332 art

t r a 2013 ΒΡΙΟΥ

Νο 332

Μ

ΤΕ 26 ΣΕΠ Η Τ Π ΠΕΜ

φιού α ρ υ ξ υ όψη το κ ν η τ σ τισμού ι λ ο οδιάνο π υ Μ ο ς τ ά ι ρ ο ασισμό ης Αγο τ φ Άνθρωπ α ν μ ο η τ λ σ ξεπού «όχι» ε π ί ε ς α Χυδαίο ψαν» άλ Δράμ α β ι β τ έ σ « ε . . Το Φ υ την. ο π ς ε τ η ότ Διασημ . ρίζες . . ε λ α γ έβ Η Στέγη

Ι Κ Ι Τ Ν ΠΟ

Σπύρος Παπαδόπουλος

«Στις επιθέσεις που δέχομαι απαντώ με τις δουλειές μου»

02/22 ∆ελτίο καιρού

26/9 -2/10

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

ΠΑΝΤΟΣ ΚΑΙΡΟΥ

ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ Τη δεκαετία του 1960, λίγο πριν από τις γερμανικές εκλογές, δεκάδες καλλιτέχνες δέχονταν με μεγάλη προθυμία να παρευρεθούν σε εκδηλώσεις του Βίλυ Μπραντ. Και αν κάποιος τόσο σημαντικός όσο ο Γκίντερ Γκρας αρνιόταν να παρευρεθεί στις συγκεντρώσεις, ο ίδιος ο Μπραντ επιδίωκε μια συνάντηση μαζί του και, όπως αποδεικνύεται και από τις επιστολές ανάμεσα στον νομπελίστα και τον πολιτικό, που πρόσφατα κυκλοφόρησαν στη Γερμανία, κατάφερνε να τον κάνει φίλο του. Στις γερμανικές εκλογές της περασμένης Κυριακής, κανένας συγγραφέας δεν δήλωσε φίλος με κανέναν υποψήφιο, δεν υπήρξαν φωτογραφίες καλλιτεχνών σε κομματικές εκδηλώσεις, κανένας δεν ξέρει έστω αν κάποιος υποψήφιος ενδιαφέρθηκε να προσκαλέσει προσωπικότητες του πολιτισμού. Η εφημερίδα «Die Zeit» ζήτησε πάντως από αρκετούς να της μιλήσουν για το τι επέλεξαν να ψηφίσουν. Όσοι απάντησαν, έσπευσαν να διευκρινίσουν πως σε καμιά περίπτωση δεν θέλουν να εκληφθεί η δική τους επιλογή σαν προτροπή προς τους αναγνώστες τους να ρίξουν την ψήφο τους σε ένα συγκεκριμένο κόμμα. Τόνισαν πως δεν είναι στρατευμένοι και πως όποια απόφαση πήραν, την πήραν με κριτήριο τις σημερινές συνθήκες και ενδεχομένως άλλη φορά να επιλέξουν κάτι διαφορετικό. Φρόντισαν να καταγράψουν και τις επιφυλάξεις που είχαν για την επιλογή τους. Έτσι μάθαμε πως ο Μάρτιν Βάλτσερ προτιμά τη Μέρκελ, όπως και ο Βολφ Μπίρμαν, ο Γιούργκεν

Χάμπερμας τον Στάινμπρουκ, ο Ούλριχ Μπεκ επίσης τους σοσιαλδημοκράτες, η Σιμπίλε Μπεργκ τους Πράσινους, ο Ίγκο Σούλτζε τους «παλιούς του εχθρούς, τους αριστερούς» κ.λπ. Οι περισσότεροι πάντως από όσους απευθύνθηκε η εφημερίδα δεν απάντησαν καν. Ποτέ κανένας προεκλογικός αγώνας δεν άφησε τόσο αδιάφορους τους διανοούμενους. Πολλοί μάλιστα καλλιτέχνες προπαγάνδιζαν την αποχή από την κάλπη. «Τις δεκαετίες ’60 - ’70 ο αριθμός των κομματικών μελών διπλασιάστηκε, οι άνθρωποι συνέβαλαν σε αλλαγές, τώρα κουράστηκαν και κάνουν ποδηλατικούς γύρους στην Αλσατία» σχολίασε το φαινόμενο ο Σούλτσε. «Είναι που όλα μοιάζουν τόσο ίδια. Σαν να επικρατεί ένα μόνο δόγμα, όπως συνέβαινε παλιά στην Ανατολική Γερμανία, οπότε κανείς δεν κάνει τίποτα» δήλωσε ο συγγραφέας Μαξίμ Μπίλερ. «Έχουμε καταντήσει χώρα θεατών» κατήγγειλαν άλλοι. Αυτό το τελευταίο προσπάθησαν να αναστρέψουν 120 καλλιτέχνες και διανοούμενοι που υπέγραψαν τη μοναδική διακήρυξη «ανθρώπων του πολιτισμού» που κυκλοφόρησε προεκλογικά. Δεν έγραψαν υπέρ κάποιου κόμματος, απλώς έλεγαν: «Πηγαίνετε να ψηφίσετε». Από τις πιο γνωστές υπογραφές, εκείνη του Γκρας, που λίγους μήνες νωρίτερα τόνιζε πως η απολίτικη στάση πολλών και το «όλοι ίδιοι είναι» θα οδηγούσε στα ίδια λάθη που έγιναν στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Σίσσυ Παπαδάκη

ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ ΕΙΠΕ «ΟΧΙ» ΣΤΟΝ ΦΑΣΙΣΜΟ Ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ πρέπει να είναι ζωντανό, να έχει αντανακλαστικά και να υπηρετεί πολλούς από τους ρόλους της ίδιας της τέχνης του κινηματογράφου. Ένας από αυτούς είναι και η καταγραφή της κοινωνικής πραγματικότητας, της Ιστορίας, η ανίχνευση τάσεων κ.τ.λ. Πριν από λίγο καιρό, το μεγαλύτερο κινηματογραφικό φεστιβάλ, των Καννών, και ο τότε πρόεδρος της κριτικής επιτροπής Στίβεν Σπίλμπεργκ, έδωσαν την ύψιστη διάκριση, τον Χρυσό Φοίνικα, στην ταινία η «Ζωή της Αντέλ» του Αμπντελατίφ Κεσίς, που υμνεί τον λεσβιακό έρωτα, τη βαθιά αγάπη ανάμεσα σε δύο γυναίκες. Η βράβευση, μάλιστα, ήρθε σε μια περίοδο όπου πολύ πρόσφατα είχε περάσει στη Γαλλία ο νόμος για τον γάμο των ομοφυλοφίλων, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις. Κι όμως, ένα φεστιβάλ, ένας θεσμός, ένα βραβείο σημαντικό ή όχι, μπορεί να πάρει θέση, να υψώσει κεφάλι, να κάνει δήλωση πολιτική. Και ό,τι γίνει… Και στα καθ’υμάς, το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας, που τελείωσε πριν από λίγες μέρες, απένειμε τον Χρυσό Διόνυσο σε μια αντιφασιστική ταινία, στο «Red Hulk» της 31χρονης Ασημίνας Προέδρου. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι η προβολή της ταινίας την προηγούμενη Τρίτη συνέπεσε με τη δολοφονία του

art ΠΟΝΤΙΚΙ

Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι. Ο ήρωας της ταινίας είναι ο Γιώργος, ένας νεαρός εργάτης, ο οποίος γίνεται μέλος σε εθνικιστική οργάνωση. Ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και ο εθνικισμός θίγονται με άμεσο και καίριο τρόπο σε μια καλογραμμένη ιστορία που διαρκεί μόλις 26 λεπτά. Αυτοί που την είδαν, λένε ότι η ταινία είναι καλή, ότι άξιζε το βραβείο, ότι συζητήθηκε πολύ στο φεστιβάλ κ.τ.λ. Πέρα από την ίδια την καλλιτεχνική αξία της ταινίας, είναι σημαντικό το ότι οι νέοι σκηνοθέτες στρέφουν τον φακό τους στα μαυρισμένα σπλάχνα της ελληνικής κοινωνίας, περιγράφουν,

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

Παναγής Δ. Κουτουφάς

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ Χρυσούλα Παπαϊωάννου

κριτικάρουν, παίρνουν θέση και έχουν λόγο. Το φαινόμενο του νεοναζισμού είχε απασχολήσει και πέρυσι το Φεστιβάλ της Δράμας με τη μικρού μήκους «Shynx» του Κ. Καραμαγγιώλη. Και γενικά φέτος, η πλειονότητα των ταινιών είχε θέμα την κρίση και τις αλλαγές στην ελληνική κοινωνία, τον κοινωνικό ιστό και την οικογένεια. Το σινεμά δεν μπορεί από μόνο του ν’αλλάξει τον κόσμο. Η διαλεκτική σχέση, όμως, του κινηματογράφου με τον κόσμο γύρω του μπορεί να γεννήσει ιδέες, ν’αλλάξει ιδέες και μυαλά. Να αφυπνίσει και να αφυπνιστεί. Χρυσούλα Παπαϊωάννου

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Χριστίνα Διακογιάννη

ΑRT DIRECTOR Δημήτρης Λύρας

Κωνσταντίνος Ρήγας

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου ΕΜΠΟΡΙΚO TMHMA: Μ. Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226

Χυδαίο «e-auction» για την Αγορά Μοδιάνο Σαμπάνια και χαβιάρι για τους «έχοντες». Ρακή και κρεμμύδια για τα φτωχαδάκια. Αυτά προσφέρθηκαν το μακρινό 1930 στα εγκαίνια της Αγοράς Μοδιάνο στη Θεσσαλονίκη. Τώρα που το θαυμάσιο δημιούργημα του γαλλοσπουδαγμένου Εβραίου αρχιτέκτονα Ελί Μοδιάνο αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα φθοράς και η κρίση έχει μισοαδειάσει τα γύρω στα 150 μαγαζιά του, η κυβέρνηση δηλώνει πρόθυμη να το ξεπουλήσει άρον - άρον, βγάζοντάς το ηλεκτρονικά στο σφυρί (νεοελληνιστί «e-auction»...). Αυτό θα συμβεί εφόσον βρεθεί επενδυτής να πάρει το μερίδιο του ελληνικού Δημοσίου – γύρω στο 43% –, πιθανότατα «μπιρ παρά», αφού το υπόλοιπο ποσοστό είναι κατακερματισμένο σε δεκάδες ιδιώτες - μικροϊδιοκτήτες καταστημάτων. Συνεπώς θα πρέπει να τα βρει μαζί τους για οποιαδήποτε παρέμβαση, θεωρητικά περιορισμένη διότι το κτήριο είναι διατηρητέο και ως προς τη χρήση του. Με άλλα λόγια, λίγα λεφτά στο σουρωτήρι ταμείο του χρεοκοπημένου κράτους και με δεμένα τα χέρια του επενδυτή. Δεμένα; Μπα... Φοβάμαι ότι το ίδιο αυτό κράτος – που έχει πολλή δουλειά ξαφνικά, γιατί «ξύπνησε» και κυνηγάει, λέει, τα φίδια της Χρυσής Αυγής –, αν βρεθεί αγοραστής, θα κάνει τα στραβά μάτια. Και πιθανότατα θα επιτρέψει να μετατραπεί η Αγορά Μοδιάνο σε φτηνιάρικο «διασκεδαστήριο»: απ’έξω παράδοση, από μέσα mall σε μικρογραφία. Μαγαζιά, καφετέριες και ξενυχτάδικα, σ’ένα ντεκόρ «αυθεντικότητας» και «ντελικατέσεν», θολή αντανάκλαση περασμένων μεγαλείων όπου στο βάθος θα σέρνουν τα βήματά τους τα φαντάσματα των αδικοχαμένων Εβραίων της πόλης. Υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις για την αναβάθμιση της Αγοράς Μοδιάνο, από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, από κοινωνικούς και πολιτικούς φορείς. Για ήπιες χρήσεις, για πλήρη εκμετάλλευση του χώρου (πόσοι Θεσσαλονικείς γνωρίζουν ότι κάτω από τη Μοδιάνο υπάρχει ένα τεράστιο ξεχασμένο υπόγειο;), για δημόσια εποπτεία. Ψιλά γράμματα. Ο πολιτισμός της καθημερινότητάς μας μπορεί να συνεχίσει να σαπίζει. Διότι μαχαιριές όπως αυτές που επέφερε στην Αμφιάλη ο χοντρόμυαλος χρυσαυγίτης φονιάς στον Παύλο Φύσσα δεν δέχεται μόνον το εξανεμισμένο εισόδημα των συνελλήνων. Υποδειγματικά το διατύπωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του (στην Ιωάννα Δρόσου στην «Εποχή») ο πανεπιστημιακός Κώστας Δουζίνας, καθηγητής Φιλοσοφίας του Δικαίου στο Birkbeck College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. «[...] Σε ένα δεύτερο επίπεδο, η δολοφονία του Παύλου συμβολίζει τον θάνατο της τέχνης. Έρχεται να συνδεθεί με τη συνεχή επίθεση στον χώρο του πολιτισμού: το “μαύρο”στην ΕΡΤ, τα θέατρα που κλείνουν, το σφράγισμα του“Εμπρός”, τη μουσική παιδεία που χάνεται από τα σχολεία στο όνομα της αγοράς. Η εξουσία και οι ιμπρεσάριοι του πολιτισμού κόπτονται μόνο για το πρωτογενές πλεόνασμα, όχι για το έλλειμμα πολιτισμού και παιδείας που καταδικάζει την Ελλάδα σε συλλογική καταστροφή πολύ πιο μακρόχρονη από τα μεσοπρόθεσμα». Έτσι ακριβώς: πολιτισμός και παιδεία. Πολύ πιο μακρόχρονη συλλογική καταστροφή. Γιώργος Ι. Αλλαμανής

ποντικιart

26/9 -2/10

Ραντάρ 03/23

www.topontiki.gr

Διασημότητες που την... «έβαψαν» Από τον Ρόκι Σταλόνε μέχρι το μέλος των Μπιτλς Ρίνγκο Σταρ και βέβαια τον πρώην πλανητάρχη Τζορτζ Μπους, πολλοί είναι αυτοί που δοκίμασαν την τύχη τους στη ζωγραφική. Οι περισσότεροι με μεγάλη... αποτυχία Γιώργος Ψάχος

Συγκλονιστικά νέα θορύβησαν πρόσφατα τον χώρο της Τέχνης. Έπειτα από φωτογραφίες που διέρρευσαν στο Διαδίκτυο, ο Τζορτζ Μπους φαίνεται πως σταμάτησε να ζωγραφίζει τα αγαπημένα του σκυλάκια και το έριξε στις… γάτες. Αλλά όποιο δύσμοιρο είδος και να επιλέξει από το ζωικό βασίλειο δύσκολα μπορεί να πει κάποιος ότι… πιάνουν τα χέρια του στη ζωγραφική. Το ίδιο ισχύει και για πολλούς άλλους διάσημους που θέλησαν να ξεδιπλώσουν το ταλέντο τους στον καμβά, άλλοι με χλιαρά και άλλοι με πιο ικανοποιητικά αποτελέσματα. Σε πολλούς θα έπρεπε κάποιος να τους πει ότι απλώς δεν το «έχουν». Πάρτε για παράδειγμα τον πρώην πλανητάρχη Τζορτζ Μπους Τζούνιορ. Ούτε το αιλουροειδές που ζωγράφισε πρόσφατα δεν σώζει τα έργα τέχνης (;) του, που κυρίως απαρτίζονται από εικόνες των σκύλων του. Και τα τελευταία είναι πολλά, πάνω από σαράντα. Βέβαια, αν ψάξετε αρκετά θα βρείτε και μερικούς «σουρεαλιστικούς» πίνακες (όπως τους χαρακτήρισε και ο ίδιος), με τον εαυτό του να βρίσκεται… γυμνός στο μπάνιο του. Το όνειρο κάθε γυναίκας δηλαδή.

Μέχρι και ο Ρόκι ζωγραφίζει Και σαν να μην μας έφτανε αυτός, έχουμε και τον Σιλβέστερ Σταλόνε, ο οποίος χρίστηκε ζωγράφος. Ο Ρόκι όταν δεν ασχολείται με πολυβόλα και πυρομαχικά στις ταινίες του, ξεδιπλώνει την πιο soft πλευρά του, αλλά όχι και με ιδιαίτερη επιτυχία. Στους πίνακές του κυριαρχούν τα χρώματα τα οποία μάλλον έριξε… κατευθείαν από τον κουβά στον καμβά. Σκεφτείτε ότι ο ίδιος μέσω του σάιτ του τους αποκαλεί αφηρημένους, εξπρεσιονιστικούς και ζωηρούς από χρώματα. Σίγουρα πολλοί θα σκέφτονται ότι τους ίδιους πίνακες θα μπορούσε να τους κάνει με την ίδια ευκολία ένα πεντάχρονο με… νερομπογιές. Στην αφηρημένη τέχνη επιδίδεται και ο «μέγιστος» ηθοποιός Άντονι Χόπκινς, αλλά μάλλον όταν έφτιαχνε τα έργα του αφαιρέθηκε για λίγο και δεν του βγήκαν όπως θα ήθελε. Δεν εξηγείται αλλιώς η πληθώρα από παραμορφωμένα τοπία, πορτρέτα και πλάσματα που πρωταγωνιστούν στους πίνακές του, οι περισσότεροι έχοντας ως βάση την ακρυλική μπογιά. Ο σερ Χόπκινς έχει δηλώσει πως η κριτική των έργων του είναι το λιγότερο που τον ενδιαφέρει, αφού του αρέσει να εκφράζεται καλλιτεχνικά. Θα μπορούσε λοιπόν να περιορίσει την έκφραση της καλλιτεχνικής ανησυχίας του μόνο στην υποκριτική, όπου κάνει «παπάδες».

