328 art

Ταινίες σε τόµους

Αυγουστιάτικες βουτιές σε αρχαία ναυάγια

t r a

Η 29 ΠΕΜΠΤ

ονή µ α ν α ε ίδες σκεται σ ται τ ί υ ρ ρ β ς υ ί ο ρ ςσ λλά χω ασώζε ι α δ , Ο καφέ ς ο ν ά λ ο πόλ Πα ηντάχρ ο µ ρ ο κ δ β Α Ε ο Τ νετίας: ε Β λ ά β Φεστι νεις πί δύο ί ε α ε θ λ ε ά π ν τ Μπιε λιγουν ό Χ ό ρ ε τ Πιο αρισ

Ι Κ Ι Τ ΠΟΝ

013 ΣΤΟΥ 2

Νο 328

ΑΥΓΟΥ

«Φασαριόζοι» φίλοι από τα παλιά

02/22 ∆ελτίο καιρού

29/8 -4/9

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

ΠΑΝΤΟΣ ΚΑΙΡΟΥ

Ο ΜEΓΑΣ ΑΝΗΦΟΡIΖΩΝ «Το πρόβλημα δεν είναι αν ένας άνθρωπος της Τέχνης λέει καλά λόγια για τον πρωθυπουργό. Οι άνθρωποι του πολιτισμού δεν βρίσκονται εκτός κοινωνίας»: Αυτή ήταν η απάντηση του Γιάννη Σμαραγδή στα επικριτικότατα σχόλια που γράφτηκαν για τα… παραπάνω από υπερβολικά καλά λόγια που αντάλλαξε με τον Αντώνη Σαμαρά . Βεβαίως, δεν απαγορεύεται να πει κανείς καλά λόγια. Ούτε οι καλλιτέχνες πρέπει να κρατούν αποστάσεις από την πολιτική. «Στις δύσκολες συγκυρίες δεν έπαψα να στέλνω στον πρωθυπουργό τη θετική μου ενέργεια, και θα ήταν καλό όλοι οι Έλληνες να στέλνουν θετική ενέργεια», συμπλήρωσε ο σκηνοθέτης. Άντε να το κάνουμε, αν αυτός είναι ο πολιτικός τρόπος να πάνε τα πράγματα καλύτερα. Να ακολουθήσουμε τη συμβουλή του και να στείλουμε ολόκληρα κύματα από αυτή την περίφημη, πια, «θετική ενέργεια». Μόλις την ανακαλύψουμε όμως. Γιατί, προς το παρόν, ψάχνουμε να βρούμε αυτόν τον «Μεγάλο ανηφορίζοντα» που – όπως μας διαβεβαίωσε ο πρωθυπουργός της χώρας – αναφέρεται διαρκώς στο έργο του Καζαντζάκη και μοιάζει με τον Γιάννη Σμαραγδή. Επίσης προσπαθούμε να καταλάβουμε πώς γίνεται να είναι μαντινάδα – δηλαδή ομοιοκατάληκτοι δεκαπεντασύλλαβοι –, όπως υποστήριξε ο καλλιτέχνης, το «Σαν ήλιος βγήκες φωτεινός στ΄Αμερικής το αλώνι κι έλαμψες κι ήρθες νικητής και

Πιο αριστερό Χόλιγουντ πεθαίνεις (στο ταμείο)

σ’ αγαπάμε όλοι»… Και επειδή συμφωνούμε με τον Γ. Σμαραγδή πως «άλλο κριτική και άλλο προσωπικά σχόλια», διαβάζουμε και κριτικές στον ξένο Τύπο, όπως π.χ., στη «Monde» ή στη «Guardian» για τον « Ελ Γκρέκο» παράλληλα με κριτικές ταινιών που γύρισαν τα τελευταία χρόνια άλλοι Έλληνες σκηνοθέτες, οι οποίοι χωρίς τόση… «θετική ενέργεια» κατάφεραν εντούτοις να δημιουργήσουν μια θετική εικόνα για το ελληνικό σινεμά. Σίσσυ Παπαδάκη

ΕΒΔΟΜΗΝΤΑΧΡΟΝΟ, ΑΛΛΑ ΧΩΡΙΣ ΡΥΤΙΔΕΣ ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΝΕΤΙΑΣ… Μπορεί το αρχαιότερο φεστιβάλ κινηματογράφου στον κόσμο να κλείνει τα 70 του χρόνια, αλλά καταφέρνει πάντα κάθε χρόνο τέτοια εποχή να στρέφει την προσοχή στο νησί Λίντο της Βενετίας και να εντάσσει στο πρόγραμμά του το παρελθόν, τιμώντας και το μέλλον – το 3D βρίσκει τον χώρο του στις ταινίες έναρξης και λήξης, ενώ για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά επιλεγμένες ταινίες θα προβάλλονται καθημερινά σε on line streaming. Σε αυτό το κλίμα συναντιέται και το παρελθόν με το μέλλον της ελληνικής κινηματογραφικής δημιουργίας. Η 70ή Μόστρα είναι αφιερωμένη εξ ημισείας στον Θόδωρο Αγγελόπουλο και τον Φεντερίκο Φελίνι, και αυτό γίνεται ευδιάκριτο από την αφίσα που συνδυάζει εικονογραφικά τις ταινίες «Μια αιωνιότητα και μια μέρα» και «Το πλοίο φεύγει», ενώ στο διαγωνιστικό τμήμα συναντάμε τη δεύτερη μόλις ταινία του Αλέξανδρου Αβρανά «Miss Violence». Ελληνικό χρώμα θα υπάρχει και στο project «Venezia 70 – Future reloaded», αφού μεταξύ των 70 σκηνοθετών που συμμετέχουν είναι και οι Γιώργος Λάνθιμος και Αθηνά Ραχήλ Τσαγκάρη. Το 70ό Φεστιβάλ Βενετίας άνοιξε μόλις χτες με το πολυαναμενόμενο «Gravity» του Αλφόνσο Κουαρόν με τους Τζορτζ Κλούνεϊ και Σάντρα Μπούλοκ, το οποίο στην Ελλάδα θα δούμε μέσα στον Νοέμβριο, και θα κλείσει στις 7 Σεπτεμβρίου

art ΠΟΝΤΙΚΙ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

Παναγής Δ. Κουτουφάς

με τη νέα ταινία του Τιερί Ραγκομπέρτ «Amazonia». Στο διαγωνιστικό τμήμα ο Αλέξανδρος Αβρανάς θα έρθει αντιμέτωπος με ταινίες όπως αυτές των Τέρι Γκίλιαμ («The Zero Theorem»), Φιλίπ Γκαρέλ («La Jalousie»), Στίβεν Φρίαρς («Philomena»), Ντέιβιντ Γκόρντον Γκριν («Joe»), Ξαβιέ Ντολάν («Tom a la Ferme»), Τσάι Μινγκ-Λιανγκ («Stray Dogs»), Χαγιάο Μιγιαζάκι («Kaze Tachinu») και Έρολ Μόρις («The Unknown Known»), ενώ εκτός συναγωνισμού θα προβληθούν οι νέες δημιουργίες των Κιμ Κι-ντουκ («Moebius»), Πατρίς Λεκόντ («Une Promesse»), Πολ Σρέιντερ («The Canyons»), Λούκας Μούντισον («We Are the Best»), Σίον Σόνο («Why Don’t you Play in Hell?»), Τζον Κροκίντας («Kill Your Darlings») κ.ά. Την απόφαση για το ποιος θα πάρει τον Χρυσό Λέοντα και τα υπόλοιπα βραβεία θα πάρει η κριτική επιτροπή, της οποίας φέτος προεδρεύει ο Μπερνάρντο Μπερτολούτσι και αποτελείται από τους Μαρτίνα Γκέντεκ, Πάμπλο Λαράιν, Ρενάτο Μπέρτα, Ζιανγκ Γουέν, Αντρέα Άρνολντ, Βιρζινί Λεντογιέν, Ρουίτσι Σακαμότο και Κάρι Φίσερ. Και φυσικά να μην ξεχάσουμε ότι η Μόστρα διαθέτει και… «μόστρα», ήτοι ένα διάσημο κόκκινο χαλί, το οποίο πατάνε πολλοί και μεγάλοι αστέρες του κινηματογράφου κάθε χρόνο, εβδομήντα χρόνια τώρα… Σόνια Μαγγίνα

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ Χρυσούλα Παπαϊωάννου

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Χριστίνα Διακογιάννη

ΑRT DIRECTOR Δημήτρης Λύρας

Κωνσταντίνος Ρήγας

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου ΕΜΠΟΡΙΚO TMHMA: Μ. Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226

Υπάρχει μία ωραία και «γκράντε» σκηνή λίγο πριν από το τέλος της ταινίας «Lone Ranger». Ένα ολόκληρο τρένο με τεράστιο φορτίο ασημιού, κλεμμένο απ’την ιερή γη σφαγμένων ιθαγενών της Βόρειας Αμερικής, κατακρημνίζεται με πάταγο από μια γέφυρα σ’ένα ποτάμι. Στον βυθό καταλήγει και ο «κακός» λευκός επιχειρηματίας που λάδωσε πολιτικούς, συκοφάντησε τους Τσερόκι προκαλώντας την εξόντωσή τους από το ιππικό κι οργάνωσε τη σιδηροδρομική σύζευξη ανατολικών και δυτικών ΗΠΑ για να γίνει πανίσχυρος και κροίσος. Για όσα «αμερικανάκια» μεγάλωσαν έχοντας αφομοιώσει στα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας μία σειρά από εικόνες προόδου του τύπου «το τρένο ένωσε τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό», «έφερε την οικονομική ανάπτυξη και τον πολιτισμό» και τα τοιαύτα, η σκηνή πρέπει να σοκάρει. Κλέφτες και φονιάδες και δολοπλόκοι κυριαρχούν σ’αυτή την ταινία, συντρίβοντας εντυπωσιακά τα στερεότυπα. Το «Lone Ranger», σε σκηνοθεσία του Γκορ Βερμπίνσκι και με πρωταγωνιστές τον Τζόνι Ντεπ στον ρόλο του μισο-τρελού και μισο-σοφού Ινδιάνου Τόντο και τον Άρνι Χάμερ στον ομώνυμο ρόλο, δεν θέλουν να τη δουν οι Αμερικάνοι. Έχει ήδη βάλει «μέσα» την παραγωγό εταιρεία Disney εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια. Κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Δεν έχει τίποτα το απλοϊκά ηρωικό σαν τα παλιά καλά γουέστερν με το άσπρο - μαύρο: καλοί - κακοί, καουμπόηδες και Ινδιάνοι, μονομαχίες, μπαλέτα και γρονθοκοπήματα σχεδόν χωρίς λόγο στο σαλούν, μια τρυφερή γυναίκα κάπου στο βάθος και κάμποσοι σιωπηλοί Κινέζοι μετανάστες σε... όγδοο πλάνο. Τι συνέβη; Κακός υπολογισμός των τάσεων της αγοράς (νεοελληνιστί... «marketing misjudgment»); Πιθανώς. Αλλά όχι μόνον. Διάβασα κάμποσες κριτικές σε ξένες εφημερίδες, κυρίως αμερικάνικες και βρετανικές. Οι περισσότερες μιλούν για ένα υπερφιλόδοξο και φλύαρο θέαμα που κουράζει, ενώ ακόμη και οι θετικές μιλούν για «απολαυστική περιπέτεια». Έμεινα κατάπληκτος, γιατί, τουλάχιστον στα δικά μου μάτια, ήταν η πιο πολιτικοποιημένη ταινία εποχής που έβγαλε το μέινστριμ σινεμά του Νέου Κόσμου τα τελευταία χρόνια. Πιο αριστερό Χόλιγουντ πεθαίνεις (στο ταμείο). Οι πολιτικές ανατροπές ξεκινάνε από τον πυρήνα της ιστορίας, έτσι όπως διαμορφώθηκε ήδη από τη δεκαετία του 1930 (ο Lone Ranger ξεκίνησε ως ραδιοφωνική σειρά το 1933) κι έφτασε μέχρι τη μεγάλη και την τηλεοπτική οθόνη – στη δεκαετία του ’70 θυμάμαι να προβάλλεται και στην ελληνική τηλεόραση. Ο Ινδιάνος Τόντο δεν είναι υπηρέτης του Lone Ranger, αλλά ο «αρχηγός» του ντουέτου. Η γη δεν ανήκει στους βιομήχανους εκμεταλλευτές, αλλά στους ανθρώπους που την αγαπάνε και την καλλιεργούν ήπια. Η διαπλοκή ανάμεσα στην ισχύ της βίας, του χρήματος και της προπαγάνδας είναι παντοδύναμη. Η βασική ατάκα της ταινίας δίνει και τη χαριστική βολή: «Αν είναι έτσι το να είσαι νόμιμος [σ.σ.: αμοραλιστής, διεφθαρμένος και φονιάς, όπως οι πολιτικάντηδες, οι στρατιωτικοί και οι μπίζνεσμεν στο συγκεκριμένο φιλμ], τότε εμείς θα είμαστε παράνομοι». Μα να θέλουν μερικοί πάμπλουτοι σταρ του Χόλιγουντ να ξαναγράψουν τη λαμπρή ιστορία της κατάκτησης της Δύσης; Ντροπή... Γιώργος Ι. Αλλαμανής

ποντικιart

29/8 -4/9

Ραντάρ 03/23

www.topontiki.gr

Η έννοια της προσφοράς και της αλληλεγγύης πλέον έχει – και – την ευωδιά και την αίσθηση χαλάρωσης που μόνο ένας καφές προσφέρει.

Ο καφές σου βρίσκεται σε αναμονή Μέχρι τώρα έχουμε συνηθίσει να είναι η κλήση μας σε αναμονή. Για να μη μιλήσουμε για την αναμονή σε ουρές για τακτοποίηση λογαριασμών. Αναμονές όλες τους, το λιγότερο, εκνευριστικές. Όχι όμως και η αναμονή για τον «καφέ που περιμένει». Ένα διεθνές κίνημα δωρεάς… καφέ που βασίζεται στην ανιδιοτελή προσφορά των πολιτών προς αυτούς που δεν μπορούν να απολαύσουν ούτε την τόσο απλή, καθημερινή συνήθεια, συνδεδεμένη τόσο με παρέα και φίλους όσο και με πολύτιμες προσωπικές στιγμές: ένα φλιτζάνι καφέ.

Κίνημα που μετρά έναν αιώνα…

Το διεθνές κίνημα «Ο καφές που περιμένει», ναι, απέκτησε και ελληνικό χρώμα. Πλέον, ένα καφεδάκι θα δίνει χαρά και ικανοποίηση όχι μόνο σε αυτόν που το πίνει, αλλά και σε όποιον το κερνάει Βίκυ Λεβαντή

Η αλήθεια είναι ότι χρειάστηκαν εκατό χρόνια περιπλάνησης για να φτάσει η ιδέα του «καφέ που περιμένει» στην Ελλάδα. Στα τραπεζάκια των εργατικών καφενείων της Νάπολης, στη Νότια Ιταλία, έπεσε για πρώτη φορά, η ιδέα του «caffé sospeso». Ένας προπληρωμένες καφές σε χαμηλότερη τιμή από έναν πελάτη περίμενε τον επόμενο, ο οποίος δεν μπορούσε οικονομικά να τον αγοράσει. Το κίνημα υιοθετήθηκε άμεσα, με μεγάλη επιτυχία, αλλά μετά τον πόλεμο αποδυναμώθηκε. Κι όμως, δέκα χρόνια πριν, η πόλη της Νάπολης, που πρώτη υιοθέτησε τον «εν αναμονή καφέ», έδωσε ξανά σάρκα και οστά στην ιδέα.

Από τη Νάπολη στην Αθήνα μέσω «Σχεδίας» Οι πρώτες χώρες που ακολούθησαν το παράδειγμα της Ιταλίας ήταν η Αυστραλία, η Ρωσία και η Βουλγαρία. Το δίκτυο έγινε γνωστό, σε παγκόσμιο επίπεδο, κυρίως μέσω του Διαδικτύου και των social media. Το αποτέλεσμα ήταν να καταγραφούν επίσημα 162 επιχειρήσεις, σε 17 χώρες και 112 πόλεις. Η Ελλάδα των μνημονίων δεν έμεινε ασυγκίνητη. Το περιοδικό δρόμου «Σχεδία», του οποίου οι πωλητές είναι άνεργοι, άστεγοι ή άνθρωποι με εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας, ήρθε σε επαφή με Έλληνες ιδιοκτήτες καφετεριών και καφενείων για να τσεκάρει τις προθέσεις τους, οι οποίες, όντας ενθαρρυντικές, τους βοήθησαν να το «τρέξουν» μόλις πριν από έναν μήνα. Η λειτουργία του κινήματος είναι απλή: Κάθε πελάτης που αγοράζει τον καφέ του σε μια από τις «συμβεβλημένες» καφετέριες, μπορεί να αγοράσει ακόμα έναν, σε

σχεδόν μισή τιμή, για έναν άνεργο ή άστεγο συνάνθρωπό του. Ο καταστηματάρχης μαζεύει τα λεφτά σε ένα γυάλινο κουτί ή αναγράφει τους προπληρωμένους καφέδες σε ένα εμφανές σημείο, κόβοντας το αντίστοιχο χαρτάκι ή απόδειξη. Το ιδανικό σενάριο είναι κάποια στιγμή να μπει ένας άνθρωπος στο μαγαζί και να ρωτήσει αν υπάρχει διαθέσιμος «καφές που τον περιμένει.

