343 by To Pontiki

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2013

ΒΙΒΛΙΟΠΟΝΤΙΚΑΣ

Γιορτάζοντας με βιβλία

t r a

Η 12 ΠΕΜΠΤ

κτιβ έ τ ε τ ν ς νου π υ ξ έ α ι ια ια γ ο θ ί ρ ύ λ ή μ β τ ι α σ β ρ υ ο α Μ αι π με τ ι κ ε ς ι ά ε π σ ς ά Ο καφέ φίες, παραστ υλάκης ρο ρα Φωτογ ξη: Μίμης Ανδ υ Συνέντε

Ι Κ Ι Τ Ν ΠΟ

ΔΕΚΕΜ

013 ΡΙΟΥ 2

Νο 343

02/22 Ελληνική Λογοτεχνία

12/12 -18/12

ποντικιart

www.topontiki.gr

15 προτάσεις από την ελληνική λογοτεχνία Μέσα από μια ποικίλη θεματολογία, που εντυπωσιάζει με την ευρύτητά της, η εγχώρια λογοτεχνική παραγωγή φιλοτεχνεί μιαν ενδιαφέρουσα εθνική ταυτότητα. Ένα επίσης ενδιαφέρον στοιχείο είναι η λογοτεχνική ανανέωση σε πρόσωπα μέσω μιας νέας γενιάς λογοτεχνών, που προσπαθεί να βρει τον δικό της βηματισμό. Ευδιάκριτη είναι η αγωνία διεξόδου που θα φέρει στο προσκήνιο ένα έργο μεγάλης πνοής, ένα έργο που θα μας απελευθερώσει από τα στενά εθνικά λογοτεχνικά μας όρια

Μάρω Δούκα Ο πεζογράφος και το πιθάρι του Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 142 Στο βιβλίο της με τίτλο «Ο πεζογράφος και το πιθάρι του», η εξέχουσα συγγραφέας μάς αποκαλύπτει μικρά προσωπικά μυστικά με μεγάλη – με την έννοια της σπουδαιότητας – σημασία για την ίδια και το έργο της. Πρόκειται για μιαν ενδιαφέρουσα διαδικασία όπου η πεζογράφος μοιάζει να «μαρτυρά» – ίσως και μέσα από μια διεργασία εξομολόγησης – για πρόσωπα, έργα αλλά και γεγονότα που την προβλημάτισαν, τη διαμόρφωσαν και την καθόρισαν. Τα κείμενα αυτά (που επανεκδίδονται έπειτα από μιαν εικοσαετία) κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά τον Μάιο του 1992 από τις εκδόσεις Καστανιώτη, στη σειρά «Σκέψη, Χρόνος και Δημιουργοί» που διηύθυνε ο Θανάσης Νιάρχος. Λώρη Κέζα Υπόθεση Laurus Τα κατορθώματα της Ρόζας Δελλατόλα Σχέδια: Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος Εκδόσεις: Διόπτρα σελ.: 115 Η οικογένεια Δελλατόλα αποφασίζει να επιστρέψει στις ρίζες της, στον δικό της τόπο, στο νησί εκείνο των Κυκλάδων όπου όλα είναι αλλιώς... Αξιοποιώντας άριστα την ιστορία του νησιού της Τήνου αλλά και τον πλούτο της λαϊκής του παράδοσης, η συγγραφέας καταφέρνει, εκτός των άλλων, και έναν μικρό άθλο: να αποφύγει την ηθογραφία. Παρά το γεγονός ότι όλα τα υλικά επιβάλλουν ως αναγκαία συνθήκη το ηθογραφικό αφήγημα, η Κέζα εκμεταλλεύεται δεξιοτεχνικά εκείνη την πολιτισμική διάσταση του νησιού που το συνδέει ιστορικά με την ενετική περίοδο και ό,τι αυτή κληροδότησε στον τόπο. Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης Το ελάχιστο ίχνος Εκδόσεις: Ροδακιό Σελ.: 324 «Το ελάχιστο ίχνος» εκφράζει την υπέρτατη αγωνία της ύπαρξης να μείνει ως ανάμνηση, έστω σαν μια σκιά, κι αυτός ο διακαής πόθος προϋποθέτει θρησκευτική συνείδηση και πάθος, πίστη και τόλμη – μια δόση παραφροσύνης στην άχρωμη και ανούσια καθημερινότητα. Η ζωή υπό αυτές τις προϋποθέσεις καλείται να επεκταθεί απ’τα ιερά και τα όσια ώς τα ανίερα και ανόσια όριά της. Η πραγματικότητα βιώνεται μέσα στον παραλογισμό τής απόδοσής της ως αναπαράσταση, όπου η τέχνη είναι μια σκληρή, ανελέητη κι αφιλόξενη για τους περισσότερους πατρίδα. Η εσωτερικότητα ψάχνει να βρει την πιο πιστή της έκφραση, αυτήν που θα τη δικαιώσει και θα τη μεγαλύνει, αυτήν που θα σφραγίσει το πέρασμα του ανθρώπου από τον μάταιο τούτο κόσμο. Μάκης Τσίτας Μάρτυς μου ο Θεός Εκδόσεις: Κίχλη Σελ.: 270 Ο Χρυσοβαλάντης, ο ήρωας του μυθιστορήματος του Μάκη Τσίτα, εισέρχεται στον θαυμαστό κόσμο της ωριμότητας περνώντας το κατώφλι των πενήντα σε μια εποχή όπου το ελληνικό όνειρο της Μεταπολίτευσης βρίσκεται στο απόγειό του, λίγο πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων. Στον αντίποδα, η προσωπική ζωή του Χρυσοβαλάντη διέρχεται μιαν ολοκληρωτική πα-

ρακμή (χάνει τη δουλειά του αλλά και τις εσωτερικές του ισορροπίες), πράγμα που τον οδηγεί σε μια χειμαρρώδη εξομολογητική - απολογητική διάθεση. Ο ήρωας μοιάζει να γίνεται η άκρη εκείνη του νήματος που θα ξετυλίξει το… κουβάρι του εθνικού δράματος: την αρχή του τέλους μιας ασυνάρτητης και ανισόρροπης κοινωνίας. Ανδρέας Καραγιάν Σκοτεινές ιστορίες Εκδόσεις: Εστία Σελ.: 220 Ο συγγραφέας είναι γνωστότερος στο ευρύ κοινό ως ζωγράφος, αν και στο τελευταίο του μυθιστόρημα μας αποκαλύπτει έναν επίσης ικανό γραφέα, που ξέρει να χειρίζεται εξίσου καλά την τέχνη των χρωμάτων όπως και αυτή των λέξεων. Ο νεαρός ήρωας του Ανδρέα Καραγιάν είναι ένας ζωγράφος που προσπαθεί να βρει την περπατησιά του μέσα από τον έρωτα, τη ζωγραφική και τα ταξίδια. Το μυθιστόρημα εκπέμπει έναν αισθητικό κοσμοπολιτισμό, που μας φέρνει στον νου εκλεκτές σελίδες αστικών μυθιστορημάτων. Από το αναγεννημένο μετά την πτώση του τείχους Βερολίνο ώς τη μυστηριακά γοητευτική Βενετία και την ιστορική Αλεξάνδρεια, κυριαρχεί το θεμελιώδες και καθοριστικό για τη ζωή του νεαρού ζωγράφου δίπολο έρωτα - τέχνης… Μιχάλης Μοδινός Άγρια Δύση Εκδόσεις: Καστανιώτη Σελ.: 444 Το μυθιστόρημα ξεκινά από τη μακρινή Μοντάνα των ΗΠΑ, όπου μια κοπέλα, κόρη στρατιωτικού, της οποίας οι ρίζες κρατούν από την Ελλάδα, αναγκάζεται λόγω των επαγγελματικών υποχρεώσεων του πατέρα της να μεγαλώνει από τόπο σε τόπο. Ταξιδεύοντας εκτός εθνικών ορίων όπου ο τόπος και το τοπίο γίνονται κόσμοι ολόκληροι, η Τζένη αγωνίζεται παράλληλα με τις αγωνίες της εποχής της, που καλύπτουν εκείνες του δεύτερου ημίσεως του 20ού αιώνα, να ανακαλύψει και τον εαυτό της ή καλύτερα το δικό της στίγμα. Μηνάς Βιντιάδης Τηγανίζουν πατάτες στον Άρη; Εκδόσεις: Τόπος Σελ.: 313 Όσο καταρρίπτονται οι αποστάσεις, τόσο η ζωή μοιάζει να περιορίζεται – σαν να στενεύει μέσα στην απλωσιά μιας τεράστιας μοναξιάς, ανομολόγητης, ανέκφραστης, σχεδόν απαγορευμένης από τις μικρές κοινωνικές συμβάσεις που καταστρατηγούν τις τεράστιες εκτάσεις της ζωής μας – σα να τις ορίζουν άλλοι, οι δίπλα μας: ο καλός μας σύζυγος που μας τα χαρίζει όλα, τα παιδιά που τα θέλουν όλα, οι γείτονες, οι παρέες, οι φίλοι. Σε μια εποχή όπου η επιστημονική φαντασία μοιάζει να είναι αναχρονιστική, ο Βιντιάδης έρχεται να της χαρίσει ένα απλό, ωστόσο ισχυρό ανθρώπινο νόημα μέσα από ένα ταξίδι που θέτει τον άνθρωπο αντιμέτωπο με τους εσώτερους και φανερούς του φόβους για να ξεπεράσει τα όρια, να χαθεί στο άπειρο της δικής του αυτογνωσίας. Κωστής Γκιμοσούλης Δυο μήνες στην αποθήκη Εκδόσεις: Καστανιώτη Σελ.: 86 Έχοντας ευδοκίμως υπηρετήσει πεζό και ποίηση, ο Γκιμοσούλης επανέρχεται στο προσκήνιο μέσα από ένα

ποντικιart

12/12 -18/12

www.topontiki.gr

τραύμα. Κλεισμένος σ’ένα δωμάτιο νοσοκομείου, ο συγγραφέας βρίσκεται σ’ ένα παράξενο ενδιάμεσο – έκτος ζωής και θανάτου –, σε μιαν απαρηγόρητη αναμονή. Ο Γκιμοσούλης, μέσα από μια σειρά πεζών βιωματικών κειμένων κλινικής φαντασίας, ξεπερνά τον στενό θάλαμο του νοσοκομείου, γεμίζει την αποθήκη – σαν θαυματοποιός – με πτήσεις ζωής, από εκείνες τις απλές, τις διακριτικές πόζες όσων ξέρουν να απολαμβάνουν την ευτυχία που χαρίζει τόσο γενναιόδωρα ένας στίχος, ένα φιλί, ένα σκίρτημα, μια τραγωδία. Θεόδωρος Γρηγοριάδης Ο Ναύτης Εκδόσεις: Πατάκης Σελ.: 411 Ο Ναύτης είναι ένας έφηβος που φαντάστηκε τον κάμπο του σαν μια θάλασσα, ώσπου ανοίχτηκε στα αληθινά πέλαγα αναζητώντας ένα κρυμμένο μυστικό. Οι γοργόνες των παραμυθιών έγιναν οι γυναίκες των λιμανιών, οι μύθοι ξέφτισαν στα κύματα κι έγιναν ιστορίες και περιπέτειες του κόσμου. Ο «Ναύτης» είναι μια ειλικρινής, συγκινητική αλλά και τολμηρή αφήγηση. Ένα ταξίδι που ενώνει απόμακρους τόπους, αλλόκοτες ιστορίες, διαφορετικούς ανθρώπους, κρυφές επιθυμίες, ανομολόγητους έρωτες. Άλκη Ζέη Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 386 Στο τελευταίο της μυθιστόρημα, η συγγραφέαςΆλκη Ζέη (γεννημένη το 1925) έρχεται αντιμέτωπη με τη μνήμη της. Η συγγραφέας, που αγαπήθηκε κυρίως από τα παιδιά αλλά και από τους μεγάλους, μοιάζει να ολοκληρώνει την αυτοβιογραφία της… ανάποδα! Αν λάβουμε υπόψη μας ότι «Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα», που περιέχει πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία, ξεκινά από την ενηλικίωσή της, το τελευταίο μυθιστόρημα αφορά τα πρώτα χρόνια της ζωής της – από τη γέννησή της έως και το 1945. Τα πρώτα χρόνια αποδεικνύονται καθοριστικά για το υπόλοιπο του βίου και είναι αυτά που σε διαμορφώνουν ως άνθρωπο. Μέσα από την αφηγηματική γοητεία της συγγραφέως ξαναζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή, στην οποία εντάσσονται και τα νεανικά της χρόνια. Λευτέρης Καλοσπύρος Η μοναδική οικογένεια Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 310 Ο Ανδρέας Αριθμέντης, παιδί - θαύμα και νυν επίδοξος αυτόχειρας, είναι αρχιτέκτονας στο επάγγελμα και ταυτόχρονα συγγραφέας – όπως λίγο - πολύ κάθε αρχιτέκτονας που σέβεται τον εαυτό του! O Καλοσπύρος επικεντρώνεται μέσω του συγγραφέα του σε μια σειρά προβληματισμών που γεννιούνται από τη σύγχρονη λειτουργία της συγγραφής, κυρίως μέσα από την ολοένα αυξανομένη εξάρτηση του συγγραφέα από τη θέληση του κοινού… Αλέξανδρος Στεφανίδης Το χάδι Εκδόσεις: Άγρα Σελ.: 62 Πρόκειται για μια συλλογή που απαρτίζεται από δώδεκα διηγήματα, τα οποία ωστόσο διηγούνται μιαν ιστορία – ή περιστατικά από την ίδια ιστορία. Περιστατικά που περικλείουν τη ζωή ενός αγοριού μέσα στα ασφυκτικά

