1877

µεχρι τροϊκα ειναι... σχεση, ( απο κουαρτετο ) και πανω το λεµε αλλιως

ΠΟΝΤIΚΙ

?PR

art

¬«®£¤£

πεμπτη 13 ΑΥΓΟΥΣτΟΥ 2015

θεολογοσ, θασοσ

Έχω τη χαρά να παραθέσω, με την άδειά του, την πρώτη γραπτή αναγνωστική αντίδραση, που τυχαίνει να είναι από το χέρι του Νάσου Βαγενά…

Ο Βασίλης Βασιλικός, το νέο του βιβλίο «Ημερολόγιο Θάσου» και μια γιορτή της Παναγούδας Θεολόγου…

βασιλησ βασιλικοσ

Ο Ύμνος της Παρθενίας...

www.topontiki.gr

«Βρισκόμουν ήδη στο νησί όταν κυκλοφόρησε το “Ημερολόγιο Θάσου” στα βιβλιοπωλεία. Στην ευγενική πρόσκληση του “Ποντίκι Art” να επιλέξω ένα κομμάτι απ’ το βιβλίο για παρουσίαση στο περιοδικό» μας λέει ο Βασίλης Βασιλικός «προτίμησα, λόγω των ημερών, την καταγραφή της 15ης Αυγούστου 2013.

«15 Αυγούστου 2013 - της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Χθες στον εσπερινό στην ανακαινισμένη Παναγούδα του Θεολόγου. Μοναδικός ψάλτης και πολύ καλός, ο Αύγουστος – που έχει και την ομώνυμη ταβέρνα όπου και τραγουδά για πλήθος Βαλκανίων, διόλου οργισμένων, γειτόνων. Η ορχήστρα αποτελούμενη από έναν μονόχειρα στο αρμόνιο, ένα μπουζούκι και μια κιθάρα, παίζει ενδιαμέσως κι από ένα σκοπό της πατρίδας τους. Ρουμάνοι, Σέρβοι, Βούλγαροι, Μολδαβοί, Τσέχοι. Προχθές ένα τραπέζι με 15 άτομα παραπονέθηκε ότι δεν έπαιξε τίποτα δικό τους. –Ποιας χώρας είσαστε; –Κύπριοι, του απαντήσαν. Μας ξέχασες. Κι έπαιξε ένα γνωστό κυπριώτικο. Παρατηρώντας τη Βάσω στο ταπεινό ξωκλήσι, μια κάποια στιγμή αγλαΐστηκε έτσι το πρόσωπό της στον ύμνο της Παρθενίας που έμοιαζε, με την έκφραση που απέκτησε το πρόσωπό της, με τη λευκή εσθήτα, ήταν ίδια η Παναγία που είχε κάνει το θαύμα της προ ημερών, όπως λεπτομερώς το έχω περιγράψει…

ÐÅÌÐÔÇ 13 ÁÕÃÏÕÓÔÏÕ 2015 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1877

Αντιγόνη Βαντίκη

INFO

Το βιβλίο του Βασιλικού «Ημερολόγιο Θάσου», εκδ. Gutenberg, θα παρουσιαστεί στα Μεταλλεία των Λιμεναρίων, την Τετάρτη 26 Αυγούστου, στις 21.00. Ομιλητές η Γεθσημανή Καρατζαφέρη και ο Μηνάς Βιντιάδης, ο οποίος θα συνομιλήσει με τον συγγραφέα σε μια ξεχωριστή συνέντευξη. Η εκδήλωση γίνεται με τη φροντίδα του Πάρι Παρασχούδη και τη στήριξη του «Aeria Hotel».

του είδους, του Μανιέτ “Νάδα”. Πολύ σκληρό για τα γούστα μου. Αλλά άρτια κατασκευασμένο. Τη βρίσκω ξανά, μετά από 15 χρόνια, με τον Καμιλιέρι. Η επαναληπτικότητα των κινήσεων, Γραφείο, οι συνεργάτες του, φαγητό στην ταβέρνα του Εντζο – ψητά ή τηγανητά φρέσκα μπαρμπούνια – η Αντζελίνα, η οικιακή βοηθός με τις υπέροχες μελιτζάνες της και τα τακτά αδιέξοδα τηλεφωνήματα στη Λίβια, η βόλτα ως τον φάρο) όλα αυτά στήνουν το σκηνικό όπου κάθε φορά ξετυλίγεται μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία που την ανακαλύπτουμε σιγάσιγά μαζί με τον αστυνόμο Μονταλμπάνο. Το μεσογειακό αστυνομικό (Μαρής, Καμιλιέρι, αστυνόμος Χαρίτος, Μονταλμπάν) καμιά σχέση δεν έχει με το αμερικάνικο, το αγγλοσαξωνικό και τώρα το σκανδιναυικό. (Ως τώρα υπήρχαν μόνο τα “σκανδιναυικά σταυρόλεξα”, αποκτήσαμε και σκανδιναυικό αστυνομικό (μετά τους Ίψεν, Munch, Bergmanκτλ). Άντε να κλείσει κι αυτό το τετράδιο Σήμερα της Παναγιάς λέμε να πάμε στο χωριό Παναγία κοντά στο Λιμένα. Κι ίσως μεσοδρομίς κάνουμε καμιά βουτιά. Η εκκλησία. Οι καμπάνες. Το ρολόι που σημαίνει τις ώρες και τα ημίωρα. Εδώ, στο βουνό, δεν βλέπεις πουλιά. Ούτε ξεστρατισμένους γλάρους. Σχολή Καταδύσεων. Ο φούρνος του Θωμά, του... (Πρέπει να ξαναρχίσω το Gingko Biloba που διατηρεί τη μνήμη εν εγρηγόρσει. Θυμήθηκα το όνομα του άλλου φούρνου: του Φέσσα. Φούρνος - Ζαχαροπλαστείο καβαλιώτικο που άνοιξε παράρτημα και στον Ποτό. Τσίκνα λέγεται η κυρία που με χαιρέτησε). Από αυτήν πληροφορήθηκα ότι έχω κι έναν αλευρόμυλο, αλλά δεν ξέρω πού είναι. Ερείπιο φυσικά. Τελοσπάντων, χωρίς οίστρο. Μόνο να γεμίσει η σελίδα

με μυρμήγκια - γράμματα. Ακίνητα μυρμηγκάκια. Οι σαρκοβόρες μέλισσες. Πάει η μυθολογία του άνθους. Αυτές τρων κρέας. Πουλάκια νεκρά. Ίσως και ψόφια ποντίκια. Και παράγουν μέλι; Πολύ αμφιβάλλω. Αστυνομικό με πλοκή μου είναι αδύνατο να γράψω. Έχω την ψυχοσύνθεση του απονήρευτου παρατηρητή. Όχι του κατασκευαστή αγωνίας και του τι θα γίνει παρακάτω. Ποιος ο ένοχος κ.τ.λ. Κουίζ δεν ξέρω να κάνω. Τρεις σελίδες μείναν. Θα τις γεμίσω πριν ξεκινήσουμε για την εκδρομή. Το φεγγάρι σιγά - σιγά γεμίζει. Σε λίγο θα έχουμε πανσέληνο εντός του Αυγούστου. 35 χρόνια από κείνο τον Αύγουστο που με σημάδεψε κι έγραψα το ομώνυμο βιβλίο. Μισή ζωή. Το προσδόκιμο όμως τώρα έχει φτάσει τα 80. Άρα είναι λιγότερο από μισή. Τι λέω; Η διαδρομή Θεολόγου - Ποτού δεν παύει να με γοητεύει.

Iris Gold. Εργαστήρι κοσμημάτων έξω από τα Λιμενάρια. Σε τοποθεσία μαγευτική. Παπαζιάκος, ο κάτοχος. Αύριο πρωί, Θεού και Παναγίας “θελούσης”, θα πάω την Ευρυδίκη να το επισκεφτεί. Εμείς είδαμε μόνο τον εκθεσιακό του χώρο προχθές. Και γνωρίσαμε τον δημιουργό του. Άνθρωπο πολύ συμπαθητικό. Το πρόσωπο της Βάσως στην εκκλησία εχθές, έμπλεο τρυφερότητας και αγάπης, δεν πρέπει να το ξεχάσω ποτέ. Να το επαναφέρω στη μνήμη μου όσο πιο συχνά μπορώ, γιατί αυτό εν τέλει είναι το πραγματικό της πρόσωπο. Το άλλο, το καθημερινό, είναι προσωπείο σμιλεμένο από τις δυσκολίες του απαιτητικού και απόλυτου του χαρακτήρα της. Εκείνο που μ’ αρέσει είναι ότι δεν πνίγει την οργή της όταν κάτι την ενοχλεί. Αλλά τη βγάζει προς τα έξω, έτσι που δεν στοιβάζεται μέσα της ως απωθημένο. Εκείνο βέβαια που βασικά της λείπει επώδυνα είναι η μουσική...».

ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΕΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ *** Διαβάζω αστυνομικά. Το νέο του Γιάννη Μαρή “Τα χέρια της Αφροδίτης”. Αυτό πέφτει στη “συνιστώσα νούμερο 7” (από το κείμενό μου που κυκλοφορεί σε ανατύπωση μαζί με το βιβλίο “Οι 10 συνιστώσες του Γιάννη Μαρή. Ένας καλός φίλος μου έστειλε κι ένα γαλλικό, από τα κλασσικά

Τέλος η κλάψα! Ώρα για δουλειά ✓ Με προτεραιότητες ανάπτυξη, θέσεις εργασίας και ανασυγκρότηση του κράτους ✓ Ανάγκη για αποτελεσµατικότερη διακυβέρνηση και σχέδιο εξόδου από την κρίση

2, 4-5 ΕΚΛΟΓΕΣ

6-7, 10

Οι κάλπες, η οικονοµία και η Μέρκελ

ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ

Παγιδευµένη στα... χουνέρια του µνηµονίου

8

ΜΝΗΜΟΝΙΟ

9

Πέντε σκληρά διδάγµατα από τη διαπραγµάτευση

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

Πολιτική και κρατική τραγωδία

18-19

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

20-21

Τα µοντέλα που ταιριάζουν στην Ελλάδα

02

Το στίγµα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

κατά βάθος

Η ανοικοδόμηση δεν έρχεται με λόγια... ΤΟ ΣΟΚ που έχει υποστεί η κυβέρνηση µε την αποδοχή του τρίτου µνηµονίου υπό το βάρος των διαπραγµατευτικών λαθών και της απειλής για άτακτη χρεοκοπία είναι βαρύ και αυτό φαίνεται σε όλο το φάσµα των αντιδράσεων και των κοµµατικών προβληµάτων στον ΣΥΡΙΖΑ. Στον έναν ή τον άλλον βαθµό, το σοκ είναι εµφανές και στην κοινωνία κι ακόµη περισσότερο στην οικονοµία. Όµως ούτε η χώρα «τελειώνει» ούτε η ασφυκτική πραγµατικότητα µπορεί να περιµένει. Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ θα συνεχίσει, έστω και κουτσουρεµένη, να κυβερνάει για ένα διάστηµα, ενώ, όταν οι περιστάσεις το επιτρέψουν, θα πάµε και σε εκλογές, οι οποίες όµως και πάλι µπορεί να αφήσουν πολλές και µεγάλες εκκρεµότητες. Η διαπραγµατευτική µάχη – κατά κοινή οµολογία – χάθηκε, αλλά η χώρα είναι εδώ και εξακολουθεί να περιµένει το φως στο βάθος του µνηµονιακού τούνελ. ΚΑΤ’ ΑΡΧΑΣ έχει ανάγκη να κυβερνηθεί µε στιβαρότητα, κάτι που δεν συµβαίνει εδώ και έναν περίπου χρόνο – από τις ευρωεκλογές του 2014. Έχει επίσης ανάγκη να δει την οικονοµία και τις τράπεζες να ξαναλειτουργούν, διότι οι σωρευµένοι κίνδυνοι την απειλούν µε µακροχρόνια καθίζηση. ΕΙΝΑΙ επίσης τεράστια η ανάγκη να αναµορφωθεί η νεκρή δηµόσια διοίκηση, αλλά και να ανακάµψει η επενδυτική δραστηριότητα του κράτους και να υπάρξει αναπτυξιακός σχεδιασµός, χωρίς τον οποίο ούτε ο ιδιωτικός τοµέας µπορεί να αποδώσει επαρκώς. ΑΠΟΤΕΛΕΙ ζήτηµα ζωής και θανάτου η εκ βάθρων αναµόρφωση του φορολογικού συστήµατος, η οποία έχει προκλητικά αγνοηθεί µε αποτέλεσµα το σύστηµα να βυθιστεί στην αναποτελεσµατικότητα, η οικονοµία σε τέλµα και να ενισχυθεί δραµατικά η φορολογική αδικία. Είναι κατεπείγουσα η ανάγκη για φορολογική δικαιοσύνη και λειτουργικότητα, που θα διευκολύνουν την επιβίωση των φτωχότερων, την επενδυτική δραστηριότητα, τη δηµιουργία θέσεων εργασίας. Η ΛΙΣΤΑ είναι ατελείωτη, όµως, όπως και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας έχει παραδεχτεί, η χώρα έχει ανάγκη από βαθιές µεταρρυθµίσεις. Προφανώς η χώρα δεν σώζεται µε νέα δανεικά. Χρειάζεται να κινητοποιηθεί ολόκληρο το παραγωγικό δυναµικό της χώρας. Όµως αυτό δεν µπορεί να συµβεί χωρίς σχέδιο. Ξέρουν, για παράδειγµα, στην κυβέρνηση πώς µπορεί να αξιοποιηθεί το πακέτο Γιούνκερ; Έχουν προγραµµατίσει ποιοι τοµείς της οικονοµίας πρέπει να ενισχυθούν κατά προτεραιότητα για να πυροδοτηθεί η ανάπτυξη; Έχουν µπούσουλα ενίσχυσης των δηµοσίων επενδύσεων; ΟΣΟ η πίτα του εθνικού πλούτου µικραίνει, δεν µπορεί να γίνει λόγος για δίκαιη αναδιανοµή και κοινωνική προστασία. Ο πρωθυπουργός υποσχέθηκε χθες ανοικοδόµηση της χώρας. ∆εν επιτυγχάνεται µε λόγια. ∆ουλειά, λοιπόν, από τώρα και όχι θρήνος για όσα χάθηκαν...

Δίνουμε τα ρέστα μας… Καλώς το δεχτήκαµε… το τρίτο και πιο ζόρικο µνηµόνιο. Εµείς µαζί δεν κάνουµε και χώρια δεν µπορούµε, που λέει και η παλιά γνωστή παροιµία. Άλλωστε το µνηµόνιο θα φύγει από τη χώρα µόνο από πέσιµο ή από χέσιµο!!! Το πιο σηµαντικό όµως είναι ότι τελικά µένουµε Ευρώπη, χωρίς να φορέσουµε γραβάτα και µε capital controls σε «κόκκινη γραµµή»… Είµαστε και ευχαριστηµένοι διότι και δεν πέσαµε στα βράχια και καταφέραµε να αλλάξουµε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη – αυτήν τη φορά πήρε σάρκα και οστά!!! Ήταν όµως µια έντιµη, δίκαιη και επωφελής διαπραγµάτευση, που κράτησε την Ελλάδα ζωντανή. Για τους Έλληνες… δεν ξέρω.

.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι

0

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Ώρα για σκληρή δουλειά Εθνικό σχέδιο εξόδου από την κρίση ή, αλλιώς, απαξίωση της χώρας και κατάρρευση Σήμερα το τρίτο μνημόνιο, μαζί με το πρώτο κύμα των προαπαιτούμενων μέτρων, ψηφίζονται από τη Βουλή και μπαίνουν στη φάση της εφαρμογής με αντάλλαγμα τα πρώτα 25 δισ. ευρώ από το νέο χρηματοδοτικό πακέτο. Τον Οκτώβριο θα έρθει το δεύτερο κύμα μέτρων, το οποίο θα απαιτηθεί για την ολοκλήρωση της συμφωνίας. ♦ Τα μέτρα που περιλαμβάνει το πρώτο πακέτο εστιάζουν στην αύξηση των φορολογικών εσόδων, στη μείωση των κρατικών δαπανών, στην αναδιάρθρωση δημόσιας διοίκησης, φοροεισπρακτικών και φοροελεγκτικών μηχανισμών, στην πρώτη δέσμη μέτρων για το ασφαλιστικό, στην ανακεφαλαιοποίηση, την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών και την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, στο μερικό άνοιγμα αγορών και επαγγελμάτων, στην ενέργεια και τη Δικαιοσύνη. ♦ Τα μέτρα του δεύτερου πακέτου τον Οκτώβριο θα περιλαμβάνουν την εκτεταμένη και βαθιά αναδιάρθρωση του ασφαλιστικού και του φορολογικού συστήματος, τη ρύθμιση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου (άδειες και φορολόγηση), περαιτέρω φορολογικά μέτρα (π.χ. για αγρότες και ναυτιλία), μείωση των αμυντικών δαπανών και τη δεύτερη δέσμη του «ανοίγματος» αγορών, ενώ θα αρχίσει και η συζήτηση για τις αλλαγές στα εργασιακά. Το νέο μνημόνιο είναι εμπροσθοβαρές, όπως είχε προαναγγελθεί, και αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει τους επόμενους μήνες να περάσει μέτρα τα οποία θα είναι εκ των πραγμάτων πολύ δύσκολα, με μεγάλο πολιτικό κόστος, που θα επιβαρύνουν, σε πρώτη τουλάχιστον φάση, μια ήδη βαριά πληγωμένη κοινωνία, της οποίας οι αντοχές θα δοκιμαστούν ακόμη μία φορά. Η μέχρι τώρα εικόνα της κυβέρνησης, η οποία αμφισβητεί τη συμφωνία στην οποία κατέληξε, προϊδεάζει για περαιτέρω προβλήματα στο εσωτερικό της, ενώ η αντιπολίτευση παραμένει παγιδευμένη στην υποχρέωσή της να ψηφίζει την εφαρμογή των σκληρών μέτρων. Όμως η πραγματικότητα είναι εδώ και δεν περιμένει. Και δυστυχώς είναι εξαιρετικά περίπλοκη. Η χώρα βρίσκεται στο όριο της απαξίωσης και της κατάρρευσης και έχει ανάγκη από βαθιές τομές. Χρειάζεται, συνεπώς, και βαθιές μεταρρυθμίσεις – κάτι που και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας παραδέχεται – αλλά και πολιτικό σχέδιο που θα αντικαταστήσει τα κοινωνικά άδικα μέτρα με δικαιότερα και επωφελέστερα για την οικονομία. Ακόμη περισσότερο χρειάζεται η κυβερνητική λειτουργία να ανταποκρίνεται σε αυτές τις ανάγκες, ώστε να μην επιδεινωθεί περαιτέρω η ήδη δραματική εικόνα της οικονομίας, του κράτους και της κοινωνίας. Η άμεση προτεραιότητα της νυν κυβέρνησης, αλλά και όποιας άλλης προκύψει το επόμενο διάστημα, είτε με

εκλογές είτε χωρίς αυτές, θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη, η δημιουργία θέσεων εργασίας και η ανασυγκρότηση του κράτους. Για να καταλάβουμε όμως καλύτερα τις ανάγκες και τα άμεσα προβλήματα, ας ρίξουμε μια συνοπτική ματιά στην κατάσταση της χώρας σήμερα.

Εικόνα διάλυσης

Βαρύ το μνημόνιο, ανάγκη για αποτελεσματικότερη διακυβέρνηση

1

Ο πρώην επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΕ - ΓΣΕΕ Σάββας Ρομπόλης, σε συνέντευξή του στην «Ημερησία», αναφέρεται σε ετήσιο έλλειμμα 3,7 δισ. ευρώ για την πληρωμή κύριων και επικουρικών συντάξεων την περίοδο 2015-16. Εκτιμά ακόμη ότι, έως το τέλος του 2016, επιπλέον 100.000 νέοι θα μείνουν άνεργοι με συνέπεια την άνοδο της ανεργίας στο 28% (1,4 εκατομμύρια). Η εκτίμηση για ύφεση 2% - 4% το 2015 (4-10 δισ. ευρώ την τιμολογεί το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή), αντί της παλαιότερης πρόβλεψης για ανάπτυξη 2,4%, αναγγέλλει ότι στο τέλος του έτους η Ελλάδα, από την αρχή της κρίσης, θα έχει χάσει περί το 30% του εθνικού πλούτου. Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή αναφέρει στην τελευταία έκθεσή του: «Η αναγωγή του τριμηνιαί-

2 3

ου ΑΕΠ της περιόδου Ιουλίου - Σεπτεμβρίου σε εβδομαδιαία βάση ανέρχεται σε 3,9 δισ. ευρώ. Η μείωση του εβδομαδιαίου ΑΕΠ αγγίζει τα 2,8 δισ. ευρώ ανά εβδομάδα με capital controls και έλλειψη ρευστότητας ή το 1,5% του ΑΕΠ του 2014 στην περίπτωση που η μείωση της κατανάλωσης αγγίζει το 80% και το 1,75 δισ. ευρώ ανά εβδομάδα ή 0,9% του ΑΕΠ όταν η μείωση της κατανάλωσης κυμαίνεται στο 50%». Σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό «Spiegel», πολλοί Έλληνες μεταφέρουν τις καταθέσεις τους σε τράπεζες της Βουλγαρίας και υπολογίζει σε 60.000 αυτούς που άνοιξαν εκεί λογαριασμό τον τελευταίο καιρό και στα 5 δισ. ευρώ τις επιχειρηματικές επενδύσεις. Και όλα αυτά ενώ ήδη 45 δισ. ευρώ έχουν κάνει «φτερά» από τις γονατισμένες ελληνικές τράπεζες, οι οποίες αναγκάζονται είτε να επανεξετάσουν και να αναδιαρθρώσουν τις θέσεις τους είτε να αποχωρήσουν από τα Βαλκάνια αφήνοντας το πεδίο ανοιχτό σε όλους τους ανταγωνιστές τους. Άγνωστο είναι ποια έκταση θα λάβει και πόσο θα κοστίσει στην οικονομία το επαπειλούμενο κύμα αποχώρησης οικονομικά υγιών και με επαρκή ρευστότητα ελλη-

4

5

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

0

www.topontiki.gr

μόσιες δαπάνες έχουν την ισχυρότερη θετική επίδραση στην ανάπτυξη». Για την ακρίβεια, από τα στοιχεία προέκυψε ότι οι κρατικές επενδύσεις έχουν με διαφορά το καλύτερο αναπτυξιακό αποτέλεσμα. Η απόδοση για κάθε 1 ευρώ που επενδύει το κράτος κυμαίνεται μεταξύ 1,3 και 1,8 ευρώ. Κι όμως, στην Ελλάδα, στη διάρκεια της κρίσης και των μνημονίων, οι δημόσιες δαπάνες πετσοκόβονται συστηματικά και ανηλεώς είτε για να κλείσουν τα ελλείμματα είτε για να επιτευχθούν πλεονάσματα.

νικών επιχειρήσεων τόσο από το ελληνικό χρηματιστήριο όσο και από την Ελλάδα με κατεύθυνση τις χώρες της Βαλκανικής. Κορυφαίο το παράδειγμα της ΑΓΕΤ Ηρακλής, η οποία εγκαταλείπει το Χ.Α. ύστερα από τη συγχώνευση της γαλλικής μητρικής Lafarge Cementos με την ελβετική Holcim. Στο μέτωπο των επενδύσεων, σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του Bloomberg, οι επενδυτές δεν είναι βέβαιο ότι θα επιστρέψουν στην Ελλάδα ακόμη και έπειτα από άρση των capital controls, τουλάχιστον όσο θα επικρατεί πολιτική αβεβαιότητα. Ο κατάλογος θα μπορούσε να μακρύνει κι άλλο ή να γίνει πολύ πιο αναλυτικός. Ωστόσο το συμπέρασμα ακόμη και από αυτήν τη συνοπτική καταγραφή είναι ότι η Ελλάδα βρίσκεται μόλις ένα βήμα πριν από την απαξίωσή της ως χώρας. Η πορεία αυτή δεν πρόκειται να αντιστραφεί χωρίς πολλή και σκληρή δουλειά.

6

Όχι άλλος χαμένος χρόνος

Το ίδιο λάθος Διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις, με πρώτη στη σειρά αυτήν του Κ. Καραμανλή και τελευταία αυτήν του Αλ. Τσίπρα, διέπραξαν το ίδιο πολιτικό λάθος από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα: θεώρησαν ότι η – τότε ενδεχόμενη και σήμερα απολύτως πραγματική – χρεοκοπία της χώρας μπορούσε να παρακαμφθεί με πολιτικές συμφωνίες κορυφής, χωρίς οι ίδιες να βάψουν τα χέρια τους με «αίμα». Το αποτέλεσμα ήταν να καταφύγουν σε αποτυχημένες απόπειρες «πολιτικής διαπραγμάτευσης», οι οποίες έπεσαν όλες στο κενό συμπαρασύροντας και την Ελλάδα, η οποία επί μια οκταετία, αντί να μεταρρυθμίζεται και να αναμορφώνεται αντιμετωπίζοντας τις μακροχρόνιες ασθένειές της, βυθίζεται όλο και βαθύτερα στη φτώχεια, την καταστροφή και την απαξίωση την ώρα που η υπόλοιπη Ευρώπη κάνει βήματα σταθεροποίησης. Το πολυετές «κρυφτό» με την πραγματικότητα απεικονίζεται σε δύο από τις πιο σημαντικές διαπιστώσεις των ημερών και περιγράφει δύο τουλάχιστον ευρύτατους τομείς που θα μπορούσαν να έχουν μεταρρυθμιστεί τα τελευταία χρόνια σε βάθος και να αξιοποιηθούν για την έξοδο από την κρίση: Μελέτη της εταιρείας PriceWaterhouse Coopers, η οποία διεξήχθη ταυτοχρόνως σε 28 χώρες και δημοσιοποιήθηκε τις προηγούμενες ημέρες, κάνει λόγο για απουσία και κακή λειτουργία των θεσμών στην Ελλάδα, η οποία έχει αποτέλεσμα την υπόθαλψη της διαφθοράς και τη μείωση του κατά κεφαλήν εισοδήματος. Ιδού τα πέντε σημαντικότερα συμπτώματα της ελληνικής παθογένειας όπως καταγράφονται στην έκθεση: ♦ Κυβερνήσεις με υπερβολικό αριθμό υπουργών, αναπληρωτών και υφυπουργών, χωρίς κεντρικό συντονισμό, με πληθώρα πελατειακών σχέσεων με τους πολίτες. ♦ Διαρκής μεταβολή στη δομή των υπουργείων και τις αρμοδιότητές τους, με αποτέλεσμα τη μόνιμη σύγχυση και την ανεπαρκή αποτελεσματικότητα. ♦ Πολυδιάσπαση του κράτους, με συνέπεια

1

την πλήρη αδυναμία διαμόρφωσης ουσιαστικών πολιτικών και μεγάλες δυσκολίες παρακολούθησης της λειτουργίας των θεσμών. Όπως καταγράφεται, περί το 35% των μονάδων του Δημοσίου είτε δεν έχουν καθόλου προσωπικό είτε στελεχώνονται από ένα άτομο, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει πληθώρα διευθύνσεων, υποδιευθύνσεων και τμημάτων χωρίς επαρκή επιτελική οργάνωση. ♦ Πολυνομία, με πληθώρα ρυθμιστικών κειμένων, χωρίς κωδικοποίηση, με αποτέλεσμα ένα δαιδαλώδες και δυσλειτουργικό θεσμικό οικοδόμημα. ♦ Διαρκώς διευρυνόμενη ανοχή στη μη τήρηση και την καταστρατήγηση των θεσμικών υποχρεώσεων των πολιτών και του κράτους, συμπεριλαμβανομένης της απείθειας στους νόμους. Το γερμανικό ινστιτούτο ΙΜΚ, το οποίο πρόσκειται στην Ένωση Γερμανικών Συνδικάτων, από τη σύγκριση 104 μελετών με αντικείμενο την τόνωση της κρατικής ανάπτυξης, οι οποίες δημοσιεύθηκαν από το 1992 έως το 2012 σε επιστημονικά περιοδικά, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι δημόσιες επενδύσεις είναι το αποτελεσματικότερο μέσο τόνωσης της ανάπτυξης. Για την Ελλάδα, το ΙΜΚ σημειώνει ότι κατά γενική ομολογία χρειάζεται ριζικές μεταρρυθμίσεις, καλύτερη δημόσια διοίκηση, μέτρα καταπολέμησης της διαφθοράς και αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Παρότι πολλά από αυτά τα στοιχεία περιλαμβάνονται στα μνημόνια, και στα τρία δίνεται μεγαλύτερο βάρος σε μέτρα λιτότητας, με την πτυχή των επενδύσεων να περνάει σε δεύτερη μοίρα. Όπως σημειώνει ο οικονομολόγος του Ινστιτούτου Σεμπάστιαν Γκέχερτ, «η αύξηση των δημόσιων δαπανών και οι φοροελαφρύνσεις τονώνουν την ανάπτυξη έως έναν βαθμό και ειδικά σε κατάσταση κρίσης. (...) Επιπλέον μπορεί να πει κάποιος ότι ανάμεσα στα μέτρα που αφορούν το σκέλος των δαπανών οι δη-

Κατεπείγουσα ανάγκη η αναμόρφωση του κράτους και η παραγωγική ανασυγκρότηση

2

Θέλουμε δουλειές

Με τη λήξη του τρίτου μνημονίου, η Ελλάδα θα έχει συμπληρώσει μία δεκαετία κρίσης έχοντας ήδη χάσει περί τα οκτώ χρόνια και πολλές ευκαιρίες να μεταρρυθμιστεί σε βάθος. Πολύ περισσότερο, από το 2009 και ύστερα, έχασε την ευκαιρία να προτάξει ένα εθνικό σχέδιο εξόδου από την κρίση, το οποίο θα έπρεπε να αποτελεί τη βασική προτεραιότητα των ελληνικών κυβερνήσεων. Το τραγικό στοιχείο αυτής της υπόθεσης είναι ότι η δυνατότητα αυτή υπήρχε ακόμη και εντός των μνημονίων, μέσω της περίφημης ευελιξίας, η οποία παρείχε στις κυβερνήσεις τη δυνατότητα να προβάλλουν τα δικά τους μέτρα έναντι αυτών που η τρόικα στις διάφορες συνθέσεις της επέβαλλε. Δυστυχώς, όλα αυτά τα χρόνια δεν υπήρξε καν η ευκαιρία να διαπιστώσουμε αν οι ελληνικές προτάσεις θα γίνονταν δεκτές από τους δανειστές και επιτηρητές, για τον απλούστατο λόγο ότι ποτέ δεν υποβλήθηκαν. Οι μνημονιακές κυβερνήσεις κατά κανόνα ενσωμάτωναν και μετέτρεπαν σε... προαπαιτούμενα όλες τις απαιτήσεις των εγχώριων φίλων τους ώστε να περιβληθούν τον μνημονιακό χιτώνα και να διαιωνίσουν όλες τις παθογένειες του κράτους, της οικονομίας και των θεσμών. Ολόκληρο το 2014 και το μισό 2015 η Ν.Δ. και ο ΣΥΡΙΖΑ επαγγέλλονταν βαθιές μεταρρυθμίσεις, επωφελείς για τη χώρα, και παραγωγική ανασυγκρότηση. Αυτός ο ενάμισης χρόνος κύλησε αργά και βασανιστικά, εν μέσω της «πολιτικής διαπραγμάτευσης» και της πολιτικής αστάθειας, η οποία αναμένεται να καλύψει και το δεύτερο μισό του 2015. Και μάλιστα με το παράδοξο σχήμα η κυβέρνηση Τσίπρα να στηρίζεται από την αντιπολίτευση και να κλυδωνίζεται εξαιτίας των εσωτερικών προβλημάτων του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως ο χρόνος για να αποφευχθεί η κατάρρευση της χώρας δεν είναι ανεξάντλητος. Η μέχρι τώρα διαπραγμάτευση των ελληνικών κυβερνήσεων ήταν κατά βάση αμυντική, με αποκλειστικό στόχο να αποτρέπει μέτρα, και κατά συνέπεια αποτυχημένη, με τις καταστροφικές συνέπειες να σωρεύονται η μια μετά την άλλη στις πλάτες του ελληνικού λαού, της οικονομίας και της χώρας. Τώρα, καθώς έχουμε φτάσει στο μη περαιτέρω, πρέπει να δούμε το μέλλον της χώρας. Ας αφήσουμε την κλάψα για όσα έχουν συμβεί και ας δουλέψουμε. Αυτό είναι το καθήκον όχι μόνο της σημερινής κυβέρνησης, αλλά και όποιας άλλης προκύψει προσεχώς, είτε με εκλογές είτε χωρίς αυτές.

