2
Η Κρήτη, το νησί των αντιθέσεων με τα Μινωικά παλάτια, τις ρωμαϊκές πόλεις, τα ενετικά κάστρα, τα μπλε νερά της Μεσογείου, τα βαθιά φαράγγια, τα παράκτια μονοπάτια και τα γοητευτικά ψαροχώρια. Είναι ένας από τους ιδανικότερους προορισμούς για οικογενειακές διακοπές που συνδυάζουν τις υπαίθριες δραστηριότητες με την εκπαιδευτική περιπέτεια. Στην Κρήτη, όσο πουθενά αλλού, μπορείτε να ζήσετε έναν περιπετειώδη προορισμό κοντά στη φύση και την πλούσια ιστορία της. Αν είστε τολμηροί γονείς και τα παιδιά σας θέλουν να νοιώσουν πως είναι εξερευνητές, τότε μπορείτε όλοι μαζί να απολαύσετε συναρπαστικές δραστηριότητες ανακαλύπτοντας την πραγματική Κρήτη! Αν πάλι θέλετε καθοδήγηση, καλύτερη οργάνωση και περισσότερη παρέα, τότε απευθυνθείτε σε ένα γραφείο που οργανώνει διακοπές περιπέτειας και αφήστε την πείρα τους να σας οδηγήσει σε εξαιρετικά μέρη του νησιού που αξίζει να περιηγηθείτε. Σπηλαιολογία Η τραχιά μορφολογία της Κρήτης δεν θα μπορούσε παρά να περιλαμβάνει πληθώρα σπηλαίων που την καθιστούν ένα σπηλαιολογικό παράδεισο με σπήλαια μεγάλης σπηλαιολογικής και οικολογικής σημασίας. Τα περίπου 2,000 σπήλαια της αποτελούν εκτός από εκπληκτικά μνημεία της φύσης και ένα συνονθύλευμα μύθου, ιστορίας, φυσικού πλούτου και μυστικών που περιμένουν να τα ανακαλύψετε. Σπηλιές της Κρήτης γέννησαν πολλούς από τους θρύλους του νησιού όπως η γέννηση του μεγαλύτερου Θεού των αρχαίων χρόνων, του Δία, η οποία τοποθετείται στο Δικταίον Άντρον του Οροπεδίου Λασιθίου, καθώς και η ανατροφή του στο Ιδαίο Άντρο του Ψηλορείτη. Το Κρόνιο Σπήλαιο στο Οροπεδίο Λασιθίου, σύμφωνα με το μύθο ήταν το μέρος που έμενε ο Θεός Κρόνος, ενώ το σπήλαιο της Ειλειθυΐας στον Καρτερό υπήρξε χώρος λατρείας της ομώνυμης Θεάς που θεωρείτο προστάτιδα του τοκετού την νεολιθική εποχή. Τα σπήλαια όμως λειτούργησαν και σαν καταφύγια των ντόπιων από τους διάφορους κατακτητές του νησιού και έγιναν τόποι μάχης και θυσίας. Ακόμη, φιλοξένησαν αγίους όπως ο Άγιος Ιωάννης ο Ερημίτης, αλλά και αρκετούς που επέλεγαν την ασκητική ζωή όπως έγινε στο Γουμενόσπηλιο του Αγιοφάραγγου στο Ηράκλειο. Περιήγηση ποταμών Δροσιστική περιπέτεια για την άνοιξη και το καλοκαίρι. Διασχίστε ποτάμια, κολυμπήστε και χαρείτε τις φυσικές νεροτσουλήθρες και τα πανέμορφα
4
καταρακτάκια, σε μέρη εκπληκτικής ομορφιάς. Πρόκειται για μια χαρούμενη και ενδιαφέρουσα δραστηριότητα που απευθύνεται σε ολόκληρη την οικογένεια. Διαλέξτε ποιου φαραγγιού θα διασχίσετε τον ποταμό, φορέστε το μαγιό σας και πάρτε μαζί σας ένα μικρό σνακ, ένα παγούρι με νερό και μια φωτογραφική μηχανή. Εξαιρετική ομορφιάς διαδρομή θα βρείτε στο φαράγγι της Σαρακήνας στην Ιεράπετρα, στον ποταμό Κουρταλιώτη ο οποίος καταλήγει στη περίφημη παραλία του Πρέβελη μέσω του φοινικόδασους και το πανέμορφο φαράγγι του ποταμού Πατσού όπου έχει πολλά πλατάνια. Πεζοπορία Ο ιδανικότερος τρόπος να εξερευνηθεί η καρδιά της Κρήτης είναι η πεζοπορία στα βουνά της, στα παράκτια μονοπάτια και στα φαράγγια της. Οι ήχοι, τα χρώματα και τα αρώματα της κρητικής φύσης θα σας χαλαρώσουν και θα σας αναζωογονήσουν, ενώ θα απολαύσετε στο ρυθμό που θέλετε ωραίες περιπατητικές διαδρομές. Περιηγηθείτε σε μονοπάτια πλούσιας χλωρίδας και πανίδας, αγροτόδρομους στα Λευκά Όρη και στο Ψηλορείτη. Γνωρίστε τα ορεινά χωριά και τους “αυθεντικούς” κρητικούς με τις παραδόσεις τους. Διαλέξτε τη διαδρομή σας, φτάστε σε κάποιο σημείο με το αυτοκίνητο και από εκεί πεζοπόροι δείτε από κοντά όλα όσα δεν θα μπορούσατε να ανακαλύψετε μέσα από γρήγορες, προγραμματισμένες εκδρομές με πολυπληθή ομάδες. Ποδηλασία Ένας συνδυασμός άσκησης και ψυχαγωγίας, μαζί με περιπέτεια.1 Η Κρήτη προσφέρει μια ποικιλία από ποδηλατικές διαδρομές για όλες τις ηλικίες. Σε δασικούς δρόμους, σε χώμα ή σε άσφαλτο τα τοπία εναλλάσσονται συνεχώς κάτι που θα κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον όλων για εξερεύνηση και ταξίδι! Εκτός από τη χαρά της ποδηλασίας, ως άσκησης, θα έχετε μια εξαιρετική ευκαιρία να γευτείτε στον αέρα τις μυρωδιές της φύσης αλλά και να θαυμάσετε πολύχρωμα τοπία που αν ταξιδεύατε με άλλο μέσον πιθανόν να μην βλέπατε. Εάν δεν έχετε το δικό σας ποδήλατο στην Κρήτη θα βρείτε αρκετά εξειδικευμένα καταστήματα όπου μπορείτε να νοικιάσετε ποδήλατο τόσο του δρόμου όσο και του βουνού (mountain bike). Εσείς απλά βάλτε άνετα ρούχα, αθλητικά παπούτσια, καθίστε στη σέλλα και απολαύστε το κάθε λεπτό!
