1906

οτι... συνωστιζοµαστε, ( µαθανε πλακωσανε και οι Αυστριακοι )

www.topontiki.gr

ΠΟΝΤIΚΙ

art

ÐÅÌÐÔÇ 3 ÌÁÑÔÉÏÕ 2016 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1906

ΜΕ ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΝΑ ΒΓΟΥΝ ΑΥΡΙΟ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΑΡΧΗΓΟΙ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΣΚΕΨΗ

Συμφωνήστε

γιατί χανόμαστε

4 ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΣΤΕΣ ΕΥΡΩΣΥΝΟ∆ΟΣ

Αναζητείται... φερετζές για τη χαµένη ενότητα

5

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

8-9 6-7

Οι 4+1 στόχοι στη διπλή µάχη της ∆ευτέρας

x «ΚΟΚΚΙΝΑ» ∆ΑΝΕΙΑ

10-11 8-10

Μπρα-ντε-φέρ κυβέρνησης, funds, τρόικας, τραπεζών

ΕΡΕΥΝΑ vs ΤΣΙΠΡΑ ΨΥΧΑΡΗΣ

16-17 18-19

Τι άκουσε η γάτα Ιµαλαΐων και... κουφάθηκε

38 TΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ Α∆ΕΙΕΣ 22-23

Οι συµµαχίες, οι καραµπόλες και οι αποκλεισµοί

02

Το στίγµα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 MAΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

κατά βάθος

Όλα τα ημίμετρα απέτυχαν στο προσφυγικό Η ΕΙ∆ΟΜEΝΗ θα παραµείνει κλειστή, όπως εκτίµησε χθες ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότι, αν συνεχιστεί η ροή ανθρώπων µε τους περσινούς ρυθµούς και οι Ευρωπαίοι συνεχίσουν να αρνούνται τις υποχρεώσεις τους για υποδοχή και φιλοξενία προσφύγων, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα εγκλωβιστούν στην Ελλάδα, η οποία, από χώρα διέλευσης, θα µετατραπεί σε χώρα εγκατάστασης. ΠOΣΟ πιθανό είναι, όµως, οι Ευρωπαίοι να µεταβάλουν στάση; Με τις µέχρι σήµερα ενδείξεις, ελάχιστα. Αντιθέτως όλα δείχνουν ότι αυξάνεται η ισχύς των εθνικών και θρησκευτικών ταυτοτήτων στην Ευρώπη, και µάλιστα σε χώρες που σχετικά πρόσφατα ανέκτησαν την εθνική τους ανεξαρτησία και σε λαούς που τρέφουν όνειρα «εθνικής ολοκλήρωσης». Την ισχύ αυτών των ταυτοτήτων µονίµως αγνοούν ή υποβαθµίζουν δύο κατηγορίες ανθρώπων: οι τεχνοκράτες και οι «κοσµοπολίτες». Φυσικά και οι δύο κάνουν λάθος. ΟΙ ΜΕΝ κάνουν λάθος να θεωρούν ότι τα υπερεθνικά οικονοµικά σχήµατα αποµύζησης του εθνικού πλούτου µπορούν να είναι πιο ελκυστικά από τη διατήρηση της εθνικής ή θρησκευτικής ταυτότητας. Η γερµανική Ευρώπη ήδη ενδέχεται να γιγαντώσει ακροδεξιά κινήµατα είτε σε χώρες στις οποίες υπάρχει σχετική παράδοση είτε σε χώρες στις οποίες οι οικονοµικές συνθήκες και η πολιτική ανικανότητα σπρώχνουν µεγάλα κοινωνικά στρώµατα να βρουν «αποκούµπι» σε φασίστες. ΟΙ ∆Ε ΚAΝΟΥΝ λάθος να θεωρούν ότι η αποδυνάµωση του εθνικού κράτους µπορεί να αποβεί οικονοµικά, κοινωνικά ή δηµοκρατικά επωφελής. Μια µατιά στη σηµερινή Ευρώπη, αλλά και την ίδια την Ελλάδα (!), είναι αρκετή. ΕΠΙΠΛEΟΝ, ακόµη και η «εύκολη» εκτίµηση ότι η κατάσταση θα οµαλοποιηθεί όταν λήξει ο πόλεµος στη Συρία φαίνεται εντελώς αφελής, όχι µόνο επειδή η αναταραχή στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική εκτιµάται ότι θα κλιµακωθεί, αλλά και διότι η Τουρκία και άλλες χώρες έχουν στα εδάφη τους εκατοµµύρια Σύρους που φιλοδοξούν να περάσουν τον δρόµο προς την Ευρώπη, τον οποίο άνοιξε η Γερµανία καθ’ υπόδειξη των βιοµηχανιών της. ΤΟ ΖΗΤΟYΜΕΝΟ, λοιπόν, από το Συµβούλιο Πολιτικών Αρχηγών είναι να βρεθεί η πολιτική που κρατήσει τη χώρα µας όρθια. Αυτό δεν µπορεί να γίνει χωρίς ενίσχυση της φύλαξης των συνόρων, χωρίς έγκαιρο διαχωρισµό προσφύγων και µεταναστών, χωρίς πίεση προς την Ευρώπη να συνάψει συµφωνίες επαναπροώθησης και χωρίς οι Ευρωπαίοι να αναλάβουν το δικό τους µερίδιο ευθύνης. ΕΠΙΠΛEΟΝ δεν µπορεί να γίνει χωρίς συνεχή και επίµονη διεθνή καταγγελία της Τουρκίας για την εκβιαστική τακτική του «ξεφορτώµατος» µεταναστών και προσφύγων σε µια χώρα που δεν µπορεί να αντέξει τον εγκλωβισµό τους σε αυτούς τους αριθµούς. Όλα τα ηµίµετρα απέτυχαν. Είναι ώρα για πολιτική.

Οι άνθρωποι θέλουν βοήθεια Υπάρχουν δεκάδες, εκατοντάδες χιλιάδες µάτια που µας κοιτάζουν επίµονα. Μάτια ταλαιπωρηµένων ανθρώπων που έχασαν τα πάντα, µάτια παιδιών που έχουν ξεχάσει να παίζουν. Θα πρέπει να συνηθίσουµε αυτές τις µατιές το επόµενο διάστηµα, γιατί εκ των πραγµάτων θα τις συναντάµε ολοένα και πιο συχνά, θα γίνονται ολοένα και περισσότερες, ολοένα και πιο έντονες. Η γεωγραφία, η ιδιοτέλεια των εταίρων αλλά πάνω απ’ όλα η ανικανότητα του πολιτικού της συστήµατος έχουν ήδη µετατρέψει τη χώρα σε καταφύγιο κατατρεγµένων. Είναι υποχρέωσή µας να καταλάβουµε ότι αυτές οι επίµονες µατιές είναι έκκληση για βοήθεια που πρέπει να προσφέρουµε.

.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι

0

Το θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Εθνικό σχέδιο ή... ερείπια Από την ευρωσύνοδο της Δευτέρας για το μεταναστευτικό / προσφυγικό δεν έχουμε κάτι θετικό να περιμένουμε, εκτός ίσως από κάποιες οικονομικές αποζημιώσεις για το κόστος της διαχείρισης του προβλήματος.

Α

πό το Eurogroup, επίσης της Δευτέρας, ενδέχεται να έχουμε κάτι θετικό για την αξιολόγηση, αφού όμως πρώτα η κυβέρνηση πάει πάσο στις (τέως;) κόκκινες γραμμές της και μειώσει σε έναν βαθμό τις κύριες συντάξεις. Από το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών όμως αύριο δικαιούμαστε και πρέπει να περιμένουμε πολύ περισσότερα, αφού η κατάσταση της χώρας γίνεται όλο και πιο κρίσιμη τόσο στο πεδίο της αξιολόγησης, η οποία θα μπορούσε να γίνει το κλειδί για επιστροφή σε κάποιου είδους οικονομική ομαλότητα, όσο και στο πεδίο του μεταναστευτικού / προσφυγικού, το οποίο βρίσκεται μόνο στην αρχή του και αναμένεται μεγάλη κλιμάκωση το αμέσως επόμενο διάστημα. Οι απαιτήσεις από τους πολιτικούς αρχηγούς είναι – και πρέπει να είναι – υψηλές για τους εξής απλούς λόγους: Καμιά από τις ιστορικές παρατάξεις και κόμματα της χώρας – πλην του ΚΚΕ – δεν είναι πια... παρθένος σε αυτό που ονομάζουμε μνημονιακή διακυβέρνηση. Κανένας πολιτικός αρχηγός δεν μπορεί να ελπίζει ότι μπορεί να κυβερνήσει χωρίς να του σκάσει τουλάχιστον μία βόμβα στα χέρια. Η χώρα βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι της και αντιμετωπίζει σωρεία απειλών, με σοβαρότερη το ότι η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη το μεταναστευτικό / προσφυγικό, το οποίο η ίδια ελέγχει και δολίως διαχειρίζεται λόγω της ευρωπαϊκής ανυπαρξίας, βάζει στο τραπέζι το σύνολο των διεκδικήσεών της εις βάρος της Ελλάδας. Ο δρόμος εξόδου προς την ΠΓΔΜ είναι ήδη – και θα παραμείνει, όπως ανήγγειλε ήδη ο Γιάννης Μουζάλας – κλειστός, άρα η συσσώρευση προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα ενδέχεται να λάβει εφιαλτικές διαστάσεις. Το μεταναστευτικό / προσφυγικό ενδέχεται να τινάξει στον

1 2 3

4 5

αέρα όχι μόνο την κοινωνική ηρεμία, αλλά και την οικονομία και το μνημόνιο. Η Ε.Ε. περνάει κρίση ύπαρξης με τη σημερινή της μορφή και το μεταναστευτικό / προσφυγικό απλώς βοήθησε να φανεί η γύμνια των ευρωπαϊκών ηγεσιών και κυρίως της γερμανικής. Αν προσεχώς το ευρωπαϊκό «μαγαζί» εμφανίσει σημάδια διάλυσης, μικρή σημασία, ενδεχομένως, θα έχει το πώς εμείς προτιμούμε τη σχέση μας με την Ευρώπη. Συνεπώς οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο. Οι περισσότεροι από όσους κυβερνούν ή φιλοδοξούν να κυβερνήσουν στο μέλλον τη χώρα είναι υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουν από κοινού την κατάσταση διότι, αν σκάσει η βόμβα, ελάχιστη σημασία θα έχει το ποιος την κρατούσε στα χέρια του.

6

7

Πολιτική σταθερότητα Οι ελληνικές πολιτικές δυνάμεις γνωρίζουν – ή, έστω, οφείλουν να γνωρίζουν – ότι δεν

Κρίσιμο το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών για τη διαχείριση της χώρας και όχι μόνο του προσφυγικού. Κανείς δεν θα σωθεί αν η χώρα καταρρεύσει

πρόκειται η χώρα αυτή να σταθεί όρθια αν, όπως μέχρι τώρα υπολογιστεί, δεν γίνουν τα επόμενα χρόνια επενδύσεις πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ. Για να συμβεί όμως αυτό, η πρώτη προϋπόθεση για την οποία «φωνάζει» το χρήμα είναι η πολιτική σταθερότητα. Με απλά λόγια, κανείς – ούτε εντός ούτε εκτός Ελλάδος – δεν προτίθεται να βγάλει λεφτά από το σεντούκι του για να τα ακουμπήσει σε μια χώρα στην οποία κανένα πλαίσιο δεν είναι συγκεκριμένο και σταθερό και ποτέ δεν μπορείς να προβλέψεις «τι τέξεται η επιούσα». Η σταθερότητα όμως ήδη απειλείται σοβαρά και εξ αιτίας της ευρωπαϊκής πολιτικής ανεπάρκειας στο μεταναστευτικό / προσφυγικό και λόγω των άγριων διαθέσεων της Τουρκίας, αλλά και λόγω της χρεοκοπίας και της αποτυχημένης διαχείρισής της από το ελληνικό πολιτικό σύστημα τα τελευταία αρκετά χρόνια. Επειδή, για να μην κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους, όλοι έχουν συμβάλει – ο καθένας με τον τρόπο του και τον βαθμό ευθύνης του – στην απαξίωση της χώρας και τη δραματική αποδυνάμωση της διαπραγματευτικής θέσης της,

είναι τώρα υποχρεωμένοι, χωρίς απαραίτητα να παραμερίσουν τις δομικές διαφορές τους, να λειτουργήσουν με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον της χώρας.

Να μην γίνουμε ερείπιο Το «Ποντίκι» ήταν ίσως η πρώτη – και σίγουρα για πολύ καιρό η μόνη – εφημερίδα που, χωρίς πολιτικές αγκυλώσεις, φώναζε ανεξαρτήτως πρωθυπουργών και κυβερνήσεων για την ανάγκη ενός εθνικού σχεδίου εξόδου από την πολλαπλή κρίση. Τώρα που ήρθε το μεταναστευτικό / προσφυγικό να εισβάλει με τρόπο βίαιο στην πραγματικότητα της χώρας και να την απειλήσει με κατάρρευση, αυτό το αίτημα γίνεται πολύ πιο επείγον. Όλα τα προηγούμενα χρόνια απολύτως τίποτε δεν έγινε προς αυτή την κατεύθυνση, διότι κυριάρχησαν πολλών ειδών ιδεολογικές διαμάχες και ιδεοληψίες, αλλά πάντα με την ίδια κατάληξη: κάθε νέα κυβέρνηση και ένα νέο μνημόνιο. Το αποτέλεσμα ήταν μέχρι σήμερα να έχουμε δοκιμάσει όλες τις βασικές δημοκρατικές κυβερνητικές επιλογές, αλλά η χώρα να μην βγαίνει από την κρίση. Η βασική ανάγκη της χώρας και της κοινωνίας είναι να παραμείνουν όρθιες και στη νέα αυτή κρίση, με τις μικρότερες απώλειες στον τομέα της οικονομίας και δίχως απώλειες στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της εθνικής κυριαρχίας. Ό,τι δεν έγινε σε επίπεδο εθνικής στρατηγικής τα προηγούμενα χρόνια, όταν θεωρητικά θα ήταν ευκολότερο, τώρα θα πρέπει να γίνει υπό πολύ χειρότερες συνθήκες. Μακριά από τις ελαφρότητες περί οικουμενικών κυβερνήσεων – τις οποίες διακινούν όσοι ψάχνουν τρόπο να στεγαστούν υπό τη σκέπη της εξουσίας –, οι πολιτικές δυνάμεις έχουν σοβαρό περιθώριο συνεννόησης. Αν επιλέξουν να παραμείνουν προσκολλημένες στην περιφρούρηση του πολιτικού τους «τομαριού», τότε πράγματι η πολιτική κυριαρχία θα αλλάζει χέρια με τη συχνότητα που η συγκυρία θα επιτρέπει, αλλά θα πρόκειται, όπως συχνά έχουμε προειδοποιήσει, για κυριαρχία επί των ερειπίων.

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

0

www.topontiki.gr

Mια Σύνοδος... πασατέμπος Με ελάχιστες έως καθόλου ελπίδες ο Τσίπρας μεταβαίνει στις Βρυξέλλες. Η Ε.Ε. ακόμα μια φορά αδυνατεί Χωρίς να έχει κάτι ουσιαστικό να περιμένει – πέρα ίσως από κάποια λόγια συμπάθειας και υποσχέσεις για οικονομική βοήθεια –, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σπεύδει στη Σύνοδο των Βρυξελλών μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, όπου, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, θα επιβεβαιωθεί η αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντιμετωπίσει την προσφυγική κρίση ως ένα πρόβλημα που άπτεται της (ανύπαρκτης, όπως αποδεικνύεται) κοινής ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής και άμυνας.

Η

προσφυγική κρίση αποτέλεσε τον καταλύτη για να εμφανιστεί στο προσκήνιο ένα κοινό μυστικό: ότι η Ε.Ε. ουδέποτε κατάφερε να εμβαθύνει την πολιτική της ενότητα και – όπως σημειώνει το αμερικανικό Ινστιτούτο Στρατηγικής Πρόβλεψης Statfor προεξοφλώντας τη διάλυσή της – οι πολίτες της «εκτιμούν πολύ περισσότερο τις εθνικές και περιφερειακές ταυτότητές τους από το υπερεθνικό όνειρο». Μέσα απ’ αυτό το πρίσμα έχουν ήδη ληφθεί οι αποφάσεις και έχουν δημιουργηθεί διαλυτικά για τη συνοχή της Ε.Ε. τετελεσμένα, καθώς χώρες της Ε.Ε. η μία μετά την άλλη, κατά παράβαση των διεθνών συνθηκών, σηκώνουν φράκτες – μεταφορικά και κυριολεκτικά – για να κλείσουν έξω από τα εδάφη τους πρόσφυγες πολέμου «αποθηκεύοντάς τους» στο ελληνικό έδαφος.

Θα απορριφθεί Σύμφωνα με την εκτίμηση κυβερνητικών παραγόντων, το βασικό ελληνικό αίτημα για δίκαιη, αναλογική και υποχρεωτική κατανομή των προσφύγων στις χώρες της Ε.Ε. θα απορριφθεί μετ’ επαίνων. Ήδη η κυβέρνηση της Ουγγαρίας έχει εξαγγείλει δημοψήφισμα με αυτό ακριβώς το ερώτημα: αν δηλαδή η κυβέρνηση της χώρας πρέπει να δεχτεί μια ευρωπαϊκή απόφαση για την υποχρεωτική κατανομή. Αντίθετες με μια τέτοια απόφαση είναι και μια σειρά από χώρες οι οποίες έχουν δηλώσει κατηγορηματικά ότι δεν φιλοξενούν – ούτε πρόκειται στο εγγύς μέλλον να φιλοξενήσουν – κανέναν πρόσφυγα. Κάτι ακόμη που πρέπει να λάβει κανείς υπόψη αναμένοντας τη Σύνοδο της ερχόμενης Δευτέρας είναι ότι αυτή πραγματοποιείται με ήδη ειλημμένες αποφάσεις που έχουν δημιουργήσει δυσμενέστατα τετελεσμένα για την Ελλάδα, τα οποία μπορεί κάποιες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να κατα-

δικάζουν στα λόγια, την ίδια στιγμή όμως πρακτικά τα αξιοποιούν. Το βασικό τετελεσμένο προέκυψε από την απόφαση των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και της Αυστρίας να «σφραγίσουν» τα ελληνικά σύνορα για την έξοδο των προσφύγων. Ήδη αυτή η απόφαση υλοποιείται καθώς οι αρχές της ΠΓΔΜ έχουν περιορίσει τη ροή εξόδου μεταναστών από την Ειδομένη σε δύο περίπου εκατοντάδες ανθρώπους ημερησίως. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις αυξανόμενες εισόδους, οι οποίες φτάνουν τα 2.000 άτομα καθημερινά, περιγράφει το τρομακτικό πρόβλημα που ήδη αντιμετωπίζει η Ελλάδα.

Οι ελπίδες... Οι ελπίδες της Ελλάδας, αλλά και της γερμανικής ηγεσίας της Ε.Ε., για περιορισμό της μεταναστευτικής ροής στρέφονται στην Τουρκία, η οποία θα παρευρεθεί στη Σύνοδο. Στο πλαίσιο αυτής της Συνόδου θα γίνει και η συνάντηση των ηγετών

Σε τετελεσμένα προχωρούν αρκετές χώρες της Ένωσης. Στην Τουρκία (χέσε ψηλά κι αγνάντευε) ελπίζουν Γερμανία Ελλάδα

των τριών χωρών (Μέρκελ - Τσίπρας Νταβούτογλου) προκειμένου να διαπιστωθούν οι πιθανότητες μιας συμφωνίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτές οι τρεις χώρες (Ελλάδα, Τουρκία και Γερμανία) υπέβαλαν κοινό αίτημα για τη δραστηριοποίηση δυνάμεων του ΝΑΤΟ με στόχο τον περιορισμό των ροών. Παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας χαρακτηρίζουν «αφελείς» όποιους πιστεύουν ότι η Τουρκία έχει την πρόθεση να περιορίσει τις προσφυγικές ροές και το ΝΑΤΟ έχει τη διάθεση να δράσει καταλυτικά για να πιέσει την Τουρκία προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι δύο αυτές παράμετροι (ΝΑΤΟ και Τουρκία), ωστόσο, θα παραμείνουν στο τραπέζι των διαβουλεύσεων, οι οποίες θα συνεχιστούν και μετά τη Σύνοδο της προσεχούς Δευτέρας, η οποία ουσιαστικά στόχο έχει την αγορά χρόνου για την εξέλιξη ενός ακόμη μεγάλου παζαριού, το οποίο γίνεται υπογείως. Όπως εδώ και καιρό έχει γράψει το «Ποντίκι», ο βασικός – αν όχι ο μόνος – όρος που θέτει η Τουρκία, προκειμένου να συνεργαστεί για την ανακοπή του προσφυγικού κύματος προς την Ευρώπη, είναι ανταλλάγματα στη Συρία και συγκεκριμένα τον έλεγχο επί μιας λωρίδας γης στη Βόρεια Συρία ώστε να αποτραπεί η δημιουργία ανεξάρτητου κουρδικού κράτους με φιλοδοξίες... Οι τουρκικές απαιτήσεις, ωστόσο, σκο-

ντάφτουν στους σχεδιασμούς και στη γενική συμφωνία των μεγάλων παικτών (ΗΠΑ - Ρωσία), οι οποίοι έχουν σε γενικές γραμμές οριστικοποιήσει τις διευθετήσεις στην περιοχή.

Δύσκολο τρίμηνο Το επόμενο τρίμηνο θα φανούν οι πιθανότητες ομαλοποίησης στη Συρία στη βάση των συμφωνιών που έχουν κάνει ΗΠΑ και Ρωσία. Θα φανούν επίσης και οι δυνατότητες άλλων χωρών, κυρίως της Τουρκίας και της Σαουδικής Αραβίας, να υπονομεύσουν αυτήν τη συμφωνία η οποία αντιβαίνει στα συμφέροντά τους. Στο μεσοδιάστημα, μέχρι δηλαδή να φανεί αν η ανακωχή στη Συρία μπορεί να δρομολογήσει μια ειρηνευτική διαδικασία, οι προσφυγικές ροές, σύμφωνα με την εκτίμηση της Αθήνας, θα συνεχιστούν, καθώς η Τουρκία θα συνεχίσει να πιέζει υποβοηθώντας τη μετακίνηση των προσφύγων από το έδαφός της προς την Ευρώπη (Ελλάδα). Αυτόν τον χρόνο που απαιτείται για να φανεί η πορεία των πραγμάτων στη Συρία μπορεί να τον εκμεταλλευτούν με σχετική άνεση οι χώρες της Ε.Ε., καθώς ήδη έχουν δημιουργήσει τις συνθήκες «αποθήκευσης» των προσφύγων στην Ελλάδα. Οι διακηρύξεις περί της ευρωπαϊκής συμμετοχής στο βάρος που μόνη της θα σηκώσει η Ελλάδα θα εξαντληθούν σε κάποια ικανή οικονομική βοήθεια, της οποίας τη διαχείριση, μάλιστα, πιθανότατα δεν θα έχει η ελληνική κυβέρνηση, αλλά σχετικές ΜΚΟ, με κίνδυνο να υπάρξουν σοβαρά προβλήματα στη χρήση των κονδυλίων. Όσο όμως οι Ευρωπαίοι κερδίζουν χρόνο για να μελετήσουν τις κινήσεις τους φορτώνοντας το πρόβλημα στις ελληνικές πλάτες, η Ελλάδα, εκτός από το προσφυγικό πρόβλημα και την οικονομική της αφαίμαξη από τους δανειστές, θα έχει να αντιμετωπίσει και παρεπόμενα ζητήματα, τα οποία εμφανίζονται ακριβώς λόγω της αδυναμίας της. Τέτοιου είδους επικίνδυνα παρεπόμενα είναι κατά κύριο λόγο οι τουρκικές απαιτήσεις στο Αιγαίο και την περιοχή των Δωδεκανήσων, οι οποίες επανεμφανίζονται με ιδιαίτερη ένταση και συχνότητα το τελευταίο διάστημα.

0

Κυβέρνηση

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Σκληρό πόκερ για το προσφυγικό Τι ζητά η κυβέρνηση στην επικείμενη Σύνοδο με την Τουρκία, τι μπορεί να πάρει Λύση στο θέμα της διαχείρισης των εσωτερικών συνόρων της Σένγκεν αλλά και στο θέμα της «συμμόρφωσης» της Τουρκίας προς τα συμφωνηθέντα του Σχεδίου Δράσης επιζητεί η κυβέρνηση στην επικείμενη έκτακτη Σύνοδο Ε.Ε. - Τουρκίας στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα, στο περιθώριο της οποίας αναμένεται και κρίσιμη τριμερής μεταξύ Τσίπρα Μέρκελ - Νταβούτογλου.

Σ

ε παράλληλο χρόνο αναμένεται να κριθεί και η εξέλιξη της υπόθεσης της πρώτης αξιολόγησης καθώς θα συνεδριάσει το Eurogroup, από το οποίο αναμένεται μια καλύτερη εικόνα για το πότε θα επιστρέψουν στην Αθήνα οι επικεφαλής των θεσμών και για το αν καταγράφεται και στο γήπεδο του Σόιμπλε πιο επιεικής στάση του Βερολίνου απέναντι στην Αθήνα αναφορικά με την αξιολόγηση, όπως καταγράφουν τα δημοσιεύματα του γερμανικού Τύπου τις τελευταίες ημέρες. Θα φανεί επίσης το αν το ΔΝΤ είναι διατεθειμένο να «παγώσει» ή να χαμηλώσει τις απαιτήσεις του όσον αφορά την πρώτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, κάτι για το οποίο μια πρώτη εικόνα αναμενόταν και από το χθεσινοβραδινό δείπνο στις Βρυξέλλες μεταξύ των επικεφαλής των θεσμών, στο οποίο θα συμμετείχε και ο Τόμσεν. Εν όψει της διπλής μάχης της Δευτέρας τα επόμενα εικοσιτετράωρα (όπως άλλωστε όλη η εβδομάδα που διανύουμε) αναμένεται να κυλήσουν με πυκνές διαβουλεύσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Στις 10 το πρωί ο Αλέξης Τσίπρας συναντά στο Μέγαρο Μαξίμου τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος για την προετοιμασία της Συνόδου πραγματοποιεί ολιγοήμερη περιοδεία σε Αυστρία, Δυτικά Βαλκάνια, Ελλάδα και Τουρκία. Στη συνάντηση, ο Ντόναλντ Τουσκ αναμένεται να μεταφέρει προς τον πρωθυπουργό τα μηνύματα της Αυστρίας, καθώς έχει ήδη συναντήσει τον Αυστριακό καγκελάριο Βέρνερ Φάιμαν, αλλά και να ακούσει τις απόψεις της Αθήνας σε σχέση με τις υποχρεώσεις της Τουρκίας εν όψει του επόμενου σταθμού του στην Άγκυρα. Αναμένεται να συζητηθεί επίσης το σχέδιο έκτακτης ανάγκης που έχει υποβάλει η Αθήνα στην Κομισιόν. Αμέσως μετά θα ενημερώσει το Υπουργικό Συμβούλιο, εν όψει του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, στις 12 το μεσημέρι της Παρασκευής, ενώ την ίδια μέρα πραγματοποιείται επίσκεψη στην Αθήνα

Ξεκλειδώνει η αξιολόγηση; Βεβαιότητα Ρέγκλινγκ ότι θα υπάρξει συμφωνία

του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μελβούτ Τσαούσογλου, ο οποίος θα έχει επαφές με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά. Την Κυριακή, ενημέρωση και συζήτηση για το προσφυγικό θα γίνει και στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ όπου θα μιλήσει ο πρωθυπουργός λίγες ώρες πριν αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες. Η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με την ανάγκη σύνθετων όσο και λεπτών χειρισμών σε ό,τι αφορά το προσφυγικό, το οποίο επισήμως χαρακτηρίζεται «ευρωπαϊκό» ή και «διεθνές» πρόβλημα, με το μέγεθος των προσφυγικών ροών να είναι το μεγαλύτερο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά.

Πέντε άξονες Στη Σύνοδο ο Αλέξης Τσίπρας προσέρχεται με την πάγια θέση πως το πρόβλημα υπερβαίνει τις δυνάμεις της Ελλάδας και πως τα βάρη πρέπει να μοιραστούν σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. ανάλογα με τις δυνατότητες του καθενός και πως δεν μπορούν να κουνούν το δάχτυλο στην Ελλάδα κράτη που δεν δέχονται ούτε έναν πρόσφυγα. Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, οι άξονες διεκδίκησης που έχει επεξεργαστεί η κυβέρνηση για να θέσει στη Σύνοδο είναι: ◆ η δέσμευση για δίκαιη και αναλογική κατανομή των προσφύγων και των επακόλουθων βαρών,

◆ η επιτάχυνση μετεγκατάστασης προσφύγων στις χώρες που έχουν συμφωνήσει την υποδοχή προσφύγων από την Ελλάδα, ◆ η καθιέρωση μηχανισμού επανεγκατάστασης απευθείας από την Τουρκία στην Ευρώπη το συντομότερο δυνατόν, ◆ ο αποκλεισμός μονομερών ενεργειών από τις χώρες που έχουν εκδηλώσει ανάλογες διαθέσεις και ◆ η δέσμευση για ανθρωπιστική βοήθεια. Από τις παραπάνω διεκδικήσεις αυτή που φαίνεται να διασφαλίζεται περισσότερο είναι η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας με τη μορφή κονδυλίων κατά κύριο λόγο, αλλά και υλικής υποστήριξης, καθώς το Κολλέγιο των Επιτρόπων διά του αρμόδιου επιτρόπου για την ανθρωπιστική βοήθεια και τη Διαχείριση Κρίσεων Χρίστου Στυλιανίδη ανακοίνωσε την πρότασή του προς την Κομισιόν για τη γρήγορη εκταμίευση κονδυλίων σε χώρες εντός Ε.Ε. που αντιμετωπίζουν ζήτημα ανθρωπιστικής κρίσης, και ειδικότερα για τριετή χρηματοδότηση συνολικού ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ προς τις χώρες που δέχονται μεγάλους αριθμούς προσφύγων, με το μεγαλύτερο μέρος να προορίζεται για την Ελλάδα. Σύμφωνα με την κυβερνητική εκπρόσωπο Όλγα Γεροβασίλη, η ελληνική κυβέρνηση έχει καταθέσει στην Κομισιόν Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης ύψους 480 εκατομμυρίων ευρώ με τις αναλυτικές ανάγκες σε προσωπικό, τεχνική βοήθεια και υλικά. Με βάση τις επίσημες ανακοινώσεις, η βοήθεια αυτή θα δοθεί «σε στενή συνεργασία» με τα κράτη-μέλη, τις υπηρεσίες της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, ΜΚΟ και άλλες διεθνείς οργανώσεις, και θα περιλαμβάνει τρόφιμα, καταλύματα και φάρμακα. Δεν προσδιορίζεται προς το παρόν ο τρόπος διαχείρισης των κονδυλίων αυτών, αν δηλαδή θα δίνονται απευθείας προς τις οργανώσεις ή αν ένα μέρος τους ή συνολικά θα περνούν μέσα από την κυβέρνηση η οποία στη συνέχεια θα τα κατανέμει αναλόγως. Η κυβερνητική εκπρόσωπος προχθές υποστήριξε ότι τα χρήματα θα εκταμιεύονται προς την ελληνική κυβέρνηση, αλλά είναι προς επεξεργασία το πώς θα το διαχειριστεί. Ωστόσο, αυτό είναι πιθανό να αποτελέσει αντικείμενο ακόμη ενός παζαριού με τους Ευρωπαίους. Κατά τα λοιπά είναι σαφώς δύσκολο να κατοχυρωθεί η Ελλάδα ως προς τα αιτήματά της για αναλογική κατανομή προ-

Κυβέρνηση

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

0

www.topontiki.gr

σφύγων, ενεργοποίηση της διαδικασίας μετεγκατάστασης και αποτροπή μονομερών ενεργειών εντός Ε.Ε., καθώς και δημιουργία μηχανισμού επανεγκατάστασης απευθείας από την Τουρκία, κάτι που δεν φαίνεται πολύ πιθανό να δεχτεί η γείτων με βάση τις ενδείξεις (πρώτα και κύρια την επιθετικότητα που εκδηλώνει στο Αιγαίο). Στο μεταξύ, αν λάβει κανείς υπόψη χθεσινό δημοσίευμα του «Γκάρντιαν», τα περιθώρια για το ξεπάγωμα της ροής των προσφύγων προς την Κεντρική Ευρώπη φαίνεται να είναι ιδιαίτερα στενά παρά τις προτροπές της Άνγκελα Μέρκελ. Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα, η Κομισιόν θα ζητήσει από τα κράτη-μέλη την άρση των συνοριακών ελέγχων προκειμένου να μην υπονομευθεί η Συνθήκη Σένγκεν. Αυτό όμως μεταφέρει τη βασική πίεση προς την Ελλάδα καθώς το σχέδιο της Κομισιόν θα ζητά καλύτερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., δίνοντας διορία στην Αθήνα ώς τον Μάιο ώστε να αποδείξει την αποτελεσματικότητά της ως προς αυτό, διαφορετικά θα συνεχίσει να επικρέμαται η απειλή εξόδου από τη Σένγκεν, παρόλο που ο πρωθυπουργός διακηρύσσει ότι το θέμα έχει λήξει οριστικά.

του θέματος φαίνεται να οδηγεί σε αναδιπλώσεις. Για παράδειγμα, η Όλγα Γεροβασίλη αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο ένα βέτο να θίγει και χώρες που διάκεινται φιλικά και υποστηρικτικά προς την Ελλάδα. «Προφανώς κάτι τέτοιο δεν θα ήταν μια από τις καλύτερες επιλογές» σημείωσε, προσθέτοντας ότι σε κάθε περίπτωση θα μελετηθούν όλα τα μέσα. Επίσης, ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι, αν κι εφόσον ασκηθεί βέτο, αυτό δεν θα είναι εναντίον κάποιας χώρας, αλλά στο κείμενο συμπερασμάτων. Η έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης και η συμφωνία Κυριάκος, Φώφη και Σταύρος να εμφανιστούν συντονισμένοι ως προς την άρνησή τους στο ενδεχόμενο του βέτο – υπό το επιχείρημα ότι η Ελλάδα θα απομονωθεί περισσότερο και θα δώσει ισχυρότερο πάτημα σε μονομερείς ενέργειες άλλων χωρών – αναγκάζει την κυβέρνηση σε χαμήλωμα των τόνων, τη στιγμή που, επισήμως τουλάχιστον, επιδιώκει από το Συμβούλιο να προκύψει μια εθνική γραμμή πριν από τη Σύνοδο, ενώ διαμηνύεται ότι ο πρωθυπουργός θα κάνει διάλογο με τους αρχηγούς και δεν προτίθεται να ζητήσει «λευκή επιταγή» ή να ανακοινώσει απλώς ειλημμένες αποφάσεις. Πάντως, παρά το ότι δεν αναμένεται να προκύψει κάποια ρητή αναφορά σε βέτο στο κείμενο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών, είναι πιθανό η κυβέρνηση να συνεχίσει να συντηρεί μέσω διαρροών τη συγκεκριμένη απειλή για μπλοκάρισμα αποφάσεων στο μέλλον που αφορούν την Αυστρία και τις χώρες του Βίσεγκραντ.

Αλληλεγγύη ρεεε...

Συμβούλιο Αρχηγών και βέτο Ο σχεδιασμός και τα χαρτιά που διαθέτει η ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να παρουσιαστούν στο Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών την Παρασκευή. Μέχρι στιγμής σε κεντρικό θέμα έχει αναγορευτεί η διακηρυγμένη πρόθεση της κυβέρνησης να εξετάσει ακόμη και το βέτο αν το κείμενο των συμπερασμάτων δεν ικανοποιεί τα ελληνικά συμφέροντα. Εδώ μπορούν να επισημανθούν τα εξής: Αν και τις προηγούμενες μέρες το βέτο προβλήθηκε ως το απόλυτο όπλο που έχει στη διακριτική της ευχέρεια η κυβέρνηση, η λεπτομερέστερη εξέταση

Θυσιάζονται οι συντάξεις; Στο μεταξύ μέχρι χθες έδειχναν να αναπτερώνονται οι ελπίδες της κυβέρνησης για «πράσινο φως» στην αξιολόγηση στο Eurogroup που

διεξάγεται την ίδια μέρα με τη Σύνοδο. Τις τελευταίες μέρες δημοσιεύματα γερμανικών και διεθνών ΜΜΕ που μιλούν για αλλαγή στάσης του Βερολίνου, με διαφαινόμενη την πρόθεση διασύνδεσης προσφυγικού και αξιολόγησης, και καταγράφουν προθέσεις παραχωρήσεων της γερμανικής καγκελαρίας στο ασφαλιστικό καλλιεργούν κλίμα ξεκλειδώματος της αξιολόγησης. Παρόλο που η κυβέρνηση αποφεύγει επισήμως να συνδέσει τα δύο ζητήματα, καθώς δεν θέλει να δημιουργήσει εντυπώσεις ότι αποδέχεται «ασήκωτο» βάρος (προσφυγικό) προκειμένου να πάρει μια ανάσα στην υλοποίηση του προγράμματος με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, βλέπει αυτά τα μηνύματα ως ενθαρρυντικά εν όψει της Δευτέρας. Ωστόσο, η στροφή αυτή του Βερολίνου, αν πράγματι υπάρχει, μάλλον δεν πραγματοποιείται με το «αζημίωτο» καθώς η ελληνική πλευρά φαίνεται να έχει κάνει βήματα προσέγγισης προκειμένου να συναντήσει την άλλη πλευρά στα «μισά του δρόμου» (τρόπος του λέγειν), όσον αφορά τόσο το ασφαλιστικό όσο και το δημοσιονομικό κενό. Όσον αφορά το πρώτο ο πρωθυπουργός, κατά τη συνέντευξή του στο Star και τον Νίκο Χατζηνικολάου τη Δευτέρα, επιβεβαίωσε πληροφορίες για σενάρια περικοπών στις υψηλές συντάξεις, παρόλο που ο ίδιος επιχείρησε να

το υποβαθμίσει λέγοντας ότι δεν είναι κόκκινη γραμμή το πλαφόν στις υψηλές συντάξεις. Κύριο μέλημα της κυβέρνησης, είπε, είναι η υπεράσπιση της πλειονότητας των συντάξεων των 600 - 1.200 ευρώ ενώ σημείωσε πως θα δοθεί μάχη και για τις συντάξεις των 1.400 - 1.500 ευρώ. Το ερώτημα είναι ποια θα είναι η τελική στάση του ΔΝΤ, το οποίο ο πρωθυπουργός κάλεσε να κάνει «στροφή στον ρεαλισμό», να εγκαταλείψει δηλαδή τις ακραίες θέσεις του. Κι επίσης ερώτημα είναι το κατά πόσο οι Ευρωπαίοι θα πιέσουν για να ξεκαθαρίσει τη στάση του, όπως ζήτησε ο Τσίπρας. Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση επιμένει πως σε ό,τι αφορά το κλείσιμο της αξιολόγησης είναι πλέον πολύ κοντά με τους Ευρωπαίους, ειδικά στο ασφαλιστικό όπου «η διαπραγμάτευση έχει φτάσει στο όριό της». Το επανέλαβε για μία ακόμη φορά χθες από τις Βρυξέλλες ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος αναρωτήθηκε γιατί το ΔΝΤ, σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία όπου όμως οι προβλέψεις είναι θετικές, επιμένει σε περισσότερα μέτρα τα οποία αναγκαστικά θα οδηγήσουν σε μείωση συντάξεων. Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι ο επικεφαλής του ESΜ Κλάους Ρέγκλινγκ εξέφρασε χθες τη βεβαιότητα πως θα υπάρξει συμφωνία ενώ εκτίμησε και πως θα υπάρξει συμμετοχή του ΔΝΤ στο νέο πρόγραμμα.

0

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Το δάνειό σου... βάφτηκε κόκκινο Όλο το σχέδιο της κυβέρνησης για τα μη εξυπηρετούμενα και η κόντρα με την τρόικα Τριετές «πάγωμα» στις πωλήσεις ευαίσθητων «κόκκινων» δανείων (δανείων με υποθήκη πρώτης κατοικίας και μικρών καταναλωτικών) διεκδικεί η ελληνική κυβέρνηση για να προχωρήσει «αναίμακτα» τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές και σε αυτό το μέτωπο. Αντιδρούν οι «θεσμοί», που θέλουν πλήρη απελευθέρωση της αγοράς εδώ και τώρα. Τι λένε τα δύο «στρατόπεδα» πριν από την τελική μάχη.