σύνορα ενός ορφανοτροφείου. Στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, όταν η χώρα αφηνόταν στα μεγάλα οράματα, ένα νεαρό αγόρι έχανε τον κόσμο του. Με τον πατέρα του στη φυλακή και τη μάνα του να μην μπορεί να το υποστηρίξει, η μόνη λύση για την επιβίωσή του περιοριζόταν στη μελαγχολία ενός ορφανοτροφείου. Η ιστορία του είναι μια ιστορία απωλειών, αγάπης, σιγουριάς, τρυφερότητας, ονείρων… Ιάκωβος Ανυφαντάκης Αλεπούδες στην πλαγιά Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 117 Τον άνθρωπο, που όταν έρχεται αντιμέτωπος με τη δυναμική του παρόντος στρέφεται προς το παρελθόν, προσπαθεί να ερμηνεύσει στην πρώτη του ενδιαφέρουσα νουβέλα ο Ανυφαντάκης. Αυτή η καταφυγή στην ασφάλεια των περασμένων γεγονότων έρχεται να ταιριάξει με τη διέξοδο που χαρίζει η ανάγνωση των βιβλίων. Η ιστορία της νουβέλας ξεκινά χρονικά λίγο πριν ξεσπάσει η γνωστή κρίση στη χώρα μας. Ο ήρωάς μας είναι ένας λέκτορας που ταλαιπωρείται με αφορμή μια διατριβή του, η οποία δεν ολοκληρώνεται, πάνω στο έργο «Απόψεις ενός κλόουν» του Χάινριχ Μπελ. Ο λέκτορας, εκτός από τα προβλήματα με τη διατριβή του, έχει και τα προσωπικά του, με κυρίαρχο την ανασφάλεια που τον χαρακτηρίζει. Μίμης Ανδρουλάκης Ο κόκκινος κάβουρας Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 411 Ο Ανδρουλάκης πάντα επιλέγει με προσοχή τα θέματα με τα οποία αναμετριέται λογοτεχνικά. Αυτή τη φορά, η πολιτική σχετίζεται με την κατασκοπεία. Στο νέο του βιβλίο πραγματεύεται μιαν αληθινή ιστορία, την οποία γράφει σαν παραμύθι. Παρακολουθήσεις τηλεφώνων, ένα οργανωμένο δίκτυο «παρα-ΟΤΕ», που παρακολουθεί κομματικούς και μη «υπόπτους», και φυσικά οι πανταχού παρόντες Αμερικάνοι. Σε αυτή την ωραία ατμόσφαιρα των αρχών της μεταπολίτευσης διαρρέει η πληροφορία ότι στις τάξεις του ΚΚΕ υπάρχει πράκτορας που στεγάζεται στα υψηλά κλιμάκια του κόμματος του Λαού και «εργάζεται» για λογαριασμό της ΚΥΠ. Η υπόθεση αυτή του μυστηριώδους πράκτορα Α-25 και μιας πλειάδας στελεχών που δούλευαν ως ρουφιάνοι, έκλεισε αθόρυβα το 1982. Σώτη Τριανταφύλλου Σπάνιες γαίες Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 318 Συγγραφέας που συχνά επιλέγει να «εξάγει» το θέμα της από τον στενό κορσέ της πνιγηρής ελληνικής λογοτεχνικής πραγματικότητας, η Τριανταφύλλου είναι πλέον μια κοσμοπολίτισσα σύγχρονη Ελληνίδα συγγραφέας. Αυτή τη φορά, η ιστορία της εκτυλίσσεται στη διάρκεια της χουρστσοφικής περιόδου της Σοβιετικής Ένωσης. Πρωταγωνιστής του μυθιστορήματός της είναι ο αυτοβιογραφούμενος Πραβιέν Σεργκέγεβιτς Μακάρεφ, ο οποίος αρχίζει να γράφει τις αναμνήσεις του στη σταλινική περίοδο – σε ηλικία 36 ετών. Έχοντας ξεσκολίσει πρόσωπα και γεγονότα, αλλά και θητεύσει ευδοκίμως στην πολιτική κουλτούρα τής σοβιετικής περιόδου, η Τριανταφύλλου συνταιριάζει τη συγγραφική της δεινότητα με την πολιτική της επάρκεια σε ένα μυθιστόρημα υπαρξιακού πολιτικού τρόμου…

Ελληνική Λογοτεχνία

03/23

04/24 Προτάσεις

12/12 -18/12

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

Φωτογραφίες, παραστάσεις και παραµύθια

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Τόπος ένα ιδιαίτερο λεύκωμα, το «Αρχείο Τάκη Πανανίδη – Αυτόπτης Φωτομάρτυρας στην οδό των ονείρων» (σελ.: 184). Ο σχεδιασμός, η επιλογή εικόνων και τα κείμενα είναι του Άρη Μαραγκόπουλου. Οι φωτογραφίες του μας μεταφέρουν στις μουσικές απαρχές της δεκαετίας του ’60 με τις καταιγιστικές εξελίξεις στον χώρο του λαϊκού τραγουδιού. Μέσα από δυο δεκαετίες φωτογραφικών καταγραφών, του ’60 και του ’70, παρακολουθεί κανείς την ιστορία του τραγουδιού, όπου αναδεικνύονται τα τραγούδια, οι συνθέτες, οι τραγουδιστές, αλλά και οι ηθοποιοί που ερμήνευσαν διάφορες επιτυχίες στη μεγάλη οθόνη – μια ολόκληρη εποχή!

ΤΡΑΓΟΥΔΙ Παραμένουμε στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού με αφορμή την έκδοση των τραγουδιών που έγραψε ένας σημαντικότατος Έλληνας στιχουργός και ποιητής, ο Μάνος Ελευθερίου.

Μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο ένας εντυπωσιακός τόμος με τίτλο «Τα λόγια και τα χρόνια 1963-2013 – Τα τραγούδια» (σελ.: 523), που περιλαμβάνει τη συγκεντρωτική έκδοση των στίχων που Ελευθερίου. Οι στίχοι - ποιήματα είναι κατανεμημένοι χρονολογικά και ανά δισκογραφική δουλειά και διανθίζονται από επιπλέον πληροφορίες για τους συντελεστές των δίσκων.

Μίσσιου. Mε το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου η Ελλάδα τυλίγεται στο χάος του εμφυλίου. Ο τότε δεκαεξάχρονος Χρόνης Μίσσιος συλλαμβάνεται, βασανίζεται και καταδικάζεται σε θάνατο για τη συμμετοχή του στον Δημοκρατικό Στρατό. Από τις εκδόσεις Polaris σε σενάριο Συλβαίν Ρικάρ και Μυρτώς Ράις, και εικονογράφηση Ντανιέλ Καζανάβ.

ΘΕΑΤΡΟ

ΛΕΞΙΚΑ

Από τις εκδόσεις Τόπος κυκλοφόρησε επίσης και ο τόμος «Έλληνες σκηνοθέτες του 20ού αιώνα» (σελ.: 286) σε πρόλογο του Βασίλη Παπαβασιλείου και της Δηώς Καγγελάρη, και επιμέλεια Θανάση Νιάρχου. Με κείμενα άλλοτε προσωπικά και άλλοτε θεωρητικής υφής, πάντοτε όμως συγκινητικά και τρυφερά, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, θεωρητικοί του θεάτρου, επιχειρούν να μας γνωρίσουν δημιουργούς που το χνάρι τους παραμένει τόσο βαθύ όσο το αντίστοιχο ενός συγγραφέα ή ενός ζωγράφου.

Κυκλοφόρησε από τις πολύ καλές εκδόσεις Δ.Ν. Παπαδήμα το εντυπωσιακό σε όγκο «Σύγχρονο Λεξικό Της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας», με 2.456 τρίστηλες σελίδες και 140.000 λήμματα. Συγγραφέας του ο Franco Montanari, καθηγητής του πανεπιστημίου της Γένοβα. Το έργο καλύπτει 1.400 χρόνια ιστορίας της ελληνικής γλώσσας (έως τους βυζαντινούς συγγραφείς, όπως ο Ιωάννης Μαλάλας), είναι ουσιαστικά το πρώτο λεξικό των αρχαίων ελληνικών στον 21ο αιώνα και στηρίζεται στο πλήρες corpus της ελληνικής γραμματείας (στον ηλεκτρονικό Thesaurus Linguae Graecae), αλλά και στις καλύτερες κριτικές εκδόσεις των συγγραφέων που αυτό έλαβε ως βάση. Ήδη μεταφράζεται στα γερμανικά και στα αγγλικά από κορυφαίους αρχαιοελληνιστές.

Graphic Novel «...Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς» (σελ.: 186). Μια πραγματικά εντυπωσιακή μεταφορά σε Graphic Novel του γνωστού βιβλίου του Χρόνη

ΠΟΝΤΙΚΙart

12/12 -18/12

Προτάσεις 05/25

www.topontiki.gr

ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΑ

ΠΟΙΗΣΗ

Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Τραυλός η «Αυτοβιογραφία του Stephen Hawking – Το χρονικό της ζωής μου» (σελ.: 157). Πρόκειται για ένα μοναδικό έργο, γεμάτο άγνωστες ιστορίες και αδημοσίευτες φωτογραφίες, εμπλουτισμένο με δόσεις αυθεντικής επιστήμης και φλεγματικού χιούμορ... Είναι σαν να διαβάζεις την αποχαιρετιστήρια επιστολή ενός επιστήμονα που εμφανίζεται στην ανθρωπότητα μία φορά στα εκατό χρόνια – ενός ανθρώπου που αρνήθηκε τη μοίρα του, αψήφησε τον θάνατο, αποδέχθηκε τη φύση του και απέδειξε πως, ακόμη και παράλυτος, μπορείς να σκέφτεσαι, να ερωτεύεσαι, να δημιουργείς, να κάνεις πράγματα. Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο η βιογραφία του σημαντικότερου ταξιδιωτικού συγγραφέα Πάτρικ Λη Φέρμορ, με τίτλο «Πάτρικ Λη Φέρμορ - Mια περιπέτεια» (σελ.: 636), γραμμένη από τη βιογράφο Άρτεμης Κούπερ. Οι περιπλανήσεις του ξεκινούν από την ηλικία των 18 ετών, το 1933, όταν αντί να ακολουθήσει τη στρατιωτική σταδιοδρομία για την οποία τον προόριζαν, πέρασε τη Μάγχη και ξεκίνησε να διασχίσει την Ευρώπη με τα πόδια, με προορισμό την Κωνσταντινούπολη. Υποκινημένος από την ασίγαστη περιέργειά του για τον κόσμο, πραγματοποίησε αυτό το μυθικό κατόρθωμα, περνώντας από διάφορες δοκιμασίες.

Γιάννης Ξανθούλης, «Κωνσταντινούπολη, Των ασεβών μου φόβων - Το πρώτο μέρος και η συνέχειά του» (σελ.: 284). Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα και σ’ αυτήν τη νέα έκδοση - εκδοχή περιλαμβάνεται το αρχικό κείμενο της «Κωνσταντινούπολης - Των ασεβών μου φόβων», αλλά και η συνέχειά του, δηλαδή οι περιπλανήσεις και οι εμπειρίες μετά το 2008 σε αυτή την πόλη, που φορτίζει σταθερά με ανίατη νοσταλγία τον συγγραφέα.