0

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Οι εκλογές σκοντάφτουν στην οικονομία

Βαδίζω και παραμιλώ

Σοβαρά διλήμματα βάζουν στο Μαξίμου η ολοκλήρωση της συμφωνίας και τα μέτρα Ο Αλέξης Τσίπρας, σύμφωνα με την έντονη φημολογία, θέλει (σ.σ.: να καταφύγει άμεσα στις κάλπες για να ξεκαθαρίσει μια και καλή το εσωκομματικό παιχνίδι και το πολιτικό σκηνικό), αλλά η οικονομία και οι... δανειστές δεν τον αφήνουν.

Η

κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη με τη δήλωσή της τη Δευτέρα το απόγευμα θέλησε να βάλει τέλος στην εκλογολογία, η οποία φούντωσε σε τέτοιο βαθμό ώστε έφερνε τον πρωθυπουργό να προκηρύσσει εκλογές αμέσως μετά το κλείσιμο της συμφωνίας με τους δανειστές. Η δήλωση αυτή, όμως, ήρθε σε άμεση σύγκρουση με τα εκλογοσενάρια, των οποίων πηγή είναι σε κάθε περίπτωση κυβερνητικοί κύκλοι, και ουσιαστικά ανέδειξε όλα τα «εμπόδια»: Πρέπει να ολοκληρωθεί όχι μόνο η συμφωνία με τους θεσμούς, αλλά και «η επόμενη ημέρα, με πρώτο και βασικό στόχο την υλοποίηση της δέσμευσης της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής της ευρωζώνης σχετικά με το χρέος. Τι σημαίνει αυτό; Πρακτικά ότι ο Τσίπρας, έχοντας φέρει και ψηφίσει ένα κανονικότατο μνημόνιο, θα έχει μεγάλη δυσκολία να προσφύγει σε εκλογές χωρίς τη ρύθμιση της αποπληρωμής του χρέους, η οποία υπήρξε η σημαία του κατά τη διαπραγμάτευση και το μόνο σοβαρό αντίβαρο έναντι του μνημονίου. Δεδομένου ότι η ρύθμιση αυτή θα πάρει χρόνο για να υλοποιηθεί – και αφού οι δανειστές θα δουν σαφέστατα δείγματα γραφής από την κυβέρνηση πριν προχωρήσουν στη ρύθμιση – η διατύπωση της κυβερνητικής εκπροσώπου αφήνει να διαφανεί ότι ο δρόμος μέχρι τις κάλπες σε καμιά περίπτωση δεν είναι πολύ σύντομος. Πρέπει να σχεδιαστεί το πλέγμα των κυβερνητικών πρωτοβουλιών που θα απαιτηθούν το αμέσως επόμενο διάστημα προκειμένου «να αποκατασταθεί το αίσθημα ηρεμίας και κανονικότητας στην κοινωνία». Εδώ η αναφορά στις τράπεζες, την ανακεφαλαίωσή τους και τη χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων είναι έμμεση μεν, αλλά σαφέστατη. Σημειωτέον ότι και αυτή η διαδικασία θα χρειαστεί κάποιους μήνες. Πρέπει να προωθηθούν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στο πολιτικό σύστημα και τη λειτουργία του κράτους. Δεδομένου ότι το βαρύτερο μέρος των μεταρρυθμίσεων (ασφαλιστικό και φορολογικό) πρέπει να ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο, πάλι δεν είναι εύκολη η άμεση προκήρυξη εκλογών,

1

2

3

αφού το δεύτερο αυτό πακέτο θα ολοκληρώνει τη συμφωνία. Είναι, συνεπώς, δυνατόν ο πρωθυπουργός να προκηρύξει εκλογές πριν από την ολοκλήρωση της συμφωνίας; Αυτό θα ισοδυναμούσε με τορπιλισμό της – ή τουλάχιστον έτσι θα την ερμήνευαν οι δανειστές, οι οποίοι αυτήν την εποχή δεν τρέφουν ιδιαίτερη εμπιστοσύνη ούτε προς την κυβέρνηση ούτε προς τη χώρα συνολικά.

Αντίπαλος ο χρόνος Από τη μια πλευρά, λοιπόν, έχουμε την επίσημη κυβερνητική επιχειρηματολογία περί του ενδεχομένου εκλογών – και το τι αυτή σημαίνει πρακτικά και διαδικαστικά. Υπάρχει όμως και μια ακόμη πλευρά, την οποία γνωρίζουν πολύ καλά στο Μέγαρο Μαξίμου: Όσο θα περνούν οι ημέρες και οι εβδομάδες τόσο περισσότερο αισθητός θα γίνεται στην κοινή γνώμη ο λογαριασμός του νέου μνημονίου. Όσο θα πλησιάζουμε προς το τέλος του φθινοπώρου τόσο πιο... λεπτομερής θα γίνεται η πληροφόρηση για το περιεχόμενο του νέου

Κίνδυνοι παραμονεύουν σε κάθε σενάριο

νόμου που θα επιφέρει αλλαγές στα εργασιακά, ενώ θα ξεδιπλωθούν και οι πτυχές του νέου ασφαλιστικού. Μέτρα όπως η σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ, το κλείσιμο των «παραθύρων» για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, οι ενδεχόμενες νέες περικοπές στις συντάξεις θα αρχίσουν να αλλάζουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς δεκάδων χιλιάδων οικογενειών. Θα είναι ο χειμώνας η κατάλληλη περίοδος για να στηθούν κάλπες με αυτά τα δεδομένα; Μπορείς να ζητήσεις ανανέωση της ψήφου εμπιστοσύνης με φοροκαταιγίδα εν μέσω βαθιάς ύφεσης; Επισήμως πλέον έχει συμφωνηθεί ανάμεσα στην κυβέρνηση και στους δανειστές ότι το 2015 θα φέρει ύφεση της τάξεως του 2% - 2,3% του ΑΕΠ. Με δεδομένη την πορεία της οικονομίας κατά το πρώτο τρίμηνο, θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε για μεγάλα αρνητικά πρόσημα στο 3ο και στο 4ο τρίμηνο του 2015. Είναι σαφές πλέον το δίλημμα με το οποίο είναι αντιμέτωπος ο πρωθυπουργός. Ασφαλώς υπάρχουν οι πολιτικοί λόγοι που μπορούν να τον ωθήσουν προς τη μια – άμεση προσφυγή στις κάλπες – ή προς την άλλη κατεύθυνση (υπομονή μηνών μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο). ◆ Θα διασπαστεί η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ; ◆ Μπορεί να «ποντάρει» η κυβέρνηση, έχοντας χάσει πλέον την πλειοψηφία των βουλευτών, στο ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα ψηφίσουν τουλάχιστον τρία κρίσιμα νομοσχέδια, τα οποία θα πρέπει να περάσουν μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του έτους; Από τους πολιτικούς λόγους δεν μπορεί να εξαιρεθεί ο παράγων «Γερμανία». Από τις πρώτες κιόλας ώρες ανακοίνωσης της επίτευξης συμφωνίας, η γερμανική πλευρά άρχισε να στέλνει μηνύματα κάνοντας λόγο για μια συμφωνία η οποία θα πρέπει να διαρκέσει... τρία χρόνια και όχι τρεις ημέρες. Είναι προφανές ότι θα τεθεί – αν δεν έχει ήδη γίνει – θέμα υλοποίησης των συμφωνηθέντων πέρα από τον στενό κατάλογο των προαπαιτούμενων. Υπάρχουν όμως και οι οικονομικοί λόγοι.

Το χρονοδιάγραμμα των μέτρων Όποιος σχεδιάζει να καταφύγει στη λαϊκή ετυμηγορία δεν μπορεί να αγνοήσει το χρονοδιάγραμμα ξεδιπλώματος των νέων μέτρων το οποίο, με βάση τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής, έχει ως εξής:

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

0

www.topontiki.gr

1

Από το τέλος Αυγούστου θα αρχίσει να... βρέχει φόρους και χαράτσια. Και όσο θα περνούν οι εβδομάδες τόσο περισσότεροι θα είναι οι λογαριασμοί που θα αποστέλλονται στα νοικοκυριά. Ο «βομβαρδισμός» αρχίζει στο τέλος του μήνα με τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων. Περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο νοικοκυριά θα κληθούν να πληρώσουν την πρώτη δόση μέχρι το τέλος του μήνα. Μερικές δεκάδες χιλιάδες μάλιστα θα παραλάβουν και δεύτερο εκκαθαριστικό (διορθωτικό του πρώτου), επειδή θα πρέπει να πληρώσουν τη διαφορά που προέκυψε μετά την αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης (σ.σ.: πρόκειται για ιδιοκτήτες σκαφών αναψυχής, αυτοκινήτων με κινητήρα άνω των 2.500 κυβικών, αλλά και ακινήτων με πισίνα). Πριν αλλάξει ο μήνας, θα φανούν οι πρώτες σημαντικές μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις. Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα με αποδοχές άνω των 1.700 - 1.800 ευρώ θα συνειδητοποιήσουν τι σημαίνει αύξηση στην εισφορά αλληλεγγύης. Ήδη, με εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Εσόδων, τα λογιστήρια όλων των επιχειρήσεων πήραν εντολή να προχωρήσουν σε άμεση «διόρθωση» της παρακράτησης φόρου. Ακόμη το σύνολο των 2,6 εκατομμυρίων συνταξιούχων από τον Σεπτέμβριο θα υποστεί το πρώτο σοκ, που έχει να κάνει με την επιβολή της εισφοράς υπέρ υγείας τόσο στις κύριες όσο και στις επικουρικές συντάξεις του. Το σοκ θα συνεχιστεί – και μάλιστα θα είναι μεγαλύτερο – στο τέλος Σεπτεμβρίου και στο τέλος Οκτωβρίου καθώς από τις συντάξεις των μηνών Οκτωβρίου και Νοεμβρίου, εκτός από την εισφορά, θα παρακρατηθούν και τα αναδρομικά (σ.σ.: η νέα εισφορά, η οποία υπολογίζεται με συντελεστή 6% για κύριες και επικουρικές, ισχύει από την 1η Ιουλίου, που σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι οφείλουν τη διαφορά της εισφοράς για δύο ολόκληρους μήνες). Τον Σεπτέμβριο ανοίγουν τα σχολεία και μαζί με αυτά τα φροντιστήρια ξένων γλωσσών, όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης κ.λπ. Έτσι, εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες με παιδιά θα έρθουν αντιμέτωπες με το σοκ από την επιβολή ΦΠΑ στα δίδακτρα. Η επιβάρυνση θα είναι τεράστια καθώς ο ΦΠΑ θα υπολογίζεται με συντελεστή 23%. Τέλος Σεπτεμβρίου, εκτός συνταρακτικού απροόπτου, θα κληθούμε να πληρώσουμε ΕΝΦΙΑ. Όποια «μερεμέτια» και αν ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες (σ.σ.: σχεδιάζεται θέσπιση μικρού αφορολογήτου ώστε να απαλλαγούν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες) η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει τις συνέπειες για την αθέτηση μιας εκ των σημαντικότερων προεκλογικών δεσμεύσεων: της κατάργησης του φόρου στα ακίνητα. Ο Οκτώβριος θα είναι ο μήνας των οφειλετών και των μικρομεσαίων. Από τη μία θα καταγραφεί η αύξηση στο ποσό της μηνιαίας δόσης που θα πρέπει να πληρώσουν οι οφειλέτες του Δημοσίου λόγω της θέσπισης κριτηρίων (σ.σ.: μέρος της συμφωνίας αποτέλεσε η αλλαγή στη ρύθμιση των 100 δόσεων) και από την άλλη θα πρέπει να υποβληθεί η πρώτη πε-

4

2

3

4

5

νικού ελλείμματος, η κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων. Ακόμη, με δεδομένο ότι οι μελέτες ακόμη και της ελληνικής πλευράς βλέπουν ελλείμματα στο ασφαλιστικό – ένας εκ των αρμοδιότερων, ο καθηγητής Σάββας Ρομπόλης, μίλησε για έλλειμμα της τάξεως των 3,7 δισ. σε κύρια και επικουρική ασφάλιση –, θα πρέπει να ληφθούν σκληρές αποφάσεις, οι οποίες θα αγγίξουν είτε τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης (και όχι μόνο αυτών που σχεδίαζαν να βγουν πρόωρα στη σύνταξη) είτε τους συντελεστές αναπλήρωσης, δηλαδή, ξεκάθαρα, το ποσό των συντάξεων που θα καταβληθούν τα επόμενα χρόνια. Το τέταρτο καυτό νομοσχέδιο θα είναι το φορολογικό. Η ενσωμάτωση της εισφοράς αλληλεγγύης στην κλίμακα θα είναι μόνο μια... λεπτομέρεια, δεδομένου ότι αναμένεται να ανοίξουν ξανά ζητήματα όπως η φορολόγηση των εισοδημάτων από ακίνητα, η επιβολή αυξημένης προκαταβολής όχι μόνο στις μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και στις μικρομεσαίες και στους ελεύθερους επαγγελματίες, η επανεξέταση των φορολογικών εκπτώσεων κ.λπ. Ύστερα απ’ όλα αυτά, το μόνο βέβαιο είναι ότι η συζήτηση περί προσφυγής στις κάλπες θυμίζει τη λαϊκή ρήση «Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα». Ας μη βιαστούμε, λοιπόν, για εκτιμήσεις και προβλέψεις...

ριοδική δήλωση που θα περιλαμβάνει τα ποσά από τους αυξημένους συντελεστές ΦΠΑ.

Τα «καυτά νομοσχέδια» Από το κείμενο της συμφωνίας είναι σαφές ότι το φθινόπωρο θα είναι γεμάτο από κρίσιμα νομοσχέδια. Τέσσερα εξ αυτών έχουν ήδη γίνει γνωστά: Το νομοσχέδιο για τα κόκκινα δάνεια, το οποίο δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ξεχωριστά από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Είναι πολλές εκατοντάδες χιλιάδες αυτοί που ενδιαφέρονται για το θέμα. Όχι μόνο οι δανειολήπτες, αλλά και οι καταθέτες, σε δεύτερη μάλιστα ανάγνωση ενδιαφέρονται μέχρι και οι μικρομέτοχοι των τραπεζών. ◆ Οι δανειολήπτες έχουν προφανές ενδιαφέρον, καθώς γνωρίζουν ότι η όποια διευθέτηση των κόκκινων δανείων θα γίνει υπό τη δαμόκλειο σπάθη των πλειστηριασμών, οι οποίοι απελευθερώνονται καθώς θα γίνονται με βάση τις πραγματικές αξίες αντί για τις αντικειμενικές. ◆ Οι καταθέτες από την άλλη περιμένουν να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση για τα κόκκινα δάνεια, να μετρηθούν οι επιπτώσεις στην ανακεφαλαιοποίηση και να ξεκαθαρίσει μια και καλή ότι δεν θα γίνει «κούρεμα» στις καταθέσεις έστω για ποσά άνω των 100.000 ευρώ. ◆ Οι μέτοχοι θα περιμένουν να δουν σε ποιο βαθμό θα εξαϋλωθεί η επένδυσή τους μέσα από τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση. Το νομοσχέδιο για τα εργασιακά αφορά εκατομμύρια εργαζομένους, καθώς θα τεθούν ζητήματα όπως η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, η αποκατάσταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η διαμόρφωση του κατώτατου μισθού (πακέτο με το θέμα των επιδομάτων, με χαρακτηριστικότερα παραδείγματα το επίδομα γάμου αλλά και τις τριετίες) κ.λπ. Η πιο καυτή πατάτα του φθινοπώρου θα είναι το ασφαλιστικό. Άλλη μια από τις βασικές κόκκινες γραμμές αυτής της κυβέρνησης – η μη περικοπή των συντάξεων – θα πάει περίπατο, καθώς έχει ήδη αποσαφηνιστεί ότι θα πρέπει να προχωρήσουν μέτρα όπως η περικοπή του ΕΚΑΣ, η εφαρμογή της ρήτρας μηδε-

1

2

3

Πολύ βαρύς ο λογαριασμός μέχρι το τέλος του έτους

0

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Ατελείωτος φαντάζει ο κατάλογος με τα χουνέρια που έχουν υπο στεί τα κόμματα της «συστημικής» αντιπολίτευσης (Ν.Δ., Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ), εντός και εκτός των κοινοβουλευτικών γραμμών τους. Με αποκορύφωμα τη δεκαπενταυγουστιάτικη κασκαρίκα, που δεν διαφέρει πολύ από μαρτύριο...

Δ

υο μέρες πριν από τον Δεκαπενταύγουστο οι βουλευτές όλων των κομμάτων μαζεύουν τα καλοκαιρινά τους συμπράγκαλα, τινάζουν τις πετσέτες να φύγει η άμμος, αφήνουν τις παραλίες και τις ξαπλώστρες και σπεύδουν στην Ολομέλεια της Βουλής, που ανοίγει πριν καλά - καλά κλείσει, για να στηρίξουν, από τα αντιπολιτευτικά έδρανα, τη συμφωνία της κυβέρνησης με το «κουαρτέτο» των δανειστών. Αυτή όμως είναι μόνο η ανώδυνη πλευρά της κασκαρίκας. Διότι, σε ανάλογες περιπτώσεις, ελλοχεύει ο κίνδυνος, μικρός αλλά υπαρκτός, να σου «ξεφυτρώσει» από το πουθενά κάποιος δεξιός... «Λαφαζάνης», που δεν θα ψηφίσει «Ναι» στη συμφωνία και στο πακέτο των προαπαιτούμενων. Και άντε ύστερα, μέσα στο βαθύ καλοκαίρι, να αποδίδεις ευθύνες και να προσπαθείς να εξηγήσεις τη μη τήρηση της κομματικής γραμμής υπέρ του εθνικού σκοπού της σωτήριας της πατρίδας. Ενώ ταυτόχρονα, με την ολοκλήρωση και την ψήφιση της συμφωνίας, το βλέμμα σου να «καρφώνεται» στον Αλέξη Τσίπρα για να διαπιστώσεις εάν τελικά ο πρωθυπουργός πάει άμεσα όχι σε διακοπές, αλλά σε εκλογές...

Στήριξη με περιορισμούς Οι «γαλάζιες» μηχανές δουλεύουν στο φουλ, λένε στη Συγγρού, όχι μόνο για την ψήφιση της συμφωνίας και των μέτρων, αλλά και για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Το ενδεχόμενο αυτό θα δικαιώσει τη θεωρία που ασπάζονται το τελευταίο διάστημα «γαλάζια» στελέχη, σύμφωνα με την οποία οι πρόωρες εκλογές συνιστούν «προσπάθεια απόδρασης» του πρωθυπουργού από το δικό του μνημόνιο. Γι’ αυτό υπάρχει η σκέψη, σύμφωνα με τις πληροφορίες, να ζητηθούν από τον Τσίπρα πολιτικές εγγυήσεις στήριξης και υλοποίησης της συμφωνίας, τουλάχιστον μέχρι την πρώτη αξιολόγησή της το φθινόπωρο... Η στήριξη που θα προσφέρει η Ν.Δ. στην κυβέρνηση θεωρείται δεδομένη καθώς αυτό έχει διαμηνύσει προς όλους, σε όλους τους τόνους, ο Βαγγέλης ΜεΪμαράκης. «Η χώρα δεν μπορεί

Ο Γολγοθάς της αντιπολίτευσης Τα σενάρια εκλογών και η προσπάθεια απόδοσης ευθυνών να σταθεί χωρίς νέα συμφωνία» δήλωσε στην «Καθημερινή» ο πρόεδρος της Ν.Δ. Στην ίδια συνέντευξη «χρέωσε», ακόμη μια φορά, πού πάει ο... λογαριασμός. «Εμείς ψηφίζουμε για την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Οι πολίτες καταλαβαίνουν τον τακτικισμό. Και ξέρουν πολύ καλά ότι όλα αυτά που έρχονται με τη συμφωνία είναι το αποτέλεσμα της κακής διαπραγμάτευσης Τσίπρα - Καμμένου. Αυτά τα μέτρα φέρουν απόλυτα τη σφραγίδα Τσίπρα - Καμμένου» σημείωσε. Στο ίδιο μήκος κύματος ο εκπρόσωπος της Ν.Δ. Κώστας Καραγκούνης εξήγησε στην αυστριακή εφημερίδα «Ντερ Στάνταρντ» ότι η συγκεκριμένη υποστήριξη δεν θα τραβήξει μακριά, αλλά μέχρι να υπάρξει οικονομική και πολιτική σταθεροποίηση. Την ίδια στιγμή υπάρχουν «φωνές» στην κεντροδεξιά παράταξη, που έχει τα δικά της... ανοιχτά ζητήματα, οι οποίες εκφέρουν διαφορετικό λόγο, αν και θεωρείται δεδομένο ότι στο τέλος θα στοιχηθούν με την κεντρική κατεύθυνση. Οι δηλώσεις του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου Άδωνι Γεωργιάδη αποτυπώνουν την άλλη, δεξιά, άποψη και δίνουν το κλίμα που επικρατεί εντός της Ν.Δ. Σε ραδιοφωνικές του δηλώσεις υποστήριξε ότι ο ίδιος πάντοτε πειθαρχεί σε

Ν.Δ., Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ προσπαθούν εναγωνίως να χαράξουν όρια έναντι της κυβέρνησης

αυτά που λέει το κόμμα, ωστόσο θα εισηγηθεί στην Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ. να απέχουν οι βουλευτές του κόμματος από την ψηφοφορία. «Καλός ο ευρωπαϊκός δρόμος, αλλά δεν μπορεί η Ν.Δ. να ψηφίσει μέτρα που απέφευγε μετά βδελυγμίας όταν ήταν κυβέρνηση» είπε ο Γεωργιάδης. Σε άλλη παρουσία του στα ερτζιανά ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. χαρακτήρισε «πανωλεθρία» για την κυβέρνηση τη συμφωνία, καλώντας τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση «να σηκωθούν να φύγουν». Θυμήθηκε μάλιστα τον Αντώνη Σαμαρά και πρόσθεσε, απευθυνόμενος στον κόσμο, ότι «θα τον προσδοκάτε και θα κλαίτε... Θα παρακαλάτε να έχετε κυβέρνηση Σαμαρά». Είπαμε, οι «γαλάζιοι» έχουν (και) τα δικά τους θέματα αυτήν την ώρα...

Ποτάμι έτοιμο για εκλογές Ανεβάζοντας τους τόνους της αντιπαράθεσης, το Ποτάμι άσκησε σκληρή κριτική στην κυβέρνηση, που επέλεξε να «περάσει» σειρά σκληρών μνημονιακών μέτρων μέσα στον Αύγουστο. «Ο κ. Τσίπρας κάνει ό,τι κάνουν όλοι οι παλιοί πολιτικοί. Περιμένουν τον Αύγουστο για να περάσουν τα δυσάρεστα μέτρα. Το μνημόνιο όμως του κ. Τσίπρα θα γίνει αντιληπτό από τον ελληνικό λαό.

Και τότε όλοι θα καταλάβουν ότι η δική μας πρόταση για συμφωνία πριν από δύο μήνες, όταν η Ελλάδα ήταν σε πρόγραμμα, ήταν η μόνη συμφέρουσα λύση για τη χώρα» σημείωσε σε δήλωσή του ο Σταύρος Θεοδωράκης. Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ποταμιού, «τώρα όλα γίνονται εν κρυπτώ. Κανένας διάλογος, κανένα σχέδιο, πολλές αδικίες, όλα άρπα κόλλα. Το μάρμαρο βέβαια και τους ερασιτεχνισμούς της κυβέρνησης θα τα πληρώσουν οι Έλληνες και οι Ελληνίδες. Και τα πληρώνουν ήδη». Για τους εκλογικούς σχεδιασμούς που οι πληροφορίες θέλουν την κυβέρνηση να χαράζει με στόχο να πάει στις κάλπες στις αρχές του φθινοπώρου ο Σταύρος Θεοδωράκης πέταξε το μπαλάκι στον Αλέξη Τσίπρα χρεώνοντάς του μικροκομματικά παιχνίδια. «Τώρα ο νέος κομματικός σχεδιασμός του κ. Τσίπρα είναι εκλογές τον Σεπτέμβριο. Το Ποτάμι είναι έτοιμο. Αλλά η πατρίδα μπορεί; Έχει αντοχές οι οικονομία; Υπευθυνότητα λοιπόν ζητάμε και όχι μικροκομματικά παιχνίδια» ανέφερε ο επικεφαλής του Ποταμιού.

ΠΑΣΟΚ χωρίς λευκή επιταγή Στελέχη του ΠΑΣΟΚ ζητούν από την πρόεδρο του Κινήματος Φώφη Γεννηματά να τεθούν όροι και προϋποθέσεις προκειμένου να στηρίξουν σε κοινοβουλευτικό επίπεδο τη συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές, ζητώντας μάλιστα μια συζήτηση σε βάθος πριν αποφασιστεί η στήριξη της κυβέρνησης, ενώ είναι καταγεγραμμένη η θέση της Γεννηματά πως το ΠΑΣΟΚ δεν θα προσφέρει «λευκή επιταγή» στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος έθεσε ως προϋπόθεση τη δέσμευση του πρωθυπουργού να τηρήσει την όποια συμφωνία υπάρξει προκειμένου το ΠΑΣΟΚ να ψηφίσει θετικά. «Μέχρι τώρα δώσαμε συναίνεση, αλλά πλέον τα πράγματα είναι διαφορετικά, ο ΣΥΡΙΖΑ ασχολείται με τα εσωκομματικά του και τα συνέδριά του» δήλωσε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και θα ζητήσει, όπως είπε, το κόμμα του να μην ψηφίσει τη συμφωνία αν ο πρωθυπουργός δεν δεσμευτεί ότι θα την υλοποιήσει. Από την πλευρά του ο βουλευτής Λεωνίδας Γρηγοράκος με επιστολή του προς τη Φώφη Γεννηματά ζήτησε το ΠΑΣΟΚ να μην παραχωρήσει «εν λευκώ υποταγή» στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, αφήνοντας μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην ψηφίσει τη συμφωνία. «Αν δεν υπάρξει ένα κοινό πολιτικό και προγραμματικό πλαίσιο με την κυβέρνηση, η στήριξή της εκ μέρους μας θα ισοδυναμούσε με εν λευκώ υποταγή στις προθέσεις της να εξακολουθεί να πολιτεύεται εκτός πολιτικής, οικονομικής και ευρωπαϊκής πραγματικότητας» σημείωσε ο Λεωνίδας Γρηγοράκος.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

0

www.topontiki.gr

Πέντε σκληρά διδάγματα από τη διαπραγμάτευση

Από φάπα σε σφαλιάρα

Η λάθος τακτική της Ελλάδας από τον Σαμαρά μέχρι τον Τσίπρα Η εξάμηνη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης Τσίπρα με τους δανειστές, όπως και αν την αποτιμήσουμε, όσες από τις επιπτώσεις της και αν επισημάνουμε, όπως και αν κρίνουμε το αποτέλεσμά της, όπου και αν αποδώσουμε τις ευθύνες για την κατάληξή της, υπήρξε εξόχως διδακτική.

Ε

πειδή μάλιστα αποτελεί τη συνέχεια της διαπραγμάτευσης Σαμαρά και διατήρησε πολλά από τα κύρια χαρακτηριστικά της, δίνει την ευκαιρία να αποτιμήσουμε συνολικά τη διαπραγματευτική τακτική και ισχύ της χρεοκοπημένης Ελλάδας με τους Ευρωπαίους κυρίως δανειστές της και να αντλήσουμε τα απαραίτητα διδάγματα για το μέλλον.

Η «πολιτική διαπραγμάτευση» Το «κόκκινο νήμα» που ενώνει την τακτική του Σαμαρά με αυτήν του Τσίπρα είναι η επιδίωξη για «πολιτική διαπραγμάτευση» την ώρα που οι δανειστές υπήρξαν από την αρχή σαφείς: «Πρώτα θα τα βρείτε με την τρόικα». Η στάση αυτή των δανειστών δεν άλλαξε σε καμιά φάση: από τα ραντεβουδάκια των υπουργών του Σαμαρά στο Παρίσι έως το «γκρουπ των Βρυξελλών» της κυβέρνησης Τσίπρα παρέμεινε απαράλλακτη. Καμιά από τις δύο διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις δεν αντελήφθη εγκαίρως ότι η εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων της χώρας είναι ο μοναδικός... φερετζές πίσω από τον οποίο θα μπορούσε να κρυφτεί η όποια πολιτική λύση του ελληνικού προβλήματος. Όταν ο Σαμαράς το συνειδητοποίησε, ύστερα από ένα χαμένο εξάμηνο, προτίμησε να δραπετεύσει αφήνοντας τους «ανυποψίαστους» αντιμνημονιακούς να κλείσουν τις εκκρεμότητες του δεύτερου μνημονίου και να φορτωθούν το τρίτο επενδύοντας στο σενάριο της «αριστερής παρένθεσης». Οι Συριζαίοι απεδείχθησαν εξίσου αφελείς με τους προηγούμενους και επιπλέον βρέθηκαν παγιδευμένοι στο δίλημμα της χρεοκοπίας ή της αποφυγής της, με συνέπεια μια καθαρή διαπραγματευτική ήττα. Όσο για τη Ν.Δ., βρέθηκε στο καναβάτσο, υποχρεωμένη τελικά να συναποφασίζει και να ψηφίζει το μνημόνιο, με μια ημι-μόνιμη ηγεσία και χωρίς εκλογική προοπτική.

