απο καλπη σε καλπη ( ενα µνηµονιο δροµος )
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 20 ÁÕÃÏÕÓÔÏÕ 2015 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1878
ΠΙΘΑΝΟ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΜΟΥ ΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΗΜΕΡΕΣ
Ανοιχτός εκβιασμός
των δανειστών για κυβέρνηση ευρείας αποδοχής
2, 3 ΕΚΛΟΓΕΣ
4-6
Ποιοι τις θέλουν, ποιοι φοβούνται και γιατί
ΣΥΡΙΖΑ
7
Άλλος για Χίο τράβηξε κι άλλος για Μυτιλήνη
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
8-9
Ένα... βουνό τα «προαπαιτούµενα» το φθινόπωρο
ΒΑΛΚΑΝΙΑ
12-13
Μπαρούτι µυρίζει πάλι η γειτονιά µας
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
18-19, 24
Χάος στα νησιά, πανηγυρίζει η Μαφία
02
Το στίγµα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
κατά βάθος
Ξεκαθαρίστε τώρα τι θα κάνετε ΟΙ ΤΑΚΤΙΚΟΙ ελιγµοί χωρίς στρατηγική είναι κάτι σαν οµελέτα χωρίς αυγά. Στη χειρότερη εκδοχή είναι «ο θόρυβος πριν από την ήττα», σύµφωνα µε την πασίγνωστη και «πολυπαιγµένη» διατύπωση του Κινέζου θεωρητικού της στρατηγικής Σουν Τζου. Αλλά ήττα τίνος; Εν προκειµένω της χώρας. ΕΙΝΑΙ γνωστό σε όλους ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. εδώ και µήνες έχει επιδοθεί σε µια καταιγίδα τακτικών κινήσεων, οι οποίες, ελλείψει σοβαρά µελετηµένης στρατηγικής, επέφεραν µια οδυνηρή συνθηκολόγηση, ένα νέο µνηµόνιο και βαριά τραύµατα στην οικονοµία, η οποία, κατά τη χθεσινή παραδοχή της κυβερνητικής εκπροσώπου, «δεν είναι σε καλή κατάσταση» και θα έπρεπε «να έχει σταθεροποιηθεί από χθες». ΟΛΕΣ οι κινήσεις στην οικονοµική και πολιτική σκακιέρα είναι «εµπροσθοβαρείς» επειδή κρίθηκαν κατεπείγουσες: και η ψήφιση των µνηµονιακών «προαπαιτουµένων», και η εκταµίευση των δανείων, και η αξιοποίηση του «πακέτου Γιούνκερ», και η ανακεφαλαίωση των τραπεζών. ΟΛΑ ΑΥΤΑ απαιτούν χρόνο. Σύµφωνα, πάλι, µε την κυβερνητική εκπρόσωπο, «περί τα Χριστούγεννα θα έχουµε την αποκατάσταση της σταθερότητας στο τραπεζικό σύστηµα». Η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί τον Νοέµβριο και µόνον τότε θα ανοίξει η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του χρέους, ενώ θα πρέπει να έχει προηγηθεί πολλή και συστηµατική δουλειά για τη βέλτιστη και έγκαιρη αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων ύψους 35 δισ. ΣΕ ΚΑΜΙΑ περίπτωση δεν θα µπορούσαν να γίνουν εκλογές τον Οκτώβριο και τον Νοέµβριο, εν µέσω αξιολόγησης και διαπραγµατεύσεων για το χρέος, οι οποίες µπορεί να διαρκέσουν αρκετά. Συνεπώς είτε εκλογές τον Σεπτέµβριο, ώστε να υπάρξει ο ωφέλιµος χρόνος για όλα τα πολιτικά και οικονοµικά «προαπαιτούµενα» και να ξεκαθαρίσει εγκαίρως το κοµµατικό τοπίο στον ΣΥΡΙΖΑ, είτε ύστερα από αρκετούς µήνες, διότι απλούστατα δεν θα µπορεί να γίνει αλλιώς. Η ΙΣΧΥΡΗ πίεση των δανειστών για κυβέρνηση «ειδικού σκοπού» είναι δεδοµένη και αποσκοπεί στην αιχµαλωσία Τσίπρα και τη δέσµευση ολόκληρου του πολιτικού συστήµατος στην εφαρµογή του µνηµονίου. Η αµηχανία της «συστηµικής» αντιπολίτευσης επίσης ζητάει κατεπειγόντως στέγη κάτω από ένα τέτοιο σχήµα. Από την άλλη, ο Τσίπρας καίγεται να λύσει τα εσωκοµµατικά του και «να µην γίνει Παπαδήµος». ΑΥΤΟΝΟΗΤΕΣ οι ανάγκες και οι επιλογές όλων. Ωστόσο το µεγαλύτερο απ’ όλα τα προβλήµατα το έχουν η χώρα, η κοινωνία και η οικονοµία. Όσο περισσότερο συνεχίζoνται οι τακτικισµοί και η ρευστότητα, τόσο µακρύτερα θα πάει η σταθεροποίηση. Η όποια απόφαση της κυβέρνησης δεν µπορεί ν’ αργήσει άλλο. Ας αποφασίσει τώρα τι θα κάνει – αρκεί να ξέρει γιατί το κάνει και να έχει συγκροτηµένη στρατηγική. Όλα τα άλλα θα τα βρούµε.
Tα κουφάρια Πάνω από 300.000 µετανάστες και πρόσφυγες θα φτάσουν στην Ευρώπη φέτος. Ήδη έφτασαν διά θαλάσσης 250.000, εκ των οποίων οι 160.000 στην Ελλάδα. Τα κουφάρια των φουσκωτών σκαφών στην παραλία σηµειολογικά παραπέµπουν στα πολιτικά κουφάρια της ενωµένης Ευρώπης και της ελληνικής κυβέρνησης. Καµιά προετοιµασία, κανένα σχέδιο, καµιά µέριµνα – ακόµη και στα στοιχειώδη. Οι τοπικές κοινωνίες έδειξαν αλληλεγγύη, η οποία όµως δοκιµάζεται από τη µετατροπή του µεταναστευτικού - προσφυγικού σε βόµβα. Λίγο παραδίπλα, στην Ιταλία, η Μαφία βλέπει το κύµα προσφύγων και µεταναστών ως µια ακόµη επικερδή «µπίζνα». Πώς αλλιώς να γινόταν, αφού ο τζίρος από την εκµετάλλευση του πόνου αγγίζει τα 7 δισ. ευρώ ετησίως;
.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι
Το θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Ευρωπαϊκός εκβιασμός Ένας μικροπανικός Τετάρτη απόγευμα με έντονη φημολογία περί άμεσης προκήρυξης εκλογών πέρασε... «αναίμακτα». Μια συνάντηση Αλέξη Τσίπρα - Πάνου Σκουρλέτη και μια δήλωση του δεύτερου ότι για τις επικείμενες πολιτικές εξελίξεις «μέσα στις επόμενες ώρες ή εικοσιτετράωρα θα ξέρουμε όλοι περισσότερα» έβαλε τη φωτιά. Άλλωστε, ύστερα από μια συνάντηση με τον πρωθυπουργό, κανείς δεν μπορεί να δηλώνει κάτι αυθαιρέτως...
Τ
ο δεύτερο στοιχείο που προκάλεσε εκλογικό συναγερμό ήταν η πολύωρη συνάντηση του Τσίπρα με τον Κώστα Πουλάκη, ο οποίος είναι γενικός γραμματέας ΥΠΕΣ, υπεύθυνος για τη διεξαγωγή των εκλογών. Εν τέλει χθες δεν υπήρξε ανακοίνωση, όμως τις αμέσως επόμενες ώρες και ημέρες θα ξεκαθαρίσει το τοπίο, αφού η παράταση της πολιτικής εκκρεμότητας δεν μπορεί να τραβήξει άλλο. Προσώρας η πολιτική σύγχυση είναι έντονη, αφού οι προτεραιότητες Τσίπρα και δανειστών δεν φαίνεται να συμπίπτουν.
Σόιμπλε και πινγκ - πονγκ «Οι εκλογές “τσιτώνουν” το Βερολίνο» γράφαμε την Πέμπτη 13 Αυγούστου και όλες οι εξελίξεις έκτοτε δικαιολογούν αυτή τη διαπίστωση. Η διαρροή, το πρωί της Παρασκευής 14 του μηνός, περί πρόθεσης του πρωθυπουργού να προκαλέσει ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνησή του έδειχνε πρόθεση προσφυγής σε εκλογές το συντομότερο. Έκτοτε το ενδεχόμενο υποβαθμίστηκε επισή-
μως και έπεσε στο τραπέζι δεύτερο σενάριο για κλείσιμο της Ολομέλειας της Βουλής, λειτουργία θερινών τμημάτων και προσφυγή σε εκλογές όταν σταθεροποιηθεί η εσωτερική οικονομική κατάσταση. Οι αποφάσεις θα ληφθούν τις επόμενες μέρες. Ωστόσο η δυσφορία των Ευρωπαίων – και δη των Γερμανών – για το ενδεχόμενο κάλπης παραμένει. Εκείνη την Παρασκευή, 14 του μηνός, κατά την είσοδό του στη συνεδρίαση του Eurogroup, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε... δεν κρατήθηκε: «Ακούσαμε ότι υπάρχει περίπτωση να έχουμε ψήφο εμπιστοσύνης στην Ελλάδα. Πρέπει να δούμε πώς θα το κρίνουμε αυτό, αλλά και να συζητήσουμε». Διόλου τυχαία, προφανώς, η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη υποβάθμισε τη διαρροή περί ψήφου εμπιστοσύνης με ανεπίσημη δήλωση η
Κυβέρνηση «ευρείας αποδοχής» προσπαθούν να επιβάλουν δανειστές και αντιπολίτευση
οποία κατέληγε ως εξής: «Από τις 20 Αυγούστου και μετά (σ.σ.: ο πρωθυπουργός) θα έχει συναντήσεις με κυβερνητικά στελέχη προκειμένου να καθοριστούν οι περαιτέρω κινήσεις». Ως συνέχεια αυτής της δήλωσης ήρθε η απουσία αποφάσεων από την προχθεσινή σύσκεψη του Αλέξη Τσίπρα με τον υπουργό Οικονομικών, αλλά και από τη διαρροή του σεναρίου ότι έπεσε στο τραπέζι η δημιουργία θερινών τμημάτων στη Βουλή, εξέλιξη η οποία θα απομάκρυνε και την ψήφο εμπιστοσύνης
και την προκήρυξη εκλογών.
Το «εμπροσθοβαρές» μνημόνιο Τα άλυτα, προς το παρόν, εσωκομματικά προβλήματα του ΣΥΡΙΖΑ είναι επαρκής λόγος για εκλογές, οι οποίες όμως προσκρούουν σε ευρωπαϊκές – κυρίως γερμανικές – αντιρρήσεις, που εξηγούνται από το είδος και το βάρος των αποφάσεων και των διαδικασιών που εκκρεμούν. Κατ’ αρχάς είναι ήδη γνωστό ότι η εμπροσθοβαρής εκταμίευση 46,7 δισ. ευρώ από το σύνολο των 85,5 δισ. ευρώ από τη νέα δανειακή σύμβαση σε διάστημα 130 ημερών απαιτεί την επίσης εμπροσθοβαρή ψήφιση όλων των πολιτικά σκληρών μέτρων. Ασφαλιστικό, εργασιακό, φορολογικό, εργαλειοθήκη ΟΟΣΑ κ.λπ. είναι συγκεντρωμένα στο πακέτο που θα συνοδεύσει την πρώτη αξιολόγηση – με όριο λήξης τη 15η Νοεμβρίου –, χωρίς την οποία η συμφωνία θα παραμένει εκκρεμής, αφού δεν θα έχει μπει ακόμη στο τραπέζι η ρύθμιση του χρέους. Δεδομένου ότι τότε ακόμη θα εκκρεμούν επιπλέον η τελική αξιολόγηση και ο καθορισμός των κεφαλαιακών αναγκών του τραπεζικού συστήματος, πριν τελειώσει η «δουλειά» καθόλου βέβαιο δεν είναι ότι οι γερμανικές αντιρρήσεις θα καμφθούν. Συνεπώς, αναμένοντας και τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, καλό είναι να έχουμε κατά νου ολόκληρο το πλαίσιο.
Ισχυρή πίεση με τη ρευστότητα Ένα σοβαρό μέρος αυτού του πλαισίου είναι η μορφή της κυβέρνησης. Στο παρασκήνιο είναι γνωστό ότι οι δανειστές έχουν εμφανίσει σοβαρή δυσπιστία – ενίοτε και με δημόσιες δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων στη Γερμανία – όχι μόνο για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. την περίοδο της σύγκρουσης, αλλά για το σύνολο του πολιτικού συστήματος: «Η Ελλάδα μας κοροϊδεύει πέντε χρόνια». Ανεξαρτήτως του δικαίου ή του αδίκου της διαπίστωσης αυτής, η δυσπιστία είναι προφανής. Θρυλείται μάλιστα ότι οι δανειστές – ακόμη και μέσω των πιο «επιεικών» εκπροσώπων τους – έχουν απαιτήσει ευρείες πλειοψηφίες στην ψήφιση προαπαιτουμένων και μνημονιακών μέτρων, ώστε να διαπιστώνεται κάθε φορά η δέσμευση του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων που είτε κυβερνούν είτε έχουν προοπτική διακυβέρνησης.
Λόγω δε της απώλειας της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας από την κυβέρνηση, οι δανειστές προκρίνουν τη δημιουργία μιας κυβέρνησης «ειδικού σκοπού» ή «ευρείας αποδοχής», με στόχο την ολοκλήρωση της συμφωνίας, τη δρομολόγηση της υλοποίησής της, αλλά και την τελική δέσμευση όλων για την τήρησή της μέχρι κεραίας. Μάλιστα, ως ισχυρό όπλο στην πίεσή τους αυτή, οι δανειστές αξιοποιούν τη ρευστότητα του κράτους και της ελληνικής οικονομίας, καθώς από την πρώτη δόση (έως σήμερα, 20 Αυγούστου) των 13 δισ. ευρώ μόνο τα 500 εκατομμύρια θα διατεθούν για τις υποχρεώσεις του κράτους προς την οικονομία. Καθώς όμως η κυβέρνηση, στη διάρκεια της διαπραγμάτευσης, άντλησε από φορείς του Δημοσίου με τις ΠΝΠ μέσω repos περί τα 10 δισ. ευρώ, η αποπληρωμή υποχρεώσεων αυτού του είδους θα γίνεται
σταδιακά και υπό την προϋπόθεση της υλοποίησης του μνημονίου. Όσο λοιπόν θα μακραίνει η περίοδος της εκκρεμότητας, τόσο οι δανειστές θα πιέζουν για κυβέρνηση «ευρείας αποδοχής», έστω και ελάχιστων μηνών. Η λύση αυτή ικανοποιεί και την αντιπολίτευση (Ν.Δ., Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ), η οποία δεν είναι πια σε θέση να ψηφίζει «ιδία βουλήσει» και... ακρίτως ό,τι έρχεται. Αναζητεί λοιπόν εναγωνίως μια πολιτική «ομπρέλα», δηλαδή μια κυβέρνηση – κατά προτίμηση χωρίς συμμετοχή κομματικών στελεχών της – που θα περιβαλλόταν το πρόσχημα της ολοκλήρωσης της συμφωνίας και της «σωτηρίας της χώρας». Τα προβλήματα του ΣΥΡΙΖΑ, τις δυσκολίες της αντιπολίτευσης καθώς και τον οδικό χάρτη του μνημονίου θα βρείτε αναλυτικά στις επόμενες σελίδες του «Ποντικιού».
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αμήχανη η Ν.Δ. ενόψει εκλογών Παγιδευμένος σε Συμπληγάδες ο Μεϊμαράκης, απειλεί με... επάνοδο ο Σαμαράς Μπορεί η ειδησεογραφία να κινείται τις τελευταίες μέρες σε καλοκαιρινούς ρυθμούς και τα κομματικά επιτελεία να είναι ακόμα σε διακοπές, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως στο παρασκήνιο δεν έχουν αρχίσει επαφές, σκέψεις και σενάρια για τις πολιτικές εξελίξεις στις επόμενες εβδομάδες.
Η
οριακή εσωκομματική κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ, η απαίτηση να ψηφιστούν άμεσα σκληροί νόμοι, εφαρμοστικοί του μνημονίου, και η πανθομολογούμενη απώλεια της κυβερνητικής πλειοψηφίας λόγω της ανταρσίας βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος έχει προκαλέσει πυρετό στις ηγετικές ομάδες των εντός και εκτός Βουλής κομμάτων. Όλοι γνωρίζουν ότι η όποια απόφαση, αν δεν κάνουν κάποια τολμηρή κίνηση ανατροπής τα μέλη της Αριστερής Πλατφόρμας, είναι στα χέρια του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος όχι μόνο ζυγίζει και βασανίζει την απόφασή του, αλλά έχει να αντιμετωπίσει και την επιτήρηση των δανειστών. Οι Ευρωπαίοι, που εσχάτως θριαμβολογούν για την αποδοχή του τρίτου και σκληρότερου μνημονίου, προφανώς δεν επιθυμούν άμεση προσφυγή στις κάλπες και πιέζουν παντοιοτρόπως στο παρασκήνιο για μια κυβέρνηση «ειδικού σκοπού» ή τέλος πάντων ένα πολυσυλλεκτικό σχήμα υπό τον δημοφιλέστερο και πολιτικά κραταιό Τσίπρα και την ανοχή Ν.Δ. - Ποταμιού – ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να περάσουν πιο γρήγορα και με ασφάλεια τα καυτά μέτρα που περιλαμβάνονται στην τελευταία συμφωνία. Ο μόνος που έχει λόγο στην παρούσα φάση να βιάζεται φαίνεται να είναι ο Τσίπρας, ο οποίος έχει ακόμη σχεδόν ανέπαφο το πολιτικό του κεφάλαιο και δεν θα ήθελε η εφαρμογή του μνημονίου και η φθινοπωρινή φορολογική επιδρομή να του το απομειώσουν. Αν τολμήσει τελικά την άμεση προσφυγή στις κάλπες, αυτό θα είναι αποτέλεσμα μιας σειράς παραγόντων που πρέπει να αξιολογηθούν. Η κυβέρνηση έχει διαμηνύσει ήδη από τη νύχτα της ψήφισης του μνημονίου ότι θα ασχοληθεί ύστερα από σήμερα, 20 Αυγούστου, με τα πολιτικά ζητήματα αναμένοντας την εκταμίευση της πρώτης δόσης, προκειμένου να αρχίσει να εμπεδώνεται και διεθνώς μια αίσθηση κυβερνητικής σταθερότητας. Μπορεί το πολιτικό παιχνίδι να φαίνεται ότι διεξάγεται «εν ου παικτοίς» και τα κυβερνητικά στελέχη να το διατυμπανίζουν προσβλέποντας ακόμη και σε αυτοδυναμία, ωστόσο, εκτός του Τσίπρα και της πολιτικής αντοχής του, οι
κινήσεις και οι πρωτοβουλίες των υπόλοιπων κομμάτων συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός θολού προσώρας πολιτικού σκηνικού. Πάντως, από τις πρώτες ενδείξεις, το προεκλογικό πεδίο, όποτε και αν γίνουν οι εκλογές, θα είναι ιδιαίτερα σκληρό. Πολλοί κάνουν λόγο για την πιο σκληρή προεκλογική μάχη των τελευταίων ετών, αφού σύσσωμη η αντιπολίτευση – και η εσωκομματική – θα θελήσει να «κοντύνει» τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Τσίπρα καταλογίζοντάς του καταστροφική πολιτική διαπραγμάτευσης, ερασιτεχνικούς χειρισμούς και άθλιες επιλογές προσώπων. Η σκανδαλολογία και η ελεεινολογία αναμένεται να κορυφωθούν, με το κυβερνών κόμμα να στήνει την επιχειρηματολογία του στο ότι ανέλαβε να επαναφέρει τη χώρα από τα αποκαΐδια των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., που ευθύνονται για το ότι έφεραν τη χώρα στο χείλος της καταστροφής, με την αντιπολίτευση να απαντά ότι η αντιμνημονιακή πολιτική του κυβερνώντος κόμματος
Ετοιμόρροπη η «πολυκατοικία»
Ανάλογα με την προσωπική προοπτική τους τοποθετούνται οι δελφίνοι
και ο λαϊκισμός του ευθύνονται για την πολιτική κατάσταση στη χώρα την τελευταία πενταετία. Πληθαίνουν οι φωνές από Ν.Δ., Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ, που τονίζουν τις τελευταίες μέρες πως, παρότι επί ημερών του ΣΥΡΙΖΑ ψηφίστηκε το πιο επαχθές μνημόνιο, δεν άνοιξε ρουθούνι, ενώ, αν είχαν φέρει αυτοί την ίδια συμφωνία, η χώρα θα είναι γίνει λαμπόγυαλο μέσα σε λίγες ώρες, ακόμη και εν μέσω θέρους.
Μεϊμαράκης... εν καμίνω Στη Νέα Δημοκρατία μια άμεση προσφυγή στις κάλπες δημιουργεί πολλούς προβληματισμούς με δεδομένο ότι το κόμμα θα ήθελε να εξαντληθεί η τετραετία για τον ΣΥΡΙΖΑ ή να αποφευχθούν οι κάλπες το επόμενο δωδεκάμηνο για μια σειρά λόγους, μεταξύ των οποίων: ◆ Βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης νέας ηγεσίας και σ’ αυτήν τη φάση υπάρχει μια αμήχανη εκλογική βάση, που δεν γνωρίζει αν ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης θα πρέπει να στηριχθεί ως υποψήφιος πρωθυπουργός ή όχι. ◆ Επιχειρεί να επανατοποθετηθεί ιδεολογικά και πολιτικά μετά και την τελευ-
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
ταία εκλογική ήττα και να επανασυσπειρώσει τους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους. ◆ Είναι ακόμη πολύ νωπή η ήττα σε εκλογές και δημοψήφισμα, με συνέπεια να μην υπάρχουν δυνατά επιχειρήματα για να αντιπαρατεθεί σε μια εντελώς φρέσκια κυβέρνηση. ◆ Υπερψήφισε το τρίτο μνημόνιο δυσαρεστώντας ένα μείζον τμήμα της εκλογικής της βάσης, που είναι οι συντηρητικοί (στην πλειονότητά τους) αγρότες. ◆ Διαθέτει έναν κουρασμένο, γερασμένο και συμβιβασμένο κομματικό μηχανισμό, με αναφορές κυρίως στους απελθόντες προέδρους. ◆ Δεν έχει προλάβει να εισπράξει τη φθορά από την κυβερνητική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως την εφαρμογή του μνημονίου. ◆ Οι αντίρροπες εσωκομματικές δυνάμεις, όσο δεν είναι καθαρό το θέμα της ηγεσίας, επιχειρούν επίδειξη δύναμης, δημιουργώντας συνθήκες εκκρεμούς στην προσωρινή ηγετική ομάδα. ◆ Η ηγεσία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, μέλος του οποίου είναι η Ν.Δ., πιέζει ασφυκτικά προκειμένου η παρούσα Βουλή να βρει κυβερνητική λύση και η αξιωματική αντιπολίτευση να συμβάλει γι’ αυτό. Μπορεί ο Μεϊμαράκης να έχει ζεσταθεί από την καρέκλα της εξουσίας, αντιλαμβάνεται ωστόσο ότι η κατάσταση στο εσωτερικό του κόμματος δεν εξασφαλίζει τη δυνατότητα μιας ελπιδοφόρας εκλογικής μάχης. Ο ίδιος λειτουργεί σταθεροποιητικά και έχει τον δυναμισμό να επιβάλει ισορροπίες, γνωρίζει πως του πιστώνεται το γεγονός ότι τιθάσευσε τις σκληρές φωνές είτε για καταψήφιση είτε για «παρών» στο μνημόνιο χωρίς να υπάρξουν διαρροές, ωστόσο αντιλαμβάνεται ότι μόνο με την ανάδειξη ενός αρχηγού από τη βάση η Ν.Δ. θα μπει σε ήρεμα εσωκομματικά νερά. Στην παρούσα φάση ο ίδιος, παρότι δεν στερείται νομιμοποίησης και μάλιστα ευρείας, γνωρίζει ότι είναι όμηρος των δελφίνων, που τοποθετούνται ανάλογα με την προσωπική προοπτική τους, ακόμη κι αν βαφτίζουν κάθε δήλωσή τους ως... σωτήρια για τη χώρα. Είναι προφανές ότι αναγκάστηκε την περασμένη Παρασκευή το πρωί, από το βήμα της Βουλής, να δηλώσει ότι το κόμμα μέχρι εδώ θα στηρίξει την κυβέρνηση και τα μέτρα που φέρνει, καλώντας τον Τσίπρα να λύσει τα εσωκομματικά του προβλήματα. Η κίνηση αυτή του Μεϊμαράκη μόνο τυχαία δεν ήταν, αφού έκλεινε το μάτι στη σκληρή πτέρυγα του κόμματος, την οποία εκφράζουν οι Άδωνις Γεωργιάδης και Μάκης Βορίδης, που πίεζαν και πιέζουν για να μπουν σκληροί όροι στην κυβέρνηση προκειμένου να βάλει πλάτη η Ν.Δ., όπως η αποτροπή των εκλογών με λύση από την υπάρχουσα Βουλή, συγκρότηση εθνικής ομάδας διαπραγμάτευσης ή εκ των προτέρων συγκατάθεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης για νομοσχέδια που θα περάσουν με τη δική της στήριξη και η παραίτηση της υπουργού για το Μεταναστευτικό Τασίας Χριστοδουλοπούλου. Το τελευταίο μάλιστα το έθεσε και δημοσίως
ο Μεϊμαράκης σε συνέντευξή του στον ραδιοσταθμό «Παραπολιτικά» τη Δευτέρα.
Πρόβλημα ο... Σαμαράς Ο Μεϊμαράκης όμως είχε να αντιμετωπίσει κι ένα σωρό βουλευτές που μέχρι τελευταία στιγμή απειλούσαν να μην ψηφίσουν το τρίτο μνημόνιο και εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για τους εφαρμοστικούς νόμους. Ο Δ. Κυριαζίδης, ο Χρ. Κέλας, ο Μ. Χαρακόπουλος, ο Μ. Βαρβιτσιώτης, ο Κ. Καραγκούνης και ο Ανδρ. Κατσανιώτης έθεσαν μια σειρά ζητήματα απειλώντας να καταψηφίσουν τη συμφωνία. Πολλούς απ’ αυτούς τους έπεισε ο Μεϊμαράκης με το επιχείρημα ότι η Ν.Δ. θα είναι αμείλικτη όχι μόνο στη διατύπωση των εφαρμοστικών νόμων που θα φέρει ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στην πορεία της διαπραγμάτευσης, ενώ υποσχέθηκε ότι η αξιωματική αντιπολίτευση πρέπει να σχεδιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη στήριξη του αγροτικού κόσμου και υποσχέθηκε να το επεξεργαστεί μέσα από μια σειρά επαφών του σε όλη την Ελλάδα με τους παράγοντες των αγροτών. Ο Μεϊμαράκης δεν ξεχνάει ακόμη ότι ο Αντώνης Σαμαράς χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο για το ότι έσπευσε να εισπράξει μόνος του την αποτυχία του «Ναι» στο δημοψήφισμα και δεν είχε υπομονή μιας εβδομάδας ώστε να δει να καταρρέει η συμμαχία του 61% του «Όχι» μετά την αποδοχή ενός τρίτου μνημονίου από τον Τσίπρα. Γνωρίζει ακόμη το παγκοίνως γνωστό: ότι ο πρώην πρωθυπουργός δεν έχει εγκαταλείψει την ιδέα μιας πολιτικής κοινοπραξίας με τον Ευάγγελο Βενιζέλο για τη συγκρότηση ενός ευρωπαϊκού πόλου που θα αντιπαρατεθεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Τα σενάρια επανήλθαν μέσα στον Δεκαπενταύγουστο, αν και υπονομεύθηκαν από την άρνηση του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ που συγκατανεύσουν σ’ αυτή την προοπτική. Οι δύο πρώην κυβερνητικοί εταίροι, που έμαθαν να συνεργάζονται, έχουν τακτικές παρασκηνιακές
Στα κάγκελα οι «λοιποί δεξιοί συγγενείς»
επαφές, αν και η προοπτική πολιτικής επανόδου τους αποτελεί ένα εφιαλτικό σενάριο που κανείς δεν συμμερίζεται. Ο Μεϊμαράκης, που ικανοποίησε μια σειρά δελφίνους, όπως την Ντόρα Μπακογιάννη, τον Νίκο Δένδια, τον Ευριπίδη Στυλιανίδη και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, με την κεντροδεξιά στροφή του, δεν ξεχνά ότι πρέπει συχνά πυκνά να τους συμβουλεύεται σε κάθε του κίνηση προκειμένου να έχει το κεφάλι του ήσυχο. Η πρόσφατη αναφορά του ότι στοχεύει στο 39% του «Ναι» είναι σαφές ότι δείχνει την τάση του για πολιτική επέκταση στον χώρο του μεταρρυθμιστικού Κέντρου, ώστε να δημιουργήσει πόλωση με το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι. Είναι δεδομένο άλλωστε ότι στις επόμενες εκλογές, όσο σύντομη κι αν είναι η προεκλογική εκστρατεία, θα κινηθούν όλοι εναντίον όλων. Η προοπτική πολιτικού ανοίγματος της Ν.Δ. στο μεταρρυθμιστικό - εκσυγχρονιστικό Κέντρο επιχειρεί να ανακουφίσει τα ανήσυχα μέλη του κόμματος για τις πολιτικές δεξαμενές του, με δεδομένο ότι έχει σοβαρές απώλειες εδώ και μια πενταετία προς την εθνικιστική και την αντιμνημονιακή Δεξιά που μέχρι τώρα έχει βρει καταφύγιο στη Χρυσή Αυγή και τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Στον χώρο αυτόν επιχειρεί να ανακάμψει και ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός, που πλήρωσε ακριβό τίμημα για την υπερψήφιση του δεύτερου μνημονίου, ενώ προβάλλει και η Ένωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη, που βιώνει εσχάτως μια δημοσκοπική εκτόξευση ανεβάζοντας τον αφοριστικό, καλυμμένα λαϊκιστικό, ισοπεδωτικό και συντηρητικό λόγο του, τον οποίο μοιάζει να φέρνει από το βαθύ περιθώριο της πολιτικής ζωής στα κοινοβουλευτικά σαλόνια.
