1904

τον Τοµσεν ( Φερτε στα hotspots )

www.topontiki.gr

ΠΟΝΤIΚΙ

art

ÐÅÌÐÔÇ 18 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ 2016 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1904

ΑΓΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΝΑΤΟ

Τέταρτο μνημόνιο το προσφυγικό } «Μαστίγιο» η µετατροπή της Ελλάδας σε αποθήκη λόγω των ευρωπαϊκών αδιεξόδων } «Καρότο» από Τουσκ, Γιούνκερ, Μέρκελ η επιεικής αξιολόγηση και η παραµονή στη Σένγκεν 4-5

ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΣΤΕΣ ΕΚΛΟΓΟΣΕΝΑΡΙΑ

Μια άκαιρη συζήτηση και οι κίνδυνοι

6

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ

7, 8-9

Γιατί ο Τόµσεν δυναµιτίζει την αξιολόγηση

x ΝΕΑ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

10-11

Ευρω-πρεµιέρα Μητσοτάκη υπό πίεση

ΕΡΕΥΝΑ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

24-25 18-19

Το big bang και ο φόβος για νέο παγκόσµιο κραχ

ΣΙΝΕΜΑ

28-29 22-23

Όσκαρ, ρατσισµός και η «νέα αποικιοκρατία»

02

Το στίγµα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

κατά βάθος

Ουαί υμίν, υποκριταί OΤΑΝ AΡΧΙΣΕ το σίριαλ απειλών κατά της Ελλάδας για αποκλεισµό της από τη ζώνη Σένγκεν και σφράγισµα των βόρειων συνόρων της, στην Αθήνα έπεσε πανικός. Λίγο οι κραυγές των καναλιών, λίγο η αίσθηση ότι η χώρα πέφτει κατηγορία και ότι αυτό αποτελεί προάγγελο ενός Grexit, έµεινε η εντύπωση ότι οι απειλές είναι βάσιµες και ότι το κακό παιδί της Ευρώπης ακόµη µια φορά δεν έκανε τα µαθήµατά του και θα αποβληθεί από την τάξη.

EΤΣΙ ΜΠHΚΑΝ οι αυστηρές προθεσµίες για τη δηµιουργία των κέντρων ταυτοποίησης – τα οποία όντως αποτελούσαν υποχρέωση της χώρας και όντως υπήρχε µεγάλη καθυστέρηση στην ολοκλήρωσή τους – και οι απειλές µετατράπηκαν σε καθηµερινή ειδησεογραφία. ΝΑ OΜΩΣ που η ολοκλήρωση των hotspots και των χώρων µονιµότερης «φιλοξενίας» έφερε την άρση των απειλών, αφού Μέρκελ, Γιούνκερ και άλλοι επίσηµοι Ευρωπαίοι δηλώνουν τώρα πόσο επιζήµιο και παράνοµο θα ήταν να αποβληθεί η Ελλάδα, να κλείσουν τα βόρεια ελληνικά σύνορα και να συνεργαστεί η Ε.Ε. µε µια χώρα – την ΠΓ∆Μ – που δεν είναι καν µέλος της, εις βάρος µάλιστα µιας χώρας - µέλους. ΜOΝΟ που αυτά τα οποία λένε τώρα οι επιφανείς Ευρωπαίοι ίσχυαν από την αρχή. Πράγµατι, για την Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήταν τεράστια ζηµιά ο αποκλεισµός µιας χώρας - µέλους της από τον χώρο Σένγκεν. Πράγµατι, θα επρόκειτο για ένα πολύ ισχυρό σήµα ότι ξηλώνεται το πουλόβερ της ενωµένης Ευρώπης. ΑΚOΜΗ περισσότερο, οι Ευρωπαίοι θα απάλλασσαν την Ελλάδα, χωρίς κάποια ζηµιά για την οικονοµία της, από το µεγάλο βάρος της υποδοχής του µεταναστευτικού / προσφυγικού κύµατος, διότι πολύ λιγότεροι θα έρχονταν σε µια Ελλάδα από την οποία δεν θα µπορούσαν να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην Ευρώπη χωρίς βίζα. Συνεπώς, θα επέλεγαν άλλους δρόµους και οι Ευρωπαίοι θα έχαναν, µεταξύ άλλων, τον φερετζέ των φιλάνθρωπων οι οποίοι «υποφέρουν» από την αβελτηρία της κακής µαθήτριας Ελλάδας.

OΛΟΙ ΑΥΤΟI οι υποκριτές βεβαίως έπαιζαν το παιχνίδι της µετάθεσης των δικών τους ευθυνών, της ανικανότητας και των αδιεξόδων τους. Ταυτοχρόνως έκρυβαν κάτω από το χαλί τα παρακάλια τους στην Άγκυρα, τον χλευασµό και την περιφρόνηση του Ερντογάν, αλλά και την αδυναµία τους να ελέγξουν την κοινή γνώµη των χωρών τους. Όλοι αυτοί οι παράγοντες τους οδήγησαν στην αγκαλιά της Άγκυρας και του ΝΑΤΟ και συµπαρέσυραν την Ελλάδα σε µια ακόµη περιπέτεια µε άγνωστη κατάληξη.

IΣΩΣ είχαν δίκιο ελληνικές διπλωµατικές πηγές που έλεγαν το προηγούµενο διάστηµα ότι θα έπρεπε η Ελλάδα να αποχωρήσει οικειοθελώς από τη Σένγκεν. Τότε, λένε, θα βλέπαµε πόσα απίδια χωράει ο ευρωπαϊκός σάκος.

Όχι άλλη γενναιοδωρία, κυρία Μέρκελ. Φτάνουν τα καλά σας λόγια προς την Ελλάδα, ειδικά όταν λέγονται δίχως κόστος και ακόµη περισσότερο όταν τα λόγια σας αυτά έρχονται να επιστεγάσουν µια ακόµη υποβάθµιση της χώρας µας σε αποθήκη για ανθρώπους που εσείς και οι οµόλογοί σας αρνείστε να δεχτείτε. ∆υστυχώς η Ελλάδα έµπλεξε άσχηµα ακόµη µια φορά σε µια υπόθεση που ξεπερνά τις µικρές της δυνάµεις, µε βασικούς υπαιτίους όλους όσοι την κρατούν δεµένη στα µνηµονιακά δεσµά. ∆υστυχώς αποδεικνύονται βάσιµες οι προειδοποιήσεις µας, εδώ και χρόνια, ότι τα δεσµά αυτά ενδέχεται να γίνουν βρόχος και στα εθνικά µας θέµατα. Ελπίζουµε να µην προκύψει και η οριστική επιβεβαίωση…

.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι

0

Κυβέρνηση

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

«Κλειδί» η Τουρκία Προσφυγικό και αξιολόγηση στην ατζέντα Τσίπρα με ή χωρίς συμψηφισμούς Το μείζον ζήτημα του προσφυγικού βρίσκεται στο επίκεντρο της συνόδου κορυφής που πραγματοποιείται σήμερα στις Βρυξέλλες αλλά και στις συναντήσεις του πρωθυπουργού με Γιούνκερ, χθες, και ίσως με Μέρκελ σήμερα, καθώς την ώρα που έκλεινε αυτό το κείμενο έδειχνε να ανατρέπεται ο βασικός σχεδιασμός για τριμερή με Νταβούτογλου, ύστερα από πληροφορίες ότι θα αναβάλει το ταξίδι στις Βρυξέλλες μετά το τρομοκρατικό χτύπημα σε στρατιωτικό όχημα στην Άγκυρα.

Σ

ε κάθε περίπτωση η Τουρκία – η οποία θεωρείται το «κλειδί» στη διαχείριση της κρίσης – θα είναι ωσεί παρούσα, τόσο λόγω του σχεδίου δράσης Ε.Ε. - Τουρκίας όσο και λόγω της γερμανοτουρκικής πρωτοβουλίας για τη δραστηριοποίηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Στη «σκιά» της προσφυγικής κρίσης και της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., ο πρωθυπουργός στις επαφές που θα έχει θα θέσει στους συνομιλητές του και το θέμα της γρήγορης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, από την οποία η κυβέρνηση εξαρτά την επιτυχή υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος. Να σημειωθεί εδώ ότι η κυβέρνηση επανειλημμένως το τελευταίο διάστημα έχει σημάνει συναγερμό λέγοντας ότι πρέπει να κλείσει γρήγορα η αξιολόγηση προκειμένου να υπάρξει επικέντρωση στο προσφυγικό, το οποίο δεν παραλείπει να αναδεικνύει ως πρόβλημα ευρωπαϊκό και όχι ελληνικό – κόντρα στις προσπάθειες ορισμένων πλευρών να το φορτωθεί εξ ολοκλήρου η Ελλάδα. Επίσης, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι ήδη από τον Νοέμβριο του 2015 η κυβέρνηση, χωρίς ποτέ να θέσει επίσημα στο τραπέζι τη σύνδεσή τους (εφόσον δεν υπήρχαν θετικά σήματα και από την άλλη πλευρά), άφηνε να εννοηθεί ότι λόγω του προσφυγικού μπορεί να διεκδικηθεί χαλάρωση στο δημοσιονομικό ή εν πάση περιπτώσει στην αξιολόγηση – «δεν τα συνδέουμε εμείς, τα συνδέει η ζωή» ήταν η συνήθης επωδός.

«Κανένας συμψηφισμός» Με τις διαστάσεις όμως που παίρνει σήμερα το προσφυγικό, την εμπλοκή του ΝΑΤΟ ύστερα από το κοινό αίτημα Γερμανίας - Τουρκίας - Ελλάδας και τις ανησυχίες που εγείρονται για τις προεκτάσεις που έχει αυτή η εμπλο-

κή όσον αφορά τα εθνικά θέματα, η κυβέρνηση επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις και να κλείσει κάθε συζήτηση περί συμψηφισμού των δύο ζητημάτων. «Έχουμε επανειλημμένως διατυπώσει, εμείς αλλά και οι Ευρωπαίοι, ότι το προσφυγικό ζήτημα δεν το συμψηφίζουμε με τα ζητήματα της αξιολόγησης ή της οικονομίας. Και δεν έχουμε κάνει κανένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, ούτε προτιθέμεθα». Αυτή τη θέση εξέφρασε την Τρίτη στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη και επανέλαβε χθες. Εν ολίγοις η κυβέρνηση επιχειρεί να κλείσει κάθε συζήτηση που περιλαμβάνει την υπόθεση ότι μπορεί να έχουν υπάρξει υποχωρήσεις στο προσφυγικό με πιθανές παρενέργειες μάλιστα και στα εθνικά, προκειμένου να προχωρήσει η αξιολόγηση. Έτσι σε ό,τι αφορά τη δραστηριοποίηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο η κεντρική κυβερνητική γραμμή απορρίπτει αιτιάσεις περί επικύρωσης γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο διά της παρουσίας του και διαβεβαιώνει περί της διασφάλισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Ως επίσημος στόχος της δραστηριοποίησης του ΝΑΤΟ προβάλλεται η «υποβοήθηση των τουρκικών αρχών στον εντοπισμό των διακινητών στις ακτές της Τουρκίας και στα τουρκικά χωρικά ύδατα». Επί της ουσίας αφήνεται να εννοηθεί ότι η παρουσία του συμφέρει την Ελλάδα γιατί «θα σφίξει τα λουριά» στην Τουρκία, η οποία την ίδια ώρα, κατά τους καθησυχαστικούς κυβερνητικούς ισχυρισμούς, θέλει το ΝΑΤΟ στο Αιγαίο όχι για να προωθήσει τις διεκδικήσεις στο Αιγαίο, αλλά λόγω Συρίας. Υπενθυμίζεται πάντως ότι ο πρωθυπουργός κατά τη συνάντηση που είχε πριν από λίγες εβδομάδες στο Νταβός με την Άνγκελα Μέρκελ φερόταν

Προσφυγικές ροές και Σένγκεν στο τραπέζι της συνόδου

να της έχει μεταφέρει το μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να σηκώσει δύο κρίσεις ταυτόχρονα, δηλαδή και το προσφυγικό και την αξιολόγηση.

Εχθροί και «φίλοι» Στο μεταξύ, μετά τα γεγονότα στην Άγκυρα «στον αέρα» βρίσκεται η τριμερής και η μίνι σύνοδος, ενώ κανονικά αναμένεται να πραγματοποιηθεί η διμερής με τον πρωθυπουργό της Τσεχίας Μπόχουσλαβ Σομπότκα, έναν εκ των τεσσάρων του Βίζεγκραντ που τηρούν σκληρή στάση απέναντι στην Ελλάδα για το προσφυγικό.

Ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να παρουσιάσει την πρόοδο που έχει κάνει η Ελλάδα στην τήρηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει έναντι των εταίρων για τον έλεγχο των ροών. Δηλαδή την ολοκλήρωση: ◆ Τριών εκ των πέντε hot spots στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου (Χίο, Λέσβο και Λέρο) με την υπόσχεση ότι τα άλλα δύο (Σάμος, Κως) θα είναι έτοιμα σε λίγες μέρες. ◆ Ενός από τα δύο κέντρα μετεγκατάστασης στην ηπειρωτική χώρα (Σχιστό). Επίσης, ο πρωθυπουργός, στην προσπάθεια να αποκρούσει πιέσεις για αποκλεισμό της Ελλάδας από τη Σένγκεν, αναμένεται να προβάλει την καλή θέληση της χώρας στην αποδοχή της γερμανοτουρκικής πρωτοβουλίας για τη δραστηριοποίηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών. Από την άλλη, αναμένεται να ζητήσει την υλοποίηση του σχεδίου δράσης Ε.Ε. - Τουρκίας για τη μείωση των ροών από την Τουρκία, δηλαδή την εντατικοποίηση των επιχειρήσεων κατά των διακινητών στα τουρκικά παράλια, την καθιέρωση ενός αξιόπιστου μηχανισμού μετεγκατάστασης από την Τουρκία στην Ευρώπη, την ενίσχυση της Ελλάδας με εξοπλισμό και στελεχικό δυναμικό, ειδικά σε ό,τι αφορά την αναβάθμιση των διαδικασιών ταυτοποίησης και καταγραφής, την τήρηση των συμφωνιών επανεισ-

δοχής μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους. Στο μεταξύ, λίγα εικοσιτετράωρα πριν από τη σύνοδο η κυβέρνηση μέτρησε «συμμάχους» κι «εχθρούς»: 1. Η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Τσεχία και η Σλοβακία (χώρες της Συνθήκης του Βίζεγκραντ) αξίωσαν τη διαμόρφωση Σχεδίου Β’ με βασική πρόβλεψη το κλείσιμο των συνόρων της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ προκειμένου να σφραγιστεί ο διάδρομος των προσφυγικών ροών προς την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη, ενώ πιέζουν και για κλείσιμο συνόρων της Βουλγαρίας με την Ελλάδα. Και η Αυστρία ανακοίνωσε αυστηρούς ελέγχους για τον περιορισμό των αιτούντων άσυλο.

2. Από την άλλη, Μέρκελ και Γιούνκερ αλλά και ο Τουσκ από την Αθήνα τάχθηκαν κατά του κλεισίματος των συνόρων, ενώ ο επίτροπος Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί διεμήνυσε ότι το κόστος του προσφυγικού δεν θα συνυπολογιστεί στο δημοσιονομικό έλλειμμα, κόστος το οποίο υπολόγισε σε 600 εκατ. ευρώ για το 2015 και 1,6 δισ. για το 2016. Η έκβαση της συνόδου και των επιμέρους συναντήσεων θα αποκαλύψει αν η κυβέρνηση έχει πραγματική και όχι επικοινωνιακή στήριξη για το προσφυγικό ή αν βρίσκεται υπό ασφυκτική πίεση, ως επακόλουθο των πολύπλευρων πιέσεων προς την Κομισιόν και το Βερολίνο από την Τουρκία και βορειοευρωπαϊκές χώρες.

To θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

0

www.topontiki.gr

Μεταναστευτικό μνημόνιο Η πρώτη σημαντική δήλωση της Τρίτης, εν όψει της συνόδου κορυφής σήμερα και αύριο για το Brexit και το μεταναστευτικό / προσφυγικό, έγινε από τον Ντόναλντ Τουσκ ύστερα από τη συνάντησή του με τον Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου.

Η

Ευρώπη αναγνωρίζει όλες τις προσπάθειες που έχει αναλάβει η Ελλάδα στην οικονομική διάσταση του ζητήματος (σ.σ.: του προσφυγικού)» δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Συμπλήρωσε όμως, προφανώς εκτός ατζέντας της συνάντησης: «Μετά τη συζήτηση που είχαμε σήμερα με τον πρωθυπουργό κ. Τσίπρα, είμαι πιο αισιόδοξος ακόμη και για την τρέχουσα διαδικασία αξιολόγησης». Η δεύτερη σημαντική δήλωση της επόμενης μέρας έγινε από τον επίτροπο Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί, στην απάντησή του σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαδημούλη: «Όσον αφορά το προσφυγικό και την προσφυγική κρίση, η Επιτροπή είπε πως θα εκτιμήσουμε τις δαπάνες των χωρών για την προσφυγική κρίση βάσει στοιχείων. Και αυτό το κάνουμε όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλες τις χώρες - μέλη που περνάνε κάτι αντίστοιχο». Δεδομένου ότι ο Μοσκοβισί, με τη φράση αυτή, αφήνει ανοιχτό παράθυρο για μη συμπερίληψη στον υπολογισμό του ελλείμματος των δημοσίων δαπανών εξ αιτίας του προσφυγικού, η Ελλάδα ελπίζει ότι ούτε τα περσινά 600-700 εκατ. ευρώ ούτε τα προϋπολογιζόμενα φετινά της τάξεως των 1,5 δισ. και άνω θα υπολογιστούν στο έλλειμμα, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να πάρει μια βαθιά ανάσα στο δημοσιονομικό πεδίο. Βεβαίως η κυβέρνηση – παρότι η ίδια είχε αφήσει να σέρνεται το θέμα αυτό – αρνείται ότι υπάρχει ενδεχόμενο συμψηφισμού της αξιολόγησης με την εφαρμογή των ευρωπαϊκών απαιτήσεων για το προσφυγικό. Όμως ο συνδυασμός των δηλώσεων Τουσκ και Μοσκοβισί παραπέμπει ακριβώς σε αυτόν τον συμψηφισμό, ο οποίος περιλαμβάνει και την παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, η οποία προκαλεί αγωνία στην κυβέρνηση για ενδεχόμενες

«

παρενέργειες στα εθνικά θέματα. Την ίδια ώρα η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ και ο επικεφαλής της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αποτάσσονται την ιδέα περί κλεισίματος των συνόρων και ξορκίζουν την ιδέα αποκλεισμού της Ελλάδας από τη ζώνη Σένγκεν.

Ανατροπή σχεδίων Με λίγα λόγια, το πρόβλημα έχει ως εξής: Η Ελλάδα καλείται – με «αντίδωρα» την άρση της απειλής για τεχνικό αποκλεισμό της από τον χώρο Σένγκεν και μια ευνοϊκότερη αντιμετώπιση της αξιολόγησης – να φιλοξενήσει, να στεγάσει και να θρέψει δεκάδες χιλιάδες, ίσως και εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες για άγνωστο χρονικό διάστημα προκειμένου να μείνει «καθαρή η αυλή» των Ευρωπαίων, οι οποίοι τα έκαναν μαντάρα στη διαχείριση του προσφυγικού. Είναι χαρακτηριστικό το ότι ήδη η Γαλλία έχει ρίξει κατά πολύ τον στόχο για απορρόφηση προσφύγων ύστερα από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία, με

«Μαστίγιο» η μετατροπή της Ελλάδας σε αποθήκη λόγω των ευρωπαϊκών αδιεξόδων

συνέπεια να πηγαίνει στον πάτο της θάλασσας ο σχεδιασμός της Μέρκελ για απορρόφηση 400.000 προσφύγων φέτος. Ο αριθμός αυτός μικραίνει επικίνδυνα εις βάρος της Ελλάδας, η οποία – αν δεν περιοριστεί δραστικά η ροή από την Τουρκία – θα κληθεί να κρατήσει στο έδαφός της τους πρόσφυγες που δεν θα απορροφηθούν, συν τους μετανάστες, τους οποίους οι Ευρωπαίοι δεν θα πάρουν έτσι κι αλλιώς. Καθώς όμως ούτε το χρονικό διάστημα παραμονής προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα ούτε ο αριθμός τους μπορεί να προσδιοριστεί εκ των προτέρων με σαφήνεια, οι υπολογισμοί ποικίλλουν και ο βαθμός δυσκολίας για τη χώρα μας κυμαίνεται από το επίπεδο του «ανεκτού» έως αυτό του «μη διαχειρίσιμου». Δεδομένου ότι ο ευρωπαϊκός δρόμος θα παραμείνει κλειστός για τους περισσότερους και ότι οι Ευρωπαίοι ήδη συμψηφίζουν τη συμπεριφορά της Ελλάδας στην εφαρμογή του μνημονίου με τις «επιδόσεις» της στο μεταναστευτικό, στην πραγματικότητα έχουμε την ντε φάκτο επιβολή ενός ακόμη...

μνημονίου στη χώρα μας – μεταναστευτικού μνημονίου αυτή τη φορά – με όλα τα χαρακτηριστικά μιας κανονικής επιτήρησης, όπως το «ποινολόγιο» για τις χαμηλές επιδόσεις.

Διπλή επιτροπεία Ταυτοχρόνως όμως η Ελλάδα βρίσκεται με ένα ακόμη μεγάλο φορτίο στην πλάτη. Όπως στο οικονομικό μνημόνιο μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης υπάρχει ως τρίτος – και ενίοτε καθοριστικός – παίκτης το ΔΝΤ, έτσι και στο μεταναστευτικό μνημόνιο μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης υπάρχει ως τρίτος – και ενίοτε καθοριστικός – παίκτης το ΝΑΤΟ, του οποίου η παρουσία στο Αιγαίο δημιουργεί αγωνία λόγω της «ανοιχτής εντολής» του, συνεπώς είναι άγνωστο πόσο θα παραμείνει και ποιον ακριβώς ρόλο θα επιτελέσει. Ήδη η Τουρκία, χωρίς να χάσει χρόνο, φρόντισε στο επεισόδιο με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος να υπενθυμίσει ότι βάσει συνθηκών τα Δωδεκάνησα είναι αποστρατιωτικοποιημένα, μια υπενθύμιση η οποία φαίνεται να αναγγέλλει ότι το θέμα αυτό ενδέχεται να επανέλθει στο τραπέζι το επόμενο διάστημα. Ένα από τα ερωτήματα, λοιπόν, είναι αν το ΝΑΤΟ θα έχει παρουσία και στα Δωδεκάνησα και, αν όχι, τι θα σημαίνει η απουσία του από έναν χώρο για τον οποίο ήδη η Τουρκία εξέφρασε εμμέσως το «ενδιαφέρον» της. Και βεβαίως δεν πρέπει να ξεχάσουμε την αποκάλυψη του «Π» την περασμένη εβδομάδα για το γραπτό διάβημα της Άγκυρας, στο οποίο πρώτη φορά περιγράφονται τα Ίμια ως τουρκικό έδαφος. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, τόσο παράγοντες της κυβέρνησης όσο πολλοί άλλοι εντός της χώρας δικαίως ανησυχούν για την επαπειλούμενη κατάσταση διπλής επιτροπείας (Ε.Ε. και ΝΑΤΟ) της χώρας λόγω προσφυγικού, η οποία ενδέχεται να μετατραπεί σε τριπλή στην περίπτωση που η Τουρκία, ζορισμένη στη Συρία, αναζητήσει πιο ενεργό ρόλο στα δυτικά της. Καθαρότερη εικόνα πάντως δεν αναμένεται να αποκτήσουμε επ’ αυτών των θεμάτων από τη σύνοδο κορυφής...

0

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

πτώση. Ή, ακριβέστερα, η κυβερνητική σταθερότητα εξαρτάται αποκλειστικά από τη διάθεση των βουλευτών που απαρτίζουν την πλειοψηφία. Ζημιά δεν φαίνεται να προκαλεί ούτε ο πόλεμος με τα κανάλια, τα οποία δίνουν τον «υπέρ πάντων αγώνα» κατά της κυβέρνησης λόγω της αναδιάρθρωσης του τηλεοπτικού τοπίου. Ενδεχομένως μάλιστα οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης στο πεδίο των ΜΜΕ να αποδειχθούν περισσότερο δημοφιλείς από το αναμενόμενο, ιδιαίτερα όσο εντείνεται ο πόλεμος φθοράς εκ μέρους τους.

Μια πρόχειρη ενημερωτική «βόλτα» στα δελτία ειδήσεων των τηλεοπτικών καναλιών και στις πολιτικές σελίδες των αντιπολιτευόμενων εφημερίδων είναι πολύ εύκολο να δημιουργήσει την αίσθηση ότι η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛΛ «μετράει μέρες».

Κ

άποιοι, μάλιστα, με ιδιαίτερη αίσθηση του... χιούμορ, αναρωτιούνται σοβαρά με ποιον ακριβώς τρόπο θα επιλέξει η κυβέρνηση να αποχωρήσει από την εξουσία: «ομαλά», παραδίδοντας τη σκυτάλη μέσω εκλογών, ή βυθισμένη στον «αυταρχισμό» και διωγμένη από την κοινωνία και τους Ευρωπαίους; Άλλωστε, όπως διαβεβαιώνουν οι εν λόγω αρθρογράφοι, δεν είναι πλέον εφικτό κανένα σενάριο διεύρυνσης της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Όλα αυτά θα ήταν αρκούντως διασκεδαστικά αν η κατάσταση – και για την κυβέρνηση και για τη χώρα – δεν ήταν τόσο σοβαρή. Η συσσώρευση πολλών και δυσεπίλυτων προβλημάτων, κάποια εκ των οποίων δεν δημιουργήθηκαν με ελληνική ευθύνη, έχει δημιουργήσει έναν απίστευτο πολιτικό και διπλωματικό κλοιό, από τον οποίο η διαφυγή είναι σχεδόν αδύνατη χωρίς πολιτικά τραύματα.

Μια άκαιρη συζήτηση Κατ’ αρχάς η συζήτηση περί κυβερνητικής «δραπέτευσης» είναι άκαιρη για πολλούς λόγους: ♦ Πρώτον, ο Τσίπρας είναι υποχρεωμένος – και το ξέρει – να εφαρμόσει ο ίδιος το μνημόνιο στο οποίο κατέληξε η διαπραγμάτευσή του. Όχι μόνο για ηθικούς λόγους, αλλά και διότι, αν κάνει τώρα πίσω, χάνει κάθε ίχνος πολιτικής αξιοπιστίας. Ο ισχυρισμός του ότι η δική του συμφωνία ήταν καλύτερη από τις προηγούμενες θα ακυρωθεί αυτομάτως αν η εφαρμογή της τον οδηγήσει σε παραίτηση ή «κοπάνα» μέσω νέων εκλογών. ♦ Δεύτερον, ύστερα από τέτοια... κατάχρηση της προσφυγής στη λαϊκή εντολή – τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις σε ενάμιση χρόνο –, είναι αστείο σήμερα ακόμη και να μιλάμε για οποιουδήποτε είδους αναμέτρηση. Ούτε στο τάβλι. ♦ Τρίτον, κανείς δεν μπορεί να φύγει όταν τόσα και τέτοιας σημασίας και έντασης μέτωπα – ασφαλιστική και φορολογική μεταρρύθμιση, μεταναστευτικό / προσφυγικό, ρύθμι-

Πολιτικό κόστος

Εκλογολογία χωρίς νόημα Άκαιρη η συζήτηση περί κυβερνητικής «δραπέτευσης» ση του χρέους, ποσοτική χαλάρωση, μεταρρύθμιση του κράτους και των θεσμών, παραγωγική ανασυγκρότηση κ.λπ. – έχουν ανοίξει ή έχουν κορυφωθεί επί των ημερών του και θα κρίνουν το μέλλον της χώρας. ♦ Τέταρτον, όποιος φεύγει «οικειοθελώς» από την εξουσία περνάει στην αφάνεια και την απαξίωση, αφού η ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα εν μέσω θυέλλης, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να εκτιμήσει θετικά την «κοπάνα». Τα παραδείγματα Σημίτη, Καραμανλή, Παπανδρέου και Σαμαρά τα τελευταία χρόνια είναι κάτι περισσότερο από ενδεικτικά. ♦ Πέμπτον, αν η κυβέρνηση εγκαταλείψει τη μάχη σηκώνοντας λευκή πετσέτα, και τα δύο κόμματα που την απαρτίζουν θα γίνουν σκόνη και θρύψαλα. Με άλλα λόγια, την κυβέρνηση αυτή «δεν την παίρνει» να δραπετεύσει, όπως εύχονται, λένε και γράφουν οι άσπονδοι εχθροί της, οι οποίοι, στην πρεμούρα τους, ψέγουν ακόμη και την αντιπολίτευση που... «δεν τη διώχνει». Σημαίνουν όλα τα παραπάνω ότι η κυβέρνηση αυτή μπορεί να βαδίσει χωρίς να κινδυνεύει; Προφανώς όχι. Ας δούμε λοιπόν πού βρίσκονται οι πραγματικοί κίνδυνοι.

Ποιοι είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι για την κυβέρνηση

Στο εσωτερικό μέτωπο η κατάσταση στο αγροτικό αρχίζει να δείχνει σημάδια εκτόνωσης ύστερα από τις συγκεντρώσεις των αγροτών στην Αθήνα και τις διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό τους, οι οποίες οδηγούν σημαντικό τμήμα τους στο τραπέζι του διαλόγου που αναμένεται να λάβει υπόσταση μετά τη Σύνοδο Κορυφής για το προσφυγικό. Όμως, μέχρι να επέλθει όντως μια εκτόνωση, υπάρχει αρκετός δρόμος μπροστά μας.

Δύσκολη ισορροπία Η κυβέρνηση προσπαθεί να βρει οδό καταλλαγής και με το κίνημα των επιστημόνων και των ελεύθερων επαγγελματιών, ώστε από τη μια να υπάρξει διεύρυνση της φορολογικής βάσης και αποκατάσταση της (μνημονιακού τύπου) ισορροπίας του ασφαλιστικού συστήματος και από την άλλη οι θιγόμενοι να προσγειωθούν κάπως ομαλά στο νέο καθεστώς. Εδώ τον αποφασιστικό λόγο θα τον έχει η τρόικα. Μέχρι στιγμής, πάντως, παρά την τεράστια επικοινωνιακή φασαρία, η κοινωνική αναταραχή – ακόμη και αν τραυματίσει σοβαρά σε βάθος χρόνου το πολιτικό προφίλ της κυβέρνησης και τα εκλογικά ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ – δεν δείχνει ικανή να επιφέρει κυβερνητική

Βεβαίως το ότι μια άμεση πτώση της κυβέρνησης αποτελεί ευσεβή πόθο κάποιων και όχι απτό ενδεχόμενο δεν σημαίνει σε καμιά περίπτωση ότι το κλίμα είναι ανέφελο γι’ αυτήν... Αντιθέτως, καλείται σήμερα να καταβάλει τεράστιο πολιτικό κόστος για τις δίχως όριο προεκλογικές υποσχέσεις δυόμισι χρόνων και τις συνεπακόλουθες διαψεύσεις τους. Ήρθε η ώρα οι βουλευτές της να βιώσουν την ίδια κατάσταση με αυτήν που βίωσαν οι βουλευτές των προηγούμενων μνημονιακών κυβερνήσεων: να μην μπορούν να κυκλοφορήσουν στον δρόμο χωρίς να τους γιουχάρουν. Ακόμη χειρότερα, στο μεταναστευτικό / προσφυγικό ζήτημα, το οποίο δημιουργήθηκε χωρίς η ελληνική κυβέρνηση να φέρει την κύρια ευθύνη, επέδειξε κακή διαχείριση και πολιτική αφέλεια επί πολύ καιρό και προσέφερε πολλές ευκαιρίες σε εξωτερικούς παράγοντες να μας στριμώξουν: ♦ Οι Ευρωπαίοι, και δη οι Γερμανοί, να πετάξουν από πάνω τους την ευθύνη για την πλήρη ανυπαρξία πολιτικής τόσο στο μεγάλο περιφερειακό πρόβλημα ασφάλειας όσο και στο μεταναστευτικό / προσφυγικό και να μετατρέψουν την Ελλάδα σε «αποθήκη» ανθρώπων βάζοντας δυναμίτη στην κοινωνική συνοχή της Ελλάδας. ♦ Η Τουρκία να χρησιμοποιήσει το μεταναστευτικό / προσφυγικό ως μοχλό πίεσης προς την πολιτικά ασυνάρτητη Ευρώπη και τη χρεοκοπημένη και εξαρτημένη από τους Ευρωπαίους Ελλάδα ώστε να πάρει εμπράγματα κέρδη στο Αιγαίο, το οποίο αποτελεί το βασικό θέατρο των πάγιων διεκδικήσεών της εις βάρος της χώρας μας. ♦ Στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ να εγκατασταθούν στο Αιγαίο και, από σιωπηλοί διαιτητές εκ του μακρόθεν, να μετατραπούν σε αφεντικά με «ανοιχτή εντολή» και με άγνωστες διαθέσεις στο καυτό πεδίο του Αιγαίου. Εδώ βρίσκεται ο πραγματικός κίνδυνος για την κυβέρνηση και τη χώρα. Κάθε ήττα στο πεδίο αυτό θα είναι καταστροφική και για τις δύο...

Κυβέρνηση

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

0

www.topontiki.gr

Μεγάλο το νούμερο του ΔΝΤ...

Ο Τόμσεν και το κουβάρι της αξιολόγησης

Φραγμό στις σκληρές απαιτήσεις του ΔΝΤ ζητά ο Τσίπρας από τους Ευρωπαίους Η υπόθεση της πρώτης αξιολόγησης μοιάζει με μπερδεμένο κουβάρι, καθώς το παζάρι μεταξύ Αθήνας με τους Ευρωπαίους και των Ευρωπαίων με Αθήνα και ΔΝΤ εξελίσσεται στο παρασκήνιο με την επιπλέον παράμετρο του προσφυγικού να το επηρεάζει δραστικά και να ορίζει τις κινήσεις των παικτών.

Ο

πρωθυπουργός φέρεται αποφασισμένος να διεκδικήσει τον περιορισμό των απαιτήσεων του ΔΝΤ στο πλαίσιο των επαφών με Γιούνκερ και Μέρκελ, που από χθες πραγματοποιεί στο περιθώριο των εργασιών της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες για το προσφυγικό. Δύο μέρες μετά την παρέμβαση Τόμσεν, με συνέντευξή του στην «Αυγή» της Κυριακής ο Αλέξης Τσίπρας κάλεσε την πλευρά του ΔΝΤ και του επικεφαλής του ευρωπαϊκού γραφείου του, αρμόδιου για το ελληνικό πρόγραμμα, Πολ Τόμσεν να σταματήσει να βάζει εμπόδια στην αξιολόγηση: «Αυτό που ζητάμε είναι να σταματήσουν κάποιοι μονομερώς να κωλυσιεργούν εμποδίζοντας την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης» σημείωσε. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η Αθήνα κάνει την κίνησή της – να ζητήσει δηλαδή να μπει ένα χαλινάρι στις απαιτήσεις του Τόμσεν – από απελπισία ή έχοντας εκ των προτέρων εξασφαλίσει (και με ποια ανταλλάγματα) τη στήριξη της Μέρκελ και των θεσμών με δεδομένο ότι τις τελευταίες μέρες παρατηρούνται θετικές δηλώσεις άνευ πολλών αστερίσκων (Μοσκοβισί, Τουσκ) για γρήγορο κλείσιμο της αξιολόγησης με ορίζοντα το Πάσχα των καθολικών. Η παρέμβαση του Τόμσεν (με άρθρο του στο μπλογκ του Ταμείου, το οποίο ανέβηκε και στα ελληνικά) από το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, αμέσως μετά το Eurogroup, προκάλεσε την αντίδραση της Αθήνας. Ανεπισήμως οι πρωθυπουργικοί κύκλοι σχολίασαν πως ο Τόμσεν ζητάει επί της ουσίας «άλλο πρόγραμμα», ενώ ο πρωθυπουργός επισήμως τον φωτογράφισε ως βασικό παράγοντα υπονόμευσης της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης.