Πάνω απ’ όλα οι κανόνες Η «πολιτική διαπραγμάτευση», την οποία επιχείρησαν Σαμαράς και Τσίπρας, εμπεριείχε το σπέρμα της αμφισβήτησης των κανόνων που διέπουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα «διάσωσης», αλλά και τη λειτουργία της ευρωζώνης. Ουκ ολίγες φορές οι Ευρωπαίοι αρμόδιοι, ειδικά το τελευταίο εξάμηνο, τόνισαν εν χορώ ότι προέχει η τήρηση των κανόνων, χωρίς η ελληνική

πλευρά να... εντυπωσιαστεί από την ευρωπαϊκή ομοθυμία επί του ζητήματος. Αυτό που ανοήτως αγνοήθηκε πλήρως στην Αθήνα ήταν ότι κάθε καταφανής παράκαμψη των κανόνων του ευρωσυστήματος για χάρη της Ελλάδας θα ήγειρε ανάλογες απαιτήσεις από άλλες χώρες, με πολύ μεγαλύτερες οικονομίες και πολύ μεγαλύτερες ανάγκες σε χρήμα. Κάτι αυτονόητο, το οποίο έχουμε επισημάνει αμέτρητες φορές τα τελευταία χρόνια. Ακόμα και οι παρακάμψεις των κανόνων πρέπει να γίνονται υπό το πρόσχημα της τήρησής τους.

Μικρή χώρα η Ελλάδα Το «μπαϊράκι» που σήκωσε η κυβέρνηση Τσίπρα με το σύνθημα «Αλλάζουμε την Ευρώπη» ενδέχεται να ήταν ίσως το ατυχέστερο σε αυτή την εξάμηνη διαπραγμάτευση. Το σκληρό δίδαγμα είναι ότι η Ελλάδα είναι πολύ μικρή χώρα για να καταφέρει, και μάλιστα με... ιδεολογικούς όρους, να αλλάξει την Ευρώπη. Ενδέχεται μάλιστα το αποτέλεσμα αυτού του εξαμήνου να έχει αποδυναμώσει πολιτικά συγγενείς δυνάμεις σε άλλες χώρες, κάτι που μένει να φανεί πρωτίστως στις ισπανικές εκλογές. Το γεγονός ότι στην κρίσιμη φάση η Γαλλία, η Ιταλία και οι ΗΠΑ συντάχθηκαν με την Ελλάδα αξιώνοντας μια λύση στο ελληνικό ζήτημα δεν μειώνει το γεγονός ότι της άσκησαν τη μέγιστη δυνατή πίεση για συνθηκολόγηση με το ευρωπαϊκό «ιερατείο». Δεν μειώνει επίσης το γεγονός ότι πολλοί εκ των «συμμάχων» μας κρύφτηκαν πίσω από την Ελλάδα, ώστε, με τίμημα τη δική μας συνθηκολόγηση, να προβάλουν τις δικές τους αξιώσεις για το πώς εκείνες θέλουν την Ευρώπη και τη σχέση τους με τη Γερμανία. Στην πλάτη μας – και στη διαπραγματευτική μας ήττα – παίχτηκαν πολλά παιχνίδια ισχύος μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωπαίων, μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, μεταξύ Κομισιόν και Σόιμπλε, μεταξύ Γαλλοϊταλών και Γερμανίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ ορθώς εκτίμησε ότι στο τέλος δεν θα μας βγάλουν από το ευρώ, διότι ο συστημικός κίνδυνος θα ήταν τεράστιος, αλλά κακώς υπερεκτίμησε τη δυνατότητα της Ελλάδας να επιβάλει τους όρους της με... «τσαμπουκά» σε μια τεράστιας ισχύος πολιτική και οικονομική ένωση.

Η διαρκής διαπραγμάτευση Ένα ακόμη δίδαγμα αυτής της μακρόσυρτης ελληνικής διεκδίκησης για «έξοδο από τα μνη-

μόνια» είναι ότι καμιά διαπραγμάτευση με το πανίσχυρο ευρωσύστημα δεν μπορεί να γίνει «μια κι έξω». Προ του κινδύνου της συντριβής της χώρας ο μεν Σαμαράς λάκισε, ο δε Τσίπρας συνθηκολόγησε. Μια χώρα που δεν σχεδιάζει τη δική της μακροπρόθεσμη στρατηγική, που δεν έχει επεξεργαστεί την αναμόρφωση και την ισχυροποίησή της, που δεν έχει συμμάχους και έχει παραδώσει τα πάντα στους δανειστές της είναι αδιανόητο να πιστεύει ότι με μια σφοδρή σύγκρουση, από την οποία εξαρτάται η ύπαρξή της, θα βγει νικήτρια. Η Ελλάδα είχε και έχει ανάγκη από μια συνεχή, καθημερινή διαπραγμάτευση στη βάση δικού της σχεδίου εξόδου από την κρίση και όχι στη

βάση επιμέρους και χωρίς συνοχή αμυντικών «προτάσεων».

Το Plan B δεν είναι παιχνίδι Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα χρειάζεται ένα Plan B, το οποίο κακώς δεν έχει μέχρι τώρα. Μόνο που Plan B δεν σημαίνει γιουρούσια, αρπαχτές και παιχνίδια λογιστικού τύπου, αλλά χώρα ικανή να το εφαρμόσει αν της χρειαστεί. Χωρίς οικονομία και παραγωγή, χωρίς ισχυρούς θεσμούς, χωρίς συμμάχους και εξαντλητική προετοιμασία, χωρίς κοινωνία αποφασισμένη να ρισκάρει και να δοκιμαστεί σκληρά, δεν στέκεται. Γι’ αυτό άλλωστε συνθηκολογήσαμε κατ’ επανάληψη. Αυτό ας το βάλουμε καλά στον νου μας στους επόμενους γύρους. Διότι θα υπάρξουν πολλοί ακόμη...

10

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Οι εκλογές «τσιτώνουν» το Βερολίνο Η επιμονή της Γερμανίας να καθυστερήσει τη διαδικασία έγκρισης του τρίτου ελληνικού μνημονίου – με το πρόσχημα της λεπτομερούς αξιολόγησής του ώστε να «αποτελεί σταθερή βάση για ολόκληρη την επόμενη τριετία» –, και μάλιστα σε καταφανή αντίθεση με την πρόσφατη απόφαση της συνόδου κορυφής της Ε.Ε., δεν σχετίζεται με την πληρότητα του προγράμματος, αφού άλλωστε το κουαρτέτο, το κατ’ εξοχήν αρμόδιο σε αυτήν τη διαδικασία, το έχει συνδιαμορφώσει και βεβαίως το έχει ήδη εγκρίνει.

Ο

πραγματικός λόγος, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, είναι η απροθυμία του Βερολίνου να δει την Ελλάδα να πηγαίνει πάλι σε εκλογές, και μάλιστα εντός του Σεπτεμβρίου, δηλαδή αμέσως μετά την ψήφιση του μνημονίου. Κύκλοι της ελληνικής κυβέρνησης εκτιμούν ότι η καγκελαρία δεν θα ήθελε να δει τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Τσίπρα εκλογικά ενισχυμένους. Ωστόσο στη Γερμανία φαίνεται ότι το κριτήριο άρνησης του ενδεχομένου των εκλογών είναι λίγο πιο σύνθετο. Για την ακρίβεια το σημαντικότε-

Προτιμά, για εσωτερικούς του λόγους, τη διαιώνιση της ελληνικής πολιτικής εκκρεμότητας

Χειρότερο από τα προηγούμενα δύο χαρακτηρίζει το τρίτο μνημόνιο το ΚΚΕ και καλεί τον λαό να αντιδράσει συμμετέχοντας στην κινητοποίηση του Πανεργατικού Αγωνιστικού Μετώπου (ΠΑΜΕ) σήμερα στις 7.30 μ.μ. στην Ομόνοια.

Τ

ο τρίτο μνημόνιο περιέχει μέτρα τέτοιας βαναυσότητας και σκληρότητας, που καμία κυβέρνηση στο παρελθόν δεν τόλμησε να φέρει κάτω από τον φόβο της λαϊκής κατακραυγής. Αυτή είναι η μεγάλη συνεισφορά της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στο σύστημα» λέει η ανακοίνωσή της Κ.Ε. του ΚΚΕ για τη νέα συμφωνία της κυβέρνησης, ενώ τονίζει ότι «με το παραμύθι της “αριστερής κυβέρνησης” και του “πρωθυπουργού που πάλεψε αλλά δεν τον άφησαν” (σ.σ.: η κυβέρνηση) προχωρά στην υλοποίηση των βάρβαρων μέτρων που αποτελούσαν πάγια αιτήματα του μεγάλου κεφαλαίου και κατευθύνσεις της Ε.Ε.». Για το ΚΚΕ και το τρίτο μνημόνιο συνιστά μια μόνιμη και διαρκή απειλή για τον λαό, ο οποίος «θα εκβιάζεται συνεχώς να κάνει νέες θυσίες για την επίτευξη των στόχων, των πρωτογενών πλεονασμάτων, της δημοσιονομικής πειθαρχίας και πάνω απ’ όλα της ίδιας της καπιταλιστικής ανάκαμψης. Άλλωστε, με το Συμβούλιο Δημοσι-

«

ρο στοιχείο της γερμανικής στάσης αφορά την ψήφιση της δεύτερης δέσμης μέτρων, η οποία έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από την πρώτη, καθώς περιλαμβάνει όλα τα βαριά θέματα που αναβλήθηκαν για τον Οκτώβριο: ασφαλιστικό, εργασιακά και φορολογική μεταρρύθμιση είναι τα σημαντικότερα. Η σημερινή κουτσουρεμένη κυβερνητική πλειοψηφία και η πολιτικά δυσχερής θέση του πρωθυπουργού διασφαλίζουν, εκτός των άλλων, την αναγκαστική συναίνεση και υπερψήφιση όλων των μέτρων από το σύνολο των κομμάτων του «ευρωπαϊκού τόξου».

Τα δεδομένα αυτά καθιστούν ευχερέστερη για τη γερμανική κυβέρνηση τη διαχείριση της ρύθμισης του χρέους στο εσωτερικό της, καθώς η Μέρκελ προτιμά να επιδεικνύει την «υποταγή» της ελληνικής κυβέρνησης και του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων στις επιλογές της, ώστε να αντιμετωπίσει τις δεδομένες αντιρρήσεις της σκληροπυρηνικής πτέρυγας του κόμματός της. Σημειωτέον δε ότι η σκληρή δική της στάση φαίνεται να της έχει αποφέρει πολιτικό όφελος, αφού συσπειρώνει και ενισχύει το κόμμα της και εξασθενίζει ακόμη περισσότερο τους Σοσιαλδημοκράτες.

«Διαρκής εκβιασμός για νέες θυσίες» Με επίθεση στην κυβέρνηση και κινητοποιήσεις «εγκαινιάζει» ο Περισσός το τρίτο μνημόνιο ονομικής Πολιτικής που έχει ήδη ψηφιστεί ως προαπαιτούμενο, ανά πάσα στιγμή μπορούν να υπάρχουν και νέες περικοπές στο λαϊκό εισόδημα, στο βαθμό που δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι της κυβέρνησης και των θεσμών». Το ΚΚΕ καλεί έτσι όχι απλώς να καταδικαστεί η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. όπως οι προηγούμενες, αλλά, πέρα από αυτό, να βγουν και τα απαραίτητα συμπεράσματα για το πλαίσιο της Ε.Ε. και της οικονομίας του κεφαλαίου, που δεν αφήνει κανένα περιθώριο σε καμία κυβέρνηση να ασκήσει φιλολαϊκή πολιτική.

Οι σχέσεις με τους «δραχμιστές» Δεν περίμενε κανείς τη δήλωση του Δημήτρη Κουτσούμπα, ότι «δεν υπάρχει κανένα ενδεχό-

μενο συμπόρευσης με ηγετικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ», η οποία φωτογράφιζε την Αριστερή Πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ, για να καταλάβει ότι από πλευράς ΚΚΕ δεν υπάρχει η παραμικρή διάθεση για προσεγγίσεις με όσους υποστηρίζουν το εθνικό νόμισμα. Άλλωστε στον Περισσό χρεώνουν στην Αριστερή Πλατφόρμα «τεράστιες ευθύνες, αφού έσπειραν άφθονες αυταπάτες σε αριστερό, ριζοσπαστικό κόσμο για μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ» αλλά και πως στήριξαν όλα τα βήματα προς το νέο μνημόνιο, όπως τη συμφωνία της 20ής Φλεβάρη, την «πρόταση Τσίπρα» των 47 σελίδων κ.ά. Πέρα όμως από την κριτική για την προεκλογική και μετεκλογική στάση των στελεχών της Πλατφόρμας, το ΚΚΕ διαφωνεί και στην προο-

Για την ελληνική κυβέρνηση, από την άλλη, κανένα σενάριο δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμο, όπως αναλυτικά περιγράφουμε στις σελίδες 6-7 του σημερινού μας φύλλου. Προφανώς η ισορροπία είναι λεπτή, αφού, πέρα από το γερμανικό «τσίτωμα», είναι επίσης προφανές ότι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι θα προτιμούσαν το ελληνικό πρόβλημα να μπει σε τροχιά γρήγορης αποκατάστασης. Για το τι θα συμβεί, θα πάρουμε την πρώτη γεύση στην αυριανή συνεδρίαση του Eurogroup, η οποία μόνο τυπική δεν προοιωνίζεται...

πτική που αυτά προβάλλουν πλέον και το ξεκαθαρίζει: «Κρύβουν ότι η έξοδος από το ευρώ και μόνο, χωρίς αποδέσμευση από την Ε.Ε., χωρίς ριζικές αλλαγές στην οικονομία και την εξουσία, θα οδηγήσει – από άλλο δρόμο – στο ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή στη λαϊκή χρεοκοπία, την ώρα που κάποια τμήματα του κεφαλαίου θα βγουν πολλαπλά ωφελημένα».

Το ΠΑΜΕ δεν κάνει διακοπές Όπως γράφαμε στο προηγούμενο φύλλο του «Π», το ΠΑΜΕ δεν έχει σταματήσει τη δράση του λόγω καλοκαιριού. Αντίθετα, έχει μεταφέρει τις εξορμήσεις των μελών του από τους χώρους δουλειάς σε λιμάνια και παραλίες. Οι συγκεκριμένες ενέργειες είχαν στόχο να προετοιμάσουν τον κόσμο για την υπογραφή του νέου μνημονίου και την κινητοποίηση που θα προσπαθήσει να «σηκώσει» το ΠΑΜΕ σε δεκάδες πόλεις της χώρας, αλλά κυρίως σήμερα στην Αθήνα, σε μια ημερομηνία που συνήθως το κέντρο της πρωτεύουσας είναι τόσο άδειο, ώστε μπορείς να παίξεις ποδόσφαιρο στην Πανεπιστημίου. Στην ανακοίνωσή του το ΠΑΜΕ μιλάει για ακόμα πιο σκληρούς αγώνες που θα έρθουν, δείχνοντας ουσιαστικά προς την ψήφιση των εφαρμοστικών νόμων, αλλά και το δεύτερο πακέτο μέτρων τον Οκτώβριο.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

11

www.topontiki.gr

Χρυσό μετάλλιο στην ύφεση Παρίας του ανεπτυγμένου κόσμου η Ελλάδα, με δύο παρουσίες στη λίστα πτώσης του ΑΕΠ Μια θλιβερή πρωτιά έχει η Ελλάδα, αφού κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ πτώσης του ΑΕΠ για ανεπτυγμένη χώρα από το 1870, όταν και άρχισαν να υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία.

Μ

άλιστα, είναι μία από τις μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού περιπτώσεις χώρας που έχει βρεθεί δύο φορές στη δίνη του κυκλώνα αυτόν τον ενάμιση αιώνα, μαζί με τη Γαλλία και την Αυστρία, αλλά παραμένει η μοναδική που έχει κάνει... νταμπλ υφέσεων μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Καμία άλλη χώρα, δηλαδή, στη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία μετά το 1945 δεν έπεσε δις στο καναβάτσο. Η Ελλάδα, όσον αφορά την κατάρρευση του ΑΕΠ της, ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο θύμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μετά τη Γερμανία, δηλαδή ακόμα κι απ’ όλες τις ηττημένες χώρες, ενώ από το 2010 κατατρώγεται ξανά από τη λαίλαπα της ύφεσης. Τα στοιχεία (ΔΝΤ, Maddison Database) καταδεικνύουν το μέγεθος της καταστροφής, με την Ελλάδα να προσπαθεί μέσα σε διάστημα 70 ετών να σηκώσει κεφάλι από δύο καταστροφικές για την οικονομία της υφέσεις και, ουσιαστικά, να πρέπει να αρχίζει ξανά και ξανά από το μηδέν. Η λίστα με τις χώρες που έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες απώλειες του ΑΕΠ τους από το 1870 και έπειτα είναι: ◆ Γερμανία -66% (1945-46) ◆ Ελλάδα -64% (1938-1945) ◆ Αυστρία -59% (1945) ◆ Γαλλία -53% (1940-44) ◆ Ιαπωνία -52% (1945-46) ◆ Ολλανδία -50% (1940-44) ◆ Ιταλία -44% (1941-45) ◆ Αυστρία -39% (1913-19) ◆ Γαλλία -36% (1913-18) ◆ Φινλανδία -33% (1914-18) ◆ Βέλγιο -32% (1914-18) ◆ Καναδάς -30% (1929-33) ◆ Ισπανία -29% (1936-37) ◆ ΗΠΑ -29% (1930-33) ◆ Ελλάδα -26% (2008 έως σήμερα) ◆ Ιταλία -25% (1919-21). Το πιο συνταρακτικό όλων είναι ότι η τωρινή ελληνική περιπέτεια είναι η μοναδική περίπτωση βαθιάς ύφεσης που δεν σχετίζεται με κάποιον πόλεμο ή το κραχ του 1929. Όλες οι άλλες χώρες της μαύρης λίστας, δηλαδή, υπέστησαν οικονομικά σοκ είτε λόγω του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου (1914-18). είτε λόγω του Δεύτερου, είτε λόγω του ισπανικού εμφυλίου (1936-39), είτε λόγω της καθίζησης που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ το 1929. Αν, μάλιστα, συνυπολογιστούν ο αποπληθωρισμός, αλλά και το δεδομένο ότι η ύφεση θα συνεχιστεί για κάποια χρόνια ακόμα, τότε το ΑΕΠ της Ελλάδας εκτιμάται ότι από το 2008 και

μέχρι το τέλος αυτής της ιστορίας θα υποχωρήσει αρκετά πάνω απ’ αυτό το -26%. Έτσι ώστε, συνολικά, να ξεπεραστεί και η Αυστρία, που με -59% στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και -39% στον Α’ Παγκόσμιο ελαφρώς... προπορεύεται προς το παρόν στη σχετική «βαθμολογία του ολέθρου». Αν και επί της ουσίας ήδη είναι δεύτερη, αφού το κοντέρ της ελληνικής κρίσης συνεχίζει να γράφει.

Το μαρτύριο της σταγόνας Το δράμα, όμως, δεν τελειώνει εδώ. Αν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρχαν σε όλη την Ευρώπη οι ευνοϊκές προϋποθέσεις και η ισχυρή δυναμική για ανάκαμψη της οικονομίας σε ευρεία κλίμακα επί δεκαετίες, αυτήν τη φορά η μεμονωμένη περίπτωση της Ελλάδας μοιάζει πολύ δύσκολο να βρει ανάλογες συνθήκες, αν και όποτε ξεφύγει από την ύφεση. Τις δεκαετίες του 1950, του 1960 και του 1970 άρχισε να ανεβαίνει με γοργούς ρυθμούς, και με πάνω από 8% έως 10% ανάπτυξη για αρκετές χρονιές όχι μόνο η ελληνική οικονομία αλλά σχεδόν όλη η δυτική. Τώρα, τέτοιο κλίμα ώθησης για τα επόμενα χρόνια δεν διαφαίνεται. Να αναφερθεί ότι ο μέσος όρος ανάπτυξης του ελληνικού ΑΕΠ ήταν 8,44% τη δεκαετία του 1960 και 4,7% τη δεκαετία του 1970. Τέτοιους μέσους όρους πια είναι από δύσκολο μέχρι σπάνιο να συναντήσει κανείς στον ανεπτυγμένο κόσμο. Ακόμα και το ελληνικό 4,1% για το 2001-2007 φαντάζει απλησίαστο, όταν όλη η Ευρώπη στριφογυρνάει μεταξύ στασιμότητας και ύφεσης από το 2008 κι έπειτα. Να σημειωθεί ότι από το 1980 μέχρι σήμερα η Ελλάδα μόνο δύο χρονιές ξεπέρασε το 5% ανάπτυξης του ΑΕΠ της. Το προ-ολυμπιακό 2003 (5,9%), κάτι αναμενόμενο, αφού κάθε χώρα που διοργανώνει Ολυμπιακούς Αγώνες έχει υψηλούς δείκτες για μερικά χρόνια λόγω έργων, ενώ από κεκτημένη ταχύτητα... παρέσυρε και το 2006 με 5,5%. Μετά, όλοι ξέρουμε τι έγινε. Όταν σε 35 χρόνια τα έτη που ξεπεράστηκε το 5% ανάπτυξης είναι μόλις δύο, τότε ο δρόμος της επιστροφής από μια τόσο βαθιά ύφεση σαν την τωρινή μοιάζει με έναν Γολγοθά απόστασης όχι μερικών μέτρων και με άλματα αλλά... Μαραθωνίου, και μάλιστα σε ρυθμούς βάδην. Η ανάκαμψη, δηλαδή, θα είναι σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις, της... υπομονής, αφού οι συνθήκες σε όλη την Ευρώπη δεν διευκολύνουν τέτοιες εκρήξεις στην εποχή μας. Αν και απέχει έτσι κι αλλιώς η προοπτική της ανάπτυξης. Μην ξεχνάμε ότι το παγκόσμιο χρέος αρχί-

Η μόνη χώρα που καταρρέει χωρίς πόλεμο ή κραχ

ζει να αποτελεί βραχνά ακόμα και για ισχυρά κράτη. Και μόνο ότι το 2000 το παγκόσμιο χρέος ήταν στο 246% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το 2014 έφτασε στο 286% φανερώνει ότι η δυναμική των πραγμάτων δεν είναι προωθητική για να βγει σύντομα από το τέλμα η οικονομία του πλανήτη. Αυτό το κλίμα δεν ευνοεί την Ελλάδα, αφού, πέρα από το δικό μας πρόβλημα, παραμονεύουν κι άλλοι κίνδυνοι τα χρόνια που έρχονται, οι οποίοι μάλιστα δεν σχετίζονται με τη δική μας περίπτωση. Οι εκτιμήσεις, άλλωστε, για την παγκόσμια οικονομία κάνουν λόγο για βουτιά της ανάπτυξης στο 2% τα επόμενα 50 χρόνια, από τον μέσο όρο του 3,6% των τελευταίων 50 ετών. Ωστόσο, το μόνο σίγουρο δείχνει να είναι ότι το... χρυσό μετάλλιο υφέσεων από το 1870 κι έπειτα η Ελλάδα δεν το χάνει με τίποτα. Δυστυχώς! Και με νταμπλ μάλιστα...

12

E

να υ ε ρ

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Η αλλαγή του κλίματος έχει επιφέρει, ίσως, μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα, οι οποίες απειλούν την ισορροπία του πλανήτη

Γ

«Τρελάθηκε» ο πλανήτης Γη

ια ποιο λόγο ένα νεογνό θαλάσσιο λιοντάρι να φτάσει εξαντλημένο από την πείνα από τον ωκεανό στην είσοδο ενός μπαρ στο Λος Άντζελες; Για ποιο λόγο ένα άλλο θαλάσσιο λιονταράκι να βρεθεί ημιθανές σε πεζοδρόμιο δίπλα σε ένα αυτοκίνητο σε δρόμο του Σαν Φρανσίσκο; Και ακόμα για ποιο λόγο μια πολική αρκούδα για πρώτη φορά στα δεκάδες εκατομμύρια χρόνια που ζει στον πλανήτη Γη να κυνηγήσει και να φάει ένα δελφίνι; Η απάντηση και στα τρία αυτά ερωτήματα είναι η κλιματική αλλαγή! Γιατί, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, και τα τρία περιστατικά είναι πραγματικά και συνέβησαν το 2015, χρονιά ορόσημο, κατά την οποία πλέον οι δραματικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος γίνονται ορατές και στους πιο φανατικούς αρνητές του φαινομένου. Η κατάσταση, όπως δραματικά επισημαίνουν οι επιστήμονες, έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο και, εάν οι ισχυροί του πλανήτη δεν λάβουν τον Δεκέμβριο, στο Παρίσι, σοβαρές και δεσμευτικές αποφάσεις για τη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα, ο πλανήτης Γη δεν θα μπορέσει ποτέ να ανακάμψει. Τα τρία περιστατικά με τα δυο θαλάσσια λιονταράκια και την πολική αρκούδα δεν είναι μεμονωμένα, αλλά εκείνα απλώς που έγιναν αντιληπτά και καταγράφηκαν από επιστήμονες και πολίτες. Περιστατικά που, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αποδεικνύουν ότι η αλλαγή του κλίματος έχει επιφέρει, ίσως, ανεπίστρεπτες επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα, επιπτώσεις που θα αρχίσουν να γίνονται ορατές σε όλους μας επισημαίνοντάς μας ότι η κλιματική αλλαγή είναι δίπλα μας και απειλεί την ισορροπία του πλανήτη. Μέχρι σήμερα, ακόμα και το λιώσιμο των πάγων, ακόμα και οι μεγάλες αλλαγές στο κλίμα του πλανήτη μέσα από την ολοένα και αυξανόμενη εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, περνούσε λίγο-πολύ στα ψιλά, αφού θεωρούμε ότι οι αλλαγές αυτές δεν μας αφορούν. Ότι δεν θα φτάσουν στην αυλή μας, οπότε δεν οφείλουμε να διεκδικήσουμε τη λήψη μέτρων, μια και πρόκειται για ένα θέμα που αφορά μόνο τους επιστήμονες και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Τα τρία, όμως, αυτά περιστατικά μαρτυρούν ότι η κλιματική αλλαγή δεν χτυπάει απλώς την πόρτα μας, αλλά έχει περάσει στον οίκο μας, σε σημείο ένα θαλάσσιο λιοντάρι να βγαίνει από τον ωκεανό, να διασχίζει αυτοκινητόδρομο και να ζητά τροφή από τους ανθρώπους σε ένα μπαρ στην Καλιφόρνια! Εάν ακόμα και αυτή η εικόνα δεν είναι ικανή να μας ξυπνήσει από τον λήθαργο της άγνοιας και της άρνησης, τότε ο πλανήτης δεν έχει κανένα μέλλον.

13

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Τ

ον φετινό Μάιο έκπληκτοι οι περαστικοί σε δρόμο του Σαν Φρανσίσκο εντόπισαν εξαντλημένο κάτω από ένα αυτοκίνητο ένα νεαρό θαλάσσιο λιοντάρι. Ενημερώθηκαν οι υπεύθυνοι του κέντρου διάσωσης θαλασσίων θηλαστικών, οι οποίοι διαπίστωσαν ότι το θαλάσσιο λιονταράκι θα πέθαινε από την πείνα και βγήκε στους δρόμους της πόλης σε μια απέλπιδα προσπάθεια να βρει τροφή. Οι υπεύθυνοι του Κέντρου δεν εξεπλάγησαν από την εμφάνιση του θαλάσσιου λιονταριού στους δρόμους της πόλης αφού μόνο κατά τους πρώτους μήνες του 2015 επενέβησαν σε περισσότερα από 1.000 περιστατικά, αριθμός πρωτοφανής τα τελευταία 40 χρόνια. Όπως εξηγούν, τα θαλάσσια λιοντάρια – και όχι μόνο – βλέπουν την τροφή τους να εξαφανίζεται εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας των ωκεανών και της υπεραλίευσης.

σπάθεια επιβίωσης των θαλάσσιων θηλαστικών. Έναν μήνα μετά, στα μέσα Ιουνίου του 2015, ερευνητές του Πολικού Ινστιτούτου της Νορβηγίας κατέγραψαν για πρώτη φορά πολική αρκούδα να σκοτώνει και να τρώει δελφίνι. Το γεγονός τούς εξέπληξε αφού τα δυο θηλαστικά δεν έρχονται συνήθως σε επαφή, καθώς διαβιούν σε διαφορετικά σημεία, οι επιστήμονες εκτιμούν όμως ότι η αύξηση της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου υποχρεώνει τα δελφίνια να κινηθούν σε άγνωστα νερά, με αποτέλεσμα να γίνουν λεία για τις πολικές αρκούδες. Οι επιστήμονες παρατήρησαν ακόμα ότι οι πολικές αρκούδες ήταν ασυνήθιστα αδύνατες, γεγονός που μαρτυρά ότι είχαν σοβαρό πρόβλημα στην εξεύρεση τροφής, πράγμα που επίσης αποδίδεται στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Οξίνιση ονομάζουν οι επιστήμονες τη μείωση του pΗ των ωκεανών. Όπως σημειώνει στην ιστοσελίδα της η περιβαλλοντική οργάνωση, οι ωκεανοί μπορούν να λειτουργούν ως «παγίδες» διοξειδίου του άνθρακα, μετριάζοντας έτσι τα αποτελέσματα των αυξημένων εκπομπών του αερίου αυτού εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας, αυξάνοντας όμως ταυτόχρονα την οξύτητα του νερού. «Συγκεκριμένα, απορροφούν μεταξύ του 1/4 και του 1/2 του ανθρωπογενούς διοξειδίου του άνθρακα, ενώ από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης η οξίνιση της επιφάνειας των ωκεανών αυξήθηκε κατά 30%. Ο ρυθμός με τον οποίο αυξάνεται η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας υπολογίζεται ότι είναι περίπου 100 φορές μεγαλύτερος τα τελευταία 650.000 χρόνια».

Την ίδια εποχή, στο Λος Άντζελες οι ιδιοκτήτες και οι θαμώνες ενός μπαρ είδαν να μπαίνει μέσα και να στέκεται στις σκάλες ένα εξαντλημένο από την πείνα θαλάσσιο λιονταράκι. Το νεογνό βγήκε από το νερό, πέρασε την παραλία και μέσα από το πάρκινγκ έφτασε μέχρι το πρώτο μπαρ της περιοχής. Οι επιστήμονες που κλήθηκαν να το παραλάβουν για να το φροντίσουν, διαπίστωσαν ότι λιμοκτονούσε, είχε χάσει βάρος και είχε μια πολύ σοβαρή μόλυνση στο ένα του μάτι. Όπως και στην περίπτωση με το θαλάσσιο λιονταράκι στο Σαν Φρανσίσκο, οι επιστήμονες δεν εξεπλάγησαν αφού επρόκειτο για ένα από τα 1.800 νεογνά που τους πρώτους μήνες του 2015 βγήκαν στις ακτές της Καλιφόρνιας στην προσπάθειά τους να βρουν τροφή. Το θέμα έχει απασχολήσει την Αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ – National Oceanic and Atmospheric Administration), η οποία έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας τις δραματικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην προ-

Οι ερευνητές του Πολικού Ινστιτούτου της Νορβηγίας επισημαίνουν ότι η αλλαγή στη διατροφή των πολικών αρκούδων οφείλεται στην αλλαγή του κλίματος, καθώς νέα είδη βρίσκουν τον δρόμο τους προς τον Βορρά ακόμα και κατά τους χειμερινούς μήνες, πράγμα που δεν γινόταν ποτέ πριν από την αύξηση της θερμοκρασίας. Τα δελφίνια εμφανίζονταν στη νορβηγική Αρκτική μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όμως με το λιώσιμο των πάγων, ιδιαίτερα κατά τα τελευταία δυο χρόνια, έχουν αρχίσει να παρατηρούνται και κατά τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης.

