Kαι τωρα οι δυο τους: ( Αντρεας - Μητσοτάκης forever )
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 14 ÉÁÍÏÕÁÑÉÏÕ 2016 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1899
ΤΡΕΙΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΤΣΙΠΡΑ ΚΑΙ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ ΜΕ ΕΠΑΘΛΟ ΤΟΝ «ΜΕΣΑΙΟ ΧΩΡΟ»
Μονομαχία
στον μνημονιακό βάλτο
10-11 ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΣΤΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
3-5 6
Παγίδες και ελπίδες εν όψει αξιολόγησης
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΝΕΑ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
8-9 8-9
Τα ζόρια της στροφής προς το Κέντρο
∆ΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ
10-11 18-19
Τριτοκοσµική εικόνα και µαύρες τρύπες
ΕΡΕΥΝΑ FACEBOOK
30-31 18-19
Ο θρίαµβος του µοντέρνου πουριτανισµού
ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ
22-23 32
Στριµωγµένη «στα σχοινιά» η Eldorado
02
Το στίγµα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
κατά βάθος
Θέλει ο Τσίπρας να επιβιώσει; ΠΟΛΥΣ ΛΟΓΟΣ για τη νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Ν.∆. Η υπερεπένδυση στο πρόσωπό του από όλους όσοι αγωνιωδώς έψαχναν πολιτικό αντίβαρο στον Τσίπρα έδειξε να αποδίδει και το ντέρτι τους να βρουν αποκούµπι µοιάζει να δικαιώνεται. Όµως δικαιώνεται ή απλώς... «µοιάζει να δικαιώνεται»; Αυτό, όσο και αν ακούγεται βαρύ για τον Μητσοτάκη τζούνιορ, δεν εξαρτάται από τον ίδιο, αλλά από τον Τσίπρα! ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ κάνουµε «πενηνταράκια», ο Τσίπρας δεν κινδυνεύει, υπό τις εξής προϋποθέσεις: ◆ Ότι η κυβέρνησή του θα δουλεύει για την ανασυγκρότηση της χώρας αντί να ασχολείται µε το παραδοσιακό παιχνίδι ρουσφετιών, στους σωρηδόν διορισµούς συζύγων, αδελφών, κουµπάρων, κολλητών και λοιπών συγγενών στον κρατικό µηχανισµό. Σε αυτό το παιχνίδι, άλλωστε, οι Μητσοτάκηδες είναι καλύτεροι και το έχουν διαχρονικά αποδείξει. ◆ Ότι οι υπουργοί του θα ασχολούνται µε τη µεταρρύθµιση των τοµέων ευθύνης τους επί το λειτουργικότερον και παραγωγικότερον και όχι µε την άθλια ρουσφετολογική ή ιδεοληπτική λογική µε την οποία ήδη διοικούν τα υπουργεία. Σε αυτό ήδη ο (νεοφιλελεύθερος!) Μητσοτάκης διακρίθηκε περισσότερο από αυτούς και µε τις απολύσεις των ταπεινών φτωχοδιαβόλων του ∆ηµοσίου και µε τη διατήρηση των παρασίτων και µε την απόπειρα ενίσχυσης του ρουσφετολογικού κράτους, ακόµη και την ώρα που οι δανειστές επέτασσαν να µειωθεί. ◆ Ότι, παρά τις µη παρακάµψιµες µνηµονιακές υποχρεώσεις τους, τα στελέχη της κυβέρνησης θα εργάζονται µε τελικό στόχο την υπεσχηµένη παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, µε ανάδειξη των παραδοσιακών ή αναδυόµενων παραγωγικών δυνατοτήτων της και όχι µε τη µετατροπή της σε κακέκτυπο ασιατικής ή αφρικανικής οικονοµίας. Άλλωστε στη δεύτερη επιλογή ο Μητσοτάκης άνετα θα αναδειχθεί καλύτερος. ◆ Ότι στη συνταρακτική κρίση, η οποία συµπυκνώνει το µεταναστευτικό, την αλλαγή συνόρων στην ευρύτερη και κοντινή γειτονιά µας και τα εθνικά µας θέµατα, θα λειτουργήσει µε κριτήριο τη διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας και της κλυδωνιζόµενης ισχύος της χώρας στην ευρύτερη περιοχή της. Άλλωστε η οικογένεια Μητσοτάκη έχει διακριθεί πολύ περισσότερο στο παρελθόν στις... ρεβεράντζες µε την Τουρκία από όσο οι διάφοροι χαζοχαρούµενοι «κοσµοπολίτες» του ΣΥΡΙΖΑ. ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ για τον πρωθυπουργό είναι απλό: Ο νέος αντίπαλός του είναι πολύ πιο πεπειραµένος – λόγω οικογενειακής παράδοσης – σε όλα τα «φάλτσα» στα οποία υποπίπτει η σηµερινή κυβέρνηση. Στο χέρι του Τσίπρα είναι να χαράξει στρατηγική επωφελούς για τη χώρα διαφοροποίησης από τον νεόκοπο αρχηγό της Ν.∆. Σε άλλη περίπτωση µπορεί απλώς να περιµένει το πολιτικό του τέλος. Προς µεγάλη ικανοποίηση όλων όσοι σήµερα επενδύουν στον Μητσοτάκη για να σώσουν τον προσωπικό τους κορβανά...
«Πάλι µε χρόνια µε καιρούς, πάλι δικά µας θα ’ναι». Αυτός ήταν ο κρυφός πόθος της οικογένειας Μητσοτάκη εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια. Πριν από µια επταετία η Ντόρα Μπακογιάννη το προσπάθησε, αλλά έχασε πανηγυρικά από τον Αντώνη Σαµαρά, ο οποίος το 1993 είχε προκαλέσει την πτώση της κυβέρνησης του πατρός Μητσοτάκη και είχε εγκαταλείψει επί χρόνια το κόµµα. Τώρα, το παράδοξο δεν ήταν ότι ο Μητσοτάκης τζούνιορ κέρδισε την ηγεσία, αλλά ότι το πέτυχε µε την Ντόρα απέναντί του και τον Σαµαρά... σύµµαχό του. Εντάξει, ο καιρός «έχει γυρίσµατα», αλλά το ότι η Ντόρα είναι σταθερά η µόνη ηττηµένη δείχνει... ταλέντο.
.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι
To θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
Αγώνας επιβίωσης Το στοίχημα της θετικής αξιολόγησης του πρώτου σταδίου στην εφαρμογή του τρίτου μνημονίου είναι το μεγάλο παιχνίδι στο οποίο η κυβέρνηση Τσίπρα θα επιχειρήσει να αναδειχθεί νικήτρια το επόμενο διάστημα. Οι δυσκολίες είναι πάρα πολλές, αλλά και οι προσδοκίες δεν λείπουν.
Ο
Γερούν Ντάισελμπλουμ ανήγγειλε ότι ενδέχεται η αξιολόγηση της εφαρμογής του μνημονίου να διαρκέσει μήνες, η κυβέρνηση άφησε να διαρρεύσει μια «ανασκευή» μετά τη συνάντηση Τσακαλώτου και Ντάισελμπλουμ που λέει ότι για μήνες θα διαρκέσει ολόκληρη η διαδικασία, που θα συμπεριλαμβάνει και τη ρύθμιση του χρέους, αλλά μένει να δούμε ποιος θα επιβεβαιωθεί. Στο παιχνίδι όμως μπήκαν και οι ΗΠΑ με μια παρέμβαση του υπουργού Οικονομικών Τζακ Λιου, ο οποίος απαίτησε να τεθεί στο τραπέζι το συντομότερο η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, υπό τον πάγιο όρο ότι η Ελλάδα θα εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις που έχει συνομολογήσει με τους δανειστές της στο τρίτο μνημόνιο. Επί του πρακτέου, και η Κομισιόν και η ΕΚΤ και οι Αμερικανοί πράγματι θα προτιμούσαν να τελειώνει συντομότερα η διαδικασία αυτή, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι – το ΔΝΤ ακόμη δεν έχει τοποθετηθεί – θα κάνουν «σκόντο» επί των συμφωνηθέντων. Ωστόσο η αξιολόγηση θα είναι μια δύσκολη υπόθεση, καθώς περιλαμβάνει πολλά ακόμη εκτός από το ασφαλιστικό, στο οποίο παρεμπιπτόντως δεν είναι καθόλου βέβαιο πως οι Ευρωπαίοι θα αποδεχθούν το κυβερνητικό σχέδιο ως έχει, ειδικά αν κρίνουν ότι δεν υπηρετούνται δύο βασικές απαιτήσεις: η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συστήματος και η άρση των πολλαπλών κριτηρίων συνταξιοδότησης. Η κυβέρνηση μιλάει για συμφωνία των δανειστών επί της «αρχιτεκτονικής» του ασφαλιστικού, αφού το σχέδιο αυτό κατατείνει προς τις βασικές αρχές που υποδεικνύουν οι ίδιοι. Όμως, ακόμη και αν επιβεβαιωθεί αυτό, τόσο το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των μέτρων όσο και οι επιπτώσεις σε ζητήματα που θεωρούνται κρίσιμα για την ανάπτυξη ενδέχεται να οδηγήσουν το κυβερνητικό σχέδιο σε επανεξέταση και απειλούν την
τελική αξιολόγηση με αναβολή. Ήδη γίνεται λόγος για την άνοιξη. Κατά τα λοιπά, η μεγαλύτερη δυσκολία εντοπίζεται στα δημοσιονομικά, όπου νέα μέτρα έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους στον ορίζοντα, πριν καν οριστικοποιηθούν οι νέοι φόροι για το 2016, εξ αιτίας των εκτιμήσεων για δημοσιονομικό κενό μεταξύ 0,9 έως 1,8 δισ. ευρώ. Εκκρεμεί ακόμη η έγκριση των δανειστών στις ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» δάνεια και τον προϋπολογισμό του 2016. Μένει ακόμη να δούμε τι θα γίνει σε άλλα σοβαρά θέματα, όπως η μεταρρύθμιση του κράτους και το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας, όταν ανοίξουν αυτά τα δύο θέματα.
Τα «καρότα» Όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι η κυβέρνηση θα πρέπει πιθανότατα να φορτώσει πολλά ακόμη βάρη στους φορολογουμένους προκειμένου να πάρει τη θετική αξιολόγηση, η οποία συνιστά την κορυφαία πολιτική επιδίωξή της αυτήν την περίοδο για τους εξής λόγους: Θα σηματοδοτήσει την έναρξη της συζήτησης για τη διευθέτη-
1
Oι λόγοι για τους οποίους Τσίπρας και ΣΥΡΙΖΑ θέλουν πάση θυσία να περάσουν επιτυχώς την πρώτη αξιολόγηση
ση της αποπληρωμής του χρέους. Το ζήτημα αυτό μπορεί να μην είναι άμεσο, αφού οι δανειακές υποχρεώσεις θα γίνουν ασφυκτικές σε λίγα χρόνια, ωστόσο η σχετική διευθέτηση είναι ουσιαστικά το μόνο πολιτικά αξιοποιήσιμο αντίβαρο στις επαχθείς επιπτώσεις του μνημονίου. Αν η Ευρώπη ανοίξει τη διαδικασία συζήτησης για το χρέος, η Ελλάδα θα βρει τον δρόμο ανοιχτό και για την ποσοτική χαλάρωση, στην οποία ποντάρει πάρα πολλά όχι τόσο ως οικονομικό αποτέλεσμα όσο επειδή θα αποτελέσει μια ακόμη επιβεβαίωση της καλής σχέσης με το ευρωσύστημα. Η αξιολόγηση θα συμπέσει χρονικά με τη λήξη του μνημονίου του ΔΝΤ και τη συζήτηση για την παραμονή ή την αποχώρησή του από το ελληνικό πρόγραμμα. Τέλος, αν όλα τα παραπάνω έχουν την επιθυμητή από την κυβέρνηση κατάληξη, τότε η ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ Τσίπρα και Ευρωπαίων, η οποία με δυσκολία αποκαταστάθηκε μετά την καταβαράθρωση που είχε σημειωθεί κατά το πρώτο μισό του 2015, θα δώσει και εσωτερική πολιτική ανάσα.
2
3 4
Ο... «Γερμανός» Μητσοτάκης Η ανάσα αυτή είναι κάτι παραπάνω από πολύτιμη για την κυβέρνηση
και κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς η εκλογή Μητσοτάκη σηματοδοτεί ένα νέο πολιτικό περιβάλλον και, συνεπώς, νέους κινδύνους. Στην Ευρώπη οι Γερμανοί και οι φίλοι τους, όπως ο «δυσκοίλιος» Αλεξάντερ Στουμπ, ΥΠΟΙΚ της Φινλανδίας και... φίλος του Σόιμπλε, προς το παρόν επαινούν τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ στο πρόσωπο του Τσακαλώτου, καθώς βλέπουν ένα μη εφαρμοσθέν μνημόνιο να προχωρεί με ρυθμό που δεν παρατηρήθηκε ποτέ προηγουμένως την τελευταία πενταετία. Όμως η εκλογή του – εκλεκτού των Γερμανών – Μητσοτάκη στη Ν.Δ. αποτελεί ένα ισχυρό πολιτικό όπλο πίεσης προς την κυβέρνηση. Αυτό σημαίνει ότι σύντομα, όταν μετά κόπων και βασάνων θα ξεκαθαρίσει το εσωτερικό τοπίο στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οι δανειστές θα μπορούν να ασκούν ακόμη πιο καθαρούς εκβιασμούς σε ΣΥΡΙΖΑ και Τσίπρα προβάλλοντας το εναλλακτικό... «δέος». Στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζουν άλλωστε ότι ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος κάποτε τιμήθηκε από τους Γερμανούς με το περίφημο «Τέθριππο», ύστερα από λίγο καιρό αποπέμφθηκε από τους ίδιους, συνοδευόμενος από τους τραγικά απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς του Σαρκοζί. Το ίδιο συνέβη με τον Σαμαρά, ο οποίος, με το περίφημο «Ουδείς αναμάρτητος» στο Βερολίνο, «αποκαθάρθηκε» από τον... κακό μνημονιακό εαυτό του, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τους Γερμανούς, ύστερα από δυόμισι χρόνια, να τον εγκαταλείψουν επειδή – με βέβαιη την επερχόμενη εκλογική του ήττα – αρνήθηκε να περάσει το ασφαλιστικό. Γι’ αυτούς τους λόγους Τσίπρας και ΣΥΡΙΖΑ θέλουν πάση θυσία να περάσουν επιτυχώς την πρώτη αξιολόγηση, ώστε να μη βρεθούν στη θέση του Παπανδρέου και του Σαμαρά την ώρα ακριβώς που οι Γερμανοί έχουν, επιτέλους, στη Ν.Δ. τον «δικό τους» αρχηγό. Ως εκ τούτου είναι βέβαιο ότι στο Μαξίμου θα επιχειρήσουν να αξιοποιήσουν – πολύ πιο παραγωγικά από όσο κατά το πρώτο επτάμηνο του 2015 – την αμερικανική στήριξη, η οποία ποτέ δεν έλειψε από τον Τσίπρα στις δύσκολες στιγμές.
0
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Αξιολόγηση σε... αργή κίνηση Μετά τον Τσακαλώτο, Τσίπρας - Παυλόπουλος παίρνουν τα ηνία της διαπραγμάτευσης Ο βραχνάς της αξιολόγησης κυριαρχεί στην κυβερνητική ατζέντα και ο διακηρυγμένος στόχος για την κυβέρνηση είναι να κλείσει γρήγορα, δηλαδή εντός του Φεβρουαρίου, ώστε στις αρχές της άνοιξης να ξεκινήσει η συζήτηση για το χρέος. Τα μηνύματα που έρχονται πάντως από Βρυξέλλες και Βερολίνο δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξα.
Η
συζήτηση για το χρέος, σύμφωνα με τις κυβερνητικές προσδοκίες, θα τροφοδοτήσει την εικόνα ότι προχωρά κανονικά και χωρίς εμπόδια και τριβές ο σχεδιασμός, με βάση τον οποίο μετά τη ρύθμιση του χρέους ακολουθεί η ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση και μετά αρχίζει η πορεία προς την ανάκαμψη. Ήδη η κυβέρνηση έχει αρχίσει την επιχείρηση καλλιέργειας θετικού κλίματος, παρουσιάζοντας στοιχεία βελτίωσης των οικονομικών δεικτών. Από την άλλη, από το στρατόπεδο των δανειστών δεν προκύπτει κάποια εμφανής βιασύνη για το κλείσιμο της αξιολόγησης. Το αντίθετο μάλλον.
«Εξονυχιστικός» έλεγχος Ενδεικτικό είναι ότι στο σημερινό Eurogroup, όπου θα συζητηθεί η πορεία υλοποίησης του προγράμματος, δεν ανα-
μένεται κάποια απόφαση, αλλά ούτε και στο επόμενο, στις 7 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με όσα υποστήριζαν χθες υψηλόβαθμες πηγές της Κομισιόν. Θα καταρτιστεί πάντως επισήμως η ατζέντα της αξιολόγησης που, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες από τις κοινοτικές πηγές, περιλαμβάνει, εκτός από το ασφαλιστικό, την αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης (σ.σ.: εντός των ημερών κατατίθεται το νομοσχέδιο για τη δημόσια διοίκηση που συζητήθηκε χθες στο υπουργικό), το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας, την ολοκλήρωση του υπερταμείου για τις ιδιωτικοποιήσεις, τους δημοσιονομικούς στόχους για το 2016 (όπου θα προκύψει
«Όχι» σε fast track αξιολόγηση από Κομισιόν - Βερολίνο
και το ύψος του δημοσιονομικού κενού και αν χρειάζονται πρόσθετα μέτρα και πόσα). Το κλίμα που μεταδίδεται από την Κομισιόν με βάση τη χθεσινή ενημέρωση ανώτατου αξιωματούχου είναι ότι δεν βιάζονται να προσδιορίσουν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την αξιολόγηση, καθώς υπάρχουν πολλά ανοιχτά ζητήματα πέραν του ασφαλιστικού. Η ίδια πηγή χαρακτήρισε «πολύ φιλόδοξο» το σχέδιο μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού που παρουσίασε η κυβέρνηση, αλλά η αποτίμησή του (έχει σταλεί εδώ και μέρες στους θεσμούς) φαίνεται να προχωρά με αργούς ρυθμούς. Στο μεταξύ, χθες, ύστερα από την πολυαναμενόμενη συνάντηση Τσακαλώτου - Σόιμπλε δεν έγιναν επίσημες δηλώσεις. Η άτυπη ενημέρωση της ελληνικής πλευράς έκανε λόγο για «εποικοδομητικό κλίμα», ενώ το ίδιο ανέφερε και η εκπρόσωπος του γερμανικού ΥΠΟΙΚ, η οποία ωστόσο χαμήλωσε τις προσδοκίες για γρήγορη αξιολόγηση, καθώς σημείωσε πως: ◆ ο Σόιμπλε επανέλαβε στον Ευκλείδη Τσακαλώτο ότι πρέπει
να εφαρμοστούν όλα όσα έχουν συμφωνηθεί και να γίνουν τα βήματα, το ένα μετά το άλλο. Και πρόσθεσε πως «μόνο σε αυτή τη βάση μπορεί να υπάρξει επιτυχής αξιολόγηση και μετά πιθανώς περαιτέρω βήματα», ◆ η πρόταση για το ασφαλιστικό εξετάζεται λεπτομερώς από τους θεσμούς, οι οποίοι υπολογίζουν όλες τις προτάσεις καθότι το ασφαλιστικό είναι κεντρικό στοιχείο της αξιολόγησης, ◆ η γερμανική θέση για το χρέος («όχι» στο ονομαστικό «κούρεμα») αλλά και για τη συμμετοχή του ΔΝΤ δεν έχει αλλάξει. Όσον αφορά την ατζέντα της συνάντησης, υπογραμμίστηκε ότι συζητήθηκε η πορεία των μεταρρυθμίσεων και το ελληνικό πρόγραμμα, προκειμένου να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση, καθώς και το προσφυγικό / μεταναστευτικό, «τόσο ως προς τις δημοσιονομικές του επιπτώσεις όσο και ως προς την αναζήτηση κοινών ευρωπαϊκών λύσεων με επαρκή χρηματοδότηση».
Αργά και βασανιστικά Σύμφωνα με την ενημέρωση της ελληνικής πλευράς σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα, διαπιστώθηκε ότι αυτό «εξελίσσεται ικανοποιητικά» και πως «κοινή είναι η θέληση των δύο πλευρών να αντιμετωπιστούν τα τυχόν προβλήματα μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα». Με άλλα λόγια, αποφεύγεται να καθοριστεί ένα σαφές χρονικό πλαίσιο εντός του οποίου θα αντιμετωπιστούν αυτά τα «προβλήματα» για να προχωρήσει η αξιολόγηση. Πάντως και οι δύο πλευρές, Αθήνα και Βερολίνο, διευκρίνισαν ότι στη συνάντηση Τσακαλώτου - Σόιμπλε δεν μετείχε ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού Γραφείου του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν (εκπροσωπεί το ΔΝΤ, αντί της Λαγκάρντ, στη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup), ο οποίος εθεάθη να μπαίνει στο κτήριο του γερμανικού ΥΠΟΙΚ λίγο μετά την έναρξη της συνάντησης. Με βάση τα όσα λένε ανεπισήμως κοινοτικές πηγές, ότι δηλαδή δεν διαφωνούν «επί της αρχής» με την κυβερνητική πρόταση για το ασφαλιστικό, αλλά βρίσκονται σε συνεχή επαφή και συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, καθώς χρειάζονται περαι-
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
τέρω τεχνικά στοιχεία, διευκρινίσεις, βελτιώσεις κ.λπ., και με όσα προέκυψαν από τη συνάντηση με τον Σόιμπλε, τα κομμάτια του παζλ αρχίζουν να μπαίνουν στη θέση τους: το πιθανότερο είναι ότι οι θεσμοί δεν θα τοποθετηθούν επίσημα για το ασφαλιστικό, αλλά θα επιχειρήσουν παρασκηνιακά να το φέρουν στα μέτρα τους, αποφεύγοντας μια εικόνα αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση, τη στιγμή που έχουν ανοιχτά τα μέτωπα της τρομοκρατίας, του προσφυγικού κ.λπ. Αυτό άλλωστε δεν συμφέρει ούτε την κυβέρνηση, η οποία γι’ αυτό τον λόγο επιδίωξε τη μέθοδο των κατ’ ιδίαν επαφών προκειμένου να ενημερώσει εκ του σύνεγγυς για τους βασικούς άξονες του ασφαλιστικού και για τις θέσεις της όσον αφορά την πορεία του προγράμματος, αλλά και να ενημερωθεί από πρώτο χέρι για τις όποιες ενστάσεις υπάρχουν από την άλλη πλευρά, αποφεύγοντας σε αυτή τη φάση τη δημόσια επικοινωνιακή αντιπαράθεση. Σε αυτό το πλαίσιο τηρούνται χαμηλοί τόνοι με εξαίρεση ίσως την προειδοποίηση Ντάισελμπλουμ περί της διαπραγμάτευσης που θα κρατήσει μήνες, όπου η κυβέρνηση αντέδρασε αποδίδοντας τη συγκεκριμένη αναφορά στους «ακραίους» ευρωπαϊκούς κύκλους, φράση με την οποία είθισται το Μαξίμου να φωτογραφίζει τον Σόιμπλε (και κατά δεύτερο λόγο τους βορειοευρωπαίους συμμάχους του). Ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς σε συνέντευξή του στο κανάλι SBC σημείωσε ότι όποιος «εισηγείται ή διαμορφώνει κλίμα καθυστερήσεων θα πρέπει να το τεκμηριώνει. Διότι η ελληνική κυβέρνηση έχει αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματική ως προς την εφαρμογή της συμφωνίας». Πάντως, με αυτούς τους «ακραίους κύκλους» επιδίωξε να έχει άμεση επαφή μέσω Τσακαλώτου η κυβέρνηση με στόχο όχι μόνο να μεταφέρει τη θέση «κάναμε όσα μας αναλογούν, η σειρά σας να τηρήσετε τη δέσμευσή σας για ελάφρυνση του χρέους», αλλά και για να ακούσει τις απαιτήσεις και προϋποθέσεις, τα προσκόμματα και τα προσχήματα που θέτει η άλλη πλευρά. Η αίσθηση που υπάρχει στο Μαξίμου είναι ότι κάποιοι εκ των δανειστών θέλουν η αξιολόγηση να συρθεί όσο γίνεται περισσότερο, γιατί έτσι κάποιοι δικαιολογούν τη σκληρή στάση τους το προηγούμενο διάστημα και, όπως παραδέχονται, με την εκκρεμότητα της αξιολόγησης θα συνεχίσει να υπάρχει ένα μέσο πίεσης προς την κυβέρνηση. Ο Ντράγκι χθες, πάντως, έστει-
κεφαλαιακούς ελέγχους, η αύξηση των πωλήσεων αυτοκινήτων μέσα στο 2015 κ.λπ.
Σε κορυφαίο επίπεδο
λε τα μηνύματά του, πιέζοντας κατά κάποιον τρόπο την ελληνική πλευρά να κλείσει τις εκκρεμότητες γρήγορα, ώστε να εξασφαλίσει την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης, για την οποία επανέλαβε ότι είναι όρος για την ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση και την αγορά ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ. Μήνυμα για αποφυγή των καθυστερήσεων στο κλείσιμο της αξιολόγησης έστειλε και η αμερικανική κυβέρνηση διά του υπουργού Οικονομικών Τζακ Λιου, ο οποίος τήρησε ίσες αποστάσεις, καθώς συνεχάρη την κυβέρνηση για τις προσπάθειές της και συνηγόρησε με την ελληνική θέση ότι πρέπει και η Ευρώπη να τηρήσει τις δεσμεύσεις της για την ελάφρυνση του χρέους ώστε αυτό να καταστεί βιώσιμο, από την άλλη έθεσε ως προϋπόθεση την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, ενώ έδειξε την αμερικανική επιθυμία το ΔΝΤ να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα. Ως εκ τούτου, η υπόθεση της αξιολόγησης προδιαγράφεται δύσκολη, και παρόλο που η ελληνική πλευρά προσπάθησε χθες, μέσω διαρροών, να διασκεδάσει τις εντυπώσεις με την ερμηνεία της δήλωσης Ντάισελμπλουμ (ότι δηλαδή αναφέρθηκε σε διάρκεια μηνών της αξιολόγησης, περιλαμβάνοντας και τη συζήτηση για το χρέος), τα δεδομένα κατατείνουν στην εκτίμηση ότι
Σημάδια ανάκαμψης από την αύξηση εσόδων βλέπει η κυβέρνηση
Ευκλείδειο χρεομετρίς... α
αυτή μπορεί πράγματι να τραβήξει πέρα από το διάστημα λίγων εβδομάδων όπως επιθυμεί η κυβέρνηση. Αντίθετα από την τελευταία, οι δανειστές επιθυμούν η αξιολόγηση να μην είναι πρόχειρη, αλλά «ακριβείας».
«Αχνοφαίνεται φως» Με βάση όλα αυτά, η κυβέρνηση επιχειρεί: ◆ Απέναντι στους δανειστές, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, να τεκμηριώσει το επιχείρημά της ότι δεν χρειάζεται περικοπή συντάξεων στο ασφαλιστικό, ούτε νέα δημοσιονομικά μέτρα. ◆ Απέναντι στην κοινωνία να διαμορφώσει κλίμα σταδιακής ανάκαμψης, βομβαρδίζοντας με θετικές ειδήσεις αναφορικά με τους οικονομικούς δείκτες. Πρώτα και κύρια επικαλείται τα έσοδα του 2015, τα οποία παρουσίασαν αύξηση κατά 1,9 δισ. σε σχέση με τον στόχο (όσο περίπου υπολογίζουν και οι δανειστές το δημοσιονομικό κενό), κάτι το οποίο το υπουργείο Οικονομικών αποδίδει τόσο στα capital controls όσο και στη βελτίωση της εισπραξιμότητας των φόρων στο τέλος του 2015 (ΕΝΦΙΑ, τέλη κυκλοφορίας, ΦΠΑ κ.λπ.). Άλλα στοιχεία που, σύμφωνα με τους κυβερνητικούς παράγοντες, δείχνουν ότι η είσοδος στην πορεία ανάκαμψης ήδη αχνοφαίνεται είναι η αύξηση της απασχόλησης κατά 7.826 θέσεις εργασίας τον Δεκέμβριο, η περαιτέρω χαλάρωση στους
Στο μεταξύ, ύστερα από την ολοκλήρωση των επαφών Τσακαλώτου, η διαπραγμάτευση συνεχίζεται σε ανώτατο επίπεδο, καθώς, εκτός από τον πρωθυπουργό, δράση αναλαμβάνει και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος. Ειδικότερα, χθες στη μάχη της διαπραγμάτευσης παρενέβη ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος με συνέντευξή του στο γαλλικό κανάλι Canal plus επανέλαβε όλες τις βασικές θέσεις της κυβέρνησης αναφορικά με τη συνέπειά της ως προς την υλοποίηση του προγράμματος. Απέναντι στα μηνύματα που λαμβάνει η κυβέρνηση από το στρατόπεδο των δανειστών για περισσότερα μέτρα ο πρωθυπουργός στην ουσία έστειλε το μήνυμα ότι ούτε η κυβέρνηση ούτε η χώρα αντέχει άλλα μέτρα. Ειδικότερα, υπογράμμισε ότι η ελληνική κυβέρνηση «έχει εφαρμόσει, υλοποιήσει και ψηφίσει περισσότερες μεταρρυθμίσεις από ό,τι όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις μαζί» και πως «η απάντηση στα προβλήματα είναι πολιτικές που θα φέρουν την ανάπτυξη». «Όσοι επιμένουν ότι η Ελλάδα δεν προχωράει, είτε το κάνουν εσκεμμένα είτε δεν γνωρίζουν την πραγματικότητα», σημείωσε. Όλη η ανοιχτή ατζέντα πάντως, αξιολόγηση, χρέος, προσφυγικό, αναμένεται να τεθεί στο τραπέζι των συναντήσεων που θα έχει ο Αλέξης Τσίπρας στο οικονομικό φόρουμ του Νταβός στις 21 - 22 Ιανουαρίου. Εκεί θα έχει συναντήσεις με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν (η συνάντηση αυτή αφορά και το Κυπριακό), την Κριστίν Λαγκάρντ, τον Ουκρανό πρόεδρο Ποροσένκο, τον Μάριο Ντράγκι και πιθανότατα τον αντιπρόεδρο της γερμανικής κυβέρνησης Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, καθώς φαίνεται ότι η Μέρκελ τελικά δεν θα μεταβεί στο Νταβός. Αυτή τη φορά η κυβέρνηση θα έχει στο πλευρό της και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, ο οποίος επιχειρεί να συνδράμει τη διαπραγμάτευση πραγματοποιώντας ταξίδια σε Μόσχα, Βερολίνο και Φραγκφούρτη, όπου θα έχει επαφές με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, τον Γερμανό πρόεδρο Γιοαχίμ Γκάουκ και τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Τυπικά η αξιολόγηση ξεκινά από την ερχόμενη Δευτέρα, οπότε καταφθάνουν στην Αθήνα τα μέλη του κουαρτέτου, από τις συζητήσεις με τα οποία θα φανεί περαιτέρω το κλίμα και οι διαθέσεις των δανειστών…
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
H ασφαλιστική μεταρρύθμιση είναι «ταξική», οι αριθμοί όχι Κομματάκι δύσκολο να εφαρμοστούν στην πράξη οι εξαγγελίες του υπουργείου Εργασίας Ιδιαιτέρως «ταξική» χαρακτήρισε ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος την ασφαλιστική μεταρρύθμιση που προωθεί. Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε για να εξηγήσει τις προωθούμενες αλλαγές, δικαιολόγησε τη φράση λέγοντας ότι αυτή η μεταρρύθμιση ευνοεί κατά κύριο λόγο αυτούς που έχουν ασφαλιστεί για λίγα χρόνια κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου καθώς και αυτούς που έχουν χαμηλές συντάξιμες αποδοχές.
Τ
αξικό» δεν είναι το νομοσχέδιο μόνο για τους υποψήφιους συνταξιούχους, αλλά και για τους σημερινούς απασχολούμενους, που έχουν πολλά χρόνια ακόμη μπροστά τους μέχρι να φτάσει η ώρα να συνταξιοδοτηθούν. Γι’ αυτούς η έννοια δικαιολογείται ως εξής: Όσοι εισπράττουν (ή δηλώνουν, καθώς οι δύο έννοιες δεν ταυτίζονται) λίγα από τη δουλειά τους ευνοούνται, σε αντίθεση με αυτούς που έχουν (ή δηλώνουν) περισσότερες αποδοχές, οι οποίοι καλούνται να βάλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη. Αυτή η «ταξική», κατά τον Γιώργο Κατρούγκαλο, προσέγγιση δεν αφορά μόνο την προωθούμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Συνολικά η κυβέρνηση έχει ταχθεί αρκετές φορές υπέρ τέτοιων αλλαγών που ευνοούν τους πολλούς και μη έχοντες. Στο φορολογικό, για παράδειγμα, η λύση της ενιαίας φορολογικής κλίμακας προωθείται προκειμένου να ελαφρυνθούν ή ακόμη και να απαλλαγούν πλήρως αυτοί που δηλώνουν τα λιγότερα. Αντίστοιχα σχέδια γίνονται και για τον νέο φόρο ακινήτων, ο οποίος θα αντικαταστήσει τον ΕΝΦΙΑ μέσα στο 2016. Το ζητούμενο για την κυβερνητική πλευρά είναι να θεσπιστεί ένας νέος φόρος, από τον οποίο θα απαλλάσσεται η πολύ μικρή ιδιοκτησία. Για να γίνει αυτό, θα θεσπιστεί ένα – έστω και μικρό – αφορολόγητο, ενώ τα βάρη θα μεταφερθούν σε όσους έχουν τις μεγαλύτερες περιουσίες.
«
Αυτή η «ταξική» προσέγγιση του ασφαλιστικού και του φορολογικού θεωρητικά δεν θα μπορούσε να βρίσκει κανέναν αντίθετο. Ποιος θα ήθελε σε μια χώρα, η οποία μαστίζεται από εξαιρετικά υψηλή ανεργία και πολύ μεγάλα ποσοστά φτώχειας, να φορτώνονται με φορολογικά και ασφαλιστικά βάρη οι πιο αδύναμοι στα χαρτιά; Κι όμως, στην πράξη, μια τέτοια «ταξική» πολιτική μπορεί να προκαλέσει τεράστια προβλήματα στα δημόσια έσοδα αλλά και στα οικονομικά των ασφαλιστικών ταμεί-
Μπορεί μερικές εκατοντάδες φορολογούμενοι να σηκώσουν το κόστος της ελάφρυνσης των πολλών;
ων. Ο λόγος; Ολόκληρο το οικοδόμημα αυτής της πολιτικής στηρίζεται πάνω σε μια παραδοχή: ότι οι φορολογικές δηλώσεις αποτυπώνουν τα πραγματικά στοιχεία των εισοδημάτων. Βάσει αυτής της παραδοχής, οι έχοντες ανάγκη να απαλλαγούν από τα βάρη, ή έστω να ελαφρυνθούν, φτάνουν στα 5-6 εκατομμύρια σε ένα σύνολο 8 εκατομμυρίων φορολογουμένων, ενώ αυτοί που απομένουν να πληρώσουν περισσότερα μόνο και μόνο γιατί δηλώνουν υψηλότερα εισοδήματα περιορίζονται σε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες.
Στον αέρα Αυτομάτως ανακύπτει το ερώτημα: Μπορούν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες να σηκώσουν τόσα βάρη ώστε να χρηματοδοτηθεί η ελάφρυνση των πολλών; Μια λανθασμένη απάντηση σε αυτό το ερώτημα κινδυνεύει να τινάξει στον αέρα τον κρατικό προϋπολογισμό και να επαναφέρει την αξίωση των δανειστών για τη λήψη ακόμη περισσότερων μέτρων. Είναι κοινό μυστικό στο υπουργείο Οικονομικών ότι μηχανισμός έτοιμος να ελέγξει μαζικά την αξιοπιστία των όσων αναγράφονται στις φορολογικές δηλώσεις δεν υπάρχει. ◆ Οι προετοιμασίες για το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο δεν έχουν καν αρχίσει. ◆ Τα μέτρα ή τα κίνητρα για την πληρωμή των συναλλαγών μέσω τράπεζας (είτε με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα είτε ακόμη και μέσω τραπεζικών λογαριασμών) μπορεί να έχουν σχεδιαστεί στα χαρτιά, ωστόσο είναι αμφίβολο αν θα προχωρήσουν πρακτικά μέσα στη χρονιά, καθώς απαιτείται πολύ μεγάλη προετοιμασία σε τεχνικό επίπεδο. ◆ Ο φοροελεγκτικός μηχανισμός της χώρας δεν είναι φτιαγμένος για να εντοπίζει τη διάσπαρτη «μικροφοροδιαφυγή» και το βάρος έχει πέσει – ελλείψει ελεγκτών – στις μεγάλες υποθέσεις. Το αποτέλεσμα αποτυπώνεται στα στατιστικά στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων, τα οποία δύσκολα θα ανατραπούν, καθώς, εκτός από τη φοροδιαφυγή, υπάρχει
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
Τι αποκαλύπτουν οι φορολογικές δηλώσεις Αυτή είναι η εικόνα, όπως αποτυπώνεται στις φορολογικές δηλώσεις. Και με βάση αυτές τις φορολογικές δηλώσεις τα συναρμόδια υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών θα πρέπει να κάνουν τους υπολογισμούς τους σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που προωθούν. Το υπουργείο Εργασίας λέει ότι για τους επαγγελματίες και τους αγρότες οι ασφαλιστικές εισφορές θα πρέπει να συνδεθούν με τα καθαρά δηλωθέντα εισοδήματα. Πόσες εισφορές θα εισπράξει από έναν επαγγελματία που εμφανίζει 5.000 ευρώ τον χρόνο ή από έναν αγρότη που δηλώνει 2.500 ευρώ τον χρόνο; Ο Κατρούγκαλος υποστήριξε ότι, συγκριτικά με το υφιστάμενο καθεστώς, οι 9 στους 10 θα ευνοηθούν, καθώς το ποσό που θα καλούνται να πληρώνουν θα είναι μικρότερο σε σχέση με αυτό που προκύπτει με βάση τις σημερινές εισφορές του ΤΕΒΕ ή του ΟΓΑ. Δίκιο έχει σε αυτό ο υπουργός. Ποιος όμως θα κληθεί να αναλάβει το κόστος; Κατά τη χθεσινή πρώτη συνεδρίαση της
1
και η πολυετής ύφεση που έχει «βουλιάξει» τα δηλωθέντα εισοδήματα.