Οι νέες και ιδιαίτερες εκδόσεις Σοφίτα παρουσιάζουν τη δίγλωσση ανθολογία ποιημάτων «Ποιήματα του χειμώνα – Winter poems» (σελ.: 123), σε ανθολόγηση και απόδοση Γιάννη Μπαζού. Πρόκειται για μια επιλογή σημαντικών ποιημάτων της αγγλοσαξονικής λογοτεχνίας σε μια προσπάθεια να εκφραστεί η χειμωνιάτικη αίσθηση του κόσμου! Η ανθολογία, μεταξύ άλλων πολλών και σημαντικών, περιέχει ποιήματα των Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Ουίλιαμ Μπλέικ, Πέρσυ Μπις Σέλλεϋ, Έμιλυ Μπροντέ, Έμιλυ Ντίκινσον, Όσκαρ Ουάιλντ, Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς, Ρόμπερτ Φροστ, Έζρα Πάουντ, Ντέιβιντ Χέρμπερτ Λόρενς, Έντα Σεντ Βίνσεντ Μιλλέϋ, Ντύλαν Τόμας.

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ Αρτούρο Πέρεθ - Ρεβέρτε, «Το τανγκό της Παλιάς Φρουράς» (σελ.: 606). Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Έρωτας, κατασκοπεία, αβυσσαλέες ίντριγκες… Ο Αρτούρο Πέρεθ-Ρεβέρτε έχει γράψει ένα μεγάλο και εντυπωσιακό μυθιστόρημα, που αγκαλιάζει όλο το μεγαλείο της ζωής και της ιστορίας, ένα συγκινητικό βιβλίο που ζωντανεύει την ιστορία όχι μόνο δύο ανθρώπων αλλά και ενός ολόκληρου κόσμου. Νικολάι Τσερνισέφσκι, «Τι να κάνουμε;» (σελ.: 479). Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Τόπος. Κοινωνικό μυθιστόρημα που λάτρεψαν ο Ντοστογιέφσκι, ο Τολστόι, ο Ναμπόκοφ και οι διανοούμενοι της εποχής του, και έχει ως θέμα του την αλλαγή της κοινωνίας σε μια πιο ανθρώπινη, κοινοβιακού χαρακτήρα, που θα βασίζεται στην άνευ όρων ισότιμη θέση της γυναίκας με τον άντρα.

ΝΕΑΝΙΚΑ Οι εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν το βιβλίο για νέους «Αγριόδασος» (σελ.: 595), του Κόλιν Μελόυ, σε εικονογράφηση της Κάρσον Έλλις. Το «Αγριόδασος» είναι ένα μυθιστόρημα φαντασίας που αποπνέει άρωμα παραμυθιού. Αυτό δεν το εμποδίζει, όμως, να αναφέρεται στη «σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού», δηλαδή σε πολεμικές συγκρούσεις, μάχες, προδοσίες και θανάτους. Το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί από παιδιά πάνω από 10 ετών, αλλά και από μεγάλους!

ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ Αλεξάνδρα Μπρουντζάκη Αμάντα Η πριγκίπισσα της Ανθοχώρας Εικονογράφηση: Μαιρηλία Φωτιάδου Εκδόσεις: Χριστάκη Σελ.: 64 Η Αμάντα είναι η μικρή πριγκίπισσα της Ανθοχώρας! Θα μπορούσε, ωστόσο, να είναι ένα καθημερινό κορίτσι μιας χώρας όπου όλες του οι επιθυμίες θα γίνονταν πραγματικότητα, ακόμα και οι πιο παράλογες… Έπειτα από μια περιπλάνηση στην οποία την οδηγούν οι υπερβολικές και εγωιστικές της απαιτήσεις, η μικρή πριγκίπισσα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα πιο απλά και κοντινά μας πράγματα είναι και τα πιο πολύτιμα…

06/26 Ξένη Λογοτεχνία

12/12 -18/12

ποντικιart

www.topontiki.gr

Paul Auster Αόρατος Μετάφραση: Σπύρος Γιανναράς Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 308 Ένα καταιγιστικό ανάγνωσμα που απλώνεται στη διάρκεια μιας τεσσαρακονταετίας. Όλα αρχίζουν την άνοιξη του 1967, όταν ο εικοσάχρονος Άνταμ Γουόκερ – ένας νεαρός με ποιητικές φιλοδοξίες που σπουδάζει στο Κολούμπια – συνδέεται με έναν μυστήριο Γάλλο καθηγητή πανεπιστημίου, τον Ρούντολφ Μπορν και ταυτόχρονα τη σύντροφό του, τη γοητευτική Μαργκό. Η συνάντηση των τριών θα δημιουργήσει ένα εκρηκτικό μείγμα εξελίξεων που θα καθορίσει τη ζωή του Άνταμ.

Ο Όστερ, ο Ροθ και ο παράξενος Κόου Παρακολουθώντας κατά πόδας τις σύγχρονες εξελίξεις της λογοτεχνίας αλλά και με επιλεκτικές επανεκδόσεις περασμένων έργων που ζητά η ταλαιπωρημένη από την κρίση αγορά βιβλίου, οι Έλληνες εκδότες, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, δίνουν το «παρών» με μια σειρά λογοτεχνικών κειμένων που καλύπτουν όλες τις απαιτήσεις. Εμείς σας παρουσιάζουμε μια σειρά επιλεγμένων έργων που εμφανίστηκαν πρόσφατα στις προθήκες των βιβλιοπωλείων

Χαρούκι Μουρακάμι Τις μικρές ώρες Μετάφραση: Μαρία Αργυράκη Εκδόσεις: Ψυχογιός Σελ.: 229 Η νύχτα εξωραΐζει τα περιγράμματα δημιουργώντας μια δική της ατμόσφαιρα, την αίσθηση ενός κόσμου κάπως αφηρημένου, όπου όλα αποκτούν μιαν απόσταση από την ίδια τους την εικόνα.Άνθρωποι και πράγματα, καθώς βουλιάζουν μέσα στη νύχτα, αλλάζουν ταυτότητα, μια και όλα υπονοούνται περισσότερο από ό,τι υπάρχουν. Στο μυθιστόρημα μια φοιτήτρια, η Μάρι, αποτελεί τον συνδετικό κρίκο της πλοκής των νυχτερινών αλληγοριών του συγγραφέα. Joseph Roth Ιώβ Η Ιστορία ενός απλού ανθρώπου Μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου Εκδόσεις: Άγρα Σελ.: 230 Βασισμένος στον εβραϊκό ηρώα της βίβλου, τον Ιώβ, ο συγγραφέας πλάθει μια σύγχρονη εκδοχή του, που βιώνει τις δικές του δοκιμασίες – σταλμένες από τον Θεό. Ήρωας του βιβλίου, ένας τυπικός Εβραίος, ο Μέντελ Σίνγκερ, θα σηκώσει στους ωμούς του μια σειρά από συμφορές. Όλη του η οικογένεια καταστρέφεται, για να καταλήξει μόνος, με το ασήκωτο βάρος της απώλειας και της προσωπικής του κατάρας. Εγκαταλειμμένος από θεό και ανθρώπους, ο Σίνγκερ προσπαθεί να κατανοήσει τι ακριβώς πληρώνει για την κακή του μοίρα. J.M. Coetzee Περιμένοντας τους βαρβάρους Μετάφραση: Μίλτος Φραγκόπουλος Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 268 Η παραδοξότητα που γεννά η τυφλή αντιπαλότητα να λαμβάνει κανείς τα χαρακτηριστικά που κατηγορεί ότι έχει

ο αντίπαλός του στην πιο ακραία και χυδαία τους μορφή είναι το βασικό θέμα που τίθεται σε αυτό το μυθιστόρημα. Το «Περιμένοντας τους βαρβάρους» δημοσιεύτηκε το 1982 στη Νότια Αφρική, την εποχή του Απαρτχάιντ, δηλαδή στα χρόνια της κυριαρχίας των λευκών ρατσιστών, που είχαν επιβάλει ένα βάναυσο και απολυταρχικό καθεστώς με ακραίες φυλετικές διακρίσεις. Είναι η ιστορία μιας αυτοκρατορίας που, στον αγώνα της να καταστείλει εν τη γενέσει της μια φημολογούμενη εξέγερση των βαρβάρων, εκβαρβαρώνεται σταδιακά η ίδια. Γιούνας Γούνανσον Ο εκατοντάχρονος που πήδηξε από το παράθυρο και εξαφανίστηκε Μετάφραση: Γρηγόρης Ν. Κονδύλης Εκδόσεις: Ψυχογιός Σελ.: 473 Μέσα στη μελαγχολία μιας κάμαρας γηροκομείου, ο εκατοντάχρονος τρόφιμος Άλαν Κάρλσον περιμένει τον δήμαρχο και το δημοτικό συμβούλιο, εκτός των άλλων επισήμων και μη, προκειμένου να γιορτάσει τα εκατοστά γενέθλιά του. Ωστόσο ο Άλαν αποφασίζει να κάνει μια νέα αρχή για τη ζωή του φεύγοντας από το παράθυρο. Έχοντας κάνει τη μεγάλη έξοδο, θα ζήσει μιαν απίθανη περιπέτεια, η οποία θα τον φέρει αντιμέτωπο με διάφορους εγκληματίες, μια βαλίτσα γεμάτη μετρητά, κάμποσους ανίκανους αστυνομικούς και έναν ελέφαντα. Άμπροουζ Μπιρς Το αλφαβητάρι του Διαβόλου Μετάφραση - Πρόλογος: Αύγουστος Κορτώ Εκδόσεις: Μίνωας Σελ.: 224 Τα πρώτα λήμματα από «Το αλφαβητάρι του Διαβόλου» γράφτηκαν στο πλαίσιο εβδομαδιαίας σατιρικής στήλης στην εφημερίδα «San Francisco News Letter». Ο Άμπροουζ Μπιρς ήταν ο υπεύθυνος της στήλης από τον Δεκέμβριο του 1868. Υπέγραφε ως «Τελάλης» σατιρίζοντας κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς. Η επίδραση του Μπιρς γινόταν ολοένα και μεγαλύτερη στη διάρκεια του 20ού αιώνα και προετοίμασε το έδαφος για ένα νέο είδος καλλιτεχνικής έκφρασης, που έλαβε διάφορες μορφές: από τις πνευματώδεις γελοιογραφίες του «NewYorker» έως τις ανεπανάληπτες ατάκες του κωμικού Γκράουτσο Μαρξ. Τζόναθαν Κόου Expo 58 Μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 362 Ένας συνεσταλμένος δημόσιος υπάλληλος, ο Τόμας Φόλεϊ, αποχωρίζεται το γραφείο του στην Κεντρική Διεύθυνση Πληροφοριών και αποστέλλεται για έξι μήνες στις Βρυξέλλες. Του έχει ανατεθεί να επιβλέπει την

ποντικιart

12/12 -18/12

www.topontiki.gr

«Μπριτάνια», την ολοκαίνουργια παμπ που θα αποτελέσει την καρδιά της βρετανικής παρουσίας στην Expo 58 – τη μεγαλύτερη παγκόσμια έκθεση του αιώνα και την πρώτη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Όσο κι αν η Expo 58 αντικατοπτρίζει ένα μέλλον λαμπερό για την Ευρώπη αλλά και για τον ίδιο, σύντομα ο Τόμας θα αναγκαστεί να αποφασίσει σε τι είναι πραγματικά αφοσιωμένος, τόσο στον προσωπικό όσο και στον δημόσιο βίο του. Άντριου Μίλερ Οι Αγνοί Μετάφραση: Θωμάς Σκάσσης Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 396 Στα 1785, το πιο παλιό κοιμητήριο που βρίσκεται στην καρδιά του Παρισιού είναι υπερπλήρες και μολύνει την αναπνοή των περιοίκων. Τότε ο Ζαν-Μπατίστ Μπαράτ, ένας νέος μηχανικός από την επαρχία, αναλαμβάνει να το ανασκάψει εκ θεμελίων κατ’ εντολή του βασιλιά. Ο Μπαράτ θεωρεί στην αρχή το εγχείρημα απόλυτα ταιριαστό για έναν άνθρωπο της εποχής του ορθολογισμού και ευκαιρία να καθαρίσει το βάρος της Ιστορίας. Πριν όμως περάσει πολύς καιρός, αρχίζει να υποπτεύεται ότι η καταστροφή του κοιμητηρίου μπορεί να προοιωνίζεται και τη δική του. Αλπέρτο Μοράβια Οι δύο φίλοι Μετάφραση: Φωτεινή Ζερβού Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 467 Ο Σέρτζιο προσχώρησε στον κομμουνισμό για να ξεφύγει από την αδράνεια και την απομόνωση. Για να καταφέρει να προσηλυτίσει τον φίλο του, τον Μαουρίτσιο, που προέρχεται από πλούσια, αστική οικογένεια, φτάνει στο σημείο να θυσιάσει το πολυτιμότερο αγαθό, την αγάπη. Σ’ αυτό το μεγαλόπνοο μυθιστόρημα, που αναφέρεται στην «ιστορία μερικών νεαρών κομμουνιστών και στις ερωτικές τους περιπέτειες σε σχέση με την πολιτική ιδεολογία» (όπως το τοποθετεί ο ίδιος ο Μοράβια σε μια συνέντευξη του 1953), ο σαρανταπεντάχρονος τότε συγγραφέας αξιοποιεί για πρώτη φορά στοιχεία αυτοβιογραφικά και δοκιμιακά που εντυπωσιάζουν. Πασκάλ Μπρυκνέρ Το παράδοξο του έρωτα Μετάφραση: Σώτη Τριανταφύλλου Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 319 Το να επιλέγουμε αυτόν που αγαπάμε, φαίνεται σήμερα αυτονόητο δικαίωμα. Ωστόσο, για να το κατακτήσουμε, χρειάστηκε ολόκληρη επανάσταση του συναισθήματος, μια διαδικασία που άρχισε τον 18ο αιώνα. Αυτή η