Τόπος προσευχής. Τόπος λατρείας της φύσης. Για κάποιους, τόπος απόδρασης από την καθημερινότητα. Για άλλους, η καθημερινότητά τους. Στιγμές βιοπάλης ανάμικτες με στιγμές ξεγνοιασιάς. Κοινοί παρονομαστές: οι εμπειρίες, η ικανοποίηση, η γαλήνη, η διαφορετικότητα από τα συνηθισμένα . Είναι σχεδόν σίγουρο ότι όποιος φτάσει ή ζει μόνιμα στην Κύπρο θα αισθανθεί τουλάχιστον κάτι από τα παραπάνω. Το νησί μεγάλο και οι επιλογές αμέτρητες. Ο χρόνος που απαιτείται από μια ώρα μέχρι απεριόριστος για να ζήσει κανείς ότι θα τον ευχαριστήσει περισσότερο. Εκκλησίες και Μοναστήρια Οι εκκλησίες και τα μοναστήρια στην Κύπρο είναι χώροι φιλόξενοι προς τον επισκέπτη. Από τις ενοριακές εκκλησίες στις πόλεις μέχρι τις βυζαντινές εκκλησίες στα βουνά του Τροόδους, τα παρεκκλήσια αλλά και τα μοναστήρια προσφέρουν τη γαλήνη στον επισκέπτη. Χώροι ησυχίας και επικοινωνίας με το θεό, τονώνουν τις ανθρώπινες αντοχές για τη δύσκολη εποχής μας. Η θρησκευτική κληρονομιά της Κύπρου πλούσια σε ιστορία και σε μνημεία συνεπαίρνει κάθε χριστιανό επισκέπτη. Μεγαλοπρεπή εκκλησίες, μικρές πετρόχτιστες, βυζαντινές αγιογραφημένες, μοναστήρια με εκκλησιαστικά μουσεία αποσπούν το θαυμασμό που αξίζει σε κάθε χώρο που στεγάζει τη μεγαλειώδη πίστη προς τον Χριστό. Το πέρασμα του χρόνου και η θρησκευτική αντίληψη των χριστιανών κυπρίων έχουν δώσει ένα μεγάλο αριθμό σε εκκλησίες και μια διαφορετικότητα τόσο στην αρχιτεκτονική, όσο και στο μέγεθος των εκκλησιών που μπορεί κανείς να δει κανείς. Κρασί Το κρασί καταγράφει τη δική του ιστορική πορεία στο νησί η οποία τα τελευταία χρόνια μέσα από τις “Διαδρομές του Κρασιού” αναδεικνύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κυπριακού κρασιού. Διαδρομές στα κρασοχώρια, επισκέψεις σε αμπελώνες, οινοποιεία και τοπικά οινομουσεία αποτελούν για τον επισκέπτη πηγές αποκάλυψης για τον τοπικό οίνο. Το ταξίδι με προορισμό το κρασί μια εμπειρία από κρασογεύσεις συνδυασμένες με παραδοσιακά εδέσματα. Ο ήλιος, το μεσογειακό κλίμα και το έφορο χώμα συντελεστές για την καλλιέργεια της αμπέλου στο νησί από την αρχαιότητα αλλά και την παραγωγή ποιοτικών κρασιών με κορυφαίο τη γλυκιά και ευωδιαστή Κουμανδαρία. Η επέκταση της καλλιέργειας αμπελιών σε ορισμένα χωριά
6
έγινε ο βασικός πυρήνας γύρω από τον οποίο περιστρέφεται η καθημερινότητα των κατοίκων. Το κρασί ως δύναμη έγινει παράδοση και ιστορία. Διαμόρφωσε το τοπίο, όπου η παρουσία των αμπελιών κυριαρχεί σε πεδιάδες και ράχες χαμηλών βουνών. Κυπριακή κουζίνα Μια ξεχωριστή και άκρως απολαυστική ευχαρίστηση για πολλούς! Στην Κύπρο όσο πουθενά αλλού η μεγάλη ποικιλία φαγητών, η καθαριότητα και τα ποιοτικά ντόπια υλικά παίζουν καθοριστικό ρόλο για να μείνει κάποιος απόλυτα ικανοποιημένος από τη γαστρονομία του τόπου. Παρά την πληθώρα επιλογών σε κουζίνες η κυπριακή παραδοσιακή κουζίνα κατέχει την πρώτη θέση με βασιλιά της τον “Κυπριακό Μεζέ”. Η παρέλαση των διαφόρων ορεκτικών, μαγειρευτών και φαγητών σχάρας που θα περάσει από το τραπέζι αποζημιώνει γευστικά όποιον σκέφτεται την σιλουέτα του. Μην χάσετε για κανένα λόγο την εμπειρία του Κυπριακού Μεζέ αλλά και άλλων παραδοσιακών φαγητών σε ταβέρνα έστω και αν ξεφεύγετε για λίγο από την συνήθη διατροφή σας. Πάντως δεν είναι καθόλου τυχαίο που η κυπριακή κουζίνα αποκτά ολοένα και περισσότερους φαν που την αναζητούν σε πολλά μέρη της γης! Γνωριμία με την παράδοση Αν δεν γνωρίσεις την παράδοση ενός τόπου, τότε η περιήγηση σου σε αυτόν δεν έχει ολοκληρωθεί. Η Κύπρος διάσπαρτη από χωριά αποκαλύπτει μέσα από αυτά μια πιο αποκρυσταλλωμένη άποψη για τη φιλοξενία, τις ομορφιές της φύσης και τις χαρές μιας πιο ανθρώπινης καθημερινότητας. Στα χωριά τα ήθη και τα έθιμα κληροδοτούνται από γενιά σε γενιά. Πολλά από αυτά όπως και τα παραδοσιακά επαγγέλματα που έχει αφανίσει η βιομηχανία αναβιώνουν μέσα από μικρά φεστιβάλς που διοργανώνει κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες το κάθε χωριό. Η αρχιτεκτονική που χαρακτηρίζει τα πλείστα χωριά της Κύπρου είναι απλή. Συνδυάζει πέτρα για το κτίσιμο των τοίχων, στέγες με κεραμίδια και καπνοδόχο που εξέχει, στενούς δρόμους και αυλές με κάθε είδους τύπου δοχείο που έγινε γλάστρα για λουλούδι. Αυτή η απλοϊκότητα είναι και η χαρακτηριστική ομορφιά των χωριών της Κύπρου που σε συνδυασμό με την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και το φυσικό τοπίο τους γίνονται ενδιαφέρον προορισμοί περιήγησης για κάθε εποχή του χρόνου.