Τα ευρήματα Τι δείχνουν οι στατιστικές; Σε σύνολο 5,89 εκατομμυρίων φορολογικών δηλώσεων (σε κάθε δήλωση αποτυπώνεται το οικογενειακό εισόδημα) ετήσιες οικογενειακές απολαβές έως 12.000 ευρώ δηλώνουν 3,7 εκατομμύρια οικογένειες. Αθροίζοντας τα εισοδήματα αυτών των οικογενειών προκύπτει ένα συνολικό ποσό της τάξεως των 16 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι το μέσο εισόδημα πέφτει στα 4.324 ευρώ. Στο αμέσως επόμενο εισοδηματικό κλιμάκιο, με τα οικογενειακά εισοδήματα 12.000 - 20.000 ευρώ, εμφανίζονται 1,1 εκατομμύρια οικογένειες, οι οποίες κατά μέσο όρο εμφανίζονται να δηλώνουν 15.455 ευρώ. Μεταξύ 20.000 - 30.000 ευρώ υπάρχουν 555.000 φορολογικές δηλώσεις με μέσο εισόδημα 25.225 ευρώ. Μεταξύ 30.000 - 50.000 ευρώ, μόλις 400.000 οικογένειες με μέσο εισόδημα 35.000 ευρώ. Ποιοι είναι οι «πλούσιοι» με βάση τα στοιχεία της εφορίας; Περίπου 110.000 άτομα δηλώνουν 50.000 - 100.000 ευρώ και έχουν μέσο εισόδημα 64.545 ευρώ, ενώ από 100.000 ευρώ και πάνω εντοπίζονται
1
2 3 4 5
επιτροπής που ανέλαβε να μελετήσει το θέμα των ασφαλιστικών εισφορών για τους επαγγελματίες, διαπιστώθηκε το αυτονόητο: Αν ζητηθούν φόροι και εισφορές που φτάνουν ακόμη και στο 55% - 60% του καθαρού εισοδήματος, το πιο πιθανό είναι ότι θα μειωθεί ακόμη περισσότερο η φορολογητέα ύλη με αποτέλεσμα να υπάρξει απώλεια και από φόρους και από ασφαλιστικές εισφορές. Ένα και μόνο στοιχείο είναι αρκετό: Όλοι μαζί οι ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν στην εφορία εισοδήματα 2,6 δισ. ευρώ. Είναι συνολικά 293.000 άτομα. Από αυτούς, περίπου 2 δισ. ευρώ δηλώνουν οι 20.000 - 25.000 που... επιμένουν να εμφανίζουν στην εφορία αποδοχές υψηλότερες των 30.000 ευρώ τον χρόνο. Τι θα γίνει αν αυτοί υπό το βάρος των τεράστιων κρατήσεων δηλώσουν τα μισά; Το Δημόσιο θα χάσει από ΦΠΑ, από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, από ασφαλιστικές εισφορές και από εισφορά αλληλεγγύης. Στο 1 δισ. ευρώ, περισσότερα από 700 εκατ. ευρώ επιστρέφουν με
25.000 δηλώσεις όλες και όλες με το μέσο δηλωθέν εισόδημα να διαμορφώνεται στα 200.000 ευρώ. Μια πιο συγκεκριμένη ματιά στα εισοδήματα των φορολογουμένων και μια ανάλυση ανά κατηγορία (αγρότης, ελεύθερος επαγγελματίας, εισοδηματίας) οδηγεί σε ακόμη πιο εντυπωσιακά ευρήματα: Σύμφωνα με τα στοιχεία από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων, από τους περίπου 293.000 ελεύθερους επαγγελματίες, οι 240.000, δηλαδή το 82%, δηλώνουν κάτω από 12.500 ευρώ τον χρόνο. Οι 200.000 δεν αγγίζουν καν τα 5.000 ευρώ κατά μέσον όρο. Αν κάποιος είναι εισοδηματίας (δηλαδή έχει εισοδήματα από ενοίκια), τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι δηλώνει κάτω από 12.000 ευρώ τον χρόνο, καθώς από τους 1,7 εκατομμύρια φορολογούμενους που εμφανίζουν εισοδήματα από ενοίκια μόνο 100.000 άτομα σπάνε το όριο των 12.000 ευρώ. Οι εισοδηματίες με εισοδήματα έως 12.000 ευρώ φορολογούνται σήμερα με 11%, ενώ το μνημόνιο ορίζει ότι για τα εισοδήματα του 2015 ο φόρος θα πρέπει να αυξηθεί στο 15%. Στις τάξεις των αγροτών γίνεται... πάρτι χαμηλών εισοδημάτων. Σε σύνολο 532.917 φορολογουμένων, μόλις 23.332 άτομα δηλώνουν πάνω από 12.000 ευρώ. Το 80% είτε εμφανίζουν μηδενικό εισόδημα είτε δηλώνουν ποσά της τάξεως των 1.000, 2.000 και 3.000 ευρώ.
1
2
Ούτε ούτε καέτχέω χω
3
τον έναν ή τον άλλο τρόπο στο κράτος. Είναι διατεθειμένη η κυβέρνηση να αναλάβει τόσο μεγάλο οικονομικό ρίσκο; Η ταξική πολιτική που θέλει να περάσει το υπουργείο Εργασίας πάσχει και σε ένα δεύτερο σημείο. Ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων ευνοεί αυτούς που έχουν ασφαλιστεί για τα ελάχιστα απαιτούμενα χρόνια, δηλαδή για μια δεκαπενταετία. ♦ Με 15 χρόνια ασφάλισης εξασφαλίζεις στα 67 μια σύνταξη της τάξεως των 500 - 550 ευρώ, αν οι συντάξιμες αποδοχές είναι της τάξεως των 800 - 1.000 ευρώ. ♦ Στις χαμηλές αποδοχές οι συντελεστές αναπλήρωσης φτάνουν και ξεπερνούν το 70%, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις κινούνται ακόμη και πάνω από το 80%. ♦ Αντίθετα, οι συντελεστές αναπλήρωσης για αυτούς που έχουν ασφαλιστεί για 30 ή 40 χρόνια, αλλά και για αυτούς που κατορθώνουν να φτιάξουν συντάξιμες αποδοχές άνω των 2.000 ευρώ (ο συνδυασμός σημαίνει ότι είναι οι ασφαλισμένοι που πληρώνουν τα περισσότερα στο σύ-
2
στημα), μπορεί να πέφτουν και κάτω από το 55%. Τι σημαίνει αυτό; Ισχυρό αντικίνητρο ασφάλισης. Οι αριθμοί δείχνουν ότι είναι προτιμότερο κάποιος να «κρύψει» αποδοχές και να τις διαχειριστεί από μόνος του (μέσω ενός ιδιωτικού προγράμματος ασφάλισης ή μιας μακροχρόνιας αποταμίευσης) παρά να τις «επενδύσει» στο ασφαλιστικό σύστημα. Οι πιθανές συνεννοήσεις εργοδοτών και εργαζομένων κάτω από το τραπέζι είναι πολύ επικίνδυνο να πλήξουν το επίπεδο των ασφαλιστικών εισφορών και τελικώς να γεννήσουν την ανάγκη για νέα μέτρα και περικοπές στο μέλλον. Οι αριθμοί και τα στοιχεία που προαναφέρθηκαν θα βρεθούν στο μικροσκόπιο των δανειστών τις επόμενες ημέρες. Η κοινωνικά ευαίσθητη πρόθεση της κυβέρνησης να προστατέψει τα χαμηλότερα στρώματα μπορεί να θεωρηθεί «επικίνδυνη» από τους δανειστές για τα μακροοικονομικά μεγέθη και τελικώς να απορριφθεί. Οι επόμενες ημέρες θα δείξουν πολλά...
0
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Το στοίχημα του Κυριάκου Η στήριξη από ακροδεξιούς - φιλομοναρχικούς και τα ζόρια της στροφής προς το Κέντρο Έντονη κινητικότητα εντός της Ν.Δ. προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην προεδρία.
Η
αναστάτωση και ο εκνευρισμός δεν αφορούν τόσο τη νίκη μιας ιδεολογικά μειοψηφικής ομάδας, των μητσοτακικών, όσο την επιλογή της πλειονότητας των πολιτών που προσήλθαν στην κάλπη να αδιαφορήσουν ακόμη και για το νεοφιλελεύθερο ιδεολογικό πρόσημο του Κυριάκου, που δεν είναι και τόσο δημοφιλές στη Ν.Δ., προκειμένου να ξεφύγουν από την παρακμή μιας σειράς μεγαλοστελεχών που είχαν αναφορά στον Καραμανλή ή τον Σαμαρά για να αντλούν δύναμη. Το στοίχημα του Κυριάκου Μητσοτάκη να αναμορφώσει την αξιωματική αντιπολίτευση, το συντηρητικό κόμμα της χώρας, με νέες αρχές, οργανωτική, πολιτική και ιδεολογική συγκρότηση είναι πολύ σοβαρό. Από αυτό άλλωστε κρίνεται και το αν θα μπορέσει να προωθήσει τη «μεταρρυθμιστική» του ατζέντα, στην οποία το εγχώριο και διεθνές κεφάλαιο μοιάζει να έχει επενδύσει όλα του τα λεφτά, όπως φαίνεται και από τη θριαμβική υποδοχή της εκλογής του από τα συστημικά διεθνή και εσωτερικά μέσα ενημέρωσης. Ο αέρας ανανέωσης, ανατροπής και τολμηρών εσωκομματικών ανακατατάξεων εντός της Ν.Δ. υπάρχει, αλλά είναι δεδομένο ότι ο Κυριάκος στηρίχθηκε σε ακροδεξιούς, υπερσυντηρητικούς και φιλομοναρχικούς για την εκλογή του. Αυτοί είναι βέβαιο ότι θα ζητήσουν ένα κομμάτι από την πίτα της εξουσίας την επόμενη μέρα.
«Εξωτικό» είδος Το μπρα-ντε-φερ μεταξύ του «φέρνω τον αρχηγό στα μέτρα μου» ή «ο νέος αρχηγός παίρνει κεφάλι» είναι κρίσιμο, ιδιαίτερα για έναν νέο πρόεδρο που δεσμεύτηκε σε συγκεκριμένη πολιτική ατζέντα, ήταν πολιτικά και κομματικά απομονωμένος πολλά χρόνια και αποτελεί περίπου «εξωτικό» είδος στη Ν.Δ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ένα πλεονέκτημα, ότι φέρει έναν αέρα κοινωνικής αποδοχής, ώστε να γίνει αποδεκτός στο κόμμα, και έχει ακόμη χρόνο προκειμένου να εμπεδωθούν κάποιες ιδέες του εσωκομματικά, αφού βρίσκεται στην αντιπολίτευση και όχι στην εξουσία. Το μειονέκτημα είναι το βόλεμα των μεγαλοστελεχών, η συνήθεια και η μικρή διαφορά από τον εσωκομματικό αντίπαλό του στην εκλογή, συνθήκες που τον αναγκάζουν να είναι προσεκτικός.
Αγκάθια για το νέο αρχηγό το βόλεμα των μεγαλοστελεχών, η συνήθεια και η μικρή διαφορά από τον Μεϊμαράκη
Το πρώτο δείγμα γραφής θα αποτελέσουν οι επιλογές προσώπων στα λίγα, είναι η αλήθεια, πόστα που ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει στη διάθεσή του. u Για γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας προαλείφεται ένας πούρος μητσοτακικός, στενός συνεργάτης της Ντόρας Μπακογιάννη, ο εργατικός σε κοινοβουλευτικό επίπεδο Λευτέρης Αυγενάκης. u Το θέμα των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων αναμένεται να αντιμετωπιστεί στη σημερινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, κατά την οποία, εκτός του Άδωνι Γεωργιάδη, που αναμένεται να προταθεί εκ νέου, στην πρόταση του προέδρου θα περιλαμβάνονται, σύμφωνα με πληροφορίες, οι Νίκος Δένδιας, Κωστής Χατζηδάκης και Νίκη Κεραμέως, ενώ ακούγεται και το όνομα του Νίκου Παναγιωτόπουλου. Μάλλον απίθανο θεωρείται να επανέλθει ο Μάκης Βορίδης στον ρόλο αυτόν, αν παραμείνει κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ο Άδωνις. u Ο Νίκος Γεωργιάδης, γνωστός για τις σκληρές νεοφιλελεύθερες θέσεις του, πρώην βουλευτής Κέρκυρας, αναμένεται να αναλάβει τον πολιτικό σχεδιασμό του κόμματος, ενώ ήδη διορίστηκε νέος διευθυντής του κόμματος ο Νίκος Παπαθανάσης, διευθυντής του γραφείου προέδρου ο πρώην υφυπουργός Μιχάλης Μπεκίρης και διευθυντής στο γραφείο Τύπου αναλαμ-
βάνει ο έμπιστος συνεργάτης του Μητσοτάκη Μακάριος Λαζαρίδης. u Αναζητείται το πρόσωπο που θα αναλάβει την εκπροσώπηση Τύπου της Ν.Δ. και η σκέψη είναι να μην έχει κοινοβουλευτική θητεία, ώστε να είναι απερίσπαστος στον ρόλο του και να δίνει έναν αέρα ανανέωσης. Ανοιχτό παραμένει ακόμη το αν θα διατηρηθεί ο θεσμός των δύο αντιπροέδρων και αυτό που αναζητείται είναι το εύρος των αρμοδιοτήτων τους. Πάντως έχουν γίνει συζητήσεις να προταθεί στον Απόστολο Τζιτζικώστα να μετάσχει ως αντιπρόεδρος, δίνοντας έτσι ρόλο και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στην οποία το κόμμα έχει έρεισμα. Προφανώς στη χθεσινή συνάντηση Τζιτζικώστα - Μητσοτάκη συζητήθηκε το ενδεχόμενο αυτό, αν και ο ίδιος ο περιφερειάρχης εξερχόμενος της Συγγρού το αρνήθηκε.
Νέα γραφεία Το στοίχημα της ανανέωσης της Ν.Δ. είναι μεγάλο και ένα δείγμα γραφής αναμένεται να δώσει με την άμεση εντολή ανίχνευσης νέων γραφείων, καθώς, σύμφωνα με τις προεκλογικές εξαγγελίες, ο Μητσοτάκης είχε δεσμευτεί να είναι μικρότερα, φθηνότερα και να βρίσκονται σε μια υποβαθμισμένη περιοχή κοντά στο κέντρο, ώστε η Ν.Δ. να σηματοδοτήσει με την επιλογή της την προσπάθεια για αναβάθμιση περιοχών και ανάπτυξη, ενώ παράλληλα να συμμαζέψει και τα οικονομικά της. Στο πεδίο αυτό, λένε οι συνεργάτες του, θα δοκιμαστεί, καθώς, αν μπορεί να βρει μια άκρη με τα οικονομικά του κόμματος, αυτό θα αντανακλάται και στη μεγάλη εικόνα με τα οικονομικά της χώρας. Οι πληροφορίες λένε ότι αναμένεται να συσταθεί σε εθελοντική βάση μια ομάδα εργασίας στελεχών που θα ασχοληθούν με ένα σχέδιο εξόδου του κόμματος από τη βαθιά οικονομική κρίση. Βασική δε κατεύθυνση της εξεύρεσης λύσης θα είναι η μεταφορά του κόμματος στην ψηφιακή εποχή, στο πρότυπο και της καμπάνιας του, που στηρίχτηκε ιδιαίτερα στη χρήση του Διαδικτύου.
Τακτικό συνέδριο Ο Μητσοτάκης από την πρώτη στιγμή δεσμεύτηκε ακόμη ότι θα διεξαχθεί τακτικό συνέδριο της Ν.Δ. προκειμένου να εκλεγούν η νέα Πολιτική Επιτροπή, αλλά και τα υπόλοιπα όργανα του κόμματος. Στο συνέδριο ο Μητσοτάκης θα επιχειρήσει να παρουσιάσει και άλλες πολιτικές και ιδεολογι-
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
κές καινοτομίες, όπως την αναγνώριση τάσεων μέσα στο κόμμα, που θα μπορούν να εκφράζονται και να δοκιμάζονται και στην κοινωνία. Με τη διαδικασία αυτή θα επιχειρήσει να ξεπεράσει τον σκόπελο της ακροδεξιάς στήριξής του, αλλά και της ανάγκης διεύρυνσης προς το Κέντρο. Στο πλαίσιο της εξομάλυνσης των εσωκομματικών τριβών που υπήρξαν, ο Κυριάκος ξεκίνησε μια σειρά επαφών με όλους τους παράγοντες εσωκομματικής σταθεροποίησης και κυρίως τον Κώστα Καραμανλή και τον Αντώνη Σαμαρά, όσο και τους συνυποψηφίους του Γεωργιάδη και Τζιτζικώστα. Επίκειται δε την επόμενη εβδομάδα συνάντησή του με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη, ο οποίος, απ’ ό,τι φαίνεται, χρειάζεται κάποιο χρόνο προκειμένου να συνηθίσει την ιδέα της ήττας. Στις μέχρι τώρα συνομιλίες του ο Μητσοτάκης, όπως λένε οι συνεργάτες του, επανέλαβε ότι εννοεί μέχρι κεραίας την άποψή του για πλήρη επικράτηση της αξιοκρατίας μέσα στο κόμμα, σημειώνοντας ότι βουλευτές και στελέχη θα αξιοποιηθούν με βάση την πείρα, τη συνέπεια, την αφοσίωσή τους και όχι τις κομματικές ή ιδεολογικές αναφορές. Μάλιστα έχει δεσμευτεί ότι όλες οι θέσεις της Ν.Δ. θα προκύπτουν μέσα από διάλογο και διαβούλευση, χωρίς να αιφνιδιάζεται ή να αποκλείεται κανείς. Το ζήτημα - παγίδα είναι ότι ο Μητσοτάκης, έχοντας στο παρελθόν διαφοροποιηθεί από κρίσιμες επιλογές του κόμματος (με κορυφαία την υπερψήφιση του Προκόπη Παυλόπουλου πέρσι τον Φεβρουάριο), δεν θα μπορέσει να δεσμεύσει βουλευτές, αν θεωρούν ότι παραβιάζονται ιδεολογικές τους αρχές, και να τους πείσει να υπερψηφίσουν κεντρώες προτάσεις που τους φαίνονται πολύ προωθημένες. Δεν αποκλείεται δε να εισηγηθεί και αλλαγές στις καταστατικές διαδικασίες για την απλοποίηση μιας σειράς από αυτές, αφού ήδη από την εσωκομματική εκλογή διαπιστώθηκαν απαρχαιωμένες προβλέψεις και αντιλήψεις, και στο πλαίσιο αυτό να θεσμοθετήσει μια πιο χαλαρή διαδικασία σε σχέση με τις πλειοψηφικές αποφάσεις στο κόμμα. Άμεσα ωστόσο θα συσταθούν μια σειρά από ομάδες εργασίας που θα αναλάβουν να επεξεργαστούν γραμμή προς γραμμή όλες τις πολιτικές και ιδεολογικές θέσεις του κόμματος, προκειμένου όχι μόνο να αντιμετωπίζεται η πολιτική συγκυρία, αλλά το κόμμα να προετοιμάσει ένα σαφές, συνεκτικό και κυρίως ρεαλιστικό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα το οποίο θα τεθεί προς έγκριση στο τακτικό συνέδριο του κόμματος.
Αντιπρόταση Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήδη θέλει να δώσει δείγμα γραφής στην επικείμενη συζήτηση για το ασφαλιστικό, αφού στην πρώτη συνάντηση που έγινε με τους αρμόδιους βουλευτές για το θέμα Γ. Βρούτση, Β. Οικονόμου και Ν. Παναγιωτόπουλο ξεκαθάρισε ότι η Ν.Δ. θα καταθέσει ολοκληρωμένη και κοστολογημένη αντιπρόταση απέναντι στο
Κομβικό σημείο η στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη συζήτηση για το ασφαλιστικό
Η άλωσ της Ν.Δ.η
σχέδιο Κατρούγκαλου και δεν θα συρθεί σε μια συζήτηση αμοιβαίων συμβιβασμών. Θα προσέλθει στη Βουλή, δηλαδή, με συγκεκριμένες θέσεις και δεν θα διστάσει, αν υπάρξουν υπαναχωρήσεις της κυβέρνησης ή αν αποδεχτεί μέρος των θέσεών της, να υπερψηφίσει κάποιες διατάξεις. Όπως λένε συνεργάτες του Κυριάκου, «όποια πρόταση έχει μεταρρυθμιστικό πρόσημο, από όπου κι αν προέρχεται, θα γίνεται αποδεκτή αν βοηθάει την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας». Σκοπεύει έτσι κι αλλιώς να ανατρέψει τον τρόπο λειτουργίας των 75 βουλευτών της Ν.Δ., με την ενεργοποίηση των τομέων κοινοβουλευτικού έργου, το οποίο επιθυμεί να εντάξει στη δημόσια διαβούλευση, και κοινωνικών στελεχών που έχουν σχέση και γνώσεις για τα διάφορα ζητήματα και μπορούν να εμπλουτίσουν τον πολιτικό λόγο του κόμματος εντός Βουλής. Μάλιστα, οι συνεργάτες του λένε ότι υπό την προεδρία του θα γίνονται συνεχείς συσκέψεις και διαβουλεύσεις προκειμένου να προωθούνται οι θέσεις του κόμματος και να υπάρχει σαφές στίγμα και «πυξίδα» για την επικοινωνία των βουλευτών και των στελεχών με την κοινωνία. Το μεγάλο ζήτημα πάντως είναι αν ο Μητσοτάκης θα κατορθώσει να διατηρήσει την ενότητα της παράταξης, η οποία βρίσκεται ακόμη στον αέρα είτε λόγω ιδεολογικών και πολιτικών διαφορών με την ηττημένη καραμανλική πτέρυγα είτε από τη σκληρή Δεξιά. Η αναφορά του Τάκη Μπαλτάκου ότι είναι στο χέρι του Κυριάκου το αν θα γίνει νέο (ακροδεξιό) κόμμα στις παρυφές της Νέας Δημοκρατίας είναι ενδεικτικό του κλίματος που υπάρχει στο εσωτερικό. Πολλοί λοιπόν εκτιμούν ότι ο Κυριάκος θα αναγκαστεί να προσγειωθεί στην εσωκομματική πραγματικότητα και να κάνει πολύ λεπτές κινήσεις ισορροπίας.
Είναι γεγονός ότι η εκλογή του δημιούργησε πολλά ερωτήματα για την πολιτική κατάσταση στο Κέντρο. Το ζήτημα είναι αν το 47,5% της πιστής καραμανλικής πλευράς, αλλά και οι σκληροί δεξιοί Γεωργιάδης - Βορίδης που εμφανίζονται ως πρωτοπαλίκαρα θα επιτρέψουν τη στροφή της Ν.Δ. προς το Κέντρο, ειδικά σε ζητήματα καυτά για όσους θέλουν να εμφανίζονται προοδευτικοί, όπως το μεταναστευτικό, η προστασία του κοινωνικού κράτους, η λειτουργία του δημοσίου συμφέροντος σε σχέση με τα ιδιωτικά, ο ρόλος της αγοράς σε ένα σύγχρονο κράτος, τα ανθρώπινα δικαιώματα κ.ά. Πρόκειται για ζητήματα που δεν αφορούν μόνο τη βούληση του ίδιου του Μητσοτάκη, αλλά και του υπόλοιπου κόμματος, στο οποίο υπάρχουν πολλά βαρίδια. Ο ίδιος επιχείρησε, προεκλογικά τουλάχιστον, να επισημάνει ότι δεν είναι κακό να υπάρχουν τάσεις στην Ν.Δ., κλείνοντας έτσι το μάτι στους σκληρούς δεξιούς και βασιλικούς των Γεωργιάδη - Τζιτζικώστα - Βορίδη, που τον στήριξαν, ότι μπορούν να διατηρήσουν αναλλοίωτες τις απόψεις τους, αλλά και στους κεντρώους που θέλουν να προσέλθουν ότι μπορούν να το πράξουν χωρίς να «τσαλακωθούν». Πολιτικοί αναλυτές, εγχώριοι και αλλοδαποί, επιμένουν ωστόσο ότι όλα θα κριθούν από τις δημοσκοπικές επιδόσεις της Ν.Δ., αλλά και τις προοπτικές που θα νιώσουν ότι έχουν εντός Ποταμιού και ΠΑΣΟΚ διάφορα στελέχη. Όπως λένε πολλοί, το ζήτημα είναι αν επί του ασφαλιστικού, του οποίου επίκειται η συζήτηση, θα είναι τόσο τολμηρός όπως συστήθηκε στην εσωκομματική διαδικασία ή θα κρυφτεί πίσω από υψηλούς τόνους, κενούς περιεχομένου, συνεχίζοντας μια αδιέξοδη αντιπολιτευτική γυμναστική...
10
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Έχει να γίνει του... πόλου Η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Ν.Δ. ξαναφέρνει τον διπολισμό στην πολιτική σκηνή Ένας νέος διπολισμός ανατέλλει μετά τη διευθέτηση της ηγετικής εκκρεμότητας στη Νέα Δημοκρατία και την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην προεδρία της.
Β
εβαίως η Ν.Δ., τελειώνοντας με την εσωκομματική εκλογή, η οποία τη βασάνισε επί μήνες και δημιούργησε εικόνα εσωτερικής διαίρεσης, δεν ξεμπλέκει εύκολα απλώς και μόνο επειδή έχει νέο αρχηγό. Αντιθέτως, η μικρή διαφορά, μόλις πέντε μονάδων, μεταξύ του Μητσοτάκη και του Μεϊμαράκη αφήνει πολλές εκκρεμότητες. Και για τον προσανατολισμό του κόμματος και για την ενότητά του. Θα χρειαστεί χρόνος και κόπος για να σταθεροποιηθεί η εσωτερική της κατάσταση. Η σοβαρότερη εκκρεμότητα αφορά το ότι – αντίθετα με αυτό που είχε συμβεί στην ήττα της Μπακογιάννη από τον Σαμαρά – ηττημένος αυτήν τη φορά είναι ο βασικός στελεχικός και ιδεολογικός κορμός του κόμματος και νικητής ο παραδοσιακά μειοψηφικός, ο οποίος όμως φαίνεται να ενισχύθηκε και από κόσμο εκτός Ν.Δ., ο οποίος βρέθηκε στο μπλοκ του «Ναι» στο δημοψήφισμα του καλοκαιριού του 2015. Αυτό σημαίνει πως, όσο συμβιβαστική και συνθετική και αν είναι η προσέγγιση του νέου
Οι δύο ισχυροί παίκτες θα κοντραριστούν με στόχο τη διεύρυνσή τους εις βάρος των πιο μικρών πολιτικών σχημάτων
προέδρου το επόμενο διάστημα, η προσπάθειά του να κατοχυρώσει το «οικόπεδο» υπό την ταμπέλα της «ανανέωσης» ίσως αποδειχθεί κοπιαστική και επώδυνη, αφού δεν είναι γνωστό ακόμη ποια στρατηγική θα επιλέξει το καραμανλικό στρατόπεδο έναντι μιας πιθανής απόπειρας του Μητσοτάκη να στρίψει πολιτικά το «καράβι».
Πολιτικό δίπολο Παρά τις εκκρεμότητες, πάντως, είναι βέβαιο ότι η Ν.Δ., αργά ή γρήγορα, θα βρει τη νέα της ισορροπία και θα βαδίσει σε έναν διαφορετικό δρόμο, σαφώς πιο επιθετικό έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτοχρόνως θα επιδιώκει να αφομοιώσει δυνάμεις από άλλους πολιτικούς χώρους στους οποίους υπάρχουν στελέχη με απόψεις αρκετά έως πολύ φιλικές προς τις αντιλήψεις του νέου προέδρου της Ν.Δ. Όμως και ο ΣΥΡΙΖΑ θα θελήσει κάτι ανάλογο, συνεπώς οι δύο ισχυροί παίκτες του πολιτικού συστήματος θα κοντραριστούν με στόχο τη διεύρυνσή τους εις βάρος των πολιτικών σχηματισμών που φέρουν στην πολιτική τους ταυτότητα τον όρο «Κέντρο», είτε εντάσσονται στην Κεντροδεξιά είτε στην Κεντροαριστερά. Η επικίνδυνη για το ΠΑΣΟΚ ώσμωσή του με τη Ν.Δ. την περίοδο Βενιζέλου ενδέχε-
ται να αποβεί μοιραία, όπως θα δούμε και σε άλλο ρεπορτάζ, παρ’ ότι η Φώφη Γεννηματά έχει επιδοθεί σε αγωνιώδη προσπάθεια να περιχαρακώσει τον πολιτικό και ιδεολογικό χώρο στον οποίο αναφέρεται το κόμμα της. Μεγάλος ο κίνδυνος και για το Ποτάμι, το οποίο αντιμετωπίζει σοβαρό ενδεχόμενο είτε απώλειας στελεχών είτε πολιτικής και ιδεολογικής επικάλυψής του από τη Ν.Δ. Το κόμμα του Σταύρου Θεοδωράκη είχε επιλέξει για μεγάλο διάστημα την αντιπολίτευση από νεοφιλελεύθερες θέσεις, καθώς σε αυτόν τον ιδεολογικό χώρο αναφέρεται η τάση που το τελευταίο διάστημα κυριαρχεί στο κόμμα. Ωστόσο τίποτε δεν διασφαλίζει ότι η προσθήκη στελεχών θα είναι αρκετή για να βελτιώσει την κοινωνική και εκλογική «αριθμητική» της Ν.Δ. Αντιθέτως, η έκταση και η ένταση της εσωκομματικής «ανανέωσης» ενδέχεται να δημιουργήσει αποκλεισμούς και διαρροές, δεδομένου ότι η λεγόμενη «λαϊκή Δεξιά» δεν είναι εκ των προτέρων βέβαιο ότι θα έχει τη θέση που παραδοσιακά διεκδικεί εντός του κόμματος. Η θητεία του Μητσοτάκη στο υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης και η ταύτισή του με τις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων είναι ένα δείγμα γραφής που ενδέχεται να λειτουργήσει απωθητικά σε αυτό το τμήμα της κοινωνικής βάσης της Ν.Δ., ωστόσο κανείς δεν είναι βέβαιος για το αν οι διακηρύξεις του νέου προέδρου περί «τέλους του λαϊκισμού» θα τηρηθούν το επόμενο διάστημα στην προσπάθειά του να διευρύνει την εκλογική επιρροή του κόμματος. Σε κάθε περίπτωση, το επερχόμενο συνέδριο της Ν.Δ. θα αποτελέσει ένα δείγμα του τι θα δούμε το επόμενο διάστημα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στον αντίποδα, ο ΣΥΡΙΖΑ – ο οποίος επίσης έχει ένα συνέδριο μπροστά του – δεν φαίνεται ότι θα μείνει άπραγος μπροστά στην προσπάθεια της νέας ηγεσίας της Ν.Δ. να διευρύνει το κοινωνικό και εκλογικό της ακροατήριο. Αντιθέτως, όλα δείχνουν ότι θα επιχειρήσει τη δική του διεύρυνση, η οποία, εκτός από τον ιδεολογικό του περίγυρο και στελέχη που κάποτε σχετίζονταν μαζί του, θα απευθύνεται στους ίδιους πολιτικούς χώρους τους οποίους θα επιχειρεί να «λεηλατήσει» η Ν.Δ. Είναι ήδη ενδεικτική η προσέγγιση με τον Φώτη Κουβέλη και την πολιτική του κίνηση, ενώ πολλοί εκτιμούν ότι τόσο στο ΠΑΣΟΚ όσο και στο Ποτάμι υπάρχουν κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις – ενδεχομένως και πρόσωπα – που ενδιαφέρουν τον ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες θα νιώσουν εξαιρετικά άβολα αν ο χώρος τους πολιορκηθεί από τον Μητσοτάκη ή τον προσεγγίσει πολιτικά.
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΡΙΟΥ 2016
11
www.topontiki.gr
Ιδεολογικό δίπολο Ένα δεύτερο επίπεδο στο οποίο θα λειτουργήσει ο διπολισμός ΣΥΡΙΖΑ - Ν.Δ. είναι το ιδεολογικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ στον ευρύ ενδιάμεσο χώρο μεταξύ Αριστεράς και Σοσιαλδημοκρατίας και η Ν.Δ. στο ιδιαίτερα συγκεχυμένο τοπίο μεταξύ νεοφιλελευθερισμού, λαϊκής Δεξιάς και Ακροδεξιάς θα αναζητήσουν τις νέες ισορροπίες τους, αλλά και το πιο συνθετικό πρόσωπο που μπορούν να εμφανίσουν στην κοινωνία. Αν κρίνουμε από τη συσπείρωση δυνάμεων που πέτυχε ο Μητσοτάκης μεταξύ πρώτου και δευτέρου γύρου, διαπιστώνουμε ότι προσέλκυσε: Την ομάδα που κατάγεται πολιτικά από τον ΛΑΟΣ της πρώτης φάσης, πριν από τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση Παπαδήμου, ο οποίος είχε αποτελέσει τον πρώτο σύγχρονο σχηματισμό της Άκρας Δεξιάς που πολιτεύθηκε με αξιώσεις. Η τριάδα Γεωργιάδη, Βορίδη, Πλεύρη συμπαρατάχθηκε με τον Μητσοτάκη. Όσο και αν τα στελέχη αυτά έχουν προσχωρήσει – άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο – στον «ευρωπαϊσμό» μέσω κυρίως του καλοκαιρινού δημοψηφίσματος, ο πρόεδρος της Ν.Δ. φιλοδοξεί να αξιοποιήσει τις παλαιές απόψεις και τις πολιτικές αναφορές τους για να ανακτήσει κόσμο που έφυγε προς τη Χρυσή Αυγή ή να συγκρατήσει άλλους που μπορεί να βρεθούν εκτός κόμματος ανάλογα με την πολιτική κατεύθυνση που θα πάρει η Ν.Δ. Την ομάδα του Σαμαρά, ο οποίος, αν και κινήθηκε εντελώς αθόρυβα, έκανε τα πάντα για να βρεθεί στην πλευρά των νικητών. Μετά την αποτυχημένη επένδυση στον Τζιτζικώστα, στράφηκε εγκαίρως προς τον Μητσοτάκη και συνέβαλε στη νίκη του ώστε να διασωθεί πολιτικά. Τον Απόστολο Τζιτζικώστα, ο οποίος, αφού απέτυχε να διαγνώσει εγκαίρως ότι ο πραγματικός του αντίπαλος στον πρώτο γύρο ήταν ο Μητσοτάκης και όχι ο Μεϊμαράκης, οδηγήθηκε σε σκληρή αντιπαράθεση με τους καραμανλικούς και στον δεύτερο γύρο υποχρεώθηκε, δέσμιος της εξαγγελίας του για ανανέωση, να αφήσει πίσω του τον ρόλο «ανανεωτή του καραμανλισμού», τον οποίο διεκδίκησε αρχικά, και να προσχωρήσει στο στρατόπεδο Μητσοτάκη, όπου όμως δεν θα είναι εύκολο ούτε να το παίξει «νεοκαραμανλικός» ούτε να κερδίσει πόντους ως «νεομητσοτακικός». Σε κάθε περίπτωση ο Μητσοτάκης, του οποίου οι νεοφιλελεύθερες θέσεις στην οικονομία στερούνται «λαϊκότητας», την οποία ο ίδιος άλλωστε ονομάζει «λαϊκισμό», θα επιχειρήσει να δώσει την αίσθηση ιδεολογικής στροφής προς το Κέντρο και τον «μεσαίο χώρο». Ήδη απτό παράδειγμα αποτελεί η θέση του για το σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών. Είναι ωστόσο άγνωστο το αν και πόσο θα καταφέρει να «παντρέψει», έστω και με... σύμφωνο πολιτικής συμβίωσης, τη λαϊκή με τη νεοφιλελεύθερη και την κοινωνικά συντηρητική με την κοινωνικά φιλελεύθερη Δεξιά. Το στοίχημα είναι ανοιχτό. Στην απέναντι πλευρά ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσί-
κά αποθέματα του καθενός ύστερα από τόσα χρόνια εφαρμογής των μνημονίων, αλλά και τις διαθέσεις του «μεσαίου χώρου», ο οποίος πλήττεται δριμύτατα. Σε βασικά ζητήματα, όπως η περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, το ασφαλιστικό και οι τράπεζες, τα μνημόνια ορίζουν με αυστηρότητα το πλαίσιο διαχείρισής τους. Επομένως πολύ κρίσιμες αναμένεται να αποβούν οι ιδεολογικές συγκρούσεις σε ζητήματα που βρίσκονται εκτός της τρέχουσας οικονομικής ατζέντας, όπως το μεταναστευτικό, τα εθνικά θέματα, τα υπολείμματα του κοινωνικού κράτους και η μεταρρύθμιση του κράτους και των θεσμών, τα οποία κάθε άλλο παρά αδιάφορο αφήνουν τον «μεσαίο χώρο».
