1905 by To Pontiki

( γιγαντας µε πηλινα ποδια )

www.topontiki.gr

ΠΟΝΤIΚΙ

art

ÐÅÌÐÔÇ 25 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ 2016 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1905

Η ΑΝΙΚΑΝΗ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ Η... «ΦΙΛΗ» ΤΟΥΡΚΙΑ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΥΝ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΣΕ ΦΥΛΑΚΗ

Γκουαντάναμο

θέλουν την Ελλάδα } «Κλειδώνουν» στη χώρα µας εκατοντάδες χιλιάδες µετανάστες και πρόσφυγες

} Χώρους στέγασης ψάχνει η κυβέρνηση για να αποφύγει τα δυσµενή σενάρια

3-5 ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΣΤΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

6-7

Θρίλερ µέσα - έξω για προσφυγικό και αξιολόγηση

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

8-9

Γύρω - γύρω όλοι και στη µέση... τα ισοδύναµα

x ΝΕΑ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

10-11 11

Αµήχανη στις επιθέσεις για διαφθορά

ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥΡΚΙΑ

Είναι µόνη, εκβιάζει και απειλεί

24-25 18-19

SOCIAL MEDIA

22-23 27

Το «εργαλείο» για την πρόβλεψη... επαναστάσεων

Το στίγµα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

κατά βάθος

Η ώρα των ευθυνών ΤΟ ΑΝΟΙΓΜΑ των αγροτικών µπλόκων, ώστε σήµερα να αρχίσει ο διάλογος όλων των αγροτών µε τον πρωθυπουργό, αλλά και η συνεννόηση Τσίπρα - Μητσοτάκη ώστε να συγκληθεί το Συµβούλιο Πολιτικών Αρχηγών για το προσφυγικό – µε τήρηση χαµηλών τόνων από όλες τις πλευρές έως ότου γίνει η σύσκεψη – είναι µια καλή αρχή για το ξεµπλοκάρισµα τουλάχιστον στο εσωτερικό µέτωπο. ΟΛΟΙ ΣΤΟ εσωτερικό της χώρας κατανοούν – και ευτυχώς το δείχνουν εµπράκτως – ότι το µεταναστευτικό / προσφυγικό είναι το κορυφαίο θέµα αυτής της περιόδου και ότι µπορεί να έχει επιπτώσεις τραγικές για την οικονοµία, την κοινωνία και τα εθνικά θέµατα. Η ΧΘΕΣΙΝΗ «ΑΝΑΣΑ» µε τη διατήρηση των συνόρων ανοιχτών έως την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής στις 7 Μαρτίου είναι µικρή για να προσφέρει ανακούφιση στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση έχει άλλωστε προεξοφλήσει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα κλείσουν τα σύνορά τους και θα µετατρέψουν – σε απόλυτη... συνεργασία µε την Τουρκία – τη χώρα µας σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης µεταναστών και προσφύγων. ΑΥΤΗ Η ΣΥΣΚΕΨΗ αρχηγών πρέπει να γίνει η αρχή για µια πολιτική συνεννόηση που θα βγάλει στην άκρη άσκοπες φωνές και καραγκιοζιλίκια και θα σηµάνει την έναρξη διαµόρφωσης ενός πολιτικού σχεδίου που θα περιλαµβάνει όχι µόνο το µεταναστευτικό / προσφυγικό, αλλά και το µνηµόνιο, τον τρόπο εφαρµογής του και την προοπτική εξόδου από την κρίση και τη χρεοκοπία. Τα θέµατα αυτά είναι πακέτο και η επαπειλούµενη υποβάθµιση της χώρας συνολική. ΤΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ / προσφυγικό, αν όλα εξελιχθούν άσχηµα για την Ελλάδα, µπορεί να τινάξει στον αέρα, εκτός από την κοινωνική συνοχή και ηρεµία, την οικονοµία και τους εθνικούς λογαριασµούς, µε αποτέλεσµα η αξιολόγηση να αργήσει ή να µην ολοκληρωθεί, µε συνέπειες τραγικές για τη χώρα. Είτε το θέλει είτε όχι, είτε το κατανοεί είτε όχι το πολιτικό σύστηµα, η Ελλάδα βρίσκεται στο χείλος του γκρεµού. ΟΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ διαφορές και οι οξύνσεις του πρόσφατου παρελθόντος έχουν πλέον ατονήσει, αφού κρίσιµα πρόσωπα και πρωταγωνιστές αυτών των εντάσεων έχουν φύγει από το προσκήνιο. Οι σηµερινοί πολιτικοί αρχηγοί δεν έχουν «νιτερέσα» που τους εµποδίζουν να συνεννοηθούν στα βασικά. Ούτε οι µέχρι τώρα αντιπαραθέσεις ούτε οι γραφικότητες µερικών µπορούν να σταθούν εµπόδιο. ΠΡΟΦΑΝΩΣ δεν υπάρχει καµιά ανάγκη για οικουµενικά κυβερνητικά σχήµατα. Όµως η διερεύνηση των πολιτικών ορίων και αντοχών του καθενός µπορεί να αναδείξει εκείνη την πολιτική «περιοχή» µέσα στην οποία µπορεί να επιτευχθεί η µίνιµουµ συνεννόηση. Τέτοια δείγµατα έχουµε και µπορούν να υπάρξουν περισσότερα. Αρκεί όλοι να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων.

Από τη Λαµία στην Ειδοµένη µε τα πόδια. Η λέξη «οδύσσεια» είναι φτωχή για να περιγράψει όσα ζει ο µικρούλης πρόσφυγας. Όλα γι’ αυτόν είναι δρόµος. Μόνο που ο δρόµος αυτός έχει τέλος στα ελληνικά σύνορα – κι ας ανοίγουν τους δρόµους οι αγρότες. Και ίσως το τέλος αυτού του δρόµου να µην είναι καν σε ένα µέρος µε ανεκτή φιλοξενία, αφού η χώρα αυτή, αν κάτι δεν αλλάξει δραµατικά, θα αποµείνει ολοµόναχη για να στεγάσει και να φιλοξενήσει εκατοντάδες χιλιάδες µικρούς και µεγάλους ταλαιπωρηµένους ταξιδιώτες. Ας ελπίσουµε σύντοµα να βρει τους δρόµους της Ευρώπης ανοιχτούς...

.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι

To θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

Το σενάριο του χάους Το (πιθανότατο) σενάριο «καταστροφής» που προκύπτει από την απόλυτη αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντιμετωπίσει το προσφυγικό ζήτημα επεξεργάζεται η ελληνική κυβέρνηση.

βάσιμη υπόθεση εργασίας που συνθέτει αυτό το σενάριο είναι ότι σύντομα, μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού, θα έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα περισσότεροι από 150.000 άνθρωποι, πρόσφυγες και μετανάστες. Και για αυτούς τους ανθρώπους η Ελλάδα θα πρέπει να βρει τρόπους και πόρους να εξασφαλίσει στοιχειώδη ανθρώπινη διαβίωση, να τους καταγράψει (πρόσφυγες ή μετανάστες), να τους ελέγξει και να τους διαχωρίσει σε διαφορετικά κέντρα φιλοξενίας (τους πρόσφυγες) και κράτησης (τους μετανάστες). Ήδη – σύμφωνα με πληροφορίες του «Π» – έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για τη δημιουργία των σχετικών χώρων σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα στη Ν. Ιωνία του Βόλου, σε έκταση που έχει παραχωρήσει η Μητρόπολη. Οι υποδομές αυτές, σύμφωνα με τον σχεδιασμό που υπάρχει, θα είναι διάσπαρτες σ’ όλη τη χώρα, με δυνατότητα φιλοξενίας μέχρι δύο χιλιάδες ανθρώπους, έτσι ώστε να αποφευχθεί η επιβάρυνση κάποιων μόνο περιοχών με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Σύμφωνα με τα σενάρια «προσομοίωσης» που μελετά η ελληνική κυβέρνηση, στη χώρα υπάρχουν ήδη περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι, πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίοι έχουν εισέλθει στη χώρα από το 2012. Βάσει των εκτιμήσεων της ελληνικής κυβέρνησης, η χώρα έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει άλλες 70.000 με 100.000. Από εκεί και πάνω, όπως υπογραμμίζουν πηγές της κυβέρνησης, η κατάσταση γίνεται μη διαχειρίσιμη. Η βασιμότητα – για βεβαιότητα μιλούν πολλοί – του εφιαλτικού, μη διαχειρίσιμου σεναρίου προκύπτει από τα εξής δεδομένα: ♦ Την αποτυχία της πολιτικής (που έχει συμφωνηθεί μεταξύ των εταίρων) του επιμερισμού του αριθμού των προσφύγων που εισέρχονται σε ευρωπαϊκό (ελληνικό) έδαφος. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη σχετική συζήτηση μεταξύ υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. για τη διανομή 160.000 προσφύγων που βρίσκονται σε Ελλάδα και Ιταλία, μια χώρα (η Πολωνία) προσφέρθηκε να φιλοξενήσει 20 άτομα! Η δε συνεισφορά της Ουγγαρίας στην προσπάθεια της Ε.Ε.

να αντιμετωπίσει την προσφυγική κρίση ήταν η διάθεσή της να στείλει στρατό στην ΠΓΔΜ και 100 χιλιόμετρα συρματόπλεγμα για να φράξουν τη δίοδο των προσφύγων από την Ελλάδα προς την Ευρώπη. ♦ Την απόφαση της Αυστρίας (αναλαμβάνει να κάνει τη βρόμικη δουλειά) να οργανώσει τη σύνοδο των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων ερήμην της Ελλάδας με στόχο τη φραγή (με στρατιωτικά μέσα) των ελληνικών συνόρων για τους πρόσφυγες. ♦ Την απόφαση μιας σειράς ολοένα και περισσότερων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων (Ολλανδία, Δανία, Τσεχία, Πολωνία, Ουγγαρία, Φινλανδία, Σουηδία, Βαλτικές Δημοκρατίες κ.λπ.) να σταματήσουν να δέχονται στις χώρες τους πρόσφυγες πολέμου κατά παράβαση όλων των Διεθνών Συνθηκών. ♦ Τη σταθερή αξιοποίηση των προσφυγικών ροών προς το ευρωπαϊκό (ελληνικό) έδαφος από την Άγκυρα στο πλαίσιο του παζαριού που επιχειρεί η τουρκική κυβέρνηση στο μεγάλο παιχνίδι της Συρίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι χρειάστηκαν μόνο δύο μέρες στην Τουρκία για να τινάξει στον αέρα τη συμφωνία εμπλοκής του ΝΑΤΟ για τον

Η αδυναμία της Ε.Ε. να αντιμετωπίσει το προσφυγκό είναι πιθανό να εγκλωβίσει πάνω από 150.000 πρόσφυγες και μετανάστες σε ελληνικό έδαφος

έλεγχο (υποτίθεται) της διακίνησης στο Αιγαίο.

(Ακρο)δεξιά στροφή Οι ανησυχίες της ελληνικής κυβέρνησης για την εξέλιξη του δυσμενούς σεναρίου μετατροπής της χώρας σε «υγειονομική ζώνη» αποθήκευσης εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων πολλαπλασιάζονται από το γενικότερο κλίμα που διαμορφώνει η πολιτική συγκυρία στο εσωτερικό πολλών ευρωπαϊκών χωρών που βρίσκονται πολύ κοντά σε εκλογές. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, οι επικείμενες εκλογές σε τρία μεγάλα κρατίδια της Ομοσπονδίας έχουν ήδη μεταφέρει το πολιτικό εκκρεμές προς τα (ακρο)δεξιά. Μάλιστα, εμφανίζονται δημοσκοπήσεις όπου οι σοσιαλδημοκράτες βρίσκονται στην τρίτη θέση, πίσω από τους χριστιανοδημοκράτες και την Εναλλακτική για τη Γερμανία (ξενοφοβικό, ευρωσκεπτικιστικό κόμμα). Προς τα (ακρο)δεξιά ρυμουλκείται το πολιτικό σκηνικό ακόμα και σε Δανία, Φινλανδία, Ολλανδία, για να μη μιλήσουμε για τον συγκαλυμμένο φασισμό στην Πολωνία και τον απροκάλυπτο στην Ουγγαρία… Όλα αυτά οδηγούν την ελληνική κυβέρνηση στο οδυνηρό – για όσους έτρεφαν ακόμη ψευδαισθήσεις – συ-

μπέρασμα ότι δεν έχει να περιμένει καμία ουσιαστική βοήθεια από τους εταίρους και – ταυτόχρονα – δανειστές της χώρας.

Το κλειδί στην Τουρκία Κάτι που επίσης είναι εξαιρετικά ανησυχητικό και λαμβάνει υπόψη της η ελληνική κυβέρνηση, είναι το γεγονός ότι η μόνη πιθανή αξιόπιστη προοπτική ανάσχεσης των προσφυγικών ροών προς την Ελλάδα έχει να κάνει με τη διάθεση ή όχι της Τουρκίας να συνεργαστεί. Ωστόσο, κοινή είναι μεταξύ των Ευρωπαίων η εκτίμηση ότι η Αγκυρα δεν προτίθεται και ούτε πρόκειται να συμβάλει στην ανάσχεση των προσφυγικών ροών, αν δεν λάβει ικανοποιητικά (μεγάλα) ανταλλάγματα στη διανομή της Συρίας, η οποία συντελείται στα πεδία των μαχών αυτήν ακριβώς την εποχή. Τα ανταλλάγματα, ωστόσο, που επιθυμεί η Αγκυρα (μη δημιουργία Κουρδικού κράτους και μάλιστα με έξοδο στη Μεσόγειο) προσκρούουν στη «μεγάλη συμφωνία» που ήδη υλοποιείται μεταξύ ΗΠΑ - Ρωσίας και Ιράν.

Ελληνικοί ελιγμοί Απ’ όλα αυτά, η εκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι στην επικείμενη σύνοδο Ε.Ε. - Τουρκίας απλώς θα επιβεβαιωθεί η αδυναμία συνεργασίας και θα υπογραμμιστεί η αποτύπωση του τεράστιου προσφυγικού προβλήματος πάνω στις ελληνικές πλάτες. Στο σημείο αυτό, η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι είναι σε θέση να παζαρέψει και μεγάλη οικονομική βοήθεια για τη διαχείριση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, προσφύγων και μεταναστών, που θα παγιδευτούν στο έδαφός της αλλά και κάποιου είδους χαλαρότητα στην αξιολόγηση. Αν και για αυτό το τελευταίο κυβερνητικοί παράγοντες εκφράζουν επιφυλάξεις καθώς διαπιστώνουν ότι στόχος των δανειστών μέσα από την αξιολόγηση είναι το πλιάτσικο σε ό,τι έχει απομείνει στον δημόσιο (ενέργεια – ΔΕΗ –, νερά) και τον ιδιωτικό (ναυτιλία και ξενοδοχειακές υποδομές) πλούτο. Συμπέρασμα: όπως σημειώνουν παράγοντες της κυβέρνησης, αν η χώρα βρεθεί απέναντι στο καταστροφικό σενάριο του προσφυγικού και οι δανειστές δεν κλείσουν την αξιολόγηση άμεσα, η χώρα το καλοκαίρι θα έχει φτάσει στο χάος…

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Ευρώπη και Τουρκία «βουλιάζουν» την Ελλάδα Κάνουν τη χώρα στρατόπεδο συγκέντρωσης μεταναστών και προσφύγων για να μείνει η «αυλή» τους καθαρή Την ώρα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα κάνει μια τελευταία προσπάθεια να κλείσει το δικό του Γκουαντάναμο, στην Ευρώπη οι αγαπημένοι μας σύμμαχοι, φίλοι και εταίροι – με πλήρη συνέργεια της Τουρκίας – επιχειρούν να μετατρέψουν την Ελλάδα σε ένα ευρωπαϊκό στρατόπεδο συγκέντρωσης μεταναστών και προσφύγων.

παραλληλισμός αυτός, αν και ακούγεται πολύ βαρύς, δεν είναι υπερβολικός. Ήδη άλλωστε η ωμή παραβίαση των συμφωνιών για το μεταναστευτικό / προσφυγικό ζήτημα από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες σηματοδοτεί την προσπάθεια να καταστεί η χώρα μας ένα απέραντο στρατόπεδο κράτησης ανθρώπων για να μείνει «καθαρή» η δική τους «αυλή». Οι δυσοίωνες προβλέψεις για τον εγκλωβισμό δεκάδων ή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στην Ελλάδα διατυπώθηκαν ακόμη και από τον αρμόδιο επί της μετανάστευσης Ευρωπαίο επίτροπο Δημήτρη Αβραμόπουλο, ο οποίος την Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου μίλησε για αυτόν ακριβώς τον κίνδυνο σε περίπτωση που άλλες χώρες της Ευρώπης κλείσουν τα σύνορά τους. Βεβαίως ο Έλληνας επίτροπος μίλησε για «νότιες χώρες της Ευρώπης», όμως η μόνη χώρα στην οποία θα συμβεί αυτό είναι η δική μας. Το ακόμη χειρότερο είναι ότι – όπως εμμέσως αναγνωρίζει και η αντιπολίτευση κρατώντας χαμηλά τους τόνους και επιχειρώντας να προσφέρει βοήθεια – δεν έχουμε ένα πρόβλημα για το οποίο φταίει πρωτίστως η Ελλάδα. Αν το φταίξιμο ήταν ελληνικό, θα μπορούσε ενδεχομένως να διορθώσει την πολιτική της και να απαλλαγεί από το πρόβλημα. Δεν είναι όμως έτσι. Αντιθέτως, χώρα και κυβέρνηση βρίσκονται σε έναν απίστευτο κυκεώνα προβλημάτων από τα οποία είναι άγνωστο αν και πώς μπορεί να ξεμπλέξει.

Ευρωπαϊκή φυλακή Δυστυχώς – θα το επαναλάβουμε – αποδεικνύονται εξαιρετικά κρίσιμες και απολύτως επίκαιρες οι δύο βασικές προειδοποιήσεις που το «Ποντίκι» έχει απευθύνει προς το πολιτικό σύστημα τα τελευταία χρόνια:

♦ Ότι η ομηρεία της χώρας στο πλαίσιο του μνημονίου μπορεί, αργά ή γρήγορα, να επιφέρει ζημίες και σε εθνικό επίπεδο – πέρα από το οικονομικό και το κοινωνικό, όπου οι συνέπειες είναι ήδη βαρύτατες. ♦ Ότι το μεταναστευτικό / προσφυγικό μπορεί να αποδειχθεί πολύ βαρύτερο πρόβλημα από το οικονομικό και τα μνημόνια. Τώρα αποδεικνύεται ότι όλα τα προβλήματα της χώρας είναι αλληλένδετα και ότι κανείς δεν μπορεί να διαχωρίσει κάποιο και να το διαχειριστεί χωριστά από όλα τα υπόλοιπα. Τόσο επειδή εν τοις πράγμασι αλληλοσυνδέονται όσο και διότι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι τα αντιμετωπίζουν ως ένα ή, ακριβέστερα, εκμεταλλεύονται το κάθε ένα από αυτά για να μας πιέσουν στα υπόλοιπα. Με άλλα λόγια, το μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδας ήταν και παραμένει η θέση της στην Ευρώπη, στη μεσογειακή γειτονιά της και στον κόσμο. Ειδικότερα στο ευρωπαϊκό πεδίο,

Οι ευρωσυμμαχίες έχουν καταστεί πολύ πιο σύνθετες και περίπλοκες. Η Ελλάδα είναι πρακτικά πια μόνη

όμως, τον τελευταίο έναν χρόνο το μεταναστευτικό / προσφυγικό έχει επιφέρει μια βαθιά αλλαγή στο στάτους της Ελλάδας και έχει εν πολλοίς επιδεινώσει το πλήθος και την ποιότητα των ευρωπαϊκών συμμαχιών και αναφορών της. Κατά το πρώτο επτάμηνο, όσο διαρκούσε η διαπραγμάτευση μεταξύ της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛΛ και των Ευρωπαίων, η οποία κατέληξε στο τρίτο μνημόνιο, οι πολιτικές ταυτότητες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων έδιναν μια επιπλέον απόχρωση, πέρα από τον τόνο που έδιναν οι ευρωπαϊκές συμμαχίες, οι οποίες είχαν οργανωθεί στη βάση της διαμάχης του γερμανικού πυρήνα με μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες που ένιωθαν στενό τον γερμανικό δημοσιονομικό κορσέ. Στη βάση αυτήν, οι «σοσιαλίζουσες» ηγεσίες μεγάλων χωρών, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, ακόμη και η πολιτικά πιο περίπλοκη Αυστρία, που δυσφορούν με τη στερέωση της

γερμανικής οικονομικής κυριαρχίας, που διεκδικούν χαλάρωση στις δημοσιονομικές υποχρεώσεις τους, που ζητούν σταθερά από τη Γερμανία να χαλαρώσει τη δημοσιονομική θηλιά και ταυτοχρόνως αναζητούν ευνοϊκή αντιμετώπιση σε άλλα μεγάλα θέματα, όπως η κατάσταση των τραπεζικών συστημάτων τους, υπερασπίστηκαν – πάντα στο μέτρο της ευρωπαϊκής τάξης πραγμάτων – τη θέση της Ελλάδας εντός του ευρώ αναζητώντας έναν συμβιβασμό μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας. Την ίδια ώρα, η Γερμανία και οι θεωρούμενοι ως δορυφόροι της στην Ανατολική Ευρώπη – Ολλανδία, Φινλανδία, χώρες του Βίσεγκραντ και άλλοι – είχαν στοιχηθεί εναντίον της Ελλάδας στηρίζοντας – ως έσχατη λύση σε περίπτωση που η ελληνική κυβέρνηση δεν συνθηκολογούσε υπογράφοντας νέο μνημόνιο – ακόμη και την έξοδο / αποπομπή της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Τώρα, αφότου το μεταναστευτικό / προσφυγικό έγινε το υπ’ αριθμόν ένα πολιτικό πρόβλημα της Ευρώπης, προκαλώντας μάλιστα πολιτικές αναταράξεις και ενίσχυση ακροδεξιών δυνάμεων στις ευρωπαϊκές χώρες, οι ευρωσυμμαχίες έχουν καταστεί πολύ πιο σύνθετες και περίπλοκες. Η Ελλάδα είναι πρακτικά μόνη, αφού: ♦ Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, από λίγο έως πολύ, αρνούνται να υποδεχθούν πρόσφυγες παρουσιάζοντας ακόμη και κωμικοτραγικές προτάσεις υποδοχής προσφύγων μετρημένων στα δάχτυλα των χεριών έναντι των εκατοντάδων χιλιάδων που φτάνουν στην Ελλάδα. ♦ Η Γαλλία – μετά τα απανωτά αιματηρά τρομοκρατικά χτυπήματα ισλαμιστών στο έδαφός της και τη δραματική εκλογική «προειδοποίηση» από τη Μαρίν Λεπέν στις περιφερειακές εκλογές – έχει υψώσει φράκτη στην περαιτέρω είσοδο προσφύγων και μεταναστών επιβαρύνοντας πρακτικά την Ελλάδα. ♦ Οι χώρες του Βίσεγκραντ κλείνουν τα σύνορά τους και προτιμούν να στείλουν στρατό στην ΠΓΔΜ για να

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

κλείσουν κάθε ροή προσφύγων προς τις χώρες τους. ♦ Χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, όπως η Σερβία, παρότι παραδοσιακά φιλικές προς την Ελλάδα και παρότι στηρίζονται από τη χώρα μας ως προς την ευρωπαϊκή προοπτική τους, κλείνουν τα σύνορά τους για να μη μετατραπούν οι ίδιες σε φυλακή, δεδομένου ότι, ακόμη και αν υποδεχθούν πρόσφυγες, αυτοί θα εγκλωβιστούν διότι ότι οι επόμενες χώρες - σταθμοί προς την Κεντρική Ευρώπη είναι σφραγισμένες. ♦ Η Αυστρία – η οποία την προηγούμενη περίοδο είχε λειτουργήσει και ως μεσάζων μεταξύ Μέρκελ και Τσίπρα για την εξεύρεση συμβιβασμού – πλέον λειτουργεί ως επικεφαλής μιας ακόμη συμμαχίας με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων με στόχο το κλείσιμο συνόρων με τη χρήση στρατευμάτων. ♦ Η Ιταλία συνεχίζει ρητορικά να λέει διά του Ρέντζι πως θα κάνει ό,τι μπορεί για να «στηρίξει τον Αλέξη», αλλά, πρώτον, το λέει εκ του ασφαλούς, αφού δεν έχει χερσαία σύνορα με την Ελλάδα, και ,δεύτερον, εκφράζει επί τη ευκαιρία την ανησυχία της για τυχόν «έκρηξη» στη Λιβύη ή την Αίγυπτο και για το ενδεχόμενο να ξαναγίνει η ίδια βασικός μεταναστευτικός δρόμος για εκατομμύρια ανθρώπους. Πάντως πρακτική δυνατότητα να ενισχύσει την Ελλάδα δεν διαθέτει, άρα ας μείνουμε με τα ωραία λόγια.

Σε αυτό το περιβάλλον η αναζήτηση συμμάχων στο μεταναστευτικό / προσφυγικό είναι για την Ελλάδα «mission impossible», μια αποστολή αδύνατον να εκτελεστεί με επιτυχία.

Η αναξιόπιστη Γερμανία Η Γερμανία εμφανίζεται – ανέλπιστα κατά πολλούς, που αναλογίζονται το πρώτο επτάμηνο του 2015 – ως ο μοναδικός πράγματι ισχυρός σύμμαχος της Ελλάδας στο μεταναστευτικό

Καυτός πυρήνας του ελληνικού προβλήματος η Άγκυρα

/ προσφυγικό, κυρίως επειδή θέλει τη διατήρηση της Σένγκεν και των ανοιχτών συνόρων, αλλά τα πράγματα δεν είναι ποτέ όπως φαίνονται με την πρώτη ματιά, καθώς η Γερμανία: ♦ Είναι η χώρα που πυροδότησε το πρόβλημα καλώντας εκατομμύρια πρόσφυγες στην Ευρώπη. ♦ Είναι η χώρα που καπέλωσε ολόκληρη την Ε.Ε. κρατώντας για τον εαυτό της τη μερίδα του λέοντος από την οικονομική ανάπτυξη και τη δια-

χείριση του ευρώ σκορπώντας απογοήτευση και αντιευρωπαϊσμό στις κοινωνίες της ηπείρου και ανοίγοντας τον δρόμο σε ακροδεξιές δυνάμεις από άκρη σε άκρη της ηπείρου. ♦ Είναι η χώρα που, παρά την τεράστια οικονομική της δύναμη, απέτυχε παταγωδώς να αναδειχθεί σε μια αξιόπιστη ευρωπαϊκή ηγεσία με αποτέλεσμα σήμερα, στην τεράστια δοκιμασία που προκαλεί το μεταναστευτικό / προσφυγικό, ολόκληρο ατελές και προβληματικό ευρωπαϊκό οικοδόμημα να απειλείται με κατάρρευση και ο ηγετικός ρόλος της Γερμανίας να υποβαθμίζεται δραματικά. ♦ Είναι η χώρα που έπεσε στα πόδια του Ερντογάν και του δίνει τα πάντα – γράφοντας στα παλιά της τα παπούτσια τις ελληνικές ενστάσεις –, για να αποσπάσει ψεύτικες δεσμεύσεις για συγκράτηση του μεταναστευτικού / προσφυγικού κύματος. ♦ Είναι η χώρα που μας εκβιάζει ανοιχτά συνδέοντας άρρηκτα την αξιολόγηση της εφαρμογής του μνημονίου με τις «επιδόσεις» μας στο μεταναστευτικό / προσφυγικό και, ως βασικός μνημονιακός δανειστής, οργανώνει το πλιάτσικο σε κρατική και ιδιωτική περιουσία. Πόσο... σύμμαχος – και μάλιστα μοναδικός – μπορεί να θεωρείται, την ώρα μάλιστα που στις τοπικές εκλογές της, σε λίγες μέρες, αναμένεται να αμφισβητηθεί η ίδια η Μέρκελ;

Κίνδυνος η Τουρκία Ο καυτός πυρήνας, πάντως, του ελληνικού προβλήματος λέγεται Τουρκία. Είναι η χώρα η οποία: ♦ Στέλνει οργανωμένα μυριάδες προσφύγων στην Ελλάδα αποκομίζοντας οικονομικά, διπλωματικά και πολιτικά οφέλη. ♦ Διατηρεί ένα «απόθεμα» δύο εκατομμυρίων ανθρώπων, τους οποίους μπορεί να συνεχίσει να μας στέλνει μέσω του Αιγαίου, ακόμη και αν η συριακή κρίση διευθετηθεί αύριο το πρωί. ♦ Έχει ήδη αναβαθμίσει τις διεκδικήσεις της στο Αιγαίο χαρακτηρίζοντας επισήμως και γραπτώς, όπως αποκάλυψε το «Ποντίκι», τουρκικό έδαφος τα Ίμια και θέτοντας εμμέσως θέμα Δωδεκανήσων και αποστρατιωτικοποίησης. Την ίδια ώρα «βουλιάζει» με πρόσφυγες το – πάντα ενδιαφέρον για την Άγκυρα – ακριτικό Καστελόριζο. ♦ Εκβιάζει, απειλεί και περιφρονεί βαθύτατα τους Ευρωπαίους ζητώντας, ως αντάλλαγμα για τον περιορισμό της ροής μεταναστών και προσφύγων, στήριξη για τις επιδιώξεις της στη Συρία, όπου διεκδικεί μια ζώνη ασφαλείας η οποία να αποτρέπει την ίδρυση αυτόνομου κουρδικού κρατιδίου. Το πρόβλημά της είναι ότι Ρωσία και ΗΠΑ θέλουν την κουρδική αυτονομία.

♦ Τινάζει στον αέρα τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της αποστολής του ΝΑΤΟ – περιφρονώντας ανοιχτά ακόμη και τις ΗΠΑ – στο Αιγαίο για το προσφυγικό, καθώς για τον (όνομα και πράμα) σουλτάνο Ερντογάν το κουρδικό συνιστά ζήτημα που άπτεται ακόμη και της μελλοντικής ακεραιότητας της Τουρκίας. Συνεπώς είναι αποφασισμένος να παίξει σκληρό παιχνίδι μέχρι τέλους. ♦ Βρίσκεται σε ανοιχτή διαμάχη με τη Ρωσία, η οποία αποκατέστησε σοβαρό μέρος της ισχύος του Άσαντ και περιθωριοποίησε σε σημαντικό βαθμό τους σουνίτες ισλαμιστές του ISIS στη Συρία, ενώ επιπλέον βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή και συνεννόηση με τους Αμερικανούς για μια ομαλή διευθέτηση του συριακού προβλήματος. ♦ Επιχειρεί να επαναπροσεγγίσει το Ισραήλ, με το οποίο η Ελλάδα και η Κύπρος προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν άξονα οικονομικής, ενεργειακής και ενδεχομένως στρατιωτικής συνεργασίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. ♦ Ενισχύει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους – ενδεχομένως αργότερα και το ISIS – στην Αίγυπτο εναντίον της διακυβέρνησης του στρατηγού Σίσι, με την οποία η Ελλάδα και η Κύπρος επιχειρούν να στήσουν

έναν ακόμη τριμερή άξονα πολυεπίπεδης συνεργασίας. ♦ Αισθάνεται πιεσμένη καθώς βρίσκεται σε ένα περιβάλλον που με δική της ευθύνη είναι τραγικά εχθρικό για κάθε σχεδιασμό της. ♦ Αυξάνει τον πολιτικό αυταρχισμό στο εσωτερικό της μέρα με τη μέρα δημιουργώντας ένα εκρηκτικό πολιτικό περιβάλλον. ♦ Φρενάρει απότομα στον τομέα της οικονομίας, με διαρκή πτώση του ρυθμού ανάπτυξης, με αύξηση της ανεργίας, με πτώση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, με κάθετη πτώση των ξένων επενδύσεων, με απειλή καταβαράθρωσης του τουρισμού επειδή η χώρα αυτή θεωρείται δυνάμει εμπόλεμη. Σε αυτό το πολλαπλώς δυσμενές κλίμα, από το οποίο είναι άγνωστο πότε και πώς θα απεμπλακεί, αφού η μια διπλωματική αποτυχία διαδέχεται την άλλη, είναι εύλογος ο φόβος ότι η Τουρκία θα αναζητήσει μια «εκτόνωση» προς τα δυτικά της. Ακόμη όμως και αν δεν συμβεί αυτό με έναν τρόπο που θα απειλήσει εδαφικά την Ελλάδα, η Τουρκία παραμένει το κλειδί – και η πηγή – του ελληνικού προβλήματος διότι: ♦ Μπορεί – προκειμένου να εκβιάσει είτε

εμάς είτε την Ευρώπη – να ανοιγοκλείνει τη στρόφιγγα της ροής μεταναστών και προσφύγων κατά το δοκούν. ♦ Μπορεί – και μόνο με τη χερσαία εμπλοκή της στη Συρία – να μεταφέρει το πολεμικό μέτωπο των μεσανατολικών συρράξεων δυτικότερα προκαλώντας περαιτέρω αποσταθεροποίηση στην ευρύτερη περιοχή μας και αναταράξεις στην Ευρώπη, η οποία παραμένει ένα κλαμπ αυτόνομων προνομιούχων κρατών και επ’ ουδενί ένωση. Είναι γνωστό πια ότι κάθε κραδασμός στο ασταθές ευρωπαϊκό οικοδόμημα βιώνεται με τρόπο τραγικό από την Ελλάδα. Σε αυτές τις συνθήκες, τα σενάρια τρόμου που επεξεργάζεται η κυβέρνηση για να διαχειριστεί τη μεταναστευτική / προσφυγική βόμβα έχουν πατρότητα: την τραγικά αποτυχημένη Ευρώπη και την πάντα επεκτατική και επικίνδυνη Τουρκία. Απέναντι σε αυτούς τους δύο παράγοντες η Ελλάδα ουδέποτε – ούτε τώρα – κατάφερε να αντιπαρατάξει μια συγκροτημένη εθνική στρατηγική. Είναι άγνωστο αν μπορεί να κάνει κάτι τώρα, καθώς οι πολιτικές δυνάμεις φαίνεται να έχουν μια περίπου κοινή προσέγγιση στο ζήτημα. Ίσως είναι μια ευκαιρία. Μπορούν να τη δουν;

Κυβέρνηση

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Συναγερμός για το προσφυγικό Διπλωματικός πυρετός υπό την απειλή σφραγίσματος του βαλκανικού διαδρόμου προς την Ευρώπη Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκεται η κυβέρνηση για το προσφυγικό μετά την κατάρρευση των όσων συμφωνήθηκαν στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής, για τη διασφάλιση της ακεραιότητας της Σένγκεν ως την επόμενη έκτακτη σύνοδο στις 7 Μαρτίου (σύμφωνα με την ανακοίνωση Τουσκ), όπου θα είναι παρούσα και η Τουρκία. Η κρισιμότητα της κατάστασης – δεδομένου ότι φαίνεται να καταρρέει όλο το Σχέδιο Δράσης Ε.Ε. - Τουρκίας – οδηγεί και σε πρωτοβουλίες πολιτικής συνεννόησης για το συγκεκριμένο ζήτημα, καθώς στην ατζέντα μπαίνει η σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, ύστερα από το αίτημα της Φώφης Γεννηματά.

υσιαστικά η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κατάσταση ντε φάκτο κλεισίματος των χερσαίων συνόρων με την ΠΓΔΜ ύστερα από τις «μονομερείς» πρωτοβουλίες της Αυστρίας και των χωρών του Βίζεγκραντ για την αυστηροποίηση των συνοριακών ελέγχων. Με δεδομένο ότι οι ροές προς την Ελλάδα εντείνονται, αλλά το πέρασμα της βαλκανικής οδού ουσιαστικά κλείνει σταδιακά, χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες εγκλωβίζονται στο εσωτερικό της χώρας με την κυβέρνηση να προσανατολίζεται σε σχεδιασμό δημιουργίας νέων χώρων φιλοξενίας ή και κράτησης. Στο μεταξύ, τα τελευταία εικοσιτετράωρα το κυβερνητικό επιτελείο επιχειρεί διά της πολιτικής και διπλωματικής οδού να αμυνθεί σε αυτούς τους σχεδιασμούς που παρακάμπτουν τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε., ενώ αποδείχθηκε και η αδυναμία της Γερμανίας – η οποία θεωρητικά παρείχε διαβεβαιώσεις στον πρωθυπουργό – να παρέμβει καταλυτικά για την τήρηση των συμφωνηθέντων. Οι συνεργάτες του πρωθυπουργού διαμηνύουν ότι γίνονται κινήσεις προς κάθε κατεύθυνση και καταβάλλεται κάθε προσπάθεια ώστε να ανακοπούν οι δυσμενείς εξελίξεις και να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα με Ευρώπη και Τουρκία στο προσφυγικό, ενώ δεν απέκλειαν το σενάριο της επικοινωνίας του πρωθυπουργού με την άλλη πλευρά του Ατλαντικού (καταρχάς για το ζήτημα της αξιολόγησης και της εμπλοκής με το ΔΝΤ). Πάντως, η χθεσινή Διάσκεψη της Βιέννης με τη συμμετοχή της Αυστρίας και εννέα ακόμη χωρών των δυτικών Βαλκανίων (Βουλγαρίας, Κροατίας, Σλοβενίας, Αλβανίας, Βοσνίας, Κοσόβου, Μαυροβουνίου, ΠΓΔΜ και Σερβίας) δεν κατέληξε σε ρητή αναφορά για κλείσιμο των συνόρων, ωστόσο η κατεύθυνση είναι αυτή. Στο κοινό ανακοινωθέν γίνεται μια αναφορά στη σημασία της συνεργασίας με την Ελλάδα (αναφορά που μοιάζει περισσότερο να έχει χαρακτήρα «εξευμενισμού» μετά το διάβημα προς Αυστρία), ενώ τονίζεται η ανάγκη να μειωθούν δραστικά οι προσφυγικές ροές κατά μήκος της διαδρομής των Βαλκανίων και, σύμ-

φωνα με την υπουργό Εξωτερικών της Αυστρίας, θα επιτρέπεται η διέλευση μόνο σε όσους θεωρείται ότι χρήζουν προστασίας, κάτι που όμως θα είναι στην ευχέρεια της κάθε χώρας να το καθορίσει. Παρέμβαση για το προσφυγικό έγινε χθες και από τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος τάχθηκε κατά των εθνικών πρωτοβουλιών αντιμετώπισής του, στρέφοντας τα βέλη προς την Αυστρία, καθώς και από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος σημείωσε ότι στη σύνοδο της 7ης Μαρτίου θα κριθεί το μέλλον της Σένγκεν.