Πέρασαν χιλιάδες χρόνια από τότε που σύμφωνα με το μύθο αναδύθηκε από τους αφρούς των κυμάτων η πανέμορφη θεά Αφροδίτη. Ο θεός του ανέμου, Ζέφυρος, φύσηξε απαλά το μεγάλο κοχύλι πάνω στο οποίο βρισκόταν η θεά και το οδήγησε λίγο έξω από την Πάφο στην παραλία που είναι γνωστή ως “Πέτρα του Ρωμιού”. Βουβοί μάρτυρες αυτής της εμφάνισης της θεάς από τη θάλασσα ο μεγάλος βράχος και οι μικρότεροι που τον περιτριγυρίζουν οι οποίοι στέκουν μέχρι τις μέρες μας. Το θέαμα τους υπέροχο και το απολαμβάνουν καθημερινά πολλοί επισκέπτες, αλλά και λάτρεις των θρύλων και της ιστορίας. Οι Ώρες, που στην μυθολογία ήταν οι εποχές του χρόνου, παρέλαβαν την Αφροδίτη και αφού την έντυσαν και την στόλισαν την πήγαν στον Όλυμπο και την παρουσίασαν στο Δία και τους υπόλοιπους θεούς. Όλοι τη θαύμασαν, θαμπώθηκαν από την ομορφιά της, της έλεγαν αμέτρητα κομπλιμέντα, ενώ ανάμεσα στους θεούς άρχισε μια προσπάθεια για το ποιος θα καταφέρει να την κάνει γυναίκα του. Της δόθηκε η προστασία του έρωτα και της ομορφιάς, μιας και χαρακτηριζόταν από αυτά και η θεά κατέκτησε μια θέση ανάμεσα στους δώδεκα θεούς του Ολύμπου. Πατρίδα της η Κύπρος και η κυπριακή γη ο τόπος περιδιάβασης της. Το νησί έμελλε να δει τη Θεά να ζει θυελλώδεις έρωτες με κορυφαίο αυτόν με τον Άδωνη. Ο Άδωνης πρόβαλε από τον φλοιό του δέντρου που είχε μεταμορφώσει πιο πριν η θεά Αφροδίτη τη βασιλοπούλα της Συρίας Μύρρα. Η όμορφη Μύρρα είχε καυχηθεί πως ήταν πιο ωραία ακόμη και από τη θεά της ομορφιάς. Η Αφροδίτη οργισμένη της προκάλεσε παράφορο έρωτα για τον πατέρα της τον οποίο η Μύρρα ξεγέλασε και έζησε μαζί του δώδεκα ερωτικές νύχτες. Όταν ο πατέρας της ανακάλυψε 8
ότι παραπλανήθηκε και έσμιξε με την κόρη του, γεμάτος οργή και αποτροπιασμό την κυνήγησε για να τη σκοτώσει. Η Μύρρα κατάφερε να ξεφύγει και έτρεξε προς τα βουνά. Εκείνος την πρόλαβε, σήκωσε το σπαθί του και ήταν έτοιμος να της πάρει το κεφάλι, αλλά τότε η Αφροδίτη τη λυπήθηκε και τη μεταμόρφωσε σε δέντρο, τη γνωστή Μυρσίνη. Καθώς το σπαθί κατέβηκε έκοψε την μεταμορφωθείσα Μύρρα στον κορμό απ’ όπου ξεπέταξε ένα βρέφος. Η Αφροδίτη αντικρίζοντας το πανέμορφο βρέφος που βγήκε από το δέντρο ενθουσιάστηκε, το ονόμασε Άδωνη και για να το προφυλάξει το έδωσε στην Περσεφόνη, τη σύζυγο του Άδη, να το μεγαλώσει στο σκοτεινό της βασίλειο. Όταν όμως ο Άδωνης μεγάλωσε και έγινε ένας πανέμορφος άντρας με πολύ ωραίο κορμί και θεϊκή όψη, η Περσεφόνη, μαγεμένη από την ομορφιά του, τον ερωτεύτηκε και αρνήθηκε να τον δώσει πίσω στην Αφροδίτη. Οι θεές άρχισαν να μαλώνουν και να χτυπιούνται, αλλά καμιά δεν μπορούσε να υπερισχύσει. Έτρεξαν λοιπόν στον πάνσοφο Δία να τους λύσει τη διαφορά. Ο Δίας αποφάσισε ότι ο Άδωνης το ένα τρίτο του χρόνου θα το περνούσε δίπλα στην Αφροδίτη, το ένα τρίτο δίπλα στην Περσεφόνη και το υπόλοιπο τρίτο όπου αυτός ήθελε. Ο Άδωνης, τρελά ερωτευμένος με την Αφροδίτη, ζούσε μόνο τους τέσσερις μήνες στον Κάτω Κόσμο και τους οκτώ μαζί της. Κάθε φορά που ερχόταν η εποχή να εγκαταλείψει τον Άδη και ν’ ανέβει πάνω στη γη, η φύση ολόκληρη τον υποδεχόταν με χαρά. Τα χωράφια γίνονταν καταπράσινα, τα λουλούδια και τα δέντρα άνθιζαν και ένα υπέροχο άρωμα πλημμύριζε την ατμόσφαιρα. Η Αφροδίτη εγκατέλειπε το θεϊκό παλάτι της στον Όλυμπο και ζούσε με το νεαρό αγαπημένο της μέσα στα βουνά και τα δάση
της Κύπρου. Αγαπημένο τους μέρος ο Ακάμας όπου βουνά, ποταμοί, ρεματιές και βράχοι έχουν συνδεθεί με τις ερωτικές τους βόλτες αναδύοντας μέχρι σήμερα τον απόηχο αυτού του θυελλώδη έρωτα. Η θεά του έρωτα τελικά βρέθηκε να λατρεύει τον Άδωνη και προκειμένου να βρεθεί στην αγκαλιά του αγαπημένου της και να ζήσει μαζί του οκτώ υπέροχους μήνες αψήφησε πως ήταν γυναίκα του Ήφαιστου, του θεού της φωτιάς, αλλά και ερωμένη του θεού του πολέμου, του εκδικητικού Άρη που έμελλε να δώσει τέλος στον έρωτα τους. Ο Άρης οργισμένος και κυριευμένος από ζήλια έστειλε έναν άγριο κάπρο που με τους χαυλιόδοντές του πλήγωσε θανάσιμα τον Άδωνη. Όπως αναφέρει ο θρύλος μόλις η θεά έτρεξε να βοηθήσει τον τραυματισμένο αγαπημένο της, πάτησε ένα αγκάθι και από το αίμα της που κύλησε έβαψε κόκκινο ένα τριαντάφυλλο, μέχρι τότε υπήρχαν μόνο άσπρα τριαντάφυλλα… Τον έρωτα της Αφροδίτης και του Άδωνη ύμνησαν οι αρχαιότεροι συγγραφείς ο Όμηρος και ο Ησίοδος. Καμιάς άλλης θεάς ο έρωτας δεν περιγράφτηκε και δεν απασχόλησε όσο αυτός που είχε η Αφροδίτης με τον Άδωνη. Ο έρωτας τους έγινε πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες σε διάφορα σημεία της γης. Πόσοι άνθρωποι άραγε ευχήθηκαν ή εύχονται να ζήσουν έστω και μια μέρα έναν τέτοιο έρωτα; Η γέννηση της θεάς, αλλά και αυτό το δυνατό χτυποκάρδι των δυο μυθικών οντοτήτων έκαναν την Κύπρο γνωστή από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Πολλοί ισχυρίζονται πως είναι ένα παραμύθι, όμως μια επίσκεψη στα μέρη που εξελίχτηκε αυτός ο δυνατός έρωτας αφήνει μια ονειροπόλα και μυστηριακή γεύση από αυτή τη δυνατή αλλά ανεκπλήρωτη αγάπη που γράφτηκε με τη δύναμη των θρύλων, της παράδοσης και της ιστορίας...
