οδος Παπασταυρου ( και Λαγκαρντ γωνια )
www.topontiki.gr
ΠΟΝΤIΚΙ
art
ÐÅÌÐÔÇ 7 AÐÑÉËÉÏÕ 2016 / ÔÉÌÇ: 2€ Ö. 1911
Γύπας:
Αρπακτικό που τρέφεται µε πτώµατα και οργανισµούς σε αποσύνθεση
3-7
02
Το στίγµα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
κατά βάθος
Να μην είμαστε εμείς τα βατραχάκια ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ του Ιουλίου επικαλείται η κυβέρνηση για να υπερασπιστεί τη θέση της για το µείγµα και το ύψος των µέτρων της πρώτης αξιολόγησης του τρίτου µνηµονίου. Τους στόχους της ίδιας συµφωνίας επικαλούνται οι εκπρόσωποι του ∆ΝΤ για να πιέσουν για περισσότερα µέτρα, κι ας ξέρουν ότι οι Ευρωπαίοι – που βάζουν τα λεφτά του τρίτου µνηµονίου – συµφωνούν µε τους χαµηλότερους στόχους. ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ της ίδιας συµφωνίας για 50 δισ. από τις ιδιωτικοποιήσεις επικαλείται και η Γερµανία, κι ας ξέρουν στο Βερολίνο ότι αυτός ο στόχος είναι άπιαστος και ότι θα αποµακρύνεται όλο και περισσότερο, όσο η χώρα βυθίζεται στον βάλτο της στασιµότητας. ΤΟΝ ΣΤΟΧΟ της µείωσης του χρέους επαναλαµβάνει το ∆ΝΤ, παρότι η Γερµανία δεν πρόκειται να συµφωνήσει στο ορατό µέλλον – και πιθανότατα όχι στον χρόνο ζωής της νυν κυβέρνησης. ΣΤΟΧΟΙ επί στόχων, καυγάδες σε όλους τους δυνατούς συνδυασµούς, αλλά το µόνο που παράγεται είναι ένα πολιτικό και επικοινωνιακό χάος. Το µόνο βέβαιο είναι ότι καµιά οργανωµένη συζήτηση δεν γίνεται για το πώς η χώρα θα βγει από τον βάλτο. Ούτε µεταξύ κυβέρνησης και δανειστών ούτε στο εσωτερικό µέτωπο. Όλοι είναι στα χαρακώµατα, αλλά ουσία µηδέν. Η ΧΩΡΑ βρίσκεται αντιµέτωπη όχι µόνο µε έναν Γολγοθά δηµοσιονοµικού και φορολογικού τύπου ακόµη µια φορά, αλλά και µε µια πελώρια µαύρη τρύπα στο µεταναστευτικό / προσφυγικό, καθώς η Τουρκία είναι ο αποφασιστικός παίκτης, ο οποίος µάλιστα δεν αισθάνεται – αντίθετα µε την Ελλάδα – ότι λογοδοτεί στην Ευρώπη, συνεπώς µπορεί να λειτουργεί µε όσες δόσεις ανατολίτικου τσαµπουκά της κάνει κέφι. ΤΗΝ Ι∆ΙΑ ΩΡΑ τα ξένα «αφεντικά» παίζουν κατά το δοκούν, πότε µαζί µας και πότε εναντίον µας, ανάλογα µε τα βραχυπρόθεσµα συµφέροντά τους. Το ∆ΝΤ για να βάλει τους κανόνες του, η Γερµανία για να διασφαλίσει ότι ελέγχει το ευρωπαϊκό µαγαζί. ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α οι πολιτικές ηγεσίες κινούνται και αυτές – παραδοσιακά – χωρίς µπούσουλα, «βλέποντας και κάνοντας», χωρίς να γνωρίζουν τι τους ξηµερώνει. ΟΣΟ όµως τα βουβάλια πλακώνονται µέσα στον δικό µας βάλτο – σκηνικό που επαναλαµβάνεται µονότονα τα τελευταία έξι χρόνια –, ένα είναι σίγουρο: εµείς δεν µπορούµε και δεν θέλουµε να είµαστε τα δύσµοιρα βατραχάκια τα οποία θα τσαλαπατήσουν οι βούβαλοι. ΣΕ ΑΥΤΗ τη φάση βγήκαµε στην όχθη και περιµένουµε, αλλά δεν µπορούµε να κρατήσουµε για πολύ τη στάση αναµονής. Αν δεν συµµορφώσουµε τα του οίκου µας, µε κριτήριο τη βιωσιµότητα της χώρας, αν δεν σχεδιάσουµε την έξοδό µας από την κρίση, µοιραία θα γίνουµε... βατραχάκια. Και µοιραία θα µας τσαλαπατήσουν.
Να λοιπόν που µετά την… Αµερική (ξανα)ανακαλύπτουν κάποιοι και τον Παναµά. Όλοι αυτοί που πέφτουν από τα σύννεφα για τη θεσµοθετηµένη διαδικασία φοροαποφυγής των µεγάλων επιχειρήσεων και για τα ασφαλή πλυντήρια για το χρήµα των ισχυρών, αν δεν είναι απλώς αφελείς, είναι υποκριτές. Είναι αυτοί που δοξολογούν το σύστηµα των «ελεύθερων» αγορών και της ασύδοτης διακίνησης του κεφαλαίου. Είναι αυτοί που φρόντισαν να δηµιουργηθούν οι ασφαλείς κουµπαράδες για µαύρο χρήµα. Στον Παναµά, στα Κέιµαν, στο Λουξεµβούργο, στην Ελβετία, στις ΗΠΑ. Και µια και είπαµε για τις ΗΠΑ, είναι άραγε τυχαίο ότι καµία αµερικανική τράπεζα δεν εµπλέκεται στο νταραβέρι του Παναµά, σε αντίθεση µε µεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες; Μήπως τελικά κάποιοι υποδεικνύουν την ασφάλεια των αµερικανικών «κουµπαράδων»;
.. . ο τ ς ε ∆ κι έτσι
To θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
Γύπες πάνω από τον βάλτο Το 39% των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σήμερα στην Ελλάδα μελετά το ενδεχόμενο να την εγκαταλείψει και να «μεταναστεύσει» σε κάποια άλλη χώρα. Αυτό μας λέει μια έρευνα του Endeavor Greece, ενός «διεθνούς μη κερδοσκοπικού οργανισμού», ο οποίος «επιλέγει και στηρίζει δυναμικά αναπτυσσόμενους επιχειρηματίες μέσω στρατηγικής καθοδήγησης, πρόσβασης σε αγορές και πρόσβασης σε κεφάλαια», όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα του.
Μ
άλιστα αυτό το 39% του Μαρτίου του 2016 (23-31 είναι οι ημερομηνίες κατά τις οποίες διεξήχθη η έρευνα σε δείγμα 300 επιχειρήσεων) είναι κατά πολύ υψηλότερο από το 23% που είχε καταγραφεί τον Ιούλιο του 2015, αμέσως μετά την επιβολή της τραπεζικής αργίας και των capital controls. Σύμφωνα με την έρευνα της Endeavor Greece, ήδη 15% των επιχειρήσεων του δείγματος έχει «μεταναστεύσει» (13% ήταν το αντίστοιχο ποσοστό τον Ιούλιο του 2015). Οι τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται οι εταιρείες που έχουν ήδη μεταναστεύσει έχουν ως εξής: ♦ Το 56% στον κλάδο τεχνολογίας. ♦ Το 8% στη μεταποίηση. ♦ Το 8% σε καταναλωτικά προϊόντα. ♦ Το 7% στον τουρισμό. ♦Το 6% στην παροχή υπηρεσιών προς επιχειρήσεις. ♦Το 5% στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. ♦ Το 4% στον κλάδο υγείας. ♦ Το 4% στο λιανεμπόριο. Από τις δραστηριοποιούμενες στην Ελλάδα εταιρείες, οι λιγότερο πρόθυμες να παραμείνουν, δραστηριοποιούνται στους κλάδους της υγείας (27%) και της τεχνολογίας (19%). Ποιος είναι όμως ο λόγος της συζητούμενης «μετανάστευσης»; Τι δεν βρίσκουν στην Ελλάδα και επιθυμούν να φύγουν; Σύμφωνα με την έρευνα: ♦ Το 56% εκτιμά ότι η κατάσταση στην Ελλάδα δεν θα βελτιωθεί νωρίτερα από τα πέντε χρόνια (τον Μάιο του 2014 την ίδια άποψη είχε μόλις το 4%, ενώ το 62% των ερωτηθέντων προέβλεπε βελτίωση της κατάστασης ύστερα από δύο χρόνια). ♦ Το 80% περίπου δηλώνει ότι, αν έκανε τώρα τα πρώτα επιχειρηματικά βήματα, θα τα έκανε εκτός Ελλάδας. ♦ Το 60% δηλώνει ως βασικό λόγο φυγής τη φορολογική αστάθεια.
♦ Το 55% διαμαρτύρεται για την ελλιπή πρόσβαση σε κεφάλαια. ♦Το 51% θεωρεί αντικίνητρο την υψηλή φορολογία. ♦ Το 42% δεν αντέχει τη γραφειοκρατία. Όλοι αυτοί οι λόγοι, ποσοστιαία, κινούνται πολύ ψηλότερα από τις δυσκολίες στις συναλλαγές λόγω των capital controls και την αρνητική εικόνα της χώρας στο εξωτερικό. Αντιθέτως, πολύ πιο πρόθυμο να παραμείνει στη χώρα μας είναι το 81% των επιχειρήσεων του δείγματος που δραστηριοποιούνται στον αγροτικό τομέα και το 80% αυτών του τομέα των καταναλωτικών προϊόντων.
Βυθίζουν τη χώρα Η εικόνα που προκύπτει από την παραπάνω έρευνα είναι εντυπωσιακή ως προς το τι επιδρά αρνητικά στην ελληνική οικονομία. Ούτε η κατάρα των capital controls ούτε η κα-
Τα όρνεα του ΔΝΤ άρχισαν πάλι να πετούν πάνω από τα οικονομικά και κοινωνικά ερείπια της Ελλάδας
κή εικόνα της Ελλάδας – δύο παράγοντες που συνήθως υπερτονίζονται από τα ΜΜΕ και τα πολιτικά κόμματα – αποτελούν αντικίνητρο για την παρουσία μιας επιχείρησης στην Ελλάδα. Η φορολογική και πολιτική σταθερότητα, η πρόσβαση σε κεφάλαια και η λιγότερη γραφειοκρατία είναι τα στοιχεία που αποζητούν όσοι εγκαταλείπουν τη χώρα αναζητώντας καλύτερες μέρες στη Δυτική Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Κύπρο. Εντύπωση προκαλεί το ότι μόλις 5% στρέφεται προς τη Βουλγαρία με κριτήριο τη χαμηλότερη φορολόγηση. Μια ακόμη απόδειξη του ότι το επιχειρείν εξετάζει με βαρύτερα «συστημικά» κριτήρια τη χώρα στην οποία θέλει να δραστηριοποιηθεί. Η χώρα μοιάζει με έναν οικονομικό και κοινωνικό βάλτο, πάνω από τον οποίο δυστυχώς άρχισαν πάλι να πετούν οι γύπες του ΔΝΤ ορθώνοντας νέα εμπόδια στα ήδη πολλά που έχουν συσσωρευτεί. Είναι προφανές όχι μόνο από την παραπάνω έρευνα, αλλά και από την κοινή πείρα, ότι, όσο περνάει ο καιρός και δεν φαίνεται κάποιο φως στον ορίζοντα, η χώρα βυθίζεται όλο και βαθύτερα στην κατάθλιψη και την απαξίωση. Όποιος αισθάνεται
ενεργός και ικανός, προτιμά να εγκαταλείψει τον βάλτο και να πάει εκεί όπου κρίνει ότι έχει ελπίδα να δουλέψει και να προκόψει. Οι «μεγάλοι μεταρρυθμιστές» του ΔΝΤ επιμένουν, ακόμη μια φορά, να μεγεθύνουν το δημοσιονομικό σκέλος, επιμένουν να ραδιουργούν ετοιμάζοντας ακόμη και επεισόδια χρεοκοπίας, επιμένουν να σαμποτάρουν συστηματικά κάθε προσπάθεια συμφωνίας, προκειμένου να υπερασπιστούν μια συνταγή καταδικασμένη από την πραγματικότητα. Με αποτέλεσμα εδώ και δύο ολόκληρα χρόνια να έχουμε κολλήσει... στην ίδια αξιολόγηση! Η Ελλάδα – με ευθύνη όλων των πρόσφατων κυβερνήσεων, μηδεμιάς εξαιρουμένης – έχει μείνει τραγικά πίσω στη δημιουργία κανόνων που θα διαμορφώνουν στοιχειωδώς ελκυστικές προϋποθέσεις για προσέλκυση της επιχειρηματικότητας. Και, όπως βλέπουμε, τα ζητούμενα εκ μέρους των επιχειρήσεων δεν είναι απλώς και μόνο η χαμηλότερη φορολόγηση, η οποία από μόνη της δεν λέει και πολλά πράγματα. Η πολιτική και φορολογική σταθερότητα, η οποία χτίζεται μόνο με κανόνες που ισχύουν για όλους, και η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς είναι τα ζητούμενα. Ούτε καν χαμηλότερο εργατικό κόστος δεν ζητούν οι επιχειρήσεις, αφού αυτό έχει ήδη κατρακυλήσει αρκετά. Η εμμονική – και ύποπτη – στοχοπροσήλωση των αρπακτικών του ΔΝΤ στην ακόμη μεγαλύτερη αφαίμαξη των εισοδημάτων, που παράγει μόνο ύφεση ή στασιμότητα, βυθίζει σε μια μόνιμη κατάσταση κόντρας κυβέρνηση και δανειστές και απογοητεύει όποιον προσδοκά ένα μικρό δείγμα εκσυγχρονισμού της χώρας, χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων και ανάκαμψη της οικονομίας. Την ίδια ώρα το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του παίζει με τα «πόθεν έσχες» των πολιτικών ηγεσιών, αλλά ούτε καν σκέπτεται το ενδεχόμενο να συμφωνήσει στους απαραίτητους σταθερούς κανόνες που θα διασφαλίσουν στοιχειωδώς επενδύσεις, χωρίς τις οποίες μόνο ερείπια θα παράγονται τα επόμενα χρόνια. Εκτός αν, όπως έχουμε αναρωτηθεί στο παρελθόν, θέλουν μόνο την πολιτική κυριαρχία, ακόμη και αν αυτή ασκείται πάνω στα ερείπια...
0
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Το χρέος μπορεί να περιμένει... Επείγουσα προτεραιότητα για την κυβέρνηση η ολοκλήρωση της αξιολόγησης Η ολιγοήμερη σύγκρουση της κυβέρνησης με το ΔΝΤ έληξε μάλλον «άδοξα», με τη Μέρκελ να υπογραμμίζει – μετά τη συνάντηση της Τρίτης με τη Λαγκάρντ – ότι θέση της Γερμανίας είναι πως το Ταμείο πρέπει να μείνει στο ελληνικό πρόγραμμα, σε αντίθεση με τη θέση της Αθήνας, που διατυπώνεται όλο και πιο καθαρά τελευταία, ότι πρέπει να φύγει και τον ρόλο του να αναλάβει ο ευρωπαϊκός μηχανισμός του ESM.
Η
κυβέρνηση κρατά στα θετικά ότι από την καγκελάριο τονίστηκε πως πρέπει να ολοκληρωθούν γρήγορα οι διαπραγματεύσεις, κι επίσης «διαβάζει» στις δηλώσεις Λαγκάρντ χαμήλωμα των τόνων εκ μέρους του ΔΝΤ. Επίσης, σε αντίθεση με την αξιωματική αντιπολίτευση που ασκεί την κριτική ότι οι χειρισμοί των τελευταίων ημερών οδήγησαν σε κοινό μέτωπο την Ευρώπη και το ΔΝΤ έναντι της Ελλάδας, το Μαξίμου θεωρεί ότι η αξιοποίηση της διαρροής των WikiLeaks πέτυχε τον στόχο που ήταν να «καεί», να ακυρωθεί ένας σχεδιασμός εκ μέρους των στελεχών του ΔΝΤ να οδηγηθούν τα πράγματα σε πιστωτική ασφυξία. Η κυβέρνηση πλέον επικεντρώνεται στην κατ’ αυτήν προτεραιότητα της επιτυχούς ολοκλήρωσης της αξιολόγησης εντός του Απριλίου, καθώς εκτιμάται πως δεν μπορεί να καθυστερήσει περαιτέρω, διότι αυτό θα στείλει αρνητικά μηνύματα για την οικονομία και, όπως είπε
Τα σκληρά μηνύματα των Μέρκελ και Λαγκάρντ
και ο Τσακαλώτος, τότε «ζήτω που καήκαμε». Πάντως, το ξεκαθάρισμα από τη Μέρκελ ότι το Ταμείο πρέπει να μείνει δεν είναι και η καλύτερη εξέλιξη για την κυβέρνηση, καθώς αυτό σημαίνει εκ των πραγμάτων καθυστέρηση στις συζητήσεις για το χρέος, δεδομένου ότι Ταμείο και Ευρώπη δεν συμφωνούν ως προς την ενδεδειγμένη επίλυση του θέματος. Κυρίως όμως σημαίνει ότι το Ταμείο παραμένει ενεργό και στις διαπραγματεύσεις – άλλωστε τη σχετική «αναγκαιότητα» υπέδειξε και η Μέρκελ, ως ο «μπαμπούλας» ή αλλιώς ο θεματοφύλακας της υλοποίησης του προγράμματος. Δηλαδή, προκύπτουν τα εξής ερωτήματα: ♦ Αν βγαίνουν πλέον οι χρόνοι σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έδωσε στη Βουλή τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός, στο οποίο έκανε λόγο για κατάληξη της διαπραγμάτευσης εντός των επόμενων ημερών ώστε να υπάρξει τελική συμφωνία στο Eurogroup της 22ας Απριλίου. ♦ Αν το γεγονός ότι το ΔΝΤ παραμένει στο πρόγραμμα και συνεπώς στην αξιολόγηση σημαίνει ότι θα αυξηθεί ο λογαριασμός πέραν των 5,4 δισ. (3% του ΑΕΠ) στα οποία η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τους Ευρωπαίους για την τριετία ώς το 2018. Κατά συνέπεια εντείνεται η ανησυχία ότι θα επιστρέψει η πίεση για νέα μέτρα, κάτι που επηρεά- ζει και τα χρονικά ορόσημα και τις προθεσμίες όπως αυτές τίθενται και απ’ έξω και από την κυβέρνηση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι κυβερνητικοί παράγοντες αναφέρονται ως το «καλό σενάριο» στα μέτρα 5,4 δισ. στα οποία έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση και τα οποία αντιστοιχούν σε δημοσιονομικό κενό ύψους 3% του ΑΕΠ. Υπενθυμίζεται ότι το ΔΝΤ ζήτησε μέτρα για την τριετία ύψους 7-9 δισ. ευρώ ή 4,5% του ΑΕΠ. Κι ενώ βλέπουν τα 5,4 δισ. ως «καλό» αλλά όχι ακόμη ως τελικό σενάριο, ξορκίζουν το «κακό σενάριο» λέγοντας ότι δεν μπορεί να ζητηθούν από τους δανειστές νέα μέτρα, τα οποία γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να περάσουν από τη Βουλή, και παραπέμπουν στο βρετανικό δημοψήφισμα. Αφήνουν, με άλλα λόγια, τον υπαινιγμό ότι είναι αμφίβολο οι Ευρωπαίοι να επιτρέψουν πολιτική αποσταθεροποίηση στη χώρα λίγο πριν από το βρετανικό δημοψήφισμα.
Οι «σύμμαχοι» Όπως είναι γνωστό, οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν να ξαναδημιουργηθεί κρίση με την Ελλάδα εν μέσω προσφυγικής κρίσης, επανάκαμψης της τρομοκρατίας, αλλά και εν όψει του επερχόμενου δημοψηφίσματος στη Βρετανία, στις 23 Ιουνίου. Ως προς το τελευταίο, έχει διαμηνυθεί στην ελληνική πλευρά ότι οι εβδομάδες μετά το ορθόδοξο Πάσχα είναι απαγορευτικές για συζητήσεις επί του ελληνικού προγράμματος καθώς ενδέχεται να επηρεάσουν το δημοψήφισμα με τρόπο που απεύχονται οι Ευρωπαίοι (Brexit), επομένως η αξιολόγηση θα πρέπει να κλείσει μέχρι τις αρχές Μαΐου. Εν ολίγοις η Αθήνα βλέπει στο βρετανικό δημοψήφισμα έναν «σύμμαχο» στην επιδίωξή της για το κλείσιμο της αξιολόγησης εντός Απριλίου. Στους «συμμάχους» μπορούν να προσμετρηθούν, επίσης, ♦ η κρίση του προσφυγικού και το ζήτημα ασφάλειας λόγω τρομοκρατίας, όπως προείπαμε, ♦ ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος από τη θέση του τεχνοκράτη μονότονα και σχεδόν κάθε εβδομάδα τονίζει την ανάγκη ή εκφράζει την ελπίδα η αξιολόγηση να κλείσει ώς τις αρχές Μαΐου, λίγο πριν ή λίγο μετά το ορθόδοξο Πάσχα, διότι αλλιώς θα υπάρξει πρόβλημα.
Ασύμβατες επιδιώξεις Διάθεση για γρήγορη ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης φαίνεται να υπάρχει από όλες τις πλευρές, και σίγουρα από την πλευρά της Μέρκελ, όμως εδώ τα πράγματα είναι κάπως σύνθετα. Στις κοινές δηλώσεις με τη Λαγκάρντ, η Γερμανίδα καγκελάριος τόνισε ότι: ♦ Το ΔΝΤ πρέπει να μείνει και στο πρόγραμμα και στις διαπραγματεύσεις. ♦ Πρέπει να ολοκληρωθούν γρήγορα αυτές οι διαπραγματεύσεις.
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
♦ Πρέπει να βγαίνουν τα νούμερα (αυτό το υπογράμμισαν αμφότερες). ♦ Δεν είναι εφικτό νομικά στην ευρωζώνη το κούρεμα του χρέους, αλλά έχει βρεθεί άλλη λύση. Από το Μαξίμου σχολιάζουν ότι το γρήγορο κλείσιμο της αξιολόγησης, η θέση υπέρ της παραμονής του ΔΝΤ και το γερμανικό «όχι» στο κούρεμα ή μάλλον το «όχι» στην άμεση και δραστική ελάφρυνση του χρέους (αφού και το ΔΝΤ έχει υπαναχωρήσει κι έχει αποδεχτεί την ευρωπαϊκή θέση κατά του κουρέματος) συνιστούν «τρεις ασύμβατες μεταξύ τους γερμανικές επιδιώξεις». Όπως έχει φανεί μέχρι σήμερα, οι «ασύμβατες» αυτές επιδιώξεις αποτελούν μόνιμο παράγοντα εμπλοκής στις διαπραγματεύσεις καθώς η Μέρκελ διαβεβαιώνει ότι θέλει γρήγορη κατάληξη των συνομιλιών, αυτές όμως, όπως είναι αναμενόμενο, κολλάνε στις απαιτήσεις του ΔΝΤ, τις οποίες η Αθήνα απορρίπτει ως «ακραίες». Αυτό συνέβη πέρυσι, αυτό συμβαίνει και τώρα, με το Μαξίμου να θεωρεί κάθε φορά ότι η όποια εμπλοκή θα αρθεί προς το συμφέρον της Ελλάδας. Έτσι και τώρα στο επιτελείο του πρωθυπουργού θεωρείται ότι η μπάλα πέφτει στο ΔΝΤ, το οποίο είναι αυτό που θα πρέπει να υπαναχωρήσει από τις απαιτήσεις του, και όχι στην ελληνική πλευρά, αφού, όπως προαναφέρθηκε, η εκτίμηση είναι ότι δεν μπορεί να ζητηθούν νέα μέτρα. Το αν αυτή η εκτίμηση είναι βάσιμη ή όχι θα φανεί πολύ γρήγορα, καθώς ο στόχος είναι η συζήτηση με το κουαρτέτο να κλείσει, αν όχι στο τέλος της εβδομάδας, στις αρχές της επόμενης και πριν από την εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στις 15-16 Απριλίου, ώστε σε δυόμισι εβδομάδες από τώρα, δηλαδή στις 22 του μήνα, τα όποια συμφωνηθέντα να επικυρωθούν στη συνεδρίαση του Eurogroup.
Επιφυλάξεις Πάντως οι δηλώσεις των τελευταίων ημερών δείχνουν μια κάποια ανησυχία. Φάνηκε και στις καταγγελίες του πρωθυπουργού τις τελευταίες μέρες ότι το ΔΝΤ, κάνοντας άλλες παραδοχές από τις επίσημες για τα στοιχεία της οικονομίας (διαπιστώνοντας έλλειμμα εκεί που τα στοιχεία μιλούν για πλεόνασμα) και ζητώντας και άλλα μέτρα (από τις συνομιλίες προκύπτει ότι το ΔΝΤ επιμένει και σε περικοπές συντάξεων αλλά και σε νέες περικοπές στο Δημόσιο), ουσιαστικά ζητά μια νέα συμφωνία. Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς δεν παραλείπουν να τονίζουν τα τελευταία εικοσιτετράωρα ότι η αξιολόγηση πρέπει να κλείσει και δη «χωρίς μέτρα που ακυρώνουν τις όποιες δυνατότητες της οικονομίας έχουν διαφανεί αυτήν τη στιγμή» (Νίκος Παππάς στο News247). Συνεργάτες του πρωθυπουργού προειδοποιούν ότι βρισκόμαστε σε μια σκληρή φάση της διαπραγμάτευσης και αυτό θα φανεί τα επόμενα εικοσιτετράωρα. Πάντως τα παραπάνω δηλώνουν επιφύλαξη, παρά την αισιοδοξία του πρωθυπουργού τη Δευτέρα ότι η αξιολόγηση θα κλείσει ώς τις 22 Απριλίου, αισιοδοξία για την οποία επικαλέστη-
κε τους Ευρωπαίους συνομιλητές του (ηγέτες και αξιωματούχους της Ε.Ε.), από τους οποίους, όπως είπε, εξέλαβε τις τελευταίες μέρες απόλυτη στήριξη και συμφωνία για το δημοσιονομικό κενό. Ως προς αυτό, υψηλόβαθμος κυβερνητικός παράγοντας εξηγεί στο «Π» ότι ο πρωθυπουργός από τις συνομιλίες που πραγματοποιεί σε ανώτατο επίπεδο πράγματι λαμβάνει κλίμα στήριξης σε κατηγορηματικούς τόνους αναφορικά με την αξιολόγηση, το οποίο με τη σειρά του μεταφέρει και στον δημόσιο λόγο του. Ωστόσο το κλίμα αυτό δεν αντικατοπτρίζεται στο επίπεδο των τεχνικών κλιμακίων και του κουαρτέτου, όπου οι αποστάσεις στα περισσότερα ζητήματα παραμένουν. Επομένως, η κυβέρνηση δεν παύει να είναι και επιφυλακτική απέναντι στις διαβεβαιώσεις που λαμβάνει.
Αισιοδοξία αλλά και επιφυλάξεις
Τι τρέχει με το χρέος; Κι αν η κυβέρνηση «τα δίνει όλα» για την αξιολόγηση ελπίζοντας ότι όλα θα πάνε κατ’ ευχήν, πλέον δείχνει ότι έχει αφήσει το χρέος για λίγο αργότερα, χωρίς ωστόσο να το εγκαταλείπει. Συνεργάτες του πρωθυπουργού υπογραμμίζουν: «Δεν αντιδράμε στο ενδεχόμενο να μην ανοίξει τώρα η συζήτηση για το χρέος, αλλά αντιδράμε στο ενδεχόμενο να καθυστερήσει η αξιολόγηση». Συμπληρώνουν δε ότι σε αντίθεση με το ΔΝΤ η κυβέρνηση δεν θέλει να συνδέσει το χρέος με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, δηλαδή δεν θέλει η επίλυσή του να τεθεί ως προϋπόθεση για την κατάληξη της διαπραγμάτευσης. Η στροφή που κάνει η κυβέρνηση στο χρέος φάνηκε εύγλωττα στις τοποθετήσεις του πρωθυπουργού στη Βουλή τη Δευτέρα (προμηνύματα είχαν υπάρξει πριν από δύο εβδομάδες διά του γ.γ. Δημοσιονομικής Πολιτικής
Γριά και άσχημη. Τι να περιμένεις...
Φραγκίσκου Κουτεντάκη, ο οποίος είχε κατηγορήσει το Ταμείο για «συμπεριφορά Σάυλοκ»): μεταξύ άλλων αμφισβήτησε ότι θα είναι καταλυτική η συμβολή του ΔΝΤ στην ελάφρυνσή του και υποστήριξε ότι το Ταμείο επιζητά ουσιαστικά μια νέα, σκληρότερη συμφωνία με αντάλλαγμα μια «γενική υπόσχεση» για το χρέος. Η γραμμή που χαράσσει πλέον το πρωθυπουργικό επιτελείο λέει ότι η ελάφρυνση του χρέους προβλέπεται ούτως ή άλλως από τη συμφωνία του Ιουλίου, επομένως δεν χρειάζεται η παρουσία του ΔΝΤ, πολλώ δε μάλλον που το τρίτο πρόγραμμα που σχεδίασαν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί πετυχαίνει, σε αντίθεση με τα δύο προηγούμενα, εμπνεύσεως του Ταμείου. Σε αυτήν τη θέση ο Τσίπρας βρήκε απρόσμενο σύμμαχο τον Αυστριακό κεντρικό τραπεζίτη και μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ Έβαλντ Νοβότνι, ο οποίος υποστήριξε πως «μιλώντας με οικονομικούς όρους, το ΔΝΤ δεν είναι πλέον αναγκαίο για τη σταθεροποίηση της οικονομίας της Ελλάδας. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να το λύσουν μόνοι τους». Εν ολίγοις, η κυβέρνηση πλέον δείχνει να μην εξαρτά το θέμα του χρέους από το ΔΝΤ και να προσβλέπει σε μια διευθέτηση με τους Ευρωπαίους, οι οποίοι με βάση τα σενάρια που έχουν δει το φως της δημοσιότητας προκρίνουν μια σταδιακή ελάφρυνση που γι’ αυτούς σίγουρα δεν έχει επείγοντα χαρακτήρα, καθώς μέχρι το 2022 θεωρείται ότι δεν υπάρχουν μεγάλες πληρωμές. Σημειώνεται ότι ήδη από τη συμφωνία του καλοκαιριού η κυβέρνηση πήρε μια δέσμευση για παραμετροποίηση του δημόσιου χρέους (reprofiling), δηλαδή μετάθεση πληρωμών στο μέλλον, και ζητούμενο τώρα είναι η ελάφρυνση μεγάλων πληρωμών μετά το 2022. Σε αυτό ουσιαστικά αναφέρθηκε ο υπουργός Ανάπτυξης Γιώργος Σταθάκης, διορθώνοντας το πότε θα γίνει η συζήτηση αυτή – σε αντίθεση με την αρχική του δήλωση, που έδειχνε να παραπέμπει τη συζήτηση στο αόριστο μέλλον, διευκρίνισε ότι την τοποθετεί στο διάστημα μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης. Σε κάθε περίπτωση οι διαφωνίες μεταξύ ΔΝΤ και Ευρώπης είναι επί του πώς θα γίνει αυτή η παραμετροποίηση και η αξία της συζήτησης αυτής δεν έχει να κάνει με την άμεση επίδραση της ελάφρυνσης στην ελληνική οικονομία, αλλά με το θέμα της προσέλκυσης μακροχρόνιων επενδύσεων και του μεσοπρόθεσμου δανεισμού. Από αυτήν τη σκοπιά κυβέρνηση και ΔΝΤ συμφωνούν. Όπως είπε η Λαγκάρντ απαντώντας σε ερώτηση για τη θέση Σταθάκη περί αντιμετώπισης της βιωσιμότητας του μακροχρόνιου χρέους: «Αυτό είναι το θέμα». Για την ακρίβεια, η επικεφαλής του Ταμείου υπερθεμάτισε λέγοντας ότι οι ιδιώτες επενδυτές που θέλουν να κάνουν μακροπρόθεσμου ορίζοντα επενδύσεις στην Ελλάδα θα εξετάσουν τα πάντα, θέλουν να ξέρουν ποια είναι τα δεδομένα από οικονομική, χρηματοδοτική και νομισματική πλευρά. Μύλος…
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Στο τέλος... νικάνε οι Γερμανοί Απόφαση της κυβέρνησης να κλείσει την αξιολόγηση και να πάει στην αναμονή για το χρέος Η κρίσιμη τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ τη Δευτέρα 4 Απριλίου για το θέμα του ΔΝΤ είχε ως εξής: « Όποιοι βάζουν προαπαιτούμενο για να κλείσει η αξιολόγηση τα νέα μέτρα και μετά λένε ότι θα σε βοηθήσουν στο χρέος, είναι σαν να σου λένε: “Πήδα από τον πέμπτο όροφο και εγώ είμαι εδώ να σε στηρίξω”».
Μ
ε αυτήν τη φράση θέλησε, όπως εκτιμάται από όλες τις πλευρές, να κάνει μια επιλογή συμπόρευσης με την ευρωπαϊκή γραμμή για σύντομη περαίωση της αξιολόγησης και να περιορίσει κάθε πιθανότητα ρίσκου, το οποίο θα αναλάμβανε εάν συντασσόταν με τη σκληρή γραμμή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για «κούρεμα» του χρέους. Ήδη, άλλωστε, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είχε δώσει δημοσίως το «οκέι» για αντικατάσταση της μείωσης υφιστάμενων συντάξεων από άλλα μέτρα, συμπληρώνοντας ότι δεν είναι κατάλληλη η στιγμή να συζητηθεί το θέμα του χρέους. Την τοποθέτηση αυτή επανέλαβε ο Μάρτιν Γιέγκερ, εκπρόσωπος του Σόιμπλε, αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση, από το WikiLeaks, των διαλόγων μεταξύ των στελεχών του ΔΝΤ για διπλή πίεση προς τη Γερμανία (για το χρέος) και την Ελλάδα (για σκληρότερα μέτρα), με απειλή δημιουργίας πιστωτικού γεγονότος. Η προσφάτως και με επώδυνο τρόπο αποκτηθείσα πείρα από τέτοιου είδους ρίσκα – δεν είναι πολύ μακριά η εποχή Βαρουφάκη – υποδείκνυε στον πρωθυπουργό να πάρει αυτό που είναι σήμερα διαθέσιμο, ώστε να βοηθηθούν οι τράπεζες και η οικονομία να ξεκολλήσουν από τον βάλτο και να παίξει το στοίχημα της ανάκαμψης, βασικό στοιχείο της οποίας είναι η άρση της αβεβαιότητας, που πλέον επηρεάζει αρνητικά ακόμη και τις συνήθεις επιχειρηματικές δραστηριότητες, πόσω μάλλον την προοπτική επενδύσεων.
Το ρίσκο του ΔΝΤ Κάποιες εκτιμήσεις και πληροφορίες τις ημέρες πριν από τη διαρροή των διαλόγων Τόμσεν και Βελκουλέσκου στο WikiLeaks έλεγαν ότι το ΔΝΤ και οι ΗΠΑ διατίθενται – ακόμη μια φορά – να βοηθήσουν την ελληνική διεκδίκηση για το χρέος. Κάποιοι μάλιστα έλεγαν ότι ίσως έχει έλθει η ώρα ο πρωθυπουργός να κάνει πρόβα για τη... γραβάτα που
Υπέρ της θέσης του ΔΝΤ, που λέει ότι αφού το χρέος δεν «κουρεύεται» πάρτε κι άλλα μέτρα, η Γερμανία
έχει υποσχεθεί να φορέσει με τη ρύθμισή του. Ένα σχετικό επιχείρημα έλεγε ότι η Γερμανία είναι σε αδύναμη θέση λόγω του μεταναστευτικού / προσφυγικού και της ανταρσίας πολλών χωρών της ανατολικής και νότιας Ευρώπης, της προοπτικής να τελειώσει η Σένγκεν και του πολιτικά και οικονομικά επικίνδυνου δημοψηφίσματος στη Βρετανία για το Brexit. Συνεπώς μια συντονισμένη και ισχυρή πίεση για το θέμα του χρέους, υπό τον φόβο μιας νέας ελληνικής εμπλοκής, θα έπειθε τη Γερμανία να άρει τις αντιρρήσεις της. Η εκδοχή αυτή, όμως, είχε πολλά αδύναμα σημεία. Το σημαντικότερο είναι ότι, αν η Γερμανία παρέμενε αμετακίνητη στις δημοσίως διατυπωμένες θέσεις της, η Ελλάδα θα έπρεπε να περάσει στο δεύτερο σκέλος της απαίτησης του ΔΝΤ: αφού δεν μειώνεται το χρέος, πρέπει να ληφθούν περισσότερα δημοσιονομικά μέτρα, και μάλιστα ενδεχομένως ύστερα από μια σφοδρή σύγκρουση και μια δραματική ήττα της ελληνικής πλευράς, ανάλογη αυτής του Ιουλίου του 2015, και μάλιστα εγκαταλελειμμένη από το ΔΝΤ. Μάλιστα θα μπορούσε κάποιος, στο σημείο αυτό, να διασκεδάσει αναλογιζόμενος ότι σήμερα εγκαλείται η κυβέρνηση γι’ αυτή την επιλογή της («εγκαταλείπετε το ΔΝΤ, έναν ισχυρό και κρίσιμο σύμμαχο») από τους
ίδιους ακριβώς οι οποίοι πέρυσι την κατηγορούσαν για τυχοδιωκτισμό όταν αναγόρευε το ΔΝΤ σε προνομιακό σύμμαχο και εναντιωνόταν στη Γερμανία φτάνοντας εν τέλει στο χείλος του γκρεμού και του Grexit. Όσοι μάλιστα έχουν γερή μνήμη θα θυμούνται πόσες φορές ο αμερικανικός παράγοντας είχε σπάσει τα μούτρα του στο Βερολίνο – ενίοτε και δημοσίως, κατά τρόπο ταπεινωτικό – όταν επιχειρούσε να επηρεάσει τη γερμανική πολιτική διαχείρισης της οικονομικής κρίσης στην ευρωζώνη. Καθώς, λοιπόν, δεν υπήρχε κανένα εχέγγυο για τον προσπορισμό κάποιου επιπλέον οφέλους, η κυβέρνηση έλαβε την απόφαση να κλείσει εγκαίρως την αξιολόγηση και να μπει σε κατάσταση αναμονής για το θέμα του χρέους, το οποίο πρακτικά δεν επηρεάζει τα δημόσια οικονομικά τουλάχιστον έως το 2018 που λήγει το μνημόνιο. Η υποχώρηση αυτή έχει ένα σαφές κόστος στο πρεστίζ της κυβέρνησης, η οποία εξ αρχής είχε αναγορεύσει το χρέος σε πρώτιστο σκοπό, αλλά μπροστά στο μέγεθος του ρίσκου δεν είχε πολλές επιλογές.
