και τρακτερ ( εχω παµε µια βολτα )
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÔÅÔÁÑÔÇ 3 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ 2016 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1902
ΣΕ ΤΕΝΤΩΜΕΝΟ ΣΧΟΙΝΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, ΠΟΥ ΔΙΝΕΙ ΠΟΛΥΜΕΤΩΠΗ ΜΑΧΗ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ
Η Ελλάς απεργεί,
η τρόικα ραδιουργεί } Γενική απεργία σε ολόκληρη τη χώρα για να σωθούν τα καταρρακωµένα εισοδήµατα } Γενική επίθεση δανειστών σε συντάξεις και µισθούς, µε επιπλέον όπλο το προσφυγικό
3, 4
02
Το στίγµα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
κατά βάθος
Ο κρυφός πόλεμος στο Αιγαίο ∆ΕΝ ΕΙΝΑΙ, σε καµιά περίπτωση, αθώα η συστηµατική λαθροχειρία που διαπράττουν οι Ευρωπαίοι φίλοι µας στο µεταναστευτικό – πατώντας βεβαίως στα φαινόµενα ανοργανωσιάς και ανικανότητας, τα οποία αφθονούν στην κυβέρνηση – µε την αγνόηση όλων των στοιχείων προόδου στη διαχείριση του προβλήµατος (σελίδα 26 του σηµερινού «Ποντικιού»). ΑΥΤΟ ΠΟΥ έχουµε κατ’ επανάληψιν τονίσει είναι ότι το µεταναστευτικό προσφυγικό αποτελεί ένα επιπλέον όπλο πίεσης ώστε το ελληνικό πολιτικό σύστηµα να συµµορφώνεται πλήρως στις απαιτήσεις τους. Βεβαίως η πίεση αυτή δεν αφορά µόνο τον Τσίπρα, αλλά και τον Μητσοτάκη, τη Γεννηµατά και όποιον άλλο στο πολιτικό στερέωµα της χώρας. ∆ΕΝ ΕΙΝΑΙ τυχαίο ότι οι δύο αυτοί πολιτικοί αρχηγοί βάζουν στην άκρη την κριτική για τους χειρισµούς της κυβέρνησης και σπεύδουν να βάλουν πλάτη προβάλλοντας διεθνώς τις ελληνικές θέσεις. Αντιλαµβάνονται ότι η πίεση και οι λαθροχειρίες των Ευρωπαίων έχουν µεγαλύτερη εµβέλεια από το ασφαλιστικό και το κλείσιµο της πρώτης αξιολόγησης. Και ότι, αν τυχόν κυβερνήσουν οι ίδιοι, θα βρεθούν στη σηµερινή θέση του Τσίπρα. ΚΑΤ’ ΑΡΧΑΣ η τακτική αυτή των Ευρωπαίων σχετίζεται µε την κατάρρευση της υποτιθέµενης συµφωνίας της Ε.Ε. και της Τουρκίας για τη µείωση της µεταναστευτικής ροής, καθώς η Άγκυρα εµφανίζει όλο και θρασύτερες απαιτήσεις, οι οποίες άπτονται της εθνικής µας κυριαρχίας και τις οποίες η Ελλάδα, αν δεν αντιδράσει δυναµικά στο πολιτικό και διπλωµατικό πεδίο, θα τις βρει πολύ σύντοµα µπροστά της. ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ µε την ισχυρή πίεση που ασκείται στο παρασκήνιο – και θα εµφανιστεί συντόµως στο προσκήνιο – για να λυθεί το ζήτηµα του τελικού ονόµατος της ΠΓ∆Μ εις βάρος της Ελλάδας. ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ µε την εξ ίσου ισχυρή πίεση για δυσµενή για τον ελληνισµό λύση του Κυπριακού, στην οποία ακόµη και ο Πρόεδρος της Κύπρου, παλαιός υποστηρικτής του Σχεδίου Ανάν, αναγκάστηκε να βάλει φρένο ζητώντας να µη διατυπώνονται υπερβολικές προσδοκίες. ΑΝ OΜΩΣ οι «κακοί» Ευρωπαίοι – σε αγαστή σύµπνοια µε τους «καλούς» Αµερικανούς – έχουν τόσο φανερή διάθεση να στριµώξουν την Ελλάδα και να τη φέρουν µεσοπρόθεσµα στην αγκαλιά της Τουρκίας και αν οι κυριότεροι πολιτικοί αρχηγοί αντιλαµβάνονται ότι τα πράγµατα στην Ελλάδα κινδυνεύουν µε εκτροχιασµό, ίσως έχουν µια καλή βάση συνεννόησης και σκιαγράφησης ενός κοινού σχεδίου πλεύσης. ΑΣ ΜΗΝ τα βρουν στο ασφαλιστικό και τα εργασιακά. Υπάρχουν όµως πολλά άλλα, ιδιαιτέρως κρίσιµα για την πορεία της χώρας, στα οποία, αν δεν υπάρξει επιτέλους ένα κοινό πολιτικό σχέδιο, η πολιτική συντριβή θα είναι βαριά για όλους – και πρωτίστως για την ελληνική κοινωνία...
Κάποτε οι αγρότες κατέβαιναν στους δρόµους µε τη βεβαιότητα πως, αργά ή γρήγορα, θα επέστρεφαν στις εστίες τους νικητές. Ήταν µεγαλύτερο το περιθώριο της πολιτικής εξουσίας να ικανοποιήσει έστω και µέρος των αιτηµάτων τους. Τώρα όµως το µνηµόνιο έφτασε µέχρι τα σκαλοπάτια τους και η µετατροπή τους σε ελεύθερους επαγγελµατίες δεν είναι κάτι που µπορεί να παρακαµφθεί ούτε από τη σηµερινή ούτε από µια επόµενη κυβέρνηση. Κανείς δεν ξέρει σήµερα το πολιτικό αποτέλεσµα των κινητοποιήσεών τους. Ο καθένας όµως µπορεί να φανταστεί ότι, αν δεν βρουν νέους τρόπους για να οργανώσουν την παραγωγή και την εµπορία των προϊόντων τους, το µέλλον θα είναι ακόµη δυσκολότερο...
.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι
To θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
Σχοινοβατεί η κυβέρνηση Απεργιακό λουκέτο σε ολόκληρη τη χώρα βάζει αυτή την Πέμπτη ο εκρηκτικός συνδυασμός ασφαλιστικού και φορολογικού, καθώς – όπως είπε παραστατικά ένας αγροτοσυνδικαλιστής στην τηλεόραση – η διπλή βόμβα στα εισοδήματα ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών «ένωσε τη γραβάτα και τη γαλότσα».
Α
πό τη μια πλευρά, λοιπόν, βρίσκονται οι εξεγειρόμενοι για τα μέτρα της κυβέρνησης, οι οποίοι βλέπουν ότι σε πολλές περιπτώσεις (ελεύθεροι επαγγελματίες) το 50% έως 60% του εισοδήματός τους μετατρέπεται σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές με το ήδη υπάρχον σχέδιο Κατρούγκαλου, πριν ακόμη μιλήσει ανοιχτά η τρόικα. Στο ίδιο στρατόπεδο τοποθετούνται οι αγρότες, οι οποίοι βλέπουν ότι μετατρέπονται σε ελεύθερους επαγγελματίες και αντιδρούν με ένταση πρωτόγνωρη τα τελευταία πολλά χρόνια. Ενώ όμως ευρείες κοινωνικές ομάδες εξεγείρονται με στόχο να σώσουν όσα μπορούν από τα εισοδήματά τους, η τρόικα βρίσκεται ήδη στην Αθήνα και, με βαρύ πυροβολικό το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, δείχνει ήδη τα δόντια της ζητώντας μέτρα πολύ σκληρότερα από αυτά της κυβέρνησης, καθώς γνωρίζει ότι η Αθήνα δεν έχει πολλές επιλογές εν όψει της πρώτης αξιολόγησης του μνημονίου. Ήδη στο τραπέζι έχουν πέσει η απόσυρση της ανεπαίσθητης αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών από εργαζόμενους και εργοδότες, με στόχο να προκύψει μείωση των κύριων συντάξεων. Ακόμη ζητείται η υψηλή φορολόγηση (έως 50%) των μεγάλων (αδιευκρίνιστο ποιου ύψους) εισοδημάτων, η περαιτέρω ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας με απελευθέρωση των απολύσεων και άλλα πολλά, τα οποία θα διαβάσετε αναλυτικά στη σελίδα 4, μαζί με τη διαπραγματευτική τακτική της κυβέρνησης.
Κυβέρνηση εν καμίνω Στη μέση, βαλλόμενη πανταχόθεν, βρίσκεται η κυβέρνηση, η οποία, ύστερα από δεκαετίες ακινησίας, καλείται να πάει σε μια βαθιά μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος, την οποία κανείς προηγουμένως – με εξαίρεση τις μειώσεις συντάξεων – δεν αποτόλμησε λόγω του τεράστιου πολιτικού κόστους. Το εξαιρετικά δυσχερές για την κυβέρ-
νηση Τσίπρα πολιτικό και κοινωνικό τοπίο οριοθετείται από μερικές παραμέτρους που δεν μπορεί να αγνοηθούν: Η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού έρχεται με τεράστια καθυστέρηση και αφού ήδη προηγήθηκαν η χρεοκοπία του κράτους (το οποίο σε μεγάλο βαθμό διασφάλιζε την καταβολή συντάξεων, αλλά με δανεικά που δεν είναι πλέον διαθέσιμα), οι αλλεπάλληλες περικοπές συντάξεων που βρίσκουν τους συνταξιούχους εξουθενωμένους, η έκρηξη της ανεργίας σε πρωτοφανή ποσοστά και το «κούρεμα» των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων. Κοινώς καλείται να παρέμβει δραστικά σε ένα ασφαλιστικό σύστημα που έχει καταρρεύσει, του οποίου οι δομές και η χρηματοδότηση έχουν ήδη διαλυθεί, έχοντας απέναντί της και την κοινωνία, που βλέπει να έρχεται ένα ακόμη βαρύ χτύπημα στο πετσοκομμένο εισόδημά της, αλλά και τους δανειστές, οι οποίοι την καλούν ουσιαστικά να προσαρμόσει τις συ-
1
Τη στιγμή που η χώρα απεργεί, το κουαρτέτο επιτίθεται σε συντάξεις και μισθούς με όπλο το προσφυγικό
ντάξεις στους καταβαραθρωμένους μισθούς και να πλήξει ταυτοχρόνως συνταξιούχους και εργαζόμενους. Στο φορολογικό μέτωπο η κυβέρνηση καλείται να παρέμβει σε ένα σύστημα από κάθε άποψη σαθρό – όπου κανείς δεν είχε παρέμβει προηγουμένως εξαιρουμένων των φοροεπιδρομών, – το οποίο θέλει γκρέμισμα και ξαναχτίσιμο. Χαρακτηριστική είναι η φορολόγηση των αγροτών και άλλων κοινωνικών ομάδων με... αντικειμενικά κριτήρια, μια απίστευτη μέθοδο η οποία σε σοβαρές χώρες χρησιμοποιείται μόνο για όσους έχουν συλληφθεί να φοροδιαφεύγουν. Τι σημαίνει αυτό; Ότι το κράτος, σε μια οικονομία με μεγάλα ποσοστά παραοικονομίας και φοροδιαφυγής, αδυνατεί να ελέγξει τα εισοδήματα και φορολογεί κατά το δοκούν και κατά προσέγγιση παράγοντας συστηματικά αδικίες. Ανεξάρτητα, λοιπόν, από το ποιος φοροδιαφεύγει και ποιος όχι, κάθε απόπειρα εξορθολογισμού θα είναι επώδυνη, ιδιαίτερα μάλιστα όταν έρχεται σε στιγμή ασφυκτικής πίεσης των δανειστών, οι οποίοι λειτουργούν με μόνο κριτήριο την εσωτερική υποτίμηση εισοδημάτων και αξιών.
2
3
Όλα αυτά προκύπτουν υπό την επιπλέον ασφυκτική πίεση του μεταναστευτικού και προσφυγικού προβλήματος, το οποίο ατύπως οι δανειστές συνδέουν με την αξιολόγηση της εφαρμογής του μνημονίου. Ακόμη χειρότερα, όλα αυτά συμβαίνουν με δεδομένη την αποτυχία του σχεδίου δράσης Ε.Ε. - Τουρκίας, με συνέπεια οι Ευρωπαίοι από τη μια να ικετεύουν τον Ερντογάν και από την άλλη να μεταφέρουν όλη την πίεση στην Ελλάδα, ακόμη και παραποιώντας δεδομένα, εκμεταλλευόμενοι βεβαίως και τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις της ελληνικής κυβέρνησης στην υλοποίηση δεσμεύσεων.
Δύσκολη ισορροπία Σε αυτό το ασφυκτικό κλίμα η κυβέρνηση Τσίπρα πρέπει να ισορροπήσει πάνω σε τεντωμένο σχοινί προσπαθώντας από τη μια να περάσει επιτυχώς την αξιολόγηση, την οποία δεν μπορεί να αποφύγει ούτε κατά διάνοια, και από την άλλη να μειώσει το κοινωνικό κόστος ώστε να αποφύγει τη διάρρηξη των σχέσεών της με ευρείες κοινωνικές ομάδες. Απέναντί της βεβαίως έχει τα μεγάλα ΜΜΕ, με τα οποία έχει ανοίξει το μέτωπο των τηλεοπτικών αδειών, αλλά και σύμπασα την αντιπολίτευση, της οποίας όλα τα κόμματα έχουν πολλούς και διαφορετικούς λόγους να κλονίσουν την πολιτική κυριαρχία του ΣΥΡΙΖΑ όπως αυτή κατεγράφη την τελευταία διετία σε αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις. Έτσι από τη μια πλευρά έχουμε την εμφάνιση ακόμη και σεναρίων περί κυβερνητικής κατάρρευσης και νέου κυβερνητικού σχήματος ή εκλογών, τα οποία όμως δεν φαίνεται να εκφράζουν ούτε τον... Κυριάκο Μητσοτάκη, και από την άλλη πλευρά την κυβερνητική προσδοκία ότι, όποιο κι αν είναι το πολιτικό κόστος του μνημονίου, η επιτυχής αξιολόγηση θα ανοίξει τον δρόμο για εκτίναξη της οικονομίας, η οποία θα αλλάξει το σημερινό πολιτικό κλίμα. Εν τέλει, όμως, όποιες και αν είναι οι προθέσεις των παικτών του πολιτικού παιχνιδιού, τον τόνο πάντα δίνει η κοινωνία. Και η κοινωνία την Πέμπτη απεργεί σε ολόκληρη τη χώρα για να υπερασπιστεί έστω και αυτό που μέχρι σήμερα διασώθηκε. Ο λόγος στους απεργούς λοιπόν...
0
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Οι εκπρόσωποι των θεσμών επέστρεψαν στην Αθήνα για την έναρξη της αξιολόγησης και μαζί επέστρεψε και η κυβερνητική ρητορική περί «σκληρής διαπραγμάτευσης» και «κόκκινων γραμμών», πίσω από τις οποίες δεν θα υπάρξει υποχώρηση.
Ο
ι διαρροές από τις χθεσινές συναντήσεις με τους Κατρούγκαλο, Σταθάκη και Τσακαλώτο ανέφεραν ότι οι εκπρόσωποι των θεσμών «δεν ήταν πιεστικοί». Ωστόσο, όπως παραδέχονται παράγοντες της κυβέρνησης, αυτή η πρώτη εβδομάδα επαφών είναι το προκαταρκτικό στάδιο της διαπραγμάτευσης για το κλείσιμο της αξιολόγησης και οι συζητήσεις που γίνονται, είναι καθαρά «αναγνωριστικές». Το δύσκολο κομμάτι των συζητήσεων είναι ακόμη μπροστά, όταν επιστρέψουν οι του κουαρτέτου μετά το διάλειμμα μιας εβδομάδας. Προς το παρόν κατά τις συναντήσεις με τους υπουργούς, οι… Βελκουλέσκου και Σία συλλέγουν τα στοιχεία που τους παρέχει η κυβέρνηση σχετικά με το ασφαλιστικό, τα δημοσιονομικά, τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, που είναι και η βασική ατζέντα.
Στην πρέσα οι κόκκινες γραμμές Άρχισαν τα «προκαταρκτικά», έπεται το «κυρίως πιάτο»
Θα επιστρέψουν «αγριεμένοι» Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που περιέγραψε και η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη χθες, το κουαρτέτο θα αποχωρήσει την Παρασκευή, για μία εβδομάδα, κι αφού μελετήσει τα στοιχεία της κυβέρνησης θα επιστρέψει ώστε τις τελευταίες δύο εβδομάδες του Φεβρουαρίου να ξεδιπλωθεί ο βασικός κορμός της διαπραγμάτευσης και να ολοκληρωθεί. Τουλάχιστον, αυτό το χρονικό όριο θέτει ο κυβερνητικός σχεδιασμός, αλλά παράγοντες που έχουν γνώση της διαπραγμάτευσης δεν θεωρούν ότι το κλείσιμο της αξιολόγησης θα είναι απλή υπόθεση. Κι αυτό διότι εκτιμούν ότι όταν επιστρέψουν στην Αθήνα οι θεσμοί για τη δεύτερη φάση των συζητήσεων τα πράγματα θα δυσκολέψουν, θα εμφανιστούν με τις δικές τους προτάσεις, θα ξεδιπλώσουν επομένως την πλήρη ατζέντα τους και θα δείξουν το… πραγματικό τους πρόσωπο. Ήδη άλλωστε, παρόλο που, όπως λέγεται, οι εκπρόσωποι των δανειστών δεν υπήρξαν πιεστικοί, εμφανίζονται να απορρίπτουν την κυβερνητική πρόταση για την αύξηση των ει-
σφορών εργαζομένων - εργοδοτών, θέτοντας εμμέσως θέμα μείωσης καταβαλλόμενων συντάξεων, κάτι που η κυβέρνηση θέλει να αποφύγει. Επιπλέον, με το καλημέρα ενέταξαν στην πρώτη αξιολόγηση και το θέμα της φορολογικής μεταρρύθμισης, παρ’ ότι μέχρι τώρα η κυβέρνηση δεν το συνυπολόγιζε στην ατζέντα, αν και, όπως ανέφερε ανώτατος κυβερνητικός παράγοντας, εφόσον συζητάμε για το δημοσιονομικό εκ των πραγμάτων ένα μέρος του φορολογικού μπαίνει στην ατζέντα. Σε ό,τι αφορά ειδικά το ασφαλιστικό, ο υπουργός Εργασίας χθες μετά τη συνάντηση έστειλε το μήνυμα ότι δεν κάνει πίσω από την «κόκκινη γραμμή» της κυβέρνησης για τη μη μείωση συντάξεων, αλλά από την άλλη χαμήλωσε τις προσδοκίες για περαιτέρω μειώσεις στις εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών, επιστημόνων και αγροτών.
Στο μικροσκόπιο Η τακτική της κυβέρνησης απέναντι στις πιέσεις που δέχεται υπογείως από τους δανειστές και αναμένεται
Διαβεβαιώσεις για σκληρή διαπραγμάτευση, δεν προεξοφλείται το αίσιο τέλος
να κλιμακωθούν στο δεύτερο σκέλος της διαπραγμάτευσης υπακούει στο σύνηθες μοτίβο «αναζητούμε τρόπους να διευρύνουμε υπαρκτά ρήγματα στο στρατόπεδο των δανειστών, επιδιώκουμε συμμαχίες» κ.λπ. Το κυβερνητικό επιτελείο παρακολουθεί επισταμένως τις δηλώσεις παραγόντων των θεσμών που ζητούν γρήγορο κλείσιμο της αξιολόγησης (π.χ. ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ το τελευταίο διάστημα) και αναλόγως καταρτίζουν τη στρατηγική των επαφών τους. Πάντως ακόμη και αυτοί που εμφανίζονται ως εν δυνάμει σύμμαχοι δύσκολα εκφεύγουν της γραμμής «ολοκληρώστε τις μεταρρυθμίσεις πρώτα», ακόμη κι αν προτάσσουν το χρονικό ζήτημα. Μ’ αυτά και μ’ αυτά η κυβέρνηση ψάχνει τις εναλλακτικές της, αλλά δεν υπάρχουν και πολλές. Σε ό,τι αφορά το μέτωπο των συντάξεων, κυβερνητικές πηγές παραδέχονται πως στο κυβερνητικό επιτελείο ήδη έχουν συζητηθεί σενάρια περικοπών στα υψηλά κλιμάκια ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων, ωστόσο διαπιστώνε-
ται ότι δεν αποφέρουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα ως προς την εξοικονόμηση δαπάνης. Δεδομένου ότι το κόψιμο συντάξεων που ξεπερνούν τα 2.000 ευρώ δεν λύνει το πρόβλημα καθώς, όπως λέγεται, είναι μικρός ο αριθμός τους η αναζήτηση προχωρά προς τα κάτω, εξετάζεται δηλαδή ο λογαριασμός αν κοπούν συντάξεις από τα 1.800 και πάνω, από τα 1.700 και πάνω και πάει λέγοντας. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση φαίνεται ήδη να ψάχνει τη λύση στις περικοπές «υψηλών» συντάξεων, ωστόσο αναζητεί το πού θα κάτσει το όριο της επαναχάραξης των «κόκκινων γραμμών», ποιο είναι το πλαφόν δηλαδή κάτω από το οποίο δε θα πειραχτεί καμία σύνταξη. Χτες, στο πλαίσιο της ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη διαβεβαίωσε για τη διάθεση της κυβέρνησης να κάνει σκληρή διαπραγμάτευση με τους δανειστές, προφανώς όμως δεν ήταν σε θέση να διαβεβαιώσει για την έκβαση της «σκληρής μάχης», επομένως κι επισήμως φαίνεται να μένει ανοιχτό το ενδεχόμενο της περικοπής καταβαλλόμενων συντάξεων στα υψηλά κλιμάκια.
Εσωτερικό μέτωπο Στο μεταξύ, σε εξέλιξη βρίσκεται και το εσωτερικό μέτωπο διαπραγμάτευσης με τις κοινωνικές κι επαγγελματικές ομάδες που αντιδρούν, με την κυβέρνηση να επικεντρώνει και στο πιο δύσκολο μέτωπο, αυτό των αγροτών. Η διάλυση των μπλόκων είναι ο μόνος τρόπος να υποχωρήσει η κοινωνική πίεση, που, όπως υπογράμμισε χθες δημοσίως η κυβερνητική εκπρόσωπος, γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από συμφέροντα που θέλουν να διαμορφώσουν κλίμα αποσταθεροποίησης. Εδώ η τακτική που ακολουθείται είναι αυτή τού «διαίρει και βασίλευε»: η κυβέρνηση προβαίνει σε διαχωρισμό μεταξύ εκείνων των αγροτών που έχουν πραγματικές αγωνίες κι εκείνων που εξυπηρετούν άλλους σκοπούς και υπονομεύουν ευθέως ή εμμέσως τον διάλογο στον οποίο καλεί ο πρωθυπουργός. Αυτά τα στοιχεία, η κυβερνητική εκπρόσωπος τα συνέδεσε χθες κυρίως με τον χώρο της Ακροδεξιάς αλλά και της Δεξιάς και κάλεσε το αγροτικό κίνημα να τα απομονώσει. Σε αυτήν την κατεύθυνση το Μαξίμου αξιοποιεί πληροφορίες που συλλέγουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ από τα μπλόκα και σύμφωνα με τις οποίες μεγάλο κομμάτι των αγροτών θέλει τον διάλογο με την κυβέρνηση και δεν συμφωνεί με τη σκλήρυνση της στάσης τους.
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
Τέλος η εκλογολογία Η κυβερνητική εκπρόσωπος έκλεισε τα σενάρια περί εκλογών και οικουμενικών κυβερνήσεων «Δεν υπάρχουν σενάρια εκλογών» αλλά ούτε και σενάρια για οικουμενικές κυβερνήσεις».
Μ
ε αυτόν τον τρόπο η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη, κατά την πρώτη ενημέρωση των πολιτικών συντακτών χθες, επιχείρησε να κλείσει τη σχετική συζήτηση που υποκινείται τις τελευταίες μέρες από μερίδα μιντιαρχών και στελεχών της αντιπολίτευσης, με αφορμή το εκρηκτικό μείγμα πιέσεων από την κοινωνία και τους δανειστές στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με βασική αιχμή το ασφαλιστικό, αλλά και τις ασφυκτικές πιέσεις για τη διαχείριση του προσφυγικού. Τέτοια σενάρια, διεμήνυσε, δεν είναι προς όφελος, όχι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά της κοινωνίας, στον βαθμό που η κυβέρνηση τέσσερις μόλις μήνες μετά τις εκλογές – πέρα από το ότι ακόμα είναι νωπή η λαϊκή εντολή – κάνει μια προσπάθεια να οικοδομήσει ένα σταθερό περιβάλλον, και οι εκλογές θα τορπίλιζαν αυτήν τη διαδικασία. Η κυβερνητική εκπρόσωπος θέλησε να διαβεβαιώσει για τη συνοχή της κυβέρνησης και τη σταθερότητα της κυβερνητικής πλειοψηφίας, λόγω και των συναντήσεων που είχε ο πρωθυπουργός χθες, την ώρα περίπου που εξελισσόταν το μπρίφινγκ, με την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά και τον πρώην πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ Φώτη Κουβέλη. Σύμφωνα με την ίδια, είναι άλλο να ζητείται στήριξη της αντιπολίτευσης σε κάποια κρίσιμα θέματα (το οποίο παραδέχτηκε ως γενική επιδίωξη) και άλλο να ζητείται διεύρυνση της κυβερνητικής πλειοψηφίας (το οποίο απέκλεισε). Διέψευσε ακόμη και σενάρια περί ανασχηματισμού (για την παρούσα φάση τουλάχιστον), καθώς, όπως είπε, οι προτεραιότητες είναι άλλες και πιο σοβαρές. Απέδωσε τα παραπάνω σενάρια σε μια προ-
σπάθεια δημιουργίας κλίματος αποσταθεροποίησης και φόβου ότι «μπορεί να μας συμβούν κι άλλα χειρότερα». Ταυτόχρονα, στους θιασώτες των σεναρίων αυτών απέδωσε και προσπάθεια εκμετάλλευσης των κινητοποιήσεων, κυρίως των αγροτικών. Προσπάθεια η οποία όμως κάθε άλλο παρά σχετίζεται με τα πραγματικά προβλήματα των αγροτών και των ομάδων που κινητοποιούνται, αλλά έχουν να κάνουν, σύμφωνα πάντα με τη σύνδεση που έκανε η ίδια η κυβερνητική εκπρόσωπος, με τις προθέσεις της κυβέρνησης να βάλει τάξη στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, το οποίο τις προηγούμενες δεκαετίες εξέθρεψε τη διαπλοκή, να κυνηγήσει τη διαφθορά και να διασφαλίσει ότι θα προχωρήσουν οι έρευνες για τις λίστες με τους μεγαλοφοροφυγάδες. Κοινώς, η κυβέρνηση καταλογίζει το κλίμα αποσταθεροποίησης στο παλιό κατεστημένο – η Όλγα Γεροβασίλη μίλησε για «συμφέροντα που φοβούνται ότι έχουν πολλά να χάσουν». Μπορεί λοιπόν το Μαξίμου να δέχεται στενό μαρκάρισμα από κάθε κατεύθυνση, ωστόσο δεν εγκαταλείπει τη μάχη για την εδραίωση της κυβέρνησης τέσσερις μήνες μετά τις εκλογές. Επισήμως και ανεπισήμως τονίζεται ότι δεν υπάρχει κανένα θέμα εκλογών. Βέβαια τα σενάρια αυτά τροφοδοτούνται και από το γεγονός ότι εμφανίζονται κλυδωνισμοί στον βασικό κυβερνητικό σχεδιασμό (γρήγορη αξιολόγηση, ρύθμιση χρέους, ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση), ο οποίος, κατά την κυβερνητική αντίληψη, εφόσον ευοδωθεί, θα συμβάλει αποφασιστικά στην πολιτική σταθεροποίηση του κυβερνητικού σχήματος, αλλά προς το παρόν συναντά εμπόδια από πλευρές (ΔΝΤ, Σόιμπλε) που δείχνουν να μη βιάζονται για την ταχύτητα αλλά για την «ποιότητα» της αξιολόγησης αλλά και λόγω της διόγκωσης των κοινωνικών αντιδράσεων. Πάντως, σε ό,τι αφορά την πίεση που δέχε-
«Κάποιοι μιντιάρχες και στελέχη της αντιπολίτευσης μπορούν να περιμένουν»
ται από το μιντιακό - επιχειρηματικό κατεστημένο η κυβέρνηση ποντάρει στο ότι αυτήν τη στιγμή δεν μπορεί να βρει άμεσο συμπαραστάτη τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος σε αυτήν τη φάση δεν θέλει ούτε εκλογές ούτε όμως συγκρότηση νέου κυβερνητικού σχήματος από την παρούσα Βουλή με συμμετοχή της Ν.Δ., όπως φέρεται να διαμηνύει σε συνομιλητές του, κατά το δημοσίευμα της «Real News». Είναι ενδεικτικό ότι ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. Γιάννης Βρούτσης σε δηλώσεις του χθες έδειξε να ξορκίζει σενάρια εκλογών κι επιχείρησε να «στιγματίσει» ένα τέτοιο ενδεχόμενο καθώς, όπως είπε, αν ο Τσίπρας επιλέξει εκλογές ξέροντας ότι θα τις χάσει με βάση τις δημοσκοπήσεις, τότε θα σημαίνει ότι δραπετεύει πολιτικά.
Οι πολιτικές διεργασίες στο τραπέζι του διαλόγου με Φώφη - Φώτη Την ίδια ώρα, η προσπάθεια να οικοδομηθούν πολιτικές συμμαχίες στο εσωτερικό συνεχίζεται. Οι χθεσινές συναντήσεις του Τσίπρα με τη Φώφη Γεννηματά και τον Φώτη Κουβέλη χαρακτηρίζονται από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, όπως μεταφέρουν συνεργάτες του, εποικοδομητικές κι ενδιαφέρουσες. Η συνάντηση με την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, την οποία ζήτησε η ίδια, είχε ως αντικείμενο το προσφυγικό, στο οποίο έδειξε διάθεση να προσφέρει τη στήριξή της στις προσπάθειες της κυβέρνησης, παρά την κριτική σε επιμέρους κυβερνητικούς χειρισμούς – κατέθεσε μάλιστα και δικές της προτάσεις. Ωστόσο η συζήτηση επεκτά-
θηκε και σε θέματα των ευρύτερων διεργασιών στο πολιτικό σκηνικό. Σύμφωνα με πρόσωπα που έχουν γνώση της συζήτησης μεταξύ του πρωθυπουργού και της προέδρου του ΠΑΣΟΚ, η δεύτερη στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα των πιέσεων που δέχεται ο χώρος της Κεντροαριστεράς ύστερα από την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην αρχηγία της Ν.Δ., πιέσεις που εκδηλώνονται και στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ με τη μορφή διαφορετικών στρατηγικών (βλ. Βενιζέλος) αλλά και σε παρακείμενους χώρους (Ποτάμι). Η Φώφη Γεννηματά έδειξε να ανησυχεί για την πιθανότητα να αρθεί μια βασική διαχωριστική γραμμή, αν ο Μητσοτάκης επιλέξει πιο συναινετική
προσέγγιση στο προσφυγικό προκειμένου να «παίξει» πολιτικά στον χώρο του Κέντρου. Επίσης, έδειξε να την απασχολεί το θέμα του εκλογικού νόμου. Σε ό,τι αφορά τη συνάντηση με τον Φώτη Κουβέλη, η οποία θεωρείται πως υποδηλώνει το ενδιαφέρον του για επιστροφή στον ΣΥΡΙΖΑ (κάτι το οποίο πιστοποιούν και παρασκηνιακές συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη με την Κουμουνδούρου), αυτή υπήρξε εξίσου «ενδιαφέρουσα» και, σύμφωνα πληροφορίες, κατέθεσε τις απόψεις του για όλα τα κρίσιμα θέματα, τις οποίες ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «σοβαρές» και τις άκουσε με προσοχή.
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ TETAΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Kαι τώρα... τρέχουμε Καμία αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων από την Ελλάδα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού Χωρίς συντονισμό και απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει το τεράστιο προσφυγικό ρεύμα, η ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να βρίσκεται υπόλογη και απολογούμενη έναντι των Ευρωπαίων. Όπως φαίνεται από τα στοιχεία που δημοσιεύει σήμερα το «Ποντίκι», η κυβέρνηση με ευθύνη του αρμόδιου υπουργού συντονιστή του κυβερνητικού έργου Αλέκου Φλαμπουράρη δεν έχει αξιοποιήσει τους οικονομικούς πόρους που σε πρώτη φάση έχουν αποδεσμευτεί από την Ε.Ε. για τον σκοπό αυτόν και τώρα τρέχει και κρέμεται από τις δυνατότητες του Πάνου Καμμένου και του υπουργείου Άμυνας να «μπαλώσουν τις τρύπες» υλοποιώντας τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η χώρα έναντι των εταίρων.
Σ
ύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το «Ποντίκι», η Ε.Ε. έχει εγκρίνει χρήματα – τα οποία η Ελλάδα, όπως φαίνεται, δεν έχει αξιοποιήσει – από δύο πηγές χρηματοδότησης: Από τα μακροπρόθεσμα εθνικά προγράμματα / σχέδια 2014-20, από τα δύο ταμεία Μετανάστευσης και Ασφάλειας, η Ελλάδα έχει λάβει προκαταβολή 33 εκατ. τον Σεπτέμβριο του 2015 (από σύνολο 509,4 εκατ. για ολόκληρη την επταετία). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι διαδικασίες για την αξιοποίηση αυτών των χρημάτων δεν έχουν αρχίσει και τα χρήματα παραμένουν «αδρανή» σε λογαριασμούς. Από την έκτακτη / επείγουσα βοήθεια με συγκεκριμένα αιτήματα. Η Ελλάδα έχει υποβάλει 16 αιτήματα από την αρχή της κρίσης. Τα 14 εξ αυτών, ύψους 29,2 εκατ. ευρώ, έχουν εγκριθεί και έχει δοθεί προκαταβολή 19 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 4 εκατ. είναι εγκεκριμένα, σε φάση ολοκλήρωσης σε τεχνικό επίπεδο, και αφορούν: u2 ,89 εκατ. ευρώ για συντήρηση των μέσων της Ακτοφυλακής και έρευνα - διάσωση. u 1,10 εκατ. ευρώ για προσωπικό στην Ακτοφυλακή. u 3,30 εκατ. ευρώ για κάλυψη αναγκών υγείας στα νησιά του Αιγαίου. u 1,36 εκατ. ευρώ για 90 συσκευές δακτυλοσκόπησης - EURODAC.
1
Εκατομμύρια ευρώ παραμένουν αδρανή σε συρτάρια, τη στιγμή που η χώρα βουλιάζει από τους πρόσφυγες
2
Αιτήματα Πέραν των κοινοτικών χρημάτων η Ελλάδα έχει ήδη εξασφαλίσει «επείγουσα βοήθεια» 100 εκατ. από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (UNHCR και IOM) για δημιουργία κέντρων προσωρινής φιλοξενίας και μετεγκατάστασης χωρητικότητας 20.000 θέσεων. Από την UNHCR έχουν εγκριθεί 80 εκατ. και από τον ΙΟΜ άλλα 20. Εκτός από αυτά τα χρήματα, η Ελλά-
Είμαστε υπεράν χρημάτωων
δα έχει υποβάλει δύο ακόμη αιτήματα για επιπρόσθετη χρηματοδότηση, τα οποία εξετάζονται κατά προτεραιότητα: u 12,7 εκατ. για την προμήθεια 1.150 προκατασκευασμένων μικρών κατοικιών (21.1.16). u 6,8 εκατ. για επιπλέον προσωπικό στα Κέντρα Πρώτης Υποδοχής (19.1.16). Ποια χρήματα – και πώς – έχει αξιοποιήσει η ελληνική κυβέρνηση; Τα 10 αιτήματα - δράσεις για τα οποία έχει δοθεί η προκαταβολή των 19 εκατ. έχουν κατανεμηθεί ως εξής: u 1,18 εκατ. ευρώ για παροχή κινητών μονάδων παροχής ασύλου στα τέσσερα νησιά των συνόρων (υποστήριξη της Ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου για την περίοδο 18.5.2015 17.5.2016). u 2,54 εκατ. ευρώ για δράσεις «αναγκαστικής επιστροφής»: α. Καταχώριση έως και 1.761 υπηκόων τρίτων χωρών που ήδη βρίσκονται υπό κράτηση από την Ελληνική Αστυνομία. β. Έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων για 1.080 άτομα και κόστος εισιτηρίων (Ελληνική Αστυνομία). γ. Εθελοντική επιστροφή 1.000 ατόμων (ΙΟΜ) για την περίοδο 1.10.2015 - 31.3.2016. u 5,99 εκατ. ευρώ για μεταφορά (και εν μέρει διαμονή και διατροφή στα πλοία) για τουλάχιστον 60.000 υπηκόους τρίτων χωρών από το ανατολικό Αιγαίο στην ηπειρωτική Ελλάδα ή από το Φαρμακονήσι στη Λέρο. u 2,2 εκατ. ευρώ για έξοδα επιπλέον προσωπικού στα νησιά του Αιγαίου στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., για να αντιμετωπιστεί η διάσωση ανθρώπων. u 0,48 εκατ. ευρώ για προμήθειες εξοπλισμού σε έρευνα και διάσωση μεταναστών στη θάλασσα. u 0,69 εκατ. ευρώ για παροχή νομικών πληροφοριών, ενημέρωσης και διερμηνείας.
u 2,36 εκατ. ευρώ για ενίσχυση των μονάδων της ΕΛ.ΑΣ. στο ανατολικό Αιγαίο. u 4,03 εκατ. ευρώ για ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας των ελληνικών αρχών στη διαχείριση της αύξησης των προσφυγικών ροών. u 0,39 εκατ. ευρώ για διοικητική συνδρομή - πρόσληψη επιπλέον προσωπικού στα ανατολικά εξωτερικά σύνορα. u 0,68 εκατ. ευρώ για ενίσχυση της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ορεστιάδας με προσωπικό.