Στα δύσκολα οι ΑΝ.ΕΛΛ. Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, που έχουν καταπιεί... αμάσητο το τρίτο μνημόνιο, βρίσκονται σε πραγματικό πολιτικό αδιέξοδο. Τα περιθώρια που τους δίνει η νομή της εξουσίας για να συγκρατήσουν τους ψηφοφόρους τους είναι μηδαμινά, αφού στη βάση του κόμματος επικρατεί έκδηλη οργή για τη μεγαλειώδη κωλοτούμπα του αρχηγού τους. Πολλοί είναι αυτοί που εκτιμούν ότι, σε περίπτωση άμεσης προσφυγής στις κάλπες, δύσκολα το κόμμα θα μπορέσει να περάσει τον κατώφλι του 3% για την είσοδό του στη Βουλή και ότι κινδυνεύει να ακολουθήσει τον δρόμο του ΛΑΟΣ. Το σενάριο να «απορροφηθούν», κοινοβουλευτικά τουλάχιστον, οι ΑΝ.ΕΛΛ. από τον ΣΥΡΙΖΑ το απορρίπτουν και οι δύο κομματικοί μηχανισμοί. Ο Πάνος Καμμένος στην παρούσα φάση έχει αποσυρθεί από τη δημοσιότητα επιχειρώντας να επανασχεδιάσει τη στρατηγική του μετά το πέρας του αντιμνημονιακού αγώνα, αλλά και επειδή δεν θέλει να εμπλακεί στο τεράστιο εσωκομματικό πρόβλημα του κυβερνητικού του εταίρου. Είναι τόσο έκδηλη η αμηχανία του υπουργού Άμυνας, ώστε ούτε στις λοιδορίες της Ν.Δ. δεν έχει ακόμα απαντήσει…
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
λιτών ως η πολιτική δύναμη που διαθέτει κοινό νου, προωθεί στην πολιτική ζωή τους ικανότερους, δεν έχει πολιτικές εμπάθειες και απωθημένα, όπως η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, και, παρότι έχει στις τάξεις του πολιτικούς με πλούσιο παρελθόν, προσπαθεί να πείσει ότι είναι το πιο άφθαρτο κόμμα αυτήν τη στιγμή. Ταυτόχρονα, συνεχίζει να αποκρούει μετά βδελυγμίας κάθε προσπάθεια συμπόρευσης, συνεργασίας ή συνεννόησης με Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Ο ίδιος ο Θεοδωράκης χαρακτήρισε παραμύθια τα σενάρια για τη δημιουργία ευρωπαϊκού μετώπου απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο φαίνεται να προωθούν Σαμαράς και Βενιζέλος. Είναι προφανές ότι το Ποτάμι δεν επιθυμεί μια άμεση κάθοδο σε εκλογές, θεωρώντας ότι ενδεχόμενη φθορά της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. μπορεί να το ωφελήσει εκλογικά.
Κοινή κυβέρνηση θέλει το Ποτάμι Ο Θεοδωράκης προκρίνει συμμετοχή σε κυβέρνηση Τσίπρα με περιθωριοποίηση των ΑΝ.ΕΛΛ. Στην ιδεολογική και πολιτική αμηχανία της Ν.Δ. και στην τοξικότητα του ΠΑΣΟΚ, που δεν φαίνεται να ανακάμπτει αμέσως, στοχεύει το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη.
Έ
χοντας στόχο τους κεντρώους - κεντροδεξιούς «νοικοκυραίους» και προβάλλοντας την ανάγκη εθνικής συνεννόησης μακριά από άγονες αντιπαραθέσεις του παρελθόντος, το Ποτάμι προβάλλει τη βεβαιότητα ότι θα είναι η τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα, οψέποτε κι αν γίνουν οι εκλογές – τις οποίες επισημαίνει ότι δεν φοβάται. Ωστόσο όλα του τα στελέχη επαναλαμβάνουν διαρκώς ότι στην παρούσα φάση χρειάζεται κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Το σχέδιο του Ποταμιού είναι απλό, αφού η κυβέρνηση εθνικής ενότητας εξυπηρετεί πολλαπλούς στόχους. Από τη μια εντάσσει τον Τσίπρα αυτομάτως στις συστημικές πολιτικές δυνάμεις, αν αποδεχτεί να συγκυβερνήσει με εκπροσώπους του αστικού πολιτικού συστήματος. Επενδύει ταυτόχρονα στην πολιτική φθορά του, ενώ την ίδια στιγμή κλεί-
νει το μάτι στους δανειστές ότι το Ποτάμι μπορεί να αποτελέσει μια αξιόπιστη – για τα συμφέροντά τους – πολιτική δύναμη στη χώρα. Μάλιστα, βουλευτές του δεν απέκλεισαν, μιλώντας δημόσια, το Ποτάμι να αποχωρήσει από ενδεχόμενη ψήφο εμπιστοσύνης, ώστε η κυβέρνηση να διατηρήσει με τους παρόντες βουλευτές την πλειοψηφία και να μην οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές, προκρίνοντας έτσι έμμεσα την ψήφο ανοχής. Ο Σταύρος Θεοδωράκης, παρότι συνομιλεί, όπως λένε από τα κεντρικά του, συχνά - πυκνά με τον Αλέξη Τσίπρα, δεν έχει κατεβάσει τους τόνους και ασκεί σκληρή κριτική στην κυβέρνηση. Ο ίδιος δεν κρύβει τον στόχο του να γίνει αυτός ο κυβερνητικός εταίρος, πετώντας στο περιθώριο τους «έξαλλους», κατά την κρίση του, από τους ΑΝ.ΕΛΛ. Στην παρούσα φάση επιχειρεί να «καθιερωθεί» στη συνείδηση των πο-
Χρόνο για ανασύνταξη προσπαθεί να «αγοράσει» το ΠΑΣΟΚ
«Σταθερότητα» θέλει η Φώφη Εκλογές δεν θέλει ούτε το ΠΑΣΟΚ, το οποίο επιχειρεί με τη νέα ηγετική ομάδα να προσδιορίσει νέα πολιτική φυσιογνωμία μετά το έντονο κεντροδεξιό αποτύπωμα που άφησε η περίοδος Βενιζέλου, ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει μια νέα ενότητα στον χώρο με την επανάκαμψη – κοινωνικών κυρίως – δυνάμεων και στελεχών που αποχώρησαν μαζικά την προηγούμενη πενταετία. Η Φώφη Γεννηματά θα ήθελε σίγουρα ένα δωδεκάμηνο πολιτικής σταθερότητας, προκειμένου και η ίδια να επαναδιατάξει το κόμμα και να προωθήσει το σχέδιό της για άμβλυνση των εσωκομματικών αντιπαραθέσεων και κυρίως να αντιμετωπίσει τη μαζική φυγή που προκάλεσαν η ηγεσία Βενιζέλου και η πολιτική ταύτιση με τη Ν.Δ. του Αντώνη Σαμαρά. Η Φώφη, παρότι βλέπει μπροστά της τον Βενιζέλο σε κάθε κίνηση να επιχειρεί είτε να υπερασπιστεί το κυβερνητικό παρελθόν του είτε να σηματοδοτήσει ότι είναι παρών και ενεργός, επιχειρεί ένα άνοιγμα προς τη ΔΗΜΑΡ και στελέχη του ΚΙΔΗΣΟ προκειμένου να επιτύχει μια καλύτερη εκλογική καταγραφή από το 4,7% του Ιανουαρίου. Ο διάλογος με τον νέο γραμματέα της ΔΗΜΑΡ Θ. Θεοχαρόπουλο προχωράει και δεν αποκλείεται μια εκλογική συνεργασία προκειμένου και η ΔΗΜΑΡ να εκπροσωπείται στην επόμενη Βουλή. Πολιτικοί παρατηρητές επισημαίνουν ότι, λόγω της δεινής πολιτικής θέσης στην οποία βρίσκονται, οι δύο πολιτικοί χώροι είναι πιο πιθανό να συνεργαστούν. Δηλαδή είναι προτιμότερο τα εναπομείναντα στελέχη της ΔΗΜΑΡ να στραφούν στο ΠΑΣΟΚ
απ’ ό,τι στο Ποτάμι, όπου υπάρχουν και εντάσεις λόγω της προσχώρησης των Λυκούδη, Ψαριανού κ.ά. στο πρόσφατο παρελθόν, ενώ τίθενται και ζητήματα αλαζονείας. Στελέχη του ΠΑΣΟΚ, όπως οι Λ. Γρηγοράκος και Οδ. Κωνσταντινόπουλος, πιέζουν προς την κατεύθυνση δημιουργίας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, αλλά και να σταματήσει το κόμμα να στηρίζει τις κυβερνητικές επιλογές αν δεν υπάρξουν ρητές δεσμεύσεις από τον Τσίπρα ότι επιδιώκει συνεργασία και συνεννόηση. Ήδη η Φώφη Γεννηματά ξεκαθάρισε ότι το ΠΑΣΟΚ θα ψηφίσει «Όχι» στο ενδεχόμενο αιτήματος της κυβέρνησης για ψήφο εμπιστοσύνης, διαλύοντας οποιοδήποτε σενάριο για αποχή, που θα διευκολύνει την κυβέρνηση. Πληροφορίες από τη Χαρ. Τρικούπη εκτιμούν ότι η Φώφη έχει ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με στελέχη του ΚΙΔΗΣΟ και ήδη κάποια μεσαία στελέχη έχουν εκδηλώσει προθέσεις επιστροφής, ενώ η ίδια θα επιθυμούσε να επανακάμψουν στα κομματικά δρώμενα μετριοπαθή στελέχη όπως ο Φίλιππος Σαχινίδης, ο Συμεών Κεδίκογλου ή ο Κώστας Τριαντάφυλλος, που αποχώρησαν επειδή συγκρούστηκαν με τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Η ίδια ωστόσο γνωρίζει ότι οι σχέσεις της με τον Βενιζέλο κρέμονται από μια λεπτή κλωστή, αφού ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θεωρεί ότι η διάσπαση από τον Γιώργο Παπανδρέου έφερε το ισχνό εκλογικό αποτέλεσμα που προκάλεσε την παραίτησή του. Για τον λόγο αυτόν η Φώφη δεν μιλάει στην παρούσα φάση για μια συλλογική και διακομματική επαφή μεταξύ των δύο χώρων, αλλά επιλεκτικά με στελέχη που προσχώρησαν στο ΚΙΔΗΣΟ και επιθυμούν να επανέλθουν στο κόμμα που τα ανέδειξε. Από την πλευρά του Παπανδρέου είναι πάντα στο τραπέζι η πρόταση κοινής εκλογικής καθόδου όλων των προοδευτικών κεντροαριστερών δυνάμεων. Στελέχη του ΚΙΔΗΣΟ εκτιμούν ότι με το τρίτο μνημόνιο κατέρρευσαν μύθοι, αλλά και η προσπάθεια υπονόμευσης της πολιτικής Παπανδρέου και αποδείχτηκε η δύναμη επιβολής των δανειστών. Στο πλαίσιο αυτό θεωρούνται δικαιωμένοι, ενώ προβάλλουν και ως δικαίωση την πρόβλεψη Παπανδρέου ότι μέσα σε έξι μήνες θα έχουμε ξανά εκλογές. «Μπορεί να έπεσε έξω έναν, δύο μήνες» επισημαίνουν και επιμένουν ότι, όποτε κι αν γίνουν εκλογές, το ΚΙΔΗΣΟ θα είναι στη Βουλή με ποσοστό αρκετά πάνω από το 3%, διαψεύδοντας τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που το φέρνουν στο 1%.
ΣΥΡΙΖΑ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
Πλήρης σύγχυση μπροστά στις εκλογές Με φόντο διάσπαση ή και κατακερματισμό ετοιμάζονται για την επόμενη μέρα στον ΣΥΡΙΖΑ Δισεπίλυτο γρίφο αποτελούν για το κυβερνητικό επιτελείο οι εκλογές, οι οποίες, με ή χωρίς ψήφο εμπιστοσύνης, με ή χωρίς θερινά τμήματα, παραμένουν στο τραπέζι, με το Μαξίμου να ξεφυλλίζει το ημερολόγιο για την αναζήτηση του ιδανικού χρόνου διεξαγωγής τους.
Ο
ι κάλπες από τη μία θεωρούνται αναγκαίες προκειμένου να αντιμετωπιστεί η «θεσμική δυσαρμονία» λόγω της απώλειας της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, από την άλλη όμως ο χρόνος διεξαγωγής τους δεν ικανοποιεί ταυτόχρονα όλες τις παραμέτρους που υπάρχουν στο τραπέζι. Ειδικότερα, προκύπτουν τα εξής ζητήματα, τα οποία εδώ και λίγα εικοσιτετράωρα ζυγίζει ο Τσίπρας: Η πολιτική φθορά που θα επέλθει με τα πρώτα μνημονιακά μέτρα της κυβέρνησης, τα οποία θα πέσουν βαριά στους φορολογούμενους ύστερα από ένα οκτάμηνο εξάντλησης ψυχολογικών και οικονομικών αντοχών της κοινωνίας, επιτάσσουν εκλογές το συντομότερο. Εκτός του να προλάβει τη δική του φθορά, ο πρωθυπουργός θέλει να προλάβει και την πολιτική και οργανωτική ανάπτυξη του εσωκομματικού αντιπάλου, της Αριστερής Πλατφόρμας, που αναπόδραστα παίρνει τον δρόμο της δημιουργίας νέου πολιτικού φορέα με στόχο το αντιμνημονιακό κοινό το οποίο απογοήτευσε ο Τσίπρας και πλέον μένει χωρίς πολιτική έκφραση. Επομένως πιεστική θεωρείται και η ανάγκη για το εσωκομματικό ξεκαθάρισμα. Από την άλλη, όπως προαναφέραμε, το κυβερνητικό επιτελείο δεν θέλει να δίνει επιχειρήματα στους δανειστές διά της διαρκούς πολιτικής αστάθειας, η οποία μεταφράζεται σε απώλεια χρόνου ως προς την υλοποίηση του μνημονίου, κάτι το οποίο θεωρητικά «ξεκλειδώνει» τη χρηματοδότηση και την πολυπόθητη για τον Τσίπρα ρύθμιση του χρέους – η τελευταία ως γνωστόν θεωρείται μείζονος σημασίας προκειμένου ν’ αντισταθμιστούν πολιτικά οι επιπτώσεις του τρίτου μνημονίου.
1
2
Η Πλατφόρμα, η Ζωή και οι άλλοι Εσωκομματικά κυριαρχεί το παιχνίδι αποφυγής της ευθύνης για τη διάσπαση και η προσπάθεια της κάθε πλευράς να τη χρεώσει στην απέναντι (ο Τσίπρας στην Αριστερή Πλατφόρμα και το αντίστροφο) έχει οδηγήσει σε ένα ατελείωτο
γαϊτάνακι τακτικισμών με το «μπαλάκι» ν’ αλλάζει γήπεδο με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Την ίδια ώρα παραμένει θολό το πολιτικό τοπίο της επόμενης μέρας, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει κατακερματισμένος και όχι απλώς διχασμένος: ο Μανώλης Γλέζος μέτρησε τρία κομμάτια (Μαξίμου, Λαφαζάνης και ΚΟΕ) αποφεύγοντας ο ίδιος να συνταχθεί με κάποιο από αυτά. Απροσδιόριστος παράγοντας, όμως, παραμένει η Ζωή Κωνσταντοπούλου, η οποία πλέον δείχνει να έχει κόψει εντελώς «γέφυρες» με την ηγεσία και ταυτόχρονα φέρεται να διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με την Αριστερή Πλατφόρμα, χωρίς αυτό να προεξοφλεί συμπόρευση μαζί της. Ερώτημα υπάρχει για το αν η Κωνσταντοπούλου θα κινηθεί αυτόνομα ως πρόσωπο ή αν θα επιδιώξει να σχηματίσει δικό της πολιτικό φορέα. Εκ πρώτης όψεως πάντως οι «αγκάλες» της Αριστερής Πλατφόρμας δείχνουν ανοιχτές, καθώς τα στελέχη της επιδιώκουν να δώσουν στο κυοφορούμενο σχήμα τους στίγμα ευρέος αντιμνημονιακού μετώπου, το οποίο εκτείνεται πέραν των ορίων της κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Ενδεικτική των στόχων της Αριστερής Πλατφόρμας είναι η χθε-
Επιλέγουν συμμάχους και κατευθύνσεις οι επιμέρους δυνάμεις
Η ΚΟΕ και οι «53» Πάντως, με αυτόν τον χώρο δεν δείχνει διατεθειμένη να συμπορευτεί πολιτικά και εκλογικά η ΚΟΕ, η οποία θεωρεί το όλο εγχείρημα «ρηχό» και «καρικατούρα» του ΣΥΡΙΖΑ (όπως προκύπτει από σχετική αρθρογραφία στον «Δρόμο της Αριστεράς», που απηχεί τις απόψεις της). Η ΚΟΕ προκρίνει ένα Πολιτικό Κίνημα Διεξόδου, που θα εξετάζει τα ζητήματα πέρα από τη στενή, κατά την ίδια, θεώρηση του νομίσματος, λαμβάνοντας υπόψη τα εθνικά και γεωπολιτικά ζητήματα, τη σχέση με την Ευρώπη, τις αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, την οργάνωση του λαού από τα κάτω κ.λπ. Δεν είναι σαφές πάντως αν αυτό σημαίνει και κάποιου είδους εκλογική κάθοδο. Την ίδια ώρα, στην οδό των εσωκομματικών ισορροπιών βαδίζουν βουλευτές και στελέχη που πρόσκεινται στον χώρο των «53», παρότι ο χώρος αυτός δεν φαίνεται απολύτως συντεταγμένος. Ενδεικτική είναι η πρόσφατη παρέμβαση βουλευτών του χώρου, που στην τελευταία ψηφοφορία ψήφισαν άλλοι «Ναι», άλλοι «Παρών» και άλλοι «Όχι» και καλούν σε διατήρηση της ενότητας και τον επαναπροσδιορισμό του κόμματος μέσα από το συνέδριο, ενώ κρατούν αποστάσεις τόσο από το μνημόνιο όσο και από τη ρητορική της Πλατφόρμας για το νόμισμα.
σινή αναφορά Λαφαζάνη (real.gr) ότι το «Όχι» εκφράζεται δυνατά όχι μόνο από την Αριστερή Πλατφόρμα ως τάση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά «και από ευρύτερες συλλογικότητες και προσωπικότητες του προοδευτικού, πατριωτικού και δημοκρατικού χώρου».
Οι κινήσεις των «λαφαζανικών» Η Αριστερή Πλατφόρμα επιζητεί να καταστεί ο βασικός εκφραστής του αντιμνημονιακού χώρου, στη θέση του ΣΥΡΙΖΑ όπως τον γνωρίζαμε μέχρι πρότινος, έστω κι αν το όνομα παραμείνει στα χέρια του Τσίπρα. Τα στελέχη της, τα οποία πλέον δεν κρύβουν ότι πορεύονται στην κατεύθυνση νέου φορέα – αυτό συμβαίνει εκ των πραγμάτων, λένε, εφόσον, αν και κομμένοι από τις λίστες του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές, δεν σκοπεύουν να αποσυρθούν πολιτικά –, είναι αισιόδοξα ως προς την πολιτική απήχηση του εγχειρήματος επικαλούμενα δημοσκοπήσεις που δίνουν έως και διψήφιο ποσοστό. Παραδέχονται ωστόσο ότι δημοσκοπήσεις εν μέσω Αυγούστου είναι προβληματικές. Από την άλλη, με τους χειρότερους υπολογισμούς, θεωρούν βέβαιη την κοινοβουλευτική τους εκπροσώπηση. Πάντως δηλώνουν οργανωτικά έτοιμα για κάθε ενδεχόμενο και τις ερχόμενες μέρες θα επικεντρωθούν σε ζητήματα προετοιμασίας με βάση τα επικρατέστερα εκλογικά σενάρια. Οι επιτελείς της Πλατφόρμας ουσιαστικά κινούνται με βάση το πιο «πιεστικό» σενάριο, δηλαδή εκλογές εντός του Σεπτεμβρίου, το αργότερο στις 27 του μήνα, καθώς εκτιμούν ότι στη σκέψη του Τσίπρα βαραίνει το ζήτημα της πολιτικής φθοράς από την εφαρμογή των μέτρων, καθώς και το εσωκομματικό ξεκαθάρισμα. Επίσης θεωρούν ότι η στάση που προέκριναν απέναντι στο ενδεχόμενο πρότασης ψήφου εμπιστοσύνης, δηλαδή η αποχή, ουσιαστικά ματαίωσε τους σχεδιασμούς του Μαξίμου να χρεώσει στην Αριστερή Πλατφόρμα τη διάσπαση μέσα από μία καθαρή ψήφο («όχι» εν προκειμένω). Επομένως εκτιμούν ότι, αν πάει σε εκλογές, που εκ των πραγμάτων θα οδηγήσουν σε εσωκομματικό ξεκαθάρισμα, την ευθύνη της διάσπασης θα την έχει ο ίδιος ο Τσίπρας, αν και, όπως επισημαίνουν ορισμένοι εξ αυτών, «εδώ που φτάσαμε, το θέμα δεν είναι ποιος θα χρεωθεί τη διάσπαση».
0
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Άλλα θέλω κι άλλα κάνω πώς να σου το πω...
Αδιαπέραστο τείχος τα «προαπαιτούμενα»
Ο Παράδεισος της ελάφρυνσης του χρέους περνάει από την... Κόλαση της Βουλής Την ώρα που η κυβέρνηση πετάει το ένα μετά το άλλο τα πολιτικά σενάρια στο τραπέζι – από την ψήφο εμπιστοσύνης και την άμεση προκήρυξη εθνικών εκλογών φτάσαμε στο σενάριο των θερινών τμημάτων, ενώ τώρα είναι θέμα χρόνου είτε η κυβέρνηση «εθνικού σκοπού» είτε, το πιθανότερο, της πρόωρης προσφυγής στην κάλπη – τα εμπλεκόμενα με το τρίτο μνημόνιο υπουργεία έρχονται αντιμέτωπα με ένα... βουνό προαπαιτουμένων, τα οποία θα πρέπει να εκπληρωθούν μέσα στις επόμενες 70 ημέρες.
Α
υτή τη φορά το διακύβευμα μπορεί να μην είναι η παραμονή της χώρας στη ζώνη του ευρώ – το λεγόμενο Grexit έχει φύγει πλέον από την ατζέντα μετά την υπογραφή της συμφωνίας με τον ESM –, δεν παύει όμως να είναι εξαιρετικά ισχυρό: ◆ Πρέπει να πέσει «ζεστό χρήμα» στην αγορά, η οποία από φθινόπωρο θα βουλιάζει στην ύφεση και στους φόρους. ◆ Πρέπει επίσης να δρομολογηθούν οι διαδικασίες για να ανοίξει – επιτέλους – η διαπραγμάτευση για την αναδιάρθρωση του χρέους. Μείωση επιτοκίου; Επιμήκυνση; Όπως και να ’χει, θα είναι κέρδος για την ελληνική οικονομία, καθώς κάθε μείωση τόκου ελαφρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό και καθιστά ευκολότερη την παραγωγή πλεονασμάτων, ενώ η επιμήκυνση επιτρέπει στην Ελλάδα να... ονειρεύεται ακόμη και επιστροφή στις αγορές. Τι πρέπει όμως να γίνει για να πέσει το ζεστό χρήμα στην αγορά και να ανοίξει επίσημα η συζήτηση για τη διευκόλυνση του χρέους; Όλα δείχνουν τα «προαπαιτούμενα» του φθινοπώρου, τα οποία αυτή τη στιγμή συνθέτουν ένα αδιαπέραστο τείχος για τη δρομολόγηση των πολιτικών εξελίξεων
Κλειδί η πρώτη αξιολόγηση Οι πρώτες εκταμιεύσεις της νέας δανειακής σύμβασης ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματική οικονομία. Από τα 23 δισ. ευρώ της πρώτης δόσης αμέσως θα μπουν στην αγορά κάτι λιγότερο από 500 εκατομμύρια ευρώ, καθώς τα υπόλοιπα, όπως θα μπουν, θα... βγουν. Αν καλυφθεί το πρώτο δάνειο «γέφυρα» που δόθηκε στην Ελλάδα για να πληρωθούν τα ληξιπρόθεσμα προς το ΔΝΤ και τα πρώτα ομόλογα της ΕΚΤ, αν συμπεριληφθούν τα ομόλογα που επίσης διακρατεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τα οποία λήγουν σήμερα, αν ληφθούν υπόψη και οι υποχρεώσεις του Σεπτεμβρίου κυρίως προς το ΔΝΤ, αν εξαιρεθούν και τα 10 δισ. ευρώ που θα παραμείνουν σε ειδικό λογαριασμό για να αξιοποιηθούν από τις τράπεζες για την ανακεφαλαιοποίησή τους, τι μένει; Μόλις 500 εκατ. ευρώ για να διατεθούν για την αποπληρωμή υποχρεώσεων του Δημοσί-
την επίσπευση μέρους των προαπαιτουμένων ώστε να απελευθερωθεί έστω και ένα πρώτο κομμάτι από αυτά τα χρήματα. Ποια θα μπορούσαν όμως να είναι αυτά τα προαπαιτούμενα που μπορούν να έρθουν νωρίτερα στο προσκήνιο; Η ανάγνωση του τρίτου μνημονίου δείχνει ότι ανώδυνες παρεμβάσεις δεν υπάρχουν, πέραν ελάχιστων εξαιρέσεων που έχουν δρομολογηθεί για τον Σεπτέμβριο (σ.σ.: παρεμβάσεις που αφορούν τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, διοικητικές αλλαγές στον φοροεισπρακτικό μηχανισμό και το ζήτημα του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, το οποίο επίσης κρύβει παγίδες, καθώς εκκρεμεί το θέμα της χρηματοδότησης, ενός κατά τα άλλα φιλολαϊκού μέτρου). Ο Οκτώβριος είναι βαρύς και ασήκωτος, καθώς οι τέσσερις άξονές του περιλαμβάνουν: φορολογικό, ασφαλιστικό, εργασιακό και προϋπολογισμό 2016 γεμάτο με νέα μέτρα. Ο πολιτικός Παράδεισος της ελάφρυνσης του χρέους και της εξασφάλισης φρέσκου χρήματος για την αγορά περνάει από την... Κόλαση της Βουλής.
Προϋπολογισμός - γκιλοτίνα
ου προς τον ιδιωτικό τομέα, οι οποίες έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες και οι οποίες εκτιμώνται ήδη σε τουλάχιστον 7,5 δισ. ευρώ, αν συμπεριληφθούν και οι συντάξεις που έχουν ζητηθεί από τους ενδιαφερόμενους, αλλά δεν έχουν ακόμη αποδοθεί.