Δυσαρέσκεια Στο μεταξύ, χθες ο πρωθυπουργός συνομίλησε με τη Γερμανίδα καγκελάριο εκφράζο-

Πολιτική συνεννόηση για την αντιμετώπιση των σεναρίων απομόνωσης της Ελλάδας

ντάς της την «έντονη δυσαρέσκειά του για τη μη τήρηση των συμφωνηθέντων». Σύμφωνα με το γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού, ο ίδιος «ζήτησε και υπήρξε συμφωνία να στηριχθεί η Ελλάδα, να ενταθεί η προσπάθεια για την εφαρμογή όλων των συμφωνηθέντων και να ξεκινήσει άμεσα η αποστολή του ΝΑΤΟ με στόχο την εξάρθρωση των δικτύων διακινητών ανθρώπων και τη μείωση των προσφυγικών ροών». Νωρίτερα το πρωί ο πρωθυπουργός είχε συνάντηση με τον Ύπατο Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Φίλιπο Γκράντι, με τον οποίο συζήτησε αφενός τις δυνατότητες υποστήριξης της Ύπατης Αρμοστείας προς τις ελληνικές αρχές, αφετέρου τη δυνατότητα προώθησης των διαδικασιών μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης στις χώρες - μέλη της Ε.Ε. Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε το προσφυγικό «διεθνές πρόβλημα» και διεμήνυσε στον συνομιλητή του ότι στη διαχείρισή του δεν συμβάλλουν «μονομερείς και μη συντονισμένες ενέργειες», αλλά χρειάζεται συνεργασία σε διεθνές κι ευρωπαϊκό επίπεδο. Δυσαρέσκεια εξέφρασε την Τρίτη ο Αλέξης Τσίπρας και προς τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, στο πλαίσιο της ολλανδικής προεδρίας της Ε.Ε., για τη μη τήρηση των συμφωνηθέντων στη σύνοδο κορυφής και για το γεγονός ότι δεν αποτράπηκαν ενέργειες όπως αυτή της Αυστρίας να συγκαλέσει συνάντηση των

Κυβέρνηση

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

υπουργών Εσωτερικών και Εξωτερικών των χωρών των δυτικών Βαλκανίων χωρίς την Ελλάδα. Είχε προηγηθεί το βράδυ της Δευτέρας διάβημα του υπουργείου Εξωτερικών προς το υπουργείο Εξωτερικών της Αυστρίας και την πρεσβεία της Αυστρίας στην Αθήνα. Το ΥΠΕΞ ουσιαστικά έθεσε στις αυστριακές αρχές το ζήτημα ότι η πρωτοβουλία για τη διάσκεψη της Αυστρίας με τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων ήρθε να υπονομεύσει τη συμφωνία της συνόδου κορυφής λίγες ώρες μετά την ολοκλήρωσή της. Στο μεταξύ ο ΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη ενέργεια ως «μη φιλική». Χθες, ενόσω εξελισσόταν η Διάσκεψη της Βιέννης, ο υπουργός Εξωτερικών αναζήτησε γερμανική στήριξη: σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Γερμανό ομόλογό του Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ εκείνος είπε στον Έλληνα υπουργό ότι δεν μπορεί ένα κράτος να εξαιρεθεί από διαπραγματεύσεις που το αφορούν.

Συνέναιση στο εσωτερικό Μέσα σε αυτό το σύνθετο όσο και κρίσιμο τοπίο ο πρωθυπουργός φαίνεται να αποδέχεται το αίτημα για Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών για το προσφυγικό, το οποίο εκδήλωσε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά σε τηλεφωνική τους συνομιλία, με δική της πρωτοβουλία, την Τρίτη. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, χθες υπήρξε νέα τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του πρωθυπουργού και του Κυριάκου Μητσοτάκη, με αντικείμενο ακριβώς τη διεξαγωγή Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, η οποία όμως αναμένεται να γίνει λίγες μέρες πριν από τη σύνοδο της 7ης Μαρτίου, καθώς ο Αλέξης Τσίπρας διεμήνυσε και στους δύο αρχηγούς πως δεν θεωρεί ότι συντρέχει λόγος σύγκλησης του Συμβουλίου άμεσα. Σε κάθε περίπτωση, το προσφυγικό είναι ζήτημα στο οποίο ο αρχηγός

«Ναι» Τσίπρα στη σύγκληση Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών

της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει κατεβάσει τους τόνους ακολουθώντας τακτική συναίνεσης και θεωρείται ότι είναι ο λόγος που δεν παρέστη χθες στη Βουλή, στην ομιλία του πρωθυπουργού, στη συζήτηση για το νομοσχέδιο για τη Δημόσια Διοίκηση.

«Στοιχειωμένη» αξιολόγηση Στη σκιά όλης αυτής της διαχείρισης του προσφυγικού η κυβέρνηση προσπαθεί να προωθήσει και την υπόθεση της αξιολόγησης, η οποία δείχνει να έχει κολλήσει και σύμφωνα με το Μαξίμου γι’ αυτό ευθύνεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ωστόσο, ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο υπήρξε χθες, τουλάχιστον έως την ώρα που έκλεινε η ύλη του «Π».

Εύλογα η κυβέρνηση επιθυμεί να κλείσει το μέτωπο της αξιολόγησης, έτσι ώστε και να επικεντρωθεί στο προσφυγικό, το οποίο παίρνει διαστάσεις οξείας κρίσης, αλλά και να προχωρήσει ο υπόλοιπος σχεδιασμός (συζήτηση για το χρέος, αναπτυξιακός νόμος κ.λπ.), διότι διαφορετικά ολόκληρη η οικονομία θα καταστεί όμηρος της αξιολόγησης και η υλοποίηση του προγράμματος θα τιναχτεί στον αέρα. Με άλλα λόγια, όσο καθυστερεί η αξιολόγηση, σύμφωνα και με τις αγωνιώδεις προειδοποιήσεις του υπουργού Οικονομικών, η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να πιάσει τους στόχους που έχουν τεθεί. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος τις τελευταίες μέρες με δηλώσεις του ρίχνει την ευθύνη για την εμπλοκή της αξιολόγησης στο ΔΝΤ και προειδοποιεί ότι το Ταμείο, το οποίο ζητά δημοσιονομικά μέτρα για την τριετία ύψους 7 με 9 δισ., πιέζει υπερβολικά τη χώρα, πέραν της συμφωνίας του καλοκαιριού. Ο ίδιος διεμήνυσε ότι δεν μπορεί να γίνει νέα περικοπή συντάξεων, αν και οι πληροφορίες επιμένουν ότι στο παρασκήνιο συζητούνται διάφορα σενάρια περικοπών. Προς το παρόν δεν υπάρχει σήμα ότι ξεμπλοκάρει η αξιολόγηση κι ενώ τα τεχνικά κλιμάκια έχουν πιάσει εκ νέου δουλειά, δεν υπάρχει ημερομηνία επιστροφής των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα. Κυβερνητικοί παράγοντες επισημαίνουν ότι δυσαρέσκεια για το ΔΝΤ εκδηλώνει και η πλευρά των ευρωπαϊκών θεσμών και πως οι Ευρωπαίοι ασκούν και αυτοί από την πλευρά τους πιέσεις στο Ταμείο για να προχωρήσει η αξιολόγηση. Χθες ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις μάλλον έδειξε να πετά στην Αθήνα το μπαλάκι για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, καθώς κάλεσε να εκπληρωθούν όλες οι υποχρεώσεις που απορρέουν από το μνημόνιο, προκειμένου να προχωρήσει η αξιολόγηση και να αρθεί η αβεβαιότητα λόγω και του προσφυγικού.

Νέο ραντεβού με τους αγρότες με… χείρα βοηθείας από Κουτζαμάνη Σε εκτόνωση φαίνεται να οδηγείται ένα από τα εσωτερικά μέτωπα που έχει απέναντί της η κυβέρνηση, αυτό των αγροτικών μπλόκων. Σήμερα πραγματοποιείται νέα συνάντηση στο Μαξίμου με εκπροσώπους των αγροτών από τα μπλόκα, συμπεριλαμβανομένου του μπλόκου της Νίκαιας. Ο πρωθυπουργός από τη Βουλή απηύθυνε ο ίδιος το κάλεσμα προς τους αγρότες, ωστόσο υπήρξε σκληρός, καθώς τους έφερε αντιμέτωπους με την υπόλοιπη κοινωνία. Με άλλα λόγια, ενώ το ραντεβού φερόταν να έχει ήδη κλειστεί, ο Τσίπρας σε μια προσπάθεια ενεργοποίησης αντανακλαστικών κοινωνικού αυτοματισμού είπε ούτε λίγο ούτε πολύ ότι οι αγρότες πρέπει να πληρώνουν φόρους όπως η υπόλοιπη κοινωνία. Η κυβέρνηση επιθυμεί να δίνει την εικόνα ότι τη μεταστροφή των αγροτών που άνοιξαν χθες τα μπλόκα και προσήλθαν σε νέα συνάντηση με τον πρωθυπουργό την έφερε η επιμονή της στον διάλογο. Ωστόσο, χθες υπήρξε και η απειλή της διάλυσης των μπλόκων με το «άγριο» διά της εισαγ-

γελικής παραγγελίας της Ευτέρπης Κουτζαμάνη, με την οποία καλούσε τους κατά τόπους εισαγγελείς να διαπιστώσουν αν προκύπτει το αδίκημα της παρακώλυσης συγκοινωνιών. Χθες το πρωί, άλλωστε, το γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού διένειμε δήλωση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή, με την οποία καλούσε και πάλι τους αγρότες σε διάλογο («Διάλογο, διάλογο, διάλογο, δεν γίνεται διαφορετικά. Παιδιά, θέλετε να ξανακουβεντιάσουμε; Ελάτε, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα»). Μάλιστα στην παρέμβασή του αυτή ο υπουργός είχε επισημάνει πως «σκηνές σαν και αυτές που είχαν βιώσει (σ.σ.: οι αγρότες) προηγούμενες περιόδους, είτε ξεφουσκώνοντας τα λάστιχα είτε στέλνοντάς τους τα ΜΑΤ, δεν υπάρχει περίπτωση να επαναληφθούν». Μετά τη συνάντηση της Δευτέρας η κυβέρνηση ανέμενε σταδιακή εκτόνωση της κατάστασης, καθώς, όπως ανέφεραν συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα, ο πρωθυπουρ-

γός ανέλυσε διεξοδικά με παραδείγματα και στοιχεία την κυβερνητική πρόταση στους εκπροσώπους των 52 μπλόκων που παρέστησαν. Η σκλήρυνση της στάσης τους στα μπλόκα αμέσως μετά χαρακτηριζόταν «αδικαιολόγητη» από την κυβέρνηση και αποδιδόταν σε πολιτικές πιέσεις να μην σπάσουν οι αποκλεισμοί των τρακτέρ, καθώς κατά τα λοιπά η πρόταση για αφορολόγητο στα 9.500 και κλιμακωτή εισφορά για εισόδημα μέχρι 20.000 χαρακτηριζόταν από τα κυβερνητικά στελέχη ως «συμφέρουσα για το 90% των αγροτών», δηλαδή τους μικρούς και μεσαίους αγρότες. Η εκτίμηση που υπήρχε στο κυβερνητικό επιτελείο ήταν ότι οι αγρότες με την πάροδο των ημερών και όσο θα ενημερώνονταν καλύτερα από τους εκπροσώπους τους για την πρόταση θα συνειδητοποιούσαν πως είναι προς το συμφέρον τους και επομένως δεν θα είχαν λόγο να παραμείνουν στα μπλόκα. Ωστόσο μέχρι και το μεσημέρι της Τρίτης η κυβέρνηση δεν έδειχνε ανοιχτή

σε συνάντηση με όσους δεν είχαν προσέλθει τη Δευτέρα (δηλαδή τους αγρότες της Νίκαιας) και άφηνε να εννοηθεί ότι τα περιθώρια του διαλόγου έχουν εξαντληθεί. Πάντως, είναι γεγονός πως η κυβέρνηση πόνταρε και στο ροκάνισμα του χρόνου, καθώς η έλευση του Μαρτίου εκ των πραγμάτων επιβάλλει την επιστροφή των αγροτών στις γεωργικές τους εργασίες. Από την άλλη, το κλείσιμο των εθνικών οδών και του Προμαχώνα επί έναν μήνα περίπου άρχισε να εντείνει το μέγεθος των επιπτώσεων στην οικονομία και το εμπόριο, ενώ το σκηνικό των διαμαρτυριών των φορτηγατζήδων για τα μπλόκα αλλά και του εγκλωβισμού προσφύγων που ήθελαν να φτάσουν στα σύνορα με την ΠΓΔΜ διαμόρφωσε μέσα σε λίγες ώρες εικόνα χάους, η οποία κρίθηκε ότι έπρεπε να αντιμετωπιστεί. Μένει να φανεί πώς θα εξελιχθεί η σημερινή συζήτηση στο Μαξίμου, καθώς φαίνεται πως και οι αγρότες δείχνουν πλέον σημάδια κόπωσης.

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Αριθμολάγνοι του κερατά...

Γύρω - γύρω όλοι και στη μέση... τα ισοδύναμα

Τα τεφτέρια έχουν πάρει φωτιά από τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών που αλωνίζουν Τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών είναι πάλι κοντά μας και από τις αρχές της εβδομάδας έχουν βάλει κάτω τα... τεφτέρια.

εφάλαιο πρώτο, το δημοσιονομικό του 2016 αλλά και του 2017 και του 2018. Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα στο να «ταιριάξει» τους αριθμούς που πρέπει να παρουσιάσει στους δανειστές με τις υποσχέσεις που έχει δώσει σε διάφορες κοινωνικές ομάδες προκειμένου να εκτονώσει τις αντιδράσεις τόσο για το φορολογικό όσο και για το ασφαλιστικό. Και να ήταν τουλάχιστον ενιαία η γραμμή των δανειστών, κάτι θα γινόταν. Άλλα ζητάει το ΔΝΤ, με τον Τόμσεν να μιλάει ανοικτά για την ανάγκη να ληφθούν μέτρα έως και 9 δισ. ευρώ μέχρι το 2018, άλλα θέλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (οι Ευρωπαίοι φαίνεται να... βολεύονται και με περίπου 6 δισ. ευρώ) και άλλα πιστεύει η ελληνική κυβέρνηση (εμείς κατεβάζουμε τον πήχη στα 3 έως 3,5 δισ. ευρώ). Είναι πολλά τα λεφτά. Και ο στόχος δύσκολος. Για μια ακόμη χρονιά πρέπει μέσα στο 2016, σε συνθήκες ύφεσης, να επιτύχουμε αύξηση των φορολογικών εσόδων και πρωτογενές πλεόνασμα που να αντιστοιχεί στο 0,5% του ΑΕΠ.

Κορύφωση αβεβαιότητας Από το 2010 που μπήκαμε στον χορό των μνημονίων, ουδέποτε κατορθώσαμε να αυξήσουμε τα φορολογικά έσοδα συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά, όσα μέτρα και αν πήραμε. Γιατί να συμβεί αυτό φέτος; Πόσω μάλλον όταν μέσα στο πρώτο τρίμηνο η ελληνική οικονομία ήδη αντιμετωπίζει ένα «κοκτέιλ» αρνητικών εξελίξεων που μόνο θετικά δεν επηρεάζουν την πορεία του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Μια ολόκληρη χώρα περιμένει πότε θα τελειώσει η αξιολόγηση για να βγει από τον καταστροφικό κύκλο της αβεβαιότητας. Ούτε... τιμολόγιο δεν κόβει ο επαγγελματίας αν φοβάται ότι επί της αξίας που θα αναγράψει θα υπολογιστεί του χρόνου και ένα πρόσθετο «χαράτσι» της τάξεως του 25% - 30% για τις ασφαλιστικές εισφορές. Μια ολόκληρη χώρα περιμένει να δει τι θα γίνει με τους αγρότες, οι οποίοι κλείνουν τα σύνορα και τα εθνικά δίκτυα κατά βούληση. Μόνο από το τελωνείο του Προμαχώνα θα έπρεπε να περνούν σε καθημερινή βάση προϊόντα αξίας άνω των 8 εκατομμυρίων ευρώ. Κάθε μέρα λοιπόν που οι νταλίκες παραμένουν εγκλωβισμένες στην ουρά των χιλιομέτρων, ο λογαριασμός μεγαλώνει: πλήττεται ο εξαγωγέας, πλήττεται και ο εγχώριος παραγωγός που

περιμένει τις πρώτες ύλες, πλήττεται και η... εφορία, που θα εισπράξει λιγότερο ΦΠΑ, ειδικούς φόρους κατανάλωσης αλλά και φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων. Από την άλλη είναι και το προσφυγικό - μεταναστευτικό που επηρεάζει τους αριθμούς καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την εξίσωση. Πριν καν αρχίσουν να υλοποιούνται οι απειλές για κλείσιμο των συνόρων, η Τράπεζα της Ελλάδος και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους είχαν κάνει τους υπολογισμούς τους και είχαν καταλήξει ότι όλη αυτή η ιστορία με τα hotspots, τις δαπάνες του Λιμενικού και του Στρατού για τη διάσωση των ανθρώπων από τα νερά του Αιγαίου, καθώς και τα κονδύλια για τη σίτιση, τη στέγαση και την περίθαλψη όλων όσοι καταφθάνουν στην Ελλάδα θα κοστίσει τελικώς από 800 εκατ. ευρώ μέχρι 1 δισ. ευρώ (εννοείται ότι ο εγκλωβισμός χιλιάδων ανθρώπων εντός της

Μια ολόκληρη χώρα περιμένει την αξιολόγηση για να βγει από τον καταστροφικό κύκλο της αβεβαιότητας

ελληνικής επικράτειας για ημέρες ή εβδομάδες ανεβάζει ακόμη περισσότερο τον συνολικό λογαριασμό). Τραγική ειρωνεία; Ο προϋπολογισμός του 2016 προβλέπει ότι περίπου 500 εκατ. ευρώ θα εξοικονομηθούν από τη μείωση των στρατιωτικών δαπανών. Το πώς θα γίνει αυτό με τόσες δυνάμεις να κινητοποιούνται για τους πρόσφυγες, είναι ένα ερώτημα.

Οι ανοιχτές πληγές Αβεβαιότητα, κινητοποιήσεις, ασυμφωνία στους κόλπους των δανειστών ως προς τα απαιτούμενα μέτρα και το προσφυγικό. Και να ήταν μόνον αυτά; Υπάρχουν και οι «πληγές» που άνοιξαν στον φετινό προϋπολογισμό εξαιτίας του κακού τέταρτου τριμήνου του 2015. Η ύφεση το διάστημα Οκτωβρίου - Δεκεμβρίου 2015 (-1,9%) ήταν μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν (την επόμενη εβδομάδα αναμένονται τα οριστικά στοιχεία για την περυσινή χρονιά) με αποτέλεσμα και ολόκληρο το 2015 να κλείσει τελικώς με ύφεση 0,7% αντί για μηδενική μεταβολή που είχε προβλεφθεί κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού του 2016. Μια τέτοια εξέλιξη δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστο τον προϋπολογισμό του 2016. Η φετινή χρονιά θα πρέπει να κλείσει με αρνητική μεταβολή στο ΑΕΠ μικρότερη του 0,7%. Είναι αμφίβολο, τουλάχιστον με τα μέχρι τώρα στοιχεία, αν αυτό μπορεί να συμβεί με τόσα γεγονότα που βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά και με δεδομένα πλέον τα «βαρίδια» του 2015, τα οποία μεταφέρονται στο 2016. Τα τεχνικά κλιμάκια, που από την Τρίτη οργώνουν τα γραφεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, τα ενδιαφέρουν οι αριθμοί. Αντιμετωπίζοντας την κατάσταση ψυχρά οικονομικά, βάζουν κάτω τα μέτρα που είχαν προβλεφθεί να ενεργοποιηθούν μέσα στο 2016 και, όπου υπάρχει αμφιβολία, γράφουν το πρόσημο «πλην». Δυστυχώς, τα πλην είναι πολλά: Η «μείωση αμυντικών δαπανών και λοιπών καταναλωτικού και λειτουργικού χαρακτήρα δαπανών του υπουργείου Εθνικής Άμυνας» θα πρέπει να αποφέρει 500 εκατ. ευρώ μέσα στο 2016. Όπως προαναφέρθηκε, ο παράγων μεταναστευτικό καθιστά εξαιρετικά αμφίβολη αυτήν την εξέλιξη, κάτι μάλιστα για το οποίο έχει ήδη κάνει σχετική συζήτηση ο αρμόδιος υπουργός Εθνικής Άμυνας Π. Καμμένος. Από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση των συντάξεων που χορηγούν τα ασφαλιστικά ταμεία θα πρέπει να εξοικονομηθούν μέσα

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

2 Δημοσιονομικό, προσφυγικό μεταναστευτικό έχουν κάνει τους αριθμούς λάστιχο

Η αύξηση του φόρου στα ενοίκια πέραν και άνω των όσων προβλέπει το μνημόνιο. Στον προϋπολογισμό έχει εγγραφεί ότι ο σημερινός συντελεστής του 11% θα γίνει 15% και ότι ο συντελεστής του 33% θα γίνει 35%. Εξετάζεται η προσθήκη ανώτατου συντελεστή 45% για τα ετήσια ενοίκια άνω των 45.000 ευρώ. Ο προϋπολογισμός αναφέρει ότι από τον πρώτο φόρο στα ενοίκια θα πρέπει να εξασφαλιστούν 140 εκατ. ευρώ επιπλέον. Με τους αυξημένους συντελεστές, το οικονομικό επιτελείο θέλει να καλύψει όχι μόνο αυτόν τον στόχο, αλλά και άλλες «τρύπες», όπως για παράδειγμα τις πρόσθετες επιβαρύνσεις των αγροτών. Ξαναζεσταίνεται ο φόρος στις τραπεζικές συναλλαγές. Αυτό είναι ένα ακόμη μέτρο που αναμένεται να προχωρήσει. Έπεσε ως ιδέα για να καλυφθεί το ισοδύναμο για τη μη επιβολή του ΦΠΑ στην εκπαίδευση και, αφού δεν προχώρησε, ξανάρχεται τώρα για να καλύψει νέες τρύπες. Όλα αυτά αφορούν μόνο τη χρήση του 2016. Αντίστοιχη κουβέντα θα πρέπει να γίνει με τους δανειστές και για τη διετία 2017 - 2018. Τα μέτρα που θα χρειαστεί να ληφθούν, θα κινηθούν άνω των 1,7 δισ. ευρώ. Επ’ αυτής της λίστας, προς το παρόν, δεν έχει ακουστεί λέξη. Κάτι που σημαίνει ότι ο κύκλος των ισοδύναμων παραμένει ανοικτός.

στο 2016 περίπου 493,5 εκατ. ευρώ. Όσο δεν ξεκαθαρίζεται το αν αυτό το ποσό θα εξασφαλιστεί από περικοπή συντάξεων (που θέλουν οι δανειστές) ή από αύξηση εισφορών (που θέλει η κυβέρνηση), το θέμα παραμένει σε εκκρεμότητα. Αν προστεθούν και τα αντίστοιχα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για τις συντάξεις του Δημοσίου, τότε ο λογαριασμός ανεβαίνει ακόμη περισσότερο, στα 650 εκατ. ευρώ. Μπορεί οι αγρότες να σκληραίνουν τη στάση τους, παρά τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό και τον πίνακα των 25 σημείων. Ο προϋπολογισμός, όμως, άλλα λέει. Αναφέρει ότι η αύξηση των ασφαλιστικών τους εισφορών θα πρέπει να αποφέρει 102 εκατ. ευρώ μέσα στο 2016. Το νομοσχέδιο Κατρούγκαλου προέβλεπε αύξηση του συντελεστή αναδρομικά από τον Ιούλιο του 2015. Ήδη έχει χαθεί και το πρώτο τρίμηνο του 2016. Είναι άλλο ένα ερώτημα λοιπόν το πώς θα μαζευτούν αυτά τα χρήματα. Επιπλέον οι αγρότες πρέπει να επιβαρυνθούν με άλλα 78,8 εκατ. ευρώ από την αύξηση του συντελεστή παρακράτησης και με 32,1 εκατ. ευρώ από την αύξηση του φόρου εισοδήματος. Ή θα επιμείνει η κυβέρνηση στο να αυξήσει τους συντελεστές των αγροτών αναδρομικά και για τα εισοδήματα του 2015 ή θα αναζητήσει ισοδύναμο. Το ειδικό τέλος ανά στήλη του ΟΠΑΠ αλλά και η επέκταση της συμμετοχής του ελληνικού Δημοσίου στο 30% των κερδών του ΟΠΑΠ από τις παιχνιδομηχανές (VLTs) είναι άλλος ένας πονοκέφαλος 200 και 100 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Το ειδικό τέλος των πέντε λεπτών δεν έχει αρχίσει να εισπράττεται ακόμη. Ο ΟΠΑΠ κατέφυγε στο ΣτΕ για να ζητήσει ακύρωση του μέτρου, αλλά σε πρώτη φάση δεν δικαιώθηκε. Παρ’ όλα αυτά, εξασφάλισε ότι θα αρχίσει να καταβάλλει τον φόρο ύστερα από ένα τρίμηνο (η αρχική απόφαση προέβλεπε πρώτη καταβολή μέσα στον Φεβρουάριο). Το αν θα αποδώσει το μέτρο τα 200 εκατ. ευρώ που έχουν προϋπολογιστεί, είναι ακόμη κάτι ανοιχτό. Όσο για τα 100 εκατ. ευρώ των VLTs,

προς το παρόν αποτυπώνονται ως «τρύπα». Οι έλεγχοι για τον εντοπισμό των ανασφάλιστων αυτοκινήτων υποτίθεται ότι θα πρέπει να αποφέρουν 45 εκατ. ευρώ. Δεν έχουν ακόμη αρχίσει, αλλά πλέον είναι θέμα ημερών. Αντίστοιχα, πρέπει να εισπραχθούν 56,3 εκατ. ευρώ από τους ελέγχους στα οχήματα που δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ. Αναζητούνται ισοδύναμα 22 εκατ. ευρώ για να αντισταθμιστεί η απώλεια εσόδων από τη μη επιβολή του εισιτηρίου των πέντε ευρώ στα νοσοκομεία. Η αναμόρφωση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος πρέπει να αποδώσει τουλάχιστον 150 εκατ. ευρώ μέσα στο 2016, ποσό που θα πρέπει να καταβάλουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι μέσα από τη διαδικασία της προκαταβολής φόρου. Υπάρχει και ένα κονδύλι 110 εκατ. ευρώ, το οποίο πρέπει να εξασφαλιστεί από τις «λοιπές παρεμβάσεις». Σε αυτές είχε ενταχθεί ο φόρος στα κρασιά, αλλά μένει ένα υπόλοιπο τουλάχιστον 50 εκατ. ευρώ.

5 6 7

Εναλλακτικά σενάρια Πώς λοιπόν θα καλυφθούν όλα αυτά τα κενά; Πώς θα ικανοποιηθούν οι δανειστές, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι αρκετοί ακόμη από τους στόχους (π.χ. τα 1,3 δισ. ευρώ επιπλέον, που αναμένονται από τον ΦΠΑ) είναι υπερφιλόδοξοι λόγω της κατάστασης στην οικονομία; Προς το παρόν, εξετάζονται τα ακόλουθα σενάρια: Το «ανακάτεμα» της φορολογικής κλίμακας των μισθωτών και των συνταξιούχων με αύξηση των φορολογικών βαρών για τους έχοντες εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ. Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, η επιβολή ανώτατου συντελεστή 50% για τα εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ δεν πρόκειται να είναι η μοναδική παρέμβαση. Το «ανακάτεμα» θα επηρεάσει και άλλους, ενώ δεν μπορεί πλέον να αποκλειστεί ακόμη και περικοπή της βασικής έκπτωσης φόρου για όσους δηλώνουν ατομικά εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ.

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

O αέναος αγώνας της Φώφης Προσπάθεια να κρατηθεί στο πολιτικό γίγνεσθαι Σοβαρή και συστηματική προσπάθεια να «υπάρχει» στην πολιτική επικαιρότητα και να μην συντριβεί από τις μυλόπετρες του δικομματισμού καταβάλλει η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά, που συνεχώς ανακοινώνει και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες.

σο κι αν έχουν πεπερασμένη απήχηση οι κινήσεις της, στόχος της είναι αργά και σταθερά να αποδείξει ότι εκπροσωπεί μια πιο συγκροτημένη και συστηματική πολιτική παράταξη, που μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στο ξεπέρασμα της κρίσης. Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αντιλαμβάνεται ότι στη συνείδηση των πολιτών η εικόνα του κόμματος είναι τόσο ενοχοποιημένη, που χρειάζεται συστηματική, συνεχή και συνεπή προσπά-

Συνεχώς ανακοινώνει και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες

θεια προκειμένου να ξεπεράσει την εικόνα ενός «πολιτικού ζόμπι» και να αντιστρέψει την κατηγορία του πολιτικού απόβλητου, που της προσάπτουν πολίτες και πολιτικοί αντίπαλοι. Η Φώφη Γεννηματά επιχειρεί να αξιοποιήσει στο έπακρο τις διασυνδέσεις του κόμματος στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και να διαχειριστεί την όποια στήριξη προσφέρει στην Ελλάδα, δείχνοντας την πολιτική δύναμη του ΠΑΣΟΚ, παρά την εκλογική συρρίκνωσή του. Τελευταία πρωτοβουλία της αποτέλεσε η προχτεσινή πρόταση για σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών προκειμένου να συζητηθούν οι εξελίξεις στο Προσφυγικό. Η κίνηση αυτή συνέβαλε τελικά στη συμφωνία, χθες το απόγευμα, του πρωθυπουργού και του προέδρου της Ν.Δ. να συγκληθεί προσεχώς η σύσκεψη. Από τις επίσημες ανακοινώσεις ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να ζήτησε από την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ μερικές μέρες προκειμένου να διαφανεί ποια θα είναι η ευρωπαϊκή απάντηση στο αιφνιδιαστικό και μονομερές κλείσιμο των συνόρων στην Κεντρική Ευρώπη και τα Δυτικά Βαλκάνια και αν πρόκειται να γίνει μια σύσκεψη, αυτή να είναι πριν ή μετά τη Σύνοδο Ε.Ε.-Τουρκίας στις 7 Μαρτίου. Μάλιστα οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Τσίπρας ανέλαβε να επικοινωνήσει με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ η Γεννηματά με Θεοδωράκη και Κουτσούμπα, προκειμένου να προετοιμαστεί το έδαφος για μια τέτοια συνάντηση, ενώ και ο Β. Λεβέντης ζήτησε από τον ΠτΔ σύσκεψη αρχηγών Όμως η προσοχή του ΠΑΣΟΚ δεν επικεντρώνεται μόνο στο Προσφυγικό. Καθημερινά ο μηχανισμός είναι σε διάταξη μάχης με σκληρή κριτική σε όλη την κυβερνητική δράση, αλλά και κατάθεση προτάσεων. Στη Χαριλάου Τρικούπη επισημαίνουν ότι η δράση του κόμματος μπορεί να μην έχει θεαματική αποδοχή, ωστόσο στις δημοσκοπήσεις δείχνει όχι μόνο ανθεκτικότητα, αλλά και μικρή αύξηση των ποσοστών του. Η δημοσκοπική επίδοση του ΠΑΣΟΚ μαζί με τις σοβαρές προσβάσεις που έχει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και στον συνδικαλισμό αποτελούν τις βασικές συνιστώσες, ώστε να παίζει με άνεση στο «παιχνίδι» της Κεντροαριστεράς. Η μεγαλύτερη παρασκηνιακή συζήτηση που γίνεται αυτήν την περίοδο αφορά το Ποτάμι και την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει. Επισήμως στη Χαριλάου Τρικούπη περιμένουν να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες του συνεδρίου του, εκτιμώντας ότι εκεί θα κριθεί αν θα επιλεγεί ο δρόμος της συνεργασίας εντός της Κεντροαριστεράς ή θα εμμείνει στη μοναχική πορεία που οδηγεί μάλλον σε αυτοδιάλυση. Ο Σπύρος Λυκούδης, που εκφράζει τη θετική στάση απέναντι στη συνεργασία με ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ και άλλες δυνάμεις του χώρου, πα-

Η Φώφη που πάει παντού

ραβρέθηκε σε σχετική εκδήλωση που οργάνωσε ο Γιάννης Μανιάτης στο Άργος τη Δευτέρα και δεν μάσησε τα λόγια του: «Έχουμε υποχρέωση να γίνουμε αλλιώτικοι για να εμπνεύσουμε τον κόσμο», είπε και ανέλυσε την υπεύθυνη στάση της αντιπολίτευσης υιοθετώντας την άποψη Γεννηματά - Βενιζέλου, ότι αυτή η Βουλή μπορεί να δώσει κυβέρνηση. Μια διαφορετική πτυχή στο εγχείρημα έδωσε ο Φίλιππος Σαχινίδης από το Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών, όταν αναφέρθηκε στον κίνδυνο να γίνουν τεχνητές και άρα αποτυχημένες συγκολλήσεις κομμάτων. Υπάρχει ωστόσο και μια μεγάλη δεξαμενή στελεχών που μένουν έξω από το εγχείρημα, θεωρώντας ότι μόνο με την αυτοδιάλυση όλων των υπαρχόντων δυνάμεων και τη δημιουργία ενός νέου κόμματος από την αρχή ο χώρος έχει προοπτική. Επισημαίνουν δε ότι δεν έχει βρεθεί ακόμη αυτή η πολιτική προσωπικότητα, η οποία θα μπορέσει να εμπνεύσει προκειμένου όλοι να άρουν τις αμφιβολίες τους και να μετάσχουν. Η Άννα Διαμαντοπούλου, για παράδειγμα, που κινείται στη δημόσια σφαίρα μέσα από το think tank της «Δίκτυο», συναντήθηκε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ συνεργάτες της με άλλους πολιτικούς αρχηγούς, προκειμένου να τους ενημερώσει για τις προτάσεις της για το ασφαλιστικό. Η ίδια στους συνεργάτες της επισημαίνει ότι έχει κλείσει ο κύκλος της στην πολιτική δράση και μόνο κάτι νέο φτιαγμένο από την αρχή μπορεί να εμπνεύσει την κοινωνία. Στην ίδια θέση μοιάζει να συντονίζονται και άλλα στελέχη. Στη Χαριλάου Τρικούπη, όμως, επιμένουν ότι στην πολιτική δεν γίνονται θαύματα και θα πρέπει κανείς να περιορίζεται στο εφικτό κι αυτό που μπορεί στην παρούσα φάση να γίνει είναι μια επανασυσπείρωση του χώρου και πολιτική ανάταξή του με προτάσεις και νέες πολιτικές. Επισημαίνουν ότι αυτό ζητάνε πολίτες από όλη την Ελλάδα, που διαμαρτύρονται για την πολυδιάσπαση. Η εναλλακτική στους απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να είναι για τους «νοικοκυραίους» η Ν.Δ., αφού κοινή είναι η εκτίμηση ότι ο Μητσοτάκης δεν μπορεί να απαλλαγεί από τις βαρονίες του κόμματός του, ούτε από τις σκιές του παρελθόντος και αναγκαστικά πολύ σύντομα θα «στρίψει» το καράβι στην παλιά κλασική δεξιά εκδοχή της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Επισημαίνουν ακόμη ότι τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούν εύκολα να μπουν στον δρόμο της Κεντροαριστεράς με αποτέλεσμα να θολώνουν αντί να ξεκαθαρίζουν το πολιτικό τους αποτύπωμα, παρότι το μνημόνιο τους αναγκάζει να εγκαταλείψουν ιδεολογικές θέσεις και πολιτικές στρατηγικές. Γι’ αυτό και τις τελευταίες μέρες στη Χαριλάου Τρικούπη, χωρίς να το λένε, αφήνουν να εννοηθεί ότι μέχρι τα τέλη Μαΐου η προσπάθεια ανασύνταξης θα εμφανίσει σοβαρά αποτελέσματα…

Νέα Δημοκρατία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

Βαριά «γαλάζια» σιωπή Αναταραχή στη Ν.Δ. από τη «λίστα Μπόργιανς» και τα «πόθεν έσχες» της Μαρέβας Αμήχανο και απροετοίμαστο βρήκε τον μηχανισμό της Ν.Δ. η σφοδρή κατά μέτωπον επίθεση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος άρχισε πόλεμο φθοράς αντεπιτιθέμενος στην αξιωματική αντιπολίτευση. Η στρατηγική του κυβερνώντος κόμματος έχει στόχο να καταδείξει ότι, παρά την αλλαγή ηγεσίας, η Ν.Δ. παραμένει ένα κόμμα με στοιχεία διαφθοράς, το οποίο προστατεύει φοροφυγάδες και πλούσιους.

επίθεση, που κλιμακώθηκε το Σάββατο στη Βουλή και αφορούσε τη συνεργασία με τη Βόρεια Ρηνανία - Βεστφαλία στο επίπεδο της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, αλλά και τα «πόθεν έσχες» της συζύγου του Κυριάκου Μητσοτάκη, προκάλεσε μεγάλη αναταραχή εντός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που ξοδεύει όλο το πολιτικό της κεφάλαιο στη μάχη φθοράς της κυβέρνησης. Η νέα ηγετική ομάδα της Ν.Δ., παρότι ξεκίνησε τη δράση της υποσχόμενη νέες θέσεις και προγραμματικές προτάσεις εφ’ όλης της πολιτικής ύλης, μετά και τη συζήτηση για το ασφαλιστικό, όπου δεν παρουσίασε καμία νέα ιδέα, έχει αποφασίσει να είναι εξαιρετικά φειδωλή στη διατύπωση θέσεων, αρκούμενη στη σφοδρή κριτική για τα κυβερνητικά πεπραγμένα. Τις τελευταίες όμως μέρες έρχεται σε θέση απολογίας, αφού ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως εξέχον στέλεχος της κυβέρνησης Σαμαρά, δεν δύναται και δεν επιθυμεί να διαχωρίσει τη θέση του από αυτήν. Οι επιτελείς του κυβερνώντος κόμματος, λοιπόν, έχουν αποφασίσει να υπενθυμίζουν την κυβερνητική πρακτική Σαμαρά προκειμένου να αποκρούσουν την αντιπολιτευτική τακτική της Ν.Δ.

Μούγγα... Η αρχή έγινε με την ιστορία της «λίστας Μπόργιανς», την οποία προσκόμισε ο υπουργός Οικονομικών της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας με στοιχεία για καταθέσεις Ελλήνων στην Ελβετία. Η κυβέρνηση, διά του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, κατηγόρησε τη Ν.Δ. ότι αρνήθηκε να συνεργαστεί για να παραλάβει τη λίστα και τα στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης απάντησαν ότι η λίστα παρελήφθη από τις γερμανικές αρχές το 2015.