1
2 3
Κοινωνικό δίπολο
πρας, απαλλαγμένοι από το πολιτικό βάρος των οπαδών του εθνικού νομίσματος και επιφορτισμένοι με τη fast track εφαρμογή ενός δικού τους σκληρού μνημονίου, δεν θυμίζουν σε πολλά αυτό που στην Ελλάδα έχουμε μάθει να αποκαλούμε «ριζοσπαστική Αριστερά». Ή, μάλλον, τη θυμίζουν όσο θύμιζε το ΠΑΣΟΚ... σοσιαλιστικό κόμμα μετά τα πρώτα ελάχιστα χρόνια του στην εξουσία. Στην πραγματικότητα ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού ήδη έχει καταλάβει εκλογικά τον παραδοσιακό χώρο της Σοσιαλδημοκρατίας, είναι θέμα χρόνου να μετακομίσει σε αυτόν και ιδεολογικά, δίνοντας όμως νέο περιεχόμενο στον πανευρωπαϊκά «ξοφλημένο» αυτόν ιδεολογικό χώρο, αν θέλει να αποτελεί πυλώνα του συστήματος εξουσίας και να διατηρήσει την πολυσυλλεκτικότητά του σε βάθος χρόνου. Με την εφαρμογή των μνημονιακών μεταρρυθμίσεων (ασφαλιστικό, εργασιακά, ιδιωτικοποιήσεις και άλλα πολλά), οι οποίες προσιδιάζουν ιδεολογικά πολύ περισσότερο σε ένα σοσιαλδημοκρατικό και όχι σε ένα αριστερό κόμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ πρακτικά – ανεξαρτήτως των διακηρύξεών του – θα αποτελεί ένα κεντροαριστερό κόμμα. Πολλοί διατυπώνουν το δίλημμα αν – για να αντιμετωπίσει τη Ν.Δ. του Μητσοτάκη – ο ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα θα στραφεί ιδεολογικά προς τα αριστερά ή προς το Κέντρο. Ωστόσο το δίλημμα αυτό έχει ήδη απαντηθεί από την πραγματικότητα: εκεί όπου ο Μητσοτάκης θέλει να πάει, ο Τσίπρας έχει ήδη εγκατασταθεί. Συνεπώς το δίπολο αυτό θα συγκρουστεί όχι μόνο πολιτικά, αλλά και ιδεολογικά στον χώρο του Κέντρου. Αυτό που μένει να δούμε είναι τα ιδεολογι-
Ανάμεσα σε Αριστερά και Σοσιαλδημοκρατία ο ΣΥΡΙΖΑ, στο ομιχλώδες τοπίο μεταξύ νεοφιλελευθερισμού, Λαϊκής Δεξιάς και Ακροδεξιάς η Νουδούλα
Ο μεσαίος χώρος κατά πού πέφτει;
Είναι κοινό μυστικό το ότι «λεφτά δεν υπάρχουν» ή, τουλάχιστον, δεν υπάρχουν για τους πολλούς. Και όσα τυχόν υπάρξουν, δεν πρόκειται να διατεθούν αφειδώς υπό μορφήν εισοδημάτων τα επόμενα χρόνια. Αυτή η πικρή αλήθεια είναι ήδη γνωστή στους περισσότερους – αν όχι σε όλους – σε αυτήν τη χώρα. Συνεπώς το διακύβευμα περιορίζεται αυστηρά σε δύο επιλογές: ◆ Η μία επιλογή είναι η προσπάθεια προστασίας των πιο αδύναμων λαϊκών στρωμάτων μπροστά στο εισοδηματικό βάραθρο και η συγκράτηση της καταστροφής των μικρομεσαίων νοικοκύρηδων, υπό την προϋπόθεση ότι θα βρεθούν τα λεφτά για τη στήριξή τους. Με αυτόν τον τρόπο ίσως καταστεί δυνατόν να τονωθεί η εσωτερική ζήτηση και να δοθούν κίνητρα για επενδύσεις. ◆ Η άλλη επιλογή είναι η επέκταση της ακόμη μεγαλύτερης καταστροφής των μεσαίων και χαμηλών στρωμάτων προς όφελος των κρατικών ταμείων και της δημιουργίας κινήτρων για επενδύσεις, κατά το μοντέλο που ακολούθησαν η Βουλγαρία, οι βαλτικές χώρες και πολλές ασιατικές οικονομίες. Ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τοποθετηθεί υπέρ της πρώτης επιλογής, όπως έδειξε μεταξύ άλλων και με το προσχέδιο του ασφαλιστικού. Το ερώτημα είναι αν θα καταφέρει να υπερασπιστεί την επιλογή του σε κλίμα σκληρών προβλέψεων για την πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών το επόμενο διάστημα. Η Ν.Δ. υπό τον Μητσοτάκη βρίσκεται εκ των πραγμάτων στην πλευρά της δεύτερης επιλογής, αλλά με τη διαφορά ότι βρίσκεται στην αντιπολίτευση και συνεπώς μπορεί να καμουφλάρει σε έναν βαθμό τις απόψεις της στην προσπάθειά της να διευρύνει το κοινωνικό της ακροατήριο. Είναι επίσης δεδομένο ότι ένα μέρος των ψηφοφόρων του νέου προέδρου, όσων προέρχονται από τη Ν.Δ., στις εσωκομματικές εκλογές τον προτίμησε για πελατειακούς λόγους: ώστε να αποτρέψει τον έλεγχο του κράτους από τον ΣΥΡΙΖΑ. Επομένως η ισορροπία μεταξύ «αντικρατισμού» και ελέγχου του κράτους θα αποδειχθεί ένα μεγάλο στοίχημα για τον ίδιο.
12
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Το Μαξίμου ετοιμάζεται... Η στρατηγική της κυβέρνησης απέναντι στην εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη Μάλλον ως δυσάρεστη έκπληξη είδαν το βράδυ της Κυριακής στο Μαξίμου και στον ΣΥΡΙΖΑ την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην αρχηγία της Ν.Δ., αλλά στη συνέχεια άρχισαν να μετρούν τα θετικά της εξέλιξης αυτής και πλέον ετοιμάζονται για έντονη αντιπαράθεση.
Η
πόλωση που δημιουργείται στο πολιτικό σκηνικό, καθώς κόμματα όπως το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ στον ενδιάμεσο χώρο συμπιέζονται, θεωρείται από την κυβέρνηση ότι ξεκαθαρίζει την πολιτική κατάσταση και θέτει το δίλημμα «αριστερά ή δεξιά» κατά το πρωτοσέλιδο της «Αυγής», νεοφιλελευθερισμός ή κοινωνικό κέντρο κ.λπ. Το Μαξίμου έδειχνε εδώ και καιρό να έχει ποντάρει στην εκλογή Μεϊμαράκη, ο οποίος εξέπεμπε ένα προφίλ ηγεσίας με πιο ήπια και συναινετικά χαρακτηριστικά. Η στήριξη που του παρείχε το καραμανλικό στρατόπεδο, με το οποίο ο πρωθυπουργός και το στενό του περιβάλλον έχουν οικοδομήσει καλές σχέσεις, αποτελούσε
Τα τρία στοιχεία - όπλα στη φαρέτρα του Τσίπρα
ένα είδος εγγύησης, αν όχι για υπόγεια στήριξη, τουλάχιστον για συναίνεση πάνω σε κρίσιμα ζητήματα ή ανοχή κατά το επόμενο διάστημα, που είναι κρίσιμο για τη σταθεροποίηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ.: οι καραμανλικοί έθεταν ως προτεραιότητα για το διάστημα μετά την εσωκομματική διαδικασία την ανασυγκρότηση του κόμματος και όχι την άμεση διεκδίκηση της εξουσίας. Η εκλογή Μητσοτάκη ανατρέπει αυτή την προσδοκία και ενδεχομένως δημιουργεί πιεστικές συνθήκες για την κυβέρνηση, στον βαθμό που αναδύεται ένας αντίπαλος με φιλοδοξίες, πάνω στον οποίο επενδύει το εγχώριο οικονομικό - επιχειρηματικό σύστημα, καθώς και το νεοφιλελεύθερο και το σημιτικό εκσυγχρονιστικό πολιτικό κατεστημένο. Με άλλα λόγια, αρκετοί... βιαστικοί έχουν ήδη φορέσει στον νέο αρχηγό της Ν.Δ. το κοστούμι της «εναλλακτικής» έναντι του «λαϊκιστή» και «ανίκανου» Τσίπρα. Το πλασάρισμα αυτό – ενώ μέχρι τώρα ο Τσίπρας «έπαιζε μπάλα» μόνος – μετατρέπει τον Κυριάκο Μητσοτάκη σε μοχλό πίεσης των δανειστών προς την κυβέρνηση. Κοινώς, μπορεί ο Τσίπρας να εφαρμόζει ένα νεοφιλελεύθερο μνημόνιο, ωστόσο διακηρύσσει ότι δεν συμφωνεί με αυτή την πολιτική, αρνείται δηλαδή την «ιδιοκτησία του προγράμματος», ενώ, όποτε φέρνει μια μνημονιακή ρύθμιση, πρέπει πάντα να λαμβάνει υπόψη τα ιδεολογικής φύσεως και συνειδησιακά ζητήματα των βουλευτών. Απέναντι σε αυτό το «δυσκοίλιο», όσον αφορά το μνημόνιο, κυβερνητικό σχήμα, θα υπάρχει στο εξής ο πρόθυμος και ομοϊδεάτης της τρόικας Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος θα μπορεί να εφαρμόσει το μνημόνιο... καλύτερα. Βεβαίως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Εκπρόσωπος των δανειστών Κάποιοι στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ προβλέπουν με σχετική βεβαιότητα ότι ο Μητσοτάκης θα λειτουργήσει ως «τρόικα εσωτερικού» – χαρακτηριστική η ανάρτηση στο Facebook του αναπληρωτή υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης Χριστόφορου Βερναρδάκη, ο οποίος μεταξύ άλλων αναφέρει πως πλέον οι δανειστές «έχουν ακόμη ένα σκαλοπάτι περισσότερο στο εσωτερικό» – και γενικότερα αναμένουν μια ρητορική που θα πιέζει σε ταχύτερη υλοποίηση του προγράμματος χωρίς εκπτώσεις. Ωστόσο συνεργάτες του πρωθυπουργού εστιάζουν αλλού. Θεωρούν πως το γεγονός ότι όλο το «σύστημα» έπεσε πάνω
στον Κυριάκο Μητσοτάκη, προβάλλοντάς τον ως νέο «σωτήρα» (του «συστήματος»...) θα «τρομάξει» τον κόσμο, ο οποίος, ακόμη και με τις διαφωνίες του απέναντι στην κυβέρνηση, τελικά θα τη στηρίξει. Εν τέλει η κυβέρνηση αναμένει ότι, αν ο νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κινηθεί με βάση το σκληρό νεοφιλελεύθερο στίγμα που έχει ήδη δώσει, τα πράγματα δεν θα είναι τόσο άσχημα για την ίδια με το δίπολο που διαφαίνεται πως θα δημιουργηθεί. Στα θετικά συμπεριλαμβάνουν το ότι θα κλείσει πλέον η συζήτηση για συγκυβέρνηση με Ν.Δ. ή οικουμενική. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση αναμένει τα πρώτα δείγματα γραφής του νέου αρχηγού της Ν.Δ. τόσο από τον δημόσιο λόγο του όσο και από την κατ’ ιδίαν συνάντηση που αναμένεται να έχει με τον πρωθυπουργό.
Ακροδεξιά στηρίγματα Στις κατ’ αρχήν τοποθετήσεις της κυβέρνησης και του κόμματος, με τις οποίες σχολιάζουν την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη, κυριαρχεί η ανάδειξη τριών στοιχείων: ♦ Της ιδεολογικής τοποθέτησης, καθώς, εκεί που κάποιοι τον αναγορεύουν σε μετριοπαθή «μεταρρυθμιστή», ο ΣΥΡΙΖΑ τον κατηγορεί για ακραιφνή νεοφιλελευθερισμό, που εκπροσωπεί τις δυνάμεις του «Ναι» κατά το δημοψήφισμα του καλοκαιριού. ♦ Της οικογενειοκρατίας, παρόλο που ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσπάθησε να αποτινάξει αυτό το στίγμα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας. ♦ Των ακροδεξιών στηριγμάτων που βοήθησαν στην εκλογή του (π.χ. Άδωνις, Βορίδης) και φιλοβασιλικών (Τζιτζικώστας). Τη στιγμή που ο Μητσοτάκης ετοιμάζεται να μοιράσει θέσεις σε όσους τον στήριξαν, τα κυβερνητικά στελέχη ήδη του θέτουν το ερώτημα αν θα διαχωριστεί από αυτές τις δυνάμεις, προκειμένου να τον εκθέσουν σε ένα κοινό φιλελεύθερων απόψεων, π.χ. στα ατομικά δικαιώματα. Κατά τα λοιπά, αναμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον την τοποθέτησή του για το ασφαλιστικό, καθώς θεωρούν ότι εκεί θα δυσκολευτεί να κρύψει τις απόψεις του. Ακόμη περιμένουν να δουν πώς θα τοποθετηθεί στην κρίση του προσφυγικού και του μεταναστευτικού. Από εκεί και πέρα πιστεύουν πως ουσιαστικά η Ν.Δ. θα αρχίσει να βρίσκει έναν ρυθμό μετά το συνέδριο, το οποίο όμως ήδη αναβλήθηκε, άρα η κυβέρνηση κερδίζει ακόμη περισσότερο χρόνο. Η συνέχεια αναμένεται με ενδιαφέρον...
Μου φαίνεται πως δεν θα πλήξουμε καθόλου
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
13
www.topontiki.gr
«Εμείς μπορούμε καλύτερα και πιο γρήγορα απ’ αυτούς». Σε αυτήν τη φράση αναμένεται ότι θα συνοψιστούν, τελικά, ο αντιπολιτευτικός λόγος και τα επιχειρήματα με τα οποία το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη θα επιχειρήσει να εμφανιστεί ως η εναλλακτική πρόταση για τη διακυβέρνηση της χώρας.
Τ
έτοιου είδους επιχειρήματα, άλλωστε, είναι τα μόνα που έχει στη διάθεσή του ο νέος αρχηγός της Ν.Δ. καθώς, ως ακραιφνής νεοφιλελεύθερος μεταρρυθμιστής και σταθερά προσηλωμένος στη λογική των προγραμμάτων διάσωσης των δανειστών, έχει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα: Δεν έχει να προτείνει τίποτε διαφορετικό από αυτό που με συνέπεια υλοποιεί η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα. Το μόνο, λοιπόν, σημείο διαφοροποίησης και το πλαίσιο της πολιτικής αντιπαράθεσης που απομένει στην αξιωματική αντιπολίτευση δεν είναι αυτά που κάνει η κυβέρνηση (καθώς όλα αυτά προσδιορίζονται με σαφήνεια από τους δανειστές), αλλά πώς και με ποια ταχύτητα τα υλοποιεί. Ακόμη κι έτσι, πάντως, ακόμη δηλαδή κι αν η μάχη μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν αφορά την καθοριζόμενη από τα μνημόνια και τους επόπτες πολιτική ουσία, αλλά περιστρέφεται στη σφαίρα της διαχείρισης, το πεδίο όπου θα μπορούν να παίξουν η Ν.Δ. και ο Μητσοτάκης θα είναι τόσο μεγάλο όσο οι εμφανέστατες πια αδυναμίες της κυβέρνησης που έχει σχηματίσει ο Αλέξης Τσίπρας. Το «χαλί» άλλωστε είναι στρωμένο και σε κάποιες περιπτώσεις υπεύθυνη για αυτό είναι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και μόνο.
Προβοκάτσια Ήδη το γερμανικό περιοδικό «Focus», με δεδομένες υψηλές δυνατότητες στην προβοκάτσια, την περασμένη Τρίτη ασχολήθηκε με το ευαίσθητο θέμα του νεποτισμού πιάνοντας λαβές που ανεπίτρεπτα έχει προσφέρει η κυβέρνηση. Το δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού με τον τίτλο «Για φίλους και συγγενείς» σημειώνει ότι «η νέα κυβέρνηση της Ελλάδας είχε
Παιδιά, ώρα να... οργανωθούμε Αν η κυβέρνηση δεν βρει ρυθμό, στρώνει το χαλί στον Κυριάκο υποσχεθεί το τέλος του παλαιού νεποτισμού. Εν τούτοις αυτός εξακολουθεί να ανθεί». Το «Focus» αναφέρεται ονομαστικά σε μια σειρά συγγενών πολιτικών προσώπων που διορίστηκαν τον τελευταίο χρόνο, όπως στα δύο ανίψια της αναπληρώτριας υπουργού Παιδείας Σίας Αναγνωστοπούλου, υπογραμμίζοντας ότι έναν χρόνο μετά την πρώτη εκλογή του, και ενώ ο ίδιος ο Τσίπρας είχε υποσχεθεί το τέλος του νεποτισμού και της διαφθοράς των τελευταίων δεκαετιών κάνοντας λόγο για «ηθικό πλεονέκτημα» της Αριστεράς, η κατάσταση στην Ελλάδα δεν έχει γίνει πιο δίκαιη. « Ένα πράγμα όμως ανθεί, ο νεποτισμός, η διασφάλιση επικερδών θέσεων για συγγενείς και έμπιστους». Μια άποψη που μπορεί δυστυχώς να επιβεβαιωθεί από μια σειρά παραδειγμάτων, μεταξύ των οποίων και ο διορισμός του συζύγου της βουλευτή Χαράς Καφαντάρη ως υπεύθυνου οργανισμού διαχείρισης ενός αγωγού που (ακόμα) δεν υπάρχει. Καθώς, όπως ορθά είναι αναμε-
νόμενο, οι υπουργοί δεν πρέπει μόνο να είναι, αλλά και να φαίνονται άσπιλοι και αμόλυντοι, υποθέσεις όπως προβλήματα (έστω και τυπικά) με πόθεν έσχες σαν αυτά του Φλαμπουράρη ή του Σταθάκη αναμένεται να δώσουν λαβές στην κριτική της Ν.Δ.
Πεδίο δράσης Από εκεί κι έπειτα, ζητήματα που αναδεικνύουν έλλειψη σοβαρότητας και μη παραγωγή έργου (έστω κι αν αυτό το έργο σχετίζεται κάποιες φορές με σκληρές απαιτήσεις των δανειστών) θα αποτελέσουν το αντικείμενο της προσοχής και της κριτικής της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και εδώ υπάρχει πεδίο δράσης. ♦ Από την προφανή δυσκολία του Αλέκου Φλαμπουράρη να συντονίσει το κυβερνητικό έργο ξεκινούν πολλά προβλήματα αναποτελεσματικότητας, τα οποία αποτυπώνονται στους τομείς του πολιτισμού, της Υγείας, της Παιδείας, στις υποδομές, στην ανάπτυξη, στην ενέργεια και το περιβάλλον και πάει λέγοντας.
♦ Στον τομέα του Πολιτισμού ο Μπαλτάς, όπως και κατά τη θητεία του στο υπουργείο Παιδείας, μοιάζει χαμένος αναζητώντας θεωρητικό υπόβαθρο για ανύπαρκτες ή άστοχες πράξεις και επιλογές. ♦ Στην Υγεία, με διαφορετικό ύφος και ρυθμό, ο υπουργός Α. Ξανθός και ο αναπληρωτής Π. Πολάκης φαίνεται πως έχουν βρει έναν κοινό παρονομαστή αναποτελεσματικότητας: να δίνουν μεγαλύτερη βάση στη δημοσιότητα από την παραγωγή έργου σε έναν χώρο ο οποίος μοιάζει βομβαρδισμένος μετά από μια εξαετία «προσαρμογής». ♦ Στον χώρο της Παιδείας οι θεωρητικές - ιδεολογικές αναζητήσεις και οι συνεπακόλουθες προστριβές που έχουν να κάνουν με την αντίληψη περί των ιστορικών δεδομένων απασχολούν τους ιθύνοντες περισσότερο απ’ ό,τι η ίδια η βαρύτατα τραυματισμένη παιδεία εξ αιτίας και των σοβαρότατων περικοπών στις δαπάνες τα τελευταία χρόνια. ♦ Στον χώρο των Υποδομών η προσαρμογή μεταξύ των απαιτήσεων των δανειστών για (ξε)πούλημα
και των ιδεολογικών δεσμεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ δημιουργεί μια αμφίσημη κατάσταση, την οποία δύσκολα μπορεί να διαχειριστεί κάποιος έστω και με τις αναγνωρισμένες ισορροπιστικές ικανότητες του υπουργού Χρ. Σπίρτζη. ♦ Στον τομέα της Ανάπτυξης είναι πασιφανής η ανυπαρξία πρωτοβουλιών και ο αργός ρυθμός στον τομέα των επενδύσεων, παρά τις καλές επιδόσεις του Χαρίτση στο ΕΣΠΑ. Εδώ το στοίχημα έχει να κάνει με τον αναπτυξιακό νόμο και την αναπτυξιακή τράπεζα, πότε και με ποιους όρους θα εμφανιστούν. ♦ Στους τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος ακόμη αναζητούνται η συνεννόηση και ο συντονισμός μεταξύ των Σκουρλέτη και Τσιρώνη, καθώς ο υφυπουργός Περιβάλλοντος είναι πραγματικά αυτό που λέμε «αδύναμος κρίκος». ♦ Στο ΥΠΕΞ η πληθωρικότητα του Κοτζιά κρατάει το μαγαζί σε μια ικανοποιητική ρότα, παρότι ο υφυπουργός για τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις Δ. Μάρδας φαίνεται ότι μαθαίνει στου κασίδη το κεφάλι αγνοώντας επιδεικτικά την πείρα που έχει οικοδομηθεί στο διάστημα της πρώτης οκτάμηνης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. ♦ Στην καρδιά της κυβερνητικής μηχανής, στο υπουργείο Οικονομικών, ο Τσακαλώτος φροντίζει να κάνει τις δουλειές έχοντας πρώτα εξασφαλίσει τις συνεννοήσεις με αυτούς που πρέπει (δηλαδή τους δανειστές), πράγμα που δεν έχει αντιληφθεί ο Αλεξιάδης, που πολλές φορές λέει το μακρύ του και το κοντό του δημιουργώντας εικόνα σύγχυσης και ασυνεννοησίας. ♦ Στο υπουργείο Εργασίας, που έχει στα χέρια του την καυτή πατάτα του ασφαλιστικού, οι παλινωδίες του Κατρούγκαλου ίσως να δικαιολογούνται, καθώς το πρόβλημα που έχει να διαχειριστεί είναι τόσο μεγάλο, ώστε θα μπορούσε να θάψει πολιτικούς με μεγαλύτερο ανάστημα. Όσο για την ανυπαρξία των υφυπουργών του σε θέματα κοινωνικής πολιτικής, είναι μάλλον αναμενόμενη, αν σκεφτούμε ότι στη μέχρι τώρα θητεία τους το μόνο που έχουν μάθει από το υπουργείο είναι πού βρίσκονται τα γραφεία τους. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι, αν η κυβέρνηση δεν βρει ρυθμό, σχέδιο, στόχους και τρόπο να τους επιτύχει, τότε η δουλειά Μητσοτάκη και Ν.Δ., από θέση αντιπολίτευσης, δεν θα είναι δύσκολη. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η εντολή Τσίπρα πλέον μόνο μία θα μπορεί να είναι: «Παιδιά, να οργανωθούμε», όπως λέει και το παλαιό καλό ανέκδοτο...
14
ω ν ώ π υ Τρ
και μάλιστα άμεσα, πρέπει να προμηθευτεί ο ΓιώρE GPS, γος Κατρούγκαλος, ο οποίος φιλοδοξεί να φιλοτεχνήσει
και την «εργασιακή χάρτα» των επόμενων δεκαετιών, για να βρίσκει αρχικά τη... σωστή διαδρομή μέσα στη Βουλή. Σε... βέρτιγκο φαινόταν να βρίσκεται ο υπουργός Εργασίας την Τρίτη το πρωί στη Βουλή. Αρχικά έκανε λάθος και αντί να μπει στην αίθουσα όπου θα διεξαγόταν η συνεδρίαση της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων με αντικείμενο συζήτησης την «Κύρωση Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη», πήγε φουριόζος στην αίθουσα που επρόκειτο να ξεκινήσει η συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας. Όταν τον ενημέρωσαν ότι αλλού πρέπει να παραστεί, ο Γιώργος Κατρούγκαλος, αφού έβαλε τα γέλια, βρέθηκε τελικά στη σωστή αίθουσα και στη σωστή συνεδρίαση. μετά το τέλος της κατέβηκε στο E Ωστoσο, ισόγειο και, κοιτάζοντας την οθόνη του κινητού του, κίνησε για την έξοδο που «βλέπει» στην Αμαλίας. Έκανε τρία βήματα, κοντοστάθηκε, γύρισε πίσω και άρχισε να βηματίζει προς το εσωτερικό του Κοινοβουλίου. Όμως δεν προχώρησε και πολύ. Άλλαξε γνώμη, σταμάτησε, έκανε μεταβολή και επέλεξε, πάλι, την αρχική του κατεύθυνση, αποφεύγοντας μάλιστα την τελευταία στιγμή τη μετωπική σύγκρουση με μια κολόνα που του «έκρυψε» τον δρόμο. Δεν κρύβεται όμως η πίεση και η ένταση για το κρίσιμο νομοθέτημα του ασφαλιστικού, που κάποια στιγμή θα μπει στην Ολομέλεια προς ψήφιση...
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
δρους του Κοινοβουλίου. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα παραχωρεί χώρο στα γραφεία της εντός του κεντρικού κτηρίου στο Κοινοβούλιο όταν ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης πρέπει να εκπληρώσει τις κοινοβουλευτικές του υποχρεώσεις. Στο γραφείο που διατηρούσε μέχρι σήμερα στη Βουλή ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης θα μετακομίσει η Ένωση Κεντρώων, το γραφείο των οποίων εφεξής θα φιλοξενεί συνεργάτες του Νίκου Βούτση, ενώ γραφείο αποκτούν και οι δυο ανεξάρτητοι βουλευτές Στάθης Παναγούλης (πρώην ΣΥΡΙΖΑ) και Νίκος Νικολόπουλος (πρώην ΑΝ.ΕΛΛ.). τις υπηρεσιακές στολές από τις ντουλάπες, τίE eβγαλαν ναξαν τη ναφθαλίνη, τις σιδέρωσαν και τις φόρεσαν ξανά τα μέλη της εξωτερικής φρουράς της Βουλής, καθώς ανακλήθηκε η σχετική απόφαση που είχε λάβει η Ζωή Κωνσταντοπούλου κατά τη διάρκεια της θητείας της και προέβλεπε την πολιτική ενδυμασία των αστυνομικών εντός του Κοινοβουλίου. Μέχρι στιγμής η σχετική απόφαση περί... επιστροφής της αστυνομικής στολής περιλαμβάνει όσους στελεχώνουν την εξωτερική φρουρά φύλαξης του Κοινοβουλίου, με τις πληροφορίες όμως να λένε ότι η εντολή είναι πιθανό να επεκταθεί και στους φρουρούς που βρίσκονται στην κεντρική θύρα εισόδου στην Ολομέλεια. Η απόφαση για την πολιτική ενδυμασία, θυμίζουμε, για τους άνδρες και τις γυναίκες της φρουράς της Βουλής είχε ληφθεί επί Ζωής Κωνσταντοπούλου ως ένα μέτρο αυτοπροστασίας των αστυνομικών μετά τους φόβους που είχε προκαλέσει η διαρροή δήλωσης του Νίκου Μαζιώτη για χτύπημα σε δημόσιο κτήριο.
ργητος ύ ο ι μ η δ Αυτο ι από τζάκ
κακού μύρια έπονται»... και στην περίπτωση του E «Ενoς Βαγγέλη Μεϊμαράκη ταιριάζει «γάντι» η συγκεκριμένη φράση, καθώς νέο γύρο χωροταξικών αλλαγών στη Βουλή φέρνει η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στη θέση του προέδρου της Ν.Δ. Το «θύμα» αυτή τη φορά είναι ο ανταγωνιστής του Κυριάκου για τον «γαλάζιο» προεδρικό... θρόνο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, ο οποίος θα ακολουθήσει πλέον τον... δρόμο των υπόλοιπων προέδρων της Βουλής (που δεν είναι βουλευτές) και θα εγκατασταθεί σε γραφείο εκτός του κεντρικού κτηρίου του Κοινοβουλίου.
κακh συνήθεια που έχουν αποκτήσει κάποιοι E Η... υπουργοί της κυβέρνησης να μην εμφανίζονται ποτέ στον
νeο γραφείο του Βαγγέλη Μεϊμαράκη θα βρίσκεται E Το στο κτήριο της Βουλής στην Αμαλίας ενώ, σύμφωνα με
κοινοβουλευτικό έλεγχο, με συνέπεια την απόσυρση των ερωτήσεων των βουλευτών, δεν έχει περάσει απαρατήρητη από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής, η οποία αποφάσισε να λάβει δραστικά μέτρα. Προκειμένου να «υποχρεώσει» τους καθόλου συνεπείς υπουργούς αποφάσισε να προγραμματίζει κάθε εβδομάδα τις ίδιες ερωτήσεις προς τους απόντες υπουργούς μέχρι εκείνοι να φιλοτιμηθούν και να προσέλθουν στην Ολομέλεια. Για να δούμε τώρα τι άλλο θα σκαρφιστούν οι υπουργοί και πώς θα προσπαθήσουν να γλιτώσουν από τον κοινοβουλευτικό έλεγχο...
τις πληροφορίες, η... «έξωση» ήταν συναινετική, καθώς ο ίδιος ο Μεϊμαράκης αποδέχθηκε τη μετακίνηση, σύμφωνα και με όσα προβλέπει ο Κανονισμός της Βουλής για τους πρώην προέ-
Ποτaμι αναζητά συμμάχους για την ανατροπή E Το του παλιού συστήματος, δήλωσε ο Σταύρος Θεοδωρά-
Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 40 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
κης, και σαν γνήσιος τενίστας που είναι «σέρβιρε» προς το τερέν του Κυριάκου Μητσοτάκη. «Τώρα που τελείωσαν οι γιορ-
www.topontiki.gr
Οι διαβουλεύσεις για το ασφαλιστικό «Φιλόδοξο» χαρακτήρισαν οι εταίροι μας στις Βρυξέλλες το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος, ωστόσο δεν φαίνεται όλη αυτή η ιστορία να ξεκαθαρίζει τόσο γρήγορα, όσο τουλάχιστον θα επιθυμούσε η ελληνική κυβέρνηση. Κι αυτό γιατί, όπως θα έπρεπε ίσως να έχει η κυβέρνηση (και όλοι μας) συνειδητοποιήσει, κάθε φορά που οι δανειστές πετυχαίνουν έναν στόχο τους, αμέσως ξεκινούν τις απαιτήσεις τους για τον επόμενο. Στην προκειμένη περίπτωση, μάλιστα, αξιωματούχοι από τις Βρυξέλλες «διαρρέουν» ότι παρά τα θετικά βήματα που εμπεριέχει το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης είναι, λένε, φανερό ότι θα απαιτηθούν κάποια περαιτέρω μέτρα. Και καθώς οι δανειστές δεν βιάζονται, αλλά αυτή που καίγεται είναι η ελληνική κυβέρνηση, οι Βρυξελλιώτες «εκτιμούν» ότι οι διαβουλεύσεις θα είναι μακρές και δεν θα έχουν ολοκληρωθεί ούτε μέχρι το επόμενο Eurogroup στις αρχές του Φεβρουαρίου.
Και η μέγγενη της αξιολόγησης Μαζί με το ασφαλιστικό, στα νταραβέρια κυβέρνησης και δανειστών βρίσκονται ταυτόχρονα μια σειρά από δύσκολα ζητήματα, τα οποία συνθέτουν το πακέτο της πρώτης αξιολόγησης. Η εν λόγω αξιολόγηση θα ξεκινήσει στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, με την έλευση των κλιμακίων των θεσμών στην Αθήνα. Μαζί με το ασφαλιστικό, λοιπόν, και προκειμένου οι δανειστές να δώσουν τη… δόση, θα πρέπει να ικανοποιηθούν από νομοθετήματα της ελληνικής κυβέρνησης για την αναδιάρθρωση της δημόσιας διοίκησης, την αυτονομία του ταμείου ιδιωτικοποιήσεων, τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Όλα για τη δόση, λοιπόν, είναι διατεθειμένη να τα προσφέρει η ελληνική κυβέρνηση. Ωστόσο, ακόμη και το «όλα» δεν φαίνεται να είναι αρκετό, καθώς η διαδικασία των αξιολογήσεων, η οποία με βάση το τρίτο μνημόνιο θα πρέπει να γίνεται κάθε τρεις μήνες, είναι μια χαρά μέγγενη για να κρατούν οι δανειστές τις ελληνικές κυβερνήσεις. Αυτήν και τις επόμενες…
τές και τα πανηγύρια νομίζω ότι θα πρέπει να περάσουμε στο παρασύνθημα. Για εμάς αυτό που προέχει και γι’ αυτό αγωνιζόμαστε είναι η ανατροπή του παλιού συστήματος και σ’ αυτό αναζητάμε συμμάχους. Αναζητάμε συμμάχους για να ανατρέψουμε το παλιό πολιτικό σύστημα που έφερε την κρίση και συντηρεί την κρίση», σημείωσε ο επικεφαλής του Ποταμιού σε δήλωσή του.
Δεν πάει πουθενά το ΔΝΤ, εδώ θα μείνει Καθότι το τελευταίο διάστημα πολλά ακούσαμε από την κυβέρνηση για τη σχέση που θέλει να έχει (ή να μην έχει) η χώρα με το ΔΝΤ, μερικά αυτονόητα πράγματα καλό είναι να τα έχουμε κατά νου. Έτσι για να μη μασάμε τόσο εύκολα όταν ακούμε τους κυβερνώντες μας να εκφράζουν την επιθυμία τους να αποχωρήσει το Ταμείο από το ελληνικό πρόγραμμα. Πρώτον, η έναρξη του νταραβεριού με το ΔΝΤ ξεκινά για μια χώρα «οικειοθελώς». Στην προκειμένη περίπτωση για την Ελλάδα ξεκίνησε με την επιστολή - πρόσκληση που έστειλε η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου την άνοιξη του 2010. Δεύτερον, η αποχώρηση του Ταμείου από την εμπλοκή της στο πρόγραμμα «διάσωσης» ή «εκσυγχρονισμού» μιας χώρας είναι επίσης μια απλή διαδικα-
σία. Είναι αρκετή η εξόφληση των δανείων που έχει προσφέρει το Ταμείο και μια απλή επιστολή της κυβέρνησης, με την οποία ζητά να σταματήσει την εμπλοκή του. Από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση δεν κάνει ούτε το ένα (δηλαδή ούτε τα δανεικά προς το ΔΝΤ ξεπληρώνει) ούτε το άλλο (δηλαδή δεν συντάσσει μια απλή επιστολή για να του ζητήσει να τερματίσει την παρουσία του στο ελληνικό πρόγραμμα) όλα όσα κατά καιρούς ακούμε από την ελληνική κυβέρνηση είναι λόγια για εγχώρια κατανάλωση και μόνο… Κατά τα λοιπά, έχουμε την εντύπωση ότι το θέμα (μένει - φεύγει το ΔΝΤ από την Ελλάδα) το έκλεισε με μια απλή του τοποθέτηση ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών: δεν πάει πουθενά…
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ΖΟΥΡΑΦΑ ή ΛΑΔΟΞΕΡΑ
Ένας φάρος Όπως διαβάζουμε στη «Βικιπαίδεια», η Ζουράφα ή Λαδόξερα είναι ακατοίκητη νησίδα που βρίσκεται στον νομό Έβρου, και συγκεκριμένα σε κοντινή απόσταση ανατολικά της Σαμοθράκης και βορείως της Ίμβρου. Η συνολική έκτασή της είναι μόλις 9 τ.μ. και το σύνολο του μήκους της ακτογραμμής 32 μέτρα (σε παλαιότερες μετρήσεις 465 μέτρα). Ανήκει στις προστατευόμενες περιοχές του πανευρωπαϊκού προγράμματος NATURA από το 2011 και αποτελεί το βορειοανατολικότερο άκρο των Θρακικών Σποράδων και της ελληνικής θαλάσσιας επικράτειας. Η νησίδα βρίσκεται έξι ναυτικά μίλια ανατολικά της ακτής του Σκεπαστού στη Σαμοθράκη και 22 ναυτικά μίλια από την Αλεξανδρούπολη.
ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
Χαμηλές πτήσεις έτοιμοι για έναν νέο εκλογικό νόμο απ’ αυτή τη E «Εiναι Βουλή; Είναι έτοιμοι να μιλήσουμε για το κομματικό κράτος; Να κόψουμε τις σπατάλες για να μπορέσουμε να κόψουμε τους φόρους; Να αρχίσει η συζήτηση για την άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων; Να δούμε τους τρόπους, τους συγκεκριμένους και τολμηρούς, που θα χτυπήσουμε τη διαφθορά σ’ αυτή τη χώρα – τη μικρή και τη μεγάλη; Εμείς σαν Ποτάμι είμαστε έτοιμοι και ελπίζω ότι θα μπορέσω να κάνω αυτή την κουβέντα και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όπως θα θέλαμε να είχε συμμετάσχει σ’ αυτή την κουβέντα και ο Αλέξης Τσίπρας», κατέληξε ο Σταύρος Θεοδωράκης. Έχει ενδιαφέρον, από εδώ και πέρα, να δούμε τον τρόπο αντίδρασης του Κυριάκου Μητσοτάκη, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλά δυνατά «σερβίς» καταλήγουν σε άσο. Και σε άουτ, βεβαίως... Κaποιος πρέπει να πει στον αναπληρωτή υφυπουργό Υγείας Παύλο Πολάκη, ο οποίος είναι και γιατρός, ότι όσοι κάνουν χρήση ναρκωτικών δεν αποκαλούνται «ναρκομανείς», γιατί ο επιθετικός προσδιορισμός «μανία» δείχνει δική τους ευθύνη, ενώ η επιστημονική κοινότητα τους θεωρεί ασθενής. Η Αριστερά, που πρωτοστατεί στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην υπεράσπιση των ασθενών συμπολιτών μας, τους αναφέρει δημόσια ως «τοξικοεξαρτημένους» ή απλά εξαρτημένους. Η χρήση του όρου «ναρκομανής», και μάλιστα με το αφοριστικό «δεν έχω κανένα ναρκομανή στην οικογένειά μου», δεν είναι αριστερή. Απλά είναι εκτός τόπου και χρόνου…
E
Αλhθεια, αυτό το καμάρι της Νέας Δημοκρατίας, ο μέχρι πρότινος αντιπρόεδρός της Δημήτρης Αβραμόπουλος, πού είναι; Ούτε μια δήλωση, ούτε ένα συγχαρητήριο τηλεγράφημα για την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη, τόσο φαρμάκι ήπιε;
E
Οι φήμες λένε ότι... 4 Κάποια εμπλοκή φαίνεται να υπάρχει στο θέμα της επιλογής του νέου γενικού γραμματέα Εσόδων, λόγω των προσφυγών που έχει κάνει η πρώην γενική γραμματέας και στα ελληνικά και στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Στο Εθνικό Τυπογραφείο δεν έχει φθάσει ακόμη καμία σχετική εντολή. 4 Ολοκληρώνεται σιγά σιγά η αναδιάρθρωση του ΣΔΟΕ. Από τους 1.320 υπαλλήλους που είχε πριν από την αναδιάρθρωση έχουν μείνει περίπου 180, από τους οποίους μόνο οι 100 μπορούν να κάνουν ελέγχους!!! 4 Μπαρούτι συνεχίζει να μυρίζει η ατμόσφαιρα μεταξύ Μεϊμαράκη και Σαμαρά. Η άρνηση του Βαγγέλη να καλύψει η Ν.Δ. τον Παπασταύρου, στενό συνεργάτη του πρώην πρωθυπουργού, για τη λίστα Λαγκάρντ ήταν η αιτία της σφοδρής σύγκρουσής τους και της στήριξης του Σαμαρά προς τον Μητσοτάκη. 4 Υπό την εποπτεία εισαγγελέων αναμένεται να γίνει η εκκαθάριση της ΠΑΣΕΓΕΣ, η οποία ύστερα από 80 χρόνια οδηγείται στο κλείσιμο λόγω της συσσώρευσης χρεών.
με θέμα «Ασφαλιστικό: Το νέο μαχαίρι στις E Εκδhλωση συντάξεις διά χειρός ΣΥΡΙΖΑ» διοργανώνει το «Άρδην» την Τρίτη 12 Ιανουαρίου, 7.30 μ.μ., με ομιλητές τον δημοσιογράφο Λάμπρο Καλαρρύτη και τους Γιώργο Καραμπελιά και Νίκο Ντάσιο από το «Άρδην». Στον χώρο πολιτικής και πολιτισμού «Ρήγας Βελεστινλής», Ξενοφώντος 4, Σύνταγμα.
ερχoμενη εβδομάδα αναμένεται να συνέλθει το Εναλλακτικo Βιβλιοπωλείο και οι εκδόσεις ΚουκE Την E Το Κεντρικό Συμβούλιο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και κίδα παρουσιάζουν αύριο Παρασκευή, 7.30 μ.μ., Θεμιτο Ενιαίο Πολιτικό Κέντρο του ΠΑΣΟΚ, που αποτελείται από την Κοινοβουλευτική Ομάδα και το Πολιτικό Συμβούλιο, προκειμένου να εξετάσει όλα τα πολιτικά δεδομένα καθώς και την πρόταση της Φώφης Γεννηματά στο συνέδριο του Ιουνίου για τη μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ στον νέο φορέα της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας. Μάλιστα η ηγετική ομάδα του κόμματος έχει αποφασίσει να εγκαταλείψει τη χρήση του όρου Κεντροαριστερά και να εμμείνει στο σοσιαλιστικό και σοσιαλδημοκρατικό πρόσημο, θεωρώντας ότι σε αυτό επιχειρεί να παρεισφρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ.
στοκλέους 37, το βιβλίο του Θεόδωρου Βάσση «Περί ποιήσεως ποίηση – Μ. Πολυδούρη, Ν. Εγγονόπουλος, Γ. Παυλόπουλος – Φιλολογικά μελετήματα». Θα μιλήσουν ο καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας Θ. Πυλαρινός, ο υπ. Διδάκτωρ Φιλοσοφίας Χρ. Νεδελκόπουλος και ο συγγραφέας του βιβλίου.
ξετρυπωνω
Πάνω απ’ αυτόν τον βράχο των 9 τετραγωνικών μέτρων πέταξε χτες το πρωί τουρκικό ελικόπτερο S-70, σε ύψος 600 ποδιών (180 μέτρων). Όπως ανακοινώθηκε από το ΓΕΕΘΑ, το τουρκικό ελικόπτερο που είχε εισέλθει στο FIR Αθηνών στις 10:32 το πρωί, χωρίς να καταθέσει σχέδιο πτήσης, εξήλθε του FIR Αθηνών στις 10:42 και αναγνωρίσθηκε σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες και κατά πάγια πρακτική. Είναι προφανές ότι το ενδιαφέρον της τουρκικής αεροπορίας για τον βράχο δεν έχει να κάνει με τον φάρο που υπό την ευθύνη του ελληνικού ναυτικού είναι το μόνο στοιχείο που πιστοποιεί κάποιου είδους ανθρώπινη δραστηριότητα αλλά και ελληνική κυριαρχία σ’ αυτό το σημείο του Αιγαίου…
ΓΚΡΙΖΕΣ ΖΩΝΕΣ
Δεκάδες νησίδες Η Ζουράφα είναι μόνο ένα, το μικρότερο ίσως, από τα δεκάδες νησιά, νησίδες, βραχονησίδες και βράχους των οποίων η ελληνική κυριαρχία αμφισβητείται από την Τουρκία. Και μπορεί η εν λόγω νησίδα να είναι μόνο 9 τ.μ., έχει όμως μεγάλη γεωστρατηγική σημασία. Με άλλα λόγια, η ελληνική κυριαρχία επί της Ζουράφας μεταφέρει τα ελληνικά χωρικά ύδατα κατά 6 μίλια πιο ανατολικά και εξασφαλίζει δικαιώματα ΑΟΖ σε μια πολλά υποσχόμενη – από ενεργειακή άποψη – περιοχή. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος των συχνών τουρκικών υπενθυμίσεων ότι αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στην περιοχή, με πτήσεις και περιπολίες δίπλα σ’ αυτόν τον ελληνικό βράχο…Το περιστατικό στη Ζουράφα, θα πρέπει να σημειώσουμε, ήρθε να προστεθεί και να συμπληρώσει την πρόσφατη ανακοίνωση (notam) του Τουρκικού Επιτελείου για τη δέσμευση για έναν ολόκληρο χρόνο μεγάλων περιοχών στο Αιγαίο για διεξαγωγή αεροναυτικών ασκήσεων. Με αυτόν τον τρόπο η Άγκυρα μπορεί να κρατά ζωντανές τις διεκδικήσεις της, υπενθυμίζοντας όλα όσα υποστήριξε τον Ιανουάριο του 1996 κατά την κρίση των Ιμίων…
16
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Κυριάκος ο μπουρλοτιέρης Η εκλογή του άναψε φωτιές στη Δημοκρατική Συμπαράταξη Το Ποτάμι περίμεναν όλοι να δοκιμαστεί από την εκλογή Μητσοτάκη, αλλά στο ΠΑΣΟΚ «άρχισαν να βαρούν τα όργανα». Η παρέμβαση την Τρίτη του Λεωνίδα Γρηγοράκου, ο οποίος μίλησε για τον νέο πρόεδρο της Ν.Δ. χαρακτηρίζοντάς τον κεντρώο πολιτικό με τον οποίο μπορούν να συνεργαστούν ακόμη και βουλευτές της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στο κόμμα.
Ο
στενότερος, ίσως, πολιτικός φίλος του Ευάγγελου Βενιζέλου μοιάζει να εξέφρασε μια σειρά εκσυγχρονιστικών στελεχών που αμφισβητούν ορισμένες θέσεις του ΠΑΣΟΚ επί Φώφης Γεννηματά και δυσφορούν με την προσπάθεια εξαγνισμού του χώρου από την κυβερνητική σύμπραξη με τον Αντώνη Σαμαρά. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η αντίδραση Γρηγοράκου δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, αφού μετά την αλλαγή ηγεσίας στο κόμμα έχει διατυπώσει διαφορετικές θέσεις από τη Φώφη. Ο βουλευτής, μετά τον θόρυβο, επισήμανε ότι παρερμηνεύτηκαν οι δηλώσεις του και τόνισε ότι παραμένει στο ΠΑΣΟΚ. Θεωρεί πάντως ότι η ηγεσία του κόμματος πρέπει να αλλάξει κατεύθυνση αν δεν θέλει να αφομοιωθεί η εκλογική βάση από τον Μητσοτάκη ή τον Τσίπρα. Εκτιμά ακόμη ότι είναι λάθος η προσπάθεια αποστασιοποίησης της Γεννηματά από τη συγκυβέρνηση Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, στην οποία συμμετείχε. Η πρώτη αυτή αντίδραση στην εκλογή Μητσοτάκη δείχνει εν πολλοίς την πολιτική και ιδεολογική ρευστότητα που επικρατεί μεταξύ πολιτικών και ψηφοφόρων που βλέπουν ότι η εκλογή του Αλέξη Τσίπρα και η εξαετία μνημονίων έχουν αλλάξει εντελώς την πολιτική γεωγραφία.
Ο Σημίτης Είναι κοινό μυστικό ότι το βράδυ της Κυριακής πολλοί εκσυγχρονιστές πανηγύριζαν τη νίκη του Μητσοτάκη θυμίζοντας την αντίστοιχη στάση πολλών νεοδημοκρατών στα μέσα του 1990 στην εκλογή Σημίτη. Μάλιστα υπάρχουν ενδείξεις ότι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού συμμετείχαν στην εκλογή σε μια... αντιτσιπρική συσπείρωση. Η επιλογή του Μητσοτάκη να θέσει ως μοναδικό αντίπαλο τον Τσίπρα φαίνεται πως αναπτέρωσε τις ελπίδες πολλών που θέλουν να επανέλθουν στην εξουσία. Μάλιστα πολλοί είδαν πίσω από το τελευταίο άρθρο του Κώστα Σημίτη στο «Βήμα της Κυριακής» μια έμμεση στήριξη στον Κυριάκο Μητσοτάκη. «Το συντηρητικό βαθύ συναρτημένο με τον αριστερολαϊκισμό και τις φαντασιώσεις μιας ριζοσπαστικής μετάλλαξης του τόπου συντηρούν μια κλειστή, καταπιεστική και οπισθοδρομική κοινωνία που αντιστέκεται στον εκσυγχρονισμό» υπογραμμίζει ο Σημίτης και επισημαίνει πως «διέξοδος θα υπάρξει μόνο αν αποφασιστικά επιδιώξουμε την προσαρμογή στο σύγχρονο περιβάλλον χωρίς φόβους, πισωγυρίσματα δισταγμούς και αναβολές». Ο Πάνος Καμμένος, μέσα από το Twitter, έσπευσε να επιτεθεί με σφοδρότητα στον Σημίτη κάνοντας λόγο για στήριξη Κυριάκου: «Ο
Σημίτης, αφού απέτυχε με το Ποτάμι, αρθρογραφεί για τις εκλογές στη Ν.Δ. υπέρ υποψηφίου, ο Χριστοφοράκος - Siemens δεν κρατιέται πια» έγραψε χαρακτηριστικά. Ο Βενιζέλος δεν έχει ακόμη εκφραστεί δημοσίως για την εκλογή Μητσοτάκη, αλλά η Γεννηματά, όχι τυχαία, όπως φάνηκε από τις δηλώσεις Γρηγοράκου, έσπευσε να τονίσει τη Δευτέρα το πρωί ότι τους χωρίζει ιδεολογική άβυσσος με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Στις συσκέψεις και συναντήσεις που έγιναν το προηγούμενο διάστημα στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμούσαν ότι είναι προτιμότερη η εκλογή Μητσοτάκη, διότι δίνει την ευκαιρία ΠΑΣΟΚ και Δημοκρατική Συμπαράταξη να διατηρήσουν αποστάσεις από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική στην οικονομία και τον δημόσιο τομέα που εκπροσωπεί ο Μητσοτάκης. Η ανάγκη να περιφρουρηθεί πολιτικά ο χώρος του ΠΑΣΟΚ αποτελεί για τη Γεννηματά ζήτημα επιβίωσης και έτσι εκτιμά ότι απόψεις που κατά καιρούς εκφράζουν στελέχη της βενιζελικής πτέρυγας ή ο Αλέκος Παπαδόπουλος, ο Γιώργος Φλωρίδης κ.ά. θα μπο-
ρέσουν να ενσωματωθούν στη Ν.Δ. και δεν θα θολώνουν το τοπίο στην Κεντροαριστερά. Στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθεί φαύλο τρόπο διοίκησης και κυβερνητικής πρακτικής και ότι βαδίζει χωρίς σχέδιο, με βάση λαϊκιστικές προσεγγίσεις, ανέφικτο να υλοποιηθούν. Λένε λοιπόν ότι έχουν πολιτικό χώρο δράσης και προσέλκυσης ψηφοφόρων μόνο αν αντιπαρατεθούν στην επέλαση της αγοράς που θα εισηγηθεί το επόμενο διάστημα ο Μητσοτάκης. Η Γεννηματά λοιπόν είναι αποφασισμένη να επιμείνει κεντροαριστερά θεωρώντας ότι την έχει δεσμεύσει το συνέδριο και δεν παραλείπει να επισημαίνει ότι πρόκειται να πάρει πολιτικές πρωτοβουλίες στο άμεσο μέλλον.
Με τον Κυριάκο, να φάμε τον Αλέξη...
Το Ποτάμι επιχειρεί... στεγανοποίηση Την ώρα που το ΠΑΣΟΚ αναταράσσεται, στο Ποτάμι επιχειρούν να αντεπιτεθούν στις αναλύσεις που εκτιμούν ότι μια σειρά στελέχη από τον νεοφιλελεύθερο - κεντροδεξιό χώρο θα βρουν προοπτική εξουσίας στη Ν.Δ. εγκαταλείποντας το κόμμα, που συρρικνώθηκε στις τελευταίες εκλογές. Σε ευρεία σύσκεψη στελεχών, η σύνθεση της οποίας δεν ανακοινώθηκε, αλλά δεν αφορούσε – όπως δημοσίως κατεγράφη – συνεδρίαση ολόκληρης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, επιχειρήθηκε να μπει ένα ανάχωμα στις αναλύσεις αυτές.
«Βουλευτές και στελέχη καυτηρίασαν την πρακτική λίγων αλλά συγκεκριμένων μέσων, που με “ρεπορτάζ” τους πριν από κάθε κρίσιμη ψηφοφορία στη Βουλή “ανακαλύπτουν” διχόνοιες και αποχωρήσεις από την Κοινοβουλευτική Ομάδα. Και, παρά το γεγονός ότι κάθε φορά διαψεύδονται πανηγυρικά, επιμένουν» επισημαίνεται στην ανακοίνωση και συμπληρώνεται ότι το Ποτάμι δεν έχει προσβληθεί από τις αρρώστιες των παλιών κομμάτων. Ο Σταύρος Θεοδωράκης μάλιστα κατηγόρησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι κλέβει τις θέσεις του Ποταμιού: «Δεν μας
πειράζει που μας κλέβουν τα ρούχα. Το Ποτάμι είναι μαγιά του καινούργιου και έχουμε υποχρέωση εμείς, που δεν έχουμε βαρίδια και υποχρεώσεις σε συμφέροντα και συντεχνίες, να παράγουμε λύσεις και όχι συνθήματα. Και σε όλους αυτούς – αριστερά και δεξιά – που μας καλούν σε μέτωπα απαντάμε ότι πράγματι ο τόπος έχει ανάγκη από μεγάλες συνεργασίες. Συνεργασίες όμως για να συγκρουστούμε με τις παθογένειες που μας οδήγησαν στην κρίση και όχι για να αισθανθούμε ασφαλείς κάτω από ευκαιριακές πολιτικές ομπρέλες».
Στην ίδια σύσκεψη, όπως λένε τα στελέχη του Ποταμιού, όλοι συμφώνησαν ότι η εκλογή Μητσοτάκη είναι μια ευκαιρία για τη Ν.Δ. να αποβάλει τα συντηρητικά της χαρακτηριστικά και να κινηθεί στον μεταρρυθμιστικό χώρο, κάτι βεβαίως που δεν έκανε τα χρόνια που κυβερνούσε. Η αναταραχή μόλις τώρα άρχισε και το ζήτημα είναι αν η εκλογή του Μητσοτάκη θα είναι η απαρχή ιδεολογικού και πολιτικού ξεκαθαρίσματος στον χώρο του Κέντρου, με στελέχη από το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι να επιλέγουν αν θα προσανατολιστούν κεντροδεξιά ή κεντροαριστερά.
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
17
www.topontiki.gr
«Αυτό σημαίνει πόλεμος» Η σύγκρουση ΠΑΜΕ - ΜΑΤ της περασμένης Παρασκευής στο κέντρο της Αθήνας είναι μόνο η αρχή Alors, c’est la guerre! Πρόκειται για τη γαλλική φράση που αποδίδεται στα ελληνικά ως «Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμος!». Είναι η ιστορική φράση με την οποία ο δικτάτορας Μεταξάς φέρεται να απάντησε στο τελεσίγραφο που του παρέδωσε ο Ιταλός πρέσβης Εμμανουέλε Γκράτσι, τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου του 1940.
Κ
αι μπορεί ο ιστορικός παραλληλισμός του ΚΚΕ με τον δικτάτορα Μεταξά και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. με τη φασιστική Ιταλία να είναι κάπως αδόκιμος, αλλά το νόημα το πιάσατε και η άλλη επιλογή για την περιγραφή της κατάστασης, εκείνη του «casus belli», πολυφορέθηκε. Σε ανύποπτο χρόνο, λοιπόν, πριν ακόμα μπει το 2016 και σε κάποια δυναμική κινητοποίηση των μελών του ΠΑΜΕ στο υπουργείο Εργασίας, το «Ποντίκι» σάς προειδοποιούσε πως τέτοιου είδους δυναμικές ενέργειες θα μοιάζουν με «βόλτα στο πάρκο», όταν η κυβέρνηση φέρει προς συζήτηση το μεταρρυθμιστικό της σχέδιο για το ασφαλιστικό/συνταξιοδοτικό, που για το ΚΚΕ αποτελεί «αιτία πολέμου».
Μύριζε μπαρούτι Η επιβεβαίωση ήρθε, πριν ακόμα το ασφαλιστικό καταρτιστεί πλήρως από την κυβέρνηση, με το ΠΑΜΕ να εκθέτει κυβέρνηση και δυνάμεις καταστολής την περασμένη Παρασκευή και να υποχρεώνει τον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο σε δηλώσεις τύπου «και στη Λαοκρατία πιστεύουμε», καλώντας τους εργα-
ζόμενους να βγουν στον δρόμο (!) γιατί, όπως εξήγησε, «τα ίδια ζητάμε»... Από το πρωί κιόλας της περασμένης Παρασκευής το όλο σκηνικό στο κέντρο της Αθήνας... μύριζε μπαρούτι. Λίγο μετά τα χαράματα, τρία τουριστικά λεωφορεία στρίβουν προς την Ηρώδου Αττικού και κάτω από τη μύτη της αστυνομίας αποβιβάζουν δεκάδες στελέχη του ΠΑΜΕ, που παρίσταναν τους τουρίστες έξω από το Μέγαρο Μαξίμου, με τα πανό τους και όλα τα συμπαρομαρτούντα. Δεν είναι η πρώτη φορά που το κάνουν τα στελέχη του ΠΑΜΕ, δεν είναι η πρώτη φορά που το... χάφτουν οι δύσμοιρες δυνάμεις καταστολής. Παλιότερα, το έχουν πετύχει πιάνοντας εξαπίνης τις αστυνομικές δυνάμεις, εμφανιζόμενοι ως ζευγαράκια που κάνουν ανά δύο τη βόλτα τους... Λίγο αργότερα η προγραμματισμένη συγκέντρωση στο υπουργείο Εργασίας αποφάσιζε να πάει να συναντήσει εκείνους που βρίσκονταν έξω από το Μέγαρο Μαξίμου, πέφτοντας όμως στα ΜΑΤ στο ύψος των λουλουδάδικων. Η απόφαση για σύγκρουση ήταν ειλημμένη και απόλυτα λογική για το ΠΑΜΕ, που θέλει να στρέ-
ψει την προσοχή του κόσμου στο ασφαλιστικό, ακατανόητη και χωρίς προφανή λόγο από την πλευρά κυβέρνησης και αστυνομίας, που δεν είχαν ούτε κάτι να κερδίσουν από αυτήν, ούτε κάτι να φοβηθούν από μια μαζική συγκέντρωση έξω από το Μαξίμου. Αυτό που ακολούθησε περιλάμβανε ξύλο σε εργαζόμενους και συνταξιούχους, χτύπημα στο κεφάλι του πρώην γραμματέα της ΚΝΕ Θοδωρή Χιόνη, ψέκασμα με χημικά σε πρώ-
ην και νυν βουλευτές του ΚΚΕ και τα μέλη του ΠΑΜΕ τελικώς να σπάνε τον αστυνομικό κλοιό και να προχωρούν προς το Μαξίμου. Το μήνυμα για μαζική συμμετοχή στις επικείμενες κινητοποιήσεις ενάντια στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο – στις οποίες θα συρθεί, θέλει δεν θέλει, η ΓΣΕΕ – εστάλη και παράλληλα εξέθεσε κάπως το κοινωνικό προφίλ που τόσο προσπαθεί να φιλοτεχνήσει η κυβέρνηση, παρά τα σκληρά μέτρα που παίρνει.
Συνεχιστή του καραμανλισμού θεωρεί ο Καμμένος τον εαυτό του Ως τον μοναδικό συνεχιστή του... καραμανλισμού βλέπει τον εαυτό του ο πρόεδρος των ΑΝΕΛΛ, κυβερνητικός εταίρος και υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος μετά το τέλος της εσωκομματικής κούρσας για την ηγεσία της Ν.Δ., που κατέληξε με την επικράτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη απέναντι στον «εκλεκτό» της καραμανλικής πτέρυγας Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Σχολιάζοντας τη νίκη Μητσοτάκη οι ΑΝΕΛΛ έκαναν λόγο, περίπου, για τα «ύστερα του κόσμου» «μπλέκοντας» με ιδιαίτερη... χάρη τους «παίκτες» που κατά τη γνώμη τους έπαιξαν σημαντικό, και ιδιαίτερο, ρόλο για το πού τελικά «έκατσε» η μπίλια της αναμέτρησης. Προσπερνώντας με χαρακτηριστική άνεση το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν άργησε καθόλου την Κυριακή το βράδυ, μέσω του ίδιου του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, να δώσει τα συγχαρητήριά της στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο κυβερνητικός εταίρος «το πήρε επάνω του» και «έσταξε χολή» για το αποτέλεσμα που έφερε η «γαλάζια» κάλπη. «Πρόκειται για τα παιχνίδια της μοίρας, Ο κ. Σαμαράς, που έριξε την κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, βοήθησε τον γιο του να γίνει πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας.
Ενεργό συμμετοχή βέβαια σ’ αυτό είχαν και οι σκληροπυρηνικοί ψηφοφόροι του σημιτικού μπλοκ, που είναι προφανές ότι βρίσκονται σε αγαστή συνεργασία με ακροδεξιά στοιχεία όπως ο Άδ. Γεωργιάδης, δηλαδή με τους υβριστές του Κ. Καραμανλή» υποστήριξαν στην επίσημη ανακοίνωσή τους οι ΑΝΕΛΛ. Η επιλογή που έκανε η κομματική βάση της «γαλάζιας» παράταξης με την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη φαίνεται μάλιστα ότι άφησε ιδιαίτερα πικρή γεύση στα χείλη των ΑΝΕΛΛ, αν κρίνουμε από τον τρόπο με τον οποίο «υποδέχτηκαν» το τελικό αποτέλεσμα. «Η Νέα Δημοκρατία θα γίνει πλέον ένα σκληρό νεοφιλελεύθερο κόμμα που θα εξυπηρετεί μόνο τους σκοπούς της ολιγαρχίας, χάνοντας κάθε λαϊκό έρεισμα. Είναι φανερό ότι σ’ αυτές τις εσωκομματικές εκλογές της Ν.Δ. οι δύο τάσεις συγκρούστηκαν και οι διαθέσεις των ψηφοφόρων διχάστηκαν» τόνισαν οι ΑΝΕΛΛ, επιχειρώντας έτσι από πολύ νωρίς να υπενθυμίσουν προς όλες τις κατευθύνσεις ότι τους χωρίζει άβυσσος με τον πολιτικό προσανατολισμό του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Λες να τον βλέπουμε στις ψησταριές της Ραφήνας;
Και μη χάνοντας την ευκαιρία, στον επίλογο της ανακοίνωσης, σημειώνουν χαρακτηριστικά πως «οι Ανεξάρτητοι Έλληνες με τις αρχές τους, αποτελούν τον μόνο συνεχιστή της πορείας που χάραξε και εφάρμοσε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής»... Αφήνοντας με αυτόν τον τρόπο το δικό τους «αποτύπωμα» στη ζωηρή κουβέντα που έχει ανοίξει και αναπτυχθεί εδώ και καιρό περί της «ιδιαίτερης» σχέσης που «δένει» το Μαξίμου και τον Καραμανλή... Το μόνο πάντως που δεν (μας) είπαν οι ΑΝΕΛΛ είναι το πώς αντιλαμβάνεται ο... Κώστας Καραμανλής το ότι ένα κόμμα του 3% μπορεί να δηλώνει «μοναδικός συνεχιστής» της πολιτικής του.
18
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Η Υγεία μάς άφησε... χρόνους Υποσαχάρια χώρα θυμίζουν τα στοιχεία της Στατιστικής Αρχής που ανακοινώθηκαν τον Δεκέμβριο Στη μηχανική υποστήριξη βρίσκεται ο ευαίσθητος τομέας της δημόσιας υγείας και η κατάσταση θυμίζει πλέον τριτοκοσμική χώρα, όχι καθ’ υπερβολήν, αλλά κατ’ ουσίαν. Βαδίζοντας πια στο έβδομο μνημονιακό έτος μπορεί κανείς να συμπεράνει με ασφάλεια ότι η Υγεία είναι ο βαρύτερα ασθενής της κρίσης. Οι αδυναμίες και οι μαύρες τρύπες του συστήματος αυξάνονται καθημερινά, με πρώτα θύματα τους πολίτες και ειδικά αυτούς που ανήκουν στις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Η
οικονομική ασφυξία, η ανοργανωσιά και η απουσία στοιχειωδών λύσεων και πρωτοβουλιών για να βελτιωθούν έστω και λίγο οι συνθήκες έχουν φέρει το ελληνικό σύστημα Yγείας στο μη παρέκει: Τα νοσοκομεία είναι αποδεκατισμένα από προσωπικό. Εγχειρήσεις αναβάλλονται επειδή δεν υπάρχουν ούτε καν τα στοιχειώδη αναλώσιμα υλικά. Διαπιστώνεται μια ολοένα αυξανόμενη έλλειψη φαρμάκων. Οι λίστες αναμονής εξελίσσονται σε λίστες υπομονής και... προσευχής. Τα ράντζα της ντροπής πολλαπλασιάζονται. Η εικόνα, η οποία ήταν ήδη πολύ κακή τα προηγούμενα χρόνια, δεν έχει αλλάξει επί της ουσίας ούτε στον έναν χρόνο διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝ.ΕΛΛ., αφού παρεμβάσεις έχουμε κυρίως στη διοικητική πυραμίδα του συστήματος Υγείας. Αντιθέτως θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι τον τελευταίο χρόνο η κατάσταση έχει επιδεινωθεί. Ειδικά από το καλοκαίρι του 2015 και ύστερα, δηλαδή από την εφαρμογή των capital controls και μετά, ασθενείς υποχρεώνονται πολλές φορές να βάλουν χρήματα από την τσέπη τους ακόμα και για τα χάπια που τους χορηγούνται κατά τη νοσηλεία τους, ενίοτε και για το φαγητό τους. Η τριτοκοσμική κατάσταση στην Υγεία απαιτεί άμεσες χειρουργικές επεμβάσεις και αύξηση της χρηματοδότησης. Ως γνωστόν η κυβέρνηση επιχειρεί να πείσει τους δανειστές για εξαίρεση του τομέα της Υγείας (όπως και αυτού της Παιδείας) από τον περιορισμό για τις προσλήψεις, ώστε το συντομότερο να αποκατασταθεί η επάρκεια στον τομέα των υπηρεσιών Υγείας. Όμως τα μαύρα σύννεφα που μα-
ζεύονται ύστερα από τις εκτιμήσεις των δανειστών για ύπαρξη δημοσιονομικού ελλείμματος το 2016, που μπορεί να κυμανθεί από τα 900 εκατ. έως τα 1,8 δισ. ευρώ, πιθανότερο είναι να βγάλουν θέμα νέων περικοπών παρά αύξηση δαπανών. Όμως οι ασθενείς δεν μειώθηκαν λόγω κρίσης ώστε με κοινωνικά, οικονομικά και ηθικά κριτήρια να δικαιολογούνται νέες περικοπές σε έναν τόσο ευαίσθητο τομέα. Αντιθέτως αυξήθηκαν σε ειδικές κατηγορίες. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι όχι μόνο αν η κυβέρνηση θα πιέσει για χρηματοδότηση της Υγείας, αλλά και αν το υπουργικό δίδυμο θα αλλάξει τη δημόσια εικόνα του. Οι χαμηλοί τόνοι του υπουργού Ανδρέα Ξανθού και οι ιδιαίτερα
Τα capital controls έχουν επιδεινώσει τραγικά την κατάσταση
υψηλοί του υφυπουργού Παύλου Πολάκη, ο οποίος βρίσκεται στη δημοσιότητα για οποιονδήποτε άλλο λόγο εκτός από αυτούς που σχετίζονται με τα υπουργικά του καθήκοντα, δεν δημιουργούν την αίσθηση ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε φάση δραστικών παρεμβάσεων για να αλλάξει η κατάσταση στον χώρο αυτόν, η οποία, όπως θα δούμε αμέσως τώρα, είναι τραγική.
Βομβαρδισμένο τοπίο Η εικόνα του συστήματος δημόσιας Υγείας της χώρας μοιάζει με βομβαρδισμένο τοπίο και η κατάρρευση έχει ήδη επέλθει, δίχως να γίνεται, πέρα από λόγια και πρόχειρα μπαλώματα, και κάτι επί της ουσίας για να διορθωθούν έστω και κάποια από αυτά που θα μπορούσαν να δώσουν μια ανακούφιση στους ταλαιπωρημένους πολίτες. Ακόμα και οι προσλήψεις προσωπικού που έχουν ανακοινωθεί μοιάζουν με... ασπιρίνη για τον καρκίνο. Τα τελευταία στοιχεία που ανακοινώθηκαν τον Δεκέμβριο από την Έρευνα Υγείας της Ελληνικής Στατι-
στικής Αρχής θυμίζουν υποσαχάρια χώρα: ♦ Το 13,1% του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω καθυστερεί να λάβει ιατρονοσηλευτική φροντίδα ή δεν λαμβάνει καθόλου λόγω μεγάλης λίστας αναμονής. ♦ Το 6,1% υπέστη το ίδιο, λόγω μεγάλης απόστασης ή προβλημάτων στη μεταφορά. ♦ Το 9,4% λόγω έλλειψης ειδικοτήτων γιατρών και επαγγελματιών υγείας. ♦ Το 13,9% του πληθυσμού της χώρας χρειάστηκε ιατρική φροντίδα ή θεραπεία, αλλά δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να τη λάβει. Σε σχέση με το τελευταίο έτος προ μνημονίων (2009) καταγράφεται μια δραματική αύξηση της τάξης του 10,6% του πληθυσμού που χρησιμοποιεί φάρμακα χωρίς συνταγή. Κάτι επικίνδυνο για την υγεία, που συμβαίνει κυρίως λόγω της οικονομικής αδυναμίας για επίσκεψη στον γιατρό ή ακόμα και για το ένα ευρώ ανά ιατρική συνταγή που πληρώνουν οι ασφαλισμένοι. Επίσης, οι μεγάλες λίστες αναμονής στο Εθνικό Σύστημα Υγείας οδηγούν τους ασφαλισμένους να παραμελούν τις προληπτικές – και σωτήριες – εξετάσεις, ενώ οι εκατοντάδες χιλιάδες ανασφάλιστοι είναι έτσι κι αλλιώς στην πιο δεινή θέση και στο έλεος του θεού, περιμένοντας την όποια χείρα βοηθείας μόνο από τα κοινωνικά ιατρεία κι όχι από το σύστημα Υγείας. Οι δημόσιες δομές Υγείας, τόσο της πρωτοβάθμιας περίθαλψης όσο και της δευτεροβάθμιας, καταρρέουν και οι κοινωνικές παρενέργειες καταγράφονται καθημερινά. Οι συνέπειες αναπόφευκτες: ο πλέον ευαίσθητος δείκτης υγείας, ο δείκτης βρεφικής θνησιμότητας, αυξήθηκε μόνο μέσα σε έναν χρόνο από 2,99% (2012) σε 3,69% (2013). Επίσης, στην ετήσια έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ για τις συνθήκες διαβίωσης στην Ελλάδα, που εκδόθηκε στις 31.12.2015, διαπιστώνει κανείς τα εξής για τον τομέα της Υγείας: ♦ Η κακή και πολύ κακή κατάσταση υγείας αφορούσε το 9,3% του γενικού πληθυσμού της χώρας το 2008, ενώ το 2014 ανέβηκε στο 10,7%.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
19
www.topontiki.gr
των κυμάτων προσφύγων. Η ανακοίνωση 141 προσλήψεων από το υπουργείο σε νοσοκομεία και κέντρα υγείας σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Λέρο, Κάλυμνο, Κω, Ρόδο, Τήλο και Σύμη θεωρείται αδύνατο να καλύψει τα κενά. Άλλωστε, και προ προσφυγικής κρίσης τα νησιά είχαν ήδη σημαντικά προβλήματα σε θέματα υποδομής και στελέχωσης. Οι ελλείψεις ιατρικού προσωπικού από το νοσοκομείο της Μυτιλήνης κυμαίνονται στο 30%. Ακόμα μεγαλύτερες είναι στο νοσηλευτικό προσωπικό, στα παραϊατρικά επαγγέλματα, στους οδηγούς ασθενοφόρων κ.α. Επίσης, απουσιάζει ένας στους τρεις από τους αγροτικούς ιατρούς για τα περίπου 40 αγροτικά ιατρεία του νησιού.
♦ Οι πάσχοντες από χρόνια προβλήματα υγείας ήταν 19,1% το 2004 και 23,9% το 2014. ♦ Το ποσοστό των ατόμων με ανάγκες για ιατρικές εξετάσεις και θεραπείες που δεν ικανοποιήθηκαν για διάφορους λόγους ήταν 4,1% το 2009 και 12,7% το 2014. Και η κατάσταση διαρκώς επιδεινώνεται...
Ούτε... γάζα Καταγγελίες για ελλείψεις, από γιατρούς μέχρι ακόμα και γάζες ή βαμβάκι, όπως συνέβη την περασμένη εβδομάδα στο Κέντρο Υγείας Λεωνιδίου, είναι καθημερινές. Από τον Ιατρικό Σύλλογο Ρόδου γνωστοποιήθηκε με δελτίο Τύπου στις 4.1, με ταυτόχρονη έκκληση προς το υπουργείο Υγείας, ότι το Γενικό Νοσοκομείο του νησιού έχει παθολογικές κλινικές εξόχως υποστελεχωμένες από τον Μάρτιο του 2015 και ότι στο τμήμα Επειγόντων Περιστατικών παρέμειναν μόνο δύο ειδικευόμενοι γιατροί και «κατ’ ουσίαν το πρόγραμμα συμπληρώνεται από ειδικευόμενους ιατρούς και τους γενικούς ιατρούς των Περιφερειακών Ιατρείων σε καθήκοντα που δεν προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις του ΕΣΥ»! Στη «ναυαρχίδα» της Δυτικής Αθήνας, το νοσοκομείο «Αττικόν», ο προϋπολογισμός του 2015 κόπηκε στο μισό, από 108 εκατ. το 2012 στα 61 εκατ. πέρυσι, ενώ εκτός λειτουργίας παραμένουν οι μισές χειρουργικές αίθουσες, ο μαγνητικός τομογράφος και 11 κλίνες εντατικής θεραπείας. Μόνο σ’ αυτό το νοσοκομείο οι κενές οργανικές θέσεις είναι 350 και οι λίστες αναμονής στα χειρουργεία φτάνουν ακόμα και τον έναν χρόνο! Οι εργαζόμενοι στον «Ευαγγελισμό», εξάλλου, ανακοίνωσαν την παραμονή αλλαγής του χρόνου ότι «έχουν αδειάσει τα ράφια του φαρμακείου του νοσοκομείου». Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, ο πρόεδρος του συλλόγου εργαζομένων στο «Λαϊκό» Τάσος Αντωνόπουλος γνωστοποίησε πως «όταν λέμε ότι δεν έχουμε φάρμακα, δεν έχουμε για αύριο το πρωί. Αυτή τη στιγμή στο φαρμακείο του νοσοκομείου έχουμε φάρμακα για δυο - τρεις ανθρώπους. Δεν υπάρχουν φάρμακα για οροθετικούς και αιμορροφιλικούς στο νοσοκομείο που δέχεται τους περισσότερους ασθενείς αυτών των κατηγοριών». Στο Κρατικό της Νίκαιας, όπως τόνισε στα ΜΜΕ το περασμένο Σάββατο νευροχειρουργός του νοσοκομείου, «ασθενής μας εισήχθη επιτέλους σε μονάδα εντατικής θε-
Πνίγονται στα χρέη
ραπείας, έπειτα από πέντε μέρες νοσηλείας»! Στο «Ιπποκράτειο» Θεσσαλονίκης ο νευρολόγος, μέλος Δ.Σ. της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Θεσσαλονίκης, Θέμης Νικολαΐδης δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι «λόγω έλλειψης αναισθησιολόγων η Κλινική Μεταμοσχεύσεων του νοσοκομείου έχει μειώσει κατά 50% τα χειρουργεία, ενώ λόγω έλλειψης τραυματιοφορέων στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών που δέχεται 1.000-1.500 ασθενείς ημερησίως η αναμονή κυμαίνεται από 4 έως 10 ώρες. Υπήρξε, μάλιστα, φορά που ασθενής αναγκάστηκε να περιμένει 20 ώρες στα επείγοντα!».