Συντάξεις για χρέος Μια ακόμη κρίσιμη ατάκα των ημερών είναι αυτή του υπουργού Οικονομίας Γιώργου Σταθάκη την Τρίτη σε ελληνογερμανικό φόρουμ, όπως την κατέγραψε το πρακτορείο Reuters: «Μέχρι το 2022 το χρέος είναι βιώσιμο. Αλλά μετά θα χρειαστούμε νέο γύρο συζητήσεων». Λίγο αργότερα ο υπουργός, λόγω της φασαρίας που προκλήθηκε περί αλλαγής της κυβερνητικής θέσης για το χρέος, προέβη σε διευκρινιστική δήλωση, στην οποία ανέφερε: «Με την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης πρέπει να κλείσει και το ζήτημα της βιωσιμότητας του μακροχρόνιου χρέους της Ελλάδας. Διαφορετικά θα καταστεί δυσχερής η προσέλκυση μακροχρόνιων επενδύσεων στη χώρα». Ήταν μια ακόμη ένδειξη του ότι το χρέος μπαίνει προσωρινά στο ψυγείο για τους λόγους που προαναφέραμε. Μια ανάλογη υποχώρηση, πάντως, είχε υποχρεωθεί να κάνει και ο Αντώνης Σαμαράς το 2014, όταν ανακάλυψε ότι δεν επρόκειτο να πάρει τη ρύθμιση για το χρέος, και μάλιστα εξεγέρθηκε εναντίον του ΔΝΤ, το οποίο και τότε έθετε τη δική του ατζέντα. Τότε, όπως θύμισε τη Δευτέρα ο Τσίπρας, ο Σαμαράς – παρότι είχε λάβει την υπόσχεση για αναδιάρθρωσή του από το φθινόπωρο του 2012 – βρέθηκε να υποστηρίζει ότι το χρέος... «είναι
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
βιώσιμο» και ζητούσε «πιστοποιητικό βιωσιμότητας». Ποιος ήταν ο λόγος για τον οποίο τότε ο Σαμαράς και τώρα ο Τσίπρας υποχρεώθηκαν να αναβάλουν τις φιλοδοξίες τους; Οι μνημονιακές μεταρρυθμίσεις, με κορωνίδα το ασφαλιστικό – και δη το συνταξιοδοτικό σκέλος. Βεβαίως τα δύο «επεισόδια» έχουν πολλές διαφορές, αλλά μια βασική ομοιότητα: όπως σημειώναμε και στο προηγούμενο φύλλο του «Ποντικιού», δεν υπάρχει ρύθμιση χρέους χωρίς κόψιμο συντάξεων. Αυτό δεν θα αλλάξει μέχρι... να βγάλει ο ήλιος κέρατα. Ακόμη περισσότερο ισχύει η πολλάκις διατυπωμένη γερμανική θέση ότι στο χρέος θα μπορούν να γίνονται παρεμβάσεις ανάλογα με την ανταπόκριση της Ελλάδας στις μνημονιακές μεταρρυθμίσεις. Ούτε αυτό αναμένεται να αλλάξει. Η αρχή «μεταρρυθμίσεις έναντι χρέους» άλλωστε δεν είναι μόνο γερμανική. Για να κατανοήσουμε την πραγματική διάσταση του θέματος, δεν έχουμε παρά να ανατρέξουμε στις κατά καιρούς δηλώσεις όλων των διεθνών παραγόντων, ακόμη και αυτών που στις πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις του πρώτου μισού του 2015 στάθηκαν στο πλευρό της Ελλάδας. Το ότι στην κρίσιμη φάση η Γαλλία, η Ιταλία και οι ΗΠΑ συντάχθηκαν με την Ελλάδα αξιώνοντας μια λύση στο ελληνικό ζήτημα δεν μειώνει το ότι της άσκησαν τη μέγιστη δυνατή πίεση για συνθηκολόγηση με το ευρωπαϊκό «ιερατείο». Δεν μειώνει επίσης το ότι πολλοί εκ των «συμμάχων» μας κρύφτηκαν πίσω από την Ελλάδα, ώστε, με τίμημα τη δική μας συνθηκολόγηση, να προβάλουν τις δικές τους αξιώσεις για το πώς εκείνες θέλουν την Ευρώπη και τη σχέση τους με τη Γερμανία. Στην πλάτη μας – και στη διαπραγματευτική μας ήττα – παίχτηκαν πολλά παιχνίδια ισχύος μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωπαίων, μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, μεταξύ Κομισιόν και Σόιμπλε, μεταξύ Γαλλοϊταλών και Γερμανίας. Η μόνιμη επισήμανση όλων, όμως, διαχρονικά, κάθε φορά που γινόταν συζήτηση για το ελληνικό χρέος, ήταν ότι πρέπει να υπάρξει ελάφρυνση, αφού όμως η Ελλάδα προχωρήσει σε «επώδυνες μεταρρυθμίσεις». Άνευ αυτών, δεν υπάρχει συζήτηση. Το επανέλαβε και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν την Τρίτη.
Βίοι παράλληλοι Κάπου εδώ θα πρέπει ακόμη μια φορά να επιστρέψουμε στο πρώτο επτάμηνο του 2015, αλλά και στην περίοδο Σαμαρά. Το «κόκκινο νήμα» που ενώνει την τακτική του Σαμαρά με αυτήν του «πρώιμου» Τσίπρα είναι η επιδίωξη για «πολιτική διαπραγμάτευση», παρότι οι δανειστές – και κυρίως οι Γερμανοί – υπήρξαν από την αρχή σαφείς: «Πρώτα θα τα βρείτε με την τρόικα» για το σκέλος των μεταρρυθμίσεων. Η στάση αυτή των δανειστών δεν άλλαξε σε καμιά φάση: από τα ραντεβουδάκια των υπουργών του Σαμαρά στο Παρίσι έως το «γκρουπ των Βρυξελλών» της κυβέρνησης Τσίπρα παρέμεινε απαράλλακτη. Καμιά από τις δύο διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις δεν αντελήφθη εγκαίρως ότι η
εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων της χώρας είναι ο μοναδικός... φερετζές, πίσω από τον οποίο θα μπορούσε να κρυφτεί η όποια πολιτική λύση του ελληνικού προβλήματος. Όταν ο Σαμαράς το συνειδητοποίησε, ύστερα από ένα χαμένο εξάμηνο, προτίμησε να δραπετεύσει αφήνοντας τους «ανυποψίαστους» αντιμνημονιακούς να κλείσουν τις εκκρεμότητες του δεύτερου μνημονίου και να φορτωθούν το τρίτο επενδύοντας στο σενάριο της «αριστερής παρένθεσης». Οι Συριζαίοι απεδείχθησαν εξίσου αφελείς με τους προηγούμενους και επιπλέον βρέθηκαν παγιδευμένοι στο δίλημμα της χρεοκοπίας ή της αποφυγής της, με συνέπεια μια καθαρή διαπραγματευτική ήττα. Όσο για τη Ν.Δ., βρέθηκε στο καναβάτσο, υποχρεωμένη τελικά να συναποφασίζει και να ψηφίζει το μνημόνιο που έφερε τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ και, ύστερα από μια συγκλονιστική κρίση ηγεσίας, άλλαξε αρχηγό. Αν θέλουμε να εμβαθύνουμε λίγο περισσότερο και να πάμε στον πυρήνα του ζητήματος, η «πολιτική διαπραγμάτευση», την οποία επιχείρησαν Σαμαράς και Τσίπρας, εμπεριείχε το σπέρμα της αμφισβήτησης των κανόνων που διέπουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα «διάσωσης», αλλά και τη λειτουργία της ευρωζώνης. Ουκ ολίγες φορές οι Ευρωπαίοι αρμόδιοι τόνισαν εν χορώ ότι προέχει η τήρηση των κανόνων. Αυτό που αγνοήθηκε πλήρως στην Αθήνα ήταν ότι κάθε καταφανής παράκαμψη των κανόνων του ευρωσυστήματος για χάρη της Ελλάδας θα ήγειρε ανάλογες απαιτήσεις από άλλες χώρες, με πολύ μεγαλύτερες οικονομίες και πολύ μεγαλύτερες ανάγκες σε χρήμα. Κάτι αυτονόητο, το οποίο έχουμε επισημάνει αμέτρητες φορές τα τελευταία χρόνια. Ακόμα και οι παρακάμψεις των κανόνων πρέ-
Το «κόκκινο νήμα» που ενώνει την τακτική Σαμαρά με αυτή του «πρώιμου» Τσίπρα
πει να γίνονται υπό το πρόσχημα της τήρησής τους. Και ήδη η Ελλάδα βρίσκεται... πολύ πίσω για να της γίνουν χάρες. Ας μην λησμονούμε ότι η πρώτη αξιολόγηση του τρίτου μνημονίου έχει το ίδιο κέντρο βάρους με την πέμπτη αξιολόγηση του δεύτερου μνημονίου: το ασφαλιστικό. Είναι δε εμπλουτισμένη με το κατεπείγον της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων και το υπερ-ταμείο ιδιωτικοποιήσεων. Ένα ακόμη δίδαγμα αυτής της μακρόσυρτης ελληνικής διεκδίκησης για ρύθμιση του χρέους και «έξοδο από τα μνημόνια» είναι ότι καμιά διαπραγμάτευση με το πανίσχυρο ευρωσύστημα δεν μπορεί να γίνει «μια κι έξω». Προ του κινδύνου συντριβής της χώρας, ο μεν Σαμαράς λάκισε, ο δε Τσίπρας συνθηκολόγησε. Βλέποντας εκ των υστέρων όλα αυτά, το παράξενο θα ήταν η κυβέρνηση Τσίπρα να πάει ακόμη μια φορά σε έναν πόλεμο χαμένο από χέρι και με έναν σύμμαχο (ΔΝΤ) που θα διαπραγματευόταν μόνο για τον εαυτό του και ανά πάσα στιγμή θα μπορούσε να πουλήσει τις ελληνικές διεκδικήσεις για να ισχυροποιήσει τον δικό του ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα. Εξ άλλου η όποια σύγκρουση του ΔΝΤ είτε με την Κομισιόν είτε με τη Γερμανία δεν έγινε ποτέ για τα ωραία μας μάτια, αλλά για την επιβεβαίωση του δικού του στάτους. Και μια τελευταία αλλά όχι ασήμαντη εκκρεμότητα, που πρέπει να περιμένουμε για να διαπιστώσουμε πώς θα εξελιχθεί: Κάθε φορά που η Ελλάδα επιχείρησε να βάλει «απέναντι» το ΔΝΤ και τη Γερμανία, η σχέση τους έγινε πιο ισχυρή και στο τέλος συμμάχησαν εναντίον της. Αυτό το ένιωσαν σκληρά στο πετσί τους πρώτα ο Σαμαράς και ύστερα ο Τσίπρας. Τώρα το γερμανικό μήνυμα ήταν ότι δεν πρόκειται η Ελλάδα να τους διχάσει. Το επόμενο διάστημα θα δούμε εμπράκτως τι θα σημαίνει αυτό για την κυβέρνηση και τη χώρα...
0
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
«Κρυφή βόμβα» στις συντάξεις Θα υπολογίζονται επί των συντάξιμων αποδοχών που θα προκύπτουν από το σύνολο του εργασιακού βίου Όλα εδώ θα πληρωθούν. Και οι μακρές περίοδοι εκτός της αγοράς εργασίας λόγω επιλογής ή λόγω ανεργίας και ο «συμβιβασμός» με τη μερική απασχόληση και η απόφαση για εργασία με «μαύρα» και το «πάρε - δώσε» με τον εργοδότη, ώστε άλλα να λέει ο μισθός στα χαρτιά και άλλα να βάζει στην τσέπη ο εργαζόμενος.
Τ
ο νέο σύστημα υπολογισμού των συντάξεων – άσχετα από το ποιοι θα είναι οι τελικοί συντελεστές αναπλήρωσης στους οποίους θα καταλήξουν οι θεσμοί με την ελληνική κυβέρνηση – θα έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό: θα... θυμάται. Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να πέφτουν στο ποιο θα είναι το ύψος της εθνικής σύνταξης, αλλά και στο ποιες θα είναι οι προϋποθέσεις χορήγησής της, η πραγματική ζημιά όμως για τους νέους συνταξιούχους – για την ακρίβεια για όσους θα αποχωρήσουν από την αγορά εργασίας μετά την 1.1.2016 – θα γίνει από αλλού: από το γεγονός ότι η νέα σύνταξη θα υπολογίζεται επί συντάξιμων αποδοχών που θα προκύπτουν με βάση το σύνολο του εργασιακού βίου. Είναι η «κρυφή βόμβα» για τις νέες συντάξεις, μια αλλαγή που θα λειτουργήσει εις βάρος των νέων συνταξιούχων και είναι προφανώς χειρότερη τόσο από το σύστημα υπολογισμού των συντάξεων που εφαρμοζόταν μέχρι τώρα όσο και από το σύστημα υπολογισμού με βάση τον νόμο Λοβέρδου - Κουτρουμάνη, το οποίο φυσικά ουδέποτε εφαρμόστηκε και ούτε πρόκειται με δεδομένη την επικείμενη ψήφιση του νέου ασφαλιστικού. Όταν, αφού τελειώσουν οι διαδικασίες της ψήφισης, οι υπηρεσίες των ασφαλιστικών ταμείων θα πιάσουν μολύβι και χαρτί για να υπολογίσουν τις νέες συντάξεις, τότε θα έρθει στο φως η νέα πραγματικότητα: οι περισσότεροι θα κληθούν να συμβιβαστούν με κύριες συντάξεις της τάξεως των 400-600 ευρώ, ενώ η τετραψήφια σύνταξη – μετά την αφαίρεση των φόρων και των εισφορών υπέρ υγείας – θα μοιάζει με άπιαστο όνειρο. Για ποιον λόγο; Διότι, για να πιάσει κάποιος το «χιλιάρικο», ακόμη και στην περίπτωση που θα επικρατήσει η ελληνική πλευρά με τους δικούς της συντελεστές αναπλήρωσης στη διαπραγμάτευση, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 30 έτη ασφάλισης και οι συντάξιμες αποδοχές του να υπερβαίνουν τα 2.800 ευρώ. Και τα δύο θεωρούνται αδιανόητα με βάση τα σημερινά δεδομένα της υψηλής ανεργίας και των πολύ χαμηλών αποδοχών.
Ψαλίδι Όσοι γνωρίζουν να διαβάζουν τους αριθμούς και τα σχέδια επί χάρτου που θα βρεθούν
Με το νέο σύστημα όσοι συνταξιοδοτηθούν από 1/1/2016
πάνω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μπορούν να προβλέψουν το τι θα συμβεί μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα: Όσοι βρεθούν στα πρόθυρα της συνταξιοδότησης, θα ενημερώνονται για τη σύνταξη φτώχειας που θα δικαιούνται. Όσοι μπορούν θα παρατείνουν την έξοδο από την αγορά εργασίας, καθώς θα συνειδητοποιούν ότι ακόμη και ο χαμηλός μισθός θα φαντάζει «θησαυρός» μπροστά στο ύψος της νέας σύνταξης. Μόνο λόγοι υγείας, απώλεια της θέσης εργασίας ή αναγκαστική συνταξιοδότηση θα ωθούν κάποιον στην έξοδο. Αυτομάτως, θα περιοριστούν δραστικά τα «κύματα συνταξιοδότησης». Από τις 70.000 - 80.000 συνταξιοδοτήσεις που είχαμε σε ετήσια βάση όλα τα προηγούμενα χρόνια (το κίνημα των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων φούντωνε κατά κύριο λόγο όταν αναμένονταν αλλαγές κυρίως στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης) εκτιμάται ότι θα πέσουμε στις 10.000 - 20.000 συνταξιοδοτήσεις ετησίως. Η παράταση της παραμονής στην αγορά εργασίας θα ψαλιδίζει ολοένα και περισσότερο τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας για τις νεότερες ηλικίες. Η είσοδος των νέων στην αγορά εργασίας θα γίνεται ολοένα και αργότερα, με αποτέλεσμα οι νεότερες γενιές να γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι, όταν θα έρθει η ώρα της δικής τους συνταξιοδότησης, θα γίνεται υπό κακές συνθήκες: με λίγα χρόνια ασφάλισης και χαμηλές μέσες αμοιβές.
1 2
3
Ο νέος τρόπος υπολογισμού Πώς όμως θα λειτουργεί το νέο σύστημα υπολογισμού της σύνταξης; Εν αρχή είναι οι συντάξιμες αποδοχές. Τι γνωρίζαμε γι’ αυτές μέχρι σήμερα; Ότι υπολογίζονται με βάση την καλύτερη τριετία ή πενταετία του ασφαλισμένου. Ο εργαζόμενος διάλεγε μια περίοδο κατά την οποία είχε υψηλές αποδοχές (πολλές φορές γίνονταν και καταστρατηγήσεις ύστερα από συμφωνία με τους εργοδότες για εικονικό «φούσκωμα» των αποδοχών) και την εμφάνιζε στο ασφαλιστικό ταμείο ώστε να υπολογιστεί η σύνταξη. Προφανώς, αυτό ήταν το σύστημα που έβγαζε και τις υψηλότερες απολαβές. Μετά ήρθε ο νόμος Λοβέρδου - Κουτρουμάνη. Αυτός ουσιαστικά έσπασε τον εργασιακό βίο στα δύο: ◆ Το πρώτο τμήμα αφορούσε την περίοδο μέχρι το 2010. Γι’ αυτό το στάδιο η σύνταξη θα υπολογιζόταν με το παλαιό σύστημα, δηλαδή με βάση την καλύτερη τριετία, πενταετία κ.λπ. ◆ Το δεύτερο κομμάτι του εργασιακού βίου θα ήταν αυτό από το 2011 μέχρι και την ημέρα συνταξιοδότησης. Γι’ αυτό θα λαμβανόταν υπόψη το σύνολο των συντάξιμων αποδοχών. Ποιο ήταν το βασικό χαρακτηριστικό αυτού του συστήματος, που δεν πρόκειται να εφαρμοστεί; Ότι προστάτευε τους σημερινούς εργαζόμενους με αρκετά χρόνια προϋπηρεσίας στην πλάτη τους. Και αυτό διότι, όσο μεγαλύτερη ήταν η προϋπηρεσία πριν από το 2010, τόσο μεγαλύτερη θα ήταν και η τελική σύνταξη. Το σύστημα Κατρούγκαλου δεν προβλέπει καμία διάκριση. Όσοι συνταξιοδοτηθούν από την 1.1.2016 και μετά θα λάβουν σύνταξη η οποία θα υπολογιστεί με το νέο σύστημα. Δηλαδή αυτός που θα συνταξιοδοτηθεί μέσα στη φετινή χρονιά θα διαπιστώσει ότι θα παίρνει πολύ μικρότερη σύνταξη σε σχέση με αυτόν που συνταξιοδοτήθηκε μέσα στο 2015. Λίγοι μήνες διαφορά στη συνταξιοδότηση θα αποδεικνύονται καταλυτικοί για τον υπόλοιπο βίο. Εύλογο είναι το ακόλουθο ερώτημα: Πώς θα υπολογίζονται οι συντάξιμες αποδοχές με βάση ολόκληρο τον εργασιακό βίο όταν τα ταμεία δεν διαθέτουν τη σχετική πληροφορία, ειδικά για τη δεκαετία του 1990; Αυτά είναι ζητήματα που θα αντιμετωπιστούν μετά την ψήφιση του νόμου. Προφανώς θα προχωρήσει μια διαδικασία προσαρμογής των παλαιών αποδοχών στα σημερινά δεδομένα με βάση την πορεία της οικονομίας και τον πληθωρισμό, ενώ, σε περίπτωση που δεν θα υπάρχουν πληροφορίες για τις παλαιές αμοιβές, ο μέσος όρος θα διαμορφώνεται με τα λιγότερα έτη. Είναι προφανές
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
0
www.topontiki.gr
4
Οι αριθμοί τεκμηριώνουν ότι έρχονται συντάξεις φτώχειας
ότι όλη η περίοδος της ύφεσης με το «γκρέμισμα» των αποδοχών θα είναι ένα βάρος το οποίο ο μελλοντικός συνταξιούχος θα βρει κάποια στιγμή μπροστά του.
Οι συντελεστές αναπλήρωσης Πάνω στις συντάξιμες αποδοχές θα επιδρούν οι λεγόμενοι συντελεστές αναπλήρωσης. Θα είναι ένα ποσοστό, το οποίο θα προκύπτει από τα χρόνια προϋπηρεσίας και τους συντελεστές ανά έτος που θα αποφασιστούν στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης. Επί των συντελεστών γίνεται μάχη ανάμεσα στους δανειστές και στην ελληνική πλευρά. Οι δανειστές θέλουν χαμηλότερες συντάξεις για όσους έχουν μικρές αποδοχές και λίγα χρόνια προϋπηρεσίας, ενώ η ελληνική κυβέρνηση θέλει υψηλότερες αποδοχές στα χαμηλά στρώματα, τα οποία επιθυμεί διακαώς να προστατεύσει. Από τον πολλαπλασιασμό των συντάξιμων αποδοχών με τους συντελεστές αναπλήρωσης προκύπτει το αναλογικό κομμάτι της σύνταξης. Σε αυτό θα προστίθεται και η λεγόμενη εθνική σύνταξη, η οποία θα φτάνει τα 384 ευρώ για τα 20 χρόνια προϋπηρεσίας ή στα 345 ευρώ για τα 15 χρόνια. Θα αφαιρούνται οι κρατήσεις για την υγεία και οι φόροι (φόρος κλίμακας και εισφορά αλληλεγγύης) και θα προκύπτει τελικώς η καθαρή σύνταξη. Από τη θεωρία στην πράξη. Τι σύνταξη βγάζει το κακό σενάριο όπου θα περάσει η άποψη των δανειστών και τι σύνταξη βγάζει το καλό σενάριο που προτείνει η ελληνική πλευρά; Αν κάνει κάποιος με υπομονή τις πράξεις, θα διαπιστώσει ότι τεκμηριώνεται απόλυτα το βασικό συμπέρασμα: έρχονται συντάξεις φτώχειας. Με 15 έτη ασφάλισης: Με συντάξιμες αποδοχές της τάξεως των 600 ευρώ, η σύνταξη δεν θα ξεπερνά τα 392 ευρώ ακόμη και αν πε-
1
ράσει η γραμμή Κατρούγκαλου. Οι θεσμοί θέλουν ακόμη χαμηλότερη σύνταξη, στα 363 ευρώ. Για να ξεπεράσει κάποιος τα 500 ευρώ αν αποχωρήσει με 15 χρόνια ασφάλισης, θα πρέπει, στην περίπτωση που περάσει η πρόταση των θεσμών, να εμφανίσει συντάξιμες αποδοχές 2.800 ευρώ (!) ενώ, αν περάσει η ελληνική πρόταση, το πεντακοσάρικο θα είναι εφικτό ακόμη και με συντάξιμες αποδοχές των 1.600 ευρώ. Το χιλιάρικο είναι αδύνατον να το πιάσει κάποιος με 15 χρόνια δουλειάς. Αυτομάτως βγαίνουν εκτός παιχνιδιού επαγγέλματα με παραδοσιακά λίγα χρόνια ασφάλισης (π.χ. οικοδομή) ή μεγάλες περιόδους ανεργίας. Με 20 έτη ασφάλισης: Με βάση την πρόταση των θεσμών, οι συντάξεις θα ξεκινούν από τα 416 ευρώ για κάποιον που θα έχει να επιδείξει συντάξιμες αποδοχές ύψους 600 ευρώ και δεν θα ξεπερνούν τα 800 ευρώ ακόμη και για κάποιον που θα έχει αποδοχές «μαμούθ» της τάξεως των 5.000 ευρώ. Αντίστοιχα η ελληνική πρόταση βγάζει σύνταξη 456 ευρώ στα επίπεδα συντάξιμων αποδοχών των 600 ευρώ, η οποία για να φτάσει στα 800 ευρώ καθαρά, θα πρέπει ο ασφαλισμένος να έχει συντάξιμες αποδοχές από 3.000 ευρώ και πάνω. Με 30 έτη ασφάλισης: Ακόμη και με 30 χρόνια προϋπηρεσίας – αριθμός ετών εργασίας στον οποίο δύσκολα θα μπορεί να φτάσει ο σημερινός εργαζόμενος με δεδομένη την επταετή ύφεση, αλλά και την καθυστερημένη είσοδο στην αγορά εργασίας – η πρόταση των θεσμών δεν βγάζει καθαρή σύνταξη της τάξεως των 1.000 ευρώ παρά μόνο για όποιον έχει συντάξιμες αποδοχές της τάξεως των 4.000 και 5.000 ευρώ. Η ελληνική πρόταση από την άλλη πλευρά βγάζει τετραψήφια σύνταξη για όσους έχουν συντάξιμες αποδοχές από 2.800 ευρώ και πάνω.
2
3
Μόνη ελπ ί να γίνω δα βουλευτή ς...
Με 40 χρόνια ασφάλισης: Ακόμη και γι’ αυτόν που θα καταφέρει να περάσει τη μισή βιολογική του ζωή (σ.σ.: ο μέσος όρος ηλικίας του Έλληνα διαμορφώνεται γύρω στα 80 χρόνια) το χιλιάρικο μόνο εξασφαλισμένο δεν είναι. Στα χαμηλότερα κλιμάκια συνταξιοδοτικών αποδοχών (600 - 1.000 ευρώ) οι συντάξεις κυμαίνονται από 562 έως 734 ευρώ, είτε μιλάμε για την πρόταση των θεσμών είτε για την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης. Το χιλιάρικο εξασφαλίζεται στη μεν περίπτωση των θεσμών με αποδοχές άνω των 2.200 ευρώ, στη δε πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης με αποδοχές άνω των 1.800 ευρώ. Υποτίθεται ότι το νέο νομοσχέδιο θα βάζει πλαφόν στην κύρια σύνταξη στα επίπεδα των 2.300 ευρώ. Αυτό μόνο ως... χιούμορ του νομοθέτη θα μπορεί να εκληφθεί, καθώς αυτή η μεικτή σύνταξη επιτυγχάνεται μόνο στα 40 χρόνια με μέσες μηνιαίες αποδοχές στο σύνολο του εργασιακού βίου άνω των 4.000 ευρώ. Με απλά λόγια, οι επόμενοι συνταξιούχοι θα πληρώσουν ακριβά τη μνημονιακή επταετία της ύφεσης και της καταστροφής, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο τη χειρίστηκαν δανειστές και ελληνικές κυβερνήσεις...
10
Κυβέρνηση
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ρίπατο, εκτιμούν ωστόσο ότι κοινοβουλευτικά τα μέτρα θα περάσουν. Αναμένουν πάντως νέες αντιδράσεις από την κοινωνία, αλλά ελπίζουν ότι αυτές στη συνέχεια θα μαζευτούν καθώς, όπως λένε, «θα εξηγήσουμε ότι από εδώ και πέρα μπορούμε να βγάλουμε το κεφάλι έξω απ’ το νερό», παραπέμπουν δηλαδή στην προοπτική της ανάπτυξης. Όσο για τις δημοσκοπήσεις, τις παρακολουθούν προσεκτικά και, παρόλο που αφήνουν αιχμές για την αξιοπιστία τους, κορυφαία κυβερνητικά στελέχη κάνουν την παρατήρηση ότι το άνοιγμα της ψαλίδας υπέρ της Ν.Δ. οφείλεται στη μαζική μετακίνηση ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ (και όχι μόνο) στους αναποφάσιστους και όχι σε άνοδο της Ν.Δ. Η κοινωνία έχει αμφιβολίες και δυσαρέσκεια, αλλά στέκει στην άκρη και μας παρακολουθεί, επισήμαινε τη Δευτέρα στη Βουλή κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος λίγο πριν από την ομιλία Τσίπρα στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ. Άλλο κορυφαίο στέλεχος, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης, σε συνέντευξή του στην «Κυριακάτικη Αυγή», παραδέχεται ότι «αυτήν τη στιγμή υπάρχει μούδιασμα σ’ ένα μεγάλο κομμάτι και δικών μας ψηφοφόρων, ανυπομονησία και ορισμένες φορές απογοήτευση, θυμός». Όλα αυτά τα αποδίδει και στο ότι «ίσως βάλαμε πιο ψηλά τον πήχη των προσδοκιών και των δεσμεύσεών μας, με τους δεδομένους διεθνείς και εσωτερικούς συσχετισμούς, που μεγάλωσε το πολιτικό κόστος ορισμένων συμβιβασμών και υποχωρήσεων που αναγκαστήκαμε να κάνουμε». «Δεν πρέπει να υπερεκτιμήσουμε την πίστωση χρόνου που μας δίνουν οι πολίτες, διότι ζητούν αποτελέσματα» συμπληρώνει. Ο ίδιος επισημαίνει ότι «αφού πρώτα τελειώσουμε με αμοιβαίες υποχωρήσεις την αξιολόγηση» πρέπει να γίνει «ταμείο» σε κόμμα και κυβέρνηση, «για να προχωρήσουμε σε διορθωτικές κινήσεις».
φεύγει να τροφοδοτεί συζητήσεις περί ανασχηματισμού (έρχονται και κρίσιμες ψηφοφορίες στη Βουλή, μην ξεχνάμε), ωστόσο θεωρείται ότι είναι μια κίνηση στην οποία θα προβεί ο πρωθυπουργός, ο οποίος άλλωστε είχε προεκλογικά και μετεκλογικά δεσμευτεί σε αξιολόγηση του κυβερνητικού σχήματος στο εξάμηνο. Επιπλέον, διάφορες «παραφωνίες» και «ατυχείς» δηλώσεις υπουργών (το τελευταίο διάστημα ουκ ολίγες) καλλιεργούν περαιτέρω την αίσθηση ότι μετά την αξιολόγηση θα… πέσει «ξήλωμα». Από την άλλη το Μαξίμου συντηρεί και το θέμα της διεύρυνσης του κυβερνητικού σχήματος – όπως είπε χτες ο Νίκος Παππάς, παρόλο που ΣΥΡΙΖΑ και Ανεξάρτητοι Έλληνες είναι «μία συμπαγής κυβερνητική πλειοψηφία», η προσδοκία της «διεύρυνσης», ώστε «να υπάρξει μεγαλύτερη ανοχή και μεγαλύτερη στήριξη στο κυβερνητικό έργο», είναι «νόμιμη και διαρκής». Ο υπουργός Επικρατείας υπέδειξε εμμέσως την κατεύθυνση μιας συνεργασίας του ΠΑΣΟΚ με την κυβέρνηση ως θέλημα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας: «Τα μηνύματα από την ευρωπαϊκή οικογένεια των Σοσιαλιστών είναι μηνύματα που θεωρούν αυτονόητο ότι ένα κόμμα το οποίο αυτοπροσδιορίζεται στο προοδευτικό κεντροαριστερό τόξο, θα είχε μία γειτνίαση πολιτική με μία κυβέρνηση της Αριστεράς». Επιπλέον, η κυβέρνηση θα συνεχίσει να παίζει το χαρτί της καταπολέμησης της διαφθοράς και της διαπλοκής στη Δικαιοσύνη, τα μίντια, το τραπεζικό σύστημα κ.λπ. σε μια προσπάθεια να περιφρουρήσει το «ηθικό πλεονέκτημα» του ότι δεν έχει ανάμειξη στις «αμαρτίες του παρελθόντος», αν και πολλοί πλέον αρχίζουν να αμφισβητούν τις στοχεύσεις αυτού του εγχειρήματος. Σε κάθε περίπτωση η Εξεταστική για τα δάνεια των κομμάτων και των μίντια θα συντηρήσει τα εσωτερικά μέτωπα που έχουν ανοίξει, σε μια προσπάθεια αποδυνάμωσης μεταξύ άλλων και της αξιωματικής αντιπολίτευσης διά της κατηγορίας ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι και αυτός όμηρος της διαπλοκής, εφόσον δεν διαχωρίζεται από τις επιλογές της.
Κάλλιο α παρά ποργά τέ
Με το βλέμμα στην ανάπτυξη Έρχεται «ταμείο» για κυβέρνηση και κόμμα Ο διακαής πόθος της κυβέρνησης για το κλείσιμο της αξιολόγησης εδράζεται στην πεποίθηση πως αμέσως μετά θα ανοίξει ο δρόμος για θετικές ειδήσεις στην οικονομία και κατά συνέπεια για την ανάπτυξη, δεδομένα που θα αλλάξουν το κλίμα στην κοινωνία κι επομένως θα συμβάλουν στην πολιτική σταθεροποίηση της κυβέρνησης. Ενδεικτική ήταν η αναφορά του πρωθυπουργού τη Δευτέρα ότι «βρισκόμαστε ένα βήμα πριν από την ολοκλήρωση της δυσκολότερης αξιολόγησης αφού επιλογή μας ήταν να βάλουμε μπροστά τα δύσκολα» για να ξεμπερδέψουμε μια και καλή.
Η
πολιτική σταθεροποίηση του κυβερνητικού σχήματος, πάντως, εξακολουθεί να αποτελεί το ζητούμενο έξι μήνες μετά την ανανέωση της λαϊκής εντολής τον περασμένο Σεπτέμβριο, ενώ σιγά-σιγά αρχίζει και εξαντλείται η ανοχή της κοινωνίας – οι αντοχές έχουν εξαντληθεί προ πολλού. Πριν η κυβέρνηση να έχει κάτι θετικό και χειροπιαστό να επιδείξει στην κοινωνία, αντιμετωπίζει ήδη έναν «πόλεμο φθοράς» από συγκεκριμένα κέντρα, άρχισε η πίεση της αξιωματικής αντιπολίτευσης για εκλογές με αφετηρία τη συζήτηση στη Βουλή για τη Δικαιοσύνη και τη
Ο κάβος της αξιολόγησης και το στοίχημα της πολιτικής σταθεροποίησης
Διαφθορά ενώ έχει αρχίσει να καταγράφεται σημαντική πολιτική φθορά στις δημοσκοπήσεις, προσθέτοντας έναν ακόμη πονοκέφαλο δίπλα στο κλείσιμο της αξιολόγησης και τη διαχείριση του προσφυγικού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση τις επόμενες εβδομάδες θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή μέτρα ύψους 5,4 δισ. (με βάση το καλό σενάριο), από τα οποία 3,6 δισ. θα προέλθουν από τη μεταρρύθμιση στη φορολογία εισοδήματος και το ασφαλιστικό και αφορούν το τρέχον και το επόμενο έτος. Στελέχη του πρωθυπουργικού επιτελείου σημειώνουν πως προφανώς δεν θεωρούν ότι πρόκειται για πε-
Ανασχηματισμός και διεύρυνση Ποιες μπορεί να είναι αυτές οι διορθωτικές κινήσεις; Προς το παρόν το Μαξίμου απο-
Νέα Δημοκρατία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
11
www.topontiki.gr
Η ανανέωση πάει περίπατο Συνεργάτες του Μητσοτάκη παραδέχονται ότι η νέα ηγετική ομάδα (sic) δεν επιθυμεί τον διχασμό Άρον-άρον συνέδριο στη Νέα Δημοκρατία, όπου, από ό,τι φαίνεται, έχουν ενταφιαστεί οι μεταρρυθμιστικές, ανανεωτικές διαδικασίες μετεξέλιξης του κόμματος και η νέα ηγεσία του τρέχει ασθμαίνουσα προκειμένου να αποδείξει στους ψηφοφόρους ότι είναι προ των πυλών της εξουσίας.