Ανώδυνα μέτρα δεν υπάρχουν Στον ορίζοντα υπάρχει ένα «παράθυρο» για επιπλέον ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας με 3 δισ. ευρώ. Τι πρέπει να γίνει για να ανοίξει αυτό το παράθυρο; Να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση, η οποία θα φέρει ζεστό χρήμα που θα αντιστοιχεί περίπου στο 1,8% του ΑΕΠ την ώρα που η ύφεση θα έχει αρχίσει να δείχνει ξανά τα δόντια της. Από τα 26 δισ. ευρώ της πρώτης δόσης, τα 23 δισ. αφορούν δανειακές υποχρεώσεις και τράπεζες και τα 3 δισ. αποπληρωμή υποχρεώσεων του Δημοσίου. Η κυβέρνηση θα ήθελε μέρος αυτών των 3 δισ. ευρώ να μπει εδώ και τώρα στην αγορά, γι’ αυτό μάλιστα φέρεται να έχει ήδη συζητήσει
Εργασία και ασφάλιση στον πάγκο του μνημονιακού χασάπη
Από τις επόμενες κιόλας ημέρες οι υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου θα πρέπει να ξεκινήσουν τη σύνταξη του προσχεδίου του προϋπολογισμού για το 2016 αλλά και του μεσοπρόθεσμου προγράμματος για την περίοδο 20162019. Και τα δύο θα πρέπει να κατατεθούν στη Βουλή στις αρχές Οκτωβρίου. Ο προϋπολογισμός του 2016 έχει αυξημένο βαθμό δυσκολίας, καθώς εν μέσω ύφεσης (σ.σ.: για το 2016 προβλέπεται ότι το ΑΕΠ θα υποχωρήσει περαιτέρω κατά 0,5%, κοντά στα 180 δισ. ευρώ) θα πρέπει να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα μισής ποσοστιαίας μονάδας. Δηλαδή, συγκριτικά με τον προϋπολογισμό του 2015 (ο οποίος έχει στόχο να κλείσει με πρωτογενές έλλειμμα 0,25% του ΑΕΠ ή περίπου 450 εκατ. ευρώ – κάτι επίσης πολύ δύσκολο λόγω των συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά), ο προϋπολογισμός του 2016 θα πρέπει να εμφανίσει θετική διαφορά σε επίπεδο πρωτογενούς αποτελέσματος της τάξεως των 1,35 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2015. Ένα μέρος αυτών των 1,35 δισ. ευρώ μπορεί να καλυφθεί με τα μέτρα που έχουν ήδη ψηφιστεί τον Ιούλιο και τον Αύγουστο (αύξηση ΦΠΑ, αύξηση εισφοράς αλληλεγγύης, αύξηση προκαταβολής φόρου κυρίως στις Ο.Ε., Ε.Ε. και λοιπές προσωπικές εταιρείες και ελεύθερους επαγγελματίες). Θα αρκέσουν όμως; Σε κάθε περίπτωση η λέξη «μέτρα» δεν θα
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
0
www.topontiki.gr
λείψει ούτε το φθινόπωρο από την επικαιρότητα. Το τρίτο μνημόνιο αναφέρει ρητά ότι θα πρέπει «να θεσπιστούν, τον Οκτώβριο του 2015, αξιόπιστα διαρθρωτικά μέτρα που θα αποφέρουν τουλάχιστον 0,75% του ΑΕΠ με ισχύ από το 2017 και το 0,25% του ΑΕΠ με ισχύ από το 2018 για να στηρίξουν την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου για πρωτογενές ισοζύγιο ύψους 3,5% του ΑΕΠ» το 2018. Με λίγα λόγια, τον Οκτώβριο, εκτός από το να έχουν ληφθεί επαρκή μέτρα για να κλείσει ο προϋπολογισμός του 2016, θα συζητάμε και για τα μέτρα που θα πρέπει να εφαρμοστούν το 2017 και το 2018 προκειμένου να κλείσει ο προϋπολογισμός. Η προαναγγελία των μέτρων γίνεται από το ίδιο το μνημόνιο. Το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα (σ.σ.: το οποίο αφορά την περίοδο μέχρι το 2019) πρέπει να στηρίζεται «από μεγάλη και αξιόπιστη δέσμη παραμετρικών μέτρων και διαρθρωτικών δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων», όπως τα ακόλουθα: ◆ Δεύτερη φάση μεταρρυθμίσεων του συνταξιοδοτικού συστήματος. ◆ Μεταρρύθμιση του κώδικα φορολογίας εισοδήματος. ◆ Σταδιακή κατάργηση της προτιμησιακής φορολογικής μεταχείρισης των αγροτών στο πλαίσιο του κώδικα φορολογίας εισοδήματος, με ποσοστά που ορίζονται στο 20% για το φορολογικό έτος 2016 και στο 26% για το φορολογικό έτος 2017. ◆ Επιβολή του φόρου επί των τηλεοπτικών διαφημίσεων. ◆ Αναγγελία προκήρυξης δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού υποβολής προσφορών για την απόκτηση τηλεοπτικών αδειών και καταβολή τελών που αφορούν τη χρήση των αντίστοιχων συχνοτήτων. ◆ Επέκταση της φορολόγησης των μεικτών εσόδων από τυχερά παιχνίδια, ύψους 30% στα παιχνίδια VLT, που αναμένεται ότι θα εγκατασταθούν κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2015 και το 2016. ◆ Αύξηση του φορολογικού συντελεστή επί
του ετήσιου εισοδήματος από ενοίκια, για εισοδήματα κάτω των 12.000 ευρώ στο 15% (από 11%) και για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ στο 35% (από 33%). ◆ Σταδιακή κατάργηση της ειδικής φορολογικής μεταχείρισης του ναυτιλιακού κλάδου (ήδη ψηφίστηκαν οι πρώτες παρεμβάσεις) και επέκταση της προσωρινής εθελοντικής εισφοράς της ναυτιλιακής κοινότητας έως το 2018. ◆ Μόνιμη μείωση του ανωτάτου ορίου εξόδων για τις αμυντικές δαπάνες κατά τον υπολογισμό του ΝΑΤΟ το 2016, με σειρά στοχευμένων δράσεων, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης στους αριθμούς των απασχολουμένων και στις συμβάσεις του Δημοσίου (αυτό το μέτρο έχει, μεταξύ άλλων, και αυξημένο πολιτικό κόστος λόγω της στάσης των Ανεξάρτητων Ελλήνων). ◆ Καλύτερη στόχευση της επιλεξιμότητας ώστε να μειωθούν κατά το ήμισυ οι δαπάνες για τις επιδοτήσεις πετρελαίου θέρμανσης στον προϋπολογισμό του 2016.
Το ασφαλιστικό Μέτρα θα έρθουν όμως και για το ασφαλιστικό. Οι παρεμβάσεις για τη μείωση των κατώτατων συντάξεων και τη σταδιακή εξάλειψη των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων αποτελούν... πρόγευση, καθώς για το 2016 η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να λάβει μέτρα τα οποία θα ψαλιδίσουν τη συνταξιοδοτική δαπάνη κατά 1% του ΑΕΠ μόνο μέσα στο 2016. Για την επίτευξη του στόχου πρακτικά δεν έχει ληφθεί κανένα μέτρο, καθώς η επιβολή της εισφοράς υπέρ του κλάδου υγείας αφορά τον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ, ενώ οι αυξήσεις των ενδιάμεσων ορίων ηλικίας αλλά και οι μειώσεις των κατώτατων συντάξεων (δεδομένου ότι αφορούν μόνο όσους θα βγουν στη σύνταξη από εδώ και στο εξής και όχι το σύνολο των συνταξιούχων) έχουν μικρό δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Τα 1,8 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 1,8% του ΑΕΠ θα είναι επιπρόσθετα των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν για να αντισταθμιστεί η αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης λόγω
«Φωτιά» ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος
της εφαρμογής της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (είναι η απόφαση που έκρινε παράνομες τις περικοπές που έγιναν στις συντάξεις από το 2012 και μετά).
Τα εργασιακά Έως τον Οκτώβριο η κυβέρνηση οφείλει να δρομολογήσει και τη διαδικασία διαβούλευσης με επικεφαλής μια ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων με σκοπό την επανεξέταση ορισμένων υφιστάμενων πλαισίων της αγοράς εργασίας. Στο τραπέζι θα πέσουν θέματα όπως αυτό των ομαδικών απολύσεων, της συλλογικής δράσης και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, «λαμβανομένων υπόψη των βέλτιστων πρακτικών σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο», όπως αναφέρει και το μνημόνιο. Στο στόχαστρο αναμένεται να βρεθεί πάλι ο κατώτατος μισθός. Πιθανότητες αύξησής του δεν υπάρχουν, αλλά θα εξεταστούν άλλα ζητήματα, όπως το επίδομα των τριετιών και το επίδομα γάμου. Ακόμη στην ατζέντα αναμένεται να μπουν κι άλλα θέματα, όπως ο συνδικαλιστικός νόμος, το θέμα των απεργιών κ.λπ. Το αν θα ψηφιστούν οι αλλαγές στα εργασιακά μέσα στον Οκτώβριο δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί. Σε κάθε περίπτωση, και αυτό το θέμα είναι βέβαιο ότι θα βαρύνει ακόμη περισσότερο την – ήδη βαριά από τους φόρους και τις αλλαγές στο ασφαλιστικό – ατμόσφαιρα.
10
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Είσοδος ιδιωτών στην ενέργεια Ανοιχτή η πώληση του ΑΔΜΗΕ, πρόσβαση επιχειρηματιών σε φθηνές πηγές παραγωγής Δραστικά αλλάζει τη ζωή μας, από την αρχή Σεπτεμβρίου κιόλας, το τρίτο μνημόνιο. Σε επίπεδο καθημερινότητας και για τη ζωή του απλού πολίτη έρχονται σαρωτικές αλλαγές που αφορούν τη φορολογία και τις επιπτώσεις από την εφαρμογή της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ.
Μ
αζί με αυτές, όμως, έρχονται και τα «μεγάλα πακέτα» τα οποία αφορούν τις αλλαγές στην ενεργειακή πολιτική και τις ιδιωτικοποιήσεις, που θα αλλάξουν τη ζωή μας περισσότερο απ’ όσο πιστεύουμε. Ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας του crash test στην ενέργεια. Στη διάρκειά του θα κριθεί εάν η κυβέρνηση θα καταφέρει να «περάσει» στους δανειστές την πολιτική της να μην αποκρατικοποιηθεί ο ΑΔΜΗΕ, αλλά και αν θα προχωρήσουν οι αλλαγές στην ενεργειακή πολιτική που θα «ανοίξουν την αγορά» ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου επιτρέποντας την απελευθέρωση και την είσοδο νέων παικτών στη λιανική. Αυτό σημαίνει ότι τόσο στο αέριο όσο και στο ρεύμα οι πολίτες πολύ σύντομα θα μπορούν να επιλέγουν πάροχο, όπως περίπου συνέβη πριν από μερικά χρόνια στην τηλεφωνία. Πιο κάτω θα δούμε αναλυτικότερα πώς μπορεί να αλλάξει η καθημερινότητα στην ενέργεια. Προτού όμως ολοκληρωθεί η απελευθέρωση, θα έχουν έρθει άλλες σημαντικές αλλαγές. Τον Οκτώβριο έχει την «τιμητική» της η φορολογία: ◆ Για τους αγρότες έρχεται η πρώτη φάση κατάργησης για το καθεστώς επιστροφής του Εδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέ-
1
2
λαιο. Εξελικτικά οι αγρότες θα δουν την επόμενη χρονιά τη φορολογία τους να αυξάνεται στο 20% και στο 26% το 2017. ◆ Θα εκδοθούν τα εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ του 2015 (με την τελευταία δόση τους να καταβάλλεται τον Φεβρουάριο του 2016). ◆ Θα αυξηθεί ο φορολογικός συντελεστής στο εισόδημα από ενοίκια και ειδικότερα στο 15% από 11% για εισπράξεις κάτω των 12.000 ευρώ και στο 35% από 33% για εισπράξεις άνω των 12.000 ευρώ. ◆ Θα δρομολογηθεί η μείωση 50% της επιδότησης του πετρελαίου θέρμανσης που θα ισχύσει από το 2016. Μαζί με αυτά, στο πλαίσιο εφαρμογής της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ, θα απελευθερωθούν πλήρως η διάρκεια ζωής του παστεριωμένου γάλακτος, η διακίνηση του ψωμιού και οι εκπτώσεις. Ο Οκτώβριος όμως θα είναι και ο μήνας των αποκρατικοποιήσεων, για τις οποίες θα μιλήσουμε επίσης πιο κάτω. Όλα τα «ώριμα» προγράμματα που είχε δρομολογήσει το ΤΑΙΠΕΔ θα προχωρήσουν έως το τέλος του έτους. Έπειτα τα περιουσιακά στοιχεία του ΤΑΙΠΕΔ πιθανότατα θα περάσουν στο υπό διαμόρφωση ταμείο των 50 δισ., και μαζί με άλλα στοιχεία εθνικού πλούτου (assets, όπως τα ονομάζουν οι δανειστές)
Μνημονιακή προτεραιότητα οι εκποιήσεις υποδομών
είτε θα χρησιμοποιηθούν υπό τη μορφή προγραμμάτων αποκρατικοποίησης είτε θα αξιοποιηθούν μακροπρόθεσμα για την παραγωγή χρήματος, παραμένοντας όμως υπό εθνικό έλεγχο. Τον Νοέμβριο έρχεται κοσμογονία στις τράπεζες. Εκτός από την ανακεφαλαιοποίηση, που αφορά τη δική τους υπόσταση και πιθανότατα θα υλοποιηθεί αργότερα (τον Οκτώβριο αναμένεται να γίνουν τα stress tests από τα οποία θα εξαρτηθεί η ανακεφαλαιοποίηση), θα διαμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και θα αλλάξει ο νόμος Κατσέλη. Τον Δεκέμβριο θα επανεξεταστεί πλήρως και εκ βάθρων το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας σε συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα. Και παράλληλα θα διαμορφωθεί το σύστημα μόνιμης κινητικότητας των υπαλλήλων του Δημοσίου, με επιπτώσεις σε πολλές χιλιάδες οικογένειες.
3
4
Υποχωρεί η θέση της ΔΕΗ Σήμερα θα επιμείνουμε λίγο παραπάνω στην ενέργεια, μια και στον τομέα αυτόν θα συντελεστούν αλλαγές που θα αναδιαμορφώσουν τη σημερινή εικόνα της αγοράς για τους καταναλωτές (οικιακούς και βιομηχανικούς) με επιπτώσεις σε ολόκληρο το φάσμα της οικονομίας. Μπορεί το τρίτο μνημόνιο να μην ονοματίζει την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και πολύ περισσότερο της ΔΕΗ, θέτει όμως προϋποθέσεις που μέσω της απελευθέρωσης της αγοράς οδηγούν «κάπου» προς τα εκεί. Ξεκινώντας από τον Σεπτέμβριο, η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει στην εφαρμογή του λεγόμενου Ενιαίου Μοντέλου (Target Model) που θα ισχύσει στην Ε.Ε. για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση θα συζητήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την εφαρμογή του συστήματος δημοπρασιών ηλεκτρικής ενέργειας τύπου ΝΟΜΕ, με τελικό στόχο τα μερίδια της ΔEΗ στην αγορά λιανικής να μειωθούν αμέσως κατά 25% και κατά 50% μέχρι το 2020. Με τις δημοπρασίες αυτές οι ιδιώτες παραγωγοί ηλεκτρισμού, που σήμερα μπορούν να παράγουν ενέργεια μόνο από φυσικό αέριο, θα αποκτήσουν πρόσβαση σε «πακέτα ηλεκτρισμού» που παράγονται από τη ΔΕΗ με φθηνότερα καύσιμα (τον λιγνίτη και το νερό των υδροηλεκτρικών εργοστασίων, στα οποία έχει πρόσβαση μόνο η δημόσια επιχείρηση) και να τα μεταπωλούν σε βιομηχανίες και νοικοκυριά με δικά τους τιμολόγια. Κάπως έτσι η υπόθεση των ΝΟΜΕ γίνεται το στοίχημα για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. Σε αντίθετη περίπτωση, η Κομισιόν μπορεί να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Αυτά όμως από το 2019 και μετά... Σήμερα η ΔΕΗ, είτε από τις μονάδες της είτε
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
11
www.topontiki.gr
από τις εισαγωγές, εμφανίζεται να παράγει περίπου το 70% της ηλεκτρικής ενέργειας. Το υπόλοιπο παράγουν οι ανεξάρτητοι παραγωγοί και οι ΑΠΕ. Εάν σε αυτό συνυπολογίσουμε ότι μέχρι το 2020 θα τεθούν υποχρεωτικά εκτός λειτουργίας ορισμένες παλαιές λιγνιτικές μονάδες της ΔEΗ, γίνεται σαφές ότι η ΔΕΗ «οδηγείται» σε μια εκ των πραγμάτων «υποχώρηση», η οποία όμως γίνεται στα μέτρα της. Εκεί που το θέμα είναι πιο ενδιαφέρον είναι η λιανική, στην οποία η ΔEΗ ελέγχει το 97%. Εκεί η κατάργηση του μονοπωλίου, όπως προβλέπεται με την εφαρμογή του Ενιαίου Μοντέλου, θα φέρει (και μέσω των ΝΟΜΕ) διμερείς συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και προμηθευτών, αλλά και τη λειτουργία χρηματιστηρίου ενέργειας. Με τη νέα οργάνωση της αγοράς οι ανεξάρτητοι ιδιώτες προμηθευτές θα μπορέσουν να μπουν στην αγορά και να στραφούν απευθείας στην κατανάλωση. Προϋπόθεση βέβαια είναι να προχωρήσουν οι δημοπρασίες λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής, στις οποίες θα συμμετέχουν ανεξάρτητοι προμηθευτές ώστε να μειωθεί το ποσοστό της ΔΕΗ στην παραγωγή. Και παράλληλα, όπως προβλέπει το μνημόνιο, να απαγορευτεί η λειτουργία μονάδων της ΔΕΗ κάτω από το μεταβλητό κόστος (κάτι που σήμερα συμβαίνει λόγω της πρόσβασης της ΔΕΗ σε δωρεάν εθνικό καύσιμο – λιγνίτες και νερό) και να τροποποιηθεί ο Κανονισμός Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, ώστε οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής να αποζημιώνονται για την ισχύ που προσφέρουν στο σύστημα. Εδώ το μνημόνιο επαναφέρει πρακτικά τον Μηχανισμό Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους, ο οποίος καταργήθηκε πριν από έναν χρόνο. Πολύ πιθανό, λοιπόν, τα επόμενα χρόνια οι Έλληνες καταναλωτές να βρεθούν απέναντι σε πολλούς παρόχους ενέργειας, όπως έγινε στις τηλεπικοινωνίες.
Απειλή λουκέτων Την ίδια στιγμή η απαίτηση των δανειστών να καταργηθεί η έκπτωση του 20% στη βαριά βιομηχανία (Yψηλή Tάση) προκαλεί έναν σημαντικό πονοκέφαλο για το YΠAΠEN, μια και χωρίς αυτήν οι μονάδες, που ούτως ή άλλως λειτουργούν σε συνθήκες έλλειψης ανταγωνισμού λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους, απλά θα κλείσουν. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με μελέτη της Roland Berger, οι ελληνικές επιχειρήσεις πληρώνουν ένα από τα ακριβότερα τιμολόγια ρεύματος στην Ευρώπη, με κόστος 62 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ η αντίστοιχη τιμή στη Γερμανία είναι 48 ευρώ και στην Ιταλία 52. Το πρόβλημα επαναφέρει τον σχεδιασμό (που βρίσκεται υπό συζήτηση εδώ και δύο χρόνια) για το μέτρο της διακοψιμότητας, που εφαρμόζεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Με αυτό οι βαριές βιομηχανίες μπορούν να διακόπτουν για συγκεκριμένες περιόδους τη λειτουργία τους μειώνοντας τη συνολική ζήτηση ενέργειας (δηλαδή επιβαρύνοντας λιγότερο το σύστημα τις ώρες εκείνες) με αντάλλαγμα εκπτώσεις στην τιμή του ρεύματος που καταναλώνουν.
Τέλος εποχής και στο αέριο Στο φυσικό αέριο η υιοθέτηση των μεταρρυθμίσεων του ευρωπαϊκού οδικού χάρτη ση-
ραχώρηση του 51% και πρόβλεψη για δυνατότητα του αναδόχου να αποκτήσει το υπόλοιπο 16% σε ορίζοντα πενταετίας που θέλει η κυβέρνηση. Στον Πειραιά, βασικοί διεκδικητές είναι η κινεζική Cosco, που διαχειρίζεται ήδη τις προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ του σταθμού εμπορευματοκιβωτίων, η δανέζικη APM Terminals και η φιλιππινέζικη ICTS. Στη Θεσσαλονίκη τις κεντρικές υποψηφιότητες συγκροτούν οι Δανοί της APM και οι Ρώσοι της σιδηροδρομικής RDZ, μαζί με την ιαπωνική Mitsui, την ICTS, τη DP World από τα αραβικά Εμιράτα, την BV Deutsche Invest, την Duferco Participations και τη Yilport από την Τουρκία. Στους στόχους του μνημονίου περιλαμβάνεται και η ολοκλήρωση της σύμβασης του Ελληνικού. Ένα «ok» θα σημάνει την είσπραξη του εφάπαξ τιμήματος των 915 εκατ. ευρώ που προβλέπεται σε πρώτη φάση, αν και δεν θα πρέπει να αποκλειστούν πολιτικά και νομικά εμπόδια στο πρόγραμμα, το οποίο υπήρξε από τις αντιπολιτευτικές σημαίες του ΣΥΡΙΖΑ στην προεκλογική περίοδο. Όσοι πιστεύουν ότι θα προχωρήσει προσμετρούν στα υπέρ την πρόσφατη επίσκεψη στελεχών της κινεζικής Fosun (μετέχει στην κοινοπραξία της Lamda Development) στην Αθήνα. Τίποτε, όμως, δεν θα πρέπει να θεωρείται απολύτως βέβαιο...
5
μαίνει ότι από το 2018 όλοι οι καταναλωτές θα μπορούν να επιλέξουν τον προμηθευτή τους. Για τους προμηθευτές αυτό σημαίνει ότι θα τερματιστεί το μονοπώλιο των ΕΠΑ (Εταιρειών Παροχής Αερίου) στην Αττική, τη Θεσσαλονίκη και τη Θεσσαλία και ταυτόχρονα έρχεται «τέλος εποχής» για τα αποκλειστικά συμβόλαια προμήθειας που έχουν οι ΕΠΑ και μεγάλοι πελάτες με τη ΔΕΠΑ. Οι ΕΠΑ θα απαιτηθεί να διαχωρίσουν λογιστικά και λειτουργικά τις δραστηριότητες προμήθειας από τις δραστηριότητες διαχείρισης των δικτύων. Σημειώνεται ότι οι μεγαλομέτοχοι των τριών ΕΠΑ, δηλαδή η Shell (για την Αττική) και η ENI (για Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία) κατέχουν το 49% των εταιρειών και έχουν απαιτήσεις καθώς το 2000 είχαν υπογράψει συμβόλαια αποκλειστικότητας για 30 χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό αναζητείται και φόρμουλα αποζημίωσής τους.
Και τώρα... πουλάμε! Αν ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας του εναρκτήριου λακτίσματος για την ενέργεια, ο Οκτώβριος θα είναι ο μήνας της λήξης των εκκρεμοτήτων για τις ιδιωτικοποιήσεις. Την περίοδο εκείνη: Θα προχωρήσει η παραχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων στην κοινοπραξία της Fraport έναντι ποσού 1,23 δισ. αλλά και ετησίου μισθώματος 22 εκατ. ευρώ χωρίς τις τροποποιήσεις που προωθούσε η ελληνική πλευρά. Στα θετικά του προγράμματος, η αναβάθμιση των 14 αερολιμένων μέσα από ένα επενδυτικό πρόγραμμα 350 εκατ. ευρώ που έχουν μέσα στο σχετικό συμβόλαιο οι Γερμανοί. Θα μεταβιβαστούν στο ΤΑΙΠΕΔ οι μετοχές του Δημοσίου στον ΟΤΕ. Θα ολοκληρωθούν οι εκκρεμότητες για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την Εγνατία, ώστε να προχωρήσουν έως τον Δεκέμβριο οι σχετικοί διαγωνισμοί. Θα υποβληθούν οι προσφορές των ενδιαφερομένων για τα λιμάνια Πειραιά και Θεσσαλονίκης. Σε αυτό το πεδίο οι δανειστές πιέζουν για «επιστροφή» στην παραχώρηση του 67% και όχι του διπλού πακέτου με αρχική πα-
1
2 3 4
Αεροδρόμια, τρένα, λιμάνια «φεύγουν» πρώτα
12
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Τα Βαλκάνια κοχλάζουν Ανεβαίνει πάλι το θερμόμετρο μεταξύ Σερβίας και Κροατίας είκοσι χρόνια μετά την Κράινα Όσο κι αν τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ δεν δείχνουν διάθεση να στρέψουν το βλέμμα τους προς αυτή την πλευρά της Ευρώπης, τα αίματα στα Βαλκάνια φαίνεται να ανάβουν ξανά. Και δεν πρόκειται, φυσικά, μόνο για την πρόσφατη φιτιλιά στην επέτειο των 20 ετών από την επιχείρηση «Καταιγίδα» για την ανακατάληψη της Κράινα στη διάρκεια του εμφυλίου στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
Η
επέτειος, που στην Κροατία εορτάζεται ως ορόσημο για την ανεξαρτησία της χώρας, ενώ στη Σερβία είναι ημέρα πένθους, εξελίχθηκε σε διπλωματικό πόλεμο και ανταλλαγή διαβημάτων διαμαρτυρίας μεταξύ Σερβίας Κροατίας. Στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στο Ζάγκρεμπ το πλήθος φώναζε συνθήματα που όχι μόνο συνιστούν ρητορική μίσους, αλλά και κάλεσμα σε λιντσάρισμα και εξολόθρευση των Σέρβων: «Για την πατρίδα», «Εμείς οι Κροάτες δεν πίνουμε κρασί, πίνουμε το αίμα των Τσέτνικ (Σέρβων) από το Κνιν» κ.ά. Η πρόεδρος της Κροατίας Κολίντα Γκράμπαρ - Κιτάροβιτς άσκησε δριμεία κριτική «σε ορισμένους Σέρβους πολιτικούς, που πρέπει να αφήσουν τα μυθεύματα, τα ψέματα και την εξαπάτηση των πολιτών», ενώ ο πρωθυπουργός της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς ανταπάντησε: «Δεν κατανοώ όσους γιορτάζουν τη δίωξη ενός πληθυσμού. Έξι μέρες κι έξι νύχτες θα χρειάζονταν για να απαριθμήσει κάποιος τα ονόματα των ανθρώπων που εγκατέλειψαν την Κροατία κατά τη διάρκεια της “Καταιγίδας”. Με την Κροατία ζούμε ειρηνικά και σύντομα θα βρεθούμε ως φίλοι στο κοινό σπίτι μας, την Ε.Ε., ωστόσο το έγκλημα πρέπει μεν να συγχωρεθεί αλλά δεν μπορεί να ξεχαστεί». Οι Σέρβοι, μάλιστα, έκαναν λόγο και για χρήση «φασιστικών συμβόλων του ανεξάρτητου κράτους της Κροατίας». Για τα γεγονότα του 1995 η παγιωμένη θέση της Σερβίας είναι ότι «αποτελούν τη μεγαλύτερη εθνοκάθαρση από τα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου». Λίγες μέρες νωρίτερα, διόλου τυχαία, ο υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας Ίβιτσα Ντάτσιτς ακύρωσε τη συμμετοχή του στο ετήσιο διεθνές συνέδριο «Croatia Forum» στο Ντουμπρόβνικ προκαλώντας τη δυσφορία των Κροατών και φανερώνοντας ότι το κλίμα έχει οξυνθεί ακόμη μια φορά μεταξύ των δύο χωρών. Το πόσο τεταμένη είναι η κατάσταση έχει διαφανεί ακόμη και μέσα από μουσικές ή αθλητικές εκδηλώσεις. Σε συναυλία που δόθηκε από τον Κροάτη εθνικιστή τραγουδιστή Μάρκο Πέρκοβιτς, μερίδα κόσμου φώναζε «Kill a Serb» («Σκοτώστε έναν Σέρβο»), όπως και συνθήματα που σχετίζονταν με την Ustase, μια ακραία εθνικιστική τρομοκρατική οργάνωση που δρούσε μεταξύ 1929 - 1945. Οι ναζί είχαν αναθέσει στην Ustase να κυβερνά την Κροατία ως κράτος - μαριονέτα τους στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα μέλη της οργάνωσης
δολοφόνησαν άγρια εκατοντάδες Σέρβους, Εβραίους, Ρομά, αλλά και Κροάτες αντιφρονούντες εκείνη την περίοδο. Όσο για τον αθλητισμό; Πρόσφατα τιμωρήθηκε η εθνική ομάδα της Κροατίας στο ποδόσφαιρο για τη σβάστικα που... εμφανίστηκε χαραγμένη στο γρασίδι του γηπέδου πριν από το παιχνίδι με την Ιταλία στις 12 Ιουνίου. Στο μπάσκετ, και μόνο η σκέψη ότι μπορεί να συναντηθούν στα νοκ-άουτ παιχνίδια του Ευρωμπάσκετ του Σεπτεμβρίου Σερβία και Κροατία προκαλεί ανατριχίλα στους διοργανωτές. Το ματς, αν γίνει, θα διεξαχθεί επί γαλλικού εδάφους, με τις αρχές της χώρας να απεύχονται τέτοιο ενδεχόμενο.
Τα αναμμένα φιτίλια Μπορεί να πέρασαν είκοσι χρόνια από τότε, όμως στην πρώην Γιουγκοσλαβία οι άνθρωποι είναι ακόμη σε εμπόλεμη διέγερση και «παλαιοί» πολέμαρχοι συνεχίζουν σε μεγάλο βαθμό να βρίσκονται στα πράγματα. Μόνο που τώρα δεν πολεμούν απαραίτητα για να κερδίσουν εδάφη, αλλά κυρίως για τις συνειδήσεις του κόσμου, ρίχνοντας συνεχώς λάδι στη φωτιά. Η γειτονιά μας, λοιπόν, πάντα μοιάζει με καζάνι που βράζει, έστω ενίοτε σε... χαμηλούς βαθμούς. Και ειδικά τα δυτικά Βαλκάνια είναι βραδυφλεγής βόμβα, με τα εθνικιστικά πάθη
να φουντώνουν ξανά, εξαγριώνοντας τα πλήθη, ενώ η αμήχανη Ε.Ε. φαίνεται ότι χάνει πια αυτή την περιοχή, αφού η επιρροή της μειώνεται διαρκώς σε ουσιώδη ζητήματα. Το παζλ ολοκληρώνεται πιο εύκολα αν λάβουμε υπ’ όψιν μερικά ακόμη γεγονότα. Στα μέσα Ιουλίου ο πρωθυπουργός της Σερβίας, στις εκδηλώσεις μνήμης για την εικοστή επέτειο της σφαγής στη Σρεμπρένιτσα της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, τράπηκε σε άτακτη φυγή, αφού του επιτέθηκε το μανιασμένο πλήθος. Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς δέχθηκε χτυπήματα στο κεφάλι, ενώ χιλιάδες μουσουλμάνοι φώναζαν την επίκληση «Αλλάχ Ακμπάρ» («Ο Θεός είναι μεγάλος»). Κάποιοι από τους συγκεντρωμένους κρατούσαν πανό με δήλωση που είχε κάνει ο πρωθυπουργός της Σερβίας στη Βουλή λίγες μέρες μετά τη σφαγή στη Σρεμπρένιτσα, στις 20 Ιουλίου του 1995, ως στέλεχος τότε του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος. Στα πανό αναγραφόταν «Αλεξάνταρ: “Για κάθε νεκρό Σέρβο, θα σκοτώνουμε 100 μουσουλμάνους”». Νωπές είναι ακόμα οι αναταράξεις στην ΠΓΔΜ, όταν στις 8 Μαΐου ομάδα ένοπλων Αλβανών επιτέθηκε σε ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας σε αλβανόφωνη συνοικία της πόλης Κουμάνοβο με απολογισμό 14 νεκρούς. Το τελευταίο διάστημα Αλβανία και Κόσοβο έχουν απευθύνει εμμέσως την απειλή προς την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι θα ενωθούν σε ενιαίο κράτος εάν δεν προωθηθούν οι ευρωπαϊκές φιλοδοξίες του Κοσόβου και η πλήρης αναγνώρισή του. Η προοπτική αυτή βρίσκει σφόδρα αντίθετη τη Σερβία. Και μέσα σ’ όλα, προέκυψε στα Βαλκάνια και η σοβαρή απειλή των τζιχαντιστών. Πρόσφατα, με βίντεο που αναρτήθηκε στο YouTube από το Ισλαμικό Κράτος, η Σερβία αποτελεί πρώτο στόχο των εξτρεμιστών, οι οποίοι μέσω θρησκευτικής ωδής διαμηνύουν ότι σχεδιάζουν να επεκτείνουν σε ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων την ισλαμική εξουσία. Δίκτυα του εξτρεμιστικού Ισλάμ, ελεγχόμενα από κράτη της Αραβικής Χερσονήσου, δραστηριοποιούνται ήδη σε Αλβανία, Κόσοβο και Σκόπια.
