02/26 Η εποχή µας
23/01-29/01
ΠΟΝΤΙΚΙart
www.topontiki.gr
– Ελληνικός ή ξένος στίχος στα τραγούδια των νέων συγκροτημάτων; «Είναι λίγο οξύμωρο, ζώντας, επικοινωνώντας και αλληλεπιδρώντας σχεδόν εξολοκλήρου στην ελληνική γλώσσα – μια και ζούμε εδώ! – να προσπαθήσεις να γράψεις ένα τραγούδι με ξένο στίχο, έτσι δεν είναι; Ας τα πάρουμε λίγο από την αρχή: Θα μπορούσα πολύ εύκολα να δικαιολογήσω την επιλογή μου αυτήν ως σύμπλευση με την έκδηλη ξενομανία που διακατέχει την ελληνική κοινωνία στο σύνολό της, μα δεν το κάνω. Εγώ, όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη μουσική, “δελεάστηκα” με τα ξενόγλωσσα και κυρίως αγγλόφωνα τραγούδια, λόγω μουσικής περισσότερο. Συνέχισα έτσι και σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα με ξένο στίχο μέχρι πριν από 5 χρόνια, περίπου, πράγμα το οποίο με επηρέασε άμεσα και στις δικές μου μουσικές δημιουργίες. Η αναπαραγωγή και κατ’ επέκταση ακρόαση αγγλόφωνης μουσικής στην Ελλάδα έχει αυξηθεί ιδιαίτερα. Υπάρχει και το άλλο όμως: Η αγγλική γλώσσα είναι πιο “εύκολη”. Μου φαίνεται πολύ πιο απλό και εύκολο να πω, να γράψω και να εκφράσω οτιδήποτε μέσω ενός τραγουδιού στην αγγλική γλώσσα, απ’ ό,τι στην ελληνική. Μου είναι πολύ πιο εύκολο να αφουγκραστώ και να δεχθώ μια απλοϊκή φράση γραμμένη στα αγγλικά, παρά στη μητρική μου γλώσσα. Ό,τι έχω επιχειρήσει να γράψω στα ελληνικά το έχω πραγματικά πετάξει. Αυτός είναι κι ένας λόγος για τον οποίο θαυμάζω τους ανθρώπους που καταφέρνουν να με αγγίξουν με τους στίχους τους γραμμένους στα ελληνικά»!
Σ ΑΝΤΙΚΡΙΣΤΟΙ ΚΑΘΡΕΦΤΕ
Σ’ ευχαριστώ για το μάθημα, σενιόρ...
ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ
Δημήτρης Σκούρτης,
Λάμπρος Γκόδρας,
dj στο club Alegria
ντράμερ του συγκροτήματος Κρυστάλλινες Σκιές
Το σασπένς ενός πολέµου
του ΜΗΝΑ ΒΙΝΤΙΑΔΗ Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα δημοσιογραφικά ταξίδια μου ήταν το 1995 στη Χιλή. Τότε, στο Σαντιάγκο, σε μια επίσκεψή μου στο Πανεπιστήμιο της πόλης, γνώρισα τον Μιγκέλ Καστίγιο Ντιντιέ. Είχαν περάσει μόνο δυο χρόνια από τότε που είχε αναλάβει τη διεύθυνση του Κέντρου Αρχαίων, Βυζαντινών και Ελληνικών Σπουδών «Φώτιος Μαλλέρος» και ήταν γεμάτος όρεξη να κάνει πράγματα για την Ελλάδα, τη μεγάλη του αγάπη. Κάναμε μια βόλτα στους κήπους του πανεπιστημίου και μιλήσαμε – στα ελληνικά, παρακαλώ – για πολλά πράγματα. Μου είπε για τον δάσκαλό του Μαλλέρο που τον μπόλιασε με την ελληνική ιδέα, για την αγάπη του στη διαχρονική Ελλάδα, για το όνειρό του να φτιάξει στη Χιλή μια μεγάλη βιβλιοθήκη με βιβλία αρχαίων συγγραφέων, αλλά και των μεγάλων ποιητών μας. «Οι Χιλιανοί διψούν για τον Όμηρο αλλά και τον Καζαντζάκη» μου είπε κι εγώ τον κοιτούσα με απορία σκεπτόμενος πόσο υπεραισιόδοξος είναι. Από τότε πέρασαν σχεδόν είκοσι χρόνια. Πάντα παρακολουθούσα, από ενδιαφέρον – και περιέργεια, βεβαίως –, την πρόοδο του ονείρου του. Και πήρα το μεγάλο μάθημά μου! Θέλετε έναν μικρό απολογισμό της θητείας του; Πάνω από 170 μελέτες με ελληνικά θέματα, σχεδόν 50 εργασίες για τη μουσική μας και μια τεράστια βιβλιοθήκη με 10.000 περίπου τόμους για τον ελληνικό πολιτισμό! Αυτή του η δράση τιμήθηκε από την Ελλάδα, τόσο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με Χρυσό Σταυρό όσο και από την Ακαδημία Αθηνών, ελάχιστα μπροστά σ’αυτά που μας έδωσε… Το πιο μεγάλο βραβείο, όμως, ας είναι ένα «ευχαριστώ» που θα του πούμε σφίγγοντάς του το χέρι στις 29 Ιανουαρίου που έρχεται καλεσμένος του Ινστιτούτου «Θερβάντες» να μιλήσει για το βιβλίο του «Φραντσίσκο ντε Μιράντα, Φιλέλληνας, Πρόδρομος και Ήρωας της Λατινοαμερικανικής Ανεξαρτησίας». Τέτοιοι πρεσβευτές είναι εθνικός πλούτος!
AΛΦΡΕΝΤ ΧIΤΣΚΟΚ
LIKE...
«“Από πείσμα και τρέλα θα ζω σε τούτη τη χώρα”… Ένας πασίγνωστος στίχος του Νίκου Πορτοκάλογλου που έχει παρασύρει χιλιάδες κόσμο και τον έχει κάνει να πιστέψει σε αυτό. Ένας από τους λόγους που χρησιμοποιούμε ελληνικό στίχο ως συγκρότημα είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που μας έχουν ακούσει και έχουν έρθει στις συναυλίες μας μιλάνε ελληνικά. Έτσι υπάρχει μία επικοινωνία με μας και το κοινό σε μία γλώσσα που καταλαβαίνουμε όλοι. Όπως είναι ευρέως γνωστό, η ελληνική γλώσσα είναι η πιο πλούσια γλώσσα σε όλο τον κόσμο. Δίνει λοιπόν μια πληθώρα επιλογών σε όποιον τη χειρίζεται για να περιγράψει με ποικίλους τρόπους καταστάσεις, συναισθήματα, εικόνες, σκέψεις. Ζώντας σε μία κοινωνία σε μία περίοδο κρίσης, όχι μόνο οικονομικής, αλλά και κρίσης ηθών και αξιών, θέλουμε να περιγράψουμε αυτά που μας ενοχλούν όλους, που μας απογοητεύουν όλους, που μας στενοχωρούν όλους. Ακούγοντας ο κόσμος στίχους στη γλώσσα που καταλαβαίνει, γίνεται ένας μαζί μας. Κατανοεί τα τραγούδια μας και βλέπει ότι έχουμε τα ίδια προβλήματα, τις ίδιες ανησυχίες, τα ίδια όνειρα για το μέλλον. Η γλώσσα ενός λαού είναι και η δύναμή του. Παίζοντας κομμάτια στα ελληνικά θέλουμε να παρασύρουμε τον κόσμο για να αλλάξουμε όλο αυτό που ζούμε, να πιστέψουμε σε κάτι καλύτερο, να σηκώσουμε το κεφάλι, να ονειρευτούμε».
ΕΝΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ, ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ «Το μίσος είναι μεγάλο φορτίο» φαίνεται να σκέφτηκαν οι Σύμμαχοι μετά την προβολή της ταινίας για τα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου που σόκαρε ακόμη και τον ίδιο τον Άλφρεντ Χίτσκοκ. Το «άγνωστο» ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησε ο μετρ του σασπένς, το 1945, δεν κυκλοφόρησε ποτέ στην αγορά, προβλήθηκε ελλιπές στο Φεστιβάλ του Βερολίνου το 1984 και πρόκειται να βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες της Βρετανίας μέσα στο 2014. Το να θελήσεις να μεταφέρεις στο σινεμά αυτούσια την εικόνα της τραγωδίας φανερώνει τόλμη, σεβασμό και ψυχή. Δεν υπάρχει χώρος για ανατριχίλες, σασπένς και αλλαγή γωνίας. Το 1945, ο Χίτσκοκ θα πειστεί από τον φίλο του Σίντνεϊ Μπερνστάιν να γυρίσουν ένα ντοκιμαντέρ για τα ναζιστικά στρατόπεδα θανάτου. Στο περιβόητο στρατόπεδο Μπέρκεν - Μπέλσεν, που δημιουργήθηκε από τους Γερμανούς το 1940, κρατούνταν Εβραίοι, αιχμάλωτοι πολέμου, πολιτικοί κρατούμενοι, Ρομά, ομοφυλόφιλοι. Στις 15 Απριλίου του 1945, ο 24χρονος λοχίας τότε Ντικ Γουίλιαμς έλαβε τη διαταγή να ψάξει στα δάση της Βόρειας Γερμανίας και να βρει ένα «άγνωστο» στρατόπεδο. Ο Γουλίαμς δεν πίστευε στα μάτια του όταν μπήκε στο Μπέρκεν - Μπέλσεν. Πίσω από το συρΚωστούλα Τωμαδάκη ματόπλεγμα που ξεπερνούσε σε ύψος τα τέσσερα μέτρα, το θέαμα ήταν ανατριχιαστικό. Οι καμεραμέν του βρετανικού στρατού κινηματογράφησαν καρέ - καρέ τις αγριότητες της ναζιστικής θηριωδίας, τα σκελετωμένα σώματα που ήταν διάσπαρτα παντού, τους ομαδικούς τάφους που σχημάτιζαν πυραμίδες. Λέγεται ότι, όταν ο Χίτσκοκ είδε τα πρώτα πλάνα από το Μπέρκεν - Μπέλσεν, έπαθε σοκ και έκανε μια βδομάδα να ξαναπατήσει στο στούντιο. Η ταινία άργησε να τελειώσει και εν τω μεταξύ οι Σύμμαχοι θεώρησαν ότι η μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Ευρώπης δεν θα διευκολυνόταν αν υπενθύμιζαν στους Γερμανούς την ενοχή τους. Σε αντίθεση με το Άουσβιτς, τίποτε δεν έχει μείνει από το στρατόπεδο του Μπέρκεν - Μπέλσεν. Οι συμμαχικές δυνάμεις κατέστρεψαν τα πάντα και έθαψαν σε ομαδικούς τάφους πάνω από 10 χιλιάδες πτώματα, για να αποτρέψουν την εξάπλωση των επιδημιών. Οι πέντε από τις έξι μπομπίνες της ταινίας παραδόθηκαν στο Αυτοκρατορικό Πολεμικό Μουσείο. Ο Χίτσκοκ δεν μίλησε ποτέ για το «άγνωστο» ντοκιμαντέρ. Το 1984, ένας Αμερικανός ερευνητής θα ανακαλύψει την ξεχασμένη ταινία σε ένα σκουριασμένο κουτί. Μια ιστορία από την Κόλαση που στοίχειωνε τις νύχτες του Χίτσκοκ.
στην ανάρτηση του συγγραφέα Γκασμέντ Καπλάνι
Είκοσι δύο χρόνια πριν πέρασα τα ελληνοαλβανικά σύνορα, 22 χρόνια πριν ήμουν ένα από τα παιδιά που βλέπετε στις φωτογραφίες των εφημερίδων. Δεν ήξερα ούτε μια λέξη στα ελληνικά. Στην τσέπη του σκισμένου μπουφάν μου (σκίστηκε στα συρματοπλέγματα των συνόρων) είχα μόνο μια παλιά μέθοδο εκμάθησης της αγγλικής γλώσσας. Μέσα στη διψασμένη και αφελή μου φαντασία είχα αποφασίσει ότι θα κάτσω μόνο 22 μέρες στην Ελλάδα και μετά θα συνεχίσω το ταξίδι μου για
αλλού. Ευτυχώς, η ζωή είναι απρόβλεπτη. Σπάνια υπακούει σε προσχέδια, μας συναρπάζει και μας αποπλανά, όπως η Κίρκη τον Οδυσσέα. Το ταξίδι, τώρα, συνεχίζεται σε άλλες θάλασσες, σε άλλες γλώσσες, σώζοντας και κουβαλώντας μαζί ό,τι καλύτερο βρήκα, έδωσα και μου δόθηκε στον πηγαιμό... (Συγκινητικό κείμενο από τον αλβανικής καταγωγής συγγραφέα και δημοσιογράφο, του οποίου μεταφράστηκαν και στα γαλλικά…)
04/28 Συνέντευξη
23/01 - 29/01
ποντικιart
www.topontiki.gr
ΑΝΤΖΕΛΑ ΜΠΡΟΥΣΚΟΥ
Το άγχος του συνθέτη Σάκη Τσιλίκη ήταν να μην ακουστεί πομπώδης στη συνέντευξή μας, συγκριτικά με το ήθος που διατηρεί εδώ και σαράντα χρόνια στο καλλιτεχνικό στερέωμα. Πόσοι Έλληνες συνθέτες, ωστόσο, καταφέρνουν να προσελκύσουν πλέον το διεθνές ενδιαφέρον; Ο δημιουργός του «Τσάρλι Τσάπλιν» της Γιουροβίζιον, δραστήριος και πολυπράγμων, αλλά και «αθόρυβος» την ίδια στιγμή, αυτός που σημειώνει στο βιογραφικό του ότι στέκεται στο πλευρό των νέων «από ιδεολογία», επιστρέφει με το «Ταξίδι του Οδυσσέα» και απασχολεί την Disney!