Πολλές οι ιστορίες για την ανακάλυψη του παγωτού που αποτελεί μέχρι σήμερα το δροσερό σωτήρα του καύσωνα και φυσικά μια από τις πιο γλυκές απολαύσεις για την ανθρώπινη γλώσσα. Τα πρώτα βήματα της εφεύρεσης του παγωτού, μας μεταφέρουν σε ιστορίες και θρύλους μακρινούς, χαμένους στο πέρασμα των αιώνων, που είναι άκρως γοητευτικοί και ενδιαφέροντες. Την πρωτιά στη δημιουργία του παγωτού φαίνεται να έχει η Κίνα, όπου σύμφωνα με αναφορές το 2000 π.Χ. παρασκευαζόταν από ελαφρώς βρασμένο ρύζι, μυρωδικά και γάλα, τα οποία τοποθετούνταν στο χιόνι για να πήξουν. Φαίνεται όμως πως στην πορεία αυτή η πρώτη μορφή αλλά και η ιδέα του παγωτού άρχισε ολοένα να βελτιώνεται. Κατάφερε να ξεπεράσει γεωγραφικά και πολιτιστικά σύνορα και να γίνει από παλιά ένα διαχρονικό παγκοσμιοποιημένο προϊόν. Οι αρχαίοι Ρωμαίοι εφεύραν το σορμπέ, που κατά κάποιο τρόπο είναι ο πρόγονος του σημερινού παγωτού. Ιστορικές πηγές αναφέρουν την ύπαρξη του στην αυλή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Νέρωνα (37- 68 μ.Χ.) ο ποίος έστελνε τους σκλάβους του στα βουνά να μαζέψουν φρέσκο χιόνι και να του το φέρουν πριν λιώσει για να το απολαύσει με φρέσκα φρούτα και μέλι. Η κατασκευή του σορμπέ υιοθετήθηκε αργότερα από τους Άραβες, όπου αποκτά την αραβική ονομασία «σερμπέτι», λόγω της γλυκιάς του γεύσης. Ωστόσο η χρήση χιονιού, αφού δεν είχε ακόμη ανακαλυφθεί το ψυγείο, το καθιστούσε ως ένα είδος πολυτελείας και επιδόρπιο για τους πλούσιους των παλαιοτέρων εποχών. Σημείο στροφής στην κατασκευή του παγωτού υπήρξε η χρήση γάλακτος, αβγών, ζάχαρης και αρωμάτων που παρήγαν ένα κρεμώδες, γευστικό μείγμα. Το 17ο αιώνα στην αυλή του Γάλλου βασιλιά Λουδοβίκου ΙΔ’, έγινε η πρώτη επίσημη παρουσίαση του παγωτού στην υψηλή κοινωνία. Ο γάλλος σεφ του βασιλιά Κάρολου Α’ της Αγγλίας , της Σκωτίας και της Ιρλανδίας εντυπωσίασε τους εκλεκτούς καλεσμένους του όταν σε ένα επίσημο δείπνο τους πρόσφερε ένα ξεχωριστό επιδόρπιο που έμοιαζε με χιόνι αλλά είχε γλυκιά γεύση. Κολακευμένος ο Κάρολος έδινε κάθε χρόνο 500 λίρες στο σεφ για να μην πει σε κανένα τη συνταγή και να φτιάχνει παγωτό μόνο γι’ αυτόν και τις δεξιώσεις του. Έτσι κράτησε μυστική τη συνταγή του παγωτού μέχρι το 1649 που αποκεφαλίστηκε, τότε αυτή διέρρευσε και γύρω στο 1700 εμφανίζονται οι πρώτες συνταγές παγωτού σε βιβλία. Ωστόσο, η διάδοση του παγωτού, η τελειοποίηση των συνταγών και ο σχεδιασμός μηχανών για την παραγωγή του οφείλεται στους Ιταλούς. Στην Ιταλία η τέχνη της παραδοσιακής παρασκευής παγωτού περνούσε από τον πατέρα στο γιο, έτσι όταν τη δεκαετία του 1960 σημειώθηκε κύμα μετανάστευσης Ιταλών πολλοί παρασκευαστές παγωτού μετέφεραν την τεχνογνωσία τους στις χώρες που μετανάστευσαν. Το παγωτό γίνεται από τα διασημότερα επιδόρπια στον κόσμο και η Ιταλία το λίκνο της τέχνης της
10
παγωτοποιίας. Ο Σικελός Francesco Procopio dei Coltelli ήταν αναμφισβήτητα ένα από τα πιο σημαίνοντα πρόσωπα στην ιστορία του παγωτού, καθώς ήταν από τους πρώτους που πούλησε παγωτό στο κοινό. Το 1686 βελτίωσε την παρασκευή του σορμπέ, δηλαδή του παγωτού χωρίς γάλα και άνοιξε ένα καφέ με το όνομά του, “Cafe Procope”, το οποίο έγινε γρήγορα ένα από τα πιο φημισμένα στέκια του λογοτεχνικού κόσμου στη Γαλλία, όπου σύχναζαν ο Βολταίρος, ο Μπαλζάκ και ο Βίκτορας Ουγκό. Το Cafe αυτό υπάρχει μέχρι σήμερα και είναι ένα από τα πιο σημαντικά του Παρισιού. Ακολουθεί η εμφάνιση των πρώτων πλανόδιων παγοτάρηδων σε πολυσύχναστους δρόμους μεγαλουπόλεων της Ευρώπης. Πρόκειται για ιταλούς μετανάστες που πωλούν στους περαστικούς παγωτά με το καροτσάκι. Κάπου εδώ εμφανίζεται και το χωνάκι ως η λύση στα πολλά σπασμένα ή κλεμμένα ποτήρια που σημειώνονταν καθημερινά. Σε αντίθεση με σήμερα, το παγωτό δεν πωλείτο ευρέως σε καταστήματα όπως υπεραγορές και περίπτερα μιας και τότε δεν υπήρχαν, έτσι η πώληση του είχε αυξημένη ζήτηση και γρήγορα άρχισε να γίνεται με αυτοκίνητο το γνωστό “παγωτάρικο”. Παγωτάρικα υπάρχουν μέχρι σήμερα σε πιο περιορισμένο αριθμό αφού το έτοιμο παγωτό έχει πλέον κυριεύει την αγορά σε παγκόσμιο επίπεδο. Την τελευταία πινελιά στην ιστορία του παγωτού προσθέτουν οι ιδιαίτερες γεύσεις που εμφανίζονται κατά διαστήματα οι οποίες έχουν γευστικές επιδράσεις από τη χώρα προέλευσης τους. Τέτοια παραδείγματα είναι το παγωτό γιαούρτι του οποίου η ανακάλυψη είναι ελληνική και έχει ως κύριο συστατικό του το γιαούρτι με φρούτα, μέλι ή ξηρούς καρπούς. Θεωρείται από τα παγωτά με τις λιγότερες θερμίδες και έχει αγαπηθεί σε πολλές χώρες του κόσμου. Επίσης το παγωτό μαστίχα είναι ελληνικής προέλευσης και συγκεκριμένα από το νησί Χίος όπου η μαστίχα είναι το κυριότερο προϊόν που παράγει το νησί. Το στίγμα τους στην ιστορία του παγωτού προσθέτουν και γεύσεις από την Κύπρο όπως τριαντάφυλλο και φραγκόσυκο.