Σε πολλά νοσοκομεία λείπουν ακόμα και οι γάζες
Κενές 30.000 θέσεις Η απελπιστική κατάσταση δεν διαφέρει στα νοσοκομεία όλης της χώρας. Συγκεκριμένα, μία στις τρεις οργανικές θέσεις παραμένει κενή, ενώ ήδη έχει πέσει τσεκούρι τα προηγούμενα μνημονιακά χρόνια με καταργήσεις κλινών, κλινικών και οργανικών θέσεων. Στο ΕΣΥ οι κενές θέσεις αυτή τη στιγμή είναι 30.000 και κάθε νοσηλεύτρια καλύπτει στη βάρδια της 40 ασθενείς! Οι μόλις... 690 θέσεις μέσω ΑΣΕΠ (με 70.000 αιτήσεις!) για τα νοσοκομεία και η πρόσφατη ανακοίνωση από το υπουργείο Υγείας πως ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για την προκήρυξη 400 θέσεων νοσηλευτών και 100 γιατρών, οι οποίοι θα στελεχώσουν τις Μονάδες Εντατικής Θεραπεί-
Καλ να πεθάύντωερα να αρρωσ παρά τήσω...
ας (ΜΕΘ) και τις Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ) στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας, με διετείς συμβάσεις, μοιάζουν με ημίμετρα και σταγόνα στον ωκεανό.
Ανενεργά 180 κρεβάτια εντατικής! Επίσης, μία στις τρεις θέσεις εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) είναι κλειστή, ενώ από τα 650 κρεβάτια εντατικής που διαθέτει το ΕΣΥ, περισσότερα από 180 είναι ανενεργά, λόγω έλλειψης ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Μια συνήθης εικόνα στα νοσοκομεία της Αττικής είναι οι διασωληνωμένοι που βρίσκονται σε κοινούς θαλάμους. Όπως και οι 40-50 ασθενείς που ταλαιπωρούνται καθημερινά στην αναμονή για εντατική.
Διασωληνωμένοι στους διαδρόμους Μόνο αυτό που παρατηρήθηκε την Πρωτοχρονιά αποτελεί τη μεγαλύτερη ένδειξη για το τι συμβαίνει εν έτει 2016 στην Ελλάδα: Συνολικά 52 άνθρωποι διασωληνωμένοι βρίσκονταν στους διαδρόμους ή σε θαλάμους νοσοκομείων περιμένοντας να αδειάσει ένα κρεβάτι στην εντατική, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επιβαρυμένη και κρίσιμη κατάσταση της υγείας τους. Τραγική είναι η κατάσταση και στα νοσοκομεία των νησιών, που επιδεινώθηκε μετά και την εισροή
Αν μέσα σ’ αυτό το εφιαλτικό παζλ προσθέσουμε τους χιλιάδες ασθενείς που αναζητούν απεγνωσμένα το φάρμακο που έχουν ανάγκη για τη θεραπεία τους και δεν το βρίσκουν, τους δεκάδες χιλιάδες ανασφάλιστους που δεν έχουν καν πρόσβαση στις υπηρεσίες Υγείας και την ελλιπή συντήρηση μηχανημάτων κι εξοπλισμού χειρουργείων λόγω κόστους, αντιλαμβάνεται κανείς ότι ανάλογες συνθήκες δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Κι όλα αυτά ενώ τα δημόσια νοσοκομεία και ο ΕΟΠΥΥ υποδέχθηκαν το 2016 με χρέη. Ενδεικτικό είναι ότι οι οφειλές μόνο προς τις φαρμακευτικές εταιρείες ξεπερνούν τα 1,3 δισ. ευρώ, με το 75% να αφορά το 2015. Τα νοσοκομεία χρωστούν σε προμηθευτές (πλην φαρμάκου) 800 εκατ. ευρώ, ενώ τα χρέη του ΕΟΠΥΥ προς τους παρόχους υγείας (διαγνωστικά και κλινικές) υπολογίζονται σε περισσότερα από 1,2 δισ. ευρώ. Οι χρόνιες παθογένειες, βέβαια, αποτέλεσαν το υπόβαθρο για την τέλεια καταιγίδα που ξέσπασε με την οικονομική κρίση κι επιδεινώνεται κάθε χρόνο από τότε. Το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, συνεργαζόμενο με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κατέδειξε σε προ διετίας μελέτη του το χάος στην οργάνωση και κατανομή των δημόσιων υπηρεσιών Υγείας της χώρας μας, με μεγάλη συγκέντρωση δομών και προσωπικού σε μία περιοχή και τεράστιες ελλείψεις σε άλλη. Με συνέπειες τη δυσλειτουργία του συστήματος, τις συχνές μετακινήσεις ασθενών και το βαρύ οικονομικό και κοινωνικό κόστος.
20
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Ο Άδωνις θα είναι πια το ακροδεξιό χέρι του Κυριάκου
πολιτικη
21
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Πατέρα, σου υπόσχοµαι ότι σε µια 10ετία θα µε δεις και πρωθυπουργό
κουζινα
22
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Aναζητούνται κατεπειγόντως τρία δισ. και κάτι ψιλά ευρώ Σε αγώνα δρόμου η κυβέρνηση για να κλείσει το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων «Τσίτσο, το λιμάνι φεύγει!»… Σίγουρα οι παλαιότεροι θα θυμούνται το εκπληκτικό κωμικό δίδυμο Φράνκο Φράνκι και Τσίτσο Ινγκρασία και την ιστορική πλέον σκηνή όπου κρυμμένοι σε ένα πλοίο που δεν γνωρίζουν ότι σαλπάρει ο Φράνκο έντρομος φωνάζει στον Τσίτσο την παροιμιώδη, πλέον, φράση…
Κ
άτι τέτοιο, σε σύντομο χρονικό διάστημα, αναμένεται να αναφωνήσει και η κυβέρνηση, αφού με το άνοιγμα των προσφορών για τον ΟΛΠ κλείνει, όπως όλα δείχνουν, ένα ακόμα κεφάλαιο στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, που αποτελούν έναν από τους πυλώνες της συμφωνίας με τους δανειστές. Η κυβέρνηση βρίσκεται συνολικά σε αναζήτηση τριών και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ από τις ιδιωτικοποιήσεις και πιέζεται σθεναρά να τηρήσει το χρονοδιάγραμμα αλλά και τους ποσοτικούς στόχους, έτσι όπως αυτοί έχουν προσδιοριστεί στη συμφωνία με τους δανειστές, με τον χρόνο να κυλάει αντίστροφα, αφού τα πρότζεκτ είχαν παγώσει εδώ και τουλάχιστον έναν χρόνο κυρίως από αστοχίες της προηγούμενης διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ. Σύμφωνα με τη συμφωνία, εννέα ιδιωτικοποιήσεις επείγουν με στόχο να εξευρεθούν 3,4 δισ. ευρώ. Από τις εννέα ιδιωτικοποιήσεις, τρεις θεωρούνται τελειωμένες, ακόμα τρεις αναμένεται να κλείσουν μέσα στο 2016 και άλλες τρεις τον επόμενο χρόνο.
ΟΛΠ Η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ αποτελεί το δεύτερο μεγάλο, μετά τα περιφερειακά αεροδρόμια, στοίχημα για την κυβέρνηση στον δύσκολο δρόμο της υλοποίησης της συμφωνίας με τους θεσμούς. Το πρότζεκτ έχει μπει πλέον στην τελική ευθεία μετά την κατάθεση από την κινεζική Cosco, της μοναδικής προσφοράς για την εξαγορά του πλειοψηφικού πακέτου του ΟΛΠ. Το ΤΑΙΠΕΔ, όπως προβλέπεται από τους όρους της διαδικασίας, ζήτησε την υποβολή βελτιωτικής προσφοράς, η οποία θα αξιολογηθεί σε επόμενη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου που θα γίνει – εκτός απροόπτου – την ερχόμενη εβδομάδα. Στόχος του ΤΑΙΠΕΔ είναι να αυξηθεί το προσφερόμενο τίμημα για το 67% του ΟΛΠ όπως και οι επενδύσεις που θα δεσμευτεί να κάνει ο επενδυτής. Η Cosco, εάν ο διαγωνισμός ολοκληρωθεί, θα αποκτήσει κατ’ αρχάς το 51% των μετοχών του
Τρεις θεωρούνται τελειωμένες, τρεις αναμένεται να κλείσουν το 2016 και τρεις την επόμενη χρονιά
Οργανισμού που διαχειρίζεται το λιμάνι του Πειραιά, ενώ το υπόλοιπο 16% συνδέεται με την υλοποίηση επενδύσεων, ύψους άνω των 350.000.000 ευρώ τα επόμενα χρόνια.
Αεροδρόμια Το ΤΑΙΠΕΔ και η Fraport AG με τον Όμιλο Κοπελούζου υπέγραψαν τις συμβάσεις παραχώρησης για τη λειτουργία, τη διαχείριση, την ανάπτυξη και τη συντήρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων της Ελλάδας για 40 χρόνια. Η ανάληψη της λειτουργίας των αεροδρομίων επίκειται το φθινόπωρο του 2016, με την ταυτόχρονη προκαταβολή του τιμήματος παραχώρησης ύψους 1.234.000.000 ευρώ από την κοινοπραξία. Η κυριότητα των αεροδρομίων θα παραμείνει στο Ελληνικό Δημόσιο για όλη τη διάρκεια της παραχώρησης. Πέραν της προ-
καταβολής του τιμήματος παραχώρησης, θα καταβάλλεται κάθε χρόνο τίμημα 22,9 εκατ. ευρώ, αναπροσαρμοζόμενο κάθε χρόνο. Επιπλέον, η κοινοπραξία Fraport - Κοπελούζου θα επενδύσει συνολικά 330 εκατομμύρια ευρώ σε αερολιμενικές υποδομές μέχρι το 2020, ενώ κατά τα επόμενα χρόνια της παραχώρησης θα ακολουθήσουν επενδύσεις συντήρησης, αναβάθμισης και επέκτασης των αεροδρομίων, καθοριζόμενες από την εξέλιξη της επιβατικής κίνησης. Πρόκειται για τα περιφερειακά αεροδρόμια του Ακτίου, της Καβάλας, της Θεσσαλονίκης, της Κέρκυρας, των Χανίων, της Κεφαλονιάς, της Κω, της Μυτιλήνης, της Μυκόνου, της Ρόδου, της Σάμου, της Σαντορίνης, της Σκιάθου και της Ζακύνθου.
Αστέρας Βουλιαγμένης Στις 31 Δεκεμβρίου 2015 υπογράφηκε η νέα συμφωνία με την Jermyn Street Real Estate Fund IV LP για την υποβολή του τροποποιημένου Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίου Ακινήτου (ΕΣΧΑΔΑ) για την αξιοποίηση της «Αστήρ Παλλάς Βουλιαγμένης ΑΞΕ». Η συμφωνία εξασφαλίζει την προσαρμογή του Σχεδίου στη γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΠΕ28/2015) και διατηρεί το ίδιο τίμημα, ύψους 400 εκατ. ευρώ. Η όλη διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2016. Η συμφωνία θεωρούνταν εξαιρετικά δύσκολη, αφού το πρότζεκτ είχε απορριφθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας, μια και το αρχικό σχέδιο προέβλεπε την ανέγερση πολύ μεγάλου αριθμού κατοικιών που ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τα ισχύοντα στην περιοχή. Το σχέδιο ιδιωτικοποίησης φαινόταν να ναυαγεί, τελικά, όμως, οι επενδυτές πείστηκαν να παραμείνουν με αλλαγή σχεδίου, αφού η απόφαση του ΣτΕ άφηνε «παράθυρο» και για την ανέγερση μικρότερου αριθμού κατοικιών, εφόσον βρίσκονται στο πλαίσιο των λεγόμενων ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας. Το Δημόσιο από το τίμημα της πώλησης του Αστέρα αναμένεται να εισπράξει περί τα 100 εκατομμύρια ευρώ.
ΟΛΘ Εντός του Ιανουαρίου αναμένεται να «ανοίξουν τα χαρτιά» τους για τον Οργανισμό Λιμένα Θεσσαλονίκης οι οκτώ ενδιαφερόμε-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
23
www.topontiki.gr
νοι που μετέχουν στη διαγωνιστική διαδικασία για το 67% του ΟΛΘ. Ο οικονομικός και νομικός έλεγχος για την ιδιωτικοποίηση αναμένεται να ολοκληρωθεί τις επόμενες εβδομάδες, ενώ στο ίδιο διάστημα θα αποκρυσταλλωθούν το σχέδιο ανάπτυξης και το επιχειρησιακό σχέδιο του Οργανισμού, με στόχο η οριστικοποίηση της σύμβασης παραχώρησης να γίνει εντός του Φεβρουαρίου. Στον διαγωνισμό για τον ΟΛΘ μετέχουν η κοινοπραξία RZD - ΓΕΚ - ΤΕΡΝΑ, η APM Terminals, η Mitsui, η Deutsche Invest, η Duferco, η P&O, η Yilport Holding και η ICTS. Όπως και στην περίπτωση του ΟΛΠ, θα διατεθεί αρχικά το 51% του ΟΛΘ, με το υπόλοιπο 16% να μεταβιβάζεται στον προτιμητέο ανάδοχο μέσα στην επόμενη πενταετία και αφού προηγηθεί συγκεκριμένο επενδυτικό πρόγραμμα. Το ΤΑΙΠΕΔ εκτιμά ότι εάν δεν υπάρξουν ανατροπές, τον Απρίλιο θα κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές.
ΔΕΣΦΑ Αν και η συμφωνία για την πώληση του 66% της ΔΕΣΦΑ στους Αζέρους της Socar έχει κλείσει από το 2013, ευρωπαϊκός «δάκτυλος» έβαλε στον πάγο την ολοκλήρωση της πώλησης. Τελικά φαίνεται ότι βρέθηκε η χρυσή τομή με την υποχρέωση της Socar να μεταβιβάσει το 17% των μετοχών της ΔΕΣΦΑ σε ευρωπαϊκή εταιρεία. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχουν τρεις ενδιαφερόμενες εταιρείες και συγκεκριμένα η Snam, η βελγική Fluxys και η ισπανική Enagas. Προκειμένου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες, παρατάθηκε κατά ένα εξάμηνο η συμφωνία αγοραπωλησίας που είχαν υπογράψει το ΤΑΙΠΕΔ και η αζερική Socar, συμφωνία που τυπικά έληξε στο τέλος Δεκεμβρίου. Με την ολοκλήρωση της μεταβίβασης του 17% των μετοχών σε ευρωπαϊκών συμφερόντων εταιρεία, η Κομισιόν αναμένεται να δώσει την έγκρισή της για την πώληση του 66% της ΔΕΣΦΑ στους Αζέρους και έτσι να ολοκληρωθεί η ιδιωτικοποίηση.
Πούλα με λοιπόν στο ξαναλέω, πούλα με για λίγη σιγουριά...
Ελληνικό Η ιδιωτικοποίηση της έκτασης των 6.500 στρεμμάτων στο Ελληνικό θεωρείται το πιο δύσκολο κεφάλαιο, τόσο για λόγους που έχουν να κάνουν με την ίδια τη σύμβαση παραχώρησης που είχε υπογράψει το ΤΑΙΠΕΔ με τις ευλογίες της κυβέρνησης Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ όσο και για λόγους πολιτικούς και κοινωνικούς, που έχουν να κάνουν με το μεγάλο μέτωπο κατά της πώλησης της έκτασης που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια. Στόχος του ΤΑΙΠΕΔ είναι μέσα στο 2016 να έχει ξεκαθαριστεί τι μέλλει γενέσθαι μέσα
Το πιο δύσκολο κεφάλαιο η έκταση των 6.500 στρεμμάτων του πρώην αεροδρομίου
από τη διαπραγμάτευση που θα κάνει η Ελληνικό Α.Ε. με τη Lamda Development, τόσο για το σχέδιο αξιοποίησης αυτό καθαυτό όσο και για το τίμημα των 915 εκατομμυρίων ευρώ που θεωρείται εξαιρετικά μικρό. Το σχέδιο αυτό έχει σοβαρή εμπλοκή και με τη Δικαιοσύνη, αφού ο εισαγγελέας διαφθοράς Ιωάννης Δραγάτσης εξετάζει το τίμημα παραχώρησης της έκτασης. Τα δύο πορίσματα, μέχρι στιγμής, των πραγματογνωμόνων που όρισε ο εισαγγελικός λειτουργός κάνουν λόγο για παραχώρηση με τίμημα έως και τρεις φορές μικρότερο από την πραγματική αξία της έκτασης, αφού οι πραγματογνώμονες εκτιμούν ότι η παραχώρηση έπρεπε να γίνει προς περίπου 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ και όχι προς 915 εκατομμύρια ευρώ. Τεράστιο είναι και το κίνημα αντίδρασης που έχει αναπτυχθεί κατά της παραχώρησης της έκτασης, με κατοίκους και φορείς της περιοχής να δηλώνουν αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν το ξεπούλημα της έκτασης αλλά και τη μετατροπή της σε μια πόλη μέσα στην πόλη.
Εκκρεμείς και άμεσες Αν και την Παρασκευή εκπνέει η αρχική προθεσμία κατάθεσης δεσμευτικών οικονομικών προσφορών για τις ΤΡΑΙΝΟΣΕ και Rosco (την εταιρεία τροχαίου υλικού του ΟΣΕ), θεωρείται περισσότερο από βέβαιο ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα δώσει παράταση. Τα προβλήματα είναι δύο. Το πρώτο έχει να κάνει με το ότι δεν έχουν εγκριθεί ακόμα οι διεταιρικές συμβάσεις μεταξύ ΤΡΑΙΝΟΣΕ και Rosco, που αποτελούν προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της διαδικα-
σίας. Το δεύτερο έχει να κάνει με τους ομίλους που φέρονται να έχουν δηλώσει ενδιαφέρον και που, όπως όλα δείχνουν, αργά αλλά σταθερά απομακρύνονται από τον διαγωνισμό. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον από τους Γαλλικούς Σιδηροδρόμους, ερώτημα αποτελούν οι Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι και οι αμερικανικοί της Watco, σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζει η ρουμανική GFR, ενώ φαίνεται να διατηρούν το ενδιαφέρον τους, αλλά για τη Rosco, οι Γάλλοι της Alstom σε συνεργασία με τον όμιλο Κοπελούζου, καθώς και η Siemens. Η διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ έκανε τα πρώτα βήματα και για το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», αν και οι δανειστές πιέζουν για άμεση πώληση του 30% των μετοχών. Το ΤΑΙΠΕΔ μέχρι αυτή τη στιγμή προκρίνει, πάντως, ένα άλλο πλάνο που προβλέπει μέσα στο 2016 να υπάρξει επέκταση της σύμβασης παραχώρησης και σε δεύτερη φάση να μπει το θέμα της πώλησης του 30% των μετοχών. Στις εκκρεμείς υποθέσεις είναι επίσης η πώληση του 23% της ΕΥΑΘ και του 11% της ΕΥΔΑΠ, επιλογή που συμφωνήθηκε με τους δανειστές μετά την απόρριψη από το ΣτΕ της διάθεσης πλειοψηφικού ποσοστού για τα δίκτυα ύδρευσης. Να σημειώσουμε, πάντως, ότι το θέμα της ΕΥΑΘ και της ΕΥΔΑΠ δεν είναι απλό, ακόμα και για την πώληση ποσοστού μετοχών. Αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι στα μέσα Δεκεμβρίου οι εργαζόμενοι της ΕΥΔΑΠ ματαίωσαν προγραμματισμένη συνάντηση της διοίκησης με εκπροσώπους της γαλλικής Suez, που δραστηριοποιείται στη διαχείριση νερών σε διεθνή κλίμακα, κάνοντάς τους σαφές πως είναι ανεπιθύμητοι στα γραφεία της εταιρείας.
24
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Γόρδιος δεσμός το προσφυγικό Τους φόβους τους ότι η Ελλάδα μπορεί να μετατραπεί σε «αποθήκη ψυχών» εκφράζουν κυβερνητικοί κύκλοι Μπροστά σε έναν γρίφο που μοιάζει με γόρδιο δεσμό βρίσκεται η ελληνική κυβέρνηση σχετικά με τις εξελίξεις στο προσφυγικό ζήτημα το 2016. Κυβερνητικοί κύκλοι εκφράζουν φόβους ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να μετατραπεί σε «αποθήκη ψυχών» για εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, οι οποίοι θα εγκλωβιστούν στη χώρα μας στην προσπάθειά τους να φθάσουν σε κάποια χώρα της Βόρειας Ευρώπης.
Α
υτή η απευκταία εκτίμηση ορισμένων στελεχών του Μαξίμου αποδίδεται στις διαρκώς μεταβαλλόμενες εξελίξεις σχετικά με το προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα και το ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό σε παγκόσμια κλίμακα που δείχνει να διαμορφώνεται με την «ανατολή» της νέας χρονιάς. Κλίμα που χαρακτηρίζεται από τους κλυδωνισμούς που αντιμετωπίζει η Άνγκελα Μέρκελ από πολλά στελέχη του κόμματός της στη Γερμανία, σχετικά με τις θέσεις που έχει εκφράσει για το μεταναστευτικό για: ◆ Την έλλειψη αλληλεγγύης, συντονισμού και συνεργασίας μεταξύ των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ◆ Το κλείσιμο των συνόρων από πολλές ευρωπαϊκές χώρες του τέως Ανατολικού Μπλοκ.
◆ Την τρομοκρατική απειλή του Ισλαμικού Κράτους. ◆ Τις αρνητικές εξελίξεις στον πόλεμο στη Συρία. ◆ Το «ρευστό» κλίμα στις σχέσεις μεταξύ σιιτών και σουνιτών μουσουλμάνων (σ.σ.: με τελευταίο επεισόδιο την κρίση στις σχέσεις Σαουδικής Αραβίας - Ιράν). ◆ Την αδυναμία ή απροθυμία της Τουρκίας να περιορίσει τη δράση των δουλεμπόρων στα τουρκικά παράλια, οι οποίοι πλουτίζουν στέλνοντας καθημερινά καραβάνια εξαθλιωμένων προσφύγων στα ελληνικά νησιά ή τους πιο άτυχους σε βέβαιο πνιγμό, στα αφιλόξενα νερά του Αιγαίου.
Ακραίες γερμανικές φωνές Καταρχάς, είναι οι έντονες πιέσεις που δέχεται η καγκελάριος από πολλά στελέχη της συντηρητικής πα-
Η έλλειψη συντονισμού των κρατών της Ε.Ε. και η «άρες μάρες κουκουνάρες» στάση της Τουρκίας επιδεινώνουν το πρόβλημα
ράταξής των Χριστιανοδημοκρατών στη Γερμανία, ώστε να αλλάξει την πολιτική της πάνω στο μεταναστευτικό ζήτημα. Ακραίες φωνές που εντάθηκαν μετά τις καταγγελίες δεκάδων Γερμανίδων οι οποίες υποστηρίζουν ότι έπεσαν θύματα σεξουαλικών επιθέσεων από ομάδες μεταναστών στην Κολωνία, κατά τη διάρκεια των εορταστικών εκδηλώσεων τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς και την καθυστερημένη αντίδραση της γερμανικής Αστυνομίας. Η κριτική που οδήγησε τον αρχηγό της Αστυνομίας της γερμανικής πόλης σε παραίτηση, αφορούσε την αρχική απόπειρα των γερμανικών αρχών να υποβαθμίσουν τις καταγγελίες των θυμάτων και να αποκρύψουν την ταυτότητα των δραστών, οι οποίοι, όπως παραδέχθηκε η Αστυνομία αργότερα, στην πλειονότητά τους ήταν οικονομικοί μετανάστες. Δεν έχουν περάσει παρά ελάχιστοι μήνες από τα τέλη Αυγούστου, οπότε ολόκληρος ο πλανήτης απέδιδε τα εύσημα στην Άνγκελα Μέρκελ και τον γερμανικό λαό για την αλληλεγγύη τους στο δράμα των δε-
κάδων χιλιάδων Σύρων προσφύγων που έφθαναν καθημερινά στη χώρα τους. Τότε όλοι μιλούσαν για τη «φιλάνθρωπη» Γερμανίδα καγκελάριο που έθετε υποψηφιότητα για το Νόμπελ Ειρήνης και ανακηρυσσόταν το «Πρόσωπο του 2015» από τα μεγαλύτερα έντυπα του διεθνούς Τύπου. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των προσφύγων από τη Μέση Ανατολή που έφθασε στη Γερμανία αναζητώντας άσυλο τη χρονιά που πέρασε ξεπέρασε τα 1,1 εκατομμύρια ανθρώπους ! Τώρα, μετά τις καταγγελίες δεκάδων γυναικών σχετικά με οργανωμένες σε βάρος τους σεξουαλικές επιθέσεις από ομάδες ανδρών – μεταξύ των οποίων πολλοί μετανάστες και πρόσφυγες – στην Κολωνία και άλλες γερμανικές άλλες πόλεις, η έως πρότινος αδιαμφισβήτητη κυριαρχία της Μέρκελ όχι μόνο στο σκηνικό της γερμανικής πολιτικής, αλλά και εντός της κυβέρνησής της, δέχεται ισχυρούς κλυδωνισμούς. Στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματός της, με τη συμμετοχή και των Χριστιανοκοινωνιστών (σ.σ.: πρόκειται για δεξιά παράταξη, με εξαιρετικά συντηρητική πολιτική, που συμμετέχει ως μειοψηφία στον κυβερνητικό συνασπισμό Χριστιανοδημοκρατών - Σοσιαλδημοκρατών), η Γερμανίδα καγκελάριος παραδέχθηκε ότι η Γερμανία δεν μπορεί να συνεχίσει να δέχεται ανεξέλεγκτα πρόσφυγες και πρέπει να μπουν αυστηρότερες προϋποθέσεις ως προς τη χορήγηση ασύλου και τον αριθμό των ανθρώπων που θα δέχεται κάθε χρόνο.
«Ξεπαγώνει» το Δουβλίνο Παράλληλα, άφησε για πρώτη φορά ανοιχτό το ενδεχόμενο ενεργοποίησης του «παγωμένου» από το 2012 άρθρου της Συνθήκης του Δουβλίνου που προβλέπει την επαναπροώθηση των παράνομων μεταναστών στις χώρες πρώτης εισόδου στην Ευρώπη. Σε μια τέτοια περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος χιλιάδες μετανάστες, οι οποίοι είτε θα συλλαμβάνονται να εισέρχονται στη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες είτε δεν θα κατορθώνουν να πάρουν άσυλο, να απελαύνονται στην Ελλάδα! Η συγκεκριμένη διάταξη της Συν-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
25
www.topontiki.gr
θήκης του Δουβλίνου παραμένει ανενεργή από τον Ιανουάριο του 2012 εξαιτίας των διαδοχικών καταδικαστικών αποφάσεων σε βάρος της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τις «απάνθρωπες», όπως τις χαρακτήριζε, συνθήκες κράτησης των παράτυπων μεταναστών στα κέντρα κράτησης. Έντονο προβληματισμό προκαλεί στη γερμανική κοινωνία και η διαρκώς αυξανόμενη απήχηση των εθνικιστικών και ακροδεξιών φωνών, καθώς και του ακροδεξιού μορφώματος της PEGIDA, που ζητούν την παραίτηση της Μέρκελ, την απέλαση των μεταναστών που ζουν στη Γερμανία και το κλείσιμο των συνόρων. Οι ακροδεξιές και πολλές φορές ρατσιστικές και ξενοφοβικές κραυγές όμως δεν περιορίζονται στο εσωτερικό της Γερμανίας. Μεγάλο «αγκάθι» για την ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διατήρηση της Συνθήκης του Σένγκεν, που επιτρέπει την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων εντός των κρατών - μελών της ευρωζώνης, αποτελεί η ραγδαία άνοδος – και σε ορισμένες περιπτώσεις ανάληψη της εξουσίας – εθνικιστικών έως και φασιστικών κομμάτων στην Ανατολική Ευρώπη.
Ευρωπαϊκοί φράχτες Το παράδειγμα της Ουγγαρίας, της οποίας η εθνικιστική κυβέρνηση του ακροδεξιού Βίκτορ Όρμπαν πρώτη ύψωσε φράχτη για να εμποδίσει τους πρόσφυγες να μπουν στη χώρα, ακολούθησαν η Σλοβενία και τα Σκόπια (αν και δεν ανήκουν στην Ε.Ε.). Επιπλέον, ο ακραίος πρόεδρος της Τσεχίας Μίλος Ζέμαν, σε συνέντευξή του σε διεθνή μέσα, ούτε λίγο ούτε πολύ χαρακτήρισε τους πρόσφυγες «οργανωμένη εισβολή στην Ευρώπη». Όσον αφορά τα καθ’ ημάς, αυτό το οποίο χαρακτηρίζει τη μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης και τη διαχείριση των προσφυγικών ροών είναι η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των συναρμόδιων υπουργείων και λοιπών φορέων, καθώς και η σημαντική καθυστέρηση που παρατηρείται ως προς την ολοκλήρωση της κατασκευής των κέντρων καταγραφής στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, που δέχονται τον κύριο όγκο προσφύγων και μεταναστών. Πηγές του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής δήλωσαν στο «Π» ότι τα δύο από τα hot spots που αναμενόταν να δημιουργηθούν (πέρα από αυτά στη Μόρια και το Καρά Τεπέ που λειτουργούν στη Λέσβο) δεν πρόκειται ν’ ανοίξουν νωρίτερα από τα τέλη Φεβρουαρίου.
Οι ίδιοι κύκλοι επισήμαναν, μιλώντας στην εφημερίδα, ότι σημαντικό ρόλο στις μελλοντικές εξελίξεις στη χώρα μας σχετικά με τις προσφυγικές ροές θα παίξουν τα όσα πρόκειται να συμβούν τους επόμενους μήνες σε διεθνές επίπεδο.
Απρόβλεπτη κατάσταση «Έχουμε την τύχη και ταυτόχρονα την ατυχία να ζούμε την ιστορία όπως αυτή καταγράφεται καθημερινά. Βρισκόμαστε σε μια εξαιρετικά ασταθή κι απρόβλεπτη κατάσταση όσον αφορά τις γεωπολιτικές εξελίξεις στα καυτά μέτωπα του προσφυγικού. Δείτε, για παράδειγμα, τι συμβαίνει στη Γερμανία και τους κλυδωνισμούς που δέχεται η καγκελάριος. Η έως και πριν από λίγους μήνες παντοδύναμη Μέρκελ απειλείται με καθαίρεση από τα ίδια τα στελέχη του κόμματός της, στην περίπτωση που δεν σκληρύνει τη στάση της απέναντι στο μεταναστευτικό ζήτημα. Ποιος πλέον είναι σε θέση να προσδιορίσει τη στάση της Τουρκίας απέναντι στα περίπου δύο εκατομμύρια Σύρων προσφύγων οι οποίοι ζουν στη χώρα, μετά το νέο πολύνεκρο χτύπημα του καμικάζι αυτοκτονίας του ISIS στην Κωνσταντινούπολη; Ή πώς θα εξελιχθεί η διπλωματική κρίση στις σχέσεις μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας, δύο χωρών που έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για εξεύρεση λύσης στον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία; Προσωπικά αυτό που με τρομά-
Την δυσφορία του για τη στάση της Ευρώπης εξέφρασε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας
Στο έργο θεαίδτιο ές...
ζει περισσότερο είναι μια κλιμάκωση της αραβοϊρανικής σύγκρουσης, δηλαδή στην ουσία ένας πόλεμος μουσουλμάνων σιιτών - σουνιτών, με απρόβλεπτες συνέπειες για τη Μέση Ανατολή». Αυτά επισήμανε στο «Ποντίκι» ένα από τα σημαντικότερα κυβερνητικά στελέχη ως προς τη διαχείριση του προσφυγικού. Πάντως, δεν έδειξε να συμμερίζεται τους φόβους του Μαξίμου σχετικά με τον κίνδυνο εγκλωβισμού εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών στη χώρα μας στην περίπτωση που οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες περιορίσουν ακόμα πιο πολύ τον αριθμό των προσφύγων στους οποίους θα χορηγούν άσυλο ή, ακόμα χειρότερα, κλείσουν τα σύνορά τους στους μετανάστες. «Από τη στιγμή που οι μετανάστες θα αρχίσουν να διαπιστώνουν ότι η Ελλάδα έπαψε να αποτελεί τη γέφυρα για το πέρασμά τους στην Ευρώπη, θα αναζητήσουν νέους “δρομους”. Πρόκειται βέβαια για εκτίμηση, που όμως στηρίζεται στην εμπειρία πολλών ετών» τόνισε το κυβερνητικό στέλεχος. Το άμεσο μέλλον θα δείξει αν η εκτίμηση αυτή θα δικαιωθεί ή όχι, με απρόβλεπτες για τη χώρα μας συνέπειες.
Έλλειψη συντονισμού Οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην ολοκλήρωση των κέντρων καταγραφής προσφύγων και μεταναστών στα νησιά (hot spots) και οι αυξημένες ροές από τα τουρκικά παράλια, που, σύμφωνα με το Λιμενικό, φέτος, και μέχρι στιγμής,
είναι κατά δέκα φορές μεγαλύτερες εν συγκρίσει με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα τον Ιανουάριο του 2015, ένδειξη ότι η Τουρκία προς το παρόν δεν φαίνεται διατεθειμένη να συνεργαστεί για τον περιορισμό της δράσης των δουλεμπόρων, αλλά και το κύμα φυγής δεκάδων χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών που παραμένουν επί μήνες σε πόλεις της γειτονικής χώρας ήταν δύο από τα βασικά αντικείμενα συζήτησης του Υπουργικού Συμβουλίου που συγκλήθηκε χθες το απόγευμα στη Βουλή. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Α. Τσίπρας εξέφρασε τη δυσφορία του προς τους συναρμόδιους υπουργούς, επικεντρώνοντας την κριτική του στην έλλειψη συντονισμού, που έχει ως συνέπεια οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας προς τους Ευρωπαίους εταίρους σχετικά με την πλήρη καταγραφή και ταυτοποίηση όλων όσοι μπαίνουν στην Ευρώπη από την Ελλάδα, να μην τηρούνται. Ο πρωθυπουργός γνωρίζει ότι η διατήρηση της Συνθήκης Σένγκεν «κρέμεται από μια κλωστή» που μπορεί ανά πάσα στιγμή να κοπεί και τότε δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες να εγκλωβιστούν εδώ, δίχως τις υπάρχουσες υποδομές για τη φιλοξενία τους. Η μία μετά την άλλη οι χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης επιβάλλουν αυστηρούς περιορισμούς ως προς τη διαδικασία χορήγησης ασύλου στους πρόσφυγες.
«Μαύρες μνήμες» ξυπνούν στη Δανία Στη Δανία, με μια πρωτοφανή απόφαση που εγκρίθηκε την Τετάρτη από το Κοινοβούλιο, η κυβέρνηση επιβάλλει την καταβολή χρηματικής εγγύησης σε όσους πρόσφυγες επιθυμούν να καταθέσουν αίτηση ασύλου. Μάλιστα, η σκανδιναβική χώρα προχώρησε ακόμα παραπέρα αναβιώνοντας «μαύρες μνήμες» της ναζιστικής Γερμανίας, καθώς ζητά από όσους πρόσφυγες δεν διαθέτουν χρήματα για την κατάθεση αίτησης ασύλου να πληρώνουν την «ταρίφα» σε χρυσό, καταθέτοντας κοσμήματα και χρυσαφικά.... Οι Δανοί δεν περιορίζονται εκεί, αλλά ουσιαστικά αποκόπτουν κάθε δεσμό των Σύρων που φθάνουν στη χώρα τους με στενούς συγγενείς που έμειναν πίσω, θεσπίζοντας νόμο σύμφωνα με τον οποίο απαγορεύεται για τρία χρόνια οποιαδήποτε αίτηση επανένωσης οικογενειών από τη Συρία, οι οποίες μένουν μόνιμα στη Δανία, με άλλα μέλη των οικογενειών τους.
26
Άρθρο
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Μία η αφορμή, πολλές οι αιτίες Τι κρύβει η κλιμάκωση της ιρανο-σαουδαραβικής συγκρουσιακής σχέσης Του Βασίλη Γιαννακόπουλου,
γεωστρατηγικού αναλυτή και συγγραφέα του βιβλίου «Ισλαμικό Κράτος – Οι ρίζες, η δημιουργία και η απειλή του Χαλιφάτου» (www. geostrategy.gr, geostrategical@yahoo.gr)
Π
ολλά έχουν γραφτεί για τους λόγους που οδήγησαν τη σαουδαραβική μοναρχία στο να αποφασίσει την εκτέλεση του εξέχοντα σιίτη ιερωμένου Νιμρ Μπακίρ Αλ Νιμρ με την κατηγορία της τρομοκρατίας, γεγονός το οποίο προκάλεσε την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των δύο περιφερειακών δυνάμεων (Σαουδικής Αραβίας και Ιράν). Η απάντηση στο ερώτημα «Ποια σαουδαραβικά συμφέροντα θα προωθούσε αυτή η απόφαση του Ριάντ;» είναι σχεδόν ασαφής. Ωστόσο, είναι γνωστά τα αίτια της μακροχρόνιας ιρανο-σαουδαραβικής «συγκρουσιακής σχέσης».