Μάλιστα είπαν ότι δεν θα μπορούσαν να παραλάβουν μια οποιαδήποτε λίστα, αφού δεν υπήρχε διακρατική συμφωνία με το συγκεκριμένο κρατίδιο και θα έπρεπε να υπάρχει συμφωνία με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Δηλαδή επιστράτευσαν θεσμικά προσχήματα για να... μην απαντήσουν. Η κυβέρνηση Σαμαρά είναι εκτεθειμένη διότι, όπως αποκαλύφθηκε, ο Γερμανός πολιτικός πρότεινε από το 2012 συνεργασία σε ζητήματα αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής, αλλά ουδέποτε έλαβε απάντηση. Επ’ αυτής της τελευταίας κατηγορίας, παρότι έχει προκληθεί κατ’ επανάληψη, η Ν.Δ. σφυρίζει αδιάφορη. Μάλιστα ο Γιάννης Ραγκούσης, για λόγους προφανείς, βγήκε δυνατά κατά της κυβέρνησης Σαμαρά που αρνήθηκε να συνεργαστεί με την τοπική κυβέρνηση της Ρηνανίας. Κι ενώ η ιστορία Μπόργιανς θα μείνει σε εκκρεμότητα να εκθέτει τη Ν.Δ., ο Μητσοτάκης επλήγη μέσω οικονομικών δραστηριοτήτων της συζύγου του που δεν είναι καταγεγραμμένες στο δικό του «πόθεν έσχες». Ο ΣΥΡΙΖΑ, που έχει βάλει στο στόχαστρό του τον σύμβουλο του Σαμαρά Σταύρο Παπασταύρου λόγω της εμπλοκής του στη «λίστα Λαγκάρντ», πάτησε πάνω στις αποκαλύψεις του περιοδικού «Hot Doc» ότι επί σειρά ετών ο Παπασταύρου ήταν μέλος του Δ.Σ. εταιρείας που διατηρούσε η Μαρέβα Γκραμπόφσκι. Μάλιστα, το περιοδικό αναρωτιέται αν ο Μητσοτάκης είχε συμπεριλάβει στο «πόθεν έσχες» του τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της συζύγου του. Η Ν.Δ. απάντησε στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, που κατέθεσαν και ερώτηση επ’ αυτού στη Βουλή, ότι χυδαιολογεί ασύστολα σημειώνοντας ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επί οκτώ χρόνια (2006 - 2014), βρισκόταν σε επίσημη διάσταση με τη σύζυγό του Μαρέβα

και εξ αυτού του λόγου δεν υπέβαλλε κοινή φορολογική δήλωση και κοινή δήλωση «πόθεν έσχες». Δήλωση όμως έκανε και η σύζυγός του, η οποία αρνήθηκε ότι έχει οποιαδήποτε σχέση με δουλειές του Δημοσίου, αποδέχεται ότι ο Σταύρος Παπασταύρου ήταν μέλος Δ.Σ. της εταιρείας της και ότι όλος ο θόρυβος είναι για να πληγεί ο Κυριάκος, προσθέτοντας ότι προτίθεται να προσφύγει στη Δικαιοσύνη. Τον δρόμο της Δικαιοσύνης φέρεται να προκρίνει και ο Παπασταύρου, εναντίον του οποίου ασκήθηκε δίωξη για την εμπλοκή του στη «λίστα Λαγκάρντ». Η πολεμική αυτή πάντως σκιάζει την εικόνα του νέου προέδρου της Ν.Δ. και είναι προφανές ότι η μάχη στο πεδίο αυτό μόλις άρχισε. Ο ίδιος ο Μητσοτάκης, στον «Ενικό» του Νίκου Χατζηνικολάου στο Star, έδειξε ότι δεν δύναται να αποστασιοποιηθεί από την κυβέρνηση Σαμαρά ούτε να αποτινάξει τα βάρη των κυβερνήσεων Καραμανλή. Στις σχετικές ερωτήσεις για τις ευθύνες και την πορεία των κυβερνήσεων της Ν.Δ. τα τελευταία 15 χρόνια ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός και ισορροπημένος, αρκούμενος στο ότι δεν προτίθεται να κάνει το κλασικό λάθος να καβαλήσει το κύμα της κοινωνικής οργής υιοθετώντας άκριτα κάθε αίτημα. Στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι τελικά ο Μητσοτάκης δεν μπορεί να

«Κόμμα με στοιχεία διαφθοράς που προστατεύει φοροφυγάδες και πλούσιους η Ν.Δ.» τονίζει η κυβέρνηση

αποκολληθεί από τις αμαρτίες του παρελθόντος που θα σηματοδοτούν τις επιλογές του και αποτελούν μια «αχίλλειο πτέρνα» με στόχο το ανοιξιάτικο κύμα των δημοσκοπήσεων. Απαντώντας στο κλίμα πόλωσης η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ., με 74 υπογραφές βουλευτών, κατέθεσε ερώτηση για την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛΛ προαναγγέλλοντας την αίτηση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής. Σύμφωνα με τον αρμόδιο τομεάρχη Χρ. Σταϊκούρα, «η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛΛ φέρει την αποκλειστική ευθύνη για την ανάγκη νέας ανακεφαλαιοποίησης τραπεζών, καθώς καθυστέρησε να φέρει το πλαίσιο και η ανακεφαλαιοποίηση έγινε με δυσμενέστερους όρους». Ο Γιάνης Βαρουφάκης απάντησε ειρωνικά επ’ αυτού σημειώνοντας στο Twitter: «Είναι σίγουροι στη Ν.Δ. για την εξεταστική; Χάρη θα μου έκαναν!». Ο Μητσοτάκης έχει ξεκαθαρίσει ότι η μόνη εξεταστική που θα προωθήσει αφορά το εξάμηνο της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛΛ, απορρίπτοντας την πρόταση της Φώφης Γεννηματά να εξετάσει η Βουλή την οικονομική πολιτική από την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ (2000-2015), και μέσω των τραπεζών επιχειρεί να «αναμοχλεύσει» πολιτικά τη διαπραγματευτική τακτική της πρώτης κυβέρνησης Τσίπρα.

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Μέσα σε κλίμα σύγχυσης, αβεβαιότητας και ερωτημάτων για την επιβίωσή του ξεκινά την Παρασκευή, στο Εκθεσιακό Κέντρο Περιστερίου, το πρώτο συνέδριο του Ποταμιού.

ε δεδομένες τις σοβαρές πολιτικές, ιδεολογικές και στρατηγικές αποκλίσεις που έχουν διαπιστωθεί μετά την εκλογική συρρίκνωση των εκλογών του Σεπτεμβρίου, η μόνιμη επωδός του επικεφαλής του κόμματος Σταύρου Θεοδωράκη είναι ότι το συνέδριο θα λύσει όλους τους γρίφους. Στα ελληνικά κόμματα, πάντως, η παράδοση έχει δείξει ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: τα συνέδρια δεν λύνουν υπαρξιακά ζητήματα, αντίθετα τα εντείνουν. Στο τριήμερο συνέδριο, έπειτα από πρόσκληση του Σταύρου Θεοδωράκη, έχουν προσκληθεί και θα μιλήσουν τη δεύτερη μέρα ο νέος πρόεδρος της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης και η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά. Η αναγγελία ότι θα παραστούν οι δύο πρόεδροι των Κ.Ο. δείχνει και το ενδιαφέρον της Κεντροαριστεράς και της Κεντροδεξιάς για την πορεία του Ποταμιού. Συνήθως οι χαιρετισμοί στα συνέδρια των κομμάτων είναι μια τυπική διαδικασία, που διεκπεραιώνουν οι γραμματείς ή άλλα ηγετικά στελέχη των κομμάτων. Και οι δύο θα επιχειρήσουν να «συνομιλήσουν» με το σώμα του συνεδρίου, θεωρώντας ότι ο χώρος του Ποταμιού είναι ο πιο πρόσφορος για συνεργασία. Η ομάδα των νέων του κόμματος οργανώνει την ίδια ημέρα ντιμπέιτ μεταξύ του σοσιαλιστή Τζιάνι Πιτέλα και του φιλελεύθερου Γκι Φερχόφστατ με βασικά θέματα την προσφυγική κρίση και την ανεργία. Η επιλογή των δύο αυτών προσώπων δείχνει και την ιδεολογική σύγχυση που επικρατεί στο κόμμα, αφού οι φιλελεύθεροι και οι σοσιαλιστές έχουν σοβαρές διαφορές στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μένοντας στο πρόγραμμα του συνεδρίου, την Παρασκευή θα λυθούν τα καταστατικά ζητήματα και ο τρόπος εκλογής οργάνων, το Σάββατο, εκτός από τους χαιρετισμούς κομμάτων, θα συζητηθεί η μεταρρυθμιστική ατζέντα του κόμματος και την Κυριακή είναι το ζουμί, όπου θα τεθούν οι υποψηφιότητες για επικεφαλής και η εκλογή των οργάνων (Πολιτικό Συμβούλιο, Επιτροπή Δεοντολογίας κ.λπ.). Ο Σταύρος Θεοδωράκης σε δηλώσεις του εξέφρασε την πεποίθη-

Πυκνή ομίχλη πάνω από το Ποτάμι Με έντονα υπαρξιακά ζητήματα ξεκινά το συνέδριο του κόμματος ση ότι θα υπάρξει εν τέλει σύνθεση απόψεων και όχι αυτομολήσεις, όπως ακούγεται έντονα τις τελευταίες μέρες. Ο επικεφαλής του Ποταμιού μιλώντας στο Mega τη Δευτέρα αναφέρθηκε στη σημασία του συνεδρίου, σημειώνοντας ότι «θα είναι ένα πολύ μεγάλο συνέδριο με 1.300 συνέδρους που θα έρθουν απ’ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Εκεί θα συζητήσουμε για όλα αυτά που συνέβησαν, τα μικρά και τα μεγάλα μας λάθη, αλλά κυρίως θα προσδιορίσουμε τις προτάσεις μας προς την κοινωνία. Και να μετρηθούν οι απόψεις, όχι με την έννοια των χειροκροτητών και των ψήφων, αλλά να μετρηθούν οι απόψεις ως επιχειρήματα». Στο στόχαστρο πολλών κεντροαριστερών στελεχών του Ποταμιού, όπως ο Γρηγόρης Ψαριανός, βρίσκεται ο Χάρης Θεοχάρης, ο οποίος δεν κρύβει τις ηγετικές του φιλοδοξίες. Ο ίδιος έθεσε θέμα συνεργασίας με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τη Ν.Δ. αμέσως μετά την εκλογή του στην προεδρία του κόμματος. Η δήλωση αυτή τάραξε τα νερά, όπως και οι συνεχείς επικριτικές αναφορές του για την πορεία του κόμματος. Εσχάτως ο Θεοχάρης φαίνεται να μετακινή-

Σε τι ελπίζει ο καπετάν Σταύρος. Κυριάκος - Φώφη: παρουσίες με... νόημα

θηκε λέγοντας ότι το Ποτάμι πρέπει να μπει στην κεντροαριστερή κοίτη για να υπάρξει πολιτικά, σημειώνοντας ότι στη συνέχεια η Κεντροαριστερά θα συμπράξει κυβερνητικά με τη Ν.Δ. για να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα. Η αναφορά του δε, ότι αν δεν συνεργαστεί εκλογικά το Ποτάμι θα τελειώσει πολιτικά στις επόμενες εκλογές, εκνεύρισε τον Ψαριανό, ο οποίος τον κάλεσε να αποχωρήσει. Ο ίδιος ο Σταύρος Θεοδωράκης διατηρεί την ψυχραιμία του και αρκέστηκε να δηλώσει ότι δεν προτίθεται να τεθεί επικεφαλής άλλου σχηματισμού, σημειώνοντας ότι «θα πεθάνει, πολιτικά, μαζί με το Ποτάμι που ο ίδιος δημιούργησε». Πάντως, κοντά στις απόψεις του Θεοχάρη κινούνται ο Ιάσονας Φωτήλας και η πρώτη εξαδέλφη του Κυριάκου Μητσοτάκη Αντιγόνη Λυμπεράκη. Είναι γνωστό τοις πάσι πως στα στελέχη του Ποταμιού που τάσσονται υπέρ του στόχου της Γεννηματά για ανασύνταξη της Κεντροαριστεράς συμπεριλαμβάνονται ο Σπύρος Λυκούδης, η Κατερίνα Μάρκου και ο Σπύρος Δανέλλης. Και αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα το γεγονός πως ο Σπύρος Λυκούδης μετείχε το βράδυ της

Δευτέρας και σε εκδήλωση που έγινε στο Ναύπλιο μαζί με τον Γιάννη Μανιάτη (ΠΑΣΟΚ) και τον Φίλιππο Σαχινίδη (ΚΙΔΗΣΟ) με θέμα «Η Ελλάδα σε κρίση. Προοδευτικές απαντήσεις». Πολιτικοί παρατηρητές επισημαίνουν ότι αργά ή γρήγορα η κεντροαριστερή στροφή του Ποταμιού είναι μονόδρομος, αν δεν αυτοδιαλυθεί στα μισά του δρόμου προς τις εκλογές. Ο Θεοδωράκης επιμένει ότι θα δοθούν απαντήσεις εφ’ όλων αυτών από Παρασκευή. Ο επικεφαλής του Ποταμιού από αλλού το περίμενε και από αλλού του ήρθε, αφού ο αναπληρωτής καθηγητής Νομικής στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Παύλος Ελευθεριάδης ανακοίνωσε ότι θα είναι υποψήφιος για τη θέση του επικεφαλής του Ποταμιού και μάλιστα έχει έτοιμη και την ομάδα του. Εκτός, λοιπόν, από τη δική του υποψηφιότητα, έκανε γνωστό ότι δύο άγνωστα, όπως και ο ίδιος, στο ευρύτερο κοινό πρόσωπα, ο Τάσος Καρκαντζέλης και η Μαρίλη Μέξη, θα διεκδικήσουν τη θέση του γραμματέα οργάνωσης και της γραμματέα κοινοβουλευτικού έργου αντίστοιχα. Στη σχετική ανάρτησή του στο Facebook o Ελευθεριάδης επικρίνει την ηγετική ομάδα για τη δημιουργία ενός δυσλειτουργικού κόμματος χωρίς συλλογικότητα και επισημαίνει ότι δεν πρόκειται να στηρίξει τις προτάσεις της ηγεσίας. Από τους Αμπελόκηπους κρατούν χαμηλούς τόνους για την αντιπολιτευτική ομάδα που συγκροτείται, σημειώνοντας ότι δεν έχει τύχη μια ομάδα χωρίς πολιτική, οργανωτική και κοινωνική αναφορά. Το μεγάλο ζήτημα είναι αν κάποιο από τα κοινοβουλευτικά στελέχη με πολιτική αναφορά θα θελήσει να αντιπαρατεθεί με τον ιδρυτή του κόμματος, δύο χρόνια μετά την ίδρυσή του. Το πιο καυτό πρόβλημα, όμως, είναι αν το συνέδριο θα καθορίσει την πορεία του κόμματος και θα θέσει τις βάσεις για μια άλλη λειτουργία. Μπορεί την πρωτοβουλία του Σταύρου Θεοδωράκη να στήριξαν πολλοί ανέστιοι έμπειροι πολιτικοί, όμως στην πορεία διαπίστωσαν ότι πίσω από τους νεωτερισμούς και τη μεταμοντέρνα πολιτική διαχείριση υποκρύπτεται ένας κλειστός πυρήνας εξουσίας που δεν αφήνει το κόμμα να αποκτήσει ιδεολογικό και πολιτικό έρμα. Ακόμη και τώρα ο Θεοδωράκης αρνείται να πει πού κινείται πολιτικά το κόμμα του, επισημαίνοντας ότι είναι «το κίνημα των αλλαγών». Μόνο που μοιάζει να κλείνει τα μάτια του σε μια αυτονόητη και καθοριστική παραδοχή: ότι οι αλλαγές, οι μεταρρυθμίσεις έχουν ιδεολογικό πρόσημο.

KKE

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

Σειρήνες σε Αιγαίο και κάμπο Ο Περισσός καλεί τους αγρότες να μην υποκύψουν, ενώ καταγγέλλει την παρουσία του ΝΑΤΟ στο αρχιπέλαγος Παρά τα ανοιχτά μέτωπα στα οποία το ΚΚΕ παρεμβαίνει (αγροτικό, προσφυγικό), δεν σταματούν οι πολιτιστικές εκδηλώσεις που συνδέουν το «χθες» με το «σήμερα» του κομμουνιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Μια τέτοια εκδήλωση έλαβε χώρα στο Σπόρτινγκ, το περασμένο Σάββατο, αποδεικνύοντας πως το ΚΚΕ παραμένει το μοναδικό κόμμα που, ακόμα και στις σημερινές συνθήκες, μπορεί να γεμίσει ένα γήπεδο μόνο με τη νεολαία του.

την εκδήλωση για τα 40 χρόνια από το πρώτο συνέδριο της ΚΝΕ μίλησε ο πρώτος γραμματέας της οργάνωσης Δημήτρης Γόντικας, αλλά και ο σημερινός Νίκος Αμπατιέλος, ενώ παραβρέθηκαν σχεδόν όλοι όσοι έχουν περάσει από τη συγκεκριμένη θέση (Σπύρος Χαλβατζής, Νίκος Σοφιανός, Θέμης Γκιώνης, Γιάννης Πρωτούλης, Θοδωρής Χιόνης), εκτός από τον Γιώργο Γράψα (γραμματέα της ΚΝΕ που αποχώρησε μαζί με την πλειοψηφία της οργάνωσης

το 1989, σχηματίζοντας μετέπειτα το ΝΑΡ), ο οποίος «έφυγε» νωρίς, μόλις στα 47 του χρόνια, το 2000, αλλά και τον γνωστό δημοσκόπο Τάκη Θεοδωρικάκο, ο οποίος όμως είχε παραβρεθεί ως προσκεκλημένος στην έναρξη του τελευταίου συνεδρίου του ΚΚΕ, το 2013.

Κλιμακώνεται το αγροτικό Αφήνοντας πίσω τις πολιτιστικές εκδηλώσεις και περνώντας στα θέματα που... καίνε, το ΚΚΕ κάλεσε τους αγρότες με αφορμή τη συνάντηση

μερίδας τους με τον πρωθυπουργό «να απορρίψουν τις ψευτοβελτιώσεις και να οργανώσουν την πάλη τους». Μπορεί να μην ήταν αυτό που τελικά ξεσήκωσε τους αγρότες, όμως λίγες μόνο ώρες μετά τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό ξεπήδησαν σε όλη την Ελλάδα και νέα μπλόκα, καθώς οι προτάσεις της κυβέρνησης δεν ικανοποίησαν ουσιαστικά κανένα από τα αιτήματα του αγροτικού κόσμου. Η Πανελλαδική Συντονιστική των Μπλόκων εκτιμά πως ο αγώνας των

αγροτών έχει ήδη θετική έκβαση με την καθυστέρηση της κατάθεσης του ασφαλιστικού, που η κυβέρνηση σχεδίαζε να το φέρει στη Βουλή μέχρι τις 10 Ιανουαρίου, και ζητά τώρα, με τη σειρά της, συνάντηση με τον πρωθυπουργό, θεωρώντας πως εκπροσωπεί τη μεγάλη πλειοψηφία των μπλόκων. Ωστόσο το αποτέλεσμα της πρόσφατης συνάντησης του Αλέξη Τσίπρα με τη «συμμαχία των προθύμων», όπως την ονόμασε ο Βαγγέλης Μπούτας, φανερώνει τα αντικειμενικά όρια για συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης και αγροτών. Όλα πάντως δείχνουν πως η σύγκρουση θα κορυφωθεί όταν η κυβέρνηση φέρει στη Βουλή το νομοσχέδιο, με συντονισμένες κινητοποιήσεις μισθωτών αγροτών - ελεύθερων επαγγελματιών, στο πλαίσιο της 48ωρης απεργί-

ας που το ΠΑΜΕ έχει προαναγγείλει. Η συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με Τουρκία και Γερμανία για αποστολή ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων στο Αιγαίο, με πρόσχημα τις προσφυγικές ροές, προκαλεί επικίνδυνες καταστάσεις και σειρά αντιδράσεων. Το ΚΚΕ εκτιμά πως οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, που σήμερα εμφανίζονται ως προστάτιδες, είναι οι ίδιες που δημιούργησαν το προσφυγικό κύμα και σήμερα το χρησιμοποιούν ως αφορμή για να «πατήσουν» στο Αιγαίο. «Η συγκέντρωση ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων στην περιοχή συνδέεται με τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στη Συρία και τη νέα επέμβαση στη Λιβύη», επισημαίνει το ΠΑΜΕ, που από κοινού με την Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη πραγματοποιεί σήμερα παράσταση διαμαρτυρίας (6 μ.μ.) στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

ω ν ώ π υ Τρ

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

περιστασεις απαιτούν τη μέγιστη δυνατή εθνική συνενE Οινόηση, είπε χτες στην ομιλία του στη Βουλή ο πρωθυπουρ-

σκυταλη πήραν στη συνέχεια, στην Ολομέλεια, κατά τη E Τη διάρκεια συζήτησης του νομοσχεδίου για τη δημόσια διοίκη-

γός, αποτυπώνοντας γλαφυρά την οδυνηρή πραγματικότητα την οποία αντιμετωπίζει η χώρα καθώς οι εταίροι (και δανειστές) μεθοδεύουν τη μετατροπή της χώρας σε «αποθήκη» προσφύγων. Ο Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε τη σύγκληση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών για να καθοριστεί η εθνική γραμμή με την οποία η κυβέρνηση θα προσέλθει στη Σύνοδο Κορυφής Ε.Ε. - Τουρκίας τη μεθεπόμενη εβδομάδα. Εκεί θα κριθεί αν θα αποτραπεί το σενάριο «καταστροφής» που κάποιοι από τους Ευρωπαίους επιφυλάσσουν στην Ελλάδα.

ση, οι κυβερνητικοί βουλευτές Νίκος Ηγουμενίδης και Θανάσης Παπαδόπουλος δηλώνοντας από το βήμα της Βουλής ότι δεν τους πτοούν οι απειλές και πως θα στηρίξουν την κυβέρνηση παρά τις ασφυκτικές πιέσεις που τους ασκούνται και τις επιθέσεις που δέχονται ακόμα και από τους ψηφοφόρους τους.

«προαγγελο»... αποκαλύψεων έμοιαζαν οι χθεσιE Με νές αναφορές του Νίκου Παππά από τη Βουλή. «Δεν υπάρχει πια χώρος για τους εκβιαστές και τέτοια φαινόμενα. Και δεν υπάρχουν μόνο οι εκβιαστές του υποκόσμου, αλλά κι αυτοί που νομίζουν ότι κυκλοφορούν στα κατά φαντασία σαλόνια. Αλλά αυτά τα σαλόνια είναι ο βούρκος τους που κυκλοφορούν. Ας καταλάβουν όμως ότι ο βούρκος τους τελείωσε κι ότι τα πράγματα άλλαξαν» έστειλε το... μήνυμα ο υπουργός Επικρατείας. πολιτική διάσταση στην E Δινοντας υπόθεση με την... «τριπλέτα» των εκ-

βουλευτης Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ηγουμενίδης, ο E Οοποίος όταν δήλωσε στο Κρήτη TV ότι θα ψηφίσει το ασφαλιστικό δέχτηκε τη φραστική επίθεση αγροτών, με σπασμένη φωνή στη Βουλή τόνισε ότι τέτοιες μεμονωμένες ενέργειες «ούτε εκφράζουν ούτε προέρχονται από το κίνημα των αγροτών και τις μέχρι σήμερα κατακτήσεις του ευρύτερου κινήματος. Το αντίθετο: Τέτοιες μεμονωμένες ενέργειες δυσφημούν τους αγώνες και στρέφονται ενάντια στο κίνημα», δηλώνοντας μάλιστα πως «εκείνοι που επιδιώκουν την αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης απευθύνονται σε λάθος άτομο».

ηθείτε ο ν ν ε ν υ Σ αστε μ ό ν α χ . . γιατί.

βιαστών, ο Νίκος Παππάς τόνισε πως «οι εκβιαστές που τολμούν να εκβιάζουν μητέρες μόνες, με παιδιά είχαν και πολιτικές φτερούγες κάτω από τις οποίες ζεσταίνονταν στο παρελθόν». Ο υπουργός Επικρατείας διερωτήθηκε «ποιοι είναι αυτοί που θα λειτουργούν με τα θαλασσοδάνεια εσαεί; Ποιοι είναι αυτοί που θα νέμονται τη διαφήμιση των φορέων του Δημοσίου μέσω λαθρόβιων διαδικτυακών σχημάτων» ενώ επιτέθηκε με σφοδρότητα προς την πλευρά της Ν.Δ. και των υπόλοιπων κομμάτων της αντιπολίτευσης και άφησε υπαινιγμούς για εξυπηρέτηση της διαπλοκής, απευθύνοντας το ερώτημα προς την πλευρά των αντιπολιτευτικών εδράνων: «Γιατί δεν θέλετε να αδειοδοτηθούν τα κανάλια;». κοντρα επίθεση βγήκαν χθες βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, E Στην οι οποίοι τις προηγούμενες ημέρες βρέθηκαν σε «θερμά» τετα-τετ με αγρότες. Την αρχή έκανε ο Χρήστος Σιμορέλης, ο οποίος από τον Βήμα FM δήλωσε πως, «εάν νομίζουν οι αγρότες ότι μπορούν να λύσουν το ζήτημα έτσι, δέρνοντας κάποιον βουλευτή, εγώ τους είπα: ξέρουν ποιος είμαι, ξέρουν πού μένω, ξέρουν τι δουλειά κάνω, ξέρουν πού θα με βρουν, θα τους δώσω και το τηλέφωνο να ’ρθουν να με δείρουν, αν νομίζουν ότι μπορούν να λύσουν τα προβλήματά τους».

αργότερα στο βήμα της Ολομέλειας E Λιγο ανέβηκε ο βουλευτής Τρικάλων Θανάσης

Παπαδόπουλος, ο οποίος έκανε λόγο για ακραίες συμπεριφορές κάποιων στα Τρίκαλα και σημείωσε: «Νομίζουν ότι με απειλές θα μας τρομάξουν. Τούτη την ώρα δεν έχουμε δικαίωμα να μη ρωτάμε τη συνείδησή μας έχοντας επίγνωση των διλημμάτων που μπαίνουν». Και συνέχισε, συνδέοντας τη στάση που κρατά με το «καυτό» ζήτημα του προσφυγικού, λέγοντας ότι, «αν το καλοκαίρι είχαμε κάποιους ενδοιασμούς γι’ αυτό που κάναμε, λέγαμε, καθετί άλλο θα ήταν χειρότερο. Τώρα με την έκρηξη του προσφυγικού κατανοούμε πολύ καλά ότι αυτό που κάναμε ήταν μια σωστή επιλογή». θεσπιση κώδικα δεοντολογίας των μελών του ελληνικού E Τη Κοινοβουλίου, ύστερα από σχετική πρόταση του Νίκου Βούτση, θα συζητήσει την ερχόμενη Δευτέρα η Επιτροπή Δεοντολογίας της Βουλής σε συνεργασία με την Επιτροπή Κανονισμού προκειμένου η εισήγησή τους να τεθεί προς συζήτηση στην Ολομέλεια. Ο Κώδικας αφορά συμπεριφορές που προσβάλλουν τα κοινοβουλευτικά ήθη, όπως σύγκρουση συμφερόντων, αποδοχή δώρων, παροχών, δημοσιοποίηση απόρρητων πληροφοριών, ενώ περιλαμβάνει και πειθαρχικά μέτρα που θα επιβάλλονται για τους παραβάτες. Ουτε μια λέξη δεν βγήκε από τα χείλη του Κυριάκου Μητσοτάκη για την υπόθεση της «λίστας Μπόργιανς» που συνοδεύεται από την αποκάλυψη, σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ, πως το Μέγαρο Μαξίμου επί κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά αρνήθηκε να παραλάβει λίστα με φοροφυγάδες το 2012. Αν και η «καυτή» υπόθεση χτυπά στο νεύρο της «γαλάζιας» παράταξης με πρωταγωνιστές τον πρώην πρόεδρο της Ν.Δ. Αντώνη Σαμαρά και τον στενό του συνεργάτη, ο

www.topontiki.gr

Ο Φρίντμαν… Η παγκόσμια οικονομία (συμπεριλαμβανομένης προφανώς και της ευρωπαϊκής) βρίσκεται σε μαύρο χάλι και οι συζητήσεις για επιλογές διεξόδων δίνουν και παίρνουν. Όπως και οι ιδεολογικές συγκρούσεις μαζί και οι συγκρούσεις τεράστιων συμφερόντων. Από τη μία οι «ατλαντιστές» που αναζητούν ριζοσπαστικές λύσεις, όπως αυτή που προτείνει ο Μάρτιν Γουλφ των «F.T.», λέγοντας ότι αυτό που χρειάζεται η παγκόσμια οικονομία είναι ρίψεις χρήματος από το ελικόπτερο. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για μια λύση εκτάκτου ανάγκης, η οποία, αν και θυμίζει Κέινς και τόνωση της ζήτησης, την προτείνει και ο πατέρας του νεοφιλελευθερισμού Μίλτον Φρίντμαν Όλες οι άλλες προσεγγίσεις, σύμφωνα με τη σχολή σκέψης (και συμφερόντων) που εκφράζει ο αρθρογράφος των «F.T.», είναι ημίμετρα και δεν πρόκειται να οδηγήσουν πουθενά, παρά μόνο στην ανακύκλωση και το βάθεμα της κρίσης. Η μόνη λύση, που βλέπουν οι «ατλαντιστές», είναι η «ρίψη χρημάτων από το ελικόπτερο», που συνιστούσε ο Μίλτον Φρίντμαν.

…και ο Σόιμπλε Αυτά όμως ακούει ο δόκτορ Σόιμπλε και αλλάζει χρώμα. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών δήλωσε στο πρακτορείο DPA ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση, προειδοποιώντας για τεράστια γεωπολιτικά ρίσκα. Ωστόσο, όπως μεταδίδει το Reuters, ο ίδιος ανέφερε ότι ο δρόμος του εύκολου χρήματος οδηγεί σε κακοτυχίες. Ο Σόιμπλε ανέφερε πως η συνάντηση της G20 στη Σαγκάη αυτή την εβδομάδα πρέπει να επικεντρωθεί στη δημιουργία βιώσιμης ανάπτυξης μέσω αύξησης των επενδύσεων. Με άλλα λόγια, όχι χρήμα από το ελικόπτερο… Ο Σόιμπλε, υπέρμαχος πρωτοστάτης και πρωτομάστορας της περιοριστικής πολιτικής, φαίνεται να μένει ολοένα και πιο μόνος, γεγονός το οποίο τελικά υπονομεύει τα γερμανικά ηγεμονικά οράματα στην Ευρώπη. Παρ’ όλα αυτά, το «παιχνίδι» για την επιλογή της διεξόδου από την παγκόσμια οικονομία δεν έχει ακόμη κριθεί. Προβλέπεται, δυστυχώς, «αιματηρό» και μακροχρόνιο…

Κυριάκος Μητσοτάκης έδειξε ότι δεν είναι διατεθειμένος να προσφέρει «ασπίδα προστασίας» στον πρώην «γαλάζιο» πρόεδρο και πρωθυπουργό. Μητσοτακης, τόσο κατά τη διάρκεια της αρχικής τοποE Οθέτησής του στη συζήτηση του νομοσχεδίου για το «παράλληλο πρόγραμμα» όσο και στο έντονο «πινγκ-πονγκ» που ακολούθησε με τον πρωθυπουργό, προτίμησε να μην προχωρήσει σε καμία

Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ

Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ

D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 40 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: syntaxipontiki@gmail.com internet: http://www.topontiki.gr

«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και

Αποκαλυπτική εφημερίδα

•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)

Από δύο Ευρώπες… Ευρωπαίο Έχει περάσει στο ντούκου, ως «μεγάλος συμβιβασμός», αλλά οι συνέπειες της συνδιαλλαγής Βρυξελλών (κατά κύριο λόγο Βερολίνου) - Λονδίνου τραυματίζουν βαθύτατα το λεγόμενο κοινό οικοδόμημα. Οι αναλύσεις στον διεθνή Τύπο δεν έχουν καμία σχέση με τις αφελείς πολιτικά εγχώριες προσεγγίσεις. «Oι παραχωρήσεις στη Βρετανία οδηγούν σε Ευρώπη δύο ταχυτήτων» . Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η άποψη που διατυπώνει στους «F.T.» o Wolfgang Munchau. «Οι ηγέτες της Ε.Ε.», γράφει ο Munchau, «υπολόγισαν, ορθά κατά την εκτίμησή μου, πως το κόστος του Brexit θα ήταν πολύ υψηλό σε μια στιγμή που το μέλλον της ίδιας της Ε.Ε. μοιάζει αμφίβολο. Ήταν έτοιμοι να πληρώσουν ένα τίμημα για να αποφύγουν μια καταστροφή. Το ερώτημα

είναι μήπως πλήρωσαν πάρα πολλά;». Πράγματι, το τίμημα που καταβάλλει το Βερολίνο για να αποτρέψει την έξοδο της Βρετανίας από την Ένωση είναι μια μόνιμη και επίσημη εξαίρεση από τον στόχο της διαρκώς στενότερης ένωσης. Πώς, λοιπόν, γράφει ο Munchau, μπορεί η Ε.Ε. να προχωρήσει σε μια διαρκώς στενότερη ένωση, όταν ένα από τα πιο σημαντικά της κράτη - μέλη απολαύει μιας μόνιμης εξαίρεσης; Κι αν η Βρετανία κατάφερε με την απειλή της αποχώρησης να λάβει όσα ήθελε, τι θα εμποδίσει κάποια άλλη ισχυρή χώρα (τη Γαλλία για παράδειγμα) να εκβιάσει με τον ίδιο τρόπο; Και πού οδηγεί άραγε μια τέτοια πρακτική την Ευρωπαϊκή Ένωση; Μήπως στον εκφυλισμό και τη διάλυση;

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Πολιτική βούληση Κάποια πράγματα, για να γίνουν, χρειάζονται λίγα λόγια και βούληση. Όπως στην περίπτωση που ακολουθεί παρακάτω και περιγράφει το Μνημόνιο Συνεργασίας για το έργο «Κατασκευής Δικτύου Απορροής Ομβρίων Υδάτων στις Περιοχές Αγ. Ιωάννη Ρέντη, Ταύρου, Μοσχάτου» που υπέγραψε χτες η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, ως εκπρόσωπος της Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Αττικής, με τον πρόεδρο της Διεθνούς Διαφάνειας - Ελλάς (ΔΔ-Ε) Κώστα Μπακούρη. Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη φορά που υπογράφεται τέτοιους είδους μνημόνιο με δημόσιο φορέα της χώρας. Η περιφερειάρχης Αττικής δήλωσε σχετικά: «Με την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας, η Περιφέρεια Αττικής αποδεικνύει εμπράκτως το πώς εννοεί την εφαρμογή των αρχών της χρηστής διοίκησης, της διαφάνειας και της κοινωνικής λογοδοσίας: με έργα και όχι λόγια».

Έργα χωρίς λόγια αναφορά, ούτε να κάνει κάποιο σχόλιο, αν και ο Αλέξης Τσίπρας προσπάθησε να τον «τσιγκλίσει» λέγοντας χαρακτηριστικά πως «εμείς όταν παραλαμβάνουμε τις λίστες των φοροφυγάδων τις δίνουμε αμέσως στη Δικαιοσύνη». Το χιουμορ και την ευρηματικότητά του επιστράτευσε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος προκειμένου να επικρίνει τη «γαλάζια» οικονομική θεώρηση. «Δεν ξέρω άμα με ακούν οι συνάδελφοί μου στο Πανεπιστήμιο, αλλά θα ήθελα να ζητήσω να εξετάσουν από τώρα το αίτημά μου, όταν τελειώσω την πολιτική μου καριέρα, να μου δώσουν μία εκπαιδευτική άδεια για να μπορέσω να ανταποκριθώ στην οικονομική θεωρία και στην οικονομική πολιτική, με αυτά που ακούω εδώ» είπε ο υπουργός Οικονομικών.

Γινονται και αυτά! Στον «αέρα» ραδιοφωνικής εκπομπής έμαθε η Μαρίνα Χρυσοβελώνη τα ευχάριστα μαντάτα περί της υπουργοποίησής της. Η νέα υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων μιλούσε στον ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά 90,1 όταν είπε στον Σεραφείμ Κοτρώτσο: «Μόλις τώρα μου τηλεφωνεί ο Αλέξης Τσίπρας. Συγγνώμη αλλά πρέπει να κλείσω για να μιλήσω με τον πρωθυπουργό». Λίγο αργότερα ανακοινώθηκε ότι είναι η αντικαταστάτρια του Παναγιώτη Σγουρίδη...

αυτό το κάτι που έλειπε από την κυβέρνηση να είναι η E Λετε Μαρίνα Χρυσοβελώνη, που θα ορκιστεί στη θέση του λαλίστατου Παναγιώτη Σγουρίδη, υφυπουργός Υποδομών; Τρίτη και φαρμακερή για τους ΑΝΕΛΛ η θέση του υφυπουργού. Ας ελπίσουμε ότι η Μαρίνα (όχι των βράχων) αλλά των Υποδομών θα κινηθεί σε πιο σιωπηλά πεδία… Ο προεδρος της Ν.Δ., στο μεταξύ, θεωρεί ότι η θρυαλλίδα για την κυβέρνηση είναι το προσφυγικό, όπου επικοινωνιακά επιχειρούν να κατοχυρώσουν την άποψη ότι η κυβέρνηση τα έκανε θάλασσα και δημιουργεί συνθήκες εφιαλτικής τραγωδίας. Στη σύσκεψη που έγινε την Τρίτη στη Βουλή, με παρουσία των αρμόδιων στελεχών, αποφασίστηκε η Ν.Δ. να συνεχίσει να τηρεί εθνική γραμμή στο εξωτερικό και να είναι πιο μπροστά από την κυβέρνηση στις εξελίξεις, όπως έκανε με την Αυστρία, όπου ο ίδιος ο Μητσοτάκης εξέφρασε στην αυστριακή πρέσβη τη δυσφορία της Ν.Δ. για τον αποκλεισμό της Ελλάδας από τη μίνι βαλκανική σύνοδο που ετοιμάζεται στην Αυστρία. Μάλιστα, στη Ν.Δ. λένε ότι, όσον αφορά τη διαμαρτυρία, προηγήθηκαν του υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο σύρθηκε στις εξελίξεις….