Κωλυσιεργία Με τις πράξεις της, αλλά κυρίως τις παραλείψεις και την κωλυσιεργία της, η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με υποχρεώσεις για την αντιμετώπιση του προσφυγικού μεταναστευτικού κύματος, οι οποίες υπερβαίνουν κατά πολύ τις δυνάμεις της. Το πρόβλημα με το οποίο βρίσκονται αντιμέτωπες σήμερα η κυβέρνηση και η χώρα ήταν γνωστό από το τέλος Σεπτεμβρίου, γεγονός που προκαλεί εύλογα ερωτήματα για την κυβερνητική αδράνεια. Οι επιμελείς αναγνώστες του «Ποντικιού» έχουν ψυλλιαστεί από δημοσιεύματα της εφημερίδας μας λίγες μέρες μόλις μετά τις εκλογές. Στο φύλλο της 30ής Σεπτεμβρίου 2015, σε ρεπορτάζ με τίτλο «Ύπουλα παιχνίδια στο Αιγαίο», παρουσιαζόταν αναλυτικά το παιχνίδι που στήθηκε εις βάρος της Ελλάδας με στόχο να φορτωθεί τις ευθύνες για την αδυναμία της να ανακόψει τις προσφυγικές ροές. Στις 16 Οκτωβρίου 2015, στην ιστοσελίδα του «Ποντικιού» (www.topontiki.gr), σε ρεπορτάζ με τίτλο «Γερμανική αποθήκη “αποβλήτων” η Ελλάδα», έγινε λόγος για «τις γερμανικές πιέσεις προς την Ελλάδα για τη συγκράτηση στο έδαφός της ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού προσφύγων» και για την ιδέα του Βερολίνου περί κοινών ελληνοτουρκικών περιπολιών, η οποία μετουσιώθηκε σε προσχέδιο από την Κομισιόν του Γιούνκερ. Στις 20 Νοεμβρίου 2015 στο «Ποντίκι» δημοσιεύτηκε ρεπορτάζ με τίτλο «H Ελλάδα φυλακή για πρόσφυγες», όπου περιγραφόταν η εξέλιξη των απειλών των εταίρων για αποπομπή της Ελλάδας από τη Συνθήκη Σένγκεν, αφού δεν είναι σε θέ-
1
2
3
ση να αντιμετωπίσει τις προσφυγικές ροές αξιοποιώντας την οικονομική βοήθεια που της παρέχεται. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατάληξη αυτών των απειλών ήταν η Ελλάδα να υποβάλει αίτημα για πρόσθετη βοήθεια από τη Frontex. Από τότε, όπως έγραφε το «Π», η κυβέρνηση γνώριζε ότι «η ανάθεση στη Frontex των διαδικασιών καταγραφής και ελέγχου όσων μεταναστών και προσφύγων θα απορροφηθούν από χώρες της Ε.Ε. θα οδηγούσε στη δραματική μείωση των ροών εξόδου από τη χώρα, γεγονός που μαζί με τη συνέχιση των μεταναστευτικών - προσφυγικών ροών από τις πύλες εισόδου του Αιγαίου πολύ σύντομα είναι πιθανό να δημιουργήσει ασφυκτικές καταστάσεις στον ελληνικό χώρο». Από τότε είχαμε μεταφέρει τις πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες «είχαν ήδη εκπονηθεί από το υπουργείο Άμυνας σχέδια δραστηριοποίησης της ΜΟΜΑ, η οποία θα αναλάβει να δημιουργήσει σε διάφορα σημεία της χώρας υποδομές τόσο για την καταγραφή όσο και για τη φιλοξενία των προσφύγων και των μεταναστών μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες ταυτοποίησής τους, οι οποίες μπορεί να κρατήσουν μέχρι και δεκαοκτώ μήνες». Αξίζει να σημειωθεί ότι, για να υλοποιηθεί αυτή η απόφαση, χρειάστηκε να περάσει πάνω από ένας μήνας. Τόσο φαίνεται ότι χρειάστηκε η κυβέρνηση για να βρει ποιος θα είναι ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης της οικονομικής βοήθειας...
«Οικισμοί» Με αυτούς τους ρυθμούς εξόδου των προσφύγων και μεταναστών από την Ελλάδα και με την αναμενόμενη αύξηση του αριθμού νέων εισόδων όσο ο καιρός θα βελτιώνεται, πράγματι είναι ορατός ο κίνδυνος η Ελλάδα να μετατραπεί σε αποθήκη ψυχών. Για τον λόγο αυτόν, προκειμένου να εξασφαλιστούν τα ελάχιστα στάνταρ διαβίωσης, η ΜΟΜΑ πρόκειται να κατασκευάσει «οικισμούς» χρησιμοποιώντας παλιά στρατόπεδα ή άλλους χώρους που προσφέρονται στη Λέρο, τη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο, την Κω, καθώς και στην Αττική και την Κεντρική Ελλάδα, ενδεχομένως και στη Μακεδονία.
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ TETAΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
Αιτήματα
Ε.Ε. Χρηματοδότηση
Διάρκεια
Κύριες Δράσεις Επείγουσας Βοήθειας
Κατάσταση Φακέλου
1
1,18 εκατ. €
18/5/2015-17/5/2016
Στήριξη δράσεων της Ελληνικής Υπηρεσίας Ασύλου για την παροχή κινητών μονάδων Ασύλου σε 4 νησιά στα εξωτερικά σύνορα
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
2
2,54 εκατ. €
a)-d) 01/10/2015-31/09/2016 e) 1/10/2015-31/03/2016
Για δράσεις «αναγκαστικής επιστροφής», α-δ) -καταγραφή έως και 1.761 υπηκόων τρίτων χωρών που ήδη βρίσκονται υπό κράτηση (Ελληνική Αστυνομία), -έκδοση ταξιδιωτικών εγγράφων για 1.080 άτομα -κόστος εισιτηρίων (Ελληνική Αστυνομία) -10% κόστος συνοδείας και ε) εθελοντική επιστροφή 1.000 ατόμων (IOM)
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
3
5,99 εκατ. €
14/08/2015-31/10/2015
Για μεταφορά (και εν μέρει διαμονή και διατροφή στα πλοία) για σύνολο τουλάχιστον 60.000 υπηκόων τρίτων χωρών από Ανατ. Αιγαίο στην ηπειρωτική Ελλάδα ή από το Φαρμακονήσι στη Λέρο
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
4 IOM
20 εκατ. €
1/12/2015 - 30/11/2017
Για το πρόγραμμα μετεγκατάστασης από την Ελλάδα προς άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. των δικαιούχων «διεθνούς προστασίας» για δύο χρόνια. Η προκαταβολή των 8.000.000 έχει ήδη καταβληθεί
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
5 UNHCR
80 εκατ. €
1/1/2016 - 31/12/2016
Για την ανάπτυξη των hotspots (υποδομές) στη Λέσβο, Σάμο, Λέρο, Χίο και Κω (περίπου 7.000 θέσεων), για την ενημέρωση στο πλαίσιο της μετεγκατάστασης των 66.400 αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα προς τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. καθώς και για τη δημιουργία 20.000 θέσεων υποδοχής (HA-OHE) σε πρόγραμμα ενοικιαζόμενων δωματίων, κουπονιών διανομής σε ξενοδοχεία ή / και φιλοξενούμενοι σε οικογένειες. Για τις ενέργειες αυτές, το ποσό της προκαταβολής των 40 εκατομμυρίων ευρώ θα καταβληθεί τις επόμενες μέρες
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
6
2,2 εκατ. €
1/2/2015 - 31/1/2016
Για κάλυψη εξόδων επιπλέον προσωπικού στα νησιά του Αιγαίου, στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., για να αντιμετωπίσουν τη διάσωση ανθρώπων στη θάλασσα
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
7
0,48 εκατ. €
1/11/2015 - 31/10/2016
Για προμήθειες εξοπλισμού για την Έρευνα & Διάσωση των μεταναστών στη θάλασσα
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
8
0,69 εκατ. €
1/7/2015 -
30/6/2016
Για την παροχή νομικών πληροφοριών, ενημέρωσης και διερμηνείας για την αποτελεσματική διαχείριση των προσφυγικών ροών
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
9 UNHCR
1,43 εκατ. €
1/5/2015 - 30/4/2016
Για την ενίσχυση των υπηρεσιών πρώτης υποδοχής και των νέων αφίξεων στα νησιά του Αιγαίου και στην περιοχή του Έβρου - Φάση II (έχει εγκριθεί και δοθεί η προκαταβολή)
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
10 UNHCR
2,7 εκατ. €
15/8/2015 - 31/12/2015
Για συνέχιση της ενίσχυσης των υπηρεσιών πρώτης υποδοχής των νέων αφίξεων στα νησιά του Αιγαίου
Συμφωνία επιχορήγησης σε φάση προετοιμασίας
11 Hellenic Coast Guard
2,89 εκατ. €
1/11/2015 - 31/10/2016
Για επισκευή και διατήρηση των μέσων (πλοίων / μηχανημάτων) που χρησιμοποιεί η Ελληνική Ακτοφυλακή. Επίσης για έρευνα και διάσωση μεταναστών στη θάλασσα και υγιεινή κάλυψη
Συμφωνία επιχορήγησης σε φάση προετοιμασίας
12 Hellenic Police
2,36 εκατ. €
1/10/2015 - 29/02/2016
Για την ενίσχυση των μονάδων αστυνομίας στο Ανατολικό Αιγαίο
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
13 First Reception Servise
4,03 εκατ. €
1/10/2015 - 30/09/2016
Για την ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας των ελληνικών αρχών στη διαχείριση της αύξησης των προσφυγικών ροών
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
14 Hellenic Coast Guard
1,10 εκατ. €
1/12/2015 - 30/04/2016
Για διάθεση επιπλέον προσωπικού και ειδικών δυνάμεων στην Ελληνική Ακτοφυλακή για τη διαχείριση των ροών στο Ανατολικό Αιγαίο
Συμφωνία επιχορήγησης σε φάση προετοιμασίας
15 First Reception Service
0,39 εκατ. €
1/1/2016 - 31/12/2016
Διοικητική συνδρομή για την πρόσληψη επιπλέον προσωπικού στα ανατολικά εξωτερικά σύνορα
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
16 Hellenic Police
0,68 εκατ. €
30/09/2015 - 30/11/2015
Για ενίσχυση της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ορεστιάδας με επιπλέον προσωπικό
Υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης
17 Ministry of Public Health
3,30 εκατ. €
20/12/2015 - 20/08/2016
Για άμεση βοήθεια θεμάτων υγείας (Υπ. Υγείας) στα Κέντρα Πρώτης Υποδοχής στα νησιά του Αιγαίου
Συμφωνία επιχορήγησης σε φάση προετοιμασίας
18
1,36 εκατ. €
1/1/2016 - 31/12/2016
Για την προκήρυξη προμήθειας 90 συσκευών δακτυλοσκόπησης - EURODAC, αν και ο αριθμός αναμένεται μικρότερος (ΥΠΕΔΔ - Διαχειριστική Αρχή)
Συμφωνία επιχορήγησης σε φάση προετοιμασίας
Όλα τα ανωτέρω αιτήματα, συνολικού ποσού 133,3 εκατ., έχουν εγκριθεί. Για τα 13 αιτήματα, για τα οποία έχουν υπογραφεί οι συμφωνίες επιχορήγησης (σε μαύρο) συνολικού ποσού 122,0 εκατ., έχει δοθεί η προκαταβολή ύψους 19,0 εκατ. και τις επόμενες μέρες 40 εκατ. στην UNHCR. Για τα πέντε αιτήματα (σε μπλε), οι προκαταβολές θα δοθούν όταν ολοκληρωθούν (τεχνικά) οι συμφωνίες επιχορήγησης. Αυτό που συνάγεται από όλα τα παραπάνω είναι ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να αποτελέσει τον χώρο - καραντίνα προσφύγων και μεταναστών, τον οποίο θα εποπτεύουν οι εταίροι. Σ’ αυτή την καραντίνα θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν θα βρεθούν μόνο πρόσφυγες από εμπόλεμες ζώνες, καθώς στην Ελλάδα φτάνουν μετανάστες από το Μαρόκο, το Μπαγκλαντές, το Ιράν, το Πακιστάν. Ο κίνδυνος δημιουργίας εκρηκτικών συνθηκών σε αυτήν την αποθή-
κη ανθρώπων που κατασκευάζεται είναι σοβαρός για την Ελλάδα και η κυβέρνηση το μόνο που μπορεί να κάνει πια είναι να προσαρμοστεί απολύτως στις απαιτήσεις των εταίρων, οι οποίοι – αξίζει να σημειωθεί – το τελευταίο διάστημα, ανεπισήμως και κυρίως μέσα από δημοσιεύματα των ΜΜΕ, συνδέουν αυτήν τη ελληνική συμμόρφωση με την καλή τους διάθεση να εξετάσουν τη διευθέτηση του χρέους, παρότι οι διαψεύσεις είναι συνεχείς από την πλευρά της Κομισιόν. Αντιμέτωπη με την ένταση του
μεταναστευτικού κύματος και την πίεση των Ευρωπαίων εταίρων για τη στεγανοποίηση των σημείων εξόδου από τη χώρα, η ελληνική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει σε σκληρές επιλογές για να διαχειριστεί τα προβλήματα διαβίωσης δεκάδων χιλιάδων εγκλωβισμένων ανθρώπων. Η δημιουργία «στρατοπέδων» στην Αττική, την Κεντρική Ελλάδα και τη Μακεδονία, στα οποία θα φιλοξενηθούν πρόσφυγες για όσο εκκρεμούν οι αιτήσεις ασύλου τους, αλλά και μεταναστών μέχρι να εξασφαλιστεί
η επαναπροώθησή τους στις χώρες τους, είναι η μόνη διαφαινόμενη επιλογή στην οποία κατέληξε τελικά η κυβέρνηση. Μια επιλογή η οποία, σε καμία περίπτωση, δεν αρκεί για να επιλυθεί το πρόβλημα, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση ακόμη εξακολουθεί να αναζητεί κοινή στρατηγική για τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών. Χωρίς κοινή πολιτική, οι χώρες - μέλη, χωριστά η καθεμιά, προχωρούν στη λήψη μέτρων με στόχο την ελαχιστοποίηση του αριθμού των «ξένων» που
θα υποδεχτούν στο έδαφός τους. Καθώς αυτές οι ροές συνεχίζονται (κατά μέσον όρο 2.000 έως 3.000 άνθρωποι φτάνουν κάθε μέρα στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου), η Ελλάδα – απροετοίμαστη, ανοργάνωτη και δίχως επαρκείς πόρους – είναι υποχρεωμένη να βρει τρόπους για τη φιλοξενία πολλών δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα ούτε να προχωρήσουν προς τις πλούσιες ευρωπαϊκές χώρες του Βορρά ούτε να επιστρέψουν από εκεί που ήρθαν.
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Διπλός ακήρυχτος πόλεμος Ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο του ασφαλιστικού; Οι συνταξιούχοι ή οι ασφαλισμένοι και οι εργοδότες; Ο «λογαριασμός» είναι συγκεκριμένος και θα πρέπει να πληρωθεί από τη στιγμή που η χώρα αποφάσισε να υπογράψει μνημόνιο για να παραμείνει στην Ευρωζώνη.
Τ
ο ποιος θα τον πληρώσει όμως είναι θέμα που σηκώνει πολλή συζήτηση, ενώ οι πιθανές απαντήσεις προκαλούν κόντρες: συγκρούσεις γενεών ή ταξικές κόντρες με κριτήριο διαχωρισμού το δηλωθέν εισόδημα. Τα διλήμματα είναι πολύ συγκεκριμένα: Το πρώτο δίλημμα προκύπτει από την ανάγκη να εξακολουθήσουν τα ταμεία να έχουν τη δυνατότητα καταβολής συντάξεων και στο μέλλον. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει είτε να αυξηθούν τα έσοδα του συστήματος είτε να μειωθούν οι δαπάνες. ◆ Αύξηση εσόδων σημαίνει αύξηση ασφαλιστικών εισφορών, κάτι που σημαίνει ότι το μάρμαρο καλούνται να πληρώσουν οι σημερινοί εργαζόμενοι. ◆ Μείωση δαπανών από την άλλη οδηγεί σε περικοπή των συντάξεων. Αντέχουν τα 2,7 εκατομμύρια των συνταξιούχων μια ακόμη περικοπή; Το δεύτερο δίλημμα αφορά τα δηλωθέντα εισοδήματα: οι περισσότεροι στην Ελλάδα εμφανίζουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, κάτω από 12.000 ευρώ τον χρόνο. Πολύ λίγοι είναι αυτοί που φαίνονται «πλούσιοι» στα χαρτιά της εφορίας. Τα φορολογικά έσοδα αλλά και οι εισπράξεις των ταμείων θα πρέπει να αυξηθούν. Πώς όμως θα γίνει αυτό; Θα φορτωθούν λιγότερα βάρη σε όλους ή θα κληθούν οι λίγοι και πλουσιότεροι να πληρώσουν τα πολλά;
1
2
Εξαντλήθηκαν... όλοι! Ένας διπλός ακήρυχτος «πόλεμος» κινδυνεύει να ξεσπάσει στην ελληνική κοινωνία. Ύστερα από έξι χρόνια μνημονίων, οι πολίτες έρχονται αντιμέτωποι με την ίδια ακριβώς εικόνα: την ελληνική κυβέρνηση να διαπραγματεύεται με τους «θεσμούς» με αντικείμενο – τι άλλο; – τη λήψη νέων μέτρων. Και τι δεν έγινε μέχρι τώρα: ◆ Κόπηκαν οι συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ έως και 11 φορές. ◆ Απώλειες υπέστησαν ακόμη και οι χαμηλοσυνταξιούχοι, οι οποίοι αρχικά είδαν τη 13η και τη 14η σύνταξη να εξανεμίζεται, ενώ πρόσφατα υπέστησαν και την πρώτη περικοπή στην κύρια και στην επικουρική σύνταξή τους λόγω της επιβολής αυξημένης εισφοράς υπέρ του κλάδου υγείας. ◆ Στον δημόσιο τομέα οι εργαζόμενοι έχουν επίσης γνωρίσει «κούρεμα» αποδοχών. ◆ Στον ιδιωτικό τομέα όμως έχει πέσει το μεγαλύτερο ψαλίδι στα εισοδήματα των εργαζομένων, καθώς η μείωση του βασικού μισθού στα 586 ευρώ και η de facto κατάργηση των
Έπειτα από έξι χρόνια οικονομικής αφαίμαξης οι πολίτες βρίσκονται ξανά στο ίδιο έργο θεατές
συλλογικών διαπραγματεύσεων (σ.σ.: ολοένα και περισσότεροι δέχονται μειώσεις αποδοχών μέσω ατομικών ή επιχειρησιακών συμβάσεων) έχουν βάλει τις αποδοχές σε πτωτικό κανάλι που δεν λέει να τελειώσει. ◆ Η έμμεση φορολογία έχει εξαντλήσει τα πάντα: ο ΦΠΑ αυξήθηκε τέσσερις φορές μέχρι τώρα, όλοι οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης αυξήθηκαν, ενώ επιβλήθηκε και ο οριζόντιος φόρος στα ακίνητα, αρχικά ως ΕΕΤΗΔΕ και στη συνέχεια ως ΕΝΦΙΑ.
Η μάχη των γενεών Σε μια κοινωνία που έχει δει το 40% του εισοδήματός της να κάνει φτερά, έρχεται τώρα η ώρα του διπλού διλήμματος: Τον λογαριασμό του ασφαλιστικού πρέπει να τον πληρώσουν οι συνταξιούχοι μέσα από την περικοπή των συντάξεών τους ή οι ασφαλισμένοι και οι εργοδότες μέσα από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών; Η κυβέρνηση έχει πάρει σαφή θέση υπέρ των συνταξιούχων, δηλαδή υπέρ της παλαιότερης γενιάς. Το επιχείρημα έχει ακουστεί πολλές φορές τόσο από τον πρωθυπουργό όσο και από τον υπουργό Οικονομικών. Στην Ελλάδα οι συνταξιούχοι έχουν αναλάβει τον ρόλο που κανονικά θα έπρεπε να παίζει το κοινωνικό κράτος. Συντηρούν τα άνεργα ή τα ακόμη φτωχότερα μέλη των οικογενειών τους. «Αν αυτά που συνέβησαν στην Ελλάδα στα έξι χρόνια των μνημονίων συνέβαιναν σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης όπου δεν είναι τόσο ισχυρός ο θεσμός της πυρηνικής οικογέ-
νειας, θα είχαν διαλυθεί τα πάντα» υποστήριξε πρόσφατα ο πρωθυπουργός, θέλοντας να ενισχύσει την κόκκινη γραμμή που έχει χαράξει για μηδενικές μειώσεις στις αποδοχές των συνταξιούχων. Ποια είναι η πρόταση της κυβέρνησής του; Να πληρώσουν οι εργοδότες μέσα από την αύξηση των εργοδοτικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα αλλά και οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα δεχόμενοι αύξηση μισής μονάδας στις εισφορές που τους αναλογούν. Αυτό το μέτρο προκάλεσε μικρές αντιδράσεις μέχρι τώρα, όχι μόνο επειδή επήλθε συμφωνία με τις εργοδοτικές οργανώσεις, αλλά διότι οι απώλειες είναι σχετικά συγκρατημένες. Τη στιγμή που η συντριπτική πλειονότητα των εργαζόμενων έχει αποδοχές κάτω των 1.000 ευρώ μηνιαίως, το να υποστεί ένας εργαζόμενος μια ακόμη μείωση των 5 ευρώ μάλλον δεν κάνει τη διαφορά. Εκεί όμως που ξεσηκώθηκε πραγματική θύελλα αντιδράσεων ήταν με την πρόβλεψη για την επιβολή των εισφορών με βάση το εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιτηδευματιών. Δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι, επαγγελματίες από όλους τους τομείς αλλά και αγρότες ξεσηκώθηκαν με το που αντιλήφθηκαν ότι το νομοσχέδιο προβλέπει ότι από το συνολικό εισόδημά τους θα πρέπει να μπαίνει στα ταμεία του κράτους, είτε σε μορφή φόρων είτε σε μορφή ασφαλιστικών εισφορών, από 50% έως 60% ανάλογα με το εισόδημα. Προφανώς δεν είναι όλοι οι επαγγελματίες που ζημιώνονται. Το μέτρο αφορά κυρίως αυτούς που δηλώνουν εισοδήματα πάνω από 15.000 20.000 ευρώ τον χρόνο. Ο πόλεμος των γενεών εντοπίζεται και σε ένα δεύτερο επίπεδο: σημερινοί συνταξιούχοι εναντίον μελλοντικών συνταξιούχων. Ίσως να μην πρόκειται σε κάθε περίπτωση για πόλεμο γενεών, καθώς με την πρόταση της κυβέρνησης προκύπτει ότι ο εργαζόμενος που συνταξιοδοτήθηκε το 2015 θα παίρνει πολύ υψηλότερη σύνταξη από αυτόν που θα συνταξιοδοτηθεί με λίγους μήνες διαφορά μέσα στο 2016. Από την άλλη, υπάρχει και η εξής οπτική: ο σημερινός εργαζόμενος καλείται να χωνέψει μια ακόμη εις βάρος του αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης που περιμένει να πάρει ύστερα από αρκετό καιρό, μόνο και μόνο για να κρατηθεί όρθιο το συνταξιοδοτικό τα επόμενα χρόνια. Υποτίθεται ότι καλείται να κάνει αυτή τη θυσία προκειμένου το ασφαλιστικό σύστημα να είναι όρθιο και ύστερα από δεκαετίες. Ποιος όμως μπορεί να διαβεβαιώσει τον σημερινό τριαντάρη, ο οποίος μάλιστα καλείται να πληρώσει ακόμη περισσότερα σε ασφαλιστικές εισφορές, ότι αυτή θα είναι η τελευταία εις βά-
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
Ο σημερινός εργαζόμενος θα πληρώνει περισσότερα και θα εισπράττει λιγότερα (ζήτω η Ελλάς)
ρος του αλλαγή; Είναι σαφές ότι η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης ρίχνει όλα τα βάρη στους μελλοντικούς συνταξιούχους εφαρμόζοντας τις ακόλουθες χτυπητές διαφοροποιήσεις: Αυτός που συνταξιοδοτήθηκε μέχρι και το 2015 πήρε σύνταξη η οποία υπολογίστηκε με βάση τις αποδοχές των τελευταίων ετών. Κατά κανόνα οι αποδοχές των τελευταίων ετών είναι οι υψηλότερες της καριέρας. Αντίθετα, αυτός που θα συνταξιοδοτηθεί από το 2016 και μετά, θα κουβαλάει μαζί του όλες τις... αμαρτίες (ημιαπασχόληση, εκ περιτροπής εργασία, συμβιβασμός με χαμηλές αποδοχές κ.λπ.) της μνημονιακής περιόδου. Και αυτό διότι στη σύνταξή του θα συνυπολογίζονται οι αποδοχές όλου του εργάσιμου βίου. Αυτός που συνταξιοδοτήθηκε μέχρι και το 2015 έκανε χρήση συντελεστών αναπλήρωσης οι οποίοι έφταναν ή και ξεπερνούσαν (μαζί με την επικουρική σύνταξη) το 80%. Συντελεστής αναπλήρωσης είναι το ποσό που προκύπτει αν διαιρέσουμε τη σύνταξη με τον συντάξιμο μισθό. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού που προτείνει η ελληνική πλευρά (ο οποίος μάλιστα είναι πιθανό να επιδεινωθεί λόγω των απαιτήσεων της τρόικας) ο συντελεστής αναπλήρωσης μπορεί να πέσει και κάτω από το 60%. Άρα ο σημερινός εργαζόμενος θα πρέπει να δεχτεί ότι θα πρέπει να πληρώνει περισσότερα για να εισπράττει λιγότερα από τον σημερινό συνταξιούχο. Υπάρχει κάποιος που θα το δεχτεί με ικανοποίηση;
1
2
◆ Η Νέα Δημοκρατία εφάρμοσε την πολιτική της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης μοιράζοντας φόρους σε όλους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας πολιτικής ήταν ο ΕΝΦΙΑ. Ήταν ο πρώτος φόρος, με βάση υπολογισμού την ακίνητη περιουσία, που επιβλήθηκε και στον τελευταίο Έλληνα με αποτέλεσμα να εκδοθούν 6 εκατομμύρια εκκαθαριστικά. Και ο τελευταίος ιδιοκτήτης πλήρωσε έστω και 50 ευρώ. ◆ Ο ΣΥΡΙΖΑ υιοθετεί εντελώς διαφορετική λογική. Τα κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι τα βάρη που έχουν πέσει στα χαμηλότερα στρώματα (με κριτήριο το εισόδημα) είναι πολλά. Προωθούν αλλαγή στο φορολογικό σύστημα κατά τρόπο ώστε τα βάρη να ανακατανεμηθούν και ουσιαστικά να μεταφερθούν στους έχοντες τα μεσαία και τα υψηλά εισοδήματα. Προφανώς η πολιτική που ελαφρύνει αυτούς που έχουν τα λιγότερα διαθέτει ηθικό πλεονέκτημα, καθώς το ίδιο το Σύνταγμα ορίζει ότι τα βάρη πρέπει να κατανέμονται με βάση τις δυνατότητες του καθενός. Υπάρχει όμως ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της Ελλάδας που καθιστά δύσκολο, αν όχι αδύνατο, προς το παρόν τουλάχιστον, τον διαχωρισμό των Ελλήνων σε έχοντες και μη έχοντες. Αυτό δεν είναι άλλο από τη φοροδιαφυγή. Η προωθούμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση ευνοεί τους οκτώ στους δέκα επαγγελματίες, καθώς τους μειώνει τις ασφαλιστικές εισφορές που θα πρέπει να καταβάλλουν κάθε μήνα στο κράτος, συγκριτικά πάντοτε με το υφιστάμενο καθεστώς του ΟΑΕΕ. ◆ Μπορεί όμως κάποιος να πιστέψει ότι οι οκτώ στους δέκα ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες επιβιώνουν με καθαρά κέρδη της τάξεως των 5.000 ευρώ ετησίως; ◆ Μπορεί κάποιος να δεχτεί με ευκολία ότι περίπου 4 εκατομμύρια οικογένειες έχουν εισόδημα κάτω από 12.000 ευρώ τον χρόνο και ότι μόνο 1,5 εκατομμύριο οι-
Ματαιότης ματαιοτήτων τα πάντα ματαιότης...
Ποιος πληρώνει τη νύφη; Προκειμένου να μείνει όρθιο το σύστημα, πρέπει να πληρώσουν όλοι από λίγα ή οι λίγοι (και πιο εύποροι) πολλά; Είναι ένα βασικό ιδεολογικό δίλημμα, στο οποίο τα σημερινά κόμματα εξουσίας έχουν απαντήσει με διαφορετικό τρόπο.
κογένειες ζουν με εισόδημα άνω των 1.000 ευρώ μηνιαίως; Η πολιτική που θέλει να εφαρμόσει η κυβέρνηση δημιουργεί και πρακτικά προβλήματα εγείροντας αντιρρήσεις και από την πλευρά των δανειστών. Όταν προχωρείς σε ελαφρύνσεις, έστω μικρές, που αφορούν όμως εκατομμύρια φορολογούμενους ή ασφαλισμένους, συρρικνώνεις σημαντικά τη φορολογητέα ύλη ή τη βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών. Σου μένουν λίγοι, υποτίθεται έχοντες, για να σηκώσουν το βάρος κάλυψης των δημοσιονομικών κενών που εγείρονται από αυτές τις ελαφρύνσεις. Για να το επιτύχεις, πρέπει να ανεβάσεις τους συντελεστές υπολογισμού φόρων και εισφορών σε ύψη δυσθεώρητα. Αυτομάτως εκτινάσσεται το κίνητρο για φοροδιαφυγή και εισφοροδιαφυγή και μαζί με αυτό αυξάνεται και ο κίνδυνος το Δημόσιο να χάσει έσοδα. Ο κίνδυνος δεν είναι μόνο δημοσιονομικός. Το να στερείς από κάποιον το κίνητρο για εργασία και στοιχειωδώς άνετη ζωή επιβάλλοντας υψηλούς φόρους μπορεί να έχει και άλλες παρενέργειες. Μια από αυτές; Η συνεχιζόμενη διαρροή στελεχών προς το εξωτερικό. Το γνωστό brain drain, που έχει ήδη οδηγήσει εκτός Ελλάδας περίπου 200.000 μυαλά...
10
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Παλιό προϊόν σε νέα συσκευασία Με τη στρατηγική «στάχτη στα μάτια του κόσμου» η αντιπολιτευτική γραμμή του Μητσοτάκη Δείγμα γραφής της νέας αντιπολιτευτικής προσέγγισης επιχειρεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος προσπαθεί να «καμουφλάρει» τον λαϊκιστικό τρόπο αντιπολίτευσης πίσω από νέα συσκευασία, που όχι μόνο δεν θα ενοχλεί τους νοικοκυραίους, αλλά θα τους πείθει για το ήπιο μεταρρυθμιστικό του πνεύμα.
Ο
ι σύμβουλοι του νέου προέδρου της Ν.Δ., έχοντας μελετήσει τις δημοσκοπήσεις και τις προθέσεις των πολιτών, που στην πλειοψηφία τους μοιάζει να έχουν κουραστεί από αφοριστικές, ισοπεδωτικές και καταστροφολογικές προσεγγίσεις όταν τα κόμματα εξουσίας βρίσκονται στα αντιπολιτευτικά έδρανα, επιχειρούν να ρίξουν «στάχτη στα μάτια» προκρίνοντας μια διαφορετική στρατηγική «ήπιας αποδόμησης» της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ. Τα κυριότερα στοιχεία της νέας στρατηγικής του Μητσοτάκη είναι τα εξής: ♦ Ο υπερτονισμός της σύμπλευσης σε θετικά σημεία της κυβερνητικής πολιτικής, ανεξάρτητα αν αυτή είναι σπάνια. ♦ Η προσπάθεια απαξίωσης και αποδόμησης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και υπονόμευσης της αξιοπιστίας του στη συνείδηση των ψηφοφόρων. ♦ Η αποφυγή εμπλοκής του προέδρου της Ν.Δ. σε μεσαία πολιτικής ζητήματα τα οποία εξειδικεύουν οι τομεάρχες και η ενασχόλησή του με τα μείζονα. ♦ Η επιλεκτική εμφάνισή του στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι συχνές παρεμβάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τη Βουλή. ♦ Η κατάθεση προτάσεων, ακόμα και ασαφών και χωρίς πλήρη κοστολόγηση, προκειμένου να μην δέχεται κατηγορίες ότι δεν προτείνει. ♦ Η αναγνώριση παραλείψεων, λαθών, στρεβλώσεων στη διακυβέρνηση της Ν.Δ., προκειμένου το κόμμα να φύγει «μπροστά» και να σταματήσει να χρεώνεται αμαρτίες του παρελθόντος. ♦ Η επιλογή των κοινωνικών αιτημάτων στα οποία ανταποκρίνεται θετικά. ♦ Η αποφυγή υιοθέτησης συνδικαλιστικών πρακτικών σε κινητοποιήσεις που προκαλούν κοινωνικές εντάσεις, όπως η διακοπή κυκλοφορίας, η διακοπή παροχής ενέργειας, κίνησης και μετακίνησης των πολιτών.
Ο Μητσοτάκης προκάλεσε αίσθηση εντός της Ν.Δ. όταν είπε ευθέως στη συζήτηση για το ασφαλιστικό ότι το κόμμα του θα στηρίξει βασικά σημεία του νομοσχεδίου του Βερναρδάκη στη Δημόσια Διοίκηση. Αιτιολογώντας τη στάση του είπε ότι οι προτάσεις του αναπληρωτή υπουργού για την εξέλιξη και την αξιολόγηση επιχειρούν μια συνέχεια στη δική του πολιτική και δεν έχει ταμπού να τη στηρίξει.
Απώλειες Ακόμη και στο προσφυγικό ο Μητσοτάκης, εγκαινιάζοντας το νέο στιλ, το ονόμασε «εθνικό θέμα» και επιχείρησε να ρίξει τους τόνους και να απομονώσει ξενοφοβικές φωνές εντός του κόμματός του. Αναγνωρίζει ότι η συγκυρία είναι δύσκολη και πως μια χαλαρή πολιτική μπορεί να έχει απώλειες σε ακροδεξιούς ψηφοφόρους, γι’ αυτό και δεν σηκώνει τους τόνους της αντιπαράθεσης, προσπαθώντας να αλλάξει γήπεδο. Δηλαδή εμφανί-
Στόχος του Κυριάκου ο νέος διπολισμός και η αλλοίωση της εικόνας του πρωθυπουργού
ζεται ως νουνεχής, νηφάλιος, αποφασιστικός ηγέτης που επιχειρεί να βοηθήσει σε μια κρίσιμη στιγμή για τη χώρα, αφού μια ενδεχόμενη έξοδος από τη Σένγκεν θα προκαλέσει σοβαρή δημοσιονομική ζημιά για τη χώρα και θα αποβεί καταστροφική για τον τουρισμό. Έτσι, θέτοντας την κριτική στο «όριο της αξιοπρέπειας», όπως παραδέχτηκε και ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας, επιχειρεί να πείσει ότι τούτη την ώρα προέχει η εθνική συνεννόηση αντί μιας άγονης αντιπαράθεσης, παρότι οι βολές και οι επιθέσεις πληθαίνουν από τα στελέχη της Ν.Δ. Η πρόσφατη κόντρα του Άδωνι Γεωργιάδη με τον Νίκο Παππά, τον οποίο ο Γεωργιάδης κάλεσε «να βγάλει τη στολή της χούντας», είχε αποτέλεσμα ο υπουργός Επικρατείας να ζητήσει ευθέως από τον Μητσοτάκη να πάρει θέση για το αν υιοθετεί τέτοιες απόψεις – και βέβαια ακολούθησε η σιωπή.