Στην υγειά σας H συνεταιριστική καφετέρια «6» στο Θησείο είναι από τα πρώτα καφενεία που δήλωσαν τη ενεργή συμμετοχή τους στο πρόγραμμα. Ονομάστηκε έτσι, από τους έξι ιδιοκτήτες του, που έμειναν άνεργοι, αλλά δεν το έβαλαν κάτω. Δημιούργησαν κάτι δικό τους, με σκοπό να δώσουν έμφαση στους κατοίκους της γειτονιάς που έχουν ανάγκη. Γι’ αυτό άλλωστε προσφέρουν δωρεάν μαθήματα ξένων γλωσσών και ξεναγήσεις σε μουσεία. Μέχρι σήμερα έχουν διαθέσει 30 προπληρωμένους καφέδες ενώ αρκετοί είναι οι καφέδες που ακόμα... περιμένουν. «Στην αρχή, ο κόσμος ήταν διστακτικός στο να ζητήσει έναν προπληρωμένο καφέ. Πλέον, έρχονται μία και δύο φορές την εβδομάδα» μας λέει η κυρία Γιώτα, μία από τους ιδιοκτήτες του καφενείου. Οι περισσότεροι προέρχονται κυρίως από εστίες ανέργων, αλλά και από πιο μακρινές και υποβαθμισμένες γειτονιές της Αθήνας. Μάλιστα, κάθονται κιόλας για να πιουν τον καφέ τους, ανταλλάσσοντας δύο κουβέντες με τους ιδιοκτήτες. Επομένως, η πρωτοβουλία δεν αφορά την κατεξοχήν ανάγκη του άλλου για μία κούπα καφέ. «Αφορά τη γενικότερη αποδοχή τους από την κοινωνία, τους καταστηματάρχες και τους γείτονες, με απώτερο σκοπό την εμπιστοσύνη και την επικοινωνία» επιβεβαιώνει η ιδιοκτήτρια. Αν περάσετε από το καφενείο, όπως συνηθίζουν πολλοί, για να ενισχύσουν το κίνημα, θα δείτε τα χαρτάκια, που αναρτώνται στον πίνακα, υποδηλώνοντας τους καφέδες που περιμένουν. Εκτός από το όνομα και την ημερομηνία της δωρεάς, τα περισσότερα έχουν κι ευχές, όπως «Στην υγειά σας».

Όλοι μπορούν να κεράσουν ένα καφεδάκι… Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στο καφενείο «Το Περιβολάκι» στα Κάτω Πετράλωνα. Ο αστικός συνεταιρισμός που δημιούργησαν οι τέσσερις ιδιοκτήτριες βασισμένος στις αρχές της αλληλέγγυας οικονομίας, της ισοτιμίας και της συντροφικότητας, δεν γινόταν να μην αγκαλιάσει ένα παρόμοιο κίνημα. Παρ’ ότι άκουσαν πρόσφατα για πρώτη φορά την ύπαρξη του δικτύου, πάντα έδιναν ένα πιάτο φαγητό σε μεγάλους και παιδιά που δεν έχουν να φάνε. «Οι πελάτες δείχνουν να ενδιαφέρονται έμπρακτα, χωρίς να σημαίνει

ότι όλοι βρίσκονται σε καλή οικονομική κατάσταση» μας λέει η κυρία Μαρία, μία από τις ιδιοκτήτριες του μαγαζιού. Κάθε είδος καφέ είναι διαθέσιμο κι ας είναι προσφορά. «Μας έχουν ζητήσει τα πάντα κι ό,τι μας έχει ζητηθεί το έχουμε προσφέρει» τονίζει ο υπάλληλος του καφενείου - ουζερί «Ακροβάτης» στη πλατεία Βάθη, που μέχρι στιγμής έχει δώσει περισσότερους από 25 προπληρωμένους καφέδες. Τι γίνεται όμως όταν τεθεί ζήτημα εκμετάλλευσης; «Πάντα υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις εκμετάλλευσης. Φαίνεται,

πάντως, ποιος έχει πραγματική ανάγκη. Ιδίως στη γειτονιά, τους ξέρουμε όλους». Σε τρεις ακόμη καφετέριες – «The Bar Project», «Verve» και «Στα καλά καθούμενα» – μπορείτε να προπληρώσετε – άρα και να κεράσετε – έναν καφέ. Αν διακρίνετε όμως και σε άλλα μαγαζιά το ειδικό αυτοκόλλητο αλλά και τις αφίσες της πρωτοβουλίας «Ένας καφές σε περιμένει», μαζί με το λογότυπο της «Σχεδίας», τότε σημαίνει ότι το δίκτυο μεγαλώνει και περισσότεροι καφέδες περιμένουν όσους τους έχουν ανάγκη.

04/24 Μοτέρ

29/8 -4/9

ποντικιart

www.topontiki.gr

r

Mo

s

ent

rum

nst tal I

me

rs Ga

Horns

Ende Seventh Son

Ανέκαθεν το Χόλιγουντ «τσιμπούσε» πετυχημένα βιβλία για να τα μεταφέρει στο σινεμά. Τα τελευταία χρόνια, όμως, γυρίζονται ολόκληρα σίριαλ. Η νέα μόδα είναι οι σειρές βιβλίων να μεταφέρονται σε συνέχειες. Τη μερίδα του λέοντος έχουν οι μεταφυσικές ιστορίες Σόνια Μαγγίνα

Σ

τις 15 Οκτωβρίου του 1939 το «Όσα παίρνει ο άνεμος», βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Μάργκαρετ Μίτσελ, έκανε πρεμιέρα στην Ατλάντα για να σαρώσει τα πάντα στο πέρασμά του, να κερδίσει τέσσερα Όσκαρ, να τυλίξει με αθανασία τη Σκάρλετ Ο’ Χάρα της Βίβιαν Λι και τον Ρετ Μπάτλερ του Κλαρκ Γκέιμπλ και εν τέλει να γίνει ένας κινηματογραφικός μύθος. Έκτοτε ο κινηματογράφος έχει βουτήξει αναρίθμητες φορές στην απύθμενη δεξαμενή της λογοτεχνίας – άλλοτε με τον καλύτερο κι άλλοτε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, άλλοτε παραδίδοντας αριστουργήματα κι άλλοτε τερατουργήματα... Τα τελευταία χρόνια όμως οι όροι αυτής της «συναλλαγής» έχουν αλλάξει. Ο «Άρχοντας των δαχτυλιδιών» του Τόλκιν σε ένα μικρότερο ποσοστό, η μεγάλη σειρά βιβλίων του Χάρι Πότερ κυρίως, και εσχάτως η σειρά βιβλίων «Λυκόφως» της Στέφανι Μέγιερ, δημιούργησαν μία «μόδα» ταινιών - σίριαλ. Ειδικά με την +1 ταινία που σχεδόν επέβαλαν οι παραγωγοί του «Λυκόφωτος» γυρίζοντας το τελευταίο βιβλίο «Χαραυγή» σε δύο ταινίες για να επωφεληθούν το μέγιστο δυνατό. Άμεσα ακολούθησαν και οι παραγωγοί του Χάρι Πότερ γυρίζοντας τους «Κλήρους του θανάτου», το έβδομο και τελευταίο βιβλίο της σειράς της Ρόουλινγκ, σε δύο ταινίες. Νομίζω ότι αν ο Πίτερ Τζάκσον γύριζε τον

Ταινίες σε «Άρχοντα των δαχτυλιδιών» τώρα, οι παραγωγοί θα απαιτούσαν δύο ταινίες για κάθε βιβλίο... Ίσως γι’ αυτό ακριβώς να δημιουργήθηκε και η ανάγκη μιας νέας σειράς ταινιών, υπό τον τίτλο «Χόμπιτ», με την πρώτη στις οθόνες μας πέρυσι τον Δεκέμβριο και τη δεύτερη να έρχεται τον ίδιο μήνα του 2013.

Ψάχνοντας νέο κοινό Νέα αγορά, νέο κοινό, νέες πηγές εσόδων για τα αμερικανικά στούντιο αποτελούν οι σειρές ταινιών βασισμένες σε τριλογίες, τετραλογίες κ.λπ. βιβλίων ή, όπως είπε ο βετεράνος ηθοποιός Τζέιμς Κάαν πριν από λίγους μήνες στο Φεστιβάλ των Κανών, «το Χόλιγουντ πλέον δεν γυρίζει ταινίες, αλλά σίριαλ για τον κινηματογράφο». Η τάση αυτή τροφοδοτήθηκε πέρυσι με τους «Αγώνες πείνας» της Σούζαν Κόλινς, μια τριλογία βιβλίων που συμπληρώνεται με τη «Φωτιά» και την «Κοτσυφόκισσα». Το τρίτο βιβλίο έχει ήδη προγραμματιστεί να γυριστεί δύο ταινίες. Λογικό κι επόμενο όταν οι «Αγώνες πείνας» με προϋπολογισμό μόλις 78 εκατ. δολάρια απέφεραν στο στούντιο από την προβολή τους σχεδόν 700 εκατ. δολάρια σε εισπράξεις. Η «Φωτιά» αναμένεται να βγει στα σινεμά τον Νοέμβριο του 2013. Τη σκυτάλη στον χορό των ταινιών που βασίζονται σε σειρά βιβλίων έρχονται να πάρουν τα «Θανάσιμα εργαλεία» της Κασάνδρα Κλερ, μια σειρά έξι μέχρι τώρα βιβλίων – ήδη έχει ανακοινωθεί και η έκδοση του έβδομου. Η «Πόλη των Οστών», το πρώτο βιβλίο, έχει ήδη γυριστεί σε σκηνοθεσία Χάραλντ Σβαρτ και θα προβληθεί στην Ελλάδα στις 29 Αυγούστου. Βρικόλακες, μάγοι, ξωτικά, λυκάνθρωποι, άγγελοι και δαίμονες, μεγάλοι έρωτες και η αιώνια μάχη μεταξύ Καλού και Κακού – με πολλές σκηνές δράσης και όχι μόνο.

Παταγώδεις αποτυχίες Η εκδοτική επιτυχία δεν αποτελεί εγγύηση ότι η μεταφορά τους στον κινηματογράφο θα είναι εξίσου κερδοφόρα. Το «Έραγκον» (2006) με την παρουσία των Τζέρεμι Άιρονς

και Τζον Μάλκοβιτς, πρώτο βιβλίο της τετραλογίας του Παζολίνι, και «Το αστέρι του Βορρά» (2007) με τον Ντάνιελ Κρεγκ και τη Νικόλ Κίντμαν πρωταγωνιστές, βασισμένο στην τριλογία βιβλίων του Φίλιπ Πούλμαν, υπήρξαν παταγώδεις αποτυχίες, εξ ου και έχουν παραμείνει μοναδικές περιπτώσεις. Ακόμη και το «Χρονικό της Νάρνια» του Λιούις, που έχει ήδη δώσει στο κοινό τρεις ταινίες από τη σειρά επτά βιβλίων, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί απόλυτα επιτυχημένο. Τα δε «Όμορφα πλάσματα» υπήρξαν απογοητευτικά μέτρια – με μόνη εξαίρεση μια εξαιρετική σκηνή μεταξύ Τζέρεμι Άιρονς και Έμα Τόμσον. Με δυσκολία τα υπόλοιπα τρία βιβλία των Μάργκαρετ Στολ και Γκαρσία Καμί θα βρουν τον δρόμο τους προς τα σινεμά. Στις αρχές του 2010 προβλήθηκε στις αίθουσες η ταινία «Πέρσι Τζάκσον – Η κλοπή της αστραπής», βασισμένη στο πρώτο από τα επτά βιβλία του Ρικ Ρίορνταν – μάλιστα λόγω του κεντρικού ρόλου που παίζει η αρχαιοελληνική μυθολογία στα βιβλία, ο σκηνοθέτης Κρις Κολόμπους και οι πρωταγωνιστές Λόγκαν Λέρμαν (στον κεντρικό ρόλο) και Πιρς Μπρόσναν είχαν βρεθεί στην Ελλάδα για την πρεμιέρα της ταινίας. Με κόστος 95 εκατ. δολάρια και κέρδη 225 εκατ. δολάρια κανείς δεν μπορεί να τη χαρακτηρίσει αποτυχημένη, αλλά σίγουρα δεν έκανε τον πάταγο που περίμενε η 20th Century Fox. Ωστόσο τα βιβλία αποτελούν εκδοτικό φαινόμενο, το καστ συμπληρώνεται από τον Σον Μπιν και τη Ροζάριο Ντόσον, όλο το υλικό είναι πρόσφορο και η δεύτερη ταινία, με τίτλο «Η θάλασσα των τεράτων», είναι έτοιμη να προβληθεί στα ελληνικά σινεμά στις 5 Νοεμβρίου.

Νέα στοιχήματα Τέλη του 2013 και αρχές του 2014 θα προβληθούν επίσης τρεις ταινίες βασισμένες σε βιβλία: Το «Horns», βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζο Χιλ, φέρνει στις μεγάλες οθόνες έναν κερασφόρο Ντάνιελ Ράντκλιφ (Οκτώβριο του 2013 στις ΗΠΑ) σε σκηνοθεσία του Αλεξάντερ Αζά. Ακολουθεί το «Ender’s game» (Νοέμβριο του 2013

ΠΟΝΤΙΚΙart

29/8 -4/9

Μοτέρ 05/25

www.topontiki.gr

Per

cy J

ack

son

Hung

er G

ame

s

...τόµους στις ΗΠΑ) του Όρσον Σκοτ, με τον Άσα Μπάτερφιλντ στον ομώνυμο ρόλο και τους Χάρισον Φορντ, Μπεν Κίνγκσλεϊ, Βαϊόλα Ντέιβις και Αμπιγκέιλ Μπρέσλιν, σε σκηνοθεσία του Γκάβιν Χουντ. Ωστόσο το πρώτο εμπόδιο το σήκωσε ο ίδιος ο συγγραφέας όταν προέβη σε σκληρές αντιομοφυλοφιλικές δηλώσεις και ξεσήκωσε μέχρι και μποϊκοτάζ απέναντι στην ταινία. Όταν η ταινία θα φτάσει στις αίθουσες θα μάθουμε πόσο του έχει στοιχίσει. Η δεύτερη ταινία που θα δούμε αρχές του 2014 είναι «Ο έβδομος γιος» – βασισμένο στο βιβλίο «Ο μαθητευόμενος του Σπουκ» του Τζόσεφ Ντιλέινι – σε σκηνοθεσία Σερκέι Μποντρόφ με τους Τζεφ Μπρίτζες, Τζούλιαν Μουρ, Μπεν Μπαρνς και Αλίσια Βικάντερ.

Στον δρόμο για τη μεγάλη οθόνη Οι πύλες, πάντως, έχουν ανοίξει διάπλατα και σε αυτό έχει συντελέσει κυρίως ένα κύμα που κατέκλυσε την εφηβική - νεανική λογοτεχνία γεμάτο υπερφυσικούς ήρωες, δράση και έρωτα από τη μία ή βιβλία επικεντρωμένα σε ένα φουτουριστικό - δυστοπικό μέλλον από την άλλη. Μέσα στο 2014 έρχεται – στα ίχνη του «Λυκόφωτος» – το «Vampire Academy» της Ρέιτσελ Μιντ, μια σειρά έξι βιβλίων συνολικά, με την πρώτη ταινία με τίτλο «Blood Sisters» να προβάλεται τον Φεβρουάριο του 2014, στις 14 του μήνα μάλιστα. Η Μιντ εισάγει και ένα νέο είδος ήρωα, τα νταμπίρ, που είναι μισά άνθρωποι - μισά βαμπίρ. Επιχειρεί να δώσει μια άλλη διάσταση στους βρικόλακες, πιο παθητική – μετά τη θετική, «χορτοφαγική» της Μέγιερ, όπου τα σέξι βαμπίρ δεν έτρωγαν ανθρώπους. Σκηνοθετεί ο Μαρκ Γουότερς, τους κεντρικούς ρόλους της Ρόους και του Ντιμίτρι ερμηνεύουν αντίστοιχα οι Ζόι Ντατς και Νταλία Κοζλίφσκι, ενώ στο καστ συναντάμε και τον Γκάμπριελ Μπερν. Για το 2014 έχει ανακοινωθεί και η πρώτη ταινία από τη σειρά βιβλίων «Άγγελοι» («Fallen») της Λόρεν Κέιτ, αν και είναι αμφίβολο κατά πόσο θα προβληθεί όταν ακόμη δεν έχει βρεθεί σκηνοθέτης ή καστ... Αντίστοιχες είναι και οι σειρές βιβλίων με άγγελους, δαίμονες, βρικόλακες

ή λυκανθρώπους, τα δικαιώματα των οποίων έχουν πουληθεί σε στούντιο και βρίσκονται σε στάδιο σχεδιασμού: το «Ρίγος», τριλογία της Μάγκι Στιφβάτερ, και η «Αγγελική σιωπή», τετραλογία της Μπέκα Φιτζπάτρικ, το «Daughter of smoke and bone», τριλογία της Λαίνι Τέιλορ, τα δικαιώματα της οποία ανήκουν πλέον στην Universal, ενώ από τα 12 (!!!) βιβλία του «Οίκου της νύχτας» των Φ. Κ. Καστ και Κριστίν Καστ (συγγραφικό δίδυμο που αποτελείται από μητέρα και κόρη) θα γυριστούν πέντε ταινίες, αρχής γενομένης από το 2015.