Σ
υνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη εμμέσως παραδέχονται ότι η ανανέωση και οι τομές στην κομματική λειτουργία μπορεί να προταθούν λελογισμένα στο συνέδριο από τις 20 έως τις 24 Μαΐου, αλλά δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να επιμείνει η νέα ηγετική ομάδα σε θέματα που προκαλούν διχασμό. Έτσι το θέμα των θητειών και των ηλικιακών ορίων που βρίσκονται στην ατζέντα Μητσοτάκη μπορεί να μη δοκιμαστούν στη βάσανο της ψηφοφορίας, αν οι συσχετισμοί δεν είναι ευνοϊκοί. Οι συνεργάτες του Μητσοτάκη εκτιμούν ότι δεν αποκλείεται καθόλου ένας εκλογικός αιφνιδιασμός και επισημαίνουν ότι ύψιστο συμφέρον στην παρούσα φάση είναι η ετοιμότητα του κόμματος παρά η εφαρμογή καινοτόμων ιδεών που θα πρέπει να υιοθετηθούν σταδιακά. Αν γίνουν αιφνιδιαστικές εκλογές, η Ν.Δ. θα είναι έτοιμη και ο Κυριάκος θα κατεβάσει εντελώς ανανεωμένες λίστες υποψηφίων, παρότι, αν αυτό συμβεί μέσα στο επόμενο εντεκάμηνο, λειτουργεί η λίστα εκλογής του Σεπτεμβρίου του 2016.
Οι επιλογές Οι εσωκομματικές διαδικασίες για την ανάδειξη των συνέδρων, που ολοκληρώθηκαν το Σαββατοκύριακο, μπορεί να έφεραν την εικόνα ανανέωσης, αλλά δεν σκόρπισαν και ρίγη συγκίνησης στο επιτελείο Μητσοτάκη. Καραμανλής, Σαμαράς, Μεϊμαράκης φαίνεται να συγκροτούν ισχυρούς πόλους στον κομματικό μηχανισμό. Μαζί τους εμφανίστηκαν και δύο ακόμη μηχανισμοί, αυτοί του Άδωνι Γεωργιάδη, οι λεγόμενοι «Αδωνίστας» και του Απόστολου Τζιτζικώστα, ο οποίος είναι κοινό μυστικό ότι συνεργάστηκε στενά στις εσωκομματικές διαδικασίες με τον Ανδρέα Παπαμιμίκο προκειμένου να «σταθεροποιήσουν» την επιρροή τους στον κομματικό μηχανισμό, αλλά και στο σώμα των συνέδρων. Και οι δύο, ειδικά ο Άδωνις, συνεργάζονται πολύ στενά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά φαίνεται ότι η πολύμηνη προεκλογική εκστρατεία τούς βοήθησε να διευρύνουν την πρόσβα-
σή τους στον μηχανισμό του κόμματος και έτσι να αποκτήσουν εσωκομματική δύναμη. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο Κυριάκος, που ξεκίνησε ως το απόλυτο αουτσάιντερ, με έναν αποδυναμωμένο και σχεδόν διαλυμένο κομματικό μηχανισμό των μητσοτακικών, διαθέτει την πλειονότητα των συνέδρων και, όπως λένε οι γνωρίζοντες τα εσωκομματικά, θα αναγκαστεί από τα πράγματα είτε να συνεργαστεί και με άλλες ομάδες είτε να συμβιβαστεί. Ενδιαφέρον πάντως παρουσιάζει η εσωκομματική Βαβέλ για το αν πραγματικά θα τεθεί το θέμα της νομιμοποίησης των τάσεων μέσα στο κόμμα, θέμα που είχε θέσει προεκλογικά ο Μητσοτάκης και «συντηρούν» στην επικαιρότητα διάφορα στελέχη. Η λειτουργία τάσεων μπορεί και να απορροφήσει ανησυχίες και αγωνίες σκληρών δεξιών για την πορεία του κόμματος, αν και η αλλαγή ρητορικής του προέδρου της Ν.Δ. τον τελευταίο μήνα, που από νουνεχής φιλελεύθερος έχει μεταβληθεί σε δεξιότερο των δεξιών, φαίνεται να έχει κατευνάσει την εσωκομματική μουρμούρα. Συνεργάτες του πάντως επεξεργάζονται ένα προς ένα τα ονόματα των 2.436 συνέδρων του 10ου τακτικού συ-
Με ισχυρούς πόλους στον κομματικό μηχανισμό οι Καραμανλής, Σαμαράς και Μεϊμαράκης και Γεωργιάδης Τζιτζικώστας
νεδρίου του κόμματος προκειμένου να δουν επιρροές και συσχετισμούς δυνάμεων. Δημόσια ο ίδιος ευχαρίστησε τα 126.000 μέλη της Ν.Δ. που προσήλθαν να εκλέξουν τους νέους συνέδρους, αλλά και τους νέους προέδρους των Τοπικών Οργανώσεων και τα μέλη των Τοπικών Επιτροπών. «Η συμμετοχή αυτή ξεπέρασε κάθε προσδοκία και έστειλε το μήνυμα ότι η προσπάθεια για να χτίσουμε τη Ν.Δ. έχει ξεκινήσει και υλοποιείται καθημερινά» δήλωσε ο πρόεδρος του κόμματος. Όπως λένε από τη Συγγρού, το ποσοστό ανανέωσης στους προέδρους των Τοπικών Οργανώσεων έχει ξεπεράσει το 65% και μόνο στο λεκανοπέδιο της Αττικής στις 75 οργανώσεις εκλέχτηκαν 49 νέοι πρόεδροι και στη Θεσσαλονίκη στις 12 από τις 18.
Το χέρι στην τσέπη Πάντως οι Τοπικές Οργανώσεις έβαλαν βαθιά το χέρι στην τσέπη, αφού για τις εσωκομματικές διαδικασίες, στο πνεύμα της οικονομίας, η Ν.Δ. δεν έβαλε ούτε ένα ευρώ και όλα τα έξοδα τα κάλυψαν τα μέλη του κόμματος. Προχθές ο Μητσοτάκης, παρουσιάζοντας μαζί με τον αναπληρωτή γραμματέα του κόμματος Λευτέρη Αυγενάκη την ηλεκτρονική πλατφόρμα δράσης «Συμμετέχω στη Ν.Δ.», σημείωσε πως «σε μια εποχή μεγάλης ασφυξίας και μιας κυβέρνησης η οποία περιορίζεται σε μια κλειστή παρέα, εμείς ανοίγουμε τις πόρτες της Νέας Δημοκρατίας σε όλες
και όλους όσοι θέλουν να βοηθήσουν σε αυτήν τη δημιουργική προσπάθεια. Αυτό είναι και το νόημα της πρωτοβουλίας μας» ενώ εκτίμησε ότι η ΝΔ έχει «μια μεγάλη πολιτική ευκαιρία να δημιουργήσει συνθήκες πολιτικής κυριαρχίας». Ένας νεωτερισμός του συνεδρίου είναι η συμμετοχή, όπως την ανακοίνωσε ο Αυγενάκης, με την ιδιότητα του «θεματικού συνέδρου» και πολιτών που δεν είναι μέλη της Ν.Δ. Όπως διευκρίνισε, «μέσα από τη δράση“Συμμετέχω στη Ν.Δ.” δεν αναζητούμε βουβά κομματικά ακροατήρια. Αναζητούμε ενεργούς πολίτες που θέλουν να ακουστούν». Στην κατεύθυνση αυτήν, τις 12 Γραμματείες του κόμματος θα στελεχώσουν και αρκετοί εκ των 700 ατόμων που είχαν αποστείλει βιογραφικά για να συμμετάσχουν στις ομάδες επεξεργασίας του προγράμματος της Ν.Δ. Μπορεί ωστόσο επικοινωνιακά να δίνεται η εντύπωση ότι σε αυτό το υπερβολικά βιαστικό συνέδριο επιχειρείται να εφαρμοστούν νέες ιδέες, αλλά επί του ιδεολογικού και προγραμματικού λόγου δεν έχει γίνει καμία σοβαρή προετοιμασία. Το προσφυγικό, ας πούμε, για το οποίο ένα κόμμα εξουσίας θα πρέπει να έχει σαφή και αναλυτική θέση, διχάζει παρά ενώνει τα μέλη και τα στελέχη του κόμματος, ενώ η Ν.Δ. δεν έχει εμφανίσει ένα σαφές σχέδιο για τη ζωή μετά το μνημόνιο. Υποτίθεται ότι επιτροπές ασχολούνται αναλυτικά με το κυβερνητικό πρόγραμμα της Ν.Δ., στο οποίο μετέχουν και πρόσωπα εκτός της κομματικής βάσης, όπως προαναφέραμε, αλλά το θέμα δεν είναι αν θα παρουσιαστεί κάποια στιγμή ένα πρόγραμμα, αλλά αν η Ν.Δ. θα ξεκαθαρίσει σοβαρά ζητήματα της πολιτικής της φυσιογνωμίας και κυρίως αν θα διασαφηνίσει πώς τοποθετείται έναντι της ακροδεξιάς κατεύθυνσης που της έδωσε η προεδρία του Αντώνη Σαμαρά. Προφανώς, μπροστά στη χαοτική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, το αίτημα των εκλογών έθεσε όλα τα ζητήματα «κάτω από το χαλί». Η προοπτική της εξουσίας έτσι και αλλιώς λειτουργεί συγκολλητικά για όλα τα αστικά κόμματα εξουσίας και αυτό φαίνεται ότι το συνειδητοποίησε σχετικά νωρίς ο Μητσοτάκης, που βιάστηκε να παίξει το πρώτο, αλλά και τελευταίο χαρτί, αφού μόνο νίκη σε εθνικές εκλογές θα επιβεβαιώσει την ηγεσία του. Κι αυτός τις ζήτησε νωρίς…
12
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Μπορεί να ξεκίνησε ο διάλογος ΠΑΣΟΚ - Ποταμιού, όμως δύο περιστατικά μέσα σε δύο μέρες δείχνουν ότι η προσπάθεια σύγκλισης των δύο πλευρών δεν είναι ούτε ανέφελη ούτε χωρίς εμπόδια.
τον σοσιαλιστή πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς. Όπως λένε οι πληροφορίες, σε κάθε συνάντησή της φροντίζει να διατηρεί τις ισορροπίες, ενώ επιχειρεί να αποκλείσει οποιαδήποτε συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ στην παρούσα φάση, καθώς συνδέει τη συμμετοχή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης με τη συγκρότηση κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ - Ν.Δ.
Η
Φώφη Γεννηματά και η ΔΗΜΑΡ δείχνουν ότι επιθυμούν μια συμμαχία πιο πολύ για λόγους εσωκομματικών ισορροπιών εντός της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Θέλουν δηλαδή να ικανοποιήσουν το βενιζελικό - εκσυγχρονιστικό στρατόπεδο, που επιθυμεί η διεύρυνση να αφορά μόνο τη λογική «Ποτάμι», ενώ οι υπόλοιποι επιθυμούν και την επάνοδο των δυνάμεων που στήριξαν τον Γιώργο Παπανδρέου. Ο πρόεδρος του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών, με δήλωσή του που παρουσιάζει δέκα συν ένα σημεία για την πορεία του διαλόγου, επισημαίνει ότι πρώτο βασικό στοιχείο του διαλόγου των προοδευτικών δυνάμεων είναι μια κατ’ αρχήν συμφωνία για το τι προκάλεσε την κρίση. Με το μακροσκελές κείμενό του, εκτός του ότι επιχειρεί να υπερασπιστεί την πολιτική του, δίνει για μια ακόμη φορά το «παρών» στον διάλογο, ενώ έμμεσα αποσύρει από την κυκλοφορία την πρότασή του ο διάλογος να συμπεριλάβει και τον ΣΥΡΙΖΑ, θέση που απέρριψαν το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι.
Mικρό καλάθι Το πρώτο δείγμα δυσκολίας και αυτοϋπονόμευσης, που αφορά την απόφαση που έλαβε το Πολιτικό Συμβούλιο της Συμπαράταξης το περασμένο Σαββατοκύριακο να προχωρήσει στη διενέργεια Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης στις 14 και 15 Μαΐου, δείχνει ότι η ηγετική ομάδα «κρατάει μικρό καλάθι» για το αποτέλεσμα του διαλόγου. Κι αυτό γιατί με βάση την πρωτοβουλία της Γεννηματά η Συνδιάσκεψη αποτελεί την κορύφωση των διαβουλεύσεων για τη διεύρυνση του μετώπου συνεργασίας, ενώ ακόμη δεν έχει καν συγκροτηθεί η ομάδα διαλόγου μεταξύ ΠΑΣΟΚ - Ποταμιού. Πάντως η Γεννηματά, σε μια κίνηση καλής θέλησης, ανακοίνωσε ότι στην επιτροπή διαλόγου θα μετέχουν όχι μόνο στελέχη των δύο κομμάτων, αλλά και πρόσωπα από την κοινωνία, προκειμένου να υπάρξει ώσμωση με τα προβλήματα, τις αγωνίες και τις προτεραιότητες των κοινωνικών δυνάμεων που η Κεντροαρι-
Συνδιάσκεψη
Ένας διάλογος με πολλά αγκάθια Αρκετά εμπόδια στα «αρραβωνιάσματα» ΠΑΣΟΚ - Ποταμιού στερά επιθυμεί να εκφράζει. Η προσπάθεια πάντως να αρχίσει μια πιο συστηματική συνεργασία μεταξύ των δύο κομματικών σχηματισμών εγκαινιάστηκε από κοινή ερώτηση που κατέθεσαν ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος και ο Γιώργος Αμυράς προς τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα σχετικά με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσα από την ανάπτυξη των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας. Φώφη Γεννηματά και Σταύρος Θεοδωράκης βρέθηκαν για δύο μέρες στις Βρυξέλλες, προκειμένου να συμμετάσχουν στην εκδήλωση «Αλληλεγγύη χωρίς σύνορα» που έγινε με πρωτοβουλία των ευρωβουλευτών του Ποταμιού Γιώργου Γραμματικάκη και Μίλτου Κύρκου και διοργανώθηκε από το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα. Και οι δύο συνάντησαν κατ’ ιδίαν τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος δίνει τον «υπέρ πάντων αγώνα» προκειμένου να φέρει πιο κοντά τα
δύο κόμματα, αλλά και να υπάρξει μια σύγκλιση με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Τσίπρα. Σε αντίστοιχο κλίμα είναι και ο επικεφαλής της ομάδας των Ευρωβουλευτών του Σοσιαλιστικού Κόμματος Τζιάνι Πιτέλα, ο οποίος διατηρεί στενή προσωπική και πολιτική επαφή με τον Αλέξη Τσίπρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η σφοδρή επίθεση του Σταύρου Θεοδωράκη κατά του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης έγινε δεκτή με δυσφορία από Γάλλους και Ιταλούς σοσιαλιστές ευρωβουλευτές, που επιδιώκουν και στις χώρες τους
Θέλει η νύφη κι ο γαμπρός;
μια συνάντηση με τα αριστερά κόμματα.
Διαρροές Δεύτερο δείγμα της «δύσκολης σχέσης» είναι οι διαρροές του Ποταμιού περί διγλωσσίας της Γεννηματά, η οποία, προφανώς γνωρίζοντας το κλίμα που επικρατεί, αλλά και τις εσωτερικές διεργασίες εντός του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ήταν πιο διπλωματική και ήπια στην προσέγγισή της για τις κυβερνητικές επιδόσεις, σε αντίθεση με τη σκληρή δήλωση προς τα ελληνικά ΜΜΕ εκτός αιθούσης. «Η Ευρώπη πρέπει να καταλάβει ότι, εκτός από το να επιβάλλει νόμους στην Ελλάδα, πρέπει να συγκρουστεί με τους λαϊκιστές που κρατούν τις μεταρρυθμίσεις στα χαρτιά. Οι λαϊκιστές που κυβερνούν τώρα βαφτίζουν τη συντηρητική πολιτική τους ως προοδευτική και το κρέας ψάρι». Η φράση αυτή του Θεοδωράκη φαίνεται πως προκάλεσε τη δυσφορία σοσιαλιστών ευρωβουλευτών. Αντίθετα λίγο αργότερα στη συνάντηση με φιλελεύθερους βουλευτές το κλίμα ήταν πιο ενθουσιώδες για τις σκληρές βολές του Θεοδωράκη απέναντι στον Αλέξη Τσίπρα. Η Γεννηματά συναντήθηκε με
Πάντως από τη Χαριλάου Τρικούπη δεν έκαναν κανένα σχόλιο για τις διαρροές «περί διγλωσσίας» της Φώφης Γεννηματά, αλλά γνώστες του ευρωπαϊκού περιβάλλοντος σημείωναν ότι πάντα υπάρχει μια διπλωματική γλώσσα όσον αφορά το πώς τοποθετείται κανείς σε διεθνή φόρα για την κυβέρνηση της χώρας του, ενώ πρόσθεταν ότι το προσφυγικό, που ήταν το αντικείμενο της συζήτησης, δεν προσφέρεται για κομματική εκμετάλλευση. Η επίσπευση της Συνδιάσκεψης, που αναμένεται να λάβει αποφάσεις για το μέλλον της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, πιστοποιεί τον ενδόμυχο φόβο τους ότι η κυβέρνηση μπορεί να οδηγήσει σε εκλογικό αιφνιδιασμό. Στη Χαριλάου Τρικούπη πιστεύουν – και το διατύπωσαν δημοσίως – ότι όλος ο χειρισμός της υποκλοπής των τηλεφωνικών συνομιλιών των στελεχών του ΔΝΤ δείχνει πως η κυβέρνηση έχει βρεθεί μπροστά σε αδιέξοδο και είναι πιθανό να «χτίζει» εχθρούς προκειμένου να αιφνιδιάσει εκλογικά για να αποδράσει από τα αδιέξοδα που η ίδια δημιούργησε. Σε δήλωσή της η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ τόνισε ότι η πορεία προς την αξιολόγηση θυμίζει τη διαπραγμάτευση του περασμένου καλοκαιριού και υπενθυμίζει πως «στο Eurogroup του 2012 έχει ληφθεί απόφαση για νέα αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους στην Ελλάδα και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Αυτό θα πρέπει να το στηρίξουμε. Η κυβέρνηση έχει μεγάλη ευθύνη να μην οδηγήσει τα πράγματα σε ένα νέο αδιέξοδο και να μην χάσει την ευκαιρία να φέρει στο επίκεντρο της συζήτησης την απόφαση αυτή για να γίνει ένα ακόμη βήμα σχετικά με το δημόσιο χρέος, που θα δώσει μεγάλη ανάσα στην ανάπτυξη της χώρας και θα οδηγήσει πιο κοντά στην έξοδο από την κρίση». Μόνιμη λοιπόν επωδός της Γεννηματά και των στελεχών του ΠΑΣΟΚ είναι πως πρέπει και μπορεί η παρούσα Βουλή να δώσει κυβερνητική λύση, εμμένοντας στην κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού που έχουν απορρίψει ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ.
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2016
13
www.topontiki.gr
Στις ΗΠΑ ο πιο γερός κουμπαράς Αλήθειες και ψέματα σχετικά με τα περιβόητα αρχεία του Παναμά Σύμφωνα με παράγοντα της ελληνικής κυβέρνησης, αρμόδιο για την καταπολέμηση της διαφθοράς, το πραγματικά κρυμμένο χρήμα βρίσκεται στις ΗΠΑ, υπό την προστασία που παρέχει στους δικούς της (λαδωμένους) ανθρώπους ανά την υφήλιο η αμερικανική κυβέρνηση.
Έ
ξω από τα όρια της αυτοκρατορίας δεν υπάρχουν ανέγγιχτες off-shore και εχέμυθες τράπεζες πουθενά στον κόσμο. Ούτε στην Ελβετία ούτε στο Λουξεμβούργο ούτε στα νησιά του Παραδείσου. Ούτε, προφανώς, στον Παναμά... Μιλώντας για υποθέσεις κρυμμένου χρήματος σε υπεράκτιους «κουμπαράδες», όπως αυτός του Παναμά, θα πρέπει κατ’ αρχήν και πριν απ’ όλα να έχουμε κατά νου ότι μιλάμε για υποκρισία. Για την απύθμενη υποκρισία ενός διεθνούς συστήματος που, ενώ δημιουργεί όλα εκείνα τα περιθώρια και νομικά εργαλεία για τη διακίνηση (και του μαύρου) χρήματος σε φορολογικά καταφύγια, έρχεται εκ των υστέρων να κυνηγήσει αυτούς που το κάνουν. Προφανώς, κάποιους από αυτούς... Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του «κρυμμένου» χρήματος, ας ρίξουμε μια γρήγορη ματιά σε κάποια στοιχεία που «δανειζόμαστε» από το βιβλίο του Nicholas Shaxson «Off-shore - Τα νησιά των θησαυρών» – Πώς οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι ενώ οι υπόλοιποι πληρώνουν όλους τους φόρους» (Εκδόσεις Παπαδόπουλος. Μετάφραση: Νίκος Ρούσσος. Επιστημονική επιμέλεια - πρόλογος στην ελληνική έκδοση: Κώστας Μελάς). Σύμφωνα λοιπόν με αυτά τα στοιχεία: u Πάνω από το μισό παγκόσμιο εμπόριο περνά, τουλάχιστον στα χαρτιά, από φορολογικά καταφύγια. u Πάνω από το ήμισυ όλων των τραπεζικών στοιχείων ενεργητικού και το ένα τρίτο των άμεσων ξένων επενδύσεων από μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες δρομολογούνται μέσω υπεράκτιων κέντρων. u Γύρω στο 85% των διεθνών τραπεζικών εργασιών και της έκδοσης ομολόγων διεξάγεται στη λεγόμενη ευρωαγορά, μια υπεράκτια ζώνη άνευ εθνικότητας (και φορολογίας) u Το 2010 το ΔΝΤ εκτιμούσε ότι η συνολική αξία των στοιχείων του ενεργητικού μόνο των μικρών νησιωτικών χρηματοπιστωτικών κέντρων ανερχόταν συνολικά σε 18 τρισεκατομμύρια δολάρια – ποσό ισοδύναμο με το ένα τρίτο, περίπου, του παγκόσμιου ΑΕΠ. u Το 2008 το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (Government Accountability Office – GAO) των ΗΠΑ ανέφερε ότι 83 από τις 100 μεγαλύτερες εταιρείες των ΗΠΑ είχαν θυγατρικές σε φορολογικά καταφύγια. u Το 2009 διαπιστώθηκε από έρευνα του Δικτύου Φορολογικής Δικαιοσύνης (Tax Justice Network), που βασιζόταν σε έναν ευρύτερο
ορισμό της έννοιας «off-shore», ότι 99 από τις 100 μεγαλύτερες εταιρείες της Ευρώπης χρησιμοποιούσαν υπεράκτιες θυγατρικές. u Σε κάθε χώρα ο μακράν μεγαλύτερος χρήστης off-shore ήταν κάποια τράπεζα. Τα παραπάνω, πασίγνωστα, στοιχεία περιγράφουν απλώς τον όμορφο και ηθικά πλασμένο κόσμο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού μας συστήματος. Ποια είναι λοιπόν η αποκάλυψη των αρχείων του Παναμά; Ότι «κλέβει» ο Πούτιν, φοροδιαφεύγει ο Μέσι και κρύβουν λεφτά κάποιοι από τους ηγέτες ανά τον κόσμο; Δεν υποτιμούμε αυτές τις πτυχές, αλλά έχουμε την εντύπωση ότι το θέμα σε αυτήν την υπόθεση βρίσκεται μια παράγραφο πιο πάνω, στα στοιχεία που μας λένε ότι 83 στις 100 αμερικανικές εταιρείες και 99 στις 100 ευρωπαϊκές φοροαποφεύγουν αξιοποιώντας το ίδιο ακριβώς πλαίσιο και νομοθεσία που αξιοποιούν και οι πολιτικοί απατεώνες, καθώς και οι απατεώνες του κοινού ποινικού δικαίου. Έχουμε, λοιπόν, τη βάσιμη εντύπωση πως τα αρχεία του Παναμά δεν λένε όλη την αλήθεια ή, για να το πούμε με έναν διαφορετικό τρόπο, η αποκάλυψη σηκώνει τόση σκόνη ώστε μπορεί να καλύψει την παγκόσμια σαπίλα των ευυπόληπτων κατά τα λοιπά εταιρικών και πολιτικών συστημάτων.
Δύο παράμετροι Τα αρχεία του Παναμά αρχίζουν να φωτίζονται ακόμη περισσότερο από τη στιγμή που πάρουμε υπόψη δυο παραμέτρους της αποκάλυψης: u Ποιοι αποκάλυψαν. u Ποιοι δεν αποκαλύφθηκαν. Η υπόθεση των Panama Papers διεκπεραιώθηκε από τον οργανισμό International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ), έναν φορέα αποτελούμενο από εκατοντάδες ερευνητές δημοσιογράφους που ασχολούνται με υποθέσεις εγκλημάτων τα οποία ξεπερνούν τα σύνορα μιας και μόνο χώρας. Ως οργανισμός έχει συσταθεί και στηρίζεται από το αμερικανικό Κέντρο Δημόσιας Ακεραιότητας (Center of Public Integrity) από το 1997. Το εν λόγω κέντρο παραθέτει στην ιστοσελίδα του ιδιώτες που στηρίζουν το έργο του με δωρεές, ανάμεσα στους οποίους ξεχωρίζουν τα: u Ford Foundation. u Carnegie Endowment. u Rockefeller Family Fund (οικογένεια Ροκφέλερ). u W K Kellogg Foundation.
u Open Society Foundation (ίδρυμα του Τζορτζ Σόρος). Με άλλα, πιο απλά λόγια, όλη η ερευνητική διαδικασία είναι υπό την αιγίδα του πανίσχυρου οικονομικού συστήματος και υπό τη γιγαντιαία πολιτική κάλυψη της αμερικανικής κυβέρνησης. Ως εκ τούτου, ευλόγως δεν υπάρχει ούτε ίχνος αμερικανικής ατασθαλίας, εκτός αν οι Αμερικανοί είναι οι άγιοι αυτού του πλανήτη...
Η μεθοδολογία Όπως σημειώνει εύστοχα το analitis. gr, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα «Suddeutsche Zeitung» που συμμετείχε στο εγχείρημα της αποκάλυψης των αρχείων του Παναμά, η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε για την επεξεργασία των στοιχείων έγινε με τρόπο που θα έδινε σχεδόν αποκλειστικά ονόματα που περιλαμβάνονταν σε ήδη υπάρχουσες λίστες με οικονομικά σκάνδαλα, αλλά και
σε συνάρτηση με καθεστώτα ανά τον κόσμο στα οποία τα Ηνωμένα Έθνη έχουν επιβάλει στο παρελθόν κυρώσεις. Τον τρόπο συλλογής των ονομάτων από μια βάση δεδομένων 11,5 εκατομμυρίων αρχείων επιβεβαιώνει και η βρετανική εφημερίδα «Guardian», από τις πρώτες που δημοσίευσαν στοιχεία και ονόματα. Κάπως έτσι εμφανίζονται πρώτες στη λίστα χώρες όπως η Ζιμπάμπουε, η Βόρεια Κορέα και η Συρία. Έτσι, λοιπόν, με αυτά τα «φίλτρα» διαλογής, είναι φυσικό το φως της δημοσιότητας να μη φτάνει σε μεγάλες εταιρείες της Δύσης ή πολυεκατομμυριούχους από τις ΗΠΑ ή αλλού στον λεγόμενο δυτικό κόσμο. Εξ άλλου, όπως διαβεβαιώνει ο «Guardian», που επίσης συμμετέχει στην έρευνα των αρχείων και τη διαλογή αυτών που θα δημοσιευθούν τελικά, υπάρχει η δέσμευση πως «πολλά από τα αρχεία που διέρρευσαν θα παραμείνουν απόρρητα». Συμπέρασμα; Αυτονόητον...
14
ω ν ώ π υ Τρ
ΛογικΗ ισοπέδωσης του ηθικού πλεονεκτήματος της Αριστεράς βλέπουν πολιτικοί παρατηρητές στη σπουδή της Ν.Δ. να υιοθετήσει και υπερθεματίσει σε όποιες βολές κατά κυβερνητικών στελεχών και του πρωθυπουργού για ζητήματα οικονομικής διαχείρισης. Όπως επισημαίνουν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει μια σκιά από την απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στα πόθεν έσχες των δραστηριοτήτων της συζύγου του, αλλά κυρίως από την εμφάνιση του Σταύρου Παπασταύρου σε όποια λίστα εμφανίζεται στη δημοσιότητα. Και επιχειρούν διά της επίθεσης να αμυνθούν. Μάλλον δεν θα ρεφάρουν με τέτοια τερτίπια…
E
ο Μητσοτάκης! Και εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση E ΩραΙος στον Αλέξη Τσίπρα και έδειξε ότι θέλει να κρατά αποστάσεις από το ΔΝΤ. Και τα δύο σε μια δήλωση, δείχνοντας ότι (και καλά) μπορεί να πατά πάνω σε δύο βάρκες την ίδια στιγμή. Ωστόσο, οι δηλώσεις που παραπέμπουν στο γνωστό «και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ» το μόνο δεδομένο είναι ότι βγάζουν μάτι...
προγραμματισμό η προ ημερησίας που έχει ζητήσει η «γαλάζια» παράταξη με θέμα την ασφάλεια της χώρας, θέμα που το συνδέει άμεσα με το προσφυγικό ζήτημα. ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝ.ΕΛΛ. έχουν καταθέE ΥπενθυμΙζεται σει πρόταση για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής, προκειμένου να διερευνηθούν τα δάνεια σε πολιτικά κόμματα και ΜΜΕ, ενώ η Ν.Δ. έχει καταθέσει πρόταση για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής, η οποία θα διερευνήσει τα αίτια του κλεισίματος των τραπεζών, της επιβολής κεφαλαιακών περιορισμών, της υπογραφής του τρίτου μνημονίου και της ανάγκης νέας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. και πληθαίνουν τα στοιχήματα στη Βουλή σχεE ΟλοΕνα τικά με τον χρόνο άφιξης των μέτρων που θα «κλείσουν» την αξιολόγηση. Κάποιοι ποντάρουν τα «λεφτά» τους στο ενδεχόμενο το νέο πακέτο να έρθει πριν από το Πάσχα, ενώ δεν είναι λίγοι και εκείνοι που βλέπουν δύσκολο αυτό το ενδεχόμενο. Σε κάθε περίπτωση προβληματισμένοι εμφανίζονται οι βουλευτές, καθώς είναι πιθανό να χρειαστεί να επιστρέψουν στις περιφέρειές τους με την εκκρεμότητα αυτή να παραμένει ανοιχτή. Υπάρχουν βέβαια και εκείνοι που παρατηρούν με νόημα ότι ο... «Γολγοθάς» για την κυβέρνηση δεν έχει ξεκινήσει ακόμα και αναρωτιούνται αν θα υπάρξει «Ανάσταση» για την οικονομία...
κια, Παναμά α ι παναμάκ ν ύ να χτυπο κια! υλά τα ευρο
Ως «αδιόρθωτο» χαρακτήρισε, λοιπόν, τον Αλέξη Τσίπρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τον κατηγορεί ότι «ζημιώνει τη χώρα» και τον προτρέπει «να φύγει τώρα». Σύμφωνα μάλιστα με τον Μητσοτάκη, «σήμερα όλοι γνωρίζουμε πού κατέληξε η παράσταση που το Σάββατο ξεκίνησε ο κ. Τσίπρας», αναφέροντας παράλληλα ότι το ΔΝΤ παραμένει στο πρόγραμμα και μάλιστα, όπως λέει ο «γαλάζιος» αρχηγός, «ενισχυμένο μαζί με τις πιεστικές και συχνά υπερβολικές απαιτήσεις του».
E
ΒΑζοντας στο στόχαστρο πολύ περισσότερο το ΔΝΤ και τις πρακτικές του από τις κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης εμφανίστηκε, από την πλευρά της, η Φώφη Γεννηματά. «Είναι γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια που βιώνουμε την κρίση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει κρατήσει σκληρή στάση και έχει εκφράσει ακραίες απόψεις που συχνά μας έχουν φέρει σε πολύ δύσκολη θέση, εμάς αλλά κυρίως τον ελληνικό λαό και τα συμφέροντά του», υποστήριξε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από τις Βρυξέλλες σε παρέμβασή της για το ΔΝΤ.
E
τρεις... ευκαιρίες θα έχουν, στο πολύ κοE ΤουλΑχιστον ντινό μέλλον, Τσίπρας και Μητσοτάκης να κονταροχτυπηθούν εντός της Ολομέλειας. Εκκρεμούν οι δύο συνεδριάσεις στη Βουλή, οι οποίες θα επικυρώσουν ή όχι τις προτάσεις για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής (καθεμιά με διαφορετικό... ζητούμενο), ενώ αναμένεται να μπει στον κοινοβουλευτικό Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ
Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ
D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.» ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 40 σελίδες - 2,00 ΓΡΑΦΕΙΑ: Λεωφ. Βουλιαγμένης 273, T.K. 17236, Άγιος Δημητριος, Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448, Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: syntaxipontiki@gmail.com internet: http://www.topontiki.gr
«ΠΟΝΤΙΚΙ» Πολιτική - Σατιρική και
Αποκαλυπτική εφημερίδα
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448. «ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ το αίτημα που E ΑπερρΙφθη κατέθεσαν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ να διερευνήσει η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής την υπόθεση με τις υποκλοπές των στελεχών του ΔΝΤ. Βασικό επιχείρημα του κυβερνητικού στρατοπέδου, όπως εκφράστηκε στη συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, το γεγονός ότι κανείς δεν έχει κατηγορήσει τη χώρα ότι βρίσκεται πίσω από την υπόθεση. ΕυΑγγελος Βενιζέλος έθεσε πρώτος το ζήτημα, υποE Οστηρίζοντας ότι πρέπει να κληθεί στην Επιτροπή η ΑΔΑΕ αλλά και η ΕΥΠ. Παλιά καραβάνα, πάντως, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ φρόντισε να κρατήσει τα... προσχήματα, υποστηρίζοντας πως «προφανώς, δεν αποδίδω καμία ευθύνη στην ελληνική κυβέρνηση, ούτε σε κάποια ελληνική υπηρεσία, αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα που σχετίζεται με την ελληνική επικράτεια και την ελληνική έννομη τάξη». ζΗτημα έθεσε σε σωστότερη βάση ο Θανάσης ΠαφίE Το λης. «Όλα αυτά αποπροσανατολίζουν τον κόσμο από τα
Τα ρολά κάτω Απεργιακό μπλακ άουτ σήμερα στη χώρα, με σημείο συνάντησης την πλατεία Κλαυθμώνος, καθώς για τις 11 το πρωί έχει προγραμματιστεί το συλλαλητήριο της ΑΔΕΔΥ. Στην απεργιακή κινητοποίηση εναντίον της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης της κυβέρνησης συμμετέχουν, εκτός των εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δάσκαλοι και καθηγητές (ΔΟΕ-ΟΛΜΕ), ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, εργαζόμενοι του ΕΚΑΒ, μηχανικοί, διοικητικοί υπάλληλοι του ΕΚΠΑ, ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, δικηγόροι, ενώ στην απεργία συμμετέχει και η ΕΣΗΕΑ. «Ρολά κατεβάζει» και ο τομέας της Υγείας, καθώς με προσωπικό ασφαλείας θα λειτουργήσουν τα νοσοκομεία, τα κέντρα υγείας, οι προνοιακές δομές και το ΕΚΑΒ, καθώς γιατροί και νοσηλευτές συμμετέχουν στην 24ωρη απεργιακή κινητοποίηση.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Παιχνίδια φθοράς για Μουζάλα Τελικά, φεύγει ο Μουζάλας ως ασθενής; Αυτό ανέφεραν χθες δύο δημοσιεύματα (των «Νέων» και του «Πρώτου Θέματος») και μάλιστα έδειχναν ως αντικαταστάτη του τον Οδυσσέα Βουδούρη, πρώην πρόεδρο του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, πρώην βουλευτή του ΠΑΣΟΚ και υποψήφιο περιφερειάρχη του ΣΥΡΙΖΑ στις περιφερειακές εκλογές του 2014. Από το Μαξίμου διαψεύδουν αυτά τα δημοσιεύματα και τα εντάσσουν στα «παιχνίδια φθοράς» σε βάρος της κυβέρνησης. «Είναι δυνατόν να συζητάμε την αντικατάσταση Μουζάλα όταν ο άνθρωπος βρίσκεται στο νοσοκομείο; Δεν υπάρχουν αυτά» προσθέτουν. Στο μεταξύ, όπως έγινε γνωστό, ο Οδυσσέας Βουδούρης αναλαμβάνει τη θέση του Γενικού Γραμματέα Διαχείρισης Προσφυγικού στη νέα γραμματεία που συστήνεται στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Οι… Κέρβεροι Κατάσχεση ακινήτου του για… χρέος 38 λεπτών του ευρώ καταγγέλλει αναγνώστης του «Π», εκπαιδευτικός στο επάγγελμα, ο οποίος έκανε πέρυσι χρήση της διάταξης για τις 100 δόσεις. Όπως εξηγεί, σε μια από τις δόσεις εκ παραδρομής έβαλε κατά 0,38 ευρώ μικρότερο ποσό από αυτό που αντιστοιχούσε στο ύψος της δόσης. Τους επόμενους μήνες συνέχιζε να καταθέτει κανονικά το αντίτιμο της δόσης. Έλα όμως που τα φοροελεγκτικά τζιμάνια του τροϊκανοκυριαρχούμενου υπουργείου Οικονομικών δεν ήταν διατεθειμένα να αφήσουν τον μπαταχτσή των 0,38 ευρώ να απολαύσει την κολοσσιαία φοροδιαφυγή του. Έτσι και τα χρήματα που έμπαιναν εισέπραξαν κανονικά και τον εν λόγω εκπαιδευτικό έβγαλαν από τη ρύθμιση και προχώρησαν σε κατάσχεση ενός ακινήτου του. Και μάλλον δεν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό, αλλά για το αποτέλεσμα της μνημονιακής πολιτικής που υλοποιείται πρώτα και κύρια από το υπουργείο Οικονομικών και τους μηχανισμούς του. Μήπως να το ξαναδούν το θέμα; βασικά προβλήματα. Το πρόβλημα στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι, είτε με το ΔΝΤ είτε με την Ε.Ε., αυτός που “θα πληρώσει τη νύφη” θα είναι ο ελληνικός λαός και ούτε πρέπει να επιλέξει ανάμεσα “στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη”» σημείωσε ο βουλευτής του ΚΚΕ. Και πρόσθεσε για τις υποκλοπές πως «δεν νομίζουμε ότι έχει κανένα νόημα να σπαταλάμε τον χρόνο μας για πράγματα τα οποία δεν βρίσκεις άκρη, γιατί ξέρουν πάρα πολύ καλά να καλύπτονται και οι μηχανισμοί που δρουν και είναι πολύ πιο ισχυροί, ούτε έχει προκύψει κάτι συγκεκριμένο αυτή τη στιγμή».