1
Σε κατάσταση έκρηξης ΠΓΔΜ, Αλβανία και Κόσοβο
2 3 4
Κρανίου τόπος η οικονομία Η οικονομική εξαθλίωση στα Βαλκάνια τραβάει ακόμα περισσότερο το σχοινί στα άκρα. Οι μισές από τις αιτήσεις ασύλου προς τη Γερμανία δεν προέρχονται, παραδόξως, ούτε από τη Μ. Ανατολή ούτε από την Αφρική. Προέρχονται από τα Βαλκάνια! Τα οποία εξελίσσονται σε έναν όλο και πιο ασταθή και αφιλόξενο τόπο για να ζει κάποιος Ευρωπαίος πολίτης. ◆ Κι ας μην είναι κανόνας πια οι πόλεμοι, παρά τις αναζωπυρώσεις.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
13
www.topontiki.gr
Τεράστιο μεταναστευτικό κύμα προς τη Γερμανία λόγω εξαθλίωσης
◆ Κι ας είναι πλέον μέλη της Ε.Ε. η Κροατία και η Σλοβενία. ◆ Κι ας προχωρούν προς την ένταξή τους οι περισσότερες από τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες. Γιατί, λοιπόν, ο κόσμος φεύγει τρέχοντας; Και από τι; Η απάντηση είναι πολύπλοκη. Προσπαθούν να ξεφύγουν από τη φτώχεια, την έλλειψη ευκαιριών, την πολιτική διαφθορά και την οικονομική στασιμότητα στις ρημαγμένες χώρες τους. Η κύρια ευθύνη ανήκει στις πολιτικές ελίτ. Ελλοχεύει, όμως, πάντα και ο κίνδυνος αναζωπυρώσεων σε εύφλεκτες περιοχές των Βαλκανίων. Που μόνο λίγες δεν είναι. Η φωτιά από παλιά μίση σιγοκαίει, άλλοτε πάει να ανάψει, άλλοτε είναι σε ύφεση, όμως η εστία κινδύνου δεν έχει σβήσει. Και τα ξερόχορτα είναι πάντα εκεί, έτοιμα να αρπάξουν. Τα πρόσφατα γεγονότα αυξάνουν την ανησυχία, ειδικά σ’ αυτό το οικονομικό κλίμα. Οι περισσότερες βαλκανικές χώρες έγιναν αποδέκτης δισεκατομμυρίων από την Ευρώπη με μορφή βοήθειας για ανασυγκρότηση. Όμως δεν υπήρξε καμιά περαιτέρω ανάπτυξη ή ισχυροποίηση της δημοκρατίας. Ούτε καν η προοπτική της ένταξης στην Ένωση ωθεί τις κυβερνήσεις να αλλάξουν τα πράγματα. Έτσι κι αλλιώς, όσο δεν βρίσκονται εντός Ε.Ε. αλλά συνεχίζουν να λαμβάνουν τα «πακέτα» από τις Βρυξέλλες – που πάντως είναι λιγότερα απ’ ό,τι τις περασμένες δεκαετίες γι’ άλλες χώρες σε ανάλογη θέση –, δεν υποχρεώνονται σε τίποτε και συνεχίζουν να καρπώνονται επιλεκτικά τα πλεονεκτήματα αυτής της σχέσης. ◆ Στα δυτικά Βαλκάνια οι δείκτες ανεργίας βρίσκονται εδώ και 20 χρόνια καρφωμένοι μεταξύ 20% - 50%. ◆ Στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη άνω του 60% των νέων ανδρών είναι άνεργοι. Ακόμη και όσοι διαθέτουν ανώτατη ακαδημαϊκή μόρφωση αδυνατούν να βρουν αξιοπρεπή δουλειά. Η διαφθορά και ο κομματισμός έχουν αναιρέσει κάθε πιθανότητα δίκαιης ευκαιρίας στην αγορά εργασίας. Τα κόμματα έχουν τεράστια επιρροή σε κάθε πτυχή της κοινωνίας. Έμμεσα είναι οι μεγάλοι εργοδότες της χώρας. Οι κυβερνήσεις αποφα-
σίζουν ποιος θα βρει δουλειά, από διευθυντής μέχρι πορτιέρης, ασχέτως με τις πραγματικές του ικανότητες. ◆ Όσοι δεν βρίσκονται στις κομματικές συντεχνίες είναι εκτός παιχνιδιού και εκτός κάθε προοπτικής. Πολύς κόσμος γίνεται κομματικό μέλος μόνο και μόνο με την ελπίδα ότι έτσι θα έχει περισσότερες πιθανότητες να βρει δουλειά. Σε Αλβανία, Κόσοβο και Σκόπια πάνω από το 50% των απόφοιτων πανεπιστημίων, παραγωγικής ηλικίας, θέλουν να μεταναστεύσουν.
Κοινωνικός εφιάλτης Οι βασικές κοινωνικές δομές, όπως η υγεία, δεν λειτουργούν ούτε στα στοιχειώδη. Όσοι βρίσκονται στις κατώτερες κοινωνικές «κάστες», π.χ. οι Ρομά, δεν μπορούν καν να έχουν πρόσβαση σε γιατρό. Όσοι, εν τέλει, καταφέρνουν να φτάσουν στη Γερμανία βρίσκουν τη Γη της Επαγγελίας λόγω των «ψιλών» που βγάζουν όσο περιμένουν την επεξεργασία της αίτησης ασύλου τους κι επειδή έχουν πρόσβαση σε δωρεάν υγειονομική περίθαλψη. Πολλές από τις βαλκανικές χώρες στενάζουν κάτω από αυταρχικές δομές διακυβέρνησης: ◆ Στα Σκόπια η κυβέρνηση κατηγορείται ότι κατασκοπεύει τους πολίτες και χρησιμοποιεί απειλές θανάτου για να εκφοβίζει όσους δημοσιογράφους ξεφεύγουν από την αρεστή γραμμή. ◆ Στο Κόσοβο ο κόσμος υποφέρει από παρόμοιο αυταρχισμό. Η πολιτική ελίτ διαπλέκεται με δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος, ενώ πολλοί βουλευτές και μέλη του κυβερνώντος κόμματος έχουν δεσμούς με τον UCK. ◆ Στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη το επαγγελματικό - οικονομικό τοπίο είναι τόσο δυσλειτουργικό ώστε πάνω από τους μισούς Βόσνιους επιθυμούν να φύγουν από τη χώρα. Η Ευρώπη έχει στραμμένη την προσοχή της σε Ελλάδα και Ουκρανία, όμως η μαζική έξοδος από τα Βαλκάνια βάζει γρήγορα την περιοχή πάλι στο ραντάρ Βρυξελλών - Βερολίνου, αλλά και ΗΠΑ - Ρωσίας (για γεωπολιτικούς λόγους). Ακούγονται φωνές που ζητούν από την Ε.Ε. να διακόψει τη ροή των εκατομμυρίων αν οι κυβερνήσεις στα Βαλκάνια δεν αλλάξουν το μοντέλο λειτουργίας του κράτους.
Βέβαια, για τις ελίτ της εξουσίας στις περισσότερες βαλκανικές χώρες η φυγή ικανών και καλλιεργημένων πολιτών μάλλον βολεύει το πολιτικό κατεστημένο, όμως για τις κοινωνίες η κατάσταση είναι αδιέξοδη. Πρακτικά έχουν δημιουργηθεί συνθήκες αυταρχισμού από τις οποίες οι πολίτες των χωρών προσπαθούν να αποδράσουν. Η Γερμανία περιμένει 450.000 αιτήσεις για άσυλο για φέτος, έναν αριθμό ρεκόρ. Οι μισές αιτήσεις θα είναι από τα Βαλκάνια. Το Βερολίνο, μάλιστα, αποφάσισε να διαχωρίσει τους πρόσφυγες που προσπαθούν να ξεφύγουν από πολέμους, όπως αυτόν της Συρίας, από τους «ψεύτικους πρόσφυγες των Βαλκανίων», όπως τους χαρακτηρίζει. Η γενική ιδέα είναι ότι «αυτοί οι άνθρωποι δεν διώκονται από κάποια εμπόλεμη ζώνη, αλλά απλώς ψάχνουν μια καλύτερη ζωή, χρηματοδοτούμενη από τα χρήματα των Γερμανών φορολογούμενων». Ωστόσο οι συνθήκες στα Βαλκάνια παραμένουν άγριες, με τις συχνές εντάσεις να δημιουργούν διαρκώς σπινθήρες ανάφλεξης. Και το μείγμα οικονομικής κρίσης, δημοκρατικού ελλείμματος, αστάθειας και βαθιά ριζωμένης έχθρας μεταξύ κρατών μοιάζει εκρηκτικό... Ίσως περισσότερο από ποτέ την τελευταία εικοσαετία!
14
ω ν ώ π υ Τρ
ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ και δεν συντάσσονται με την πρόταE ΔΕΝ ση μομφής κατά της Ζωής Κωνσταντοπούλου που απέ-
στειλε το Ποτάμι στη Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ. Ήδη ο Περισσός απάντησε προχθές αρνητικά, ενώ χθες, σε συνεντεύξεις τους, τόσο ο γραμματέας της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ Λεωνίδας Γρηγοράκος όσο και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. Άδωνις Γεωργιάδης ξεκαθάρισαν ότι η πρόεδρος της Βουλής είναι πρόβλημα της κυβερνητικής παράταξης. Από τη Ν.Δ. λένε ότι θα συνταχθούν υπέρ μόνο με πρόταση μομφής από τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ με άλλα λόγια το ίδιο είπε και ο Λ. Γρηγοράκος, ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά «ο Τσίπρας την πρότεινε, ο Τσίπρας να την αλλάξει». Το «Ποτάμι» με την κίνησή του αυτή προφανώς ήθελε να εγκλωβίσει τα υπόλοιπα κόμματα αποδεικνύοντας ότι λειτουργούν με βάση πολιτικές σκοπιμότητες και τον αγώνα φθοράς κατά της κυβέρνησης και όχι ότι επιθυμούν να λυθεί ένα θεσμικό πρόβλημα, που ο ίδιος ο Τσίπρας το χαρακτηρίζει δυσαρμονία... ΕΠΙΣΤΟΛΗ έστειλε ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης στην κυβέρνηση και ειδικά προς τον Αλέκο Φλαμπουράρη, παρακάμπτοντας επιδεικτικά την Τασία Χριστοδουλοπούλου, ζητώντας την εκπόνηση και εφαρμογή ενός κεντρικού στρατηγικού σχεδιασμού που θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα τα οποία προκαλούνται από τη ραγδαία αύξηση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών. Ο δήμαρχος αφού αναφέρεται στη συνεισφορά του δήμου στην αντιμετώπιση της κρίσης, επισημαίνει ότι πρέπει να υπογραφεί προγραμματική συμφωνία δήμου και πολιτείας, όπου μεταξύ άλλων θα προσδιορίζονται οι όροι παραχώρησης της περιοχής του Ελαιώνα, ο οποίος έχει διατεθεί προσωρινά έως το τέλος του έτους, καθώς «παρέχει στην πολιτεία επαρκές χρονικό διάστημα υλοποίησης της δέσμευσής της για την εξεύρεση μονιμότερων δομών φιλοξενίας». Δηλαδή, ή φράγκα ή άλλο χώρο...
E
τον μουντζούρη στον Βαγγέλα, για να τα βγάλει πέρα, και μετά να έρθουν αυτοί σε μια επόμενη φάση, παρά το γεγονός ότι ο Καραμανλής δεν φαίνεται να δίνει το χρίσμα σε κανέναν. Στην πολιτική το τάιμινγκ παίζει σοβαρό ρόλο, και τώρα όλοι γνωρίζουν πως ακόμα χτυπάει δυνατά η «ώρα Τσίπρα»… ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ θερινών τμημάτων της Βουλής προσαE ΣΤΗ νατολίζεται η κυβέρνηση, καθώς – σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που υπάρχουν – η ενέργεια αυτή διευκολύνει τους σχεδιασμούς του Μαξίμου, απομακρύνοντας τόσο το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών τον Σεπτέμβριο, και την αναστάτωση που προκαλούν, όσο και το ενδεχόμενο κατάθεσης πρότασης για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης μετά τις 20 Αυγούστου. Επιπλέον, με τη λειτουργία των θερινών τμημάτων η κυβέρνηση μπορεί να περάσει κρίσιμα και δύσκολα προαπαιτούμενα νομοσχέδια στις αρχές Σεπτεμβρίου...
ν Με ποιο ιον και πο ι ε ά π α θ ι η Ζωή; ε σ ή φ α θ’
ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ εκλογών έχει προκαλέσει έντονες συζηE Ητήσεις στη Ν.Δ., αφού το θέμα της ηγεσίας παραμένει ανοιχτό παρά τη στήριξη που παρέχουν όλοι, στα λόγια, στον Μεϊμαράκη. Η Ντόρα πρώτη άνοιξε τον χορό των δηλώσεων όσων αποδέχονται τον πρόεδρο της Ν.Δ., έστω και ως μεταβατικό, να δώσει την εκλογική μάχη, λέγοντας ότι έχει ισχυρή εντολή. Οι δελφίνοι αναγνωρίζουν ότι αν επιδιώξουν ανατροπές τώρα, θα βρεθούν με τον μουντζούρη της εκλογικής ήττας στο χέρι. Γι’ αυτό και διακριτικά μένουν στο περιθώριο, αφήνοντας Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 48 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Προς εμπλοκή για τα 14 αεροδρόμια… ΕΝΑ ΝΕΟ μπρα ντε φερ παίζεται μεταξύ της γερμανικής Fraport και της ελληνικής κυβέρνησης για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια. Ξαφνικά οι Γερμανοί εκτιμούν ότι είναι ανοιχτή η συμφωνία και επικαλούνται πολιτικούς κινδύνους, λόγω της πολιτικής αστάθειας στη χώρα, αλλά και επιθετικές δηλώσεις υπουργών στο πρόσφατο παρελθόν για τη συγκεκριμένη αποκρατικοποίηση. Από την κυβέρνηση, όμως, διαμηνύουν πως αν πρόκειται να υπάρξει ένας νέος γύρος διαπραγμάτευσης, αυτή δεν θα αφορά μόνο στις αιτιάσεις της γερμανικής πλευράς, αλλά και ελληνικά ζητήματα. Ήδη η αντιπολίτευση καταγγέλλει την κυβέρνηση ότι προχώρησε χωρίς επαναδιαπραγμάτευση στη συμφωνία που έκανε η κυβέρνηση Σαμαρά -Βενιζέλου και την οποία τότε ο ΣΥΡΙΖΑ είχε καταγγείλει. Η εμπλοκή είναι προφανής στην παρούσα φάση, αν και το παρασκήνιο βοά ότι οι γερμανικές ενστάσεις αφορούν στην έλλειψη εξεύρεσης επενδυτικών κεφαλαίων, που αναμένεται να αντιμετωπιστεί με έναν μαγικό τρόπο μετεκλογικά…
ΞΈΡΩ τι ακριβώς συζητάνε τα κυE ΔΕΝ βερνητικά στελέχη στις συσκέψεις για
το εσωκομματικό πρόβλημα που έχει ο ΣΥΡΙΖΑ και πώς ακριβώς θα λυθεί… Αν, δηλαδή, θα κατατεθεί αίτημα ψήφου εμπιστοσύνης ή τελικά θα πάμε σε εκλογές. Ούτε είναι ξεκάθαρο ακόμη αν θα λειτουργήσουν τα θερινά τμήματα για να περάσει η κυβέρνηση χωρίς μεγάλες αναταράξεις τους εφαρμοστικούς νόμους… Εκείνο που ξέρω είναι ότι δεν χρειάζονται μεσοβέζικες λύσεις μόνο και μόνο για να πάρει με κάποιο κόλπο η κυβέρνηση ψήφο εμπιστοσύνης…
βουλευτής και στέλεχος της Αριστερής Πλατφόρμας Στάθης Λεουτσάκος, για τις δηλώσεις που κάνουν σχετικά με τις εκλογές και τις διαφωνίες που υπάρχουν στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. «Ακούω υπουργούς να κάνουν δηλώσεις, θα τους έλεγα να χαμηλώσουν τους τόνους, να μάθουν τι σημαίνει ΣΥΡΙΖΑ, γιατί εργάστηκαν για άλλα κόμματα», και μάλιστα τους προειδοποίησε «να μην δίνουν συμβουλές στον ΣΥΡΙΖΑ, για να μην έχει την τύχη των κομμάτων που υπηρέτησαν».
δηλαδή, να δούμε είτε αποχή κάποιου κόμμαE ΜΠΟΡΕΙ, τος είτε να γίνονται «ναι» κάποια από τα πολλά «παρών»
site, ο οποίος επί λέξει του έγραψε: «Σύντροφε Λεουτσάκο, μου κάνει εντύπωση. Δεν πήρες είδηση ότι όχι μόνο υπουργοί ήρθαν από ΔΗΜΑΡ και κυρίως από το ΠΑΣΟΚ, αλλά και η συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ; Πώς έφτασε ο ΣΥΡΙΖΑ να έχει 36%; Με πρώην πασόκους φυσικά. Άλλο, λοιπόν, το κόμμα του 3% και άλλο ο ΣΥΡΙΖΑ του 36%. Μη μου κάνεις τον ανήξερο. Αρκετά μας δουλέψατε μέχρι σήμερα…».
και τα «όχι» βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει μια ψηφοφορία, εκεί κάπου τον Νοέμβρη, που ουσιαστικά αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Είναι η ψήφιση του προϋπολογισμού του 2016, που θα πρέπει να έχει ενσωματώσει τις ρυθμίσεις της τελευταίας συμφωνίας… άρα και πολλά επώδυνα μέτρα… Και εκεί μπορεί να υπάρξουν παιχνίδια, αφού είναι πολύ πιθανόν τα «όχι» και τα «παρών» από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να έχουν αυξηθεί… ’ΧΩΣΕ στους υπουργούς που προέρχονται από άλλα E ΤΑκόμματα (προφανώς εννοεί Κουρουμπλή και Πανούση) ο
την απάντηση την πήρε από έναν αναγνώστη E ΠΑΝΤΩΣ της σχετικής ανάρτησης του θέματος σε ενημερωτικό
συναντήσεις και συνέντευξη Τύπου, την επιλοE ΟΜΙΛΙΑ, γή της οποίας απέφευγε ο Αντώνης Σαμαράς όπως ο διάολος το λιβάνι, λένε οι πληροφορίες ότι θα περιλαμβάνει το πρόγραμμα του Βαγγέλη Μεϊμαράκη στη φετινή ΔΕΘ, με κύριο στό-
Στη Βουλή – εκτός ημερήσιας διάταξης – το μεταναστευτικό ΤΗΝ αντιμετώπιση από την κυβέρνηση του εκρηκτικού μεταναστευτικού προβλήματος της χώρας θέτει στο επίκεντρο της κριτικής του ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο οποίος χθες υπέβαλε με επιστολή του, την οποία έστειλε στην πρόεδρο της Βουλής, επίσημο αίτημα για τη διεξαγωγή προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση. Ο επικεφαλής του Ποταμιού καταλογίζει αδυναμία της κυβέρνησης στη διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών. Στην επιστολή του παρουσιάζονται αναλυτικά στοιχεία για την κατακόρυφη αύξηση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών αλλά και τη μείωση του αριθμού των παράτυπων μεταναστών που επαναπροωθούνται (κυρίως από την πλευρά της Τουρκίας). Σημειώνει επίσης ότι, σύμφωνα με χθεσινή ανακοίνωση της Ύπατης Αρμοστείας των Η.Ε. για τους πρόσφυγες, από την 1η.1.2015 έως τις 14.8.15 έχουν εισέλθει στη χώρα μας διά θαλάσσης 158.456 άτομα και άλλα 1.716 από τα χερσαία σύνορα, δηλαδή συνολικά 160.172. Την ίδια περίοδο, η Ιταλία δέχτηκε 104.000 άτομα.
Ο ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ του Ποταμιού επισημαίνει ότι η ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου (βλέπε Τασία), επτά μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας, δεν έχει καταρτίσει ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο, ώστε να επιταχύνει την απορρόφηση των κονδυλίων ύψους 460,7 εκατ. ευρώ και να εφαρμόσει νέα προγράμματα, και καταγγέλλει την κυβέρνηση για παντελή αδυναμία… Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση μοιάζει να έχει χάσει την μπάλα στο θέμα, παρακολουθεί καταϊδρωμένη τις εξελίξεις, χωρίς να μπορεί να πείσει ότι έχει σχεδιασμό, ενώ φαίνεται ότι δεν είχε γίνει καμία προετοιμασία και από την προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά, καθώς ήταν γνωστό ότι αναμένεται κύμα προσφύγων από την Τουρκία, οι οποίοι είχαν φθάσει από την εμπόλεμη Συρία. Έτσι, δεν φθάνουν στην κυβέρνηση τα οικονομικά προβλήματα της χώρας, ή τα εσωκομματικά του κυβερνώντος κόμματος, έχει να αντιμετωπίσει και ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που απασχολούν την κοινωνία και τους πολίτες. Σε αναμονή λοιπόν της εκτός ημερήσιας διάταξης συζήτησης στη Βουλή, για να δούμε πού βαδίζουμε…
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Μας κουνάνε το δάχτυλο τα σπάταλα στελέχη… ΕΚΕΙ ΝΑ δείτε σπατάλες, αδιαφάνεια και διαφθορά…. Εκπλήσσουν δυσάρεστα τους Ευρωπαίους οι αποκαλύψεις της βρετανικής εφημερίδας «Telegraph» για το όργιο σπατάλης από τα προνομιούχα στελέχη της Ε.Ε. που αφορά μόνο στη χρήση των πιστωτικών καρτών τις οποίες πληρώνει η Ευρωπαϊκή Ένωση και χρησιμοποιούνται για υπηρεσιακά ταξίδια (φαγητό, ξενοδοχεία, εισιτήρια, προσωπικά έξοδα και ψυχαγωγία)… Κρατήστε την αναπνοή σας λοιπόν, αφού οι 13.000 αξιωματούχοι της Ε.Ε. (από αυτούς ντε, που έρχονται εδώ και μας κάνουν παρατηρήσεις) χρέωσαν τις ειδικές πιστωτικές κάρτες τους με συνολικό ποσό πάνω από 180.000.000 ευρώ! Και μετά μας κουνάνε το δάχτυλο!
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΣΘΕΝΟΦΟΡΩΝ
Οκτώ χρόνια και δεν έχει ολοκληρωθεί… χο να πείσει τους ψηφοφόρους, κυρίως τους δεξιούς και τους κεντροδεξιούς σε πρώτη φάση και ακολούθως και τους υπολοίπους, ότι η Ν.Δ. μπορεί να αποτελέσει τη σοβαρή εναλλακτική άποψη στην κάλπη. Δύσκολη η προσπάθεια που καλείται να φέρει εις πέρας ο «γαλάζιος» αρχηγός και ακόμα δυσκολότερη η «πορεία» προς τον λαό. Αν εξαγγείλει, μάλιστα, και κανένα πρόγραμμα Θεσσαλονίκης… ούτε φίδι στον κόρφο του… επικράτησε προχθές στο Διαδίκτυο με την E ΑΛΑΛΟΥΜ αναδημοσίευση ενός άρθρου που δημοσιεύθηκε στο blog fylada.gr, με τίτλο «Ο καρκίνος ήταν ένα μόνο blackout στη ζωή μου» και υπογραφή «Νατάσα Καραμανλή». Το άρθρο αναπαράχθηκε από πολλά ενημερωτικά sites, τα οποία θεώρησαν ότι επρόκειτο για τη σύζυγο του Κ. Καραμανλή και μάλιστα το ανάρτησαν μαζί με τη φωτογραφία της. Ακολούθησε ένας χαμός, και σε λίγο άρχισαν οι διαψεύσεις… με πολλά sites να το αποσύρουν δίνοντας τις σχετικές διευκρινίσεις…
Οι φήμες λένε ότι... 4 Είναι έτοιμο το νομοσχέδιο για τη φορολόγηση της βουλευτικής αποζημίωσης και τη μείωση των αποζημιώσεων των υπουργών, υφυπουργών, γενικών και ειδικών γραμματέων, των διοικητών ΔΕΚΟ και των προέδρων των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών, αλλά είναι άγνωστο πότε θα κατατεθεί. 4 Εντός των ημερών θα κληθεί από τη Σαββαΐδου για να πληρώσει τα χρέη προς την εφορία πασίγνωστος επιχειρηματίας που φέρεται από τις φορολογικές αρχές ως αγνώστου διαμονής και διαθέτει δύο ΑΦΜ! 4 Τη διαφωνία τους εκφράζουν εσωκομματικά οι Ποταμίσιοι Λυκούδης και Ψαριανός με τη στάση του Σταύρου να στηρίζει άνευ όρων τον Αλέξη Τσίπρα.
BLOG fylada.gr, που αρχικά ανέβασε το άρθρο, εξήγηE ΤΟ σε ότι η Νατάσα Καραμανλή που το υπογράφει είναι κειμενογράφος και συνεργάτιδα του blog, καθώς και ότι κανένα άλλο στοιχείο δεν έδειχνε ότι επρόκειτο για τη σύζυγο του Καραμανλή, ρίχνοντας έτσι τις ευθύνες στα sites που το αναδημοσίευσαν… «Λυπούμαστε – σημείωσαν στη σχετική ανάρτηση – για οποιαδήποτε σύγχυση, την ευθύνη φέρουν συγκεκριμένα sites, και ευελπιστούμε σύντομα να σταματήσουν τις αναδημοσιεύσεις αυτού του είδους». Κοινώς, δηλαδή, έγινε μύλος…
στη γραμμή Βενιζέλου ο Οδυσσέας ΚωνσταE ΕΜΜΕΝΕΙ ντινόπουλος ότι η χώρα έχει ανάγκη κυβέρνησης εθνικής ενότητας, παρότι η επίσημη γραμμή είναι ότι το ΠΑΣΟΚ δεν έχει καμία διάθεση να επανέλθει στην κυβέρνηση στην παρούσα φάση. Σιγά αλλά σταθερά υπάρχει μια διάθεση αμφισβήτησης ή τέλος πάντων συνδιοίκησης με τη Φώφη, προκαλώντας εκνευρισμό στην Χαριλάου Τρικούπη…
βρεθεί κι όπου σταθεί δεν χάνει ευκαιρία και «καρΠΡΟΕΔΡΟΣ του ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να γειώσει μια διάE ΟΠΟΥ E Ηθεση φώνει» την κυβέρνηση και τον Αλέξη Τσίπρα. Ο λόγος για υπονόμευσης της στροφής της προς μια πιο φιλοτον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος αφού «έτρεξε» να αφήσει το τιμόνι της Ν.Δ. ελάχιστες στιγμές μετά την πανωλεθρία του δημοψηφίσματος (το μόνο θύμα του ΟΧΙ…), τώρα βγάζει το άχτι του για τις κυβερνητικές επιλογές. Τελευταίο επεισόδιο, τα όσα φέρεται να είπε σε συνεργάτες του για την παραχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων και τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ, όταν την εν λόγω συμφωνία προωθούσε η Ν.Δ. – ότι δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ τότε είχε καταγγείλει την απόφαση ως ύποπτο ξεπούλημα. Και επεσήμανε ότι «…θα μπορούσε, βέβαια, να είχε ζητήσει και συγγνώμη, αλλά πού να βρεθεί ντροπή…». Όταν η συγγνώμη γίνεται βασική πολιτική θέση για πολιτικούς και κόμματα, εξηγείται το γιατί δεν μπορούν να ανακτήσουν τη δύναμή τους…
αριστερή τακτική, παρά τους υψηλούς τόνους κριτικής, και προς το παρόν σιωπά. Να δούμε για πόσο… Πάντως στο ΠΑΣΟΚ υπάρχουν και φωνές που επιμένουν ότι τώρα που ο Τσίπρας ψήφισε μνημόνιο, θα πρέπει να ανέβουν περαιτέρω οι τόνοι της κριτικής προς τις επιδόσεις του. Στόχος, όπως επισημαίνουν, είναι να κλείσουν τη στρόφιγγα προς ψηφοφόρους που επιδοκιμάζουν τη «σοσιαλδημοκρατική» στροφή του πρωθυπουργού…
ξετρυπωνω
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ του αναπληρωτή υπουργού Υγείας, Α. Ξανθού, σε ερώτηση που είχε υποβληθεί από τον Νικήτα Κακλαμάνη για το ΕΚΑΒ, αποτελεί πλήρη επιβεβαίωση των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ, χωρίς παράλληλα να προσδιορίζεται κάποιος προγραμματισμός για τον χρόνο της χρηματοδότησης σχετικά με την ανανέωση των οχημάτων καθώς και της κάλυψης των κενών οργανικών θέσεων (οδηγοί, πληρώματα ασθενοφόρων), προκειμένου να λειτουργήσουν. Αυτό πάντως που μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση από τα στοιχεία που δόθηκαν είναι η αναφορά του αρμόδιου υπουργού ότι «… βρίσκεται σε τελικό στάδιο η διαδικασία προμήθειας των 90 από τα 186 οχήματα, για τα οποία ο διαγωνισμός έχει ξεκινήσει από το 2007»! Μπορεί να μην αναφωνήσει κανείς το «αθάνατη γραφειοκρατία» και να μην αναρωτηθεί πώς ένας υπουργός της Αριστεράς δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να καταγράψει στην απάντησή του τους λόγους για τους οποίους καθυστερεί τόσο πολύ, εδώ και οκτώ χρόνια, η ολοκλήρωση του διαγωνισμού;
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ
Διάκριση για δύο… ΔΥΟ ελληνικά πανεπιστήμια, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας (στην 334η θέση) και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (στην 402η θέση), είναι ανάμεσα στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου και συγκαταλέγονται στην περίφημη «Λίστα της Σαγκάης», που κάνει τη σχετική αυστηρή αξιολόγηση. Πρώτο στη λίστα είναι και πάλι το Χάρβαρντ, και ακολουθούν το Στάνφορντ, το ΜΙΤ και το Μπέρκλεϊ, ενώ από τα 100 καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο τα 50 είναι αμερικανικά. Πάντως η ύπαρξη των δύο ελληνικών πανεπιστήμιων στη λίστα είναι ένα θετικό αποτέλεσμα. Πάλι καλά να πούμε, με τέτοιο διασυρμό που έχουν δεχθεί τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια…
16
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Ένα βήµα µπρος, ένα πίσω
πολιτικη
17
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Γκολ αυτοί, σέντρα εµείς
κουζινα
18
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«Συνολική άρση εμπιστοσύνης» Το ΚΚΕ ζητάει από την κοινωνία να μην δείξει ανοχή στο τρίτο μνημόνιο και την κυβέρνηση «Αδίστακτη» χαρακτηρίζει την κυβέρνηση το ΚΚΕ, μέσω της κομματικής εφημερίδας, του «Ριζοσπάστη», επισημαίνοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο υφάρπαξε τη λαϊκή ψήφο με ψέματα περί υπερήφανης διαπραγμάτευσης, αλλά ακόμα και σήμερα καλεί τον λαό να δείξει ανοχή στο τρίτο μνημόνιο, λέγοντας πως υπάρχουν περιθώρια για αντιστροφή της κατάστασης.