Στην Κρήτη όσο πουθενά αλλού το πολυπολιτισμικό και το μακρινό παρελθόν αντικατοπτρίζεται σε όλες τις εκφάνσεις της σύγχρονης ζωής, όπως η γλώσσα, ο χορός, η μουσική, η διατροφή, οι τέχνες, οι χειροτεχνίες. Οι κρητικοί ποτέ δεν εγκατέλειψαν το παρελθόν τους και η παράδοση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι στη ζωή τους το οποίο υπηρετούν πιστά σε κάθε αφορμή. Πολλά είναι αυτά που συναντά κανείς μόνο στην Κρήτη και προκαλούν ιδιαίτερη έκπληξη, αλλά και βιωματική μάθηση με έμφαση στην εμπειρία. Αν λοιπόν ρωτήσετε τους περιηγητές του νησιού για τις εντυπώσεις τους από την παράδοση και τον πολιτισμό των Κρητικών να είστε σίγουροι πως τα πιο κάτω κυριαρχούν στη μνήμη μα και στην καρδιά τους! Φιλοξενία Οι Κρητικοί φημίζονται για τη φιλοξενία τους, μάλιστα πολλοί θεωρούν ότι αυτό σχετίζεται με την καταγωγή του Δία, ο οποίος γεννήθηκε στην Κρήτη και θεωρείτο προστάτης της φιλοξενίας, εξού και η ονομασία του Ξένιος. Έτσι οι κρητικοί, ως γνήσιοι απόγονοι του Ξένιου Δία, προσφέρουν την φιλοξενία τους με πάσα ανιδιοτέλεια και με μόνο κίνητρο τον σεβασμό προς τον συνάνθρωπο τους. Δεν υπάρχει περίπτωση να σταματήσει κάποιος σε ένα καφενείο ενός χωριού για να ζητήσει οποιαδήποτε πληροφορία και οι ντόπιοι να μην τον κεράσουν τουλάχιστον μια ρακή ή ακόμη να του κάνουν το τραπέζι!
Εκδηλώσεις Οι Κρητικοί ανέκαθεν αγαπούσαν τις εκδηλώσεις μέσα από τις οποίες σπάζουν την ανία της καθημερινότητας και αναδεικνύουν τα έθιμα και τις παραδόσεις τους. Τα βράδια του καλοκαιριού σε διάφορες πόλεις του νησιού πραγματοποιούνται εκθέσεις τεχνών, φεστιβάλ θεάτρου, μουσικής, κινηματογράφου και χορού. Οι εορτές των Αγίων πάντα πλαισιώνονται με μεγάλα γλέντια, με τη συνοδεία Κρητικής λύρας και χορών, στις πλατείες των χωριών ή στις εκκλησίες, φέρνοντας στην επιφάνεια έθιμα που κρατούν από τη μινωική Κρήτη. Πολλές είναι και οι εορτές που έχουν συσχετιστεί με κάποιο προϊόν ενός χωριού, και αποτελούν αφορμή για ένα μεγάλο παραδοσιακό γλέντι. Γιορτή πατάτας, κολοκυθιού, εφτάζυμου, ξεφουρνίσματος, κρασιού, μυζήθρας, γραβιέρας, μελιού, χοχλιού (σαλιγκαριού) είναι μόνο μερικά από τα γλέντια που συνοδεύονται από δωρεάν δοκιμή των παραδοσιακών προϊόντων της κάθε περιοχής. Ωστόσο και το χειμώνα η όρεξη για γλέντι δεν σταματάει. Τα βράδια σε πολλές γωνιές του νησιού σε εσωτερικούς χώρους διοργανώνονται γλέντια όπως τα “ρακοκάζανα”, όπου η διαδικασία της απόσταξης της ρακής, για τις παρέες μετατρέπεται σε ένα παραδοσιακό γλέντι με χορό και μουσική. Άλλη μεγάλη χειμερινή γιορτή είναι και οι απόκριες. Το δεκαήμερο που διαρκούν οι δρόμοι γεμίζουν με μασκαράδες ενώ οι εκδηλώσεις κορυφώνονται με τις καρναβαλίστικες παρελάσεις σε όλες τις πόλεις του νησιού. Κρητική διατροφή Για τους κρητικούς το μυστικό της καλής υγείας και της μακροζωίας είναι απλό. Τρώνε ότι παράγει η πλούσια γη τους! Ξέρουν πώς να απολαύσουν διάφορες γεύσεις, έτσι στη διατροφή τους υπάρχουν πολλά φρούτα, λαχανικά, χόρτα, κηπευτικά, όσπρια, τυριά και ψωμί. Αρωματίζουν τη γεύση με θαυμάσια αρωματικά φυτά, παρασκευάζουν γλυκίσματα με φυσικές γλυκαντικές ύλες, μέλι και πετιμέζι, και συνοδεύουν το γεύμα τους με εξαιρετικό κρητικό κρασί ή τσικουδιά. Κρέας δεν τρώνε συχνά, ή δεν έτρωγαν μέχρι και πριν από μερικές δεκαετίες. Ο βασικός όμως κορμός της κρητικής δίαιτας δεν είναι άλλο από το θαυματουργό παρθένο ελαιόλαδο, που χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως πηγή λίπους, αποκλείοντας παντελώς τα βλαβερά ζωικά λίπη. Η κρητική κουζίνα φημίζεται για τις μοναδικές της γεύσεις, ενώ η μακροζωία των κρητικών, που οφείλετε στη διατροφή τους, έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας, από την οποία έχει προκύψει ότι η Κρήτη, αποτελεί το λίκνο της μεσογειακής διατροφής και προσφέρει μια από τις πιο συναρπαστικές και υγιεινές κουζίνες του κόσμου. Στην πραγματικότητα, οι σύγχρονες αναφορές στην υγιεινή διατροφή η οποία είναι γνωστή ως «μεσογειακή» βασίζονται στην κρητική διατροφή. Κατά την παραμονή σας στο νησί μπορείτε να δοκιμάσετε εκλεκτές συνταγές, που φτιάχνονται με κρητικά προϊόντα τα οποία ξεχωρίζουν για την άριστη ποιότητα και την αυθεντική τους γεύση. Όπως θα διαπιστώσετε τα κρητικά φαγητά αποπνέουν μια έντονη αίσθηση του τόπου και προσφέρουν μια πραγματικά αισθησιακή γευστική εμπειρία, έτσι κάθε φορά που τρώτε μια σαλάτα ξέροντας ότι τα άγρια χόρτα που περιλαμβάνει προέρχονται από το βουνό που υψώνεται μπροστά σας ή όταν τρώτε τυρί το οποίο έχει παρασκευαστεί με γάλα από αιγοπρόβατα που βόσκουν τοπικό χορτάρι, βιώνετε την περήφανη εξύψωση των έντονων αρωμάτων του νησιού από φρέσκα, τοπικά, εποχικά συστατικά. Απολαύστε την παραδοσιακή κρητική κουζίνα στα μικρά εστιατόρια, τις ταβέρνες και τα ρακάδικα. Στα χωριά του νησιού, θα βρείτε εδέσματα πιο σπιτικά και καλομαγειρεμένα που θα ικανοποιήσουν απόλυτα τις γευστικές αισθήσεις σας. Σε όσους αρέσει το φρέσκο ψάρι και η μαγευτική θέα του πελάγους στα παράλια της Κρήτης υπάρχουν πολλές ψαροταβέρνες που σερβίρουν πεντανόστιμες σπεσιαλιτέ από θαλασσινά και φρέσκο ψάρι με επιδράσεις από κρητική μαγειρική.