Δυσφορία για τα δημοσιονομικά Ειδικότερα οι κυβερνητικοί κύκλοι σχολίασαν πως «οι θέσεις που διατυ-

πώνονται στο εν λόγω άρθρο απέχουν ριζικά από τα όσα έχουν συμφωνηθεί ανάμεσα στην Ελλάδα και τους θεσμούς» και πως «η ελληνική πλευρά συνεχίζει την κατά γράμμα υλοποίηση όσων έχουν συμφωνηθεί ανάμεσα στα δύο μέρη και μόνο αυτών». Δόθηκε επίσης, εκ μέρους των ίδιων κύκλων, η ερμηνεία πως το άρθρο του Τόμσεν κατ’ ουσίαν έχει ως αποδέκτες τους ευρωπαϊκούς θεσμούς (Κομισιόν, ΕΚΤ, ESM), οι οποίοι διαφωνούν με το σκεπτικό του. Παρέπεμψαν δε ως απόδειξη των λεγομένων τους στην τοποθέτηση της εκπροσώπου της Κομισιόν Ανίκα Μπράιτχαρντ, η οποία σημείωσε ότι «οι ευρωπαϊκοί θεσμοί εργάζονται ακόμη πάνω σε ένα πακέτο μέτρων για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι που έχουν συμφωνηθεί στο μνημόνιο. Η Ελλάδα πρέπει να υιοθετήσει ένα πολύ σημαντικό πακέτο μέτρων για να ικανοποιήσει αυτούς τους στόχους. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θεωρούν ότι αυτό που πρέπει να κάνει η Ελλάδα είναι αυτό που συμφωνήθηκε στο μνημόνιο τον Αύγουστο». Να σημειωθεί ότι πριν από λίγες μέρες και η Κομισιόν ζήτησε πρόσθετα μέτρα για το 2016, ωστόσο είναι ένα ερώτημα πόσο απέχουν οι εκτιμήσεις

Το Ταμείο ανεβάζει τον λογαριασμό, η κυβέρνηση ανησυχεί

της για το σύνολο της τριετίας απ’ αυτές του Τόμσεν, προκειμένου να πιαστεί ο συμφωνημένος από το μνημόνιο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Ο Τόμσεν στο άρθρο του υπολογίζει σε 4% με 5% του ΑΕΠ (δηλαδή περί τα 7 με 9 δισ.) τα μέτρα που πρέπει να πάρει η Ελλάδα την τριετία ώστε να πετύχει τον φιλόδοξο μεσοπρόθεσμο, όπως λέει, στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5%. «Δεν μπορούμε να δούμε πώς μπορεί να το πετύχει αυτό χωρίς σημαντικές εξοικονομήσεις στις συντάξεις». Με βάση τα παραπάνω, η αντίδραση της Αθήνας δείχνει να οφείλεται κυρίως στο ύψος του πήχη για τα δημοσιονομικά, ο οποίος παραπέμπει σε ακόμη μεγαλύτερο μαχαίρι στις συντάξεις, κάτι που, παρά τις διακηρύξεις, δεν είναι βέβαιο ότι θα αποφευχθεί και ήδη προβληματίζει την κυβέρνηση, η οποία κατά πληροφορίες εξετάζει διάφορα σενάρια.

Το γράμμα και το πνεύμα Άλλωστε η συμφωνία του Ιουλίου που επικαλείται ο πρωθυπουργός λέγοντας ότι με την πρόταση για αύξηση των εισφορών τηρείται πλήρως το γράμμα της, ως... «πνεύμα», έμμεσα δηλαδή, υποδεικνύει τη μείωση συντάξεων – αν δεν βρεθούν αξιόπιστα ισοδύναμα – κατ’ αρχάς με τη γενική συλλογιστική ότι το κράτος περιορίζει τις δαπάνες για χρηματοδότηση του ασφαλιστικού αλλά και μέσα από την επιταγή για εξοικονόμηση του διόλου ευκαταφρόνητου ποσού των 1,8 δισ. (1% του ΑΕΠ) εντός του 2016. Επιπλέον η συμφωνία επιτάσσει την εφαρμογή και των προηγούμενων μεταρρυθμίσεων του 2010 και του 2012 (Λοβέρδου, Βρούτση), που προέβλεπαν μείωση κύριων συντάξεων, επικουρικών και κατάργηση εφάπαξ («οι αρχές δεσμεύονται να εφαρμόσουν πλήρως τις υφιστάμενες μεταρρυθμίσεις κι επίσης θα προβούν σε περαιτέρω

μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας με στόχο την επίτευξη εξοικονόμησης της τάξης του 0,25% του ΑΕΠ το 2015 και του 1% του ΑΕΠ έως το 2016»). Όπως σημειώνεται στη συμφωνία: «Οι θεσμοί είναι έτοιμοι να λάβουν υπόψη τα άλλα διαρθρωτικά μέτρα παραμετρικού χαρακτήρα ισοδύναμου αποτελέσματος στο πλαίσιο του συστήματος συνταξιοδότησης σε αντικατάσταση ορισμένων μέτρων από τα παραπάνω που αναφέρθηκαν προηγουμένως, έχοντας υπόψη τον αντίκτυπό τους για την ανάπτυξη και υπό την προϋπόθεση ότι τα μέτρα αυτά θα παρουσιαστούν στους θεσμούς κατά τη διάρκεια της φάσης σχεδιασμού, ότι θα είναι συγκεκριμένα και ποσοτικά μετρήσιμα σε επαρκή βαθμό και ότι, ελλείψει αυτών, η βασική επιλογή είναι εκείνη που προσδιορίζεται παραπάνω». Ένα ακόμη σημείο από το άρθρο του Τόμσεν που ενόχλησε την κυβέρνηση είναι η σύνδεση χρέους και ασφαλιστικού – πρόκειται ωστόσο για γνωστή θέση του ΔΝΤ ότι η βιωσιμότητα του χρέους συνδέεται με τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού: όσες μεταρρυθμίσεις και να γίνουν δεν θα καταστήσουν το χρέος βιώσιμο και από την άλλη μεριά όσες ελαφρύνσεις του χρέους και να γίνουν δεν θα μπορέσουν να καταστήσουν βιώσιμο το ασφαλιστικό χωρίς μεταρρυθμίσεις, οπότε χρειάζονται και τα δυο, επισημαίνει το στέλεχος του Ταμείου. Η κυβέρνηση εκλαμβάνει αυτό το σημείο ως εκβιασμό προς τους Ευρωπαίους ότι, αν δεν δεχτούν βαθύ μαχαίρι στο ασφαλιστικό, θα πρέπει να προχωρήσουν σε μεγάλη ελάφρυνση του χρέους. Ο Τόμσεν μιλάει για ένα πρόγραμμα βιώσιμο, όπου τα νούμερα θα βγαίνουν, και αμφισβητεί ως προς την απόδοσή τους μέτρα όπως η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής ή υποθέσεις ότι το πρόβλημα του χρέους μπορεί να ξεπεραστεί με αύξηση της παραγωγικότητας. Επιπλέον σημειώνει ότι οι περικοπές δαπανών που έχει υποστεί η κοινωνία είναι δραστικές, επομένως δεν υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για εξοικονόμηση από άλλες πηγές.

0

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Παγίδα για τις συντάξεις το δημογραφικό Εξαιρετικά δυσοίωνες εκτιμήσεις από το Ageing Report για το μέλλον των συντάξεων στην Ελλάδα Μεγάλες υποχωρήσεις, ακόμη και πέρα από τα όρια των κόκκινων γραμμών της, θα κληθεί πιθανότατα να κάνει η κυβέρνηση για να κλείσει την πρώτη αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ασφαλιστικό.

Τ

α σενάρια για χαμηλότερη βασική σύνταξη, η οποία θα χορηγείται με αυστηρότερες προϋποθέσεις, για περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων, αλλά και για χαμηλότερους συντελεστές αναπλήρωσης σε όσους συνταξιοδοτηθούν από εδώ και στο εξής δίνουν και παίρνουν. Μπορεί η ελληνική πλευρά να υποβάθμισε το άρθρο του Πολ Τόμσεν – το υψηλόβαθμο στέλεχος του ΔΝΤ ζήτησε μέτρα 9 δισ. ευρώ και χαρακτήρισε τις σημερινές συντάξεις «γενναιόδωρες» –, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι αριθμοί δεν θα βρεθούν στο επίκεντρο αμέσως μόλις αρχίσουν εκ νέου οι διαπραγματεύσεις.

Οι δεσμεύσεις μας Προς το παρόν η κυβέρνηση επιμένει στη θέση της: «Θα τηρήσουμε τη συμφωνία που υπογράψαμε το καλοκαίρι αλλά δεν θα κάνουμε βήμα πέρα από αυτήν». Και τι λέει η συμφωνία; Προφανώς λέει ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για τη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 0,25% μέσα στο 2015 και κατά 1% μέσα στο

Η χώρα με έναν γερασμένο πληθυσμό και με το προσδόκιμο ζωής να αυξάνεται δεν θα μπορεί να υποστηρίξει τις συνταξιοδοτικές της δαπάνες

2016. Λέει επίσης ότι «πρέπει να αποκατασταθεί ο παράγοντας διατηρησιμότητας της μεταρρύθμισης του 2012 ή να εξευρεθούν αμοιβαία αποδεκτά εναλλακτικά μέτρα στο συνταξιοδοτικό σύστημα». Αυτή η τελευταία φράση αφήνει σοβαρό περιθώριο στον Τόμσεν και στο ΔΝΤ να ζητάνε μέτρα που να αντιστοιχούν ακόμη και στο 4% - 5% του ελληνικού ΑΕΠ (ή ό,τι έχει απομείνει από αυτό). Το 2012 δεσμευτήκαμε ως χώρα – όλες οι ευρωπαϊκές χώρες το έχουν πράξει – πως θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να διατηρήσουμε τη συνταξιοδοτική δαπάνη στα συμφωνηθέντα επίπεδα (16% του ΑΕΠ) μέχρι και το μακρινό 2060. Όταν όμως το 2012 βάζαμε την υπογραφή μας, δεν είχαμε προϋπολογίσει ότι θα ακολουθήσουν ακόμη τέσσερα χρόνια ύφεσης: 2013, 2014, 2015 (δυστυχώς οι προβλέψεις για μηδενική μεταβολή δεν επιβεβαιώθηκαν) αλλά και 2016 (η πιο αισιόδοξη πρόβλεψη κάνει λόγο για μείωση του ΑΕΠ κατά 0,7%, χωρίς να αποκλείεται περαιτέρω επιδείνωση). Με το ΑΕΠ να κινείται στα επίπεδα των 175 δισ. ευρώ ή και ακόμη χαμηλότερα και τη συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη να ξεπερνά ήδη τα 27 δισ. ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζεται η δαπάνη που πρέπει να γίνει για τους δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους οι οποίοι έχουν καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης εδώ και τουλάχιστον δύο χρόνια χωρίς να έχουν εισπράξει ακόμη ούτε

ένα ευρώ, είναι λογικό το όριο του 16% του ΑΕΠ να κινδυνεύει να σπάσει προς τα πάνω. Τη μεγαλύτερη ύφεση, τη συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη και τις προοπτικές αύξησής της, αλλά και τα ύψη στα οποία έχει ανέλθει η κρατική δαπάνη για τις συντάξεις βλέπουν στο ΔΝΤ και απαιτούν γενναίες περικοπές ακόμη και στις «γενναιόδωρες» συντάξεις που ήδη καταβάλλονται.

Πού πάνε τα λεφτά Τα «νούμερα» στα οποία αναφέρθηκε στο άρθρο του ο Πολ Τόμσεν, δυστυχώς για την Ελλάδα, ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Τι είπε το υψηλόβαθμο στέλεχος του ΔΝΤ; Ότι από τον κρατικό προϋπολογισμό διοχετεύεται ποσό που αντιστοιχεί στο 10% του ΑΕΠ μόνο και μόνο για να καταβληθούν οι συντάξεις. Δυστυχώς αυτό ισχύει και τα αναλυτικά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το 2015 το αποδεικνύουν. Όπως προκύπτει, πέρυσι δαπανήθηκαν μέσω του κρατικού προϋπολογισμού: ◆ 6,348 δισ. ευρώ για να καταβληθούν οι συντάξεις του Δημοσίου. Μάλιστα το ποσό αυτό ήταν αυξημένο τόσο έναντι του 2014 (6,093 δισ. ευρώ) όσο και έναντι του 2013 (5,85 δισ. ευρώ) ◆ 11,55 δισ. ευρώ για τις επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων, ποσό επίσης αυξημένο το 2015 έναντι του 2014 (11,1 δισ. ευρώ). Πού πήγαν αυτά τα 11,55 δισ. ευρώ; Το ποσό των 3,277 δισ. ευρώ διοχετεύτηκε για την κάλυψη των αναγκών του ΟΓΑ (από 2,907 δισ. ευρώ το 2014). Για να συνεχιστεί η απρόσκοπτη καταβολή των συντάξεων από το ΙΚΑ, απαιτήθηκε η καταβολή του ποσού των 2,935 δισ. ευρώ (από 2,848 δισ. ευρώ το 2014). Το ΝΑΤ χρειάστηκε επιχορήγηση 949 εκατ. ευρώ. Στο ποσό του ενός δισ. ευρώ έφτασε η κρατική επιχορήγηση του ΟΑΕΕ ενώ ιλιγγιώδη ποσά διατέθηκαν και για τα «ευγενή ταμεία»: Το ΤΑΠ-ΟΤΕ εισέπραξε 535 εκατ. ευρώ ως κρατική επιχορήγηση ενώ η αντιπαροχή έναντι περιουσίας στους τομείς ασφάλισης της ΔΕΗ έφτασε στα 579 εκατ. ευρώ. Περίπου 920 εκατ. ευρώ χρειάστηκαν για να πληρωθεί το ΕΚΑΣ. Μάλιστα, η δαπάνη το 2015 ήταν αυξημένη κατά 199 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το 2014 καθώς η κυβέρνηση δεν άλλαξε τα εισοδηματικά κριτήρια με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο αριθμός των δικαιούχων μέσα στο 2015. Αν προστεθούν τα δύο ποσά που προαναφέρθηκαν, φτάνουμε στο ποσό των 17,898 δισ. ευρώ, το οποίο πράγματι αντιστοιχεί στο 10% του ΑΕΠ. Μέσα στο συγκεκριμένο κονδύλι, συμπεριλαμβάνονται και τα ποσά που δίνει ο κρατικός

1 2 3 4

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

0

www.topontiki.gr

Το «σκεπτικό» των δανειστών, το οποίο θα κληθεί να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα

προϋπολογισμός για να λειτουργήσει ο ΕΟΠΥΥ και ο ΟΑΕΔ. Ακόμη και αν αφαιρεθούν, πάλι μένει ως υπόλοιπο ένα ποσό της τάξεως των 17 δισ. ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί κοντά στο 10% του ΑΕΠ. Αυτή είναι μια από τις υψηλότερες αναλογίες σε ολόκληρη την Ευρώπη (σ.σ.: ο Τόμσεν αναφέρθηκε στο παράδειγμα της Γερμανίας, η οποία διαθέτει το 2,5% του προϋπολογισμού της για τις συντάξεις). Τι δείχνουν οι αριθμοί που προαναφέρθηκαν; Πολύ απλά ότι κάθε χρόνο δαπανάμε περίπου το 16% του ΑΕΠ για να πληρώνουμε συντάξεις και, από αυτό το ποσοστό, το 10% πληρώνει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, το Δημόσιο μέσω του κρατικού προϋπολογισμού. Μάλιστα, το επόμενο διάστημα αναμένεται περαιτέρω αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, καθώς κάποια στιγμή θα πρέπει να εισπράξουν τα οφειλόμενα και οι τουλάχιστον 200.000 εργαζόμενοι που έχουν υποβάλει τις παραιτήσεις τους χωρίς ακόμη να έχουν εισπράξει ούτε ένα ευρώ. Όλοι αυτοί θα πρέπει να λάβουν αναδρομικά τις συντάξεις – κύριες και επικουρικές – από τη ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης μέχρι σήμερα συν τα εφάπαξ τους. Η επιπλέον δαπάνη υπολογίζεται ότι υπερβαίνει τα 2-3 δισ. ευρώ. Με 1 δισ. ευρώ – τόσα φημολογείται ότι προσφέρθηκαν να μας δανείσουν οι «θεσμοί» προκειμένου να περιοριστεί η λίστα αναμονής – καλύπτεται η δαπάνη για περίπου 80.000 νέους συνταξιούχους.

Γερνάμε! Αυτή είναι η κατάσταση. Ή, για την ακρίβεια, είναι χειρότερη, καθώς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει υιοθετήσει πλήρως τις προβλέψεις του Ageing Report που εξέδωσε μέσα στο 2015 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τι προβλέπει αυτό; Ότι η ελληνική οικονομία από τώρα και μέχρι το 2060 δεν πρόκειται να αναπτύσσεται με μέσο ετήσιο ρυθμό μεγαλύτερο του 0,7%. Αυτό από μόνο του οδηγεί σε πολύ δυσοίωνες εκτιμήσεις για το μέλλον της χώρας ύστερα από περίπου μισό αιώνα. Τότε, λέει το Ageing

Report, οι κάτοικοι της χώρας θα είναι μόλις 8,6 εκατομμύρια (από 11 εκατομμύρια σήμερα). Η Ελλάδα θα έχει έναν γερασμένο πληθυσμό καθώς το προσδόκιμο ζωής θα αυξάνεται και η οικονομία δεν θα μπορεί να υποστηρίξει μια τόσο μεγάλη συνταξιοδοτική δαπάνη. Ιδού και μερικά στατιστικά που υιοθετούν οι δανειστές: Το προσδόκιμο ζωής των ανδρών, από τα 78 έτη που είναι σήμερα, θα φτάσει στα 84,9 έτη το 2060, ενώ των γυναικών από τα 83,3 έτη θα ανέβει στα 89. Το μερίδιο των παιδιών ηλικίας έως 14 ετών στον συνολικό πληθυσμό, από το 14,6% που είναι σήμερα, θα πέσει στο 12,9% λόγω της υπογεννητικότητας. Αντίθετα, το πιο παραγωγικό κομμάτι μιας κοινωνίας, τα άτομα ηλικίας 25 έως 54 ετών, από το 42,6% που είναι σήμερα, θα περιοριστεί στο 33,3%. Τα άτομα που είναι σε ηλικία να εργαστούν (15 έως 64 ετών), από το 65,1% που είναι σήμερα, θα πέσει στο 54,2%. Ο ένας στους τρεις το 2060 θα είναι ηλικίας άνω των 65 ετών, ενώ το 15,3% του πληθυσμού θα έχει ξεπεράσει και τα 80. Αν συνδυαστεί η μείωση του πληθυσμού με τη μείωση του ποσοστού των εργαζομένων, προκύπτει εκρηκτικό αποτέλεσμα. Σήμερα τα άτομα που είναι σε ηλικία να εργαστούν ανέρχονται σε περίπου 7,2 εκατομμύρια. Ο αριθμός τους προβλέπεται ότι θα περιοριστεί στα 4,6 εκατομμύρια μέχρι το 2060. Ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης θα κινείται στο 0,7% μέχρι και το 2060, ενώ είναι αμφίβολο αν θα ξεπεράσει το 2% σε επίπεδο 5ετίας. Αυτό είναι το «σκεπτικό» των δανειστών που θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα. Προφανώς, τα βραχυπρόθεσμα νούμερα (συνταξιοδοτική δαπάνη, συμμετοχή του Δημοσίου στην κάλυψη των δαπανών για τις συντάξεις κ.λπ.) δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Ως προς τις μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις, αρκεί μια εκτίμηση ότι το ΑΕΠ θα κινηθεί με εντελώς διαφορετικό ρυθμό τα επόμενα χρόνια ώστε να αλλάξουν όλα. Ελληνικές έρευνες που «κοντράρουν» τα ευρήματα του Ageing Report δείχνουν ότι, αν η πρόβλεψη για τον μέσο ρυθμό

1 2

3

4

ανάπτυξης αναθεωρηθεί στο 1,5%, ο πληθυσμός της χώρας, αντί για 8,6 εκατομμύρια που λέει το Ageing Report, θα διαμορφωθούν στα 11,5 εκατομμύρια.

Μάχη για τις δαπάνες Πού λοιπόν θα δοθεί η μάχη του ασφαλιστικού τις επόμενες ημέρες; Στις εκτιμήσεις για τις δαπάνες των επόμενων ετών, ειδικά στον ορατό ορίζοντα των ετών του μνημονίου. Οι δανειστές θα ζητήσουν χαμηλότερους συντελεστές αναπλήρωσης για τις νέες συντάξεις. Θα ζητήσουν αυστηρότερες προϋποθέσεις και εισοδηματικά κριτήρια για τη χορήγηση της βασικής σύνταξης αλλά και κάλυψη με περικοπές των υφιστάμενων συντάξεων των ελλειμμάτων που προκύπτουν. Ακόμη και οι αλλαγές στο σύστημα υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών (ειδικά μετά τις παροχές που ανακοινώνονται σε αγρότες και επαγγελματίες τις τελευταίες ημέρες) φαίνεται να κοστίζουν πολλά στον προϋπολογισμό, κάτι που σημαίνει ότι οι δανειστές θα ζητήσουν ισοδύναμα. Θα υπαναχωρήσει η κυβέρνηση σε κάποια από αυτά τα αιτήματα των δανειστών; Από αυτό θα κριθεί και το πότε θα επανέλθει το κουαρτέτο στην Αθήνα. Εκτός αν έχει υπάρξει μια άλλου τύπου συμφωνία, η οποία θα επιβεβαιώνει την αναβολή κάποιων μέτρων περιορισμού της δαπάνης.

10

Νέα Δημοκρατία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Είναι σκληρός, δεν στηρίζει Την απόφασή του να μη βάλει πλάτη στην κυβέρνηση δήλωσε στους Ευρωπαίους ο Μητσοτάκης Αποφασισμένος να αποκρούσει τις πιέσεις των Ευρωπαίων για να βάλει πλάτη στη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛΛ δηλώνει προς πάσα κατεύθυνση ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος χθες έκανε «πρεμιέρα» στις Βρυξέλλες ως αρχηγός της Ν.Δ. με αφορμή τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, το οποίο συνέρχεται πάντα λίγο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής.

Σ

το πρώτο αυτό ταξίδι του στη βελγική πρωτεύουσα ο Μητσοτάκης φρόντισε να κλείσει μια σειρά συναντήσεων κυρίως με σημαίνοντα στελέχη της Δεξιάς που θα τον βοηθήσουν να «διασυνδεθεί» με τους υπόλοιπους. Έτσι, στην ατζέντα του έχει συναντήσεις με την Άνγκελα Μέρκελ, τον Μαριάνο Ραχόι και τον Πέντρο Πάσος Κοέλιο, αλλά και τους Γιούνκερ και Σουλτς, όπως και με μια σειρά από επιτρόπους (Μοσκοβισί, Κατάινεν, Κρέτου, Στυλιανίδη και Αβραμόπουλο), αλλά και ευρωπαϊκά στελέχη, τον βασικό αντίπαλο της Ελλάδας Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής της Κ.Ο. του ΕΛΚ, και τον πρόεδρο του ΕΛΚ Γιόσεφ Ντολ. Θέλοντας μάλιστα να τονίσει το κεντροδεξιό του προφίλ, θα συναντηθεί και με τον «αγαπητό φίλο» της Ντόρας Μπακογιάννη και του Σταύρου Θεοδωράκη, πρόεδρο των Φιλελευθέρων Γκι Φερχόφστατ.

Εκλογές Ο Μητσοτάκης έκανε μια μελετημένη κίνηση πριν φύγει για Βρυξέλλες: φρόντισε να συναντηθεί με τους 28 πρεσβευτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέλοντας έτσι να θέσει τον δικό του στρατηγικό σχεδιασμό και να αποκρούσει εκ των προτέρων πιέσεις για χέρι βοηθείας στην κυβέρνηση. Η λογική που κυριάρχησε στη συζήτηση με τους πρεσβευτές, αλλά και η στρατηγική του ενώπιον των εταίρων στηρίζεται στη βασική παραδοχή ότι το πολιτικό αδιέξοδο που βιώνει η χώρα είναι αποτέλεσμα της πολιτικής τακτικής της συγκυβέρνησης. Μάλιστα τόνισε ότι δεν υπήρξε σε καμία φάση διάθεση ειλικρινούς συνεργασίας και διαβούλευσης της κυβέρνησης με την αντιπολίτευση, η οποία λειτουργεί συχνά και στα μείζονα διά του αιφνιδιασμού. Ο Κυριάκος ξεκαθάρισε ότι δεν προτίθεται να συμμετάσχει σε κυβερνητικό σχήμα από την παρούσα Βουλή επισημαίνοντας ότι, αν υπάρξει αδιέξοδο, ο μόνος δρόμος είναι οι εκλογές. Όσον αφορά την υπερψήφιση κρίσιμων μνημονιακών δεσμεύσεων, ο Μητσοτάκης είπε ότι πουθενά στην Ευρώπη δεν υπάρχει διπλή πλειοψηφία, μία για τα δύσκολα και μία που θα ψηφίζει η κυβερνητική πλειοψηφία ό,τι επιθυμεί, συνεπώς δεν πρόκειται να το κάνει η αξιωματική αντιπολίτευση.

Συναντήσεις στις Βρυξέλλες με Μέρκελ, Ραχόι, Κοέλιο και άλλους «αδελφούς» με αφορμή τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος

Η συνάντηση, στην οποία παρευρέθηκαν η Ντόρα Μπακογιάννη και ο Γιώργος Κουμουτσάκος, αμφότεροι με επαφές και γνωριμίες στο ευρωπαϊκό διπλωματικό σώμα, μόνο τυχαία δεν ήταν. Η Ν.Δ. ήθελε να δημοσιοποιήσει τη νέα στρατηγική της πριν εμφανιστεί μπροστά στη δεξιά ηγεσία της Ευρώπης, μέσα από τα αναλυτικά τηλεγραφήματα που έσπευσαν να συντάξουν οι πρέσβεις για τα πολιτικά γραφεία πρωθυπουργών και υπουργών Εξωτερικών, αλλά και τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Η πρόκληση του Μητσοτάκη είναι να πείσει ότι δεν λέει άλλα εντός της χώρας και άλλα εκτός και να κατανοήσουν οι κεντροδεξιοί εταίροι του τη σκλήρυνση της στάσης του, σε μια φάση που δεν δείχνουν και πολύ μεγάλη φιλικότητα απέναντι στο ελληνικό πολιτικό προσωπικό.

Άρνηση Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ετοιμάζεται να εμφανιστεί πολύ σκληρός απέναντι στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και θα επισημάνει τις τεράστιες ιδεολογικοπολιτικές διαφορές που έχει με τον ΣΥΡΙΖΑ τονίζοντας την ανάγκη οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις να αποκτήσουν πραγματική υπόσταση και να μη γίνουν αντικείμενο πολιτικού παιγνίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, όπως επισήμανε και σε ομάδα ευρωβουλευτών, ο ίδιος δεν πυροδοτεί το πολιτικό σκηνικό και την πολιτική αντιπαράθεση, αφού αρνείται να υιοθετήσει

άκριτα κάθε αίτημα κοινωνικών ομάδων που αυτές τις μέρες κινητοποιούνται. Όπως λένε στη Ν.Δ., η αξιωματική αντιπολίτευση στην παρούσα φάση δίνει σκληρή μάχη απέναντι στον λαϊκισμό, τον οποίο, όπως επισημαίνει ο Μητσοτάκης, ο ΣΥΡΙΖΑ εξέθρεψε τα χρόνια της κρίσης και γιγαντώθηκε. «Η Ν.Δ. έχει τις δικές της σαφείς δημοσιοποιημένες θέσεις και με αυτές συμμετέχει στον διάλογο με όλους τους ηγέτες. Έχουμε σαφείς θέσεις και αντιλήψεις» είπε πρόσφατα ο Γιώργος Κουμουτσάκος επιχειρώντας να θέσει το πλαίσιο της πολιτικής αντιπαράθεσης. Η μεγαλύτερη πάντως πρόκληση του Κυριάκου είναι να υπερασπιστεί τη χώρα μας στο προσφυγικό κατά τη διάρκεια της σημερινής συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος απέναντι στη λυσσώδη επίθεση που ετοιμάζουν υπερσυντηρητικοί κύκλοι εντός του κόμματος, που θέλουν να «κλέψουν» τη δόξα από τους ακροδεξιούς ξενοφοβικούς, οι οποίοι καλπάζουν σε επιρροή σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία, η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Τσεχία και σε Σουηδία - Φινλανδία. Το κλείσιμο των συνόρων δεν είναι λύση και γι’ αυτό πρέπει να πειστούν όλοι, δήλωσε χτες ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατηγορώντας την κυβέρνηση για «αμήχανη και ερασιτεχνική» στάση. «Παρακολουθούμε έκπληκτοι υπουργούς να προαναγγέλλουν μοιρολατρικά το ενδεχόμενο κλείσιμο των βορείων συνόρων της χώρας μας. Γι’ αυτό το εθνικό θέμα οφείλουμε όλοι να δώσουμε μάχες για να αποτρέψουμε πολύ δυσάρεστες εξελίξεις για τη χώρα. Αυτό είναι το πρώτο μέλημά μου στις συναντήσεις που θα έχω στις Βρυξέλλες τις επόμενες ημέρες» τόνισε ο Μητσοτάκης. Η βασική θέση της Ν.Δ., που βρίσκεται σε εθνική γραμμή στην παρούσα φάση, είναι ότι ανεξάρτητα από τις ερασιτεχνικές επιδόσεις της ελληνικής κυβέρνησης το ζήτημα είναι ευρωπαϊκό και η Ε.Ε. πρέπει να διαμορφώσει μια ενιαία στρατηγική ενώ ο πρόεδρος της Ν.Δ. θα σημειώσει πως δεν πρέπει να κλείσουν τα βόρεια σύνορα. Η Ν.Δ. θα επιχειρήσει να προβάλει τον παθητικό ρόλο της Τουρκίας, που αρνείται να κινηθεί αποτελεσματικά και να αντιμετωπίσει τα δίκτυα διακίνησης, ενώ θα θέσει επισήμως και ζήτημα αναθεώρησης των τουρκικών αρχών της ελεύθερης βίζας από βορειοαφρικανικά κράτη. Ο Μητσοτάκης, μιλώντας στους πρεσβευτές της Ε.Ε., τόνισε πως η λογική του κλεισίματος των βορείων συνόρων, η οποία προβάλλεται από ορισμένους στην Ευρώπη, είναι λάθος. «Πρόκειται για αντιπαραγωγική προσέγγιση» είπε και αποδοκίμασε τις πρόσφατες δηλώσεις του Αυστριακού υπουργού, σημειώνοντας ότι

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

Νέα Δημοκρατία

11

www.topontiki.gr

Μεγάλη πρόκληση για τον αρχηγό της Ν.Δ. το προσφυγικό

«τέτοιες δηλώσεις δεν βοηθούν μια χώρα και έναν λαό που κάνει ό,τι μπορεί για να αντιμετωπίσει ένα μείζονος κλίμακας ζήτημα όπως το προσφυγικό, το οποίο ξεπερνά τις δυνατότητες κάθε κράτους - μέλους». Στο μεταξύ τη Δευτέρα ο Κυριάκος συναντήθηκε στη ΓΣΕΕ με το προεδρείο της ανώτατης συνομοσπονδίας των εργαζομένων κάνοντας λόγο για οξύμωρη διαδικασία ένα κεντροδεξιό κόμμα να διαβουλεύεται με τον συνδικαλιστικό κόσμο και μια αριστερή κυβέρνηση να μη συζητάει με τη Συνομοσπονδία. Αναλύοντας την πολιτική συγκυρία υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό είναι προβληματικό και εσφαλμένο. Τόνισε ότι η Ν.Δ. έχει καταθέσει αναλυτικές προτάσεις στη Βουλή για το πώς αντιλαμβάνεται τη γεφύρωση του δημοσιονομικού κενού, το οποίο η ίδια η κυβέρνηση δημιούργησε. Μάλιστα είπε στους συνδικαλιστές ότι η κυβέρνηση δεν συζήτησε αυτές τις προτάσεις.

«Βαθύ μπλε» Εν όψει του συνεδρίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει να αντιμετωπίσει τη σκληρή δεξιά πτέρυγά του και τη βούλησή της να εδραιώσει το «βαθύ μπλε» που είχε η Ν.Δ. επί Σαμαρά. Πολλοί στενοί συνεργάτες του πρώην προέδρου της Ν.Δ. δεν βλέπουν με καθόλου καλό μάτι τη στροφή του Κυριάκου προς το Κέντρο, τουλάχιστον στα εθνικά θέματα και στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως το προσφυγικό, και επιμένουν ότι η Ν.Δ. πρέπει να διατηρήσει τον δεξιό χαρακτήρα της και να μην αλλοιώσει τη φυσιογνωμία της. Μάλιστα πολλοί είναι αυτοί που εκτιμούν ότι η συστηματική δουλειά της Χρυσής Αυγής στους αγρότες, αλλά και η καλλιέργεια φόβου και μίσους που στις τοπικές κοινωνίες για πρόσφυ-

γες και μετανάστες έχει αποδώσει καρπούς. Είναι δηλαδή αρκετοί μέσα στη Ν.Δ. που πιέζουν για στροφή προς τα δεξιά προκειμένου να μην απολέσουν ακροδεξιούς, εθνικιστές και χουντικούς, τους οποίους για πολλά χρόνια είχαν ενσωματώσει και τώρα υπάρχει ο φόβος να διαρρεύσουν μαζικά προς τη νεοναζιστική οργάνωση. Ο Κυριάκος επιχειρεί μέσα από την καλή προσωπική του σχέση με τον Άδωνι Γεωργιάδη, αλλά και την αξιοποίηση του Μάκη Βορίδη, όσο και από τη συχνή επικοινωνία με τον Απόστολο Τζιτζικώστα να κρατήσει την ακροδεξιά πτέρυγα ενωμένη, αλλά δεν αδιαφορεί για τις κινήσεις του Τάκη Μπαλτάκου. Μαθαίνει ότι ο πρώην διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του Αντώνη Σαμαρά προσπαθεί να συγκροτήσει έναν κύκλο δυσαρεστημένων στελεχών της Ν.Δ. προκειμένου να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα και να δημιουργήσει ένα ακροδεξιό κόμμα που δεν θα έχει τις αμαρτίες της Χρυσής Αυγής. Η υπόθεση όμως μοιάζει να ξεφουσκώνει και από τα φιλικά προς τον Μπαλτάκο μέσα ενημέρωσης, αφού και ο Φραγκούλης Φράγκος, τον οποίο φωτογράφιζε ως επικεφαλής του νέου κόμματος, διέψευσε ρητά και κατηγορηματικά μια τέτοια κίνηση. «Δεν πρόκειται να κάνω κόμμα, είμαι με όλους τους Έλληνες και δεν είμαι για κόμματα. Λυπάμαι για όλους αυτούς που επικαλούνται το όνομά μου λέγοντας ανακρίβειες» είπε χαρακτηριστικά προχθές αδειάζοντας τους «συγγραφείς» των επίδοξων σεναρίων. Συνεργάτες του Μητσοτάκη επισημαίνουν, από την άλλη, ότι θα ήταν μείζων πολιτική βλακεία να επιχειρήσει η Ν.Δ. να ανταγωνιστεί είτε σε θέσεις είτε σε ακραία ρητορική και ανι-

Ρε, μπατάρει καραδεξιά ή μου φαίνεται;

στόρητο λαϊκισμό τη Χρυσή Αυγή αμαυρώνοντας την εικόνα της. Αναγνωρίζουν ότι η Χρυσή Αυγή ψαρεύει στα θολά νερά της απόγνωσης, του θυμού, της αγραμματοσύνης, της οργής και της έλλειψης κάθε δημοκρατικού φρονήματος χαϊδεύοντας τα πιο ταπεινά πολιτικά ένστικτα σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες. Εκτιμούν ωστόσο ότι όσο διαρκεί η οικονομική και η προσφυγική κρίση η επιρροή της ενδεχομένως θα διευρύνεται, αλλά θα ξεφουσκώσει μόλις υπάρξει ανάκαμψη. Επισημαίνουν ακόμη ότι η Ν.Δ. είναι πάντα σε τροχιά εξουσίας, δεν αποσαθρώθηκε εκλογικά όπως το ΠΑΣΟΚ για να ευνοηθούν φυγόκεντρες τάσεις από στελέχη που δεν νιώθουν κοντά στη νέα ηγεσία. Ωστόσο υπάρχουν στελέχη που κατανοούν την εσωτερική πίεση και πιστεύουν ότι αυτή θα εκφραστεί και στην προσυνεδριακή διαδικασία. Η πλευρά Μητσοτάκη εκτιμά ότι εκτόνωση μπορεί να δώσει η θεσμοθέτηση των τάσεων εντός του κόμματος, όπου η ακροδεξιά πτέρυγα θα μπορεί να καταθέτει τις διαφορετικές απόψεις της, αλλά στο τέλος θα πειθαρχεί στις αποφάσεις της πλειοψηφίας. Όπως μάλιστα λέει στενός συνεργάτης του Μητσοτάκη, η δεξαμενή για να βγει η Ν.Δ. δυνατά μπροστά είναι μόνο το φιλελεύθερο Κέντρο και όχι η εθνικιστική Δεξιά...

12

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Η Φώφη δεν το βάζει κάτω... Αγώνας για να πείσει ότι η Δημοκρατική Συμπαράταξη διαθέτει μετρήσιμες προτάσεις για την κοινωνία Μια ακόμη προσπάθεια για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς κατέβαλε η Φώφη Γεννηματά προχθές μιλώντας σε εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου της Αλίκης Χατζή «Λεωνίδας Κύρκος – τελευταία μάχη».