Σ
το ΚΚΕ μάλιστα θεωρούν και το «χαρτί» των εκλογών ως ένα ακόμα... τρικ για να διατηρηθεί στον λαό ένα κλίμα αναμονής, παρά τα βαριά μέτρα που έφερε στη Βουλή και ψήφισαν από κοινού κυβέρνηση, Ν.Δ., Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ. «Ξέρουν καλά ότι δεν αρκεί να ψηφιστεί το μνημόνιο. Το κύριο είναι να περάσουν χωρίς αντιδράσεις τα μέτρα που αυτό προβλέπει. Και, προκειμένου να ενσωματώσουν τη δίκαιη λαϊκή αγανάκτηση, πουλάνε ελπίδα ότι η κυβέρνηση έχει τον τρόπο να εφαρμόσει το μνημόνιο και ταυτόχρονα να δουλεύει για την αντιστροφή της πορείας υπέρ του λαού» λέει ο «Ριζοσπάστης» απο-
Θεωρεί τρικ και το «χαρτί» των εκλογών
Πάρτε μέτρα πριν σας «πάρουν μέτρα»
«Καζάνι έτοιμο να εκραγεί» θυμίζει η Κως. Νέα επεισόδια σημειώθηκαν χθες το πρωί έξω από το αστυνομικό τμήμα, όπου συρρέουν καθημερινά εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες, στην πλειονότητά τους από τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ, προκειμένου να ταυτοποιηθούν και να πάρουν την προσωρινή εξάμηνη άδεια παραμονής.
Λ
ίγο ο συνωστισμός, λίγο η ζέστη, λίγο τα νεύρα από την καθυστέρηση στη διαδικασία ταυτοποίησης, τα πνεύματα οξύνθηκαν και οι μετανάστες άρχισαν να πετούν μπουκάλια εναντίον των αστυνομικών, οι οποίοι απάντησαν απωθώντας τους με τις ασπίδες. Η ένταση μεταφέρθηκε στον παραλιακό δρό-
τυπώνοντας το κλίμα που επικρατεί στον Περισσό απέναντι στην κυβέρνηση. Το ΚΚΕ μάλιστα προειδοποιεί τα λαϊκά στρώματα πως το ένα μνημόνιο θα διαδέχεται το άλλο όσο ο λαός δεν «δοκιμάζει τη δύναμή του, όσο δεν παίρνει την υπόθεση στα χέρια του». Τι προϋποθέτει αυτό; Σύμφωνα με το ΚΚΕ, «οργάνωση για πάλη ενάντια στα μνημόνια και τα μέτρα, πάλη για ανάκτηση των απωλειών, κατάργηση των αντιλαϊκών νόμων, προετοιμασία για σκληρούς ταξι-
κούς αγώνες, που θα στοχεύουν στη δημιουργία προϋποθέσεων για την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών». Σε ό,τι έχει να κάνει με το ενδεχόμενο αιτήματος εμπιστοσύνης από την κυβέρνηση, το ΚΚΕ απαντά πως «η Βουλή, με συντριπτική πλειοψηφία, στηριγμένη σε ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. - Ν.Δ. - Ποτάμι - ΠΑΣΟΚ, ψήφισε το τρίτο μνημόνιο με τα πιο σκληρά από ποτέ αντεργατικά, αντιλαϊκά μέτρα, για να ενισχυθούν αποκλειστικά οι επιχειρηματικοί όμιλοι, που εγκρίθηκε και από το Γιούρογκρουπ. Παρά τις όποιες απώλειες στην ψηφοφορία από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, όχι βεβαίως από σκοπιά αντίθεσης στο κεφάλαιο και την Ε.Ε., η κυβέρνηση έχει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας της Βουλής». Το ζήτημα για τον Περισσό είναι «ο λαός να άρει συνολικά την “εμπιστο-
Η αναμπουμπούλα και ο λύκος Στην κόψη του ξυραφιού η ένταση με το προσφυγικό – και η Χρυσή Αυγή καραδοκεί μο της πόλης, όπου πολλοί μετανάστες πραγματοποίησαν πορεία διαμαρτυρίας προκαλώντας την αντίδραση των κατοίκων του νησιού, οι οποίοι, παρά την προσπάθειά τους να βοηθήσουν με όποιον τρόπο μπορούν τους πρόσφυγες, βλέπουν την υπομονή τους να εξαντλείται. Την ίδια ώρα η επίσημη πολιτεία περιορίζεται
σε σπασμωδικές αντιδράσεις αδυνατώντας να διαχειριστεί την κατάσταση. Ο χώρος υποδοχής μεταναστών στον Ελαιώνα, όπου μεταφέρθηκαν την περασμένη Κυριακή οι οικογένειες των Αφγανών προσφύγων που είχαν βρει προσωρινό κατάλυμα στο Πεδίον του Άρεως, μοιάζει με «σταγόνα στον ωκεα-
σύνη” του στα κόμματα των μνημονίων, της Ε.Ε. και του καπιταλιστικού δρόμου, που μας έφεραν στη σημερινή βαρβαρότητα και να εμπιστευτεί το ΚΚΕ, τη μόνη δύναμη που παλεύει με συνέπεια και σταθερότητα για την έξοδο από την κρίση σε όφελος του λαού». Μάλιστα από τα «βέλη» του δεν γλιτώνει ούτε η Αριστερή Πλατφόρμα, παρά τον διαχωρισμό της θέσης της από την κυβέρνηση, με την ψήφο της στη Βουλή. Στον Περισσό τούς καταλογίζουν πως μέχρι και πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της 12ης Ιουλίου ήταν οι ίδιοι που διαβεβαίωναν ότι αυτή η κυβέρνηση δεν θα υπογράψει μνημόνιο «κοιμίζοντας» τον κόσμο. Ακόμα, τους χρεώνουν τη συμφωνία τους με τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, που, όπως λένε στο ΚΚΕ, ήταν προάγγελος του μνημονίου.
νό», αφού καθημερινά εκατοντάδες άλλοι φθάνουν στο λιμάνι του Πειραιά από τα νησιά του Αιγαίου. Εν τω μεταξύ, «μέσα στην αναμπουμπούλα ο λύκος χαίρεται». Όπου «λύκος» βάλτε τη... Χρυσή Αυγή, η οποία επιχειρεί τις τελευταίες ημέρες να εκμεταλλευτεί από τη μια την αδυναμία της κυβέρνησης να χειριστεί την κατάσταση και από την άλλη τη δικαιολογημένη αναστάτωση του κόσμου εκτρέφοντας εκ νέου τη μισαλλοδοξία και τον ρατσισμό. Θα πρέπει να προβληματίσει τους αρμοδίους το πρόσφατο «σούρτα - φέρτα» του Κασιδιάρη στον Ελαιώνα, στο πλευρό των «αγανακτισμένων» κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι αντιδρούν στη λειτουργία του καταυλισμού προσφύγων, αλλά και το «σόου» που ετοιμάζουν οι χρυσαυγίτες στην πρώτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων, που είναι προγραμματισμένη περί τα τέλη Αυγούστου...
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
19
www.topontiki.gr
Εφιαλτική ροή προσφύγων Φουσκώνει διαρκώς το μεταναστευτικό και προσφυγικό κύμα προς την Ευρώπη Τα νησιά του Αιγαίου βουλιάζουν από τους χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίοι περνούν καθημερινά στη χώρα μας από τα παράλια της Μικράς Ασίας. Οι δομές πρώτης υποδοχής είναι ανύπαρκτες, οι τοπικές κοινωνίες διχασμένες μεταξύ της αλληλεγγύης στο δράμα των προσφύγων και της οργής για την ανεξέλεγκτη κατάσταση που επικρατεί κυριολεκτικά έξω από τις πόρτες των σπιτιών τους, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις ανήμπορες και αυτές να ανταποκριθούν στις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες σχετικά με τη σίτιση και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη αυτών των ανθρώπων.
Η
Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ καταγγέλλει την Ελλάδα για ανύπαρκτη οργάνωση, υποδομή και κυρίως συνεννόηση όσον αφορά τη διαχείριση της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί, ενώ οι κυβερνήσεις πολλών ευρωπαϊκών κρατών ετοιμάζονται να πάρουν σκληρά περιοριστικά μέτρα στα σύνορά τους ώστε να ανακόψουν τα «κύματα» των μεταναστών που φθάνουν καθημερινά στις χώρες τους από την Ιταλία και την Ελλάδα.
Απίστευτοι αριθμοί Οι αριθμοί των μεταναστευτικών ροών στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, μόνο στη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας του Αυγούστου καταγράφηκαν στη χώρα μας από τις ελληνικές αρχές 21.000 πρόσφυγες και μετανάστες από τα τουρκικά παράλια! Μέσα στον Ιούλιο έφτασαν στην Ελλάδα περισσότεροι πρόσφυγες και μετανάστες (50.242) απ’ όσους ήρθαν όλο το 2014 (43.500). Την περασμένη εβδομάδα (8 - 14 Αυγούστου) συνολικά 20.843 άνθρωποι έφτασαν μέσω θαλάσσης στην Ελλάδα, σχεδόν οι μισοί από όσους ήρθαν συνολικά το 2014. Η μεγάλη πλειονότητα των αφίξεων της τελευταίας εβδομάδας ήταν Σύροι (16.997 άνθρωποι ή το 82% του συνόλου), Αφγανοί (2.847 ή 14%) και Ιρακινοί (582 ή 3%), επιβεβαιώνοντας ότι η συντριπτική πλειονότητα των νεοαφιχθέντων πιθανόν να πληροί τα κριτήρια υπαγωγής στο καθεστώς του πρόσφυγα. Μαζί με τα τελευταία αυτά στοιχεία από την Ελλάδα, ο συνολικός αριθμός προσφύγων και μεταναστών που διέσχισαν τη Μεσόγειο φέτος ανέρχεται σε περίπου 264.500. Εξ αυτών έφτασαν 158.456 στην Ελλάδα, περίπου 104.000 στην Ιταλία, 1.953 στην Ισπανία και 94 στη Μάλτα. Την ίδια ώρα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ καταγγέλλει την ελληνική πολιτεία ουσιαστικά για ανύπαρκτες υποδομές και υπηρεσίες όσον αφορά την υποδοχή των προσφύγων και μετανα-
στών. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση που εκδόθηκε την Τρίτη: «Εδώ και μήνες η Υ.Α. προειδοποιεί για την επιδεινούμενη προσφυγική κρίση στα ελληνικά νησιά. Οι υποδομές και υπηρεσίες υποδοχής, καθώς και οι διαδικασίες καταγραφής στα νησιά αλλά και στην ενδοχώρα θα πρέπει να ενισχυθούν άμεσα. Καλούμε τις ελληνικές αρχές να ορίσουν ένα όργανο το οποίο θα συντονίζει την ανταπόκριση εκτάκτου ανάγκης και θα στήσει έναν επαρκή μηχανισμό παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας. Οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να στηρίξουν την Ελλάδα στις προσπάθειές της αυτές. Η Υ.Α. συνεχίζει να παρέχει στήριξη στις ελληνικές αρχές».
Χειροτερεύει η κατάσταση Εν τω μεταξύ τόσο από μέλη Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων για τους Πρόσφυγες όσο και από κύκλους της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ εκφράζονται φόβοι ότι τους επόμενους μήνες η κατάσταση στην Ελλάδα θα χειροτερεύσει. Η ραγδαία άνοδος της εισροής των προσφύγων τους τρεις τελευταίους μήνες οφείλεται στο γεγονός ότι μεταξύ των κυκλωμάτων των δουλεμπόρων η «ταρίφα» που χρεώνουν στις οικογένειες των προσφύγων και των μεταναστών για να τους περάσουν από τα παράλια της Μικράς Ασίας στην Ευρώπη είναι συγκριτικά φθηνότερη και με λιγότερους κινδύνους απ’ ό,τι η διαδρομή Λιβύη - Ιταλία - Βόρεια Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι η απόφαση του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας να διαθέσει το επιβατηγό πλοίο «Ελ. Βενιζέλος», που από τις 13 Αυγούστου λειτουργούσε ως προσωρινός χώρος υποδοχής Σύρων προσφύγων στην Κω, ώστε να μεταφέρει μετανάστες και πρόσφυγες από όλα τα νησιά των Δωδεκανήσων και του Ανατολικού Αιγαίου στη Θεσσαλονίκη, έγινε κατόπιν της διαπίστωσης ότι η συντριπτική πλειονότητα των μεταναστών ψάχνουν να βρουν τρόπο για να μεταβούν στα σύνορα με την ΠΓΔΜ και από εκεί είτε πεζή είτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο να περάσουν κυρίως στην Ουγγαρία, τη Γερμανία και την Αυστρία.
Φρούριο α ξέφραγουτοί, αμπέλι εμ είς
Προτιμάται η Ελλάδα για λόγους ασφάλειας και χαμηλού κόστους
Όμως, από τη στιγμή που η γνωστή για τη σκληρή έως ρατσιστική πολιτική της για τους μετανάστες κυβέρνηση της Ουγγαρίας ουσιαστικά κλείνει τα σύνορά της χτίζοντας φράκτη μήκους 172 χιλιομέτρων και η Σερβία με την ΠΓΔΜ ενισχύουν την αστυνόμευση και τις περιπολίες στα σύνορα με την Ελλάδα, είναι άμεσος ο κίνδυνος του εγκλωβισμού χιλιάδων προσφύγων στη χώρα μας. Από τη στιγμή δε που η συντριπτική πλειονότητα των Σύρων, οι οποίοι αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των προσφύγων που μπαίνουν στην Ελλάδα, δεν καταθέτουν αίτημα για χορήγηση ασύλου εδώ, αφού επιδίωξή τους είναι να πάρουν άσυλο σε κάποια από τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης ή τη Γερμανία, όπου και ο τελικός τους προορισμός, όλοι αυτοί οι άνθρωποι ουσιαστικά δεν θα έχουν πού να πάνε.
20
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
να υ ε ρ
E
www.topontiki.gr
Οι πολίτες επενδύουν στα φωτοβολταϊκά Εκστρατεία της Greenpeace για χρηματοδότηση της επένδυσης στην ηλιακή ενέργεια από τα τέλη Ιουλίου με στόχο 1 εκατ. ευρώ
Η
μεγαλύτερη εκστρατεία crowdfunding που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα βρίσκεται σε εξέλιξη από τα τέλη Ιουλίου με πρωτοβουλία του ελληνικού γραφείου της Greenpeace και με στόχο τη συγκέντρωση 1 εκατομμυρίου δολαρίων, ποσό το οποίο θα διατεθεί για την αγορά και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε οικογένειες και νοικοκυριά που έχουν ανάγκη στην Ελλάδα, ξεκινώντας από τη Ρόδο. Όπου «εκστρατεία crowdfunding» ονομάζεται η πρακτική χρηματοδότησης ενός έργου μέσα από τη διάθεση μικρών χρηματικών ποσών από έναν μεγάλο αριθμό πολιτών, συνήθως μέσω Διαδικτύου. Η εκστρατεία της Greenpeace, που έχει λάβει παγκόσμια διάσταση, συνδέεται άμεσα με την πρωτοβουλία της διεθνούς περιβαλλοντικής οργάνωσης να αναδειχθεί σε ολόκληρο τον κόσμο μια από τις μεγαλύτερες επενδυτικές ευκαιρίες που διαθέτει η χώρα, ο ελληνικός ήλιος! Παράλληλα, η Greenpeace με την πρωτοβουλία αυτήν θέλει να υπογραμμίσει ότι η εμμονή στο πετρέλαιο και τα ορυκτά καύσιμα είναι μια
πολιτική που απλώς τροφοδοτεί το ελληνικό χρέος και μάλιστα σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για τους πολίτες, που για μια ακόμα φορά καλούνται ισοπεδώνοντας τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό να σηκώσουν όλο το βάρος των νέων μνημονιακών πολιτικών. Το ελληνικό γραφείο της διεθνούς περιβαλλοντικής οργάνωσης στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.indiegogo.com/projects/ solarization-of-greece#/story εξηγεί με ποιον τρόπο πολίτες από όλο τον κόσμο μπορούν να στηρίξουν μέσω του crowdfunding άμεσα τους Έλληνες και να ανοίξουν την πόρτα εξόδου από την κρίση. Όπως επισημαίνεται στο συνοδευτικό κείμενο, αν και οι ανταποκρίσεις από την Ελλάδα μιλούν αποκλειστικά για τις ελλείψεις, τη λιτότητα και την ακραία κρίση που βιώνουν οι κάτοικοι, δεν μπορούν να ρίξουν σκιά πάνω από μια χώρα που είναι πλούσια στην αρχαία και ισχυρή πηγή ελπίδας, τον Ήλιο. Η Greenpeace κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην ενεργειακή φτώχεια, ένα από τα πιο σοβαρά συμπτώματα της ελληνικής κρίσης, επισημαί-
νοντας ότι 6 στα 10 νοικοκυριά αγωνίζονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας και υπογραμμίζοντας ότι η επένδυση στην άφθονη ηλιακή ενέργεια, το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο της χώρας, θα είναι το «κλειδί» για την ανάκαμψη. «Κλειδί», αφού θα βοηθήσει τα νοικοκυριά μέσω της μείωσης των ενεργειακών δαπανών τους να εξοικονομήσουν χρήματα χωρίς να κάνουν εκπτώσεις στον τρόπο διαβίωσής τους ενώ παράλληλα θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη νέων θέσεων εργασίας σε μια χώρα που μαστίζεται από την ανεργία με το ποσοστό στους νέους να ξεπερνά το 50%! Η επιλογή της Ρόδου για την εγκατάσταση των πρώτων φωτοβολταϊκών συστημάτων που θα αγοραστούν από την εκστρατεία crowdfunding δεν είναι επίσης καθόλου τυχαία αφού στο Νησί των Ιπποτών, η κυβέρνηση κατασκευάζει έναν νέο πετρελαϊκό σταθμό, επιλογή που υποδηλώνει «την παράλογη πρόθεση της κυβέρνησης και της ΔΕΗ να παρατείνουν για πολλές δεκαετίες ακόμα την πετρελαϊκή ηλεκτροπαραγωγή των νησιών».
21
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Η
πρόταση της Greenpeace επί της ουσίας θέτει το αρμόδιο υπουργείο και τη ΔΕΗ απέναντι σε δυο κρίσιμα ερωτήματα: Ποια στρατηγική ανάπτυξης οφείλει να χαράξει η χώρα με το βλέμμα στο μέλλον και όχι σε ένα παρελθόν εγκλωβισμένο σε αδιέξοδα; Ποια στρατηγική ανάπτυξης οφείλει να χαράξει δεδομένης της ασφυκτικής κρίσης και της γιγαντιαίας ανεργίας; Με αφορμή τη Ρόδο και την κατασκευή ενός νέου πετρελαϊκού σταθμού παραγωγής ενέργειας, τα ερωτήματα αυτά γίνονται περισσότερο επιτακτικά αφού τα στοιχεία μαρτυρούν ότι απαιτείται άμεσα αλλαγή πορείας. Για παράδειγμα, όπως επισημαίνει η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση και με αφορμή τη μεγάλη εκστρατεία crowdfunding, η εξάρτηση της Ρόδου από το πετρέλαιο θα κοστίσει στους Έλληνες καταναλωτές «πετρελαϊκά» χαράτσια ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ μέσα στα επόμενα 10 χρόνια! Ένα δισεκατομμύριο, τη στιγμή που για την κατασκευή της πετρελαϊκής μονάδας στην περιοχή Πρασονήσι απαιτούνται 180 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που, εάν επενδυόταν στον ήλιο, το αποτέλεσμα θα ήταν άκρως εντυπωσιακό. Σύμφωνα με υπόθεση εργασίας που επεξεργάστηκε η Greenpeace τον Νοέμβριο του 2014, εάν τα 180 εκατομμύρια ευρώ, αντί για την κατασκευή νέας πετρελαϊκής μονάδας στο Πρασονήσι της Νότιας Ρόδου, ανακατευθύνονταν σε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας, με έμφαση στην προώθηση της αυτοπαραγωγής και αποθήκευσης ηλιακής ενέργειας, τότε 17.000 νοικοκυριά στη Ρόδο θα μπορούσαν να απαλλαγούν από το κόστος ηλεκτρικού ρεύματος! Παράλληλα, οι καταναλωτές της υπόλοιπης Ελλάδας θα εξοικονομούσαν σχεδόν 13 εκατ. ευρώ από τη μείωση των χρεώσεων ΥΚΩ στους λογαριασμούς ενέργειας για την αγορά πετρελαίου στη Ρόδο. Όπου «ΥΚΩ» είναι οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας και αφορούν τα νησιά που δεν συνδέονται με το ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας και επί δεκαετίες στηρίζονται στο πετρέλαιο για την ηλεκτροπαραγωγή, σε ποσοστό που ξεπερνά το 95%.Το κόστος αγοράς πετρελαίου είναι τόσο υψηλό που, για να μην πληρώνουν οι κάτοικοι των νησιών 4 και 5 φορές πιο ακριβά το ρεύμα, τη διαφορά επωμίζονται όλοι οι Έλληνες καταναλωτές μέσα από τις ΥΚΩ που πληρώνουν όλοι μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ. Και όπως τονίζει η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση, η εξάρτηση των νησιών από το πετρέλαιο για την ηλεκτροδότησή τους κόστισε 800 εκατ. ευρώ το 2014, όσο δηλαδή θα εξοι-
κονομήσουν από τον προϋπολογισμό οι νέες περικοπές στις συντάξεις για το 2015! Επί της ουσίας, δηλαδή, το πετρέλαιο τροφοδοτεί το ελληνικό χρέος! Όπως επισημαίνει ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος της εκστρατείας της Greenpeace για τις κλιματικές αλλαγές και την ενέργεια: «Η ελληνική κυβέρνηση με το ένα χέρι αναζητεί εκατοντάδες εκατομμύρια μέσα από σκληρά μέτρα και με το άλλο χαρίζει δισεκατομμύρια ευρώ των Ελλήνων πολιτών σε εισαγωγές πετρελαίου από τρίτα κράτη, όπως Ρωσία και Ιράν, που πλουτίζουν τις μεγάλες πετρελαϊκές πολυεθνικές και τα εγχώρια ενεργειακά και κατασκευαστικά ολιγοπώλια». Αντίθετα, υπογραμμίζει, η αξιοποίηση του ήλιου και των υπόλοιπων ανανεώσιμων πηγών, αλλά και των νέων τεχνολογιών αποθήκευσης, και η γρήγορη διασύνδεση των νησιών είναι win-win σενάριο: όχι μόνο ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και τα εισοδήματα των πολιτών, αλλά προσελκύει και νέες επενδύσεις, δημιουργεί θέσεις εργασίας και ανακατευθύνει κεφάλαια εκεί όπου έχει σημασία: κοινωνική προστασία και πολιτικές που τονώνουν την οικονομία. Η Greenpeace με αφορμή τη μεγάλη εκστρατεία crowdfunding και την προσπάθεια ευαισθητοποίησης των πολιτών παγκοσμίως για τα προβλήματα που συνεπάγεται η οικονομική κρίση στη χώρα μας και για την ανάδειξη ενός εκ των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας, αυτού της αξιοποίησης του ήλιου, ζητά από την κυβέρνηση: ◆ Να ακυρώσει τις σχεδιαζόμενες και σε φάση υλοποίησης νέες πετρελαϊκές υποδομές για τα νησιά και να προωθήσει επενδύσεις καθαρής ενέργειας, εξοικονόμησης και αποθήκευσης. ◆ Να αξιοποιήσει διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια για τη διασύνδεση όλων των νησιών του Αιγαίου σε χρονικό ορίζοντα δεκαετίας. ◆ Να ανακοινώσει πολιτική ενίσχυσης των κοινωνικά αδύναμων στρωμάτων στην Ελλάδα με έμφαση στην αυτοπαραγωγή (net-metering) και την εξοικονόμηση ενέργειας, αντί για αέναες κρατικές επιδοτήσεις κατανάλωσης. Όπου «αυτοπαραγωγή» είναι ο συμψηφισμός παραγόμενης -καταναλισκόμενης ενέργειας από ΑΠΕ. Μέσω της διαδικασίας αυτής δίνεται η δυνατότητα στον καταναλωτή να καλύψει ένα σημαντικό μέρος των αναγκών του σε ενέργεια ενώ παράλληλα του δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει το δίκτυο για έμμεση αποθήκευση της πράσινης ενέργειας. Το σύστημα συνδέεται εσωτερικά με την κατοικία ή την επιχείρηση με
έναν ξεχωριστό μετρητή που καταγράφει την παραγόμενη ενέργεια. Αν η παραγωγή είναι μεγαλύτερη από την κατανάλωση, η περίσσεια ενέργεια παρέχεται δωρεάν στο ηλεκτρικό δίκτυο. Αν η παραγωγή είναι μικρότερη από την κατανάλωση, ο καταναλωτής πληρώνει μόνο τη διαφορά. Να σημειωθεί ότι η αυτοπαραγωγή δεν υπάρχει περίπτωση να φορολογηθεί αφού δεν παράγει ενέργεια για πώληση, άρα δεν υπάρχει εισόδημα.
Το WWF Ελλάς για την Πτολεμαΐδα V Στο ίδιο μήκος κύματος με την Greenpeace, το WWF Ελλάς θέτει εκ νέου το θέμα της κατασκευής της λι-
τεχνολογίας καθιστούν την καθαρή ενέργεια μια οικονομικά ανταγωνιστική βάση για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Στην επιστολή της προς τον υπουργό ΠΑΠΕΝ Πάνο Σκουρλέτη, αλλά και στη γερμανική τράπεζα KfW που χρηματοδοτεί μερικώς την κατασκευή της νέας λιγνιτικής μονάδας της ΔΕΗ, η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς επισημαίνει ότι η απόφαση για την κατασκευή της Πτολεμαΐδας V λήφθηκε αρκετά χρόνια πριν, όταν οι συνθήκες σε ό,τι αφορά τόσο την οικονομική κατάσταση της χώρας όσο και την ευρωπαϊκή και παγκόσμια ενεργειακή και κλιματική πολιτική ήταν εντελώς διαφορετικές. Τον τε-
Οργανισμό Εξαγωγικών Πιστώσεων, Euler Hermes, και θα χρησιμοποιηθεί για την αγορά εξοπλισμού γερμανικής κατασκευής για τη νέα μονάδα». Το WWF Ελλάς υποστηρίζει ότι με βάση τις πρόσφατες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, η επένδυση είναι οικονομικά μη βιώσιμη. «Ειδικότερα, οι αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών, θα εκτοξεύσουν τις τιμές των δικαιωμάτων, επιβαρύνοντας έτσι το κόστος λειτουργίας της σχεδιαζόμενης μονάδας. Επίσης, η ανάγκη συμμόρφωσης με τα νέα αναθεωρημένα όρια εκπομπών αερίων ρύπων (διαδικασία της Σεβίλλης) θα απαιτήσει νέα, ακριβότε-
λευταίο όμως 1,5 χρόνο τα δεδομένα έχουν αλλάξει δραματικά και χρήζουν επανεξέτασης. Αν τελικά κατασκευαστεί, επισημαίνει η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση, η Πτολεμαΐδα V θα είναι η μεγαλύτερη λιγνιτική μονάδα της χώρας, με ισχύ 660 MW και κόστος κατασκευής τουλάχιστον 1,4 δισ. ευρώ. «Περίπου το μισό από αυτό το ποσό θα καλυφθεί με κοινοπρακτικό δάνειο προς τη ΔΕΗ υπό την καθοδήγηση της γερμανικής κρατικής τράπεζας KfWIPEX, με εγγύηση από τον Γερμανικό
ρη αντιρρυπαντική τεχνολογία προτού καν τεθεί σε λειτουργία η μονάδα». Η περιβαλλοντική οργάνωση υπογραμμίζει ότι ο συνδυασμός αιολικών και φωτοβολταϊκών με αποθήκευση ενέργειας σε αντλησιοταμιευτικούς σταθμούς μπορεί να καλύψει πλήρως και αξιόπιστα τα φορτία βάσης για τα οποία έχει σχεδιασθεί η Πτολεμαΐδα V. Το πλέον σημαντικό είναι πως αρκετές από τις εξεταζόμενες λύσεις χαρακτηρίζονται και από χαμηλότερο σταθμισμένο κόστος ενέργειας από αυτό της Πτολεμαΐδας V.
€
γνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα V, επισημαίνοντας ότι η πραγματικότητα ξεπερνά αυτόν τον σχεδιασμό, αφού, όπως επισημαίνει, «ειδικά σε αυτήν την οικονομική συγκυρία, καμία δημόσια επιχείρηση δεν είναι λογικό να εκταμιεύει 400 εκατ. ευρώ για ένα έργο οικονομικά ασύμφορο». Η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση κάνει λόγο για εμμονή όσον αφορά την κατασκευή της Πτολεμαΐδας V, που θα εγκλωβίσει την Ελλάδα σε ένα παρωχημένο ενεργειακό μοντέλο, την ίδια στιγμή που τα άλματα της
22
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
«Σιβηρία» η αγορά ακινήτων Φοβερό χτύπημα από τα capital controls, διότι οι συναλλαγές γίνονται... ύποπτες για «ξέπλυμα» Στο ναδίρ κόντεψαν να φθάσουν οι τιμές των ακινήτων στο δεύτερο τρίμηνο του 2015 σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας... Ειδικότερα, οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν κατά μέσον όρο μειωμένες κατά 5,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014. Με βάση μάλιστα τα αναθεωρημένα στοιχεία, το πρώτο τρίμηνο του 2015 η αντίστοιχη μείωση διαμορφώθηκε σε 4,1%, ενώ για το σύνολο του 2014 οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,5%.