πιέσεις του κατεστημένου να υπάρξει οικουμενική κυE Στις βέρνηση από την παρούσα Βουλή επιχειρεί να αντισταθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Στη Ν.Δ. δεν κρύβουν την ανησυχία τους για

Οι φήμες λένε ότι... 4 Κάθε μέρα και περισσότερο αυξάνεται η επιρροή της Ντόρας στο κόμμα του αδελφού της. Η παρουσία τού πρώην ομαδάρχη της, Γιάννη Οικονόμου, στον πολιτικό σχεδιασμό των «γαλάζιων» δείχνει ότι το κόμμα παραμένει υπό τον έλεγχο της οικογένειας… 4 Στο Κίνημα Δημοκρατών και Σοσιαλιστών, ο Γ. Παπανδρέου, λόγω των συνεχών απουσιών του, έχει δώσει το δαχτυλίδι της διαδοχής στον Φίλιππο Σαχινίδη!!! 4 Η μεγάλη σύγκρουση εντός του Ποταμιού θα είναι μεταξύ της δεξιάς πτέρυγας και της κεντρώας. Και όταν λέμε δεξιάς πτέρυγας… εννοούμε τους ακραίους φιλελέδες… που ετοιμάζονται να πάνε στον Μητσοτάκη. την επικοινωνιακή πίεση των υπολοίπων κομμάτων της αντιπολίτευσης (ΠΑΣΟΚ - Ποτάμι - Ένωση Κεντρώων) να υπάρξει κυβέρνηση με τη συμμετοχή και των δύο πρώτων κομμάτων, τα οποία θα αναλάβουν τις ευθύνες τους. Ο στόχος τους, όπως λένε στη Συγγρού, είναι να επιβιώσουν πολιτικά «κονταίνοντας» τον διπολισμό. Ο Μητσοτάκης προς το παρόν απορρίπτει μια τέτοια εκδοχή και τονίζει παντού ότι προτιμά τις εκλογές. Ωστόσο επισημαίνουν ότι η πολιτική πίεση δημιουργεί και κοινωνική αφού ήδη οι πολίτες στις δημοσκοπήσεις απορρίπτουν τη διενέργεια εκλογών. Οπότε ποιώντας την ανάγκη φιλοτιμία, εύχονται από μέσα τους: Βάστα, Τσίπρα… κινήθηκαν οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ Εύα E Αστραπιαια Καϊλή και Νίκος Ανδρουλάκης στις πληροφορίες ότι προετοιμάζεται επιτροπή φιλίας Ευρωκοινοβουλίου - Σκοπίων. Σε ερώτηση που απηύθυναν στον πρόεδρο του Κοινοβουλίου, ο Μάρτιν Σουλτς απάντησε ότι επίσημα δεν υπάρχει τέτοιο θέμα, αφού η ομάδα αυτή δεν στηρίζεται ηθικά και δεν χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που επανέλαβε ότι αναγνωρίζει τη χώρα ως FYROM. εμπλοκής, μύριες έπονται. Η σπουδή των χωρών της E Μιας Δυτικής Βαλκανικής να συνταχθούν πίσω από την ακραία στάση Τσεχίας, Ουγγαρίας, Πολωνίας, Σλοβακίας στο προσφυγικό είχε ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να αφήσει σαφείς αιχμές ότι οι χώρες είναι υποψήφιες για ένταξη στην Ε.Ε και μέχρι πρότινος η Ελλάδα συμμετείχε δυναμικά στην προώθηση των υποψηφιοτήτων. Το μήνυμα ότι παγώνει αυτή η δυναμική είναι το πρώτο…

ξετρυπωνω

Το μνημόνιο αποτελείται από πέντε άρθρα, τα οποία περιγράφουν αναλυτικά τον σκοπό, το πλαίσιο και τους άξονες πάνω στους οποίους θα κινηθεί η συνεργασία που αποσκοπεί στην καταπολέμηση της διαφθοράς και τη διασφάλιση της διαφάνειας στις δημόσιες συμβάσεις. Με το Μνημόνιο Συνεργασίας που υπέγραψε η Περιφέρεια Αττικής, εξασφαλίζεται προς όλους τους αιτούντες και τους υποψήφιους ότι οι συμμετέχοντες στο έργο δεσμεύονται να απέχουν και να αποτρέπουν κάθε μορφή επιζήμιας παρατυπίας κατά την ανάθεση και εκτέλεση της διαδικασίας των προσφορών. Οι δύο φορείς θέτουν σοβαρή υποψηφιότητα για τη διεκδίκηση Συμφώνου Ακεραιότητας (Integrity Pact) ύστερα από πρόσκληση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ήδη η πρόταση των δύο φορέων βρίσκεται στο τελικό στάδιο έγκρισης.

Πιλοτική χρηματοδότηση Τα Σύμφωνα Ακεραιότητας χρηματοδοτούνται πιλοτικά από πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το Ταμείο Συνοχής στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Τέλος, να σημειωθεί ότι τα Σύμφωνα Ακεραιότητας αποτελούν εργαλεία για την πρόληψη της διαφθοράς στις δημόσιες συμβάσεις, υφίστανται από τη δεκαετία του 1990 και έχουν υλοποιηθεί σε περισσότερες από 15 χώρες και σε 300 περιπτώσεις. Συμβάλλουν στην εξοικονόμηση χρημάτων των φορολογούμενων πολιτών και εξασφαλίζουν ότι οι συμβάσεις και τα δημόσια έργα υλοποιούνται αποτελεσματικά, χωρίς φαινόμενα αισχροκέρδειας. Πέρα από τις επιμέρους επιπτώσεις στην αναθέτουσα αρχή, με την εν λόγω διαδικασία, τα Σύμφωνα Ακεραιότητας σκοπεύουν επίσης στο να δημιουργήσουν ένα κλίμα εμπιστοσύνης στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στον δημόσιο τομέα, ένα πιο φιλόξενο επενδυτικό κλίμα και ένα πλαίσιο υποστήριξης των δημόσιων υπηρεσιών για να υλοποιήσουν τις προμήθειές τους.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

Νέοι και στη συντριπτική τους πλειονότητα μορφωμένοι είναι οι Σύροι πρόσφυγες που φθάνουν καθημερινά στην Ελλάδα εγκαταλείποντας την κατεστραμμένη χώρα τους.

α στοιχεία που συνθέτουν το προφίλ των εκατοντάδων χιλιάδων Σύρων προσφύγων έδωσε στη δημοσιότητα την Τρίτη στη Γενεύη η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Στοιχεία συγκλονιστικά, τα οποία προέκυψαν από έρευνα που διεξήγαγε η Ύπατη Αρμοστεία από τις 15 έως τις 31 Ιανουαρίου του 2016, με συνεντεύξεις που πραγματοποίησε σε περισσότερους από 400 πρόσφυγες που έφτασαν στη Χίο, τη Λέρο, τη Λέσβο και τη Σάμο. Σύμφωνα με την έρευνα της Ύπατης Αρμοστείας, το 94% των Σύρων που έφθασαν στην Ελλάδα τον Ιανουάριο έκαναν το επικίνδυνο ταξίδι διά θαλάσσης για να ξεφύγουν από τις συγκρούσεις και τη βία στην πατρίδα τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι τo 85% των Σύρων είχαν ήδη εκτοπιστεί από τα σπίτια τους πριν ξεκινήσουν το ταξίδι τους για την Ελλάδα, ενώ το 87% ταξίδεψε με μέλη της οικογένειάς του. Άκρως ενδιαφέροντα είναι τα στοιχεία που προκύπτουν για τον τρόπο με τον οποίο φθάνουν οι Σύροι πρόσφυγες στην Ελλάδα και συγκεκριμένα για τις τέσσερις οδούς διαφυγής που υπάρχουν. Έτσι, σύμφωνα με την έρευνα της Ύπατης Αρμοστείας: u Το 45% φθάνει απευθείας από τη Συρία στην Ελλάδα μέσω της Τουρκίας. u Το 25% των Σύρων που έφτασαν στην Ελλάδα ζούσαν προηγουμένως για αρκετό διάστημα στην Τουρκία. u Το 19% ξεκίνησε το ταξίδι του από τη Συρία, στη συνέχεια πέρασε στον Λίβανο, την Τουρκία και από εκεί στην Ελλάδα. u Το 2% ζούσε προηγουμένως στον Λίβανο και από εκεί πέρασε στην Τουρκία για να καταλήξει στην Ελλάδα. u Το 2% ζούσε προηγουμένως στην Ιορδανία και από εκεί πέρασε στην Τουρκία με τελικό προορισμό την Ελλάδα. Να σημειωθεί ότι από την έρευνα προέκυψε πως το 15% των Σύρων που έφτασαν τελικά στην Ελλάδα είχαν προσπαθήσει και άλλες φορές στο παρελθόν ανεπιτυχώς, αλλά δεν το έβαλαν κάτω. Από την έρευνα προέκυψε ακόμα ότι

Οι δρόμοι της προσφυγιάς Μορφωμένοι και νέοι οι περισσότεροι Σύροι που φθάνουν στην Ελλάδα το 34% των Σύρων που έφτασαν σε ελληνικά νησιά ζούσαν για περισσότερους από έξι μήνες σε άλλη χώρα πριν επιχειρήσουν το ταξίδι τους για την Ελλάδα και συγκεκριμένα το 25% στην Τουρκία, το 4% στον Λίβανο, το 2% στο Ιράκ και ένα ακόμα 2% στην Ιορδανία. Άκρως ενδιαφέρον είναι και το στοιχείο ότι το 47% εκείνων που ζούσαν για πάνω από έξι μήνες σε άλλη χώρα πριν περάσουν στην Ελλάδα δεν είχαν κανένα νομιμοποιητικό έγγραφο. Από το υπόλοιπο ποσοστό, το 14% είχε έγγραφα προσωρινής διαμονής και το 32% κάρτα πρόσφυγα. Στο ερώτημα για ποιον λόγο, αν και ζούσαν επί έξι μήνες σε άλλη χώρα και είχαν καταφέρει να ξεφύγουν από τον πόλεμο στην πατρίδα τους, αποφάσισαν να ξεκινήσουν ακόμα ένα επικίνδυνο ταξίδι, οι απαντήσεις τους αποκαλύπτουν ένα ακόμα τεράστιο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες αλλά και οι χώρες υποδοχής. Και αυτό γιατί το 41% απάντησε ότι υποχρεώθηκε να φύγει γιατί δεν μπορούσε να βρει ερ-

Συγκλονιστικά τα στοιχεία που προκύπτουν από έρευνα της Ύπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ

γασία που να έχει σχέση με τις δεξιότητές του και που να ικανοποιεί τις βασικές ανάγκες του, αλλά και για να αποφύγει την εκμετάλλευση. Παράλληλα το 16% απάντησε γιατί είχε πέσει θύμα διακρίσεων. Όσον αφορά στο πώς μπόρεσαν να χρηματοδοτήσουν το ταξίδι τους, το 41% απάντησε ότι δανείστηκε από φίλους, το 18% από τις οικονομίες του, ένα άλλο 18% από χρήματα που δανείστηκε από μέλη της οικογένειάς του και ένα 16% από την πώληση των περιουσιακών του στοιχείων. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό στοιχείο που αποκαλύπτει πώς ο πόλεμος στη Συρία έχει οδηγήσει σε διάλυση τις οικογένειες είναι ότι συνολικά το 40% των οικογενειών που έφτασαν στην Ελλάδα είναι ή υποχρεώθηκαν να καταστούν μονογονεϊκές, αφού ταξίδεψαν με ένα ενήλικο μέλος και συγκεκριμένα το 20% μόνο με τον πατέρα και ένα άλλο 20% μόνο με τη μητέρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 11% δήλωσε στην έρευνα του ΟΗΕ ότι

έχει αφήσει πίσω τον/τη σύζυγο, το 55% τους γονείς του και το 18% τα παιδιά του. Στο ερώτημα για ποιον λόγο αναγκάστηκαν να αφήσουν πίσω μέλη της οικογένειάς τους, το 58% απάντησε εξαιτίας έλλειψης χρημάτων, το 21% εξαιτίας της επικινδυνότητας του ταξιδιού, το 15% γιατί τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας παρεμποδίστηκαν στην προσπάθειά τους να μετακινηθούν και ένα άλλο 15% γιατί επρόκειτο για μέλη της οικογένειάς τους πολύ ευάλωτα για να μπορέσουν να κάνουν ένα τέτοιο ταξίδι. Και από την έρευνα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ προκύπτει ότι ένα 3% των προσφύγων είναι ασυνόδευτα παιδιά, αν και – όπως σημειώνεται στην έρευνα – δεν ήταν πάντα δυνατή η πρόσβαση των ερευνητών στα σημεία όπου φιλοξενούνται τα ασυνόδευτα παιδιά. Να σημειωθεί ακόμα ότι 2% των γυναικών έφτασαν στην Ελλάδα σε κατάσταση εγκυμοσύνης, επίσης 2% ενώ ακόμα θήλαζαν, 5% είναι ανάπηροι και 2% με ψυχικά νοσήματα.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Ασφυξία στους καταυλισμούς Το Σχιστό έκλεισε, θέμα χρόνου για τον Ελαιώνα. Χαμός στα Διαβατά και την Ειδομένη «Έμφραγμα»... Αρκούσαν τρεις ημέρες για να γεμίσει με περισσότερους από 2.000 πρόσφυγες το κέντρο φιλοξενίας στο Σχιστό και να κλείσει τις πύλες του στους νέους πρόσφυγες οι οποίοι φθάνουν καθημερινά στην Αθήνα από τα νησιά του Αιγαίου.

έμα χρόνου θεωρείται και το κλείσιμο, λόγω πληρότητας, του κέντρου στον Ελαιώνα, ενώ άγνωστο παραμένει για πόσο θα παραμείνει ανοικτό το κέντρο φιλοξενίας στα Διαβατά. Ήδη αναζητούνται νέοι χώροι για τη δημιουργία νέων κέντρων προσωρινής παραμονής εκτός Αθηνών, ενώ ως έσχατη λύση εξετάζεται και το ενδεχόμενο παραμονής για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα των προσφύγων στα ήδη επιβαρυμένα ελληνικά νησιά με ορατό τον κίνδυνο κοινωνικής «έκρηξης»...

Χάος στην Ειδομένη Την Τετάρτη το πρωί στον καταυλισμό της Ειδομένης υπήρχαν 1.800 Σύροι, Ιρακινοί και Αφγανοί πρόσφυγες περιμένοντας να περάσουν τα σύνορα με τα Σκόπια. Έως και το μεσημέρι όμως «οι γείτονες» δεν επέτρεπαν τη διέλευση σε κανέναν. Αλλά και όταν τα σύνορα ανοίγουν, οι ροές κυμαίνονται στα... 50 άτομα ανά ώρα και αφού πρώτα υπόκεινται σε αυστηρό σωματικό έλεγχο. «Τα όσα ζούμε τις τελευταίες ημέρες στην Ειδομένη είναι πρωτόγνωρα. Κάποτε κινούμασταν βάσει ενός προγραμματισμού και ενός επιχειρησιακού σχεδίου στηριζόμενοι στον τρόπο με τον οποίο διαχειριστήκαμε μεγάλες προσφυγικές κρίσεις και στο παρελθόν. Πλέον όμως κάθε ημέρα είναι για εμάς και μια νέα δυσάρεστη έκπληξη και κανένας δεν είναι σε θέση να προβλέψει τι μέλλει γενέσθαι» λέει εκπρόσωπος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που από την πρώτη στιγμή της έναρξης των προσφυγικών ροών προς τη χώρα μας βρέθηκαν στην «πρώτη γραμμή» της κρίσης. Την περασμένη Τρίτη 60 Αφγανοί έλαβαν την εντολή από τις αρχές της Σερβίας να επιστρέψουν στην ΠΓΔΜ και να καταγραφούν. Αυτήν τη στιγμή δεν τους επιτρέπεται η πρόσβαση

ούτε στην ΠΓΔΜ ούτε και στη Σερβία, με αποτέλεσμα να βρίσκονται παγιδευμένοι στην ουδέτερη ζώνη μεταξύ των δύο χωρών, χωρίς να έχουν πρόσβαση σε οργανώσεις που θα μπορούσαν να τους παράσχουν προστασία, όπως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Στο μεταξύ στη Σερβία, σε εκατοντάδες ανθρώπους, μεταξύ των οποίων υπάρχουν αρκετές γυναίκες και παιδιά, είτε απαγορεύτηκε η διέλευση στην Κροατία είτε απωθήθηκαν αμέσως προς τη Σερβία από την Κροατία και τη Σλοβενία. Περίπου 1.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλειφθεί το τελευταίο Σαββατοκύριακο στα σύ-

Αναζητούνται νέοι χώροι για δημιουργία νέων κέντρων προσωρινής διαμονής εκτός Αθηνών

νορα της Σερβίας, χωρίς ενημέρωση και με ελάχιστη πρόσβαση ακόμη και σε στοιχειώδη βοήθεια. «Οι άνθρωποι στέλνονται από τη μια χώρα στην άλλη χωρίς να έχουν σαφή ενημέρωση για τα δικαιώματά τους ή για το τι θα τους συμβεί αύριο» αναφέρει ο Στεφάν Μουαζάν, επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Σερβία. «Από πείρα γνωρίζουμε ότι θα οδηγηθούν σε δίκτυα διακινητών και μη ασφαλών διαδρομών, εκτεθειμένοι στον κίνδυνο της κακομεταχείρισης και της βίας».

Ακόμη χειρότερα «Η κατάσταση είναι ήδη μη βιώσιμη και θα γίνει ακόμη χειρότερη τις επόμενες ημέρες» δηλώνει η Μαρί Ελισαμπέτ Ινγκρέ, επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Ελλάδα. «Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να φιλοξενήσει περίπου 3.700 ανθρώ-

πους στην ηπειρωτική χώρα και μόνο 1.000 θέσεις είναι για τους ανθρώπους σε κίνηση. Η κυβέρνηση δημιουργεί δύο καταυλισμούς έξω από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, αλλά ακόμα δεν είναι σαφές το πλαίσιο λειτουργίας τους. Αν οι Αφγανοί εξακολουθήσουν να μην έχουν δυνατότητα διέλευσης στα σύνορα, όλο το σύστημα υποδοχής θα έχει φθάσει στα όριά του σε μόλις οκτώ ημέρες. Ελλείψει οποιουδήποτε ρεαλιστικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης, είμαστε εξαιρετικά ανήσυχοι ότι η ήδη επιβαρυμένη κατάσταση θα επιδεινωθεί». Η κατάσταση, αν και δεν είναι απολύτως προφανές, είναι πλέον μη διαχειρίσιμη. ◆ Η εθνική οδός Αθηνών - Θεσσαλονίκης έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο hotspot, όπου βρίσκονται ακινητοποιημένα δεκάδες πούλμαν με πρόσφυγες με προορισμό την Ειδομένη.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

κινητών από δουλεμπόριο ανθρώπων υπερβαίνουν κάθε προσδοκία. Πρόκειται για χρυσωρυχείο, αφού, σύμφωνα με ανεπίσημους υπολογισμούς, τα έσοδα για τα κυκλώματα των δουλεμπόρων το 2015 ανήλθαν περίπου σε 2 δισ. ευρώ, όπως υποστηρίζουν πηγές από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

Το μπαλάκι

◆ Κανένας αρμόδιος δεν είναι σε θέση να πει σε αυτούς τους ανθρώπους το πότε και αν θα φθάσουν στην Ειδομένη και, πολύ περισσότερο, αν θα τους επιτραπεί η διέλευση από τα σύνορα. ◆ Όσο για τις εκτιμήσεις του αναπληρωτή υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα, ο οποίος έκανε λόγο για ικανότητα της χώρας να φιλοξενήσει δίχως προβλήματα 60 με 70 χιλιάδες πρόσφυγες, με τα σημερινά δεδομένα μοιάζουν τουλάχιστον αισιόδοξες. Πρόχειροι υπολογισμοί, βάσει των ροών από τα τουρκικά παράλια τους δύο πρώτους μήνες του 2016 και των συνολικών ροών το 2015, ανεβάζουν σε περισσότερους από 400 - 500 χιλιάδες τον αριθμό των προσφύγων που ενδέχεται να εγκλωβιστούν στη χώρα μας. Ήδη άλλωστε ξεπέρασαν τις 100 χιλιάδες οι νέες αφίξεις προσφύγων στην Ελλάδα. Και αυτές οι προβλέψεις όμως τείνουν να αποδειχθούν ανακριβείς, αφού, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΙΟΜ), τα καταγεγραμμένα άτομα που πέρασαν από την Ασία και τη Βόρεια Αφρική στην Ευρώπη το τρέχον δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου ήταν περισσότερα από 110.000 (άθροισμα προσφύγων και μεταναστών). Οι 102.500 από αυτούς (μόλις 7.500 πέρασαν από την Ιταλία) έφθασαν με δουλεμπορικά στη Σάμο, την Κω και τη Λέσβο και όσο πλησιάζει η άνοιξη οι προσφυγικές ροές θα αυξάνονται. Η πλειονότητα των προσφύγων,

«Εκτός ελέγχου η κατάσταση» δηλώνει η επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Μαρί Ελισαμπέτ Ινγκρέ

σε ποσοστό που κυμαίνεται μεταξύ 55% - 60%, είναι Σύροι, παραπάνω από 25% Αφγανοί, ενώ κάτω του 5% είναι οι Ιρακινοί που εγκαταλείπουν τη χώρα τους αναζητώντας ένα πιο ασφαλές μέλλον στην Ευρώπη. Οι Τούρκοι δεν εμπόδισαν και θα εξακολουθήσουν να μην εμποδίζουν κανέναν να περάσει από τα παράλια της Μικράς Ασίας στην Ελλάδα. Είτε επειδή χρησιμοποιούν την προσφυγική κρίση για να αποκομίσουν οφέλη από την Ευρωπαϊκή Ένωση εκβιάζοντας είτε επειδή τα κέρδη των δια-

Την ίδια ώρα, οι φράκτες και η αυστηροποίηση των ελέγχων που εφαρμόζουν το ένα μετά το άλλο τα κράτη της Ε.Ε., «πετώντας το μπαλάκι» των ευθυνών στην «ανικανότητα», όπως λένε οι ηγέτες τους, της Ελλάδας να διαχειριστεί τους μετανάστες και να ελέγξει τα σύνορά της, δεν αποθαρρύνουν τα καραβάνια των προσφύγων. «Αυτό το οποίο λέγαμε κάποτε, ότι η διάδοση της είδησης περί απαγόρευσης εισόδου στα σύνορα με τα Σκόπια, αλλά και σε άλλες χώρες βορειότερα, θα αποθάρρυνε πολλούς από το να επιχειρήσουν τον επικίνδυνο διάπλου του Αιγαίου, συνδράμοντας έτσι σε μια μικρή μείωση των αφίξεων, δυστυχώς δεν επιβεβαιώνεται, αφού όσους διασώζουμε από τη θάλασσα ή εντοπίζουμε στη στεριά λένε ότι προτιμούν να ρι-

σκάρουν να πνιγούν, παρά να παραμείνουν στην Τουρκία ή να επιστρέψουν στην κόλαση του πολέμου, στη Συρία και το Ιράκ ή να ζήσουν κυνηγημένοι από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν» λένε στο «Ποντίκι» λιμενικοί στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα. «Έχασα τον άνδρα μου και δύο από τα πέντε παιδιά μου από τον στρατό του Άσαντ στη Συρία. Δεν έχω τίποτε άλλο πλέον στη ζωή εκτός από τα άλλα τρία παιδιά μου. Όσο και αν με εμποδίζετε, εγώ θα φθάσω στη Γερμανία. Είμαι κουρασμένη, είμαστε όλοι κουρασμένοι. Γιατί δεν μας αφήνετε, γιατί μας στερείτε το δικαίωμα να ζήσουμε; Προτιμώ να γυρίσω πίσω στη Συρία και τον πόλεμο, αν εγώ και τα παιδιά μου είμαστε ανεπιθύμητοι. Προτιμώ να πεθάνω» φώναζε τη Δευτέρα το πρωί στους δημοσιογράφους και τους αστυνομικούς η Νερίντ, στην είσοδο της Πύλης Ε8 στο λιμάνι του Πειραιά. Μια νεαρή μητέρα πρόσφυγας από τη Συρία, που δεν δεχόταν να μεταφερθεί στο κέντρο φιλοξενίας στο Σχιστό λόγω του σφραγίσματος των συνόρων από τα Σκόπια... Και εμείς την κοιτούσαμε χωρίς να έχουμε κάτι να της πούμε. Ούτε καν ψέματα...

Και τα μυαλά στους φράχτες

Οι αγρότες άνοιξαν τα μπλόκα Η προϊσταμένη της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου Ευτέρπη Κουτζαμάνη και ο... Αλέξης Τσίπρας «έσπασαν» τα μπλόκα των αγροτών. Μετά την αιφνιδιαστική κίνηση της Κουτζαμάνη, η οποία ζήτησε από τους κατά τόπους εισαγγελείς να διερευνήσουν εάν προκύπτει το αδίκημα της παρακώλυσης συγκοινωνιών από τα μπλόκα των αγροτών, καθώς και τον καθορισμό νέας συνάντησης των συντονιστικών ομάδων των αγροτών – αυτήν τη φορά και της Νίκαιας – με τον πρωθυπουργό σήμερα το πρωί, εκείνοι αποφάσισαν ν’ ανοίξουν προσωρινά τα μπλόκα σε όλη τη χώρα. Οι αγρότες, σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσουν αυτήν την απροσδόκητη εξέλιξη, αφού με-

τά την άκαρπη συνάντηση της περασμένης Δευτέρας με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα είχαν αποφασίσει την κλιμάκωση των κινητοποιήσεών τους, απέ-

δωσαν την κίνησή τους σε ένδειξη καλής θέλησης προς τους οδηγούς και ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και σε λόγους «ανθρωπισμού», όπως σημειώ-

νουν, διευκολύνοντας τη μετακίνηση των προσφύγων που κατευθύνονται προς τα σύνορα με τα Σκόπια, στην Ειδομένη. Σύμφωνα πάντως με κυβερνητικούς κύκλους, το «σπάσιμο των μπλόκων» αποδίδεται στον φόβο πιθανής επέμβασης των ΜΑΤ και συλλήψεων αγροτών με την κατηγορία της διάπραξης του αδικήματος της παρακώλυσης των συγκοινωνιών. Απομένει να διαφανεί αν τα όσα πρόκειται να συζητήσουν σήμερα στη συνάντησή τους με τον Αλέξη Τσίπρα θα συντελέσουν στην οριστική αποκλιμάκωση των κινητοποιήσεων, που έχουν συμπληρώσει έναν μήνα, ή θα σημάνουν την εκ νέου επιστροφή των αγροτών στις εθνικές οδούς.

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Ο... Μολοσσός της Άγκυρας

πολιτικη

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Ξεκάθαρος ο νέος

κουζινα

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Μας καίει η Διεθνής Αμνηστία Έκθεση - καταπέλτης εις βάρος της Ελλάδας Σοβαρές καταγγελίες για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακόμα και βασανιστήρια, εμπεριέχονται στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ελλάδα κατά το 2015.

ι αναφορές αφορούν κυρίως την αντιμετώπιση προσφύγων – και όχι μόνο – και έχουν να κάνουν με κακομεταχείριση, υπερβολική χρήση βίας, βασανιστήρια καθώς και περιστατικά βίαιων απωθήσεων και συλλογικών απελάσεων αιτούντων άσυλο. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το σημείο της έκθεσης το οποίο αναφέρεται στα ασυνόδευτα παιδιά, τα οποία – όπως επισημαίνεται σ’ αυτήν – «κρατούνταν μαζί με ενήλι-

Καταγγέλλει το σύστημα υποδοχής των προσφύγων, ακόμα και βασανιστήρια

κες και παρέμεναν υπό κράτηση για αρκετές εβδομάδες υπό άθλιες συνθήκες». Στην έκθεση υπογραμμίζεται ακόμα ότι η δραματική αύξηση στις αφίξεις των αιτούντων άσυλο και των παράτυπων μεταναστών στα νησιά του Αιγαίου «οδήγησε ένα ήδη αναποτελεσματικό σύστημα πρώτης υποδοχής σε σημείο κατάρρευσης».

Πρόσφυγες - μετανάστες Σύμφωνα με την έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, περισσότεροι από 851.319 πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες διέσχισαν τη θάλασσα για να φτάσουν στα νησιά του Αιγαίου κατά τη διάρκεια του 2015. Την ίδια περίοδο, περισσότερα από 612 άτομα, συμπεριλαμβανομένων και πολλών παιδιών, έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται καθώς οι βάρκες στις οποίες επέβαιναν, ανατράπηκαν εν πλω. Η Διεθνής Αμνηστία επισημαίνει πάντως ότι «οι συλλογικές απελάσεις από την Αστυνομία συνεχίστηκαν στα ελληνοτουρκικά χερσαία σύνορα. Αρκετοί πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο ανέφεραν περιστατικά βίαιων απωθήσεων. Οι απωθήσεις συνεχίστηκαν και στη θάλασσα. Έντεκα περιστατικά απωθήσεων αναφέρθηκαν ως συμβάντα στα ελληνοτουρκικά χερσαία και θαλάσσια σύνορα μεταξύ Νοεμβρίου 2014 και έως τα τέλη Αυγούστου 2015». Στην έκθεση αναφέρεται ακόμα ότι τον Οκτώβριο, ο εισαγγελέας του Εφετείου της Θεσσαλονίκης έδωσε εντολή στη Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της Αστυνομίας να διεξαγάγει έρευνα σε σειρά από αναφορές - εκθέσεις ΜΚΟ, οι οποίες αφορούσαν συλλογικές απελάσεις προσφύγων και μεταναστών από την Αστυνομία στον Έβρο.

Συνθήκες υποδοχής Καταπέλτης είναι η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το σύστημα υποδοχής προσφύγων αφού επισημαίνει ότι το ήδη αναποτελεσματικό σύστημα πρώτης υποδοχής αποδείχθηκε ανίκανο να ανταποκριθεί στη δραματική αύξηση των προσφύγων και των μεταναστών που κατέφθαναν στα νησιά του Αιγαίου. «Ο κακός προγραμματισμός, η αναποτελεσματική χρήση των χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η βαθιά οικονομική κρίση όξυναν την ανθρωπιστική κρίση στα νησιά». Στην έκθεση επισημαίνεται ότι οι συνθήκες υποδοχής σε νησιά όπως η Λέσβος και η Κως ήταν απάνθρωπες, με κακές συνθήκες υγιεινής και ελλείψεις σε αστυνομικό και λιμενικό προσωπικό. Φρικτές χαρακτηρίζονται στην έκθεση και οι συνθήκες υποδοχής στο hot spot στη Μόρια της Λέσβου, ενώ επισημαίνεται ότι τα καταλύματα ήταν ανεπαρκή για τους πρόσφυγες και μετανάστες που κατέφθαναν στην Αθήνα, «όπου εκατοντάδες άτομα, συμπεριλαμβανομένων οικογενειών, έμεναν για αρκετές ημέρες και νύχτες σε πάρκα και πλατείες της πόλης».

Κράτηση αιτούντων άσυλο Η Διεθνής Αμνηστία στην έκθεσή της εκ-

φράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι από τον Φεβρουάριο του 2015 οι υπουργοί Μεταναστευτικής Πολιτικής και Προστασίας του Πολίτη σταμάτησαν να εφαρμόζουν «την ευρέως κατακριτέα πολιτική τής επ’ αόριστον κράτησης και απελευθέρωσαν έναν μεγάλο αριθμό αιτούντων άσυλο και παράτυπων μεταναστών και μεταναστριών που ήταν υπό κράτηση για περισσότερο από έξι μήνες». Παράλληλα, όμως, επικρίνει το γεγονός της κράτησης ασυνόδευτων παιδιών μαζί με ενήλικες για αρκετές εβδομάδες και υπό άθλιες συνθήκες ενώ κάνει λόγο για απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση στα κέντρα κράτησης μεταναστών, συμπεριλαμβανομένων αστυνομικών τμημάτων.

Βασανιστήρια - κακομεταχείριση Στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2015 επισημαίνεται ότι οι καταγγελίες για βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης ατόμων, συμπεριλαμβανομένων προσφύγων και μεταναστών σε κέντρα κράτησης ή στο πλαίσιο επιχειρήσεων απώθησης, συνεχίστηκαν. Παράλληλα αναφέρεται σε καταγγελία δικηγόρων προς τη Διεθνή Αμνηστία για περιστατικό που έγινε τον Σεπτέμβριο του 2015 και αφορά την κακοποίηση εννέα ατόμων, μεταξύ των οποίων και ανηλίκων, από αστυνομικούς της ειδικής ομάδας ΔΕΛΤΑ μετά τη σύλληψή τους στα Εξάρχεια, καταγγελία που διερευνά και η Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της Αστυνομίας. Στην έκθεση γίνεται αναφορά και στην καταδίκη τον Απρίλιο του 2015 από το Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο δύο αστυνομικών για τον βασανισμό το 2007 του Χρήστου Χρονόπουλου, ο οποίος έπασχε από ψυχική αναπηρία. Το δικαστήριο επέβαλε ποινή κάθειρξης οκτώ ετών και στους δύο αστυνομικούς και ανέστειλε την ποινή τους μέχρι την εκδίκαση της έφεσης.

Ρομά Να σημειωθεί ότι για μια ακόμα φορά σε έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας γίνεται αναφορά στα παιδιά Ρομά που εξακολουθούν, όπως επισημαίνεται, να αντιμετωπίζουν διαχωρισμό ή αποκλεισμό από την εκπαίδευση σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών του Ασπροπύργου, των Σοφάδων και της Καρδίτσας. Η Διεθνής Αμνηστία επισημαίνει πως, παρά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στην υπόθεση «Λαβιδά και άλλοι κατά Ελλάδας», τα παιδιά Ρομά παρέμειναν σε ένα διαχωρισμένο, ξεχωριστό σχολείο στις Σοφάδες, μια κωμόπολη στην Κεντρική Ελλάδα. Τον Απρίλιο, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τις σύγχρονες μορφές ρατσισμού εξέφρασε την ανησυχία του ως προς τις συνθήκες στέγασης στον καταυλισμό των Ρομά στα Σπάτα, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης ηλεκτρισμού, και των επιπτώσεών τους στην εκπαίδευση και την υγεία των παιδιών Ρομά.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

Ψυχή του... ρευστού η μη δημοσίευση Στοιχεία-φωτιά για τη φάμπρικα εκβιασμών από δημοσιογράφους «Η δημοσίευση είναι η ψυχή της δικαιοσύνης», λέει η γνωστή φράση-μότο που χρησιμοποιείται ευρέως και από την Ένωση Συντακτών. Τώρα μάθαμε ότι και η μη δημοσίευση είναι η «ψυχή» του… ρευστού, ή και το μέσο για να βάλεις χέρι σε δημόσιο χρήμα σε εποχές μνημονίου.

δικογραφία που αφορά την υπόθεση του εκδότη και των δύο δημοσιογράφων που κατηγορούνται για σύσταση συμμορίας με σκοπό τον εκβιασμό ώστε να «θάψουν» ειδήσεις ή πρόσωπα – εξαρτάται ποιος θα πλήρωνε και τι – περιλαμβάνει διαλόγους-φωτιά. Το ενδιαφέρον της υπόθεσης, πέρα από το προφανές, δηλαδή τα ποσά που είχαν καταφέρει να εισπράξουν, είναι ότι τα μέσα ενημέρωσης στα οποία πήγαινε η διαφήμιση είχαν από ανύπαρκτη ή ελάχιστη κυκλοφορία ή σε ιστοσελίδες που τις γνώριζαν μόνο οι διαχειριστές τους ή στήνονταν εν μία νυκτί.

Το μπαγιόκο Καταιγιστικά είναι τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας για το πώς λειτουργούσε το

νταραβέρι και η φάμπρικα των εκβιασμών με στόχο την απόσπαση κρατικής διαφήμισης από δημόσιους οργανισμούς και τράπεζες με το μπαγιόκο να φθάσει, σύμφωνα με το υλικό των Αρχών, μέχρι και τα 550.000 ευρώ τον μήνα! Η εισαγγελική έρευνα, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, θα επεκταθεί σε μια σειρά από ΔΕΚΟ στις οποίες είχε πρόσβαση το κύκλωμα των εκβιαστών και αποσπούσε μεγάλα χρηματικά ποσά κρατικής διαφήμισης. Το κουβάρι που ξετυλίγεται εδώ και μέρες είναι βέβαιο ότι θα φτάσει σε βάθος, όσο και αν η... «μυρωδιά» σε υποχρεώνει να κλείσεις τη μύτη σου, και θα συμπεριλάβει και άλλα ονόματα που έπαιρναν μέρος στο «παιχνίδι» των εκβιασμών. Ένα «παιχνίδι», μάλιστα, σύμφωνα με τη δικογραφία, που έφτασε να έχει ως στόχο τον υπουργό Επι-

Πώς ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για το ξήλωμα της «τριπλέτας»

κρατείας Νίκο Παππά, σχετικά με τη νομοθεσία για τις τηλεοπτικές άδειες, τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΥΔΑΠ Γιάννη Μπενίση αλλά και τον γενικό γραμματέα κατά της διαφθοράς Γιώργο Βασιλειάδη. Στη... φάκα που έστησαν οι Αρχές έπεσαν ο εκδότης της εφημερίδας «Ακρόπολις» και άλλων ιστορικών τίτλων εφημερίδων, ιδιοκτήτης site και διατελέσαντας αντιπρόεδρος του Ψυχιατρείου Αθήνας Παναγιώτης Μαυρίκος, καθώς και δύο δημοσιογράφοι, ο Παναγιώτης Μουσσάς, ο οποίος έχει εργαστεί στην τηλεόραση αλλά και ως υπεύθυνος σε γραφεία Τύπου, και ο Χρήστος Φράγκος, ο οποίος αρθρογραφούσε σε οικονομικό site, ενώ είναι ο συγγραφέας του... viral άρθρου περί συνωμοσίας Google κατά κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Και οι τρεις συλληφθέντες κατηγορούνται ότι εκβίαζαν Οργανισμούς του Δημοσίου, επιχειρήσεις και τράπεζες, απειλώντας στελέχη τους ότι σε περίπτωση που δεν τους έδιναν διαφήμιση, θα τους δυσφημούσαν μέσω των ΜΜΕ που διαχειρίζονταν ή είχαν πρόσβαση. Η αντίστροφη μέτρηση για το ξήλωμα της... «τριπλέτας» ξεκίνησε μετά τη σχετική καταγγελία που έκανε στις αστυνομικές αρχές η υπεύθυνη του Γραφείου Τύπου της ΕΥΔΑΠ, δημοσιογράφος Αμαλία Κάτζου, η οποία μετά από συνεννόηση με τις αστυνομικές αρχές πήγαινε στα ραντεβού που τις έδιναν οι δημοσιογράφοι του κυκλώματος σε καφετέριες καταγράφοντας τα «πάντα όλα», ενώ αστυνομικοί βιντεοσκοπούσαν τις συναντήσεις.

