Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
www.atlantische-kust-frankrijk.nl
Poitou Charentes Duik unieke vakantiesfeer van La Duik ininde de unieke vakantiesfeer Rochelle en de Atlantische proef de van La Rochelle en de Kust, Atlantische geschiedenis Cognacstreek,van ontdek Kust, proef van de de geschiedenis de de wondere wereld van Futuroscope en Cognacstreek, ontdek de wondere kom tot rust in de prachtige natuur van de wereld van Futuroscope en kom tot Marais Poitevin. rust in de prachtige natuur van de Marais Poitevin.
Atlantische kust
De Cognac Streek
©Ile d'Oléron
La Rochelle Ile de Ré
Marais Poitevin
Futuroscope Poitiers
Het Echte Frankrijk Toen ik met ons gezin voor de laatste keer de deur in het jachtige Vlaanderen achter ons sloot om met mijn hele hebben en houden naar de Poitou-Charentes te verhuizen, was dat omdat we ontdekt hadden dat deze regio alles had wat een inwoner van de Lage Landen doet verlangen naar Frankrijk. Betoverende natuur en landschappen, idyllische dorpen met Romaanse huizen, een goede luchtkwaliteit, bijzonder licht en niet in het minst een gunstig klimaat. Maar de Poitou-Charentes is nog meer dan dat. Al gauw bleek dat kwaliteit en authenticiteit hier nog iets betekenen. En dat ‘la dolce vita’ hier een levenskunst is. Gastronomie kreeg voor ons een heel nieuwe betekenis en we werden ondergedompeld in de gastvrijheid van de bewoners, de rijke geschiedenis en het bewaarde erfgoed van deze streek, de rustgevende natuur die overal aanwezig is en het boeiende, culturele aanbod. Een mens waagt zich hier soms in Toscane door het bijzondere, zachte kleurenspel van de schilderachtige dorpjes in het pastelachtige, glooiende landschap, versierd met statige wijngaarden en wiegende graanvelden.
Ik ben er van overtuigd dat onze regio alle ingrediënten in huis heeft om te behagen. Alle ingrediënten die u het echte Frankrijk leren kennen. En dat sausje rust en een-versnellinglager is daarvan de kers op de taart. Of het nu met vrienden is, met zijn tweetjes of met de kinderen en of het nu voor een weekend is dan wel een lange zomervakantie, de rijkdom van de Poitou-Charentes is het kader bij uitstek voor een geslaagde, ontspannen vakantie. De garantie dat je thuiskomt met een koffer vol onvergetelijke momenten, vol emotie. En dat op een steenworp van de Lage Landen! Wannes Van de Velde Redacteur
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
Edito
binnen handbereik
AMSTERDAM
PARIS NANTES
PoitouCharentes BORDEAUX
Ontdek onze bestemmingen
BLZ
4
La Rochelle - Ile de RĂŠ
Welkom in het Noorden van het Zuiden Met vijfhonderd tot duizend uren extra zonneschijn per jaar in vergelijking met Nederland en Vlaanderen, zachte winters, verdraagbare temperaturen in de zomer en een zonnige nazomer die soms tot in november duurt, proef je in de Poitou-Charentes het zuiden van Frankrijk zonder meer.
4 tot 11
Atlantische kust
12 tot 21
De Cognac Streek
22 tot 29
Marais Poitevin
30 tot 33
Futuroscope - Poitiers
34 tot 37
onze troeven
BLZ
42
Levenskunst
38 tot 43
Een schatkist vol cultuur
44 tot 53
Kids welkom
54 tot 56
Op twee wielen
57 tot 61
Ontspannen van nature
62 tot 65
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
4
La Rochelle - Ile de Ré
La Rochelle
Rebelse stad
aan de Atlantische Oceaan
Onder het wakende oog van haar drie torens, ligt deze bruisende stad rond een oude haven (Vieux Port) aan de Atlantische Oceaan. La Rochelle is bekend om haar rebelse karakter. Nadat de op een rots gebouwde nederzetting in de 12e eeuw uitgroeide tot een welvarende havenstad dankzij de zout- en wijnhandel, verwierven haar inwoners al gauw bijzondere gunsten en vrijheden van de centrale machthebbers. Zo mocht het onder andere zijn eigen munten slaan en had het zowaar een gekozen burgemeester! De vele veldslagen tussen Fransen en Engelsen tijdens de Honderdjarige Oorlog maakten de stad van strategisch belang en dat zorgde voor nog meer gunsten en welvaart. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
La Rochelle is en blijft een einzelgänger tot in de 17e eeuw maar dan krijgt het centrale, koninklijke gezag in Parijs genoeg van de eigen koers die het vaart. De stad is dan ook een Protestants bolwerk geworden tijdens de Reformatie. Onder leiding van Kardinaal Richelieu wordt de stad door het leger van Louis XIII omsingeld en op de knieën gedwongen. Hoewel er nog maar een vijfde van het bevolkingsaantal overblijft na het beleg, weten de bewoners van La Rochelle al snel de stad weer te laten opbloeien niet in het minst dankzij de koloniale handel en de slavenhandel.
5
»
Slim Onderweg
Met de fiets, bus of trein kun je gemakkelijk ook de omgeving van La Rochelle ontdekken: Rochefort, Ile de Ré, Châtelaillon-Plage … Goed voor de natuur en ontspannend!
Groene stad bij uitstek In de jaren ‘70 slaat La Rochelle al de ecologische weg in. Het stadscentrum wordt beschermd en het eerste echte voetgangersgebied van Frankrijk wordt er in 1975 in gebruik genomen. De stad heeft ondertussen ook een netwerk met gratis fietsen, de befaamde ‘vélos jaunes’, 120 elektrische auto’s, veerboten op zonneenergie, minder vervuilende bussen en elektrische park&ride-busjes. De fietsen kunnen trouwens ook in de bus (le Passeur) en op de boot (Bus de Mer) worden meegenomen. In La Rochelle kun je dan ook perfect op vakantie komen zonder auto. Geen gedoe, geen stress. Met de TGV raak je tot in het centrum van de stad en vanaf daar kom je overal met de middelen die de stad aanbiedt. In deze stad is een groene pauze nooit ver weg. De vele parken en tuinen in de stad zijn ideale pleisterplaatsen. In het Parc Charruyer, ten westen van de Vieux Port, bevindt zich ook een dierenpark en een skatepark voor de kinderen. En voor wie het nog wat rustiger wil, is er de groene oase van de moerassen van Tasdon.
Bruisende stad aan zee In het prachtige, historische kader van de binnenstad is er altijd wel wat te beleven. Overdag gonst het van de activiteiten en is het goed toeven op de vele pleintjes of langs de kades, tijdens de gezellige marktjes en op de vele terrasjes. ’s Avonds is het zalig kuieren in de stad en kun je wegdromen bij de betoverende kleuren van de ondergaande zon terwijl de vele restaurantjes in de stad de gedroomde plek zijn om het rijke aanbod vis en schelpdieren en de plaatselijke specialiteiten te ontdekken. De culturele agenda en evenementenagenda zijn stevig gevuld. Voor de liefhebbers van cultuur is er niet alleen de internationaal bekende Francofolies, maar ook het Internationaal
Filmfestival, de Grand Pavois (bootshow) en het niet te missen “Jazz entre les deux Tours”. Anderzijds zijn er tijdens het hele jaar ook sportevenementen als de marathon en de Internationale Zeilweek. Gedurende het hele jaar kun je verder je culturele dorst lessen met de vele musea (Automatenmuseum, Schone Kunsten, Parfumflesjes, de Nieuwe Wereld, Protestants Museum, Natuurgeschiedenis). Voor wie van shoppen houdt, is de historische omgeving in de StSauveurwijk rond het stadhuis ‘the place to be’. Met de jongste universiteit van Frankrijk heeft La Rochelle ook de nodige dynamiek te bieden en kan het de jeugdige harten bekoren.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
6
La Rochelle - Ile de Ré
Geschiedenis in de stad Ook al sneuvelden tijdens de Honderdjarige Oorlog en de Religieuze oorlogen vele gebouwen (sommige kerken werden zelfs afgebroken om de stadswallen te versterken), toch getuigen verschillende gebouwen nog van de rijke geschiedenis van de stad. Tijdens de Honderdjarige oorlog wordt de Tour St-Nicolas opgetrokken aan de ingang van de haven, net als de Tour de la Chaîne die, zoals de naam laat vermoeden, diende om een ketting te spannen tussen beide torens om vijandige schepen buiten de haven te houden. De twee torens zijn nu het gezicht van de stad. Een derde toren aan de kades van La Rochelle is de Tour de la Lanterne die in het verleden steevast als vuurtoren en gevangenis diende, getuige de ongeveer 600 namen die in de muren gegrift staan. De beklimming van de Tour Saint-Nicolas wordt trouwens beloond met een prachtig uitzicht over de stad. Recht tegenover de twee torens staat overigens het Grote Uurwerk (Grosse Horloge), het was de poort tussen de haven en de stad. Het renaissancestijl stadhuis, met zijn uitzonderlijk gebeeldhouwde gevel en de gotische muur, is een echte parel in de stad. De vele burgerhuizen, vaak met gaanderijen die de statige straten rond de Oude Haven flankeren, tonen de welvarendheid en het handelsverleden van de stad. De wijk Saint-Nicolas is dan weer een wirwar van gezellige steegjes met de oude huisjes van de ‘gewone man’ van weleer, hier vergeet je soms dat je in een stad bent. Hier en daar vind je rond de oude markt ook middeleeuwse huizen met colombage (houten vakwerk in de gevelmuur) waarvan het houtwerk beschermd is met leisteen tegen aantasting door de alomtegenwoordige zilte zeelucht. Van het protestants verleden getuigen de Tempel (een van de katholieken overgenomen kerk naast het Cloître des Dames) en de afwezigheid van de Romaanse kerken die zo veelvuldig aanwezig zijn in de rest van de Poitou-Charentes: ze sneuvelden allen tijdens de godsdientspanningen. Slechts de toren van de Saint-Barthélémy kerk bleef gespaard maar die had dan ook een militair belang. Let vooral ook op de vele waterspuwers op een groot aantal huizen. Naar verluidt zouden er een 200-tal zijn, verspreid over de hele binnenstad.
!
Tip
Een absolute bezienswaardigheid is de dagelijkse markt van La Rochelle in de 19e eeuwse overdekte markthal (les Halles). Hier snuif je het echte Franse leven op, zie je de heerlijkste vis en proef je verrukkelijke streekproducten.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
7
De Oceaan in de stad In La Rochelle is de Oceaan overal aanwezig. Het heeft vandaag 4 havens waaronder de jachthaven ‘Les Minimes’, met 3500 aanlegplaatsen de grootste Europese plezierhaven aan de Atlantische kust. Niet alleen heeft de stad enkele stranden op wandelafstand, het Maritiem museum en het bijzonder mooie Aquarium van La Rochelle zijn een echte uitnodiging om de geheimen van de Oceaan te ontdekken. En voor wie het allemaal aan den lijve wil ondervinden
is er een waaier aan watersporten (zeekajak, zeilen, zeevissen) en de mogelijkheid tot het huren van een boot. Je proeft de Atlantische flavor ook met de oesters, de bouchotmosselen, dagverse vis uit de oceaan met een kwaliteitslabel en de vele schelpdieren. Ze zijn de ‘sine qua non’ van de gastronomie van La Rochelle.
!
Tip
Verken La Rochelle op een bijzondere manier dankzij één van de vele begeleide stadswandelingen die de stad biedt. Een aantal is volgens thema en sommigen gaan ’s avonds door. Meer info bij het Office de Tourisme (vvv ).
In de buurt van de stad Rond La Rochelle zijn leuke dorpjes en badplaatsen te ontdekken zoals Angoulins, Aytré en Châtelaillon-Plage met zijn Belle Epoquegevels langs het strand of het vissersdorp Esnandes of de oesterhaven
L’Houmeau. Het platteland rond La Rochelle kun je ook te voet of per fiets verkennen dankzij de vele uitgestippelde tochten langs gezellige dorpjes en mooie kerkjes en kastelen.
Esnandes
Aytré
Charron
Châtelaillon
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
8
La Rochelle - Ile de Ré
Île de Ré la
Blanche
Het Witte Eiland, dat is de bijnaam van Île de Ré, het eiland voor de kust van La Rochelle. Met zijn idyllische dorpjes met witte huisjes met groene luikjes, is het eiland erg populair bij de Franse jet set. De vooruitgeschoven ligging in de oceaan en het uitzonderlijke aantal uren zonneschijn zijn hier de ingrediënten van het bijzonder zachte licht waarin het eiland het hele jaar door baadt, met dank aan de Golfstroom, die voor een warme wind zorgt die de wolken verdrijft.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
9
Le
Bleu
Wie eiland zegt, zegt zee. En wie zee zegt, zegt strand. Vooral het zuidelijke deel van het eiland Île de Ré is een uitgelezen plek voor een strandvakantie. Maar ook wie gek is op zee en wind krijgt waar voor zijn geld: hier is het goed surfen en zeilen. De getijden van de oceaan nodigen uit tot de ‘pêche à pied’, te voet vissen zeg maar of met andere woorden gewapend met een emmertje op zoek naar de heerlijkste schelpdieren in de zilte modder. De drie thalassocentra die het eiland rijk is, zijn dan weer een andere manier om van een vakantie op Île de Ré een ontspannende en weldoende ervaring te maken.
»
Slim Onderweg
Om toegang te krijgen tot het eiland moet je over een tolbrug. Deze tol wordt binnenkort omgezet in een ecotax en moet het uitzonderlijk karakter van het eiland beschermen. Te voet of per fiets is de oversteek helemaal gratis!
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
10
La Rochelle - Ile de Ré
Waar de fietser koning is Île de Ré heeft massaal ingezet op het fietstoerisme. Het vlakke landschap (hoger dan 19m raak je niet op dit eiland) en de zowat 100 kilometer goed onderhouden fietspaden verzekeren een absoluut fietsplezier. Vanwege de kleine afmetingen van het eiland kun je overal snel komen. Veel fiestverhuurders bieden overigens pechhulp ter plaatse. De fiets is het ideale middel om het eiland te verkennen. Je rijdt vlot de dorpjes en stadjes binnen, bent lekker snel geparkeerd en dankzij de handige bewegwijzering weet je zeker dat je geen enkele bezienswaardigheid voorbij rijdt op je stalen ros.
Van kleine dorpjes …
Le Phare des Baleines Ook de vuurtoren ‘Le Phare des Baleines’ is een onmiskenbaar deel van de identiteit van Île de Ré. Omringd door de ‘viskluizen’ (door de mens gemaakte vallen in steen om vissen te strikken bij het wegtrekken van de zee), is deze vuurtoren de moeite waard om te beklimmen en de 257 tredes belonen de bezoekers zonder hoogtevrees met een uniek panorama. Met het aanpalende museum komt oud en jong alles te weten over de werking van vuurtorens. In het verleden was dit uiteinde van het eiland vaak een aanspoelplaats voor walvissen. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
De vele dorpen van Île de Ré zijn een droomdecor voor een vakantie in een authentieke omgeving. De huisjes krijgen hun witte kleur door de kalk die de stenen moet beschermen voor de vochtige, zilte lucht van de oceaan. De groene luikjes, zo wil de traditie, zijn dan weer te danken aan de restjes verf die overbleven na het verven van de vissersboten. De dromerige dorpjes hebben hier het aspect behouden van weleer: kleine lage huisjes met vaak lage deurtjes ter bescherming tegen de wind, smalle straatjes en steegjes met soms nog de namen van de vroegere ambachtslieden die er woonden en waterputten die destijds door de dorpelingen werden gedeeld. En last but not least, de pittoreske vissershaventjes waar het komen en gaan bepaald wordt door de getijden van de Atlantische Oceaan. Vaak onveranderd sinds eeuwen, worden ze nu gedeeltelijk gebruikt voor de pleziervaart. Maar ze hebben hun oorspronkelijk karakter weten te bewaren en zijn nu het paradijs van de geoefende kuieraars, liefhebbers van romantische etentjes op een terrasje en dagdromers in alle soorten. De mooie herenhuizen rond de havens, getuige van het rijke handelsverleden van deze dorpen en stadjes, waren het verblijf van de maritieme handelaars. Langs de kades werden koopwaren verkocht aan de schepen, die ook uit de Lage Landen aanmeerden. Een aantal onder hen had een torentje op het dak waar vandaan men kon kijken of de verwachte schepen al aan de horizon te bespeuren vielen.
!
Tip
Hét moment bij uitstek om volop van dit eiland te genieten is buiten het hoogseizoen. Vooral in de herfst kent het eiland vaak milde temperaturen en veel zon dankzij de indian summer. Het opgewarmde oceaanwater zorgt er zo voor dat de zomer hier wat langer duurt…
11
… tot enorme vestingen De strategische ligging van het eiland, net voor het vaste land en langs de zouthandel, hebben van Île de Ré steeds een gewild eiland gemaakt. De vele pogingen tot bezetting verklaren dan ook het grote aantal versterkte vestingen en strategische gebouwen. De Koninklijke maarschalk Vauban, een absoluut genie die onder Lodewijk IV talrijke steden en kastelen versterkte, was het brein achter de vesting die rond Saint-Martin-de-Ré werd opgetrokken. Hij had dan ook het simpele maar geniale idee om de verdediging in te graven en een horizontale vesting aan te leggen in plaats van in de hoogte te werken. De plek is ondertussen door Unesco beschermd in het kader van het ‘Réseau des Sites de Vauban’, die in de 17e eeuw een echte verdedigingsgordel rond het toenmalige Frankrijk vormden. Je komt er meer over te weten in het Musée Cognacq.
!
Tip
Een uniek uitzicht over St-Martin-de-Ré krijg je vanaf de kerktoren. Die is trouwens recent want de oorspronkelijke kerk werd in opdracht van Vauban verlaagd wegens zijn zichtbaarheid in het landschap en dus was hij kwetsbaar. Getuige daarvan zijn de kogelgaten in de overblijfselen van de oorspronkelijke muur.