Η

πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ βλέπει ότι η προσπάθειά της να εκκινήσει μια νέα διαδικασία για την ανασυγκρότηση του χώρου, παρ’ ότι άνοιξε τον δρόμο για άλλον επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, δεν γίνεται δεκτή με τόσο ενθουσιασμό. Η ανασυγκρότηση του χώρου δεν μοιάζει να συγκινεί την κοινωνία. Όσοι ήταν επιφυλακτικοί από την αρχή για το εγχείρημα εκτιμούν ότι μόνο μια πραγματικά εμπνευσμένη ηγεσία, που θα δημιουργεί κινηματικές συνθήκες, μπορεί να ανατρέψει την εικόνα της πολιτικής παρακμής που βιώνει ολόκληρος ο χώρος. Στα μισά του μνημονιακού δρόμου ο άτολμος και αμήχανος δρόμος της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, που παρακολουθεί ασθμαίνουσα τις εξελίξεις, δεν δημιουργεί συνθήκες πολιτικής ανάκαμψης. Ακόμη και στο προσφυγικό, όπου οι σοσιαλδημοκράτες είχαν την πιο προοδευτική στάση από τα συστημικά ευρωπαϊκά κόμματα, η αιφνίδια συντηρητική γαλλική στροφή, που αντιμετωπίζει με πανικό την πολιτική επέλαση της Μαρίν Λεπέν, καθιστά τη Μέρκελ... πιο προχωρημένη πολιτικά.

Προτάσεις Μέσα σε αυτό το σκηνικό η Γεννηματά το παλεύει προκειμένου να πείσει ότι η Δημοκρατική Συμπαράταξη όχι μόνο άλλαξε και αποτίναξε τις αβαρίες και τις αμαρτίες του κυβερνητικού παρελθόντος του ΠΑΣΟΚ, αλλά και διαθέτει συγκεκριμένες και μετρήσιμες προτάσεις για την πορεία της χώρας. Η παρουσία της στο βιβλίο για τον Λεωνίδα Κύρκο ήταν άκρως συμβολική αφού θύμισε ότι τα τελευταία χρόνια του βίου του ο ιστορικός ηγέτης εισηγούνταν τη συνεργασία του ΠΑΣΟΚ με την ανανεωτική Αριστερά. Χρησιμοποίησε μάλιστα μία από τις φράσεις του: «Όπως έχουν τα πράγματα, η δύναμη που μπορεί να σπάσει την ακινησία, να καταπολεμήσει την αδιαφορία και να δώσει καινούργια έμπνευση και πίστη σ’ ένα μεγάλο σχέδιο για την ελληνική αναγέννηση είναι η Κεντροαριστερά. Η συνάντηση κυρίως του ΠΑΣΟΚ και των ευρωπαϊκών, δημοκρατικών, σύγχρονων αριστερών δυνάμεων, πάνω στη βάση ενός προγράμματος επεξεργασμένου, σε ανοιχτή διαβούλευση με την κοινωνία, ανοιχτή σε όλους τους πολίτες που θα ήθελαν να μετάσχουν». Η Γεννηματά μίλησε με θερμά λόγια για τον ηγέτη της ανανεωτικής Αριστεράς και για τις σχέσεις σεβασμού και εκτίμησης που είχαν με τον πατέρα της Γιώργο Γεννηματά, για να σημειώσει

πως, αν «χθες» οι συνθήκες δεν ήταν ώριμες για μια τέτοια πολιτική συνεργασία, η σημερινή πολιτική κατάσταση, όπως είπε, την επιβάλλει. «Σήμερα είμαστε μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις που συνδέονται με το μέλλον της Κεντροαριστεράς και του τόπου. Και έχουμε εμείς την ευθύνη και την υποχρέωση να το κάνουμε πράξη. Ό,τι είναι να γίνει, πρέπει να γίνει γρήγορα. Δεν έχουμε καιρό για χάσιμο. Το δήθεν νέο, ο ΣΥΡΙΖΑ, ξεθώριασε μέσα στον λαϊκισμό, την ανικανότητα και τα ψέματα» τόνισε χαρακτηριστικά. Μάλιστα έμμεσα, περιγράφοντας την ομφαλοσκόπηση της Κεντροαριστεράς, δεν δίστασε να παραδεχτεί ότι ο χώρος είναι εγκλωβισμένος «ανάμεσα σε στείρες αντιπαραθέσεις, εγωισμούς, ελιτίστικες αντιλήψεις, προσωπικές στρατηγικές και ενοχικά σύνδρομα». Η Γεννηματά επιμένει να χαρακτηρίζει ως αποτυχία την κυβερνητική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ και επιχειρεί να κλείσει το μάτι σε τυχόν απογοητευμένους ψηφοφόρους προβάλλοντας το επιχείρημα ότι «μια τέτοια αποτυχία δεν αποτελεί δικαιολογία για τη δεξιά παλινόρθωση». «Πιστεύω στην αναγκαιότητα μίας μεγάλης προοδευτικής συμμαχίας, που θα ενώσει τις προοδευτικές δημιουργικές δυνάμεις του έθνους. Η συμμαχία των προοδευτικών δυνάμεων αφορά όλες τις δυνάμεις της κοινωνίας που πιστεύουν ότι μπορούμε να δουλέψουμε και να εξασφαλίσουμε για τη χώρα αυτή και τις επόμενες γενιές ένα καλύτερο μέλλον. Δεν πρέπει να φοβηθούμε, είναι η ώρα να τολμήσουμε, να πάμε μαζί. Με όσες υπερβάσεις σε συλλογικό αλλά και προσωπικό επίπεδο είναι αναγκαίες γι’ αυτό» τόνισε χαρακτηριστικά. Προς το παρόν πάντως οι αναφορές αυτές δεν μοιάζει να προκαλούν συγκίνηση στα πλατιά λαϊκά στρώματα.

Κριτική Η Δημοκρατική Συμπαράταξη τις τελευταίες μέρες έχει εντείνει την κριτική προς την κυβέρνηση μιλώντας για πρωτοβουλίες που θα αναλάβει σε πολιτικό επίπεδο χωρίς να τις... αποκαλύψει. Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μιλώντας χτες στον Real FM διεκτραγώδησε την κατάσταση για την κυβερνηση και προανήγγειλε κι άλλες πρωτοβουλίες. «Η αξιολόγηση “καρκινοβατεί”. Το ΔΝΤ συνεχίζει να ζητά νέα μέτρα. Η κυβέρνηση προσπαθεί να μας πει ότι όλα θα πάνε καλά και τίποτα δεν συμβαίνει. Το καραβάνι του κ. Τσίπρα προχωρά, αλλά δυστυχώς μόνο του σε μια έρημο. Το χειρότερο από όλα είναι ότι κάθε μέρα που περνά απομονώνεται η χώρα. Πραγματικά ανησυχώ. Δεν θα

Δηλώνει ότι δεν θα περιμένει να δει τη χώρα να καταστρέφεται και προαναγγέλλει πρωτοβουλίες

περιμένω να δω την πλήρη απομόνωση και καταστροφή της χώρας, δεν θα περιμένω να δω τη νεκροψία» τόνισε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Στο ερώτημα τι θα κάνει, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Θα αναλάβω πρωτοβουλίες τις επόμενες μέρες. Οταν πιάνει φωτιά ένα χωριό, υπάρχουν κάποιοι που τρέχουν μακριά για να γλιτώσουν, υπάρχουν κάποιοι που πρέπει να χτυπήσουν την καμπάνα». Καθημερινά η ηγεσία της Δημοκρατικής Συμπαράταξης επαναφέρει στο προσκήνιο την πρόταση για τη δημιουργία οικουμενικής κυβέρνησης με τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου που πιστεύουν στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας προκειμένου να αρθεί το πολιτικό και κοινωνικό αδιέξοδο. Η πρόταση δεν γίνεται μόνο για να μπουν στο κάδρο των κυβερνητικών ευθυνών το Ποτάμι και η Ένωση Κεντρώων, προκειμένου να μηδενιστεί το κοντέρ της κυβερνητικής απειρίας για όλους, αλλά και για να αποκρουστεί οποιαδήποτε σκέψη για μονομερή στήριξη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛΛ από την Κ.Ο. της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. «Θεωρώ ότι αυτή η Βουλή θα πρέπει να δώσει λύση» είπε η Φώφη Γεννηματά και επέκρινε τον Κυριάκο Μητσοτάκη για τη θέση του ότι η κυβέρνηση ή θα πρέπει να βγάλει άκρη μόνη της ή να πάει σε εκλογές. «Θα πρέπει να υπάρχει ομοψυχία, ένα σχέδιο για το πώς η Ελλάδα δεν θα απομονωθεί, πώς δεν θα αμφισβητηθούν κυριαρχικά δικαιώματα, πώς θα πάρει μπροστά η οικονομία που φαίνεται να βυθίζεται διαρκώς, πώς θα κερδίσει αξιοπιστία» κατέληξε.

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

13

www.topontiki.gr

ακές συμπεριφορές και αναζήτηση άλλου είδους σταθερών (π.χ. κομματική στήριξη)» υποστηρίζει η ΟΚΕ. Επισημαίνει μάλιστα πως ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα αποτελεί η αντιμετώπιση των πολιτικών - κομματικών παρεμβάσεων στη στελέχωση της Δημόσιας Διοίκησης. «Δύο (αν και σε καμία περίπτωση οι μόνες) αρνητικές συνέπειες των πολιτικο-κομματικών παρεμβάσεων είναι η ελλιπής αξιολόγηση των ικανοτήτων, η διαρκής εναλλαγή των στελεχών και η απώλεια της θεσμικής μνήμης. Και βέβαια η αδυναμία συγκρότησης ενός σώματος έμπειρων στελεχών με αίσθηση του καθήκοντος, του ρόλου και της ευθύνης τους στην υπηρεσία του κράτους και της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας».

Είναι ο πιο γνωστός μεγάλος «ασθενής» που έχει υπάρξει ποτέ στην Ελλάδα. Πολλοί, αν και είναι εδώ και καιρό στην εντατική, θεώρησαν ότι του χρειάζεται μια σειρά αισθητικών επεμβάσεων και γι’ αυτό προσελήφθησαν οι... κατάλληλοι. Άλλοι πάλι σκέφτηκαν να τραβήξουν την πρίζα, ενώ στην ουσία – όπως συχνά συμβαίνει – όλο το ζόρι το τραβούν οι νοσοκόμες και οι ειδικευόμενοι γιατροί.

Ο

παραλληλισμός του Δημοσίου με το ελληνικό σύστημα υγείας δεν είναι πρωτότυπος, είναι όμως πέρα για πέρα αληθινός. Ένα βήμα πριν από το «η εγχείρηση πέτυχε, ο ασθενής απεβίωσε», ο δημόσιος τομέας έχει ακόμα μια ευκαιρία. Ή μήπως όχι; «Βαθιά τομή» έχει χαρακτηρίσει ο αναπληρωτής υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Χριστόφορος Βερναρδάκης το νομοσχέδιο για τη Δημόσια Διοίκηση που αναμένεται να συζητηθεί και να ψηφιστεί στην Ολομέλεια την ερχόμενη εβδομάδα. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό, το νομοθέτημα σχεδιάστηκε με κριτήρια την αποκομματικοποίηση του δημόσιου τομέα και την αξιοκρατία στην επιλογή των στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης. Όπως υποστήριξε, μάλιστα, η ύπαρξή του εδράζεται «σε μια ευρύτερη ανάγκη των απαιτούμενων αλλαγών που θα ακολουθήσουν στο άμεσο μέλλον».

Προσοντούχοι Στην «καρδιά» του νομοσχεδίου βρίσκεται, μεταξύ άλλων, η σύσταση από το ΑΣΕΠ του Μητρώου Επιτελικών Στελεχών, στο οποίο θα εντάσσονται προσοντούχοι για την κάλυψη νευραλγικών διοικητικών θέσεων αυξημένης ευθύνης, που μέχρι σήμερα επιλέγονταν από την εκάστοτε κυβέρνηση, δηλαδή οι γενικοί και ειδικοί γραμματείς των υπουργείων και οι επικεφαλής των ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ (πλην των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο), όπως πρόεδροι, αντιπρόεδροι, διοικητές, αναπληρωτές διοικητές και υποδιοικητές. Βασικοί πυλώνες του νομοθετήματος αποτελούν, εκτός από το Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης, το Σύστημα Αξιολόγησης, η βαθμολογική διάρθρωση θέσεων καθώς και το Σύ-

Καμία εγγύηση

Το Δημόσιο ξανά στο... χειρουργείο Νέα «βαθιά τομή» από τον αναπληρωτή υπουργό στημα Επιλογής Προϊσταμένων. «Καμία σοβαρή προσπάθεια μεταρρύθμισης της διοίκησης δεν μπορεί να καρποφορήσει εάν δεν αντιμετωπιστεί αποφασιστικά το πρόβλημα της κομματικοποίησης. Αν δηλαδή δεν εφαρμοστεί μια συνθήκη που να περιορίζει την ασφυκτική κομματική κυριαρχία αναπτύσσοντας ταυτόχρονα τη διοικητική, αν δεν επιτευχθεί αναδιάταξη της ισορροπίας “κομματικού - διοικητικού” υπέρ του δεύτερου» σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου. Ποιος θα μπορούσε να διαφωνήσει με την παραπάνω διαπίστωση; Κανείς. Ωστόσο, και τα μικρά παιδιά... μεγάλωσαν πια ακούγοντας, και έχοντας δεκάδες παραδείγματα στον στενό και ευρύτερο κύκλο τους, για την αδιάκοπη εμπλοκή της πολιτικής εξουσίας στη Δημόσια Διοίκηση. Προσλήψεις, ανέλιξη στελεχών στην πυραμίδα του δημοσίου τομέα, ακόμα και οι νόμοι ερμηνεύονται και εφαρμόζονται με το πνεύμα... της υπηρεσίας και όχι με το τι ορίζει επακριβώς η νομοθεσία. «Απίστευτο και όμως ελληνικό», που έλεγε και το παλιό σλόγκαν...

Οι βασικοί πυλώνες του νομοθετήματος και η γνωμοδότηση της Oικονομικής και Kοινωνικής Eπιτροπής

«Το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου επιχειρεί με τον δικό του τρόπο να δώσει απάντηση στο συγκεκριμένο πρόβλημα και θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα για την αποκατάσταση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης και την ανασυγκρότηση της διοικητικής, οργανωτικής, λειτουργικής και θεσμικής ικανότητας και επάρκειας του κράτους σε κεντρικό, περιφερειακό - αποκεντρωμένο και τοπικό επίπεδο» τονίζει η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (ΟΚΕ) στη γνωμοδότησή της για το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, σημειώνοντας ότι έχει επανειλημμένα τονίσει την ανάγκη απεμπλοκής της Δημόσιας Διοίκησης από την πολιτική. «Η Δημόσια Διοίκηση αποτελεί ένα πεδίο στο οποίο η σταθερότητα των κανόνων είναι σημαντική για να εμπεδωθεί το πλαίσιο στο οποίο αναπτύσσουν τη δραστηριότητά τους τα στελέχη της, έχοντας σαφή αντίληψη των προοπτικών εξέλιξής τους, που λειτουργούν και ως κίνητρα, ώστε να προγραμματίσουν τη σταδιοδρομία τους. Αντίθετα, η διαρκής μεταβολή αποκινητοποιεί, ενώ ευνοεί ευκαιρι-

Ωστόσο, όπως αναφέρει η ΟΚΕ στην έκθεσή της, «η ψήφισή του και μόνο αφενός δεν εγγυάται την εκπλήρωση των στόχων του νομοθέτη και των προσδοκιών της οικονομίας, της κοινωνίας και του ίδιου του ανθρώπινου δυναμικού της διοίκησης, αφετέρου διαπιστώνονται σημεία τα οποία χρήζουν θεσμικής θωράκισης, αποσαφηνίσεων και τροποποιήσεων ώστε να διασφαλιστεί ότι ο σχεδιασμός θα μπορέσει να υλοποιηθεί και να επιφέρει μια ουσιαστική και ορατή βελτίωση της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος». Το πόσο δύσκολο είναι το πρόβλημα της Δημόσιας Διοίκησης στη χώρα μας φαίνεται και από τη... «σφαλιάρα» που δέχτηκε η Task Force, η οποία κατοικοεδρεύει από το 2011 στα μέρη μας, από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Στην έκθεσή του ο διεθνής οργανισμός για τη λειτουργία της Task Force στην Ελλάδα και ειδικά για τη συνεισφορά της στις μεταρρυθμίσεις επισημαίνει ότι «ο αντίκτυπος της τεχνικής βοήθειας στη συνολική πρόοδο των μεταρρυθμίσεων δεν ήταν σε όλους τους τομείς ο ίδιος. Μπορεί η πρόοδος στον τομέα των διαρθρωτικών δαπανών να ήταν ικανοποιητική, ωστόσο, όσον αφορά τη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης και της φορολογίας, συχνά η τεχνική βοήθεια ήταν μόνον εν μέρει αποτελεσματική». Μάλιστα το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο συστήνει στους... «φωστήρες» πως, προκειμένου να υπάρξουν απτά αποτελέσματα, η τεχνική βοήθεια πρέπει να εστιάζει στην ενίσχυση της ικανότητας των εθνικών διοικητικών αρχών ώστε να είναι δυνατή η συνέχιση της λειτουργίας τους και η βιωσιμότητα των μεταρρυθμίσεων.

14

ω ν ώ π υ Τρ

είναι εύκολη δουλειά η θέση του εκπροσώπου της E Δεν κυβέρνησης, καθότι πολλές φορές είναι υποχρεωμένος να

δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα και κάποιες άλλες να φιλοτεχνήσει ηρωικά πορτρέτα της κυβέρνησης που υπηρετεί. Χτες, φέρ’ ειπείν, η Όλγα Γεροβασίλη στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών υποστήριξε ότι «έχουμε φθάσει σε ένα σημείο που αύριο ο πρωθυπουργός, στη σύνοδο κορυφής, δεν θα είναι εγκαλούμενος, αλλά εγκαλών». Θα μπορούσε, μάλιστα η κυβερνητική εκπρόσωπος να πει ότι χάρη στην περίτεχνη πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση, έχει φέρει σε πολύ δύσκολη θέση τους Ευρωπαίους. Δεν το είπε όμως… Διατηρεί προφανώς κάποιες αναστολές ακόμη… μια που ξεκινήσαμε με την κυβερνητική εκπρόσωπο, E Και να καταγράψουμε, έτσι για να το θυμηθούμε τις επόμενες μέρες, και το ακόλουθο: «Υπάρχει», είπε, «μια σεναριολογία, που είναι απίστευτη – από πολλούς κύκλους και για διαφόρους λόγους –, στην οποία, πιστέψτε με, δεν θέλω να συμμετάσχω. Δεν θέλω διαρκώς να συμμετέχω σε τέτοια σενάρια. Από την πλευρά μας, λοιπόν, είναι ξεκάθαρο». Αυτό που είναι ξεκάθαρο και για το οποίο «σκίζει τα ρούχα της» η εκπρόσωπος της κυβέρνησης είναι ότι δεν υπάρχει συμψηφισμός μεταξύ της αξιολόγησης και της διαχείρισης του προσφυγικού προβλήματος (και) με τη ΝΑΤΟϊκή εμπλοκή.

κυκλοφορήσουν στα χωριά τους. Όπως ακριβώς δεν μπορούσαν να κυκλοφορήσουν οι βουλευτές της Πασοκονεοδημοκρατίας στο πρόσφατο παρελθόν… μια συνεδρίαση που θα θυμίζει έντονα προ ημερησίας E Σεσυζήτηση αναμένεται να μετατραπεί η ψήφιση του σχεδίου νόμου με το «παράλληλο πρόγραμμα», καθώς στη «μάχη» θα μπουν και οι πολιτικοί αρχηγοί, με το «θερμόμετρο» της πολιτικής αντιπαράθεσης να χτυπάει κόκκινο... Η παρουσία του Αλέξη Τσίπρα στην Ολομέλεια θεωρείται δεδομένη, καθώς πρόθεση του πρωθυπουργού είναι να ενημερώσει το Σώμα για τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής, αλλά... δεδομένο, επίσης, θεωρείται ότι θα τοποθετηθεί και για τα «καυτά», όσο και ανοιχτά, ζητήματα της πολιτικής επικαιρότητας. Αναπόφευκτα, η παρέμβαση Τσίπρα θα φέρει και τις ανάλογες τοποθετήσεις των υπόλοιπων πολιτικών αρχηγών...

η είναι, σ η γ ό λ ο Αξι σει... θα περά

αλλα λόγια, αυτό που λέει η Όλγα E Με Γεροβασίλη είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν συμφώνησε με τους εταίρους και δανειστές για ολοκλήρωση της αξιολόγησης με μη περικοπή (κύριων) συντάξεων δίνοντας ως αντάλλαγμα την παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο και την ανάληψη της υποχρέωσης για φιλοξενία (πόσων άραγε;) μεταναστών. Ο καιρός (και οι εξελίξεις) θα δείξει... η εικόνα της εκτόνωσης των αγροτικών E Προβαλλεται κινητοποιήσεων, καθότι πλησιάζει ο καιρός των αγροτικών υποχρεώσεων στα χωράφια, δούλεψε και κάποιος (διασπαστικός) μηχανισμός, έρχεται και ο πρωθυπουργός από τις Βρυξέλλες και θα δεχτεί (κάποιους) αγρότες. Παρ’ όλα αυτά εξακολουθούν να υπάρχουν μπλόκα και αποκλεισμοί και καταλήψεις με το αίτημα που προκάλεσε τις κινητοποιήσεις: την απόσυρση του νομοσχεδίου. Κατι ακόμα που χαρακτηρίζει αυτές τις κινητοποιήσεις και ίσως δεν το έχει λάβει όσο σοβαρά πρέπει η κυβέρνηση, είναι ότι βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δυσκολεύονται να

E

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

να σημειωθεί ότι αν και ο αρχικός E Αξιζει σχεδιασμός προέβλεπε ότι το νομοσχέ-

διο με τις διατάξεις του «παράλληλου προγράμματος» θα έμπαινε στην Ολομέλεια Τετάρτη και Πέμπτη, τελικά η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής άναψε το «πράσινο φως», κατά πλειοψηφία, στην εισήγηση της κυβέρνησης να συζητηθεί το σχέδιο νόμου στην Ολομέλεια του Σώματος αύριο Παρασκευή και μεθαύριο Σάββατο. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης διαφώνησαν με την αλλαγή του προγραμματισμού της Βουλής, ενώ από την πλευρά του ΚΚΕ ο Θανάσης Παφίλης τόνισε ότι η κυβέρνηση «χρησιμοποιεί το Κοινοβούλιο για επικοινωνιακούς λόγους». θέση είχαν στην πλατεία Συντάγματος, τη E ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ βραδιά της κινητοποίησης των αγροτών, πολλά στελέχη στενοί συνεργάτες του Σαμαρά, στηρίζοντας την αγροτιά της χώρας. Πρώτος πρώτος ο Χρύσανθος Λαζαρίδης, που μάλλον έχει αναλάβει το τμήμα ανορθόδοξου πολέμου στο επιτελείο του Σαμαρά και από κοντά και ο μικρός Ζήσης του Αntinews, που φαίνεται να μετέχει στο τμήμα προπαγάνδας… Φανταζόμαστε θα ήταν έτοιμοι για να καταλάβουν και τη Βαστίλη. Φαίνεται ότι η έφοδος ανεβλήθη… στη Νουδούλα για το ποιος από τους E ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΝΤΑΙ επίδοξους γαλάζιους οπλαρχηγούς της θα επιβάλει τους ανθρώπους του στο επιτελείο του Κυριάκου Μητσοτάκη και φυσικά στις διάφορες κομματικές επιτροπές, από τις οποίες ορισμένες είναι πανίσχυρες. Κάπως έτσι του φόρτωσε η Ντόρα τον πρώην συνεργάτη της Γιάννη Οικονόμου και αυτός με τη σειρά φέρνει τον πρώην συνεταίρο του, τον Πανταγιά, στη Συγγρού για να τον βλέπουν κάποιοι και να φρικάρουν.

www.topontiki.gr

Η συμφωνία κορυφής… Σύμφωνα με όσα γνωρίζει – στον βαθμό που μπορεί να γνωρίζει – το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, παρά τις επικοινωνιακές εντάσεις και τους μεταξύ τους διαξιφισμούς, ΗΠΑ και Ρωσία υποστηρίζουν σθεναρά το σχέδιο ειρήνευσης στη Συρία. Η εν λόγω συμφωνία, απότοκος της αμερικανο-ιρανικής συμφωνίας, περιλαμβάνει οριστικές διευθετήσεις στην περιοχή. Σημαντικότερες εξ αυτών, τρεις: Η πρώτη περιγράφει τα όρια του νέου διάδοχου ακρωτηριασμένου συριακού κράτους και τη μεταβίβαση εξουσίας του Άσαντ με τέτοιον τρόπο που να επιβιώσει το μπααθικό σύστημα. Η δεύτερη διασφαλίζει την παρουσία των ρωσικών συμφερόντων στη Συρία, η οποία αποτελεί το αγκυροβόλιο του ρωσικού στόλου στη Μεσόγειο. Η τρίτη, και σημαντικότερη ίσως από τις συμφωνημένες διευθετήσεις, προβλέπει την προσφορά συριακών εδαφών με έξοδο στη Μεσόγειο για το υπό σύσταση κουρδικό κράτος που ήδη υπάρχει ως προτεκτοράτο (αμερικανικό) στο Βόρειο Ιράκ.

…και οι λεπτομέρειες Μέχρι να υλοποιηθούν, ωστόσο, οι συμφωνίες κορυφής κυλάει χρόνος και αίμα, ειδικά σε περιπτώσεις που οι αντιμαχόμενοι είναι πολλοί και τα συμφέροντα πολλά και μεγάλα. Έτσι, λοιπόν, η εν λόγω αμερικανορωσική συμφωνία, μέχρι να υλοποιηθεί, πρέπει να αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις ισχυρών παικτών στην περιοχή, όπως για παράδειγμα της Τουρκίας, η οποία θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποτρέψει τη δημιουργία εύρωστου κουρδικού κράτους στα νότια σύνορά της. Ο Ερντογάν, με δηλώσεις του, δίνει τον τόνο των τουρκικών προθέσεων: «Οι ΗΠΑ» είπε ο πρόεδρος της Τουρκίας «πρέπει να αποφασίσουν αν θέλουν να υποστηρίζουν την Τουρκία ή τους Κούρδους αντάρτες». Είπε και κάτι ακόμη ο Ερντογάν: «Η Τουρκία δεν προτίθεται να σταματήσει να βομβαρδίζει την κουρδική πολιτοφυλακή YPG ανταποδίδοντας τα πυρά που εκτοξεύονται από την άλλη πλευρά των συνόρων». Είναι, έχουμε την εντύπωση, προφανές ότι θα παρακολουθήσουμε πολλά ακόμη επεισόδια αυτής της αιματηρής και φρικιαστικής ιστορίας, πριν έρθει η ειρήνη. Και μέχρι τότε, θα δούμε ακόμη πολλές εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες να προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη. ΝΕΟ εστιατόριο που έχουν ανοίξει δύο πρώην γαλάζιοι E ΣΤΟ υπουργοί, η Ζέττα Μακρή και ο Μιχάλης Παπαδόπουλος, το οποίο βρίσκεται στον πεζόδρομο της Βουκουρεστίου, βρέθηκαν το μεσημέρι της περασμένης Τρίτης στο ίδιο τραπέζι ο τέως πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, καθώς και αρκετοί γαλάζιοι βουλευτές και στελέχη της ΟΝΝΕΔ. Φαίνεται ότι ο Σαμαράς είναι αποφασισμένος να συγκρατήσει τις «φίλιες δυνάμεις» που διαθέτει

Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ

Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ

D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 40 σελίδες - 2,00 ­ ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: syntaxipontiki@gmail.com internet: http://www.topontiki.gr

«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και

Αποκαλυπτική εφημερίδα

•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)

Η… ανησυχητική προσπάθεια της Μέρκελ Ακούσαμε με μεγάλη ανησυχία, το ομολογούμε, τη Γερμανίδα καγκελάριο να δηλώνει ότι «θα κάνει ό,τι μπορεί για να μην κλείσουν τα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων». Δίχως να αμφισβητούμε τις ευγενείς προθέσεις της κυρίας Μέρκελ και χωρίς ίχνος προκατάληψης, μας έρχεται στο μυαλό ο λογαριασμός που πληρώνει η χώρα ύστερα από κάθε γερμανική προσπάθεια βοήθειας… Στην προκειμένη περίπτωση, η καγκελάριος αναλύει, ως συνήθως, σωστά την κατάσταση: «Πρέπει να συνεχίσουμε στον δρόμο της αντιμετώπισης των αιτίων της προσφυγικής κρίσης, της φύλαξης των εξωτερικών συνόρων και της δίκαιης κατανομής των προσφύγων ή να τον εγκαταλείψουμε και αντ’ αυτού να κλείσουμε τα σύνορα Ελλάδας ΠΓΔΜ - Βουλγαρίας, με όλες τις συνέπειες που θα είχε αυτό

για την Ελλάδα και το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης;». Στο ερώτημα που η ίδια η Γερμανίδα καγκελάριος έθεσε, απάντησε ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να μην κλείσουν τα σύνορα και απομονωθεί η Ελλάδα από τους εταίρους της. Ωστόσο, το ερώτημα πια είναι τι μπορεί να κάνει και με ποιο δικό της πολιτικό κόστος. Και αυτό που βλέπει ο καθένας πια, είναι ότι το προσφυγικό πρόβλημα αποδεικνύεται τεράστιο για τις ανύπαρκτες πολιτικά και στρατιωτικά ευρωπαϊκές πλάτες. Ως εκ τούτου, αυτό που τελικά θα μπορέσει να κάνει η Γερμανίδα καγκελάριος, είναι να περιορίσει την πολιτική ζημιά που η ίδια έχει υποστεί στο εσωτερικό της χώρας της. Με πιο απλά λόγια, η Άνγκελα Μέρκελ θα… λυπηθεί πολύ που τελικά θα αφήσει να μετατραπεί η Ελλάδα σε χώρα - καραντίνα δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων.

15

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ

Γκρίζες ζώνες

στα διάφορα όργανα της Ν.Δ. Δεν φαίνεται διατεθειμένος να κάνει πίσω και να αφήσει να χαθεί ο έλεγχος αυτών των οργάνων. Το χειροτερο τους πρόσωπο έδειξαν, για ακόμη μία φορά, οι χρυσαυγίτες βουλευτές, προσπαθώντας «να τινάξουν στον αέρα» την, κεκλεισμένων των θυρών, ενημέρωση του υπουργού Εθνικής Άμυνας Πάνου Καμμένου προς την Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής για το προσφυγικό και τις πρόσφατες αποφάσεις του ΝΑΤΟ, ενώ στη συνεδρίαση παρευρίσκονταν και οι επιτελείς των Ενόπλων Δυνάμεων.

E

Παππάς και ο Ηλίας Κασιδιάρης επιτέθηκαν E ΟστονΧρηστος Πάνο Καμμένο και στους ανώτατους αξιωματικούς

Οι φήμες λένε ότι...

4 Υπάρχουν και ορισμένοι φανατικοί καναλάρχες που προτιμούν να μην συμμετάσχουν στον διαγωνισμό που θα προκηρυχθεί, προκειμένου να σαμποτάρουν τη διαδικασία. Μάλλον στρώνουν το χαλί για να έλθουν οι καινούργιοι…

4 Μια μεγαλειώδη κίνηση ετοιμάζει εντός των ημερών η Φώφη. Προσχωρεί στη θέση του Βασίλη Λεβέντη για τη συγκρότηση οικουμενικής και θα στείλει στον Τσίπρα επιστολή!!!

αποκαλώντας τους «προδότες», «φιλιππινέζες των προσφύγων», χρησιμοποιούσαν απαξιωτικούς και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς για τους μετανάστες, ενώ, όπως έγινε γνωστό, κατέγραφαν στα κινητά τους τηλέφωνα μέρος από την κλειστή συνεδρίαση.

4 Κάτι εμφανίσεις του Πανταγιά, πρώην συνεργάτη του Σημίτη, στη Συγγρού έχουν ανησυχήσει πολλά κομματικά στελέχη, που αναστενάζουν και αναφωνούν. Γιατί, βρε παιδιά; Ανασυγκρότηση της Κεντροδεξιάς δεν θέλετε;

πανδαιμόνιο, η συνεδρίαση διακόπηκε και E Επικρατησε ζητήθηκε από τους χρυσαυγίτες βουλευτές να αποχωρή-

Σάκη Ρουβά, που εδώ και αρκετά χρόνια είχε τη φαεινή ιδέα να τραγουδήσει στην πράσινη γραμμή και στα Κατεχόμενα… ως να μην τρέχει τίποτε απολύτως σε σχέση με τους εισβολείς και τις κατοχικές δυνάμεις. Ο Παντελίδης το πήγε και λίγο παραπέρα, αφού για να ευχαριστήσει τους Κύπριους – όπως είπε – έγραψε ένα κομμάτι που αναφέρεται τα κατεχόμενα εδάφη της και τα συνέδεσε με μία «σκάρτη γκόμενα στα Κατεχόμενα». Και έγινε ο χαμός… με δηλώσεις και σχόλια κυρίως δυσαρέσκειας και επικριτικά.

σουν από την αίθουσα, ωστόσο εκείνοι αρνήθηκαν με αποτέλεσμα να κληθεί ο φρούραρχος της Βουλής. Τελικά, παρουσία του φρουράρχου και αφού πρώτα πήραν στα χέρια τους την έγγραφη ομόφωνη απόφαση των μελών της επιτροπής, σύμφωνα με το άρθρο 81 του Κανονισμού της Βουλής για υποχρεωτική απομάκρυνση βουλευτών που κατ’ εξακολούθηση επιδεικνύουν ανεπίτρεπτη και ανάρμοστη συμπεριφορά, οι χρυσαυγίτες βουλευτές αποχώρησαν και η συνεδρίαση ξεκίνησε και πάλι. μέσω... Twitter απηύθυνε η Νέα ΔημοκραE Προσκληση τία, σε αναζήτηση εμπειρογνωμόνων για τη σύνταξη του... κυβερνητικού προγράμματος του κόμματος, με τη σημείωση ότι η εργασία θα είναι σε εθελοντική βάση και οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να είναι σε θέση να διαθέτουν 8-10 ώρες την εβδομάδα σε αυτή, ενώ η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή υποψηφιοτήτων είναι η 23η Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους. Κάτι από Γιώργο θυμίζουν... Με τροπολογια που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο της Δημόσιας Διοίκησης στο προσεχές διάστημα θα εκδοθεί υπουργική απόφαση από τον αρμόδιο υπουργό Νίκο Παππά που θα καθορίζει τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν όσοι δημοσιογράφοι της ΕΡΤ, του ΑΠΕ και της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης επιθυμούν να έχουν παράλληλη απασχόληση σε ιδιωτικά ΜΜΕ.

E

ΚΑΤΩ έκανε Ελλάδα και Κύπρο ο γνωστός τραγουδιE ΑΝΩ στής Παντελής Παντελίδης, ακολουθώντας τον δρόμο του

πάντα ο συνθέτης Γιώργος Θεοφάνους, είπε ότι E ΕΥΣΤΟΧΟΣ θίγεται προσωπικά από αυτές τις λέξεις, που χρησιμοποιήθηκαν με τόσο άκομψο τρόπο γιατί βολεύουν στην ομοιοκαταληξία και ζήτησε να μην ακούσει το «τραγούδι» κανένας Ευαγόρας, κανένας Αυξεντίου, κανένας Σολωμός, κανένας Ισαάκ, κανένας Ελλαδίτης φαντάρος που έχασε τη ζωή του στα Κατεχόμενα, καμιά μάνα που περιμένει ακόμα. Αν καταλάβει ο Π.Π. ποιοι είναι όλοι αυτοί... ΙΑΝΟS, το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου, στις 3.00 μ.μ., E Οπαρουσιάζει τον εκδότη της Κύπρου που έβαλε ως στόχο να υπάρχει λογοτεχνική παραγωγή από τη Λευκωσία και να ενώσει πολιτιστικά την Κύπρο με τον υπόλοιπο Ελληνισμό μέσω των εκδόσεων «Αιγαίον». Ο Βάσος Πτωχόπουλος έχει συμβάλει σε εκδόσεις νεότερων ποιητών και λογοτεχνών, καθώς και σε κριτικές μελέτες. Στην εκδήλωση θα μιλήσουν ο Αχιλλέας Αιμιλιανίδης και ο Γιάννης Τριάντης με συντονίστρια τη Σοφία Ιορδανίδου. Η εκδήλωση θα προβληθεί ζωντανά από το ianos.gr.