Τ

α «κόκκινα» δάνεια είναι ένα από τα τέσσερα «καυτά μέτωπα» της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, η οποία δεν λέει να μπει στην τελική της φάση. Η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, των οποίων το ύψος έχει ξεπεράσει πλέον και το όριο των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με τις νεότερες εκτιμήσεις, εκτός από τις προφανείς οικονομικές προεκτάσεις, έχει και πολιτικές. Από τη μία, το οικονομικό επιχείρημα είναι γνωστό: Οι δανειστές προειδοποιούν ανοικτά ότι, αν δεν γίνει σωστή διαχείριση των «κόκκινων» δανείων ώστε να ανακοπεί η αυξητική πορεία τους, θα αναβιώσει ο κίνδυνος να χρειαστούν οι τράπεζες νέα ανακεφαλαιοποίηση. Αυτήν τη φορά, όμως, η κάλυψη των οικονομικών αναγκών – αναφέρει η ίδια ρητορική – δεν θα γίνει μέσω των «πακέτων» του μνημονίου, επομένως θα πέσει στο τραπέζι το θέμα του bail in. Από την άλλη, θέτουν και ζήτημα ανάπτυξης. «Αν δεν πουληθούν “κόκκινα” δάνεια εδώ και τώρα, ώστε οι τράπεζες να αποκτήσουν ρευστότητα τουλάχιστον 8-10 δισ. ευρώ, πώς θα αρχίσει εκ νέου να χορηγείται φρέσκο χρήμα προκειμένου να χρηματοδοτηθούν επενδυτικά σχέδια;». Η «τεχνοκρατική» επιχειρηματολογία των δανειστών έρχεται όμως σε σύγκρουση με την «πολιτική» λύση που αναζητεί η ελληνική κυβέρνηση. Τι θέλει να αποφύγει; Τα νοικοκυριά να έρθουν σε επαφή με τους «σκληρούς» των funds, οι οποίοι, αφού αγοράσουν τα «κόκκινα» δάνεια από τις τράπεζες, στη συνέχεια θα εντείνουν τις πιέσεις προς τους δανειολήπτες ώστε να εισπράξουν όσο τον δυνατόν περισσότερα.

Ποια πωλούνται Και στο θέμα των «κόκκινων» δανείων ο στόχος είναι να προωθηθεί η ίδια πολιτική που έχει σχεδιαστεί για φορολογικό και ασφαλιστικό. Δηλαδή από τα προωθούμενα μέτρα να επιβαρυνθούν οι λίγοι για να γλιτώσουν οι πολλοί. ♦ Στο ασφαλιστικό, αυτό βρίσκει εφαρμογή με τις μειώσεις των υψηλότερων συντάξεων, αλλά και με τη διόγκωση των ασφαλιστικών εισφορών για όσους δηλώνουν τα υψηλότερα εισοδήματα. ♦ Στο φορολογικό, προωθούνται υψηλότε-

Δραματική αύξηση των «κόκκινων» δανείων δείχνουν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος

ροι συντελεστές για όσους εμφανίζουν ετήσιες απολαβές άνω των 30.000 ευρώ (ή ακόμη περισσότερο άνω των 60.000 ευρώ). ♦ Πώς θα βρει εφαρμογή η ίδια πολιτική και στο θέμα των «κόκκινων» δανείων; Η κυβέρνηση έχει εντοπίσει ότι τα περισσότερα δάνεια – τουλάχιστον αριθμητικά – αφορούν δάνεια απόκτησης πρώτης κατοικίας, δάνεια που έχουν δοθεί με ενέχυρο την πρώτη κατοικία, αλλά και καταναλωτικά δάνεια μέχρι ένα όριο. Ιδού λοιπόν πώς διαμορφώθηκε η ελληνική πρόταση, η οποία και παρουσιάστηκε στους «θεσμούς» στις αρχές Φεβρουαρίου. Οι βασικές αρχές έχουν ως εξής: Τα δάνεια για τα οποία η εξασφάλιση είναι πρώτη κατοικία δεν θα μπορούν να είναι αντικείμενο της αγοραπωλησίας και θα παραμείνουν στα βιβλία των τραπεζών για τουλάχιστον τρία χρόνια ακόμη. Τα καταναλωτικά δάνεια ύψους 20.000 ευρώ και άνω θα μπορούν να ενταχθούν στη σχετική αγορά (σ.σ.: δηλαδή να πουληθούν στα funds). Από τα δάνεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στην αγορά θα μπορούν να ενταχθούν αυτά με ύψος άνω των 500.000 ευρώ και από τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις και επαγγελματίες αυτά με ύψος άνω των 100.000 ευρώ. Δάνεια που έχουν υπαχθεί στον Ν.

3869/ 2010 και στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα δεν θα μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο της αγοράς για τουλάχιστον τρία χρόνια.

1 2 3 4

5

Δεν θα μπορούν να ενταχθούν στην αγορά των μη εξυπηρετούμενων δανείων τα δάνεια με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου. Γιατί η κυβέρνηση ζητά να δημιουργηθεί αυτό το χρονικό παράθυρο των τριών ετών; Εκτιμά ότι τα δάνεια που θα μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο αγοραπωλησίας (σ.σ.: τα δάνεια των μεγάλων επιχειρήσεων, τα μεγάλα καταναλωτικά κ.λπ.) επαρκούν για να εκκινήσει η λειτουργία της αγοράς. Δηλαδή, λέει η ελληνική πλευρά, το να ανοίξει ο δρόμος για την πώληση «κόκκινων» δανείων που αντιστοιχούν σε περίπου 30-40 δισ. ευρώ δεν θα εμποδίσει τις τράπεζες να βρουν την απαραίτητη ρευστότητα, ενώ από την άλλη τα νοικοκυριά και οι λοιποί δανειολήπτες θα αρχίσουν σιγά-σιγά να συνηθίζουν στην ιδέα ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μπορεί να αλλάξουν χέρια. Σήμερα η κοινή γνώμη είναι εξαιρετικά αρνητική απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο καθώς αντιμετωπίζει τα funds - αγοραστές ως «κοράκια».

Το «όχι» των θεσμών Η πολιτική αυτή προσέγγιση του θέματος φαίνεται να μη γίνεται δεκτή από τους δανειστές, τουλάχιστον σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων. Λένε «όχι» ρητά και κατηγορηματικά στο ενδεχόμενο να υπάρξει μεταβατικό διάστημα, με το επιχείρημα ότι η πώληση ενός δανείου δεν αλλάζει στην πράξη τη θέση του δανειολήπτη: «Η παραμονή του δανείου στα βιβλία της τράπεζας δεν συνεπάγεται κάποια επιπλέον προστασία για τον δανειολήπτη, απλώς το μόνο που μεταβάλλεται με τη σχετική αγοραπωλησία είναι το ποιος φέρει τους κινδύνους από την κατοχή των δανείων» είναι το βασικό επιχείρημα των ξένων. Τι εννοούν; Ότι, στη θεωρία τουλάχιστον, οι τράπεζες έχουν στη διάθεσή τους ακριβώς τα ίδια όπλα που θα έχουν και τα funds για να πιέσουν τους δανειολήπτες με τα «κόκκινα» δάνεια να πληρώσουν. Μπορούν να βγάλουν ακίνητο στο «σφυρί» (εκτός αν καλύπτεται με βάση τις προϋποθέσεις που ψηφίστηκαν πρόσφατα) και μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα που προβλέπει ο κώδικας δεοντολογίας αλλά και ο θεσμός του συνεργάσιμου δανειολήπτη. Προφανώς, η κοινή αντίληψη που επικρατεί αυτήν τη στιγμή, είναι ότι οι τράπεζες θα είναι πιο «διαλλακτικές».

Οι αλλαγές στον νόμο Δένδια Εκτός από το «πακέτο» της μεταβίβασης «κόκκινων» δανείων στα funds, η διαπραγμάτευση με τους δανειστές συνδέεται και με τις αλλαγές του νόμου Δένδια. Τι λέει η ελληνική

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

0

www.topontiki.gr

Ξεπέρασαν το όριο των 100 δισ. τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια

πλευρά; Ότι, προς το παρόν, το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων για ένταξη στον συγκεκριμένο νόμο παραμένει εξαιρετικά χαμηλό, κάτι που καθιστά αδύνατη ακόμη και την αξιολόγησή του. Προτείνεται λοιπόν μια σειρά αλλαγών, οι οποίες έχουν ως εξής: Παράταση της προθεσμίας προσφυγής στον νόμο. Επέκταση της δυνατότητας συμμετοχής σε πιστωτικά ιδρύματα που δεν είναι τράπεζες. Άρση της προϋπόθεσης τακτοποίησης των οφειλών προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία για την υποβολή της σχετικής αίτησης. Ορισμός χρόνου απάντησης για τις τράπεζες στο αίτημα ένταξης του οφειλέτη. Διαγραφή 60% των προσαυξήσεων, δυνατότητα αποπληρωμής σε 36 δόσεις (από 12 που είναι σήμερα), αλλά και μείωση 70% του φόρου εισοδήματος που αντιστοιχεί στο διαγραφέν δάνειο. Αντιδράσεις υπάρχουν και σε αυτό το επίπεδο από την πλευρά των τεχνικών κλιμακίων, ακόμη και για το θέμα της παράτασης: «Η παράταση της προθεσμίας θα αυξήσει τα αιτήματα ένταξης; Η μήπως είναι προτιμότερο να ειδοποιηθούν οι ενδιαφερόμενοι ότι δεν θα υπάρξει καμία αναβολή, ώστε αυτή η προειδοποίηση να συμβάλει στην αύξηση των αιτημάτων;» σημειώνουν οι δανειστές. Δεύτερο σημείο στο οποίο εγείρονται αντιρρήσεις είναι το θέμα των φορολογικών κινήτρων που θέλει να θεσπίσει η ελληνική πλευρά. Εκτός από το οικονομικό στοιχείο, θέτουν και «ηθικό» ζήτημα: δεν γίνεται, λένε, να ωφελούνται οι δανειολήπτες που «κοκκίνισαν» τα δάνειά τους και να μην ευνοούνται οι καλοπληρωτές. Πρέπει να βρεθεί μια φόρμουλα ώστε να αντιμετωπιστούν ισότιμα οι φορολογούμενοι, αλλά από την άλλη να δημιουργηθεί το κατάλληλο έδαφος για την αναδιάρθρωση των βιώσιμων επιχειρήσεων.

1 2 3 4 5

Τραγική απληρωσιά Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος αποτυπώνουν την τραγική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί όσον αφορά το ύψος των «κόκ-

κινων» δανείων: ήδη από το εννεάμηνο, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων προς τις τράπεζες έχει εκτιναχτεί στο 43,6%, ενώ τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου αναμένεται να δείξουν περαιτέρω άνοδο. Έτσι: Στα καταναλωτικά δάνεια δεν εξυπηρετείται το 55,4% των δανείων, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 14,1 δισ. ευρώ. Στα στεγαστικά το ποσοστό έφτασε στο 39,8% από 35,6% που ήταν τον Δεκέμβριο του 2014, ποσοστό που μεταφράζεται σε 26,9 δισ. ευρώ. Στα επιχειρηματικά, τα «κόκκινα» φτάνουν σε συνολικό ύψος 41,4 δισ. ευρώ (ή το 43,3% του συνόλου). Προκύπτει λοιπόν ότι, με βάση τα στοιχεία εννεαμήνου 2015, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPLs) ανήλθε στο 43,6% και στα 89,3 δισ. ευρώ, κάνοντας άλμα σχεδόν κατά 4% έναντι του Δεκεμβρίου 2014. Ο καθορισμός συγκεκριμένων στόχων αποκλιμάκωσης των επισφαλειών, που θα έχουν ορίζοντα τριετίας και θα ελέγχονται ανά τρίμηνο, περιλαμβάνεται στο μνημόνιο και εντάσσεται στην αρμοδιότητα της ΤτΕ και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η διαδικασία που έχει αρχίσει, θα διαρκέσει ενάμιση με δύο μήνες προκειμένου να προηγηθεί ανάλυση. Επιδίωξη της ΤτΕ είναι πάντως να υποβληθούν από τις τράπεζες τριμηνιαίες εκθέσεις, αρχής γενομένης από τον Ιούνιο. Η διαδικασία άρχισε με την αποστολή ερωτηματολογίων, στα οποία οι τράπεζες καλούνται να απαντήσουν, δίνοντας στοιχεία για την κατηγοριοποίηση των δανείων σε NPLs και NPEs, σε ανακτήσιμα ή μη, και να προσδιορίσουν τους στόχους ανάκτησης αναλυτικά και τον σχεδιασμό προς αυτήν την κατεύθυνση. Πρόκειται για μια σειρά στοιχείων τα οποία θα κουμπώσουν στο εκτεταμένο ερωτηματολόγιο και τα οποία θα ελεγχθούν για την ακρίβειά τους και θα αφορούν και θυγατρικές των τραπεζών. Η ΤτΕ θέτει φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των επισφαλειών σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα επταετίας επιδιώκοντας να «προσγειώσει» τον σχετικό δείκτη στο επί-

1 2 3

πεδο των υπόλοιπων χωρών της ευρωζώνης, που διαμορφώνεται μόλις στο 10%. Η ΤτΕ και ο SSM θεωρούν επείγουσα την ανάγκη άμεσης και ενεργού διαχείρισης του στοκ των «κόκκινων» δανείων. Το 2015 οι οικονομικές συνθήκες «φρέναραν» την πορεία επιβράδυνσης στη δημιουργία νέων καθυστερήσεων. Η ΤτΕ εκτιμά ότι στην εξέλιξη αυτή συνέβαλαν τόσο η αναβολή εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας όσο και η λιγότερο ενεργητική διαχείριση του χαρτοφυλακίου καθυστερήσεων και η έμφαση που δίνουν ακόμη οι τράπεζες σε λύσεις πιο βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα. Μετά την ανακεφαλαιοποίηση καταγράφεται, σύμφωνα με την ΤτΕ, επιτάχυνση των ενεργειών των τραπεζών στην κατεύθυνση της πιο ενεργητικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, κάτι που θα ενταθεί στη συνέχεια με στροφή σε λύσεις μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, προσαρμοσμένες στις ανάγκες του δανειολήπτη.

H στοχοθεσία για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα θέσει η κεντρική τράπεζα, κατόπιν διαβούλευσης με τις τράπεζες, με ορίζοντα εφαρμογής από τον Ιούνιο του 2016 και με παρακολούθηση ανά τρίμηνο, αναμένεται να συμβάλει προς την κατεύθυνση αυτή, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση.

10

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Τράπεζες και διεθνή funds έχουν κατέβει στο... «παζάρι». Με περιορισμένες προσδοκίες, σε αυτήν τουλάχιστον τη χρονική στιγμή, οι τράπεζες επιλέγουν τα «κόκκινα» δάνεια από τα οποία θέλουν να απαλλαγούν και τα funds ζητούν τα «φιλέτα».

Ξ

ενοδοχεία, ακριβά ακίνητα και οι κλάδοι με προοπτική ανάπτυξης βρίσκονται ήδη πάνω στο τραπέζι από την πλευρά των ξένων funds. Οι τιμές που προσφέρουν οι ξένοι για τα «κόκκινα» δάνεια κυμαίνονται από 2% της αξίας ενός δανείου έως και 30%. Το εύρος των τιμών που προσφέρουν τα διεθνή funds εξαρτάται από το αν έχει εξασφαλίσεις ένα δάνειο, το σύνολο της αξίας των εξασφαλίσεων που έχει, από τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται, αλλά και από το αν μπορεί η επιχείρηση να αναδιαρθρωθεί και να γίνει βιώσιμη ή αν θα γίνει εκκαθάριση. Η αβεβαιότητα που δημιουργούν το ότι η αξιολόγηση δεν κλείνει, το προσφυγικό πρόβλημα κ.λπ. και η πορεία της οικονομίας οδηγούν σε ακόμα πιο χαμηλά επίπεδα τις τιμές που προσφέρουν οι ξένοι, ακόμα και για τα «φιλέτα» που βρίσκονται ανάμεσα στα «κόκκινα» δάνεια. Την ίδια ώρα που τράπεζες και funds βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για τις πωλήσεις όλων των κατηγοριών των δανείων, το θεσμικό πλαίσιο δεν υπάρχει. Ακόμα συζητείται. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών συνεργάζεται στενά με τα αρμόδια υπουργεία για να εξευρεθούν τα περιθώρια αλλαγής του νόμου. Οι ενδεχόμενες αλλαγές θα έχουν γίνει έως το τέλος του μήνα και αφού έχει συμφωνήσει και το κουαρτέτο των θεσμών.

Απροθυμία Σε αυτό το δυσμενές κλίμα η κυβέρνηση εμφανίζεται απρόθυμη να προωθήσει μία τέτοια λύση, δηλαδή την πώληση δανείων, ενώ την ίδια ώρα το κουαρτέτο των θεσμών (Ε.Ε., ΕΚΤ, ΕSM, ΔΝΤ) απαιτεί την πλήρη απελευθέρωση των πωλήσεων των «κόκκινων» δανείων με νόμο αντίστοιχο με εκείνους των ανεπτυγμένων χωρών της Ε.Ε. Το κουαρτέτο των θεσμών και τραπεζικοί παράγοντες γνωρίζουν ότι, στην κατάσταση που έχει περιέλθει το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ο μόνος σύντομος δρόμος για την ανάκτηση ικανής ρευστότητας που θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει

κή αρχή, αφού η μείωση των «κόκκινων» δανείων έχει μοναδικό σκοπό την απομόχλευση του ισολογισμού και την απελευθέρωση εποπτικών κεφαλαίων και ρευστότητας, που είναι οι κύριοι στόχοι των προγραμμάτων αναδιάρθρωσης. Πηγές αναφέρουν ότι το ζητούμενο από την εποπτική αρχή δεν είναι η μείωση των «κόκκινων» δανείων μέσω διαχείρισης, αλλά μέσω πώλησής τους, επειδή ακριβώς η πραγματική διάσταση του προβλήματος το κάνει μη διαχειρίσιμο. Οι δύο κύριοι λόγοι της καθυστέρησης πωλήσεων των δανείων και της συνεχιζόμενης διαπραγμάτευσης στο θέμα αυτό είναι οι εξής: Οι τράπεζες γνωρίζουν ότι το ενδιαφέρον αγοράς «κόκκινων» δανείων από επενδυτές υπάρχει μεν, αλλά σε πολύ χαμηλές τιμές και σε επίπεδα που φοβούνται ότι θα κατηγορηθούν αν τα πουλήσουν. Ωστόσο, αυτές είναι οι τιμές που πληρώνει η διεθνής αγορά και το νομικό πλαίσιο που να προστατεύει τις διοικήσεις δεν υπάρχει. Με δεδομένο ότι οι πωλήσεις θα γίνουν σε τιμές πολύ χαμηλές, οι τράπεζες θα πρέπει να εγγράψουν κεφαλαιακές ζημίες πολύ μεγαλύτερες από αυτές που μπορούν να καλυφθούν από τις υπάρχουσες προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των εποπτικών τους κεφαλαίων από τις κεφαλαιακές αυτές ζημίες. Τα ποσά θα είναι σημαντικά και πιθανότατα να τεθεί για μερικές ή όλες τις τράπεζες θέμα ανάγκης για νέα κεφαλαιοποίησή τους, προκειμένου να διατηρηθούν οι ελάχιστοι απαιτούμενοι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας. Πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι οι τραπεζίτες δεν επιθυμούν τη γρήγορη πώληση των δανείων, προσβλέποντας σε περισσότερο χρόνο διαπραγμάτευσης των πωλήσεων για να επιτύχουν καλύτερες τιμές, αλλά και για να μην αναδειχθούν απότομα ενδεχόμενες επιπλέον κεφαλαιακές ανάγκες. Αναλυτές σημειώνουν ότι, στο πνεύμα της ανάγκης απομόχλευσης των ισολογισμών των τραπεζών, πρέπει να πωληθούν και ενήμερα δάνεια που θα απελευθέρωναν εποπτικά κεφάλαια δίχως να εγγραφούν ζημίες, για να αντισταθμίσουν τις ζημίες που θα γίνουν από πώληση των «κόκκινων» δανείων. Επισημαίνουν ακόμα ότι σε αυτή τη λύση απομόχλευσης, δηλαδή της πώλησης δανείων, προέβησαν οι περισσότερες ευρωπαϊκές τράπεζες πουλώντας ακόμη και υγιή δάνεια για να εξυγιάνουν καλύτερα τους ισολογισμούς τους.

1

Ψίχουλα δίνουν τα funds στις τράπεζες Θέλουν οι τραπεζίτες να πουλήσουν δάνεια, αλλά οι τιμές είναι εξευτελιστικές την ελληνική οικονομία είναι η πώληση δανείων. Όπως είδαμε και στο προηγούμενο δισέλιδο, η κυβέρνηση απαιτεί από τους θεσμούς να εξαιρεθούν από τη διαδικασία πωλήσεων όλα τα στεγαστικά, τα καταναλωτικά έως 20.000 ευρώ και μεγάλη μερίδα των δανείων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ). Στους δανειστές όμως αφενός δεν αρέσουν οι εξαιρέσεις και αφετέρου θεωρούν ότι με αυτόν τον τρόπο προάγεται και ο «ηθικός» κίνδυνος, ενώ παράλληλα δεν θα «ανασάνουν» τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών. Από την πλευρά τους οι τραπεζίτες θεωρούν ότι υπάρχει άμεση ανάγκη μαζικών πωλήσεων «κόκκινων» δανείων, αλλά διατυπώνουν επιφυλάξεις για τις τιμές στις οποίες θα πουληθούν και για το αν αυτό αργότερα θα μπορούσε να συνιστά απιστία, γεγονός που θα μπορούσε να τους οδηγήσει στο... εδώλιο. Όμως, οι διοικήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων δέχονται μεγάλη πίεση από την ευρωπαϊκή εποπτεύουσα αρχή των τραπεζών για να μειώσουν με ταχύτατους ρυθμούς και μέσα σε στενά χρονικά περιθώρια την έκθεσή τους σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Η αξιολόγηση που δεν κλείνει, το προσφυγικό και η πορεία της οικονομίας οδηγούν σε ακόμα πιο χαμηλά επίπεδα τα ποσά που προσφέρουν οι ξένοι

Στην ελληνική αγορά εκτιμάται ότι η πίεση αυτή ασκείται στις τράπεζες προκειμένου τα στελέχη τους να μεταφέρουν την ίδια πίεση στους πελάτες τους, για να μπορέσουν να εισπράξουν πιο γρήγορα το ύψος του ποσού που μπορεί να εισπραχθεί. Αυτό όμως δεν αποτελεί εφικτό στόχο επίλυσης του προβλήματος, σύμφωνα με τους τραπεζίτες, οι οποίοι εκτιμούν ότι ένας τέτοιος στόχος θα ήταν ιδιαίτερα χρονοβόρος και αναποτελεσματικός, αφού το μέγεθος των επισφαλειών είναι τέτοιο ώστε το πρόβλημα δεν είναι πλέον διαχειρίσιμο. Αντίθετα, στόχος της εποπτικής αρχής είναι η «απελευθέρωση» των τραπεζών από το βάρος και την αβεβαιότητα στην ποιότητα του ισολογισμού τους, ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν πάλι ως... τράπεζες.

Γιατί καθυστέρησαν Στην ουσία οποιοδήποτε πρόγραμμα δραστικής μείωσης των «κόκκινων» δανείων των ελληνικών τραπεζών θα έπρεπε να είχε ενταχθεί από την αρχή στα προγράμματα αναδιάρθρωσης που συμφώνησαν πριν από λίγο καιρό οι τράπεζες με την εποπτι-

2

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ κ. ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑ ΣΤΗΝ 83η ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ 25 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ 2016: Έτος ρεαλισμού και προσαρμογής

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, οι οποίες περιλαμβάνονται στην παρούσα έκθεση, οι συνθήκες που θα επηρεάσουν την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2016 διαφαίνονται ευνοϊκότερες από ό,τι τον προηγούμενο χρόνο. Αυτό επιτρέπει την πρόβλεψη ότι η ύφεση μπορεί να συγκρατηθεί και από το δεύτερο εξάμηνο του έτους να υπάρξει ελαφρά ανάκαμψη, υπό την προϋπόθεση όμως ότι διατηρείται η πολιτική σταθερότητα και αίρεται η αβεβαιότητα που βλάπτει την επενδυτική εμπιστοσύνη. Η πρόβλεψη αυτή υπόκειται σε ισχυρές αβεβαιότητες και υψηλούς κινδύνους, που συνδέονται αφενός με τις διεθνείς εξελίξεις και αφετέρου με την ταχύτητα επαναφοράς της ελληνικής οικονομίας στην κανονικότητα και την προσαρμοστικότητά της στις νέες συνθήκες. Στην πρώτη κατηγορία, οι κίνδυνοι αφορούν την προσφυγική κρίση και τον τρόπο με τον οποίο θα την αντιμετωπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) στο σύνολό της, την έξαρση των γεωπολιτικών κινδύνων στην ευρύτερη περιοχή, την επιβράδυνση της μεγέθυνσης της παγκόσμιας οικονομίας και την υπεραντίδραση των χρηματοπιστωτικών αγορών σε αυτό το ενδεχόμενο, μία ασιατική κρίση με επίκεντρο την Κίνα, και, τέλος, την πιθανότητα εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Οι εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις φυγόκεντρες τάσεις στην ΕΕ και να υπονομεύσουν την ευρωπαϊκή συνοχή, σε μία συγκυρία που τα ισχυρότερα κράτη-μέλη της ευρωζώνης εμφανίζονται να έχουν ριζικά διαφορετικές προσεγγίσεις για την αρχιτεκτονική της. Στο εσωτερικό της χώρας, βασικές προϋποθέσεις για την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας είναι η επίτευξη συμφωνίας για την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος και η ψήφιση των συμφωνηθέντων από τη Βουλή, η προσήλωση στην εφαρμογή του προγράμματος και η ανάληψη πρωτοβουλιών για την εμπέδωση κλίματος πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας και την επιστροφή στην κανονικότητα. Προκειμένου να ανταποκριθεί και να προσαρμοστεί στις αλλαγές του διεθνούς περιβάλλοντος, η Ελλάδα, καθώς είναι ενταγμένη στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία και εκτεθειμένη στο διεθνή ανταγωνισμό, πρέπει πρώτα να ισχυροποιήσει τη θέση της, αντιμετωπίζοντας με ρεαλισμό τα δικά της προβλήματα. Η χώρα που θα μείνει ουραγός στις ευρωπαϊκές εξελίξεις θα είναι αυτή που εν τέλει θα υποστεί τα βαρύτερα πλήγματα, στην περίπτωση που το διεθνές περιβάλλον αλλάξει προς το χειρότερο.

Πρόσφατες μακροοικονομικές εξελίξεις

Από το 2008 έως και το 2013 η ελληνική οικονομία απώλεσε σωρευτικά το 26% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Με εξαίρεση το 2014, όπου σημειώθηκε μια βραχύβια ανάκαμψη, η οποία συνεχίστηκε και το πρώτο εξάμηνο του 2015, η ελληνική οικονομία εισήλθε εκ νέου σε ύφεση από το γ’ τρίμηνο του 2015 (-1,9%). Ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ παρέμεινε αρνητικός και το δ’ τρίμηνο του έτους (-1,9%), ενώ για το σύνολο του 2015 διαμορφώθηκε σε -0,7%. Προσδιοριστικοί παράγοντες της υποτροπής ήταν η πολιτική αστάθεια από το τέλος του 2014, οι ατελέσφορες διαπραγματεύσεις με τους δανειστές το πρώτο εξάμηνο του 2015, η τραπεζική αργία και η επιβολή περιορισμών στις τραπεζικές συναλλαγές και στην κίνηση κεφαλαίων, καθώς και τα νέα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας χρηματοδοτικής διευκόλυνσης, τα οποία κρίθηκαν αναγκαία προκειμένου να επιτευχθούν οι αναθεωρημένοι δημοσιονομικοί στόχοι. Οι αντοχές της ελληνικής οικονομίας και του εγχώριου τραπεζικού συστήματος δοκιμάστηκαν. Η οικονομία, ωστόσο, προέβαλε ισχυρές αντιστάσεις, με αποτέλεσμα οι επιπτώσεις να είναι ηπιότερες σε σχέση με ό,τι αρχικά αναμενόταν. Οι αντοχές αυτές συνδέονται με το γεγονός ότι παρά τις επιμέρους καθυστερήσεις και αστοχίες τα προγράμματα προσαρμογής, που εφαρμόστηκαν στη χώρα μας από το 2010, κατάφεραν να περιορίσουν δραστικά τις μεγάλες μακροοικονομικές και δημοσιονομικές ανισορροπίες. Συγκεκριμένα: u Περιορίστηκε το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα και καλύφθηκαν τα 3/4 της ολικής προσαρμογής (τελικός στόχος για 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα από το 2018, σε σύγκριση με έλλειμμα 10,1% του ΑΕΠ το 2009). u Αντιμετωπίστηκαν το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και η απώλεια ανταγωνιστικότητας και μετριάστηκαν δυσκαμψίες και εμπόδια στην αγορά εργασίας, οδηγώντας σε ενίσχυση των εξαγωγών. u Παρατηρήθηκαν επίσης τάσεις αναδιάρθρωσης των κλάδων παραγωγής υπέρ των εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών και γενικά υπέρ των πιο παραγωγικών επιχειρήσεων σε κάθε κλάδο της οικονομίας. Σε αντίθεση με τα μεγάλα βήματα της δημοσιονομικής προσαρμογής τα προηγούμενα χρόνια, υπήρξαν καθυστερήσεις στις ιδιωτικοποιήσεις και στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που θα ενίσχυαν την ανάπτυξη. Οι καθυστερήσεις αυτές οδήγησαν σε αντίστοιχες καθυστερήσεις στην εμφάνιση των θετικών επιδράσεών τους στην ανάπτυξη και την απασχόληση. Αυτές οι θετικές επιδράσεις άρχισαν να καταγράφονται κατά τη διάρκεια του 2014, με επιστροφή του ΑΕΠ σε θετικό ρυθμό μεταβολής τόσο για το σύνολο του 2014 (+0,7%) όσο και για τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2015. Η ανάκαμψη αυτή θα είχε εδραιωθεί και το συνολικό αποτέλεσμα για το 2015 και το 2016 θα ήταν με βεβαιότητα θετικό και ισχυρότερο, όπως άλλωστε προβλεπόταν, αν δεν είχε μεσολαβήσει η έξαρση της αβεβαιότητας από τους τελευταίους μήνες του 2014 μέχρι την ημερομηνία σύναψης της νέας συμφωνίας με τους εταίρους στη Σύνοδο Κορυφής της 12ης Ιουλίου 2015. Μετά την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος το 2013, ύψους 1,2% του ΑΕΠ, που αποτέλεσε σημαντική υπέρβαση του στόχου για ισοσκελισμένο πρωτογενές αποτέλεσμα, το 2014 παρατηρήθηκε δημοσιονομική επιδείνωση, λόγω της πολιτικοοικονομικής αβεβαιότητας στο τέλος του έτους. Πάρα ταύτα, το πρωτογενές αποτέλεσμα παρέμεινε θετικό αλλά μικρό σε μέγεθος, με σημαντική απόκλιση από το στόχο για πλεόνασμα ύψους 1,5% του ΑΕΠ. Μέσα στο 2015, τα δημοσιονομικά μεγέθη κατέγραψαν μεγάλες διακυμάνσεις όσον αφορά την εξέλιξη των φορολογικών εσόδων, των δαπανών για δημόσιες επενδύσεις και των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Μετά την αναθεώρηση προς τα κάτω του στόχου σε πρωτογενές έλλειμμα 0,25% του ΑΕΠ, έναντι προγενέστερου στόχου για πλεόνασμα 3,0%, και τη λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων, το 2015 αναμένεται τελικά το πρωτογενές αποτέλεσμα να είναι ισοσκελισμένο ή ελαφρά θετικό.

Η μεγάλη πρόκληση του 2015: Διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας

Στο περιβάλλον αβεβαιότητας που επικράτησε το πρώτο εξάμηνο του 2015, είχε κρίσιμη σημασία η διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Αυτή απειλήθηκε από την επιταχυνόμενη εκροή των τραπεζικών καταθέσεων και την αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, σε αντίθεση με την εικόνα που είχε αρχίσει να διαμορφώνεται κατά τη διάρκεια του 2014, από τη μη αποδοχή από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) των ελληνικών τίτλων ως εξασφαλίσεων στις πράξεις νομισματικής πολιτικής και κυρίως από τις έντονες συζητήσεις για έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη. Στη δύσκολη αυτή περίοδο, η Τράπεζα της Ελλάδος έπρεπε να επιτελέσει το κύριο καθήκον που της επιβάλλουν η συμμετοχή της στο Ευρωσύστημα και το Καταστατικό της, δηλαδή να διαφυλάξει τη νομισματική σταθερότητα και να στηρίξει τη ρευστότητα του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. Παράλληλα, έπρεπε να συμβάλει στην εξομάλυνση της κατάστασης, διαφυλάττοντας συγχρόνως την ανεξαρτησία και το κύρος της. Προς το σκοπό αυτό: u Παρείχε έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση προς την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα, ενώ ευαισθητοποίησε την κοινή γνώμη με τις Εκθέσεις και τις παρεμβάσεις της. u Διασφάλισε την αδιάλειπτη παροχή ρευστότητας στα πιστωτικά ιδρύματα, παρέχοντας χρηματοδότηση μέσω του Έκτακτου Μηχανισμού Ρευστότητας (ELA). u Εφοδίασε τα πιστωτικά ιδρύματα με τραπεζογραμμάτια, χωρίς να σημειωθεί έλλειψη ούτε στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. u Εκπόνησε τη στρατηγική για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε συνεργασία με την κυβέρνηση και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. u Ολοκλήρωσε τον έλεγχο ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (AQR) των τραπεζών. u Συνέβαλε καθοριστικά στην επιτυχή ανακεφαλαιοποίηση των σημαντικών και μη τραπεζών, χωρίς κλυδωνισμούς για το πιστωτικό σύστημα. u Συνεργάστηκε αποτελεσματικά με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) – με τη συμμετοχή υπαλλήλων της Τράπεζας της Ελλάδος σε μεικτές εποπτικές ομάδες (JSTs). u Συνέβαλε στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, με αποτέλεσμα η ύφεση να είναι τελικά πολύ μικρότερη της αναμενόμενης. u Στήριξε τις εργασίες της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. u Παρείχε στήριξη προς το Δημόσιο σε πολλές δραστηριότητές του, παραμένοντας πάντοτε εντός του πλαισίου της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που μεταξύ άλλων ρυθμίζει τις σχέσεις εθνικών κεντρικών τραπεζών και ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Η τραπεζική αργία και η επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και στις τραπεζικές συναλλαγές συγκράτησαν τις εκροές καταθέσεων και τη φυγή κεφαλαίων στο εξωτερικό. Οι στρεβλώσεις όμως τις οποίες επέφεραν στις αγορές κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών έχουν έμμεσες επιπτώσεις, που δεν μπορούν ακόμη να αποτιμηθούν με ακρίβεια. Από την άλλη πλευρά, βεβαίως, οι περιορισμοί ενθάρρυναν τη χρήση ηλεκτρονικού χρήματος. Ήδη υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η διευρυμένη χρήση ηλεκτρονικού χρήματος έχει θετικές επιπτώσεις στην ιδιωτική κατανάλωση και στα φορολογικά έσοδα που απορρέουν από τη συρρίκνωση της άτυπης οικονομίας. Ένα πρώτο συμπέρασμα οικονομικής πολιτικής είναι ότι η χρήση ηλεκτρονικού χρήματος πρέπει να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο, μέσω των κατάλληλων κινήτρων, κυρίως φορολογικών.

Ισχυρότερο τραπεζικό σύστημα μετά την ανακεφαλαιοποίηση

Το Δεκέμβριο του 2015 ολοκληρώθηκε με επιτυχία η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών με αυξημένη ιδιωτική συμμετοχή. Η νέα αυτή ανακεφαλαιοποίηση κατέστη αναγκαία λόγω της επιβάρυνσης του οικονομικού κλίματος, της αυξημένης αβεβαιότητας και των αυξημένων εκροών καταθέσεων το πρώτο εξάμηνο του 2015, αλλά και λόγω της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι τέσσερις σημαντικές τράπεζες κάλυψαν τα απαιτούμενα κεφάλαια, τα οποία προέκυψαν από την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που διενήργησε η ΕΚΤ. Τα απαραίτητα κεφάλαια προήλθαν από: (α) τη συμμετοχή ξένων επενδυτών, οι οποίοι επένδυσαν περίπου 5,3 δισεκ. ευρώ, (β) μέτρα κεφαλαιακής ενίσχυσης ύψους 0,6 δισεκ. ευρώ και (γ) κεφάλαια ύψους περίπου 2,7 δισεκ. ευρώ, που αντλήθηκαν μέσω της διαχείρισης στοιχείων παθητικού (προτάσεις εθελοντικής ανταλλαγής ομολόγων με μετοχές). Τα επιπρόσθετα κεφάλαια για τις δύο τράπεζες που δεν κάλυψαν τις κεφαλαιακές ανάγκες του δυσμενούς σεναρίου από ιδιωτικές πηγές (περίπου 5,4 δισεκ. ευρώ) προήλθαν από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Αυτό σημαίνει ότι οι δημόσιοι πόροι που χρησιμοποιήθηκαν ήταν

τελικά πολύ λιγότεροι από το ποσό των 25 δισεκ. ευρώ που είχε προβλεφθεί αρχικά από το Eurogroup τον Αύγουστο του 2015. Επιπλέον, μειώθηκε η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA), όπως φαίνεται από τη μείωση του ανώτατου ορίου του από το τέλος Αυγούστου έως σήμερα κατά περίπου 19 δισεκ. ευρώ. Η μείωση του ανώτατου ορίου του ELA αντανακλά τη βελτίωση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών, στο πλαίσιο της υποχώρησης της αβεβαιότητας και της σταθεροποίησης των ροών καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα, καθώς και, σε σημαντικό βαθμό, την επιτυχή ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Το 2015 υπήρξε αύξηση του όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων επί του συνόλου των ανοιγμάτων ανήλθε στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2015 σε 43,6% (Δεκέμβριος 2014: 39,9%). Η επιδείνωση ήταν εμφανής και σχετικά παρόμοια (κατά περίπου τέσσερις εκατοστιαίες μονάδες) σε όλες τις κατηγορίες δανείων. Ειδικότερα, το ποσοστό στα καταναλωτικά ανοίγματα ανήλθε σε 55,4%, στα επιχειρηματικά ανοίγματα σε 43,3% και στα στεγαστικά ανοίγματα σε 39,8%. Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλε και η αναβολή της εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και η λιγότερο ενεργητική διαχείριση του χαρτοφυλακίου δανείων από τις τράπεζες, με έμφαση κυρίως σε λύσεις βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα. Από το γ’ τρίμηνο, όμως, και ιδίως με το πέρας της ανακεφαλαιοποίησης, παρατηρήθηκε επιτάχυνση των ενεργειών των τραπεζών στην κατεύθυνση της πιο ενεργητικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης θα ενισχύσει την προοπτική ανάκαμψης

Το 2016, σε αντίθεση με το 2015, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως απαρχή μιας νέας πορείας που θα οδηγήσει τη χώρα στην έξοδο από την κρίση και σε διατηρήσιμη ανάπτυξη. Οι προκλήσεις όμως, όπως προαναφέρθηκε, είναι πολλές και μεγάλες και πηγάζουν όχι μόνο από απρόβλεπτες εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον, αλλά κυρίως από κινδύνους που ενδέχεται να επηρεάσουν την εγχώρια μακροοικονομική συγκυρία, όπως είναι η καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης του νέου σταθεροποιητικού προγράμματος και η αδυναμία εφαρμογής των δράσεών του. Ο ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ εκτιμάται ότι τουλάχιστον το πρώτο εξάμηνο του έτους θα είναι αρνητικός, κυρίως λόγω της μεταφερόμενης επίδρασης από το 2015. Όπως όμως έχει ήδη αναφερθεί, υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την ανακοπή της ύφεσης και την προσέγγιση θετικών ρυθμών από το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, πρέπει να συντρέξουν μια σειρά δράσεις που θα αποτρέψουν τους κινδύνους και θα ενισχύσουν την προοπτική ανάκαμψης που είναι εφικτή. Πρώτο και κρίσιμο βήμα για τις μελλοντικές εξελίξεις είναι η επιτυχής ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτό απαιτεί, μεταξύ άλλων, την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος και την ευθυγράμμιση της φορολογίας του αγροτικού εισοδήματος. Οι δράσεις αυτές δεν αποτελούν απλώς προαπαιτούμενα για την αξιολόγηση του προγράμματος. Είναι απαραίτητες για να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και του δημόσιου χρέους, καθώς και για να αποκαταστήσουν την κοινωνική και φορολογική δικαιοσύνη μεταξύ γενεών και μεταξύ ομάδων φορολογουμένων.

Η θετική αξιολόγηση θα τονώσει την πραγματική οικονομία και θα οδηγήσει στη διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του χρέους

Η θετική ολοκλήρωση της αξιολόγησης εκτιμάται ότι θα έχει σημαντική επίδραση στην πραγματική οικονομία για τους ακόλουθους λόγους: u Βελτιώνει δραστικά το κλίμα εμπιστοσύνης, γεγονός που θα επιταχύνει την επιστροφή καταθέσεων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. u Οδηγεί στην επανένταξη των ελληνικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις, η οποία θα επιτρέψει την πολύ φθηνότερη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ. u Καθιστά δυνατή τη συμμετοχή των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. u Επιταχύνει τις διαδικασίες χαλάρωσης – και τελικώς άρσης – των περιορισμών στο τραπεζικό σύστημα και στην κίνηση κεφαλαίων. Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την επιτυχή ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την αποτελεσματικότερη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, θα επαναφέρουν την κανονικότητα στη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Αυτό σημαίνει διεύρυνση των δυνατοτήτων των τραπεζών να αντλήσουν ρευστά διαθέσιμα για τη διοχέτευσή τους σε δάνεια προς την πραγματική οικονομία και, συνεπώς, ενίσχυση της πιστοδοτικής ικανότητας των πιστωτικών ιδρυμάτων, με αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους τραπεζικού δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Οι ευνοϊκότερες συνθήκες χρηματοδότησης θα ενδυναμώσουν την ανάπτυξη. Μεσοπρόθεσμα, η επιτυχής ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης είναι αποφασιστικής σημασίας, καθώς θα επιτρέψει την έναρξη των συζητήσεων με τους εταίρους για την ανάληψη δράσεων περαιτέρω ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους. Οι δράσεις, που είναι σκόπιμο να αναληφθούν, πρέπει να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους κατά τέτοιο τρόπο, ώστε οι ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου να διατηρούνται σε διαχειρίσιμα επίπεδα. Μεταξύ άλλων, αυτό θα έχει ως άμεση συνέπεια τη δυνατότητα περαιτέρω χαλάρωσης του τελικού δημοσιονομικού στόχου και θα απελευθερώσει πόρους, οι οποίοι θα κατευθυνθούν σε επενδύσεις, που θα ενισχύσουν το εγχώριο προϊόν και την απασχόληση.