Een schatkist vol natuur De natuur heeft een bijzondere plaats op dit mooie eiland. De combinatie van de zee met de schaduwrijke bossen van geurige zeedennen, de uitgestrekte oesterbekkens, de rustgevende zoutmoerassen en de wijngaarden … dit unieke kader is een echte verademing en geklasseerd als landschap. In het ecomuseum over de zoutmoerassen (in Loix) kom je bovendien alles te weten over het unieke procedé van de zoutwinning. Op Île de Ré wordt het zeezout ook wel toepasselijk ‘Or blanc’ ofwel het ‘Witte Goud’ genoemd. De zoute kust en de moerassen zijn ook een geliefde plek voor veel watervogels. Het Nationaal Natuurreservaat van Lilleau des Niges gunt een blik op die rijke biodiversiteit en herbergt meer dan 250 soorten. Een waar plezier voor vogelspotters.
De lekkere producten die zee en land sinds jaar en dag aan de bewoners en bezoekers van dit eiland bieden, zijn overal te koop in gezellige winkeltjes, bij de kwekers zelf of op één van de vele, typisch Franse marktjes (vooral die van La Flotte is niet te versmaden). De oesters, wijnen, kazen, chocolade met ‘fleur de sel’, alle producten van dit eiland zijn een combinatie van de elementen. En dat proef je. En wie geen zin heeft om de klus zelf te klaren, die schuift zijn benen onder een tafeltje van een van de vele prima restaurantjes die het eiland rijk is. Bon appétit!
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
12
Atlantische kust
Een Atlantische Vakantie Zee, zon en zand De meer dan 400 kilometer lange kustlijn van de Poitou-Charentes en het zachte, oceanische klimaat maken van deze Atlantische stranden een heerlijk ontspannende bestemming. Zo zijn er de lange zandstranden met een mooie groene kraag van zeedennenbossen, waar het heerlijk toeven is voor wie het zand te heet onder de voeten wordt. Op deze stranden is nog volop ruimte en het ondiepe water in de baaien die beschermd liggen tegen de woeste golven van de oceaan, zijn een gedroomde plaats voor een onvergetelijke strandvakantie met het gezin. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
De Atlantische Oceaan verwent ook de watersportliefhebbers: surfers, zeilers, kitesurfers, iedereen wordt hier verwend door de Atlantische bries en de stevige golven: hier wordt watersport pas een echte sensatie! Of je nu een hippe badplaats zoekt met een boeiend nachtleven, een wijds strand bij een gezellig Frans dorpje met een haventje, dan wel oneindig veel ruimte en natuur, hier is er voor elke vakantieganger een plaatsje onder de zon.
13
Île d’Aix en Île Madame Langs de Atlantische kust liggen twee eilandjes die vaak over het hoofd worden gezien maar ze verdienen toch een eigen plaats onder het Atlantisch firmament!
Île d’Aix Een veerboot brengt je van de landtong Pointe de Fouras naar dit kleine paradijs in de oceaan: een autovrij eiland met een uniek karakter. Tijdens de overtocht word je bovendien verwend door de nabijheid van enkele oude forten die uit de zee rijzen en die destijds de welvarende kustbewoners beschermden. Vooral Fort Boyard zal je niet onbekend in de oren klinken, het decor van het gelijknamige televisieprogramma en beschermer van het Koninklijk Arsenaal van Rochefort. Het fort fungeerde even als gevangenis en werd vanaf de jaren 80 ingrijpend gerenoveerd. Door de poort en over de ophaalbrug ga je aan wal in deze haven van rust. Alles op dit eiland staat in het teken van de natuur. Hier trap je automatisch een versnelling lager om het bijzondere landschap van kreekjes, bossen met eiken en zandbanken ten volle te kunnen proeven.
? Weetje
Île Madame Dit is het kleinste eilandje voor de kust van de Charente-Maritime. De 65 hectare zijn een waar plezier voor de natuurliefhebbers en wandelaars. Ook hier kun je te voet gaan vissen (niet meer dan 5kg per persoon!) of op zoek gaan naar de oude zoutpannen. En om op deze parel te komen zul je moeten wachten tot het eb is, zodat je te voet de Passe aux Boeufs (het ossenpad) over kunt.
Île d’Aix was het eiland waar Napoleon zijn nederlaag in Waterloo kwam verteren. Hier staat het huis waar hij zijn laatste vrije uren sleet voordat hij verbannen werd naar Sint Helena.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
14
Atlantische kust
Île d’Oleron
het Bekken van Marennes De grote zus van Ile de Ré, Île d’Oléron, is de vakantieplaats bij uitstek langs de kust van de CharenteMaritime. Samen met het kustgebied rond Marennes vormt dit eiland een bijzonder natuurgebied met een kustlijn van niet minder dan 100km waar ook de toerist zijn plaats heeft. Duurzaam toerisme is hier het sleutelwoord. De authenticiteit is bewaard gebleven op dit eiland met zijn alom tegenwoordige natuur. Besprenkeld met leuke dorpjes en kleurrijke vissershutten langs de grachten die vol- en leeglopen op het ritme van de getijden. Deze omgeving, omringd door oesterbekkens die het pastelkleurige licht van de Oceaanlucht weerkaatsen, is een regelrechte pauze in het jachtige leven van alledag. Op ‘La Lumineuse’ (de naam die het kreeg omwille van het bijzondere licht), is ‘no stress’ het devies.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
15
Koning natuur In dit gebied komt de natuur op de eerste plaats. De rust die dit eiland uitstraalt is een echte verademing en bijzonder te genieten op de fiets, over de méér dan 50km fietsroutes die door de moerasgebieden en verfrissende bossen slingeren. Ondertussen wordt het fietsnetwerk van het eiland steeds verder uitgebreid. Ook voor de aanleg en verbetering van de infrastructuur werd hier resoluut de groene kaart getrokken: zonneenergie voor de reddersposten, ecologisch wegdek, regenwater voor de openbare toiletten … het zijn maar een paar voorbeelden van de nieuwe wind die over dit waardevol gebied waait.
Op het eiland zijn twee zogenaamde natuurpunten ingesteld (Pôle Nature), natuurgebieden die je het hele jaar door uitnodigen om op verkenning te gaan in de rijke flora en fauna van dit gebied of de traditie van de zoutwinning. Volgens een uniek concept hebben lokale overheden zich via een kwaliteitscharter verenigd met verenigingen voor natuurbescherming om op een dynamische manier hun bezoekers te ontvangen. Een aantal traditionele landbouwbedrijven zijn hier ook bewaard gebleven: zo heeft Ile d’Oleron zijn eigen wijn, geitenkaas en groenten.
»
Slim Onderweg
De leukste manier om alle uithoeken (de vuurtoren van Chassiron bijvoorbeeld) en de verborgen plekjes van het eiland te verkennen is via de kleine paadjes die vaak langs de kust lopen en waar vaak geen auto’s toegestaan zijn. Zo voel je pas echt dat je op een eiland bent.
? Weetje Mimosa – Eind 19e eeuw spoelde de eerste Mimosa, een mediterrane plant, aan op het eiland. Tegenwoordig staat het er vol met deze prachtige gele bloem die tijdens zijn jaarlijkse bloei in februari uitbundig wordt gevierd sinds 1959.
Koning Oceaan Omringd door de Atlantische Oceaan is Ile d’Oleron de plaats bij uitstek voor een geslaagde vakantie aan de kust. De zachte zeebries, de vele uren zon en de kilometers lange stranden zijn een droomplek voor wie zich aan de intense sensaties van watersport (surf, zeilen, zeekajak) wil wagen op de westkant van het eiland. Niet voor niets heet deze kust de “Côte Sauvage”. Wie liever in een luie strandstoel met familie op de kindvriendelijke stranden van de oostkant van het eiland wil genieten, heeft ook een ruim aanbod. Het zeewater is hier trouwens van goede kwaliteit, getuige de niet minder dan zes ‘pavillons bleus’ die Oléron kreeg in 2009. Dit Europees label beloont de gemeentes die bijzondere inspanningen leveren voor de kwaliteit van het kustwater.
De Atlantische visvangst is in al zijn traditie te bewonderen in de vissershaven van La Cotinière, je kunt er bovendien de visverkoop per opbod meemaken op de vroegmarkt, een geanimeerd spektakel! En wie zee zegt, zegt zout. Overal op het eiland vind je de vele zoutproducten die hier worden gewonnen: van fijn zout over kristallen tot badzout. Het zeezout was lang een van de pijlers van de welvarendheid van de PoitouCharentes en het verhaal van dit gewilde mineraal is onlosmakelijk verbonden met het gebied OleronMarennes. Een bezoekje aan de oude zouthaven van Brouage is dan ook een verplichte tussenstop tijdens het ontdekken van de streek.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
16
Atlantische kust
!
Tip
De Cité de l’Huître is the place to be voor liefhebbers van romantiek en zeevruchten. Hier eet je in gezellige restaurantjes, tussen de kleurrijke vissershutjes en de bedrijvigheid van de oesterkwekers, de heerlijkste en originele visen zeevruchtengerechten. Vergeet er de witte wijn van Île d’Oleron niet bij te bestellen!
Koning oester Ah, de Marennes-Oléron, een waar culinair hoogtepunt voor de liefhebbers van oesters. Rond het bekken van de Seudre en de Charente vloeit het zoete water in het zoute water van de Atlantische Oceaan. Dat ecosysteem, in combinatie met de oude zoutwinningbekkens van het gebied, bleek door de geschiedenis heen een goede basis voor het ontwikkelen van een bijzondere techniek: de rijping van de oesters. De larven van de oesters worden ‘gevangen’ op allerlei toestellen (ijzeren staven, dakpannen, plastieken buizen of koepels) en ze groeien in de zogenaamde oesterparken gedurende 2 tot 2,5 jaar. Daarna worden ze losgemaakt en opnieuw in zee gelegd in manden of zakken waarna ze opnieuw 2 jaar groeien. Van daar gaat het naar de oude zoutbekkens ofwel de ‘claires’ waar met de getijden brak water inloopt. Het is tijdens deze maanden ‘affinage’, rijping, dat de oester van Marennes-Oléron zijn onvergelijkbare smaak krijgt. De echte Marennes-Oléron-oesters hebben trouwens een kwaliteitslabel. De verschillende kleine musea die je hier en daar vindt, vertellen je dit alles en meer, in geur en kleur en zijn gelegen temidden van de kanaaltjes en oesterbekkens met hun kleurrijke bootjes en hutjes. Een heel aparte wereld … Voor de liefhebbers van zeevruchten is het trouwens mogelijk om zich aan de ‘pêche à pied’ te wagen. Maar ook hier staat de bescherming van getijdengebied centraal: respecteer de hoeveelheden en afmetingen die IODDE (Ile d’Oleron Développement Durable) handig opstelde. Een deel van het gebied werd trouwens al beschermd om de regeneratie van de fauna veilig te stellen.
!
Tip
Ook dit gebied is getekend door zijn militair-strategisch belang in de geschiedenis. Getuige daarvan zijn de citadel van Brouage en Chateau d’Oléron en het Fort Louvois. Deze laatste bezoek je te voet bij laag water dus houd de getijdenkalender in de gaten. Fort Louvois Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
17
Rochefort
een exotische geschiedenis
Rochefort, een jonge stad Rochefort is een vrij jonge stad. In een meander van de Charente besloot Lodewijk XIV op aanraden van Colbert om een Arsenaal te bouwen, een enorme militaire scheepswerf die de Franse vloot moest versterken en de militaire slagkracht van het land moest vergroten. Door de ligging van de plaats in het moeras en wegens onbereikbaar bij laag water, was dit de uitgelezen plaats om een afweermiddel tegen de Engelsen te bouwen.
De enorme bouwwerken en een werf van wel 2,5km lang maken van de vissersnederzetting in korte tijd een ware stad. Aan de lopende band worden hier enorme gebouwen neergepoot en langs de oevers van de Charente worden in ijltempo oorlogsschepen gebouwd voor de Franse Marine. Hier worden fregatten en andere militaire schepen gebouwd die vervolgens de Golf van Gascogne worden ingestuurd.
Âť
Slim Onderweg
Aan de poorten van de stad ligt de Pont Transbordeur. Deze metalen zweefbrug van 50m hoog bezorgt je een oversteek van de Charente op een unieke manier.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
18
Atlantische kust
Koninklijk touw Temidden van het Arsenaal van Rochefort ligt de Corderie Royale. Dit uitgestrekte gebouw met eiken funderingen, werd langs de rivier de Charente voorzien van grote balen hennep die hier werden verwerkt tot touw. In de Koninklijke Touwfabriek werd al het touw gemaakt voor de Franse marine maar ook voor de handel. Bijna volledig vernield in de WOII, werd het gebouw gerestaureerd en ingericht als museum over de touwindustrie avant-la-lettre van de Corderie Royale, maar ook als uitgebreide maritieme boekhandel. Bij een wandeling tussen de gebouwen en langs de Charente krijg je een indruk van de enorme omvang die dit arsenaal had in zijn tijd en de bedrijvigheid tijdens de gloriedagen van de Corderie Royale.
Het fregat Hermione Naast de Corderie Royale speelt zich het verhaal af van een bijzondere reconstructie. Hier wordt sinds 1993 gewerkt aan een kopie van het fregat Hermione, een legendarisch marinevaartuig dat onder markies La Fayette geschiedenis schreef. In 1780 schaarde de markies zich met dit destijds lichte en wendbare oorlogsschip uit de Franse vloot, achter de Amerikaanse opstandelingen die onder leiding van George Washington tegen de Britten om onafhankelijkheid streden. Maar deze reconstructie van de Hermione is niet zomaar een historische kopie. Niet alleen wordt het oorspronkelijke fregat zo getrouw mogelijk nagemaakt, het zal ook zeewaardig zijn. Zodra het klaar is zal het dan ook de oversteek wagen naar de USA. Reden te meer dus om deze bijzondere werf te bezoeken en de vele ambachtelijke vaklui die dit maritiem wonder verrichten, aan het werk te zien. Het vaartuig meet 65 meter lang en 11,5 meter breed en wordt gemaakt in een van de ‘Formes’, een soort dok waarin ten tijde van het arsenaal de schepen met averij hersteld werden.
Rochefort, een overzees avontuur
? Weetje In de 17e eeuw werd de Begonia genoemd naar Michel Bégon, toenmalig intendant van de haven van de stad. In het ‘Conservatoire de Bégonia’ vind je deze mooie bloem in allerlei vormen en gedaantes.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
Het exotische verleden heeft ook zijn invloed gehad op deze stad. Vanuit deze stad vertrokken botanisten en andere ontdekkingsreizigers naar de kolonies op expeditie. Door de recente bouw heeft de stad brede lanen die het een koloniaal aspect geven. De lay-out van de stad, de gebouwen en de palmbomen die de straten sieren, maken een stadswandeling door deze bijzondere plaats een absolute must. Het nodigt uit tot wegdromen over verre oorden. Een bezoek aan het charmante Rochefort is een reis door de tijd en de ruimte. Vanaf de kades van Rochefort vertrokken de schepen richting de Atlantische Oceaan en naar de Nieuwe Wereld. De koloniale sfeer en de aanwezigheid van verre continenten en de wondere vondsten die er gedaan werden, hebben het karakter van deze stad gevormd. De evenementen en musea in Rochefort staan dan ook in het teken van “the exotic touch’’ van Rochefort. Zo is een bezoek aan onder andere het Maritiem Museum, de Ecole de Médecine Navale (School voor Scheepvaartgeneeskunde) en het Musée des Commerces d’Autrefois (Museum van de Handelszaken van Weleer) een onderdompeling in het bijzondere verleden van deze stad.
19
Rochefort, thuis van Loti De persoon die misschien nog het meest is verbonden met deze uitvalsbasis, is Pierre Loti, pseudoniem voor Louis Viaud. Deze schrijver en officier bij de marine viel de eeuwige roem te beurt door zijn intrede in de Académie Française. Een omstreden figuur met een enorme passie voor exotische continenten. Hij weet zijn huis om te toveren tot rariteitenkabinet met een unieke collectie stukken uit alle hoeken van de wereld, die hij tijdens zijn reizen kocht of aangeboden kreeg. In zijn huis is nu een museum (‘Maison Loti’) gevestigd waar je een bijzonder kleurrijke en geanimeerde rondleiding krijgt aangeboden.
!
Tip
Zoals overal in de PoitouCharentes is alles aanwezig voor een vakantie die rijmt met genieten. Zo zijn er de thermen van Rochefort maar er is ook de rijke gastronomie met de oesters, mosselen en andere zeevruchten en ook producten van het land die je vindt op onder andere de authentieke marktjes in Rochefort, in een gemoedelijke, zowaar mediterrane sfeer.
Het Pays Rochefortais Het bijzondere, moerasachtig gebied rond Rochefort bleef bewaard en werd beschermd en is nu het koninkrijk van watervogels en vissen en andere, vaak zeldzame diersoorten. De ideale manier om dit gebied te gaan verkennen is natuurlijk met de fiets of te voet. Er worden ook vaak begeleide wandelingen georganiseerd die je kennis laten maken met de biodiversiteit van dit unieke gebied. De natuurreservaten van Yves en de moerassen van Moëze zijn daarvoor een prima uitvalsbasis. Vanuit Rochefort kun je de Charente afvaren op een heerlijke boottocht tot aan het Île d’Aix langs de landtong van Fouras en verschillende forten die destijds deel uitmaakten van de beschermingsgordel rond de monding van de Charente. En als je dan toch in een exotische stemming bent door je verblijf in Rochefort, is meteen de tijd rijp voor een bezoek aan het Musée Africain op het eiland van Aix. Hier vind je een collectie die werd nagelaten door de achterkleinzoon van één van Napoleons wapenbroeders. Fouras is trouwens ook een prima plek voor een dagje luieren op het strand. Onder de strenge blik van de vestingtoren en in de charmante sfeer van de badplaatsen van het begin van de 20e eeuw, is het heerlijk ontspannen tot de zon in zee zakt. Maar óók nog daarna! Een prima familiebestemming, want de slagkracht van de oceaan is hier getemperd door de landtong. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
20
Atlantische kust
Royan en de monding van de Royan, Badplaats met een grote B Een aparte mix van huizen uit de jaren 50 en de mooie villa’s van de Belle Epoque, fijne zandstranden in u-vorm (in het Frans heten ze ‘conche’), geurige zeedennen onder een diepblauwe hemel en rotsformaties die in zee liggen alsof de aarde pootje baadt in het ondiepe water van de monding van de Gironde. Dat allemaal is Royan. En nog veel meer. Royan is een echte badplaats. Gelegen aan de monding van de Gironde, was het al een populaire vakantiebestemming in het begin van de jaren 1900. Aan het einde van WOII kreeg de stad het zwaar te verduren onder de bombardementen van de geallieerden. Een groot deel van de stad werd nadien in de jaren 50 heropgebouwd. Een litteken uit de geschiedenis dat tegenwoordig integraal deel uitmaakt van het gezicht van de stad.