Η επιχείρηση «δεν εκθέτουμε τον νέο πρόεδρο και αφήνουμε τα στελέχη να κάνουν τη βρομοδουλειά» έχει δοκιμαστεί και σε άλλες περιπτώσεις, απλώς έχει οριακό κέρδος, αφού όλοι μπορούν να καταλάβουν αν πρόκειται για στρατηγική ή αν είναι μια αυθεντική διαφοροποίηση της ηγεσίας από τις «κορώνες» γραφικών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, πάντως, είναι σαφές ότι ο Γεωργιάδης παίζει τον ρόλο της (ακρο)δεξιάς ντουντούκας του Κυριάκου, παρότι βγήκε την Κυριακή να μιλήσει για διεύρυνση της Ν.Δ. προς το Κέντρο.
Το προφίλ Ο Μητσοτάκης έχει στο στόχαστρό του μονάχα τον Αλέξη Τσίπρα, όχι μόνο επειδή θέλει να επιβάλει τον νέο μετα-μεταπολιτευτικό διπολισμό, αλλά και διότι γνωρίζει πως προοπτική εξουσίας μπορεί να έχει μόνο αν αλλοιώσει την εικόνα του πρωθυπουργού στις κοινωνικές δυνάμεις που τον στηρίζουν. Δεν είναι τυχαίο ότι, μιλώντας την Κυριακή στο «Πρώτο Θέμα», είπε πως ο Τσίπρας «δεν έχει αίσθηση της πραγματικότητας» και ότι «είναι αναξιόπιστος», ενώ ο ίδιος λέει πά-
Ένας Άδωνις τη μέρα την εξουσία κάνει πέρα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
Νέα Δημοκρατία
11
www.topontiki.gr
Τι κρύβει η απροθυμία του αρχηγού της Ν.Δ. να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες
ντα την... αλήθεια. Στο πεδίο αυτό, το επόμενο διάστημα θα εντείνει τη ρητορική του προκειμένου να αξιοποιήσει όχι μόνο τη δημοσκοπική, αλλά και την πολιτική κάμψη της κυβέρνησης σε μια δύσκολη συγκυρία. Χτίζοντας ηγετικό προφίλ ο νέος πρόεδρος της Ν.Δ. έχει αποφασίσει να εμφανίζεται στα ΜΜΕ μόνο μέσω πολιτικής δράσης και όχι με συνεχείς συνεντεύξεις και σχόλια, αλλά με στοχευμένες παρεμβάσεις. Στην προσπάθεια δε να δείξει ότι το κόμμα βρίσκεται σε φάση ανασυγκρότησης και αξιοποίησης των στελεχών, οι επικεφαλής των τομέων δράσης, ως σκιώδεις υπουργοί, θα αναλάβουν ενεργότερο ρόλο με συνεχή παρουσία στα μέσα ενημέρωσης. Ο Μητσοτάκης θα συνεχίσει να εμφανίζεται καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κυρίως στο Twitter, αφού θεωρεί ότι έτσι χτίζει γέφυρες επικοινωνίας με νέους κυρίως ψηφοφόρους πιο άμεσα.
Λαϊκισμός Στον τομέα της κατάθεσης προτάσεων προκύπτει και ο απόλυτος λαϊκισμός, αφού μέχρι τώρα στα μείζονα θέματα του ασφαλιστικού και της φορολογικής μεταρρύθμισης επί της ουσίας δεν διατυπώνεται καμία συγκεκριμένη πρόταση και όλα κινούνται στον άξονα της ελεεινολόγησης των κυβερνητικών πρακτικών και της απόρριψης του σχεδίου Κατρούγκαλου. Οι επιτελείς της Ν.Δ. γνωρίζουν ότι, αν τοποθετηθούν επί της ουσίας, θα γίνουν αναγκαστικά, λόγω της ιδεολογικής τους κατεύθυνσης, πιο σκληροί από την κυβέρνηση, γι’ αυτό αποφεύγουν να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους. Δεν είναι τυχαίο
ότι οι αγρότες και άλλες κοινωνικές ομάδες καλούν συνεχώς τη Ν.Δ. να πάρει θέση για τα δύο καυτά αυτά ζητήματα, αλλά απόκριση δεν βλέπουν. Όσο όμως προχωρούν οι κινητοποιήσεις τόσο «σφίγγει ο κλοιός» γύρω και από την αξιωματική αντιπολίτευση. Στις αγροτικές περιοχές οι βουλευτές της Ν.Δ. κάθονται «στον πάγκο» και αρνούνται να εμπλακούν στα μπλόκα, ενώ δεξιοί αγροτοσυνδικαλιστές πρωτοστατούν στις αποδοκιμασίες κυβερνητικών στελεχών. Ο ίδιος ο Μητσοτάκης, παρότι εξέφρασε από την αρχή την αντίθεσή του στο κλείσιμο των δρόμων, δεν έχει εμφανίσει κάποια πρωτοβουλία διαλόγου και διαβούλευσης με τους ξεσηκωμένους αγρότες κτηνοτρόφους. Καθώς, λοιπόν, έχει δεσμευτεί στα λόγια ότι δεν πρόκειται να πλειοδοτήσει σε προτάσεις και μέτρα που δεν θα μπορέσει να υλοποιήσει, αποφεύγει στην παρούσα φάση να τους… πικράνει. Πολλοί είναι αυτοί που επισημαίνουν ότι στο παρασκήνιο η άρνηση των αγροτών να μπουν σε διάλογο με τον πρωθυπουργό και η απαίτηση να ξεκινήσει από μηδενική φάση η συζήτηση μπορεί να μην είναι τόσο αυθόρμητη όσο φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Το μεγάλο ερώτημα είναι αν ο νέος πρόεδρος της Ν.Δ., σε περίπτωση που η χώρα μπει σε κλοιό μπλόκων και ασφυκτιά η κοινωνική και οικονομική ζωή, θα βγει να καλέσει τους αγρότες να ανοίξουν τους δρόμους ή θα κρυφτεί πίσω από τη διαπραγμάτευση με την κυβέρνηση. Το κυριότερο είναι ότι ο Μητσοτάκης δεν μοιάζει να βιάζεται να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες – όχι μόνο επειδή θεωρεί ότι δεν εί-
ναι έτοιμη η Ν.Δ. Η απροθυμία του έχει βαθύτερες αιτίες και κυρίως τη βούλησή του η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ / ΑΝ.ΕΛΛ. να υλοποιήσει το αποτέλεσμα της δικής της διαπραγμάτευσης και ο ίδιος να εισπράττει τη φθορά και την απομάκρυνση κοινωνικών ομάδων από την επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ. Η στρατηγική αυτή όμως δεν συμπεριλαμβάνει δύο παράγοντες: ένα απρόβλεπτο πολιτικό ατύχημα που θα αποσταθεροποιήσει την κυβέρνηση και την πιθανότητα να ξεπεράσει επιτυχώς τους κάβους της αξιολόγησης και της διευθέτησης του χρέους. Ο δεύτερος παράγοντας θα μεταβάλει τα πολιτικά δεδομένα και τότε... «τρεχάτε ποδαράκια» μου.
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ Το Γενικό Συμβούλιο της Τράπεζας της Ελλάδος καλεί τους μετόχους της Τράπεζας, σύμφωνα με το Καταστατικό της και το Νόμο, σε Τακτική Γενική Συνέλευση, την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2016, στις 12:00 το μεσημέρι, στο Κεντρικό Κατάστημα της Τράπεζας, στην Αθήνα, Ελευθερίου Βενιζέλου 21, 2ος όροφος, αίθουσα Γενικών Συνελεύσεων. Τα θέματα της Ημερήσιας Διάταξης είναι τα εξής: 1. Ανάγνωση της ετήσιας Έκθεσης του Διοικητή, που υποβάλλεται με εντολή του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας για τον Ισολογισμό και τις λοιπές Οικονομικές Καταστάσεις, καθώς και τα πεπραγμένα του έτους 2015. 2. Ανάγνωση της Έκθεσης των Ελεγκτών για τον Ισολογισμό και τις λοιπές Οικονομικές Καταστάσεις της χρήσης 2015. 3. Έγκριση της ετήσιας Έκθεσης του Διοικητή, του Ισολογισμού και των λοιπών Οικονομικών Καταστάσεων χρήσης 2015 μετά της Έκθεσης των Ελεγκτών. 4. Έγκριση της διάθεσης των καθαρών κερδών, σύμφωνα με το άρθρο 71 του Καταστατικού, που ανέρχονται στο συνολικό ποσό των ευρώ 1.162.849.203.-, ως εξής: - Μικτό μέρισμα προς πληρωμή: 0,6720 ευρώ ανά μετοχή ευρώ 13.349.203.σε 19.864.886 μετοχές - Υπόλοιπο περιερχόμενο στο Ελληνικό Δημόσιο ευρώ 1.149.500.000.5. Ανακοίνωση διορισμού μέλους της Διοίκησης. 6. Καθορισμός αποζημίωσης και οδοιπορικών εξόδων των μελών του Γενικού Συμβουλίου. 7. Καθορισμός αμοιβής των Ελεγκτών για τη χρήση 2016. 8. Απαλλαγή από κάθε προσωπική ευθύνη των μελών του Γενικού Συμβουλίου και των Ελεγκτών για τα πεπραγμένα και τη Διαχείριση του έτους 2015. 9. Εκλογή Συμβούλων. 10. Εκλογή Ελεγκτών για τη χρήση 2016. 11. Λοιπές Ανακοινώσεις. Στη Συνέλευση έχει δικαίωμα να λάβει μέρος και να ψηφίσει, είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω αντιπροσώπου, τηρουμένων των περιορισμών των άρθρων 8, 13 και 14 του Καταστατικού, ο κύριος τουλάχιστον εβδομήντα πέντε (75) μετοχών, που είναι εγγεγραμμένος στα αρχεία του Συστήματος Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) που διαχειρίζεται η εταιρεία «Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων Α.Ε.» (ΕΛ.Κ.Α.Τ.) της «Ελληνικά Χρηματιστήρια – Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε. Συμμετοχών» (Ε.Χ.Α.Ε.), στο οποίο τηρούνται οι κινητές αξίες της Τράπεζας, κατά την έναρξη της πέμπτης ημέρας πριν από την ημέρα συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, εν προκειμένω του Σαββάτου 20 Φεβρουαρίου 2016 (ημερομηνία καταγραφής), χωρίς να απαιτείται δέσμευση των μετοχών του. Ανά εβδομήντα πέντε (75) μετοχές παρέχουν στον κύριο αυτών το δικαίωμα μιας (1) ψήφου. Μέτοχοι, που έχουν λιγότερες από εβδομήντα πέντε (75) μετοχές, μπορούν να διορίσουν κοινό αντιπρόσωπο μέτοχο, ο οποίος μπορεί να παραστεί στη Συνέλευση, εφόσον συγκεντρώνει την αντιπροσωπεία τουλάχιστον εβδομήντα πέντε (75) μετοχών (άρθρα 13 και 16 του Καταστατικού, σε συνδυασμό με τη 2/29.2.2000 απόφαση του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας περί αναπροσαρμογής – από είκοσι πέντε [25] σε εβδομήντα πέντε [75] – του ελάχιστου αριθμού μετοχών που απαιτείται για την παροχή δικαιώματος συμμετοχής και ψήφου στη Γενική Συνέλευση, μετά την επελθούσα – κατ’ άρθρο 9 του Καταστατικού – διάσπαση της μετοχής της Τράπεζας, σύμφωνα με την 1/17.1.2000 απόφαση του Γενικού Συμβουλίου, που εγκρίθηκε με την 8/4.2.2000 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου – ΦΕΚ Α΄ 17/7.2.2000). Τα δικαιώματα διοικήσεως, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος παραστάσεως και ψήφου στη Γενική Συνέλευση, αναστέλλονται για τους μετόχους που εμπίπτουν στην παρ. 5 του άρθρου 8 του Καταστατικού (όπως προστέθηκε με την από 24.4.2012 απόφαση της 79ης Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Τράπεζας που κυρώθηκε με το άρθρο 165 παρ. 7 περ. β’ του Ν. 4099/2012 [ΦΕΚ Α΄ 250/20.12.2012]), ήτοι πρόσωπα επί των οποίων η Τράπεζα ασκεί εποπτεία σύμφωνα με το άρθρο 55Α του Καταστατικού ή με διάταξη νόμου, επιχειρήσεις συνδεδεμένες με αυτά, μέλη των διοικητικών συμβουλίων ή διαχειριστές τέτοιων προσώπων, σύζυγοι και συγγενείς αυτών έως δευτέρου βαθμού. Επίσης, ουδείς μέτοχος, εκτός του Δημοσίου και όσων εμπίπτουν στο άρθρο 2 του Ν. 2292/1953, δύναται να ασκήσει στη Γενική Συνέλευση δικαίωμα ψήφου για αριθμό ψήφων υπερβαίνοντα το αντιστοιχούν σε δύο εκατοστά του μετοχικού κεφαλαίου ποσοστό (τελευταίο εδάφιο του άρθρου 13 του Καταστατικού, όπως προστέθηκε με την από 24.4.2012 απόφαση της 79ης Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της Τράπεζας, που κυρώθηκε με το άρθρο 165 παρ. 7 περ. γ’ του Ν. 4099/2012 [ΦΕΚ Α΄ 250/20.12.2012]). Οι μέτοχοι που έχουν δικαίωμα να λάβουν μέρος στη Συνέλευση καλούνται να προσέλθουν στην Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος για να παραλάβουν τα δελτία εισόδου τους μέχρι και την Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2016. Η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται με απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση της Τράπεζας με τα αρχεία τού ως άνω Συστήματος Άυλων Τίτλων. Ο διορισμός και η ανάκληση αντιπροσώπου του μετόχου γίνονται εγγράφως. Οι μέτοχοι που επιθυμούν να συμμετάσχουν στη Γενική Συνέλευση μέσω αντιπροσώπου ή να ανακαλέσουν τον εν λόγω διορισμό, οφείλουν να καταθέσουν στην Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος τουλάχιστον τρεις (3) ημέρες πριν από την ορισθείσα ημερομηνία συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης, ήτοι το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2016, συμπληρωμένο και δεόντως υπογεγραμμένο το σχετικό έντυπο αντιπροσώπευσης, το οποίο είναι διαθέσιμο και στον ιστοχώρο της Τράπεζας www.bankofgreece.gr στην ενότητα «Ενημέρωση Μετόχων». Ο μέτοχος μπορεί να διορίσει αντιπρόσωπο για μία και μόνη Γενική Συνέλευση ή για όσες Συνελεύσεις λάβουν χώρα εντός ορισμένου χρόνου. Όσοι από τους μετόχους είναι νομικά πρόσωπα πρέπει μέσα στην ίδια προθεσμία να καταθέσουν σύμφωνα με το νόμο και τα νομιμοποιητικά τους έγγραφα. Σε περίπτωση που τα ως άνω έγγραφα έχουν ήδη κατατεθεί σε άλλη Υπηρεσιακή Μονάδα της Τράπεζας, αρκεί να γίνει σχετική αναφορά στο έντυπο αντιπροσώπευσης. Κάθε μέτοχος μπορεί να διορίζει μέχρι τρεις (3) αντιπροσώπους. Νομικά πρόσωπα μετέχουν στη Γενική Συνέλευση ορίζοντας ως εκπροσώπους τους μέχρι τρία (3) φυσικά πρόσωπα. Η ίδια ως άνω διαδικασία ακολουθείται και στην περίπτωση που μέτοχος χορηγεί σε τράπεζα εξουσιοδότηση για την άσκηση δικαιωμάτων ψήφου βάσει σχετικών οδηγιών του. Αντιπρόσωπος που ενεργεί για περισσότερους μετόχους μπορεί να ψηφίζει διαφορετικά για κάθε μέτοχο. Το πλήρες κείμενο της Πρόσκλησης, καθώς και οι πληροφορίες του άρθρου 27 παρ. 3 του κ.ν. 2190/1920 διατίθενται σε ηλεκτρονική μορφή στον ιστοχώρο της Τράπεζας της Ελλάδος www.bankofgreece.gr στην ενότητα «Ενημέρωση Μετόχων». Τα κείμενα των εν λόγω πληροφοριών και στοιχείων διατίθενται και σε έγχαρτη μορφή από την Υπηρεσία Μετοχών του Τμήματος Γραμματείας της Τράπεζας της Ελλάδος, Ε. Βενιζέλου 21, Αθήνα (τηλ. 210-320 2064, 210-320 3288 και 210-320 3341, fax 210-322 6371). Αθήνα, 18 Ιανουαρίου 2016 Με εντολή του ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ
12
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Φώφη, Μπένι: σε κόντρα πού θα πάνε το ΠΑΣΟΚ Πόλεμος στο παρασκήνιο για την ταυτότητα του κόμματος Συστηματική προσπάθεια να διαχωρίσει πλήρως την πολιτική φυσιογνωμία της από τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης και να διατηρήσει «ζωντανή» την αντίληψη ότι με τη Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη τη χωρίζει άβυσσος καταβάλλει η Φώφη Γεννηματά, παρ’ ότι στο παρασκήνιο μαίνεται ο «πόλεμος» για την κατεύθυνση του χώρου.
Η
Γεννηματά ενεπλάκη σοβαρά και συστηματικά στο ζήτημα των προσφύγων σε δύο κατευθύνσεις: από τη μια για να ανοίξει μια σοβαρή συζήτηση στο πλαίσιο των Ευρωπαίων σοσιαλιστών για την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος και από την άλλη για να αρχίσει ένας πολιτικός διάλογος μεταξύ των κομμάτων για τη θέση της Ελλάδας απέναντι στο πρόβλημα. Γι’ αυτό απέστειλε επιστολή στους ηγέτες του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, προκειμένου να σταματήσει οποιαδήποτε συζήτηση για έξοδο της χώρας από την Σένγκεν, να αποδεχτεί η Ε.Ε. ότι η συμφωνία με την Τουρκία έχει αποτύχει πλήρως και να αποδεχτούν την πρόταση του προγράμματος «Κιβωτός» για την ασφαλή διακίνηση γυναικών και παιδιών από προσφυγικές οικογένειες. Χθες συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό, ο οποίος αποδέχτηκε μάλ-
Η «άβυσσος» μεταξύ πρασίνων και γαλάζιων. Φλερτάρει ο Αλέξης...
λον με χαρά την πρότασή της για συνάντηση, προκειμένου να ενημερωθεί αλλά και να συμβάλει, όπως λένε στη Χαριλάου Τρικούπη, στην αντιμετώπιση ενός πολύ σοβαρού προβλήματος, που τείνει να μεταβληθεί σε εθνικό ζήτημα.
«Γέφυρες» Έχει ενδιαφέρον όχι μόνο η ταχύτητα με την οποία κλείστηκε το ραντεβού, αλλά και η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα μπροστά στις κάμερες για την αντιμετώπιση των προοδευτικών δυνάμεων σε Ελλάδα και Ευρώπη σε ανθρωπιστική κατεύθυνση και όχι ξενοφοβική. Η συμπερίληψη του ΠΑΣΟΚ στις «προοδευτικές δυνάμεις» δεν πέρασε απαρατήρητη, και στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμούν ότι ο πρωθυπουργός επιχειρεί συστηματικά να ρίξει «γέφυρες» πολιτικής επικοινωνίας κυρίως με το ΠΑΣΟΚ. Η Γεννηματά δεν έχασε την ευκαιρία να απαντήσει – μάλλον αρνητικά – στο πολιτικό φλερτ τονί-
ζοντας τα λάθη, τις παραλείψεις και την αμέλεια της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος. Κάλεσε επίσης την κυβέρνηση να σταματήσει να στέλνει λάθος μηνύματα και να δώσει τέλος στην ολιγωρία και την αδράνεια και να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα. Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρότεινε στον πρωθυπουργό, όπως είπε, να παρουσιάσει το συντομότερο ένα πλαίσιο έκτακτης χρηματοδοτικής ενίσχυσης και τεχνικής βοήθειας της Ελλάδας από την Ε.Ε. Ταυτόχρονα το ΠΑΣΟΚ ανακοίνωσε χθες την κατάθεση πρότασης νόμου για την καθιέρωση Εγγυημένου Κοινωνικού Εισοδήματος και την ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας και ένταξης ενώ κατηγόρησε την κυβέρνηση για συστηματική καθυστέρηση και αβελτηρία στην αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων και δομών στον χώρο της Πρόνοιας. Το σχέδιο νόμου, που προβλέπει συγκεκριμένες δράσεις και προτάσεις, υπογράφεται από σύσσωμη την Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος. Το ΠΑΣΟΚ κατηγορεί ακόμη την κυβέρνηση ότι από αδυναμία της αναιρέθηκαν συμφωνημένες πολιτικές με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για την κοινωνική ένταξη, όπως την επέκταση του πιλοτικού προγράμματος «Εγγυημένο Κοινωνικό Εισόδημα» και τη μη αξιοποίηση του ποσού των 330 εκατ. ευρώ, που από τον Δεκέμβριο του 2014 είχε εγκριθεί υπέρ των απόρων. Αυτό αποτελεί μια κίνηση της παράταξης να διαχωρίσει πλήρως την εικόνα της από την Ένωση Κεντρώων και το Ποτάμι, αλλά και τη Ν.Δ., που ασκούν σκληρή κριτική στην κυβέρνηση, αλλά δεν καταθέτουν συγκεκριμένες προτάσεις. Επίσης η πρόταση νόμου έχει «σοσιαλιστική» πολιτική απόχρωση και δεν ταυτίζεται με τις κεντροδεξιές κατευθύνσεις των άλλων κομμάτων του Κέντρου.
«Λάθος» Προς τα εκεί, προς τον κεντροδεξιό δηλαδή χώρο, επιχειρεί, σύμφωνα με συνεργάτες της Γεννηματά, να στρέψει το ΠΑΣΟΚ ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος επανήλθε προχθές με συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ αποκαλώντας λάθος της προέδρου του ΠΑΣΟΚ τα «περί αβύσσου» που χωρίζει το κόμμα της από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Επανήλθε στην ανάγκη να συνομιλήσει η Δημοκρατική Συμπαρά-
ταξη με το Ποτάμι και τους ψηφοφόρους της Ένωσης Κεντρώων και βέβαια δεν έκρυψε την απέχθειά του στην προοπτική να επιστρέψουν στον χώρο ο Γιώργος Παπανδρέου και τα στελέχη που διέσπασαν το ΠΑΣΟΚ στις περσινές εκλογές. «Θα ήταν τραγικό να έχουμε απουσίες, αποχές ή και αποχωρήσεις και να έρθει ο κ. Παπανδρέου, ας πούμε, στη συνδιάσκεψη μαζί με το σημερινό ΠΑΣΟΚ» είπε χαρακτηριστικά. Από τη Χαριλάου Τρικούπη επισημαίνουν ότι είναι γνωστές οι θέσεις του Βενιζέλου, όπως και η προτίμησή του σε μια συνεργασία με τη Ν.Δ., μόνο που αυτή οδήγησε στην περαιτέρω συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ. Επισημαίνουν ακόμη ότι στο Ποτάμι αναπτύσσεται ένας κάθετος διαχωρισμός για την προοπτική του και παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή τόσο την κεντροαριστερή πορεία που έχει χαράξει ο νηφάλιος Σπύρος Λυκούδης, όσο και την κεντροδεξιά πυξίδα του Χάρη Θεοχάρη και του Ιάσωνα Φωτήλα. Τονίζουν ακόμη ότι πρέπει να αναμένουν τη διεξαγωγή του συνεδρίου στα τέλη Φεβρουαρίου και καταλήγουν ότι υπάρχει μια εκσυγχρονιστική πλευρά στον χώρο του Κέντρου που έχει αποφασίσει μάλλον να στηρίξει στην επόμενη πολιτική αναμέτρηση τον Κυριάκο Μητσοτάκη, οπότε δεν έχει νόημα η όποια προσπάθεια πολιτικής συνεννόησης. Και δείχνουν τον Γιάννη Μπουτάρη ως εκφραστή αυτής της τάσης, καθώς δεν κρύβει τη συμπάθειά του στον Μητσοτάκη και την απογοήτευσή του για την αριστερή πορεία της Γεννηματά. «Εμείς πρέπει να συναντηθούμε με τους πολίτες τους οποίους απογοητεύσαμε ταυτιζόμενοι με τη Δεξιά και δεξιές πολιτικές, στράφηκαν στον Τσίπρα και ματαιώθηκαν οι προσδοκίες τους» λένε ηγετικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που εκτιμούν ότι δεν μπορεί ο χώρος να τσαλαβουτά στα θολά νερά ενός συντηρητικού ή «ακραίου» Κέντρου, που ρέπει προς τον νεοφιλελευθερισμό, στηρίζεται στις δυνάμεις της αγοράς και απλώς «συγγενεύει» ιδεολογικά με τη σοσιαλδημοκρατία στις εθνικές αγωνίες και τα πολιτικά και ατομικά δικαιώματα των πολιτών. Όπως εκτιμούν, την παραμονή του ΠΑΣΟΚ στο ριζοσπαστικό Κέντρο στηρίζει μια μικρή ομάδα στελεχών, αφού οι πολίτες αποζητούν μια πιο προοδευτική κατεύθυνση, με κοινωνική προστασία από τη λαίλαπα του μνημονίου.
KKE
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
13
www.topontiki.gr
«Στους δρόμους θα κριθεί το δίκιο» Πανέτοιμος ο Περισσός για την πρώτη μεγάλη μάχη που δίνεται την Πέμπτη σε όλη τη χώρα Στη μεγάλη απεργιακή κινητοποίηση της Πέμπτης και όχι στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους κρίνεται το μέλλον του ασφαλιστικού νομοσχεδίου που προωθεί η κυβέρνηση, σύμφωνα με το ΚΚΕ. Εκεί καλεί ο Περισσός να δώσουν την απάντησή τους οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι συνταξιούχοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες που πλήττονται από την κυβερνητική πολιτική, την ώρα που όλα τα μέτωπα οξύνονται.
Ο
ι αγρότες, μέρα με τη μέρα, σκληραίνουν τη στάση τους απέναντι στην κυβέρνηση ενισχύοντας με περισσότερα τρακτέρ τα μπλόκα αλλά και αυξάνοντας τις ώρες αποκλεισμού των δρόμων και των παρακαμπτήριων οδών, αρνούμενοι παράλληλα στη συντριπτική πλειονότητά τους τη συνάντηση με την κυβέρνηση. Η ολομέτωπη σύγκρουση με την κυβέρνηση πλησιάζει, την ίδια ώρα που κυβερνητικοί παράγοντες προσπαθούν να αξιοποιήσουν τη συμ-
μετοχή αγροτοσυνδικαλιστών της Ν.Δ. και τη δήθεν στήριξη της Χρυσής Αυγής, ώστε να μιλήσουν για «υποκινούμενες κινητοποιήσεις» που έχουν στόχο να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση. Την εν λόγω κυβερνητική παραφιλολογία αντέκρουσε με δηλώσεις του ο γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ τονίζοντας πως «μπορεί στα μπλόκα να έχουν παρεισφρήσει και ναζί, σε άλλα υπάρχουν και αναρχοαυτόνομοι», επισημαίνοντας όμως στη συνέχεια ότι «δεν είναι αυτό το κυρίαρχο στοιχείο».
Ακόμη ο Δημήτρης Κουτσούμπας έγινε ο πρώτος, και ο μοναδικός μέχρι στιγμής, επικεφαλής κοινοβουλευτικού κόμματος που πήρε ξεκάθαρη θέση υπέρ των μπλόκων, τονίζοντας ότι «δεν είναι ακραία επιλογή ή τυχοδιωκτική ενέργεια το κλείσιμο των δρόμων, αφού αποφασίζεται στα όργανα του κινήματος». Πώς θα μπορούσε άλλωστε να πράξει διαφορετικά, την ώρα που στο μαζικότερο από τα μπλόκα των αγροτών, αυτό στη Νίκαια της Λάρισας, βρίσκεται και το μέλος της Κ.Ε. του κόμματος και βετεράνος αγρο-
τοσυνδικαλιστής Βαγγέλης Μπούτας. Η πρώτη μεγάλη μάχη, σε κάθε περίπτωση, δίνεται την Πέμπτη στην Αθήνα αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα με τη γενική απεργία, που αναμένεται να είναι η μεγαλύτερη μετά το 2012 και να δημιουργήσει προηγούμενο τέτοιο που θα οδηγήσει σε νέα αντίστοιχη κινητοποίηση κατά την ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου στη Βουλή, αν τελικά αυτό έρθει – παρά τις αντιδράσεις. Για την προετοιμασία της απεργίας, εκτός από τις περιοδείες σε χώρους δουλειάς και τις εξορ-
μήσεις στις γειτονιές, ετοιμάστηκαν και δύο προπαγανδιστικά σποτ από το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο αλλά και από το ΚΚΕ. Ο Περισσός φαίνεται πως έχει επιλέξει την τακτική της ολομέτωπης επίθεσης απαντώντας σε κάθε μια από τις κινήσεις της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού. Κάπως έτσι, μια ημέρα μετά την επίσκεψη Τσίπρα στο Πέραμα και τη συνάντηση με τον εκεί δήμαρχο, το ΠΑΜΕ βρέθηκε έξω από το δημαρχείο διαμαρτυρόμενο για το ασφαλιστικό αλλά και το επερχόμενο φορολογικό και καλώντας στην απεργία της Πέμπτης.
Θα φάει η σίδερο..μ.ύγα
14
ω ν ώ π υ Τρ
Αισωπος ήταν ένας σοφός παραμυθάς που μας παρέE Οδωσε διδακτικές ιστορίες. Σε μία από αυτές πρωταγωνιστεί μια αλεπού, η οποία, αφού πιάστηκε σε δόκανο κυνηγού και έχασε την ουρά της, προσπαθεί να πείσει και τις άλλες αλεπούδες του δάσους να κόψουν τις δικές τους. Τα επιχειρήματά της είναι πειστικά, ωστόσο στο τέλος μια άλλη αλεπού (εξίσου πονηρή) τη ρωτά το εξής: «Αν δεν σε συνέφερε να κόψουμε τις όμορφες ουρές μας, θα μας τα έλεγες όλα αυτά;».
Αισωπος δεν γνώριζε την ελληνική πολιτική σκηνή. Η E Οκολοβή αλεπού του, ωστόσο, πρωταγωνιστεί σε πολλές διαπραγματεύσεις, εντός και εκτός Κοινοβουλίου, εντός και εκτός πολιτικής ατζέντας. Κάθε μία από τις διαπραγματεύσεις – από τις πολιτικές επιταγές του τρίτου μνημονίου μέχρι και τις τηλεοπτικές άδειες που λέει ο λόγος – είναι και ένα μικρό στοίχημα για την ελληνική κυβέρνηση, η οποία όμως πρέπει να πείσει και τους άλλους να κόψουν τις ουρές τους. Θα τα καταφέρει; Δύσκολο να πει κανείς. Οι απαντήσεις προσεχώς...
της Πέμπτης ως είθισται, της διαδικασίας των επίκαιρων ερωτήσεων για πρώτη φορά αλλά και της συζήτησης νομοσχεδίου, καθώς εκείνη την ώρα αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι απεργιακές συγκεντρώσεις... τριτο μνημόνιο φταίει για την αύξηση στις τιμές των E Το... εισιτηρίων, σύμφωνα με τον Χρήστο Σπίρτζη, ο οποίος απάντησε με αυτό τον τρόπο στην κριτική που δέχθηκε από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Όπως είπε ο αρμόδιος υπουργός στη Βουλή, η αύξηση του ΦΠΑ από το 13% στο 23% «ευθύνεται» για την αύξηση της τιμής, κατά 20 λεπτά, των εισιτηρίων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. «Μακάρι να μπορούσαμε να απορροφήσουμε την αύξηση του ΦΠΑ μέσα στην τιμή του εισιτηρίου», σημείωσε ο Χρήστος Σπίρτζης, τονίζοντας ότι «κρατήσαμε σταθερή τη μηνιαία και τριμηνιαία κάρτα που χρησιμοποιούνται στα μέσα μεταφοράς. Διατηρήθηκε η δωρεάν μετακίνηση ανέργων. Δώσαμε μάχη να μην ανέβει το μισό εισιτήριο για όσους το δικαιούνται».
Φόροι - ι φόρο φόροι - ουνιά ντ κάλπικε
Σημειο τριβής μεταξύ Μαξίμου και Κατρούγκαλου αποτελεί, σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών κι επιστημόνων. Το επιτελείο του πρωθυπουργικού γραφείου εμφανίζεται όχι μόνο να εκφράζει δυσαρέσκεια για την πρόταση του υπουργού αλλά και να τον αμφισβητεί ως προς τα στοιχεία που παρουσιάζει στην προσπάθεια να δείξει ότι οι εισφορές επιφέρουν μικρότερες εισοδηματικές μειώσεις με τη δική του πρόταση απ’ ό,τι με τον νόμο Λοβέρδου.
