτός ο στό-
Ατέλειωτες δόσεις, απίστευτο αλαλούμ Ακόμη μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα με τα φυσικά πρόσωπα. Μέχρι και την περασμένη Τρίτη είχαν υποβληθεί 3,4 εκατομμύρια φορολογικές δηλώσεις όταν το σύνολο που απαιτείται είναι έξι εκατομμύρια. Μετά και τη νέα παράταση που ανακοινώθηκε (σ.σ. τα φυσικά πρόσωπα μπορούν να κάνουν δήλωση μέχρι και τις 26 Αυγούστου) τουλάχιστον οι μισοί φορολογούμενοι θα πληρώσουν την πρώτη δόση του φόρου στο τέλος Αυγούστου. Τη δεύτερη δόση θα πρέπει να την καταβάλουν μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου και την τελευταία δόση μέχρι τέλος Νοεμβρίου. Συμπέρα-
σμα; Μέχρι το τέλος Ιουλίου, το Δημόσιο δεν πρόκειται να εισπράξει ούτε ένα ευρώ από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων ενώ είχε προϋπολογιστεί να εισπραχθούν περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Σαν να μην έφταναν αυτά, καθυστερήσεις θα υπάρξουν πλέον και στην έναρξη πληρωμής του ΕΝΦΙΑ. Την περασμένη Παρασκευή, με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για τις τράπεζες, μετατέθηκε και η προθεσμία για την υποβολή του Ε9. Δεδομένου ότι και οι δηλώσεις με τα στοιχεία των ακινήτων θα γίνουν μέχρι τις 26 Αυγούστου, το υπουργείο
Οικονομικών θα βεβαιώσει τον ΕΝΦΙΑ, στην καλύτερη περίπτωση μέσα στον Σεπτέμβριο. Έτσι, ο φόρος των ακινήτων θα ξεκινήσει να πληρώνεται από τον Οκτώβριο. Σε πόσες δόσεις; Αν δεν υπάρξει αλλαγή νόμου, ο φόρος θα πρέπει να εξοφληθεί μέχρι το τέλος του χρόνου. Αν υπάρξει αλλαγή νόμου, μπορεί να δοθεί ένα επιπλέον δίμηνο προκειμένου η υποχρέωση να εξοφληθεί σε πέντε μηνιαίες δόσεις, μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου. Στο αλαλούμ των ημερών που έρχονται θα πρέπει να προστεθούν: 1. Το γεγονός ότι η τρόικα πιέζει για αλλαγή
του νόμου των 100 δόσεων. Αν προστεθεί υποχρέωση να καταβάλλονται εμπρόθεσμα όλες οι τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις προκειμένου να διατηρηθεί ζωντανή η ρύθμιση, τότε εκτιμάται ότι δεκάδες χιλιάδες θα απολέσουν το δικαίωμά τους και φυσικά θα σταματήσουν να πληρώνουν τις δόσεις. 2. Το γεγονός ότι τουλάχιστον 100.000 φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν διορθωμένο (αυξημένο) εκκαθαριστικό, το οποίο θα περιλαμβάνει τον νέο φόρο πολυτελούς διαβίωσης για σκάφη, Ι.Χ. άνω των 2.500 κυβικών και πισίνες.
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Tο χαμένο εξάμηνο και οι περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων κάνουν τους αριθμούς εφιαλτικούς
χος δεν υπάρχει. Για να τηρηθεί η συμφωνία με τους δανειστές πρέπει να εμφανίσουμε πρωτογενές πλεόνασμα μόλις 1,748 δισεκατομμυρίων ευρώ. Πώς θα γίνει αυτό; Στο σκέλος των δαπανών δεν έχει υπάρξει κανένα μέτρο. Έτσι, αν το υπουργείο Οικονομικών αποφασίσει κάποια στιγμή να δώσει τα χρωστούμενα στους προμηθευτές του, οι δαπάνες στο τέλος του έτους θα φτάσουν στα 55,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Από αυτά, περίπου τα έξι δισεκατομμύρια ευρώ θα πάνε για τους τόκους. Άρα για να κλείσει η χρονιά με πρωτογενές πλεόνασμα (σ.σ. το οποίο ως γνωστόν δεν περιλαμβάνει τους τόκους) της τάξεως των 1,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα έσοδα του 2015 θα πρέπει να φτάσουν περίπου στα 51 δισεκατομμύρια ευρώ. Πόσα από αυτά έχουν εισπραχθεί κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου; Μόλις 21,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Πόσα λοιπόν πρέπει να εισπραχθούν στο 2ο εξάμηνο; Τριάντα ολόκληρα δισεκατομμύρια ευρώ ή περίπου πέντε δισεκατομμύρια ευρώ ανά μήνα. Είναι αυτό εφικτό; Αρκεί μόνο να σημειωθεί ότι τέτοια εισπρακτική επίδοση δεν επετεύχθη ούτε πέρυσι που η οικονομία κινούνταν περίπου σε σταθερά επίπεδα. Είναι λοιπόν ένα σοβαρό ερώτημα αν θα επιτευχθεί φέτος που βουλιάζουμε στην ύφεση. Πόσω μάλλον, όταν τα νέα μέτρα που έχουν επιβληθεί, αφορούν στην έμ-
μεση φορολογία η οποία σχετίζεται άμεσα με την κατανάλωση.
Νέα δεδομένα Το 2ο εξάμηνο δεν ξεκινάει και με τις καλύτερες των προϋποθέσεων. Μπορεί με το κλείσιμο της συμφωνίας με τους Ευρωπαίους και την ψήφιση των δύο εφαρμοστικών νόμων να βελτιώθηκε λίγο το κλίμα – με την έννοια ότι αποφεύχθηκε το Grexit – από την άλλη όμως έμεινε μια ολόκληρη αγορά να προσπαθεί να προσαρμοστεί μέσα στην καρδιά της τουριστικής σεζόν στα νέα δεδομένα που δημιουργούν τα capital controls και τα καινούργια φορολογικά μέτρα. Αρχικά, στο υπουργείο Οικονομικών επικράτησε αισιοδοξία καθώς με το που επιβλήθηκε η «τραπεζική αργία» άρχισαν να εισρέουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στα δημόσια ταμεία σε ημερήσια βάση. Ναι, ήταν ο φόβος ότι θα γίνει το «κούρεμα» των καταθέσεων που οδήγησε πολλούς φορολογούμενους – κυρίως επιχειρήσεις – στο να μεταβιβάσουν ηλεκτρονικά μεγάλα ποσά προς την εφορία προκειμένου τουλάχιστον να έχουν εκπληρώσει τις φορολογικές τους υποχρεώσεις. Το αποτέλεσμα ήταν να συγκεντρωθούν πε-
Μια ζωή πληρώνω αμαρτίες αλλωνών...
ρισσότερα από 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα στο πρώτο 15νθήμερο και παρά το γεγονός ότι όλες οι προθεσμίες για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων είχαν παραταθεί. Δυστυχώς για το υπουργείο Οικονομικών, αυτή η έμπνευση των φορολογούμενων δεν κράτησε για πολύ. Με το που ανακοινώθηκε η επίτευξη συμφωνίας – τμήμα της οποίας ήταν και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών – οι φορολογούμενοι ξέχασαν τον κίνδυνο του κουρέματος και σταμάτησαν να στέλνουν εμβάσματα προς τον τραπεζικό λογαριασμό της εφορίας (σ.σ. το αίσθημα της ασφάλειας ενισχύθηκε και χθες με την ψήφιση της Κοινοτικής Οδηγίας που διασφαλίζει τις καταθέσεις μέχρι το ύψος των 100.000 ευρώ). Και σαν να μην έφτανε αυτό, ήρθαν και οι νέες παρατάσεις για όλες τις φορολογικές υποχρεώσεις, να σπρώξουν ακόμη πιο πίσω την πληρωμή φόρων που κανονικά θα έπρεπε να αρχίζουν να γεμίζουν τα άδεια ταμεία του κράτους ήδη από το τέλος Ιουλίου. Το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε και επίσημα την περασμένη Παρασκευή την παράταση στην προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και για τις επιχειρήσεις. Δεδομένου ότι τα νομικά πρόσωπα θα υποβάλλουν δηλώσεις μέχρι τις 20 Αυγούστου, θα πάει ακόμη πιο πίσω η καταβολή της πρώτης δόσης του φόρου νομικών προσώπων για περισσότερα από 150 χιλιάδες νομικά πρόσωπα που δεν έχουν υποβάλει ακόμη δήλωση. Αυτές οι επιχειρήσεις δεν θα πληρώσουν τίποτα μέσα στον Ιούλιο ενώ το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους είχε προϋπολογίσει να βάλει στο ταμείο πάνω από 500 εκατομμύρια ευρώ κατά τον τρέχοντα μήνα. Θα πληρώσουν την 1η δόση του φόρου τον Αύγουστο και τη 2η δόση μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου. Το θέμα δεν είναι μόνο «τυπικό». Δηλαδή, το πρόβλημα δεν είναι ότι δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις θα αναβάλουν την έναρξη πληρωμής του φόρου κατά έναν μήνα. Το πρόβλημα είναι ότι οι δόσεις θα «συμπιεστούν» σε τέσσερις – βάσει νόμου απαγορεύεται ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων να εξοφληθεί μετά τον Δεκέμβριο –, που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να πληρώσουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα ολόκληρο τον φόρο και μάλιστα μαζί με τις υπόλοιπες υποχρεώσεις (ΕΝΦΙΑ νομικών προσώπων, ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών, τέλος επιτηδεύματος του 2013, αυξημένο ΦΠΑ κ.λπ.).
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Κάνουν την ανάγκη φιλοτιμία Τα κόμματα της αντιπολίτευσης αποκηρύσσουν τις εκλογές, αλλά ετοιμάζονται Ξορκίζουν τις εκλογές αλλά προετοιμάζονται για αυτές τα κόμματα της συστημικής αντιπολίτευσης, αφού αναγνωρίζουν ότι η σύγκρουση στον ΣΥΡΙΖΑ θα αποδειχθεί σφοδρή και το κυβερνητικό αδιέξοδο μοιραία θα οδηγήσει στις κάλπες, παρά τις αντιρρήσεις των δανειστών.
Η
ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι υπακούουν στις εντολές των Βρυξελλών και αποκηρύσσουν το ενδεχόμενο άμεσης προσφυγής στην κάλπη, κλείνοντας το μάτι στον πρωθυπουργό ότι μπορεί να υπάρξει ένα διάστημα ανοχής τους, αρκεί ο ίδιος να έρθει σε συνεννόηση (και συναλλαγή το λες) μαζί τους. Προσπαθούν να προβάλουν το επιχείρημα ότι η χώρα είναι σε πολύ δυσχερή θέση για να πληρώσει το εσωκομματικό πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ ώστε να εμπεδωθεί στην κοινή γνώμη ότι δικαιώθηκαν απόλυτα στις εκτιμήσεις τους τόσο πριν από τις εθνικές εκλογές, για έλλειψη σχεδίου Β και σοβαρής πολιτικής επιχειρηματολογίας από τον ΣΥΡΙΖΑ, όσο και για την απόφαση περί δημοψηφίσματος που έριξαν τη χώρα στα βράχια ενός δυσβάσταχτου τριετούς μνημονίου. Μάλιστα θέλουν να φορτώσουν απόλυτα τα πολύ σκληρά μέτρα κάνοντας λόγο για μνημόνιο Τσίπρα, για το οποίο ευθύνεται ολοκληρωτικά, σημειώνοντας ότι ψηφίζουν για λόγους εθνικής ευθύνης και όχι γιατί αποδέχονται το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης που αποτελεί εθνική ήττα με τη σφραγίδα του νεότερου μεταπολιτευτικά πρωθυπουργού. Το σίγουρο είναι ότι η Γερμανία, ο Γιούνκερ και το ΔΝΤ δεν επιθυμούν εκλογές και επιχειρούν να δεσμεύσουν την ελεγχόμενη αντιπολίτευση να μην δώσει αφορμή για πολιτική αποσταθεροποίηση στην παρούσα φάση, αφού γνωρίζουν πολύ καλά ότι ο μόνος που έχει ακέραιο το πολιτικό του κεφάλαιο είναι ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ εκτιμούν ότι ο πρωθυπουργός έχει τη δυνατότητα να περάσει σκληρά μέτρα. Δυνητικά θα επιθυμούσαν μια οικουμενική ή τέλος πάντων μια κυβέρνηση πεντακομματική υπό τον Τσίπρα, όπου θα αναλάβει να σηκώσει τον βαρύ αγκαθωτό σταυρό του τρίτου μνημονίου, μοιράζοντας και το πολιτικό κόστος. Το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι επιχειρούν να πιέσουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε ένα πολιτικό, ιδεολογικό και ιστορικό ζήτημα ζητώντας μετ’ επιτάσεως τις τελευταίες μέρες την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα, αφού μπήκαμε σε μια εποχή κυβερνήσεων συνεργασίας και συνεπώς αδικούνται όλα τα κόμματα από την κοινοβουλευτική υπερδιόγκωση του πρώτου κόμματος. Η Φώφη Γεννηματά επανέλαβε το αίτημά της εξερχόμενη προχτές του Προεδρικού Μεγάρου, θυμίζοντας με νόημα ότι αποτελεί προγραμματική δέσμευση του πρωθυπουργού η απλή και άδολη αναλογική. Το θέμα έθεσε και στην έκτακτη και εξόχως προεκλογική
συνέντευξη Τύπου που έδωσε ο Σταύρος Θεοδωράκης.
Άθικτο κεφάλαιο Το θέμα στην προηγούμενη συγκυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου είχε τεθεί από τον τότε πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, αλλά ούτε ο πρόεδρος της Ν.Δ., που πίστευε ότι μπορεί να ξανακερδίσει εκλογές, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, που επέλαυνε προς την εξουσία, δέχτηκαν να το συζητήσουν. Το ζήτημα λοιπόν τίθεται εκ νέου όχι τόσο γιατί περιμένουν θετική ανταπόκριση από τον πρωθυπουργό όσο για να τον τραυματίσουν πολιτικά και ιδεολογικά, επιχειρηματολογώντας ότι είναι εξουσιολάγνος και αδιαφορεί για παραδοσιακές, ιστορικές πολιτικές παρακαταθήκες της Αριστεράς για απλή και άδολη αναλογική, προκειμένου να γαντζωθεί στην εξουσία. ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι εκτιμούν ότι, παρότι τα φαινόμενα δείχνουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας, κάνοντας συχνά πυκνά αυστηρή αυτοκριτική, διατηρεί άθικτο το πολιτικό του κεφάλαιο, ενδεχομένως να απατούν (τα φαινόμενα), κι αυτό θα φανεί την ώρα της κάλπης. Η Νέα Δημοκρατία φαίνεται ότι άντεξε μερικές εβδομάδες πολιτικής ηρεμίας και ετοιμάζεται μέσα στον Αύγουστο να μπει στη δίνη της εσωστρέφειας, αφού οι πληροφορίες ότι ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης «ήρθε για να μείνει» προκάλεσε εσωτερικές αναταράξεις. Η πρότασή του για ένα χρονοδιά-
γραμμα σχεδόν ετήσιο που θα οδηγήσει σε συνέδριο τον Μάρτιο του 2016 προκειμένου να αλλάξει ο τρόπος εκλογής αρχηγού που θα προέρχεται από συνέδριο και η απαξίωση του τρόπου εγγραφής μελών για την εκλογή αρχηγού από τη βάση προκάλεσαν αντιδράσεις. Τα πρωτοπαλίκαρα του σαμαρισμού Άδωνις Γεωργιάδης και Μάκης Βορίδης, που στηρίζουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενοχλημένα και από την επαναφορά της λογικής του «μεσαίου χώρου», αντέδρασαν έντονα, για να εισπράξουν και την μήνιν της καραμανλικής πτέρυγας μέσω Αντώναρου. Τελικά πριν πάρουν φωτιά τα τόπια ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης συγκάλεσε για αύριο την Πολιτική Επιτροπή, το δεύτερο σε επιρροή όργανο μετά το Συνέδριο, προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις ώστε να ξεκινήσουν άμεσα οι διαδικασίες εκλογής από τη βάση. Η πρόταση που θα καταθέσει ο Μεϊμαράκης αφορά εκλογή προέδρου της Ν.Δ. στις 30 Αυγούστου, παρότι πιο νηφάλιες φωνές κάνουν λόγο για 6 ή 13 Σεπτεμβρίου, ενώ επίδοξοι δελφίνοι, όπως οι Δένδιας και Στυλιανίδης, πιστεύουν ότι η αλλαγή αρχηγού πρέπει να γίνει τον Μάρτιο. Πάντως, αποφασιστικός παράγοντας της εκλογής θα είναι ο Κώστας Καραμανλής, που ακόμα δεν έχει διαφανεί αν έχει επιλέξει στρατόπεδο.
Ανασύνταξη Στο ΠΑΣΟΚ επιχειρείται να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες ανασύνταξης προκειμένου το κόμμα να δώσει την εκλογική μάχη από καλύτερες θέσεις. Η εκλογή την περασμένη Κυριακή στη θέση του γραμματέα της Κ.Ε. του Σ. Ξεκαλάκη δίνει και το στίγμα των προθέσεων της προέδρου στο εσωκομματικό πεδίο. Πρόκειται για ένα «παγκοσμίως» άγνωστο στέλεχος που το μόνο του επίτευγμα εί-
ναι μια σφοδρή επίθεση που εξαπέλυσε κατά του Ευάγγελου Βενιζέλου σε μια σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής πέρσι, όπου τον καλούσε να αποχωρήσει. Ταυτόχρονα εξελέγη και η νέα Πολιτική Γραμματεία, όπου είναι προφανές ότι έχουν υποχωρήσει, αλλά είναι ακόμα δυναμικά υπαρκτές οι βενιζελικές δυνάμεις. Η Φώφη αποκρούει συνεχώς τα σενάρια περί «ευρωπαϊκού πόλου» προσπαθώντας να αποκαταστήσει το τραυματισμένο ως δεξιό πολιτικό προφίλ του ΠΑΣΟΚ από τη συγκυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου. Η Γεννηματά πρέπει να ισορροπήσει απέναντι στη συνεχή παρουσία και κινητικότητα του Βενιζέλου, που υποστηρίζεται από Κωνσταντινόπουλο και Λοβέρδο, στον άκρατο αντιτσιπρισμό με συνεχείς σκληρές βολές κατά του πρωθυπουργού και στην αριστερή στροφή που επιθυμεί. Πληροφορίες αναφέρουν ότι μετά την εκλογή της Γεννηματά, εκσυγχρονιστές και κάποιοι «εξωτικοί» βενιζελικοί αναχωρούν για Ποτάμι μεριά, ενώ αποσκιρτήσαντες προς ΚΙΔΗΣΟ βολιδοσκοπούν για επιστροφή.
Έχει σκληρύνει Το Ποτάμι ετοιμάζεται πυρετωδώς για εκλογές, εκτιμώντας ότι αυτές δεν θα αργήσουν και θέλει να προσδώσει μια εικόνα ότι έχει θέσεις, και μάλιστα καινοτόμες, για τη νέα φάση της Ελλάδας. Στο πλαίσιο αυτό έχει σκληρύνει έντονα την αντιπαράθεσή του με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ βρίσκεται σε μόνιμη πολεμική σχέση με τους ΑΝΕΛ θεωρώντας ότι έτσι συσπειρώνει κεντρώους ψηφοφόρους. Ο Σταύρος, καταγγέλλοντας Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ ως παλιά και φθαρμένα κόμματα που προκάλεσαν την καταστροφή της χώρας, επιχειρεί να κυριαρχήσει στον μεσαίο χώρο και κυρίως να είναι η τρίτη πολιτική δύναμη της χώρας, ξεπερνώντας τη Χρυσή Αυγή, παρότι αναμένεται προεκλογικά να συγκρουστεί δυναμικά με το ΠΑΣΟΚ, με δεδομένο ότι η Φώφη Γεννηματά δεν είναι διατεθειμένη να σιωπήσει και επιχειρεί να ανακτήσει πολιτικές δυνάμεις χαρακτηρίζοντας το Ποτάμι νεοφιλελεύθερο μόρφωμα.
Αν είναι να ‘ρθει θε να ΄ρθεί...
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Το εναρκτήριο λάκτισμα για την πρώτη μεγάλη σύγκρουση στο εσωτερικό μέτωπο με εκείνους που η κυβέρνηση και προεκλογικά και μετεκλογικά χαρακτηρίζει ως ολιγάρχες, δόθηκε με την κατάθεση του σχεδίου νόμου για τις τηλεοπτικές άδειες σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 28 Αυγούστου.