«H Σάρα Κέιν και η συμμετρία της τραγωδίας» Χρήστος Παρίδης
Είκοσι χρόνια κλείνει φέτος το «Θέατρο Δωματίου» της Άντζελας Μπρούσκου. Είκοσι χρόνια έρευνας, πειραματισμού, δημιουργικότητας. Με το «4.48 Ψύχωση» της Σάρα Κέιν, μία σπαραχτική - προσωπική κατάθεση για την κατάθλιψη. Ένα έργο θυμού, απελπισίας αλλά και μεγάλου σαρκασμού. Το «4.48 Ψύχωση» γράφτηκε λίγο πριν η Κέιν αυτοκτονήσει και δεν το είδε καν επί σκηνής. Είναι το αποχαιρετιστήριο μήνυμα ενός αυτόχειρα; Η ίδια λέει ότι το έγραψε χωρίς καμία υποχρέωση απέναντι σε ένα κοινό ή σε κριτικούς, αλλά για προσωπική της ευχαρίστηση. Ότι θα μπορούσε να είναι η ίδια θεατής του έργου της. Και παρόλο που σίγουρα βιώνει δυσκολίες από την αρρώστια της, το έργο έχει τρομερή διαύγεια, δομή, χιούμορ και ποίηση. Οπότε δεν είμαι σίγουρη αν το βίωνε ως αποχαιρετιστήριο έργο της. Η δημιουργία είναι ζωή κι όταν κάποιος δημιουργεί δεν αφήνει τέτοια μηνύματα. Όταν κάποιος είναι ψυχικά άρρωστος δεν παράγει έργο, γιατί αυτό του δίνει δύναμη. Οι άλλοι το εκλαμβάνουν έτσι επειδή ήταν το τελευταίο της. Αν το γράψιμο ήταν το οξυγόνο της, μια «σωστική λέμβος» μέσα στη φρίκη; Καταρχήν ήταν μια αξιόλογη συγγραφέας και πολύ δημιουργική. Έγραφε παρόλη την κατάθλιψή της. Αλλά νομίζω ότι αυτό που ισχύει για όλους τους ανθρώπους είναι ότι η τέχνη και η δημιουργία μπορεί να μας βγάλει από την κατάθλιψη. Κι εγώ παθαίνω κατάθλιψη με όσα συμβαίνουν γύρω μας, αλλά όταν φτιάχνω κάτι, έχω μεγάλη χαρά. Η δημιουργία είναι ένας χώρος αναζωογόνησης. Ξεχνάς το εχθρικό περιβάλλον, υπάρχεις. Έχετε ασχοληθεί άλλη φορά με έργο της Καραπάνου που αφορούσε την ψυχική υγεία. Μ’ενδιαφέρει ο τρόπος που μπορεί να προσεγγίσει το θέμα ένας συγγραφέας, γιατί τα έργα περνάνε από ένα φίλτρο. Η Καραπάνου όταν έγραψε για τη διπολική μανιοκατάθλιψη είχε χιούμορ, περνούσε καλά μέσα σ’ αυτό. Ήταν λίγο σαν την Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων που δοκιμάζει πειρασμούς και συναντιέται με ανθρώπους, με έναν τρόπο σαν να έχει πάρει ναρκωτικά. Ήταν ενδιαφέρον θεατρικά, γιατί μία ωμή αντιμετώπιση και προσέγγιση αυτού του θέματος δεν νομίζω ότι ενδιαφέρει κανέναν, κι ο κόσμος τρομάζει με αυτή την άβυσσο. Είναι σαν να επισκέπτεσαι ψυχιατρείο όπου αυτά που θα δεις θα σε σοκάρουν και θα σε τραυματίσουν, γιατί δεν έχεις άμυνα απέναντι σ’αυτά τα πράγματα. Στο θέατρο χρειάζεται μία μεταφορά ώστε να το δεχτεί και να το διαχειριστεί κανείς χωρίς να τον τρομάξει. Όσο περνάνε τα χρόνια η Σάρα Κέιν αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο; Αυτό που κυρίως αναγνωρίζεται είναι η γραφή της. Έδωσε έναν καλλιτεχνικό αγώνα να κατακτήσει τη γλώσσα. Είναι συνέχεια της παράδοσης του Τζόις, του Έλιοτ, της Γουλφ. Γι’αυτό καταξιώνεται πια ως μία κλασική συγγραφέας. Επίσης, καταργώντας μία γραμμική σχέση με το κείμενο, προχώρησε πάρα πολύ το θέατρο τόσο ως γραφή όσο και σαν τρόπο αναπαράστασης. Αυτό έχει μεγάλο ενδιαφέρον σκηνοθετικά αλλά και για τους ηθοποιούς που θα χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία τους, τα μέσα
με τα οποία θα αντιμετωπίσουν τα κείμενά της. Χωρίς χαρακτήρες, χωρίς σκηνικές οδηγίες, στοιχεία που μας πηγαίνουν στην αρχή του θεάτρου, που είναι η τραγωδία. Η Σάρα Κέιν έχει την απόλυτη πύκνωση, οικονομία και συμμετρία της τραγωδίας. Θα λέγαμε ότι είναι μία συγγραφέας οικουμενική; Έχει ένα έργο μεγάλο κι ανοιχτό που αφορά τον Άνθρωπο. Αναγνωρίζεται σαν ένα γεγονός που αφορά την ύπαρξη, όπως είναι τα έργα του Μπέκετ. Στα έργα της Σάρα Κέιν συναντιούνται η θνητότητα, η αγωνία μας για την ύπαρξη, η περιπέτεια του πολιτισμού, η αποτυχία μας. Δέστε αυτά που συμβαίνουν αυτή τη στιγμή στη Συρία. Αυτό το παιδάκι που είδαμε στο Διαδίκτυο που λίγο πριν πεθάνει λέει «θα τα πω όλα στον Θεό», δηλαδή σε έναν άλλο πατέρα. Είναι συγκλονιστικό. Είχε την ανάγκη για μια δικαιοσύνη, να τιμωρήσει αυτούς τους ανθρώπους για το κακό που συμβαίνει στη Γη. Αυτό αφορά όλους, κι αυτός είναι ο θυμός της Σάρα Κέιν. Το μόνο που μπορεί να κάνει κανείς μετά, είναι να γίνει ποιητής ή να αυτοκτονήσει. Δεν είναι παρακινδυνευμένο να το πούμε αυτό; Το γεγονός ότι παρατηρούνται τόσες αυτοκτονίες τελευταία, δείχνει πόσο μας αρρωσταίνει η κατάσταση και δεν μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε. Αυτό συμβαίνει όταν χάσεις το νόημα της επιβίωσης. Ο άνθρωπος έχει τεράστια δύναμη επιβίωσης, αλλά αν χάσει το νόημα, παραιτείται. Πολεμάς για μια πατρίδα για την οποία όντως αξίζει να χάσεις τη ζωή σου, αλλά αν ο λόγος δεν υπάρχει ή πρέπει να πολεμήσεις για τα οικονομικά συμφέροντα κάποιων, θα παραιτηθείς από τον λόγο. Δεν σε ενδιαφέρει να χάσεις τη ζωή σου. Τότε για μερικούς μπορεί να είναι πολύ σωστό να αυτοκτονήσουν, ένα δικαίωμα, όσο τραγικό κι αν φαίνεται για τους έξω. Οι οποίοι μπορεί να το αισθανθούν ότι εγκαταλείπεις και να χάσουν κι εκείνοι τον λόγο, και το πρόβλημα αυξάνεται... Αγγίζει το θέατρο η συντηρητικοποίηση που παρατηρείται στην ελληνική κοινωνία; Όσο εξακολουθούν να κατευθύνουν τους νέους, μέσα από θεσμούς και σχολές, άνθρωποι που θα έπρεπε να είχαν πάρει σύνταξη, υπερσυντηρητικοί που πολεμούν οτιδήποτε νέο, φρέσκο, διαφορετικό, ναι. Γιατί το θέατρο θέλει φως, έρευνα, επιστήμη, γνώση και πνεύμα. Εδώ ακόμα κυβερνάει το θρησκευτικό κράτος. Σαν να αποφασίζει η Εκκλησία πώς θα ανεβάσουμε τραγωδία. Η τραγωδία όμως είναι θέατρο και η Εκκλησία και το θέατρο δεν τα πήγαιναν ποτέ καλά. Πρέπει να παύσουμε να μιλάμε στο θέατρο με θρησκευτικούς όρους.
INFO
BIOS Basement, Πειραιώς 84. Μέχρι 9 Φεβρουαρίου, Πέμπτη με Κυριακή 21:00. Σκηνοθεσία - μετάφραση - κάμερα - σχεδιασμός χώρου: Άντζελα Μπρούσκου. Συμμετέχουν: Άντζελα Μπρούσκου, Παρθενόπη Μπουζούρη, Γιούλα Μπούνταλη, Κωνσταντίνα Αγγελοπούλου και η μουσικός Nalyssa Green
ΣΑΚΗΣ ΤΣΙΛΙΚΗΣ
Ο Τομ Ενώ έχετε καταθέσει σημαντικό έργο, παραμένετε συνειδητά αυτό που λέμε «εκτός κυκλώματος». Ποιοι είναι ακριβώς οι λόγοι; Εγώ είχα πάντα μια ιδεολογία, η οποία δεν με πρόδωσε μέχρι σήμερα, να είμαι δηλαδή μέσα σ’όλα τα γεγονότα, αλλά πίσω από τις κάμερες. Μ’ αρέσει η έκφραση που χρησιμοποιείτε, δεδομένου του ότι πέραν της μουσικής ασχοληθήκατε και με τη δημοσιογραφία. Δεν θα πω ότι ήμουν άνθρωπος της δημοσιογραφίας, αλλά ασχολήθηκα με το μέσο. Πέρασα από το «Διπλό Τηλέραμα» και από το «01» του Τσαγκαρουσιάνου. Ακόμη κι εκεί, όμως, παρέμενα εκτός. Ήθελα, εάν θα έγραφαν κάτι για μένα, να ήταν στην Επίδαυρο ή το πολύ - πολύ στο Ηρώδειο. Στάση ζωής, λοιπόν. Ακριβώς! Με το ένα πόδι στο σύστημα και με τ’άλλο απ’έξω. Οι εταιρείες τότε ήθελαν τα δικά τους. Τους έλεγα: «Έχω τον Δημήτρη Ψαριανό». «Αυτός μεγάλωσε» μου απαντούσαν «κι εμείς ασχολούμαστε με τους πιτσιρικάδες». Κι όταν τους πήγαινα κάποιον νέο, μου λέγανε: «Μα, εμείς έχουμε τον Μπιθικώτση» κ.λπ. Πού να τους πιάσεις; Πουθενά! Ωστόσο η μεγάλη σας αγάπη ήταν και είναι το θέατρο. Ναι, γιατί εκεί εξυπηρετώ το κείμενο και το ιδεολόγημα του σκηνοθέτη. Δεν μπαίνει ο παραγωγός στη μέση να θέλει το «σουξέ». Άλλο να υπηρετείς, εν ολίγοις, τον Λόρκα ή τον Σαίξπηρ και άλλο τον παραγωγό. Άρα να υποθέσω ότι θεωρείτε υποδεέστερη την ενασχόλησή σας με το δισκογραφικό σύστημα. Σαφώς, όταν αυτοί ενδιαφέρονταν για καλλιτέχνες που πουλούσαν εκατοντάδες χιλιάδες και όχι για εμάς που κάναμε κάτι διαφορετικό. Η πορεία σας στη μουσική να υποθέσω ότι ξεκινά από τα παιδικά σας χρόνια; Εντελώς. Στα 15 μου, στην Αλεξανδρούπολη, είχαμε φτιάξει συ-
23/01 - 29/01
ποντικιart
Μουσική 05/29
www.topontiki.gr
1972 Όταν, νεαρός, παίζω για πρώτη φορά στη ζωή μου μουσική στη σκηνή του ΚΘΒΕ στο έργο του Τσέχωφ «Θείος Βάνιας» σε σκηνοθεσία Κυριαζή Χαρατσάρη, με πρωταγωνιστή τον Θάνο Κωτσόπουλο.
Την ίδια χρονιά Στο Φεστιβάλ Διεθνούς Κινηματογράφου, στη Θεσσαλονίκη, με πρόεδρο τον Μάνο Χατζιδάκι, όταν παίξαμε μπροστά του δύο τραγούδια απ’τον «Μεγάλο Ερωτικό», μια εβδομάδα μετά την κυκλοφορία του έργου.
1978 1978
Παρίσι, «Palais de Congrés», Eurovision, με το τραγούδι μου «Τσάρλι Τσάπλιν»... όταν οι παρουσιαστές λένε «Grèce» και τα ονόματά μας, Σάκης Τσιλίκης (συνθέτης), Γιάννης Ξανθούλης (στιχουργός), σωριάζομαι κάτω χάνοντας τις αισθήσεις μου...
2013 Τιμή και περηφάνια για το βραβείο καλύτερης μουσικής που πήρα στο London Greek Film Festival για την ταινία «Έλληνες σε αβέβαιη πτήση».
Τον Σεπτέμβρη oδυσσεασ και πηνελοπη
Χανκς ακούει «Οδυσσέα» γκρότημα κι επειδή πιάναμε τουρκικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, ξέραμε πρώτοι απ’όλους στην Ελλάδα το «Satisfaction» των Rolling Stones και το «Help» των Beatles. Δυστυχώς ο σταθμός της Κωνσταντινούπολης ήταν σε σύνδεση με Λονδίνο έξι μήνες νωρίτερα ακόμη κι απ’τον Μαστοράκη στην Αθήνα. Μέχρι να πάω σχολείο το πρωί έβγαζα στην κιθάρα τα ακόρντα και τους στίχους των τραγουδιών των Beatles!
Αντώνης Μποσκοΐτης
και του λέω: «Δάσκαλε, ξεκίνησα να μελοποιώ την“Οδύσσεια”». «Καλά» μου λέει πολύ σκωπτικά και σοφά «δεν σε έχει προβληματίσει το γεγονός πως κανείς δεν καταπιάστηκε με το θέμα τόσες χιλιάδες χρόνια;» (γέλια). Έκτοτε μου κόπηκαν τα πόδια, αλλά μια και όντως το ’χα ξεκινήσει, όλο έλεγα ότι θα το τελειώσω κάποια στιγμή το εγχείρημα.
Ας πάμε στο σήμερα. Γνωρίζω ότι έχουν επεκταθεί και στον κινηματογράφο οι δραστηριότητές σας. Με τον σκηνοθέτη Χρήστο Προσύλη, υπεύθυνο του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Λονδίνου, ολοκληρώσαμε μία ταινία με τίτλο «Ποδηλάτης του ονείρου». Όχι τόσο για μένα, όσο για τον κόσμο του θεάτρου που με περιβάλλει όλα αυτά τα χρόνια. Μιλάμε για ταινία - ντοκιμαντέρ.
Τι είναι αυτό που αναζωπυρώνει κατά καιρούς το ενδιαφέρον των ξένων για την ελληνική μυθολογία; Χωρίς να μιλάω σαν Ελληνομαλάκας, έχουμε έναν τεράστιο πλούτο και δεν ξέρουμε πώς να τον αξιοποιήσουμε. Ευτυχώς το πήραν χαμπάρι οι Αμερικανοί και λίγο με το «Troy», λίγο με τους «300 Spartans», όλο και κάτι γίνεται. Μεσ’στο κλίμα αυτό ενδιαφέρθηκαν και για τη δική μας δουλειά.
Το να ασχολείστε μουσικά τώρα με την «Οδύσσεια» τ ου Ομήρου δεν είναι και ένα μεγάλο ρίσκο; Θα σας μεταφέρω μια εικόνα αρκετών χρόνων πίσω: Είμαι με τον Κώστα Κλάβα, τον περίφημο ενορχηστρωτή και συνθέτη,
Σας εύχομαι κάθε επιτυχία και γρήγορα να επιτύχουν όλα τα σχέδιά σας. Σας ευχαριστώ. Άλλωστε ποτέ δεν πρέπει να πετσοκόβουμε τα όνειρά μας.