Σε καφετέρια Με βάση το διαβιβαστικό της Αστυνομίας, όλα άρχισαν στις 11 Φεβρουαρίου, οταν η Α.Κ. (υπεύθυνη Γραφείου Τύπου του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΥΔΑΠ) κατήγγειλε ότι στις 4 Φεβρουαρίου συναντήθηκε σε καφετέρια με τον κατηγορούμενο Παν. Μουσσά, ο οποίος «απαίτησε από εκείνη να δώσει χρήματα στον εκδότη και διευθυντή της εφημερίδας ‘‘Ακρόπολη’’ Παν. Μαυρίκο για να μην γράφει αρνητικά σχόλια για την ΕΥΔΑΠ», απειλώντας την ως εξής: «Πρόσεχε. Ξέρουν στη Ν.Δ... Θα γίνεις θύμα bullying». Αργότερα τους συνάντησε και ο δημοσιογράφος Χρ. Φράγκου, διευθυντής της ιστοσελίδας sofokleous10.gr, και μαζί της πρότειναν να συνερ-

γαστούν στον τομέα της διαφήμισης για την Attica Bank και την ΕΥΔΑΠ. Σύμφωνα πάντα με το διαβιβαστικό της Αστυνομίας, σε δεύτερη συνάντησή τους, λίγες ημέρες αργότερα, ο Π. Μουσσάς την προειδοποίησε ότι πρέπει να είναι προσεκτική γιατί την έχουν στοχοποιήσει από τη Ν.Δ. σε διάφορους μιντιακούς κύκλους. Της ανέφερε ότι παρακολουθούν την προσωπική της ζωή και τα τηλέφωνά της και απείλησε το παιδί της λέγοντας «έχεις ένα παιδί. Να προσέχεις και να σκεφτείς και το παιδί σου», δημιουργώντας της φόβο και ανησυχία, όπως κατέθεσε η ίδια, και απαίτησε ξανά να δώσει χρήματα στον Μαυρίκο προκειμένου να μη γράφει αρνητικά σχόλια στην «Ακρόπολη». Και κάπως έτσι άρχισε το νήμα να ξηλώνεται, φτάνοντας στις τρεις γνωστές συλλήψεις μέχρι στιγμής...

Διορισμένος Ως «εξαιρετικά σοβαρή» χαρακτήρισε η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη, κατά τη διάρκεια του briefing, την υπόθεση των εκβιασμών που σχετίζεται με κρατική διαφήμιση. « Ένας εξάλλου εκ των συλληφθέντων φέρεται να είναι πολιτικό στέλεχος που σχετίζεται με πολλούς πρώην κυβερνητικούς αξιωματούχους της Νέας Δημοκρατίας, ενώ φέρεται να είναι διορισμένους σε κυβερνητικές θέσεις και πολιτικά γραφεία και στελεχών της Ν.Δ.», δήλωσε η Όλγα Γεροβασίλη, καλώντας την αξιωματική αντιπολίτευση να «δώσει διευκρινίσεις σχετικά με το ζήτημα, όπως πολιτικά και ηθικά απαιτείται». Σημείωσε, μάλιστα, ότι αποτελεί αταλάντευτη κυβερνητική επιλογή να μπει μια τάξη και να τεθούν κανόνες διαφάνειας στην κατανομή κονδυλίων για τη διαφήμιση Οργανισμών του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα στο διαδίκτυο. Τις διοικήσεις των τραπεζών και των υπόλοιπων φορέων του χρηματοπιστωτικού τομέα να αναρτούν δημόσια όλες τις δαπάνες τους για χορηγίες και διαφημίσεις μέχρι το επίπεδο του τελικού αποδέκτη κάλεσε από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, με αφορμή τη συγκεκριμένη υπόθεση. «Η κυβέρνηση προχωρά με ταχείς ρυθμούς στη σύνταξη σχεδίου νόμου που θα προάγει τη διαφάνεια και τη διαύγεια στον χρηματοπιστωτικό τομέα», καταλήγει στην ανακοίνωσή του ο Γιάννης Δραγασάκης.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Μόνος κι έρημος ο Ταγίπ Προσφυγικό, Κουρδικό, Κυπριακό, Συριακό και οι σχέσεις με τη Ρωσία «βουλιάζουν» τη γείτονα Έπειτα από δύο και πλέον δεκαετίες στην εξουσία, από το 1994 ως δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, από το 2003 ως πρωθυπουργός και από το 2014 ως πρόεδρος της Τουρκίας, ο Ερντογάν και το κόμμα του καθορίζουν το πολιτικό σκηνικό αλλά και την ταυτότητα της σημερινής Τουρκίας.

πό τον Ερντογάν, η Τουρκία έχει γίνει πλουσιότερη, όμως η κατάληψη του κράτους, ο νεποτισμός και ο αυξανόμενος αυταρχισμός του Σουλτάνου αρχίζουν να γίνονται αντιπαραγωγικοί, δημιουργώντας προβλήματα σε όλους τους τομείς, από την οικονομία ώς την εξωτερική πολιτική και από το Κουρδικό ώς τη Δημοκρατία. Με τον Ερντογάν στο τιμόνι, η Τουρκία έχει εξελιχθεί από περιφερειακή, σχετικά φτωχή κι εσωστρεφής χώρα, που βασικά εξήγαγε εργατικό δυναμικό, σε περιφερειακή οικονομική υπερδύναμη, μαγνήτη για τουρίστες, καταφύγιο για πρόσφυγες και σημαντικότατο διεθνή ενεργειακό κι εμπορικό κόμβο. Συγκριτικά με τη δεκαετία του 1990 η μεσαία τάξη διπλασιάστηκε και από πολλές απόψεις τα 78 εκατομμύρια των Τούρκων δεν ζούσαν ποτέ καλύτερα. Ωστόσο, μόνο ρόδινα δεν είναι τα πράγματα. Όσο συγκεντρώνει μεγαλύτερη δύναμη ο Ερντογάν βασίζει την πολιτική του όλο και λιγότερο στην πειθώ και την οικονομική ανάπτυξη και όλο και περισσότερο στις απειλές και στις ανταμοιβές για τους ημετέρους. Για πολλούς, η σημερινή Τουρκία μοιάζει, πέρα από απρόβλεπτη, ως το νέο Σουλτανάτο του Ερντογάν. Η χαρτογράφηση της εικόνας της Τουρκίας του 2016 στους βασικούς τομείς δημιουργεί μια θολή εικόνα. Σε ένα κρίσιμο τάιμινγκ, μάλιστα, τόσο για την ευρύτερη περιοχή όσο και για τη χώρα μας. Το προσφυγικό, οι περιπολίες του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, το Κυπριακό, ο διπλωματικός πόλεμος Τουρκίας - Ρωσίας, το Συριακό και η προεμφυλιακή κατάσταση για το Κουρδικό βρίσκουν στο επίκεντρο τη γειτονική χώρα. Η οποία βαδίζει σε κινούμενη άμμο.

Νόμοι - Δημοκρατία Αρχικά, το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης σαγήνευσε με φιλόδοξη κοινωνική ατζέντα και λαϊκίστικη ρητορική. Ψηφοφόροι όλων των αποχρώσεων είχαν εκπλαγεί ευχάριστα την εποχή που ο Ερντογάν τα έβαλε με το «βαθύ κράτος», το οποίο για δεκαετίες ασκούσε καθολικό έλεγχο κάτω από ένα λούστρο Δημοκρατίας. Σήμερα, όμως, όλο και περισσότεροι Τούρκοι βλέπουν ότι εκείνος ο πόλεμος είχε σαν στόχο την κατάληψη του κράτους από τον Ερντογάν σε τέτοιο βαθμό, που πολλοί μιλούν πια ανοιχτά για υφέρποντα φασισμό. Οι τάσεις που φοβίζουν ιδιαίτερα είναι:

Η Τουρκία χτίζει συμφεροντολογικά συμμαχίες εκβιάζοντας καταστάσεις, αλλά όχι σε σταθερή βάση και σε κλίμα εμπιστοσύνης

◆ Η περιφρόνηση για τους κανόνες δικαίου. ◆ Ο χαρακτηρισμός ως προδότες σε όσους κριτικάρουν και εναντιώνονται στην κυβέρνηση. ◆ Η κινητοποίηση της κομματικής βάσης του AKP εναντίον όλων των άλλων. (Πολλές οι περιπτώσεις δημοσιογράφων που λιντσαρίστηκαν ή γραφεία εκδοτικών συγκροτημάτων που υπέστησαν βάρβαρες επιθέσεις από όχλο προσκείμενο στο ΑΚΡ). Στα πρώτα χρόνια της καριέρας του ο Ερντογάν είχε πει μια ανατριχιαστική φράση: «Η Δημοκρατία είναι σαν ένα τρένο. Όταν φτάσεις στον προορισμό σου, κατεβαίνεις». Σήμερα, δημοσιογράφοι και μεγάλη μερίδα πολιτών φοβούνται ότι ο πρόεδρος έχει κατέβει οριστικά από το τρένο. Το κόμμα έχει απλώσει τα πλοκάμια του σε ολόκληρη την κοινωνία. Δικαστήρια, αστυνομία, υπηρεσίες ασφαλείας, τζαμιά, δημόσια εκπαίδευση, σύστημα Υγείας, ΜΜΕ, όλα βρίσκονται υπό την τεράστια επήρεια και τις επιταγές του κόμματος του Ερντογάν. Με πρόφαση τον δήθεν εκδημοκρατισμό της επιτροπής για τους δικαστικούς διορισμούς, το κόμμα επέκτεινε την εισχώρησή του, με αποτέλεσμα έναν δικαστικό μηχανισμό που πρακτικά χορεύει στους ρυθμούς του Σουλτάνου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο νόμος του 1926 που ποινικοποιεί προσβολές στον επικεφαλής του κράτους και σπανιότατα εφαρμοζόταν ώς τον Αύγουστο 2014, όταν ο Ερντογάν εξελέγη πρόεδρος. Έκτοτε, οι εισαγγελείς έχουν ανακρίνει πάνω από 1.500 ανθρώπους για προ-

σβολή στον πρόεδρο, έγκλημα που επισύρει τετραετή φυλάκιση. Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2015 περισσότεροι από 100 άνθρωποι προφυλακίστηκαν με τη συγκεκριμένη κατηγορία, από δημοσιογράφους και σκιτσογράφους μέχρι ανήλικους μαθητές και νοικοκυρές.

ΜΜΕ: Η επιβολή της σιωπής Ίσως το πιο τρανταχτό παράδειγμα εκφοβισμού αφορά τα τουρκικά ΜΜΕ. Μέσω τεράστιας πίεσης σε ιδιώτες εκδότες και καναλάρχες και ανελέητου δικαστικού κυνηγητού, από φόρους μέχρι κατηγορίες για τρομοκρατία, η συντριπτική πλειονότητα των ΜΜΕ είναι πια ελεγχόμενη. Εκατοντάδες δημοσιογράφοι συνελήφθησαν, απολύθηκαν, ξυλοκοπήθηκαν. Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα; Ο τηλεοπτικός σταθμός Koza Ipek, αφότου μετέδωσε εικόνες από την έφοδο αστυνομικών στα κεντρικά του γραφεία, «κατέβηκε» από τις τηλεοπτικές συχνότητες. Μετά και την εξαγορά της, η εφημερίδα του ομίλου κυκλοφορεί πια με μια φωτογραφία του Ερντογάν στο πρωτοσέλιδο. Το καλοκαίρι του 2013, όταν συνέβαιναν οι μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην ιστορία της Τουρκίας, το CNN Turk, το δημοφιλέστερο ειδησεογραφικό κανάλι της χώρας, μετέδιδε ντοκιμαντέρ για... πιγκουίνους. Το κανάλι ανήκει στον όμιλο Dogan, που δέχεται σφοδρό πόλεμο από την κυβέρνηση. Τα τουρκικά ΜΜΕ έχουν πια σιωπήσει. Από τα 40 μεγαλύτερα κανάλια της χώρας μόλις τρία απομένουν που εκφράζουν κριτική στην κυβέρνηση. Η οργάνωση «Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα» έχει επισημάνει ότι η κυβέρνηση δεν αρκείται στο να συντρίψει ό,τι υπάρχει. Ταυτόχρονα «χτίζονται» καινούργια ελεγχόμενα ΜΜΕ, καινούργια κοινωνία και καινούργιο βαθύ κράτος.

Οικονομία: Βαλτώνει... Η Τουρκία έκανε τεράστια οικονομικά άλματα την τελευταία 15ετία. Σήμερα είναι η 8η μεγαλύτερη παραγωγός τροφίμων στον κόσμο και η 6η πιο δημοφιλής ως τουριστικός προορισμός. Από τις 250 κορυφαίες διεθνείς κατασκευαστικές εταιρείες, οι 43 είναι τουρκικές. Μεταξύ 2002-2007 το ΑΕΠ της Τουρκίας αυξανόταν με ετήσιο ρυθμό 6,8%, αλλά έκτοτε η αύξηση του ΑΕΠ «κόλλησε» στο 3-3,5% με ολοένα πτωτικές τάσεις, αφού «έχασε» πια και το 3%. Τον περασμένο Δεκέμβριο η ανεργία εκτινάχθηκε σε διψήφια νούμερα, στο 10,3%. Οι άνεργοι είναι πλέον 3,1 εκατ. από 2,6 εκατ. το 2012. Ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών που ήταν στο 100% το 2004 έπεσε στο 60% στις αρχές του 2015.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη, μόνο οι ρωσικές κυρώσεις αναμένεται να ψαλιδίσουν 0,7% από την αύξηση του τουρκικού ΑΕΠ το 2016. Η τουρκική οικονομία έχει πια παρεκκλίνει από μια ατζέντα για την ανάπτυξη σε ένα πρόγραμμα που υπηρετεί τα συμφέροντα του κυβερνώντος κόμματος. Έγκριτοι Τούρκοι οικονομολόγοι του MIT και του Πανεπιστημίου KOC της Κωνσταντινούπολης θεωρούν ότι η κυβέρνηση Ερντογάν σταδιακά έκανε στροφή από το οικονομικό άνοιγμα, ενέτεινε τη διαφθορά και την αυθαιρεσία. Σε έκθεση οικονομολόγων των Πανεπιστημίων Okan και του Τεχνικού Πανεπιστημίου Κωνσταντινούπολης υπολογίστηκε ότι το 2011 η ανάθεση του 44% των κρατικών συμβάσεων γινόταν με αδιαφάνεια σε φίλα προσκείμενους. Το ποσοστό αυτό εκτιμάται ότι έχει αυξηθεί δραματικά. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Τουρκία, που το 2007 είχαν φτάσει τα 22 δισ. δολάρια, το 2014-2015 έπεσαν στα 12,5 δισ. Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζουν η τάση της κυβέρνησης να αλλάζει τους κανόνες στη μέση του παιχνιδιού και η αυξανόμενη ανησυχία των ξένων επενδυτικών εταιρειών ότι δεν θα μπορούν να υπερασπιστούν επαρκώς τα συμφέροντά τους στα τουρκικά δικαστήρια. Ακόμη και μεγάλες τουρκικές εταιρείες το τελευταίο διάστημα άρχισαν, αθόρυβα, να επενδύουν στο εξωτερικό για να βγάλουν τα χρήματά τους από τη χώρα. Οι πλουσιότεροι Τούρκοι έχουν ήδη ετοιμάσει «σχέδια απόδρασης».

Τουρισμός – έκρηξη αστικής ανάπτυξης Το 2014, το Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης κατατασσόταν στην 13η θέση των αεροδρομίων με τον μεγαλύτερο αριθμό ταξιδιωτών παγκοσμίως. Η πόλη ήδη διαθέτει και δεύτερο αεροδρόμιο, ενώ χτίζει με φρενήρεις ρυθμούς και τρίτο που θα ανοίξει το 2018. Αναμένεται να είναι το μεγαλύτερο αεροδρόμιο του κόσμου, ικανό να δέχεται 150 εκατ. ταξιδιώτες τον χρόνο. Το πρότζεκτ θα κοστίσει 30 δισ. δολάρια. Για τη σύνδεσή του με την πόλη, εξάλλου, μια τρίτη γέφυρα θα κατασκευαστεί πάνω από τον Βόσπορο. Ωστόσο, τα σημάδια για τον τουρισμό μόνο ενθαρρυντικά δεν είναι, αφού το κλίμα ανασφάλειας για τη χώρα, εν μέσω συχνών τρομοκρατικών χτυπημάτων, εντείνεται. Υπολογίζεται ότι η Κωνσταντινούπολη ώς το 2018 θα είναι η πιο πυκνοκατοικημένη μεγαλούπολη στην Ευρώπη, αφήνοντας πίσω το Λονδίνο και τη Μόσχα. Χαρακτηριστικό της κατασκευαστικής έκρηξης της χώρας είναι ότι από τις 10 πιο γοργά αναπτυσσόμενες πόλεις στην Ευρώπη, οι έξι βρίσκονται στην Τουρκία. Η αστική ανάπτυξη είναι αποτέλεσμα όχι προσεκτικού σχεδιασμού, αλλά κυρίως επιχειρηματικών συμφερόντων με τη στήριξη ισχυρών πολιτικών. Σε ολόκληρη τη χώρα τεράστιες εκτάσεις γης, ακόμη και πάρκα μέσα σε πόλεις, περνούν σε κατασκευαστικές. Η κοινοπραξία που κέρδισε την ανάθεση για την κατασκευή του νέου αεροδρομίου - μεγαθηρίου περιλαμβάνει κυρίως

εταιρείες φιλικά προσκείμενες στο κυβερνών κόμμα.

ώς το 2023, που η χώρα θα γιορτάσει τα 100 χρόνια ως δημοκρατία. Παρά το ότι οι διαδικασίες ένταξης αρχίζουν αργά να ξανακινούνται και, παράλληλα, στο Κυπριακό γίνονται προσπάθειες επίλυσης, ο στόχος του Ερντογάν για το 2023 κρίνεται μάλλον υπεραισιόδοξος. Όσον αφορά το προσφυγικό, οι ξένοι οργανισμοί λένε ότι η Τουρκία μπορεί να καλοδέχεται τα λεφτά τους, αλλά όχι τα προγράμματα και την επιτήρησή τους. Ενώ πάνω από 2 εκατ. Σύροι έχουν καταφύγει στην Τουρκία, στα Ηνωμένα Έθνη δεν έχει επιτραπεί να καταγράψουν τους πρόσφυγες και η πρόσβαση στους καταυλισμούς των προσφύγων απαγορεύεται αυστηρά σε επισκέπτες, ακόμη και σε μέλη του τουρκικού κοινοβουλίου. Η Τουρκία, επί της ουσίας, παραμένει ένας μοναχικός παίκτης, επιθετικός κι απρόβλεπτος, που βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί. Εκβιάζοντας καταστάσεις και φέρνοντας τα πράγματα στα άκρα προσπαθεί να βρει συμπαίκτες – για το δικό της όφελος αποκλειστικά – στο προσφυγικό (σύροντας την Ε.Ε.), στη Συρία και τα ρωσοτουρκικά (σύροντας το ΝΑΤΟ), στο Κουρδικό (χρησιμοποιώντας τους βαρβάρους του Ι.Κ.), αλλά επί της ουσίας βλέπει να μην έχει σταθερά στηρίγματα και το Ιράν να αναδεικνύεται σε «νέα Τουρκία» στην περιοχή.

Εκβιάζοντας καταστάσεις

Πολιτικός χάρτης

Ελάχιστες χώρες καταλαμβάνουν γεωπολιτικά τόσο «ευαίσθητη» θέση όσο η Τουρκία. Υπήρξε πάντοτε πύλη προς την Ευρώπη, εμπόδιο για τις φιλοδοξίες της Ρωσίας προς τον Νότο, ακόμη και πριν γίνει μέλος του ΝΑΤΟ το 1952, πόλος σταθερότητας στη μονίμως τρικυμιώδη Μ. Ανατολή και μοντέλο για άλλες μουσουλμανικές χώρες ως σχετικά δημοκρατική και οικονομικά επιτυχημένη. Ύστερα από χρόνια σε βαθιά κατάψυξη, η Τουρκία, εκβιάζοντας καταστάσεις, επιθυμεί να ξαναζωντανέψει τις συνομιλίες για ευρωπαϊκή προσέγγιση ως προϋπόθεση για την τουρκική βοήθεια στο προσφυγικό. Ήδη απέσπασε την υπόσχεση για ταξίδια χωρίς βίζα στην Ευρώπη. Η Ευρώπη αποτελεί τον βασικό εμπορικό εταίρο της Τουρκίας και η υποστήριξη των Τούρκων στην ιδέα της ένταξης στην Ε.Ε. αρχίζει να ανεβαίνει. Όμως η κυβέρνηση Ερντογάν δείχνει να ενδιαφέρεται περισσότερο να εξασφαλίσει παραχωρήσεις και χρήματα από την Ευρώπη για το προσφυγικό, παρά να υιοθετήσει μεταρρυθμίσεις και ευρωπαϊκούς κανόνες. Το μήνυμα που στέλνει είναι ότι θεωρεί έννοιες όπως η ελευθερία του Τύπου και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης περισσότερο ως μέρος του τιμήματος που πρέπει να πληρώσει για να γίνει μέλος της Ευρώπης παρά ως στόχους που η χώρα πρέπει, για το δικό της όφελος, να κατακτήσει. Κούρδοι και όλο και περισσότεροι Τούρκοι κατηγορούν ανοιχτά την Ευρώπη ότι κάνει τα στραβά μάτια στον αυταρχισμό του Ερντογάν. Η ελπίδα του Ερντογάν είναι να καταφέρει να βάλει την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Το «θαύμα» του Σουλτάνου αρχίζει σιγά σιγά να ξεθωριάζει

Κανέίς δεν τον παίζει πια. Κρίμα, παιδί είναι κι αυτό...

Από τα τρία αντίπαλα κόμματα που αποτελούν την αντιπολίτευση, το μεγαλύτερο είναι το CHP (Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα). Θεωρεί τον εαυτό του ως τον συνεχιστή της κληρονομιάς του Ατατούρκ. Υπέρ της Δύσης, κεντροαριστερό, επιθυμεί απαγκίστρωση από τις υπερβολικές δόσεις ισλαμισμού. Το εθνικιστικό MHP είναι ακροδεξιό κόμμα με κύριο χαρακτηριστικό την εχθρικότητα προς όλους τους μη Τούρκους, ειδικά τους Κούρδους. Το HDP (Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών) είναι μια συμμαχία μικρότερων κομμάτων και αριστερών δυνάμεων. Κατάφερε να περάσει το όριο του 10% και να εισέλθει στο κοινοβούλιο. Οι περισσότεροι από τους υποψηφίους αλλά και τους ψηφοφόρους είναι Κούρδοι. Το κόμμα λαμβάνει την πλειοψηφία των ψήφων του από τις μόνιμα ταραγμένες νοτιοανατολικές περιοχές. Το τελευταίο διάστημα ψιθυρίζεται ότι ο Ερντογάν σκέφτεται ακόμη και να ξανακάνει εκλογές. Υπολογίζει ότι μπορεί να εξασφαλίσει άλλο ένα 5% κι έτσι να προχωρήσει στη συνταγματική αναθεώρηση που θα του δίνει υπερεξουσίες αλλά, ταυτόχρονα, να ξεφορτωθεί από τη Βουλή και το φιλοκουρδικό κόμμα. Οι Κούρδοι αποτελούν περίπου το 20% του πληθυσμού της Τουρκίας κι εκτιμούν ότι το ερώτημα για την Άγκυρα είναι απλό: Προτιμά να έχει σαν γείτονες τους Κούρδους ή το Ισλαμικό Κράτος; Για την τουρκική κυβέρνηση, από την άλλη, η επιτυχία των Κούρδων της Συρίας στη μάχη κατά των τζιχαντιστών κρύβει τον κίνδυνο να κατορθώσει το PKK, λόγω της τακτικής συμμαχίας του με τη Δύση στη Συρία, να κερδίσει διεθνή νομιμότητα.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Στον λάκκο που έσκαψε ο ίδιος πέφτει ο Κάμερον, ο οποίος, μπορεί να απέσπασε κάποιες τεχνικές εξαιρέσεις από την Ε.Ε., όμως πυροδότησε εσωκομματικές τριβές, ενώ όσα κέρδισε, δεν φαίνεται να συγκινούν τη βρετανική κοινή γνώμη εν όψει του δημοψηφίσματος της 23ης Ιουνίου.

κονδύλια για αγρότες, πανεπιστήμια, έρευνα κ.λπ.

Τι ήθελε και τι πήρε Κατά πόσο η συμφωνία στις Βρυξέλλες ταιριάζει με αυτά που αρχικώς ήθελε να πετύχει ο Κάμερον;

ΠΡΟΝΟΙΑ Τι ήθελε: Οι μετανάστες από την Ευρωπαϊκή Ένωση να μην έχουν για τέσσερα χρόνια δικαίωμα σε εργασιακά επιδόματα. Το συγκεκριμένο φρένο επιδομάτων να διαρκέσει για 13 χρόνια. Τι πήρε: Η Μ. Βρετανία θα μπορέσει να εφαρμόσει το «φρένο» για εφτά χρόνια. Όμως δεν περιλαμβάνονται όσοι ήδη βρίσκονται και εργάζονται στη Βρετανία και δεν θα εφαρμοστεί νωρίτερα από τον επόμενο χρόνο.

Βρετανός πρωθυπουργός προσπάθησε όλο το διάστημα μέχρι τις τελικές συνομιλίες με την Ε.Ε. να εκβιάσει καταστάσεις, βάζοντας στο τραπέζι το Brexit, με τις βαριές συνέπειες που θα έχει για τη βρετανική και ευρωπαϊκή οικονομία, ως απειλή, ωστόσο όσα πήρε δεν θεωρούνται επαρκή. Και το βασικότερο; Αφήνουν μάλλον αδιάφορους τους Βρετανούς ψηφοφόρους. Ο Κάμερον κέρδισε, αλλά η νίκη του δεν έχει αντίκρισμα. Με λίγα λόγια, ο Βρετανός πρωθυπουργός ρίσκαρε πολλά για πενιχρά οφέλη. Το δημοψήφισμα μοιάζει πλέον με βόμβα που μπορεί να εκραγεί στα χέρια του, αφού η στερλίνα πιέζεται και ο κίνδυνος Brexit αυξήθηκε άμεσα, από 20% στο 40%, σύμφωνα με τον όμιλο Citi, αν και μια δημοσκόπηση των «Times» χθες ήταν πιο καθησυχαστική. Το μείζον πρόβλημα για τον Κάμερον, πέρα από τις αντιδράσεις που ξέσπασαν στο κόμμα του και τις προειδοποιήσεις για υποβάθμιση της οικονομίας από τον οίκο Moody’s, είναι ο εκνευρισμός του Λευκού Οίκου. Οι ΗΠΑ θέλουν την Ευρώπη ενιαία πάση θυσία, για να επιτευχθεί ο στόχος της Διατλαντικής Συμμαχίας Εμπορίου. Ένα ενδεχόμενο Brexit είναι αρκετό από μόνο του για να τινάξει όλα τα αμερικανικά σχέδια στον αέρα.

Παραθυράκια Από την άλλη πλευρά, η Ε.Ε. έδωσε στον Κάμερον το καθεστώς εξαίρεσης, για να το «πουλήσει» ως επιτυχία στην κοινή γνώμη της χώρας του, όμως έτσι η Ένωση άνοιξε παραθυράκια για παρόμοιες διεκδικήσεις κι από άλλα μέλη της. Υπάρχει, ωστόσο, κάτι ακόμα χειρότερο. Η δήθεν σκληρή κι άκαμπτη σε αιτήματα άλλων χωρών Ευρωπαϊκή Ένωση έδειξε πόσο τρέμει το Brexit. Με το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες να υποχωρούν στο αίτημα της Βρετανίας για ειδικό καθεστώς, προκαλώντας ερωτήματα για το κατά πόσο τελικά παραμένει ζωντανή η προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η φανερή αμηχανία της Ε.Ε. φαίνεται και από τις δηλώσεις Μοσκοβισί, με τον επίτροπο Οικονομικών και Νομι-

ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΩΝ

H E.E. έδωσε πολλά, η Βρετανία πήρε λίγα Ασυγκίνητοι οι Βρετανοί, εκνευρισμός στον Λευκό Οίκο

Τι ήθελε: Το προεκλογικό μανιφέστο του κόμματος Κάμερον υποσχόταν ότι θα πάψουν να καταβάλλονται επιδόματα παιδιών σε εργαζομένους από την Ε.Ε. των οποίων τα παιδιά έχουν παραμείνει πίσω στην πατρίδα τους. Τι πήρε: Οι καταβολές σε νέους μετανάστες θα συνδέονται με το κόστος ζωής στις πατρίδες τους (χώρες προέλευσης). Το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί από το 2020 για τους εργαζόμενους μετανάστες στη Βρετανία, κίνηση που αποτελεί σημαντική παραχώρηση στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ σματικών Υποθέσεων να παραδέχεται ότι δεν υπάρχει «Plan B» σε περίπτωση που επικρατήσει το Brexit στο δημοψήφισμα. Ανάλογη θέση εξέφρασε και ο Κάμερον, που απέκλεισε δεύτερο δημοψήφισμα. Η απορία που προκύπτει, είναι τι ακριβώς θα συμβεί αν όντως κερδίσει το Brexit, από τη στιγμή που Ε.Ε. και Βρετανία, μόλις τέσσερις μήνες πριν από το δημοψήφισμα, έχουν πλάνο μόνο για την παραμονή της χώρας στην Ε.Ε. Κανείς δεν δείχνει έτοιμος να διαχειριστεί την επόμενη μέρα ενός «“Όχι” στην Ένωση». Προς το παρόν, πάντως, ο Κάμερον έχει πιο πρακτικά προβλήματα να λύσει. Και συγκεκριμένα τον εμφύλιο που ξέσπασε στη βρετανική κυβέρνηση και στο κόμμα του, καθώς έξι υπουργοί που υποστηρίζουν το Brexit τού επιτέθηκαν για τη συμφωνία. Η «ανταρσία» έγινε όταν το Υπουργικό Συμβούλιο συνεδρίασε το περασμένο Σάββατο. Ήταν, μάλιστα, η πρώτη φορά που συγκλήθηκε Υπουργικό Συμβούλιο Σάββατο, από τον πόλεμο των Φώκλαντς. Κατά τη διάρκεια του ιστορικού συμβουλίου ο Κάμερον παρομοίασε το Brexit με «άλμα στο σκοτάδι». Ακό-

Τι ήθελε και τι κατάφερε ο Κάμερον, τα παραθυράκια που άνοιξαν Βρυξέλλες - Βερολίνο

μα πάντως και ο στενός συνεργάτης του Κρις Γκρέιλινγκ τον άδειασε: «Η συμφωνία για περιορισμό των επιδομάτων των μεταναστών δεν θα έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα γιατί πρακτικά θα υπερκαλυφθεί από την απόφαση του υπουργού Οικονομικών Όσμπορν να αυξήσει τον κατώτατο μισθό». Οι «Sunday Times» υπολογίζουν ότι συνολικά 144 συντηρητικοί βουλευτές αντιτίθενται στη συμφωνία Κάμερον και θα ψηφίσουν υπέρ του Brexit. Πάντως, ο πρωθυπουργός απέκλεισε το ενδεχόμενο παραίτησής του αν χάσει στο δημοψήφισμα. Η καμπάνια των ευρωσκεπτικιστών της Βρετανίας, πέρα από το θέμα των μεταναστών, επικεντρώνει και στο ότι η χώρα πληρώνει πάρα πολλά για την ιδιότητα του μέλους της Ε.Ε. Η Βρετανία, όμως, κατατάσσεται μόλις 8η στην καθαρή συνεισφορά ανά άτομο στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Συν τοις άλλοις, ακόμα κι αν φύγει από την Ε.Ε., θα συνεχίσει να συνεισφέρει στον προϋπολογισμό, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί χρήματα για να έχει μια χώρα μη μέλος της πρόσβαση στην ενιαία αγορά. Όμως την ίδια στιγμή η Βρετανία θα χάσει τα ευρωπαϊκά

Τι ήθελε: Για τον υπουργό Οικονομικών Τζορτζ Όσμπορν, το θέμα της προστασίας του Σίτι και της εποπτείας των χρηματοπιστωτικών θεσμών από αποφάσεις που παίρνουν οι χώρες της ευρωζώνης ήταν το σημαντικότερο ζήτημα. Τι πήρε: Η Βρετανία απέσπασε μια μάλλον αόριστη υπόσχεση για διασφάλιση της «συνύπαρξης μεταξύ δύο διαφορετικών προοπτικών». Η Βρετανία θα μπορεί να σταματήσει ορισμένες αποφάσεις των 19 χωρών της ευρωζώνης και να εξαναγκάσει τη διενέργεια συζήτησης σε Σύνοδο Κορυφής των «28», όμως δεν έχει δικαίωμα βέτο.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΚΑΙ ΒΡΕΤΑΝΙΑ Τι ήθελε: Η Μ. Βρετανία αυστηρά επέμενε σε εξαίρεσή της από τον ιστορικό στόχο της Ε.Ε. για μεγαλύτερη ενσωμάτωση - ολοκλήρωση. Τι πήρε: Η συμφωνία κατά λέξη αναφέρει: «Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν δεσμεύεται σε περαιτέρω πολιτική ενσωμάτωση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναφορές σε ακόμη στενότερη ένωση δεν ισχύουν για το Ηνωμένο Βασίλειο».

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

«Εργαλείο» πρόβλεψης επαναστάσεων Υπηρεσία των ΗΠΑ συλλέγει στοιχεία από τα social media και προβλέπει τη συμπεριφορά των μαζών Ξεδιαλέγοντας μέσα από την αχανή κακοφωνία των social media, η υπηρεσία US Office for Anticipating Surprise (Υπηρεσία των ΗΠΑ για την Πρόβλεψη Αιφνιδιασμών), που ανήκει στην Υπηρεσία Ασφαλείας των ΗΠΑ, μπορεί να προβλέψει μεγάλα μαζικά γεγονότα, από κοινωνικές εκρήξεις και ξεσπάσματα ασθενειών μέχρι εμφυλίους πολέμους!

ι μεγάλες βάσεις δεδομένων (big data), από την απέραντη ροή της πληροφορίας στα σύγχρονα on-line μέσα, μεγιστοποίησαν την ικανότητα των αμερικανικών υπηρεσιών ασφαλείας να προβλέπουν, με απίστευτη ακρίβεια όπως θα δούμε τη συνέχεια, την ανθρώπινη συμπεριφορά σε παγκόσμια κλίμακα. Έτσι, οι ΗΠΑ διαθέτουν ήδη το «εργαλείο» για την πρόβλεψη μεγάλων αναταραχών και γεγονότων μια εβδομάδα πριν αυτά συμβούν. Στο Άρλινγκτον των ΗΠΑ, στην πόλη όπου βρίσκεται το Πεντάγωνο και εκεί όπου στο παρελθόν στεγαζόταν η Εθνική Υπηρεσία Κρυπτανάλυσης με αντικείμενο το «σπάσιμο» κωδικών, σήμερα «τρέχει» το πρότζεκτ EMBERS (Early Model Based Event Recognition using Surrogates). Διατρέχοντας Twitter, Facebook, YouTube, Tor (σύστημα που δίνει στους χρήστες του τη δυνατότητα διατήρησης της ανωνυμίας στο Διαδίκτυο), Wikipedia, Tumblr κ.ά., το πρότζεκτ χρησιμοποιεί αλγόριθμους και μια ποικιλία από εργαλεία τελευταίας γενιάς για να ψάχνει, να αναγνωρίζει, να συγκρίνει και να αξιολογεί μέσα από το ιντερνετικό χάος μοτίβα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που υποδεικνύουν γεγονότα πριν αυτά συμβούν, όπως κοινωνικές εξεγέρσεις, ανθρωπιστικές κρίσεις, μαζικές μεταναστεύσεις, ξεσπάσματα επιδημιών, μεγάλης κλίμακας διαμαρτυρίες, πολιτικές αναταραχές.

Χάραξη πολιτικής Όπως έχει τονίσει ο επικεφαλής του προγράμματος, καθηγητής Νάρεν Ραμακρίσναν, κάθε φορά που ο οποιοσδήποτε από εμάς ανεβάζει ένα tweet ή ένα post στο Twitter ή το Facebook, γίνεται αυτόματα κομμάτι των «Big Data». Το EMBERS επιχειρεί να μετατρέψει τα big data σε συγκεκριμένες ακριβείς προβλέψεις που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις αμερικανικές υπηρεσίες ασφαλείας, πληροφοριών και χάραξης πολιτικής. Αρκετοί αναλυτές στον κόσμο εί-

ναι σε θέση να κάνουν γενικές προβλέψεις για το τι μπορεί να συμβεί τον επόμενο χρόνο, όμως οι προβλέψεις του προγράμματος EMBERS δίνουν συγκεκριμένες ημερομηνίες με το να αναλύουν στενά τις μάζες μέσω social media. Η υλοποίηση της ιδέας έγινε τον Απρίλιο του 2012 κι έκτοτε υπήρξε μεγάλη πρόοδος. Πλέον τουλάχιστον το 90% των προβλέψεων του προγράμματος αποδεικνύεται απολύτως αξιόπιστο και ακριβές. Το ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι η πρόβλεψη ολοκληρώνεται κατά μέσο όρο επτά ημέρες πριν συμβεί το γεγονός. Η πληροφόρηση συλλέγεται από δείκτες «ανοικτών πηγών», δηλαδή από τα social media, από δορυφορικές εικόνες και εκατοντάδες χιλιάδες blogs. Το EMBERS μπορεί να επεξεργαστεί, δηλαδή να αξιολογήσει ουσιαστικά, 2.000 μηνύματα ανά δευτερόλεπτο και εκατοντάδες εκατομμύρια tweets σε πραγματικό χρόνο ανά ημέρα. Το πρόγραμμα επικεντρώνεται στην ανίχνευση της ανθρώπινης συμπεριφοράς εκτός ΗΠΑ και ο διευθυντής του τονίζει ότι δεν παρακολουθούν τίποτε το απόρρητο, αλλά data διαθέσιμα στον οποιονδήποτε.

Σε 24ωρη βάση Η ασύλληπτου όγκου επεξεργασία του EMBERS δεν σταματάει ποτέ, πραγματοποιείται 24 ώρες το 24ωρο. Όταν φτάσει να προβλέψει ένα συγκεκριμένο μεγάλο γεγονός που «ετοιμάζεται» να συμβεί, τότε το σύστημα δίνει με ακρίβεια: u Την ημερομηνία που θα συμβεί. u Την τοποθεσία με ακρίβεια συντεταγμένων. u Ποια ή ποιες ομάδες εμπλέκονται. u Τον λόγο της αναταραχής. u Την κλίμακα πιθανοτήτων για την πραγματοποίηση της πρόβλεψης. Αρχικά το πρότζεκτ δοκιμάστηκε ενδελεχώς δουλεύοντας πάνω στις ροές πληροφοριών από τη Λατινική Αμερική. Κατάφερε να προβλέψει με ακρίβεια: u Τα βίαια επεισόδια και την πολιτική κρίση στην Παραγουάη με την

αποπομπή του προέδρου Φερνάντο Λούγο τον Ιούνιο του 2012. u Τις αναταραχές στη Βραζιλία τον Ιούνιο του 2013, που συνέπεσαν με την έναρξη του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών, εν όψει του Μουντιάλ 2014. u Τις βίαιες διαδηλώσεις στη Βενεζουέλα τον Φεβρουάριο - Μάρτιο 2014. Από το 2015 το πρόγραμμα παρακολουθεί 20 χώρες στη Λατινική Αμερική, αλλά πλέον εξαπλώθηκε και σε Μ. Ανατολή - Β. Αφρική, καλύπτοντας: Ιράκ, Συρία, Λιβύη, Σ. Αραβία, Ιορδανία, Αίγυπτο και Μπαχρέιν. Κάποιες από τις μεθόδους που χρησιμοποιεί το πρόγραμμα είναι ιδιαιτέρως απλές. Αναζητά συγκεκριμένες λέξεις και φράσεις - κλειδιά που υποδεικνύουν διαμαρτυρία. Έχει διαπιστωθεί συσχέτιση ανάμεσα στη συχνότητα εμφάνισης λέξεων που υποδεικνύουν αναταραχή και στο μέγεθος της κοινωνικής αναταραχής που ακολουθεί στη συγκεκριμένη περιοχή.