Actieve stad In Royan is het strand nooit ver weg en dus vallen strandplezier en stadsuitstapjes hier perfect te rijmen. Je kunt de stad actief verkennen met een audiogids of je kan kiezen voor een bezoek onder leiding van een gids. Ook het museum van Royan is de moeite waard. Op de markt (marché central) vind je dan weer de unieke combinatie van het huidige, bruisende leven met de bijzondere ‘fifties’ architectuur van de markthal. In de stad en haar omgeving kun je ook actief bezig zijn. Eerst en vooral zijn er de vele watersporten met hun eigen clubs (surfen, zeilen, jetski). Verder zijn er ook de klassieke sportaccommodaties (zwemmen, tennis), en ook karting en paintball. De uitgestrekte stranden zijn dan Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
21
Gironde Saint-Georges-de-Didonne
weer ideaal voor wie graag strand en sport combineert en in groepsverband actief wil zijn. Ook ’s avonds leeft Royan. Een leuke avond hier begint met een goed restaurantje op een gezellig terras en van daar kun je richting één van de cafés, bars of waarom niet, het casino.
Kindvriendelijke stad Royan heeft ook voor zijn kleinste toeristen een mooi aanbod achter de hand. Natuurlijk is er de nabijheid van de zee. Het grootste strand van Royan, la Grande Conche, biedt maar liefst 2650m lang fijn zand en is een regelrecht paradijs voor kinderen. Bovendien zijn er verschillende strandclubs (voor kinderen van 3 tot 12 jaar) en zelfs crèches, maar er zijn ook zwembaden en activiteiten voor tieners. In de buurt van Royan (La Palmyre en St-Georges de Didonne) vind je avonturenparken met klimparcours. In de Jardins du Monde kunnen zowel klein als groot de wereld rond in geuren en kleuren, in een bijzondere collectie planten en bloemen.
Talmont-sur-Gironde
Meschers-sur-Gironde
Omgeving De monding van de Gironde is een wereld op zich waarover je meer te weten komt in het ‘Parc de l’Estuaire’. De streek rond Royan en de monding kun je trouwens prima gaan verkennen met de fiets, maar wie het eens van de andere kant wil bekijken, die heeft een ruime keuze aan bootexcursies. De kusten rond Royan zijn getekend door kliffen die in zee storten en waarin de oceaan soms surrealistische vormen heeft gebeeldhouwd. Anderzijds vind je hier ook veel ‘carrelets’, de typische vissershutjes op palen, die vaak sinds hun opbouw in dezelfde familie zijn en waar de familie op zondag samenkomt om met een ophaalnet verse vis uit het water te halen voor een heerlijke barbecue. Wellicht is Talmont zowat hét symbool voor de pracht van deze riviermonding, die meteen ook het begin aankondigt van de wijnstreek van Bordeaux. Het dorpje dat aan de voet ligt van het romaanse Ste-Radegondekerkje dat uitkijkt over de watervlakte. Dit is een regelrechte ansichtkaart!
En last but not least: de Zoo van Palmyre. Een van de mooiere dierentuinen van Europa. Gelegen te midden van de zeedennenbossen en duinen is het hier heerlijk kuieren op een zonnige dag tussen goed verzorgde eilanden met dieren uit alle uithoeken van de wereld. 18 hectare zoo met 1600 dieren en een nieuwe afdeling mensapen van maar liefst 3 hectare! Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
22
De Cognac Streek
De Cognac ervaring en de vallei van de Charente
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
23
La Charente, la charmante Door het heuvelachtige landschap van het departement Charente stroomt de rivier de Charente, die de bewoners van deze prachtige streek door de geschiedenis heen welvarendheid bracht. Het landschap nodigt uit tot rust en genieten in zijn puurste vorm. Of moeten we zeggen de landschappen? Van het gebied van de Lacs de Haute Charente tot aan de poorten van Saintes, waar de rivier verder stroomt in het departement Charente-Maritime richting de Atlantische Oceaan, ga je van de typische, ruwere en bosrijke natuur van de Limousin en de Dordogne tot in een zacht glooiende omgeving met wijngaarden en idyllische dorpjes. De unieke combinatie van het glooiende landschap met zijn vele hagen en bosjes, de slaperige dorpjes met romaanse architectuur en de afwisseling van de vele landbouwculturen, geven dit landschap de zachtheid van de Vlaamse Ardennen, de romantiek van Cornwall en het zuidelijke gevoel van Toscane.
Net zoals in de andere departementen van de Poitou-Charentes, staat lekker en kwaliteitsvol tafelen hoog op het lijstje van de Charente. Van de heerlijkste streekproducten zoals de meloenen tot het bekende aperitiefdrankje Pineau des Charentes, dat je hier vindt in zijn ambachtelijke vorm, bij de vele kleine verbouwers. De talrijke feestmaaltijden die in en buiten het zomerseizoen en zelfs in de kleinste dorpjes worden georganiseerd zijn het mooiste bewijs van de ‘savoir-manger’ van deze streek, waar de oorspronkelijke recepten nog worden doorgegeven door kranige grootmoedertjes aan de moderne kleindochters. Een absolute aanrader!
De vele zijriviertjes die in de Charente vloeien, ontwierpen elk hun eigen vallei en steeds weer stuit je hier op idyllische dorpjes met lieflijke brugjes en eeuwenoude wasplaatsen, die vaak verborgen liggen in het landschap. Langs de Charente moet je van de platgetreden paden afwijken om het landschap echt te proeven. De Charente geeft zich namelijk niet zomaar bloot, net als haar bewoners. Maar wees gerust, wanneer je de echte Charente ontmoet hebt en de mensen hebt leren kennen, krijg je nooit meer genoeg van deze betoverende streek.
!
Tip
Voor de liefhebbers van de romaanse kunst is de Charente, met meer dan 400 oude kerkjes in het hele departement de streek bij uitstek.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
24
De Cognac Streek
Heerlijk
Angoulême
Op een strategisch gelegen, uitlopende rotspunt boven de Charente, troont de fiere stad Angoulême. Met haar mooie kathedraal en overdekte markt, de stadswallen en het gezellige voetgangersgebied op het ‘plateau’, het hooggelegen deel van de stad, is Angoulême de ideale stad voor een dagje kuieren en genieten. De geplaveide steegjes in het voetgangersgebied lopen tussen statige huizen in kalksteen,
gezellige restaurantjes en cafeetjes met hartelijke terrasjes waar je in de ochtendzon een heerlijke koffie drinkt terwijl de stad ontwaakt. Of waar je bij het vallen van de avond bij het geluid van de gierzwaluwen romantisch tafelt. Hier waan je je zowaar in een Italiaanse stad en de geuren van de bedrijvige keukens dompelen je onder in een zuidelijk sfeertje op nauwelijks 5 uur sporen van Brussel met de TGV!
Angoulême is een stad om van te snoepen. Alles is op wandelafstand gelegen en het is moeilijk te weerstaan aan de etalages van de uitzonderlijke meester-bakkers die overal in het centrum van de stad hun ambachtelijke specialiteiten aanbieden: verfijnde chocolade, meesterlijke noga en makrons, zalige patisserie en gebak. Maar je vindt hier ook gezellige koffie- en theewinkeltjes en wijnhandelaren met een enorme kennis van zaken. Kortom, deze stad is een echte thuishaven voor levensgenieters die cultuur en geschiedenis graag met verfijnde gastronomie mixen. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
25
Beeldig Angoulême Het hoogtepunt van het culturele jaar in Angoulême is zonder twijfel het Internationaal Stripfestival. Een ware hoogmis voor de stripverhaalliefhebbers die jaarlijks, rond eind januari niet minder dan 250.000 tekenaars en fans verenigt in een familiale, gemoedelijke sfeer. Een goede gelegenheid ook om het Stripverhaalmuseum te gaan bezoeken (in de Cité Internationale de la Bande Dessinée et de l’Image). Maar ook buiten het festival staat de stad in het teken van bekende en minder bekende stripfiguren en- auteurs. Op verschillende plaatsen in de stad zijn muurschilderingen te vinden van de hand van striptekenaars. Een boeiend parcours dat de stad laat lezen als een stripverhaal. De band tussen Angoulême en de kunst
op papier is ouder dan men zou kunnen vermoeden. Zo vind je langs de Charente aan de voet van de oude stad verschillende oude papierfabrieken die het beroemde papier van Angoulême maakten. Het
belang van de grafische kunst voor Angoulême heeft zich via het stripfestival doorgezet en de stad is nu na Parijs de tweede stad wat betreft de grafische kunsten voor videospelen en tekenfilms.
!
Tip
Het Stedelijk Museum (Musée d’Angoulême) werd volledig vernieuwd en is een echt modern stadsmuseum geworden dat trots mag zijn op zijn collectie. Via de traphal krijg je trouwens een mooi zicht op de romaanse kunst van de kathedraal. En bovenal: de toegang tot het museum is helemaal gratis!
Historisch en levendig Angoulême
!
Tip
Voor wie een uniek uitzicht over de stad en haar omgeving wil, raden we de beklimming van de torens van het stadhuis aan. Toegang via de binnenplaats langs de ruimtes van Via Patrimoine, een vereniging die zich inzet voor het erfgoed van 150 Charentese gemeentes. Let ook op de handtekeningen van de (Engelse) gevangenen die in deze torens hun tijd sleten als krijgsgevangene.
De geschiedenis heeft Angoulême en haar omgeving getekend. De interesse van de edelen van Frankrijk maar ook van Engeland voor deze streek, maakte dat velen onder hen rond de stad prachtige kastelen lieten optrekken. Zo zijn er het kasteel van Verteuilsur-Charente, Balzac, Etagnac (Rochebrune), en natuurlijk dat van La Rochefoucauld. Maar ook de vele middeleeuwse dorpjes rond Angoulême zijn de
Saint-Amant-de-Boixe
moeite waard met hun molens, kastelen, abdijen en kerkjes - denk maar aan Saint-Amant-deBoixe, Tusson, Marcillac-Lanville, Nanteuil-enVallée, Aubeterre-sur-Dronne - waarvan er een groot aantal op de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella (nl. die vanuit Parijs) liggen en daarom ook zijn beschermd door Unesco.
Aubeterre-sur-Dronne
La Rochefoucauld
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
26
De Cognac Streek
Cognac
een geestrijke stad
Van een godendrank … Cognac, de naam van de amberkleurige sterke drank met zijn diepe smaak van eikenhout, honing en karamel, is wellicht bekender dan de stad aan wie de gouden brandewijn zijn benaming ontleende. De handel in zout en wijn die gedreven werd op de kades van de Charente bracht reeds in de middeleeuwen handelaars uit de Lage Landen tot in deze vruchtbare streek. De wijn die hier richting het Noorden ging had een beperkte houdbaarheid en werd daarom gebrand in een alambiek. De ‘brandewijn’ werd, eenmaal aangekomen op de Vlaamse en Hollandse kades, aangelengd met water om als wijn gedronken te worden. Tot op een dag iemand ontdekte dat het drankje, als het lang genoeg in zijn vat bleef liggen, op zich een ware lekkernij was. Het maken van cognac groeide met de tijd uit tot een echt meesterschap. De most van de witte druiven (meestal Ugni Blanc)
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
gekweekt op de arme, kalkrijke bodem rond de stad wordt vanaf de 17e eeuw tweemaal gebrand (de zogenaamde double chauffe). De ‘eau de vie’ van 70° die zo wordt verkregen, wordt opgeslagen in kelders met een constante temperatuur (de zogenaamde ‘cave’) in eiken vaten, die ervoor zorgen dat de vloeistof zich langzaam met vocht en zuurstof mengt en zo steeds zachter wordt. Het is uiteindelijk de meester van het huis die de juiste hoeveelheden en smaken bij elkaar brengt tot een drank met een eigen karakter. (Le Maître de Chais, ook wel ‘Le Nez’ –de neus- genoemd omwille van zijn vermogen om de smaak van het huis steeds opnieuw samen te stellen). Afhankelijk van het jongste eau de vie dat in de samenstelling zit, krijgt de uiteindelijke cognac een kwaliteitslabel: van VS tot XO of Napoleon waarvan het jongste toegevoegde eau de vie maar liefst 10 jaar op eiken vaten gerijpt heeft.
27
… tot het deel van de engelen ‘La part des anges’ zo heet het deel van de ‘eau de vie’ dat verdampt tijdens het jarenlange rijpingsproces dat hier plaatsvindt. Het is de voedingsbodem voor een champignon, de Torula Compniacensis, die de muren en dakpannen hier een zwarte kleur geeft. Overal in de straten ruik je de zwoele geur van de hemelse drank. Wie hier wandelt langs de oude gevels van de grote Cognachuizen, die hun geheimen goed verborgen houden achter grote poorten, komt ronkende namen tegen als Otard, Hennessy, Remy Martin, Camus, Martell, Courvoisier, Thomas Hine, Louis Royer…. Deze cognachuizen bieden ook rondleidingen. En wie een algemeen overzicht wil over alle ambachten die rond dit meesterschap zijn ontstaan, maakt in het Musée des Arts du Cognac kennis met glasblazers, tonnenmakers, enzovoorts Het museum werkt samen met het Musée d’art et d’histoire waar de
opmerkelijke collectie meesterwerken uit de Lage Landen nog maar eens de link met Nederland en Vlaanderen onderstreept. De streek waar de Cognacdruiven worden geteeld is duidelijk afgelijnd en ingedeeld in verschillende zones: Grande Champagne tot Fins Bois. Het afkomstlabel (AOC) beschermt Cognac tegen namaak in het buitenland en met reden: het drankje geniet de wereldwijde goedkeuring van levensgenieters die het genieten bij bijzondere gelegenheden, na een hartelijke maaltijd met vrienden of familie, bij een lekker koffie en/of Cubaanse sigaar. Maar de godendrank is ook geëvolueerd door de tijd: waar het enkele decennia geleden werd verkocht als medicijn in de apotheek dient het tegenwoordig als basis voor cocktails en aperitieven (vooral met tonic) en het wordt zelfs genipt met chocolade of verse zalm. Santé!
!
Tip
Wie de echte ziel van de cognacbouw wil leren kennen, moet vooral op bezoek en gaan proeven bij een van de kleine cognacmakers.
Als je in Cognac bent, loop dan zeker eens langs de Cognathèque waar je zowat verdwaalt in de enorme hoeveelheid kleurtinten en vormen van de cognacflessen.
Meer dan een hemelse drank Reeds onder de Romeinse bezetting was Cognac een nederzetting aan de oevers van de toen reeds druk bevaren Charente. De wijnteelt zou toen ook al bestaan hebben. In de middeleeuwen groeide de plaats uit tot een echte stad. Toen het kasteel en het dorp verbonden werden via een versterkte wal en door de zout- en wijnhandel groeide de handelswijk. Cognac, dat geregeld in Engelse handen valt, wordt de favoriete stek van het deel van de adel dat erg met kunst en literatuur bezig is. Niet in het minst de familie Valois, die later de humanistische koning Frans I voortbracht, bracht hier een deel van het jaar door. Later raakt de stad verwikkeld in de Honderdjarige oorlog, maar de cognachandel die ondertussen is ontstaan laat het stadje bloeien en maakt het tot wat het nu is. De sporen van die geschiedenis vind je nog steeds terug in de stad, zoals delen van de versterkte stad. Vooral het kasteel waar Frans I werd geboren en waar nu het cognachuis Otard is gevestigd, is een bezoek waard.
!
Tip
Wie de cognacervaring graag wat wil verlengen met de nodige portie ontspanning die kan in het park André Mermet terecht. Hier kun je elektrische bootjes huren om zo langs de kades van de stad te varen, net zoals duizenden handelaars en reizigers dat vóór jou deden. …
»
Slim Onderweg
Als je op een originele manier je eigen route wilt uitstippelen waarop je Cognac en haar omgeving wilt gaan verkennen, moet je in de Espace Découverte en pays du cognac zijn, genesteld op de oudste cognacsite van de stad (Maison Augier). Niet alleen krijg je een leuke multimediavoorstelling van de geschiedenis van de streek, je hebt er alles bij de hand om je persoonlijke toets te geven aan je vakantie …
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
28
De Cognac Streek
Van Angoulême tot Cognac en dan verder tot Saintes (Charente-Maritime) kan je per boot de Charente afvaren in het spoor van de vele handelsreizigers die hier gedurende eeuwen de rijke oogst van deze streek verscheepten. Het landschap is een rustgevend tafereel dat door natuur en mens werd geschilderd in de zachte pasteltinten van het unieke lichtspel van de Charentese lucht, het gebroken wit van de kalkrijke bodem en het groen van de wijngaarden die in de herfst in een kleurenfestival veranderen. De kroon op dit werk zijn de gezellige dorpjes met hun gelige steen en rode, Zuid-Europese daken die liggen te dommelen rond romaanse kerkjes uit de 11e en 12e eeuw.