Περιφερειακές διενέξεις Οι κατά καιρούς δηλώσεις ορισμένων ηγετών της Σαουδικής Αραβίας επιβεβαιώνουν ότι το Ριάντ αντιλαμβάνεται την περιφερειακή εξωτερική πολιτική της Τεχεράνης ως μέρος μιας επεκτατικής θρησκευτικής ατζέντας, η οποία στοχεύει στην ενδυνάμωση των σιιτών μουσουλμάνων της περιοχής εις βάρος των σουνιτών. Από την πλευρά τους οι Ιρανοί ηγέτες κατηγορούν τους Σαουδάραβες ομολόγους τους για παρόμοια θρησκευτικά κίνητρα και παραμένουν ιδιαίτερα σκεπτικοί για τη συνεργασία του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (Gulf Cooperation Council – GCC) με τις ΗΠΑ. Το Ριάντ αφενός εμφανίζεται ιδιαίτερα επικριτικό σχετικά με την υποστήριξη που παρέχει η Τεχεράνη προς το αλαουιτικό καθεστώς του Άσαντ, αφετέρου προβληματίζεται για την πιθανότητα ενδυνάμωσης των ιρανο-αμερικανικών σχέσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να υπονομεύσουν ως έναν βαθμό τις στενές και μακροχρόνιες αμερικανο-σαουδαραβικές σχέσεις συνεργασίας. Σε μια τέτοια περίπτωση, είναι
σχεδόν βέβαιο ότι το Ιράν δεν θα άφηνε ανεκμετάλλευτη την ευκαιρία και θα παρουσίαζε μια περισσότερο διεκδικητική συμπεριφορά στην περιοχή του Κόλπου και της υπόλοιπης Μέσης Ανατολής. Πέραν αυτών, η υποστήριξη των Σαουδαράβων προς τη σουνιτική μοναρχία του Μπαχρέιν (με την έναρξη της Αραβικής Άνοιξης στις αρχές του 2011, η σιιτική πλειοψηφία του Μπαχρέιν ξεκίνησε μεγάλες διαδηλώσεις ενάντια στη σουνιτική μοναρχία, η οποία έκτοτε προέβη σε χιλιάδες συλλήψεις και συστηματικά βασανιστήρια, με αποτέλεσμα να σημειωθούν δεκάδες ανθρώπινες απώλειες) και η αντιπάθειά τους τόσο προς την κεντρική κυβέρνηση της Βαγδάτης όσο και προς τους φιλο-ιρανούς Ιρακινούς σιίτες πολιτοφύλακες αντανακλούν την καχυποψία του Ριάντ όχι μόνο απέναντι στις προθέσεις της Τεχεράνης, αλλά και στην υφιστάμενη αλληλεγγύη μεταξύ των σιιτικών κοινοτήτων της ευρύτερης περιοχής. Μάλιστα, το σαουδαραβικό βασίλειο έχει κατά καιρούς επικρίνει τις πιέσεις που ασκεί η Ουάσιγκτον προς την ηγεσία του Μπαχρέιν προκειμένου να ληφθούν υπόψη τα αιτήματα της σιιτικής κοινότητας. Παράλληλα, στη γειτονική Υεμένη, παρ’ότι οι εκεί σιίτες Houthis, γνωστοί και ως «Υποστηρικτές του Θεού» (Ansar Allah) διαφέρουν σημαντικά ως προς το υπόβαθρο και τα θρησκευτικά τους πιστεύω από τους Ιρανούς σιίτες, εντούτοις το Ριάντ τους έχει χαρακτηρίσει ως εταίρο της Τεχεράνης για την εφαρμογή ενός σχεδίου με στόχο την αποσταθεροποίηση της Υεμένης και του σαουδαραβικού βασιλείου. Ως εκ τούτου, το Ριάντ επεμβαίνει συχνά στην Υεμένη προκειμένου, όπως ισχυρίζεται, να εξουδετερώσει την ανάδυση πιθανών ασύμμετρων απειλών, τις οποίες εντοπίζει κυρίως στους Υεμενίτες
σιίτες και στην Αλ Κάιντα της Αραβικής Χερσονήσου (Al-Qaeda in the Arabian Peninsula). Ως γνωστόν, ένας στρατιωτικός συνασπισμός υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, που στηρίζει την κυβέρνηση της Υεμένης, διεξάγει εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά των φιλο-ιρανών Υεμενιτών σιιτών ανταρτών, οι οποίοι κατέλαβαν την πρωτεύουσα Σαναά τον Σεπτέμβριο του 2014.
Πυρηνικές ανησυχίες Θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε θετικές τις δημόσιες δηλώσεις και αντιδράσεις των Σαουδαράβων αξιωματούχων σχετικά με τη συμφωνία των χωρών P5+1 (Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο και Γερμανία) με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Συνολικά, όμως, η σαουδαραβική ηγεσία παραμένει επιφυλακτική για τις πραγματικές προθέσεις του Ιράν. Μάλιστα, κάποιοι μη επίσημοι αλλά επιφανείς Σαουδάραβες έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι το βασίλειο ίσως επιδιώξει να ξεκινήσει ένα δικό του πυρηνικό πρόγραμμα, ανάλογο με το αντίστοιχο ιρανικό. Εκτός αυτού, το τελευταίο εξά-
Στο κόκκινο η ένταση μεταξύ σουνιτών και σιιτών σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο
μηνο του 2015 παρατηρήθηκε μια δυσπιστία από σαουδαραβικής πλευράς για το «Κοινό Συνολικό Σχέδιο Δράσης» (Joint Comprehensive Plan of Action – JCPOA), δηλαδή τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που υπογράφτηκε στη Βιέννη (14 Ιουλίου 2015) μεταξύ του Ιράν και των χωρών P5+1. Ωστόσο, κατά την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον (Σεπτέμβριος 2015), ο βασιλιάς Σάλμαν Αλ Σαούντ εξέφρασε την υποστήριξή του για το JCPOA, το οποίο, όταν υλοποιηθεί, αναμένεται να αποτρέψει (;) το Ιράν από το να αποκτήσει πυρηνικά όπλα και να συμβάλει στην ενίσχυση της περιφερειακής ασφάλειας. Το σαουδαραβικό βασίλειο, όπως και η Τουρκία, ανήκει στην ομάδα των χωρών που πιθανώς θα επιδίωκαν να αναπτύξουν ένα πυρηνικό πρόγραμμα για την κατασκευή πυρηνικών όπλων στην περίπτωση κατά την οποία το Ιράν θα αποκτούσε πυρηνικά όπλα ή διατηρούσε την ικανότητα να το πράξει στο άμεσο μέλλον. Πρακτικά, όμως, πόσο εφικτή θα ήταν μια τέτοια επιλογή από το Ριάντ;
Άρθρο
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
27
www.topontiki.gr
◆ Ποιες θα ήταν οι αντιδράσεις των περιφερειακών κρατικών δρώντων και των ΗΠΑ; ◆ Ποιος θα του παρείχε την απαραίτητη πυρηνική τεχνολογία; ◆ Μήπως το Ριάντ αναζητήσει πυρηνική τεχνολογία από το Πακιστάν; Προς το παρόν και αυτά τα ερωτήματα, αν και ιδιαίτερα σημαντικά, είναι αδύνατον να απαντηθούν. Πάντως, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι Σαουδάραβες αξιωματούχοι του King Abdullah City for Atomic and Renewable Energy – KA CARE (ιδρύθηκε το 2010, με το βασιλικό διάταγμα A/35, 25 χλμ. νοτιοδυτικά του Ριάντ, με σκοπό την ανάπτυξη προγραμμάτων ατομικής ενέργειας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας) ανακοίνωσαν σχέδια για την ανάπτυξη 16 εργοστασίων πυρηνικής ενέργειας έως το 2040 σε μια προσπάθεια να μειωθεί η εγχώρια κατανάλωση πετρελαίου και φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. ◆ Ακόμη, τον Μάρτιο του 2015 ιδρύθηκε μια αργεντινο-σαουδαραβική κοινοπραξία, η οποία θα παρέ-
χει την απαραίτητη πυρηνική τεχνολογία στο πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του βασιλείου. ◆ Τον ίδιο μήνα ο βασιλιάς Σάλμαν και η πρόεδρος της Νότιας Κορέας Παρκ Γκουν-χιε υπέγραψαν διμερείς συμφωνίες «αμοιβαίας πυρηνικής συνεργασίας για ειρηνικές χρήσεις». Οι συμφωνίες αυτές περιλάμβαναν ένα μνημόνιο κατανόησης (MoU) για την κατασκευή δύο μικρών νοτιοκορεατικών αντιδραστήρων SMART (επένδυση συνολικού κόστους 100 εκατ. δολαρίων). ◆ Τον Ιούνιο του 2015 υπεγράφη άλλη μια συμφωνία με τη Rosatom (κρατική εταιρεία πυρηνικών της Ρωσίας) για μελλοντική ρωσο-σαουδαραβική συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας. Τέλος, να τονίσουμε ότι η Σαουδική Αραβία δεν έχει υπογράψει
Σιγά, αδέρφια, διαμαρτυρόμενος εδώ...
Σημαντικά ερωτήματα που ψάχνουν απάντηση
το «Επιπρόσθετο Πρωτόκολλο» για τη μη διάδοση των πυρηνικών, το οποίο, όταν επικυρώνεται και τίθεται σε ισχύ από μια χώρα, δίνει τη δυνατότητα στους επιθεωρητές της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) να διεξάγουν απροειδοποίητες επιθεωρήσεις στις πυρηνικές της εγκαταστάσεις. Ωστόσο, η επιβολή οικονομικών κυρώσεων στη Σαουδική Αραβία, σε περίπτωση που το πυρηνικό της πρόγραμμα προκαλέσει προβλήματα στη μη διάδοση των πυρηνικών, είναι σίγουρο ότι θα προβληματίσει τη διεθνή κοινότητα, δεδομένου του κεντρικού ρόλου του βασιλείου στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, του τεράστιου πλούτου του, καθώς και του παγκόσμιου επενδυτικού βεληνεκούς του. Αναμφισβήτητα, λοιπόν, η εξωτερική πολιτική της Τεχεράνης σε περιφερειακό επίπεδο και η ανάπτυξη του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος χαρακτηρίζονται ως μείζονες προκλήσεις για την ασφάλεια της Σαουδικής
Αραβίας, η οποία συνιστά στρατηγικό εταίρο των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή (αντίστοιχα, στην ίδια περιοχή, το Ιράν συνιστά στρατηγικό εταίρο της Ρωσίας). Επομένως, η εκτέλεση του Νιμρ Μπακίρ Αλ Νιμρ δεν είναι παρά η αφορμή στην πρόσφατη κλιμάκωση της έντασης μεταξύ σουνιτών και σιιτών σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και τον μουσουλμανικό κόσμο. Δεδομένου δε ότι η Σαουδική Αραβία ανήκει στον δυτικό πολυεθνικό στρατιωτικό συνασπισμό που διεξάγει αντι-τζιχαντιστικές επιχειρήσεις στη Συρία, ενώ το Ιράν ανήκει στον ρωσο-σιιτικό στρατιωτικό συνασπισμό, γίνεται φανερό ότι η ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών, εκτός του ότι προκάλεσε συσπείρωση των σουνιτικών και σιιτικών δυνάμεων με κίνδυνο να προκύψει άλλη μια σοβαρή κρίση στην περιοχή, είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσει αρνητικά και το αποτέλεσμα της προσεχούς διπλωματικής δραστηριότητας για την επίλυση των συγκρούσεων στη Συρία και την Υεμένη.
28
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Σύνταξη τι να σημαίνει άραγε; Ούτε βήμα δεν φαίνεται να κάνουν οι δανειστές στο τσεκούρωμα των συντάξεων Στο τσεκούρωμα των συντάξεων, επικουρικών και κύριων, επιμένουν οι δανειστές, με αποτέλεσμα τα τζιμάνια του υπουργείου Εργασίας να εργάζονται πυρετωδώς, μπας και βρουν εναλλακτικές που θα μπορέσει να παρουσιάσει η Αθήνα σε κάθε «όχι» τους, αφού ακούγεται ότι θα ζητήσουν πρόσθετα μέτρα αρκετών δισ. ευρώ, τα οποία ήδη προαναγγέλλονται από την πλευρά τους εν είδει διαρροών, σε ό,τι αφορά την ασφαλιστική μεταρρύθμιση.
Ε
ιδικότερα απαιτούν το σύνολο της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης με τις ενοποιήσεις των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και την επιβολή των μέτρων που υπολείπονται για να περιοριστεί η συνταξιοδοτική δαπάνη κατά 1% του ΑΕΠ, ήτοι κατά 1,8 δισ. ευρώ περίπου. Την ίδια ώρα, ζητούν να επιβληθούν εισοδηματικά κριτήρια στην εθνική σύνταξη. Αυτή είναι η βασική απαίτηση των θεσμών προς την ελληνική πλευρά, για να περιορίσουν έτσι την κρατική δαπάνη για χορήγηση συντάξεων. Παράλληλα, όμως, φαίνεται ότι επεκτείνουν την κριτική τους και σε άλλα, «δομικά» σημεία της μεταρρύθμισης. Οι θεσμοί εγείρουν ενστάσεις και αναφορικά με το σκέλος του ποσοστού αναπλήρωσης, επιθυμώντας ουσιαστικά περαιτέρω μείωσή του. Την ίδια στιγμή, εμφανίζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικοί για το μέτρο της προσωπικής διαφοράς, που θεωρητικά προστατεύει τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις και για το οποίο ο υπουργός Εργασίας τόνισε ότι μπορεί να μείνει σε ισχύ πάνω από 10 έτη.
Πιέσεις για μειώσεις Εάν τελικά οι πιέσεις των θεσμών γίνουν πράξη και το ποσοστό αναπλήρωσης περιοριστεί ακόμα περισσότερο από ό,τι επιθυμεί η κυβέρνηση (περίπου 45% για νέες συντάξεις με 15ετία και έως 60% για συντάξεις με 40 έτη ασφάλισης), τότε θα υπάρξει επί της ουσίας άμεση μείωση κύριων συντάξεων. Οι δανειστές επιμένουν να ζητούν να μην υπάρξει αύξηση ασφαλιστικών εισφορών, ένα μέτρο που έχει επιλεχθεί από την ελληνική πλευρά, ακριβώς για να αποφευ-
χθούν μειώσεις στις κύριες συντάξεις. Ειδικά για το σκέλος του αγγελιοσήμου, που αφορά το ταμείο των δημοσιογράφων (ΕΤΑΠ - ΜΜΕ), ο Γ. Κατρούγκαλος φαίνεται να δήλωσε ότι είναι δύσκολο να παραμείνει, αλλά θα αποτελέσει και αυτό αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς. Οι νέες εντάσεις θυμίζουμε ότι ακολούθησαν μετά τη διάψευση Κατρούγκαλου από την Κομισιόν ότι βλέπει θετικά τις προτάσεις για το ασφαλιστικό, με το κουατρέτο αμέσως μετά να βάζει μια σειρά «μπλόκων» στις συντάξεις όλων των επιπέδων. Ουσιαστικά, οι δανειστές ζητούν αλλαγές στα ποσά αναπλήρωσης ή αλλαγή στο ποσό της εθνικής σύνταξης, καθώς βλέπουν ότι υπάρχουν αδικίες σε βάρος όσων έχουν πολλά χρόνια ασφάλισης και έτσι ευνοείται η μαύρη εργασία, ενώ φαίνεται ότι απαιτούν και άμεσες μειώσεις στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις χωρίς την προσωπική διαφορά, να έρθουν οι μειώσεις δηλαδή τώρα και όχι το 2018.
Παρόν και το ΔΝΤ Μάλιστα, ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος σε σχέση με το θέμα αυτό ανέφερε σε συνέντευξη που έδωσε στην εφημερίδα «Wall Street Journal» ότι ορισμένοι Ευρωπαίοι πιστωτές, υπό τη Γερμανία, πιέζουν συνεχώς για το ασφαλιστικό, για να επιβληθεί δημοσιονομική πειθαρχία στην Ελλάδα με αντάλλαγμα τα δάνεια διάσωσης, γι’ αυτό και θεωρούν τη συμμετοχή του ΔΝΤ στη συζήτηση απαραίτητη. Έτσι πλέον είναι λογικό, όπως επισημαίνει και ο υπουργός Εργασίας, αυτήν την ώρα η κυβέρνηση να
αντιμετωπίζει το δύσκολο έργο τού να ισορροπήσει μεταξύ των πιστωτών και των βουλευτών καθώς και ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτήν τη φάση τα εμπόδια που βάζουν οι δανειστές έχουν να κάνουν με: Την εθνική σύνταξη, όπου οι δανειστές διαφωνούν με το ύψος του ποσού. Θεωρούν ότι τα 15 έτη ασφάλισης ως μίνιμουμ για την εθνική σύνταξη είναι λίγα. Παράλληλα, ζητούν μεγαλύτερη του 6% μείωση για όσους αποχωρούν νωρίτερα από τα 67 έτη. Το πρόβλημα εστιάζεται κυρίως στα ποσοστά αναπλήρωσης, καθώς ένας ασφαλισμένος με 15 έτη και μισθό 800 ευρώ με το νέο ασφαλιστικό θα δικαιούται σύνταξη 480 ευρώ, ποσοστό ελάχιστα μικρότερο από εκείνο που λαμβάνει κάποιος με πολλαπλάσια έτη ασφάλισης και ανάλογο μισθό. Το ίδιο και με τα ποσοστά αναπλήρωσης. Για παράδειγμα ένας εργαζόμενος με μισθό 1.500 ευρώ και ασφάλιση 35 ετών με το νέο σύστημα θα λάβει σύνταξη 946 ενώ
Τρέχουν και δεν φτάνουν στο υπουργείο Εργασίας, μπας και βρουν εναλλακτικές προτάσεις
ένας εργαζόμενος με μισθό 600 ευρώ και ασφάλιση 15 ετών θα πάρει σύνταξη 456 ευρώ. Δηλαδή ο πρώτος που θα δουλέψει υπερδιπλάσια χρόνια θα έχει ποσοστό αναπλήρωσης 63% ενώ ο δεύτερος με τα βασικά 15 έτη ασφάλισης θα έχει ποσοστό αναπλήρωσης 75%. Ουσιαστικά οι δανειστές ζητούν από την κυβέρνηση να... σβήσει και να ξαναγράψει απ’ την αρχή όλα τα ποσοστά αναπλήρωσης στο νέο ασφαλιστικό. Κάπως έτσι, πέφτει στο τραπέζι ξανά το ενδεχόμενο αύξησης του μίνιμουμ των ετών ασφάλισης από τα 15 στα 20 έτη, καθώς σε διαφορετική περίπτωση υπάρχει κίνδυνος σύνδεσης της εθνικής σύνταξης με εισοδηματικά κριτήρια, κάτι που θα σημαίνει σύνταξη μόλις 384 ευρώ για χιλιάδες συνταξιούχους.
Δοκιμή αντοχής Την ίδια ώρα, όμως, οι απαιτήσεις αυτές των δανειστών φέρνουν αντιδράσεις σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
29
www.topontiki.gr
Πλαφόν στις εισφορές ελευθέρων επιχειρηματιών και ασφαλισμένων στο ΕΤΑΑ
Βλέποντας τις συντάξεις να περνούν...
Το διακύβευμα, όπως παραδέχονται τα κυβερνητικά στελέχη, είναι μεγάλο, καθώς το ασφαλιστικό δεν θα «δοκιμάσει» μόνο τις... αντοχές του πολιτικού συστήματος και του κυβερνώντος κόμματος, αλλά θα επηρεάσει και την ομαλή ολοκλήρωση της αξιολόγησης του προγράμματος που έχει συμφωνηθεί με τους δανειστές. Τα «αγκάθια» του σχεδίου – που παραμένουν «ανοιχτά» στη διαπραγμάτευση – είναι μεγάλα: Οι υπέρογκες αυξήσεις των εισφορών (έως και πενταπλάσιες για κατηγορίες ασφαλισμένων που είχαν χαμηλές εισφορές, όπως οι δικηγόροι) που θα προκύψουν από την 1.1.2017, μετά τη σύνδεση των ασφαλίστρων με το φορολογητέο εισόδημα. Έως διπλάσια θα είναι τα ασφάλιστρα, κατά μέσο όρο, για όσους ελεύθερους επαγγελματίες και επιστήμονες θα δηλώνουν ετήσιο εισόδημα πάνω από 25.000 - 30.000 ευρώ, δημιουργώντας ισχυρό κίνητρο φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής, αφού δεν προβλέπονται αντίστοιχα αυξημένες παροχές. Οι αυξήσεις των εισφορών κατά 1 ποσοστιαία μονάδα για τον εργοδότη και κατά 0,5% για τον εργαζόμενο στα επικουρικά. Οι εργοδοτικές οργανώσεις, με ενημερωτικά σημειώματα που έστειλαν χθες στα μέλη τους οι πρόεδροι του ΣΕΒ Θ. Φέσσας και της ΕΣΕΕ Β. Κορκίδης, εξήγησαν ότι αποδέχθηκαν την προσωρινή αυτήν αύξηση για να αποφευχθούν τα χειρότερα. «Να γίνει θετική αξιολόγηση και να παραμείνει η χώρα στην ευρωπαϊκή πορεία» σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΕΒ. «Να
1
2
Θέσπιση πλαφόν στις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και των ασφαλισμένων στο ΕΤΑΑ (γιατρών, μηχανικών και δικηγόρων), καθώς και άλλες βελτιώσεις του σχετικού άρθρου προανήγγειλε η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, προκειμένου να ελαφρυνθούν οι εξοντωτικές αυξήσεις έως 223% στις εισφορές που προκαλούν έντονες αντιδράσεις. Για τον λόγο αυτόν ο υφυπουργός κοινωνικών ασφαλίσεων Τάσος Πετρόπουλος ανακοίνωσε ότι συστήνεται επιτροπή εμπειρογνωμόνων για να μελετήσει το σύστημα των εισφορών και να προτείνει μέτρα που θα αμβλύνουν
μη μειωθούν περαιτέρω οι συντάξεις και αυξηθεί η ύφεση» τόνισε ο Β. Κορκίδης. Το ερώτημα, ωστόσο, είναι αν θα δεχτούν οι θεσμοί την αύξηση αυτή. «Σε διαφορετική περίπτωση, θα έχουμε μειώσεις στις επικουρικές» παραδέχθηκε χθες ο υφυπουργός Τ. Πετρόπουλος. Τα αντιστρόφως ανάλογα, σε σχέση με το ύψος του ασφαλιζόμενου μισθού ή εισοδήματος, ποσοστά αναπλήρωσης που προκύπτουν για την κύρια σύνταξη μετά την προσθήκη της εθνικής σύνταξης. Οι προϋποθέσεις καταβολής της εθνικής σύνταξης. Το κυβερνητικό σχέδιο δίνει στην εθνική σύνταξη προνοιακό χαρακτήρα (αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού) δημιουργώντας τις προϋποθέσεις σύγκρουσης με τους δανειστές, οι οποίοι ζητούν να τεθούν εισοδηματικά κριτήρια ή και να αυξηθεί ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης στα 20 χρόνια, από τα 15, για την καταβολή της. Το ύψος των εξοικονομήσεων σε συνάρτηση με τις δεσμεύσεις του προγράμματος και τις υποχρεώσεις των Ταμείων (απλήρωτες συντάξεις) και τη συγκράτηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης ως ποσοστού του ΑΕΠ σε βάθος χρόνου. Η ηγεσία του υπουργείου θα παρουσιάσει στους θεσμούς εναλλακτικά σενάρια, τα οποία ωστόσο δεν έχει παρουσιάσει στα κόμματα (ο πρώην υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης ζήτησε χθες να κατατεθούν στη Βουλή τα σχετικά στοιχεία όπως και το ύψος συντάξεων για βασικές κατηγορίες ασφαλισμένων με τον Ν. 3863/10 και το νέο σχέδιο).
3 4
5
τις στρεβλώσεις και τις τυχόν αδικίες. Τονίζει επίσης ότι στο διάστημα του ενός έτους που μεσολαβεί έως την εφαρμογή του νέου συστήματος καταβολής εισφορών βάσει του πραγματικού εισοδήματος (την 1.1.2017) το υπουργείο θα αναζητήσει μηχανισμούς που θα διασταυρώνουν αν το δηλωθέν εισόδημα ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Σήμερα, όπως τόνισε ο Τ. Πετρόπουλος, η πλειονότητα των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει εισόδημα κάτω από 3.500 ευρώ ετησίως, κάτι που θεωρείται αδιανόητο.
Ο υφυπουργός επανέλαβε ότι κόκκινη γραμμή για την κυβέρνηση είναι η προστασία των κύριων συντάξεων καθώς το 51,8% των νοικοκυριών δηλώνει ότι συντηρείται από τη σύνταξη ενός μέλους της. Επισήμανε ότι η ελληνική ομάδα θα δώσει μάχη για να μη θεσπιστούν εισοδηματικά κριτήρια στη χορήγηση της εθνικής σύνταξης, καθώς σε αντίθετη περίπτωση οι «έχοντες» θα αμφισβητήσουν δικαίως την υποχρεωτικότητα της δημόσιας ασφάλισης και θα στραφούν στην ιδιωτική. Παράλληλα, απαντώντας στην έλλειψη λεπτομερούς ποσοτικο-
ποίησης της μεταρρύθμισης που αποτελεί κομβικό σημείο για τους δανειστές, τόνισε ότι είναι χαρτί της διαπραγμάτευσης, η οποία αναμένεται σκληρή, αλλά πρέπει να κερδηθεί για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση. Για τον επαναϋπολογισμό των καταβαλλόμενων συντάξεων, που, σύμφωνα με την πρόταση της κυβέρνησης, θα ξεκινήσει το 2018, τόνισε ότι υπάρχει χρόνος να αποτυπωθούν οι δυνατότητες του συστήματος και να βρεθούν λύσεις ακόμα και στις περιπτώσεις που έχουν χαθεί τα αποδεικτικά ασφαλιστικά στοιχεία για τον επαναϋπολογισμό.
30
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Το κυνήγι μαγισσών του Facebook Απαγορεύει τη δημοσίευση οποιασδήποτε εικόνας γυμνού γυναικείου στήθους Είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα γλυπτά του κόσμου και αποτελεί σημείο αναφοράς για την Κοπεγχάγη, την πρωτεύουσα της Δανίας. Η «Μικρή γοργόνα» φιλοτεχνήθηκε από τον Έντβαρντ Έρικσεν το 1913 και είναι βασισμένη σε χαρακτήρα παραμυθιού του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Τα τελευταία χρόνια η «Μικρή γοργόνα» έχει υποστεί βανδαλισμούς, δύο φορές της έχουν κόψει το κεφάλι, αλλά τον μεγαλύτερο… εξευτελισμό τον υπέστη στις αρχές του 2016, όταν λογοκρίθηκε από το Facebook επειδή χαρακτηρίστηκε «προκλητικό γυμνό».
Η
ιστορία με την απαγόρευση της δημοσίευσης στο Facebook της «Μικρής γοργόνας» έγινε γνωστή από τη βουλευτή του Κοινοβουλίου της Δανίας Μέτε Γκιέρσκοφ, όταν προσπάθησε να ανεβάσει στη σελίδα της στο Facebook έναν σύνδεσμο που παρέπεμπε στο εμβληματικό άγαλμα, αλλά η εταιρεία το απαγόρευσε με την παρατήρηση ότι περιλαμβάνει γυμνό. Δεν είναι η πρώτη φορά που το Facebook λογοκρίνει τέχνη. Ο Οργανισμός Τουρισμού της Δανίας είδε να «κόβεται» ανάρτησή του με τον πίνακα του Κ.Β. Έκερσμπεργκ του 1841, με τίτλο «Woman Standing in Front of a Mirror», με την αιτιολογία του γυμνού. Το Facebook έχει λογοκρίνει και τον πίνακα του Γκιστάβ Γκουρμπέρτ «The Origin of the World», ο οποίος μπορεί να είναι ένα αριστούργημα που χαρακτηρίζει το κίνημα του γαλλικού ρεαλισμού, αλλά για το Facebook είναι... πορνογραφία.
Σιγά το πρόβλημα; Το Facebook έχει αποφασίσει ότι δεν θα δημοσιεύει γυμνό και τηρεί αυτήν την απόφασή του ακόμη και με υπερβολές. Κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι η στάση της εταιρείας είναι σωστή και έχει δικαίωμα ο ιδρυτής του να λαμβάνει αποφάσεις, και όποιος δεν επιθυμεί να τις σεβαστεί, μπορεί απλά να αποχωρήσει. Αυτό θα προσέγγιζε την αλήθεια, εάν το Facebook δεν είχε εξελιχθεί τόσο ραγδαία και εάν δεν είχε λάβει τις τεράστιες διαστάσεις που έχει σήμερα. Το Facebook είναι πολλά περισσότερα από ένα μέσο για να βρίσκει κάποιος τους συμμαθητές του από το δημοτικό και να μοιράζεται φωτογραφίες από τις διακοπές. Διαθέτει περισσότερα από 1,3 δισεκατομμύρια μέλη, έχει εξελιχθεί στη μεγαλύτερη κοινότητα στην Ιστορία και αποτελεί τον νέο... δημόσιο χώρο. Ο Γερμανός φιλόσοφος Γιούργκεν Χάμπερμας είχε ορίσει τα media ως τον νέο δημόσιο χώρο. Όμως ένας υγιής και δημοκρατικός δημόσιος χώρος επιτρέπει την κυκλοφορία της πληροφορίας, τον ελεύθερο διάλογο και συμβάλλει στη διαμόρφωση της πολιτικής βούλησης. Στον δημόσιο χώρο οι πολίτες μπορούν να ανταλλάσσουν ιδέες, ιστορίες, εικόνες, να λαμβάνουν ενημέρωση, να προσφέρουν πληροφορίες, να αφομοιώνουν και να αναπαράγουν τα
Για λογοκρισία και υποκρισία κατηγορούν τον ιδιοκτήτη της εταιρείας φεμινίστριες
νέα πολιτικά και ιδεολογικά όρια της εποχής. Στον νέο δημόσιο χώρο του Facebook τον έλεγχο δεν τον έχει μία εκλεγμένη κυβέρνηση, ένα Κοινοβούλιο ή θεσμοθετημένοι φορείς που λογοδοτούν, τους κανόνες τούς θέτει η ίδια η εταιρεία. Όπως αναφέρει δημοσίευμα του «Economist», το Facebook απαγορεύει τη δημοσίευση απειλών βίας, εκφοβισμών, λόγων μίσους και γυμνού. Μπορεί κάποιος να συμφωνεί με αυτές τις απαγορεύσεις, αλλά το ζήτημα δεν είναι αν υπάρχουν κάποιοι κανόνες, αλλά ποιος θέτει τους κανόνες και κυρίως με ποιον τρόπο εφαρμόζονται. Έτσι, μπορεί (;) η εταιρεία να αποφασίζει ότι το γυναικείο στήθος είναι «κατακριτέο», να το εξοβελίζει από τον δημόσιο χώρο και να απαγορεύει τη δημοσίευσή του.
Πουριτανισμός Το Facebook, ακολουθώντας τη γραμμή των πιο συντηρητικών παραδοσιακών ΜΜΕ, διαμορφώνει έναν δημόσιο χώρο, στον οποίο φαίνεται να κερδίζει έδαφος ο πουριτανισμός. Η λογοκρισία του αγάλματος της «Μικρής γοργόνας» από το Facebook θύμισε τη λογοκρισία του συντηρητικού δικτύου Fox στον πίνακα του Πικάσο «Γυναίκες του Αλγερίου», που θόλωσε το γυμνό στήθος των γυναικών του πίνακα. Κάτι αντίστοιχο είχε κάνει και ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι, γνωστός και για τα σεξουαλικά του σκάνδαλα, ο οποίος είχε ζητήσει να καλυφθεί το στήθος γυναίκας σε πίνακα του Τιέπολο, ονομαστού ζωγράφου του 18ου αιώνα.
Η απόφαση του Facebook να απαγορεύει τη δημοσίευση οποιασδήποτε εικόνας περιέχει γυμνό γυναικείο στήθος έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση των γυναικών, που στον νέο συντηρητισμό απαντούν με φεμινισμό και επιτίθενται στον ιδρυτή του Facebook κατηγορώντας τον για κυνήγι μαγισσών.
Σεμνοτυφία Η Ελοΐζ Μπουτόν, συγγραφέας του βιβλίου «Confession d’ une ex-femen», δημοσίευσε στον λογαριασμό της στο Facebook το εξώφυλλο του βιβλίου της, στο οποίο απεικονίζεται μέλος του κινήματος των Femen. Παρά το γεγονός ότι ο τίτλος του βιβλίου καλύπτει το στήθος της γυναίκας, η εικόνα αφαιρέθηκε από το προφίλ της και της μπλόκαραν τον λογαριασμό. Σε επιστολή της προς τον Μαρκ Έλιοτ Ζούκερμπεργκ γράφει ότι έλαβε ένα μήνυμα από το «βασίλειό του», το οποίο την ενημέρωνε ότι ο λογαριασμός της έχει μπλοκαριστεί για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα εξαιτίας ανάρμοστου περιεχομένου. Η Ελοΐζ κατηγορεί τον ιδρυτή του κοινωνικού δικτύου για λογοκρισία και υποκρισία. «Ενοχλείστε» του γράφει, από το γυναικείο στήθος, «αλλά ανέχεστε σελίδες που υμνούν τον βιασμό, εικόνες αποκεφαλισμών, βασανιστήρια ζώων και παραπλανητικές διαφημίσεις που χρησιμοποιούν το γυναικείο σώμα για να πουλήσουν προϊόντα και διαφημίσεις που κατακλύζουν το Facebook με επιμηκύνσεις φαλλών». «Την ίδια ώρα» προσθέτει η συγγραφέας «απαγορεύετε τη δημοσίευση έργων τέχνης, εικόνες του Χέλμουτ Νιούτον, ακόμη και οργανώσεις κατά του καρκίνου, επειδή δημοσίευσαν την εικόνα μιας γυμνής γυναίκας». Η συγγραφέας ρωτάει τον Ζούκερμπεργκ εάν γνωρίζει τη Μαριάν, το σύμβολο της Γαλλικής Επανάστασης. «Εάν δημοσιεύσω την εικόνα της, θα μου ρίξετε τον λογαριασμό στα σκοτάδια του Διαδικτύου;» διερωτάται η συγγραφέας και κατακρίνει ως υποκριτική την πολιτική της υποτιθέμενης ελευθερίας του λόγου που επικαλείται το Facebook, η οποία σταματάει όταν μπει στο κάδρο το γυναικείο σώμα. Οι γυναίκες που αγωνίζονται για το δικαίωμά τους να δημοσιεύουν και να κυκλοφορούν γυμνόστηθες, σε μία προσπάθεια να αποσυνδεθεί το γυναικείο σώμα από τον σεξισμό, έχουν κηρύξει πόλεμο στο Facebook και τα social media. Τα παιδιά στις ΗΠΑ, όπως υποστηρίζουν επικαλούμενες στοιχεία της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Ένωσης, έρχονται αντιμέτωπα με περισσότερες από 200.000 εικόνες βίας και 16.000 εκτελέσεις στην τηλεόραση πριν γίνουν 18 ετών, αλλά αυτό που ενοχλεί είναι το γυναικείο σώμα. Στο κίνημα μετέχουν και αρκετές διάσημες γυναίκες, όπως η Μάιλι Σάιρους, η οποία
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
31
www.topontiki.gr
ανέβασε γυμνόστηθη φωτογραφία της στο Instagram για να στηρίξει την εκστρατεία και αμέσως βέβαια αφαιρέθηκε. Σε ακτιβισμό, κυκλοφορώντας γυμνή στους δρόμους της Νέας Υόρκης, προχώρησε η Σκάουτ Γουίλις, κόρη του γνωστού ηθοποιού Μπρους Γουίλις, μετά το κατέβασμα μιας φωτογραφίας της από το Instagram. Το βασικό θέμα για το κίνημα είναι η ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα και η προσπάθεια να σταματήσει το γυναικείο σώμα να αντιμετωπίζεται ως σεξουαλικό αντικείμενο, αλλά το θέμα δεν περιορίζεται στα αιτήματα των γυναικών για ισότητα. Το ζήτημα έχει κι άλλες, ίσως ακόμη πιο σημαντικές διαστάσεις, που τίθενται σπάνια (έως ποτέ) στον δημόσιο διάλογο.
Το ερώτημα που τίθεται σήμερα είναι κατά πόσο τα νέα media, το Facebook, με «θεοκρατική» λογική ενός απόλυτου άρχοντα που θέτει τους κανόνες και τις απαγορεύσεις και χωρίς να νιώθουν την ανάγκη να δίνουν λογαριασμό σε κανέναν, αποτελούν μία μοντέρνα εκδοχή του πουριτανισμού στον 21ο αιώνα.