Η
κίνηση της κυβέρνησης να θέσει προς διαβούλευση το σχέδιο νόμου την ίδια ημέρα που ψηφίζονται τα τελευταία προαπαιτούμενα της τρόικας πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων για το τρίτο μνημόνιο, έχει πολιτικά και επικοινωνιακά χαρακτηριστικά αφού με τον τρόπο αυτόν θέλει να υπογραμμίσει ότι η μάχη με τη διαφθορά και την ανομία είναι τα προαπαιτούμενα που η ίδια θέτει για τον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας. Και δεν είναι τυχαίο ότι επιλέγει ως πρώτη κίνηση το τηλεοπτικό τοπίο, επισημαίνοντας ότι ο νόμος που προβλέπει τη διενέργεια διαγωνισμού υπάρχει, ήδη, από το 2007, διαγωνισμός που «αναβάλλεται με τροπολογίες, δημιουργώντας έτσι ένα ιδιότυπο καθεστώς ταυτόχρονης ομηρίας και ασυλίας των τηλεοπτικών σταθμών». Το σχέδιο νόμου, που αλλάζει εκ βάθρων τον τρόπο χορήγησης των τηλεοπτικών αδειών, αναμένεται να προκαλέσει την πρώτη μετωπική με τους ισχυρούς καναλάρχες της χώρας αφού δεν προβλέπεται καμιά πριμοδότηση των σταθμών που βρίσκονται ήδη σε λειτουργία με το καθεστώς των λεγόμενων «προσωρινών αδειών» που ισχύει τα τελευταία 25 χρόνια. Παράλληλα με το σχέδιο νόμου η κυβέρνηση ανοίγει και μέτωπο με την Digea, εταιρεία επίσης των καναλαρχών, αφού υπάρχει πρόβλεψη για σπάσιμο του μονοπωλίου της, μέσα
Προς μετωπική με τους καναλάρχες Οι νέοι κανόνες στο τηλεοπτικό τοπίο από την ίδρυση θυγατρικής της ΕΡΤ Α.Ε., η οποία θα μπορεί επίσης να είναι πάροχος δικτύου σε όλες τις περιοχές της χώρας.
Πώς θα γίνει ο διαγωνισμός Σύμφωνα με τις προβλέψεις του σχεδίου νόμου, η αδειοδότηση των ψηφιακών καναλιών θα γίνει μέσω πλειοδοτικού διαγωνισμού που θα διεξαχθεί από το ΕΣΡ και ο χρόνος της κάθε άδειας θα είναι για 10 χρόνια. Πρώτα θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για τις άδειες εθνικής εμβέλειας και στη συνέχεια ο διαγωνισμός για τις
άδειες περιφερειακής εμβέλειας. Την τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας ανά κατηγορία άδειας θα καθορίσει ο υπουργός Επικρατείας με απλή γνωμοδότηση από το ΕΣΡ. Το πόσες άδειες τηλεοπτικών σταθμών θα δοθούν ανά κατηγορία, θα οριστεί επίσης με απόφαση του υπουργού Επικρατείας. Η δημοπρασία θα γίνει σε δύο στάδια, στο πρώτο από τα οποία θα γίνει προεπιλογή αυτών που θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο δεύτερο. Δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία θα έχουν ανώνυμες εταιρείες -
κοινοπραξίες και οι ΟΤΑ. Το τίμημα για κάθε άδεια που θα χορηγηθεί, θα καταβάλλεται μετά την ανακήρυξη του αδειούχου, εφάπαξ.
Προϋποθέσεις συμμετοχής Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη συμμετοχή ενός υποψηφίου στον διαγωνισμό, οι οποίες έχουν να κάνουν με το μετοχικό κεφάλαιο, τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας, την ονομαστικοποίηση των μετοχών, το πόθεν έσχες καθώς και ποινικά κωλύματα για ιδιοκτήτες και εκπροσώπους
ανωνύμων εταιρειών, και συγκεκριμένα: ♦ Το ελάχιστο καταβεβλημένο κεφάλαιο για τηλεοπτικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου ορίζεται στα 8.000.000 ευρώ, στα 5.000.000 ευρώ για εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος θεματικού περιεχομένου και 2.000.000 για εθνικής εμβέλειας άδεια παρόχου περιεχομένου μη ενημερωτικού προγράμματος. ♦ Τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας δεν θα πρέπει να υπολείπονται του ανωτέρω ελάχιστου καταβεβλημένου κεφαλαίου. Η προϋπόθεση αυτή θα πρέπει να υφίσταται και καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της άδειας, αλλιώς θα ανακαλείται. ♦ Προκειμένου να διασφαλιστεί ο έλεγχος της οικονομικής διαφάνειας των συμμετεχόντων, θα απαιτείται ονομαστικοποίηση των μετοχών μέχρι φυσικού προσώπου, έλεγχος πόθεν έσχες για τα οικονομικά μέσα που διαθέτουν οι υποψήφιες εταιρείες και οι μέτοχοι αυτών. Εξαίρεση από την ονομαστικοποίηση μέχρι φυσικού προσώπου προβλέπεται για τις μετοχές των εισηγμένων εταιρειών στα χρηματιστήρια των κρατών - μελών της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ. ♦ Προβλέπονται ποινικά κωλύματα για μετόχους που κατέχουν ποσοστό μεγαλύτερο από το 1% επί του μετοχικού κεφαλαίου, αφού δεν πρέπει να έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, δωροδοκία, απάτη, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες κ.λπ. ♦ Καθορίζονται ελάχιστα όρια για το απασχολούμενο προσωπικό, και συγκεκριμένα τουλάχιστον 400 άτομα για τους εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού χαρακτήρα, 50 άτομα για εθνικής εμβέλειας μη ενημερωτικού χαρακτήρα, 20 άτομα για τους περιφερειακής εμβέλειας. Όλοι οι εργαζόμενοι θα είναι πλήρους απασχόλησης.
Γ.Γ. Ενημέρωσης και Επικοινωνίας χωρίς βαρίδια Μετά την κατάθεση του νομοσχεδίου για την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών, ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς αναμένεται να καταθέσει ένα ακόμα σχέδιο νόμου, το οποίο θα προβλέπει τη σύσταση Συμβουλίου Εθνικής Επικοινωνιακής Πολιτικής. Πρόκειται για ένα διυπουργικό κυβερνητικό όργανο υπό την προεδρία του πρωθυπουργού με αρμοδιότητα τον ανά διετία στρατηγικό σχεδιασμό του συνόλου των επικοινωνιακών προγραμμάτων και δράσεων του κράτους καθώς και τον σχετικό συντονισμό όλων των υπουργείων και λοιπών δημοσίων υπηρεσιών. Στο σχέδιο νόμου θα υπάρχει πρόβλεψη για την αναδιοργάνωση του μηχανισμού Επικοινωνιακής Διπλωματίας της Γε-
νικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, ώστε να απαλλαγεί από τα βαρίδια των πελατειακών σχέσεων του παρελθόντος. Στο πλαίσιο αυτό θα αναβαθμιστεί ο κλάδος Συμβούλων και Γραμματέων Επικοινωνίας, θα αναμορφωθούν σε περισσότερο δίκαιη και αξιοκρατική βάση οι διαδικασίες προαγωγών και μεταθέσεων των υπαλλήλων του, ανασυγκροτούνται τα Γραφεία Τύπου και Επικοινωνίας εξωτερικού και θα αξιοποιούνται με προσφορότερο τρόπο οι διαθέσιμοι ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι, προκειμένου να ενισχυθεί η προβολή της εικόνας της χώρας μας στη διεθνή κοινή γνώμη και να υποστηριχθούν καλύτερα οι ελληνικές θέσεις
σε σχέση ιδίως με την τρέχουσα δημοσιονομική κρίση. Με το ίδιο νομοσχέδιο ιδρύεται ανώνυμη εταιρεία του Δημοσίου με την επωνυμία Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας Α.Ε. (ΕΚΟΜΕ) με σκοπό την υλοποίηση προγραμμάτων και δράσεων που αφορούν την υποστήριξη των δημοσίων και ιδιωτικών πρωτοβουλιών και επιχειρήσεων στους τομείς των οπτικοακουστικών μέσων και της ψηφιακής τεχνολογίας. Επί πλέον συστήνεται Μητρώο Επιχειρήσεων Ηλεκτρονικών Μέσων Ενημέρωσης, προκειμένου μέσω αυτού να ενισχυθεί το έργο επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο κυρίως της διαδικτυακής ενημέρωσης.
10
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
με την αλλαγή στη σειρά ελλοχεύει ο κίνδυνος ο οφειλέτης να οδηγηθεί στη φυλακή και αυτό γιατί ανεξόφλητα χρέη προς το Δημόσιο μπορεί να φέρουν κάποιον αντιμέτωπο με ποινικές κυρώσεις. Η συρρίκνωση των δικαιωμάτων των πολιτών στην ακροαματική διαδικασία είναι ακόμη μία σημαντική αλλαγή που επέρχεται με τον νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Πλέον οι προθεσμίες και η εκδίκαση συντομεύουν πολύ, ενώ περνά σε «πρώτο πλάνο» η εξέταση... εγγράφων και όχι μαρτύρων, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, με την... έγγραφη διαδικασία να περιορίζει τον δικηγόρο στην κατάθεση εγγράφων, σημειώνει ο δικηγόρος Γιώργος Νικολακόπουλος.
Ένα βουνό από χαρτιά... Αυτό θύμιζαν οι 977 σελίδες στις οποίες «στοιβάχθηκε» το νομοθέτημα που ψήφισε χθες το βράδυ η Βουλή ως το δεύτερο μέρος των προαπαιτούμενων που έθεσαν οι δανειστές στην ελληνική κυβέρνηση.
Μ
ε τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος πέρασαν οι αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας για την εξυγίανση των τραπεζών προκειμένου να ανάψει «πράσινο φως» στη συνέχιση και την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη της οριστικής συμφωνίας με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Την παράταση του καθεστώτος προστασίας της πρώτης κατοικίας γνωστοποίησαν παράγοντες της κυβέρνησης. Σύμφωνα με το Μαξίμου, ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας θα τεθεί σε ισχύ από την πρώτη ημέρα του νέου έτους (1/12016). Μέχρι τότε θα έχει ψηφιστεί από τη Βουλή διάταξη για την αναστολή πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, που θα ενσωματωθεί στο νομοσχέδιο για τη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων. Η εκκαθάριση των επιχειρήσεων που έχουν ήδη πτωχεύσει, θα γίνει με τον ισχύοντα νόμο. Μέχρι την έναρξη ισχύος του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ανέφεραν κυβερνητικοί αξιωματούχοι, η κυβέρνηση θα εξαντλήσει όλα τα περιθώρια διαπραγμάτευσης για βελτιώσεις και τροποποιήσεις. «Δεδομένου ότι υπάρχει ένα θεσμικό κενό μέχρις ότου έρθει στη Βουλή για να νομοθετηθεί η προστασία της πρώτης κατοικίας, η αναστολή των πλειστηριασμών και δεδομένου ότι – όπως φαντάζομαι και έτσι θα είναι άλλωστε – δεν υπάρχει πρόθεση από τα ιδρύματα για τέτοιου είδους παρεμβάσεις, νομίζω ότι θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας ώστε να διασφαλίσουμε τη δυνατότητα προστασίας των πιο αδύναμων συμπολιτών μας» δήλωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχε, χθες το πρωί, με το προεδρείο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών. Από την πλευρά της η Ελληνική Ένωση Τραπεζών ανακοίνωσε ότι «οι τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα θα συνεχίσουν, μέχρι τέλος του τρέχοντος έτους, να παρέχουν προστασία της πρώτης κατοικίας των δα-
Το νομοσχέδιο
«Πιο εύκολοι οι πλειστηριασμοί» Οι μεταβολές που φέρνει ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας νειοληπτών με βάση το προϊσχύσαν νομοθετικό πλαίσιο (ν. 4224/2013)». Η πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Λούκα Κατσέλη αναφερόμενη στο ζήτημα των πλειστηριασμών έδωσε τη διαβεβαίωση ότι μέχρι το τέλος του έτους θα ισχύει το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο προστασίας των δανειοληπτών και πρόσθεσε ότι οι τράπεζες αναμένουν τις νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης οι οποίες θα καθορίσουν το νέο πλαίσιο από το 2016.
Τα... «ψιλά» γράμματα Οι μεταβολές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ωστόσο, φέρνουν μια σειρά από αλλαγές στην καθημερινότητα, οι οποίες πρακτικά θα οδηγήσουν στο καναβάτσο τον ήδη ανίσχυρο δανειολήπτη, παρατηρεί, μιλώντας στο «Π» ο δικηγόρος Γιώργος Νικολακόπουλος. Όπως εξηγεί ο έμπειρος νομικός, με τις αλλαγές γίνονται πιο εύκολοι οι πλειστηριασμοί από τις τράπεζες. Ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας
Μέχρι το τέλος του 2015 η αναστολή πλειστηριασμών α’ κατοικίας
προβλέπει για τους πλειστηριασμούς ότι πλέον θα γίνονται όχι με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα, αλλά με βάση τις εμπορικές αξίες. Στην πράξη, επισημαίνει ο Γιώργος Νικολακόπουλος, αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες μπορούν να θέτουν το ακίνητο σε πλειστηριασμό με ιδιαίτερα χαμηλή τιμή έναρξης, εν συνεχεία κάποιος να το αγοράσει εύκολα και φτηνά και ο δανειολήπτης να συνεχίζει να χρωστά το υπόλοιπο ποσό του δανείου. Με το νέο νομικό καθεστώς οι τράπεζες αποκτούν τον «πρώτο λόγο» (65%) αναφορικά με τα χρήματα που αντλούνται από την πώληση του ακινήτου στον πλειστηριασμό. Πλέον οι τράπεζες, τονίζει στο «Π» ο δικηγόρος, εισπράττουν πρώτες τα χρήματα από τον πλειστηριασμό ακινήτων επιχειρήσεων που κλείνουν και ακολουθούν στην είσπραξη από πιθανές οφειλές οι εργαζόμενοι, η εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Μέχρι σήμερα η σειρά ήταν η εξής: εργαζόμενοι, εφορία, ταμεία, τράπεζες. Μάλιστα,
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μεταβολές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας βασίστηκαν στο νομοσχέδιο του Χ. Αθανασίου, ένα σχέδιο νόμου όμως που η κυβέρνηση Σαμαρά δεν έφερε προς ψήφιση καθώς την... πρόλαβαν οι πρόωρες εκλογές. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, οι αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αποσκοπούν στην επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, με σημαντικές παρεμβάσεις στον τρόπο διεξαγωγής της πρωτόδικης δίκης και στην αναγκαστική εκτέλεση. Ειδικότερα, όπως αναφέρει η αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, η σημαντικότερη καινοτομία είναι ότι αντικαθίσταται η μέχρι σήμερα προφορική τακτική διαδικασία με την έγγραφη. Δηλαδή, μέχρι σήμερα, για την εκδίκαση μιας υπόθεσης, ήταν υποχρεωτική η εξέταση μαρτύρων και συμπληρωματικά η προσκόμιση εγγράφων. Αυτό είχε σαν συνέπεια να μην εκδικάζονται όλες οι υποθέσεις που προσδιορίζονταν σε μία δικάσιμο, αφού η εξέταση των μαρτύρων εξαντλούσε το ωράριο, με συνέπεια οι υποθέσεις να αναβάλλονται. Με τις νέες διατάξεις για την εκδίκαση μιας υπόθεσης απαιτείται η προσκόμιση εγγράφων, ενώ η εξέταση μαρτύρων είναι προαιρετική και γίνεται μόνον αν το δικαστήριο κρίνει ότι είναι απαραίτητη για την απόδειξη των ισχυρισμών των διαδίκων. Επίσης, για να περιορισθούν οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην ολοκλήρωση της αναγκαστικής εκτέλεσης, οι νέες διατάξεις μειώνουν αφενός τον αριθμό των ένδικων βοηθημάτων κατά των επιμέρους πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης και αφετέρου τον χρόνο που απαιτείται για την ολοκλήρωση των πράξεων που οδηγούν στην ολοκλήρωση της αναγκαστικής εκτέλεσης, δηλαδή στον πλειστηριασμό.
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
11
www.topontiki.gr
Το ΚΚΕ έτοιμο για τον Σεπτέμβρη Μάχη για να μην ψηφιστεί η συμφωνία Οι συγκεντρώσεις μέσα στο κατακαλόκαιρο, τόσο την προηγούμενη Τετάρτη όσο και χθες, έδειξαν ότι η διάθεση από τον κόσμο υπάρχει, και το ΚΚΕ αναμένεται να ρίξει όλες του τις δυνάμεις, ώστε να φανεί προετοιμασμένο τον Σεπτέμβρη, όταν και αναμένεται να έρθει προς ψήφιση το κύριο μέρος της συμφωνίας.
Μ
πορεί η συγκέντρωση της προηγούμενης Τετάρτης ενάντια στην ψήφιση των προαπαιτούμενων για τη συμφωνία κυβέρνησης-δανειστών να «εξαφανίστηκε» από το… προπέτασμα καπνού που δημιούργησαν οι μολότοφ μερικών δεκάδων αντιεξουσιαστών, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν καταγράφηκε η διάθεση μιας – αρκετά μεγάλης – μερίδας κόσμου για αντίσταση στα νέα αντιλαϊκά μέτρα. Η εντυπωσιακή συγκέντρωση του ΠΑΜΕ έδωσε μια πρώτη γεύση για το τι πρόκειται να ακολουθήσει από Σεπτέμβρη. Σε αυτήν την κατεύθυνση, τα στελέχη του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ αναμένεται μέσα στο διάστημα που μεσολαβεί να βρεθούν σε όσο περισσότερους εργασιακούς χώρους μπορέσουν, ώστε να καλέσουν τους εργαζόμενους σε γενικές συνελεύσεις, που θα πάρουν αποφάσεις συμμετοχής στις κινητοποιήσεις ενάντια στα νέα μέτρα. Την περασμένη Δευτέρα μάλιστα, η Κομματική Οργάνωση Αθήνας του ΚΚΕ πραγματοποίησε σύσκεψη σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, στην οποία μίλησε ο γενικός γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής, Δημήτρης Κουτσούμπας. Η ομιλία του γραμματέα επικέντρωσε στην πρόταση του ΚΚΕ για την έξοδο από την κρίση, ενώ περιείχε και τρεις βασικούς άξονες που αναμένεται να συνοδεύουν κάθε παρέμβαση στελέχους του ΚΚΕ από εδώ και πέρα.
Ο χαρακτήρας της Ε.Ε. Η θέση του ΚΚΕ για τον χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ατόνησε ιστορικά μονάχα
την περίοδο του Ενιαίου Συνασπισμού, κι αυτό κάτω από την επίδραση της μερίδας εκείνης του κόμματος που αργότερα αποχώρησε για να παραμείνει στον Συνασπισμό, τον πρόγονο δηλαδή του κυβερνητικού σήμερα ΣΥΡΙΖΑ. Το ΚΚΕ παραμένει το μοναδικό κόμμα που υποστηρίζει την αποδέσμευση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ευρωζώνη, τοποθετώντας τη βέβαια εντός ενός συνεκτικού πλαισίου, που περιλαμβάνει ακόμα κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και μονομερή διαγραφή του χρέους. Η μέχρι στιγμής διαπραγμάτευση ελληνικής κυβέρνησης και δανειστών αποδεικνύει, σύμφωνα με το ΚΚΕ, ότι καμία φιλολαϊκή λύση δεν μπορεί να προκύψει από τη διαπραγμάτευση αυτή. Αλήθεια είναι ότι και με βάση τις δημοσκοπήσεις, η μερίδα του κόσμου που δεν φοβάται πια την έξοδο από την Ε.Ε. είναι μεγαλύτερη από ποτέ.
Συμμετοχή σε κυβέρνηση Άλλο ένα θέμα, για το οποίο στο ΚΚΕ νιώθουν απόλυτα δικαιωμένοι είναι εκείνο της μη συμμετοχής σε κυβέρνηση. Οι πιέσεις, ιδιαίτερα το 2012, ήταν τεράστιες και το εκλογικό ποσοστό του ΚΚΕ έφτασε, λόγω ακριβώς της άρνησης συμμετοχής σε μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, κάτω και από το 5%. Πολλοί χρέωσαν στο ΚΚΕ μικροπολιτικές λογικές, ρεβανσισμούς και διάφορα άλλα. Οι επεξεργασίες του κόμματος πάντως την τελευταία δεκαετία, έχοντας λάβει υπόψη και την κυβερνητική εμπειρία του «αδελφού» ΑΚΕΛ στην Κύπρο, αλλά και των υπόλοιπων κομμουνιστικών κομμάτων που
Όχι στις νέες αυταπάτες Η συζήτηση που άνοιξε, ιδιαίτερα μετά τη Σύνοδο Κορυφής, περί plan B και Grexit είναι για το ΚΚΕ μια συζήτηση αποπροσανατολιστική. Κι αυτό καθώς για τον Περισσό δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά μεταξύ της καπιταλιστικής Ελλάδας με ευρώ και της καπιταλιστικής Ελλάδας με δραχμή. Σ’ αυτήν τη βάση αυστηρή είναι η κριτική στους διαφωνούντες του ΣΥΡΙΖΑ, που αν και καταψηφίζουν τα μέτρα, συνεχίζουν να στηρίζουν την κυβέρνηση. Στον Περισσό βλέπουν σ’ αυτές τις απόψεις τις νέες αυταπάτες που προετοιμάζονται να καλλιεργηθούν και καλούν τον λαό να μην πέσει σε αυτές και αντίθετα να παλέψει για αποδέσμευση από την Ε.Ε. και το ευρώ, με μονομερή διαγραφή του χρέους και κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής.