ξετρυπωνω

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ή καλύτερα εξαιτίας όλων αυτών, επανεμφανίστηκαν ξαφνικά στο προσκήνιο και μάλιστα με ιδιαίτερη επιμονή και ένταση οι τουρκικές διεκδικήσεις σε βάρος της Ελλάδας. Για τους έχοντες μια στοιχειώδη γνώση της Ιστορίας, η επανεμφάνιση των τουρκικών αξιώσεων ήταν αναμενόμενη, καθώς η Ελλάδα έχει ξεμείνει από οικονομικές - πολιτικές δυνάμεις και με την κοινωνία της εξουθενωμένη. Το έγγραφο τουρκικό διάβημα για το οποίο έγραψε την περασμένη εβδομάδα το «Ποντίκι», σύμφωνα με το οποίο τα Ίμια είναι τουρκικό έδαφος, ήταν μία από μια σειρά τουρκικών κινήσεων. Η δεύτερη (αποκάλυψη της «Καθημερινής») τουρκική κίνηση με την «απαγόρευση» του πρωθυπουργικού αεροσκάφους να διέλθει από τουρκικό εναέριο χώρο αν προηγουμένως είχε ανεφοδιαστεί στη Ρόδο, στόχο έχει να υπενθυμίσει ότι τα Δωδεκάνησα είναι αποστρατιωτικοποιημένη περιοχή. Η δέσμευση για έναν ολόκληρο χρόνο μεγάλων περιοχών του Αιγαίου για πραγματοποίηση αεροναυτικών ασκήσεων περιγράφει τον πάγιο τουρκικό στόχο για διχοτόμηση του αρχιπελάγους στον 25ο μεσημβρινό. Αυτή ακριβώς είναι η κατάσταση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ίδια και απαράλλαχτη τα τελευταία χρόνια. Μόνο που στη δεδομένη στιγμή η Ελλάδα βρίσκεται σε θέση καταφανούς αδυναμίας…

ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ

Το πρόβλημα Έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί οι παλιές καλές εποχές που το κυρίαρχο ελληνικό πολιτικό σύστημα κόμπαζε για τα πολιτικά πλεονεκτήματα που συνεπάγεται η ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Καταρχάς και με αφορμή το προσφυγικό πρόβλημα αποδείχτηκε περίτρανα η πολιτική ανυπαρξία της λεγόμενης «Ένωσης» και η επιχειρησιακή της ανικανότητα να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα που θα έπρεπε να είναι «κοινό». Αυτήν ακριβώς την πολιτική ανυπαρξία εκμεταλλεύτηκε η Τουρκία, στέλνοντας καραβιές, εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων πρόσφυγες και μετανάστες στο ευρωπαϊκό έδαφος μέσω της Ελλάδας. Με αυτόν τον τρόπο η Άγκυρα, υποβοηθώντας και διογκώνοντας ένα μεγάλο για τους Ευρωπαίους πρόβλημα, επιχειρεί να διαπραγματευτεί διασφαλίζοντας τα συμφέροντά της στο «μεγάλο παιχνίδι» της Συρίας. Τι θα κερδίσει η Τουρκία στη Συρία είναι άγνωστο. Αυτό που ήδη, ωστόσο, διαφαίνεται ως τουρκικό κέρδος, είναι η εμφάνιση δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο.

ΝΑΤΟ

Το Αιγαίο Σύμφωνα με όσα λέει η ελληνική κυβέρνηση, η οποία μάλιστα συνυπέγραψε – μαζί με Γερμανία και Τουρκία – το αίτημα για τις ΝΑΤΟϊκές περιπολίες στο Αιγαίο, ο στόλος της συμμαχίας θα υποχρεώσει την Τουρκία να ανακόψει τις προσφυγικές ροές. Αυτό, ωστόσο, που δεν λέει η ελληνική κυβέρνηση είναι ότι το ΝΑΤΟ εδώ και χρόνια επιδεικνύει μια «επιτήδεια ουδετερότητα» αναγνωρίζοντας με αυτόν τον τρόπο έμμεσα τις τουρκικές αξιώσεις. Είναι, έχουμε την εντύπωση, απόλυτα δικαιολογημένη η ανησυχία που διατυπώνουν υπηρεσιακοί και κυβερνητικοί παράγοντες στο ΥΠΕΞ και το ΥΠΕΘΑ ότι από τη ΝΑΤΟϊκή εμπλοκή μπορεί να προκύψει «ατύχημα» μεγάλου κόστους για την κυβέρνηση και τη χώρα…

16

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

χρονοβόρες νομικές περιπέτειες, οι οποίες ενδεχομένως θα δώσουν παράταση ζωής στην υπάρχουσα τηλεοπτική κατάσταση. Ο κίνδυνος διαιώνισης της εκκρεμότητας μιας νομοθετικής ρύθμισης, η οποία μάλιστα χαρακτηρίζεται από την κυβέρνηση ως μείζονος σημασίας, συνεπάγεται μια παρατεταμένη διαμάχη με σοβαρές πολιτικές παραμέτρους...

Είναι γνωστό ότι – ειδικά στην Ελλάδα – από την ψήφιση ενός νόμου μέχρι την εφαρμογή του υπάρχει μια κάποια... απόσταση. Αυτήν ακριβώς την απόσταση καλείται να καλύψει πια η τροπολογία που ψήφισε την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή η κυβερνητική πλειοψηφία και με την οποία το Μέγαρο Μαξίμου φιλοδοξεί να αναμορφώσει το τηλεοπτικό τοπίο της χώρας.

Η

αναμόρφωση του άναρχου (παράνομου, καταπώς έχει επανειλημμένα χαρακτηριστεί από κυβερνητικά χείλη) τηλεοπτικού τοπίου της χώρας προφανώς δεν είναι εύκολη υπόθεση για μια σειρά από λόγους, με σημαντικότερο ίσως το ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ από πέρυσι είχε αναγορεύσει αυτήν τη ρύθμιση στη μάχη των μαχών κατά της διαπλοκής. Είναι λοιπόν προφανές ότι η διαδικασία υλοποίησης του νέου νόμου δεν θα είναι ούτε απλή ούτε εύκολη...

Μηδενική βάση Κατ’ αρχάς η χορήγηση των αδειών θα γίνει με διεθνή διαγωνισμό και από μηδενική βάση. Δηλαδή οι τηλεοπτικοί σταθμοί που υπάρχουν σήμερα δεν είναι δεδομένο πως θα πάρουν άδεια και δεν θα έχουν προβάδισμα μοριοδότησης στη νέα διεκδίκηση. Κάτι τέτοιο θα αντέβαινε στις αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού. Σύμφωνα με τον νέο νόμο, θα υπάρξουν μόνο τέσσερις τηλεοπτικές άδειες για κανάλια γενικού περιεχομένου και καμία άλλη για οποιουδήποτε άλλου τύπου περιεχόμενο. Οι άδειες θα δοθούν με δημοπράτηση που θα ξεκινάει από τα 3,5 εκατ. ευρώ. Η διαδικασία θα εξελιχθεί τμηματικά, δηλαδή θα γίνει η δημοπράτηση της πρώτης άδειας, μετά της δεύτερης και ούτω καθεξής μέχρι την τέταρτη. Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση φιλοδοξεί να διατηρήσει τον ανταγωνισμό και τις τιμές των προσφορών σε ικανοποιητικό επίπεδο, ειδικά όσο προχωρά η διαδικασία. Από την άλλη πλευρά, των ενδιαφερομένων, ωστόσο, τίποτε δεν αποκλείει ούτε απαγορεύει μια συνεννόηση ή τη δημιουργία συμπράξεων ώστε η διανομή των τεσσάρων αδειών να μην εκτοξεύσει υπερβολικά το τίμημα. Πριν φτάσουμε στην εξέλιξη της διαδικασίας και στον τρόπο με τον οποίο οι ενδιαφερόμενοι νυν ή επί-

Οι νέοι

Θα παίξουν τις... καθυστερήσεις Η στρατηγική των καναλαρχών για «παράταση ζωής» δοξοι νέοι καναλάρχες θα αντιμετωπίσουν ενδεχομένως τον διαγωνισμό για τις νέες τέσσερις άδειες, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι ο νέος νόμος οδηγεί στο κλείσιμο κάποιων από τα υπάρχοντα σε πανελλαδική εμβέλεια κανάλια ή μπορεί να δημιουργήσει δυσκολίες στη συμμετοχή τους στον διαγωνισμό. Βασικό – και ενδεχομένως ανυπέρβλητο – πρόβλημα για κάποια από τα υπάρχοντα κανάλια είναι η καταγεγραμμένη οικονομική αδυναμία τους, τουλάχιστον την τελευταία τριετία. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, από τα οκτώ κανάλια που σήμερα έχουν άδεια πανελλαδικής εμβέλειας θα κλείσουν τα τέσσερα... Είναι λοιπόν προφανές ότι, τις επό-

Προσφυγές με στόχο τη ρυμούλκηση της διαδικασίας σε χρονοβόρες νομικές περιπέτειες

μενες εβδομάδες που θα κριθεί η διαδικασία υλοποίησης του νέου νόμου, το «παιχνίδι» μεταξύ της κυβέρνησης και των ιδιοκτητών των σημερινών καναλιών θα σκληρύνει ακόμη περισσότερο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες των υπαρχόντων καναλιών θα έχουν μέχρι το τέλος ενιαία στάση. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που αναμένεται στα πρώτα στάδια της διαδικασίας υλοποίησης του νέου νόμου είναι οι καθυστερήσεις. Όπως όλα δείχνουν, οι ιδιοκτήτες των σημερινών τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας θα προσφύγουν νομικά κατά της πρώτης διοικητικής πράξης για την υλοποίηση του νόμου. Στόχος μιας τέτοιας κίνησης είναι η ρυμούλκηση της διαδικασίας σε

Οι φήμες και οι σίγουροι Όσον αφορά πάντως τους νέους «παίκτες» που θα εμφανιστούν στο νέο τηλεοπτικό τοπίο, τα ονόματα που βγαίνουν στο προσκήνιο προκύπτουν με το… σταγονόμετρο. Η πιάτσα βοά για δυναμική είσοδο του Βαγγέλη Μαρινάκη στο κυνήγι μίας άδειας, ενώ δεδομένη πρέπει να θεωρείται η συμμετοχή των Θ. Φιλιππόπουλου και Δ. Μάρη στο «νέο» Mega. Αντιθέτως, η βολιδοσκόπηση από την κυβέρνη-

ση μεγάλων ομίλων, όπως του εκ Γαλλίας ορμώμενου Πάρη Μουράτογλου ή της Μαριάννας Λάτση, έπεσε στο κενό, ενώ και η Γιάννα Αγγελοπούλου διέψευσε σε όλους τους τόνους πως προτίθεται να εμπλακεί στα τηλεοπτικά δρώμενα της χώρας. Από τους… παλιούς, σίγουρος θεωρείται ο Κυριακού, ενώ ερωτηματικά αποτελούν οι Κοντομηνάς και Αλαφούζος.

Μια ενδιαφέρουσα «λεπτομέρεια», που θα παίξει καθοριστικό ρόλο στο πώς θα εξελιχθεί η σύγκρουση της κυβέρνησης με τους ιδιοκτήτες των σημερινών καναλιών, έχει να κάνει με το ενδιαφέρον που θα εκδηλωθεί από επιχειρηματίες που ενδεχομένως θα θελήσουν να «παίξουν» στο νέο τηλεοπτικό τοπίο στην Ελλάδα. Για την ώρα, πάντως, πέρα από φήμες, δεν έχει ακόμη καταγραφεί κάποιο συγκεκριμένο - επίσημο ενδιαφέρον ούτε από εγχώριο ούτε από ξένο επιχειρηματία. Είναι προφανές ότι, στην περίπτωση που εκφραστεί ενδιαφέρον από νέους «παίκτες», το παιχνίδι περιπλέκεται και δυσκολεύει για τους υπάρχοντες, ειδικά γι’ αυτούς που έχουν διαπιστωμένα οικονομικά ανοίγματα, τα οποία μέχρι πρότινος κάλυπταν με «εύκολες» δανειοδοτήσεις.

Παράπλευρες απώλειες Η προφανής μακροχρόνια ανομία στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο και η επιβεβλημένη αναδιάρθρωση του τοπίου, την οποία έχει αναλάβει να φέρει εις πέρας η κυβέρνηση, προϋποθέτει κόστος πολιτικό και οικονομικό, το οποίο ήδη έχει αρχίσει να καταβάλλεται καταρχάς από τους εργαζομένους, οι οποίοι ήδη υφίστανται τις απαιτούμενες οικονομίες κλίμακος που έχουν υιοθετήσει οι μεγάλες τηλεοπτικές επιχειρήσεις. Είναι προφανές ότι το κόστος που συνεπάγεται το κλείσιμο τεσσάρων καναλιών, στην περίπτωση που ολοκληρωθεί η εφαρμογή του νέου νόμου, θα πολλαπλασιαστεί τόσο για τους εργαζομένους, πολλοί από τους οποίους θα οδηγηθούν στη δεξαμενή των ανέργων, όσο και για την κυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, είτε η υλοποίηση του νομοσχεδίου προχωρήσει βάζοντας στο περιθώριο κάποια πανίσχυρα ονόματα που επηρέασαν τις εξελίξεις τις τελευταίες δεκαετίες είτε χαθεί στους δαιδάλους των δικαστηρίων, το τηλεοπτικό τοπίο στη χώρα είναι σε διαδικασία αναδιάρθρωσης. Και το ζητούμενο, όπως γίνεται παντού στον κόσμο, θα εξακολουθήσει να είναι η αναζήτηση της ισορροπίας ανάμεσα στην πολιτική επιρροή, την εξάρτηση και την αντικειμενικότητα.

KKE

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

17

www.topontiki.gr

Τα... αγροτικά του ΚΚΕ «Αγροτικές» κόντρες εντός, εκτός και επί τ’ αυτά Και ξαφνικά έγινε πάλι «της μόδας», ύστερα από 40 χρόνια, εκείνος ο δίσκος - σύμβολο για το αγροτικό κίνημα, «Τα Αγροτικά» του Διονύση Τζεφρώνη και του Θωμά Μπακαλάκου, που ακούγονται πλέον δυνατά από τα μεγάφωνα στις συγκεντρώσεις στην Αθήνα, καθώς η προφορά των διαδηλωτών... βαραίνει, ενώ τη θέση του κλασικού λευκού βαν στην κεφαλή της συγκέντρωσης πήραν τα τρακτέρ των αγροτών.

Ε

ίναι τέτοια η... ολική επαναφορά του δίσκου στην επικαιρότητα, ώστε ακόμα και ο δημιουργός του, ο Θωμάς Μπακαλάκος, βρέθηκε την Παρασκευή στη συγκέντρωση των αγροτών στο Σύνταγμα. Μια συγκέντρωση που, όσο και αν φαίνεται περίεργο, είχε και ψυχολογική επίδραση στους κατοίκους της πρωτεύουσας, που απαθανάτιζαν με χαμόγελο την είσοδο των τρακτέρ στο κέντρο. Κι αν η κυβερνητική εκπρόσωπος θέλησε να παρουσιάσει ως πλειοψηφικό – που δεν είναι – το ρεύμα των αγροτών που διατίθεται να καθίσει

στο ίδιο τραπέζι με την κυβέρνηση αξιοποιώντας τις ενέργειες της «συμμαχίας των προθύμων», που κατά Μπούτα «περδικλώνεται στα σκαλιά του Μαξίμου», η αλήθεια είναι κάπως διαφορετική. Μεταξύ άλλων, η εφαρμογή του διαχωρισμού των «κατ’ επάγγελμα και μη αγροτών», από τον οποίο εξαρτάται και η κρατική στήριξη, θα άφηνε περίπου 500.000 αγρότες εκτός, οπότε τα περί πλειοψηφιών πάνε... περίπατο. Αυτοί που κυβέρνηση και «πρόθυμοι» θέλουν να αποχαρακτηρίσουν από αγρότες δεν είναι κάποιοι μεγαλοεπιχειρηματίες που «ξεκοκαλί-

ζουν» επιδοτήσεις στα μπουζούκια, αλλά κατά κύριο λόγο αγρότες, που δεν μπορούν να συντηρήσουν τις οικογένειές τους από τις γεωργικές τους εκμεταλλεύσεις και αναγκάζονται να κάνουν και κάποια δεύτερη δουλειά.

Βολές και εξ αριστερών Ο Βαγγέλης Μπούτας, ως στέλεχος του ΚΚΕ, βάλλεται τόσο εκ δεξιών με το επιχείρημα πως το μπλόκο της Νίκαιας (το μεγαλύτερο στην Ελλάδα) παραμένει αμετακίνητο στις θέσεις του λόγω μικροπολιτικών συμφερόντων, αλλά και απ’ τα

αριστερά ως έτοιμος να... μαζέψει τα τρακτέρ από τα μπλόκα. Οι δύο απόψεις συναντώνται στο εξής: αντιμετωπίζουν τους αγρότες σαν... πρόβατα που άγονται και φέρονται με βάση τις επιθυμίες του «τσομπάνη». Πολυφορεμένο το επιχείρημα των «υποκινούμενων κινητοποιήσεων» ή των «έτοιμων να τα μαζέψουν» ηγετών τους, αλλά το αυτί των αγροτών δεν ιδρώνει από τέτοια. Η Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων ετοιμάζεται για νέα σύσκεψη που θα αποφασίσει την κλιμάκωση του αγώνα τους. Υπουργοί και φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ παραπονέθηκαν μάλιστα και για την παρουσία χρυσαυγιτών ανάμεσα στους αγρότες. Τους χρυσαυγίτες προφανώς δυσκολεύονταν να τους διακρίνουν στις «πλατείες» των Αγανακτισμένων ως αντιπολίτευση,

παρά τα συνθήματα για «300 στο Γουδή» και... καμένη Βουλή. Το σχετικό αφήγημα κατέρρευσε κι αυτό πανηγυρικά το βράδυ της Παρασκευής στη συγκέντρωση του Συντάγματος, όταν ομάδα χρυσαυγιτών υποδυόμενων τους αγρότες θέλησε να πάρει τον λόγο στη συγκέντρωση και, αφού δεν κατάφερε να απαντήσει ούτε «σε ποιο μπλόκο συμμετέχει», απωθήθηκε με συνοπτικές διαδικασίες από την περιφρούρηση. Κάποια ηλεκτρονικά μέσα μάλιστα ανακάλυψαν πως οι πρώτες εντάσεις εκδηλώθηκαν κατά την ομιλία του Δημήτρη Κουτσούμπα στη συγκέντρωση. Τέτοια ομιλία βέβαια δεν έγινε ποτέ, αλλά, όπως λέει και το παλιό δημοσιογραφικό αξίωμα, «μην αφήνεις μια λεπτομέρεια, όσο σημαντική κι αν είναι, να σου χαλάσει μια ωραία ιστορία».

18

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Τα hotspots που διχάζουν Οι αντιδράσεις των κατοίκων στις περιοχές που θα φιλοξενηθούν οι πρόσφυγες

Οι φωτογραφίες είναι από τις εγκαταστάσεις για τη φιλοξενία μεταναστών που στήθηκαν από υπηρεσίες των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε χρόνο - ρεκόρ

Δευτέρα πρωί στο Πέραμα. Βασικό θέμα συζήτησης μεταξύ των κατοίκων της εργατικής συνοικίας του Πειραιά ήταν το κέντρο φιλοξενίας προσφύγων που κατασκευάζεται στο παλιό στρατόπεδο πεζικού, στο Σχιστό.

Έ

χουν κάνει το Πέραμα τη χαβούζα της Αττικής» λέει ένας ηλικιωμένος. «Να τους πάρει ο δήμαρχος στο σπίτι του όλους αυτούς που μας κουβάλησε εδώ» λέει μια «αγανακτισμένη» μητέρα, η οποία κρατά από το χέρι της τη μικρή της κόρη που μόλις πήρε από το σχολείο. «Δυστυχισμένοι άνθρωποι που ξεριζώθηκαν είναι κι αυτοί. Έχουμε κάνει και εμείς πρόσφυγες και τους καταλαβαίνω… Αλλά εμείς τι φταίμε να μας τους κουβαλούν εδώ χάμω» αντιτείνει μια μεγαλύτερη σε ηλικία κυρία. «Να δω τι θα κάνουν οι κυβερνώντες όταν θ’ αρχίσουν να μπουκάρουν στα σπίτια και να… βιάζουν τα παιδιά και τις γυναίκες μας, όπως έκαναν στη Γερμανία» είναι η πιο ακραία φωνή που ακούγεται εκείνο το – κατά τ’ άλλα – ηλιόλουστο πρωινό του Φεβρουαρίου. Την ίδια ώρα, 500 χιλιόμετρα βορειότερα, ο δήμαρχος Δέλτα, στα Διαβατά της Θεσσαλονίκης, λιντσάρεται από εξαγριωμένους κατοίκους της πόλης, οι οποίοι αντιδρούν

«

Ρεσιτάλ βλακείας από τους μικροκέφαλους φασίστες της Χρυσής Αυγής

στη δημιουργία προσφυγικού καταυλισμού στο εγκαταλειμμένο στρατόπεδο της περιοχής, ενώ στην Κω οι οπαδοί της Χρυσής Αυγής οργανώνουν και προΐστανται στα επεισόδια μεταξύ «αγανακτισμένων κατοίκων του νησιού» και των ΜΑΤ έξω από τον χώρο όπου πρόκειται να κατασκευαστεί το κέντρο καταγραφής προσφύγων και μεταναστών – το λεγόμενο hotspot. Η διαχείριση του προσφυγικού και η επιδιωκόμενη έξωση της Ελλάδας από τη συνθήκη Σένγκεν, με όλες τις αρνητικές συνέπειες που συνεπάγεται αυτό το ενδεχόμενο για τις εξαγωγές και το εμπόριο για τη χώρα μας, για την οποία πιέζει το μπλοκ των «σκληροπυρηνικών» Ευρωπαίων εταίρων, με πρώτη την Αυστρία, αποτελεί «βούτυρο στο ψωμί» της Χρυσής Αυγής.

Τα μορφώματα Την Τετάρτη, τα υπόδικα μέλη του νεοναζιστικού μορφώματος βρήκαν την ευκαιρία να στήσουν ακόμα ένα «θέατρο σκιών» στη Βουλή, κατά τη διάρκεια επίκαιρης συζήτησης για το μεταναστευτικό. Οι Κασιδιάρης, Παππάς και Κούζηλος σ’ ένα παραλήρημα μισαλλοδοξίας, ρατσισμού και φυλετικού μίσους επιτέθηκαν με φαιδρούς χαρακτηρισμούς κατά του υπουργού Εθνικής Άμυνας και των προσφύγων, με μο-

ναδικό σκοπό την προσέλκυση νέων οπαδών. Βέβαια, στην πρόσφατη συγκέντρωση των «κατοίκων του Περάματος και του Κερατσινίου» ενάντια στην κατασκευή του προσφυγικού καταυλισμού στο Σχιστό, οι νοσταλγοί των ναζί δεν κατάφεραν να μαζέψουν περισσότερους από… 100 οπαδούς τους, παρά την παρουσία στο Σχιστό των Παναγιώταρου, Κασιδιάρη. Όμως ο «σπόρος» της ξενοφοβίας και του ρατσισμού υπάρχει και αρκεί μια «σπίθα» για να βγουν στην επιφάνεια τα πιο απάνθρωπα και κτηνώδη ένστικτα. Τουλάχιστον, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, φαίνεται να απομακρύνεται ο κίνδυνος του κλεισίματος των βαλκανικών συνόρων, κυρίως του μεθοριακού σταθμού της Ειδομένης με τα Σκόπια, καθώς και της εξόδου της Ελλάδας από τη Σένγκεν. Κυριολεκτικά στο παρά πέντε ο πρωθυπουργός της χώρας Αλέξης Τσίπρας μετέβη στις Βρυξέλλες, για την επικείμενη έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. για το προσφυγικό, έχοντας στο χαρτοφυλάκιό του την ολοκλήρωση της κατασκευής των τεσσάρων από τα πέντε «hotspots», στη Λέσβο, τη Λέρο, τη Σάμο και τη Χίο (όπου θέμα συζήτησης και αρνητικών σχολίων αποτέλεσε η «έμπνευση» των υπαλλήλων της

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

19

www.topontiki.gr

Όταν ο στρατός κάνει θαύματα Ένα μικρό θαύμα πέτυχαν μέσα σε 12 ημέρες οι άνδρες του διοικητή της Διεύθυνσης Μηχανικού του Στρατού Ξηράς συνταγματάρχη Μιχάλη Κλούβα, μετατρέποντας το ερειπωμένο στρατόπεδο Πεζικού στο Σχιστό σ’ ένα πρότυπο κέντρο φιλοξενίας, που σε πρώτη φάση μπορεί να υποδεχθεί 1.200 πρόσφυγες από τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ. Ανάμεσά τους και 80 ασυνόδευτα παιδιά. Το «Π» πραγματοποίησε αυτοψία στο πρώην στρατόπεδο και παρουσιάζει ένα λεπτομερές φωτορεπορτάζ σχετικά με τις υποδομές που κατασκευάστηκαν, ουσιαστικά από το μηδέν, σε χρόνο ρεκόρ. Σε πρώτη φάση το κέντρο θα είναι σε θέση να φιλοξενήσει 1.200 πρόσφυγες, στους οποίους θα δίδεται μια ταυτότητα ελεύθερης εισόδου και εξόδου από το καμπ για τους έξι μήνες που διαρκεί η άδεια προσωρινής παραμονής στη χώρα μας. Οι περισσότεροι, βέβαια, εγκαταλείπουν την Ελλάδα εντός 48 ωρών από την άφιξή τους στον Πειραιά, μετακινούμενοι προς τη Βόρεια Ευρώπη. Διακόσιοι πενήντα πρόσφυγες θα φιλοξενούνται σε δυο κτήρια και άλλοι 950 σε 200 ειδικά διαμορφωμένες σκηνές τριπλού ψύχους. Έχει προβλεφθεί φυλασσόμενος ειδικός χώρος για συνολικά 200 ασυνόδευτα παιδιά σε σκηνές των οκτώ ατόμων, τα οποία θα παρακολουθούνται από παιδοψυχολόγους και ιατρό. Επίσης έχουν προβλεφθεί και είναι ήδη έτοιμες προς χρήση οι εγκαταστάσεις για τη σίτιση, με δύο εστιατόρια δυναμικής 400 ατόμων το καθένα, χωριστά λουτρά ανδρών και γυναικών, καθώς και δύο ιατρεία, ενώ θα υπάρχουν και δύο μεγάλες σκηνές για προσευχή. Οι εγκαταστάσεις θα λειτουργούν υπό την κοινή επίβλεψη του Στρατού, του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και της ΕΛ.ΑΣ., με την ενίσχυση των δομών και υπηρεσιών με εθελοντές από ΜΚΟ και την Ύπατη Αρμοστία του ΟΗΕ. Όπως δεσμεύθηκε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος, κατά την επιθεώρηση του καμπ την περασμένη Τρίτη, μετά το «πέρας της αποστολής του», ο χώρος θα παραδοθεί προς χρήση στους κατοίκους του Περάματος και του Κερατσινίου.

FRONTEX να περάσουν βραχιολάκια με αύξοντα αριθμό στους πρώτους 70 πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στον καταυλισμό), καθώς και τη σημαντική πρόοδο των εργασιών στα δύο κέντρα φιλοξενίας προσφύγων στο Σχιστό (είναι έτοιμο για χρήση σε ποσοστό 90%) και τη Σίνδο. Απρόσμενοι σύμμαχοι για την ελληνική πλευρά αποδεικνύονται τόσο η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ όσο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, οι οποίοι με δηλώσεις τους ξεκαθάρισαν ότι δεν πρόκειται να δεχθούν να υψωθούν νέοι φράκτες στην Ευρώπη, αποκόπτοντας τις προσφυγικές ροές από την Ελλάδα.

Οι αφίξεις Οι εκτιμήσεις πάντως της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ σχετικά με την εξέλιξη των προσφυγικών ροών από τα τουρκικά παράλια τους επόμενους μήνες κάθε άλλο παρά καθησυχαστικές είναι για τη χώρα μας. Η μείωση κατά 50% στις αφίξεις προσφύγων και μεταναστών από τα τουρκικά παράλια το πρώτο 15θήμερο του Φεβρουαρίου συγκριτικά με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του Ιανουαρίου αποδεικνύεται συμπτωματική. Ήδη από την Τρίτη προς την Τετάρτη οι δια-

σώσεις που πραγματοποίησε το Λιμενικό στο Αιγαίο έφθασαν τις 1.145, όταν την αμέσως προηγούμενη ημέρα ήταν μόλις 131… Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια ημέρα οι αφίξεις προσφύγων στην Αυστρία από τη Σλοβενία και την Ουγγαρία έφθασαν τις 1.143, ενισχύοντας την πολιτική του συντηρητικού υπουργού Εξωτερικών Τόμας Κουρτς, ο οποίος προΐσταται της κίνησης των ομολόγων του της Ουγγαρίας, της Σλοβενίας και της Πολωνίας για κλείσιμο των συνόρων και κυρίως για σφράγισμα της διόδου από την Ελλάδα προς τα Σκόπια. Εκεί, στην Ειδομένη, όπου έχουν αρχίσει να εγκλωβίζονται ξανά χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, με ομάδες Ελλήνων εθελοντών και την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ να προχωρούν στη δημιουργία ενός πρόχειρου προσωρινού καταυλισμού με σκηνές, αφού μέχρι τώρα χιλιάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλές γυναίκες με μικρά παιδιά και μωρά κοιμούνταν στο πάρκινγκ δύο κλειστών πρατηρίων καυσίμων. Η κίνηση όμως αυτή για τη δημιουργία του πρόχειρου καταυλισμού προκάλεσε την έντονη αντίδραση των κατοίκων του Πολύκαστρου Σερρών, οι οποίοι, με επικεφαλής τον δήμαρχο της πόλης Χρήστο Γκουντενούδη, προσπάθησαν να εμποδίσουν την κατασκευή του καταυλισμού…

20

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Θα ξαναφτιάξω την αγροφυλακή να τους µαντρώσω στα χωράφια...

πολιτικη

21

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Και η Ευρώπη θέλει την κοµαντατούρ της

κουζινα

22

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Ανοίγουν πόρτα στο σχιστολιθικό αέριο Επικίνδυνα ενεργειακά παιχνίδια από την Κομισιόν Με πρόσχημα την ασφάλεια του εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης με φυσικό αέριο, η Κομισιόν, και παρά τις περί του αντιθέτου δεσμεύσεις της, ανοίγει την πόρτα, στεγνά - κοφτά, στο άκρως επικίνδυνο σχιστολιθικό αέριο.

Τ

ο «πράσινο φως» για την είσοδο του σχιστολιθικού αερίου στην Ευρώπη έρχεται μέσα από το σχέδιο της Κομισιόν για την ανάπτυξη στρατηγικής για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) και την αποθήκευση φυσικού αερίου. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην επίσημη ανακοίνωση της Κομισιόν, η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο. Η συνολική ικανότητα της Ευρώπης να εισάγει υγροποιημένο φυσικό αέριο είναι σημαντική – αρκετή ώστε να καλύπτει περίπου το 43% της σημερινής συνολικής ζήτησης φυσικού αερίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2015. Ωστόσο, σημειώνεται στην ανακοίνωση, εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικές περιφερειακές ανισότη-

Σχέδιο για αύξηση της χρήσης υγροποιημένου φυσικού αερίου από 20% σε πάνω από 40%

τες όσον αφορά την πρόσβαση στο υγροποιημένο φυσικό αέριο. Έτσι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «προτείνει μια στρατηγική για το υγροποιημένο φυσικό αέριο που θα βελτιώσει την πρόσβαση όλων των κρατών-μελών σε αυτό, ως μια εναλλακτική πηγή αερίου. Βασικά σημεία της στρατηγικής αυτής είναι η ανάπτυξη στρατηγικών υποδομών με στόχο την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας και τον εντοπισμό έργων που θα μπορούσαν να τερματίσουν την αποκλειστική εξάρτηση ορισμένων κρατών-μελών». Για να το κάνουμε λιανά, η Κομισιόν επιδιώκει να αυξήσει από το 20% που είναι σήμερα το ποσοστό χρήσης του υγροποιημένου φυσικού αερίου σε πάνω από 40%, ποντάροντας σε αγορές όπως οι ΗΠΑ,

η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Νιγηρία, η Αλγερία αλλά και η Νορβηγία. Και η στρατηγική αυτή μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την εισαγωγή σχιστολιθικού αερίου παρά το γεγονός ότι ο αρμόδιος επίτροπος Μιγκέλ Αρία Κανέτε, αν και ρωτήθηκε από δημοσιογράφους, απέφυγε να απαντήσει ευθέως. Το καταπληκτικό είναι ότι ο αρμόδιος επίτροπος για το Κλίμα υποστήριξε ότι το αέριο αποτελεί την καθαρότερη μορφή ορυκτών καυσίμων, «το οποίο θα αποτελέσει “γέφυρα” για τη μετάβασή μας σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα», υποκρύπτοντας με αυτήν τη δήλωση το γεγονός ότι η παραγωγή σχιστολιθικού αερίου είναι από τις πιο επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον διαδικασίες και έχει προκαλέσει παγκοσμίως σφοδρές αντιδράσεις από επιστημονικούς φορείς και περιβαλλοντικές οργανώσεις. Η νέα στρατηγική που ανακοίνωσε η Κομισιόν έρχεται, όπως σημειώνουν ευρωπαϊκές περιβαλλοντικές οργανώσεις, σε πλήρη αντίθεση με τη ρητορική που ανέπτυξε στο Παρίσι, στην Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα, όπου καλούσε κυβερνήσεις και πολίτες να στραφούν προς τις μηδενικές εκπομπές άνθρακα τη στιγμή που σήμερα προτρέπει τις πολυεθνικές να προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις για την κατασκευή υποδομών.

Βρυξελλιώτικο «καπέλο» Τα σχέδια της Κομισιόν που παρουσιάστηκαν υπό τη μορφή δέσμης μέτρων για τη βιώσιμη ενεργειακή ασφάλεια θέτουν επί τάπητος και ένα ακόμα πολύ σημαντικό θέμα που έχει να κάνει με το «καπέλο» στις διακυβερνητικές συμφωνίες σε θέματα ενέργειας, «καπέλο» που προωθείται στο πλαίσιο της Ενεργειακής Ένωσης. Στην ανακοίνωση της Κομισιόν και όσον αφορά την απόφαση για τις διακυβερνητικές συμφωνίες στον τομέα της ενέργειας αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Η Ε.Ε. πρέπει να μεριμνήσει ώστε οι διακυβερνητικές συμφωνίες που υπογράφονται μεταξύ των κρατών-μελών της και τρίτων χωρών και που αφορούν την ασφάλεια του εφοδιασμού της Ε.Ε. με φυσικό αέριο να είναι πιο διαφανείς και να συμμορφώνονται πλήρως με την ενωσιακή νομοθεσία». Η πλήρης συμμόρφωση θα επιτευχθεί μέσω της καθιέρωσης,

όπως ανακοινώθηκε από την Κομισιόν, της διενέργειας εκ των προτέρων ελέγχου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Και υποστηρίζει ότι η εκ των προτέρων αξιολόγηση «καθιστά δυνατό τον έλεγχο της συμμόρφωσης με τους κανόνες ανταγωνισμού και τη νομοθεσία για την εσωτερική αγορά ενέργειας πριν από τη διαπραγμάτευση, την υπογραφή και την κύρωση των συμφωνιών. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να λάβουν πλήρως υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προτού υπογράψουν τις συμφωνίες». Το «καπέλο» στις εθνικές ενεργειακές πολιτικές αναφέρεται ευθέως και στο σκεπτικό της Επιτροπής για την θέσπιση Κανονισμού για την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο. Όπως συγκεκριμένα επισημαίνεται στην ανακοίνωση, «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τη μετάβαση από μια εθνική σε μια περιφερειακή προσέγγιση κατά τον σχεδιασμό μέτρων για την ασφάλεια του εφοδιασμού». Το σημείο αυτό θέτει το κρίσιμο ερώτημα του ποια θα είναι τα πολιτικά χαρακτηριστικά της λεγόμενης Ενεργειακής Ένωσης και εάν αυτά θα οδηγήσουν σε περαιτέρω απώλεια κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών-μελών. Και αυτό γιατί η στρατηγική της ενέργειας αποτελεί σήμερα έστω και κουτσουρεμένα κυριαρχικό δικαίωμα ενός κράτους με άμεση σχέση με τη γεωπολιτική του θέση αλλά και άμεση σχέση με τα αποθέματα υδρογονανθράκων που μπορεί να διαθέτει. Εάν η χάραξη της ενεργειακής πολιτικής περάσει κεντρικά στις Βρυξέλλες, εγείρονται σοβαρές ενστάσεις για το κατά πόσο αυτό θα οδηγήσει σε πλήρη αποδυνάμωση των κρατών-μελών και στη διαχείριση των ενεργειακών πηγών.

Θα ντουμανιάσει ο κόσμος όλος...

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

23

www.topontiki.gr

Η τέλεια καταιγίδα στην Ευρώπη Οι δέκα παράλληλες κρίσεις που τραντάζουν συθέμελα το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που τόσες παράλληλες κρίσεις, αλληλένδετες ή μη, ταρακουνάνε συθέμελα όλο το οικοδόμημα. Πρόκειται για ένα τσουνάμι το οποίο επιδεινώνεται με αλλεπάλληλα γεγονότα και ντόμινο παρενεργειών.

Η

Ευρώπη βρίσκεται υπό αυξανόμενη πίεση και οι αμφιβολίες ότι θα μπορέσει τελικά να βρει γιατρειά σε όλα αυτά που την ταλαιπωρούν μεγαλώνουν καθημερινά. Η συγκυρία θυμίζει τέλεια καταιγίδα...