Το 1978 όμως ήρθε η Eurovision και το «Τσάρλι Τσάπλιν» με την Τάνια Τσανακλίδου. Αυτό ήταν το μεγάλο μου άνοιγμα, αν υπολογίσεις ότι την επόμενη χρονιά επιλέχθηκε τραγούδι μου μέσα σε οχτακόσια συνολικά, από τα ίδια τα παιδιά, για τη UNICEF.
Στιγμεσ
α νθρωπ
Το εντυπωσιακό είναι που κάνατε μεγάλες επιτυχίες με τον παιδικό σας φίλο, τον συγγραφέα Γιάννη Ξανθούλη. Χαρακτηριστικά, θυμάμαι εμένα τριών ετών και τον Γιάννη τεσσάρων, να είμαστε στο υπόγειο του σπιτιού μου, όπου εκείνος έπαιζε Καραγκιόζη, μίλαγε, και τον συνόδευα με φυσαρμόνικα. Σαν να προσδιορίζαμε από τότε τι θα επακολουθούσε.
Να που το τελειώσατε όμως σε μία άλλη μορφή, το κείμενο δηλαδή της Τούλας Καρώνη. Η Τούλα Καρώνη έγραψε το «Ταξίδι με τον Οδυσσέα», ένα βιβλίο για το ομηρικό ταξίδι του Οδυσσέα, κι εγώ, μελοποιώντας τα λόγια της, κινήθηκα μουσικά σε δυτικούς δρόμους. «Εντεχνο-ρόκ» θα χαρακτήριζα τη δουλειά. Τραγουδούν ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου και δύο νέα παιδιά, ο Λούλατζης και ο Νινιός. Μια «εντεχνο-ρόκ» δουλειά, όμως, η οποία έκανε ήδη το άνοιγμά της στο εξωτερικό. Παραγωγός μας είναι ο Μίλτος Καρατζάς, ο οποίος εκπροσωπεί την εταιρεία Disney στην Ελλάδα. Μας έφερε σε επαφή με την Disney με σκοπό το έργο αυτό να γίνει ταινία κινουμένων σχεδίων. Ένα δεύτερο άνοιγμα, όμως, έχει γίνει και στην Αμερική. Με τον Χρήστο Προσύλη ετοιμάζουμε ακόμη μία ταινία βασισμένη στο «Ταξίδι με τον Οδυσσέα», στην οποία ο Οδυσσέας θα κινείται στη σύγχρονη Αθήνα. Μέσω του ηθοποιού - πρωταγωνιστή της ταινίας, που ακόμη δεν μπορώ να αποκαλύψω το όνομά του, η δουλειά μας έφτασε στα χέρια του γνωστού φιλέλληνα Τομ Χανκς. Γενικά, υπάρχουν πολλά σχέδια, αν και δεν θέλω να λέω μεγαλοστομίες.
Ποιο ήταν το πρώτο δικό σας τραγούδι; Το «Παλιέ μου φίλε απ’το στρατό», που πήγε και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και βραβεύθηκε. Επειδή ήταν ουσιαστικά μια καταγγελία ενάντια στη χούντα, ήθελα να το πει ο Καλογιάννης. Τελικά το είπε ο Δάκης. Εξαιρετικός και αγαπημένος ο Δάκης!
Της ίδιας χρονιάς, όταν έπαιξα στο Ηρώδειο τρία τραγούδια από το «Πρωινό Άστρο» του Γιάννη Ρίτσου σε μουσική δική μου, με τον Βασίλη Γισδάκη, και τρία τραγούδια από τον «Μεγάλο Ερωτικό» με τον Δημήτρη Ψαριανό. Στιγμές από όνειρο που σε κάνουν να νιώθεις σαν ποδηλάτης του ονείρου...
οι
β. παπακωνσταντινου - δ. ντελησ - σακησ τσιλικησ
ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ Μια εβδομάδα ζήσαμε στην Ιθάκη για το Φεστιβάλ Θεάτρου... Με σημάδεψε ο τρόπος της σκέψης του και η γενναιοδωρία του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΤΑΜΙΤΗΣ Στα 30 και πλέον χρόνια της συνεργασίας μας, έμαθα θέατρο, ποίηση και στάση ζωής.
ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ Αξεπέραστο το έργο του. Τυχερός που βρέθηκα 2-3 φορές δίπλα του.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΕΓΓΟΣ Η πραγματική έννοια της λέξης «Άνθρωπος», δεν μπορώ να περιγράψω το μέγεθος.
ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΕΣΗΜΕΡΗΣ Κινητή βιβλιοθήκη, επιστημονική κατάρτιση, ψυχολόγος, επαναστάτης, συνεργάτης, φίλος, «αθώος μες στους αιώνες».
06/30 Το θέμα
23/01 - 29/01
ποντικιart
www.topontiki.gr
Στη νουάρ Αθήνα του Γιάννη Μαρή Γιατί εξακολουθεί και επανεκδίδεται με τόση επιτυχία ο Γιάννης Μαρής; Τι είναι αυτό που γοητεύει τους σημερινούς αναγνώστες και βυθίζονται στα «αθηναϊκά αναγνώσματά του»; Εκβιαστές, αρχαιοκάπηλοι, προθεσμίες, χρήμα... Μέσα στις γιορτές ο πολυγραφότατος Γιάννης Μαρής μάς βύθισε στον «ίλιγγο» της ανάγνωσης. Έχουν προηγηθεί τρεις επανεκδόσεις και η ενδιαφέρουσα μονογραφία του Γιώργου Λεονταρίτη για τον «πατέρα» του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος. Δημοσιεύματα, εκδόσεις, ημερίδες αποδεικνύουν ότι το κοινό αναζητά με πάθος τα βιβλία του. Ο Μαρής εξακολουθεί να γοητεύει και ο αστυνόμος Μπέκας να διασχίζει τους νυχτερινούς δρόμους της Αθήνας. «Πήγε ως την Ομόνοια με τα πόδια. Απ’την Αιόλου είδε τη φωτισμένη Ακρόπολη. Έμοιαζε μ’ένα λαμπερό κόσμημα, κρεμασμένο από τον ουρανό. Η κίνηση είχε αραιώσει. Ήταν μια από τις ώρες που η Αθήνα του άρεσε πιο πολύ, ίσως γιατί αυτές τις ώρες τις είχε συνηθίσει, σκεπτόταν ο συγκρατημένος, τίμιος, αστυνόμος Μπέκας, ένας“νυσταλέος γάτος”που δεν είχε διαβάσει ποίηση αλλά τον Βάρναλη τον είχε ακουστά». Ευκατάστατοι κύριοι με σκοτεινό παρελθόν, φιλόδοξες θεατρίνες, άπονοι εκβιαστές και συνηθισμένοι μεροκαματιάρηδες θα συναντηθούν στους δρόμους της πρωτεύουσας συνθέτοντας τον μοναδικό κόσμο του Μαρή. Ένα ταξί που ανεβαίνει τη Σταδίου, ο καστανάς στα Χαυτεία, ο άδειος θάλαμος τηλεφώνου στην πλατεία Συντάγματος, το μυστικό ραντεβού στο άγαλμα του Κολοκοτρώνη… οι μικρές λεπτομέρειες που γίνονται οι πυξίδες της μνήμης. Είναι η εποχή που το κάπνισμα επιτρέπεται, οι πρεμιέρες των θεάτρων είναι κοσμικό γεγονός, η Μύκονος γίνεται αγαπημένος προορισμός και τα εγκλήματα φιλοξενούνται στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων.
Το ραντεβού με τον αστυνόμο Μπέκα Με την εγχώρια παραγωγή σχεδόν ανύπαρκτη, η εμφάνιση του Γιάννη Μαρή, το καλοκαίρι του ’53, κάνει πάταγο. Στη μετεμφυλιακή Ελλάδα οι εφημερίδες και τα περιοδικά δημοσίευαν αστυνομικές ιστορίες σε συνέχειες με σκοπό την ψυχαγωγία των αναγνωστών τους. Συνεργάτης συντηρητικών εφημερίδων, αλλά με σοσιαλιστική συνείδηση, «ο Γιάννης Μαρής έγραφε αστυνομικά μυθιστορήματα χωρίς να αναφέρει ούτε καν έναν υπαινιγμό για τα πολιτικά δεδομένα της εποχής» γράφει η Αθηνά Κακούρη στον πρόλογο του βιβλίου «Η επιστροφή του Αστυνόμου Μπέκα»( Καστανιώτης). Ο Γιάννης Μαρής χρησιμοποιούσε την αστυνομική πλοκή ως πρόσχημα. Αυτό που κυρίως τον ενδιέφερε ήταν οι ζωντανοί χαρακτήρες, οι αληθοφανείς σχέσεις και η ατμόσφαιρα, το
περιβάλλον της ιστορίας του, που συνήθως διαδραματιζόταν στην Αθήνα. Στο ασκημένο μάτι του χρεώνεται η γλαφυρή αναπαράσταση της ατμόσφαιρας. Στήνει τις ιστορίες του στις παρυφές ενός κόσμου που προσπαθούσε να επουλώσει τις πληγές που άφησε ο Εμφύλιος και να ξαναφτιάξει τη ζωή του. Κατά τον συγγραφέα Αντρέα Αποστολίδη, στα βιβλία του Μαρή δεν υπάρχει πολιτικό έγκλημα, δικαστική πλάνη, διαφθορά της αστυνομίας, σύγκρουση μεγάλων συμφερόντων ή κρατική διαφθορά. Αυτό που κυριαρχεί στις ιστορίες του είναι η μοιραία «πολυτελής» γυναίκα, οι ξεπεσμένοι αριστοκράτες, οι άπιστοι σύζυγοι, τα «σεσημασμένα καθάρματα» και οι αξιοπρεπείς κύριοι υπεράνω υποψίας. Οι ζωντανές περιγραφές μιας πόλης που αλλάζει και οι αληθοφανείς χαρακτήρες που πνίγονται στα πάθη τους γοητεύουν το αδηφάγο κοινό. Τα μυθιστορήματα του Μαρή γνωρίζουν τεράστια επιτυχία και μεταφέρονται με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη. Την ίδια εποχή κάτι συμβαίνει στον ελληνικό κινηματογράφο. Ο Νίκος Κούνδουρος στην αριστουργηματική «Μαγική Πόλη» (1954), θα μας φανερώσει την Αθήνα των προσφυγικών χαμόσπιτων και της φτωχολογιάς.
Κωστούλα Τωμαδάκη
λο, όπου υπηρετούσε ο δικαστικός πατέρας του. Έζησε τα παιδικά του χρόνια στη Λαμία και πέρασε μερικά ανέμελα χρόνια ως φοιτητής της Νομικής στη Θεσσαλονίκη προτού ενταχτεί στο ΕΑΜ και βγει στο βουνό. Το 1945 άρχισε να εργάζεται ως κριτικός κινηματογράφου και αρχισυντάκτης στην εφημερίδα «Μάχη», όργανο της Ένωσης της Λαϊκής Δημοκρατίας. Το αποκαλυπτικό άρθρο της εφημερίδας για το κολαστήριο της Μακρονήσου είχε ως αποτέλεσμα να διωχθεί και να κλειστεί στις φυλακές των Βούρλων. Αποφυλακίζεται χάρη στην παρέμβαση της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και από το 1953 εργάζεται στις εφημερίδες «Απογευματινή» και «Ακρόπολις». Στο περιθώριο της δημοσιογραφικής του δουλειάς, ο Γιάννης Μαρής κατάφερε να γράψει γύρω στα πενήντα αστυνομικά, πάνω από είκοσι σενάρια για ταινίες, δύο θεατρικά, ιστορικά μυθιστορήματα και διασκευές κλασικών μυθιστορημάτων. «Πατέρας» του αστυνομικού ελληνικού μυθιστορήματος, δημιουργός ολόκληρης σχολής συγγραφέων, ο Γιάννης Μαρής ήταν κυρίως ένας ακάματος διανοούμενος παλιάς κοπής που διέθετε το «χάρισμα του προφορικού λόγου».
Ήρωες διαχρονικοί
Τα αθηναϊκά μυθιστορήματα…
Γιατί εξακολουθεί και επανεκδίδεται με τόση επιτυχία ο Γιάννης Μαρής; Τι είναι αυτό που γοητεύει τους σημερινούς αναγνώστες και βυθίζονται στα «αθηναϊκά αναγνώσματά του»; Μήπως η έμφυτη αισιοδοξία του, η αφέλεια των χαρακτήρων ή η μαεστρία του να μας μεταδίδει το άρωμα μιας άλλης εποχής, την εικόνα της μεταπολεμικής νουάρ Αθήνας; «Θα μπορούσα να ερωτευτώ ακόμη και τον δολοφόνο» γράφει η ανάρτηση μιας αναγνώστριας στο Facebook, αποδεικνύοντας ότι οι ήρωες του Μαρή είναι διαχρονικοί. Ίσως, τελικά, η απάντηση στο γιατί εξακολουθεί και γοητεύει ο «κόσμος του Μαρή» βρίσκεται στα λόγια του Ιρλανδού μεταφραστή του, J.H. Harrison: «Ο Μαρής είναι τυπικά Έλληνας. Παίρνει τη ζωή όπως τη βρίσκει, ένα ελκυστικό και γοητευτικό μείγμα, όπου η ευτυχία και η λύπη, η αγάπη και ο πόθος, η ασχήμια και η ομορφιά συμπλέκονται και συνυπάρχουν».
Η συγγραφική δραστηριότητα του Γιάννη Μαρή άρχισε το καλοκαίρι του ’53, όταν δημοσίευσε σε συνέχειες το «Έγκλημα στο Κολωνάκι». Ο Μαρής στο πρώτο του μυθιστόρημα, ένα έγκλημα πάθους, βάζει τους ήρωες να περπατούν στους δρόμους της Αθήνας, του Πειραιά και κάποιων απομακρυσμένων εργατικών συνοικιών. Το «Έγκλημα στα Παρασκήνια», το δεύτερο κατά σειρά μυθιστόρημα του Μαρή, γράφτηκε το 1954, στις συνθήκες της μεταπολεμικής Ελλάδας, και δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην «Απογευματινή» τον χειμώνα του 1954. Περίπου είκοσι χρόνια μετά το «Έγκλημα στο Κολωνάκι» (1953), ο συνταξιούχος αστυνόμος Μπέκας αναλαμβάνει άλλο ένα έγκλημα στην ίδια περιοχή, όταν ένα κλεφτρόνι τού εκμυστηρεύεται ότι είδε μια γυναίκα νεκρή σε ένα διαμέρισμα. Το «Καλοκαίρι του φόβου» επιχειρεί να δείξει τη διαφθορά της αστικής τάξης, τη χαλαρότητα των ηθών, την άνοδο της μικροαστικής τάξης, την κάθοδο της νέας γενιάς, το πού μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος, θα επισημάνει η κριτική της εποχής. Επιχειρώντας την πιο απροκάλυπτη επίθεση στην αστική τάξη, το αιχμηρό και κατάμαυρο αυτό μυθιστόρημα του Γιάννη Μαρή είναι ένας αντικριστός καθρέφτης της Αθήνας του σήμερα.