Σκοτεινά βιβλία για… φωτεινές εισπράξεις Με ενδιαφέρον αναμένεται – στην κατηγορία των «Αγώνων πείνας» – η «Απόκλιση» της Βερόνικα Ροθ. Το πρώτο βιβλίο της τριλογίας, που αφορά ένα δυστοπικό μέλλον και αποτελεί εκδοτικό φαινόμενο, θα βρεθεί στη μεγάλη οθόνη στις 21 Μαρτίου 2014 με πρωταγωνιστές τους Αϊλίν Γούντλεϊ, Κέιτ Γουίνσλετ, Τζέι Κόρτνεϊ, Άσλεϊ Τζαντ, Μάγκι Κιου, Κρίστιαν Μάντσεν κ.ά. υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Νιλ Μπέργκερ. Μέσα στο 2014 θα δούμε και το «Τεστ», το πρώτο βιβλίο της ιδιαίτερα σκοτεινής τριλογίας του Τζέιμς Ντάσνερ. Τον δρόμο για τις σκοτεινές αίθουσες θα πάρει και το «Chaos Walking», η τριλογία του Πάτρικ Νες με το σενάριο του πρώτου βιβλίου, «The knife of never letting go», στα χέρια του Τσάρλι Κάουφμαν. Για το «Ικνάρσερον» της Κάθριν Φίσερ είχαν ακουστεί μέχρι και τα ονόματα του Τέιλορ Λότνερ και της Έμα Γουότσον, αλλά έκτοτε δεν έχει προχωρήσει ο σχεδιασμός της ταινίας. Τα δικαιώματα του δυστοπικού «Delirium» της Λόρεν Όλιβερ έχει αποκτήσει η Fox, που έσπευσε να αγοράσει και αυτά του «Pure» της Τζουλιάνα Μπάγκοτ πριν καν κυκλοφορήσει το βιβλίο...

Οι επόμενες «9½ εβδομάδες»; Σίγουρα δεν ανήκει στις προηγούμενες κατηγορίες του φανταστικού, υπερφυσικού ή δυστοπικού περιεχομένου, αλλά είναι τριλογία, έχει αποτελέσει παγκόσμιο εκδοτικό

The Ho

bbit

t

Divergen

φαινόμενο, έχει δημιουργήσει «απόγονους» και έχει βρει τον δρόμο της για το σινεμά – περισσότερα από 70 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως δεν είναι κάτι που μπορεί να αγνοήσει η κινηματογραφική βιομηχανία σε μια τριλογία που βασικό συστατικό έχει... το πολύ σεξ. Στην Ελλάδα έχουν πουληθεί περισσότερα από 250.000 αντίτυπα. Ο λόγος για την ερωτική τριλογία της Ε. Λ. Τζέιμς – που ο μισός πλανήτης λατρεύει να μισεί και ο άλλος μισός απλώς λατρεύει – «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι». Η Universal έχει αποκτήσει τα δικαιώματα και έχει ανακοινωθεί η ημερομηνία εξόδου της ταινίας στις ΗΠΑ (1η Αυγούστου του 2014). Θα σκηνοθετήσει η Σαμ Τέιλορ Τζόνσον, που είναι σχετικά άπειρη, αφού έχει μόλις μία ταινία στο ενεργητικό της, το «Nowhere boy» για τα εφηβικά χρόνια του Τζον Λένον. Επικράτησε, μάλιστα, σκηνοθετών όπως ο Γκας Βαν Σαντ και ο Τζο Ράιτ. Οι φήμες, τα στοιχήματα και οι εικασίες για το ποιος θα αναλάβει τους πρωταγωνιστικούς ρόλους του Κρίστιαν Γκρέι και της Αναστάζια Στιλ δεν λένε να κοπάσουν, μια και οι παραγωγοί δεν λένε να αποφασίσουν να ανακοινώσουν τα ονόματα ακόμη – που πάντως περιλαμβάνουν από τον Ράιαν Γκόσλινγκ και τον Ίαν Σομερχάλντερ έως την Αν Χάθαγουεϊ και την Έμα Στόουν. Το μόνο σίγουρο είναι η μήνυση που έκανε η Universal στην εταιρεία ταινιών πορνό Smash Pictures που γύρισε την ταινία «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι: Εκδοχή Χ». Ο κινηματογραφικός κολοσσός απαίτησε αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη, αλλά τελικά συμβιβάστηκε εξωδικαστικά με την Smash...

06/26 Βαρόμετρο

29/8 -4/9

ποντικιart

www.topontiki.gr

Κωστάκη καθώς και έργα που προέκυψαν από δωρέες ή αγορές τα τελευταία χρόνια.

• Στο Αρχαιολογικό Μουσείο ανοίγει έκθεση για τα μεσογειακά παλίμψηστα.

• Στο Βυζαντινό εξετάζεται η ευρεία διάδοση του Αγίου Μάμαντος σε διαφορετικούς λαούς της Μεσογείου από τον 6ο αιώνα ώς τις μέρες μας.

• Στο Μακεδονικό Μουσείο διερευνάται «η Μεσόγειος ως χωροταξικό παράδειγμα διακίνησης ιδεών και λόγου».

• Τέλος, στο Τελλόγλειο θα φιλοξενηθεί έκθεση αφιερωμένη στη χαράκτρια Βάσω Κατράκη.

ΑστικΗ γεωγραφια ΤΟ ΑΚΡΟΠΟΛ ΠΑΛΑΣ ΔΙΑΣΩΖΕΤΑΙ… Όταν το άκουσα δεν πίστευα στα αυτιά μου. «Από μέρα σε μέρα πιάνει δουλειά ο εργολάβος στο Ακροπόλ Παλάς». Πιο πιθανό θα ήταν να δω ελέφαντα στην Ομόνοια παρά εργάτες στο παλιό, μεσοπολεμικό ξενοδοχείο, κάποτε ανάμεσα στην ξενοδοχειακή ελίτ της πρωτεύουσας. Κι όμως. Η είδηση επιβεβαιώθηκε. Πρώτα - πρώτα από το ίδιο το υπουργείο Πολιτισμού, που αγόρασε το κτήριο το 1999 από τον Γιώργο Μπατατούδη, πρόεδρο του ΠΑΟΚ τότε και βασικό μέτοχο της κοινοπραξίας ΑΕΞΕ Ακροπόλ - ΑΛΤΕΚ Α.Ε., η οποία το είχε αγοράσει από αυστριακή εταιρεία. Ο Γ. Μπατατούδης είχε υπογράψει σύμβαση, σύμφωνα με την οποία από τις 4,5 δισ. δραχμές το ΥΠΠΟ κατέβαλε αμέσως 1,8 δισ. δρχ., ενώ η κοινοπραξία ανέλαβε να αποκαταστήσει πλήρως το κτήριο εντός 22 μηνών. Τελικά, έναν χρόνο μετά, το ΥΠΠΟ κατήγγειλε τη σύμβαση διότι η κοινοπραξία είχε παραβεί τον βασικότερο όρο, που ήταν η αποκατάσταση του κτηρίου στο σύνολό του (οι κατασκευαστές δεν ήθελαν να προχωρήσουν στη στατική ενίσχυσή του παρά τα προβλήματα που είχε προκαλέσει ο σεισμός του ’99). Η υπόθεση οδηγήθηκε στα δικαστήρια και το 2003 το κτήριο αποδόθηκε στο Δημόσιο. Έτσι έπρεπε να περάσουν δέκα χρόνια, δύο πυρκαγιές που παραλίγο να τυλίξουν ολόκληρο το κτήριο στις φλόγες, μια κλοπή που είχε αποτέλεσμα να εξαφανιστούν οι περίφημοι πολυέλαιοι (επίσης έχουν κάνει φτερά η σιδερένια κουπαστή της σκάλας, όπως και οι περισσότεροι μαρμάρινοι κίονες) και δύο διαγωνισμοί για να φτάσουμε στον Αύγουστο του 2013, οπότε και η Ιστορία θα γράψει ότι το εξαιρετικό αυτό δείγμα αθηναϊκού αρ νουβό είναι έτοιμο να διαγράψει έναν δεύτερο κύκλο ζωής. Πολλοί θα θέλαμε να δούμε το Ακροπόλ Παλάς, έργο του αρχιτέκτονα Σωτήρη Μαγιάση, να λειτουργεί ξανά ως ξενοδοχείο. Δυστυχώς οι σημερινές συνθήκες στη χώρα, αλλά κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της οδού Πατησίων, δεν έδιναν πολλές πιθανότητες επιτυχίας στο συγκεκριμένο «σενάριο». Το έργο είναι ενταγμένο στο ΕΣΠΑ, έχει προϋπολογισμό 14,5 εκατ. ευρώ, θα ελέγχεται από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεότερων και Σύγχρονων Μνημείων, ενώ η εγκεκριμένη μελέτη αποκατάστασης προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία νέων χώρων για εκθέσεις, συνέδρια και πολιτιστικές δράσεις φορέων του υπουργείου Πολιτισμού. Ας δούμε το θετικό της υπόθεσης: ένα από τα πιο λαμπρά κτήρια της Αθήνας του Μεσοπολέμου διασώζεται. Και – ποιος ξέρει; – μπορεί στο μέλλον να ακούσουμε ξανά μουσικές να βγαίνουν από την παλιά αίθουσα χορού... Δημήτρης Ρηγόπουλος

Με γερές πλάτες…

Bienalle επί δύο

Με ξεχωριστό προσανατολισμό οι δύο ελληνικές Μπιενάλε, της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ετοιμάζονται από τον Σεπτέμβριο να γεμίσουν τις πόλεις με σύγχρονες δημιουργίες

Βασικό ατού της Μπιενάλε Θεσσαλονίκης είναι η γερή οικονομική βάση στην οποία πατάει – και την οποία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί με ενέργειες που δημιουργούν ρίζες στον κοινωνικό, επιχειρηματικό και τουριστικό ιστό της πόλης. Ήδη από το 2010 οι Μπιενάλε του 2011, του 2013 και του 2015 εντάχθηκαν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονία - Θράκη 2007 - 2013 του ΕΣΠΑ, που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και την Ελλάδα με προϋπολογισμό 1 εκατομμύριο ευρώ έκαστη. Ιδιαίτερα σημαντικό, λαμβάνοντας υπόψη ότι διανύουμε μία περίοδο με σοβαρές οικονομικές δυσπραγίες.

Agora στην Αθήνα

Μπορεί η Μπιενάλε της Βενετίας Σόνια Μαγγίνα τοπίο. Η κεντρική έκθεση της 4ης από το 1895 να παραμένει η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης, υπό την διασημότερη ανά τον πλανήτη, επιμελήτρια Αντελίνα Φον Φύρστεπλέον όμως 60 ακόμη μεγάλες νμπεργκ, έχει τίτλο «Παντού αλλά πόλεις, από τη Νέα Υόρκη ώς το Σίδνεϊ διοργανώτώρα» και περιλαμβάνει έργα 50 καλλιτεχνών από νουν τις δικές τους διεθνείς εκθέσεις τέχνης – ενώ 25 χώρες, ενώ απλώνεται από το Αλατζά Ιμαρέτ τον περασμένο Απρίλιο είχαμε και την πρώτη on και το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης σε line Μπιενάλε. Από το 2007 στον κατάλογο προδιάφορους χώρους για να φτάσει ώς – για πρώτη στέθηκαν τόσο η Θεσσαλονίκη όσο και η Αθήνα. φορά – το Περίπτερο 6 της ΔΕΘ. Άλλωστε από Φέτος, στην τέταρτη πλέον διοργάνωσή τους οι το 2011 η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης μετατέθηκε δυο ελληνικές Μπιενάλε στρέφουν το βλέμμα χρονικά από τους καλοκαιρινούς μήνες που διορτους στο μέλλον – αλλά αυτό είναι ίσως και το μόγανώνονταν αρχικά στους χειμερινούς, που είναι νο τους κοινό σημείο, μαζί με τους 150.000 επισκέ- και οι «δυνατοί» τής πόλης. Στις περιφερειακές πτες που έχουν καταγράψει και οι δύο Μπιενάλε δράσεις περιλαμβάνονται το 3ο Φεστιβάλ Περστις περασμένες τους διοργανώσεις… φόρμανς, Εργαστήριο Νέων Καλλιτεχνών, Συμπόσιο, αφιέρωμα στον πειραματικό και εικαστικό Πλουραλισμός στην κινηματογράφο σε συνεργασία με το επερχόμενο 4η Μπιενάλε Θεσσαλονίκης 54ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Από τις 18 Σεπτεμβρίου έως και τις 31 Ιανουαρίου και παρεμβάσεις σε δημόσιο χώρο. η Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης απλώνεται σαν βεντάλια, ςwμε μια πληθώρα εκθέσεων και άλΤα 5Μ… λων εκδηλώσεων, υπό τον γενικό τίτλο «Παλιές Η διοργάνωση της Μπιενάλε ανήκει στο Κρατικό διασταυρώσεις – Make it new». Με αφετηρία την Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης υπό τη γενική διεύπερσινή διοργάνωση, η φετινή Μπιενάλε όσο και θυνση της Κατερίνας Κοσκινά, ωστόσο ενισχύεται αυτή του 2015 σχηματίζουν ένα τρίπτυχο που από την «Κίνηση των 5 Μουσείων Θεσσαλονίκης». επικεντρώνεται στη Μεσόγειο ως γεωγραφικό Τα μουσεία που απαρτίζουν την Κίνηση, που πολχώρο, πεδίο έρευνας και μελέτης της σύγχρονης λές φορές αναφέρονται απλά ως «5Μ», θα φιλοξεπολιτιστικής και κοινωνικής πραγματικότητας νήσουν με τη σειρά τους μεγάλες εκθέσεις: • Το ΚΜΣΤ παρουσιάζει έργα από τη συλλογή μπροστά σε ένα, υπό διαμόρφωση ακόμη, νέο

Σε πόρους μέσω ΕΣΠΑ βασίζεται και η 4η Μπιενάλε της Αθήνας, αλλά αυτοί οι πόροι είναι περίπου 500.000 όταν αφαιρεθεί ο ΦΠΑ και «δεν αρκούν», όπως μας λένε από τη διοργάνωση. Τρέχουν πάντα οι δωρεές των ιδιωτών, αναζητούνται χορηγοί, ένα μεγάλο κομμάτι της παραγωγής πραγματοποιείται με βοήθεια ιδιωτών και εταιρειών (σε ό,τι αφορά υλικά π.χ.), ενώ σημαντική είναι η στήριξη από πρεσβείες και διάφορους οργανισμούς. Η 4η Μπιενάλε της Αθήνας με τίτλο «Agora» αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων τριών – το «Destroy Athens» ήταν το αδιέξοδο, το «Heaven» ο ιδεατός χώρος και το «Monodrome» ό,τι ακριβώς έλεγε ο τίτλος του, μονόδρομος – θέτοντας το ερώτημα «Και τώρα τι;» και τη βάση για το επόμενο βήμα.

Υπό διαμόρφωση και κατά τη διάρκειά της… Η φετινή διοργάνωση χαρακτηρίζεται από μια πάλλουσα δημιουργικότητα που θα τη διατρέχει και καθ’όλη τη διάρκειά της. Στο κτήριο της Εθνικής Τράπεζας στη Σοφοκλέους (που παλιά είχε λειτουργήσει και ως Χρηματιστήριο) μια ομάδα καλλιτεχνών, επιμελητών, θεωρητικών και επαγγελματιών θα αποτελέσει τη μαγιά για τις ζυμώσεις ενός συλλογικού πειράματος. Τίποτα δεν είναι ανακοινώσιμο ακόμη, καθώς παραμένει ανοιχτό το open call σε καλλιτέχνες, με πάνω από 170 αιτήσεις μέχρι τώρα. Σύμφωνα με τους διοργανωτές, περίπου 70 εικαστικοί, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, νέοι αλλά και ήδη γνωστά ονόματα, έχουν ήδη ξεχωρίσει, ωστόσο αναμένουν και τη συμμετοχή καλλιτεχνών εκτός εικαστικού χώρου, θέλοντας η Μπιενάλε να αποτελέσει ένα μοντέλο ανοιχτής, συλλογικής διαμόρφωσης. Άλλωστε ο χώρος διεξαγωγής της Μπιενάλε χαρακτηρίζεται ως πρώην χώρος επαναδιαπραγμάτευσης υλικών αγαθών και ως χώρος διαλόγου πάνω στην κοινωνία, τη δημοκρατία, την οικονομία, την τέχνη και τον πολιτισμό, με όχημα μια τέχνη που δεν έχει παρωπίδες και μιλά πια ανοιχτά και κυριολεκτικά.

29/8 -4/9

Μουσική 07/27

«Φασαριόζοι» φίλοι απ’ τα

παλιά

ποντικιart

www.topontiki.gr

Οι αγαπημένοι του ελληνικού κοινού, Stomp, ξανάρχονται στα μέρη μας για να Γιώργος Ψάχος μεταμορφώσουν καπάκια τενεκέδων σε μουσικά κρουστά και κουτάκια από μπύρες σε πρωτότυπα… μουσικά όργανα! Σίγουρα ένα άδειο κουτάκι μπύρας δεν είναι κάτι που θα τραβήξει την προσοχή μας… Ούτε ένας τενεκές ή ένα σκουπόξυλο. Τα δε παλιοσίδερα και τα παλαιά ανταλλακτικά αυτοκινήτων μόνο σε μάντρες έχουν θέση… Ή μήπως όχι; Κουβάδες και βαρέλια λούζονται από υπέρλαμπρους προβολείς καθώς παίρνουν τη θέση τους στο σόου των Stomp και… ζωή στα χέρια των μελών του σχήματος. Νεροχύτες, εφημερίδες και ό,τι άλλο πέσει στα χέρια τους, γίνεται σχεδόν αυτόματα μέλος ενός… μουσικού συνόλου, υπό τους ρυθμικούς ήχους του οποίου γεννάται ένας ξέφρενος χορός. Το συγκρότημα έρχεται για μία ακόμη φορά στη χώρα μας, σε Αθήνα (Θέατρο Badminton, από 24 έως 29/ 9) και Θεσσαλονίκη ( Μέγαρο Μουσικής, από 2 έως 6/10).