Μακόλεϊ Κάλκιν

Δεν του έφταναν οι Μπιτλς Μιλώντας για παλιές καραβάνες, έρχεται στο μυαλό και ο Ρίνγκο Σταρ, ο οποίος μέσω της ζωγραφικής του θέλει να μείνει στην ιστορία ως κάτι παραπάνω από απλώς το τέταρτο μέλος των Μπιτλς. Κρίμα που η τέχνη δεν έχει την ίδια άποψη. Εκτός του ότι όλοι οι πίνακές του είναι προϊόν του λογισμικού MS Paint (δηλαδή «ζωγραφίζει» χωρίς να κουνιέται από την καρέκλα του), με απλοϊκά σχέδια και γραμμές (κυρίως χρωματιστά πρόσωπα), ο Ρίνγκο θεωρεί τον εαυτό του εκπρόσωπο της pop art και θαυμάζει ιστορικούς καλλιτέχνες όπως ο Ρέμπραντ και ο Βαν Γκογκ. Εντάξει, για να είμαστε δίκαιοι, ασχολείται με την computer art ερασιτεχνικά ο άνθρωπος και όποια κέρδη έχει από τα έργα του τα δίνει για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Να και κάτι καλό που βγαίνει από την «τέχνη» του… Φαίνεται πως οι ηθοποιοί «κολλάνε» σαν μαγνήτης στη ζωγραφική, αφού και ο Μακόλεϊ Κάλκιν έχει στο παλμαρέ του αρκετά έργα τέχνης. Σίγουρα θα τον θυμάστε ως το αξιολάτρευτο παιδάκι από τις σειρές ταινιών «Μόνος στο σπίτι». Ο Μακόλεϊ, που το είχε ρίξει στα ναρκωτικά και το ποτό, αρέσκεται στο να δημιουργεί πίνακες με αρκετές αναφορές σε συγκροτήματα, καλλιτέχνες, ταινίες, φιγούρες από καρτούν και βιντεογκέιμ, όλα ανάμεικτα συχνά στον ίδιο πίνακα. Όσο συναρπαστικά και αν ακούγονται τα παραπάνω, το αποτέλεσμα δύσκολα ξεπερνά τη μετριότητα. Τα έργα αυτά μάλλον τα είχε δημιουργήσει στα διαλείμματα των γυρισμάτων του «Μόνος στο σπίτι»…

Σιλβέστερ Σταλόνε

Κάποιοι τα κατάφεραν

Λούσι Λιου

Παρ’ όλα αυτά κάποιες διασημότητες κατάφεραν να αποφύγουν τη δημόσια και ιντερνετική κατακραυγή, παρουσιάζοντας, αν όχι τέλειες, φιλότιμες προσπάθειες. Μία εξ αυτών είναι η ηθοποιός Λούσι Λιου («Άγγελοι του Τσάρλι», «Άλι Μακ Μπιλ»), η οποία έχει κατορθώσει να φτιάξει ένα όνομα στο πεδίο της αφηρημένης τέχνης. Η Λιου είχε κερδίσει τη συμπάθεια του κόσμου για την τέχνη της το 2011 στη Σαλόν Βερτ του Λονδίνου, παρουσιάζοντας 72 μονοχρωματικούς πίνακες από μελάνι αποτυπωμένο σε χαρτί. Οι πίνακες αυτοί περιέχουν ακαθόριστα και αφηρημένα σχέδια, με αναφορές ακόμα και στην κινεζική καλλιγραφία. Φυσικά παίζει ρόλο το γεγονός πως η ηθοποιός είχε φοιτήσει στο New York Studio School από το 2004 έως το 2006. Παρόμοια αποδοχή έχει λάβει και ο Mr Bond Πιρς Μπρόσναν για τις δημιουργίες του. Από εκεί που… έκλεβε πίνακες στην «Υπόθεση Τόμας Κράουν», ο Μπρόσναν αποφάσισε πως είναι καλύτερα να ξαναπιάσει τα πινέλα (είχε φοιτήσει στο Central St Martins College of Art and Design) και να παραστήσει τον… Πάμπλο Πικάσο ή τον Βασίλι Καντίνσκι. Ο ηθοποιός είδε, όπως έχει πει ο ίδιος, τη ζωγραφική ως διέξοδο από τις δύσκολες στιγμές της ζωής του.

04/24 Συνέντευξη

26/9 -2/10

ποντικιart

www.topontiki.gr

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

«Στις επιθέσεις που δέχομαι

απαντώ με τις δουλειές μου» Χρυσούλα Παπαϊωάννου Φωτό: Γιάννης Βαρουχάκης

Ετοιμάζεται πυρετωδώς για τη νέα σεζόν, τηλεοπτική και θεατρική. Από τη μία η νέα τηλεοπτική του στέγη, ο Alpha, όπου θα αρχίσει να προβάλλεται από τα μέσα του άλλου μήνα η εκπομπή «Στην υγειά μας». Και από την άλλη, το καινούργιο θεατρικό του σπίτι, το θέατρο Κάππα. Εκεί ο Σπύρος Παπαδόπουλος «μετακομίζει» καταρχήν με δύο δικές του παραστάσεις. Για τέταρτη χρονιά συνεχίζεται από τις 8 Νοεμβρίου το πολύ πετυχημένο «Η κωμωδία του τυχαίου θανάτου ενός αναρχικού» του Ντάριο Φο. Θα έχουν προηγηθεί οι παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη από τις 16 Οκτωβρίου. Και για το νέο έτος ετοιμάζει την κωμωδία «Μου λες αλήθεια;», με την οποία θα συστήσει στο κοινό τον Γάλλο συγγραφέα Φλοριάν Ζελέρ. Μια κουβέντα μαζί του, βέβαια, δεν περιορίζεται στα καλλιτεχνικά. Ανοίγει στην πολιτική, επιστρέφει στις φτωχογειτονιές του Πειραιά, περνά στην ελληνική κοινωνία του σήμερα, κρίνει εαυτόν και άλλους… Είστε με… διαγνωσμένη υπερκόπωση κι όμως, μου λέγατε πριν ότι η τηλεόραση σας κουράζει, ενώ το θέατρο όχι. Προφανώς είναι ψυχολογικό, γιατί εδώ που τα λέμε δεν συγκρίνονται οι αμοιβές της τηλεόρασης με αυτές από το θέατρο. Αν είχα ένα κρεβάτι εδώ πάνω στη σκηνή, θα μπορούσα να μην φύγω καθόλου. Έχετε δίκιο με αυτό που λέτε με τις αμοιβές, αλλά δεν πάει έτσι. Είναι σαν να μου λες «μου αρέσει πολύ μια κοπέλα, αλλά είναι φτωχή, και για αυτό μου αρέσει λιγότερο». Όταν κάνεις καινούργια πράγματα, στην αρχή μπορεί να είναι από περιέργεια, μετά οι λόγοι γίνονται βιοποριστικοί. Εγώ ό,τι και να έκανα το υπερασπίστηκα, από το «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος» μέχρι τα σίριαλ. Αυτό νομίζω ότι με γλίτωσε από πολλές λακκούβες.

ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ Τα ρολά κατεβασμένα. Οι θέσεις της πλατείας καλυμμένες με προστατευτικό πλαστικό. Παραδίπλα χαρτόνια και κάτι μπογιές. Μετά την πρόβα, απόλυτη ησυχία σε ένα άδειο θέατρο, που μαρτυρά ότι ετοιμάζεται με τα χίλια για τη νέα σεζόν. Ακόμα και η συνέντευξη έγινε πάνω στη σκηνή, άδεια από σκηνικά, γεμάτη από ενέργεια μιας πρόβας που τελείωσε πριν από λίγο. Φαίνεται λίγο κουρασμένος, αλλά και κάπως ανυπόμονος. Για ποιο πράγμα; Να αρχίσουν οι παραστάσεις, να γεμίσει η πλατεία, να ξεκινήσει το παιχνίδι…

κάποιον με αυτοκίνητο – γιατί στη γειτονιά δεν είχε κανείς – νόμιζες ότι δεν ήταν κανονικός άνθρωπος… Πιστεύετε ότι την τηλεοπτική σας επιτυχία την εξαργυρώνετε στο θέατρο; «Παίζει» και αυτό. Είναι μέσα στο παιχνίδι. Αλλά αυτό δεν ισχύει για το κοινό της Αθήνας. Υπάρχει, βέβαια, μια συγκεκριμένη μερίδα που πάει στο θέατρο για να δει κάποιον που παρακολουθεί στην τηλεόραση. Αλλά δεν έρχεται τέτοιος κόσμος σε μένα. Στην επαρχία, όμως, η τηλεόραση παίζει ρόλο επειδή υπάρχει μεγαλύτερη αθωότητα και μεγαλύτερη δίψα να δει κάποιος τον άλλον από κοντά.

Τι εννοείτε; Τόσα χρόνια μου έλεγαν το γνωστό: «Δεν φοβάσαι μην καείς με τόση τηλεόραση;». «Πώς γίνεται ταυτόχρονα να παίζεις στο “Θες να γίνεις εκατομμυριούχος” και στο Εθνικό;», σε μια παράσταση του Βολανάκη. Μάλλον έχω δύναμη και δίνω και στα δύο. Το θέμα είναι ότι κουράζεσαι πολύ όταν δουλεύεις ψυχαναγκαστικά και λες «αχ, για τα ρημάδια τα λεφτά». Αυτό μπορεί να σε διαλύσει. Όταν δούλευα στον «Εκατομμυριούχο», όλες οι ερωτήσεις περνούσαν από εμένα. Καθόμουν και έβγαζα ερωτήσεις, χωρίς να είναι αυτή η δουλειά μου.

Η «Κωμωδία του τυχαίου θανάτου ενός αναρχικού» συνεχίζεται για τέταρτη χρονιά. Αρχικά γιατί το είχατε επιλέξει; Το ξαναδιάβασα ύστερα από πάρα πολλά χρόνια κι ένιωσα σαν να είχε γραφτεί χτες το βράδυ ως προς την ψυχολογία του κόσμου και τη σχέση του με την εξουσία. Το έργο δεν πολιτικολογεί. Εμένα, άλλωστε, δεν μου αρέσουν τέτοια έργα. Προτιμώ την αφαίρεση στα πράγματα. Ο Ντάριο Φο είναι ιδιοφυής στο πώς αντιμετωπίζει τα πράγματα. Γιατί μιλάμε για ένα πραγματικό γεγονός. Έχει εκπαραθυρωθεί ένας αναρχικός. Και ο Φο κάνει μια τρελή κωμωδία. Ο κόσμος κλαίει από τα γέλια. Ωστόσο, κάποια στιγμή, κλαίει λίγο και με τα χάλια μας.

Από τη μία, δηλαδή, κάνετε κάποιες δουλειές για να βγάλετε χρήματα και από την άλλη κάνετε το μεράκι σας, που είναι το θέατρο. Ό,τι βγάζετε από την τηλεόραση το «ρίχνετε» στο θέατρο. Είναι ακριβώς έτσι. Η αλήθεια είναι ότι είμαι τυχερός και δεν έχω χάσει πολλά. Το θέατρο μπορείς να το πληρώσεις πολύ ακριβά. Τα έξοδα είναι απίστευτα. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Πέρυσι κάναμε το «Κοροϊδάκι της δεσποινίδας» και επειδή έμεινε έγκυος η πρωταγωνίστρια κατέβηκε στους τρεις μήνες. Έχασα πολλά λεφτά. Οι παλιοί λέγανε ότι «αν κάνεις μια επιτυχία κερδίζεις λίγα, και αν κάνεις μια αποτυχία θέλεις πέντε χρόνια για να επανέλθεις». Εγώ πληρώνω το παιχνίδι που δεν έκανα μικρός.

Με την κωμωδία ο κόσμος φεύγει καλύτερα, ανακουφισμένος και ψυχαγωγημένος, ή δουλεύουν και πολιτικά μηνύματα με έναν υπόγειο και ύπουλο τρόπο; Σίγουρα, γιατί είναι απολύτως πολιτικό το έργο. Έχουν έρθει στην παράσταση άνθρωποι από τη Δεξιά και λίγο πιο πέρα και είναι μουτρωμένοι. Κάποιες ελάχιστες φορές έχουν φύγει επιδεικτικά από την παράσταση. Ιδίως άνθρωποι μεγάλης ηλικίας. Από την άλλη, θα σας πω ένα περιστατικό. Ένα βράδυ με ειδοποιούν στο καμαρίνι ότι έχει έρθει ο διευθυντής Ασφάλειας Αθηνών ή κάτι τέτοιο. «Όπα» λέω. Έρχεται λοιπόν και μου δίνει συγχαρητήρια. Και μένω άφωνος. Και μου λέει: «Μα γιατί να μην γελάσω; Δεν ξέρω ότι γίνονται αυτά; Εγώ, όμως, δεν κάνω τέτοια πράγματα, για αυτό και γελάω».

Παιδικό απωθημένο δηλαδή; Ναι, γιατί δουλεύω από 12 χρόνων και έχω στερηθεί πολύ το παιχνίδι. Καμιά φορά λέω στους ηθοποιούς «μα πώς γίνεται να κουράζεσαι επειδή έχεις διπλή παράσταση; Κάτι κάνεις λάθος. Έχεις ακούσει ποτέ κάνα παιδί να λέει στη μαμά του ‘‘θέλω να σταματήσω να παίζω γιατί δεν αντέχω άλλο’’;». Το παιδί πρέπει να το φωνάξεις δέκα φορές για να σταματήσει. Ε, για μένα λοιπόν το θέατρο είναι παιχνίδι.

Με αφορμή τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ποια είναι η θέση σας για τη Χρυσή Αυγή; Με τις ανοχές της Δημοκρατίας εκτράφηκε το τέρας; Είναι μεγάλη και δύσκολη κουβέντα. Η δυτικού τύπου Δημοκρατία όντως εκτρέφει τέτοια φαινόμενα. Αλλά ούτως ή άλλως ο κοινωνικός ιστός έχει χαλαρώσει. Έχουμε χάσει την υπευθυνότητά μας εδώ και χρόνια. Και έχουμε ένα περίεργο Εγώ. Το κόμμα παίρνει τις διαστάσεις αθλητικής ομάδας. Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ είναι σαν να λέμε Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός. Για αυτό λέω σε κάποιους που είναι στην αντιπολίτευση «πώς, ρε παιδί μου, να σε πιστέψει ο μέσος νους όταν λες ‘‘όχι’’ σε όλα της κυβέρνησης; Μα και να θέλουν, δεν μπορούν να τα κάνουν όλα λάθος». Άσε δε τις πελατειακές σχέσεις που έχουμε με το κράτος. Εγώ δεν είμαι πολιτικός αναλυτής, αλλά έβλεπα πολλά πράγματα να συμβαίνουν. Όλη αυτή η ομίχλη, οι αλληλοκαλύψεις των ευθυνών, η εγκληματικότητα των ξένων και των Ελλήνων, όλα έγιναν βούτυρο στο ψωμί των ακραίων αντιδράσεων.

Τα παιδικά σας χρόνια πώς ήταν; Όπως ήταν τα παιδικά χρόνια στις αρχές της δεκαετίας του ’60 σε όλες τις φτωχογειτονιές της Αθήνας, και κυρίως του Πειραιά, όπου μεγάλωσα εγώ. Στην καλύτερη περίπτωση… δεν είχες να φας. Όμως, ήταν τέτοιες οι ηλικίες που μια χαρά περνούσαμε. Βασικά ήμασταν όλοι στην ίδια κατάσταση, δεν έβλεπες καμιά διαφορά. Απλώς όταν έβλεπες

ποντικιart

26/9 -2/10

Συνέντευξη 05/25

www.topontiki.gr

ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΑ

«Η Χρυσή Αυγή είναι παροδικό φαινόμενο, αλλά δεν ξέρω πόσο θα κρατήσει. Ασφαλώς στον χώρο της δεν πιστεύω ότι ανήκουν άνθρωποι με ακαδημαϊκή μόρφωση, με κοινωνική ευαισθησία, αλλά ο ανθρωπάκος που δεν ξέρει πολλά - πολλά, που είναι βιοπαλαιστής, που του έτυχε και κάτι, που έτυχε και κάτι στον διπλανό του, έχει να πει και τόσα εναντίον των κρατούντων, όχι των τωρινών, γενικά των τελευταίων τριάντα χρόνων» Η Χρυσή Αυγή είναι παροδικό φαινόμενο, αλλά δεν ξέρω πόσο θα κρατήσει. Ασφαλώς στον χώρο της δεν πιστεύω ότι ανήκουν άνθρωποι με ακαδημαϊκή μόρφωση, με κοινωνική ευαισθησία, αλλά ο ανθρωπάκος που δεν ξέρει πολλά - πολλά, που είναι βιοπαλαιστής, που του έτυχε και κάτι, που έτυχε και κάτι στον διπλανό του, έχει να πει και τόσα εναντίον των κρατούντων, όχι των τωρινών, γενικά των τελευταίων τριάντα χρόνων. Σας έχουν προτείνει να ασχοληθείτε με την πολιτική; Πλείστες φορές. Από όλους τους χώρους, εκτός της Ν.Δ. Κάποτε με ρώτησε μία κυρία «θα αφήνατε το θέατρο για την πολιτική;». Και της απάντησα «ούτε τη φυλακή δεν θα άφηνα για την πολιτική». Και το εννοώ. Και το καινούργιο έργο; Ναι, ο Φλοριάν Ζελέρ είναι, απ’ ό,τι μου είπαν στο Παρίσι, ο πιο hot συγγραφέας τα τελευταία 4-5 χρόνια. Η κωμωδία αυτή έχει κάτι πιραντελικό και πιντερικό. Δηλαδή δεν ξέρεις ακριβώς ποιος λέει ψέματα και ποιος αλήθεια. Ξεκινάει με μια ρήση του Βολτέρου: «Το ψέμα δεν είναι παρά φαύλο όταν προκαλεί ζημιά. Είναι όμως μια μεγάλη αρετή όταν προκαλεί καλό. Γίνεται πιο ενάρετη από ποτέ. Πρέπει να ψεύδευσθε όπως ο διάβολος, όχι διστακτικά, όχι προσωρινά, με θάρρος και συνεχώς. Να λέτε ψέματα, φίλοι μου, να λέτε ψέματα». Έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον γιατί έχει πάρα πολλές αναγνώσεις. Είναι τρομερά μαστόρικο έργο και το κοινό επιλέγει όποια ανάγνωση θέλει. Και παράλληλα θα ξεκινήσει και το «Στην υγειά μας», σε νέα τηλεοπτική στέγη. Ναι. Ξεκινάμε με εκπομπή - αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη. Θα είναι η τέταρτη εκπομπή που του κάνω.