Τον… χαβά του Ο Βασίλης Λεβέντης με επιστολή του προς τον Αλέξη Τσίπρα ζητάει να συγκληθεί το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών με αφορμή τις αποκαλύψεις των WikiLeaks. «Θεωρώ ότι έχετε χρέος πριν υπογράψετε την οποιαδήποτε αξιολόγηση ή συμφωνία να ενημερώσετε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς με νέα σύνοδο υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Εάν δεν το πράξετε, θα είστε εκτεθειμένος ενώπιον του λαού και της Ιστορίας», σημειώνει ο Βασίλης Λεβέντης. Ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων μάλιστα υποστηρίζει ότι με την υποκλοπή των συνομιλιών οι σχέσεις μας διαταράχθηκαν ανεπανόρθωτα με την Ευρώπη και το ΔΝΤ και «τώρα κινδυνεύει η χώρα να αντιμετωπίσει σκληρότερα μέτρα και ένα κλίμα δυσπιστίας στις σχέσεις της με τους δανειστές». Και να σκεφτεί κανείς ότι αυτά δεν τα λένε ούτε οι «έξω»...
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ΤΣΙΡΩΝΗΣ ΚΑΙ ΜΠΑΤΑΡΙΕΣ
Συγχωροχάρτι ή έλεγχος;
ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες αλλαγές περιέχει το τελικό E Δυο σχέδιο του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση σχετικά με τον νέο Κώδικα Δεοντολογίας των βουλευτών. Η πρόταση περιλαμβάνει την υπογραφή δήλωσης εχεμύθειας κατά την ανάληψη των καθηκόντων τους, που θα τους απαγορεύει να χρησιμοποιούν προς ίδιον όφελος ή προς όφελος τρίτων προσώπων «εμπιστευτικές πληροφορίες και έγγραφα τα οποία περιέρχονται σε γνώση τους κατά τη διάρκεια άσκησης των καθηκόντων τους». Πόσο θα ισχύει η απαγόρευση θα το δούμε συντόμως, αν και οι πρώτες πληροφορίες λένε πως η δέσμευση θα είναι για μια διετία από τη λήξη των καθηκόντων και θα αφορά το σύνολο των εγγράφων και όχι μόνο τα διαβαθμισμένα. στο σκέλος των πειθαρχικών μέτρων που E ΕπιπλΕον, προτείνει ο Νίκος Βούτσης προστίθεται διάταξη που προβλέπει ότι ο βουλευτής εις βάρος του οποίου έχει διαπιστωθεί σύγκρουση συμφερόντων δεν επιτρέπεται να συμμετάσχει σε συνεδριάσεις του οργάνου της Βουλής ή σε σχετικές ψηφοφορίες που σχετίζονται με την ως άνω σύγκρουση συμφερόντων. Ο Κώδικας Δεοντολογίας θα συζητηθεί την Παρασκευή από τα μέλη της Επιτροπής Κοινοβουλευτικής Δεοντολογίας, προκειμένου να συμφωνήσουν στις τελικές διατάξεις που θα εισαχθούν στην Ολομέλεια προς ψήφιση. ΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ θυρίδες και τα προϊόντα των χρηματιE ΟΙστηριακών λογαριασμών μπαίνουν στο στόχαστρο του υπουργείου Οικονομικών με την επέκταση των ηλεκτρονικών κατασχετηρίων σε περίπτωση οφειλών προς το Δημόσιο. Μάλιστα λέγεται ότι το ελληνικό Δημόσιο μπορεί να εφαρμόσει άμεσα τη σχετική νομοθεσία και να δεσμεύσει το περιεχόμενό τους για την αποπληρωμή χρεών στο Δημόσιο. Το ίδιο θα γίνεται σε περιπτώσεις που διαπιστώνεται φοροδιαφυγή. Oι θυρίδες θα μπορούν να ανοίγονται μόνον με εντολή εισαγγελέα, ενώ ο νόμος ήδη προβλέπει από το 2013 ότι θα δεσμεύεται το περιεχόμενό τoυς σε ποσοστό 50% του χρηματικού και 100% του μη χρηματικού, δηλαδή αν υπάρχουν μέσα κοσμήματα, έργα τέχνης κ.λπ., εκτός από μετρητά, θα υπάρχει πλήρης δέσμευση. Χαράς ευαγγέλια για τις οικονομικές υπηρεσίες του κράτους. Ειδικά όταν τα κοσμήματα και οι διάφοροι πίνακες είναι μεγάλης αξίας!!! ΠΟΤΑΜΙ είναι στη διάθεση των αρμοδίων με σχέδια E «ΤΟ και ανθρώπους». Η φράση αυτή περιέχεται σε ανακοίνωση του κόμματος για το προσφυγικό και δείχνει ακριβώς τον μικρομεγαλισμό που έχει το προσωπικό κόμμα του Σταύρου Θεοδωράκη. Είναι μια φράση που επαναλαμβάνεται με τη σχετική οίηση, για όλα σχεδόν τα θέματα… Έχει και ανθρώπους και σχέδια. Μόνο που ούτε τα σχέδια είναι συγκεκριμένα αλλά και οι άν-
Οι φήμες λένε ότι... 4 Μετά τις αποκαλύψεις του φορολογικού παραδείσου στον Παναμά πλησιάζουν και οι αποκαλύψεις για τον παράδεισο των offshore της Λιβερίας!!! Λέτε να μάθουμε νέα και από την πρώτη offshore που χρηματοδοτούσε – και όχι μόνο – το «γαλάζιο» ταμείο; 4 Τα retweets πολιτικών σχολίων γνωστού σπασίκλα πολιτικού, φανατικού χρήστη των social media, γίνονται από εταιρεία επαγγελματικά!!! 4 Στη «γαλάζια» παράταξη έχουν αρχίσει οι πρώτες γκρίνιες περί νεποτισμού μετά τη στελέχωση των διαφόρων επιτροπών και οργάνων του κόμματος. Αναφέρουν μάλιστα και συγκεκριμένα παραδείγματα, όπως στην επιτροπή πολιτικού σχεδιασμού… θρωποι είναι εξαφανισμένοι. Απέχουν από τις δραστηριότητες του Ποταμιού, ειδικά στις εκλογές… επίθεση κατά του πρώην διοικητή της ΤράπεE Σφοδρη ζας της Ελλάδος Γιώργου Προβόπουλου εξαπέλυσε η Κίνηση Δημοκρατών Σοσιαλιστών του Γιώργου Παπανδρέου, καταλογίζοντάς του ότι «συμμετείχε στην ομερτά της κυβέρνησης Καραμανλή, προκειμένου να αποκρύψουν την καταστροφή του 2009».«Το παραδέχθηκε ο ίδιος στην ομιλία του πριν από λίγες ημέρες, τώρα θέλει να καλύψει την ένοχη γκάφα του, λέγοντάς μας ότι όλοι γνωρίζαμε από το 2009», επισημαίνει το ΚΙΔΗΣΟ, σημειώνοντας ότι με την γκάφα της αποκάλυψής του «συνελήφθη με τη γίδα στην πλάτη. Όλα τα άλλα, προφάσεις εν αμαρτίαις». ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ εκδήλωση οργανώνει αύριο, ΠαE ΜΙΑ ρασκευή 8 Απριλίου 2016, ώρα 7 μ.μ., η δημοτική κίνηση Αλίμου «Άνω Κάτω Καλαμάκι» με θέμα τον Γαλιλαίο και ομιλήτρια την πρώην υπουργό Νάντια Βαλαβάνη, η οποία ασχολείται εδώ και πολλά χρόνια με το έργο του Μπρεχτ κι έχει δημοσιεύσει δεκάδες άρθρα και δοκίμια. Πρόκειται για εισαγωγή στον «Γαλιλαίο» του Μπρεχτ από τη Νάντια Βαλαβάνη και την προβολή της ταινίας «Γαλιλαίος» του Τζόζεφ Λόουζυ, που είναι βασισμένη στο θεατρικό του Μπρεχτ. Η εκδήλωση θα γίνει στη δημοτική θεατρική σκηνή Αλίμου «Κάρολος Κουν» (Υψηλάντου και Θησείου), τηλ.: 210-9888200, και η είσοδος θα είναι δωρεάν.
ξετρυπωνω
Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιάννης Τσιρώνης επισκέφτηκε στις 16.3.2016 το εργοστάσιο ανακύκλωσης συσσωρευτών μολύβδου - οξέος στην περιοχή του Ασπροπύργου. Όπως αναφέρει σχετικό δελτίο Τύπου της εταιρείας (και όχι του υπουργείου Περιβάλλοντος), που βγήκε με 15θήμερη καθυστέρηση, η επίσκεψη εντάσσεται στο πλαίσιο προγράμματος επισκέψεων σε όλα τα εργοστάσια ανακύκλωσης συσσωρευτών που λειτουργούν στην ελληνική επικράτεια. Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι η συγκεκριμένη εταιρεία έχει κατηγορηθεί κατ’ εξακολούθηση για σωρεία παραβάσεων από το 2004 μέχρι και το 2014. Σύμφωνα με την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, η εταιρεία παραβίαζε συστηματικά την περιβαλλοντική νομοθεσία και τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει μέσω της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ρυπαίνοντας το περιβάλλον και θέτοντας σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Οι παραβάσεις αφορούν ελέγχους του 2004, του 2009 και του 2012, με τα αποτελέσματα του τελευταίου να δημοσιοποιούνται το 2014. Η εταιρεία, μεταξύ άλλων, κατηγορείται για υπερβάσεις οριακών τιμών εκπομπής σωματιδίων μόλυβδου και διοξειδίου του θείου, πλημμελή παρακολούθηση των εκπομπών σωματιδίων και μολύβδου, μη σύννομη προσωρινή αποθήκευση επικίνδυνων στερεών αποβλήτων και παράνομη μεταφορά στο εξωτερικό επικίνδυνων αποβλήτων ως μη επικίνδυνων. Οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος μετά τη διαβίβαση του φακέλου στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών για να διερευνηθούν και τυχόν ποινικές ευθύνες, πρότειναν στον αρμόδιο ειδικό γραμματέα του υπουργείου την επιβολή προστίμου ύψους 151.550 ευρώ. Σημειώνουμε, επίσης, ότι τον αναπληρωτή υπουργό συνόδευε στην επίσκεψη ο δήμαρχος Ασπροπύργου, ο οποίος είναι μέλος του Δ.Σ. του ΕΟΑΝ, οργανισμού που είναι υπεύθυνος για την έγκριση, εποπτεία και έλεγχο των εναλλακτικών συστημάτων διαχείρισης. Ο δήμαρχος επίσης είναι πρόεδρος του επιχειρηματικού πάρκου Ασπροπύργου, τη μελέτη του οποίου πραγματοποίησε εταιρεία που ο κύριος μέτοχός της είναι και μέτοχος σε σύστημα ανακύκλωσης με κοινά συμφέροντα με το εργοστάσιο ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο. Είναι απορίας άξιον, λοιπόν, πώς ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όντας ιδρυτικό μέλος και συντονιστής της Εκτελεστικής Γραμματείας των Οικολόγων Πράσινων και μέλος του Οικολογικού Κινήματος, με επιστημονική κατάρτιση χημικού, να παραβλέπει τις καταγγελίες και τα δημόσια έγγραφα που αφορούν παραβιάσεις και πρόστιμα, να επισκέπτεται το εργοστάσιο εταιρείας με επιβαρυμένο προφίλ και να προβάλλεται η επίσκεψή του στα μέσα ενημέρωσης. Ο ίδιος σε δήλωσή του έπειτα από επίσκεψη στα εργοστάσια ανακύκλωσης και παραγωγής μπαταριών στην Κομοτηνή και την Ξάνθη σημείωσε ότι «το υπουργείο Περιβάλλοντος προτίθεται να παρέμβει δραστικά στον χώρο της διαχείρισης των μπαταριών, ώστε να μην απειλούνται υγιείς επιχειρήσεις από τον αθέμιτο ανταγωνισμό όσων δεν τηρούν τους περιβαλλοντικούς όρους». Δυο μέτρα και δύο σταθμά για τον Τσιρώνη, καθώς βλέπουμε ότι δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει νόμιμες και παράνομες διαδικασίες ανακύκλωσης. Εκτός και αν η επίσκεψη ήταν μέρος ελέγχου που ήθελε να κάνει ο ίδιος.
16
ΚΚΕ
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Οι μέρες της διαπραγμάτευσης, σύμφωνα με την κυβέρνηση, φτάνουν στο τέλος τους και μαζί τους τελειώνει πιθανότατα και η κινηματική νηνεμία, με το νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό να μπαίνει στην ημερήσια διάταξη και εκείνο για τα εργασιακά να έπεται.
Σ
ήμερα το απεργιακό κύμα αρχίζει από τους δημοσίους υπαλλήλους και τη συγκέντρωση των δυνάμεων του ΠΑΜΕ στο Δημόσιο (10.30 στην Ομόνοια), ενώ εντείνονται και οι προετοιμασίες για τη 48ωρη απεργία την ημέρα ψήφισης του ασφαλιστικού στη Βουλή. Την ίδια ώρα τα συνδικάτα της δύναμης του Πανεργατικού Αγωνιστικού Μετώπου συνεχίζουν σταθερά να βρίσκονται στο πλευρό των προσφύγων, τόσο στα κέντρα φιλοξενίας όσο και στο Λιμάνι του Πειραιά. Το κάλεσμα των συνδικάτων για συγκέ-
Σε θέση μάχης για το ασφαλιστικό Προετοιμασίες του ΠΑΜΕ για την ημέρα ψήφισης ντρωση ειδών πρώτης ανάγκης για τους πρόσφυγες παραμένει ανοιχτό και το πιθανότερο είναι πως θα συνεχιστεί για όσο θα διαρκέσει ο εγκλωβισμός τους στην Ελλάδα.
Στο Σύνταγμα Εν τω μεταξύ επιτυχία που δεν περίμενε ούτε η ίδια η διοργανώτρια δημοτική αρχή της Πάτρας γνωρίζει η μαραθώνια πορεία που ξεκίνησε από την αχαϊκή πρωτεύουσα την περασμένη Κυριακή και θα ολοκληρωθεί αυτήν την Κυριακή στην πλατεία Συντάγματος (στις 6.00 μ.μ.) με νέο συλλαλητήριο που διοργα-
Ξεπέρασε κάθε προσδοκία η μαραθώνια πορεία για την ανεργία που ξεκίνησε από την Πάτρα
νώνει το ΠΑΜΕ στο Σύνταγμα για το φλέγον – από την αρχή της κρίσης – θέμα της ανεργίας. Θα ακολουθήσει συναυλία που διοργανώνει ο Πανελλήνιος Μουσικός Σύλλογος, στην οποία θα πάρουν μέρος γνωστοί καλλιτέχνες. Η πρωτοβουλία της – προσκείμενης στο ΚΚΕ – δημοτικής αρχής της Πάτρας, πόλης με ποσοστά ανεργίας μεταξύ των μεγαλύτερων στην Ελλάδα, με σχεδόν 50% στο σύνολο και 70% για τους νέους, βάζει ως αιτήματα την πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ανέργων, την επιδότησή τους στο 80% του βασικού μι-
σθού και μια σειρά ακόμα από μέτρα προστασίας τους. Η μαραθώνια αυτή πορεία περνά από διάφορες πόλεις, συναντώντας μικρότερες κινητοποιήσεις που στήνονται από τα συνδικάτα και τις λαϊκές επιτροπές που ανήκουν στη δύναμη του ΠΑΜΕ για να υποδεχθούν τον κόσμο αλλά και να δηλώσουν τη στήριξή τους στα αιτήματα. Από την Πάτρα μάλιστα, εκτός από τη δημοτική αρχή, που με το πανό της έχει τεθεί επικεφαλής, συμμετέχουν και αρκετά εργατικά σωματεία της περιοχής, σύλλογοι γυναικών και φοιτητικοί σύλλογοι, συνταξιούχοι και δεκάδες άλλοι – από αθλητικούς μέχρι πολιτιστικούς – φορείς. Την πρωτοβουλία αυτήν το ΚΚΕ προσπαθεί να την αξιοποιήσει καταθέτοντας για μια ακόμη φορά τα τελευταία χρόνια την πρόταση νόμου για την προστασία των ανέργων στη Βουλή. Οι εν λόγω δράσεις, ηθελημένα ή μη, λειτουργούν βέβαια και ως προπαρασκευή για τις κινητοποιήσεις που αναφέραμε παραπάνω για ασφαλιστικό και εργασιακά.
Πολιτική
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
17
www.topontiki.gr
Τραπεζίτες σε αναμονή Περιμένουν το κλείσιμο της αξιολόγησης ελπίζοντας σε καλύτερες μέρες για το τραπεζικό σύστημα Με αγωνία και ελπίδα αναμένουν οι τραπεζίτες το θετικό «κλείσιμο» του μεγάλου «πακέτου» της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος της χώρας.
Ε
κ των πραγμάτων η ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα βοηθήσει το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, λένε τραπεζικά στελέχη. Και εξηγούν ότι η θετική αξιολόγηση του τρίτου προγράμματος της χώρας θα διαμορφώσει ένα βελτιωμένο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον. Θα εξαλειφθούν, δηλαδή, σε μεγάλο βαθμό οι αντιπαραθέσεις που σημειώνονται όσο διαρκεί η εκκρεμότητα της ολοκλήρωσής της. Οι διοικήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων εκτιμούν ότι μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα έρθουν – σταδιακά – καλύτερες μέρες για το τραπεζικό σύστημα και θα ευνοηθεί η πιο εύρυθμη λειτουργία τους. Θεωρούν ότι: u Θα ανοίξει ο δρόμος προς τις αγορές για άντληση ρευστότητας. u Θα μπορέσουν να εκκινήσουν πιο αποτελεσματικά τη διαδικασία διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων. uΘα αυξηθεί η εμπιστοσύνη προς τη χώρα και συνεπώς η πιθανότητα επιστροφής κεφαλαίων των επιχειρήσεων από το εξωτερικό στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. u Θα ληφθούν επιχειρηματικές αποφάσεις. u Θα ενταχθεί η χώρα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, που θα επιτρέψει τη χρηματοδότηση των μεγάλων επιχειρήσεων με πολύ ευνοϊκότερους όρους, μειώνοντας την εξάρτησή τους από τον τραπεζικό δανεισμό.
Άνοιγμα των αγορών Οι αγορές χρήματος για τις ελληνικές τράπεζες και τη χώρα είναι κλειστές για περίπου έξι χρόνια, με μία εξαίρεση, την έκδοση κρατικών ομολόγων τον Απρίλιο του 2014. Το οικονομικό περιβάλλον έχει γίνει δυσμενέστερο από τον Φεβρουάριο του 2015, αφού έχει άρει την εμπιστοσύνη της ακόμα και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Οι τράπεζες έχουν ήδη λάβει την απόφαση να επιχειρήσουν να ανοίξουν σταδιακά τις αγορές. Στην αρ-
χή θα επιχειρήσουν να πάρουν ρευστότητα από τις αγορές με ρέπος προς ξένες μεγάλες τράπεζες δίνοντας εγγύηση τα ομόλογα του ευρωπαϊκού ταμείου (EFSF) που έχουν στην κατοχή τους. Προτίθενται να πληρώσουν λίγο μεγαλύτερο επιτόκιο από εκείνο που χρεώνεται από την ΕΚΤ, αλλά ο σκοπός τους είναι να ανοίξουν «γραμμές» χρηματοδότησης. Εκτιμούν ότι με τη σταδιακή υλοποίηση του προγράμματος η εμπιστοσύνη της αγοράς θα ενισχύεται και το αποτέλεσμα θα είναι το – σταδιακό – άνοιγμα και της αγοράς των ρέπος αλλά και της αγοράς ομολόγων, ώστε να σταματήσουν να εξαρτώνται από τη ρευστότητα της ΕΚΤ. Στο τέλος του δύσβατου αυτού δρόμου, δηλαδή με το άνοιγμα των αγορών, οι τράπεζες θα μπορέσουν να ανακτήσουν τον κυρίαρχο ρόλο της ύπαρξής τους, τη χρηματοδότηση της οικονομίας.
Nόμιμη κάλυψη Προϋπόθεση, ωστόσο, για να μπορέσει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να χρηματοδοτήσει επιχειρηματικές επενδύσεις είναι να εκκινήσει η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων. Εφόσον η αξιολόγηση περιλαμβάνει και τα «κόκκινα» δάνεια και δεν μετατεθεί σε μεταγενέστερη χρονική φάση, θα προωθηθεί η τροποποίηση του νόμου. Με αυτόν τον τρόπο θα ανοίξει ο δρόμος για ελάφρυνση του δανειακού χαρτοφυλακίου τους, καθώς θα επιτραπεί η πώλησή τους. Οι τραπεζίτες ζητούν τη θέσπιση της προστασίας τους για την πώληση δανείων, καθώς δεν προτίθενται να πουλήσουν δάνεια σε οποιαδήποτε τιμή, κάτω από την αξία τους, δεδομένου ότι θα μπορούσαν να κατηγορηθούν για απιστία. Επιπλέον, με δεδομένο ότι θα χρειαστεί να πουλήσουν οι τράπεζες και ενήμερα δάνεια για να απομοχλεύσουν αποτελεσματικά τον ισολογισμό τους, πρέπει να προβλεφθεί ανάλογη νομική κάλυψη για τις διοικήσεις των
τραπεζών και για αυτόν τον χώρο. Ωστόσο συνομολογούν ότι η μείωση του σκέλους του ενεργητικού τους (δηλαδή τα δάνεια) είναι το σημαντικότερο και το πιο άμεσο βήμα ενίσχυσης της ρευστότητάς τους, αφού η πλήρης αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών απαιτεί σημαντικό χρόνο και συνέπεια του κράτους προς τις υποχρεώσεις του.
Βελτίωση περιβάλλοντος Η εκκρεμότητα της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης αναχαιτίζει επιχειρηματικές αποφάσεις. Οι αποφάσεις αυτές δεν αφορούν μόνο μεγάλες επενδύσεις, αλλά και τις συνήθεις δραστηριότητες των εταιρειών. Ωστόσο, η αναβολή των οικονομικών αποφάσεων από την πλευρά των επιχειρηματιών σχετίζεται και με μία σειρά θέματα που παραμένουν ανοιχτά, όπως π.χ. το ασφαλιστικό, το φορολογικό κ.λπ. Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης εκτιμάται ότι θα ξεμπλοκάρουν μικρότερες ή μεγαλύτερες επενδύσεις, κάτι που με τη σειρά του θα διευκολύνει και στο κλείσιμο της χρηματοδότησης της επένδυσης.
Ενίσχυση ρευστότητας Με τη θετική αξιολόγηση του τρίτου μεταρρυθμιστικού προγράμμα-
τος της χώρας εκτιμάται ότι θα ενισχυθεί η ρευστότητα των τραπεζών σε δύο επίπεδα. Η θετική αξιολόγηση θα επιτρέψει να γίνεται μικρότερο «κούρεμα» στα πακέτα δανείων που δίνουν οι ελληνικές τράπεζες στην ΕΚΤ και τον ΕLA για εγγύηση έναντι παροχής ρευστότητας. Έτσι, για το ίδιο ποσό εγγυήσεων οι τράπεζες θα αντλούν μεγαλύτερη ρευστότητα από ό,τι μέχρι σήμερα, κάτι που θα επιτρέπει στις τράπεζες να μηδενίσουν και την εξάρτησή τους από τον ακριβότερο ΕLA, μειώνοντας παράλληλα και το κόστος τους. Ωστόσο, προς το παρόν, αυτή η ρευστότητα δεν αφορά τη χρηματοδότηση της οικονομίας, αλλά το άνοιγμα του ισολογισμού των τραπεζών που προκύπτει από τη διαφορά καταθέσεων (παθητικό) με τα δάνεια (ενεργητικό). Σήμερα, μετά τις προβλέψεις, το σύνολο των δανείων είναι κατά 15% μεγαλύτερο από το σύνολο των καταθέσεων.
Ποσοτική χαλάρωση
Κομβικό σημείο η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων
Ενίσχυση της ρευστότητας θα έχουν οι τράπεζες και από την ένταξή τους στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, καθώς η επιτυχής αξιολόγηση θα ακυρώσει τη σημερινή εξαίρεση της αγοράς ελληνικών τίτλων από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Έτσι, η Ελλάδα θα μπορέσει να ενταχθεί στο πρόγραμμα αυτό για αγορές από την ΕΚΤ τίτλων μέχρι 15-17 δισ. ευρώ. Οι τράπεζες, πουλώντας οποιονδήποτε τίτλο οποιασδήποτε πιστοληπτικής διαβάθμισης, πλην τιτλοποιημένων ομολόγων, θα αυξάνουν ακόμη παραπάνω τη ρευστότητά τους.
Χρηματοδότηση εταιρειών Με δεδομένο ότι θα υπάρχει από πλευράς ΕΚΤ συνεχώς ζήτηση για αγορά ελληνικών τίτλων, άρα και ομολόγων ελληνικών εταιρειών, θα αυξάνεται η ζήτηση των τίτλων αυτών, ανεβάζοντας την τιμή και μειώνοντας την απόδοση που θα απαιτεί η αγορά για να αγοράσει ομόλογα ελληνικών εταιρειών. Έτσι οι εταιρείες που έχουν πρόσβαση στην αγορά ομολόγων θα μπορούν να εκδίδουν χρέος με πολύ χαμηλότερο κόστος.
18
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Η FIFA δείχνει... κόκκινη Διορία μέχρι τις 15 Απριλίου για να αρχίσει πάλι το ποδόσφαιρο έδωσε η Ομοσπονδία Πόσο κοντά βρισκόμαστε σε ένα ποδοσφαιρικό Grexit; Ο χρόνος, πάντως, κυλάει αντίστροφα για να συμβεί αυτό: στα γραφεία της ΕΠΟ και του υπουργείου Αθλητισμού έχει φτάσει η επιστολή - τελεσίγραφο της FIFA, στην οποία αναφέρεται, και προς τις δυο πλευρές, ότι το «παράθυρο» προκειμένου να αρχίσει πάλι το Κύπελλο Ελλάδας θα είναι ανοιχτό μέχρι τις 15 Απριλίου.
Σ
ε αντίθετη περίπτωση οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι και οι Εθνικές ομάδες θα παρακολουθούν τις διεθνείς διοργανώσεις από τον... καναπέ και την τηλεόραση. Με άλλα λόγια, η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου έδωσε διορία 10 ημερών στον υφυπουργό Αθλητισμού Σταύρο Κοντονή να πάρει πίσω την απόφασή του για διακοπή του Κυπέλλου Ελλάδας, αλλιώς η συνέπεια θα είναι το Grexit του ελληνικού ποδοσφαίρου. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα υπάρξει απαντητική επιστολή του Κοντονή στη FIFA, με την οποία θα αναφέρει τις θέσεις της κυβέρνησης επί του ζητήματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν έχουν περάσει πολλές ημέρες από τη δημόσια στήριξη που προσέφερε μέσω Twitter ο πρωθυπουργός στον υφυπουργό Αθλητισμού. Οι δυο τους συναντήθηκαν στη Βουλή και ο Κοντονής ενημέρωσε τον Αλέξη Τσίπρα για τις τελευταίες εξελίξεις στα ποδοσφαιρικά ζητήματα. Αμέσως μετά τη συνάντηση, στο πρωθυπουργικό προφίλ στο Twitter «ανέβηκαν» δύο αναρτήσεις. «Συνάντησα τον υφυπουργό Αθλητισμού, Στ. Κοντονή, και με ενημέρωσε για τις εξελίξεις στον χώρο του ποδοσφαίρου» έγραφε η πρώτη. «Του ζήτησα να μην κάνει βήμα πίσω. Ή τώρα όλοι θα δεχθούν την κάθαρση ή θα υποστούν τις συνέπειες» ήταν η δεύτερη. Είχε προηγηθεί η συνάντηση του Κοντονή με τους εκπροσώπους της FIFA και της UEFA, στην οποία δεν προέκυψε συμφωνία. «Είχαμε μια εποικοδομητική και ειλικρινή συζήτηση, όμως δεν υπήρξε συμφωνία. Η FIFA και η UEFA ζήτησαν ως προϋπόθεση την άρση της απόφασης για τη ματαίωση του Κυπέλλου, το οποίο εμείς αποφασίσαμε να διακόψουμε για λόγους ασφαλείας» δήλωσε ο υφυπουργός Αθλητισμού μετά το τέλος της συνάντησης, ενώ διέψευσε ότι παραβιάζεται το αυτοδιοίκητο της ΕΠΟ σημειώνοντας πως σε περίπτωση ποδοσφαιρικού Grexit την ευθύνη
φέρει η ΕΠΟ που κίνησε τη σχετική διαδικασία.
Αυτόματη αναστολή Στη δισέλιδη επιστολή της η FIFA απαιτεί από την ΕΠΟ και το υπουργείο Αθλητισμού να προχωρήσουν μέχρι τις 15 Απριλίου στην επανέναρξη του Κυπέλλου Ελλάδας, που έχει ματαιωθεί ύστερα από τη σχετική απόφαση του Κοντονή εξαιτίας των επεισοδίων που οδήγησαν στη διακοπή του ημιτελικού ΠΑΟΚ - Ολυμπιακού. «Η Επιτροπή Εκτάκτων Θεμάτων της FIFA αποφάσισε να θέσει ως προθεσμία τη 15η Απριλίου 2016 για την ανάκληση της απόφασης για την οριστική διακοπή του Κυπέλλου Ελλάδας 2015-2016, ειδάλλως η ΕΠΟ θα αντιμετωπίσει αυτόματη αναστολή της ιδιότητάς της ως μέλους» αναφέρει η επιστολή της FIFA. Παράλληλα επισημαίνει ότι «οποιαδήποτε αναφορά στην υπόθεση που κατατέθηκε ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου (ΣτΕ) από την ΕΠΟ είναι άσχετη καθώς θα μπορούσε εύκολα να απο-
Προς αρνητική απάντηση φέρεται να προσανατολίζεται, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Κοντονής
συρθεί και καθώς, ασχέτως της ενδεχόμενης απόφασης, τα θέματα που συνδέονται με την εφαρμογή και την ενδεχόμενη παρέμβαση του νόμου θα παραμένουν». Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι στην επιστολή της η FIFA αναγνωρίζει πως κάτι δεν πάει καλά στο ελληνικό ποδόσφαιρο, αφού, μεταξύ άλλων, κάνει λόγο μέχρι και για... ξένους διαιτητές. «Λιγότερο αυστηρά και πιο κατάλληλα μέτρα, όπως διεξαγωγή αγώνων χωρίς θεατές ή διεθνής διαιτησία για τους εναπομείναντες αγώνες του Κυπέλλου Ελλάδας θα μπορούσαν να είχαν εφαρμοστεί σε στενή συνεργασία με την ΕΠΟ, κυρίως εφόσον το πρωτάθλημα διεξάγεται κανονικά» σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Παλιά ιστορία Οι συζητήσεις, οι διορίες, τα τελεσίγραφα περί της «εξόδου» από τα ευρωπαϊκά ποδοσφαιρικά δρώμενα δεν είναι κάτι νέο. Μόλις πριν από έναν χρόνο, τον περασμένο Απρίλιο κατά διαβολική σύμπτωση, η κουβέντα για το ποδοσφαιρικό Grexit είχε φουντώσει πάλι. Αφορμή, το νομοσχέδιο Κοντονή για την αντιμετώπιση της βίας, το οποίο άνοιξε τον «ασκό του Αιόλου» για την πλήρη απομόνωση των ελληνικών ομάδων από την Ευρώπη. Τελικά το νομοσχέδιο ψηφίστηκε με-
τά τις αλλαγές και τις τροποποιήσεις που έγιναν από τον υφυπουργό Αθλητισμού στην επίμαχη διάταξη περί του αυτοδιοίκητου του ποδοσφαίρου, προκειμένου να αποφευχθεί το Grexit. Στο πιο μακρινό παρελθόν, από τη θέση του αρμόδιου υπουργού για τον Αθλητισμό τρεις Γιώργηδες, ο Λιάνης, ο Φλωρίδης και ο Ορφανός, είχαν καταθέσει νομοθετήματα σχετικά με το αυτοδιοίκητο του ελληνικού ποδοσφαίρου και η κατάληξη ήταν να πάρουν πίσω τις «καυτές» διατάξεις, κάνοντας την «απαραίτητη στροφή στον ρεαλισμό», όπως έγραψε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Λιάνης στην ανοικτή επιστολή που είχε στείλει προς τον Σταύρο Κοντονή πέρυσι τέτοια εποχή, καθώς είχαμε φτάσει ένα βήμα πριν από το Grexit. Ο Λιάνης, ως υφυπουργός Αθλητισμού, το 1993 με νομοσχέδιό του προέβλεπε ότι τακτικοί δικαστές θα στελεχώνουν τα δικαιοδοτικά όργανα του ποδοσφαίρου. Η ΕΠΟ... κατέφυγε στη FIFA, η απειλή περί Grexit ήρθε αμέσως και ο Λιάνης ανέκρουσε πρύμναν. «Δεν πιστεύω να μη θέλεις να παίξει η Εθνική ομάδα στο Μουντιάλ» λέγεται ότι του είχε πει ο Ανδρέας Παπανδρέου καθώς η εθνική ομάδα ετοιμαζόταν για την πρώτη της συμμετοχή σε Μουντιάλ. Στη συνέχεια ο Φλωριδης το 2001 δοκίμασε από «πρώτο χέρι» τη σύγκρουση με τη FIFA κάνοντας πίσω στους σχεδιασμούς του ενώ λίγο αργότερα, το 2004, ήταν η σειρά του Ορφανού να εγκαταλείψει, δυο φορές επί της ουσίας, τα σχέδιά του για νομοθετικές παρεμβάσεις στον χώρο του ποδοσφαίρου. Αρχικά με την απόφασή του να αυξήσει τους εκλέκτορες για την εκλογή του Δ.Σ. της ΕΠΟ από 54 σε 350. Και στη συνέχεια το 2006 με ένα αθλητικό νομοσχέδιο, κατά τη συζήτηση του οποίου η ΕΠΟ κατήγγειλε κρατική παρέμβαση στον χώρο του ποδοσφαίρου ζητώντας τη συνδρομή του... «μπαμπούλα» FIFA. Η παγκόσμια ομοσπονδία απέβαλε το ελληνικό ποδόσφαιρο μια ημέρα πριν από την ψήφιση του επίμαχου νομοθετήματος και ο Ορφανός αναγκάστηκε να βάλει νέα διάταξη στο νομοσχέδιο με την οποία εξαιρούσε την ΕΠΟ από τις ρυθμίσεις που προέβλεπε το νομοθέτημα...
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
19
www.topontiki.gr
Απόπειρα φίμωσης των δημοσιογράφων Στα χέρια των ευρωβουλευτών η ελευθερία του λόγου Σε επτά ημέρες, στις 14 Απριλίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλείται να απαντήσει εάν θα βάλει «ταφόπλακα» στις μελλοντικές αποκαλύψεις δημοσιογράφων, επιστημόνων, ακόμα και απλών πολιτών ή εάν θα καλέσει την Κομισιόν να αναθεωρήσει τις απόψεις της, που ισοδυναμούν επί της ουσίας με την επιβολή ακραίου φιμώματος.
Κ
αι αυτό γιατί εισάγεται προς ψήφιση και προς ικανοποίηση των μεγάλων εταιρειών η Οδηγία για την Προστασία των Εμπορικών Μυστικών, μια Οδηγία που, όπως καταγγέλλουν 46 ευρωπαϊκές ενώσεις δημοσιογράφων, ερευνητών και συνδικαλιστικών οργανώσεων, με πρόσχημα την προστασία των εταιρειών από την εμπορική και βιομηχανική κατασκοπεία θέτει σε κίνδυνο την ελευθερία του λόγου, τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Οι ευρωβουλευτές καλούνται, μάλιστα, σε αυτή την κρίσιμη ψηφοφορία λίγες ημέρες μετά την αποκάλυψη των Panama Papers από ομάδα περίπου 300 δημοσιογράφων, που έδωσε στη δημοσιότητα εκατομμύρια έγγραφα με χιλιάδες offshore εταιρείες που στήθηκαν για την αποφυγή της φορολόγησης δισεκατομμυρίων από μεγαλόσχημους πολιτικούς και επιχειρηματίες. Δημοσιογράφοι που εάν
Φίμωτρο θέλει να βάλει η Κομισιόν με πρόσχημα την προστασία των εταιρειών από τη βιομηχανική κατασκοπεία
ψηφιστεί η Οδηγία θα διαπιστώσουν ότι η Mossack Fonseca, η νομική εταιρεία του Παναμά που βρίσκεται στο επίκεντρο του σκανδάλου, θα έχει στο οπλοστάσιό της ένα πολύ σημαντικό όπλο για να στραφεί εναντίον τους.