12
Άχνα. Τόπος ευλογημένος, τόπος πλούσιος σε ιστορία και θελκτικός. Τόπος που συνδυάζει, αυτά που ζητά κάθε περιηγητής να βρει στην Κύπρο. Ο φυσικός του πλούτος, η μεγάλη του ιστορία, η πολιτιστική δραστηριότητα, η φιλοξενία και οι έντονες αντιθέσεις των χρωμάτων που συναντά, όποιος τον επισκέπτεται, αποτελούν αυτά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που τον καθιστούν έναν σημαντικό προορισμό για όλες τις εποχές του έτους. Απλώνεται στη μεγάλη και εύφορη πεδιάδα των κοκκινοχωριών ανάμεσα στην κατεχόμενη και την ελεύθερη Κύπρο, ακρίτας και πολιτισμικός πόρος για τον ελληνισμό και τη χριστιανοσύνη. Η ύπαρξη του χωριού Άχνα χάνεται στα βάθη των αιώνων τότε που αυτό το κομμάτι γης αποτέλεσε μέρος της ένδοξης αρχαίας Σαλαμίνας της Κύπρου και ανέπτυξε σπουδαίο ελληνικό πολιτισμό. Κατόπιν έγινε μέρος της βυζαντινής αυτοκρατορίας
14
και υποδέχτηκε την ορθοδοξία με το κτίσιμο περίφημων βυζαντινών εκκλησιών. Αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν ανθρώπινη παρουσία από την Αρχαϊκή περίοδο και αντικατοπτρίζουν την έλξη που ασκεί ο τόπος. Κληρονομιές ιστορικών στιγμών του παρελθόντος, τάφοι, αρχαίοι ναοί και εκκλησίες που η περιήγηση τους αναδύει μνήμες και εικόνες στο σύγχρονο επισκέπτη. Στην Άχνα το παρελθόν και το παρόν προσφέρουν ένα πλούσιο πολιτιστικό τοπίο με στοιχεία της αρχαιότητας να αφομοιώνονται με τις βυζαντινές παραδόσεις και τη σύγχρονη εποχή. Όλα μαζί γίνονται κομμάτια μιας σύνθεσης εμπνευσμένης από την ομορφιά της γης καθιστώντας την Άχνα έναν τόπο με ενδιαφέρον. Στην απεραντοσύνη του κάμπου της, η σαγήνη της δύναμης του υγρού στοιχείου γοητεύει με το πανέμορφο τεχνητό υδάτινο φράγμα. Από τις παρυφές του η άγρια θαμνοειδή βλάστηση και οι εκτάσεις με τα δημητριακά και τα οπωροφόρα δέντρα που το περιβάλλουν δημιούργησαν με τον καιρό ένα υπέροχο υγροβιότοπο. Από τον Μάρτιο του 2008 έχει ανακηρυχτεί προστατευμένη περιοχή, αφού είναι μια από τις σημαντικότερες περιοχές του νησιού για την αναπαραγωγή και το φώλιασμα σπάνιων υδρόβιων πτηνών. Σε αυτό το όμορφο περιβάλλον η κοινότητα δημιούργησε ένα ωραιότατο πάρκο στο οποίο υπάρχει φάρμα με γαϊδούρια, διάφορα είδη πουλιών και εστιατόριο παραδοσιακής κυπριακής κουζίνας. Η θέα από το εστιατόριο προς το φράγμα είναι τόσο εκπληκτική που το καθιστά πόλο έλξης επισκεπτών που θέλουν να θαυμάσουν τα ήρεμα γαλαζοπράσινα νερά του. Το 1974 η τουρκική εισβολή αποτέλεσε ένα μεγάλο σταθμό στην ιστορία του χωριού, αφού μεταξύ άλλων προκάλεσε τη μετακίνηση του οικισμού. Το δάσος του χωριού, το λεγόμενο Δασάκι της Άχνας, άρχισε να οικίζεται από τους εκδιωγμένους Αχνιώτες και άλλους πρόσφυγες από γύρω κατεχόμενα χωριά. Σταδιακά δημιουργήθηκε ένα νέο χωριό σε απόσταση αναπνοής από το παλαιό το οποίο βρίσκεται ολόκληρο στο κατεχόμενο τμήμα εγκαταλειμμένο στο έλεος του χρόνου. Από την κατοχή γλύτωσαν μόνο τα αρχαία παρεκκλήσια της Παναγίας της Τραχείας και του Αγίου Γεωργίου Τερατσιώτη που είναι μεγάλης ιστορικής και θρησκευτική αξίας και βρίσκονται κάτω από την προστασία του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου. Η ύπαρξη τους ξεπερνά τα 500 χρόνια και τόσο η αρχιτεκτονική τους όσο και η αγιογράφηση των εικόνων του τέμπλου τους είναι εξαιρετικής τέχνης. Σήμερα η Άχνα αποτελεί ένα σύγχρονο μεγαλοχώρι που αριθμεί 2,500 περίπου κάτοικους οι οποίοι χαρακτηρίζονται για την εργατικότητα τους που είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μικρών βιοτεχνιών. Το νέο χωριό αν και στερείται τα μνημεία της ιστορίας του, καταφέρνει μέσα από τις γενεές των ανθρώπων του να διατηρεί όλα τα χαρακτηριστικά στοιχεία της. Οι κάτοικοι με προσήλωση στις ρίζες τους διατηρούν τις τοπικές παραδόσεις τα ήθη και τα έθιμα τους. Σαν βρεθεί κανείς στην Άχνα, θα εντυπωσιαστεί από τη φιλική θαλπωρή που θα βρει και από τα είδη των βιοτεχνιών που ορισμένα αποτελούν την αναβίωση και αναβάθμιση παραδοσιακών τεχνών όπως του σιδερά, του ξυλουργού και του τυροκόμου. Η περιήγηση στην Άχνα μπορεί να ολοκληρωθεί απολαυστικά και με γευστικό τρόπο γνωρίζοντας την αυθεντική παραδοσιακή κουζίνα σε ένα από τα ταβερνάκια της.