Βλέποντας την εκπομπή σας, πάντως, δημιουργείται η αίσθηση ότι εκεί δεν έχετε κανέναν ρόλο. Είστε ο Σπύρος Παπαδόπουλος που περνάει καλά. Αν με δείτε πόσο δουλεύω για κάθε εκπομπή, θα με λυπηθείτε. Ο στόχος, πάντως, είναι να φαίνεται αυτό που λέτε, ότι περνάμε καλά. Έρχονται κάποιοι και μου λένε «έλα μωρέ, τι κάνεις;». Αλλά έχει πολλή δουλειά. Θα σας πω παράδειγμα για την πρώτη εκπομπή που έκανα για τον Μίκη. Διάβασα σε ένα καλοκαίρι 2.800 σελίδες και πήγαινα για 15 μέρες 5 - 8 ώρες στο σπίτι του και συζητούσαμε. Γιατί γενικώς θέλω να τα ξέρω όλα γύρω από ένα πρόσωπο. Κάνω μέχρι πιθανά σενάρια για το πού μπορεί να οδηγηθεί η κουβέντα με τους καλεσμένους. Γιατί πιστεύετε ότι η εκπομπή έπιασε; Ο κόσμος έχει ανάγκη την παρέα σπίτι του; Και καλά τώρα με την κρίση, που ο κόσμος έκοψε τις πολλές εξόδους, παλιά το Σάββατο ήταν η κατεξοχήν μέρα διασκέδασης εκτός σπιτιού. Είναι πολύ της παρέας ο Έλληνας. Εγώ μεγάλωσα σε ένα τέτοιο κλίμα. Στην μπακαλοταβέρνα της γειτονιάς ή στο σπίτι μαζευόντουσαν η κυρία Μαρία με τον άντρα της, τον θείο, τον ξάδερφο κ.τ.λ. Φέρνανε το μεζεδάκι τους, βάζανε το ραδιόφωνο ή τις πλάκες – όπως τις λέγανε τότε – και στηνόταν μεγάλο γλέντι. Εγώ, πάντως, δεν περίμενα ότι η εκπομπή θα είχε τέτοια επιτυχία. Έχω ακούσει ότι οι καλεσμένοι φεύγουν από την εκπομπή… ντίρλα. Όχι όλοι, αλλά αρκετός κόσμος. Πολλοί άνθρωποι που αρχικά ήταν διστακτικοί στο να έρθουν, επειδή για παράδειγμα δεν έχουν καλή σχέση με την κάμερα, μου εξομολογούνται ότι δεν το περίμεναν να περάσουν τόσο ωραία και ζητάνε να τους ξανακαλέσω.

Τη νέα ΕΡΤ πώς τη βλέπετε; Δεν ξέρουμε τι θα είναι. Να σας εξομολογηθώ ότι εγώ δεν θα έφευγα ποτέ από την ΕΡΤ. Το λέω για πολλοστή φορά ότι μου είχαν γίνει προτάσεις με περισσότερα χρήματα, όχι μόνο για μένα, και για την παραγωγή. Αλλά είμαι πολύ υπέρ του κρατικού καναλιού. Δεν λέω ότι με έδιωξαν, γιατί δεν υπάρχει κανείς να σου πει κάτι. Μου λέγανε κάποιοι «βεβαίως και θα ξαναπάρουμε την εκπομπή, αλλά δεν ξέρουμε πότε». Ξέρετε, από την εκπομπή ζούνε καμιά 45αριά οικογένειες. Πόσο να περιμένεις λοιπόν; Εδώ έχουμε να πληρωθούμε τόσους μήνες από την ΕΡΤ και δεν ξέρουμε αν κάποια στιγμή πάρουμε τα λεφτά μας. Η σχέση η δική μου με το κανάλι δεν αλλάζει, γιατί σε μερικά πράγματα είμαι μ’ένα περίεργο τρόπο Ελληνάρας και θα ήθελα να είμαι σε κρατικό μέσο. Από την άλλη, δεν σας κρύβω ότι υπάρχει και μια παράμετρος που δεν την είχα σκεφτεί, αλλά μου είπαν διάφοροι φίλοι: «Να σου πω, καλό είναι που πηγαίνεις σε ένα ιδιωτικό κανάλι για να κλείσουν κάποια στόματα που λέγανε ότι είστε και κρατικοδίαιτοι». Ήταν πολλοί αυτοί που δεν έβλεπαν τα νούμερα που έκανε η εκπομπή. Τέλος πάντων, με τον Alpha τα βρήκαμε σε όλα. Τα πράγματα έγιναν με αλληλοσεβασμό και κατανόηση και νομίζω ότι θα πάμε καλά.

06/26 Zoom

26/9 -2/10

ποντικιart

www.topontiki.gr

Η Στέγη έβγαλε... ρίζες

ΑστικΗ γεωγραφια

Μια τριετία χρειάστηκε αλλά… όπως θα το λέγαμε απλά, η Στέγη «έπιασε». Ρίζωσε στη συνείδηση των Αθηναίων κι αυτές οι ρίζες γίνονται αφετηρία για καινούργια πράγματα. Αυτό το συναίσθημα ήταν διάχυτο στη φετινή παρουσίαση του, έτσι κι αλλιώς, πλούσιου προγράμματος, αλλά με πιο σαφείς από ποτέ τις προθέσεις του Σόνια Μαγγίνα

ΚΕντρο ΕπισκεπτΩν ΣΤΟ ΦΑΛΗΡΟ

Αισιοδοξία από γυαλί Την επόμενη ημέρα της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα βρέθηκα στο μεγαλύτερο εργοτάξιο της Αθήνας, στον παλιό Ιππόδρομο, εκεί όπου κατασκευάζεται το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ). Σοκαρισμένος, ακόμα, από την τρομακτική είδηση, δεν μπορούσα να αφεθώ στον αισιόδοξο δυναμισμό αυτής της τεράστιας κατασκευαστικής «μηχανής» που μέρα με τη μέρα μάς φέρνει όλο και πιο κοντά στον καινούργιο πολιτιστικό κόμβο της Αθήνας, που θα φιλοξενεί και τις νέες, υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Από δίπλα, ένα μητροπολιτικό πάρκο «πάνω» ή «σχεδόν πάνω» στη θάλασσα, λίγα στρέμματα μεγαλύτερο από τον Εθνικό Κήπο. Κι όλα αυτά τα «μαγικά», με την υπογραφή ενός διάσημου αρχιτέκτονα, του Ιταλού Ρέντσο Πιάνο. Ήταν ο ίδιος ο Πιάνο που στις αρχές της περασμένης άνοιξης είχε επιλέξει και ανακοινώσει το νικητήριο σχέδιο του Πανελλήνιου Σπουδαστικού Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για τον σχεδιασμό του Κέντρου Επισκεπτών, το οποίο θα λειτουργήσει σε λίγες ημέρες στις ανατολικές παρυφές του θηριώδους εργοταξίου. Και αντικρίζοντας το σχεδόν έτοιμο κέλυφος, διάφανο και λιτό, κάνεις την παράτολμη σκέψη ότι η Ελλάδα δεν είναι μόνο η άνανδρη δολοφονία στην Αμφιάλη. Αυτός ο ίδιος, παράξενος τόπος βγάζει κάθε μέρα σπουδαία μυαλά, που έχουν την ωριμότητα, φοιτητές ακόμα, να σχεδιάζουν ένα τόσο όμορφο και λειτουργικό κτήριο. Ο διαγωνισμός απευθύνθηκε σε όλους τους σπουδαστές Αρχιτεκτονικής, οι οποίοι φοιτούν σε προπτυχιακό επίπεδο στις Αρχιτεκτονικές Σχολές και τα αντίστοιχα Τμήματα των Πολυτεχνείων και Πανεπιστημίων της χώρας. Τελικά, νικητής αναδείχθηκε η ομάδα των φοιτητών Άγι - Παναγιώτη Μουρελάτου (Πανεπιστήμιο Πατρών) και Σπυρίδωνα Γιωτάκη (ΕΜΠ). Το Κέντρο Επισκεπτών θα λειτουργήσει τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου και θα εξυπηρετεί πολλαπλές λειτουργίες. Θα προσφέρει την ευκαιρία σε επισκέπτες να δουν το εργοτάξιο και να μάθουν περισσότερα σχετικά με το ΚΠΙΣΝ, ενώ θα αποτελέσει και χώρο εκθέσεων και άλλων εκδηλώσεων, προσβάσιμων στο ευρύ κοινό. Η ευέλικτη διάταξη του εσωτερικού χώρου επιτρέπει πολλαπλές λειτουργίες στο εσωτερικό του, αλλά και επέκταση των λειτουργιών του στον υπαίθριο χώρο. Η χωροθέτησή του είναι ιδανική καθώς η διαφάνεια του όγκου επιτρέπει στον επισκέπτη την άμεση επαφή του με το εργοτάξιο. Θεωρητικά ο ρόλος του Κέντρου Επισκεπτών λήγει με τα εγκαίνια του ΚΠΙΣΝ, στο τέλος του 2015. Αλλά κάτι μου λέει πως δεν θα τελειώσει εκεί. Δημήτρης Ρηγόπουλος

Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση σέβεται το παρελθόν, αφουγκράζεται το παρόν και προσπαθεί να ανοίξει τον δρόμο στο μέλλον μέσα από παραστάσεις, ανθρώπους και συζητήσεις, ανοίγοντας τις πόρτες στους γκραφιτάδες, παρουσιάζοντας πρότζεκτ του εξωτερικού ειδικά προσαρμοσμένα στην Ελλάδα και… βγαίνοντας έξω από τους τοίχους του κτηρίου της. Το ανεπίσημο σύνθημα μάλιστα είναι «Η Στέγη μας, το σπίτι σας». Από τα παιδιά κάθε ηλικίας αλλά και τους 65+ που γέμισαν το κτήριο της Συγγρού τα πρωινά, τους 22.000 ανθρώπους απ’ όλον τον κόσμο που παρακολούθησαν διαδικτυακά συζητήσεις των «Λέξεων και Σκέψεων» ώς τους θεατές που παρακολούθησαν έως και 12 παραστάσεις μέσα στην ίδια σεζόν (που είχε 87% πληρότητα και 19 sold out) δημιουργείται το πεδίο δράσης της Στέγης. Και σύμφωνα με την έρευνα κοινού που πραγματοποιήθηκε πέρσι, ο πρώτος παράγοντας που κερδίζει τις εντυπώσεις και την ψήφο του κοινού είναι οι άνθρωποι της Στέγης, με την κ. Ρία στην γκαρνταρόμπα να στέφεται αδιαφιλονίκητη βασίλισσα καθώς ο κόσμος τη λατρεύει…

Έρχονται…

«Τα συμβόλαια του εμπόρου»

«Before Your Eyes»

Φέτος η Στέγη φέρνει τον Τζόναθαν Κόου και μάλιστα τρεις μέρες πριν από την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου (Expo 88) στα ελληνικά (1 Δεκέμβρη), τον Ρομέν Γαβράς (Οκτώβριος) αλλά και τον πανεπιστημιακό και διακεκριμένο μεταφραστή του Καβάφη, Ντάνιελ Μέντελσον (Ιανουάριος 2014) – ο τελευταίος σχετίζεται με τη σειρά δράσεων που έχουν να κάνουν με την απόκτηση του Αρχείου Καβάφη, οι οποίες θα ανακοινωθούν ξεχωριστά, με την υπόσχεση ότι ο τρόπος διαχείρισης του αρχείου θα αλλάξει τα έως τώρα δεδομένα στον τομέα αυτόν –, ενώ η Μαρίνα Αμπράμοβιτς θα βρεθεί στη σκηνή για μια εφ’όλης της ύλης συζήτηση (Μάρτιος 2014).

Από τα χεράκια μας…

«Tabac Rouge»

Σαφώς δείχνει ειδική μέριμνα στην ελληνική καλλιτεχνική παραγωγή: Νέες δουλειές από τον Δημήτρη Παπαϊωάννου (Μάιος 2014), τη Μαριάννα Καβαλλιεράτου, επί 20ετία συνεργάτιδα του Μπομπ Γουίλσον (Re-Calculate, Οκτώβριος), τη Λένα Κιτσοπούλου, τον Σίμο Κακάλα, τον Λένο Χρηστίδη, αλλά και ένα αφιέρωμα σε άπαιχτα έργα του Δημήτρη Δημητριάδη (σκηνοθετημένα από τον νεαρό Δημήτρη Καρατζά αλλά και τον Γιάννη Κόκκο),

που έχει ασχοληθεί τα τελευταία 30 χρόνια όσο κανείς με το ζήτημα της ταυτότητας. Ακόμη ο Μιχαήλ Μαρμαρινός θα σκηνοθετήσει τον «Φάουστ» του Γκαίτε, με τον Ακύλλα Καραζήση τον ομώνυμο ρόλο, και ο Έκτορας Λυγίζος την κωμωδία των Μούρεϊ - Μπόρετζ «Room Service», γραμμένη το 1937 και με επίκεντρο την… κρίση.

Κρίση, μετανάστες και τέχνη… Η κρίση (προφητικά δοσμένη στο θέατρο με ένα έργο γραμμένο το 2008), η Φουκουσίμα, οι Ρομά, ο ναζισμός, η βαρβαρότητα της ενηλικίωσης, το μεταναστευτικό βρίσκουν χώρο έκφρασης στη σκηνή της Στέγης. Από το Βέλγιο έρχεται το πολύκροτο «Before Your Eyes», όπου εφτά έφηβοι κλεισμένοι σε ένα γυάλινο δωμάτιο ζουν σε fast forward το μέλλον τους (Νοέμβριος) κι από την αυστριακή Ελφρίντε Γέλινεκ το προφητικό «Τα συμβόλαια του εμπόρου» που θα παρουσιαστεί (Μάρτιος 2014) προσαρμοσμένο στις συνθήκες της ελληνικής κρίσης. Στους δρόμους της Αθήνας βγαίνουν επίσης το «No man’s land» (Μάιος) του Ντρις Φερχούφεν ειδικά προσαρμοσμένο στην Ελλάδα, όπου μετανάστες θα ξεναγούν τους θεατές στη δική τους διαδρομή στην πόλη, αλλά και οι Rimini Protokoll με τη νέα τους δουλειά, «Situation Rooms» (Απρίλιος 2014), οι οποίοι στήνουν στο κέντρο της Αθήνας ένα πολιτικοποιημένο, ζωντανό βιντεοπαιχνίδι. Ο Τοσίκι Οκάντα επιστρέφει στη Στέγη με το «Ground and Floor» (Νοέμβριος), μια αλληγορική περφόρμανς πάνω στην τραγωδία της Φουκουσίμα, και ο Ισπανός χορευτής και χορογράφος Ισραέλ Γκαλβάν χρησιμοποιεί το φλαμένκο για να μιλήσει για τον διωγμό των Ρομά από τα φασιστικά καθεστώτα του ’30 και του ’40. Ο Τζέιμς Τεριέ χορεύει ο ίδιος στο «Tabac Rouge» του (Νοέμβριος) ενώ ο πρωτοπόρος Χάινερ Γκέμπελς σφραγίζει μια εμβληματική παράσταση του μουσικού θεάτρου, το «Εραριτγιαριτγιακα» ή «Το μουσείο των φράσεων» (Φεβρουάριος 2014).

Το θέατρο του μέλλοντος… Τρία νέα φεστιβάλ κάνουν την εμφάνισή τους: Το Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων (Φεβρουάριος 2014), το Transitions (ένα γεωπολιτικό φεστιβάλ που αφορά κοινωνίες που κλυδωνίζονται από ραγδαίες πολιτικοοικονομικές αλλαγές, φέτος επικεντρωμένο στα Βαλκάνια, ενώ το επόμενο θα αφορά τη Λατινική Αμερική) αλλά και το Fast Forward Festival (FFF) που αφορά το θέατρο του μέλλοντος και πολυμορφικές, υβριδικές παραστάσεις που χρησιμοποιούν iPod, κινητά τηλέφωνα και το Ίντερνετ, ανατρέποντας τον τρόπο που έχουμε μάθει να βλέπουμε θέατρο.

Εικαστικές αναζητήσεις… Ο Κριστιάν Μπολτάνσκι δημιουργεί ειδικά για τη Στέγη τα «Βλέμματα», αντλώντας υλικό από φωτογραφίες ταυτότητας Ελλήνων πολιτών ενώ θα συλλέγει τα καρδιοχτύπια των επισκεπτών της έκθεσης για το αρχείο της καρδιάς που βρίσκεται σε ένα νησί του Ειρηνικού (και φυλάσσει ήδη 100.000 καρδιοχτύπια, τα οποία είναι μοναδικά, όπως το δακτυλικό αποτύπωμά μας), δέκα εικαστικοί έρχονται σε διάλογο με την ποίηση του Καβάφη (μένει να αποφασιστεί αν τα έργα τους θα παρουσιαστούν στον Εθνικό Κήπο ή στο Πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνα) ενώ φέτος για πρώτη φορά η Στέγη κάνει open call σε graffiti και street artists, διαθέτοντάς τους χώρο και… χρώμα για να εκφράσουν τον αστικό προβληματισμό τους, σε μια πραγματικά ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία.

ποντικιart

26/9 -2/10

Μουσική 07/27

www.topontiki.gr

Είναι νέες και ωραίες

Νατάσσα Μποφίλιου

Αντώνης Μποσκοΐτης Είναι νέες και δημιουργικές. Και διάσημες, άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο. Κατάφεραν νωρίς ν’ απλώσουν το δικό τους φως πάνω στις κυματομορφές της μελωδίας και να ιδρύσουν τη δική τους «γυναικεία σχολή» στη σύνθεση και το τραγούδι. Κάποιες εμφανίστηκαν ήδη σε μεγάλα θέατρα της Ελλάδας και σε μουσικές σκηνές του εξωτερικού. Άλλες πάλι γεμίζουν σε καιρό κρίσης τα νυχτερινά μαγαζιά και υπηρετούν ένα λαϊκό τραγούδι βαθύτερης απόσταξης στον αντίποδα του λαϊκισμού. Κι υπάρχουν κι αυτές ακόμη που αντλούν τις επιρροές τους από ονόματα της διεθνούς σκηνής, τα οποία κάνουν θραύση τελευταία. Από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αι. και την έναρξη της δισκογραφίας μέχρι σήμερα, επί έναν αιώνα δηλαδή, η Ελλάδα συνεχίζει να «παράγει» ταλαντούχες μουσικούς, ερμηνεύτριες και συνθέτριες, συχνά με θαυμαστά αποτελέσματα πλάι στους άνδρες ομότεχνούς τους.