Είκοσι χρόνια χωρίς... stop Οι σχεδόν «20χρονοι» Stomp έχουν να περηφανεύονται ότι από τη δημιουργία τους, το 1991, από τους Λουκ Κρέσγουελ και Στιβ ΜακΝίκολας, μέχρι και το πέρασμά τους στην «ενηλικίωση», έχουν αποσπάσει το βραβείο Λόρενς Ολίβιε για την «καλύτερη ψυχαγωγική παράσταση» και την «καλύτερη χορογραφία σε σόου West end» καθώς και ΟΒΙΕ για off Broadway σόου, το 1994. Ενώ το 1996 η μικρού μήκους ταινία τους με τίτλο «Σκούπες» προτάθηκε για το Όσκαρ, την ίδια χρονιά επιλέχθηκε για προβολή τόσο από το φεστιβάλ Καννών όσο και από το Sundance. Το 1998 η ταινία τους «Stomp Out Loud» κέρδισε το αργυρό βραβείο FIRA στην ενότητα «Μουσική και Ζωντανό Θέαμα» του κινηματογραφικού φεστιβάλ του Μπιαρίτς. Το κοινό παρακολουθεί εδώ και χρόνια τους Stomp να μαζεύουν κάθε λογής καθημερινά αντικείμενα – ως άλλοι ρακοσυλλέκτες – και να τα μετατρέπουν σε «χρυσό» με τα χέρια και τα πόδια τους επί σκηνής, σε χορευτικά νούμερα με ανθρώπους που περπατούν πάνω σε τεράστια βαρέλια, που χτυπούν ρυθμικά και με συγχρονισμό σκουπόξυλα και καροτσάκια του σούπερ μάρκετ και δημιουργούν αυτοσχέδια μουσικά όργανα κυριολεκτικά με ό,τι βρουν μπροστά τους…

Info Τιμές εισιτηρίων, Αθήνα: 20,30,40,50,60 ευρώ και 15 ευρώ για φοιτητές και άνεργους. Προπώληση: viva.gr (11876), abcd.gr (210 8840600) και στα καταστήματα Public, Παπασωτηρίου και Seven Spots. Τιμές εισιτηρίων Θεσσαλονίκη: 20,28,35,45 ευρώ και 15 ευρώ παιδικό – φοιτητικό - ανέργων. Προπώληση: εκδοτήρια του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης (25ης Μαρτίου & Παραλία - 2310 895938-9) και στην πλατεία Αριστοτέλους και www.tch.gr.

08/28 Προβολέας

29/8 -4/9

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

Αυγουστιάτικες βουτιές Τ

Ο «Έφηβος» από το ναυάγιο των Αντικυθήρων

Κωστούλα Τωμαδάκη

Καταδυόμενοι αρχαιολόγοι, επαγγελματίες δύτες, φυσικοί, φωτογράφοι με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας εξερευνούν κάθε τόσο ναυάγια και φέρνουν στο φως σημαντικά και ασήμαντα ευρήματα. Οι θησαυροί των θαλασσών μας είναι η πιο απτή μαρτυρία της σχέσης μας με τη θάλασσα

ο µελτέµι δυναµώνει καθώς ετοιµάζεσαι να βουτήξεις. Σαν άλλος Ροβινσώνας ή, καλύτερα, Ζαν Υβ Κουστώ θέλεις να δοκιµάσεις τα όρια της αντοχής σου και να εξερευνήσεις τον βυθό. Μη φοβηθείς αν το µακροβούτι σε βγάλει πάνω σε κάποιο πλοιάριο και µπερδευτείς σε κατάρτια και άγκυρες. Ίσως είσαι τυχερός και δεις µε τα µάτια σου τα αποµεινάρια από κάποιο αρχαίο ναυάγιο. Έτσι κι αλλιώς, η ζωή των προγόνων µας ήταν άρρηκτα συνδεδεµένη µε τη θάλασσα. Φηµισµένα για τη ναυτοσύνη τους τα ελληνικά πληρώµατα έφταναν ώς την άκρη της γης. Κάποιες φορές όµως, τα καράβια και οι ναυτικοί µας δεν γύριζαν πίσω. «Στα σηµερινά µόνο χωρικά ύδατα της Ελλάδος, υπάρχουν βυθισµένα περισσότερα από 20.000 ναυάγια! Επισήµως, τα ναυάγια στις ελληνικές θάλασσες είναι περί τα 6.000. Τα 1.000 εξ αυτών είναι γνωστά αρχαία ναυάγια, 35 εντοπισµένα από αρχαιολόγους την 5ετία 2000-2005 σε βάθος έως 600 µ. και πολλά άλλα ναυάγια της ρωµαϊκής περιόδου, της εποχής του Βυζαντίου» γράφει ο δύτης Κώστας Θωκταρίδης στον πρόλογο του βιβλίου «Οι ιστορικοί θησαυροί του ελληνικού βυθού – αρχαία και σύγχρονα ναυάγια των ελληνικών θαλασσών και η λαογραφία της θάλασσας» του Γιώργου Λεκάκη. Το αρχαιότερο, µέχρι σήµερα, γνωστό ναυάγιο εντοπίστηκε το 1947 από τον καθηγητή Πίτερ Θροκµόρτον, στον όρµο Σκίντο της νήσου ∆οκού, µεταξύ Ύδρας και Ερµιόνης. Η έρευνα για την ενάλια αρχαιολογία άρχισε στην Ελλάδα τον προηγούµενο αιώνα. Οι νεαροί αρχαιολόγοι, µετέπειτα ιδρυτικά µέλη του Ινστιτούτου Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών, αποτελούσαν µια ενθουσιώδη οµάδα που εργάστηκε κάτω από δύσκολες συνθήκες και µε ελάχιστα τεχνικά µέσα για τον εντοπισµό των εναλίων αρχαιοτήτων. Με τη βοήθεια των ψαράδων και των σφουγγαράδων, οι πολύτιµοι θησαυροί εντοπίστηκαν στον βυθό, ανασύρθηκαν και σώθηκαν από τα βέβηλα χέρια των αρχαιοκάπηλων.

Βουτιές στο ναυάγιο της Ζακύνθου Ο ήλιος καίει τις βραχώδεις πλευρές του νησιού. Σηκώνεις τη φωτογραφική μηχανή σου και αποτυπώνεις το απέραντο γαλάζιο. Το κύμα σκάει με δύναμη στα βράχια. Το μπλε γίνεται άσπρο σαν τα θαλασσοπούλια στον ορίζοντα. Οι άνθρωποι φεύγουν, τα πράγματα μένουν και έχουν μια ιστορία να διηγηθούν. Σαν σκηνικό θεάτρου κάθε ναυάγιο αφηγείται όλα όσα δεν πρόλαβε ή δεν μπόρεσε το πλήρωμα να μας πει. Το 1980 μια παρέα Ζακυνθινών βούτηξε με ψαροντούφεκο στη θέση «Σινιάλο». Εκεί, εντόπισαν τυχαία το αρχαίο ναυάγιο. Το άτυχο ξύλινο πλοίο του 16ου αιώνα ξέφυγε από τη ρότα του, προσέκρουσε σε ύφαλο και βυθίστηκε λίγο έξω από το λιμάνι της Ζακύνθου. «Όταν το 1990 το Ινστιτούτο MARE του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης μου ζήτησε συνεργασία για μία κοινή υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα, σκέφτηκα ότι το ξεχασμένο αυτό ναυάγιο ήταν ιδανικό αντικείμενο ενός τέτοιου εγχειρήματος γιατί η διερεύνηση ενός ναυαγίου στα νερά της Ζακύνθου είναι οπωσδήποτε μεγάλη πρόκληση για τον υποβρύχιο αρχαιολόγο» θυμάται η Αικατερίνη Δελαπόρτα, διευθύντρια – τότε – της Εφορίας Εναλίων Αρχαιοτήτων Από το ναυάγιο έχουν ανελκυστεί 200 ασημένια νομίσματα που κόπηκαν την εποχή του Φίλιππου του Β’, μια περόνη από χρυσό, μια πίπα ολλανδικής κατασκευής με σφραγίδα από λευκή πορσελάνη, αρκετά ακέραια αγγεία και… φουντούκια. Μπορεί η εθνικότητα του πλοίου να μην έχει ακόμα αποσαφηνιστεί, ωστόσο τα σενάρια και οι θεωρίες δίνουν και παίρνουν. Πρόκειται για μια ισπανική γαλέρα, που πιθανότατα συμμετείχε στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, το 1571, ή για κάποιο βενετσιάνικο πλοίο που ξέφυγε από τη ρότα του και έμεινε για πάντα βυθισμένο στα νερά του Ιουνίου; «Η αρχαιολογική έρευνα έχει αμφίδρομο στόχο» τονίζει η κ. Δελαπόρτα «να απαντά σε ιστορικά ερωτήματα, να επιβεβαιώνει ιστορικές μαρτυρίες, αλλά και να θέτει νέους προβληματισμούς φέρνοντας στο φως άγνωστα

Ο πίνακας του φηµισµένου ζωγράφου της Αναγέννησης Πάολο Βερονέζε απεικονίζει τη Ναυµαχία της Ναυπάκτου, 1571 («Η µάχη του δεδομένα». Το ναυάγιο στο «Σινιάλο», κοντά στο λιμάνι της Ζακύνθου, προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες στον τομέα της Ιστορίας, της Ναυπηγικής, της εν γένει πολιτιστικής και οικονομικής Ιστορίας της Μεσογείου.

29/8 -4/9

ποντικιart

www.topontiki.gr

Η

σε αρχαία ναυάγια Οι σαρκοφάγοι των Κυκλάδων

Η

σφοδρή θαλασσοταραχή που έχει στείλει ένα σωρό πλοία στον βυθό της θάλασσας θα σταθεί η αιτία να εντοπιστεί ένα από τα πιο διάσημα ναυάγια της αρχαιότητας. Τον Μάιο του 1900, οι σφουγγαράδες της Σύμης, λόγω των θυελλωδών ανέμων, θα κάνουν μια στάση στα Αντικύθηρα και αντί για σφουγγάρια θα ανακαλύψουν χάλκινα και μαρμάρινα αγάλματα σπαρμένα στον βυθό. Το φορτίο του άτυχου ρωμαϊκού πλοιαρίου, που ξεκίνησε από το ανατολικό Αιγαίο και χάθηκε στη θάλασσα των Αντικυθήρων, έχει γίνει διάσημο όχι μόνο για τα πολύτιμα αγάλματα, όπως ο «Έφηβος», αλλά και για τον μυστηριώδη Μηχανισμό των Αντικυθήρων, που θαυμάσαμε στην πρόσφατη έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Στα μανιασμένα νερά του «Δύσβατου», δυτικά του διαύλου Άνδρου - Τήνου, στον μικρό όρμο που σχηματίζεται στο ΝΔ. άκρο της νήσου Άνδρου, 50 μέτρα από την ακτή, εντοπίστηκε το ναυάγιο της ρωμαϊκής εποχής, που μετέφερε μαρμάρινες σαρκοφάγους. Σύμφωνα με τους Ρωμαίους συγγραφείς Πλίνιο και Βιτρούβιο, οι κυριότεροι προμηθευτές μαρμάρων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν τα λατομεία της Πεντέλης, του Δοκιμείου της Ανατολίας, της Θάσου και της Προκονήσου. Το ναυάγιο περιέχει τρεις διαφορετικούς τύπους σαρκοφάγων που, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, προέρχονται από τα λατομεία της Θάσου. Οι σαρκοφάγοι, ως γνωστόν, ήταν ταφικά μνημεία, ιδιαίτερα ακριβά και αρκετά συνηθισμένα στις εύπορες τάξεις του ελληνικού χώρου από την αρχαϊκή ήδη εποχή. Οι Ρωμαίοι, για παράδειγμα, λάτρευαν τα ελληνικά μάρμαρα, γεγονός που αποδεικνύεται από την ανεύρεση ναυαγίων στους ναυτικούς δρόμους που περνούσαν από τη χώρα μας και οδηγούσαν σε Ανατολή και Δύση. Τα γλυπτά, τα κεραμικά και τα κοσμήματα, οι τοιχογραφίες, όλο το φορτίο που θα ανασύρουν οι αρχαιολόγοι και οι άλλοι επιστήμονες από το κουφάρι των βυθισμένων πλοίων, είναι οι μάρτυρες των μεγάλων πολιτισμών που αναπτύχθηκαν στη λεκάνη της Μεσογείου. Ξεχωριστής σημασίας θεωρείται το ναυάγιο της ύστερης ελληνιστικής περιόδου που εντοπίστηκε πριν από λίγα χρόνια στη νήσο Στύρα, του Νότιου Ευβοϊκού.

Προβολέας 09/29

Ο μυκηναϊκός θησαυρός στο ναυάγιο των Ιρίων

Θώνις: η πολιτεία που λάτρευε η Ωραία Ελένη Ο μύθος για την ισχυρή και πλούσια πολιτεία που επισκέφτηκε ο Πάρις και η Ωραία Ελένη ταξίδευε αιώνες από στόμα σε στόμα. Υπήρχε άραγε στον μεσογειακό χώρο η φημισμένη πολιτεία που ο Όμηρος μνημόνευε και οι επιστήμονες αγνοούσαν; Θαμμένη κάτω από άμμο και λάσπη για περίπου 1.200 χρόνια, η χαμένη πόλη που ήταν γνωστή ως Θώνις στους Αιγύπτιους και Ηράκλειο στους Έλληνες, άργησε να αποκαλύψει τα μυστικά της. Γνωστή στους αρχαίους συγγραφείς και με τα δύο ονόματα (Ηράκλειο και Θώνις) ανακαλύφθηκε στην ευρύτερη περιοχή της Αλεξάνδρειας, μόλις το 2000, από τον Γάλλο καθηγητή Φρανκ Γκότιο και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ενάλιας Αρχαιολογίας. Λίθινα γλυπτά ύψους 16 ποδών, που θεωρείται ότι κοσμούσαν τον ναό της πόλης, τεράστιες πινακίδες με δείγματα αρχαίας και αιγυπτιακής γραφής, χρυσά νομίσματα είναι τα πιο σημαντικά ευρήματα που έφερε στο ύφος η αρχαιολογική σκαπάνη. Το λιμάνι Θώνις - Ηράκλειο, σύμφωνα με τα πρόσφατα ευρήματα, φέρεται να λειτουργούσε σαν μια «Αλεξάνδρεια πριν από την Αλεξάνδρεια», μια υποχρεωτική πύλη εισόδου στην Αίγυπτο του 1000 π.Χ. Τα 64 αρχαία ναυάγια και οι περισσότερες από 700 άγκυρες που έχουν ανασυρθεί όλα αυτά τα χρόνια αποδεικνύουν τον εμπορικό χαρακτήρα της πόλης και τη σχέση της με τον ελλαδικό χώρο. Άλλωστε είναι η πρώτη φορά που σε αιγυπτιακό έδαφος βρέθηκαν τεράστιες επιγραφές γραμμένες στα ελληνικά.

θαλασσοταραχή όλο και δυνάμωνε. Τα κύματα έσκαγαν με λύσσα πάνω στο πλεούμενο. Οι αστραπές έσκιζαν τον ουρανό και χτυπούσαν με θόρυβο το σκαρί μαστιγωμένες από τον άνεμο. Το καράβι έμοιαζε με καρυδότσουφλο παραδομένο στα καπρίτσια του Ποσειδώνα. Ένα πιο δυνατό κύμα διέλυσε το κατάρτι και πέταξε τα κομμάτια στις σκοτεινές πέτρες. Ό,τι είχε απομείνει από το πλοίο βυθιζόταν, αφήνοντας στην επιφάνεια της θάλασσας ξέφτια από ύφασμα και κουφάρια. Ο χρόνος θα σταματήσει σαν ένα ξεκουρδισμένο ρολόι. Τα ξερό κουφάρι θα παραμείνει αιώνες στον βυθό ώς τη στιγμή που κάποιος θα το εντοπίσει και θα φέρει το πολύτιμο φορτίο στο φως. Σκορπισμένα στον επικλινή πυθμένα του Αργοσαρωνικού βρέθηκαν τα αγγεία με την εγχάρακτη και ανάγλυφη διακόσμηση, τα οποία πιθανολογείται ότι προέρχονται από την Αργολίδα. Το 1962, στον βυθό, κοντά στο ακρωτήριο των Ιρίων, στη νότια ακτή της Αργολίδας, ο αρχαιολόγος και τότε πρόεδρος του Ινστιτούτου Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών Νίκος Τσούχλος εντόπισε ένα ναυαγισμένο εμπορικό πλοιάριο. Την προσοχή τού «ενορχηστρωτή» της έρευνας τράβηξε ένα ακέραιο μεγάλο πιθάρι – που αργότερα χάθηκε – και τα μισοσπασμένα αγγεία που ήταν θαμμένα στην άμμο. Φορτωμένο με τουλάχιστον 20 μυκηναϊκά αγγεία, το εμπορικό πλοίο βυθίστηκε πριν από περίπου 3.200 χρόνια, στα μανιασμένα νερά του Σαρωνικού, κοντά στη βραχονησίδα Μόδι ή Λιοντάρι, όπως την αποκαλούν λόγω του σχήματος οι κάτοικοι της περιοχής. Με βάση τα δεδομένα της ανασκαφής, το φορτίο ανήκε σε πλοίο που δεν ξεπερνούσε τα δέκα μέτρα και είχε κατασκευαστεί με την «κελυφική» τεχνική, σύμφωνα με την οποία πρώτα τοποθετούνταν οι σανίδες του κελύφους και μετά συμπληρωνόταν ο σκελετός του σκάφους. Ο κύριος όγκος του φορτίου, που ήταν μοναδικής αξίας κεραμικά, προερχόταν από την Κύπρο, την Πελοπόννησο και την Κρήτη. Τα ευρήματα που έφεραν στο φως οι ανασκαφικές καταδύσεις που πραγματοποιήθηκαν από το Ινστιτούτο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών από το 1991 έως το 1994, αποτέλεσαν απτή απόδειξη για τις εμπορικές και πολιτισμικές επαφές της Αργολίδας, της Κρήτης, της Κύπρου. Στη διάρκεια τριών υποβρύχιων ερευνών που πραγματοποιήθηκαν το 2006, ο αρχαιολόγος Χρήστος Αγουρίδης εντόπισε και δεύτερο ναυάγιο της ίδιας εποχής στη βραχονησίδα Μόδι, στα νότια του Πόρου.