Εντυπωσιακές συγκεντρώσεις του ΠΑΜΕ
συμμετείχαν σε κυβερνήσεις στο έδαφος του καπιταλισμού, συμπυκνώνονταν στη φράση πως «Ανεξαρτήτως προθέσεων, καμία κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού δεν μπορεί να δώσει φιλολαϊκές λύσεις». Θέση που αν μη τι άλλο, είναι πολύ πιο εύκολο να κατανοηθεί σήμερα, μετά το πέρας της πρώτης φάσης της διαπραγμάτευσης και της έκβασής της, που αναγκάζει την ελληνική κυβέρνηση να περάσει μέτρα πανομοιότυπα με των προηγούμενων κυβερνήσεων.
12
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Ένα... πουγκί για την ανάπτυξη Σκληροί όροι και προϋποθέσεις για την εκταμίευση του αναπτυξιακού πακέτου Γιούνκερ ύψους 35 δισ. Το σκληρό μνημόνιο 3 συνοδεύεται από τη δέσμευση του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ για αναπτυξιακό πακέτο ύψους 35 δισεκατομμυρίων ευρώ που φιλοδοξεί να δώσει το κινητήριο λάκτισμα στη λιμνάζουσα υπό το μηδέν οικονομία της χώρας προκειμένου κατά το δυνατόν να αντισταθμίσει την κυριαρχία των απόλυτα υφεσιακών μέτρων.
Γ
ια να είμαστε όμως ακριβείς και για να κάνουμε τη σωστή ανάγνωση, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι ακριβώς είναι το πακέτο των 35 δισεκατομμυρίων και παράλληλα να προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σε ένα κρίσιμο ερώτημα που αφορά τις κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης. Να ξεκαθαρίσουμε, δηλαδή, εάν τελικά η Κομισιόν είναι τόσο γενναιόδωρη με την Ελλάδα όσο διθυραμβικά εμφανίζεται. Εάν άνοιξε κάποιο κρυφό πουγκί αντιλαμβανόμενη την καταιγίδα που συνεπάγονται τα νέα μέτρα τα οποία έρχονται να προστεθούν στα δυο προηγούμενα μνημόνια. Ή απλώς μας κάνει ευκολίες πληρωμής με σκληρούς όρους και προϋποθέσεις για κονδύλια που είναι ήδη δεσμευμένα για τη χώρα. Και το δεύτερο και ίσως και βασικότερο, εάν κυβέρνηση και διοίκηση θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα μπορέσουν σε πείσμα τόσων ετών αναποτελεσματικότητας να επωφεληθούν από αυτά τα ευρωπαϊκά κονδύλια.
ΕΣΠΑ-ΚΑΠ Για να ξεκαθαρίσουμε από την αρχή τα πράγματα, τα 35 δισεκατομμύρια ευρώ του αναπτυξιακού πακέτου είναι το άθροισμα του νέου ΕΣΠΑ των 20 δισ. ευρώ και των αγροτικών κονδυλίων ύψους 15 δισεκατομμυρίων για την περίοδο έως το 2020. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για επιπρόσθετα κονδύλια πέραν του ΕΣΠΑ και της ΚΑΠ, αλλά για το πακέτο που έχει δεσμευθεί για την Ελλάδα υπό προϋποθέσεις πέραν εκείνων που διέπουν όλα τα έργα που εντάσσονται στο ΕΣΠΑ. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Κομισιόν, το ποσό άνω των 35 δισ. ευρώ που θα μπορούσε να λάβει η Ελλάδα για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020 θα συνίσταται σε 20 δισ. ευρώ από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, καθώς και σε 15 δισ. ευρώ από τα Γεωργικά Ταμεία. Οι πρώτες πληρωμές από τα εν λόγω Ταμεία της Ε.Ε., το 2014 και το 2015, ανέρχονται ήδη σε 4,4 δισ. ευρώ. Η πρώτη μεγάλη προϋπόθεση, σύμφωνα με ανακοίνωση της ίδιας της Κομισιόν, είναι να τηρούνται «οι όροι που συμφωνήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής της ευρωζώνης». Άρα, για να το κάνουμε λιανά, η αξιολόγηση των κλιμακίων των «θεσμών» θα είναι η βασική προϋπόθεση για τη διάθεση των κονδυλίων, εάν βεβαίως και
Το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης και οι αιχμές από την Κομισιόν
τα έργα που θα έχουν ενταχθεί στα προγράμματα θα είναι ώριμα, με σοβαρές μελέτες, και προχωρούν εντός χρονοδιαγραμμάτων
Ευκολίες πληρωμής Αυτό που στην πραγματικότητα αποφάσισε η Κομισιόν και μπορεί πράγματι να τονώσει την οικονομία, εάν τηρούνται οι όροι που συμφωνήθηκαν στη Σύνοδο, είναι οι διευκολύνσεις που παρουσίασε η Κορίνα Κρέτσου, επίτροπος αρμόδια για την Περιφερειακή Πολιτική, διευκολύνσεις που αφορούν τον τρόπο εκταμίευσης των κονδυλίων που γίνονται περισσότερο ευνοϊκοί και τις οποίες η επίτροπος παρουσίασε ως έκτακτα μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα της κατάστασης στην Ελλάδα και με στόχο «τη βελτίωση της άμεσης ρευστότητας ώστε να υπάρξει χρηματοδότηση των επενδύσεων της προγραμματικής περιόδου 20072013». Συγκεκριμένα, η Επιτροπή αποφάσισε: u Την πρόωρη εκταμίευση του τελευταίου 5% των πληρωμών της Ε.Ε. που εκκρεμούν και που είχαν διακρατηθεί έως το κλείσιμο των προγραμμάτων καθώς και την εφαρμογή 100% ποσοστού συγχρηματοδότησης για την περίοδο 2007-2013. Αυτό θα μεταφραστεί σε άμεση πρόσθετη ρευστότητα περίπου 500 εκατ. ευρώ και εξοικονόμηση περίπου 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για τον ελληνικό προϋπολογισμό. Τα κονδύλια αυτά θα είναι διαθέσιμα για την άμεση
χρηματοδότηση επενδύσεων που στηρίζουν την ανάπτυξη και την απασχόληση. Προϋπόθεση είναι οι ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν ότι οι πρόσθετοι αυτοί πόροι θα αξιοποιηθούν πλήρως προς τους δικαιούχους και τις δράσεις στο πλαίσιο των προγραμμάτων. u Να αυξηθεί το επίπεδο της αρχικής προχρηματοδότησης για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020 κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες Με την πρόσθετη αυτήν προχρηματοδότηση μπορεί να διατεθεί πρόσθετο ποσό 1 δισεκατομμυρίου ευρώ που μπορεί να αξιοποιηθεί για την έναρξη προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Κομισιόν, το ποσοστό συγχρηματοδότησης που πρέπει να καταβάλλει η Ελλάδα είναι μικρότερο από εκείνο πολλών άλλων χωρών μέσω προσαύξησης του ποσοστού της συγχρηματοδότησης της Ε.Ε. κατά 10% έως τα μέσα του 2016. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα – επισημαίνεται στην ανακοίνωση – αυτό σημαίνει ότι η Ε.Ε. καταβάλλει το 95% του συνολικού κόστους της επένδυσης κατά τη χρηματοδοτική περίοδο 2007-2013 σε αντίθεση με το ανώτατο όριο του 85% που θα ίσχυε διαφορετικά. Επί πλέον, για την πολιτική συνοχής, εφόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις, μπορεί ακόμη να συνεχιστεί η εισροή πιστώσεων προς τις ελληνικές αρχές, μέχρι το ανώτατο κανονιστικό όριο του 95%, για τις επιλέξιμες δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν σε προγράμματα της περιόδου 2007-2013.
Θα μας βαθμολογούν Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν η κυβέρνηση, και όχι μόνο, γιατί η χρηματοδότηση αφορά σε πολύ μεγάλο βαθμό τις περιφέρειες, μπορεί να κινητοποιήσει άμεσα τον κρατικό μηχανισμό και τη διοίκηση έτσι ώστε οι διευκολύνσεις για τη βελτίωση της άμεσης ρευστότητας να γίνουν πράξη. Και αυτό με δεδομένο πάντα ότι οι αξιολογητές της τρόικας θα μας βάζουν ανά δεκαπενθήμερο καλό βαθμό στην εφαρμογή των μέτρων του μνημονίου 3. Το στοίχημα δεν είναι εύκολο, όπως μαρτυρεί η προϊστορία της χώρας μας, πολύ περισσότερο όλο το τελευταίο διάστημα με την οικονομική κρίση στο ζενίθ. Η ίδια η Κομισιόν, μάλιστα, στην επίσημη ανακοίνωσή της αφήνει σοβαρές αιχμές ακόμα και για την ικανότητα των ελληνικών αρχών! Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει: «Η χρήση κονδυλίων της Ε.Ε. δεν μπορούσε να θεωρείται δεδομένη για την Ελλάδα τον τελευταίο καιρό. Κατά τους τελευταίους μήνες, οι δυσχερείς χρηματοδοτικές συνθήκες και η αβεβαιότητα σχετικά με την οικονομική κατάσταση αποτέλεσαν εμπόδια για τα επενδυτικά σχέδια και έθε-
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
13
www.topontiki.gr
Οι θεσμοί θα αξιολογούν και θα αποφασίζουν
Τέτ γενναιοοδιωα ρε παιδιάρία, Εκπλήσσο ; μαι...
σαν υπό αμφισβήτηση την ικανότητα των ελληνικών αρχών να αξιοποιούν σωστά και πλήρως τους διαθέσιμους πόρους της Ε.Ε.». Η Επιτροπή υποστηρίζει ακόμα ότι σημαντικός αριθμός έργων αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να μην ολοκληρωθούν και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας ότι, εάν οι ελληνικές αρχές δεν κάνουν, έως το τέλος του 2015, πλήρη χρήση της χρηματοδότησης από την Ε.Ε., που είναι ακόμη διαθέσιμη από την περίοδο χρηματοδότησης 2007-2013, θα χάσουν περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το πακέτο Γιούνκερ Η δεύτερη ευκαιρία για χρηματοδότηση έργων ανάπτυξης έρχεται από το λεγόμενο πακέτο Γιούνκερ, από την πρωτοβουλία δηλαδή του προέδρου της Κομισιόν για το Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη που θα υλοποιηθεί μέσω του νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ). Όπως έχει διαφημιστεί δεόντως μέσω του ΕΤΣΕ και σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), θα κινητοποιηθούν 315 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια σε ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις. Για να ξεκαθαρίσουμε όμως και εδώ τα πράγματα, το πακέτο Γιούνκερ δεν έχει 315 δισεκατομμύρια ευρώ αφού η λέξη - κλειδί είναι ότι θα κινητοποιήσει αυτό το τεράστιο ποσό. Στην πραγματικότητα, το νέο Ταμείο θα προικιστεί με κονδύλια ύψους 21 δισεκατομμυρίων ευρώ, και συγκεκριμένα με 5 δισεκατομμύρια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και 16 από κοινοτικά κονδύλια. Στόχος είναι τα 21 δισεκατομμύρια να αυγατίσουν μέσω της μόχλευσης και να κινητοποιήσουν συνολικά κεφάλαια 315 δισεκατομμυρίων για έργα που θα πραγματοποιηθούν καταρχήν την περίοδο 2015-2017 και να δημιουργήσουν έως και 1,3 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας. Για να το κάνουμε λιανά, ο Γιούνκερ εκτιμά ότι
η μόχλευση θα είναι 1:15, δηλαδή ότι για κάθε ένα ευρώ δημοσίου χρήματος που κινητοποιείται μέσω του Ταμείου θα πραγματοποιούνται επενδύσεις περίπου 15 ευρώ, οι οποίες δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί διαφορετικά. Και δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί διαφορετικά γιατί, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ίδιας της Κομισιόν, το πρόβλημα είναι ότι, αν και υπάρχει μεγάλη διαθέσιμη ρευστότητα, αυτή δεν φθάνει στην αγορά εξαιτίας των οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων και των υψηλών επιπέδων χρέους σε τμήματα της οικονομίας της Ε.Ε. Ο Γιούνκερ εκτιμά ότι, εάν οι ιδιώτες επενδυτές αισθανθούν ασφάλεια ότι δεν θα χάσουν τα χρήματά τους, τότε θα επενδύσουν. Έτσι ουσιαστικά το «δημόσιο χρήμα» θα αποτελέσει την κινητήρια δύναμη για ιδιωτικές επενδύσεις αφού επί της ουσίας θα είναι η εγγύηση σε περίπτωση που μια επένδυση δεν πάει καλά, δηλαδή η ασφάλεια ότι θα χαθούν τα δημόσια κονδύλια και όχι τα κεφάλαια που θα επενδύσουν οι ιδιώτες.
Ποιες επενδύσεις αφορά Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ως προς τις επενδύσεις που θα στηρίζει, και συγκεκριμένα δίνει έμφαση σε στρατηγικές επενδύσεις σε υποδομές, ιδίως στα ευρυζωνικά και ενεργειακά δίκτυα, στις μεταφορές σε βιομηχανικά κέντρα, καθώς και στην εκπαίδευση, την έρευνα, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση. Παράλληλα, θα στηρίζει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσα από την αντιμετώπιση της έλλειψης κεφαλαίων παρέχοντας υψηλότερα ποσά για άμεσες επενδύσεις σε ίδια κεφάλαια και πρόσθετες εγγυήσεις για δάνεια. Ταυτόχρονα, για την επιλογή των επενδύσεων έχουν τεθεί συγκεκριμένα βασικά κριτήρια, όπως να είναι τα έργα οικονομικά αποδοτικά, να είναι προφανές το μέγεθος της ωφέλειας που θα προκύψει σε όρους ανάπτυξης και αύξησης
της απασχόλησης, να προωθούν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και προστασία όπως επίσης τις νέες τεχνολογίες και την καινοτομία. Και το πρόγραμμα Γιούνκερ, για να μπορέσει να λειτουργήσει, θα πρέπει τα κράτη - μέλη να συνειδητοποιήσουν ότι οι προτάσεις που θα κάνουν θα κινούνται εντός του πλαισίου που έχει προδιαγράψει η Κομισιόν. Ειδικότερα για τη χώρα μας θα πρέπει η κυβέρνηση αλλά και όλοι οι φορείς που θα εμπλακούν, να αντιληφθούν ότι ο προσανατολισμός είναι συγκεκριμένος και θα πρέπει να πέσει το ταμπού των κακών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και των έργων ενεργειακής απόδοσης που έχουν τεθεί στο πυρ το εξώτερον. Εν ολίγοις, κουτοπονηριές δεν χωράνε, όπως και η προώθηση διαφόρων εκτός τόπου και χρόνου έργων που απλώς δεν «χώρεσαν» στο ΕΣΠΑ. Το πρόβλημα αυτό δεν αφορά, βέβαια, μόνο την Ελλάδα, αλλά όλα τα κράτη - μέλη. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από περίπου έναν μήνα ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) Βέρνερ Χόγιερ, σχολιάζοντας τα 2.000 προς έγκριση έργα προϋπολογισμού άνω των 1,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ που έχουν κατατεθεί, είπε ότι τα περισσότερα είναι μάλλον για γέλια, επισημαίνοντας ότι τα κράτη - μέλη απλώς άνοιξαν τα συρτάρια τους και έβγαλαν έργα για τα οποία ήθελαν χρηματοδότηση επί πολύ καιρό.
16
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Πήρε φωτιά ο κώλος µας...
πολιτικη
17
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Μικρό καυτό καλοκαίρι...
κουζινα
18
Άρθρο
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Προς το τρίτο μνημόνιο Η σύγκρουση της Ελλάδας με την Ε.Ε. και οι επιπτώσεις των προτεινόμενων μέτρων H πορεία μεταξύ 2005-2009 έδειξε ένα πολιτικό σύστημα ανίκανο να επιβληθεί επί των έξεών του. Η επιβίωσή του στηριζόταν στη συνεχή διανομή χρήματος. Σε τέτοιες περιπτώσεις η πρακτική αυτή πραγματοποιείται, κατά τεκμήριο, από δάνεια. Ουδείς αναρωτιόταν για την αέναη αυτή πλειοδοσία. Στην πραγματικότητα οι ψηφοφόροι εξαγοράζονταν όπως και στην ύστερη ρωμαϊκή δημοκρατία. Υποτίθεται ότι τα μέτρα προσαρμογής (Μνημόνια Ι και ΙΙ, όπως και τα Μεσοπρόθεσμα Ι και ΙΙ) απέβλεπαν στον περιορισμό της δημοσιονομικής αυτής «ασωτίας».
Ο
ι εταίροι εξανάγκασαν τις κυβερνήσεις 2010-14 να ακολουθήσουν τέτοιας έκτασης λιτότητα, ώστε διέλυσαν σχεδόν την ισχνή παραγωγική μηχανή. Σημαντικό μέρος του ιδιωτικού τομέα, που αποτελείται κατά βάση από μικρές επιχειρήσεις κάτω των 10 ατόμων, κατεποντίσθη, σε μια πρωτόγνωρη για τα παγκόσμια χρονικά ύφεση εν καιρώ ειρήνης. Ο Clausewitz είχε υποστηρίξει ότι ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα. Σε συνθήκες άκρατου φιλελευθερισμού η ευρωπαϊκή πολιτική αποτελεί συνέχιση του πολέμου με ειρηνικά μέσα: ραγδαίες μειώσεις μισθών, εκτίναξη της φορολογίας, συνειδητή πτώση του επιπέδου ζωής, φτωχοποίηση, τεράστια ανεργία ήσαν μερικά από τα αποτελέσματα της διάσωσης. Η αντίληψη περί βίαιης προσαρμογής υπ’ αυτήν την έννοια προσέλαβε χαρακτήρα ταχύτατης οπισθοδρόμησης. Η περίοδος των τελευταίων 10 ετών αποτυπώνεται ως εξής: στην πρώτη πενταετία 2005-2009 ακολουθήθηκε σημαντική κατασπατάληση πόρων, ενώ στην επομένη (2010-2015) επιχειρήθηκε το ακριβώς αντίθετο. Έτσι, ενώ το χρέος αυξανόταν στην πρώτη κυρίως ως απόλυτο μέγεθος, στη δεύτερη διευρύνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ, λόγω κατάρρευσης της παραγωγής (129% το 2009, 175% το 2014). Οι ελληνικές κυβερνήσεις επιζητούν μείωση του χρέους, ώστε να μπορέσουν να ελαφρύνουν την πίεση επί του προϋπολογισμού. Μολαταύτα οι διασώστες απειλούν: ή συνέχιση της ίδιας πολιτικής ή έξοδο (Grexit). Παρά τα αντιθέτως λεγόμενα από την αντιπολίτευση κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος, αλλά και από τους έξω τσαρλατάνους, η βίαιη έξοδος από την Ε.Ε. στέλνει την πληρωμή του χρέους στις ελληνικές καλένδες. Το εισόδημα της Ελλάδος απέναντι στη Γερμανία το 2000 ήταν 6,7%, το 2008 ανέβηκε στο 9,5% και το 2014 κατακρημνίσθηκε στο 6,2%. Η κατανάλωση του μέσου Έλληνα αντιστοιχούσε σε σχέση με αυτήν του μέσου Γερμανού στο 40% το 2000, στο 54% το 2005, στο 65% το 2008, και αναμένεται να κατρακυλήσει κάτω από το 50% το 2015. Κυριαρχεί η άποψη: από το ένα μέρος βρίσκεται το φαύλο ελληνικό σύστημα (ορθό κατά με-
γάλο μέρος) και από το άλλο οι καλοί, εργατικοί και έντιμοι Ευρωπαίοι πολιτικοί. Σε αυτήν την παιδαριώδη αντίληψη κινούνται οι πλείστοι όσοι φιλοευρωπαϊστές.
Πίνακας
Έτη
2008
2010
2011
2012
2013
2014*
2015*
ΑΕΠ
242
226
207
194
182
179
173-175
Κατανάλωση (1)
211
204
192
176
163
160
155-157
Ακαθάριστος Σχηματισμός κεφαλαίου
52,6
39,2
31,6
25,5
22,1
20,2
17,3
Αποσβέσεις
29,8
35,6
38,8
42,2
45,9
48,1
51,6
(2)
Πηγή: Παπαηλίας Θ. (2015) «Οικονομία και Κοινωνία», Αθήνα: Κριτική. * Για τα έτη 2014 και 2015 εκτιμήσεις (1) Περιλαμβάνεται και αυτή της Γενικής Κυβέρνησης. (2) Το τελικό ύψος της κατανάλωσης θα εξαρτηθεί από το μέγεθος του αποθησαυρισμού. Πολλά νοικοκυριά έχοντας αποκρύψει χρήμα μπορούν να καταναλώνουν περισσότερο από αυτό που φανερώνει το εισόδημά τους.