ελευθερία, αυτό το δικαίωμα που αποκτήσαμε ύστερα από πολλούς κόπους, έχει ένα τίμημα. Πώς ο έρωτας που μας ενώνει, μπορεί να συνδυαστεί με την ελευθερία που μας χωρίζει; Ο Πασκάλ Μπρυκνέρ διηγείται, μέσα από τις μεταμορφώσεις του γάμου και του ερωτισμού, την αντίσταση του συναισθήματος σε οποιονδήποτε κανόνα. Χάλντορ Λάξνες Και τα ψάρια τραγουδούν Μετάφραση: Μιχάλης Μαρκόπουλος Εκδόσεις: Καστανιώτη Σελ.: 294 Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στις αρχές του 20ού αιώνα στα περίχωρα του Ρέικιαβικ. Ήρωας είναι ένα ορφανό αγόρι που ακούει στο όνομα Άουλβγκριμερ, λέξη που στα ισλανδικά σημαίνει «αυτός που περνάει τις νύχτες με τα ξωτικά». Όταν ο Άουλβγκριμερ έρθει σε επαφή με τη νέα καθεστηκυία τάξη του Ρέικιαβικ (πολιτικούς, ανερχόμενους επιχειρηματίες, αριβίστες κάθε είδους), θα αρχίσει να αναρωτιέται για τις ηθικές αρχές με τις οποίες μεγάλωσε ως εγγονός ψαράδων. Ίβο Άντριτς Το χρονικό του Τράβνικ Μετάφραση: Χρήστος Γκούβης Εκδόσεις: Καστανιώτη Σελ.: 561 Το «Χρονικό του Tράβνικ» περιορίζεται σε μια περίοδο λίγων χρόνων, όταν ο Ναπολέων κυριαρχούσε στην Ευρώπη με τις στρατιές του. Tο Tράβνικ, έδρα του βεζίρη της Βοζνίας, γίνεται θέατρο αντιπαραθέσεων μεταξύ της Αυστρίας, της Γαλλίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ενώ οι ντόπιοι κάτοικοι μαθαίνουν να δυσπιστούν σε οτιδήποτε ξένο υπόσχεται τη σωτηρία τους. Μια σταγόνα είναι αρκετή για να ξεχειλίσει το καζάνι και να δώσει στονΆντριτς την ευκαιρία να γράψει ένα αριστουργηματικό, αλλά και προφητικό για όσα πρόκειται να συμβούν στη Γιουγκοσλαβία, μυθιστόρημα. Άλαν Χόλινγκχερστ Το παιδί του ξένου Μετάφραση: Αντώνης Καλοκύρης Εκδόσεις: Καστανιώτη Σελ.: 558 Στα τέλη του καλοκαιριού του 1913 ο αριστοκράτης νεαρός ποιητής Σεσίλ Βάλανς έρχεται να μείνει στα «Δυο Χωράφια», το σπίτι του στενού φίλου του από το Κέιμπριτζ Τζορτζ Σολ. Το Σαββατοκύριακο κρύβει πολλές συγκινήσεις και αναστατώσεις για όλους τούς Σολ, βαθύτερα όμως θα επηρεάσει τη δεκαεξάχρονη αδελφή του Τζορτζ, τη Δάφνη, η οποία θα γίνει το κύριο πρόσωπο μιας αφήγησης γεμάτης χιούμορ που αφορά τα σεξουαλικά, λογοτεχνικά και κοινωνικά ήθη μιας ολόκληρης εποχής.

Ξένη Λογοτεχνία

07/27

08/28 Λευκώµατα

12/12 -18/12

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

ΕΠΙ ΤΟΙΧΙΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΤΡΑΠΕΖΩΝ 1925-1992

ε τη συγχώνευση Alpha Bank και Εμπορικής Τράπεζας το 2013, οι συλλογές εμπλουτίστηκαν με πολύ πλούσιο υλικό σε τεκμήρια, συλλεκτικά αντικείμενα και έργα τέχνης. Στο αρχειακό υλικό της Εμπορικής ανήκε και η πλήρης σειρά των επιτοίχιων ημερολογίων που είχαν εκδοθεί από το 1957 και μετά. Ανατρέχοντας στα αρχεία των τραπεζών Πίστεως και Ιονικής, εντοπίστηκαν επίσης πλήρεις σειρές των αντίστοιχων ημερολογίων, καθώς και δείγματα από παλαιότερα ημερολόγια, ακόμα και από τη δεκαετία του 1920. Έως τη δεκαετία του ’50, τα καταστήματα κυρίως, χρησιμοποιούσαν ξύλινα επιτοίχια ημερολόγια του εμπορίου χωρίς ένδειξη έτους. Αποσπασματικά και ήδη από την περίοδο του μεσοπολέμου κυκλοφόρησαν ημερολόγια τοίχου με επωνυμίες τραπεζών εν είδει διαφήμισης και με θέση για την επικόλληση ημεροδείκτη στο κάτω μέρος. Στα ημερολόγια αυτά, κυρίαρχη θέση είχε η επωνυμία της τράπεζας, το τότε σήμα, η χρονολογία ίδρυσης, το κεντρικό κτήριο, καθώς και οι ονομασίες των πόλεων με τα καταστήματα του δικτύου. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’50, οι τρεις τράπεζες που αποτελούν σήμερα την Alpha Bank, η Tράπεζα Πίστεως, η Ιονική Τράπεζα και η Εμπορική Τράπεζα, ξεκίνησαν σχεδόν από κοινού μια διαφημιστική προβολή χαμηλής κλίμακας μέσα από εκδόσεις με εικαστικό ενδιαφέρον και με ιστορικό περιεχόμενο, που κυκλοφορούσαν με αφορμή διάφορες επετείους των τραπεζών. Σχεδόν ταυτόχρονα με τις εκδόσεις, αρχίζει και η κυκλοφορία των επιτοίχιων εικονογραφημένων ημερολογίων. Όλα τα ημερολόγια, από το 1957 έως το 1992, είχαν ποικίλες θεματικές που αναφέρονταν σε ιδιαίτερες ενότητες τέχνης ή στο έργο συγκεκριμένων δημιουργών. Και οι θεματικές απλώνονταν σε όλο το φάσμα της ελληνικής δημιουργίας: αρχαία ελληνική τέχνη (αγγειογραφία, νομίσματα, γλυπτι-

κή), βυζαντινή τέχνη, (αγιογραφήσεις, εικόνες, ψηφιδωτά), λαϊκή τέχνη (αρχιτεκτονική, μικροτεχνία, ζωγραφική). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον επίσης είχαν εικόνες μνημείων και τοπίων της Ελλάδας, μέσα από απεικονίσεις Ευρωπαίων περιηγητών του 18ου και του 19ου αιώνα. Κυρίαρχο θέμα σε όλα τα ημερολόγια αποτέλεσε η νεοελληνική τέχνη μέσα από το έργο των σύγχρονων καλλιτεχνών. Στην προσπάθεια αυτή, οι τράπεζες συνεργάστηκαν με Έλληνες ζωγράφους και χαράκτες: Ερρίκος Φραντζισκάκης, Γιάννης Τσαρούχης, Γιώργος Μανουσάκης, Α. Τάσσος, Παναγιώτης Γράββαλος, καλλιτέχνες με γνώσεις γραφικών τεχνών και πρωτότυπες ιδέες που αναλάμβαναν όλο το βάρος της παραγωγής. Πρότειναν τα θέματα στις διοικήσεις, οι οποίες επέλεγαν ανάλογα, και στη συνέχεια είχαν την επιμέλεια της επιλογής των έργων, τον έλεγχο των φωτογραφιών, τον σχεδιασμό της μακέτας και την παρακολούθηση της παραγωγής διαδικασίας. Η επικοινωνία με τις δημόσιες σχέσεις κάθε τράπεζας συχνά γινόταν με σημειώματα και επιστολές που σώζονται σήμερα στα αρχεία των τραπεζών και των καλλιτεχνών, αποκαλύπτοντας τον βαθμό της φροντίδας και την εκατέρωθεν επιθυμία για άριστο αποτέλεσμα. Όλα τα ημερολόγια ανοίγουν με εισαγωγικά κείμενα αρχαιολόγων, βυζαντινολόγων, ιστορικών και ιστορικών της τέχνης, που στοιχειοθετούν σε σύντομα, περιεκτικά κείμενα τη σημασία και τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιόδου. Τα ημερολόγια αυτά, ογδόντα διαφορετικές παραγωγές, γνώρισαν εξαιρετική επιτυχία, εκπληρώνοντας ταυτόχρονα, εκτός από τον καθαρά διαφημιστικό τους σκοπό, τις ανάγκες μιας ιδιαίτερης οπτικής επικοινωνίας, ανοίγοντας διαύλους προς την ελληνική αρχαία και νεότερη τέχνη και ιστορία και δημιουργώντας ένα αξιόλογο υλικό γραφικών τεχνών, που παρακολουθεί με τόλμη τις εξελίξεις για περισσότερες από τρεις δεκαετίες.

ΠΟΝΤΙΚΙart

12/12 -18/12

Λευκώµατα

09/29

www.topontiki.gr

Στον εκθεσιακό χώρο που βρίσκεται στο Κεντρικό Κατάστημα της Alpha Bank και από τις 10 Δεκεμβρίου, παρουσιάζεται μια έκθεση με επιτοίχια ημερολόγια εικονογραφημένα με διάφορες θεματικές ενότητες

Εκθεσιακός Χώρος Kεντρικού Καταστήματος της Alpha Bank, Πεσμαζόγλου 12-14 και Σταδίου 40 Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα-Πέμπτη: 8.00-14.30, Παρασκευή: 8.00-14.00 Διάρκεια : 10 Δεκεμβρίου 2013 - 31 Μαΐου 2014

10/30 Θέμα

12/12 -18/12

ποντικιart

www.topontiki.gr

Ο καφές πάει με το βιβλίο ΙΑΝΟS

Ποιος πάει πού Booze Θα συναντήσεις τους Άρη Σφακιανάκη, Γιώργο Βέλτσο, Λένα Διβάνη, Σταύρο Θεοδωράκη κ.ά.

Floral Θα συναντήσεις τους Χρήστο Μπουλώτη, Αύγουστο Κορτώ, Αλέξη Σταμάτη, Σώτη Τριανταφύλλου, Δανάη Παπουτσή κ.ά.