Ένα γραφικό κρασοχώρι της επαρχίας Λεμεσού πλαισιωμένο από χαμηλούς λόφους κατάφυτους από αμπελώνες. Στο άκουσμα του, το μυαλό φέρνει εικόνες από πήλινα πιθάρια γεμάτα από εύγευστο κρασί, πλακόστρωτα στενά δρομάκια και παραδοσιακής αρχιτεκτονικής σπίτια με πετρόχτιστους τοίχους και κεραμιδένιες σκεπές. Η ιστορική πορεία του χωριού είναι συνδεμένη με το κρασί, σε σημείο που παλαιότερα το κάθε σπίτι του χωριού αποτελούσε και ένα μικρό οινοποιείο μαζί με εργαστήρι παράγωγων σταφυλιού προκειμένου να έχει η οικογένεια, μέχρι τον επόμενο τρύγο, όλα τα καλά που δίνει το σταφύλι. Σήμερα, στο Κοιλάνι λειτουργούν πέντε μικρά οινοποιία όπου ο περιηγητής έχει την ευκαιρία να δοκιμάσει μερικά από τα πιο φημισμένα κρασιά της Κύπρου και να αποκτήσει
16
γνώσεις και εμπειρίες γύρω από το αρχαιότερο ποτό της οικουμένης. Τα δυο τοπικά εργαστήρια του χωριού αποτελούν πηγές μάθησης για το πως γίνεται το σταφύλι έδεσμα, όπως γλυκό του κουταλιού, παλουζές, σταφίδα και κιοφτέρια, ενώ εντυπωσιάζουν οι μακριές κλωστές των σουτζιούκων που κρέμονται για να στραγγίξουν. Η παράδοση του χωριού φαίνεται να περιστρέφεται γύρω από την ορθοδοξία, την εργατικότητα των κατοίκων του και τα αμπέλια που ευδοκιμούν στις ράχες των λόφων του. Έτσι στην πολιτισμική κληρονομιά του συγκαταλέγονται σημεία αναφοράς του παρελθόντος προκειμένου να ενημερώνονται οι νεότερες γενεές, ντόπιοι και ξένοι για την ιστορία του χωριού. Φυσικά για τους παλαιότερους οι χώροι αυτοί αποτελούν φάρους μνήμης και προσήλωσης στην παράδοση. Σα βρεθεί λοιπόν κανείς στο Κοιλάνι δεν πρέπει να παραλείψει να επισκεφτεί το Εκκλησιαστικό και το Αμπελουργικό Μουσείο που στεγάζουν σημαντικά εκθέματα από την ιστορική πορεία του χωριού καθώς και τις τρεις εκκλησίες του. Την εκκλησία της Παναγίας της Ελεούσας, τη βυζαντινή εκκλησία του Μονογενή, κτίσμα του 1766 και της Αγίας Μαύρης, κτίσμα του 12ου αιώνα, που βρίσκεται στη μέση της διαδρομής από το Κοιλάνι προς το γειτονικό χωριό Πέρα Πεδί. Η εκκλησιά της Αγίας Μαύρης, με τα τρεχούμενα νερά του Κρυού ποταμού και τον πλάτανο με τα μεγάλα κλαδιά που καλύπτει την αυλή της είναι ένα πανέμορφο θρησκευτικό γαλήνιο μέρος που σε συνεπαίρνει με τη φυσική του ομορφιά, αλλά και με τους τοπικούς θρύλους γύρω από το βίο της Αγίας. Το Κοιλάνι είναι ιδανικός τόπος για όσους ζητούν πιο αυθεντικές εικόνες από την κυπριακή ύπαιθρο. Το περπάτημα μέσα στο χωριό είναι απαραίτητο για μια πραγματικά ξεχωριστή εμπειρία. Στα γραφικά αναπαλαιωμένα σπίτια με τις πλακόστρωτες αυλές τους γεμάτες λουλούδια που τα διαβαίνει κανείς ακολουθώντας τα στενά σακάκια των γειτονιών, ανακαλύπτει κανείς πανέμορφες εικόνες γεμάτες φυσικό πλούτο και παράδοση. Οι κάτοικοι λες και δίνουν πνοή ζωής στον οικισμό του χωριού και στους αγρούς με τις ασχολίες τους. Η πλατεία αξίζει να γίνει σταθμός για κάθε περιηγητή του Κοιλανιού. Έχει υπέροχα μικρά ταβερνάκια και καφέ, φιλόξενη ατμόσφαιρα και γραφικότατη θέα που αλλάζει τη διάθεση και διώχνει κάθε ένταση.
Αποφασίσατε να παντρευτείτε και παράλληλα να πάτε ένα ταξίδι στο οποίο θα ξεκουραστείτε και θα χαλαρώσετε; Συνδυάστε τα λοιπόν και αντί για την κλασσική λίστα γάμου, ανοίξτε λίστα γάμου σε ταξιδιωτικό γραφείο με προορισμό την...Κύπρο! Ένα νησί μαγευτικό, παραμυθένιο. Ένα τέλειο σκηνικό για μια τόσο σημαντική μέρα για σας. Δημιουργείστε το δικό σας group και οργανώστε το δικό σας ταξίδι, που πιστεύουμε ότι είναι και το προτιμότερο, αφού θα φτιάξετε το πρόγραμμα που θα ταιριάζει καλύτερα σε εσάς και στους καλεσμένους σας. Οι υπέροχες παραλίες, οι άφθονες φυσικές ομορφιές και ο ερωτισμός που αποπνέει η Κύπρος, θα σας παρασύρουν και θα σας προκαλέσουν έντονα συναισθήματα. Στο όμορφο νησί της θεάς του έρωτα, της Αφροδίτης, θα πραγματοποιήσετε έναν υπέροχο γάμο και θα ζήσετε ρομαντικές και ειδυλλιακές στιγμές. Με θέα τον ήλιο και τη Μεσόγειο Διαλέξτε ένα ρομαντικό περιβάλλον για την τελετή του γάμου και του ρεβεγιόν σας με φόντο τη θέα της θάλασσας. Σαν φτάσει το ηλιοβασίλεμα, καθώς ο ήλιος θα βάφει τον ουρανό με πορφυρά χρώματα, θα έχετε ένα πανέμορφο θέαμα που θα ξεχειλίζει από ρομαντισμό και από τους όρκους της αγάπης σας. Μία αξέχαστη ανάμνηση! Ό, τι καλύτερο για
σας και το ταίρι σας! Χαλαρώστε και απολαύστε το γάμο σας Επιλέξτε να πραγματοποιήσετε το γάμο σας σε ένα ξενοδοχείο για να έχετε περισσότερη οργάνωση και λιγότερο άγχος. Εύκολα και γρήγορα θα επιλέξετε χρωματισμούς και συνδυασμούς στα λουλούδια και ό,τι άλλο αφορά τη διακόσμηση καθώς και τα εδέσματα που θα προσφέρετε στο ρεβεγιόν σας. Στα περισσότερα ξενοδοχεία τεσσάρων και πέντε αστέρων υπάρχουν γραφικά εκκλησάκια για την τέλεση θρησκευτικού γάμου αλλά και πανέμορφοι χώροι για τους πολιτικούς γάμους. Αν μάλιστα στο ξενοδοχείο υπάρχει και κέντρο spa τόσο το καλύτερο, θα ανανεωθείτε και θα έχετε χρόνο για να απολαύσετε το κάθε λεπτό. Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για το πώς θα φαίνεστε... εδώ θα σας περιποιηθούν και θα σας απαλλάξουν από τα σημάδια της κούρασης και του άγχους. Θα γίνετε λαμπεροί και εντυπωσιακοί, έτσι θα έχετε διάθεση να διασκεδάσετε μαζί με τους καλεσμένους σας μέχρι πρωίας γιατί.... πραγματικά το αξίζετε! Ένα ιδιαίτερο δώρο Την ημέρα του γάμου σας σίγουρα θα πάρετε πολλά δώρα. Ωστόσο εμπλουτίστε το ξεκίνημα της νέας σας ζωής με μία glamour πινελιά αρχοντιάς και πολυτέλειας. Εκπλήξτε τους καλεσμένους σας ευχάριστα. Χαρίστε τους ένα έξυπνο δώρο. Φωτογραφικές μηχανές μιας χρήσης, ώστε να μην ξεφύγει από το φακό καμία ανεκτίμητη στιγμή του γάμου σας. Πρωταγωνιστές...εσείς! Γαμπρός και νύφη θα είστε πρωταγωνιστές τη μέρα του γάμου σας. Δημιουργείστε ένα μίνι ντοκιμαντέρ για την ιστορία της γνωριμίας σας και φωτογραφίες με στιγμές σας. Θα είναι μια πρωτότυπη και ευχάριστη έκπληξη για τους συγγενείς, φίλους και καλεσμένους σας, όταν θα προβάλλονται σε μια γιγαντοοθόνη κατά τη διάρκεια του ρεβεγιόν σας. Παραδόσεις και έθιμα Διασκεδάστε λίγο με τις παραδόσεις του γάμου δημιουργώντας χαρούμενη ατμόσφαιρα. Αντί να πετάξετε αμέσως την ανθοδέσμη, προτιμήστε να παίξετε λίγο με τις «μελλοντικές» νύφες. Αν θέλετε ακόμη βάλτε στο γάμο σας κυπριακά έθιμα, όπως την άφιξη της νύφης στην τελετή του γάμου με τη συνοδεία μουσικής από έναν οργανοπαίκτη βιολιστή. Λίγο πριν φύγετε για το χώρο που θα τελεστεί ο γάμος σας, βάλτε τους γονείς σας να σας “ζώσουν” τρεις φορές με ένα κόκκινο μαντήλι. Θα το περάσουν τρεις φορές γύρω από τη μέση σας ως μια ευχή να έχετε... καλούς απογόνους! Ακόμη εντάξετε λαϊκά κυπριακά τραγούδια στο ρεπερτόριο που θα έχει το ρεβεγιόν σας. Ο γάμος σας θα αποκτήσει νησιώτικο χαρακτήρα, ο οποίος θα βοηθήσει ακόμη περισσότερο στο χορό και στη διασκέδαση που θα ακολουθήσει.