Van de Cognacstreek tot Saintes
Langs de Charente kom je mooie dorpjes tegen als Jarnac (geboorteplaats van François Mitterand), Châteauneuf-surCharente, Bourg-Charente en nog vele andere. Hier klopt het hart van de cognacstreek en leven de dorpen op het ritme van de wijngaarden, badend in het bijzonder licht van de streek en de vele uren zon die de druiven hier doen rijpen. In deze dorpen en hun omgeving ontdek je de rijkdom die de cognachandel door de geschiedenis heen aan deze streek schonk met wellicht als meest sprekend voorbeeld de mooie poorten die hier overal aanwezig zijn, ‘les porches charentais’, symbool van het gesloten maar tegelijk zeer ontvankelijk karakter van de bewoners … Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
29
Saintes Saintes is de kers op de taart van deze boeiende tocht door de Charente. De stad, die net als Cognac en AngoulĂŞme haar welvarendheid had en heeft te danken aan de Charente, werd reeds in de tijd van de GalliĂŤrs en later vooral door de Romeinen gewaardeerd. De stad was het eindpunt van de belangrijke oost-west as, de Via Agrippa, die haar met Lyon verbond. Op het einde van deze weg stond de Arc de Triomphe van Saintes, die de reiziger over de brug de stad inleidde. De triomfboog is verplaatst en staat nu wat verder stroomopwaarts langs de oever van de Charente. De sporen van de Romeinse aanwezigheid zijn alom nog te vinden, met als mooiste overblijfsel het GalloRomeinse theater. Maar ook vandaag is Saintes nog een bloeiende en vooral cultuur stad met een aantal interessante musea. De Abbaye aux Dames is niet enkel een boeiend monument, hierin is ook de vereniging gehuisvest die het jaarlijkse festival voor oude muziek organiseert.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
30
Marais poitevin
Marais Poitevin
Het Groene Venetië
Stel je voor, een groene oase van rust waar het ritme van de natuur het leven bepaalt., 970km² moeras dat gedeeltelijk werd drooggelegd door de mens en dat doorkruist wordt door duizenden kilometers kanaaltjes en grachten, die voor het grootste deel bevaarbaar zijn. Langs deze kanalen staan eeuwenoude knotwilgen in de vreemdste vormen en een gewelf van groene kruinen is het dak van deze kanalen. Het wateroppervlak is bedekt met eendenkroos gedurende een grote tijd van het jaar. Dit natuurlijk Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
stratenplan in een groen kleurenpalet heeft het gebied zijn naam gegeven: het Groene Venetië. De dorpjes die hier met hun subtiele aanwezigheid perfect opgaan in het landschap, hebben elk hun eigen haventje waar het heerlijk kuieren en luieren is. De kleine schuiten die hier bijna geruisloos over het water glijden, de huisjes die hier langs de hoofdkanalen liggen …, dit is een plek als geen ander, hier vergeet je de tijd. Haal diep adem en laat je hart kloppen op het ritme van dit verborgen paradijs.
31
Door de mens beheerd … De marais Poitevin was tot in de middeleeuwen quasi onontgonnen terrein voor de mens, een grote brok natuur waar de Benedictijnen de mouwen opstroopten en begonnen aan een gigantisch werk: het droogleggen van dit enorm moerasgebied. Er werden dijken aangelegd om het gebied te vrijwaren van de grote getijden. Vervolgens werden grachten en sloten gegraven om het overtollige regen- en getijdenwater weg te laten vloeien. De lokale bewoners werden via hun arbeid meteen ook bekeerd tot het christendom. Tijdens de 100-jarige oorlog bleek echter al gauw dat de natuur het gebied snel teru-
gnam. De middeleeuwse bouwtechnieken waren te zwak voor dit natuurgeweld. De aankomst van de Vlamingen en Nederlanders, die met hun ervaring in de polders de nodige know-how bezaten wat betreft landwinning op de zee, betekent een versnelling van de drooglegging van de moerassen. De Franse edelen en religieuzen die op dat moment op droog zaad zaten na de jarenlange oorlogen, waren maar wat blij met de rijkdom en de kennis van de protestanten, die een hele stap voorwaarts betekenden voor de ontwikkeling van dit gebied. Onder leiding van de door Hendrik IV benoemde
Dijkmeester Bradley wordt een enorme dijk aangelegd tegenover de oceaan. Een deel van het moeras blijft overstroombaar, om het regenwater van de omliggende gebieden op te vangen, de ‘marais mouillés’, een ander deel wordt volledig drooggelegd en wordt nu een vruchtbaar landbouwgebied dat een groot deel van Frankrijk van voedsel moet voorzien, dit zijn de ‘marais desséchés’. Nog later worden kluizen met vlotters gebouwd die verspreid liggen langs de Sèvre, de rivier die het marais doorkruist en de centrale verkeersas van het verleden.
•• Knipoog
De kennis van de Nederlanders die de drooglegging van het moeras veel efficiënter maakte, werd vereeuwigd in het grote kanaal ten noorden van het drooggelegde moeras dat de toepasselijke naam ‘Ceinture des Hollandais’ kreeg. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
32
Marais poitevin
Vogelspotters komen hier kijken naar de vele steltlopers die in de modder naar voedsel zoeken. Het biologische belang van deze wadgebieden spreekt voor zich en wordt onder de Europese vogelaars alom erkend: de rotgans, de grauwe gans, rosse grutto, zwarte ruiter, verschillende kiekendieven, het zijn maar een paar van de vele vogelsoorten die je hier kunt bewonderen vanaf één van de vele observatiehutten.
… maar waar de natuur heerst De Marais Poitevin kent vandaag nog altijd drie grote gebieden met elk hun specifieke flora en fauna. Een enorm belangrijk gebied voor moerasminnende soorten als je weet dat dit moerasgebied op de Camargue na, het grootste van Frankrijk is. De marais mouillés, het beboste gedeelte met honderden kanaaltjes waar het in de zomer heerlijk toeven en peddelen is en thuishaven voor de vele dier- en plantsoorten die dit gebied rijk is: ongeveer 250 soorten vogels, meer dan 40 soorten zoogdieren waaronder de otter, vissen en amfibieën en vele, soms zeldzame plantsoorten. Het drooggelegde gedeelte, les marais desséchés (46000 hec-
tare), is nu een uitgestrekt landbouwgebied waar je soms de indruk hebt in de Nederlandse polders beland te zijn. Het derde gebied is de plaats waar land en zee samenkomen: de Baie de l’Aiguillon. Deze baai bestaat uit grote moddervelden (vasières) en zoute weides (prés salés). In deze laatste worden schapen gekweekt die in heel Frankrijk bekend zijn om de zoute smaak van hun vlees. Dit is het paradijs van trek- en watervogels. In de herfst en de winter is het hier over de vogelkoppen lopen, met maar liefst 250.000 exemplaren die dit gebied bevolken.
De mens heeft in de baai ook zijn plaats gevonden met de kweek van mosselen op palen (de zogehete bouchots), deze moules de bouchot en specifieker de moules de charron zijn bekend om hun krachtige smaak. Het gedeelte van de Marais Poitevin dat in de Charente-Maritime ligt, heeft een Pôle Nature (in het leuke dorpje Taugon). Hier bieden een interactieve voorstelling van de Marais en een ontdekkingsparcours de mogelijkheid om de biologische kant van de moerassen wat beter te leren kennen. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
33
Idyllische dorpjes In Coulon, een authentiek, eeuwenoud Frans dorpje en prima uitvalsbasis om de ‘marais mouillés’ te gaan verkennen, vind je het Maison des Marais Mouillés. In dit centrum wordt de evolutie van dit gebied in een Maraiscope (een moeraskijker zeg maar) mooi in beeld gebracht. Hier krijg je een idee wat het betekende om te leven in dit bijzonder gebied. Hoe hier op paling werd gevist en natuurlijk wat dit prachtige gebied in petto heeft voor zijn bezoeker. Hier kun je, net als in bijna alle andere dorpjes in het moeras, een schuit huren en op verkenning gaan in het Groene Venetië. Een ontspannend uitstapje langs de kanaaltjes die bewegwijzerd zijn en waar je hier en daar picknickplaatsen tegenkomt. En wie helemaal gepassioneerd raakt door dit gebied, laat zich varen door een oude bewoner van de moerassen, een ‘batelier’, die je in geuren en kleuren en tot in de kleinste details het dagelijks leven in de Marais Poitevin vertelt. Elk van de dorpjes in dit gebied heeft zijn charme en is de reflectie van zijn omgeving, het groene labyrint dat het omgeeft. Hier zijn bescheidenheid en lieflijkheid de sleutelwoorden. Dit is het echte Frankrijk waar mensen de tijd nemen voor een babbel en waar je je fiets parkeert of je boot aanmeert om lekker te gaan luieren op het dorpspleintje of op de oevers in het gras. Aan de monding van de Sèvre (Niortaise) ligt Marans. Hier is de oceaan al helemaal voelbaar dankzij de jachthaven met bijpassende statige huizen langs de oevers van de Sèvre. Het stadje geniet bovendien het label ‘village fleuri’.
!
Tip
In het dorpje Saint-Georgesde-Rex kun je op zoek naar de zeven lavoirs, de traditionele wasplaatsen waar de vrouwen van het dorp hun was kwamen doen en bijpraatten over de laatste nieuwtjes van het dorp. Voor de echte speurneuzen!
Rust en ontspanning In deze omgeving kan een mens alleen maar rustig worden. De alom tegenwoordige natuur en de kalmte van het water van de vele kanalen van de Marais Poitevin nodigt uit tot inkeer en ontspanning en zelfs de activiteiten in en rond de moerassen gaan net dat beetje trager. De ideale omgeving dus voor een relaxte vakantie met het gezin. Voor kinderen is dit een prachtige omgeving om op ontdekking te gaan of volop te ravotten. De karaktervolle, kleinschalige overnachtingsmogelijkheden hebben vaak zelfs een ecolabel en staan open voor jonge gezinnen. In en rond het Groene Venetië kan je bovendien op verkenning met de fiets. Maar liefst 800km fietsroute over de oude weggetjes die vroeger gebruikt werden om de boten te trekken met een knol. Het platte reliëf en de afwisselende natuur, de heerlijke picknickplekjes en de handige kaarten en bewegwijzerde routes zorgen ervoor dat zowel de geoefende tweewieler als de families met kinderen hier hun eigen parcours kunnen uitstippelen vanaf de plaats waar ze overnachten. Voor vissers is het hier ook volop genieten. De vele kanaaltjes zijn een plek bij uitstek voor alle soorten vissers. Vanaf een bootje met een blinkertje of op de rug in het gras met de hengel in aanslag. Snoek, baars, voorns, … enzovoorts, zijn maar enkele van de vele soorten die je hier kunt vangen. De palingvangst werd jammer genoeg kort geleden volledig verboden omdat de soort met uitsterven bedreigd is door overbevissing. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
34
Futuroscope - Poitiers
Futuroscope
Eén been in de toekomst, één been in het verleden Het internationaal bekende technologiepark Futuroscope is met zijn meer dan anderhalf miljoen bezoekers per jaar het tweede grootste pretpark van Frankrijk. En met reden. Futuroscope is niet zomaar een pretpark. Je komt hierheen om een aantal bijzondere ervaringen te beleven. Gelegen net buiten Poitiers, is dit park een aaneenschakeling van paviljoenen waar je telkens weer op een andere en bijzonder originele manier kennis maakt met de nieuwste beeldtechnieken. Met de modernste technieken gunt deze verzameling wondere gebouwen je een blik in het verleden maar ook op de toekomst. Hier stap je een dagje uit de dagelijkse realiteit om in een futuristisch universum binnen te gaan.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
35
De Futuroscope-ervaringen worden continu geactualiseerd. Om de twee jaar wordt maar liefst de helft van de attracties vernieuwd. Logisch dat veel bezoekers hier geregeld terugkomen. 2009 stond in het teken van de ruimte en de astrologie, niet toevallig 40 jaar na de eerste stappen van de mens op de maan. Zo maak je een bijzondere uitstap in het verleden, heden en de toekomst van ons melkwegstelsel en ga je zelfs ver buiten zijn grenzen in het paviljoen Chocs Cosmiques. De kinderen glippen
in de ontroerende 3D-film Astromouches de Apollo 11 binnen met ruimtevaarder Armstrong en zijn collega’s. Reizen in de toekomst doe je met Ecodingo, een geanimeerd en interactief avontuur in de mogelijke toekomst van een opgewarmde aarde, richting 2052. En uiteraard is er ook een nieuwe portie ‘Verhoogde Werkelijkheid’: Les Animaux du Futur. In 2010 is ook een 4D-avontuur voorzien, gebaseerd op de animatiefilm Arthur en de Minimoys.
Maar behalve die bijzondere ervaringen, is het Futuroscope park ook meer dan ooit een familiepark geworden. Niet alleen vallen groot en klein hier van de ene wauw-ervaring in de andere, ook aan de allerkleinsten is gedacht. Er werd een groot speelplein ontworpen tussen de paviljoenen waar op veel
manieren kan worden gespeeld met de gekste waterpartijen en speeltoestellen. Zo blijft het park, uniek in zijn soort, zijn pedagogische missie trouw. Want waar Futuroscope in de eerste plaats fun is, word je er na een dagje genieten weer heel wat wijzer. Kortom, Futuroscope staat garant voor een
!
Tip
Meer dan 40% van de bezoekers overnacht ter plaatse om ten volle te kunnen genieten van het park. Een goede gelegenheid ook om de streek te verkennen of je verblijf enkele dagen te verlengen in Poitiers.
interessante en leerzame dag genieten in familieverband. En ’s middags kan je in dit fijne decor picknicken of lekker tafelen in één van de voortreffelijke restaurants in het park. En wie zijn dag in schoonheid wil afsluiten krijgt als dessert een avondspektakel op het water voorgeschoteld.
»
Slim Onderweg
Futuroscope heeft een TGV-station waar treinen uit zowel Parijs als Lille stoppen. Een aangename manier dus om onbezorgd een dagje betoverende ervaringen te beginnen.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
36
Futuroscope - Poitiers
Poitiers
Poitiers is de ideale uitvalsbasis voor een korte of middellange vakantie. De stad op mensenmaat kent een gezellige, jeugdige sfeer in een historisch centrum. Je bent nu in het noorden van het zuiden. Dat voel je, dat proef je, dat zie je. Waar Poitiers nog de bouwkundige invloed heeft van de Loirestreek en Centraal
Frankrijk, maakt de romaanse architectuur hier al het grootste deel uit van het stedelijke karakter, met de huizen in kalksteen en met de daken in rode, holle dakpannen. De gezellige terrasjes in het stadscentrum en het bruisende, culturele leven helpen daar natuurlijk bij.
Sporen van een rijk verleden De geschiedenis van Poitiers gaat 2000 jaar terug in de tijd en heeft een aantal keer die van Frankrijk doorkruist. Reeds onder de Romeinse bezetting werd de toenmalige nederzetting omgetoverd tot een echte stad met arena’s, thermen enz. Later wordt hier op een motte een feodale
burcht gebouwd die later de basis werd van een kasteel. Op deze plaats zijn nog resten van de versterkte stadswallen te zien net als een deel van het kasteel van de hertogen en graven van Aquitanië. Op deze plaats lag namelijk gedurende lange tijd het machtscentrum van de Poitou en Aquitanië. Hier is het
huidige justitiepaleis gevestigd en een bezoekje aan de centrale ontvangstzaal geeft een idee van hoe hier vroeger grote gebeurtenissen plaatsvonden. Dit is de stad waar Jean de Berry zijn thuishaven had en waar Eleonora van Aquitanië verbleef.
»
Slim Onderweg
Om de sporen van de rijke geschiedenis en het belang van Poitiers te gaan verkennen kun je één van de drie ‘chemins de Notre-Dame’ volgen. De drie routes tonen elk een ander facet van de stad en zijn een handige manier om de stad te voet te verkennen: je hoeft alleen maar de gekleurde lijnen te volgen die op de grond zijn aangebracht. Saint-Jean de Montierneuf kerk Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
Saint-Hilaire kerk
Tour Maubergeon
37
De stad met de honderd klokken De religieuze invloed van de middeleeuwen is in Poitiers niet weg te denken. Veel congregaties hadden hier een klooster of abdij zodat de stad de bijnaam kreeg ‘de stad met honderd klokken’. Een bezoek aan de vele kerken is dan ook een aanrader voor liefhebbers van (religieuze) architectuur. De beroemdste kerk is ongetwijfeld die van NotreDame-la-Grande, met zijn prachtige timpaan met romaans beeldhouwwerk op de voorgevel, gelegen in het hartje van de stad. Maar ook de St-Germain, de St-Jean-de-Montierneuf, de Sainte-Radegonde kerk, de bij Compostellagangers bekende StHilairekerk en de recentere St-Pierre Kathedraal zijn aanraders. De opkomende aristocratie na de middeleeuwen wilde ook maar wat graag hun welvaart tonen. Een aantal mooie herenhuizen uit die tijd bleven bewaard waarvan het Hotel Fumé wellicht het meest sprekende voorbeeld is, met zijn gevel die zowaar een burcht imiteert! Alles bij elkaar heeft Poitiers zo’n 80 beschermde gebouwen, die van een bezoek aan Poitiers een beetje een reis in de tijd maken.
Poitiers vandaag Poitiers is ook een moderne stad vol cultuur en leven. Je kunt hier naar het Musée Rupert de Chièvres en het Musée Sainte-Croix of naar het Maison d’Autrefois (het huis van vroeger) of genieten van het breed spectrum culturele evenementen die de stad en haar omgeving bieden. Verspreid in de stad liggen ook enkele bijzonder parken en botanische tuinen die de liefhebbers zeker zullen bekoren.
!
’s Avonds is Poitiers een leuke stad waar het fijn kuieren en genieten is. In de zomer zijn hier verschillende festiviteiten en avondmarktjes mee te pikken en is de animatie in de gezellige straten en op de pleintjes met terrasjes verzekerd. De gevel van de Notre-Dame-la-Grandekerk wordt dan gekleurd zoals het in de middeleeuwen was, met de persoonlijke noot van de artiesten die worden gevraagd om dit kleurenfestijn vorm te geven.