Προϋποθέσεις για την έξοδο από την κρίση και τη διατηρήσιμη ανάπτυξη

Όπως ήδη αναφέρθηκε, η ανακοπή της ύφεσης και η ανάκαμψη από το δεύτερο εξάμηνο του 2016 είναι εφικτές, αν αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα προβλήματα και οι κίνδυνοι που προαναφέρθηκαν. Για να οδηγηθούμε όμως από την ανάκαμψη σε διατηρήσιμη ανάπτυξη, απαιτείται προσήλωση στην εφαρμογή της νέας δανειακής συμφωνίας και μακροχρόνια στόχευση στη δημιουργία ενός νέου, εξωστρεφούς και ανταγωνιστικού αναπτυξιακού προτύπου. Οι παράγοντες που θα καθορίσουν την επιτυχία είναι: η αποδοχή και οικειοποίηση του προγράμματος, η συνέχεια και συνέπεια στην εφαρμογή των αναγκαίων δράσεων, ο διάλογος και η πολιτική και κοινωνική συναίνεση. Η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια έχει διανύσει έναν επίπονο δρόμο προσαρμογής με μεγάλο κοινωνικό κόστος, αλλά και με απτά αποτελέσματα. Όσα απομένουν να ολοκληρωθούν είναι ένα μικρό μόνο μέρος της μεγάλης προσπάθειας που έχει γίνει. Ενδεικτικά προτείνονται δέκα βήματα προς την κατεύθυνση αυτή: 1. Ισχυροποίηση του τραπεζικού συστήματος Η ισχυροποίηση των τραπεζικού συστήματος περνά κυρίως μέσα από την αντιμετώπιση του όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Στην εξεύρεση μόνιμων λύσεων μακροπρόθεσμου χαρακτήρα σε αυτό το μείζον πρόβλημα, εκτιμάται ότι θα συντείνουν οι συγκεκριμένοι στόχοι για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που ετοιμάζεται να θέσει η Τράπεζα της Ελλάδος, κατόπιν διαβούλευσης με τις τράπεζες και τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), με ορίζοντα εφαρμογής από τον Ιούνιο του 2016 και με παρακολούθηση ανά τρίμηνο. Η υποχρέωση των τραπεζών να επιτύχουν τους στόχους, σε συνδυασμό με το νέο θεσμικό πλαίσιο, που συνδέεται, μεταξύ άλλων, με τη δημιουργία δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων, την επίσπευση των δικαστικών διαδικασιών και την ευκολία ρευστοποίησης των εξασφαλίσεων από τις τράπεζες, εκτιμάται ότι θα συμβάλει θετικά στη σταδιακή υποχώρηση του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει: Πρώτον, να αναληφθούν τολμηρές και καινοτόμες πρωτοβουλίες για μια σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στους ισολογισμούς των τραπεζών μέσα στα επόμενα δυο χρόνια. Η τρέχουσα «business as usual» προσέγγιση, όσο και αν βελτιωθεί στα σημεία, δεν θα οδηγήσει σε σημαντικές μειώσεις. Δεύτερον, να υπάρξει στροφή σε μακροχρόνιες ρυθμίσεις. Η τρέχουσα πρακτική βραχυπρόθεσμων ρυθμίσεων απλά οδηγεί σε παράταση του προβλήματος. Τρίτον, να υπάρξει συντονισμένη αντιμετώπιση των κοινών πιστούχων. Η πρόοδος στο ζήτημα αυτό είναι περιορισμένη. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι αδύνατον να υπάρξουν οριστικές λύσεις χωρίς κοινή δράση από όλους τους πιστωτές. Σχεδόν το σύνολο των μεγάλων επιχειρηματικών μη εξυπηρετούμενων δανείων αφορούν περισσότερους του ενός πιστωτές. Τέταρτον, να υπάρξει παρέμβαση για την αναδιάρθρωση των βιώσιμων επιχειρήσεων. Παράλληλα με την αναδιάρθρωση του δανείου είναι κρίσιμο να αναλαμβάνονται ενεργητικές πρωτοβουλίες αλλαγής της διοίκησης, όταν αυτή δεν συνεργάζεται, της δομής και του επιχειρηματικού σχεδίου της οφειλέτριας εταιρίας. Πέμπτον, να υπάρξει αυξημένος εσωτερικός έλεγχος ώστε να διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση και διαφάνεια στην αντιμετώπιση των οφειλετών.

2. Επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων Τα προγράμματα που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια επικεντρώθηκαν στη δημοσιονομική προσαρμογή και πέτυχαν την εξάλειψη των δίδυμων ελλειμμάτων. Καθυστέρησαν όμως στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες, αν είχαν πραγματοποιηθεί από την αρχή, θα είχαν περιορίσει το βάθος και το εύρος της ύφεσης. Σε αυτόν τον τομέα πρέπει να δοθεί σήμερα η μεγαλύτερη έμφαση. Ειδικότερα, στα δίκτυα και τις υπηρεσίες (μεταφορές, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, εμπόριο) πρέπει να αρθούν οι περιορισμοί και να απλοποιηθούν οι κανονιστικές ρυθμίσεις που υπονομεύουν τον ανταγωνισμό. Στην αγορά εργασίας, έμφαση πρέπει να δοθεί στη δημιουργία ενός πλαισίου για την ενθάρρυνση της μαθητείας και της επαγγελματικής κατάρτισης, την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και την απλούστευση και τον εξορθολογισμό της ισχύουσας εργατικής νομοθεσίας μέσω της κωδικοποίησής της σε έναν Κώδικα Εργατικής Νομοθεσίας. Τέλος, στη δημόσια διοίκηση απαιτείται η εφαρμογή ενός προγράμματος μεταρρυθμίσεων με σκοπό τον εκσυγχρονισμό και την αποκομματικοποίησή της. Συγκεκριμένα βήματα πρέπει να γίνουν όσον αφορά την απλοποίηση των διαδικασιών και την αξιολόγηση των δομών, τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών, τη βελτιστοποίηση των ανθρώπινων πόρων και την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας.

3. Ιδιωτικοποιήσεις και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας Η σημασία της επιτάχυνσης και επιτυχούς υλοποίησης του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας είναι καθοριστικής σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη. Θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη, που οι ευεργετικές τους επιδράσεις στην εγχώρια οικονομία θα διαρκέσουν για μεγάλη χρονική περίοδο. Τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις θα συμβάλουν στην αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους και στην προσπάθεια της δημοσιονομικής προσαρμογής. Στην

περίπτωση μάλιστα που συνοδεύονται από ισχυρή δέσμευση για μελλοντικές επενδύσεις ενισχύουν περαιτέρω την εισροή στη χώρα παραγωγικών κεφαλαίων, που αυξάνουν την απασχόληση και τη συνολική ενεργό ζήτηση. Η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι στον τομέα αυτόν υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες, που θα μπορούσαν να αποφέρουν πολύ μεγαλύτερα έσοδα από αυτά που έχουν τεθεί ως ποσοτικοί στόχοι. Η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου, εάν αξιοποιηθεί σωστά μέσω της αναβάθμισης των χρήσεων γης και με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον, μπορεί να προσελκύσει σημαντικές, άμεσες ξένες επενδύσεις.

4. Συνέχιση της προσαρμογής στους τομείς των οικονομικών της γενικής κυβέρνησης και του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης με επανακαθορισμό του μείγματος των μέσων οικονομικής πολιτικής Η αναθεώρηση προς τα κάτω, που έχει ήδη επιτευχθεί για το στόχο του τελικού πρωτογενούς πλεονάσματος του 2018 (3,5% του ΑΕΠ), συντελεί στην απελευθέρωση πόρων, οι οποίοι μπορούν να διοχετευθούν στην πραγματική οικονομία. Ωστόσο, το ακολουθούμενο μείγμα μέσων οικονομικής πολιτικής, που αποσκοπεί τόσο στην κάλυψη του εναπομένοντος δημοσιονομικού κενού όσο και στην επίτευξη βιωσιμότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, πρέπει να γίνει περισσότερο αναπτυξιακό. Θα πρέπει, δηλαδή, να εστιάσει κυρίως στη μείωση των μη επενδυτικών δαπανών του Δημοσίου και στην αύξηση της παραγωγικότητας. Η έως τώρα έμφαση στην αύξηση των φορολογικών συντελεστών επί των εισοδημάτων από εργασία και των κερδών των επιχειρήσεων, καθώς και των ασφαλιστικών εισφορών, ενισχύει τα κίνητρα για φοροδιαφυγή και εισφοροδιαφυγή και ενθαρρύνει την αδήλωτη εργασία, εξασθενίζει τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των ελληνικών επιχειρήσεων και αποτρέπει προσπάθειες για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Με τον τρόπο αυτό, όποια βελτίωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος αυτοαναιρείται, με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνεται μόνιμη μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ. Αντίθετα, ο εξορθολογισμός των δομών του κράτους, η αξιολόγηση, συγχώνευση και μείωση των 1800 περίπου νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, η κατάργηση ποικίλων εξαιρέσεων από τις γενικές διατάξεις φορολογίας για ορισμένες ομάδες φορολογουμένων, η κατάργηση ποικίλων εξαιρέσεων από τις γενικές διατάξεις της ασφαλιστικής νομοθεσίας, ο επανασχεδιασμός του καθεστώτος των αυτοτελών πόρων για την τοπική αυτοδιοίκηση με στόχο την άρση των αντικινήτρων στην εξοικονόμηση πόρων, η μείωση των φορολογικών δαπανών, ο περιορισμός των μη επενδυτικών δαπανών, η καλύτερη στόχευση των κοινωνικών δαπανών με στόχο την άρση της μεροληψίας κατά της νέας γενιάς που υπάρχει σήμερα, και η ενίσχυση της κινητικότητας του ανθρώπινου δυναμικού του κράτους από τομείς με πλεονάζον προσωπικό προς τομείς ελλειμματικούς σε προσωπικό, συνιστούν περισσότερο αποδοτικά μέσα οικονομικής πολιτικής για την κάλυψη του εναπομένοντος δημοσιονομικού κενού.

5. Ενθάρρυνση των επιχειρηματικών επενδύσεων και προστασία των επενδυτών Το φαινόμενο της επενδυτικής αδράνειας στην Ελλάδα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Μεταξύ 2007 και 2014, η συνολική επενδυτική δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώθηκε στο μισό. Η αναιμική ζήτηση, η πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα, καθώς και οι σημαντικές χρηματοδοτικές δυσχέρειες ήταν οι παράγοντες που συνέβαλαν στη διαδικασία αποεπένδυσης. Η ταχεία ανάταξη της επιχειρηματικής επενδυτικής δαπάνης θεωρείται παράγοντας-κλειδί για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη. Η εμπέδωση ενός περιβάλλοντος οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας, που ενδυναμώνει το κλίμα εμπιστοσύνης των επιχειρηματιών και ενθαρρύνει την ανάληψη επενδυτικών σχεδίων, η ταχεία μεταστροφή του εγχώριου παραγωγικού υποδείγματος από την παραγωγή μη εμπορεύσιμων προς την παραγωγή εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών και η εξάλειψη των σημαντικών περιορισμών στη χρηματοδότηση αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την αύξηση της επιχειρηματικής επενδυτικής δαπάνης. Δράσεις, όπως η ψήφιση του νέου αναπτυξιακού νόμου με σαφή αναπτυξιακά κίνητρα, κυρίως όμως οι πρωτοβουλίες του χρηματοπιστωτικού συστήματος για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων εντός του νέου θεσμικού πλαισίου, που επιτρέπει συνεργασία των πιστωτών για την εξυγίανση παραγωγικών επιχειρήσεων, είναι καθοριστικής σημασίας. Περαιτέρω, το ελληνικό κράτος πρέπει να συντελέσει στην αποκατάσταση της επενδυτικής εμπιστοσύνης με την προστασία των ιδιωτών επενδυτών, εξασφαλίζοντας ένα σταθερό οικονομικό περιβάλλον, φιλικό προς την επιχειρηματικότητα. Αυτό μπορεί να γίνει με τη θέσπιση ενός σταθερού, απλού και ευκόλως κατανοητού φορολογικού και νομικού πλαισίου, κατάλληλου για την ανάπτυξη της υγιούς επιχειρηματικότητας, και με την ανάληψη πρωτοβουλιών για την επίλυση χρονιζουσών διαφορών με σημαντικούς διεθνείς επενδυτές, οι οποίες δημιουργούν πρόβλημα στην επενδυτική εικόνα της χώρας.

6. Αύξηση των εξαγωγών Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, που επιτεύχθηκε με σημαντικό κοινωνικό κόστος, φαίνεται ότι δεν έχει αξιοποιηθεί επαρκώς. Μαζί με την παρατηρούμενη ενίσχυση της ευελιξίας της αγοράς εργασίας, αποτελούν ισχυρά κίνητρα για την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών. Παρά την ανάκτηση της απώλειας της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, κυρίως σε όρους κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, οι εξαγωγές δεν επέδειξαν την αναμενόμενη δυναμική ανόδου. Τούτο εξηγείται εν μέρει από την έλλειψη χρηματοδότησης και το συγκριτικά υψηλότερο κόστος μακροχρόνιου δανεισμού, καθώς και από την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης που μετριάζει ή και ανακόπτει την πορεία ανάκτησης της συνολικής ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Επιπρόσθετα, όμως, οφείλεται και σε μια σειρά εγγενών διαρθρωτικών αδυναμιών, που περιορίζουν την ευκολία διείσδυσης των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές και σχετίζονται με την ποιότητα του προϊόντος, την κατοχύρωση ονομασίας προέλευσης, γραφειοκρατικές δυσχέρειες κ.ά.

7. Καταπολέμηση της υψηλής ανεργίας Στην παρατηρούμενη σταδιακή αποκλιμάκωση της ανεργίας και τη συνέχιση της ανάκαμψης του ποσοστού απασχόλησης συμβάλλουν οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης μέσω προγραμμάτων και δράσεων που χρηματοδοτούνται με πόρους από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020. Προκειμένου να καταπολεμηθεί η υψηλή ανεργία, ιδιαίτερα η μακροχρόνια ανεργία, και η ανεργία των νέων, κρίνεται απαραίτητη η συνεχής βελτίωση και επέκταση των ενεργητικών πολιτικών για την απασχόληση και των προγραμμάτων κατάρτισης, με παράλληλη αύξηση της αποτελεσματικότητας των δράσεων αυτών. Ωστόσο, η ενίσχυση των πολιτικών αυτών θα πρέπει να συνδυαστεί με έλεγχο και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους, καθώς και με δράσεις κατά της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας.

8. Μεταρρύθμιση στην παιδεία Ο δρόμος της ανάπτυξης οριοθετείται από τη γνώση, την έρευνα, την καινοτομία και τη διά βίου μάθηση. Η έξοδος της ελληνικής κοινωνίας από την κρίση συντελείται μόνο μέσω της δημιουργίας μιας κοινωνίας δημιουργικών πολιτών, ικανής να προστατεύσει και να βελτιώσει το απόθεμα του ανθρώπινου κεφαλαίου της. Κατά συνέπεια, η δρομολογούμενη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής, θα πρέπει να κινηθεί σε πέντε άξονες: (α) την αξιολόγηση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος όλων των βαθμίδων, με σκοπό την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, (β) τον εξορθολογισμό του περιεχομένου της εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων και της λειτουργίας και διοίκησης των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και την ενίσχυση της αποδοτικότητας και αυτονομίας των δημόσιων εκπαιδευτικών μονάδων, (γ) την απεξάρτηση του εκπαιδευτικού συστήματος από συντεχνιακά συμφέροντα, (δ) την αύξηση της χρηματοδότησης, η οποία παραμένει πολύ χαμηλή, και (ε) τη διαφάνεια σε όλα τα επίπεδα.

9. Ανάσχεση της φυγής ανθρώπινου κεφαλαίου Το ελληνικό ανθρώπινο δυναμικό οδηγείται στη μετανάστευση ως αντίδραση στην εκτίναξη του ποσοστού ανεργίας και την ταχεία βύθιση της οικονομίας στην ύφεση, με ανησυχητικές επιπτώσεις στα δημογραφικά δεδομένα της χώρας, τα δημόσια οικονομικά, το ασφαλιστικό σύστημα και την ποιότητα του εναπομένοντος εργατικού δυναμικού. Για την αναστροφή της μεγάλης φυγής των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό, η ελληνική πολιτεία πρέπει να λάβει μέτρα που στοχεύουν: (α) στον επανακαθορισμό των μορφών επιστημονικής και επαγγελματικής εξειδίκευσης, ώστε να αντιστοιχιστούν καλύτερα οι δεξιότητες των νέων επιστημόνων με τη ζήτηση της αγοράς, (β) στη στήριξη των δράσεων νεοφυούς επιχειρηματικότητας, (γ) στην καταπολέμηση της μετριοκρατίας, της αδιαφάνειας στην επιλογή και του νεποτισμού, (δ) στην προώθηση της αριστείας, (ε) στην επέκταση του θεσμού της μαθητείας και της πρακτικής άσκησης και (στ) στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος φιλικού προς την επιχειρηματικότητα.

10. Στήριξη της κοινωνικής συνοχής και καταπολέμηση της φτώχειας Προϋπόθεση για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη είναι η εξασφάλιση της κοινωνικής συνοχής, η οποία σήμερα απειλείται από την αύξηση της φτώχειας και της ανισοκατανομής του εισοδήματος και από τον κοινωνικό αποκλεισμό σημαντικών τμημάτων του πληθυσμού. Αν και, με βάση τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας EU-SILC 2014, το χάσμα φτώχειας και ο κίνδυνος σχετικής φτώχειας στην Ελλάδα παρουσίασαν μικρή μείωση, ο κίνδυνος της σχετικής φτώχειας παραμένει ο τρίτος υψηλότερος μεταξύ των χωρών της ΕΕ-28. Εξάλλου, ο αριθμός των νοικοκυριών που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας αυξήθηκε. Στη δημόσια συζήτηση κρίνεται επομένως σημαντικός ο ρόλος τόσο του επανασχεδιασμού της πολιτικής των κοινωνικών μεταβιβάσεων, ώστε να καταστούν περισσότερο αποτελεσματικές στην καταπολέμηση της φτώχειας, όσο και του εκπαιδευτικού συστήματος στην παροχή ίσων ευκαιριών συμμετοχής στη μαθησιακή διαδικασία όλων των βαθμίδων στους μαθητές, που, λόγω κοινωνικού αποκλεισμού, αντιμετωπίζουν περιορισμούς. *** Στη φάση που βρίσκεται η ελληνική οικονομία, η απόσταση που πρέπει να καλυφθεί για την έξοδο από την κρίση είναι σχετικά μικρή. Για να αποτραπεί όποιο αρνητικό ενδεχόμενο και να βαδίσει η οικονομία προς την ανάπτυξη, πρέπει να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι δυνατότητες που υπάρχουν και να αποφευχθούν οπισθοδρομήσεις και λάθη του παρελθόντος που οδήγησαν σε φαύλους κύκλους και αδιέξοδα. Σήμερα, η προοπτική εξόδου από την κρίση είναι ορατή. Για να την προσεγγίσουμε όμως, πρέπει να παραμείνουμε προσηλωμένοι στην τήρηση των όρων της συμφωνίας, οι οποίοι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εκληφθούν ως επιταγές των δανειστών, αλλά ως ουσιαστικές και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, που έπρεπε ήδη να έχουν πραγματοποιηθεί από καιρό. Η ελληνική πλευρά πρέπει να ενστερνιστεί το πρόγραμμα ως αναγκαίο μέσο προσαρμογής και μεταρρύθμισης της οικονομίας. Πέραν αυτού, τα δέκα βήματα που προαναφέρθηκαν, τα οποία ιδανικά θα πρέπει να ενσωματωθούν σε ένα εθνικό σχέδιο ανάπτυξης, είναι προς την κατεύθυνση της στήριξης (α) της παραγωγής και των επενδύσεων, (β) του “τριγώνου της γνώσης” (παιδεία, έρευνα, καινοτομία) και (γ) της νέας γενιάς. Αυτό το εθνικό σχέδιο ανάπτυξης πρέπει να είναι ένα αναπτυξιακό και συνάμα κοινωνικό συμβόλαιο δημιουργίας και μετακίνησης πόρων για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και τη δημιουργία επιχειρήσεων και νέων θέσεων εργασίας. Αυτές είναι οι κατευθύνσεις που θα επιτρέψουν την οριστική έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την κρίση και την επιστροφή της σε έναν ενάρετο κύκλο ανάπτυξης, δημιουργίας και απασχόλησης.

12

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Ποτάμι και... παραπόταμοι Το συνέδριο του κόμματος επαναβεβαίωσε την κυριαρχία Θεοδωράκη, τα προβλήματα όμως παραμένουν Κι όμως κινείται... Το παγωμένο τοπίο της Κεντροαριστεράς, όπου όλα δείχνουν ακίνητα και σιωπηρά στην επιφάνεια, φαίνεται ότι έχει αρχίσει και αναθερμαίνεται, έστω και υπόγεια.

Η

πίεση που δέχεται ο Σταύρος Θεοδωράκης να πάρει θέση, η οποία δεν ξεπεράστηκε ούτε από το συνέδριο, αλλά και οι συνθήκες που διαμορφώνονται στη χώρα από το μεταναστευτικό / προσφυγικό φαίνεται ότι έχουν προσδώσει άλλη δυναμική στις συζητήσεις, καθώς πολλοί είναι αυτοί που διαβλέπουν πολιτικές εξελίξεις στον ορίζοντα. Έτσι ο Θεοδωράκης αποδεικνύεται βασικός παίκτης στην παρούσα φάση, αφού πολύ σύντομα θα κληθεί, απ’ ό,τι φαίνεται, να αποφασίσει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει.

Αυτόνομος πόλος Το συνέδριο του κόμματος, που ολοκληρώθηκε με πολύ υψηλά ποσοστά αποδοχής του ιδρυτή του, μπορεί να επαναβεβαίωσε την πολιτική κυριαρχία του Θεοδωράκη εντός του κόμματος, αλλά δεν έλυσε κανένα απολύτως πρόβλημα. Ο διπλός... «τριχασμός», από τον οποίο πάσχει το κόμμα, δεν φαίνεται να μεταβλήθηκε από τις αποφάσεις του συνεδρίου. u Τον πρώτο «τριχασμό» διαπίστωσε εύγλωττα ο Χ. Θεοχάρης: «Το ένα, το μεγάλο Ποτάμι, είναι αυτοί που μας άφησαν. Το Ποτάμι της ελπίδας που διαψεύστηκε. Το δεύτερο, το μεσαίο, των εθελοντών της καθημερινής προσπάθειας. Το τρίτο είναι το μικρό Ποτάμι της Σεβαστουπόλεως, που δεν αφουγκράζεται την κοινωνία», είπε χαρακτηριστικά μιλώντας στο συνέδριο. u Ο έτερος «τριχασμός» αφορά την προοπτική του κόμματος, αφού υπάρχουν βουλευτές, όπως ο Χ. Θεοχάρης και ο Ι. Φωτήλας, που διεκδικούν συμμαχία με τη Ν.Δ., στη μέση βρίσκεται ο Θεοδωράκης, ο οποίος προσπαθεί να αγοράσει πολιτικό χρόνο αυτόνομης πορείας του κόμματος, και, τέλος, κεντροαριστερά στελέχη, όπως οι Λυκούδης, Μπίστης κ.ά., που θεωρούν ότι ο φυσικός του χώρος είναι η μεγάλη κοιτίδα της Κεντροαριστεράς. Ήδη ο Θεοχάρης φρόντισε να καταστήσει σαφές ότι αποτελεί έναν αυτόνομο πόλο εντός του Ποταμιού με την προχθεσινή παραίτησή του από την εκπροσώπηση του κόμματος. Η θέση που διακινεί ο φιλόδοξος βουλευτής, να εξετάσει δηλαδή το κόμμα στα σοβαρά το ενδεχόμενο να συνεργαστεί με τη Ν.Δ., τη μόνη – κατά τη γνώμη του – δύναμη που διαθέτει μεταρρυθμιστική ατζέντα, δεν μπήκε ποτέ σε ψηφοφορία. Έτσι κι αλλιώς το συνέδριο δεν έπεσε «στα βαθιά» του καυτού ζητήματος της πορείας του κόμματος. Οι απόψεις του Θεοχάρη, πάντως,

για τον τρόπο λειτουργίας αποδοκιμάστηκαν την Κυριακή από πολλούς συνέδρους, οι οποίοι με τις ομιλίες τους άπλωσαν «ομπρέλα προστασίας» πάνω από τον Θεοδωράκη.

Παρεμβάσεις Το αντιφατικό στοιχείο του συνεδρίου είναι ότι οι σύνεδροι μοιάζει να δυσφόρησαν ή, τέλος πάντων, να υποδέχτηκαν με ευγενική ανοχή τη Φώφη Γεννηματά, σε αντίθεση με τη θριαμβική υποδοχή που επιφύλαξαν στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Κώστα Σημίτη. Μπορεί πολλοί απέξω, βλέποντας τις φωτογραφίες από όσους βρέθηκαν στο συνέδριο, στο οποίο μίλησαν ακόμη ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Θ. Θεοχαρόπουλος της ΔΗΜΑΡ, να έκαναν λόγο για σύναξη πολιτικών ζόμπι, ωστόσο οι σύνεδροι έμοιαζαν πιο άνετοι με τις παρεμβάσεις του εκσυγχρονιστικού, κεντροδεξιού μετώπου απ’ ό,τι με τις σοσιαλίζουσες προτάσεις συνεργασίας των ηγετικών στελεχών της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Ο ίδιος ο Θεοχάρης στο παρασκήνιο μπορεί να αποδέχτηκε την ευρεία νίκη του Θεοδωράκη, αλλά, όπως λέει και στην επιστολή του, πολλοί είναι αυτοί που δυσανασχετούν με τον τρόπο λειτουργίας του κόμματος, αλλά είναι πολύ νωρίς για να το εκφράσουν. «Ένιωσα το βάρος της ευθύνης το βράδυ του Σαββάτου καθώς οι σύνεδροι επιδοκίμασαν τις θέσεις μου και πολλοί από αυτούς μοιράστηκαν μαζί μου τους προβληματισμούς τους. Δεν είδα, δυστυχώς,

Για... τριχασμό του κόμματος έκανε λόγο ο βουλευτής Χάρης Θεοχάρης

στο συνέδριο να παίρνονται αποφάσεις για την ουσιαστική αναγέννηση και επανίδρυση του Ποταμιού» επισημαίνει χαρακτηριστικά στην επιστολή παραίτησής του. Ο βουλευτής, με τις σημαντικές προσβάσεις σε πολιτικά και οικονομικά συστήματα, τόνισε ακόμα ότι παραιτείται προκειμένου να μην σταθεί εμπόδιο στην κοινοβουλευτική εκπροσώπηση του κόμματος, σημειώνοντας με νόημα: «Ελπίζω πάντα πως, με την ανανεωμένη σου εντολή, θα πάρεις τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για να αλλάξεις τη μοίρα του κινήματος πριν να είναι πολύ αργά. Με την ελπίδα αυτή, αλλά και την πίστη για την αναγκαιότητα του Ποταμιού, παραμένω βουλευτής του», καταλήγει. Το τελευταίο ζήτημα, αν δηλαδή θα παραμείνει βουλευτής του Ποταμιού ή προτίθεται στο άμεσο μέλλον να ανεξαρτητοποιηθεί αναζητώντας νέα πολιτική στέγη στη Ν.Δ. στις επόμενες εκλογές, είναι ανοιχτό. Ο ίδιος μιλώντας στους πολιτικούς του φίλους δηλώνει αποφασισμένος να παραμείνει στο Ποτάμι. Όπως φαίνεται, ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιθυμεί στην παρούσα φάση να κατηγορηθεί για εισοδισμό σε άλλα κόμματα και περιμένει να «κλείσει» τις συμφωνίες παραμονές των επόμενων εκλογών. Άλλωστε τώρα δεν επιθυμεί κι άλλες ανατροπές στην ηγετική πυραμίδα των στελεχών με «μεταγραφές». Προεκλογικά θα θελήσει να αποδείξει την άνοδο και την ελκυστικότητα της Ν.Δ. με την προσέλκυση στελεχών από τους πολιτικά όμορους χώρους. Στο πλαίσιο αυτό, προεκλογικά θα γίνουν και όποιες προσχωρήσεις από άλλοτε στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που έχουν από καιρό κάνει τη δεξιά στροφή τους. Η δημοσκοπική πορεία, πάντως, του Ποταμιού θα καθορίσει εν πολλοίς και την εσωκομματική ισορροπία του.

Επιθετικός Η εμφάνιση Σημίτη στο συνέδριο του Ποταμιού μόνο τυχαία δεν ήταν. Αποτέλεσε μια ακόμη έμμεση πίεση του εκσυγχρονιστικού χώρου για τη διάλυση ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ και όλων των μικρών ομάδων προκειμένου να υπάρξει ένας ενιαίος κεντροαριστερός χώρος από την αρχή με επίκεντρο το Ποτάμι. Ο στόχος είναι να παρακαμφθεί η οργανωτική κυριαρχία του ΠΑΣΟΚ και να προωθηθούν περισσότερα εκσυγχρονιστικά στελέχη. Ο Σημίτης πρώτη φορά υπήρξε τόσο επιθετικός απέναντι στην κυβέρνηση, μιλώντας για κυβέρνηση ανοήτων, δείχνοντας πόσο αποσταθεροποιημένα είναι τα πάσης φύσεως πολιτικά συστήματα από την κυβερνητική δράση. Ο ίδιος ο Θεοδωράκης, επιχειρώντας να απεμπλέξει το συνέδριο από μια βασανιστική συζήτηση γύρω από το μέλλον του ονομαζόμενου και τρίτου πόλου, κατέθεσε την πρόταση για

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

13

www.topontiki.gr

συγκρότηση ενός «Κοινοβουλίου του Κέντρου» που θα αναλάβει τη σχετική συζήτηση. Ωστόσο η πρόταση, όπως διατυπώθηκε, ήταν προφανές ότι έγινε προκειμένου να ξεφύγει από μια σοβαρή συζήτηση, αφού ούτε «διά ταύτα» είχε ούτε μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς την παρουσίαση οργανωμένων πολιτικών χώρων και δυνάμεων. Η κριτική που δέχτηκε από πολλές πλευρές, ότι ουσιαστικά πρόκειται για επικοινωνιακό πυροτέχνημα, αλλά και η αποδοχή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης για οποιονδήποτε διάλογο, αρκεί αυτός να αρχίσει, φαίνεται ότι λειτούργησαν καταλυτικά. Μέχρι και ο χαμηλών τόνων και διαλλακτικός Σπύρος Λυκούδης, που επιδιώκει συνεργασία με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, δεν έκρυψε την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι δεν ήταν τόσο ηχηρό το μήνυμα διαλόγου όσο θα περίμενε. Προ νέου αδιεξόδου πληθαίνουν οι πληροφορίες ότι ο επικεφαλής του Ποταμιού πρόκειται άμεσα να καταθέσει εμπλουτισμένη την πρότασή του ώστε όλες οι δυνάμεις που επιθυμούν τη μεταρρύθμιση να μπουν στη μελέτη μιας συγκεκριμένης ατζέντας, ενός σχεδίου για τη χώρα, που μπορεί να οδηγήσει σε συγκλίσεις και πολιτικές συνεργασίες και όχι σε μια τεχνητή συγκόλληση ερήμην της κοινωνίας. Έτσι, όπως λένε στη Σεβαστουπόλεως, το Ποτάμι θα δείξει ότι δεν τρέχει πίσω από την πρόταση του ΠΑΣΟΚ, που θέλει να συζητήσουν άνευ ουσίας ηγετικά στελέχη διάφορων μηχανισμών και να συγκολληθεί τεχνητά ένα κόμμα. Η απάντηση από τη Χαριλάου Τρικούπη ήταν άμεση και καταλυτική: Συζήτηση οποιαδήποτε στιγμή με οποιοδήποτε σχήμα και για οποιοδήποτε θέμα, με δύο βασικές προϋποθέσεις: να έχει σαφές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης και ειλικρινή διάθεση να βρεθούν οι κοινοί τό-

Η αναστάτωση που έφερε η εμφάνιση του Σημίτη στο συνέδριο του Ποταμιού

ποι. Στο ΠΑΣΟΚ πιστεύουν ότι ήδη έχουν προχωρήσει πολύ στις επεξεργασίες θέσεων και θεμάτων και, έχοντας μηχανισμούς ενημέρωσης και προσβάσεις σε όλο τον κρατικό μηχανισμό, διαθέτουν σαφή εικόνα της κατάστασης της χώρας, αλλά και ρεαλιστικές αποτυπώσεις για το τι πρέπει να αναταχθεί άμεσα.

Eπίδειξη δύναμης Στη Δημοκρατική Συμπαράταξη επισημαίνουν ότι οι μεταρρυθμίσεις έχουν πολιτικό και ιδεολογικό πρόσημο και πρέπει μια προοδευτική παράταξη να έχει στίγμα στο τι προωθεί. Όπως επισημαίνουν, αν η Ν.Δ. θέλει να ικανοποιήσει την ισοπέδωση των εργασιακών σχέσεων ή της προστασίας του περιβάλλοντος στο όνομα της ανάπτυξης, οι ίδιοι δεν βαφτίζουν τη διαδικασία αυτή μεταρρύθμιση και θα πρέπει επ’ αυτού το Ποτάμι να προσέλθει με θέσεις στον διάλογο.

Στο μεταξύ η Φώφη Γεννηματά βρέθηκε τις τελευταίες μέρες στην Κρήτη ξεκινώντας την περιοδεία της ανά την Ελλάδα για τη δημιουργία των περιφερειακών δομών της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, που, όπως εκτιμούν στο ΠΑΣΟΚ, θα αποτελέσουν τους πυρήνες ανασυγκρότησης του χώρου. Η Γεννηματά δεν ξεκίνησε από το κάποτε κάστρο του ΠΑΣΟΚ τις επισκέψεις της, αφού θέλει να εκμεταλλευτεί την οργή των αγροτών της Κρήτης για τις κυβερνητικές προτάσεις και να επανασυσπειρώσει απογοητευμένους ψηφοφόρους που το εγκατέλειψαν την τελευταία πενταετία δίνοντας στον ΣΥΡΙΖΑ ποσοστά άνω του 40%. Από την Κρήτη επανέλαβε την πρόσκλησή της σε κοινοβουλευτικά και μη κόμματα κλείνοντας εκ νέου το μάτι στον Γιώργο Παπανδρέου, που δηλώνει ανοιχτός σε διάλογο, ενώ πολλοί εξέλαβαν ως βολή προς τον Ευάγγελο Βενιζέλο το ότι η νέα προσπάθεια δεν πρόκειται «να μεταβληθεί σε φρούριο με τιμάρια δήθεν βαρόνων». Ο Βενιζέλος από την άλλη έκανε επίδειξη πολιτικής δύναμης, συσπειρώνοντας φίλους και συνεργάτες από τα παλιά, από τον Λεωνίδα Γρηγοράκο και τον Σπύρο Λυκούδη μέχρι τον Πέτρο Ευθυμίου και τον Άδωνι Γεωργιάδη, σε εκδήλωση που έκανε με τον όμιλο προβληματισμού που έχει δημιουργήσει, τον ekyklo, με βασικό ερώτημα στη συζήτηση αν «υπάρχει λύση στο πολιτικό πρόβλημα» και την παρουσία, μεταξύ άλλων, του πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργου Προβόπουλου. Ο Βενιζέλος δεν μπήκε αναλυτικά στη συζήτηση για την Κεντροαριστερά, αρκούμενος μόνο να πει ότι τα δίπολα αριστερά - δεξιά, μνημόνιο - αντιμνημόνιο έχουν δημιουργήσει προβλήματα και ότι θα ήθελε ο μεσαίος χώρος, το προοδευτικό Κέντρο, να είναι ηγεμονική δύναμη.

Kοινή στάση της αντιπολίτευσης στο Προεδρικό, η αποφυγή βέτο για το προσφυγικό Με βασικό αίτημα να αποφύγει η Ελλάδα οποιαδήποτε σκέψη για προβολή βέτο στις συζητήσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το προσφυγικό θα προσέλθουν στο Προεδρικό Μέγαρο οι πρόεδροι της Ν.Δ., του ΠΑΣΟΚ, του Ποταμιού και της Ένωσης Κεντρώων. Η πλειονότητα των κομμάτων της αντιπολίτευσης, πλην ΚΚΕ και Χρυσής Αυγής, που απορρίπτουν συνολικά τη συμμετοχή της χώρας στα ευρωπαϊκά όργανα, εκτιμά ότι μια κίνηση να μπλοκαριστούν χρηματοδοτήσεις, αποφάσεις και άλλες εξελίξεις εντός της Ε.Ε. θα σημαίνει ομολογία αποτυχίας της ελληνικής κυβέρνησης να πείσει για τις δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Εκτιμούν ότι η κατάσταση εντός της Ε.Ε. είναι τόσο οριακή, που δημιουργεί συνθήκες διάλυσης και ανεπίλυτης κρίσης η προβολή βέτο. Εκτός αυτού, η Ελλάδα βρίσκεται σε πρόγραμμα και μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε πολύ εύκολα να δημιουργήσει άλλα ζητήματα, όταν χώρες και Κοινοβούλια θα κληθούν κάποια στιγμή να λάβουν

αποφάσεις για τη ρύθμιση του χρέους ή τη χρηματοδότηση της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, η στάση των κομμάτων της φιλοευρωπαϊκής αντιπολίτευσης μοιάζει να είναι ενιαία, ενώ ένα θέμα που επίσης μοιάζει κοινός τόπος είναι το αίτημα της πλήρους αποσύνδεσης του προσφυγικού με την αξιολόγηση και την υλοποίηση του οικονομικού προγράμματος. Κανένα κόμμα, ούτε η κυβέρνηση, δέχεται να μεταβληθεί η χώρα σε ένα απέραντο στρατόπεδο προσφύγων προκειμένου να αρθούν οι δυσκολίες του προγράμματος. Επίσης Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, αλλά και η Ένωση Κεντρώων, αναμένεται να θέσουν ξανά θέμα αποτρεπτικής πολιτικής, ζητώντας από την κυβέρνηση να επαναλειτουργήσει κέντρα κλειστής κράτησης για μετανάστες που δεν έχουν χαρτιά και επίκειται η απέλασή τους. Μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που ενώπιον της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας τόνισε ότι έχει χαθεί η αποτρεπτική πολιτική και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝ.ΕΛΛ., λειτουργώντας ιδεοληπτικά, χάραξε μια γραμμή ανοιχτών συνόρων, καθιστώντας

το Αιγαίο ως το αποκλειστικό πέρασμα παράτυπων μεταναστών για την Ευρώπη, θα επιμείνει στην επαναλειτουργία της Αμυγδαλέζας, αλλά και στη λειτουργία κι άλλων χώρων κράτησης. Ο Μητσοτάκης, άλλωστε, δεσμεύτηκε ότι θα καταθέσει προτάσεις για τη λειτουργία ενός εθνικού σχεδίου. Στην ανάγκη ενός απαραίτητου εθνικού σχεδίου στέκεται και η Φώφη Γεννηματά, η οποία εκτιμά ότι θα πρέπει να υπάρξει αξιοποίηση των κονδυλίων για τη δημιουργία υποδομών και του ανθρώπινου δυναμικού, το οποίο θα μπορεί να ελέγξει τις διελεύσεις και κυρίως να πιστοποιεί και να κατευθύνει τις προσφυγικές ροές. Η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης θα ζητήσει από τον πρωθυπουργό εχέγγυα αποτελεσματικότητας στις συμφωνίες και αποφάσεις της κυβέρνησης, τονίζοντας ότι ένας από τους λόγους που η Ελλάδα βρέθηκε στη γωνία ήταν λόγω της πρωτοφανούς κυβερνητικής αστοχίας να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που αναλάμβανε έναντι των εταίρων της. Θα εισηγηθεί ακόμη τη συγκρότηση ενός συντονιστικού κέντρου

με διευρυμένες αρμοδιότητες για το προσφυγικό και τη συμμετοχή στελεχών του κρατικού μηχανισμού με γνώσεις, κύρος και αποδοχή. Ο Σταύρος Θεοδωράκης αναμένεται να επανέλθει στην ανάγκη ανάδειξης ενός υπηρεσιακού και διακομματικού υπερυπουργού μεταναστευτικής πολιτικής, που να έχει άμεση δικαιοδοσία στους ελεγκτικούς και κοινωνικούς μηχανισμούς του κράτους και να απολαύει της διακομματικής αποδοχής. Στη συνάντηση της Παρασκευής, Μητσοτάκης, Γεννηματά, Λεβέντης και Θεοδωράκης θα ζητήσουν από τον πρωθυπουργό να αποσυρθεί από τη δημόσια σφαίρα οποιαδήποτε συζήτηση περί εξόδου της χώρας από τη Σένγκεν. Ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας θα εμφανιστεί από θεσμική υποχρέωση στη συνάντηση, αλλά θα διαχωρίσει τη θέση του στη συζήτηση, επαναλαμβάνοντας την πάγια θέση του κόμματός του για τη συμμετοχή της χώρας στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Ο Μιχαλολιάκος δεν προσκλήθηκε στη συνάντηση.