Μέθοδοι λήψης Όμως πολλές μέθοδοι είναι σαφώς πιο περίπλοκες. Επειδή η πληροφόρηση που συλλέγεται είναι σε διάφορες μορφές, λέξεις, εικόνες, γραφικά, chat, αλλά και σε πάμπολλες διαφορετικές γλώσσες και τοπικές διαλέκτους, το EMBERS χρησιμοποιεί προχωρημένες μεθόδους λήψης δεδομένων, που δεν μεταφράζουν απλώς ξένες γλώσσες στα αγγλικά, αλλά «ερμηνεύουν» το άμεσο νόημα από την κάθε γλώσσα. Επί της ουσίας, ανιχνεύουν - ερμηνεύουν την πρόθεση πίσω απ’ όσα λέγονται και γράφονται! Μία επιλεγμένη ομάδα από 100 περίπου κορυφαίους κοινωνικούς, στατιστικούς και πολιτικούς επιστήμονες, επιδημιολόγους, ειδικούς πληροφορικής και ειδικούς στα δρώμενα της κάθε χώρας εργάζεται πάνω στον σχεδιασμό και στη συνεχή ενημέρωση - βελτίωση των καλύτερων δυνατών μοντέλων ανάλυσης. Ο διευθυντής του προγράμματος

Πρόκειται για το πρότζεκτ EMBERS που ψάχνει, αναγνωρίζει και αξιολογεί στοιχεία από το ιντερνετικό χάος

έχει δηλώσει ότι το EMBERS πετυχαίνει πλέον στον σχεδόν απόλυτο βαθμό να προβλέπει γεγονότα που θα συμβούν. Απλώς απομένει ακόμα η τελειοποίηση στην ακρίβεια λεπτομερειών και στις ημερομηνίες. Το πρόγραμμα έχει πλέον τη δυνατότητα να προβλέπει μεγάλης κλίμακας γεγονότα σε ολόκληρο τον κόσμο. Η αμερικανική κυβέρνηση, μάλιστα, ελπίζει ότι η πρόβλεψη σημαντικών κοινωνικών γεγονότων θα είναι σύντομα τόσο ακριβής όσο και τα δελτία καιρού. Προς το παρόν πάνω από 12 υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας, διεθνών υπηρεσιών ασφαλείας και υπηρεσιών Υγείας, παρακολουθούν στενά τις προβλέψεις του EMBERS. Παράλληλα, τρέχει και το πρόγραμμα MITRE, του οποίου η δουλειά είναι να τεστάρει την αποτελεσματικότητα του EMBERS. Εκεί, μια ομάδα ανθρώπων αντιπαραβάλλει τις ειδοποιήσεις του EMBERS με αναφορές και ειδήσεις για να ελέγχει αν οι προβλέψεις επαληθεύονται. Ο διευθυντής του EMBERS έχει επισημάνει ότι δεν παρακολουθούν μεμονωμένα άτομα, αλλά πλήθη και γκρουπ. Το πρόγραμμα, ωστόσο, «ενδιαφέρεται» και για τους λογαριασμούς Twitter πολιτικών και διαφόρων δημοσίων προσώπων, λόγω της αυξημένης επιρροής που έχουν στις μάζες.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Βομβαρδισμοί για... Όσκαρ Το Χόλιγουντ λατρεύει τον πόλεμο – από το 1928 συνεργάζεται με τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ Από το 1950 έως το 1954 ο γερουσιαστής Μακάρθι εξελίχθηκε στην πιο θορυβώδη προσωπικότητα των ΗΠΑ. Ο Ψυχρός Πόλεμος βρισκόταν σε μία από τις εξάρσεις του και ο κομμουνισμός φάνταζε ως η πιο επικίνδυνη απειλή για τα αμερικανικά ιδεώδη.

γερουσιαστής, επικεφαλής της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Υποθέσεων, εξαπέλυσε ανθρωποκυνηγητό με στόχο να εξαλείψει τον «κομμουνιστικό κίνδυνο». Το Χόλιγουντ μπήκε στο στόχαστρο και δεκάδες σημαντικοί καλλιτέχνες εκδιώχθηκαν βιαίως από τη βιομηχανία. Γι’ αυτή την περίοδο έχουν γραφτεί πολλά, το ίδιο το Χόλιγουντ την έχει στηλιτεύσει. Ο Μακάρθι καταδικάστηκε και από την ίδια τη Γερουσία. Στις 2 Δεκεμβρίου 1954 ολοκληρώθηκε το έργο της Επιτροπής και η τρομοκράτηση της αμερικανικής κοινωνίας και του Χόλιγουντ πέρασε στις μαύρες σελίδες της Ιστορίας. Ή μήπως όχι;

Χόλιγουντ ίσον μακαρθισμός Η δημοσιότητα που έχει δοθεί στην περίοδο Μακάρθι, ο περιορισμός της κριτικής στα τέσσερα χρόνια, διαμορφώνουν την εντύπωση ότι ο μακαρθισμός ήταν απλώς μία κακή παρένθεση. Πολλοί πιστεύουν ότι η δημαγωγία, η λογοκρισία, η διαστρέβλωση της πραγματικότητας και η αγαστή συνεργασία του Χόλιγουντ με τις κυβερνήσεις έκλεισε με το τέλος του Μακάρθι. Η πραγματικότητα όμως είναι λίγο διαφορετική: ο «μακαρθισμός» δεν ξεκίνησε ούτε τελείωσε με τον Μακάρθι, αλλά είναι σύμφυτος με την πολυετή δράση των στούντιο του Χόλιγουντ. Οι ταινίες είναι πολλά περισσότερα από διασκέδαση. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας μας. Από το 1944 οι θεωρητικοί της Σχολής της Φρανκφούρτης Τεοντόρ Αντόρνο και Μαξ Χορκχάιμερ (στο «The Culture Industry: Enlightenment as Mass Deception») είχαν ασκήσει έντονη κριτική στη βιομηχανία του θεάματος υποστηρίζοντας ότι «ολόκληρος ο κόσμος είναι φτιαγμένος για να περάσει μέσα από το φίλτρο της πολιτιστικής βιομηχανίας». Οι δύο ακαδημαϊκοί έγραψαν ότι οι αλάνθαστες τεχνικές που αναπαριστούν τον κόσμο διαμορφώνουν την ψευδαίσθηση ότι ο κόσμος έξω από την αίθουσα είναι η συνέχεια αυτού που παρουσιάζεται στην οθόνη. «Τα όρια ανάμεσα στην πραγματική ζωή και τις ταινίες γίνονται δυσδιάκριτα. Τα φιλμ επιβάλλουν στους θεατές να τα εξισώσουν με την πραγματικότητα και να τα βιώνουν ως τέτοια». Ο Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ, ένας από τους δια-

Στόχος η προώθηση πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων

σημότερους παραγωγούς, σε ομιλία του στο πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ, υποστήριξε ότι ο κινηματογράφος είναι ένα μέσο προπαγάνδας που δεν υπάρχει όμοιό του, τονίζοντας ότι επηρεάζει τις βασικές αξίες, τα ιδανικά και τη συμπεριφορά των θεατών. Αυτή τη δύναμη οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και τα μεγάλα στούντιο δεν θα την άφηναν ανεκμετάλλευτη. Ο ιστορικός Έρικ Φόνερ είχε γράψει ότι ένα καινούργιο μέλλον απαιτεί ένα νέο παρελθόν. Το Χόλιγουντ, σε συνεργασία με τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ, ανέλαβε τον ρόλο του παγκόσμιου ιδεολογικού καθοδηγητή και του σεναριογράφου της Ιστορίας.

Στην υπηρεσία των ΗΠΑ Τον Ιούλιο του 1985 ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν, μόλις είχε λήξει η υπόθεση ομηρείας Αμερικανών στον Λίβανο, δήλωσε: «Είδα τον Ράμπο χθες το βράδυ, την επόμενη φορά που θα συμβεί κάτι τέτοιο θα ξέρω τι θα κάνω». Ο Ρέιγκαν δεν αναφέρθηκε τυχαία στη σειρά ταινιών «Ράμπο», όπως λέει ο Κέλνερ (στο «The Frankfurt School and British Cultural Studies: The Missed Articulation»), αφού αυτή η σειρά ταινιών αποτύπωσε με σαφήνεια την αντικομμουνιστική ρητορεία της επο-

χής. Ο «Ράμπο» έγινε ένα παγκόσμιο σύμβολο με πολλαπλές επιπτώσεις. Οι πολεμικές ταινίες είναι το αγαπημένο είδος του Χόλιγουντ, διότι μέσα από αυτές ξαναγράφει την Ιστορία, καθορίζει πώς και τι θα θυμόμαστε, τους αποδεκτούς τρόπους επίλυσης των διαφορών, παράγει και αναπαράγει την κυρίαρχη ιδεολογία, προσδιορίζει τον εχθρό και απαιτεί από τους θεατές να πάρουν θέση. Το είδος των πολεμικών ταινιών οριοθετήθηκε από νωρίς με την ταινία «Wings» («Φτερά») το 1927, η οποία άνοιξε τη συνεργασία με τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ. Η ιστορία μιλάει για δύο νεαρούς που αγαπούν τα αεροπλάνα, είναι ερωτευμένοι με την ίδια κοπέλα, κατατάσσονται στην αεροπορία, πηγαίνουν στον πόλεμο, επιδεικνύουν ηρωική συμπεριφορά, ο ένας πεθαίνει και ο άλλος επιστρέφει ήρωας και παντρεύεται την κοπέλα. Αν και οι περισσότεροι δεν έχουμε δει την ταινία, γνωρίζουμε το σενάριο, καθώς έχει επαναληφθεί μέσα στις δεκαετίες, όπως στο βραβευμένο με Όσκαρ «Τοπ Γκαν» του 1986. Στις πολεμικές ταινίες ο πόλεμος και οι επιπτώσεις του είναι δευτερεύουσας σημασίας. Ο βασικός στόχος είναι η νομιμοποίηση του πολέμου εκτοπίζοντας τη σκληρή του πλευρά. Για τους θεατές γράφει ο Πάρις (στο «Wings», «The Movies as History: Visions of the Twentieth Century») η ρομαντική ιστορία αποκρύπτει τη φρικιαστική πραγματικότητα και για τους παραγωγούς η μυθική μετάφραση μετατράπηκε σε πραγματικότητα. Σε αυτή την πρώτη προσπάθεια συμμετείχε ενεργά ο στρατός, που πρόσφερε τα τανκς, 5.000 στρατιώτες ως κομπάρσους και τους πιλότους για να γυριστούν οι αερομαχίες. Οι νέοι της ταινίας, συμπληρώνει ο Πάρις, ενσωμάτωσαν το εθνικό πνεύμα και τον ηρωισμό και οι ένοπλες δυνάμεις είδαν την ταινία ως αφορμή για να προσελκύσουν στρατεύσιμους. Οι κριτικοί την αποθέωσαν και τιμήθηκε με το πρώτο Όσκαρ στην ιστορία των βραβείων. Ο τρόπος με τον οποίο το Χόλιγουντ απεικόνιζε την ιστορία και τον πόλεμο λειτούργησε αποτελεσματικά όταν η κοινή γνώμη των ΗΠΑ έπρεπε να προετοιμαστεί για την είσοδο στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1940 τα οκτώ στούντιο του Χόλιγουντ παρήγαγαν το 75% των φιλμ που κυκλοφορούσαν στις ΗΠΑ και το 65% των φιλμ που έβλεπε ο υπόλοιπος πλανήτης. Σήμερα σε πολλές χώρες το ποσοστό των ταινιών από το Χόλιγουντ αγγίζει το 100%. Εμπνευσμένες προσωπικότητες, όπως ο Ο. Σέλζνικ, ίδρυσαν τη Δημοκρατική Επιτροπή, που έγινε ένας από τους βασικούς μηχανισμούς προώθησης των επιδιώξεων του Ρούσβελτ και της πολεμικής προσπάθειας των

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον Φαλκ (στο «Upstaging the Cold War: American Dissent and Cultural Diplomnacy 1940-1960»), περισσότερες από το ένα τρίτο του συνόλου των ταινιών της εποχής σχετίζονταν άμεσα με τον πόλεμο. Στόχος τους ήταν να τονώσουν το ηθικό και να διαμορφώσουν μία εύκολα αναγνωρίσιμη εθνική ταυτότητα. Οι ταινίες παρουσίαζαν τον εχθρό με απάνθρωπα χαρακτηριστικά, δαιμονοποιούσαν τους Ιάπωνες, καταδίκαζαν τους ναζί, αλλά όχι τους Γερμανούς, και παρουσίαζαν τις απώλειες των Αμερικανών στρατιωτών σαν αναγκαιότητα για την κοινωνία. Το πείραμα ήταν τόσο επιτυχημένο, ώστε ο στρατηγός Τζορτζ Μάρσαλ παραδέχθηκε ότι το Χόλιγουντ ήταν το νέο όπλο στη φαρέτρα των συμμάχων. Η πετυχημένη συνεργασία των κυβερνήσεων των ΗΠΑ με το Χόλιγουντ δεν έληξε με το τέλος του Πολέμου. Η Δημοκρατική Επιτροπή συνέχισε να συνεργάζεται με τις κυβερνήσεις στηρίζοντας τα οικονομικά συμφέροντα και τις επιδιώξεις των ΗΠΑ. Η Επιτροπή στήριξε το σύστημα του Μπρέτον Γουντς, μία προσπάθεια να μπουν νέοι κανόνες στη μεταπολεμική παγκόσμια οικονομία, εκεί όπου αποφασίστηκε η ίδρυση του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, γιατί είδε σε αυτόν τον νέο πλανήτη μία ευκαιρία για τεράστια κέρδη. Η ταύτιση των στούντιο με τις κυβερνήσεις έγινε αποδεκτή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά η μεταπολεμική συνεργασία προκάλεσε αντιδράσεις. Τη λύση στο πρόβλημα την πρόσφερε ο Μακάρθι. Ο κομμουνιστικός κίνδυνος ήταν μία πολύ καλή εφεύρεση για να φιμωθεί κάθε διαφορετική φωνή. Το σενάριο ότι το Χόλιγουντ ήταν φωλιά κομμουνιστών ήταν απλώς ένας μύθος. Σύμφωνα με τον Φαλκ, στο Χόλιγουντ των χιλιάδων εργαζόμενων μόνο 300 ήταν μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Για άλλη μία φορά η αντίληψη για την πραγματικότητα επισκίασε την πραγματικότητα. Το Χόλιγουντ εμφανίζεται ως θύμα του μακαρθισμού, όμως ήταν ο εκφραστής του. Η ακαδημία το 1955 έδωσε 8 Όσκαρ στο «Λιμάνι της Αγωνίας» του Καζάν, μία ταινία που η αλληγορία της δικαίωνε όσους υπέκυψαν στις πιέσεις του Μακάρθι και «κάρφωσαν» συναδέλφους τους και τον ίδιο τον καταδότη Ηλία Καζάν. Το Χόλιγουντ βρήκε συμμάχους στις μεγάλες εφημερίδες και είναι χαρακτηριστικό ότι οι «Νιου Γιορκ Τάιμς» είχαν αποθεώσει το έργο του Καζάν και είχαν χαντακώσει το έργο του Άρθουρ Μίλερ «The Crucible» (Χωνευτήρι ή δοκιμασία), στο οποίο ο συγγραφέας είχε εκφράσει έντονο προβληματισμό για την υστερία της εποχής. Ο Ηλίας Καζάν παρέλαβε και το τιμητικό Όσκαρ για το σύνολο της καριέρας του το 2008 με τους Ντε Νίρο και Σκορσέζε να λένε στην απονομή ότι τους ενέπνευσε όσο κανείς άλλος και προσέδωσε σεβασμό στο επάγγελμα του ηθοποιού. Το Χόλιγουντ κατάφερε να κάνει τους καλλιτέχνες να σιγήσουν και, όπως είχε πει η Κάθριν Χέπμπορν, «φίμωσε τους καλλιτέχνες και θα καταφέρει να φιμώσει την πιο ευκρινή έκφραση ιδεών και συναισθημάτων που διαθέτει η κοινωνία». «Η φωνή της κοινωνίας δι-

των πιο σημαντικών ηθοποιών του Χόλιγουντ και με την ακαδημία να τις τιμάει με Όσκαρ, όπως έκανε με το «Χαρτ Λόκερ», που κέρδισε το βραβείο καλύτερης ταινίας το 2010, έστω κι αν ο πλανήτης είχε ψηφίσει ως καλύτερη ταινία το «Άβαταρ». Το Χόλιγουντ βρήκε τον νέο εχθρό στο πρόσωπο των Αράβων και με αφορμή τους Δίδυμους Πύργους τούς εξανδραπόδισε, νομιμοποίησε τις παρακολουθήσεις, τις δολοφονίες και καταδίκασε όσους μιλούν για δημοκρατικές ελευθερίες και δικαιώματα. Η ταινία «Body of lies» («Η πλεκτάνη», 2008) είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της προσπάθειας να εξαγνιστεί κάθε παράνομη ενέργεια που στοχεύει στην αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας» και ταυτόχρονα να παρουσιαστούν οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ ως η απόλυτη παγκόσμια νόμιμη εξουσία.

Χωρίς προσχήματα

αμεσολαβήθηκε μέσα από το Χόλιγουντ και η μαζική κουλτούρα έγινε μία λεωφόρος παραγωγής χρημάτων και μετάδοσης ιδεολογικών πεποιθήσεων».

Κερδίζει και πολέμους Τον Δεκέμβριο του 1965 ο πρόεδρος των ΗΠΑ Λίντον Τζόνσον έλαβε μία επιστολή από τον Τζον Γουέιν. Ο διάσημος καουμπόι, όπως αναφέρει ο Τέιλορ (στο «The Green Berets», «The Movies as History: Visions of the Twentieth Century»), έγραφε ότι «κάποια στιγμή η βιομηχανία του θεάματος θα μιλήσει για το Βιετνάμ, ας βεβαιωθούμε ότι θα μιλήσει με έναν τρόπο που θα βοηθήσει τον σκοπό μας σε όλο τον κόσμο». Το Χόλιγουντ προσαρμόστηκε και κυκλοφόρησε ταινίες όπως το «Γκριν Μπέρετ» το1968 με τον Τζον Γουέιν – η πρώτη ταινία για το Βιετνάμ και ίσως η πιο απροκάλυπτα προπαγανδιστική στην ιστορία του κινηματογράφου. Το σενάριο αρχικά απορρίφθηκε από το Πεντάγωνο και ξαναγράφτηκε. Ακολούθησαν πιο... εκλεπτυσμένες προσπάθειες, όπως ο «Ελαφοκυνηγός», το «Πλατούν», που, όσο κι αν μοιάζουν σε πρώτη φάση αντιπολεμικές, υποτάσσονται στο βασικό επιχείρημα των πολεμικών ταινιών. Η τελευταία σκηνή του «Ελαφοκυνηγού», με τους πρωταγωνιστές να τραγουδούν το «God Bless America» («Θεέ, ευλόγησε την Αμερική») μετά την κηδεία του φίλου τους, ακυρώνει όποιο άλλο νόημα. Η βιομηχανία επέδειξε άψογα ανακλαστικά και μετά την πτώση των Δίδυμων Πύργων, καθώς σε ελάχιστο χρονικό διάστημα κυκλοφόρησαν οσκαρικές ταινίες όπως το «Περλ Χάρμπορ» τον Ιούνιο του 2001, με ένα σενάριο που θυμίζει κάτι από το πρώτο Όσκαρ, κυρίως όμως αντανακλούσε την επίσημη κυβερνητική θέση ότι η χώρα δέχεται επίθεση. Ακολούθησαν ταινίες όπως το «We Were Soldiers» το 2002 (« Ήμασταν κάποτε στρατιώτες») με θέμα την πρώτη μάχη των ΗΠΑ στο Βιετνάμ και πολλές ακόμα για το Ιράκ. Με τη συμμετοχή

Ήρθε η ώρα του «Ράμπο» Σταλόνε. Η Ακαδημία οφείλει πια να τον τιμήσει με το χρυσό αγαλματίδιο

Εάν τα προηγούμενα χρόνια η συνεργασία των στούντιο με τις κυβερνήσεις γινόταν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, σήμερα έχουν χαθεί ακόμη και τα προσχήματα. Το Χόλιγουντ διεκδικεί αναγνώριση και μερίδιο στην επιβολή του καπιταλισμού ως παγκόσμιας ιδεολογίας. Οι ελίτ δεν ενδιαφέρονται πια να κρύψουν τη δύναμή τους και, όσο η βία γίνεται πιο εμφανής, τόσο η δύναμή τους αυξάνεται, είχαν γράψει προφητικά οι Αντόρνο και Χορκχάιμερ. Το 2012 το Χόλιγουντ έκανε ταινία («Argo») τη συνεργασία του Χόλιγουντ με την κυβέρνηση για να απελευθερωθούν όμηροι από την αμερικανική πρεσβεία του Ιράν και τη βράβευσε με τρία Όσκαρ. Σήμερα, όπως έγραψε πρόσφατα το CNN, η διοίκηση Ομπάμα συνεργάζεται με το Χόλιγουντ για να μπουν τα στούντιο στη μάχη κατά του ISIS. Οι εκπρόσωποι των στούντιο είπαν ότι θα βοηθήσουν, όπως άλλωστε έκαναν πάντα. Το πρόβλημά τους είναι ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμοι ηγέτες «ήρωες» στη Μέση Ανατολή για να αναλάβουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο, επομένως υποψιαζόμαστε ότι για άλλη μία φορά τον ρόλο του ήρωα θα τον αναλάβουν Αμερικανοί.

Η 88η απονομή Την Κυριακή θα δούμε τους νέους (λευκούς) νικητές των βραβείων Όσκαρ. Τα κόκκινα χαλιά, τα φορέματα θα κυριαρχήσουν στις οθόνες και θα γίνουν θέμα παντού. Δεν μπορούμε να το αποφύγουμε. Ο Γάλλος στοχαστής Αλεξίς ντε Τοκβίλ είχε πει ότι «η νέα τυραννία αφήνει το σώμα ανέπαφο και επιτίθεται στην ψυχή. Ο νέος δυνάστης σού λέει είσαι ελεύθερος να σκέφτεσαι όπως θέλεις, όλα όσα έχεις θα παραμείνουν δικά σου, αλλά από εκείνη τη στιγμή θα είσαι ένας ξένος ανάμεσά μας». Ένας εξόριστος, αδύναμος να αντιδράσεις στον πολιτιστικό ιμπεριαλισμό. Σε αυτό που ο Βιμ Βέντερς είπε με μία φράση: «Οι Αμερικανοί έχουν αποικίσει το υποσυνείδητό μας». ΥΓ.: Η ακαδημία χρωστάει πολλά στον Σιλβέστερ «Ράμπο» Σταλόνε και φέτος ίσως ήρθε η ώρα να τον ξεπληρώσει με ένα χρυσό αγαλματίδιο.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Γρίφος με τις συντάξεις Σχέδιο τριών σημείων για αύξηση των εσόδων των Ασφαλιστικών Ταμείων επεξεργάζεται το υπ. Εργασίας Στο συρτάρι Μάλιστα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στο συρτάρι του υπουργείου Εργασίας υπάρχει σχέδιο τριών σημείων για την αύξηση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων και προπαντός του ΟΑΕΕ και του ΙΚΑ που προβλέπει: «Πάγωμα» χρεών και «επανένταξη» στην ασφάλιση για τους συνεπείς. Μελετάται το «πάγωμα» και η «κεφαλαιοποίηση» των ληξιπρόθεσμων χρεών όλων των οφειλετών του ΟΑΕΕ και άμεση παροχή ασφαλιστικής κάλυψης για όσους από αυτούς ξεκινήσουν από 1.1.2017 να καταβάλλουν τις τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές με βάση το νέο σύστημα (26,9% του εισοδήματός τους). Πρόστιμο 3.500 ευρώ και υποχρεωτική ασφάλιση αδήλωτων εργαζομένων. Εξετάζεται περικοπή του προστίμου για όσους εργοδότες απασχολούν ανασφάλιστους εργαζόμενους στα 3.500 ευρώ (από τα περίπου 10.000 ευρώ που είναι σήμερα) ανά αδήλωτο εργαζόμενο. Παράλληλα, όμως, θα προβλέπεται υποχρέωση του παραβάτη να ασφαλίσει τους εν λόγω εργζόμενους για έναν χρόνο. Αν μετά από 12 μήνες ο ίδιος εργοδότης εξακολουθεί να απασχολεί ανασφάλιστους εργαζομένους θα του αφαιρείται η άδεια λειτουργίας της επιχείρησής του για δύο μήνες. Αν και μετά από αυτό ο εργοδότης δεν συμμορφωθεί, τότε εξετάζεται ακόμα και η οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας της επιχείρησής του. Άντληση του 10% των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις. Από το υπουργείο Εργασίας υπενθυμίζεται πως το μνημόνιο προβλέπει πως το 25% των εισπράξεων του Δημοσίου από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας θα το χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση για την κάλυψη δημοσίων δαπανών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, οι δαπάνες για τις συντάξεις του Δημοσίου και των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (31,5 δισ. ευρώ) καλύπτουν το 41% των δαπανών της γενικής κυβέρνησης. Έτσι ευελπιστούν στην κυβέρνηση πως θα μπορούσαν τα Ταμεία να διεκδικήσουν ένα ανάλογο ποσοστό από τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων και άρα πως μπορούν να αντληθούν πόροι από τη συγκεκριμένη δεξαμενή την περίοδο 2016-17. Ωστόσο τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα αν σκεφτεί κανείς ότι τα δύο νομοσχέδια, το ασφαλιστικό και το φορολογικό, έβγαλαν όλους τους εργαζόμενους στους δρόμους, ακόμα και τους επιστή-

Με όλα τα μέτωπα ανοιχτά, η κυβέρνηση προσπαθεί να βάλει μια τάξη στα τεκταινόμενα με ένα σχέδιο τριών σημείων για την αύξηση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων.

ην ίδια ώρα οι περικοπές στις συντάξεις είναι το μεγάλο αγκάθι. Έχει φθάσει πλέον ο κόμπος στο χτένι, αφού ένας εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα ή αυτοαπασχολούμενος δεν μπορεί να συντηρεί 3,2 συνταξιούχους. Έτσι, λοιπόν, τα τζιμάνια του υπουργείου Εργασίας έχουν βάλει τα πόδια στον ώμο και τρέχουν με όλη τους τη δύναμη μπας και λύσουν τον γρίφο προκειμένου να καταλήξουν στο συνταξιοδοτικό πακέτο του 2017-19, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, χωρίς να αναγκαστούν να προχωρήσουν σε άγριες περικοπές στις κύριες συντάξεις. Εξετάζουν δηλαδή την επανένταξη 200.000 οφειλετών του ΟΑΕΕ στην ασφάλιση, πάταξη της ανασφάλιστης εργασίας που πλήττει το ΙΚΑ και έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις για χάρη όλων των Ταμείων. Αυτοί είναι οι πιο σημαντικοί πόροι στους οποίους έχει καταλήξει το υπουργείο Εργασίας προκειμένου να κλείσει το «χρηματοδοτικό κενό» των ασφαλιστικών ταμείων την ερχόμενη τριετία.

Σκέψεις για επανένταξη στην ασφάλιση 200.000 οφειλετών του ΟΑΕΕ

Αντίθετα, σκέψεις για επιβολή τέλους στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, πόσω μάλλον στις τραπεζικές συναλλαγές ή στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ, φαίνεται πως δεν προτιμώνται σε συνθήκες κατάρρευσης του Χ.Α., capital controls αλλά και τεράστιας εισοδηματικής επιβάρυνσης των νοικοκυριών από λογαριασμούς.

Οι μελέτες Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες, οι νέες μελέτες που προκρίνονται είναι: ♦ Η ασφαλιστική εισφορά του 20%, η οποία θα μπορούσε να φέρει έως 400 εκατ. ευρώ στον ΟΑΕΕ από τρέχουσες εισφορές με την προϋπόθεση πως θα «πάγωνε» και θα συμψηφιζόταν το ληξιπρόθεσμο χρέος των οφειλετών με μελλοντικές συντάξεις. ♦ Η μείωση της ανασφάλιστης εργασίας κατά 50% με στόχο την είσπραξη έως και 1 δισ. ευρώ. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα μειωνόταν το πρόστιμο ανά ανασφάλιστο εργαζόμενο στα 3.500 ευρώ και θα επιβαλλόταν υποχρεωτική ασφάλιση για έναν χρόνο υπό την απειλή ακόμα και της οριστικής αφαίρεσης άδειας λειτουργίας. ♦ Η είσπραξη 10% των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις, που θα μπορούσε να οδηγήσει στην άντληση 200 εκατ. ευρώ.

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

Θέμα

www.topontiki.gr

Μαξίμου - αγρότες και στη μέση τρακτέρ Στο κενό έπεσαν οι προτάσεις της κυβέρνησης στους αγρότες, με τον αγροτικό κόσμο να «βράζει», εκτιμώντας ότι δεν υπήρξε καμία ουσιαστική μετακίνηση από τον πρωθυπουργό προς την πλευρά των ανθρώπων της υπαίθρου. Μετά λοιπόν και τη συνάντησή τους με τον πρωθυπουργό αποφάσισαν κλιμάκωση των κινητοποιήσεών τους. Οι προτάσεις Τσίπρα, πάντως, αφορούσαν δύο κατηγορίες ασφαλιστικών εισφορών, παρά τον αρχικό σχεδιασμό που προέβλεπε και χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία. Ειδικότερα, ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γιώργος Κατρούγκαλος κατέθεσε πρόταση που προβλέπει 16% και 20% ασφαλιστική εισφορά σταδιακά έως το 2021, αντί το 2019 που προέβλεπε το σχέδιο νόμου. Δηλαδή, οι αγρότες που θα επιλέξουν το 16% θα λάβουν και τα 16/20 της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ, δηλαδή 307,2 ευρώ τον μήνα, η οποία μαζί με το ανταποδοτικό σκέλος για 40 χρόνια εργασία δεν θα είναι μικρότερη των 483 ευρώ. Παράλληλα, η κυβερνητική πρόταση περιλαμβάνει τη διατήρηση της αυτονομίας του ΟΓΑ έως το 2021. Σύμφωνα με πληροφορίες, η διαμόρφωση των ασφαλιστικών εισφορών έχει ως εξής: - Οι ασφαλιστικές εισφορές θα διαμορφωθούν από 7 στο 10% το 2016. Σύμφωνα με πληροφορίες, το 2017 οι εισφορές θα ανέλθουν στο 14% και θα υπολογίζονται επί του καθαρού

μονες, με τους αγρότες να αποκλείουν τις εθνικές οδούς, να πολιορκούν τελωνεία, εφορίες, υπουργούς και βουλευτές, παραλύοντας τη χώρα εδώ και έναν μήνα, χωρίς να ξέρουμε και για πόσο ακόμα.

Πλάνο Για τον λόγο αυτό το κυβερνητικό επιτελείο θέλει να επιταχύνει σε πρωτοβουλίες που ναι μεν έχει εξαγγείλει, αλλά έχουν μείνει πίσω λόγω των δυσκολιών στις διαπραγματεύσεις. Έτσι λοιπόν το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) ετοιμάζει πλάνο για δράσεις που ναι μεν έχουν εξαγγελθεί, αλλά δεν έχουν προχωρήσει, μπας και καταφέρει να αναστρέψει το κλίμα. Πρώτος στόχος είναι τα φορολογικά θέματα, ακόμα και αν αυτά δεν είναι μέσα στην ατζέντα των θεσμών. Για παράδειγμα, ο νόμος για την αποκάλυψη του «μαύρου χρήματος», το νομοσχέδιο δηλαδή για την εθελοντική αποκάλυψη αδήλωτων εισοδημάτων, δεν έχει κατατεθεί, καθώς υπάρχει διχογνωμία για το αν θα ισχύσει ένας ενιαίος συντελεστής 20%-30% ή αν η βάση θα είναι ο συντελεστής φορο-

φορολογητέου εισοδήματος και σταδιακά θα φτάσουν το 2021 στο 20%, χωρίς ωστόσο η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας να έχει αποφασίσει πόσο θα αυξάνονται κάθε χρόνο. - Όσον αφορά την κατηγορία των αγροτών που θα επιλέξουν το υψηλότερο ποσοστό ασφαλιστικών εισφορών να είναι το 16%, αντί για 20%, η σταδιακή μετάβαση προβλέπει το 2017 εισφορά 14%, το 2018 θα πάει 15% και θα καταλήξει 16% το 2019. Όσοι επιλέξουν το 16% θα λάβουν μικρότερη σύνταξη, θα έχουν όμως και τη δυνατότητα μεταπήδησης στο 20% με εξαγορά, προκειμένου να βελτιώσουν την παροχή. Βάσει των υπολογισμών που παρουσιάστηκαν στους αγρότες, ενώ με το 16% η σύνταξη θα ανέρχεται σε τουλάχιστον 483 ευρώ τον μήνα, με το 20% θα φθάνει σε τουλάχιστον 604 ευρώ (με 40ετία). Σημειώνεται ότι η εισφορά για την υγεία των αγροτών θα διατηρηθεί στο 6,95%, όπως και για όλους τους υπόλοιπους ασφαλισμένους. Ακόμη αποφασίστηκε η θέσπιση του εργόσημου ως βασικού εργαλείου πληρωμής της απασχόλησης στον αγροτικό χώρο, ώστε η δαπάνη αυτή να καταλογίζεται ως έξοδο στην αγροτική επιχείρηση. Σύμφωνα με την κυβερνητική πρόταση, με εργόσημο θα μπορούν να ασφαλίζονται και τα μέλη των αγροτικών οικογενειών (σύζυγοι και τέκνα αγροτών) καθώς και μετανάστες που μέχρι σήμερα απα-

λόγησης κάθε χρονιάς. Αντιρρήσεις λέγεται πως έχει προβάλει η τρόικα και για τις ειδικές εκπτώσεις έως 70% που εξετάζονταν να προσφερθούν (π.χ. για αγορά ομολόγων ή ακινήτων). Ένα άλλο πολυσυζητημένο θέμα είναι τα κίνητρα για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, το «πλαστικό χρήμα», και η σύνδεσή τους με το αφορολόγητο, που επιτέλους έστω και αργά θα ισχύσει για τις δαπάνες του 2016, οι οποίες θα δηλωθούν το 2017 από τον φορολογούμενο, ώστε να γίνει διασταύρωση, ενώ από το 2017 θα μπορούν οι τράπεζες να στέλνουν απευθείας τα στοιχεία δαπανών στο υπουργείο Οικονομικών ώστε να προσυμπληρωθούν αυτόματα στις δηλώσεις Ε1 του 2018. Σε ό,τι αφορά το περιουσιολόγιο, οι δηλώσεις δεν αναμένεται να ανοίξουν πριν από το καλοκαίρι, αν όχι στο β’ εξάμηνο του 2016. Για να ξεκινήσει η εφαρμογή του θα πρέπει να τελειώσει η υποβολή δηλώσεων Ε1 και να ενισχυθεί το TAXIS για να μπορεί να σηκώσει έναν τέτοιο όγκο δεδομένων. Όλα αυτά σημαίνουν ότι δεν μπορεί πλέον να σχεδιάζει «φαραωνικά» έργα η κυβέρνηση για το ποια στοιχεία και ποιες διασταυρώσεις θα μπορεί να εφαρμόζει το νέο σύστημα.

Γρίφος απ γρίφος απ ό ‘δω, μας άφησ ό ‘κει, αν ταπί

σχολούνται παράνομα. Σε ό,τι αφορά τώρα τους ελεύθερους επαγγελματίες, «εξίσωση» των ασφαλιστικών εισφορών μεταξύ των νέων επιστημόνων και των νέων επαγγελματιών που δεν έχουν κλείσει πέντε έτη ασφάλισης εξετάζει το υπουργείο Εργασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Εργασίας εξετάζει, μετά από πρόταση των μικρομεσαίων, να επιβληθεί ασφαλιστική εισφορά 14% στο εισόδημα των επαγγελματιών για τα πρώτα δύο χρόνια ασφάλισής τους και εισφορά 17% για τα τρία επόμενα χρόνια. Με αυτόν τον τρόπο, η μετάβαση στην εισφορά 20% για τους νέους επαγγελματίες (η οποία θα ισχύσει για τους επαγγελματίες με πάνω από πέντε χρόνια ασφάλισης από 1.1.2017 χωρίς καμία μεταβατικότητα) θα γίνεται στο έκτο έτος της ασφάλισής τους. Συνεπώς ένας επαγγελματίας που θα ξεκινούσε τη δραστηριότητά του την 1.1.2017 θα κατέβαλλε εισφορά 14% επί του εισοδήματός του το 2017-18, εισφορά 17% το 2019-2021 και εισφορά 20% την 1.1.2021. Με άλλα λόγια, στο υπουργείο Εργασίας μελετάται το ενδεχόμενο να συμπεριλάβουν και τους νέους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ στο ειδικό καθεστώς, το οποίο έχει προταθεί στους επιστημονικούς φορές για τους νέους ασφαλισμένους του ΕΤΑΑ, δηλαδή τους μηχανικούς, τους γιατρούς και τους δικηγόρους.

Οικονομία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Έρχονται οι λυπητερές Μετά την έγκριση του κουαρτέτου, ξεκινούν τελικά οι φορολογικές δηλώσεις Τον Μάρτιο ξεκινούν τελικά οι φορολογικές δηλώσεις έπειτα από έγκριση που πήραμε από το κουαρτέτο... Η καθυστέρηση οφείλεται στις κοινές δηλώσεις των ομόφυλων ζευγαριών.