Προσφυγικό και Τουρκία Πλήρης αμηχανία. Τα σημάδια για το ξέσπασμα της μεγαλύτερης προσφυγικής κρίσης υπήρχαν εδώ και περίπου δυο χρόνια. Η Ευρώπη δεν έκανε απολύτως τίποτα σε επίπεδο ηγεσίας της Ε.Ε. Η απάντηση της Γερμανίας ακόμα και σήμερα δεν είναι ξεκάθαρη και προσπαθεί, αναποτελεσματικά, να κερδίσει χρόνο, ενώ το πρόβλημα διογκώνεται. Το να φορτώνεται όλο το βάρος στον αδύναμο κρίκο, την Ελλάδα, να ζητείται εκτάκτως συνδρομή του ΝΑΤΟ και να υψώνονται τείχη απομονωτισμού στις περισσότερες χώρες είναι ένδειξη ευρωπαϊκής αδυναμίας, εσωστρέφειας, φόβου. Κακά τα ψέματα. Οι χειρισμοί όλους αυτούς τους μήνες από την Ε.Ε. είναι επιεικώς τραγικοί. Και χώρες όπως η Τουρκία ή τα Σκόπια εκμεταλλεύονται τη συγκυρία εκβιάζοντας για να πριμοδοτήσουν το γεωπολιτικό τους μέλλον.

Deutsche Bank Μέχρι τώρα η Γερμανία έκανε τα πάντα για να σωθούν οι τράπεζές της. Από την αρχή της κρίσης προσπάθησε να ξεφορτωθεί εγκαίρως και όσο πιο αθόρυβα μπορούσε τα «τοξικά» ελληνικά ομόλογα, που αποτελούσαν νάρκη στα θεμέλια του χρηματοπιστωτικού της συστήματος. Να, όμως, που στο στόχαστρο έχει βρεθεί τώρα η κλυδωνιζόμενη Deutsche Bank, η νέα «μεγάλη ασθενής» και τραπεζική ναυαρχίδα της Γερμανίας. Παράλληλα έχει «κοκκινίσει» το τραπεζικό σύστημα της Ιταλίας, μιας από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης. «Κόκκινα» δάνεια, αρνητικά επιτόκια, σκάνδαλα και

χρηματιστηριακές απώλειες προμηνύουν περαιτέρω αναταράξεις και τεκτονικές αλλαγές στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.

Το Brexit Μετά τα σενάρια περί Grexit κυριαρχούν πια οι ρεαλιστικοί φόβοι περί Brexit. Η Μ. Βρετανία ετοιμάζεται για το δημοψήφισμα περί παραμονής στην Ε.Ε. και μέχρι τότε υποχρεώνει την Ένωση, και κυρίως Γερμανία - Γαλλία, σε διαρκή οπισθοχώρηση. Οι ευρωπαϊκές αρτηριοσκληρώσεις φαίνεται, έστω κι όχι φωναχτά, να πηγαίνουν περίπατο στην περίπτωση της Μ. Βρετανίας. Η προνομιακή μεταχείριση για τη συγκεκριμένη περίπτωση, μάλιστα, ανοίγει παραθυράκια και για άλλες χώρες στο μέλλον.

Ο «δύσκολος» Ρέντζι Αρχικά ο Ρέντζι επέλεγε περισσότερο τη διπλωματία παρά τη σύγκρουση. Βλέποντας τα δύσκολα, όμως, με τον προϋπολογισμό να μην βγαίνει στα μέτρα της Ευρωζώνης, τις τράπεζες να κλυδωνίζονται και τους επενδυτές να φεύγουν τρέχοντας τις τελευταίες εβδομάδες, έχει σηκώσει μπαϊράκι και βγαίνει εκτός... γραμμής. «Η Ε.Ε. είναι σαν την ορχήστρα που έπαιζε στον Τιτανικό» είπε οργισμένα ο Ρέντζι στο Bloomberg, βάλλοντας κατά του Βερολίνου, των Βρυξελλών, της συνταγής λιτότητας και της γραφειοκρατίας.

Κλυδωνισμοί στην Ιβηρική Δυο από τις χώρες που αντιμετώπισαν σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα μετά το 2008, η Ισπανία και η Πορτογαλία, δεν φαίνεται να ξεμπλέκουν εύκολα, παρά τις υπεραισιόδοξες προβλέψεις της τελευταίας διετίας. Η Ισπανία βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο. Από τον Δεκέμβριο είναι ακυβέρνητη, αφού δεν έχει επιτευχθεί συνεργασία των πολιτικών δυνάμεων. Η Πορτογαλία, από την άλλη, βγήκε από το μνημόνιο πριν από ενάμι-

ση χρόνο, αλλά το success story είχε λίγα ψωμιά. Η νέα κυβέρνηση ξηλώνει μέτρα λιτότητας, η τρόικα στέλνει μηνύματα ζητώντας αυστηρότερα, οι αγορές έχουν βάλει ξανά στο στόχαστρο τη χώρα και το δεκαετές ομόλογο εκτινάσσεται πάνω από 4%. Το πισωγύρισμα μοιάζει όλο και πιο πιθανό.

τά το Μπατακλάν πανικό στη Γερμανία, το Βέλγιο κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Απειλώντας και για νέες επιθέσεις, τη στιγμή που αποδεδειγμένα τζιχαντιστές μπαινοβγαίνουν σε ευρωπαϊκό έδαφος. Η εμπλοκή ευρωπαϊκών χωρών στον πόλεμο που μαίνεται στη Συρία περιπλέκει κι άλλο την κατάσταση.

Η Ελλάδα

Ακροδεξιά έξαρση

Έπειτα από έξι αφόρητα μνημονιακά χρόνια, εκατοντάδες μέτρα και ατέλειωτα σενάρια Grexit, εξακολουθεί να τσαλαβουτάει στην ύφεση, την αποεπένδυση και την ανασφάλεια. Παραμένει συνεπώς στο πρώτο πλάνο της παγκόσμιας επικαιρότητας. Στα γνωστά οικονομικά ζητήματα της Ελλάδας προστέθηκε και το δυσανάλογο βάρος του προσφυγικού.

Το αρχικό όραμα του εγχειρήματος της Ε.Ε. για μια ενωμένη και δημοκρατική Ευρώπη, χωρίς σύνορα, απειλείται περισσότερο από ποτέ. Η έξαρση της Ακροδεξιάς, από τον πυρήνα της Ε.Ε., στη Γαλλία με τη Λεπέν, μέχρι και σε πιο περιφερειακές χώρες, όπως η Ουγγαρία, είναι μια πραγματικότητα. Τα τείχη λόγω του προσφυγικού, η έκρηξη βίαιων περιστατικών, η ξενοφοβία, η αμφισβήτηση της Σένγκεν, η διχασμένη κοινή γνώμη σε όλο και περισσότερες χώρες, προκαλούν εφιάλτες στις Βρυξέλλες. Κυβερνήσεις και ηγέτες πιέζονται ή και κατεδαφίζονται δημοσκοπικά, βλέποντας ταυτόχρονα σκουριασμένες ακροδεξιές ρητορικές να βρίσκουν όλο και μεγαλύτερη απήχηση.

Η τρομοκρατία Η Ευρώπη είναι πιο κοντά στη Μέση Ανατολή, όπου αλωνίζει το ISIS. Παλιότερα ήταν η Αλ Κάιντα που χτυπούσε στο Λονδίνο και τη Μαδρίτη με εκατοντάδες νεκρούς. Το ISIS έχει ήδη αιματοκυλήσει δυο φορές τη Γαλλία, προκαλώντας με-

Η ανάπτυξη βάλτωσε... Η πολυπόθητη ανάπτυξη στην Ευρώπη, που θα άλλαζε την ψυχολογία και θα έδινε έναν άλλον αέρα, τουλάχιστον στις πιο ισχυρές οικονομίες, δεν έρχεται. Όπως και οι εκτός Ευρώπης επενδύσεις. Οι δείκτες παραμένουν αναιμικοί, ενώ οι πιέσεις από την παγκόσμια οικονομική συγκυρία κάνουν την κατάσταση ακόμα πιο αβέβαιη. Στη Γερμανία και την Ευρωζώνη ο ρυθμός ανάπτυξης παρέμεινε αμετάβλητος στο απογοητευτικό 0,3% το τέταρτο τρίμηνο του 2015.

Τα χρέη Το δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη βρίσκεται στο 91,6% και στην Ε.Ε. των 28 στο 86%. Το υψηλότερο δημόσιο χρέος το τρίτο τρίμηνο του 2015 κατέγραψαν η Ελλάδα με 171% του ΑΕΠ, η Ιταλία με 134,6% και η Πορτογαλία με 130,5%. Το συνολικό χρέος, δηλαδή, φλερτάρει με το 100% παρά τις συνταγές λιτότητας κι αρκετές εθνικές οικονομίες βρίσκονται πολύ πάνω από αυτό το όριο. Η Ευρώπη, σε περίπτωση νέου παγκόσμιου κραχ, βρίσκεται σε θέση αδυναμίας.

24

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Το big bang των τραπεζών Φόβοι για νέο παγκόσμιο κραχ εν μέσω οικονομικής κρίσης – Τράπεζες, πετρέλαιο, χρέος και Κίνα Στη δίνη οικονομικής καταιγίδας βρίσκονται οι ευρωπαϊκές τράπεζες, κι όχι μόνο αυτές. Από την αρχή του χρόνου οι μετοχές τους κατρακυλούν διεθνώς. Η πτώση στις αμερικανικές αγγίζει το 20% και στις ιαπωνικές το 36%, όμως η χειρότερη εικόνα είναι στην Ευρώπη. Οι ιταλικές τράπεζες έπεσαν 31% και οι ελληνικές σημειώνουν τεράστια βουτιά 60%, με τον δείκτη της Σοφοκλέους να έχει... επιστρέψει στο 1989 και τις απώλειες να υπολογίζονται φέτος για τον τραπεζικό κλάδο στα 5,5 6 δισ. ευρώ και συνολικά για το ελληνικό χρηματιστήριο στα 14,5 δισ.

Ο

ευρωπαϊκός τραπεζικός δείκτης κατρακύλησε συνολικά 24%, πολύ κοντά στα χαμηλά ρεκόρ του καλοκαιριού του 2012, όταν η ευρωζώνη έφτασε μια ανάσα από τη διάλυση και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι υποσχέθηκε να «κάνει ό,τι χρειαστεί» για να τη σώσει. Η αναταραχή στις ευρωπαϊκές τράπεζες αφορά και τις μεγάλες και τις μικρότερες. Επηρεάζει μεγαθήρια της ευρωζώνης, όπως την Deutsche Bank, την καρδιά του γερμανικού τραπεζικού συστήματος, και τη γαλλική Societe Generale, που είδαν την προηγούμενη εβδομάδα τις μετοχές τους να χάνουν το 10% της αξίας τους μέσα σε λίγες ώρες και τις απώλειες να εκτοξεύονται άνω του 35% από την αρχή του έτους. Αλλά και τεράστιους τραπεζικούς ομίλους εκτός ευρωζώνης, όπως η Barclay’s με έδρα τη Βρετανία και η ελβετική Credit Suisse. Η ασθενικότητα των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι απογοητευτική, αν λάβουμε υπ’ όψιν τις προσπάθειες που έχουν γίνει για να τη θωράκισή τους (ανακεφαλαιοποίηση, αυστηροποίηση κανονισμών κ.λπ.), που εκ των πραγμάτων δεν αποδεικνύονται επαρκώς αποτελεσματικές. Λίγο πριν αναλάβει τη συνολική εποπτεία των ευρωπαϊκών τραπεζών το 2014, η ΕΚΤ είχε «χτενίσει» λεπτομερώς (stress tests) τις 130 μεγαλύτερες τράπεζες της ευρωζώνης και είχε διαπιστώσει μέτριες κεφαλαιακές ελλείψεις. Η κατάσταση, όμως, έχει επιδεινωθεί παγκοσμίως. Εκτιμάται ότι από τα υψηλά του 2015 μέχρι σήμερα έχουν χαθεί από τις διεθνείς αγορές περισσότερα από 17 τρισ. δολ. σε επίπεδο κεφαλαιοποίησης. Ένα σημαντικό κομμάτι της εικόνας που παρουσιάζουν αυτήν τη στιγμή οι ευρωπαϊκές τράπεζες οφείλεται στις ευρύτερες ανησυχίες για την οικονομία που προκαλούν πτώση τραπεζικών μετοχών παγκοσμίως. Η μια απειλή σχετίζεται με την επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και η άλλη με το ότι τα αρνητικά επιτόκια αναμένεται να υπονομεύσουν περαιτέρω τα κέρδη των τραπεζών. Όμως, ειδικά για την Ευρώπη το πρόβλημα έχει κι άλλες αιτίες. Μία από τις βασικότερες είναι ότι υπάρχουν πάρα πολλές τράπεζες, εκ των οποίων αρκετές δεν είναι επικερδείς λόγω του

Oι παράγοντες που «βαραίνουν» για την πτώση των τραπεζικών μετοχών και τη γενικότερη ανασφάλεια

επιχειρηματικού μοντέλου που ακολουθούν. Σε επίπεδο εθνικών αγορών δε υπάρχουν ακόμη μικρότερες τράπεζες, κυρίως περιφερειακές, με πιο φτωχές επιδόσεις.

Η καυτή ιταλική πατάτα Μπορεί λοιπόν οι ελληνικές τράπεζες να προκαλούν δέος με το μέγεθος της απώλειας που σημειώνουν οι μετοχές τους, όμως οι ιταλικές προμηνύουν ακόμη μεγαλύτερους μπελάδες. Ειδικά η κατάσταση της τρίτης μεγαλύτερης τράπεζας στην Ιταλία και της αρχαιότερης στον κόσμο, της Monte dei Paschi di Siena, που ιδρύθηκε το 1472, είναι εφιαλτική. Βρίσκεται επί μακρόν στην εντατική και φέτος η αξία της μετοχής της έπεσε κατά 56%. Γενικότερα ο τραπεζικός τομέας της Ιταλίας βαρύνεται σοβαρά από μη εξυπηρετούμενα δάνεια, που ανέρχονται σε 360 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 18% του συνόλου των δανείων. Η κατάσταση χειροτερεύει από φέτος με τη νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για τις προβληματικές τράπεζες, που μεταφέρει τα βάρη από τους φορολογούμενους (bail out) στους πιστωτές (bail in). Αυτό σημαίνει ότι ομολογιούχοι και καταθέτες άνω των 100.000 ευρώ θα υποστούν απώλειες σε περίπτωση εξυγίανσης τραπεζών. Αν και γενικώς τα τραπεζικά ομόλογα ανήκουν συνήθως σε μεγαλοεπενδυτές, στην Ιτα-

λία περίπου 200 δισ. ευρώ είναι στα χέρια μικροεπενδυτών, οι οποίοι είχαν δελεαστεί να επενδύσουν στα ομόλογα μέσω μιας ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης. Ήδη στα τέλη του 2015 τέσσερις μικρότερες ιταλικές τράπεζες έσπευσαν να διασωθούν υπό τον φόβο του bail in. Οι αυστηρότεροι και πολιτικά δαπανηροί ευρωπαϊκοί κανόνες για τη διάσωση των ιταλικών (και όχι μόνο) τραπεζών είναι μια από τις βασικές αιτίες για τις επιθέσεις που τον τελευταίο καιρό εξαπολύει ο Ματέο Ρέντζι σχετικά με τον γερμανικό τρόπο διακυβέρνησης της ευρωζώνης. Όλα τα σχέδια της ιταλικής κυβέρνησης να αγοράσει τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών κοντά στην ονομαστική τους αξία κινδυνεύουν να απορριφθούν από την Ευρώπη ως κρατική βοήθεια. Αν από την άλλη πουληθούν τα «κόκκινα» δάνεια με σημαντικές εκπτώσεις, τότε αυτό θα αναγκάσει τις ιταλικές τράπεζες να υποστούν απώλειες, κάποιες από τις οποίες θα βαρύνουν μικροεπενδυτές. Ο Ρέντζι, λοιπόν, βρίσκεται εγκλωβισμένος ανάμεσα σε ένα τραπεζικό σύστημα που ασθμαίνει υπό το βάρος «κόκκινων» δανείων και στο πολιτικό κόστος αν θιγούν οι μικροεπενδυτές.

Η Deutsche και τα 55 τρισ. Ο νέος διευθυντής της Deutsche Bank Τζον Κράιαν έχει αποστολή να μειώσει τον επενδυτικό τομέα. Η τράπεζα, άλλωστε, έχει μετατραπεί σε επενδυτική, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα ρίσκα σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία και τις κατά καιρούς αναταράξεις της. Η Deutsche Bank κλονίζεται για πρώτη φορά σε τέτοιον βαθμό και ο πιο βασικός φόβος έχει να κάνει με την έκθεση της γερμανικής τράπεζας σε παράγωγα ύψους 55 τρισ. δολ.! Αν «σκάσει», αυτό το ποσό είναι ικανό να παρασύρει όλη την παγκόσμια οικονομία. Να σημειωθεί ότι ακόμα και η ΕΚΤ έχει μοχλεύσει 29 φορές τα κεφάλαιά της! «Χειρουργική επέμβαση» ανάλογη της Deutsche Bank επιχειρείται και στην Credit Suisse. Προς το παρόν, όμως, αυτό αντανακλάται μόνο στις τιμές των μετοχών.

Οι αιτίες Μια σειρά από παράγοντες «βαραίνουν» κυρίως για την πτώση των τραπεζικών μετοχών και τη γενικότερη ανασφάλεια: u Οι συνέπειες που φέρνει το νέο καθεστώς του bail in. u Η αστάθεια της παγκόσμια οικονομίας. u Η επιβράδυνση της Κίνας. u Η πτώση των τιμών των βασικών εμπορευμάτων. u Η έκθεση των αμερικανικών κι ευρωπαϊκών τραπεζών στον πετρελαϊκό τομέα που αγγίζει τα 250 δισ. δολ. Τα ομόλογα που έχει εκδώσει ο

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

25

www.topontiki.gr

Οι αναπτυσσόμενες αγορές δεν μπορούν, όχι τουλάχιστον ακόμα, να αντισταθμίσουν τη μακροχρόνια επιβράδυνση την ανεπτυγμένων χωρών. Όπως στη γεωπολιτική, έτσι και στην οικονομία, άλλωστε, τώρα ζούμε σε έναν κόσμο όπου δεν υπάρχει μία και μοναδική υπερδύναμη. Και η στήριξη της παγκόσμιας οικονομίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι οποίες, όμως, με τη σειρά τους είναι στην πλειονότητά τους εξαρτημένες από το πετρέλαιο και την τιμή του. Τα καμπανάκια, μάλιστα, ακούγονται ηχηρότερα μετά και τη νέα υποβάθμιση από τον ΟΠΕΚ των εκτιμήσεων για την παγκόσμια πετρελαϊκή ζήτηση, κάτι που έχει ήδη προκαλέσει πλήγματα σε Ρωσία και Βραζιλία.

Κινεζική αποσταθεροποίηση

πετρελαϊκός τομέας φτάνουν το 1,4 τρισ. δολ. Το ρίσκο τους τελευταίους μήνες έχει αυξηθεί μετά τη ραγδαία πτώση των τιμών του βαρελιού. u Η πολιτική ανασφάλεια (Ευρώπη εν μέσω προσφυγικής κρίσης, Ελλάδα, ΗΠΑ με τους υποψηφίους των κομμάτων). u Η έναρξη της έρευνας από την Κομισιόν για χειραγώγηση της αγοράς ομολόγων ύψους 1,5 τρισ. ευρώ. u Το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρώπη που έχει ξεπεράσει το αστρονομικό 1 τρισ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί με το ετήσιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Ισπανίας ή με το 7,3% του ΑΕΠ της Ε.Ε.

Το «νέο» παγκόσμιο χρέος Η επόμενη παγκόσμια ύφεση θεωρείται ότι μάλλον θα προκληθεί από την Κίνα. Ο ασιατικός γίγαντας έγινε το 2009 η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και το ΑΕΠ της σήμερα κινείται στα 10 τρισ. δολ. Το χρέος της Κίνας, όμως, αυξάνεται με ρυθμό σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερο απ’ ό,τι αυξανόταν το χρέος των ΗΠΑ πριν από την οικονομική κρίση του 2007. Σήμερα, στο διάστημα μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, στις αναπτυσσόμενες χώρες έφτασε να αναλογεί ένα μεγάλο μέρος του «καινούργιου» παγκόσμιου χρέους. Αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην επιβράδυνση της ανάπτυξης, αφού τον τόνο στους δείκτες δίνουν σε μεγάλο βαθμό οι αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες νιώθουν πλέον τη θηλιά του χρέους να τις πνίγει. Ενδεικτικά η αύξηση του παγκόσμιου χρέους ανά κατηγορία χωρών: u Περίοδος 2000-2007: Χρέος ανεπτυγμένων 78%, χρέος αναπτυσσόμενων 22%.

Μεγαθήρια όπως η Deutsche Bank και η Societe Genrale «λυγίζουν»

u Περίοδος 2007-2014: Χρέος ανεπτυγμένων 53%, χρέος αναπτυσσόμενων 47%. Το 2008 πολλοί κορυφαίοι οικονομολόγοι πόνταραν στην παγκόσμια ανακατανομή ισορροπιών που θα ακολουθούσε και που θα λειτουργούσε καταπραϋντικά στην οικονομία. Κι αυτό επειδή ο κόσμος, σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, θα εξαρτιόταν περισσότερο από την κατανάλωση της Κίνας και άλλων αναδυόμενων αγορών και λιγότερο από την κατανάλωση των ΗΠΑ. Αυτή η νέα ισορροπία, όμως, δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Εν ολίγοις, η παγκόσμια οικονομία εξακολουθεί να καθορίζεται από το χρέος.

Κρίση κάθε οκτώ χρόνια Ο κόσμος είναι πολύ πιο αλληλεξαρτώμενος πια και αυτό φαίνεται από την πορεία των χρηματιστηρίων και των αγορών. Έχει παρατηρηθεί ότι οι παγκόσμιες υφέσεις συμβαίνουν κατά μέσο όρο κάθε οκτώ χρόνια, όταν η αύξηση του ΑΕΠ πέσει κάτω από το 2%. Ενδεικτικά οι υφέσεις μετά το 1970 είναι: u 1973 - 1976: Η αύξηση στην τιμή του πετρελαίου το 1973 ανέβασε το κόστος των αγαθών και μείωσε την κατανάλωση. Στις ΗΠΑ άρχισε την ίδια χρονιά, ενώ παγκοσμίως το 1974 και διήρκεσε έως το 1976. u 1980 - 1983: Η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ αύξησε τα επιτόκια για να ελέγξει τον πληθωρισμό, με συνέπεια να ζημιωθούν επιχειρήσεις που βασίζονταν στην πίστωση. u 1990 - 1994: Η ύφεση πυροδοτήθηκε από την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ. u 2000 - 2003: Σκάει η φούσκα του Ίντερνετ και συγκεκριμένα των μετοχών υψηλής τεχνολογίας. Επίσης, μετά την 11.9.2001, οι παγκόσμιες αγορές υποχωρούν εκ νέου. u 2007 - 2010: Στις ΗΠΑ η κρίση ξεκίνησε από το 2007 και παγκοσμίως από το 2008, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers. Η παγκόσμια ύφεση πυροδοτήθηκε από το κραχ των στεγαστικών δανείων (υποθηκών) στις ΗΠΑ. Σήμερα πολλοί διάσημοι οικονομολόγοι έχουν αρχίσει να αναρωτιούνται αν το 2016 θα φέρει μια νέα παγκόσμιας κλίμακας οικονομική ύφεση και μάλιστα μέσα στην ήδη εν εξελίξει ύφεση, αφού οι παρενέργειες από το προηγούμενο κραχ, του 2007-2008, δεν έχουν ξεπεραστεί...

Δέκα περίπου χρόνια μετά τη στεγαστική φούσκα στις ΗΠΑ και έξι μετά τη χρεοκοπία της Ελλάδας που πυροδότησε την ευρωπαϊκή κρίση, η παγκόσμια οικονομία εισέρχεται σε ένα στάδιο της κρίσης χρέους που αυτήν τη φορά επικεντρώνεται στις αναδυόμενες αγορές. Τώρα, λοιπόν, ο παράγοντας «Κίνα» παίζει τεράστιο ρόλο στην αποσταθεροποίηση των παγκόσμιων αγορών. Η χώρα που ήταν υπεύθυνη για το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε επιβράδυνση. Εδώ και δύο χρόνια η κινεζική φούσκα, μετά την εκρηκτική ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων και της μεταποίησης από το 2008, άρχισε να σκάει. Από το 2014 έως τώρα σχεδόν 1 τρισ. δολάρια έχουν «αποδράσει» από την Κίνα καθώς επενδυτές προσπαθούν να βγάλουν τα χρήματά τους από τη χώρα με κάθε τρόπο. Ακόμα και η έσχατη λύση των capital controls έχει αρχίσει να συζητείται όλο και πιο έντονα. Η αιμορραγία του τραπεζικού συστήματος και του χρηματιστηρίου υποχρέωσε την κυβέρνηση να ανοίξει το σεντούκι με τα συναλλαγματικά αποθέματα των 3,3 τρισ. δολαρίων για να στηρίξει εν τέλει το υποτιμημένο κινεζικό νόμισμα. Όμως αυτή η κίνηση δεν έχει αποδειχθεί πανάκεια. Ο φόβος, άλλωστε, πυροδοτείται από το γεγονός ότι το χρέος της Κίνας «τρέχει» πλέον δυο φορές ταχύτερα απ’ όσο η ανάπτυξή της, κάτι που λειτουργεί σαν βόμβα στα θεμέλια της οικονομίας. Το κοκτέιλ γίνεται εκρηκτικό αν συνυπολογιστεί και το διογκούμενο ιδιωτικό χρέος. Τα χρέη, τέλος, κρατικών επιχειρήσεων - ζόμπι στην Κίνα ανέρχονται στο αστρονομικό και μη διαχειρίσιμο ποσό των 11 τρισ. ευρώ! Σύμφωνα με το αμερικανικό Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Peterson, αυτά τα 11 τρισ. είναι και ο μεγαλύτερος κίνδυνος, τελικά, για την κινεζική οικονομία.

Ο χρυσός Οι φόβοι έχουν στρέψει τους επενδυτές και τα κράτη ξανά στον χρυσό και η αγορά πολύτιμων μετάλλων, που θεωρούνται ασφαλές καταφύγιο, κάνει υψηλό εξαετίας. Η κεντρική τράπεζα της Κίνας συγκέντρωσε 600 τόνους χρυσού το δεύτερο εξάμηνο του 2015 και η Ρωσία 200 τόνους. Τις τελευταίες εβδομάδες η τάση έχει γίνει εντονότερη μετά τους φόβους για νέο παγκόσμιο κραχ.

26

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Ύποπτη η Monsanto για τη μικροκεφαλία! Στο μικροσκόπιο εντομοκτόνο του κολοσσού της βιοτεχνολογίας Μήπως δεν ευθύνεται ο ιός Ζίκα για την εκδήλωση της μικροκεφαλίας, αλλά ο «ιός» Monsanto; Ναι, απαντούν επιστήμονες από την Αργεντινή και τη Βραζιλία, που έδωσαν πριν από λίγες ημέρες στη δημοσιότητα έρευνα η οποία συνδέει ευθέως τη μετάλλαξη του ιού Ζίκα και την εκδήλωση μικροκεφαλίας – την ανάπτυξη δηλαδή στα έμβρυα πολύ μικρού εγκεφάλου – με ένα συγκεκριμένο εντομοκτόνο της Monsanto.

Η

έρευνα των επιστημόνων έρχεται τη στιγμή που η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα ακόμα δεν έχει αποδείξει τη σύνδεση του ιού Ζίκα με τη μικροκεφαλία αλλά ούτε και με το νευρολογικό σύνδρομο Γκιγιέν-Μπαρέ στους ενήλικες ενώ και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εμφανίζεται ιδιαίτερα προσεκτικός επισημαίνοντας ότι δεν έχει αποδειχθεί η σχέση αλλά υπάρχουν μόνο έμμεσες ενδείξεις. Οι επιστήμονες της ομάδας Physicians in the Crop-Sprayed Towns (PCST), στην έρευνά τους υποστηρίζουν ότι πρώτος ύποπτος πρέπει να θεωρείται ένα εντομοκτόνο και συγκεκριμένα η ουσία πυριπροξιφένη, που εμπεριέχεται σε ένα νυμφοκτόνο το οποίο προστίθεται στις δεξαμενές πόσιμου νερού και

Το εντομοκτόνο είχε χρησιμοποιηθεί στις περιοχές όπου ξέσπασε η επιδημία

σταματά την ανάπτυξη των προνυμφών των κουνουπιών. Το εντομοκτόνο αυτό, σύμφωνα με τους συντάκτες της έρευνας, έχει την εμπορική ονομασία SumiLarv και παράγεται από την ιαπωνική θυγατρική της Monsanto, τη Sumitomo Chemical. Σύμφωνα με την έκθεση που έδωσαν οι επιστήμονες στη δημοσιότητα, το υπουργείο Υγείας της Βραζιλίας επέλεξε να προσθέσει πυριπροξιφένη στις δεξαμενές πόσιμου νερού της Πολιτείας Περναμπούκο, περιοχή όπου παραδοσιακά ο πολλαπλασιασμός του κουνουπιού του γένους Aedes, που μεταδίδει τον ιό Ζίκα, είναι πολύ μεγάλος. Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, το γεγονός ότι οι δυσπλασίες εμφανίστηκαν σε χιλιάδες παιδιά από εγκύους που ζούσαν στις περιοχές

όπου οι αρχές της Βραζιλίας χρησιμοποίησαν το συγκεκριμένο εντομοκτόνο στις δεξαμενές πόσιμο νερού δεν είναι καθόλου τυχαίο. Επισημαίνουν ακόμα ότι το υπουργείο Υγείας δεν θα έπρεπε να σπεύσει να αποδώσει την ευθύνη στον ιό Ζίκα και να προσπαθεί να αγνοήσει την ενδεχόμενη δική του ευθύνη. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ακόμα ότι οι περιοχές στα βορειανατολικά της χώρας εμφανίζουν τις περισσότερες περιπτώσεις μικροκεφαλίας, ενώ στην Πολιτεία Περναμπούκο, την πρώτη όπου εντοπίστηκε το πρόβλημα, έχει καταγραφεί πάνω από το 35% των περιπτώσεων που έχουν εντοπιστεί συνολικά στη Βραζιλία. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι προηγούμενες επιδημίες του ιού Ζίκα δεν έχουν συνδεθεί με γενετικές ανωμαλίες στα νεογέννητα, αν και στις χώρες που είχαν πρόβλημα είχε μολυνθεί έως και το 75% του πληθυσμού! Επισημαίνουν ακόμα ότι, αν και στην Κολομβία έχουν πολλά περιστατικά μόλυνσης από τον ιό Ζίκα, δεν έχει καταγραφεί καμιά περίπτωση μικροκεφαλίας. Συγκεκριμένα, στην Κολομβία μέχρι σήμερα έχουν διαγνωστεί 3.177 περιπτώσεις εγκύων που έχουν μολυνθεί από τον ιό Ζίκα και σε καμιά δεν έχει εντοπιστεί μικροκεφαλία στα παιδιά που γέννησαν.

Και δεύτερη έρευνα Τη σύνδεση του συγκεκριμένου εντομοκτόνου με γενετικές ανωμαλίες έχει υποστηρίξει και ο οργανισμός Abrasco της Βραζιλίας, που αποτελείται από γιατρούς και ερευνητές της δημόσιας υγείας. Όπως αναφέρει η οργάνωση GM Watch, ένα παρατηρητήριο για τις επιπτώσεις των μεταλλαγμένων στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, ο Abrasco έχει επίσης αναφέρει την ουσία πυριπροξιφένη ως ύποπτη για την ανάπτυξη μικροκεφαλίας. Ο οργανισμός καταδικάζει τη στρατηγική του χημικού ελέγχου των κουνουπιών που μεταφέρουν τον ιό Ζίκα, υποστηρίζοντας ότι όχι μόνο δεν περιορίζει τον αριθμό των κουνουπιών, αλλά προκαλεί βλάβες στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Σε αναφορά του ο οργανισμός καταγγέλλει ότι η χημική αντιμετώπιση του συγκεκριμένου είδους κουνουπιού έχει επιλεγεί εξαιτίας της βαθιάς διείσδυσης της χημικής βιομηχανίας στους κόλπους των υπουργείων Υγείας της Λατινικής Αμερικής, του

Παναμερικανικού Οργανισμού Υγείας αλλά και του ίδιου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Γνωστός ιός Ο ιός Ζίκα είναι γνωστός από τα μέσα του 20ού αιώνα και η λοίμωξη που προκαλεί θεωρούνταν μέχρι πρόσφατα ήπια, καθώς οι περισσότεροι ασθενείς δεν εκδηλώνουν συμπτώματα ή εμφανίζουν μόνο ήπια συμπτώματα, όπως πυρετό, εξάνθημα και πονοκέφαλο. Για πρώτη φορά εντοπίστηκε στο δάσος Ζίκα της Ουγκάντας το 1947 και είναι αρκετά διαδεδομένος σε Αφρική και Ασία ενώ μέχρι και τον περσινό Μάιο που εμφανίστηκε η επιδημία στη Βραζιλία, δεν είχε επεκταθεί στο δυτικό ημισφαίριο. Μέχρι πρόσφατα σχεδόν κανείς στη Δύση δεν είχε προσβληθεί από τον ιό κι έτσι ελάχιστοι διαθέτουν ανοσοποιητικές άμυνες απέναντί του, γι’ αυτό και επεκτείνεται με μεγάλη ταχύτητα. Σήμερα, υπολογίζεται πως έχουν μολυνθεί εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως στη Λατινική Αμερική. Βασική ανησυχία των επιστημόνων είναι οι έγκυοι που προσβάλλονται, καθώς φαίνεται ότι προκαλεί μικροκεφαλία στα νεογνά, ενώ εμφανίζουν προσωρινή παράλυση όταν εκτεθούν σε αυτόν. Να σημειωθεί, πάντως, ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) θα γνωρίζει εντός μερικών εβδομάδων αν ο ιός Ζίκα προκαλεί μικροκεφαλία στα μωρά και το νευρολογικό σύνδρομο Γκιγιέν-Μπαρέ στους ενήλικες. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η Μαριπόλ Κιένι, η υποδιευθύντρια του ΠΟΥ που είναι αρμόδια για το τμήμα Συστημάτων Υγείας και Καινοτομίας, αναφέρθηκε μόνο στο νευρολογικό σύνδρομο Γκιγιέν-Μπαρέ λέγοντας ότι η σύνδεσή του με τον ιό Ζίκα είναι εξαιρετικά πιθανή, αποφεύγοντας όμως να τον συνδέσει με τη μικροκεφαλία.

Η σκατοκεφαλιά τους δεν έχει όριο...

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

27

www.topontiki.gr

Για τις «Ακυβέρνητες πολιτείες» του Γιάννη Καλαϊτζή Από την πάστα των συνειδητών ανθρώπων, με καλοσύνη και αμεσότητα, που χαρακτηρίζουν αυθεντικούς δημιουργούς Γράφει ο Soloup

Για να ζει κάποιος συνειδητά, πρέπει να μετράει τα θνητά του βήματα με τη σύνεση του ιδανικού. Η ζωή μας, η ζωή του καθενός, δεν μπορεί να περιμένει τη Δευτέρα Παρουσία ή μιαν... ιδανική κοινωνία για να ζήσει. Το ιδανικό και η ουτοπία ξημερώνουν και βραδιάζουν στο προσκεφάλι μας.

Α

πλώς πρέπει να την ενεργοποιείς την ουτοπία σου καθώς δεν θα ζητήσεις να φας από το πιάτο του διπλανού – πόσω μάλλον τον ίδιο τον διπλανό –, αλλά θα θελήσεις να κάτσεις πλάι του και να του κάνεις παρέα. Να τον δεις σαν σύντροφο, σαν συνοδοιπόρο και συνεργάτη. Σαν τον άνθρωπο που έτυχε να ζει δίπλα σου πάνω στον πλανήτη, τα ίδια χρόνια με τα δικά σου. Κι αν τα χνότα σας ανταμώνουν, μπορείς ακόμα καλύτερα να τσουγκρίσεις και κανένα ποτήρι μαζί του, να του πεις δυο ζεστές κουβέντες, να τον πειράξεις, να τον κάνεις φιλαράκι. Απ’ αυτήν την πάστα συνειδητών ανθρώπων ήταν ο Γιάννης. Απ’ αυτούς που βάζουνε μπρος τις μηχανές της ουτοπίας τους. Με τις τζαναμπετιές τους, τις ιδιοτροπίες τους, αλλά και με μια απλόχερη καλοσύνη και μιαν ειλικρινή αμεσότητα, χαρακτηριστικό κάθε απροσάρμοστου στους τύπους, αυθεντικού ανθρώπου. Ξέρω, πρέπει να μιλήσω για τον σκιτσογράφο και το εξαιρετικό του έργο. Ναι τέτοιο ήταν. Κορυφαίο, χωρίς υπερβολές. Από το 1961 με γελοιογραφίες στην «Αυγή» κι έπειτα «Δρόμοι της Ειρήνης», «Πανσπουδαστική», «Ντέφι», «Αντί», «Σχολιαστής», «Τέταρτο», «Βαβέλ», «Ελευθεροτυπία», «Εφημερίδα των Συντακτών»... Ήταν αυτός πρωτεργάτης, μαζί με τον Ιωάννου, στις γελοιογραφίες και τα κόμικς της μεταπολίτευσης. Ήταν ο Γιάννης που βάφτισε τη δημιουργική αυτή μετάβαση ως «Νέα Πολιτική Γελοιογραφία» («Βαβέλ», τεύχος 193) και την ακολουθήσαμε μετά δεκάδες σκιτσογράφοι, ο Στάθης, ο Πετρουλάκης, ο Χαντζόπουλος...