Poems ’n Crimes Θα συναντήσεις τους Ευάγγελο Βαλσαμίδη, Ολύμπιο Δαρφέμο, Πέτρο Αυλίδη, Μάριο Ποντίκα κ.ά. Polis Art Café Πλειάδες Βίκυ Λεβαντή

Ο καφές πάει με το τσιγάρο, ωστόσο επειδή η συνήθεια είναι επιβλαβής κάποιοι σκέφτηκαν ότι ο καφές πάει και με το βιβλίο – και πέτυχαν διάνα. Χρόνια τώρα έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας διάφοροι βιβλιοχώροι που μας κρατάνε ζεστούς… για διάβασμα. Πρόκειται για χώρους ειδικά διαμορφωμένους, έτσι ώστε να απευθύνονται σε «καφενόβιους» αναγνώστες. Στους χώρους αυτούς, εκτός από καφέ και βιβλία, βρίσκει ο καθένας παρέα, φίλους αλλά και διάφορες ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις. Μόδα που κρατά ανοιχτές τις σελίδες μιας πολύ ενδιαφέρουσας ιστορίας, στην οποία πρωταγωνιστούν όλοι οι πιστοί… της ανάγνωσης

Pure Bliss Café

ΠολυχώροςΆγκυρα

Στο ν πεζόδρομο της οδού Ρόμβης, στο κέντρο της Αθήνας, θα βρεθείτε σ’ένα τριώροφο καφέ - εστιατόριο που μοιάζει σαν να ξεπήδησε από παραμύθι. Με ιδιαίτερη διακόσμηση, πολύχρωμες καρέκλες και μαξιλάρες, ξύλινους πάγκους ιδανικούς για ομάδες μελέτης και επιτραπέζια παιχνίδια, η chill out μουσική του σε βοηθά να διαβάσεις ήρεμα το βιβλίο σου, απολαμβάνοντας ταυτόχρονα νόστιμα bio-εδέσματα και αρωματικά ροφήματα. Διοργανώνονται κατά διαστήματα ποικίλες καλλιτεχνικές και μη εκδηλώσεις, από performances και live, μέχρι παρουσιάσεις βιβλίων και σεμινάρια.

Το καφέ του Πολυχώρου των εκδόσεων Άγκυρα, με τον τίτλο «Rota», βρίσκεται καλά κρυμμένο, στην αυλή ενός νεοκλασικού κτηρίου στην οδό Σόλωνος 124. Το κτήριο οικοδομήθηκε το 1890, την ίδια χρονιά που ξεκίνησε και η εκδοτική δραστηριότητα της οικογένειας Παπαδημητρίου. Αποτελεί έναν ήσυχο χώρο για μελέτη, όπου οι θαμώνες απολαμβάνουν τον ελληνικό καφέ ψημένο στη χόβολη, ποικιλίες τσαγιού και φρέσκους χυμούς. Επίσης φιλοξενεί διάφορα events, από εκθέσεις, συναυλίες, θεατρικές αφηγήσεις και παραστάσεις με μαριονέτες, μέχρι ξέφρενα πάρτι, που διαρκούν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Booze Cooperativa Στον αριθμό 57 της οδού Κολοκοτρώνη, σε ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο, στεγάζεται από το 1989 ο πρώτος εναλλακτικός και καλλιτεχνικός συνασπισμός της Αθήνας. Στο ανακαινισμένο από τότε πολυώροφο κτήριο, το Βοοze Cooperativa δεν σταματά να φιλοξενεί εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, θεατρικές παραστάσεις, performances, συναυλίες, σεμινάρια, προβολές, μέχρι συνεντεύξεις Τύπου και πανεπιστημιακές διαλέξεις. Αν σας αρέσει το σκάκι, καθίστε να παίξετε στα ξύλινα τραπέζια στο ισόγειο, ενώ αν προτιμάτε να διαβάσετε ήσυχα ένα βιβλίο, υπάρχουν αναπαυτικότατοι καναπέδες στο βάθος.

Floral Κανείς δεν θυμάται τα Εξάρχεια χωρίς το Floral. Πρωτοάνοιξε το 1935, με σκοπό να γίνει το στέκι των καλλιτεχνών και των φίλων του βιβλίου. Σήμερα, τα 330 τετραγωνικά του ισογείου της «Μπλε πολυκατοικίας» συνδυάζουν καφέ, ποτό και βιβλιοπωλείο, όπου μπορεί κανείς να διαβάσει ήσυχα το αγαπημένο του βιβλίο, ανάμεσα σε φοιτητές και ανθρώπους του πνεύματος. Το Floral books + coffee, που διατηρεί από τότε τις μεγάλες τζαμαρίες, τις επιβλητικές κολόνες και τη μαρμάρινη σκάλα. Φιλοξενεί παρουσιάσεις βιβλίων, κύκλους ανάγνωσης, μουσικά live, Dj sets, προβολές ταινιών, διαγωνισμούς ποίησης, εκθέσεις, συνεντεύξεις Τύπου κ.ά.

Poems ’n crimes Είναι το art bar των εκδόσεων Γαβριηλίδη και στεγάζεται σ’ ένα παλιό βαυαρικό σπίτι του 1850, στην πλατεία της Αγίας Ειρήνης. Στο ισόγειο, μπορεί να διαβάσει κανείς το βιβλίο του δίπλα σε σειρές της αστυνομικής λογοτεχνίας ενώ στον πρώτο όροφο θα έρθει σε επαφή με τις ποιητικές εκδόσεις. Εκεί γίνονται και διάφορες εκδηλώσεις με πολιτιστικό περιεχόμενο. Το κτήριο φιλοξενεί και τυπογραφείο στον δεύτερο όροφο, όπου γίνεται η παραγωγή του βιβλίου με σύγχρονα αλλά και παραδοσιακά μέσα. Εξαιρετικά ήσυχη είναι και η πίσω αυλή με τα πανύψηλα δέντρα και τα γκραφίτι στα γύρω κτήρια.

Έναστρον Στην οδό Σόλωνος 101, θα βρείτε έναν ευχάριστο και χαλαρωτικό χώρο με φόντο το βιβλίο καθώς δημιουργήθηκε το 2009 από τους ανθρώπους των εκδόσεων Έναστρον. Εκεί θα συναντήσετε φοιτητές από τα γύρω πανεπιστήμια, επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο κέντρο, ανθρώπους των τεχνών και περαστικούς που κάνουν ένα διάλειμμα από την καθημερινότητα. Πολύ συχνά το βιβλιο-καφέ φιλοξενεί παρουσιάσεις βιβλίων από τις ομώνυμες και άλλες εκδόσεις, σεμινάρια, συναντήσεις επιστημονικών και καλλιτεχνικών ομάδων, σεμινάρια και μουσικές εκδηλώσεις.

ΙΑΝΟS Θα συναντήσεις τους Παναγιώτη Νούτσο, Θοδωρή Παπαθεοδώρου, Δημήτρη Στεφανάκη, Βασίλη Κρεμμύδα, Ανδρέα Μήτσου, Ζυράννα Ζατέλη, Γιώργο Ρωμαίο,Τάσο Γιαννίτση κ.ά.

Έναστρον Θα συναντήσεις κυρίως τους Δημήτρη Στεφανάκη, Μάνο Κοντολέων, Κωστία Κοντολέων, Ανδρέα Μήτσου, Γιώργο Συμπάρδη, καθώς και αρκετούς καλλιτέχνες, όπως τους Περικλή Λιανό, Αντώνη Καρυστινό, Γεράσιμο Σκιαδαρέση, Παντελή Θαλασσινό, Ανδρέα Ταρνανά, Γιάννη Οικονομίδη κ.ά.

Free Thinking Zone Θα συναντήσεις τους πάντες. Χρήστο Χωμενίδη, Θανάση Χειμωνά, Αλέξη Σταμάτη, Αχιλλέα Κυριακίδη, Αλέξη Πανσέληνο, Ζέση Κόλλια, Λένα Διβάνη κ.ά.

Pure Bliss Café Θα συναντήσεις την Ερατώ Χατζημιχαλάκη και τη Φλώρα Παπαδοπούλου

ποντικιart

12/12 -18/12

www.topontiki.gr

Free Thinking Zone Στα σύνορα των Εξαρχείων με το Κολωνάκι, στην οδό Σκουφά 64, υπάρχει ένα book store με ιδιαίτερη industrial αρχιτεκτονική, που παραπέμπει σε νεοϋορκέζικο loft. Εκτός από βιβλιοπωλείο λειτουργεί σχεδόν καθημερινά και ως χώρος εκθέσεων, συζητήσεων, θεατρικών παραστάσεων και άλλων μουσικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Μπορείς να ξεφυλλίσεις τα βιβλία που υπάρχουν ή να φέρεις το δικό σου πίνοντας έναν καφέ και συζητώντας με τους θαμώνες, που είναι κυρίως συγγραφείς μέχρι και… πολιτικοί.

Συλλαβή Στο λιθόστρωτο πεζόδρομο της οδού Τιμοθέου, στο Παγκράτι, υπάρχει ένα ατμοσφαιρικό καλλιτεχνικό στέκι, όπου μπορείς να διαβάσεις ήσυχα και με την… ησυχία σου ένα βιβλίο. Πρόκειται για το μπαρ - καφέ «Συλλαβή», στο ισόγειο του οποίου πίνεις τον καφέ ή το ποτό σου και στο βιβλιοπωλείο του παταριού βρίσκεις επιλεγμένα βιβλία και εκδόσεις για όλα τα γούστα. Φιλοξενούνται εκθέσεις, μουσικές βραδιές και παρουσιάσεις βιβλίων.

Polis Art Café Πρόκειται για το πιο καλά κρυμμένο μυστικό της Στοάς του Βιβλίου, η οποία ιδρύθηκε το 1996 από τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία. Βρίσκεται στην ταράτσα του κτηρίου, με άνετους καναπέδες, όπου μπορείς να χαλαρώσεις παρέα μ’ένα βιβλίο, μακριά από τον θόρυβο και το καυσαέριο. Στον χώρο γίνονται επίσης παρουσιάσεις βιβλίων και μουσικές εκδηλώσεις.

ΙΑΝΟS Πάνω από το βιβλιοπωλείο της οδού Σταδίου 24, εντοπίζεται

ένα κομψότατο πατάρι που προσφέρει καφέ ή φαγητό. Εκεί μπορείτε να διαβάσετε το βιβλίο σας συντροφεύοντάς το με το τσάι του συγγραφέα που σας ταιριάζει: Κ.Π. Καβάφης, Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και Μαρσέλ Προυστ. Θα βρείτε ατομικές εκθέσεις, διαλέξεις, live, προβολές, θεατρικά, γευστικά και καλλιτεχνικά αφιερώματα αλλά και παρουσιάσεις βιβλίων και δίσκων.

Booze Cooperativa

Πλειάδες Πρόκειται για ένα μακρόστενο και ψηλοτάβανο βιβλιοπωλείο, που άνοιξε πριν από λίγους μήνες στο Παγκράτι. Οι πελάτες των Πλειάδων μπορούν να εκμεταλλευτούν τον υπαίθριο - εσωτερικό κήπο με τα χαλίκια, τα τραπεζάκια και τον ψηλό φοίνικα, για να διαβάσουν ή να ξεφυλλίσουν εκεί τα βιβλία τους, σαν να βρίσκονται στην αυλή τους.

Φωταγωγός Βρίσκεται καλά κρυμμένος μέσα στην πολύχρωμη Στοά Κουρτάκη, στην Κολοκοτρώνη. Στους μεγάλους ξύλινους πάγκους του βιβλιοπωλείου Φωταγωγός μπορείς να απολαύσεις σε μια κρυφή γωνιά το βιβλίο σου ή τα βιβλία των εκδόσεων Το Ροδακιό αλλά και τις νέες εκδόσεις των Λατέρνατιβ. Και η λίστα δεν τελειώνει εδώ. Υπάρχουν και άλλα μέρη όπου μπορείς φυσικά να διαβάσεις ένα βιβλίο, από μικρά καφέ στην καρδιά της πόλης μέχρι μεγάλες βιβλιοθήκες και πανεπιστημιακά ιδρύματα. Μερικά ακόμα είναι: Η Βιβλιοθήκη του Γαλλικού και Ισπανικού Ινστιτούτου, οι Βιβλιοθήκες του Παντείου και της Αρχιτεκτονικής, η Εθνική και η Δημοτική Βιβλιοθήκη, και φυσικά οπουδήποτε, αρκεί να έχετε χρόνο και όρεξη.

Floral

Θέμα 11/31

12/32 Αστυνομικά

12/12 -18/12

ποντικιart

www.topontiki.gr

Δολοφονίες, μυστήρια, έκνομες ενέργειες κρατούν την ανάσα του αναγνώστη, που δεν μπορεί να ξεκολλήσει το βιβλίο από τα χέρια του. Με βάση αυτήν τη συναρπαστική συνταγή είναι γραμμένα τα περισσότερα αστυνομικά νέας γενιάς, που σαρώνουν στις προτιμήσεις των αναγνωστών παγκοσμίως! Έχοντας τους δικούς της πολυάριθμους ξεχωριστούς πιστούς, η αστυνομική λογοτεχνία κρατά μαζί με τα μυστήρια και τις ανατροπές το ενδιαφέρον των αναγνωστών μέχρι την τελευταία… σελίδα. Στη χώρα μας, το αστυνομικό γνωρίζει μεγάλες δόξες, και οι μεταφράσεις αλλά και τα εγχώρια έργα έχουν αυξηθεί εντυπωσιακά, όπως εντυπωσιακά είναι και τα στάνταρ που θέτουν τα νέας γενιάς αστυνομικά μυθιστορήματα, όπου πλοκή και περιεχόμενο αποστομώνουν και τον πιο ιδιότροπο αναγνώστη λογοτεχνικών εν γένει κειμένων.