E
ιδιος ο υπουργός φέρεται να αντιμετωπίζει αυτή τη δυE Οσαρέσκεια ως απότοκο «συντεχνιακών» λογικών που διαπνέουν πρόσωπα - κλειδιά του Μαξίμου, τα οποία προέρχονται από τις τάξεις των γιατρών, των δικηγόρων και των μηχανικών. Μάλιστα οι ίδιες πληροφορίες κάνουν λόγο για εντάσεις και διαπληκτισμούς του υπουργού με τον διευθυντή του γραφείου του πρωθυπουργού Δημήτρη Τζανακόπουλο... Μπορει το τμήμα εργατικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ να χαιρετίζει την αυριανή πανελλαδική απεργιακή κινητοποίηση κατά της... κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο οι βουλευτές του κόμματος μάλλον δεν δείχνουν να αισθάνονται άνετα με τους χιλιάδες διαδηλωτές που αναμένεται να «βουλιάξουν» το κέντρο της Αθήνας. Την... υποψία αυτή «δείχνει» να ενισχύει και η απόφαση για τη μετακίνηση το απόγευμα, αντί για το πρωί
E
Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 40 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: syntaxipontiki@gmail.com internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
τσουναμι έμοιαζαν οι αντιδράσεις E Με της αντιπολίτευσης μπροστά στην τοπο-
θέτηση του πρώην πρύτανη του ΑΠΘ Γιάννη Μυλόπουλου στη θέση του προέδρου της Αττικό Μετρό από τον υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Χρήστο Σπίρτζη. Καταθέτοντας τις ισχυρές ενστάσεις τους για τον συγκεκριμένο διορισμό έκαναν λόγο για «συγγενικές σχέσεις» του Γιάννη Μυλόπουλου με τον ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Επιτροπής ΔΕΚΟ της Βουλής, η οποία ενέκρινε κατά πλειοψηφία την τοποθέτηση Μυλόπουλου στη θέση του προέδρου της Αττικό Μετρό, καθώς και του ηλεκτρολόγου μηχανικού Θόδωρου Παπαδόπουλου στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας. η θέση του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου E Εξαιρετικη απέναντι στον βρόμικο, ανήθικο και αδιανόητο πόλεμο που δέχεται ο Γαβριήλ Σακελαρίδης – από τις πιο έντιμες πολιτικές φυσιογνωμίες των τελευταίων δεκαετιών –, ο οποίος διαφώνησε ανοιχτά με την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και αποχώρησε παραδίδοντας την έδρα του. «Ο βρόμικος πόλεμος που δέχεται δεν έχει καμία σχέση με την κουλτούρα και τον πολιτισμό μας! Δεν έχει σχέση με πολιτικές! Ο διασυρμός του Σακελλαρίδη από τον κίτρινο τύπο (έντυπο και κυρίως ηλεκτρονικό) μας αφορά όλους… Ας μην αναπαράγουμε τον κίτρινο τύπο μέσα από τα social media…». Και έχει δίκιο. Η αναπαραγωγή αθλιοτήτων ακόμη και για να τις καταδικάσει κανείς ευνοεί τους… κιτρινιάρηδες.
www.topontiki.gr
Η «λεπτομέρεια» των Ιμίων… Τι έγινε το βράδυ της 30ής Ιανουαρίου του 1996 στα Ίμια δεν αφορά, απλώς, την ιστορική έρευνα, καθώς οι συνέπειες της κρίσης αποδείχτηκαν βαθύτατες και φτάνουν μέχρι τις μέρες μας και μάλιστα με δραματικό τρόπο. Τι ακριβώς έγινε, λοιπόν, μπορούμε να το συνειδητοποιήσουμε (και) από το άκρως απόρρητο έγγραφο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών που είδαμε στο mignatiou.com. Στο άκρως απόρρητο κείμενο του Στρόουμπ Τάλμποτ, με ημερομηνία 2 Φεβρουαρίου, σημειώνεται μεταξύ άλλων ότι «ο κ. Αρσένης και (πολύ πιθανώς) η στρατιωτική ιεραρχία φαίνονται καταδικασμένοι να πληρώσουν τις συνέπειες της πανωλεθρίας στα Ίμια, ενδεχομένως χάνοντας τη θέση τους», ενώ χαρακτηρίζει τον συμβιβασμό που επέβαλε ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ ως ήττα της Ελλάδας. Γιατί πρόκειται περί ελληνικής πανωλεθρίας; Γιατί έκτοτε οι ελληνικές κυβερνήσεις προσπαθούν να αντικρούσουν τις τουρκικές θέσεις, σύμφωνα με τις οποίες στο Αιγαίο υπάρχουν νησιά, νησίδες και βραχονησίδες με αδιευκρίνιστη κυριαρχία…
…και οι συνέπειες Για να δούμε τώρα πώς οι συνέπειες της πανωλεθρίας των Ιμίων φτάνει μέχρι τις μέρες μας. Την περασμένη Δευτέρα, λοιπόν, ενώ στην Αθήνα βρισκόταν σε εξέλιξη η συνάντηση των δύο επιτρόπων από την Ελλάδα και την Τουρκία, που συζητούσαν το προσφυγικό (καθ’ υπόδειξη των Γερμανών και των Βρυξελλών), οι τουρκικές αρχές ανακοίνωναν νέα NAVTEX 095/16 ειδοποιώντας ότι θα πραγματοποιήσουν άσκηση Έρευνας και Διάσωσης (SAR) σε μια μεγάλη περιοχή μεταξύ της Ρόδου και του Καστελόριζου. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Έμπρακτη εφαρμογή της τουρκικής θεωρίας των «γκρίζων ζωνών». Με πιο απλά λόγια, η Άγκυρα με αυτόν τον τρόπο επιχειρεί να «απομονώσει» το Καστελόριζο, αμφισβητώντας το δικαίωμά του να έχει αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) σε μια θαλάσσια περιοχή όπου παίζεται σήμερα ένα τεράστιο ενεργειακό παιχνίδι…
ο Κυριάκος Μητσοτάκης να θέλησε να εξευμενίE Μπορει σει την καραμανλική πτέρυγα δίνοντας σε έναν Καραμανλή τον ρόλο του τομεάρχη στο υπουργείο Υποδομών, ωστόσο προς το παρόν ο Καραμανλής ο νεότερος, που δούλεψε με αυταπάρνηση για τον Ευάγγελο Μεϊμαράκη την προεκλογική περίοδο, τελεί υπό κηδεμονία. Ο έμπειρος Λευτέρης Αυγενάκης προσυπογράφει τις ανακοινώσεις του τομέα μαζί με τον «επίγονο», προφανώς μέχρι να «μάθει» και πριν γίνει κανένα στραβοπάτημα…
Σύγκρουση αρχιτεκτόνων Σφοδρή σύγκρουση έχει ξεσπάσει ανάμεσα στον πρώην βουλευτή και πρώην αναπληρωτή υπουργό ΠΕΚΑ Νίκο Σηφουνάκη με τη σημερινή πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος αλλά και με τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων για να το εάν πρέπει ή όχι το υπουργείο να θεσμοθετήσει μορφολογικούς κανόνες δόμησης και αρχιτεκτονικής, βασιζόμενο, όπως ο Νίκος Σηφουνάκης υποστηρίζει, «στις ολοκληρωμένες μελέτες που είχε προκηρύξει το υπουργείο και έχει παραλάβει μεγάλο μέρος τους», μελέτες για τις οποίες έχουν δοθεί πόροι από το ΕΣΠΑ. Ο Νίκος Σηφουνάκης υποστηρίζει ότι το ΥΠΕΚΑ είναι υποχρεωμένο να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση, θέση με την οποία διαφωνεί η σημερινή πολιτική ηγεσία αλλά και o ΣΑΔΑΣ - Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων καθώς
και η σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Ο Νίκος Σηφουνάκης με νέα επιστολή του ζητά από τον αναπληρωτή υπουργό ΠΕΝ Γιάννη Τσιρώνη να τοποθετηθεί, υποστηρίζοντας ότι η σύμβαση μεταξύ ΥΠΕΚΑ και μελετητών προβλέπει «…την κατάρτιση ειδικών πλαισίων δόμησης και τη σύνταξη Προεδρικών Διαταγμάτων με τα οποία θα θεσμοθετηθούν οι νέοι μορφολογικοί κανόνες…». Να σημειωθεί ότι o ΣΑΔΑΣ - Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων από τη σύνταξη, ήδη, των προδιαγραφών και την προκήρυξη των συγκεκριμένων μελετών το 2010 είχε εκφράσει την κάθετη αντίθεσή του και κατήγγειλε τον στόχο των μελετών να συντάξουν «Μορφολογικούς κανόνες» που ακυρώνουν την αρχιτεκτονική πράξη και βλάπτουν το δημόσιο συμφέρον.
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ
Διαπραγματευόμαστε σκληρά
προσφυγικο ζήτημα αλλά και στην οικονομική κρίE Στο ση, ιδιαίτερα την κρίση χρέους που πλήττει τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου και την Ελλάδα, αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, απευθυνόμενος στους πρέσβεις 47 ξένων χωρών, οι οποίοι επισκέφθηκαν χθες τη Βουλή. Η πρόσκληση που απευθύνθηκε στους επικεφαλής των διπλωματικών αντιπροσωπειών που βρίσκονται στη χώρα μας έγινε στο πλαίσιο αναβάθμισης της κοινοβουλευτικής διπλωματίας και είναι η πρώτη φορά που αναλαμβάνεται σχετική πρωτοβουλία. εμφανίστηκε με δηλώσεις του ο δήE Συναινετικος μαρχος Πειραιά στη δημιουργία κέντρου μετεγκατάστασης προσφύγων (Relocation Camps) στο στρατόπεδο του Σχιστού. «Πιστεύω ότι είναι μια προσπάθεια προς την επίλυση του προβλήματος, αφού το στρατόπεδο είναι εκτός του αστικού ιστού, όμως δεν θα πρέπει ένας τέτοιος χώρος να φιλοξενήσει περισσότερα άτομα από αυτά που μπορεί», τόνισε. Προφανώς η θετική ανταπόκριση των δημάρχων Αθήνας, Πειραιά και Θεσσαλονίκης στη δημιουργία εγκαταστάσεων για τους πρόσφυγες εξομαλύνει τις σχέσεις κυβέρνησης - Τοπικής Αυτοδιοίκησης για το θέμα και ανοίγει τον δρόμο να καμφθούν οι αντιδράσεις από δημάρχους τοπικών κοινωνιών σε νησιωτικές κυρίως περιοχές. βουλευτης του Ποταμιού Σπύρος Λυκούδης, μεταξύ E Οάλλων, δεν έχασε ευκαιρία και υπενθύμισε ότι ο πρώην πρύτανης του ΑΠΘ είχε αρθρογραφήσει στο παρελθόν χρησιμοποιώντας υβριστικούς χαρακτηρισμούς κατά του Ποταμιού. «Έχω ένα κείμενο με κατάπτυστες υβριστικές αναφορές στο Ποτάμι όταν προσπάθησε να εμφανιστεί στην πολιτική ζωή του τόπου. Δεν είχε καμία σύγκρουση για να εκφραστεί με αυτό τον τρόπο. Υπάρχουν απαράδεκτες αναφορές», σημείωσε ο Σπύρος Λυκούδης. Η απάντηση του Γιάννη Μυλόπουλου «είμαι καθηγητής Υδραυλικής και ξέρω πώς λειτουργούν τα κανάλια της αποχέτευσης» προκάλεσε την έκρηξη του Σπύρου Λυκούδη. Μια ημερα πάντως μετά τα όσα διαδραματίστηκαν στη Βουλή με τον διορισμό του Γιάννη Μυλόπουλου ως προέδρου της Αττικό Μετρό έγινε γνωστό, φέρνοντας νέο γύρο αντιδράσεων, ότι και ο αδερφός του Νικήτας Μυλόπουλος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, έχει τοποθετηθεί στη θέση του πρόεδρου του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. «Είμαστε επαρκείς και ικανοί από την κυβέρνηση», ήταν το ραδιοφωνικό σχόλιο του Γιάννη Μυλόπουλου όταν ρωτήθηκε για τα πόστα που τους ανέθεσαν οι υπουργοί της κυβέρνησης...
E
Οι φήμες λένε ότι... 4 Έχουν φθάσει τους 40 περίπου οι νεκροί από επιπλοκές λόγω γρίπης στη χώρα μας και κοντά στα 80 τα άτομα που βρίσκονται στις εντατικές όλης της επικράτειας. Από νιρβάνα πώς πάμε στη χώρα; 4 Από τους 53.000 Νεοέλληνες που στην περίοδο της κρίσης (2010-2012) έστειλαν λεφτά έξω, τελικά οι 5.000 έχουν πρόβλημα!!! Δύσκολη η διασταύρωση… Πρέπει οι λογαριασμοί σε ξένες τράπεζες να έχουν δεχθεί χρήματα από τους εν Ελλάδι ύποπτους λογαριασμούς για να γίνει έλεγχος… Ποιοι θα κάνουν τους ελέγχους; Αυτό είναι ακόμη ζητούμενο και μάλλον θα είναι για πολύ καιρό! θεμα του Γιώργου Σταθάκη δεν μπήκε στην «ατζέE Το ντα» της Επιτροπής και θα εξεταστεί σε άλλη συνεδρίαση. Κατά πληροφορίες, οι ορκωτοί λογιστές περιμένουν να πάρουν στα χέρια τους τα έγγραφα που πρέπει να προσκομίσει ο υπουργός Οικονομίας και αφορούν τις καταθέσεις και τα ακίνητα που διαθέτει. Αντίθετα, και μάλιστα κατά προτεραιότητα, συνεχίζεται η έρευνα σε βάρος του πρώην υπουργού Οικονομίας Γκίκα Χαρδούβελη. υποθεση του υπουργού Επικρατείας Αλέκου ΦλαE Ημπουράρη κλείνει, αφού η Επιτροπή Πόθεν Έσχες της Βουλής, ύστερα από σχετική εισήγηση των ορκωτών λογιστών, αποφάσισε να τη θέσει στο αρχείο, απαλλάσσοντας τον στενό συνεργάτη του Αλέξη Τσίπρα από τη συνέχιση της έρευνας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η εισήγηση των ορκωτών λογιστών αναφέρει ότι το πόθεν έσχες του υπουργού Επικρατείας έχει ορθά συμπληρωθεί και δεν υπάρχει λόγος συνέχισης της έρευνας. έχει ανοίξει και μια καινούργια. Γιατί από την Κρήτη E ομως μαθαίνουμε ότι η διάλυση που υπάρχει στους ελεγκτικούς μηχανισμούς, ειδικά σε μια περιοχή, δεν είναι τυχαία... Έτσι ο έλεγχος που γίνεται για το «πόθεν έσχες» μέλους της κυβέρνησης δεν πρόκειται να τελειώσει ποτέ! Δεν αναφερόμαστε σε αυτόν που πάει το μυαλό σας. Έχουμε καινούργια περίπτωση… Αν ποτέ μαθευτεί το όνομα, θα πάει κόσμος… στην εντατική!!!
ξετρυπωνω
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι «όπου ακούς σκληρές διαπραγματεύσεις, κράτα και μικρό καλάθι», καθότι έχουμε χορτάσει από τις χαμένες μάχες των ελληνικών κυβερνήσεων με τους δανειστές. Στην προκειμένη περίπτωση, η τρέχουσα μάχη δεν είναι απλή, αφού το ασφαλιστικό είναι ένα πρόβλημα που η αντιμετώπισή του απαιτεί πολύ «αίμα». Κοιτώντας τα πράγματα από τη μεριά των δανειστών, τα πράγματα είναι απλά: για να βγει ο λογαριασμός απαιτούνται περικοπές των συντάξεων. Η αριθμητική, άλλωστε, είναι απλή και δεδομένη. Αν δεν επιτρέπονται αυξήσεις εισφορών εργοδοτών - εργαζομένων από τους δανειστές, τότε τα υπολειπόμενα ποσά για την κάλυψη της συνταξιοδοτικής δαπάνης μπορούν να βρεθούν μόνο με το μαχαίρι των περικοπών των συντάξεων. Καθότι, λοιπόν, οι αριθμοί δεν αμφισβητούνται, όπως δεν αμφισβητούνται και οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης που έχουν αναληφθεί με το τρίτο μνημόνιο, τα όσα περί σκληρής διαπραγμάτευσης λέει ο υπουργός περιγράφουν στην καλύτερη περίπτωση τις καλές του προθέσεις. Όμως τι σημασία μπορούν να έχουν οι καλές προθέσεις ακόμα και ενός υπουργού όταν οι αποφάσεις λαμβάνονται από τους τεχνοκράτες που εποπτεύουν την ελληνική κυβέρνηση;
ΟΛΓΑ ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΗ
Κάποιοι θέλουν αναταραχή Να χαιρετίσουμε κατ’ αρχάς την απόφαση της κυβερνητικής εκπροσώπου Όλγας Γεροβασίλη να ασκήσει – με τον παραδοσιακό τρόπο – τα καθήκοντά της με το μπρίφινγκ στους κυβερνητικούς συντάκτες. Καλές και ωφέλιμες οι τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές παρουσίες, αλλά η «ζωντανή» συζήτηση της εκπροσώπου με το σύνολο των πολιτικών - κυβερνητικών συντακτών προσφέρει καλύτερη και βαθύτερη ενημέρωση, αν αυτό είναι το ζητούμενο… Κατά τα λοιπά, στο πρώτο επίσημο μπρίφινγκ μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, η κυβερνητική εκπρόσωπος υποστήριξε ότι στα μπλόκα έχουν παρεισφρήσει δυνάμεις που προσπαθούν να δημιουργήσουν κλίμα αναταραχής και να μπλοκάρουν τον διάλογο με την κυβέρνηση. Μίλησε για πολιτικά συμφέροντα που εκμεταλλεύονται την αγωνία του αγροτικού κόσμου για να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση. Συνέδεσε τις εξελίξεις με την προσπάθεια της κυβέρνησης να βάλει τέλος στην ανομία σε ό,τι αφορά τις τηλεοπτικές άδειες. Και, τέλος, απέρριψε τα σενάρια εκλογών, διότι δεν θα ήταν πρόβλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πρόβλημα για τη χώρα. Πράγματι, θα μπορούσε ίσως να συμφωνήσει κανείς με την τελευταία διαπίστωση της κυρίας Γεροβασίλη περί των προβλημάτων που θα αντιμετώπιζε η χώρα από μια ακόμη εκλογική αναμέτρηση μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Έχουμε όμως την εντύπωση ότι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα και οι κυβερνήσεις της των τελευταίων 6 ετών είναι η ασφυκτική εφαρμογή «ξένων» οδηγιών, οι οποίες δεν οδηγούν πουθενά. Παρά μόνο στη φθορά της ελληνικής οικονομίας, της κοινωνίας και του ελληνικού πολιτικού συστήματος…
16
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Την άλλη εβδομάδα «κληρώνει» για τις τηλεοπτικές άδειες «Όπλο» στα χέρια της κυβέρνησης γνωμοδοτήσεις συνταγματολόγων «Χορεύοντας στο κενό»... Αυτές οι τρεις λέξεις μπορούν να περιγράψουν, αρκετά συνοπτικά αλλά αρκούντως περιεκτικά, το αδιέξοδο στο οποίο έχει «φρακάρει» η αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών.
Π
άντως, σύμφωνα με τελευταίες πληροφορίες, η κυβέρνηση έχει στα χέρια της γνωμοδοτήσεις συνταγματολόγων, οι οποίες της δίνουν τη δυνατότητα να επιμείνει στην απόφασή της και την αρχική της δέσμευση. Να προχωρήσει, δηλαδή, τις σχετικές διαδικασίες στη Βουλή για τον διεθνή διαγωνισμό, ο οποίος θα αφορά τέσσερις άδειες πανελλαδικής εμβέλειας γενικού περιεχομένου και οχτώ επίσης πανελλαδικής εμβέλειας, θεματικού όμως περιεχομένου. Την απόφαση για τον αριθμό των αδειών και την προκήρυξη του διαγωνισμού θα λάβει το Υπουργικό Συμβούλιο.
Το μπαλάκι Η νέα προσπάθεια της κυβέρνησης για συγκρότηση του ΕΣΡ απέβη άκαρπη, καθώς η αντιπολίτευση επέμεινε στην αρνητική στάση της και ως εκ τούτου δεν προέκυψε η απαιτούμενη από το Σύνταγμα πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής. Μετά και το δεύτερο «ναυάγιο» στη Διάσκεψη των Προέδρων, το μπαλάκι παραμένει στην πλευρά της κυβέρνησης και μένει να δούμε τι θα το κάνει. ◆ Θα προχωρήσει σε νέα νομοθετική πρωτοβουλία με την οποία θα «περνούν» οι αρμοδιότητες του ΕΣΡ – προκήρυξη διαγωνισμού και αξιολόγηση φακέλων – στην κυβέρνηση; ◆ Θα... υποχωρήσει μεταφέροντας τις αρμοδιότητες στο ΕΣΡ προκειμένου να προχωρήσει η αδειοδότηση και να αποφευχθεί η αποτυχία της προσπάθειας; Οι πληροφορίες επιμένουν ότι ο αρμόδιος υπουργός Νίκος Παππάς δεν θα αργήσει να καταθέσει στη Βουλή ρύθμιση με την οποία θα αφαιρείται η διαγωνιστική αρμοδιότητα από την ανεξάρτητη αρχή και θα την αναλάβει το Υπουργικό Συμβούλιο. Στην περίπτωση αυτή, η κυβέρνηση θα ορίζει
τον αριθμό των τηλεοπτικών συχνοτήτων προς δημοπράτηση, την τιμή εκκίνησης και θα προχωρά στην αξιολόγηση των φακέλων που θα καταθέσουν οι ενδιαφερόμενοι... Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι στο τραπέζι έχει πέσει ακόμα και η ιδέα... διεύρυνσης της Διάσκεψης των Προέδρων με μέλη της συμπολίτευσης προκειμένου να «γεννηθεί» το «μαγικό 4/5». Εκτός από την τεχνική δυσκολία που κρύβει η υλοποίηση αυτού του εγχειρήματος, αυτό το σενάριο φαντάζει πολύ μακρινό, αφού αφενός «σκοντάφτει» στον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση, ο οποίος δεν επιθυμεί αυτή την εξέλιξη, αφετέρου για να μετουσιωθεί σε πράξη απαιτείται η αλλαγή του Κανονισμού της Βουλής με την ταυτόχρονη εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου... σχεδίου αντίδρασης απέναντι στην «ομοβροντία» που θα δεχτεί η κυβέρνηση από το στρατόπεδο της αντιπολίτευσης, η οποία θα σηκώσει τον κόσμο κάνοντας λόγο για «αλλαγές α λα καρτ» και λοιπές «ομορφιές»... «Η πλειοψηφία είναι αποφασισμέ-
«Αποφασισμένη να προχωρήσει η κυβέρνηση» τονίζει ο αρμόδιος υπουργός Νίκος Παππάς
νη να προχωρήσει» τόνισε με νόημα ο Παππάς στο κλείσιμο της «πολεμικής», όπως εξελίχθηκε, συνεδρίασης της Ολομέλειας την περασμένη Παρασκευή το βράδυ, απαντώντας στις «ριπές» της αντιπολίτευσης ότι ο νόμος δεν θα εφαρμοστεί και ενώ η τροπολογία που κατέθεσε, με την οποία παραχωρεί την αρμοδιότητα στη Βουλή για τον αριθμό των τηλεοπτικών αδειών, ψηφίστηκε τελικά μόνο από τους κυβερνητικούς εταίρους ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛΛ. Άρα επικρατέστερο σενάριο για την ώρα παραμένει η νομοθετική τακτοποίηση της εκκρεμότητας και οι πληροφορίες κάνουν λόγο για ακόμα μία, τελευταία όπως όλα δείχνουν, προσπάθεια συγκρότησης Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης μέσω της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, σε συνεδρίαση που δεν αποκλείεται να πραγματοποιηθεί ακόμη και αύριο Πέμπτη. Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, όμως, και αυτή η ύστατη προσπάθεια αναμένεται να μην βγάλει «λευκό καπνό», καθώς οι βουλευτές της αντιπολίτευσης επιμένουν ότι το ΕΣΡ πρέπει να καθορίσει τον αριθμό των καναλιών αλλά και τη διεξαγωγή του διαγωνισμού. «Κάποιες πολιτικές δυνάμεις, για
τους δικούς τους πολιτικούς – ομολογημένους ή ανομολόγητους – λόγους θέλουν να το διακόψουν. Το διέκοψαν για τρεις μήνες και ομολογώ ότι και εγώ δεν έκανα θεσμικά σωστά τον ρόλο μου όταν πειθάρχησα και περίμενα να εκλεγεί πρόεδρος της Ν.Δ.» σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος Βούτσης στην προχθεσινή άκαρπη συνεδρίαση της Διάσκεψης των Προέδρων, αφήνοντας να διαφανεί ότι υπήρχε ανοιχτό «κανάλι επικοινωνίας» με την προηγούμενη ηγεσία της Ν.Δ., δηλαδή με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη. «Υπάρχει δέσμια συνταγματική αρμοδιότητα του ΕΣΡ στη διαδικασία και αυτό δεν μπορούμε να το υπερβούμε. Εμείς δεν συναινούμε στην πρότασή σας» δήλωσε ο Νίκος Δένδιας, ο οποίος πάντως απάντησε καταφατικά όταν ο Βούτσης τον ρώτησε αν η Ν.Δ. θέλει να γίνει διαγωνισμός.
Συγχωνεύσεις Παράλληλα, ιδιαίτερη αξία έχει η τοποθέτηση του προέδρου της Βουλής, ο οποίος μίλησε για μικρότερο αριθμό καναλιών στο νέο τηλεοπτικό πεδίο, αλλά και για συγχωνεύσεις καναλιών. «Είναι προφανές ότι θα υπάρξουν κανάλια και εργαζόμενοι που θα μείνουν χωρίς την άδεια που διαθέτουν τώρα» σημείωσε στην τοποθέτησή του. «Θα μπορούσαν να γίνουν θεματικά, να γίνουν συγχωνεύσεις, δηλαδή μεγαλύτερα κανάλια από τα μεγάλα. Αυτό το πεδίο ανοίγει και κάποιες δυνάμεις προσπαθούν να το αποτρέψουν» τόνισε χαρακτηριστικά. Την ίδια στιγμή ο αρμόδιος υπουργός Επικρατείας έχει προχωρήσει σε σειρά επαφών με σωματεία αλλά και φορείς της αγοράς των ΜΜΕ παρουσιάζοντας το πλαίσιο χορήγησης των τηλεοπτικών αδειών. Διαδοχικά συναντήθηκε με τη διοίκηση του Συνδέσμου Διαφημιζόμενων Ελλάδας (ΣΔΕ), τη διοίκηση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ), τη διοίκηση της Ένωσης Ενημερωτικών Τηλεοράσεων Ελληνικής Περιφέρειας (ΕΕΤΕΠ) και την Ένωση Τεχνικών Ιδιωτικής Τηλεόρασης Αττικής (ΕΤΙΤΑ).
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
17
www.topontiki.gr
σφύγων με πρώτο στόχο τα χρήματα και τις προνομιακές σχέσεις με την Ε.Ε. Ειδικά όσο βλέπει τη Μέρκελ να αγχώνεται όλο και περισσότερο, με τα ποσοστά της να πέφτουν στις δημοσκοπήσεις. Η Γερμανίδα γνωρίζει, άλλωστε, πως μόνο η Τουρκία μπορεί να ρεγουλάρει πραγματικά τις ροές προσφύγων. Στο πίσω μέρος του μυαλού του Ερντογάν, όμως, βρίσκεται κάτι πιο μεγαλεπήβολο: η εισβολή της Τουρκίας στη Συρία, με στόχο να δημιουργήσει εμπόδιο στην έξοδο του Κουρδιστάν στη Μεσόγειο. Γι’ αυτό δείχνει θετικός να πάρει πάνω του το προσφυγικό, αποσυμπιέζοντας τους Ευρωπαίους που καίγονται για λύση, αρκεί να κάνει το παιχνίδι του εκεί που πραγματικά στοχεύει.
ας και Βουλγαρίας. Τον περασμένο Ιούλιο η Μέρκελ τόνισε πως «η Αλβανία βρίσκεται κοντά στην Ευρωπ α ϊ - κή Ένωση» κι έσπευσε να καθησυχάσει με την επίσκεψή της στα Τίρανα ότι «δεν υπάρχει καμία τεχνητή καθυστέρηση στις διαδικασίες ένταξης της χώρας». Ήταν οι μέρες που η Γερμανίδα καγκελάριος ενέκρινε ποσό 107,5 εκατομμυρίων ευρώ προς την Αλβανία, προκειμένου να επενδυθούν στους τομείς της ενέργειας και της ύδρευσης.
Πες μου τους φίλους σου να σου πω τι είσαι...
Πρόθυμοι φρουροί στα... νώτα της Ε.Ε. Βάζει στο παιχνίδι Τουρκία, Βουλγαρία, Αλβανία, Σκόπια Άλλοτε μυστικά, όμως τις περισσότερες φορές φανερά, ενίοτε κι επιδεικτικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύει τους δεσμούς της και τις αλληλεξαρτήσεις της με τις γειτονικές χώρες της Ελλάδας, προκειμένου να θωρακίσει το κέντρο και τον βορρά της Ευρώπης από τις προσφυγικές ροές.
Τ
η στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση προειδοποιεί με αυστηρό τρόπο τη χώρα μας για κόκκινη κάρτα από τη Σένγκεν, βάζει στο παιχνίδι όλους τους γείτονες. Αρχικά την Τουρκία και στη συνέχεια Βουλγαρία, Σκόπια και Αλβανία, που πετάνε τη σκούφια τους για να ενισχύσουν τις σχέσεις τους με την Ε.Ε. και να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα. Ο στόχος της Ε.Ε., οφθαλμοφανής. Ανεξάρτητα τι θα γίνει εν τέλει με την Ελλάδα και τη Σένγκεν, να χτίσει τείχος... άμυνας στα ανατολικά και βόρεια σύνορα της χώρας μας, προκειμένου οι πρόσφυγες είτε να αποθαρρυνθούν είτε να εγκλωβιστούν αναπόφευκτα εντός ελληνικής επικράτειας. Κάτι που δεν θα έλυνε πράγματι το πρόβλημα, όμως οι Βρυξέλλες θα κέρδιζαν χρόνο.
Προσφυγικό και Κουρδιστάν… Ο πιο βασικός και απαραίτητος συνομιλητής για την Ευρωπαϊκή Ένωση
Πιέσεις στην Ελλάδα για τη Σένγκεν από Βρυξέλλες - Βερολίνο, αλλά κι ενισχυμένος δίαυλος με όλες τις γειτονικές χώρες για τείχος στο προσφυγικό
και το Βερολίνο παραμένει η Τουρκία, ένας παίκτης που δύσκολα ελέγχεται. Ο Ερντογάν είναι σκληρός στο πόκερ, ζητάει ανταλλάγματα με όλο και περισσότερα χρήματα, αλλά και ταυτόχρονα ξεπάγωμα των συζητήσεων για ένταξη στην Ε.Ε., που για χρόνια ήταν σε βαθιά κατάψυξη. Ο Ερντογάν, που στο πρόσφατο παρελθόν είχε καθαρά αντιευρωπαϊκή ρητορική, στρέφεται στην Ε.Ε. σ’ αυτή τη φάση, λόγω του μετώπου που έχει ανοίξει με τη Ρωσία. Στην πραγματικότητα, όμως, παίζει από θέση ισχύος. Είναι κυρίαρχος εντός Τουρκίας, σκέφτεται ακόμα και το ενδεχόμενο να πάει σε νέες πρόωρες εκλογές προκειμένου να πάρει το 5% που του λείπει για τις αλλαγές στο Σύνταγμα, ελέγχει τον Τύπο, δεν έχει στο κεφάλι του πια κανένα ΔΝΤ και, βέβαια, είναι ικανός στα παζάρια, γνωρίζοντας καλά ότι η Ευρώπη τον έχει ανάγκη. Με λίγα λόγια, ο… σουλτάνος αξιοποιεί στο έπακρο το «όπλο» των προ-
Οι στόχοι Μη έχοντας η Ελλάδα χερσαία σύνορα με καμία άλλη χώρα - μέλος της Συνθήκης Σένγκεν, αναδεικνύονται σε χρήσιμους συνομιλητές για την Ε.Ε. και οι «πρόθυμοι» βόρειοι γείτονές μας Βουλγαρία, Σκόπια και Αλβανία. Μεγαλύτερο βάρος πέφτει στα Σκόπια. Κι ας μην είναι μέλος ούτε της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ούτε της Ευρωζώνης, ούτε της Συνθήκης Σένγκεν, ούτε και του ΝΑΤΟ! Ωστόσο, είναι δεδομένο ότι επιζητούν πώς και πώς καλές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Διευκολύνοντας τον περιορισμό των ροών προς την Ευρώπη τα Σκόπια έχουν, προφανώς, στο μυαλό τους ότι μπορούν να πιέσουν αποτελεσματικότερα για ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Το «αντίδωρο» που αναμένουν από την Ε.Ε. είναι να καμφθούν οι αντιστάσεις της Ελλάδας. Κρατώντας τη στρόφιγγα των προσφύγων κλειστή και λειτουργώντας ως ασπίδα των Ευρωπαίων, τα Σκόπια φιλοδοξούν να ξεπεράσουν την εσωτερική τους πολιτική κρίση διαρκείας, να αναβαθμίσουν τον ρόλο τους στην περιοχή και να αρπάξουν την ευκαιρία για να επιτύχουν στρατηγικούς τους στόχους.
Στο παιχνίδι τα Τίρανα Παρόμοιες κινήσεις γίνονται και για αποκλεισμό των οδών μέσω Αλβανί-
Ο φράχτης Πιο ξεκάθαρη, πάντως, είναι η κατάσταση με τη Βουλγαρία. Η χώρα, που είναι μέλος της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, ενισχύει το προφίλ της απέναντι στην Ευρώπη. Έχει τονίσει με όλους τους τρόπους και προς όλες τις κατευθύνσεις πως δεν πρόκειται ως αντάλλαγμα για την ένταξή της στον χώρο Σένγκεν να δεχθεί πρόσφυγες, κάτι που σημαίνει ότι η στρόφιγγα θα είναι κι εκεί όλο και πιο κλειστή. Η στάση της Βουλγαρίας στο προσφυγικό ήταν εξ αρχής σκληρή. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνεται ασφαλώς και η ολοκλήρωση του φράχτη στα σύνορα με την Τουρκία, με συνολικό μήκος 175 χλμ., ύψος 4,5 μ., πλάτος 1,5 μ., αγκαθωτά συρματοπλέγματα και 24ωρη φρούρηση από ενόπλους. Θα καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των συνόρων με την Τουρκία (240 χλμ.). Η Βουλγαρία στο παρελθόν θεωρούνταν από τα πιο εύκολα «περάσματα», όμως αυτό αλλάζει και το χτίσιμο του φράχτη με την Τουρκία προκαλεί, αναπόφευκτα, αύξηση των ροών προς την Ελλάδα. Μπορεί να μοιάζει αφελής η προσέγγιση της Ε.Ε. ότι με μια αναστολή της Ελλάδας από τη Σένγκεν θα σταματήσουν οι ροές από τη χώρα μας, αφού δεν θα θεωρείται πια ένας «φιλικός προορισμός», και ότι, παράλληλα, η Frontex θα ελέγχει πιο εύκολα τα περάσματα ρυθμίζοντας τον αριθμό των προσφύγων προς την Κεντρική Ευρώπη, ωστόσο η ενίσχυση των σχέσεων της Ε.Ε. με όλους τους γείτονες της Ελλάδας είναι εμφανής. Μια δύσκολη συγκυρία που απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς από ελληνικής πλευράς.
18
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ TETAΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Η Κύπρος παίρνει εξιτήριο Bγαίνει από το μνημόνιο. Οι ομοιότητες και οι μεγάλες διαφορές με την ελληνική περίπτωση Η είδηση ότι η Κύπρος βγαίνει από το μνημόνιο τον επόμενο μήνα προκαλεί, δικαιολογημένα, ανάμικτα συναισθήματα στην Ελλάδα, που από το 2010 αγκομαχεί δίχως να φαίνεται, προς το παρόν τουλάχιστον, φως στο τούνελ, παρά τις εξαετείς αιματηρές θυσίες και το ξεχαρβάλωμα της οικονομίας.
Ο
ι αναλύσεις περί «κυπριακού θαύματος» κυριαρχούν, οι μειοψηφικές και πιο κριτικές απόψεις περί «ωραιοποίησης της κατάστασης» υπάρχουν επίσης ακόμα και στην Κύπρο, όμως ως είθισται η αλήθεια βρίσκεται περίπου στη μέση. Η Κύπρος πράγματι πέτυχε την απεξάρτησή της από την τρόικα με μεθοδικότητα, υπομονή, ένα μίνιμουμ συνεννόησης στο πολιτικό σκηνικό και θυσίες. Έχει ακόμα, βεβαίως, να διανύσει σημαντική απόσταση μέχρι να ξεφύγει τελείως από τους υπαρκτούς κινδύνους, όπως παραδέχονται ακόμα και κορυφαία κυβερνητικά στελέχη. Αναμφισβήτητα, πάντως, η αισιοδοξία έχει επιστρέψει, οι απώλειες σταδιακά περιορίζονται και σίγουρα το σοκ από το «κραχ» του 2013 με τα capital controls και το πρωτοφανές για τα ευρωπαϊκά δεδομένα «κούρεμα» καταθέσεων δεν εκτροχίασε την Κύπρο για να τη βυθίσει στην ύφεση, την εσωστρέφεια και το πετσόκομμα των ελπίδων της. Είναι βέβαιο, επίσης, ότι η κυπριακή κρίση έχει περισσότερες διαφορές παρά ομοιότητες με την ακραία ελληνική περίπτωση. Η βασικότερη διαφορά είναι η εξής: ◆ Η μεν Κύπρος μπήκε στο μνημόνιο το 2013 εξαιτίας του υπέρογκου τραπεζικού της τομέα (ο οποίος εκτός των άλλων ήταν εκτεθειμένος και στα ελληνικά ομόλογα), με το βαθύ «κούρεμα» καταθέσεων που έγινε να είναι αυτό που αναχρηματοδότησε το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Έτσι, δεν φορτώθηκε η ζημιά της τραπεζικής φούσκας στο δημόσιο χρέος. ◆ Η δε Ελλάδα βρέθηκε στην «εντατική» από τον Μάιο του 2010 λόγω δημόσιου χρέους, με όλες τις γνωστές «παρενέργειες» διαρκείας σε οικονομία, τραπεζικό σύστημα, κοινωνία και πολιτική σκηνή.