Tip
De vele landelijke activiteiten in de Vienne (wandelen, fietsen, rotsklimmen, paardrijden, kajakken), de afwisselende natuur met zijn wijngaarden in het westen en de verschillende rivieren en uitgestrekte bossen in het oosten. De lekkere producten van deze streek met uiteraard de Broyé du Poitou maken het plaatje van het departement Vienne kompleet. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
38
Levenskunst
De levenskunst van de Poitou-Charentes Het is waar, “Leven als God in Frankrijk” klinkt zo cliché. Maar het is méér dan een simpele uitdrukking. Leven de Fransen dan zo anders? Ja en neen. De Fransen verstaan vooral de kunst om zo nu en dan de tijd stil te zetten. En dat is in de regio Poitou-Charentes zeker ook zo. Onder de Fransen zijn de bewoners van het zuidwesten bekend als levensgenieters en in de PoitouCharentes is die traditie al goed te voelen. Zelfs voor de gasten van deze aantrekkelijke regio is die ‘savoir-vivre’ al te merken. Op de vele marktjes in de authentieke dorpjes van de streek, vind je vaak de plaatselijke groenten- of geitenboer en Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
de oesterkwekers die over hun waren praten met de affectie en passie die een kunstenaar voor zijn werk koestert. ’s Morgens door het dorpje slenteren om dan goedgemutst de bakkersvrouw en de andere klanten een goedemorgen te wensen. Om vervolgens met een krokante baguette onder de arm en een ‘bonne journée’ op zak de dag tegemoet te stappen. Het is op zich al een vorm van genieten. En dan is de verleiding groot om je neer te vleien op het terras van de plaatselijke bar voor een petit café, of een grand crème voor wie liever een grote kop koffie heeft met veel melk, heerlijk met een verse croissant erbij.
39
Gastronomie Het moge duidelijk zijn, eten in Frankrijk is méér dan het functioneel voorzien van energie aan ons lichaam. Hier gaat het woord ‘repas’ over de lippen met de regelmaat van een klok. Een maaltijd in de Poitou-Charentes is niet zomaar een aaneenschakeling van voorgerecht, hoofdgerecht, kaas en dessert. Bij een goede fles wijn en op temperatuur gekomen met een lekker Pineau of CognacSchweppes, is de kunst van het tafelen vooral een ode aan het samen genieten. Het degusteren van wat de gastvrouw of –heer of de kok voorschotelt, is het uitgelezen moment voor een goed gesprek onder geliefden, familie of onder vrienden. Een reden voor een goede maaltijd is er altijd wel te vinden. Of het nu de druivenoogst is of een andere oogst, de eerste knoflook van het jaar of de tijd van de paddenstoelen, de meest dorpen hebben hun momenten in het jaar waar er lekker en vooral uitgebreid wordt getafeld. Tijdens een verblijf in de Poitou-Charentes moet je dan ook zeker proberen een dorpsfeest mee te maken (een méchouie bijvoorbeeld, waar een volledig schaap wordt gegrild) of één van de ‘marchés de producteurs du pays’, waar je niet alleen de authentieke streekproducten kan kopen maar je kunt ze bovendien ter plaatse verorberen, al dan niet klaargemaakt op een groepsbarbecue. Met andere woorden de Poitou-Charentes kent de kunst van het samenzijn. Niet voor niets is zondag vaak de drukste dag op de weg. Die verse streekproducten zijn een echte weerspiegeling van het terroir, een woord dat geen equivalent heeft in het Nederlands. Het is de verzamelnaam voor de streek met zijn specifieke grondsoort en de producten die de plaatselijke, ambachtelijke kwekers en telers op deze grond verbouwen. Het is het terroir dat ook zijn stempel drukt op de menu’s van de plaatselijke restaurants, waar - van het plaatselijke dorpsrestaurant tot en met de exquise eettempels van de chefs met Michelinsterren - er gelukkig altijd wel streekproducten in de kaart sluipen.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
40
Levenskunst
Een terroir met verschillende gezichten De Poitou-Charentes heeft geen eenduidig gezicht en dat merk je ook aan de ‘produits du terroir’, de streekproducten. Zo is het verschil tussen de graaslanden op de heuvels van de Vienne en het Oosten van de Charente, de kalkrijke heuvels rond de Cognac streek of nog het zilte gebied rond de Atlantische Oceaan, de garantie voor evenzoveel smaken. Zo is er het bekend limousinevlees in de streek rond Confolens, het lamsvlees van Montmorillon, het schapenvlees van Chalais, het zoute schapenvlees van de ‘prés salés’ bij Esnandes en ga zo maar door. Ook de vele soorten groenten (de bekende aardappelen van Île de Ré maar ook, de asperges, de ‘mojettes’ –een soort boontjes- en ga zo maar door), de noten(olie) en natuurlijk de meloenen: les melons charentais. Een andere specialiteit, een echte verrukking voor de liefhebbers, zijn de wijngaardslakken, ook wel ‘cagouilles’ of ‘lumas’ genoemd, bereid met fijne kruiden of in rode wijn.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
41
Nadat in de jaren ‘70 van de 19e eeuw, de wijnproductie zowat van de kaart werd geveegd in de Poitou-Charentes, schakelden heel wat landbouwers over op melkkoeien. De zuivel van de Poitou-Charentes kreeg later een AOC-label, vooral de boter. Maar uiteraard zijn ook de kazen van de Poitou-Charentes een gewild product en vooral de geitenkaas. De Poitou-Charentes en in het bijzonder het departement Deux-Sèvres produceert ongeveer de helft van alle Franse geitenkaas. Je vindt deze kaas dan ook in vrijwel alle vormen en smaken, van
heel vers tot stevig gerijpt met bijzonder veel karakter en een pittige smaak. Aan de andere kant van het smaakuniversum worden de papillen van de zoetmonden in deze regio ook stevig in de watten gelegd: denk maar aan de vele boetiekjes in de stadjes met chocolade, makarons, noga, karamels (al dan niet met de fleur de sel), de broyé du Poitou, de galette Charentaise, de brioche Vendéenne (een soort cakebrood) en snoep op basis van engelwortel, een specialiteit van de Deux-Sèvres.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
42
Levenskunst
Goddelijke oesters Een omweg naar de grootste concentratie schelpdierenkwekers van Europa, langs het smakenpalet van de oceaan, is een absolute must. Behoeft het nog toelichting dat de oesters van de Charente-Maritime een bijzonder fijne en uitgesproken smaak hebben? Bovendien vind je ze in alle soorten en maten: je kiest tussen platte of holle, claires of fines, of op grootte … Langs de kust vind je ze vrijwel overal en op zaterdag en zondag staan de kleine kwekers vaak met hun typische mandjes met kraakverse oogst, buiten bij de plaatselijke bakker of krantenwinkel overal in de Poitou-Charentes. De traditie wil dan ook dat een geslaagd weekend niet zonder een portie oesters kan. De mosselen die hier op palen in de Atlantische Oceaan worden gekweekt, heten ook wel ‘moules de bouchot’. De bouchots zijn namelijk de palen waarop deze mosselen groeien. Ze zijn veel kleiner dan hun Zeeuwse collega’s maar oh zo pittig van smaak. Je eet ze in een mouclade (een saus met kerrie en Pineau des Charentes), of een éclade de moules (geroosterd onder een berg dennennaalden) of op een meer traditionele wijze.
En hemels vocht En Frankrijk zou Frankrijk niet zijn, als niet elke maaltijd netjes overgoten zou worden (dat heet in het Frans: arroser) met een gepaste druivendrank. In de Poitou-Charentes kan je dan ook perfect het hele menu samen met het plaatselijk vocht nuttigen. Om te beginnen hef je het glas met een welgemeend santé. Een gekoelde Pineau des Charentes is hiervoor prima, maar een cognac (een drie sterren of VS) met een scheut tonic kan ook. Die laatste combinatie is trouwens afgeleid van de vroegere ‘fine à l’eau’, een gebruik dat verdween na WOII en waarbij cognac werd aangelengd met water om de smaken los te maken. De Poitou-Charentes heeft ook een mooie reeks wijnhuizen. Als tweede grootste wijnstreek van Frankrijk zal het niet verbazen dat de nodige know-how aanwezig is en dat het klimaat en de grond hier de nodige voortreffelijke flesjes opleveren. En uiteraard wordt elke goede maaltijd afgesloten met een lekkere cognac, de gezelligheidsdrank bij uitstek. Een goede VSOP of een lekkere XO of Napoleon, een perfect orgelpunt voor een gastronomische maaltijd in fijn gezelschap.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
43
Routes om van te smullen Om de twee streekproducten die wellicht het meest tot de verbeelding spreken, te gaan ontdekken, kun je gebruik maken van de ‘Route des Huîtes’ en de ‘Etapes du Cognac’.
Deze laatste werd in het leven geroepen door cognacbouwers maar ook door de verschillende ambachtelijke beroepen die nauw met dit meesterschap verbonden zijn. Het netwerk verzorgt een kwaliteitsvolle ontvangst van de toeristen die via 5 routes, elk met een eigen thema, de streek kunnen verkennen in het teken van het maken van deze “godenlikeur”, zoals Victor Hugo het drankje noemde. Zo kan je op verkenning gaan in het thema van de druiventeelt of de stenen en de monding van de Gironde, in het teken van de rivier de Charente, in de geest van de godenlikeur of in het spoor van de tradities van de cognac. Je vindt het netwerk terug via de vele aanwijsbordjes die je in het landschap tegenkomt en die je naar believen kunt volgen tot in de stad Cognac.
De Oesterroute ofwel de ‘Route des Huîtres’ loopt van Château d’Oléron naar Boyardville op het eiland Île d’Oléron. Op deze route doorkruis je een landschap met kanaaltjes, kleurrijke hutten en de ‘claires’. Je kunt onderweg oesters proeven, de oesterkweek van nabij leren kennen en op een aanhangwagen de oesterboeren in volle bedrijvigheid aan het werk zien in het oesterbekken van La Baudissière. Een tocht waarvan je het water in de mond loopt. In Le-Château-d’Oléron werden enkele van de kleurige vissershutten trouwens gerenoveerd en ter beschikking gesteld van een aantal artiesten dat hier verblijft in een soort kunstenaarsdorp.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
44
Een schatkist vol cultuur
Een lange geschiedenis De Poitou-Charentes is een rijke regio. Het bijzondere erfgoed zowel qua architectuur, gastronomie als natuur en de bijzondere plaats die het gebied innam door de geschiedenis heen, hebben van de Poitou-Charentes een echte kist vol verborgen schatten gemaakt. De Gallische beschaving en de Romeinse aanwezigheid zetten reeds meer dan
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
2000 jaar geleden hun stempel op deze regio (dolmen, tumuli, thermen, arena, enz.). In de middeleeuwen ontwikkelde de regio zich meer en meer en de welvaart groeide met de handel in zout en wijn. Heel wat nederzettingen werden nu echte, bloeiende steden en werden versterkt. De conflicten tussen Engelsen en Fransen en tussen katholieken en protestanten, betekenden een lange, pijnlijke periode voor de streek. Tegelijkertijd werden heel wat schitterende gebouwen, veelal van religieuze en/of militaire aard, opgetrokken.
45
Aulnay-de-Saintonge
St-Jouin-de-Marnes
Lusignan
Plassac-Rouffiac
Lichères
Celles-sur-Belle
St-Jean-d'Angély
Le Douhet
De Poitou-Charentes heeft een eigen gezicht dat verschilt van de omliggende regio’s: duidelijk romaanse dorpen met een zuidelijke sfeer. Die typische dorpjes hebben vaak romaanse kerkjes en het idyllische platteland is bezaaid met versterkte kastelen, herenboerderijen en landerijen die perfect in het landschap passen.
Maar ook de latere kastelen (onder andere uit de renaissance) vonden hun plaats in het plaatje en niet in het minst door hun vaak bijzondere landschapsarchitectuur (denk maar aan de kastelen van La Roche-Courbon, Oiron of Beaulon waar het gelijknamige, traditionele cognachuis is gevestigd).
Aubeterre-sur-Dronne
La Roche-Courbon
Les Bouchauds
St-Germain-de-Confolens
Oiron
Nouaillé-Maupertuis
Dampierre-sur-Boutonne
Niort
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
46
Een schatkist vol cultuur
Een verhaal
van mooie dorpen en abdijen, van mooie steden en kerken De boeiende geschiedenis en de welvaart van het verleden hebben hun stempel gedrukt op de regio. Overal vind je de romaanse kunst terug en de authentieke Franse dorpjes brengen je meteen in een ontspannen en zuidelijke vakantiesfeer. De authentieke stadjes vertellen hier met stenen hun lange en rijke geschiedenis en getuigen van het belang van de regio Poitou-
Charentes in de Franse geschiedenis. Ook hier woedden de oorlogen tussen Engelsen en Fransen en tussen protestanten en katholieken. De constante wrijving tussen uitersten, met al het leed dat daarmee gepaard ging, heeft geleid tot wondermooie gebouwen waarvan sommige prachtig bewaard bleven.
Angles-sur-l'Anglin, een dorp dat vroeger een stadje was, is een regelrechteansichtkaart en niet voor niets bekroond met het label ‘Plus beaux villages de France’. Gelegen op een rots boven de rivier Anglin, biedt dit dorpje een wandeling door de kleine straatjes, het gezellige dorpsplein en een uitzicht op de streek en de ruïnes van de bisschoppelijke vesting. Hier vind je ook een uniek prehistorisch, gebeeldhouwd fries: de ‘Roc aux Sorciers’, die getuigt van de 15000 jarige aanwezigheid van de mens op deze plaats. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
47
Chauvigny brengt je op een hoger niveau. Dit stadje herbergt wellicht één van de mooiste Franse, middeleeuwse stadskernen. De kronkelende straatjes met romantische huisjes en resten van stoere burchten en torens van deze citadel laten niemand onberoerd. Ook de kerken Saint-Pierre en Saint-Pierre-les-Eglises passen in dit plaatje. En wie er maar geen genoeg van krijgt maakt een omweg langs het kasteel van Touffou (Bonnes).
De abdij van Saint-Savin In Saint-Savin-sur-Gartempe ligt een mooi bewaard gebleven abdij, beschermd door Unesco als werelderfgoed. Een heel uitzonderlijk voorbeeld van romaanse architectuur. De abdijkerk, gebouwd in de 11e eeuw, valt op door de bijzondere lichtinval en hoogte voor die tijd. De kerk bezit bovendien de romaanse zuilen met hun typische kapittels in de originele kleuren, net zoals de geschilderde steenimitaties op de muren. Op het enorme gewelf van de centrale beuk staat trouwens een bijzonder mooie fresco van wel 400m² bijna 17 meter boven de begane grond. Ook in de crypte zijn er fresco’s bewaard. Hier kruip je in de huid van de toenmalige monniken en geniet je van de ingetogenheid, het bijzondere licht en de rust van deze plek. Vanaf de abdij kun je de ‘route des fresques’ volgen, op zoek naar de andere fresco’s in de streek.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
48
Een schatkist vol cultuur Maar ook Parthenay, een hartelijke stad die al in de middeleeuwen onder Compostella pelgrims bekend stond om zijn gastvrijheid, verdient een omweg. In de smalle steegjes zou je soms vergeten dat je in de 21e eeuw bent.
Parthenay
!
Niort, hoofdstad van het departement Deux-Sèvres, heeft één van de mooiste Romaanse donjons die boven de stad uittroont en de oude stad met zijn mooie kerken beschermt. Vanuit het centrum van deze handelsstad kun je langs de Sèvre wandelen of fietsen tot in de Marais Poitevin.
Niort
Tip
Uiteraard zijn er nog de vele andere, typisch Franse stadjes en dorpjes die je kunt gaan verkennen (denk maar aan Montmorillon met zijn Cité de l’Ecrit, Châtellerault, Loudun, Fontaine-le-Comte).
Montmorillon
Loudun
Châtellerault
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
Een omweg langs naar het stadje Melle iseen ware duik in het religieuze verleden van deze streek. Gelegen langs de weg naar Santiago de Compostella bezit het kleine stadje niet minder dan drie romaanse kerkjes waarvan de église Saint-Hilaire door Unesco in dit kader beschermd is. Je vindt er één van de meest gevorderde beeldhouwwerken uit de Romaanse kunst van deze regio met zijn verfijnde afbeeldingen van dieren in de kapittels van de zuilen en op de timpanen. Een goede plek trouwens om de uitgestippelde weg te volgen die je in een goed uur het stadje rondbrengt, door zijn 1000 jarige geschiedenis.
49
In de sporen van een religieus verleden De gunstige ontwikkeling van de PoitouCharentes tijdens de middeleeuwen maakt de toerist met een gezonde interesse in historische gebouwen maar al te gelukkig. Een groot aantal dorpen en stadjes hebben hun romaanse kerkjes behouden, vaak uit de 10e en 11e eeuw, of hebben zelfs een heus middeleeuws stadsdeel. De gedrongen en tegelijk schattige kerkjes zijn het gezicht van de typische architectuur gaan uitmaken en verwijzen naar het godsdienstig verleden van de streek. De Poitou-Charentes was later het strijdtoneel van de wrede godsdienstconflicten tussen protestanten en katholieken. Vooral steden als La Rochelle en Niort en de streek rond Melle vertellen in stilte over deze onrustige periode. Maar het religieuze verleden van de streek schiep ook plaatsen van stilte. De reiziger op zoek naar schoonheid en rust, vindt beiden dan ook in een van de vele abdijen en kerken die hij overal in de streek kan bezoeken. Langs de drie pelgrimsroutes naar Santiago de Compostella die de regio van noord naar zuid doorkruisen en waar duizenden pelgrims sinds eeuwen een spirituele tocht ondernemen, zijn nog heel wat overblijfselen van gebedsplekken en overnachtingplaatsen van pelgrims te vinden.