Μυστήρια για έξυπνους ντετέκτιβ Σύγχρονες όψεις της αστυνομικής λογοτεχνίας Τον Philip Kerr τον γνωρίσαμε μέσα από τη συναρπαστική «Τριλογία του Βερολίνου». Έχοντας δημιουργήσει έναν πραγματικά απίθανο ντετέκτιβ, τον μοναδικό Μπέρνι Γκούντερ, που κινείται ιστορικά στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου στη ναζιστική Γερμανία – σαν να θέλει ο συγγραφέας να του προσθέσει έναν αβάσταχτο βαθμό δυσκολίας ταύτισης με τον αναγνώστη… –, πετυχαίνει το ακατόρθωτο: να καταστήσει έναν ναζί ντετέκτιβ συμπαθή! Στο τελευταίο του βιβλίο, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κέδρος, με τίτλο «Μοιραία Πράγα» (σελ.: 503), ο Philip Kerr στέλνει τον ήρωά του στην πάντα ωραία Πάργα για να περάσει ένα ξέγνοιαστο Σαββατοκύριακο στην εξοχική έπαυλη μιας από τις σκοτεινότερες μορφές των υψηλόβαθμων ναζί, του Ράινχαρντ Χάιντριχ. Ωστόσο, όλα θα ανατραπούν με την ανακάλυψη του πτώματος ενός λοχαγού των ΕςΕς, υπόθεση που φυσικά αναλαμβάνει να φωτίσει ο Γκούντερ. Αστυνομικό που δεν χάνεται! Αν και το επίθετο παραπέμπει στον γνωστό οικονομολόγο Γκαλμπρέιθ και το όνομα σε άνδρα, πίσω από τον Ρόμπερτ Γκαλμπρέιθ κρύβεται μια γυναίκα, η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ που έγινε παγκοσμίως γνωστή ως συγγραφέας των βιβλίων του Χάρι Πότερ. Στο τελευταίο της μυθιστόρημα λοιπόν, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ψυχογιός, με τίτλο «Το κάλεσμα του κούκου» (σελ.: 588), το σούπερ μοντέλο Λούλα Λάντρι πέφτει από το χιονισμένο μπαλκόνι του σπιτιού της. Και ενώ όλοι υποθέτουν ότι αυτοκτόνησε, ο αδελφός της διατηρεί τις αμφιβολίες του και αναθέτει στον ντετέκτιβ Κόρμοραν Στράικ να διερευνήσει την

υπόθεση. Η πλοκή εκτυλίσσεται μέσα στην ιδανική για παρόμοιες περιπτώσεις λονδρέζικη ατμόσφαιρα και διατηρεί τον κλασικό τρόπο αφήγησης που παραπέμπει στη μαθητεία της μεγάλης Αγγλίδας Π.Ντ. Τζέιμς! Στη συνέχεια, ένας σπουδαίος συγγραφέας που έγινε γνωστός και καθιερώθηκε στη χώρα μας από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, ο Ian Rankin, «επαναδραστηριοποιεί» τον κλασικό ήρωά του, τον «παροπλισμένο» επιθεωρητή Ρέμπους. Στον «Τάφο κάποιου άλλου» (σελ.: 472), ο επιθεωρητής Ρέμπους επιστρέφει και τον ξαναβρίσκουμε να εργάζεται ως ιδιώτης σε μια μικρή μονάδα που αποτελείται από συνταξιούχους επιθεωρητές και ασχολείται με άλυτες υποθέσεις. Όταν νέα στοιχεία επαναφέρουν μια από αυτές τις υποθέσεις στο προσκήνιο, ο ήρωάς μας βρίσκει την ευκαιρία να αναλάβει ενεργό δράση. Στην πρώτη συγγραφική εμφάνιση της Κοδί Ζαν, μιας συγγραφέως που κατάγεται από μιαν επαρχιακή πόλη της Αλαμπάμα των ΗΠΑ, «Η λίστα των ποτέ», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός (σελ.: 369), είναι ένα καταιγιστικό θρίλερ, στο οποίο η Σάρα και η Τζένιφερ μπαίνουν σε ένα ταξί που θα τις οδηγήσει στον πιο τρομερό προορισμό, αυτόν που θα τις κρατήσει για τρία ολόκληρα χρόνια αιχμάλωτες στο έλεος ενός σαδιστή. Από τη Λευκορωσία, ο Αλεξάντρ Σκορομπογκάτοφ στο «Ο διαβολικός λοχαγός Μπερτράν» (σελ.: 157), που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη, μας παρουσιάζει μια ρωσική ιστορία τρόμου και παράνοιας γραμμένη σε κομψό ύφος εντός ενός φρικιαστικού περιβάλλοντος.

Γεννημένος στο Όσλο, ο Jo Nesbo είναι ένας από τους πιο αντιπροσωπευτικούς εκπροσώπους του σκανδιναβικού αστυνομικού μυθιστορήματος. «Ο Φαντομάς» (σελ.: 587) ,που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, μας μεταφέρει στο Όσλο, όπου ο επιθεωρητής Χάρι Χόλε ζήτα να του δοθεί η άδεια να ερευνήσει μιαν υπόθεση. Μόνο που αυτήν τη φορά θα κληθεί να αναμετρηθεί με μια διαφορετική περίπτωση, γεμάτη αλλεπάλληλες εκπλήξεις. Όταν ο φιλάνθρωπος Χιούγκο Φλέτσερ εντοπίζεται νεκρός, δεμένος στο κρεβάτι της κατοικίας του στο Λονδίνο, ο επιθεωρητής Τομ Ντάγκλας είναι βέβαιος ότι ο ένοχος που αναζητά είναι γυναίκα. Και παρότι ο Φλέτσερ απέκτησε αναρίθμητους εχθρούς με την εμπλοκή του σε τράφικιγκ γυναικών από την Ανατολική Ευρώπη, ο τόπος του εγκλήματος μαρτυρά σεξουαλική συνεύρεση και εκδίκηση. Αυτός ο φόνος είχε προσωπικό χαρακτήρα. Η Ρέιτσελ Άμποτ στο μυθιστόρημα «Μόνο οι αθώοι υποφέρουν» (σελ.: 586) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας κατάφερε να ξεπεράσει τις 100.000 πωλήσεις και να μείνει τέσσερις εβδομάδες στην κορυφή της λίστας των e-book της Αμαζον.. Η ιστορία του Ρικάρντο Πίλια «Νυχτερινός στόχος» (σελ.: 344), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, διαδραματίζεται σε μια κωμόπολη της Αργεντινής στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Όλα θα αλλάξουν με την άφιξη ενός Πορτορικανού τυχοδιώκτη, του Τόνι Ντουράν, που καταφθάνει με μια τσάντα γεμάτη χρήματα. Όταν ο Ντουράν βρίσκεται δολοφονημένος, αρχίζει η δράση…

14/34 Παρουσίαση

12/12 -18/12

ποντικιart

www.topontiki.gr

Τα βιβλία της κρίσης Ένας καταιγισμός βιβλίων σχετικών με όλες τις πολυποίκιλες όψεις της πρωτοφανούς οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα, κατακλύζει τα τελευταία χρόνια τα ράφια των βιβλιοπωλείων. Έλληνες συγγραφείς από όλους τους χώρους – του πανεπιστημίου, της δημοσιογραφίας, της πολιτικής και της λογοτεχνίας – δίνουν τη δική τους μάχη για την ερμηνεία, τα αίτια, τις επιπτώσεις αλλά και τις ενδεχόμενες λύσεις ενός δυσεπίλυτου προβλήματος.

Ανδρέας Πανταζόπουλος Ο αριστερός εθνικολαϊκισμός 2008-2013 Εκδόσεις: Επίκεντρο Σελ.: 264 Μια αξιόλογη και αξιοπρόσεκτη μελέτη, που αποτελείται από μια σειρά άρθρων σχετικών με τις βασικές κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις των τελευταίων ετών, αρχής γενομένης από την «εξέγερση» που ακολούθησε τη δολοφονία του νεαρού Αλέξη Γρηγορόπουλου για να καταλήξει στην ιδεολογική ταύτιση του ΣΥΡΙΖΑ με τους Ανεξάρτητους Έλληνες του Π. Καμμένου τον Μάρτιο του 2013 στο πλαίσιο της «παλλαϊκής συμπαράστασής» τους για τις οικονομικές εξελίξεις στην Κύπρο. Μέσα από τα κείμενα αυτού του τόμου επιχειρείται μια προσπάθεια ανάλυσης του αριστερού εθνικολαϊκισμού, προκειμένου να αποδειχτεί ότι αυτή η πολιτική ιδεολογική μεθοδολογία είναι αδιέξοδη και λανθασμένη. Ταυτόχρονα, ο συγγραφέας στρέφει την προσοχή μας προς μια ευρύτερη και ουσιαστικότερη απάντηση στο σύγχρονο και πολυδιάστατο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως έθνος και ως κοινωνία, κατευθύνοντάς μας προς εκείνη τη διέξοδο που σχετίζεται με την κρίση της εθνικής μας ταυτότητας. Άννα Φραγκουδάκη Ο εθνικισμός και η άνοδος της ακροδεξιάς Εκδόσεις: Αλεξάνδρεια Σελ.: 278 Η συγγραφέας στην προσπάθειά της να αναδείξει τους λόγους εκείνους που συντέλεσαν στο να εμφανιστεί με τον συγκεκριμένο τρόπο η Άκρα Δεξιά στην πολιτική σκηνή του τόπου, απαιτώντας έναν σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις, ξεκινά από τη δεκαετία του 1980 παρακολουθώντας την πορεία των εθνικών ιδεών έως το ξέσπασμα της κρίσης και στρέφει την προσοχή της τόσο στις κυβερνήσεις που διαχειρίστηκαν την κρίση όσο και στην πολιτική που επέλεξε να ακολουθήσει στρατηγικά η αντιπολίτευση στο σύνολό της. Παράλληλα με τα προφανή αίτια της κρίσης, αναδεικνύει τη στάση της ελληνικής κοινωνίας, η οποία, διαμορφωμένη μέσα από μια εθνικοκεντρική παιδεία, ρέπει στην ξενοφοβία, στη γενικευμένη αντίληψη ότι για όλα τα δεινά φταίνε οι ξένες δυνάμεις που μας μισούν, άρα και στον αντιευρωπαϊσμό, στον φανατισμό, στην προσκόλληση στο παρελθόν και στην αδυναμία να παρακολουθήσει και να εναρμονιστεί με τις σύγχρονες εξελίξεις.