14

ω ν ώ π υ Τρ

οξύμωρο, αλλά σε περίοδο αριστερής διακυμηνυμα τόσο προς τους κυβερνητικούς βουλευτές E Φανταζει E Με βέρνησης κυριαρχεί το... «βασιλικό μπλε» στη Βουλή. όσο και προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης έμοιαζε η έκκληση του Νίκου Βούτση να αντιληφθούν τη σημασία τής όσο το δυνατόν γρηγορότερης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, προκειμένου να αποτιναχθεί ο ζυγός της μνημονιακής επιτήρησης. «Θα πρέπει να αντιληφθούν όλες οι πολιτικές δυνάμεις ότι όσο η χώρα δεν βγαίνει το συντομότερο δυνατόν από αυτό το πλαίσιο επιτήρησης δεσμεύσεων και επιβολής τέτοιων πολιτικών δεν υπάρχει δυνατότητα για αναπτυξιακή πρωτοβουλία», σημείωσε ο πρόεδρος της Βουλής. Ο Νικος Βούτσης μάλιστα έκανε ειδική αναφορά στον ΦΠΑ στα νησιά, αφήνοντας σαφείς αιχμές για τους σχεδιασμούς ξένων συμφερόντων να πλήξουν τον τουρισμό και υποστηρίζοντας πως «ήμουν μέλος της κυβέρνησης όταν έγιναν πολύ σοβαρές συζητήσεις για το θέμα ΦΠΑ στα νησιά. Ήταν μια απαίτηση των θεσμών στα όρια της τιμωρίας και της εκδικητικότητας που αφορά και το τουριστικό προϊόν, μια απαίτηση για την οποία ούτε ισοδύναμα δεν δέχονταν».

E

την εταιρεία της συζύγου του E Με Κυριάκου αποφάσισε να καταπιαστεί

Τελης στη Βουλή... Ο λόγος για τον πρώην «γαE ενας λάζιο» υπουργό Αριστοτέλη Παυλίδη, ο οποίος είχε να εμφανιστεί στη Βουλή από τις αρχές Απριλίου του, μακρινού πλέον, 2009, οπότε και είχε τοποθετηθεί από το βήμα της Ολομέλειας για την πολύκροτη υπόθεση των άγονων γραμμών στα νησιά. Τι τον έφερε πάλι στο μέγαρο του Κοινοβουλίου; Η ειδική εκδήλωση για την επέτειο ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα, που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα της Γερουσίας του Κοινοβουλίου. Υπενθυμίζεται ότι το «γαλάζιο» στέλεχος δεν συμπεριελήφθη στα ψηφοδέλτια της Ν. Δ. για τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009, ενώ το 2010 διεγράφη ύστερα από απόφαση της επιτροπής δεοντολογίας του κόμματος. Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ

D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 40 σελίδες - 2,00 ­ ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: syntaxipontiki@gmail.com internet: http://www.topontiki.gr

«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και

βαρύ, ήταν το κλίμα την Κυριακή για τον ΧάE Ιδιαιτερα ρη Θεοχάρη, καθώς σχεδόν στο σύνολό τους τα στελέχη και οι εθελοντές του Κινήματος στις τοποθετήσεις τους έβαλλαν με σφοδρότητα εναντίον του, ενώ ο ίδιος δεν πέρασε ούτε απ’ έξω από τον χώρο του συνεδρίου την τελευταία ημέρα. Είχε προηγηθεί η ομιλία του το Σάββατο το βράδυ, κατά την οποία άσκησε σκληρή κριτική τόσο για την πορεία του Ποταμιού όσο και προσωπικά σε βάρος του Σταύρου Θεοδωράκη. Ύστερα πό όλα αυτά, αναμενόμενη ήταν η παραίτησή του από τη θέση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου κι έτσι ο Σταύρος όρισε ως νέο κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο μαζί με τον Σπύρο Δανέλλη, τον βουλευτή Γιώργο Αμυρά...

υ... Γάτος πο γαβγίζει ... κώνει γ α δ ν ε δ

ο ανεξάρτητος βουλευτής Νίκος Νικολόπουλος, καταθέτοντας επίκαιρη ερώτηση για το ζήτημα της επαγγελματικής σχέσης του συμβούλου του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά Σταύρου Παπασταύρου μαζί της... Μεταξύ άλλων ο Νίκος Νικολόπουλος ερωτά τον υπουργό Οικονομικών εάν η συγκεκριμένη εταιρεία συμμετείχε σε διαγωνισμούς του Δημοσίου την περίοδο που ο Κυριάκος ήταν υπουργός και ο Σταύρος Παπασταύρου σύμβουλος του Αντώνη Σαμαρά.

Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ

Μην πάει το μυαλό σας στο πονηρό. Έπειτα από πολλά χρόνια άλλαξαν τα υφάσματα στους καναπέδες και τις πολυθρόνες του εντευκτηρίου, ξεφεύγοντας από το παλαιακό και αρκούντως μουντό μονόχρωμο μπεζ. Πλέον τα έπιπλα, μιας εποχής και ενός στυλ, είναι «ντυμένα» με ριγέ υφάσματα – σε έναν ιδιαίτερο τόνο του μπλε και του χρυσού, δίνοντας μια τελείως διαφορετική εικόνα στη «βαριά» αίθουσα του Κοινοβουλίου...

Αποκαλυπτική εφημερίδα

•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)

διαδρομους του Ποταμιού δεν αρνούνται E Στους ότι πολλές από τις διαπιστώσεις για την αφόρητα συγκεντρωτική - προεδροκεντρική λειτουργία του κόμματος που καταγγέλλει ο Χάρης Θεοχάρης είναι σωστές. Του καταλογίζουν όμως πρώιμη ηγετική φιλοδοξία και απειρία, που μπορεί να του δημιουργήσει προβλήματα. Πάντως ο Χάρης μίλησε τηλεφωνικά με τον Σταύρο, με πρωτοβουλία του δεύτερου, και συμφώνησαν ότι θα παραμείνει στην ίδια στέγη παρά τις διαφωνίες του… Κυριακο, Φώφη, ΓΑΠ, Σημίτη αλλά και ΦερχόφE Με σταντ, οι οποίοι «έβρεξαν» τα πόδια τους στο τριήμερο συνέδριο του Ποταμιού, η Αντιγόνη Λυμπεράκη ήταν (το λιγότερο) ασυγκράτητη από χαρά καθώς τους προσφωνούσε στο βήμα των ομιλητών, ενώ την ίδια ώρα η εκδήλωση θύμιζε πιο πολύ παρτίδα... νταρτς, δηλαδή το γνωστό παιχνίδι με τα βελάκια, με «ζωγραφισμένο» όμως το πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα στον στόχο... αντιδιαστολη, πάντως, με τις λίγο-πολύ αναμεE Σενόμενες τοποθετήσεις Μητσοτάκη, Γεννηματά και Παπανδρέου, αυτός που «έπαιξε» πιο πολύ από όλους ήταν ο

Έγκλημα Ένα ακόμη αρχιτεκτονικό κόσμημα της Αθήνας βρίσκεται σωριασμένο στην οδό Πατησίων 298, με τα ερείπιά του να δείχνουν στους περαστικούς την απαράδεκτη αδιαφορία της πολιτείας και βέβαια την αδυναμία του αρμόδιου υπουργείου να προστατεύσει την παραδοσιακή μας κληρονομιά, ακόμη και όταν έχει επικεφαλής έναν υπουργό που θεωρείται Οικολόγος Πράσινος… Μιλάμε για ένα μεγάλο νεοκλασικό κτήριο που βρισκόταν στη συμβολή των οδών Πατησίων και Γρηγοροβίου, απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Λουκά, τη φοιτητική εστία και το θερινό σινεμά «Ηλέκτρα». Γι’ αυτό το έγκλημα ποιος θα απολογηθεί, κύριε Τσιρώνη;

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Άλλα δύο χρόνια υπομονή Σε δύο με τρία χρόνια τοποθετεί την επιστροφή στην κανονικότητα της ελληνικής οικονομίας η Λούκα Κατσέλη. Σύμφωνα με την εκτίμησή της, απαραίτητες προϋποθέσεις είναι να έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων αλλά και η σταδιακή επιστροφή των καταθέσεων. Μιλώντας στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής η πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών σημείωσε ότι «για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2015 οι τραπεζικές καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 1,15 δισ. ευρώ έναντι του περασμένου Ιουνίου». Ωστόσο, όπως τόνισε η Λούκα Κατσέλη, τα τελευταία έξι χρόνια της κρίσης, το τραπεζικό σύστημα έχασε καταθέσεις ύψους 114 δισ. ευρώ, εκτιμώντας πως για να επανέλθει η οικονομία στον βαθμό που απαιτείται, πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, να επανέλθει η οικονομία σε κανονικότητα και να αρθούν τα capital controls, αναγνωρίζοντας πως για να συμβούν όλα αυτά θα χρειαστούν δύο με τρία χρόνια.

Κυριάκος στα κάρβουνα Πολλοί είναι εκείνοι στη Νουδούλα που λένε ότι Μεϊμαράκης και καραμανλικοί ακολουθούν τον δρόμο της «λευκής απεργίας» και δεν συμμετέχουν στα δρώμενα του κόμματος μετά την εκλογή του Κυριάκου. Φαίνεται όμως ότι κάνουν ένα μικρό λάθος, γιατί φίλος αυτόπτης μάρτυς μας έλεγε ότι είδε τον πρώην πρόεδρο της Ν.Δ. Βαγγέλη Μεϊμαράκη να συντρώγει με καμιά δεκαπενταριά «γαλάζια» στελέχη και βουλευτές, μεταξύ των οποίων ο Γιακουμάτος, ο Μίχαλος και άλλοι καραμανλικοί, σε εστιατόριο με ψαρικά των βορείων προαστίων. Μπορείτε, υποθέτουμε, να φανταστείτε ποιος ήταν στο κυρίως πιάτο… Τον ξεκοκάλισαν τον Κυριάκο!!! Κώστας Σημίτης, καθώς «έδωσε» μέχρι και τίτλο... Εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση κατά της κυβέρνησης, υποστηρίζοντας ότι χρειάζεται ένας ισχυρός πόλος μεταξύ της Δεξιάς και της παράλογης και χωρίς έρμα Αριστεράς. Προκειμένου να επανέλθουμε, όπως υποστήριξε, στην ομαλότητα και να μας κυβερνούν πρόσωπα που έχουν γνώση και όχι πρόσωπα ανόητα, που πιστεύουν ότι από την Ελλάδα μπορούν να αλλάξουν όλο το καθεστώς της Ε.Ε. περίοδο αποπληρωμής των οφειλών της E Μεγαλυτερη ΔΕΗ από καταναλωτές που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες εξετάζει η κυβέρνηση, σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας Πάνο Σκουρλέτη, ενώ μιλώντας για θέματα απελευθέρωσης ενέργειας αλλά και στον ΑΔΜΗΕ τόνισε ότι η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας «δεν μπορεί να γίνει με βίαιο τρόπο, όπως είχε γίνει στην περίπτωση της μικρής ΔΕΗ», επαναλαμβάνοντας ότι δεν βρίσκεται στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ.

Δεξιότερα τοίχος… Πολύ σκληρά αντέδρασε το ΠΑΣΟΚ στην άκρως διασκεδαστική ομολογουμένως αναφορά Τσίπρα: «κεντροδεξιό κόμμα οι ΑΝΕΛΛ». Όπως επισήμανε σε ανακοίνωσή του, ένα κεντροδεξιό κόμμα κρίνεται από τις απόψεις του στα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εθνικών πολιτικών. Και εκεί οι ΑΝΕΛΛ κρίνονται ως σκληρό δεξιό, όπως και οι πολιτικές που υλοποιεί η κυβέρνηση. Στη Χαριλάου Τρικούπη λένε ότι δεν μπορεί σε κάθε προοδευτικό νομοσχέδιο ο ΣΥΡΙΖΑ να ζητάει από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να βάλουν πλάτη, όπως για το σύμφωνο συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια ή το δικαίωμα καύσης των νεκρών, και ο πρωθυπουργός της χώρας να χαρακτηρίζει κεντροδεξιό τον εταίρο του. Άδικο έχουν;

15

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

ΘΕΟΧΑΡΗΣ

Με δύο πρόσωπα «Τα δυο πρόσωπα του Χάρη». Θα μπορούσε να είναι και τίτλος ταινίας… Όμως φαίνεται ότι είναι μια αλήθεια και μια σωστή παρατήρηση που έκανε ένας φίλος. Θυμάμαι – μας έλεγε – ότι όσο ο βουλευτής του Ποταμιού ήταν γενικός γραμματέας Εσόδων και εκλεκτός της τρόικας στο υπουργείο Οικονομικών έβγαινε στα κανάλια με ένα μισοκακόμοιρο, γλυκανάλατο ύφος, χαμογελαστός, και ανακοίνωνε συνεχώς διάφορους τρόπους με τους οποίους το υπουργείο θα τα ’παιρνε από τους άτυχους Έλληνες φορολογουμένους… Από τότε που εξελέγη βουλευτής με το Ποτάμι είναι συνέχεια στην τσίτα, επιθετικός, σκληρός, αδιάλλακτος και μονίμως, υποτίθεται, εκνευρισμένος με τα κακώς κείμενα και με τον ΣΥΡΙΖΑ!!! Και αυτό το δεύτερο – το σκληρό πρόσωπο – ήταν και το πρόσωπο που έδειξε και στο συνέδριο του Ποταμιού. Κράτησε μια στάση που οδήγησε στην παραίτησή του από τη θέση του γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ποταμιού και στη σταδιακή, όπως φαίνεται, απομάκρυνσή του από τον κομματικό σχηματισμό…

ΒΕΝΙΖΈΛΟΣ

e-kyklos βρετανικο φλέγμα είναι γνωστό, αλλά η αποθέωση E Το ήρθε από τον χολερικό υπουργό Οικονομικών Τζον Όσμπορν. Σχολιάζοντας την πρόσληψη του Γιάνη Βαρουφάκη και του Πολ Μέισον ως συμβούλων στο κόμμα των Εργατικών, έγραψε στο Twitter: «Υποθέτω ότι διάλεξαν αυτούς τους δύο επειδή ο Μάο είναι νεκρός και ο Μίκυ Μάους απασχολημένος»… στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της E Μιλωντας Βουλής ανέφερε ότι «η κοινωνική ευαισθησία της ηγεσίας

Οι φήμες λένε ότι...

4 Μόλις ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από τους δανειστές, θ’ αρχίσει από τον Τσίπρα η αξιολόγηση των υπουργών. Δηλαδή «όπου να ’ναι θα σημάνουν οι καμπάνες» για τους αποτελούντες το κυβερνητικό σχήμα…

του υπουργείου και της ΔΕΗ είναι δεδομένη κι έχει φανεί κατ’ επανάληψη. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ανάγκη να δούμε και πιο ευέλικτους τρόπους για την αντιμετώπιση του ζητήματος», δήλωσε ο Πάνος Σκουρλέτης, συμπληρώνοντας πως «θα βελτιώσουμε την πολιτική μας στο συγκεκριμένο θέμα, έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη περίοδος αποπληρωμής που θα διευκολύνει κάποιες κατηγορίες καταναλωτών να εξοφλήσουν την οφειλή τους, έστω και αν η ΔΕΗ εισπράττει τα οφειλόμενα ποσά με πιο αραιό τρόπο».

4 Προβληματίζεται η βουλγαρική κυβέρνηση από το «κύμα» ελληνικών επιχειρήσεων που μεταναστεύουν στη γείτονα χώρα. Τις περισσότερες τις θεωρούν ύποπτες για ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος και περίεργες σχέσεις με «offshore» εταιρείες…

Τα σχεδια οικονομικής εξυγίανσης της Ν.Δ. αναμένεται να ανακοινώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σήμερα. Στόχος να μπει μια τάξη, με πολύ σφιχτές οικονομίες, αφού το χρέος έχει ανέλθει σε δυσθεώρητα ύψη. Το κόμμα χρωστά πάνω από 110 εκατομμύρια και η κρατική χρηματοδότηση έχει μειωθεί δραματικά. Η Ν.Δ., εκτός από τις οικονομικές εξορμήσεις σε στελέχη και φίλους, θα ανοιχτεί στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Να δούμε το περιεχόμενο των προτάσεων και τους κανόνες διαφάνειας, αφού η δημοκρατία πρέπει να περιφρουρεί την αρχή «λίγα από πολλούς και όχι πολλά από λίγους»…

4 Πυρ και μανία είναι η Φώφη με τον Σημίτη και για όσα είπε στο συνέδριο του Ποταμιού περί διάλυσης του ΠΑΣΟΚ, τη δημιουργία ενός νέου χώρου και τη διαφορετική οπτική που παρουσίασε για τη δημιουργία του…

E

στοχαστρο έχουν μπει κάποιοι βουλευτές της Ν.Δ.

E Στο από τη νέα ηγετική ομάδα, αφού θεωρούν ότι κάνουν λευκή απεργία. Ο Μητσοτάκης στην προχτεσινή συνεδρίαση της Κ.Ο. τόνισε ότι δεν σκοπεύει να πάρει «βούρδουλα», τονίζοντας όμως ότι πρόκειται για ομαδική δουλειά. Πάντως ο γραμματέας της Κ.Ο. Κ. Τσιάρας τόνισε με νόημα ότι δεν μπορεί οι βουλευτές να απουσιάζουν από κρίσιμες ονομαστικές ψηφοφορίες που το κόμμα καταθέτει, ούτε να εμφανίζονται ομαδικές ερωτήσεις χωρίς ενδοκομματική συνεννόηση. Και σημείωσε ότι τα κενά έδρανα σε κρίσιμες συνεδριάσεις δημιουργούν άσχημη εικόνα για την κατάσταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τα προβλήματα μόλις άρχισαν…

4 Είναι βέβαιοι στο Ποτάμι ότι ο υπουργός Οικονομικών, αν η Νουδούλα επιστρέψει στην εξουσία, θα είναι ο Χάρης Θεοχάρης!!! Δεν ξέρουμε αν το ’χουν ψυλλιαστεί κάποιοι γαλάζιοι που εποφθαλμιούν αυτή τη θέση…

από τις εκδόσεις «Ι. ΣΙΔΕΡΗΣE ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ Τηλ.:210-3833434» το βιβλίο του Αντώνη Αργυρού με τον τίτλο «ΕΝΙΣΤΑΜΑΙ - Λόγια ελπίδας για μια νέα μεταπολίτευση». Είναι ένα πολιτικό βιβλίο από τον πρώην υπουργό Επικρατείας στην κυβέρνηση Πικραμμένου το 2012. Μάχιμος δικηγόρος ο Αντώνης Αργυρός, ιδιαίτερα στα ανώτατα δικαστήρια. Από το 1976 μέλος του ΔΣΑ και από το 2005 αναπληρωτής νομικός σύμβουλος του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στόχος του βιβλίου, όπως αναφέρεται, είναι μια άλλη ανάγνωση της σημερινής πραγματικότητας και η διατύπωση μιας πρότασης για μια νέα μεταπολίτευση από έναν απλό πολίτη και όχι πολιτικό.

ξετρυπωνω

Ιδιαίτερα ικανοποιημένος είναι ο Βαγγέλης Βενιζέλος από την επιτυχία της πρώτης εκδήλωσης που οργάνωσε ο όμιλος προβληματισμού e-kyklos, τον οποίο υποστηρίζει. Η πρώτη συζήτηση με θέμα «Υπάρχει λύση στο ελληνικό πρόβλημα;» συγκέντρωσε πολιτικά στελέχη όλων των αποχρώσεων σε ένα αμφιθέατρο ασφυκτικά γεμάτο. Στη συζήτηση συμμετείχαν ο πρώην διοικητής της ΤτΕ Γ. Προβόπουλος, ο Jean Quatremer (ανταποκριτής της «Liberation» στις Βρυξέλλες) και ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης, ενώ συντονιστής ήταν ο ίδιος ο Μπένι. Εντύπωση έκανε η απουσία της Φώφης (που συμπτωματικά [!!!] εκείνη την ημέρα ήταν στην Κρήτη) και βέβαια η ειδική τιμητική αναφορά του Μπένι στον ανεξάρτητο βουλευτή Λ. Γρηγοράκο, τον οποίο πριν από λίγο καιρό είχε διαγράψει η Φώφη από το ΠΑΣΟΚ…

ΑΝΤΑΡΣΥΑ

3η συνδιάσκεψη Η 3η Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πραγματοποιείται το Σαββατοκύριακο στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, με τη συμμετοχή πάνω από 850 αντιπροσώπων. Οι διοργανωτές της συνδιάσκεψης επισημαίνουν ότι η συμμετοχή βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με την 1η συνδιάσκεψη του 2011 καθώς, όπως σημειώνουν, παρά την αποχώρηση δύο οργανώσεων το καλοκαίρι (των ΑΡΑΝ και ΑΡΑΣ, που συνέπλευσαν με τη ΛΑΕ), δεν υπήρξαν σημαντικές αριθμητικές απώλειες στις οργανώσεις, ενώ και νέος κόσμος εντάχθηκε στο σχήμα. Ζητούμενο για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι να διατυπώσει μια πρόταση απέναντι στη δομική κρίση του καπιταλισμού, που θα έχει ως στόχο την κομμουνιστική απελευθέρωση στο σήμερα, ενώ σε ό,τι αφορά την ελληνική κρίση στη συνδιάσκεψη θα διερευνηθεί η δυνατότητα για την άμεση ανατροπή «της αντιλαϊκής μνημονιακής πολιτικής κυβέρνησης - κεφαλαίου - Ε.Ε. - ΔΝΤ» από αντικαπιταλιστική σκοπιά.

16

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Γάτος η γάτα των Ιμαλαΐων... Οι μπαλωθιές μεταξύ ΔΟΛ και Μαξίμου και ο μοναδικός σιωπηλός μάρτυρας Όσοι έχουν δει την ταινία που χάρισε στον Λεονάρντο ντι Κάπριο το πολυπόθητο Όσκαρ (και η οποία βασίζεται σε πραγματική ιστορία) συμφωνούν ότι η αρκούδα που «συμπρωταγωνιστεί» είναι αυτή που έχει ένα μεγάλο μερίδιο στην επιτυχία. Σε μιαν άλλη ταινία, η οποία μπορεί να μην έχει πιθανότητες για το χρυσό αγαλματίδιο της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, αλλά έχει εκρηκτική πλοκή, «συμπρωταγωνίστρια» δεν είναι μια αρκούδα, αλλά μια (απείρως πιο φιλική)... γάτα Ιμαλαΐων.

Τ

ο κατά τ’ άλλα συμπαθές τετράποδο μπήκε με φόρα στην ελληνική επικαιρότητα και φιλοξενήθηκε ακόμα και σε τηλεοπτικά πλατό (η Φωτεινή Πιπιλή εμφανίστηκε με μια γάτα Ιμαλαΐων στον ΣΚΑΪ!!!). Και όλα αυτά επειδή έτυχε να είναι ο μοναδικός (και πιο σιωπηλός) μάρτυρας – σαν τον μάρτυρα που πρωταγωνίστησε στο ομώνυμο ψυχολογικό θρίλερ του Χίτσκοκ, για να παραμείνουμε στο κινηματογραφικό πνεύμα... «Την έσκισα τη γάτα»... Το χιουμοριστικό σχόλιο του πρωθυπουργού στην προαναγγελία της ερώτησης του Νίκου Χατζηνικολάου, κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής συνέντευξης, για το δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα», τη δημοσιοποίηση των συναντήσεων του Σταύρου Ψυχάρη με τον Αλέξη Τσίπρα και τη γάτα των Ιμαλαΐων αποτυπώνει την πρόθεση του Μαξίμου να προχωρήσει τη σύγκρουση με τον ΔΟΛ. Και αυτό γιατί εκτιμάται ότι αφενός με αυτόν τον τρόπο αποτυπώνεται η αποφασιστικότητα του πρωθυπουργού για σύγκρουση

Τα θαλασσοδάνεια, οι αδειοδοτήσεις των καναλιών και το εσπρεσάκι του Τσίπρα

με τα συμφέροντα αφετέρου η συνέχεια της υπόθεσης θα αποβεί πολιτικά επικερδής για την κυβέρνηση. Ο Αλέξης Τσίπρας επιβεβαίωσε τις συναντήσεις με τον Σταύρο Ψυχάρη, επισημαίνοντας ωστόσο ότι «έναν χρόνο τώρα που είμαι πρωθυπουργός ο κ. Ψυχάρης έχει επανειλημμένως ζητήσει να με συναντήσει ξανά και δεν έχω αποδεχθεί τη συνάντηση», σημείωσε ότι ο εκδότης του ΔΟΛ «είναι σε πανικό» ενώ συνέδεσε τη σύγκρουση με τη διαδικασία της αδειοδότησης των καναλιών που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Πόλεμος Ο «πόλεμος» άνοιξε για τα καλά τις τελευταίες ημέρες και συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και με εκατέρωθεν βολές μεταξύ του ΔΟΛ και του Μαξίμου. Η «φωτιά» άναψε με αφορμή το κυριακάτικο δημοσίευμα του «Βήματος» που έφερε τον τίτλο «Ο ηγέτης, ο εκδότης και... η γάτα των Ιμαλαΐων». Στις σελίδες της εφημερίδας, χωρίς να κατονομάζονται ούτε ο Αλέξης Τσίπρας ούτε ο Σταύρος Ψυχάρης, αναφέρεται ότι οι δυο άνδρες συναντήθηκαν σε ένα διαμέρισμα που απέχει ελάχιστα από την Αμερικανική Πρεσβεία, στις 4 Ιουλίου 2014. Μια συνάντηση η οποία ήταν η τέταρτη των δύο ανδρών καθώς είχαν προηγηθεί άλλες τρεις «επίσης υπό συνθήκες μυστικότητας, σχεδόν με τήρηση κανόνων συνωμοτικότητας, στα βόρεια προάστια της πρωτεύουσας». Στο δημοσίευμα τονίζεται ότι στο επίμαχο

τέταρτο ραντεβού ο εκδότης δεν ζήτησε τίποτα από τον μελλοντικό πρωθυπουργό, ωστόσο αυτός προσφέρθηκε να του χαρίσει δάνεια και ολόκληρο τον τηλεοπτικό σταθμό στον οποίο συμμετέχει, ενώ περισσεύουν στο κείμενο του ρεπορτάζ οι... λεπτομέρειες της συνάντησης προκειμένου να γίνει περισσότερο «ζουμερό»: το παρ’ ολίγον κάζο με το εσωτερικό ασανσέρ της πολυκατοικίας και το τεθωρακισμένο όχημα του εκδότη, οι εργάτες που μαστόρευαν απέναντι, το εσπρεσάκι που προθυμοποιήθηκε να φτιάξει ο εν αναμονή πρωθυπουργός και η περίφημη πλέον γάτα των Ιμαλαΐων που καθιστή στο σαλόνι… έστεκε ως ο μόνος μάρτυρας της συζήτησης των δύο ανδρών. Η απάντηση εκ μέρους του Μαξίμου προς το «Βήμα» ήρθε άμεσα. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Γραφείο του Πρωθυπουργού το δημοσίευμα χαρακτηρίζεται ως «άκρως αποκαλυπτικό» και ειδικότερα, όπως ανέφερε, «φανερώνει ότι ο εκδότης Στ. Ψυχάρης ζητούσε επίμονα από τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, πολύ πριν τις εκλογές του Γενάρη του 2015, τη διαγραφή των δανείων του καθώς και πολιτική διαμεσολάβηση για την απόκτηση της συνολικής ιδιοκτησίας του Mega», υπογραμμίζοντας ότι «όπως άπαντες αντιλαμβάνονται κανένα από τα δυο αιτήματα δεν έγινε δεκτό». Και καταλήγει η ανακοίνωση σημειώνοντας πως «ο Πρωθυπουργός δεσμεύτηκε στον Ελληνικό λαό να μη χαριστεί σε κανέναν και δεν χαρίζεται σε κανέναν. Η δικαιοσύνη ενεργεί απερίσπαστη και τα Τηλεοπτικά Μέσα θα αδειοδοτηθούν για πρώτη φορά με ανοιχτό και αδιάβλητο διεθνή διαγωνισμό». Η εφημερίδα από την πλευρά της ανταπάντησε με την εξής δήλωση: «Δεν προκαλεί έκπληξη ότι το Μέγαρο Μαξίμου επιχειρεί να κάνει το “άσπρο - μαύρο”. Είναι η συνήθης πρακτική που εσχάτως ακολουθείται. Καλούμε τους ιθύνοντες του Γραφείου Πρωθυπουργού να ξαναδιαβάσουν το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ για να κατανοήσουν, να συνειδητοποιήσουν (και να θυμηθούν…) ποιος προσέφερε, πότε και τι, ποιος ζητούσε πολιτική υποστήριξη με κάθε ευκαιρία χωρίς τίποτα και ποτέ να του έχει ζητηθεί. Πέραν τούτων, το Μέγαρο Μαξίμου λησμονεί το νόμο της δημοσιογραφίας περί χρυσών εφεδρειών. Θα έχουν την ευκαιρία να τον πληροφορηθούν». Η σφοδρή σύγκρουση μεταξύ των δύο πλευρών έρχεται μόλις λίγες ημέρες μετά την είδηση ότι ο Σταύρος Ψυχάρης είναι υπόλογος για κατηγορία σε βαθμό κακουργήματος σχετικά με επισφαλείς προσωπικές δανειοδοτήσεις ύψους 57 εκατομμυρίων ευρώ, μετά τη δίωξη που ασκήθηκε σε βάρος του με εντολή του οικονομικού εισαγγελέα, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, τίθεται στο αρχείο η δικογραφία που αφορά τις δανειοδοτήσεις του ΔΟΛ, καθώς από

Πολιτική

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

17

www.topontiki.gr

την έρευνα των οικονομικών εισαγγελέων προέκυψε πως δεν υπάρχουν θέματα επισφάλειας για τις πιστώτριες τράπεζες, μια και υπήρξαν εγγυήσεις για τις επίμαχες χορηγήσεις και τα δάνεια είναι εξυπηρετούμενα. «Η πλειστάκις προαναγγελθείσα δίωξη για τα δήθεν “θαλασσοδάνεια των ΜΜΕ” ασκήθηκε χθες. Δεν αφορά όμως τις δανειοδοτήσεις του ΔΟΛ, ή των θυγατρικών του, σημαντικών σε αριθμό και ακόμη σημαντικότερου ύψους. Κρίθηκε ότι το σύνολο των δανείων αυτών έχουν χορηγηθεί νομίμως, είναι επαρκώς εξασφαλισμένα και εξυπηρετούνται κανονικά. Αφορά ουσιαστικώς μία και μόνον ενδιάμεση δανειοδότηση, του μετόχου και όχι της εταιρείας, που τίθεται πλέον υπό αναλυτική δικαστική διερεύνηση» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο ΔΟΛ σχετικά με την άσκηση ποινικής δίωξης στον Σταύρο Ψυχάρη.

Τέσσερις φορές Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι έχουν πραγματοποιηθεί τέσσερις συναντήσεις με τον Σταύρο Ψυχάρη, κατόπιν αιτήματος του ίδιου (η πρώτη στα γραφεία του ΔΟΛ, άλλες δύο σε ιδιωτικό χώρο παρουσία τρίτων και η τελευταία κατ’ ιδίαν στην οποία ο εκδότης ζήτησε διευκολύνσεις στο θέμα των δανείων του αλλά και στο ζήτημα του Mega), ωστόσο δεν έχει γίνει καμία από αυτές μετά την επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, σχετικά με την περίπτωση δημοσιοποίησης μαγνητοφωνημένης συνομιλίας, το Μαξίμου θεωρεί αδιανόητο ο πρωθυπουργός να εκβιάζεται και πως, αν έχει συμβεί αυτό (μαγνητοφώνηση συνομιλίας), επιφέρει έννομες συνέπειες. Για τον «τόνο απειλής» που αποπνέει η φράση του «Βήματος» περί «χρυσών εφεδρειών», απάντηση-«καρφί» κατά του Σταύρου Ψυχάρη έδωσε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας στην τηλεοπτική του συνέντευξη στον Νίκο Χατζηνικολάου αργά το βράδυ της Δευτέρας... «Ας έχει ό,τι θέλει, να τα βγάλει όλα στη φόρα και να πάει και στον εισαγγελέα, τον οποίο απ’ ό,τι μαθαίνω συναντά συχνά τελευταία» δήλωσε ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας πως «δεν με απασχολεί, εγώ αυτό που επαναλαμβάνω είναι ότι θα κριθώ από τις πράξεις μου». Απαντώντας για τις συναντήσεις που είχε με τον Σταύρο Ψυχάρη ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε πως «μπορεί, αν χρειαστεί, να συναντήσω και τον διάβολο, το θέμα είναι ότι δεν θα πουλήσω την ψυχή μου» και συμπλήρωσε λέγοντας πως «και εγώ θα κριθώ, ιδίως τώρα που έχω θέση εξουσίας, όχι από το ποιον συναντώ, τι μου λέει, τι του λέω, αλλά από το τι πράττω». «Η κυβέρνηση μου δεν χαρίστηκε από κανέναν και δεν θα χαριστεί σε κανέναν. Σε τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις δεν ζήτησα χάρη από κανέναν» δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας στην ίδια συνέντευξη λέγοντας, παράλληλα, πως η αδειοδότηση των καναλιών είναι πραγματικότητα ενώ ο έλεγχος για τα δάνεια των συγκροτημάτων Τύπου πηγαίνουν με τη σειρά. «Όλα θα ελεγχθούν» ανέφερε, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Δεν έκανα καμία συναλλαγή, στο Mega έχω να πάω από το 2012». Συνδέοντας τη σύγκρουση με την αδειοδό-

τηση των καναλιών ο Αλέξης Τσίπρας σχολίασε πρώτα πως στον έναν χρόνο που βρίσκεται στη θέση του πρωθυπουργού ο Σταύρος Ψυχάρης του έχει ζητήσει επανειλημμένως να συναντηθούν και ο ίδιος δεν έχει αποδεχθεί καμία σχετική πρόταση ενώ σημείωσε ότι «υπήρξαν “κόκκινα” πρωτοσέλιδα στις 25 Γενάρη, αλλά αμέσως μετά εγώ πήγα στη Βουλή και στις προγραμματικές δηλώσεις είπα “αδειοδότηση και τέρμα οι διευκολύνσεις”. Και αμέσως μετά τα πρωτοσέλιδα έγιναν ξανά “μπλε”». «Και στο δημοψήφισμα έγιναν “μαύρα”. Και αμέσως μετά στις εκλογές τα πρωτοσέλιδα συνέχισαν να είναι “γκρίζα”. Και την επομένη των εκλογών ξανάγιναν “κόκκινα” και μπήκαμε σε “εποχή Τσίπρα”. Και όταν ο Τσίπρας έβαλε το θέμα της αδειοδότησης τότε τα δημοσιεύματα έγιναν “κατάμαυρα” και έβγαζαν ότι ο Παππάς έχει φτιάξει μια βιομηχανία εκβιασμών και έχει ένα ειδικό γραφείο μαζί με τον Σπίρτζη και παίρνουν 50.000 ευρώ την μέρα. Και όταν απειλήσαμε με μηνύσεις τότε βγήκε δημόσια συγγνώμη για αυτά τα δημοσιεύματα. Τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια; Η γάτα Ιμαλαΐων» κατέληξε ο Αλέξης Τσίπρας.

«Τριπλέτα»

Εξώδικο Παππά για δημοσιεύματα στα «Νέα» και το «Βήμα»

Τι κάνει νιάου νιάου στη Μιχαλακοπούλου;

Η άγρια σύγκρουση μεταξύ κυβέρνησης και ΔΟΛ κλιμακώνεται μετά και το εξώδικο που απέστειλε στον δημοσιογραφικό οργανισμό ο υπουργός Επικρατείας – και αρμόδιος για τα ΜΜΕ – Νίκος Παππάς για σειρά δημοσιευμάτων τόσο στα «Νέα» όσο και στο «Βήμα». Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες ο Νίκος Παππάς μιλώντας στη Βουλή, αναφερόμενος στην «τριπλέτα» των δημοσιογράφων που κατηγορούνται για εκβιασμούς, είχε τονίσει χαρακτηριστικά πως «δεν υπάρχει πια χώρος για τους εκβιαστές και τέτοια φαινόμενα. Και δεν υπάρχουν μόνο οι εκβιαστές του υποκό-

σμου, αλλά κι αυτοί που νομίζουν ότι κυκλοφορούν στα κατά φαντασίαν σαλόνια. Αλλά αυτά τα σαλόνια είναι ο βούρκος τους που κυκλοφορούν. Ας καταλάβουν όμως ότι ο βούρκος τους τελείωσε κι ότι τα πράγματα άλλαξαν». Ο Νίκος Παππάς, στο εξώδικο που έστειλε στον ΔΟΛ, κάνει λόγο για προσχεδιασμένη και ενορχηστρωμένη επίθεση, η οποία «κλιμακώθηκε παράλληλα με τις ενέργειές μου για την κάθαρση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου, εκπονήθηκε και υλοποιήθηκε από την εταιρεία σας μέσω των ανωτέρω εφημερίδων αλλά και της ψηφιακής εφημερίδας “Το Βήμα Online”, καθώς και ραδιοσταθμού του ομίλου σας, η δε σχετική ρητορική για την υπόθεση του κυκλώματος εκβιαστών επαναλήφθηκε και στην εκπομπή “Ανατροπή” του τηλεοπτικού σταθμού Mega Channel», ζητώντας να υπάρξουν δημοσιεύματα αποκατάστασης και προειδοποιώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα προσφύγει στα δικαστήρια και σε κάθε αρμόδια αρχή «για την αποκατάσταση της βαρύτατης προσβολής που υπέστη». Για ένα «πρωτοφανές στη μεταπολιτευτική ιστορία του τόπου γραπτό μνημείο προληπτικής λογοκρισίας προς τον οργανισμό και κατ’ επέκταση προς το σύνολο του ελληνικού Τύπου» έκανε λόγο ο ΔΟΛ στην απάντησή του προς τον Νίκο Παππά. «Η στοχευμένη επίθεση του υπουργού σε στήλες, άρθρα και δημοσιογράφους του “Βήματος” και “Των Νέων” στόχο έχει τη χειραγώγηση της δημοσιογραφικής έρευνας και τη δέσμευση της ενημέρωσης» ανέφερε ο ΔΟΛ στην ανακοίνωσή του, σημειώνοντας πως το εξώδικο του υπουργού Επικρατείας είναι «μια εν ψυχρώ απόπειρα προληπτικής λογοκρισίας από κορυφαίο φορέα της πολιτικής εξουσίας μέσα από τη σύνταξη “υποδείξεων” προς τον Τύπο. Η πρακτική αυτή δεν είναι συμβατή με τις θεμελιώδεις αρχές για την ελευθερία του Τύπου σε μία ευνομούμενη δημοκρατική Πολιτεία».

18

KKE

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Το ΚΚΕ στο πλευρό των προσφύγων Σύσκεψη στον κινηματογράφο «Αλκυονίς» το Σάββατο και συγκέντρωση στα γραφεία της Ε.Ε. Το αγροτικό μέτωπο έκλεισε και τα μπλόκα αποχωρούν από τις θέσεις που είχαν καταλάβει στους κόμβους όλης της χώρας μετά τις δεσμεύσεις που πήραν από τον πρωθυπουργό οι αγρότες της Πανελλαδικής Συντονιστικής των Μπλόκων στη συνάντησή τους στο Μαξίμου.

Τ

α τρακτέρ δεν αναμένεται να επιστρέψουν άμεσα στους δρόμους, όμως θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως με την ανακοίνωση της εισαγωγής του ασφαλιστικού στη Βουλή οι αγρότες με διάφορους τρόπους θα δείξουν την αντίθεσή τους στο νομοσχέδιο. Αυτό θα γίνει με κινητοποιήσεις στις κατά τόπους εφορίες, είτε με κάθοδο μερίδας αγροτών στην Αθήνα και συμμετοχή στην 48ωρη απεργία που έχει εξαγγείλει το ΠΑΜΕ και πιθανότατα θα αναγκαστεί να κηρύξει και η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ. Ο Δημήτρης Κουτσούμπας την

«Ευχολόγιο», σύμφωνα με τον Περισσό, η σύσκεψη στο Προεδρικό

Παρασκευή θα παρευρεθεί στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών. Ο γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ αναμένεται να συμμετάσχει στη σύσκεψη που συγκάλεσε ο πρωθυπουργός για το προσφυγικό, παρότι σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε μαζί του ανέφερε πως η σύσκεψη θα αποτελέσει «ένα ευχολόγιο από τη στιγμή που η κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα έχουν δεσμευθεί με τις αποφάσεις της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ που δημιουργούν το πρόβλημα». Στην ίδια κατεύθυνση αναμένεται να είναι και η παρέμβασή του στην εν λόγω συνάντηση, να ξεκαθαρίσει δηλαδή ότι για το ΚΚΕ το ΝΑΤΟ και η

Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το πρόβλημα και όχι η λύση.