Ιδιοτελείς «διασώστες» Στη πραγματικότητα οι διασώστες αυτογελοιοποιούνται, τυφλωμένοι από την ιδεολογία τους, αποδεχόμενοι ότι είναι δυνατόν να υπάρξει αξιόλογη ανάκαμψη μετά τα συντρίμμια (σαν να υπάρχει ζωή πέραν του τάφου). Επειδή ως πολιτικάντηδες αδυνατούν, ιδιαίτερα οι Γερμανοί, να παραδεχθούν ενώπιον των ψηφοφόρων τους ότι αυτά που εξιστορούσαν περί βιωσιμότητας του χρέους είναι παραμύθια, αρνούνται να υποστούν φανερή ζημιά, επιδιώκουν ή τη συντριβή του αδύναμου, προς παραδειγματισμό, ή την αποχώρησή του, προκειμένου να υποστηρίξουν το αλάθητό τους. Αυτή η άρνηση της αποδοχής τής μη βιωσιμότητας του χρέους τούς οδηγεί σε τύφλωση, με συνέπεια την ανοησία. Ακόμα και ο Cipolla, στους βασικούς νόμους της ανθρώπινης ηλιθιότητας, δύσκολα θα φανταζόταν μια ανάλογη περίπτωση: τους δανειστές να προσπαθούν να εξοντώσουν τον οφειλέτη ή κυ-
ρίως να τον πείσουν να αυτοχειριασθεί.
Δράσεις
Αυτά που εξιστορούν οι Γερμανοί περί βιωσιμότητας του χρέους είναι παραμύθια
Πριν από το τέλος της διαπραγμάτευσης – 27 Ιουνίου 2015 – η ελληνική κυβέρνηση είχε δεχθεί μέτρα ύψους οκτώ (8) δισ. ευρώ. Το προς συζήτηση μνημόνιο, της 13ης Ιουλίου, περιλαμβάνει δράσεις πλέον των 15 δισ. (δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί η συμφωνία). Δεχόμενοι έναν μέσο σταθμικό φορολογικό συντελεστή της τάξης του 20% (αφού τα 6/10 του πληθυσμού δεν πληρώνουν ή πληρώνουν ελάχιστο φόρο εισοδήματος) και συντελεστή ροπής για εισαγωγές 5%, εκτιμάται ότι τα αρνητικά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα θα συρρικνώσουν το ΑΕΠ το 2015 κατά 3%-3,5% τουλάχιστον (χωρίς να αποκλείεται να φθάσει στο 5%). Το ακριβές ύψος της ελάττωσης θα εξαρτηθεί από «εξωγενείς» μεταβλητές, όπως η γεωργική σοδειά, ο τουρισμός, το ύψος της εισροής των κονδυλίων ΕΣΠΑ κ.λπ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Πίνακα, το ΑΕΠ σε τιμές αγοράς κάμφθηκε μεταξύ 2008 και 2013 κατά 25%, ενώ μεταξύ 2008 και 2015 αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 29%. Αν εξετασθεί όμως σε πραγματικές τιμές (αποπληθωρισμένες), τότε βρίσκεται στα επίπεδα προ της ένταξης στο ευρώ. Για μεγάλο μέρος του πληθυσμού το διαθέσιμο εισόδημα (ό,τι απομένει μετά την άμεση φορολογία) κινείται στα επίπεδα της δεκαετίας 1990 ή του τέλους εκείνης του ’80.
Μόνιμη ύφεση Ωστόσο, και το 2016 θα είναι έτος ύφεσης, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις. Ο πλούτος μιας χώρας εξαρτάται, με δεδομένη την τεχνολογία, από την ποιότητα και το μέγεθος του εργατικού δυναμικού και από το ύψος του κεφαλαίου, δηλαδή τα κτήρια - εργοστάσια, τα μηχανήματα - εργαλεία, τα μεταφορικά μέσα και τις λοιπές πάγιες εγκαταστάσεις (ό,τι δεν ανήκει στις προηγούμενες κατηγορίες). Το 2008 ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφα-
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
19
www.topontiki.gr
λαίου (οι νέες επενδύσεις) ήταν 52,6 δισ. και η φθορά τού όλου του κεφαλαίου ανερχόταν στα 29,8 δισ. ευρώ. Σημειώθηκε, συνεπώς, αύξηση της συσσώρευσης. Το 2013 – τελευταία επίσημα στοιχεία – οι αποσβέσεις είναι διπλάσιες του νέου κεφαλαίου. Το 2015 εκτιμάται ότι οι νέες επενδύσεις θα ανέλθουν στα 17,3 δισ. έναντι 51,6 δισ. ευρώ των αποσβέσεων. Δύσκολα θα μπορούσε να ανακαλυφθεί αντιπροσωπευτικότερος δείκτης της ύφεσης και της αδυναμίας για σοβαρή ανάκαμψη. Για να σταματήσει η ατέρμονη καταβαράθρωση, θα πρέπει να ενταθούν οι ενισχύσεις του ΕΣΠΑ, να δοθούν πλέον των 6 δισ. από το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (από τα προτεινόμενα 35 δισ.) και να επικρατήσει στοιχειωδώς ευνοϊκό κλίμα, ώστε να εισρεύσει στις τράπεζες μέρος του αποθησαυρισμένου εν Ελλάδι χρήματος (από το εξωτερικό οι εισροές θα είναι μηδαμινές). Η χώρα δεν κατάφερε να εκδυτικισθεί, όπως πολλοί απαιτούν. Όπως η οικονομική ανάπτυξη ταυτίσθηκε με την εκβιομηχάνιση, κατά την ίδια λογική η πολιτική ανάπτυξη ταυτίσθηκε με το δυτικό υπόδειγμα. Βέβαια, ο ευρωπαϊκός πολιτισμός του 1900 αποκλίνει ουσιωδώς από αυτόν του 2000 στα περισσότερα σημεία. Για παράδειγμα, το εκπαιδευτικό σύστημα, ενώ είχε θεμελιωθεί πάνω σε αρχές που στηρίζονταν στις αξίες της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού, σε αυ-
«H χώρα δεν συμμετέχει ως ισότιμο μέλος στην Ευρώπη, όπως διατείνονται οι του ευρωπαϊκού τόξου, αλλά ως ορντινάντσα»
τό που ονομάζετο Hommo Universalis, σήμερα κατά το υπόδειγμα του Ford και τις διδαχές του Taylor μετατρέπεται σε ένα είδος παιδείας fast food. Εκπαίδευση αποκλειστικά για τις ανάγκες της αγοράς. Αντιστοίχως, οι έλεγχοι της πολιτείας επί των ολιγοπωλίων εξαφανίζονται και η αντιμετώπιση της φαλκίδευσης της πληροφόρησης (και χειραγώγησης των μαζών) ελαχιστοποιείται και αφήνεται στην αντίσταση κάποιων «περιθωριακών».
Δύο ερωτήματα Το πρόβλημα, επομένως, είναι πολύ ευρύτερο από ό,τι νομίζουν πολλοί οπαδοί του ευρώ ή της δραχμής. Η απασχόληση το 2010 ενός εκατομμυρίου ατόμων, αλλά 790 χιλιάδων το 2015, στο Δημόσιο, δηλαδή το 1/4 του εργατικού δυναμικού, δεν συνέβη λόγω επικράτησης του σοσιαλισμού, αλλά διότι δεν υπήρχαν δυνατότητες απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα. Κατά συνέπεια πρόκειται περί καλυμμένης ανεργίας. Συνεπώς, είτε εντός του ευρώ είτε εντός της δραχμής είτε εντός της Δύσης είτε εκτός το πρόβλημα συμπυκνώνεται στα δυο ερωτήματα: 1. Πώς εκσυγχρονίζονται οι δομές; Προφανώς ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί, όπως και τα προηγούμενα κόμματα, να προχωρήσει σε αλλαγή των θεσμών, αφού η κυβέρνηση διατήρησε, αναποφεύκτως για όσους αντιλαμβάνονται βασικές αρχές δημόσιας διακυβέρνησης, τις χειρότε-
ρες των παραδόσεων, επιτρέποντας δίκην risalto την έφοδο των ημετέρων στο κράτος. 2. Πώς δημιουργούνται θέσεις απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα και πώς ευνοούνται επενδυτικές πρωτοβουλίες; Σε ποια προϊόντα η χώρα μπορεί εκτός από θάλασσα και φτηνό φαγητό να ευδοκιμήσει; Δεν φαίνεται κανένας πολιτικός σχηματισμός να είναι σε θέση να απαντήσει στα δύο ερωτήματα. Η παραμονή της χώρας στο ευρώ είναι μια καλή προϋπόθεση, αλλά σε καμιά περίπτωση η λύση. Ανέκαθεν, ο Θουκυδίδης με τον διάλογο Αθηναίων - Μηλίων παραμένει πάντα επίκαιρος και οξυδερκής, οι έχοντες τη δύναμη επιβάλλουν τις απόψεις τους. Υπό αυτήν την έννοια δικαιολογείται ο πρόεδρος της γαλλικής Βουλής όταν, με το πραξικόπημα του Λουδοβίκου - Ναπολέοντα το 1851, οπότε οι στρατιώτες με τις ξιφολόγχες απαιτούσαν τη διάλυσή της, είπε στους βουλευτές: Ας φύγουμε. Εμείς έχουμε το δίκιο, αλλά οι κύριοι έχουν τη δύναμη. Άρα, η χώρα δεν συμμετέχει ως ισότιμο μέλλος στην Ε.Ε., όπως διατείνονται οι του ευρωπαϊκού τόξου, αλλά ως ορντινάντσα. Αν η Ε.Ε. πάει καλώς, όλο και κάτι θα κερδίσει και εκείνη. Πολιτική προσβλητική, αν και όχι πάντα ανεπιτυχής, αν θυμηθεί κανείς τον τρόπο που πολιτεύθηκε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και τις νίκες που σημείωσε.
20
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Oι τουρίστες ξανάρχονται Άνοδος τον Ιούλιο – Ελπίδες για ρεκόρ αφίξεων Θετικά καταγράφονται τα πρώτα στοιχεία για τον Ιούλιο σε ό,τι αφορά τον τουρισμό, παρ’ ότι ήταν ένας μήνας πρωτόγνωρος για την Ελλάδα, λόγω αντικειμενικών δυσκολιών (επιβολή των capital controls) αλλά και πολιτικών εξελίξεων!!!
Ε
ιδικότερα, στο διεθνές αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» έχουν αυξηθεί κατά 19% οι αφίξεις το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2014, ενώ ο αριθμός των πτήσεων έχει αυξηθεί κατά 14%! Τα καλά νέα προστίθενται και στα αποτελέσματα στο σύνολο του πρώτου εξαμήνου του 2015, αφού αυξημένες κατά 26% είναι και οι αφίξεις τουριστών από το εξωτερικό στο αερο-
δρόμιο της Αθήνας. Ιταλοί, Αυστραλοί, αλλά και ταξιδιώτες από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Τουρκία, τον Καναδά, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Κίνα έδωσαν «ψήφο εμπιστοσύνης» στην Αθήνα κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου της χρονιάς. Παράλληλα, αυξημένοι κατά 18% είναι οι Έλληνες ταξιδιώτες το πρώτο εξάμηνο. Την ίδια ώρα, μετά και την επίτευξη συμφωνίας με τους εταίρους εμφανίζει περαιτέ-
ρω άνοδο και η τουριστική αγορά στη χώρα μας.
Επιτυχία Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γιάννης Ρέτσος, μάλιστα, υπογράμμισε ότι από το περασμένο Σαββατοκύριακο παρατηρείται αναστροφή της αρνητικής τάσης στο μέτωπο των κρατήσεων που είχε καταγραφεί το προηγούμενο διάστημα και ανάσχεση των ακυρώσεων που, όπως είπε, δεν ήταν και το βασικό πρόβλημα των προηγούμενων 15 ημερών. Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της τουριστικής χρονιάς, ο Γ. Ρέτσος σημειώνει ότι με όσα έχουν συμβεί δεν μπορούμε να μιλάμε για νέο ρεκόρ εφέτος και ο πήχης για τους ξενοδόχους είναι στα περυσινά δεδομένα. Αν πετύχουμε τις 24 εκατομμύρια αφίξεις, θα είναι επιτυχία, ανάφερε. Την ίδια εκτίμηση φαίνεται να έχει και ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), ο οποίος επισημαίνει πως ο αρχικός στόχος για 25 εκατ. ξένους επισκέπτες και 14,5 δισ. τουριστικές εισπράξεις είναι πλέον μη ρεαλιστικός έως ανέφικτος. Αντίθετος στην άποψη αυτή, ωστόσο, τάσσεται ο ισχυρότερος τουρ οπερέιτορ της Ευρώπης TUI, ο οποίος επιμένει πως θα καταγράψει νέο ρεκόρ αφίξεων φέτος στην Ελλάδα. Οι πελάτες του προέρχονται μόνο από σημαντικές ευρωπαϊκές αγορές, όπου η ζήτηση για Ελλάδα εμφανίζεται μεγαλύτερη από τα περυσινά επίπεδα. «Φέτος πρόκειται για μια χρονιά απόλυτου ρεκόρ για την Ελλάδα» δηλώνει η εκπρόσωπος της TUI Κάθριν Λίμπελ στην αυστριακή εφημερίδα «Österreich», η οποία φιλοξενεί δημοσίευμα με τίτλο «Ελλάδα, οι διακοπές ακμάζουν» και προσθέτει ότι όποιος είναι ευέλικτος ως προς την ημερομηνία έναρξης των διακοπών του βρίσκει καλύτερες τιμές.
Ζήτηση Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Ελλάδα είναι φέτος ο υπ’ αριθμόν ένα τουριστικός προορισμός και στον επίσης μεγάλο όμιλο Ruefa - Reisen, με τη ζήτηση στις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής να είναι σε υψηλά επίπεδα και να ακμάζουν κυρίως νησιά όπως η Λευκάδα, η
Θάσος και η Νάξος. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο εκπρόσωπος του ιταλικού τουριστικού πρακτορείου Cts, ο οποίος επισημαίνει ότι «η Ελλάδα παραμένει για μας ο πρώτος τουριστικός προορισμός, ιδίως όσον αφορά τους νέους» και συνεχίζει η «η Ελλάδα εδώ και δύο χρόνια είναι ο κύριος προορισμός των πελατών μας, μαζί με την Ισπανία. Θα ήθελα να διαψεύσω κατηγορηματικά ότι υπάρχουν προβλήματα με τις κρατήσεις. Σημειώθηκε μια ελαφρά μείωση μόνο για δυο εβδομάδες, αλλά τώρα έχουν όλα επανέλθει στα γνωστά, υψηλά επίπεδα».
Οι Γερμανοί «Χαμηλές πτήσεις» όμως εξακολουθεί να καταγράφει η ζήτηση από τη γερμανική αγορά, η οποία ακόμη και μετά την επίτευξη της συμφωνίας με τους θεσμούς και παρά το γεγονός πως οι κρατήσεις από άλλες χώρες έχουν ξεκινήσει να ανακάμπτουν ήδη από τα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας, εξακολουθεί να εμφανίζει υστέρηση. Η εξέλιξη αυτή προκαλεί μεγάλη ανησυχία στους επιχειρηματίες του τουρισμού, καθώς η Γερμανία αποτελεί εδώ και χρόνια τη μεγαλύτερη «πηγή» εισερχόμενου τουρισμού, με περισσότερες από 2,4 εκατ. αφίξεις πέρσι. Είναι μάλιστα ενδεικτικό το γεγονός πως μεγάλες αεροπορικές εταιρείες, μεταξύ των οποίων η Air Berlin και η TUIfly, προκειμένου να καλύψουν το χαμένο έδαφος και να γεμίσουν τις άδειες θέσεις, προχώρησαν σε προσφορές και δραστικές μειώσεις τιμών για προορισμούς όπως η Κρήτη, η Κως και η Θεσσαλονίκη. Στην ίδια λογική βρίσκονται και πολλές ξενοδοχειακές μονάδες που σε συνεννόηση με πρακτορεία από τη Γερμανία προχωρούν σε ακόμη πιο δελεαστικές προσφορές στα πακέτα, ώστε να αναθερμάνουν το ενδιαφέρον. Επιπλέον ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων και η Marketing Greece αποφάσισαν να εντείνουν την προβολή του ελληνικού τουρισμού στη γερμανική αγορά, σε μια προσπάθεια να αντιστρέψουν το υπάρχον κλίμα. Ωστόσο, αγκάθι για την προσέλκυση τουριστών αναμένεται να αποτελέσει από τον Οκτώβριο η αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ για τη διαμονή σε ξενοδοχεία από το 6,5% στο 23%, αλλά και του ΦΠΑ της εστίασης στο 23%.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 IΟΥΛΙΟΥ 2015
21
www.topontiki.gr
Έτοιμος για όλα ο... κοντός Ένα αφήγημα πολέμου του Κρεμλίνου, πέρα από την Ουκρανία, που αφορά ολόκληρη τη Δύση Μπορεί οι 110.000 απολύσεις λιτότητας στον δημόσιο τομέα της Ρωσίας να έκαναν θόρυβο, ωστόσο λίγα 24άωρα αργότερα ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έδωσε εντολή για τη δημιουργία νέας στρατιωτικής δύναμης εφέδρων, στο πλαίσιο μέτρων για τη βελτίωση της εκπαίδευσης και της στρατιωτικής ετοιμότητας εν μέσω της περιόδου έντασης με τη Δύση σχετικά με την Ουκρανία.
Τ
ο διάταγμα Πούτιν έδωσε εντολή στην κυβέρνηση να βρει άμεσα χρηματοδότηση για τη νέα δύναμη, κάτι που δείχνει και τις προθέσεις του Ρώσου προέδρου. Η λιτότητα, δηλαδή, αφορά όλα τα άλλα, εκτός από το στρατιωτικό σκέλος. Το Κρεμλίνο, άλλωστε, έχει διαμορφώσει ένα αφήγημα πολέμου που πηγαίνει πολύ πιο πέρα από την Ουκρανία και αφορά γενικότερα τη Δύση. Η προοπτική, μάλιστα, ενός γενικευμένου πολέμου με τη Δύση αποτελεί τον υπ’ αριθμόν ένα λόγο ανησυχίας για τη ρωσική κοινή γνώμη. Το 81% του πληθυσμού θεωρεί την Αμερική απειλή, το υψηλότερο ποσοστό που έχει σημειωθεί μετά την πτώση της ΕΣΣΔ.
Επιθέσεις Σύμφωνα με τις θέσεις του Κρεμλίνου, η Ρωσία δέχεται επιθέσεις σε όλα τα μέτωπα, οικονομικό, ιδεολογικό, ευρωπαϊκό, αλλά και σ’ αυτό της Μέσης Ανατολής. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, τον Απρίλιο πάρθηκε η απόφαση για πώληση συστήματος πυραύλων S-300 στο Ιράν, κίνηση που θεωρήθηκε μια απάντηση στα πολλά ανοιχτά μέτωπα. Οι ρωσικές προθέσεις για την επόμενη μέρα της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι σαφείς. Όσον αφορά την Ε.Ε., χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο που πρόσφατα μεταδόθηκε από το ρωσικό κανάλι «1»: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση άκμασε ως ένας μηχανισμός για την αναδιανομή των κερδών από την πτώση της ΕΣΣΔ και την κατάρρευση του πρώην κομμουνιστικού μπλοκ. Σε κάποιο σημείο, όμως, οι πόροι από τις κατακτηθείσες αγορές άρχισαν να στερεύουν και η επέκταση προς τα ανατολικά ήταν η μόνη επιλογή». Ο Σεργκέι Ναρίσκιν, εκπρόσωπος της ρωσικής Βουλής, δήλωσε πως «οι κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία και η πληροφο-υστερία στα δυτικά ΜΜΕ είναι μια κάλυψη για τον οικονομικό
γκανγκστερισμό της Αμερικής». Το θερμόμετρο έχει ανέβει πολύ και παρά τις όποιες υφέσεις - εξάρσεις στις σχέσεις Ρωσίας - Δύσης, το παιχνίδι μόνο εύκολο κι απλοϊκό δεν θεωρείται. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο λόγος των ρωσικών πράξεων στην Ουκρανία κι όσα ακολούθησαν είναι η ανάγκη του Κρεμλίνου να σταθεροποιήσει τη νομιμότητά του στο εσωτερικό της χώρας, μετά την έντονη δυσαρέσκεια που ξέσπασε με διαμαρτυρίες στους δρόμους τον χειμώνα 2011-12. Αυτό είχε ως αιτία κυρίως τη μεσαία τάξη, που θεωρούσε ότι ο Πούτιν γινόταν μάλλον σύμβολο στασιμότητας παρά σταθερότητας. Κι έτσι η δημοτικότητά του άρχισε να πέφτει. Εκείνες οι φωνές άρχισαν να αντηχούν και την κοινωνικο-οικονομική δυσφορία στις φτωχότερες επαρχίες, με συνέπεια να υπάρχει κίνδυνος ανοιχτής κοινωνικής σύγκρουσης. Η προσάρτηση της Κριμαίας, όμως, «κέρδισε» την επαρχιακή, κυρίως, Ρωσία, νομιμοποίησε την κυριαρχία Πούτιν στα μάτια των περισσοτέρων, μέσω συμβολικών νικών του κράτους, και επανασυσπείρωσε μεγάλη μερίδα του κόσμου.