Το αποτέλεσμα είναι η διαταραχή στη σύνθεση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, εξαιτίας της αδυναμίας των οργανισμών αυτών να προσαρμοστούν στις ταχύτατα μεταβαλλόμενες συνθήκες στη χημεία των θαλασσών, να προκαλέσει στο τέλος ακόμα και την κατάρρευση ιχθυαποθεμάτων (καταστροφή οικοτόπων, μείωση τροφής) σε πολλές περιοχές και συνεπώς την οικονομική καταστροφή παράκτιων και θαλάσσιων αλιέων, αλλά και την τουριστική υποβάθμιση αυτών των περιοχών (π.χ. κοραλλιογενείς ύφαλοι αποτελούν θέλγητρο για τους λάτρεις της κατάδυσης). Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσαν με μελέτη που παρουσίασαν πριν από λίγες ημέρες και οι επιστήμονες του Εθνικού Ινστιτούτου Ερευνών της Γαλλίας (CNRS), οι οποίοι προειδοποίησαν ότι, εάν συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό η αλλαγή του κλίματος, έως το 2100 οι ωκεανοί θα έχουν μέση στάθμη 30 εκατοστά υψηλότερη, το περιεχόμενό τους σε οξυγόνο θα είναι 2% μικρότερο και η οξίνισή τους θα έχει αυξηθεί κατά 70%, με αποτέλεσμα την εξαφάνιση πολλών θαλάσσιων ειδών.

Η οξίνιση των ωκεανών Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή και που επιφέρει αλυσιδωτές επιπτώσεις στο θαλάσσιο οικοσύστημα είναι η λεγόμενη οξίνιση των ωκεανών, ένας πολύ σημαντικός δείκτης της υποβάθμισής τους, όπως σημειώνει το Δίκτυο Μεσόγειος SOS (medsos. gr).

Όπως χαρακτηριστικά επισήμαναν οι Γάλλοι ερευνητές, το θαλασσινό νερό είναι 23% πιο όξινο από ό,τι στις αρχές τις βιομηχανικής επανάστασης και εκτιμάται ότι μέχρι το 2100 θα μπορούσε να φτάσει το 170%!

Το 2015 η θερμότερη χρονιά Τέσσερις μήνες πριν από την κρίσιμη διακυβερνητική συνάντηση για το μέλλον του πλανήτη, που θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο στο Παρίσι, οι επιστήμονες σε μια προσπάθεια να ενεργοποιήσουν τους εκπροσώπους των 190 κρατών που θα συμμετάσχουν στην 21η Διάσκεψη για το Κλίμα με στόχο την επίτευξη δεσμευτικής συμφωνίας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, προειδοποιούν ότι το 2015 θα είναι η θερμότερη χρονιά που θα έχει καταγραφεί ποτέ. Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) των ΗΠΑ, τον φετινό Ιούνιο η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έφτασε τους 16,33 βαθμούς Κελσίου καταρρίπτοντας το ρεκόρ του περσινού Ιουνίου κατά 0,12 βαθμούς, αύξηση που θεωρείται ιδιαίτερα υψηλή από τους ειδικούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΝΟΑΑ, όλο το πρώτο εξάμηνο του 2015, οπότε καταγράφηκε μέση θερμοκρασία 14,35 βαθμών Κελσίου, ήταν το θερμότερο όλων των εποχών και μεμονωμένα ο Φεβρουάριος, ο Μάρτιος, ο Μάιος και ο Ιούνιος οι θερμότεροι μήνες. Άκρως ανησυχητικό θεωρείται από τους επιστήμονες και το γεγονός ότι τα τελευταία 15 χρόνια έχουν καταρριφθεί 25 φορές τα μηνιαία ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας ενώ καμία φορά από το 1916 δεν έχει σημειωθεί ρεκόρ χαμηλής θερμοκρασίας. Να σημειωθεί ότι στην 21η Διάσκεψη για το Κλίμα ο ΟΗΕ έχει θέσει ως στόχο τη λήψη δεσμευτικών μέτρων που θα έχουν ως αποτέλεσμα τη συγκράτηση της αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, ήδη από το 2009 εκτιμήθηκε ότι τα βιομηχανικά κράτη θα πρέπει να μειώσουν κατά 40% τις εκπομπές των αερίων ώς το 2020, στόχος που δεν κατέστη δεσμευτικός και δεν έλαβε νομικό περιεχόμενο. Η παγκόσμια κοινότητα έχει μια δεύτερη ευκαιρία για να λάβει δεσμευτικά μέτρα στο Παρίσι που θα ισχύσουν από το 2020, δεύτερη ευκαιρία που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από αμοιβαίες υποχωρήσεις κυρίως από το μπλοκ των ισχυρών και πιο ρυπογόνων κρατών. Μέχρι στιγμής, προτάσεις έχουν καταθέσει η Ε.Ε., οι ΗΠΑ και η Κίνα, και συγκεκριμένα: ■ Η Ε.Ε. δεσμεύεται για μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 μέχρι το 2030, μείωση που θα κατανεμηθεί στα κράτη - μέλη μάλλον ανάλογα με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

■ Οι ΗΠΑ, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 12% των παγκόσμιων εκπομπών, έχουν ανακοινώσει σχέδια για μείωση από 26% έως 28% το 2025 σε σύγκριση με το 2005.

■ Η Κίνα, υπεύθυνη για το 25% των εκπομπών, υπόσχεται να τις σταθεροποιήσει το 2030.

14

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

ω ν ώ π υ Τρ και χοντρά «καρφιά» για πολυσυζητημέE ΣΠΟΝΤΕΣ νους… συντρόφους του έριξε ο Αλέξης Τσίπρας κατά την επίσκεψή του στο υπουργείο Υποδομών, χτες το μεσημέρι, αναφερόμενος στην ολοκλήρωση της συμφωνίας με το κουαρτέτο των δανειστών. «Βρισκόμαστε στην ολοκλήρωση μιας μακράς και επίπονης διαπραγμάτευσης. Παρά τα εμπόδια και τις τρικλοποδιές που επιχειρούν ορισμένοι να βάλουν στο και πέντε, είμαι αισιόδοξος ότι θα φτάσουμε στη συμφωνία που θα δώσει τέλος στην αβεβαιότητα»… Να δούμε σήμερα τι θα γίνει, γιατί από εκπλήξεις μας έχει συνηθίσει ο ΣΥΡΙΖΑ… πάντως κι άλλο ένα σημείο από αυτά που E ΞΕΧΩΡΙΣΕ είπε στην ομιλία του ο πρωθυπουργός και είχε ενδιαφέρον αυτή η ατάκα, καθώς κάποια στιγμή είπε ότι «από οικονομολόγους καήκαμε». Όσοι το άκουσαν, χαμογέλασαν και στοιχημάτισαν ότι το «καρφί» πήγαινε για τον Γιάνη Βαρουφάκη και ακόμη πως ήταν ένας τόνος αυτοκριτικής, αφού ο ίδιος ο πρωθυπουργός τον επέλεξε να διαπραγματευτεί επί εξάμηνο με τους δανειστές…

πρόεδρος της Βουλής, η οποία επί της ουσίας τίναξε στον αέρα τον προγραμματισμό της κυβέρνησης για τη συζήτηση και την ψήφιση στην Ολομέλεια της συμφωνίας με το κουαρτέτο των δανειστών… Η κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή τη συμφωνία το βράδυ της Τρίτης και επιθυμούσε να ξεκινήσει η συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές την Τετάρτη το πρωί και να εισαχθεί στην Ολομέλεια προς ψήφιση την Πέμπτη προκειμένου και χρόνος μελέτης για τους βουλευτές να υπάρξει και να αποφευχθούν οι… ολονυχτίες όπως στις δυο πρόσφατες ψηφοφορίες με τα προαπαιτούμενα πακέτα μέτρων που ζήτησαν οι δανειστές. όμως, άποψη είχε – ως συνήθως – η E ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ, πρόεδρος της Βουλής, η οποία όρισε να συνεδριάσει η Διάσκεψη των Προέδρων το βράδυ της Τετάρτης με σκοπό να αποφασίσει το αρμόδιο όργανο την επανέναρξη των εργασιών της Βουλής, με έμπειρους κοινοβουλευτικούς παρατηρητές να σημειώνουν ότι για αυτόν τον λόγο ήταν αρκετή μια απλή απόφασή της… Ήταν τέτοιος ο εκνευριΕκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ

D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 48 σελίδες - 2,00 ­ ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr

«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και

του παραλόγου μέχρι σήμερα από τα κόμE ΘΕΑΤΡΟ ματα της αντιπολίτευσης, ειδικά σε ό,τι αφορά τη συμφωνία που ψηφίζεται σήμερα το βράδυ στη Βουλή… Φέρε πάση θυσία συμφωνία, έλεγαν στον Τσίπρα, για να μην πούμε ότι ορισμένοι έλεγαν να φέρει ό,τι να ’ναι… αρκεί να είναι συμφωνία. Σήμερα όσοι προσπαθούν να πάρουν αποστάσεις όχι μόνο τη χαρακτηρίζουν κακή συμφωνία, αλλά βάζουν και διάφορους όρους για να την ψηφίσουν, ενώ θα πρέπει να πούμε ότι περιέχει πληθώρα μέτρων, τα οποία είχαν αναλάβει την υποχρέωση από τα προηγούμενα μνημόνια να εφαρμόσουν οι κυβερνήσεις Σαμαρά - Βενιζέλου, Παπαδήμου και ΓΑΠ και στη συνέχεια έκαναν τα κορόιδα… Τώρα οι δανειστές ζητάνε τα ρέστα από τον Τσίπρα, στο πλαίσιο της 5ης αξιολόγησης, που δεν τελείωσε ποτέ… Μήπως να τελειώνουν και αυτοί με αυτά τα παιχνίδια, γιατί ο κόσμος κουράστηκε;

Ποιος εί θα ξυστ σα κλίτ στην... γ ράκη; μα του Μεϊ

πολλά νεύρα έφερε στο E ΝΕΥΡΑ, Μαξίμου, για ακόμη μια φορά, η

Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ

σμός και η σύγχιση στο κυβερνητικό στρατόπεδο, που μέχρι και επιστολή του πρωθυπουργού εστάλη στην πρόεδρο της Βουλής που την υπέγραφαν 12 από τα 21 μέλη της Διάσκεψης των Προέδρων, ζητώντας τη σύγκληση του οργάνου νωρίτερα, ώστε να ξεκινήσει και νωρίτερα η συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές.

Αποκαλυπτική εφημερίδα

•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)

ΑΡΧΗΓΟΙ των κομμάτων της αντιπολίτευσης E ΟΙ(Μεϊμαράκης, Γεννηματά, Θεοδωράκης), πάντως, έσπευσαν να δηλώσουν ότι η συμφωνία είναι κακή… αλλά θα την ψηφίσουν… Από τα υπόλοιπα ηγετικά στελέχη ο Βενιζέλος βάζει όρους στον Τσίπρα, ο Γρηγοράκος ζητάει από την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να υπάρξει ψήφιση με προϋποθέσεις ενώ υπάρχουν και οι ελεύθεροι σκοπευτές που ζητάει ό,τι θέλει ο καθένας… Ανάμεσα στους ελεύθερους σκοπευτές και ο Άδωνις, που ζητάει να μην ψηφίσει η Ν.Δ. τη συμφωνία… Δεν ξέρουμε αν ζητάει να ανέβουν για αντάρτικο στα βουνά, αλλά αυτός ο – κατά δήλωσή του – «πιο φανατικός του μνημονίου» εξελίσσεται σε επαναστάτη αντιμνημονιακό…

E

ΜΙΑ συμβουλή προς τον Άδωνι: Σκληρό καρύδι στα εσωκομματικά ο Βαγγέλης… Πρόσεχε! Καθαρίζει

www.topontiki.gr

Ζωηρό ενδιαφέρον ΑΓΡΙΟ προβλέπεται το… «κυνηγητό» που θα «φάει» ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας από τη στιγμή που ενώθηκαν μια Ζωή και μια Ζωηρού!… Ενδιαφέρον ιδιαιτέρως… ζωηρό αποκτά η απόφαση, όπως διαβάσαμε στο σχετικό ΦΕΚ (με ημερομηνία 31.7.2015), του γενικού γραμματέα της Βουλής να προσληφθεί η Άννα Ζωηρού ως ειδική σύμβουλος της προέδρου, σε υπάρχουσα κενή οργανική θέση. Για να φρεσκάρουμε τη μνήμη, η Άννα Ζωηρού είχε διοριστεί στο Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ ως η επιλογή του Καρατζαφέρη την εποχή που ο ΛΑΟΣ συμμετείχε στην κυβέρνηση Παπαδήμου. Μάλιστα η απόφαση της Ζωηρού να μην αφήσει τη θέση της στο διοικητικό συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ μετά τις εκλογές του 2012 καθώς στην κυβέρνηση μετείχε πλέον η ΔΗΜΑΡ και άλλαζαν οι συσχετισμοί είχε προκαλέσει σειρά αντιδράσεων και καυστικών σχολίων στον Τύπο. Η Άννα Ζωηρού τελικά παραιτήθηκε από τη θέση της στα τέλη Μαρτίου του 2013, καταγγέλλοντας με επιστολή της τον τότε πρόεδρο του Ταμείου Τ. Αθανασόπουλο και τον Γ. Στουρνάρα που τότε ήταν υπουργός Οικονομικών. Θα θυμίσουμε πάντως ότι εκείνη την εποχή οι ΑΝΕΛΛ είχαν βάλει στο στόχαστρό τους την Άννα Ζωηρού, οπότε μην αποκλείετε να δούμε και τώρα διάφορα…

Στην πρίζα οι ΣΥΡΙΖΑίοι ΣΤΗΝ κυριολεξία στην πρίζα βρίσκονται οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, που διαβάζουν και ξαναδιαβάζουν το κείμενο της συμφωνίας, ενημερώνονται από όπου βρουν και προβληματίζονται για το τι πρέπει να κάνουν σήμερα το βράδυ, στην πιο δύσκολη ψηφοφορία. Δεν ξέρουμε τι ακριβώς πιστεύουν στα κυβερνητικά επιτελεία, ειδικά εκεί στο Μαξίμου, όμως θα πρέπει να ξέρουν ότι υπάρχουν πολλοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που πιστεύουν ότι τα «Όχι» αυτήν τη φορά θα είναι περισσότερα από όλες τις προηγούμενες… Λέγεται ότι υπάρχει απροθυμία πολλών βουλευτών να υπερασπιστούν τη συμφωνία επισήμως και να μπουν εισηγητές καθώς και ότι όλοι οι διαφωνούντες βρίσκονται με το ένα πόδι εκτός κόμματος… Να δούμε λοιπόν τι επιφυλάσσει στον ΣΥΡΙΖΑ και στην κυβέρνηση η σημερινή νύχτα…

τους αντάρτες στο φτερό. Μην τον βλέπεις που τελευταία χαμογελάει λίγο παραπάνω… Μερικές φορές με τα εσωκομματικά δεν έχει χιούμορ καθόλου.

Οι υποδομές για τους μετανάστες θυμίζουν «ανέκδοτο» «ΜΠΡΟΣΤΑ σε αυτό το οποίο πρόκειται να αντιμετωπίσουμε τους επόμενους μήνες σχετικά με τις μεταναστευτικές ροές, οι υποδομές που υπάρχουν θυμίζουν “ανέκδοτο”. Και ο χαρακτηρισμός που χρησιμοποιώ είναι επιεικής. Δεν υπάρχει κανένας προγραμματισμός, καμιά προετοιμασία για την υποδοχή και φιλοξενία των μεταναστών. Όχι μόνο στα νησιά, αλλά κυρίως στις μεγάλες πόλεις, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, όπου καταλήγουν οι οικογένειες των προσφύγων μετά την καταγραφή τους». Με αυτήν την εικόνα περιέγραψε την κατάσταση που επικρατεί ο δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων Λευτέρης Παπαγιαννάκης, μιλώντας στο «Π». Όσον αφορά τον προσωρινό καταυλισμό που πρόκειται να λειτουργήσει τις επόμενες ημέρες στον Ελαιώνα για τη φιλοξενία των 450 προσφύγων από το Αφγανιστάν που έχουν βρει κατάλυμα στο Πε-

δίον του Άρεως, την Τετάρτη έφθασαν 100 καινούργια κλιματιστικά, χορηγία γνωστού εισαγωγέα ηλεκτρικών ειδών, που πρόκειται να τοποθετηθούν άμεσα στα κοντέινερ. Το ζήτημα όμως που ακόμα δεν έχει αποσαφηνιστεί ούτε από το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής ούτε από την περιφέρεια είναι τι πρόκειται να γίνει και αν έχουν βρεθεί οι χώροι που θα φιλοξενήσουν τις χιλιάδες των προσφύγων που αναμένεται το επόμενο διάστημα να φθάσουν από τα νησιά του Αιγαίου. «Υπάρχουν κενά δημόσια κτήρια και εντός του Δήμου Αθηναίων που μπορούν να λειτουργήσουν ως προσωρινά κέντρα φιλοξενίας. Απαιτούνται όμως κονδύλια και σημαντικές εργασίες προκειμένου να εξασφαλίζουν ανθρώπινες συνθήκες διαμονής για αυτούς τους ταλαιπωρημένους ανθρώπους» επισημαίνει ο Λ. Παπαγιαννάκης.

15

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ

Τρέφεται από το μπάχαλο Η πρωτοφανής κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στα νησιά του Αιγαίου και στην Αθήνα από την κάκιστη αντιμετώπιση του προσφυγικού κύματος φαίνεται να έχει δημιουργήσει μεγάλο πεδίο εκμετάλλευσης από τη Χρυσή Αυγή και φασιστικές ομάδες που ήδη ετοιμάζονται για παρατράγουδα. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων, το οποίο είναι προγραμματισμένο να συνεδριάσει στις 31 Αυγούστου, ο Κασιδιάρης μαζί με τα συντρόφια του ετοιμάζεται να κάνει το μεγάλο σόου για την Αθήνα που καταστρέφεται!!! Είναι επίσης ενδεχόμενο να δημιουργηθούν εντάσεις αύριο το πρωί, στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, στην εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων για το θέμα της χρήσης του Βοτανικού για τη στέγαση και περίθαλψη των προσφύγων. Τα ασφαλιστικά μέτρα ζητούν 500 άτομα. Όπως προκύπτει από πληροφορίες, κάμποσοι από τους 500, γύρω στους 20 με 25, έχουν κατ’ επανάληψη θεαθεί σε παλαιότερες συγκεντρώσεις της Χ.Α. Δεν αποκλείεται, συνεπώς, να θερμανθεί το κλίμα εν όψει και του Δημοτικού Συμβουλίου.

Προβοκάτσιες στην Κω

προκαλεί η σιωπή του Σαμαρά… Εν αντιE ΕΝΤΥΠΩΣΗ θέσει με τον λαλίστατο συγκυβερνήτη του, τον Βενιζέλο, ο πρώην αρχηγός της Ν.Δ. σιωπά και λέγεται ότι έχει μετανιώσει πικρά που παραιτήθηκε τη βραδιά του δημοψηφίσματος. Τελικά, ήταν το μόνο θύμα του «Όχι»… προκλήθηκε προς στιγμήν σε κυβερE ΑΝΑΣΤΑΤΩΣΗ νητικούς κύκλους από δηλώσεις βουλευτή της αντιπολίτευσης ότι δεν θα ψηφίσει τη συμφωνία αν «ο πρωθυπουργός δεν δεσμευτεί ότι θα προχωρήσει με αυτούς που τον στηρίζουν ή ότι, αν πάει σε εκλογές, θα καταργήσει το μπόνους των 50 εδρών». Μέχρι που έμαθαν ότι τη δήλωση αυτήν την έκανε ο Ψαριανός… όπως φαίνεται, το τέλος της ιδιότυπης σχέE ΕΡΧΕΤΑΙ, σης που βιώσαμε όλοι δημοσίως μεταξύ της Ραχήλ Μακρή και του ΣΥΡΙΖΑ… Όπως δήλωσε και η ίδια σε ραδιοφωνική της συνέντευξη, «δεν θα είναι υποψήφια με τον ΣΥΡΙΖΑ», διευκρινίζοντας μάλιστα ότι θα στεκόταν δίπλα στον Π. Λαφαζάνη!!! Άτυχε Παναγιώτη, τι σου έμελλε να πάθεις! Γκαζοφονιάς, όπως δηλώνει, σου ’ρχεται με μεγάλη ταχύτητα… ο αντιπρόεδρος της Βουλής Αλέξης ΜητρόE ΟΤΑΝ πουλος δηλώνει για τη συμφωνία που συζητείται σήμερα στη Βουλή και θα ψηφιστεί αργά το βράδυ ότι είναι «…το χειρότερο πρόγραμμα που έχει ποτέ συναφθεί ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και τους δανειστές» ή ότι «υπάρχουν Έλληνες που δεν θα πάρουν ποτέ σύνταξη», να καταλάβουμε ότι δεν θα ψηφίσει απόψε τη συμφωνία; Ή, παρά τα όσα λέει, τελικά θα ψηφίσει… καταστροφή; ΚΑΥΣΤΙΚΟ σχόλιο στο περασμένο φύλλο της E ΕΝΑ εφημερίδας μας για τη «γραφειοκρατική κατάντια και την αναλγησία του ΙΚΑ» ήταν η αφορμή για την παρέμβαση του υποδιοικητή του ΙΚΑ Γ. Δούκα, συνεργάτης του οποίου επικοινώνησε με την εφημερίδα μας και ζήτησε τα στοιχεία

Οι φήμες λένε ότι...

4 Αναρωτιούνται στον ΣΥΡΙΖΑ και στο Μαξίμου πόσο θα κρατήσει η «σιωπή» του Γαβριήλ… Λένε ότι έχει αρχίσει να γίνεται «ηχηρή».

4 Έμπειρος στα εσωκομματικά ο «γαλάζιος» Βαγγέλης, έχει αρχίσει να υποψιάζεται ότι κάποιοι μέσα στη Ν.Δ. στήνουν μαγαζάκι στον όνομα του Σαμαρά… Θα τους φάει το μαύρο σκοτάδι και δεν θα το πάρουν χαμπάρι…

4 Ενοχλημένη είναι η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ από την «κακή συνήθεια» (έτσι τη λένε) του «πράσινου» Βαγγέλη να προτρέχει με αναλυτικές απόψεις επί των σοβαρών θεμάτων (νέα συμφωνία), προσπαθώντας (όπως λένε) να «καπελώσει» το επίσημο Κίνημα.

της 90χρονης συνταξιούχου, η οποία ύστερα από μεγάλη περιπέτεια κρίθηκε από τα ΚΕΠΑ τον Απρίλιο του 2013 ανάπηρη σε ποσοστό 95% (τυφλή η οποία χρήζει βοηθητικού ατόμου). Μέχρι σήμερα μάλιστα όχι μόνο δεν της έχει καταβληθεί το σχετικό επίδομα, αλλά τον Ιούλιο της έκοψαν και το ΕΚΑΣ αναδρομικά από 1.1.2015, διότι, λέει, πρέπει να ελεγχθεί η εισοδηματική της κατάσταση! Η ουσία λοιπόν είναι ότι από τη διοίκηση του ΙΚΑ και συγκεκριμένα από τον υποδιοικητή Γ. Δούκα υπήρξε ευαισθησία και η σχετική αντίδραση ώστε το θέμα αυτό να ερευνηθεί και να λυθεί… Τα στοιχεία της υπερήλικης συνταξιούχου του ΙΚΑ δόθηκαν και αναμένουμε τα αποτελέσματα της παρέμβασης αυτής…

ξετρυπωνω

Επιπλέον, ήδη από την Τρίτη το βράδυ έχουν αναφερθεί οργανωμένες επιθέσεις κατά προσφύγων στην Κω, οι οποίες προϊδεάζουν για εκτροχιασμό της κατάστασης, αν δεν υπάρξουν συντονισμένες κινήσεις αποφόρτισης του κλίματος και της κατάστασης του νησιού. Το πρωτοφανές κυβερνητικό μπάχαλο – το οποίο συνοδεύεται και από επίσημες καταγγελίες για άθλια μεταχείριση μεταναστών, όπως γράφουμε σήμερα στις σελίδες 18-19 – ενδέχεται πλέον να αποτελέσει ισχυρή τροφοδότηση νεοναζιστικών και φασιστικών δυνάμεων, καθώς το μεταναστευτικό - προσφυγικό ζήτημα αποτελεί προνομιακό πεδίο γι’ αυτές. Η τραγικά αποτυχημένη κυβερνητική διαχείριση του ζητήματος πρέπει να δώσει τη θέση της, το συντομότερο δυνατόν, σε ένα σχέδιο αποφόρτισης. Το προσφυγικό δεν είναι παιχνίδι και κανείς δεν μπορεί να παριστάνει τον μαθητευόμενο μάγο σε ένα ζήτημα που έχει ήδη προσλάβει εκρηκτικές διαστάσεις και στη χώρα μας και στην Ευρώπη – και αυτό αφορά όχι μόνο την κυβέρνηση, αλλά και την αντιπολίτευση, μέρος της οποίας επιχειρεί να ανταγωνιστεί τους νεοναζί σε ακραίες ιαχές. Αν δεν σοβαρευτούμε, θα το πληρώσουμε πολύ ακριβά – και ως χώρα και ως κοινωνία και ως πολιτικό σύστημα... Και μαζί μας θα πρέπει να σοβαρευτούν και οι Ευρωπαίοι, τόσο σε ό,τι αφορά την αποφόρτιση της χώρας μας όσο και σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότερη φύλαξη των θαλασσίων συνόρων, τα οποία είναι και δικά τους σύνορα… Θα πρέπει σ’ αυτό το θέμα να σταματήσουν να χαϊδεύουν την Τουρκία και να αφήνουν ανεξέλεγκτους τους δουλεμπορικούς μηχανισμούς…

16

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

«Στα σαγόνια του καρχαρία» Νο 3

πολιτικη

17

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Άµα κοιµηθείς µε την τρόικα, το πρωί θα 'χεις µνηµόνιο

κουζινα

18

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Πολιτική τραγωδία στο Αιγαίο Κυβερνητική και κρατική ανυπαρξία την ώρα που το προσφυγικό πρόβλημα φουντώνει Απόλυτη εξαθλίωση και αίσθημα ντροπής. Πώς αλλιώς να περιγράψει κάποιος όσα συμβαίνουν στην Κω, όπου παραμένουν εγκλωβισμένοι περισσότεροι από 7.000 μετανάστες;

Τ

ο κέντρο του νησιού έχει μετατραπεί σε καταυλισμό, με αμέτρητες σκηνές και τέντες ακόμα και μπροστά στα αρχαιολογικά μνημεία, δίχως τη στοιχειώδη υποδομή. Οι εικόνες από τα σοβαρά επεισόδια της περασμένης Δευτέρας μεταξύ μεταναστών και αστυνομικών, καθώς και τα φαινόμενα βίας και αυθαιρεσίας από κάποιους – ελάχιστους ευτυχώς – αστυνομικούς και λιμενικούς εις βάρος μεταναστών έκαναν τον γύρο του κόσμου διασύροντας τη χώρα μας διεθνώς. Τη γενική κατακραυγή από ΜΚΟ και διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις προκάλεσε και η απόφαση της δημοτικής αρχής να προχωρήσει σε «επιχείρηση - σκούπα» για την απομάκρυνση των προσφύγων από το κέντρο της πόλης και τη μεταφορά τους στο γήπεδο ποδοσφαίρου του νησιού. Επιπλέον υπάρχουν καταγγελίες για «φουσκωτούς» εταιρείας σεκιούριτι, οι οποίοι προσελήφθησαν από καταστηματάρχες του νησιού με σκοπό να εμποδίζουν όσους πρόσφυγες επιχειρούν να μείνουν σε πλατείες και πάρκα του νησιού.

Οριακή η κατάσταση στην Κω Η Κως θυμίζει καζάνι έτοιμο να εκραγεί. Το μοναδικό πρόχειρο κατάλυμα, το εγκαταλειμμένο και μισοερειπωμένο ξενοδοχείο «Κάπταιν Ηλίας», το μόνο μέρος όπου επιτρέπεται να μείνουν οι πρόσφυγες αυτήν τη στιγμή, φιλοξενεί 600 ανθρώπους, ενώ η συνολική του χωρητικότητα δεν υπερβαίνει τους 200... Οικογένειες με μωρά κοιμούνται όπου βρουν. Στον δρόμο, στις πλατείες, κάτω από υπόστεγα, στην προβλήτα του λιμανιού και στον προαύλιο χώρο του αστυνομικού τμήματος. Δίχως καμιά πρόβλεψη, καμιά υποδομή, καμιά προετοιμασία όσον αφορά την εξασφάλιση υποτυπωδώς ανθρώπινων συνθηκών διαμονής για αυτούς τους ανθρώπους. Χαρακτηριστικές είναι οι εικόνες που έστειλε στο «Ποντίκι» κάτοικος του νησιού, που εργάζεται στην κεντρική πλατεία Πλατάνου, δύο από τις οποίες δημοσιεύουμε... Ο κρατικός μηχανισμός είναι προκλητικά απών. Μετά τη διεθνή κατακραυγή που προκάλεσε η εικόνα του νταή αστυνομικού, ο οποίος χαστούκισε και προκάλεσε με μαχαίρι πρόσφυγες έξω από το Α.Τ. της Κω, και τα σοβαρά προβλήματα που προκλήθηκαν την Τρίτη έξω από το γήπεδο της πόλης, όπου γίνεται η ταυτοποίηση των μεταναστών, το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. έδωσε εντολή να ενισχυθούν οι αστυνομικές δυνάμεις στο νησί με δύο διμοιρίες ΥΜΕΤ και έκτακτες μεταθέσεις αστυνομι-

Καμιά πρόβλεψη, καμιά υποδομή, καμιά προετοιμασία

κών στην υπηρεσία ταυτοποίησης. Όμως δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για το πώς θα βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης για τους χιλιάδες πρόσφυγες, αφού, όπως πολύ εύστοχα αναφέρουν μέλη του κλιμακίου των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» που βρίσκονται τους τελευταίους μήνες στην Κω, πραγματοποιώντας ιατρικούς ελέγχους στους μετανάστες, «οι πρόσφυγες δεν θα σταματήσουν να έρχονται επειδή δεν τους προσφέρουμε βοήθεια».