Κινητοποίηση το Σάββατο Μια μέρα μετά τη συμμετοχή Κουτσούμπα στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, μια άλλη σύσκεψη θα γίνει στον κινηματογράφο «Αλκυονίς» από τα κλαδικά συνδικάτα της Αττικής που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ. Αυτή θα έχει θέμα την ανάγκη τα συνδικάτα να βοηθήσουν με όποιο τρόπο μπορούν τους πρόσφυγες που ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες στην πρωτεύουσα. Αμέσως μετά τη σύσκεψη, τα μέλη των σωματείων θα πραγματοποιήσουν συγκέντρωση (1.00 μ.μ., Προπύλαια) και πορεία προς τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αλληλεγγύη στους πρόσφυγες Το ΠΑΜΕ ήδη έχει δείξει έμπρακτα

την αλληλεγγύη του στους πρόσφυγες, μέσα από την οργανωμένη και μαζική παράδοση ειδών πρώτης ανάγκης στους πρόσφυγες που βρίσκονται στο κέντρο μετεγκατάστασης που λειτουργεί στο πρώην στρατόπεδο Αναγνωστοπούλου, στα Διαβατά Θεσσαλονίκης. Οι μεγάλες ποσότητες τροφίμων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης συγκεντρώθηκαν έπειτα από κάλεσμα μέσα σε μόλις τρεις μέρες και παραδόθηκαν μετά από μια μαζική συγκέντρωση των μελών του ΠΑΜΕ. Μαζί με την αντιπροσωπεία των ταξικών σωματείων του Πανεργατικού Αγωνιστικού Μετώπου, της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας, της ΠΑΣΕΒΕ και του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών, βρέθηκε και ο βουλευτής Θεσσαλονίκης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας Γιάννης Δελής.

Άρθρο

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

19

www.topontiki.gr

Του Βασίλη Γιαννακόπουλου*

Αναμφισβήτητα, η προσφυγική κρίση συνιστά μείζονα εθνική πρόκληση, αν όχι εν δυνάμει απειλή, η οποία, όπως επισημαίνει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, εκφεύγει όχι μόνο των δυνατοτήτων της χώρας, αλλά ακόμα και ολόκληρης της Ευρώπης. Μάλιστα, ιεραρχικά τοποθετείται υπεράνω της οικονομικής κρίσης, που ταλανίζει τη χώρα για περισσότερα από έξι χρόνια.

Ο

συριακός εμφύλιος δεν συνέβαλε μόνο στην πρόκληση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπινων απωλειών (>300.000 νεκρούς), αλλά προκάλεσε ιδιαίτερα σημαντική ανθρωπιστική κρίση και μαζικές βίαιες μετακινήσεις πληθυσμών. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (29 Φεβρουαρίου 2016), συνολικά 4.786.412 καταγεγραμμένοι Σύροι πρόσφυγες κατέφυγαν σε γειτονικές χώρες (Τουρκία 2.688.686, Λίβανος 1.067.785, Ιορδανία 637.859, Ιράκ 245.543, Αίγυπτος 118.512 και Λιβύη 28.027). Το 2015, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, συνολικά καταγράφηκαν στην Ελλάδα 911.471 πρόσφυγες και μετανάστες, εκ των οποίων το 55% προέρχεται από τη Συρία, το 24% από το Αφγανιστάν και το 10% από το Ιράκ. Για το 2016, ο ΟΗΕ εκτιμά ότι οι προσφυγικές ροές από τη Συρία προς την Ευρώπη θα συνεχισθούν με τον ίδιο περίπου ρυθμό.

Ασφυξία Οι μαζικές εισροές από τη γειτονική Τουρκία, σε συνδυασμό με την πολιτική των κλειστών συνόρων των βόρειων γειτόνων, αυξάνουν καθημερινά τον αριθμό των εγκλωβισμένων μεταναστών και προσφύγων εντός της ελληνικής επικράτειας (ήδη, οι εκτιμήσεις των προηγούμενων ημερών ανέβαζαν τον αριθμό τους σε μερικές δεκάδες χιλιάδες). Τα ελλιπή και πρόχειρα κέντρα υποδοχής τόσο της νησιωτικής όσο και της ηπειρωτικής χώρας ασφυκτιούν. Γενικά, η κατάσταση είναι μη ελεγχόμενη, επικρατεί αβεβαιότητα και η ριζοσπαστικοποίηση των μεταναστών-προσφύγων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, φαίνεται να είναι θέμα χρόνου. Όχι ότι θα προκύψει με δική τους υπαιτιότητα, αλλά διότι καθημερινά αυξάνονται οι προϋποθέσεις που οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση. Ουσιαστικά, τρεις είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες που θα επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά τη συνεχιζόμενη προ-

Παράγοντες επιρροής στην προσφυγική κρίση Συριακό, ΝΑΤΟ και Ε.Ε. επηρεάζουν τις εξελίξεις σφυγική κρίση: α) Οι εξελίξεις στο συριακό θέατρο επιχειρήσεων, β) η αποτελεσματικότητα των ΝΑΤΟϊκών επιχειρήσεων στο ανατολικό Αιγαίο, γ) οι αποφάσεις της ειδικής συνάντησης των αρχηγών των κρατών-μελών της Ε.Ε. και της Τουρκίας, που θα πραγματοποιηθεί στις 7 Μαρτίου (ίσως, μελλοντικά επηρεάσει και η δημιουργία ασφαλών ζωνών εντός της Συρίας).

Η... εκεχειρία Ως γνωστόν, από τα μεσάνυχτα της περασμένης Παρασκευής (26 Φεβρουαρίου) έχει τεθεί σε ισχύ η πρώτη σημαντική προσωρινή ανακωχή στον πενταετή συριακό εμφύλιο. Τις δύο πρώτες μέρες, πέρα από σποραδικές ανταλλαγές πυρών και συγκρούσεις χαμηλού επιπέδου σε διάφορες περιοχές, τα μηνύματα που έφταναν από τη Συρία χαρακτηρίζονταν ως αισιόδοξα, καθώς έκαναν λόγο για τερματισμό των εχθροπραξιών στα κύρια μέτωπα. Ωστόσο, την τρίτη μέρα της εκεχειρίας, ο Assad al-Zubi, ένας από τους επικεφαλής της αντιπροσωπείας της συριακής αντιπολίτευσης στη διάσκεψη της Γενεύης σχετικά με το μέλλον της Συρίας, που υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία, δήλωσε ότι «η εκεχειρία κατέρρευσε προτού αρχίσει». Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο ανέ-

φερε ότι «η παύση πυρός τηρείται, αλλά είναι προφανώς δύσκολη», ενώ την ίδια ώρα ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg υποστήριζε ότι «η εκεχειρία μοιάζει να τηρείται σε μεγάλο βαθμό, όμως η συμμαχία ανησυχεί για τη στρατιωτική ενίσχυση της Ρωσίας στη Συρία». Να θυμίσουμε ότι στις 22 Φεβρουαρίου 2016 οι ΗΠΑ και η Ρωσία ανακοίνωσαν μια προσωρινή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ των δυνάμεων που υποστηρίζουν το καθεστώς Assad (Ρωσία, Ιράν, Hezbollah και σιιτικές ιρακινές πολιτοφυλακές) και των πολυάριθμων σουνιτικών αντικαθεστωτικών ομάδων, γνωστών και ως «μετριοπαθών». Μια συμφωνία σημαντική τόσο για την περιφερειακή κατάσταση ασφάλειας όσο και για την ελληνική πραγματικότητα, λόγω της προσφυγικής κρίσης. Αν η εν λόγω συμφωνία εφαρμοσθεί, τότε θα αρχίσουν να εξαλείφονται σταδιακά οι παράγοντες που επεμβαίνουν στη βούληση των Σύρων πολιτών και τους ωθούν να αποφασίσουν την απομάκρυνσή τους από τις εμπόλεμες ζώνες της χώρας τους. Μια ιδιαίτερα αρνητική πτυχή στις προσεχείς εξελίξεις της συριακής κρίσης, που απειλεί να ναρκοθετήσει την εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, είναι η στάση της Άγκυρας

απέναντι στη συρο-κουρδική πολιτοφυλακή «Μονάδες Προστασίας του Λαού» (Yekîneyên Parastina Gel – YPG). Ως γνωστόν, η Τουρκία, η οποία υπονομεύει κάθε προσπάθεια επίλυσης της προσφυγικής κρίσης, θεωρεί την εν λόγω δύναμη ως τρομοκρατική οργάνωση, που διατηρεί στενούς δεσμούς με το ΡΚΚ και συνεργάζεται με το συριακό καθεστώς. Καθόλου απίθανο, λοιπόν, η Άγκυρα να κινηθεί μονομερώς είτε στοχοποιώντας με τουρκικές δυνάμεις τις συρο-κουρδικές δυνάμεις είτε υποκινώντας και υποστηρίζοντας τους τζιχαντιστές του Abu Bakr al-Baghdadi να τους στρέψει εναντίον των Κούρδων της Συρίας, υπονομεύοντας ουσιαστικά για άλλη μια φορά την προοπτική θετικών εξελίξεων στον συριακό εμφύλιο.

Το ISIS Αναφορικά με το λεγόμενο «Ισλαμικό Κράτος», το πιθανότερο σενάριο είναι να σχεδιάσει και να διεξάγει επιθέσεις και πολύνεκρες βομβιστικές ενέργειες είτε εντός του συρο-ιρακινού θεάτρου επιχειρήσεων, όπως πρόσφατα στη Χομς, στη Sayyida Zeinab και τη Βαγδάτη, είτε περιφερειακά, προκειμένου να επιδεινωθεί περαιτέρω η συγκρουσιακή κατάσταση και να μην ευοδωθεί η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.

Ένας άλλος παράγοντας, θεωρητικά σημαντικός, για τη μείωση των θαλάσσιων μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών από την Τουρκία προς την Ελλάδα είναι η ανάπτυξη της ΝΑΤΟϊκής δύναμης «Standing NATO Maritime Group 2» (SNMG2) στο Ανατολικό Αιγαίο. Ως γνωστόν, η κύρια αποστολή της είναι η συλλογή και η παροχή κρίσιμων πληροφοριών προς την Ελλάδα, την Τουρκία και την FRONTEX, σχετικά με την παράνομη διακίνηση μεταναστών και προσφύγων. Αξίζει να σημειωθεί ότι, διά στόματος Stoltenberg, κατέστη σαφές ότι «όταν απαιτείται, η SNMG2 θα συμμετέχει σε επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης, καθότι η διάσωση ατόμων που κινδυνεύουν είναι γενική και καθολική υποχρέωση» και ότι «σε περίπτωση διάσωσης ατόμων που απέπλευσαν από τα τουρκικά παράλια, θα επιστρέφονται πίσω στην Τουρκία». Ωστόσο, δεν διευκρινίσθηκε τι θα συμβαίνει στην περίπτωση που οι τουρκικές λιμενικές αρχές αρνούνται να παραλάβουν τους διασωθέντες. Πέραν αυτών, όχι αδικαιολόγητα, είναι λογικό το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών να ανησυχεί για τη δημιουργία τετελεσμένων από την πλευρά της Άγκυρας, με βάση τη θεωρία των γκρίζων ζωνών, κατά τη διάρκεια των ΝΑΤΟϊκών αεροναυτικών επιχειρήσεων. Μέχρι στιγμής, αρνητική από κάθε άποψη κρίνεται η στάση των χωρών της Ε.Ε. απέναντι στην προσφυγική κρίση και ιδιαίτερα οι μονομερείς αποφάσεις πολλών κρατών κατά μήκος της βαλκανικής οδού να κλείσουν τα σύνορά τους, γεγονός που προκάλεσε την απόφαση της Αθήνας να ανακαλέσει την πρέσβη της από τη Βιέννη. Ο τίτλος «Ο καθένας για τον εαυτό του», πρόσφατου δημοσιεύματος του γερμανικού περιοδικού «Der Spiegel», περιγράφει εύστοχα τη στάση των Ευρωπαίων εταίρων μας. Παρά τη συμφωνία για την υλοποίηση ενός κοινού σχεδίου των κρατών-μελών της Ε.Ε., αρχής γενομένης από την πρώτη Σύνοδο Κορυφής για την προσφυγική κρίση, στις 23 Σεπτεμβρίου 2015, ούτε οι εταίροι μας αλλά ούτε και η Τουρκία, όπως αναμενόταν άλλωστε, τήρησαν τη συμφωνία. Μέχρι τη Σύνοδο της 7ης Μαρτίου, η Γερμανία υποσχέθηκε να διατηρήσει το status quo στα σύνορα, αλλά και αυτό απέτυχε. Καθόλου απίθανο, στις 7 Μαρτίου, όταν θα πραγματοποιηθεί η ειδική συνάντηση των αρχηγών των κρατών και των κυβερνήσεων της Ε.Ε. με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας, «να κριθεί το μέλλον της Σένγκεν», όπως υποστήριξε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Donald Tusk. * Γεωστρατηγικού αναλυτή και συγγραφέα του βιβλίου «Ισλαμικό Κράτος – Οι ρίζες, η δημιουργία και η απειλή του Χαλιφάτου» www.geostrategy,gr geostrategical@yahoo.gr

20

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Να βαφτίσουµε τους πρόσφυγες τουρίστες να τελειώνουµε...

πολιτικη

21

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Κι αυτά που λέγατε για την Άνγκελά µου (µέγαιρα κ.λπ.) να τα ξεχάσετε...

κουζινα

22

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

99,5% από τους 8.000 που παραμένουν εγκλωβισμένοι κατάγονται από αυτές τις δύο χώρες. Κι όμως, βλέπουν τα σύνορα κλειστά», λέει στο «Π» η Βίκυ Μαρκολέφα, υπεύθυνη ενημέρωσης του κλιμακίου των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα» στην Ειδομένη.

Η ταρίφα

Η Ε.Ε. στις λάσπες της Ειδομένης Εικόνες ντροπής και ανώφελη αναμονή στον μεθοριακό σταθμό Δευτέρα βράδυ στην Ειδομένη. Οι πρόσφυγες έχουν ξεπεράσει τους 8.000. Η ουρά στο συσσίτιο φθάνει τα 300 μέτρα. Η βροχή που πέφτει κατά διαστήματα και η υγρασία που τρυπά έως το κόκαλο, μαζί με την εξάντληση από την ανώφελη αναμονή πίσω από τις σφραγισμένες πύλες του μεθοριακού σταθμού, δοκιμάζουν την υπομονή ακόμα και των ψυχραιμοτέρων.

Η

κατάσταση μοιάζει ήρεμη συγκριτικά με το τι προηγήθηκε το μεσημέρι, όταν εξαγριωμένοι πρόσφυγες ξήλωσαν μια μεταλλική πόρτα και μετατρέποντάς τη σε πολιορκητικό κριό «γκρέμισαν» την πύλη και επιχείρησαν να μπουν στα Σκόπια, με τους αστυνομικούς της γειτονικής χώρας να απαντούν με εκτεταμένη χρήση χημικών. Αρκετοί τραυματίστηκαν. Οι περισσότεροι είχαν αναπνευστικά προβλήματα. Κάποιοι, πάνω στον πανικό που δημιουργήθηκε, ποδοπατήθηκαν. Ανάμεσά τους, πολλά παιδιά. Σε λίγη ώρα οι πρόσφυγες θα αρχίσουν να μαζεύονται ξανά δίπλα

Αλωνίζουν και στην Αθήνα τα κυκλώματα των δουλεμπόρων

στον φράκτη, περιμένοντας τους συνοριοφύλακες να τους επιτρέψουν τη διέλευση από τα σύνορα. Την Κυριακή άφησαν 305... Τη Δευτέρα και τις επόμενες ημέρες, άγνωστο... «Αυτό που συμβαίνει είναι πρωτόγνωρο ακόμα και για τα πιο έμπειρα μέλη του κλιμακίου. Δεν το έχουμε ζήσει άλλη φορά. Πόσο μάλλον να κάνουμε κάποια πρόβλεψη για τις επόμενες ημέρες. Τα σύνορα παραμένουν κλειστά και κανείς δεν ξέρει αν και πότε θα ανοίξουν ξανά. Και για πόσο. Και για πόσους. Επισήμως, λένε πως από την απαγόρευση εισόδου εξαιρούνται οι πρόσφυγες πολέμου από τη Συρία και το Ιράκ. Μα, εδώ το

Το πρωί, οι αρχές των Σκοπίων προχώρησαν στην επαναπροώθηση στην Ελλάδα 80 προσφύγων από το Αφγανιστάν, οι οποίοι επιχείρησαν να περάσουν τα σύνορα με πλαστά διαβατήρια από τη Συρία. Και ποιος ξέρει πόσοι ακόμα θα τους μιμηθούν, αφού τα κυκλώματα των διακινητών και των προμηθευτών πλαστών εγγράφων οργιάζουν. Κυρίως στην Αθήνα, όπου καθημερινά φθάνουν κατά χιλιάδες οι πρόσφυγες από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Η ταρίφα των δουλεμπόρων κυμαίνεται από 2.000 έως και 3.000 ευρώ το άτομο, ενώ έχουν κάνει την εμφάνισή τους και επιτήδειοι που υπόσχονται στους πρόσφυγες ότι θα τους μεταφέρουν στην Ειδομένη με Ι.Χ. και θα μεσολαβήσουν οι ίδιοι ώστε να περάσουν τα σύνορα. Πρόκειται για απατεώνες, οι οποίοι εγκαταλείπουν τους πρόσφυγες μόνους και αβοήθητους σε διάφορα σημεία της Εθνικής Οδού Αθήνας - Θεσσαλονίκης, αφού πρώτα τους πάρουν όσα χρήματα έχουν μαζί.

H πρωτεύουσα σταδιακά μετατρέπεται σε ένα απέραντο hotspot. Τα οργανωμένα κέντρα προσωρινής φιλοξενίας έχουν γεμίσει ασφυκτικά. Στο Ελληνικό οι πρόσφυγες έχουν ξεπεράσει τους 3.500. Στην πλατεία Βικτωρίας κοιμούνται καθημερινά περισσότεροι από 400 άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλά βρέφη και παιδιά. Στο λιμάνι του

Πειραιά διαδραματίζονται σκηνές βγαλμένες από αρχαιοελληνική τραγωδία, αφού οι εγκλωβισμένοι στους σταθμούς μετεπιβίβασης στις πύλες Ε1, Ε2 και Ε7 έχουν φθάσει τους 4.000.

Τεράστιες ανάγκες Η συνεισφορά των ΜΚΟ, των εθελοντών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, και του κόσμου είναι συγκινητική. Όμως και οι ανάγκες τεράστιες, αφού καθημερινά ΜΚΟ και εθελοντικές οργανώσεις απευθύνουν εκκλήσεις μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για ακόμα περισσότερα τρόφιμα και φάρμακα, ιατρούς και κυρίως παιδιάτρους. Την ίδια ώρα οι ροές από τα παράλια της Μικράς Ασίας συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό. Σύμφωνα με την ημερήσια αναφορά της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, οι αφίξεις προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο ξεπέρασαν τις 56.000 (56.848), συγκριτικά με 7.241 τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι. Συνολικά, από τις αρχές του ’16 έχουν περάσει στην Ευρώπη από την Τουρκία περισσότεροι από 129.000 πρόσφυγες και μετανάστες, εκ των οποίων οι 120.565 χρησιμοποίησαν ως «ευρωπαϊκή πύλη εισόδου» τη χώρα μας. Και όσο βελτιώνονται οι καιρικές συνθήκες οι ροές θα αυξάνονται, με τις αρχές να εκφράζουν φόβους ότι ο αριθμός του ενός εκατομμυρίου προσφύγων που πέρασε στην Ευρώπη το 2015 φέτος θα αποδειχθεί μικρός… Με τα ευρωπαϊκά σύνορα κλειστά και την Ευρωπαϊκή Ένωση διαιρεμένη, διχασμένη και εντελώς αδύναμη να αντιδράσει, κανένας δεν είναι σε θέση να κάνει την οποιαδήποτε πρόβλεψη για το πώς θα κυλήσουν οι επόμενοι μήνες στην Ελλάδα.

Ευρώπη 476 μ.Χ.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

23

www.topontiki.gr

Σε καθεστώς ανθρωπιστικής κρίσης η χώρα Και επίσημα, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Η Ελλάδα απέραντο hotspot Και τώρα, τι; Η Ελλάδα από την περασμένη Τρίτη βρίσκεται και επίσημα σε καθεστώς ανθρωπιστικής κρίσης, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ.

Τ

ην ίδια ημέρα οι εγκλωβισμένοι πρόσφυγες στην Ειδομένη έφθασαν τους 11.000, κυρίως Σύροι και Ιρακινοί. Και συνεχώς αυξάνονται, αφού συνεχώς φθάνουν νέα καραβάνια με πούλμαν, Ι.Χ. και με τα πόδια. Μετά τα άγρια επεισόδια της περασμένης Δευτέρας, οι Σκοπιανοί κρατούν τα σύνορα κλειστά. Την Τρίτη δεν επιτράπηκε σε κανέναν πρόσφυγα να περάσει. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις της γειτονικής χώρας είναι παρατεταγμένες πίσω από τον φράκτη στη συνοριακή γραμμή. Έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να επιτεθούν. Οι ουρές για συσσίτιο φθάνουν σχεδόν τα δύο χιλιόμετρα. Άμεσος θεωρείται πλέον και ο κίνδυνος πρόκλησης επιδημιών, αφού οι τουαλέτες δεν φθάνουν. Οι προσωρινοί καταυλισμοί στην Ειδομένη θυμίζουν ένα απέραντο αποχωρητήριο, με τη δυσοσμία ανυπόφορη παντού. Οι συνθήκες συνωστισμού που επικρατούν οδηγούν σε ελλείψεις σε φαγητό, στέγαση, νερό και σε εγκαταστάσεις υγιεινής. Δημιουργούνται όλο και περισσότερες εντάσεις, που πυροδοτούν ξεσπάσματα βίας, ενώ οδηγούν τους ανθρώπους στα δίκτυα των διακινητών. Μια απελπισμένη γυναίκα από τη Συρία επιχείρησε να αυτοπυρποληθεί μπροστά στη σκηνή της. Έχασε τα παιδιά της την Κυριακή το απόγευμα. Εκείνα ήταν πιο τυχερά, αφού κατόρθωσαν να περάσουν στις λίγες ώρες που οι Σκοπιανοί άνοιξαν τα σύνορα. Οι ψυχολόγοι των ΜΚΟ που βρίσκονται στη συνοριακή γραμμή καταγράφουν όλο

και περισσότερα περιστατικά αυτοκτονικού ιδεασμού. Είναι το έσχατο μέσο εκδήλωσης της απόγνωσης στην οποία έχουν περιέλθει. Οι ελληνικές αρχές έχουν ανταποκριθεί με τον στρατό να οργανώνει δύο χώρους προσωρινής παραμονής κοντά στην Ειδομένη με προβλεπόμενη χωρητικότητα 12.500 θέσεων και έναν τρίτο χώρο σε κοντινή απόσταση που είναι ήδη υπό κατασκευή. Μοιάζουν όμως με «σταγόνα στον ωκεανό» και ήδη κάποιες φωνές αρχίζουν να προειδοποιούν για... νεκρούς μεταξύ των προσφύγων τις επόμενες ημέρες! Στο εσωτερικό η Ελλάδα έχει μετατραπεί σ’ ένα απέραντο hotspot. Σχεδόν σε κάθε πόλη δημιουργείται ένας χώρος προσωρινής φιλοξενίας. Ελάχιστοι όμως καταλήγουν εκεί. Και όσοι πρόσφυγες πάνε, περνούν το πολύ μια - δύο νύχτες πριν συνεχίσουν την πεζοπορία προς την Ειδομένη. Όσο για το μέλλον... Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του στον τηλεοπτικό σταθμό Star Channel, έκανε λόγο για προσωρινή φιλοξενία 50.000 προσφύγων. Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας ανεβάζει λίγο τον αριθμό, στους 70.000, και ο επικεφαλής της Frontex Fabrice Leggeri, σε συνέντευξή του στο γερμανικό περιοδικό «Spiegel», εκτίμησε ότι οι πρόσφυγες στην Ευρώπη το 2016 αναμένεται να ξεπεράσουν και πάλι το ένα εκατομμύριο. Με τα σύνορα κλειστά, με το πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων της Ε.Ε. να έχει παραπεμφθεί προ πολλού στις ελληνικές καλένδες, με την Ευ-

Και η Ευρώπη χτενίζεται...

Χωρίς τελειωμό τα ανθρώπινα καραβάνια

ρωπαϊκή Ένωση διχασμένη και την Ελλάδα απομονωμένη, κανένας δεν θέλει να σκεφτεί όχι τους επόμενους μήνες, αλλά ούτε τι μπορεί να κρύβουν οι αμέσως επόμενες ημέρες. Όπως λένε και οι εθελοντές των ΜΚΟ, που έχουν «φάει με το κουτάλι» τις ανθρωπιστικές κρίσεις σε όλο τον κόσμο, «πλέον κάθε ημέρα είναι για μας και μια νέα έκπληξη»...

24

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

στη Λεωνίδου, ο οποίος μου έδωσε 20 ευρώ γιατί έτρωγε έναν χρόνο μαζί μας μέχρι να ορθοποδήσει και να βρει δουλειά; Να σας πω για τον συνταξιούχο που μου έδωσε το μισό από το ένα καρβέλι ψωμί που είχε αγοράσει; Ή για τους τοξικομανείς που άδειασαν τις τσέπες τους από τα πεντάλεπτα για να αγοράσουμε φαγητό αφήνοντας τη δόση τους;» λέει στο «Π».

Δεν έχει σύνορα. Μιλάει όλες τις γλώσσες και δεν κατατάσσει τους ανθρώπους ανάλογα με το χρώμα και τα θρησκευτικά τους «πιστεύω». Η αλληλεγγύη έχει πολλά πρόσωπα. Τη λένε Μίκη, Κώστα, Φοίβη, Κατερίνα, Θανάση. Έχει εκατοντάδες ονόματα. Οργανώνεται στις γειτονιές, τις συνελεύσεις, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολλαπλασιάζεται και «απαντά» έμπρακτα στην ανοργανωσιά του κράτους και στην Ευρώπη των φραχτών και των κλειστών συνόρων.

Η

Μίκη Λιαβέρη είναι καθηγήτρια αγγλικών σε ΕΠΑΛ. Έγινε μέλος της ομάδας «Πλέκουμε Αλληλεγγύη για τους Πρόσφυγες» όταν πληροφορήθηκε την ιδέα της Ρένας Ακριτίδου από το ραδιόφωνο και θεώρησε πως είναι μια τρυφερή και γλυκιά δραστηριότητα στην οποία μπορούσε να συμμετέχει ακόμη κι από το σπίτι της. Από εκείνο το πρώτο ραντεβού στου Ψυρρή, στο οποίο όλοι κι όλοι δεν ξεπερνούσαν τα έξι άτομα, κατέληξε να γίνει μέλος «μιας μεγάλης, αγαπημένης παρέας που πλέκει διαρκώς – σκούφους, κάλτσες και κασκόλ – για να ζεστάνει τα παιδιά προσφύγων και μεταναστών».

Μόνοι τους Έχοντας τις βελόνες εύκαιρες ανά πάσα στιγμή, η κ. Λιαβέρη παραδίδει μαθήματα πλεξίματος σε μαθήτριά της που αγόρασε βελόνες γιατί ήθελε να βοηθήσει, στα διαλείμματα. Οι μαθητές της έχουν μαγειρέψει μαζί με τον «Άλλο Άνθρωπο» Κωνσταντίνο Πολυχρονόπουλο και έχουν συγκεντρώσει νήματα για πλέξιμο, παιχνίδια για παιδιά, φάρμακα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. «Είναι μια ασταμάτητη ροή πραγμάτων. Ένα κουβάρι αλληλεγγύης...» λέει και συμπληρώνει με υπερηφάνεια ότι οι μαθητές της πηγαίνουν πλέον από μόνοι τους να βοηθήσουν στα μαγειρέματα της Κοινωνικής Κουζίνας. «Τελικά αρκεί να ζητήσεις κάτι, αρκεί να το πεις. Είναι τόσα τα ανοιχτά αυτιά τριγύρω, ώστε δεν μπορείς να φανταστείς πόση βοήθεια μπορεί να πάρεις» εξηγεί στο «Ποντίκι» τονίζοντας ότι «οι άνθρωποι που έχουν δυσκολευτεί περισσότερο στη ζωή τους είναι τελικά εκείνοι που δίνουν περισσότερο». Η ίδια γνωρίζει καλά τι θα πει αλ-

Ότι μπορούν

Τα πολλά πρόσωπα της αλληλεγγύης Μια αγκαλιά προσφοράς στους πρόσφυγες από απλούς πολίτες ληλεγγύη. Την έχει πλέξει, την έχει πλάσει (αυτές τις μέρες φτιάχνουν και κουλουράκια), την έχει μαγειρέψει, την έχει διδάξει. Άρχισε να βοηθά μαγειρεύοντας για τον «Άλλο Άνθρωπο», την Κοινωνική Κουζίνα που αρνήθηκε να παραλάβει το βραβείο «Ευρωπαίος Πολίτης του 2015» σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις πολιτικές λιτότητας, και έκανε μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας σε παιδιά που δεν μπορούν να βοηθηθούν από τους γονείς τους λόγω έλλειψης γνώσεων και χρημάτων στο «Σπίτι του Άλλου Ανθρώπου». Εμπνευστής αυτής της μεγάλης αγκαλιάς, που δεν ξεχωρίζει τους ανθρώπους, είναι ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος. Η ιστορία του είναι γνωστή: από μεγαλοστέλεχος εταιρείας βρέθηκε άνεργος να προσπαθεί μάταια να βρει δουλειά. Η εικόνα δύο παιδιών που τσακώνονταν πάνω από έναν κάδο σκουπιδιών για ένα σάπιο μήλο τον ευαισθητοποίησε. Τα 10 τοστ με τα οποία ξεκίνησε έδωσαν τη θέση τους στα γνωστά καζάνια

Μια απάντηση στην ανοργανωσιά του κράτους και της Ευρώπης

που έχουν μαγειρέψει περισσότερες από 1.000.000 μερίδες φαγητού. Πέντε χρόνια δηλώνει ότι δεν θα άλλαζε τίποτα και, θέλοντας να κινητοποιήσει και άλλους ανθρώπους να αναλάβουν δράση, επισημαίνει πως «οι ιδέες δεν θέλουν συζητήσεις, ούτε περιμένουν χορηγούς. Οι ιδέες υλοποιούνται». Μετά τη Μυτιλήνη, και μαζί με τα υπόλοιπα μαγειρέματα, τα τσουκάλια του «Άλλου Ανθρώπου» μαγειρεύουν καθημερινά 4.000 μερίδες για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που βρίσκονται στον Πειραιά. Αν του ζητήσεις να ξεχωρίσει τα πρόσωπα που... κάθισαν στο τραπέζι του τα τελευταία πέντε χρόνια, δυσκολεύεται. «Τι να σας πω; Για έναν Πακιστανό που συνάντησα μεσάνυχτα

Αυτά βλέπουν οι θεσμοί και μας κόβουν τις συντάξεις

Συνελεύσεις, συλλογικότητες, πρωτοβουλίες, σύλλογοι, άνθρωποι μεμονωμένοι, παρέες βοηθούν όσους δεν έχουν πια τίποτε άλλο πέρα από την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, αψηφώντας τα φασιστικά παραληρήματα μίσους και προσφέροντας απλόχερα ό,τι μπορούν. Σε αυτούς ανήκει η Φοίβη Σπέη, εργοθεραπεύτρια - ψυχολόγος, η οποία τον περασμένο Σεπτέμβριο επισκέφτηκε μαζί με πέντε φίλους της το γήπεδο του Τάε Κβον Ντο, όπου είχαν βρει προσωρινή στέγη οι πρώτοι πρόσφυγες και μετανάστες, για να... ζωγραφίσουν και πάλι τα χαμόγελα στα πρόσωπα των παιδιών. «Γνωρίζοντας ότι οι άνθρωποι που βρίσκονταν εκεί ήταν καλυμμένοι από διατροφή και πιστεύοντας ότι και η ψυχή χρειάζεται τροφή, σκεφτήκαμε να ασχοληθούμε με τα παιδιά. Πήραμε χαρτιά, μαρκαδόρους και τα καλέσαμε να έρθουν για να ζωγραφίσουμε. Καθίσαμε μαζί μισή μέρα και φτιάξαμε ένα δένδρο με παιδικά αποτυπώματα από παλάμες, περιστέρια και καρδιές» περιγράφει. Ήταν προσφυγόπουλα, ηλικίας από 2 έως 14 ετών, από τη Συρία και το Αφγανιστάν, «είχαν μεγάλη ανάγκη από γέλιο, παιχνίδι, χαρά. Ήθελαν να νιώσουν ότι τα αποδεχόμαστε. Τις επόμενες δύο ημέρες ξαναπήγαμε. Βοηθήσαμε στη διανομή του φαγητού και σε ό,τι άλλο χρειάστηκε. Ο αριθμός προσφύγων και μεταναστών είχε τριπλασιαστεί» συμπληρώνει. Η ίδια παρέα πέρασε και από το Ελληνικό για να μεταφέρει ρούχα και είδη πρώτης ανάγκης που είχαν συγκεντρώσει άλλοι φίλοι και γνωστοί. Την Κυριακή θα είναι στο Σύνταγμα, ανάμεσα σε εκατοντάδες κόσμου, για να λάβουν μέρος στη συγκέντρωση ειδών πρώτης ανάγκης που διοργανώνει το Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Για την ιστορία, το Δίκτυο και όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν παράσχει βοήθεια σε αστέγους, σε άπορες οικογένειες, σε μετανάστες, αντίθετα με εκείνους που λένε: «Καλά, Έλληνες δεν υπάρχουν να βοηθήσετε;».

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

25

www.topontiki.gr

Κωλοτούμπες στο Ελληνικό Έξαλλοι με την κυβέρνηση κάτοικοι και φορείς για τις επιλογές της σχετικά με το πρώην αεροδρόμιο Στα κάγκελα βρίσκονται κατά της κυβέρνησης κάτοικοι και φορείς που σήκωσαν όλα αυτά τα χρόνια το βάρος του αγώνα κατά της πώλησης και τσιμεντοποίησης των 6.500 στρεμμάτων του Ελληνικού και στήριξαν την εναλλακτική λύση της δημιουργίας Μητροπολιτικού Πάρκου.

Κ

αι βρίσκονται στα κάγκελα για δυο λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει με την επιλογή της κυβέρνησης να παραχωρήσει τελικά, παρά τις περί του αντιθέτου δεσμεύσεις της, την έκταση του Ελληνικού για 99 χρόνια στη Lamda Development του ομίλου Λάτση. Και ο δεύτερος είναι ο επικοινωνιακός χειρισμός της κυβερνητικής κωλοτούμπας, αφού, όπως επισημαίνουν, ούτε λίγο ούτε πολύ προσπαθούν να πείσουν ότι η εκχώρηση του Ελληνικού στον Λάτση είναι λαϊκή απαίτηση…

H επιλογή Η Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού με επιστολή της προς τον Αλέξη Τσίπρα σημειώνει ότι είναι αντίθετη με την επιλογή της κυβέρνησης να προωθήσει την παραχώρηση στον όμιλο Λάτση για 99 χρόνια δημόσιας έκτασης 6.204 στρεμμάτων στο πρώην αεροδρόμιο Ελληνικού και στην παραλία Αγίου Κοσμά προσπαθώντας παράλληλα να διαπραγματευτεί και να βελτιώσει τους όρους της παραχώρησης. Όπως επισημαίνουν, η επιλογή αυτή σε μια περίοδο έντονων κλιματικών αλλαγών «δεν εξυπηρετεί με κανένα τρόπο την προστασία του περιβάλλοντος, το δημόσιο συμφέρον και την αειφόρο ανάπτυξη, επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο την κατάσταση με τη προσθήκη 3.700.000 τ.μ. μπετό και καθιστώντας σε λίγα χρόνια την Αθήνα μη βιώσιμη πόλη». Στην επιστολή προς τον Αλέξη Τσίπρα η Επιτροπή Αγώνα υπενθυμίζει ότι «η ιδιωτικοποίηση και τσιμεντοποίηση του Ελληνικού και μάλιστα με τον τρόπο που προβλέπεται, χωρίς να τηρούνται οι νόμιμες διαδικασίες, έχει καταγγελθεί έντονα στο πρόσφατο παρελθόν από στελέχη της κυβέρνησής σας, από βουλευτές και υπουργούς της, αλλά και από εσάς τον ίδιο ως ένα σκάνδαλο οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό». Η Επιτροπή σημειώνει ακόμα ότι όσοι πιστεύουν ότι η κυβέρνηση υποχρεώνεται από τους δανειστές και το τρίτο μνημόνιο να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση της έκτασης «δεν μπορούν να παρακάμψουν το γεγονός ότι αυτή γίνεται μέσα από μια διαδικασία διάτρητη (καταπάτηση της βασικής συνθήκης ΣΛΕΕ της Ε.Ε. και άλλων συνθηκών) και με σοβαρότατες επιπτώσεις στο Περιβάλλον, οι οποίες δεν εξετάστηκαν κατά την έκδοση του Νόμου 4062/12».

Κάτοικοι και φορείς που συνεχίζουν να στηρίζουν το αίτημα για τη δημιουργία μόνο Μητροπολιτικού Πάρκου στην έκταση, θεωρούν ότι επιβάλλεται η άμεση ακύρωση της διαδικασίας ξεπουλήματος του Ελληνικού στον όμιλο Λάτση, και η οργάνωση μιας ουσιαστικής δημόσιας διαβούλευσης κατά την οποία θα αξιολογηθούν όλες οι προτάσεις για την αξιοποίηση του Ελληνικού. Στην επιστολή της προς τον πρωθυπουργό η Επιτροπή επισημαίνει ακόμα ότι δεν μπορεί να αποδεχθεί ότι η χώρα είναι ξέφραγο αμπέλι «μια αποικία όπου αγνοείται κάθε έννοια πρόνοιας, δικαίου, δημόσιου συμφέροντος και νομιμότητας, προκειμένου να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένα ιδιωτικά κερδοσκοπικά συμφέροντα».

Επικοινωνιακό παιχνίδι Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο κάτοικοι και φορείς της περιοχής είναι στα κάγκελα με κυβερνητικούς παράγοντες για το Ελληνικό είναι, όπως λένε, η επικοινωνιακή τακτική που ακολουθούν στην κυβέρνηση με στόχο να κάνουν το άσπρο μαύρο. Αφορμή για να διατυπωθεί αυτή η άποψη ήταν και δημοσκόπηση της Public Issue που έγινε για λογαριασμό του ΤΑΙΠΕΔ και δημοσιεύθηκε στην «Αυγή». Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το 60% των ερωτηθέντων, κάτοικοι των Δήμων Αλίμου, Γλυφάδας και Αργυρούπολης - Ελληνικού, τάσσεται υπέρ της ιδιωτικοποίησης του πρώην αεροδρομίου, ενώ κατά τάσσεται το 28%. Αντίστοιχα, στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Πρωτεύουσας, το 51% συμφωνεί με την ιδιωτικοποίηση και το 36% διαφωνεί. Σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση και σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, το 54% εκτιμά ότι θα είναι θετικές, ενώ το 33% πιστεύει ότι η ιδιωτικοποίηση θα έχει θετικές επιπτώσεις στο κυκλοφοριακό της παραλιακής. Στην ίδια έρευνα, η πλειοψηφία τάσσεται υπέρ κάποιων από τα έργα που περιλαμβάνει το συνολικό project, με το 87% να επιθυμεί την κατασκευή μεγάλου Μητροπολιτικού Πάρκου και το 55% να θέλει την κατασκευή ιδιωτικών κλινικών και μονάδων Υγείας. Από την άλλη, το 58% διαφωνεί με την κατασκευή καζίνο και το 67% με την κατασκευή ουρανοξυστών. Πολίτες και φορείς που εδώ και χρόνια παλεύουν για να μην ξεπουληθεί η έκταση και να μη δημιουργηθεί μια νέα πόλη μέσα στην

Παραδίδουν 6.500 στρέμματα για 99 χρόνια στον Λάτση. Επιστολή διαμαρτυρίας προς τον Αλέξη Τσίπρα

πόλη, υπογραμμίζουν ότι η ανάθεση της συγκεκριμένης δημοσκόπησης τη συγκεκριμένη στιγμή καθώς και η δημοσίευσή της στην «Αυγή» γίνεται στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να φανεί ότι η τσιμεντοποίηση του Ελληνικού και η παραχώρησή του στον όμιλο Λάτση είναι κοινωνική απαίτηση! Στο θέμα της επικοινωνιακής τακτικής προσθέτουν ακόμα ότι συμπεριλαμβάνεται και η προσπάθεια διαπραγμάτευσης όρων του master plan, χωρίς να έχουν δημοσιοποιηθεί όμως ποτέ τα σχέδια που έχουν κατατεθεί από τον όμιλο Λάτση και χωρίς να γίνεται κουβέντα για το οικονομικό τίμημα που έχει χαρακτηριστεί από ειδικούς ως ευτελές. Το να κάνεις, λένε, οριακές αλλαγές σε ένα φαραωνικό σχέδιο δεν μπορεί να θεωρείται επιτυχία και δεν μπορεί να δικαιολογήσει την εκ βάθρων αλλαγή της θέσης της κυβέρνησης στο θέμα του Ελληνικού.