Στον στρατό και τις υπηρεσίες ασφαλείας πήγαινε το 40% του προϋπολογισμού της Ρωσίας
Η ευφορία που προκάλεσε στους Ρώσους η Κριμαία μετασχηματίστηκε με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την οικονομική κρίση της χώρας σε έναν ισχυρό πατριωτισμό ενάντια στη Δύση, κάτι που εκτόξευσε τη δημοτικότητα Πούτιν σχεδόν στο 90%.
Προβλήματα Πολλοί πιστεύουν ότι τυχόν επίλυση της ουκρανικής κρίσης και αποκλιμάκωση των ψυχροπολεμικών σχέσεων με τη Δύση θα έστρεφε και πάλι την προσοχή στα εντεινόμενα πια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της χώρας, χαμηλώνοντας τα ποσοστά δημοφιλίας του Πούτιν, όπως συνέβη μετά τον πόλεμο της Γεωργίας, το 2008. Ο προϋπολογισμός της Ρωσίας είναι ενδεικτικός για τις προτεραιότητες του Κρεμλίνου: Σχεδόν το 40% πηγαίνει στον στρατό και τις υπηρεσίες ασφαλείας. Η κίνηση των Ρώσων, εξάλλου, για την άρση απαγόρευσης πώλησης στο Ιράν των πυραύλων S-300 έστειλε πολλαπλά μηνύματα: u Ότι η Ρωσία σκοπεύει να παίξει στρατηγικό ρόλο στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.
u Ότι το Κρεμλίνο είναι σε θέση να «χαλάει» τη στρατηγική των ΗΠΑ ακόμη κι αν βρίσκεται υπό οικονομική πίεση από τη Δύση, λόγω Κριμαίας. u Και ότι σκοπεύει να διεκδικήσει ένα μερίδιο από τα οικονομικά οφέλη στο Ιράν με την άρση των κυρώσεων. Η ρωσική επιρροή στη Μέση Ανατολή, άλλωστε, μειώθηκε σημαντικά μετά το τέλος της ΕΣΣΔ. Αιτίες; Η επαναλαμβανόμενη στρατιωτική παρουσία κι επιβολή των ΗΠΑ στην περιοχή, η αραβική Άνοιξη και η πτώση του Καντάφι. Επίσης, η Ρωσία έχει τεταμένες σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, που, αρνούμενη να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου, βοήθησε στο να κρατηθούν χαμηλά μέχρι και σήμερα οι τιμές του πετρελαίου. Αυτό, είτε έγινε ηθελημένα είτε όχι, τελικά πόνεσε τη Ρωσία το ίδιο αν όχι και περισσότερο από τις δυτικές κυρώσεις. Ωστόσο, και παρά την ύφεση της οικονομίας μετά την Κριμαία, η στρατηγική του Πούτιν όσον αφορά το στρατιωτικό σκέλος μοιάζει ξεκάθαρη. «Το ΝΑΤΟ παραμένει μια στρατιωτική συμμαχία και είμαστε ενάντια στο να έχουμε μια στρατιωτική συμμαχία στην αυλή μας» είχε πει πέρυσι ο Ρώσος πρόεδρος στη Βουλή. Μπροστά σ’ αυτήν τη νέα κατάσταση ο Πούτιν έχει δεσμευτεί να τονώσει τη στρατιωτική δύναμη της Ρωσίας με 700 δισ. δολάρια μέσα στα επόμενα 20 χρόνια. Μεγάλο μέρος αυτού του αστρονομικού ποσού θα πάει στο ναυτικό που, για τον Πούτιν, είναι από τα σημαντικότερα σύμβολα της αναγεννημένης Ρωσίας. Επίσης, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη το σχέδιο του Κρεμλίνου για ένα δίκτυο ναυτικών στρατιωτικών βάσεων σε Κούβα, Βενεζουέλα, Νικαράγουα, Σιγκαπούρη κ.α., με τη Ρωσία να έχει αυξήσει πια κατά 50% τον αμυντικό της προϋπολογισμό σε σχέση με το 2007. Το 33%, μάλιστα, πηγαίνει αποκλειστικά στα πυρηνικά όπλα. Ταυτόχρονα, σχεδιάζει την αντικατάσταση παλιών συστημάτων με νέους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, δέκα νέα πυρηνικά υποβρύχια κι ένα πυρηνικό βομβαρδιστικό stealth. Με λίγα λόγια, η Ρωσία είναι αποφασισμένη να πουλήσει πολύ ακριβά το τομάρι της.
22
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 IΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Οι πολλές Ελλάδες... του Σόιμπλε Η εμμονή του με τη λιτότητα έχει οδηγήσει σε χρεοκοπία ακόμη και γερμανικά νησιά Στο μυαλό του Σόιμπλε δεν υπάρχει, τελικά, μόνο μία Ελλάδα, αλλά... πολλές! Ακόμα και μέσα στη Γερμανία, όσο κι αν ακούγεται κάτι τέτοιο παράδοξο! Η εμμονή του, μάλιστα, με τη λιτότητα είναι τέτοια που βάζει στο στόχαστρο ακόμα και «δικά του» νησάκια των 500 κατοίκων!
Τ
ο Μπάλτρουμ, ένα μικρό γερμανικό νησί, τελεί υπό χρεοκοπία, αφού μπήκε «μέσα» κατά το... αστρονομικό ποσό των 6,5 εκατ. ευρώ! Ζητεί μια μικρή βοήθεια για να ανακάμψει, όμως ο Σόιμπλε αρνείται πεισματικά να συνδράμει έστω κι ένα σεντ, συστήνοντας μόνο λιτότητα. Κι έτσι το τουριστικό αυτό θέρετρο, εν μέσω θερινής σεζόν, υποφέρει σε σημείο εξόντωσης.
Καμία παραχώρηση Το Μπάλτρουμ είναι ένας εγχώριος τουριστικός προορισμός που συγκεντρώνει δεκάδες χιλιάδες Γερμανών παραθεριστών κάθε καλοκαίρι, με φαρδιές αμμουδερές παραλίες και ειδυλλιακά τοπία. Για τα δεδομένα του, το χρέος των 6,5 εκατ. ευρώ είναι δυσβάσταχτο. Ο Σόιμπλε, όμως, δεν προτίθεται να κάνει την παραμικρή παραχώρηση για να το ξελασπώσει. Κι ας πρόκειται για γερμανικό έδαφος! Οι κάτοικοι του Μπάλτρουμ βλέπουν ήδη τις κοινωνικές δομές να καταρρέουν λόγω της ομοσπονδιακής πίεσης. Το νησάκι της Γερμανίας, που ήδη στον Τύπο της χώρας παραλληλίζεται, σε μικροκλίμακα, με την Ελλάδα, αποτελεί παραδοσιακό θέρετρο από το 1966! Και το αποκαλούν «Η ωραία κοιμωμένη της Βόρειας Θάλασσας». Ανήκει στην Κάτω Σαξονία και έχει μόνο 500 μόνιμους κατοίκους όλο τον χρόνο, αλλά συγκεντρώνει πλήθη τουριστών τους καλοκαιρινούς μήνες. Το νησί αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες τα τελευταία χρόνια κι αν για τα δεδομένα της γερμανικής οικονομίας το ποσό των 6,5 εκατ. είναι... στραγάλια, η γενική κυβερνητική αρτηριοσκλήρωση στο θέμα των χρεών φέρνει τα πράγματα στα όρια και σε αυτή την περίπτωση. Έτσι, η μόνη λύση που προτείνεται στο νησί από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών δεν έχει να κάνει με κάποια κυβερνητική
σωτήρια παρέμβαση, αλλά μόνο με συστάσεις για αυστηρή λιτότητα και περικοπές στα πάντα. Το Μπάλτρουμ, μάλιστα, έχει παράδοση στην κακή διαχείριση των οικονομικών του. Το κατά κεφαλήν χρέος είναι εδώ και χρόνια το υψηλότερο στην Κάτω Σαξονία. Κι απ’ ό,τι φαίνεται το νησάκι θα τιμωρηθεί σκληρά γι’ αυτό!
Τα έσοδα Στη Γερμανία, τα φορολογικά έσοδα των δήμων προέρχονται από τους φόρους ακίνητης περιουσίας και από αυτούς των επιχειρήσεων. Στην πρώτη περίπτωση, το ύψος του φόρου κάθε ακινήτου εξαρτάται από την εκτίμηση της εφορίας σε συνάρτηση με τον τοπικό πολλαπλασιαστή. Η δεύτερη πηγή εσόδων, η φορολόγηση των επιχειρήσεων,
Η περίπτωση του Μπάλτρουμ με τους 500 κατοίκους που έχει οδηγηθεί σε σημείο εξόντωσης
αποδεικνύεται προβληματική για το νησί, εξαιτίας κυρίως των πολιτικών παρεμβάσεων του παρελθόντος (ναι, υπάρχουν και στη Γερμανία τέτοιες πολιτικές παρεμβάσεις!). Στο Μπάλτρουμ έχουν την έδρα τους πάνω από 300 επιχειρηματικές οντότητες, όμως μόνο το 10% από τη συνολική δραστηριότητά τους είναι φορολογητέο. Έτσι τα έσοδα είναι ελάχιστα... Από έναν τέτοιο τουριστικό προορισμό προκύπτουν έσοδα και από άλλους φόρους, όπως αυτός της δεύτερης κατοικίας, των μέσων μαζικής μεταφοράς, των καταστημάτων, αλλά και ο «φόρος σπα»! Πρόκειται για το δημοτικό σπα - υδρομασάζ που λειτουργεί στο νησί και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες πηγές εσόδων στο Μπάλτρουμ. Μάλιστα, ορι-
Άν «δαγκώτσε να τον εαυτει» και να τελειώό του, με δαύτονουμε ν...
σμένες υπηρεσίες, όπως η ενοικίαση ξαπλώστρας στην παραλία, είναι προσβάσιμες για τον τουρίστα μόνο με την επίδειξη της κάρτας τού σπα! Απ’ ό,τι φαίνεται, όμως, ούτε το... σπα δεν τους σώζει! Πριν από λίγες μέρες, ο δήμαρχος του νησιού, Μπέρτχολντ Τουίτγερ, παρουσίασε τους λογαριασμούς τού σπα για το οικονομικό έτος 2013. Τα έσοδα ήταν σημαντικά μειωμένα σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, αλλά αυτό που πυροδότησε την «κρίση χρέους» ήταν η διαπίστωση ότι από την ενοικίαση καθισμάτων στην παραλία υπήρχε «τρύπα» 100.000 ευρώ. Ο πρόεδρος του τοπικού χριστιανοδημοκρατικού κόμματος (της Μέρκελ και του Σόιμπλε) Γιαν Μπένγκεν άσκησε δριμεία κριτική στον δήμαρχο και στο ανάστατο τοπικό συμβούλιο του νησιού, δίχως να βρίσκει οποιαδήποτε εξήγηση ικανοποιητική για την μόλις 40% πληρότητα στις ξαπλώστρες της παραλίας. Επίσης, άσκησε κριτική για την αγορά νέων πυροσβεστικών οχημάτων. Κι αν όλα αυτά μοιάζουν με κακόγουστο... ανέκδοτο, αφού η Γερμανία δεν φροντίζει να σώσει μια τόσο μικρή οικονομία εντός συνόρων και την αφήνει να παραπαίει, υπάρχει και η πραγματικότητα της τοπικής κοινωνίας, αφού τα πάντα έχουν παραλύσει στο νησί υπό το βάρος του χρέους.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 IΟΥΛΙΟΥ 2015
23
www.topontiki.gr
«Μας ήρθε στο μυαλό η Ελλάδα...» τονίζουν εμβρόντητοι κάποιοι από τους κατοίκους στα διεθνή ΜΜΕ, ενώ ο δήμαρχος δηλώνει υποχρεωμένος να επιβάλει σκληρή λιτότητα: «Δεν απέδιδαν οι φόροι, υπήρχαν ελλείμματα, το ένα έφερε το άλλο κι έτσι βρεθήκαμε σ’ αυτήν την κατάσταση». «Οι ίδιες ερωτήσεις γίνονται και στην Ελλάδα...» δηλώνει ο δρ Ούλριχ Ραέθ, φαρμακοποιός στο νησί: «Γιατί δόθηκαν τόσα δάνεια επί δεκαετίες στην τοπική αρχή, όταν ένα τόσο μικρό νησί θα ήταν αδύνατο να τα αποπληρώσει;». Η λιτότητα που επιβλήθηκε διά ροπάλου ως λύση αρχίζει να έχει σοβαρές παρενέργειες στη ζωή των μόνιμων κατοίκων: ♦ Το Κέντρο Νεότητας του Μπάλτρουμ πρόκειται να κλείσει, έτσι ώστε να περικοπούν έξοδα. ♦ Ο παιδότοπος που λειτουργεί θα απαιτεί στο εξής παράβολο προκειμένου να επιτρέπεται ένας γονιός να πάει το παιδί του. ♦ Οι νησιώτες, εξάλλου, πρόκειται να αντιμετωπίσουν σημαντική αύξηση στη φορολογία ακινήτων και επιχειρήσεων, γεγονός που θα οδηγήσει σε άνοδο των τιμών στα σπίτια, αλλά και τα ενοικιαζόμενα για τους τουρίστες, με συνέπεια την πτώση της ανταγωνιστικότητας. ♦ Απειλείται να κλείσει το δημοτικό φαρμακείο του νησιού. Κι όλα αυτά όταν στη Γερμανία η κυβέρνηση έχει πάρει την απόφαση για πλήρως ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς σε όλα τα κρατίδια έως το 2020.
Το πρόγραμμα Το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών έχει καθορίσει debtbrake targets, δηλαδή στόχους για φρένο στο χρέος, με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε το 2011 να παίρνει απόφαση για ένα – τελευταίο – χρηματοδοτικό πακέτο στήριξης 800 εκατομμυρίων ευρώ, με αποδέκτη πέντε γερμανικά κρατίδια των οποίων οι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης ήταν κάτω από τον εθνικό μέσο όρο. Ο πρώτος αποδέκτης ήταν το κρατίδιο της Σαξονίας-Άνχαλτ και ακολουθούσαν Βερολίνο, ΣλέσβιχΧόλσταϊν, Βρέμη και Σάαρλαντ. Το πρόγραμμα για τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς σχεδιάστηκε στη Γερμανία από το 2009, στη σκιά της τραπεζικής κρίσης. Παρ’ όλη την ενδελεχή οργάνωση, τη μεθοδικότητα και τις προσπάθειες ετών όμως, το χρέος αυξάνεται!
Αν και τα έσοδα από τη φορολογία βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά, οι ομοσπονδιακές, οι πολιτειακές και οι τοπικές κυβερνήσεις παρουσίασαν στις 31.3.2015 συνολικό δημόσιο χρέος ύψους 2,1 τρισ. ευρώ. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία της Γερμανίας υπάρχει αύξηση 1% σε σχέση με πέρυσι, όμως τα χρέη της Έσσης, της Βρέμης και της Σαξονίας-Άνχαλτ εκτινάχθηκαν πάνω από 10 ποσοστιαίες μονάδες. Το γερμανικό χρέος κατανέμεται ως εξής: Το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης είναι 1,28 τρισ. ευρώ. Το χρέος των 16 κρατιδίων είναι 649 δισ. Το χρέος των δήμων - κοινοτήτων ανέρχεται σε 134 δισ. Εδώ, όμως, αξίζει να αναφέρουμε και κάτι άλλο που στην Ελλάδα πέρασε μάλλον στα ψιλά πριν από μερικές εβδομάδες. Η Eurostat δημοσίευσε στοιχεία που αφορούν τις ενδεχόμενες κρατικές υποχρεώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για χρέη τα οποία ο δημόσιος τομέας δεν είναι ακόμη επισήμως υποχρεωμένος να αποπληρώσει, αλλά θα πρέπει να το κάνει στο μέλλον. Η λίστα περιλαμβάνει κρατικές εγγυήσεις προς φορείς του ιδιωτικού τομέα, τις τράπεζες σε ομοσπονδιακό επίπεδο, τις τράπεζες
1 2 3
Στο υπέρογκο 145% του ΑΕΠ ανέρχονται οι κρατικές υποχρεώσεις της Γερμανίας στην Ε.Ε. σύμφωνα με την Eurostat
των κρατιδίων και τις τοπικές αποταμιευτικές τράπεζες, επενδυτικές συμπράξεις Δημοσίου και ιδιωτών όπου η κυβέρνηση δεσμεύεται να αγοράσει μελλοντικές υπηρεσίες ως αντάλλαγμα για την κατασκευή και τη λειτουργία υποδομών κ.ά. Για πρώτη φορά στην Ιστορία, η Eurostat συνέλεξε αυτά τα στοιχεία από τις εθνικές στατιστικές υπηρεσίες. Το αποτέλεσμα κρύβει μια τεράστια έκπληξη: Οι μεγαλύτερες κρατικές υποχρεώσεις στην Ε.Ε. αφορούν τη Γερμανία, όπου ανέρχονται στο υπέρογκο 145% του ΑΕΠ. Εάν, μάλιστα, αθροίσει κανείς τις συνολικές ενδεχόμενες υποχρεώσεις και το επίσημο κρατικό χρέος, τότε η Γερμανία βρίσκεται στη δεύτερη θέση, πίσω μόνο από την Ιρλανδία, με 222% του ΑΕΠ.
Xωρίς δανεισμό Οι συνολικές υποχρεώσεις του γερμανικού Δημοσίου είναι κατά 24 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερες των πορτογαλικών και κατά 30 ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερες των ελληνικών!, σύμφωνα με τους Financial Times, που έφεραν το θέμα στη δημοσιότητα μέσα από τα επίσημα στοιχεία της Eurostat. Η νομοθεσία για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς συμπερι-
λήφθηκε στο Σύνταγμα της Γερμανίας το 2009 και απαιτεί ο ισοσκελισμός να γίνεται χωρίς δανεισμό (Άρθρο 109): ♦ Από το 2016 κι έπειτα, η κεντρική κυβέρνηση απαγορεύεται να έχει διαρθρωτικό έλλειμμα που ξεπερνά το 0,35% του ΑΕΠ, ενώ από το 2020 τα γερμανικά κρατίδια θα απαγορεύεται να παρουσιάζουν το παραμικρό έλλειμμα. Προβλέπεται εξαίρεση μόνο σε περίπτωση μεγάλης φυσικής καταστροφής ή σοβαρής οικονομικής κρίσης. ♦ Αν ένα κρατίδιο δεν καταφέρει να εφαρμόσει τους κανόνες για το φρένο στο χρέος (debt break rules), τότε θα υπόκειται στο άρθρο 109 του Συντάγματος της Γερμανίας, που σημαίνει ότι στο κρατίδιο θα απαγορεύεται άμεσα ο δημόσιος δανεισμός χωρίς καμία εξαίρεση. Η γερμανική κυβέρνηση, μάλιστα, με ιδέα του Σόιμπλε φυσικά, δημιούργησε μια εσωτερική «τρόικα» τρόπον τινά, δηλαδή ένα Συμβούλιο Σταθερότητας, που απαρτίζεται από τους υπουργούς Οικονομικών των κρατιδίων και τους αρμόδιους ομοσπονδιακούς για οικονομικά ζητήματα. Δουλειά του Συμβουλίου Σταθερότητας είναι να ελέγχει αν οι κυβερνήσεις των κρατιδίων και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ακολουθούν βιώσιμη δημοσιονομική πολιτική. Τα πέντε βαριά υπερχρεωμένα κρατίδια της Γερμανίας (Βερολίνο, Βρέμη, Σαξονία-Άνχαλτ, Σλέσβιχ-Χόλσταϊν και Σάαρλαντ) έχουν συμφωνήσει ήδη σε μια πορεία εξορθολογισμού εφαρμόζοντας Πρόγραμμα Εξυγίανσης, για το οποίο υποβάλλονται σε κρατική αξιολόγηση ανά τακτά διαστήματα. Όσο συμμορφώνονται επαρκώς, τόσο λαμβάνουν χρήματα για τη σταθεροποίηση του προϋπολογισμού τους. Διαφορετικά, η λιτότητα γίνεται ακόμα πιο σκληρή. Τα υπόλοιπα κρατίδια είναι αυτόνομα ώς το 2019 για να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους, με συνέπεια προς το παρόν να μπορούν να αποφασίζουν τις οικονομικές τους πολιτικές, καθώς και τον τρόπο αλλά και τον χρόνο (με ανώτατο όριο το 2020) που θα πετύχουν την πλήρη δημοσιονομική προσαρμογή. Αν δεν τα καταφέρουν, τότε ο Σόιμπλε έχει κάνει τα κουμάντα του από τώρα για να εφαρμοστούν πολιτικές «σοκ και δέος»! Ακόμα κι αν τότε δεν θα είναι ενδεχομένως στο υπουργείο Οικονομικών, έχει ήδη πάρει τα... μέτρα του!