10/30 Βιβλίο

29/8 -4/9

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

Το µελαγχολικό κύκνειο άσµα του επιθεωρητή Κουρτ Βάλαντερ Ξενοφών Μπρουντζάκης

Χένιγκ Μάνκελ «Το φθινόπωρο του Κουρτ Βάλαντερ» Μετάφραση: Λύο Καλοβυρνάς Εκδόσεις: Ψυχογιός Σελ.: 548 Έχοντας απολέσει και τα τελευταία ίχνη της νεότητάς του, ο επιθεωρητής Κουρτ Βάλαντερ ζει με τον τρόμο των επερχόμενων γηρατειών που κάθε μέρα τού θυμίζουν τη μισητή τους παρουσία. Έτσι, ο Βάλαντερ, ένας ικανότατος επιθεωρητής της Σουηδικής Αστυνομίας, προσπαθεί να προσαρμοστεί στη νέα και πιο επώδυνη πραγματικότητα: αυτήν του μέλλοντός του… Έχοντας αποκτήσει ένα σπίτι στην εξοχή προκειμένου να βολέψει την αγιάτρευτη ύπαρξή του, ο Βάλαντερ βρίσκεται αντιμέτωπος με μια νέα φάση της ζωής του. Μαζί με ένα σκυλάκι για συντροφιά, αλλά και υπό την εποπτική παρακολούθηση της κόρης του Λίντα, που του χάρισε απρόσμενα την Κλάρα – ένα χαριτωμένο εγγονάκι του οποίου τα κλάματα αντισταθμίζονται από τον γοερό θρήνο του Βάλαντερ στον σταθερό κύκλο της ζωής –, ο δαιμόνιος επιθεωρητής καλείται πλέον να αντιμετωπίσει όχι τους αδυσώπητους εγκληματίες, αλλά μια σειρά προσωπικών απωλειών και ανακατατάξεων... Ήδη έχουν κάνει την εμφάνισή τους οι παροδικές απώλειες μνήμης που προδιαγράφουν το σκοτεινό και δυσοίωνο – εγγύς – μέλλον του. Ταυτόχρονα τον ταλαιπωρούν ο διαβήτης, το πάχος του, η πρώην γυναίκα του, οι όχι και τόσο επιτυχημένες σχέσεις του παρελθόντος του με το γυναικείο φύλο γενικότερα, καθώς και η μοναξιά του. Ένα χαμένο σφράγισμα του δοντιού είναι ικανό να τον κάνει να βιώσει το αίσθημα της κατάρρευσης. Μέσα σε αυτή την όχι και τόσο ειδυλλιακή πραγματικότητα, ο Βάλαντερ παραλίγο να χάσει τη δουλειά του και την αξιοπρέπειά του ως αστυνομικού, όταν σε ένα επεισόδιο μιας σύντομης απώλειας της μνήμης του ξεχνά το υπηρεσιακό του όπλο στο κάθισμα ενός εστιατορίου όπου γευμάτιζε μόνος. Και σαν να μην του έφταναν τα δικά του βάσανα, η σχέση της κόρης του με έναν χρηματιστή, τον Χανς φον Ένκε, φέρνει νέους απρόσμενους μπελάδες στη ζωή του. Οι γονείς του Χανς, άνθρωποι της ανώτερης τάξης, εξαφανίζονται αιφνιδίως και ανεξήγητα από προσώπου γης. Συγκεκριμένα, ο πατέρας του «ανεπίσημου» γαμπρού του (μια και ο Χανς με την κόρη του Βάλαντερ, τη Λίντα, έκαναν το παιδί και συμβιώνουν έκτος γάμου δοκιμαστικά), είναι ένας απόστρατος αντιπλοίαρχος του Βασιλικού Σουηδικού Ναυτικού που χαίρει γενικής εκτίμησης. Στο

πλάι του αντιπλοιάρχου στέκεται, χρόνια τώρα, η πάντα χαμογελαστή και χαμηλών τόνων, υποδειγματική σύζυγος του, Λουίζε. Ταυτόχρονα, λοιπόν, με την ψυχολογική κατάρρευση του βασικού ήρωα, επιθεωρητή Κουρτ Βάλαντερ, ξεκινά μια περιπέτεια με αμιγώς κατασκοπευτικό χαρακτήρα και αστυνομική πλοκή. Μια μέρα, λοιπόν, καθώς ο Σουηδός αντιπλοίαρχος κάνει τον προγραμματισμένο καθημερινό του περίπατο σε ένα άλσος της Στοκχόλμης, χάνονται τα ίχνη του. Την υπόθεση αναλαμβάνει η Αστυνομία της Στοκχόλμης. Ωστόσο ο Βάλαντερ, που υπηρετεί στο αστυνομικό τμήμα της γραφικής σουηδικής πόλης Ιστάντ, παρακολουθεί ατύπως τις εξελίξεις και συνεργάζεται αρμονικά ανταλλάσσοντας πληροφορίες με τον εκεί επικεφαλής αρμόδιο αστυνομικό. Η υπόθεση θα οδηγηθεί γρήγορα σε αδιέξοδο – ένα αδιέξοδο που φαίνεται αξεδιάλυτο και στο οποίο ο Βάλαντερ θα χωθεί ως τα μπούνια. Η εξιχνίαση του μυστηρίου της εξαφάνισης του πλοιάρχου θα μας οδηγήσει στις μέρες του Ψυχρού Πολέμου και σε ιστορίες κατασκοπευτικής τρέλας. Μέσα από μια δαιδαλώδη και κοπιώδη αναδίφηση στην υπόθεση (την οποία ο Βάλαντερ αρχίζει να ξεδιαλύνει με επιμονή, συστηματικότητα και ένστικτο), παρακολουθούμε τις αντιπαλότητες ενός παρελθόντος κόσμου, τότε που η

Κωστούλα Τωµαδάκη «Αντίο Κορίτσι» Εφηβικό μυθιστόρημα Εκδόσεις: Κέδρος Σελ.: 221

Σοβιετική Ένωση αποτελούσε την υπέρτατη απειλή για την Δύση και που – σαν ειρωνεία – μετά την κατάρρευσή της αποδείχτηκε ότι αυτή η (ψευδής) εικόνα της ήταν και η αποτελεσματικότερη ασπίδα προστασίας της! Η ιστορία ξεκινά ουσιαστικά από το 1982, με τη γνωστή υπόθεση των υποβρυχίων της Σοβιετικής Ένωσης που είχαν παραβιάσει τα χωρικά ύδατα της Σουηδίας. Σε αυτή την ιστορία, που συμμετείχε ενεργά ο αντιπλοίαρχος φον Ένκε, αυτά που κρατηθήκαν μυστικά ήταν πολύ περισσότερα από εκείνα που φανερώθηκαν. Ωστόσο, η εξαφάνιση και η δολοφονία της χαμογελαστής συζύγου του αντιπλοιάρχου θα σημάνει την αρχή του τέλους μιας απίθανης δολοπλοκίας που εξακολουθούσε να υφαίνεται δεκαετίες μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου. Οι απίστευτες ανατροπές και εξελίξεις αυτής της περιπέτειας, που συνθέτουν ένα κατασκοπευτικό θρίλερ αλλά κι ένα ψυχαναλυτικό ανάγνωσμα, αποκτούν και πολιτικές διαστάσεις ανατέμνοντας τον τρόπο με τον οποίο ασκείται η διεθνής πολιτική. Συνήθως, στα πολιτικά τεκταινόμενα τα φαινόμενα απατούν και για να καταλήξει κανείς σε ένα συμπέρασμα, είναι σχεδόν πάντα αναγκαίο να αντιστρέψει την πραγματικότητα – να κοιτάξει δηλαδή και την άλλη όψη του νομίσματος που πολλές φορές είναι ίδια κι απαράλλακτη, παρά τις περί του αντιθέτου βεβαιότητες.

Έχοντας εντρυφήσει στον κινηματογράφο ως σκηνοθέτης τριών ταινιών, η συγγραφέας γνωρίζει από την καλή κι απ’ την ανάποδη το πώς ο κόσμος της εικόνας – δηλαδή ο κόσμος των ψευδαισθήσεων – ξεμυαλίζει εύκολα τους πάντες – πόσο μάλλον τα παιδιά! Έτσι, η ηρωίδα της, η νεαρή Νεφέλη, μοιάζει να έχει χάσει την τρυφερή της ηλικία λόγω της συμμετοχής της σε ένα σίριαλ της τηλεόρασης. Ένα σίριαλ όπου υποδύεται μια κοπέλα, την φωνάζουν απλά «Κορίτσι»! Με το «Κορίτσι» να έχει εξαφανίσει στην ουσία τη Νεφέλη από την ίδια της τη ζωή, η νεαρή πρωταγωνίστρια φαίνεται να χάνει έναν πιο σημαντικό ρόλο: αυτόν του εαυτού της, της πραγματικής Νεφέλης, υπέρ εκείνης της

γοητευτικής φιγούρας που υποδύεται. Ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη φανταστική της εκδοχή, η Νεφέλη προσπαθεί να κρατηθεί στην εύθραυστη επιφάνεια του κόσμου της, μέσα από ένα ημερολόγιο. Χρησιμοποιώντας αυτό το μοτίβο της αλήθειας και του ψέματος, η Κωστούλα Τωμαδάκη φωτίζει αποκαλυπτικά τον ψεύτικο φαντασμαγορικό κόσμο που ωστόσο δεν έχει αντίκρισμα στην εσωτερικότητά μας και στην ίδια μας τη ζωή, στη δική μας αλήθεια. Πρόκειται για ένα ανάγνωσμα που απευθύνεται στους σύγχρονους νέους που παραδέρνουν κυρίως μέσα σε μιαν εικονική πραγματικότητα, για να ανακαλύψουν στη συνέχεια έναν επώδυνα πραγματικό κόσμο…

29/8 -4/9

ποντικιart

Σινεμά 11/31

www.topontiki.gr

òòòòò Εξαιρετική òòòò Πολύ καλή òòò Καλή òò Βλέπεται ò Μέτρια ò Μην τη δείτε

«ΘλιμμΕνη ΤζΑσμιν»

Οι εταιρείες διανομής φέρουν την ευθύνη για έκτακτες αλλαγές στις ημερομηνίες προβολής των ταινιών.

«ΜΕσα απΟ τα μΑτια τους »

Όταν ο Γούντι συνάντησε την Κέιτ Η συνάντηση του Γούντι Άλεν με την Κέιτ Μπλάνσετ κερδίζει τις εντυπώσεις αυτή την εβδομάδα, το ισπανικό σινεμά μας προσφέρει ένα – ακόμη – καλοφτιαγμένο φιλμ τρόμου, ενώ το «Απέραντο γαλάζιο» του Μπεσόν συνεχίζει να γοητεύει… Θλιμμένη Τζάσμιν

νικό σινεμά δημιουργεί τη δική του σχολή στο σινεμά τρόμου, θα μπορούσε να ξεκινήσει την εκπαίδευσή του στο είδος από το ντεμπούτο του Χουάν Κάρλος Μεντίνα. Το «Μέσα από τα μάτια τους» ακολουθεί έναν νευροχειρουργό που χρειάζεται Μόνο άξιος θαυμασμού μπορεί να είναι αυτός ο μικροσκοπικός μεταμόσχευση μυελού των οστών και ψάχνει τους βιολογικούς Νεοϋορκέζος γονείς του. Η αναζήτησή του θα τον φέρει αντιμέτωπο με μια σκηνοθέτης, που φρικιαστική αλήθεια, γύρω από μυστηριώδη πειράματα σε μια κοντεύει τα 80 Θλιμμένη Τζάσμιν òòòò ομάδα παιδιών που δεν γνωρίζουν τον σωματικό πόνο. Το φιλμ και τηρεί με απόΗ Κέιτ Μπλάνσετ δίνει ρεσιτάλ ως έκπτωτη εκατομτου Μεντίνα προσπαθεί να είναι κάτι πολύ περισσότερο από λυτη συνέπεια μυριούχος και ο ακούραστος Γούντι Άλεν ξαναβρίένα καλοφτιαγμένο φιλμ τρόμου. Οικογενειακό μελόδραμα, την απόφασή σκει τη φόρμα του απόηχοι από το σινεμά του φανταστικού, στοχασμός πάνω του να γυρίζει στην ισπανική (αλλά κι ευρωπαϊκή) ιστορία του 20ού αιώνα. τη μία ταινία Φυσικά ο Μεντίνα δεν έχει την απαραίτητη εμπειρία για να βγει μετά την άλλη. αλώβητος από τόσα ανοιχτά μέτωπα, αλλά χτίζει σκοτεινές Για τον Γούντι Άλεν, όπως και για μερικούς ακόμα δημιουργούς εικόνες που μένουν στο μυαλό, ιδίως όταν η κάμερά του επισκέπου δεν αντιμετωπίζουν το σινεμά με σοβαροφάνεια, το να πτεται την κατασκηνοθετείς ασταμάτητα είναι σα να πηγαίνεις κάθε μέρα στη ραμένη κοινότητα δουλειά: θα υπάρξουν μέρες ανίας, όμως μέσα από αυτές θα Μέσα από τα μάτια τους òòò των παιδιών που γεννηθούν οι μέρες της έμπνευσης. Τη μερίδα του λέοντος από Ο τρόμος του φρανκικού καθεστώτος μέσα από το φρανκικό την επιτυχία της ταινίας κρατά ανεπιφύλακτα η θαυματουργή μια ιστορία φρικαλέων πειραμάτων σε παιδιά. καθεστώς έχει συνάντηση του Γούντι Άλεν με την Κέιτ Μπλάνσετ, η Τζάσμιν του Άνισο, αλλά σκοτεινά όμορφο κρύψει κάτω από τίτλου, σύζυγος ενός εκατομμυριούχου μεγαλοχρηματιστή που τη γη. Κάπου εκεί, καταδικάζεται για απάτη και αυτοκτονεί στη φυλακή. Έκπτωτη το «Μέσα από τα βασίλισσα που από τη μια μέρα στην άλλη χάνει τα πάντα, η μάτια τους» θυμίζει το σινεμά του ξεχασμένου Αγκουστί ΒιλαΤζάσμιν θα πρέπει να μετακομίσει από τη Νέα Υόρκη στο Σαν ρόνγκα (αξίζει να αναζητήσετε το σπουδαίο «Γυάλινο κλουβί») Φρανσίσκο και να ζήσει με την αδελφή της, με την οποία μέχρι και η ακραία βία συναντά μια διάθεση ρομαντισμού και μελαγπρότινος τη χώριζε μια χαώδης ταξική διαφορά. χολίας. Η θλίψη της Τζάσμιν και η ανάγκη να προσαρμοστεί σε ένα

Σκηνοθεσία: ΓούντιΆλεν. Πρωταγωνιστούν: Κέιτ Μπλάνσετ, Σάλι Χόκινς,Άλεκ Μπάλντουιν

νέο περιβάλλον θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο μιας από τις συνήθεις κομεντί του Γούντι Άλεν ή ενός από τα δράματα που σπανιότερα παραδίδει. Όμως εδώ ο τόνος είναι ανάμεικτος όσο λίγες φορές στο παρελθόν του σκηνοθέτη. Όπως και σε άλλες κορυφαίες στιγμές του, ο Γούντι Άλεν αποδεικνύεται πραγματικός βιρτουόζος επειδή κάνει την τέχνη του να φαίνεται απλή, σχεδόν ανύπαρκτη. Εάν η «Θλιμμένη Τζάσμιν» έχει ήδη κερδίσει μια λαμπρή θέση στην ιστορία, είναι σε κάθε περίπτωση για το χτίσιμο της ομώνυμης ηρωίδας. Προς τιμήν του, ο 78χρονος δημιουργός παριστάνει τον αόρατο και αφήνει την Μπλάνσετ να βάλει την υπογραφή της σε αυτό το υπέροχο γυναικείο πορτρέτο.

Μέσα από τα μάτια τους Σκηνοθεσία: Χουάν Κάρλος Μεντίνα. Πρωταγωνιστούν: Άλεξ Μπρέντεμουλ, Τόμας Λεμαρκίς, Ντέρεκ ντε Λιντ Όποιος δεν έχει αντιληφθεί πως την τελευταία δεκαετία το ισπα-

Θανάσιμα εργαλεία: πόλη των οστών Σκηνοθεσία: Χάραλντ Ζβαρτ. Πρωταγωνιστούν: Λίλι Κόλινς, Τζέιμι Κάμπελ Μπάουερ, Τζόναθαν Ρις Μέγιερς Πότε θα εκπνεύσει η μόδα των ταινιών με έφηβους ήρωες που διαθέτουν υπερφυσικά χαρίσματα και αναλώνονται σε φαιδρά ρομαντικά μπλεξίματα; Δυστυχώς ο δρόμος είναι μακρύς ακόμα, αν κρίνουμε από την Θανάσιμα εργαλεία: πόλη των οστών ò κινηματογραφική Άλλη μια ιστορία εφήβων σε προαιώνιες μάχες μεταφορά του του καλού με το κακό, σε άλλο ένα ανέμπνευπρώτου από τα στο προϊόν απαγορευμένο αυστηρά στους έξι βιβλία της Καενήλικες σάντρα Κλερ. Οι φαν της συγγραφέως, όπως και το ταγμένο σε αντίστοιχες ταινίες εφηβικό κοινό (τα δύο μάλλον συμπίπτουν σε μεγάλο βαθμό), ίσως έχουν κά-

Κωνσταντίνος Σαμαράς

ποιον λόγο να πληρώσουν τον οβολό τους. Οι υπόλοιποι απλώς θα βρεθούν μπροστά σε ένα άνευ λόγου κοσμικό μπέρδεμα μεταξύ δαιμόνων, βρικολάκων και λυκανθρώπων. Κρίμα που το εφηβικό σινεμά του φανταστικού, αν και ανοιχτό σε τόσες δυνατότητες, παραμένει τόσο σαχλό και τυποποιημένο.