Ήρθαν για να μείνουν; Θα δείξει ο χρόνος. Όπως και να ’χει, οι νέες γυναικείες

Μικρή Άρκτος, μεγάλες φωνές

Ελεωνόρα Ζουγανέλη

παρουσίες στο ελληνικό τραγούδι έχουν ενδιαφέρον, αλλά και το κοινό τους. Σας συστήνουμε μερικές από αυτές Δανάη Παναγιωτοπούλου

Μαριέττα Φαφούτη

Η παρουσία της Νατάσσας Μποφίλιου στο τραγούδι την τελευταία δεκαετία τείνει να αποκτήσει τις διαστάσεις φαινομένου. Ξεκίνησε από τις περίφημες Ακροάσεις της Μικρής Άρκτου και με συντονισμένα βήματα κατάφερε να ξεχωρίσει νωρίς. Τη θυμάμαι πριν από αρκετά χρόνια που τραγουδούσε σ’ ένα μικρό μπαράκι πίσω απ’ την Πάντειο κι ήμασταν δέκα άτομα μέσα – μια εικόνα που δεν είχε καμία σχέση με την τελευταία της εμφάνιση στην Τεχνόπολη, εκεί όπου είχαν συρρεύσει εφτά χιλιάδες άνθρωποι όλων των ηλικιών για να την ακούσουν. Προσωπικά, δεν ήξερα ούτε ένα από τα καινούργια τότε τραγούδια της, εντυπωσιάστηκα όμως από την απήχηση που είχαν στον κόσμο, καθώς και από το γεγονός ότι το διπλό cd της («Μέρες του Φωτός»), Μαρίζα Ρίζου ανεξάρτητη παραγωγή, έφευγε με τις... κούτες κατά τη διάρκεια της συναυλίας! Συνεργαζόμενη σταθερά με τον συνθέτη Θέμη Καραμουρατίδη και τον στιχουργό Γεράσιμο Ευαγγελάτο (επίσης παιδιά της Μικρής Άρκτου), η Μποφίλιου έχει αρνηθεί τη «συγκατοίκηση» επί σκηνής με κορυφαίους συναδέλφους της παλαιότερης γενιάς, χωρίς να ισχύει το ίδιο για μεγάλους συνθέτες που τη ζήτησαν: Ήδη έχει τραγουδήσει υπό τη διεύθυνση συνθετών όπως ο Σταύρος Ξαρχάκος και ο Γιάννης Μαρκόπουλος. Τηρουμένων των αναλογιών, η Νατάσσα Μποφίλιου ήρθε να καλύψει το χάσμα που σημειώθηκε στο εγχώριο «έντεχνο» τραγούδι από την εποχή της πρωτοεμφανιζόμενης Μελίνας Κανά με τα κοσμαγάπητα τραγούδια του Σωκράτη Μάλαμα και του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Με επιλογές μεταξύ ποπ και λαϊκής μουσικής, καθιερώθηκε η καλλίφωνη Ελεωνόρα Ζουγανέλη, κόρη του Γιάννη Ζουγανέλη και της Ισιδώρας Σιδέρη. Ξεκίνησε κι αυτή από τη Μικρή Άρκτο του Παρασκευά Καρασούλου, συνεργάστηκε σύντομα με καταξιωμένους συναδέλφους της, αλλά δισκογραφικά δεν έχει αφήσει ακόμη το στίγμα

της. Οι αναρίθμητοι φαν που κατακλύζουν τις συναυλίες της, περισσότερο έχουν την ευκαιρία να την ακούσουν σε διασκευές παρά σε κάτι ολότελα δικό της που να τη χαρακτηρίζει ως τραγουδίστρια ρεπερτορίου.

Ομιλείτε… αγγλικά Η Μόνικα μετράει λιγότερα χρόνια στα μουσικά δρώμενα και παρά το νεαρό της ηλικίας της έχει στις αποσκευές της δυο αγγλόφωνα ποπ - ροκ άλμπουμ, συναυλίες με τεράστια εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία, αλλά και έναν υπερβολικό – κατά τη γνώμη μου – θόρυβο γύρω απ’ το όνομα της. Δηλώσεις από μεγαλύτερους ηλικιακά καλλιτέχνες του στυλ «η Μόνικα είναι ο νέος Χατζιδάκις», καθώς και συνεντεύξεις της σε μεγάλες εφημερίδες στο πλαίσιο «πολιτικής» και όχι «καλλιτεχνικής» επικαιρότητας, ακόμη δεν ξέρω πόσο βοήθησαν μια 23χρονη κοπέλα να εξελιχθεί μουσικά και να πατήσει γερά και ουσιαστικά στα πόδια της. Και είναι αλήθεια πως η Μόνικα έχει «χαθεί» τελευταία, εξαιρουμένης μιας συναυλίας της σε μεγάλο χώρο και της εργασίας της στο θέατρο. Ταλαντούχα είναι αναμφισβήτητα, συνεπώς αναμένουμε το επόμενο βήμα της με το ίδιο πάντα ενδιαφέρον. Στο πλαίσιο της αγγλόφωνης ποπ κινείται και η Μαριέττα Φαφούτη, την οποία γνώρισα πριν από αρκετά χρόνια ως συνθέτρια μουσικής για τον κινηματογράφο και για κάποια τηλεοπτικά διαφημιστικά σποτ. Με πολύ ιδιαίτερη φωνή - ερμηνεία και με συνθέσεις που χρωστούν αρκετά στην alternative σκηνή του εξωτερικού, η Φαφούτη έχει ήδη κάνει αισθητή την παρουσία της με πολλές συναυλίες και με τις συμμετοχές της σε νεανικά μουσικά φεστιβάλ.

Τζαζ, σουίνγκ και πολιτική Απ’ αυτά τα νεανικά φεστιβάλ ξεκίνησε ακόμη πιο πρόσφατα η Μαρίζα Ρίζου, η οποία επίσης έχει «φτιάξει» ένα δικό της, ολοένα αυξανόμενο κοινό, το οποίο άνετα θα τη χαρακτήριζε δική του «βασίλισσα της τζαζ και του σουίνγκ». Πραγματικά, σ’ όποιον έχει παρακολουθήσει συναυλία της Ρίζου μένει αξέχαστη η σκηνική παρουσία της και η διάθεσή της να «πειράζει» με την big band που τη συνοδεύει, στάνταρ ελληνικά και ξένα τραγούδια. Η Δανάη Παναγιωτοπούλου είναι ακόμη μία γυναίκα μουσικός, που υπηρετεί όμως ένα άλλο είδος τραγουδιού και απ’ την πρώτη στιγμή έμοιασε να πιάνει το νήμα από ’κεί που το άφησαν η Αρλέτα και η Αφροδίτη Μάνου. Έντονα πολιτικοποιημένη, λάτρις της φολκ μπαλάντας, η Παναγιωτοπούλου, πότε με την κιθάρα της και πότε με τη συμβολή δύο πιάνων στη σκηνή, αφηγείται τις ιστορίες της που συγκινούν και προβληματίζουν. Η τελευταία της διαδικτυακή εργασία αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία, αφού δεν βασίζεται μόνο στα τραγούδια και στη μουσική γενικώς, αλλά και στη λογοτεχνία, στην ποίηση, μέχρι και στην αρχιτεκτονική, αξιοποιώντας εν δυνάμει όλες τις τεχνικές διευκολύνσεις της ψηφιακής εποχής.

08/28 Προβολέας

26/9 -2/10

ποντικιart

www.topontiki.gr

Σ

ε τι διαφέρουν ένας έμπορος που πουλάει ρούχα και παπούτσια, ένας γιατρός και ένας δικηγόρος από έναν συγγραφέα, μεταφραστή, επιμελητή βιβλίων, ζωγράφο, γλύπτη; Προφανώς σε πολλά. Όμως για την κρατική φορολογική πολιτική δεν έχουν καμία διαφορά. Εξαναγκάζονται να δουλεύουν ως «μπλοκάκηδες», δηλαδή με το περίφημο Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών, και να πληρώνουν κάθε δίμηνο τις εισφορές στον ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ). Δηλαδή για το κράτος, ο άνθρωπος που παράγει πνευματικό έργο είναι επιχειρηματίας, αλλά όχι από εκείνους που χαίρουν δεκάδων φοροαπαλλαγών. Από τους άλλους, που τους καταβροχθίζει η εφορία. Την ίδια στιγμή, οι άνθρωποι του κινηματογράφου έχουν εφεύρει τον τρόπο της αλληλεγγύης. Μοντέρ, φωτογράφοι και άλλοι τεχνικοί δουλεύουν ανταλλακτικά, δηλαδή ο ένας για τον άλλο, δεδομένου ότι στο σινεμά δεν «πέφτουν» πια χρήματα, ενώ κανένας νέος δεν μπορεί να πει ότι θα ακολουθήσει τον κινηματογράφο ως επάγγελμα. Κι αν πάμε στους εργαζόμενους στο θεσμικό κέντρο του πολιτισμού, δηλαδή στο υπουργείο Πολιτισμού, θα συναντήσουμε συμβασιούχους που κυνηγάνε να πάρουν τα λεφτά τους, ανθρώπους που εργάζονται για λίγους μήνες, μισθούς που έχουν βυθιστεί, μοναχικούς αρχαιοφύλακες στα νησιά του Αιγαίου που πασχίζουν να τα βγάλουν πέρα. Όταν κάποτε σε όλα τα επίσημα έγγραφα της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη λέξη «εργασία» άρχισε να αντικαθιστά η λέξη «απασχόληση», ήταν φανερό ότι θα μετατρεπόταν σε δουλειά με κοντινή ημερομηνία λήξης. Απομένει και οι άνθρωποι του πολιτισμού να εκπέσουν στον ρόλο του ερασιτέχνη άμισθου χομπίστα. Ας δούμε, όμως, τι γίνεται αυτήν τη στιγμή σε κάποιους από τους περισσότερο πληττόμενους τομείς.

Άνθρωποι του πολιτισμού στην Το success story της κυβέρνησης είναι καλό για παραμύθια με νεράιδες και κακές μάγισσες, αλλά οι άνθρωποι που βιοπορίζονται από τον πολιτισμό έχουν να αφηγηθούν άλλες ιστορίες, ανέχειας, εξαθλίωσης και φόβου για το μέλλον. Λογοτέχνες, εικαστικοί, κινηματογραφιστές ταλαιπωρούνται από την ανεργία αλλά και την κρατική ασυναρτησία

Βιβλίο: πνευματοκτόνος νόμος Όταν οι φορείς του βιβλίου (Εταιρεία Συγγραφέων, Ένωση Ελληνικού Βιβλίου) έστειλαν επιστολή προς τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, χαρακτήρισαν το φορολογικό νομοσχέδιο «πνευματοκτόνο». Κι αυτό διότι, σύμφωνα με διατάξεις του, οποιοσδήποτε ασκεί πνευματικό έργο συναλλασσόμενος με εκδοτικούς οίκους, υποχρεούται να εκδίδει Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών, με ΦΠΑ 23%, και να πληρώνει στον ΟΑΕΕ ασφαλιστικές εισφορές πολλαπλάσιες των εισοδημάτων του. Εάν, δε, κάποιος είναι συνταξιούχος, πρέπει κι αυτός να έχει μπλοκάκι, αφού προηγουμένως παραιτηθεί από τη σύνταξή του! Ας δούμε πώς όλα αυτά αντανακλούν στη ζωή ανθρώπων των οποίων η συστηματική και επίμονη δουλειά κάνει δυνατή την έκδοση ενός βιβλίου. Ο Δήμος Κερασίδης, έμπειρος επιμελητής εκδόσεων και από τους καλύτερους στον χώρο του, δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας: «Πρόκειται για μία βάναυση ομαδοποίηση που γίνεται με τρόπο εθελοτυφλικό. Η δουλειά μας είναι πνευματική και επαγγελματική ταυτόχρονα. Δεν είμαστε τίποτα περίεργοι χομπίστες. Έχουμε συστηματική σχέση με το βιβλίο και βιοποριζόμαστε από αυτό. Και βέβαια ο καθένας από εμάς δεν είναι εταιρεία που απασχολεί υπαλλήλους για να μας αντιμετωπίζουν ως ελεύθερους επαγγελματίες». Τα καταφέρνουν όμως να βιοπορίζονται; «Βρισκό-

Δήμητρα Μυρίλλα

μαστε στο όριο της εξαφάνισης. Όλοι χρωστάμε στον ΟΑΕΕ, χρωστάμε τον ΦΠΑ, θα αναγκαστούμε να πληρώσουμε 650 ευρώ φόρο επιτηδεύματος και είμαστε φορτωμένοι με καταναλωτικά δάνεια για να ζήσουμε. Γνωρίζω τουλάχιστον οχτώ συναδέλφους που αναγκάστηκαν να κλείσουν τα βιβλία τους. Όσοι τα κρατάμε ακόμα ανοιχτά κάνουμε διάφορα“πάρεργα”για να συμπληρώσουμε το εισόδημά μας». Ένα εισόδημα που έχει πάρει την κατιούσα αφού εκτός από τις φορολογικές επιβαρύνσεις έχει μειωθεί η δουλειά, αλλά και η αμοιβή. «Η μείωση της δουλειάς κυμαίνεται στο 20% με 30%» λέει ο Δ. Κερασίδης. «Έχει γίνει πιο αργός ο ρυθμός που μας έρχονται βιβλία, εκτός αν πρόκειται για best seller. Η αμοιβή για το 16σέλιδο, από 80 ευρώ, έχει μειωθεί στα 30 με 40 ευρώ. Σας λέω μόνο ότι στη Γερμανία το 16σέλιδο πληρώνεται στον επιμελητή 300 ευρώ». Δεν παραλείπει να μας πει ότι «για χρόνια ζητάμε να είμαστε κάτω από μία ομπρέλα προστασίας και οι εκδοτικοί οίκοι να πληρώνουν τις ασφαλιστικές μας εισφορές. Αλλά το κράτος φαίνεται ότι αυτό δεν θέλει να το φορτώσει στους εκδότες». Παρ’ όλα αυτά η επιμελήτρια Αλέκα Πλακονούρη επισημαίνει ότι «υπάρχουν πολλοί νέοι άνθρωποι που έρχονται από άλλα επαγγέλματα που έχουν πληγεί και ζητάνε να ασχοληθούν με την επιμέλεια αποδεχόμενοι πολύ χαμηλές αμοιβές. Γεγονός που αλλάζει δραματικά το καθεστώς στην αγορά εργασίας».

26/9 -2/10

ποντικιart

Προβολέας 09/29

www.topontiki.gr

κόψη του ξυραφιού Με τη ρετσινιά των «τεμπέληδων» και τον φόβο της απόλυσης Στο στρατηγείο του υπουργείου Πολιτισμού, όπου καταστρώνονται τα μεγαλόπνοα σχέδια της πρώτης – τάχα – βιομηχανίας της χώρας, η κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι εργαζόμενοι μόνο «πολιτισμός» δεν είναι. «Οι μισθολογικές απώλειες έχουν ξεπεράσει το 35%. Ένας μέσος μισθός αρχαιολόγου είναι τα 750 ευρώ καθαρά» λέει η Δέσποινα Κουτσούμπα, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων. «Οδοιπορικά δεν υπάρχουν, οι υπερωρίες κόπηκαν κι ας δουλεύουμε πέραν του ωραρίου για τα έργα του ΕΣΠΑ και την ίδια στιγμή ακούμε ότι είμαστε τεμπέληδες και επικρέμαται από πάνω μας η απειλή της απόλυσης. Οποιοσδήποτε μπορεί να καταγγείλει έναν υπάλληλο και αυτός να τεθεί σε αναγκαστική αργία πριν ακόμα αποδειχθεί το δίκαιο ή άδικο της καταγγελίας. Στο μεταξύ ήδη με την τελευταία ΚΥΑ καταργούνται 200 θέσεις. Στον Πολιτισμό δεν υπάρχουν κενά... ελλείψεις υπάρχουν. Κι από την άλλη θα βρεθούν εκτός υπηρεσίας εργάτες ανασκαφών και σχεδιαστές, ειδικότητες απαραίτητες στην ανασκαφική διαδικασία. Αυτοί οι άνθρωποι που θα δουλέψουν στο πλαίσιο της κινητικότητας; Ποιο άλλο υπουργείο κάνει ανασκαφές; Περιμένοντας, άλλωστε τον καινούργιο Οργανισμό του ΥΠΠΟ είναι βέβαια ότι πολλοί θα βρεθούν χωρίς δουλειά λόγω Με φόντο την Ακρόπολη οι εργαζόμενοι κατάργησης των οργανικών θέσεων και άλλοι στο υπουργείο Πολιτισμού διαμαρτύρονται θα δουν τη ζωή τους να ανατρέπεται λόγω αναμπροστά στην απειλή επερχόμενων απολύσεων γκαστικών μετακινήσεων. Στα μεγάλα ιδιωτικά έργα ο συμβασιούχος αρχαιολόγος μπορεί να απολυθεί αν ο ιδιώτης θεωρήσει ότι παρακωλύεται το έργο. Βέβαια δεν είναι καθόλου εύκολο να βρεθούν αρχαιολόγοι ή εργατοτεχνίτες για να δουλέψουν σε απομακρυσμένες περιοχές. Πώς να πάει κάποιος και να νοικιάσει σπίτι με 650 ευρώ; Έτσι έχουμε πολλές προκηρύξεις για προσωπικό άγονες. Την ίδια στιγμή οι συμβασιούχοι που έχουν προσληφθεί μέσω ΜΚΟ, δεν φτάνει που δεν έχουν κανένα εργασιακό δικαίωμα, είναι και απλήρωτοι». Ταυτόχρονα, σε μικρά νησιά του Αιγαίου, όπως η Σίφνος, η Κύθνος, η Σέριφος και αλλού, οι αρχαιοφύλακες επιτελούν άθλο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τον χειμώνα, είναι ένας μόνο άνθρωπος υπεύθυνος για τη φύλαξη του μουσείου, των αρχαιολογικών χώρων και μαζί με αυτά να επισκέπτεται και τα οικόπεδα που τυχόν γίνονται σωστικές ανασκαφές. Εννοείται ότι, για να «ρίξει μια ματιά» στον αρχαιολογικό χώρο, ο φύλακας κλείνει το μουσείο και αυτά τα πήγαιν’- έλα συμβαίνουν πολλές φορές μέσα στην ημέρα. Και, όπως χαρακτηριστικά μας είπε ένας εργαζόμενος σε κάποια από αυτά τα μικρά μουσεία του Αιγαίου, «αν όμως συμβεί κάτι, ποιος θα την πληρώσει; Εγώ». Οι εικαστικοί καλλιτέχνες διαμαρτύρονται μπροστά από τον φυσικό τους χώρο, την Εθνική Πινακοθήκη

Στιγμιότυπο από τα γυρίσματα της ταινίας του Βαρδή Μαρινάκη «Μαύρο Λιβάδι»

Κινηματογράφος ρεφενέ Τι κι αν ελληνικές ταινίες διακρίνονται και βραβεύονται στο εξωτερικό και στα διεθνή φεστιβάλ; Εντός συνόρων οι άνθρωποι του κινηματογράφου ζουν μια άλλη περιπέτεια, εκείνη της επιβίωσης. Τι κάνουν οι άνθρωποι που δουλεύουν στο σινεμά; Ο Γιάννης Χαλκιαδάκης που τον έχουμε συναντήσει ως μοντέρ σε ταινίες που συζητήθηκαν, όπως η «Στρέλλα», το «Μαύρο Λιβάδι», το «Casus Belli», χωρίς κανέναν δισταγμό στη φωνή μάς λέει: «Δεν ζω από το σινεμά. Και αυτό είναι το πρόβλημα που έχω και ως προς την αναζήτηση βοηθού στο μοντάζ. Πρέπει να εξηγήσω σε ένα νέο παιδί που ονειρεύεται να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο και να ζήσει από αυτόν ότι αυτό που ονειρεύεται πλέον είναι αδύνατον». Μέσα λοιπόν σε αυτό το ζοφερό κλίμα «οι ταινίες που δίνουν χρήματα είναι πια λίγες» εξηγεί. «Υπάρχουν και οι άλλες που δεν είναι εμπορικές και γίνονται με τον τρόπο του “do it yourself”, δηλαδή με μεράκι και με τη μεταξύ μας αλληλοϋποστήριξη – δουλεύουμε ο ένας για τον άλλον». Πολλοί από τους ανθρώπους του κινηματογρά-

φου δουλεύουν και στη διαφήμιση, χώρο που επίσης πλήττεται. «Η μείωση στη διαφήμιση είναι τεράστια, είναι ήδη πολλοί οι άνεργοι και πολλά τα οφειλόμενα από εταιρείες που έχουν κλείσει» μας λέει ο Γιάννης Χαλκιαδάκης. «Η μάχη είναι να παραμείνεις ένας από αυτούς που ακόμη δουλεύουν στη διαφήμιση» συμπληρώνει ο Βαρδής Μαρινάκης, σκηνοθέτης της ταινίας «Το Μαύρο Λιβάδι». Μας διαβεβαιώνει ότι «χωρίς τη διαφήμιση δεν ζω, αλλά κι εκεί ο ένας χρωστάει στον άλλον». Όσο για αυτό που αγαπάει, το σινεμά, «πέρασαν πέντε χρόνια από τότε που έκανα την τελευταία ταινία. Είμαι 40 χρόνων και αισθάνομαι ότι έχω χάσει μία πολύ παραγωγική περίοδο. Συχνά, για να γίνουν ταινίες, χρειάζεται να χτυπήσουμε πολλές πόρτες. Για την ταινία που ετοιμάζω τώρα απαιτήθηκε πολύς κόπος για να μπορώ να πω τώρα ότι άνοιξε μια διαδικασία χρηματοδότησης. Υπάρχουν ταινίες που γίνονται από το μεράκι μας, όπου όμως δεν πληρώνεται κανείς εκτός από τα εργαστήρια και τους χώρους που νοικιάζουμε. Η ταινία γίνεται, αλλά ο εργασιακός χώρος έχει συντριβεί».