Σ
αν μην έφτανε αυτό, μπήκαν στη ζωή μας τα capital controls προσθέτοντας άλλον έναν «πονοκέφαλο» στους υποψηφίους αγοραστές. Πλέον συμβολαιογράφοι και μεσίτες κάνουν λόγο για το απόλυτο «πάγωμα» στην αγορά ακινήτων. Μόνο πωλητές που επείγονται για κάποιο λόγο να ρευστοποιήσουν – έστω και αν αυτή η ρευστότητα παραμείνει εγκλωβισμένη σε έναν τραπεζικό λογαριασμό – ολοκληρώνουν τις συναλλαγές, σε τιμές όσο - όσο. Γι’ αυτό οι υποψήφιοι αγοραστές πιέζουν για ακόμη χαμηλότερες τιμές. Όλοι οι εμπλεκόμενοι παραδέχονται ότι στην παρούσα φάση τιμές ακινήτων δεν υπάρχουν. Το πού θα κλείσει μια συμφωνία εξαρτάται αποκλειστικά από τα δεδομένα της στιγμής. Με την εφαρμογή των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων, οι λιγοστές – σε επίπεδα μερικών δεκάδων ανά την ελληνική επικράτεια – μεταβιβάσεις έγιναν, ελλείψει άλλου τρόπου, με μεταφορά κεφαλαίων από έναν τραπεζικό λογαριασμό σε έναν άλλο. Με το που βλέπει τέτοια αναφορά η εφορία, είναι υποχρεωμένη να ειδοποιεί την Αρχή για το «ξέπλυμα». Άλλο ένα γραφειοκρατικό εμπόδιο προστέθηκε σε μια αγορά η οποία έχει πάψει να λειτουργεί προ πολλού. Οι συναλλασσόμενοι πάντως έχουν δυνατότητες: u Επιτρέπεται η μεταφορά από τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα σε άλλον τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα. u Επιτρέπεται ακόμη η διακίνηση κεφαλαίων από ευρωπαϊκό λογαριασμό σε άλλον ευρωπαϊκό λογαριασμό. Δηλαδή, ακίνητο στην Ελλάδα μπορεί να αγοραστεί με το τίμημα να μεταφέρεται από λογαριασμό σε κυπριακή τράπεζα σε λογαριασμό σε τράπεζα της Γερμανίας.
Νέα πτώση τιμών Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ΤτΕ, το δεύτερο τρίμηνο του 2015 οι τιμές ακινήτων διαμορφώθηκαν ως εξής: u Οι τιμές των «νέων» διαμερισμάτων ηλικίας έως 5 ετών κατέγραψαν μείωση 7,1% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014, ενώ οι τιμές για τα «παλαιά» ηλικίας άνω των πέντε ετών μειώθηκαν κατά 4,7%. u Στην Αθήνα οι τιμές των διαμερισμάτων υπο-
Οι τιμές διαμορφώνονται αποκλειστικά από τα δεδομένα της στιγμής
χώρησαν κατά 5,2% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014, ενώ ακόμη μεγαλύτερη μείωση, που φθάνει στα 8,2%, κατέγραψαν οι τιμές των ακινήτων στη Θεσσαλονίκη. Στις άλλες μεγάλες πόλεις η μείωση φθάνει το 7,1%, και 4,0% στις λοιπές περιοχές της χώρας. u Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, για το πρώτο τρίμηνο του 2015 η αντίστοιχη μείωση των τιμών των διαμερισμάτων ήταν 4,4% στην Αθήνα, 5,3% στη Θεσσαλονίκη, 4,8% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 2,2% στις λοιπές περιοχές της χώρας, ενώ για το σύνολο του 2014 η μείωση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2013 ήταν 9,4%, 6,6%, 6,7% και 5,0% αντίστοιχα. u Οι τιμές των διαμερισμάτων για το σύνολο των αστικών περιοχών της χώρας ήταν μειωμένες κατά 5,9% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2014. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, για το πρώτο τρίμηνο του 2015 η αντίστοιχη μείωση των τιμών των διαμερισμάτων στις αστικές περιοχές ήταν 4,3%, ενώ για το σύνολο του 2014 η αντίστοιχη μείωση διαμορφώθηκε σε 8,1%.
Μείον 24,1% οι εκτιμήσεις Οι εκτιμήσεις για την αξία των οικιστικών ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος για οποιονδήποτε λόγο (χρηματοδότηση για αγορά, επαναδιαπραγμάτευση υφιστάμενων δανείων, εγγραφή εξασφάλισης για μη στεγαστικά δάνεια, μεταφορά οφειλών πελατών από μια τράπεζα σε άλλη κ.λπ.) έφθασαν το δεύτερο τρίμηνο του 2015 τις 2.821, έναντι 3.281 το πρώτο τρίμηνο του 2015 (αναθεωρημένα στοιχεία).
Σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2014, ο αριθμός των εκτιμήσεων το δεύτερο τρίμηνο του 2015 ήταν μειωμένος κατά 24,1%. Ο όγκος των οικιστικών ακινήτων (με βάση το σύνολο των τετραγωνικών μέτρων) που εκτιμήθηκαν με τη διαμεσολάβηση των πιστωτικών ιδρυμάτων ήταν το δεύτερο τρίμηνο 2015 μειωμένος κατά 27,4% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014. Ολόκληρο το 2014 ο αριθμός των εκτιμήσεων έφθασε τις 17.244 (αναθεωρημένα στοιχεία), καταγράφοντας σημαντική μείωση κατά 29,5%, έναντι του 2013 που είχε ανέλθει σε 24.446.
Εμπόδιο ο ΕΝΦΙΑ Ένας ακόμη ανασταλτικός παράγοντας που ευνοεί αυτή την «παγωνιά» που επικρατεί στην κτηματαγορά είναι και ο... ΕΝΦΙΑ, μιας και η δέσμευση που έχει αναληφθεί από την κυβέρνηση προς τους δανειστές είναι η όποια «συνταγή» τού εν λόγω φόρου να διατηρήσει και το 2015 και το 2016 τα δημοσιονομικά έσοδα στα 2,65 δισ. ευρώ. Για το πώς θα επιτευχθεί η συγκέντρωση αυτού του ποσού παραμένει στη διακριτική ευχέρεια της ελληνικής κυβέρνησης να προτείνει εναλλακτικές λύσεις. Στην κτηματαγορά εξακολουθεί να υπάρχει ανησυχία ότι θα επιδιωχθεί αύξηση της απόδοσης του συμπληρωματικού φόρου ακινήτου (σ.σ.: επιβάλλεται στους έχοντες ακίνητα με αθροιστική αξία άνω των 300.000 ευρώ) ενδεχομένως και αύξηση του φόρου ανά τετραγωνικό μέτρο στον ΕΝΦΙΑ των ακριβών περιοχών (βόρεια και νότια προάστια της Αττικής, ακριβά νησιά των Κυκλάδων, προνομιούχες περιοχές της Θεσσαλονίκης και γενικά περιοχές με τιμές ζώνης άνω των 3.000 ευρώ ανά τετραγωνικό). Αυτή η αβεβαιότητα θέτει τους υποψήφιους αγοραστές σε στάση αναμονής. Η αύξηση του συμπληρωματικού φόρου μπορεί να προέλθει είτε με μείωση του ορίου των 300.000 ευρώ, ώστε να διευρυνθεί η φορολογική βάση, είτε με αύξηση των συντελεστών υπολογισμού. Οι αγοραστές – κυρίως αυτοί που διαθέτουν ήδη «γεμάτο» Ε9 – είναι λογικό να μην βιάζονται να κάνουν κίνηση αντιλαμβανόμενοι τον κίνδυνο, αυξάνοντας τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας τους, να πέσουν στην τσιμπίδα ενός φόρου ο οποίος θα επιβάλλεται... για πάντα.
Οι πλειστηριασμοί Τα πάνω - κάτω στις αγοροπωλησίες ακινήτων φέρνουν όμως και οι πλειστηριασμοί, οι οποίοι πλέον είναι προ των πυλών, αφού, μετά την ψήφιση του νέου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, το επόμενο βήμα θα είναι η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος που θα καθορίζει με σαφήνεια τις λεπτομέρειες διεξαγωγής των πλειστηριασμών
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
23
www.topontiki.gr
Mε πέντε ραβασάκια θα έρθει ο ΕΝΦΙΑ Η εξόφληση του ΕΝΦΙΑ θα έρθει στους κατόχους ακινήτων σε πέντε δόσεις. Τα «ραβασάκια» αναμένεται να έρθουν από Σεπτέμβριο ή το πολύ αρχές Οκτωβρίου, ανάλογα και με τις πολιτικές εξελίξεις – καθώς εκλογές και ΕΝΦΙΑ είναι πολύ δύσκολος συνδυασμός. Στις 26 Αυγούστου λήγει και η τελευταία παράταση για την υποβολή δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) και με βάση την περιουσιακή κατάσταση των φορολογουμένων την 1η Ιανουαρίου 2015 θα εκδοθούν τα εκκαθαριστικά. Μέχρι σήμερα εκπτώσεις έχουν κερδίσει και φέτος οι ιδιοκτήτες κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων. Προβλέφθηκε η διατήρηση και για το 2015 της έκπτωσης 20% στον ΕΝΦΙΑ αυτών των ακινήτων, εφόσον παρέμειναν κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα για όλο το 2015. Καταργείται όμως η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για τον
από την 1η.1.2016. Είναι σαφές ότι οι πλειστηριασμοί από το νέο έτος θα γίνονται με βάση την εμπορική αξία και από μόνο του αυτό είναι μια τεράστια αλλαγή που μπορεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον. Μάλιστα η νέα διαδικασία θα προβλέπει ότι, εφόσον ο πλειστηριασμός καταστεί άγονος κατά τον πρώτο γύρο, τότε στον δεύτερο και στον τρίτο γύρο, ο οποίος θα διενεργείται μέσα σε σφικτές προθεσμίες της τάξεως των 15 ημε-
ΕΟΤ και έτσι φορολογείται για τα μισθωμένα ή δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητά του σε πρόσωπα πλην ελληνικού δημοσίου, ενώ ο ΕΝΦΙΑ θα επιβαρύνει φέτος και τους ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων ατομικών επιχειρήσεων. Οι διατάξεις νόμου οι οποίες συνόδευσαν το Μνημόνιο στη Βουλή ορίζουν ότι «καταργείται η προβλεφθείσα από το έτος 2015 απαλλαγή των ενοικιαζόμενων δωματίων των ατομικών επιχειρήσεων, η οποία – έτσι κι αλλιώς – δεν είχε ισχύσει το 2014. Το θέμα της απαλλαγής θα εξετασθεί στο πλαίσιο της συνολικής επανεξέτασης του φόρου, ώστε να διασφαλισθεί και η μηχανογραφική υποστήριξη της τυχόν απαλλαγής και η αποφυγή των καταστρατηγήσεων του φορολογικού νόμου». Οι εισπράξεις από τον εν λόγω φόρο θα πρέπει να είναι
ρών, το τίμημα θα μπορεί να πέσει ακόμη και στο 50% της εμπορικής αξίας. Όλη η συζήτηση για το πλαίσιο προστασίας περιορίζεται στην πρώτη κατοικία και μάλιστα στα ακίνητα η αξία των οποίων δεν θα υπερβαίνει ένα όριο (π.χ. 150.000 ή 200.000 ευρώ). Από την άλλη, το ότι η εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία και οι τράπεζες θα εντείνουν τις προσπάθειες κατασχέσεων, προκειμένου να περιοριστούν τα ληξιπρόθεσμα χρέη και τα «κόκκινα
φέτος και του χρόνου ίδιες με πέρυσι για το υπουργείο Οικονομικών, περί τα 2,65 δισ. δηλαδή. Στο Μνημόνιο αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι έως τον Σεπτέμβριο του 2016 οι αρχές θα εναρμονίσουν όλες τις αντικειμενικές αξίες με τις τιμές της αγοράς με ισχύ από τον Ιανουάριο του 2017. Μέχρι τότε θα πρέπει να έχουν τρέξει και διασταυρώσεις ανάμεσα στα δεδομένα του Ε9 και του Κτηματολογίου. Για να μην υπάρχουν παρανοήσεις για τον ΕΝΦΙΑ, ορίζεται ότι «εν όψει τυχόν αναθεώρησης των ζωνών αντικειμενικών αξιών για τα ακίνητα θα αναπροσαρμοστούν οι φορολογικοί συντελεστές επί της ακίνητης περιουσίας, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, για να διασφαλιστεί ότι τα έσοδα από τον φόρο ακίνητης περιουσίας το 2016 θα ανέλθουν τουλάχιστον στα 2,65 δισ. ευρώ.
Ξεπούλημα στο 50% της εμπορικής αξίας
δάνεια», θα οδηγήσει στο να συνταχθεί μακρά λίστα ακινήτων υποψηφίων να βγουν στο σφυρί. Όσο πιο μεγάλη η λίστα, τόσο πιο ισχυρές οι τάσεις αποκλιμάκωσης των τιμών. Σε ό,τι αφορά τις αντικειμενικές αξίες, αν και το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάνθηκε ότι πρέπει να αλλάξουν (τον Ιούνιο του 2015), το υπουργείο Οικονομικών έκλεισε το θέμα λέγοντας ότι αυτές οι αλλαγές δεν μπορούν να γίνουν από τη μία στιγμή στην άλλη.
24
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
στέλνουν και παραλαμβάνουν ανθρώπους και χρήματα. Κι όπως βλέπουμε, πάει μακριά η... βαλίτσα. Μέσα στην τιμή που πληρώνει ο κάθε πρόσφυγας είναι και μια ζωτικής σημασίας υπηρεσία. Τους δίνεται ένας τηλεφωνικός αριθμός όπου επικοινωνούν με γραπτά μηνύματα και παίρνουν πληροφορίες για την επόμενη φάση του ταξιδιού τους. Υπάρχουν και υψηλότερες υπηρεσίες για κάποιον που διαθέτει αρκετά χρήματα. Μπορούν να τους παρασχεθούν πλαστά διαβατήρια, πλαστά πιστοποιητικά γάμου και, για τους πιο καλοπληρωτές, γνήσια διαβατήρια, βίζα και ασφαλές ταξίδι με το αεροπλάνο.
Οι καραβιές των εξαθλιωμένων προσφύγων που ξεβράζονται σε Κω, Λέσβο, Σικελία και αλλού δεν είναι μόνο μια σπαρακτική εικόνα της ανθρώπινης προσπάθειας για επιβίωση, είναι μια εικόνα που αποτιμάται σε δισεκατομμύρια δολάρια. Και συγκεκριμένα σε 7 δισ. δολάρια τον χρόνο. Τόσα είναι τα κέρδη της συγκεκριμένης βιομηχανίας ανθρώπινου εμπορίου.
Δ
ιαιρεμένοι σε δαιδαλώδη δίκτυα, οι λαθρέμποροι διακινούν απελπισμένους ανθρώπους αρχικά οπουδήποτε έξω από την κόλαση στην οποία έχει μετατραπεί η πατρίδα τους κι έπειτα όσο πιο βόρεια μπορούν να φτάσουν, με αντάλλαγμα ρευστό που πληρώνεται προκαταβολικά. Πολλοί από το ανθρώπινο «φορτίο» πεθαίνουν από τις κακουχίες ή πνίγονται προτού καν φτάσουν στις ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου. Όσοι τα καταφέρνουν συνειδητοποιούν ότι είναι ακόμη μακριά από την πολυπόθητη ελευθερία! Ακόμη και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού οι πρόσφυγες έρχονται αντιμέτωποι με τον ρατσισμό των ίδιων των λαθρεμπόρων. Όσοι πληρώνουν τα περισσότερα, συνήθως Σύροι, θα ταξιδέψουν στο πάνω κατάστρωμα του... σκάφους. Οι φτωχότεροι Αφρικανοί κάνουν το ταξίδι κλειδαμπαρωμένοι στο κάτω κλειστό κατάστρωμα χωρίς φαγητό, νερό κι ελπίδα να σωθούν αν ο σκυλοπνίχτης αναποδογυρίσει. Συχνά οι οικογένειες καταφέρνουν να συγκεντρώσουν χρήματα μόνο για ένα από τα μέλη τους για το ταξίδι από τη Μ. Ανατολή ή την Αφρική έως την Ευρώπη. Σ’ αυτή την περίπτωση συνήθως διαλέγουν ένα παιδί. Οι λαθρέμποροι τους σπρώχνουν σε αυτήν τη... λύση, αφού τους λένε ότι μόλις φτάνει ένα ασυνόδευτο παιδί σε ευρωπαϊκό έδαφος, του δίνεται αυτόματα άσυλο. Έτσι οι οικογένειες πληρώνουν για να στείλουν αρχικά μόνο ένα τέκνο, με ταρίφα περί τα 1.600 ευρώ για το ταξίδι μέχρι τη Μεσόγειο και άλλα 1.600 για τον διάπλου. Αφότου το παιδί παρθεί, η συνήθης τακτική των λαθρεμπόρων είναι να ζητήσουν κι άλλα λεφτά από την οικογένεια. Μέχρι τότε το παιδί κρατείται στις αποθήκες του δικτύου. Πολλά από αυτά καταλήγουν φυλακισμένα για μήνες μέχρι να καταφέρει, αν κατα-
Το παιχνίδι των μαφιόζων
Μια εγκληματική αυτοκρατορία Σε κορυφαίο ρόλο η ιταλική μαφία φέρει, η οικογένεια να συγκεντρώσει έξτρα χρήματα. Τα παιδιά βιώνουν συνθήκες εφιαλτικές. Αναγκάζονται να επιβιώνουν πίνοντας τα ίδια τους τα ούρα και τρώγοντας τα κόπρανά τους.
Τρόμος δίχως τέλος Ο τρόμος δεν περιμένει μόνο τα παιδιά. Η συντριπτική πλειονότητα των προσφύγων βιώνει οδύσσεια. Σχεδόν όλες οι γυναίκες, ακόμη και οι έγκυες και τα μικρά ανήλικα κορίτσια, έχουν ήδη βιαστεί επανειλημμένα πριν φτάσουν εδώ ή στην Ιταλία. Στους βιαστές συμπεριλαμβάνονται οι λαθρέμποροι, αλλά και «πελάτες», που πληρώνουν γι’ αυτό. Η αιματοβαμμένη βιομηχανία του λαθρεμπορίου ανθρώπων εξελίσσεται σε ένα καινούργιο, διεθνές και άψογα οργανωμένο συνδικάτο εγκλήματος. Με αξία 7 δισ. δολαρίων ετησίως, πρόκειται για κολοσσιαία εγκληματική αυτοκρατορία. Δεν απαιτείται συγκεκριμένη βάση για τη «μαύρη επιχείρηση»: όλα είναι ανακυκλώσιμα, από τους συνεργάτες μέχρι το ανθρώπινο «εμπόρευμα» και, κυρίως, δεν υπάρχει ρί-
Με τζίρο 7 δισ. δολ. ετησίως, το λαθρεμπόριο προσφύγων εξελίσσεται σε κολοσσιαία «μπίζνα»
σκο, όπως π.χ. με την εμπορία ναρκωτικών. Με τα ναρκωτικά, αν χαθεί το εμπόρευμα, ο λαθρέμπορος χάνει μαζί και τα λεφτά του. Στην περίπτωση των προσφύγων, αυτοί πληρώνουν προκαταβολικά. Ακόμη κι αν πνιγούν, οι λαθρέμποροι έχουν ήδη πληρωθεί! Τα αξιοθρήνητα σκάφη που χρησιμοποιούν οι λαθρέμποροι είτε βυθίζονται είτε κατάσχονται από τις αρχές σε Ελλάδα και Ιταλία. Έτσι οι λαθρέμποροι τα θεωρούν εκ των προτέρων μιας χρήσης, με αποτέλεσμα να διαλέγουν τα φθηνότερα δυνατόν πλεούμενα, σάπιες ξύλινες ψαρόβαρκες ή φουσκωτά που μετά βίας επιπλέουν. Από κάθε δρομολόγιο βγάζουν τουλάχιστον 70.000 ευρώ τη βάρκα. Όσοι από τους πρόσφυγες - πελάτες φοβηθούν και απειλήσουν να βρουν άλλα σκάφη, κλειδώνονται, χωρίς κινητά, για μήνες σε αποθήκες που νοικιάζονται σε παράκτια μέρη στη Λιβύη και αλλού. Οι μεγαλύτεροι λαθρέμποροι δημιουργούν ένα δίκτυο συνεργατών σε Σουδάν, Σομαλία, Ερυθραία, Συρία, Σικελία, Ρώμη, Ελλάδα, Βερολίνο, Στοκχόλμη, Λονδίνο. Αυτοί οι συνεργάτες επιτελούν διπλό ρόλο:
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν το τεράστιο θέμα των λαθρεμπόρων ως πρόβλημα της αστυνομίας. Η μόνη χώρα που διαφοροποιήθηκε είναι η Ιταλία. Με το σκεπτικό ότι, αφού αυτά τα εγκλήματα είναι εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, καθώς περιλαμβάνουν εμπόριο ανθρώπων, ξέπλυμα χρήματος, ακόμη και τρομοκρατία, ενδεδειγμένοι για να τα χειριστούν θα πρέπει να είναι οι εισαγγελείς που ασχολούνται με τις διώξεις κατά της μαφίας. Οι συγκεκριμένοι εισαγγελείς, παγιδεύοντας τους αριθμούς που έδιναν οι πρόσφυγες ως επαφές, έφτασαν εν τέλει στη μαφία, που κερδίζει εκατοντάδες εκατομμύρια από αυτό το δράμα. Ανακάλυψαν ότι η Μαφία δεν έκανε η ίδια το λαθρεμπόριο, αλλά αναμειγνυόταν στην κατασκευή και τη διαχείριση των κέντρων υποδοχής. Ενδεικτικά, μόνο από ένα τριετές συμβόλαιο διαχείρισης του Μινέο, του μεγαλύτερου κέντρου υποδοχής στην Ευρώπη, η μαφία είχε κέρδη 97 εκατ. Εκτός των άλλων, η μαφία υπέθαλπε και οργάνωνε βίαιες διαδηλώσεις κατά των μεταναστών στη Ρώμη προσπαθώντας να ωθήσει το κράτος να φτιάξει κι άλλα κέντρα μεταναστών, όπου οι πρόσφυγες θα ήταν πιο ασφαλείς. Η παγίδευση χιλιάδων τηλεφώνων αποκάλυψε ότι η μαφία είχε διεισδύσει σε ολόκληρη την ιταλική δομή διαχείρισης προσφύγων, καταφέρνοντας να ανατίθεται η ανέγερση και η διαχείριση χώρων υποδοχής σε μέλη της! Αυτά τα κέντρα υποδοχής ανθούν ως επιχειρήσεις, αφού, εκμεταλλευόμενη την ανοιχτή δομή, η μαφία τα λειτουργεί και ως πορνεία, αλλά και για να στέλνει πρόσφυγες σε γύρω περιοχές για να πουλάνε ναρκωτικά ή να δουλεύουν για ψίχουλα σε χωράφια. Έτσι οι απελπισμένοι πρόσφυγες, αντί για την ελπίδα, συναντούν την κόλαση...
Κόσμος
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
25
Το ευρωπαϊκό πολιτικό πόκερ Το «hangover» των Ευρωπαίων από τη διαπραγμάτευση με την Ελλάδα
Οι διακοπές των πολιτικών ηγετών της Γερμανίας ξεκίνησαν με ένα... hangover, γράφει η Άννα Σόρμπρεϊ, μία από τις πιο έγκυρες αρθρογράφους του γερμανικού «Der Tagesspiegel».
Ύ
στερα από εβδομάδες επίπονων συνομιλιών για την κρίση χρέους στην Ελλάδα, η Άνγκελα Μέρκελ, εμφανώς ξεθεωμένη, κατάφερε να ξεφύγει λίγο από το αυστηρό πρόγραμμά της και να ξεκινήσει τις διακοπές της με μία στάση στη Βηρυτό για να ακούσει τη μουσική του αγαπημένου της Βάγκνερ σε φεστιβάλ, πριν κατευθυνθεί προς Ιταλία για να εξασκήσει το αγαπημένο της σπορ: την πεζοπορία στα βουνά του Τιρόλο. Αλλά και ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αποφάσισε να υποχωρήσει από την αδιάλλακτη στάση του για μία και μοναδική φορά. Ο λόγος ήταν η μεγάλη του ανάγκη να ξεκουραστεί στον μόνιμο προορισμό των διακοπών του, στο νησάκι Σιλτ της Βόρειας Θάλασσας. Την ίδια στιγμή, η υπόλοιπη Ευρώπη αναρωτιέται πότε θα της περάσει ο πονοκέφαλος. Μεθύσαμε τόσο πολύ από την ελληνική κρίση και είπαμε αλήθειες που μόνο το ποτό μπορεί να βγάλει στην επιφάνεια, υπογραμμίζει με νόημα η Γερμανίδα αρθρογράφος.
Βρετανία: Oι νέοι βαρέθηκαν τα night clubs λόγω Facebook και Instagram
Ο τελευταίος γύρος των μαραθώνιων διαπραγματεύσεων έριξε φως σε ένα από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματα της Ε.Ε.: το έλλειμμα λαϊκής νομιμοποίησης. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι βασικοί μηχανισμοί της δεν λειτουργούν. Όλα ξεκινούν από την έλλειψη επαφής ανάμεσα στις κυβερνήσεις και τους ψηφοφόρους τους.
Ο... χαρτοπαίκτης Σόιμπλε Οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι εγκλωβισμένοι σε μία διπλή γλώσσα. Κάνουν δηλώσεις για να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη στις συνόδους των Βρυξελλών, έστω και αν δεν τις πιστεύουν. Ουσιαστικά πρόκειται κάθε φορά για μία σκληρή παρτίδα πόκερ, με τον κύριο Σόιμπλε να αποδεικνύεται ο πιο δεινός παίκτης. Άφησε να διαρρεύσει με απαράμιλλη δεινότητα το περιβόητο σχέδιό του για προσωρινό Grexit και έμπλεξε και τον αντικαγκελάριο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ διασπείροντας στα ΜΜΕ ότι και εκείνος γνώριζε περί του σχεδίου. Περισσότερο από έναν μήνα μετά, κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά για ποιο λόγο το άφησε να διαρρεύσει. Το έκανε ως μορφή απειλής;
Ήθελε να παγιδεύσει τον Αλέξη Τσίπρα ώστε εκείνος να συμβιβαστεί σε ακόμα πιο επώδυνες αποφάσεις για την πατρίδα του; Στην ουσία ήταν μία χειρονομία που δημιουργούσε προηγούμενο και για άλλες αμαρτωλές και υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Γαλλία; Ή είναι η κλασική μέθοδος του διδύμου – η Μέρκελ να παίζει τον καλό μπάτσο και ο Σόιμπλε τον κακό; Κανείς δεν ξέρει, και ο Σόιμπλε ποτέ δεν θα το αποκαλύψει. Αντιθέτως, κατά την προσφιλή του συνήθεια, συνεχίζει τις διαρροές αφήνοντας να εννοηθεί πως σκέφτεται ακόμα και να παραιτηθεί. Αν και όλο αυτό αποτελεί μία
Όσοι ταξιδεύουν ακόμα συχνά στο εξωτερικό και αγαπούν τη νυχτερινή ζωή θα απογοητευτούν εάν επισκεφθούν το Λονδίνο. Γνωστά κλαμπ, όπως το Ritzy και το Cinderella Rockafella, με μακρά παράδοση στα ξέφρενα πάρτι, αποχαιρέτησαν για πάντα τους θαμώνες τους. Οι αριθμοί το αποτυπώνουν ξεκάθαρα. Από τα 3.144 κλαμπ που είχε το Λονδίνο το 2005, ζήτημα είναι να έχουν μείνει τα 1.733 την τελευταία δεκαετία. Οι περισσότεροι σπεύδουν να πουν ότι αιτία είναι η κρίση και η αυστηρή απαγόρευση του καπνίσματος. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για μια αλλαγή νοοτροπίας της νεολαίας, που προήλθε από την εξέλιξη της υψηλής τεχνολογίας. Οι έφηβοι αλλά και οι παρέες των 20 και 25 χρό-
Ειπώθηκαν αλήθειες που λέγονται μόνο από... μεθυσμένους
νων προτιμούν να διασκεδάζουν με τα αγαπημένα τους τραγούδια από τις εφαρμογές του Spotify και να τα μοιράζονται με τους φίλους τους στα κοινωνικά δίκτυα. «Η γενιά του Μιλένιουμ δεν θέλει να χάνει χρόνο και να επαναλαμβάνει τα ίδια πράγματα. Γιατί να ξοδεύει χρόνο και χρήμα στο να επισκέπτεται τα ίδια μέρη κάθε Σαββατοκύριακο;» εξηγεί ο Ράμζι Γιάκομπ, στρατηγικός αναλυτής της ψηφιακής εταιρείας TH-NK. Οι νέοι αρχίζουν να σκέφτονται πιο πρακτικά και δεν ενθουσιάζονται πλέον από τον φιρμάτο DJ ή την παρουσία των celebrity. Μπορούν άνετα να προμηθευτούν δωρεάν από το Διαδίκτυο όλο τον ηχητικό εξοπλισμό ενός κλαμπ και να οργανώσουν πάρτι σε σπίτια ή σε μεγάλους
πολύ καλή στρατηγική διαπραγμάτευσης, δεν είναι καλός οιωνός για την ευρωπαϊκή δημοκρατία. Από τη στιγμή που οι πιο σημαντικές αποφάσεις λαμβάνονται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η πολιτική επικοινωνία παραμένει τριγωνική. Οι κυβερνήσεις διαπραγματεύονται με άλλες κυβερνήσεις, αλλά οι ψηφοφόροι τους ενημερώνονται μόνο για τα απολύτως απαραίτητα. Αυτές οι στρατηγικές των παιγνίων είναι εκπληκτικά κατασκευάσματα για τα διεθνή media. Οι απλοί πολίτες όμως μένουν στο σκοτάδι για το τι πραγματικά συμβαίνει πίσω από τις κλειστές πόρτες των Συνόδων Κορυφής. Αυτό δεν είναι ένα ασήμαντο πρόβλημα. Αποτελεί απειλή για την ιδέα της πολιτικής απόδοσης ευθυνών, δηλαδή της ταυτοποίησης του ατόμου ή του κόμματος που οι πράξεις του δείχνουν ξεκάθαρα τι πραγματικά θέλουν. Αντίθετα, το πόκερ δεν σε αφήνει ποτέ να διαβάσεις το πρόσωπο του αντιπάλου και ποιο είναι το επόμενο χαρτί που θα τραβήξεις. Γι’ αυτό οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι πρέπει να αποκτήσουν πιο άμεση επιρροή στις αποφάσεις που τους αφορούν μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αν πραγματικά η Ευρώπη θέλει να ξεπεράσει την κρίση, οι πολίτες της Ευρώπης πρέπει να διεκδικήσουν μία θέση στο τραπέζι του πόκερ...