πίσης παρά τους σχεδιασμούς να ξεκινήσουν οι δηλώσεις από 1ης Φεβρουαρίου και παρότι η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων δεν έδωσε παράταση για την υποβολή των βεβαιώσεων μισθοδοσίας του 2015 από Ταμεία και εργοδότες, τελικά η έναρξη της υποβολής του Ε1 θα κρατήσει αρκετές μέρες ή και εβδομάδες ακόμη, μέχρι τουλάχιστον να συμφωνηθούν και να ψηφιστούν νομοθετικές διατάξεις που είναι απαραίτητες πριν από την υποβολή των δηλώσεων. Στη χειρότερη περίπτωση, αν δεν βρεθεί νωρίτερα άλλο νομοσχέδιο, οι ειδικές διατάξεις που απαιτούνται, θα προστεθούν – με μορφή τροπολογίας πιθανότατα – στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο με τις αλλαγές που θα συμφωνηθούν με τους θεσμούς για την κλίμακα φόρου εισοδήματος του 2016, τους αγρότες, τα ενοίκια κ.λπ. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί ώς τα μέσα Μαρτίου να μην καταστεί εφικτή η έναρξη υποβολής των δηλώσεων, αν και η διορία υποβολής τους τελειώνει βάσει νόμου στο τέλος Απριλίου – και αυτό επίσης μόνο με άλλο νόμο μπορεί να αλλάξει. Τα προβλήματα που έχουν ανακύψει και πρέπει να επιλυθούν με νόμους διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: 1. «Τεχνικά» προβλήματα, όπως: ♦ Ποιος είναι ο κατά νόμο «υπόχρεος» στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης ομόφυλων ζευγαριών. Η κλασική διάκριση «άνδρας - γυναίκα» πλέον δεν υπάρχει και, όπως λένε καλά πληροφορημένες πηγές, θα πρέπει να έρθει ειδική διάταξη που θα καθορίζει τη διαδικασία ορισμού του υπόχρεου, αν είναι και οι δύο άνδρες ή και οι δύο γυναίκες.

Τα προβλήματα που ζητούν άμεση λύση

♦ Τι θα ισχύσει για τον κωδικό 049, δηλαδή για τη δήλωση οικογενειακών δαπανών του 2015. Αν και ο νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος δεν προέβλεπε υποχρέωση συλλογής αποδείξεων για το 2015, το υπουργείο Οικονομικών διατήρησε στη φόρμα δήλωσης Ε1 τον κωδικό 049, οπότε θα πρέπει να δώσει και οδηγίες για τον αν πρέπει να συμπληρωθεί με κάποιο ποσό, όπως τις προηγούμενες χρονιές, ή να μείνει «κλειδωμένος» και ανενεργός χωρίς να συμπληρωθεί απολύτως τίποτε. 2. Φορολογικές διατάξεις που θα πρέπει να συμφωνηθούν πρώτα με την τρόικα, όπως: ♦ Αν θα απαλλαγούν τελικώς από τα τεκμήρια οι άνεργοι και όσοι έχουν πολύ χαμηλά ή περιστασιακά εισοδήματα (π.χ. για όσους αμείβονται με «μπλοκάκι» κ.λπ.). ♦ Να αλλάξει ο αριθμός των δόσεων πληρωμής του φόρου εισοδήματος, από τρεις διμηνιαίες δόσεις που ισχύει σήμερα (στα τέλη Ιουλίου, Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου) σε έως και οκτώ δόσεις ανά μήνα, με τελευταία τον Δεκέμβριο.

Το θέμα της ανάπτυξης στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών Οι κινήσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν προκειμένου να επιστρέψει η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης θα συζητηθούν, μεταξύ άλλων σημαντικών θεμάτων, στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που θα πραγματοποιηθεί από σήμερα έως και τις 28 Φεβρουαρίου στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας Παυλόπουλου. Στη συζήτηση που θα ακολουθήσει, θα συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας για τη Νότια Ευρώπη Dirk Reinermann, η υφυπουργός Βιομηχανίας Θοδώρα Τζάκρη και η πρόεδρος του Αμερικανικού Συμβουλίου για την Ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ Deborah Wince-Smith.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η συζήτηση που θα διεξαχθεί με κεντρικό θέμα τις απαιτήσεις της σύγχρονης οικονομίας από το τραπεζικό σύστημα. Η Λούκα Κατσέλη, πρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Τράπεζας, ο Χάρης Καρώνης, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Viva Payments, ο Χρήστος Μεγάλου, διευθύνων σύμβουλος της TITE Capital του Καναδά, ο Αιμίλιος Αυγουλέας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου θα συμμετέχουν στη συζήτηση, την οποία θα συντονίσει ο διευθύνων σύμβουλος της The Boston Consulting Group στην Ελλάδα Βασίλης Αντωνιάδης.

τυράκια... Εξάμηνη παράταση, έως τις 30 Ιουνίου 2016, δίνει το υπουργείο Εργασίας στην καταβολή των συντάξεων και των επιδομάτων αναπηρίας σε όσες περιπτώσεις ΑμεΑ εκκρεμεί η ιατρική κρίση από τις υγειονομικές επιτροπές ΚΕΠΑ όλης της χώρας. Στην ακύρωση του υφιστάμενου μνημονίου μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και ΔΝΤ προχώρησαν από κοινού οι δύο πλευρές, αναφέρουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών. Όπως διευκρινίζουν, η απόφαση αυτή ελήφθη για να αποφευχθούν διοικητικά κόστη που συνδέονται με την παραμονή του μνημονίου σε ισχύ, ενώ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για τη σύνταξη νέου μνημονίου. Στην άσκηση ποινικής δίωξης σε βαθμό κακουργήματος για το αδίκημα της υπεξαίρεσης, και μάλιστα με βάση τις επιβαρυντικές διατάξεις του Δημοσίου, προχώρησε η Εισαγγελία Διαφθοράς κατά παραγγελία της εισαγγελέα Ελένης Ράικου σχετικά με την υπόθεση που αφορά την εκκαθάριση του τιμήματος από την πώληση του ΟΠΑΠ.

...και φάκες Εμπιστευτικό έγγραφο του Κατρούγκαλου προς τα ταμεία πρόνοιας αποκαλύπτει σενάρια, τα οποία φέρνουν περικοπές στο εφάπαξ για όλους, από Δημόσιο και ΔΕΚΟ μέχρι τράπεζες και ιδιωτικό τομέα. Οι περικοπές φθάνουν και το 35% για 70.000 δικαιούχους Δημοσίου, ΔΕΚΟ, τραπεζών, ιδιωτικού τομέα, που είναι σε λίστα αναμονής από τον Σεπτέμβριο του 2013. Μαύρη τρύπα σχεδόν 10 δισ. ευρώ απειλεί το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Οι τουλάχιστον έξι αποφάσεις ανώτατων δικαστηρίων δημιουργούν δημοσιονομική υποχρέωση που ενδέχεται να ξεπερνά τα 5,2 δισ. ευρώ, ενώ οι σχεδόν 320.000 συντάξεις σε αναμονή «κρύβουν» πίσω τους έλλειμμα της τάξης των 3,7 δισ. ευρώ. Παράταση της ασφαλιστικής κάλυψης ανέργων και ασφαλισμένων σε ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ προωθεί το υπουργείο Εργασίας με διάταξη νόμου, λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και δεν μπορούν να συμπληρώσουν τις ελάχιστες χρονικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας.

Eπιστολή

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

Γράμμα από τη φυλακή Για το ζήτημα των αδειών από τις φυλακές και της απόρριψής τους γράφει ο Βασίλης Τζωρτζάτος Κύριε υπουργέ Στις 31.12.2015 η εφημερίδα «Έθνος» δημοσίευσε επιστολή μου διαμαρτυρίας για την απόρριψη απ’ την επόπτη εισαγγελέα της αίτησης για άδεια κι ενώ είχα πλειοψηφία 2 προς 1 στο συμβούλιο υπέρ μου. Παρότι είχα πάρει ήδη πέντε άδειες το 2012 και το 2013. Σας στέλνω σήμερα την απόφαση του συμβουλίου που έλαβα στις 12 Ιανουαρίου, ενώ έχει ημερομηνία 31 Δεκεμβρίου, που επιβεβαιώνει την άποψή μου ότι είναι αυθαίρετη και μη αιτιολογημένη. Όσα αρνητικά γράφονται για μένα στο τέλος της σελίδας 4 είναι αυθαίρετα και βρίσκονται σε αντίθεση με το γράμμα και το πνεύμα του άρθρου 55 παρ. 1 του Σωφρονιστικού Κώδικα που ορίζει τις προϋποθέσεις για τις άδειες. Είναι κακόβουλα αφού αντιφάσκουν με όσα αναφέρονται ήδη στην παρ. 2 της σελίδας 2 ότι εκπληρώνονται οι ουσιαστικές προϋποθέσεις. Τέλος ο συλλογισμός της ότι χρειάζονται 13 χρόνια έκτισης ποινής κι όχι 8 είναι έωλος γιατί σύμφωνα με το άρθρο 94 παρ. 1 του Ποινικού Κώδικα η συνολική ποινή με τις συντρέχουσες δεν μπορεί να ξεπερνάει τα 25 χρόνια και δεν μπορεί να είναι 40 όπως ισχυρίζεται. Άρα οφείλει ο κρατούμενος να εκτίσει πέντε χρόνια και όχι οχτώ και δεν υπάρχει άνιση μεταχείριση. Η τροπολογία του άρθρου 20 παρ. 3 του νόμου 3772, δίνοντας δικαίωμα βέτο στον εισαγγελέα, στην ουσία κατάργησε το συμβούλιο αφού υποβίβασε τα άλλα δύο μέλη του σε διακοσμητικά, μετατρέποντάς το σε ενός ανδρός αρχή. Έτσι λειτουργεί αποτρεπτικά προς την παραχώρηση άδειας ενώ απονομιμοποιεί στη συνείδηση των κρατουμένων τις αποφάσεις που λαμβάνονται με τη μειοψηφία του εισαγγελέα. Κι αυτό δεν θεραπεύεται με την προσφυγή στο συμβούλιο του Πειραιά αφού τα μέλη του είναι υποδεέστερα ιεραρχικά και οι πιθανότητες δικαίωσης του κρατουμένου είναι απειροελάχιστες. Τέλος η προχειρότητα της τροπολογίας φαίνεται κι απ’ το γεγονός της άνισης και άδικης μεταχείρισης των κρατουμένων. Ένας κρατούμενος του οποίου η αίτηση απορρίπτεται με μειοψηφία 2 προς 1 ή και 3 προς 0, βρίσκεται σε καλύτερη θέση απ’ αυτόν του οποίου η αίτηση γίνεται δεκτή με πλειοψηφία 2 προς 1. Ο πρώτος θα ξανακάνει αίτηση σε δύο μήνες, ενώ για τον δεύτερο θα συνεδριάσει το συμβούλιο μετά από 3,5 με 4 μήνες συν 2 μήνες μετά την απόφαση, σύνολο 6 μήνες!

Προς υπουργό Δικαιοσύνης κ. Ν. Παρασκευόπουλο Κοινοποίηση: Αναπληρωτή υπουργό Δικαιοσύνης κ. Δ. Παπαγγελόπουλο

Όταν θα λάβεις αυτό το γράμμα...

Το χειρότερο όμως είναι οι αιματηρές συνέπειες της τροπολογίας στο ζήτημα της ασφάλειας. Όλοι γνωρίζουμε ότι η ασφάλεια μέσα στη φυλακή κρέμεται από μια κλωστή. Όταν λοιπόν σε κάποιους κρατούμενους που δικαιούνται την άδεια, απορρίπτουν τις επανειλημμένες αιτήσεις τους με τη μειοψηφία του εισαγγελέα, αυτοί καταφεύγουν σε απονενοημένες πράξεις βίας λόγω απόγνωσης. Γιατί είναι πεισμένοι ότι τους κοροϊδεύουν κι ότι δεν πρόκειται να πάρουν άδεια ποτέ. Τέτοιες ενέργειες έχουν γίνει δεκάδες τα τελευταία χρόνια. Θα αναφέρω τις δύο σημαντικότερες. Η δολοφονία φύλακα από κρατούμενο αλλοδαπό πριν από δύο χρόνια και η συνακόλουθη θανάτωσή του από ξυλοδαρμό. Αν είχε δοθεί άδεια στον κρατούμενο, όπως το δικαιούταν, δεν θα είχε επιτεθεί στον φύλακα. Τα ίδια ισχύουν και για την ένοπλη επίθεση και αιματηρή δραπέτευση που έγινε στις φυλακές Τρικάλων με τρεις νεκρούς, εκ των οποίων και η άτυχη κοπέλα στον Ισθμό. Κανένας κρατούμενος δεν θα συμμετείχε ποτέ σε μια τόσο επικίνδυνη ενέργεια με τραγικές συνέπειες για τον ίδιο, αν είχε κάποια πιθανότητα να πάρει άδεια. Η τροπολογία που ψηφίστηκε ασυλλόγιστα αποδεικνύεται αιμοδιψής. Οδηγεί τον κρατούμενο στα άκρα, αντί να κάνει το αντίθετο, να καταπολεμάει το έγκλημα. Και δεδομένου ότι υπάρχουν σήμερα πολλοί ισοβίτες – και όχι μόνο – που δικαιούνται την άδεια, η οποία λογικά θα τους κοπεί με το παραπάνω σκεπτικό της κ. εισαγγελέα, είναι μεγάλος ο κίνδυνος επανάληψης ανάλογων αιματηρών επεισοδίων μέσα στη φυλακή. Στη συζήτηση που έγινε στην επιτροπή της Βουλής το 2013 για την αναμόρφωση του Σωφρονιστικού Κώδικα ο τότε βουλευτής της ΔΗΜΑΡ, καθηγητής κ. Πανούσης είχε προτείνει να είναι το συμβούλιο πενταμελές, με την προσθήκη δύο επιστημόνων και με κατάργηση του βέτο του εισαγγελέα. Κι απ’ ό,τι θυμάμαι απ’ την τηλεοπτική μετάδοση δεν υπήρχαν ουσιαστικές αντιρρήσεις. Γιατί λοιπόν δεν προχώρησαν σ’ αυτήν την αλλαγή; Όσον αναφορά την απόφαση της 18.11.2015 της ΚΕΜ με την οποία απορρίπτεται η αίτησή μου για μεταγωγή μου στην ΚΑΥΦ, σύμφωνα με ορισμένους νομικούς, είναι και αυτή προβληματική. Γιατί, σύμφωνα με τον νόμο, δικαιούμαι τη μεταγωγή αν έχω πάρει μία άδεια, και εγώ έχω πάρει πέντε. Αν αυτές διακόπηκαν το 2014 και το 2015, αυτό δεν έγινε με δική μου υπαιτιότητα. Στις αρχές του περασμένου αιώνα ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Νικόλαος Δημητρακόπουλος διακρίθηκε όχι μόνο για τις γνώσεις του,

αλλά και για την άγρυπνη παρακολούθηση της τήρησης του νόμου και της κατάστασης στις φυλακές. Επισκεπτόταν μόνος του, χωρίς συνοδεία, αιφνιδιαστικά τις φυλακές. Όχι όπως στις σημερινές προγραμματισμένες επισκέψεις για το θεαθήναι, όπου οι επίσημοι συναντάνε κάποιους κρατούμενους που επιλέγει η ηγεσία της φυλακής. Αλλά άνοιγε ζωντανό διάλογο με τους κρατούμενους, ακόμη και με τους πιο σκληρούς εγκληματίες. Συζητούσε λεπτομερώς τα προβλήματά τους, ζητούσε τη γνώμη τους μη διστάζοντας να υιοθετήσει τις λύσεις που του πρότειναν, όπως το ’κανε με μια πρόταση του λήσταρχου Πανόπουλου. Και όταν στη συζήτηση στη Βουλή για το νομοσχέδιο περί φυλακών κάποιος βουλευτής έφερε αντίρρηση, του απάντησε: «Κύριε βουλευτά Αττικής, το υπό συζήτηση νομοσχέδιο δεν εχαλκεύθη εις τους προθαλάμους του υπουργείου της Δικαιοσύνης, αλλά εγράφη κατόπιν μεγάλης και αυστηράς μελέτης εις το εργαστήριόν μας». Με σεβασμό Βασίλειος Τζωρτζάτος 16 Ιανουαρίου 2016 Φυλακές Κορυδαλλού, Πτέρυγα Ε’

Σημείωση (όχι προς τον κ. υπουργό): Προχθές, 19 Φεβρουαρίου 2016, τελείως τυχαία, έπεσε στα χέρια μου, μέσα στην πτέρυγα Ε’, ημερήσια εφημερίδα της αριστεράτζας. Σ’ αυτήν υπήρχε κείμενο που υπέγραφαν κάποιες επιτροπές, μεταξύ των οποίων και μία για τη χορήγηση αδειών, που αναφέρονταν σ’ αυτό το ζήτημα. Με μεγάλη μου έκπληξη διαπίστωσα ότι, ενώ αναφέρονταν στην περίπτωση ενός κρατουμένου που του αρνήθηκαν την άδεια, δεν έλεγαν λέξη για μένα. Όσα περιγράφουν γι’ αυτόν, έγιναν και σε μένα, και μάλιστα χειρότερα. Γιατί εγώ είχα πλειοψηφία 2 προς 1 και μου έκοψε την άδεια η εισαγγελέας με το βέτο της, ενώ αυτός είχε μειοψηφία 2 προς 1. Μάλιστα, τα είχα καταγγείλει με επιστολή μου που δημοσιεύτηκε στο «Έθνος» την 31 Δεκεμβρίου 2015 και άρα το γνώριζαν. Μήπως δεν με ανέφεραν γιατί δεν ανήκω σ’ αυτούς που αυτοαποκαλούνται «κίνημα»; Μόνο ο Στάλιν έσβηνε φωτογραφίες και ιστορικά γεγονότα. Δεν μπορεί να χρησιμοποιούνται τέτοιες μέθοδοι από αντιεξουσιαστές, αναρχικούς και από απλούς αριστερούς. Μήπως έχουμε να κάνουμε με τον συμφιλιωμένο σταλινοαναρχισμό;

34 Ιστορία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Η αρχή και το τέλος της Μεγάλης Ιδέας Μέρος Πέμπτο Η απήχηση της Μεγάλης Ιδέας στην ελληνική Αριστερά Τεράστιο ενδιαφέρον έχει το πώς πολιτεύτηκε απέναντι στη Μεγάλη Ιδέα και γενικότερα στην προσπάθεια του ελληνισμού να επεκτείνει τα σύνορά τουεπ’ ωφελεία του έθνους μέσα στις ιδιαίτερες παγκόσμιες συγκυρίες που προέκυψαν η νεότευκτη ελληνική Αριστερά.

ο Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ) είναι το πρώτο ελληνικό επαναστατικό σοσιαλιστικό κόμμα, που ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1918. Στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο τον Νοέμβριο του 1924, το κόμμα μετονομάστηκε σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ) και έκτοτε πολιτεύεται πρεσβεύοντας λίγο πολύ τις ίδιες αντιλήψεις περί πατρίδας, εθνικής κυριαρχίας και εθνικού συμφέροντος. Είναι χαρακτηριστικό της λογικής του νεότευκτου επαναστατικού κόμματος αλλά και της μετέπειτα εξέλιξής του ως ΚΚΕ ότι, ενώ κατακεραυνώνει τον χυδαίο αλυτρωτικό ιμπεριαλισμό της αστικοτσιφλικάδικης εκστρατείας στη Μικρά Ασία, θρηνεί με μαύρο δάκρυ όταν οι δυνάμεις της Αντάντ αποσπούν από τον σοβιετικό ιμπεριαλισμό την Ουγγαρία. Εκεί, τα δάκρυα περίσσεψαν, όπως και οι εμβριθείς ιδεολογικές αναλύσεις. Η πολιτική αυτή εναντίον κάθε ιδέας της χώρας να διεκδικήσει τα εθνικά της συμφέροντα εκφράστηκε και εναντίον της προσάρτησης περιοχών της Μακεδονίας σε βάρος του βουλγαρικού και γενικότερα του βαλκανικού αλυτρωτισμού με διάφορα πρωτοσέλιδα στον «Ριζοσπάστη». Στο σημερινό μας σημείωμα θα παραθέσουμε μια μικρή σταχυολόγηση γνωμών και απόψεων που διατύπωσαν σχετικά με την Μικρασιατική Καταστροφή η οποία συνιστά και το τραγικό τέλος της Μεγάλης Ιδέας, πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την εθνική αυτή συντριβή. Ιδού μια πρώτη διεθνιστική «πατριωτική» προσέγγιση του μικρασιατικού ζητήματος πριν την ελληνική εκστρατεία.

Προκήρυξις του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Με τη λήξη των εργασιών του Ιδρυτικού Συνεδρίου της ΓΣΕΕ ξεκίνη-

σαν και οι προετοιμασίες για την οργανωτική ενοποίηση του ελληνικού σοσιαλιστικού κινήματος: Την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου [του 1917] ο Μπεναρόγιας, επικεφαλής αντιπροσωπείας που εκπροσωπούσε την Φεντερασιόν της Θεσσαλονίκης και άλλες σοσιαλιστικές οργανώσεις, συναντήθηκε με τον Βενιζέλο. Πρωταρχικός στόχος του Βενιζέλου ήταν να εξασφαλίσει την υποστήριξη του ελληνικού σοσιαλιστικού κινήματος των πολεμικών επιδιώξεων της Ελλάδας και την αντίθεσή του στις βουλγαρικές διεκδικήσεις. «[…] Η κυβερνώσα αστική τάξις επωφελείται της υπογραφής της ειρήνης με την Τουρκίαν για να παρασύρη τας εργαζομένας λαϊκάς μάζας εις σωβινιστικάς και πατριωτικάς εορτάς. Η αστική τάξις της χώρας έχει συμφέρον και αυτήν την φοράν, περισσότερον από κάθε άλλην, να εξαπατήση τον λαόν, τας εργαζομένας τάξεις της χώρας, κολακεύουσα το εθνικόν αίσθημα αυτών, το οποίον οι πολιτευταί, τα σχολεία, οι παπάδες και οι στρατιωτικοί καταλλήλως διέστρεψαν εις έναν στενόν σωβινισμόν, εις μίσος τυφλόν κατά των αδελφών των, των εργατών και των χωρικών των άλλων χωρών της Βαλκανικής. Έχει συμφέρον να εξαπατήση και πάλιν τας εργαζομένας τάξεις της χώρας, με το πρόσχημα μιας δήθεν οριστικής ειρήνης, με το επιχείρημα του ‘‘διπλασιασμού της πατρίδος’’ και της απελευθερώσεως των ‘‘υποδούλων αδελφών’’. Αθήναι τη 10η Σεπτεμβρίου 1920 Η Κεντρική Επιτροπή».

Οι εφημερίδες του μετώπου Μια ιδιαίτερου ενδιαφέροντος μαρτυρία είναι οι χειρόγραφες εφημερίδες που εκδίδονταν στο μικρασιατικό μέτωπο. Ακόμα πιο ενδιαφέρουσα είναι η σχετική δημοσίευση του Δ. Χαροντάκη στο περιοδικό «Τα

νέα του Ε.Λ.Ι.Α», τεύχος 62, καλοκαίρι 2003. «Μια από τις άγνωστες ώς τώρα πλευρές του μικρασιατικού πολέμου – κι όχι τυχαία, αφού δεν υπάρχει το απαιτούμενο αρχειακό υλικό, αλλά και οι μαρτυρίες είναι εξαιρετικά περιορισμένες – είναι οι χειρόγραφες εφημερίδες που εκδίδονταν, οι περισσότερες νομίμως, από τους στρατιώτες στο Μέτωπο. Πρόκειται για μία όντως άγνωστη, εν πολλοίς, πλευρά της ελληνικής εκστρατείας στη Μικρά Ασία, αλλά ωστόσο εξαιρετικά σημαντική. u Πρώτον, καταδεικνύει το κλίμα, τις διαθέσεις και το ηθικό που επικρατούσε στον ελληνικό στρατό, των χιλιάδων εκείνων ανθρώπων που κλήθηκαν να υλοποιήσουν το αίτημα της Μεγάλης Ιδέας του ελληνικού κεφαλαίου της διασποράς, πολεμώντας ορισμένοι μάλιστα από το 1916. u Δεύτερον, αποκαλύπτει το έδαφος στο οποίο έδρασε μία χούφτα – όχι περισσότεροι από 200 αγωνιστές – κομμουνιστών στρατιωτών εναντίον του πολέμου. Παρά τον μικρό αριθμό τους, η αντιπολεμική δράση τους είχε μεγάλο μερίδιο στην ήττα του ελληνικού ιμπεριαλισμού. […] Εξάλλου, μια από τις σπουδαιότερες παρατηρήσεις που κάνει ο Παπαλεξάνδρου είναι πως στις εφημερίδες του Μετώπου ‘‘Πατριωτικό αίσθημα αγνό, πηγαίο δε συναντά κανείς, κάπου-κάπου προβάλλει κάποια νότα πατριωτισμού, ψυχρή όμως, ξέθωρη, ρουτινιέρικη σαν ‘κατ’ επιταγήν’”. Η διαπίστωση αυτή καταγράφει ουσιαστικά το έδαφος πάνω στο οποίο βασίστηκε η αντιπολεμική προπαγάνδα των κομμουνιστών στρατιωτών και εξηγείται το σημαντικό αποτέλεσμα που είχε, δυσανάλογο φυσικά με τον μικρό τους αριθμό».

Κομμουνιστικές εφημερίδες Η εφημερίδα «Κόκκινος Φρουρός»

εκδιδόταν παράνομα στη Σμύρνη και συγκεκριμένα στο Σύνταγμα Τηλεγραφητών, με τον πολύγραφο του συντάγματος, από μία ομάδα κομμουνιστών στρατιωτών που είχε συγκροτηθεί από τους Π. Πουλιόπουλο, Ι. Μοναστηριώτη, Μιχ. Οικονόμου και Μπονάνο και συνεργαζόταν με τον Σοσιαλιστικό Όμιλο των Ελλήνων της Σμύρνης, που είχε επικεφαλής τον Μ. Ζαφειριάδη και τον Σοσιαλιστικό Όμιλο των Τούρκων με επικεφαλής τον Αλή. Οι συντάκτες του «Κόκκινου Φρουρού» είχαν «φτιάξει μία ομάδα συμπαθούντων που έβγαζαν το Μποεμιό, καμουφλαρισμένο όργανο προπαγάνδας, που βγήκε σε 2-3 φύλλα» (Κ. Καστρίτης ό.π., σελ. 68-71). Για τη δράση τους αυτή, εξάλλου, οι Πουλιόπουλος και Μοναστηριώτης συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας και της ανηθικότητας. Ο Μοναστηριώτης στάλθηκε στην ΧΙη Μεραρχία, όπου και κατάφερε να απαλλαγεί, ενώ ο Πουλιόπουλος δραπέτευσε με την κατάρρευση του Μετώπου, μαζί με τον δεσμοφύλακά του και μετέπειτα σύντροφό του Β. Νικολινάκο. Οι εφημερίδες των στρατιωτών του Μικρασιατικού Μετώπου 1921-22

«Μια Επιφύλαξη» Ζωηρό ενδιαφέρον έχει σχετικό άρθρο - ανάλυση του ιστορικού ηγέτη του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη στην εφημερίδα του «Ριζοσπάστη», με τίτλο «Μια Επιφύλαξη». «Αν δεν νικιόμασταν στη Mικρασία, η Τουρκία θα ήταν σήμερα πεθαμένη και μεις μεγάλη Ελλάδα! Τη ‘‘λευτεριά’’ μας θα τη στηρίζαμε στην υποδούλωση του Τουρκικού λαού! Αυτό εμείς δεν το δεχόμαστε. Το αποκρούομε κατηγορηματικά. Η αστικοτσιφλικάδικη Ελλάδα στη Μικρασία πή-

γε όχι ως εθνικός απελευθερωτής μα σαν ιμπεριαλιστική δύναμη, όργανο των Εγγλέζων μεγαλοκαρχαριών. Πήγανε αυτού όχι μόνο για να διαιωνίσει την ξενική κυριαρχία πάνω στο Τουρκικό λαό μα και να κάνει την Τουρκία αντισοβιετικό ορμητήριο… …Η Μικρασιατική εκστρατεία δεν χτυπούσε μόνο τη νέα Τουρκία, μα στρεφότανε και ενάντια στα ζωτικότατα συμφέροντα του Ελληνικού λαού. Γι’ αυτό εμείς όχι μόνο δεν λυπηθήκαμε για την αστικοτσιφλικάδικη ήττα στη Μικρασία, ΜΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΔΙΩΞΑΜΕ…» Ζαχαριάδης, «Ριζοσπάστης» 12.7.1935

Αρπαχτικός πόλεμος Τέλος, ενδιαφέρον έχει η συνέπεια στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται η ελληνική Αριστερά τα εθνικά μας συμφέροντα. Λίγο μετά τη λήξη του εμφυλίου σπαραγμού, τον Σεπτέμβριο του 1951, στο περιοδικό «Νέος Κόσμος», «επίσημον όργανον του ΚΚΕ», δημοσιεύεται μεταξύ άλλων: «Το κόμμα μας εκτέλεσε το Διεθνιστικό χρέος του καταγγέλλοντας τον τυχοδιωκτικό χαρακτήρα αυτού του πολέμου. Γιατί ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1919-1922 ήταν από την πλευρά της Ελλάδος ένας ΑΔΙΚΟΣ, ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΣ και ΑΡΠΑΧΤΙΚΟΣ πόλεμος». Κλείνοντας, είναι ενδεικτικός (και αποτυπώνει όλη την κυνική αλήθεια γύρω από αυτή τη διαχρονική πολιτική της Αριστεράς πάνω στα εθνικά ζητήματα) ο βαθύς καημός του Ζαχαριάδη για τη Μικρά Ασία: «…Πήγανε αυτού όχι μόνο για να διαιωνίσει την ξενική κυριαρχία πάνω στο Τουρκικό λαό μα και να κάνει την Τουρκία αντισοβιετικό ορμητήριο…». Xenofonb@gmail.com

art

μιχαλησ σπυριοπουλοσ, «αγγελα»

ΠΟΝΤΙΚΙ

«ΑΓΓΕΛΑ»

ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

Η «Αγγέλα» της Ελλάδας του ’50... Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος παρουσιάζει ένα από τα σημαντικότερα έργα της νεοελληνικής δραματουργίας, την «Αγγέλα» του Γιώργου Σεβαστίκογλου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη, στη Μονή Λαζαριστών (Σκηνή Σωκράτης Καραντινός). Tο έργο. Αθήνα. Δεκαετία του ’50. Η Αγγέλα έρχεται από το χωριό της για να δουλέψει υπηρέτρια σε ένα αστικό σπίτι. Στις ταράτσες συναντιέται με τις άλλες «δούλες», που αγωνίζονται για μια καλύτερη ζωή, βιώνοντας η καθεμιά το δικό της προσωπικό δράμα. Μνήμες της επαρχίας, έρωτες, όνειρα αλλά και ένας μυστηριώδης θάνατος μπερδεύονται, με φόντο μια Ελλάδα τραυματισμένη από τον Εμφύλιο, όπου κυριαρχούν η φτώχεια, η εκμετάλλευση, η αστυνομία, το όνειρο της φυγής, η μετανάστευση στην Αμερική. Ο συγγραφέας. Ο Γιώργος Σεβαστίκογλου έγραψε την «Αγγέλα» το 1957 στη Μόσχα. Εκεί κατέφυγαν αυτός και η σύζυγός του Άλκη Ζέη, κυνηγημένοι για τις ιδέες τους. Το έργο μεταφράστηκε αμέσως στα ρωσικά και αργότερα και σε πολλές άλλες γλώσσες. Ανέβηκε σε πολλές σκηνές της Ελλάδας και του εξωτερικού. Αποτελεί, αναμφίβολα, μια από τις ευτυχέστερες στιγμές της νεοελληνικής δραματουργίας. Μια λαϊκή τραγωδία μεταξύ ποίησης και ρεαλισμού, η «Αγγέλα» ανεβαίνει τώρα, είκοσι χρόνια μετά την πρώτη παρουσίασή της στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Παλούμπη. Ο σκηνοθέτης. Ο Γιώργος Παλούμπης είδε το έργο με την εξής προσέγγιση: «Το σημαντικότερο στοιχείο στο χτίσιμο μιας θεατρικής παράστασης είναι, πιστεύω, ένα καλό κείμενο. Μια καλή ιστορία. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που δουλεύω στο θέατρο. Οι ιστορίες. Με την ‘‘Αγγέλα’’ του Γ. Σεβαστίκογλου βρέθηκα να έχω μέσα στα χέρια μου ένα δώρο: Μια εξαιρετική ιστορία. Η εξιχνίαση ενός εγκλήματος, ένας μεγάλος έρωτας, οι συγκρούσεις, το σασπένς, η ατμόσφαιρα… Μια ιστορία όπου το ένα γεγονός φέρνει το άλλο και η εξέλιξη οδηγεί τους χαρακτήρες προς ένα συγκλονιστικό φινάλε. Ένα ‘‘φιλμ νουάρ’’ στη μετεμφυλιακή Ελλάδα». Ο πρωταγωνιστής. Ο Μιχ. Συριόπουλος εξομολογείται στο «Π»: «Ο χρόνος που διαδραματίζεται η ‘‘Αγγέλα’’ μοιάζει τόσο μακρινός αλλά και τόσο κοντινός σε εμάς. Μικρασιατική Καταστροφή, δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι κι αμέσως μετά ο Εμφύλιος που οδήγησε στη φτώχεια. Οι άνθρωποι ζούσαν μέσα στην πραγματική φτώχεια, αλλά πάλευαν ακόμα και πίστευαν σε ιδανικά και πατρίδες. Εξήντα κάτι χρόνια μετά η Ιστορία δείχνει για άλλη μια φορά το σκληρό της πρόσωπο. Οικονομική καταστροφή, νέο κύμα μετανάστευσης, απώλειες, αλλά πρωτίστως κρίση αξιών – που είναι και η πιο επικίνδυνη. Εγώ υποδύομαι τον ‘‘Λάμπρο’’, καθόλου τυχαίο όνομα, αφού ενσαρκώνω έναν λαμπρό νέο, πάμπλουτο σε αρετές, πάμφτωχο σε υλικά αγαθά. Ήθος, αξιοπρέπεια, μπέσα, παλικαριά, τιμή... είναι οι λέξεις που τον χαρακτηρίζουν – λέξεις παρεξηγημένες ίσως στις μέρες μας –, οι οποίες εμπεριέχουν, ωστόσο, αξίες που αντέχουν στον χρόνο. Υποδύομαι έναν άντρα παλαιάς κοπής, έναν άντρα που σίγουρα ταιριάζει στο πλευρό της Αγγέλας. Έρωτας, θάνατος, τιμή, φόβος, φτώχεια, επιβίωση είναι οι άξονες πάνω στους οποίους ‘‘κτίζεται’’ η ιστορία με φόντο μια πληγωμένη Ελλάδα».

INFO

ΚΘΒΕ

Δύο φιλόδοξες παραγωγές ζητούν την προσοχή μας...

«Αγγέλα» του Γιώργου Σεβαστίκογλου. Μονή Λαζαριστών, Σκηνή Σωκράτης Καραντινός. Τετάρτη: 18.00, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο: 21.00, Κυριακή: 19.00. Σκηνοθεσία: Γιώργος Παλούμπης. Σκηνικά-κοστούμια: Κέλλυ Βρεττού. Μουσική σύνθεση: Μπάμπης Παπαδόπουλος. Σχεδιασμός φωτισμού: Βασίλης Παπακωνσταντίνου. Παίζουν: Κατερίνα Αλέξη (Αγγέλα), Έφη Δρόσου (Κυρία Παπά), Χρύσανθος Καγιάς (Αστυνομικός), Σοφία Καλεμκερίδου (Άννα), Νίκος Κολοβός (Γιατρός), Πέλλα Μακροδημήτρη (Φανή), Νικόλας Μαραγκόπουλος (Στράτος), Γιολάντα Μπαλαούρα (Η κυρία της Φανής), Σταυριάννα Παπαδάκη (Νέρα), Παναγιώτης Παπαϊωάννου (Μένιος), Μιχάλης Συριόπουλος (Λάμπρος) κ.ά.

«βοΫτσεκ» Σκηνοθεσία-επεξεργασία κειμένου-φωτισμοί: Σταύρος Σ. Τσακίρης. Μετάφραση: Αντώνης Γαλέος. Σκηνικά-κοστούμια-Flash animation: Αλέξανδρος Ψυχούλης. Μουσική: Μίνως Μάτσας. Δραματoλογία-στίχοι: Λουίζα Αρκουμανέα. Μουσική διδασκαλία: Νίκος Βουδούρης, Χρύσα Τουμανίδου. Παίζουν: Νεφέλη Ανθοπούλου, Άννα Ευθυμίου, Γιώργος Κολοβός, Χρίστος Νταρακτσής, Ευγενία Πανταζόγλου, Χρίστος Στυλιανού κ.ά. Τετάρτη: 18.00, ΠέμπτηΠαρασκευή-Σάββατο: 21.00, Κυριακή: 19.00

«βοΫτσεκ» Αντιγόνη Βαντίκη

…και ο «Βόυτσεκ», ο εφιάλτης του μέλλοντος Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος παρουσιάζει επίσης το έργο του Γκέοργκ Μπύχνερ «Bόυτσεκ», σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη, στο Βασιλικό Θέατρο. Όπως εξηγεί ο σκηνοθέτης, η προσέγγισή του βασίστηκε σε «ένα ερωτηματολόγιο που ξέχασε να συμπληρώσει», και το οποίο περιλαμβάνει τις εξής απορίες: «Γιατί ο Θεός αφιέρωσε την έβδομη ημέρα μόνο για τον άνθρωπο; Οι θρησκείες είναι ανάγκη των ανθρώπων ή επιταγή του Θείου;Σε τι εξυπηρετεί η αέναη θεϊκή κρίση; Η ηθική είναι απαίτηση του Θεού; Τα συστήματα αναζητούν την ηθική αλλά και επιβάλλονται μέσα από αυτήν; Πώς το ζώο που κατέχει μόλις τη δέκατη έβδομη θέση στην τροφική αλυσίδα τα εξόντωσε όλα; Ο συλλογισμός είναι μέγεθος υπαρκτό; Είναι η γλώσσα κάτι περισσότερο από μνήμη των ήχων; Μήπως τα ζώα δεν μιλούν γιατί ξέρουν τα πάντα; Είναι η επιστημονική γνώση μια αυταπάτη; Ο Πολιτισμός είναι μια ψευδαίσθηση; Η Ελευθερία προεξοφλεί την ευδαιμονία; Η ευδαιμονία είναι συλλογικό αγαθό ή ατομική νωθρότητα; Τα λεφτά

θεσπίστηκαν από τους ανθρώπους; Χωρίς τα λεφτά θα κυριαρχούσε ο νόμος της ζούγκλας; Οι πετυχημένοι πεθαίνουν; Οι φτωχοί είναι εμπόδιο για την πρόοδο της ανθρωπότητας; Αν το Θέατρο είναι διασκέδαση μπορεί και να σκέφτεται;». Από την πλευρά του, ο πρωταγωνιστής Χρ. Στυλιανού μας εξομολογήθηκε: «Ο Βόυτσεκ είναι ένας άνθρωπος που γίνεται πειραματόζωο, κουρέας, υπηρέτης του λοχαγού του, που ανέχεται σιωπηλά την προδοσία της γυναίκας του, που κάνει τα πάντα για να επιζήσει. Ένας άνθρωπος που εξηγεί τα πάντα με δικό του τρόπο. Δεν θέλει να λέει τη γνώμη του. Είναι και στρατιώτης, οπότε, γνωρίζει πως – ούτως ή άλλως – η παραμικρή έκφραση της γνώμης του θα του στοιχίσει. Δυσκολεύτηκα να κατανοήσω τον χαρακτήρα του ‘‘Βόυτσεκ’’. Επειδή ανήκω στους ανθρώπους που εκφράζονται αρκετά ανοιχτά, παιδεύτηκα να καταλάβω γιατί είναι τόσο κλειστός. Ο ρόλος είχε δυσκολίες και προκλήσεις και σε πρακτικό επίπεδο απαιτούσε μια ερμηνεία χωρίς έκφραση, ‘‘παγωμένη’’. Απαιτούσε ‘‘Δυο μάτια’’ που ποτέ δεν καταλαβαίνεις τι λένε. Nομίζω ότι το ίδιο το θεατρικό κείμενο είναι αυτό που φωτίζει τον γρίφο του Βόυτσεκ».