Τι προβλέπει η Οδηγία Όπως καταγγέλλουν οι 46 οργανώσεις, το κείμενο της Οδηγίας είναι τόσο γενικό και ασαφές ως προς το τι ορίζεται ως «εμπορικό μυστικό», με αποτέλεσμα τα δικαιώματα του απορρήτου να διευρύνονται σε βαθμό που να αποτελούν τροχοπέδη για την εργασία των δημοσιογράφων, των πηγών τους, των επιστημόνων και των εργαζομένων στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν πρόσβαση σε πληροφορίες που άπτονται του δημοσίου συμφέροντος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Οδηγία καλύπτει τα πάντα, από φάρμακα και τρόφιμα μέχρι τις εκπομπές ρύπων των αυτοκινήτων!
Η Οδηγία, εάν ψηφιστεί, εισάγει και μια εντελώς απαράδεκτη απαίτηση, που οδηγεί σε επικίνδυνες ατραπούς, αφού οι δημοσιογράφοι και οι εργαζόμενοι ή οι ερευνητές που θα δώσουν πληροφορίες θα πρέπει να αποδείξουν ότι «η απόκτηση, η χρήση ή αποκάλυψη των εμπορικών μυστικών ήταν απαραίτητες και ότι ο εναγόμενος ενήργησε προς το δημόσιο συμφέρον»! Παράλληλα, σύμφωνα με τον ευρύτατο ορισμό που έχει δοθεί, όλες οι εσωτερικές πληροφορίες μέσα σε μια εταιρεία μπορεί να θεωρηθούν ως «εμπορικό μυστικό», με αποτέλεσμα η αποκάλυψή τους να είναι δυνατή μόνο με τη συγκατάθεση της εταιρείας! Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι ότι η Οδηγία προβλέπει προληπτικά μέτρα για την απαγόρευση της δημοσιοποίησης εγγράφων και αποδείξεων κατά τη διάρκεια νομικών διαδικασιών. Αν και η πρόβλεψη θα μπορούσε να αφορά μόνο εταιρείες, μια και είναι σύνηθες φαινόμενο ορισμένες εταιρείες να προχωρούν σε μηνύσεις κατά άλλων εταιρειών με σκοπό την πρόσβαση σε εμπορικά μυστικά, η πρόβλεψη επεκτείνεται και σε άτομα. Σύμφωνα με τις 46 οργανώσεις, οι δημοσιογράφοι θα επηρεαστούν άμεσα από την Οδηγία. Και αυτό γιατί, αν και αναφέρεται ότι το δικαίωμα στην πληροφόρηση δεν θα πρέπει να θιγεί από το περιεχόμενο της Οδηγίας, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι όντως θα δοθεί προτεραιότητα στην εξασφάλιση αυτού του δικαιώματος, με αποτέλεσμα οι δημοσιογράφοι να πρέπει κάθε φορά να σταθμίζουν τον κίνδυνο, λαμβάνοντας υπόψη το ενδεχόμενο να συρθούν στα δικαστήρια βρισκόμενοι αντιμέτωποι με αγωγές για αποζημιώσεις. Όπως σημειώνουν οι 46 οργανώσεις, η τακτική της νομικής παρενόχλησης των μέσων μαζικής ενημέρωσης από εταιρείες και εύπορους ιδιώτες μέσα από τους νόμους περί δυσφήμισης είναι ευρέως διαδεδομένη και εάν ψηφιστεί ως έχει η Οδηγία, θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν εναντίον ΜΜΕ και ανεξάρτητων δημοσιογράφων ακόμα ένα «όπλο», αυτό της δημοσιοποίησης εμπορικού μυστικού.
Υγεία, τρόφιμα, περιβάλλον Οι 46 οργανώσεις, που καλούν τους ευρωβουλευτές να μην ψηφίσουν ως έχει την Οδηγία και να πιέσουν για αλλαγές προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση σε πληροφορίες που άπτονται του δημοσίου συμφέροντος, επισήμαναν τα προβλήματα που μπορεί να ανακύψουν σε κρίσιμους τομείς, όπως η δημόσια υγεία, η ασφάλεια τροφίμων και η προστασία του περιβάλλοντος.
Για παράδειγμα, εάν η Οδηγία εγκριθεί ως έχει, οι φαρμακοβιομηχανίες θα μπορούν να βαφτίζουν «εμπορικό μυστικό» όλες τις πτυχές της κλινικής ανάπτυξης ενός φαρμάκου. Ωστόσο, όπως σημειώνουν οι οργανώσεις, η πρόσβαση σε βιοϊατρικά ερευνητικά δεδομένα από τις ρυθμιστικές αρχές, τους ερευνητές, τους γιατρούς και τους ασθενείς, ιδίως στα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου και τις ανεπιθύμητες ενέργειές του, είναι καίριας σημασίας για την προστασία της ασφάλειας των ασθενών και τη διεξαγωγή περαιτέρω έρευνας και ανεξάρτητων αναλύσεων. Όσον αφορά το θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος, σύμφωνα με την Οδηγία «εμπορικό μυστικό» θα θεωρούνται πληροφορίες όπως οι εκπομπές ρύπων, η απόρριψη χημικών και τοξικών ουσιών, καθώς και η χρήση επικίνδυνων ουσιών σε είδη ένδυσης, πλαστικά αντικείμενα, καλλυντικά και προϊόντα καθαρισμού. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς το μεγάλο σκάνδαλο με τις εκπομπές ρύπων από τα πετρελαιοκίνητα οχήματα για να συνειδητοποιήσει τους κινδύνους από την ψήφιση της Οδηγίας. Όσον αφορά την ασφάλεια των τροφίμων, με την προς ψήφιση Οδηγία υπάρχει κίνδυνος η επιστημονική εξέταση από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων των αξιολογήσεων για τα τρόφιμα και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς να μην γίνεται μετά από πλήρη πρόσβαση στις μελέτες, αφού θα είναι στη διακριτική ευχέρεια των εταιρειών να τις χαρακτηρίσουν ως «εμπορικό μυστικό». Οι ευρωπαϊκές οργανώσεις που κάνουν καμπάνια ενημέρωσης για την απόρριψη της Οδηγίας επισημαίνουν ότι θα πρέπει να αναδιατυπωθεί ρητά, έτσι ώστε να εξαιρούνται από τον χαρακτηρισμό «εμπορικά μυστικά» πληροφορίες που αποκτώνται, χρησιμοποιούνται ή ανακοινώνονται προς το δημόσιο συμφέρον και οι προβλέψεις της να ισχύουν αποκλειστικά για εκείνους που αποκτούν πρόσβαση σε «εμπορικά μυστικά» στο πλαίσιο επιχειρηματικής κατασκοπείας και με στόχο την εμπορική αξιοποίησή τους. Παράλληλα, επισημαίνουν ότι θα πρέπει να διασφαλίζει ότι θα εξαιρούνται από τον χαρακτηρισμό «εμπορικά μυστικά» πληροφορίες που πρέπει, εκ του νόμου – συμπεριλαμβανομένου και του διεθνούς δικαίου –, να γνωστοποιούνται στις δημόσιες αρχές, όπως επιβάλλει η απρόσκοπτη πρόσβαση του κοινού σε πληροφορίες που άπτονται του δημοσίου συμφέροντος.
20
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Όπως λέµε Πολ Βελκουλέσκου και Ντέλια Τόµσεν
πολιτικη
21
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Κυριάκο, πες αλεύρι, ο Παπασταύρου σε γυρεύει...
κουζινα
22
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Η πτώση της Κεντροαριστεράς Τα αίτια για το κατρακύλισμα σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι λύσεις για επιβίωση κι ανάκαμψη Αναζητήσεις λύσεων. Ζυμώσεις. Προβληματισμός. Η Κεντροαριστερά βρίσκεται σε ραγδαία πτώση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Σύμφωνα με εκτενή ανάλυση του περιοδικού «Economist», η καθοδική πορεία του ΠΑΣΟΚ, του κόμματος που για δεκαετίες κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας, αποτελεί προπομπό για τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα σε ολόκληρη την ήπειρο.
Ο
«Economist» θεωρεί πως, όσον αφορά την πορεία της Κεντροαριστεράς στη Γηραιά Ήπειρο, η Ελλάδα της οικονομικής κρίσης μπορεί να αποτελεί, τελικά, την εικόνα της Ευρώπης σε... fastforward. Αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «η Κεντροαριστερά σε ολόκληρη την Ευρώπη οδεύει προς ‘‘πασοκοποίηση’’ (Pasokification)». Η δημοφιλία των ευρωπαϊκών σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση με πρωτοφανή τρόπο μεταπολεμικά. Πριν από μερικά χρόνια κάποιος θα μπορούσε να διασχίσει τεράστια κομμάτια της Ευρώπης χωρίς να περάσει από ούτε μια χώρα που να έχει δεξιά κυβέρνηση. Οι σοσιαλδημοκράτες ήταν επικεφαλής της Κομισιόν και συναγωνίζονταν για την πρωτοκαθεδρία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όμως τελευταία, το ποσοστό των ψήφων που συγκεντρώνουν στις εκλογές έχει καταρρεύσει στα χαμηλότερα ποσοστά εδώ και 70 χρόνια! Μόνο πέρυσι, στις πέντε ευρωπαϊκές χώρες που είχαν εκλογές, οι σοσιαλδημοκράτες έχασαν την εξουσία στη Δανία, σημείωσαν τα χειρότερα ποσοστά τους σε Πολωνία, Φινλανδία και Ισπανία, ενώ έφτασαν μια ανάσα από το ναδίρ στη Βρετανία. Τα αποτελέσματα, εξάλλου, των δύο εκλογών του 2015 στην Ελλάδα βρήκαν το κάποτε κραταιό ΠΑΣΟΚ σε μονοψήφια νούμερα. Σε κάποια κράτη, βέβαια, η Κεντροαριστερά βρίσκεται στην κυβέρνηση. Όμως, όχι με τη δυναμική που είχε στο παρελθόν. Στη Γερμανία και την Ολλανδία ως μικρότερος κυβερνητικός εταίρος με ασαφή ιδεολογία, όπως και στο τιμόνι ασταθών κυβερνητικών συνασπισμών σε Αυστρία, Πορτογαλία, Σουηδία. Στη Γαλλία, εξάλλου, ο Φρανσουά Ολάντ σημειώνει ρεκόρ αντιδημοτικότητας. Στην Ιταλία, ο Ματέο Ρέντσι τα πάει καλύτερα, όμως το κόμμα του χάνει ψηφοφόρους. Πού πήγαν οι ψήφοι της Κεντροαριστεράς στην Ευρώπη; Σύμφωνα με
τον «Economist», ένα μεγάλο ποσοστό αλιεύτηκε από λαϊκιστικά κόμματα με βασική σημαία είτε την εχθρικότητα κατά των αγορών είτε την εχθρικότητα προς τους μετανάστες είτε και τα δύο μαζί. Ένα άλλο κομμάτι πήγε στα «εναλλακτικά» κεντροαριστερά κόμματα, όπως οι Πράσινοι, αλλά και προς τον κεντροδεξιό και φιλελεύθερο χώρο, που επίσης ωφελήθηκαν. Και ένα, τέλος, σημαντικό ποσοστό ανήκει στο λεγόμενο κόμμα του καναπέ ή, αλλιώς, την αποχή.
Κρίσεις Η Κεντροαριστερά στην Ευρώπη έχει περάσει κρίσεις και στο παρελθόν. Έπεσε σημαντικά στα τέλη ’80 - αρχές ’90, αλλά επανήλθε με πολιτικούς όπως ο Γκέρχαρντ Σρέντερ στη Γερμανία και ο Τόνι Μπλερ στη Βρετανία. Η «σχολή» τους θυσίασε λογικές όπως την υψηλή φορολόγηση κι επέλεξε έναν πιο κεντρώο «τρίτο δρόμο», με κοκτέιλ κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, λιγότερο άκαμπτη αγορά εργασίας και λειτουργικές δημόσιες υπηρεσίες, όλα
χρηματοδοτούμενα από μια οικονομική ανάπτυξη. Το 1996, η συνολική εικόνα των σοσιαλδημοκρατών στην Ευρώπη ήταν καλύτερη από ποτέ. Όμως, με την οικονομική κρίση που ακολούθησε την κατάρρευση της Lehman Brothers η εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων στα κεντροαριστερά κόμματα δέχτηκε τεράστιο πλήγμα. Αυτά τα κόμματα αντέδρασαν στην κρίση με μειώσεις και πολιτικές λιτότητας πρακτικά ίδιες με εκείνες των δεξιών κομμάτων. Την ίδια στιγμή, κόμματα της Δεξιάς, όπως για παράδειγμα των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ κ.ά., τσίμπησαν πολλά δημοφιλή στοιχεία αυτού του «τρίτου δρόμου» που κάποτε αποτελούσαν «καλούδια» της Κεντροαριστεράς, όπως τον κατώτατο μισθό, προνοιακά προγράμματα εργασίας και μείωσης της ανεργίας. Η ευρωκρίση χειροτέρεψε περαιτέρω τα πράγματα. Σε χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης η ιδέα της χαλάρωσης της λιτότητας εκλήφθηκε από πολλούς ψηφοφόρους ως τρόπος διάσωσης των χρεωμένων χωρών του
Νότου με τα δικά τους χρήματα. Με συνέπεια οι επιλογές της Κεντροαριστεράς να είναι ιδιαίτερα περιορισμένες. Παράδειγμα ο Ολάντ, ο οποίος εκλέχθηκε το 2012 με σλόγκαν την αλλαγή και υποσχέσεις για τερματισμό της λιτότητας. Ο φόρος 75% στον πλούτο, όμως, απορρίφθηκε αφότου απέφερε πενιχρές εισπράξεις και φυγή κεφαλαίων από τη χώρα. Με τις αγορές να πιέζουν ασφυκτικά και υπό την απειλή η Γαλλία να καταταχθεί μελλοντικά στην ίδια υποβαθμισμένη κατηγορία με τον Νότο της Ευρώπης, ο Ολάντ μείωσε τη φορολόγηση των επιχειρήσεων και περιέκοψε τον προϋπολογισμό. Η Κεντροαριστερά σε κάθε χώρα αντιμετώπισε τις δικές της ιδιαίτερες συνθήκες και προβλήματα, που όμως δεν ερμηνεύουν εξ ολοκλήρου το μέγεθος και το εύρος της πτώσης της σχεδόν στο σύνολο της Ευρώπης. Πέρα, δηλαδή, από τις ιδιαιτερότητες των προβλημάτων της κάθε χώρας, υπάρχουν και δομικοί κοινοί λόγοι της μείωσης των ποσοστών των κομμάτων που την εκπροσωπούν στη Γηραιά Ήπειρο.
Οι αιτίες Τέσσερις θεωρείται ότι είναι οι κύριες αιτίες που η Κεντροαριστερά πλήττεται τόσο πολύ στην Ευρώπη.
1
Η επιτυχία της! Πολλοί από τους βασικούς στόχους των κεντροαριστερών κομμάτων έχουν ήδη επιτευχθεί. Πράγματα που ήταν κάποτε ζητούμενα, τώρα πια μοιάζουν δεδομένα. Οι δημόσιες υπηρεσίες, η κοινωνική ασφάλιση, οι συντάξεις έφτασαν με το πέρασμα των δεκαετιών να θεωρούνται τόσο ευρέως αποδεκτά κι αυτονόητα στην Ευρώπη, που να εκπροσωπούνται και από τα υπόλοιπα κόμματα, ειδικά της Κεντροδεξιάς. Οι δομικές αλλαγές στην οικονομία. Οι οικονομίες των ευρωπαϊκών χωρών άλλαξαν, ειδικά μετά την είσοδο στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Με τρόπο που να καθιστούν πλέον τις πολιτικές πάνω στις οποίες είχε αρχικά χτιστεί η Κεντροαριστερά λιγότερο αποτελεσματικές. Η διακίνηση των αγαθών έχει γίνει πιο γρήγορη, πιο εύκολη και πιο φτηνή, το – συχνά υπερεθνικό – κεφάλαιο πιο ευκίνητο, έχουν προχωρήσει οι εμπορικές συμφωνίες, όπως και ο αυτοματισμός. Οι δουλειές είτε έχουν μετακομίσει σε χώρες του εξωτερικού είτε εξαφανίζονται. Οι συνδικαλιζόμενες μεγάλες βιομηχανίες της βιομηχανικής επανάστασης έχουν μειωθεί σε τεράστιο βαθμό. Έχει γίνει μια θεμελιώδης στροφή από τη βιομηχανοποίηση προς τις υπηρεσίες και από την κρατική ιδιοκτησία προς την ιδιωτική οικονομία. Με λίγα λόγια, η οικονομία άλλαξε, αλλά η Κεντροαριστερά δεν μπόρεσε να την ακολουθήσει και πολύ περισσότερο να την οδηγήσει. Οι ψηφοφόροι δεν φοβούνται πια τα άκρα. Η πτώση του Σιδηρούν Παραπετάσματος το 1989 και η ενσωμάτωση χωρών της Ανατολικής Ευρώπης στην Ε.Ε. είχε, εκτός όλων των άλλων, και την εξής επίδραση: Ώς τότε, η ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή περιοριζόταν από την Ιστορία. Υπήρχαν από τη μια οι μακάβριες αναμνήσεις του ναζισμού και από την άλλη η απειλή της Σοβιετικής Ένωσης. Μια γενιά αργότερα από την πτώση του τέως Ανατολικού Μπλοκ, τα κόμματα δεν περιορίζονται πια σε μια πεπατημένη. Υπάρχουν πλέον κόμματα που ανοιχτά αρθρώνουν ακροδεξιό, ξενοφοβικό ή αντιευρωπαϊκό λόγο και ο κόσμος δεν διστάζει να τα επιλέξει. Το πολιτικό φάσμα έχει διευρυνθεί. Πολιτικές απόψεις που παλιότερα θα ήταν υπερβολικά απαγορευτικές κι ακραίες, σή-
2
3
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
23
www.topontiki.gr
μερα υποστηρίζονται χωρίς δισταγμό ή ενοχές από σημαντικές μερίδες Ευρωπαίων πολιτών. Ο κατακερματισμός των ομάδων που πάνω τους χτίστηκε η Κεντροαριστερά. Παντού στην Ευρώπη, οι σχετικές μελέτες δείχνουν ότι όλο και λιγότεροι ψηφοφόροι ανήκουν στην παραδοσιακή εργατική και μεσαία τάξη. Πολλοί παράγοντες παίζουν ρόλο γι’ αυτό. Η τρομερή συμπίεση της μεσαίας τάξης σε χώρες όπως η Ελλάδα, η αυξανόμενη ανεργία σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, οι τεκτονικές αλλαγές σε ολόκληρες «παραδοσιακές» επαγγελματικές τάξεις, οι νέες μορφές on demand εργασίας. Ακόμη και σε χώρες που δεν έχουν πληγεί τόσο από την οικονομική κρίση, οι αλλαγές της οικονομίας και των εργασιακών μοντέλων αναδιαμορφώνουν κι επηρεάζουν άμεσα τις κάποτε μεγάλες κι ομοιογενείς κοινωνικές - επαγγελματικές ομάδες. Για παράδειγμα στη Βρετανία, μελέτη που δημοσιοποιήθηκε από το BBC έδειξε ότι μόλις το 1/3 των ψηφοφόρων ανήκει στην κλασική εργατική και μέση τάξη. Οι υπόλοιποι είναι σε νέες, υβριδικές κατηγορίες, όπως «τεχνική μέση τάξη» και «εργαζόμενοι αναδυόμενων υπηρεσιών». Παράλληλα, οι νέοι ψηφοφόροι που μεγαλώνουν με τα social media τείνουν να δημιουργούν δικές τους πολιτικές ταυτότητες, παρά να δεσμεύονται στις παραδοσιακές «τάξεις». Δείχνουν να προτιμούν τα κινήματα, παρά τα κόμματα. Αυτή η αλλαγή αποτελεί πρόβλημα για όλα τα κόμματα, αλλά ακόμη σημαντικότερο για την Κεντροαριστερά. Η επιτυχία της εξαρτιόταν από το να πείθει την εργατική και μέση τάξη πως όλοι ήθελαν τα ίδια πράγματα. Σήμερα η διαφοροποίηση συμφερόντων, η παρακμή της βαριάς βιομηχανίας και τα νέα δεδομένα στην εργασία διευρύνουν τις διαφορές μέσα στις κοινωνίες. Οι επαγγελματικές και κοινωνικές ομάδες με την παλιά τους μορφή δεν υπάρχουν πια. Κατακερματίστηκαν. Καινούργια και παλιότερα κόμματα προσπαθούν να αλιεύσουν ψηφοφόρους, τους οποίους η στριμωγμένη από τις συνθήκες Κεντροαριστερά δεν μπορεί πια να προσελκύσει. Στην Ολλανδία, το κεντροαριστερό PVDA έχει πέσει από το 25% στις εκλογές του 2012 σε κάτω από 10% σήμερα. Στις περισσότερες μεγάλες πόλεις οι υποστηρικτές του στράφηκαν στο D66, ένα φιλελεύθερο κόμμα αυτοαπασχολούμενων και επαγγελματιών, όπως και στους Πράσινους. Οι ψηφοφόροι του στις πιο εργατικές περιοχές, όπως το Ρότερνταμ, προτίμη-
φέροντά τους θα εξυπηρετούνται καλύτερα από μια κεντροαριστερή κυβέρνηση θα πρέπει να υιοθετήσει πολιτικές που φέρνουν αποτελέσματα στη σημερινή πραγματικότητα και συνθήκες. Στη Γαλλία, ο Μακρόν υποστήριξε ένα πιο εξατομικευμένο εργασιακό πακέτο (παροχές, εισφορές κ.λπ.) που θα αποδίδει καλύτερα σε μια πιο ρευστή αγορά εργασίας. Στις σκανδιναβικές χώρες, η Κεντροαριστερά προτείνει προγράμματα επανεκπαίδευσης για ανεύρεση καλύτερης εργασίας και λύσεις για τη φροντίδα των ηλικιωμένων και των παιδιών. Τέτοιες ιδέες προσφέρουν μεγαλύτερη ελπίδα στην Κεντροαριστερά από το να προσπαθεί να ξεπεράσει σε υποσχέσεις τους λαϊκιστές ή να αναμοχλεύει παρωχημένες πολιτικές που δούλευαν τη δεκαετία του ’70.
4
Στη Μάλτα
σαν το Κόμμα για την Ελευθερία του ακροδεξιού λαϊκιστή Γκερτ Βίλντερς. Τα πράγματα, εξάλλου, που ελκύουν ψηφοφόρους στη Σοσιαλδημοκρατία προσφέρονται και από άλλους χώρους, επισημαίνει ο «Economist»: «Όπως οι ‘‘κεντρώες’’ πολιτικές της Άνγκελα Μέρκελ στη Γερμανία, με τη μείωση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης και τον κατώτατο μισθό. Συναντώνται επίσης και όταν αριστερά κόμματα βλέπουν ότι πλησιάζουν ή και κατακτούν την εξουσία. Π.χ. ο ΣΥΡΙΖΑ, που μετατοπίστηκε δεξιότερα λόγω πραγματικότητας. Αλλά και στην Ισπανία, το Podemos έχει μετριάσει τις πολιτικές του στις πρόσφατες συζητήσεις για συνασπισμό με το κεντροαριστερό PSOE».
Υποδεέστεροι παίκτες Αυτά που παραδοσιακά αποτελούσαν προνομιακό χώρο της Kεντροαριστεράς σήμερα διαφημίζονται ακόμα κι από ακροδεξιά - εθνικιστικά κόμματα, όπως το FPO της Αυστρίας, που πλασάρει ως πραμάτεια του ένα εκτεταμένο πρόγραμμα στέγασης. Μάλιστα στις προεδρικές εκλογές που θα γίνουν στις 24.4 αναμένεται να ξεπεράσει σε ποσοστά το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών, που συγκυβερνά. Αν συνεχίσουν στην τροχιά που ήδη βρίσκονται, τα κεντροαριστερά κόμματα θα καταλήξουν όπως οι Πράσινοι σήμερα. Υποδεέστεροι παίκτες με περιορισμένο ρόλο ή βοηθητικοί εταίροι σε συνασπισμούς. Οι οποίοι συνασπισμοί συχνά είναι με κόμματα της Κεντροδεξιάς, με τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ τους όλο και πιο δυσδιάκριτες. Παρά ταύτα, τα κεντροδεξιά κόμματα δεν μετρούν αντίστοιχες απώλειες μακροπρόθεσμα.
Το ΠΑΣΟΚ προπομπός για τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα σε όλη την ήπειρο, σύμφωνα με ανάλυση του «Economist»
Όμως ακόμη και στη σημερινή Ευρώπη υπάρχουν κεντροαριστεροί πολιτικοί που και βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας και παραμένουν σχετικά λαοφιλείς. Ο περιπτώσεις τους προσφέρουν τρία μαθήματα: ◆ Πρώτον, η ανανέωση δεν ξεκινά με τις εθνικές κυβερνήσεις. Αντίθετα, οι περιφερειακές και δημαρχιακές θέσεις προσφέρουν τις ευκαιρίες για επίδειξη φρέσκων ιδεών και πραγματισμού που χρειάζονται οι σοσιαλδημοκράτες για να διεκδικήσουν ύστερα νίκες και σε εθνικό επίπεδο. Π.χ. στο Μάντσεστερ της Αγγλίας οι Εργατικοί παραμένουν κυρίαρχοι στη δημαρχία ακολουθώντας δυναμικές πολιτικές που επικεντρώνουν σε οτιδήποτε δουλεύει καλύτερα για τα προβλήματα της πόλης. ◆ Δεύτερον, ένας πολιτικός που ο κόσμος συμπαθεί ή και εμπιστεύεται, ειδικά κι εκτός των ψηφοφόρων του κόμματος, παραμένει δυνατό χαρτί. Από τους πιο αξιόπιστους και ευρέως αποδεκτούς σοσιαλδημοκράτες στην Ευρώπη είναι ο Εμανουέλ Μακρόν, υπουργός Οικονομίας στη Γαλλία, και ο Τζόζεφ Μουσκάτ, πρωθυπουργός της Μάλτας. Οι Ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες επιχειρούν τελευταία να πάρουν μαθήματα από τους συναδέλφους τους στις ΗΠΑ, που έχουν αποφύγει την παρακμή χτίζοντας ευρύτερους συνασπισμούς σαν αυτόν που εξέλεξε δύο φορές τον Ομπάμα και περιλάμβανε από αστούς μέχρι εργάτες. Προς αυτό τον σκοπό, μάλιστα, ο Ρέντσι πρόκειται να συμμετάσχει σε μια πρωτοβουλία στην Ουάσιγκτον με σκοπό την ανανέωση κι ενδυνάμωση της Κεντροαριστεράς παγκοσμίως. ◆ Τρίτον, για να πείσει η Κεντροαριστερά τους ψηφοφόρους ότι τα συμ-
Ίσως αυτή τη στιγμή το πιο επιτυχημένο παράδειγμα Κεντροαριστεράς στην Ευρώπη να βρίσκεται στη «μικρή» Μάλτα. Εκεί το Εργατικό Κόμμα ήταν επί 15 χρόνια στην αντιπολίτευση, συγκεντρώνοντας τις ψήφους της εργατικής τάξης, αλλά χωρίς να καταφέρνει να κερδίσει τη μεσαία τάξη. Μετά το 2008, οι Εργατικοί παράτησαν τον ευρωσκεπτικισμό κι επικέντρωσαν στην εκπαίδευση και στην καταπολέμηση της ανεργίας, ειδικότερα των γυναικών. Έγιναν κυβέρνηση το 2013 και συνεχίζουν μέχρι σήμερα να βρίσκονται μπροστά στις δημοσκοπήσεις. Ο πρωθυπουργός Μουσκάτ δηλώνει: «Εμείς λέμε ότι η αγορά δεν είναι κάτι κακό, αλλά χρειάζεται ρύθμιση. Η κυβέρνηση πρέπει να την αφήσει στον ιδιωτικό τομέα και να επεμβαίνει όπου υπάρχουν αποτυχίες και κοινωνικά θέματα. Ο καλύτερος τρόπος για επενδύσεις είναι να δώσουμε κίνητρα στον ιδιωτικό τομέα, όχι να τον ανταγωνιζόμαστε. Δεν κάναμε το λάθος να πούμε ότι θέλουμε να αλλάξουμε τα πράγματα για να γυρίσουμε εκεί που ήμασταν κάποτε. Είπαμε ότι ο κόσμος άλλαξε και χρειαζόμαστε κάτι διαφορετικό». Σε ολόκληρη την Ευρώπη τα πράγματα είναι δύσκολα για την Κεντροαριστερά της επόμενης μέρας. Για να επιβιώσουν τα κόμματα που την εκπροσωπούν θα πρέπει να προσελκύσουν ένα κατακερματισμένο και λιγότερο συναισθηματικό εκλογικό σώμα. Καλούνται να συνδυάσουν την ανταγωνιστικότητα με την κοινωνική δικαιοσύνη αλλά και εξειδικευμένες «φρέσκες»προτάσεις, αξιοπιστία και πειθώ. Δεν «καβαλάνε» πια το κύμα της Ιστορίας, συχνά κολυμπούν ενάντια στο κύμα των σημερινών συνθηκών. Και η πρόκληση είναι να βρουν το δικό τους «νέο» στίγμα.
24
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Η φάρσα της επαναπροώθησης Περισσότεροι οι αστυνομικοί συνοδοί παρά οι μετανάστες που μεταφέρονται από την Ελλάδα στην Τουρκία Το όλο σχέδιο της επαναπροώθησης των προσφύγων και μεταναστών στην Τουρκία μοιάζει με κακόγουστη φάρσα ήδη από τις πρώτες ώρες της εφαρμογής του.
Ν
ωρίς το πρωί της Δευτέρας, λίγο μετά τις 7.30, και με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας από την Ελληνική Αστυνομία, αναχώρησαν από τη Λέσβο και τη Χίο με τρία ναυλωμένα πλοία από τις ελληνικές και τουρκικές αρχές οι πρώτοι παράτυποι μετανάστες από το Πακιστάν και το Μπανγκλαντές, οι οποίοι μεταφέρθηκαν από την Ελλάδα στη γειτονική χώρα. Σε κάθε μετανάστη αντιστοιχούσε και ένας συνοδός της Frontex ή της Ελληνικής Αστυνομίας. Τη διαδικασία της επαναπροώθησης επιτηρούσαν... διακριτικά πλοία του ΝΑΤΟ. Μετρημένοι στα δάχτυλα είναι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι πρόσφυγες, δηλαδή οι Σύροι, Ιρακινοί και Αφγανοί, οι οποίοι επέστρεψαν στην Τουρκία. Πρόκειται για δύο Σύρους από τη Λέσβο, που ζήτησαν να επιστρέψουν στην Τουρκία λόγω οικογενειακών προβλημάτων. Εθελοντική ήταν και η επαναπροώθηση κάποιων Αφγανών και Ιρακινών προσφύγων οι οποίοι έφθασαν στη Χίο μετά τις 20 Μαρτίου και δεν έχουν υποβάλει αίτημα ασύλου. Οι πρώτες αναγκαστικές επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών, των οποίων οι αιτήσεις ασύλου θα απορρίπτονται, αναμένεται να αρχίσουν περί τα τέλη Απριλίου. Αρκεί, όπως λένε πηγές της ΕΛ.ΑΣ., να έρθουν σύντομα στη χώρα μας οι 2.000 Ευρωπαίοι υπάλληλοι του EASO (European Asylum Support Office), ώστε να ενισχύσουν την ελληνική Υπηρεσία Ασύλου. Προς το παρόν, έως την Κυριακή αναμένεται να φθάσουν στην Ελλάδα 135 υπάλληλοι, αριθμός που, σύμφωνα με ελληνικές πηγές, δεν πρόκειται να βελτιώσει τον χρόνο αναμονής των αιτούντων άσυλο. Πλέον, 9 στους 10 πρόσφυγες οι οποίοι φθάνουν σε κάποιο ελληνικό νησί από τα παράλια της Μικράς Ασίας αιτούνται άσυλο στη χώρα μας. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, τον Μάρτιο υπέβαλαν αίτημα ασύλου στη χώρα μας περισσότεροι από 3.000 πρόσφυγες, αριθμός πολλαπλάσιος από τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν τους προηγούμενους μήνες. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τους 2.900 πρόσφυγες οι οποίοι βρίσκονταν την περασμένη Δευτέρα στον καταυλισμό της Μόριας στη Λέσβο οι 2.700 έχουν υποβάλει αίτημα για την παροχή ασύλου, Όσον αφορά το πολύ πιθανό ενδεχόμενο σημαντικός αριθμός προσφύγων και μεταναστών που επαναπροωθούνται στην Τουρκία να επιχειρήσει τους επόμενους μήνες να επιστρέψει στην Ελλάδα, αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. τό-
Με αμείωτο ρυθμό συνεχίζονται οι ροές των προσφύγων από τα παράλια της Μικράς Ασίας στη χώρα μας
νισαν στο «Π» ότι έχουν δημιουργηθεί όλες οι απαραίτητες ασφαλιστικές δικλίδες ώστε όσοι επιχειρούν να επανεισέλθουν να συλλαμβάνονται κατά την άφιξή τους στο κέντρο υποδοχής στα νησιά και να απελαύνονται: «Τα δακτυλικά αποτυπώματα που δίνουν οι πρόσφυγες και μετανάστες κατά την πρώτη τους απογραφή στα κέντρα φιλοξενίας καταγράφονται αμέσως ηλεκτρονικά στη διεθνή βάση δεδομένων της Frontex και των ευρωπαϊκών υπηρεσιών, ώστε όλοι όσοι επιχειρήσουν να επιστρέψουν στην Ελλάδα να εντοπίζονται αμέσως».
Τρεις φορές περισσότεροι Την ίδια στιγμή, οι ροές των προσφύγων από τα παράλια της Μικράς Ασίας συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό. Το τριήμερο 1-4 Απριλίου έφθασαν συνολικά 579 πρόσφυγες, σε έντεκα περιστατικά στα οποία επενέβη το λιμενικό: 487 πρόσφυγες αφίχθηκαν στη Λέσβο, 79 στη Σάμο και 13 στην Κω. Ένδειξη του ότι οι «δουλειές» των Τούρκων διακινητών, παρότι μειωμένες, καλά κρατούν! Καλά κρατεί όμως και ο φόβος ότι με την καθημερινή βελτίωση των καιρικών συνθηκών οι ροές θα αυξάνονται παρά τον φόβο της απέλασης (σ.σ.: σύμφωνα πάντα με το σκεπτικό ότι θα εφαρμόζεται κατά γράμμα η τήρηση της συμφωνίας που προβλέπει την επαναπροώθηση των μεταναστών και προσφύγων που
φθάνουν στην Ελλάδα και δεν παίρνουν άσυλο. Συμφωνία που ισχύει αναδρομικά από τις 20 Μαρτίου).
Οι προβλέψεις Ενδεικτική των εφιαλτικών προβλέψεων είναι η έκθεση που κατήρτισε πρόσφατα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, όπου παρατίθενται τέσσερα πιθανά σενάρια σχετικά με τις προσφυγικές ροές στην Ελλάδα το εξάμηνο Απριλίου - Σεπτεμβρίου 2016. Οι αισιόδοξες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι ο αριθμός των εγκλωβισμένων στην Ελλάδα θα κυμανθεί μεταξύ 50.000 - 100.000. Το απαισιόδοξο σενάριο καταλήγει στα όρια του «εφιαλτικού», αφού, στην περίπτωση που οι ροές από τα τουρκικά παράλια συνεχιστούν με αμείωτο ρυθμό, η Υ.Α. προβλέπει ότι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα βρίσκονται εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα περισσότερο από 500.000 πρόσφυγες! Αναλυτικότερα, τα τέσσερα σενάρια τα οποία έχει καταρτίσει για το επόμενο εξάμηνο η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες έχουν ως εξής: Σενάριο πρώτο: Εγκλωβισμός στην Ελλάδα 100.000-200.000 προσφύγων Αυτό το σενάριο θεωρείται πολύ πιθανό από τη στιγμή που θα συνεχιστούν οι ροές των προσφύγων από τα τουρκικά παράλια και θα υπερβαίνουν τον αριθμό εκείνων οι οποίοι θα επαναπροωθούνται στη γειτονική χώρα. Εκτιμάται ότι σε αυτήν την περίπτωση η ένταση θα αυξηθεί και δεν αποκλείεται να υπάρξουν έκτροπα από τους πρόσφυγες που θα παραμείνουν εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα σε καταυλισμούς οι οποίοι θα αδυνατούν να καλύψουν τις βασικές ανάγκες διαμονής. Ταυτόχρονα θα αυξάνεται και η αντίδραση των τοπικών κοινωνιών που θα βλέπουν μια παγιωμένη κατάσταση δίχως προοπτική άμεσης βελτίωσης. Σενάριο δεύτερο: 50.000 και περιορισμένες ροές στην Ελλάδα Αισιόδοξο, αλλά λιγότερο πιθανό σε σχέση με το Σενάριο 1, φαντάζει το ενδεχόμενο των εισροών και επαναπροωθήσεων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αυτό το ενδεχόμενο προϋποθέτει ότι οι ροές θα περιοριστούν στους σημερινούς αριθμούς (λίγες εκατοντάδες καθημερινά), η διαμονή στα hotspots θα βελτιωθεί, ο στόλος του ΝΑΤΟ θα φρουρεί αποτελεσματικά τα ελληνικά χωρικά ύδατα στο Αιγαίο εντοπίζοντας όσα δουλεμπορικά προσεγγίζουν τα ελληνικά νησιά, ενώ οι ήδη παραμένοντες στην Ελλάδα πρόσφυγες θα εξασφαλίσουν άνετη πρόσβαση τόσο στις υπηρεσίες ασύλου όσο και σε
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
25
www.topontiki.gr
Το εφιαλτικό σενάριο του ΟΗΕ για τον αριθμό των εγκλωβισμένων στην Ελλάδα
βασικές δομές, όπως η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και η εκπαίδευση για τα προσφυγόπουλα. Σενάριο τρίτο: Εγκλωβισμός προσφύγων σε άλλες βαλκανικές χώρες Αυτό περισσότερο μοιάζει με σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας, αφού, βάσει των όσων αναφέρει η Υ.Α., προϋποθέτει τη μαζική «εισβολή» δεκάδων χιλιάδων προσφύγων, εγκλωβισμένων στην Ελλάδα, σε εδάφη της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Σενάριο τέταρτο: Εγκλωβισμός στην Ελλάδα 500.000 προσφύγων Εφιαλτικό, αλλά διόλου απίθανο, εφόσον επαναληφθούν οι περσινές ροές προσφύγων και μεταναστών από τα τουρκικά παράλια, φαντάζει το συγκεκριμένο σενάριο. Αυτό θα συμβεί εφόσον η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας μείνει στα χαρτιά και το ΝΑΤΟ σε συνεργασία με τη Frontex αποτύχουν πλήρως στον έλεγχο των προσφυγικών ροών. Σε αυτήν την περίπτωση στην Ελλάδα θα επικρατήσει χάος, με τους καταυλισμούς να θυμίζουν κολαστήρια μετατρεπόμενα σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, ενώ καθημερινές θα είναι οι συγκρούσεις προσφύγων με άλλες εθνότητες και την αστυνομία και βέβαιη η έκρηξη των τοπικών κοινωνιών. Παράλληλα, στα σύνορα πολλών ευρωπαϊκών κρατών θα αναπτυχθεί ο στρατός για τη φύλαξή τους.