24
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Δανεικά κι αγύριστα Στοιχεία - φωτιά για τις χρηματοδοτήσεις της Αγροτικής σε ημέτερους Στον εισαγγελέα έστειλε ο υπουργός Επικρατείας Παναγιώτης Νικολούδης τον φάκελο με τις παράνομες επιχορηγήσεις δανείων που δόθηκαν από την Αγροτική Τράπεζα σε δημόσια πρόσωπα και φορείς από το 2000 μέχρι το 2012.
Σ
τη σκληρή ανακοίνωση του υπουργού, μάλιστα, γίνεται λόγος για 1.300 αγύριστα δάνεια και ζημιά κατά του ελληνικού Δημοσίου πάνω από 5 δισεκατομμύρια ευρώ! Η υπόθεση με τα δάνεια που χορηγούσε η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδας αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της δεκαετίας του 2000, κάτι το οποίο είχε καταγγείλει ο σημερινός πρωθυπουργός ήδη από την περίοδο που ήταν αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στοιχεία «φωτιά», περιλαμβάνει το πόρισμα που διαβιβάστηκε από την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Ενέργειες στην Εισαγγελία της Αθήνας και αφορά τις παράνομες χορηγήσεις δανείων από την Αγροτική Τράπεζα σε διάφορα πρόσωπα και φορείς κατά το χρονικό διάστημα από το 2000 μέχρι το 2012. Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα αμαρτωλά δάνεια της ΑΤΕ κατευθύνθηκαν και σε ιδιοκτήτες ΜΜΕ, οι οποίοι ωστόσο δεν περιλαμβάνονται στο πόρισμα, καθώς γι’ αυτούς έχουν ήδη επιληφθεί οι δικαστικές αρχές και συγκεκριμένα ο οικονομικός εισαγγελέας. Η διαβίβαση του πορίσματος από την Αρχή για το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος προκάλεσε την έκδοση σκληρής ανακοίνωσης από το Γραφείο του υπουργού Επικρατείας Παναγιώτη Νικολούδη, στην οποία τονίζεται ότι «με το πόρισμα αυτό και τη σχετική Έκθεση Ελέγ-
χου της Τράπεζας της Ελλάδος τεκμηριώνεται η ποινικά αξιόλογη συμπεριφορά όσων διοίκησαν την ΑΤΕ και όσων παρανόμως έλαβαν δάνεια τα οποία ουδέποτε επέστρεψαν. Για κάποιους από αυτούς ζητήθηκε η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων». «Χωρίς καμία αμφιβολία η περίπτωση της ΑΤΕ αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά σκάνδαλα των τελευταίων δεκαετιών, αφού η εν τέλει ζημία του
Δώσε και μένα μπάρμπα
Δημοσίου από την εγκληματική αυτή δραστηριότητα φτάνει τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ» αναφέρει η σχετική ανακοίνωση και επισημαίνει ότι το συγκεκριμένο πόρισμα αφορά δείγμα μόνο του συνολικού αριθμού των παρανόμως χορηγηθέντων και ουδέποτε επιστραφέντων δανείων. Ο Παναγιώτης Νικολούδης κάνει λόγο για μείζον οικονομικό και πολιτικό σκάνδαλο που βαρύνει όλους όσοι κυβέρνησαν τη χώρα κατά το διάστημα αυτό από το 2000 μέχρι το 2012, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ.!
Πρώτοι στον ΦΠΑ, τελευταίοι στις εισπράξεις Στην ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Φορολογικές Τάσεις καταδεικνύεται ότι η χώρα μας, ενώ βρίσκεται στις πρώτες θέσεις αναφορικά με το ύψος του συντελεστή ΦΠΑ (7η θέση σε σύνολο 28), εντούτοις ο αποτελεσματικός συντελεστής (effective tax rate) βρίσκεται στα χαμηλότερα ευρωπαϊκά επίπεδα (εισπράξεις μόλις 7,2 δισ.). Το γεγονός αυτό μάλιστα αποδεικνύεται και από άλλη Έκθεση της Επιτροπής η
οποία είναι σχετική με τον υπολογισμό της υστέρησης εισπραξιμότητας ΦΠΑ στις χώρες της Ε.Ε. και επισημαίνει ότι: ♦ Η αύξηση του ΦΠΑ σε περιόδους ύφεσης και χαμηλής οικονομικής επίδοσης οδηγεί σε χαμηλότερα φορολογικά έσοδα. ♦ Η αύξηση του ΦΠΑ χωρίς την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού μηχανισμού οδηγεί σε πολλαπλασιασμό της φοροδιαφυγής. ♦ Η αύξηση του ΦΠΑ κατά 1 ποσοστιαία
μονάδα οδηγεί σε μείωση 0,7 του συντελεστή συμμόρφωσης των επιχειρήσεων. Στην ίδια μάλιστα έκθεση η διαφορά μεταξύ βεβαιωμένου και εισπραττομένου ΦΠΑ στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι είναι σταθερά πάνω από 30% την τελευταία δεκαετία. Μάλιστα στις δύο τελευταίες χρονιές ήταν 39% για το 2011 και 33% για το 2012!!! Όπως απέτυχαν λοιπόν και οι προηγούμενες αυξήσεις, έτσι θα αποτύχει και αυτή.
τυράκια... Κύμα φυγής στη σύνταξη παρατηρείται το τελευταίο διάστημα εν όψει των ανατροπών στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Πρόκειται για 130.000 ασφαλισμένους – εκ των οποίων οι 60.000 στον χώρο της δημόσιας διοίκησης – οι οποίοι έχουν κλειδώσει και τον χρόνο ασφάλισης και το όριο ηλικίας, έχουν δηλαδή θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Νέο σαφάρι στην αγορά για την έκδοση αποδείξεων ξεκινά το υπουργείο Οικονομικών. Οι έλεγχοι από τα συνεργεία των εφοριών θα γίνονται σε πρώτη φάση έως τις 10 το βράδυ ενώ όταν εξασφαλιστεί και το σχετικό κονδύλι για την καταβολή νυχτερινών θα γίνονται όλο το 24ωρο. Ο Τσακαλώτος ξεκαθάρισε για το συνταξιοδοτικό θέμα που περιλαμβάνει και τις περικοπές στις πρόωρες συντάξεις ότι έχει βγει από τη λίστα των προαπαιτούμενων καθώς έχρηζε περαιτέρω διερεύνησης, τονίζοντας ότι θα ενταχθεί στον «οδικό χάρτη» του πρώτου εξαμήνου που θα περιλαμβάνει το νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για την περίοδο 2015 - 2018.
...και φάκες Ο κίνδυνος να υποχρεωθεί η Ελλάδα σε μία έξοδο από την ευρωζώνη μέχρι το τέλος του 2016 παραμένει, σύμφωνα με το 71% των ερωτηθέντων σε δημοσκόπηση του Bloomberg που διεξήχθη μεταξύ 34 οικονομολόγων. Την ίδια ώρα οι μισοί από τους ερωτηθέντες εκτίμησαν ότι το πακέτο διάσωσης των 86 δισ. ευρώ θα αποδειχθεί πολύ μικρό. Ψηφίστηκε χθες η νέα οδηγία για τις τράπεζες που εισάγει το «κούρεμα» καταθέσεων, αλλά μόνο για τις ανασφάλιστες καταθέσεις. Όπως σημειώνουν τραπεζικές πηγές, η οδηγία θεσμοθετεί μεν το bail in, ωστόσο ταυτόχρονα ισχυροποιεί το δίχτυ ασφαλείας για τις «ασφαλισμένες» καταθέσεις (έως 100.000 ανά δικαιούχο, ανά τράπεζα). Η έλευση των τεχνικών κλιμακίων φέρνει πονοκέφαλο στο εσωτερικό της κυβέρνησης, αφού επέστρεψαν με στόχο να έχουν κλείσει τη συμφωνία για το νέο ελληνικό πρόγραμμα μέχρι το τέλος Αυγούστου, ενώ το πραγματικό deadline που έχουν, είναι η 15η Αυγούστου και όχι η 20ή που θέτει η νέα κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη.
26 Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αφιέρωμα: Ιστορίες με αίμα
Ο μεγάλος Μογγόλος και η Μογγολική Αυτοκρατορία Διάρκεια: 1206 - 1259 Ανθρώπινο κόστος: 60 εκατομμύρια ζωές
ηγεσία του. Με τα κατορθώματά του, ο Μογγόλος στρατηλάτης αναδείχτηκε σε μιαν από τις ελάχιστες προσωπικότητες που το πέρασμά τους επηρέασε την Ιστορία της ανθρωπότητας. Η δράση του ξεκίνησε σε ηλικία μόλις είκοσι ετών, όταν κατόρθωσε να ηγηθεί μιας μεγάλης στρατιάς, με την οποία καθυπόταξε και ένωσε τις ανεξάρτητες φυλές της Νοτιοανατολικής Ασίας. Ωστόσο, η όλη του δράση συνδέθηκε με ποταμούς αίματος, το οποίο χύθηκε με πρωτοφανή ευκολία και ανήκουστη βαρβαρότητα. Ο μεγάλος αυτός στρατηλάτης συνέδεσε το όνομά του με πρακτικές φρίκης και τρόμου που όμοιές τους δεν βρίσκει κανείς στην Ιστορία…
Ο
ι Μογγόλοι εμφανίστηκαν αιφνιδίως στο προσκήνιο της Ιστορίας προκαλώντας τον τρόμο ταυτόχρονα με το δέος. Τρόμο γιατί το πέρασμά τους άφηνε μόνο νεκρούς και δέος γιατί μέσα σε μιαν εικοσιπενταετία κατάφεραν να δημιουργήσουν τη μεγαλύτερη – με συνεχόμενα εδάφη – αυτοκρατορία που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα. Η κεραυνοβόλος δράση τους ξεκίνησε στις αρχές τού 13ου αιώνα και το αποτέλεσμά της ήταν να αλλάξει εκ θεμελίων το πρόσωπο της Ασίας και της μισής Ευρώπης. Οι Μογγόλοι προέρχονταν από την περιοχή όπου περιορίζεται η σημερινή Μογγολία, στην Κεντρική και Βορειοανατολική Ασία. Φτάνοντας στο απόγειο της δύναμής της, η Μογγολική Αυτοκρατορία εκτινόταν από την Κορέα μέχρι την Ουγγαρία και από τη Σιβηρία μέχρι την Ινδία – πράγμα πρωτόγνωρο στην παγκόσμια Ιστορία των κατακτήσεων – καλύπτοντας περίπου το 16% της επιφάνειας της γης!
Η Μογγολική Αυτοκρατορία Ο κατακτητικός πόλεμος των Μογγόλων θα μπορούσε να χαρακτηριστεί λόγω της έκτασής του και των μεγεθών του ως ένας Παγκόσμιος Πόλεμος του 13ου αιώνα – ένας πόλεμος που έλαβε χώρα στην Ασία, την Ευρώπη και την Αφρική. Ο πληθυσμός της αυτοκρατορίας στην ακμή της έφτασε τα 100 εκατομμύρια, ωστόσο παραμένει εντυπωσιακά μεγάλος και ο αριθμός των νεκρών που άφησε στο φονικό της πέρασμα. Ταυτόχρονα, έγιναν «παγκοσμίως» γνωστές οι νέες τεχνολογίες, ενώ παρέμεινε ανοιχτός ο δρόμος του μεταξιού, ένας δρόμος που ένωνε την Ανατολή με τη Δύση. Έτσι, οι εμπορικές συναλλαγές γνώρισαν πρωτόγνωρες μέρες δόξας, κυρίως επί των ημερών της δυναστείας Γιουάν, η οποία ιδρύθηκε από τον Κουμπλάι Χαν και προήγαγε το εμπόριο και τα ταξίδια, οδηγώντας στη «μεγαλύτερη επέκταση του εμπορίου στην
Θηριωδίες
Ο Τζένγκις Χαν
ιστορία της Ευρασίας», όπως έχει ειπωθεί.
Η μαρτυρία του Μάρκο Πόλο Την εποχή αυτήν έδρασε ο μυθικός Βενετός περιηγητής Μάρκο Πόλο (1254-1324), ο οποίος κατέγραψε τις εντυπώσεις του στο «Livres des merveilles du monde» («Βιβλία των θαυμάτων του κόσμου»). Πρόκειται για ένα βιβλίο - οδοιπορικό του 13ου αιώνα που γράφτηκε από τον Ρουστιτσέλο ντα Πίζα κατόπιν αφηγήσεων του Μάρκο Πόλο. Σε αυτό, ο μεγάλος περιηγητής διηγείται τα ταξίδια του στην Ασία, την Περσία, την Κίνα και την Ινδονησία μεταξύ του 1271 και του 1291 παραθέτοντας πολύτιμες πληροφορίες για τον τότε κόσμο. Από αυτές τις διηγήσεις μαθαίνουμε ότι ο Μάρκο Πόλο βρέθηκε στην αυλή του Μογγόλου ηγέτη Κουμπλάι Χαν. Το βιβλίο αυτό υπήρξε εξαιρετικά δημοφιλές κατά τον 14ο αιώνα. Μάλιστα, λέγεται ότι το 1492, όταν ο άλλος τολ-
μηρός θαλασσοπόρος Χριστόφορος Κολόμβος επιχειρούσε τα δικά του ταξίδια, είχε μαζί του ένα αντίγραφο του βιβλίου του Μάρκο Πόλο ελπίζοντας να αποκαταστήσει τις εμπορικές σχέσεις με τη μογγολική αυλή, αγνοώντας όμως προφανώς ότι η αυτοκρατορία αυτή είχε καταρρεύσει έναν περίπου αιώνα πριν. Είναι χαρακτηριστικό, δε, το γεγονός ότι η κατάρρευσή της προκάλεσε τη διακοπή των επικοινωνιών, κυρίως διότι οι μουσουλμάνοι απέκλειαν τη χρήση της χερσαίας διαδρομής από την Ευρώπη προς την Ανατολή.
Το φαινόμενο Τζένγκις Χαν Ο Τεμουζίν ή Τζένγκις Χαν, όπως έγινε ευρύτερα γνωστός, υπήρξε αναμφίβολα μια από τις σημαντικότερες πολιτικές και στρατιωτικές ιδιοφυΐες που ανέδειξε η ανθρωπότητα, καταφέρνοντας να δημιουργήσει μιαν αχανή αυτοκρατορία και να ενώσει μια σειρά ανόμοιων εθνοτήτων υπό την
Ο Τεμουζίν ανακηρύχθηκε «χαν» όταν δημιούργησε έναν στρατό που ανερχόταν στις 20 χιλιάδες άντρες. Οι άντρες αυτοί υπάκουαν τυφλά στις διαταγές του. Διαλύοντας τις παραδοσιακές συμμαχίες των μογγολικών φυλών, τις ένωσε εκ νέου κάτω από τις προσταγές του. Αποδεκατίζοντας τον στρατό των Τατάρων, ο Τεμουζίν διέταξε κατόπιν τη θανάτωση κάθε άρρενος που ξεπερνούσε το ένα μέτρο ύψος. Μνημείο κτηνώδους βαρβαρότητας ήταν και η συνήθειά του να βράζει ζωντανούς τους αρχηγούς των αντιπάλων του. Το 1215, στην κατάληψη του Πεκίνου, ο στρατός του Τεμουζίν, επιδεικνύοντας πρωτοφανή αγριότητα και θηριωδία, επιδόθηκε σε μιαν άνευ προηγουμένου λεηλασία και σφαγή, κατά την οποία σκοτώθηκε το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της πρωτεύουσας των Γιεν. Τα στρατεύματα του Τζένγκις Χαν, εκτός από τις επιδρομές στην Κίνα, επιχειρούσαν και δυτικά κατά των μουσουλμανικών βασιλείων και επιδίδονταν σε ανηλεείς μαζικές σφαγές των κατακτημένων πληθυσμών. Οι θηριώδεις μογγολικές ορδές σάρωσαν την Κεντρική Ασία σκορπώντας τον μαζικό θάνατο των λαών που κατακτούσαν και αφήνοντας πίσω τους ένα ατελείωτο ποτάμι αίματος, λεηλατημένων τόπων και εικό-
νων αποτροπιασμού και ανείπωτης φρίκης. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του αφανισμού της Σαμαρκάνδης, μιας από τις πλέον πολυάνθρωπες πόλεις του κόσμου εκείνη την εποχή. Μια από τις φριχτότερες τακτικές των Μογγόλων ήταν ότι χρησιμοποιούσαν τους αιχμαλώτους ως ανθρώπινη ασπίδα, ενώ σχημάτιζαν πυραμίδες από ανθρώπινα κρανία και οστά έξω από τις πόλεις που πολιορκούσε ο στρατός τους, ως υπενθύμιση του μέλλοντος που κοντοζύγωνε για τους πληθυσμούς τους. Το πέρασμα των Μογγόλων κατακτητών αποδεκάτισε στην κυριολεξία τους πληθυσμούς της Ασίας. Ωστόσο, εκεί που ο Τζένγκις Χαν ξεπέρασε και τον ίδιο του τον εαυτό, ήταν όταν το Βασίλειο των Ζία, συμμαχώντας με την ακόμα ανθηρή δυναστεία των Γιν, αψήφησε τη δύναμή του και εξεγέρθηκε εναντίον του. Η εκδικητική του μανία ξεπέρασε κάθε φαντασία. Το 1226, η εκστρατεία εναντίον τους καταλήγει σε γενοκτονία του πληθυσμού. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 600.000 με 2,5 εκατομμύρια νεκρούς που σφαγιάστηκαν από τις ορδές του Τζένγκις Χαν, ενώ ούτε τα ζώα δεν γλίτωσαν από τη θηριωδία του…
Ο μεταρρυθμιστής σφαγέας Ο Τζένγκις Χαν, ο θεμελιωτής της Μογγολικής Αυτοκρατορίας, υπήρξε δίχως αμφιβολία ένα ιδιότυπο κράμα μεγαλοφυούς εγκληματικής φύσης με ιδιαίτερες πολιτικές, διοικητικές και στρατιωτικές ικανότητες. Αν, μάλιστα, παραβλέψει κανείς το απίστευτο μέγεθος των θηριωδιών του, μπορεί να πει ότι επρόκειτο για έναν μεταρρυθμιστή που μετέτρεψε τη μογγολική επικράτεια σε ένα – σχετικά – ευνομούμενο κράτος, λαμβάνοντας υπόψη ως παραμέτρους τις πολιτισμικές του καταβολές, την ανομοιογένεια των λαών και την εγκληματική του προσωπικότητα… Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι κατακτήσεις των Μογγόλων κόστισαν περίπου 60 εκατομμύρια ζωές.