26

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Παγκόσμιος πόλεμος εντυπώσεων Η επίσημη επικοινωνιακή μάχη 10 σημείων μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας για να κερδίσουν την κοινή γνώμη Οι σχέσεις Δύσης - Ρωσίας μοιάζουν πλέον με σχοινί που δεν είχε τεντωθεί ποτέ τόσο πολύ μετά το 1990, παρά την τωρινή πρόσκαιρη συμμαχία στη Συρία. Το τελευταίο διάστημα οι δυο πλευρές έχουν επιδοθεί σε έναν σκληρό επικοινωνιακό αγώνα, που παραπέμπει στα ψυχροπολεμικά χρόνια, προκειμένου να κερδίσουν την κοινή γνώμη. Μια μάχη εντυπώσεων που εντείνεται ειδικά σε μια εποχή που τα ανοιχτά μέτωπα αυξάνονται διαρκώς.

Η

αντιπαράθεση ΝΑΤΟ - Ρωσίας, μάλιστα, είναι απόλυτα οργανωμένη, αφού οι δυο πλευρές κοντράρονται σε συγκεκριμένα σημεία τριβής με επίσημα διατυπωμένες τοποθετήσεις από την ηγεσία τους. Τόσο το ΝΑΤΟ όσο και οι Ρώσοι έχουν δημοσιοποιήσει, με κάθε επισημότητα, την αντιπαράθεσή τους, η οποία επικεντρώνεται σε 10 «γήπεδα».

1

Πολιτική ανοιχτών θυρών στην Ευρώπη

ΡΩΣΙΑ: Η πολιτική του ΝΑΤΟ δημιουργεί νέες διαχωριστικές γραμμές στην Ευρώπη, βαθαίνοντας τις ήδη υπάρχουσες. Είναι πολιτικά παιχνίδια του ΝΑΤΟ με σκοπό να «συρθούν» χώρες εντός της Συμμαχίας. Η ΝΑΤΟϊκή εξάπλωση στην πρώην κομμουνιστική Ανατολική Ευρώπη αποτελεί απειλή για τη Ρωσία και φέρνει μια εχθρική συμμαχία δίπλα στα σύνορά της. Με αφορμή τις συζητήσεις περί ένταξης του Μαυροβουνίου, ο Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε τον Δεκέμβριο ότι «η Συμμαχία προχωρά σε πα-

Τεντωμένο σχοινί έτοιμο να κοπεί θυμίζουν οι σχέσεις των δύο μονομάχων

ράτολμη εξάπλωση του γεωπολιτικού της χώρου, σε τεχνητό διαχωρισμό κρατών σε ‘‘εμείς’’ και ‘‘εκείνοι’’ και προμοτάρισμα ιδεών για τη δική της ασφάλεια σε βάρος της ασφάλειας των άλλων». ΝΑΤΟ: Η συμμετοχή στο ΝΑΤΟ δεν επιβάλλεται στις χώρες. Κάθε κυρίαρχο κράτος έχει το δικαίωμα να επιλέξει αν θα συμμετάσχει σε οιεσδήποτε συμμαχίες. Η πολιτική ανοιχτών θυρών της Συμμαχίας βοήθησε στο να κλείσουν οι διαχωρισμοί της εποχής του Ψυχρού Πολέμου στην Ευρώπη. Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ συνέβαλε στην εξάπλωση της δημοκρατίας, της ασφάλειας και της σταθερότητας. Οι χώρες που επέλεξαν να υιοθετήσουν αυτές τις αρχές έλαβαν τη δέσμευση ότι το ΝΑΤΟ θα τις προστατεύει.

2

Περί αποσταθεροποίησης στα Βαλκάνια

ΡΩΣΙΑ: Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην τελευταία περίπτωση του Μαυροβουνίου και στις συνομιλίες για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Η Ρωσία θεωρεί ότι η συγκεκριμένη πρόταση δρα αποσταθεροποιητικά στη χώρα κι έχει δημιουργήσει εντάσεις καθώς η κοινωνία είναι ιδεολογικά διχασμένη, αφού μεγάλο κομμάτι της αντιτίθεται στην ένταξη. Πρόκειται για γεωπολιτική απόφαση που θα οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση και χειροτέρευση της ασφάλειας γενικά στα Βαλκάνια. ΝΑΤΟ: Όλες οι χώρες της Κεντροανατολικής Ευρώπης που εντάχθηκαν τα τελευταία χρόνια

στο ΝΑΤΟ απολαύουν ειρήνης, ασφάλειας και συνεργασίας με τις γειτονικές τους χώρες. Όσοι στην περιοχή επιθυμούν ένταξη στη Συμμαχία πραγματοποιούν μεταρρυθμίσεις για να πλησιάσουν στα στάνταρ που θέτει το ΝΑΤΟ. Οι μεταρρυθμίσεις ισχυροποιούν τη δημοκρατία και την ασφάλεια των κρατών. Οι χώρες στην περιοχή έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις ΝΑΤΟϊκές επιχειρήσεις σε Κόσοβο και Αφγανιστάν. Αυτό αποτελεί άμεση συνεισφορά στη σταθερότητα στον ευρύτερο ευρωατλαντικό χώρο.

3

Εξέγερση Μαϊντάν, Ουκρανία

4

Βάσεις

ΡΩΣΙΑ: Τον Νοέμβριο του 2013 χιλιάδες κόσμου διαμαρτυρήθηκαν για να απαιτήσουν αλλαγή. Αλλά στη διάρκεια του βίαιου πραξικοπήματος που υποστηρίχθηκε από τη Δύση έριξαν τον νόμιμα εκλεγμένο πρόεδρο Γιανουκόβιτς, έναν μόλις χρόνο πριν από τις εκλογές. Στη Μαϊντάν υπήρξε υποστήριξη από αξιωματούχους Ε.Ε., ΗΠΑ. Έπειτα από δυο δεκαετίες εξάπλωσης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά, η κρίση προκλήθηκε από την προσπάθεια της Δύσης να τραβήξει την Ουκρανία στη δική της τροχιά και αμυντική δομή μέσω μιας αντι-ρωσικής συμφωνίας με την Ε.Ε. Η απόρριψη της συμφωνίας αυτής οδήγησε στα βίαια γεγονότα της Μαϊντάν και στην εγκαθίδρυση αντι-ρωσικής διοίκησης που απορριπτόταν από τη μισή χώρα. ΝΑΤΟ: Οι διαδηλώσεις προκλήθηκαν από την επιθυμία των Ουκρανών για στενότερη σχέση με την Ε.Ε. και από τη δυσαρέσκεια που δημιουργήθηκε όταν ο Γιανουκόβιτς, πιεζόμενος από τη Ρωσία, πάγωσε κάθε πρόοδο προς αυτόν τον στόχο. Τα αιτήματα των διαδηλωτών περιλάμβαναν συνταγματική μεταρρύθμιση, ισχυροποίηση του ρόλου του Κοινοβουλίου, σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας, τέλος στη διαφθορά, πρόωρες εκλογές και παύση της βίας. Δεν υπήρχε, τότε, καμία αναφορά περί ΝΑΤΟ ή ανάμειξή του. Η Ουκρανία άρχισε να συζητά την εγκατάλειψη του non-bloc status τον Σεπτέμβριο του 2014, έξι μήνες μετά την παράνομη κι αθέμιτη προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία. Η τελική ουκρανική απόφαση, μάλιστα, πάρθηκε τον Δεκέμβριο 2014, πάνω από έναν χρόνο από τότε που ξεκίνησαν οι φιλοευρωπαϊκές διαδηλώσεις.

ΡΩΣΙΑ: Η Ρωσία έχει μειώσει την παρουσία της στο εξωτερικό και ο συνολικός αριθμός των ρωσικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων είναι σχετικά μικρός. Οι ΗΠΑ, όμως, εξακολουθούν να διατηρούν πολλαπλάσιο αριθμό βάσεων και στρατιωτική παρουσία σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, τις χώρες του Περσικού Κόλπου, το Αφγανιστάν, τη Ν. Κορέα, την Ιαπωνία, την

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

27

www.topontiki.gr

Αυστραλία. Οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Ρωσίας στο εξωτερικό βρίσκονται στην πλειονότητά τους σε εδάφη της πρώην ΕΣΣΔ. ΝΑΤΟ: Οι στρατιωτικές υποδομές του ΝΑΤΟ, εκτός του εδάφους των Συμμάχων, περιορίζονται στις περιοχές αυτές που η Συμμαχία διεξάγει επιχειρήσεις. Έτσι το ΝΑΤΟ έχει στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε Αφγανιστάν, Κόσοβο. Το ΝΑΤΟ έχει πολιτικά γραφεία σε χώρες εταίρους, όπως τη Γεωργία ή την Ουκρανία, δεν μπορεί να θεωρηθούν «στρατιωτικές βάσεις». Οι μεμονωμένες συμμαχικές χώρες έχουν υπερπόντιες βάσεις που δημιουργήθηκαν στη βάση διμερών συμφωνιών και της αρχής της συγκατάθεσης του κράτους που τις φιλοξενεί. Σε αντίθεση με τις ρωσικές βάσεις σε περιοχές της Μολδαβίας (Υπερδνειστερία), της Ουκρανίας (Κριμαία) και της Γεωργίας (Αμπχαζία και Ν. Οσσετία).

5

Απειλή από στρατιωτικές ασκήσεις

ΡΩΣΙΑ: Μέσα στο 2016 θα ενισχύσει τα στρατεύματά της στις δυτικές - κεντρικές περιοχές της χώρας, λόγω των αυξανόμενων μαζικών ΝΑΤΟκών ασκήσεων στην Ανατολική Ευρώπη. Το ΝΑΤΟ αυξάνει την παρουσία του μετά την επανασύνδεση Κριμαίας - Ρωσίας κι αυτό συνιστά πρόκληση κι απειλή για τη Ρωσία, που στις 25.5.15 ενημέρωσε εκ των προτέρων, ως ένδειξη καλής θέλησης, τα κράτη - μέλη του ΟΑΣΕ (Οργανισμός για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη) για μεγάλη αιφνίδια άσκηση ετοιμότητας των μονάδων αεράμυνας. ΝΑΤΟ: Κάθε κράτος έχει δικαίωμα να διεξάγει ασκήσεις, φτάνει να ακολουθεί τις διεθνείς του υποχρεώσεις. Τα κράτη-μέλη του ΟΑΣΕ δεσμεύονται από το Κείμενο της Βιέννης να ενημερώνουν εκ των προτέρων για τη διεξαγωγή ασκήσεων που περιλαμβάνουν άνω των 9.000 στρατιωτών. Το ΝΑΤΟ τηρεί τους όρους και το πνεύμα του Κειμένου. Από την πλευρά της,

8

Αφγανιστάν και ναρκωτικά

9

Κόσοβο και Κριμαία

ΡΩΣΙΑ: Η αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν παραμελεί το ζήτημα της παραγωγής ναρκωτικών, αφήνοντας το θέμα στον χειρισμό των αφγανικών αρχών. Η παραγωγή ηρωίνης και χασίς συνυπάρχει ειρηνικά με τις ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις στη χώρα. Το 2014 το Αφγανιστάν παρήγαγε 6.400 τόνους ναρκωτικών, 900 τόνους περισσότερους από το 2013. ΝΑΤΟ: Όπως με κάθε κυρίαρχη χώρα, η βασική ευθύνη για την τήρηση του νόμου και της τάξης στο Αφγανιστάν, συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου ναρκωτικών, ανήκει στην αφγανική κυβέρνηση. Η διεθνής κοινότητα στηρίζει την αφγανική κυβέρνηση στο έργο της με πολλούς τρόπους, όπως μέσω ΟΗΕ, Ε.Ε. Το ΝΑΤΟ δεν είναι κύριος παίκτης στην περιοχή. Αυτός ο ρόλος έχει συμφωνηθεί με τη διεθνή κοινότητα.

ΝΑΤΟ και σύνορα Ρωσίας

ΡΩΣΙΑ: Το ΝΑΤΟ έχει αυξήσει σταθερά την παρουσία του στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας με προκλητικές, μεγάλης κλίμακας ασκήσεις κατά μήκος των ρωσικών συνόρων. Το νέο δόγμα ασφαλείας που υπέγραψε ο Πούτιν για το 2016 αναφέρει το ΝΑΤΟ ως πρωταρχική απειλή για την ειρήνη. Η Μόσχα κατηγορεί το ΝΑΤΟ για παραβίαση των διεθνών νομοθεσιών και για εξάπλωση των στρατιωτικών του εγκαταστάσεων κατά μήκος των ρωσικών συνόρων, με στόχο τον περιορισμό και την περικύκλωση της Ρωσίας. ΝΑΤΟ: Ο ρωσικός ισχυρισμός αγνοεί τα δεδομένα της γεωγραφίας. Τα χερσαία σύνορα της Ρωσίας έχουν μήκος πάνω από 20.000 χλμ. Από αυτά, μόλις τα 1.215 συνορεύουν με τωρινά μέλη του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία έχει χερσαία σύνορα με 14 χώρες, από τις οποίες μόνο πέντε είναι μέλη της Συμμαχίας. Οι ισχυρισμοί ότι το ΝΑΤΟ κατασκευάζει βάσεις γύρω από τη Ρωσία είναι ανυπόστατοι. Εκτός του χώρου των κρατών μελών του ΝΑΤΟ η Συμμαχία διατηρεί σημαντική στρατιωτική παρουσία μόνο σε Αφγανιστάν, Κόσοβο και στον θαλάσσιο χώρο ανοιχτά στο Κέρας της Αφρικής. Οι επιχειρήσεις αυτές διεξάγονται υπό την εντολή του ΟΗΕ, άρα έχουν και την έγκριση της Ρωσίας.

6

αναφέρθηκε εκείνα τα χρόνια. Ούτε μία ανατολικοευρωπαϊκή χώρα δεν έθεσε το θέμα».

όμως, η Ρωσία έχει επανειλημμένα διεξάγει ασκήσεις με δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες, κάποιες κοντά σε περιοχές ΝΑΤΟ, χωρίς προειδοποίηση. Αυτή η πρακτική αποτελεί παραβίαση του πνεύματος του Κειμένου της Βιέννης και υπονομεύει την εμπιστοσύνη. Η κατάληψη της Κριμαίας «μεταμφιέστηκε» με μια τέτοια άσκηση. Συνεπώς οι ασκήσεις της Ρωσίας και όχι του ΝΑΤΟ είναι απειλή για τη σταθερότητα.

7

Επιστροφή στα ψυχροπολεμικά χρόνια

Ενοποίηση Γερμανίας και Ανατολική Ευρώπη

ΡΩΣΙΑ: Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, μπορεί το ΝΑΤΟ να μην δεσμεύτηκε νομικά για τη μη εξάπλωση προς τα ανατολικά όταν ενοποιήθηκαν οι δύο Γερμανίες, όμως υπήρξαν προφορικές υποσχέσεις. Οι Ρώσοι εξετάζουν με το μικροσκόπιο όλα τα αρχειοθετημένα έγγραφα που υπάρχουν κι αναφέρουν πως την εποχή εκείνη η Δύση έκανε ό,τι μπορούσε για να πείσει – προφορικά – τους Σοβιετικούς ότι δεν υπήρχε καμιά πιθανότητα για ένταξη στο ΝΑΤΟ χωρών όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία και η τέως Τσεχοσλοβακία. ΝΑΤΟ: Καμία τέτοια υπόσχεση δεν έχει δοθεί ποτέ και η Ρωσία ουδέποτε παρουσίασε κανένα στοιχείο. Κάθε επίσημη απόφαση του ΝΑΤΟ, άλλωστε, είναι συναινετική και καταγράφεται. Επιπρόσθετα, τη χρονική περίοδο της υποτιθέμενης υπόσχεσης ίσχυε ακόμη το Σύμφωνο της Βαρσοβίας. Τα μέλη του δεν συμφώνησαν στη διάλυση του Συμφώνου μέχρι το 1991, άρα δεν είναι δικαιολογημένη η υπόθεση ότι το 1989 υπήρχε στην ατζέντα η ιδέα για ένταξή τους στο ΝΑΤΟ. Αυτό έχει επιβεβαιωθεί από τον ίδιο τον Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, που στις 15.10.14 δήλωσε: «Το θέμα της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ δεν συζητήθηκε καθόλου και δεν

Να δεις που στο τέλος σ’εμάς θα στείλουν τον λογαριασμό

ΡΩΣΙΑ: Η εισαγωγή στη διεθνή πρακτική ενός άλλου μοντέλου διακήρυξης ανεξαρτησίας μιας περιοχής και η γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου για την ανεξαρτησία του Κοσόβου δημιουργεί προηγούμενο. Οι κάτοικοι της Κριμαίας, σύμφωνα με τη διεθνή νομοθεσία, επέλεξαν μέσω δημοψηφίσματος να εκφράσουν την ελεύθερη βούλησή τους για ανεξαρτησία από την Ουκρανία κι επανένωση με τη Ρωσία. Στο Κόσοβο, όμως, ο διαχωρισμός από τη Σερβία πραγματοποιήθηκε χωρίς δημοψήφισμα. ΝΑΤΟ: Στο Κόσοβο οι διεθνείς προσπάθειες για επίτευξη λύσης διήρκησαν πάνω από 3.000 ημέρες. Στην Κριμαία δεν υπήρχε προϋπάρχουσα κρίση, ούτε εμπλοκή του ΟΗΕ και διαπραγμάτευση επίλυσης. Η Ρωσία προσήρτησε μέρος της Ουκρανίας μέσα σε 30 ημέρες. Το δημοψήφισμα της Κριμαίας ήταν ασυμβίβαστο με το ουκρανικό δίκαιο, έγινε υπό συνθήκες ένοπλης κατοχής, χωρίς αξιόπιστους διεθνείς παρατηρητές κι ελευθερία έκφρασης. Το Διεθνές Δικαστήριο, εξάλλου, απεφάνθη ότι η απόφασή του για την ανεξαρτησία του Κοσόβου δεν αποτελεί προηγούμενο.

10

Πυραυλική άμυνα

ΡΩΣΙΑ: Η συμφωνία για περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν «ακυρώνει» αυτόματα τη σημασία της αντιπυραυλικής ασπίδας στην Ευρώπη. Όμως, το ΝΑΤΟ ισχυρίζεται ψευδώς ότι υπάρχει απειλή και γι’ αυτό η πυραυλική ασπίδα του στοχεύει στη στρατηγική αναχαίτιση της Ρωσίας. ΝΑΤΟ: Η ΝΑΤΟϊκή αντιπυραυλική άμυνα δεν στρέφεται κατά της Ρωσίας. Γεωγραφία και φυσική καθιστούν αδύνατη την κατάρριψη ρωσικών πυραύλων από ΝΑΤΟϊκές τοποθεσίες σε Ρουμανία ή Πολωνία. Ο ισχυρισμός ότι η συμφωνία του Ιράν απαλείφει την ανάγκη για αντιπυραυλική άμυνα είναι λάθος, διότι δεν καλύπτει τη διάδοση της τεχνολογίας βαλλιστικών πυραύλων. Ακόμη, η ΝΑΤΟϊκή άμυνα δεν αφορά συγκεκριμένη χώρα, αλλά τη γενικότερη απειλή από διάφορες χώρες.

28

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Έρχονται τα ρομπότ... Μέχρι το 2050 υπολογιστές και μηχανές τεχνητής νοημοσύνης θα αντικαταστήσουν την ανθρώπινη εργασία Η συζήτηση για τις επιπτώσεις της τεχνολογίας στην αύξηση της ανεργίας δεν ξεκίνησε τον 21ο αιώνα, όμως όταν μιλάμε για τεχνολογική απειλή δεν μπορούμε να περιορίζουμε τη συζήτηση στις θέσεις εργασίας.

Η

εποχή που οι μηχανές θα υποκαταστήσουν τον άνθρωπο πλησιάζει. Μέχρι το 2050 τα ρομπότ, οι υπολογιστές και οι μηχανές τεχνητής νοημοσύνης θα έχουν αντικαταστήσει την ανθρώπινη εργασία με αποτέλεσμα η παγκόσμια ανεργία να ξεπεράσει το 50%. Αυτό τουλάχιστον υποστήριξε ο καθηγητής της επιστήμης των υπολογιστών Μοσέ Βάρντι, του Πανεπιστημίου Ράις, στο κυριότερο επιστημονικό συνέδριο στις ΗΠΑ. Οι δηλώσεις του Βάρντι προκάλεσαν χιλιάδες δημοσιεύματα σε όλο τον πλανήτη, τα οποία αναπαρήγαγαν την εκτίμηση του καθηγητή. Tα μεγαλύτερα ΜΜΕ επικεντρώθηκαν στο πρόβλημα της ανεργίας περιγράφοντας ένα δυστοπικό μέλλον. Όμως τα προβλήματα που δημιουργούνται από την τεχνολογική εξέλιξη δεν αφορούν το μέλλον, τα βιώνουμε ήδη και σπάνια γίνεται διάλογος για αυτά.

Η τεχνολογία αλλάζει τον κόσμο Το 1888 ο Έντουαρντ Μπέλαμι δημοσίευσε το προφητικό βιβλίο επιστημονικής φαντασίας «Κοιτώντας προς τα πίσω: 2000-1887». Ο ήρωας του βιβλίου, ένας εύπορος κάτοικος της Βοστώνης, πάσχει από αϋπνία και κοιμάται με τη βοήθεια ύπνωσης στο υπόγειο του σπιτιού του. Έπειτα από μία πυρκαγιά στο σπίτι του, ξυπνάει στη Βοστώνη του 2000, την οποία περιγράφει ως μία σοσιαλιστική ουτοπία. Η βιομηχανική επανάσταση και η τεχνολογική εξέλιξη είχαν γεννήσει προσδοκίες ότι ο κόσμος θα γινόταν καλύτερος. Η ουτοπία του Μπέλαμι «προέβλεπε» ότι το 2000 οι μηχανές θα έκαναν όλες τις δύσκολες δουλειές, σε μία πλήρως βιομηχανοποιημένη κοινωνία, με την τεχνολογία να βελτιώνει τη ζωή των ανθρώπων και την ανάπτυξη της οικονομίας να λειτουργεί προς όφελος της κοινωνίας. Οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να διαλέξουν ελεύθερα το επάγγελμά τους. Οι ώρες εργασίες θα ήταν ελάχιστες, οι εργαζόμενοι θα συνταξιοδοτούνταν στα 45 τους χρόνια και μετά θα αφιέρωναν πλήρως τη ζωή τους στην προσωπική τους βελτίωση. Η τεχνολογική εξέλιξη θα έδινε στους πολίτες τη δυνατότητα να έχουν ελεύθερο χρόνο για να εξασκούν τα χόμπι τους, να διαβάζουν εφημερίδες, να ακούν μουσική και να ασχολούνται με την τέχνη και τη διαρκή εκπαίδευσή τους. Παρά τις προσδοκίες, ο 20ός αιώνας ήταν ακριβώς το αντίθετο. Η ανθρωπότητα γνώρισε δύο πολύνεκρους πολέμους, τα ωράρια εργα-

Καθηγητής πανεπιστημίου των ΗΠΑ υποστηρίζει ότι η παγκόσμια ανεργία θα ξεπεράσει το 50%

σίας επέστρεψαν σε εποχές προ βιομηχανικής επανάστασης και τα χόμπι σε πολλές χώρες του «ανεπτυγμένου» πλανήτη μοιάζουν επιστημονική φαντασία. Ακόμη και η βασική εκπαίδευση ή, πολύ περισσότερο, η πανεπιστημιακή εκπαίδευση, για παράδειγμα στη Βρετανία, εξελίσσεται σε προνόμιο για λίγους. Η τέχνη δεν απευθύνεται στο άτομο, αλλά στις μάζες, οι μεγάλες επιχειρήσεις ενημέρωσης παράγουν το συντριπτικό ποσοστό των ειδήσεων που κυκλοφορούν παγκοσμίως, οι πολίτες είναι εκτεθειμένοι στην εμπορευματοποίηση και την προπαγάνδα και το Διαδίκτυο στον 21ο αιώνα δεν βελτίωσε την κατάσταση – αντίθετα, συμβάλλει στην επιδείνωσή της.

διάρκεια της βάρδιάς του. Το μοντέλο ήταν επαναστατικό γιατί ανέτρεπε πλήρως ό,τι ίσχυε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Ο «φορντισμός», όπως έμεινε στην Ιστορία, κυριάρχησε από το 1920 έως το 1970 και διαμόρφωσε μία εντελώς καινούργια οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα. Το νέο μοντέλο ανέτρεψε τις εργασιακές σχέσεις και επέφερε το πρώτο μεγάλο πλήγμα στα εργατικά σωματεία, υποβαθμίζοντας τη δύναμή τους. Ανειδίκευτοι εργάτες, με ελάχιστη εκπαίδευση, μπορούσαν να κάνουν πολύ καλά τη δουλειά. Σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εργασίας, η τεχνολογική επανάσταση του Φορντ είχε βαθιές επιπτώσεις στην οργάνωση της κοινωνίας. Τα εργοστάσια γιγαντώθηκαν και οι συνθήκες εργασίας ήταν πρωτοφανείς. Περιφραγμένοι χώροι με ψηλούς τοίχους, οπλισμένους φρουρούς, εργαζομένους υποχρεωμένους να ακολουθούν με ακρίβεια δευτερολέπτου τη διαδικασία και υποταγμένους σε έναν μηχανισμό που αποξένωνε το άτομο από το προϊόν της εργασίας του και την εργασία από το κοινωνικό περιβάλλον και την καθημερινή ζωή. Βασικός κοινωνικός στόχος του νέου μοντέλου ήταν να επιτευχθεί ένα καθεστώς το οποίο δεν θα διατάρασσε τον στόχο της διαρκούς αύξησης της παραγωγής και της διαρκούς επέκτασης χωρίς περιορισμούς. Οι τεχνολογικοί κανόνες καθόρισαν το εργασιακό περιβάλλον, το οποίο με τη σειρά του καθόρισε και το πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύχθηκε το μοντέλο, προτείνοντας μία συγκεκριμένη κοινωνική δομή και πολιτική ανταπόκριση ικανή να αναπτυχθεί αυτό το μοντέλο.

Ζήτω η Ελλάς! Και χωρίς τεχνολογία θερίζει η ανεργία...

Τι πήγε στραβά; Ο τρόπος με τον οποίο η τεχνολογία επηρεάζει καταλυτικά την οργάνωση των κοινωνιών έγινε ορατός από τις αρχές του 20ού αιώνα όταν ο Φορντ εφάρμοσε μία τεχνολογική καινοτομία. Στα εργοστάσιά του, ο εργάτης παρήγε ένα μικρό τμήμα του αυτοκινήτου. Καθηλωμένος μπροστά σε μία γραμμή παραγωγής έπρεπε να επαναλαμβάνει την ίδια διαδικασία καθ’ όλη τη

Από τη Φορντ στην Τογιότα Το μοντέλο του Φορντ δέχθηκε το πρώτο πλήγμα στην κρίση του 1930 και κατέρρευσε με την κρίση της δεκαετίας του 1970. Σε ένα περιβάλλον όπου οι βιομηχανίες έπρεπε να μάθουν να λειτουργούν σε οικονομικό κλίμα μηδενικής ανάπτυξης, μία αυτοκινητοβιομηχανία στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού έκανε τη νέα επανάσταση με τη βοήθεια της νέας τεχνολογίας. Το νέο μοντέλο που εφαρμόστηκε σε εργοστάσια της Τογιότα και έμεινε γνωστό ως «τογιοτισμός» πρότεινε έναν νέο τρόπο λειτουργίας και, εφόσον δεν μπορούσε να ανα-

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

29

www.topontiki.gr

πτυχθεί η οικονομία και να αυξηθεί η κατανάλωση, βασίστηκε στη μείωση του κόστους παραγωγής. Και σε αυτό το μοντέλο ο βασικός πυρήνας ήταν η τεχνολογία. Οι εργαζόμενοι στη γραμμή παραγωγής άρχισαν να αντικαθίστανται από μηχανές και ρομπότ που έκαναν εξίσου καλά τη δουλειά, με ελάχιστες... απαιτήσεις. Η ευελιξία που πρόσφεραν τα ρομπότ, ο συγχρονισμός της παραγωγής με τη ζήτηση προκάλεσαν σημαντική μείωση του κόστους. Η τεχνολογία, η μικροηλεκτρονική, οι ραγδαίες εξελίξεις στον τομέα της επικοινωνίας έδωσαν τη δυνατότητα στα εργοστάσια να μπορούν να αντιμετωπίσουν απρόσμενους εξωτερικούς παράγοντες που ο «φορντισμός» απαιτούσε να είναι σταθεροί. Το νέο μοντέλο δεν ήθελε περισσότερους εργάτες για να αυξήσει την παραγωγή, το αντίθετο. Στη Γερμανία από το 1955 έως το 1965 επενδύθηκαν 100 δισ. μάρκα στον βιομηχανικό τομέα, με αποτέλεσμα 2.000.000 νέες θέσεις εργασίας. Ανάμεσα στο 1965 και το 1970, που άρχισε να εφαρμόζεται το νέο μοντέλο, καταστράφηκαν 100.000 θέσεις εργασίας και όταν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές ενσωματώθηκαν πλήρως στην παραγωγική διαδικασία έφυγαν από την παραγωγή ακόμη 500.000 εργάτες. Η καθετοποιημένη παραγωγή των εργοστασίων του «φορντισμού» ανατράπηκε, η τηλεματική, οι δορυφορικές επικοινωνίες, οι αυξανόμενες δυνατότητες των υπολογιστών, η μείωση του κόστους και η αύξηση της ταχύτητας στις μεταφορές καθιστούσαν πλέον εφικτή την παραγωγή σε διαφορετικά σημεία του πλανήτη. Οι μεγάλες επιχειρήσεις άρχισαν να μοιράζουν τμήματα της παραγωγής σε διαφορετικές χώρες, μειώνοντας ακόμη περισσότερο το κόστος. Το 1978 η Φορντ είχε 256.614 υπαλλήλους στις ΗΠΑ, μέσα σε πέντε χρόνια απολύθηκαν περισσότεροι από 100.000. Στο τέλος του 1990 η Φορντ παρήγαγε 1,5 εκατ. οχήματα για την αγορά των ΗΠΑ με 155.000 υπαλλήλους, όσους είχε ένα μεγάλο εργοστάσιο την περίοδο που κατασκευαζόταν το διάσημο μοντέλο «Τ». Το φαινόμενο δεν περιορίστηκε στην αυτοκινητοβιομηχανία. Η ΙΚΕΑ, όπως αναφέρει Έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας, έχει κρατήσει στη Σουηδία μόνο το τμήμα μάρκετινγκ, τους σχεδιαστές και τις οικονομικές υπηρεσίες. Όλες οι κατασκευές γίνονται σε χώρες της Ασίας. Η ΝΙΚΕ επίσης κρατάει στην Αμερική μόνο τον στρατηγικό σχεδιασμό. Αν οι ανειδίκευτοι εργάτες που χρησιμοποιούσε το μοντέλο του Φορντ αποδυνάμωσε το εργατικό κίνημα, το νέο μοντέλο το διέλυσε. Ανέτρεψε τις προηγούμενες εργασιακές σχέσεις, με την αύξηση της ανεργίας, τα ευέλικτα ωράρια, την «απασχολησιμότητα», που είναι πλέον ο κανόνας. Αποτέλεσμα ήταν να καταρρεύσει πλήρως η δομή των εργατικών σωματείων σε ολόκληρο τον κόσμο, με τις γνωστές συνέπειες. Στις ΗΠΑ το εργατικό κίνημα στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές του ’90 έχασε 20 εκατ. μέλη και κάτι αντίστοιχο συνέβη στη Δυτική Ευρώπη. Στη Γαλλία οι

εργαζόμενοι που έχουν κάποιου είδους συλλογική σύμβαση μειώθηκαν κατά 50% τα τελευταία 20 χρόνια

Πώς η τεχνολογία επηρεάζει καταλυτικά την οργάνωση των κοινωνιών

Το τελειωτικό χτύπημα Αν ο Φορντ άλλαξε τον κόσμο και ανέτρεψε πλήρως τις κοινωνικοοικονομικές σχέσεις και ο «τογιοτισμός» με τη βοήθεια της παγκοσμιοποίησης ενίσχυσε την ανεργία και αποδυνάμωσε τους εργαζομένους, οι νέες τεχνολογίες ήρθαν να εξαϋλώσουν ό,τι απέμεινε και κυρίως να αυξήσουν το χάσμα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς. Οι νέες τεχνολογίες, που υποτίθεται ότι θα συνέβαλλαν στη βελτίωση της ζωής σε όλα τα επίπεδα, είχαν ως αποτέλεσμα την περαιτέρω διόγκωση των κοινωνικών ανισοτήτων. Το 1970 το 1% του πιο πλούσιου τμήματος του πληθυσμού των ΗΠΑ κατείχε το 10% του εθνικού εισοδήματος, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει διπλασιαστεί. Το ακόμη πιο πλούσιο 0,1% του πληθυσμού κατέχει το 8% του συνολικού εθνικού εισοδήματος. Το 2005 το εισόδημα δύο μόνο Αμερικανών, του Μπιλ Γκέιτς και του Γουόρεν Μπάφετ, αντιστοιχούσε στο εισόδημα που είχε το 40% των πιο φτωχών στρωμάτων της χώρας. Το 1992 το εισόδημα των 400 πιο πλούσιων ατόμων της λίστας «Forbes» ήταν 300 δισ. δολάρια, σήμερα το σύνολο του πλούτου της συγκεκριμένης λίστας ξεπερνάει τα 1,7 τρισ. δολάρια, την ώρα που το αντίστοιχο εισόδημα της μεσαίας τάξης μειώνεται. Σύμφωνα με δημοσίευμα του «Γκάρντιαν», στη Βρετανία τα επόμενα 10 χρόνια αναμένεται να χαθούν εξαιτίας της τεχνολογίας σχεδόν ένα εκατ. θέσεις εργασίας της μεσαίας τάξης. Η παλιά ιστορία επαναλαμβάνεται, αλλά αυτήν τη φορά με μεγάλη ταχύτητα και προκαλεί ακόμη πιο βίαιες ανατροπές. Η μεσαία τάξη καταρρέει προς όφελος μιας μικρής ελίτ. Οι ραγδαίες αλλαγές των τελευταίων χρόνων ενδυναμώνουν τους λίγους ισχυρούς. Η απο-

σάθρωση των κανόνων, που ξεκίνησε από τη δεκαετία του ’80 στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, οι ιδιωτικοποιήσεις, ο περιορισμός της νομικής προστασίας για τα εργατικά σωματεία, οι χαμηλότεροι φόροι έχουν γίνει παγκόσμιος κανόνας και ενισχύουν ακόμη περισσότερο τις ανισότητες. Το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών οφείλεται, σύμφωνα με τη δημοσιογράφο και συγγραφέα Κρίστια Φρίλαντ, στις πολιτικές ηγεσίες, την παγκοσμιοποίηση και τη ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη. Η νέα τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα στις μεγάλες εταιρείες να μετατρέψουν ολόκληρο τον πλανήτη σε αγοραστικό τους κοινό. Η δύναμή τους, οι πολιτικές επιρροές, σε μία «ελεύθερη οικονομία», περιορίζουν αντί να ενισχύουν τον ανταγωνισμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Γκράχαμ Μπελ κράτησε την πατέντα του τηλεφώνου για μερικά χρόνια, σήμερα το κόπι-ράιτ σε προϊόντα τεχνολογίας μπορεί να ξεπεράσει τις επτά δεκαετίες, με αποτέλεσμα οι υπάρχουσες υπερδυνάμεις να διαιωνίζουν την κυριαρχία τους. Σε αντίθεση με τη βιομηχανική επανάσταση, οι γίγαντες του σημερινού κόσμου δεν παράγουν νέες δουλειές. Στο απόγειό της η Τζένεραλ Μότορς απασχολούσε εκατοντάδες χιλιάδες υπαλλήλους, η Φέισμπουκ σήμερα, σύμφωνα με τη Φρίλαντ, απασχολεί μόλις 10.000 άτομα. Στη νέα οικονομία μπορείς με ένα κλικ να αγοράσεις φθηνά ένα βιβλίο, ρούχα και ό,τι μπορεί να πουληθεί, οι προβλέψεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις λιανικής τα επόμενα χρόνια είναι εξαιρετικά δυσοίωνες μπροστά στα μεγαθήρια τύπου Άμαζον. Ο Κενθ Ρόγκοφ, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ και καθηγητής του Χάρβαρντ, έγραψε ότι όσο οι μισθοί στην Κίνα ανεβαίνουν οι εταιρείες ψάχνουν τρόπους να αντικαταστήσουν τους εργαζομένους με ρομπότ. Τα φθηνά έξυπνα τηλέφωνα και η καθολική πρόσβαση στο Διαδίκτυο θα εξαφανίζουν τις δουλειές λιανικής με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν 5 με 10 εκατ. θέσεις τον χρόνο παγκοσμίως. Τα πολύχρωμα γραφεία της Γκουγκλ και οι ταινίες του Χόλιγουντ που αγιοποιούν την τεχνολογία, καταφέρνουν να διώχνουν από τον δημόσιο διάλογο τις αρνητικές επιπτώσεις της. Σήμερα η Γκουγκλ και η Φέισμπουκ καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το τι λαμβάνει ως πληροφόρηση ο χρήστης του Διαδικτύου, η επιρροή τους είναι τεράστια και ο συγκεντρωτισμός τους πρωτοφανής σε σχέση με οποιαδήποτε προηγούμενη ιστορική περίοδο. Οι νέες τεχνολογίες ανατρέπουν για άλλη μία φορά τις κοινωνικές δομές και διαμορφώνουν έναν νέο πλανήτη, όπου όλες οι ανθρώπινες δραστηριότητες, από την ενημέρωση, τη διασκέδαση, τα αθλητικά παπούτσια και την αγορά προϊόντων ώς τις ιδέες, θα διακινούνται από αυτούς που τις παράγουν. Και επειδή κανείς δεν μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη, λύση, σύμφωνα με τη Φρίλαντ, θα ήταν μία νέα παγκόσμια συμφωνία, αντίστοιχη με εκείνη που επέβαλε ο «φορντισμός» και βάσει της οποίας αναπτύχθηκε το σύγχρονο κοινωνικό κράτος και οι κανόνες προστασίας του αυτονόητου.

30

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Παζάρι με τις συντάξεις Οι απαιτήσεις των δανειστών και οι εναλλακτικές προτάσεις που ρίχνει στο τραπέζι η κυβέρνηση Πλαφόν ανώτατης σύνταξης (ανεξάρτητα από τον αριθμό τους) στα 3.088 ευρώ και πλαφόν για μία σύνταξη στα 2.473 ευρώ περιλαμβάνεται στο νέο ασφαλιστικό, είπε ορθά κοφτά ο υφυπουργός Εργασίας Τάσος Πετρόπουλος στη Βουλή, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξανδρου Τριανταφυλλίδη.

Τ

ο πλαφόν μέχρι τώρα είναι 3.680 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι η μείωση θα φτάσει περίπου τα 600 ευρώ μηνιαίως. Σήμερα, πάντως, μία σύνταξη λαμβάνουν 1.288.000 συνταξιούχοι, δύο συντάξεις 995.000 συνταξιούχοι και τρεις συντάξεις 335.000 συνταξιούχοι. Υπάρχουν τέσσερις συνταξιούχοι που παίρνουν 10 συντάξεις, επτά παίρνουν εννέα συντάξεις, 49 παίρνουν οκτώ συντάξεις και 364 παίρνουν επτά συντάξεις. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, αν και παραδέχονται ότι και πάλι υπάρχει απόκλιση στο δημοσιονομικό κενό, κυρίως με το ΔΝΤ, με τις νέες αυτές περικοπές στις επικουρικές και στο πλαφόν των υψηλών κύριων συντάξεων θα καταφέρουν να κάμψουν τις αντιρρήσεις τους και να επιτύχουν συμφωνία.