Άθλια εικόνα στη «μικρή Ειδομένη» Απελπιστική παραμένει η κατάσταση για τους πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι παραμένουν στο λιμάνι του Πειραιά. Ο αριθμός τους, σύμφωνα με τις δύο τελευταίες καταμετρήσεις, παραμένει κοντά στους 5.000 ανθρώπους, οι οποίοι ζουν σε άθλιες συνθήκες που επιδεινώθηκαν μετά την αποχώρησή του εθελοντών του Δήμου Πειραιά, που για σχεδόν έναν μήνα συνέβαλαν – σε μεγάλο ποσοστό – στο κομμάτι της κάλυψης των προσφύγων. Ο φόβος της επαναπροώθησης στην Τουρ-
κία, οι πάρα πολύ άσχημες συνθήκες διαμονής στα προσωρινά κέντρα φιλοξενίας της Β. Ελλάδας και η διαρκής έλλειψη ουσιαστικής ενημέρωσης από την πολιτεία αποτρέπουν τη συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων αυτών από το να εγκαταλείψουν το λιμάνι, προτιμώντας να παραμένουν εκτεθειμένοι στα σκουπίδια και τις μεταδοτικές ασθένειες, οι οποίες «θερίζουν».
Οι επαναπροωθήσεις Η πρώτη επαναπροώθηση 2.020 προσφύγων από τη Λέσβο και τη Χίο κύλησε ομαλά, σύμφωνα τόσο με τη Frontex όσο και με τους εκπροσώπους των διεθνών οργανώσεων για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των προσφύγων. Η «ομαλότητα» όμως συμβαδίζει με τη συγκατάθεση των ίδιων των μεταναστών και προσφύγων να επιστρέψουν στην Τουρκία είτε για προσωπικούς λόγους είτε επειδή δεν κατέθεσαν καν αίτημα ασύλου από τη στιγμή που γνώριζαν εκ των προτέρων ότι θα απορριπτόταν. Το κρίσιμο ερώτημα στο οποίο καλούνται να απαντήσουν η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι τι θα συμβεί με τις αναγκαστικές επαπροωθήσεις των προσφύγων και μεταναστών των οποίων απορρίπτεται η αίτηση ασύλου. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Συντονιστικού Οργάνου για το Προσφυγικό και της Υπηρεσίας Μετανάστευσης, το 90% των προσφύγων και μεταναστών που έφθασαν στην Ελλάδα μετά τις 20 Μαρτίου, οπότε τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας, έχει υποβάλει αίτημα για τη χορήγηση ασύλου στα επίσημα κέντρα καταγραφής. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι περιμένουν με αγωνία την κατάληξη της εξέτασης του αιτήματός τους με την ελπίδα ότι θα καταφέρουν είτε να μείνουν στην Ελλάδα έως ότου ανοίξουν πάλι τα σύνορα προς τα Βαλκάνια είτε να αναζητήσουν άλλους – νόμιμους αλλά και παράνομους – τρόπους διαφυγής προς την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Σύμφωνα με πηγές της Υπηρεσίας Ασύλου, ο χρόνος διάρκειας εξέτασης καθενός αιτήματος
κυμαίνεται μεταξύ 15 και 28 ημερών, κυρίως λόγω της έλλειψης του προσωπικού που απαιτείται για την εξέταση των αιτημάτων. «Η αίτηση ασύλου αποτελεί ασφαλιστική δικλίδα για τους πρόσφυγες, προκειμένου να αποφύγουν τη βίαιη επαναπροώθησή τους» δήλωσε ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Φιλίπ Λεκλέρκ μιλώντας την περασμένη Τρίτη στο διεθνές πρακτορείο Euronews. ♦ Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που το αίτημα των προσφύγων απορριφθεί; ♦ Πώς θα πεισθούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι να μπουν στα πλοία για να επαναπροωθηθούν στην Τουρκία; ♦ Τι θα γίνει με τους 12.000 και 5.000 πρόσφυγες που παραμένουν για περισσότερο από έναν μήνα στην Ειδομένη και τον Πειραιά, αντίστοιχα, δίχως να έχουν υποβάλει καμιά αίτηση για άσυλο και δίχως να δείχνουν καμιά πρόθεση να μεταφερθούν σε κάποιο επίσημο κέντρο προσωρινής φιλοξενίας, αφού μόνο εκεί μπορούν να καταθέσουν αίτηση; Ερωτήματα που θα απαντηθούν στην πράξη, με πάρα πολλούς να εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις σχετικά με το κατά πόσο η απομάκρυνση των ανθρώπων αυτών μπορεί να γίνει χωρίς να συμβούν σοβαρά επεισόδια μεταξύ των προσφύγων και των διωκτικών αρχών.
26
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Το περασμένο Σάββατο η «Die Welt» έδωσε το στίγμα. Ο αριθμός των καταγεγραμμένων «νέων» προσφύγων στη Γερμανία έπεσε δραματικά τον Μάρτιο. Τον προηγούμενο μήνα η Γερμανία υποδέχθηκε μόλις 20.000 πρόσφυγες. Τον Φεβρουάριο ο αριθμός αυτός ήταν τριπλάσιος (61.428). Και τον Ιανουάριο σχεδόν πενταπλάσιος σε σχέση με δυο μήνες μετά (91.671).
Ό
πως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, μετά το κλείσιμο του βαλκανικού δρόμου η Γερμανία ανάσανε και πλέον το προσφυγικό δεν αποτελεί πρόβλημα, όσον αφορά καινούργιες ροές. Ειδικά στη Βαυαρία ο αριθμός των νέων προσφύγων έπεσε κατακόρυφα. Τον Μάρτιο καταμετρήθηκαν μόνο 6.600 νέοι πρόσφυγες, σε σχέση με τους 41.600 τον Φεβρουάριο και τους 74.677 τον Ιανουάριο. Στους αριθμούς αυτούς περιλαμβάνονται και όσοι συλλαμβάνονται από την τοπική ή ομοσπονδιακή αστυνομία, αλλά και οι περιπτώσεις «άμεσης πρόσβασης». Δηλαδή πρόσφυγες ή μετανάστες που δεν εντοπίστηκαν στα σύνορα από την αστυνομία, αλλά πήγαν κατευθείαν σε κέντρο υποδοχής. Σύμφωνα με το «Spiegel», πολλές εγκαταστάσεις υποδοχής είναι πλέον μισοάδειες. Οι χώροι διαμονής προσφύγων δεν έχουν κόσμο, κυρίως στις ανατολικές περιοχές. Η «Welt am Sonntag», που πραγματοποίησε τη δική της έρευνα, αναφέρει ότι στα 16 κρατίδια η χαμηλότερη πληρότητα φτάνει στο μόλις 18,6% Ειδικά στην Ανατολική Γερμανία παρατηρούνται οι περισσότερες κενές θέσεις σε κέντρα υποδοχής και άσυλα για πρόσφυγες. Αυτό οφείλεται στη ραγδαία μείωση του αριθμού των νεοεισερχόμενων στη χώρα. Στη Θουριγγία παρατηρείται το μικρότερο ποσοστό πληρότητας σε ολόκληρη τη Γερμανία, με 18.6%. Επτά από τα δέκα προσφυγικά κέντρα φιλοξενίας στο κρατίδιο είναι πλέον άδεια. Είναι τόσο μικρό το πρόβλημα πια, που ο πρωθυπουργός της Θουριγγίας Μπόντο Ράμελο πρότεινε την περασμένη εβδομάδα τη φιλοξενία έως και 2.000 προσφύγων από την Ειδομένη, υπό προϋποθέσεις. Ακολουθεί η Σαξονία με 20%, ενώ ψηλότερα ποσοστά έχει το Βραδεμβούργο με – μάλλον όχι ανη-
Οι φράχτες έσωσαν Γερμανία, Μέρκελ Το «σφράγισμα» των Βαλκανίων μείωσε τις προσφυγικές ροές συχητική – πληρότητα στο 44%.
Έχουν αδειάσει Πολλές αθλητικές εγκαταστάσεις που φιλοξενούσαν πρόσφυγες έχουν ήδη αδειάσει και έχουν επιστραφεί για κανονική αθλητική χρήση. Η κατάσταση παραμένει κάπως τεταμένη ακόμα μόνο σε Βερολίνο, Αμβούργο και Βρέμη. Το πιθανότερο είναι τις προσεχείς εβδομάδες να υπάρξει κι εκεί σημαντική αποσυμφόρηση. Σύμφωνα με έρευνα του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Allensbach για λογαριασμό του Ιδρύματος Robert Bosch, παραμένει ένα σημαντικό πρόβλημα που αφορά τη μονιμότερη στέγαση των προσφύγων. Περίπου το 75% των δήμων και κοινοτήτων έχει έλλειψη κατάλληλων διαμερισμάτων και κατοικιών. Σημαντικότερο είναι το πρόβλημα στις μεγάλες πόλεις, ενώ στις επαρχιακές περιοχές φιλοξενούνται υπό ομαλότερες συνθή-
Αύξηση της δημοτικότητας της καγκελαρίου
Ώρα να σβήσουν τα... φουρνάκια
κες οικογένειες προσφύγων. Το Ίδρυμα Robert Bosch περιέλαβε στην έρευνα που έκανε τους επικεφαλής 349 δήμων για την ανάλυσή του. Περίπου το 50% από αυτούς δήλωσε ότι είχε στη διάθεσή του πολύ λίγο χρόνο για την κατασκευή υποδομών για μέση και μακροχρόνια παραμονή προσφύγων. Το 86% αξιολόγησε ως ιδιαίτερα σημαντική τη συμβολή εθελοντών στα έργα και το 80% θεωρει ότι οι προοπτικές είναι τελικά καλές για την επιτυχή ενσωμάτωση των προσφύγων στις κοινότητές τους. Ειδικά όσο οι ροές μειώνονται πια. Ένα ποσοστό 60% προέβλεψε επίσης ότι είναι αυξημένες οι πιθανότητες για ένταξη των προσφύγων στην αγορά εργασίας.
Οι αφίξεις Ο αριθμός των μεταναστών και προσφύγων που φτάνουν στη Γερμανία μειώνεται συνεχώς μετά το κλείσιμο των συνόρων των δυτικών βαλκανικών χωρών.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Bild», μεταξύ 18 και 23 Μαρτίου η γερμανική αστυνομία κατέγραψε συνολικά 808 εισερχόμενους πρόσφυγες. Μόλις 135 αφίξεις ανά ημέρα δηλαδή. Τα δεδομένα μέχρι πρότινος ήταν εντελώς διαφορετικά. Από την αρχή του χρόνου ώς τις 23 Μαρτίου μπήκαν στη Γερμανία 109.000 μετανάστες και πρόσφυγες. Κατά την «Bild», αν συνεχιστούν οι μειωμένες ροές, υπολογίζεται ότι συνολικά μέσα στο 2016 θα φτάσουν στη χώρα περίπου 500.000 άτομα, μεγάλη πτώση σε σχέση με τα σχεδόν 2 εκατ. του 2015. Αναπόφευκτα, η μέχρι πρότινος καταποντισμένη λόγω προσφυγικού δημοτικότητα της Μέρκελ (44%) επέστρεψε γρήγορα σε προ προσφυγικής κρίσης επίπεδα (52%). Σύμφωνα, μάλιστα, με τον διευθυντή της Καγκελαρίας της Γερμανίας Πέτερ Αλτμάιερ, κατά μέσο όρο 500 Ιρακινοί πρόσφυγες επιστρέφουν πια κάθε μήνα οικειοθελώς στο Ιράκ, παρά το γεγονός ότι ήδη έχουν λάβει ή πρόκειται να λάβουν στάτους πρόσφυγα. Κι αυτό κυρίως λόγω της σταδιακής αποδυνάμωσης του ISIS σε περιοχές του Ιράκ. Σε συνέντευξη στην εφημερίδα «Rheinische Post» ο διευθυντής της Καγκελαρίας δήλωσε ότι «από τον Σεπτέμβριο 2015 ώς τον Φεβρουάριο 2016 πάνω από 3.000 Ιρακινοί επέστρεψαν οικειοθελώς στο Ιράκ. Οι πρόσφυγες θέλουν να συμμετάσχουν στην αναγέννηση της πατρίδας τους αφότου το ISIS έχασε εδάφη και επιρροή εκεί». Πάνω στο ίδιο θέμα, οι «Financial Times» αναφέρουν ότι, εκτός από τις απώλειες του ISIS στο 33% των εδαφών του στο Ιράκ, οι προσδοκίες των Ιρακινών που είχαν προορισμό τη Γερμανία αποδείχθηκαν υπερβολικά υψηλές και μη ρεαλιστικές. Οι πρόσφυγες θεωρούσαν ότι με το που θα έφταναν εκεί θα τους έδιναν οι Γερμανοί σπίτι, χρήματα και δωρεάν περίθαλψη. Δεν είχαν συνειδητοποιήσει ότι θα έπρεπε να περιμένουν μέρες ή ακόμα κι εβδομάδες για να καταγραφούν και μετά να μείνουν σε hostel για μήνες. Από το τέλος Οκτωβρίου η πρεσβεία του Ιράκ στο Βερολίνο εκδίδει συνεχώς ταξιδιωτικά έγγραφα για Ιρακινούς που θέλουν να γυρίσουν πίσω στη χώρα τους. Οι αριθμοί αυξάνονται καθημερινά και υπάρχουν πλέον πλάνα για περισσότερες πτήσεις των ιρακινών αερογραμμών από το αεροδρόμιο του Βερολίνου. Το κόστος του εισιτηρίου της επιστροφής στο Ιράκ, μάλιστα, προσφέρεται συνήθως ως δώρο από τη γερμανική κυβέρνηση...
28
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Η νοθεία τροφίμων και ποτών έχει αποδειχθεί μια από τις πιο επικερδείς επιχειρήσεις για το οργανωμένο έγκλημα παγκοσμίως, αφού εκτιμάται ότι τα κέρδη είναι τριπλάσια σε σχέση με εκείνα που τους αποφέρει το εμπόριο κοκαΐνης!
πίσω από τη νοθεία του ελαιόλαδου, επιχείρηση που εκτιμάται ότι έχει τζίρο άνω των 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον χρόνο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η στροφή του οργανωμένου εγκλήματος στην παραγωγή και διακίνηση νοθευμένων τροφίμων και ποτών προκλήθηκε όχι μόνο από τα υψηλότατα κέρδη που προσφέρει, αλλά και από το γεγονός ότι δίνει τη δυνατότητα για τη νομιμοποίηση εσόδων από άλλες παράνομες δραστηριότητες. Όπως επισημαίνει στην έκθεσή της η National Food Crime Unit της Βρετανίας, η δραστηριοποίηση του οργανωμένου εγκλήματος στον τομέα των τροφίμων και των ποτών είναι το «όχημα» για άλλες παράνομες δραστηριότητες αφού μέσω του τομέα αυτού αποκτούν μεγάλη πρόσβαση σε μετρητά και άρα έχουν τη δυνατότητα να «ξεπλύνουν» χρήματα από άλλες παράνομες δραστηριότητες.
Τ
ην άμεση εμπλοκή της μαφίας στη νοθεία τροφίμων και ποτών επισημαίνει η ίδια η Interpol στις ετήσιες εκθέσεις της με τα αποτελέσματα της επιχείρησης Opson που βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2011 σε συνεργασία με την Europol και τη συμμετοχή, πλέον, 60 κρατών από τα 10 που συμμετείχαν αρχικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Interpol, το οργανωμένο έγκλημα βρίσκεται πίσω από την εκτεταμένη νοθεία του ελαιόλαδου, του μελιού, των ποτών, του κρέατος καθώς ακόμα και προστατευόμενων προϊόντων προέλευσης, όπως είναι ορισμένα δημοφιλή είδη τυριών. Στο ίδιο συμπέρασμα για την άμεση εμπλοκή του οργανωμένου εγκλήματος κατέληξαν και οι αρχές της Βρετανίας στην τελευταία έκθεση που παρουσίασε στα τέλη Μαρτίου η National Food Crime Unit, η ειδική υπηρεσία που έχει συσταθεί για την καταπολέμηση εγκλημάτων που σχετίζονται με τη νοθεία τροφίμων και ποτών και απειλούν άμεσα τη δημόσια υγεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με την έκθεση των βρετανικών αρχών, πέρα από το ανυπολόγιστο κόστος στη δημόσια υγεία από την παράνομη διακίνηση νοθευμένων τροφίμων, φαρμάκων και ποτών, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο το βρετανικό κράτος χάνει κάπου 1,2 δισεκατομμύρια λίρες, με περισσότερες από 20 εγκληματικές οργανώσεις να εμπλέκονται στην «παραγωγή» και διακίνηση!
«Σταγόνα» στον ωκεανό της νοθείας Εντόσθια κοτόπουλου στη φορμόλη, ελιές με επικάλυψη από θειικό χαλκό, κρέας πιθήκου και συνολικά περισσότεροι από 10.000 τόνοι νοθευμένων ή παραποιημένων τροφίμων που κατασχέθηκαν σε 57 χώρες ήταν το αποτέλεσμα της τελευταίας επιχείρησης Opson διά χειρός Interpol και Europol. Επιχείρηση που έγινε και στη χώρα μας, όπου εντοπίστηκαν τρία παράνομα εργαστήρια εμφιάλωσης νοθευμένων ποτών, απ’ όπου κατασχέθηκαν περισσότερα από 7.400 μπουκάλια. Τα αποτελέσματα, όμως, της τελευταίας επιχείρησης Opson αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό της νοθείας τροφίμων και ποτών μπροστά στο πολυπλό-
Τρόφιμα-αρρώστια Ποια δηλητήρια... Άμεση εμπλοκή της μαφίας στη νοθεία τροφίμων καμο δίκτυο της μαφίας που βρίσκεται σε κάθε χώρα πίσω από τη διακίνηση των επικίνδυνων τροφίμων και ποτών. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ανακοίνωση της Interpol, αν και έγινε σειρά συλλήψεων, οι έρευνες συνεχίζονται αφού μεταξύ των στόχων της επιχείρησης είναι να εντοπιστούν και να διαλυθούν τα δίκτυα του οργανωμένου εγκλήματος που βρίσκονται πίσω από τη διακίνηση των προϊόντων αυτών. Στόχος που δεν είναι καθόλου εύκολος αφού ακόμα και για τα μεγαλύτερα διατροφικά σκάνδαλα που συγκλόνισαν τον πλανήτη οι αρχές δεν έφτασαν στην «καρδιά» του προβλήματος και οι υπεύθυνοι δεν εντοπίστηκαν και δεν τιμωρήθηκαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2013 η Ευρώπη συγκλονίστηκε από το μεγάλο διατροφικό σκάνδαλο με το κρέας αλόγου που πουλιόταν ως μοσχαρίσιο. Οι έρευνες έδειξαν ότι το κρέας που χρησιμοποιήθηκε για τη νοθεία προερχόταν από άλογα ιπποδρόμου στα οποία είχε χορηγηθεί η ουσία φαινυλοβουταζόνη, ιδιαίτερα επικίνδυνη για τον άνθρωπο.
Τι επισημαίνει η Interpol στις ετήσιες εκθέσεις της με τα αποτελέσματα της επιχείρησης Opson σε συνεργασία με την Europol και τη συμμετοχή 60 κρατών
Όπως επισημαίνει στην έκθεσή της η Interpol, αν και έγιναν συλλήψεις, οι διώξεις δεν έχουν προχωρήσει ενώ οι εκτιμήσεις για το κέρδος της μαφίας από την πρόσμιξη κρέατος αλόγου με βόειο υπολογίστηκε από Βρετανούς επιστήμονες στα 1.700 δολάρια ανά τόνο!
Νοθεία από την Camorra Την εμπλοκή της ναπολιτάνικης Camorra επισημαίνει ακόμα η Interpol στην πρώτη επιχείρηση Opson που έγινε το 2011. Όπως αποκαλύφθηκε, η Camorra βρισκόταν πίσω από τη νοθεία του προσούτο Πάρμας αλλά και της μοτσαρέλας, δυο ιταλικών προϊόντων ιδιαίτερα δημοφιλών που είναι μάλιστα και στο ευρωπαϊκό καθεστώς Ελεγχόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Όσον αφορά τη μοτσαρέλα, η Interpol επισημαίνει ότι φόβοι για μολυσμένη μοτσαρέλα με διοξίνη χρονολογούνται από το 2008, όταν η μαφία που είχε αναλάβει και τη διαχείριση των τοξικών αποβλήτων τα απέθετε σε περιοχές που ήταν ανεπτυγμένη η κτηνοτροφία και τα ζώα βοσκούσαν σε έδαφος που είχε μολυνθεί. Η ιταλική μαφία βρίσκεται επίσης
Τα μεγάλα διατροφικά σκάνδαλα Τρία θεωρούνται τα μεγαλύτερα διατροφικά σκάνδαλα παγκοσμίως που ευθύνονται για την πρόκληση θανάτων και την ανάπτυξη ασθενειών. Το πρώτο είναι η εμφάνιση της νόσου των τρελών αγελάδων που εντοπίστηκε το 1986 σε βοοειδή στη Βρετανία. Το σκάνδαλο ξέσπασε όταν η μόλυνση μεταδόθηκε και στον άνθρωπο εξαιτίας της κατανάλωσης μολυσμένου κρέατος. Όπως διαπιστώθηκε από έρευνες που έγιναν, ο μοναδικός λόγος της εμφάνισης της νόσου των τρελών αγελάδων στα ζώα και στη συνέχεια στον άνθρωπο ήταν η οικονομική απληστία. Οι κτηνοτρόφοι, για να αυξήσουν την παραγωγή γάλακτος από τα ζώα τους, τα τάιζαν με κρεατάλευρα, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη της νόσου της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας. Το δεύτερο μεγάλο διατροφικό σκάνδαλο αποκαλύφθηκε το 1999 όταν εντοπίστηκαν στο Βέλγιο κοτόπουλα και παράγωγά τους με διοξίνη. Από τις έρευνες που ακολούθησαν, αποκαλύφθηκε ότι είχαν χρησιμοποιηθεί ζωοτροφές με διοξίνη και το σκάνδαλο δεν περιορίστηκε στο Βέλγιο αφού, όπως διαπιστώθηκε, μολυσμένο με την άκρως επικίνδυνη ουσία ήταν πλήθος ζωοτροφών σχεδόν σε όλες τις χώρες. Το τρίτο μεγάλο διατροφικό σκάνδαλο αποκαλύφθηκε στην Κίνα του 2008 όταν 53.000 βρέφη δηλητηριάστηκαν με μελαμίνη που είχε προστεθεί στο βρεφικό γάλα με αποτέλεσμα, τουλάχιστον, 4 βρέφη να πεθάνουν από νεφρική ανεπάρκεια. Στο σκάνδαλο νοθείας εμπλέκονταν 22 εταιρείες που επιμόλυναν με μελαμίνη 69 μάρκες βρεφικού γάλακτος με στόχο να διογκώσουν πλασματικά την περιεκτικότητα του προϊόντος σε πρωτεΐνη.
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
29
www.topontiki.gr
Ντουμάνιασε η Ευρώπη Πάνω από 24 δισ. ευρώ τον χρόνο ξοδεύουν οι Ευρωπαίοι για τη... δόση τους Για ναρκωτικά, λεφτά υπάρχουν! Τουλάχιστον 24 δισ. ευρώ τον χρόνο ξοδεύουν οι Ευρωπαίοι για να αγοράσουν τα ναρκωτικά τους, μαρτυρά έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (EMCDDA) και της Europol!
Σ
την 192 σελίδων έκθεση του 2016 διαπιστώνεται – μεταξύ άλλων – αύξηση των διασυνδέσεων μεταξύ των λαθρέμπορων ναρκωτικών με άλλες μορφές εγκληματικότητας, ακόμη και με την τρομοκρατία. Αποτυπώνονται οι προτιμήσεις των Ευρωπαίων σε συγκεκριμένα είδη ναρκωτικών και εξετάζονται οι τάσεις ολόκληρης της αλυσίδας εφοδιασμού από την παραγωγή και τη διακίνηση έως την εμπορία, τη διανομή και την κατανάλωση. Αναλυτικά:
Κάνναβη Είναι το πλέον διαδεδομένο ναρκωτικό στην Ευρώπη (38% της αγοράς). Ετησίως δαπανώνται περισσότερα από 9,3 δισ. ευρώ τον χρόνο για την αγορά της. Περισσότεροι από 80 εκατ. ενήλικοι εκτιμάται ότι έχουν κάνει χρήση χασίς και 22 εκατ. από αυτούς τον τελευταίο χρόνο. Περίπου 1% των Ευρωπαίων ενηλίκων εκτιμάται πως κάνουν χρήση κάνναβης καθημερινά ή σχεδόν καθημερινά. Η τιμή της στη λιανική κυμαίνεται από 7 έως 12 ευρώ το γραμμάριο, ανάλογα με τη χώρα και την ποιότητα. Παρότι οι τιμές έχουν αυξηθεί ελάχιστα την τελευταία δεκαετία, η μέση αναφερθείσα δραστικότητα σε όρους τετραϋδροκανναβινόλης (THC) έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Η αυξημένη παραγωγή της στην Ε.Ε. τα τελευταία 10 χρόνια έχει οδηγήσει σε μετατόπιση την «αγορά» και τα εγχώρια φυτικά προϊόντα γίνονται ολοένα πιο σημαντικά. Η κάνναβη συνεχίζει να εισέρχεται στην Ε.Ε. από πολυάριθμες χώρες προέλευσης. Η παραγωγή της γίνεται είτε σε μικρής κλίμακας καλλιέργειες (για προσωπική χρήση) είτε σε μεγάλες φυτείες.
Ηρωίνη και άλλα οπιούχα Η ηρωίνη καταλαμβάνει το 28% της αγοράς και τουλάχιστον 6,8 δισ. ευρώ δαπανώνται ετησίως για την προμήθειά της. Παρότι τα στοιχεία
φανερώνουν ότι η συνολική ζήτηση έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία, οι αυξήσεις σε θανάτους από υπερβολική δόση συνθετικών οπιοειδών (π.χ. παράγωγα φεντανύλης) σε ορισμένα κράτη - μέλη μαρτυρούν ότι η διαθεσιμότητά της στην Ευρώπη έχει αυξηθεί, προκαλώντας ανησυχία για πιθανότητα νέων εξάρσεων. Συγκριτικά με το παρελθόν, η αγορά της ηρωίνης εμφανίζεται δυναμικότερη και πολυπλοκότερη. Επιπλέον έχει παρατηρηθεί σε κάποιες χώρες η μετάβαση από τη χρήση ηρωίνης σε άλλα οπιοειδή ή διεγερτικά, συμπεριλαμβανομένων και των νέων ψυχοδραστικών ουσιών (NPS). Τούρκοι, Αλβανόφωνοι και Πακιστανοί είναι οι βασικοί παίκτες της χονδρικής αγοράς. Τα κυκλώματα διακίνησης χαρακτηρίζονται από ευελιξία, δυναμικότητα, αλλά και ικανότητα να υιοθετούν μεθόδους και μονοπάτια που παρακάμπτουν τις αρχές. Τα συγκεκριμένα κυκλώματα δεν δραστηριοποιούνται μόνο στη διακίνηση ηρωίνης: διακινούν επιπλέον όπλα, ακόμη και ανθρώπους. Η τιμή
της ηρωίνης στη λιανική είναι γενικά σταθερή ή ελαφρώς μειωμένη. Η καθαρότητά της βρίσκεται στα επίπεδα του 2006, αν και εξακολουθεί να είναι γενικά κάτω από 50%.
Κοκαΐνη Η κοκαΐνη έρχεται τρίτη (24% της αγοράς) στις προτιμήσεις των Ευρωπαίων, που δαπανούν ετησίως περισσότερα από 5,7 δισ. για την απόκτησή της. Διακινείται από τη Νότια Αμερική προς την Ευρώπη, από αέρος και θαλάσσης, και τα λιμάνια της Βραζιλίας, του Ισημερινού και της Βενεζουέλας αποτελούν βασικά σημεία αναχώρησης για τις μεγάλες αποστολές. Κύριες χώρες παραγωγής είναι η Βολιβία και το Περού. Η Καραϊβική και τα κοντινά σε αυτή νησιά (Πράσινο Ακρωτήρι και Κανάριοι Νήσοι) αποτελούν σημαντικές ζώνες διέλευσης. Το ίδιο και η Κεντρική Αμερική. Μεγάλο μέρος της διακινείται κατά μήκος των «παραδοσιακών» διαδρομών, ωστόσο υπάρχει και ένα ποσοστό που μεταφέρεται από τα
μονοπάτια που χρησιμοποιούν οι έμποροι άλλων ναρκωτικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένης της κάνναβης στη Βόρεια Αφρική (Αλγερία και Μαρόκο) και της ηρωίνης στην Ανατολική Αφρική (Τανζανία). Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν πρόσφατες αναφορές που συνδέουν τη διακίνηση κοκαΐνης με τη χρηματοδότηση τρομοκρατικών ομάδων που δραστηριοποιούνται στις συγκρούσεις στη Συρία και σε γειτονικές χώρες! Μεγάλα ευρωπαϊκά λιμάνια, όπως το Ρότερνταμ και η Αμβέρσα, αποτελούν σημαντικά σημεία εκφόρτωσης των παράνομων «πακέτων». Κολομβιανοί και Ιταλοί παραμένουν κυρίαρχοι στη χονδρική εισαγωγή κοκαΐνης στην Ευρώπη, ωστόσο το δίκτυο της διακίνησης εμφανίζεται ευρύτερο συγκριτικά με το παρελθόν. Ολλανδοί, Βρετανοί και Ισπανοί έχουν μετατραπεί σε σημαντικούς μεσίτες, ενώ Ισπανία και Ολλανδία αποτελούν βασικά κέντρα διανομής.
XTC και αμφεταμίνες Η αμφεταμίνη MDMA (συχνά αναφέρεται ως έκσταση) και, σε μικρότερο βαθμό, η μεθαμφεταμίνη, αποτελούν τα κύρια συνθετικά ναρκωτι-
κά της ευρωπαϊκής αγοράς (3% και 8% αντίστοιχα) και οι Ευρωπαίοι πληρώνουν τουλάχιστον 1,8 δισ. ευρώ ετησίως για μεθαμφεταμίνη και 0,67 δισ. ευρώ για έκσταση (XTC). Η αγορά των συνθετικών ναρκωτικών εμφανίζεται ιδιαίτερα δυναμική και οι καταναλωτές έτοιμοι να στραφούν σε διαφορετικές ουσίες, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα, την τιμή και την ποιότητα. Στις περισσότερες χώρες η χρήση τους γίνεται από νέους ανθρώπους που αναζητούν την εγρήγορση και την ενίσχυση της σεξουαλικής τους συμπεριφοράς ή στοχεύουν στον περιορισμό των αποτελεσμάτων άλλων ουσιών. Ωστόσο πρόσφατες αναφορές κάνουν λόγο για χρήση δισκίων Captagon από στρατιώτες στα πεδία των μαχών, όπως στην περίπτωση μαχητών από τη Συρία. Μάλιστα ΜΜΕ έχουν συνδέσει τη χρήση του εν λόγω ναρκωτικού με τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη από μέλη του ISIS. Διαπιστώνεται ότι η περιεκτικότητα των χαπιών σε MDMA έχει αυξηθεί συγκριτικά με το 2010, εν αντιθέσει με την τιμή, που έχει παραμείνει σχετικά σταθερή. Η διακίνηση των περισσότερων συνθετικών ναρκωτικών είναι ενδοευρωπαϊκή. Ολλανδοί, Βέλγοι, Γερμανοί και Βρετανοί εφοδιάζουν τις αγορές της Δυτικής Ευρώπης και κάνουν εξαγωγές συνθετικών ναρκωτικών σε Αμερική, Αυστραλία και άλλες περιοχές. Επιπλέον η Ευρώπη αποτελεί σημαντικό μονοπάτι για τη διακίνηση μεθαμφεταμίνης που παράγεται στη Δυτική Αφρική και το Ιράν με προορισμό τις προσοδοφόρες αγορές της Άπω Ανατολής. Από την έκθεση προκύπτει πως κάθε χρόνο προστίθενται στην παραδοσιακή αυτή αγορά ναρκωτικών και νέες ψυχοτρόπες ουσίες. Μόλις πέρυσι ανακαλύφθηκαν 100 νέες τέτοιες ουσίες. Τα «βρόμικα» χρήματα από τη διακίνηση ναρκωτικών επηρεάζουν και την καθημερινότητα των Ευρωπαίων, αφού οι «επενδύσεις» που δημιουργούνται λειτουργώντας ως «πλυντήριο» για τη νομιμοποίησή τους λειτουργούν ανταγωνιστικά απέναντι στις νόμιμες επιχειρήσεις.
30
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Είναι όλοι... Παναμέζοι Τον ύπνο τους έχουν χάσει τα απανταχού λαμόγια από τη δημοσίευση των Panama Papers Ένα νέο σκάνδαλο τεραστίων διαστάσεων έσκασε σαν βόμβα και ανακάτεψε όλους τους... γατομάτηδες της υφηλίου, οι οποίοι έχουν χάσει τον ύπνο τους. Τα νέα αυτά χτυπούν την πόρτα και της Αθήνας, όπου επίσης δεν είναι λίγοι οι ξάγρυπνοι. Ο λόγος για τα WikiLeaks, που ανακοίνωσαν τη δημοσίευση των Panama Papers! Πρόκειται για έγγραφα που αποκαλύπτουν όλες τις σκοτεινές δοσοληψίες μέσω off-shore εταιρειών στον Παναμά.
Ε
κατόν επτά μέσα ενημέρωσης και ειδησεογραφικοί οργανισμοί σε 76 χώρες, σε συντονισμό με το International Consortium of Investigative Journalists (ISIJ), είχαν πρόσβαση σε τεράστιο όγκο πληροφοριών, προερχομένων από μαζική διαρροή στοιχείων, που ρίχνει φως στον σκιώδη κόσμο των παράκτιων οικονομικών δραστηριοτήτων και των φορολογικών παραδείσων. Τα 11,5 εκατομμύρια αρχεία, που έρχονται στο φως, προέρχονται από τους φακέλους της παναμαϊκής δικηγορικής εταιρείας Mossack Fonseca, ειδικευμένης στις υπηρεσίες offshore, και αφορούν την περίοδο 1977-2015. Τα Panama Papers ίσως είναι η μεγαλύτερη διαρροή πληροφοριών στην ιστορία της δημοσιογραφίας, αφού αποκαλύπτουν, πέρα από χιλιάδες ανωνύμους, πλήθος αρχηγών κρατών, πολιτικούς, εκατομμυριούχους, αστέρες του αθλητισμού, διασημότητες, εγκληματικά δί-
Τα ονόματα των Ελληναράδων που φιγουράρουν στη λίστα
κτυα και άτομα που αποτελούν αντικείμενο διεθνών κυρώσεων να έχουν εμπλοκή σε εταιρείες off-shore για να κρύψουν τις περιουσίες τους.