Απέραντο γαλάζιο Σκηνοθεσία: Λικ Μπεσόν. Πρωταγωνιστούν: Ζαν ΜαρκΜπαρ, Ζαν Ρενό, Ροζάνα Αρκέτ Δεν μιλάμε σε καμία περίπτωση για την καλύτερη ταινία του Μπεσόν, αλλά σαφώς γι’αυτήν με την εξασφαλισμένη καλοκαιρινή προβολή στα ελληνικά νησιά από το 1988 – και δη στην Αμοργό, στην οποία το «Απέραντο γαλάζιο» χρωστάει πολλά από τα ωραιότατα πλάνα του. Σε μία μάλλον αμήχανη αλληγορία πάνω στο χάσμα επικοινωνίας των φύλων και την άσπονδη ανδρική φιλία, ο Μπεσόν βρίσκει Απέραντο γαλάζιο òò την ευκαιρία Καταδύσεις, δελφίνια, έρωτας, εκτυφλωτικό να μας χαρίσει φως – μια ταινία -κάψουλα του ελληνικού καελικοπτερικά λοκαιριού, ιδανικό οφθαλμόλουτρο για όσους πλάνα βραχωδεν πήγαν διακοπές δών αιγιαλών και υποθαλάσσιες λήψεις οριακών καταδύσεων. Ο Ζαν Μαρκ-Μπαρ, ο άνδρας που νιώθει πιο κοντά στα δελφίνια παρά στους ανθρώπους, υποδύεται πιστά αυτό το απρόσιτο αντικείμενο του πόθου της Ροζάνα Αρκέτ. Ο Ζαν Ρενό, εξαιρετικός ηθοποιός και γι’αυτό μάλλον παράταιρος σε σχέση με την υπόλοιπη διανομή, είναι παραπάνω από επαρκής στον ρόλο του παλιού δύτη που θα προκαλέσει σε μονομαχία τον νέο. Χωρίς τη φιλοδοξία να δρέψει τις δάφνες κάποιου βαθύτερου νοήματος, το «Απέραντο γαλάζιο» παραμένει σταθερή πρόταση αυγουστιάτικης εξόδου σε θερινό σινεμά κι ένας φωτογενής αποχαιρετισμός του καλοκαιριού.

Προβaλλεται ακoμη One Direction: this is us Σκηνοθεσία: Μόργκαν Σπέρλοκ Ξεκίνησαν από το X-Factor, κατέκτησαν τον κόσμο και έφτασαν να δίνουν συναυλίες στο διάσημο O2 Arena στο Λονδίνο. Οι One Direction είναι αυτή τη στιγμή ίσως η πιο δημοφιλής νεανική μπάντα στον κόσμο, και το ντοκιμαντέρ του Μόργκαν Σπέρλοκ ανασυνθέτει την πορεία τους προς την κορυφή, χρησιμοποιώντας άφθονο υλικό από live εμφανίσεις του συγκροτήματος.

12/32 Ιστορία

29/8 -4/9

ποντικιart

Τα Ηραία ετελούντο ήδη από τη γεωμετρική εποχή, αρχικά κάθε τρία χρόνια και στη συνέχεια κάθε πέντε και εορτάζονταν στο τέλος Ιουνίου και στις αρχές Ιουλίου. Η παλαιότερη γραπτή μαρτυρία για την τέλεση των αγώνων είναι το επιτύμβιο επίγραμμα που χρονολογείται στο τέλος του 6ου και στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ.

Χάλκινη Υδρία, 470-460 π.Χ., έπαθλο στους αγώνες των Ηραίων του Άργους (Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης)

Τα εν Άργει Ηραία: αγώνες προς τιμήν της Ήρας 1100 π.Χ. - 4ος αι. μ.Χ. Τα Ηραία ήταν αγώνες που ετελούντο προς τιμήν της θεάς Ήρας από τα αρχαϊκά χρόνια της γεωμετρικής περιόδου έως τα τέλη του 4ου αι. μ.Χ.

Ό

πως μας είναι ήδη γνωστό, οι αγώνες είχαν ως κέντρο τους ένα ιερό κι ετελούντο προς τιμήν ενός θεού - προστάτη του ιερού και των αγώνων. Η Ήρα, η φοβερή σύζυγος του Δία, εκπροσωπούσε στην αρχαιότητα τη θεϊκή και την ανθρώπινη τάξη. Επρόκειτο για μια πολύ αυστηρή θεότητα, από τη φύση της «συντηρητική», η οποία ήταν η προστάτιδα του γάμου και της οικογένειας. Γνωστή ήταν η τιμωρητική της μανία σε όσους δεν τηρούσαν και δεν τιμούσαν τους γαμήλιους όρκους. Ούτε καν στην ιέρειά της Ιώ δεν έδειξε διάθεση κατανόησης, όταν αυτή συνευρέθη με τον Δία. Η Ήρα την καταδίωξε ανηλεώς, μέχρις ότου τη συνέλαβε και τη μεταμόρφωσε σε δαμάλα… Σύμφωνα με την παράδοση, ήταν πολεμική θεά και είχε λάβει μέρος στη Γιγαντομαχία. Στο ιερό της ήταν αφιερωμένη η ιερή ασπίδα του Δαναού. Ένα όπλο τρομερό και ακαταμάχητο που έδωσε ο Δαναός στον Λυγκεία και αυτός μετά τον θάνατό του το άφησε στον γιο του και βασιλιά του Άργους, Άβαντα. Ο Άβαντας κατέστη αήττητος έχοντας στην κατοχή του αυτό το ιερό όπλο που το ονόμαζαν το «παλλάδιο της Ήρας». Σύμφωνα με την παράδοση, οι γιοι του Άβαντα, ο Προίτος και ο Ακρίσιος, πολέμησαν για πρώτη φορά μεταξύ τους με ξύλινες ασπί-

δες. Το «παλλάδιο της Ήρας», που ήταν ιερό σύμβολο, δινόταν ως έπαθλο μεταξύ άλλων βραβείων και στους αγώνες που γίνονταν προς τιμήν της στο Ηραίο του Άργους, το οποίο ήταν και το μεγαλύτερο ιερό κέντρο της Αργολίδας, τουλάχιστον στη διάρκεια των ιστορικών χρόνων. Όταν οι Αργείοι κυριάρχησαν επί των άλλων πόλεων, συμβάλλοντας έτσι στην ενοποίηση της Αργείας χώρας, μετέφεραν από την Τίρυνθα το ξύλινο άγαλμα - ξόανο της θεάς Ήρας στο ιερό της Αργολίδας και γύρω απ’ αυτό δημιούργησαν μια θρησκευτική και πολιτική αμφικτιονία. Η θέση του ιερού ήταν πλησίον των Μυκηνών, στην πανάρχαια Πρόσυμνα. Στον ιερό αυτόν χώρο γίνονταν οι θρησκευτικές τελετουργίες της προστάτιδας θεάς του Άργους, Ήρας, και διεξάγονταν αγώνες με πανελλήνια ακτινοβολία. Οι αγώνες ονομάστηκαν διαδοχικά «Ηραία», «Εκατόμβοια» και «η εξ Άργους Ασπίς». Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι οι αγώνες αυτοί συνδέονταν επίσης με την ηρωική λατρεία των ένδοξων ηρώων του Άργους, τα κατορθώματα των οποίων υμνούνται στην «Ιλιάδα» και την «Οδύσσεια».

Η ιερή πομπή των αγώνων Κατά τη διάρκεια της εορτής της Ήρας, η ιερή πομπή ξεκινούσε από την πόλη του Άργους. Στην κορυφή της πομπής βρίσκονταν

29/8 -4/9

ποντικιart

Ιστορία 13/33

Ο νεότερος ναός της Ήρας στο Ηραίο

Η θεά Ήρα, προς τιμήν της οποίας τελούνταν τα εν Άργει Ηραία

οι νέοι που διένυαν την αρχή της ήβης τους και κρατούσαν την ιερή χάλκινη ή χρυσή ασπίδα, το ιερό παλλάδιο της θεάς. Την ιερή ασπίδα την κρατούσε ο αξιότερος από τους νέους και αυτό αποτελούσε μεγάλη τιμή. Έτσι προέκυψε η έκφραση που ήταν δημοφιλής στο αρχαίο Αργος «Άξιος ει της ασπίδος». Αμέσως μετά, ακολουθούσε η ιέρεια της Ήρας πάνω σε ένα άρμα που το έσερναν δυο λευκές αγελάδες που, ως γνωστόν, ήταν τα ιερά ζώα της θεάς. Πίσω τους έσερναν τα εκατό βόδια που προορίζονταν για την πάνδημη θυσία. Την πομπή συμπλήρωναν οι επίσημες αρχές της πόλης και το πλήθος των προσκυνητών που συμμετείχε στο κοινό συμπόσιο μετά τη θυσία.

Οι αγώνες Τα Ηραία ετελούντο ήδη από τη γεωμετρική εποχή, αρχικά κάθε τρία χρόνια και στη συνέχεια κάθε πέντε και εορτάζονταν στο τέλος Ιουνίου και στις αρχές Ιουλίου. Η παλαιότερη γραπτή μαρτυρία για την τέλεση των αγώνων είναι το επιτύμβιο επίγραμμα που χρονολογείται στο τέλος του 6ου και στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Πρόκειται για ένα επίγραμμα που αναφέρεται στον «αεθλοφόρο» Υσεμάτα, ο οποίος έπεσε ηρωικώς μαχόμενος και είχε την ύψιστη τιμή να τον θάψουν δίπλα στον ιππόδρομο.

Όπως είπαμε και πιο πάνω, οι αγώνες λάμβαναν χώρα στο Ιερό της θεάς Ήρας στην ευρύτερη περιοχή των Μυκηνών, στην Πρόσυμνα, οκτώ χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Άργους. Το πρόγραμμα των γυμνικών Ηραίων περιλάμβανε αγώνες δρόμου, οπλίτη, σταδίου, δολίχου. Επίσης οι αγώνες περιελάμβαναν και το πένταθλο, στο οποίο οι διαγωνιζόμενοι ανταγωνίζονταν στον δρόμο, το άλμα, το ακόντιο, τον δίσκο και την πάλη. Παράλληλα, υπήρχαν και οι μουσικοί αγώνες, οι αρματοδρομίες καθώς και οι ιπποδρομίες. Την περίοδο του 4ου-3ου αιώνα π.Χ. οι αγώνες ονομάζονταν «Εκατόμβοια», ενώ από τα μέσα του 3ου αιώνα π.Χ. γιορτάζονταν στο Άργος μαζί με τα Νέμεα και αποκαλούνταν «Ηραία τα εν Άργει». Από τον 1ο αιώνα μ.Χ. τα Ηραία αναφέρονται ως «η εξ Άργους ασπίς», από τη χάλκινη ασπίδα έπαθλο των νικητών, που είχε ιδιαίτερο θρησκευτικό νόημα για την πόλη. Μάλιστα, στην ακρόπολη του Άργους, υπήρχε ιερός οχυρός χώρος με το όνομα «Ασπίδα».

Τα βραβεία Το βραβείο για τους νικητές ήταν ένα στεφάνι μυρτιάς. Ωστόσο, υπήρχαν και τα χάλκινα έπαθλα, όπως ασπίδες, τρίποδες, λέβητες και υδρίες. Εξαιτίας των χάλκινων επάθλων, τα Ηραία ονομάζονταν και «Χάλκεος αγών».

Τέτοια έπαθλα των αθλητών ή των απογόνων τους έχουν διασωθεί και χρονολογούνται ανάμεσα στο 470 και στο 430 π.Χ. Πρόκειται για τις χάλκινες υδρίες που βρίσκονται η μια στη Νέα Υόρκη, η δεύτερη στην Άγκυρα και η τρίτη στην Κοπεγχάγη. Επίσης υπάρχει ένας λέβητας που βρέθηκε σε αθηναϊκό τάφο και εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο. Μοναδικό εύρημα αποτελεί ο ακέραιος τρίποδας που βρέθηκε από τον αείμνηστο καθηγητή Ανδρόνικο στον τάφο του Φιλίππου Β’ στη Βεργίνα και χρονολογείται το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ.. Ο τρίποδας αυτός, που φέρει υπογραφή, είναι το προγονικό βραβείο της βασιλικής οικογένειας των Μακεδόνων που καταγόταν από το Άργος. Αυτό αποτελεί, παρεμπιπτόντως, μιαν ακόμα αδιάσειστη ιστορική απόδειξη της αυτονόητης ελληνικότητας της Μακεδονίας μας. Πρόκειται για το βασιλικό γένος των Τημενιδών, που έλαβε μέρος στους αγώνες του Άργους και κατόπιν πιθανότατα στους Ολυμπιακούς Αγώνες στα χρόνια του βασιλιά Περδίκκα του Β’, 454-413 π.Χ. Παρά την πανελλήνια ακτινοβολία τους, τα Ηραία δεν ήταν καθιερωμένα επίσημα ως πανελλήνιοι αγώνες. Ωστόσο, η αίγλη τους ήταν πανελλήνια κυρίως λόγω της μυθικής - ηρωικής προέλευσης των αγώνων. Οι Αργείοι, θέλοντας να διατηρήσουν του

πανάρχαιους θρησκευτικούς και πολιτικούς τους θεσμούς, κράτησαν ζωντανούς τους αγώνες των Ηραίων έως τον ύστερο 4ο μ.Χ. αιώνα. Η νέα θρησκεία επικρατούσε πλέον επί των ερείπιων του αρχαίου κόσμου υψώνοντας τους νέους ναούς και αλλάζοντας τα ήθη της ανθρωπότητας, μιας ανθρωπότητας που θα διένυε το σκοτάδι της θρησκοληψίας, της καθυστέρησης και της εχθρότητας σε κάθε δημοκρατική - πνευματική αναζήτηση. Μαζί με την κατάργηση των Ολυμπιακών Αγώνων αλλά και κάθε αρχαιοελληνικής εορτής, γεγονότων που σηματοδότησαν τις πιο λαμπρές σελίδες στην Ιστορία του πολιτισμού, έκλεινε και ο κύκλος αυτών των αρχέγονων όσο και βαθύτατα ανθρώπινων γιορτών όπου οι άνθρωποι ισοζύγιζαν την πνευματική με τη σωματική τους καλλιέργεια κληροδοτώντας στην ανθρωπότητα έναν οικουμενικής εμβέλειας αξεπέραστο πολιτισμό που είχε ως μέτρο του τον ίδιο τον άνθρωπο – αυτόν που καταρράκωσε ο θρησκευτικός φανατισμός και η τυφλή θρησκοληψία πέφτοντας σαν σκοτεινή σκιά στο μέλλον της ανθρωπότητας.

xenofonb@gmail.com

14/34 Media

29/8 -4/9

2.050 7.120 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΤΑ ΝΕΑ

12-17/8/13 5-10/8/13 28.988

27.585

ΕΘΝΟΣ

19.130

16.608

ESPRESSO

19.176

13.621

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

14.806

12.798

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

13.578

11.659

ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

10.042

9.233

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

7.142

6.368

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

4.262

4.288

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

2.928

2.891

ΑΥΓΗ

2.040

1.680

ΕΣΤΙΑ

1.770

1.650

ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)

1.476

1.092

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)

967

910

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.)

526

515

-

-

ΚΕΡΔΟΣ (Οικ.)