Εικαστικά: ανασφάλιστοι και χωρίς συντάξεις Με τον ΦΠΑ στο 13% και φορολόγηση από το πρώτο ευρώ στο 26% οι εικαστικοί καλλιτέχνες παλεύουν να ζήσουν σε μια εποχή που η αγορά της τέχνης πάει καλά μόνο στο εμπόριο μέσω μεγάλων οίκων. Αναγκάζονται λοιπόν να απορροφούν αυτό το 39% φορολογίας προκειμένου να πουλήσουν ένα έργο. «Περισσότεροι από 500 εικαστικοί έχουν κλείσει τα Δελτία Παροχής Υπηρεσιών» μας λέει η Εύα Μελά, πρόεδρος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών. Επιπλέον, οι εικαστικοί είναι ανασφάλιστοι, έχουν βιβλιάρια υγείας μέσω της Πρόνοιας, τα οποία «δυσκολεύονται ή δεν μπορούν να εκδώσουν οι συνάδελφοι αλλοδαποί», όπως μας λέει, «και το κράτος αρνείται να λύσει το ασφαλιστικό πρόβλημα των εικαστικών». Ταυτόχρονα, διακόπηκαν οι τιμητικές συντάξεις, «κάτι που για μας ήταν όρος ζωής», συμπληρώνει, ενώ όσον αφορά τους εικαστικούς καλλιτέχνες που είναι συνταξιούχοι, παρακολουθήστε τον παραλογισμό: Αν ο καλλιτέχνης - συνταξιούχος (από μισθωτές υπηρεσίες) είναι του Δημοσίου, του περιορίζει κατά πολύ τη σύνταξη, αν είναι συνταξιούχος του ΙΚΑ και η σύνταξή του είναι χαμηλή, δεν τον θίγει και, αν η σύνταξή του είναι του ΟΑΕΕ, του την κόβει εντελώς!!! Τρεις κρατικοί φορείς ασφάλισης με ταυτόχρονα τρεις διαφορετικές αντιμετωπίσεις της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

10/30 Βιβλίο

26/9 -2/10

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

«Καταδικάζουµε τη βία από όπου κι αν προέρχεται» Ξενοφών Μπρουντζάκης

Δημήτρης Ψυχογιός Η πολιτική βία στην ελληνική κοινωνία Εκδόσεις: Επίκεντρο, σελ.: 266 Από τις αρχές της μεταπολίτευσης, το 1975, με τη δολοφονία από τη 17 Νοέμβρη του επικεφαλής της CIA στην Ελλάδα Ρίτσαρντ Γουέλς ώς και τα πρόσφατα γεγονότα στο Πέραμα με τους νεοναζί κακοποιούς της Χρυσής Αυγής που επιτέθηκαν σε αφισοκολλητές του ΚΚΕ με σαφή δολοφονική πρόθεση αλλά και την αποτρόπαια δολοφονία του Παύλου Φύσσα στην Αμφιάλη, η Ελλάδα σταθερά βιώνει φαινόμενα πολιτικής βίας, τα οποία αντιμετωπίζονται από ένα πολιτικό σύστημα – που στην ουσία αναπαράγει τη βία και την υποθάλπει – με τη στερεότυπη δήλωση «καταδικάζουμε τη βία από όπου κι αν προέρχεται»… Ωστόσο, ελάχιστες φορές έχουμε αναρωτηθεί ως κοινωνία από πού πραγματικά προέρχεται αυτή η βία. Σε αυτήν την αναπάντητη από το πολιτικό σύστημα ερώτηση έρχεται να απαντήσει με σοβαρότητα και επάρκεια αυτό το βιβλίο. Πριν από όλα, ο συγγραφέας κάνει μιαν απλή όσο και θεμελιώδη διαπίστωση, η οποία – αν και κραυγαλέα – δεν έχει αξιοποιηθεί ως ουσιαστικό τεκμήριο για να κατανοήσουμε σε όλο το εύρος και το βάθος το πρόβλημα της πολιτικής βίας στη χώρα μας: «Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ευρώπης όπου έγινε εμφύλιος και δικτατορία μετά τον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο». Τα κατά καιρούς βίαια φαινόμενα συνήθως αρκούμαστε να τα ερμηνεύουμε μέσα από την τρέχουσα επικαιρότητα. Έτσι, δεν λείπουν οι εύκολες εξηγήσεις, αυτές που καλύπτουν τις τρέχουσες

ανάγκες ώσπου να ξεχαστεί το θέμα και έως ότου να επανεμφανιστεί για να επαναληφθούν οι ίδιες προσεγγίσεις. Σε περιόδους ευμάρειας, για παράδειγμα, έχουμε… το φαινόμενο να ισχύουν οι ίδιοι λόγοι που γενούν τη βία με εκείνους που αντιστοιχούν σε περιόδους ένδειας. Κατά καιρούς ακούμε διάφορες αποσπασματικές εξηγήσεις γύρω από τις αιτίες που γενούν τη βία. Μια είναι ότι φταίει η ιδεολογική επικράτηση της Αριστεράς. Αυτή, ωστόσο, η άποψη μοιάζει να μην προσμετρά στην αναλυτική της προσέγγιση την πολιτική βία της δικτατορίας που είχε προηγηθεί και φυσικά ούτε την πολύ επαχθέστερη βία του Εμφυλίου, την οποία άσκησαν οι νικητές στους ηττημένους για δυο συναπτές δεκαετίες. Ο Εμφύλιος ενδημεί στη μεταπολιτευτική Ελλάδα ισχυρότερα από ό,τι η ανάμνηση της πιο πρόσφατης δικτατορίας των συνταγματαρχών.

Ο συγγραφέας επιχειρεί να απαντήσει μέσα από ένα πιο σύνθετο σκεπτικό που να συνυπολογίζει τα κοινωνικά - πολιτικά γεγονότα στην ιστορική τους συγκυρία ταυτόχρονα όμως και μέσα από τις ιδιαίτερες πολιτισμικές καταβολές μας. Το ενδιαφέρον είναι ότι σε αυτήν την κληρονομιά της βίας πρέπει να συνυπολογίσουμε για την καλύτερη και ευρύτερη κατανόησή της τη συστηματική ρητορική του μίσους που ανέπτυξε το πολιτικό μας σύστημα ως πολιτική αντιπαράθεση. Επίσης, καλό είναι να ληφθεί υπ’όψιν και η «αγωνιστική ανάγνωση της Ιστορίας», την οποία η Δεξιά αναδεικνύει ως «πολεμική Αρετή των Ελλήνων» και η Αριστερά ως «αντιστασιακό ήθος του ελληνισμού». Αν κατανοήσουμε αυτήν την παράμετρο που βάζει ο συγγραφέας, τότε θα κατανοήσουμε και το γιατί διαρκώς και αενάως «δικαιώνεται» κάποιος αγώνας και

κάθε εκπρόσωπος στη διαβάθμιση της εξουσίας αισθάνεται ότι αποτελεί κρίκο μιας αγωνιστικής αλυσίδας δεξιόστροφης ή αριστερόστροφης ανάλογα με τα συμφέροντα του καθενός «αγωνιστή». Στη χώρα μας κάθε κόμμα και κάθε πολιτικός φορέας είναι έτοιμος για έναν «ανένδοτο αγώνα» προκειμένου να μην ανοιχτούν τα κλειστά επαγγέλματα, να μη διευρυνθεί το ωράριο των κομμωτηρίων, ενάντια στον ΧΥΤΑ της Κερατέας. Ο ανένδοτος δε πάντα εξαγγέλλεται εις ανάμνηση ενός παλιότερου εθνικού η πολιτικού κατορθώματος. Ενδεικτική όλων αυτών είναι η «πολιτική… καθαρότητα» των πολιτικών που στη χώρα μας σημαίνει την πλήρη αδυναμία στοιχειώδους διαπραγμάτευσης. Το βιβλίο χωρίζεται σε δυο μέρη και στοχεύει στο να αναδείξει τρόπους προσέγγισης και ερμηνείας γεγονότων που σχετίζονται με την πολιτική βία στις διάφορες μορφές της.

«Η Ιώ, η Ίσιδα, η Ιάμβη και εγώ» Η συγγραφέας Παρασκευή Βλαχογιάννη, μετά την «Αίγυπτο» (1992), από τις εκδόσεις Πελασγός, επέστρεψε μ’ένα δεύτερο βιβλίο, το οποίο βρίσκεται από τον Απρίλιο στα ράφια των ελληνικών βιβλιοπωλείων. «Η Ιώ, η Ίσιδα, η Ιάμβη και εγώ» (2013), από τις εκδόσεις «Ρήσος», αποτελεί ένα ονειρικό ταξίδι μητέρας και κόρης στη μυστηριακή Αίγυπτο. Μέσα στις 360 σελίδες του, η συγγραφέας αποτυπώνει τη σταδιακή και μυσταγωγική ανακάλυψη της πολυαγαπημένης κόρης για το «Παγκόσμιο Φως του Ελληνικού Πολιτισμού», αλλά και τη μύησή της στην απόκρυφη «Ελληνική Προϊστορία». Άγνωστοι

και διαφορετικοί ταξιδιώτες στον Γηραιό Νείλο θα καθορίσουν τα βήματά της. Ένας Άγγλος ψυχαναλυτής, Λακανιστής, λάτρης του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, ένας Ιάπωνας γιατρός από τη γενιά των Ελλήνων Ανού, μια Χιλιανή γλωσσολόγος της γενιάς των Ελλήνων Αραουκανών, μια Αγγλίδα ανθρωπολόγος, ένας Τούρκος ξεναγός, είναι αυτοί που θα φανερώσουν το «Πατρογονικό της Μεγαλείο». Ο Μ. Αλέξανδρος, οι Έλληνες της Αιγύπτου από το χθες μέχρι το σήμερα, ξεπροβάλλουν από τις σελίδες του βιβλίου, μαζί με την Ιώ και τη θεά Ίσιδα. Ανυπότακτα αναμετρώνται με τον χρόνο, με αποτέλεσμα να καταστήσουν το δώρο της «Ελληνικότητας» παγκόσμια κοσμοθεωρία.

26/9 -2/10

ποντικιart

Σινεμά 11/31

www.topontiki.gr

«ΑνΑμεσα…» òòòòò Εξαιρετική òòòò Πολύ καλή òòò Καλή òò Βλέπεται ò Μέτρια ò Μην τη δείτε

«Frances Ha»

«Ο παρΑδεισος της πΙστης»

Οι εταιρείες διανομής φέρουν την ευθύνη για έκτακτες αλλαγές στις ημερομηνίες προβολής των ταινιών.

Φανατικές καθολικές και συγκρούσεις Μία ασπρόμαυρη ταινία, μία που θέτει ερωτήματα για τη θρησκευτική πίστη και μία ακόμα που στρέφει την κάμερα στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, κάνουν ενδιαφέρουσα την κινηματογραφική εβδομάδα Κωνσταντίνος Σαμαράς Frances Ha Σκηνοθεσία: Νόα Μπάουμπαχ Πρωταγωνιστούν: Γκρέτα Γκέργουικ, Μίκι Σάμνερ,Άνταμ Ντράιβερ Η Φράνσις είναι 27 χρόνων και αγαπάει τον χορό, όπως επίσης και την κολλητή της Σόφι. Είναι ξανθιά, αμήχανα όμορφη και αντιμετωπίζει τις απανωτές εκπλήξεις της ζωής με ένα ιδιαίτερο μείγμα άγνοιας κινδύνου κι έντονου πανικού. Είναι μια νεο-μποέμ που αναρωτιέται αν ο κόσμος αντέχει ακόμα ανθρώπους σαν κι αυτήν, αλλά και γνήσιο τέκνο μιας εποχής όπου οι σχέσεις ναυαγούν από φόβο κι έλλειψη συναισθηματικού ταλέντου. Για να βρει την άκρη, η Φράνσις θα πρέπει να περιπλανηθεί, να ξοδευτεί, να σκοτώσει τον χρόνο της και μαζί αρκετό από τον απροσδιόριστο ιδεαλισμό της. Με άλλα λόγια, η Φράνσις πρέπει να ωριμάσει. Η ταινία του αξιόλογου Νόα Μπάουμπαχ («Δεσμοί διαζυγίου», «Η Μαργκό πάει στον γάμο») αποτελεί το χρονικό ακριβώς αυτής της ωρίμανσης, που περνά μέσα από συμπληγάδες πικρών αντιφάσεων και συνειδητοποιήσεων χωρίς να αποτάσσεται ποτέ τον feelgood χαρακτήρα του. Κινηματογραφώντας την ηρωίδα του και τη Νέα Υόρκη με ένα νοσταλγικό ασπρόμαυρο που σε πολλούς μπορεί να θυμίσει το «Μανχάταν» του Γούντι Άλεν, ο Μπάουμπαχ δεν παρεκκλίνει ποτέ από την ορθή δοσολογία της κομεντί και της γλυκιάς ταύτισης μέσα από μικρές αλλά λαχταριστές «φέτες ζωής». Η γεύση τους όμως γίνεται τυποποιημένα γλυκερή, όταν η αυτοσχεδιαστική περιπλάνηση της Φράνσις νιώθει την ανάγκη να ολοκληρωθεί με οικείο και καθησυχαστικό τρόπο. Δεν μένουμε απογοητευμένοι, επειδή η ηρωίδα έχει προλάβει να αποκτήσει όγκο και προσωπικότητα μέσα από την εύθραυστη και πλουραλιστική παρουσία της Γκρέτα Γκέργουικ, που επίσης συμμετείχε στη συγγραφή του σεναρίου. Χάρη σε αυτήν, θα λέγαμε πως ο Μπάουμπαχ βρήκε σχεδόν έναν έτερο σκηνοθέτη μπροστά από την κάμερα, που Frances Ha òòò υλοποιεί υπέροχα τα σκαμπανεβάΤο ασπρόμαυρο πορτρέτο μιας 27χρονης Νεοϋορσματα της Φράνσις και σε πείθει να κέζας αποκτά χρώμα χάρη στην υπέροχη Γκρέτα μην πάρεις τα μάτια σου από πάνω Γκέργουικ της.

Ο παράδεισος της πίστης Σκηνοθεσία: Ούλριχ Ζάιντλ Πρωταγωνιστούν: Μαρία Χοφστάτερ, Ναμπίλ Σαλέχ, Νατάλια Μπαράνοβα Μετά τον τεχνητό αποικιακό παράδεισο του πληρωμένου έρωτα για μεσήλικες γυναίκες («Ο παράδεισος του έρωτα»), το κλινικό βλέμμα του Ούλριχ Ζάιντλ ανατέμνει την πίστη και πώς από λυτρωτικό καταφύγιο μπορεί να μεταμορφωθεί σε επίγεια κόλαση. Το σκεπτικό του είναι

κάπως προφανές και, για όποιον γνωρίζει καλά τον κινηματογράφο του Αυστριακού σκηνοθέτη ή έστω το πρώτο μέρος της «παραδείσιας» τριλογίας, αισθητικά επαναλαμβανόμενο: μονάδες που πάσχουν από ακραία κοινωνική (ή και κυριολεκτική, όπως εδώ) αναπηρία εκδηλώνουν συμπεριφορές που αγγίζουν το γκροτέσκο και, μέσα από το αδυσώπητα αποστασιοποιημένο βλέμμα του Ζάιντλ, συνθλίβονται ως πιόνια μιας κωμωδίας που λαμβάνει χώρα εν αγνοία τους. Στον «Παράδεισο της πίστης» ο Αυστριακός θα βάλει στο μικροσκόπιό του μια φανατική καθολική, που προσηλυτίζει κόσμο με πάθος και κατευνάζει την καταπιεσμένη σεξουαλικότητά της διά του αυτομαστιγώματος. Όταν ο – μουσουλμάνος και καθηλωμένος σε αναπηρικό καρότσι – σύζυγός της επιστρέψει στο σπίτι έπειτα από δύο χρόνια, το παζλ του μαρτυρίου έχει συμπληρωθεί. Κι αν η επάρκεια του Ζάιντλ ως συνθέτη ταμπλό βιβάν (περισσότερο κάτι τέτοιο, παρά σκηνοθέτης με την κλασική έννοια) είναι προ πολλού διαπιστωμένη, η επαναλαμβανόμενη εφαρμογή τους, ιδίως Ο παράδεισος της πίστης òò σε περιπτώσεις όπως αυτή, μοιάζει σα να κλέβεις εκκλησία. Η Το κλινικό βλέμμα του Ζάιντλ συναντά τα Τερέζα Χοφστάτερ κάνει ό,τι μπορεί για να ενσαρκώσει ικανοπάθη μιας φανατικής καθολικής, σε ένα ποιητικά έναν φανατισμό πέρα από κάθε αναπαράσταση, αλλά déjà vu όλων των ευκολιών του Αυστριαη εστέτ ψυχρότητα του Ζάιντλ εγκλωβίζει τα πάθη της κάπου κού σκηνοθέτη μεταξύ σαδισμού και γραφικότητας.