Το έργο του εξαιρετικό, κορυφαίο. Πρωτεργάτες με τον Ιωάννου της γελοιογραφίας και των κόμικς της μεταπολίτευσης

Ήταν ο Καλαϊτζής που χάραξε, με την «Τσιγγάνικη Ορχήστρα» (Πολύτυπο,1984), το μονοπάτι που οδηγούσε στα κόμικς της Ευρώπης. Το οποίο στη συνέχεια έγινε δρόμος συμβάλλοντας στην... ασφαλτόστρωσή του με το «Μαύρο Είδωλο της Αφροδίτης» (Ars Longa / Nemo, 1990) και τον «Τυφώνα» (ΚώΜΟΣ, 1997). Και μετά αυτόν τον δρόμο τον άνοιξε κι άλλο. Τον έκανε λεωφόρο εναλλακτικής, πολιτικοποιημένης έμπνευσης και δημιουργίας μέσα από το εξαιρετικό περιοδικό «Γαλέρα» (2005), που το έστησε με το τίποτα. Υπότιτλος: «Για τις ακυβέρνητες πολιτείες»! Μια άτυπη κολεκτίβα από την αφρόκρεμα των γραφιάδων και των σκιτσογράφων της Ελλάδας. Είχε την εκτίμηση όλων και όλοι δέχτηκαν την πρόσκληση του Γιάννη. Και ο Καλαϊτζής, ανιδιοτελής καπετάνιος στο σχεδιαστήριό του. «Γαλέρα»! 96 έγχρωμες, γυαλιστερές, μεγάλες σελίδες στο κατώφλι της σύγχρονης κρίσης . Ένας ξεχωριστός χώρος πολιτικοποιημένης σκέψης. Ένα περιοδικό τέχνης που θύμιζε, τηρουμένων των αναλογιών, ένα... Θέατρο Τέχνης για τα σκίτσα. Αφού ο Γιάν-

Μια συνέντευξη για το περιοδικό «ΩΣ3» Αποθησαυρίζω από μια συνέντευξη που του είχαμε πάρει μαζί με τον Γιάννη Κουκουλά το 2004 για τη «Βαβέλ» και το περιοδικό «ΩΣ3»: Ερώτηση: Όταν δημιουργούσες την «Τσιγγάνικη Ορχήστρα», έβλεπες τον εαυτό σου ν’ ακολουθεί καριέρα στα κόμικς; Καλαϊτζής: Άσε τώρα τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου... Υπάρχει ένα ποίημα του Ελύτη που λέει: «Εμείς γι’ αλλού κινήσαμε κι αλλού η ζωή μας πάει». Και λες: Καλά, ρε πούστη, εσύ είσαι ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές της υφηλίου και λες αυτή τη φράση;... Άσ’ το, καλύτερα να μην το συζητάμε γιατί είναι σημείο τρέλας αυτό. Το τι διχαλωτά μονοπάτια θα μπορούσε να ακολουθήσει ο εαυτός σου αν δεν έκανες αυτό που κάνεις... Όμως ήξερα ότι είναι κάτι πολύ βαρύ και ότι έχει διάρκεια και δεν εγκαταλείπεται. Κάπου σε πάει αυτό το πράγμα. Πάρ’ το απόφαση και κυρίως σκέψου τι εγκαταλείπεις. Όχι τι δρόμους παίρνεις, αλλά το τι αφήνεις πίσω σου. Αφήνεις όλα τα άλλα. Παίρνεις αυτό το ρίσκο. Εντάξει, αυτά που αποφάσισες θα τα δεις. Αλλά τα άλλα, τα αδιερεύνητα, τα ανεξερεύνητα, τα οποία είναι τόσο πολλά. Ε, τα αφήνεις. Και πιστεύω ότι αυτό κάνουν όλοι οι σοβαροί δημιουργοί, αυτό που λέει ο Ελύτης κάνουν...

νης, χωρίς υπερβολή, στάθηκε στη «Γαλέρα» ως ένας άλλος... Κάρολος Κουν για πάρα πολλούς σκιτσογράφους: Δάσκαλος. Οραματιστής. Εμπνευστής. Αναντικατάστατος. Δεν είναι λόγια υπερβολικά. Απλώς έτσι συνέβη. Ορίστε, λοιπόν, τα μεγαλουργήματα του σκιτσογράφου Καλαϊτζή. Όμως πιο πολλά θα ’θελα να σας ψιθυρίσω για τον ίδιο τον Γιάννη. Που μπορούσε για ώρες να σου μιλάει παθιασμένα για το κρασί του, για ένα αρχαίο νόμισμα που απεικονίζει τον Διόνυσο, τον Αϊζενστάιν και τον ιταλικό νεορεαλισμό, για το «μεγάλο κύμα» του Χοκουσάι, για τον Ούγκο Πρατ και τα ευρωπαϊκά κόμικς, για τα ψυχρά και τα θερμά χρώματα στο σκίτσο, για έναν πιτσιρικά που ήρθε χθες στη «Γαλέρα» και κάνει... «καταπληκτικό σχέδιο ο μπαγάσας»... Με μάλωνε συχνά για τα σκίτσα μου. Αυστηρός κριτής. Άλλοτε πάλι με έπαιρνε τηλέφωνο για να μου πει πόσο του άρεσε το κόμικς που του έστειλα. Κι εγώ περίμενα με αγωνία, σαν μαθητούδι, αυτό το τηλέφωνο. Ήξερε να σκέπτεται σαν φιλόσοφος. Μερακλής φιλόσοφος. Ήξερε να πατάει κάτω τον εγωισμό και τη ματαιοδοξία του μέσα από τον αυτοσαρκασμό και το εξαιρετικό χιούμορ του. Ήταν στοργικός με τα κορίτσια του. Τη Γεωργία, τη Μύρινα, τη Λουίζα. Ήταν ευγενής. Ρωτούσε. Γνοιαζόταν τους φίλους. Συμβούλευε. Δεν κάκιωσε ούτε με τον σκύλαρο που τον δάγκωσε κάποτε και τον έστειλε στο νοσοκομείο... Πόσο θα ’θελα να ήσουν ακόμα εδώ, Γιάννη. Να πίναμε το κατιτίς μας στην Καλλιδρομίου. Να φιλοσοφούσαμε ανάμεσα στις ντομάτες και τα πορτοκάλια της λαϊκής του Σαββάτου. Αλλά ήξερες, όλοι ξέρουμε, πως έτσι είναι η ζωή και πρέπει να παίζουμε με τους όρους της. Δεν θα σου πω καλό ταξίδι γιατί μας άφησες πολλές γελοιογραφίες, πολλά σκίτσα για να σε σκεφτόμαστε. Δεν θα σου πω καλό ταξίδι γιατί σε κουβαλάω μέσα μου. Θέλω μόνο να σου πω πόσο πολλά μας έδωσες. Πόσο πολλά μου έδωσες. Σ’ ευχαριστώ πολύ, καλέ μου Γιάννη!

28

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Και το Όσκαρ πάει στον ρατσισμό Μόνο σε λευκούς ηθοποιούς η Ακαδημία Κινηματογράφου αναγνώρισε την ιδιότητα του καλύτερου Στην 88η απονομή των βραβείων Όσκαρ, πολλοί σημαντικοί καλλιτέχνες δεν θα παρευρεθούν ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τον ρατσισμό της Ακαδημίας Κινηματογράφου. Όμως ο ρατσισμός είναι μόνο ένα από τα επαναλαμβανόμενα θανάσιμα αμαρτήματα του Χόλιγουντ.

Α

νάμεσα στους ηθοποιούς που είναι υποψήφιοι για τα πιο αναγνωρίσιμα βραβεία του παγκόσμιου κινηματογράφου δεν υπάρχει κανένας μαύρος και αυτό συμβαίνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Η Ακαδημία αναγνώρισε την ιδιότητα του «καλύτερου» μόνο σε λευκούς ηθοποιούς, προκαλώντας έντονο κύμα αντιδράσεων, και πολλοί σημαντικοί καλλιτέχνες θα μποϊκοτάρουν τα Όσκαρ σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Ο Σπάικ Λι και ο Γουίλ Σμιθ είπαν ότι δεν θα παρευρεθούν στην τελετή και το ίδιο σκεφτόταν να κάνει και ο υποψήφιος Μαρκ Ράφαλο. Ο Τζορτζ Κλούνι εξέφρασε τη δυσφορία του λέγοντας ότι «χρειάζεται να γίνει κάτι καλύτερο» και πρόσθεσε ότι για τους ισπανόφωνους και για άλλες μειονότητες η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη. Παρέμβαση για το θέμα έκανε και μία από τις πιο σημαντικές φυσιογνωμίες του Χόλιγουντ, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ. Ο τρεις φορές

Έντονες αντιδράσεις από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του Χόλιγουντ

βραβευμένος σκηνοθέτης εξέφρασε την «έκπληξή» του για το γεγονός ότι το «Straight Outta Compton» δεν είναι υποψήφιο στην κατηγορία καλύτερης ταινίας. Ο Σπίλμπεργκ στηλίτευσε τον αποκλεισμό του Ίντρις και τόνισε ότι «ήταν η καλύτερη ερμηνεία ηθοποιού και έπρεπε να είναι υποψήφιος για το βραβείο δεύτερου αντρικού ρόλου. Έχω δει την ταινία “Straight Outta Compt” μαζί με τη γυναίκα μου και μας συγκλόνισε. Έμεινα έκπληκτος όταν είδα ότι δεν είναι στις υποψηφιότητες».

Συστημικός ρατσισμός Η συζήτηση για τις υποψηφιότητες των Όσκαρ, αυτήν τη χρονιά, έξυσε λίγο την απαστράπτουσα επιφάνεια των βραβείων. Μεγάλες εφημερίδες έθεσαν ερωτήματα για το κατά πόσο το Χόλιγουντ περιθωριοποιεί τις μειονότητες και χρησιμοποιεί στερεοτυπικές αναπαραστάσεις. Ο Γουέσλι Μόρις, κριτικός κινηματογράφου των «New York Times», μίλησε για συστημικό ρατσισμό, ο οποίος γίνεται ξεκάθαρος όταν πρόκειται μία ταινία να διεκδικήσει το χρυσό αγαλματίδιο, υποστηρίζοντας ότι το πρόβλημα δεν είναι τόσο στα μέλη της Ακαδημίας, αλλά στα μεγάλα στούντιο. Τα «μαύρα» φιλμ δεν προωθούνται ως οσκαρικά από τα στούντιο.

«Παρ’ ότι το “Straight Outta Compton” βγήκε το περασμένο καλοκαίρι και έφερε πολλά χρήματα, η Universal φάνηκε απρόθυμη να προωθήσει την ταινία στους ψηφοφόρους για τα Όσκαρ». «Δυστυχώς» πρόσθεσε «αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται η διαδικασία. Δεν μπορεί κάποια ταινία να διεκδικήσει Όσκαρ αν δεν προωθηθεί από τα στούντιο». Ο Άις Κιουμπ, μιλώντας για την απαξίωση της Ακαδημίας στο «Straight Outta Compton», είπε με ειρωνεία ότι το λάθος τους ήταν πως δεν έβαλαν έναν σκλάβο στην ταινία, η οποία παρεμπιπτόντως διαδραματίζεται στο Λος Άντζελες της δεκαετίας του 1980 και μιλάει για την άνοδο του κινήματος της ραπ. «Δεν βάλαμε έναν σκλάβο και εκεί χάσαμε το παιχνίδι. Μόνο εάν υπάρχει ένας τυχαίος σκλάβος μέσα σε μια ταινία αναγνωρίζεται από την Ακαδημία ως πραγματική μαύρη ταινία».

Κυρίαρχη κουλτούρα Το Χόλιγουντ δεν ήταν ποτέ μόνο καλές ή κακές ταινίες και τα Όσκαρ δεν ήταν ποτέ μόνο βραβεία. Τα στούντιο, οι ταινίες και τα βραβεία που τις καθιστούν διαχρονικές είναι πολλά περισσότερα από διασκέδαση και επικερδείς επιχειρήσεις. Το Χόλιγουντ έχει τεράστια δύναμη, διαμορφώνει χαρακτήρες, συμπεριφορές, δημιουργεί κοινωνικές συμβάσεις, στυλ, ενισχύει ή υποτιμά κοινωνικές αξίες, αποτελεί ένα βασικό ιδεολογικό όπλο στα χέρια αυτών που το ελέγχουν. Ο τρόπος λειτουργίας της βιομηχανίας και η τεράστια δύναμη που συγκεντρώνεται σε λίγα χέρια έχουν απασχολήσει τις μεγαλύτερες σχολές σκέψεις. Σύμφωνα με τους θεωρητικούς των μετα-αποικιακών σπουδών – οι οποίοι χρησιμοποιούν εργαλεία για να αναλύσουν και να ερμηνεύσουν την κοινωνική πραγματικότητα με όρους πολιτιστικής κυριαρχίας που προέρχεται από την αποικιοκρατία και τον ιμπεριαλισμό –, το ζητούμενο είναι να ξεκαθαριστεί το ιστορικό και παγκόσμιο υπόβαθρο αυτών που κατέχουν την πολιτισμική δύναμη. Οι μετα-αποικιακές αναλύσεις επιχειρούν να δώσουν απαντήσεις για τη δομική κατανομή της κοινωνικής και πολιτικής δύναμης, η οποία συντηρεί συνθήκες υποτέλειας και διαμορφώνει τη νέα αποικιοκρατία. Οι παραγωγοί δημιουργούν συγκεκριμένη εικόνα για κατηγορίες του πληθυσμού, αποκλείουν τους μαύρους από τα βραβεία, μπορούν να επιλέγουν ποια είδη ταινιών θα προβάλλονται. Η Μέριλ Στριπ κατήγγειλε ότι τα λευκά αφεντικά των στούντιο εμποδίζουν την πολυμορφία και τους κάλεσε να αποχωρήσουν από τις θέσεις τους.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

29

www.topontiki.gr

Οι ταινίες, όπως γράφει ο Άντριου Φαλκ (στο «Upstaging the Cold War: American Dissent and Cultural Diplomacy 1940-1960»), λειτουργούν ως μία μορφή ευγενικής αποικιοκρατίας. Ο Μάρλον Μπράντο δεν ήταν τόσο ευγενικός. Ο ρατσισμός επαναφέρει στην επικαιρότητα την ιστορία του 1973, όταν ίσως ο σημαντικότερος ηθοποιός του Χόλιγουντ αρνήθηκε το Όσκαρ για τον εμβληματικό ρόλο του στο «Νονό» του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Ο Μπράντο, γράφει το «Newsweek», ήξερε ότι θα ήταν ο νικητής της βραδιάς, όμως επέλεξε να μην παρευρεθεί στην απονομή. Στη θέση του πήγε η ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των ιθαγενών Αμερικανών Κασίμ Λιτλφάδερ. Το μέλος της φυλής των Απάτσι, μέσα σε χειροκροτήματα αλλά και αποδοκιμασίες από το κοινό, είπε ότι εκπροσωπεί τον Μπράντο και ευχαριστεί εκ μέρους του για την ευγενική και γενναιόδωρη προσφορά, αλλά ο ηθοποιός δεν αποδέχεται το βραβείο, εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο η κινηματογραφική βιομηχανία αντιμετωπίζει τους γηγενείς Αμερικανούς. Αργότερα το ίδιο έτος ο Μπράντο σε συνέντευξη είπε ότι δεν μετάνιωσε για την κίνησή του, διότι ένιωσε ότι ήταν μία ευκαιρία να ακουστεί η φωνή των γηγενών Αμερικανών. «Από τη στιγμή που οι γηγενείς δεν έχουν τη δυνατότητα να ακουστούν, θεώρησα ότι ήταν μία εξαιρετική ευκαιρία να παρουσιαστεί η άποψή τους σε 85 εκατομμύρια τηλεθεατές. Ένιωσα ότι είχα δικαίωμα να το κάνω ύστερα από αυτά που τους έχει κάνει το Χόλιγουντ». Και συνέχισε τονίζοντας ότι: «Οι άνθρωποι συνειδητοποιούν τι έχει κάνει η κινηματογραφική βιομηχανία στους γηγενείς Αμερικανούς και τελικά σε όλες τις εθνικές μειονότητες. Σε όλες τις μειονότητες, σε όλους όσοι δεν είναι λευκοί. Οι θεατές απλώς δεν το συνειδητοποιούν. Λαμβάνουν ως δεδομένο ότι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να παρουσιάζονται με όλα αυτά τα κλισέ. Το μοχθηρό αγόρι από τις Φιλιππίνες, ο εκκεντρικός και ξένος Ιάπωνας, ο ηλίθιος μαύρος και ο χαζός Ινδιάνος. Αυτό συνεχίζεται και συνεχίζεται και ο κόσμος δεν συνειδητοποιεί πόσο βαθιά πληγώνονται αυτοί οι άνθρωποι βλέποντας να τους παρουσιάζουν με αυτόν τον τρόπο. Όχι οι μεγάλοι, αυτοί έχουν βιώσει ήδη τον πόνο και την πίεση, αλλά τα παιδιά. Τα παιδιά των Ινδιάνων που βλέπουν τους Ινδιάνους να παρουσιάζονται σαν άγριοι, άσχημοι, φαύλοι, ύπουλοι, μεθυσμένοι και μεγαλώνουν μόνο με την αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους – και αυτό κρατάει για πάντα».

Ξαναγράφοντας την Ιστορία Ο Γκορ Βιντάλ το 1992 έγραψε ότι στον σύγχρονο πολιτισμό η αντίληψη των ατόμων για την Ιστορία διαμορφώνεται βαθιά από τις εικόνες που παρουσιάζονται σε ένα φιλμ. Η εικόνα που είχαν οι Αμερικανοί για τους Ινδιάνους τη δεκαετία του 1950 ήταν τελείως διαφορετική από εκείνη που το Χόλιγουντ άρχισε να παρουσιάζει από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Τον Μάιο του 1994 ο καθηγητής του Κο-

φώνει τις αντιλήψεις, τον τρόπο σκέψης και να ξαναγράφει την Ιστορία.

Επιστροφή στο 2016

λούμπια Πίτερ Σέιξας μελέτησε τις αντιδράσεις φοιτητών απέναντι σε δύο ταινίες που είχαν αντικείμενο τους Ινδιάνους: την ταινία «Searchers» («Η αιχμάλωτος της ερήμου») του 1956 του Τζον Φορντ με πρωταγωνιστή τον Τζον Γουέιν, ίσως την πιο σκληρά αντι-ινδιάνικη ταινία όλων των εποχών, και την ταινία του Κέβιν Κόστνερ «Χορεύοντας με τους Λύκους» του 1990, η οποία σηματοδότησε μία στροφή του Χόλιγουντ απέναντι στους ινδιάνους. Η ιστορική αναθεώρηση του τρόπου απεικόνισης των ιθαγενών συνεχίστηκε και με το «1492» ή τον «Τελευταίο των Μοϊκανών». Στην ταινία του 1956 οι Ινδιάνοι εμφανίζονταν σαν άγριοι, που μοναδικό στόχο είχαν να σκοτώσουν τους λευκούς, ενώ το 1990 το βασικό συναίσθημα είναι συμπάθεια για τους Ινδιάνους. Η ταινία του 1990, είπαν οι φοιτητές που μετείχαν στην έρευνα, είναι μία ένδειξη για το πώς αντιμετωπίστηκαν οι ιθαγενείς, δεν υπήρξε κανένα έλεος, και ένας φοιτητής είπε ότι του προκάλεσε ντροπή ο τρόπος με τον οποίο οι πρόγονοί του φέρθηκαν στους Ινδιάνους. Μία φοιτήτρια, αν και αναγνώρισε ότι πρόκειται για αναπαράσταση της Ιστορίας και όχι Ιστορία, υποστήριξε ότι αυτό το φιλμ «σε κάνει να κλαις και να σκέφτεσαι ότι πρέπει να δώσουμε πίσω ένα κομμάτι της γης που τους πήραμε». Η διαφορά από το 1950, πρόσθεσε κάποιος από τους φοιτητές, είναι ότι τότε οι απόψεις για τους Ινδιάνους ήταν τελείως διαφορετικές, όπως ή άποψη που καλλιεργούσαν για τους Ρώσους: τους έκαναν να φαίνονται κακοί για να τους φοβάσαι. Πολλοί φοιτητές προσπάθησαν να μπουν στη θέση των ανθρώπων που έβλεπαν τέτοιες ταινίες τη δεκαετία του 1950 και τι θα μπορούσε να περνάει από το μυαλό τους, αν όχι το «σκοτώστε όλους τους Ινδιάνους», και όλοι αναγνώρισαν τη δύναμη του κινηματογράφου να διαμορ-

Πολιτικός και πολιτισμικός μεσαίωνας κάτω από την απαστράπτουσα επιφάνεια των βραβείων

Τα βραβεία θα απονείμει η Κου Κλουξ Κλαν

Ο Μπράντο προφανώς είχε δίκιο. Το Χόλιγουντ άλλαξε την αντιμετώπισή του απέναντι στους γηγενείς, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι οι Ινδιάνοι, οι μαύροι, οι ισπανόφωνοι και άλλες μειονότητες έχουν τις ίδιες ευκαιρίες να μπουν στην ελίτ των ηθοποιών τιμώμενοι με ένα βραβείο Όσκαρ. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα 88 χρόνια των βραβείων μόνο 15 μαύροι ηθοποιοί έχουν κερδίσει ένα από τα σημαντικά Όσκαρ. Όμως το θέμα δεν είναι ποσοτικό. Έχει να κάνει με τις αντιλήψεις που κυριαρχούν στη βιομηχανία του θεάματος. Το γιουχάισμα στην Απάτσι που αρνήθηκε εκ μέρους του Μπράντο το Όσκαρ αποδεικνύει ότι πολλοί δεν αναγνωρίζουν τη δύναμη του Χόλιγουντ να παράγει ιδεολογία, θεώρησαν ότι αυτή η στιγμή είναι «ιερή», είναι μία φαντασιακή κατάσταση στην οποία δεν επιτρέπεται να εισβάλει η πραγματικότητα Και το ερώτημα που θέτει το «Newsweek» είναι εάν σήμερα το Χόλιγουντ έχει κάνει βήματα προόδου σε σχέση με το 1973. Σίγουρα έχει γίνει πρόοδος, απαντάει το περιοδικό και επισημαίνει ότι έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο απεικονίζονται οι μειονότητες. Η βιομηχανία τούς επιτρέπει τη συμμετοχή και ο ρατσισμός είναι λιγότερο προφανής και κατηγορηματικός, όμως αυτό που είπε ο Μπράντο το 1973 ισχύει ακόμη, υποστηρίζει το «Newsweek». Οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν τι κάνει η βιομηχανία του θεάματος στις μειονότητες. Η αλλαγή δεν θα έρθει εάν ο Ντι Κάπριο μποϊκοτάρει τα Όσκαρ, συμπληρώνει το περιοδικό και προσθέτει ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να του το ζητήσει. Εάν επέλθει κάποια αλλαγή στο Χόλιγουντ, δεν θα έρθει από ένα ποστάρισμα στο Instagram από τον Σπάικ Λι, αλλά θα συμβεί με έναν τρόπο που το Χόλιγουντ δεν έχει συνηθίζει να αντιμετωπίζει: εάν κάποιοι αποφασίσουν να βγουν από τη ζώνη της άνεσης στην οποία βρίσκονται και, όπως έκανε ο Μπράντο το 1973, βάλουν λίγη πραγματικότητα μέσα στη φαντασία του Χόλιγουντ. Αυτό ενδεχομένως θα ήταν μία καλή αρχή, εάν δεν υπήρχε και ένα τρίτο επίπεδο λειτουργίας του Χόλιγουντ και των στούντιο, στο οποίο ο ρατσισμός στα Όσκαρ είναι ένα απλό πταίσμα. Το Χόλιγουντ δεν είναι απλώς ταινίες, αλλά ένας εξαιρετικά αποτελεσματικός τρόπος για να δημιουργεί συλλογικές μνήμες, να προσφέρει ένα πλαίσιο για το τι και πώς ο κόσμος πρέπει να θυμάται και τι να ξεχνάει από το παρελθόν, ένα πλαίσιο παρουσίασης και διαστρέβλωσης της πραγματικότητας. Το Χόλιγουντ αναπαριστά τον κόσμο με συγκεκριμένο τρόπο και δεν το κάνει τυχαία. Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί και θα επιχειρηθεί στο δεύτερο μέρος του αφιερώματός μας «Στον δρόμο προς τα Όσκαρ» είναι γιατί το κάνει και με ποιους τρόπους.

Στο επόμενο φύλλο το Β’ μέρος

30

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Βρε, καλώς τα τά παιδιά... Το κουαρτέτο επιστρέφει, η κυβέρνηση ετοιμάζεται, εμείς θα πληρώσουμε Σε θέση μάχης μπαίνει από βδομάδα η Αθήνα εν όψει της επιστροφής του κουαρτέτου, με τα ανοιχτά θέματα της αξιολόγησης να έχουν μείνει εκεί όπου τα άφησαν την τελευταία φορά... Με λίγα λόγια στην πρώτη γραμμή της διαπραγμάτευσης βρίσκονται ασφαλιστικό, φορολογικό, δημοσιονομικό και «κόκκινα» δάνεια.

Α

υτή τη φορά η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να πείσει για την αποτελεσματικότητα των προτάσεών της, μπας και τελικά προχωρήσει η διαδικασία και ολοκληρωθεί εντός Μαρτίου η αξιολόγηση. Ωστόσο οι δανειστές μέρα με τη μέρα ανοίγουν όλο και περισσότερα μέτωπα... Τελευταία απαίτηση, αυτή του επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ο οποίος με δηλώσεις του στο Ευρωκοινοβούλιο εξομοίωσε – σε σπουδαιότητα – το θέμα των «κόκκινων» δανείων με τα τρία μεγάλα αγκάθια της αξιολόγησης και δη το ασφαλιστικό, το δημοσιονομικό και το φορολογικό. Έτσι, μεμιάς τα τρία μεγάλα «αγκάθια» γίνονται τέσσερα, γεγονός που αυξάνει κατακόρυφα τις πιέσεις προς την ελληνική πλευρά. Για το ασφαλιστικό εξετάζονται αλλαγές στις ελληνικές προτάσεις, όπως η μείωση των ποσοστών αναπλήρωσης για τις συντάξεις που δίνονται ύστερα από λίγα χρόνια ασφάλισης, η απόδοση πλήρους εθνικής σύνταξης μόνο ύστερα από 20 χρόνια ασφάλισης και η μείωση των «υψηλών» συντάξεων, χωρίς να διευκρινίζεται ακόμα ένα συγκεκριμένο όριο.

Με «καπέλο» Το πρόβλημα που ανακύπτει με την ελληνική πρόταση είναι ότι το ποσοστό αναπλήρωσης (η σύνταξη ως ποσοστό του μισθού) φτάνει ακόμα και πάνω από το 100% για τις συντάξεις που δίνονται ύστερα από 15-20 χρόνια ασφάλισης, εάν αθροιστούν η αναλογική, η οποία υπολογίζεται με βάση τις εισφορές, και η εθνική σύνταξη των 384 ευρώ. Με λίγα λόγια, το σύστημα δίνει «εύκολα» μια μικρή σύνταξη ύστερα από λίγα χρόνια ασφάλισης, αλλά αναλογικά δίνει λιγότερα σε σχέση με τον μισθό σε όσους πληρώνουν εισφορές 35 και 40 χρόνια. Το σημείο αυτό έχει συγκεντρώσει την κριτική των δανειστών και σχεδιάζεται να αντιμετωπιστεί με την καθιέρωση «καπέλου» στο ποσοστό αναπλήρωσης (κάτι που θα μειώσει τις συντάξεις με λίγα χρόνια ασφάλισης), αλλά και τη μείωση της εθνικής σύνταξης πριν από τα 20 χρόνια ασφάλισης. Επιπλέον εξετάζονται διάφορα σενάρια για περικοπές συντάξεων από ένα υψηλό επίπεδο και πάνω, καθώς και των επικουρικών. Στο μέτωπο, πάντως, του φορολογικού οι τελευταίες πληροφορίες θέλουν τις δύο

Ασφαλιστικό και φορολογικό στην πρώτη γραμμή, αλλά και νέες απαιτήσεις

πλευρές να συγκλίνουν στο σενάριο να υπάρξουν τρεις διαφορετικές κλίμακες, σε άμεση σύνδεση με τα εισοδήματα που δηλώνουν οι φορολογούμενοι στην εφορία. Μάλιστα για τις επιχειρήσεις ο νέος αναπτυξιακός νόμος του Σταθάκη προβλέπει σταθερό φορολογικό συντελεστή για 12 χρόνια, διαδικασίες ταχείας αδειοδότησης, επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές, που στοχεύουν στην προσέλκυση επενδύσεων. Την ίδια ώρα το ύψος των ενισχύσεων ξεκινά από 10% της δαπάνης του επενδυτικού σχεδίου και μπορεί να φθάνει έως και το 45% με ανώτατο ποσό τα 5 εκατ. ευρώ. Το ελάχιστο ύψος που πρέπει να έχει μια επένδυση για να λάβει κρατική ενίσχυση είναι 500.000 ευρώ για μεγάλες επιχειρήσεις, 250.000 ευρώ για μεσαίες και συνεταιρισμούς και 150.000 για μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ο νέος νόμος προβλέπει υψηλότερες επιδοτήσεις για τη μεταποίηση, τον κλάδο παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών, με έμφαση στις νέες ανεξάρτητες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στις επενδύσεις καινοτομικού χαρακτήρα, στις συνέργειες και τις δικτυώσεις. Την ίδια ώρα για το ασφαλιστικό οι θεσμοί έχουν «μουλαρώσει» και ζητούν νέες περικοπές

στις κύριες και τις επικουρικές συντάξεις, προκειμένου να επιτευχθεί ο μνημονιακός στόχος για εξοικονόμηση δαπανών ύψους 1,8 δισ. ευρώ.

Τόμσεν Ντράγκι μκαι πήρανε φα ας λάγγι

Ο Τόμσεν Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και το άρθρο του Πολ Τόμσεν, που θεωρεί αναπόφευκτες τις νέες μειώσεις στις συντάξεις και χαρακτηρίζει γενναιόδωρο το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας σε σύγκριση με το αντίστοιχο γερμανικό. Ο Τόμσεν, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, επιχειρεί να καταδείξει ότι το ελληνικό πρόγραμμα αποτυγχάνει επειδή δεν εφαρμόζονται τα απαραίτητα σκληρά μέτρα και όχι επειδή έγιναν λάθος χειρισμοί – γι’ αυτό και ανεβάζει διαρκώς τον πήχη των απαιτήσεων. Παράλληλα με τις πιέσεις αυτές, καθιστά όλο και πιο δύσκολη την παραμονή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, εκφράζοντας έτσι τη θέση των χωρών - μελών του Ταμείου, που θέλουν το τελευταίο να αποχωρήσει από την Ελλάδα (σε αντίθεση με τις ΗΠΑ που θέλουν να παραμείνει). Επιπλέον πετάει το μπαλάκι και στις χώρες της Ευρωζώνης, καθώς συνδέει το ασφαλιστικό με το χρέος, λέγοντας ότι όσο μικρότερες είναι οι περικοπές των συντάξεων τόσο μεγαλύτερη θα πρέπει να είναι η ελάφρυνση του χρέους. Μοναδικό «όπλο» πάντως στα χέρια της κυβέρνησης, τη στιγμή αυτή τουλάχιστον, φαίνεται πως είναι το πλεόνασμα των 1,2 δισ. ευρώ στα έσοδα του Ιανουαρίου. Παρ’ όλα αυτά, καταγράφεται και υστέρηση εισπράξεων φόρου, έναντι του στόχου που είχε τεθεί, κατά 69 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη του αναμενομένου ύφεση (0,7% το 2015), αποτελεί εμπόδιο στις επιδιώξεις της Αθήνας να πείσει ότι μπορεί να αποφύγει μειώσεις συντάξεων επιβάλλοντας αυξήσεις σε φόρους και εισφορές. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν κυβερνητικά στελέχη, ό,τι και να λέμε, για να μπορέσει να προχωρήσει το ασφαλιστικό επιβάλλεται η αλλαγή του κλίματος στο θέμα του ασφαλιστικού των αγροτών, αφού αποτελούν το βαρόμετρο των κοινωνικών και πολιτικών αντιδράσεων. Έτσι, στο σκέλος των εισφορών, που αποτελούν και το «δύσκολο σταυρόλεξο» στην κόντρα που έχει δημιουργηθεί ανάμεσα σε αγρότες και κυβέρνηση, το υπουργείο Εργασίας επεξεργάζεται σενάριο ώστε να θεσμοθετηθούν τρεις διαφορετικές κατηγορίες

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

31

www.topontiki.gr

Τι προτείνει για τον ΟΓΑ η κυβέρνηση

τά τα 850 εκατ. ευρώ, περίπου τα 440 εκατ. τα χρωστούν μόλις 17.000 αγρότες και είναι οφειλές που δημιουργήθηκαν σε βάθος τουλάχιστον μιας δεκαετίας. Ήδη, ο ΟΓΑ με εγκύκλιο προχωρά στην ηλεκτρονική ανανέωση των εγγραφών των αγροτών επικαιροποιώντας τα στοιχεία που διαθέτει στα μητρώα του για περίπου 1,5 εκατ. ασφαλισμένους. Αναλογιστική μελέτη για την οικονομική βιωσιμότητα του ταμείου, από την οποία θα αναδειχθούν οι ανάγκες επαναπροσδιορισμού των βασικών οικονομικών μεγεθών και απαιτήσεων του ΟΓΑ σε όλα τα επίπεδα. Επισημαίνουμε ότι ο ΟΓΑ διαχειρίζεται μέχρι σήμερα πέντε διαφορετικούς κωδικούς συνταξιοδοτικών και προνοιακών παροχών. Απόδοση της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Στο θέμα αυτό οι εκπρόσωποι των θεσμών έχουν εκφράσει τις ισχυρότατες αντιρρήσεις τους, καθώς διαφωνούν με τη γενικευμένη χορήγηση της εθνικής σύνταξης σε όλους και προτείνουν τη χορήγησή της με εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και με τη συμπλήρωση 20 συντάξιμων ετών και όχι με 15 έτη ασφάλισης, όπως εισηγείται η κυβέρνηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΓΑ, σήμερα το 98% των συνταξιούχων του λαμβάνει κομμάτι της βασικής σύνταξης με 15 έτη ασφάλισης.

6

7

(12% - 14% η πρώτη, 14% - 16% η δεύτερη και 20% η τρίτη), που όμως θα καταλήγουν σε αντίστοιχα διαφορετικές καταβαλλόμενες συντάξεις. Με τον τρόπο αυτόν εκτιμάται ότι θα καμφθούν και οι αντιδράσεις των θεσμών, που διαπιστώνουν ότι η καθολική καταβολή της εθνικής σύνταξης στα επίπεδα των 384 ευρώ αυξάνει σημαντικά τη συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη (από το 4,5% στο 6,5% του ΑΕΠ).

Κερδίζει έδαφος Έτσι, λοιπόν, σε αυτή τη λογική εντείνονται οι διεργασίες για την εκτόνωση των αντιδράσεων που προκάλεσε το σχέδιο για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, με το σενάριο για διατήρηση του ΟΓΑ ως ανεξάρτητου ταμείου των αγροτών να κερδίζει έδαφος. Ακόμη, η κυβέρνηση ρίχνει στο τραπέζι τους εξής βασικούς άξονες επίλυσης: Διατήρηση του ΟΓΑ, για ένα μεταβατικό στάδιο, ως αυτοτελούς ασφαλιστικού ταμείου των αγροτών, ενταγμένου όμως μέσα στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ). Επί του θέματος αυτού δεν υπάρχει επί της αρχής αντίθεση των θεσμών, καθώς

1

η συμφωνία του τρίτου μνημονίου του περσινού καλοκαιριού δεν προβλέπει υποχρεωτική ενσωμάτωση του ΟΓΑ μαζί με τα υπόλοιπα ταμεία κύριας ασφάλισης. Στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης τονίζουν ότι ο ΟΓΑ «δεν βγαίνει οικονομικά», επισημαίνοντας ότι μόνο πέρυσι χρειάστηκε 3,2 δισ. ευρώ επιχορήγηση για να πληρώσει τις συντάξεις και εισέπραξε από ασφαλιστικές εισφορές 480 εκατ. ευρώ. Σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με τις παροχές και αποσύνδεσή τους από τις φορολογικές κλίμακες. Χαμηλότερες ασφαλιστικές εισφορές, από τις αρχικά προτεινόμενες, για τους νέους αγρότες και σταδιακή προσαρμογή τους σε βάθος χρόνου. Μείωση των ασφαλιστικών κατηγοριών των αγροτών σε πέντε από επτά που είναι σήμερα (οι πέντε είναι υποχρεωτικές, οι δύο προαιρετικές). Απόδοση των κοινοτικών επιδοτήσεων στους δικαιούχους αγρότες, αλλά σε συνδυασμό με την υποχρέωση ρύθμισης των ασφαλιστικών οφειλών των αγροτών, που σήμερα ανέρχονται σε 850 εκατ. ευρώ. Από αυ-

2 3 4 5

Το ραντεβού με την εφορία Για τον Μάιο σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών τα πρώτα ραντεβού με την εφορία για τη φορολογία εισοδήματος, τα οποία προγραμματίζεται να συνεχίζονται κάθε μήνα μέχρι τον Δεκέμβριο. Η «πρεμιέρα» θα γίνει την 1η Μαΐου με την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος και η «αυλαία» θα πέσει με την τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ (ή φόρου ακινήτων, όπως θα ονομάζεται για το 2016) τον Δεκέμβριο. Ωστόσο για να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός αυτός και να ξεκινήσει η καταβολή του φόρου από την Πρωτομαγιά θα πρέπει να επιλυθεί μια σειρά ανοιχτών ζητημάτων, προκειμένου η υποβολή φορολογικών δηλώσεων να ξεκινήσει τον Φεβρουάριο. Στόχος του σχεδίου είναι οι πληρωμές να γίνονται σε μηνιαία βάση με φόντο τα «φουσκωμένα» φετινά εκκαθαριστικά, γεγονός που σημαίνει ότι ανάλογα με το πότε θα γίνεται η εκκαθάριση η καταβολή του φόρου θα μπορεί να γίνει μέχρι και έως 10 μήνες. Σε κάθε περίπτωση, όλοι οι σχεδιασμοί του οικονομικού επιτελείου τελούν και υπό την έγκριση των δανειστών και αναμένεται να ξεκαθαριστούν το επόμενο διάστημα.