Η αδράνεια έγινε κακοποίηση Ας δούμε τι λέει για όσα συμβαίνουν στην Κω η υπεύθυνη επικοινωνίας του κλιμακίου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που βρίσκεται τους τελευταίους μήνες στην Κω προσφέροντας εθελοντικά προληπτικό ιατρικό έλεγχο στους πρόσφυγες: «Στη διάρκεια των δύο τελευταίων ημερών η αστυνομία έχει διεξαγάγει επιχειρήσεις για να εκδιώξει τους ανθρώπους από τους δημόσιους χώρους, κατευθύνοντάς τους στο δημοτικό γήπεδο Ανταγόρας, στο οποίο υπάρχουν ελάχιστες τουαλέτες, ελάχιστο νερό και δεν γίνεται καμία παροχή τροφίμων. Η πρωτοβουλία αυτή των τοπικών αρχών διεξήχθη χωρίς καμία προσπάθεια δημιουργίας μιας οποιαδήποτε υποδομής για την υποδοχή των προσφύγων στον χώρο του γηπέδου. Παράλληλα, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έχουν γίνει μάρτυρες περιστατικών κακομεταχείρισης μεταναστών και προσφύγων σε δημόσιους χώρους, όπως για παράδειγμα της απαγόρευσής τους από προσωπικό ιδιωτικής ασφάλειας να χρησιμοποιούν τα παγκάκια σε πάρκα στο κέντρο της πόλης. Χθες το πρωί

περίπου 2.000 άτομα βρίσκονταν στο γήπεδο, μεταξύ των οποίων και πολλές οικογένειες με μωρά και μικρά παιδιά, κάνοντας ουρές κάτω από τον δυνατό ήλιο, περιμένοντας να δώσουν το όνομά τους στην αστυνομία, με την ελπίδα να πάρουν τα χαρτιά τους. Η κατάσταση γρήγορα ξέφυγε από τον έλεγχο και η αστυνομία, αδυνατώντας να διαχειριστεί τον μεγάλο αριθμό των ανθρώπων, κατέφυγε στη χρήση πυροσβεστήρων. Από εχθές το απόγευμα περίπου 1.000 άτομα βρίσκονται κλεισμένα μέσα στο στάδιο και δεν τους επιτρέπεται η έξοδος από το στάδιο». Ακόμα πιο βαρείς για τη χώρα μας χαρακτηρισμούς χρησιμοποίησε ο Μπρις ντε λε Βιν, διευθυντής Προγραμμάτων του Βελγικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα: «Η κρατική αδράνεια των προηγούμενων μηνών σήμερα έχει εξελιχθεί σε κακοποίηση από τις αρχές, καθώς η αστυνομία έχει επιδοθεί σε χρήση βίας κατά των ευάλωτων αυτών ανθρώπων».

1.000% αύξηση στη Λέσβο Σοκ προκαλούν οι αριθμοί των προσφύγων που έχουν φθάσει στη Λέσβο τους επτά τελευταίους μήνες (61.636 έναντι 5.178 το 2014). Τα δύο κέντρα υποδοχής στο Καρά Τεπέ και τη Μόρια καθημερινά βουλιάζουν από ταλαιπωρημένους ανθρώπους, οικογένειες, ηλικιωμένους, μητέρες με μωρά και πολλά ασυνόδευτα μικρά παιδιά που έχασαν τους γονείς του στον πόλεμο ή στο μακρύ ταξίδι από την πατρίδα τους. Οι χώροι υποδοχής δεν επαρκούν για την κάλυψη των στοιχειωδών αναγκών ως προς τη σίτιση, τη στέγαση, την υγιεινή και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των προσφύγων, που κατά διαστήματα αγγίζουν τους 5.000, ενώ το ανώτατο όριο που μπορούν να αντέξουν οι δύο καταυλισμοί δεν ξεπερνά τα 2.000 με 2.500 άτομα. Η Πολιτεία είναι απούσα και η όποια βοήθεια στους πρόσφυγες στηρίζεται στην αλληλεγγύη του απλού κόσμου, τη ΜΚΟ «Η Αγκαλιά» και τον μεγάλο αγώνα που δίνει ο «Παπαστρατής Δήμου» αλλά και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, οι οποίοι μαζί με τους Γιατρούς του Κόσμου και τον Ερυθρό Σταυρό προσπαθούν να καλύψουν τα τεράστια κενά που υπάρχουν κυρίως στην υγειονομική κάλυψη των ευπαθών ομάδων (μητέρες με μωρά, παιδιά, ηλικιωμένοι, πάσχοντες από χρόνια νοσήματα, και ασθενείς) ώστε να προλάβουν το ενδεχόμενο εκδήλωσης μεταδοτικών ασθενειών.

Τι έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ «Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει ένα συνολικό πλαίσιο ρεαλιστικής μεταναστευτικής πολιτικής, στηριγμένο στην αναγνώριση και την καταγραφή

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

19

www.topontiki.gr

των προβλημάτων, αλλά και στην υπεράσπιση των αξιών της αλληλεγγύης και της ισότητας δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων». Η δέσμευση αυτή περιλαμβανόταν στον πολυσέλιδο «κυβερνητικό σχεδιασμό για το μεταναστευτικό» που είχε παρουσιάσει το 2013 ο ΣΥΡΙΖΑ. Για τους πρόσφυγες υποσχόταν άμεση λειτουργία κέντρων πρώτης υποδοχής, παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών από εξειδικευμένο προσωπικό, ειδική μέριμνα για τις ευάλωτες ομάδες, συγκρότηση ανοιχτών δομών φιλοξενίας, κατάργηση των ειδικών κέντρων κράτησης, αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων για τη φιλοξενία των προσφύγων, εξασφάλιση πλήρους και αποτελεσματικής πρόσβασης όλων των αιτούντων άσυλο στη διαδικασία ασύλου. Ήδη από τότε, με αφορμή τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα κέντρα κράτησης της συγκυβέρνησης Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ και τα πολύνεκρα ναυάγια στα παράλια της Νότιας Ιταλίας (σ.σ.: με σημείο αναφοράς την τραγωδία στη Λαμπεντούζα), είχε αρχίσει μια μεγάλη συζήτηση σχετικά με τη «μεταναστευτική βόμβα» που απειλούσε να πλήξει την Ευρώπη τα αμέσως επόμενα χρόνια. Το θέμα έθεταν με μεγάλη ένταση η συνεχιζόμενη εμφύλια σύγκρουση στη Συρία και η έκρυθμη κατάσταση σε πολλά άλλα κράτη της Μέσης Ανατολής και της υποσαχάριας Αφρικής. Δύο χρόνια μετά, με τον ΣΥΡΙΖΑ ήδη επτά μή-

νες στην κυβέρνηση, η κατάσταση στο μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα είναι έκρυθμη: ♦ Χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες καταλήγουν καθημερινά στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. ♦ Οι αριθμοί των προσφύγων και μεταναστών που πέρασαν το τελευταίο επτάμηνο από τα παράλια της Μικράς Ασίας στη χώρα μας αποτυπώνουν την «έκρηξη» στις μεταναστευτικές

Δίχως σίτιση, στέγαση και περίθαλψη

ροές, που σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ. παρουσιάζει αύξηση 388% συγκριτικά με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα το 2014. ♦ Ο κρατικός μηχανισμός αδυνατεί να αντεπεξέλθει στην πραγματικότητα εξαιτίας ενός ανύπαρκτου συστήματος πρώτης υποδοχής των προσφύγων. Ανύπαρκτες οι υποδομές, οι συνθήκες υγιεινής, σίτισης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. ♦ Στην Ευρώπη φουντώνει ένα πρωτοφανές τα τελευταία χρόνια ρατσιστικό μένος εναντίον των «πλιατσικολόγων μεταναστών», όπως τους χαρακτήρισε την περασμένη Κυριακή ο υφυπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Φίλιπ Χάμοντ. Η τραγικότητα της κατάστασης αυτής αποτυπώνεται στη φράση του Τζον Νταλχούιζεν, διευθυντή της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία: «Η ανθρωπιστική κρίση στο Αιγαίο δεν είναι απλά μια ελληνική τραγωδία, αλλά παράγωγο ενός ευρωπαϊκού συστήματος που αποτυγχάνει». Το ευρωπαϊκό σύστημα βλέπει άπραγο τους μετανάστες να πεθαίνουν στη Μάγχη, να πνίγονται στο Αιγαίο και να εγκλωβίζονται στα Βαλκάνια, αφού η μία μετά την άλλη οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης – με πρώτη την Ουγγαρία, που χτίζει φράχτη μήκους 172 χλμ. στα σύνορα – κλείνουν όλες τις «πύλες εισόδου».

20

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Ο τουρισμός κατά της φτώχειας Τα επιτυχημένα τουριστικά μοντέλα σε ολόκληρο τον κόσμο και τα παραδείγματα προς αποφυγήν Για τον περισσότερο κόσμο τουρισμός σημαίνει ταξίδια. Παραλιακά θέρετρα, χιονοδρομικά σαλέ, μουσεία, αρχαιολογικοί τόποι, ένα διάλειμμα από την καθημερινότητα. Μάλλον σπάνια αποδίδεται στον τουρισμό, σε παγκόσμια οικονομική κλίμακα, σπουδαιότητα ανάλογη του ενεργειακού κλάδου ή της βαριάς βιομηχανίας και της υψηλής τεχνολογίας.

Ο

τουρισμός, όμως, είναι βιομηχανία! Και μάλιστα αποτελεί τον μεγαλύτερο εργοδότη παγκοσμίως! Μετά την ενέργεια είναι η δεύτερη προτιμητέα στρατηγική για αναπτυσσόμενες χώρες που παλεύουν να ξεφύγουν από τη φτώχεια. Οι οικονομικές αναλύσεις πιστώνουν στον τουρισμό τη σωτηρία της Ευρώπης από ακόμα μεγαλύτερη ύφεση, μετά το κραχ του 2008. Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει παγκοσμίως το 9,5% του ΑΕΠ, το 6% των εξαγωγών (1,4 τρισ. δολάρια), το 30% των υπηρεσιών εξαγωγών και μία στις δέκα θέσεις εργασίας. Ωστόσο υπάρχουν και οι διόλου αμελητέες παρενέργειες. Αν ο τουρισμός ήταν... χώρα, τότε θα κατείχε την πέμπτη θέση στις μεγαλύτερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Στον τουρισμό, επίσης, χρεώνεται πληθώρα δεινών, όπως η περιβαλλοντική καταστροφή σε αιγιαλούς, δάση, κοραλλιογενείς υφάλους. Υπάρχουν, μάλιστα, και οι σκοτεινές πλευρές, από το λαθρεμπόριο άγριων ζώων μέχρι την εκμετάλλευση παιδιών, θυμάτων του σεξουαλικού τουρισμού. Η βιομηχανία του τουρισμού συζητείται σπάνια σε διπλωματικά και οικονομικά φόρα ως πιθανή λύση σε παγκόσμιες κρίσεις. Κι αυτό επειδή οι διάφοροι φορείς χάραξης πολιτικής άργησαν να συνειδητοποιήσουν ότι η τουριστική βιομηχανία είναι μείζων παίκτης στην παγκόσμια οικονομία αποτελώντας μια αγορά 7,6 τρισ. δολ. ετησίως. Στην εποχή της ανεργίας, της υποαπασχόλησης και της οικονομικής αστάθειας, ο τουρισμός μπορεί να γίνει καθοριστικός παράγοντας στα αναπτυξιακά σχέδια ανεπτυγμένων, αλλά και αναπτυσσόμενων χωρών. Είναι ένας από τους ελάχιστους κλάδους που ακόμη δημιουργεί θέσεις εργασίας, αν και δυστυχώς συχνά κακοπληρωμένες. Η αλήθεια είναι ότι ο τουρισμός ανήλθε μάλλον ξαφνικά σε αυτά τα ύψη. Για το μεγαλύτερο κομμάτι του 20ού αιώνα η βιομηχανία βρισκόταν σε λήθαργο. Όμως, μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου, ολόκληρος ο κόσμος ήταν πρώτη φορά στη σύγχρονη Ιστορία διαθέσιμος για ταξίδια. Οι χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, από Ρωσία και Πολωνία μέχρι Κίνα και Βιετνάμ, μετατράπηκαν από απαγορευμένα μέρη σε μοδάτους προορισμούς. Ταυτόχρονα η εξέλιξη της τεχνολογίας, όπως τα πιο σύγχρονα μέσα συγκοινωνιών και το Ίντερνετ, έκαναν τα ανοιχτά σύνορα πιο ελκυστικά και τα ταξίδια ευκολότερα και φθηνότερα.

Ο τουρισμός ως δικαίωμα Η παγκόσμια άνοδος της «μεσαίας τάξης» μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ασφαλώς αυτή που εδραίωσε την ιδέα των διακοπών και του ταξιδιού ως βασικό δικαίωμα και αναγκαιότητα. Πολύ περισσότερο για τις τελευταίες γενιές, που είναι συνηθισμένες σε πιο καταναλωτικό ή και υπερκαταναλωτικό τρόπο ζωής. Όλες οι μεσοπρόθεσμες προβλέψεις για τον τουρισμό διεθνώς δείχνουν άνοδο. Τα τελευταία 20 χρόνια, άλλωστε, τα διεθνή ταξίδια διπλασιάστηκαν σε 1,1 δισ. ετησίως, αριθμός τεράστιος, αν αναλογιστούμε ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός είναι 7 δισ. άνθρωποι. Οι κίνδυνοι, πάντως, του τουρισμού είναι υπαρκτοί και ξεκάθαροι. Χωρίς κάποιου είδους στρατηγική και σχεδιασμό, ενδέχεται να υπο-

Ο μεγαλύτερος εργοδότης παγκοσμίως, τα οφέλη και οι παρενέργειες

Άλλες περιπτώσεις Ντουμπάι, Άμπου Ντάμπι, Ην. Αραβικά Εμιράτα: Βαριές επιπτώσεις από τις υπερκατασκευές, με περιβαλλοντική ατμοσφαιρική μόλυνση. Κόστα Ρίκα: Χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχημένου οικοτουρισμού. ΗΠΑ: Καμιά ουσιαστική κυβερνητική ρύθμιση ή σχεδιασμός. Ο τουρισμός είναι αφημένος μόνο σε εταιρείες, με αποτέλεσμα τον εξευτελισμό των μεροκάματων (σε κρουαζιερόπλοια σερβιτόροι έχουν μηνιαίο μισθό 50 δολάρια συν τα φιλοδωρήματα). Επίσης επιδεινώνεται κάθε χρόνο η μόλυνση σε νερά, ακτές, περιβάλλον. Μόλις πρόσφατα ο Ομπάμα προσπάθησε να ορίσει κάποιους κανόνες. Τέλος, λόγω της αυστηρότερης πολιτικής εισόδου στις ΗΠΑ μετά την 11η Σεπτεμβρίου πολλοί τουρίστες σταμάτησαν να τις επισκέπτονται, με συνέπεια την απώλεια πάνω από 600 δισ. δολ.

νομευθεί το περιβάλλον, αλλά και η πολιτική, όπως και η κουλτούρα ολόκληρων χωρών. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο γ.γ. του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO) Ταλέμπ Ριφάι δήλωσε πρόσφατα ότι «χρειάζεται οι κυβερνήσεις αλλά και οι διεθνείς οργανισμοί να τοποθετήσουν τον τουρισμό ψηλότερα στην εθνική τους ατζέντα και να τον στηρίξουν με πολιτικές ορθής ανάπτυξης, από απλούστευση των διαδικασιών έκδοσης βίζας μέχρι ισορροπημένη φορολόγηση. Προσωπικά θα έκανα τον τουρισμό εθνική πολιτική σε κάθε χώρα». Τοποθετημένος σε ορθό πλαίσιο και με εμπνευσμένη διαχείριση, ο τουρισμός θα μπορούσε να βοηθήσει σημαντικά στα περισσότερα από τα μεγάλα παγκόσμια θέματα, όπως στη διπλωματία, στη μείωση της φτώχειας, στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και στον περιορισμό του trafficking. Αν και είναι πολλές οι χώρες που αναγνωρίζουν τις τεράστιες δυνατότητες που προσφέρει ο κλάδος, οι περισσότερες μετρούν την επιτυχία αποκλειστικά με τον αριθμό των τουριστών που δέχονται και με τα χρήματα που αυτοί ξοδεύουν, παρά με τον ουσιαστικό αντίκτυπο που έχουν οι τουρίστες στα μέρη που επισκέπτονται. Αν, δηλαδή, τα οφέλη είναι περισσότερα από τα προβλήματα που ενδεχομένως προκαλούνται. Η πραγματικότητα είναι ότι ο τουρισμός αποτελεί πλέον μια βαριά βιομηχανία. Και οι συζητήσεις φουντώνουν για την εξεύρεση της σωστότερης τουριστικής πολιτικής. Με την Ελλάδα να ποντάρει όλο και περισσότερα κάθε χρόνο στην τουριστική της ανάπτυξη, ως το βασικό όπλο της για να αντιμετωπίσει την κρίση και την ύφεση, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον η αναζήτηση τουριστικών μοντέλων που θα άξιζαν μίμησης ή άντλησης παραδειγμάτων που θα έπρεπε να αποφευχθούν πάση θυσία. Η χώρα μας έχει πολλά να διδαχθεί από αυτές τις περιπτώσεις.

Γαλλία Έχει ακολουθήσει, πολύ επιτυχημένα, το μοντέλο του «έξυπνου» τουρισμού. Ήταν η χώρα που πρακτικά εφηύρε την ιδέα της συντονισμένης εθνικής πολιτικής για τον συγκεκριμένο κλάδο. Για τη Γαλλία επιτυχημένη τουριστική πολιτική είναι αυτή που βοηθά τη χώρα να παραμείνει «γαλλική», δηλαδή να αποτρέψει ένα εφιαλτικό σενάριο στο οποίο ο τουρισμός θα τη μετέτρεπε σε μια Ντίσνεϊλαντ, με ξενοδοχειακές μονάδες - μεγαθήρια και ισοπέδωση κάθε ιδιαιτερότητας του γαλλικού τοπίου. Η κυβέρνηση έχει φροντίσει για τη διατήρηση της ακτογραμμής και των προορισμών με σαφείς κανόνες και αυστηρούς περιορισμούς, σε αντίθεση με το παράδειγμα της Ισπανίας. Εκεί η ατελείωτη σειρά πανομοιότυπων ξενοδοχείων πάνω

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

21

www.topontiki.gr

στις παραλίες της Κόστα Μπράβα έδωσαν στην περιοχή το παρατσούκλι Κόστα (δηλαδή Ακτή) του Τσιμέντου. Παραδόξως, το σύγχρονο μοντέλο τουρισμού στη Γαλλία δημιουργήθηκε χάρη στις ΗΠΑ! Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Αμερική έστελνε εκατομμύρια δολάρια μέσω του σχεδίου Μάρσαλ ως βοήθεια για να ξαναχτιστεί η Ευρώπη, οι Αμερικανοί ειδικοί αποφάσισαν ότι στην περίπτωση της Γαλλίας ο τουρισμός θα ήταν η ενδεδειγμένη βιομηχανία για να οδηγήσει την χώρα στην ανάρρωση. Αμερικανοί ξενοδόχοι εκπαίδευσαν τους Παριζιάνους στις έννοιες των gift shops, των συνεδριακών κέντρων και των πουπουλένιων μαξιλαριών. Δέκα χρόνια μετά, ο Γάλλος πρόεδρος Ντε Γκολ δημιούργησε το πρώτο στον κόσμο υπουργείο Πολιτισμού, μέσω του οποίου πολλά από τα δολάρια των Αμερικανών τουριστών χρηματοδοτούσαν τις αναστηλώσεις μουσείων και ιστορικών αξιοθεάτων. Μετά την οικονομική κρίση του 2008, ο τουρισμός συνεισέφερε στη γαλλική οικονομία τα μέγιστα. Με ρεκόρ επισκεπτών, από Κινέζους που ταξίδευαν στο Παρίσι για αγορές υπερπολυτελών προϊόντων διάσημων οίκων μέχρι Αμερικανούς που νοίκιαζαν βίλες στην Προβηγκία.

Βενετία Η Βενετία, ένας από τους κορυφαίους προορισμούς διεθνώς, αποτελεί παράδειγμα του τι συμβαίνει όταν ο τουρισμός είναι ανεξέλεγκτος. Η ιστορική πόλη διαθέτει μόλις 60.000 κατοίκους, όμως κάθε χρόνο την επισκέπτονται πάνω από 20 εκατομμύρια τουρίστες, των οποίων η παρουσία έχει εκτινάξει τα ενοίκια, έχει κλείσει παραδοσιακά παντοπωλεία για να ανοίξουν τουριστικά gift shops κι έχει εκδιώξει πολλούς ντόπιους από την πόλη. Η UNESCO, θορυβημένη από την απειλή τής δίχως μέτρο τουριστικής επέλασης στην – ίσως – ομορφότερη πόλη του κόσμου, προειδοποίησε το 2009 ότι «ο τουρισμός μπορεί να οδηγήσει τη Βενετία σε έναν υγρό τάφο». Παρά ταύτα η ιταλική κυβέρνηση αρνείται να ορίσει ταβάνι στον αριθμό επισκεπτών ή να εφαρμόσει τους ήδη υπάρχοντες νόμους περί ενοικίων. Το μόνο που έκανε ήταν να απαγορεύσει το πέρασμα τεράστιων κρουαζιερόπλοιων από τα κανάλια, κι αυτό μόνο έπειτα από κινητοποίηση αστέρων του Χόλιγουντ, αν και οι ίδιοι οι Βενετσιάνοι το ζητούσαν επί χρόνια.

Κίνα Το παράδειγμα της Κίνας δείχνει ότι από μια προσεκτικά σχεδιασμένη τουριστική στρατηγική μπορούν να προκύψουν ώς και γεωπολιτικά οφέλη. Από τη δεκαετία του 1980 η Κίνα άρχισε να συνειδητοποιεί πόσο σημαντικό θα ήταν ένα «άνοιγμα» προς τον υπόλοιπο κόσμο. Εκτός από τα οικονομικά κίνητρα, προσπάθησε να χρησιμοποιήσει τον τουρισμό ως ένα εργαλείο διπλωματίας. Η ιδέα ήταν η εξής: Με το να επιτραπεί σε ξένους να επισκέπτονται το μέχρι πρότινος... άβατο της Κίνας και να γνωρίζουν τα αξιοθέατα και τον πολιτισμό της, η εικόνα της χώρας στον κόσμο θα μπορούσε σταδιακά να βελτιωθεί. Οι περισσότεροι ξεναγοί στην Κίνα είναι εκπαιδευμένοι από την κυβέρνηση. Στα μέσα του 1980

Ο τουρισμός στην Ελλάδα με αριθμούς ◆ Ετήσιες άμεσες εισπράξεις: 13 δισ. ευρώ ◆ Απασχόληση: 800.000 εργαζόμενοι ◆ Ξένοι τουρίστες ετησίως: 22 εκατ. ◆ Άμεση - έμμεση συνεισφορά τουρισμού στο ΑΕΠ (2009): 34,3 δισ. ευρώ ◆ Εκτιμήσεις συνεισφοράς στο ΑΕΠ για το 2021: 41,1 δισ. ευρώ (αισιόδοξη πρόβλεψη: 54,7 δισ.) ο αριθμός των δωματίων σε ολόκληρο το Πεκίνο δεν ξεπερνούσε τα... 500. Σήμερα, χτίζονται περισσότερα καινούργια ξενοδοχεία στη χώρα κάθε χρόνο απ’ ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο συνολικά.

Καναδάς Ο Καναδάς αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι μπορεί να συμβεί στον τουριστικό σχεδιασμό μιας χώρας από πολιτικές και οικονομικές αλλαγές, όχι απαραίτητα στο εσωτερικό της, αλλά στην ευρύτερη γειτονική περιοχή. Τέτοιου είδους δευτερογενείς επιπτώσεις χτύπησαν την τουριστική βιομηχανία του Καναδά μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ. Τότε η αμερικανική κυβέρνηση άρχισε να απαιτεί διαβατήρια για το πέρασμα των καναδοαμερικανικών συνόρων. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν διέθεταν διαβατήριο, ο τουρισμός του Καναδά μειώθηκε δραματικά. Ο πρόεδρος της Καναδικής Επιτροπής για τον τουρισμό Ντέιβιντ Γκόλντσταϊν είχε πει ότι «πριν ήμασταν ουσιαστικά επαναπαυμένοι, αφού οι μεγαλύτεροι καταναλωτές στον πλανήτη ήταν οι γείτονές μας». Έκτοτε ο Καναδάς αναγκάστηκε να μοχθήσει για να προσελκύσει τουρίστες από άλλες χώρες και τα κατάφερε, βελτιώνοντας την πρόσβαση, κάνοντας μεγάλη διεθνή διαφημιστική καμπάνια, εξωραΐζοντας τα πιο τουριστικά μέρη και προωθώντας το ίματζ της χώρας ως ενός προορισμού πολύ διαφορετικού από τις ΗΠΑ. Σήμερα ο τουρισμός στον Καναδά έχει εξελιχθεί σε μια διαρκώς αναπτυσσόμενη βιομηχανία των 81,7 δισ. δολαρίων ετησίως!

Μπουτάν Αυτή η σχεδόν άγνωστη, μικροσκοπική χώρα στα Ιμαλάια έχει κύριο στόχο να εξασφαλίσει ότι το περιβάλλον, η κουλτούρα και η οικονομία της δεν θα αλλοιωθούν από τον μαζικό τουρισμό. Γι’ αυτό θέτει αυστηρά όρια καθορίζοντας τον αριθμό και το είδος των ξενοδοχείων που επιτρέπεται να χτιστούν, φροντίζοντας, όμως, παράλληλα να υπάρχουν από οικονομικά πανδοχεία μέχρι πολυτελή resorts. Δεν υπάρχει μαζικός τουρισμός στο Μπουτάν, κατά συνέπεια ούτε πλήθη ούτε επιπτώσεις στο περιβάλλον και τα παραδοσιακά χωριά. Οι τουρίστες που προσελκύει η χώρα προσεγγίζουν, δημογραφικά, το ιδανικό. Αρκετά εύποροι, καλλιεργημένοι, με ισορροπία στις ηλικίες. Επιπροσθέτως, τα όποια χρήματα εισρέουν από τον τουρισμό πηγαίνουν σε τοπικές επιχειρήσεις και ξενοδοχεία κι όχι σε πολυεθνικές αλυσίδες, μια στρατηγική που καταφέρνει με άμεσο τρόπο να μειώνει τη φτώχεια. Ειδικά στο τελευταίο, το Μπουτάν αποτελεί μάλλον την εξαίρεση παρά τον κανόνα. Το τρωτό σημείο του τουρισμού ως αναπτυξιακής στρατηγικής είναι, συνήθως, το γεγονός ότι τα

Από ποια μοντέλα μπορεί να διδαχθεί η Ελλάδα

χρήματα των τουριστών πηγαίνουν σε πολυεθνικές (π.χ. μεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων all inclusive) κι όχι σε τοπικές επιχειρήσεις. Αυτό το φαινόμενο είναι γνωστό ως «money in, money out», δηλαδή «λεφτά μπαίνουν, λεφτά βγαίνουν». Χρήμα, δηλαδή, που δεν καταλήγει εν τέλει στη χώρα διαμονής.

Καμπότζη Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση του φαινομένου «money in, money out» είναι η Καμπότζη. Μπορεί ο τουρισμός της να ανθεί, όμως τα κέρδη καταλήγουν σε ξένες ξενοδοχειακές εταιρείες ή στις τσέπες διεφθαρμένων αξιωματούχων της κυβέρνησης. Ύστερα από δεκαετίες πολέμου και φρικτών γενοκτονιών, η Καμπότζη αναδείχτηκε σε έναν συναρπαστικό προορισμό. Η κυβέρνηση, όμως, πούλησε γη - φιλέτο, από εθνικά πάρκα μέχρι ολόκληρες παρθένες παραλίες, σε ξένες εταιρείες για να χτιστούν ξενοδοχειακές μονάδες και καζίνα, πολλές φορές αναγκάζοντας τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τη γη τους. Ενδεικτικά, η πλειονότητα των τουριστών στην Καμπότζη επισκέπτεται τους παγκοσμίου φήμης ναούς του Άνγκορ Βατ στην περιοχή Σιεμ Ριπ, από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της υφηλίου. Όμως, σύμφωνα με τον Ντάγκλας Μπρόντερικ, συντονιστή του ΟΗΕ στην Καμπότζη, παρά τα πλήθη επισκεπτών, μόλις το 7% των εισπράξεων από τον τουρισμό καταλήγει στο Σιεμ Ριπ.

22

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Ρυθμίσεις - μπάχαλο στην Ειδική Αγωγή Αξίζει να ρίξουμε μια ματιά στις νέες ρυθμίσεις του υπουργείου Παιδείας για την Ειδική Αγωγή, που ορίστηκαν πρόσφατα με υπουργική απόφαση. Για τα μεταπτυχιακά προβλέπει: Ο μεταπτυχιακός τίτλος σπουδών να έχει αποκτηθεί από Παιδαγωγικό Τμήμα ή Τμήμα Ανθρωπιστικών σπουδών ΑΕΙ ή ΑΤΕΙ. Τίτλοι από άλλα Τμήματα πρέπει να έχουν εκπαιδευτική εφαρμογή στην ΕΑΕ. Το πρόγραμμα σπουδών να είναι διετές και να περιλαμβάνει πρακτική άσκηση σε δομές Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης. Τα 6/8 των μαθημάτων του Προγράμματος Σπουδών να είναι σχετικά με τις κατηγορίες αναπηριών ή ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών του νόμου 3699/2008, άρθρο 3, ή την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία για την ΕΑΕ.

1

Ακριβή μου Παιδεία Απειλή κλεισίματος σχολείων, εξόδου μαθητών και ανεργίας Ισχυρό πλήγμα στον τομέα της ιδιωτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα και μεγάλα προβλήματα για χιλιάδες οικογένειες αποτελεί η πρόθεση να επιβληθεί ΦΠΑ 23% σε όλο το φάσμα της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Τι σημαίνει αυτό; Αυξήσεις διδάκτρων σε ιδιωτικά σχολεία, ΙΕΚ και κολέγια. Σημειώνεται ότι ο ΦΠΑ 23% έχει ήδη περάσει στα φροντιστήρια Μέσης Εκπαίδευσης αλλά και στα φροντιστήρια ξένων γλωσσών.