Ένας ωραίος άνθρωπος Δεν ξεκίνησε τη ζωή του ως συγγραφέας ο Γιάννης Μαρής. Πρώτος ξάδελφος του σοσιαλιστή πολιτικού Ηλία Τσιριμώκου, ο Γιάννης Τσιριμώκος (Μαρής) γεννήθηκε το 1916 στη Σκόπε-
23/01 - 29/01
ποντικιart
Επόμενη στάση: Νέος Κόσμος
07/31
www.topontiki.gr
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΑΓΑΝΑΣ
Το τσιπουράδικο της νέας γενιάς
Μουσικές βραδιές χωρίς μικρόφωνο, νόστιμοι μεζέδες που έρχονται χωρίς καθυστέρηση στο τραπέζι σας και ατμόσφαιρα που εκπέμπει ένα παραδοσιακό feel. Το μεζεδοπωλείο «Τσιπουράκι - Μεζεδάκι» του νεαρού Στέφανου Σαγανά επαναφέρει στο προσκήνιο το παραδοσιακό τσιπουράδικο, δίνοντάς του όμως μια πιο... μοντέρνα γεύση. Τοποθετημένο πάνω στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου στην Κυψέλη, το μαγαζί μάς φέρνει στον νου μιαν άλλη εποχή, παρά το γεγονός πως ο ιδιοκτήτης του μετρά μόλις... 23 χρόνια ζωής. Ο Στέφανος Σαγανάς, ένα νέο παιδί από την Αμφιλοχία, δεν είχε κάποια σχετική επαφή με επιχειρήσεις, μαγαζιά και τα συναφή. Σε ένα σουβλατζίδικο εργαζόταν αρχικά, μαζί με τον αδερφό του. Αλλά είχε μια ιδέα. Η ιδέα αυτή ήταν να δημιουργήσει, τον Απρίλιο του ’13, ένα τσιπουράδικο σε ένα ιστορικό σημείο μιας εξίσου ιστορικής περιοχής. Μαζί με τον αδερφό του, κάτι που σημαίνει πως το μαγαζί είναι... οικογενειακή υπόθεση:«Θέλαμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό, κάτι μοντέρνο σε μια ιστορική περιοχή όπως είναι η Κυψέλη» αναφέρει επί του θέματος ο Στέφανος. Σίγουρα το ντεκόρ παραπέμπει σε μια σύγκρουση εποχών, της σύγχρονης και της παλιάς, γεγονός που δεν αποστρέφει τους νέους από το να μπουν στο τσιπουράδικο, ούτε «ξενίζει» τους μεγαλύτερους σε ηλικία. Μικρά τραπεζάκια και καρεκλίτσες – η παλιά εποχή, που λέγαμε πρίν –, διαλεχτά κρασιά σε δύο ράφια πάνω από το ταμείο και μια... 3D ταπετσαρία με κουζινικά σκεύη και κατσαρολικά. Πώς είπατε; 3D; Να, λοιπόν, η μοντέρνα πινελιά που δίνει ο Στέφανος στο «Τσιπουράκι - Μεζεδάκι» και πρέπει να ομολογήσω πως στην αρχή που τον ρώτησα, νόμιζα πως είχε κρεμάσει στα αλήθεια κατσαρόλες και σκεύη στους τοίχους του: «Μην ανησυχείς, καθώς όλοι την... πατάνε σχεδόν με αυτήν την ταπετσαρία» με διαβεβαίωσε ο Στέφανος και συνεχίζει: «Το χαρακτηριστικό του μαγαζιού για μένα είναι αυτό, τα τηγάνια που βλέπεις στους τοίχους. Επειδή είναι
και σε 3D ανάλυση, ξεγελά τον κόσμο και είναι κάτι σαν πάντρεμα παλιού και καινούργιου». Σχεδόν όλοι οι μεζέδες έχουν ζήτηση, από ποικιλία ψαριών, όπως γαριδάκια, σαρδέλες, γαύρος, καλαμαράκια, μέχρι και κρεατικά - πειρασμούς, όπως μπριζολάκια και πανσέτες. «Όλα είναι φρέσκα και ετοιμάζονται εκείνη τη στιγμή. Είναι δύο πράγματα για τα οποία υπερηφανεύεται το μαγαζί» τονίζει ο Στέφανος, ενώ δεν παρέλειψε να αναφέρει και τις προσιτές τιμές του μαγαζιού, δεδομένου πως η χώρα περνάει... κρίση. Τέσσερα άτομα μπορούν να απολαύσουν τα εδέσματα του μαγαζιού μέχρι και με 14 ευρώ, ενώ και ένα άτομο μόνο του τρώει σαν... πασάς και με 12 ευρώ.
Μουσικές βραδιές Φυσικά, ένα από τα δυνατά χαρτιά του τσιπουράδικου αποτελούν αναμφίβολα οι μουσικές βραδιές, τις οποίες ο Στέφανος υλοποίησε από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε το μαγαζί. Πέντε μέρες της εβδομάδας (Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή) ο κόσμος απολαμβάνει το τσίπουρο και τον μεζέ του παρέα με ζωντανή ελληνική μουσική, κυρίως έντεχνα, ρεμπέτικα και ελαφρολαϊκά κομμάτια. Οι καλλιτέχνες που φιλοξενούνται στον χώρο είναι συνήθως νέοι, ορεξάτοι και ανερχόμενοι, όπως η Ελεάνα Φινοκαλιώτη που μαζί με τον κιθαρίστα Α. Δεσποτάκη εμφανίζονται την τελευταία μέρα της εβδομάδας. Το ότι δεν υπάρχει μικρόφωνο δεν φοβίζει κανένα καθώς, σύμφωνα με τον Στέφανο, «φτιάχνει παραδοσιακή, παρεΐστικη ατμόσφαιρα και κάνει πιο κεφάτο τον κόσμο Αν σας βγάλει ο δρόμος στην πλατεία Αγίου Γεωργίου, κάντε μια στάση στο «Τσιπουράκι - Μεζεδάκι». Θα εντυπωσιαστείτε με τη 3D ταπετσαρία, θα φάτε ολόφρεσκους μεζέδες και μπορεί να σας έρθει και να χορέψετε ακούγοντας ένα νέο παιδί να τραγουδά δέκα μέτρα μπροστά σας. Ο Στέφανος Σαγανάς ξέρει τον τρόπο να τιμά την παράδοση...
Sbaraquack
Ο Σούπερμαν είναι πάπια! Φοράνε μπλούζες με το λογότυπο του Σούπερμαν, αλλά αντί για το S έχουν μπροστά μια... πάπια! Στα λάιβ τους, που θυμίζουν κανονικό πάρτι, ακούς από Τομ Τζόουνς μέχρι και Μάιλι Σάιρους, ενώ παίζει, άμα τους τη δώσει, να κατέβουν στο κοινό και να χορέψουν... συρτό μαζί του. Αυτοί είναι οι Sbaraquack, ένα συγκρότημα που παίρνει στα σοβαρά τη μουσική, τους εαυτούς τους όμως όχι! Είναι τύποι που κάνουν χαβαλέ, τους νιώθεις σαν φιλαράκια όταν τους μιλάς και το καλύτερο είναι πως το όνομά τους δεν παραπέμπει τυχαία σε κόμικς καθώς ο frontman του συγκροτήματος, Δημήτρης Σκούρτης, γνωστός και ως Πάπιας, είναι φίλος των κόμικς, του Ντόναλντ Ντακ και του Ινδιάνα Γκούγυ από το παλιό περιοδικό «Αλμανάκο». «Το όνομα θέλαμε οπωσδήποτε να παραπέμπει σε κάτι από πάπια. Το πρότεινα στον Χρήστο Δρούζα (μπασίστας του γκρουπ), αυτός στην αρχή... μόρφασε περίεργα [γέλια] αλλά μόλις του εξήγησα πως είναι το επιφώνημα έκπληξης στην“παπίστικη”διάλεκτο, αποφασίσαμε να πορευτούμε με αυτό». Με τις μπλούζες όμως, που έχει εξελιχθεί σε σήμα κατατεθέν του γκρουπ, τι παίζει; «Την μπλούζα με το σήμα του Σούπερμαν και την πάπια στη μέση μού την είχε κάνει δώρο η τότε κοπέλα μου και εγώ άρχισα να τη φοράω και στα λάιβ. Σιγά - σιγά όλοι όσοι έρχονταν να μας δουν“κόζαραν”την μπλούζα και ζητούσαν και από μία. Έτσι, πιστέψαμε πως θα ήταν ωραίο να την υιοθετήσουμε σαν ένα δικό μας dress code στις εμφανίσεις μας» συνεχίζει ο Δημήτρης.
Από την Κρήτη Αν και πρόσφατα άρχισαν να παίρνουν τα πάνω τους, οι Sbaraquack υφίστανται εδώ και τρία χρόνια και αποτελούνται από τους Δημήτρη PAPIAS Σκούρτη, Χρήστο SOULMAN Δρούζα, Μάριο Laz Ιωαννίδη, Evan LACOSTE Βασιλόπουλο και Γιώργο ΜΙΚΡΟ ΠΟΥΛΙάση. Χαριτολογώντας, στη σελίδα τους στο Facebook γράφουν πως ειδικεύονται στη funk και ροκ εν... τρολλ, αν και η soul και η τζαζ είναι επίσης διάχυτη στα τραγούδια που παίζουν. Ο Χρήστος Δρούζας, μπασίστας του γκρουπ μίλησε και για το ξεκίνημα των Sbaraquack: «Με τον Δημήτρη (Σκούρτη) ξεκινήσαμε μαζί να παίζουμε μουσική, στην Κρήτη. Από εκεί ξεκινήσαμε και το πρώτο μας tour, με το οποίο φτάσαμε από το Κρανίδι μέχρι το Άργος. Όλοι στο γκρουπ, μέχρι και τον τελευταίο που προστέθηκε, τον Μάριο Ιωαννίδη, είχαμε το μικρόβιο της μουσικής, αλλά οι συγκυρίες (δουλειά, σπουδές, στρατιωτικές θητείες) δεν μας επέτρεπαν να βάλουμε μπρος το
Γιώργος Ψάχος πρότζεκτ“Sbaraquack”. Μέχρι που ήρθε ένα τηλεφώνημα από τον Πάπια, ο οποίος σπούδαζε στην Κρήτη, για να με συγχαρεί τότε που συμμετείχα στο μιούζικαλ“Rent”. Ε, από εκεί έπεσε η ιδέα του γκρουπ, κύλησε η μπάλα και φτάσαμε να παίζουμε σταθερά σαν συγκρότημα για τρία χρόνια».
«Κάνουμε το κέφι μας» Για να καταλάβει κανείς τι επικρατεί στα venues όπου έχουν παίξει, όπως το Κεραμείο ή το Fagotto στα Χανιά, πρέπει να το δει... στην πράξη. Τα παιδιά επί σκηνής... χτυπιούνται μέχρι τελικής πτώσης και διασκεδάζουν αφάνταστα, τόσο οι ίδιοι όσο και ο κόσμος που τους παρακολουθεί. «Έχουμε ένα σταθερό κοινό που μας παρακολουθεί συστηματικά, αλλά εμείς στη σκηνή κάνουμε το κέφι μας και μεταφέρουμε τα vibes και στον κόσμο που δεν μας πολυξέρει» λέει ο Δημήτρης, με τον Χρήστο να συμπληρώνει: «Στα λάιβ άλλων που έχουμε πάει παρατηρούμε πως λείπει η αίσθηση του πάρτι. Πιστεύω πως μας έχει φάει η σοβαροφάνεια. Δεν μειώνω την καλλιτεχνική έκφραση μέσω της μουσικής, αλλά θεωρώ που έχουμε ξεχάσει πώς να περνάμε απλώς καλά». Όσον αφορά το τι ακριβώς παίζουν… «Τα πάντα» απαντούν και οι δύο. «Ο κορμός είναι η φανκ και η σόουλ, αλλά όλα τα τραγούδια που διασκευάζουμε και παίζουμε τα προσαρμόζουμε στο δικό μας στυλ. Μην παραξενευτείς λοιπόν άμα ακούσεις να παίζουμε Τομ Τζόουνς, Μάιλι Σάιρους και... Χρήστο Δάντη σε φανκ εκτέλεση». Ουσιαστικά δεν λένε «όχι» σε κανένα είδος μουσικής καθώς όλο και κάποιο κομμάτι θα τους κάνει κλικ και θα το χρησιμοποιήσουν στη setlist τους, την οποία αλλάζουν σχεδόν σε κάθε λάιβ. Μεγάλη επιρροή πάντως αποτελεί ο Τομ Τζόουνς και οι Blues Brothers, πρότυπα στα οποία κινείται μουσικά το γκρουπ. Μεγάλο τους όνειρο δεν είναι τίποτα άλλο από το να κάνουν ένα ατελείωτο road trip με ένα βανάκι και να παίζουν παντού μουσική. «Μακάρι να είχαμε λύσει το οικονομικό ζήτημα για να μπορούσαμε να πραγματοποιήσουμε αυτό το όνειρο» λένε τα παιδιά, καθώς δεν ζουν αποκλειστικά μέσα από τη μουσική. Ο Χρήστος, ενδεικτικά, διδάσκει μπάσο στο ωδείο «Φίλιππος Νάκας» και ο Δημήτρης είναι DJ στα μαγαζιά «Alegria» και «Blink». Παρά τις όποιες δυσκολίες, οι Sbaraquack δεν πτοούνται. Γουστάρουν την επαφή με τον κόσμο, τη μουσική και τον χαβαλέ. Όλα τα κατάλληλα συστατικά για ένα μουσικό πάρτι...