Τι γλίτωσε Ένα από τα βασικά συστατικά του πολυδιάστατου κυπριακού success story δεν αφορά μόνο όσα πέτυχε ως δημοσιονομικές κι άλλες προσαρμογές στην οικονομία, υλοποιώντας θέλοντας και μη τις δεσμεύσεις απέναντι στους δανειστές, αλλά και όσα κατάφερε να γλιτώσει από τα δόντια της τρόικας στα τρία μνημονιακά χρόνια. Τα οποία επικεντρώνονται σε οκτώ βασικούς άξονες:
Tα βασικά συστατικά του κυπριακού success story
1
Στην Κύπρο δεν επελέγη η συνταγή της υπερφορολόγησης, όπως έχει συμβεί με όλες τις κυβερνήσεις επί μνημονίων στην Ελλάδα με τεράστιο κόστος για τους πολίτες στην πραγματική οικονομία, αλλά και για το επιχειρείν. Η Κύπρος διατήρησε χαμηλό φορολογικό συντελεστή (στο 12% σήμερα) για κυπριακές και διεθνείς επιχειρήσεις, παραμένοντας ελκυστική, ενώ το αφορολόγητο για τους πολίτες είναι 19.500 ευρώ και ο ανώτατος συντελεστής για εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ στο 35%. Οι περικοπές για τους πολίτες ήταν σχετικά ήπιες κι εν τέλει λιγότερο οδυνηρές, ενώ βαθύτερο μαχαίρι έπεσε στις κρατικές δαπάνες. Δόθηκε, εξάλλου, μεγάλο βάρος στην απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων ειδικά για μεγάλα έργα που σχετίζονται με τον τουρισμό, κάτι που βοήθησε και στην προσέλκυση επενδύσεων. Ωστόσο, σ’ αυτόν τον τομέα διαπιστώνεται πως η κυπριακή οικονομία βρίσκεται σε διαδικασία αποεπένδυσης από το 2014, η οποία πρόκειται να συνεχιστεί και το 2016, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα ασφαλιστικά ταμεία της Κύπρου είχαν υπαρκτές, αλλά μικρές απώλειες από το «κούρεμα» αλλά και τη σημαντική αύξηση της ανεργίας, με συνέπεια να μην κινδυνεύει να τιναχθεί το σύστημα στον αέρα για τις μελλοντικές γενιές. Το ενεργητικό των συνταξιοδοτικών ταμείων μειώθηκε στα 2,49 δισ. ευρώ στο τέλος
2
3
Σεπτεμβρίου 2015 από 2,9 δισ. τον Σεπτέμβριο του 2014. Από το «κούρεμα» (που δεν έγινε σε όλες τις κυπριακές τράπεζες) επλήγησαν στον μεγαλύτερο βαθμό Ρώσοι μεγαλοκαταθέτες, ωστόσο το ρωσικό κεφάλαιο δεν έχει εγκαταλείψει μέχρι σήμερα την Κύπρο. Ισχυρός πυλώνας του τραπεζικού συστήματος, εξάλλου, αποδεικνύονται στη νέα εποχή οι συνεταιριστικές τράπεζες, που, σύμφωνα με το ΔΝΤ στην τελευταία του έκθεση, «το σχέδιο ανασυγκρότησης προσφέρει ισχυρή βάση ανάπτυξής τους». Το κοκτέιλ ανεργίας κι εσωτερικής υποτίμησης ήταν πιο ήπιο και βραχυπρόθεσμο συγκριτικά με αυτό της Ελλάδας, με συνέπεια να αντέξει η πραγματική οικονομία από το πρώτο κύμα μέτρων και να μην μπει σε σπιράλ ύφεσης, από την οποία θα ήταν δύσκολο να βγει. Το χρήμα στην Κύπρο μειώθηκε για ένα διάστημα, αλλά εν μέσω κρίσης δεν έπαψε να κινείται. Η οικονομία, εξάλλου, που μέχρι το 2013 βασιζόταν στο τραπεζικό σύστημα, τον τουρισμό και το real estate κάνει προσπάθειες πλέον να αποκτήσει μεγαλύτερο εύρος. Ο τουρισμός της Κύπρου όχι μόνο διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα, αλλά βοήθησε στην ενίσχυση των αντοχών της οικονομίας και στη δυναμική ανάκαμψης, αξιοποιώντας το τάιμινγκ, αφού άλλοι δημοφιλείς προορισμοί στην ευρύτερη περιοχή (Β. Αφρική, Τουρκία κ.ά.) έχασαν την ανταγωνιστικότητά τους τα τελευταία
4
5
6
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ TETAΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
19
www.topontiki.gr
χρόνια λόγω πολέμων, τρομοκρατίας, πολιτικής αστάθειας κ.λπ. Το 2015 οι τουρίστες στην Κύπρο έφτασαν τα 2,6 εκατ., αγγίζοντας το ιστορικό ρεκόρ του 2000. Το αγγλοσαξονικό διοικητικό σύστημα αποδείχθηκε για μια ακόμα φορά απλό, ευέλικτο κι αποτελεσματικό, ενώ οι νόμοι και το φορολογικό παρέμειναν σε σταθερό πλαίσιο και δεν άρχισαν να αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Το πολιτικό σύστημα, τέλος, πέρα από τις υπαρκτές και διακριτές διαφορές του, φάνηκε ανθεκτικό και υπεύθυνο. Απέφυγε τις αλλεπάλληλες κι εξουθενωτικές εκλογικές μάχες (οι δυο τελευταίες προεδρικές εκλογές έγιναν το 2008 και το 2013), η εμπιστοσύνη δεν κατέρρευσε και στην πλειοψηφία του κατάφερε στα βασικά ζητήματα να βρει μια μίνιμουμ φόρμουλα συνεννόησης. Στις περισσότερες των περιπτώσεων υπήρξε ταχύτητα στην εφαρμογή των πράγματι δύσκολων δεσμεύσεων, με συνέπεια να μην χρειαστεί κι άλλο μνημόνιο.
Άλλος βγαίνει, άλλος παραμένει...
7
8
Η άλλη πλευρά του νομίσματος Ωστόσο, κάθε νόμισμα έχει και την άλλη όψη. Η Κύπρος βγαίνει από το μνημόνιο, όμως τώρα έχει να αντιμετωπίσει πλέον και αρκετές από τις συνέπειές του: ◆ Με πρώτη απ’ όλες τα «κόκκινα» δάνεια, τα οποία είναι ο μεγαλύτερος βραχνάς για την κυπριακή κυβέρνηση. Ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 60% των δανείων που έχουν οι κυπριακές τράπεζες στο χαρτοφυλάκιό τους δεν εξυπηρετείται. Σήμερα, τα «κόκκινα» δάνεια είναι στο 107% του ΑΕΠ και η αύξησή τους από το μνημόνιο και μετά είναι ραγδαία. Η Κύπρος έχει το μεγαλύτερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή στα τέλη Νοεμβρίου. ◆ Η ανεργία εκτινάχθηκε στα χρόνια της κρίσης ξεπερνώντας το 15%. Μπορεί τα επίπεδα να απέχουν από το ιλιγγιώδες 26-27% της Ελλάδας, όμως για μια μικρή, έστω κι εξωστρεφή, οικονομία όπως της Κύπρου αυτό το ποσοστό διογκώνει τα κοινωνικά προβλήματα, ειδικά για τις πιο ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. ◆ Η διαρροή «εγκεφάλων» έχει μεγεθυνθεί λόγω της κρίσης. Πολλοί νέοι άνθρωποι με επιστημονική κατάρτιση στρέφονται στο εξωτερικό για εύρεση εργασίας. ◆ Η Κύπρος κατατάσσεται στην 32η θέση το 2015 στον παγκόσμιο Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, δηλαδή επί μνημονίου, βυθίζεται όλο και πιο κάτω στον σχετικό πίνακα. Το 2012, προ «κραχ», βρισκόταν στην 29η θέση.
Το αγκάθι των ιδιωτικοποιήσεων Το τελευταίο προαπαιτούμενο της τρόικας για να κλείσει ομαλά ο μνημονιακός κύκλος αποτελεί και το μεγάλο αγκάθι για την κυπριακή Βου-
λή. Πρόκειται για τις αποκρατικοποιήσεις των ημικρατικών Cyta, Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου και Αρχής Λιμένων Κύπρου. Η τρόικα έχει απορρίψει τις προτάσεις που έγιναν στα τέλη Δεκεμβρίου για την ιδιωτικοποίηση της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου. Οι συγκεκριμένες δημόσιες υπηρεσίες αποτελούν παράγοντα στρατηγικής σημασίας για τη λειτουργία της κυπριακής οικονομίας και το πόκερ είναι σκληρό μεταξύ των δύο πλευρών. Με την κυπριακή κυβέρνηση να επιδιώκει να υπάρξουν όσο το δυνατόν μικρότερες απώλειες.
Μισθοί και συντάξεις Ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο δεν είχε σημαντικές απώλειες σε σχέση με την εποχή προ «κουρέματος». Κρατήθηκε στα 750 ευρώ τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Στο Δημόσιο, εξάλλου, μπορεί η έκτακτη εισφορά να οδήγησε πρακτικά σε μείωση μισθών το 2013 και το 2014, ωστόσο λογιστικά ο ονομαστικός μισθός παρέμεινε στα επίπεδα προ «κραχ», κάτι που σημαίνει ότι ο υπολογισμός της σύνταξης όταν ο υπάλληλος φτάσει στην προβλεπόμενη ηλικία θα γίνει βάσει του μισθού που έπαιρνε πριν το ξέσπασμα της κρίσης. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, οι μέσες ακαθάριστες μηνιαίες απολαβές των υπαλλήλων κατά το γ’ τρίμηνο του 2015 εκτιμούνται στα 1.738 ευρώ. Οι μειώσεις των ονομαστικών αποδοχών ανά μισθωτό κατά την τετραετία 2012-2015 ανήλθαν σωρευτικά σε -11,7%, ενώ η αγοραστική δύναμη των αποδοχών του συνόλου των μισθωτών μειώθηκε στο ίδιο διάστημα κατά περίπου 23%. Η κοινωνική ομάδα των μισθωτών συντηρείται πλέον με τα 2/3 των αγαθών και υπηρεσιών που χρειαζόταν το 2011. Η εγχώρια ζήτηση έπεσε κατά περίπου 20%.
Φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός Με βάση τα αποτελέσματα της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης 2014, το ποσοστό κινδύνου φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού ανήλθε στο 27,4% του πληθυσμού. Το 2008 το ποσοστό κινδύνου φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού ήταν στο 23,3%.
Οι δείκτες της κυπριακής οικονομίας ΑΕΠ: 2013 στο -5,4% (έναντι προβλέψεων άνω του 8%), 2014 στο -2,3%, 2015 στο 1,2% από αρχική πρόβλεψη 0,5% (εκτίμηση για το 2016 στο 1,5%). Δημόσιο χρέος: 2013 στο 102,2%, 2014 στο 107,5%, 2015 στο 106,7%. Έλλειμμα προϋπολογισμού: 2013 στο 4,9%, 2014 στο 8,8%, 2015 στο 1,1%. Ανεργία: 2013 στο 15,9%, 2014 στο 16,1%, 2015 στο 15,6%. Δαπάνες - Έσοδα: Οι δημόσιες δαπάνες κατά το 2014 μειώθηκαν 4% του ΑΕΠ έναντι της περιόδου 2009-2011, με τα δημόσια έσοδα να αυξάνονται στο ίδιο διάστημα 2%.
Τα μέτρα του κυπριακού μνημονίου
Αντιμέτωπη τώρα με τις συνέπειες του μνημονίου η Κυπριακή Δημοκρατία
Στις 15-16 Μαρτίου 2013 η Κύπρος συμφώνησε με την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ για πρόγραμμα 10 δισ. Ο νόμος δεν πέρασε από τη Βουλή και στις 22 Μαρτίου επιβάλλονται «κούρεμα» και capital controls. Το νέο μνημόνιο συνάπτεται στις 24-25 Μαρτίου. Οι καταθέτες άνω των 100.000 ευρώ δέχονται το μεγαλύτερο «κούρεμα», ενώ η Λαϊκή Τράπεζα διαλύεται και η Τράπεζα Κύπρου εξυγιαίνεται εκ βάθρων. Το κυπριακό μνημόνιο προέβλεπε μεταξύ άλλων: ◆ Μειώσεις μισθών των δημοσίων υπαλλήλων και συντάξεων 0% για 0-1.000 ευρώ, 6,5% για 1.001-1.500 ευρώ, 8,5% για 1.501-2.000 ευρώ, 9,5% για 2.001-3.000 ευρώ, 11,5% για 3.0014.000 ευρώ και 12,5% για ποσά άνω των 4.001 ευρώ. ◆ Μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων τουλάχιστον κατά 5.000 έως το 2016. ◆ Αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης κατά δύο χρόνια. ◆ Αποκρατικοποιήσεις τουλάχιστον 1,4 δισ. ευρώ στο διάστημα 2013-2016. ◆ Αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις στο 12,5% από 10%, αύξηση των φόρων σε τσιγάρα, ποτά, βενζίνη κ.ά. Στις 10.12.15 η ολομέλεια της Βουλής ψήφισε ομόφωνα την παράταση μέχρι και το τέλος του 2017 στο φρενάρισμα των προσλήψεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
20
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Μητσοτάκης, ο πιο αντισυστηµικός ever...
πολιτικη
21
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Οι... προστάτες του ασφαλιστικού
κουζινα
23
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
να υ ε ρ
E
www.topontiki.gr
Νερό: Το μεγάλο σορτάρισμα και η αρπαγή της γεωργικής γης
Τ
ο τελευταίο καρέ στην ταινία «Το μεγάλο σορτάρισμα» μας πληροφορεί ότι ο δόκτωρ Μάικλ Μπέρι, ο sui generis διαχειριστής κεφαλαίων που πρώτος απ’ όλους εντόπισε τη φούσκα των ακινήτων στις ΗΠΑ και προέβλεψε την κρίση του 2008 θησαυρίζοντας, ασχολείται πλέον με ένα και μόνο προϊόν: το νερό! Η αναφορά αυτή και μόνο έκανε πολλούς σε ολόκληρο τον κόσμο να ψάχνονται προσπαθώντας να κατανοήσουν πώς ακριβώς ο ιδιοφυής δόκτωρ Μπέρι επενδύει στο νερό και ποια νέα ευκαιρία για νέο πλουτισμό έχει διαγνώσει εδώ και οκτώ χρόνια. Επενδύει σε εταιρείες ύδρευσης και διαχείρισης νερού; Κάνει παιχνίδι με τις μετοχές πολυεθνικών που αγοράζουν ανά τον κόσμο δίκτυα ύδρευσης ή τα κατασκευάζουν σε υπανάπτυκτες περιοχές; Επενδύει σε δικαιώματα νερού; Την απάντηση έδωσε ο ίδιος σε συνέντευξη που έδωσε τον Δεκέμβριο του 2015 στο «New York Magazine». Η δημοσιογράφος Τζέσικα Πρέσλερ τον ρώτησε: «Επενδύετε στο νερό; Αυτό ακούγεται πολύ δυσοίωνο. Μπορείτε να μου το εξηγήσετε;». Όπως ο ίδιος είπε, άρχισε να «ακτινογραφεί» τις επενδύσεις στο νερό το 2000 αντιλαμβανόμενος ότι το φρέσκο, καθαρό νερό δεν είναι, πλέον, δεδομένο. Παράλληλα διαπίστωσε ότι η μεταφορά νερού είναι ανεφάρμοστη τόσο για πολιτικούς όσο και για πρακτικούς λόγους. Έτσι ο Μπέρι διαπίστωσε ότι η επένδυση στην αγορά δικαιωμάτων νερού από μόνη της δεν έχει λογική γιατί είναι απλώς το δέντρο και ο ιδιοφυής επενδυτής για μια ακόμα φορά είδε το δάσος. «Αυτό που έγινε σαφές σε μένα είναι ότι τα τρόφιμα είναι το μέσο για να επενδύσεις στο νερό. Το να καλλιεργείς τρόφιμα σε περιοχές πλούσιες σε νερό και να τα πουλάς σε περιοχές που δεν έχουν νερό για να αναπτυχθούν καλλιέργειες, είναι το ζητούμενο». Ο δρ Μπέρι διέγνωσε ότι ο μοναδικός τρόπος για την ασφαλή «μεταφορά» νερού είναι τα ίδια τα προϊόντα! « Ένα μπουκάλι κρασί χρειάζεται 400 μπουκάλια νερό για να παραχθεί! Η ενσωμάτωση του νερού στα τρόφιμα είναι αυτό που θεωρώ ενδιαφέρον». Έτσι ο Μπέρι δεν επενδύει ευθέως στο νερό με την αντίληψη που έχει ένας συμβατικός επενδυτής. Επενδύει εμμέσως στο νερό αγοράζοντας γη που διαθέτει αποθέματα νερού, που είναι αυτάρκης ως προς την άρδευσή της. Και ο λόγος που επενδύει σχεδόν αποκλειστικά, πλέον, στο νερό μέσω της αγοράς γης είναι ότι ποντάρει υπέρ της λειψυδρίας, υπέρ της κλιματικής αλλαγής. Μόνο που δεν είναι ο μοναδικός, ούτε ο πρώτος, που εντόπισε τη νέα κερδοσκοπική ευκαιρία. Γιατί από τους πρώτους επενδυτές σε γη με εν δυνάμει δικαιώματα στον υδροφόρο ορίζοντα είναι η οικογένεια Μπους κατά τη διάρκεια, μάλιστα, της δεύτερης θητείας του Τζορτζ Μπους του νεότερου!
Μεγαλοεπενδυτές επενδύουν έμμεσα στο νερό αγοράζοντας εκτάσεις που διαθέτουν αποθέματα νερού και είναι αυτάρκεις ως προς την άρδευσή τους. Μεταξύ τους ο διαχειριστής κεφαλαίων Μπέρι και η οικογένεια Μπους
24
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
20
φορές μεγαλύτερη έκταση από αυτήν της Ιρλανδίας απέκτησαν στις αναπτυσσόμενες χώρες τα τελευταία χρόνια πολυεθνικές από τις χώρες του G8
2,3
δισεκατομμύρια στρέμματα αγοράστηκαν ή μισθώθηκαν σε όλο τον κόσμο τα τελευταία 16 χρόνια, σύμφωνα με την οργάνωση Oxfam
600
εκατομμύρια στρέμματα αγοράστηκαν ή μισθώθηκαν από επενδυτικές εταιρείες μόνο κατά το 2009, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα
1.200.000 στρέμματα κατέχει η οικογένεια Μπους στην Παραγουάη, πάνω ακριβώς από τον μεγαλύτερο υδροφόρο ορίζοντα του πλανήτη
40
εκατομμύρια στρέμματα γης που αντιστοιχούν στο 8% του συνολικού εδάφους της χώρας έχουν αγοράσει ξένοι επενδυτές στην Παπούα Νέα Γουινέα
70
εκατομμύρια στρέμματα σε αναπτυσσόμενες χώρες έχουν αγοράσει πολυεθνικές από της ΗΠΑ
150
εκατομμύρια στρέμματα βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση από τις πολυεθνικές, σύμφωνα με το Worldwatch Institute
23
δισεκατομμύρια δολάρια υπολογίζονται τα κεφάλαια που έχουν επενδυθεί σε γεωργικές εκτάσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες
5
δισ. δολάρια σε Καναδά, Μεξικό, Βραζιλία, Αργεντινή, Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία, Μεγάλη Βρετανία και ΗΠΑ είναι οι επενδύσεις της Εκκλησίας σε αγροτικές εκτάσεις
20
δισεκατομμύρια δολάρια εκτιμάται ότι είχαν επενδύσει το 2013 σε γεωργικές εκτάσεις τα funds που διαχειρίζονται συνταξιοδοτικά προγράμματα
2
δισεκατομμύρια δολάρια σε γεωργικές εκτάσεις στη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Αυστραλία και την Ευρώπη έχει επενδύσει το TIAA-CREF, το συνταξιοδοτικό ταμείο των Αμερικανών δασκάλων και καθηγητών
120
χρηματοδοτικά εργαλεία για την αγορά αγροτικής γης δημιουργήθηκαν από τις μεγάλες τράπεζες από το 2009 και μετά
20%
των υδροφορέων έχει αντληθεί ταχύτερα από ό,τι ανατροφοδοτείται από τις βροχοπτώσεις, γεγονός που καταπονεί πολλούς βασικούς τομείς για την παραγωγή τροφίμων
Η μεγαλύτερη μπίζνα παγκοσμίως
Ο
ι επενδύσεις ανά τον κόσμο σε γεωργική γη που διαθέτει δικό της υδροφόρο ορίζοντα και άρα μπορεί να καταστεί αυτάρκης ως προς την άρδευση είναι μια από τις μεγαλύτερες μπίζνες παγκοσμίως. Και δεν είναι τυχαίο ότι οι πολυεθνικές εδώ και σχεδόν μια δεκαετία κάνουν επενδύσεις σε εκτάσεις γης που διαθέτουν πλούσιο υδροφόρο ορίζοντα στη Νότιο Αμερική, την Αφρική και την Ασία. Άλλωστε, γη χωρίς νερό δεν έχει καμιά αξία αφού το νερό είναι το βασικό συστατικό για την ανάπτυξη καλλιεργειών. Για να καταλάβουμε πόσο σημαντικό είναι το νερό στη γεωργία, αρκεί να υπολογίσουμε ότι το 70% του συνόλου του γλυκού νερού παγκοσμίως χρησιμοποιείται στη γεωργία. Οι χώρες στις οποίες έχουν προσανατολίσει τις επενδύσεις τους τα κερδοσκοπικά funds είναι επίσης ευάλωτες ως προς το νομικό πλαίσιο που διέπει τη χρήση του νερού και του υδροφόρου ορίζοντα. Και γίνονται περισσότερο ευάλωτοι οι κάτοικοί της εξαιτίας των διμερών επενδυτικών συμφωνιών που υπογράφονται για την προσέλκυση των επενδυτών.
Αρπάζουν γη για το νερό Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Αειφόρο Ανάπτυξη (The International Institute for Sustainable Development) με θέμα «Επενδύσεις σε Γη και Δικαιώματα Νερού: Τα νομικά καθεστώτα που διακυβεύονται», η αύξηση των ξένων επενδύσεων στη γεωργική γη κατά την τελευταία δεκαετία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αναζήτηση πρόσβασης σε υδάτινους πόρους. Στο επίκεντρο αυτών των επενδύσεων είναι πλέον η Αφρική, που προβάλλεται ως η ήπειρος που διαθέτει τεράστιες αναξιοποίητες εκτάσεις και υδάτινους πόρους. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, στην Αφρική – και όχι μόνο – η πραγματική αξία δεν βρίσκεται στη γη, αλλά στο νερό, και η διαδικασία προβλέπει ότι, όταν ένα κράτος υποδοχής επιτρέπει την εκμετάλλευση γεωργικών εκτάσεων, επιτρέπει σιωπηρά στον επενδυτή να χρησιμοποιήσει όσο νερό είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των επενδύσεων, ακόμη και όταν δεν προβλέπεται ρητά από τη σύμβαση. Σύμφωνα με ένα άλλο ινστιτούτο, το Worldwatch Institute, και την έκθεση «Η κατάσταση του Πλανήτη για το 2015» που πα-
ρουσιάστηκε τον Οκτώβριο του 2015, από το 2000 και μέχρι σήμερα περισσότερα από 360 εκατομμύρια στρέμματα γης, μια περιοχή περίπου στο μέγεθος της Ιαπωνίας, έχει αγοραστεί ή μισθωθεί από πολυεθνικές, ενώ σήμερα περισσότερα από 150 εκατομμύρια στρέμματα βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση από τις πολυεθνικές. Από το σύνολο των στρεμμάτων που έχουν πουληθεί σε πολυεθνικές, το 50% υπολογίζεται από το Worldwatch Institute ότι βρίσκεται στην Αφρική, ιδίως στις πλούσιες σε αποθέματα νερού χώρες όπως είναι το Κονγκό. Η Ασία έρχεται δεύτερη, με τις πολυεθνικές να έχουν «αρπάξει» πάνω από 60 εκατομμύρια στρέμματα, κυρίως στην Ινδονησία. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην περίπτωση της Παπούα Νέα Γουινέα, όπου οι πολυεθνικές έχουν αγοράσει ή μισθώσει 40 εκατομμύρια στρέμματα γης που αντιστοιχούν στο 8% του συνολικού εδάφους της χώρας! Η μεγαλύτερη χώρα - επενδυτής είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, μια χώρα που, αν και είναι πλούσια σε γεωργική γη, έχει αποκτήσει περίπου 70 εκατομμύρια στρέμματα σε άλλες χώρες, με funds από τη Μαλαισία να βρίσκονται στη δεύτερη θέση με 35 εκατομμύρια στρέμματα γης. Η «αρπαγή» της γης επιταχύνεται από τις αυξανόμενες προκλήσεις που παίζουν βασικό ρόλο στην παραγωγή τροφίμων, όπως το νερό, η ποιότητα του εδάφους και το κλίμα, παράγοντες που καθιστούν δυνατή την ανάπτυξη των καλλιεργειών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Worldwatch Institute, σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 20% των υδροφορέων (σ.σ.: οι υπόγειες περιοχές στις οποίες συγκρατείται το νερό) έχει αντληθεί ταχύτερα από ό,τι ανατροφοδοτείται από τις βροχοπτώσεις, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά πολλούς βασικούς τομείς για την παραγωγή τροφίμων. Η γη, όπως αναφέρει η έκθεση για την «Κατάσταση του Πλανήτη το 2015», υποβαθμίζεται λόγω της διάβρωσης και της υφαλμύρωσης, ενώ η αλλαγή του κλίματος αναμένεται να προκαλέσει μια καθαρή μείωση από 0,2 έως 2% της απόδοσης των καλλιεργειών ανά δεκαετία κατά το υπόλοιπο του αιώνα, σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή. Το Worldwatch Institute μιλά καθαρά για αρπαγή της γης επισημαίνοντας ότι η μεγάλη έκρηξη ξεκίνησε το 2005 ως απάντηση στην κρίση των τιμών των τροφίμων και την αυξα-
Πολυεθνικές αγοράζουν εκτάσεις γης σε Νότιο Αμερική, Αφρική και Ασία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
α ν υ ε
Eρ
www.topontiki.gr
25
Οικογένεια Μπους: Οι «βαρόνοι» του νερού
νόμενη ζήτηση για βιοκαύσιμα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ξηρασίες στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αργεντινή και την Αυστραλία γιγάντωσαν το ενδιαφέρον των πολυεθνικών για αγορά γης σε άλλες περιοχές με αιχμή την Αφρική. Οι κίνδυνοι από την αρπαγή της γης είναι ήδη ορατοί. Οι μεγάλης κλίμακας αγορές γης συχνά δεν λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα των μικρών καλλιεργητών ενώ η μεταφορά πόρων από τις φτωχότερες χώρες προς τις πλουσιότερες αυξάνει την ευπάθεια των πρώτων, καθώς εκχωρούν τη δική τους προσβασιμότητα στη γη και στους υδάτινους πόρους σε ξένους επενδυτές και κυβερνήσεις.
Το δίκαιο του επενδυτή Το Διεθνές Ινστιτούτο για την Αειφόρο Ανάπτυξη στην έκθεσή του με θέμα «Επενδύσεις σε Γη και Δικαιώματα Νερού: Τα νομικά καθεστώτα που διακυβεύονται» θέτει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για τις χώρες της Αφρικής και τους τοπικούς καλλιεργητές, αυτό του νομικού καθεστώτος που διέπει την κατανομή του νερού, νομικό καθεστώς που άλλαξε εκ βάθρων όταν τα κερδοσκοπικά funds άρχισαν να επενδύσουν στην αγορά γης. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές του ISD, υπάρχουν πολλά νομικά καθεστώτα που διέπουν ή καλύτερα εμπλέκονται στο θέμα της
κατανομής του νερού όσον αφορά τις επενδύσεις σε γεωργική γη. Αν και το εθνικό δίκαιο του κράτους υποδοχής είναι η κύρια πηγή της νομοθεσίας, στη συνέχεια δεσπόζουσα θέση αναλαμβάνει το διεθνές δίκαιο των επενδύσεων έτσι όπως αυτό διατυπώνεται από τις επενδυτικές διακρατικές συνθήκες που έχουν υπογραφεί μεταξύ των κρατών που αποτελούν τη βάση των ξένων επενδυτικών δικαιωμάτων αλλά και από τις ειδικές επενδυτικές συμβάσεις που υπογράφονται μεταξύ των επενδυτών και των κυβερνήσεων. Όπως σημειώνει το Διεθνές Ινστιτούτο για την Αειφόρο Ανάπτυξη, αυτές οι διακρατικές συμβάσεις αλλά και οι συμβάσεις μεταξύ κράτους και επενδυτών αλλάζουν ριζικά τους κανόνες του παιχνιδιού, δίνοντας στους ξένους επενδυτές πολύ ισχυρά νομικά δικαιώματα και τη δυνατότητα για την επιβολή των δικαιωμάτων επί της χρήσης του νερού σε περίπτωση αμφισβήτησης από τη διεθνή διαιτησία, διαδικασία που στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων δικαιώνουν τους ξένους επενδυτές έναντι του κράτους με το οποίο έχουν υπογράψει επενδυτική σύμβαση. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η πολυπλοκότητα του νομικού πλαισίου συμπληρώνεται και από άλλες πηγές που παράγουν δεσμευτικό δίκαιο, όπως είναι το διεθνές δίκαιο για τη διαχεί-
ριση των υδάτων, ο χάρτης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ για την πρόσβαση σε πόσιμο νερό και το περιβαλλοντικό δίκαιο. Αυτά τα παράλληλα συστήματα δημιουργούν νομικές υποχρεώσεις για τα κράτη υποδοχής των επενδύσεων που θα πρέπει να εξασφαλίζουν στους πολίτες επαρκή πρόσβαση σε νερό, να εξασφαλίζουν τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και να προλαμβάνουν ζητήματα ρύπανσης. Η πραγματικότητα, βέβαια, είναι τελείως διαφορετική αφού μόλις οι ξένοι επενδυτές αποκτήσουν νόμιμα δικαιώματα στη χρήση του νερού, αυτά τα δικαιώματα υπερισχύουν διεθνών, εθνικών και εθιμικών νόμων. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, επισημαίνουν οι ερευνητές του ISD, το δίκαιο των επενδυτών υπερισχύει των νομίμων δικαιωμάτων των τοπικών κοινοτήτων, ακόμα και στις περιπτώσεις εκείνες που η χρήση του νερού δεν προσδιορίζεται ρητώς στις επενδυτικές συμφωνίες. Και αυτό γιατί το νερό θεωρείται de facto απαραίτητο στοιχείο για την ανάπτυξη των καλλιεργειών, άρα για την απρόσκοπτη ανάπτυξη της επένδυσης. Το αποτέλεσμα είναι οι τοπικοί καλλιεργητές να υποτάσσονται στα κερδοσκοπικά funds μη μπορώντας πρακτικά να καλλιεργήσουν τα χωράφια τους αφού δεν έχουν πρόσβαση σε νερό!
Η οικογένεια Μπους, των δυο Αμερικανών προέδρων, έχει αγοράσει 1.600.000 στρέμματα γης στη Νότια Αμερική ακριβώς στο σημείο όπου βρίσκεται ο μεγαλύτερος υδροφόρος ορίζοντας του κόσμου, ο οποίος εκτείνεται σε τέσσερις χώρες, και συγκεκριμένα την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη. Η πρώτη αγορά εκτάσεων γης πάνω στον τεράστιο υδροφόρο ορίζοντα έγινε από τον πατριάρχη της οικογένειας Μπους το 2005 και ήταν περίπου 1.200.000 στρέμματα. Έναν χρόνο μετά, το 2006, η εγγονή του και κόρη του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Τζένα Μπους, ενώ βρισκόταν στην Παραγουάη για λογαριασμό της UNICEF προχώρησε στην αγορά ακόμα 400.000 στρεμμάτων γης στην περιοχή Τσάκο, που βρίσκεται κοντά στα σύνορα της Παραγουάης με τη Βολιβία και τη Βραζιλία και δίπλα σε έκταση 800.000 στρεμμάτων που ανήκει στον παππού της. Η γη που αγόρασαν, βρίσκεται πάνω σε υδροφόρο ορίζοντα που είναι μεγαλύτερος σε μέγεθος από τον υδροφόρο ορίζοντα του Τέξας και της Καλιφόρνιας. Ο λόγος που η οικογένεια Μπους εδώ και έντεκα χρόνια επενδύει σε γη που αποδεδειγμένα έχει στα σπλάχνα της μεγάλα αποθέματα νερού είναι ότι αγοράζει γη με δικαιώματα νερού! Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγες ημέρες μετά την εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ, τον Απρίλιο του 2003, οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ κατήγγειλαν ότι στα λεγόμενα τριπλά σύνορα (Παραγουάη - Βραζιλία - Αργεντινή) υπήρχαν πυρήνες τρομοκρατών και έτσι προχώρησαν σε μια ιδιότυπη εισβολή στη χώρα δημιουργώντας στην περιοχή αεροπορική βάση. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι δεν πρέπει να θεωρείται καθόλου τυχαίο το ότι το μεγαλύτερο μέρος της γης που αγόρασε η οικογένεια Μπους πάνω στον υδροφόρο ορίζοντα του Γκουαρανί απέχει λίγα χιλιόμετρα από την αμερικανική βάση.
26
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Για το προσφυγικό φταίνε οι άλλοι Οι Eυρωπαίοι τα ρίχνουν διαρκώς στην Ελλάδα, αποποιούμενοι τις δικές τους τεράστιες ευθύνες Με τη «δαμόκλειο σπάθη» της Ε.Ε. να κρέμεται πάνω από το κεφάλι της ίδιας και της Ελλάδας και υπό την απειλή της «έξωσης» από τη Συνθήκη Σένγκεν, η ελληνική κυβέρνηση τώρα τρέχει να προλάβει τις ασφυκτικές ημερομηνίες για την ολοκλήρωση της κατασκευής των πέντε κέντρων υποδοχής, φιλοξενίας και καταγραφής προσφύγων και μεταναστών.
Μ
έσα στο Σαββατοκύριακο, ύστερα από πολύωρες συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου για τον συντονισμό του κρατικού μηχανισμού, αποφασίστηκε η συμμετοχή πλέον και του στρατού, που σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές αποφασίστηκε να συνδράμει με την παραχώρηση δύο στρατοπέδων στο Σχιστό και στη Σίνδο για τη δημιουργία κέντρων προσωρινής διαμονής. Στην κυβέρνηση προφανώς γνωρίζουν ότι έχουν υπάρξει σοβαρές καθυστερήσεις στην υλοποίηση της πολιτικής για το μεταναστευτικό, αφού, όπως αναφέρουμε αναλυτικά στις σελίδες 6-7, σοβαρά ποσά ευρωκονδυλίων παρέμειναν στα αζήτητα παρότι ήταν ήδη εγκεκριμένα. Όμως, από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση έχει κάθε λόγο να αισθάνεται σφόδρα δυσαρεστημένη από τη στάση των Ευρωπαίων, οι οποίοι, στον διπλό ρόλο του εταίρου και του δανειστή χρησιμοποιούν το μεταναστευτικό - προσφυγικό ζήτημα για την άσκηση τρομακτικών πιέσεων στην Ελλάδα σε πολλά επίπεδα. «Από σαράντα εκθέσεις που έχουν συνταχθεί για την προσφυγική κρίση στην Ελλάδα, απομόνωσαν τα δέκα σημεία που τους βόλευαν και έφτιαξαν μια τελική έκθεση στα μέτρα τους, καταδικαστική όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και
«αποτρεπτικές περιπολίες», που παραπέμπει στο «πνίγετε και πυροβολείτε τους πρόσφυγες») της ελληνικής ακτοφυλακής στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και να γίνεται... ανάλυση ρίσκου των επόμενων ημερών, που θα «προβλέπει τις προσφυγικές ροές» από τα τουρκικά παράλια. Σύμφωνα μάλιστα με το ίδιο ρεπορτάζ, «η Κομισιόν την περασμένη εβδομάδα βασίστηκε και έκανε ανακοινώσεις πάνω στην έκθεση του Νοεμβρίου, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν νέα και αναθεωρημένα στοιχεία από πλευράς Frontex. Το euro2day.gr έχει στην κατοχή του το έγγραφο προόδου της Frontex, το οποίο συζητήθηκε την προηγούμενη Τετάρτη στο Κολέγιο και στο οποίο καταγράφεται ρητά, με αριθμούς και ανά νησί, ότι υπάρχει σημαντική βελτίωση σε όλους τους τομείς. Παρά τα στοιχεία που παρέδωσε η Frontex, η Κομισιόν επέλεξε να τα αγνοήσει και να “πατήσει” στην έκθεση του Νοεμβρίου, με τη λογική της εντατικοποίησης των πιέσεων προς τη χώρα μας, ώστε να επισπεύσει τις διαδικασίες». Το ρεπορτάζ αυτό επιβεβαιώνει όχι μόνο ότι η κατάρρευση του επιχειρησιακού σχεδίου Ε.Ε. - Τουρκίας φορτώνει στην Ελλάδα ακόμη μεγαλύτερα βάρη, αλλά και το δίκαιο των παραπόνων που εξέφρασε στο «Ποντίκι» το κυβερνητικό στέλεχος για επιλεκτική εις βάρος της χώρας μας στάση των Ευρωπαίων – κατά τα λοιπά... εταίρων μας.