36 ποντικιart

TO ΠΟΝΤΙΚΙ πεμπτη 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Δεν υπάρχει μικρός και μεγάλος ρόλος...

Spotlight Φωτ. Σπ. Κατωπόδης

Υπάρχουν ηθοποιοί που είναι διάσημοι και έκαναν μηνασ πετυχημένη καριέρα κυρίως με δεύτερους ρόλους. Συνήθως τους βλέπουμε στη… σκιά κάποιου άλλου ηθοποιού και άρα ρόλου. Μια τέτοια περίπτωση είναι ο αγαπημένος μου Δημήτρης Μαύρος, που -αργά, αλλά σταθερά-, ανεβαίνει ένα-ένα τα σκαλιά της δικαίωσης στην τέχνη που διάλεξε να υπηρετήσει. «Μεφίστο», «Πρόβα νυφικού», «Δαιμονισμένοι», τρία από τα έργα που τα τελευταία χρόνια είχε βασικούς ρόλους. «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι», στο σινεμά, η «Δικαίωση», στην τηλεόραση, του χάρισαν την επιπλέον δημοσιότητα. Ο Δημήτρης Μαύρος είχε την ευτυχία να συνεργαστεί με σημαντικούς ανθρώπους του χώρου, αλλά ο γνωστός ηθοποιός δεν έχει περιοριστεί μόνο σε ρόλους... guest star και βοηθητικούς. Άσχετα αν ο λοχαγός Λεμπιάντγκιν που υποδύθηκε στους «Δαιμονισμένους» δεν είναι και ο πρωταγωνιστής. Με ένα βραβείο Κάρολος Κουν το 2002 για την ερμηνεία του στους «Εκτελεστές» του Γ. Σκούρτη να κοσμεί το σπίτι του, ο Δημήτρης Μαύρος δεν δέχεται τέτοιου είδους κατηγοριοποιήσεις στο επάγγελμα του ηθοποιού. «Το σημαντικό για έναν ηθοποιό είναι να μπορεί να υπηρετήσει τον ρόλο που του έχουν αναθέσει σωστά. Να ασκεί την τέχνη του όσο καλύτερα μπορεί, ανεξαρτήτως της φύσης του ρόλου. Αυτοί που ξεχωρίζουν α’και β’ ρόλους είναι σαν να ξεχωρίζουν το “φαίνεσθαι” και το“είναι”ενός ηθοποιού». Γεννήθηκε στην Αθήνα, αποφοίτησε από το Εργαστήρι Υποκριτικής Αμφιθεάτρου του Σ.Α. Ευαγγελάτου. Φοίτησε στο Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει συνεργαστεί με το Εθνικό Θέατρο,

Νέες ταινίες

βιντιαδησ

στοι ι ρ κ ι τ ν α τεσ καθρεφ

Δ. Μαyρος , Κων. Κλαψινοy, Αλ. Καλπακιδης το Θέατρο Τέχνης, το Σύγχρονο Θέατρο Αθήνας, τον θίασο Π. Φιλιππίδη, με τα ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, Αγρινίου, Κρήτης, Καλαμάτας, Κέρκυρας, το Θέατρο Διαδρομή, τη Νέα Ελληνική Σκηνή, το Θέατρο Δίπυλον, το Αβίστα Θέατρο, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Αυτήν την εποχή πρωταγωνιστεί στο «Καπλάνι της βιτρίνας», τηςΆλκης Ζέη, στο «Βρετάνια», και ετοιμάζει τα δύο κωμικά μονόπρακτα του Άντον Τσέχωφ, «Πρόταση γάμου» και «Αρκούδα», που θα παρουσιάζονται σε μία ενιαία παράσταση στο θέατρο «Γκλόρια» - Μικρή Σκηνή από 4 Μαρτίου, με τον ενιαίο τίτλο «Τσέχωφ για δύο, Πάει πολύς καιρός που δεν ήπια σαμπάνια…». Η υπόθεση, πολύ ενδιαφέρουσα: Ένας άνδρας και μια γυναίκα. Μπορεί ένα λιβάδι κι ένας σκύλος να καταστρέψουν μια πρόταση γάμου; Στην αιώνια διαμάχη των δύο φύλων ποιος θα κερδίσει; Ο άνδρας ή η γυναίκα; Ο έρωτας ή το συμφέρον; Θα καταφέρουν τελικά να πιουν σαμπάνια απ’το ίδιο ποτήρι; Κι όταν στο σπίτι μιας χήρας εισβάλει ένας άξεστος τύπος από το παρελθόν και ζητάει πίσω τα δανεικά, εκείνη τι πρέπει να κάνει; Να επιστρέψει τα χρήματα ή να του δώσει την καρδιά της; Ο Δημήτρης Μαύρος, η Κωνσταντίνα Κλαψινού κι ο Αλέξανδρος Καλπακίδης μπλέκουν σ’ένα παιχνίδι κωμικών παρεξηγήσεων και ανατροπών κι αφήνουν τον Άντον Τσέχωφ να δώσει τις λύσεις. (Σκηνικά: Κατερίνα Ζουράρη, Κοστούμια: Ήρα Λιμνιωτάκη, Κατερίνα Ζουράρη, Επιμέλεια κίνησης: Μαρίζα Τσίγκα, κάθε Τετ., Κυρ. 7.15 μ.μ., Πέμ.-Σάβ. 9 μ.μ.). Είδα τις πρόβες και είμαι σίγουρος ότι το αποτέλεσμα αξίζει την προσοχή μας!

Σκηνοθεσία: Τομ ΜακΚάρθι. Παίζουν: Μαρκ Ραφάλο, Μάικλ Κίτον, Ρέιτσελ ΜακΆνταμς, Λιβ Σράιμπερ Η ταινία φέρνει στο φως την αληθινή ιστορία της βραβευμένης με Pulitzer ομάδας δημοσιογράφων με το όνομα «Spotlight», της εφημερίδας «Boston Globe» , που αποκάλυψε το 2002 ένα σκάνδαλο παιδεραστίας στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας, στο οποίο εμπλέκονταν πάνω από 70 ιερείς. Δεκάδες παιδιά φέρεται να είχαν κακοποιηθεί σεξουαλικά για περισσότερες από τρεις δεκαετίες μέσω ενός αρρωστημένου κυκλώματος. Δραματικό θρίλερ υποψήφιο για έξι Όσκαρ.

Το ξύπνημα της άνοιξης Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Γιάνναρης. Παίζουν: Κωνσταντίνος Ελματζίογλου, Δάφνη Ιωακειμίδου-Πατακιά, Κώστας Νικούλις,Άγγελος Τζέγια Πέντε έφηβοι, πέντε διαφορετικοί χαρακτήρες βιώνουν τη δική τους βίαιη ενηλικίωση και αναζητούν τρόπους να γίνουν αντισυστημικοί και αντισυμβατικοί πηγαίνοντας κόντρα στη συμβατική ζωή των γονιών τους. Η συμμορία τούς δίνει μια γεύση από την ενήλικη ζωή, αλλά τους οδηγεί στο έγκλημα. Η επιστροφή πια είναι αδύνατη…

Οι θεοί της Αιγύπτου Σκηνοθεσία: Αλεξ Πρόγιας. Παίζουν: Τζέραρντ Μπάτλερ, Μπρέντον Θουέιτς, Νικολάι Κόστερ Γουαλντάου Μια περιπέτεια δράσης που έχει στην καρδιά της την αιγυπτιακή μυθολογία και αφετηρία το ταξίδι του Μπεκ για να σώσει τον κόσμο και την πραγματική του αγάπη. Στρέφεται για βοήθεια στον παντοδύναμο θεό Χόρους και του ζητά να συμμαχήσει με τον Σετ, τον αμείλικτο θεό του Σκότους που έχει σφετεριστεί τον θρόνο της Αιγύπτου βυθίζοντας την κάποτε ειρηνική και εύπορη αυτοκρατορία στο χάος και τις διαμάχες.

Πρακτοράτζα Σκηνοθεσία: Λουί Λετεριέρ.Παίζουν: Σάσα Μπάιρον Κοέν, Μαρκ Στρονγκ, Πενέλοπε Κρουζ κ.ά. Ένας Βρετανός πράκτορας ετοιμάζεται για την επό-

ατζeντα Πέμπτη 25.2 ΘΕΑΤΡΟ. Τα ζητήματα του αυτοπροσδιορισμού, του έρωτα, του θάρρους και της αλληλοκατανόησης θίγονται στο έργο «Οι πεταλούδες είναι ελεύθερες» του Λέοναρντ Γκερς, που σκηνοθετεί η Άννα Παναγιωτοπούλου. Πρωταγωνιστεί η ίδια μαζί με τους Σταύρο Καραγιάννη, Άννα Μονογιού, Γιώργο Τσούρμα. Info: Θεσσαλονίκη, Θέατρο Αυλαία (Πλατεία ΧΑΝΘ, πλευρά Τσιμισκή), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: 15 και 12 ευρώ (φοιτητικό, ανέργων), τηλ.: 2310-237700 Παρασκευή 26.2 ΜΟΥΣΙΚΗ. Ο συνθέτης και κιθαριστής Μανόλης Ανδρουλιδάκης και ο μπουζουξής Αντρέας Καραντίνης προσκαλούν τον λαϊκό τραγουδιστή Γεράσιμο Ανδρεάτο, τον Χάρη Μακρή και τη νέα τραγουδίστρια Λίλη Βελισσαρίου σε μια μουσική βραδιά αφιερωμένη στην ονειρική Μικρασία με τίτλο «Στις γειτονιές των αγγέλων». Info: Ρυθμός Stage (Μαρίνου Αντύπα 38, Ηλιούπολη), ώρα έναρξης: 22.30, τιμές εισιτηρίων: είσοδος στο μπαρ 12 ευρώ με μπύρα ή κρασί, τηλ.: 2109750060

μενη αποστολή του, αλλά για κακή του τύχη είναι αναγκασμένος να πάρει μαζί του τον εδώ και πολλά χρόνια χαμένο αδερφό του, έναν φανατικό χουλιγκάνο, ο οποίος έχει την τάση να φέρνει τα πάνω κάτω και να δημιουργεί αδιέξοδες καταστάσεις.

Το δάσος Σκηνοθεσία: Τζέισον Ζάντα. Παίζουν: Νάταλι Ντόρμερ, Τέιλορ Κίνι, Έοιν Μακέν, Γιουκιγιόσι Οζάουα Ένα μεταφυσικό θρίλερ που διαδραματίζεται στους πρόποδες του Όρους Φούτζι, στην Ιαπωνία. Μια νεαρή Αμερικανίδα, η Σάρα, αναζητεί τη δίδυμη αδερφή της, που έχει εξαφανιστεί μυστηριωδώς. Παρά τις προειδοποιήσεις όλων, αυτή μπαίνει στο δάσος και εκεί αντιμετωπίζει θυμωμένες και βασανισμένες ψυχές των νεκρών που κυνηγούν όποιον περιπλανιέται μέσα σ’ αυτό.

Καυτός ήλιος Σκηνοθεσία: Ντάλιμπορ Μάτανιτς. Παίζουν: Τιχάνα Λάζοβιτς, Γκόραν Μάρκοβιτς, Νίβες Ιβάνκοβιτς, Ντάντο Τσόσιτς Η κροατική αυτή ταινία διηγείται τρεις διαφορετικές ιστορίες αγάπης με φόντο τρεις διαδοχικές δεκαετίες, σε δύο γειτονικά βαλκανικά χωριά όπου μαίνεται εδώ και χρόνια το διεθνοτικό μίσος. Μια ταινία για τους κινδύνους – αλλά και την παντοτινή δύναμη – του απαγορευμένου έρωτα.

Marketa Lazarova (1976) Σκηνοθεσία: Φράντισεκ Βλάτσιλ. Παίζουν: Μάγντα Βασαριόβα, Γιόζεφ Κεμρ, Νάντα Χάινα, Γιαροσλάβ Μούτσκα Βρισκόμαστε στον σκοτεινό Μεσαίωνα, και συγκεκριμένα στον 13ο αιώνα. Ο Νίκολας κι ο αδελφός του, Άνταμ, ληστεύουν περαστικούς μέχρι που βρίσκονται με έναν Γερμανό όμηρο. Ο τυραννικός τους πατέρας ετοιμάζεται για την οργή του βασιλιά κι αποζητά τη συμμαχία του γείτονά του, Λαζάρ, ο οποίος αρνείται. Έτσι, ο Κόζλικ απάγει την κόρη του.

πεμπτη 25.2 - ΤΕΤΑΡΤΗ 2.3 Σάββατο 27.2 ΜΟΥΣΙΚΗ. Ο Μανώλης Φάμελλος και ο Στάθης Δρογώσης δεν είναι μόνο συνάδελφοι, αλλά και φίλοι. Μαζί με δύο ακόμα συνοδοιπόρους, τον Οδυσσέα Τσάκαλο και τον Βαγγέλη Μαρκαντώνη, στήνουν ένα κουαρτέτο και μας καλούν στην όμορφη παρέα τους να ακούσουμε τις ωραίες δημιουργίες τους. Info: Σταυρός του Νότου, Club (Φραντζή & Θαρύπου 35-37), ώρα έναρξης: 22.00, είσοδος: 12 ευρώ με μπύρα ή κρασί, τηλ.: 210-9226975 Κυριακή 28.2 ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟ. Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Bloode διοργανώνει την ημερίδα ενημέρωσης για τον εθελοντισμό και παράλληλη διενέργεια εθελοντικής αιμοδοσίας. Το αίμα που θα συλλεχθεί θα δοθεί για τις ανάγκες των παιδιών του Συλλόγου Φλόγα. Με όχημα το δημιουργικό παιχνίδι, τα παιδιά, μαζί με τους γονείς τους, θα έρθουν σε επαφή με τη σημασία και την αξία του εθελοντισμού, της αλληλεγγύης, της αγάπης και της κοινωνικής προσφοράς. Info: Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων (αίθουσα Δεξαμενές Καθαρισμού), από τις 10 το πρωί έως τις

5 το απόγευμα, πληροφορίες www.facebook.com/ bloode.org

Τρίτη 1.3 ΘΕΑΤΡΟ. Ο Γιάννης Τσίρος υπογράφει τον «Άγριο Σπόρο», ένα κοινωνικό δράμα με πικρό χιούμορ στο παρακμιακό πλαίσιο ενός ελληνικού επαρχιακού τοπίου, που συνθέτει εύστοχα κομμάτια μιας παραμορφωτικής πραγματικότητας που ζούμε. Σκηνοθετεί η Ελένη Σκότη και παίζουν οι Τάκης Σπυριδάκης, Ντάνη Γιαννακοπούλου, Ηλίας Βαλάσης. Info: Επί Κολωνώ (Ναυπλίου 12 & Λένορμαν 94), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: κανονικό 16 ευρώ, φοιτητικό/ανέργων Σάββατο-Κυριακή 12 ευρώ, φοιτητικό/ανέργων Δευτέρα - Τρίτη 10 ευρώ, άνω των 65 12 ευρώ (κάθε Τετάρτη), τηλ.: 210-5138067

Δευτέρα 29.2 ΘΕΑΤΡΟ. Ένα έργο για τη σύγχρονη βία του ρατσισμού και την απελπισμένη ανάγκη μας για αγάπη είναι το «Νύχτα στην Εθνική» που σκηνοθετεί η Λεία Βιτάλη. Με τους Μαίρη Νάνου, Βασίλη Μπατσακούτσα, Ντομένικα Ρέγκου. Info: Θέατρο Μεταξουργείο (Ακαδήμου 14-16, μετρό Μεταξουργείο), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος 12 ευρώ, φοιτητικό και ανέργων 10 ευρώ, προπώληση 5 ευρώ, τηλ.: 210-5234382

Τετάρτη 2.3 ΜΟΥΣΙΚΗ. Ο βιρτουόζος του κλαρίνου Γιώργος Μάγγας στήνει ένα εκρηκτικό γλέντι όπου η μουσική των τσιγγάνων συναντά το τσάμικο, το καλαματιανό, καθώς και άλλους παραδοσιακούς ρυθμούς της Ελλάδας. Info: Half Note Jazz Club (Τριβωνιανού 17, Μετς), ώρα έναρξης: 21.30, είσοδος: 20 ευρώ (μπαρ), 25 ευρώ (Β’ Ζώνη), 30 ευρώ (Α’ Ζώνη) με ένα ποτήρι μπύρα ή κρασί, τηλ.: 2109213310. Σήμερα και αύριο.

«αγριοσ Σποροσ»

ΠΟΝΤΙΚΙart

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

www.topontiki.gr

Η τραγική κατάληξη µιας εθνικής περιπέτειας Ένα βιβλίο που εξετάζει την επίμαχη περίοδο 1914 - 1922, υπό το πρίσμα του καταστροφικού Εθνικού Διχασμού που σηματοδότησε την αρχή του τέλους της Μεγάλης Ιδέας, ενός ονείρου που λίγο πριν από την εθνική καταστροφή στη Μικρά Ασία είχε προλάβει να γίνει πραγματικότητα με τη Συνθήκη των Σεβρών Με την κήρυξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι η χώρα μας βρέθηκε αντιμέτωπη όχι τόσο με τις συνέπειες του πολέμου όσο με τον κακό – κάκιστο – εαυτό της, εκείνον που αντί να λύνει κάθε σοβαρό πρόβλημα με εθνική συναίνεση και ομοψυχία, το μετέτρεπε σε μια πρώτης τάξεως αφορμή για εσωτερικές συγκρούσεις, έριδες, αντιπαλότητες, διχασμούς και αρκετές φορές εμφύλιες συγκρούσεις… Το φατριαστικό πνεύμα και η συγκρουσιακή λογική υπήρξε ανέκαθεν η πιο προσφιλής μέθοδος επίλυσης όχι των καθαυτό προβλημάτων, αλλά των κομματικών διαφορών και των προσωπικών αντιπαλοτήτων. Η Ελλάδα αδυνατούσε να συγκροτήσει κράτος και ως εκ τούτου οι Έλληνες δεν μπορούσαν να διαμορφώσουν μια σαφή εθνική ταυτότητα που να υπερβαίνει την ατομικότητά τους. Μπροστά στα νέα δεδομένα που έθετε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, η χώρα βρήκε μιαν ακόμα αφορμή εσωτερικών συγκρούσεων, αυτή τη φορά για την πολιτική συμμαχιών που θα ήταν εθνικά επωφελής. Έτσι, κατά έναν τρόπο, το πραγματικό πρόβλημα που ήταν οι συμφέρουσες για τη χώρα συμμαχίες, έγινε αμιγώς πεδίο αντιπαράθεσης και σύγκρουσης κομματικών, προσωπικών και άλλων τινών συμφερόντων. Πρόκειται για τον λεγόμενο Εθνικό Διχασμό, που κατέληξε να είναι η αρχή μιας επώδυνης όσο και τραγικής κατάληξης της περιπέτειας του νεότερου ελληνισμού… Από τη μια μεριά, ο Βενιζέλος θεωρούσε τις παγκόσμιες αυτές εξελίξεις ως μια πρώτης τάξεως αφορμή να εφαρμοστούν και να ευοδωθούν οι αλυτρωτικές ιδέες του ελληνισμού που σχετίζονταν κυρίως με τη Μικρά Ασία. Πίστευε ακράδαντα πως νικήτριες σ’ αυτόν τον πόλεμο θα ήταν οι συμμαχικές δυνάμεις της λεγόμενης Αντάντ, αντίθετα με το αντιβενιζελικό στρατόπεδο, το οποίο φρονούσε από την πλευρά του ότι θα επικρατούσαν οι Κεντρικές Δυνάμεις. Πάνω σ’ αυτή την επιλογή, η Ελλάδα ενεπλάκη σ’ έναν σφοδρό εθνικό διχασμό που τελικά

Ξενοφών Μπρουντζάκης

Σωτήρης Ριζάς Το Τέλος της Μεγάλης Ιδέας Ο βενιζελισμός, ο αντιβενιζελισμός και η Μικρά Ασία Εκδόσεις: Καστανιώτη Σελ.: 360

μας οδήγησε στον μικρασιατικό όλεθρο. Το βιβλίο του Ριζά εξετάζει την επίμαχη περίοδο που ξεκινά από το 1914, μια χρονιά διώξεων κατά των ελληνικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας από τους Νεότουρκους μετά τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων, καλύπτοντας και τα γεγονότα που ακολούθησαν την ήττα στα μικρασιατικά πεδία των μαχών και την ολοκληρωτική εκρίζωση των ελληνικών πληθυσμών από τις πατρογονικές τους εστίες. Η Μικρά Ασία υπήρξε το αντικείμενο του πόθου της Μεγάλης Ιδέας, που αποτελούσε την αιχμή του δόρατος της βενιζελικής πολιτικής. Αντίθετα, η αντιβενιζελική πλευρά διατύπωνε έναν έντονο σκεπτικισμό απέναντι σε αυτή την πολιτική, διατεινόμενη ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να υποστηρίξει ένα παρόμοιο σχέδιο για προφανείς στρατιωτικούς λόγους αλλά και λόγω αντικειμενικών γεωμορφολογικών δεδομένων. Στο βιβλίο αυτό, ο συγγραφέας αναζητά όλες εκείνες τις αιτίες που συνέβαλαν στην εθνική αυτή τραγωδία και τις εντοπίζει στο ότι η χώρα δεν αποτελούσε μια οργανωμένη και αυτάρκη πολιτικο-στρατιωτική οντότητα, η οποία θα είχε τη δυνατότητα να υποστηρίξει με τις δικές της δυνάμεις αυτό το μεγάλο εγχείρημα. Το γεγονός ότι η χώρα μας βασιζόταν αποκλειστικά στην πολιτική σύμπραξη με τη Μ. Βρετανία υπήρξε, κατά τον συγγραφέα, η καθοριστική αιτία της τραγικής αποτυχίας αυτού του εθνικού εγχειρήματος. Η αντίληψη αυτή έρχεται σε αντίθεση με την επίσης ισχυρή άποψη πως βασική αιτία της καταστροφής είναι ότι εκλήθησαν να εφαρμόσουν τη βενιζελική πολιτική οι ορκισμένοι εχθροί της, καθώς επίσης και η επάνοδος του βασιλέως, που εξέφραζε τα συμφέροντα των ηττημένων, πράγμα που δεν ενθουσίασε και τόσο τους νικητές συμμάχους της χώρας μας. Για το βιβλίο του Σωτήρη Ριζά, «Το Τέλος της Μεγάλης Ιδέας» θα μιλήσουν την Τρίτη 1η Μαρτίου, στον Ιανό, ο Κώστας Κωστής και ο Ηλίας Νικολακόπουλος.

Νέες εκδόσεις (δε)κατα τεύχος 44, Ειδήσεις

Είναι οι ειδήσεις σε κρίση; Σε ποιον ανήκουν; Ποιος τις φτιάχνει; Από πού έρχονται; Ειδήσεις; Ειδήσεις! Καθημερινά κατακλύζουν τη ζωή μας και μας βομβαρδίζουν από όλα τα μέτωπα της καθημερινότητας. Το νέο τεύχος των «(δε)κάτων» αποφάσισε να το διερευνήσει λίγο περισσότερο το θέμα: σε ποιον ανήκουν, ποιος τις φτιάχνει, από πού μας έρχονται; Δεκατέσσερις πεζογράφοι, 14 ποιητές και 14 δημοσιογράφοι, αναλυτές και πανεπιστημιακοί απαντούν στα ερωτήματα με κείμενα κάθε είδους: θέσεις, αναλύσεις, εκτιμήσεις, τοποθετήσεις, απόψεις, διηγήματα, ποιήματα, αφηγήματα, δοκίμια, μαρτυρίες, αποκαλύψεις και… selfies. Επιπλέον, μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του βραβευμένου πεζογράφου Χρήστου Οικονόμου στον Ρωμανό Κοκκινάκη. Και όπως πάντοτε βιβλιοκρισίες και αιχμηρά σχόλια για την (όχι μόνο λογοτεχνική) επικαιρότητα. Το ιδανικό περιοδικό για μετά τις ειδήσεις των οκτώ. Οι πεζογράφοι: Μάριος Ποντίκας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Θανάσης Τριαρίδης, Αλεξάνδρα Κατσιάνη, Φίλιππος Δρακονταειδής, Τάσος Καλούτσας, Δώρα Κασκάλη, Μπελίκα-Αντωνία Κουμπαρέλη, Δημήτρης Μίγγας, Ευδοκία Σταυρίδου, Γιάννης Στρούμπας, Γιώργος Ρούβαλης, Χρύσα Φάντη, Θανάσης Χονδρός. Οι ποιητές: Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Ηλίας Γκρης, Aντιόπη Αθανασιάδου, Μυρτώ Δηγόνη, Κώστας Κουτσουρέλης, Χρήστος Μπουλώτης, Κωστής Τριανταφύλλου, Κώστας Μωραΐτης, Μάκης Ξυραφάκης, Ευτυχία Τροϊκανού, Έλσα Κορνέτη, Σοφία Διονυσοπούλου, Αντιγόνη Κατσαδήμα, Αλέξανδρος Κατσιούρης. Οι δημοσιογράφοι, αναλυτές, πανεπιστημιακοί: Ben Bagdikian, Δημήτρης Γκιώνης, David Jacobson, Γιάννης Πανούσης, Μανώλης Παράσχος, Παναγιώτης Βούζης, Ρίβα Λάββα, Γιάννης Τζώρτζης, Τάσος Τσακίρογλου, Δημήτρης Τζουμάκας, Justin Fox, Διαμαντής Μπασαντής, Λέλη Μπέη, Bίκυ Τσελεπίδου.

ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ Αριστουργήματα των μεγαλύτερων συγγραφέων της παγκόσμιας γραμματείας

Σ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ: Βαρδουσίων 10, 115 26, Αθήνα, Τηλέφωνο & Fax: 210-6920890, e-mail: info@poikilistoa.gr, www.poikilistoa.gr

Κεντρική διάθεση: Δ.Β. ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.Ε.Ε., Ιπποκράτους 82, Αθήνα, Τηλέφωνο 210-3613676, e-mail: info@ellinoekdotiki.gr

38 Media

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ

8-13/2/16

1-6/2/16

ΤΑ ΝΕΑ

17.475

18.872

ΕΘΝΟΣ

11.003

12.260

ESPRESSO

10.618

11.182

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

10.118

10.286

ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

9.323

9.918

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

8.445

8.768

ΚΟΝΤΡΑ NEWS

4.063

4.388

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

3.665

3.570

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

3.468

3.247

ΕΣΤΙΑ

1.770

1.878

ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)

1.338

1.812

ΑΥΓΗ

1.246

1.412

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)

641

608

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)

273

250

Ο ΛΟΓΟΣ

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ

14/2/16

7/2/16

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

100.140

108.030

ΕΘΝΟΣ

77.230

77.240

ΤΟ ΒΗΜΑ

77.160

74.070

REAL NEWS

60.080

57.140

ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

16.430

16.040

ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

13.660

16.770

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

12.340

13.060

ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ

8.640

7.070

ΑΥΓΗ

4.820

3.660

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

4.620

4.490

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

2.430

2.510

ΤΟ ΧΩΝΙ

1.250

1.310

ΤΟ ΑΡΘΡΟ

1.210

1.200

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ

8-14/2/16

1-7/2/16

ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

21.180

22.250

ΑΓΟΡΑ

16.530

19.240

ΤΟ ΚΑΡΦΙ

7.040

8.020

ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ

5.180

5.280

ΕΠΕΝΔΥΣΗ

3.450

3.580

ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)

2.020

2.010

FINANCE & MARKET VOICE

1.530

ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

1.100

1.040

980

940

ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ

9-14/2/16

2-7/2/16

GOAL NEWS

5.571

5.784

ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

5.673

4.960

LIVE SPORT

4.700

5.008

SPORTDAY

4.200

4.566

Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

3.103

2.868

ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ

2.866

3.024

ΓΑΥΡΟΣ

2.335

2.382

ΠΡΑΣΙΝΗ

1.800

2.022

853

986

8-13/2/16

1-6/2/16

ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)

9.290

9.040

ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ

ΠΡΙΝ

ΓΑΤΑ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Σίριαλ της χρονιάς: η κόντρα κυβέρνησης - καναλαρχών Το έχει η μοίρα τους, φαίνεται, στην κυβέρνηση τίποτα από αυτά που σχεδιάζουν να κάνουν (τουλάχιστον στον χώρο των ΜΜΕ) να μη γίνεται στην ώρα του… Η αρχή έγινε με την ΕΡΤ, που ενώ η κουβέντα για την επαναλειτουργία της γινόταν από την επομένη των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου 2015 τελικά χρειάστηκε να μπει Ιούνιος για να φύγει η ΝΕΡΙΤ από τις οθόνες μας. Έτσι τώρα πάει ο καιρός και με τις άδειες. Αγγελοπουλικά, αν θέλετε… Το νερό πάντως φαίνεται να έχει μπει στο αυλάκι πλέον για την έναρξη του διαγωνισμού για τις τηλεοπτικές αδειοδοτήσεις, καθώς πλέον δεν υπάρχει κανένα περιθώριο στην κυβέρνηση για καθυστέρηση. Όχι ότι οι ίδιοι ήθελαν να «τρενάρουν» τη διαδικασία. Κάθε άλλο… Το νέο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο αποτελεί πρωταρχικό στοίχημα της κυβέρνησης, που θέλει να δείξει έργο την ώρα που το ασφαλιστικό πλησιάζει στη Βουλή… Όπως και να ’χει, όπως ανέφερε και ο

υπουργός Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης, η όλη διαδικασία πάει τώρα για τον Μάρτιο, προαναγγέλλοντας κιόλας πως αργότερα θα προκηρυχθούν και θεματικές άδειες πανελλαδικής εμβέλειας. Θέλει προσοχή όμως ένα σημείο. Ο διαγωνισμός θα ξεκινήσει – εκτός απροόπτου – τον Μάρτιο, αλλά για να ολοκληρωθεί η διαδικασία (κατά τη διάρκεια της οποίας θα δημοπρατηθούν οι τέσσερις άδειες μία-μία), θα πρέπει να περάσουν δύο μήνες, χώρια το πότε θα είναι έτοιμος ο πλειοδότης να εκπέμψει… Κοινώς, βρισκόμαστε στη μέση ενός… σίριαλ (για να μιλήσουμε και με τηλεοπτικούς όρους) που όχι μόνο θα τραβήξει μέχρι το καλοκαίρι, αλλά… αναμένεται να ανανεωθεί και για την επόμενη σεζόν! Όλα αυτά βέβαια λόγω της «κρυστάλλινης» διαφάνειας, υπό την οποία θέλει η κυβέρνηση (και καλά κάνει) να κυλήσει η διαδικασία. Χαρακτηριστική είναι και η κίνηση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη

(με αφορμή τις συλλήψεις γνωστού εκδότη και δημοσιογράφων για εκβιασμούς), που προανήγγειλε νομοσχέδιο που θα προάγει τη διαφάνεια και τη διαύγεια στον χρηματοπιστωτικό τομέα, πράγμα που έχει τη σημασία του όταν ακόμα βρίσκονται μετέωρα κάποια δάνεια που έχουν πάρει κανάλια στο παρελθόν… Και οι καναλάρχες τι κάνουν; Εκεί δεν υπάρχει κάποιο κοινό μέτωπο, καθώς ο καθένας προσπαθεί με τον δικό του τρόπο να σώσει ό,τι μπορεί. Κάποιοι προσπαθούν να προχωρήσουν σε κάποιον συμβιβασμό με την κυβέρνηση, με το Μαξίμου να έχει ανοιχτά τα αυτιά του αλλά και τη σιγουριά πως μιλάει από θέση ισχύος, ενώ άλλοι έχουν ακολουθήσει εκ διαμέτρου αντίθετη στρατηγική, με αντικυβερνητικό λόγο και «σιγουριά» πως ο νόμος θα κηρυχθεί αντισυνταγματικός και το καθεστώς στα ΜΜΕ θα μείνει ως έχει. Το μόνο που μένει να δούμε είναι ποιος από όλους «βλέπει» πιο μακριά…

Καλό κατευόδιο, Γιάννη « Έφυγε» από τη ζωή τη Δευτέρα ένας ακόμα «Μεγάλος». Ο Γιάννης Κυριακίδης, ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες φωτορεπόρτερ, δεν είναι πια μαζί μας, αφού «έφυγε» σε ηλικία 92 ετών. Ο Γιάννης, με το θρυλικό χαϊδευτικό «Αρκούδα», έγραψε ιστορία στον χώρο του φωτορεπορτάζ, καθώς είχε ένα σπάνιο πάθος με τη φωτογραφία. Πάθος που δεν ξέφτισε ούτε στα τελευταία του χρόνια, καθώς πάντα ήταν έτοιμος να βάλει φιλμ στη μηχανή του και να τρέξει για ακόμη ένα ρεπορτάζ. Επί δεκαετίες φίλος του «Ποντικιού» και του ιδρυτή του Κώστα Παπαϊωάννου, ο Γιάννης Κυριακίδης θα μείνει για πάντα στη μνήμη μας για το χιούμορ του, την πάντα καλή του διάθεση αλλά και την αποφασιστικότητά του όταν ήθελε να τραβήξει μία φωτογραφία, με τους παλαιότερους να θυμούνται πως μέχρι και… ελικόπτερο είχε επιστρατεύσει για να τραβήξει το καρέ που θα κοσμούσε το ρεπορτάζ του… Έτσι κι αλλιώς, όσοι τον γνώρισαν θα τον θυμούνται και για την κλασική σκάλα που κουβαλούσε πάντα μαζί του εν ώρα αποστολής, έτσι ώστε να μπορεί να τραβήξει φωτογραφίες από θέση… ισχύος! Καλό ταξίδι, Γιάννη.

Η ποντικίνα των media

Mικρά - Μικρά

ËΓΡΑΦΟΥΜΕ στο κεντρικό θέμα της σελίδας για την εκ διαμέτρου αντίθετη πορεία που χαράζουν οι καναλάρχες για να επιβιώσουν και την επομένη των αδειών. Αλλά κι εμείς οι δημοσιογράφοι δεν πάμε πίσω. Πρώτα θα υπάρξει… μήνας χωρίς Σάββατο και μετά θα υπάρξει μία οργανωμένη κίνηση από τις Ενώσεις των ΜΜΕ. ËΟΣΟ ΠΑΕΙ και πιο μακριά η ιστορία με τις άδειες τόσο πιο πολύ «ιδρώνουν» στο Mega. Γιατί ποιος θα πάρει το ρίσκο για την ολοκλήρωση της ΑΜΚ όταν κανείς δεν ξέρει τι του ξημερώνει; ËΚΙ ΑΥΤΗ η ΕΡΤ, όμως, άτυχη, βρε παιδί μου… Πας και φτιάχνεις κάτι αξιόλογο όπως ο εορτασμός των 50 χρόνων της δημόσιας τηλεόρασης με Λιάνα Κανέλλη στο δελτίο ειδήσεων και σου κάνουν «ντου» από τον Ρουβίκωνα; Οι σεκιούριτι και η αστυνομία δεν τους είδαν άραγε; ËΚΑΙ ΜΙΑΣ ο λόγος για δελτία ειδήσεων, ανυπομονούμε για τον αντίκτυπο που θα έχει στις μετρήσεις τηλεθέασης η «μετακόμιση» του δελτίου του ΑΝΤ1 από τη Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου στις 19:00. ËΜΕΧΡΙ τώρα η μάχη για την κορυφή στον πίνακα θεαματικότητας είναι «ντέρμπι» μεταξύ ΑΝΤ1 και Alpha. Θα ξεφύγει ο σταθμός του Αμαρουσίου ή θα αποδειχθεί… «φιάσκο»; ËΠΡΕΜΙΕΡΑ κάνει στον ΑΝΤ1 την Κυριακή, λίγο μετά

τα μεσάνυχτα, η εκπομπή «Σε Πρώτο Πλάνο» της καλής συναδέλφου Κατερίνας Αντωνοπούλου. Εκεί θα ταξιδέψουμε στο μεσαιωνικό Τολέδο της Ισπανίας και θα θυμηθούμε κορυφαίους και ασυμβίβαστους καλλιτέχνες, όπως τον Ελ Γκρέκο και τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ. Ë«ΕΦΥΓΕ» ο Ουμπέρτο Έκο και ο χώρος της δημοσιογραφίας παγκοσμίως έγινε απείρως πολύ φτωχότερος… ËΣΤΟΝ ΑΝΤΙΠΟΔΑ, η μ@λ@κία πήγε «σύννεφο» στα social media μετά τον χαμό του γνωστού τραγουδιστή Παντελή Παντελίδη. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς; Τη live κηδεία που παρακολουθούσαν μέχρι και οι… Pink Floyd, τις selfies μπροστά από το φέρετρο ή τις αμέτρητες αναρτήσεις του τραγουδιστή στο Facebook μετά θάνατον! ËΚΑΝΕΝΑ μέτρο και κανένας σεβασμός σε νεκρούς από μία χώρα που ξέρει μόνο να φτιάχνει ήρωες για να τους «καταβροχθίζει» και να τους σκυλεύει την ίδια στιγμή… ËΠΑΝΤΕΛΗ, από όσους μας ταξίδεψαν και μας συντρόφεψαν σε δύσκολες στιγμές τα τραγούδια σου, καλό ταξίδι…ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (11.2) πούλησε πανελλαδικά 5.180 φ. Την περασμένη εβδομάδα (18.2) πούλησε κατ’ εκτίμηση 2.230 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.

υσές» Οι «χρ ες άδει

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Είναι φανερό, υπάρχει αλληλοκατανόηση

Λίγο κοτετσόσυρµα, λίγο σανό και καθαρίσαµε...