Τα έγγραφα Μεταξύ των χιλιάδων ονομάτων και ομάδων συμφερόντων περιλαμβάνονται πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Ζίγκμουντουρ Ντέιβιντ Γκουνγκλάγκσον, μέλη της οικογένειας του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, ο πατέρας του πρωθυπουργού της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον, ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας αλλά και αστέρες του αθλητισμού, όπως ο Λιονέλ Μέσι, και διεθνείς μεγαλοπαράγοντες του ποδοσφαίρου, όπως ο Μισέλ Πλατινί (μαζί με τον Ζεπ Μπλάτερ και τον Φραντς Μπεκενμπάουερ). Τα έγγραφα αφορούν off-shore εταιρείες που ανήκουν σε 140 πολιτικούς και άλλα δημόσια πρόσωπα απ’ όλο τον κόσμο. Μάλιστα, από τις αποκαλύψεις προκύπτει πως ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν έκρυψε μέχρι και 2 δισ. δολάρια μέσω τραπεζών και εταιρειών-«φαντασμάτων». Ενδεικτικά είναι όσα αποκαλύπτονται για τους «αυλικούς» του Πούτιν, οι οποίοι κα-
τά κόρον χρησιμοποίησαν το δίκτυο των offshore που τους παρείχε η Fonseca για να μεταφέρουν κρυφά χρηματικά ποσά έως και 200 εκατ. δολαρίων κάθε φορά μέσα από πλασματικά έγγραφα, μεταχρονολογημένες διαταγές, μη εγγυημένα δάνεια (μάλιστα από τη Russian Commercial Bank με έδρα την Κύπρο) προκειμένου επίσης να αποκτήσουν τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης και των μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων της χώρας. Ένας από αυτούς, ο Σεργκέι Ρολντίγκιν, ο οποίος μάλιστα φέρεται να έχει γνωρίσει στον Πούτιν την πρώην σύζυγό του Λουντμίλα, θεωρείται ότι λειτούργησε ως «βιτρίνα» για να αποκτηθούν μέσω του λογαριασμού του μεγάλα ποσοστά στη μεγαλύτερη εταιρεία οπτικοακουστικών υπηρεσιών της Ρωσίας Video International, στην κρατική βιομηχανία παραγωγής φορτηγών Kamaz, το 3,2% της Bank Rossiya και το 15% της εταιρείας Raytar με έδρα την Κύπρο.
Εταιρείες - «φαντάσματα» Η έρευνα φέρνει στο φως το πώς οι μεγάλες τράπεζες έπαιζαν τον ρόλο του καθοδηγητή στη δημιουργία δικτύου εταιρειών-«φαντασμάτων» στις βρετανικές Παρθένες Νήσους, τον Παναμά και άλλους «φορολογικούς παραδείσους» ανά τον κόσμο. Δημιουργήθηκαν έως και 15.600 εταιρείες-θυρίδες, οι οποίες επέτρεπαν στους πελάτες των τραπεζών να κρατήσουν κρυφές τις οικονομικές τους συναλλαγές. Ανάμεσα στις τράπεζες που ίδρυσαν τέτοιες εταιρείες περιλαμβάνονται οι UBS και HSBC. Συνολικά 214.000 εταιρείες και off-shore παραρτήματα / μορφώματα εμφανίζονται στα στοιχεία που απεκάλυψε το WikiLeaks. Ακόμη και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου UEFA αρχίζει άλλη μία φορά να κλονίζεται λόγω των αποκαλύψεων ότι ο Μισέλ Πλατινί και ο τέως υπ. αριθμ. 2 στην ιεραρχία της FIFA Ζερόμ Βαλκ εμπλέκονται σε παράνομες φορολογικές δραστηριότητες μέσω της εταιρείας. Με τον ίδιο τρόπο, μέσα από τη δημιουργία ενός δαιδαλώδους δικτύου από εταιρείες και τις γνωστές μεταχρονολογήσεις εγγράφων, μπορούσε και ο Μέσι να καλύπτει τις απολαβές κι επενδύσεις του και να μην πληρώνει το παραμικρό στην εφορία. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο αστέρας της Μπαρτσελόνα και αρχηγός της εθνικής Αργεντινής εμπλέκεται σε σκάνδαλο φοροδιαφυγής με «συνεργό» τον πατέρα του. Στη Βραζιλία μάλιστα το θέμα αποκαλύπτεται πως έχει μεγαλύτερο βάθος, καθώς οι υπηρεσίες της Fonseca χρησιμοποιήθηκαν σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις ξεπλύματος πολιτικού χρήματος, που οδηγούν στις εγκλη-
Θέμα
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2016
31
www.topontiki.gr
ματικού χαρακτήρα δραστηριότητες του τέως προέδρου Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα και απειλούν (ακόμη περισσότερο) τη νυν πρόεδρο της χώρας Ντίλμα Ρούσεφ. Στο πλαίσιο της δικαστικής έρευνας, πέντε μέλη του γραφείου της εταιρείας του Fonseca στη Βραζιλία συνελήφθησαν και αντιμετωπίζουν κατηγορίες για εγκλήματα.
Δείξε τον φίλομου να σου πσωου ποιος είσ αι...
Ο συνεργάτης Όσο για την... Ψωροκώσταινα, συνολικά εμπλέκονται 223 εταιρείες, 64 πελάτες, 57 δικαιούχοι και 285 μέτοχοι. Το όνομα δε του Σταύρου Παπασταύρου, στενού συνεργάτη του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, φιγουράρει στα διοικητικά συμβούλια τριών εταιρειών του Παναμά, σύμφωνα με τα όσα δημοσιοποίησε η Ένωση Ερευνητών Δημοσιογράφων (International Consortium of Investigative Journalists). Ειδικότερα, ο Παπασταύρου από το 2005 έως το 2014 ήταν μέλος των συμβουλίων της Green Shamrock Foundation, της Diman Foundation, ενώ το 2006 έγινε αναπληρωτής πρόεδρος της Aisios Foundation. Στην Aisios Foundation συμμετέχουν ακόμη
οι Κωνσταντίνος Λαναράς και Σπύρος Μεταξάς. «Λίγο μετά τον ερχομό του Αντώνη Σαμαρά στην εξουσία, μετά τις εκλογές του Ιουνίου το 2012, ο Σταύρος Παπασταύρου, δικηγόρος με πολύχρονη παρουσία στη Νέα Δημοκρατία, τοποθετήθηκε από τον νέο πρωθυπουργό ως αναπληρωτής επικεφαλής για τις ευρωπαϊκές και διεθνείς υποθέσεις. Ενώ η δουλειά του αρχικά φαινόταν ασαφής, ο Παπασταύρου έγινε ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Σαμαρά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα» σημειώνεται στην ιστοσελίδα της International Consortium of Investigative Journalists. «Αρχικά ο Σταύρος Παπασταύρου είπε ότι δεν θυμάται τις εταιρείες, αλλά αργότερα είπε ότι, σύμφωνα με τα αρχεία του, έχει υπηρετήσει ως μέλος των διοικητικών συμβουλίων της Green Shamrock Foundation, Diman και Aisios. Στη συνέχεια είπε ότι το έκανε για δύο οικογενειακούς φίλους με τους οποίους τον συνδέει μακροχρόνια φιλία και ότι δεν έλαβε καμία αποζημίωση. Είπε ότι “δεν είχε δικαιώματα ιδιοκτησίας σε αυτές τις εταιρείες” και έτσι δεν ήταν υποχρεωμένος να τα δηλώσει στις φορολογικές αρχές» σημειώνεται μεταξύ άλλων ως απάντηση του Σταύρου Παπασταύρου στην αναφορά του ονόματός του στα Panama Papers. Στη συνέχεια παρατίθεται περιληπτικά η
40 χρόνια στο πλευρό των φοροφυγάδων Τα 11 εκατομμύρια έγγραφα διέρρευσαν από το δικηγορικό γραφείο του Παναμά, που μέχρι πρότινος αποτελούσε μια από τις πιο μυστικοπαθείς εταιρείες όλου του κόσμου, ενώ αποτελούν ακράδαντο αποδεικτικό στοιχείο ότι εδώ και 40 χρόνια βοηθάει τους πελάτες της να αποφεύγουν τους φόρους. Τα «καυτά» έγγραφα έπεσαν στα χέρια της γερμανικής εφημερίδας «Sueddeutsche Zeitung», που τα μοιράστηκε με άλλα ΜΜΕ κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Συμποσίου Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (ICIJ). Εδώ και 40 χρόνια η Mossack Fonseca αποτελεί εταιρεία-παράδειγμα και δεν της έχουν απαγγελθεί ποτέ επίσημα κατηγορίες. Ο Τζέραρντ Ράιλ, διευθυντής του ICIJ, δήλωσε ότι τα έγγραφα αυτά θα αποτελέσουν μεγάλο πλήγμα για την παράνομη διακίνηση χρήματος μέσω offshore εταιρειών. Η τακτική της μεταχρονολόγησης «είναι μία καλά εμπεδωμένη κι αποδεκτή πρακτική» απαντά η εταιρεία, ενώ ο εκ των ιδρυτών της Ραμόν Φονσέκα Μόρα υποστηρίζει πως η διαρροή αποτελεί «ένα έγκλημα και κακούργημα», που στρέφεται «εναντίον του Παναμά, διότι πολλές χώρες δεν μπορούν να εκτιμήσουν το γεγονός ότι η χώρα
μπορεί να προσελκύει επενδυτές κι επιχειρήσεις. Δύο τρόποι υπάρχουν για να ατενίζεις τον κόσμο: ο πρώτος είναι να είσαι ανταγωνιστικός, ο δεύτερος να εμπνέεσαι φόρους». Την ίδια ώρα, ο Γιούργκεν Μοσάκ, ο οποίος ειδικεύεται στην παροχή υπηρεσιών για off-shore για την περίοδο 1977-2015, φέρεται να έχει βοηθήσει ηγέτες του κόσμου, πολιτικούς και διασημότητες να... ξεπλύνουν χρήματα, για να αποφύγει τις κυρώσεις και τη φορολογία από τη βάση του στον Παναμά. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο πατέρας του, ο Έρχαρντ Μοσάκ, υπηρέτησε στους ναζί και ήταν μέλος της ναζιστικής μονάδας μάχης γνωστής ως «Διαίρεση Επικεφαλής του Θανάτου», μιας επίφοβης δύναμης κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Στη συνέχεια έγινε κατάσκοπος της CIA στην Κούβα. Ο ετεροθαλής αδελφός του, ο Χορστ Μοσάκ, μίλησε στην «Daily Mail» τονίζοντας ότι αισθάνθηκε αμήχανα στο άκουσμα των αποκαλύψεων για τον Γιούργκεν. Όπως είπε, το οικογενειακό περιβάλλον οδήγησε στην αποξένωση των δύο αδελφών, οι οποίοι έχουν να συναντηθούν εδώ και 60 χρόνια.
Στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών του Παναμά ο κολλητός του Σαμαρά Σταύρος Παπασταύρου
ιστορία της εμπλοκής του στην υπόθεση της «λίστας Λαγκάρντ», όπου εντοπίστηκε με λογαριασμό 5,4 εκατ. δολαρίων και αναγκάστηκε να καταβάλει τελικά το πρόστιμο που του είχε καταλογιστεί από τις φορολογικές αρχές ύψους 3,3 εκατ. ευρώ για φοροδιαφυγή. «Έχει ορκιστεί να αποδείξει ότι το πρόστιμο ήταν άδικο και θα ανακληθεί ως παράβαση» καταλήγει το δημοσίευμα στην ιστοσελίδα της ICIJ. Άλλα ονόματα που εμπλέκονται στα κείμενα των καταστατικών σε ό,τι αφορά τις παρέες των off-shore είναι: 1. Aisios u Κωνσταντίνος Λαναράς u Σπύρος Μεταξάς u Σταύρος Παπασταύρου u Εmmanuel Gavaudan 2. Diman Foundation u Πρόδρομος Πετρίδης u Αλέξανδρος Πατούνης u Δημήτρης Δημητρίου u Σταύρος Παπασταύρου u Αθανάσιος Πετράκης 3. Green Shamrock u Πρόδρομος Πετρίδης u Αλέξανδρος Πατούνης u Δημήτρης Δημητρίου u Σταύρος Παπασταύρου u Αθανάσιος Πετράκης u Δημήτρης Κ. Καμμένος
32
Οικονομία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Γερό τσεκούρωμα Εισοδήματα 3 δισ. ευρώ θα εξανεμιστούν την τριετία 2016 - 2018 Εν αναμονή της στάσης που θα κρατήσει το ΔΝΤ στα μέτρα που προτείνει το οικονομικό επιτελείο βρίσκεται η κυβέρνηση.
Σ
ε κάθε περίπτωση, πάντως, ο πέλεκυς θα πέσει βαρύς στα κεφάλια των Ελλήνων φορολογουμένων, αφού θα εξανεμιστούν εισοδήματα ύψους 3 δισ. ευρώ την τριετία 2016-2018. Η λίστα περιλαμβάνει ακόμη και νέο φόρο στα παιχνίδια του ΟΠΑΠ, που θα αντικαταστήσει το τέλος των 5 λεπτών ανά στήλη, ενώ για να αποφύγει μειώσεις σε μισθούς ή απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, η ελληνική πλευρά προτείνει και πάγωμα για τουλάχιστον δύο ή τρία χρόνια ακόμα των προσλήψεων στο Δημόσιο, διατηρώντας τον κανόνα «μία πρόσληψη για κάθε δέκα αποχωρήσεις». Οι άμεσοι φόροι αρχικά αδειάζουν τις τσέπες όσων βγάζουν από περίπου 700 ευρώ και πάνω. Έτσι 2.270.000 φορολογούμενοι με χαμηλό εισόδημα (από 9.000 έως 27.000 ευρώ) θα επιβαρυνθούν από την αύξηση των φόρων από 70 έως 150 ευρώ τον χρόνο. Από την άλλη, 50.000 πολίτες με υψηλό εισόδημα (πάνω από 45.000 ευρώ) θα υποστούν υπέρμετρες επιβαρύνσεις, δεδομένου ότι θα πληρώνουν μεν φόρο έως 45%, αλλά μαζί και με τις αυξήσεις στην εισφορά αλληλεγγύης η εφορία θα τους παίρνει το 53% ή και 55% από όσα βγάζουν. Την ίδια ώρα οι αγρότες, για τα εισοδήματα που θα αποκτήσουν το 2016, θα φορολογηθούν με συντελεστή 15% από 13% που ήταν πέρυσι (και 20% που προέβλεπε το μνημόνιο του περασμένου καλοκαιριού), ενώ αυξήσεις έρχονται και στα εισοδήματα από ενοίκια. Ειδικότερα μέχρι τα 12.000 ευρώ θα φορολογηθούν με συντελεστή 15%, αυξάνεται στο 35% ο συντελεστής 33% που επιβάλλεται σήμερα σε εισο-
Με άδειες τσέπες πια οι Έλληνες φορολογούμενοι
δήματα από ενοίκια άνω των 12.000 ευρώ έως και 35.000 ευρώ και δημιουργείται νέος συντελεστής 45% για τα εισοδήματα άνω των 35.000 ευρώ. Επίσης αυξάνεται για όλους ο ειδικός φόρος στα καύσιμα. Μιλάμε για καπέλο στην τιμή της αμόλυβδης βενζίνης κατά τουλάχιστον 5 λεπτά το λίτρο. Ακόμη δεν έχει αποφασιστεί τι θα γίνει με το πετρέλαιο θέρμανσης, ενώ επί του παρόντος κυβερνητικές πηγές λένε πως δεν θα αυξηθεί το πετρέλαιο κίνησης. Ο ειδικός φόρος στα τσιγάρα θα ανέβει από 20 λεπτά έως 1 ευρώ. Το ειδικό τέλος κινητής τηλεφωνίας, που αφορά συντελεστές 15%, 18% και 20% σε χαμηλότερους λογαριασμούς, εξετάζεται αν οι εταιρείες θα το μετακυλίσουν στους πελάτες. Επίσης μπαίνει τέλος στις εταιρείες συνδρομητικής τηλεόρασης, οι οποίες θα κληθούν να το πληρώνουν ανάλογα με τον αριθμό των συνδρομητών τους.
Πράσινο φως για προσλήψεις Πακέτο προσλήψεων ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Εσωτερικών, αυτές αφορούν: Πρόσληψη 103 ατόμων ως έκτακτο προσωπικό στο 57ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και 70 ατόμων ως έκτακτο προσωπικό στο 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (Ν.Π.Ι.Δ. - Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού). Κατανομή 54 δοκίμων Ειρηνοδικών Δ’ τάξεως, οι οποίοι περιλαμβάνονται στον τελικό πίνακα επιτυχόντων του διαγωνισμού του 2015 (ΦΕΚ Γ’/81/09-2-2016) και οι οποίοι καταλαμβάνουν ισάριθμες κενές οργανικές θέσεις ειρηνοδικών των ειρηνοδικείων και
1 2
πταισματοδικείων της χώρας, του υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για το έτος 2016. Κατανομή 80 δικαστικών λειτουργών, αποφοίτων της 21ης εκπαιδευτικής σειράς της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, στο υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για το έτος 2016, ως εξής: α. Είκοσι ένα άτομα για τη Διοικητική Δικαιοσύνη. β. Σαράντα πέντε άτομα για την Πολιτική και Ποινική Δικαιοσύνη και γ. Δεκατέσσερα άτομα για τους εισαγγελείς. Πρόσληψη 3.564 ατόμων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρό-
3
4
νου, διάρκειας έως οκτώ μήνες, σε έργα με χρηματοδότηση της ΔΕΗ Α.Ε., του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Έγκριση για την κίνηση διαδικασιών πρόσληψης 76 ατόμων, με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, στην εταιρεία Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. - ΑΔΜΗΕ Α.Ε. (υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας). Έγκριση για την κίνηση των διαδικασιών πρόσληψης 35 ατόμων, διαφόρων ειδικοτήτων, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, στον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος Α.Ε. (υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων).
5 6
τυράκια... Σε μειώσεις στις χρεώσεις που επιβάλλουν στους εμπόρους για την αποδοχή καρτών μέσω των σχετικών τερματικών έχουν προχωρήσει οι τράπεζες τους τελευταίους μήνες. Η αύξηση της χρήσης των καρτών πληρωμών σε πολλές συναλλαγές, αλλά και η όξυνση του ανταγωνισμού, οδήγησε τις χρεώσεις σε χαμηλότερα επίπεδα, ακόμη και 50%. Νέα σημαντικά δεδομένα δρομολογούν δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες υποχρεώνουν τις τράπεζες να υπολογίζουν τις δόσεις εκατοντάδων χιλιάδων δανειοληπτών, που είχαν πάρει στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο, με βάση την ισοτιμία μεταξύ των δύο νομισμάτων (ελβετικού φράγκου και ευρώ) όπως αυτή ίσχυε κατά την ημέρα που υπέγραψαν τη δανειακή σύμβαση με τους δανειολήπτες και όχι με βάση αυτήν που διαμορφώθηκε μετέπειτα. Μία ακόμη πίστωση στην Κάρτα Σίτισης περιμένει τους περίπου 148.000 δικαιούχους μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα μετά και την τρίμηνη παράταση του μέτρου στήριξης σε όσους έχουν ήδη ωφεληθεί. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, η δέκατη δόση θα πιστωθεί στην Κάρτα Σίτισης το πολύ έως τη Μεγάλη Δευτέρα 25 Απριλίου 2016.
...και φάκες Στο στόχαστρο του ΔΝΤ μπαίνουν και τα προνοιακά επιδόματα που εισπράττουν δεκάδες χιλιάδες άτομα με αναπηρίες στη χώρα. Tα στελέχη του ΔΝΤ θέλουν τα επιδόματα να συνυπολογίζονται στα εισοδηματικά κριτήρια για τη χορήγηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος ή Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, όπως έχει μετονομαστεί, κάτι που, σύμφωνα με Έλληνες αξιωματούχους, δεν συμβαίνει πουθενά στην Ευρώπη. Εκτός της ρύθμισης των 100 δόσεων βρέθηκαν αρκετοί ασφαλισμένοι του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών, εξαιτίας της αύξησης του επιτοκίου αποπληρωμής στο 5,05%, χωρίς μάλιστα προηγούμενη ενημέρωση. Ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς ήδη απέστειλε επιστολή στον ΟΑΕΕ, με την οποία ζητάει να δοθεί παράταση για τη ρύθμιση των οφειλών στο ταμείο. Την κάνουν για το εξωτερικό τέσσερις στις 10 επιχειρήσεις, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας της Endeavor, από την οποία προκύπτει ότι ο αριθμός αυτός των επιχειρήσεων είναι διπλάσιος από του περασμένου Ιουλίου και πλέον προσεγγίζει τις 9.000 επιχειρήσεις.
34 Ιστορία
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Οι πρώτοι Έλληνες λόγιοι στη Δύση Χρυσολωράς - Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων - Βησσαρίων Μέρος Δεύτερο Ήδη από το δεύτερο ήμισυ του 14ου αιώνα, η πτώση της Κωνσταντινούπολης ήταν πλέον μια αναμενόμενη εξέλιξη – κάτι το αναπόφευκτο. Αρκετά χρόνια πριν από την πτώση της Βασιλεύουσας σημειώνεται μια έντονη φυγή Ελλήνων λογίων προς τη Δύση. Η Ιταλία υπήρξε ο πιο ελκυστικός προορισμός. Μανουήλ Χρυσολωράς
Μανουήλ Χρυσολωράς Ένας από τους πρώτους και σημαντικότερος όλων ήταν ο Μανουήλ Χρυσολωράς, που δίδαξε την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας από το 1396 ώς το 1399. Η εκεί παρουσία του συντέλεσε αποφασιστικά στη διάδοση και εδραίωση των ελληνικών σπουδών στον δυτικό κόσμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα μαθήματά του παρακολουθούσε πολυπληθές κοινό, ανάμεσα στο οποίο και διάφορες σημαντικές προσωπικότητες της εποχής. Η παρουσία του Χρυσολωρά στη Φλωρεντία είχε ως αποτέλεσμα να αρχίσουν να διδάσκονται με τρόπο συστηματικό τα ελληνικά γράμματα. Πέρα από τη σημαντικότατη αυτήν πόλη που ήταν το κέντρο της Αναγέννησης, δίδαξε εξίσου επιτυχώς και σε άλλες πόλεις της Ιταλίας, όπως στην Παβία, το Μιλάνο, τη Ρώμη. Για τις ανάγκες της διδασκαλίας, ο Χρυσολωράς δίδασκε από χειρόγραφα και, για να μπορούν να μελετούν οι μαθητές του, συνέταξε τη Γραμματική του με τίτλο «Ερωτήματα», γιατί είχε γραφτεί με τη μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων – η οποία τελικά τυπώθηκε εκατό χρόνια μετά τον θάνατό του. Στα έργα του επίσης συγκαταλέγονται η «Σύγκρισις Παλαιάς και Νέας Ρώμης» (της Ρώμης με την Κωνσταντινούπολη) και μεταφράσεις στα λατινικά κλασικών έργων, όπως η «Πολιτεία»
του Πλάτωνα και η «Οδύσσεια» του Ομήρου. Τη Φλωρεντία την είχε επισκεφθεί, μάλιστα, έπειτα από πρόσκληση του ντόπιου μαικήνα Palla Strozzi με σκοπό να μελετήσει τη δημιουργία ενός κέντρου ανθρωπιστικών σπουδών εκεί. Τότε ο Χρυσολωράς ήταν διπλωματικός απεσταλμένος του αυτοκράτορα Μανουήλ Παλαιολόγου στη Δύση για εξεύρεση βοήθειας εναντίον των Οθωμανών. «Ο Χρυσολωράς υπήρξε ο λόγιος που έδωσε την πρώτη σοβαρή ώθηση για την άνθηση των ελληνικών σπουδών στην Ιταλία. Αντιμετωπίζοντας τη Δύση όχι ως τον αντίποδα της Ανατολής, συνέβαλε στην πολιτισμική προσέγγιση των δύο μερών της διηρημένης χριστιανοσύνης» σημειώνει ο G. Gammelli. «Ως πρεσβευτής του Μανουήλ Β’, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Παρίσι (1408), δώρισε εκ μέρους του αυτοκράτορα στο μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου πολύτιμο ιστορημένο χειρόγραφο (σώζεται ώς σήμερα) που περιείχε έργα του Διονυσίου Αρεοπαγίτη». Ο Χρυσολωράς υπήρξε αυτός που άνοιξε πρώτος τον δρόμο της Ιταλίας, έναν δρόμο που θα ακολουθούσαν αρκετοί από τους σημαντικότερους Βυζαντινούς λογίους, πράγμα που θα συνέβαινε αρκετά χρόνια αργότερα γιατί η ήττα του Βαγιαζίτ Α’ στη μάχη της Άγκυρας το 1402 έδωσε μια παράταση ζωής μερικών δεκαετιών στο κλονισμένο ήδη Βυ-
Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων ζαντινό κράτος. Μετά την πτώση της Θεσσαλονίκης το 1430 και κυρίως μετά τη Σύνοδο της Φερράρας το 1439 σημειώνεται μαζική φυγή των Ελλήνων λογίων προς την Ιταλία.
Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων Ο Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθων, αν και έμεινε ελάχιστο διάστημα στη Φλωρεντία, ήταν ένας από τους Βυζαντινούς λογίους που αγαπήθηκε περισσότερο στη Δύση. Αυτό συνέβη το 1437-39, όταν συνόδευσε τον αυτοκράτορα Ιωάννη Η’ στη Σύνοδο της Φερράρας - Φλωρεντίας. Στη διάρκεια της παραμονής του στη Φλωρεντία, η προσωπικότητα, η μόρφωση και η ευγλωττία του Πλήθωνα εντυπωσίασαν ιδιαιτέρως τους Ιταλούς ουμανιστές και μεταξύ αυτών και τον ηγεμόνα της Φλωρεντίας, Κοσμά των Μεδίκων. Στη διάρκεια αυτής της Συνόδου είχαν συγκεντρωθεί περί τους 700 Έλληνες και Λατίνους, οι οποίοι για ενάμιση χρόνο αντάλλασαν τις απόψεις τους. Εκεί, ο Γεμιστός, που επέλεξε για τον εαυτό του το παρώνυμο Πλήθων, ώστε να θυμίζει το όνομα Πλάτων, ήλθε σε επαφή με διαφόρους κύκλους που μελετούσαν τον Πλάτωνα. Τότε βρήκε την ευκαιρία να αναπτύξει λεπτομερώς το γιατί θεωρούσε τον Πλάτωνα ανώτερο του Αριστοτέλη. Μάλιστα, συνέγραψε πρόχειρα προς χάρη των συζητήσεων το « Περί ων Αριστοτέλης προς
Βησσαρίων
Πλάτωνα διαφέρεται». Από το έργο αυτό σώζονται τουλάχιστον 25 αντίγραφα, πράγμα που αποδεικνύει το μεγάλο ενδιαφέρον που προξένησε. Από αυτές τις συζητήσεις, οι λόγιοι της δυτικής Ευρώπης συνειδητοποίησαν τις διαφορές ανάμεσα στους δυο μεγάλους φιλοσόφους της αρχαιότητας. Ο Πλήθων υπήρξε από τους πρώτους ένθερμους υποστηρικτές - υπερασπιστές της φυσικής και πολιτισμικής συνέχειας του Ελληνισμού («εσμέν Έλληνες το γένος, ως η τε φωνή και η πάτριος παιδεία μαρτυρεί»). Επίσης συνέγραψε και το «Περί νόμων», ανοίγοντας έτσι μια σπουδαία συζήτηση με τον Πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο, ο οποίος υποστήριζε αριστοτελικές απόψεις.
Βησσαρίων Μέλος της ίδιας αποστολής ήταν και ο μαθητής του Πλήθωνα, ο ουμανιστής λόγιος και κατοπινός καρδινάλιος Βησσαρίων, μία από τις σημαντικότερες μορφές του βυζαντινού και ιταλικού ουμανισμού στην κοσμοϊστορικής σημασίας εποχή της μετάβασης από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση. Ο Βησσαρίων, όπως και ορισμένοι άλλοι λόγιοι του Βυζαντίου, πίστευε ακράδαντα πως η μοναδική σωτηρία του Βυζαντίου ήταν η ενσωμάτωσή του στη Δύση. Έτσι υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της Ένωσης των Εκκλησιών και γι’ αυτό δέχτηκε τον τίτλο του καρδινα-
λίου και εγκαταστάθηκε στη Ρώμη. Μαζί με τον Πλήθωνα μυήθηκε στην πλατωνική φιλοσοφία, της οποίας αργότερα θα γίνει ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους στη Δύση. Κατά την περίπου πενταετή παραμονή του στον Μυστρά μπόρεσε να αντιληφθεί την κρισιμότητα της θέσης στην οποία βρισκόταν τότε ο βυζαντινός ελληνισμός κι εκεί αποκρυστάλλωσε τις απόψεις του για την απαραίτητη προσέγγιση με τη Δύση. Στη Σύνοδο της Φερράρας - Φλωρεντίας, ο Βησσαρίων αναδείχθηκε ως ο διαπρεπέστερος εκπρόσωπος των ενωτικών, αν και αρχικά ανήκε στην παράταξη των ανθενωτικών. Ο Βησσαρίων ήταν της άποψης ότι, θυσιάζοντας το θρησκευτικό μέρος της ταυτότητάς του, θα έσωζε την ελληνική και πολιτισμική του διάσταση. Για αυτόν, ο τουρκικός ζυγός απειλούσε την εθνική ταυτότητα των Ελλήνων επειδή τους στερούσε, μαζί με την πολιτική ανεξαρτησία, τη δυνατότητα της ελληνικής παιδείας και όχι της θρησκευτικής ελευθερίας (την οποία εξάλλου οι σουλτάνοι σέβονταν για τους αλλόθρησκους υπηκόους τους εφόσον αυτοί πλήρωναν τους φόρους τους). Ένα από τα σημαντικότερα φιλοσοφικά του εγχειρήματα ήταν να εντάξει κατά τα πρότυπα του Θωμά Ακινάτη την πλατωνική φιλοσοφία στη χριστιανική σκέψη. Xenofonb@gmail.com
art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΤΑΣΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΩΝΙΑΔΑΚΗΣ Ήλθε, είδε (μας ανακάτωσε) και απήλθε. Και δυστυχώς γι’ αυτόν, το μόνο που μας άφησε – κατά τους διψασμένους για σκάνδαλα «ειδικούς» – ήταν μερικά παλλόμενα πέη να διαταράσσουν τη μακαριότητά μας. Άδικο για τον Φαμπρ, που έχοντας στα χέρια λευκή επιταγή από τον κ. Μπαλτά (και τον πρωθυπουργό, θα έλεγα) αυτοσχεδίασε, με ό,τι έβλεπε δίπλα του (στη χώρα του, δηλαδή), άντε και στον… καθρέφτη του (κοντολογίς τον εαυτό του!). Ανήκω στην κατηγορία αυτών που δεν κατηγορούν τον Γιαν Φαμπρ για το βελγικό καλοκαίρι που μας ετοίμαζε, αλλά πιστεύω ότι η μεγάλη ευθύνη ανήκει στο υπουργείο Πολιτισμού, για την επιπολαιότητά του στη λήψη τόσο σημαντικών αποφάσεων. Θέλει… μαγική σκέψη για να σκεφτείς τις λύσεις που προτείνει σε κρίσιμα θέματα του Πολιτισμού και, τελικά, τα κατάφερε να παραδώσει βορά στις ορέξεις των «φεϊσμπουκοσχολιαστών» (που ασχολήθηκαν μόνο με μια παράστασή του και το… γουνάκι που φορούσε με 22 βαθμούς Κελσίου!) έναν τόσο σημαντικό καλλιτέχνη. Λίγες μέρες μετά, κι ενώ οι εφημερίδες και τα ένθετα περιοδικά (που είχαν τυπωθεί πριν από την παραίτηση του Φλαμανδού περφόρμερ) κυκλοφορούσαν με συνεντεύξεις του Φαμπρ για το… διεθνές όνειρό του, ο σκηνοθέτης Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, ανέλαβε καλλιτεχνικός διευθυντής του Ελληνικού Φεστιβάλ, αποδεχόμενος σχετική πρόταση του υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Αριστείδη Μπαλτά. «Το έργο του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή είναι βαρύ και δύσκολο, αλλά είμαστε βέβαιοι ότι o καλλιτεχνικός διευθυντής θα συνεργαστεί εποικοδομητικά τόσο με το Δ.Σ. του Ελληνικού Φεστιβάλ Α.Ε. όσο και με τους Έλληνες δημιουργούς, ώστε το αποτέλεσμα να είναι το καλύτερο δυνατό στις παρούσες συνθήκες. Και πάντοτε με το βλέμμα στο μέλλον», ανέφερε χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του υπουργείου. Έμπειρος, γνώστης της ελληνικής πραγματικότητας, χαμηλών τόνων, καλός «εργάτης», ο νέος διευθυντής είπε τα αναμενόμενα: «Δέχθηκα να αναλάβω τη διεύθυνση του Ελληνικού Φεστιβάλ σε μια στιγμή
ΓΙΑΝ ΦΑΜΠΡ
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΠΑ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΑΪΔΙΝΗ
Ας ξεχάσουμε (επιτέλους) τα παλλόμενα πέη... Ο Γιαν Φαμπρ, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, ο Αντώνης Φωνιαδάκης, «δύο αδελφές» με βραβείο και πέντε χρόνια χωρίς τον Τάσο… Αντιγόνη Βαντίκη
οριακή για την πορεία του, επειδή πιστεύω ότι δεν πρέπει να ματαιωθεί η φετινή διοργάνωση», δήλωσε ο κ. Θεοδωρόπουλος, για να καταλήξει: «Γνωρίζοντας το ελληνικό θεατρικό τοπίο είμαι σίγουρος πως θα υπάρχουν πολλές αξιόλογες προτάσεις. Αν εγώ μπορέσω να δώσω ένα προσωπικό στίγμα στο Ελληνικό Φεστιβάλ, αυτό θα φανεί από του χρόνου». Συνάντησα τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο τυχαία, την Κυριακή το βράδυ, στην πρεμιέρα του Μπαλέτου της Λυρικής. Εκείνος ήξερε για την επιλογή του, εγώ όχι ακόμα, χαιρετηθήκαμε μέσα στον πολύ κόσμο και κλείσαμε το μάτι ο ένας στον άλλο. Αυτό περιμένω να κάνει!
Μια πιρουέτα ενθουσιασμού Χαμόγελα σκόρπισε στους φίλους του χορού η άφιξη του Αντώνη Φωνιαδάκη στη Λυρική. Η νέα παραγωγή του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής έχει την υπογραφή του σπουδαίου χορογράφου – που από τον Σεπτέμβριο αναλαμβάνει καλλιτεχνικός διευθυντής – και είναι αφιερωμένη στους δύο κορυφαίους συνθέτες του Μπαρόκ, τον Γ.Σ. Μπαχ και τον Γ.Φ. Χαίντελ. Τρεις χορογραφίες, το «Selon desir», το «Αir» και το «Links», κέρδισαν το χειροκρότημα των θεατών, οι οποίοι υποδέχονταν μια νέα εποχή, που όλοι ευχόμαστε να άρχισε… Ο Αντώνης Φωνιαδάκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ιεράπετρα της Κρήτης. Ξεκίνησε την εκπαίδευσή του με τη Νίκη Παπαδάκη. Από το 1990 έως το 1992 φοίτησε στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης (ΚΣΟΤ) και πριν από την αποφοίτησή του έλαβε την υποτροφία «Μαρία Κάλλας», για να συνεχίσει τις σπουδές του στη σχολή Ρούντρα - Μωρίς Μπεζάρ στη Λωζάννη, έως το 1994. Ως χορευτής έχει
συνεργαστεί με το Bejart Ballet Lausanne, το Lyon Opera Ballet, το Saburo Teshigawara / Karas Co. καθώς και τη δική του ομάδα χορού «Apotosoma». (Στο θέατρο Ολύμπια, 10, 19, 22, 23 Απριλίου).
Κορίτσια για… χειροκρότημα Δύο από τις… τρεις αδελφές της παράστασης του Δημήτρη Τάρλοου κέρδισαν ένα σημαντικό θεατρικό βραβείο. Tο πέτο δύο νέων ταλαντούχων ηθοποιών θα στολίζει από ένα εξάμηνο η καρφίτσα της Μελίνας Μερκούρη. Στη δέκατη απονομή το βραβείο δόθηκε στην Αλεξάνδρα Αϊδίνη για την ερμηνεία της στο έργο «Η Μεγάλη Χίμαιρα» του Μ. Καραγάτση, σε διασκευή Στρατή Πασχάλη και σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου, και στην Ιωάννα Παππά για την ερμηνεία της στο έργο «Οδός Πολυδούρη» της Ρούλας Γεωργακοπούλου, σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη.
Ο γλυκός Τάσος… Ψάχνω να βρω έναν ποιητή / να γράψει για την παράνοια αυτής της άνοιξης. Για τις γοργόνες που δακρύζουν / κι από ντροπή αρνήθηκαν τη θάλασσα. / Για τους αγίους που εξυβρίζουν αναίσχυντα τα θεία. / Για τις πορτοκαλιές που ξέχασαν να καρπίσουν. / Για τους αγγέλους που εξόρισαν οι ουρανοί. / Ψάχνω να βρω έναν ποιητή να γράψει για την απουσία / τη σιωπή / το χρόνο. Αυτό το ποίημα της Έφης, της συντρόφου του αξέχαστου σκηνογράφου και εικαστικού καλλιτέχνη Τάσου Ζωγράφου, μας διάβασε ο Νίκος Κούνδουρος, το μεσημέρι της Κυριακής σ’ ένα ταβερνάκι στα Πετράλωνα. Αγαπημένοι φίλοι θυμήθηκαν προσωπικές στιγμές του Τασούλη, που σίγουρα χαμογελούσε εκεί ψηλά…
36 ποντικιart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ πεμπτη 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Νέες ταινίες Γάμος αλά ελληνικά 2
Alias Maria
Σκηνοθεσία: Κερκ Τζόουνς. Παίζουν: Νία Βαρντάλος, Τζον Κόρμπετ, Τζον Στάμος, Ρίτα Γουίλσον, Μαρκ Μαργκόλις κ.ά. Και μόνο το άκουσμα του τίτλου κάνει τις συστάσεις περιττές. Αφού η κωμωδία του 2002 έσπασε ταμεία. Τα προβλήματα… ελληνικού γάμου συνεχίζονται, αφού ο Ίαν και η Τούλα έχουν να αντιμετωπίσουν τον γάμο της ατίθασης κόρης τους.