Δυσοίωνες προβλέψεις
Από σαράντα εκθέσεις που έχουν συνταχθεί απομόνωσαν δέκα σημεία και έφτιαξαν μια τελική έκθεση καταδικαστική για την Ελλάδα
για τους πρόσφυγες». Με αυτή τη φράση ανώτερο κυβερνητικό στέλεχος, με άριστη γνώση του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος, σχολίασε την εισήγηση - κόλαφο της Κομισιόν, όπου δίδεται διορία τριών μηνών στην Ελλάδα για τη διαχείριση των προσφυγικών ροών, τη φιλοξενία και την καταγραφή των προσφύγων. Οι Ευρωπαίοι, λοιπόν, οι οποίοι εξακολουθούν να αποποιούνται των δικών τους μεγάλων ευθυνών για την προσφυγική κρίση, παρότι διαπίστωσαν βελτίωση στις συνθήκες φιλοξενίας και καταγραφής των προσφύγων στην Ελλάδα, προχώρησαν σε συστάσεις προς τη χώρα μας όσον αφορά τη διαχείριση των θαλάσσιων και χερσαίων συνόρων. Μεταξύ αυτών, σύμφωνα με πληροφορίες της ιστοσελίδας euro2day.gr, που είδαν το φως της δημοσιότητας την Τρίτη, ζητείται από την Ελλάδα: ◆ Να βελτιωθεί η διαδικασία καταγραφής και να διαχωρίζονται οι Σύροι πρόσφυγες από τους παράτυπους μετανάστες. ◆ Να βελτιωθεί η περιφρούρηση των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων Ελλάδας - Τουρκίας ζητώντας από τους Έλληνες συνοριοφύλακες να μάθουν... τουρκικά. ◆ Να ενισχυθούν οι αποτρεπτικές περιπολίες (σ.σ.: δεν διευκρινίζουν τι εννοούν με τον όρο
Η μαζικότερη βίαιη απομάκρυνση ανθρώπων από τις εστίες τους μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και η κρίση που έχει προκαλέσει στην Ευρώπη μοιάζει πλέον να ξεπερνά και τις πιο δυσοίωνες προβλέψεις. Τον πρώτο μήνα του 2016 (1-31 Ιανουαρίου 2016) ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών που μπήκαν στη χώρα μας από τα τουρκικά παράλια έφθασαν τους 58.547, αυξημένος κατά 3.500% συγκριτικά με τον Ιανουάριο του 2015. Το ποσοστό μοιάζει εξωπραγματικό, αλλά είναι «πέρα για πέρα» αληθινό, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (UNHCR), μέσω μιας βάσης δεδομένων που ανανεώνεται σε καθημερινή βάση. Πόσω μάλλον όταν αυτές οι ροές καταγράφηκαν στην «καρδιά» του χειμώνα και αφού μεσολάβησε ένα διάστημα δύο εβδομάδων με εξαιρετικά δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Η διαδικασία μετεγκατάστασης για τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας από την Ελλάδα και την Ιταλία προς άλλα κράτη - μέλη της Ε.Ε. δεν έχει ακόμη ανέβει σε αριθμούς, δεδομένου ότι μόνο 212 μετεγκαταστάσεις έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής (38 από αυτές αφορούν παιδιά), ενώ το σχέδιο προβλέπει 40.000 μετεγκαταστάσεις.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
27
www.topontiki.gr
Τα «αθώα θύματα» ενός «ακήρυχτου πολέμου»
Επιστροφή στον Μεσαίωνα
Σύμφωνα λοιπόν με τον UNHCR, το 55% των προσφύγων προέρχεται από τη Συρία, το 25% από το Αφγανιστάν και το 11% από το Ιράκ. Ένας στους δύο (54%) είναι άνδρες, 17% γυναίκες και 29% παιδιά, πολλά εξ αυτών φθάνουν στην Ελλάδα δίχως κανέναν από τους δύο γονείς τους ή άλλον συγγενή. Αυτά είναι και τα αθώα, τα αφανή θύματα της ανθρωπιστικής τραγωδίας, που εξελίσσεται τα τέσσερα τελευταία χρόνια, εξαιτίας των πολέμων και εμφύλιων συγκρούσεων που μαστίζουν τη Μέση Ανατολή. Πριν από λίγες ημέρες η UNICEF απηύθυνε δραματική έκκληση για την προστασία δεκάδων χιλιάδων προσφυγόπουλων (σ.σ.: τα δύσβατα ορεινά μονοπάτια, οι θυελλώδεις άνεμοι στο Αιγαίο, οι κακουχίες και τα κυκλώματα των δουλεμπόρων και κακοποιών είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι που κρύβονται για τα παιδιά, στο ταξίδι από τα βάθη της Ασίας προς την Ευρώπη). Περίπου 243.140 όλων των προσφύγων και μεταναστών που έφθασαν Ευρώπη το 2015 ήταν παιδιά, ενώ περίπου το 94% πέρασαν μέσα από την Ελλάδα και λιγότερο από το 6% από την Ιταλία. Πάνω από τα μισά από αυτά τα παιδιά εισήλθαν στην Ευρώπη μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου 2015. Το τραγικό ατύχημα στις 10 Δεκεμβρίου, όπου ένας Σύρος πατέρας έχασε τα επτά παιδιά και τη σύζυγό του στα νερά του Αιγαίου, προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη, είναι ακόμα μια υπενθύμιση για τον κίνδυνο που διατρέχουν τα παιδιά πρόσφυγες. Μέχρι στιγμής φέτος, περισσότερα από 250 παιδιά έχουν χάσει τη ζωή τους στην Ανατολική Μεσόγειο. Την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου τρία νέα πολύνεκρα ναυάγια με θύματα πρόσφυγες σημειώθηκαν στο Ανατολικό Αιγαίο, στη θαλάσσια διαδρομή μεταξύ της Λέσβου και του Τσανάκαλε (Δαρδανέλια). Το ποσοστό των παιδιών που καταγράφονται στα σύνορα Ελλάδας - FYROM έχει αυξηθεί από
9% τον Ιούνιο σε 35% τις δύο πρώτες εβδομάδες του Δεκεμβρίου. Σε αυτές τις δύο εβδομάδες, κατά μέσο όρο 1.076 παιδιά παίρνουν τον δρόμο των Δυτικών Βαλκανίων κάθε μέρα. Από το τέλος του Νοεμβρίου 2015, 32.180 ασυνόδευτα παιδιά έχουν εγγραφεί για άσυλο μόνο στη Σουηδία, ποσοστό 40% υψηλότερο από τον συνολικό αριθμό που υπέβαλαν αίτηση για άσυλο στο σύνολο της Ε.Ε. το 2014. Μέχρι σήμερα τα ασυνόδευτα ή και χωρισμένα παιδιά ενώνονται μετά από μήνες και κατόπιν τεράστιας γραφειοκρατικής ταλαιπωρίας με τις οικογένειές τους. Αιτία το χαώδες σύστημα που ισχύει σε πολλά κράτη - μέλη της Ένωσης, το πολύπλοκο πολιτικό κλίμα στην Ευρώπη, η έλλειψη αποτελεσματικών συστημάτων διαμοιρασμού πληροφοριών για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, καθώς και νέα φυσικά εμπόδια στα σύνορα Σλοβενίας - Κροατίας και Ελλάδας - FYROM αφήνουν τα παιδιά προσφύγων και μεταναστών και τις οικογένειές τους σε μεγάλη αβεβαιότητα για την κατάστασή τους. Η ανεπαρκής στέγαση και η ελλιπής θέρμανση σε πολλά κέντρα υποδοχής και διαμετακόμισης αλλά και κατά τη μεταφορά κατά μήκος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων έχουν επίσης δημιουργήσει εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες για τα παιδιά πρόσφυγες.
«Αγνοούνται» περισσότερα από 10.000 προσφυγόπουλα Τουλάχιστον 10.000 ασυνόδευτα παιδιά εξαφανίστηκαν μετά την άφιξή τους στην Ευρώπη το 2015, σύμφωνα με την Europol. Εκφράζονται φόβοι πως τα περισσότερα από αυτά έχουν πέσει θύματα των διεθνών οργανωμένων κυκλωμάτων δουλεμπόρων και παράνομης εμπορίας οργάνων. «Δεν είναι παράλογο να παραδεχθούμε πως τα παιδιά που αναζητούμε είναι πολύ περισσότερα από τα 10.000 που έχουν καταγραφεί σαν περιπτώσεις εξαφάνισης. Κανένας δεν ξέρει πού είναι, τι κάνουν, αν κατάφεραν να επανενωθούν με τις οικογένειές τους, σκοτώθηκαν, χάθηκαν
Δίκτυο επιτροπείας Ως επιχειρησιακός εταίρος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, εδώ και 10 μήνες, η ΜΕΤΑδραση εφαρμόζει, με την υποστήριξη του Ιδρύματος Μποδοσάκη, το καινοτόμο πρόγραμμα «Δίκτυο Επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων», που έχει ως στόχο την εξατομικευμένη υποστήριξη και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων παιδιών. Τα 13 πρώτα, ειδικά εκπαιδευμένα μέλη του Δικτύου Επιτροπείας, στην Αθήνα, τη Λέσβο, τη Σάμο και την Ορεστιάδα, στους 10 μήνες λειτουργίας του δικτύου, ανέλαβαν συνολικά πάνω 389 παιδιά (250% πε-
ρισσότερα από τον προβλεπόμενο στόχο), 53 κορίτσια και 336 αγόρια, ηλικίας από 6 μηνών μέχρι 18 ετών. Τα πρώτα αποτελέσματα της πιλοτικής αυτής προσπάθειας φαίνεται να είναι πολύ ενθαρρυντικά, με μεγάλο ποσοστό αύξησης των πιθανοτήτων τα παιδιά να μην επηρεάζονται από διακινητές και να μην φεύγουν παράνομα, αφού για πρώτη φορά τα παιδιά αυτά έχουν ένα μόνιμο και σταθερό ανθρώπινο σημείο αναφοράς για να τους βοηθήσει με όλες τις διαδικασίες τους και τις ανάγκες τους για όσο καιρό είναι στην Ελλάδα.
Τα παιδιά, αθώα και αφανή θύματα ενός προγράμματος που σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε από την «πολιτισμένη Δύση»
ή έπεσαν θύματα των κυκλωμάτων των δουλεμπόρων και της εμπορίας οργάνων, που έχουν απλώσει τα πλοκάμια τους ακόμα και μέσα σε προσφυγικούς καταυλισμούς», δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα «Observer» o επικεφαλής της Europol Brian Antony. Σύμφωνα με την οργάνωση «Save the chίdren», υπολογίζεται πως περισσότερα από 29.000 ασυνόδευτα παιδιά έφθασαν στην Ευρώπη από τη Συρία, μέσα στο 2015. Ο πραγματικός τους αριθμός, όμως, είναι πολύ μεγαλύτερος. Τουλάχιστον στην Ελλάδα. «Μήνες τώρα λέμε ότι υπάρχουν πάρα πολλά ασυνόδευτα παιδιά, που είτε χάνονται είτε πέφτουν θύματα κυκλωμάτων. Πολύ περισσότερα από τα 10.000 παιδιά στα οποία αναφέρεται η έκθεση της Europol. Και το λέμε γιατί το ζούμε καθημερινά με τις ομάδες μας στη Λέσβο, στη Χίο, στη Σάμο και σε άλλα σημεία στα σύνορα, αλλά και στη Μεταβατική Δομή Φιλοξενίας για ασυνόδευτα παιδιά, που με πολύ κόπο φτιάξαμε στη Λέσβο», αναφέρει στο «Π» η πρόεδρος της ΜΚΟ ΜΕΤΑδραση Λώρα Παππά. Υπολογίζεται ότι χιλιάδες παιδιά έρχονται μόνα τους στην Ελλάδα, έχοντας χάσει τους γονείς τους ή έχοντας χωριστεί απ’ αυτούς. Τα παιδιά αυτά έρχονται από χώρες όπου επικρατούν βία και συγκρούσεις, όπως η Συρία και το Αφγανιστάν και κατά συνέπεια αποτελούν μια από τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
28
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ TETAΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Μίλα σιγά, μας ακούνε «Η ισορροπία του Nash» άναψε φωτιές σε κόμματα, θεσμούς και κυρίως ΜΜΕ Όπως και να το αντιμετωπίσει κάποιος, όποια πλευρά και να υποστηρίξει, η παράσταση της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου «Η ισορροπία του Nash» άνοιξε ένα μεγάλο θέμα.
Δ
εν είναι η πρώτη φορά που η «κοινή γνώμη» βρίσκεται αντιμέτωπη με το ζήτημα της «πρόκλησης», της «προσβολής», της λογοκρισίας και της έντονης αντιπαράθεσης για ένα καλλιτεχνικό έργο – και δεν θα είναι η τελευταία, διότι, κάθε φορά που ξεσπά ένα παρόμοιο ζήτημα, κυριαρχούν οι κραυγές, διαμορφώνεται ένα δίπολο και καταστρατηγείται οποιαδήποτε έννοια ορθολογικού διαλόγου. u Δεν υπήρξε διάλογος τον Δεκέμβριο του 2003, όταν, σχεδόν δύο μήνες μετά τα εγκαίνια της έκθεσης Outlook από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο, ένας υποψήφιος βουλευτής του ΛΑΟΣ ξεκίνησε τη φασαρία για έναν πίνακα που απεικονίζει ένα πέος να εκσπερματώνει πάνω σε έναν σταυρό. Ο υποψήφιος βουλευτής θεώρησε τον πίνακα προσβλητικό, ακολούθησαν η Εκκλησία και κάποιοι πολιτικοί, με αποτέλεσμα ο τότε υπ. Πολιτισμού Ευάγγελος Βενιζέλος και το Δ.Σ. του Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού, διοργανωτής της έκθεσης, να αποσύρουν το έργο. u Δεν υπήρξε διάλογος το 2012, όταν χρυσαυγίτες συγκεντρώθηκαν έξω από το θέατρο «Χυτήριο» και με βίαιο τρόπο ζητούσαν την ακύρωση της παράστασης «Corpus Christi». u Δεν υπήρξε διάλογος ούτε το 2000, όταν περίπου 300 άτομα συγκεντρώθηκαν έξω από βιβλιοπωλείο στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του τότε βουλευτή της Ν.Δ. Παναγιώτη Ψωμιάδη, και έκαψαν αντίτυπα του βιβλίου του Μίμη Ανδρουλάκη «Μι εις την Νι». Διάλογος δεν πρόκειται να γίνει ούτε με αφορμή την παράσταση του Εθνικού όσο οι φορείς που είναι επιφορτισμένοι με τη διεξαγωγή του – πολιτικά κόμματα, θεσμοί και κυρίως τα ΜΜΕ – αντιμετωπίζουν ένα τέτοιο ζήτημα με όρους οργής, «σοκ» και «σάλου» και όσο η συζήτηση εστιάζεται σε λάθος βάση. Στην περίπτωση του Εθνικού ο «διάλογος» επικεντρώθηκε στην τρομοκρατία, τον Σάββα Ξηρό, επιχειρήθηκε να... αναδειχθεί η υποτιθέμενη σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με την τρομοκρατία, κάτι που έγινε και με τη βοήθεια δηλώσεων στελεχών του, και οι διοργανωτές του «δημόσιου διαλόγου» έδωσαν το στίγμα και προσδιόρισαν το επίπεδο της αντιπαράθεσης που θα επέτρεπαν να αναπτυχθεί για ένα σοβαρό ζήτημα.
Η παράσταση Το θεατρικό έργο που κατέβηκε υπό το βάρος των αντιδράσεων βασίστηκε, όπως αναφέρει ανακοίνωση των συντελεστών της παράστασης, στους «Δίκαιους» του Αλμπέρ Καμύ, στα
Τελικά πόση «ελευθερία του λόγου» ανέχεται μια δημοκρατία
πρακτικά της δίκης της 17 Νοέμβρη, στο βιβλίο του Σάββα Ξηρού, καθώς και σε λογοτεχνικά, ιστορικά και δημοσιογραφικά κείμενα. Σύμφωνα με τους συντελεστές της παράστασης, επιχειρήθηκε η «σύνθεση ενός νέου έργου για τους αξιακούς κώδικες των ανθρώπων, τη δικαιοσύνη και την τρομοκρατία στην πρόσφατη ελληνική ιστορία». Σημειώνουν δε ότι, αν και το βασικό μήνυμα ήταν «πως καμία ιδέα δεν δικαιούται να αφαιρέσει ανθρώπινη ζωή, η παράσταση οδήγησε, ερήμην της, στο αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα». Από την πλευρά τους οι συγγενείς των θυμάτων της τρομοκρατίας είδαν στο έργο του Εθνικού μία προσπάθεια να έρθει στο προσκήνιο «το έργο του κατά συρροή δολοφόνου. Του καταδικασμένου τρομοκράτη. Με αυτόν τον τρόπο, η κεντρική Εθνική Σκηνή – έστω και στην επίσης χρηματοδοτούμενη από δημόσιους πόρους πειραματική της εκδοχή – δίνει την ευκαιρία στον κ. Ξηρό να κάνει τέχνη. Να γίνει τέχνη». Η ανακοίνωση των συγγενών καταλήγει τονίζοντας ότι «έχουμε κουραστεί να υπερασπιζόμαστε το προφανές δικαίωμα στη ζωή, στη Δημοκρατία. Έχουμε κουραστεί να βλέπουμε τους ανθρώπους μας να δολοφονούνται ξανά και ξανά και ξανά». Η υπόθεση του Εθνικού πολιτικοποιήθηκε αμέσως, με τον βουλευτή και υπεύθυνο Πολιτισμού της Ν.Δ. Κώστα Γκιουλέκα να επιχειρεί να
συνδέσει τον ΣΥΡΙΖΑ με την τρομοκρατία. «Έως πρόσφατα, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζονταν στα δικαστήρια σαν μάρτυρες υπεράσπισης τρομοκρατών και μιλούσαν στη Βουλή παρουσιάζοντας την τρομοκρατία, τις στυγνές δολοφονίες, σαν μέρος ένοπλης πάλης. Σήμερα, κάποιοι άλλοι, με την ανοχή του υπουργείου Πολιτισμού, επιχειρούν να προβάλουν το έργο τρομοκρατών και αδίστακτων δολοφόνων», ανέφερε μεταξύ άλλων στις δηλώσεις του. Η απόφαση του Εθνικού Θεάτρου να κατεβάσει το έργο, ανεξάρτητα από τις προθέσεις των συντελεστών και τον χαρακτήρα των αντιδράσεων, δημιουργεί προβληματισμό και θέτει τρία συν ένα σοβαρά ζητήματα που οφείλουν να απασχολήσουν τον δημόσιο διάλογο: Το πρώτο αφορά την ελευθερία του λόγου, πώς ορίζεται και πώς προστατεύεται σε μία δημοκρατική πολιτεία. Το δεύτερο ζήτημα είναι ποια άτομα, ομάδες ή θεσμοί καθορίζουν τι επιτρέπεται να ακούγεται στον δημόσιο διάλογο. Το τρίτο σχετίζεται με το ποια άτομα και ποιες ομάδες έχουν πρόσβαση στον διάλογο και, τέλος, η διαμάχη αναδεικνύει ένα στοιχείο έντονης υποκρισίας.
Ακρογωνιαίος λίθος Η ελευθερία του λόγου και η ελευθεροτυπία θεωρούνται ο ακρογωνιαίος λίθος μιας δημοκρατικής κοινωνίας. Η Δημοκρατία συνίσταται σε ελεύθερες εκλογές, καθολικό δικαίωμα ψήφου, αλλά ταυτόχρονα απαιτεί σεβασμό στις ατομικές ελευθερίες και στα ατομικά δικαιώματα. Σε πολλές δυτικές κοινωνίες η ελευθερία του λόγου είναι ένα αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα. Από τον Ιμάνουελ Καντ, που υπερασπίστηκε την ελευθερία του λόγου, μέχρι τον Τζον Στιούαρτ Μιλ, που υποστήριξε ότι πρέπει να ανεχόμαστε ακόμη και τον λόγο που μισούμε διότι «η αλήθεια είναι πιο πιθανό να ανακύψει μέσα από έναν ελεύθερο διάλογο, από τον οποίο καμία ιδέα δεν θα αποκλείεται», η ελευθερία του λόγου θεωρείται ένα από τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά ταυτόχρονα και ένα από τα δικαιώματα που έχουν αμφισβητηθεί έντονα. Η διαμάχη που διεξάγεται επί δεκαετίες σχετικά με το εάν υπάρχουν όρια στην ελευθερία του λόγου έχει δύο βασικές θεωρητικές αφετηρίες. Η φιλελεύθερη (liberal) οπτική θεωρεί ότι η ελευθερία του λόγου και η ελευθερία του Τύπου πρέπει να είναι σχεδόν απόλυτες και ότι το κράτος δεν έχει κανένα δικαίωμα να παρεμβαίνει ώστε να καθορίζει ποιο είδος λόγου είναι αποδεκτό και ποιο όχι. Η φιλελεύθερη άποψη είναι θεσμοθετημένη και αποτελεί την επιτομή της λογικής που έχει κυριαρχήσει στις ΗΠΑ, όπου η ελευθερία του λόγου κατοχυρώνεται συνταγματικά. Το δικαίωμα να λέει κά-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ TETAΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
29
www.topontiki.gr
ποιος ό,τι θέλει συμπεριλαμβάνει και τον ρατσιστικό λόγο και τον λόγο μίσους. Είναι χαρακτηριστική η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, το οποίο απέρριψε αίτημα των κατοίκων της πόλης Σκόκι στο Ιλινόις να απαγορευτεί πορεία νεοναζί που κρατούσαν σβάστικες στους δρόμους της πόλης. Πολλοί από τους κατοίκους ήταν επιζώντες στρατοπέδων συγκέντρωσης και θεώρησαν εξαιρετικά προσβλητική την παρέλαση των νεοναζί, όμως το δικαστήριο, επικαλούμενο την ελευθερία του λόγου, επέτρεψε τη συγκέντρωση. Απέναντι στην απολυτότητα των ΗΠΑ πολλοί κοινωνικοί επιστήμονες έχουν υποστηρίξει ότι καμία κοινωνία δεν μπορεί να επιβιώσει εάν η ανεκτικότητά της είναι απεριόριστη και τονίζουν ότι η δημοκρατία δεν μπορεί να ανεχθεί ως συνομιλητές αυτούς που την αμφισβητούν. Σε αυτή τη λογική πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν υιοθετήσει αυστηρούς νόμους που ποινικοποιούν τον εμπαθή λόγο και την υποκίνηση ρατσιστικού μίσους, αν και δεν υπάρχει ομοιομορφία στον τρόπο που αντιμετωπίζουν το θέμα οι ευρωπαϊκές χώρες.
κάλεσε παγκόσμια αναταραχή, αυτό που φάνηκε να κυριαρχεί είναι η υποκρισία και των δύο πλευρών. Η ίδια εφημερίδα που είχε δημοσιεύσει αυτά τα σκίτσα είχε αρνηθεί νωρίτερα να δημοσιεύσει σκίτσα που γελοιοποιούσαν την εικόνα του Χριστού και η μουσουλμανική κοινότητα της Δανίας ξεσηκώθηκε δύο μήνες μετά τη δημοσίευση των σκίτσων και μόνο όταν η αστυνομία της χώρας συνέλαβε έξι μέλη ενός μεγάλου τζαμιού της Κοπεγχάγης. Η συγκεκριμένη ιστορία εγείρει το βασικό ερώτημα ποιος είναι αυτός που θα ορίζει ποιο είδος λόγου θα επιτρέπεται να ακούγεται στον δημόσιο διάλογο. Είναι μία κυβέρνηση, οι βουλευτές, η Εκκλησία ή η φανατικοί σε όποιον χώρο κι αν ανήκουν ή τα media; Από την άλλη ο Τιερί Ντε Κορντιέ, ο καλλιτέχνης ο οποίος φιλοτέχνησε τον πίνακα που προκάλεσε την οργή στην έκθεση Outlook το 2003 στην Αθήνα, σε συνέντευξη που είχε δώσει στην εφημερίδα «Το Βήμα» είχε υποστηρίξει ότι στη σύγχρονη τέχνη «υπάρχουν πολλά έργα δίχως βάρος, με μόνο στόχο να ταράξουν και να προκαλέσουν», αλλά είχε αρνηθεί ότι στόχος του δικού του έργου ήταν η πρόκληση.
Αν λογοκρινόταν και η υποκρισία πολλοί θα βγάζαν τον σκασμό
Όλα τα είδη Ανεξάρτητα από τις διαφορετικές προσεγγίσεις, το ερώτημα που απασχολεί τον παγκόσμιο διάλογο για το θέμα είναι εάν η δημοκρατία μπορεί να ανέχεται όλα τα είδη λόγου. Η διεθνής κοινότητα έχει αποφασίσει να απαγορεύσει όλες τις μορφές φυλετικών διακρίσεων και την παρότρυνση σε βία, πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ποινικοποιήσει την άρνηση του Ολοκαυτώματος, αλλά η απαγόρευση όλων των μορφών λόγου μίσους αποτελεί ακόμη και σήμερα ένα εξελισσόμενο ντιμπέιτ το οποίο αναζωπυρώνεται κάθε φορά που προκύπτει ένα θέμα. Η μεγαλύτερη συζήτηση για την ελευθερία του λόγου τα τελευταία χρόνια ξέσπασε με τη δημοσιοποίηση, σε εφημερίδα της Δανίας, σκίτσων του Μωάμεθ που τον απεικόνιζαν ως τρομοκράτη. Η δημοσιοποίηση των σκίτσων προκάλεσε παγκόσμιες κινητοποιήσεις και αναταραχή που προκάλεσε τον θάνατο 139 ατόμων. Η Δανία κατατάσσεται από οργανώσεις για την ελευθερία του Τύπου στις πιο υψηλές θέσεις παγκοσμίως και πολλοί τότε είχαν υπερασπιστεί το δικαίωμα της εφημερίδας να δημοσιεύσει αυτά τα σκίτσα. Άλλοι είχαν υποστηρίξει ότι τα σκίτσα πέρασαν το όριο. «Δεν μπορεί, στο όνομα της ελευθερίας του λόγου, να προκαλείς το αίσθημα μιας κοινότητας, να την αντιμετωπίζεις με στερεότυπα και να σκιαγραφείς μία ολόκληρη κατηγορία πολιτών ως επικίνδυνους τρομοκράτες», ανέφεραν οι επικριτές της εφημερίδας και ζήτησαν την απαγόρευση της δημοσίευσής τους. Όμως, και σε αυτή την περίπτωση, που προ-
Απεριόριστο δικαίωμα λόγου Το ζήτημα της ελευθερίας του λόγου στον 21ο αιώνα θεωρείται από πολλούς ότι είναι μία ξεπερασμένη συζήτηση και κατηγορούν τόσο τους υπερασπιστές της απόλυτης ελευθερίας όσο και τους επικριτές της για απόλυτη υποκρισία. «Αυτή η συζήτηση έχει λίγα να προσφέρει σε αυτούς στα χαμηλά οικονομικά στρώματα και στους μη προνομιούχους και πολύ συχνά αυτή η συζήτηση έχει χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογήσει την υποταγή τους» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ρόναλντ Ντβόρκιν (στο «New map of censorship»). Οι επικριτές της απόλυτης ελευθερίας υποστηρίζουν ότι η ελευθερία του λόγου αφορά ένα δημοκρατικό δικαίωμα των ατόμων και όχι των θεσμών και των ιδρυμάτων και επιτίθενται κυρίως στις μεγάλες εταιρείες ΜΜΕ, οι οποίες, όπως λένε, λειτουργούν σαν να έχουν το απόλυτο και απεριόριστο δικαίωμα στον λόγο. Απεριόριστο δικαίωμα στο να καθορίζουν τι θεωρούν σημαντικό, να το υπερπροβάλλουν, να διαθέτουν απεριόριστο δικαίωμα στο να παρουσιάζουν παραμορφωμένη την πραγματικότητα ή σε άλλες περιπτώσεις να επιλέγουν τη σιωπή. Σε μία κοινωνία όπου η ενημέρωση και το σημαντικό καθορίζονται από τα ΜΜΕ, αναφέρει η ακαδημαϊκός Τζούντιθ Λιχτενμπέρι (στο «Foundations and limits of Freedom of the Press») αυτό που ζητάμε όταν μιλάμε για ελευθερία του λόγου είναι οι πολίτες να μπορούν να επικοινωνούν χωρίς τις παρεμβάσεις τρίτων, να μπορούν να βρίσκουν θέση στον δημόσιο διάλογο όσο το δυνατόν περισσότερες διαφορετικές ιδέες και αυτό απαιτεί την ακύρωση οποιασδήποτε μορφής λογοκρισίας και τη συμμετοχή όλο και περισσότερων στον δημόσιο διάλογο. Από τη δική του οπτική ο Ινδός φιλόσοφος
Ποιος καθορίζει τι επιτρέπεται και τι όχι;
και οικονομολόγος Αμάρτια Σεν πραγματοποίησε μία ενδιαφέρουσα έρευνα για να αναδείξει τη σημασία της δημοκρατίας. Κατέγραψε όλες τις επιδημίες πείνας που έχουν συμβεί και διαπίστωσε ότι δεν υπήρξε ποτέ πρόβλημα σε χώρες που ήταν δημοκρατικές και είχαν έναν σχετικά ελεύθερο Τύπο. Ο Αμάρτια Σεν υποστήριξε ότι αυτό συμβαίνει γιατί τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα δίνουν στους πολίτες τη δυνατότητα να τραβήξουν το ενδιαφέρον πάνω στις κοινωνικές ανάγκες των ατόμων και να διεκδικήσουν την ανάλογη αντίδραση της πολιτείας. Η δημοκρατία, προσθέτει, είναι ένα σύνθετο πλαίσιο απαιτήσεων και υποχρεώσεων. Οι πολιτικές ελευθερίες, η συμμετοχή, η δυνατότητα των ατόμων να ακούγονται και η αλληλεπίδραση των πολιτών βοηθάει την κοινωνία να χτίσει αξίες και προτεραιότητες. Όσο περισσότερη δημοκρατία, τόσο πιο ισχυρές αξίες και κατανόηση των αναγκών, των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων, τονίζει ο Ινδός φιλόσοφος. Εάν η δημοκρατία, όπως υποστηρίζει ο Αμάρτια Σεν, έχει τη δύναμη να αποτρέπει λιμούς, τότε η συζήτηση για το ποιο είδος λόγου πρέπει να επιτρέπεται και ποιο όχι μοιάζει όντως υποκριτική, γιατί ο περιορισμός των ανισοτήτων και η ενίσχυση του ορθολογικού δημόσιου διαλόγου θα περιόριζαν την ανάγκη των προκλήσεων, όπως επίσης και των απαγορεύσεων στο όνομα της δημοκρατίας.
30
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Το κουαρτέτο των ψαλιδιών Μείωση συντάξεων - κατώτατου μισθού και ομαδικές απολύσεις ζητούν οι επικεφαλής των θεσμών Με εξωπραγματικές απαιτήσεις επέστρεψε το κουαρτέτο στην Αθήνα… Τώρα ζητά μαχαίρι στις συντάξεις από το πρώτο ευρώ, μείωση του κατώτατου μισθού και ομαδικές απολύσεις, ενώ αφήνει όλα τα θέματα ανοιχτά για το δημοσιονομικό κενό του 2016, το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα περιόδου 2017-18, τα «κόκκινα» δάνεια της πρώτης κατοικίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, το νέο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων, αλλά και την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.
Σ
τη διαπραγμάτευση με τους επικεφαλής των θεσμών το ελληνικό επιτελείο ολοκλήρωσε την πρώτη φάση συζητήσεων, με τους δανειστές να αποχωρούν, χωρίς όμως να υπάρξει κάποια θετική έκβαση. Αποτέλεσμα όμως της ασυνεννοησίας είναι το κουαρτέτο να επιστρέφει, όπως όλα δείχνουν, στο τέλος της ερχόμενης εβδομάδας, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση. Η πορεία των συζητήσεων πραγματικά έχει φθάσει στο απροχώρητο καθώς οι απαιτήσεις του ΔΝΤ σοκάρουν. Μιλάνε για ψαλίδι στις συντάξεις από το πρώτο ευρώ, για μείωση έως 30% στις συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ και για μείωση ακόμα και του κατώτατου μισθού. Στο ψηφισμένο άλλωστε 3ο μνημόνιο, για το ασφαλιστικό προβλέπεται νέα μείωση της κρατικής επιχορήγησης στα 9,5 δισ., ευρώ, έναντι 12,45 δισ. ευρώ που ήταν φέτος μαζί με τις έκτακτες επιδοτήσεις για την «κάλυψη» ελλειμμάτων. Έτσι στο «στόχαστρο» των δανειστών παραμένουν, μεταξύ των άλλων, τα «μπόνους» που προβλέπει το «σχέδιο Κατρούγκαλου» για όσους έχουν λίγα χρόνια ασφάλισης και χαμηλές αποδοχές ή φορολογητέο εισόδημα (δίνοντας κίνητρο φοροδιαφυγής και εισφοροαποφυγής), οι μη ανταποδοτικές εισφορές στον κλάδο ασθενείας (στα 32,58 ευρώ το χαμηλότερο και στα 407 ευρώ το ανώτατο μηνιαίο ασφάλιστρο υπέρ ΕΟΠΠΥ), ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων οι οποίες εκκρεμούν, καθώς και τα κριτήρια για τη χορήγηση της εθνικής σύνταξης, αν σε αυτήν ενσωματωθεί και το ΕΚΑΣ.
Μαχαίρι στις συντάξεις Έτσι οι πιστωτές, και κυρίως το ΔΝΤ, ζητούν μειώσεις συντάξεων που μεσοσταθμικά φθάνουν το 15%. Αντιπαράθεση υπάρχει και στο θέμα της αύξησης των εισφορών στους μισθωτούς. Οι πιστωτές δεν δέχονται αύξηση 1,5 μονάδα που προτείνει η ελληνική πλευρά (για παράδειγμα 1 μονάδα), με αποτέλεσμα στο στόχαστρο να μπαίνουν οι επικουρικές συντάξεις. Η κυβέρνηση, πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζει το ενδεχόμενο να δεχθεί περικοπές κάποιων πολύ υψηλών κύριων συντάξεων άμεσα. Δύσκολη διαπραγμάτευση αναμένε-
Στο απροχώρητο η πορεία των συζητήσεων, με τις απαιτήσεις του ΔΝΤ να σοκάρουν
ται και στο θέμα της εθνικής σύνταξης, κυρίως στο εάν θα δίνεται με εισοδηματικά κριτήρια μεταξύ 15 και 20 ετών ασφάλισης, ενώ αναμένεται να κονταροχτυπηθούν στους συντελεστές αναπλήρωσης. Σε ό,τι αφορά τις ομαδικές απολύσεις οι θεσμοί λένε ότι στο νέο μνημόνιο υπάρχει δέσμευση για «ευθυγράμμιση με τις βέλτιστες πρακτικές στην Ε.Ε. των πλαισίων για τις ομαδικές απολύσεις, τη συλλογική δράση και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις», ενώ η κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης σκόπιμα απέφυγαν να ξεκινήσουν οποιαδήποτε σχετική προεργασία για το δύσκολο αυτό θέμα, αν και έγιναν κάποιες «αναγνωριστικές» συναντήσεις με στελέχη του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας και άλλους φορείς. Στο θέμα αυτό τα στελέχη του υπουργείου Εργασίας απαντούν πως προτεραιότητα έχει το ασφαλιστικό γιατί συνδέεται με την... αξιολόγηση», υποστηρίζοντας όμως ότι «έχει προετοιμαστεί η... άμυνα»!!! Ο υπουργός Γ. Κατρούγκαλος, «περνώντας» από τη Βουλή τον αναθεωρημένο ευρωπαϊκό κοινωνικό χάρτη, εξαίρεσε τα δικαιώματα του λοκ-άουτ (δικαίωμα απεργίας των εργοδοτών)
και της μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία, ενώ σε συναντήσεις του με ομολόγους του ζήτησε την υποστήριξή τους για την αποφυγή ακραίων αλλαγών που αναμένεται να ζητήσει το ΔΝΤ.
Μια φορά μαλ πάντα μαάκας, λάκας...
Εργασιακός μεσαίωνας Με βάση πάντως το αρχικό χρονοδιάγραμμα του 3ου μνημονίου, πάντως, η κυβέρνηση έπρεπε να νομοθετήσει το νέο πλαίσιο για τα εργασιακά έως τον Μάρτιο του 2016, το οποίο θα αφορά: ◆ Τον τρόπο καθορισμού του κατώτατου μισθού. Ο νόμος που ισχύει σήμερα προβλέπει τη νομοθέτησή του, κάθε χρόνο, αντί του καθορισμού μέσω της διαπραγμάτευσης ΓΣΕΕ εργοδοτικών οργανώσεων, ενώ παρελθόν αποτελεί η επαναφορά του στα επίπεδα που ήταν πριν από τα μνημόνια. ◆ Τα είδη των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων, την υποχρεωτικότητα ή μη της εφαρμογής για τα μη μέλη των οργανώσεων που τις υπογράφουν και το καθεστώς επίλυσης των διαφορών μέσω της διαιτησίας. ◆ Την κατάργηση του διοικητικού «βέτο» στις ομαδικές απολύσεις και την αλλαγή των επιτρεπόμενων, ανά μήνα, ορίων των απολύσεων. ◆ Την αλλαγή του απεργιακού νόμου (προϋποθέσεις για τη λήψη αποφάσεων, χρόνος προειδοποίησης). ◆ Τα συνδικαλιστικά «προνόμια» (άδειες, προστασία από απολύσεις). Σημαντικό πάντως είναι να σημειώσουμε ότι, αν ισχύσουν οι απαιτήσεις των δανειστών στα εργασιακά, οι συνέπειες θα είναι δραματικές. Άλλωστε τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους. Το διάστημα της κρίσης από το 2009 έως το 2014, οι μισθωτοί υπέστησαν απολύσεις, μειώσεις αποδοχών, αντικατάσταση των «ακριβών» με «φθηνότερους» εργαζομένους, περιορισμό της πλήρους απασχόλησης και επικράτηση της μερικής και εκ περιτροπής εργασίας χάνοντας συνολικά 26 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, το Ταμείο που αναμένεται να αποτελέσει τον κορμό του νέου Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης έχασε 13 δισ. ευρώ από εισφορές. Τα στοιχεία επεξεργάστηκε η Ομοσπονδία Εργαζομένων στο ΙΚΑ και είναι αποκαλυπτικά και άκρως ανησυχητικά.