10/34 Σινεμά
23/01 - 29/01
ποντικιart
www.topontiki.gr
γη πλανητησ
Ένας διορισμός, πολλά γενικόλογα της ΣIΣΣΥΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ Έναν χρόνο πιστεύαμε πως το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου κλείνει. Μερικοί από τον χώρο του βιβλίου θρηνούσαν για αυτό, άλλοι, από τον ίδιο χώρο, υποστήριζαν πως δεν επιτελούσε κανέναν σκοπό πέρα από δημόσιες σχέσεις με συγκεκριμένους εκδότες και συγγραφείς και πως έπρεπε να αντικατασταθεί με κάτι άλλο, οι εργαζόμενοι σε αυτό προσπαθούσαν να διευκρινίσουν την εργασιακή τους σχέση και το υπουργείο Πολιτισμού έμοιαζε να μην ενδιαφέρεται καθόλου για το θέμα. Το ίδιο πιστεύαμε για το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού. Εκεί οι θρήνοι ήταν λιγότεροι, μια που κανένας δεν μπορούσε να πει ποιο ήταν το έργο που επιτελούσε όσο λειτουργούσε και γιατί στοίχιζε όσο στοίχιζε. Κυκλοφόρησε πως επρόκειτο να συγχωνευτεί με το Κέντρο Δελφών, το οποίο υποτίθεται πως και αυτό είχε δημιουργηθεί για να ασκεί ένα είδος «πολιτιστικής διπλωματίας», αλλά δεν φαινόταν να υπάρχει κανένα ενδιαφέρον ούτε για αυτό. Μετά τις παραιτήσεις των επικεφαλής του, εξακολουθούσε να υπάρχει κυρίως σε μορφή απλήρωτων λογαριασμών που είχε σε διάφορες ξένες πρωτεύουσες. Και ξαφνικά ο υπουργός Πολιτισμού ανακοίνωσε πως το ΕΚΕΒΙ θα συγχωνευθεί στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού και πως επικεφαλής και των δύο αναλαμβάνει ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Χριστόδουλος Γιαλουρίδης. «Η εξέλιξη αυτή συνιστά σαφή υποβάθμιση της δημόσιας πολιτικής για το βιβλίο στη χώρα μας» τόνισαν οι εργαζόμενοι στο παλιό ΕΚΕΒΙ. Πέρα όμως από τη δική τους ανακοίνωση, η συγχώνευση των δύο οργανισμών δεν προκάλεσε παρά μόνο αμηχανία. Καθόλου παράλογο, μια που τα διάφορα «το ανανεωμένο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού θα αποτελέσει μια ομπρέλα για τον ελληνικό πολιτισμό στο πρότυπο των ξένων μορφωτικών ιδρυμάτων και θα υποστηρίξει μια φιλική‘‘επίθεση’’της ελληνικής γλώσσας, της διανόησης και των τεχνών προς τις χώρες που, ιδιαίτερα σήμερα, έχουν σημασία», με τα οποία «εξήγησε» την απόφασή του αυτή ο κ. Παναγιωτόπουλος, είναι απλώς γενικόλογα. Και μόνο με γενικόλογα και έναν διορισμό, ούτε πώς θα συλλειτουργήσουν δύο τόσο διαφορετικοί οργανισμοί εξηγείται, ούτε «πολιτιστική διπλωματία» ασκείται, ούτε πολιτική για το βιβλίο χαράζεται. Όσο για το ότι «πρέπει να αντεπιτεθούμε με την ίδια την ιδιοσυστασία, την ταυτότητά μας», που είπε ο υπουργός, μήπως πριν «επιτεθούμε» σε αυτούς που δεν αναγνωρίζουν τις «ιδιαιτερότητές» μας να κοιτάξουμε λίγο προς εμάς και να φροντίσουμε για μια πολιτική βιβλίου που να δημιουργεί αναγνώστες και να ενισχύει την παιδεία;
«Η κλεφτρα των βιβλιων»
Η Νεμπράσκα του Πέιν και Κωνσταντίνος Σαμαράς
Νεμπράσκα Σκηνοθεσία: Αλεξάντερ Πέιν. Πρωταγωνιστούν: Μπρους Ντερν, Γουίλ Φόρτε, Τζουν Σκουίμπ
Η σύγχρονη αμερικάνικη ταινία δρόμου έχει έναν αρχιερέα, το όνομα του οποίου είναι Αλεξάντερ Πέιν. Από το «Σχετικά με τον Σμιντ» μέχρι το «Πλαγίως» και τους «Απογόνους», ο Ελληνοαμερικάνος σκηνοθέτης φιλμάρει τους (κατά βάση άντρες) ήρωές του καθ’οδόν, ενώ εκείνοι προσπαθούν να ξεμπερδέψουν το κουβάρι της ζωής τους πηγαίνοντας από ένα σημείο του χάρτη σε κάποιο άλλο. Η «Νεμπράσκα» είναι μια αρκετά επιτυχημένη επανάληψη της συνταγής, με την κωμικοτραγική γεύση που αφήνουν (στις καλές τους στιγμές, τουλάχιστον) οι ταινίες του Πέιν να μένει αναλλοίωτη. Κινηματογραφώντας σε ασπρόμαυρο το ταξίδι ενός δύστροπου γέρου παρέα με τον γιο του, με σκοπό την εκταμίευση του αμύθητου ποσού που ο πρώτος είναι πεπεισμένος πως κέρδισε, ο Πέιν συνδυάζει το γλυκόπικρο ανθρώπινο πορτρέτο με Νεμπράσκαòòò μια συναρπαστική εικονογραφία Πατέρας και γιος σε απέλπιδα αναζήτης Αμερικής. Από το πάντρεμά τηση εκατομμυρίων. Ο Αλεξάντερ Πέιν τους προκύπτει ένα έργο βαθιά ξέρει να ταξιδεύει, να σαρκάζει και να προσωπικό, που δεν κραυγάζει αγαπά την πολυπλοκότητά του και σε πείθει να συγχωρήσεις αρκετές σαρκαστικές ή συναισθηματικές ευκολίες. Ανεκτίμητο δώρο η παρουσία του Μπρους Ντερν στον πρωταγωνιστικό ρόλο, που μοιάζει με δικαίωση για δεκαετίες μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.
Η αιώνια επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά Σκηνοθεσία: Ελίνα Ψύκου. Πρωταγωνιστούν: Χρήστος Στέργιογλου, Θεοδώρα Τζήμου, Μαρία Καλλιμάνη Στο μεγάλου μήκους ντεμπούτο της, η Ελίνα Ψύκου βάζει στον εαυτό της ένα στοίχημα υψηλής δυσκολίας: να απομονώσει πλήρως τον ήρωά της από τον κόσμο των ανθρώπων και, με τις γέφυρες επικοινωνίας εντελώς κομμένες, να κινηματογραφήσει το υπαρξιακό του τέλμα, την αγωνία του να γεμίσει το κενό και την κατάδυσή του στην κόλαση καθώς χάνει την ταυτότητά του. Η εξαφάνιση του Αντώνη Παρασκευά πραγματοποιείται στην ταινία της Ψύκου χωρίς εισαγωγές κι επεξηγήσεις. Ο πρώην λαοφιλής τηλεΗ αιώνια επιστροφή παρουσιαστής του Αντώνη Παρασκευά òò της πρωινής Η εθελούσια εξαφάνιση ενός έκπτωτου ζώνης βρίσκεται τηλεστάρ σε ένα εμφατικά αλλόκοτο ολομόναχος σε ντεμπούτο ένα ξενοδοχείο - φάντασμα, περιπλανιέται ασκόπως και προετοιμάζει τη μεγάλη του επιστροφή. Από την τηλεόραση παρακολουθεί το σίριαλ της εξαφάνισής του να μετατρέπεται σε θέαμα με ημερομηνία λήξης. Μπροστά σε μια σεναριακή ιδέα με πολυάριθμες δυνατότητες και άλλα τόσα πρακτικά προβλήματα, η Ψύκου τελικά μπλοκάρεται από τα δεύτερα. Ακολουθώντας κατά πόδας τη λογική πλανοθεσίας και ρυθμών που ήδη έχει
23/01 - 29/01
ποντικιart
Σινεμά
11/35
www.topontiki.gr
«Η αιωνια επιστροφη του Αντωνη Παρασκευα»
«Νεμπρασκα»
το ντεμπούτο της Ψύκου αναμασηθεί από το μοντέρνο (το επονομαζόμενο weird, για να συνεννοούμαστε) ελληνικό σινεμά, δεν χτίζει το χρονικό της απομόνωσης σε στέρεες βάσεις, αλλά σε εικόνες - πυροτεχνήματα που απλώς διαφημίζουν την εκκεντρικότητά τους. Η όποια γνωριμία μας με τον Αντώνη Παρασκευά γίνεται κυρίως μέσα από μια απολαυστική σκηνή μιούζικαλ και μια υπερβολική δόση κακότεχνων παρωδιών της τηλεοπτικής αισθητικής, ενώ κατά τα άλλα οι νεκρικοί ρυθμοί δεν μοιάζουν να αφηγούνται κάποια κρυφή, υπόγεια ιστορία. Με ένα σποραδικά χαριτωμένο, αλλά αφηγηματικά «χάρτινο» πρώτο μέρος, η «Αιώνια επιστροφή» αναπόφευκτα ναυαγεί τη στιγμή που αποφασίζει να δικαιώσει τον τίτλο της και να εκτραπεί άχαρα στο γκροτέσκο.
Η κλέφτρα των βιβλίων Σκηνοθεσία: Μπράιαν Πέρσιβαλ. Πρωταγωνιστούν: Σόφι Νελίς, Τζέφρι Ρας, Έμιλι Γουότσον Το Ολοκαύτωμα γίνεται αφορμή για άλλο ένα φωτογενές παραμύθι, μόνο που εδώ αφηγητής είναι ο ίδιος ο Θάνατος – ακριβώς όπως συμβαίνει και στο ομώνυμο μπεστ σέλερ του Μάρκους Ζούζακ, όπου πιθανότατα το ίδιο εύρημα λειτουργούσε καλύτερα. Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε το ίδιο και για την ιστορία της υιοθετημένης Λίζελ, που μαθαίνοντας ανάγνωση κι ερχόμενη σε επαφή με έναν νεαρό Εβραίο κάνει ένα μικρό, αλλά ουσιαστικό βήμα προς την ανακάλυψη του κόσμου. Ο εορτασμός της γλώσσας και της ανάγνωσης ως δυνάμεων που μπορούν να γεννήσουν ολόκληρα σύμπαντα και ως μέσων άμυνας απέναντι στη βαρβαρότητα εδώ συντελείται μέσα από τις πιο προφανείς συναισθηματικές οδούς. Όσο κι αν ο Τζέφρι Ρας προσεγγίζει τον ρόλο του με
γενναιοδωρία και η νεαρή Σόφι Νελίς δεν στερείται ταλέντου, η παρουσία τους (όπως ακόμα και η καλά αρθρωμένη, «ποιοτική» φωνή του Θανάτου) προσανατολίζεται αποκλειστικά σε συγκινήσεις παιδικού επιΗ κλέφτρα των βιβλίων òò πέδου, με ένα Κορίτσι ανακαλύπτει τον κόσμο των καλλιτεχνικό βιβλίων, ενώ ο Β’Παγκόσμιος Πόλεμος επίχρισμα που μαίνεται, σε ένα παραμύθι φωτογενές απλώς φτάνει και αφελές άνετα τις κατασκευαστικές αξίες ακριβών τηλεταινιών και τίποτα παραπάνω. Είναι να απορείς γιατί ο Θάνατος καίγεται να αφηγηθεί μια ιστορία σαν κι αυτή.
ΠΡΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΑΚΟΜΗ Τζακ Ράιαν: η πρώτη αποστολή Σκηνοθεσία: Κένεθ Μπράνα. Πρωταγωνιστούν: Κρις Πάιν, Κίρα Νάιτλι, Κένεθ Μπράνα Ο πιο δημοφιλής εικονικός χαρακτήρας διά χειρός Τομ Κλάνσι, ο θρυλικός και εμπορικότατος Τζακ Ράιαν, επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη κι ο Κρις Πάιν, μετά τους Άλεκ Μπάλντουιν («Το κυνήγι του Κόκκινου Οκτώβρη»), Χάρισον Φορντ («Παιχνίδια ολέθρου») και Μπεν Άφλεκ («Απόλυτος κίνδυνος»), οι οποίοι ενσάρκωσαν επιτυχώς τον ήρωα, εμπνέει τον σκηνοθέτη και συμπρωταγωνιστή της ταινίας Κένεθ Μπράνα, που, μετά το «Thor», του εμπιστεύεται τον ρόλο του διάσημου αναλυτή της CIA σε μια περιπέτεια χαρακτήρων, γεμάτη ανατροπές και καταιγιστική δράση, η οποία επικεντρώνεται στα πρώτα
του βήματα ως πράκτορα. Στην ταινία αυτή βρίσκουμε τον Τζακ Ράιαν, απόστρατο πεζοναύτη, ως οικονομικό αναλυτή που ανακαλύπτει ότι o ρωσικής καταγωγής συνεργάτης της εταιρείας όπου εργάζεται (Κένεθ Μπράνα) σχεδιάζει την οικονομική κατάρρευση των ΗΠΑ μέσω τρομοκρατικής επίθεσης, συνδυάζοντας τη διεθνή τρομοκρατία με τα ριψοκίνδυνα κόλπα στο παγκόσμιο χρηματιστήριο. Τα πάντα γύρω του είναι επισφαλή και το μόνο βέβαιο είναι πως, σε έναν κόσμο όπου κάθε κίνητρο κρύβει και κάποιο μυστικό και κάθε μυστικό συνδέεται και με ένα ψέμα, οποιαδήποτε κίνηση κι αν κάνει ενέχει τεράστιο κίνδυνο με παγκόσμιες επιπτώσεις.
Η εκδίκηση του Έντερ Σκηνοθεσία: Γκάβιν Χουντ. Πρωταγωνιστούν: Χάρισον Φορντ, Μπεν Κίνγκσλεϊ, Άσα Μπάτερφιλντ Έπειτα από μια καταστροφική επίθεση εξωγήινων, που η μορφή τους προσιδιάζει σε αυτή του εντόμου, οι κάτοικοι της Γης αφυπνίστηκαν και ξεκίνησαν να προετοιμάζονται για μια ενδεχόμενη δεύτερη επίθεση. Γι’αυτό τον σκοπό συγκέντρωσαν τα πιο έξυπνα παιδιά από όλο τον κόσμο, ώστε να ανατραφούν και να εκπαιδευτούν ως πολεμιστές στο Σχολείο του Πολέμου, έναν διαστημικό σταθμό όπου θα ανταγωνιστούν μεταξύ τους για να αναδειχθεί ο ανώτατος διοικητής των παγκόσμιων στρατιωτικών δυνάμεων. O Έντερ Γουίγκινς είναι αυτός που ξεχωρίζει από την αρχή. Υπερτερεί έναντι των υπολοίπων, αφού διαθέτει έναν σπάνιο συνδυασμό ευφυΐας και στρατηγικών ικανοτήτων. Καθώς, όμως, το αγόρι προετοιμάζεται για την τελική δοκιμασία, εγείρονται κάποιες αμφιβολίες μέσα του για την αποστολή που καλείται να αναλάβει. Είναι αυτός, άραγε, ο πιο πρόσφορος τρόπος για να επιτευχθεί η ειρήνη;
òòòòò Εξαιρετική òòòò Πολύ καλή òòò Καλή òò Βλέπεται ò Μέτρια ò Μην τη δείτε
Οι εταιρείες διανομής φέρουν την ευθύνη για έκτακτες αλλαγές στις ημερομηνίες προβολής των ταινιών.
12/36 Η Ελλάδα αλλάζει;
23/01 - 29/01
ποντικιart
www.topontiki.gr
Καλαμaτα
ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΡΑΚΗΣ
77 ντοκιμαντέρ για τον άνθρωπο...