Μειώσεις Οι εναλλακτικές προτάσεις που έχουν ακόμη πέσει στο τραπέζι είναι: Μειώσεις στις κύριες συντάξεις, που ενδεχομένως να βαπτιστούν «αύξηση της εισφοράς υπέρ του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών». Σήμερα η εισφορά ανέρχεται σε 3%-14% για συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ (Ν. 3865/10) – ξεκινά από το 3% και σταδιακά αυξάνεται ανάλογα με το ύψος της σύνταξης. Το σενάριο που εξετάζεται είναι η εισφορά να αυξηθεί ή να παρακρατείται από χαμηλότερο ύψος συντάξεων, και συγκεκριμένα από το υπερβάλλον ποσό, με στόχο την εξοικονόμηση περίπου 250 εκατ. ευρώ ετησίως. Ωστόσο, οι δανειστές επισημαίνουν ότι πρόκειται για ανακατανομή εσόδων στο πλαίσιο της γενικής κυβέρνησης και όχι για εξοικονόμηση συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1,25% του ΑΕΠ το 201516 όπως έχει συμφωνηθεί. Σχεδιασμός περικοπών στις νέες αλλά και στις καταβαλλόμενες συντάξεις μέσω του επανυπολογισμού τους. Όπως προβλέπει το σχέδιο νόμου, «σε περίπτωση κατά την οποία το ποσό της εκδιδομένης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα εκδιδόταν κατά το προϊσχύσαν καθεστώς κατά ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της υπό κρίση διαφοράς καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά». Αυτό σημαίνει ότι το ήμισυ της διαφοράς κινδυνεύει να περικοπεί μετά το 2018. Για παράδειγμα, αν η σύνταξη υπολογίζεται στα 1.200 ευρώ με το ισχύον καθεστώς και

1

2

«Παγώνει» και για φέτος το εφάπαξ για 63.000 συνταξιούχους

στα 1.000 με το νέο (διαφορά 20%), τα 100 ευρώ που αποτελούν το ήμισυ της προσωπικής διαφοράς θα βρεθούν στο στόχαστρο. Ωστόσο ο επανυπολογισμός τεχνικά, όπως εκτιμούν οι αρμόδιοι, μπορεί να διαρκέσει ένα έτος, ενώ οι δανειστές επιμένουν σε άμεσες περικοπές. Δραστική μείωση του ανώτατου πλαφόν για το άθροισμα των συντάξεων (των διπλών κύριων συντάξεων + χηρείας + επικουρική) στο επίπεδο των 2.3002.500 ευρώ από 3.000 που προβλέπει το σχέδιο νόμου Κατρούγκαλου. Σε αυτή την περίπτωση το πλέγμα προστασίας θα αφορά τις κύριες συντάξεις έως 1.300 ή έως 1.500 ευρώ. Μείωση της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ. Οι δανειστές θεωρούν το ποσό υψηλό για τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας και ζητούν να κατέβει για όλους στα 320 ευρώ. Περαιτέρω μείωση – στα 300 ευρώ – ζητούν για όσους συνταξιοδοτούνται με λιγότερα από 20 έτη ασφάλισης. Μειώσεις στις επικουρικές με τρεις εναλλακτικούς τρόπους: α) Μέσω της εφαρμογής της ρήτρας βιωσιμότητας. Όπως υπολογίζουν παράγοντες της ασφάλισης, με την περικοπή κατά 6,6% με-

σοσταθμικά των επικουρικών που εισπράττουν 1,2 εκατομμύρια συνταξιούχοι, εξασφαλίζονται 330 εκατ. ευρώ ετησίως. Αν η μείωση γίνει κλιμακωτά από 2% έως 20% για συντάξεις άνω των 170 ευρώ στο υπερβάλλον ποσό, η απόδοση ανέρχεται σε 300 εκατ. ευρώ. Αν εξοικονομηθούν επιπλέον 250 εκατ. ευρώ από την αύξηση της εισφοράς 1%, τότε θα καλυφθεί το έλλειμμα του Ταμείου, που ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ. β) Μέσω του επανυπολογισμού τους. Οι απώλειες θα είναι μεγαλύτερες (πάνω από 10%) για τις υψηλές επικουρικές – κυρίως σε ΔΕΚΟ, ΤΑΝΠΥ, Ταμείο Μηχανικών κ.λπ.

–, για τις οποίες θα προκύψει μεγάλη προσωπική διαφορά. Ο νέος τρόπος υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων προβλέπει ποσοστό αναπλήρωσης 0,45% επί των συντάξιμων αποδοχών. Μειώσεις θα υποστούν και οι περίπου 50.000 εκκρεμείς συντάξεις που έχουν καθυστερήσει δύο έτη κατά μέσο όρο. γ) Μέσω της διεύρυνσης της παρακράτησης της εισφοράς υπέρ ΑΚΑΓΕ. Σήμερα παρακρατείται ποσοστό 3%-10% από τις συντάξεις άνω των 300 ευρώ. Ωστόσο, ο αριθμός των συντάξεων που υπερβαίνει τα 300 ευρώ είναι μόλις 30.000 και το δημοσιονομικό όφελος είναι μικρό. Έτσι, εξετάζεται το χαράτσι να ξεκινήσει από χαμηλότερο ύψος, ακόμα και από τα 150 ευρώ.

Κόψε στο τέλο-ς κόψε ευνουχίσθοα μας υν

3

4 5

Εισφορές Στον βωμό, όμως, της επιστροφής της τρόικας έχει ήδη θυσιαστεί το εφάπαξ, με τις δύο πλευρές να διαπραγματεύονται τη συνεισφορά του προϋπολογισμού στο σύστημα. Έτσι ούτε φέτος αναμένεται να δοθεί κανένα εφάπαξ σε 63.000 συνταξιούχους, οι οποίοι έχουν κάνει αίτηση για τη συγκεκριμένη παροχή από την 1η Σεπτεμβρίου 2013 και έπειτα. Και αυτό γιατί δεν αναμένεται να έχει προσδιοριστεί ο νέος τρόπος υπολογισμού εφάπαξ πριν από τον ερχόμενο Ιούνιο-Ιούλιο, ενώ αρκετούς μήνες επιπλέον – εκτιμάται ότι – θα χρειαστεί και ο επανυπολογισμός καθενός από τα 63.000 εκκρεμή εφάπαξ με βάση τον νέο μαθηματικό τύπο που θα αποφασίσει το υπουργείο Εργασίας. Μέχρι, όμως, να προσδιοριστεί ο νέος τύπος υπολογισμού των εφάπαξ όχι μόνο θα εισπράττονται εισφορές περίπου 450 εκατ. ευρώ υπέρ των ταμείων πρόνοιας, αλλά θα συγκεντρώνονται στον κοινό «κουμπαρά» του κυοφορούμενου Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης,

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

31

www.topontiki.gr

Τι προβλέπει ο νέος τρόπος υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων

στον οποίο – σύμφωνα με το κυβερνητικό προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού – θα συγχωνευτούν, χάνοντας πλήρως τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλειά τους, τα Ταμεία Πρόνοιας. Τα κεφάλαια τα οποία θα συγκεντρώνει αυτός ο «κουμπαράς» θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη κάθε άλλης ανάγκης του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και πρώτα απ’ όλα της καταβολής των κύριων συντάξεων των ελλειμματικών ταμείων (π.χ. ΙΚΑ, ΟΑΕΕ).

Καμία μελέτη Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες: Κανένα από τα μεγάλα Ταμεία Πρόνοιας δεν πρόκειται να κάνει αναλογιστική μελέτη

με βάση τα τρία σενάρια επανυπολογισμού των εφάπαξ, τα οποία τους απέστειλε το υπουργείο Εργασίας στα μέσα του περασμένου μήνα και τα οποία οδηγούν σε μία μείωση 20-25% στα εφάπαξ. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα ήδη έλαβε αρνητική απόφαση. Το ίδιο αναμένεται να κάνει και το Δ.Σ. του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) την ερχόμενη Τετάρτη 2 Μαρτίου. Η έκδοση νέων αναλογιστικών μελετών από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή θα χρειαστεί 4-5 μήνες. Συνεπώς θα είναι έτοιμες τον ερχόμενο Ιούνιο - Ιούλιο. Ο επανυπολογισμός 63.000 εφάπαξ από τις αρμόδιες υπηρεσίες των Ταμείων Πρόνοιας, οι οποίες αναμένεται (εφόσον έχει ψηφιστεί έως τότε το νέο ασφαλιστικό, το οποίο προβλέπει την ένταξη των εν λόγω ταμείων στον

Αυλαία για τον νόμο Δένδια Ετοιμάζεται να ρίξει αυλαία ο νόμος Δένδια, καθώς όσοι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες βρίσκονται με «κόκκινα» δάνεια θα έχουν έναν μήνα περιθώριο για να κάνουν χρήση των διατάξεων. Στις 31 Μαρτίου λήγει η προθεσμία υπαγωγής στον νόμο και ακόμη δεν έχει αποσαφηνιστεί για το τι θα γίνει με τα επιχειρηματικά δάνεια, καθώς το θέμα βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Όπως έχει προαναγγείλει και ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, στόχος είναι να επιτευχθεί τριετής παράταση της εφαρμογής του Νόμου Δένδια, που αφορά τη διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ωστόσο αυτή τη στιγμή ο μοναδικός νόμος που υπάρχει σε ισχύ και απευθύνεται σε μικρομεσαίους επιχειρηματίες είναι αυτός και λήγει τυπικά στις 31 Μαρτίου, με ό,τι αυτό σημαίνει για τους δανειολήπτες, εάν δεν υπάρξει παράτασή του ή κάποιο άλλο νομοθέτημα. Ο

νόμος δεν έτυχε της αποδοχής που αναμενόταν, καθώς η αγορά περίμενε – βασιζόμενη σε προηγούμενες εξαγγελίες της κυβέρνησης – ότι θα υπάρξει ένα νέο ολοκληρωμένο πλαίσιο. Ωστόσο ειδικοί επισημαίνουν ότι είναι ένας καλός νόμος, ο οποίος μπορεί να αξιοποιηθεί από τους επιχειρηματίες με «κόκκινα» δάνεια αλλά και να υπάρξουν βελτιωτικές παρεμβάσεις που θα τον κάνουν πιο λειτουργικό.

Τι προβλέπει Με τον Ν. 4307/2014 θεσπίζονται κίνητρα προς μικρές επιχειρήσεις και επαγγελματίες για τη ρύθμιση των οφειλών τους προς τράπεζες, το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Προβλέπει ρυθμίσεις ή διαγραφές δανείων (έως 500.000 ευρώ) σε επαγγελματίες με τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ και δίνει δυνατότητα ταχείας εκκαθάρισης μη βιώσιμων μεγάλων επιχειρήσεων με πρωτοβουλία των πιστωτών.

νέο Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης) να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο διοικητικό σύνολο, αποκλείεται χρειαστεί άλλους τόσους μήνες. Στο μεταξύ, οι τομείς πρόνοιας θα εισπράττουν εισφορές από τους εργαζομένους. Συνολικά αναμένονται να εισπραχθούν κοντά στα 450 εκατ. ευρώ καθ’ όλη τη διάρκεια του 2016. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 16% των δαπανών του 2015 για την καταβολή κύριων συντάξεων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα (27,5 δισ. ευρώ). Για παράδειγμα, αναμένεται να εισπραχθούν 310 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων και άλλα περίπου 120 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα. Παράλληλα, υπενθυμίζεται πως στο Κοινό Κεφάλαιο της Τράπεζας της Ελλάδος είναι συγκεντρωμένα αποθεματικά ύψους 1,5 δισ. ευρώ από τα Ταμεία Πρόνοιας. Οι εισφορές που θα εισπράττονται υπέρ των Ταμείων Πρόνοιας θα οδηγούνται σε έναν κοινό «κουμπαρά», πάνω στον οποίο δεν θα έχει κανένα ουσιαστικά έλεγχο η νέα διεύθυνση των Ταμείων Πρόνοιας. Έτσι υπηρεσιακά στελέχη των εν λόγω ταμείων εκφράζουν φόβους πως μέρος των εισφορών των Ταμείων Πρόνοιας θα κατευθυνθούν στην κάλυψη ταμειακών ελλειμμάτων άλλων φορέων κύριας ασφάλισης, όπως το ΙΚΑ, που φέτος εκτιμάται ότι θα έχει έλλειμμα… 2,1 δισ. ευρώ, ή ο ΟΑΕΕ που προβλέπει έλλειμμα 800 εκατ. ευρώ.

32

Οικονομία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 MAΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Περικοπή αφορολόγητου Mείωση ακόμη και κάτω των 9.000 ευρώ ζητούν οι δανειστές Τη μείωση του αφορολόγητου των μισθωτών κάτω ακόμη και από τα 9.000 ευρώ ζητούν οι δανειστές, φέρνοντας σε πραγματικά πολύ δύσκολη θέση το ελληνικό επιτελείο!

Η

απαίτηση αυτή έρχεται μετά την αποτυχία στον τρόπο κάλυψης του δημοσιονομικού κενού του 2016, για το οποίο υπάρχει ήδη διάσταση απόψεων και μεταξύ των θεσμών για το ύψος του, όπως και για τα μέτρα που απαιτούνται, με την πλευρά του ΔΝΤ να ανεβάζει αισθητά τον πήχη. Η κάλυψη του δημοσιονομικού κενού και των επιμέρους ρυθμίσεων του ασφαλιστικού αποτελούν το βασικό θέμα στα Eurogroup που πραγματοποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ειδικότερα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανεβάζει το δημοσιονομικό κενό του 2016 στα 4 δισ. ευρώ, με την Κομισιόν και την ΕΚΤ να ζητούν πρόσθετα μέτρα μέσα στη χρονιά, της τάξεως των 1,8 δισ. ευρώ. Από την άλλη, η ελληνική πλευρά αντιτίθεται και επισημαίνει ότι το κενό κυμαίνεται στα 1,6 δισ. ευρώ, συγκλίνοντας έτσι αρκετά με την πλευρά των Ευρωπαίων. Παρά ταύτα, όπως προαναφέραμε όμως, οι θεσμοί ζητούν από το υπουργείο Οικονομικών την περικοπή του αφορολόγητου ορίου, το οποίο σήμερα είναι 9.545 ευρώ για μισθωτούς και συνταξιούχους (μέσω της μείωσης του φόρου έως 2.100 ευρώ). Συγκεκριμένα, το θεωρούν υψηλό για τα τρέχοντα δεδομένα του ύψους των εισοδημάτων, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί μετά τις διαδοχικές περικοπές των τελευταίων ετών. Οι τεχνοκράτες των θεσμών προτείνουν το συγκεκριμένο μέτρο, υποστηρίζοντας πως είναι αναγκαία μια διεύρυνση της φορολογικής βάσης προς τα κάτω, ώστε να συμμετέχουν

Νέες δυσκολίες για το ελληνικό επιτελείο

στα φορολογικά βάρη και οι έχοντες εισοδήματα κάτω από 9.550 ευρώ, που σήμερα εξαιρούνται από τον φόρο εισοδήματος. Δηλαδή, το αφορολόγητο όριο να διαμορφωθεί σε χαμηλότερα επίπεδα (δεν διευκρινίστηκε εάν ορίζουν συγκεκριμένο όριο), ώστε περισσότεροι μισθωτοί και συνταξιούχοι να επιβαρύνονται με φόρο εισοδήματος. Με τον τρόπο αυτό, εκτιμούν πως τα έσοδα του προϋπολογισμού θα αυξηθούν άμεσα, με βεβαιότητα και σε μόνιμη βάση, δεδομένου μάλιστα ότι το μειωμένο αφορολόγητο θα εφαρμοστεί και στην παρακράτηση φόρου μισθωτών υπηρεσιών. Σημειώνεται πως το αφορολόγητο μισθωτών - συνταξιούχων δεν εντάχθηκε στις αποκαλούμενες «κόκκινες γραμμές» επειδή ποτέ μέχρι τώρα δεν τέθηκε ζήτημα μείωσής του. Πάντως, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων για το 2015, εισοδήματα μέχρι του ποσού των 10.000 ευρώ (κοντά στο αφορολόγητο των 9.550 ευρώ) δηλώνει το 56,9% των μισθωτών – συνταξιούχων.

Οι αποδείξεις που θα «μετρούν» στην εφορία Αποδείξεις θα μπορούν να συμπεριλάβουν στις φορολογικές δηλώσεις τους οι φορολογούμενοι από όλο το φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως μεταφορές, ΔΕΚΟ, ενώ για πρώτη φορά θα λαμβάνονται υπόψη και οι δόσεις στεγαστικών δανείων καθώς και τα ενοίκια. Ειδικότερα, μεταξύ των αποδείξεων που θα «μετρούν» στην εφορία είναι όλες οι αποδείξεις από παροχή υπηρεσιών: u Από δικηγόρους, μηχανικούς, υδραυλικούς, ηλεκτρολόγους, συμβολαιογρά-

φους, συνεργεία αυτοκινήτων κ.τ.λ. u Όλες οι αγορές καταναλωτικών αγαθών: από σούπερ μάρκετ, ψιλικατζίδικα, λαϊκές αγορές, περίπτερα. u Όλα τα εισιτήρια μέσων μαζικής μεταφοράς, ταξί, πλοία, αεροπλάνα, τρένα. u Λογαριασμοί ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, κινητής και σταθερής τηλεφωνίας. u Δόσεις δανείων και δόσεις ενοικίων. u Ιατρικές δαπάνες που δεν εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα. u Φαρμακευτική δαπάνη.

u Ασφάλιστρα αυτοκινήτων, αγορά καυσίμων κ.τ.λ. u Κοινόχρηστα. Σύμφωνα με την τελική πρόταση για τις αποδείξεις, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι θα πρέπει να συγκεντρώσουν αποδείξεις ανάλογα με το εισόδημά τους ως εξής: Ετήσιο εισόδημα (πραγματικό ή τεκμαρτό): Αποδείξεις επί του εισοδήματος Έως 9.500 ευρώ 15%.

9.501 ευρώ έως 20.000 ευρώ 30%.

20.001 ευρώ και άνω 40%.

τυράκια... Φρένο στις προθέσεις του υπουργείου Εργασίας να προχωρήσει στη μείωση του προστίμου για την αδήλωτη εργασία έβαλαν τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών, τα οποία μάλιστα αντέτειναν στην πρόταση του υπουργείου για μείωση του προστίμου από 10.550 ευρώ σε περίπου 3.500 ευρώ ανά ανασφάλιστο τον... διπλασιασμό του. Χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων θα δουν ελαφρύνσεις σε μια σειρά από τέλη ή φόρους με πρώτο και κυριότερο το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας που καταβάλλεται στους δήμους μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Οι ελαφρύνσεις έρχονται λόγω της μείωσης των αντικειμενικών και ξεπερνούν το 20%. Τη θεσμοθέτηση ακατάσχετου λογαριασμού για τις επιχειρήσεις προανήγγειλε ο Τρύφων Αλεξιάδης. Δεσμεύτηκε επίσης ότι οι δωρεές από τις επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης θα τυγχάνουν απαλλαγής από τον ΦΠΑ. Παράλληλα, τόνισε ότι θα θέσει σε προτεραιότητα το ζήτημα του «φορολογικού ανταγωνισμού» που πλήττει τις επιχειρήσεις που βρίσκονται σε παραμεθόριες περιοχές.

...και φάκες «Τσεκούρι» πάνω από 30% πρέπει να περιμένουν από φέτος οι συνταξιούχοι του Δημοσίου στα μερίσματα που λαμβάνουν. Ειδικότερα το Διοικητικό Συμβούλιο του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ) αποφάσισε στον προϋπολογισμό για το 2016 να υπάρξει μεσοσταθμική μείωση 32,5% στα μερίσματα πάνω από 280.000 συνταξιούχων δημοσίων υπαλλήλων. Ανυποχώρητο το ΔΝΤ: ή νέα μέτρα ή αποχωρεί, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος τώρα που οι Ευρωπαίοι έχουν κάπως μαλακώσει, εν όψει και του προσφυγικού, να διολισθήσουν στις θέσεις του Ταμείου και τελικά να ζητήσουν πιο σκληρά μέτρα από την ελληνική πλευρά – κάτι που επί του παρόντος δεν φαίνεται να είναι στις προθέσεις των Ευρωπαίων. Έρχονται περισσότεροι φόροι για τα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ που θα φθάνουν και το 42%, ενώ οι φορολογούμενοι με πιο υψηλά εισοδήματα που υπερβαίνουν τα 60.000 ή 65.000 ευρώ θα δουν τον ανώτατο φορολογικό συντελεστή να εκτοξεύεται στο 50%. Θυμίζουμε ότι για εισοδήματα έως 25.000 ευρώ ο φορολογικός συντελεστής είναι στο 22% και 32% για το τμήμα του εισοδήματος από 25.001 ευρώ έως 30.000 ευρώ.

Θέμα

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

33

www.topontiki.gr

Ένα φόρουμ όλα τα λεφτά Σημαντική επιτυχία στους Δελφούς, με συμμετοχή κορυφαίων προσωπικοτήτων απ’ όλο τον κόσμο Το 1ο Οικονομικό Φόρουμ στους Δελφούς, το τριήμερο 26 - 28 Φεβρουαρίου, αποτέλεσε μια σημαντική επιτυχία. Πρώτη φορά έγινε φόρουμ τέτοιου μεγέθους, με συμμετοχή κορυφαίων υπουργών της κυβέρνησης, στελεχών πρώτης γραμμής της αντιπολίτευσης, επιτρόπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υψηλόβαθμων στελεχών παγκόσμιων φορέων όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ευρωπαϊκός ΣΔΟΕ (OLAF), επικεφαλής διεθνών δεξαμενών σκέψης με μεγάλη επιρροή, εξεχουσών εκπροσώπων των ΜΜΕ και κυρίως με τη συμμετοχή περισσότερων από 1.000 συνέδρων.

Σ

τη συνάντηση συζητήθηκαν 20 καίρια ζητήματα, από τις αλλαγές στη διεθνή γεωπολιτική ισορροπία και τις προκλήσεις για την Ανατολική Μεσόγειο έως τα συνταγματικά διλήμματα και τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της Ελλάδας. Επιπλέον τέθηκε το προσφυγικό ζήτημα και έγινε άμεση διασύνδεση με την οικονομική κρίση που ταλανίζει ολόκληρο τον πλανήτη.

Τα βασικά συμπεράσματα Μέσα από τις έντονες διεργασίες του Φόρουμ υπογραμμίστηκε η κρισιμότητα των στιγμών για την Ευρώπη και την Ελλάδα, των οποίων οι αντοχές δοκιμάζονται και η ασφάλειά τους διακυβεύεται, αναγνωρίστηκαν τα μεγάλα διλήμματα και οι προκλήσεις, ενώ σκιαγραφείται ένας οδικός χάρτης αντιμετώπισής τους. Η χώρα μας δείχνει να αντιμετωπίζει όλες τις ευρωπαϊκές κρίσεις μαζί. Οικονομική και προσφυγική. Αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης. Λαϊκισμού και εξτρεμισμού. Αστάθεια και αβεβαιότητα. Στο πλαίσιο αυτό εξετάστηκαν οι μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να αποκατασταθεί η σταθερότητα στην οικονομία, αλλά και τα αξιακά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν προκειμένου να σταθεροποιηθεί και η κοινωνία. Στη συζήτηση για τον δρόμο της ανάκαμψης εξετάστηκαν τα προσκόμματα στην επιχειρηματικότητα και στην προσέλκυση εγχώριων και άμεσων εξωτερικών επενδύσεων. Κατέστη σαφές ότι χωρίς νέες, στρατηγικές και παραγωγικές επενδύσεις, συνδυασμένες με μία δέσμη μέτρων τόνωσης της επιχειρηματικότητας, δεν μπορεί η χώρα να βγει από το αδιέξοδο. Τα ευρωπαϊκά success stories και τα συγκριτικά εθνικά μας πλεονεκτήματα αποτελούν σημαντικό τμήμα της πυξίδας. Η παγκόσμια γεωοικονομική και γεωπολιτική συγκυρία δεν ευνοούν. Όπως επισημάνθηκε, πρέπει να διαφυλάξουμε τα εθνικά μας θέματα και να προασπίσουμε τα θεμελιώδη συμφέροντά μας – αποφεύγοντας τη σύνδεσή τους με τα θέματα της οικονομικής διαπραγμάτευσης και προσαρμογής. Ελλάδα και Ευρώπη καλούνται σε ριζικές υπερβάσεις προκειμένου να οδηγηθούν σε σταθερή πρόοδο και ανάπτυξη,

Στην ατζέντα ζητήματα γεωπολιτικής, το προσφυγικό καθώς και οι προοπτικές ανάπτυξης της Ελλάδας

κατοχυρώνοντας μια ισχυρή και ασφαλή θέση σε μία όλο και πιο αβέβαιη, ασταθή και δυναμικά μεταβαλλόμενη παγκόσμια σκακιέρα. Στο μεταξύ, το ραντεβού για του χρόνου ήδη έχει κλειστεί. Από τις 2 έως τις 5 Μαρτίου 2017 και, φυσικά, στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο των Δελφών.

Προσφυγικό και οικονομία Η κρίση εμπιστοσύνης στους κόλπους της Ευρώπης «αποκαλύπτεται» ως βάση του προβλήματος. Σχεδόν στο σύνολό τους οι ομιλητές στο Φόρουμ των Δελφών ανέφεραν ότι έχει κλονιστεί η σχέση εμπιστοσύνης και ότι επιβάλλεται όλοι μαζί να αντιμετωπίσουμε τόσο την προσφυγική όσο και την οικονομική κρίση. Η διατήρηση της ζώνης Σένγκεν, η φύλαξη των συνόρων από τη Frontex, οι διμερείς συμφωνίες που δεν τηρούνται, η «ανταρσία» χωρών που δεν ανήκουν καν στην Ε.Ε., αλλά οι υπόλοιποι τις «χαϊδεύουν» για να ενταχθούν, οι όροι ανισότητας εντοπίστηκαν ως τα σοβαρότερα προβλήματα. Τα νούμερα είναι ακόμα πιο ανησυχητικά. Περίπου 20.000 είναι οι πρόσφυγες που, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, έχουν εγκλωβιστεί σε ελληνικό έδαφος. Αυτά μόνο έως τα τέλη Φεβρουαρίου. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης μιλώντας στο Φόρουμ συνέδεσε άμεσα το προσφυγικό με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. Ακόμα και ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του άσκησε πίεση για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης επαναλαμβάνοντας πως η Ελλάδα έχει κάνει πρόοδο, αλλά χρειάζονται ακόμα πολλά να γίνουν προκειμένου να ενισχυθεί η σχέση... εμπιστοσύνης.

Στην αιχμή το Β. Αιγαίο Η ομιλία που συγκλόνισε ήταν της περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Χριστίνας Καλογήρου, που μετέφερε το πρόβλημα σε όλες τις διαστάσεις του. Όπως είπε: «Μόνο το 2015, οι συνεχώς αυξανόμενες μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές έφθασαν σε είσοδο στα νησιά του Βορείου Αιγαίου 723.100 ατόμων, εκ των οποίων 496.792 άτομα στη Λέσβο (68,7%), 119.484 άτομα στη Χίο (16,52%), 105.771 άτομα στη Σάμο (14,62%) και 1.053 άτομα στη Λήμνο (0,14%). Από το σύνολο των εισελθόντων προσφύγων και μεταναστών στη χώρα το 2015, το 82,18% καταγράφεται στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου. Οι τοπικές κοινωνίες των νησιών του Β. Αιγαίου επέδειξαν μέχρι σήμερα αξιοθαύμαστη ωριμότητα, αντιστάθηκαν στις λίγες φωνές ξενοφοβίας και ρατσισμού και έδωσαν παραδείγματα ανθρωπισμού και αλληλεγγύης. Αντιλαμβάνεστε όμως το βάρος που οι τοπικές κοινωνίες κλήθηκαν να σηκώσουν σε διοικητικό επίπεδο, την επιβάρυνση των υποδομών και της τοπικής οικονομίας, αλλά και τη συναισθηματική πίεση να έρχεσαι καθημερινά αντιμέτωπος με ναυάγια και πτώματα αθώων ανθρώπων». Όπως τόνισε στην ομιλία της, έγινε πολύ μεγάλη προσπάθεια από την πλευρά της περιφέρειας για την «ανακούφιση» της κατάστασης. «Μαζί με τις ενέργειες σε τοπικό επίπεδο κινητοποιηθήκαμε και σε ευρωπαϊκό. Μέσα από τη Διάσκεψη Παράκτιων και Απομακρυσμένων Περιφερειών (CPMR) στην οποία συμμετέχουμε, προβήκαμε σε μια σειρά από διαβήματα προς τις ευρωπαϊκές αρχές, ζητώντας την άμεση πρόσβαση των περιφερειών στους πόρους του Ταμείου Ασύλου και Μετανάστευσης, χωρίς την παρεμβολή των κρατών - μελών, που αναπόφευκτα καθυστερεί τις διαδικασίες» είπε. Παράλληλα, η περιφερειάρχης αναφέρθηκε στην άμεση διασύνδεση του προσφυγικού με την οικονομική κρίση, καθώς τα νησιά του Β. Αιγαίου έχουν επιβαρυνθεί ιδιαίτερα. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, στη Λέσβο η μείωση στον τουρισμό αγγίζει το 86%, στη Σάμο το 40% και στη Χίο το 60%. Όπως είπε: «Οι επιπτώσεις στην καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των κατοίκων, στον τουρισμό, στην ασφάλεια, στην υγεία αλλά και γενικότερα στην κοινωνική συνοχή είναι ήδη εμφανείς και επιδεινώνουν την ήδη τραγική κατάσταση που βιώνουν τα νησιά μας. Το οικονομικό κόστος είναι δυσβάσταχτο: οι υποδομές των νησιών (ύδρευση, αποχετεύσεις) υφίστανται τεράστια πίεση καθώς δεν είναι σχεδιασμένες για τέτοιο αριθμό ανθρώπων και αυξάνουν κατακόρυφα το κόστος συντήρησης και επισκευών. Ανάλογη επιβάρυνση έχει δεχτεί το σύστημα Υγείας».

34 Ιστορία

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Ο ελληνισμός της διασποράς Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας δεν σταμάτησαν ποτέ οι μεταναστευτικές ροές από τον παραδοσιακό ελληνικό γεωγραφικό χώρο προς άλλες χώρες. Η αιτία ήταν προφανής: αναζήτηση καλύτερων συνθηκών ζωής.

Αμερική – ωστόσο αυτές οι παροικίες θα αναπτυχθούν μετά την Ελληνική Επανάσταση.

Τα ελληνικά σχολεία των αποδήμων

Σ

ημαντικές μετακινήσεις Ελλήνων προς το «εξωτερικό» άρχισαν να σημειώνονται από τις τελευταίες δεκαετίες του 17ου αιώνα και συνεχίστηκαν με αμείωτους ρυθμούς σε όλη τη διάρκεια του 18ου αλλά και στις αρχές του 19ου αιώνα. Εκτός από τις πραγματικά δύσκολες συνθήκες ζωής στον τόπο τους, αυτό που τραβούσε τους Έλληνες στο εξωτερικό ήταν το εμπόριο αλλά και η δίψα της μάθησης και των σπουδών. Βεβαίως, εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι λόγω των συνεχών πολεμικών συγκρούσεων ήταν συχνά και τα προσφυγικά κύματα προς αναζήτηση ασφαλέστερων τόπων διαβίωσης. Είτε μαζικά είτε μεμονωμένα, κύματα Ελλήνων κατέκλυσαν όλο αυτό το μεγάλο διάστημα διάφορες πόλεις και περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας κατά κύριο λόγο.

Ο δαίμων του εμπορίου Ένας από τους βασικότερους λόγους αναζήτησης καλυτέρων αντικειμενικών συνθηκών ήταν η ανάγκη του εμπορίου, που ωθούσε τους Έλληνες στο να αναζητήσουν την τύχη τους έξω από τον περιχαρακωμένο πατροπαράδοτο χώρο τους. Από τα τέλη του 17ου αιώνα και εξής παρατηρούμε την εξάπλωση του ελληνικού στοιχείου σε διάφορα σημεία του ορίζοντα. Να σημειώσουμε ότι σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας οι Έλληνες, είτε εντός των ορίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είτε εκτός αυτών, δεν έπαυσαν να ασχολούνται επιτυχώς με το εμπόριο. Φυσικά, μέσα σε συνθήκες σκλαβιάς οι αντικειμενικές δυνατότητες ήταν περιορισμένες. Παρ’ όλα αυτά, δεν έλειψαν τα σημαντικά εμπορικά κέντρα σε συνθήκες υποδούλωσης, ούτε τα αντίστοιχα που εδραιώθηκαν στις διάφορες χώρες της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης.

Βενετία, η πρωτεύουσα της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας σε γκραβούρα εποχής

Των Ελλήνων οι κοινότητες Περισσότερο έντονες μετακινήσεις σημειώθηκαν στις περιοχές της Μακεδονίας, της Ηπείρου και της Θεσσαλίας, ιδίως με την ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων Ανατολής - Δύσης. Η ευνοϊκή γεωγραφική θέση των πόλεων, κωμοπόλεων και κωμών της Μακεδονίας ενθάρρυνε τη μετανάστευση των κατοίκων της. Μέσω του Δυρραχίου από τα δυτικά έβρισκαν διέξοδο προς Ιταλία (Βενετία) ενώ από τις κοιλάδες του Αλιάκμονα, του Αξιού, του Μοράβα και του Δούναβη προς τις βόρειες χώρες της Βαλκανικής και της Κεντρικής Ευρώπης. Επί Τουρκοκρατίας, ο άνω ρους του Αλιάκμονα αποτελούσε έναν φυσικό δρόμο επικοινωνίας των κατοίκων της περιοχής και ήταν ο συντομότερος δρόμος των ταχυδρόμων και των καραβανιών που ξεκινούσαν από τα Γρεβενά για το Μοναστήρι. Παρατηρούμε ότι προς την Ιταλία τα ρεύματα των αποδήμων διατηρούσαν αμείωτη τη ροή τους σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, ιδίως δε προς τη Νότια Ιταλία και τη Σικελία, όπου προϋπήρχε το ελληνικό στοιχείο. Στην Ιταλία δημιουργήθηκαν και οι σημαντικότερες ελληνικές παροικίες. Ακμαιότατες και επίσης σημαντικές παροικίες αναπτύχθηκαν και στην Αυστρο-

ουγγαρία και αυτό λόγω των σχετικά ευνοϊκών προνομίων που παραχωρήθηκαν, τα οποία έδωσαν μια δημιουργική ώθηση στον εκεί απόδημο ελληνισμό. Μετά τη λήξη των δυο ρωσοτουρκικών πολέμων του 1768-1774 και του 1787-1792, παρατηρήθηκαν νέα μεταναστευτικά κύματα, προερχόμενα κυρίως από την Πελοπόννησο και τα νησιά του Αιγαίου με κατεύθυνση κατά κύριο λόγο τη Νότια Ρωσία, την Κριμαία και την Οδησσό, όπου το ελληνικό στοιχείο ήταν κυρίαρχο για μεγάλο διάστημα. Δεν είναι δε τυχαίο ότι εκεί ιδρύθηκε και η Φιλική Εταιρεία το 1814. Γύρω από τις περιοχές της Τιφλίδας, του Κερτς και του Ταγανόρκ ιδρύθηκαν αμιγώς ελληνικά χωριά. Επίσης, μια ακόμα ευνοϊκή για τον ελληνισμό περιοχή ήταν αυτή της Μολδαβίας λόγω της φαναριώτικης προστασίας που είχε η περιοχή. Κυρίαρχη, τέλος, ήταν η ελληνική κοινότητα στο Ιάσιο και το Βουκουρέστι.

Οι απόδημοι Εδώ να τονίσουμε ότι αξιοσημείωτο μέρος των αποδήμων έφευγε από τις εστίες του με σκοπό να βγάλει ένα εισόδημα σε ένα χρονικό διάστημα κι έπειτα να επιστρέψει. Έτσι παρατηρείτο το φαινόμενο να ξενιτεύονται για μήνες ή και χρόνια εποχικοί εργάτες, όπως χτίστες, ξυ-

λουργοί, χαλκουργοί κ.λπ., που κουβαλούσαν μαζί τους και τα εργαλεία της εργασίας τους. Αυτοί συνήθως έφευγαν του Αγίου Γεωργίου από τους τόπους τους – με τους δικούς τους να τους συνοδεύουν ώς την έξοδο του χωριού –, για να επιστρέψουν του Αγίου Δημητρίου ή λίγο αργότερα, τις μέρες των Χριστουγέννων. Ωστόσο, αρκετοί ανάμεσά τους ήταν εκείνοι που γύριζαν πολύ αργότερα, μια και έμεναν για πολλά χρόνια (από 5 έως 20) εργαζόμενοι σκληρά. Αυτοί συνήθως έπαιρναν μαζί τους και τις οικογένειές τους και η επιστροφή τους συνδυαζόταν με τον πλουτισμό τους. Ήθελαν να γυρίσουν στην πατρίδα πετυχημένοι και πλούσιοι. Οι χώρες που συγκεντρώνουν τους περισσοτέρους Έλληνες είναι αυτές της Κεντρικής Ευρώπης, η Βόρεια Βαλκανική και η Νότια Ρωσία. Σε αυτές τις χώρες δημιουργήθηκαν σημαντικές και μεγάλες ελληνικές παροικίες, που σύντομα οργανώθηκαν σε δραστήριες κοινότητες. Ωστόσο, η ελληνική παρουσία δεν περιορίστηκε αποκλειστικά σε αυτές τις χώρες. Επεκτάθηκε, σχηματίζοντας μικρότερες παροικίες, στην Αγγλία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Πολωνία κ.α. Έλληνες συναντούμε επίσης και στην Αίγυπτο, την Ινδία, ακόμα και στη μακρινή

Αξιοσημείωτο και πολλαπλώς σημαντικό είναι το γεγονός ότι στους κόλπους των ελληνικών κοινοτήτων στο εξωτερικό ιδρύθηκαν και διάφορα περίφημα ελληνικά σχολεία. Έτσι, δημιουργούνται πνευματικές εστίες που διατηρούν ζωντανό τον ελληνισμό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, δίνοντας στους απανταχού Έλληνες τη μεγάλη ευκαιρία να μορφωθούν. Οι Έλληνες της διασποράς είχαν την τεράστια ευκαιρία και δυνατότητα να μορφωθούν στη Βενετία και τις άλλες ιταλικές πόλεις, στη Βιέννη, το Ιάσιο, τα γαλλικά και ολλανδικά πανεπιστήμια. Η παρουσία των Ελλήνων σε αυτά ήταν αξιοσημείωτη και ιδιαίτερα σημαντική γιατί όταν αυτοί οι μορφωμένοι Έλληνες επέστρεφαν στη σκλαβωμένη πατρίδα τους έφερναν μαζί και τα φώτα του ευρωπαϊκού πνεύματος. Να τονίσουμε ότι, εκτός από τα ελληνικά σχολεία, αξιοσημείωτη υπήρξε και η εκδοτική δραστηριότητα των απόδημων Ελλήνων. Ιδιαίτερη εκδοτική κίνηση παρατηρείται στη Βιέννη και τη Βενετία. Στις σημαντικές αυτές ευρωπαϊκές πόλεις εκδόθηκαν και οι πρώτες ελληνικές εφημερίδες.

Ευεργετικές συνέπειες Η αναγκαστική μετανάστευση των Ελλήνων σε διάφορες χώρες και η άμεση ανάγκη επικοινωνίας με τις κατά τόπους κοινωνίες είχε ως αποτέλεσμα να διευρυνθούν οι ορίζοντες των Ελλήνων, να αποκτήσουν έναν κοσμοπολιτισμό και να γίνουν οι ίδιοι γλωσσομαθείς. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στην «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», τόμος ΙΑ’, σελ. 231, «Στα Αμπελάκια περισσότερα από 200 άτομα μιλούσαν ανεκτά γερμανικά, ενώ στη Σιάτιστα πάρα πολλοί μιλούσαν γερμανικά ή ιταλικά. Τη στενή μάλιστα επαφή των Δυτικομακεδόνων και ιδίως των Σιατιστινών, Κοζανιτών με την Κεντρική Ευρώπη τη μαρτυρούν ακόμα και σήμερα οι δανεισμένες από τη γερμανική λέξεις που πέρασαν από εκείνα ακόμα τα χρόνια στο στόμα τους…».

Xenofonb@gmail.com

art ΠΟΝΤΙΚΙ

ΠΕΜΠΤΗ 3 μαρτιου 2016

οι νικητεσ των οσκαρ, απο αριστερα: Mark Rylance, Brie Larson, Leonardo DiCaprio, Alicia Vikander

Τα Όσκαρ που θα θυμόμαστε ως «η νίκη του Λεονάρντο ντι Κάπριο» sarliz theron Ας το παραδεχθούμε. Την 88η τελετή απονομής των βραβείων της Αμερικάνικης Ακαδημίας Κινηματογράφου θα τη θυμόμαστε κυρίως για έναν λόγο: Ο Λεονάρντο ντι Κάπριο κράτησε επιτέλους στα χέρια του το χρυσό αγαλματίδιο για την ερμηνεία του στην «Επιστροφή». Ο «αγώνας» του τόσα χρόνια να πάρει το Όσκαρ είχε γίνει viral τις τελευταίες ημέρες – μέχρι και video game κυκλοφόρησε όπου ο «Λίο» προσπαθεί να εξολοθρεύσει τους αντιπάλους του. Αλλά τέλος καλό, όλα καλά… Μπορεί το «Mad Max: Ο δρόμος της οργής» να συγκέντρωσε τα περισσότερα βραβεία, έξι στο σύνολο, το «Spotlight» όμως αναδείχθηκε η καλύτερη ταινία. Ενώ ο ο Αλεχάντρο Ινιαρίτου έγινε ο τρίτος σκηνοθέτης στην ιστορία του θεσμού που κερδίζει το Όσκαρ (αυτήν τη φορά για την «Επιστροφή») σε δυο συνεχόμενες χρονιές μετά τους Τζον Φορντ και Τζόζεφ Μάνκιεβιτς. Η ΠΙΟ ΑΞΕΧΑΣΤΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ. Ας ξεκινήσουμε από τη… λάμψη και την ομορφιά. Την είχε στον υπέρτατο βαθμό η Σαρλίζ Θερόν. Με μια φλογερή κατακόκκινη τουαλέτα Dior και βαθύ ντεκολτέ, η πανέμορφη ηθοποιός τράβηξε πάνω της όλα τα βλέμματα. Και η εμφάνισή της ήταν τελείως στον αντίποδα του ρόλου της στο «Mad Max», όπου εμφανίζεται ως δυναμική μονόχειρ «Φουριόζα» που οδηγεί σαν άντρας, φέρεται σαν άντρας και θυμίζει άντρα… Η ταινία, βέβαια, χαρακτηρίστηκε μεταφεμινιστικό μανιφέστο αφού είδαμε επιτέλους την πιο action woman του κινηματογράφου. ΣΗΚΩΣΕ ΤΟ ΟΣΚΑΡ, «ΤΙΝΑΞΕ» ΤΑ SOCIAL MEDIA. Οι αντιδράσεις στα social media όταν ακούστηκε το όνομα του Λεονάρντο ντι Κάπριο έσπασαν το ρεκόρ που είχε μέχρι τώρα η selfie της Έλεν ντε Τζενέρις το 2014, που

Αφού κόπασε η «σκόνη» και η… χρυσόσκονη της λαμπερής τελετής, ας δούμε μερικές στιγμές της φετινής απονομής. Και ναι, όπως θα διαβάσετε, ο Λεονάρντο ντι Κάπριο «παίζει» σε πολλές από αυτές… Χρυσούλα Παπαϊωάννου

ήταν 255.000 tweets το λεπτό. Πόσα tweets προκάλεσε ο Λίο το λεπτό; 440.000! Ο ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΟΣ. Η ακτιβιστική του δράση για το περιβάλλον είναι πια γνωστή. Έτσι, όταν ο Ντι Κάπριο βραβεύτηκε, εκτός από τις κλασικές ευχαριστίες, μίλησε για το περιβάλλον με λόγια συγκινητικά. «Πρέπει να στηρίζουμε ηγέτες απ’ όλο τον κόσμο που δεν μιλούν για τις μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά για όλη την ανθρωπότητα, για τους ιθαγενείς, για τα δισεκατομμύρια των μη προνομιούχων που θα επηρεαστούν περισσότερο από την κλιματική αλλαγή. Για τα παιδιά των παιδιών μας και για όλους όσων οι φωνές πνίγηκαν από τις πολιτικές της απληστίας. Σας ευχαριστώ όλους για αυτό το απίστευτο βραβείο σήμερα. Ας μην παίρνουμε αυτόν τον πλανήτη ως δεδομένο». Η ΠΙΟ ΤΡΥΦΕΡΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ. Είναι σίγουρα οι αγκαλιές και τα φιλιά προς τον Ντι Κάπριο από την Κέιτ Γουίνσλετ. Μπορεί πριν από πολλά χρόνια να τον άφησε να πεθάνει στη θάλασσα την ώρα που βυθιζόταν ο «Τιτανικός», αλλά η Γουίνσλετ είναι καλή του φίλη και τον λατρεύει. Οι αντιδράσεις της δείχνουν ότι μπορεί να χάρηκε και πιο πολύ από τον ίδιο τον Ντι Κάπριο.