Το «σκληρό» ΔΝΤ Και όλα αυτά γίνονται υπό τη σκιά της «κόκκινης κάρτας» που έδειξε η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ στην ελληνική πρόταση για το ασφαλιστικό κατά τη συνάντηση που είχαν
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
31
www.topontiki.gr
Ανοιχτά τα θέματα του δημοσιονομικού κενού για το 2016, το μεσοπρόθεσμο 2017-2018 και τα «κόκκινα» δάνεια της πρώτης κατοικίας
με τον Αλέξη Τσίπρα στο Διεθνές Οικονομικό Forum του Davos. Η επικεφαλής του ΔΝΤ εμμέσως πλην σαφώς ζήτησε μειώσεις και στις κύριες συντάξεις, καθώς η άποψη του Ταμείου είναι ότι οι περικοπές στις μελλοντικές συντάξεις δεν επαρκούν. Ο Αλέξης Τσίπρας απάντησε ότι «περικοπή κύριων συντάξεων που δίνονται τώρα δεν μπορούμε να κάνουμε». Και σαν μην φθάνουν όλα αυτά για την κυβέρνηση… σε εξέλιξη βρίσκεται και το θέμα των αγροτών και των απεργιακών τους κινητοποιήσεων, με τις πιέσεις τους να «χτυπάνε κόκκινο». Ψάχνει λύσεις, οι οποίες όμως φαίνε-
ται τελικά ότι θα είναι σε βάρος των συνταξιούχων, τόσο των αγροτών όσο και των ελεύθερων επαγγελματιών, σύμφωνα και με παράγοντες του υπουργείου Εργασίας. Ειδικότερα για τους αγρότες, το σενάριο έχει να κάνει με τη σταδιακή αύξηση των εισφορών κατά μία εκατοστιαία μονάδα τον χρόνο. Δηλαδή από 14% να πάει στο 15% τον επόμενο χρόνο, στο 16% τον μεθεπόμενο, στο 17% το 2019 και ούτω καθεξής. Όμως το κουαρτέτο είναι ανένδοτο σε αυτήν τη μεταβατικότητα ενώ το μέτρο απορρίπτουν και οι ίδιοι οι αγρότες. Έτσι λοιπόν υπάρχουν σκέψεις να παραμείνει
Ο... νέος ΕΝΦΙΑ Ο νέος φόρος που θα αντικαταστήσει τον ΕΝΦΙΑ θα λαμβάνει ως δεδομένο τον εισπρακτικό στόχο των 2,65 δισ. ευρώ που προκύπτει από τη συμφωνία με τους θεσμούς, αλλά θα μεταφέρει το βάρος από τα χαμηλά και τα μεσαία στα υψηλά εισοδήματα και περιουσίες, επισημαίνει ο γεν. γραμματέας Δημόσιας Περιουσίας Νίκος Ματζάκος μιλώντας στο πανελλήνιο συνέδριο της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων. Στο ίδιο συνέδριο, ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κωστής Χατζηδάκης δεσμεύθηκε για μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% και για σταθερό φόρο μεταβίβασης 3% για 15 χρόνια, για τα οποία, όπως είπε, έχει δεσμευθεί ο πρόεδρος του κόμματος Κυριάκος Μητσοτάκης. Την κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου του ΕΝΦΙΑ ζήτησε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Ποταμιού Χάρης Θεοχάρης ενώ η αντιπεριφερειάρχης Υποδομών της Περιφέρειας Αττικής Βασιλική Λάσκαρη ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ θα προκηρυχθεί πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών ύψους 24 εκατ. ευρώ.
Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς κάλεσε την κυβέρνηση να νομοθετήσει με τέτοιο τρόπο ώστε να συνεισφέρουν όλοι στον φόρο ακινήτων και ιδιαίτερα όσοι μέχρι σήμερα δεν πληρώνουν απολύτως ή σχεδόν τίποτε και στην περίπτωση που καταργηθεί η αυτοτελής φορολόγηση των ενοικίων να καταργηθεί επίσης ο ΕΝΦΙΑ. Ο πρόεδρος των ιδιοκτητών χαρακτήρισε επίσης απαράδεκτη την πρόταση για θέσπιση εισοδηματικού κριτηρίου στο ασφαλιστικό που θα οδηγήσει, όπως είπε, σε περικοπή των συντάξεων όσων έχουν κάποιο πρόσθετο εισόδημα, κυρίως από εκμίσθωση ακινήτων. Στην ομιλία του ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης υπενθύμισε ότι η Ελλάδα έχει αναλάβει την υποχρέωση απέναντι στην Ε.Ε. να φιλοξενήσει 50.000 πρόσφυγες, από τους οποίους 20.000 θα στεγαστούν σε ιδιωτικές κατοικίες και χαρακτήρισε το σχετικό πρόγραμμα ως ευκαιρία να αναζωογονηθεί η αγορά ακινήτων. Τόνισε πάντως ότι πρέπει να υπάρξει διασπορά σε όλη την Αττική ώστε να μη δημιουργηθούν «γκέτο».
ο ΟΓΑ ως έχει (οι αγρότες αποδέχονται αυτήν τη λύση). Όμως, όπως επισημαίνει αρμόδιος παράγων, αυτό θα έχει ως συνέπεια η κύρια σύνταξη του αγρότη από 172 ευρώ να μειωθεί στα 158 και στη συνέχεια να μειώνεται κάθε χρόνο μέχρι να μηδενιστεί το 2027. Ο ίδιος υπενθυμίζει ότι ο ΟΓΑ επιδοτείται με περισσότερα από 3 δισ. ευρώ τον χρόνο από τον προϋπολογισμό, πράγμα που δεν μπορεί να συνεχιστεί, ενώ δεν είναι σε τελική ανάλυση δίκαιο οι άλλοι φορολογούμενοι να πληρώνουν για τους αγρότες περισσότερα από όσα πληρώνουν οι ίδιοι οι αγρότες. Και στην περίπτωση των ελεύθερων επαγγελματιών, δεν έχει βρεθεί συμβιβασμός, με αποτέλεσμα η τελευταία επιλογή να είναι τα ταμεία να μη συνενωθούν σε ένα, αλλά σε τρία. Εάν τελικά συμβεί αυτό, η κυβέρνηση θα μπορούσε να αποδεχθεί, λένε οι πληροφορίες, την καταβολή μειωμένων εισφορών και, εφαρμόζοντας την αρχή της αναλογικότητας, οι ελεύθεροι επαγγελματίες να παίρνουν μειωμένες συντάξεις. Εισφορά ίση με το 20% των αποδοχών τους και όχι ένα σταθερό ποσό, όπως ισχύει σήμερα, θα καταβάλλουν οι ασφαλισμένοι για να εξαγοράσουν πλασματικό χρόνο προκειμένου να συμπληρώσουν τα απαιτούμενα έτη συνταξιοδότησης.
32
Άρθρο
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Κυνήγι τζιχαντιστών στη Λιβύη Πόσο προβληματίζεται η Αθήνα; Του Βασίλη Γιαννακόπουλου*
Μπορεί η «Αραβική Άνοιξη» στη Λιβύη να προκάλεσε την ανατροπή του αυταρχικού καθεστώτος του Muammar Qaddafi, όμως περίπου τέσσερα χρόνια αργότερα, στη γειτονική χώρα επικρατεί το «απόλυτο χάος».
Σ
τη μετα-κανταφική εποχή, δημιουργήθηκαν ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη τζιχαντιστικών οργανώσεων που απέρριπταν κάθε συνεργασία με όλες τις μεταβατικές αντιισλαμιστικές λιβυκές κυβερνήσεις για τη δι-
εξαγωγή εκλογών και την ανάδειξη κυβέρνησης εθνικής ενότητας, καθότι θεωρούσαν αυτές τις κυβερνήσεις ως «ειδωλολατρικές» και ως κυβερνήσεις των «απίστων» (kuffar). Αν και αρχικά οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους κατείχαν περιορισμένα εδάφη,
η πολύχρονη συγκρουσιακή κατάσταση στη Λιβύη αναμφισβήτητα δημιούργησε πολλές ευκαιρίες για επέκταση του Ισλαμικού Χαλιφάτου. Η χώρα υπέφερε από μια αδύναμη κυβέρνηση, από βαθιές εσωτερικές διαιρέσεις, από αφθονία διάσπαρτων οπλικών συστημάτων, καθώς και από τη σημαντική παρουσία τζιχαντιστικών ομάδων, οι οποίες, όπως αποδείχθηκε, δέχθηκαν τη συνεργασία και ενώθηκαν με το Χαλιφάτο του Baghdadi. Η γεωγραφία της Λιβύης έπαιξε και αυτή τον ρόλο της, καθώς η χώρα βρίσκεται στο σταυροδρόμι μεταξύ της Βόρειας Αφρικής και του Sahel, δίνοντας έτσι τη μελλοντική ευκαιρία στο Baghdadi να συντονίσει και να εντάξει περισσότερες περιφερειακές τζιχαντιστικές οργανώσεις. Επιπλέον, η εγγύτητά της με την Ευρώπη παρέχει στους τζιχαντιστές την ευκαιρία να δημιουργήσουν ένα πρώτης τάξης προγεφύρωμα για μελλοντικές επιθετικές επιχειρήσεις κατά της Γηραιάς Ηπείρου. Πρόσφατες επιβεβαιωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι για την αντιμετώπιση αυτών των τζιχαντιστικών οργανώσεων στη Λιβύη, συμπεριλαμβανομένων και περίπου 3.000 τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους, σχεδιάζεται η σύσταση πολυεθνικής δύναμης, η οποία θα διεξάγει εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, πιθανόν και με τη συμμετοχή χερσαίων δυνάμεων. Συγκεκριμένα, την προηγούμενη Πέμπτη (28 Ιανουαρίου), ο Αμερικανός πρόεδρος Barack Obama συγκάλεσε το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας, προκειμένου να συζητηθούν οι τρέχουσες επιχειρήσεις στη Συρία και το Ιράκ (Operation Inherent Resolve), καθώς και τα επόμενα βήματα κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Λιβύη και το Αφγανιστάν. Η Ουάσιγκτον επιδιώκει να πείσει τις χώρες-μέλη της Ε.Ε., και ειδικά την Ιταλία, ότι πρέπει να αναλάβουν ηγετικό ρόλο σ’ αυτές τις επιχειρήσεις, καθότι η κατάρρευση της Λιβύης συνιστά άμεση απειλή για τη Γηραιά
Ήπειρο. Ειδικότερα, αναφέρεται η διέλευση μεγάλου αριθμού τζιχαντιστών με τα προσφυγικά ρεύματα από τη Λιβύη προς την Ιταλία. Μέχρι στιγμής, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν δηλώσει ότι θα συνεισφέρουν, ενώ την Τρίτη (2 Φεβρουαρίου), ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, John Kerry, συναντήθηκε με Ευρωπαίους ομολόγους του στη Ρώμη. Επιπρόσθετα, ο Λευκός Οίκος σχεδιάζει να θέσει το θέμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, προκειμένου να υπάρξει απόφαση που θα υποστηρίζει τις εν λόγω επιχειρήσεις και ίσως ευοδωθεί η σύσταση ενός πολυεθνικού αντι-τζιχαντιστικού στρατιωτικού συνασπισμού με τη συμμετοχή και άλλων χωρών, πέραν των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ε.Ε. Αν πράγματι αποφασισθεί η σύσταση μιας πολυεθνικής ή έστω ευρω-ατλαντικής δύναμης, η οποία θα αναλάβει τη διεξαγωγή παρατεταμένων αντι-τζιχαντιστικών επιχειρήσεων στη Λιβύη, τότε είναι πιθανόν η Ελλάδα να εμπλακεί ως έναν βαθμό (παροχή διευκολύνσεων υποστηρικτικού χαρακτήρα ή ακόμη και διεξαγωγή αεροναυτικών επιχειρήσεων). Ωστόσο, η εμπλοκή μιας χώρας σε επιχειρήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους ισοδυναμεί με τη στοχοποίησή της. Να θυμίσουμε ότι, το 2011, κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής της πολυεθνικής αεροναυτικής επιχείρησης «Αυγή της Οδύσσειας» («Odyssey Dawn») στη Λιβύη, η Ελλάδα διέθεσε τρεις αεροπορικές βάσεις (Σούδα, Ανδραβίδα και Άκτιο), τον ναύσταθμο της Σούδας, μία φρεγάτα, ελικόπτερα για αποστολές έρευνας και διάσωσης, καθώς και ένα αερομεταφερόμενο Radar τύπου Erieye EMB-145 AEW&C. * Ο Βασίλης Γιαννακόπουλος είναι γεωστρατηγικός αναλυτής και συγγραφέας του βιβλίου «Ισλαμικό Κράτος – Οι ρίζες, η δημιουργία και η απειλή του Χαλιφάτου», www.geostrategy.gr, geostrategical@yahoo.gr
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
33
www.topontiki.gr
Πλασματικά χρόνια Τι προβλέπεται στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης για την εξαγορά τους
Εισφορά ίση με το 20% των αποδοχών τους, και όχι ένα σταθερό ποσό όπως ισχύει σήμερα, θα καταβάλουν οι ασφαλισμένοι για να εξαγοράσουν πλασματικό χρόνο προκειμένου να συμπληρώσουν τα απαιτούμενα έτη συνταξιοδότησης.
Α
υτό προβλέπει το σχέδιο της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό και στην πράξη κάποιοι θα πληρώσουν λιγότερα και άλλοι πολλά πε-
ρισσότερα. Κερδισμένοι είναι όσοι έχουν χαμηλές αμοιβές και πάντως κάτω από το 25πλάσιο του βασικού ημερομισθίου των 33,55 ευρώ (δηλαδή κάτω από 838,75 ευρώ μηνιαίως), γιατί αυτό είναι το όριο αποδοχών επί των οποίων υπολογίζεται το 20% για το κόστος εξαγοράς σήμερα. Το κόστος εξαγοράς πλασματικού χρόνου δηλαδή βγαίνει σήμερα (και μέχρι την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού) στα 167,8 ευρώ τον μήνα. Αντίθετα όσοι έχουν πάνω από 837 ευρώ μηνιαίο εισόδημα θα δουν το κόστος των πλα-
σματικών ετών να ανεβαίνει και ειδικά για το Δημόσιο να τριπλασιάζεται. Αυτό σημαίνει ότι ένας μισθωτός των 2.000 ευρώ που θα κάνει αίτηση εξαγοράς πλασματικού χρόνου μετά την ψήφιση του νόμου, δεν θα πληρώσει 167,8 ευρώ τον μήνα, αλλά το 20% στα 2.000 ευρώ, δηλαδή 400 ευρώ τον μήνα. Όσοι σκοπεύουν να προβούν σε αναγνώριση πλασματικού χρόνου καλό θα είναι να επισπεύσουν την υποβολή αίτησης πριν από την ψήφιση του νόμου. Μετά την ψήφιση όλες οι νέες αιτήσεις θα έχουν ως βάση υπολογισμού το 20% επί του μισθού, και όχι το σταθερό ποσό των 167,8 ευρώ. Κερδισμένοι είναι όσοι έχουν χαμηλές αποδοχές, κάτω από 838 ευρώ τον μήνα, καθώς ενώ θα πλήρωναν 167,8 ευρώ, τώρα θα κατα-
βάλουν λιγότερα, δηλαδή το ποσό που αντιστοιχεί στο 20% των αποδοχών τους. Έτσι για παράδειγμα μια ασφαλισμένη που έχει μισθό 600 ευρώ και θέλει να αναγνωρίσει 12 μήνες από κενό ασφάλισης ή να εξαγοράσει τον χρόνο λόγω τέκνων, θα πληρώσει 120 ευρώ τον μήνα και όχι 167,8 ευρώ. Το κόστος εξαγοράς πλασματικού χρόνου μειώνεται, δηλαδή, περίπου κατά 48 ευρώ τον μήνα ή κατά 576 ευρώ τον χρόνο. Εργαζόμενος με αποδοχές 750 ευρώ θα πληρώσει 150 ευρώ τον μήνα για να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο και όχι 167,8 ευρώ. Γλιτώνει δηλαδή περίπου 18 ευρώ τον μήνα. Για όσους ασφαλίζονται με μειωμένες αποδοχές λόγω μερικής απασχόλησης τα πλασματικά έτη συμφέρουν με το νέο σύστημα. Σε αυτές τις περιπτώσεις το κόστος βγαίνει γύρω στα 80 με 100 ευρώ για κάθε μήνα αναγνώρισης, εφόσον έχουν αποδοχές 400 με 500 ευρώ τον μήνα. Με το παλιό καθεστώς θα πλήρωναν 167,8 ευρώ.
Περισσότερα βάρη από το επόμενο έτος Περισσότερα θα είναι τα βάρη που θα επωμιστούν οι φορολογούμενοι από το επόμενο έτος, αφού τα εισοδήματα που θα αποκτήσουν το 2016 θα φορολογηθούν με νέα ενιαία κλίμακα, αλλά και με τις αλλαγές που θα φέρει η επικείμενη φορολογική μεταρρύθμιση σε φοροαπαλλαγές και αφορολόγητο. Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο που επε-
ξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει: Νέα ενιαία φορολογική κλίμακα, ανεξαρτήτως πηγής εισοδήματος, ενώ σχεδιάζονται 10 κλιμάκια με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές από 5% ή 10% έως και 50%. Αφορολόγητο όριο στα 9.500 ευρώ για τους μισθωτούς και συντα-
1 2
ξιούχους, το οποίο θα πραγματοποιείται αποκλειστικά με δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί με πλαστικό χρήμα. Κατάργηση των φοροαπαλλαγών. Αναμένεται να διατηρηθούν ή να αντικατασταθούν με εκπτώσεις μόνον εκείνες που απευθύνονται σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.
3
τυράκια... Και τηλεφωνικά πλέον γίνονται οι αιτήσεις από καταναλωτές για νυκτερινό ρεύμα και τοποθέτηση μετρητή με χρονοχρέωση (νυκτερινό) στην ηλεκτρική παροχή τους, καλώντας στο τηλεφωνικό κέντρο Ενημέρωσης Πελατών 11500. Τα απαραίτητα στοιχεία για την εν λόγω αίτηση είναι ο Αριθμός Παροχής, το ΑΦΜ και ο Αριθμός Δελτίου Ταυτότητας. Λιγότερο φόρο θα πληρώσουν περίπου ένα εκατομμύριο συνταξιούχοι, οι οποίοι εισπράττουν περισσότερες συντάξεις από μία, διότι άλλαξε το σύστημα υπολογισμού της παρακράτησης φόρου έτσι ώστε με τη νέα μέθοδο ο συνταξιούχος να προπληρώνει κάθε μήνα μέσω της σύνταξής του το σύνολο του φόρου που του αναλογεί, με αποτέλεσμα το εκκαθαριστικό από χρεωστικό που ήταν πέρυσι να γίνει φέτος μηδενικό. Το Greek Economic Forum διοργάνωσε εκδήλωση εορτασμού του νέου έτους, η οποία έμοιαζε με… μίνι ελληνικό Νταβός της επιχειρηματικότητας, της πολιτικής και της διανόησης. Επικεντρώθηκε στους τομείς της Ναυτιλίας, του Τουρισμού, της Φαρμακοβιομηχανίας, της Κινηματογραφικής Παραγωγής και της Αγοράς Ακινήτων.
...και φάκες Με υπέρογκους φόρους αλλά και προκαταβολή φόρου εισοδήματος 75% απειλούνται φέτος οι φορολογούμενοι που θα δηλώσουν στην εφορία πενιχρά εισοδήματα από περιστασιακή απασχόληση, από ενοίκια ή τόκους καταθέσεων μερικών λεπτών του ευρώ. Πρόκειται κυρίως για φοιτητές, ανέργους και όσους συμμετέχουν σε προγράμματα εργασιακής εμπειρίας. Ένας στους πέντε αιτούντες επιδόματος θέρμανσης κόπηκε φέτος εξαιτίας των αυστηρότερων εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων. Παράλληλα, δεκάδες χιλιάδες φορολογούμενοι έκαναν αίτηση, περιμένοντας προκαταβολή, χωρίς να έχουν όμως αγοράσει πετρέλαιο και καθώς η προκαταβολή έχει καταργηθεί απορρίφθηκαν και οι αιτήσεις τους. Έρχεται μια πλήρως ανεξάρτητη και ξεχωριστή από τον μηχανισμό του υπουργείου Οικονομικών φορολογική αρχή. Σε αυτήν την αρχή θα περάσει ο έλεγχος όλων των φορολογικών και τελωνειακών υπηρεσιών της χώρας, όπως είναι οι εφορίες, τα τελωνεία, τα ελεγκτικά κέντρα και όλη η ηλεκτρονική υποδομή του υπουργείου Οικονομικών, ενώ επικεφαλής της νέας αρχής θα είναι ένας και θα έχει πενταετή θητεία.
34 Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Η αρχή και το τέλος της Μεγάλης Ιδέας Μέρος Δεύτερο Ο Μεγάλος Πόλεμος ως ευκαιρία του αλυτρωτισμού Είναι ξεκάθαρο ότι οι συνέπειες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου υπήρξαν καθοριστικές για την αρχή του τέλους του αλυτρωτισμού. Πρέπει να έχουμε υπόψη ότι εκείνη την περίοδο ήταν έντονο το αίσθημα που δημιουργούσε η εκκρεμότητα της εθνικής μας ολοκλήρωσης.
Η
εμφάνιση του Βενιζέλου στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας σηματοδοτείται από τη θεμελιώδη αρχή του βενιζελισμού, που δεν είναι άλλη από τον αλυτρωτισμό: το ελληνικό εθνικό κράτος οφείλει να έχει ως βασικό του καθήκον την απελευθέρωση και ενσωμάτωση των αλύτρωτων ομοεθνών. Προς χάριν της επίτευξης αυτού του εθνικού σκοπού, ο Βενιζέλος θα προσαρμόσει και την εσωτερική - κοινωνική πολιτική του, έχοντας κατά νου να πετύχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εθνική ομοψυχία, αναγκαία για να υπηρετήσει τον μεγάλο εθνικό σκοπό. Έτσι, βασικός άξονας της πολιτικής του, που χάραξε ήδη από το 1911, είναι να συνδέσει τα κοινωνικά προβλήματα με το εθνικό.
Η υψηλή αποστολή Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη από το 1911 αρχίζουν οι πρώτες σοβαρές προσπάθειες επίλυσης του έντονου αγροτικού ζητήματος, που απασχολούσε τις βασικότερες περιοχές της ελληνικής επικράτειας, από τη Στερεά Ελλάδα και τη Θεσσαλία ώς την Άρτα. Ήδη, έναν χρόνο αργότερα, ως αποτέλεσμα των βαλκανικών πολέμων, το ίδιο ζήτημα επανέρχεται σαν το κυρίαρχο πρόβλημα των Νέων Χωρών, δηλαδή της Ηπείρου και της Μακεδονίας. Το θέμα των ιδιοκτησιών που ανήκουν σε Αλβανούς και Τούρκους μπέηδες είναι περίπλοκο, γιατί οι εθνικές σκοπιμότητες καθιστούν εκείνη την περίοδο σεβαστά αυτά τα ιδιοκτησιακά
καθεστώτα. Μόνο μετά το 1917 η προσωρινή κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης αντιλαμβάνεται ως εθνικά επιτακτική την ανάγκη αυτές οι ξένες ιδιοκτησίες να περάσουν σε ελληνικά χέρια. Υπό αυτό το πνεύμα, που κυρίως αποβλέπει στην κοινωνική ειρήνη και συνοχή, η κυβέρνηση Βενιζέλου διευκολύνει την ίδρυση της ΓΣΕΕ και του ΣΕΚΕ (που λίγα χρόνια αργότερα θα μετονομασθεί σε ΚΚΕ). Εδώ υπήρξε κεραυνοβόλα η πλήρης και άμεση διάψευση των προβλέψεων του Βενιζέλου, αφού οι σοσιαλιστές και οι αντιβενιζελικοί επιδόθηκαν σε μιαν αντιπολεμική προπαγάνδα σε βάρος των πολεμικών σχεδιασμών του Βενιζέλου για την επέκταση των ορίων της Ελλάδας όπως αυτή υπαγορευόταν από το όραμα του αλυτρωτισμού. Μια ακόμα σημαντική κίνηση του Βενιζέλου ήταν η πολιτική του στο γλωσσικό ως βασικό παράγοντα κοινωνικής συνοχής και εθνικής ολοκλήρωσης. Έτσι, προκύπτει η δημοτική, η οποία συνδέεται με τον εθνικισμό – ως βασικό εργαλείο του – και την ιδέα του αλυτρωτισμού. Η επιβολή της δημοτικής προβάλλεται ως επείγουσα υπόθεση για την αφομοίωση των νέων πληθυσμών, αφού η εκμάθησή της ήταν πολύ πιο εύκολη από τη λόγια γλώσσα.
Οι ξένες δυνάμεις και ο ρόλος τους Το 1914, με αφορμή τις διώξεις του μικρασιατικού ελληνισμού από την πολιτική των Νεότουρκων, ήρθε στο προσκήνιο επιτακτικά το ζήτημα της εθνικής μας πολιτικής στη Μικρά Ασία. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα
καλείτο να αντιμετωπίσει την πρόκληση του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και των εθνικά επωφελών συμμαχιών για το έθνος. Αυτά τα νέα δεδομένα και τα αντικρουόμενα και ιδιαίτερα πολύπλοκα προβλήματα που προέκυπταν προκάλεσαν στην Ελλάδα πολιτικές συγκρούσεις που οδήγησαν στον καταστροφικό Εθνικό Διχασμό του 1915, έναν διχασμό του οποίου οι συνέπειες θα αποδεικνύονταν συντριπτικές λίγα χρόνια αργότερα. Ταυτόχρονα, το κλίμα στις διεθνείς σχέσεις ήταν κάθε άλλο παρά ξεκάθαρο, καθώς υπήρχαν πολλά και αντικρουόμενα συμφέροντα που δύσκολα θα έβρισκαν μια προσυμφωνημένη λύση. Έτσι και η συμμαχική εντολή για την κατάληψη της Σμύρνης πρέπει να διερευνηθεί προσεκτικά ως προς τη βαρύτητά της και την αξιοπιστία της. Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι ιστορικοί που θεωρούν ότι η ελληνική εκστρατεία όχι μόνο δεν είχε τη βρετανική κάλυψη, αλλά ότι η Ελλάδα προσέφερε κάλυψη στις ελλιπείς βρετανικές δυνάμεις στην Ανατολία. Βέβαια, η πραγματικότητα συνήθως διαψεύδει τους σχεδιασμούς και όπως φάνηκε οι παραλείψεις των Μεγάλων Δυνάμεων συντέλεσαν στο αποτέλεσμα περισσότερο από τις επιθυμίες τους. Είναι αδιαμφισβήτητο, επίσης, το γεγονός ότι το αποτέλεσμα συνδιαμορφώθηκε και από τις περιφερειακές δυνάμεις, αφού έπαιξαν κι αυτές τον ρόλο τους σύμφωνα με τις εθνικά επιλεγμένες στρατηγικές τους. Το βέβαιο είναι ότι μετά την πτώση
του Βενιζέλου στις εκλογές του Νοεμβρίου το 1920, οι αντιβενιζελικοί αντίπαλοί του εκτίμησαν και αυτοί με τη σειρά τους ότι ήταν εφικτό ένα εγχείρημα στη Μικρά Ασία στις παρούσες συνθήκες. Από την άλλη, αν υποχωρούσαν από τη Μικρά Ασία, θα έδιναν την εντύπωση ότι η κίνησή τους απέβλεπε στην επάνοδο του Κωνσταντίνου. Στην Ελλάδα το 1914 ήταν κοινή η αίσθηση ότι η χώρα δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει μια πολεμική επιχείρηση ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στα εδάφη της Μικράς Ασίας. Υπ’ αυτό το πρίσμα, ο εθνικός σχεδιασμός περιοριζόταν στην ανταλλαγή πληθυσμών μέσα από μια συμφωνία. Αυτή θα οριζόταν στο πνεύμα της ανταλλαγής Ελλήνων της Μικράς Ασίας και μουσουλμάνων της Μακεδονίας – που μόλις έναν χρόνο πριν είχε περιέλθει στην ελληνική επικράτεια. Τον σχεδιασμό αυτόν άλλαξε λίγο αργότερα η βρετανική πολιτική, η οποία υπέδειξε τη Σμύρνη και την ενδοχώρα της ως εδαφικό αντάλλαγμα της Ελλάδας για τη συμμετοχή της στον Μεγάλο Πόλεμο. Από τη μια πλευρά συντασσόταν η Βρετανία, η Γαλλία και η Ρωσία, που θα ονομάζονταν δυνάμεις της Αντάντ, κι από την άλλη η Γερμανία και η Αυστροουγγαρία ως Κεντρικές Δυνάμεις. Να τονίσουμε στο σημείο αυτό ότι το Ανατολικό Ζήτημα ποτέ δεν ήταν απλό, ιδιαίτερα όταν ήρθε η ώρα της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και κατά συνέπεια θα δημιουργούνταν νέα δεδομένα.
Οι πολιτικές σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα ρευστές και ευμετάβλητες. Δεν υπάρχουν ξεκαθαρισμένα ζητήματα και οι προβλέψεις και οι σχεδιασμοί ενέχουν τεράστιο ρίσκο. Ως εκείνη τη στιγμή, η Βρετανία είχε σαν πολιτική της να παρεμποδίσει τη Ρωσία να βρει διέξοδο προς τη Μεσόγειο και γι’ αυτό τον λόγο υποστήριζε τη διατήρηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Από την άλλη, μετά τους βαλκανικούς πολέμους φάνηκε η αδυναμία των Οθωμανών σε αντίθεση με την ανάδειξη της Ελλάδας ως βασικού παράγοντα στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα ήταν πλέον χρήσιμη για τα σχέδια της Βρετανίας αλλά και αντιστρόφως, τα σχέδια της Βρετανίας ωφελούσαν την Ελλάδα, που την αναβάθμιζαν σε σημαντικό παράγοντα της περιοχής από το πουθενά… Η δε Ρωσία ήταν κι αυτή αναγκαίος σύμμαχος για τη Βρετανία εναντίον της Γερμανίας, η οποία συνιστούσε πλέον δύναμη ανατροπής των ισορροπιών στην Ευρώπη. Οι Βρετανοί, με δυο λόγια, απέβλεπαν στη διατήρηση της γραμμής επικοινωνιών με τις Ινδίες αλλά και στην επέκταση της επιρροής τους προς την Εγγύς Ανατολή. Η Εγγύς Ανατολή συνεπώς ήταν το ανοιχτό πεδίο σύγκρουσης των Μεγάλων Δυνάμεων. Οι Νεότουρκοι, από την άλλη, συντάχθηκαν με τη Γερμανία ελπίζοντας κυρίως στην ανακοπή της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας…
Xenofonb@gmail.com
art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
Το ελληνικό σινεμά έγινε... τρισδιάστατο Ήρθε ώρα να μπει και στο ελληνικό σινεμά η νέα τεχνολογία, δηλαδή το 3D. Από αύριο βγαίνει στις αίθουσες «Ο μαγικός καθρέφτης» του Χρήστου Δήμα, μια ευχάριστη κωμωδία με ήρωα έναν συμπαθή και ταλαιπωρημένο αρχαιολόγο, ο οποίος συναντά ένα… τζίνι που πραγματοποιεί όλες του τις επιθυμίες. Μια ακόμα ελληνική ταινία βγαίνει αύριο στις κινηματογραφικές αίθουσες. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να στείλει «Ο μαγικός καθρέφτης» το ελληνικό κοινό στο σινεμά. Και δεν είναι μόνο το γεγονός ότι έχει την υπογραφή του Χρήστου Δήμα, έμπειρου σκηνοθέτη κωμωδιών όπως «Η Νήσος», «Poker face», «Amore mio», αλλά και «μικρότερων» ταινιών όπως «Οι ακροβάτες του κήπου», μεγάλων, όμως, σε καλλιτεχνικό ενδιαφέρον. Αυτή τη φορά μιλάμε για την πρώτη ελληνική ταινία που θα προβληθεί και 3D. Είναι φυσικά και η πρώτη ερώτησή μας στον σκηνοθέτη. Και η απάντησή του, ξεκάθαρη: «Γιατί όχι; Σε κάποιους δύσκολους καιρούς ή τα παρατάς ή ανεβάζεις τον πήχη ψηλότερα. Ήταν μια ιδέα του παραγωγού Χρήστου Ιακωβίδη και του διευθυντή φωτογραφίας Γιώργου Αργυροηλιόπουλου να μπούμε σε αυτή την τρελή περιπέτεια της τρισδιάστατης τεχνολογίας. Έχει μια μαγεία και μια τρέλα από μόνη της η ταινία, από γεννησιμιού της…». Αυτή η τρέλα, μάλιστα, έκανε την ομάδα της παραγωγής να φέρει κοστούμια από το εξωτερικό για τις σκηνές που γυρίστηκαν με φόντο την αρχαία Ελλάδα. Έτσι, έφτασαν εδώ κοστούμια από το βεστιάριο του Μπεν Χουρ, αλλά και από την ταινία «300» του Ζακ Σνάιντερ. Οι δυσκολίες προέκυψαν από την ίδια τη νέα τεχνολογία. «Στην πραγματικότητα έπρεπε να εφεύρουμε τεχνολογία πατώντας στα στάνταρ του εξωτερικού και να τα φέρουμε στα ελληνικά δεδομένα, ώστε οι διπλές κάμερες να δημιουργήσουν την αίσθηση του εφέ. Σκέψου ότι όταν θέλεις να αλλάξεις φακό σε μια ‘‘κανονική’’ ταινία χρειάζεσαι τέσσερα λεπτά. Σε αυτή την ταινία χρειάζεσαι 17», εξηγεί ο σκηνοθέτης. Ο ήρωας είναι ο 35χρονος Κλεάνθης (Μάκης Παπαδημητρίου), ο οποίος την ημέρα εργάζεται ως έφορος αρχαιο-
Χρυσούλα Παπαϊωάννου
τήτων και το απόγευμα ως υπάλληλος σε βενζινάδικο. Η ζωή του κυλάει βαρετά και δέχεται πιέσεις από παντού, μέχρι που ανακαλύπτει έναν «μαγικό καθρέφτη», ο οποίος του δίνει τη δυνατότητα να ταξιδέψει στον χώρο και τον χρόνο. Οι επιθυμίες του εκπληρώνονται, αλλά πάλι μένει ανικανοποίητος, γιατί οι αλλαγές πάντα συνοδεύονται από απρόβλεπτους παράγοντες. Με λίγα λόγια δεν φτάνει ένα τζίνι για να φέρει την ευτυχία…Το καστ συμπληρώνουν οι Ζέτα Δούκα, Κώστας Κόκλας, Αθηνά Οικονομάκου, Ελένη Κοκκίδου, Λευτέρης Ελευθερίου, Δημήτρης Ήμελλος, Τάκης Παπαματθαίου κ.ά. Ο «Μαγικός καθρέφτης» μεταφέρει τον ήρωα, και επομένως και τους θεατές, μέχρι την αρχαία Ελλάδα και το παλάτι της Ωραίας Ελένης. Έγιναν αρκετά γυρίσματα σε αρχαιολογικούς χώρους. Και όχι, παραδόξως η ταινία δεν «σκόνταψε» σε γραφειοκρατικές άδειες από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες. Και σε αυτό έβαλε το «χεράκι» της η πρώτη ταινία του Χρήστου Δήμα, «Οι Ακροβάτες του κήπου». Για την ακρίβεια, η έφορος αρχαιοτήτων που τον είχε βοηθήσει και τότε – καθώς είχε γυρίσματα στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας – Πόπη Παπαγγελή. Το team του «Μαγικού καθρέφτη» είναι η ομάδα της κωμωδίας «Νήσος», από παραγωγό μέχρι σεναριογράφους (τους Έλενα Σολωμού και Κωστή Παπαδόπουλο). Ο Χρήστος Δήμας δουλεύει non stop. Σχεδόν με το που τελειώνει η μία ταινία ξεκινάει την επόμενη, σκηνοθέτησε την τηλεοπτική σειρά «Δαχτυλίδι της φωτιάς» που προ-
βάλλεται φέτος, «μπλέκει» με το θέατρο, όπως πέρυσι με τη «Μεγάλη Χίμαιρα» του Δημήτρη Τάρλοου, ή κάνει τα βίντεο για την παράσταση της Μαριάννας Τόλη «Παπλωματού», ενώ έχει χρόνια θητεία στη «10η εντολή» του Πάνου Κοκκινόπουλου. Έχει, όμως, ακόμα μέσα του ένα μαράζι, που δεν είναι άλλο από την ταινία «Longsdale», ένα πρότζεκτ που έχει ονειρευτεί εδώ και πολλά χρόνια να πραγματοποιήσει στην Αυστραλία. Η προσωπική του… «Αμοργός». Όσο για το τι θα ζητούσε αυτός εάν έπεφτε στα χέρια του ένας «μαγικός καθρέφτης»; «Να μπορούσαμε να βγούμε από το τέλμα της ελληνικής μικρομιζέριας και να νιώσουμε γενναιόδωροι ο ένας με τον άλλο. Να βγαίναμε από τον μικρόκοσμό μας και να νιώθαμε ότι υπάρχει ελπίδα».