Xenofonb@gmail.com
art ΠΟΝΤΙΚΙ
πεμπτη 23 ΙΟΥλΙΟΥ 2015
ΑΜΑΛΙΑ ΚΟΥΝΤΟΥΡΗ
Για έκτη χρονιά το Φεστιβάλ Τζαζ – με μεγάλα ονόματα που έχουν σχέση με το νησί – σε Χώρα, Πύργο, Αρνάδο, Όρμο και Λουτρά με τίτλο «The Jazz Tinians»
ΒΕΡΟΥΛΗ - ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΣ
Π. ΚΛΑΠΑΝΗΣ
Τα πολλά πρόσωπα της Τήνου! Είναι το νησί που σας δίνει πολλές διαφορετικές αιτίες να το αγαπήσετε. Φυσική ομορφιά, θρησκευτικός τουρισμός, υπέροχες παραλίες, γεύσεις, αρχιτεκτονική, πολιτισμός. Και εδώ και λίγες μέρες, το «Tinos Jazz Festival», που κλείνει φέτος 6 χρόνια παρουσίας. Ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2009 εκπλήσσοντας τους φίλους της μουσικής με την επιτυχία του, η οποία μεταφράζεται σε μεγάλη αποδοχή από την τοπική κοινωνία, αλλά και αποδοχή της εγκυρότητάς του πανελληνίως. «Ως Τήνιος που μεγάλωσε σε ένα νησί που αγνοούσε την jazz, είχα πάντα στο μυαλό μου να φέρω σε επικοινωνία τους δύο κόσμους που αγαπούσα» μας λέει η ψυχή του φεστιβάλ Θωμάς Αλβέρτης. «Την Τήνο και την ελληνική σκηνή της jazz. Ο Γιώργος Κοντραφούρης, αντιλαμβανόμενος πλήρως το όραμά μου, δέχτηκε να υπογράψει ως καλλιτεχνικός διευθυντής την απόπειρα του 1ου Tinos Jazz Festival, το 2009. Η ικανότητά του, η φήμη του ανά τον κόσμο και όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και η ποιότητά του ως ανθρώπου (πέρα από τις δεδομένες δεξιότητές του ως μουσικού), κατέστησαν το φεστιβάλ από την πρώτη χρονιά διεθνές και απόλυτα έγκυρο. Συγχρόνως όμως, αγαπητό τόσο πανελληνίως όσο και από την τοπική κοινωνία, η οποία παρακολουθούσε ξαφνιασμένη ευχάριστα τη διαφήμιση του νησιού λόγω της jazz. Οι φιλικές μου σχέσεις ως μουσικός με το σύνολο της jazz κοινότητας έκανε και οικονομικά εφικτή τη διοργάνωση της πρώτης χρονιάς, όπου δύο σχήματα – Jazz on TAP και Free Time Quartet – έπαιξαν αφιλοκερδώς». Το Ιδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, που τόλμησε τη διοργάνωση της πρώτης χρονιάς, αντιλήφθηκε αμέσως το θετικό αποτέλεσμα και το ανακοίνωσε ως θεσμό την τελευταία βραδιά της πρώτης κιόλας χρονιάς. Τι επιδιώκει ο «εθελοντής», όπως αυτοαποκαλείται, καλλιτεχνικός διευθυντής: «Ως εμπνευστής και συνδιοργανωτής όλα αυτά τα χρόνια, συνεχίζω το όραμά μου, που είναι η εξάπλωση των συναυλιών του φεστιβάλ σε όλο το νησί. Η διαφήμιση του νησιού της Τήνου είναι ο στόχος μου και ο μόνος
Μηνάς Βιντιάδης
ΘΩΜΑΣ ΑΛΒΕΡΤΗΣ
τρόπος να ανταποδώσω ως ντόπιος τζαζίστας την αγάπη και την αποδοχή των Τηνιακών προς τη διοργάνωση». Έτσι λοιπόν, το Tinos Jazz Festival απλώνεται σε πολλά μέρη του νησιού. Στην Έξω Μεριά στο χωριό Πύργος, στην Ανω Μεριά στο χωριό Λουτρά, στα Μέσα Μέρη στο χωριό Αρνάδος και βεβαίως στη Χώρα. Το concept του φετινού Tinos Jazz Festival είναι «The Jazz Tinians». Συμμετέχουν δηλαδή οι Τηνιακοί της Jazz, μουσικοί και όχι μόνο, που γεννήθηκαν ή κατοικούν στο νησί. Αυτοί είναι: Η Μιράντα Βερούλη (δημότης Τήνου, λόγω συζύγου) με τους Ανδρέα Πολυζωγόπουλο (τρομπέτα), Θοδωρή Κότσυφα (κιθάρα), που άνοιξαν στις 18 Ιουλίου το φεστιβάλ. Η Θωμαή Απέργη (γεννήθηκε στην Τήνο) με τους Τ. Πατερέλη (σαξ), Π. Μπενετάτο (πιάνο), Κ. Κωνσταντίνου (μπάσο). Η Αμαλία Κουντούρη, φλάουτο (μέτοικος ως σύζυγος Τήνιου), με τους Γ. Μικρό (πιάνο), Τζώρτζη Τσιρόπουλο (σαξ). Η Κυριακή Βιδάλη, κιθάρα (Τήνιοι γονείς), με τους Γιώργο Μουτάφη (όργανο), Γιάννη Παπαναστασίου (σαξ). Ο Θωμάς Αλβέρτης, σαξ (Τήνιος), με τους Γεωργία Ράπτη (μέτοικος 15 χρόνια), χορό, Λουκά Δημητρέλλο (ραδιοφωνικός παραγωγός και dj). Special Guest ο Πέτρος Κλαμπάνης, κοντραμπασίστας, με τον Σταύρο Λάντσια και κουαρτέτο εγχόρδων. Κάτοικος Νέας Υόρκης ο Κλαμπάνης, γεννήθηκε στη Ζάκυνθο και ξεκίνησε τις σπουδές του στο jazz κοντραμπάσσο στην Αθήνα στο ωδείο Atheneaum. Συνέχισε τις σπουδές του στ Άμστερνταμ και στη Νέα Υόρκη, όπου πλέον ζει και κάνει μία επιτυχημένη καριέρα ως τζαζ μουσικός. Έχει περάσει δύο καλοκαίρια στην Τήνο, το 2003 και το 2004, με την πρώτη jazz μπάντα του, της οποίας μέλη ήταν η Μιράντα Βερούλη και ο διοργανωτής Θωμάς Αλβέρτης, και αποτελεί σε διεθνές επίπεδο το πρότυπο της ελληνικής jazz σκηνής τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, καθώς μόλις κυκλοφόρησε στη Ν.Υ. τον δίσκο του «Minor Dispute» με εξαιρετικές κριτικές από τον νεοϋορκέζικο Τύπο, δίσκο τον οποίο και θα μας παρουσιάσει.
Όπως δήλωσε στο «Ποντίκι Art» ο Πέτρος Κλαπάνης, «η Τήνος για μένα αποτελεί τόπο μελέτης και ηρεμίας. Το 2003 παίζω για πρώτη φορά στο νησί και ακολουθεί το 2004 με μια ακόμη συναυλία. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που φέτος θα παρουσιάσω το καινούργιο μου άλπουμ “Minor Dispute”στο 6th Tinos Jazz Festival».
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σάββατο 25.7.15 Κεντρική πλατεία Πύργου, «Thomai Apergi Quintet»: Θωμαή Απέργη, φωνή, Τάκης Πατερέλης, σαξόφωνο, Περικλής Μπενετάτος, πιάνο, Κώστας Κωνσταντίνου, μπάσο, Βασ. Παναγιωτόπουλος, κρουστά. Κυριακή 26.7.15 Πρώτο Δημοτικό Σχολείο, «Petros Klampanis Minor Dispute»: Πέτρος Κλαμπάνης, μπάσο, Σταύρος Λάντσιας, πιάνο, μελόντικα, κρουστά, Διονύσης Βερβιτσιώτης & Μιγκέν Σελμάνι, βιολί, Ίρις Λουκά, βιόλα, Αλέξανδρος Μποτίνης, τσέλο. Δευτέρα 27.7.15 Όρμος Υστερνίων, Θέατρο: «Amalia Kountouri Quartet». Αμαλία Κουντούρη, φλάουτο, Γιώργος Τσιρόπουλος, σαξόφωνο, Γιώργος Μίκρο, πιάνο. Τρίτη 28.7.15 Αρνάδος, Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο: «George Katsanos Trio». Γιώργος Κατσάνος, πιάνο, Τάσος Φωτίου, κρουστά. Τετάρτη 29.7.15 Λουτρά, Μονή Ουρσουλινών: 21.00 Θωμάς Αλβέρτης, σαξόφωνο, Γεωργία Ράπτη - Βιβή Παρασκευή, χορός. 22.00 «Kyriaki Vidali trio». Κυριακή Βιδάλη, κιθάρα, Γιώργος Μουτάφης, hammond, Γιάννης Παπαναστασίου, σαξόφωνο. 23.00 Loukas Dimitrellos DJ set. Εισιτήρια 5 και 10 ευρώ. Ώρα έναρξης 9 μ.μ.
28 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
τακησ χρυσικακοσ
«Αλάκερη η ψυχή μου μια κραυγή κι όλο μου το έργο το σχόλιο στην κραυγή αυτή. Φωνάζω τη μνήμη να θυμηθεί, περμαζώνω από τον αέρα τη ζωή μου, στέκουμαι σαν στρατιώτης και κάνω την αναφορά μου στον Γκρέκο, γιατί αυτός είναι ζυμωμένος από το ίδιο κρητικό χώμα με μένα και καλύτερα απ’ όλους τους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει μπορεί να με νιώσει». Η φωνή του Νίκου Καζαντζάκη – διά του σπουδαίου ηθοποιού Τάκη Χρυσικάκου – σκεπάζει τον θόρυβο της Πατησίων. Σάββατο βράδυ στο προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου, μια εξέδρα, μερικές εκατοντάδες πλαστικές καρέκλες, τα σκαλιά γίνονται κερκίδες. Πρεμιέρα του καλοκαιρινού Φεστιβάλ του Δήμου Αθηναίων, που θα ολοκληρωθεί στις 30 Ιουλίου, με ελεύθερη για το κοινό είσοδο. Δύσκολες συνθήκες για θέατρο, κόσμος πολύς, παιδιά που παίζουν, κλάξον από την Πατησίων, θεατές που πηγαινοέρχονται. Μόλις το τελευταίο φως της μέρας χάνεται, οι προβολείς ανάβουν, οι μουσικοί παίρνουν θέση και ο Καζαντζάκης ξαναγεννιέται, πίσω από ένα γραφειάκι, μπροστά από τον τοίχο που προβάλλει στιγμές της ζωής του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα. Και ως διά μαγείας τα παιδιά σταματούν τις φωνές και μαγεύονται, οι λέξεις γίνονται πιο δυνατές από τον θόρυβο των τρόλεϊ… Ο Τάκης Χρυσικάκος, μια λύρα και το τραγούδι από ιαδησ δύο εξαιρετικούς μουσικούς – Σταύρο Ψαρουδάκη, ιντ β μηνασ λύρα - τραγούδι, και Απόστολο Κουνή κιθάρα - κοντραμπάσο – δίνουν ένα συναρπαστικό θεατρικό δρώμενο. Ο Καζαντζάκης συνομιλεί με τους πρωταγωνιστές του, τον Καπετάν Μιχάλη, τον Αλέξη Ζορμπά, τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο και την ωραία Ελένη του Ομήρου! Μια παράσταση, που μέσα από τους ήρωες των έργων του Νίκου Καζαντζάκη και τις εξομολογήσεις του (στον παππού του, όπως αποκαλεί τον Ελ Γκρέκο) συναντάμε το μεγαλείο της Ελλάδας και το ανυπόταχτο πνεύμα του ίδιου του συγγραφέα. Σ’αυτό το έργο αποδομείται ο φόβος του θανάτου και εξισώνεται με την ίδια τη ζωή ή ίσως καλύτερα μετασχηματίζεται σε ζωή και τανάπαλιν μέσα σε αυτό το αέναο παιχνίδι που απασχόλησε, απασχολεί και θα συνεχίσει να απασχολεί τον άνθρωπο όντας ζυμωμένος με το πεπερασμένο της ίδιας του της φύσης. «Tο όνομα Ευρώπη, τα πάντα ξεκινούν από τούτο τον τόπο. Στην πολύ δύσκολη κατάσταση που βρισκόμαστε αυτήν τη στιγμή και μας κουνάνε το δάχτυλο, πρέπει να ακουστεί η μεγάλη φωνή του Καζαντζάκη, γιατί πρέπει να δείξουμε κι εμείς ότι είμαστε αυτοί που είμαστε» μου λέει ο ηθοποιός όταν τελειώνει η παράσταση και μετά την αποθέωση που γνωρίζει από τον κόσμο. Ένα μεγάλο μπράβο στον Τάκη Χρυσικάκο γι’αυτήν την παράσταση. Δεν ήταν Θέατρο του Δρόμου, μα θέατρο της καρδιάς!
Πώς ο Νίκος Καζαντζάκης σκέπασε τοι σ ι ρ κ ι τ τον θόρυβο ακναθρεφτεσ των τρόλεϊ...
νικοσ καζαντζακησ
ατζeντα Πεμπτη 23.7 «Ο Καραγκιόζης κατακτά την Αθήνα» από το Θέατρο Σκιών Σ. Χαρίδημου, στο προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου, στην Πατησίων. Εκδηλώσεις του Δήμου Αθηναίων, με ελεύθερη είσοδο και ώρα έναρξης 21.00 Παρασκευη 24.7 Αφιέρωμα στον Μίμη Πλέσσα από το Εργαστήρι Ελληνικής Μουσικής του Οργανισμού. Ερμηνεύουν: Fide Koksal, Σπύρος Κλείσσας, Δώρα Λουίζου. Πιάνο: Νάσσος Σωπύλης. Στο προαύλιο του Αρχαιολογικού Μουσείου με ελεύθερη είσοδο. Ο Θάνος Μικρούτσικος στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. «Η μνήμη όταν επιστρέφει… εκδικείται», με τους Αφροδίτη Μάνου, Κώστα Θωμαΐδη. Τραγούδια με αίμα. Τραγούδια από πέτρα. Τραγούδια για το όνειρο που πάντα θα κυνηγάμε. Όπως εξηγεί ο ίδιος ο συνθέτης για το πρόγραμμα: Τραγούδια για να ξορκίσουμε τους εφιάλτες, που και τότε και τώρα μας περικυκλώνουν. Αυτά είναι
Νέες ταινίες Tο βαποράκι Των Tony Mahony και Angus Sampson. Πρωταγωνιστούν: Hugo Weaving, Angus Sampson, Leigh Whannell, Ewen Leslie, Geoff Morrell. 1983. O Ray Jenkins, το Βαποράκι, είναι ένας αφελής άντρας που δέχεται να διακινήσει μια θανατηφόρα ποσότητα συσκευασμένων ναρκωτικών κρυμμένων στο στομάχι του. Όταν ο Ray συλλαμβάνεται και κρατείται από την Ομοσπονδιακή Αστυνομία της Αυστραλίας, μόνος και φοβισμένος, κάνει μια απελπισμένη επιλογή: αψηφώντας τις σωματικές λειτουργίες του, αποφασίζει να κρύψει τα αποδεικτικά στοιχεία. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται μια «ανθρώπινη ωρολογιακή βόμβα», παρασύροντας αστυνομικούς, εγκληματίες και ανήσυχους συγγενείς σε μία απίστευτη απόδραση!
Το βασίλειο των μαϊμούδων Σκηνοθεσία: Mark Linfield - Αφήγηση: Tina Fey Η Disney παρουσιάζει ένα φυσιολατρικό ντοκιμαντέρ με φόντο την εξωτική Σρι Λάνκα και πρωταγωνίστρια μια κοινότητα μαϊμούδων. Ένα νεογέννητο μαϊμουδάκι και η μητέρα του προσπαθούν να επιβιώσουν σε μια ανταγωνιστική κοινωνική ιεραρχία μαϊμούδων που ζουν στα ερείπια ενός αρχαίου πολιτισμού στα βάθη της ζούγκλας στη Νότια Ασία. Η ταινία γυρίστηκε σε τρία χρόνια στη Σρι Λάνκα, σε μία περιοχή που έχει ανακηρυχθεί παγκόσμια κληρονομιά από την UNESCO. Στο συγκεκριμένο σημείο είχε ανθήσει ένας αρχαίος πολιτισμός ο οποίος παρήκμασε και έσβησε, μέχρι που τον ανακάλυψαν Βρετανοί εξερευνητές το 1800. Οι υψηλές θερμοκρασίες και η υπερβολική υγρασία δεν έκαναν τη δουλειά του συνεργείου εύκολη.
Χάρτινες πόλεις Οι «Χάρτινες πόλεις», σε σκηνοθεσία Τζέικ Σράιερ και με πρωταγωνιστές τον Νατ Γουλφ και τη σταρ του μόντελινγκ Κάρα Ντελεβίν, είναι μια ιστορία ενηλικίωσης με πρωταγωνιστές τον Κουέντιν και την αινιγματική γειτόνισσά του Μάργκο, η οποία αγαπούσε τόσο πολύ τα μυστήρια που κατάφερε να γίνει και η ίδια ένα μυστήριο. Έπειτα από μια ολονύχτια περιπέτεια στην πόλη τους, η Μάργκο ξαφνικά εξαφανίζεται, αφήνοντας πίσω της μυστηριώδη στοιχεία για να τα αποκρυπτογραφήσει ο Κουέντιν. Η έρευνα οδηγεί τον Κουέντιν και τους φίλους του σε μια συναρπαστική περιπέτεια, τόσο ξεκαρδιστική όσο και συγκινητική. Τελικά, για να βρει τη Μάργκο, ο Κουέντιν πρέπει να καταλάβει τι σημαίνει αληθινή φιλία – και αληθινή αγάπη.
Χιροσίμα αγάπη μου: κλασική αξία Παίζουν: Emmanuelle Riva, Eiji Okada. Διάρκεια: 90’. Έχοντας χαρακτηριστεί ορόσημο του γαλλικού Νέου Κύματος, η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Αλέν Ρενέ, «Χιροσίμα αγάπη μου», είναι μία από τις σημαντικότερες όλων των εποχών. Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τη γνωριμία και τη σύντομη, αλλά γεμάτη πάθος, σχέση ενός Ιάπωνα αρχιτέκτονα και μίας Γαλλίδας ηθοποιού, με φόντο τη μεταπολεμική Χιροσίμα. Το υποψήφιο για Όσκαρ σενάριο της Μαργκερίτ Ντυράς – μια σειρά συζητήσεων «Εκείνου» και «Εκείνης» σχετικά με παλιές αγάπες και επώδυνες αναμνήσεις – και η πρωτοποριακή για την εποχή της σκηνοθεσία του Ρενέ, με τις συνεχείς εναλλαγές παρόντος-παρελθόντος, συνθέτουν μια αριστουργηματική ταινία γύρω από την ιστορία και τη μνήμη, αλλά και την προσωπική και συλλογική οδύνη που προκαλεί ο πόλεμος.
ΠΕΜΠΤΗ 23.7 - ΤΕΤΑΡΤΗ 29.7 ρωδία «Choeur du Canto» από τη Βρετάνη. Συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών. Στις 21.00. -Συναυλία Φίλ. Πλιάτσικα - Γιάννη Μηλιώκα, ώρα έναρξης 9.00 μ.μ., ενιαίο εισιτήριο 10 ευρώ, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αμαρουσίου, στο Αίθριο Θέατρο στο Αμαλιείο (Λεωφόρος Κηφισίας 219).