H LADY GAGA ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ. Συνήθως κλέβει την παράσταση με τις ενδυματολογικές επιλογές της. Όχι ότι η τουαλέτα Brandon Maxwell πέρασε απαρατήρητη, αλλά αυτήν τη φορά η Lady Gaga έστειλε το μήνυμα κατά της σεξουαλικής βίας που λαμβάνει χώρα στις πανεπιστημιουπόλεις. Δίπλα της στη σκηνή εμφανίστηκαν θύματα σεξουαλικής βίας, ενώ την προλόγισε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.

Sylvester Stallone ΟΣΚΑΡ ΜΕ ΑΡΩΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ. Ο μόνος Έλληνας υποψήφιος που έφυγε φέτος με τα χέρια γεμάτα. Ο Ελληνοαυστραλός Μιχάλης Παλαιοδήμος είναι ο διευθυντής φωτογραφίας της βραβευμένης πλέον με Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους, «Shutterer». Μεγάλωσε στην Αθήνα, δούλεψε στην Αγγλία ως βοηθός παραγωγού σε εταιρεία που κάνει μουσικά βίντεο. Έχει δική του εταιρεία παραγωγής που κάνει ταινίες για περιοδικά μόδας. Ο ΡΟΚΙ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΘΑΙΝΕΙ. Δάκρυσε όταν άκουσε ότι ο νικητής για το Όσκαρ β’ Ανδρικού Ρόλου ήταν τελικά ο Μαρκ Ράιλανς για τη «Γέφυρα των κατασκόπων». Και παρόλο που η ερμηνεία του Ράιλανς ήταν όντως καταπληκτική, η αλήθεια είναι ότι θέλαμε ο Σιλβέστερ Σταλόνε να το σηκώσει επιτέλους. Γιατί; Γιατί είναι ο ένας και μοναδικός Ρόκι Μπαλμπόα.

36 ποντικιart

TO ΠΟΝΤΙΚΙ πεμπτη 3 μαρτιου 2016 www.topontiki.gr

Η καρδιά του θεάτρου χτυπάει στην Καρδίτσα

Νέες ταινίες

τούπη. Ομιλητής: Μηνάς Βιντιάδης, δημοσιογράφος Όλα είναι έτοιμα για το 32ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερα- συγγραφέας. σιτεχνικού Θεάτρου Καρδίτσας, που διοργανώνει από Κυριακή 6 Μαρτίου. Ελληνικό Θεατρικό Εργαστήρι αύριο και έως τις 13 Μαρτίου η Ένωση Πολιτιστικών Βρυξέλλων με το έργο «Η Κόμισσα της Φάμπρικας» των Συλλόγων του Νομού με την υποστήριξη της ΠεριφέΑσημάκη Γιαλαμά - Κώστα Πρετεντέρη. ρειας Θεσσαλίας-Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας, Δευτέρα 7 Μαρτίου. Κεντρική Σκηνή του Δημοτικού του Δήμου Καρδίτσας και της Περιφερειακής Ένωσης Θεάτρου Μυλοποτάμου Ν. Ρεθύμνης με το έργο «Ο καΔήμων (ΠΕΔ) Θεσσαλίας. Το φεστιβάλ, που στοχεύει τά φαντασίαν ασθενής» του Μολιέρου. στην ενθάρρυνση της ερασιτεχνικής δημιουργίας και Τρίτη 8 Μαρτίου. Διαγωνιστικό μέρος: Θεατρικό Εργαστην καλλιέργεια της θεατρικής παιδείας, έχει διαγωνιστήρι του Οργανισμού Πολιτισμού, Άθλησης & Νεολαίστικό χαρακτήρα και για μένα ήταν μια «αποκάλυψη» ας του Δήμου Ν. Ιωνίας με το έργο «Οι ηλίθιοι» του Νηλ τα τελευταία 15 χρόνια λόγω της εκπαιδευτικού Βάσως Σάιμον. Τιμητικό αφιέρωμα στον ηθοποιό, σκηνοθέτη, Κοζιού, από την οποία πήρε τη σκυτάλη ο εξαίσιος ποικαθηγητή υποκριτικής Γιάννη Μόρτζο. Ομιλητής: Γρηητής Μανώλης Στεργιόπουλος. γόρης Χαλιακόπουλος, συγγραφέα - δημοσιοΠολλές και ενδιαφέρουσες, όμως, είναι και οι παγράφος. ράλληλες εκδηλώσεις που εμπλουτίζουν κάθε Τετάρτη 9 Μαρτίου. Διαγωνιστικό μέφορά το πρόγραμμα, δίνοντας τη δυνατότη- μηνασ βιντιαδησ ρος: Ερασιτεχνική Σκηνή του ΔΗΠΕΘΕ τα σε μικρούς και μεγάλους να ζήσουν ακόΡούμελης με το έργο «Play On» του Rick μα καλύτερα τη μαγεία του θεάτρου (εκθέAbbot. Τιμητικό αφιέρωμα στον ποιητή σεις, εκπαιδευτικά σεμινάρια και άλλα). Μάνο Ελευθερίου. Ομιλητής: Τίτος ΠαΕίναι μεγάλη η τιμή για μένα να συμμετέχω τρίκιος, ποιητής. στην κριτική επιτροπή, μαζί με σημαντικές Πέμπτη 10 Μαρτίου. Θεατρική Ομάδα «Θεπροσωπικότητες του θεάτρου και της μουσιατροδότες» της Ένωσης Ποντίων Επαρχίας Ελασσόνας κής, όπως είναι ο Γιάννης Μόρτζος, ηθοποιός - σκηνομε το έργο «Η Τρίτη Κόρη» της Κυριακής-Κορίνας Πάθέτης - καθηγητής υποκριτικής, η Λίνα Ζαρκαδούλα, ντου-Ζιάκου. σκηνοθέτις, ο Βύρωνας Φιδετζής, μαέστρος - σολίστας Παρασκευή 11 Μαρτίου. Διαγωνιστικό μέρος: Θεα- μελετητής της ελληνικής μουσικής, ο Αντώνης Χαλκιτρικό Εργαστήρι Συλλόγου Πελοποννησίων Λαυρεωάς, σκηνογράφος. τικής «Ο Κολοκοτρώνης» με το έργο «Ο Αγαπητικός της Ακόμα, θα τιμηθούν για την προσφορά τους στο Θέβοσκοπούλας» του Δημητρίου Κορομηλά. ατρο και τις Τέχνες αξιόλογοι καλλιτέχνες, μέσα από Τιμητικό αφιέρωμα στον σκηνοθέτη Σωτήρη Χατζάκη. ειδικά αφιερώματα, με ομιλίες, προβολή video και την Ομιλητής: Γιάννης Μετζικώφ, σκηνογράφος, ενδυμααπονομή τιμητικής πλακέτας. τολόγος. Το πρόγραμμα του 32ου Πανελλήνιου Φεστιβάλ ΕραΣάββατο 12 Μαρτίου. Διαγωνιστικό μέρος: Κεντρισιτεχνικού Θεάτρου Καρδίτσας (όλες οι εκδηλώσεις κή Σκηνή του Πολιτιστικού Συλλόγου Περιγιαλίου (Δ. ξεκινούν στις 8.30 μ.μ.) έχει ως εξής: Κορινθίων) «Απόλλων» με το έργο «Ο Φονιάς» του Παρασκευή 4 Μαρτίου. Τελετή έναρξης - ΧαιρετιΜήτσου Ευθυμιάδη. Τιμητικό αφιέρωμα στον συνθέσμοί. Μουσική παράσταση με τίτλο «Από τη Μήδεια τη, στιχουργό, ερμηνευτή Διονύση Τσακνή. Ομιλητής: στη Λυσιστράτη» από την Αλίκη Καγιαλόγλου (κείμεΚώστας Τσιάνος, σκηνοθέτης. να και χορικά από την αττική κωμωδία και την αρχαία Κυριακή 13 Μαρτίου. Απονομή βραβείων, Τελετή τραγωδία). Λήξης - Χαιρετισμοί. Μουσικό πρόγραμμα με τίτλο «Η Σάββατο 5 Μαρτίου. Διαγωνιστικό μέρος, Δημοτικό Μουσική σε ρόλο πρωταγωνιστή» από την 15μελή ΟρΘέατρο Μαραθώνα με το έργο «Τρωάδες» του Ευριχήστρα του Δημοτικού Ωδείου Περιστερίου. πίδη. Τιμητικό αφιέρωμα στην ηθοποιό Δήμητρα Χα-

Το Λονδίνο έπεσε

στοι ι ρ κ ι τ ν α τεσ καθρεφ

Σκηνοθεσία: Μπάμπακ Νατζάφι. Παίζουν: Τζέραρντ Μπάτλερ, Άαρον Έκχαρτ, Μόργκαν Φρίμαν, Άντζελα Μπάσετ Ο Βρετανός πρωθυπουργός πεθαίνει υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες και στην κηδεία του παρευρίσκονται οι σημαντικότεροι ηγέτες τού δυτικού κόσμου. Παρόλο που τα μέτρα ασφαλείας είναι ασφυκτικά, αποκαλύπτεται ένα θανάσιμο σχέδιο εναντίον των πιο δυνατών ανθρώπων του πλανήτη και ξαφνικά καταστρέφονται τα μνημεία της βρετανικής πρωτεύουσας. Μόνο τρεις άνθρωποι έχουν ελπίδες να το σταματήσουν: ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο ικανότατος επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας και μία πράκτορας των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών…

Καύση Σκηνοθεσία: Στράτος Τζίτζης. Παίζουν: Νίκος Γεωργάκης, Γωγώ Μπρέμπου, Γιώργος Χρανιώτης κ.ά. Μια μαύρη κωμωδία ενός κόσμου υπό διάλυση με φόντο μια πόλη που φλέγεται από ταραχές. Πέντε φίλοι μαζεύονται σε ένα σπίτι όπου ένας δικός τους έχει πεθάνει και δεν μπορούν να αποφασίσουν για τον τρόπο ταφής του. Το πτώμα αρχίζει να αποσυντίθεται, οι σχέσεις τους δοκιμάζονται και τα μυστικά τους αποκαλύπτονται...

Το 5ο κύμα Σκηνοθεσία: Τζέι Μπλέικσαν. Παίζουν: Κλόι Γκρέις Μόρετζ, Λεβ Σράιμπερ, Μάικ Μονρόε Τέσσερα καταστροφικά και φονικά κύματα έχουν αποδεκατίσει πλήρως τον πλανήτη. Ένα 16χρονο κορίτσι, η Κάσι, προσπαθεί απεγνωσμένα να σώσει τον μικρό αδερφό της. Καθώς όλοι περιμένουν το 5ο και πιο καταστροφικό κύμα, η Κάσι συνεργάζεται με έναν ακόμη έφηβο, αλλά χωρίς να μπορεί να τον εμπιστευτεί απόλυτα…

Ζωούπολη (3D) Των Μπάιρον Χάουαρντ, Ριτς Μουρ, Τζάρεντ Μπους Στη μοντέρνα μητρόπολη της Ζωούπολης όλα

ατζeντα Πέμπτη 3.3 ΘΕΑΤΡΟ. Η Μαρία Ναυπλιώτου είναι η ηρωίδα του Λέοντος Τολστόι, η «Άννα Καρένινα» στην παράσταση που σκηνοθετεί ο Πέτρος Ζούλιας. Με φόντο το περιβάλλον της αριστοκρατικής Ρωσίας, όπου οι ανθρώπινες σχέσεις αλλοιώνονται από τις κοινωνικές συμβάσεις, τον καθωσπρεπισμό και την υποκρισία, ο Τολστόι χτίζει την ιστορία της εμβληματικής ηρωίδας του. Παίζουν ακόμη: Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Ευγενία Δημητροπούλου, Μάξιμος Μουμούρης, Μυρτώ Αλικάκη, Κωνσταντίνα Τάκαλου κ.ά.

Info: Εθνικό Θέατρο-Rex (Σκηνή Μαρίκα Κοτοπούλη, Πανεπιστημίου 48), ώρα έναρξης: 20.30, τιμές εισιτηρίων: 20, 15, 10 ευρώ (φοιτητικό), τηλ.: 210-3305074 Παρασκευή 4.3 ΘΕΑΤΡΟ. Η Ελένη Σκότη σκηνοθετεί τη θεατρική συνάντηση του Δημήτρη Καταλειφού (Τομ) με τη Θέμιδα Μπαζάκα (Αμάντα) στον «Γυάλινο Κόσμο» του Τενεσί Ουίλιαμς. Θεωρείται το πιο αυτοβιογραφικό έργο του Αμερικανού συγγραφέα, αφού στην ουσία περιγράφει την ίδια του την οικογένεια. Info: Θέατρον Εμπορικόν

τα ζώα συνυπάρχουν. Παρ’ όλα αυτά, η πόλη είναι χωρισμένη σε κοινωνικές τάξεις βασισμένες σε συνήθειες και στερεότυπα. Όταν η πανέξυπνη Τζούντι Χοπς καταφθάνει, ανακαλύπτει ότι το να είσαι το πρώτο λαγουδάκι αστυνομικός ανάμεσα σε μεγαλόσωμα και σκληρά ζώα δεν είναι εύκολο.

Ο μπαμπάς γύρισε Σκηνοθεσία: ΣονΆντερς, Τζον Μόρις. Παίζουν: Γουίλ Φερέλ, Μαρκ Γουόλμπεργκ, Λίντα Καρντελίνι, Τόμας Χέιντεν Τσερτς O Μπραντ είναι ένας φιλήσυχος οικογενειάρχης, παντρεμένος με δύο παιδιά, των οποίων είναι ο πατριός. Όταν ο Ντάστι, ο μηχανόβιος υπερ-κουλ βιολογικός τους πατέρας, που όλοι τον λατρεύουν, έρχεται για επίσκεψη στην πόλη, οι δύο μπαμπάδες μπαίνουν σε μία διαδικασία αθέμιτου ανταγωνισμού…

Victoria Σκηνοθεσία: Σεμπάστιαν Σκίπερ. Παίζουν: Λάια Κόστα, Φρέντερικ Λάου, Μπουράκ Γιγκίτ, Φραντζ Ρογκόφκσι κ.ά. Η Βικτώρια συναντά τέσσερις άντρες έξω από ένα νυχτερινό κλαμπ στο Βερολίνο και της υπόσχονται να της δείξουν την αληθινή διασκέδαση της πόλης. Ωστόσο, έχουν ένα χρέος να ξεπληρώσουν. Η Βικτώρια φλερτάρει με τον έναν από αυτούς και τους ακολουθεί. Όσο η νύχτα ξετυλίγεται, τα πράγματα φεύγουν από τον έλεγχό τους.

Λουλούδια Σκηνοθεσία: Τζον Γαράνιο, Χοσέ Μαρί Γενάγ. Παίζουν: Ναγκόρε Αρανμπούρου, Ιτσιάρ Ιτούνιο, Ιτσιάρ Αϊζπούρου κ.ά. Η ιστορία τριών γυναικών, των οποίων η ζωή αλλάζει όταν αρχίζουν να δέχονται κάθε βδομάδα ένα μπουκέτο λουλούδια από άγνωστο παραλήπτη. Τα άνθη τις κάνουν να νιώθουν ότι μέσα τους ανθίζουν και πάλι συναισθήματα που είχαν ξεχάσει εδώ και καιρό...

πεμπτη 3.3 - ΤΕΤΑΡΤΗ 9.3 Info: Θέατρο Ιλίσια (Παπαδιαμαντοπούλου 4 και Βασιλίσσης Σοφίας), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: 12 ευρώ και 10 ευρώ (μειωμένο), τηλ.: 210-7210045

(Σαρρή 11, Ψυρρή), ώρα έναρξης: 21.00, τιμές εισιτηρίων: από 10 ευρώ, τηλ.: 2111000365 Σάββατο 5.3 ΜΟΥΣΙΚΗ. Η Νατάσσα Μποφίλιου, ο Θέμης Καραμουρατίδης και ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος παρουσιάζουν από σήμερα και κάθε Σάββατο τη νέα τους παράσταση με τίτλο «Βαβέλ», που βασίζεται στον ομότιτλο δίσκο τους. Info: Votanikos Live Stage (Ιερά Οδός 72 & Σπύρου Πάτση), ώρα έναρξης: 22.30, τιμές εισιτηρίων: από 13 ευρώ, τηλ.: 210-3473835 Κυριακή 6.3 ΘΕΑΤΡΟ. «Το γέλιο κάνει bullying στο bullying», στην ξεκαρδιστική, ανατρεπτική, αλλά και εκπαιδευτική, οικογενειακή κωμωδία «ΟΛΟγυρα ΟΛΟτελα ΟΛΟιδιοι», όπου ένας στρουμπουλός και αφελής μπόμπιρας βρίσκει ένα μαγικό αντικείμενο και εύχεται… «να γινόμασταν όλοι οι άνθρωποι ίδιοι». Σκηνοθετεί ο Θόδωρος Καλανιώτης. Η παράσταση στηρίζει «Το Χαμόγελο του Παιδιού» προσφέροντας δύο ευρώ από κάθε εισιτήριο των εννέα ευρώ και ένα ευρώ από κάθε εισιτήριο των επτά ευρώ. Info:

νατασσα μποφιλιου Θέατρο Άνεσις (Λεωφ. Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι), ώρα έναρξης: 12 μ., τιμές εισιτηρίων: 9 ευρώ κανονικό, 7 ευρώ παιδικό, ανέργων, φοιτητικό, τηλ.: 210-7488881-2 Δευτέρα 7.3 ΘΕΑΤΡΟ. ΟΤάκης Χρυσικάκος σκηνοθετεί την «Αναφορά στον Γκρέκο» του Νίκου Καζαντζάκη, το τελευταίο έργο του μεγάλου συγγραφέα, ένα είδος πνευματικής αυτοβιογραφίας. Ξεκινά από τα παιδικά του χρόνια και σταματά στην ημέρα της «κρητικής ματιάς» και στη σύλληψη της Οδύσσειας. Τον Καζαντζάκη – και άλλα πρόσωπα – ερμηνεύει ο Τ. Χρυσικάκος. Η Γεωργία Νταγάκη παίζει λύρα.

Τρίτη 8.3 ΜΟΥΣΙΚΗ. Τρεις κυρίες με τις μπάντες τους, η Katerine Duska, η Angelika Dusk και η Daphne And The Fuzz, ενώνουν τις δυνάμεις τους σε ένα live, στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Let me Know! Festival woman». Info: Death Disco (Ωγύγου 16 και Λεπενιώτου, Ψυρρή), ώρα προσέλευσης: 21.00, τιμή εισιτηρίου: 8 ευρώ, τηλ.: 210-000666 Τετάρτη 9.3 ΘΕΑΤΡΟ. «ΗΤσερλίνε και το σπίτι των κυνηγών» διηγείται την ιστορία της Τσερλίνε, της γριάς υπηρέτριας του σπιτιού της Βαρόνης Ελβίρας, που πέρασε όλη της τη ζωή υπηρετώντας την και ζώντας στη σκιά της. Σκηνοθετεί ο Γιάννης Καλαβριανός και παίζουν οι Μπέτυ Αρβανίτη, Μαρία Κατσιαδάκη, Κώστας Βασαρδάνης, Σύρμω Κεκέ, Εύα Σιμάτου. Info: Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας, ώρα έναρξης: 20.00, τιμές εισιτηρίων: Τετάρτη γενική είσοδος 13 ευρώ, τηλ.: 210-8838727

ποντικιart

TO ΠΟΝΤΙΚΙ πεμπτη 3 μαρτιου 2016

37

www.topontiki.gr

Το ψυχοφθόρο όραμα ενός επί γης παραδείσου...

Ξενοφών Μπρουντζάκης

Οι «Ιστορίες από την εποχή της Jazz» του Φ.Σ. Φιτζέραλντ εκδίδονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και μας μεταφέρουν σ’ εκείνη τη μυθική περίοδο της δεκαετίας του ’20, όταν ξεδιπλωνόταν το αμερικανικό όνειρο υπό τους αυτοσχέδιους ήχους της τζαζ

Francis Scott Fitzgerald Ιστορίες από την εποχή της Jazz Μετάφραση: Γιάννης Μπαζός Εκδόσεις: Σοφίτα Σελ.: 337

Ακόμα και στις πιο λαμπρές γιορτές, στα πιο φαντασμαγορικά ξεφαντώματα, στην πιο δυναμική και απαστράπτουσα έκφραση πλούτου, στο κρεσέντο της ζωής όπως αυτό εκφράστηκε στη διάρκεια του Μεσοπολέμου και έγινε παγκοσμίως γνωστό ως αμερικανικό όνειρο, υπάρχουν εκείνες οι λεπτές υπονομευτικές ρωγμές της ανθρώπινης ματαιότητας, εκείνο το ακυρωτικό πνεύμα που υποφώσκει οχληρά στα θεμέλια της φαντεζί πραγματικότητας. Ο Φιτζέραλντ είναι ο συγγραφέας που περιέγραψε με ιδιοφυή απλότητα την πορεία ενός θριάμβου πριν από τη συντριβή! Η τζαζ έρχεται σαν εξέλιξη της λαϊκής αμερικανικής μουσικής του 19ου αιώνα. Οι αφρικανικές της καταβολές είναι εμφανείς, παρά τις προσμίξεις από διάφορα μουσικά είδη. Βασικό χαρακτηριστικό της είναι ο αυτοσχεδιασμός. Αυτό το είδος της μουσικής γνώρισε σημαντική ανάπτυξη στην αμερικανική

μουσική σκηνή στις αρχές της δεκαετίας του ’20. Η εξάπλωσή της γρήγορα έγινε διεθνής και αναγνωρίσιμη σαν τη μουσική υπόκρουση που συνόδευε το αμερικανικό όνειρο… Οι «Ιστορίες από την εποχή της Jazz» πρωτοδημοσιεύτηκαν σε διάφορα περιοδικά και εφημερίδες της εποχής αντανακλώντας το πνεύμα μιας ιδιαίτερα δυναμικής εποχής, η οποία παράσερνε στη δίνη του ιλίγγου της τις ζωές των ανθρώπων. Σ’ αυτά τα διηγήματα, ο αναγνώστης θα αναγνωρίσει τον πρώιμο Φιτζέραλντ των πρώτων ετών της δεκαετίας του ’20. Μερικά δε από αυτά γράφτηκαν ήδη από τα φοιτητικά χρόνια, όταν ο συγγραφέας σπούδαζε στο Πρίνστον. Η συλλογή αυτή περιλαμβάνει δυο διασκεδαστικά μονόπρακτά του. Ιδιαίτερο είναι το γεγονός ότι ο πίνακας των περιεχομένων είναι και μικρή εισαγωγή στο κάθε διήγημα, γραμμένη από τον ίδιο τον συγγραφέα. Στις «Ιστορίες από την εποχή της Jazz» είναι ήδη αναγνωρίσιμο το λογοτεχνικό στυλ του Φιτζέραλντ όπως αυτό εξελίχθηκε κυρίως μέσα από τα τέσσερα μυθιστορήματά του και τις δεκάδες των διηγημάτων του. Οι ήρωές του είναι άνθρωποι που αποζητούν την ανταμοιβή της στιγμής, όλοι τους εραστές του εφήμερου, ένα πολύχρωμο και ασυμμάζευτο ανθρωπομάνι, που διψά για την καθημερινότητα, που την αποθεώνει μέσα από μια σχεδόν μανιακή αναζήτηση της ευτυχίας μέσω των απολαύσεων. Πρόκειται για νέους ως επί το πλείστον ανθρώπους που ξεσπούν υπό το αδιόρατο κράτος ενός υπαρξιακού αδιεξόδου, σε μιαν απανταχού παρούσα απελπισία… Έτσι, πίσω απ’ αυτόν τον φανταχτερό κόσμο με μουσική υπόκρουση τους ήχους της τζαζ και τους αυτοσχεδιασμούς της, κρύβεται η τραγική συνθήκη της ανθρώπινης κατάστασης – το ψυχοφθόρο όραμα ενός επί γης παραδείσου.

Νέες εκδόσεις Βαλέριο Μάσιμο Μανφρέντι Τα θαύματα του αρχαίου κόσμου Μετάφραση: Άμπι Ράικου Εκδόσεις: Ψυχογιός Σελ.: 194 Η Μεγάλη Πυραμίδα του Χέοπα στην Γκίζα∙ οι Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνας∙ ο ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο· ο Κολοσσός της Ρόδου· το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού· ο Φάρος της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο∙ το άγαλμα του Δία στην Ολυμπία. Αυτά είναι τα θαύματα του αρχαίου κόσμου και σαν θαύματα θεωρήθηκαν πολλούς αιώνες πριν από τη γέννηση του Χριστού, ενώ συνυπήρξαν μόνο κατά την περίοδο από το 300 μέχρι το 224 π.Χ. Στη συνέχεια, το ένα μετά το άλλο καταστράφηκαν από διάφορες αιτίες, εκτός από το αρχαιότερο, την αθάνατη Πυραμίδα του Χέοπα. Στον κλασικό κατάλογο, ο Βαλέριο Μανφρέντι προσθέτει ένα υποτιθέμενο όγδοο θαύμα. Πρόκειται για το Μαυσωλείο της Κομμαγηνής, τον τάφο-ιερό του βασιλιά Αντίοχου, που έχει σαν βάση το όρος Νεμρούτ Νταγ στην Ανατολία. Ο ιστορικός και συγγραφέας αναμετριέται με τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ανθρωπότητας και τα ζωντανεύει για χάρη μας με τον πιο μεγαλειώδη τρόπο, αφηγούμενος τους μύθους και τις ιστορίες που συνόδευσαν αυτά τα μνημεία, που ήταν μοιραίο να περάσουν στον μύθο. Μαζί με πολύτιμες αναπαραστάσεις, το γοητευτικό του γράψιμο πετυχαίνει κάτι το καταπληκτικό: ζωντανεύει μπροστά στα μάτια μας, χαρίζοντάς μας τη συγκίνηση που θα νιώθαμε αν τα επισκεπτόμασταν, έργα μοναδικής πολυπλοκότητας και τόλμης, μυθικά θαύματα, χαμένα για πάντα στον χρόνο.

38 Media

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ

15-20/2/16

8-13/2/16

ΤΑ ΝΕΑ

17.140

17.475

ESPRESSO

11.320

10.618

ΕΘΝΟΣ

10.710

11.003

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

10.201

10.118

ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

9.965

9.323

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

8.378

8.445

ΚΟΝΤΡΑ NEWS

4.045

4.063

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

3.640

3.665

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

3.164

3.468

ΕΣΤΙΑ

1.545

1.770

ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)

1.274

1.338

ΑΥΓΗ

1.226

1.246

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)

628

641

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)

260

273

Ο ΛΟΓΟΣ

68

62

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ

21/2/16

14/2/16

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

100.110

100.140

ΕΘΝΟΣ

74.160

77.230

ΤΟ ΒΗΜΑ

70.090

77.160

REAL NEWS

60.810

60.080

ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

21.280

16.430

ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

15.340

13.660

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

12.560

12.340

ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ

9.080

8.640

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

4.150

4.620

ΑΥΓΗ

3.720

4.820

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

2.270

2.430

ΤΟ ΧΩΝΙ

1.310

1.250

ΤΟ ΑΡΘΡΟ

1.210

1.210

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ

70

60

15-21/2/16

8-14/2/16

ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

25.170

21.180

ΑΓΟΡΑ

17.360

16.530

ΤΟ ΚΑΡΦΙ

7.510

7.040

ΕΠΕΝΔΥΣΗ

5.030

3.450

ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ

4.590

5.180

ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)

2.010

2.020

FINANCE & MARKET VOICE

1.550

1.530

ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

1.100

1.100

970

980

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ

ΠΡΙΝ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ

16-21/2/16

9-14/2/16

ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

5.280

5.673

GOAL NEWS

4.970

5.571

LIVE SPORT

4.791

4.700

SPORTDAY

3.863

4.200

ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ

2.635

2.866

Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

2.413

3.103

ΓΑΥΡΟΣ

1.955

2.335

ΠΡΑΣΙΝΗ

1.700

1.800

930

853

15-20/2/16

8-13/2/16

ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)

9.000

9.290

ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)

-

-

ΓΑΤΑ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Αδιέξοδο στο Mega... Έληξε την περασμένη Δευτέρα η προθεσμία για τη συμμετοχή όποιου το επιθυμούσε στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου στο Mega, χωρίς να υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα και τώρα… αναζητούνται σωτήρες! Οι κύριοι μέτοχοι του πάλαι πότε Megaλου καναλιού συνεδρίασαν χθες, Τετάρτη, για περίπου πέντε ώρες και δεν κατάφεραν να συνεννοηθούν καθόλου ως προς την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και με τι ποσοστό θα συμμετάσχει ο καθένας. Διάθεση να μπουν λεφτά δεν φάνηκε να υπάρχει, αφού φαίνεται πως πλέον πιο πολλά είναι αυτά που τους χωρίζουν παρά αυτά που τους ενώνουν, άρα… αδιέξοδο! Βέβαια δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός

ότι κανένας δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένος να ρισκάρει οικονομικά τη στιγμή που ακόμα δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει, αλλά και η «ψυχροπολεμική» ατμόσφαιρα που επικρατεί στα τελευταία Δ.Σ. δεν δείχνει να βοηθά ιδιαίτερα την κατάσταση. Η μόνη ουσιαστική απόφαση που πάρθηκε κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης είναι να ζητηθεί παράταση από τις τράπεζες μέχρι να ξεκαθαρίσει το θέμα των αδειών. Το αν θα το δεχτούν οι τράπεζες είναι ένα άλλο θέμα… Έτσι, το μέλλον δεν μοιάζει να είναι ιδιαίτερα ρόδινο στη Μεσογείων και όλοι στηρίζουν τις τελευταίες τους ελπίδες στην κρίσιμη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου

τη Δευτέρα 7 Μαρτίου, μέρα που λήγει και η προθεσμία για τη διάθεση των μετοχών που δεν αποκτήθηκαν, με τις τράπεζες να περιμένουν στη γωνία… Αν και τα σενάρια που ακούγονται, είναι πολλά και διάφορα, η διάθεση αυτών που παίρνουν τις αποφάσεις δεν είναι υπέρ ενδεχόμενου «λουκέτου» στο Mega. Αποτελεί όμως γεγονός πως οι επιφυλάξεις κάποιων από τους μετόχους, αλλά και η χρονική συγκυρία λόγω της… τουλάχιστον θολής κατάστασης που επικρατεί στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο (βλέπε διαγωνισμός των αδειών) δεν επιτρέπουν καμιά σιγουριά για το τι μέλλει γενέσθαι στο κανάλι. Οψόμεθα (που λένε και κάποιες ψυχές)…

Ελληνίδα δημοσιογράφος persona non grata στις ΗΠΑ!

Ο Τσίπρας, ο ΑΝΤ1 και η… «βάρκα» της τηλεθέασης

Σάλο στον δημοσιογραφικό κόσμο της χώρας προκαλεί η άρνηση της αμερικανικής πρεσβείας να χορηγήσει βίζα στη δημοσιογράφο Λένα Παγώνη, γιατί, όπως της διεμήνυσαν, θεωρείται… ανεπιθύμητο πρόσωπο στις ΗΠΑ! Η δημοσιογράφος – που έχει πολλάκις επισκεφθεί τις ΗΠΑ στο παρελθόν χωρίς κανένα πρόβλημα – μετά την αρχική της έκπληξη κι αφού ο Αμερικανός πρέσβης David D. Pearce δήλωσε αναρμόδιος για να τη βοηθήσει, ζήτησε με επιστολή της την παρέμβαση της ΕΣΗΕΑ και της Διεθνούς Ένωσης Δημοσιογράφων. Όπως αναφέρει η ίδια, «πρόκειται για συμπεριφορά αναιτίως προκλητική και προσβλητική, που θίγει την προσωπική μου αξιοπρέπεια ως ελεύθερου πολίτη, θέτει απαράδεκτους φραγμούς στην επαγγελματική μου δραστηριότητα και έχει, πιστεύω, γενικότερη σημασία ως ευθύ πλήγμα κατά της ελευθεροτυπίας». Παράλληλα ζήτησε τη βοήθεια των ελληνικών αρχών, η οποία ήταν άμεση, καθώς σε διαβήματα προέβησαν η Προεδρία της Δημοκρατίας, το υπουργείο Εξωτερικών και ο Έλληνας πρέσβης στην Ουάσιγκτον Χρ. Παναγόπουλος.

Δύο ήταν οι ειδήσεις στα τηλεοπτικά δρώμενα αυτής της εβδομάδας. Η εκπομπή του Νίκου Χατζηνικολάου «Στον ενικό», που είχε προσκεκλημένο τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, και το ντεμπούτο του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του ΑΝΤ1 στις 19:00. Και στα δύο αυτά γεγονότα η απήχηση στο τηλεοπτικό κοινό ήταν κάτι παραπάνω από ενθαρρυντική. Είναι χαρακτηριστικό πως η συνέντευξη Τσίπρα «έσπασε» τα μηχανάκια αφού την παρακολούθησαν συνολικά 714.847 τηλεθεατές. Ο μέσος όρος που έκανε η εκπομπή του Star ήταν 27,6% στο γενικό σύνολο, ενώ στο δυναμικό κοινό ο μέσος όρος ήταν 19,2%. Από την άλλη, το ρίσκο που πήρε ο ΑΝΤ1 με τη «μετακόμιση» του δελτίου ειδήσεων φαίνεται πως θα του βγει σε καλό, αφού κατάφερε να συγκεντρώσει το 15% των τηλεθεατών σε μία ώρα που μέχρι τώρα «έπαιζε» μόνος του ο Alpha. Ο σταθμός της Κάντζας κατάφερε να διατηρήσει την πρωτιά με 15,8%, αλλά πλέον νιώθει «καυτή» την ανάσα του ΑΝΤ1. Στα δελτία των 20:00, το Mega είχε 14,8%, ενώ το Star βρέθηκε στην τέταρτη θέση με 14,3%. Είναι άξιο αναφοράς πάντως πως όλα τα κανάλια βρίσκονται πολύ κοντά στα νούμερα και θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να ξεκαθαρίσει το πού θα… κάτσει η «βάρκα» της τηλεθέασης.

Η ποντικίνα των media

Mικρά - Μικρά

ËMAINETAI ο «πόλεμος» μεταξύ ΔΟΛ και κυβέρνησης και οι εξελίξεις γύρω από τις τηλεοπτικές άδειες τρέχουν… Στις επόμενες μέρες θα είναι έτοιμος ο διαγωνισμός για τις άδειες αυτές, τον οποίο μάλιστα έχει επιφορτιστεί να διεξάγει η Γενική Γραμματεία Τύπου με την εποπτεία του υπουργού Νίκου Παππά. ËΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ θα βγει στη δημοσιότητα αφού πρώτα περάσει από το κόσκινο μιας ομάδας νομικών και συνταγματολόγων, για να ελέγξουν κάποια επίμαχα σημεία... ËΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ότι σε ορισμένες διατάξεις του διαγωνισμού θα υπάρχουν «εκπλήξεις» – ρήτρες –, οι οποίες θα απογοητεύσουν όσες εταιρείες θα θελήσουν να συμμετάσχουν και δεν έχουν λύσει βασικά οικονομικά και νομικά ζητήματα. ËΟΠΩΣ επίσης θα διασφαλίζεται με άλλες αποφάσεις – φορολογικού κυρίως χαρακτήρα – ότι όσα κανάλια δεν πάρουν άδεια δεν θα λειτουργούν χωρίς νομιμότητα. ËΤΩΡΑ για το ποιοι θα ενδιαφερθούν στα σίγουρα, πολλά ακούγονται. Στην πιάτσα κυκλοφορεί, και στην κυβέρνηση έχουν τις ίδιες πληροφορίες, ότι θα έχουμε κάποιο... συνωστισμό. Ως γνωστόν, οι άδειες θα είναι τέσσερις. Αν Μαρινάκης και Βαρδινογιάννης εκδηλώσουν έντονο ενδιαφέρον από την αρχή, τότε μένουν δύο άδειες. ËΘΑ ΔΟΥΜΕ πώς θα μπουν στην κούρσα ΑΝΤ1, ΣΚΑΪ, Alpha, Ε, Μακεδονία TV. Βέβαια, δεν αποκλείεται να έχουμε και «καραμπόλες» ή, αν προτιμάτε, συμμαχίες. ËΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ τι θα κάνουν τελικά ο Νίκος Χατζηνικολάου – η πολύχρονη σχέση του με την οικογένεια Βαρδινογιάννη παίζει τον ρόλο της – και το «Πρώτο Θέμα», με το οποίο – αν αποφασίσει να μπει – κάποιοι από τους αρχικούς ενδιαφερομένους θα ήθελαν τη συνεργασία στο νέο τηλεοπτι-

κό σκηνικό. ËΤΕΛΟΣ, ακόμη δεν έχει ξεκαθαριστεί αν θα υπάρξουν θεματικές, για τις οποίες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, για ελεύθερο ψυχαγωγικό κανάλι, και η NOVA και ο ΟΤΕ TV. Τελικά, να δούμε πόσες θα είναι και πότε θα ξεκαθαρίσουν τα πράγματα.ËΜΕ ΕΚΑΤΕΡΩΘΕΝ κατηγορίες για αιτήματα που δεν ικανοποιήθηκαν και πιέσεις που δεν έφεραν αποτέλεσμα ξεκίνησε η εβδομάδα μετά το γνωστό πλέον δημοσίευμα του κυριακάτικου «Βήματος» για τις συναντήσεις Τσίπρα με τον Ψυχάρη… ËΒΟΛΕΣ εκατέρωθεν με ανακοινώσεις, δημοσιεύματα, σχόλια, άρθρα, αλλά και εξώδικα, οι δυο πλευρές βρίσκονται με το όπλο παρά πόδα για έναν δεύτερο γύρο στις επόμενες μέρες... ËΠΑΝΤΩΣ το «Π» για λόγους αρχής δεν συμφωνεί με τις αγωγές πολιτικών κατά δημοσιογράφων. Τα όποια ζητήματα κρίνονται από τον κόσμο και τα επιχειρήματα του καθενός είτε γράφονται σε στήλες εφημερίδων είτε – σε ό,τι αφορά τους πολιτικούς – ανακοινώνονται από τα Μέσα Ενημέρωσης ή στη Βουλή… ËΑΝΑΝΕΩΜΕΝΟ, με σύντομα και περιεκτικά βίντεο, ωραία γραφήματα και τη Μαρία Χούκλη πάντα σταθερή αξία, ξεκίνησε το κεντρικό δελτίο του ΑΝΤ1 στις 7. Οι πρώτες μετρήσεις τηλεθέασης έδειξαν ότι θα ηγηθεί της κούρσας και στη νέα ώρα της μετάδοσης. ËΑΝ ΕΛΕΙΠΑΝ τα ρεπορτάζ με τις ανοησίες και τις κρυάδες που γράφουν στο Twitter διάφοροι «τύποι», θα ήταν καλύτερα. Ένα σοβαρό δελτίο δεν χρειάζεται να μιμείται τις σαχλαμάρες των μεσημεριανών εκπομπών. ËΤΟ «Π» την προπερασμένη Πέμπτη (18.2) πούλησε πανελλαδικά 4.590 φ. Την περασμένη εβδομάδα (25.2) πούλησε κατ’ εκτίμηση 2.302 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.

Σ TV ΑΔΕΙΕ ήρες, τ Μνησ χίες, συμμα λες και πό καραμ εισμοί... αποκλ

TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr

Δυο - δυο, στην µπανιέρα δυο - δυο...

39

Είµαστε λαρτζ και το δείχνουµε...