ΟΙ ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 210-6898448 μετά τις 10 π.μ. θα κερδίσουν πέντε διπλές προσκλήσεις ανά ημέρα, Παρασκευή 5/2/2016, ώρα 21.00, Σάββατο 6/2/2016, ώρα 21.00, Κυριακή 7/2/2016, ώρα 19.30, για την παράσταση «Οι σύντροφοι» Θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ Κεφαλληνίας 17 & Κυκλάδων, τηλ.: 210- 8656004
36 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Ο Κατσικονούρης στο σύμπαν του Καμπανέλλη… Ο σκηνοθέτης είναι ένας από τους καλύτερους θεατρικούς συγγραφείς της νέας γενιάς. Και ο συγγραφέας που σκηνοθετείται, ένας μύθος στην τέχνη του. Ο Βασίλης Κατσικονούρης συναντά τον δάσκαλο των Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων και σκηνοθετεί δύο κωμικούς μονολόγους του Ιάκωβου Καμπανέλλη. ιακωβοσ καμπανελλησ Στο θέατρο «Αλεξάνδρεια», σε μία παράσταση με τον τίτλο: «Καμπανέλλης: Ένας πανηγυρικός και ένας επικήδειος», με ερμηνευτή τον Βασίλη Βλάχο. Ένας ελάχιστος φόρος τιμής από έναν σημαντικό εκπρόσωπο της νέας γενιάς συγγραφέων, που μας έδωσε το «Γάλα», τους «Αγνοούμενους» και τόσα άλλα σημαντικά έργα, στον πατριάρχη της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας. Πώς αναλύει τα δυο κείμενα ο Κατσικονούρης; «Ο “Επικήδειος”, ένα από τα τελευταία έργα του κορυφαίου Νεοέλληνα θεατρικού συγγραφέα Ιάκωβου Καμπανέλλη, είναι ένας μονόλογος που σχολιάζει με καυστικό χιούμορ και σαρκασμό τη ματαιοδοξία των ανθρώπων τιαδησ ιν β και ιδιαίτερα των ανθρώπων των γραμμάτων και ασ μην των τεχνών που στο τέλος της ζωής τους ανάβει η σπίθα για υστεροφημία. Συγκεκριμένα παρουσιάζει το δράμα ενός συγγραφέα που, πλησιάζοντας στο τέλος του, διαπιστώνει ότι δεν είχε την αναγνώριση που του άξιζε και προσπαθεί να γίνει γνωστός μετά θάνατον». βασιλησ βλαχοσ «Ο“Πανηγυρικός”είναι μια πικρή κωμωδία. Ο“κύριος Δήμαρχος” ίσως να μη μας είναι συμπαθής όσο ο“Συγγραφέας”στον“Επικήδειο”, είναι όμως πολύ πιο δραματικό πρόσωπο. Η ημέρα που τη λογάριαζε σαν τη μεγάλη ημέρα της ζωής του, την πιο λαμπρή εμφάνιση του δημόσιου βίου του, εξελίσσεται σε διασυρμό, σε γελοιοποίηση, σε ισόβια καταστροφή των ονείρων του. Και με υπαίτιο τον ίδιο του τον εαυτό, τον ευερέθιστο και ασυγκράτητο χαρακτήρα του, και τις καιροφυλακτούσες ευέξαπτες ενοχές του […]».
στοι ι ρ κ ι τ ν α τεσ καθρεφ
INFO
Βασιλης Κατσικονουρης
Από το τέλος Ιανουαρίου, στο θέατρο «Αλεξάνδρεια», στα Πατήσια, Σπάρτης 14, πλατεία Αμερικής, τηλ.: 210-8673655, στη γειτονιά του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Σκηνοθεσία: Βασίλης: Κατσικονούρης, σκηνικά - κοστούμια: Ανθή Σοφοκλέους. Ερμηνεύει ο Βασίλης Βλάχος. Παραστάσεις: Κυριακή 18.30 και Δευτέρα 20.30.
ατζeντα Τετάρτη 3.2 ΘΕΑΤΡΟ. Η περίφημη κωμωδία του Μολιέρου «Ο Αρχοντοχωριάτης» σε σκηνοθεσία του Γιάννη Μπέζου με πρωταγωνιστές τον ίδιο και την Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους. Μια σάτιρα για τον νεοπλουτισμό της αστικής τάξης. Info: Θέατρο Βρετάνια (Πανεπιστημίου 7), ώρα έναρξης: 19.15, τιμές εισιτηρίων: 22, 20, 17, 14 ευρώ, τηλ.: 210-3221579 Πέμπτη 4.2 ΜΟΥΣΙΚΗ. Μία μουσική παράσταση με αγαπημένες διασκευές από την ελληνική μουσική σκηνή, αλλά και «στιγμές» από προσωπική δισκογραφία, στήνουν ο Νικόλας Λειβαδίτης και η Μαρία Καλούδη. Info: Καφέ στου Στράτου (Φωκίωνος Νέγρη 57, Κυψέλη), τηλ.: 210-8628187 Παρασκευή 5.2 ΜΟΥΣΙΚΗ. Η υψίφωνος Λένια Ζαφειροπούλου και η πιανίστα Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου παρουσιάζουν «Πέντε τραγούδια για το νερό» του Φραντς Σούμπερτ (1797-1828) καθώς και το «Κύκνειο άσμα» (Schwanengesang), την τελευταία μεγάλη σύνθεση για φωνή και πιάνο του σπουδαί-
Νέες ταινίες Μαγικός καθρέφτης (3D) Σκηνοθεσία: Χρήστος Δήμας. Παίζουν: Μάκης Παπαδημητρίου, Ζέτα Δούκα, Ελένη Κοκκίδου, Κώστας Κόκλας, Λευτέρης Ελευθερίου, Δημήτρης Ήμελλος, Τάκης Παπαματθαίου, Αθηνά Οικονομάκου Η πρώτη τρισδιάστατη ταινία είναι εδώ και έχει την υπογραφή του Χρήστου Δήμα. Ο ήρωας είναι ο 35χρονος Κλεάνθης, ο οποίος το πρωί δουλεύει ως έφορος αρχαιοτήτων και το απόγευμα υπάλληλος σε συνεργείο αυτοκινήτων. Μια μέρα ανακαλύπτει έναν «μαγικό καθρέφτη» που πραγματοποιεί και τα πιο τρελά όνειρα. Αρχίζει να ζητάει ό,τι θέλει, αλλά και πάλι δεν μπορεί να βρει την πραγματική ευτυχία…
Οι πενήντα αποχρώσεις του μαύρου Σκηνοθεσία: Μάικλ Τάιντς. Παίζουν: Μάρλον Γουέιανς, Τζέιν Σέιμουρ, Κάλι Χοκ, Μάικ Επς, Φρεντ Γουίλαρντ,Άντριου Μπάτσελορ, Αφιόν Κρόκετ Μετά τις «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι» έρχονται οι «Πενήντα αποχρώσεις του μαύρου» και ο Κρίστιαν Γκρέι (ξανα)βαφτίζεται Κρίστιαν Μπλακ. Πρόκειται για παρωδία της πολυδιαφημισμένης ταινίας, πίσω από την οποία κρύβονται οι συντελεστές των «Scary Movie» και «White Chicks». Εδώ ο ερωτισμός – όπου βέβαια υπήρχε – δίνει τη θέση του στο γέλιο και τη σάτιρα.
Το δωμάτιο Σκηνοθεσία: ΛένιΆμπραχαμσον Παίζουν: Μπρι Λάρσον, Τζέικομπ Τρέμπλεϊ, Μέγκαν Παρκ, Γουίλιαμ Μέισι, ΤζόανΆλεν Υποψήφια για τέσσερα Όσκαρ είναι η ταινία που βασίζεται στο μπεστ-σέλερ βιβλίο «Το δωμάτιο» της Έμα Ντόναχιου, το οποίο έχει στην καρδιά του τη σχέση μητέρας - παιδιού. Ο 5χρονος Τζακ ζει με τη μαμά του σε έναν μικρό χώρο χωρίς παράθυρα. Η περιέργεια του μικρού, όμως, μεγαλώνει και θα πρέπει η μαμά να τον βοηθήσει να βγει στον πραγματικό κόσμο.
Ο λαβύρινθος της σιωπής Σκηνοθεσία: Τζούλιο Ρικιαρέλι. Παίζουν: Αλεξάντερ
Φέλινγκ, Αντρέ Σιμάνσκι, Φριντερίκε Μπεχτ, Γιοχάνες Κρις κ.ά. Η μεταπολεμική Γερμανία δικάζει για πρώτη το ναζιστικό παρελθόν της. Ένας νεαρός δικηγόρος οδηγεί στο δικαστήριο ανθρώπους της διπλανής πόρτας, όπως δασκάλους, αρτοποιούς, δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι ήταν μέλη των SS και δήμιοι των στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Ο θεός δεν μοιράζει καραμέλες Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Καλαμπάκας Αυτό το ντοκιμαντέρ πραγματεύεται την καθημερινή ζωή των παιδιών σε ένα ορφανοτροφείο στην Αιθιοπία. Περισσότερα από πέντε εκατομμύρια παιδιά είναι ορφανά στη σημερινή Αιθιοπία. Η κάμερα μπαίνει πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός χριστιανικού ορφανοτροφείου στην πρωτεύουσα Αντίς Αμπέμπα και μας μεταφέρει στην καθημερινή ζωή των μικρών τροφίμων του. Πενήντα περίπου παιδιά κάθε ηλικίας, από βρέφη ώς έφηβοι, δέχονται τη μητρική φροντίδα βρεφοκόμων, νοσοκόμων και εθελοντριών παράλληλα με την αυστηρή θρησκευτική κατήχηση.
7 θυμοί Σκηνοθεσία: Χρήστος Βούπουρας Παίζουν: Μάξιμος Μουμούρης, Νίκος Γκέλια, Σοφία Κόκκαλη, Κόρα Καρβούνη, Χάρης Φραγκούλης, Ιερώνυμος Καλετσάνος Ο Πέτρος είναι ένας αρχαιολόγος γραφείου ο οποίος επιδιώκει να επικοινωνήσει με το «διαφορετικό»: έναν Άραβα μετανάστη, μια Ελληνογαλλίδα τσελίστρια, έναν ευφυή Αλβανό τενίστα, έναν Έλληνα μετανάστη που επιστρέφει «άπατρις» στη χώρα του, έναν αδίστακτο διευθυντή τράπεζας, έναν αστυνομικό που κυνηγάει μετανάστες.
Γαλιλαίος (1975) Σκηνοθεσία: Τζόζεφ Λόζι. Παίζουν: Τοπόλ, Έντουαρντ Φοξ, Κόλιν Μπλέικλι, Τζόρτζια Μπράουν κ.ά. Στη μεγάλη οθόνη μεταφέρεται το μεγαλειώδες έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ για τις ριζοσπαστικές ιδέες του Γαλιλαίου που τον οδήγησαν στην Ιερά Εξέταση.
τεταρτη 3.2 - ΤΕΤΑΡΤΗ 10.2 ου ρομαντικού συνθέτη. Info: Μέγαρο Μουσικής, Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, ώρα έναρξης: 20.30, τιμές εισιτηρίων: 12, 20 ευρώ, φοιτητές, νέοι, άνεργοι, ΑμεΑ: 5 ευρώ, πολύτεκνοι, 65+: 8 ευρώ, τηλ.: 210-7282333 Σάββατο 6.2 ΘΕΑΤΡΟ. Η ταινία «Δαμάζοντας τα κύματα» δεν χρειάζεται συστάσεις. Το πόνημα του Δανού Λαρς φον Τρίερ μεταφέρεται στο θέατρο σε σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη με την ίδια και τους Ιωάννα Τσιριγκούλη, Άκη Σακελλαρίου, Παρθενόπη Μπουζούρη, Γιάννη Βογιατζή. Να θυμίσουμε και την υπόθεση: Μια καλοσυνάτη κοπέλα, μέλος μιας συντηρητικής προτεσταντικής κοινότητας της Σκωτίας, δίνει το κορμί της σε άλλους άντρες, κατά προτροπή του παράλυτου άνδρα της, τον οποίο αγαπά παράφορα. Info: Εθνικό Θέατρο, Νέο Rex (Πανεπιστημίου 48), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ, 10 ευρώ (φοιτητικό), τηλ.: 210-3305074 Κυριακή 7.2 ΜΟΥΣΙΚΗ-ΘΕΑΤΡΟ. Φωτιές, ξυλοπόδαροι, ζογκλέρ, χορογραφίες, ακροβατικά, ζωντανή μουσική και ηθοποιοί
στήνουν ένα χορταστικό θέαμα για όλη την οικογένεια, στο «Ταξίδι της ζωής» του Αντώνη Ρεσβάνη. Info: Γυάλινο Μουσικό Θέατρο (Λεωφόρος Συγγρού 103), ώρα έναρξης: 18.30, τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ γενική είσοδος, παιδικό: 10 ευρώ, ΑμεΑ, κάρτες ανεργίας, ομαδικό: 8 ευρώ, τηλ.: 210-9315600 Δευτέρα 8.2 ΘΕΑΤΡΟ. Τα δύσκολα παιδικά χρόνια, ο βιασμός από τον δάσκαλο στο δημοτικό, η σχέση με τη μητέρα, η πρώτη έξοδος στις πιάτσες της νύχτας, το αναμορφωτήριο, η φυλακή, ο φόβος του θανάτου και ταυτόχρονα η είσοδος στον χώρο του θεάματος και η φωτεινή πλευρά της ζωής της Εύας Κουμαριανού είναι το σκηνικό της παράστασης «Την λένε Εύα» του Αντώνη Μποσκοΐτη. Στο πλευρό της Εύας Κουμαριανού στη σκηνή οι Απόλλων Μπόλλας και Αναστάσιος Στέλλας. Info: Θέατρο Αλκμήνη (Αλκμήνης 8-12, Κεραμεικός), ώρα έναρξης: 23.00, τιμή εισιτηρίου: 12 ευρώ, τηλ.: 210-3428650 Τρίτη 9.2 ΘΕΑΤΡΟ. Μια παράσταση για τη μετανάστευση, τις κοι-
νωνικές διακρίσεις και τον ρατσισμό είναι το «Καθαρή πόλη» του Ανέστη Αζά και του Πρόδρομου Τσινικόρη. Οι ιστορίες πέντε γυναικών καθαριστριών, που στην πατρίδα τους έκαναν άλλα επαγγέλματα, ενώ εδώ παλεύουν στην Αθήνα του σήμερα σαν σούπερ-ηρωίδες… Info: Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Λεωφόρος Συγγρού 107109), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: κανονικό 15 ευρώ, μειωμένο ή μικρή παρέα (5-9 άτομα) 10ευρώ, μεγάλη παρέα (10+ άτομα) 9 ευρώ, ΑμεΑ και άνεργοι: 5 ευρώ, τηλ.: 2130178002 Τετάρτη 10.2 ΘΕΑΤΡΟ. Η παράσταση «Μεγάλοι δρόμοι» σε σκηνοθεσία Ειρήνης Φαναριώτη βασίζεται σε διηγήματα της Λένας Κιτσοπούλου. Μια τρελή αναζήτηση στους δρόμους της Αθήνας, ένα δείπνο στα πρόθυρα της αλήθειας, ένα ζευγάρι παπούτσια στο χέρι, ο ήχος από το τουμπερλέκι, μπλέκονται με έναν περίεργο τρόπο στο έργο. Info: Θέατρο του Νέου Κόσμου (Αντισθένους 7 & Θαρύπου), ώρα έναρξης: 21.15, τιμές εισιτηρίων: κανονικό 12 ευρώ, φοιτητικό 10 ευρώ, ανέργων 8 ευρώ, τηλ.: 210-9212900
ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016
37
www.topontiki.gr
Άρωμα γυναίκας από τον θρυλικό Γιάννη Μαρή Οι ιστορίες του Γιάννη Μαρή ξαναζωντανεύουν από τα αρχεία των εφημερίδων στους κομψούς τόμους των εκδόσεων Άγρα, με τη φροντίδα του Ανδρέα Αποστολίδη. «Το τρένο των 9.45’» αφορά μιαν υπόθεση κληρονομιάς, έρωτος και λύτρωσης στην Ελλάδα της τελευταίας δεκαετίας του 19ου αιώνα… Ξενοφών Μπρουντζάκης
Γιάννης Μαρής Το τρένο των 9.45’ Εισαγωγή: Ανδρέας Αποστολίδης Εικονογράφηση: Νίκος Νομικός Εκδόσεις: Άγρα Σελ.: 538
Κάθε «εμφάνιση» του Μαρή είναι πάντα μια καλοδεχούμενη έκπληξη, πόσω μάλλον όταν πρόκειται για ένα πολυσέλιδο, ανέκδοτο σε βιβλίο, έργο που μας μεταφέρει στην άγνωστή μας Ελλάδα – στην τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα. Για να κατανοήσουμε το ιστορικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ο Μαρής τοποθετεί την πλοκή της ιστορίας του, ας θυμίσουμε ότι το νεοσύστατο κρατίδιο είχε προσαρτήσει λίγα χρόνια πριν τη Θεσσαλία και την Άρτα και είχε κάνει την πρώτη ουσιαστική μεταρρυθμιστική προσπάθεια να εξευρωπαϊστεί με τον Χαρίλαο Τρικούπη. Είναι εκπληκτικό το πόσο διακριτικά σκιαγραφείται σε όλα τα βιβλία του Μαρή το πολιτικοκοινωνικό κλίμα της εποχής, το πώς – δίχως να αναφέρεται συγκεκριμένα – καταφέρνει να μας μεταφέρει πιστά την πλήρη εικόνα των συνθηκών, την επικρατούσα νοοτροπία και το συνολικότερο κλίμα! Η υπόθεση εκτυλίσσεται ισομερώς, θα έλεγε κανείς, ανάμεσα στην Αθήνα και τη νεοπροσαρτησθείσα Θεσσαλία, σε ένα τσιφλίκι έξω από τον Βόλο. Τόσο η Αθήνα, κυρίως η οδός Πειραιώς αλλά και το κέντρο της πόλης, όσο και ο αποξενωμένος, μυστηριώδης, άγριος, σχεδόν απόκοσμος τόπος ενός τσιφλικιού περιγράφονται με οικονομία μέσων, εσωτερικότητα και αποκαλυπτική ευκρίνεια, έτσι που ο αναγνώστης παρασύρεται στα τοπία σαν μαγεμένος παρακολουθώντας την καταιγιστική εξέλιξη της υπόθεσης. Μιας υπόθεσης που ξεκινά από το κέντρο της Αθήνας και μέσα από μια απίθανη σειρά συμπτώσεων καταλήγει σε μιαν επικίνδυνη παρεξήγηση ανάμεσα στους εμπλεκομένους… Παράλληλα με την πλοκή του μυστηρίου, ο Μαρής δημιουργεί μια δεύτερη, ερωτική, που τη συνδυάζει άμεσα με τις εξελίξεις ώστε η αγωνία να μεγεθύνεται και το ενδιαφέρον να κορυφώνεται συνεχώς. Είναι χαρακτηριστική δε και η συνεχής κίνηση στην πλοκή της ιστορίας: οι εξελίξεις δεν βαλτώνουν, όλα κινούνται με μια ρυθμισμένη ταχύτητα αγωνίας, που τίποτα δεν μπορεί να περιμένει, τίποτα δεν αναβάλλεται κι όλα δρομολογούνται σε μια καταιγιστική ροή εξελίξεων. Ο ήρωας της ιστορίας είναι ένας απόστρατος αξιωματικός που εμφορείται από έναν ιδεαλιστικό ρομαντισμό. Τυφλωμένος προσωρινά σε μια μονομαχία (μια μεταλαμπάδευση δυτικών ηθών στην καλή κοινωνία που επινοούσε αξιοπρεπείς φόνους), ο ευγενής απόστρατος πέφτει τυχαία πάνω σε μια γυναίκα που ζητά τη βοήθειά του. Έτσι, η προσωρινή τυφλότητά του γεννά μιαν ερωτική εμμονή. Θα έλεγε κανείς ότι η ιστορία βασίζεται στο πάθος που γεννά η ανάμνηση του αρώματος μιας γυναίκας δίχως πρόσωπο που, στο τέλος, όταν φωτιστεί μέσα από μια σειρά δραματικών εξελίξεων, θα δικαιώσει και τον έρωτα και τις θυσίες. Όπως πληροφορούμαστε από τον Πρόλογο του Ανδρέα Αποστολίδη, «η δημοσίευσή του ξεκίνησε 31 Ιουλίου 1960 στην “Ακρόπολη” και ολοκληρώθηκε σε σαράντα μία συνέχειες».
Νέες εκδόσεις νουαρ
ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
Ian Rankin Φάκελος Ρέμπους – Οι άγνωστες υποθέσεις Μετάφραση: Νάντη Σακκά Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 483 Δεν υπάρχει άλλος επιθεωρητής σαν τον Τζον Ρέμπους. Ευφυής, οξύθυμος και εντελώς απρόβλεπτος· είναι στο στοιχείο του στη σκοτεινή πλευρά του Εδιμβούργου. Αυτό το βιβλίο αποτελεί μιαν ανασκόπηση της καριέρας του, από τα πρώτα του βήματα έως τη συνταξιοδότησή του. Στις σελίδες του έρχονται στο φως δεκαεπτά άγνωστες και αδημοσίευτες έως σήμερα συναρπαστικές υποθέσεις στις οποίες ενεπλάκη ο Ρέμπους. Όλα όσα θέλατε να μάθετε λοιπόν για τον Τζον Ρέμπους βρίσκονται σ’ αυτόν τον τόμο, ο οποίος είναι ταυτόχρονα και η ιδανική εισαγωγή στον κόσμο του επιθεωρητή για όσους δεν τον έχουν γνωρίσει ακόμη!
Χόρχε Γκαλάν Το δωμάτιο στο βάθος του σπιτιού Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης Εκδόσεις: Ψυχογιός Σελ.: 274 Παρ’ όλο που είχε υποταχθεί εντελώς στο ασυνείδητο της ηδονής, κατάλαβε τι έμελλε να του συμβεί, αλλά δεν θέλησε να σταματήσει. Συνέχισε. Συνέχισε με άκρατη ευχαρίστηση, ώσπου τίναξε από μέσα του αυτό που τον έκανε άνδρα: το σπέρμα του, την ίδια στιγμή που απ’το λαρύγγι του άφηνε να βγει αυτό που τον έκανε άνθρωπο: η ψυχή του. Το μόνο που έμεινε μετά ήταν ένα σώμα κορεσμένο, άδειο. Ο άνδρας της κραυγής ήταν νεκρός. Ο άνδρας της κραυγής ήταν ένας άνθρωπος που βάδιζε και είχε κάνει μια στάση ύστερα από σχεδόν έναν αιώνα αδιάκοπο περπάτημα. Ήταν ενενήντα εννέα χρόνων και πέθανε γνωρίζοντας πως θα γινόταν πατέρας για τρίτη φορά. Η γυναίκα του θα το μάθαινε λίγες εβδομάδες αργότερα…
Patricia Highsmith Κάρολ Μετάφραση: Θοδωρής Τσαπακίδης Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.:425 Η δεκαεννιάχρονη Τερίζ νιώθει χαμένη στη σχέση της με τον φίλο της, για τον οποίον νοιάζεται, αλλά δεν νιώθει ερωτική επιθυμία. Όλα θα αλλάξουν, όμως, όταν η Κάρολ, μια πολύ κομψή παντρεμένη γυναίκα, κάνει την εμφάνισή της στο πολυκατάστημα όπου δουλεύει η Τερίζ για να αγοράσει δώρα για την κόρη της. Η Τερίζ θα νιώσει εκείνη τη στιγμή πως η προσωρινή δουλειά της ως πωλήτριας – ίσως και ολόκληρη η ζωή της – δεν είχε άλλο σκοπό πέρα απ’ αυτήν την αναπάντεχη συνάντηση. Η ερωτική τους σχέση θα εξελιχτεί άλλοτε με ήπιο και διστακτικό τρόπο και άλλοτε βουτηγμένη σε κρίσεις και αντεγκλήσεις.
Πασκάλ Μπρυκνέρ Ένας καλός γιος Μετάφραση: Γιάννης Στρίγγος Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 244 Το «Ένας καλός γιος» είναι η ιστορία ενός παιδιού µε εύθραυστη υγεία, που γεννιέται μετά τον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο σε μια οικογένεια αυστριακής καταγωγής και γερμανικής παιδείας. Σε πολύ μικρή ηλικία το στέλνουν σ’ ένα σανατόριο στην Αυστρία λόγω του προβλήματος των πνευμόνων του. Μέσα στο χιονισμένο τοπίο δοξάζει τον Θεό και προσεύχεται κάθε βράδυ να πεθάνει ο πατέρας του. Ο πατέρας του, αντισηµίτης και ρατσιστής, είναι ένας κακότροπος σύζυγος που δέρνει και εξευτελίζει τη γυναίκα του. Ο μοναχογιός του θα κάνει τα πάντα για να γίνει το αντίθετο απ’αυτόν.
38 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
18-23/1/16 11-16/1/16
ΤΑ ΝΕΑ
16.596
15.375
ESPRESSO
10.855
10.043
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
9.968
9.860
ΕΘΝΟΣ
9.851
9.088
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
9.691
8.797
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
8.328
9.010
ΚΟΝΤΡΑ NEWS
4.110
4.030
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.390
3.702
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
3.212
3.168
ΕΣΤΙΑ
1.763
1.388
ΑΥΓΗ
1.206
1.190
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
615
607
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
255
212
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
110
340
Ο ΛΟΓΟΣ
66
62
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
24/1/16
17/1/16
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
102.220
100.230
ΕΘΝΟΣ
74.280
72.230
ΤΟ ΒΗΜΑ
70.250
76.300
REAL NEWS
59.340
60.250
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
15.060
20.070
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
14.590
16.790
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
12.470
12.070
ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ
8.310
10.150
ΑΥΓΗ
3.680
3.670
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.380
3.130
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
2.150
2.150
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.180
1.200
ΤΟ ΧΩΝΙ
1.130
1.070
60
70
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ
18-24/1/16 11-17/1/16
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
22.200
23.630
ΑΓΟΡΑ
18.200
14.060
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
5.860
5.760
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
4.560
4.550
ΕΠΕΝΔΥΣΗ
4.050
4.190
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
2.010
2.080
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
1.060
1.080
970
950
ΠΡΙΝ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
19-24/1/16 12-17/1/16
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
5.466
5.458
GOAL NEWS
5.050
5.077
LIVE SPORT
4.471
4.468
SPORTDAY
4.085
4.090
ΓΑΥΡΟΣ
2.568
2.288
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
2.511
2.772
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
2.273
2.287
ΠΡΑΣΙΝΗ
1.568
1.588
865
862
ΓΑΤΑ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
18-23/1/16 11-16/1/16
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
15.660
16.960
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
8.850
9.070
Έλληνες φωτογράφοι μηνύουν το Associated Press Λέμε για τα του οίκου μας (δικαίως) και πως εκεί έξω είναι… ο κλέψας του κλέψαντος, αλλά τελικά και έξω δεν πάνε πίσω! Κοτζάμ Associated Press – που τυγχάνει ένα από τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά πρακτορεία στον κόσμο – και πάλι με τον σταυρό στο χέρι δεν πάει… Αφορμή για αυτόν τον πρόλογο στάθηκε η μήνυση δύο Ελλήνων φωτορεπόρτερ, του Νικόλαου Γιακουμίδη και του Δημήτρη Μεσσίνη, για κλοπή δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας κατά του Associated Press. Βλέπετε, οι δύο γνωστοί φωτορεπόρτερ είχαν συνάψει σύμβαση εργασίας με το μεγάλο πρακτορείο για να χρησιμοποιεί φωτογραφίες τους για δημοσιογραφικό σκοπό (editorial use only). Φαντάζεστε λοιπόν την έκπληξή τους όταν (τυχαία) ανακάλυψαν πως οι φωτογραφίες τους είχαν γίνει αντικείμενο εμπορικής χρήσης από το πρακτορείο, που τις πουλούσε σε ιδιώτες χρήστες του Διαδικτύου σε όλο τον κόσμο μέσω ενός site... Όπως αναφέρουν και οι μηνυτήριες αναφορές των φωτορεπόρτερ, πάνω από τρεις χιλιάδες (!) φωτογραφίες τους ήταν αναρτημένες
στο Διαδίκτυο προς πώληση, επιτρέποντας στους αγοραστές ακόμη και την παράνομη αλλοίωση της ακεραιότητας των πρωτοτύπων, χωρίς την απαιτούμενη άδεια των δημιουργών. Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως αναφέρουν οι φωτορεπόρτερ, από αυτήν την πρακτική έχουν ζημία πάνω από 600.000 ευρώ! Όταν ο Δημήτρης Μεσσίνης τους ενόχλησε για το συγκεκριμένο θέμα, τον Νοέμβριο του 2014, το πρακτορείο αρνήθηκε καταρχάς ότι κάνει εμπορική πώληση φωτογραφιών, αλλά στη συνέχεια κατέβασε, αρχικά, τις δικές του
«Κυρίαρχος» της πρωινής ζώνης ο Παπαδάκης Συνεχίζει να οδηγεί την «κούρσα» της θεαματικότητας ο ΑΝΤ1, με μεγάλο ρόλο σε αυτό να παίζει η πρωινή εκπομπή του σταθμού «Καλημέρα Ελλάδα», αφού εξακολουθεί σταθερά να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της προτίμησης του τηλεοπτικού κοινού στις ενημερωτικές εκπομπές. Ο Γιώργος Παπαδάκης και η δημοσιογραφική του ομάδα οδηγούν με σταθερό χέρι την πρωινή εκπομπή του ΑΝΤ1 στην πρώτη θέση του σχετικού πίνακα, καθώς για όλη τη διάρκεια της τηλεοπτικής σεζόν (Οκτώβριος 2015 - Ιανουάριος 2016) έχει μερίδιο τηλεθέασης 29,3% στο σύνολο του κοινού και 18,7% στο δυναμικό κοινό 15-44. Η… κυριαρχία του Γιώργου Παπαδάκη στην πρωινή ζώνη δεν σταμάτησε ούτε τον Ιανουάριο του 2016 αφού η εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» προηγήθηκε στο σύνολο του κοινού με μερίδιο 29,4% και στο κοινό 15-44 με 18,5%. Πώς λοιπόν να μην προηγείται και ο ΑΝΤ1 στον πίνακα τηλεθέασης; Για ακόμη μία εβδομάδα (18-24 Ιανουαρίου) άφησε πίσω του τον Alpha, συγκεντρώνοντας 16,9%, ενώ ο σταθμός της Κάντζας είχε 15,8%.
φωτογραφίες από την ιστοσελίδα AP PHOTO STORE και τις επόμενες μέρες τις φωτογραφίες του Νικόλαου Γιακουμίδη, καθώς και των υπόλοιπων φωτογράφων του πρακτορείου. Εδώ λοιπόν μιλάμε για μία κοινή πρακτική και μάλιστα από ένα πρακτορείο - κολοσσό για τον χώρο, αφού το Associated Press αποτελεί κοινοπραξία αμερικανικών εφημερίδων. Βέβαια, όπως είναι γνωστό δυστυχώς, συνήθως το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση κάτι φαίνεται να είναι διαφορετικό, καθώς αμέσως κατέβηκαν από την εν λόγω ιστοσελίδα όλες οι επίμαχες φωτογραφίες, ακόμα κι αν το ΑΡ είχε αρνητική στάση στις εξώδικες προσκλήσεις των δύο φωτογράφων. Προφανώς τώρα τον λόγο παίρνει η Δικαιοσύνη, αφού κατατέθηκαν μηνύσεις από τους φωτορεπόρτερ στη Θεσσαλονίκη και με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένουμε την εκδίκαση της υπόθεσης, καθώς μία απόφαση καταδικαστική για το Associated Press θα προκαλέσει μεγάλη αναταραχή στα μίντια παγκοσμίως. Πού ξέρετε; Ίσως να σταματήσουν και οι πρακτικές τέτοιου είδους...
Έρχεται στα περίπτερα η «Ελληνική» Εκτός από τις ανακατατάξεις που αναμένεται να γίνουν στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, αλλαγές έρχονται και στον χώρο της έντυπης ενημέρωσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η νέα εφημερίδα από τον γνωστό δημοσιογράφο Γιάννη Κουρτάκη, που θα κάνει την εμφάνισή της στα περίπτερα στις 23 Φεβρουαρίου. Το όνομά της είναι «Η Ελληνική» και θα κυκλοφορεί από Τρίτη ώς και Σάββατο με 24 σελίδες μεγάλου σχήματος και φιλελεύθερη πολιτική ταυτότητα. Στόχος του νέου αυτού φύλλου, που έρχεται να ενισχύσει τον όμιλο των Παραπολιτικών, θα είναι να προσελκύσει αναγνωστικό κοινό που πλέον – ελέω και των πολιτικών εξελίξεων – δεν διαθέτει εφημερίδα και κόμμα. Η «Ελληνική» θα έχει καθημερινά τέσσερις σελίδες με άρθρα γνώμης και θα συνεργάζεται με γαλλική εφημερίδα, ενώ στην εκδοτική της ομάδα συμμετέχουν γνωστά ονόματα, όπως ο Σπύρος Αλεξίου (που θα έχει επιτελικό ρόλο), ο Νίκος Σίμος, ο Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος, η Ζέζα Ζήκου και ο Λάμπρος Καλαρύτης.
Η ποντικίνα των media
Mικρά - Μικρά
ËΑΠΕΡΓΟΥΝ σήμερα οι δημοσιογράφοι, οι οποίοι ζητούν… τα αυτονόητα. Δηλαδή τη διασφάλιση της εργασίας τους. Μακάρι να μην είναι και αυτή μία… τρύπα στο νερό! ËΚΑΙΡΟ το λέγαμε πως διάφορες εκπλήξεις θα υπάρξουν αναφορικά με τους νέους «παίκτες» που θα… σκάσουν μύτη για τις τηλεοπτικές άδειες. Στην αρχή γινόταν λόγος για ενδιαφέρον από Γαλλία μεριά, τώρα ακούγεται πως περιμένει Τούρκος επιχειρηματίας να πάρει κανάλι. ËΚΑΙ ΔΕΝ είναι οι μόνοι από το εξωτερικό που την… ψάχνουν τη δουλειά, να προσθέσουμε εμείς. ËΤΟ ΜΟΝΟ σίγουρο είναι πως ξένοι θα επιχειρήσουν να μπουν στο νέο τηλεοπτικό τοπίο. Δεν είναι περίεργο… Εντός συνόρων λεφτά (δεν) υπάρχουν… ËΤΩΡΑ που πλησιάζει ο διαγωνισμός για τις άδειες, έχουν αρχίσει και οι «ομορφιές» στη τηλεόραση, με σταθμούς να πετάνε «μπηχτές» ο ένας στον άλλον… Κυρίως μεταξύ Φαλήρου και Μεσογείων έχουμε να ακούσουμε πολλά ακόμα… ËΕΤΣΙ, αποκτά καινούργιο ενδιαφέρον καθημερινά η εκπομπή του Μπογδάνου. Όπως και να το κάνουμε, στις ατάκες είναι ευρηματικός… ËΒΕΒΑΙΑ, όταν θα σταματήσουν κάποια στιγμή τα μπλόκα των αγροτών, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε ποια αφορμή θα βρουν τα κανάλια για να «στάξουν δηλητήριο». ËΗ ΓΚΡΙΝΙΑ και οι… «αχωνεψιές» πάντως δίνουν και παίρνουν… Δεν χωνεύο-
νται μεταξύ τους, θα τα έχουν καλά με τους άλλους σταθμούς; Εδώ βραβεύονται (βαρυσήμαντα) μέλη για την προσφορά τους στη δημοσιογραφία και… «ξεχνούν» να παίξουν το βίντεο! ËΜΟΝΟ ο… Άγιος Βαλεντίνος μπορεί να τους σώσει τώρα… ËΜΑΡΤΥΡΕΣ ενός τυπικού ελληνικού συμβάντος γίναμε το περασμένο Σάββατο. Ένας φωτορεπόρτερ «τόλμησε» να καταγράψει με τον φακό του έναν αστυνομικό να κυνηγά με… καρέκλα έναν άοπλο πολίτη στην πλατεία Βικτωρίας και τον… «μπουζούριασαν» στη ΓΑΔΑ! Ήρθε και στα μέρη μας ο Ερντογάν και δεν το πήραμε χαμπάρι; ËΜΕΤΑ το «Goal News», που έριξε την τιμή του στο ένα ευρώ, ο Φώτης Μπόμπολας ρίχνει την τιμή και στο «Έθνος», σε μία προσπάθεια να «χτυπήσει» τα ανεβασμένα «Νέα» αλλά και την «Εφημερίδα των Συντακτών». Κίνηση λογική, αν σκεφτεί κανείς πως πλέον τα έντυπα Μέσα ψάχνουν αναγνώστες με την… καραμπίνα. ËΚΑΙ ΜΙΑ ο λόγος για το «Goal News», μία ενδιαφέρουσα μεταγραφή ανακοινώθηκε, καθώς στο δυναμικό της αθλητικής εφημερίδας προστέθηκε ο πρώην αρχισυντάκτης της «SportDay», Γιώργος Μαζιάς. ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (21.1) πούλησε πανελλαδικά 4.560 φ. Την περασμένη εβδομάδα (28.1) πούλησε κατ’ εκτίμηση 2.600 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
ια αχαίρ μ ν α Βγήκ ληρο και σε Φά γείων Μεσο
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Στενές επαφές τρίτου µνηµονίου
39
Η Δηµοκρατία δεν έχει αδιέξοδα