217

196

Ο ΛΟΓΟΣ

75

70

ΝΙΚΗ

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ

18/8/13

11/8/13

ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

106.020

117.590

ΤΟ ΒΗΜΑ

86.310

97.520

ΕΘΝΟΣ

82.110

86.120

REAL NEWS

70.110

74.380

ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

22.160

20.100

ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

12.650

14.400

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

11.870

12.580

ΑΥΓΗ

5.360

5.290

ΤΟ ΠΑΡΟΝ

4.680

4.660

ΤΟ ΧΩΝΙ

3.790

4.100

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ

2.320

2.520

ΤΟ ΑΡΘΡΟ

1.230

1.250

ΝΙΚΗ

290

240

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ

70

80

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

12-18/8/13 5-11/8/13 23.080 23.040

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ

12.090

12.130

ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ

12.120

10.470

ΤΟ ΚΑΡΦΙ

8.260

8.440

ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)

5.850

4.580

ΑΛΦΑ ΕΝΑ

-

-

ΠΡΙΝ

-

-

ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

-

-

ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ SPORTDAY

13-18/8/13 6-11/8/13 17.312 14.761

ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

13.224

12.953

GOAL NEWS

12.272

9.055

ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ

7.258

6.985

ΓΑΥΡΟΣ

7.622

6.856

LIVE SPORT

7.048

6.470

ΠΡΑΣΙΝΗ

5.884

5.800

Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ

5.308

4.808

ΓΑΤΑ

2.054

2.496

ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 12-18/8/13 5-11/8/13 20.320 ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες) 18.040 ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)

17.290

16.080

ποντικιart

-ΜΙΚΡΑ

ΜΙΚΡΑ ËΑΡΧΙΖΟΥΝ από Δευτέρα και πάλι σιγά σιγά όλες οι ενημερωτικές εκπομπές των καναλιών. Κάποιες με αλλαγές, κάποιες όχι… Με τον Παπαδάκη, όπως πάντα, να ξεκινάει τελευταίος και να τερματίζει πρώτος σε τηλεθέαση. ËΨΥΧΡΑΙΜΙΑ, λοιπόν, και μια παράκληση προς όλους: Δεν γίνεται να καλούνται πιο λίγα άτομα στα πάνελ, γιατί θα σαλτάρει ο κόσμος που βλέπει κι εμείς – όσοι – που μετέχουμε ενίοτε σ’ αυτές τις συζητήσεις; ËΕΚΤΑΚΤΑ δελτία είχαμε την Τρίτη το μεσημέρι και ενώ προς στιγμήν νομίσαμε ότι έγινε επέμβαση στη Συρία, ακούσαμε τον πρωθυπουργό να λέει στον Παπούλια ότι είμαστε ο παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή!!! Λίγο κράτει, πρόεδρε, αυτά δεν τα λέει ούτε η ρεπόρτερ Μαρία του Mega! ËΜΙΑ και περί Mega ο λόγος, τα δύο κορίτσια που μετέχουν στην πρωινή ενημερωτική εκπομπή του καναλιού γιατί διαγκωνίζονται ποια θα μιλήσει περισσότερο; Προς τι το άγχος; Έμπειρες είναι, δεν χρειάζεται να γίνεται αλαλούμ για να καταλάβουμε ότι μπορούν να τα καταφέρουν. Ενώ ο Δημήτρης Τάκης, άνετος, ωραίος και όπως πάντα φουλ κυβερνητικός. Εκεί το χαλάει! ËΤΟ ΑΛΛΟ νέο πρόσωπο, η Άννα Μπουσδούκου, που ξεκίνησε την εκπομπή στην ώρα της Πόπης Τσαπανίδου, δείχνει καλά σημάδια. Είναι ωραία παρουσία, μιλάει σωστά ελληνικά, κάθεται όπως πρέπει, αλλά θα πρέπει να διαβάζει περισσότερο τα θέματα. Ααα, και στην πορεία να λέει σωστά τα ονόματα των καλεσμένων. Δεν χρειάζεται να το παίζει «μικρή Πόπη», έχει τον δικό της δρόμο. ËΔΕΝ ΕΙΝΑΙ αυτή ενημέρωση που προσφέρει η Δημόσια Τηλεόραση. Προφανώς έχουν

ευθύνη οι δημοσιογράφοι που μετέχουν, αλλά την περισσότερη έχουν οι υπεύθυνοι – με πρώτο τον Καψή. Άντε να δούμε τι θα βγει στο τέλος με αυτή τη γελοιότητα που ξεκίνησε με την ιδέα του Λαζαρίδη, την εντολή Σαμαρά, την κάλυψη Βενιζέλου και την υλοποίησή της από τον Παντελή Καψή. Ë ΣΤΟ ραδιόφωνο οι «αστέρες» επέστρεψαν. Στο Νέο Φάληρο το νέο πρόγραμμα στηρίζεται πλέον σε έναν και μόνο: τον Άρη Πορτοσάλτε. Άντε και στον Μπάμπη Παπαδημητρίου, αλλά ο πρώτος δίνει τη γραμμή. Ο Άρης πάντως έκανε εντυπωσιακή πρεμιέρα με καλεσμένο τον Άδωνη για δύο ολόκληρες ώρες. Ë ΚΑΙ μόλις έγραψε στο Τwitter πως ήταν «εξαιρετικός» έγινε… το έλα να δεις από σχόλια. ! Ë ΣΤΟ ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ τα εμφανέστατα κενά καλύπτονται με εναλλαγές. Να, η Κατερίνα Ακριβοπούλου «αναβαθμίστηκε» από παρουσιάστρια του μαγκαζίνο σε… εκπομπάρχισσα. Πώς αλλιώς να καλυφθεί το μεσημεριανό κενό; Το μαγκαζίνο αναλαμβάνει η Σία Κοσιώνη. Ë Η ΑΥΡΙΑΝΗ μέρα είναι η μεγάλη μέρα για τον Τηλέτυπο. Θα αποδειχθούν στην πράξη οι προθέσεις των εκδοτικών συγκροτημάτων, καθώς ολοκληρώνεται η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου με την καταβολή μετρητών. Ë ΕΑΝ δοθούν τα χρήματα για τα οποία δεσμεύθηκαν οι μέτοχοι, σημαίνει ψήφος εμπιστοσύνης στο κανάλι και για την επόμενη περίοδο. Σε διαφορετική περίπτωση θα έχουμε τρανταχτές εξελίξεις... Ë ΣΤΟΝ ΔΟΛ πάντως τους διαβεβαίωσαν πως τον μισθό του Αυγούστου θα τον πληρωθούν μετά τις 23

1,2,3 ion και... Act

Και το Action 24 δυναμικά σε αθλητισμό και ενημέρωση Από τη Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου αναλαμβάνει δράση και το γνωστό τηλεοπτικό κανάλι Action 24. Όπως τονίζουν και οι επιτελείς του, σε μια εποχή κρίσης αναλαμβάνουν δράση με «όπλο» τον διάλογο και τη φιλοδοξία το κανάλι να γίνει η νέα συνήθεια του τηλεοπτικού κοινού, που έχει βαρεθεί τις κορώνες και τους παραλογισμούς. Την ευθύνη της γενικής διεύθυνσης του σταθμού έχει η Τζένη Αθανασοπούλου, ενώ διευθυντής ειδήσεων και ενημέρωσης αναλαμβάνει ο διευθυντής της εφημερίδας «Στο Καρφί» Γιάννης Αντύπας. Σύμβουλος προγράμματος αναλαμβάνει ο Βασίλης Ταλαμάγκας, ο οποίος θα έχει και την ευθύνη της συνεργασίας του σταθμού με τα διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα. Το Action 24 θα προσφέρει στους τηλεθεατές ένα μπουκέτο ποδοσφαιρικών αναμετρήσεων από τα πρωταθλήματα του Βελγίου, της Ολλανδίας, της Ελβετίας, της Δανίας και της Ρωσίας, καθώς και αγώνες κυπέλλου της Σκωτίας και της Ουκρανίας. Καθημερινά στις 5 μ.μ. θα μεταδίδεται το αθλητικό δελτίο του σταθμού, ενώ κάθε Δευτέρα θα κάνουν εκπομπές από τις 9 μ.μ. μέχρι τις 11 μ.μ. ο Χάρης Αλευρόπουλος και από τις 11 μ.μ. μέχρι τη 1 π.μ. ο Γιώργος Γεωργίου.

Ενισχύονται και οι ενημερωτικές ζώνες του και έτσι, εκτός από την πλήρη κάλυψη των γεγονότων της ελληνικής αλλά και της διεθνούς επικαιρότητας, θα παρουσιάζεται και μια σειρά πρωτοβουλιών - παρεμβάσεων του καναλιού για κατηγορίες συμπολιτών μας που πλήττονται άμεσα από την οικονομική κρίση. Τη βραδινή ενημερωτική ζώνη του καναλιού θα αναλάβουν ο Βασίλης Ταλαμάγκας με τον Σεραφείμ Κοτρώτσο με την ενημερωτική εκπομπή που θα μεταδίδεται 11 μ.μ. με 1 π.μ. από Τρίτη μέχρι Παρασκευή, στην οποία θα συμμετέχουν ως σχολιαστές οι δημοσιογράφοι Α. Δελλατόλας, Χρ. Κοραή, Γρ. Ρουμπάνης, Β. Σκουρής, Γ. Χουδαλάκης, Λ. Καλαρρίτης, Αγ. Σπανού, Δ. Μαρκόπουλος, Γ. Καμπουράκης, Γ. Αργυρός, Γ. Μανουσακάκης καθώς και ο Ιάσων Τριανταφυλλίδης.

Tη μεσημβρινή ζώνη του καναλιού από 1 μ.μ. μέχρι 3 μ.μ. Δευτέρα με Πέμπτη θα παρουσιάζει ο Βαγγέλης Γιακουμής με τη Γεωργία Σαδανά. Την τελευταία Κυριακή κάθε μήνα ο Σεραφείμ Κοτρώτσος και ο Βαγγέλης Γιακουμής θα παρουσιάζουν ειδική ενημερωτική εκπομπή με αποκλειστική δημοσκόπηση για τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις.

Ενώνονται οι εκδότες των περιφερειακών εφημερίδων Σημαντικές εξελίξεις κυοφορούνται στον περιφερειακό Τύπο μετά από τρία χρόνια «λουκέτων» σε σημαντικά Μέσα μεγάλων πόλεων της χώρας. Οι εκδότες των μεγάλων εφημερίδων, έπειτα από πρόταση του ΣΗΠΕ (Σύνδεσμος Ημερησίων Περιφερειακών Εφημερίδων) φέρονται να συμφωνούν στην ενοποίηση όλων των ενώσεων ιδιοκτητών με στόχο την κοινή έκφραση των συμφερόντων τους. Κεντρικό αίτημα παραμένει η ενίσχυση έκδοσης των περιφερειακών εφημερίδων μετά τις αλλεπάλληλες αποφάσεις στην κατάργηση των «προνομίων» επιχορήγησης των εφημερίδων. Το καθεστώς λειτουργίας του Τύπου στην περιφέρεια δεν διαφέρει πολύ από αυτό των Αθηνών, καθώς η πολιτική και οικονομική διαπλοκή συνεχίζει να καθορίζει

την επιβίωσή του. Εκ μέρους της κυβέρνησης, την «ευθύνη» παρακολούθησης και παρέμβασης έχει ο γ.γ. ΜΜΕ Ι. Παναγιωτόπουλος. Στις αρχές του περασμένου Ιουλίου ο Παναγιωτόπουλος, σε ημερίδα που οργάνωσε ο ΣΗΠΕ, υποσχέθηκε για μια ακόμη φορά πως θα προωθηθεί η δημιουργία ενός Ταμείου - «επιχειρησιακού κεφαλαίου» (venture capital) για την ενίσχυσή του, όπως επίσης και ο νέος νόμος για τη λειτουργία των εφημερίδων (ένας νόμος που «πηγαινοέρχεται» στα γραφεία της γενικής γραμματείας από το 2009)! Οι εκδότες εμφανίστηκαν επιφυλακτικοί με τις νέες υποσχέσεις της κυβέρνησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το κράτος δεν ανανέωσε την ενοικίαση του κτηρίου στην οδό Πινδάρου, με αποτέλεσμα να

«ξεσπιτωθούν», έπειτα από τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, όλες οι περιφερειακές Ενώσεις ιδιοκτητών που έχασαν την αθηναϊκή τους έδρα. Προφανώς ο γενικός γραμματέας, για να «χρυσώσει το χάπι» της κυβερνητικής υποστήριξης στον περιφερειακό Τύπο, τους υποσχέθηκε επιπλέον τη διαμεσολάβηση στο ΑΠΕ για συμφωνία παροχής «ειδησεογραφικού υλικού» από την περιφέρεια. Ωστόσο, το μείζον θέμα παραμένει η ενίσχυση μέσω των κρατικών δημοσιεύσεων. Το αίτημα να προπληρώνονται από τους δημόσιους και κρατικούς φορείς οι κρατικές δημοσιεύσεις δεν έχει ακόμη γίνει αποδεκτό. Συμφώνησαν πάντως σε έναν νέο τύπο μετρήσεων για τις κυκλοφορίες και τις πωλήσεις, ο οποίος θα ισχύει για όλη την επικράτεια.

α» «Φέρτε πίσω τα κλεµέν ους. κη έγινε νόµος του κράτ Το σλόγκαν του Παπαδά Αυτό θα πει επιτυχία!

Σεπτεμβρίου. Ë ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ οργασμός στο κτήριο της Δ.Τ. στη Μουρούζη. Γνωστοί δημοσιογράφοι αλλά και πολλά υποσχόμενοι νέοι και ελεγχόμενοι, που ονειρεύονται δημοσιογραφική καριέρα, με σημειώματα βουλευτών και πολιτικών ανδρών πίνουν καφέ και περιμένουν. Τι; Μα, να βγει επιτέλους το δελτίο ειδήσεων. Για να αποδείξουν τι αξίζουν! Ë ΜΕΓΑΛΗ εντύπωση επίσης προκαλούν οι εμφανίσεις γνωστών δημοσιογράφων που είχαν ρόλο και στον ξεσηκωμό του ραδιομεγάρου τον περασμένο Ιούνιο - Ιούλιο στη Μουρούζη για να μάθουν αν τα χαρτιά των αιτήσεών τους είναι «εντάξει». Καλά μη βιάζεστε, για όλους θα έρθει η σειρά των δίμηνων συμβάσεων. Ë ΧΑΜΟ προκάλεσε η αποκάλυψη της στήλης την περασμένη εβδομάδα πως ο δεύτερος διαγωνισμός για την πρόσληψη των 1.453 της πρώην ΕΡΤ κόβεται από την τρόικα. Ë ΕΝΑΓΩΝΙΩΣ αναζητούσαν οι αιτούντες μια υπεύθυνη απάντηση, αλλά δεν τη βρήκαν. Αν καταφέρουν οι κυβερνητικοί να πείσουν την τρόικα πως χωρίς τους 1.453 δεν βγαίνει δελτίο ειδήσεων, ίσως και να προχωρήσει ο «διαγωνισμός». Ë ΒΓΗΚΕ και η προκήρυξη για την πρόσληψη διευθύνοντος συμβούλου και μελών του Δ.Σ. της ΝΕΡΙΤ από το Εποπτικό Συμβούλιο. Είναι παγκόσμιο δείγμα ανεξαρτησίας τηλεοπτικού φορέα. Οι υποψήφιοι δεν απαιτείται να έχουν γνώση του αντικειμένου τους... Ë ΣΤΟΝ Alpha στήνουν σαββατιάτικο γλέντι με τον Σπύρο Παπαδόπουλο, που θα πίνει στην «Υγειά» της Κάντζας. Εύλογο το ερώτημα φίλων: Θα κοστίζει και πάλι η εκπομπή 35.000

το επεισόδιο ή τώρα θα εμφανιστούν οι «χορηγοί» στο γλέντι; Ë ΣΤΟΝ πόλεμο που σοβεί κάτω από τους τριγμούς των ανακατατάξεων στο τηλεοπτικό - μιντιακό σκηνικό δεν περνούν απαρατήρητα τα δημοσιεύματα για δικαστικές έρευνες σχετικά με τα δάνεια των επιχειρήσεων του Δ. Κοντομηνά. Από «αντίπαλα» βέβαια ιντερνετικά στρατόπεδα. Ë ΒΙΑΖΕΤΑΙ, λέει, ο δικηγόρος της off shore του 902 TV να βγάλει πρόγραμμα το κανάλι ώς τις 10 Σεπτεμβρίου και γι’ αυτό έχει προσεγγίσει εργαζόμενους από την ΕΡΤ. Ë Η ΜΕΤΑΔΟΣΗ του τρέιλερ στην οθόνη με τον τίτλο «Ε» και το σύνθημα «Αν θέλεις να αλλάξεις τον κόσμο, άλλαξε κανάλι» άναψε κόκκινο πέριξ του Περισσού. Μα να λένε στο κόμμα που αγωνίζεται για να αλλάξει τον κόσμο πως απλώς πρέπει να αλλάξεις κουμπί στη συσκευή; Ë ΜΕΤΑΞΥ άλλων γελάνε και στη Μεσσηνία. Ανακοινώθηκε με υπουργική απόφαση η ψηφιακή μετάβαση από τη θέση εκπομπής «Πεταλίδι» για τις 27 Σεπτεμβρίου, αλλά το κέντρο εκπομπής δεν καλύπτει όλο τον νομό. Δηλαδή η μισή περιοχή θα βλέπει ψηφιακή και η άλλη μισή αναλογικά. Όσοι βρίσκονται στη μέση, απλώς ατύχησαν. Αυτό είναι σοβαρή ψηφιακή πολιτική της χώρας. Ë ΓΙΑΤΙ, κύριε, εδώ είναι Ελλάδα των διαπλεκομένων. Όχι σαν τη Νιγηρία, που περιμένουν πως θα εισπράξουν από τις εταιρείες για το ψηφιακό τηλεοπτικό φάσμα 2 δισεκατομμύρια δολάρια! Ë ΤΟ «Π» την περασμένη Πέμπτη (22.8) πούλησε σε Αθήνα-Πειραιά 2.757 φύλλα. Την προπερασμένη Πέμπτη (15.8) πούλησε πανελλαδικά 12.120 φύλλα.

Πόπη είναι µόνο... µία!!