Σύγχρονη και αθόρυβη λογοκρισία Στο νέο τοπίο οι πολίτες τροφοδοτούνται με ψευδαισθήσεις ελευθερίας, καθώς θεωρητικά μπορούν να δημοσιεύσουν εύκολα στο Twitter, το Facebook, το Instagram και το YouTube ό,τι επιθυμούν. Όμως, από τη στιγμή που όλες αυτές οι πλατφόρμες ελέγχονται από ιδιωτικές εταιρείες, το περιεχόμενο αυτό μπορεί πολύ εύκολα να εξαφανιστεί και πολλές φορές να μη γνωρίζει ο χρήστης το γιατί, αλλά ούτε να μπορεί να ανακτήσει το υλικό του. Για να κάνουν γνωστό το πρόβλημα, το Ίδρυμα Ηλεκτρονικών Συνόρων, άτομα και εταιρείες δημιούργησαν τον δικτυακό τόπο onlinecensorship.org, που στοχεύει στην καταγραφή των σελίδων που «κατεβαίνουν» χωρίς αιτία από τα κοινωνικά δίκτυα. Η διευθύντρια του Ιδρύματος Τζίλιαν Γιορκ, σε συνέντευξή της που δημοσίευσε το fortune. com, είπε ότι στόχος του ιδρύματος είναι η προάσπιση της ελευθερίας του λόγου. Η Τζίλιαν Γιορκ ανέφερε μία χαρακτηριστική περίπτωση όπου μία κολεκτίβα με τον τίτλο «Ελευθερία για την Παλαιστίνη», που συνδυάζει τη μουσική με τα ανθρώπινα δικαιώματα, αφαιρέθηκε από τη σελίδα του γνωστού συγκροτήματος Coldplay στο Facebook, παρά το γεγονός ότι είχε λάβει περισσότερα από 7.000 θετικά σχόλια από χρήστες. Έγινε γνωστό ότι κάποιοι χρήστες του κοινωνικού δικτύου την κατήγγειλαν ως προσβλητική, με αποτέλεσμα να αφαιρεθεί. Το ίδρυμα, αν και ξεκίνησε να «παρακολουθεί» το Facebook και το YouTube, επεκτάθηκε στο Twitter, το Instagram, το Flickr και το το Google+. «Ξεκινήσαμε από το Facebook επειδή εκεί υπήρχε μεγάλος όγκος απαγορεύσεων και τότε το Twitter ήταν ακόμη η πτέρυγα των κοινωνικών δικτύων όπου κυριαρχούσε η ελευθερία του λόγου, αλλά η πολιτική του να κατεβάζει περιεχόμενο έχει αλλάξει και γι’ αυτό αποτελεί πλέον αντικείμενο καταγραφής του ιδρύματος. Σύμφωνα με τη διευθύντρια του ιδρύματος, πλέον τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποφασίζουν ποιο υλικό δεν θα δημοσιευθεί, όπως ακριβώς κάνουν και τα παραδοσιακά media. Πολλές φορές το υλικό που κατεβαίνει από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να έχει καταγγελθεί από χρήστες ως προσβλητικό ή ότι παραβιάζει κάποιους από τους κανόνες, αλ-
Θα τραβήξω τα βυζιά μου...
Αναβιώνοντας τον πουριτανισμό Ο πίνακας του Γκιστάβ Γκουρμπέρτ «The origin of the world» του 1866 εκτίθεται στο Musée d’Orsay στο Παρίσι, αλλά δεν έχει θέση στο Facebook. Με άρθρο του στον «Guardian» ο Τζόναθαν Τζόουνς σκιαγραφεί το πορτρέτο του επαναστάτη – κυριολεκτικά και μεταφορικά – Γάλλου ζωγράφου και δίνει μία διαφορετική διάσταση στη λογοκρισία του κοινωνικού δικτύου. Ο ζωγράφος στον συγκεκριμένο πίνακα ενσωματώνει το πάθος και τις επαναστατικές του ιδέες. Ο ίδιος έλαβε μέρος στην Παρισινή Κομμούνα του 1871 και με την τέχνη του θέλησε να εκφράσει την πραγματική ζωή έτσι όπως είναι, με έναν σχεδόν βρόμικο ρεαλισμό, ο οποίος έδωσε ώθηση στη γαλλική avant garde του 20ού αιώνα. Κατά τους κοινωνικούς επιστήμονες, στη νέα πραγματικότητα των κοινωνικών δικτύων διεξάγεται μία μάχη κυριαρχίας και ελέγχου, ένα από τα χαρακτηριστικά της οποίας είναι και η αναβίωση ενός νέου πουριτανισμού. Τα κοινωνικά δίκτυα ελέγχουν απολύτως τον νέο κοινωνικό χώρο και επιβάλλουν μία ηθική που προσομοιάζει στον πουριτανισμό που αναπτύχθηκε στην Αγγλία και την Αμερική τον 16ο και 17ο αιώνα. Η κυριαρχία των συντηρητικών εκφραστών της χριστιανικής πίστης λειτούργησε ως νοοτροπία που όφειλε να διέπει την ατομική συμπεριφορά του ανθρώπου και εξέφραζε σε υψηλό βαθμό τον συντηρητισμό των αστών της εποχής εκείνης ενώ έπαιξε σημαντικό κοινωνικό ρόλο ως φορέας κοινωνικού ελέγχου, σε μία προσπάθεια να ενσωματώσουν τα άτομα αυταρχικούς ηθικούς κανόνες. Κοινωνικοί επιστήμονες υποστήριξαν ότι ο πουριτανισμός στόχευε στο να εγκαθιδρύσει πολιτική και ηθική τυραννία, πρωτοφανή ιστορικά σε όρους σκληρότητας, έντασης και επιβολής ενός ηθικού, θεοκρατικού ελέγχου και καταπίεσης.
Για πολιτική και ηθική τυραννία πρωτοφανούς σκληρότητας κάνουν λόγο κοινωνικοί επιστήμονες
λά, όπως τονίζει η Γιορκ, αυτές οι καταγγελίες γίνονται από ισχυρές ομάδες που μπορούν να παρακολουθούν τις αναρτήσεις και έχουν στόχο να κρατήσουν στο σκοτάδι ιδέες που δεν τις βολεύουν. «Εμείς» προσθέτει «δεν κρίνουμε το περιεχόμενο, αυτό που επιδιώκουμε είναι να είναι πιο διαφανείς οι εταιρείες σε αυτό που κάνουν και γιατί το κάνουν. Οι εταιρείες δεν θέλουν να είναι διαφανείς και πολλές πλατφόρμες δεν δίνουν πληροφορίες στους χρήστες για τα θέματα που κατεβαίνουν». Τα social media, και κυρίως το πανίσχυρο Facebook, είναι πολλά περισσότερα από social media. Είναι σημαντικό τμήμα ενός καινούργιου κόσμου που γίνεται ολοένα και πιο συγκεντρωτικός, μπορουν να αποκλείουν ευκολότερα και να παράγουν, να διαχέουν και να αναπαράγουν ιδεολογία. Μπορούν να αποκλείουν το γυμνό, μπορούν να κατεβάζουν σελίδες χρηστών, μπορούν να καταδικάζουν σε ηλεκτρονική απομόνωση χωρίς ο «κατηγορούμενος» να έχει καν το δικαίωμα έφεσης. Ως ιδιωτικές εταιρείες έχουν δικαίωμα να θέτουν τους κανόνες τους, αλλά ως δημόσιος χώρος οφείλουν να λειτουργούν με μεγαλύτερη ευθύνη και διαφάνεια απέναντι στους χρήστες τους.
32
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Κόκκινη κάρτα έβγαλε ο Πάνος Σκουρλέτης στην Eldorado Gold, ξεκαθαρίζοντας στον ισχυρό άντρα της εταιρείας Πολ Ράιτ ότι δεν πρόκειται να υπάρξει διάλογος εάν δεν πάρει πίσω την απόφαση για αναστολή των εργασιών.
Ο
υπουργός Περιβάλλοντος, στο τετ-α-τετ με τον επικεφαλής της καναδικής πολυεθνικής, του ανταπέδωσε το τελεσίγραφο λέγοντάς του ότι η κυβέρνηση δεν εκβιάζεται και δεν πρόκειται να κάτσει στο τραπέζι εάν η εταιρεία δεν επιστρέψει στα εργοτάξια. Παράλληλα, ο Πάνος Σκουρλέτης έθεσε ευθέως στον διευθύνοντα σύμβουλο της Eldorado Gold το ερώτημα εάν θέλει πράγματι την επένδυση η εταιρεία ή, δεδομένου του γεγονότος ότι η τιμή του χρυσού βρίσκεται σε καμπή, θεωρεί ότι ο κύκλος αυτήν τη στιγμή έχει κλείσει και χρησιμοποιεί ως πρόσχημα τον αυστηρό έλεγχο νομιμότητας που ασκεί η κυβέρνηση για να φρενάρει τη χρηματοδότηση του εγχειρήματος. Αμέσως μετά τη συνάντηση ο υπουργός ΠΕΝ επισήμανε ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να συζητά σε καθεστώς εκβιασμών. Όπως χαρακτηριστικά είπε: «Κάλεσα τον κ. Ράιτ να συνειδητοποιήσει ότι η Ελλάδα είναι μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα με κανόνες και νόμους που πρέπει να γίνονται σεβαστοί από όλους τους επενδυτές και όχι μια αποικία». Ο Πολ Ράιτ, αντίθετα, που με πολιτικές κινήσεις προκάλεσε τη σύγκρουση, στις δηλώσεις του έκανε τον… «Αλέκο», υποστηρίζοντας ότι ήταν μια εποικοδομητική συνάντηση, ότι ο διάλογος άρχισε και ότι η εταιρεία δεν βρίσκεται στην Ελλάδα για να κάνει πολιτική, αλλά επενδύσεις.
Πώς άνοιξε το ρήγμα Αφορμή για τη σφοδρότατη σύγκρουση αποτέλεσε η – για τα κυβερνητικά στελέχη – αψυχολόγητη και με πολιτικά χαρακτηριστικά κίνηση του διευθύνοντος συμβούλου της καναδικής πολυεθνικής Πολ Ράιτ να αναβάλει τη συνάντηση που ο ίδιος είχε ζητήσει από τον αρμόδιο υπουργό Πάνο Σκουρλέτη την Τρίτη, να παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου υποστηρίζοντας ότι η εταιρεία θα αναστείλει κάποιες δραστηριότητες στο μεταλλείο και να συναντήσει τον νέο πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Πάνος Σκουρλέτης σήκωσε το γάντι και απάντησε με σκληρές δηλώσεις στον επικεφαλής της Eldorado
Στο καναβάτσο η Eldorado Καμιά συζήτηση, αν η εταιρεία δεν επιστρέψει στα εργοτάξια Gold, σχολιάζοντας ότι η κυβέρνηση δεν υποκύπτει σε εκβιασμούς και χαρακτηρίζοντας «πολιτικό σόου» τις κινήσεις του Πολ Ράιτ. Ο αρμόδιος υπουργός κατήγγειλε ότι από το 2007 η εταιρεία Ελληνικός Χρυσός, μέτοχος της Eldorado Gold, δεν έχει καταβάλει ούτε ένα ευρώ σε φόρους στο ελληνικό Δημόσιο – καθότι εμφανίζεται ζημιογόνα, παρά το γεγονός ότι εξάγει μεταλλεύματα στην Κίνα – και ανέφερε ότι υπάρχει υποψία για τριγωνικές συναλλαγές. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος δεν περιορίστηκε στις δηλώσεις αλλά γνωστοποίησε και την επιβολή προστίμων ύψους 1.734.300 ευρώ στην Ελληνικός Χρυσός για 21 παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας που είχαν διαπιστωθεί επί κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου και αράχνιαζαν στα συρτάρια των υπουργών.
Τελεσίγραφα και παραβάσεις Ο ισχυρός άντρας της καναδικής πολυεθνικής Πολ Ράιτ, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, εξαπέλυσε πυρά κατά της σημερινής κυβέρνησης αλλά και κατά της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου, κατηγορώντας τους για μη έκδοση των απαιτούμενων αδειών για το μεταλλείο.
Οι πραγματικοί λόγοι πίσω από την απόφαση της καναδικής εταιρείας
Για την κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου είπε χαρακτηριστικά: «Από το 2012 έχουμε αντιμετωπίσει τη μη εκπλήρωση από πλευράς του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος και λοιπών δημόσιων υπηρεσιών των υποχρεώσεών τους για την έκδοση των απαιτούμενων αδειών και εγκρίσεων». Ενώ για την κυβέρνηση Τσίπρα ανέβασε ένα κλικ παραπάνω τους τόνους: «Το 2015 το υπουργείο προχώρησε ένα βήμα παραπέρα και ανακάλεσε ή ανέστειλε ορισμένες βασικές άδειες χωρίς κανέναν προφανή λόγο. Ακόμη και κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περιόδου, συνεχίζουμε να προσπαθούμε να επιτύχουμε διάλογο με την ελληνική κυβέρνηση – με τη στήριξη των σωματείων μας, των βιομηχανικών συνδέσμων στην Ελλάδα και της καναδικής κυβέρνησης – ώστε να αναδείξουμε τα κοινωνικο-οικονομικά πλεονεκτήματα των επενδύσεών μας». Ο διευθύνων σύμβουλος της Eldorado Gold προχώρησε και ένα βήμα παραπέρα, υποστηρίζοντας ότι, εάν το υπουργείο δεν τους αφήσει άλλη επιλογή, τότε θα αναστείλουν κάθε περαιτέρω επένδυση στο έργο των Σκουριών με αποτέλεσμα να απολυθούν πάνω από 600 εργαζόμενοι,
όπως χαρακτηριστικά είπε. Παράλληλα έθεσε εμμέσως πλην σαφώς τελεσίγραφο στην κυβέρνηση να έχει ολοκληρώσει μέχρι το τέλος Μαρτίου τις διαδικασίες για την άδεια εγκατάστασης στο έργο της Ολυμπιάδας, διαφορετικά θα αναστείλει και αυτό το έργο με αποτέλεσμα την απώλεια επιπλέον 500 θέσεων εργασίας. Στις καταγγελίες περί καθυστέρησης έκδοσης αδειών και εγκρίσεων το υπουργείο Περιβάλλοντος απαντά ότι ο μοναδικός γνώμονας είναι η προστασία του δημοσίου συμφέροντος και του περιβάλλοντος. Υπηρεσιακά στελέχη επισημαίνουν, μάλιστα, ότι οι άδειες δεν έχουν εκδοθεί γιατί η εταιρεία ακόμα και σήμερα δεν πληροί τις προϋποθέσεις για τη χορήγησή τους. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για να καταδείξει την προβληματική πρακτική της εταιρείας, έδωσε στη δημοσιότητα τις 21 παραβάσεις της νομοθεσίας που είχαν καταγράψει οι αρμόδιες υπηρεσίες από το 2012 έως και το 2014, επί κυβέρνησης δηλαδή Σαμαρά - Βενιζέλου. Παραβάσεις που, όπως κατήγγειλε ο Πάνος Σκουρλέτης, είχαν «ξεχαστεί» στα συρτάρια με αποτέλεσμα να μην έχουν επιβληθεί πρόστιμα. Και τα πρόστιμα είναι βαρύτατα αφού υπολογίζονται σε 1.734.300 ευρώ, μια και αφορούν σοβαρές παραβάσεις της νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
Η ταμπακιέρα Υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος επισημαίνουν ότι το πραγματικό πρόβλημα έγκειται στο αδιέξοδο στο οποίο η ίδια η Eldorado έχει περιέλθει επιλέγοντας να στηρίξει την όλη επένδυση σε μια πειραματική μέθοδο εξόρυξης χρυσού, αφού το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει απαγορεύσει τη χρήση κυανίου. Όταν, όμως, η σημερινή κυβέρνηση και η σημερινή πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος κάλεσαν την εταιρεία να τηρήσει κατά γράμμα όλες τις προβλέψεις της μελέτης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων και να παρουσιάσει τα αποτελέσματα δοκιμών της μεθόδου που να έχουν γίνει στις Σκουριές και όχι σε εργαστήριο στη Νορβηγία, οι υπεύθυνοι της εταιρείας, όπως λένε τα στελέχη του ΥΠΕΝ, αποδιοργανώθηκαν. Όπως αποδιοργανώθηκαν και όταν συνειδητοποίησαν ότι η κυβέρνηση θα αντιμετώπιζε την επένδυση by the book, τηρώντας δηλαδή κατά γράμμα τις προβλέψεις της περιβαλλοντικής μελέτης, μη δεχόμενη καμία παρέκκλιση και καμιά τροποποίηση σε βάρος της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
33
www.topontiki.gr
Επιτέλους λίγο φως Αύξηση προσλήψεων, σε σχέση με τις απολύσεις, τον Δεκέμβριο του 2015
Θετικό ισοζύγιο προσλήψεων - αποχωρήσεων κατά 7.826 θέσεις εργασίας καταγράφεται, για πρώτη φορά, στον ιδιωτικό τομέα κατά τον Δεκέμβριο 2015, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Πληροφοριακού Συστήματος «Εργάνη».
Σ
υγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία των ροών μισθωτής απασχόλησης του Δεκεμβρίου 2015, οι αναγγελίες πρόσληψης ανήλθαν σε 142.528, ενώ οι αποχωρήσεις σε 134.702. Από τις 134.702 συνολικά αποχωρήσεις, οι 53.391 προήλθαν από οικειοθελείς αποχωρήσεις και οι 81.311 από καταγγελίες συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Από τη σύγκριση των ισοζυγίων των δύο μηνών (Δεκέμβριος 2015 και Δεκέμβριος 2014) προκύπτει θετική επίδοση κατά 8.660 θέσεων εργασίας (για τον Δεκέμβριο 2015 θετικό ισοζύγιο 7.826 θέσεων εργασίας, έναντι αρνητικού ισοζυγίου 834 τον Δεκέμβριο του 2014). Θα πρέπει επιπλέον να επισημανθεί ότι η επίδοση του ισοζυγίου ροών του Δεκεμβρίου 2015 είναι η δεύτερη θετική επίδοση αντίστοιχου κα-
ταγεγραμμένου Δεκεμβρίου από το 2001 μέχρι σήμερα – ο Δεκέμβριος, με εξαίρεση το έτος 2013, παρουσίαζε πάντοτε αρνητικό ισοζύγιο. Αθροιστικά για ολόκληρο το 2015 οι προσλήψεις καταγράφουν μικρή υπεροχή κατά 100.000 θέσεις εργασίας έναντι των απολύσεων. Συγκεκριμένα για την περίοδο Ιανουάριος - Δεκέμβριος 2015 οι αναγγελίες προσλήψεων ανήλθαν στις 1.809.552 θέσεις εργασίας και οι αποχωρήσεις έφτασαν τις 1.709.852, εκ των οποίων οι 1.004.705 ήταν αποτέλεσμα καταγγελιών συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεων συμβάσεων ορισμένου χρόνου και οι 705.147 οικειοθελείς αποχωρήσεις.
Θετικό ισοζύγιο Το ισοζύγιο των ροών μισθωτής απασχόλησης του έτους 2015, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα του πληροφοριακού συστήμα-
τος «Εργάνη», είναι θετικό και διαμορφώνεται στις 99.700 νέες θέσεις εργασίας (υψηλότερο του αντίστοιχου ισοζυγίου του έτους 2014 κατά 578 περισσότερες θέσεις εργασίας), αποτελώντας τη δεύτερη υψηλότερη επίδοση έτους από το 2001 μέχρι σήμερα. Θα πρέπει, επίσης, να σημειώσουμε ότι παράλληλα με τις ηλεκτρονικές υποβολές εντύπων προσλήψεων - απολύσεων μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος «Εργάνη» υπάρχει και ένα ιδιαίτερα μικρό ποσοστό επιχειρήσεων που προέβησαν αναγκαστικά σε χειρόγραφες υποβολές εντύπων στις περιφερειακές υπηρεσίες του ΟΑΕΔ, λόγω είτε περιπτώσεων εκπρόθεσμων υποβολών, στις οποίες επιβάλλονται και τα προβλεπόμενα πρόστιμα, είτε ειδικών ελάχιστων περιπτώσεων επιχειρήσεων που αδυνατούν να υποβάλλουν τα στοιχεία ηλεκτρονικά. Το ισοζύγιο ροών μισθωτής απασχόλησης για αυτές τις συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρήσεων για το διάστημα 1.12.2015 έως 31.12.2015, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, διαμορφώνεται σε 1.702 απώλειες θέσεων εργασίας.
ΕΝΦΙΑ και τέλη αύξησαν τα φορολογικά έσοδα Ενίσχυσαν τα φορολογικά έσοδα κατά 1,9 δισ. ευρώ ο ΕΝΦΙΑ και τα τέλη κυκλοφορίας στο δωδεκάμηνο του 2015! Τα φορολογικά έσοδα τον Δεκέμβριο παρουσίασαν αύξηση πολύ πάνω από 10%, καθώς εισπράχθηκαν 595 εκατ. ευρώ επιπλέον σε σχέση με πέρυσι. Αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι ότι, ενώ ο αναθεωρημένος στόχος για το 12μηνο του
2015 ήταν να εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία 49,5 δισ. ευρώ (χωρίς τα 3,6 δισ. από τα ANFA’s που αναμένει η κυβέρνηση από τις ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες), τελικώς τα έσοδα ανήλθαν σε... 51,406 δισ. ευρώ! Καταγράφεται δηλαδή υπέρβαση (σε ταμειακή βάση τουλάχιστον) ύψους 1,9 δισ. ευρώ. Εκτός από τον ΕΝΦΙΑ και τα τέλη κυκλο-
φορίας, στην αύξηση των εσόδων συνετέλεσαν και η άνοδος του τουρισμού, η αύξηση των πωλήσεων Ι.Χ. αλλά και η κατανάλωση πετρελαίου τον Δεκέμβριο. Την ίδια ώρα ώθηση δίνει και η ρύθμιση των 100 δόσεων καθώς και η άρση της απαγόρευσης πλειστηριασμών, αφού πλέον ελάχιστοι είναι οι φορολογούμενοι που καθυστερούν τις δόσεις τους.
τυράκια... Ελάφρυνση για 700.000 στεγαστικά και 400.000 καταναλωτικά δάνεια έχει φέρει το αρνητικό επιτόκιο euribor. Ο αριθμός ανεβαίνει στα 1,1 εκατ. μαζί με τα καταναλωτικά. Η πτώση στα επιτόκια της διατραπεζικής θα συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 2016, δηλαδή οι δόσεις των δανείων θα συνεχίσουν να μειώνονται. Τραπεζικά στελέχη, μάλιστα, δεν αποκλείουν το euribor τριμήνου στο τέλος του έτους να βρεθεί στο -1%. Και οι δανειολήπτες που έλαβαν δάνεια από τον ΟΕΚ θα μπορούν να ενταχθούν για ρύθμιση των οφειλών τους στον νόμο 3869/2010 και στην τροποποίησή του, στον νόμο 4346/2015. Ο νόμος θέτει το γενικό πλαίσιο και τα δικαστήρια λαμβάνουν υπόψη τις ειδικότερες συνθήκες του κάθε δανειολήπτη, αφού αρκετά ειρηνοδικεία έχουν εξαιρέσει με αποφάσεις τους τα δάνεια του ΟΕΚ. Τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου προγραμματίζει το υπουργείο Εργασίας να καταβάλει την επόμενη, έβδομη κατά σειρά, επιδότηση σίτισης, μέσω της καταβολής ποσού από 70 έως 220 ευρώ στην Κάρτα Αλληλεγγύης - Σίτισης των δικαιούχων. Στόχος των αρμόδιων είναι η συγκεκριμένη επιδότηση να μην καταβληθεί μόνο στους 145.330 δικαιούχους, αλλά σε επιπλέον 2.400, των οποίων η ένσταση που είχαν υποβάλει έγινε αποδεκτή.
...και φάκες Στις εφορίες θα πρέπει να μεταβούν, για να τακτοποιήσουν με την «πάγια ρύθμιση» των 12 μηνιαίων δόσεων τις οφειλές τους, όσοι έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση των 100 δόσεων και έχουν δημιουργήσει νέες οφειλές προς το Δημόσιο, πριν καταστεί ληξιπρόθεσμη έστω και μία δόση εξ αυτών. Στο 42% αυξάνονται οι εισφορές στους αγρότες αναδρομικά από την 1η Ιουλίου 2015. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 οι υφιστάμενες ασφαλιστικές κατηγορίες καταργούνται και οι αγρότες θα πληρώσουν το 14% του εισοδήματός τους για εισφορά υπέρ σύνταξης, το 2018 17% και από το 2019 και μετά το 20%. Πάγωσαν τους πρώτους πλειστηριασμούς για τη νέα χρονιά – 46 πανελλαδικά – που είχαν προγραμματιστεί για χθες, Τετάρτη 13 Ιανουαρίου, οι συμβολαιογράφοι μετά από απόφαση για συμμετοχή στην απεργία της Τετάρτης 13.1.2016 και της Πέμπτης 14.1.2016. Σε διαπραγμάτευση πάντως παραμένει μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου – στο πλαίσιο του νέου Κώδικα Δεοντολογίας – η δυνατότητα πωλήσεων στεγαστικών δανείων σε ξένα funds.
34 Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 IAΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Αφιέρωμα: Τρία στρατιωτικά κινήματα που άλλαξαν την Ελλάδα
Όταν ο Όθωνας εγκατέλειψε τη χώρα Κίνημα δεύτερο: Η Ναυπλιακή Επανάσταση Στην ιστορική μας συνείδηση έχουμε συνδέσει τα στρατιωτικά κινήματα με τις πιο μελανές σελίδες της ελληνικής Ιστορίας. Ωστόσο, αυτός ο «συνειρμός» δεν ευσταθεί ιστορικά. Δίχως υπερβολή, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι υπήρξαν τρία στρατιωτικά κινήματα που άλλαξαν την Ελλάδα
Ή
δη από το 1861 η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα ήταν έκρυθμη και το αντιδυναστικό κλίμα όλο και εντεινόταν, τόσο μέσα από την αντιπολιτευτική πολιτική του Τύπου όσο και από τις διάφορες αντικαθεστωτικές συνωμοσίες. Η εκρηκτική ατμόσφαιρα εναντίον της δυναστείας εκτεινόταν σε ολόκληρη την Ελλάδα – ο εορτασμός μάλιστα της 25ης Μαρτίου στάθηκε αφορμή να γίνει ολοφάνερη η αντίδραση του λαού εναντίον του καθεστώτος. Σε πολλές πόλεις της επικράτειας, όπως στο Άργος, την Πάτρα, το Ναύπλιο, οργανώθηκαν αντικαθεστωτικά συμπόσια και εκφωνήθηκαν επαναστατικοί λόγοι. Στη δε Αθήνα η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη αρκετούς μήνες εξαιτίας του βίαιου και ανελεύθερου τρόπου που είχαν γίνει οι εκλογές. Μέσα σε αυτήν την έκρυθμη κατάσταση κυκλοφορούσαν φήμες για ανάθεση σχηματισμού κυβέρνησης στον λαοφιλή ναύαρχο Κανάρη, προκειμένου να κατευναστούν τα οξυμμένα πνεύματα. Έτσι, στις 10 Ιανουαρίου του 1862, ο Κανάρης πέρασε την πύλη των ανακτόρων για να συζητήσει µε τον Όθωνα. Οι επαφές αυτές ναυάγησαν, με αποτέλεσμα να δυσαρεστηθεί ιδιαίτερα ο λαός, που είχε εναποθέσει πολλές ελπίδες στον σχηματισμό κυβέρνησης από τον Κανάρη.
Η αντίδραση στο Ναύπλιο Η ατμόσφαιρα ήταν ιδιαίτερα φορτισμένη μετά τη ματαίωση της κυβέρνησης Κανάρη – όχι µόνο στην Αθήνα, αλλά και σ’ άλλες πόλεις. Είναι χαρακτηριστικό το σχετικό υπόμνημα του υπουργού Εσωτερικών Χ. Χριστόπουλου προς την Αυτού Μεγαλειότητα τον βασιλέα, προκειμένου να
τον ενημερώσει για την κατάσταση που διαμορφωνόταν σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας όπως η Τρίπολη, το Άργος κ.ά. Ωστόσο η μεγαλύτερη αντίδραση εναντίον του καθεστώτος ήταν αυτή που σημειώθηκε στο Ναύπλιο. Μια αιτία ήταν ότι στο Ναύπλιο είχαν ήδη από το 1861 φυλακιστεί και εκτοπιστεί πολλοί αξιωματικοί ως αντιδυναστικοί. Στην πόλη τα πνεύματα ήταν ιδιαίτερα οξυμμένα και από μήνες οι αντιδράσεις ήταν τόσο έντονες που έφτασαν στο σημείο να κυκλοφορήσουν προκηρύξεις οι οποίες εξέφραζαν τη λύπη τους για την αποτυχία της απόπειρας εναντίον της ζωής της βασίλισσας. «Άθλιοι µάλλον κλαύσατε παρά να πανηγυρίζετε διά την αποτυχίαν». Ήδη από τον Ιανουάριο του 1862, προστέθηκε στους αντιπολιτευόμενους αξιωματικούς και ο υπολοχαγός Δημήτρης Θ. Γρίβας, που είχε συλληφθεί στην Αθήνα και είχε σταλεί στο Ναύπλιο προκειμένου να φυλακιστεί στο Παλαμήδι. Εκεί, ο Γρίβας, προσποιούμενος τον άρρωστο, ήρθε σε επαφή µε διάφορους αντικαθεστωτικούς: τον υπίλαρχο Τριτάκη, τον υπολοχαγό Κατσικογιάννη και τον αντισυνταγματάρχη Μίχα. Δίπλα στους στρατιωτικούς συντάχτηκαν και διάφοροι επιφανείς πολίτες, όπως ο υποπρόξενος του Βελγίου Σ. Ζαβιτσιάνος, ο δήμαρχος Πολυχρόνης Ζαφειρόπουλος, ο εφέτης Γ. Πετµεζάς, ο πρωτοδίκης Π. Μαυροµιχάλης, πολλοί δικηγόροι και μεταξύ αυτών μια γυναίκα, η Καλλιόπη Παπαλεξοπούλου, το σπίτι της οποίας υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα αντιδυναστικά κέντρα. Η δυναμική αυτή γυναίκα ήταν «προσόμοιος των γυναικών των πολιτευθεισών κατά την Γαλλικήν Επανάστασιν, μετέδιδε διά της φλεγούσης ευγλωττίας της τας ανατρεπτικάς αυτής ιδέας, παρέ-
συρε πάντας εις την στάσιν, προέτρεπε και ενεθάρρυνε την νεολαίαν… και εγένετο μία των κυριοτέρων αφορμών της επισπεύσεως της στάσεως»…
Η επανάσταση Ως μέρα της επανάστασης εναντίον του δυναστικού καθεστώτος του Όθωνα ορίστηκε η 3η Φεβρουαρίου 1862. Ωστόσο, εξαιτίας του εντοπισμού κάποιων επιστολών του Ζαβιτσιάνου και του Μίχου σε φιλικά τους πρόσωπα στην Αθήνα, επισπεύστηκαν οι ενέργειες και η επανάσταση εκδηλώθηκε τη νύχτα της 31ης Ιανουαρίου, ξημερώματα 1ης Φεβρουαρίου. Ο Ζαβιτσιάνος με δέκα άντρες συνέλαβε αμέσως τον νομάρχη. Στο μεταξύ, ο λαός τάχτηκε πρόθυμα με το μέρος των εξεγερθέντων. Αμέσως οι στρατιωτικοί της Ακροναυπλίας δέχτηκαν με ζητωκραυγές την είδηση της εξέγερσης και έφτασαν στην πόλη τη στιγμή που ήδη είχαν καταληφθεί όλα τα δημόσια κτήρια και φρουρούνταν από τους επαναστάτες. Λίγο αργότερα καταλήφθηκε το Παλαμήδι. Συστήθηκε προσωρινή κυβερνητική επιτροπή, η οποία εξέδωσε προκήρυξη προς τον λαό με τα βασικά αιτήματα της επανάστασης. «1ον Κατάπτωσις του συστήματος, πιστώς υπηρετουμένου υπό της μέχρι τούδε κυβερνήσεως και αναγόρευσις νέου εγγυωμένου τας ελευθερίας του λαού... 2ον Διάλυσις της διά βιαίων μέσων συσταθείσης και μέχρι τούδε υπαρχούσης Βουλής και 3ον Συγκρότησις Εθνοσυνελεύσεως...». Η επαναστατική προσωρινή κυβέρνηση έστειλε έγγραφο προς τις Μεγά-
λες Δυνάμεις εξηγώντας τους λόγους της εξέγερσης. Ως στρατιωτικός αρχηγός της επανάστασης ορίστηκε ο αντισυνταγματάρχης Αρτέμης Μίχος. Ο φυλακισμένος στην Ακροναυπλία αντισυνταγματάρχης Πάνος Κορωναίος διορίστηκε αρχηγός των γενικών επιτελών, ο Μπότσαρης φρούραρχος του Ναυπλίου, ο Ζυμβρακάκης φρούραρχος του Παλαμηδίου. Ο Κορωναίος μάλιστα πρότεινε να εκστρατεύσουν εναντίον της Αθήνας, πρόταση που αποκρούστηκε μεταξύ άλλων με το σκεπτικό ότι θα ξεσπούσε και εκεί επανάσταση. Κρίνοντας εκ των υστέρων την πρόταση του Κορωναίου, μπορούμε να υποθέσουμε βάσιμα ότι η επανάσταση θα είχε πάρει πιθανότατα διαφορετική τροπή από αυτήν που κατέληξε να πάρει… Οι εξελίξεις στο Ναύπλιο είχαν ως αποτέλεσμα να προβληματίσουν έντονα την κυβέρνηση και να τρομάξουν τον βασιλιά. Έπειτα από αστραπιαίες κινήσεις αποφάσισαν να αντιδράσουν στην εξέγερση φοβούμενοι τυχόν ενδυνάμωση και εξάπλωσή της.
Η αντίστροφη μέτρηση για τον Όθωνα Παρά την καταστολή των επαναστάσεων από τα κυβερνητικά στρατεύματα, ο Όθωνας φαίνεται να είχε αντιληφθεί ότι έπρεπε να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις. Ωστόσο, το γενικευμένο αντιδυναστικό πνεύμα είχε πάρει τεράστιες διαστάσεις. Στην Αθήνα, η οποία είχε απογυμνωθεί από μεγάλο μέρος της στρατιωτικής της δύναμης λόγω της επανάστασης του
Γρίβα, ξέσπασαν το βράδυ της 10ης Οκτωβρίου ταραχές και το παλάτι καταλήφθηκε από στρατιωτικούς. Στις 11 Οκτωβρίου, η πρωτεύουσα βρισκόταν υπό τον έλεγχο της στρατιωτικής κυβέρνησης του Βούλγαρη, ο οποίος είχε αναλάβει τα ηνία του αντιδυναστικού αγώνα και κήρυξε την κατάργηση της βασιλείας του Όθωνα και τη σύσταση προσωρινής κυβέρνησης υπό τους Βούλγαρη, Κανάρη και Ρούφο, μέχρι να συγκληθεί η Εθνοσυνέλευση.
Το ψήφισμα του Έθνους Τη νύχτα της 10ης προς 11η Οκτωβρίου 1862, εκδόθηκε το περίφημο ψήφισμα του Έθνους: «Τα δεινά της Πατρίδος έπαυσαν. Άπασαι αι επαρχίαι και η πρωτεύουσα συνενωθείσαι μετά του στρατού έθεσαν τέρμα εις αυτά. Ως κοινή δε έκφρασις του Ελληνικού Έθνους ολοκλήρου κηρύττεται και ψηφίζεται: Η βασιλεία του Όθωνος καταργείται. Προσωρινή κυβέρνησις συνιστάται όπως κυβερνήση το κράτος μέχρι συγκαλέσεως της Εθνικής συνελεύσεως, συγκειμένη εκ των εξής πολιτών: Δημητρίου Βούλγαρη, Προέδρου, Κωνσταντίνου Κανάρη, Βενιζέλου Ρούφου. Εθνική Συντακτική Συνέλευσις καλείται αμέσως προς σύνταξιν της Πολιτείας και εκλογήν ηγεμόνος. Ζήτω το Έθνος! Ζήτω η Πατρίς! Εγένετο εις Αθήνας εν έτει σωτηρίω 1862 και μηνί Οκτωβρίω τη δεκάτη αυτού». Xenofonb@gmail.com
art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
«Ο δρόμος του μεταξιού» οδηγεί στο... Μουσείο Μπενάκη Ο Άραβας ζωγράφος Τζαμάλ εγκαινίασε χθες την πολύ ενδιαφέρουσα έκθεσή του στο Μουσείο Μπενάκη. «Ο δρόμος του μεταξιού» ξετυλίγει μέσα από χρώματα και παλέτες την ιστορία όχι απλώς ενός οδικού δικτύου, αλλά πολιτισμών, ανθρώπων, θρησκειών, ακριβώς εκεί όπου διασταυρώνονται αρχαίοι πολιτισμοί. «Ο δρόμος του μεταξιού» έχει εμπνεύσει όλες τις τέχνες. Η γοητεία του μεταξιού, το άρωμα των μπαχαρικών, η αισθητική της πορσελάνης, το χαρτί, έφτασαν στον πολιτισμό μας μέσα από τον δύσβατο αυτό δρόμο, που υπήρξε το οδικό δίκτυο μεταξύ της Κίνας και όλων των κρατών που βρίσκονται δυτικά και νότιά της. Πόσες ταινίες δεν έχουμε δει στο σινεμά με ήρωες να περιπλανιούνται στο αρχαίο αυτό οδικό δίκτυο, που είναι φορτισμένο πολιτισμικά, αλλά και μυθολογικά. Στα κακοτράχαλα και επικίνδυνα μονοπάτια του, άλλωστε, ήταν κρυμμένη η γοητεία του… Ο Άραβας ζωγράφος Τζαμάλ βάφτισε «Ο δρόμος του μεταξιού» την πλούσια έκθεσή του, που ξεκίνησε χθες στο Μουσείο Μπενάκη. Δεκαπέντε έργα αποτελούν αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση, που μπορεί να έχει ως σύνολο στην καρδιά της τον μυθολογικό αυτό δρόμο, αλλά κάθε ένα από αυτά, όπως λέει ο ίδιος στο «Ποντίκι Art», «έχει τη δική του ατμόσφαιρα…». Βιολετί, μπλε, κόκκινο, κίτρινο, όλα συνυπάρχουν στην έκθεση και δίνουν χρώμα στη σαγήνη της Ανατολής. Ο Τζαμάλ μιλάει με πάθος για τον δρόμο του μεταξιού: «Η σημερινή εποχή οφείλει τόσα: έγιναν ξενοδοχεία, έγιναν τράπεζες, διαχωρίστηκαν οι κοινωνικές τάξεις. Όταν βγήκαν υφάσματα από πρωτεΐνες, οι άνθρωποι άρχισαν να ξεχωρίζουν από την εμφάνισή τους. Χτίστηκαν οι πόλεις στο πουθενά… Ανακαλύψαμε τα μπαχάρια, μας ήρθαν
Χρυσούλα Παπαϊωάννου
Info
Μουσείο Μπενάκη, «Ο δρόμος του μεταξιού», 14.1.2016 - 14.2.2016. Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, Αγίων Ασωμάτων 22, τηλ.: 2103251311. Ώρες λειτουργίας: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή: 9:00 - 17:00, Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη: Κλειστά
όμορφα χαλιά για να διακοσμούμε τα σπίτια μας…». Θεωρεί, πάντως, ότι η σημαντικότητα του δρόμου του μεταξιού δεν αναφέρεται σωστά στην Ιστορία. «Είναι ένας δρόμος», εξηγεί, «που μετέφερε πολιτισμούς και θρησκείες. Χαρές και λύπες. Το άλογο είναι μεγάλος μέτοχος στην ιστορία του δρόμου, γι’ αυτό και περιλαμβάνεται στα έργα μου. Εγώ δεν θέλω να λέω ‘‘ζώα’’ ή ‘‘έντομα’’, αλλά πλάσματα του πλανήτη, γιατί είναι μέτοχοι στη ζωή». Ο Τζαμάλ μιλάει με πάθος και για τη χώρα μας. Μένει εδώ τα τελευταία πέντε χρόνια. Τι τον έφερε; Την απάντηση δίνει ο ίδιος. «Το φως, τα χρώματα, ο ουρανός, η θάλασσα… Εδώ υπάρχει ο παγκόσμιος πολιτισμός. Υπάρχει κολόνα στον πλανήτη που δεν είναι ελληνική; Χωρίς την Ελλάδα θα μέναμε σε... σχοινιά». «Την αγαπώ πολύ την Ελλάδα γιατί μπορεί να μην γεννήθηκα εδώ, αλλά εγώ τη διάλεξα», συμπληρώνει. Γεννήθηκε σε μια ελληνική πόλη της Συρίας, κοντά στην Παλμύρα, που θεωρούνταν ειρηνούπολη. Τι ειρωνεία να μιλάς για ειρήνη σήμερα στη Συρία…Έχει πάντως να δει την πατρίδα του επτά χρόνια, «από τότε που ξεκίνησε η Αραβική Άνοιξη», διηγείται, «που κατέληξε μεγάλο λάθος. Ανακατεύτηκαν στην επανάσταση οι φανατικοί ισλαμιστές. Δεν είναι δυνατόν άνθρωπος να σκοτώνει άνθρωπο. Κανείς δεν έχει αυτό το δικαίωμα. Η Συρία κακοποιείται χωρίς να μιλάει κανένας σοβαρά. Εάν ήθελαν να σταμα-
τήσει ο πόλεμος, θα είχε σταματήσει. Αλλά φαίνεται ότι κάποιοι έχουν πιο μεγάλα σχέδια. Δεν τρελαίνεται κάποιος ξαφνικά. Υπάρχει σχέδιο για αλλαγή στους χάρτες της Μέσης Ανατολής. Θα το δει η επόμενη γενιά». Οι εικόνες των προσφύγων, των οικογενειών που εγκαταλείπουν την πατρίδα τους, που χάνονται στις θάλασσές μας, τον θλίβει απέραντα. Και τον θυμώνει. «Πρέπει να στηρίξουμε τη Δημοκρατία σε όλες τις χώρες. Έπρεπε να έχουν γίνει δημοκρατικά ψηφίσματα. Η παράνομη ελπίδα οδηγεί στον φανατισμό. Πρέπει να προστατευόμαστε πριν φτάσουμε στον καρκίνο. Γιατί μετά δεν φτάνει η χημειοθεραπεία…».