Δημήτρης Ψυχογιός Η πολιτική βία στην ελληνική κοινωνία Εκδόσεις: Επίκεντρο Σελ.: 266 Από τις αρχές της μεταπολίτευσης, το 1975, με τη δολοφονία από τη 17 Νοέμβρη του επικεφαλής της CIA στην Ελλάδα Ρίτσαρντ Γουέλς ώς και τα πρόσφατα γεγονότα στο Πέραμα με τους νεοναζί κακοποιούς της Χρυσής Αυγής που επιτέθηκαν σε αφισοκολλητές του ΚΚΕ με σαφή δολοφονική πρόθεση αλλά και την αποτρόπαια δολοφονία του Παύλου Φύσσα στην Αμφιάλη, η Ελλάδα σταθερά βιώνει φαινόμενα πολιτικής βίας, τα οποία αντιμετωπίζονται από ένα πολιτικό σύστημα – που στην ουσία αναπαράγει τη βία και την υποθάλπει – με τη στερεότυπη δήλωση «καταδικάζουμε τη βία από όπου κι αν προέρχεται»… Ωστόσο, ελάχιστες φορές έχουμε αναρωτηθεί ως κοινωνία από πού πραγματικά προέρχεται αυτή η βία. Σε αυτήν την αναπάντητη από το πολιτικό σύστημα

Δημήτρης Ψαρράς Το μπεστ σέλερ του μίσους Τα «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών» στην Ελλάδα, 1920-2013 Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 393 H μελέτη της εκδοτικής διαδρομής των Πρωτοκόλλων στη χώρα μας έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Το βιβλίο αυτό, όχι μόνο σημαδεύει την άνθηση και τις καμπές του αντισημιτικού ρεύματος στην Ελλάδα, αλλά λειτουργεί σήμερα ως σημείο σύγκλισης διαφορετικών ιδεολογικών ρευμάτων και χρησιμοποιείται ως κώδικας επικοινωνίας μεταξύ τάσεων της σύγχρονης Ακροδεξιάς, ομάδων του αντιιμπεριαλιστικού εθνικισμού της πατριωτικής Αριστεράς και πιστών των συνωμοτικών θεωριών που διαχέονται από το διαδίκτυο και την τηλεόραση. Γιάννης Βούλγαρης Η μεταπολιτευτική Ελλάδα 1974-2009 Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 518 Η μεταπολίτευση κατέληξε στη χρεοκοπία, όταν η Ελλάδα παρασύρθηκε στη δίνη της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής κρίσης. Αυτή η δραματική δοκιμασία έδωσε λαβή σε μηδενιστικεές αποτιμήσεις της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, ακόμη και σε ευθείες επιθέσεις κατά της Δημοκρατίας. Σαν η «Μεταπολίτευση» να συρρικνώθηκε και να ταυτίστηκε με τη χρεοκοπία. Έτσι, στην περίοδο της κρίσης η αποτίμηση της μεταπολιτευτικής Ελλάδας έγινε επιίμαχο πολιτικό διακύβευμα. Κωστής Παπαϊωάννου Τα «καθαρά χέρια» της Χρυσής Αυγής Εφαρμογές ναζιστικής καθαρότητας Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 263 Στο όνομα της κάθαρσης του δημόσιου και ιδιωτικού βίου, η Χρυσή Αυγή επιχείρησε να εμφανιστεί ως το «εθνικό απολυμαντικό», όπως πολύ εύστοχα αναφέρει ο συγγραφέας. Μέσα από ένα χρονικό που παρακολουθεί τη δημόσια δράση της οργάνωσης από την εμφάνισή της στο προσκήνιο των πολιτικών εξελίξεων με την είσοδό της στη Βουλή έως και τη σύλληψη και φυλάκιση της ηγετικής ομάδας, ο συγγραφέας καταγρά-

ερώτηση έρχεται να απαντήσει με σοβαρότητα και επάρκεια αυτό το βιβλίο. Κατά καιρούς ακούμε διάφορες αποσπασματικές εξηγήσεις γύρω από τις αιτίες που γενούν τη βία. Μια είναι ότι φταίει η ιδεολογική επικράτηση της Αριστεράς. Αυτή, ωστόσο, η άποψη μοιάζει να μην προσμετρά στην αναλυτική της προσέγγιση την πολιτική βία της δικτατορίας που είχε προηγηθεί και φυσικά ούτε την πολύ επαχθέστερη βία του Εμφυλίου, την οποία άσκησαν οι νικητές στους ηττημένους για δυο συναπτές δεκαετίες. Ο Εμφύλιος ενδημεί στη μεταπολιτευτική Ελλάδα ισχυρότερα από ό,τι η ανάμνηση της πιο πρόσφατης δικτατορίας των συνταγματαρχών. Ο συγγραφέας επιχειρεί να απαντήσει μέσα από ένα πιο σύνθετο σκεπτικό που να συνυπολογίζει τα κοινωνικά - πολιτικά γεγονότα στην ιστορική τους συγκυρία ταυτόχρονα όμως και μέσα από τις ιδιαίτερες πολιτισμικές καταβολές μας. Το ενδιαφέρον είναι ότι σε αυτήν την κληρονομιά της βίας πρέπει να συνυπολογίσουμε για την καλύτερη και ευρύτερη κατανόησή της τη συστηματική ρητορική του μίσους που ανέπτυξε το πολιτικό μας σύστημα ως πολιτική αντιπαράθεση.

ποντικιart

12/12 -18/12

Παρουσίαση 15/35

www.topontiki.gr

Νίκος Κ. Αλιβιζάτος Ποια Δημοκρατία για την Ελλάδα μετά την κρίση; Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 163 Με αυτό το σύντομο και περιεκτικό κείμενο, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μελέτη, αν δεν είχε έναν έντονα ανθρώπινο τόνο και μια προσωπική συμμετοχή στους προβληματισμούς, ο Ν. Αλιβιζάτος συνεισφέρει τα μέγιστα, όχι τόσο στο να διαπιστώσουμε για άλλη μια φορά την ασυμμάζευτη φτώχεια και την εξαθλίωση στην οποία έχει περιέλθει η πατρίδα μας, αλλά κυρίως στο να συνειδητοποιήσουμε με τον σαφέστερο τρόπο την πρακτική και άμεση σχέση του Συντάγματος της χώρας με την καθημερινότητά μας. Κι ενώ έχουμε χάσει τους μισθούς, τις συντάξεις, τις βεβαιότητες και την αξιοπρέπειά μας, ο καθηγητής στρέφει την προσοχή μας

φει τα γεγονότα και την αγωνία που αυτά προκαλούν. Έτσι έχουμε μια λεπτομερή καταγραφή των δημόσιων «κατορθωμάτων» της νεοναζιστικής οργάνωσης που εξαπλώθηκε σαν ιός σε όλους τους τομείς και τις δραστηριότητες της πολιτικής και κοινωνικής μας ζωής. Λένα Διβάνη Αγάπη μου, συρρίκνωσα την Ελλάδα Εκδόσεις: Καστανιώτη Σελ.: 253 Μέσα από μια σπαρταριστή ανθολογία περιπτώσεων, η συγγραφέας σκιαγραφεί με ζηλευτή ακρίβεια το προ κρίσεως περιβάλλον. Το σκωπτικό πνεύμα, η ειρωνεία, ο αυτοσαρκασμός λειτουργούν ευεργετικά στην ανάγνωση, μετατρέποντας τα συγκαταβατικά χαμόγελα σε προβληματισμό και τον προβληματισμό σε μια διαδικασία ατομικής αυτοκάθαρσης με συλλογικές απαιτήσεις. Σε μια κοινωνία που οι παραμορφωτικοί καθρέφτες ξεπερνούν κατά πολύ τους φοροφυγάδες, το προφανές εμφανίζεται σαν επαναστατικό. Η διαδικασία για την εξυγίανση της χώρας είναι ακριβώς η αντίθετη: το επαναστατικό να μεταλλαχτεί σε προφανές. Φώτης Γεωργελές Κρυμμένες αλήθειες και ψεύτικα διλήμματα Εκδόσεις: Μεταίχμιο Σελ.: 291 Ο Γεωργελές, όπως αποδεικνύουν και τα γραπτά του, ανήκει στη σπάνια κατηγορία εκείνων που εντόπισαν και μίλησαν έγκαιρα για την κρίση – πολύ πριν ξεσπάσει. Ωστόσο, η αλήθεια, ως γνωστόν, δεν έχει φίλους και μάλιστα όταν αυτή καλείται να αντιμετωπίσει έναν εθνικό παραλογισμό που συνεχίζεται ώς τις μέρες της βαθύτατης εξαθλίωσής μας, της οποίας η αιτία αναζητείται – εκ νέου εγκληματικά… – σε εκτός συνόρων κέντρα. Πρόκειται για μια σειρά κειμένων που δημοσιεύτηκαν στην «Athens Voice» στους «προ κρίσης» καιρούς αλλά και στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν. Ούτε τότε άκουγε κανείς, αλλά – δυστυχώς – ούτε και σήμερα… Νίκος Χριστοδουλάκης Άγος απλήρωτον Εκδόσεις: Gutenberg Σελ.: 138 Καθώς φαίνεται, οι Γερμανοί, που τα γνωρίζουν όλα

art ΠΟΝΤΙΚΙ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας

με συγκρατημένο τρόμο μπροστά στον υπαρκτό κίνδυνο μιας ακόμη απώλειας – της μέγιστης! –, που αφορά τον κίνδυνο που διατρέχει σε παρόμοιες περιόδους η Δημοκρατία και οι θεμελιώδεις θεσμοί της. Αρχικά, ο συγγραφέας δεν παραλείπει να αναφερθεί στο τι αδυνατεί να πετύχει το Σύνταγμα, όπως για παράδειγμα να υποχρεώσει έναν ψεύτη πολιτευτή να μοιράζει ψεύτικες υποσχέσεις. Στη συνέχεια, αναφέρεται στο κατά πόσο το Σύνταγμα της χώρας αποτελεί ενεργό και πρωτεύοντα παράγοντα που θα βοηθήσει πρακτικά να ξαναβρεί η χώρα τις ανάσες της και τον βηματισμό της. Όμως, όπως όλες οι εξυγιαντικές προσπάθειες για την ευόδωση των πολυπόθητων και αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, έτσι και οι απαραίτητες συνταγματικές αλλαγές προσκρούουν πάνω σε ένα παγιωμένο αναχρονιστικό πολιτικό σύστημα, που το υπερασπίζεται μέχρις εσχάτων όλο το πολιτικό - κομματικό κατεστημένο της χώρας, μηδενός εξαιρουμένου.

και παραδίδουν μαθήματα αυστηρής προτεσταντικής ευταξίας, κατέχουν την οικονομία που εισπράττει κι όχι αυτή που αποδίδει τα οφειλόμενα – τουλάχιστον σε ό,τι τους αφορά. Έτσι έχει και η παλαιά αλλά όχι διαγραφείσα οφειλή τους προς την Ελλάδα με το σχετικό καταναγκαστικό δάνειο που έλαβαν την περίοδο 1942 -1944. Το γνωστό ως «κατοχικό δάνειο» παραμένει προκλητικά απλήρωτο ώς τις μέρες μας. Καθώς ισχυρίζεται με επιστημονική εγκυρότητα και τεκμηρίωση ο Νίκος Χριστοδουλάκης, η έλλειψη μιας έγκυρης αποτίμησης του δανείου είναι από τους παράγοντες που περιπλέκει περαιτέρω την επίλυση του προβλήματος. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, μια αμοιβαία διευθέτηση θα προωθούσε, εκτός από την καλή πίστη ανάμεσα στις χώρες, και την υποχώρηση των διαφόρων αρνητικών στερεοτύπων τής μιας χώρας εναντίον της άλλης. Νίκος Κοτζιάς Ελλάδα: αποικία χρέους Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 485 Η προσέγγιση του Νίκου Κοτζιά πάνω στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Ε.Ε. έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ο συγγραφέας εξετάζει εν πρώτοις ιστορικά τη δομική λειτουργία των αυτοκρατοριών των τελευταίων πέντε αιώνων. Συμπεραίνει πως η σημερινή Ε.Ε. μετεξελίσσεται σε μια αυτοκρατορία που στηρίζεται στις χρηματοπιστωτικές αγορές, στην κεντρική γραφειοκρατία των Βρυξελλών και στη Γερμανία, η οποία παίζει ηγεμονικό ρόλο. Όσον αφορά τις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα, επιχειρείται μια ανάλυση της εποπτείας κάτω από την οποία η Ελλάδα στενάζει. Ο συγγραφέας ισχυρίζεται ότι όλα λειτουργούν βάσει προγραμματισμένου σχεδίου μετατροπής της χώρας σε αποικία χρέους. Κωνσταντίνος Πούλης Φόρο στους ρακοσυλλέκτες Εκδόσεις: The Ρress Project Σελ.: 174 Πρόκειται για κείμενα που δημοσιεύτηκαν ηλεκτρονικά και παρακολουθούν τις πολιτικές - κοινωνικές εξελίξεις μέσα από πρόσωπα, εκλογές, ιδεολογίες, όπως προέκυψαν από τη βαθιά και μακροχρόνια κρίση χρέους που ταχύτατα μεταλλάχτηκε σε μια σειρά από υπο-κρίσεις θεσμών, δημοκρατίας, νοοτροπίας… Τα κείμενα, είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κανείς με τον τρόπο προσέγγισης του συγγραφέα τους σε διάφορα θέματα, διακρίνονται από μια διάθεση αντικειμενικότητας, ακεραιότητας

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ εκδοσησ Παναγής Δ. Κουτουφάς

ΑΡΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΠΟΝΤΙΚΑ Ξενοφών Μπρουντζάκης