Η ιστορία της αγροτικής κοινωνίας
Πάει καιρός – περίπου 10 χρόνια – από τότε που στην Καλαμάτα έληξε κάπως άδοξα το επιτυχημένο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ (1997 - 2003). Από τότε, οι Καλαματιανοί είχαν την αίσθηση ότι κάτι έλειπε από την πόλη. Έτσι, τέσσερις πολιτιστικοί σύλλογοι – το Καλλιτεχνικό Στέκι, η Νέα Κινηματογραφική Λέσχη, ο Πολιτιστικός Αντίλογος και το Φεστιβάλ Μηδέν – δημιούργησαν μια παρόμοια πρωτοβουλία. Το ονόμασαν Φεστιβάλ «Τεκμηρίωσις» και είναι το 1ο Πανόραμα Ντοκιμαντέρ Καλαμάτας (22 - 29 Ιανουαρίου). Όλα ξεκίνησαν όταν η καλλιτεχνική διευθύντρια κ. Τζίνα Πετροπούλου εγκαταστάθηκε μόνιμα στην πόλη και ασχολήθηκε κυρίως με τα πολιτιστικά, οργανώνοντας προβολές ντοκιμαντέρ και συζητήσεις. Η επαφή της με τους πολιτιστικούς συλλόγους ήρθε άμεσα, με σκοπό «να φέρουν και πάλι κοντά τον κόσμο σε αυτό το κινηματογραφικό είδος», σημειώνει η ίδια. Και συνεχίζει: «Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα πανόραμα αξιόλογων και βραβευμένων ταινιών τεκμηρίωσης και όχι ένα διαγωνιστικό φεστιβάλ, καθώς υπάρχουν ήδη δύο πετυχημένα, τα Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και Χαλκίδας». Από τις 120 ταινίες που έλαβαν θα παρουσιαστούν 77 ντοκιμαντέρ με κοινωνικό και ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, εκ των οποίων τα 32 προέρχονται από χώρες όπως Αγγλία, Πολωνία, Δανία μέχρι Μεξικό, ΗΠΑ και Ινδία. «Ήρθα σε επαφή με δημιουργούς και σκηνοθέτες πολλών φεστιβάλ, Έλληνες και ξένους, αλλά και με πρεσβείες και ινστιτούτα, ώστε να μας δώσουν μερικά
Από το 2002, έτος ιδρύσεώς του, το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης αποτελεί σημείο έλξης, αναφοράς και αναπαραγωγής πολιτισμού. Ένας οργανισμός θεσμός για την ακριτική Αλεξανδρούπολη, που συντελεί όσο λίγοι στην ευρύτερη ελληνική περιφέρεια μέσα από τη διατήρηση, συντήρηση και ανάδειξη του παραδοσιακού λαϊκού πολιτισμού ενώ παράλληλα ενεργοποιεί πολίτες κάθε ηλικίας να συμμετάσχουν και να δημιουργήσουν σύγχρονο πολιτισμό. Ψυχή του Μουσείου παραμένει όλα αυτά τα χρόνια η Αγγελική Γιαννακίδου, η οποία έχει αφιερώσει όλη της την ενέργεια, αλλά και μέρος της προσωπικής της περιουσίας, στο πολιτιστικό αυτό κέντρο της πόλης. Με τη συμπαράσταση του συζύγου της και των παιδιών της, αλλά και με τη συμβολή πεφωτισμένων μυαλών της περιοχής που πίστεψαν στο όραμά της και εν μέρει το έκαναν και δικό τους. Με απόλυτη αυταπάρνηση, έτρεξε σε ολόκληρη την ορεινή Θράκη, πέρασε τα σύνορα προς Ανατολάς και Βορρά, προλαβαίνοντας στο «παρά πέντε» ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΡΑΚΗΣ να καταγράψει ένα μεγάλο κομμάτι των δραστηριοτήτων της αγροτικής κοινωνίας. Εργαλεία της ζωής και της εργασίας της υπαίθρου, περί τα 3.000 Νιάρχου και μία ελάχιστη συμβολή του ΥΠΠΟ είναι οι πηγές σπάνια αντικείμενα σήμερα, αλλά το κυριότερο ανθρώπιΧρήστος Παρίδης της χρηματοδότησης αυτού του σπουδαίου εγχειρήματος. νες μαρτυρίες μέσα από βιντεοσκοπήσεις και φωτογραφιΦυσικά υπάρχουν και οι φίλοι του Μουσείου και η εθελοντική κό υλικό. εργασία, που τώρα πια, με την κρίση που μαστίζει τα πάντα, Έθιμα και συμπεριφορές οικιακής οικονομίας αρχειοθεείναι η μόνη σωτηρία του. τήθηκαν σε αυτήν την «κιβωτό» ντόπιου πολιτισμού, για να περάσουν ως Φέτος, το Μουσείο έχει θέσει ως προτεραιότητα την καταγραφή της Ιστορίπληροφορία και στις επόμενες γενιές. Παράλληλα, είναι ίσως το μοναδικό ας της Αλεξανδρούπολης μέσα από ένα πρόγραμμα δράσης με νέους. Μία μουσείο που ανήγαγε την καθημερινότητα του ανθρώπου σε αξία σημαδράση που αποπειράται να αφηγηθεί την πορεία της πόλης «από το σήμερα ντική. Διατροφικές συνήθειες, συνταγές, γιορτή, γυναικεία απασχόληση, παιδικό παιχνίδι απέκτησαν σημασία υψηλής κουλτούρας. Και όπως ήταν μέχρι τη γέννεσή της», όπως λέει και η κ. Γιαννακίδου. Σαν ένα rewind της αναμενόμενο, όλα αυτά οδήγησαν σε εκδόσεις, φιλμ, σεμινάρια, εργαστή- διαδρομής της πόλης προς τα πίσω μέχρι τη στιγμή που εντάχθηκε στον ρια κι ένα εξαιρετικό κατάστημα δημιουργιών χειροτεχνίας και οικοτεχνίελληνικό κορμό, μέσα από την καταγραφή επαγγελμάτων, μουσικών διαφόας που βρίσκεται στους χώρους του και συμβάλλει όπως μπορεί στα τεράρων εθνοτήτων, φωτογραφιών. Μια μικρή εποποιία ενός τόπου ιδιαίτερου, στια έξοδα της λειτουργίας του. Δύο ευρωπαϊκά προγράμματα, το Ίδρυμα που τον Μάιο θα εκτεθεί σε κοινή θέα με τον τίτλο «Παγωμένες εικόνες».
Βριλησσoς
Μια παρέα που αγαπά το περιβάλλον
από τα πιο αξιόλογα ντοκιμαντέρ τους», λέει, περιγράφοντας την τελική ευθεία του φεστιβάλ. Είκοσι Έλληνες σκηνοθέτες θα προλογίσουν τις ταινίες τους και θα συζητήσουν με το κοινό, ενώ κατά τη μεταμεσονύκτια μουσική ζώνη θα προβάλλονται μόνο μουσικά ντοκιμαντέρ. Θα υπάρξουν επίσης ομιλίες και workshops. Σημαντικό βάρος, όμως, δίνεται στην εκπαιδευτική ζώνη του φεστιβάλ. Απευθύνεται στη μαθητική και εκπαιδευτική κοινότητα, όπου καθημερινά από τις 9.00 μέχρι τη 1.00 προβάλλονται ταινίες αρχαιολογικού, οικολογικού και επιστημονικού περιεχομένου. Μάλιστα, τα σχολεία που δήλωσαν παρουσία στις προβολές μετρούν περισσότερους από 2.200 μαθητές. Ποια είναι η γνώμη της κ. Πετροπούλου ως παραγωγού για τα ντοκιμαντέρ που γυρίζονται σήμερα; «Τελευταία τα πάντα γίνονται εκ των ενόντων, πολλοί από τους ντοκιμαντερίστες βρίσκουν μια διαφυγή κάνοντας την τέχνη τους, χρηματοδοτώντας τις ίδιες τους τις παραγωγές για να έχουν έναν λόγο ύπαρξης» μας λέει, για να συνεχίσει: «H παρουσία του κράτους είναι ανύπαρκτη και είναι κρίμα που ο πολιτισμός έχει αφεθεί στη μοίρα του».
Δεκατρία χρόνια τώρα, αλωνίζουν τη χώρα και κάνουν ό,τι δουλειά μπορείτε να φανταστείτε για να κάνουν την Ελλάδα καλύτερη. Το 2001, μια κίνηση πολιτών με αγάπη προς τη φύση και τις δραστηριότητες δημιούργησε μια ιδιαίτερη ομάδα ανθρώπων, αναζητώντας μεγαλύτερη εξοικείωση με τα αθλήματα της υπαίθρου, προσφέροντας ταυτόχρονα κοινωνικό έργο. Από την αρχή η ανταπόκριση του κόσμου ήταν άμεση και σύντομα η ομάδα μετατράπηκε σε μια ζωντανή κοινότητα, υπό τη μορφή φυσιολατρικού συλλόγου. Το όνομά Η ομαδα εν δρασει του; «Βριλησσός» (όπως κατά Θουκυδίδη το Πεντελικό). Tα περισσότερα μέλη του προέρχονται κυρίως από τα Βριλήσσια και τους όμορους δήμους, αλλά και από όλο το λεκανοπέδιο της Αττικής και της υπόλοιπης Ελλάδας. «Είμαστε πανελλήνιας εμβέλειας», μας λέει ο Διαμαντής Παπαδόπουλος, πρόεδρος του «Βριλησσού». Και συνεχίζει: «Αν πάμε στην Καλαμάτα, θα έρθουν και κάτοικοι από την Τρίπολη». H κύρια δράση του συλλόγου είναι η πεζοπορία, η ορειβασία, η αναρρίχηση, το ποδήλατο και η χιονοδρομία. Έτσι, μέσα στα 14 χρόνια λειτουργίας του πραγματοποιούνται αξιόλογες αναβάσεις και εκπαιδεύσεις στα ελληνικά βουνά και τις Άλπεις. «Δεν πρόκειται για έναν κλασικό ορειβατικό σύλλογο», μας λέει ο Δ. Παπαδόπουλος. Γιατί; Επειδή η ομάδα δεν σταματά να συμμετέχει ενεργά στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή των Βριλησσίων, να ενδυναμώνει τις σχέσεις των ανθρώ-
Βίκυ Λεβαντή
πων και να προωθεί την ποιοτικότερη ζωή στην πόλη. Αφορμή η κρίση. Ο «Βριλησσος» οργανώνει δράσεις στην κατεύθυνση της αλληλεγγύης, στηρίζοντας με χρήματα του ειδικού «ταμείου αλληλεγγύης» μέλη και συμπολίτες που το χρειάζονται. Από το 2007, ο σύλλογος συμμετέχει στην πυρασφάλεια και τις δενδροφυτεύσεις στο Πεντελικό, ενώ όταν ζητηθεί υποστηρίζονται περιβαλλοντικές δράσεις στα σχολεία της πόλης. Τα τελευταία οχτώ χρόνια οι εθελοντές του συλλόγου ταξιδεύουν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας για να κάνουν διακοπές… εθελοντικής εργασίας με αναπαλαίωση και καθαρισμό μονοπατιών. Πέρυσι, ήταν προσκεκλημένοι στον Δήμο Ολύμπου - Καρπάθου, ενώ φέτος θα φτάσουν μέχρι την Ευρυτανία. Κι όμως, οι δράσεις του «Βριλησσού» δεν τελειώνουν εδώ. Υπάρχει μουσική και χορευτική ομάδα, φωτογραφική ομάδα, ομάδα yoga, οι «Αργόσχολοι Βριλησσού» που ασχολούνται με την αστική καλλιέργεια σε γη που παραχωρήθηκε από τον Δήμο Βριλησσίων… Πλέον, τα γραφεία του συλλόγου στο πάρκο Τρίτση, στα Βριλήσσια, έχουν γίνει καθημερινό σημείο συνάντησης για τα μέλη και τους φίλους. Σε καθημερινή βάση, άνθρωποι έρχονται να πιουν τον καφέ τους και να ανταλλάξουν δυο όμορφες κουβέντες, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές όπου βγάζουν ψησταριά, με μουσική, μετατρέποντας το πάρκο σ’ένα ατελείωτο… γλέντι.
14/38 Βιβλίο
23/01 - 29/01
ΠΟΝΤΙΚΙart
www.topontiki.gr
Περί Δεξιάς, Αριστεράς και Δηµοκρατίας στον κόσµο Το περιεχόμενο της σύγχρονης πολιτικής στη θεωρία και την πράξη μέσα από τις προσεγγίσεις κορυφαίων στοχαστών. Νορμπέρτο Μπόμπιο Δεξιά και Αριστερά Προλεγόμενα: Κωνσταντίνος Τσουκαλάς Εκδόσεις: Πόλις Σελ.: 242 Σε εποχές γενικότερης σύγχυσης εκπίπτουν πριν απ’ όλα οι έννοιες, χάνουν το νόημά τους οι λέξεις, δεν αποτυπώνονται οι αποχρώσεις. Έτσι, βρισκόμαστε μπροστά σε ιδεολογικά αδιέξοδα αφού δεν είναι διακριτές οι διαφορές στο περιεχόμενο της πολιτικής. Ό,τι ήταν ιδιαίτερα κατανοητό και αυτονόητο ως πολιτική διαφοροποίηση πριν από μια εικοσαετία, σήμερα μοιάζει να είναι ασαφές, δυσδιάκριτο – σχεδόν ανύπαρκτο. Σήμερα οι λέξεις μοιάζουν κενές περιεχομένου – πιο πολύ από ποτέ. Σαν να έχουν χάσει ξαφνικά κάθε νόημα, κάθε σημασία. Στο ιδιαίτερα ενδιαφέρον βιβλίο του Μπόμπιο επιχειρείται να καταδειχθεί ότι η διάκριση ανάμεσα στη Δεξιά και την Αριστερά υπάρχει ως ζωντανό περιεχόμενο ως προς το πώς εννοούν και κατανοούν την ιδέα της ισότητας. Αλήθεια, ποιες είναι οι βασικές, οι ουσιώδεις διαφορές ενός δεξιού από έναν αριστερό μέσα σε μια κοινωνία όπου η οικονομική κρίση μετατρέπεται σε αλυσιδωτή κρίση αξιών, πολιτισμού και πολιτικής; Πώς είναι δυνατόν σε μια κοινωνία που χάνει βασικές βεβαιότητες με βίαιο και ολοκληρωτικό τρόπο, να σταθούν όρθιες θεωρητικές διακρίσεις όταν έχει τεθεί νοκ-άουτ ο ορθολογισμός και έχει πληγεί βίαια η κοινή λογική; Η θέση του καθηγητή της Πολιτικής Φιλοσοφίας είναι ότι οι διακρίσεις αυτές βρίσκουν τη σωστή τους διάσταση στην περί ισότητας αντίληψη. Αντίθετα με τον αριστερό, που πιστεύει ότι η οικοδόμηση μιας εύρυθμης κοινωνίας αναγκαστικά θεμελιώνεται πάνω στην αντίληψη της ισότητας των πολιτών, η Δεξιά τη θεωρεί ως ανασταλτικό παράγοντα στην κοινωνική πρόοδο. Έτσι, αυτή η μελέτη έρχεται να αναζωπυρώσει
Σε 200 λέξεις
Ο συγγραφέας Παύλος Κάγιος γράφει για το βιβλίο του «Μη μ’ αφήσεις να χαθώ» (εκδ. Καστανιώτη)
τις προσπάθειες όλων εκείνων που αγωνιούν να διατηρήσουν την πολιτική τους ταυτότητα μέσα σε ένα ρευστό περιβάλλον στο οποίο όλα μοιάζουν κατακερματισμένα.