ΟΙ ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 2106898448 μετά τις 10 π.μ. θα κερδίσουν 5 διπλές προσκλήσεις ανά ημέρα, Παρασκευή 15/1/2016, ώρα 21.00, Σάββατο 16/1/2016, ώρα 21.00, Κυριακή 17/1/2016, ώρα 19.30, για την παράσταση «Οι σύντροφοι» Θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ Κεφαλληνίας 17 & Κυκλάδων, τηλ.: 210. 8656004
36 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Νέες ταινίες Ο Νοτιάς Σκηνοθεσία: Τάσος Μπουλμέτης Παίζουν: Γιάννης Νιάρρος, Θέμης Πάνου, Μαρία Καλλιμάνη, Ταξιάρχης Χάνος, Αργύρης Ξάφης, Ερρίκος Λίτσης, Όμηρος Πουλάκης Δεκατρία χρόνια μετά την «Πολίτικη Κουζίνα» ο Τάσος Μπουλμέτης επιστρέφει με μια ιστορία ενηλικίωσης ενός ρομαντικού νέου ο οποίος, από τη μέρα που μπαίνει ο έρωτας στη ζωή του, έχει την επιθυμία να λέει ιστορίες. Οι ταραχώδεις, αλλά και ταυτόχρονα πολλά υποσχόμενες για την Ελλάδα, δεκαετίες του ’60, ’70 και ’80 πυροδοτούν τη φαντασία του ασταμάτητα.
Το μυστικό στα μάτια της ντεϊβιντ μπαουι
νικοσ παναγιωτοπουλοσ
Ο Μπάουι στην εύφορη κοιλάδα… Πλάκας, χόρεψα με την Κατερίνα εκείνο το τραγούδι, το Είναι μερικές φορές που ο θάνατος γίνεται μέρος «Changes», εκατοντάδες τραγούδια με μεγάλωσαν. της ζωής αυτού που έφυγε για πάντα. Αυτό δησ βιντια μηνασ Και «Οι τεμπέληδες της Εύφορης Κοιλάδας» ; Μια συμβαίνει – κυρίως – με τους πολύ δικούς μας γνωριμία με τον νέο ελληνικό κινηματογράφο, ανθρώπους, μάνα, πατέρα, γιαγιά, φίλο. Μια ποπ κορν και μια αγκαλιά στη σκοτεινή μαγική δύναμη μας πείθει ότι δεν έφυγαν, ότι αίθουσα που βαπτιζόμασταν άντρες; Ώρες είναι πάντα εδώ, ότι συνεχίζουν να παρίστανται ατέλειωτης κουβέντας για το τι μας λέει, τι θέλει στη δική μας ζωή. να μας ψιθυρίσει στο ανυποψίαστο μυαλό μας Αυτό συμβαίνει και με κάποιους δημιουργούς, ο σκηνοθέτης που πέρασε όλη τη ζωή του πίσω από μια που σε – πολλές – σημαντικές στιγμές της δικής μας κάμερα; ζωής είναι εκεί δίπλα με ένα τραγούδι ή μια ταινία, ένα βιβλίο ή Μήπως το «σάουντρακ» της εφηβείας μας ήταν ένα μια στιγμή στη θεατρική σκηνή. ατέλειωτο τραγούδι με τους Ρόλινγκ Στόουνς, τον Μπάουι, Ξυπνάς ένα πρωί και βλέπεις ότι πέθανε ο Ντέιβιντ Μπάουι, τον Ντύλαν, την Πιάφ και την Μπαέζ; Μήπως το βίντεο-κλιπ ότι έφυγε από τη ζωή ο Νίκος Παναγιωτόπουλος. Μην μπείτε της ενηλικίωσής μας γυρίστηκε από τον Αντονιόνι, τον στον κόπο, να υπολογίσετε το μέγεθος του καθενός, δεν είναι Μπέργκμαν, τον Πολάνσκι, τον Παζολίνι, τον Αγγελόπουλο, τον αυτό το θέμα μας. Λυπάσαι, μόνο, γιατί ένας άνθρωπος έφυγε Παναγιωτόπουλο, καθένας μερικά λεπτά - άλλος λίγα, άλλος από τον κόσμο, έπαψε να βλέπει, να ακούει και να αισθάνεται. πολλά –, μια άποψη, μια αχτίδα, μια αφορμή για αμφισβήτηση; Δεν θα ξαναμιλήσει, δεν θα ξανατραγουδήσει, δεν θα κάνει μια Χιλιάδες ονόματα. Δημιουργών που έφυγαν, μα το έργο τους καινούργια ταινία. Και περνάνε οι μέρες, οι μήνες και τα χρόνια μένει και ομορφαίνει, δίνει ένα χρώμα στη ζωή μας. Η ενοχή του και μια στιγμή ακούς στο ραδιόφωνο ένα τραγούδι ή βλέπεις επιζώντος – κατά τον Λεβινάς – εξανεμίζεται κάποιες στιγμές στην τηλεόραση μια ταινία και αναρωτιέσαι, τι κάνει αυτός, μπροστά στην απώλεια… ζει ή πέθανε; Ρωτάς τον διπλανό σου, γιατί δεν είσαι βέβαιος, Ο Ντέιβιντ Μπάουι και ο Νίκος Παναγιωτόπουλος δεν είναι πολλοί έχουν πεθάνει και δεν θυμάσαι, γίνονται και φάρσες, τα πια εδώ. Εκτός από τους δικούς τους ανθρώπους και κάποιοι μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυθαιρετούν, όχι λες, δεν πέθανε ο από εμάς θα συνεχίσουμε να πιστεύουμε ότι συνεχίζουν να Μπάουι, αφού τραγουδάει τώρα, τον ακούω; Τραγουδούσε και καταγράφουν με ήχους και εικόνες την καθημερινότητά μας… τότε, το ’75, στο «Ολύμπικ Βένους», της Κυψέλης, στο «Trip» της
στοι ι ρ κ ι τ ν α τεσ καθρεφ
ατζeντα Πέμπτη 14.1 ΜΟΥΣΙΚΗ. Η Σαββίνα Γιαννάτου και οι Primavera en Salonica βάφτισαν τις παραστάσεις τους Souvenide Salonique, οι οποίες περιλαμβάνουν ακούσματα από τη Μεσόγειο και τη Θεσσαλονίκη. Info: Half Note Jazz Club (Τριβωνιανού 17, Μετς), ώρα έναρξης: 21.30, τιμές: 20, 15, 10 ευρώ, τηλ.: 210-9213310 (σήμερα και αύριο). Παρασκευή 15.1 ΜΟΥΣΙΚΗ. Άλλοτε με τον ηλεκτρικό ήχο της μπάντας, άλλοτε με τα πιο λαϊκά τραγούδια, αλλά πάντα και με ακουστικές στιγμές που καθηλώνουν, το μουσικό ταξίδι των εμφανίσεων του Σωκράτη Μάλαμα είναι κάθε φορά συναρπαστικό. Info: Σταυρός του Νότου, Κεντρική Σκηνή (Θαρύπου 37), ώρα έναρξης: 22.30, τηλ.: 210-9226975 Σάββατο 16.1 ΜΟΥΣΙΚΗ-ΘΕΑΤΡΟ. Ο Γιάννης Ζουγανέλης, ο Δημήτρης Μπάσης, ο Λάκης με τα ψηλά ρεβέρ,
Σκηνοθεσία: Μπίλι Ρέι Παίζουν: Τσιούετελ Έτζιοφορ, Νικόλ Κίντμαν, Τζούλια Ρόμπερτς, Ντιν Νόρις, Άλφρεντ Μολίνα κ.ά. Δύο ανερχόμενοι ντετέκτιβ, ο Ρέι και η Τζες, υπό την επίβλεψη της αρχηγού τους Κλερ, κάνουν μια ανατριχιαστική ανακάλυψη. Η έφηβη κόρη της Τζες έχει δολοφονηθεί βίαια κι ανεξήγητα. Έπειτα από δεκατρία χρόνια εμμονικής έρευνας, ο Ρέι βρίσκει ένα στοιχείο που πιστεύει ότι θα εξιχνιάσει την υπόθεση. Πρόκειται για το αμερικάνικο remake της βραβευμένης με Oscar Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας «Το μυστικό στα μάτια της» (2009) του Χουάν Χοσέ Καμπανέλα.
Δεσμοί αίματος Σκηνοθεσία: Γκρίμουρ Χακόναρσον Παίζουν: Σίγκουρντουρ Σιγκουργιόνσον, Θεοντόρ Γιούλιουσον, Σαρλότ Μπέβινγκ κ.ά. Σε μια απομακρυσμένη κοιλάδα στην Ισλανδία, δύο αδέλφια που έχουν να μιλήσουν 40 χρόνια θα πρέπει να συμφιλιωθούν ώστε να σώσουν τα πρόβατά τους που είναι πολύ σπάνια αλλά έχουν προσβληθεί από μια θανατηφόρα ασθένεια. Ο ένας πιάνει το… τουφέκι του κι ο άλλος επιστρατεύει το… μυαλό του για να αντιμετωπίσουν το κακό που τους βρήκε.
Αλίας Μαρία Σκηνοθεσία: Χοσέ Λουίς Ρουχέλες Παίζουν: Κάρεν Τόρες, Ερίκ Ρουίζ, Άντερσον Γκόμεζ, Κάρλος Κλαβίχο κ.ά. Η Μαρία, μία 13χρονη αντάρτισσα, επωμίζεται μια παράτολμη αποστολή, την οποία πρέπει να φέρει εις πέρας μαζί με άλλους τρεις νεαρούς πολεμιστές: να μεταφέρει το νεογέννητο παιδί του διοικητή της στην ασφάλεια μιας γειτονικής πόλης, περνώντας μέσα από πυκνή ζούγκλα κι ενώ γύρω τους μαίνονται οι βίαιες διαμάχες ανάμεσα στους αντάρτες και τις στρατιωτικές δυνάμεις. Όμως και η ίδια κουβαλά ένα μυστικό: είναι έγκυος – γεγονός απαγορευμένο για τους αντάρτες – και θέλει να προστατέψει το μωρό της…
ΠΕΜΠΤΗ 14.1 - ΤΕΤΑΡΤΗ 20.1
Σαββινα Γιαννατου και Primavera en Salonica
Τρίτη 19.1 ΘΕΑΤΡΟ. Οι Αγγελική Παπαθεμελή και Σοφία Κορώνη ενσαρκώνουν από κοινού μια σύγχρονη Αλίκη και στήνουν ένα ενήλικο παιχνίδι ψηλαφώντας τα όρια της πολλαπλής πραγματικότητας και του ονείρου στην παράσταση με τον – σίγουρα – παράδοξο τίτλο: «Και θα σφάξουμε το κουνέλι. Η ζωή είναι ωραία. Η ζωή είναι καλή. Θα σφάξουμε το κουνέλι». Info: Bios, ώρα έναρξης: 20.30, τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ, τηλ.: 210-3425335
Δευτέρα 18.1 ΘΕΑΤΡΟ. Η άβυσσος της ανθρώπινης ψυχής βρίσκεται στην καρδιά του μυθιστορήματος «Αδερφοί Καραμαζόφ» του Ντοστογιέφσκι, που σκηνοθετεί η Νατάσα Τριανταφύλλη. Με τους Λάζαρο Γεωργακόπουλο, Αντίνοο Αλμπάνη, Λένα Παπαληγούρα, Βασιλική Τρουφάκου. Info: Θέταρο Τέχνης Κάρολος Κουν, Υπόγειο (Πεσμαζόγλου 5), τιμές εισιτηρίων: από 5 έως 18 ευρώ, ώρα έναρξης: 20.30, τηλ.: 210-3228706
Τετάρτη 20.1 ΘΕΑΤΡΟ. Η «Μαζώχτρα» του Δημήτρη Εφταλιώτη, ένα σπουδαίο διήγημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, παρουσιάζεται από τους Θοδωρή Θεοδωρίδη, Αγγελική Μαρίνου, Δημοσθένη Ξυλαρδιστό, σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου. Info: Μικρό Γκλόρια (Ιπποκράτους 7), ώρα έναρξης: 21.15, τιμές εισιτηρίων: 12 και 8 ευρώ, τηλ.: 210-3600832
ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης ενώνουν τις δυνάμεις τους, την έκφρασή τους, τις φωνές τους σε μια μουσική διαδραστική παράσταση με τίτλο «Καμαρώστε μας». Info: Βοτανικός Plus (Ιερά Οδός 76 και Σπύρου Πάτση), ώρα έναρξης: 22.30, είσοδος και ποτό στο μπαρ 15 ευρώ, τηλ.: 2103412622 Κυριακή 17.1 ΘΕΑΤΡΟ. Ο Δημήτρης Τάρλοου σκηνοθετεί το φοβερό μυθιστόρημα του παππού του, Μ. Καραγάτση «Η μεγάλη Χίμαιρα», σε διασκευή του Στρατή Πασχάλη. Ο συγγραφέας σε αυτό το μυθιστόρημα, που κλείνει τη γνωστή τριλογία «Γιούγκερμαν - Λιάπκιν - Χίμαιρα», μελετάει ενδελεχώς τη δυνατότητα προσαρμογής των ξένων στην ελληνική πραγματικότητα, αλλά και την αμφιθυμία των Ελλήνων απέναντι στη Δύση. Με τους Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Μάξιμο Μουμούρη κ.ά. Info: Πορεία (Τρικόρφων 3-5 & 3ης Σεπτεμβρίου 69), ώρα έναρξης: 19.30, τιμές εισιτηρίων: από 14 έως 20 ευρώ, τηλ.: 210-8210991
ΠΟΝΤΙΚΙart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016
37
www.topontiki.gr
Ο Εθνικός Διχασµός ως αντικείµενο εθνικής αυτοσυνειδησίας
Ξενοφών Μπρουντζάκης
Πόση τύχη μπορεί να έχει ένας λαός, ο οποίος αδυνατεί να αντιληφθεί το ιστορικό του παρελθόν, να διαμορφώσει την εθνική του συνείδηση μέσα από τα γεγονότα και τις ανοιχτές ερμηνείες τους και όχι από προκαθορισμένους εθνικούς μύθους, θρησκευτικούς δογματισμούς και κομματικές αφηγήσεις; Δυο αιώνες νεοελληνικού κράτους κι ακόμα δεν έχουμε μάθει να διαβάζουμε και κυρίως να κατανοούμε την Ιστορία μας, να μελετούμε το παρελθόν μας, προκειμένου να συγκροτήσουμε το δικό μας εθνικό αφήγημα μέσα από έναν ανοιχτό διάλογο δίχως τις απαγορευτικές παρεμβάσεις διαφόρων αυτόκλητων διαχειριστών της εθνικής μας κληρονομιάς. Το ιστορικό μας παρελθόν μένει ανοιχτό ως αμφιλεγόμενη εκκρεμότητα, κυρίως δε ως πεδίο λαμπρό άσκησης της εθνικής μας κλίσης προς την έριδα. Δυστυχώς, ένα μεγάλο κομμάτι του σύγχρονου ιστορικού μας παρελθόντος, η εθνική μας κληρονομιά, βρίσκεται έκθετη στη διακριτική διάθεση του κάθε κομματικού επιτελείου προκειμένου να ερμηνευθεί σύμφωνα με τα συμφέροντα της παντεπόπτου κομματοκρατίας. Αυτός είναι και ο λόγος που αντιλαμβανόμαστε την Ιστορία μας ως ένα ακόμα επεισόδιο κομματικής αντιπαράθεσης και όχι εθνικού επιστημονικού διαλόγου και τεκμηρίωσης. Μας έλκει η αβασάνιστη υμνολογία και η ανεξέλεγκτη καταγγελία. Κάθε εναλλακτική θεώρηση συνιστά εθνική μειοδοσία… Το βιβλίο του Μαυρογορδάτου είναι απόσταγμα τεσσάρων συναπτών δεκαετιών διδασκαλίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε έρευνα, στοχασμούς, ερμηνείες και μελέτες πάνω στον Εθνικό Διχασμό, μια περίοδο του νεότερου ελληνισμού με τεράστια σημασία. Κι αν η Ιστορία ασχολείται με αυτά που έγιναν και όχι αυτά που δεν έγιναν, παραμένει ωστόσο πάντα ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζεις τα λάθη σου και τις σωστές ενέργειες σε σχέση με αυτά που δεν έγιναν – μόνο και μόνο για να μπορείς να εκτιμάς σωστά τις νίκες και τις ήττες σου, την εθνική σου υπόσταση. Ο Εθνικός Διχασμός κυοφορείτο ως απειλή χρόνια πριν εκδηλωθεί, τον Φεβρουάριο του 1915, όταν οι δυο βασικοί πρωταγωνιστές του, ο Βενιζέλος και ο Κωνσταντίνος, ήρθαν πλέον σε ανοιχτή ρήξη. Πρόκειται για το χρονικό μιας προαναγγελθείσας σύγκρουσης που, σύμφωνα με τον ιστορικό, ξεκινά ήδη από το 1909 με το κίνημα του Στρατιωτικού Συνδέσμου στου Γουδή και τις καταιγιστικές εξελίξεις που αυτό έφερε, κυρίως επιβάλλοντας τον Βενιζέλο στο προσκήνιο της Ιστορίας σε μια περίοδο όπου η Ελλάδα ήταν συρρικνωμένη και καταπονημένη από τις συνέπειες της χρεοκοπίας του 1893, του ολέθριου πολέμου του 1897, αλλά και του διεθνούς ασφυκτικού ελέγχου, ο οποίος έβαζε μεν σε τάξη τα άστατα
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Α', ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ
Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος 1915 Ο Εθνικός Διχασμός Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 341
οικονομικά της χώρας, αλλά κρατούσε πληγωμένη την ήδη στραπατσαρισμένη εθνική μας υπερηφάνεια. Σε αυτή τη μελαγχολικά αδιέξοδη ιστορική συγκυρία με καταπονημένα εθνικά αισθήματα υπήρχαν φωνές όπως αυτή του Ίωνα Δραγούμη, ο οποίος θεωρούσε ότι το πείραμα με το «κρατίδιο» είχε αποτύχει και έβρισκε διέξοδο στην ένταξη του ελληνισμού στο πλαίσιο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στον αντίποδα αυτής της άποψης, ο Βενιζέλος εμφανίστηκε στην πολιτική σκηνή πρεσβεύοντας την ιδέα του κλασικού αλυτρωτισμού του 19ου αιώνα. Βασικός άξονας της πολιτικής του υπήρξε η απελευθέρωση των οθωμανικών κτήσεων στην Ευρώπη, χωρίς μάλιστα προηγούμενη συμφωνία για το μοίρασμά τους. Αυτό έφερε μια νέα αντίληψη στρατηγικής στη χάραξη της εθνικής εξωτερικής πολιτικής. Μια άλλη τομή που τόλμησε ο ιδιοφυής αυτός πολιτικός στη συγκεκριμένη συγκυρία ήταν η επιλογή του για συμμαχία με τη Βουλγαρία, πράγμα που αποτελούσε ταμπού για την παλιά γενιά των Μακεδονομάχων. Η είσοδος του Βενιζέλου στη διαμόρφωση της κεντρικής πολιτικής σκηνής άλλαξε το σκηνικό, παρά τις
τεράστιες αντιδράσεις που αντιμετώπισε από την εδραιωμένη γραφειοκρατία και τους φανατικούς αντιπάλους που δημιούργησε η πολιτική του. Ο ιστορικός που επέβαλε τον όρο «χαρισματικός» για τον Βενιζέλο εξετάζει τον Εθνικό Διχασμό από τις απαρχές του, το κίνημα στου Γουδή (1909) και τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922), επικεντρώνοντας φυσικά στα γεγονότα που ακολούθησαν το 1915. Είναι ένα διάστημα όπου από τους εθνικούς θριάμβους (η Ελλάδα διπλασιάζει τα σύνορά της) καταλήγουμε σε μιαν εθνική τραγωδία. Βασικοί πρωταγωνιστές με εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Στη διαμάχη τους, τα ιστορικά γεγονότα βοούν υπέρ του Βενιζέλου αλλά και συγκριτικά οι δυο προσωπικότητες απέχουν παρασάγγας. Ωστόσο, η τυφλότητα, ο φανατισμός, η σκοταδιστική αντίληψη μεταλαμπαδεύονται κληρονομικά ως επιδημία από γενιά σε γενιά, συντηρώντας ώς τις μέρες μας μιαν έριδα που θα έπρεπε να έχει λήξει προ πολλού συντριπτικά, οριστικά και αμετάκλητα υπέρ του μεγάλου Βενιζέλου…
ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ Αριστουργήματα των μεγαλύτερων συγγραφέων της παγκόσμιας γραμματείας
Σ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ: Βαρδουσίων 10, 115 26, Αθήνα, Τηλέφωνο & Fax: 210-6920890, e-mail: info@poikilistoa.gr, www.poikilistoa.gr
Κεντρική διάθεση: Δ.Β. ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Ε., Ιπποκράτους 82, Αθήνα, Τηλέφωνο 210-3613676, e-mail: info@ellinoekdotiki.gr
38 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
28/12/15-2/1/16 21-26/12/15
ΤΑ ΝΕΑ
17.484
13.830
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
11.880
12.352
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
11.358
9.845
ESPRESSO
10.902
10.506
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
10.750
8.207
ΕΘΝΟΣ
10.474
10.370
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
4.146
3.047
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.788
3.638
ΚΟΝΤΡΑ NEWS
3.775
3.943
ΑΥΓΗ
2.255
1.287
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
1.906
2.047
ΕΣΤΙΑ
1.718
2.138
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
785
605
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
294
283
Ο ΛΟΓΟΣ
63
77
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
3/1/16
27/12/15
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
93.480
95.190
ΤΟ ΒΗΜΑ
68.700
63.120
ΕΘΝΟΣ
65.180
80.630
REAL NEWS
52.240
58.520
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
17.200
15.920
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
14.210
15.100
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
8.290
8.140
ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ
5.020
7.780
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.400
4.570
-
3.440
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
2.000
2.220
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.190
1.220
ΤΟ ΧΩΝΙ
1.010
1.240
70
80
ΑΥΓΗ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ
28/12/15-3/1/16 21-27/12/15
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
21.180
23.230
ΑΓΟΡΑ
12.160
18.820
ΕΠΕΝΔΥΣΗ
7.260
5.240
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
5.470
4.740
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
5.050
4.300
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
2.040
2.020
ΠΡΙΝ
890
880
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
830
840
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
29/12/15-3/1/16 22-27/12/15
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
6.082
4.378
SPORTDAY
5.302
5.015
LIVE SPORT
4.350
3.765
GOAL NEWS
4.304
3.493
ΓΑΥΡΟΣ
2.968
3.310
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
2.810
2.573
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
2.312
2.303
ΠΡΑΣΙΝΗ
1.810
1.810
902
855
ΓΑΤΑ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
28/12/15-2/1/16 21-26/12/15
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
10.400
8.180
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
8.300
8.240
«Τύμπανα πολέμου» για τις άδειες «Κλειδώνει» την ερχόμενη Τρίτη η στελέχωση του νέου ΕΣΡ, με τις εξελίξεις στη συνέχεια να αναμένονται ραγδαίες. Όλα αυτά πάντα με την… ελπίδα πως δεν θα «στραβώσει» η διαδικασία και θα υπάρξει η απαιτούμενη, από το Σύνταγμα, συμφωνία των 4/5 προκειμένου να προκύψει η νέα διοίκηση του ΕΣΡ και αμέσως μετά να «τρέξει» η διαδικασία αδειοδότησης των καναλιών. Μία ελπίδα βάσιμη, καθώς όλες οι πληροφορίες αναφέρουν πως έχουν υπάρξει «γόνιμοι» δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ της κυβέρνησης και του νέου προέδρου της Ν.Δ. Κυριάκου Μητσοτάκη. Όπως όλα δείχνουν, η Ν.Δ. θα καταθέσει τις δικές της προτάσεις και η κυβέρνηση ενδέχεται να συναινέσει σε κάποια από τα πρόσωπα αυτά, έτσι ώστε να προχωρήσει απρόσκοπτα η διαδικασία
και να προχωρήσουμε στην επόμενη «πίστα»: τον διαγωνισμό των τηλεοπτικών αδειών. Όλα είναι έτοιμα για την έναρξη του διαγωνισμού, με τον Χρήστο Σπίρτζη να επιβεβαιώνει πως θα ξεκινήσει μέσα στον μήνα, ενώ ο Νίκος Παππάς, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο οικονομικό κανάλι SBC, τόνισε πως οι τηλεοπτικές άδειες θα είναι τόσες ώστε να διασφαλιστεί και η βιωσιμότητα των σταθμών, ρίχνοντας και την (αναμενόμενη) «βόμβα» πως οι άδειες πανελλαδικής εμβέλειας θα είναι κάτω από πέντε. Προφανώς δεν είπε κάτι που δεν γνώριζαν ήδη οι καναλάρχες, αλλά το ερώτημα παραμένει αναπάντητο. Τι ενδέχεται να κάνουν οι σταθμοί; Αυτή τη στιγμή υπάρχουν επτά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας (Alpha, ANT1, E-TV, Μακεδονία TV,
Σε πλειστηριασμό το Alter!
Mega, ΣΚΑΪ και Star) και όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά για το ποια από αυτά θα πάρουν (ή έστω θα διεκδικήσουν) μία άδεια. Και αν συνυπολογίσουμε τα νέα πρόσωπα που θα μπουν στη «μάχη» του διαγωνισμού (κρίμα να πάει χαμένο το «σαφάρι» επενδυτών που έκανε το Μαξίμου), καταλαβαίνετε πως το τηλεοπτικό τοπίο διαγράφεται εντελώς διαφορετικό από αυτό που έχουμε συνηθίσει… Οι καναλάρχες είχαν τον χρόνο με το μέρος τους, λόγω των πολλών καθυστερήσεων που είχε κάθε στάδιο της διαδικασίας, αλλά πλέον το πλήρωμα του χρόνου ήρθε και ο «πόλεμος» ξεκινά. Τώρα θα φανεί αν έκαναν τα… κουμάντα τους, ενώ η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να φτιάξει από την αρχή το τηλεοπτικό τοπίο με τους δικούς της κανόνες…
«Τρέχουν» οι εξελίξεις στο Mega
Κι από το... πουθενά, μας προέκυψε πώληση του Alter! Αν και κοντέψαμε να ξεχάσουμε τον χιλιοταλαιπωρημένο αυτόν σταθμό, να που εμφανίζεται και πάλι στο προσκήνιο, και μάλιστα λίγο πριν (τυχαίο;) από τη δημοπράτηση των τηλεοπτικών αδειών! Συγκεκριμένα, ο σύνδικος της πτώχευσης του Alter, Ευάγγελος Μπέης, δημοσίευσε ανακοίνωση πρόσκλησης για κάθε ενδιαφερόμενο, με την οποία βγάζει στο «σφυρί» το κυριότερο περιουσιακό στοιχείο του καναλιού, την άδεια λειτουργίας του! Έτσι, ξαφνικά κάνει την εμφάνισή του ένα γνωστό «μαγαζί», καθαρό, χωρίς χρέη, που λογικά μπορεί να αποτελέσει «κελεπούρι» για νέους επενδυτές στην τηλεόραση, αφού διαθέτει άδεια λειτουργίας και άδεια στην Digea... Ανάμεσα στους ενδιαφερομένους μπορούν να είναι και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, οι οποίοι εδώ και τουλάχιστον έξι χρόνια αγωνίζονται να πάρουν πίσω τα λεφτά τους. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του εκπροσώπου των δημοσιογράφων του Alter στην ιστοσελίδα mediatvnews.gr, Βασίλη Τζήμτσου, σύμφωνα με την οποία όλα πρέπει να γίνουν στο φως! «Όποιος επενδυτής θέλει, μπορεί να καταθέσει δημόσια την επενδυτική του πρόταση. Όχι με υπόγειες διαδικασίες, όχι κοψοχρονιά… Και με την ελπίδα οι επενδυτικές προτάσεις να περιλαμβάνουν λεφτά ή δουλειά στους 600 απολυμένους του τηλεοπτικού σταθμού»… Κι όποιος προλάβει, πρόλαβε... και να ξέρει ότι την απόφαση θα την πάρει η γενική συνέλευση των πιστωτών…
Τρέχουν και δεν φτάνουν πλέον στη Μεσογείων (και όχι μόνο). Αφού κοντεύει να… «χρονίσει» το θέμα με την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, τελικά φαίνεται πως στο σημερινό Δ.Σ. θα μπει ένα τέλος. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως, δεδομένης της ασφυκτικής πίεσης του χρόνου, έχουν δώσει τα χέρια οι μέτοχοι για το πώς θα μπουν στην ΑΜΚ και με ποιο ποσοστό (όχι όπως είχαν προαναγγείλει στην αρχή), ενώ «κλείνει» και το θέμα της στελέχωσης του νέου Mega, με τους Μάρη και Φιλιππόπουλο να αναμένεται να βγουν μπροστά. Την πόρτα της εξόδου, από την άλλη, φαίνεται πως θα δει ο νυν διευθύνων σύμβουλος Νίκος Πεφάνης, ενώ η παραίτηση και του Ηλία Τσίγκα από το Δ.Σ. της Τηλέτυπος δείχνει πως έρχεται νέα εποχή στα δρώμενα του Mega. Το ιδανικότερο σενάριο θα είναι ο πάλαι πότε μεγάλος σταθμός να ξαναβρεί τα πατήματά του γιατί, όπως αφήνεται να διαρρεύσει από… παντού, οι συνθήκες στη Μεσογείων τους τελευταίους μήνες είναι τουλάχιστον δύσκολες. Με την είσοδο των νέων προσώπων φυσικό και επόμενο είναι πως θα γίνουν αρκετές αλλαγές και στο δημοσιογραφικό δυναμικό του σταθμού, με κάποιους να «ψιθυρίζουν» για εκ βάθρων ανανέωση. Όλα αυτά ενώ περιμένουμε και τον διαγωνισμό για τις άδειες…
Η ποντικίνα των media
Mικρά - Μικρά
ËΔΕΝ ΠΡΟΛΑΒΕ να βγει στα περίπτερα το «Π» και μας… πρόλαβε ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, καθώς ανακοίνωσε την πρότασή του για τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν το νέο ΕΣΡ. Ë ΜΕΤΑΞΥ των ονομάτων, είχαμε ήδη προαναγγείλει τους Λαοκράτη Βάσση και Ροδόλφο Μορώνη, ενώ υπάρχουν και οι Κων/νος Αγγελόπουλος, Γιάννης Τζανετάκος και Φανή Πετραλιά.ËΜΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ περιμένουμε να δούμε πώς θα χειριστεί ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης το θέμα με τις τηλεοπτικές άδειες και το ΕΣΡ. Με τόση «αβάντα» που πήρε η υποψηφιότητά του από κάποια ΜΜΕ, λογικό είναι να μας μπαίνουν… ψύλλοι στα αυτιά! Ëαναβληθηκε για τις αρχές Μαρτίου η αλλαγή ώρας του κεντρικού δελτίου ειδήσεων στον ΑΝΤ1. Ëτα νουμερα τηλεθέασης έδειξαν μία προτίμηση στις ψυχαγωγικές εκπομπές, με τις αντίστοιχες ενημερωτικές να «τραβούν ζόρια». Αυτή την κατάσταση εκμεταλλεύθηκαν Alpha και ΑΝΤ1, που βρίσκονται στην κορυφή του πίνακα θεαματικότητας, ενώ και τα ποσοστά του Star βελτιώθηκαν κατά πολύ. Στον αντίποδα, πτώση εμφάνισαν τα νούμερα τηλεθέασης για ΣΚΑΪ και ΕΡΤ-1. ËΕΡΧΟΝΤΑΙ διαψεύσεις οσονούπω σχετικά με δημοσιεύματα περί σκανδάλων κατά Παππά, Σπίρτζη και Κατρούγκαλου. Και του χρόνου… ËΕΝΑ μεγάλο «μπράβο» στην «Εφημερίδα των Συντακτών» για το πρωτοσέλιδο με τον David Bowie… Ο «άνθρωπος που έπεσε στη Γη» δεν πέθανε ποτέ. Απλώς γύρισε στα άστρα… ËΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΗ πρεμιέρα του αναμένεται να
κάνει στα ερτζιανά τις επόμενες μέρες ο Ελληνικός 93,2 των Νίκου Χατζηνικολάου και Γιώργου Κουρή. Ήδη κυκλοφορεί το πρώτο διαφημιστικό σποτ του σταθμού, το οποίο αναφέρει: «Μη μένεις στα στερεότυπα. Γύρνα το στο ελληνικό ποιοτικό τραγούδι. Ελληνικός 93,2. Η Ελλάδα σε πέντε γραμμές». ËΑΙΣΘΑΝΕΣΤΕ… πολυλογάδες; Αν ναι, το Twitter σας έχει καλά νέα, καθώς μέσα στο 2016 ακούγεται πως θα μπει ένα τέλος στο όριο των 140 χαρακτήρων ανά «τιτίβισμα». Ετοιμαστείτε λοιπόν για διαδικτυακά… δοκίμια! ËΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ εξέδωσαν ΠΣΑΤ και ΕΣΗΕΑ για την αναίτια επίθεση που δέχθηκε ο συνάδελφος Λάμπρος Γκαραγκάνης από αγνώστους. Οι αυτόπτες μάρτυρες κάνουν λόγο για φραστική (στην αρχή) και σωματική βία που δέχτηκε ο δημοσιογράφος, ο οποίος βρέθηκε στο κλειστό του ΟΑΚΑ για να κάνει τη δουλειά του. Από ανακοινώσεις καλά πάμε. Καμιά σύλληψη όμως; ËΧΑΜΟΣ έγινε στα social media με την έλευση και στη χώρα μας του Netflix. Δυστυχώς, όμως, φαίνεται πως οι προσδοκίες δεν πρέπει να είναι πολύ υψηλές από τη συγκεκριμένη υπηρεσία. Βλέπετε, μας ήρθε χωρίς ελληνικούς υπότιτλους, με εικόνα κακής ποιότητας και με επιλογές εμφανώς λιγότερες από όσες περιμέναμε, γιατί πολλές τις είχαν «καπαρώσει» από πριν OTE TV και NOVA…ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (30.12) πούλησε πανελλαδικά 5.050 φ. Την περασμένη εβδομάδα (6.1) πούλησε 2.739 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
τας Ε(Σ)Ρω ν με τη ά... ματι πρώτη
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 14 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Θέµα πρώτο: απο - κέντρωση
39