Ανάμεσα… Σκηνοθεσία: Αναΐς Μπαρμπό-Λαβαλέτ Πρωταγωνιστούν: Εβελίν Μπροσού, Σαμπρίνα Ουαζανί, Σιβάλ Λεβί Μετά το «Μέσα στις φλόγες» του Ντενί Βιλνέβ, το καναδικό σινεμά μπαίνει ξανά στη φωτιά του ισραηλινο-παλαιστινιακού προβλήματος, μόνο που το αποτέλεσμα δεν αφήνει επ’ουδενί το ίδιο ισχυρές εντυπώσεις. Η σκηνοθέτιδα Αναΐς Μπαρμπό-Λαβαλέτ στέλνει την ηρωίδα της Κλοέ, μια νεαρή μαιευτήρα από το Κεμπέκ, σε ένα στρατόπεδο Παλαιστίνιων προσφύγων ως μέλος μιας ανθρωπιστικής αποστολής και γρήγορα αντιλαμβανόμαστε ότι προσπαθεί να κατανοήσει τη νέα συνθήκη μέσα από τα μάτια της. Η Κλοέ δεν γυρίζει την πλάτη σε κανένα από τα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα, τείνοντας προς ένα αγγελικό όραμα συμφιλίωσης που πολύ συχνά προσεταιρίζονται οι θέσει «υπεράνω» δυτικοί. Μια ηρωίδα που βρίσκεται «Ανάμεσα…» ακριβώς, όπως υποδηλώνει ο ελληνικός τίτλος του φιλμ, και της οποίας οι καλές προθέσεις συχνά γυρίζουν ως μπούμερανγκ – κάτι που ευτυχώς επισημαίνεται από το σενάριο, αν και όχι πάντοτε με τη μεγαλύτερη λεπτότητα. Το χειρότερο είναι πως, ακολουθώντας την αμηχανία της Κλοέ, η Μπαρμπό-Λαβαλέτ στέκεται επίσης «ανάμεσα», κρατώντας μια προκατασκευασμένη ματιά που λίγο επηρεάζεται από την ουσία του πολιτικού προβλήμαΑνάμεσα… òò τος. Έτσι, η σύγκρουση μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων Μια νεαρή Καναδή στην καρδιά της ισρακαταντά να μοιάζει με σεναριακό πρόσχημα που θα μπορούσε ηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης, και να υποκατασταθεί από κάποιο άλλο, και το ντοκιμαντερίστικο μια σκηνοθέτιδα που αγγίζει επιδερμικά στιλ κινηματογράφησης ως ψευδεπίγραφο άλλοθι για μια αμετο πρόβλημα σότητα που δεν επιτυγχάνεται ποτέ.

12/32 Ιστορία

26/9 -2/10

ποντικιart

Ντε Λα Κρουά, «Η Ελλαδα στα ερείπια του Μεσολογγίου»

Η «Ελληνική Νομαρχία» και οι αρχές της ισότητας και της ελευθερίας 18ος αιώνας Ένα από τα σπάνια κείμενα του Ελληνικού Διαφωτισμού, η «Ελληνική Νομαρχία», μέσα στο μεταρρυθμιστικό πνεύμα της εποχής υπό την επιρροή της Γαλλικής Επανάστασης, αποτελεί τεκμήριο επαναστατικότητας για τον υπόδουλο ελληνισμό. Ωστόσο αξίζει να σημειώσουμε ότι παρά τη σκληρή κριτική που ασκεί στους ιεράρχες δεν θίγει για κανέναν λόγο τον θεσμό της Εκκλησίας

Το έργο του Ανωνύμου Έλληνος, που γράφτηκε γύρω στα 1806, τυπώθηκε τον ίδιο χρόνο στην Ιταλία και κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Ελληνική Νομαρχία», είναι ένα ιδεολογικό επαναστατικό μανιφέστο που προσβλέπει στην εθνική αφύπνιση του υπόδουλου ελληνισμού

Σ

πάνια ο νεοελληνικός δοκιμιακός λόγος συνδύασε το φλογερό ύφος με τη σοφία και την ακρίβεια, αλλά και τον ενθουσιασμό με τη λογική και τη βαθύτητα όπως η «Ελληνική Νομαρχία» του Ανωνύμου Έλληνος. Έχουμε να κάνουμε με ένα προεπαναστατικό κείμενο, το απαύγασμα του ελληνικού διαφωτισμού, που περικλείει προφητικά και ουσιαστικά την περιπετειώδη συγκρότηση και εξέλιξη του νεότερου ελληνισμού. Πρόκειται για ένα εμβληματικό βιβλίο, η ανάγνωση του οποίου συμβάλλει στην εθνική μας αυτογνωσία, αλλά διαβλέπει και ερμηνεύει από το παρελθόν τα μελλούμενα και το σήμερα. Αυτό το έργο - κλειδί για τον νεότερο ελληνισμό ελάχιστοι Έλληνες το έχουν διαβάσει, πράγμα που εξηγεί ευλόγως την κακιά μας μοίρα. Αλήθεια, ποιος τόπος στη σύγχρονη τουλάχιστον Ιστορία του περιφρόνησε τόσο πολύ την ίδια του την παράδοση, την πνευματικότητά του, τη διαχείριση του πολιτισμού του, των γραπτών του κειμένων; Η «Ελληνική Νομαρχία» παραμένει μια άγνωστη χώρα, όπως ακριβώς και η ίδια η χώρα μας στους πολίτες της... Το εμβριθές κείμενο κυκλοφόρησε – σαν από ειρωνεία ή σαν από συμβολισμό – ανυπόγραφο, για να απευθυνθεί σε όλους τους Έλληνες, στο σύνολο του ελληνισμού, απελευθερωμένο από την υποκειμενικότητα του προσώπου και της υπογραφής του, τα οποία εγείρουν στη χώρα μας δυσπιστία και ακατανόητη αντιπαλότητα – ενίοτε και εχθρότητα. Το έργο του Ανωνύμου Έλληνος, που γράφτηκε γύρω στα 1806, τυπώθηκε τον ίδιο χρό-

νο στην Ιταλία και κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Ελληνική Νομαρχία», είναι ένα ιδεολογικό επαναστατικό μανιφέστο που προσβλέπει στην εθνική αφύπνιση του υπόδουλου ελληνισμού. Ταυτόχρονα σηματοδοτεί την απαρχή μιας δομημένης νεοελληνικής σκέψης που συνειδητά καλεί τον ελληνισμό να αναλάβει την ευθύνη μιας εθνικοαπελευθερωτικής επαναστατικής δράσης. Η συνθήκη του Κιουτσούκ - Καϊναρτζή (1774) είχε αποτέλεσμα την άνθιση της ναυτιλίας και του εμπορίου. Μέσα από αυτά τα νέα κοινωνικά - οικονομικά δεδομένα, αναπτύχθηκε μια αστική τάξη, η οποία θα παίξει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των εθνικών μας ζητημάτων. Η νέα αυτή τάξη δεν θα μείνει ασυγκίνητη στην επίδραση που άσκησαν τα διάφορα ιδεολογικά ρεύματα της Ευρώπης. Οι ιδέες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού θα διαδοθούν στον διάσπαρτο ελληνισμό, τόσο στις ελληνικές παροικίες της Ευρώπης όσο και στις παραδουνάβιες περιοχές. Έτσι δημιουργήθηκε ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός, ο οποίος διαμόρφωσε το αίτημα της ανεξαρτησίας μετατρέποντάς το από συλλογική επιθυμία σε πολιτικό ζητούμενο. Το έργο του Ανωνύμου Έλληνος είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της επίδρασης που δέχτηκε ο υπόδουλος ελληνισμός από τις επαναστατικές ιδέες της εποχής. Ο Ανώνυμος Έλλην θεωρεί την επανάσταση εφικτή, εκτός από αναγκαία. Η άποψή του μάλιστα, καθώς φαίνεται από τα γραφτά του, δεν στηρίζεται σε συναισθηματικούς παράγοντες, αλλά σε βαθύτατη γνώση των πολιτικών και κοινωνι-

26/9 -2/10

ποντικιart

Ιστορία 13/33

Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογεί τη σημαία της επανάστασης. Πίνακας του Θ. Βρυζάκη. 1865

Η πρώτη έκδοση της «Ελληνικής Νομαρχίας»

κών δεδομένων της εποχής του. Ο ανώνυμος συγγραφέας έχει στέρεη την πεποίθηση ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία «ευβρίσκεται εις τα ολοίσθια του θανάτου». Το βιβλίο, που αριθμεί 266 σελίδες, είναι αφιερωμένο στον εθνομάρτυρα και πρόδρομο της ελληνικής Επανάστασης του 1821 Ρήγα Βελεστινλή. Μάλιστα, μια από τις πολλές εκδοχές που αναφέρονται σχετικά με την πατρότητα του έργου θέλει να είναι γραμμένο συλλογικά από επαναστάτες, φίλους του Ρήγα, που είχαν καταφύγει κυνηγημένοι στο Λιβόρνο της Ιταλίας, το οποίο εκείνη την εποχή ήταν ένα από τα σημαντικότερα επαναστατικά κέντρα της Ευρώπης. Η «Ελληνική Νομαρχία» σύμφωνα με τον Ανώνυμο Έλληνα, δεν είναι άλλη από τη φιλόνομη εκείνη πολιτεία, στην οποία, για να συσταθεί, προέχει πριν από όλα η απόκτηση της ελευθερίας. «Ιδού, λοιπόν, πόσον αναγκαία είναι η ελευθερία εις τον άνθρωπον, διά να γνωρίσει το είναι του. Ο δούλος, αδελφοί μου, δεν γίνεται ποτέ ελεύθερος, αν δεν γνωρίσει τι εστί η ελευθερία, και όστις αγνοεί την ελευθερία, αγνοεί το είναι του. Ο δούλος ποτέ δεν στοχάζεται ότι είναι όμοιος με τον κύριόν του, αλλά είναι σχεδόν βέβαιος ότι αυτός πρέπει να είναι δούλος και εκείνος κύριος». Επόμενο είναι να αποζητά την απελευθέρωση, πράγμα που θα επιτευχθεί μόνο με μια εθνική επανάσταση. Στο κείμενο υποστηρίζεται ότι οι συνθήκες για την εθνεγερσία – την εποχή που γράφεται (1806) – είναι περισσότερο ώριμες από ποτέ. Ωστόσο, επισημαίνεται κατηγορηματικά και με έμφαση ότι αυτή

η επαναστατική διαδικασία πρέπει να σχεδιαστεί και να βασιστεί αποκλειστικά στις ίδιες δυνάμεις της πατρίδας και κατ’ ουδέναν τρόπο να μη στηριχτεί σε ξένες δυνάμεις, όπως, για παράδειγμα, υποστήριζε ο Κοραής και ως έναν βαθμό και ο Ρήγας. Ωστόσο, ο Ανώνυμος δεν χαρίζεται στο εγχώριο κατεστημένο της εξουσίας που διαχειρίζεται τη σκλαβιά του ελληνισμού. Η «Ελληνική Νομαρχία» είναι καταπέλτης ενάντια σε όσους δικαίως θεωρεί ότι εκμεταλλεύονται τον λαό. Έτσι, καταφέρεται συντριπτικά εναντίον των Φαναριωτών, του κλήρου, των κοτζαμπάσηδων, αλλά και διαφόρων εμπόρων και άλλων ανώτερων ομάδων ή κοινωνικών τάξεων. Στο έργο στηλιτεύεται η παρακμή του ελληνισμού και καταδεικνύεται ταυτόχρονα η απελευθερωτική προοπτική του γενικού ξεσηκωμού. Έντονα επικριτικός είναι ο λόγος της «Ελληνικής Νομαρχίας» κατά του εκκλησιαστικού κατεστημένου, των ρασοφόρων και των χριστιανών πασάδων, των κοινώς αποκαλούμενων κοτζαμπάσηδων, τους οποίους δεν διστάζει να θεώρει εξίσου καταπιεστές με τους Τούρκους. Αποκαλύπτει την άγρια φορολογία του λαού, κατά την οποία ο κάθε υπόδουλος Έλληνας ήταν υποχρεωμένος να καταβάλλει του 1/3 του εισοδήματός του στην Εκκλησία, έτσι που η κατοχή άνω του 1/3 περίπου της υποδουλωμένης γης από το Πατριαρχείο και τα μοναστήρια να έχει μετατρέψει κατ’ ουσία τους περισσότερους Έλληνες σε δουλοπάροικους. Δεν είναι καθόλου τυχαίος ο χαρακτηρισμός τους ως «τουρκαρχόντων» από τον Ανδριώτη επαναστάτη

Δημήτρη Μπαλή. Σε αυτήν την τακτική φορολογία δεν συμπεριλαμβάνονται οι συχνοί έκτακτοι φόροι που έκαναν τη ζωή των υπόδουλων αβάσταχτη. Έκτακτοι φόροι, όπως τα περιβόητα «εμβατίκια», «φιλότιμα», «ζητείαι», «συνοικέσια», «δίσκοι», «λειτουργικά», «παρρησίαι», «προθέσεις», «ψυχομερίδια» και άλλα ανάλογα, που εμπνευσμένα επινοούσαν οι εντεταλμένοι δεσποτάδες του Θεού και των Τούρκων. «Ο Θεός, αδελφοί, μας έδωσεν την τυραννίαν εξ αμαρτιών μας, και πρέπει, αδελφοί, να την υποφέρωμεν με καλήν καρδίαν και χωρίς γογγυσμόν και να ευχαριστηθώμεν εις ό,τι κάμνει ο Θεός...». Η τριαδικότητα της «Ελληνικής Νομαρχίας» έγκειται στον λάβρο πολιτικό της λόγο, στον επαναστατικό της χαρακτήρα και στον ιστορικό της ρόλο. Χωρισμένη σε πέντε ενότητες, αποτελεί το πιο συναρπαστικό τεκμήριο των απαρχών του νεοελληνισμού, της πολιτικής του σκέψης, αλλά και του τρόπου με τον όποιο αυτός καλείται να ευτυχήσει. Ταυτόχρονα, η «Ελληνική Νομαρχία» είναι γραμμένη με λογοτεχνική διάθεση, έτσι που σε ορισμένες σελίδες πετυχαίνει να γίνεται ένα συναρπαστικό αφήγημα – δίχως να αποφεύγει πάντα τις αφηγηματικές υφέσεις. Γλωσσικά δεν υπάρχει εμπεδωμένο ενιαίο γλωσσικό ύφος, ωστόσο η ζωντάνια και η φλόγα του κειμένου περνάνε στον αναγνώστη. Εντύπωση προκαλούν οι γλωσσοπλαστικές ικανότητες του συγγραφέα. Η διάδοσή της και η επίδρασή της δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν με ακρίβεια, αν αναλογιστεί κανείς τη μελαγχολική πραγματικότητα των περι-

ορισμένων εκδόσεών της έως και τις μέρες μας και κυρίως την τεράστια εθνική απροθυμία να πραγματοποιηθεί μια κριτική έκδοση του έργου. Η Ελλάδα, αιώνες αργότερα, δεν φαίνεται, δυστυχώς, να έχει ξεμπλέξει με θεμελιώδεις διαστρεβλώσεις του παρελθόντος της. Πρόκειται για ένα εμβληματικό κείμενο του νεότερου ελληνισμού, ένα τολμηρό πολιτικό μανιφέστο για την ελευθερία: «Η ζωή του αληθούς πολίτου πρέπει να τελειώνη ή διά την ελευθερίαν του ή με την ελευθερίαν του».

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ Σε έναν πολιτισμό που κυριαρχεί το πρόσωπο και αποθεώνεται η ατομικότητα, η ανωνυμία προκαλεί το ενδιαφέρον αλλά και την έρευνα προκειμένου να ταυτοποιηθεί ένα έργο με τον δημιουργό του – στην περίπτωσή μας ένα από τα σπανιότερα και πολυτιμότερα κείμενα του νεότερου ελληνισμού. Έτσι, είναι εύλογο, και ταυτόχρονα μάταιο, το να προσπαθούμε να μαντέψουμε ποιο ονοματεπώνυμο κρύβεται πίσω από αυτό το λαμπρό όσο και εξαιρετικά εύστοχο κείμενο του νεοελληνικού προεπαναστατικού διαφωτισμού. Παρά τις κοπιώδεις κατά καιρούς προσπάθειες να αποδοθεί επιτέλους σε ένα πρόσωπο το εμβληματικό αυτό έργο, δεν κατέστη δυνατόν να λυθεί ο γρίφος που απασχολεί τη νεοελληνική γραμματεία.

xenofonb@gmail.com

14/34 Media

26/9 -2/10

2.050 7.120 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ

ÅËÅÕÈÅÑÇ ÙÑÁ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ 9-14/9/13

2-7/9/13

27.646

28.740

ÅÈÍÏÓ

17.555

18.620

ESPRESSO

17.233

17.731

ÅËÅÕÈÅÑÏÓ ÔÕÐÏÓ

15.008

15.313

ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÁ

11.686

11.720

ÅÖÇÌ.ÔÙÍ ÓÕÍÔÁÊÔÙÍ

9.148

9.808

ÅËÅÕÈÅÑÏÔÕÐÉÁ

5.856

5.681

ÑÉÆÏÓÐÁÓÔÇÓ

4.356

4.210

ÅËÅÕÈÅÑÇ ÙÑÁ

3.150

3.260

ÅÓÔÉÁ

1.776

1.761

ÁÕÃÇ

1.620

1.588

ÇÌÅÑÇÓÉÁ (Ïéê.)

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ÔÁ ÍÅÁ

1.040

1.072

ÍÁÕÔÅÌÐÏÑÉÊÇ (Ïéê.)

901

886

×ÑÇÌÁÔÉÓÔÇÑÉÏ (Ïéê.)

593

555

ÍÉÊÇ

-

-

ÊÅÑÄÏÓ (Ïéê.)

-

180

82

90

Ï ËÏÃÏÓ ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ

15/9/13

8/9/13

ÔÏ ÂÇÌÁ

142.120

123.760

ÐÑÙÔÏ ÈÅÌÁ

120.130

125.110

ÅÈÍÏÓ

90.220

83.150

REAL NEWS

90.150

73.400

ÔÕÐÏÓ ÔÇÓ ÊÕÑÉÁÊÇÓ

23.210

24.540

ÊÕÑÉÁÊ. ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÁ

19.440

16.110

ÑÉÆÏÓÐÁÓÔÇÓ

16.320

19.100

ÁÕÃÇ

6.320

5.590

ÔÏ ÐÁÑÏÍ

4.390

4.570

ÔÏ ×ÙÍÉ

3.740

4.000

ÅËÅÕÈÅÑÇ ÙÑÁ

2.540

2.410

ÔÏ ÁÑÈÑÏ

1.230

1.230

ÍÉÊÇ

270

330

ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÊÏÓ ËÏÃÏÓ

80

90

9-15/9/13 28.020

2-8/9/13 33.040

Ï ÊÏÓÌÏÓ ÔÏÕ ÅÐÅÍÄÕÔÇ

12.630

12.300

ÔÏ ÐÏÍÔÉÊÉ

9.000

9.790

ÔÏ ÊÁÑÖÉ

8.060

8.330

ÁÎÉÁ (Ïéê.-ðïë.)