Τ

α δίδακτρα θα φτάσουν σε δυσθεώρητα ύψη, την ώρα που στα ιδιωτικά σχολεία φοιτούν τουλάχιστον 85.000 μαθητές. Σύμφωνα με τους γνωρίζοντες την κατάσταση, με την άνοδο του ΦΠΑ στο 23%, κάθε οικογένεια θα πρέπει να δώσει επιπλέον έως και 2.000 ευρώ! Οι αντιδράσεις; Τσουνάμι. Πριν όμως φτάσουμε σε αυτές, ας δούμε τους αριθμούς, που καταδεικνύουν την κρισιμότητα της κατάστασης και το πόσο καυτή είναι η «πατάτα» που καλείται να διαχειριστεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝ.ΕΛΛ. Στα κολέγια και τα ιδιωτικά ΙΕΚ το ύψος των διδάκτρων (προ ΦΠΑ 23%) κυμαινόταν για τα προπτυχιακά από 5.500 έως 8.500 ευρώ τον χρόνο για (τριετείς ή τετραετείς σπουδές) και από 9.000 έως 12.000 ευρώ για τα μεταπτυχιακά που ολοκληρώνονται σε ένα έτος, ενώ για αυτά που τελειώνουν σε δύο έτη ήταν γύρω στα 6.000 ευρώ ανά έτος. Πηγές του υπουργείου Παιδείας δηλώνουν χαρακτηριστικά στο «Ποντίκι» πως «είναι θέμα του υπουργείου Οικονομικών πλέον το τι θα γίνει με τον ΦΠΑ. Δεν μπορεί να παρέμβει ο υπουργός επί του ζητήματος».

Πριν από έναν μήνα ο υπουργός Παιδείας Αριστείδης Μπαλτάς είχε συναντήσει τους σχολάρχες προκειμένου να τους ενημερώσει για το θέμα και τους είχε παραπέμψει στον υπουργό Οικονομικών. Όμως τώρα το μέτρο είναι εδώ και, σύμφωνα με τους ανθρώπους του χώρου της ιδιωτικής εκπαίδευσης, εφόσον τελικά ψηφιστεί, αναμένονται δραματικές εξελίξεις. Για το θέμα επικοινωνήσαμε με τον Γιώργο Χριστόπουλο, γενικό γραμματέα της ΟΙΕΛΕ (Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας), ο οποίος μας εξήγησε ότι για πολλές οικογένειες η επιλογή ενός ιδιωτικού σχολείου δεν είναι θέμα πρεστίζ ή πολυτέλειας, αλλά θέμα επιβίωσης, αφού και οι δύο γονείς δουλεύουν και δεν υπάρχουν ολοήμερα σχολεία που να τους εξυπηρετήσουν. «Στείλαμε επιστολή στον υπουργό Παιδείας Αριστείδη Μπαλτά και στον υπουργό οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, στην οποία επισημαίνουμε τους τεράστιους κινδύνους που θα επιφέρει η αύξηση ΦΠΑ στα ελληνικά ιδιωτικά σχολεία. Η ιδιωτική εκπαίδευση δεν είναι αγαθό πολυτελείας, όπως πολλοί νομίζουν. Για χιλιάδες μικρούς ή μεσαίους

αυτής της χώρας το ιδιωτικό σχολείο είναι μια καταφυγή για να απολαύσουν κάποιες υπηρεσίες που δεν παρέχει το δημόσιο» ανέφερε ο Γ. Χριστόπουλος. Και συνέχισε: «Η ιδιωτική εκπαίδευση δεν είναι προνόμιο της ελίτ, αλλά κοινωνικό αγαθό, το οποίο πλήττεται αυτήν τη στιγμή. Αυτά είναι τα σχολεία τα οποία θα χτυπηθούν, τα μικρά και τα μεσαία. Παράλληλα εκατοντάδες ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί θα βρεθούν ένα βήμα πριν από την απόλυση» πρόσθεσε χαρακτηριστικά. «Το μέτρο αυτό είναι παράνομο. Και τονίζω αυτήν τη λέξη. Απαγορεύεται βάσει ευρωπαϊκής οδηγίας. Η ελληνική οικογένεια θα επιβαρυνθεί κατά 1.500 με 2.000 ευρώ. Το μέτρο είναι απαράδεκτο και ζητάμε την απόσυρσή του. Αν φύγουν 20.000 παιδιά από την ιδιωτική εκπαίδευση, πολλά σχολεία θα κλείσουν» δήλωσε από την πλευρά του στο «Π» το μέλος του Δ.Σ. του συνδέσμου ιδρυτών ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων Θανάσης Ζαχόπουλος. Και πρόσθεσε: «Αρκετά σχολεία θα έχουν πρόβλημα να λειτουργήσουν και θα κλείσουν υπ’ αυτές τις συνθήκες. Τα πρόβλημα που δημιουργεί αυτό το μέτρο είναι τεράστιο».

2 3

Για δε τα διδακτορικά: Ο διδακτορικός τίτλος σπουδών να έχει αποκτηθεί από Παιδαγωγικό Τμήμα ή Τμήμα Ανθρωπιστικών σπουδών ΑΕΙ ή ΑΤΕΙ. Τίτλοι από άλλα Τμήματα πρέπει να έχουν παιδαγωγική εφαρμογή στην ΕΑΕ. Η διδακτορική διατριβή θα πρέπει να έχει θέμα σχετικά με τις κατηγορίες αναπηριών και ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών του νόμου 3699/2008, άρθρο 3, ή την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία για την ΕΑΕ. Ο επιβλέπων καθηγητής ή τουλάχιστον ένα μέλος της τριμελούς επιτροπής θα πρέπει να έχει γνωστικό αντικείμε-

1

2

3

νο σχετικό με τις κατηγορίες αναπηριών ή ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών του νόμου 3699/2008, άρθρο 3, ή την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία για την ΕΑΕ. Βέβαια υπάρχει και ένα «παραθυράκι» το οποίο λέει ότι: «Η κάλυψη των απαιτούμενων κριτηρίων που αφορούν τα έτη σπουδών, την εξειδίκευση ανά αναπηρία, την πρακτική άσκηση και το εκπαιδευτικό ίδρυμα φοίτησης δύναται να οδηγούν σε προσωρινή συνάφεια με την ΕΑΕ για ένα μεταβατικό στάδιο μέχρι τις 31 Αυγούστου 2016». Βλέποντας τις συγκεκριμένες «ρυθμίσεις» του αναπληρωτή υπουργού Παιδείας Τάσου Κουράκη, διαπιστώνουμε πως, μετά το «χτύπημα» με τους περιφερειακούς διευθυντές εκπαίδευσης (που στην πλειονότητά τους ήταν κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ), ετοίμασε και ένα δεύτερο «χτύπημα». Το λέμε αυτό γιατί τα περισσότερα μεταπτυχιακά στην Ειδική Αγωγή γίνονται στο εξωτερικό και είναι... μονοετή. Αρκετοί εκπαιδευτικοί, με μεταπτυχιακά από το εξωτερικό, πλήρως αναγνωρισμένα στην Ε.Ε., έχουν πάρει παιδαγωγική επάρκεια. Τώρα, με αυτήν τη ρύθμιση, τι θα συμβεί; Θα μείνουν εκτός, επειδή επιβάλλεται πως τα μεταπτυχιακά πρέπει να έχουν αποκτηθεί από τα ελληνικά ΑΕΙ και να είναι διετή; Καλό θα είναι το υπουργείο να απαντήσει εγκαίρως, διότι αναμένονται περιπλοκές και συγκρούσεις που δεν θα είναι καθόλου ευχάριστες ούτε για τους εκπαιδευτικούς ούτε για το υπουργικό δίδυμο...

Ειδική... όνομα και πράγμα

Άρθρο

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

23

www.topontiki.gr

Ο πόλεμος που χάθηκε, οι μάχες που έρχονται Να περάσουμε στη «μητέρα των μαχών» για την αναγέννηση της χώρας Εν τέλει η τελευταία στρατιά του Έλληνα Μπρανκαλεόνε ηττήθηκε, όπως ήταν προβλεπόμενο, στη σύγκρουση με τους σιδερόφραχτους Τεύτονες ιππότες. Ο πόλεμος κράτησε πεντέμισι χρόνια. Και υπήρξε πόλεμος ενός αποδυναμωμένου από την πρότερη παρασιτική «ευρωστία της σαρκός» ελληνικού λαού με το παγκόσμιο σύστημα και την τευτονική Ευρώπη. Μέσα σε έξι χρόνια, μέχρι το τέλος του 2015, η Ελλάδα θα έχει χάσει το 30% του εθνικού της εισοδήματος, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα έχουν εξαθλιωθεί και εκατομμύρια θα έχουν χάσει τη δουλειά τους ή τον τρόπο της ζωής τους… Του Γιώργου Καραμπελιά*

Τ

ο ότι σήμερα θεωρώ ότι ένας πόλεμος τελείωσε και τον έχουμε χάσει συνάγεται από πραγματικά περιστατικά και γεγονότα. Κατ’ αρχάς, μπήκαμε σε αυτόν υπονομευμένοι από τον οικονομικό παρασιτισμό και την πνευματική μας παρακμή, από την προδοσία των ελίτ, και προπαντός της πολιτικής «τάξης». Μπήκαμε σε αυτόν αφού πρώτα είχαμε χάσει την παραγωγή και το παραγωγικό μας ήθος, αφού είχαμε απολέσει εν πολλοίς την ιδιοπροσωπία μας και την αίσθηση του συνανήκειν σε ένα συλλογικό υποκείμενο. Έτσι, βρεθήκαμε σε αυτόν χωρίς τη δυνατότητα μιας εναλλακτικής λύσης (αυτού του περιβόητου Plan B), πολιορκημένοι από στεριά και θάλασσα, από τη νεοθωμανική Ανατολή και τη νεοτευτονική Ευρώπη. Και αυτά τα αντικειμενικά δεδομένα ήρθαν να επιδεινωθούν δραματικά από τις συμπεριφορές των πολιτικών ηγεσιών, που επί σαράντα χρόνια διαβουκολούν τον ελληνικό λαό. Δηλαδή, ο παρασιτικός χαρακτήρας του σύγχρονου ελληνικού οικονομικού και κοινωνικού οικοδομήματος παρήγαγε ηγεσίες διεφθαρμένες (στην περίπτωση της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ) ή απολύτως δημοκοπικές και ανίκανες, όπως εκείνη του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛΛ. Το γεγονός δηλαδή ότι, όταν άρχισε η κρίση, στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ βρέθηκε η έσχατη μορφή της παρακμής, αντικατοπτρίζει τη σήψη ενός κόμματος που από τη μεταπολίτευση ηγεμονεύει στην ελληνική, κοινωνική και πολιτική ζωή και αναπαράγει τον εαυτό του στην εξουσία διαφθείροντας σταδιακά ένα μεγάλο μέρος του λαϊκού σώματος.

Ο μεγάλος αντίπαλός του, η Ν.Δ., από εκφραστής μιας εγχώριας, έστω και ενδοτικής αλλά υπαρκτής, αστικής τάξης, στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, μεταβλήθηκε σε ένα αδειανό πουκάμισο ενός εκφυλισμένου καταναλωτικού και παρασιτικού αστισμού, χωρίς σχέδιο και πρόταγμα για τη χώρα. Τέλος, η ψευδωνύμως «πρώτη φορά αριστερά» αποτελούσε το πνευματικό, ιδεολογικό και πολιτισμικό καρύκευμα του μεταπολιτευτικού κόσμου που, στις συνθήκες της κρίσης, από ιδεολογική έκφραση του κυρίαρχου μηδενιστικού παρασιτισμού, μεταβλήθηκε σε ηγεμονική πολιτική του έκφραση. Και οι τρεις αυτοί πυλώνες της μεταπολίτευσης θα βρεθούν στο τέλος αγκαλιασμένοι, στην ψήφιση ενός ακόμα μνημονίου, αφού πρώτα έχασαν, τη μία μετά την άλλη, τις μάχες της ανάταξης και της αξιοπρέπειας της χώρας. (...) Αν θέλουμε να επιμείνουμε στην πρότερη αυταπάτη, τότε το επόμενο βήμα θα είναι ένας λιγότερο ή περισσότερο ανοικτός εμφύλιος. Αυτός που για πρώτη φορά διαφάνηκε απειλητικά στον ορίζοντα του ψευδεπίγραφου δημοψηφίσματος. Ποτέ άλλοτε, στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων, δεν ήταν τόσο βαθύς και μαζικός ο διαχωρισμός και η αντιπαράθεση στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας. Παρέες, οικογένειες, σύλλογοι, χωριά, γειτονιές, συλλογικά υποκείμενα κάθε είδους, διαιρέθηκαν σε ακραίο βαθμό μέσα από αυτό το δημοψήφισμα. Ο ελληνικός λαός, μπρος στο αδιέξοδο του πολέμου με τους εξωτερικούς «αντιπάλους» δανειστές, στράφηκε, με ευθύνη του ίδιου του πρωθυπουργού, ο ένας ενάντια στον άλλον. (...) Όσοι δεν μετείχαμε ούτε με-

τέχουμε σε αυτό το πολιτικό σύστημα, καθώς και ένα αυξανόμενο μέρος του ελληνικού λαού που αποκολλάται από αυτό, θα πρέπει να θέσει αλλού το πεδίο της αντιπαράθεσης: Στο πώς, μέσα από τα αποκαΐδια της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, θα αναδυθεί ένα νέο ιδεολογικό και πολιτικό πρόταγμα που θα θέσει ως κύριο πρόβλημα όχι πλέον την επιστροφή στον ξεπερασμένο «μνημονιακό» πόλεμο αλλά στην αναγέννηση της χώρας από την πολύμορφη παρακμή της. Πώς θα παρέμβουμε και τι προτάσεις θα προβάλουμε, και στην κοινωνία και στους θεσμούς, για το δημογραφικό ζήτημα, για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης, για την ανατροπή του εκπαιδευτικού εθνομηδενισμού, που κατατρώει τη συνοχή της κοινωνίας, για την ανασυγκρότηση της αγροτικής και βιομηχανικής παραγωγής, για την αποκέντρωση και την υπέρβαση του αθηνοκεντρισμού, για τη δημιουργία δομών αλληλεγγύης, συνεταιρισμών κ.λπ. κ.λπ. Πώς θα αποκρούσουμε τον τουρκικό επεκτατισμό και την επιστροφή ενός νέου σχεδίου Ανάν στην Κύπρο, πώς θα ενισχύσουμε την ελληνικότητα της Θράκης, πώς θα απαντήσουμε στην ανεργία και τη φυγή των νέων και, πριν απ’ όλα, πώς θα βάλουμε τις βάσεις για μια μεγάλη πνευματική επανάσταση που θα επανορίσει τη σχέση ανάμεσα στην εθνική μας ιδιοπροσωπία, την Ευρώπη και τον κόσμο. Σε αυτά μπορεί και πρέπει να δοθεί ο μόνος πόλεμος που αξίζει να δώσουμε. Οι υπόλοιποι είναι πόλεμοι του περιθωρίου ή, στη χειρότερη περίπτωση, του εμφυλίου. Η μνημονιακή «εξημέρωση» του κυρίου Τσίπρα, από τη φίλη του Άνγκελα πρέπει να αποτελέσει το ορό-

σημο για την υπέρβαση της εξαντληθείσας διαμάχης αντιμνημονιακών - μνημονιακών, και τη μετάβαση σε μια νέα δημιουργική αντιπαράθεση ανάμεσα στο πρόταγμα ενδογενούς εκσυγχρονισμού της χώρας και τους εκπροσώπους του αποτυχημένου παρασιτικού εκσυγχρονισμού. (...) Μία νέα ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση διατέμνει κάθετα τις κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις της χώρας. Σε αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να συμπαραταχθούν και οι λαϊκές δυνάμεις που στο δημοψήφισμα ψήφισαν Όχι, Ναι ή επέλεξαν, όπως ο υποφαινόμενος, την Αποχή / Λευκό, και να μη στραφούν στη σύγκρουση μεταξύ τους για το «ποιος έφταιγε». Έφταιγε το στραβό μας το κεφάλι και οι ηγεσίες που προκρίναμε. Και επειδή δεν υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που θα αναλάβουν να εκφράσουν αυτό το νέο κοινωνικό και πολιτικό πρόταγμα, θα πρέπει να συμπαραταχθούν δυνάμεις της «κοινωνίας των πολιτών», σύλλογοι, σωματεία, δήμοι και δημοτικές κινήσεις, ενώσεις πολυτέκνων και συνεταιρισμοί, κινήσεις παραγωγικής ανασυγκρότησης, οικολογικές κινήσεις και σύλλογοι διατήρησης της λαϊκής

κληρονομιάς, ομάδες και κινήσεις αλληλεγγύης και οικονομικής αλληλοβοήθειας, κινήσεις του απόδημου ελληνισμού, όλοι αυτοί σε ένα ευρύ μέτωπο της κοινωνίας και του ελληνισμού, για τη σωτηρία του τόπου, που θα δώσει μεσοπρόθεσμα και ένα υγιές πολιτικό αποτέλεσμα. Από την κοινωνική βάση και πάλι, όπως πριν από πέντε χρόνια με τους Αγανακτισμένους, όχι όμως φύρδην - μίγδην αλλά από χώρους συγκροτημένους στη λογική της οικοδόμησης και των θετικών προτάσεων και όχι απλώς της άρνησης και της καταγγελίας, που εν πολλοίς αποτέλεσαν το εφαλτήριο για μουσολινίσκους και πολιτικούς τυχοδιώκτες. Να αφήσουμε πίσω μας οριστικά τον πόλεμο που τελείωσε, αφού βέβαια έχουμε συναγάγει τα απαραίτητα συμπεράσματα – για τα οποία, παρεμπιπτόντως, έχουμε καταβάλει τα πιο ακριβά «δίδακτρα» – και να περάσουμε σε μια νέα «τιτανομαχία» για τη σωτηρία του λαού και της χώρας μας, στην αυθεντική «μητέρα των μαχών». * Απόσπασμα από το βιβλίο του « Έξι μήνες που συγκλόνισαν την Ελλάδα (Ιανουάριος - Ιούλιος 2015)»

24

Οικονομία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Στον πάγκο του χασάπη Πρόωρες, κατώτατες συντάξεις «τρώει» με το «καλημέρα» το μνημόνιο

Τελείωσε τις πρόωρες συντάξεις το τρίτο μνημόνιο και την ίδια ώρα μείωσε και τις κατώτατες... Πιο συγκεκριμένα, όσοι έβγαιναν στη σύνταξη 50, 51 και 52 ετών θα βγουν στα 55 μετά τα νέα όρια, εκείνοι που έβγαιναν στη σύνταξη στα 53, θα βγουν στα 56, ενώ αυτοί που θα έβγαιναν στα 54 θα πάνε στα 57 κ.λπ.

Τ

α μεταβατικά όρια θα εφαρμοστούν σταδιακά έως το 2021, ώστε από το 2022 και μετά να μην υπάρχει καμία δυνατότητα συνταξιοδότησης πριν από τη συμπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας ή των 62 με 40 έτη ασφάλισης. Μέχρι στιγμής «κερδισμένη» θεωρείται η προστασία των θεμελιωμένων δικαιωμάτων με επιπλέον μπόνους, το οποίο πρέπει να συμφωνήθηκε στη διάρκεια της τελευταίας διαπραγμάτευσης. Από τα μέτρα δεν θίγονται όσοι συμπληρώνουν τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης και την απαιτούμενη ηλικία έως την ψήφιση το νόμου (και όχι έως τις 30 Ιουνίου) καθώς και οι εργαζό-

μενοι στα βαρέα και οι μητέρες ανάπηρων παιδιών. Στο κείμενο του μνημονίου επισημαίνεται ότι θα επιβαρυνθούν με πέναλτι 16% (μείωση σύνταξης) όσοι αποφασίσουν να βγουν πρόωρα στη σύνταξη (θέσπιση ισχυρών αντικινήτρων). «Μαχαίρι» στις κατώτατες συντάξεις προβλέπει το μνημόνιο για όσους συνταξιοδοτούνται μετά τις 30.6.2015, οι οποίοι θα λαμβάνουν σύνταξη που αναλογεί στις εισφορές που έχουν καταβάλει. Μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας τους θα λαμβάνουν το πλήρες ποσό της κατώτατης εγγυημένης σύνταξης, το οποίο χρηματοδοτεί ο κρατικός προϋπολογισμός. Επίσης το μνημόνιο υπενθυμίζει ότι πρέπει

να εκδοθούν άμεσα οι εγκύκλιοι για την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων με βάση την εγγυημένη σύνταξη των 360 ευρώ (Ν. 3863/2010 - Ν. 4334/2015). Υπενθυμίζεται επίσης ότι εγκύκλιοι πρέπει να εκδοθούν και για τις συντάξεις του Δημοσίου, ενώ αναφέρεται και η αύξηση της παρακράτησης υπέρ ΕΟΠΥΥ στις συντάξεις που έχει ήδη εφαρμοστεί. Ωστόσο το κείμενο του μνημονίου επισημαίνει ότι, ακόμα και αν εφαρμοστούν πλήρως οι νόμοι του 2010 και του 2012, το ασφαλιστικό σύστημα θα παραμείνει κατακερματισμένο και δαπανηρό. Ως εκ τούτου απαιτούνται επιπλέον μέτρα με στόχο την εξοικονόμηση 1% συνταξιοδοτικής δαπάνης για το 2015 και 1% για το 2016. Τέλος, επισημαίνεται ότι από 1η Σεπτεμβρίου όλα τα επικουρικά ταμεία (συμπεριλαμβανομένου και του ΤΕΑΠΑΣΑ) θα ενταχθούν στο ΕΤΕΑ, το οποίο θα εξασφαλίζει από 1.1.2016 την επιβίωσή του με δικούς του πόρους!

Μισό εκατομμύριο θέσεις εργασίας χάθηκαν το διάστημα 2010-2014 Για απώλεια 500.000 θέσεων πλήρους απασχόλησης την πενταετία 2010-2014 κάνει λόγο η έκθεση της ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία που θα παρουσιαστεί, όπως κάθε χρόνο, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Στην ίδια έρευνα καταγράφεται και το γεγονός ότι διπλασιάστηκε ο αριθμός των μερικώς απασχολουμένων. Σύμφωνα με την έκθεση της συνομοσπονδίας, η σχεδιαζόμενη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, όπως αυτή συζητείται στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις, δεν πρέπει να είναι μέρος της πολιτικής αντιμετώπισης της ανεργίας. Συγκεκριμένα: ◆ Ο αριθμός των μισθωτών με την τυπική εργασιακή σχέση μειώθηκε κατά 492.300 και σε ποσοστό 21,3%, ενώ σχεδόν τα 2/3 τής εν λόγω μείωσης αφορούν άνδρες.

◆ Ο αριθμός των προσωρινώς απασχολουμένων μειώθηκε κατά το 1/4 ή κατά 82.200 μισθωτούς, από τους οποίους το 88% αφορούσε συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης (71,8 χιλιάδες), κυρίως γυναικών. ◆ Στον αντίποδα διπλασιάστηκε ο αριθμός όσων εργάζονται με μερική απασχόληση αορίστου διάρκειας (83.250 άτομα και 90%), με τις γυναίκες να συμμετέχουν στην εν λόγω αύξηση σε ποσοστό 57%. Τα στοιχεία αυτά έρχονται μια ημέρα μετά την ανακοίνωση των στοιχείων του συστήματος Εργάνη που έδειξαν μεγάλη μείωση της απασχόλησης τον Ιούλιο λόγω capital controls, καθώς καταγράφηκε αρνητικό ισοζύγιο προσλήψεων - αποχωρήσεων κατά 16.658 θέσεις εργασίας για πρώτη φορά μέσα στο έτος.

τυράκια... Στο άρθρο 99 θα μπορούν να μπουν πλέον και οι επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν πιθανότητα αφερεγγυότητας. Μία εταιρεία θα μπορεί να υποβάλει πάλι αίτημα υπαγωγής στη διαδικασία εξυγίανσης έπειτα από 3 χρόνια αντί για 5 που ίσχυε σήμερα, ενώ η συζήτηση ορίζεται εντός 20 ημερών από την αίτηση και απόφαση εκδίδεται εντός ενός μήνα από το δικαστήριο. Τη διαδικασία υποβολής και έγκρισης αιτημάτων μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό από νομικά πρόσωπα/επιτηδευματίες, στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, σύμφωνα με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, ανακοίνωσε σήμερα η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ). Αρτοποιεία και πρατήρια πώλησης άρτου δεν θα έχουν από εδώ και στο εξής καμία διαφορά, σύμφωνα με τον ορισμό που τους δίνει η κυβέρνηση μέσω του ΟΟΣΑ στο τρίτο μνημόνιο. Πλέον το ψωμί θα μπορεί να πωλείται οπουδήποτε, αλλά με αυστηρή τήρηση των υγειονομικών και οικοδομικών κανόνων, προκειμένου να μην κινδυνεύει η υγεία των καταναλωτών.

...και φάκες Το νέο μνημόνιο προβλέπει σταδιακή αύξηση της προκαταβολής του φόρου εισοδήματος για τις ατομικές επιχειρήσεις, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις προσωπικές εταιρείες που τηρούν απλογραφικά βιβλία, από το 55%, στο 75% του κύριου φόρου εισοδήματος για τη χρήση του 2015 και στο 100% για τη χρήση του 2016! Κεραμίδα έπεσε στα κεφάλια των αγροτών μετά τον διπλασιασμό του φορολογικού συντελεστή στο 55% αναδρομικά για τα εισοδήματα του 2014. Την ίδια ώρα, προβλέπεται αύξηση – σε δύο δόσεις – του συντελεστή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης του αγροτικού πετρελαίου από τα 0,066 ευρώ το λίτρο στο επίπεδο του πετρελαίου κίνησης, στα 0,330 ευρώ το λίτρο μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2016. Έως τα τέλη Οκτωβρίου η κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ θα πρέπει να ανακοινώσουν τις προθεσμίες για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών, χωρίς ουσιαστικές αλλαγές στους όρους των διαγωνισμών, σε ό,τι αφορά την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ, του ΟΛΘ και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Επιπλέον, η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει στην πώληση των περιφερειακών αεροδρομίων.

Κόσμος

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

25

Τους παγίδευσε ο Tραμπ Έκανε... ριάλιτι το πρώτο debate για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών

Ο νομπελίστας Αμερικανός οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς είχε πει κάποτε ότι οι ΗΠΑ στο οικονομικό μέτωπο είναι με τη λάθος πλευρά της Iστορίας.

Γ

ια τους Ρεπουμπλικανούς, που αναζητούν τον καλύτερο υποψήφιο για το χρίσμα ο οποίος θα τους οδηγήσει στις εκλογές του 2016 για τη διεκδίκηση του προεδρικού θώκου στον Λευκό Οίκο απέναντι στη Χίλαρι Κλίντον, η επιλογή τους θα αποδειχθεί λάθος, καθώς πολύ λίγοι από αυτούς γνωρίζουν τι ακριβώς σημαίνει Ιστορία. Με αυτόν τον τρόπο σχολιάζει το αποτέλεσμα του πιο θεαματικού πρώτου ντιμπέιτ για την ανάδειξη του μοναδικού υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών ο Πέπε Εσκομπάρ, έμπειρος ανταποκριτής του μεγάλου ρωσικού δικτύου Russia Today. Το πρώτο ντιμπέιτ στους 15 μήνες που θα ακολουθήσουν πριν από τις προεδρικές εκλογές ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς για την τηλεόραση, καθώς φιλοξενούσε ως υποψήφιο τον Αμερικανό μεγιστάνα και διάσημο τηλεοπτικό αστέρα των ριάλιτι Ντόναλντ Τραμπ. Η αλήθεια είναι ότι ο Τραμπ παγίδεψε τους συνυποψηφίους του ως παλιά «καραβάνα» των τηλεοπτικών πλατό και κατόρθωσε να κλέψει την παράσταση. Ο Ραντ Πολ, γερουσιαστής από το Κεντάκι, έχει πει για τον εκκεντρι-

Game of Thrones στο γαλλικό Εθνικό Μέτωπο

κό δισεκατομμυριούχο: «Τους πολιτικούς τούς πουλάει και τους αγοράζει. Μπορεί μάλιστα να λειτουργήσει και ως Δούρειος Ίππος των Δημοκρατικών καταλήγοντας να αφήσει την Κλίντον να κερδίσει».

Το... σατανικό σχέδιο Το σχέδιό του είναι σατανικό, γράφει ο έμπειρος ανταποκριτής, με σκοπό να φέρει τη συζήτηση στο αγαπημένο του θέμα: «Οι ηγέτες μας είναι ηλίθιοι. Οι πολιτικοί είναι ηλίθιοι. Η μεξικανική κυβέρνηση είναι πολύ πιο έξυπνη και μας στέλνει όλα τα αποβράσματα της κοινωνίας για να μην τους πληρώνει, και το κάνει η κυβέρνησή μας. Δεν είναι ηλιθιότητα;» αναρωτιέται με επιτηδευμένη έμφαση ο Τραμπ. Λόγος αιχμηρός, καυστικός, με επιφανειακή λογική και τη μισή αλήθεια. Λίγο όμως αφορά τον Τραμπ από τη στιγμή που προσθέτει οπαδούς απευθυνόμενος στο μαλακό υπογάστριο της βαθιά συντηρητικής Αμερικής. Τι και αν οι άλλοι συνυποψήφιοί του προσπάθησαν να ψελλίσουν κάποιες ύβρεις εναντίον του Ομπάμα. Ο αθυρόστομος Τραμπ τούς νίκησε κατά κράτος: «Οι ΗΠΑ πρέπει να τε-

λειώσουν τη δουλειά που έχουν αφήσει στο Ιράκ. Ο Ομπάμα εγκατέλειψε το Ιράκ και, όταν έφυγε η Αλ Κάιντα, άφησε να δημιουργηθεί το τερατώδες Ισλαμικό Κράτος». «Θα αναιρέσω οποιαδήποτε πράξη εγκρίθηκε από την κυβέρνηση Ομπάμα». «Θα ακυρώσω τη συμφωνία με το κακό Ιράν». Για του λόγου το αληθές, η Google έστεψε νικητή σε αυτό το πρώτο ντιμπέιτ τον Τραμπ και για έναν ακόμα λόγο. Επειδή ο Τραμπ βλέπει την Αμερική μέσα από τις ταινίες του Χόλιγουντ: Ο Τραμπ δεν μπορεί να ανεχθεί ότι ο παντοδύναμος Terminator και ο ανίκητος Rocky έχασαν πια τη δύναμή τους. «Η χώρα μας έχει σοβαρό πρόβλημα. Δεν νικάμε πια. Δεν είμαστε

Με τιτανομαχία μοιάζει στη Γαλλία η μάχη για την επικράτηση ενός εκ των δύο ηγετών του Εθνικού Μετώπου, του ιδρυτή και της διαδόχου. Ο Ζαν Μαρί Λεπέν – ο οποίος κινδυνεύει να εκδιωχθεί από την ίδια του την κόρη – δεν δίστασε να την αποκαλέσει ηθικά και πολιτικά ανίκανη να διεκδικήσει την προεδρία της Γαλλίας το 2017. Ο 87χρονος πατριάρχης του Εθνικού Μετώπου, του οποίου ηγήθηκε επί τέσσερις τετραετίες, διεμήνυσε επίσης ότι δεν θα την ψηφίσει κατηγορώντας την ότι η πρωτοβουλία της να «καθαρίσει» το κόμμα από πολύ «αμφιλεγόμενες και ακραίες φωνές», όπως η δική του, είναι αποτέλεσμα μυστικής συμφωνίας της Μαρίν με τον πρώην πρόεδρο της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί. Οι εμπρηστικές δηλώσεις του εκκεντρικού ηγέ-

Ο κόσμος των Ρεπουμπλικανών τον θέλει, αλλά οι αναλυτές τον φοβούνται

τη του Εθνικού Μετώπου, ο οποίος έχει χαρακτηρίσει το Ολοκαύτωμα «ασήμαντη λεπτομέρεια της Ιστορίας», έχει προειδοποιήσει για αφανισμό του λευκού γένους και έχει αποκαλέσει τη δημοκρατία επικίνδυνο πολίτευμα, ανάγκασαν τη Μαρίν Λεπέν να τον διώξει από το κόμμα. Εκείνος την κατηγόρησε για προδοσία και, με σκληρότητα μεγαλύτερη και από αυτήν με την οποία εκφράζει τις ακραίες ιδεοληψίες του, στράφηκε εναντίον της «διαγράφοντάς» την από κόρη του, σαν να μην έχουν το ίδιο αίμα. Παράλληλα, η αποπομπή του από το κόμμα, την οποία είχε εισηγηθεί η κόρη του, ανακλήθηκε ύστερα από προσφυγή του, την οποία και κέρδισε.