χώρους χωρίς να ξοδεύουν αλόγιστα χρήματα. Spotify, Pandora, Deezer είναι οι νέοι μεγάλοι παίκτες στη νυχτερινή ζωή της αγγλικής πρωτεύουσας έχοντας μαγέψει κυριολεκτικά τους νέους αφού τους προσφέρουν εύκολη πρόσβαση και μεγαλύτερη ποικιλία σε όλο το φάσμα της μουσικής, σε αντίθεση με ένα κλαμπ που έχει χτίσει τη φήμη του πάνω σε συγκεκριμένο είδος μουσικής, το οποίο δύσκολα αλλάζει. Ένα άλλο στοιχείο που έχει προστεθεί στον νέο τρόπο ζωής της νεολαίας είναι η ανάγκη της να φωτογραφίζει τις στιγμές της και να τις ανεβάζει στο Instagram! Η γενιά του Μιλένιουμ προτιμά πλέον το φως της φωτογραφίας από το smart phone παρά το σκοτάδι, τη βαβούρα και τον συνωστισμό των night clubs.
26 Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Αφιέρωμα: Παραμερίζοντας τον Θεό
Πρωταγόρας, ο τολμηρός εισηγητής της αθεΐας Μια από τις βασικότερες εκδηλώσεις ριζοσπαστισμού στην ιστορία της ανθρωπότητας ήταν η ευθεία αμφισβήτηση από μεγαλοφυείς διανοητές της εδραιωμένης στη συνείδηση των λαών ύπαρξης ανώτερων πλασμάτων, γνωστότερων ως θεοτήτων.
Θ
α έλεγε κανείς ότι οι θεοί γεννήθηκαν με τα ιερατεία ως η βασικότερη συνεκτική πολιτισμική ύλη – αυτή που θα συγκροτούσε ένα modus vivendi για την κοινωνία και τα άτομα. Οι πρώτες ιστορικές ένδειξης αμφισβήτησης της ύπαρξης των θεών απαντώνται στους Έλληνες σοφιστές, με πρώτο και σημαντικότερο τον Πρωταγόρα. «Για τους θεούς δεν μπορώ να γνωρίζω τίποτα: ούτε ότι υπάρχουν, ούτε ότι δεν υπάρχουν, ούτε τι λογής μορφή έχουν. Γιατί είναι πολλά τα όσα εμποδίζουν να τους γνωρίσουμε. Από τη μία, το άδηλον του ζητήματος και από την άλλη η συντομία της ανθρώπινης ζωής» (από το έργο «Περί Θεών»). Καθαρότερα δεν μπορούσε να διατυπωθεί ένας πρώιμος αγνωστικισμός που σβήνει τον μύθο από την παράδοση της ελληνικής ζωής! Εξαιτίας του έργου του, ο Πρωταγόρας κατηγορήθηκε ως άθεος από τον Πυθόδωρο, εκπρόσωπο της συντηρητικής Αθήνας και διαπρύσιο αντίπαλο των σοφιστών, ο οποίος ανήκε στον κύκλο των ολιγαρχικών υποκινητών του πραξικοπήματος του 411 π.Χ. Ο φιλόσοφος καταδικάστηκε και διώχθηκε από την Αττική, τα δε βιβλία του κάηκαν δημοσία στην Αγορά…
Από αχθοφόρος φιλόσοφος Ο Πρωταγόρας γεννήθηκε στα Άβδηρα και έζησε πιθανώς κατά το διάστημα 491 - 411 π.Χ. Υπήρξε σύγχρονος ενός άλλου σπουδαίου συμπολίτη του, του μεγάλου Δημόκριτου. Το αρχικό του επάγγελμα ήταν αχθοφόρος! Τον ανακάλυψε ο Δημόκριτος, τον πήρε κοντά του και τον έκανε γραμματέα και μαθητή του. Βασικές πηγές για τον βίο και το έργο του Πρωταγόρα είναι, πρώτα απ’ όλα, ο ομώνυμος πλατωνικός διάλογος, οι «Βίοι Φιλοσόφων» του Διογένη Λαέρτιου (3ος αι. μ.Χ.) και οι σχετικές αναφορές στο έργο του Σέξτου Εμπειρικού. Ο Πρωταγόρας έδρασε προπάντων στην Αθήνα, όπου ήρθε κατά τα μέσα του 5ου αιώνα. Εκεί γνωρίστηκε με τον κύκλο του Περικλή από τον οποίο, μάλιστα, εκτιμήθηκε ιδιαίτερα, όπως φαίνεται από το γεγονός ότι ο μεγάλος πολιτικός τού ανέθεσε να συντάξει έναν καταστατικό χάρτη
για την αποικία των Θουρίων, το πανελλήνιο αυτό κέντρο που ιδρύθηκε από την Αθήνα το 444 π.Χ. Όταν καταδικάστηκε για αθεΐα και ασέβεια, ο Πρωταγόρας προσπάθησε να διαφύγει στη Σικελία. Λένε όμως ότι πέθανε όταν το πλοίο που τον μετέφερε εκεί ναυάγησε…
Κομμάτια κι αποσπάσματα Υπήρξε παραγωγικότατος συγγραφέας, αλλά καθώς τα συγγράμματά του κάηκαν, γνωρίζουμε τη διδασκαλία του μόνο από σπαράγματα κειμένων και από την πλατωνική κριτική. Στον Διογένη τον Λαέρτιο διαβάζουμε έναν μακρύ κατάλογο των έργων του σοφιστή, όπου συνενώνει τίτλους διαφόρων τεχνικών συγγραμμάτων. Όπως μαρτυρούν οι τίτλοι των έργων του – από τα οποία σώθηκαν ελάχιστα αποσπάσματα –, τα περισσότερα πραγματεύονταν ζητήματα πολιτικά και ηθικά. Υπήρξαν όμως και συγγράμματα για τη ρητορική και τη γραμματική, ενώ ασχολήθηκε και με την παιδαγωγική και τα μαθηματικά. Ορισμένες πληροφορίες για τη διδασκαλία του διέσωσαν και διάφοροι συγγραφείς (δοξογράφοι) αλλά και ο Πλάτωνας, που του αφιέρωσε τον φερώνυμο διάλογό του. Όπως και οι σπουδαιότεροι σοφιστές, έτσι κι ο Πρωταγόρας καταπιάνεται και με κατηγορίες που παίζουν σημαίνοντα ρόλο στη μεταγενέστερη σκέψη, όπως τη διάκριση νόμου και φύσης.
Ο υπερασπιστής των αρχών της δημοκρατίας Το σημαντικότερο σύγγραμμά του ήταν το «Αλήθεια ή Καταβάλλοντες (H αλήθεια ή Οι λόγοι που νικούν)» που αρχίζει με την περίφημη φράση «Πάντων χρημάτων μέτρον ἄνθρωπον εἶναι͵ τῶν
μὲν ὄντων ὡς ἔστι͵ τῶν δὲ μὴ ὄντων ὡς οὐκ ἔστιν» («Για όλα τα πράγματα μέτρο είναι ο άνθρωπος, γι’ αυτά που υπάρχουν ότι υπάρχουν, για όσα δεν υπάρχουν ότι δεν υπάρχουν…»). Σ’ αυτήν την ιστορική του φράση, ο Πρωταγόρας συνοψίζει ουσιαστικά όλη τη διδασκαλία του, ενώ εδώ βρίσκεται και η βάση της σοφιστικής κοσμοθεωρίας. Η βασική ιδέα του Πρωταγόρα είναι ότι οι αισθήσεις μας είναι οι δημιουργοί της πραγματικότητας που βιώνει ο κάθε άνθρωπος, δηλαδή «όπως φαίνονται ότι είναι τα πράγματα, έτσι και είναι για εμένα και όπως σου φαίνονται εσένα, έτσι είναι για εσένα». Παρ’ όλα αυτά, ο ανθρωπιστικός σχετικισμός στη σκέψη του Πρωταγόρα και των περισσοτέρων σοφιστών δεν οδηγούσε στον αμοραλισμό ούτε στη χαλάρωση των ηθικών αρχών που απαιτούνται στην πόλη. Ο Πρωταγόρας μπορεί να θεωρούσε όλες τις γνώμες ισότιμες, αλλά οπωσδήποτε δεν τις θεωρούσε ισοβαρείς. Το δικαίωμα σε κάποια άποψη για οποιοδήποτε ζήτημα είναι σεβαστό για κάθε πολίτη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αυτή η άποψη είναι οπωσδήποτε και πάντα σωστή. Το κριτήριο της ορθότητας είναι τα αποτελέσματα αυτής της γνώμης. Το αποτέλεσμα της γνήσιας σοφιστικής σκέψης λοιπόν έπρεπε να καθοδηγήσει τον πολίτη στο να προσαρμοστεί σε ένα σύστημα δοκιμασμένων, εκ του αποτελέσματος, ηθικών αξιών και όχι στην άρνηση οποιασδήποτε ηθικής. Η μέθοδος βέβαια ήταν καινοφανής, αλλά το προτεινόμενο σύστημα ήταν λογικά διαρθρωμένο και προσαρμοσμένο στις απώτερες, γενικά παραδεκτές, επιθυμίες του Δήμου, όπως την έννομη τάξη, την ισονομία, την ευμάρεια, τη στρατιωτική ισχύ κ.λπ.
Με την απόρριψη της μοναδικής, αντικειμενικής αλήθειας, η πλειοψηφία αναγορεύεται σε τελικό κριτή για το τι πρέπει να γίνεται πιστευτό. Έτσι ο Πρωταγόρας οδηγήθηκε στην υπεράσπιση του νόμου, των κοινωνικών συμβάσεων και της παραδοσιακής ηθικής. Ενώ κατά την περίφημη δήλωσή του, δεν ήξερε τίποτε για την ύπαρξη των θεών, ήταν βέβαιος ότι έπρεπε να λατρεύονται επειδή αυτή ήταν η άποψη της μεγάλης πλειονότητας των πολιτών. Αυτή η στάση οδήγησε τους σοφιστές στην υπεράσπιση των αρχών της δημοκρατίας, ενώ οι επικριτές τους, με πρώτο τον Πλάτωνα, ήταν φυσικά ολιγαρχικοί. Ο Πρωταγόρας είχε την άποψη ότι η μάθηση χρειάζεται τη φυσική ικανότητα και την άσκηση. Δεν αντιτίθετο στην αρχαϊκή - κλασική πεποίθηση για τη μεγάλη αξία της φυσικής ικανότητας, απλώς προσέθετε και την παιδαγωγική επίδραση. Το θεμέλιο της δραστηριότητάς του ως διδασκάλου ήταν η εκπαίδευση του «πολιτικού ανθρώπου». Ο Πρωταγόρας ήταν πιθανώς ο πρώτος δάσκαλος που δίδασκε με ανταμοιβή και ήταν ξακουστός για τα υψηλά δίδακτρα που χρέωνε! Ασχολήθηκε επίσης με τη γλωσσολογία και θεωρείται ο θεμελιωτής της ελληνικής γραμματικής. Η ανάπτυξη της σοφιστικής είναι συνυφασμένη με την εμφάνιση της αρχαίας δημοκρατίας. Με τις αλλαγές που συντελούνται κατά τον 7ο και τον 6ο αι. π.Χ., η παραδοσιακή πολιτική κυριαρχία της έγγειας αριστοκρατίας αμφισβητείται και νέες κοινωνικές δυνάμεις, έμποροι, βιοτέχνες, ναυτικοί, ελεύθεροι μικροκαλλιεργητές, αποκτούν πολιτικό ρόλο. Στο πλαίσιο της δημοκρατίας δεν αρκεί πλέον η αριστοκρατική καταγωγή για την εξασφάλιση της πολιτικής εξουσίας. Η διευρυμένη σύνθεση της Εκκλησίας του Δήμου, η οποία αποτελεί το κυρίαρχο πολιτειακό όργανο, και η αρχή της πλειοψηφίας, βάσει της οποίας λαμβάνονται οι αποφάσεις, χρειάζονται πολίτες με μεγάλη ρητορική πειθώ! Οι σοφιστές είναι – όλοι ανεξαιρέτως – και διδάσκαλοι (αμειβόμενοι) ρητορικής! Παρ’ όλη όμως τη σημασία τους, το έργο τους πολεμήθηκε στην αρχαιότητα και αγνοήθηκε στη συνέχεια. Η επικράτηση της πλατωνικής - αριστοτελικής παράδοσης, με τη βεβαιότητά της για τη δυνατότητα απόκτησης βέβαιης γνώσης και με την απόρριψη του σχετικισμού στην ηθική, λειτούργησε καταλυτικά σε αυτή την εξέλιξη. Μόνο κατά τον 19ο αιώνα ο κορυφαίος Γερμανός φιλόσοφος Χέγκελ «επανένταξε» τους σοφιστές στην ιστορία της φιλοσοφίας. Σήμερα οι σοφιστές αντιμετωπίζονται ως μεγάλοι στοχαστές και διαμορφωτές της δυτικής σκέψης. Xenofonb@gmail.com
art ΠΟΝΤΙΚΙ
πεμπτη 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
Πολιτιστικά γεγονότα στα ελληνικά νησιά, ,για όσους βρεθούν εκεί το τελευταίο 10ήμερο του Αυγούστου και στις αρχές Σεπτεμβρίου… Αντιγόνη Βαντίκη ΑΝΔΡΟΣ / ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΜΑΝ RAY
Κύματα τέχνης στα νησιά... Ελληνικό καλοκαίρι δεν είναι μόνο οι παραλίες, τα ταβερνάκια, το ουζάκι και τα όμορφα ηλιοβασιλέματα. Είναι και η μουσική, το θέατρο, η ζωγραφική, μικρά και μεγάλα φεστιβάλ και εκθέσεις που θα ζήλευαν πολλά μουσεία και γκαλερί των μεγάλων πόλεων. Μερικές – μόνο – από τις εκατοντάδες προτάσεις είναι και οι παρακάτω…
ΣΥΡΟΣ / ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΧΡΥΣΑΣ ΒΕΡΓΗ Μεγάλη αναδρομική έκθεση, με τίτλο «Η Ψυχή του Τοπίου - Αναδρομή 1989-2015», φιλοξενείται στην Πινακοθήκη Κυκλάδων, στην Ερμούπολη της Σύρου, από 22 Αυγούστου έως 13 Σεπτεμβρίου. «Οι πίνακες της Βέργη αναγνωρίζονται με την πρώτη ματιά, είναι ‘‘εικόνες - σφραγίδες’’μιας τέχνης καλοδουλεμένης και πολύπλευρα συγκροτημένης. Πολλά έργα και εκφραστικές ενότητές της είναι σχεδόν αφαιρετικά, είναι όμως και στιγμές που αυτά τα ίδια έργα μοιάζουν πολύ συγκεκριμένα» γράφει ο Ιστορικός Τέχνης Χάρης Καμπουρίδης.
ΤΗΝΟΣ / ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ… Παρασκευή 21 Αυγούστου και Κυριακή 23 Aυγούστου - Τριπόταμος Γιορτή Κρασιού, είσοδος ελεύθερη. Δευτέρα 24 Αυγούστου - Χώρα (Π. Σφαγείο) Πειραματική Τέχνη, ώρα: 20.30 - είσοδος 5 ευρώ. Τρίτη 25 Αυγούστου - Χώρα (Π. Σφαγείο) – Συναυλία Donkeyfest, εναλλακτική μουσική σκηνή, 18.30 - είσοδος 7 - 5 ευρώ. Πέμπτη 27 Αυγούστου - Χώρα (Π. Σφαγείο), «Γυναίκες Δημιουργοί», K. Van Dyck, Κ. Αγγελάκη - Ρουκ, Μ. Στέφωση, Ι. Σπηλιοπούλου, ομάδα Ραφή, 20.30 - είσοδος ελεύθερη.
ΑΝΔΡΟΣ / ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥ ΜΑΝ RAY Το γεγονός του καλοκαιριού. Το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Χώρα της Άνδρου φιλοξενεί μια θεματική αφιερωμένη στον πολυσχιδή Man Ray και αφορά τη Γυναίκα ιχνηλατώντας «τα πρόσωπά της». Ο διαπρεπής Αμερικανός καλλιτέχνης ξεκίνησε την καλλιτεχνική του πορεία ως ζωγράφος και στη συνέχεια ασχολήθηκε με τη φωτογραφία, στην οποία οφείλει κατά κύριο λόγο και τη διασημότητά του. Παράλληλα ασχολήθηκε και με τη
γλυπτική, τη χαρακτική, τον κινηματογράφο αλλά και τη δημιουργία αντικειμένων που επινόησε η δημιουργική του φαντασία. Ο επισκέπτης θα πλοηγηθεί στην εντυπωσιακή υπερπεντηκονταετή καλλιτεχνική πορεία του Man Ray (1912-1971) μέσα από 151 έργα όλων των ειδών: φωτογραφίες, ζωγραφικά έργα, χαρακτικά, σχέδια, γλυπτά και ready-mades. (Έως τις 27 Σεπτεμβρίου. Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 11.00-15.00 και 18.00-21.00, Δευτέρα 11.00-15.00, Δευτέρα απόγευμα και Τρίτη κλειστά). u Στην Άνδρο, επίσης, έκθεση Ράλλη Κοψίδη στους «Πλόες», ενώ για το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ που διευθύνει ο Παντελής Βούλγαρης, σήμερα συναυλία της Κατερίνας Πολέμη, και στις 25 Δήμητρα Γαλάνη με το κουαρτέτο «Chronos».
Ο Μιχάλης Αρφαράς είναι ένας από τους πιο παραγωγικούς και «ανήσυχους» Έλληνες εικαστικούς. Γεννημένος το 1954 στην Αθήνα, έφυγε το 1974 στη Δυτική Γερμανία για να σπουδάσει τεχνικές της χαρακτικής και πειραματικό κινηματογράφο. Υπήρξε καθηγητής χαρακτικής στο Πανεπιστήμιο του Hildesheim στο Ανόβερο και τώρα της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. Στην έκθεση «Διακοπές από τη λογική» παρουσιάζονται περίπου 60 ζωγραφικά και χαρακτικά έργα, μια επιλογή από τη νεότερη δουλειά του καλλιτέχνη. (Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 29 Αυγούστου και θα είναι ανοιχτή καθημερινά εκτός Κυριακής, ώρες 10:00-13:00 και 18:00-21:00).
ΡΟΔΟΣ / ΟΙ «ΛΟΥΟΜΕΝΟΙ» ΤΟΥ ΓΑΛΛΗ
Έργα γνωστών και άγνωστων καλλιτεχνών διαφορετικών γενιών θα συγκατοικούν στην ανακαινισμένη Στέγη Τεχνών Σ. Τρύφων, στον γραφικό οικισμό της Λέσβου. Η συλλογή της ΑΣΚΤ θα συγκατοικήσει δημιουργικά με έργα σύγχρονων καλλιτεχνών: Πάνος Χαραλάμπους, Νίκος Χαραλαμπίδης, Δημήτρης Φουτρής, Αλέξανδρος Λάιος και Μάρω Φασουλή (Under Construction Group), Ειρήνη Μπαχλιτζανάκη, Andreas Sell, Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Χριστίνα Σγουρομύτη, Γιάννης Σκαλτσάς, Γιάννης Βαρελάς και Εμμανουήλ Μπιτσάκης. Η έκθεση πραγματοποιείται έως και σήμερα, παράλληλα με το νεοσύστατο Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Μολύβου (http://www.molyvosfestival. com/). Φιλοδοξώντας να εξελιχθεί σε δημοφιλή μουσικό προορισμό, το φεστιβάλ θα ξετυλίξει έως και αύριο ένα τριήμερο κλασικής μουσικής με νέους ερμηνευτές διεθνούς φήμης στο κάστρο και σε άλλες τοποθεσίες του χωριού. Ιδρύτριες και καλλιτεχνικές διευθύντριες του φεστιβάλ είναι η Δανάη και η Κυβέλη Ντέρκεν και συνιδρυτής και αρωγός του ο Δημήτρης Τρύφων. Στέγη Σ. Τρύφων (λιμάνι Μολύβου, τηλ. 6970172242). Mέχρι 20/9.
Με αφορμή το τέλος των καλοκαιρινών διακοπών, ο Δημοσθένης Γαλλής παρουσιάζει τη νέα σειρά φωτογραφιών του – 30 έργα – με τίτλο «Λουόμενοι» στη Ρόδο, ένα νησί που αποτελεί τόπο καλοκαιρινών διακοπών για χιλιάδες «λουόμενους» κάθε χρόνο. Ο τρόπος σύλληψης μας πηγαίνει πίσω στην παράδοση του Ιμπρεσιονισμού του 19ου αιώνα, καθώς οι συνθέσεις του είναι αυθόρμητες και μεμονωμένες, αποτυπώνοντας οπτικές εντυπώσεις που δημιουργούν μία σκηνή και όχι μια «πραγματική» αναφορά σε αυτή. Δεν δανείζεται το ύφος του Ιμπρεσιονισμού, αλλά τη χρονική στιγμή που αυτός υποδηλώνει, επιλέγοντας να παίξει φωτογραφικά με το καλοκαιρινό φως. Αυτή η χρονική στιγμή αποτελεί το σκαρίφημα του έργου του Γαλλή. (Χώρος / Γαλλικό Κατάλυμα, Μεσαιωνική Πόλη Ρόδου. Διάρκεια 22 - 30 Σεπτεμβρίου. Ελεύθερη είσοδος).
ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ / ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΡΦΑΡΑΣ Το Διοικητικό Συμβούλιο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τράπεζας και το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος Λ. & Ε. Μπελλώνια διοργανώνουν στο Μπελλώνειο Πολιτιστικό Κέντρο έκθεση ζωγραφικής-χαρακτικής του Μιχάλη Αρφαρά με θέμα «Διακοπές από τη λογική».
ΜΟΛΥΒΟΣ / «ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ»
ΚΡΗΤΗ / ΜΑΧΑΙΡΙΤΣΑΣ-ΚΟΤΣΙΡΑΣ Στις 24/8, στη Γαλιά της Κρήτης, η συναυλία τους.
28 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Στο θέατρο οι άνθρωποι χαμογελούν!
Νέες ταινίες
τον χορό. Όλα αυτά τα χρόνια είδα εκατοντάδες παραστάΧάρηκα που και το καλοκαίρι τα υπαίθρια θέατρα της σεις, γνώρισα σκηνοθέτες και ηθοποιούς, συγγραφείς και χώρας γέμισαν κόσμο, για να παρακολουθήσει καλές θεαχορογράφους, εικαστικούς, συνθέτες και τραγουδιστές, τρικές παραστάσεις. Παρά την κρίση, τα δημοψηφίσματα, δημιουργούς κάθε λογής. τα capital controls, τα μνημόνια και την ανεργία, χιλιάδες Όλες οι τέχνες προσέφεραν και προσφέρουν στον προσωάνθρωποι γέμισαν αρχαία και σύγχρονα θέατρα… πικό μας πολιτισμό, ειδικά σε περιόδους κρίσης, κοινωνικής Την πρώτη φορά που πήγα θέατρο στη ζωή μου πρέπει να και όχι οικονομικής βεβαίως. Το θέατρο, όμως, με την ήταν το καλοκαίρι του 1970, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, αμεσότητά του κάνει τη διαφορά, κι αυτό αποδεικνύεται και στο «Παρκ», και είδα κάποια επιθεώρηση, δεν θυμάμαι αυτόν τον χειμώνα στην Ελλάδα. περισσότερα. Ήμουν 13, ζούσα σ’ένα μικρό νησί, ερχόμουν Όταν η δισκογραφία παραπαίει και υφίσταται μόνο μέσω μόνο το καλοκαίρι στην πόλη και μέναμε στην Κυψέλη. Ο των εφημερίδων του Σαββατοκύριακου, όταν ελάχιστες καλός μου θείος Τάκης με γύριζε σε θερινά σινεμά, υπαίθρια ελληνικές ταινίες βγαίνουν στις αίθουσες την ώρα που το θέατρα και γήπεδα που έβραζαν από τον ήλιο και τη φωτιά Κέντρο Κινηματογράφου βρίσκεται επί μήνες στην των ομάδων. Όλα ήταν για μένα αποκάλυψη! αβεβαιότητα, όταν οι εκθέσεις ζωγραφικής – και Στα 16 μου, που εγκαταστάθηκα μόνιμα στην κυρίως οι πωλήσεις έργων τέχνης – σπανίζουν, Αθήνα, κοντά στη σχολή Ευελπίδων, άρχιησ δ βιντια όταν οι ομάδες χορού έχουν βαλτώσει στην σα να ανακαλύπτω το «Στούντιο», το «Ίλιμηνασ αμηχανία, όταν η τηλεόραση καταφεύγει σε ον», τον καλό κινηματογράφο, τα βιβλία επαναλήψεις και φτηνές παραγωγές, τότε το του Καζαντζάκη και του Αλεξάνδρου, τα θέατρο σώζει την παρτίδα: Με περίπου 1.000 μικρά θέατρα. Η δικτατορία ψυχορραπαραστάσεις τον χρόνο, νέους ισχυρούς γούσε και η Τέχνη σιγά σιγά πρόβαρε το οργανισμούς, όπως τα «Αθηναϊκά Θέατρα», προσωπείο της ελευθερίας. Η επόμενη ισχυρή παρουσία από το Εθνικό, το ΚΘΒΕ και μέρα θα ήταν, σίγουρα, λαμπρή… το Δημοτικό Πειραιά, καινούργιες μεγάλες αίθουΠιέζω το μυαλό μου να θυμηθεί ποιος σες, όπως το «Πάνθεον», ζωντάνεμα ιστορικών θεάτρων, ήταν αυτός που με πήρε από το χέρι και όπως το «Βέμπο», πολλούς μικρούς γουστόζικους χώρους, με κατέβασε στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, ίσως ένα όπως η «Διέλευσις», το «Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων», σε μεγαλύτερο παιδί της Έκτης. Του οφείλω ευγνωμοσύνη υποβαθμισμένες μάλιστα περιοχές, το «Vault», το «Ελιάρτ», για τις παραστάσεις που είδα εκεί: «Τα τέσσερα πόδια του το «Αλκμήνη» κι άλλα πολλά. Ο κόσμος γεμίζει τις αίθουσες, τραπεζιού», «Κομμάτια και θρύψαλα» κι άλλα πολλά που γελάει, κλαίει και βασικά μαθαίνει και προβληματίζεται. άνοιξαν νέους δρόμους στην ψυχή μου. Θα μου πείτε είναι όλες οι παραστάσεις αξιόλογες; Όχι Από τότε πέρασαν σχεδόν σαράντα χρόνια… Η δημοσιοβέβαια, αλλά τα τεράστια νούμερα μας βοηθούν να έχουμε γραφία, η πεζογραφία, η ζωή μέσα στην τέχνη έκαναν τρόέναν αξιοζήλευτο μέσο όρο! πο ζωής τη σχέση μου με το θέατρο, το σινεμά, το βιβλίο, Θα κλείσω με τα λόγια του μεγάλου Κάρολου Κουν, από το βιβλίο του «Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας», ως μια ευχή για τους χιλιάδες ανθρώπους που θα δουλέψουν για να φτάσουν αυτές οι χίλιες παραστάσεις σε εκατομμύρια θεατές: «Ας φροντίσουμε να καλλιεργήσουμε όσο περισσότερο μπορούμε την τέχνη μας μέσα σ’αυτόν τον τόπο, που έχουμε την τύχη να ζούμε. Ας φροντίσουμε να διαπλάσουμε το άξιο νέο έμψυχο υλικό του θεάτρου, να το βοηθήσουμε να μάθει να εργάζεται, να σέβεται και ν’αγαπά την τέχνη του και να το προφυλάξουμε από τους πειρασμούς της προβολής και επικρατήσεως. Ας μην ξεχνάμε ότι την ευθύνη για τους νέους την φέρνουμε εμείς οι παλιότεροι, μια λάθος κίνησή μας μπορεί να διαστρεβλώσει την αντίληψή τους για το θέατρο». Καλό θεατρικό χειμώνα να έχουμε…
Love story σε καιρό πολέμου, υπερφυσικές δυνάμεις για καλό και για κακό σκοπό, περιπέτειες και κωμικοτραγικές καταστάσεις κυριαρχούν στις αίθουσες.