32

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Παραδικαστικό και Γιοσάκης πάλι στο προσκήνιο… Μια περίεργη εξέλιξη απειλεί να τινάξει στον αέρα τη δίκη του δεύτερου παραδικαστικού κυκλώματος… Να λοιπόν που… ξανάρχονται, ένα-ένα, χρόνια δοξασμένα, που λέει και το λαϊκό άσμα. Μόνο που αυτήν τη φορά είναι τα χρόνια που ξετυλίχθηκαν διάφορες ιστορίες των παραδικαστικών κυκλωμάτων, για διάφορες υποθέσεις που είχαν δει το φως της δημοσιότητας και είχαν μονοπωλήσει τα φώτα της επικαιρότητας.

Μ

ε όσα συνέβησαν την τελευταία 5-6 χρόνια, το κατρακύλισμα της ελληνικής οικονομίας, τα μνημόνια, τις διάφορες τρόικες, τις περικοπές μισθών και συντάξεων, το κλείσιμο καταστημάτων και επιχειρήσεων, την εκτόξευση της ανεργίας στα ύψη, τη δύσκολη καθημερινότητα, φαίνεται να ξεχάσαμε και μιαν άλλη πληγή του ελληνικού κράτους, το παραδικαστικό κύκλωμα και τους πρωταγωνιστές του πριν από αρκετά χρόνια… Έρχεται λοιπόν και πάλι τις επόμενες μέρες στο προσκήνιο η υπόθεση του παραδικαστικού κυκλώματος (συγκεκριμένα το σχέδιο Β’), αφού το Συμβούλιο Εφετών Αθηνών με απόφασή του παραπέμπει σε δίκη για κακουργηματικές πράξεις (εκβίαση, ηθική αυτουργία σε εκβίαση, παθητική και ενεργητική δωροδοκία κ.λπ.) τον πρώην εφέτη Γεώργιο Ευσταθίου, τον πρώην αρχιμανδρίτη Ιάκωβο Γιοσάκη, τους επιχειρηματίες Διονύσιο Ζήκο και Ιωάννη Μπολέτση κ.ά., οι οποίοι θα καθίσουν στο εδώλιο του κατηγορουμένου τις επόμενες μέρες…

Η πρόταση Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο πρώην εφέτης κατηγορείται για παθητική δωροδοκία και ηθική αυτουργία σε εκβίαση, ο Ιάκωβος Γιοσάκης και ο Διονύσιος Ζήκος για εκβίαση και ο Ιωάννης Μπολέτσης για δωροδοκία. Σημειώνεται ότι η υπόθεση αποκαλύφθηκε ύστερα από καταγγελίες του τελευταίου για εκβιασμό από τους Ευσταθίου, Γιοσάκη, Ζήκο, κάτι που αναγνώρισε ο εισαγγελέας Ισίδωρος Ντογιάκος, ο οποίος και έκανε τη σχετική έρευνα, και είχε προτείνει την απαλλαγή του Μπολέτση αφού δεν διαπίστωσε επαρκείς ενδείξεις για την ενοχή του.

Πώς βασικός μάρτυρας κατηγορίας έγινε κατηγορούμενος και έτσι δεν θα καταθέσει εναντίον των κατηγορούμενων για το σκάνδαλο

Η πρόταση του εισαγγελέα Εφετών Ισίδωρου Ντογιάκου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Από τη συνολική εκτίμηση όλων των αποδεικτικών στοιχείων ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα οι ισχυρισμοί του καταγγέλλοντος ότι δεν κατέβαλε με δική του πρωτοβουλία χρήματα στα εμπλεκόμενα στην παρούσα υπόθεση πρόσωπα αλλά αντίθετα η ενέργειά του ήταν αποτέλεσμα έντονου φόβου που του προξένησαν οι Γιοσάκης και Ζήκος με την απειλή ότι, εάν δεν κατέβαλλε το ποσόν που ζητούσαν για λογαριασμό του Γ. Ευσταθίου, θα καταδικαζόταν και θα οδηγείτο στη φυλακή». Και εδώ αρχίζουν περίεργα πράγματα που μπορεί να οδηγήσουν σε λάθος αποφάσεις το δικαστήριο που εκδικάζει την υπόθεση ενώ ανακύπτει το ερώτημα γιατί το Συμβούλιο Εφετών δεν έλαβε υπόψη του την πρόταση του εισαγγελέα και παρέπεμψε και τον Μπολέτση σε δίκη ως κατηγορούμενο.

αφού το βούλευμα περιέχει μια σοβαρή αντίφαση που από μόνη της το αποδυναμώνει. Συγκεκριμένα, δέχεται ότι ο καταγγέλλων υποσχέθηκε να δώσει στον τότε εφέτη 150.000 ευρώ για να τύχει ευνοϊκής μεταχείρισης στο πρώτο δικαστήριο για το παραδικαστικό, γι’ αυτό και τον παραπέμπει για ενεργητική δωροδοκία δικαστή, αλλά ταυτόχρονα παραπέμπει και τον δικαστή (τον Γ. Ευσταθίου) για εκβίαση αφού δέχεται ότι ο Ι. Μπολέτσης εκβιάστηκε από αυτόν και τον Γιοσάκη για να του καταβάλει το ίδιο ποσό των 150.000 ευρώ. Δηλαδή ο καταγγέλλων κατά το βούλευμα είναι κατηγορούμενος αλλά και θύμα. Είναι φανερό λοιπόν ότι η πρώτη εκδοχή του βουλεύματος αναιρεί τη δεύτερη και αντίστροφα. Δηλαδή είτε ο Μπολέτσης προσπάθησε να δώσει στον δικαστή 150.000 ευρώ, όποτε είναι ένοχος ενεργητικής δωροδοκίας, είτε απειλήθηκε και εξαναγκάστηκε να καταβάλει στον ίδιο δικαστή το ίδιο ποσό, όποτε είναι θύμα. Γιατί και τα δύο δεν γίνεται να είναι!!! Ουσιαστικά δηλαδή το βούλευμα αυτοαναιρείται γιατί, αν ο Μπολέτσης εκβιάστηκε, δεν είναι δυνατόν να δωροδόκησε και, αν δωροδόκησε, δεν είναι δυνατόν να εκβιάστηκε! Κατά συνέπεια, εδώ δεν έχουμε μόνο μια απλή αντίφαση, αλλά και έναν παραλογισμό. Το ζητούμενο είναι γιατί. Μήπως… για να χαθεί η αλήθεια ανάμεσα στα ερωτήματα που γεννιούνται και η υπόθεση να βγει από την ουσία της;

Ποιος είπε ότι τα λάθη πληρώνονται;

Αντίφαση Όπως εκτιμούν κύκλοι της Δικαιοσύνης, με τον τρόπο αυτόν αποδυναμώνεται η διερεύνηση της αλήθειας από την πλευρά του δικαστηρίου, αφού πρακτικά και ουσιαστικά ευνοούνται οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι, καθώς ο βασικός μάρτυρας κατηγορίας τους, αυτός που αποκάλυψε δηλαδή όλη την ιστορία, δεν θα μπορεί να καταθέσει λόγω του ότι είναι και ο ίδιος κατηγορούμενος! Σύμφωνα πάντα με νομικούς και δικαστικούς κύκλους, προκύπτει ακόμα ένα θέμα,

Οικονομία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

33

www.topontiki.gr

Στόχος ενοίκια - «μπλοκάκια» Στη Βουλή την ερχόμενη εβδομάδα το φορολογικό νομοσχέδιο

Φορολογικό νομοσχέδιο που θα αφορά τα εισοδήματα και τα ενοίκια μέχρι και τους αμειβόμενους με «μπλοκάκια» θα καταθέσει την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή ο αρμόδιος υπουργός, Τρύφων Αλεξιάδης.

Π

ιο συγκεκριμένα, στο υπουργείο Οικονομικών εξετάζουν τις περιπτώσεις για όσους εργάζονται με μπλοκάκι, περιστασιακά ή είναι άνεργοι και κινδυνεύουν να φορολογηθούν επί τεκμαρτών εισοδημάτων με τον συντελεστή φορολόγησης του επιχειρηματικού εισοδήματος, δηλαδή με 26% από το πρώτο ευρώ και με προκαταβολή φόρου, η οποία έχει αυξηθεί για τα εισοδήματα του 2015 από 55% σε 75%. Στο νομοσχέδιο αυτό ενδέχεται να περιληφθεί και η δυνατότητα εξόφλησης του φόρου που θα προκύψει από την εκκαθάριση σε περισσότερες δόσεις (ή έως και οκτώ μήνες) με πρώτη δόση τον Μάιο. Ωστόσο το σχέδιο δεν

έχει πάρει ακόμη το «πράσινο φως» από τους δανειστές για να μπορέσει να εφαρμοστεί.

Tο νέο έντυπο (Ε1) ενσωματώνει τις πρόσφατες αλλαγές στη νομοθεσία, έτσι ώστε όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης να τυγχάνουν των απαλλαγών που έχουν σήμερα οι έγγαμοι φορολογούμενοι. Σε ό,τι αφορά τα εισοδήματα από ενοίκια, το μνημόνιο προβλέπει την αύξηση των συντελεστών από το 11% που είναι σήμερα στο 13% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ και από το 33% στο 35% για μεγαλύτερα, ενώ μελετάται και η καθιέρωση ενός ακόμα συντελεστή 40%-45% για ενοίκια που ξεπερνούν τις 40.000 ευρώ τον χρόνο. Δεδομένου ότι σε όλους τους τόνους το οικο-

νομικό επιτελείο έχει αποκλείσει να υπάρξει άλλη αύξηση φόρων για τα εισοδήματα του 2015, δεν αποκλείεται οι ιδιοκτήτες ακινήτων να κληθούν να πληρώσουν αυξημένη προκαταβολή για το 2016 καθώς στον προϋπολογισμό έχει προβλεφθεί ότι θα εισπραχθούν 150 εκατ. ευρώ. Η αύξηση των φόρων δηλαδή στα ενοίκια θα είναι αναδρομική, καθώς αφορά τα εισοδήματα του 2015. Δεν αποκλείεται όμως και να γίνει νέα εκκαθάριση και οι ιδιοκτήτες να πληρώσουν υψηλότερους φόρους. Ο εισπρακτικός στόχος από την αύξηση της φορολογίας στα ενοίκια τοποθετείται στα 150 εκατομμύρια ευρώ. Στο νομοσχέδιο δεν θα περιλαμβάνονται οι αλλαγές στους συντελεστές φορολόγησης των εισοδημάτων του 2016, αλλά διατάξεις που θα κλείσουν τις εκκρεμότητες που αφορούν την υποβολή των δηλώσεων εισοδήματος του 2015.

Δάνεια στα «κόκκινα» δάνεια Τελικά ναι… Θα χορηγούν και δάνεια οι εταιρείες διαχείρισης «κόκκινων» δανείων προς τους οφειλέτες φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ώστε να διευκολύνουν, λέει, την αναδιάρθρωση της οφειλής τους, σύμφωνα με Πράξη του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος με την οποία καθορίζονται οι προϋποθέσεις για την αδειοδότηση εταιρειών διαχείρισης «κόκκινων» δανείων. Στόχος αυτού του νέου εργαλείου είναι να επιταχυνθεί η αναδιάρθρωση των οφειλών μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων που έχουν υψηλό δανεισμό αλλά βιώσιμα χαρακτηριστικά και οι οποί-

ες αδυνατούν σήμερα να αναχρηματοδοτήσουν τα χρέη τους αφού το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα δεν διαθέτει ρευστότητα. Η λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης «κόκκινων» δανείων σε συνεργασία με τις παραδοσιακές τράπεζες τίθεται υπό την αυστηρή εποπτεία της ΤτΕ. Η Τράπεζα της Ελλάδος πριν από την χορήγηση άδειας θα προχωρά σε εξονυχιστικό έλεγχο των φυσικών ή νομικών προσώπων που συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο και στη διοίκηση αυτών των εταιρειών.

τυράκια... Περιθώριο ώς το τέλος Φεβρουαρίου έχουν εκατοντάδες χιλιάδες οδηγοί ανασφάλιστων οχημάτων να τα ασφαλίσουν, προκειμένου να μην έρθουν αντιμέτωποι με τα πρόστιμα - φωτιά και τις ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία. Οι διασταυρώσεις από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων έχουν ολοκληρωθεί και έως το τέλος του μήνα θα αποσταλούν τα ηλεκτρονικά ειδοποιητήρια. Αντί για έκπτωση επί των εισφορών για τους επαγγελματίες που βρίσκονται στην πρώτη πενταετία, το σενάριο που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας περιλαμβάνει παρεμβάσεις που μπορεί να αφορούν τελικά όσους βρίσκονται ακόμα και έως επτά έτη στο επάγγελμά τους. Επίσης, ξεχωριστή σημασία έχουν και όσοι δηλώνουν εισοδήματα άνω των 55.000 ευρώ. Εκπτώσεις και απαλλαγές από τα τεκμήρια διαβίωσης για χιλιάδες φορολογούμενους φέρνουν η νομοθετική ρύθμιση για την κατάργησή τους σε νοικοκυριά με πενιχρά εισοδήματα καθώς και η μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, με αποτέλεσμα να γλιτώσουν φόρο 26% και προκαταβολή 75%.

...και φάκες Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τέθηκε το θέμα της επιβολής του ειδικού τέλους των πέντε λεπτών του ευρώ σε κάθε στήλη παιχνιδιού του ΟΠΑΠ. Το ειδικό τέλος θα έπρεπε να είχε ήδη επιβληθεί από τις αρχές του έτους με στόχο την είσπραξη 210 εκατ. ευρώ, φέτος. Παρά ταύτα ο ΟΠΑΠ έχει ήδη προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, μπλοκάροντας την εφαρμογή του μέτρου. Φέτος οι φορολογούμενοι με εισοδήματα πάνω από 30.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με «φουσκωμένη» έκτακτη εισφορά, καθώς ισχύουν αυξημένοι συντελεστές. Έτσι, μισθωτοί και συνταξιούχοι με τις παραπάνω αποδοχές θα πληρώσουν τώρα τη διαφορά κρατήσεων του α’ εξαμήνου 2015, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πληρώσουν «φουσκωμένη» εισφορά για όλο το 2015. Κόκκινη κάρτα βγάζουν τα τεχνικά κλιμάκια στην παροχή εκπτώσεων στον φόρο νομιμοποίησης των αδήλωτων κεφαλαίων θεωρώντας ότι με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά επιβραβεύονται φορολογούμενοι που δεν ήταν ειλικρινείς και έτσι δημιουργείται ηθικός κίνδυνος για επανάληψη ανάλογων συμπεριφορών και στο μέλλον.

34 Ιστορία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Η αρχή και το τέλος της Μεγάλης Ιδέας Μέρος Τέταρτο Προς τη Μικρασιατική Καταστροφή Με τη συνθήκη των Σεβρών, η Ελλάδα έδρεψε τους καρπούς της πολιτικής του Βενιζέλου. Συγκεκριμένα, στη χώρα μας παραχωρούνταν τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος και η Ανατολική Θράκη μέχρι τη γραμμή της Τσατάλτζας, κοντά στην Κωνσταντινούπολη.

Τ

αυτόχρονα, όσον αφορούσε τον μικρασιατικό ελληνισμό, η περιοχή της Σμύρνης έμενε υπό την ονομαστική επικυριαρχία του σουλτάνου, αλλά θα διοικείτο από Έλληνα αρμοστή ως εντολοδόχο των Συμμάχων και θα μπορούσε να προσαρτηθεί στην Ελλάδα ύστερα από πέντε χρόνια με δημοψήφισμα! Ακόμα, με το μυστικό σύμφωνο Βενιζέλου - Τιττόνι, η Βόρεια Ήπειρος ενσωματωνόταν στην Ελλάδα. Επίσης, υπήρξαν και συμφωνίες με την Ιταλία, η οποία παραχωρούσε τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα (εκτός από τη Ρόδο και το Καστελόριζο) με την υπόσχεση ότι όταν οι Βρετανοί παραδώσουν την Κύπρο στην Ελλάδα θα παραδώσουν κι αυτοί με τη σειρά τους αυτά τα δυο νησιά . Ο Βενιζέλος μάλιστα κατάφερε να περιλαμβάνει η συνθήκη, στο άρθρο 26, τη δέσμευση των συμμάχων ότι, αν οι οθωμανικές αρχές δεν συναινούσαν στην εφαρμογή της, θα έχαναν από την κυριαρχία τους την Κωνσταντινούπολη! Με αυτούς τους όρους, ο Βενιζέλος ενέδωσε στο αίτημα της αντιπολίτευσης που πίεζε για εκλογές πιστεύοντας ότι, αφού έκανε πραγματικότητα τα πιο τρελά όνειρα του ελληνισμού – αν συνυπολογίσει κανείς και τον θρίαμβο των Βαλκανικών Πολέμων –, θα τις κέρδιζε προκειμένου να ασκήσει ελεύθερος την πολιτική του σε μιαν ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο ανακατατάξεων. Ωστόσο, αυτή η απλή και λογική σκέψη υπήρξε μοιραία όχι τόσο για τον ίδιο όσο για τον νεότερο ελληνισμό. Ο λαός καταβαράθρωσε εκλογικά τον Βενιζέλο φέρνοντας στην εξουσία τους βασικούς εκπροσώπους του αντιβενιζελισμού στη χώρα. Και επειδή

οι λαοί δεν αλλάζουν, μοιραία κάποιες φορές αλλάζουν οι ηγέτες. Πράγμα που συνέβη – με τις γνωστές ολέθριες συνέπειες… Ο «άξιος της Ελλάδος ευεργέτης και σωτήρας της πατρίδος», όπως τον είχε ανακηρύξει πριν από μόλις λίγους μήνες η Βουλή, δεν αξιώθηκε ούτε να εκλεγεί βουλευτής! Ο άνθρωπος που έκανε πραγματικότητα την «Ελλάδα των δυο ηπείρων και των πέντε θαλασσών» όχι μόνο καταποντίστηκε εκλογικά, αλλά δεν κρίθηκε άξιος από το εκλογικό σώμα να εκλεγεί ούτε καν βουλευτής… Η νέα κυβέρνηση με την αντιπολεμική ρητορική, ωστόσο, δεν κράτησε τον λόγο της και το περήφανο «Όχι» στον πόλεμο το μετέτρεψε σε «Ναι», όπως (και παρά την τυφλή αντιβενιζελική της πολιτική) αναγκάστηκε να εφαρμόσει κατά γράμμα την πολιτική Βενιζέλου στα φλέγοντα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής. (Οποιαδή-

ποτε ομοιότητα με το σήμερα είναι υπαρκτή και αφορμή για έντονο προβληματισμό…). Ωστόσο, δεν παρέλειψε να στραφεί σε μια σειρά γενικευμένων διώξεων κατά των βενιζελικών στην προσπάθειά της να εξευμενίσει τα θύματα της «βενιζελικής τυραννίας». Την επόμενη κιόλας μέρα η νέα κυβέρνηση του Ράλλη, που ουσιαστικά είχε ηγέτη τον Δημήτρη Γούναρη, άρχισε μεγάλης έκτασης αλλαγές στη δημόσια διοίκηση, τη Δικαιοσύνη, την Παιδεία, την Εκκλησία και τις Ένοπλες Δυνάμεις. Εδώ να σημειώσουμε ότι στον κρίσιμο τομέα των Ενόπλων Δυνάμεων (αλλά και στην πολιτική ηγεσία) αντικαταστάθηκαν όλοι οι εμπειροπόλεμοι και ικανότατοι βενιζελικοί αξιωματικοί με άλλους που επιλέχτηκαν αποκλειστικά με κομματικά κριτήρια. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Στρατιωτικών Θεοτόκης δήλωνε ο ίδιος, ανίδεος! Σχεδόν 500 αξιωματικοί παραιτή-

θηκαν. Αρχιστράτηγος στη Μικρά Ασία διορίστηκε ο Αναστάσιος Παπούλας, για τον οποίον ο Δούσμανης προειδοποιούσε τον Γούναρη ότι πρόκειται περί «αμαθούς και ανικάνου να διοικήσει την στρατιάν και να διευθύνει πολεμικάς επιχειρήσεις». Σαρωτικές υπήρξαν και οι αλλαγές στην Εκκλησία της Ελλάδος καθώς, εκτός του μητροπολίτη Αθηνών Μελετίου Μεταξάκη, απομακρύνθηκαν και 20 άλλοι επίσκοποι. Σχεδόν ταυτόχρονα με τις αντικαταστάσεις αυτές, απομακρύνθηκαν και όλοι οι διορισμένοι «με κομματικά κριτήρια» γενικοί γραμματείς και σύμβουλοι υπουργείων. Μεταξύ αυτών και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Περιθάλψεως Νίκος Καζαντζάκης! Ανάμεσα στους συμβούλους του υπουργείου Παιδείας που παραιτήθηκαν – πριν εκδιωχθούν – ήταν ο Δημήτρης Γληνός, ο Αλέξανδρος Δελμούζος και ο Μανώλης Τριανταφυλλίδης! Παρόμοιες ήταν και οι αλλαγές στο διπλωματικό σώμα και στον χώρο της Δικαιοσύνης… Συνοψίζοντας κανείς αντιλαμβάνεται το μέγεθος της εγκληματικής πολιτικής που ακολουθήθηκε μετά την ήττα του Βενιζέλου όταν κλήθηκε να εφαρμόσει στην ουσία τη βενιζελική πολιτική μια ομάδα ανίκανων φανατικών που η βασική τους πολιτική ταυτότητα είχε ως αναφορά το απύθμενο προσωπικό μίσος εναντίον του Βενιζέλου και κάθε βενιζελικής πολιτικής. Αυτή η πολιτική του αντιβενιζελισμού δια-

μορφώθηκε κυρίως μετά την επέμβαση των δυνάμεων της Αντάντ το 1917. Η πολιτική που επέλεξε να εφαρμόσει ο Γούναρης, που αποτελούσε την αιχμή του δόρατος του αντιβενιζελισμού, βασιζόταν στο ότι η Ελλάδα θα επέλεγε την κυβέρνησή της δίχως να λαμβάνει υπόψη την ενοχλητική θέληση των Συμμάχων (οι οποίοι, σημειώτεον, δεν εμπιστευόταν τον βασιλιά Κωνσταντίνο…). Από την άλλη, σε ένδειξη καλής πίστης, θα ακολουθούσε κατά βήμα τη βρετανική πολιτική στην περιοχή, χωρίς να ζητήσει τη συνδρομή της Βρετανίας σε ό,τι προέκυπτε. Προφανώς επρόκειτο για αλλοπρόσαλλη και κυρίως ανόητη πολιτική που, ενώ διατεινόταν ότι ταυτίζεται με τη βρετανική πολιτική (εναντίον της οποίας πολιτεύτηκε ο ίδιος σφόδρα για να είναι αξιόπιστος), δεν ζητούσε ανταλλάγματα που θα αντιστάθμιζαν τις αδυναμίες της εξωτερικής μας πολιτικής στη διεθνή σκακιέρα. Η πολιτική αυτή αγνοούσε παντελώς τους διεθνείς συσχετισμούς και απέκλειε την ανεξάρτητη στάθμιση των πολιτικών και στρατιωτικών δεδομένων. Κι αυτό γινόταν προκειμένου να εξυπηρετηθούν ως προτεραιότητα – ακόμα και προ των εθνικών ζητημάτων – οι εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες. Αυτή δε η στάση υπήρξε η βασική αιτία της καταστροφής που ακολούθησε γιατί παράβλεπε σκανδαλωδώς τους υπάρχοντες συσχετισμούς ισχύος και έστρεφε αποκλειστικά το ενδιαφέρον της στην επάνοδο του βασιλιά Κωνσταντίνου. Αυτός ο απερίγραπτος πολιτικός τυχοδιωκτισμός οδήγησε στην ήττα των Ελλήνων στη Μικρά Ασία. Η τακτική του Βενιζέλου, αντίθετα, σταθμιζόταν από τη δυνατότητα της ελληνικής πολιτικής να διαμορφώνει τη στάση της βασιζομένη στην εκτίμηση της ισχύος των Μεγάλων Δυνάμεων, ιδίως δε της Βρετανίας, δίχως να βασίζεται ιδιαιτέρα στις ισχνές πραγματικές δυνατότητες της χώρας. Έτσι, την κρισιμότερη ιστορική περίοδο για τον νεότερο ελληνισμό, η ορθή βενιζελική πολιτική έμελλε να εφαρμοστεί από τους κατ’ εξοχήν εχθρούς της…

Xenofonb@gmail.com

art ΠΟΝΤΙΚΙ

«AT HOME IN THE WORLD»

«THIS IS EXILE»

ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

JON BANG CARLSEN

«ι am Belfast»

«DREAMING OF DENMARK REFUGEES»

«I AM DUBLIN»

Το προσφυγικό ζήτημα στη μεγάλη οθόνη του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Αφιερώματα στο προσφυγικό αλλά και σε δύο πολύ ενδιαφέροντες δημιουργούς ετοιμάζει το 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, που ξεκινά στις 11 Μαρτίου Ένα φεστιβάλ το οποίο επιδεικνύει ταχύτατα αντανακλαστικά στα κοινωνικά θέματα που «βράζουν» και στις ανθρώπινες κραυγές που φωνάζουν SOS δεν θα μπορούσε παρά να φιλοξενήσει ένα αφιέρωμα που έχει στην καρδιά του το προσφυγικό ζήτημα. Ο λόγος, βέβαια, για το 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, που ετοιμάζεται να σηκώσει την αυλαία του στις 11 Μαρτίου (έως 20). Η κινηματογραφική διοργάνωση, που ανέκαθεν μιλούσε για το σήμερα, για το εδώ και τώρα, και ό,τι απασχολεί την παγκόσμια επικαιρότητα, αναπόφευκτα αφιερώνει ένα σημαντικό κομμάτι της φετινής διοργάνωσης στο προσφυγικό με το αφιέρωμα «Πρόσφυγες: απόδραση από την ελευθερία;». Παράλληλα, τιμά δύο σκηνοθέτες, οι οποίοι μέσα από την ανατρεπτική τους ματιά «μεταμορφώνουν» τις εικόνες της πραγματικότητας. Πρόκειται για τον Δανό Γιον Μπανγκ Κάρλσεν και τον Ιρλανδό Μαρκ Κάζινς, οι οποίοι θα βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη. ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ: ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ; Μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Συρία, η Ευρώπη δέχεται το μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και καλείται να αντιμετωπίσει μια πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση. Το ερωτηματικό στον τίτλο του αφιερώματος δεν βρίσκεται τυχαία, καθώς τα ντοκιμαντέρ θέτουν ερωτήματα, προβληματίζουν και ευαισθητοποιούν. Θα προβληθούν ταινίες με ιστορίες προσφύγων από τη Μέση Ανατολή, την Αφρική αλλά και την Ευρώπη. Ο Μανί Γ. Μπενσελά στο «This Is Exile: Diaries of Child

Χρυσούλα Παπαϊωάννου

Refugees» παρουσιάζει τη φρίκη του πολέμου, εστιάζοντας το βλέμμα σε ανήλικους πρόσφυγες απ’ τη Συρία, που έχουν διαφύγει στον γειτονικό Λίβανο. Στο «Dreaming of Denmark» του Μίκαελ Γκράβερσεν νεαρός πρόσφυγας απ’ το Αφγανιστάν προσπαθεί να βρει άσυλο στην Ευρώπη. Ο Αντρέας Κοφόντ στο «At Home in the World» ακολουθεί για έναν χρόνο πέντε παιδιά πρόσφυγες σε ένα σχολείο του Ερυθρού Σταυρού στη Δανία. Ενώ το ιταλικό νησί Λαμπεντούζα, απ’ τις βασικές πύλες εισόδου μεταναστών από την Αφρική στην Ευρώπη, έχουν ως φόντο δυο ντοκιμαντέρ του αφιερώματος. Το «No Man Is an Island» του Tιμ Ντε Κέερσμεκτερ και το «I Am Dublin» (Σουηδία) των Νταβίντ Αρόνοβιτς, Άνα Πέρσον, Σαρμάρκ Μπινιουσούφ και Αχμέντ Αμπντουλαχί. ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΓΙΟΝ ΜΠΑΝΓΚ ΚΑΡΛΣΕΝ Στο έργο του Δανού Γιον Μπανγκ Κάρλσεν τα όρια ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας ανατρέπονται για να υπηρετήσουν αυτό που ο ίδιος ονομάζει «επανεφεύρεση της πραγματικότητας». Στο ντοκιμαντέρ «Cats in Riga» ο Κάρλσεν σκιαγραφεί το πορτρέτο της πρωτεύουσας της Λετονίας μέσα από μια απροσδόκητη οπτική γωνία: τις γάτες που περιπλανώνται νωχελικά στην πόλη. Εστιάζοντας στους έγκλειστους μιας φυλακής στη Νότια Αφρική, το «Portrait of God» αναζητά με σκεπτικισμό τα φευγαλέα ίχνη του θεού. Το «Addicted to Solitude» είναι ένα οδοιπορικό στη μετά απαρτχάιντ εποχή. Η εμμονή των Αμερικανών με τα όπλα στηλιτεύεται στο «Phoenix Bird».

SPOTLIGHT: ΜΑΡΚ ΚΑΖΙΝΣ Σκηνοθέτης, συγγραφέας, κριτικός κινηματογράφου και προγραμματιστής φεστιβάλ, ο πολυσχιδής Κάζινς με τη φίλη του, ηθοποιό Τίλντα Σουίντον, δημιούργησαν το εναλλακτικό κινηματογραφικό φεστιβάλ Cinema China and The Ballerina Ballroom Cinema of Dreams, καθώς και το project «8 1/2 Foundation», ενώ ο ίδιος υπήρξε συνιδρυτής του φιλανθρωπικού οργανισμού «Scottish Kids Are Making Movies». Θα προβληθούν τέσσερα αντιπροσωπευτικά ντοκιμαντέρ του. Το «Atomic: Living in Dread and Promise», που αναφέρεται στον εφιάλτη των πυρηνικών όπλων, το «I Am Belfast», ένας ποιητικός φόρος τιμής στη γενέτειρά του, το «A Story of Children And Film» και το «The First Movie», όπου ο Κάζινς στήνει για χάρη παιδιών που ζουν σε κουρδικό χωριό του Ιράκ ένα υπαίθριο σινεμά…

ΟΙ ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 210-6898448 μετά τις 10 π.μ. θα κερδίσουν πέντε διπλές προσκλήσεις ανά ημέρα, Παρασκευή 19/2/2016, ώρα 21.00, Σάββατο 20/2/2016, ώρα 21.00, Κυριακή 21/2/2016, ώρα 19.30, για την παράσταση «Οι σύντροφοι» Θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ Κεφαλληνίας 17 & Κυκλάδων, τηλ.: 210- 8656004

36 ποντικιart

TO ΠΟΝΤΙΚΙ πεμπτη 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Η επιστήμη στο «σανίδι»!

Νέες ταινίες Χαίρε Καίσαρ

Ο Στράτος Ασημέλλης είναι χημικός. Τον γνώρισα όταν κάποτε βοήθησε την κόρη μου στις εξετάσεις του πανεπιστημίου. Πάντα ανήσυχος και δημιουργικός, γράφει βιβλία και ξαφνικά ανεβαίνει στη… σκηνή. Το μόνο αρνητικό στη ζωή του είναι τα ηλεκτρόνια! Ήταν βιντιαδησ μηνασ μέντορας σε τρεις Διεθνείς Ολυμπιάδες Χημείας. Έχει μεταπτυχιακό στην Ανόργανη Χημεία, ομαδα Science Reactors ολοκληρώνει τις σπουδές του απολαυστικά. ψήφιος δρ: Eye fixed it στην Πληροφορική, ενώ κάνει Οι επιστήμονες, λοιΒύρων Πολυδωρόπουλος, μαθηματιτο διδακτορικό του στη Διδακτική πόν, βγαίνουν από το εργακός: Θεωρία και απόδειξη της Χημείας. Εργάζεται ως δάσκαστήριο και ανεβαίνουν στη σκηνή Δημήτρης Δούκογλου, ηλεκτρολόγος λος Χημείας σε δημόσιο σχολείο. μετατρέποντας δύσκολα επιστημονικά - μηχανικός: Φυσική επιλογή και εσύ Ευτυχώς, δεν μεταφέρει τον εκρηκτικό ζητήματα σε κατανοητές ιστορίες. Και Αθανάσης Κουστένης, βιοχημικός: του χαρακτήρα στα πειράματά του! κυρίως, ιστορίες γεμάτες χιούμορ! Η γιαγιά μου, τα μαθηματικά και άλλες Διαθέτουν οι επιστήμονες χιούμορ; ΠοιΗ ομάδα αποτελείται από νέους επιιστορίες ος θα περίμενε ότι η επιστήμη μπορεί στήμονες με σκοπό την επικοινωνία Αγγελική Κωνσταντινίδου, οικονονα είναι και «ξεκαρδιστική»; Σε όλα αυτά της επιστήμης και «χτίζεται» σταδιακά μολόγος: Όταν το φαΐ μας… τρώει! τα ερωτήματα απαντά η ομάδα Science τα τελευταία τρία χρόνια με στόχο Τάκης Λάζος, φυσικός: Ξάστερος ουReactors, μέλη της οποίας είναι επιστήνα βγει η γνώση από την τάξη και το ρανός, βρεγμένα αυτοκίνητα μονες από διαφορετικά πεδία – Φυσική, εργαστήριο και με τρόπο γοητευτικό Δημήτρης Μακρής, καθηγητής ΜάΑστροφυσική, Χημεία, Βιολογία, Μαθηνα προσελκύσει το ενδιαφέρον και την νατζμεντ και Καινοτομίας: Αγαπημέματικά – που μοιράζονται όλοι, εκτός αγάπη των νέων για την επιστήμη και νο μου ηλεκτροσόκ! από την αγάπη για την επιστήμη τους, την τεχνολογία. Νίκος Μουστάκας, επιστήμων Υλικαι το πάθος να «ανοίξουν» το έργο τους H ιδέα οφείλεται στην Ελένη Γραμματικών: Πέντε λεπτάκια ακόμα... στο κοινό, με τρόπο κατανοητό και ταυκοπoύλου, η οποία υπήρξε υπεύθυνη Νίκος Παπαδημητρίου, χημικός - μητοχρόνως διασκεδαστικό. του προγράμματος του Εθνικού Ιδρύχανικός: Πόσο άτακτος είσαι Έτσι, προέκυψαν οι παραστάσεις standματος Ερευνών: «Επιστήμης Κοινωνία» Χρυσάνθη Σαλιαγκοπούλου, βιολόup science, στις οποίες συμμετέχουν από το 1993. Ξεκίνησε, κυρίως, με τους γος: When Harry met Sally επιστήμονες που παρουσιάζουν με επιστήμονες που συμμετείχαν και διαΔημήτρης Τσιμπίδας, αστροφυσικός: χιουμοριστικό τρόπο θέματα της επικρίθηκαν στις τελευταίες διοργανώσεις Κανείς δεν είναι άσφαλτος στημονικής επικαιρότητας. του Famelab (διεθνής διαγωνισμός Άννα Χριστοδούλου, φυσικός: Μάνα Οι Science Reactors έκαναν το ντεμπούγια την ανάδειξη νέων ταλαντούχων θα πάω Γκαλαπάγκος το τους στη σκηνή του «Θέατρον» τον επιστημόνων στην επικοινωνία της Η παρουσίαση είναι του Δημήτρη περασμένο Σεπτέμβριο, στη μεγάλη επιστήμης, που διοργανώνει το British Δούκογλου, η σκηνοθεσία του Κώστα γιορτή της «Βραδιάς του Ερευνητή» που Council). Στη συνέχεια, εμφανίστηκαν Βρεττού. πραγματοποιήθηκε στον «Ελληνικό σε πολλές επιστημονικές διοργανώσεις, Το πρόγραμμα θα παρουσιαστεί ΦεΚόσμο». Μετά την ενθουσιώδη υποδοπάντα με μεγάλη επιτυχία. βρουάριο - Μάρτιο, κάθε Σάββατο (13, χή τους από το κοινό, επανέρχονται με Να πώς παρουσιάζονται οι ίδιοι επιστή20, 27.2 & 5, 19.3), στις 20:30. Η διάρκεια πλούσιο, ανανεωμένο πρόγραμμα και μονες - περφόμερ: είναι 60 λεπτά και τα εισιτήρια κοστίκαινούργια κείμενα, με διαφορετική θεΣτράτος Ασημέλλης, χημικός, υποζουν 8 ευρώ (γενική είσοδος). ματολογία το καθένα, όλα όμως εξίσου

στοι αντικριφτεσ καθρε

Σκηνοθεσία: Ίθαν Κοέν, Τζόελ Κοέν Παίζουν: Σκάρλετ Γιόχανσον, Τσάνινγκ Τέιτουμ, Τζος Μπρόλιν, Τζορτζ Κλούνεϊ, Ρέιφ Φάινς, Τζόνα Χιλ, Τίλντα Σουίντον Νέα ταινία από το δίδυμο Κοέν αυτή η καυστική κωμωδία, μια σάτιρα των χολιγουντιανών ηθών της δεκαετίας του ’50. Κεντρικό πρόσωπο ο Έντι Μάνιξ, που μεσουρανούσε την εποχή εκείνη στο Χόλιγουντ ως «fixer», ο άνθρωπος που «καθάριζε» τα σκάνδαλα των σταρ διατηρώντας «καθαρό» το προφίλ τους. Η απαγωγή του διάσημου πρωταγωνιστή της ρωμαϊκής περιπέτειας εποχής «Hail Caesar!» θα ρίξει τον Έντι σε μια απίστευτη περιπέτεια…

Σουφραζέτες Σκηνοθεσία: Σάρα Γκαβρόν Παίζουν: Κάρεϊ Μάλιγκαν, Έλενα Μπόναμ Κάρτερ, Μέριλ Στριπ, Μπεν Γουίσοου, Μπρένταν Γκλίζον, Αν Μαρί Νταφ Και μόνο η ύπαρξη της Μέριλ Στριπ στο καστ μπορεί να στείλει κάποιον στις αίθουσες. Πρόκειται όμως για μια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία, αφού έχει θέμα την ιστορία του κινήματος υπέρ του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες και τον αγώνα που έκαναν οι σουφραζέτες, εργαζόμενες γυναίκες που συνειδητοποίησαν ότι η ειρηνική διαμαρτυρία δεν είχε αποτελέσματα στα αιτήματά τους.