τα τραγούδια που θα παίξουμε. Είναι τραγούδια της αθωότητάς μας, είναι τραγούδια της μνήμης μας. Και ένας λαός που έχει μνήμη μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει. (και Σάββατο 25 Ιουλίου στις 21:30) Σαββατο 25.7 «Carmen» του Georges Bizet, σε συναυλιακή μορφή από τη Συμφωνική Ορχήστρα και τη Χορωδία του Οργανισμού. Συμμετέχουν διακεκριμένοι σολίστ από τον χώρο του λυρικού θεάτρου. Μουσική Διεύθυνση: Ελευθέριος Καλκάνης (Προαύλιο Μουσείου, στην Πατησίων, στις 21.000, χωρίς εισιτήριο). Δευτερα 27.7 Το Θέατρο του Νέου Κόσμου παρουσιάζει, μετά την Επίδαυρο, τον «Αίαντα» του Σοφοκλή, στο Θέατρο Βράχων στον Βύρωνα. Η παράσταση παρουσιάζεται σε μετάφραση Δ. Ν. Μαρωνίτη, σκηνοθε-
φιλιπποσ πλιατσικασ, γιαννησ μηλιωκασ σία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου και τους κεντρικούς ήρωες ερμηνεύουν οι: Νίκος Κουρής, Μαρία Πρωτόπαππα, Γιάννος Περλέγκας, Γιάννης Τσορτέκης, Ελένη Ουζουνίδου, Παντελής Δεντάκης, Γιάννης Κλίνης, Δημήτρης Παπανικολάου. (21.00) Πάντα στο Προαύλιο του Μουσείου, στην Πατησίων, με ελεύθερη είσοδο, συναυλία «Canto General» του Πάμπλο Νερούδα με αφορμή τα 90ά γενέθλια του Μίκη Θεοδωράκη. Συμμετέχει η χο-
Τριτη 28.7 Στο Μουσείο, δωρεάν στις 21.00, προβολή κινηματογραφικής ταινίας «Barry Lyndon» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ (1972), στο πλαίσιο του 5th Athens Open Air Film Festival. Τεταρτη 29.7 Ανήμερα των γενεθλίων του Μίκη Θεοδωράκη πραγματοποιείται συναυλία στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών με τη Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης» και σολίστες την Ελένη Βιτάλη, τον Ζαχαρία Καρούνη και την Μπέτυ Χαρλαύτη. Στις 21.00, Πληροφορίες http://www. megaron.gr
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
29
www.topontiki.gr
Προτάσεις για το καλοκαίρι
Ξενοφών Μπρουντζάκης
Σε 250 λέξεις
Ελληνικές γραφές Πάρτε χαρτί και μολύβι, σημειώστε τα αγαπημένα σας βιβλία και τρέξτε κατευθείαν στο βιβλιοπωλείο διότι η ανάγνωση, εκτός από όλα τα άλλα, είναι και απόλαυση, μια απόλαυση ακόμα σχετικά φτηνή και προσιτή σε όλους! Από τις εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορεί το μυθιστόρημα του γνωστού συγγραφέα Γιώργου Ν. Μανιάτη «Η αντανάκλαση του χρόνου – Το όνειρο». Πρόκειται για ένα οδοιπορικό μιας ξεχωριστής οικογένειας στην Ελλάδα του εικοστού αιώνα. Από τις εκδόσεις Τόπος, η Βίκυ Χασάνδρα μάς χαρίζει τις «Αόρατες φωνές», ένα μυθιστόρημα για τα όρια ανάμεσα στην εμμονή και την αλήθεια, που μπορεί να διαβαστεί ως θρίλερ μυστηρίου και να συγκινήσει ως ψυχολογικό δράμα. «Η ζωή δεν αγαπά τις αλήθειες» του Ευθύμιου Καλομοίρη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος. Πρώτη συλλογή διηγημάτων του συγγραφέα όπου το φανταστικό πλέκεται με το πραγματικό και οι ήρωες κινούνται πότε σε ένα δυστοπικό μέλλον και πότε σ’ένα τραγικό παρόν. Από τις εκδόσεις Αντίποδες, ο Άγης Πεταλάς μέσα από τη « Δύναμη του Κυρίου Δ*» υπερασπίζεται τις αστικές αξίες, όπου και όποτε αυτές απειλούνται. Μέσα από μια σειρά 24 επεισοδίων, ο κύριος Δ* συμβάλλει στο οικονομικό συμμάζεμα της χώρας αναδεικνύοντας τις καινοτόμες ιδέες και τον θρίαμβο της αριστείας! Στην πρόσφατη νουβέλα του Γιώργου Συμπάρδη «Μεγάλη γυναίκα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, η Σοφία Ματρόζου ζει στην πλατεία Βικτωρίας αλλά κάθε Κυριακή εκκλησιάζεται σε μια εκκλησία στο Ρουφ. Ο συγγραφέας σκιαγραφεί σχεδόν αντι-λογοτεχνικές φιγούρες με περισσή φροντίδα και αγάπη. Κάλλια Παπαδάκη, «Δενδρίτες», εκδόσεις Πόλις. Η ιστορία της συγγραφέως ξεφεύγει από τα ελληνικά και ευρωπαϊκά σύνορα μιας και εκτυλίσσεται στο Νιου Τζέρσεϊ του 1980 περιγράφοντας – στον αντίποδα του αμερικανικού ονείρου – την παρακμή μιας πόλης μέσα από τη ζωή μεταναστών δεύτερης και τρίτης γενιάς. Βιβλίο που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία, το «Ιμαρέτ στη σκιά του ρολογιού» του Δημήτρη Κοπελούζου εκτυλίσσεται στην Άρτα το 1854, με πρωταγωνιστές δύο αγόρια που γεννιούνται την ίδια νύχτα. Μέσα από την ενηλικίωσή τους, ο συγγραφέας παρακολουθεί και αναπλάθει μια ολόκληρη εποχή. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
Η νουβέλα «Το πρώτο φιλί - Ένα απόγευμα του Γιωργάκη Βιζυηνού στο χαρέμι του Αμπντουλαζίζ» του Θωμά Κοροβίνη είναι μια ανατολίτικη φαντασία, εμπλουτισμένη με σπαράγματα από την παιδική ζωή και το έργο του Βιζυηνού και αναφορές στη θρακιώτικη λαογραφία. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα. Ο Ηλίας τα έχασε όλα, με αποτέλεσμα στα πένητα τρία του να γυρίσει από την πρωτεύουσα στο χωριό του. Με φόντο το χειμωνιάτικο τοπίο της Ηπείρου ξετυλίγεται ο μίτος μιας ιστορίας φιλίας και προδοσίας για να καταλήξει στη λύτρωση με τον ερχομό της άνοιξης. Το βιβλίο του Μιχάλη Μακρόπουλου «Το δέντρο του Ιούδα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κίχλη. Από τις εκδόσεις Κίχλη κυκλοφορεί επίσης η νουβέλα « Καρυότυπος» του Άκη Παπαντώνη. Ο Ν., ένας βιολόγος τριάντα ετών, μετακομίζει από την Αθήνα στην Οξφόρδη για να εργαστεί σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα. Ξένος μεταξύ ξένων, ο Ν. μέσα από την καθημερινότητά του παρατηρεί τη ζωή και ξεχνά να ζήσει ο ίδιος! «Σενάριο αθανασίας» είναι ο τίτλος του χειμαρρώδους μυθιστορήματος του Βασίλη Γκουρογιάννη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Πρόκειται για αλληγορία πάνω την πάλη του ανθρώπου με το μυστήριο της ζωής. Από τις εκδόσεις Πόλις, η Ευγενία Μπογιάνου κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της «Ακόμα φεύγει». Μέσα από τον μικρόκοσμο στον οποίο κινούνται οι ήρωές της αναδεικνύεται μια ανερμάτιστη κοινωνία δίχως απαντήσεις. Εκδόσεις Πόλις και πάλι, με τον Τεύκρο Μιχαηλίδη και τα «Εγκλήματα δημοσιονομικής προσαρμογής». Η υπαστυνόμος Όλγα Πετροπούλου λατρεύει τον Μπόρχες και τα μαθηματικά! Στην καρδιά της κρίσης, η Όλγα θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια σειρά από δύσκολες υποθέσεις όπου το κοινό έγκλημα διαπλέκεται με την πολιτική αυθαιρεσία και την τρομοκρατία…
Ο ποιητής Τέλλος Φίλης γράφει για τη συλλογή του «Ένας απλός υπάλληλος βιντεοκλάμπ & άλλα κείμενα» (εκδόσεις Εντευκτηρίου 2015)
Δεν μετράω τις λέξεις... Όταν όλα έχουν ειπωθεί, αυτό που μένει είναι η επιστροφή στις λέξεις, στη βαρύτητά τους, στη μνήμη που περιέχει η καθεμιά, στις εσωτερικές ταλαντώσεις του νου, που δημιουργεί η ανάγνωσή τους. Ποίηση είναι η συμπύκνωση μιας έννοιας, που αφήσαμε να μας προσπεράσει, είναι η ζωή όταν αποφασίζουμε να την προσέξουμε ανάμεσα στις υποχρεώσεις και τη βιασύνη της καθημερινότητας. Προσπαθώ να χρησιμοποιώ τις πιο απλές λέξεις, δεν ξέρω αν φτιάχνω μια σπουδαία Ποίηση, με ενδιαφέρουν περισσότερο οι κραδασμοί, στον κάθε αναγνώστη ξεχωριστά. Πιστεύω πως η επαφή των λέξεων, με τη μνήμη του αναγνώστη, αυτό είναι που δημιουργεί την Ποίηση. Ο τρόπος που επιτρέπει ο καθένας μας να βρει τα σημεία στίξης για να επανατοποθετηθεί στα γεγονότα και γιατί όχι στην ίδια την Ιστορία. Στην πρώτη συλλογή μου, την «Αποσιωποιητική Ηλικία» (εκδόσεις bibliotheque 2014), προσπάθησα να ξεκαθαρίσω το συναισθηματικό μου τοπίο, σαν μια πράξη εξαγνισμού πριν την αποχώρηση, τι απομένει από τη φθορά των συναισθημάτων όταν δεν τα χρειάζεσαι πια. Στη δεύτερη συλλογή προσπαθώ να καταγράψω τι απέμεινε από τη χώρα μου στα χρόνια των μνημονίων, σαν ένας υπάλληλος που επιμένει, να παραλαμβάνει και να νοικιάζει βιντεοκασέτες φθαρμένες από τη χρήση, σε αυτούς που επιλέγουν να έχουν μνήμη, κόντρα στο ρεύμα, όταν το σύμπαν προτιμά τα dvd & τα blueray, τα στικάκια και τις σύγχρονες μεθόδους αναπαραγωγής της Ιστορίας, αυτός που επιμένει να επιστρέφει στον παλιό τρόπο, σαν αμπάριζα για τις νέες ιδέες, τις νέες μνήμες. Είναι ο τρόπος μου να υπάρξει μια καταγραφή ενός τοπίου που εξαφανίζεται. Όχι για να συντηρήσει κάτι παλιό ντε και καλά, μα για να υπενθυμίζει στα σύγχρονα χρυσόψαρα τις χαμένες ανθρώπινες ιδιότητές μας και τον τόπο προέλευσης με την ετικέτα «ενοικιάστηκε» στην ούγια.
30 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
6-11/7/15 29/6/15-4/7/15
ΤΑ ΝΕΑ
18.945
19.738
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
13.368
12.343
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
12.557
11.494
ESPRESSO
10.745
10.118
ΕΘΝΟΣ
9.860
9.484
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
8.182
9.008
ΚΟΝΤΡΑ NEWS
6.367
6.440
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
4.558
4.978
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.512
3.748
ΑΥΓΗ
2.193
2.146
ΕΣΤΙΑ
1.453
1.558
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
772
1.325
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
682
710
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
195
236
Ο ΛΟΓΟΣ
78
65
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
12/7/15
5/7/15
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
105.170
82.160
ΤΟ ΒΗΜΑ
64.670
63.270
ΕΘΝΟΣ
60.150
62.210
REAL NEWS
56.210
59.010
ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ
9.420
15.730
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
13.950
15.530
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
14.510
14.500
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
11.180
12.940
ΑΥΓΗ
5.720
6.550
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
2.960
4.930
ΤΟ ΧΩΝΙ
2.850
4.370
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
2.720
3.250
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.250
1.230
70
90
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
6-12/7/15 29/6/15- 5/7/15 29.590 29.310
ΑΓΟΡΑ
21.270
21.250
ΕΠΕΝΔΥΣΗ
10.850
10.280
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
7.160
7.770
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
4.430
4.450
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
2.160
1.590
ΠΡΙΝ
1.330
1.300
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
1.200
1.260
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
7-12/7/15 30/6/15-5/7/15
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
6.870
6.906
SPORTDAY
5.638
5.038
LIVE SPORT
4.628
4.450
GOAL NEWS
4.480
4.294
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
3.582
3.332
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
3.242
3.060
ΓΑΥΡΟΣ
2.780
2.356
ΠΡΑΣΙΝΗ
2.768
2.304
ΓΑΤΑ
1.007
996
ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
6-12/7/15 29/6/15-5/7/15
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
10.600
8.210
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
9.650
9.120
Τα κανάλια έστειλαν στοιχεία για το « Όχι» και το «Ναι» εκτός του Mega Νέο μέτωπο έχει ανοίξει στην κόντρα μεταξύ κυβέρνησης και καναλαρχών με αφορμή την προβολή που έτυχε το «Ναι» και το «Όχι» κατά τη διάρκεια της εβδομάδας πριν από το δημοψήφισμα. Όπως έχουμε γράψει και σε προηγούμενο φύλλο, στο Μέγαρο Μαξίμου δεν υπήρχε περίπτωση να αφήσουν έτσι την αντιμετώπιση που είχαν από σημαντικό μέρος των «μεγάλων» ΜΜΕ, κυρίως από τη στιγμή που είχαν αρχίσει να «χτίζονται» γέφυρες διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών. Έτσι, έχουν θέσει σε κίνηση τα γρανάζια για τριπλό (!) θεσμικό έλεγχο των εν λόγω καναλιών από το ΕΣΡ, την Εισαγγελία Πρωτοδικών και την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Οι… εχθροπραξίες ήδη ξεκίνησαν, με το ΕΣΡ να δίνει στη δημοσιότητα τα στοιχεία για την κάλυψη του «Ναι» και του «Όχι» κατά την περίοδο προ του δημοψηφίσματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, σε κάποια κανάλια υπήρξε επικράτηση της προβολής
του «Ναι» ενώ σε κάποια άλλα κανάλια υπερίσχυσε η προβολή του «Όχι». Άξιο αναφοράς είναι ότι τα στοιχεία αυτά τα απέστειλαν τα ίδια τα κανάλια (έπειτα από αίτηση του ΕΣΡ βέβαια). Μόνο ένας σταθμός δεν έστειλε κι ακόμα τον περιμένουν, και ο λόγος γίνεται για το Mega… Όπως ανέφερε η ίδια η αντιπρόεδρος του ΕΣΡ Λίνα Αλεξίου, το Mega δεν απέστειλε καθόλου στοιχεία, καμία καταγραφή, δηλώνοντας αδυναμία να το πράξει. Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης απέστειλε από την πλευρά του νέο έγγραφο στη Μεσογείων ζητώντας να αποσταλούν τα στοιχεία όπως έκαναν και οι υπόλοιποι σταθμοί και… περιμένει. Γιατί δεν στέλνει το Mega; Άγνωστο… Κυβερνητικοί παράγοντες πάντως κάνουν λόγο για προσπάθεια του σταθμού να κρύψει τα στοιχεία… Συγκεκριμένα, ο πίνακας που δημοσιοποίησε το ΕΣΡ αναφέρει (όσον αφορά το σύνολο από 29 Ιουνίου έως 3 Ιουλίου):
Η ενημέρωση άλλαξε τον πίνακα τηλεθέασης
Alpha: 44% «Ναι», 56% «Όχι». ANT1: 64,8% «Ναι», 35,2% «Όχι». ΕΡΤ: 46,7% «Ναι», 53,3% «Όχι». E-TV: 41,9% «Ναι», 58,1% «Όχι». ΣΚΑΪ: 64,1 % «Ναι», 35,9% «Όχι». Star: 53,6% «Ναι», 46,4% «Όχι». Μακεδονια TV: 47,7% «Ναι», 52,3% «Όχι» Σημειώνεται ότι τα ποσοστά αυτά αφορούν μόνο τον αριθμό εμφανίσεων προσώπων υπέρ του «Όχι» ή του «Ναι» και όχι τη χρονική έκθεση των απόψεων ή της δραστηριότητάς τους. Παράλληλα, η Λίνα Αλεξίου ανέφερε ότι η Εισαγγελία Πρωτοδικών ζήτησε από το ΕΣΡ στοιχεία για δημοσιογράφους που παρέβησαν τη ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία, αλλά επισήμανε ότι το Συμβούλιο έχει τη δυνατότητα να κινήσει κυρωτική διαδικασία μόνο κατά σταθμών και όχι κατά δημοσιογράφων. Αυτό βέβαια δεν πάει να πει ότι δεν θα κυνηγήσει τους σταθμούς για τους οποίους θα προκύψουν επιβαρυντικά στοιχεία… Κι έπεται συνέχεια…
Η ΕΡΤ επέστρεψε… για τα καλά
Τα πάνω κάτω έχουν έρθει καλοκαιριάτικα στον πίνακα τηλεθέασης αφού όλα τα κανάλια που είχαν επενδύσει στην ψυχαγωγία πήραν τον… κατήφορο, ενώ αντιστρόφως ανάλογη ήταν η εικόνα για τους σταθμούς που εστίασαν στις ειδήσεις και τα έκτακτα ενημερωτικά δελτία. Αυτός είναι και ο λόγος που το Mega «στρογγυλοκάθισε» στην πρώτη θέση των μετρήσεων της Nielsen, ενώ μεγάλα νούμερα παρουσίασε και η ΕΡΤ. Συγκεκριμένα, για την εβδομάδα 6 έως 12 Ιουλίου, το Mega κατατάχθηκε πρώτο στις προτιμήσεις των τηλεθεατών με 14,6%, ενώ ο ΑΝΤ1 ακολουθεί με 13,1%. Τρίτος είναι ο Alpha με 12,6%, ενώ στην τέταρτη θέση βρίσκεται ο ΣΚΑΪ με 12,4%. Ακολουθούν ΕΡΤ-1 με 11,4%, Star με 9,4%, Ε-TV με 3,7%, ΕΡΤ-2 με 1,3% και Μακεδονία TV με 0,9%. Αυτή η εικόνα ενισχύεται και από τα νούμερα των κεντρικών δελτίων ειδήσεων την εβδομάδα 13 έως 19 Ιουλίου, με εκείνο του Alpha να απολαμβάνει την πρωτιά καταγράφοντας μέσο όρο 24,4% στο σύνολο κοινού και 21,6% στο κοινό 15-44. Δεύτερο είναι το δελτίο του Mega, ενώ ακολουθούν: ΑΝΤ1, ΣΚΑΪ, ΕΡΤ-1 και Star.
Ήρθε η ώρα για το πρώτο… ταμείο στην ΕΡΤ, με την πρώτη αποτίμηση να είναι σε γενικές γραμμές θετική, αν και υπάρχουν δεύτερες σκέψεις για κάποια πρόσωπα και κάποιες εκπομπές. Τα (άκρως) ικανοποιητικά νούμερα τηλεθέασης έχουν φέρει χαμόγελα στο ραδιομέγαρο, με το κεντρικό δελτίο ειδήσεων να αποτελεί τη «ναυαρχίδα» της ΕΡΤ χτυπώντας στα ίσια ανταγωνιστικά δελτία όπως του ΣΚΑΪ και του Star. Μετά τις συνεντεύξεις με Τσίπρα (κυρίως) αλλά και άλλα σημαίνοντα πολιτικά πρόσωπα, η δημόσια τηλεόραση έδειξε συνέπεια και σοβαρότητα, χωρίς να προβεί σε υπερβολές, ενώ θετικές εντυπώσεις άφησαν και οι Χαρίτος - Αλαφογιώργος που δεν «μάσησαν» στις ερωτήσεις τους. Με γνώμονα αυτά τα (καταρχήν θετικά) στοιχεία, η ΕΡΤ σκοπεύει να επανεξετάσει το ενημερωτικό της πρόγραμμά έτσι ώστε να επανέλθει δριμύτερη το φθινόπωρο, όσο τουλάχιστον της επιτρέπουν τα περιορισμένα οικονομικά της. Ακούγεται ότι θα υπάρξουν τουλάχιστον δύο πολιτικοί σχολιαστές (διαφορετικών απόψεων) που θα εμφανίζονται στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων και θα σχολιάζουν την επικαιρότητα.
Η ποντικίνα των media
Mικρά - Μικρά
ËΟ ΝΟΜΟΣ για τις τηλεοπτικές άδειες – βασικά σημεία του οποίου είχαμε αποκαλύψει στο προηγούμενο φύλλο – είναι πλέον σε διαβούλευση… (Και σ’ αυτό το φύλλο έχουμε αναλυτικό ρεπορτάζ στη σελίδα 9)… ËΟ ΥΠΟΥΡΓΟΣ Επικρατείας Νίκος Παππάς και οι συνεργάτες του εκτιμούν ότι θα πρέπει να έχει ψηφιστεί μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου και πάντως πριν από τις εκλογές. ËΕΙΝΑΙ βέβαιο ότι η ψήφιση του νομοσχεδίου θα προκαλέσει τριγμούς στο τηλεοπτικό τοπίο, με απώλειες αδειών, συγχωνεύσεις, κοινοπραξίες και εμφάνιση νέων παικτών. ËΓΙΑ ΝΕΑ ονόματα θα μιλήσουμε προσεχώς, γιατί μέχρι στιγμής έχουμε προθέσεις, χωρίς να γνωρίζουμε ποιοι έχουν πραγματική διάθεση και δυνατότητα να ρίξουν εκατομμύρια ευρώ σε μια αγορά που έχει πιάσει πάτο. ËΟ ΝΕΟΣ νόμος δίνει επιπρόσθετη δυνατότητα στην ΕΡΤ να παίξει ρόλο. Να δούμε αν η διοίκηση θα ανταποκριθεί… Το λέμε αυτό γιατί – και το ξέρουμε εμείς όσο κανείς συνάδελφος – η νέα διοίκηση της ΕΡΤ φαίνεται πως δεν μπορεί να ανταποκριθεί, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, στις απαιτήσεις των ημερών… ËΤΟΣΟ στο υπουργείο Επικρατείας όσο και στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης δεν δείχνουν ικανοποιημένοι από την ηγεσία της ΕΡΤ, όταν φέρεται να δηλώνει δεξιά κι αριστερά ότι, από τους 1.200 εργαζομένους που έχουν επαναπροσληφθεί, δουλεύουν μόνο καμιά πενηνταριά (μα είναι δυνατόν;). Ë ΜΑΘΑΙΝΩ ότι αυτήν την περίοδο ο ιδιοκτήτης της τηλεόρασης
του ΣΚΑΪ Γιάννης Αλαφούζος έχει εγκατασταθεί στο Φάληρο και παρακολουθεί από μακριά τον Παναθηναϊκό… ËΒΡΙΣΚΕΤΑΙ σε συνεχείς επαφές με τα παλαιά στελέχη του σταθμού και σχεδιάζουν την επίθεση του ΣΚΑΪ από Σεπτέμβριο (τηλεόραση και ραδιόφωνο)… ËΕΤΟΙΜΑΖΕΙ, φαίνεται, τα πλάνα του εν όψει του διαγωνισμού για τις τηλεοπτικές άδειες και το νέο πρόγραμμα για τον Σεπτέμβριο που, όπως και να ’χει, θα έχουμε πολιτικές εξελίξεις… Ë Ακοyγεται ότι διόλου τυχαία δεν ήταν η επιστροφή του Ιβάν Σαββίδη στο προσκήνιο με τη συνέντευξη που έδωσε στην ΕΡΤ-3. Εκτός από όσα είχε να πει περί ΠΑΟΚ, έσπευσε (με τον τρόπο του) να σταθεί στο πλευρό του Αλέξη Τσίπρα. ËΚaποιοι συνδέουν αυτήν την κίνηση με ενδεχόμενο ενδιαφέρον του Ιβάν για απόκτηση τηλεοπτικής συχνότητας. Προς… Μακεδονία μεριά! ËΤΡΕΙΣ Ισπανοί δημοσιογράφοι έχουν εξαφανιστεί στη Συρία και θεωρείται ότι έχουν απαχθεί, αφού δεν έχουν δώσει σημεία ζωής από τις 10 Ιουλίου… Έκαναν ρεπορτάζ στο Χαλέπι, στη Βόρεια Συρία, απ’ όπου έχουν απαχθεί και άλλοι δημοσιογράφοι στο παρελθόν. Είναι άγνωστο για ποια μέσα ενημέρωσης εργάζονταν οι τρεις δημοσιογράφοι. Ας ελπίσουμε για αίσιο τέλος… ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (9.7) πούλησε πανελλαδικά 7.160 φύλλα. Την περασμένη εβδομάδα (16.7) πούλησε 2.925 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
SOS ια μ π άν α τ α ι γ αο ύ του λ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Ηθοποιός σηµαίνει φως;
31