Tegelijk vertelt de Poitou-Charentes een verhaal van graven, hertogen en koninklijke families. Veel edelen hadden hier namelijk hun hoofdkwartier dan wel een pied-à-terre en sommige steden groeiden uit rond de kastelen van koningen en adellijke families die toen al de kwaliteiten van deze streek erkenden. De lange strijd tussen Franse en Engelse koningshuizen in de 14e en 15e eeuw werpt zijn schaduw op het gebied en noopt de steden om zich te versterken, wat grotendeels het uitzicht gaat bepalen van de versterkte steden in vooral het westen van de Poitou-Charentes. Maar ook wie zich graag in het recenter verleden verdiept, vindt hier de sporen van een verleden dat hier nog vers in het geheugen staat gegrift: de PoitouCharentes werd doorsneden door de Demarcatielijn die het door de Duitsers bezette gedeelte scheidde van het vrije Frankrijk. Hier vertelt de streek het dappere verhaal van de ‘maquisards’, de weerstand die in de regio werd georganiseerd door sabotage en guerilla-acties. De Atlantische kust was op haar beurt weer een onderdeel van de Atlantik Wall en kreeg het zwaar te verduren tijdens WOII. Royan is daar wellicht het meest tekenende voorbeeld van. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
50
Een schatkist vol cultuur
Stijlvol overnachten Om het prachtige erfgoed echt te kunnen waarderen, is het bij het doorkruisen van de regio aan te bevelen om op zoek te gaan naar de vele gĂŽtes en gastenkamers die in de mooiste gebouwen gevestigd zijn.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
51
In de Poitou-Charentes vind je niet bepaald de enorme massatoerisme complexen. Hier staat het toerisme in het kader van kwaliteit, hartelijkheid en authenticiteit. En of je nu in een gîte in een dorpje zit, dan wel in een gastenkamer in een met geschiedenis beladen kasteel, erfgoed en toerisme gaan hier hand in hand. Op die manier voel je het echte Frankrijk. De ontvangst door de eigenaren is dan ook meestal een echt moment van ontmoeting en na een prachtige Franse zomerdag is het heerlijk uitblazen met een plaatselijk aperitiefje in de hand, op de binnenplaats van een oude herenhoeve of op het terras van een gezellige gîte. Dat de bewoners van de Poitou-Charentes
levenskwaliteit hoog in het vaandel voeren, mag ook blijken uit het warme onthaal dat vele eigenaren bieden. Vaak kun je ook meetafelen met de heer en dames des huizes, een ideale manier om nog meer over de streek en haar gastronomische keuken te ontdekken. Heel wat overnachtingsplaatsen hebben bovendien een kwaliteitslabel, wat je de zekerheid geeft dat je aan het goede adres bent voor een geslaagde vakantie. Het bescheiden toerisme in de Poitou-Charentes zorgt er niet alleen voor dat vakantie hier cosy is, maar ook dat de prijzen aantrekkelijk zijn, vooral buiten het hoogseizoen.
“
Interview
Danièle Barbou, eigenares van de Chambres d’Hôtes (B&B) “Le Couvent des Cordeliers” in Verteuil-sur-Charente getuigt van haar liefde voor het erfgoed van de Poitou-Charentes en haar gastenverblijf in dit gerestaureerde, voormalig franciskanenklooster, gelegen onder het wakend oog van het kasteel van Verteuil, aan de oevers van de Charente. Wat is je relatie met deze regio? Ik ben in deze streek geboren en getogen en genoot hier van mijn vakanties tijdens mijn jeugd. Dat behaaglijke gevoel heb ik hier altijd teruggevonden en ik ben altijd aangetrokken geweest door deze omgeving. Nu nog geniet ik er elke dag van. Het landschap is ideaal, niet te ruw, alles is in evenwicht en onze stek aan de oevers van de rivier vervolledigt dat gevoel van zachtheid. Ook de kleuren van onze streek zijn prachtig. Wat is voor jou de sterke kant van deze streek? We hebben het voorrecht om niet overladen te zijn met massatoerisme, zelfs tijdens het vakantieseizoen. Zo is de kwaliteit van het leven hier behouden gebleven en heeft het toerisme het leven hier niet aangetast. Bovendien bezit de streek een uitzonderlijk mooi erfgoed. Niets vloekt in het landschap en in elk dorp vind je mooie gebouwen en word je telkens weer verrast. Hoe zie je de link tussen erfgoed en het ontvangen van gasten? De twee zijn voor ons intiem verbonden. We hebben het geluk om in een gebouw te zijn waar onze gasten het erfgoed echt beleven. Ze stellen ons volop vragen en zijn zeer geïnteresseerd. Ik vind het heerlijk om erover te praten. Ik houd ervan om mensen in het gebouw rond te leiden en te vertellen over zijn geschiedenis, onze kerk en de muurschilderingen uit de 16e eeuw die we ontdekten. Vertel eens wat meer over jullie project. Toen we dit gebouw ontdekten en er verliefd op werden, was het in bijzonder slechte staat. We wilden zoveel mogelijk zijn sfeer en ziel bewaren. Ook bij het inrichten van de kamers hebben we daar rekening mee gehouden. Zo voelen onze gasten dit erfgoed letterlijk en delen we het met hen. Want wie alle sporen van het verleden wist, die heeft ook geen heden meer …
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
52
Een schatkist vol cultuur
Feestelijke Citytrips De steden in de Poitou-Charentes zijn steden op mensenmaat die toch zowat alles in huis hebben voor een geslaagde citytrip. Een rijk aanbod van overnachtingsmogelijkheden (al dan niet in de onmiddellijke buurt), de aanwezigheid van TGV en/of lowcost luchthavens en bruisende, gemakkelijk bereikbare stadscentra leent zich tot het genieten van deze steden. Op zoek naar het erfgoed en tegelijk genieten van het culturele aanbod maar ook de vele leuke winkeltjes en lekkere restaurantjes, kortom alles is in de steden van de Poitou-Charentes aanwezig om er een weekend of midweek op uit te trekken.
Het HetEchte Echte Frankrijk Frankrijk binnen binnen binnen handbereik handbereik
53
De Poitou-Charentes heeft ook een rijke culturele jaarkalender. Het startschot wordt uiteraard gegeven met het Stripverhaalfestival in Angoulême maar het hele jaar door vallen er zowel in de steden als op het platteland culturele evenementen te beleven met uiteraard de hoogtepunten in de zomer. Enkele van de niet te missen evenementen zijn uiteraard de Francofolies in La Rochelle, het folklorefestival in Confolens, de jazzfestivals van onder andere La Rochelle en Parthenay, Blues Passion in Cognac, Musiques Métisses in
Angoulême, diverse filmfestivals en nog veel meer … Verder zijn er ook de vele musea, theaters en filmzalen. Als je in de Poitou-Charentes te gast bent, dan proef je ’s zomers pas echt de authentieke en hartelijke
sfeer van de streek tijdens één van de vele stadsfestivals. Heerlijk genieten in een zuidelijk decor met een pineau of een glas rode wijn op de noten van je favoriete muziekstijl. Wat kan een mensen nog meer verlangen op een mooie zomeravond?
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
54
Kids welkom
Kids welkom In een regio die zo zachtaardig is, is het ondenkbaar dat kinderen niet welkom zouden zijn. Of je nu een restaurant wilt bezoeken dan wel een museum of kasteel, kinderen zijn hier overal graag geziene en welkome bezoekers. De Poitou-Charentes doet er alles aan om kinderen een volwaardige plaats te geven en ze te laten meetellen net als de ‘grote toeristen’.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
Het klimaat, de ruimte, de rust, de natuur, alles is als het ware aangepast om de allerkleinsten te ontvangen. De stranden, de attractieparken, dierentuinen, zomerevenementen, alle elementen die een gezellige vakantie met het gezin mogelijk maken zijn aanwezig.
55
Ontmoeting met het dierenrijk Onder de dierentuinen en parken spant natuurlijk de Zoo van La Palmyre de kroon. Dicht bij de stranden van de monding van de Gironde en onder de geurige koelte van de zeedennen, is een dagje genieten met het gezin van dit mooi aangelegd dierenpark een echte aanrader. Een andere absolute topper is ongetwijfeld het Aquarium van La Rochelle. In reuzengrote aquaria, vind je hier de meest wonderlijke creaties van het diepe en minder diepe water van de wereldzeeën. Hier is het genieten van de mysterieuze kleurenpracht van deze onderwaterwereld: je danst met de sierlijkste kwallen, griezelt met de sidderalen en de haaien en je raakt ontroerd door het kleurenfestijn van de koraalvissen en de wonderlijke vormen van de inktvissen. Wie wat meer landinwaarts zit, kan een dag onder de apen doorbrengen in de Vallée des Singes of lekker gevaarlijk naar de krokodillen kijken in La Planète des Crocodiles. Of slangen en andere reptielen bewonderen op het slangeneiland l’Île aux Serpents’. En een bezoekje aan het middeleeuwse Chauvigny kan niet zonder de indrukwekkende roofvogelshow ‘Les Géants du Ciel’. In Zoodyssée (Chizé) ontmoet je dieren uit de Europese wouden die in semivrijheid leven. Overal in de regio vind je ook andere dierenparken, boerderijen en activiteiten die voor kinderen een leuke ontmoeting zijn met het dierenrijk.
Zoo van La Palmyre
Aquarium La Rochelle
Les Géants du Ciel
La Planète des Crocodiles
“
Interview
Marie-Christine en Frank De Craene
zijn Belgische veeartsen die dichtbij Poitiers wonen en werken. Ze zijn de vaste dierendokters van het dierenpark Vallée des Singes in Romagne (Vienne) en wonen sinds meer dan 25 jaar in de regio. Een gesprek met Marie-Christine.
Hoe kwamen jullie in de Poitou-Charentes terecht? Eigenlijk heel toevallig. We wilden eigenlijk naar Afrika. Maar in Frankrijk was het gemakkelijker om als jonge veearts aan de bak te komen via korte contracten. Zo kwamen we uiteindelijk in de DeuxSèvres terecht. We hadden er ook zelf wat geitjes en leefden echt als God in Frankrijk, een mooi leven. We werkten toen vooral op kleine boerderijen met vaak oudere landbouwers. Na een tijd begonnen we meer en meer paarden te behandelen. Op een bepaald moment hoorden we over de Vallée des Singes en dat het was opgestart door een Nederlander. Ik ben daar toen binnen gestapt en heb mijn diensten aangeboden. We wisten toen nog niet veel over apen en ik heb in België een korte stage gelopen. We werkten ondertussen ook in de parken van Blossac en Les Bois de Saint-Pierre in Poitiers, waar we vooral met vogels werkten. Wat is jullie taak in Vallée des Singes? Wij doen vooral aan profylaxis, het voorkomen van ziektes, maar ook alles wat officieel is, zoals het afnemen van bloedstalen. We kennen de dieren goed maar omgekeerd kennen zij ons nog beter. Als we bij de gorilla’s komen, dan moet het mannetje achter slot en grendel want die weet dat we komen om een prik te geven aan één van zijn familieleden. Met de kapucijnaapjes heb ik een bijzondere band; ze hebben een leuk karakter, ze zijn heel nieuwsgierig. Als je echt van de apen wilt genieten, dan moet je een hele dag in het park blijven. Dan kan je ze echt goed observeren. Je kunt er iets eten of picknicken en het park is heel kindvriendelijk. Er zit trouwens ook een grote camping in de buurt waar men Nederlands spreekt. Wat is na al die jaren jullie indruk van de streek? Het is een mooie streek, vooral ook de andere delen van de PoitouCharentes en ook al zie je dat niet altijd op het eerste zicht. Je moet echt op verkenning gaan. Vooral het mooie weer vinden we aangenaam. Onze kinderen hebben hier een perfecte jeugd gehad. Ze konden veel buiten spelen, in het dorp op straat, in de natuur en in het water natuurlijk. Het is nooit echt koud en er is veel zon. Al gezien trouwens dat de oudere vrouwtjes hier heel veel bloemen buiten zetten? Dat maakt de nette dorpjes nog mooier. Missen jullie nog iets van België? Vooral de frietjes en de vele sauzen voor erop. En ook de hagelslag en de bruine suiker!
Mouton-Village
Zoodyssée
L'ïle aux Serpents
La Vallée des Singes Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
56
Kids welkom
Kids aan zee
Attractieve parken
Als je in de Poitou-Charentes bent, is een uitstapje naar de Atlantische kunst bijna onontkoombaar. Maar ook een volwaardige strandvakantie is hier mogelijk. De brede en uitgestrekte stranden zijn een heerlijke plek voor kinderen en er is vooral enorm veel plaats. Hier krijgen de kids alle ruimte om te rennen, het gevecht aan te gaan met de golven, een dam op te werpen tegen de vloed en hun zandkasteel met hand en tand te verdedigen. De kust van de Poitou-Charentes met de brede stranden is dé plek om te rennen, spelen, voetballen, zwemmen en nog zoveel meer. Wedden dat het kind in de papa’s bovenkomt en dat een wedstrijdje wie-bouwthet-mooiste-zandkasteel in de lucht hangt? En wie gaat trouwens die vlieger oplaten?
De Poitou-Charentes heeft een mooie waaier aan attractieparken en dierentuinen achter de hand om de vakantie van de kinderen, zelfs als het weer al eens tegen zit, zo aangenaam mogelijk te maken. Zo zijn er een aantal grote en vooral niet te missen toppers. Futuroscope is er één van. Het futuristische park dat groot en klein de ongelooflijkste ervaringen bezorgt met de laatste nieuwe beeldtechnieken, heeft nu ook een uitgebreide speelruimte tussen de paviljoens, waar spelen en ontdekken hand in hand gaan.
Voor de iets groteren zijn er de vele watersporten en de avonturenparcoursen natuurlijk. Langs de kust vind je trouwens ook de coolste skateparken, klimparken, zwembaden, kartings, enz. Maar ook op het strand is het fun geblazen met beachvolley of voetbal en een leuke reeks activiteiten die er voor zorgen dat je je geen moment verveelt tijdens de vakantie!
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
Maar naast de klassieke pretparken zijn er natuurlijk ook de vele avonturenparken, waar jong en minder jong kunnen klauteren en bibberen naar hartenlust. Er zijn ook de mooie tuien en parken in de steden of rond de kastelen. Diezelfde kastelen en burchten zijn dan weer een concrete ontmoeting met de geschiedenis voor de jongsten. ’s Zomers zijn er ook de vele spektakels, vaak van historische inslag, die het hele gezin onderdompelen in het verleden van ridders, prinsessen, edelen en koningen. De kunst van het ontvangen en dus de enorme gastvrijheid van de Poitou-Charentes is meer dan een commercieel gebaar, dat merk je al gauw. En wat meer is, dat geldt evenzeer voor de gezinnen met (jonge) kinderen. Een groot aantal campings en gîtes hebben een uitgebreide infrastructuur en bieden tijdens het seizoen een aantal leuke activiteiten: van ontdekkingstochten en gezinsspelen, tot wandelingen per ezel of te paard. Het zijn maar enkele voorbeelden.
Een andere ontmoeting met de fauna van de Poitou-Charentes kan in één van de vele natuurreservaten die vaak ook een educatief programma bieden. De natuur is in de PoitouCharentes nooit ver weg en voor kinderen van alle leeftijden is de veelzijdige omgeving een heerlijke wereld om te ontdekken tijdens het spelen. In de zomer zijn de verschillende meren en rivieren een geliefde plek om verkoeling te zoeken of er met de
hengel op uit te trekken. Zo slaagt een vakantie met het gezin zeker rond de meren van de HauteCharente. De mooie bossen zijn een droomdecor voor wandelingen met kinderen en met wat geluk kom je bijzondere dieren en planten tegen. In de zomer is het er lekker koel en in de herfst raak je helemaal in de sfeer door de bosgeuren en het feestelijke kleurenpalet van dit natuurschilderij.
57
Op twee wielen
Een
fietsvriendelijke regio
De Poitou-Charentes is een uitstekende regio om met de fiets te verkennen. Het moet gezegd, de laatste jaren hebben de verschillende departementen flink geïnvesteerd in de opwaardering en uitbouw van het fietsnetwerk. De veldwegen zijn goed onderhouden, er werden fietsroutes uitgestippeld en op de wegen kan de fietser meer en meer zijn plaats opeisen. Het goede klimaat, zowel tijdens als voor en na de zomer, het weinig drukke verkeer en het fietsvriendelijke reliëf van de regio maken Of je nu gewoon graag de fiets meeneemt op reis om zo nu en dan gezellig naar het marktje in het dorp te rijden. Of om een hele dag de natuur in te trekken op je stalen ros, bepakt en bezakt en met tent van camping naar camping rijdt afhankelijk van je humeur ’s morgens. Of je wilt de streek helemaal verkennen zonder een bezienswaardigheid over te
slaan. Er bestaat een interessant aanbod van fietsverhuurders, all-in pakketten en informatie om van je vakantie een heerlijke herinnering te maken. De hele regio biedt fietsroutes, vaak in een plaatselijk parcours, maar tussen de verschillende gebieden zijn ook ‘Voies Vertes’ uitgetekend, zodat je tijdens je hele fietsvakantie naar hartenlust de tochten aan
zowel trektochten als uitstapjes met de fiets een aangename onderneming. Ook de toeristische sector is gevolgd en biedt meer en meer fietsarrangementen aan en praktische informatie voor je fietsvakantie. De duizenden kilometers goed onderhouden routes zonder, of met beperkt autoverkeer en met zorgvuldige bewegwijzering kunnen op verschillende manieren verkend worden: uitgestippelde routes, doortrekroutes, plaatselijke circuits, mountainbikeroutes of –pistes, themaroutes enzovoorts. elkaar kunt breien. Wie het zich liever niet te lastig maakt, vindt gegarandeerd zijn gading langs de kust en in de verschillende moerasgebieden zoals de marais poitevin. Met een landschap dat ongeveer net zo plat is als de polders, is het fietsen hier in eerste plaats pure ontspanning. Meer landinwaarts gaat het reliëf al meer richting dat van de Vlaamse Ardennen en hoger. In
de valleien kun je vaak een route volgens langs de rivieren, maar hier sta je zo nu en dan flink op de trappers op de slingerwegjes die je naar de mooiste dorpen en landschappen brengt. Wie het helemaal sportief wilt en kickt op de sensaties van een goede afdaling kan vooral in het oosten van de regio zijn hart ophalen.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
58
Op twee wielen
Aan zee met de fiets Het uitgebreide en zonnige kustgebied van de Poitou-Charentes is een waar paradijs voor de fietser. Hier heeft fietsen namelijk een voorname plaats gekregen in het toerisme en dat merk je. Het bijna vlakke landschap maakt het fietsen hier bovendien een rustgevend avontuur en betekent dat van de kleinste fietstoerist tot de minder jonge vakantieganger, iedereen er hier gemakkelijk met de tweewieler op uit kan. Op veel plaatsen kun je trouwens met de fiets op één van de vele boten voor een tocht langs de kust. Een leuke manier bijvoorbeeld om naar Île d’Aix te gaan en daar te genieten van de autoloze omgeving. De eilanden Île de Ré en Île d’Oléron zijn een vaste waarde onder mensen die graag de fiets meenemen op vakantie. De prachtig onderhouden fietspaden, die voor het merendeel gescheiden zijn van de rijweg, doorkruisen beide eilanden en als je eenmaal geïnstalleerd bent op je camping of in je hotel, kan de auto aan de kant blijven tijdens je hele vakantie: naar het strand, een museum bezoeken, uit eten, baguette en croissantje halen. De fietspaden op beide eilanden brengen je langs oesterbekkens, moerasgebieden en wijngaarden. Een goedkoop, rustgevend, snel, niet-vervuilend én gezond alternatief voor de auto. Maar ook de steden en in het bijzonder La Rochelle dragen hun steentje bij tot een fietsrijke vakantie. In La Rochelle kan je bovendien de gratis fietsen gebruiken die de stad aanbiedt. In ieder geval is het aangenaam om je per fiets te verplaatsen in de steden en door de relatief kleine omvang van de steden ben je gauw weer op het platteland waar je met volle teugen van de natuur en het landschap kan genieten dicht bij de stad.