Noam Chomsky Πώς λειτουργεί ο κόσμος Μετάφραση: Μαρία - Αριάδνη Αλαβάνου Εκδόσεις: Κέδρος Σελ.: 418 Ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός στο ελληνικό κοινό, ο Noam Chomsky εκφράζει το ιδανικό μοντέλο αριστερού διανοουμένου κυρίως γιατί ξέρει να αναλύει και να κρίνει την αμερικανική πολιτική τόσο στην εσωτερική της εφαρμογή όσο και στον παγκόσμιο ηγεμονικό της ρόλο. Στο βιβλίο του «Πώς λειτουργεί ο κόσμος», του οποίου ο τίτλος παραπέμπει περισσότερο σε εγχειρίδιο για κατασκευές παρά σε πολιτικό κείμενο, συνυπάρχουν ομιλίες και συνεντεύξεις του οι οποίες δόθηκαν στο διάστημα των δεκαετιών του ’80 και κυρίως του ’90. Σε αυτές τις ομιλίες - συνεντεύξεις διαπιστώνει κανείς ότι στις ΗΠΑ γεννήθηκαν πολύ πριν από τον Μάη του ’68 μια σειρά πρωτοποριών αλλά και κινημάτων που αμφισβήτησαν ευθέως τον αμερικανικό τρόπο ζωής, έθεσαν δυναμικά το ζήτημα των φυλετικών διακρίσεων και δημιούργησαν ένα ιδιαίτερα έντονο αντιπολεμικό μέτωπο που στρεφόταν κατά της αμερικανικής επέμβασης στο Βιετνάμ. Παράλληλα, με τον δικό του τρόπο, με τον όποιο αποκαλύπτει τις κρυμμένες πολιτικές σκοπιμότητες πίσω από «αθώα» υποτίθεται γεγονότα, ο Chomsky βάζει στο κριτικό του στόχαστρο την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ με τις ηγεμονικές της προεκτάσεις. Έτσι, βλέπουμε πώς εννοούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα και πώς καλείται η Αμερική ως «πλανητικός χωροφύλακας» να τα υπερασπιστεί. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η προσέγγιση του πολιτικού διανοητή στον τρόπο με
Ξενοφών Μπρουντζάκης
τον οποίο οι ΗΠΑ χειρίζονται και παρουσιάζουν τη διεθνή τους πολιτική, η οποία βασίζεται στην έννοια της «προστασίας» μέσα από μια μονοδιάστατη και δίχως αντίλογο λογική όπως αυτή επικράτησε στον περίφημο Πόλεμο Του Κόλπου ή στην κρίση του Κοσόβου και στην προληπτική επίθεση εναντίον του Ιράκ.
Πού πηγαίνει η δημοκρατία; Επιμέλεια: Δημήτρης Βεργέτης Εκδόσεις: Πατάκη Σελ.: 214 Πρόκειται για μια ερώτηση - παγίδα, μια και έχουμε το παράδοξο στο άκουσμα της λέξης «Δημοκρατία» να συναινούν όλοι, δίνοντάς της όμως διαφορετικό περιεχόμενο, πράγμα που σημαίνει ότι ο καθένας έχει και μια δική του ερμηνεία για το πώς την εννοεί! Σπάνια λοιπόν μια έννοια χαίρει των σχεδόν καθολικών αισθημάτων αποδοχής – ωστόσο για διαφορετικούς λόγους. Δικαιολογημένα θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς αν έχει τόσο πολλές μορφές η Δημοκρατία ή, αλλιώς, αν επιδέχεται τόσο πολλές ερμηνείες. Η ευρύτερη αποδοχή της Δημοκρατίας είναι η προφανής αιτία των διαχρονικών διαμαχών για το ακριβές περιεχόμενό της. Παρ’ ότι σε αυτόν τον τόμο αποφεύγεται να δοθεί ο ορισμός της Δημοκρατίας, βρίσκουμε μια σειρά από ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες απόψεις σχετικά με το περιεχόμενό της, μια και καλούνται οχτώ από τους σημαντικότερους πολιτικούς στοχαστές της εποχής μας να επιχειρήσουν τη δική τους προσέγγιση στο φαινομενικά εύκολο και αθώο ερώτημα: Πώς εννοούμε τη δημοκρατία! Ουσιαστικά, αυτές οι επί μέρους απαντήσεις αποτελούν τη συνέχεια ενός πανάρχαιου διαλόγου σχετικά με τη Δημοκρατία, ο οποίος ξεκινά από την εποχή του Πλάτωνα. Οι απαντήσεις πάντως σχετίζονται άμεσα με την ποιότητα της ζωής μας.
«Εμείς, οι διχασμένοι» Τα τελευταία 40 χρόνια της ελληνικής πραγματικότητας (1973-2013), που είναι και τα πιο ώριμα της ζωής μου, ξεδιπλώνονται στο «Μη μ’ αφήσεις να χαθώ». Μέσα τους είμαι εγώ και η δικιά μου Ελλάδα, όπως έχει περάσει στη μνήμη μου. Σαράντα χρόνια που κύλησαν σα νερό. Νιώθω λες και επί σαράντα χρόνια «ζωγραφίζαμε» ένα πορτρέτο που – δυστυχώς… – τα αποκαλυπτήριά του έγιναν το 2010, όταν ξέσπασε η κρίση. Από κείνη τη χρονιά άρχισε
να ξεδιπλώνεται μπροστά μας ο λογαριασμός των πράξεών μας... Στα τέσσερα χρόνια που έγραφα το βιβλίο μου, αυτές οι δεκαετίες της Μεταπολίτευσης έρχονταν στον νου μου λες και τις ζήσαμε σαν να ήμασταν διχασμένες προσωπικότητες, προσπαθώντας να συνταιριάξουμε τα αταίριαστα. Τη φτώχεια με την καλοπέραση και τον ξαφνικό «πλούτο», την ηθική με την ανηθικότητα, τον ελεύθερο έρωτα με τις οικογενειακές παραδόσεις, την αγάπη με το συμφέρον, την επανάσταση με τη συντή-
ρηση, την πολιτική ανατροπή με το βόλεμα, τον αληθινό εαυτό μας με το φτιαχτό κοινωνικό μας προφίλ. Ήρωες του βιβλίου είμαι εγώ κι ο κόσμος που έζησα – εμείς, θέλω να πιστεύω. Τα όνειρά μας, οι αγώνες μας, οι αλήθειες και τα ψέματά μας, οι συμβιβασμοί μας και τα λάθη μας. Μιλάει με αγάπη για τους ήρωές του και για τη χώρα μας, που είχαμε όνειρα πολλά, μα χαθήκαμε στα γρανάζια της διαπλοκής, της υποκρισίας, του συμφέροντος, της διαφθοράς. Η αλήθεια και το ψέμα είμαστε εμείς.
23/01 - 29/01
ποντικιart
Θέατρο 15/39
www.topontiki.gr
τελευταια σειρα
Ο Σπύρος ξέρει...
Γιωργος Γαλιτης
Ραδίκια, αντίδοτο στην κρίση Βίκυ Λεβαντή Οι ρόλοι πάνω στο σανίδι Σάββατο βράδυ, στον Βοτανικό. Έξω από το φιλόξενο θέατρο «Eliart» ο κόσμος έχει σχηματίσει ουρά για να δει την Μερικοί από τους ρόλους που ξεδιπλώνονται πάνω στη παράσταση «Τα ραδίκια ανάποδα», με πρωταγωνιστή τον σκηνή είναι ξεκαρδιστικοί, με ιδανικές «ενέσεις» μαύρου Γιώργο Γαλίτη. Όχι, δεν πρόκειται για μια νέα παράσταση. χιούμορ. Ανάμεσα σε άλλους, υποδύεται τον μάγειρα, απευΕίναι η 3η συνεχόμενη χρονιά που ανεβαίνει στο θεατρικό σανίδι και κάθε θυνόμενος στον αείμνηστο πρώτο μάγειρα - σεφ της οικονομικής κρίσης βράδυ είναι sold out από ένα ενθουσιώδες κοινό, κυρίως νεαρής ηλικίας, Μιλτιάδη Γκουρμενέ. «Με το πρώτο μνημόνιο σου ήρθε η ιδέα να φτιάξεις χωρίς να λείπουν και οι υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες. πεντανόστιμες συνταγές με λίγα και φτηνά υλικά. Με το δεύτερο μνημόνιο Κυριολεκτικά, επιθυμεί να δει κανείς «Τα ραδίκια ανάποδα»; Σίγουρα όχι, θα έφτιαξες πεντανόστιμες συνταγές με λιγότερα και φθηνότερα υλικά. Με το ήταν η απάντηση. Διότι η έκφραση σημαίνει ότι βλέπεις τα ραδίκια από την τρίτο μνημόνιο έφτιαξες πεντανόστιμες συνταγές με… καθόλου υλικά» λέει, ανάποδη επειδή βρίσκεσαι ήδη… στο χώμα. Κι όμως, η παράσταση αλλάζει για να μας εκμυστηρευθεί τη συνταγή μιας αστακομακαρονάδας αποτελούτα δεδομένα. Μέσα από ένα «μαύρο» θέμα, αυτό του θανάτου, μπορείς να μενης από ένα και μόνο… φασόλι. δεις τα «ραδίκια» και να γελάσεις, ξεχνώντας αμέσως τον «Χάρο» και τα «χαΜεταμορφώνεται, επίσης, και σε μορφωμένο χωριάτη, ο οποίος αποχαιρετά ρόπουλα». με λύπη τον στενό συγχωριανό, αναπολώντας τη στιγμή που «τα πίναμε στο Την ευθύνη σε αυτό φέρει εξ ολοκλήρου ο ταλαντούχος ηθοποιός Γιώργος καφενείο, συζητώντας για τον… εξπρεσιονισμό στη ζωγραφική». Γαλίτης. Η ιδιαίτερη φυσιογνωμία του ηθοποιού, οι υποκριτικές του ικανότηΕνσαρκώνει και μια χήρα εφοπλιστή, η οποία μοιρολογά πάνω από τον συγτες αλλά και η επιτυχημένη επικοινωνία του με τον κόσμο σε κάνουν να αποχωρεμένο άντρα της για τα χιλιάδες ευρώ που ξόδεψαν για την οργάνωση λαύσεις το καλοδουλεμένο έργο που στήνεται κάθε Παρασκευή, Σάββατο ενός φιλανθρωπικού γκαλά και τελικά μάζεψαν από τους «πολύ - πολύ - πολύ και Κυριακή, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Βλαδίμηρου Κυριακίδη. - πολύ - πολύ - πολύ» πλούσιους φίλους τους μόνο 400 ευρώ. Και κάπως έτσι, Δεκατρία λευκά, χάρτινα ανθρωπάκια σε φυσικό μέγεθος, σε υποδέχονται το έργο συνεχίζεται, με ολιγόλεπτα σκετσάκια, όπως του χειρουργού, του στη σκηνή του θεάτρου. Ανυπόμονα περιμένουν να «ντυθούν» από τον ηθοκλέφτη, του στρατηγού, του ράπερ, του παπά και κάμποσων άλλων. ποιό ανάλογα με τα ευρηματικά του κοστούμια. Χρησιμοποιεί φουλάρια και Προφανώς, σκοπός του έργου είναι να προβάλει και να σατιρίσει με σύγπερούκες μέχρι ράσα και χειρουργικές ρόμπες. Στη μία ώρα και είκοσι λεπτά, χρονο τρόπο την καθημερινότητα της κρίσης αλλά και τη συμπεριφορά των όσο διαρκεί δηλαδή η παράσταση, ένας λαχταριστός και καυστικός μονόπερισσοτέρων εν ζωή, ενώ δεν γίνονται εκπτώσεις ούτε στην… πολιτική. λογος ξετυλίγεται μέσα από δεκατρείς – αυτονόητα – κωμικούς επικήδειους Κουδούνι ένα… Κουδούνι δύο… Κουδούνι τρία… Ήρθε η ώρα σας, λοιπόν, για δεκατρείς – φαινομενικά – διαφορετικούς χαρακτήρες. Ο Γιώργος Γαλίτης για να δείτε «Τα ραδίκια ανάποδα». με εξαιρετική ευκολία πάνω στη σκηνή αλλάζει δεκατρείς φορές τον τρόπο Θέατρο «Eliart», Κωνσταντινουπόλεως 127, Βοτανικός, κάθε ομιλίας του, τις κινήσεις του, την εμφάνισή του, για να κλάψει και να θρηνήσει Παρασκευή και Σάββατο στις 21.15 και Κυριακή στις 18.15. για τους φίλους, που είναι πια… μακαρίτες. τηλ.: 210-3477677
ΙΝFO
* «Αν οι άνθρωποι σταματούσαν να λένε ψέματα, δεν θα έμενε ζευγάρι επί Γης. Αυτό θα σήμαινε το τέλος του πολιτισμού μας...». Ο Μισέλ του Φλοριάν Ζελέ είναι ένας τύπος «μονά ζυγά δικά μου» και «άλλα λόγια ν’αγαπιόμαστε». Τον ήρωα μας συστήνει ο Σπύρος Παπαδόπουλος, ο οποίος ανεβάζει το έργο, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, από το περασμένο Σαββατοκύριακο στο θέατρο «Κάππα». Βρέθηκα εκεί την Κυριακή και καταδιασκέδασα με την ανάλαφρη αυτή κωμωδία γύρω από το μεγάλο «Α» των σχέσεων, όχι την αγάπη, αλλά την απιστία. Ο συγγραφέας όμως περνάει αυτά που έχει να πει για δύο ακόμη «Α», την ανεργία και την απεργία... * Επιστρέφω στο «Ζέβρα Πυτζάμα» για το οποίο σας έλεγα τις προάλλες, γιατί πήρα μια γεύση από τις πρόβες. Ήδη καλοδουλεμένος ο θίασος, έξοχος «Κακός Λευκός» ο Αντώνης Λουδάρος – μέχρι και η σκηνοθέτις Άννα Παναγιωτοπούλου γελούσε μαζί του, χωρίς να ξεχνά να δίνει οδηγίες – και το ένα τραγούδι που πρόλαβα να ακούσω μου έμεινε. Η φαντασία της Μαριανίνας Κριεζή ζωντανεύει ένα παραμύθι (ξανά). Ανυπομονώ να το δω ολόκληρο και στα κανονικά του, επί σκηνής, από 25 Ιανουαρίου στο Μπάντμιντον... * «Μ’ανέλπιστα και φοβερά πράγματα οι θεοί υφαίνουν τη ζωή μας...». Από τη «Μικρή Άρκτο» κυκλοφόρησε η μουσική της Ελένης Καραΐνδρου για τη «Μήδεια» που σκηνοθέτησε ο Αντώνης Αντύπας το 2011 και είδαν 28.000 θεατές στο θέατρο της αρχαίας Επιδαύρου. Κι όπως μάθαμε, η συγκεκριμένη δουλειά θα είναι η δεύτερη της καταξιωμένης συνθέτιδας, μετά τις «Τρωάδες», που θα κυκλοφορήσει παγκοσμίως από την ECM. «Του έρωτα μέγα κακό σπαράζεις τους ανθρώπους...». * Τα – διόλου ευκαταφρόνητα οικονομικώς – δικαιώματα της «Μελωδίας της ευτυχίας» έχει εξασφαλίσει η εταιρεία παραγωγής Live2, που φέτος ανέβασε το «Cabaret» και το «Annie». Το έργο προορίζεται για την επόμενη σεζόν. * Δεν μπορώ να καταλάβω το σκεπτικό του ηθοποιού Νίκου Ορφανού, που δήλωσε απερίφραστα: «Η κατάσταση θ’αλλάξει με την οριστική απόσυρση των ραμολιμέντων που περιφέρονται από δω κι από κει και νομίζουν πως παίζουν. Έχω μπουχτίσει να βλέπω γέρους. Με το να μου τρίβουν τη μοναξιά τους στη μούρη και να μου δείχνουν ότι δεν έχουν τι να κάνουν στο σπίτι τους, πληγώνουν την αισθητική μου. Μα γιατί δεν καταλαβαίνουν πως ο ηθοποιός είναι αθλητής και ένας αθλητής στα 75 φεύγα του δεν μπορεί να τρέξει 100άρι». Αυτή είναι η λύση του για την ανεργία των νέων ηθοποιών; Η εμπειρία, η πείρα, οι γνώσεις που συλλέγονται στο πέρασμα του χρόνου στον Καιάδα; Ναι, δεν μπορεί να τρέξει 100άρι ο 75χρονος... Υπάρχουν όμως και οι αγώνες αντοχής όπου λίγοι κερδίζουν...