Anomalisa Σκηνοθεσία: Τσάρλι Κάουφμαν, Ντιουκ Τζόνσον. Παίζουν: Ντέιβιντ Θιούλις, Τζένιφερ Τζέισον Λι, Τομ Νούναν Υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων, το «Anomalisa» είναι μια ευφάνταστη

ατζeντα Πέμπτη 18.2 ΘΕΑΤΡΟ. Στην παράσταση που σκηνοθετεί ο Τάκης Τζαμαργιάς, η Καίτη Κωνσταντίνου είναι ο «Ριχάρδος ο Γ’», ο προδομένος από τη φύση, ο σακάτης, ο κουτσός και ο κακόθωρος. Ιντριγκαδόρος και σκληρός, ο πρίγκιπας της Αγγλίας στήνει παγίδες και σπέρνει ζιζάνια, σκοτώνει ανελέητα άντρες, γυναίκες και παιδιά, εχθρούς και φίλους, όλα για να κατακτήσει τον πολυπόθητο θρόνο. Info: Σύγχρονο Θέατρο (Ευμολπιδών 45, Γκάζι), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος 18 και 15 ευρώ, φοιτητικό, άνεργοι, ΑμεΑ: 12 ευρώ, τηλ.: 2118002684 Παρασκευή 19.2 ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ. Η ιστορία της πάμφτωχης σοπράνο Βικτόρια, που μεταμφιέζεται σε άντρα και θριαμβεύει στα μεγάλα κλαμπ του μεσοπολεμικού Παρισιού ως κόμης Βίκτορ, «ζωντανεύει» σε σκηνοθεσία Απόλλωνα Παπαθεοχάρη με ένα εντυπωσιακό καστ που αποτελούν οι Εβελίνα Παπούλια, Γιάννης Ζουγανέλης, Γιάννης Στάνκογλου, Θεοδώρα Τζήμου. Info: Θέατρο Pantheon (Πειραιώς 166 ,Ταύρος), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: από 25 έως 45 ευρώ, τηλ.: 210-3471111

ιστορία με πρωταγωνιστή τον Μάικλ Στόουν, σύζυγο, πατέρα και σεβαστό συγγραφέα, ο οποίος όμως νιώθει ότι η ζωή του βρίσκεται σε τέλμα. Σε ένα επαγγελματικό ταξίδι συναντά μια ντροπαλή κοπέλα, που είναι ίσως η αγάπη της ζωής του.

Deadpool Σκηνοθεσία: Τιμ Μίλερ Παίζουν: Ράιαν Ρέινολντς, Μορένα Μπακάριν, Εντ Σκριν, Τζίνα Καράνο Ένας αντισυμβατικός σούπερ-ήρωας είναι ο Deadpool, ο οποίος εκτός από υπερδυνάμεις διαθέτει και περίεργη αίσθηση του χιούμορ που επιστρατεύει πάντα την πιο ακατάλληλη στιγμή. Όλα ξεκινούν όταν ο Ουέιντ Ουίλσον, πρώην πράκτορας των Ειδικών Δυνάμεων και νυν μισθοφόρος, δοκιμάζει ένα μη εγκεκριμένο πείραμα για να θεραπευτεί από ανίατη ασθένεια. Καταλήγει παραμορφωμένος αλλά και με μία νέα ικανότητα, να θεραπεύεται γρήγορα. Έτσι, αποφασίζει να κυνηγήσει τον άντρα που κατέστρεψε τη ζωή του.

Μια αγκαλιά στην άκρη του κόσμου Σκηνοθεσία: Κλοντ Λελούς Παίζουν: Ζαν Ντιζαρντέν, Ελσά Ζιλμπερστάιν, Κριστόφ Λαμπέρ, Αλίς Πολ Μια ιστορία αγάπης με φόντο την εξωτική Ινδία και ήρωα τον Αντουάν, ο οποίος γράφει μουσική για ταινίες. Όταν ταξιδεύει στην Ινδία για να δουλέψει σε μία ιδιαίτερα πρωτότυπη εκδοχή του «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», γνωρίζει την Άννα, με την οποία δεν έχει καμία σχέση αλλά του ασκεί τρομερή γοητεία.

πεμπτη 18.2 - ΤΕΤΑΡΤΗ 24.2 Σάββατο 20.2 ΜΟΥΣΙΚΗ. Η Δήμητρα Γαλάνη, η Ελένη Τσαλιγοπούλου και η Γιώτα Νέγκα ενώνουν τις φωνές τους, παρουσιάζοντας ένα πρόγραμμα βασισμένο στο λαϊκό τραγούδι. Επιλέγουν τραγούδια που διατηρεί μέσα μας η μνήμη και άντεξαν στον χρόνο, και τα παρουσιάζουν στις αυθεντικές τους εκτελέσεις αλλά και διασκευασμένα. Info: Passport Κεραμεικός (Κεντρική Σκηνή), ώρα έναρξης: 10.30, τιμές εισιτηρίων: από 13 ευρώ, τηλ.: 210-5222203 Κυριακή 21.2 ΘΕΑΤΡΟ. Σήμερα η παράσταση «Σκύλος με Σπίτι» της Γαλάτειας Γρηγοριάδου-Σουρέλη, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνας Νικολαΐδη – που μυεί με χιούμορ γονείς και παιδιά στην έννοια της αγάπης, της φιλίας, της συν-δημιουργίας –, στηρίζει τους σκοπούς του Συλλόγου «Η Πίστη» με μια παράσταση που θα παρακολουθήσουν αποκλειστικά τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο. Info: Θέατρο Σταθμός (Βίκτωρος Ουγκώ 55), ώρα έναρξης: 11.30, τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ (ειδικές τιμές για πολύτεκνους και γκρουπ), τηλ.: 2114036322

«βικτορ, βικτορια» Δευτέρα 22.2 ΧΟΡΟΣ. Το «Greece A Cry ή από το προσωπικό στο συλλογικό» είναι μια παράσταση που χαρτογραφεί έναν φαντασιακό χώρο, όπου το προσωπικό βίωμα διαπλέκεται με τη συλλογική εμπειρία αναδεικνύοντας την αλληλεπίδρασή τους. Σύλληψη, κείμενο, περφόρμερ: Ελένη Μυλωνά. Info: Booze Cooperativa (Κολοκοτρώνη 57), ώρα έναρξης: 21.00, με ελεύθερη συνεισφορά του κοινού, τηλ.: 6950686277 Τρίτη 23.2 ΘΕΑΤΡΟ. Το «Πανηγύρι» του Δημήτρη Κεχαΐδη σκηνο-

θετεί ο Θανάσης Παπαγεωργίου με τους Κώστα Βελέντζα, Εύα Καμινάρη, Κόρα Καρβούνη. Ο Στρατηλάτης, παπλωματάς στο επάγγελμα, παλιός στρατιώτης της μικρασιατικής εκστρατείας, ζει με την οικογένειά του στον θεσσαλικό κάμπο μέσα στη φτώχεια και την αδράνεια. Η γυναίκα του, με την ελπίδα μιας καλύτερης ζωής, παρασύρει την κόρη τους σε έναν επιπόλαιο γάμο. Info: Εθνικό Θέατρο, Σκηνή Νίκος Κούρκουλος (Αγ. Κωνσταντίνου 22-24), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ και 10 ευρώ φοιτητικό, τηλ.: 210-5288170 Τετάρτη 24.2 ΘΕΑΤΡΟ. Βασισμένο στην αληθινή ιστορία του διάσημου ζευγαριού που σάρωσε τις νότιες πολιτείες της Αμερικής – και λατρεύτηκε από την ομώνυμη ταινία – το έργο «Μπόνι & Κλάιντ» ακροβατεί μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, θανάτου και ζωής. Σκηνοθετεί ο Λευτέρης Παπακώστας και παίζουν οι Οδύσσεια Μπουγά, Γιώργος Αδαμαντιάδης, Θεοδοσία Σαββάκη. Info: Θέατρο Βαφείο - «Λάκης Καραλής» (Αγίου Όρους 16 & Κωνσταντινουπόλεως 115), ώρα έναρξης: 21.15, τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος 10 ευρώ, μειωμένο 5 ευρώ, τηλ.: 210-3425637

ποντικιart

TO ΠΟΝΤΙΚΙ πεμπτη 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

37

www.topontiki.gr

Οι 54 επιστολές του παρόντος τόμου καλύπτουν ένα μέρος της πληθωρικής επιστολογραφίας της Τζένης φον Βεστφάλεν - Μαρξ (από και προς την Τζένη έχουν διασωθεί συνολικά 320 επιστολές) σε μιαν ιστορική περίοδο, που ξεκινά από το 1839 και φτάνει ώς το 1869. Την περίοδο αυτή συμβαίνουν στην Ευρώπη κοσμοϊστορικά γεγονότα. Είναι η εποχή που οι λαοί και τα έθνη σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη επαναστάτησαν και απείλησαν το πολιτικό και κοινωνικό κατεστημένο. Ξενοφών Μπρουντζάκης

«[…] φανταζόμουν ότι είχες χάσει το δεξί σου χέρι και, Καρλ, βρισκόμουν σε κατάσταση έξαψης και ευδαιμονίας γι’αυτό. Βλέπεις, θησαυρέ μου, σκεφτόμουν ότι έτσι θα σου ήμουν πλέον απολύτως απαραίτητη, ότι θα με κρατούσες παντοτινά κοντά σου και θα με λάτρευες. Και τότε θα κατέγραφα εγώ για λογαριασμό σου όλες αυτές τις λατρεμένες, ουράνιες ιδέες σου και θα σου ήμουν πραγματικά χρήσιμη». Πόσο αποδεκτή και αληθοφανής θα γινόταν άραγε μια τόσο ακραία εκδήλωση πίστης, ολοκληρωτικής αφοσίωσης και απέραντης τρυφερότητας, απευθυνόμενη στην αυστηρή βιβλική μορφή ενός θεωρητικού κολοσσού της επανάστασης όπως ο Καρλ Μαρξ; Θα μπορούσε ποτέ – δίχως αυτό να αποτελεί σκάνδαλο – να γίνει πιστευτό ότι ο εισηγητής της πιο επαναστατικής κοσμοθεωρίας στην ιστορία της ανθρωπότητας θα γινόταν αντικείμενο παρόμοιου ερωτικού παραληρήματος, αποδέκτης τέτοιας παράφορης λατρείας; Θα μπορούσε κανείς να φανταστεί τον Μαρξ ως ερωτικό αντικείμενο του πόθου; Κι όμως, η πραγματικότητα παραμένει πεισματικά πιο ευφάνταστη και πιο ανατρεπτική απ’ό,τι συνήθως πιστεύουμε. Ο Μαρξ, όχι μόνο βίωσε την απόλυτη και συγκινητική αφοσίωση της συζύγου του, αλλά υπήρξε βαθύτατα ερωτευμένος και εξαρτημένος από τη μοναδική Τζένη φον Βεστφάλεν, έτσι ώστε ο θεμελιωτής του κομμουνισμού, ο εμπνευσμένος εισηγητής της θεωρίας της υπεραξίας, ο μέγας συγγραφέας του «Κεφαλαίου» να αποκαλεί την αγαπημένη του «Τζένη της καρδιάς μου» ή να της γράφει: «Θέλω να είσαι πάντα χαρούμενη. Σκέψου! Ο κηπάκος μας είναι τώρα καταπράσινος!». Η σχεδόν μεταφυσική λατρεία γύρω από το πρόσωπο του Μαρξ τού έχει αποστερήσει κατά κάποιο τρόπο την ανθρώπινη διάστασή του. Έχοντας παγιώσει την ιστορική του εικόνα, δύσκολα μπορεί να «βολευτεί» στο ένδυμα της καθημερινότητας, έτσι ώστε η εκδοχή του Μαρξ ως αντικείμενο του πόθου να φαντάζει σχεδόν βέβηλη… Κι όμως, ο ερωτευμένος Μαρξ, ο Μαρξ της οικογένειας, των φίλων, του καθημερινού βίου, της περιπέτειας, των αγώνων, των απίστευτων δυσκολιών, είναι αυτός που ζωντανεύει μέσα από τις συγκλονιστικά αποκαλυπτικές επιστολές της γλυκιάς του «γαϊδουρίτσας», όπως περιπαιχτικά αποκαλούσε τη λατρεμένη του σύζυγο Τζένη φον Βεστφάλεν. Οι 54 επιστολές του παρόντος τόμου καλύπτουν ένα μέρος της πληθωρικής επιστολογραφίας της Τζένης (από και προς την Τζένη φον Βεστφάλεν - Μαρξ έχουν διασωθεί συνολικά 320 επιστολές) σε μιαν ιστορική περίοδο, που ξεκινά από το 1839 και φτάνει ώς το 1869. Την περίοδο αυτή συμβαίνουν στην Ευρώπη κοσμοϊστορικά γεγονότα. Είναι η εποχή που οι λαοί και τα έθνη σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη επαναστάτησαν και απείλησαν το πολιτικό και κοινωνικό κατεστημένο. Είναι η εποχή που η εργατική τάξη, το προλεταριάτο, ξεκινά σε ολόκληρη την Ευρώπη τους αγώνες για τη διεκδίκηση μιας καλύτερης ζωής με πολιτικά δικαιώματα. Μέσα από αυτή την καταιγιστική επιστολογραφία, η οποία εκτείνεται σε τρεις δεκαετίες και ξεκινά από τα πρώτα χρό-

ΤζEνη φον ΒεστφAλεν, KAΡΛ ΜΑΡΞ

Η βαρόνη κι ο επαναστάτης

Ο Μαρξ ως αντικείμενο του πόθου νια των αρραβώνων της Τζένης με τον Καρλ, περιγράφονται μερικά από τα σημαντικότερα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα στην Ευρώπη, όπως αυτά συνδέονται με την ιστορία της οικογένειας Μαρξ. Οι επιστολές αποστέλλονται σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης αλλά και της Αμερικής, και έχουν ως αποδέκτες τους πρόσωπα που συνδέονται στενά με την οικογένεια και τις υποθέσεις της. Διαβάζοντας κανείς αυτές τις επιστολές έχει την εντύπωση πως παρακολουθεί τις εξελίξεις από τα παρασκήνια του μεγάλου θεάτρου της Ιστορίας. Οι οικογενειακές περιπέτειες, οι εξορίες, η φτώχεια, οι γεννήσεις και οι θάνατοι των παιδιών τους, οι μεγάλες κακουχίες τους, το πείσμα, η απαντοχή, η καρτερία, αλλά πάνω από όλα η βαθιά πίστη ότι μέσα σε αυτή την οικογένεια γραφόταν ένα μεγάλο κεφάλαιο της Ιστορίας – του οποίου το βάρος σήκωσε η Τζένη με αυταπάρνηση, ζηλευτή μεγαλοψυχία και υποδειγματική αφοσίωση – προσδίδουν σε αυτές τις επιστολές μια θεατρική δραματικότητα και ζωντάνια. «[…] Την επόμενη μέρα έπρεπε να εγκαταλείψουμε το σπίτι, είχε κρύο, υγρασία και ομίχλη, ο άντρας μου έτρεξε να βρει κατάλυμα, όλοι έκαναν πίσω μόλις ανέφερε τα τέσσερα παιδιά… Τέλος, μας βοήθησε ένας φίλος, πληρώσαμε, και αμέσως πουλώ εγώ τα κρεβάτια μας για να πληρώσω τον φαρμακοποιό, τον φούρναρη, τον χασάπη και τον γαλατά που, φοβισμένοι από το σκάνδαλο της εμφάνισης των δικα-

Τζένη φον Βεστφάλεν - Μαρξ «Λατρεμένε μου Καρλ…» Η γυναίκα του Καρλ Μαρξ εξομολογείται Ανθολόγηση μετάφραση - σημειώσεις: Γιούλη Τσίρου Εκδόσεις: Ποικίλη Στοά Σελ.: 256

στικών επιμελητών, με περικύκλωσαν κραδαίνοντας τους απλήρωτους λογαριασμούς ανά χείρας. Τα κρεβάτια μας που είχα πουλήσει, μεταφέρθηκαν στο πεζοδρόμιο κι από κει φορτώθηκαν σ’ ένα κάρο – και τι συμβαίνει ξαφνικά; Ο ήλιος είχε δύσει προ πολλού, ο αγγλικός νόμος απαγορεύει τις μεταφορές τη νύχτα, και καταφθάνει ο εκμισθωτής με δυο αστυνομικούς, ισχυριζόμενος ότι μαζί με τα δικά μας έπιπλα μπορεί μες στο σκοτάδι να σουφρώσαμε και τίποτα δικά του, και ότι θα διαφύγουμε σε κάποια ξένη χώρα. Σε λιγότερο από πέντε λεπτά είχαν συγκεντρωθεί χάσκοντας έξω από το σπίτι μας διακόσιοι-τριακόσιοι άνθρωποι, όλος ο συρφετός του Τσέλσι. Μέσα ξανά τα κρεβάτια – δεν μπορούν να παραδοθούν στον αγοραστή παρά μόνο αύριο, μετά την ανατολή του ήλιου. Κι αφού με την πώληση όλων των υπαρχόντων μας κατορθώσαμε να ξεπληρώσουμε τα πάντα, μέχρι το τελευταίο πφένιχ, κατέλυσα με τις μικρές μου αγαπούλες στο Γερμανικό Ξενοδοχείο, Οδός Λέτσεστερ 1, Πλατεία Λέτσεστερ, όπου τύχαμε ανθρώπινης υποδοχής έναντι 5,5 λιρών εβδομαδιαίως». Εδώ πρέπει να επισημανθεί ο ιδιαίτερος και καθοριστικός ρόλος του στενότατου φίλου και συνεργάτη τού Μαρξ, Φρίντριχ Ένγκελς, στην επιβίωση της οικογένειας με την αμέριστη οικονομική συμπαράσταση και τη συνεχή υποστήριξή του. Ο Ένγκελς, όπως φαίνεται ξεκάθαρα και στις επιστολές που του απευθύνει η Τζένη, μοιάζει περισσότερο να λειτουργεί σαν μέλος της οικογένειας παρά σαν φίλος. Στις επιστολές αυτές που αναφέρονται στον Ένγκελς αποκαλύπτεται η συναρπαστική όσο και συγκλονιστική σχέση των δυο φιλοσόφων, η οποία είναι μια από τις ουσιαστικότερες σχέσεις φιλίας στην Ιστορία… «Αγαπητέ κύριε Ένγκελς, Είναι για μένα έργο απεχθές να υποχρεούμαι να σας γράφω για οικονομικά θέματα. Ήδη μας έχετε βοηθήσει τόσες φορές. Όμως αυτή τη φορά δεν έχω πού αλλού να προσφύγω, δεν έχω διέξοδο. Έγραψα στον Χάγκεν στη Βόννη, στον Γκέοργκ Γιούνγκ, στον Κλους, στην πεθερά μου, στην αδερφή μου στο Βερολίνο. Αλγεινά γράμματα! Κι ακόμη καμιά απάντηση σε κάποιο απ’αυτά. Έτσι δεν υπάρχει άλλος ανοικτός δρόμος για μας. Δεν μπορώ να σας περιγράψω πώς είναι τα πράγματα εδώ. Ο σύζυγός μου πήγε στην πόλη να βρει τον Γκέρστενμπεργκ. Φαντάζεστε τι σημαίνει αυτή η υποχρέωση γι’ αυτόν. Εν τω μεταξύ, γράφω κι εγώ αυτές τις γραμμές. Μπορείτε να μας στείλετε κάτι; Ο φούρναρης μας προειδοποίησε ότι δεν θα έχουμε ψωμί μετά την Παρασκευή. Χθες ήρθε και ρώτησε:‘‘Είναι ο κύριος Μαρξ μέσα;’’[…]». Η γραφή των επιστολών είναι αποκαλυπτική, όπως και η οξύνοια της επιστολογράφου, που επιστρατεύει ένα δαιμονιώδες διαβρωτικό χιούμορ απέναντι στις εξουθενωτικές κακουχίες του βίου της. Αντιμέτωπη με την κατάρα τού να ζει στη σκιά μιας μεγαλοφυΐας – την οποία λάτρευε, προστάτευε και θαύμαζε απεριόριστα –, η Τζένη εντάσσεται στη χωρία των ανθρώπων που καθαγιάζονται ξεπερνώντας τον εαυτό τους και τις δυνάμεις τους, παρακινούμενοι από τις ευγενικότερες των ιδεών, από τον έρωτα και την επανάσταση, από την πίστη και το ανώτερο πνεύμα. «[…] Αγαπητέ μου κύριε Κούγκελμαν, μπορείτε να με πιστέψετε όταν σας λέω ότι λίγα θα πρέπει να ’ναι τα βιβλία που γράφτηκαν υπό δυσκολότερες συνθήκες και είμαι σίγουρη ότι θα μπορούσα να γράψω την κρυφή του ιστορία που θα μιλάει για πολλά, πάμπολλα ανείπωτα βάσανα και έγνοιες και ταλαιπωρίες. Αν οι εργάτες είχαν την παραμικρή ιδέα για τις θυσίες που απαιτήθηκαν γι’ αυτό το έργο, το οποίο γράφτηκε μόνο γι’αυτούς και για το καλό τους, θα έδειχναν ίσως μεγαλύτερο ενδιαφέρον…». Στο σώμα αυτών των επιστολών, ο αναγνώστης έρχεται σε άμεση επαφή με μιαν εποχή, με πρόσωπα και ιδέες, με επαναστατικά κινήματα, με μεγάλα έργα πολιτικής σκέψης και κυρίως με όλους τους πρωταγωνιστές ενός κόσμου που πάλεψε με νύχια και με δόντια για τη νέα αφήγηση της ανθρώπινης φύσης, του πολιτισμού, της κοινωνίας, της ζωής των ανθρώπων του μέλλοντος.

38 Media

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ

1-6/2/16

25-30/1/16

ΤΑ ΝΕΑ

18.872

17.304

ΕΘΝΟΣ

12.260

10.252

ESPRESSO

11.182

11.074

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

10.286

10.812

ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

9.918

9.940

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

8.768

8.286

ΚΟΝΤΡΑ NEWS

4.388

4.226

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

3.570

3.672

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

3.247

3.220

ΕΣΤΙΑ

1.878

1.856

ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)

1.812

1.587

ΑΥΓΗ

1.412

1.257

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)

608

602

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)

250

246

Ο ΛΟΓΟΣ

77

62

7/2/16

31/1/16

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

108.030

101.080

ΕΘΝΟΣ

77.240

76.070

ΤΟ ΒΗΜΑ

74.070

76.140

REAL NEWS

57.140

59.050

ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

16.770

15.830

ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

16.040

14.390

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

13.060

12.650

ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ

7.070

8.010

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

4.490

4.160

ΑΥΓΗ

3.660

3.940

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

2.510

2.250

ΤΟ ΧΩΝΙ

1.310

1.240

ΤΟ ΑΡΘΡΟ

1.200

1.190

60

60

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ

1-7/2/16

25-31/1/16

ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

22.250

22.710

ΑΓΟΡΑ

19.240

14.080

ΤΟ ΚΑΡΦΙ

8.020

7.540

ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ

5.280

5.730

ΕΠΕΝΔΥΣΗ

3.580

4.010

ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)

2.010

-

ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

1.040

1.190

940

-

ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ

2-7/2/16

26-31/1/16

GOAL NEWS

5.784

5.560

LIVE SPORT

5.008

4.800

ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

4.960

6.114

SPORTDAY

4.566

4.334

ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ

3.024

3.006

Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

2.868

2.632

ΓΑΥΡΟΣ

2.382

2.828

ΠΡΑΣΙΝΗ

2.022

1.906

986

902

1-6/2/16

25-30/1/16

ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)

9.040

9.270

ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)

-

-

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ

ΠΡΙΝ

ΓΑΤΑ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Στη «σκακιέρα» των media τα... πιόνια είναι τα πιο εύκολα θύματα «Καζάνι που βράζει» μοιάζει ο χώρος των ΜΜΕ τις τελευταίες εβδομάδες, με την έναρξη της διαδικασίας για τον διαγωνισμό των τηλεοπτικών αδειοδοτήσεων να έχει ανοίξει τον ασκό του Αιόλου. Κύρια αιτία της έντασης που επικρατεί είναι η ανελαστικότητα της κυβέρνησης σχετικά με το θέμα των εργαζομένων στα κανάλια, καθώς ο «πόλεμος» που έχει κηρυχθεί μεταξύ Μαξίμου και καναλαρχών αναμένεται να παρασύρει στο διάβα του και τους εργαζομένους στα κανάλια, που στην τελική δεν φταίνε και σε τίποτα. Δεν είναι παράξενο λοιπόν που ο τελευταίος μοχλός πίεσης των καναλαρχών (αλλά και της αντιπολίτευσης) είναι το τι θα γίνει με τους εργαζομένους, αν και διαφωνούν στο… πόσοι είναι! Οι μεν (αντιπολίτευση) στηλιτεύουν το Μαξίμου γιατί με τις κινήσεις του θα είναι υπαίτιο για να χάσουν τις θέσεις τους

15.000 εργαζόμενοι. Οι δε (κυβέρνηση) απαντούν σε έντονο τόνο πως οι εργαζόμενοι στα ιδιωτικά κανάλια είναι μόλις 2.639, χωρίς όμως να προσμετρώνται και εκείνοι που βρίσκονται υπό καθεστώς πιο… «ευέλικτης» εργασίας (μπλοκάκια, συμβάσεις μερικής απασχόλησης κ.λπ.). Η αλήθεια (όπως σχεδόν πάντα) βρίσκεται κάπου στη μέση, αλλά το θέμα δεν είναι ποιος είναι ο ακριβής αριθμός των εργαζομένων στα «αμαρτωλά» ΜΜΕ, αλλά το τι προτίθενται να θυσιάσουν οι δύο πλευρές για να πετύχουν τον τελικό τους σκοπό. Και, αν και δεν δηλώνουμε ειδικοί στο σκάκι, αποτελεί γεγονός πως σε μια σκακιέρα τα πιο εύκολα θύματα είναι τα πιόνια… Όπως και να έχει, οι τελικές κινήσεις σε αυτή την ιδιότυπη «σκακιέρα» ολοκληρώνονται, με τις φωνές της αντιπολίτευσης περί αντισυνταγματικότητας της μεταφοράς των αρμοδιοτήτων του ΕΣΡ στο υπουργείο Επικρατείας

Αλλάζει τα δεδομένα η μετακόμιση του δελτίου του ΑΝΤ1 Σε μια χρονιά που το δίπολο ΑΝΤ1 και Alpha δεν λέει να «ξεκολλήσει» από την κορυφή του πίνακα θεαματικότητας έρχεται μια εξέλιξη που αναμένεται να… αλλάξει τα «κόζια». Κι αυτό έχει να κάνει με τη… μετακόμιση του δελτίου ειδήσεων του ΑΝΤ1 από τις 29 Φεβρουαρίου στις 19:00. Το δελτίο του Alpha σταματά να «παίζει» μόνο του και ενδιαφέρον θα έχει το πώς θα αλλάξουν τα δεδομένα στην τηλεθέαση, όπως και το ποια θα είναι η απάντηση του σταθμού της Κάντζας. Όσον αφορά τη μάχη της τηλεθέασης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen για την εβδομάδα 1 έως 7 Φεβρουαρίου 2016, ο Alpha επέστρεψε στην πρώτη θέση συγκεντρώνοντας 16,3%, αφήνοντας δεύτερο τον ΑΝΤ1 με 16,1%. Στην τρίτη θέση βρίσκεται πάντα το Mega με 13,1%, με το Star να έχει 10,9%. Στη συνέχεια είναι ο ΣΚΑΪ με 9,3%, ο Ε-TV με 7,3%, η ΕΡΤ-1 με 4,5%, η ΕΡΤ-2 με 2% και το Μακεδονία TV με 1,1%.

να μην ανησυχούν ιδιαίτερα τον Αλέξη Τσίπρα και το επιτελείο του. Έτσι κι αλλιώς μόλις πέρασε ο «ντόρος» των αντιδράσεων για τον αριθμό των αδειών, κάπου αλλού έπρεπε να δώσουν τη μάχη οι καναλάρχες για να περισώσουν ό,τι μπορούν. Όσο όμως πλησιάζει να έρθει το ασφαλιστικό στη Βουλή – γιατί όλα έχουν τη σημασία τους – τόσο πιο ανυπόμονοι θα γίνονται στην κυβέρνηση για να τελειώνει το θέμα με τις άδειες. Μην ξεχνάμε πως μιλάμε για τη «ναυαρχίδα» τους όσον αφορά τα μέτρα που θέλουν να πάρουν υπέρ της κοινωνίας (ή τουλάχιστον έτσι προκηρύσσουν). Για να είναι όμως ολοκληρωμένη η διαδικασία πρέπει να πάρουν σειρά και οι υπόλοιπες άδειες (θεματικού περιεχομένου κ.λπ.), κάτι που ακόμα δεν έχει γίνει, πράγμα που δεν υποδηλώνει και τα καλύτερα για την οργάνωση των ιθυνόντων…

Αντίο στον Γιάννη Καλαϊτζή Οδύνη προκάλεσε στον χώρο του Τύπου ο χαμός του σκιτσογράφου Γιάννη Καλαϊτζή. Χαρακτηριστικά είναι τα αποχαιρετιστήρια λόγια που μας έστειλε η κυρία Σαφέτ-Ντίνο Μαυρομάτη, κόρη του Αλή Ντίνο Μπέη, σημαντικού σκιτσογράφου του Μεσοπολέμου και προέδρου της Λέσχης Γελοιογράφων. «Πριν από έξι χρόνια κάλεσα στην Πρέβεζα αξιόλογους σκιτσογράφους για την παρουσίαση των έργων του πατέρα μου Αλή Ντίνο. Τότε γνώρισα τον Γιάννη Καλαϊτζή. Μίλησε και αυτός, εμπεριστατωμένα, για το έργο του. Αυτή τη δύσκολη στιγμή που μας άφησε, αισθάνομαι την ανάγκη να του πω κι εγώ το αντίο μου και να εκφράσω την αληθινή λύπη μου στην οικογένειά του. Είχε πολλά να δώσει ακόμα ο Γιάννης Καλαϊτζής, ας τον μιμηθούν οι νεότεροι σαν γελοιογράφο και σαν άνθρωπο με περίσσεια ανθρωπιά». Ένα πλήρες αφιέρωμα για τον χαμό του μεγάλου σκιτσογράφου μπορείτε να διαβάσετε στη σελίδα 27 του «Π».

Η ποντικίνα των media

Mικρά - Μικρά

ËΟΙ ΚΑΝΑΛΑΡΧΕΣ φαίνεται πως δεν έχουν διαβάσει το νομοσχέδιο για τις άδειες, καθώς ισχυρίζονται πως με τη νέα νομοθεσία κάθε σταθμός πανελλαδικής εμβέλειας πρέπει να έχει 400 εργαζομένους, πράγμα που σημαίνει πως θα απασχολούνται συνολικά 1.600 άτομα σε τέσσερις σταθμούς. ËΕΛΑ ΟΜΩΣ που το σχέδιο νόμου γράφει για 400 εργαζομένους ανά σταθμό ως ελάχιστο όριο… ËΝΑ ΑΠΕΙΛΕΙΣ με απεργία για να πάρεις τα λεφτά σου. Κι όμως σε αυτό το σημείο έχουν φτάσει πολλοί εργαζόμενοι στον χώρο των media για να διεκδικήσουν τα χρήματά τους. ËΣΕ ΑΥΤΟΝ τον κανόνα δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση ο ΔΟΛ, όπου είδαν και απόειδαν οι εργαζόμενοι και προκήρυξαν επαναλαμβανόμενη απεργία για τα δεδουλευμένα τους. Την επόμενη μέρα δόθηκαν οι απαραίτητες διαβεβαιώσεις και ανεστάλη η απεργία. ËΤΟ ΘΕΜΑ όμως είναι να μην φτάνουν τα πράγματα μέχρι εκεί για να γίνονται τα αυτονόητα… ËΕΚΤΟΣ αν περιμένουν από τον… Μητσοτάκη να τους σώσει. Μάλλον όμως κι αυτός έχει άλλες σκοτούρες στο κεφάλι του. ËΚΙ ΕΚΕΙ στο Mega όμως πολλά νεύρα, βρε παιδί μου. Ούτε σαρδάμ δεν μπορείς να κάνεις γιατί θα πέσουν όλοι να σε φάνε… ËΣΕ ΑΛΛΑ νέα, για πρόκληση εντυπώσεων εις βάρος της έκανε λόγο η Έλλη Στάη μόλις έγινε γνωστό από δημοσιεύματα πως ακού-

γεται και το όνομά της στα γραφεία κάποιων οικονομικών εισαγγελέων. Παράλληλα έδωσε στη δημοσιότητα ένα υπόμνημα για του λόγου το αληθές. ËΠΕΝΘΕΙ ο τηλεοπτικός χώρος. «Κόπηκε» η βραδινή εκπομπή του Μπογδάνου… ËΠΡΟΣ ΤΟΥΣ συναδέλφους του αθλητικού χώρου: Από πότε η καφρίλα οποιουδήποτε χρωματισμού αντικατέστησε τη δημοσιογραφία; Μήπως να ψαχτούμε λίγο για το ποιος προωθεί περισσότερο την οπαδική βία; ËΑΥΤΑ παθαίνει όμως όποιος παραμένει οπαδός και πάνω από το πληκτρολόγιό του. ËΜΑΥΡΗ εβδομάδα ήταν αυτή που πέρασε με τρεις ανθρώπους που σήμαιναν πολλά για τον χώρο των ΜΜΕ να φεύγουν από τη ζωή. Τι να πει κανείς για τον μεγάλο Ηλία Δημητρακόπουλο, που βοήθησε σε… κοτζάμ Γουότεργκεϊτ. Ή για την έγκριτη δημοσιογράφο Μαρία Παπουτσάκη; Ή για τον μεγάλο σκιτσογράφο Γιάννη Καλαϊτζή (για εκείνον γράφουμε εκτενέστερα στη σελ. 27). Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τους σκεπάζει. Θερμά συλλυπητήρια στις οικογένειές τους… ËΚΑΙ ΚΑΤΙ «ελαφρύτερο» ελέω των ημερών. Ερωτευθείτε! Είναι τζάμπα… ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (3.2) πούλησε πανελλαδικά 5.280 φ. Την περασμένη εβδομάδα (11.2) πούλησε κατ’ εκτίμηση 2.623 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.

ός Ο καλ χης αλάρ ο καν ρτούνα ου στη φ νεται φαί

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Όσοι διαφωνούν να ’ρθουν µε τον κηδεµόνα τους...

39

Καράβια βγήκαν στη στεριά...