Het Echte Frankrijk
binnen binnen handbereik
59
De Marais Poitevin per fiets In het Goene Venetië is het ook heerlijk fietsen. In dit uitgestrekte gebied is groen de hoofdkleur en rust het sleutelwoord. De vrijwel vlakke landschappen die naast de vele kanaaltjes ook doorkuist worden door kilometers fietspaden, zijn een droomomgeving voor fietsers van alle slag. Maar het moet gezegd, de ideale manier om deze streek al fietsend te gaan verkennen is op een gezapig tempo met als achtergrond de rustgevende natuur van het moerasgebied. Zo is de kans ook het grootst dat je onverwacht oog in oog komt te staan met enkele bijzondere dier- en plantsoorten. Je kunt de Marais Poitevin ontdekken vanuit Niort, de hoofdstad van de Deux-Sèvres. Vanaf de romantische haven rijd je hier letterlijk in ‘no time’ van de stad de vrije natuur in. Je hebt een rit van 30km voor de boeg die je langs de Sèvre Niortaise tot aan Coulon brengt en terug langs sluizen en kleine wegjes en over schattige bruggetjes. Ook vanuit Arçais kun je het moerasgebied gaan verkennen. Hier start je in het hart van het Groene Venetië om je volledig te laten onderdompelen in de bijzondere omgeving van dit hartveroverend gebied. Startpunt is de kerk van Arçais vanwaar je begint aan een tocht van 34km onvervalste natuurlandschappen tot aan de grens van de Vendée en terug naar het vertrekpunt. Tussen de Marais en de kust, maar ook in de andere moerasgebieden, worden heel wat uitgebreide fietsarrangementen aangeboden. Een fijne formule die je verzekert van een comfortabele nachtrust en een uitgestippelde fietsvakantie die je langs de niet te missen bezienswaardigheden van de streek brengt.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
60
Op twee wielen
5 Ideeën
voor een fietsvakantie De vallei van de Thouet
In het noorden van het departement DeuxSèvres ligt een bijzondere vallei waar je een 120km lange fietsroute vindt. Het totale traject is opgedeeld in stukken van ongeveer 20km waardoor je zelf kan gaan kiezen welke afstand je jezelf oplegt. Deze fietsroute sluit trouwens aan op de fietsroutes van de Loire, die je bereikt op het einde van de fietsroute van de vallei van de Thouet in Saumur. Tijdens deze fietstocht ontdek je de meanders van de Thouet met hoog op de oevers de dorpen en stadjes die met strenge blik over de lieflijke vallei kijken. Het stadje Thouars ligt midden op deze route en bezit het label Kunst- en Geschiedenisstad. Reden te meer dus om het centrum te bezoeken, het kasteel, de kerk, de oude huizen en lokale specialiteiten te proeven. Vandaar kun je richting Saint-Généroux vanwaar je verder kunt naar Parthenay of St-Martin-de-Sanzay (vanwaar je weer naar Saumur kan). Zo krijg je een mooi zicht op het landschap van deze vallei maar ook op de authentieke dorpjes en de wijngaarden.
De vallei van de Vienne
De statige rivier die door verschillende Franse regio’s stroomt om zich dan in de Loire te storten, heeft een mooi landschap geschapen waar het heerlijk fietsen is. Langs de rivier kun je verschillende trektochten of uitstapjes met de fiets ondernemen. Je zult zien dat je voor je inspanning beloond wordt met een verrukkelijke natuur. In het gebied rond Châtellerault bijvoorbeeld. Je vindt de vertrekplaatsen voor een boeiende rit langs de rivier in Cenon-sur-Vienne en BonneuilMatours. Maar ook vanuit het wondermooie, middeleeuwse stadje Chauvigny kun je de vallei van de Vienne verder verkennen dankzij de verschillende uitgestippelde parcours. Wie het hogerop de rivier wil gaan zoeken vindt het middeleeuwse stadje Confolens, waar je je ook aan een ritje vélorail kan wagen, een soort fietskar op een oude spoorweg waarmee je, onder andere, over een duizelingwekkend viaduct rijdt. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
De vallei van de Charente
Op de weg van Compostella
Een groot aantal van de mooiste plekken van de regio Poitou-Charentes ligt langs de Via Tourensis, de pelgrimsroute die in Tours vrijwel alle pelgrims verzamelde die uit het Noordwesten van Europa kwamen. (o.a. de route die uit Parijs kwam). Van daar gaat het via de hoofdroute (Poitiers, Saintes, Bordeaux) of via een van de beide zijroutes (één in het westen langs Parthenay, Niort en één in het Oosten langs Angoulême) richting de Pyreneeën. Een fietstocht langs deze route betekent meer dan door de natuur trekken. Langs deze route vond een deel van de ontwikkeling van West-Europa plaats en de fietser wordt uiteraard beloond met de mooiste tussenstops: authentieke dorpjes en eeuwenoude stadjes met heel wat romaanse kerkjes en gebouwen en andere overblijfselen die duiden op het pelgrimsverleden van de streek. Een fietstocht langs deze meer dan 1000 jaar oude wegen is dan ook een prima mix van natuur, geschiedenis en erfgoed. Afhankelijk van welke vertakking van de pelgrimsroute je kiest, kom je langs de mooiste steden en dorpen zoals Saint-Savin, Montmorrillon,Charroux, Nanteuil-en-Vallée, Verteuil-sur-Charente, Saint-Amant-de-Boixe, Angoulême tot Aubeterre-sur-Dronne of Chatellerault, Poitiers, Fontaine-le-Comte en Melle. En aan de andere kant Thouars, Parthenay en Niort tot Aulnay-de-Saintonge en dan verder naar Saint-Jean-d’Angely, Saintes en Pons.
Volg de vallei van deze rivier die zijn naam en zoveel meer gaf aan de beide departementen die haar naam dragen. Niet alleen is de vallei van de Charente een bijzondere omgeving. De authentieke dorpjes en de gastvrije natuur van het landschap en zijn bewoners maken een fietstocht in deze streek een afwisselende en verrijkende ervaring. Vanaf Ruffec tot Angoulême en vandaar richting de Atlantische Oceaan via de vele authentieke dorpen en historische steden, hier rijd je langs de rivier of door de wijngaarden en maak je kennis met de zachte en zonnige kant van een streek met karakter. Een fietstocht door deze vallei is een samenspel van genieten van de natuur en de lieflijke landschappen van de Charente, het ontdekken van authentieke dorpjes met romaanse kerkjes en een rijk erfgoed met een dikke vleug geschiedenis opsnuiven langs de rivier die al eeuwen de slagader is van deze betoverende streek.
De vallei van de Gartempe en de Anglin
Deze valleien zijn misschien niet het meest typische gezicht van de regio Poitou-Charentes, maar een fietstocht hier is een unieke belevenis. De natuurlijke omgeving is hier al helemaal anders dan in de rest van de Poitou-Charentes. Het reliëf gaat hier al wat meer de hoogte in en de dorpen en kastelen zijn vaak op rotsen gelegen, omringd door mooie bossen en groene weides met houtwallen en heidegebieden. De Kunst- en Geschiedenisstad Montmorillon met zijn romaanse bouwwerken en boekenwijk is een prima uitvalsbasis voor fietstochten in deze regio. Van hieruit rijd je naar de abdij van Saint-Savin of naar het sprookjesachtige Angles-sur-l’Anglin, dat op de lijst staat van de mooiste dorpen van Frankrijk. Een fietstocht in dit gebied is tegelijk genieten van het heerlijke landschap en een intieme kennismaking met het mooie erfgoed.
61
Avontuurlijk op de fiets Ook voor de liefhebbers van ATB (all terrain bike) is de Poitou-Charentes een uitgelezen omgeving. De rotsachtige gebieden met dennenbossen rond Royan bijvoorbeeld, of de stevige heuvels met rotsformaties van de Charente-Limousine en de grens met de Périgord zullen bij heel wat liefhebbers van avontuurlijke afdalingen gretig aftrek vinden. Een aantal bekende parcoursen zijn de Confolentais in de Charente Limousine nabij Confolens en de Site van de Lacs de Haute Charente. Deze meren, aan de poort van het merengebied van de Limousin, zijn de grootste van
de Poitou-Charentes. Maar vooral Le Chambon zal de liefhebbers van afdalingen interesseren. Deze plek, op de grens met de Perigord, is bijzonder populair bij de liefhebbers van ATB. Van Lavalette naar de Vallei van de Echelle rijd je in een landschap dat al heel erg op de Dordogne begint te lijken. Verder zijn er ook de parcours van het Pays du SudCharente en de tochten rond Angoulême. Ook het landschap rond Oiron en Montmorillon leent zich voor pittige afdalingen en uitdagende tochten en zelfs de kuststreek heeft zijn eigen ATB-routes.
De regio is bezaaid met afdalingen en duizenden kilometers circuit die je met de ATB of mountainbike kunt verkennen en die bewegwijzerd zijn en ingedeeld volgens moeilijkheidsgraad. Maar je kunt ook zelf een tocht uitstippelen met de handige IGN-kaarten die je in de meeste krantenkiosken en ook supermarkten vindt. Mocht je tot slot geen zin hebben om je fiets mee te nemen op vakantie, dan kun je in één van de verhuurcentra terecht.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
62
Ontspannen van nature
Divers van nature Wie naar de Poitou-Charentes komt, doet dat misschien in de eerste plaats om te genieten van de vele verschillende landschappen en de vaak ongerepte natuur. Van de wadgebieden en moerassen langs de kust, via de wijngaarden van de Cognaçais (het gebied rond Cognac) en het bucolisch landschap van de valleien van de Vienne en de Charente bijvoorbeeld, tot het iets ruigere en beboste landschap van het oosten van de Poitou-Charentes dat aansluit bij de Limousin en de Dordogne, overal is het heerlijk wandelen en fietsen. Maar ook het pure genieten of op zoek gaan naar zeldzame planten en dieren zijn opties. Zo kun je als ‘die-hard’ natuurliefhebber in de Poitou-Charentes terecht maar ook als je gewoon graag geniet van activiteiten in een goed bewaarde, natuurlijke omgeving, zoals vissen of een partijtje golf spelen bijvoorbeeld. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
De lage bevolkingsdichtheid en de relatief lage industrialisering van het gebied hebben er ook toe geleid dat de visuele vervuiling beperkt bleef en vooral dat de lucht hier van prima kwaliteit is. Hier kun je echt diep inademen en en met je neusgaten wijd open de geuren van het seizoen opsnuiven. Elk seizoen heeft hier in ieder geval zijn charme en de relatief zachte dagtemperaturen in de winter, vooral in de buurt van de kust, maken dat zelfs een wintervakantie hier verrassend aangenaam kan zijn. En hoeft het gezegd dat de ontwakende en bloeiende natuur in de lente en de kleurenexplosie in de herfst, genieten is in zijn puurste vorm? En alsof dat nog niet genoeg is krijg je bovendien dat enorme gevoel van ruimte door de wijdse, licht heuvelachtige landschappen en de uitgestrektheid van de oceaan en de kust.
63
Op ontdekking De Poitou-Charentes heeft heel wat van zijn natuurlijke schatten weten te bewaren en te beschermen de laatste jaren. De regio kent niet minder dan 6 nationale natuurreservaten, goed voor bijna 10.000 hectare natuurgebied, en evenveel regionale natuurreservaten. Aan de kust vind je het reservaat van ‘Baie de l’Aiguillon’. Met zijn combinatie van zoute weides, duinen, wadgebied en moerassen een echt plezier voor watervogelspotters en liefhebbers van de flora van dit gebied (met onder andere orchideeën). Verder ook de ‘Marais d’Yves’, door zijn unieke combinatie van brak en zoet water een eldorado voor trekkende of vaste vogels en meer dan 450 plantensoorten. Maar ook ‘Lilleau des Niges’ met zijn oude zoutbekkens en schorre en slikke en ‘Moëze-Oléron’. Meer landinwaarts vind je het natuurreservaat van ‘Le Toarcien’ (oude
steengroeves met belangrijke geologische waarde) en ‘Le Pinail’ (reservaat met vooral heide en turf, in het departement Vienne). Maar je hoeft niet meteen naar een natuurreservaat om in de PoitouCharentes van de natuur te genieten. Tijdens het wandelen en fietsen door de regio, kom je vaak in contact met één van de vele roofvogels. Het enorme concert van de vele soorten zangvogels (en niet in het minst de nachtegaal), maar ook de hop, dassen, hagedissen, vossen, herten, massa’s vlinders. En ’s avonds krijg je uilen en vleermuizen op bezoek. Een bijzonder zeldzame gast van de Poitou-Charentes is de otter maar ook de europese nerts. Die laatste is één van de meest met uitsterven bedreigde diersoorten van Frankrijk en komt nog maar op enkele plaatsen voor: in het zuidwesten van Frankrijk en het Noorden van Spanje.
‘Pôles Nature’ In de verschillende ‘Pôles Nature’ van de CharenteMaritime kun je trouwens niet alleen een natuurreservaat op ontdekking gaan, je krijgt er ook een geanimeerde brok informatie voorgeschoteld over het gebied waar je je bevindt. Voor wie van planten houdt zijn de vele bossen (kastanje en eik maar ook zee- en andere dennen) een verplichte tussenstop en de moerasgebieden bieden hun eigen portie flora aan. Een bijzonder deel van die flora en die van de hele PoitouCharentes is al even rijk en divers als het landschap: het gaat om de orchideeën die hier met tientallen soorten tegelijk voorkomen.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
64
Ontspannen van nature
Natuurvriendelijk onderweg Voor wie de ecologische voetafdruk van zijn vakantie zo laag mogelijk wil houden maar toch graag wil genieten van een verdiende vakantie, biedt de Poitou-Charentes heel wat mogelijkheden. Niet alleen spoor je vrij vlot tot in de verschillende grote steden dankzij de goede verbindingen met Amsterdam, Rotterdam, Brussel, Parijs en Lille. Eenmaal ter plaatse aangekomen, heb je verschillende manieren om de auto aan de kant te laten en al genietend je van je ecologische kant te laten zien. Zo zijn niet alleen de steden het beste te voet te verkennen, ook het platteland verkennen
en de vrije natuur intrekken kun je prima te voet doen. Een kleine wandeling is al de moeite waard want je bent overal omringd door natuur. De rust en de kalmte van de streek zijn een echt plezier onderweg. Maar ook wie meer geoefend is kan, al dan niet met de picknickmand op zak, een hele dag er op uit. Mogelijk kom je maar weinig mensen tegen onderweg maar des te meer dieren en planten. Ook in de vele bossen is het aangenaam wandelen en overal vind je wandelpaden die je langs oude stenen muurtjes, over oeroude bruggetjes en over landweggetjes door de rustgevende bossen leiden.
De vele rivieren en meren van de Poitou-Charentes zijn niet alleen een rijke, rustgevende omgeving waar je ook vaak al vissend of zwemmend heerlijk van het water kan genieten. Je kunt ook over het water op zoek naar de natuurpracht van deze gebieden of gewoonweg genieten van het ronddobberen op een riviertje, een grote stroom of een enorme plas water terwijl het landschap en de tijd aan je voorbijglijden. Met de boot of kajak kun je ook hele stukken van de grotere rivieren afvaren en krijg je op een gezapig tempo een heel ander zicht op deze mooie streek terwijl je langs plaatsen komt waar je anders nooit zou langskomen. Zo is de afvaart van de Charente een absolute aanrader. Vanaf Angoulême is de rivier goed bevaarbaar. Met een goede vaarkaart op zak kun je vanaf hier tot aan de Oceaan varen in het idyllische landschap van de rivieroevers met romantische treurwilgen, de mooie dorpen met hun tuinen die tot aan de rivier komen en de kades van de steden waar handelslieden vroeger hun koopwaar aan boord namen om ze in het noorden aan de man te brengen. De vele dorpjes langs de Charente hebben kleine haventjes en bieden de mogelijkheid een boot te huren. Nog mooier is het om in te schepen op een echte gabaar. Deze oude, platte boten waren gedurende eeuwen het transportmiddel bij uitstek. Ze vervoerden wijn en zout maar ook steen, hout en papier. Ze werden destijds in Saint-Simon gemaakt. Daar kom je in het Maison des Gabarriers alles te weten over hoe verschillende ambachten samenwerkten en op elkaar afgestemd waren om deze vaartuigen te maken.