οι τ σ ι ρ κ ι αντ φτεσ καθρε
ατζeντα Πέμπτη 20.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Η Αντριάνα Μπάμπαλη και ο Ρους συνεργάζονται για πρώτη φορά και θυμούνται τις μουσικές καταβολές που τους έφεραν στο σήμερα. Από Τρύπες και Ξύλινα Σπαθιά, Νίκο Πορτοκάλογλου, Θανάση Παπακωνσταντίνου μέχρι Σωκράτη Μάλαμα και Νίκο Παπάζογλου. Και φυσικά παρουσιάζουν και το δικό τους προσωπικό υλικό.φυσικά το δικό τους υλικό. Info: Κάρυστος, Εύβοια ΠαρασκευH 21.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Τα είκοσι χρόνια προσωπικής δισκογραφίας συμπληρώνει ο Μίλτος Πασχαλίδης και τα γιορτάζει με μια μεγάλη περιοδεία σε όλη την Ελλάδα. Μουσική υπόκρουση αυτής της πορείας, τραγούδια όπως «Η μόνη μου πατρίδα είναι ο χρόνος», «Κακές συνήθειες», «Παραμύθι με λυπημένο τέλος», «Σ’τα είπα όλα», «Τα μπλουζ της άγριας νιότης», «Ηράκλειο - Καλαμάτα», «Απουσία», «Σου τηλεφωνώ»,
Ευχήσου και όλα γίνονται Σκηνοθεσία: Τέρι Τζόουνς Παίζουν: Σάιμον Πεγκ, Τέρι Τζόουνς, Τέρι Γκίλιαμ, Τζον Γκλιζ, Μάικλ Πέιν, Ρόμπιν Γουίλιαμς Ο Νιλ Κλαρκ, ένας απογοητευμένος από τη ζωή και τη δουλειά του δάσκαλος, ξαφνικά αποκτά την ικανότητα να κάνει πραγματικότητα ό,τι ευχηθεί. Οι δυνάμεις αυτές πηγάζουν από μια ομάδα εξωγήινων, οι οποίοι τον παρακολουθούν από το Διάστημα επιθυμώντας τον αφανισμό της Γης. Παράλληλα, προσπαθεί να κατακτήσει τη γειτόνισσά του με τη βοήθεια ενός αφοσιωμένου σκύλου…
Γαλλική σουίτα Σκηνοθεσία: Σαούλ Ντιμπ Παίζουν: Κριστίν Σκοτ Τόμας, Μισέλ Γουίλιαμς, Ματίας Σένερτς Μια ιστορία αγάπης μέσα στην τραγωδία του πολέμου στη Γαλλία του 1940. Η Λουσίλ περιμένει νέα από τον άντρα της, κρατούμενο πολέμου, ενώ ζει με την αυταρχική πεθερά της. Η ζωή της γίνεται άνω κάτω όταν ΓαλλικH σουIτα φτάνουν μετανάστες από το Παρίσι. Γοητεύεται από τον Μπρούνο, έναν όμορφο αξιωματικό που μένει σπίτι τους.
Hitman: Πράκτορας Νο 47 Σκηνοθεσία: Αλεξάντερ Μπαχ Παίζουν: Ζάκαρι Κουίντο, Ρούπερτ Φρεντ, Σάιαραν Χιντς Ο Πράκτορας No 47 έχει σχεδιαστεί γενετικά με σκοπό να αποτελέσει την τέλεια φονική μηχανή. Είναι το αποκορύφωμα δύο δεκαετιών έρευνας – και 46 προηγούμενων παρόμοιων πρακτόρων-
κλώνων – με αξεπέραστη δύναμη, ταχύτητα, αντοχή και ευφυΐα. Ο τελευταίος του στόχος είναι μια τεράστια οργάνωση, που σχεδιάζει να ξεκλειδώσει το μυστικό του παρελθόντος του Πράκτορα No 47 για να δημιουργήσει έναν στρατό δολοφόνων με ικανότητες που ξεπερνούν ακόμη και τις δικές του.
Το πάρτι του αποχαιρετισμού Σκηνοθεσία: Ταλ Γκράνιτ, Σάρον Μέιμον Παίζουν: Ζέεβ Ρεβάς, Λεβάνα Φινκελστάιν, Αλίζα Ρόζεν, Ίλαν Νταρ Ο 75χρονος Yehezkel ζει σε οίκο ευγηρίας της Ιερουσαλήμ με τη γυναίκα του. Ο επιστήθιος φίλος του, Max, αρρωσταίνει με ένα ανίατο νόσημα και ο Yehezkel αποφασίζει να τον βοηθήσει να πεθάνει ήρεμος και με αξιοπρέπεια. Απευθύνεται στον Dr. Daniel, έναν κτηνίατρο, και στον συνταξιοδοτημένο αστυνομικό Raffi Segal για να εκτελέσουν αυτή τη ζόρικη αποστολή, την οποία αντιμετωπίζουν με μεγάλες δόσεις μαύρου χιούμορ. Η γυναίκα του Yehezkel, όμως, εναντιώνεται ηθικά. Την κρίσιμη στιγμή, κανείς δεν «τραβάει τη σκανδάλη» και ο Yehezkel φτιάχνει μία μηχανή αυτο-ευθανασίας. Την ίδια ώρα, η κατάσταση της γυναίκας του χειροτερεύει.
Σε ακολουθεί Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Ρόμπερτ Μίτσελ Παίζουν: Μάικα Μονρόε, Κιρ Γκιλκράιστ, Ολίβια Λουκάρντι Ένα ημίγυμνο κορίτσι τρέχει ουρλιάζοντας προσπαθώντας να ξεφύγει από έναν θανάσιμο κίνδυνο που μόνο εκείνο βλέπει. Αφήνει ένα αποχαιρετιστήριο μήνυμα, λίγο πριν το πτώμα του βρεθεί φριχτά παραμορφωμένο. Μια υπερφυσική απειλή που μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή ακολουθεί μέρα - νύχτα τον στόχο της, αθέατη σε όλους εκτός από το θύμα. Η 19χρονη Τζέι, έπειτα από μια φαινομενικά αθώα ερωτική συνεύρεση, καταδιώκεται από τη φρικαλέα αυτή κατάρα. Η Τζέι θα αναζητήσει τη βοήθεια των φίλων της σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ανατρέψει την τρομερή της μοίρα.
ΠΕΜΠΤΗ 20.8 - ΤΕΤΑΡΤΗ 26.8 «Βυθισμένες άγκυρες». Info: Ναύπλιο, Παραλία Καραθώνα ΣAββατο 22.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Η Ελένη Τσαλιγοπούλου και οι μουσικοί που αποτελούν τους bogaz musique παρουσιάζουν ένα πολύχρωμα ηχητικό τοπίο λουσμένο στο φως της Μεσογείου. Οι ιδιαίτερες ηλεκτρικές κιθάρες και τα τύμπανα με τα κρουστά συναντιούνται με το κανονάκι, το βιολί και τους μπαγλαμάδες σε έναν μεθυστικό μουσικό διάλογο ανάμεσα στη φλόγα της Ανατολής και το πάθος της Δύσης. Info: Κυπαρισσία ΚυριακH 23.8 Η Ελένη Βιτάλη και η Γλυκερία παρουσιάζουν ένα πρόγραμμα γεμάτο τραγούδια, σταθμούς από τις μεγάλες επιτυχίες της προσωπικής τους δισκογραφίας, αλλά και αναφορές σε τραγούδια της λαϊκής μουσικής και στους μεγάλους συνθέτες και τραγουδοποιούς του καιρού μας.
ΔευτEρα 24.8 Δύο μουσικές γενιές διαφορετικές – ο Πάνος Κατσιμίχας και τα Κίτρινα Ποδήλατα – ενώνονται κάτω από κοινά μηνύματα, κοινή αλήθεια και ψυχή με τρόπο που μόνο τα ίδια τα τραγούδια μπορούν να εξηγήσουν… Tίποτα δεν έχει αλλάξει και τίποτα δεν είναι όπως παλιά... Info: Γαλάτσι, Γήπεδο Άλσος Βεΐκου ΤρIτη 25.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Οι Θέμις Καραμουρατίδης και Γεράσιμος Ευαγγελάτος, ισορροπώντας στις δύο πτυχές της προσωπικότητας της ερμηνεύτριας – το πάθος και την ευαισθησία – στήνουν ένα φωτεινό καλοκαιρινό πρόγραμμα, υπενθυμίζοντας στους θαυμαστές της Νατάσσας Μποφίλιου για ποιο λόγο οι ζωντανές της εμφανίσεις αποτελούν το πιο δυνατό της χαρτί. Info: Ηράκλειο Κρήτης, Θέατρο Τεχνόπολις
ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΡΑΟΥΝΑΚΗΣ ΤετAρτη 26.8 ΜΟΥΣΙΚΗ. Με επίλεκτα μέρη της ομάδας ΣπείραΣπείρα, τον συνθέτη Άρη Βλάχο και την Αργυρώ Καπαρού, ο Σταμάτης Κραουνάκης παρουσιάζει μια βραδιά γεμάτη από τις προσωπικές του επιτυχίες – που έχουν καταγραφεί πλέον στη μουσική μας μνήμη ως κλασικές – με συναίσθημα, τρυφερότητα, νοσταλγία και χιούμορ. Τίτλος της συναυλίας «Φίλα με». Info: Ρόδος, Θέατρο Μεσαιωνικής Τάφρου
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015
29
www.topontiki.gr
Αστυνομικές περιπέτειες υπό σκιά
Ξενοφών Μπρουντζάκης
Σε 250 λέξεις
Στην αναζήτηση των δολοφόνων, στην προσπάθεια εξιχνίασης των μυστηρίων στα αστυνομικά αναγνώσματα ξεδιπλώνεται και αναδεικνύεται ο κόσμος τόσο πραγματικός – σχεδόν αποτρόπαιος. James Patterson - Liza Marklund, Η τελευταία ευχή, εκδόσεις Μεταίχμιο Η Κίμι, η κόρη ενός Νεοϋορκέζου αστυνομικού, δολοφονήθηκε μαζί με τον φίλο της την περίοδο των διακοπών τους στη Ρώμη. Από τότε, μια σειρά από δολοφονίες ζευγαριών σημειώνονται στο Παρίσι, την Κοπεγχάγη, τη Φρανκφούρτη, τη Στοκχόλμη. Το μόνο που συνδέει αυτούς τους φόνους είναι μια καρτ ποστάλ που αποστέλλεται σε κάποια τοπική εφημερίδα λίγες μέρες πριν βρεθούν νεκρά τα επόμενα θύματα. Ο αστυνομικός ερευνητής Κάνον θα ενώσει τις δυνάμεις του με την Ντέσι Λάρσον, τη Σουηδή ρεπόρτερ που έλαβε την τελευταία καρτ ποστάλ, και μαζί θα επιδοθούν στο κυνήγι των δολοφόνων. Kristina Ohlsson, Η εξαφάνιση, εκδόσεις Μεταίχμιο Δύο χρόνια μετά την εξαφάνιση της Ρεμπέκα Τρόλε, το διαμελισμένο πτώμα της ανακαλύπτεται τυχαία σε ένα δάσος. Σύντομα, στην ίδια περιοχή βρίσκονται δύο ακόμα πτώματα για να περιπλέξουν την υπόθεση. Η ερευνήτρια Φριεντρίκα Μπέργιμαν και η ομάδα της αναλαμβάνουν να λύσουν το μυστήριο. Μαρλένα Πολιτοπούλου, Η Πηνελόπη των τρένων, εκδόσεις Μεταίχμιο 1965: Ο Στέλιος Καζαντζίδης φτάνει στον σταθμό του Μονάχου για να δώσει μια σειρά από συναυλίες σε όλη τη Γερμανία. Σε μια γωνιά του ίδιου σταθμού ο Στρατής Κοκκινίδης, ένας Έλληνας μετανάστης, βρίσκεται νεκρός. Ο φόνος του δεν θα εξιχνιαστεί ποτέ. Πενήντα χρόνια αργότερα, ο ερευνητής και σκιτσογράφος Παύλος Γ., ως οφειλή στον αστυνόμο πατέρα του, θα ασχοληθεί με την υπόθεση. Τα ίχνη θα τον οδηγήσουν στη Νάουσα, τόπο καταγωγής του Κοκκινίδη, και πίσω στα χρόνια της Κατοχής, για να ανακαλύψει ερωτικά μυστικά, δωσίλογους, λίρες, προδοσίες και επαναστάτες. Κλασικές Ιστορίες Φαντασμάτων, εκδόσεις Αίολος Ιστορίες φαντασμάτων από τη βικτωριανή εποχή, μια
περίοδο κατά την οποία οι αρχέγονες δοξασίες αντιμάχονταν τον ορθολογισμό και την επιστήμη, και ο θάνατος ασκούσε μια παράξενη, νοσηρή έλξη πάνω στους θνητούς. Τα διηγήματα του παρόντος τόμου επιλέχθηκαν ως αντιπροσωπευτικά της βικτωριανής περιόδου, ώστε να προκαλέσουν στον αναγνώστη όχι μόνο την απαραίτητη ανατριχίλα, αλλά και το ενδιαφέρον για μια εποχή που είναι ταυτόχρονα τόσο κοντά και τόσο μακριά από τη δική μας. Τσαρλς Μπουκόφσκι, Pulp, εκδόσεις Μεταίχμιο Ο Νίκι Μπιλέιν είναι ένας αλκοολικός ιδιωτικός ντετέκτιβ με πολλά προβλήματα. Σαν να μην έφταναν οι γκόμενες, το ποτό, η έλλειψη ρευστού και το μανιασμένο του εγώ, οι υποθέσεις που αναλαμβάνει είναι τουλάχιστον σουρεαλιστικές. Καλείται να εντοπίσει τον κλασικό Γάλλο συγγραφέα Σελίν, ο οποίος κατά γενική ομολογία είναι νεκρός, καθώς και το Κόκκινο Σπουργίτι, το οποίο μπορεί να υπάρχει, μπορεί και όχι. Σουρεαλιστικό, ευρηματικό, πνευματώδες, μια ωδή στην αστυνομική λογοτεχνία, το «Pulp» είναι το τελευταίο μυθιστόρημα ενός από τους πλέον απολαυστικούς και επιδραστικούς καλτ συγγραφείς του 20ού αιώνα.
Ο συγγραφέας Τζέιμς Πάτερσον
Ιστορίες μυστηρίου με αγάπη για τα παιδιά Τζέιμς Πάτερσον, ο πλουσιότερος συγγραφέας στον κόσμο. Ο διάσημος Αμερικανός συγγραφέας, ευαισθητοποιημένος με την προώθηση της φιλαναγνωσίας στα παιδιά, συντρέχει στη δημιουργία μιας σχολικής βιβλιοθήκης στην Τήλο, προσφέροντας μέρος των εισπράξεων του νέου του βιβλίου «Η εξέγερση των ζώων» (Zoo), που κυκλοφορεί σε μετάφραση Σταύρου Νικολάου από τις εκδόσεις Bell. Αξίζει να δούμε το σκεπτικό της πράξης του, όπως το διατυπώνει ο ίδιος σ’ ένα σημείωμά του στο «Βήμα»: «Ανέλαβα μια αποστολή – και μάλιστα πολύ σημαντική. Αποστολή μου είναι να σώσω ζωές στηρίζοντας το βιβλίο και την ανάγνωση. Είναι σχεδόν αδύνατον για ένα παιδί να πετύχει στο σχολείο, και στη ζωή, αν δεν είναι επαρκής αναγνώστης. Και ο μοναδικός τρόπος για να γίνει κάποιος επαρκής αναγνώστης είναι να διαβάζει περισσότερο. Όταν ο γιος μου, ο Τζακ, ήταν οκτώ χρόνων, δεν του πολυάρεσε το διάβασμα. Έτσι, ένα καλοκαίρι η γυναίκα μου κι εγώ του είπαμε: ‘‘Σε απαλλάσσουμε από αγγαρείες και θελήματα και από το κούρεμα του γκαζόν, αρκεί να διαβάζεις’’. Τον πήγαμε στο τοπικό βιβλιοπωλείο και στη δημόσια βιβλιοθήκη και του βρήκαμε ένα σωρό βιβλία που πιστεύαμε ότι θα του αρέσουν. Ώς το τέλος εκείνου του καλοκαιριού είχε πράγματι μπει στο πνεύμα και ήθελε να διαβάσει ακόμη περισσότερα βιβλία. Τον βοηθήσαμε να αποκτήσει μια συνήθεια, την οποία έχει μέχρι σήμερα. Είναι πλέον μαθητής λυκείου και πρώτος στην τάξη του! Θέλω να υλοποιήσω τέτοιου είδους πρωτοβουλίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Έτσι, όταν οι εκδότες μου στην Ελλάδα, οι εκδόσεις Bell, με πλησίασαν για να συνδράμω στη δημιουργία μιας σχολικής βιβλιοθήκης στην Τήλο, ήταν αδύνατον να αρνηθώ. Τα παιδιά στο νησί χρειάζονται βιβλία. Τα βιβλία είναι το μέσο για μια καλύτερη ζωή. Γνωρίζω πως η Ελλάδα βρίσκεται σε περίοδο μεγάλης αναταραχής, και τα παιδιά αυτά θα νιώθουν τις επιπτώσεις της για πολλά χρόνια. Όμως ελπίζω πως η σχολική βιβλιοθήκη τους θα λειτουργήσει ως καταφύγιο από αυτή την αναστάτωση. Θέλω να μπορέσουν να αποδράσουν με ένα βιβλίο, να ανακαλύψουν την απόλαυση της ανάγνωσης και να γίνουν καλύτεροι αναγνώστες». Μακάρι να τον μιμηθούν κι άλλοι συγγραφείς!
30 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
3-8 /8/15 27/7-1/8/15
ΤΑ ΝΕΑ
18.391
18.970
ESPRESSO
11.983
13.175
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
11.860
12.276
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
11.326
11.855
ΕΘΝΟΣ
9.645
10.193
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
8.385
8.030
ΚΟΝΤΡΑ NEWS
4.793
4.891
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.496
3.343
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
3.180
3.288
ΑΥΓΗ
1.512
1.652
ΕΣΤΙΑ
1.478
1.478
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
884
822
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
705
680
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
333
250
Ο ΛΟΓΟΣ
68
65
9/8/15
2/8/15
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
101.450
101.140
ΤΟ ΒΗΜΑ
68.120
71.340
ΕΘΝΟΣ
60.210
60.150
REAL NEWS
52.020
57.220
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
15.160
12.460
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
12.600
13.370
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
10.390
10.770
ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ
8.020
7.600
ΑΥΓΗ
4.630
4.900
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.130
3.050
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
2.730
2.590
ΤΟ ΧΩΝΙ
2.540
2.330
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.190
1.200
70
90
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ
3-9/8/15 27/7-2/8/15
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
27.270
31.150
ΑΓΟΡΑ
17.080
18.110
ΕΠΕΝΔΥΣΗ
8.790
11.110
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
6.490
6.440
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
5.350
5.240
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
2.400
2.240
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
-
1.340
ΠΡΙΝ
-
-
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
4-9/8/15 28/7-2/8/15
SPORTDAY
10.676
9.411
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
8.860
8.350
LIVE SPORT
5.491
5.403
GOAL NEWS
5.245
5.318
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
5.078
4.626
ΓΑΥΡΟΣ
4.270
4.835
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
3.985
3.526
ΠΡΑΣΙΝΗ
2.448
3.101
ΓΑΤΑ
1.600
1.438
ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
3-8/8/15 27/7-1/8/15
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
12.840
13.230
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
11.680
11.860
Ο κόσμος πάει κι έρχεται στα κανάλια Πάει ο Δεκαπενταύγουστος και σιγά σιγά μπαίνουμε όλοι (και ας μην το θέλουμε) στην τελική ευθεία για το φθινόπωρο και την έναρξη της νέας τηλεοπτικής σεζόν. Σε αυτό το mood βρίσκονται και τα κανάλια, τα οποία προσπαθούν να φτιάξουν το οργανόγραμμα της νέας χρονιάς, η οποία προβλέπεται να είναι «εκρηκτική». Πρώτοι και καλύτεροι στο Mega που, όπως και να το κάνουμε, από χρονιά «φωτιά» σε χρονιά «μπουρλότο» πάνε, άρα είναι λογικό οι διαβουλεύσεις επί παντός επιστητού να δίνουν και να παίρνουν… Επόμενο επεισόδιο στο σίριαλ με τον τίτλο «επιβίωση του Mega» φαίνεται πως είναι η προσπάθεια του Σταύρου Ψυχάρη να συγκεντρώσει ένα fund με επιχειρηματίες, οι οποίοι θα «σπρώξουν» το κανάλι (αλλά και ΔΟΛ - Πήγασο) τη νέα χρονιά και θα του δώσουν την απαιτούμενη ώθηση να ορθοποδήσει σε μία αγορά όπου, ελέω της οικονομικής κρίσης και του νομοσχεδίου για τις συχνότητες, όλα είναι ρευστά. Αυτή η κίνηση μαζί με τη διαφαινόμενη σταδιακή έξοδο της οικογένειας Μπόμπολα από τα
ΜΜΕ δείχνει πως το Mega αρχίζει και αποκτά ολοένα και περισσότερο χαρακτήρα… ΔΟΛ! Σε αυτό συνηγορούν και οι κινήσεις του σταθμού στη στελέχωση των διευθυντικών στελεχών, αφού μετά τον ερχομό του Νίκου Πεφάνη στη θέση του διευθύνοντα συμβούλου, ανέλαβε και ο Κώστας Σπυρόπουλος ως διευθυντής σύνταξης του ενημερωτικού τομέα. Έτσι εξηγείται και η σταδιακή «μετάλλαξη» του Mega, που από «μεγάλος παίκτης» δείχνει πως την επόμενη χρονιά θα αρκεστεί σε ρόλο κομπάρσου (με low budget) για να γίνει η απαραίτητη εξυγίανση στα οικονομικά του σταθμού.
Τώρα το ποιοι από τους λεγόμενους «μεγάλους» θα συνεχίσουν να βρίσκονται στον… αφρό αποτελεί ερώτημα. Από τη μία ο ΑΝΤ1 που προσπαθεί να εξοικονομήσει από όπου μπορεί (με τις πληροφορίες που θέλουν το κανάλι του Αμαρουσίου να το ρίχνει στην ψυχαγωγία να αυξάνονται). Από την άλλη ο Alpha που είναι αποφασισμένος να μείνει στην περσινή φθηνή λογική και να… κουτσουρέψει τους μισθούς των εργαζομένων του. Και είναι και ο ΣΚΑΪ που θέλει να «μπαλώσει» τις οικονομικές τρύπες από τη… ναυτιλία. Ίσως να μην ευσταθούν οι φήμες πως ο Γιάννης Αλαφούζος σκέφτεται να πουλήσει τον σταθμό, αλλά, αν το έκανε, κανείς δεν θα τον αδικούσε… Έτσι μένουν το Star που προσπαθεί να κάνει το «κόλπο γκρόσο» με τον Μάρκο Σεφερλή και ο ETV που έχει μαζέψει πολλές βεντέτες του χώρου, κυρίως στον ψυχαγωγικό τομέα (όπως η Τατιάνα Στεφανίδου και η Αννίτα Πάνια), κι ελπίζει πως αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα αύξηση στα νούμερα τηλεθέασής του. Όπως και να ’χει, ο χειμώνας προβλέπεται… τρικυμιώδης!
Το ΕΣΡ, το ΣτΕ και η… Λερναία Ύδρα
Τηλεόραση με… ρευστότητα
«Λερναία Ύδρα» για την κυβέρνηση έχει γίνει το (υπό διαβούλευση) νομοσχέδιο σχετικά με τις τηλεοπτικές άδειες, καθώς ένα πρόβλημα λύνεται και δύο «ξεφυτρώνουν». Εκεί που φαινόταν πως έχει μπει το νερό στ’ αυλάκι και (πέρα από τις αντιδράσεις των καναλαρχών) σύντομα θα τελειώνει αυτό το θέμα, προέκυψε η «κόντρα» Παππά-Κωνσταντοπούλου για να πάρουν πάλι φωτιά τα… τόπια! Τώρα το θέμα που προέκυψε έχει να κάνει με τη συγκρότηση του Δ.Σ. του ΕΣΡ και κατά πόσον πρέπει να αντικατασταθούν όλα τα μέλη του (όπως θέλει η κυβέρνηση) ή να συμπληρωθούν μόνο τα τρία κενά που υπάρχουν (όπως θέλει η πρόεδρος της Βουλής). Πάντως η γνωμοδότηση από το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής δικαιώνει τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, καθώς έκρινε πως τα μέλη Κωνσταντίνος Αποστολάς, Λίνα Αλεξίου (μητέρα της Ζωής) και Γιώργος Στεφανάκης μπορούν να απολαμβάνουν της φωτογραφικής διάταξης του νόμου 4055/2012 και συνεπώς μπορούν να έχουν 4ετή θητεία, 8ετούς διάρκειας. Τώρα όλα φαίνεται πως θα ξεκαθαρίσουν στην Ολομέλεια του ΣτΕ, όπου θα κριθεί οριστικά τι μέλλει γενέσθαι με το ΕΣΡ, μπας και σβήσει κι αυτή η φωτιά στον ΣΥΡΙΖΑ ενόψει του νομοσχεδίου…
Συνεχίζει να είναι ρευστή η κατάσταση στην «κούρσα» του τηλεοπτικού ανταγωνισμού με την κορυφή στον πίνακα τηλεθέασης να αλλάζει κάτοχο κάθε εβδομάδα. Παρά τις πολιτικές εξελίξεις, ο κόσμος δείχνει να έχει κουραστεί από τις ενημερωτικές εκπομπές και επιλέγει να δει επαναλήψεις ψυχαγωγικών εκπομπών και πρωινάδικα. Αυτός είναι και ο λόγος που παρουσίασε μεγάλη πτώση η θεαματικότητα της ΕΡΤ-1, ενώ μικρή άνοδο έδειξαν τα νούμερα σε Alpha, Mega και ΑΝΤ1. Ο ΣΚΑΪ, από την άλλη, που στηρίζεται στην ενημέρωση, έμεινε στα ίδια ποσοστά. Όπως καταγράφει η Nielsen, για την εβδομάδα 3 έως 9 Αυγούστου, ο Alpha κατατάσσεται πρώτος στις προτιμήσεις των τηλεθεατών με 14,5%, ενώ το Mega ακολουθεί με 13,3%. Τρίτος είναι ο ΑΝΤ1 με 12,4%, ενώ στην τέταρτη θέση βρίσκεται ο ΣΚΑΪ με 10,3%. Ακολουθούν Star με 10,2%, ΕΡΤ-1 με 5,1%, ΕΡΤ-2 με 3,2%, Ε-TV με 3% και Μακεδονία TV με 1%.
Η ποντικίνα των media
Mικρά - Μικρά
ËΤΡΕΦΟΝΤΑΙ με τον τρόμο τα κανάλια μας… Κάτι τα φονικά και οι ληστείες, κάτι το μεταναστευτικό, κάτι η τρομοκρατία του νέου μνημονίου, έτσι και κάτσει κάποιος να δει ειδήσεις στα περισσότερα λεγόμενα συστημικά κανάλια, θα χρειαστεί και ηρεμιστικά. ËΧΙΛΙΕΣ φορές οι επαναλήψεις διάφορων σίριαλ που βλέπουμε τόσα χρόνια τώρα και τα ’χουμε μάθει απέξω. Έχουν γίνει και αυτά όπως οι παλιές ελληνικές ταινίες… ËΚΑΙ ΔΕΝ θα πρέπει να αφήσουμε απέξω και το Διαδίκτυο. Με αφορμή το μεταναστευτικό ορισμένα sites δίνουν ρεσιτάλ τρόμου και ρατσιστικής νοοτ ροπίας. ËΞΕΧΩΡΙΖΟΥΝ οι αναρτήσεις για «καράβι που έρχεται στον Πειραιά με μετανάστες που έχουν προσβληθεί από θανατηφόρο επιδημία» (!!!) ή ότι έφθασε στην Κω «αξιωματούχος τζιχαντιστής που προωθείται στην Ευρώπη». ËΤΩΡΑ κατάλαβαν εκεί στο Φάληρο τι εννοούσε η υπουργός Τασία Χριστοδουλοπούλου όταν πριν από 2-3 μήνες έλεγε ότι εξαφανίζονται οι μετανάστες από τη χώρα και ότι δεν ξέρει πού πηγαίνουν. Και αφού την έκαναν ρόμπα για αυτή τη φράση, τώρα που τους την είπε ραδιοφωνικά προσπαθούν να τη διασύρουν ξανά… ËΚΑΙ ΟΧΙ μόνο… Κάποιοι την καρφώνουν ευθέως στους Ευρωπαίους εταίρους από τα τηλεπαράθυρα, ζητώντας μάλιστα να πει δημοσίως τι ακριβώς συμβαίνει, για λόγους λένε διαφάνειας!!! Τους έπιασε ο πόνος ή προσπαθούν να ανοίξουν νέο θέμα; ËAYTO και αν είναι είδηση… Επιτέλους «ο πανταχού παρών και τους πάντες αναπληρών» Ιορ-
δάνης πήρε άδεια!!! Ξέρουμε ότι δεν του αρέσει όταν γράφουμε κάθε χρόνο τέτοια εποχή για τις αντοχές του. Βλέπουμε ότι και φέτος θα ανακηρυχθεί ο MVP του καναλιού.. ËΤΕΛΕΙΩΣΕ, όπως όλα δείχνουν, ο «μήνας του μέλιτος» στην ΕΡΤ με τη διοίκηση της κρατικής τηλεόρασης και την ΠΟΣΠΕΡΤ να έχουν βγάλει τα «μαχαίρια» εν όψει των εκλογών για την ανάδειξη των εκπροσώπων των εργαζομένων στο Δ.Σ. της εταιρείας. Αφορμή υπήρξε ο Γενικός Κανονισμός Εργασίας, ο οποίος, για τον επικεφαλής της ΠΟΣΠΕΡΤ, Π. Καλφαγιάννη, αποτελεί ουσιαστικά κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας… ËΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ στα περίπτερα η νέα αθλητική εφημερίδα «Αθλητική Ημέρα», με αποκαλυπτικές ειδήσεις και παρασκήνιο από τον χώρο του αθλητισμού. Καλή επιτυχία να ευχηθούμε σε αυτή τη νέα προσπάθεια. ËΔΥΟ ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ δημοσιογράφοι αλλά και άνθρωποι έφυγαν από τη ζωή την περασμένη εβδομάδα. Ο αγαπημένος συγγραφέας, μεταφραστής αλλά και συνεργάτης της εφημερίδας «Αυγής» Ανταίος Χρυσοστομίδης «έφυγε» στα 63 του την Παρασκευή. Την ίδια μέρα άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία μόλις 52 ετών ο γνωστός αθλητικός συντάκτης Γιάννης Ξενάκης από οξύ έμφραγμα. Τα συλλυπητήριά μας στις οικογένειές τους. ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (6.8) πούλησε πανελλαδικά 6.490 φ. Την περασμένη εβδομάδα (13.8) πούλησε 1.609 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
εις για σ ή δ ι Ε στικά ηρεμι
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 20 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015 www.topontiki.gr
Ρούχα µαζί που πλύθηκαν κι έχουνε γίνει ροζ
31