4.320

4.140

ÁËÖÁ ÅÍÁ

2.170

2.210

ÐÑÉÍ

1.370

1.300

ÄÑÏÌÏÓ ôçò ÁÑÉÓÔÅÑÁÓ

1.040

1.220

10-15/9/13 11.320

3-8/9/13 12.015

SPORTDAY

9.980

9.896

GOAL NEWS

8.091

8.946

LIVE SPORT

5.991

6.135

ÐÑÙÔÁÈËÇÔÇÓ

5.801

6.111

ÃÁÕÑÏÓ

4.633

4.943

Ç ÙÑÁ ÔÙÍ ÓÐÏÑ

4.093

4.111

ÐÑÁÓÉÍÇ

4.033

3.823

ÃÁÔÁ

2.086

2.075

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ÐÁÑÁÐÏËÉÔÉÊÁ

ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ÖÙÓ ÔÙÍ ÓÐÏÑ

ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 9-15/9/13 ×ÑÕÓÇ ÅÕÊÁÉÑÉÁ (Áããåëßåò) 38.240

2-8/9/13 38.960

ÔÏ ËÏÉÐÏÍ (Ðïéê. ýëçò)

15.850

14.560

ΠΟΝΤΙΚΙart

-ΜΙΚΡΑ

ΜΙΚΡΑ ËΕΠΡΕΠΕ να σπάσει το «αυγό του φιδιού» µε τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα από τον χρυσαυγίτη Ρουπακιά, για να σπάσουν τη σιωπή τους τα περισσότερα ΜΜΕ, που είτε δίσταζαν να µιλήσουν ανοικτά για τους ναζιστές είτε τους έφτιαχναν το προφίλ µε αφιερώµατα περί αντισυστηµικής οµάδας µε κοινωνικό έργο, τροµάρα τους... Κάλλιο και στο παρά πέντε... ËΟ ΜΠΑΜΠΗΣ είναι ικανοποιηµένος από τη... σοβαρότητα της Χρυσής Αυγής ή χρειάζεται και άλλα πειστήρια, όπως ευφυώς του έγραψε πριν από µέρες ο Χατζηνικολάου; ËΣΚΛΗΡΗ κόντρα ξέσπασε ανάµεσα στα «Παραπολιτικά» και τον Τάσο Τέλλογλου, µετά το δηµοσίευµα για «πληρωµένο 45άρι»... Ο δηµοσιογράφος αντέδρασε µε δήλωσή του, επισηµαίνοντας ότι θα προσφύγει στη Δικαιοσύνη όταν διαβάσει µε προσοχή το δηµοσίευµα. ËΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ είχαν νέα γενική συνέλευση οι εργαζόµενοι στην «Ελευθεροτυπία», οι οποίοι ζητούν από τον Οικονοµόπουλο τα δεδουλευµένα αρκετών µηνών. ËΟ ΕΚΔΟΤΗΣ περιµένει εδώ και µήνες τους επενδυτές να αγοράσουν µετοχές της εταιρείας που εκδίδει την εφηµερίδα, προκειµένου να λύσει τα προβλήµατα. ËΣΤΗ συνέλευση αποφασίστηκε να προχωρήσουν σε απεργιακές κινητοποιήσεις, εφόσον έως τη Δευτέρα (30.9) δεν καταβληθούν τα δεδουλευµένα Ιουνίου και Ιουλίου. ËΜΕΓΑΛΗ συζήτηση έφερε η απόφαση του «Πρώτου Θέµατος» να δηµοσιεύσει πρωτοσέλιδα τον Παύλο Φύσσα λίγο πριν ξεψυχήσει, δολοφονηµένος από χέρι χρυσαυγίτη. Ειδικά στα social media έγινε χαµός… ËΤΟ Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ κατήγγειλε την απόφαση της εφηµερίδας µε το επιχείρηµα ότι «η δηµοσίευση αυτή (…) δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες της ενηµέρωσης…» και µίλησε για παραβίαση της δεοντολογίας... ËΤΟ «ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ» σηµείωσε ότι πρόκειται για ένα «µοναδικό φωτογραφικό και δηµοσιογραφικό ντοκουµέντο που συνιστά, ίσως, την πλέον

ηχηρή καταγγελία της δολοφονικής φασιστικής βίας µε την οποία βρίσκεται αντιµέτωπη η ελληνική κοινωνία»… Πάντως σχετικά µ' αυτό το θέµα και στην κοινωνία και στη δηµοσιογραφική οικογένεια οι απόψεις ήταν µοιρασµένες… ËΑΥΤΕΣ τις ηµέρες που «καίνε» από δηµοσιογραφικής – και όχι µόνο – άποψης, το «Έθνος» έδειξε δυνατά αντανακλαστικά. Οι ρεπόρτερ του πρωτοστάτησαν στις αποκαλύψεις για τα «έργα και τις ηµέρες» των παλικαριών µε τις «µαύρες µπλούζες». ËΟΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ των τελευταίων ηµερών έγιναν κεντρικό θέµα στο γερµανικό «Spiegel», το οποίο αναφέρθηκε στις αποκλειστικές συνεντεύξεις µε πρώην µέλη της Χρυσής Αυγής που δηµοσίευσε το «Έθνος» και φιλοξένησε και δηλώσεις της Ψαρά που µίλησε για το κλίµα τροµοκρατίας που καλλιεργείται από ακροδεξιούς κύκλους κατά δηµοσιογράφων. ËΟ ΚΥΡΙΛΛΟΣ Παπασταύρου, µέλος του Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ, αναλαµβάνει νέος διευθυντής του «Ριζοσπάστη», ενώ ο Στέφανος Λουκάς, µέλος της Κ.Ε. του κόµµατος και µέχρι τώρα διευθυντής της εφηµερίδας, αναλαµβάνει τη θέση του αρχισυντάκτη. ËΣΤΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ του Alpha εντάχθηκε και ο Τζώνης Καληµέρης αναλαµβάνοντας τη θέση του γενικού διευθυντή τηλεόρασης. Πρόκειται για στέλεχος της τηλεόρασης µε µεγάλη εµπειρία και σηµαντική επιτυχή πορεία, ειδικά στην τηλεόραση. ËΕΠΑΝΕΜΦΑΝΙΣΗ έπειτα από µεγάλο χρονικό διάστηµα απουσίας από τα ΜΜΕ για τον Άρη Σπηλιωτόπουλο… Η πρώτη του εµφάνιση από την τηλεόραση του ΣΚΑΪ και την εκποµπή των Λυριτζή και Οικονόµου… ΦΑΙΝΕΤΑΙ ότι το γεγονός ότι για χρέος 687 ευρώ ο Δήµος Αθηναίων πήγε να του κατασχέσει σπίτι 210 τ.µ. στο Κολωνάκι και προφανώς µεγάλης αξίας, τον έκανε να σηκωθεί από τον καναπέ!!! ËΕΝΑ ΝΕΟ site έκανε ξαφνικά την εµφάνισή του στο Διαδίκτυο µε

έχουµε Λέτε να ∆Τ ∆Ρ α λα ; ω οσονούπ

Το ΣτΕ κρίνει το μέλλον της ΕΡΤ Στα χέρια του ΣτΕ βρίσκεται η «επόµενη ηµέρα» της δηµόσιας ραδιοτηλεόρασης. Αύριο, Παρασκευή, το Συµβούλιο της Επικρατείας θα ανακοινώσει την απόφασή του σχετικά µε τη δηµόσια τηλεόραση και τη νοµιµότητα ή όχι του «λουκέτου» που αποφάσισε να βάλει στην ΕΡΤ η κυβέρνηση. Η ΠΟΣΠΕΡΤ είχε προσφύγει στο ΣτΕ, υποστηρίζοντας ότι η λειτουργία της Δηµόσιας Τηλεόρασης δεν είναι σύµφωνη µε προηγούµενη απόφαση του Συµβουλίου, που ανέφερε ότι θα πρέπει να λειτουργούν πλήρως όλες οι δηµόσιες ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές συχνότητες µέχρι τη λειτουργία της ΝΕΡΙΤ. «Παρά τα όποια προβλήµατα αναµετάδοσης, οι Έλληνες πολίτες εξακολουθούν να επιλέγουν για την ενηµέρωσή τους την ΕΡΤ και παρακολουθούν αναλογικά και διαδικτυακά το τηλεοπτικό πρόγραµµα που παράγεται στο Ραδιοµέγαρο της Αγ. Παρασκευής και στη Θεσσαλονίκη», αναφέρουν η ΠΟΣΠΕΡΤ και οι εργαζόµενοι της ΕΡΤ σε ανακοίνωσή τους. Από την ηµέρα που η κυβέρνηση έριξε «µαύρο» στις συχνότητες της ΕΡΤ κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Οι εργαζόµενοι της ΕΡΤ

προσπάθησαν µε κάθε τρόπο και µε όποιο κόστος να κρατήσουν ανοιχτή τη φωνή της ΕΡΤ, παράγοντας τηλεοπτικό πρόγραµµα υψηλών απαιτήσεων, µε βάση τις συνθήκες, µέσα από τη διαδικτυακή ertopen.com, και κρατώντας ζωντανό στον αέρα το δίκτυο της ελληνικής ραδιοφωνίας και τα προγράµµατα των περιφερειακών ΕΡΑ. Στον αντίποδα, οι βιαστικές, χωρίς πλάνο, γεµάτες λάθη και «ανορθογραφίες», κινούµενες στα όρια του νόµου, προσπάθειες της κυβέρνησης να αποδείξει στην κοινή γνώµη ότι έπραξε ορθά µε την απόφασή της να κλείσει µέσα σε ένα βράδυ την ΕΡΤ. Η ιστορία είναι γνωστή: αφεντικό της δηµόσιας ραδιοτηλεόρασης το… υπουργείο Οικονοµικών, ΝΕΡΙΤ, Δ.Τ., διαγωνισµοί, προσλήψεις, κόντρα προσλήψεις και µέχρι αυτή τη στιγµή ουσιαστικά δεν έχει διαµορφωθεί τίποτα… Τελευταία «οµορφιά» το ανέβασµα στο Διαδίκτυο του νέου site της Δ.Τ. Το οποίο ήταν το site της ΕΡΤ µε άλλο όνοµα και είχε αναρτηµένα κείµενα, ρεπορτάζ και δηµοσιογραφικό υλικό ανθρώπων που παραµένουν εργαζόµενοι στο ραδιοµέγαρο και όχι στη Δ.Τ.

> Σταθερά ο Real στην κορυφή Από εκεί που τελείωσε την περσινή χρονιά ο Real FM ξεκινάει και φέτος. Από την πρώτη θέση του πίνακα ακροαµατικότητας στα ερτζιανά. Ο Real FM για το διάστηµα 19.815.9 βρέθηκε στην πρώτη θέση µε 12,7%, ενώ ο βασικός του αντίπαλος στην ενηµέρωση, ο ΣΚΑΪ, κατετάγη τρίτος µε 10,6%. Ενδιάµεσα, στη δεύτερη θέση, χωρίζοντας τους δυο ενηµερωτικούς σταθµούς, ο Μελωδία µε 10,9%. Στις υπόλοιπες θέσεις βρέθηκαν ο Athens Radio DJ µε 8,2% και στη συνέχεια ο Kiss FM και ο Ρυθµός µε 8%. Ακολούθησε από κοντά ο Red µε 7,9%, ο Sfera και ο Δίεση µε 7,7% και την πρώτη δεκάδα στον πίνακα ακροαµατικότητας «σφράγισε» ο αθλητικός NovaΣπορ FM µε 7,4%. Αξίζει να σηµειωθεί ότι ο Easy, ο πρώην ΑΝΤ1 δηλαδή, κατέγραψε υψηλά ποσοστά, φτάνοντας στο 6,4%, όσο και ο Λάµψη, απέχοντας ελάχιστα από τον Derti, που «έγραψε» 6,7%. O Galaxy έχει ποσοστό 6,3%, ο Music εκτοξεύτηκε στο 6,2% µαζί µε τον Rock FM και τον Δρόµο FM. Στη συνέχεια ακολουθούν ο Love Radio µε 4,8%, o Peper µε 4,6% και το Mad Radio µε 3,7%. Στο 2,2% ο Alpha και ο Στο Κόκκινο, ενώ ο Sentra στο 2%.

26/9 -2/10

ΠΟΝΤΙΚΙart

, ακούγεται Μηνύουν ό,τι γράφεται και έχει εικόνα...

την ευθύνη του Άρη Δαβαράκη… που, όπως σηµειώνει στο editorial του, «ανταποκρίθηκε στην απόφαση της Κουµουνδούρου να δηµιουργηθεί ένα “χαλαρό” portal, όχι “βαρύ πολιτικό”, µε κοινωνικά και πολιτιστικά θέµατα»… ËΕΠΙΣΗΣ, όπως προκύπτει από όσα γράφει ο Δαβαράκης, δεν υπάρχει καµία αµφιβολία ότι το site ανήκει στον ΣΥΡΙΖΑ, αφού, για να το φτιάξει, έδωσε τα χέρια «µε τον Βερναρδάκη, τον Αλέξη Τσίπρα, τον Νίκο Παππά και τους καινούργιους φίλους του στον ΣΥΡΙΖΑ». Καλή επιτυχία, λοιπόν!!! ËΑΠΟ ΤΗ Δευτέρα 7 Οκτωβρίου, στις 21:45, αρχίζει ύστερα από δύο χρόνια απουσίας η «Ελληνοφρένεια» επιστρέφει στην τηλεόραση του Alpha, για να µιλήσει µε τη γλώσσα της σάτιρας για τα κακώς κείµενα, αντικείµενα και υποκείµενα της επικαιρότητας και της καθηµερινότητάς µας. ËΗ ΕΚΠΟΜΠΗ εµφανίζεται ανανεωµένη, επίκαιρη και καυστική, µε κεντρικό πρωταγωνιστή τον γνωστό «Τσολιά»… Περιµένουµε για να γελάσουµε… Μας χρειάζεται… ËΝΕΟΣ γύρος σκληρής αντιπαράθεσης µεταξύ της Nova και του Γιάννη Αλαφούζου. ËΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΙΚΗ τηλεόραση κατέθεσε µήνυση κατά αγνώστων δραστών και παντός υπευθύνου για τη «δολοφονική», όπως τη χαρακτηρίζει, επίθεση µε βόµβες µολότοφ κατά δηµοσιογράφων και τεχνικών της το περασµένο Σάββατο αµέσως µετά τη λήξη του αγώνα Παναθηναϊκός - ΟΦΗ έξω από το γήπεδο «Απόστολος Νικολαΐδης». ËΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, σε ανακοίνωσή της η Nova σηµειώνει: «Πριν από 20 ηµέρες είχαµε αρµοδίως ενηµερώσει τόσο την Ελληνική Αστυνοµία όσο και τη Super League για τους κινδύνους που εγκυµονούσαν οι εµπρηστικές δηλώσεις και πρακτικές παραγόντων του ποδοσφαίρου που αναπαράγονταν από τα ΜΜΕ, ενισχύοντας τις πιθανότητες να οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις». ËΑΠΟ ΤΗΝ πλευρά του, ο πρόεδρος της

ΠΑΕ Παναθηναϊκός Γιάννης Αλαφούζος κατέθεσε µήνυση σε βάρος του Γ. Φουρνάρου, διευθυντή των αθλητικών καναλιών της NOVA, ο οποίος τον χαρακτήρισε ηθικό αυτουργό της επίθεσης στο βαν της NOVA. Ë«O ΛΕΩΝ Καραπαναγιώτης και η πρόκληση της είδησης» είναι ο τίτλος της συνάντησης που διοργανώνεται την Πέµπτη 10 Οκτωβρίου 2013 (19.00) στην αίθουσα «Νίκος Σκαλκώτας» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Οµιλητές είναι ο Παντελής Καψής, δηµοσιογράφος, υφυπουργός Δηµόσιας Ραδιοτηλεόρασης, ο Αλέξης Παπαχελάς, δηµοσιογράφος, διευθυντής της εφηµερίδας «Καθηµερινή», ο Νικόλαος Αλιβιζάτος, καθηγητής Συνταγµατικού Δικαίου (Πανεπιστήµιο Αθηνών), ο Κώστας Μητρόπουλος, γελοιογράφος, η Μικέλα Χαρτουλάρη, δηµοσιογράφος, και ο Χρήστος Μεµής, δηµοσιογράφος, διευθυντής της εφηµερίδας «Τα Νέα». Παρεµβαίνει ο δηµοσιογράφος Στάθης Ευσταθιάδης και συντονίζει ο Ν. Αλιβιζάτος. ËΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ του πνοή σε ηλικία 93 χρονών άφησε ο δηµοσιογράφος Κώστας Λιναρδάτος. «Ο Κώστας Λιναρδάτος διέγραψε µία λαµπρή πορεία στον χώρο της δηµοσιογραφίας ενώ ταυτόχρονα αγωνίστηκε τόσο για την ελευθερία της πατρίδας µας όσο και για την κοινωνική πρόοδο. Ως άνθρωπος υπήρξε ευγενής, αγωνιστής, µε βαθιά καλλιέργεια και έντονη διάθεση προσφοράς» αναφέρει η ΕΣΗΕΑ σε ανακοίνωσή της. ËΣΥΜΠΛΗΡΩΘΗΚΕ το Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ καθώς εκλέχθηκαν Α’ αντιπρόεδρος o Γιώργος Γιουκάκης µε 6 ψήφους υπέρ και 2 λευκά, Β’ αντιπρόεδρος ο Μάκης Διόγος µε 6 ψήφους υπέρ και 2 λευκά και ταµίας ο Δηµήτρης Κοτταρίδης µε 6 ψήφους υπέρ και 2 λευκά. ËΤΟ «Π» την περασµένη Πέµπτη (19.9) πούλησε σε Αθήνα - Πειραιά 4.200 φύλλα κατ΄ εκτίµηση. Την προπερασµένη Πέµπτη (12.9) πούλησε πανελλαδικά 9.000 φύλλα.

ους Πού να µην τ ν κατουρούσα κιόλας...

ΕΣΡ: Για όλα φταίει… ο ειδικός αναλυτής!