πρώτοι από την Κίνα, το Μεξικό ή την Ιαπωνία. Αυτές οι χώρες φτιάχνουν τόσα αυτοκίνητα. Εμείς δεν κάνουμε τίποτα σωστά. Πρέπει να ενισχυθεί ο στρατός μας». Την ίδια στιγμή όμως ελίσσεται με τέχνη όταν η συζήτηση γυρνά στις τέσσερις από τις εταιρείες του που πτώχευσαν. « Έκανα αμύθητη περιουσία στο Ατλάντικ Σίτι και είμαι περήφανος γι’ αυτό. Σχεδόν όλες οι επιχειρήσεις φαλίρισαν εκείνη την εποχή στο Ατλάντικ Σίτι. Αυτό είχε γίνει πριν από επτά χρόνια. Ήξερα πότε να εγκαταλείψω». Τώρα, εάν η Αμερική είναι δύο εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από το Ατλάντικ Σίτι, μπορείτε να κάνετε τις αφελείς συγκρίσεις, καταλήγει ο αρθρογράφος.

Η Μαρίν, ως αδίστακτη απόγονος, τον παραπέμπει σε νέο πειθαρχικό στις 20 Αυγούστου ζητώντας οριστικά και αμετάκλητα την πλήρη αποπομπή του από το κόμμα το οποίο ίδρυσε. Παρά τον ιδιότυπο εμφύλιο, παραμένουν υψηλά τα δημοσκοπικά ποσοστά της Μαρίν Λεπέν, τα οποία προβλέπουν ότι η διάδοχος του «θρόνου» του Εθνικού Μετώπου θα τερματίσει νικήτρια στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2017, αλλά θα χάσει στον δεύτερο γύρο. Την ίδια στιγμή πάντως πληθαίνουν οι φήμες που κάνουν λόγο για μαζική φυγή από το κόμμα όλων των σκληροπυρηνικών μελών τα οποία ήταν αφοσιωμένα στον αδίστακτο πατριάρχη.

26 Ιστορία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Αφιέρωμα: Παραμερίζοντας τον Θεό

Ηράκλειτος, ο σκοτεινός φιλόσοφος «Τον κόσμο αυτόν, που είναι ο ίδιος για όλα τα όντα, δεν τον έπλασε κανένας θεός και κανένας άνθρωπος, αλλά ήταν πάντα, είναι και θα είναι αείζωο πυρ, που ανάβει σύμφωνα με ορισμένο μέτρο και όμοια σβήνει»

το ον ακίνητο και αμετάβλητο. Τις ιδέες του περιέλαβε ο Ηράκλειτος σε σύγγραμμα με τίτλο «Περί Φύσιος», το οποίο κατέθεσε στον ναό της Αρτέμιδος της Εφέσου. Σύμφωνα με τις πηγές, κυρίως του Διογένη του Λαέρτιου, το έργο χωριζόταν σε τρία μέρη: «… εις τε τον περί του παντός (κοσμολογία) και πολιτικόν και θεολογικόν». Σ’ αυτό το σύγγραμμα (από το οποίο έχουν διασωθεί λίγα αποσπάσματα) εξέθεσε τις ιδέες του με τρόπο αποφθεγματικό, σχεδόν εν είδει χρησμών, με έναν λόγο υποβλητικό, πολυσήμαντο και απόλυτα συνθετικό – πράγμα που τον κατέστησε σχετικά δυσνόητο για τους πολλούς. Λένε ότι, αφού ο Σωκράτης διάβασε το βιβλίο του Ηράκλειτου που του είχε δώσει ο Ευριπίδης, παρατήρησε: «Ό,τι κατάλαβα ήταν υπέροχο, και αναμφίβολα, επίσης, ό,τι δεν κατάλαβα. Αλλά χρειάζεται Δήλιος δύτης για να φτάσει στο βάθος του…».

Κ

άποτε τον ρώτησαν γιατί δεν μιλά. «Μα, για να μιλάτε εσείς!» απάντησε. Ο Ηράκλειτος, ο άνθρωπος που θεωρείται ως ένας από τους σπουδαιότερους στοχαστές της ανθρωπότητας, ο φιλόσοφος που επηρέασε τη φιλοσοφική σκέψη όσο και ο Πλάτωνας και βρίσκεται στην αφετηρία όλων των μεγάλων φιλοσοφικών ρευμάτων μέχρι και τον 20ό αιώνα, ήταν χαρακτήρας σοβαρός, κλειστός, αυστηρός κριτής της ανθρώπινης επιπολαιότητας και πνευματικής μετριότητας, ολιγόλογος, εχθρός των ρητορικών σχημάτων, είρων, όχι όμως μισάνθρωπος. Τον διακατείχε η επιθυμία να βελτιώσει με τη διδασκαλία του το πνευματικό και ηθικό επίπεδο των συγχρόνων του Εφεσίων. Ήταν απόλυτα συγκεντρωμένος και αφοσιωμένος στη σκέψη του, στο έργο του, αλλά και στην πόλη του, ζώντας σ’ αυτήν μιαν «ασάλευτη ζωή». Δεν υπάρχουν σαφείς μαρτυρίες για ταξίδια του Ηράκλειτου, ο οποίος φαίνεται ότι δεν ακολούθησε το ρεύμα των Ιώνων πνευματικών ανθρώπων, που ήταν όλοι τους πολυταξιδεμένοι. Η παράδοση, μάλιστα, αναφέρει ότι, παρά την πρόσκληση του Δαρείου, δεν επισκέφθηκε την Περσία. Αν και η πολιτική των κυρίαρχων Περσών ήταν φιλική προς του αριστοκράτες Εφέσιους, ο Ηράκλειτος δεν τους συμπαθούσε καθόλου…

Ο Μεγάλος Εφέσιος Ο μεγάλος αυτός αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος – που ονομάστηκε και Σκοτεινός… – γεννήθηκε περί το 544 π.Χ. στην Έφεσο σε αριστοκρατική οικογένεια. Λένε ότι ήταν γιος του Βλύσονα ή, σύμφωνα με άλλες πηγές, του Ηράκωντα. Η γενιά του ήταν βασιλική και καταγόταν από τον Άνδρο-

Ο πόλεμος είναι πατέρας των πάντων κλο, αρχηγό των εποίκων της Ιωνίας και ιδρυτή της Εφέσου, γιο του ένδοξου βασιλιά της Αθήνας Κόδρου. Η οικογένειά του είχε κληρονομήσει το βασιλικό αξίωμα του ιερέα της Ελευσίνιας Δήμητρας, τα μέλη της είχαν τιμητική θέση σε δημόσιες τελετές και αγώνες, και φορούσαν την πορφύρα, έμβλημα της βασιλικής τους καταγωγής. Ο Ηράκλειτος, εν τούτοις, είχε παραχωρήσει τα προνόμιά του στον αδελφό του, περιφρονώντας απόλυτα την έννοια της ηγεμονίας. Όπως και σε όλον τον ελληνικό χώρο, έτσι και στην Έφεσο είχαν ξεσπάσει σφοδροί πολιτικοκοινωνικοί αγώνες μεταξύ των «αρίστων» (αριστοκρατών), των οπαδών της τυραννίδας και των οπαδών της δημοκρατίας. Ο φιλόσοφος ήταν αντίθετος και στην τυραννίδα και στη δημοκρατία. Μετά την επικράτηση των δημοκρατικών, ο Ηράκλειτος αποσύρθηκε από τη δημόσια ζωή στηλιτεύοντας την περιφρόνησή της απέναντι στην αριστοκρατική παράδοση, τη δίψα για υλικό πλουτισμό και τον ατομισμό, και κλείστηκε στον εαυτό του ζητώντας να γνωρίσει την ψυχή του. Θυμωμένος, μάλιστα, μετά την

καταδίκη σε εξορία του αγαπημένου του φίλου Ερμόδωρου, απομονώθηκε στον χώρο του περίφημου ναού της Αρτέμιδας κι εκεί «ηστραγάλιζε», έπαιζε δηλαδή κότσια με τα παιδιά! Πέθανε σε ηλικία 60 χρόνων από υδρωπικία. Οι Εφέσιοι που εκτιμούσαν βαθιά τον συμπολίτη τους τον τίμησαν με ανδριάντες και κοπή νομισμάτων με τη μορφή του.

Η χρυσή εποχή Ο Ηράκλειτος πρωταγωνίστησε σε μια μοναδική στην Ιστορία πνευματική εποχή και η παιδεία του ήταν τεράστια: επικοί και λυρικοί ποιητές (Όμηρος, Ησίοδος, Αρχίλοχος), Ίωνες φιλόσοφοι (Θαλής, Αναξιμένης, Αναξίμανδρος), Πυθαγόριοι και Ελεάτες υπήρξαν αντικείμενο των σπουδών του. Νους βαθυστόχαστος και ρηξικέλευθος όμως, γύρισε την πλάτη στα φιλοσοφικά - κοσμολογικά σχήματα των συγχρόνων του που αναζητούσαν την «πρώτη ουσία των όντων» και άνοιξε καινούριους, πρωτοφανέρωτους δρόμους στη φιλοσοφική σκέψη. Διατυπώνοντας τη θεωρία του για την αιώνια ροή των όντων, ήρθε σε ρήξη με τους Ελεάτες που έβλεπαν

Όπως και οι Ελεάτες, έτσι κι ο Ηράκλειτος έβλεπε τον κόσμο σαν ένα ενιαίο σύνολο που ούτε γεννήθηκε ούτε και θα χαθεί – στον αιώνα τον άπαντα! Την ουσία του κόσμου όμως δεν την ταύτιζε με κάποια θεϊκή παρουσία, παρά με μια νοητική αναγκαιότητα, τον λόγο. Αυτόν τον κοσμικό λόγο τον συνδέει με ένα συγκεκριμένο υλικό στοιχείο, τη φωτιά – κι εδώ πλησιάζει τον ιωνικό τρόπο σκέψης –, αλλά λόγω του ότι αυτή βρίσκεται σε διαρκή κίνηση, σε ασταμάτητο μετασχηματισμό και σε μεταβατική υπόσταση. Από τη φωτιά (με μια σειρά αλλαγών) γεννιούνται όλα τα όντα και σ’ αυτήν επιστρέφουν. Ο κόσμος δεν είναι δημιούργημα κάποιου θεού ή των ανθρώπων. Τίποτα δεν είναι σταθερό, μόνιμο ή ακίνητο αλλά όλα βρίσκονται σε αέναη κίνηση, αλλαγή, μετάλλαξη σε άπειρες καινούριες μορφές… Η αντικειμενική πραγματικότητα παρομοιάζεται με ποτάμι που ρέει αδιάκοπα, χωρίς σταματημό: «Πάντα ρει», «Δεν μπορείς να μπεις στο ίδιο ποτάμι για δεύτερη φορά». Η φύση, σε πρώτη προσέγγιση, εμφανίζεται ως πεδίο μάχης. Τα πάντα μεταβάλλονται συνεχώς και οι μορφές των πραγμάτων εναλλάσσονται.

Η φωτιά, ο πόλεμος και η έρις είναι οι προσφιλείς ηρακλείτειες έννοιες που εκφράζουν την κοσμική αστάθεια και μεταλλαγή. «Ο πόλεμος είναι πατέρας των πάντων και βασιλιάς των πάντων· άλλους τους έκανε θεούς και άλλους ανθρώπους, άλλους δούλους και άλλους ελεύθερους». «Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο πόλεμος είναι κοινός, και η δικαιοσύνη είναι έρις· και ότι όλα τα πράγματα γίνονται με έριδα και αναγκαιότητα». Ο πόλεμος είναι η καθολική, δημιουργική και καθοριστική δύναμη.

Σκοπός της γνώσης Το σύνολο των πραγμάτων, ο κόσμος της εμπειρίας μας είναι μια σύνθεση εντάσεων και μέσα του άρχει ο πόλεμος. Όμως όλες αυτές οι αντιθέσεις συνδυάζονται και δομούνται σε μια σταθερή ενότητα. Απ’ αυτήν τη ροή και την πάλη των αντιθέτων γεννιέται η αρμονία, το κεντρικό σημείο του λόγου που αποτελεί τον νόμο του αιώνιου γίγνεσθαι. Ο λόγος είναι ο κοσμικός νόμος και κάθε κίνηση και αλλαγή σ’ αυτόν πειθαρχεί – ακόμη και το ανθρώπινο λογικό. Η ανθρώπινη ψυχή είναι κι αυτή γέννημα του πυρός, μια εκδήλωσή του, και πεθαίνει όταν μεταβάλλεται σε ύδωρ. Η δημιουργία των ουράνιων σωμάτων ακολουθεί τη διαδικασία της μετατροπής του πυρός και είναι δημιουργήματα των φωτεινών αναθυμιάσεων που βγαίνουν από τη θάλασσα. Το σύνολο των ουράνιων σωμάτων πειθαρχεί κι αυτό στην αυστηρή νομοτέλεια του κοσμικού γίγνεσθαι. Σκοπός της γνώσης είναι η εύρεση της αλήθειας. Στη διαδικασία αυτή δεν πρέπει να στηριζόμαστε αποκλειστικά στις αισθήσεις μας γιατί αυτές είναι απατηλές. Η σύλληψη και κατανόηση της πρώτης αρχής και αιτίας των όντων ξεκινά από τις αισθήσεις, αλλά πρέπει να καταλήξει στον νου… Η φιλοσοφία του Ηράκλειτου κατέχει κυρίαρχη θέση στην παγκόσμια ιστορία του πνεύματος. Ο Χέγκελ είδε στον Ηράκλειτο τον εμπνευστή της διαλεκτικής του: «Τώρα βλέπουμε επιτέλους στεριά… Δεν υπάρχει ούτε μια πρόταση του Ηράκλειτου που να μην την έχω εντάξει στη Λογική μου».

Xenofonb@gmail.com

art ΠΟΝΤΙΚΙ

πεμπτη 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

θεολογοσ, θασοσ

Έχω τη χαρά να παραθέσω, με την άδειά του, την πρώτη γραπτή αναγνωστική αντίδραση, που τυχαίνει να είναι από το χέρι του Νάσου Βαγενά…

Ο Βασίλης Βασιλικός, το νέο του βιβλίο «Ημερολόγιο Θάσου» και μια γιορτή της Παναγούδας Θεολόγου…

βασιλησ βασιλικοσ

Ο Ύμνος της Παρθενίας... «Βρισκόμουν ήδη στο νησί όταν κυκλοφόρησε το “Ημερολόγιο Θάσου” στα βιβλιοπωλεία. Στην ευγενική πρόσκληση του “Ποντίκι Art” να επιλέξω ένα κομμάτι απ’ το βιβλίο για παρουσίαση στο περιοδικό» μας λέει ο Βασίλης Βασιλικός «προτίμησα, λόγω των ημερών, την καταγραφή της 15ης Αυγούστου 2013.

«15 Αυγούστου 2013 - της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Χθες στον εσπερινό στην ανακαινισμένη Παναγούδα του Θεολόγου. Μοναδικός ψάλτης και πολύ καλός, ο Αύγουστος – που έχει και την ομώνυμη ταβέρνα όπου και τραγουδά για πλήθος Βαλκανίων, διόλου οργισμένων, γειτόνων. Η ορχήστρα αποτελούμενη από έναν μονόχειρα στο αρμόνιο, ένα μπουζούκι και μια κιθάρα, παίζει ενδιαμέσως κι από ένα σκοπό της πατρίδας τους. Ρουμάνοι, Σέρβοι, Βούλγαροι, Μολδαβοί, Τσέχοι. Προχθές ένα τραπέζι με 15 άτομα παραπονέθηκε ότι δεν έπαιξε τίποτα δικό τους. –Ποιας χώρας είσαστε; –Κύπριοι, του απαντήσαν. Μας ξέχασες. Κι έπαιξε ένα γνωστό κυπριώτικο. Παρατηρώντας τη Βάσω στο ταπεινό ξωκλήσι, μια κάποια στιγμή αγλαΐστηκε έτσι το πρόσωπό της στον ύμνο της Παρθενίας που έμοιαζε, με την έκφραση που απέκτησε το πρόσωπό της, με τη λευκή εσθήτα, ήταν ίδια η Παναγία που είχε κάνει το θαύμα της προ ημερών, όπως λεπτομερώς το έχω περιγράψει… *** Διαβάζω αστυνομικά. Το νέο του Γιάννη Μαρή “Τα χέρια της Αφροδίτης”. Αυτό πέφτει στη “συνιστώσα νούμερο 7” (από το κείμενό μου που κυκλοφορεί σε ανατύπωση μαζί με το βιβλίο “Οι 10 συνιστώσες του Γιάννη Μαρή. Ένας καλός φίλος μου έστειλε κι ένα γαλλικό, από τα κλασσικά

Αντιγόνη Βαντίκη

INFO

Το βιβλίο του Βασιλικού «Ημερολόγιο Θάσου», εκδ. Gutenberg, θα παρουσιαστεί στα Μεταλλεία των Λιμεναρίων, την Τετάρτη 26 Αυγούστου, στις 21.00. Ομιλητές η Γεθσημανή Καρατζαφέρη και ο Μηνάς Βιντιάδης, ο οποίος θα συνομιλήσει με τον συγγραφέα σε μια ξεχωριστή συνέντευξη. Η εκδήλωση γίνεται με τη φροντίδα του Πάρι Παρασχούδη και τη στήριξη του «Aeria Hotel».

του είδους, του Μανιέτ “Νάδα”. Πολύ σκληρό για τα γούστα μου. Αλλά άρτια κατασκευασμένο. Τη βρίσκω ξανά, μετά από 15 χρόνια, με τον Καμιλιέρι. Η επαναληπτικότητα των κινήσεων, Γραφείο, οι συνεργάτες του, φαγητό στην ταβέρνα του Εντζο – ψητά ή τηγανητά φρέσκα μπαρμπούνια – η Αντζελίνα, η οικιακή βοηθός με τις υπέροχες μελιτζάνες της και τα τακτά αδιέξοδα τηλεφωνήματα στη Λίβια, η βόλτα ως τον φάρο) όλα αυτά στήνουν το σκηνικό όπου κάθε φορά ξετυλίγεται μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία που την ανακαλύπτουμε σιγάσιγά μαζί με τον αστυνόμο Μονταλμπάνο. Το μεσογειακό αστυνομικό (Μαρής, Καμιλιέρι, αστυνόμος Χαρίτος, Μονταλμπάν) καμιά σχέση δεν έχει με το αμερικάνικο, το αγγλοσαξωνικό και τώρα το σκανδιναυικό. (Ως τώρα υπήρχαν μόνο τα “σκανδιναυικά σταυρόλεξα”, αποκτήσαμε και σκανδιναυικό αστυνομικό (μετά τους Ίψεν, Munch, Bergmanκτλ). Άντε να κλείσει κι αυτό το τετράδιο Σήμερα της Παναγιάς λέμε να πάμε στο χωριό Παναγία κοντά στο Λιμένα. Κι ίσως μεσοδρομίς κάνουμε καμιά βουτιά. Η εκκλησία. Οι καμπάνες. Το ρολόι που σημαίνει τις ώρες και τα ημίωρα. Εδώ, στο βουνό, δεν βλέπεις πουλιά. Ούτε ξεστρατισμένους γλάρους. Σχολή Καταδύσεων. Ο φούρνος του Θωμά, του... (Πρέπει να ξαναρχίσω το Gingko Biloba που διατηρεί τη μνήμη εν εγρηγόρσει. Θυμήθηκα το όνομα του άλλου φούρνου: του Φέσσα. Φούρνος - Ζαχαροπλαστείο καβαλιώτικο που άνοιξε παράρτημα και στον Ποτό. Τσίκνα λέγεται η κυρία που με χαιρέτησε). Από αυτήν πληροφορήθηκα ότι έχω κι έναν αλευρόμυλο, αλλά δεν ξέρω πού είναι. Ερείπιο φυσικά. Τελοσπάντων, χωρίς οίστρο. Μόνο να γεμίσει η σελίδα

με μυρμήγκια - γράμματα. Ακίνητα μυρμηγκάκια. Οι σαρκοβόρες μέλισσες. Πάει η μυθολογία του άνθους. Αυτές τρων κρέας. Πουλάκια νεκρά. Ίσως και ψόφια ποντίκια. Και παράγουν μέλι; Πολύ αμφιβάλλω. Αστυνομικό με πλοκή μου είναι αδύνατο να γράψω. Έχω την ψυχοσύνθεση του απονήρευτου παρατηρητή. Όχι του κατασκευαστή αγωνίας και του τι θα γίνει παρακάτω. Ποιος ο ένοχος κ.τ.λ. Κουίζ δεν ξέρω να κάνω. Τρεις σελίδες μείναν. Θα τις γεμίσω πριν ξεκινήσουμε για την εκδρομή. Το φεγγάρι σιγά - σιγά γεμίζει. Σε λίγο θα έχουμε πανσέληνο εντός του Αυγούστου. 35 χρόνια από κείνο τον Αύγουστο που με σημάδεψε κι έγραψα το ομώνυμο βιβλίο. Μισή ζωή. Το προσδόκιμο όμως τώρα έχει φτάσει τα 80. Άρα είναι λιγότερο από μισή. Τι λέω; Η διαδρομή Θεολόγου - Ποτού δεν παύει να με γοητεύει.

Iris Gold. Εργαστήρι κοσμημάτων έξω από τα Λιμενάρια. Σε τοποθεσία μαγευτική. Παπαζιάκος, ο κάτοχος. Αύριο πρωί, Θεού και Παναγίας “θελούσης”, θα πάω την Ευρυδίκη να το επισκεφτεί. Εμείς είδαμε μόνο τον εκθεσιακό του χώρο προχθές. Και γνωρίσαμε τον δημιουργό του. Άνθρωπο πολύ συμπαθητικό. Το πρόσωπο της Βάσως στην εκκλησία εχθές, έμπλεο τρυφερότητας και αγάπης, δεν πρέπει να το ξεχάσω ποτέ. Να το επαναφέρω στη μνήμη μου όσο πιο συχνά μπορώ, γιατί αυτό εν τέλει είναι το πραγματικό της πρόσωπο. Το άλλο, το καθημερινό, είναι προσωπείο σμιλεμένο από τις δυσκολίες του απαιτητικού και απόλυτου του χαρακτήρα της. Εκείνο που μ’ αρέσει είναι ότι δεν πνίγει την οργή της όταν κάτι την ενοχλεί. Αλλά τη βγάζει προς τα έξω, έτσι που δεν στοιβάζεται μέσα της ως απωθημένο. Εκείνο βέβαια που βασικά της λείπει επώδυνα είναι η μουσική...».

28 ποντικιart

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Καλός συνάδελφος, με αίσθηση του χιούμορ, ο Βασίλης Σταματίου, μας προσφέρει σήμερα μια ιστορία που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας… «Οταν κάθομαι στον καναπέ, έχω μπροστά μου πέντε τηλεκοντρόλ: της τηλεόρασης, του αποκωδικοποιητή, του DVD player, του CD player και του αιρ-κοντίσιον. Της τηλεόρασης το χρησιμοποιώ μόνο για να ανοίξει η συσκευή – από εκεί και πέρα κάνω κουμάντο με τα κοντρόλ του DVD player και του αποκωδικοποιητή, απ’όπου αλλάζω κανάλια, ανεβοκατεβάζω τον ήχο, βλέπω βίντεο και DVD. Κι άμα κάνει ζέστη, καλή ώρα, ανάβω και το αιρ-κοντίσιον και είμαι μπέης. Στην πορεία όμως ανακάλυψα ότι, αν συνδυάσω το πάτημα δύο εντολών σε δύο διαφορετικά τηλεκοντρόλ ταυτοχρόνως, παράγονται διάφορα ενδιαφέροντα αποτελέσματα. Επί παραδείγματι: αν πατήσω ταυτοχρόνως το κανάλι της Βουλής στο κοντρόλ του αποκωδικοποιητή και το fast forward στο κοντρόλ του CD player, εμφανίζεται η Ζωή Κωνσταντοπούλου ως απαστράπτον ολόγραμμα, κάτι σαν την πριγκήπισσα Λέια στον“Πόλεμο των Αστρων”, μου λέει με λοξό φρύδι“εσείς, κύριε, ποιος είστε;”, αρχίζει να κινείται προς το μέρος μου, ώσπου πατάω το National Geographic και ένα πούμα την καταβροχθίζει ή πατάω το History Channel και ένα Σούπερ Πούμα την ανατινάζει με έναν πύραυλο αέρος - εδράνου. Ομοίως, αν πατήσω συγχρόνως το“dolby surround”στο DVD player και το Eurosport 1 στον αποκωδικοποιητή, εμφανίζεται από την κουζίνα ο Μέσι με την μπάλα στα πόδια, ντριμπλάρει όλα τα έπιπλα του σαλονιού, εκεί απάνω πατάω συγχρόνως pause και το αιρ-κοντίσιον στο κρύο, εκείνος μένει παγωμένος, σηκώνομαι χαλαρά, του παίρνω την μπάλα, του ρίχνω ένα σαλαμάκι στο δεξί κωλομέρι, του λέω“μάθε μπαλίτσα, Λάκη”και σκοράρω με χαρακτηριστική άνεση προς την εστία του WC (ο Λάκης έπαιζε μπακότερμα), δηλαδή έλεος πια με το κάθε γίδι που έρχεται από το Μπουένος το Άιρες μέσα στο σπίτι μας να μας κωλοκουνηθεί με το τόπι. Φύγε απ’τη Μέσι, ρε, να περάσει ο παιχταράς, άειντε λέμε. Επίσης, αν πατήσω συγχρόνως Mega Channel, τέρμα backlight στην TV και play σε οποιοδήποτε CD του Θωμά Μπακαλάκου, εμφανίζεται στον καναπέ η Σκάρλετ Γιόχανσον με δερμάτινα εσώρουχα και μου εξηγεί τις θέσεις του ΠΑΣΟΚ για το αγροτικό ζήτημα και, αν, ενόσω μιλάει, επιχειρήσω να κινηθώ προς το μέρος της καθ’οιονδήποτε τρόπο, η Σκάρλετ εξαφανίζεται και στη θέση της εμφανίζεται ο πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ Τζανέτος Καραμίχας, ο οποίος χωρίς να πει λέξη και χορεύοντας το αισθησιακό τσάμικο των επτά πέπλων και της μίας γκλίτσας, απομακρύνεται με το home cinema μου υπό μάλης και το βάζει έπαθλο στη λοταρία της Γιορτής Μπάμιας στο κεφαλοχώρι Κεφαλοτύρι Θεσπρωτίας, που είναι γνωστό κυρίως για τις ψαροταβέρνες του. Τέλος, έχω παρατηρήσει πως, αν πατήσω συγχρόνως Disney Channel στον αποκωδικοποιητή, play στα Τραγούδια του Κόκκινου Στρατού στο CD player και ανάψω τον φούρνο στο κάψιμο, όλο το σαλόνι χάνεται από μπροστά μου και ο καναπές μεταφέρεται στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, οπότε εμφανίζεται ο Τάσος Κορωνάκης και με σηκώνει ευγενικά («ρε, πάνε παραπέρα») για να ξαπλώσει να κοιμηθεί γιατί κουράστηκε από τα βάσανα που τον έριξε η ζωή από μικρόν, φοιτητή ακόμα στο πρώτο έτος, σύμφωνα με το ημερολόγιο του Πλούτωνα, ενώ πιο δίπλα ένα κάπως μπαγιάτικο μήλο περιγράφει την πανεύκολη και απλούστατη μετάβαση στη δραχμή και ο Γιάννης Μηλιός λάμπει από υπερηφάνεια, γιατί το μήλο κάτω απ’τον Μηλιό θα πέσει, ο Λαφαζάνης ντανιάζει κάθιδρος κορμούς δέντρων πάνω στις ράγες του τρένου της ΕΚΤ που θα φέρει το φορτίο με τα 35 δισ. ευρώ, χώρια όσα έχουνε στα πορτοφόλια τους οι επιβάτες και το χρυσό δόντι του μηχανοδηγού, ο Γιάνης κάνει καμάκι απ’το πρωί σε μία φωτογραφία του, ο Φίλης και ο Κοίλης είναι το ίδιο πρόσωπο και ο Αλέξης στέκεται δίπλα μου, με κοιτάει με άδειο βλέμμα και με ρωτάει: –Και τώρα, τι; Δυστυχώς, από αυτήν την κατάσταση δεν έχω βρει ακόμα τον συνδυασμό κουμπιών για να επιστρέψω…». Ευχαριστούμε, Βασίλη, για το καλοκαιρινό χαμόγελο…

δησ βιντια μηνασ

στοι ι ρ κ ι τ ν α τεσ φ ε ρ θ α κ ζωη κωνσταντοπουλου

Τα τηλεκοντρόλ του Νεοέλληνα...

«ο πολεμοσ των αστρων»

σκαρλετ γιοχανσον

ατζeντα ΠΕΜΠΤΗ 13.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Η Φωτεινή Βελεσιώτου, που γνωρίσαμε μέσα από τις επιτυχίες «Μέλισσες» και «Διόδια», βρίσκεται αυτό το καλοκαίρι on the road με έναν καινούργιο δίσκο, αλλά και παλιά αγαπημένα κομμάτια που ξανασυστήνει στο κοινό με την αυθεντική λαϊκή φωνή της, θυμίζοντας τραγουδίστριες του παρελθόντος. Στη σημερινή συναυλία μαζί της είναι η Λιζέτα Καλημέρη. Info: Πρέβεζα ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14.8 ΘΕΑΤΡΟ. Σε επανάληψη η πολιτική κωμωδία του Αριστοφάνη «Αχαρνής» σε σκηνοθεσία του Γιάννη Κακλέα, σήμερα και αύριο, στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου με χαμηλότερες τιμές εισιτηρίων. Παίζουν: Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Άρης Σερβετάλης, Φάνης Μουρατίδης, Λεωνίδας Καλφαγιάννης, Χρήστος Χατζηπαναγιώτης.