Vraag het maar aan mensen die het jou al voordeden: een vakantie op een woonboot is een unieke belevenis. Vanaf Angoulême kan je de Charente afvaren met simpel bestuurbare woonboten waarop je zelfs de fiets kan meenemen. Een rustgevende manier om de streek te ontdekken en te genieten van al het moois van de rivier. Vishengel niet vergeten dus.
Welzijn Zoveel natuur is natuurlijk méér dan goed voor de zielenrust en de ontspanning. In vrijwel de hele regio en praktisch het hele jaar door is een vakantie in de Poitou-Charentes een aangename ervaring die in het teken staat van genieten en ontmoeten en waar je niet geplaagd wordt door de nadelen van het massatoerisme. Zelfs aan de kust is het buiten het hoogseizoen bijzonder rustig en aangenaam verblijven. En ook het dolce far niente maakt deel uit van het plaatselijke levenspatroon. De tijd kunnen stilzetten en genieten in familie of vriendenkring is dan ook de basis van het goede leven in deze aangename streek. Maar wie nog een extra dosis ontspanning kan gebruiken kan ook terecht in een welnesscentrum. Met de Atlantische Oceaan aan je voeten kan het niet anders dan dat de kust enkele thalassocentra biedt. Hier vind je de betere kuurarrangementen op Île de Ré en Île d’Oléron maar ook langs de hele kust en in Rochefort. Herstellen van een letsel, behandeling van bepaalde aandoeningen of gewoon als pure ontspanning, de combinatie van zeelucht, zeewater en andere ingrediënten die de oceaan biedt in combinatie met het zachte klimaat is de ideale mix voor het fysieke en mentale welzijn.
Océan Atlantique
Het bevaarbare stuk is zowat 170km lang tot aan de oceaan. De kleine, manuele kluizen vormen geen obstakels en zijn altijd toegankelijk. Je hebt geen vaarbewijs nodig voor dit avontuur en de verhuurder legt je in een mum van tijd uit hoe het werkt. En dan op weg, voor een weekendje of zelfs een week, langs de lieflijke oevers van de Charente van dorp tot dorp en door de wijngaarden tot in het centrum van steden als Cognac, Saintes en Rochefort. Dankzij de handige vaarkaarten kan er niets misgaan en onderweg heb je ruimschoots de gelegenheid om aan te meren om bijzondere plekken en verborgen stukjes natuur te ontdekken. Golfers die vergeten natuurlijk niet hun bag in het ruim te gooien want je hebt onderweg een aantal kansen om een balletje te slaan. Geniet van deze bijzondere reis langs de mooiste dorpen tussen Angoulême en de Atlantische Kust. Fléac, Vibrac, Saint-Simon, Bouteville, Jarnac, Bourg-Charente, Chaniers, Taillebourg en Saint-Savinien, het zijn maar een handgreep uit het heerlijke aanbod van de Charentevallei. Iedereen aan boord?
Rochefort Saint-Savinien Port d’Envaux
Saintes Jarnac Chaniers
Angoulême
Cognac Bassac
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
65
Golf
Met het mooie landschap van de PoitouCharentes behoeft het geen betoog dat golfen in een dergelijke omgeving en in dit zonnige klimaat een regelrecht plezier is en een ontspanning met klasse. 9 of 18 holes, er is altijd wel een golfbaan op redelijke afstand van waar je verblijft en alles samen telt de Poitou-Charentes meer dan 20 golfbanen. Een greep uit het aanbod:
De boer op De biologische landbouw is in deze regio aan een flinke opmars bezig. Bovendien zijn heel wat boerderijen zich meer en meer gaan toespitsen op de verkoop van natuurlijke en verse producten aan particulieren. Je vindt ze natuurlijk op de marktjes waar ze hun specialiteiten met veel liefde aan de man brengen. Maar wat meer is, via het netwerk ‘Bienvenue à la Ferme’, vind je overal in de streek boerderijen die hun deuren openzetten voor bezoekers. Een leuke kennismaking met de moderne boerenstiel die zijn omgeving respecteert en streeft naar authenticiteit. Je kunt er de producten degusteren, proeven en kopen en je wordt hartelijk ontvangen door de heer of
vrouw des huizes. Ook voor kinderen is dit een bijzondere belevenis. Heel wat boerderijen met dit label bieden ook overnachtingsmogelijkheden zoals een gîte, gastenkamers of zelfs ‘camping à la ferme’. Ook buiten het kader van een boerderij vind je meer en meer accommodaties die zich richten op het landelijke leven en het ecologisch en gezondheidsaspect van het reizen. Een aantal onder hen biedt bijzondere overnachtingsmogelijkheden (wat dacht je bijvoorbeeld van een groene vakantie in een woonwagen of een echte boomhut?), natuurwandelingen, biologische maaltijden of een all-in pakket voor een puurnatuur-vakantie?
GOLF DE LA PRÈZE Golf International de la Prèze is een spectaculaire golfbaan, door zijn mooie, natuurlijke ligging met heuvels, bossen en veel waterpartijen. De golfclub heeft een schitterende 18 holes champions course en beschikt daarnaast over een unieke 18 holes pitch-en put wedstrijdbaan, een driving range en twee pitch- en putting oefengreens. De eerste negen holes zijn in 1990 aangelegd, de tweede negen holes in 2004. Het geheel ligt op een terrein van ca. 65 ha. Bij de aanleg is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de bestaande landschappelijke elementen. Deze vormen natuurlijke hindernissen van water, bosschages en glooiingen. De totale lengte van het parcours bedraagt 5.994 meter (par 72). De bijzonder goed geslaagde inpassing in het landschap maakt daardoor een partij golf tot méér dan een sportieve belevenis: het is ook een tocht door een schitterend landschap met fraaie vergezichten. De sportieve uitdaging is daar beslist niet minder door: het parcours is spectaculair, van internationaal niveau en vraagt van de speler niet alleen technische vaardigheid, maar ook een zekere conditie. De "Association Sportive du Golf de la Prèze" telt onder zijn leden vele nationaliteiten: Fransen, Zwitsers, Ieren, Schotten, Engelsen en Nederlanders ! GOLF DE ROYAN In het hart van de streek rond Royan, tussen de oceaan, de duinen en de dennen, ligt de prachtige 18-holes golfbaan van Maine Gaudin. Deze baan is aangelegd in het bos van de Coubre, in de gemeente Saint-Palais-sur-Mer. Bij de 14e hole heb je een adembenemend utzicht! Vanaf die 14e hole blijft het uitzicht uniek: het blauw van de oceaan, de vuurtoren van Corduan en de toppen van de machige naaldbomen. Dit parcours, dat ook wel de Golf van de Côte de la Beauté genoemd, is in 1977 aangelegd en is een echte uitdaging voor elke golfer.. GOLF DES FORGES Het Kasteel van Les Forges bezit een prachtig domein van liefst 250 hectare met een golfbaan van 110 hectare van de hand van architect Eriksson. Als één van de mooiste golfbanen van Frankrijk, biedt ze 3 combineerbare parcours van 9 holes, onderhouden met green keepers. Dankzij de drainage zijn de 27 holes heel het jaar door bespeelbaar. De baan is geschikt voor de beginner maar ook voor de geoefende golfspeler.
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
B
A
C
LEGENDE LÉGENDES
Hoe kom je naar de Poitou-Charentes
MAINE-ET
Kunststad/Streek Ville d’art et d'histoire Karakteristieke stadjes Petite cité de caractère Werelderfgoed vanaudepatrimoine Unesco de l’unesco Monument inscrit Mooiste dorp vande Frankrijk Plus beau village France Natuurgebied Site naturel Kasteel geopend voor het publiek Château ouvert au public Romaanse dodenlantaarn Monumentkerk, roman, église ou lanterne des morts Museum Musée Bezienswaardigheid Site à voir
AMSTERDAM ROTTERDAM
NANTES A87
Vestingwerk Fortification
BRUXELLES CHARLEROI
Romeinse overblijfselen Vestige romain
L
Les He
Prehistorische overblijfselen Vestige préhistorique
PARIS
Kuuroord Station thermale
STUTTGART NANTES
5
Stationvakantieoord verte de vacances Groen
PoitouCharentes
LA ROCHELLE
D
Plan d’eau Recreatieplas Plage Strand
MILANO
BORDEAUX
Chantonna
A83 E03
Jachthaven / Ankerplaats Port de plaisance / Mouillage
VEND
Watersportactiviteiten Activités nautiques Golf Golf
18
6
Toeristische trein Train touristique
BARCELONA MADRID
Vuurtoren Phare
Bereikbaarheid van de Poitou-Charentes
Per auto
37
- Vanaf Utrecht: 800 km. - Vanaf Brussel: 630 km. - Vanaf Parijs, snelweg A10 naar Bordeaux: Poitiers 332 km, Angoulême 440 km, Niort 401 km, La Rochelle 438 km en Royan 515 km, of provinciale weg N10 via Tours.
7
Luchthaven Aéroport De pelgrimsroutes Chemin de St-Jacques naar Santiago de Compostela Autorsnelweg en n° afslagnummer Autoroute et son de sortie Tweebaanswegen, Route à chaussées verkeersader séparées, axe principal B-weg Routes secondaires Spoorweg Principales voies férrées
Luçon
10 Km
Met de trein
- Vanaf station Montparnasse : verbindt de TGV Atlantique, Parijs met het TGV station van de Futuroscope (1 h 20) de het station van Poitiers (1 h 30), Angoulême (2 h 15), Niort (2 h 12), La Rochelle (2 h 51) en vanaf tussen Bordeaux naar en Angoulême (52 minutes) en Poitiers (1 h 34). - Vanaf Parijs Austerlitz zorgen Corailtreinen voor dezelfde verbindingen en ze rijden bovendien naar Cognac, Saintes, Rochefort en Royan. - Vanaf Rijsel Lille-Europe : rechtstreekse verbindingen naar Poitiers (3 h 30) en Angoulême (4 h 15) met aansluitingen vanuit Brussel en Londen.
Met het vliegtuig
Regelmatige verbindingen: Poitiers-Lyon; La Rochelle-Lyon, AngoulêmeLyon met aansluitingen naar Metz-Nancy, Mulhouse, Straatsburg, Marseille. Verder zijn er de nieuwe verbindingen vanuit Rotterdam en Brussel-Zuid (Charleroi) naar La Rochelle.
Es la tua Se ire ud d re e
Afstanden tussen de voornaamste steden van Poitou-Charentes Ile d e
Ré
OCÉAN AT L A N T I Q U E
Futuroscope
0
7
90
81
57
144
149
180
141
171
134
161
116
Poitiers
7
0
84
74
50
137
142
173
134
164
127
154
109
Marais poitevin
90
84
0
9
52
50
56
92
69
116
78
86
120
Niort
81
74
9
0
42
63
69
86
60
107
70
80
111
Parthenay
57
50
52
42
0
102
110
128
102
152
113
122
158
La Rochelle
144
137
50
63
102
0
6
56
30
70
67
114
126
Ile de Ré
149
142
56
69
110
6
0
61
35
75
72
99
132
Ile d’Oléron
180
173
92
86
128
56
61
0
26
37
46
73
115
Rochefort
141
134
69
60
102
30
35
26
0
40
37
64
106
Royan
171
164
116
107
152
70
75
37
40
0
37
63
106
Saintes
134
127
78
70
113
67
72
46
37
37
0
27
69
Cognac
161
154
86
80
122
114
99
73
64
63
27
0
42
Angoulême
116
109
120
111
158
126
132
115
106
106
69
42
0
Document réalisé par le Comité Régional du Tourisme de Poitou-Charentes Photo de couverture : J.M. Boulesteix, Textes : Wannes Van de Velde, Prépresse : CRTPC/VP, Cartographie : IGS CP Angoulême. Soucieux de la préservation de l’environnement, le Comité Régional du Tourisme de Poitou-Charentes sélectionne des fournisseurs engagés dans une démarche environnementale. Ce document est imprimé dans le respect des normes environnementales sur du papier certifié PEFC avec des encres végétales par un imprimeur labellisé Imprim’Vert et certifié PEFC et ayant fait son bilan carbone pour ses actions de production : Ouest Impression à Bressuire. Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
Soulac-s.-Mer ES
TU
A
Lesparre-M
GIRON A
B
C
D
E
F
E
G
H
I
T- L O I R E
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
Doué-la-Fontaine Fontevraud
A87
1
CHINON
Vihiers
TOURS/PARIS
MontreuilBellay
Vien n
e
CHOLET
25
LOCHES
Ste-Maurede-Touraine
2
I N D R E - E T- L O I R E Richelieu
Les Ormes
In
Ligueil
dr
e
Châtillons.-Indre
3
Le Puy du Fou
erbiers
Pouzauges
4
Moussais-la-Bataille
ay
INDRE
La Châtaigneraie
EE
Cr
eu
se
Norée
LE BLANC
5
Angli
n
Grottes de la Norée
FONTENAY-LECOMTE 8
6
9
Aire Poitou-Charentes
Exoudun
Taugon
7
BELLAC
8
H AU T E - V I E N N E Alloue
A20 E09 Brigueuil
9
St-Junien
LIMOGES ne
n Vie
Rochechouart
28
10
Eymouthiers
© Photos CRTPC/ Michel Garnier, Pascal Baudry, Gérald Buthaud, Jacques Villégier, Sébastien Laval, Patrick Bonneau, P. Bertrand, Scope, Maud Pidérit, Jean-Michel Nossant, Jean-Michel Rieupeyrout, J.M. Boulesteix, Frédéric Lelan, Xavier Léoty, Thomas Hytte, A.Danvers, B. Ecav. © Tous droits réservés. Page 7 © Aquarium La Rochelle,Page 14 Ile d’Oléron © MdT Marennes Oléron, S. Roussillon, Page 17 CDT/17/A. Birard, Page 18 Fregat Hermione © Wannes Van de Velde, Page 18 © Corderie Royale de Rochefort, Page 21 © Zoo de La Palmyre/Florence Perroux, Page 21 Casino et marché de Royan © Philippe SOUCHARD- PHOTO ART, Page 25 Chais Magelis ©Ph. Métifet, Page 25 ©A. Vignet Commune de Saint Amant de Boixe, Page 27 Musée de Cognac ©J. Palut, Pages 34-35 © Parc du Futuroscope/Manuel Wimenet, ©Kuka / Digital Vision, Sébastien LAVAL - POITOUFuturoscope_Création / nWave Pictures, © Digital Vision / Jupiterimages / CHARENTES Kane Skennar - Getty Images / F. Juille - Futuroscope_ Création, © Une production ECA2, Réalisateur Yves Pépin / S LAVAL - M VIMENET - Futuroscope_Création, Caroline Schiff/Blend Images/Getty Brantôme Images - harmonie57 & philpictore/Fotolia.com - O CHAVAROT - F Juille / Parc du Futuroscope, © 2009 EuropaCorp / TF1 Films Production / Apipoulaï Prod / Avalanche Productions - Images et Effets 3D : BUF, ©Futuroscope, S LAVAL / D LAMING, Architecte, ©F. Juille - Futuroscope_Création/ ©The Future is Wild Limited/Pictural Charts Educational Trust/Studio Ludo/ Artefacto/Getty Images (Michael & Patricia Fogden-Minden Pictures / Georgette Douwma-Photographer's Choice RR / Terry Donnell-The Image Bank), Page 36-37 ©D. Proux/Mairie de Poitiers et Cave du Haut-Poitou, Page 43 CDT16©S. Laval, Page 47 Abbaye de Saint-Savin © Rémy Berthon, Page 49 Fort Louvois © Eom’Air, Page 51 ©Couvent des Cordeliers, Page 52 Les Nuits Romanes © Conseil Régional–F. Roch, Page 54 ©P. Allan/Camping Séquoia Parc, Page 55 ©Zoo de La Palmyre/Florence PERROUX,©Aquarium La Rochelle, ©Géants du Ciel, ©La Planète des Crocodiles, ©Zoodyssée, ©L’île aux Serpents, ©La Vallée des Singes, Page 56 Futuroscope/ ©S. Laval, ©Association Château de St Mesmin, Enfants ©Mouton Village, Page 57 ©CDT79/V. Morin, Page 59 ©PH. Wall/CG79, Page 60 ©CDT16/S. Laval, Page 61 ©Centre de plein air du Chambon et CG79/Ph. Wall, Page 64 ©CDT16/S. Laval, Page 65 Parc de la Belle, P. Allan.
A
11
F R A N C E
IR
E
D
E
LA
G
IR
O
12
N
D
E
Médoc
Ribérac
Pauillac
NDE
13
Dronne
38
BORDEAUX
F
Blaye
G
H
I
J
K
L
M
DORDOGNE
PERIGUEUX
N
O
P
Q
R
39
Het Echte Frankrijk
binnen binnen handbereik
14
Het Echte Frankrijk
binnen handbereik
www.atlantische-kust-frankrijk.nl
COMITE REGIONAL DU TOURISME BP 56, F-86002 Poitiers Cedex Tel. +33 (0)5 49 50 10 50 - Fax +33 (0)5 49 41 37 28 E-mail : crt@poitou-charentes-vacances.com www.atlantische-kust-frankrijk.nl
Atout France-amsterdam Prinsengracht 670 1017 KX AMSTERDAM Tel : 0900 - 1122332 € 0,45 per min Fax : 00 31 20 620 33 39 nl.franceguide.com
Atout France-Bruxelles 21, avenue de la Toison d’Or B - 1050 BRUXELLES Tel. : 00.32.2/505.38.07 Fax : 00.32.2/514.33.75 be.franceguide.com