«Το ΠΟΝΤΙΚΙ» σάς πάει θέατρο «Ήλιος στην πέτρα»
«Τα ραδίκια ανάποδα»
Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του εκπτωτικές τιμές για την παράσταση «Ήλιος στην πέτρα» της Σοφίας Αδαμίδου, σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 2106898448 θα κερδίσουν δύο εισιτήρια στην τιμή του ενός (15 ευρώ) για την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου, το Σάββατο 25 Ιανουαρίου, στις 21.00, και την Κυριακή 26 Ιανουαρίου, στις 19.00.
Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του δωρεάν προσκλήσεις για την παράσταση «Τα ραδίκια ανάποδα» του Γιώργου Γαλίτη. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν πρώτοι στο 210-6898448 θα κερδίσουν δύο διπλές προσκλήσεις για την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου, στις 21.15, δύο διπλές προσκλήσεις για το Σάββατο 25 Ιανουαρίου, στις 21.15, και δύο διπλές προσκλήσεις για την Κυριακή 26 Ιανουαρίου, στις 18.15.
Θέατρο «Σημείο» (Χαρ. Τρικούπη 4, πίσω από το Πάντειο Πανεπιστήμιο) Τηλ.: 210-9229579
Θέατρο «Eliart» (Κωνσταντινουπόλεως 127, Βοτανικός) Τηλ.: 210-3477677
«Όταν έχω εσένα»
«Οι Τρελοί με το Κλουβί»
Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του εκπτωτικές τιμές για την παράσταση «Όταν έχω εσένα» του Σταμάτη Κραουνάκη. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 2106898448 θα μπορούν να παρακολουθήσουν την παράσταση πληρώνοντας 10 ευρώ (αντί για 12 και 15 ευρώ), για την Πέμπτη 23 Ιανουαρίου (πενήντα αναγνώστες) και την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου (πενήντα αναγνώστες), στις 21.00.
Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του δωρεάν προσκλήσεις για την παράσταση «Οι Τρελοί με το κλουβί». Οι τρεις αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν πρώτοι στο 210-6898448 θα κερδίσουν από μία διπλή πρόσκληση για την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου, στις 21.00.
Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» (Πειραιώς 206, Ταύρος) Τηλ.: 210-3418550
Θέατρο «Eliart» (Κωνσταντινουπόλεως 127, Βοτανικός) Τηλ.: 210-3477677
16/40 Οδηγός
23/01 - 29/01
ποντικιart
www.topontiki.gr
Πρόσωπα
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24.1
ΠΕΜΠΤΗ 23.1
Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)
oπερα. Με τη μορφή της «Όπερας της Βαλίτσας» – δράση που πραγματοποιείται εκτός θεάτρων – παρουσιάζεται ο Ντον Τζιοβάννι του Μότσαρτ, με καταξιωμένους συντελεστές της ΕΛΣ. Σκηνοθετεί ο Αλέξανδρος Ευκλείδης. Info: Ίδρυμα Χατζηκώνστα (Λ. Κηφισίας 374, Χαλάνδρι), είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας, 20.00, 210-6820464. Κονσeρτο. Ο Κωνσταντίνος Βήτα παρουσιάζει τραγούδια από την 20χρονη πορεία του, μόνο με την ακουστική του κιθάρα. Info: Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός (Πλ. Καρύτση 8, Αθήνα), 20.30, 12 - 20 ευρώ, 210-7234567. Σaτιρα. Ο Γιάννης Ζουγανέλης παρουσιάζει τα «Πράματα και Θάματα» του Θοδωρή Αθερίδη. Μια underground πολιτική σάτιρα βασισμένη σε ιστορίες πιο αληθινές… από αυτές που «παίζουν» στις ειδήσεις. Info: Μικρό Παλλάς (Αμερικής 2, Αθήνα), 10 - 17 ευρώ, 21.00, 210-3213100.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ
ΚΥΡΙΑΚΗ 26.1 Θeατρο. Η Άννα Φόνσου πρωταγωνιστεί στο έργο του Κύπριου συγγραφέα Γιώργου Νεοφύτου, «ΜΑΝΩΛΗ…!». Info: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος), 21.30, 10 ευρώ, 210-3418550. Παρασταση. Ο Αιμίλιος Χειλάκης πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Μόνος με τον Άμλετ». Info: Δ.Θ.Π. (Ηρώων Πολυτεχνείου 32, Περαιάς), 8 - 18 ευρώ, 20.00, 2104143310. ΔΕΥΤΕΡΑ 27.1 Ομιλiα. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Collide@CERN», ο επιστήμονας Μάικλ Ντόζερ θα συνομιλήσει με τον διεθνώς καταξιωμένο χορογράφο Ζιλ Ζομπέν σχετικά με τον ρόλο της βαρύτητας στην επιστήμη και στον χορό. Info: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών (Λ. Συγγρού 107 - 109), είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας, 19.00, 210-9005800.
Δεν πρόσθεσαν απλώς το όνομα του Λευτέρη Βογιατζή έξω από το «Θέατρο της Οδού Κυκλάδων», όπου το κοινό απολάμβανε επί χρόνια τις σκηνοθεσίες του, οι φίλοι του, αλλά φρόντισαν αυτή η τιμητική αναφορά να συνοδεύεται από μια δυναμική επανεκκίνηση, έναν νέο κύκλο ζωής για το θέατρο, όπως περίπου θα τον ονειρευόταν εκείνος. Ετοίμασαν ένα εντυπωσιακό πρόγραμμα για τα δύο επόμενα χρόνια, στο οποίο συμμετέχουν παλιοί συνεργάτες του σκηνοθέτη και ηθοποιού. «Στόχος μας είναι να κρατήσουμε ζωντανή τη φλόγα της δημιουργίας στον χώρο που την κράτησε αναμμένη για 30 ολόκληρα χρόνια. Με μία προοπτική τριετίας, ευελπιστούμε ότι ο χώρος αυτός θα λειτουργήσει ως φυτώριο καλλιτεχνικής δημιουργίας υψηλών προδιαγραφών» εξήγησε η σύντροφός του Ειρήνη Λεβίδη. Ο καλύτερος τρόπος να τιμήσει κανείς έναν καλλιτέχνη.
Σε ποιον ανήκει η Ιστορία;
ΑΝΝΑ ΦΡΑΝΚ
Εβδομήντα χρόνια συμπληρώνονται το 2015 από τον θάνατο της Άννας Φρανκ και δύο Γερμανοί παραγωγοί τσακώνονται για το ποιος έχει το δικαίωμα να διηγηθεί την τόσο σύντομη ζωή του κοριτσιού. Το κανάλι ZDF ανακοίνωσε πως ετοιμάζει μια σειρά για τη ζωή της οικογένειας Φρανκ και προκάλεσε τη μήνι του Ιδρύματος «Άννα Φρανκ» που είχε ιδρύσει ο πατέρας της μικρής. Αιτία το ότι δεν έχει δώσει σχετική άδεια, ενώ, αντιθέτως, έχει παραχωρήσει το δικαίωμα να μιλήσει για το κοριτσάκι σε Γερμανό κινηματογραφικό παραγωγό. Το σχέδιο του ZDF υποστηρίζει το άλλο Ίδρυμα «Άννα Φρανκ», το οποίο έχει τη διαχείριση του σπιτιού της στο Άμστερνταμ. Τα δύο ιδρύματα έχουν βρεθεί πρόσφατα αντίδικοι στα δικαστήρια. Το ίδιο αναμένεται να συμβεί και τώρα με τη συμβολή των Γερμανών παραγωγών που ξέρουν και αυτοί πολύ καλά πως αποκλειστικά δικαιώματα για την κινηματογράφηση του «Ημερολογίου» σημαίνουν μεγαλύτερες εισπράξεις.
Ο Πλάτωνας και η Κρίση
ΤΡΙΤΗ 28.1 eκθεση. Αρχιτέκτονες, designers, εικαστικοί καλλιτέχνες, μουσικοί, σκηνοθέτες κ.ά. μέσα από την έκθεση «Anti-design 2014» προβληματίζονται – με φαντασία και χιούμορ – για τον ρόλο του design στις μέρες μας. ςnfo: Τεχνόπολις (Πειραιώς 100, Γκάζι), είσοδος ελεύθερη, 14.00 - 21.00, 210-3475518. ΤΕΤΑΡΤΗ 29.1 Παρaσταση. Στις «Μυθ-ιστορίες γυναικών» η Τζίνα Φωτεινοπούλου ενσαρκώνει πολλές γυναικείες φιγούρες μέσα από τα πάθη, τα λάθη, τις επιλογές και τις στάσεις ζωής τους. Σκηνοθετεί ο Φωκάς Ευαγγελινός. Info: Badminton Loft (Ολυμπιακά Ακίνητα, Γουδή), 20.30, 10 - 15 ευρώ, 210-8840600.
«Μία από τις πιο ταλαντούχες Έλληνιδες ερμηνεύτριες, που έχει το μοναδικό χάρισμα να ερμηνεύει ρεμπέτικα (λαϊκά τραγούδια τα οποία συνδέονται με τους πρόσφυγες που ήρθαν από τη Μικρά Ασία στις αρχές του 20ού αιώνα), παραδοσιακά και σύγχρονα ελληνικά τραγούδια. Με μια ξεχωριστή ικανότητα να συνδυάζει διαφορετικά μουσικά είδη, η φωνή της διαθέτει μια καθαρότητα και ένα συναισθηματικό βάθος που χαράζεται βαθιά στην ψυχή κάθε ακροατή»: Με τον τρόπο αυτόν παρουσιάζει στο επίσημο σάιτ του το «Carnegie Hall» την Ελευθερία Αρβανιτάκη. Η δημοφιλέστατη ερμηνεύτρια δέχτηκε πρόσκληση από το θέατρο το οποίο έχει φιλοξενήσει μερικούς από τους γνωστότερους καλλιτέχνες να εμφανισθεί στη σκηνή του. Έτσι, την 1η Φεβρουαρίου το νεοϋορκέζικο κοινό θα ακούσει μερικές από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της και μερικά από τα πιο αγαπημένα παλιά και νεότερα ελληνικά τραγούδια.
Νέος κύκλος ζωής
Αφιeρωμα. Ολόκληρο το έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου προβάλλεται μέσα από τα μάτια νέων δημιουργών και σπουδαστών του κινηματογράφου. Παρουσιάζονται, επίσης, οι τρεις ταινίες μικρού μήκους: «Lumière et compagnie: Ulysse toy» (1995), «Chacun son cinèma: trois minutes toy» (2007), «Sous-ciel» (2011). Info: Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48, Γκάζι), 5 ευρώ (ανά ταινία), 10 ΣΑΒΒΑΤΟ 25.1 Μουσικh. «Εδώ είναι του Ρασούλη…» είναι ο τίτλος της μουσικής γιορτής που αφιερώνεται στον σπουδαίο καλλιτέχνη. Info: Ρυθμός Stage (Μαρίνου Αντύπα 38, Ηλιούπολη), 12 ευρώ με μπύρα/κρασί, 22.30, 210-9750060.
ΣΑΒΒΑΤΟ 25.1 - ΤΕΤΑΡΤΗ 29.1
Κατακτώντας το Μανχάταν
ΑΛΕΝ ΜΠΑΝΤΙΟΥ
«Προσπαθούν να πείσουν τον κόσμο να αμφισβητεί τις επικρατούσες απόψεις, να μην παίρνει τίποτε ως θέσφατο επειδή είναι το έθιμο, η συνήθεια, η οικογένεια, η πατρίδα. Υπογραμμίζουν ό,τι νέο στην επιστήμη, στην τέχνη, στην πολιτική – δεν δημιουργούν αναγκαστικά καινοτομίες αλλά τις οργανώνουν, τις παρουσιάζουν»: Αυτή είναι κατά τον Αλέν Μπαντιού η χρησιμότητα των φιλοσόφων σήμερα. Καθηγητής Φιλοσοφίας, θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, μαθηματικός, ο Μπαντιού αναγνωρίζεται, από φίλους και αντιπάλους, ως μία από τις κορυφαίες μορφές της σύγχρονης Φιλοσοφίας. Θα τον ακούσουμε απόψε, στις 6.30 μ.μ. στο Γαλλικό Ινστιτούτο να μιλά με αφορμή το δοκίμιό του «Η Δημοκρατία του Πλάτωνα». Και επειδή ο Μπαντιού, εκτός από σημαντικός φιλόσοφος, θεωρείται και κορυφαίος πολιτικός αναλυτής και σχολιάζει και εξηγεί σύγχρονα γεγονότα, αναμένεται να αναφερθεί και στην οικονομική κρίση, την παγκόσμια και τη δική μας.