Info: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ ενιαία τιμή στο κάτω διάζωμα και 10 ευρώ στο άνω διάζωμα

Νέες ταινίες Όλα θα πάνε καλά Σκηνοθεσία: Βιμ Βέντερς. Παίζουν: Τζέιμς Φράνκο, Σαρλότ Γκενσμπούργκ, Ρέιτσελ ΜακΆνταμς, Μαρί Ζοζέ Κροζ Ένα παιχνίδι ενοχής και συγχώρεσης σκηνοθετημένο από τον Βιμ Βέντερς. Η ιστορία ξεκινάει ένα χειμωνιάτικο βράδυ, σε έναν χιονισμένο επαρχιακό δρόμο. Ένα αυτοκίνητο εμφανίζεται από το πουθενά και ένα έλκηθρο με ένα παιδάκι πέφτει πάνω του. Οδηγός είναι ένας συγγραφέας, ο Τόμας. Πέφτει σε κατάθλιψη και το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να γράψει. Έχει, όμως, δικαίωμα να βασίσει το έργο του πάνω στα βιώματα και τη θλίψη των άλλων;

3 γάμοι σ’έναν μήνα Σκηνοθεσία: Χαβιέ Ρουίζ Καλντέρα Παίζουν: Ίνμα Κουέστα, Μαρτίνο Ρίβας, Κουίμ Γκουτιέρεζ κ.ά. Μια αλληλουχία από κωμικοτραγικές καταστάσεις ξεκινά όταν η Ρουθ λαμβάνει πρόσκληση για τους γάμους τριών πρώην της. Κι ενώ νόμιζε ότι δεν υπάρχει πιο κάτω από τον «πάτο», αποφασίζει να μην κάτσει με σταυρωμένα χέρια και να πάει και στους τρεις γάμους, μόνο και μόνο για να αποδείξει ότι η ζωή συνεχίζεται…

Μαθήματα οδήγησης Σκηνοθεσία: Ιζαμπέλ Κοϊξέ Παίζουν: Πατρίσια Κλάρκσον, Μπεν Κίνγκσλεϊ Μια γλυκιά κωμωδία ενηλικίωσης είναι αυτή η ιστορία που δίνει μαθήματα φιλίας. Η Γουέντι είναι μια συγγραφέας που ο σύζυγός της μόλις την εγκατέλειψε για μια νεότερη γυναίκα. Ο Νταρβάν είναι ένας γλυκομίλητος ταξιτζής από την Ινδία που είναι έτοιμος να παντρευτεί με προξενιό. Η Γουέντι, για να κερδίσει την ανεξαρτησία της, θέλει να μάθει να οδηγεί και προσλαμβάνει τον Νταρβάν. Αυτός της μαθαίνει οδήγηση και κείνη πώς να προσεγγίζει τις γυναίκες.

Η κυρία από τη Σανγκάη (1947) Σκηνοθεσία: Όρσον Γουέλς Παίζουν: Ρίτα Χέιγουρθ, Όρσον Γουέλς, Έβερετ Σλόουν Ένας Ιρλανδός ναυτικός, ο Μάικλ Ο’Χάρα, συναντά την όμορφη ξανθιά Έλσα και τη σώζει από την επίθεση τριών κακοποιών. Τη συνοδεύει σπίτι της κι εκεί γνωρίζει τον σύζυγό της, τον δικηγόρο Άρθουρ Μπάνιστερ, που έχει μια ελαφρά αναπηρία. Καθώς το ζευγάρι πρόκειται να πάει στο Σαν Φρανσίσκο με το γιοτ του, προσφέρουν δουλειά στον Μάικλ. Ο συνέταιρος του Άρθουρ, ο Τζορτζ Γκρίσμπι, πείθει τον Μάικλ να τον βοηθήσει να σκηνοθετήσει τον θάνατο του συνεργάτη του αντί αδρής αμοιβής. Ο Μάικλ, που σχεδιάζει με τα χρήματα να το σκάσει με την Έλσα, την οποία έχει ερωτευτεί, δέχεται και υπογράφει μια ομολογία της «δολοφονίας».

ΠΕΜΠΤΗ 13.8 - ΤΕΤΑΡΤΗ 19.8 ΣΑΒΒΑΤΟ 15.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Το 4ο Μουσικό Φεστιβάλ Δάσους Αρβανίτσας σήμερα φιλοξενεί τον Γιάννη Χαρούλη, τον Μίλτο Πασχαλίδη, τον Ηλία Σκούρα και τους Decode. Info: Με Ι.Χ. μέσω Λιβαδειάς, Ανάληψης, Κυριακίου (κύριος δρόμος - ευκολότερη πρόσβαση) και μέσω Αγίας Τριάδας, Αγίας Άννας (εναλλακτική διαδρομή). Με ΚΤΕΛ/ΟΣΕ (ώς τη Λιβαδειά). ΚΤΕΛ Λιβαδειάς: τηλ.: 22610 28336, 22610 28272, 210 8317 173 γιαννησ χαρουλησ ΚΥΡΙΑΚΗ 16.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Τριήμερο (σήμερα, αύριο, μεθαύριο) εκδηλώσεων στην Πάρο αφιερωμένο στη μοναδική Βίκυ Μοσχολιού. Αφορμή είναι τα δέκα χρόνια από την απουσία της ερμηνεύτριας. Συμμετέχουν η Πίτσα Παπαδοπούλου, η Λένα Αλκαίου, η Ζωή Παπαδοπούλου. Μαζί τους ο Νίκος Αβαγιανός, ο οποίος έχει και την επιμέλεια του προγράμματος καθώς και του αρχειακού υλικού που θα προβληθεί. Info: Πάρος

ΔΕΥΤΕΡΑ 17.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Ο Κωστής Μαραβέγιας δίνει εκρηκτικές παραστάσεις με τη δύναμη της μουσικής και της αγάπης, όπως λέει και ο ίδιος, και ξεσηκώνει το κοινό του. Ο αγαπημένος καλλιτέχνης καταφέρνει με τη θετική ενέργεια και το μπρίο του να ξεσηκώνει τον κόσμο και να τον κάνει να συμμετέχει με τραγούδι και χορό. Μαζί του πάντα η μπάντα του, Maraveyas Ilegal! Info: Σπέτσες

ΤΡΙΤΗ 18.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Το River Party στο Νεστόριο Καστοριάς συνεχίζει την πορεία του και καλεί μουσικόφιλους και κατασκηνωτές σε μια εξαήμερη γιορτή της μουσικής, από όπου περνάνε πολλοί καλλιτέχνες. Σήμερα το πρόγραμμα περιλαμβάνει συναυλίες των Grammatik, Ζωντανών Νεκρών, Φοίβου Δεληβοριά, Λεωνίδα Μπαλάφα και αύριο των Αλκίνοου Ιωαννίδη, Παύλου Παυλίδη, Μόνικας, Μαρίζας Ρίζου. Info: Νεστόριο Καστοριάς, 18 έως 23 Αυγούστου. Εισιτήρια: viva.gr και καταστήματα Public, Παπασωτηρίου, Seven Spots, Ιανός, Reload, Media Markt ΤΕΤΑΡΤΗ 19.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Με τραγούδια από την προσωπική της δισκογραφία και από τη σύγχρονη ελληνική ροκ σκηνή, λαϊκά του πενήντα, ρεμπέτικα και παραδοσιακά σμυρναίικα, η Μελίνα Ασλανίδου κάνει τις συναυλίες της γιορτές χαράς. Info: Παλαιά Σφαγεία Πάτρας, Ακτή Δυμαίων 84, Πρώην Πολιτεία

ποντικιart

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

29

www.topontiki.gr

Αστυνομικές περιπέτειες υπό σκιά

Ξενοφών Μπρουντζάκης

Σε 250 λέξεις

Αναζητήστε την περιπέτεια, το μυστήριο αλλά και την πολύπλοκη σκέψη που οδηγεί στους πιο σκοτεινούς και αποτρόπαιους λαβυρίνθους της ανθρώπινης ψυχής τα βήματα αξεπέραστων ντετέκτιβ της παγκόσμιας αστυνομικής λογοτεχνίας.

Georges Simenon, «Ο Μαιγκρέ και ο κύριος Σαρλ», εκδόσειςΆγρα Ο Μαιγκρέ, τρία χρόνια πριν από τη συνταξιοδότησή του, ακούει απρόθυμα και άκεφα την πρόταση των ανωτέρων του για την προαγωγή του στη θέση του διευθυντή της Δικαστικής Αστυνομίας. Η παρούσα υπόθεση τον ξαναφέρνει στο μόνο που τον ενδιαφέρει: την έρευνα έξω από τα γραφεία, μέσα στην πόλη και τους ανθρώπους της. Γιάννης Μαρής, «Η τελευταία νύχτα», εκδόσειςΆγρα Η Αθήνα του 1961, το κέντρο της, οι συνοικίες της, και ο Πειραιάς. Καμπαρέ, στριπτιζάδικα, εμπόριο λευκής σαρκός και ναρκωτικά, πολυτελή διαμερίσματα, προσφυγικά χαμόσπιτα, γκαρσονιέρες. Αξιοπρεπείς μεγαλοαστοί και υπόκοσμος και εκβιαστές. Ο κόσμος του θρυλικού αστυνόμου Μπέκα. Ένα άγνωστο μυθιστόρημα του Γιάννη Μαρή που δημοσιεύτηκε σε 100 συνέχειες στην «Απογευματινή» το 1961-62 και κυκλοφορεί για πρώτη φορά σε βιβλίο με τις πρωτότυπες εικόνες του Μ. Γάλλια.

Malcolm Mackay, «Ο αναγκαίος θάνατος του Λιούις Γουίντερ», εκδόσεις Πόλις Κάλουμ ΜακΛιν. Ένας ιδιόρρυθμος ελεύθερος επαγγελματίας, που ζει μόνος στο διαμέρισμά του στη Γλασκόβη. Μόλις είκοσι εννιά χρόνων, κι όμως εδώ και καιρό θεωρείται ένας από τους κορυφαίους πληρωμένους δολοφόνους της πόλης. Δέχεται ένα τηλεφώνημα, μια πρόταση. Στόχος, ο Λιούις Γουίντερ, ένας ασήμαντος μικρέμπορος ναρκωτικών, ο οποίος έκανε το λάθος να μπλεχτεί στα πόδια των μεγάλων. Αχμέτ Ουμίτ, «Εγκλημα στο Πέρα», εκδόσεις Πατάκη Μια φοβερή αλήθεια που τη φέρνουν στην επιφάνεια σκοτεινά µυστικά. Άντρες θύµατα της περηφάνιας τους, γυναίκες που υποχρεώνονται να ζήσουν τη ζωή αυτών των αντρών. Σε αυτό το άντρο των εγκληµάτων, σε αυτόν τον κήπο της κακίας, σε αυτήν την αγορά όπου πουλιέται η ανθρώπινη σάρκα, ένας άντρας προσπαθεί να κρατήσει την αγνότητά του... Ντένις Λεχέιν, «Εκείνη τη μέρα», εκδόσεις Κέδρος Μέσα από τη διαδρομή των δύο ηρώων ξεδιπλώνονται τα κρίσιμα γεγονότα που σημάδεψαν την Αμερική του Μεσοπολέμου: η ανάπτυξη του συνδικαλιστικού κινήματος, η σύγκρουση των εργατών με το κεφάλαιο, ο αγώνας για τα πολιτικά δικαιώματα των Αφροαμερικανών. Η πλοκή κορυφώνεται κατά την απεργία της αστυνομίας της Βοστόνης το

1919, όταν στα γήπεδα του μπέιζμπολ μεσουρανεί ο θρυλικός Μπέιμπ Ρουθ.

Philip Kerr, «Φλόγα που σιγοκαίει», εκδόσεις Κέδρος Ο Μπέρνι Γκούντερ φτάνει στο Μπουένος Άιρες και εμπλέκεται στο κυνήγι ενός εγκληματία. Μια έφηβη βρέθηκε δολοφονημένη και οι συνθήκες θυμίζουν έντονα εκείνες της τελευταίας υπόθεσης που είχε αναλάβει ο Μπέρνι ως επιθεωρητής του Τμήματος Ανθρωποκτονιών στο Βερολίνο. Μιας υπόθεσης που δεν είχε καταφέρει να διαλευκάνει. Ο αρχηγός της τοπικής αστυνομίας πιστεύει ότι ο δράστης είναι κάποιος από τους εκατοντάδες πρώην ναζί που κατέφυγαν στην Αργεντινή μετά το 1945. Ποιος καταλληλότερος από τον Μπέρνι Γκούντερ για να βρει τον δολοφόνο! Ζιλ Βενσάν, «Το φιλί του θανάτου», εκδόσεις Καστανιώτη Με φόντο τον ισπανικό εμφύλιο, ένα συγκλονιστικό νουάρ μυθιστόρημα όπου συνυπάρχουν η τραγωδία, το αίμα, τα δάκρυα, οι πικρές μνήμες, ο έρωτας, η τρέλα, η εκδίκηση… Ένα καυτό φιλί του θανάτου που πλανεύει… Σαντιάγο Ρονκαλιόλο, «Η εσχάτη των ποινών», εκδόσεις Καστανιώτη Λίμα, Περού, 1978. Ολόκληρη η χώρα, γεμάτη ελπίδα και με κομμένη την ανάσα, καρφωμένη μπροστά σε μια οθόνη, παρακολουθεί την εθνική της ομάδα στους αγώνες του Μουντιάλ, στα γήπεδα της Αργεντινής. Πίσω όμως από το πανηγύρι του ποδοσφαίρου, στους έρημους δρόμους της πόλης, διαδραματίζεται μια σκοτεινή ιστορία που αρχίζει όταν ένας άντρας, με ένα παράξενο σακίδιο στα χέρια, καταδιώκεται και δολοφονείται σε μια φτωχογειτονιά της περουβιάνικης πρωτεύουσας. Μπέντζαμιν Μπλακ, «Η ξανθιά με τα μαύρα μάτια», εκδόσεις Καστανιώτη Ο απαράμιλλος ιδιωτικός ντετέκτιβ του Ρέιμοντ Τσάντλερ επιστρέφει όταν μια γοητευτική νεαρή κληρονόμος τον παρασύρει στην πιο δύσκολη και επικίνδυνη υπόθεση της καριέρας του. Ο Μπέντζαμιν Μπλακ ξαναζωντανεύει τον περίφημο ντετέκτιβ για μια νέα περιπέτεια στους κακόφημους δρόμους του Μπέι Σίτι της Καλιφόρνιας. Βρισκόμαστε στις αρχές του 1950, ο Μάρλοου είναι ανήσυχος και μοναχικός όπως πάντα, και η δουλειά έχει κάπως πέσει. Τότε κάνει την εμφάνισή της μια καινούργια πελάτισσα: νέα, όμορφη, και με ακριβά ρούχα, ζητάει από τον Μάρλοου να βρει τον πρώην εραστή της.

Ο ποιητής Γιώργος Χουλιάρας γράφει για το Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης

Ζωντανές Φωνές της Μεσογείου Σχεδόν εκατό ποιητές από περισσότερες από τριάντα χώρες με διέξοδο ή κοντά στη Μεσόγειο – από Αλβανία και Αλγερία έως Πορτογαλία και Τουρκία και βεβαίως Γαλλία και γαλλόφωνες περιοχές – διάβασαν ποιήματά τους στο πρωτότυπο, που επίσης ακούστηκαν σε μεταφράσεις στα γαλλικά, σε δεκάδες εκδηλώσεις του διεθνούς φεστιβάλ ποίησης «Voix Vives» (Ζωντανές φωνές) της Μεσογείου, που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες, για έκτη χρονιά στη Σετ, γενέτειρα του Πωλ Βαλερύ και του Ζωρζ Μπρασέν, ούτε σαράντα χιλιόμετρα από το Μονπελιέ. Το φεστιβάλ ποίησης είχε πέρυσι προσελκύσει πάνω από πενήντα χιλιάδες επισκέπτες, περισσότερους δηλαδή από τους μόνιμους κατοίκους της κοινότητας. Σε δενδροσκεπείς πλατείες, εσωτερικές αυλές κτηριακών συγκροτημάτων, γραφικά αδιέξοδα και άλλους δημιουργικά οργανωμένους χώρους ολοκληρωνόταν από τους τεχνικούς, λίγο πριν από κάθε εκδήλωση, η σύνδεση των φορητών μικροφώνων και η προετοιμασία της εξέδρας, από όπου ποιητές και ηθοποιοί θα διάβαζαν, ενώ λευκά πανό με στίχους ανέμιζαν ανηρτημένα μεταξύ κτηρίων σε μια πόλη που έμοιαζε αφιερωμένη στην ποίηση. Στα ελληνικά ακούστηκαν ποιήματα της Ελένης Κεφάλα και του υπογράφοντος, που ήταν προσκεκλημένοι του Φεστιβάλ από Κύπρο και Ελλάδα αντιστοίχως. Ποιήματα ακούστηκαν και στο «κέντρο του νερού», σε βάρκες που στιβαρά κωπηλατούσαν γυναίκες, μέλη τοπικού κωπηλατικού συλλόγου, στα κανάλια αυτής της μικρής γαλλικής «Βενετίας», όπως έχει αποκληθεί η Σετ. Έγιναν επίσης πολλές συζητήσεις για την ποίηση, τις μεταφράσεις και την πρόσληψή της, για την ποίηση την εποχή της κρίσης στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο. «Ευχαριστώ για τη συμπαράστασή σας στην Ελλάδα» τους είπα, σε μια από αυτές τις συζητήσεις. Αν μπορείτε να διαβάσετε, λόγου χάριν, Μαλλαρμέ και Βαλερύ, μπορείτε ευκολότερα ίσως να «διαβάσετε» το μέλλον της Ευρώπης. Μπορείτε ευκολότερα να δείτε τι επιφυλάσσει μια μερίδα τουλάχιστον του γερμανικού οικονομικού φάσματος για χώρες όπως η Ελλάδα και η Γαλλία. Μπορείτε επίσης να δείτε ποιοι σήμερα εκπροσωπούν στη Γαλλία το πνεύμα των Ελεύθερων Γάλλων και του Ντε Γκωλ και ποιοι εκπροσωπούν το πνεύμα του Βισύ.

30 Media

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ

27/7-1/8/15 20-25/7/15

ΤΑ ΝΕΑ

18.970

19.677

ESPRESSO

13.175

11.592

ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

12.276

12.353

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

11.855

12.295

ΕΘΝΟΣ

10.193

10.465

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

8.030

9.390

ΚΟΝΤΡΑ NEWS

4.891

5.262

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

3.343

3.380

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

3.288

3.432

ΑΥΓΗ

1.652

1.714

ΕΣΤΙΑ

1.478

1.445

ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)

822

774

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)

680

688

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)

250

235

Ο ΛΟΓΟΣ

65

76

2/8/15

26/7/15

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

101.140

102.500

ΤΟ ΒΗΜΑ

71.340

65.350

ΕΘΝΟΣ

60.150

63.230

REAL NEWS

57.220

59.180

ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

13.370

-

ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

12.460

15.130

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

10.770

10.440

ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ

7.600

8.280

ΑΥΓΗ

4.900

4.980

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

3.050

3.280

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

2.590

2.600

ΤΟ ΧΩΝΙ

2.330

2.510

ΤΟ ΑΡΘΡΟ

1.200

1.190

90

70

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ

27/7-2/8/15 20-26/7/15

ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

31.150

30.720

ΑΓΟΡΑ

18.110

18.390

ΕΠΕΝΔΥΣΗ

11.110

11.080

ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ

6.440

6.900

ΤΟ ΚΑΡΦΙ

5.240

6.240

ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)

2.240

2.300

ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

1.340

1.250

-

1.120

ΠΡΙΝ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ

28/7-2/8/15 21-26/7/15

ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

8.350

7.703

SPORTDAY

9.411

7.423

LIVE SPORT

5.403

5.062

GOAL NEWS

5.318

4.947

ΓΑΥΡΟΣ

4.835

3.398

ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ

4.626

4.188

Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

3.526

3.492

ΠΡΑΣΙΝΗ

3.101

2.548

ΓΑΤΑ

1.438

1.130

ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

27/7-1/8/15 20-26/7/15

ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)

13.230

13.050

ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)

11.860

11.120

Το «low budget» Mega και η… μεγάλη έξοδος Μετά τη διαφαινόμενη συμφωνία που υπάρχει μεταξύ των «μεγάλων κεφαλιών» του Mega για το πώς θα κινηθεί το κανάλι τη νέα σεζόν, ήρθε ο καιρός να εφαρμοστούν τα σχέδια που μέχρι τώρα ήταν «επί χάρτου». Η απόφαση να θυσιαστούν πολλά στον σταθμό στο βωμό του… low budget φαίνεται να είναι ειλημμένη και το μόνο που περιμένουμε να δούμε είναι πώς θα καταφέρουν οι ιθύνοντες στη Μεσογείων να συνεχίσουν να είναι ανταγωνιστικοί αλλά με λιγότερα λεφτά. Τα λεφτά, θέλοντας και μη, θα είναι λιγότερα, αφού τα χρέη «καίνε» και, αν συνυπολογιστεί και το πόσο θα κοστίσει η άδεια λειτουργίας (όποια και να είναι αυτή), το «τσεκούρωμα» είναι δεδομένο. Ήδη τα πρώτα σενάρια που άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους κάνουν λόγο για αλλαγή στο ύφος του σταθμού, αφού φαίνεται δύσκολο να κοντράρουν στον τομέα της ενημέρωσης τον ΣΚΑΪ, καθώς το οργανόγραμμα δεν προβλέπει περαιτέρω ενίσχυση εκεί. Έτσι φαίνεται πως θα προτιμηθούν εκπομπές

χαμηλού προϋπολογισμού, με έμφαση στις καινοτόμες ιδέες, με την ελπίδα να υπάρξει κάποιο «λαβράκι», που θα φέρει νούμερα. Επίσης, οι πληροφορίες αναφέρουν πως θα ενταχθεί από το φθινόπωρο στο πρόγραμμα του Mega καθημερινό μαγκαζίνο τύπου infotainment, με την έμφαση να δίνεται στα πρόσωπα που θα κληθούν να το παρουσιάσουν, ενώ όσον αφορά τις νέες σειρές… από του χρόνου. Κι ενώ όλοι στη Μεσογείων προσπαθούν να κό-

Η τηλεθέαση το έριξε στις… βουτιές Όπως όλοι, στις… βουτιές το έχουν ρίξει και τα νούμερα τηλεθέασης για τα κανάλια που, λόγω καλοκαιριού, έχουν «κατρακυλήσει». Αυτός βέβαια είναι ο κανόνας τον καιρό των διακοπών, αλλά ο κόσμος φαίνεται πως «μπούχτισε» από τον… βομβαρδισμό ειδήσεων και την εκπομπή τρόμου τους τελευταίους μήνες, με αποτέλεσμα να καταγράφεται πτώση πάνω από 25% (!) στην τηλεθέαση. Συγκεκριμένα, για την περασμένη εβδομάδα, αλλαγές υπήρξαν (ξανά) στον πίνακα θεαματικότητας, με τον Alpha να περνά έπειτα από καιρό στην πρώτη θέση και το Mega να ακολουθεί. Αναλυτικά, σύμφωνα με τις μετρήσεις της Nielsen, για την εβδομάδα 27 Ιουλίου έως 2 Αυγούστου 2015, ο Alpha βρίσκεται στην πρώτη θέση του πίνακα τηλεθέασης με 13,1%, ενώ το Mega έπεται με 12,8%. Τρίτος ακολουθεί ο ΑΝΤ1 με 12,2%, με τον ΣΚΑΪ να βρίσκεται στην τέταρτη θέση έχοντας 10,6%. Στη συνέχεια βρίσκονται o STAR με 9,5%, η ΕΡΤ-1 με 6,2%, ο Ε-TV με 5,5%, η ΕΡΤ-2 με 4,1% και το Μακεδονία TV με 0,8%.

ψουν απ’ όπου μπορούν, τα σενάρια για συγχώνευση μεταξύ Πήγασου και ΔΟΛ προσπαθούν να κρατήσουν ψηλά το ηθικό των εργαζομένων. Από τη στιγμή που βρέθηκε δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ Ψυχάρη και Μπόμπολα, οι «ψίθυροι» δίνουν και παίρνουν πως η ισχυρή οικογένεια του Πήγασου σκέφτεται να αποχωρήσει από τα μίντια, καθώς δεν βλέπει πια προοπτική στον χώρο. Βέβαια όταν μιλάει το χρήμα όλα μπορούν ν’ αλλάξουν, αλλά όσο συνεχίζεται η κόντρα με την κυβέρνηση, ο Φώτης Μπόμπολας φέρεται πως είναι ένα βήμα από τη μεγάλη έξοδο. Αξίζει να σημειωθεί πως, όπως αναφέρεται από πολλές πλευρές, πατέρας και γιος Μπόμπολα δείχνουν να έχουν συμφωνήσει στην αποχώρηση από τα ΜΜΕ (ένα ζήτημα που παλαιότερα ήταν πηγή συγκρούσεων), ενώ πληροφορίες λένε ότι, μαζί με τον ΔΟΛ, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να συμμετάσχει στις διαδικασίες και γερμανικός όμιλος, που έχει δείξει ενδιαφέρον να εμπλακεί στα ελληνικά μίντια.

Αίσιο τέλος για τους εργαζομένους στο SBC Με ικανοποίηση έγινε δεκτή από τους εργαζομένους του οικονομικού καναλιού SBC η απόφαση που έλαβε το Πρωτοδικείο Αθηνών, με την οποία γύρισαν πίσω στις δουλειές τους. Σύμφωνα με την απόφαση αυτήν, το κανάλι έλαβε (προσωρινά) το δικαίωμα εκπομπής, επιβάλλοντας έτσι στην Digea να συνεχίσει να μεταδίδει το σήμα του. Τώρα τι θα γίνει με το Sunny Channel και πώς θα εκπέμπει, ακόμα αναζητείται λύση από την Digea, που δεν της έφταναν τα προβλήματα που είχε, με την κυβέρνηση να την έχει στην «μπούκα» (παρ’ ότι ο νέος ψηφιακός πάροχος της ΕΡΤ θα είναι έτοιμος σε έναν χρόνο), κατάφερε να προσθέσει κι άλλα… Υπενθυμίζεται πως την πρώτη του μηνός η Digea είχε διακόψει το σήμα εκπομπής του SBC για να μπει στη θέση του το Sunny Channel, ύστερα από αίτημα του συγκεκριμένου σταθμού. Ο πάροχος δικτύου επέλεξε να «νίψει τας χείρας του» ζητώντας από κάθε ενδιαφερόμενο να απευθυνθεί στο ΕΣΡ (που έχει μείνει μισό), με αποτέλεσμα να χαθεί η μπάλα… Τελικά οι εργαζόμενοι κατάφεραν να επιστρέψουν στις δουλειές τους ευχαριστώντας, μεταξύ άλλων, τον υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά και τον γ.γ. Επικοινωνίας και ενημέρωσης Λευτέρη Κρέτσο «για τις ουσιαστικές προσπάθειές τους να διασφαλισθούν τα δικαιώματα των εργαζομένων».

Η ποντικίνα των media

Mικρά - Μικρά

ËΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ της κυβέρνησης είναι το νομοσχέδιο για τις τηλεοπτικές άδειες, αλλά για τις αντίστοιχες του ραδιοφώνου δεν βιάζονται ιδιαίτερα… Αντιθέτως, στο Μαξίμου ακόμα δεν έχουν καταλήξει στο ποιο μοντέλο λειτουργίας θα ακολουθηθεί, ενώ υπάρχουν και αυτοί που λένε πως αν ξεπεραστεί ο σκόπελος με τους καναλάρχες στην τηλεόραση, το ραδιόφωνο θα είναι παιχνιδάκι… ËΜΕ ΑΦΟΡΜΗ την κόντρα που άνοιξε (μέσω δημοσιευμάτων) μεταξύ Ψυχάρη και Καρτερού, βλέπει κανείς πως αλλάζουν οι καιροί... Και έχει πλάκα όταν κάποιος συνειδητοποιεί ότι τσακώνονται για τις κολακείες του «Βήματος» προς τον Αλέξη Τσίπρα, τον οποίο παλιά περνούσαν γενεές δεκατέσσερις… ËΤΟ ΦΑΒΟΡΙ κέρδισε την «κούρσα» και η τηλεπαρουσιάστρια Πηνελόπη Γαβρά είναι και με τη βούλα διευθύντρια του Γραφείου Τύπου της Νέας Δημοκρατίας. ËΣΥΜΦΩΝΑ με εκτιμήσεις, σε ενάμιση χρόνο θα είναι έτοιμη η θυγατρική εταιρεία-πάροχος δικτύου της ΕΡΤ Α.Ε., η οποία θα αναλάβει την εκπομπή των ψηφιακών προγραμμάτων της ΕΡΤ αλλά και των περιφερειακών καναλιών. ËΑΝΑΣΤΟΛΗ έκδοσης για τον «Αγγελιοφόρο», με τους εργαζόμενους της εφημερίδας, που ήταν απλήρωτοι τόσους μήνες, να μένουν «ξεκρέμαστοι». Καλά κουράγια να τους ευχηθούμε κι ας ελπίσουμε πως δεν θα περάσουν (και) άλλοι εργαζόμενοι σε ΜΜΕ τα ίδια… ËΧΑΡΑΣ ευαγγέλια για τον ΟΤΕ TV, που χάρη (κυρίως) στο αναβαθμισμένο του αθλη-

τικό πρόγραμμα για τη νέα σεζόν (Champions League, Europa League), εμφανίζει limit up στην αύξηση συνδρομητών, οι οποίοι έφτασαν στους 377.548. Αυτό σημαίνει αύξηση 27,6% στο α΄ εξάμηνο του 2015, σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2014, οπότε και είχε 295.845. ËΤΟ ΙΔΙΟ συμβαίνει και στη NOVA, αφού παρουσιάστηκε αύξηση στους συνδρομητές της, οι οποίοι είναι κατά 5,9% περισσότεροι από πέρσι. Με γνώμονα αυτό προσπαθούν και στη NOVA να εμπλουτίσουν την αθλητική τους «φαρέτρα» με νέα «βέλη», γι’ αυτό κι εξασφάλισαν τα δικαιώματα του Ολλανδικού, του Ρωσικού, του Πορτογαλικού πρωταθλήματος, όπως επίσης και εκείνα του Κυπέλλου Βελγίου, ενώ ήδη μεταδίδει το Γαλλικό Πρωτάθλημα. ËΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ θέλουν να βλέπουν κάτι ενδιαφέρον πέρα από πολιτικές εκπομπές και τα συναφή, η ΕΡΤ ανέλαβε να καλύψει τηλεοπτικά τα φιλικά παιχνίδια στα οποία θα λάβει μέρος η Εθνική Μπάσκετ Ανδρών, προκειμένου να προετοιμαστεί για το Ευρωμπάσκετ 2015. ËΚΑΙ ΜΙΑ καλή είδηση. Αποφασίστηκε η επανακυκλοφορία του περιοδικού της ΕΡΤ «Ραδιοτηλεόραση». Την εν λόγω απόφαση έλαβε το Δ.Σ. της ΕΡΤ, με τις πληροφορίες να λένε πως η επανέκδοση θα γίνει από το φθινόπωρο. ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (30.7) πούλησε πανελλαδικά 6.440 φύλλα. Την περασμένη εβδομάδα (6.8) πούλησε 1.969 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.

ρινές ι α κ ο Καλ ύμπες ο τ ο λ κω

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr

Έχει η Ζωή γυρίσµατα

31