ΒΑΡΔΗΣ, ΜΠΟΜΠΟΛΑΣ - ΨΥΧΑΡΗΣ, ΑΛΑΦΟΥΖΟΣ, ΚΟΝΤΟΜΗΝΑΣ

Με το «όπλο παρά πόδα» στις... «8»

>

Από τις πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου θα ξεκινήσουν τα ανανεωμένα – πλην Mega – δελτία ειδήσεων των καναλιών και αναμένεται να φανεί ποια στρατηγική θα ακολουθήσουν απέναντι στην κυβέρνηση και στα κόμματα της αντιπολίτευσης. Το στοίχημα θα το κερδίσουν εκείνοι που θα καταφέρουν να εκφράσουν τον κόσμο που έχει υποστεί τα πάνδεινα εδώ και τρία χρόνια και περιμένει να ακούσει κριτική και εκτιμήσεις από τους δημοσιογράφους, και όχι ποιος θα κάνει πιο καλό «σέρβις» στη διαπλοκή. ΣΤΟ MEGA δεν προβλέπονται ιδιαίτερες αλλαγές. Η Όλγα Τρέμη παραμένει στο πόστο της με σιγουριά, χωρίς να την επηρεάζουν κινητικότητες, εθελουσίες, προγράμματα συνταξιοδότησης. Τουλάχιστον μέχρι να μπει ο Ιανουάριος. Λίγη κριτική, στοχευμένες «επιθέσεις» σε υπουργούς, ασυλία στον Σαμαρά και, με απευθείας σύνδεση με το Μαξίμου, με τη ρεπόρτερ Σπυράκη να τα βρίσκει όλα... ρόδινα, με μαχητικότητα, στυλ και ύφος, που θα ζήλευε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. ΣΤΟΝ ΑΝΤ1 εφαρμόζεται η ίδια συνταγή, η οποία δεν πήγε άσχημα την περασμένη χρονιά. Με σταθερή αξία τη Μαρία Χούκλη (πάντα μετρημένη και διαβασμένη), το δελτίο θα βασιστεί και πάλι στο ρεπορτάζ αποφεύγοντας τα πολλά «παράθυρα» και τους σχολιαστές. Βέβαια, αυτή η τακτική έφερε μεν ικανοποιητικά νούμερα τηλεθέασης, αλλά, ωστόσο, κάνει το κανάλι να υστερεί σε επίπεδο πολιτικής παρέμβασης – και μάλιστα σε σημαντικό βαθμό. ΣΤΟ STAR η συνεργασία με τον Νίκο Χατζηνικο-

Media 15/35

29/8 -4/9

ΠΟΝΤΙΚΙart

λάου είναι αυτή που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Η εμπλοκή του – και μάλιστα χωρίς να ενταχθεί στο πλάνο της δημοσιογραφικής διοίκησης – δίνει το στίγμα της στρατηγικής που θα ακολουθήσει το δελτίο, με παρουσιάστρια την έμπειρη Μάρα Ζαχαρέα και ικανούς σχολιαστές. Η επιτυχία του δελτίου θα κριθεί και από το πόσες φορές θα εμφανίζεται ο Χατζηνικολάου – τουλάχιστον το πρώτο κρίσιμο διάστημα. Σε ό,τι αφορά τη «γραμμή», επειδή έχουν γραφτεί διάφορες... «ζωγραφιές καμαρωτές» του τύπου «επίθεση Βαρδή στον Σαμαρά», «ανοικτή γραμμή με Τσίπρα», «ξεκινάει επιχειρηματικός πόλεμος», εμείς μάθαμε από έγκυρη πηγή ότι το δελτίο θα ακολουθήσει σε γενικές γραμμές τις συνταγές «αφήστε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν», «παρουσιάζουμε τις ειδήσεις διαφορετικά», «οι απόψεις των σχολιαστών εκφρά-

ζουν – πρωτίστως – τους ίδιους», «στις ειδήσεις έχουν θέση και τα κακώς και τα καλώς κείμενα των κομμάτων» κ.λπ. Δύσκολο εγχείρημα αυτή η τακτική, αλλά μαθαίνουμε ότι είναι αδιαπραγμάτευτη, έρχεται από… «ψηλά» και υπερβαίνει τα πρόσωπα. Άλλωστε, όσοι ακροατές (και είναι πολλοί) ακούν τον Real FM, έχουν πάρει γεύση από παρόμοιες δημοσιογραφικές προσεγγίσεις. ΣΤΟΝ ΣΚΑΪ η... ολική επαναφορά του Σταμάτη Μαλέλη έφερε τα πάνω κάτω στις εσωτερικές ισορροπίες στο κανάλι, πράγμα που δεν εξέπληξε όσους ξέρουν πώς λειτουργούν οι Αλαφούζοι! Ο Μαλέλης είναι γνωστό ότι ξέρει να «κάνει νούμερα» τηλεθέασης σε δελτία και εκπομπές, αλλά θα κριθεί στην πορεία για το περιεχόμενό τους και όχι μόνο για τις επιδόσεις στην AGB. Το πρώτο διάστημα, οι «εχθροί» θα βρίσκονται εκ των έσω, και στην πορεία σε μετερίζια, που τα έζησε επί χρόνια και ξέρει ότι διαθέτουν δύναμη, υπομονή και επιμονή. Ένα ακόμα πρόβλημα του Μαλέλη είναι πώς θα αλλάξει τη «μνημονιακή ρότα» του ΣΚΑΪ, με τόσους τροϊκανούς στο «μαγαζί». ΣΤΟΝ ALPHA δεν προβλέπονται σημαντικές αλλαγές. Το δελτίο με τον Σρόιτερ θα ξεκινάει πολύ πριν από τη μάχη των «8». Ρεπορτάζ και θέματα διανθισμένα με σχόλια από συνεργάτες του σταθμού. Επίσης, προετοιμάζουν – όπως λένε – και «φακέλους» για σκάνδαλα που αφορούν πολιτικούς και επιχειρηματίες, οπότε προβλέπεται να έχουμε σφοδρές συγκρούσεις στο πεδίο της διαπλοκής. Ήδη ο Δημήτρης Κοντομηνάς έχει ανοίξει ορισμένα μέτωπα με αφορμή τις διαδικασίες πώλησης του ΟΠΑΠ.

ΕΡΤ

Η ΔΕΘ κρίνει την κυβερνητική Δ.Τ. Μπορεί οι δυο αρχηγοί Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ, Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος, να μη δίνουν σημασία στη ΔΕΘ, εντούτοις είναι γεγονός ότι κρίνεται η αντοχή του τηλεοπτικού μορφώματος της Δ.Τ. Όπως όλοι διαπιστώσαμε, παρά τις αθρόες «προσλήψεις» δημοσιογράφων, η ανυπόστατη Δ.Τ. δεν μπορεί να βγάλει στον αέρα δελτίο ειδήσεων. Επίσημα δικαιολογία είναι πως δεν υπάρχουν τηλεοπτικές κάμερες και πλάνα αρχείου. Το διακηρυγμένο πολιτικό εμπάργκο όλων των πολιτικών κομμάτων (πλην ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ.), στις ενημερωτικές εκπομπές της Δ.Τ. δημιουργεί επιπλέον σοβαρές επιπλοκές στο κυβερνητικό εγχείρημα. Στον αντίποδα του κυβερνητικού αδιεξόδου, το ραδιομέγαρο άρχισε να αποκτά πάλι ζωή. Οι δημοσιογράφοι και τεχνικοί που συνεχίζουν να παράγουν και να εκπέμπουν τηλεοπτικό πρόγραμμα, είναι αποφασισμένοι να καλύψουν πλήρως τις πολιτικές εμφανίσεις στη ΔΕΘ, δείχνοντας έτσι τη διαφορά ανάμεσα στην πραγματική τηλεόραση και το μόρφωμα της Δ.Τ. Εξαιρετική σημασία έχει η δέσμευση των πολιτικών αρχηγών της αντιπολίτευσης, πως δεν πρόκειται να αποδεχθούν εμφανίσεις των στελεχών τους στα πάνελ εκπομπών της Δ.Τ. ενώ Τσίπρας και Καμμένος δήλωσαν, πως θα αποκλείσουν τους δημοσιογράφους της Δ.Τ. από τις καθιερωμένες συνεντεύξεις τους. Το Μαξίμου, στο μεταξύ, βρίσκεται σε δίλημμα.

NOVA

Εξώδικα προς ΣΚΑΪ Αναβιώνει η περσινή κόντρα ανάμεσα στη συνδρομητική τηλεόραση της Nova και την τηλεόραση του ΣΚΑΪ για τα τηλεοπτικά δικαιώματα. Υπό αυτό το πρίσμα, ο πρόσφατος πόλεμος ανακοινώσεων ανάμεσα σε ΣΚΑΪ και Forthnet αποκτά ξεχωριστή σημασία και για τις σχέσεις ανάμεσα στους μιντιακούς ομίλους που στηρίζουν το πρωτάθλημα. Σύμφωνα με πληροφορίες της στήλης, η Forthnet – με δύο εξώδικά της στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ – διαμαρτύρεται για τη συνέχιση της πρακτικής να «υποκλέπτονται» αποσπάσματα από τους αγώνες του πρωταθλήματος της Super League για τις αθλητικές εκπομπές του καναλιού, χωρίς να πληρώνονται τα ανάλογα δικαιώματα. Ήδη, η τηλεόραση του ΣΚΑΪ πρόβαλε δυο εκπομπές με πλάνα από τους αγώνες της Super League, παρά το γεγονός ότι υπάρχει η περσινή δικαστική απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων για τα στιγμιότυπα, που δικαίωνε τη Nova. Με το δεύτερο εξώδικο διαμαρτύρεται για την επίθεση και τη συκοφαντική δυσφήμιση που δέχτηκε η Nova από τα Μέσα του ΣΚΑΪ.

16/36 Επτά

29/8 -4/9

ποντικιart

www.topontiki.gr

ΠΕΜΠΤΗ 29.8 Προβολή, πάρτι και πειραματισμοί ◗ Με το «The Grand Master» του Γουόνγκ Καρ Γουάι κλείνει ο Αύγουστος για το 3ο Φεστιβάλ Θερινού Κινηματογράφου. Ο διάσημος σκηνοθέτης αφηγείται την ιστορία του Ιπ Μαν, ενός κινέζικου θρύλου πολεμικών τεχνών, ο οποίος επηρέασε σημαντικά, όχι μόνο τους χιλιάδες μαθητές του, αλλά και τον ίδιο τον κινηματογράφο.

Info: Αβάνα (Κηφισίας 234), είσοδος ελεύθερη, στις 21.00. ◗ Μ’ένα μεγάλο συναυλιακό πάρτι, ο Φοίβος Δεληβοριάς αποχαιρετά τις καλοκαιρινές του εμφανίσεις. Τη συναυλία ανοίγει η Μαρίζα Ρίζου. Info: Τεχνόπολη (Πειραιώς 100, Γκάζι), τιμές: 12 ευρώ, στις 21.00. ◗ Η πειραματική σκηνική δομή της Δανάης Θεοδωρίδου, με τίτλο «Αλλά η αφοσίωσή μου είναι απέραντη», παρουσιάζεται σε δύο ημέρες, στην τρίωρη παράσταση - εγκατάσταση και στην πενηντάλεπτη θεατρική παράσταση. Μια ηθοποιός συνομιλεί με το κοινό, ενώ βρίσκεται σε μεγαλύτερη απόσταση απ’ό,τι συνηθίζεται. Τι είδους σχέση μπορεί να αναπτυχθεί μεταξύ τους; Τι παραμένει χειροπιαστό σ’αυτήν την περίπτωση; Μπορούν οι θεατρικές δομές να ξεπεράσουν αυτήν την απόσταση; Info: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος), 29 & 30.8, είσοδος: 8 ευρώ, 12 ευρώ (δύο ημέρες), στις 21.00.

«το ποντικι»

προτείνει...

Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)

Γιάννης Μαρκόπουλος και «Reculture - 2» ◗ Ο συνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος διευθύνει τα έργα του, σε μια συναυλία με τίτλο «Το λογισμό και τ’όνειρο». Μαζί του επί σκηνής οι Γιώργος Νταλάρας, Νατάσσα Μποφίλιου, Vassilikos, Χαράλαμπος Γαργανουράκης, Λάκης Χαλκιάς και η σοπράνο Έλενα Κελεσίδη. Info: Ηρώδειο, τιμές: 40, 35, 30, 25, 20, 15 (Φ), 5 (ΑΜΕΑ) ευρώ, στις 21.00. Το «Reculture - 2», το δεύτερο Διεθνές Εικαστικό Φεστιβάλ της Πάτρας, ανοίγει τις πόρτες του και φιλοξενεί 15 εικαστικές επιμέλειες και περισσότερους από 140 Ευρωπαίους και Αμερικανούς καλλιτέχνες. Info: Σκαγιαπούλειο Ίδρυμα/ Αγορά Αργύρη/Παλαιά Δημοτικά Λουτρά, Πάτρα, 1.9 - 31.10, είσοδος ελεύθερη, τηλ.: 2610-339743.

Γκουρτζίεφ και Κότσιρας «Στις αγορές του Μάνου Χατζιδάκι», Τεχνόπολη

Χατζιδάκις, Ιωαννίδης και Jazz Festival

◗ Η μουσική, ο κινηματογράφος και το video art συναντούν τη φιλοσοφία μέσα από την προβολή εικόνων της καθημερινότητας, της παιδικής ηλικίας, του πολέμου, της πολιτικής διαμαρτυρίας κ.ά. Όλα αυτά από τη μουσική ομάδα Ρόδα που παρουσιάζει τη μουσική του Έλληνα φιλοσόφου του Πόντου Γκουρτζίεφ, με τίτλο «Αναζητητές». Info: Ευριπίδειο Θέατρο Χαλανδρίου, 2 - 4.9, τιμές: 9 - 12 ευρώ, στις 21.00. ◗ Οι καλοκαιρινές εμφανίσεις του Γιάννη Κότσιρα και του Στάθη Δρογώση τελειώνουν με μία μεγάλη συναυλία στην Τεχνόπολη. Info: Τεχνόπολη, Γκάζι, τιμές: 10 - 12 ευρώ, στις 20.30.

ΤΡΙΤΗ 3.9 Η Zaz και οι εικαστικές συναντήσεις στην Αθήνα

Groundation, Βοτανικός Live Stage

ΣΑΒΒΑΤΟ 31.8 Από την «Άσκηση» στους Groundation ◗ Ο σκηνοθέτης και δημιουργός της ομάδας Χώρος Σίμος Κακάλας παρουσιάζει την παράσταση «Άσκηση Επίδαυρος - Σύσσημον». Πρόκειται για μια... άσκηση που σε καλεί να ερμηνεύσεις το κείμενο, τις λέξεις, τους ρυθμούς και τις σιωπές του. Παίζουν: E. Μαυρίδου, Δ. Κούζα, Δ. Λαρεντζάκη κ.ά. Info: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 5, 10, 15 ευρώ, στις 20.00. ◗ Οι Groundation, το διάσημο reggae συγκρότημα, έρχεται από την Καλιφόρνια στην Ελλάδα για δύο live σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με ήχους reggae αλλά και στοιχεία jazz,

ΚΥΡΙΑΚΗ 1.9

ΔΕΥΤΕΡΑ 2.9

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30.8 ◗ Συναυλία - αφιέρωμα στον Μάνο Χατζιδάκι, με τίτλο «Στις αγορές του Μάνου Χατζιδάκι», πραγματοποιείται με τους Ηλία Λιούγκο, Στέλλα Κυπραίου, Καλλιόπη Βέττα και Φωτεινή Βελεσιώτου. Info: Τεχνόπολη (Πειραιώς 100, Γκάζι), είσοδος: 10 ευρώ, στις 21.00. ◗ Τo φετινό Τinos Jazz Festival φέρει τον τίτλο «Jazz Vision» και παρουσιάζει για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά Έλληνες και ξένους υψηλού επιπέδου τζαζίστες. Το φεστιβάλ ανοίγουν ο Manos Theodosakis sextet feat. M. Verouli - Alekos Vretos Quintet. Ιnfo: Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, 30.8 - 1.9, είσοδος ελεύθερη, στις 21.00. ◗ Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης παρέα με τον τσελίστα Γιώργο Καλούδη παρουσιάζει ένα ιδιαίτερο πρόγραμμα, με βάση τον αυτοσχεδιασμό, τη χαρά της συνύπαρξης, αλλά και την απλότητα και την ευθύτητα των τραγουδιών του. Info: Μονή Λαζαριστών, Θεσ/νίκη, τιμές: 10 - 12 ευρώ, στις 21.30.

funk και dub. Info: Βοτανικός Live Stage (Ιερά Οδός 72 και Σπ. Πάτση, Γκάζι), (προπ.) 15, (ταμείο) 20 ευρώ, στις 21.00.

◗ Η Zaz, η διάσημη Γαλλίδα καλλιτέχνης από την Bordeaux, έρχεται για να τραγουδήσει jazz σε συνδυασμό με τσιγγάνικες επιρροές, αυθεντικό chanson και σύγχρονες pop αναφορές. Μαζί της η Μαριέττα Φαφούτη. Info: Θέατρο Λυκαβηττού, Αθήνα, τιμές: 35 ευρώ, (Φ) 25 ευρώ, στις 20.15. ◗ Κάθε Τρίτη του Σεπτεμβρίου ο αμερικανικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός Art21 παρουσιάζει τον πρώτο κύκλο προβολών «Αrt21 - 100 Artists». Οι σύγχρονες εικαστικές συναντήσεις ξεκινούν με το ντοκιμαντέρ «Place», το οποίο εστιάζει στο έργο των Ρίτσαρντ Σέρα, Σάλι Μαν, Μάργκαρετ Κιλγκάλεν, Μπάρι ΜακΓκι, με εισαγωγή από τη Λόρι Άντερσον. Ιnfο: Ελληνοαμερικάνικη Ένωση (Μασσαλίας 22, Κολωνάκι), είσοδος ελεύθερη, στις 20.30.

ΤΕΤΑΡΤΗ 4.9 Parquets Courts στο «Αν»

Γιάννης Μαρκόπουλος, «Το λογισμό και τ’ όνειρο», Ηρώδειο

Τέσσερις Τεξανοί εσωτερικοί μετανάστες προσγειώθηκαν στο Brooklyn ενώνοντας τις δυνάμεις τους. Τώρα, οι Parquets Courts προσγειώνονται στην Ελλάδα για να μας θυμίσουν λίγο τα πρώιμα ανεξάρτητα συγκροτήματα της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ. Τη συναυλία ανοίγει η μπάντα της Rita Mosss. Ιnfo: Aν Club (Σολωμού 13-15, Εξάρχεια), είσοδος: 16 ευρώ, στις 21.00.