και ανυπόκριτης ειλικρίνειας. Προσπαθούν να μην έχουν δεσμεύσεις από στερεότυπα ή ιδεολογικές αγκυλώσεις. Νίκος Δήμου Μιλώντας με έναν αγανακτισμένο νέο για επαναστάσεις τεχνολογικές και άλλες Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 158 Ο Νίκος Δήμου μέσα από τη συνομιλία του με έναν αγανακτισμένο νέο θέτει ένα πολύ σοβαρό ζητούμενο, που στην Ελλάδα της κομματοκρατίας, της αδιαφάνειας και της διαφθοράς μένει ανεκμετάλλευτο και παροπλισμένο. Το θέμα που θίγει ο γνωστός συγγραφέας είναι η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών στην καθημερινότητά μας ως μια αποτελεσματική, δραστική και άμεση λύση απέναντι σε προβλήματα κακοδαιμονιών που κρατούν δέσμια τη χώρα σε μια θηριώδη γραφειοκρατία. Από τη μια, ένας νέος άνθρωπος με την ορμητικότητα και τη γοητευτική αφέλεια που χαρίζουν τα νιάτα, βρίσκεται αντιμέτωπος με μια πραγματικότητα που τον συντρίβει και δικαίως επαναστατεί, εξεγείρεται και αγανακτεί κατά του συστήματος. Ωστόσο, το σύστημα λαμβάνει περισσότερο υπόψη του τις συγκροτημένες ενέργειες παρά τις συναισθηματικές εξάρσεις. Τάσος Γιαννίτσης Η Ελλάδα στην κρίση Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 276 Πόσο σωστή κι αντικειμενική εικόνα είχαμε για την Ελλάδα της προ κρίσης εποχής; Ποιος νοιαζόταν στα χρόνια της μεταπολίτευσης για την οργάνωση του κράτους και την καταπολέμηση βασικών παθογενειών της πολιτικής - κοινωνικής ζωής; Ποια ήταν η πραγματική εικόνα - εκτίμηση που έτρεφαν οι πολίτες - ψηφοφόροι απέναντι στους πολιτικούς και τις πολιτικές που υπηρετούσαν; Αποκτήσαμε άραγε σαν οργανωμένη κοινωνία ένα πολιτικό όραμα αντάξιο των δυτικών προτύπων; Είναι σαφές ότι η χώρα – όπως αναδείχτηκε από την κρίση – αποφεύγει να παραδεχτεί την αλήθεια εκείνη που την κρατά δέσμια των στρεβλώσεών της, του ατομικού συμφέροντος που θυσιάζει το δημόσιο. Ακόμα και σήμερα, η χώρα μοιάζει να στενάζει ανάμεσα στο – ψεύτικο και ανούσιο για τη διέξοδό της από την κρίση – δίπολο μνημόνιο - αντιμνημόνιο. Η χώρα πρέπει να επαναπροσδιορίσει, σύμφωνα με τα πρότυπα του δυτικού πολιτικού συστήματος, τα πλαίσια του ατομικού και του δημόσιου συμφέροντος.

διορθωση ΚειμΕνων Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου

εμπορικO TMHMA: Μ. Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226

ποντικιart

12/12 -18/12

Παρουσίαση 15/35

www.topontiki.gr

art ΠΟΝΤΙΚΙ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ εκδοσησ Παναγής Δ. Κουτουφάς

ΑΡΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΠΟΝΤΙΚΑ Ξενοφών Μπρουντζάκης

διορθωση ΚειμΕνων Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου

εμπορικO TMHMA: Μ. Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226

16/36 Συνέντευξη

12/12 -18/12

ποντικιart

www.topontiki.gr

Δεν έχουμε άλλο πιο πυκνό τρόπο να εξακριβώσουμε τη «φυσιογνωμία των καιρών» (Μακιαβέλι) έξω από τη λογοτεχνία. Στο τελευταίο σας βιβλίο επιστρατεύσατε και τις δυο σας ιδιότητες, τόσο του πολιτικού με τις εμπειρίες και τις γνώσεις του όσο και του λογοτέχνη που μεταφέρει την πραγματικότητα σαν παραμύθι. Τελικά, με όσα συμβαίνουν στον πραγματικό κόσμο, μήπως τα παραμύθια αντιγράφουν την πραγματικότητα; Το πιο φανταστικό είναι η ίδια η πραγματικότητα. Ωστόσο αν το «παραμύθι», όπως ξέρεις καλύτερα, αντιγράψει την πραγματικότητα, θα κολλήσει στην επίπλαστη επιφάνειά της. Θα τη συλλάβει στην ολότητά της μόνο αν την κομματιάσει στις διαφορετικές διαστάσεις της, ενώ ταυτόχρονα θα δανείζεται το σφρίγος και τη ζωτική της ενέργεια. Η σχέση του «παραμυθιού» με την πραγματικότητα είναι της ίδιας τάξης με αυτήν του πίνακα του Πικάσο «Οι Δεσποινίδες της Αβινιόν», με τις γυναίκες στη βιτρίνα ενός μπουρδέλου της Βαρκελώνης που αναπαριστά.

To δικό μας αντεστραμμένο είδωλο Συνέντευξη του Μίμη Ανδρουλάκη στον Ξενοφώντα Μπρουντζάκη Αξιοποιώντας λογοτεχνικά τις πολιτικές του εμπειρίες, στο τελευταίο του βιβλίο ο Ανδρουλάκης μας χαρίζει μια αληθινή ιστορία κατασκοπίας που αφοπλίζεται πολιτικά από την ασφάλεια της χρονικής απόστασης για να πυροδοτηθεί ως λογοτεχνικό γεγονός!

Μίμης Ανδρουλάκης Ο Κόκκινος Κάβουρας Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 411

Είστε ένα από τα πιο «ανθεκτικά» πρόσωπα της μεταπολίτευσης, που κατάφεραν να βγουν αλώβητα από μια γενικότερη ισοπεδωτική κριτική. Έχετε σκεφτεί ότι στην καλή σας φήμη μπορεί να έπαιξε τον ρόλο της και η ενασχόλησή σας με τη λογοτεχνία; Όσο κι αν σου φανεί παράξενο, ο εσώτερος πυρήνας μου δίνει αναφορά στο πρώτο ξεμύτισμα στα χρόνια της αντιδικτατορικής αντίστασης κι όχι στη μεταπολίτευση. Κι ύστερα ήμουν για μια σειρά λόγων από νωρίς σ’ ένα διανοητικό σταυροδρόμι, σε μια διασταύρωση διαφορετικών κλάδων της σκέψης και της δράσης, εκεί όπου ο άνθρωπος του αγώνα ή της πολιτικής φιλοσοφίας, της οικονομίας και της ιστορίας υποβάλλει κρίσιμα διεγερτικά ερωτήματα στον μυθιστοριογράφο και τον ψυχαναλυτή ή ακόμα και στον μαθηματικό ή τον νευροεπιστήμονα. Στη λογοτεχνία κατέφυγα αναγκαστικά αργότερα, όπως κάποιος μαθαίνει μια ξένη γλώσσα γενικής διαμεσολάβησης στα ανθρώπινα, μιαν εσπεράντο. Ωστόσο βιώνω τραγικά – και σαν προσωπική αποτυχία – τα όρια της λογοτεχνίας και γενικότερα του λόγου στην πραγματικότητα. Θέλετε να πείτε ότι έχουν περιορισμένη επίδραση; Όταν τα πράγματα φαίνεται ότι πάνε καλά, οι άνθρωποι δεν ακούν τις προειδοποιήσεις υψηλού κινδύνου. Και στην άνοδο και στην κάθοδο, στη μέθη και στον πανικό βγαίνει μέσα μας ο άνθρωπος του κοπαδιού. «Παλίρροια τα πράγματα τ’ανθρώπινα» προειδοποιεί ο Σαίξπηρ τον Ιούλιο Καίσαρα κι εγώ τον μελλοντικό πρωθυπουργό στο «Ε, Πρόεδρε!». Πάνω από δέκα χρόνια χτυπούσα τις καμπάνες για την επικείμενη καταστροφή, έγραφα κάθε χρόνο ένα βιβλίο με το ίδιο θέμα σε πολλές παραλλαγές: ηγεσία εν μέσω γενικευμένης κρίσης και επικείμενης χρεοκοπίας. Αυτά τα όρια εννοώ, όχι τα μακροπρόθεσμα που θα είμαστε όλοι νεκροί. Αλλά και τι να κάνουμε;

Στον «Κόκκινο Κάβουρα», παρά τα σκανδαλώδη γεγονότα που διαδραματίζονται – ένα ανώτερο στέλεχος του ΚΚΕ που ήταν διπλός πράκτορας – και θυμίζουν σκηνικό Ψυχρού Πολέμου, ο αφηγητής μοιάζει να επικεντρώνει την προσοχή του και την αγωνία του στη βαθύτερη κατανόηση της πολιτικής λειτουργίας… Πολύ σωστά, αλλά να υπενθυμίσουμε και τα όρια της επίδρασης του σκοτεινού κόσμου των μυστικών υπηρεσιών στην ιστορία. Ο τσάρος φύτεψε αρχιπράκτορες στις μυστικές υπηρεσίες της Αυστροουγγαρίας και της Γερμανίας καθώς και στην ηγεσία των μπολσεβίκων, δίπλα στον Λένιν, αλλά αυτό δεν εμπόδισε την κατάρρευσή του. Το ίδιο και η χούντα των συνταγματαρχών που είχε ευρύ δίχτυ χαφιέδων και πρακτόρων, όπως ο δικός «μας» Α-25, σ’ όλους τους χώρους της δημόσιας ζωής. Όμως «Ο Κόκκινος Κάβουρας» θέλει να πάει πιο βαθιά, πέρα από την πολιτική λειτουργία, στο ψυχαναλυτικό μυστήριο του Διπλού Ανθρώπου και ακόμη πιο μακριά, στη νευροβιολογική και γονιδιακή βάση του καμουφλάζ και της διπλοπροσωπίας στη φύση και την κοινωνία. Διαβάζοντας κανείς το βιβλίο σας με όλες αυτές τις εκ των έσω πληροφορίες νιώθει κάπως αμήχανα, μια και η πολιτική χάνει τελείως την ηθική της θωράκιση και εμφανίζεται με κυνικό προσωπείο. Υπήρχε σχετική πρόθεση εκ μέρους του «προβοκάτορα» Ανδρουλάκη; Ο «προβοκάτορας» αφηγητής εμπίπτει στον Νόμο των Ακούσιων Συνεπειών, στον Νόμο της Αντιστροφής του Νοήματος: το Κακό μετουσιώνεται σε Καλό, ο κυνικός μεταστρέφεται σε μετριοπαθή ηθικολόγο. Θυμήσου ότι ο Σαρτρ αποκάλεσε άγιο Ζενέ, τον καταραμένο συγγραφέα που έφθασε την ελεεινότητα και την προδοσία στα ακρότατα όριά της. Ο δικός μου ήρωας δεν βρήκε μέσα του και στο οικογενειακό περιβάλλον του γερά πατήματα να μετουσιώσει τις προσβολές που κατάπινε στα παιδικά του χρόνια. Είναι ένας προδομένος προδότης. Διερευνώ το πώς μπήκε πολύ νωρίς το «σκουλήκι» στο «άγουρο μήλο». Προσπαθώ να αναδείξω τη θεμελιώδη υπαρξιακή ανισότητα στην αφετηρία της ζωής μας και να ρίξω λίγο φως στη διαλεκτική της προδοσίας. Αλήθεια με συμπάθεια, είναι το κίνητρό μου. Τελικά με τη διαχείριση αυτού του τεράστιου σκανδάλου που περιγράφεται λογοτεχνικά στον «Κόκκινο Κάβουρα» – με ιστορικά στοιχεία – μας επισημαίνετε ότι η πολιτική σκοπιμότητα αγιάζει τα μέσα και ότι οι χαώδεις πολιτικές διαφορές διευθετούνται με βάση το αμοιβαίο πολιτικό συμφέρον; Όταν ο αναγνώστης «χωνέψει» τον «Κόκκινο Κάβουρα» κι αρχίσει να τον «μηρυκάζει», θα αισθανθεί το πέρασμα από την ηθική των απόλυτων σκοπών στην ηθική των ορίων και της ανθρώπινης ευθύνης: υπάρχει ένα όριο που λες «εδώ σταματώ». Σημειώστε την ηθική μετριοπάθεια ιστορικών ηγετών της κομμουνιστικής Αριστεράς, όπως ο Χαρίλαος Φλωράκης, σ’ αυτήν τη σκοτεινή υπόθεση. Άλλωστε ακόμα και ο Α-25 και ο πολιτικός καθοδηγητής της CIA για την Αριστερά στη Νότια Ευρώπη, ο αρχιπράκτορας «Τόνυ» δεν εμφανίζονται σαν ηθικά μηδενικά. Τελικά «Ο Κόκκινος Κάβουρας» θα ήθελα να λειτουργήσει σαν καθρέφτης. Η επαγγελματική διπλοπροσωπία του Α-25 ίσως φανεί το αντεστραμμένο είδωλο της δικής μας καθημερινής, «ήπιας» διπλοπροσωπίας.