Σκηνοθεσία: Χοσέ Λουίς Ρουχέλες. Παίζουν: Κάρεν Τόρες, Ερίκ Ρουίζ,Άντερσον Γκόμεζ, Κάρλος Κλαβίχο, Λόλα Λάγος Η Μαρία, μία 13χρονη αντάρτισσα, αναλαμβάνει μια επικίνδυνη αποστολή, να μεταφέρει το νεογέννητο παιδί του διοικητή της στην ασφάλεια μιας γειτονικής πόλης, ενώ γύρω τους μαίνονται οι βίαιες διαμάχες ανάμεσα στους αντάρτες και τις στρατιωτικές δυνάμεις. Όμως κανείς δεν γνωρίζει το μυστικό της: είναι και η ίδια έγκυος, κάτι που απαγορεύεται για τους αντάρτες…
Ορκισμένη παρθένα Σκηνοθεσία: Λάουρα Μπισπούρι. Παίζουν: Άλμπα Ρορβάκερ, Φλόνια Κοντέλι, Λαρς Έιντινγκερ, Λούαν Τζάχα κ.ά. Με φόντο τα απομακρυσμένα χωριά της Αλβανίας, η Χάνα Ντόντα ξεφεύγει από το πεπρωμένο της να γίνει σύζυγος και υπηρέτρια και δίνει όρκο αιώνιας παρθενίας για να μπορέσει να κρατήσει όπλο και να ζήσει ελεύθερα όπως οι άνδρες. Παίρνει το όνομα Μαρκ, αλλά με τα χρόνια καταλαβαίνει ότι η ανδρική της περιβολή την πνίγει και ο έρωτας την περιμένει.
Εξωστρέφεια... μέσω ελληνικού κινηματογράφου Οι θετικές προοπτικές για επενδύσεις αλλά και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η ελληνική κινηματογραφική παραγωγή αποτέλεσαν τα κύρια θέματα συζήτησης στην εκδήλωση με θέμα «Εξωστρέφεια… μέσω Ελληνικού Κινηματογράφου: Προσεχώς... Ένας νέος κόσμος;» που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες, από το Wharton Club of Greece (του Wharton School of the University of Pennsylvania), υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και με την υποστήριξη της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Αξιοσημείωτη υπήρξε η σύνθεση του κοινού, που αποτελούνταν από επαγγελματίες της κινηματογραφικής παραγωγής, ηθοποιούς αλλά και επιχειρηματίες. Είναι ίσως από τις σπάνιες φορές που αυτοί οι δύο «κόσμοι» συνομιλούν με απώτερο στόχο την αγαστή συνεργασία τους. Στην εναρκτήρια ομιλία του ο πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων του αναγνω-
Χάιντι ρισμένου αμερικανικού πανεπιστημίου, Κρίστιαν Χατζημηνάς, αναφέρθηκε στις αρχές της εξωστρέφειας που ο σύλλογος υπηρετεί πιστά από το 2003 και αιτιολόγησε την επιλογή για τη διοργάνωση της εκδήλωσης ως εξής: «Ο σύλλογός μας ευελπιστεί και στηρίζει την περαιτέρω αύξηση ενδιαφέροντος από ιδιώτες επιχειρηματίες ώστε αυτός ο πρέσβης εξωστρέφειας, ο ελληνικός κινηματογράφος, να αναπτυχθεί γοργά μέσω, πρώτον, εξαγωγής και προβολής ελληνικών παραγωγών και, δεύτερον, ξένων ταινιών στην Ελλάδα». Η Μυρτώ Παπαθάνου παρουσίασε ενδιαφέροντα στοιχεία που αφορούν την ευρωπαϊκή βιομηχανία κινηματογράφου δίνοντας έμφαση στο τι ισχύει σε «ανταγωνιστικές» χώρες, όπως η Ιταλία, η Κροατία και η Ιρλανδία, αλλά και στα φορολογικά κίνητρα που ισχύουν σε χώρες της Ευρώπης.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 8.4 ΜΟΥΣΙΚΗ. Το Vinyl is Back, η κορυφαία εκδήλωση για το βινύλιο, απλώνεται στην πόλη και υπόσχεται πολλές συγκινήσεις και εκπλήξεις το τριήμερο 8, 9 και 10 Απριλίου. Περιλαμβάνει αφιέρωμα στα 90's, στον Ντέιβιντ Μπόουι, cult festival με προβολή ταινιών, dj sets, αλλά και live με τον Johnny Vavouras και τους Cadillacs. Info: Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου: Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78 & Ιουλιανού 33-35 (4ος όροφος), ωράριο λειτουργίας: 8/4 5 μ.μ. - 9 μ.μ., 9/4 11 π.μ. - 9 μ.μ., 10/4 11 π.μ. - 9 μ.μ., είσοδος: 3 ευρώ
Σκηνοθεσία: Ίλια Ναϊσούλερ. Παίζουν: Χέιλι Μπένετ, Τιμ Ροθ, Σάρλτο Κόπλι κ.ά. Σαν να παίζεις σε video game είναι αυτή η ταινία δράσης. Ο Χένρι ξαναγύρισε στη ζωή ως ανδροειδές και δέχεται επίθεση από μια ομάδα μισθοφόρων του πολέμαρχου Άκαν. Ξεκινάει έναν αγώνα να αντιμετωπίσει τους κακούς, με μόνο σύμμαχο τον Βρετανό Τζίμι, αλλά και να φέρει πίσω τη γυναίκα του.
Σκηνοθεσία: Αλέν Γκσπόνερ. Παίζουν: Ανούκ Στέφεν, Μπρούνο Γκαντζ, Πίτερ Λομάγιερ, Ιζαμπέλ Ότμαν κ.ά. Οι περιπέτειες της αγαπημένης μας παιδικής ηρωίδας μεταφέρθηκαν στην οθόνη. Ας θυμηθούμε λίγο την ιστορία. Η μικρή ορφανή Χάιντι περνά τις πιο χαρούμενες μέρες της ζωής της μαζί με τον εκκεντρικό παππού της, απολαμβάνοντας την ελευθερία που προσφέρει η φύση. Μέχρι που η θεία της την παίρνει στη Φρανκφούρτη για να ζήσει στο σπίτι μιας πλούσιας οικογένειας, να μάθει να διαβάζει και να γράφει. Αλλά της λείπει τόσο το βουνό και ο παππούς της…
Δώρο των θεών (9/4)
Somnia
Το ηφαίστειο
Σκηνοθεσία: Μάικ Φλάναγκαν. Παίζουν: Κέιτ Μπόσγουορθ, Άναμπελ Γκις, Τόμας Τζέιν, Τζέικομπ Τρέμπλεϊ κ.ά. Σ’ αυτό το υπερφυσικό θρίλερ, η Τζέσι και ο Μαρκ αποφασίζουν να υιοθετήσουν ένα 8χρονο παιδί, τον Κόντι. Ο μικρός, όμως, φοβάται να πέσει για ύπνο. Σύντομα ανακαλύπτουν την πραγματική αιτία: τα όνειρα του Κόντι γίνονται πραγματικότητα, ενόσω ο ίδιος κοιμάται. Έτσι, το ζευγάρι θα ξεκινήσει έρευνα προκειμένου να ανακαλύψει την αλήθεια πίσω από τους εφιάλτες του Κόντι.
Σκηνοθεσία: Χάιρο Μπουσταμάντε . Παίζουν: Μαρία Μερσέντες Κορόι, Μαρία Τελόν, Μανουέλ Αντούν H 17χρονη Μαρία ζει στους πρόποδες ενός ενεργού ηφαιστείου στη Γουατεμάλα. Ο γάμος της είναι προκαθορισμένος. Η Μαρία πάντα ονειρευόταν να δει την πόλη, αλλά η ιθαγένειά της δεν της το επιτρέπει. Αποπλανεί έναν άντρα που θέλει να αποδράσει στις ΗΠΑ. Όταν ο άντρας αυτός την αφήνει πίσω, θα ανακαλύψει τον μαγικό αυτόν τόπο από την αρχή.
ατζeντα ΠΕΜΠΤΗ 7.4 ΔΙΑΛΕΞΗ-ΠΕΡΦΟΡΜΑΝΣ. Ο Ελβετός περφόρμερ Christophe Meierhans δίνει μια διάλεξη-περφόρμανς με τίτλο «Some use for your broken clay pots», καλώντας το κοινό να φανταστεί μια καινούργια κοινωνία βασισμένη σε νόμους διαφορετικούς, που θα απορρέουν από ένα νέο Σύνταγμα. Info: Εθνικό Θέατρο, Πειραματική Σκηνή (Πανεπιστημίου 48), ώρα έναρξης: 21.30, γενική είσοδος: 10 ευρώ, τηλ.: 210-3305074
Hardocore Henry
Σκηνοθεσία: Όλιβερ Χάφνερ. Παίζουν: Καταρίνα Μαρί Σούμπερτ, Αδάμ Μπουσδούκος Η 36χρονη Άννα χάνει τη δουλειά της, αφού το θέατρο το οποίο έπαιζε την πετάει στον δρόμο. Αναλαμβάνει έτσι, να διευθύνει ένα τμήμα υποκριτικής για οκτώ μακροχρόνιους ανέργους. Μεταξύ αυτών και ο Έλληνας Δημήτρης, ιδεαλιστής, μάγκας, αλλά και άνθρωπος της δράσης. Όταν η Άννα αποφασίζει να σκηνοθετήσει μαζί τους την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, ο Δημήτρης είναι ο μόνος που φαίνεται να του αρέσει αυτή η πρωτοβουλία.
πεμπτη 7.4 - ΤΕΤΑΡΤΗ 13.4
μιλτοσ πασχαλιδησ
ΤΡΙΤΗ 12.4 ΜΟΥΣΙΚΗ. Η Μαρινέλλα ερμηνεύει τις μεγάλες της επιτυχίες σε δύο μεγάλες συναυλίες χθες και σήμερα και συμπράττει μουσικά με μια από τις σημαντικότερες φιλαρμονικές της Ελλάδας, την Φιλαρμονική «Ομόνοια» Γαστουρίου Κέρκυρας, πλαισιωμένη από πολυπληθή χορωδία του νησιού. Πρόκειται για ένα δίωρο μουσικό υπερθέαμα «στημένο» πάνω στην ξεχωριστή φωνή της σπουδαίας ερμηνεύτριας. Info: Παλλάς (Βουκουρεστίου 5), ώρα έναρξης: 20.30, τιμές εισιτηρίων: από 15 ευρώ, τηλ.: 2111000365
ΔΕΥΤΕΡΑ 11.4 ΠΕΡΦΟΡΜΑΝΣ. Μια ζωντανή εγκατάσταση για τη λατρεία του άλλου είναι το «Motel» της Ειρήνης Ρουμελιωτάκη. Ο θεός, η μητέρα, ο αγαπημένος, η αγαπημένη, ως αρχέτυπα πίστης και λατρείας, μπλέκονται μεταξύ τους με αναπάντεχες συνδέσεις σε μια πρωτότυπη χωρική αφήγηση… Παίζουν: Αντώνης Βούλτσος, Ορφέας Γεωργίου, Λία Αγλαΐα Καράμπελα κ.ά. Info: metamatic: taf (Νορμανού 5, Μοναστηράκι), ώρα έναρξης: 19.45, με ελεύθερη συνεισφορά, απαραίτητη η κράτηση, τηλ.: 210-3238757
ΤΕΤΑΡΤΗ 13.4 ΘΕΑΤΡΟ. Η εξαιρετική διασκευή του παγκόσμια αναγνωρισμένου λογοτεχνικού έργου «Έγκλημα και Τιμωρία» του Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι από τον Γεωργιανό σκηνοθέτη ΛεβάνΤσουλάτζε συνεχίζεται με επιτυχία. Πρωταγωνιστούν οι Ιεροκλής Μιχαηλίδης, Τάσος Ιορδανίδης, Θάλεια Ματίκα, Σοφία Πανάγου, Δημήτρης Καπετανάκος, Δημήτρης Διακοσάββας, Θοδωρής Κατσαφάδος. Info: Θέατρο Άνεσις (Λ. Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι), ώρα έναρξης: 19.30, τιμή εισιτηρίου: 16 ευρώ, τηλ.: 210-7488881
ΣΑΒΒΑΤΟ 9.4 ΜΟΥΣΙΚΗ. Συνεχίζει τις sold out εμφανίσεις του ο Μίλτος Πασχαλίδης. Ο αγαπημένος τραγουδοποιός μάς ξεναγεί στα αγαπημένα του τοπία στο ελληνικό τραγούδι, σε τραγούδια συναδέλφων του που αγάπησε, αλλά και στις προσωπικές του επιτυχίες που συνθέτουν την εικοσαετή πορεία του. Info: Σταυρός του Νότου, Κεντρική Σκηνή (Φραντζή & Θαρύπου 35-37), ώρα έναρξης: 10.30, τιμές εισιτηρίων: από 13 ευρώ, τηλ.: 210-9226975 ΚΥΡΙΑΚΗ 10.4 ΘΕΑΤΡΟ. Πώς θα ήταν ένας κόσμος μακριά από το «άγρυπνο βλέμμα» των μεγάλων; Πώς θα ήταν τα πράγματα χωρίς κανόνες… κι επιτέλους πόσο δύσκολο είναι να τακτοποιήσεις το δωμάτιό σου; Έχεις δοκιμάσει να κεντήσεις τον κόσμο στη φορεσιά σου ή να αγναντεύεις από το φεγγάρι; Να χορέψεις βαλς με μια τσαγιέρα; Όλες οι απαντήσεις στην παράσταση «Το Φωτεινό Δωμάτιο» που σκηνοθετεί η Ντίνα Σταματοπούλου. Τη μουσική υπογράφει ο Κωστής Μαραβέγιας. Με τους Πατρίκιο Κωστή, Δημήτρη Λιακόπουλο, Alex De Paris κ.ά. Info: Γυάλινο Μουσικό Θέατρο (Λεωφόρο Συγγρού 143, ώρα έναρξης: 11.30 και 15.00, τηλ.: 210-9315600
ΠΟΝΤΙΚΙart
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016
37
www.topontiki.gr
Ο συγγραφέας επανεξετάζει στην γενικότητα αλλά και στην λεπτομέρειά τους τις διεθνείς συγκυρίες της εποχής οι οποίες ευνόησαν την ιδέα της ελληνικής επανάστασης αντιμετωπίζοντάς την ως ένα ευρωπαϊκό ζήτημα.
Η σύγκρουση της παράδοσης µε τη νεωτερικότητα Ξενοφών Μπρουντζάκης
Βασίλη Κρεμμυδά Η ελληνική επανάσταση του 1821 Εκδόσεις: Gutenberg Σελ.: 226
Η αφήγηση του νεότερου ελληνισμού έχει εμπεδωθεί μέσα από μια σειρά μύθων, που είχαν σκοπό ωστόσο να δώσουν μια ρομαντική και απλοϊκά ηρωική διάσταση, η οποία φυσικά δεν είχε καμιά σχέση όχι μόνο με την αλήθεια, αλλά ούτε και με τον τρόπο που η επιστήμη της Ιστορίας ερμηνεύει τα ιστορικά γεγονότα. Ήδη με τις διάφορες κοινωνικοπολιτικές αλλαγές της μεταπολίτευσης και την εμπέδωση της Δημοκρατίας αλλά και της πεποίθησης ότι η χώρα μας ανήκει στη Δύση, δύσκολα μπορεί πλέον να μη συνάγει κανείς – παρά τις σχετικές διαστρεβλώσεις – το πώς ήταν η χώρα το 1821 και πώς έφτασε σήμερα να είναι ένα σύγχρονο κράτος, αποτέλεσμα μιας σειράς ριζοσπαστικών πολιτικών επιλογών, των οποίων έμπνευση ήταν τα προτάγματα της Αμερικανικής και Γαλλικής Επανάστασης. Ο συγγραφέας επανεξετάζει στη γενικότητα αλλά και στη λεπτομέρειά τους τις διεθνείς συγκυρίες της εποχής, οι οποίες ευνόησαν την ιδέα της ελληνικής επανάστασης αντιμετωπίζοντάς την ως ένα ευρωπαϊκό ζήτημα. Ιδιαίτερη σημασία και έμφαση δίνεται στην οικονομική ανάπτυξη που δημιούργησαν διαφορές εμπορικές δραστηριότητες των Ελλήνων ήδη από τις τελευταίες δεκαετίες του 18ου αιώνα. Την εποχή αυτήν ανθεί το εμπόριο μέσα από ελληνικές εταιρείες, τη ναυτιλία, τη βιομηχανία. Γενικότερα παρατηρείται μια διάχυση κεφαλαίων, των οποίων η διαχείριση γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες και όρους της ευρωπαϊκής οικονομίας. Έτσι, η χώρα είναι το μοναδικό μέρος των Βαλκανίων που εισάγεται στη νεωτερικότητα και το οποίο θα καταφέρει τελικά να κερδίσει τον αγώνα της ανεξαρτησίας του εκμεταλλευόμενο τις διεθνείς συγκυρίες, αλλά και σε πείσμα των αντίστοιχων μη ευνοϊκών συγκυριών – όπως για παράδειγμα η Ιερή Συμμαχία του 1815. Καθοριστικής σημασίας, ωστόσο, υπήρξε η αντίθεση συμφερόντων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με χώρες όπως η Ρωσία, η Γαλλία και η Αγγλία. Η έναρξη του ένοπλου αγώνα αλλά και οι συμπωματικές ευνοϊκές συγκυρίες της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής ολοκλήρωσαν με τις παρεμβάσεις τους επιτυχώς την επανάσταση και όχι μόνο, μια και το νεοπαγές κρατίδιο απεμπόλησε τα βαλκανικά του χαρακτηριστικά εντασσόμενο στον νεωτερικό πυρήνα της Ευρώπης ενώ ταυτόχρονα έγινε και η θρυαλλίδα για την αρχή του τέλους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Κρεμμυδάς παρακολουθεί μέσα από τα ιστορικά τεκμήρια και τις ερμηνείες τους τη σύγκρουση της παράδοσης με τη νεωτερικότητα, μια σύγκρουση σφοδρή και πολυεπίπεδη, από την οποία οι ευρωπαϊκές αντιλήψεις βγήκαν νικήτριες στη συγκρότηση του νέου κρατιδίου. Πρόκειται για ένα κείμενο αυστηρά ιστορικό με την έννοια της απόλυτα επιστημονικής προσέγγισης των ζητημάτων και ταυτόχρονα γραμμένο σε αξιοζήλευτα ελληνικά που χαρίζουν στην ανάγνωση μιαν αφηγηματική κομψότητα.
Nέες εκδόσεις Matthew Quick Η καλή τύχη εδώ και τώρα Μετάφραση: Σπύρος Γιανναράς Σελ.: 319 Επί τριάντα εννιά χρόνια ο Μπαρθόλομιου Νηλ έχει ζήσει προστατευμένος από τη μητέρα του. Όταν εκείνη πεθαίνει, ο Μπαρθόλομιου καλείται να πάρει τη ζωή του στα χέρια του. Πώς όμως ένας άντρας που όλη του η πορεία έχει καθοριστεί από τη μητέρα του, την Εκκλησία και τις επισκέψεις του στη βιβλιοθήκη θα μπορέσει να σταθεί στα πόδια του; Προσπαθώντας να αντλήσει κουράγιο και αυτοεκτίμηση, ο Μπαρθόλομιου αρχίζει να παίζει ένα παιχνίδι με τον εαυτό του προσποιούμενος ότι είναι ο Ρίτσαρντ Γκιρ, ο σταρ τον οποίο λάτρευε η μητέρα του, και να μοιράζεται αυτήν την εμπειρία με τον ηθοποιό μέσω μιας μονόπλευρης αλληλογραφίας μαζί του, με τις επιστολές του να εξελίσσονται σε ημερολόγιο αποκαλυπτικό της συγκινητικής προσπάθειας ενός ανθρώπου να ενταχθεί στο κοινωνικό σύνολο. Ένας έκπτωτος αλκοολικός ιερέας, μια νεαρή βιβλιοθηκάριος και ο αθυρόστομος αδερφός της θα συνθέσουν μια ασυνήθιστη παρέα που θα βοηθήσει τον Μπαρθόλομιου στο ταξίδι της πραγματικής ενηλικίωσής του.
Βασιλική Λεβεντάκη Τρέξτε στον επόμενο σταθμό Εκδόσεις: Α.Α. Λιβάνης Σελ.: 360 Η Πία Στόκλιν, δημοφιλής συγγραφέας, εξαφανίζεται κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες μερικές μέρες πριν από την πολυαναμενόμενη κυκλοφορία του νέου της βιβλίου. Ο Ρόμπερτ Φίσερ, διακεκριμένος ψυχολόγος, αυτοκτονεί πέφτοντας στις γραμμές του σιδηροδρομικού σταθμού του Κίλχμπεργκ, ενώ λίγο νωρίτερα έχει εντοπιστεί η Πία Στόκλιν, βάναυσα χτυπημένη, στην περιοχή του Μπελβιού. Η Ρενάτα Κίμαν, ειδική πράκτορας του FBI, λαμβάνει ξαφνικά ένα παράξενο μήνυμα, που την τοποθετεί στον πυρήνα μιας πρωτοφανούς υπόθεσης. Κάποιος φαίνεται να αντιγράφει καρέ-καρέ σκηνές από το τελευταίο βιβλίο της δημοφιλούς συγγραφέως, σε ένα παιχνίδι που δοκιμάζει τα όρια της λογικής. Τι συνδέει την απαγωγή της Πία Στόκλιν με την αυτοκτονία του Ρόμπερτ Φίσερ; Τι συμβολίζουν οι γρίφοι που συνεχίζει να λαμβάνει η Ρενάτα Κίμαν; Ποιος είναι ο επόμενος στόχος ενός μανιακού που χτυπά πάντα με ακρίβεια, σκορπώντας τον θάνατο; Ένα ξέφρενο κυνηγητό έχει ξεκινήσει στους δρόμους της Ζυρίχης. Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την ειδική πράκτορα και τον συνεργάτη της, αστυνόμο Στέφαν Βέμπερ. Κι ενώ κάθε ώρα που περνά, καταδιώκει τις κινήσεις τους, εκείνοι τρέχουν να προλάβουν. Θα καταφέρουν να φτάσουν πρώτοι στον επόμενο σταθμό;
ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ Αριστουργήματα των μεγαλύτερων συγγραφέων της παγκόσμιας γραμματείας
Σ
Σ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ: Βαρδουσίων 10, 115 26, Αθήνα, Τηλέφωνο & Fax: 210-6920890, e-mail: info@poikilistoa.gr, www.poikilistoa.gr
38 Media
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ
21-26/3/16 14-19/3/16
ΤΑ ΝΕΑ
16.062
17.052
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
13.472
10.566
ESPRESSO
10.612
10.750
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
10.315
8.312
ΕΘΝΟΣ
10.196
10.240
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
9.664
11.008
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
3.596
3.734
ΚΟΝΤΡΑ NEWS
3.578
3.475
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
3.032
3.227
ΕΣΤΙΑ
1.900
1.684
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
1.633
1.297
ΑΥΓΗ
1.237
1.210
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
782
630
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)
238
256
Ο ΛΟΓΟΣ
70
63
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
27/3/16
20/3/16
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
90.140
88.180
ΤΟ ΒΗΜΑ
82.800
83.100
ΕΘΝΟΣ
70.180
67.310
REAL NEWS
60.290
50.150
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
20.690
19.530
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
16.090
13.840
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
12.320
12.820
ΚΟΝΤΡΑ NEWS ΚΥΡΙΑΚΗΣ
6.730
7.000
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
5.280
4.450
ΑΥΓΗ
3.850
3.460
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
2.330
2.300
ΤΟ ΧΩΝΙ
1.250
1.180
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.200
1.190
70
60
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ
21-27/3/16 14-20/3/16
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
23.050
24.230
ΑΓΟΡΑ
14.250
19.210
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
7.380
5.080
ΕΠΕΝΔΥΣΗ
6.740
6.540
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
4.350
4.420
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
2.020
2.000
FINANCE & MARKET VOICE
1.590
1.550
ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
1.040
1.060
930
950
ΠΡΙΝ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ
22-27/3/16 15-20/3/16
ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
5.594
5.636
GOAL NEWS
4.786
5.201
LIVE SPORT
4.426
4.775
SPORTDAY
3.924
4.048
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
2.614
2.790
ΓΑΥΡΟΣ
2.064
2.238
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
1.974
2.336
ΠΡΑΣΙΝΗ
1.698
1.818
728
916
ΓΑΤΑ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
21-26/3/16 14-19/3/16
ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
8.170
8.390
ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες)
-
-
Ακραία σύγκρουση κυβέρνησης - ΔΟΛ «Φωτιές» άναψε το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Τα Νέα» της Τρίτης, στο οποίο γινόταν λόγος για «τρύπες» στα «πόθεν έσχες» του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, συνεχίζοντας έτσι τον πόλεμο φθοράς που έχει ανοίξει ο ΔΟΛ με την κυβέρνηση. Παίρνοντας τη σκυτάλη από το «Βήμα» και τη… γάτα των Ιμαλαΐων, το δημοσίευμα των «Νέων» επικεντρώθηκε σε «παραλείψεις στις δηλώσεις πόθεν έσχες του Πρωθυπουργού» με την απόκρυψη ακινήτου μιας Ομόρρυθμης Εταιρείας στην οποία συμμετείχε μαζί (και) με τον υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά. Η συγκεκριμένη εταιρεία εμφανίζεται να έχει αποκτήσει ακίνητο στη Σέριφο, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, με αποτέλεσμα να προκαλέσει την «οργή» του Μαξίμου, το οποίο λίγη ώρα αργότερα απάντησε με σκληρή ανακοίνωση στην οποία επιτέθηκε στον Σταύρο Ψυχάρη και χαρακτηρίζεται «άνθρακες ο θησαυρός», καθώς, όπως τονίζεται, τόσο ο πρωθυπουργός όσο
και ο Νίκος Παππάς είχαν δηλώσει κανονικά από το 2010 τη συμμετοχή τους στη συγκεκριμένη εταιρεία. Αυτό όμως ήταν μόνο η αρχή... Τα «Νέα» απάντησαν μέσω της ιστοσελίδας τους, αναρτώντας την επίμαχη δήλωση «πόθεν έσχες» – όπου δεν φαίνεται να έχει δηλωθεί η εν λόγω εταιρεία –, με το Μαξίμου να περνά στην αντεπίθεση και να υπενθυμίζει δημοσίευμα της εφημερίδας από τον Σεπτέμβριο του 2010 για τα «πόθεν έσχες» πολιτικών, στο οποίο ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται το 2008 μέτοχος της επίμαχης εταιρείας, δηλώνοντας ωστόσο ότι έχει ήδη (από το 2010) αποχωρήσει. Το «γαϊτανάκι» συνεχίστηκε και την Τετάρτη, με δημοσίευμα των «Νέων» να κάνει λόγο για «αίσθηση αυτοσχεδιασμού» από τις απαντήσεις του πρωθυπουργού και για «απουσία τεκμηρίωσης», ενώ το Μαξίμου επέλεξε να απαντήσει (ξανά) με σκληρό τρόπο, αναφέροντας πως «ο κ. Ψυχάρης και τα “Νέα” επιλέγουν τον αυτοεξευτελισμό, με
πρωτοσέλιδα που “αποκαλύπτουν” υποτιθέμενα σκάνδαλα του Πρωθυπουργού». Στη συνέχεια το Μαξίμου επισήμανε ότι «η εποχή που τα “θαλασσοδάνεια”, η φοροδιαφυγή μέσω off-shore και η απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων διέθεταν απόλυτη πολιτική κάλυψη και η διαπλοκή παρέμενε ατιμώρητη, έχει περάσει για την Ελλάδα, οριστικά». Και μέσα σε όλα αυτά πήγε να «χωθεί» κι ο Κυριάκος Μητσοτάκης εγκαλώντας την κυβέρνηση και… βρήκε τον μπελά του, αφού το Μαξίμου ζήτησε να δημοσιοποιηθούν τα «πόθεν έσχες» του με αφορμή την ανάμειξη Παπασταύρου στο σκάνδαλο των Panama Papers! Έτσι βρισκόμαστε εν μέσω μίας κόντρας, η οποία, αν και έχει ανεβάσει το θερμόμετρο, βασικά αφορά τυπικές παραλείψεις χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο και απλώς εντάσσεται στη διαμάχη του ιδιοκτήτη του ΔΟΛ με την κυβέρνηση. Το μόνο σίγουρο είναι πως δεν θα είναι το τελευταίο επεισόδιο που θα παρακολουθήσουμε…
ΑΝΤ1 και Real FM σέρνουν τον χορό…
«Ντούκου» τα λεφτά των αδειών
Αδιαφιλονίκητη είναι η κυριαρχία του Real FM στις μετρήσεις ακροαματικότητας των ερτζιανών, ενώ το ίδιο… μονοπώλιο τείνει να αναπτύξει και ο ΑΝΤ1 στις τηλεθεάσεις, καθώς δεν λένε και οι δύο να «ξεκολλήσουν» από την πρώτη θέση στους αντίστοιχους πίνακες σε ραδιόφωνο και τηλεόραση. Συγκεκριμένα, όσον αφορά τις ραδιοφωνικές μετρήσεις, «συνήθεια» έχει γίνει να είναι πρώτος στις μετρήσεις ο σταθμός του Νίκου Χατζηνικολάου, με Μελωδία και ΣΚΑΪ να ακολουθούν, ενώ από κοντά βρίσκονται Ρυθμός και Athens DJ. Στην τηλεόραση πάλι, ο ΑΝΤ1 φέτος «σέρνει» τον χορό έχοντας αφήσει τον Alpha στη δεύτερη θέση και το Mega τρίτο και… καταϊδρωμένο. Χαρακτηριστικά είναι τα νούμερα θεαματικότητας για την εβδομάδα 21 έως 27 Μαρτίου, όπως προκύπτουν από τη Nielsen, όπου ο ΑΝΤ1 έχει συγκεντρώσει 17,1%, με τον Alpha να ακολουθεί με 14,2%. Στο 12,1% βρίσκεται το Mega, και στη συνέχεια βρίσκονται το Star με 11,4%, ο ΣΚΑΪ με 9,1%, το E-TV με 7,5%, η ΕΡΤ-1 με 5,3%, η ΕΡΤ-2 με 2,7% και τέλος το Μακεδονία TV με 1 ποσοστιαία μονάδα.
Και μέσα σε όλα τα άλλα προβλήματα που έχει η κυβέρνηση (προσφυγικό, δανειστές, ΔΟΛ κ.λπ.) ο Νίκος Παππάς δεν έχει ξεχάσει και το θέμα των αδειών. Μάλιστα, μιλώντας στην ιστοσελίδα news247, έβγαλε και είδηση καθώς ανακοίνωσε πως μέχρι 15 Απριλίου θα έχει αναρτηθεί το τεύχος της προκήρυξης του διαγωνισμού για τις τηλεοπτικές άδειες. Αναφέρθηκε επίσης σε έναν δημόσιο φορέα, που θα αναλάβει τις μετρήσεις τηλεθέασης, διασφαλίζοντας έτσι την αξιοπιστία τους, ενώ δεσμεύτηκε ότι μέχρι τις 20 του μηνός θα έχει ξεκινήσει και το Μητρώο On Line Media, στο οποίο θα εγγράφονται τα διαδικτυακά ΜΜΕ. Η σημαντικότερη είδηση όμως βγήκε από ρεπορτάζ της ιστοσελίδας typologies.gr, που αναφέρει πως το σχέδιο προβλέπει ότι, μόλις ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός, οι «νικήτριες» εταιρείες που θα έχουν αποκτήσει τις τέσσερις άδειες εθνικής εμβέλειας, θα πρέπει εντός 15θημέρου να καταβάλουν «ντούκου» το αντίτιμο, το οποίο και ξεκινάει από τα 3,5 εκατ. ευρώ… Οι κακές γλώσσες ήδη αναφέρουν πως ένας από τους λόγους που δεν τα έχουν βρει ακόμα η κυβέρνηση με τους (περισσότερους) καναλάρχες είναι το «παζάρεμα» για τα λεφτά που πρέπει να δοθούν «μπροστά», καθώς εκείνοι ζητούν διακανονισμό με προκαταβολή και δόσεις. Ίδωμεν…
Η ποντικίνα των media
Mικρά - Μικρά
ËΑΠΕΡΓΟΥΝ σήμερα οι δημοσιογράφοι, στεκόμενοι δίπλα σε όλη την κούς σταθμούς σε όλη την Ελλάδα. ËΚΟΙΤΑ να δεις που μέσα σε χρόκοινωνία, τους άνεργους, τους εργαζόμενους, τους απλήρωτους και νο dt θα γίνει σημείο αναφοράς για λίγες μέρες η Λέσβος. Ήταν να μην τους συνταξιούχους, απέναντι στα μνημόνια.ËΟΠΩΣ αναανακοινώσει ο Πάπας πως θα την επισκεφθεί. Ως διά μαγείας όλη η κοίνωσε η ΕΣΗΕΑ, στη διάρκεια της 24ωρης απεργίας θα Βουλή (κι όχι μόνο) θα βρεθεί εκεί. Για να δείξουν τη στήριξή τους υπάρξει ένα 15λεπτο απεργιακό δελτίο για τα ραδιόφωστους πρόσφυγες βεβαίως βεβαίως. Μη νομίζετε τίποτε άλλο… να (13:15-13:30) και ένα αντίστοιχο για τους τηλεοπτιËΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ δεν έχουν φύγει πάνω από τη Μεσογείκούς σταθμούς (20:00-20:15). ËΚΑΙ ΑΝ μπορούμε να ων. Κρίσιμο το σημερινό έκτακτο Δ.Σ. των μετόχων ευχηθούμε κάτι, θα είναι: περισσότεροι στους δρόμους του Mega. Κρίσιμο όχι γιατί αναμένεται να παρθούν ο κ ό αγι και λιγότεροι για… καφέ. ËΕΠΕΣΑΝ «καμπάνες» από την αποφάσεις, αλλά γιατί σε μία πυριτιδαποθήκη καΤο μπ τούκου ν ΕΣΗΕΑ. Πειθαρχικές διώξεις ασκήθηκαν σε δημοσιονείς δεν ξέρει αν έχει ο διπλανός του κάνα σπίρτο υ ο κ ντού γράφους για τη στάση τους στο δημοψήφισμα υπέρ του πάνω του… ËΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ρεπορτάζ παρουσιά«Ναι». ËΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ, ο γενικός διευθυντής ενημέρωζει τα μεσάνυχτα της Κυριακής προς Δευτέρα η εκσης του ΣΚΑΪ Σταμάτης Μαλέλης «έφαγε» ποινή διαγραφής πομπή «Checkpoint Alpha» με τη Γιάννα Παπαδάκου, 18 μηνών από την ΕΣΗΕΑ, ενώ στον Άρη Πορτοσάλτε επιβλήόπου ξετυλίγεται το κουβάρι των ύποπτων διαδρομών θηκε ποινή διαγραφής ενός έτους και στον αρχισυντάκτη του Μποτου μαύρου χρήματος από τη Λίστα Λαγκάρντ μέχρι τη λίστα γδάνου, Νίκο Κονιτόπουλο, διαγραφή έξι μηνών. ËΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, επίτου Παναμά. ËΞΕΚΙΝΗΣΑΝ την περασμένη εβδομάδα τα πολυαναμεπληξη έλαβαν οι Όλγα Τρέμη, Μαρία Σαράφογλου, Μανώλης Καψής και νόμενα X-Factor στον ΣΚΑΪ και Your Face Sounds Familiar στον ΑΝΤ1, Μαρία Χούκλη, ενώ απαλλάχθηκαν οι Γιάννης Πρετεντέρης και Δημήδύο σόου στα οποία έχουν επενδύσει πολλά τα δύο κανάλια. Κυρίως ο τρης Οικονόμου. ËΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙ μία από τις τέσσερις τηλεοπτικές ΣΚΑΪ… Μία απορία μόνο: Δεν ξέρουν πως καλοκαιριάτικα δεν τραβάνε άδειες πανελλαδικής εμβέλειας φαίνεται πως είναι διατεθειμένος ο εφοοι «σούπες»; ËΒΕΒΑΙΑ ό,τι πληρώνεις παίρνεις. Κανόνας! ËΤΟ «Π» την πλιστής Γιάννης Καραγιώργης. Πρόκειται για τον επιχειρηματία που βρίπροπερασμένη Πέμπτη (24.3) πούλησε πανελλαδικά 4.350 φ. Την περασκεται πίσω από την Hellas Net, το δίκτυο με 11 μεγάλους περιφερειασμένη εβδομάδα (31.3) πούλησε 2.168 φ. σε Αθήνα - Πειραιά.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 www.topontiki.gr
Να ξεκινήσει η επαναπροώθηση των επενδυτών παρακαλώ...
39
Δύο θεσµοί, δύο δεσµοί, δύο αδερφές ψυχές...