>

Τα γραφεία του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας. Η αλήθεια είναι ότι πέφτουν πολύ μακριά από την Αμφιάλη. Εκεί όπου έπεσε νεκρός από χρυσαυγίτικο χέρι ο Παύλος Φύσσας το βράδυ της περασμένης Τρίτης. Η είδηση για τη δολοφονία μπορεί και να μην έχει φτάσει ακόμα στα αυτιά των μελών του ΕΣΡ… Δεν μπορεί αλλιώς να εξηγηθεί η επιστολή που έστειλε το ΕΣΡ στον τηλεοπτικό σταθμό Mega και με την οποία τον εγκαλεί διότι δεν προβάλλει όσο πρέπει τις απόψεις της Χρυσής Αυγής. Συγκεκριμένα, με το έγγραφο που εστάλη στη Διεύθυνση Ειδήσεων και Ενημέρωσης του Mega, το μεγάλο κανάλι καλείται σε απολογία, την ερχόμενη εβδομάδα, επειδή «δεν προβάλλει προσηκόντως τις πολιτικές απόψεις της Χρυσής Αυγής». Τα μέλη του ΕΣΡ ζουν κλεισμένα σε μια γυάλα; Αίσθηση με την πραγματικότητα, όπως αυτή καθημερινά διαμορφώνεται, έχουν; «Υπηρέτες» τήρησης ενός πρωτοκόλλου και εφαρμογής των τύπων; Ποιος ξέρει; Η επιστολή πάντως προς το Mega «έφυγε» από το ΕΣΡ στις 20 Σεπτεμβρίου. Δυο μόλις μέρες μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα…

Η αντίδραση των στελεχών και των δημοσιογράφων του Mega στην εκτός λογικής επιστολή του ΕΣΡ ήταν ακαριαία. Ο Χρήστος Παναγιωτόπουλος, διευθυντής ειδήσεων του καναλιού, σημείωσε, μεταξύ άλλων, στο aixmi.gr ότι η επιστολή έφτασε στα χέρια του «ακριβώς τη στιγμή που ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου ξεκινούσε κατεπείγουσα έρευνα για να διαπιστώσει αν η Χρυσή Αυγή έχει τα χαρακτηριστικά εγκληματικής οργάνωσης και καλούσε τους πρώτους μάρτυρες. Αναρωτιέμαι, σε ποιον πλανήτη κατοικούν τα μέλη του ΕΣΡ». Σε δηλώσεις του στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM ο πρόεδρος του ΕΣΡ Ιωάννης Λασκαρίδης υποστήριξε πως δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που ο ειδικός αναλυτής παρουσίασε τον πίνακα και υπήρχαν αποκλίσεις από τον χρόνο που οφείλει να διαθέτει ο σταθμός στο συγκεκριμένο κόμμα. Σημείωσε ακόμη ότι υπέγραψε παράλληλα κλήσεις και για άλλους σταθμούς που δεν είχαν αφιερώσει τον ορισμένο χρόνο για τον ΣΥΡΙΖΑ και τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Αναφερόμενος, τέλος, στην ημέρα παράδοσης του σχετικού εγγράφου για απολογία στο Mega, είπε ότι την είχε υπογράψει πολύ νωρίτερα και δεν γνώριζε πότε θα σταλεί.

Συνέδριο από τους ellines.com: «Μία Περιφέρεια, Ένας Πλανήτης»… Ένα συνέδριο με εξαιρετικό ενδιαφέρον οργανώνουν ο διαδικτυακός τόπος ellines.com και η Περιφέρεια Πελοποννήσου το Σάββατο 19 Οκτωβρίου 2013, στις 9:30 π.μ., στο Costa Navarino Μεσσηνίας με θέμα: «Μία Περιφέρεια, ένας Πλανήτης». Το ellines.com, το οποίο έχει ιδρύσει ο δημοσιογράφος Χρήστος Μπάρλας, είναι η πρώτη διαδικτυακή κοινότητα για όλους τους Έλληνες – από όλο τον κόσμο. Είναι ένας κοινός τόπος συνάντησης ανθρώπων που η ρίζα τους είναι ελληνική. Είναι στην ουσία ένας παγκόσμιος ιστός Ελλήνων που έχουν διακριθεί στο εξωτερικό και διαπρέπουν σε όλα τα σημεία του ορίζοντα. Είναι προσωπικότητες απο-

φασισμένες και δημιουργικές, προσωπικότητες Ελλήνων, από όλο τον κόσμο, που μαζί με το ellines. com, σε ένα νέο περιβάλλον, με καινούργιες δομές, με σταθερές αξίες και ξεκάθαρη στόχευση, όπως αυτό της Περιφέρειας Πελοποννήσου, θέλουν να συναντηθούν σε μια σημαντική στιγμή και να συμμετάσχουν σ’ αυτό το συνέδριο με θέμα «Μια Περιφέρεια, Ένας Πλανήτης». Το συνέδριο θα αρχίσει με ομιλία του Νίκου Χατζηνικολάου, που θα συντονίζει και όλη την εκδήλωση, ενώ μεταξύ αυτών που θα μιλήσουν είναι κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες, επιχειρηματίες κ.λπ. που ζουν στο εξωτερικό. Συγκεκριμένα, με βάση το

πρόγραμμα, ομιλητές είναι οι: Γρ. Στεφανόπουλος (Πανεπιστήμιο Μασαχουσέτης - MIT), Άρτεμις Π. Σιμοπούλου, M.D., πρόεδρος του Κέντρου Γενετικής Διατροφής και Υγείας (ΗΠΑ), Κ. Μακρής, πρόεδρος του ομίλου Μακρής (Αυστραλία), Χαρά Νικολακοπούλου, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Imperial College του Λονδίνου, και Περ. Παπαδόπουλος, διευθυντής και καθηγητής του Κέντρου Αεροδιαστημικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο San Jose, Καλιφόρνια. Στο τέλος της εκδήλωσης θα μιλήσουν ακόμη ο Χρήστος Μπάρλας, ιδρυτής του ellines. com, καθώς και ο Πέτρος Τατούλης, περιφερειάρχης Πελοποννήσου.

Media 15/35 «Μαύρη» εκστρατεία κατά των ΜΜΕ Δηµοσιογράφοι, εφηµερίδες και ηλεκτρονικά µέσα ενηµέρωσης µπήκαν στον στόχο της Χρυσής Αυγής επειδή τόλµησαν να παρουσιάσουν αποκαλυπτικά ρεπορτάζ και ντοκουµέντα της δράσης των «παλικαριών µε τις µαύρες µπλούζες». Την ώρα που η Δικαιοσύνη τούς ξεψαχνίζει για γνωστά και άγνωστα σκηνικά βίας και παρανοµίας, αυτοί τρέχουν και καταθέτουν µηνύσεις σε όποιον βρουν µπροστά τους. Η Χρυσή Αυγή στράφηκε µε µηνύσεις κατά της εφηµερίδας «Έθνος», των τηλεοπτικών καναλιών Mega, Star, Alpha και κατά του ραδιοφωνικού σταθµού Real FM «για σειρά συκοφαντικών δηµοσιευµάτων, την αναπαραγωγή υβριστικών χαρακτηρισµών και την παράνοµη προπαγάνδα του Συστήµατος κατά του τρίτου πολιτικού κόµµατος της χώρας». Επιπλέον, στράφηκε κατά του διευθυντή σύνταξης του «Έθνους» Κώστα Μουρδουκούτα, της Μαρίας Ψαρρά και του Λευτέρη Μπιντέλα, που έκαναν τις αποκαλύψεις, του ανώνυµου «µάρτυρα» που επικαλείται η εφηµερίδα στα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ της, του ιδιοκτήτη του «Έθνους» Γιώργου Μπόµπολα, του Παναγιώτη Λάµψια, του Νίκου Χατζηνικολάου, της Κάτιας Μακρή, του Μανώλη Καψή, της Όλγας Τρέµη, του Γιάννη Πρετεντέρη και του Δήµου Βερύκιου.

Βήμα FM ενημέρωσης στα ερτζιανά Έγκυρη ενηµέρωση, καλή µουσική, πολιτισµός και ποιοτική ψυχαγωγία. Οι τέσσερις άξονες στους οποίους κινείται φέτος το πρόγραµµα του ραδιοφωνικού Βήµα FM 99,5, προσφέροντας ολοκληρωµένη ενηµέρωση για το τι συµβαίνει γύρω µας, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσµο, από τις 6.00 το πρωί ώς αργά µετά τα µεσάνυχτα. Την επικαιρότητα καταγράφουν από το πρωί ο Βασίλης Χιώτης, ο Νότης Παπαδόπουλος και ο Γιώργος Παπαχρήστος. Δυνατά ονόµατα των ερτζιανών έχει εντάξει από φέτος ο σταθµός στο καθηµερινό του πρόγραµµα: Τον καταξιωµένο µουσικό παραγωγό Γιάννη Πετρίδη, ο οποίος προσφέρει τη δική του µουσική νότα από Δευτέρα έως Παρασκευή 6 µε 8 το απόγευµα και το Σαββατοκύριακο 4 µε 5 το απόγευµα. Τον δηµοσιογράφο Μπάµπη Παπαπαναγιώτου, ο οποίος θα απαντά στο ερώτηµα «Τι τρέχει;» από Δευτέρα έως Παρασκευή 12 µε 2 το µεσηµέρι. Τον Τάκη Ζαχαράτο, τον άνθρωπο µε τα 50 πρόσωπα και τις 200 φωνές, ο οποίος από Δευτέρα έως Παρασκευή στις 11.55 και στις 16.55 θα σατιρίζει όλα όσα µας κάνουν να χαµογελάµε ή να οργιζόµαστε. Τον δηµοσιογράφο Δηµήτρη Καµπουράκη, ο οποίος εκτός από τις καταξιωµένες του «Σταγόνες Ιστορίας» θα κρατά συντροφιά στους ακροατές του σταθµού και τα Σαββατοκύριακα µε µια ξεχωριστή και ιδιαίτερη εκποµπή.

16/36 Επτά

26/9 -2/10

ποντικιart

www.topontiki.gr

ΠΕΜΠΤΗ 26.9 Ραντεβού με Gregorian, Ποίηση και «Κορυφογραμμή» ◗ Οι Gregorian, οι εντυπωσιακοί ερμηνευτές - μουσικοί με τις βελούδινες στολές μοναχών που μετατρέπουν την κάθε συναυλία σ’ένα μυστικιστικό θέαμα με φωτιστικά εφέ, καθρέφτες, κεριά, ομίχλη και καπνό, έρχονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Info: Ηρώδειο, τιμές: 22-68 ευρώ, μειωμένο 15 ευρώ, στις 21.00. ◗ Κήποι, ταράτσες, πλατείες, καφέ, μοναστήρια, μεγάλα μουσεία μέχρι και φυλακές φιλοξενούν διάσημους ποιητές απ’όλο τον κόσμο για να διαβάσουν τους στίχους τους, στο 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών. Σήμερα προγραμματίζεται η ημερίδα «Ποίηση χωρίς σύνορα» στο ξενοδοχείο «Stanley» (πλ. Καραϊσκάκη, ώρα έναρξης 11.00). Οι αναγνώσεις πραγματοποιούνται στους χώρους: Πνευματικό Κέντρο Δ. Αθηναίων, Μονή Καισαριανής και πλατεία Κουμουνδούρου (στις 20.00). ◗ Η «Δημιουργικότητα στην Κορυφή» είναι η εκδήλωση που διοργανώνει η ΜΚΟ «Κορυφογραμμή», για τη συμπλήρωση των δύο χρόνων από την ίδρυσή της. Θα μιλήσουν και θα βραβευτούν οι Pablo Pineda, Σωκράτης Αλαφούζος, Μαριέττα Φαφούτη και Παναγιώτης Κοτρωνάρος. Info: Αμφιθέατρο Μουσείου Ακρόπολης, στις 19.00, συμμετοχή στο τηλ.: 210 6898323.

«το ποντικι»

προτείνει...

Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)

ΚΥΡΙΑΚΗ 29.9 «Ζωγραφίζοντας» για τον Καβάφη ◗ Σαράντα Έλληνες δημιουργοί συμμετέχουν στην έκθεση «Κ.Π. Καβάφης: Ζωγραφισμένα», με έργα ζωγραφικής και γλυπτικής άμεσα συνδεδεμένα με τον ποιητικό του λόγο. Info: Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη (Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1), μέχρι 8.12, ωράριο: Δευτ., Τρίτ., Τετ., Σάβ., Κυρ., 10.00-18.00, Πεμ., Παρ., 10.00-20.00.

ΔΕΥΤΕΡΑ 30.9 «Το Τέταρτο Μνημόνιο» Γιούλη Τσίρου, «Στου Γκαζόζα»

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27.9 Από «Του Γκαζόζα» στο Ηρώδειο ◗ Η Γιούλη Τσίρου, παρέα με μια κεφάτη κομπανία, ξεκινάει τις μουσικές βραδιές της με τα καλύτερα ελληνικά τραγούδια, στο στέκι «Του Γκαζόζα». Μαζί της ο αξιόλογος νέος τραγουδιστής Δημήτης Κανέλλος, σ’ ένα πρόγραμμα γεμάτο κέφι, γλέντι και χορό. Info: «Στου Γκαζόζα» (Ισαύρων 25, Ηλιούπολη), ανοιχτά Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή από τις 14.00, τηλ.: 210 9704010. ◗ Ο Σταμάτης Σπανουδάκης, τέσσερα χρόνια μετά τις τελευταίες του συναυλίες σε Ελλάδα και εξωτερικό, παρουσιάζει τον νέο του δίσκο «Χαίρε Θάλασσά μου».

Info: Ηρώδειο, τιμές: 20-65 ευρώ, μειωμένο 15 ευρώ, στις 21.00.

ΣΑΒΒΑΤΟ 28.9 Μια μέρα γεμάτη συναυλίες ◗ Με τη συμμετοχή σημαντικών συνθετών, ποιητών, ζωγράφων, ερμηνευτών και ηθοποιών διοργανώνεται η μεγάλη συναυλία - αφιέρωμα στους «Έλληνες του Κόσμου». Αυτοί είναι οι Θ. Αγγελόπουλος, Ο. Ελύτης, Κ. Καβάφης, Ν. Καζαντζάκης, Μ. Κακογιάννης, Μ. Κάλλας, Ι. Καμπανέλλης, Μ. Μερκούρη, Γ. Ρίτσος, Γ. Σεφέρης, Δ. Σολωμός, Β. Βασιλικός, Κ. Γαβράς, Ν. Μούσχουρη, Β. Παπαθανασίου και Μ. Θεοδωράκης. Info: Ηρώδειο, τιμές: 15-60 ευρώ, μειωμένο 10 ευρώ, στις 21.00. ◗ Αξιόλογοι σολίστες της κλασικής μουσικής, ηθοποιοί και ορχήστρες αναλαμβάνουν τη μουσικοθεατρική παράσταση - φόρο τιμής στους σημαντικούς κλασικούς «Έλληνες Συνθέτες», από τον Κώστα Γιαννίδη και τον Νίκο Σκαλκώτα μέχρι τον Μάνο Χατζιδάκι. Info: Μουσικό Προαύλιο Badminton, τιμές: 12 ευρώ, μειωμένο 8 ευρώ, στις 20.00. ◗ Οι Pink Martini, πιστοί στο ραντεβού τους με το αθηναϊκό κοινό, έρχονται για να συνδυάσουν, όπως ξέρουν να κάνουν καλά, την κλασική μουσική με την τζαζ, τη

ρούμπα, το ροκ και την bossa nova με τη χορευτική ποπ.

Info: Θέατρο Λυκαβηττού, τιμές: 25-35 ευρώ, στις 21.00. ◗ Το σύνολο σύγχρονης μουσικής ARTéfacts ensemble παρεμβαίνει στα τραγούδια του Κ. Βήτα, αναδημιουργώντας τη σύγχρονη electronica και τη μοντέρνα ποπ, με ήχους από τα ακουστικά όργανα είκοσι μουσικών. Info: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών (λεωφ. Συγγρού 107-109), τιμές: 15-28 ευρώ, μειωμένα 5-15 ευρώ, 28.9 & 29.9, στις 20.30.

◗ Μια ελληνική απάντηση στους τροϊκανούς που επιβάλλουν τα πολλαπλά μνημόνια στη χώρα και εξαθλιώνουν τον λαό δίνουν μέσα από δικούς τους όρους οι σπουδαστές της σχολής «Ορνεράκης Εφαρμοσμένες Τέχνες». Μέσα από την έκθεση «Το Τέταρτο Μνημόνιο» καλούν τον ελληνικό λαό να αντιδράσει με την παρουσία του, αποδεικνύοντας πως το χρώμα, το σχέδιο και πάνω απ’ όλα το χιούμορ μπορούν να δώσουν χαρά και ελπίδα.

Info: «Ορνεράκης Εφαρμοσμένες Τέχνες» (Θήρας 19, πλ. Αμερικής, Κυψέλη), είσοδος ελεύθερη, Δευτ.-Παρ.

10.00-20.00.

ΤΡΙΤΗ 1.10 «ΑGORA»

«Το Τέταρτο Μνημόνιο», «Ορνεράκης Εφαρμοσμένες Τέχνες»

◗ Η 4η Μπιενάλε της Αθήνας, με τίτλο «AGORA», έχει ήδη ανοίξει τις πύλες της για το κοινό, με σκοπό να έρθει σε διάλογο με τις τρέχουσες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες. Σχεδιασμένη από ένα πολυσυλλεκτικό σύνολο καλλιτεχνών, θεωρητικών και επαγγελματιών από τον χώρο της δημιουργίας, δεν περιλαμβάνει μόνο έργα τέχνης, αλλά και συνεργατικές εκδηλώσεις, performances, συζητήσεις, προβολές ταινιών, εργαστήρια και εκπαιδευτικά προγράμματα. Info: Πρώην Χρηματιστήριο Αθηνών (Σοφοκλέους 8-10), μέχρι 1.12.

ΤΕΤΑΡΤΗ 2.10 Νιγηριανές μουσικές και «Άτιτλη Βία»

«Έλληνες του Κόσμου», Ηρώδειο

◗ Το 1ο Νιγηριανό Φεστιβάλ Μουσικής και Χορού υποδέχεται το κοινό με εξαιρετικούς μουσικούς και χορευτές από τη Νιγηρία, με πρώτο και καλύτερο τον Κεζάια Τζόουνς. Παραδοσιακές γεύσεις από τη Νιγηρία θα σερβίρονται κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ. Info: Τεχνόπολη (Πειραιώς 100, Γκάζι), είσοδος 10 ευρώ, στις 19.30. ◗ Η «Άτιτλη Βία» από την ομάδα LEGΩ είναι το έργο που κατέκτησε την πρώτη θέση στο BobTheaterFestival2013. Μέσα από μια σειρά από καθημερινές ιστορίες, παρουσιάζεται και καταγράφεται η βία της καθημερινότητας στην εκπαίδευση, την οικογένεια, το εργασιακό περιβάλλον και τον έρωτα. Info: Bios (Πειραιώς 84), είσοδος: 10 ευρώ, Τετ.-Κυρ. στις 21.00, μέχρι 13.10.