18
Η επόμενη μέρα Κρατήστε το εορταστικό κλίμα και την ευχάριστη διάθεσή σας και τις επόμενες μέρες, αφού στην Κύπρο μπορείτε να κάνετε τόσα πολλά και ωραία πράγματα. Πηγαίνετε μια εκδρομή με τους καλεσμένους σας ή μόνοι ως ...αντρόγυνο! Δείτε αρχαιολογικά αξιοθέατα, βυζαντινά μοναστήρια, περπατήστε σε όμορφα τοπία πιασμένοι χέρι-χέρι ή καταλήξτε σε μια παραδοσιακή ταβέρνα ενός χωριού με ζωντανή μουσική για να συνεχίσετε το γλέντι σας. Αν πάλι θέλετε περισσότερη... Μεσόγειο τότε ζήστε τη μαγευτική εμπειρία μιας κρουαζιέρας. Αυτό που απομένει είναι να σας ευχηθούμε από καρδιάς...κάθε ευτυχία!!!
Ο Δελίκηπος είναι ένα μικρό χωριό που δημιουργήθηκε σε μια μικρή κοιλάδα που περιβάλλεται από χαμηλά βουνά και απέχει μόλις 3 χιλιόμετρα δυτικά από το χωριό Κόρνος. Η ονομασία του θυμίζει κήπο και πράγματι η φυσική ομορφιά του με κυρίαρχο το πεύκο στα βουνά που το πλαισιώνουν, τους ελαιώνες, την πανδαισία από τα καρποφόρα δέντρα, τις καλλιέργειες σιτηρών και τα διάφορα αυτόφυτα στην κοιλάδα είναι ανεπανάληπτη. Ιδιαίτερη όμως εντύπωση στον περιηγητή
20
προκαλούν οι αιωνόβιες ελιές με τους εντυπωσιακούς χονδρούς κορμούς τους. Αποτελούν κατάλοιπα της ενετικής περιόδου, τότε που η Κύπρος χωρισμένη σε φέουδα βρισκόταν στο γεωργικό απόγειο της γεμίζοντας με προϊόντα τα αμπάρια των ενετικών εμπορικών καραβιών. Το χωριό είναι αραιοκατοικημένο και ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να περπατήσει σε βουνά, ρεματιές, ακόμη και μέσα στο χωριό παρέα με τους ήχους της φύσης. Οι κάτοικοι του το αγαπούν γιατί απολαμβάνουν καθημερινά ένα θαυμάσιο καταπράσινο περιβάλλον με απέραντη ησυχία, ενώ οι λάτρεις του ποδήλατου και της μοτοσυκλέτας βρίσκουν στον Δελίκηπο όμορφες αγροτικές διαδρομές για να επιδοθούν στο αγαπημένο τους σπορ. Η μικρή λίμνη του Δελίκηπου σε συνδυασμό με τους βιότοπους που έχει δημιουργήσει γύρω της και γύρω από τη διαδρομή του ο ποταμός Μύλος μέχρι να ρίξει τα νερά του σε αυτήν, δημιουργούν ένα τοπίο που αξίζει να επισκεφτεί κανείς. Η πλούσια βλάστηση, τα βατράχια και οι αγριόπαπιες, το κελάηδισμα των πουλιών, το θρόισμα των φύλλων και ο ήχος των τρεχούμενων νερών δημιουργούν ανεπανάληπτες εικόνες από πανέμορφη εξοχή. Εκεί που τελειώνει η λίμνη δείτε το πέτρινο “Διπλογέφυρο”, μνημείο παλαιότερων εποχών αλλά και της ανθρώπινης εξυπνάδας για την εύρεση τρόπου διέλευσης πάνω από τον ποταμό. Σε αυτό τον εξαιρετικό βιότοπο αναπτύσσονται σπάνια είδη κυπριακής χλωρίδας και φωλιάζουν προστατευόμενα είδη ερπετών και πτηνών. Η πετρόκτιστη, κεραμιδοσκέπαστη εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος αποτελεί το σπουδαιότερο οικοδόμημα του Δελίκηπου. Είναι κτίσμα του 18ου αιώνα και βρίσκεται υπό την επίβλεψη του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Σύμφωνα με παλαιές γραπτές μαρτυρίες τα υλικά με τα οποία κτίστηκε η εκκλησία προέρχονται από παλιότερο οικοδόμημα της περιοχής που παραμένει άγνωστο το είδος του αλλά και ο λόγος που καταστράφηκε. Πάντως το ξυλόγλυπτο τέμπλο της εκκλησίας συγκεντρώνει παλαιές εικόνες του 17ου αιώνα, σπουδαίας αγιογραφικής τέχνης. Το μεγαλείο της φύσης του Δελίκηπου είναι η ιδιαιτερότητα του. Η περιήγηση του απευθύνεται σε όσους αγαπούν τη φύση, τη μελέτη της κυπριακής χλωρίδας και πανίδας, αλλά και για όσους αναζητούν την ηρεμία. Προσφέρει βιώματα που περιέχουν κάτι διαφορετικό γεμάτα από αίσθηση γαλήνης και ελευθερίας μέσα στην αναζωογονητική φύση.
Το χωριό Πλατανιστάσα σκαρφαλωμένο στα βουνά των οροσειρών της Μαδαρής και της Παπούτσας, στις παρυφές των βουνών του Τροόδους, ατενίζει από ψηλά το μαγευτικό ορεινό τοπίο και τα χωριά της Πιτσιλιάς. Χαρακτηριστικό του χωριού είναι τα ψηλά βουνά των οποίων οι βουνοκορφές φτάνουν τα 1000 μέτρα.Το χειμώνα είναι χιονοσκεπής, ενώ το παιγνίδισμα τους με τα χαμηλά σύννεφα είναι ένα συχνό και πολύ απολαυστικό θέαμα. Οι πρόποδες των βουνών διασχίζονται από παραπόταμους του ποταμού Σερράχη και βοηθούν στην πυκνή βλάστηση. Φρουτόδεντρα όπως κερασιές,μηλιές, αχλαδιές και δάσος από φουντουκιές αποτελούν μονοπωλιακά τα είδη που αναπτύσσονται στο δροσερό και ξηρό κλίμα της Πλατανιστάσας. Γι’ αυτό το καταπράσινο περιβάλλον και το ωραίο κλίμα το επέλεξαν άλλωστε και οι Φράγγοι ευγενείς για να κτίσουν το εξοχικό τους παλάτι, το μεσαίωνα, τότε που η Κύπρος υποτάχθηκε στη δυναστεία των Λουζινιανών. Τα αρχαιολογικά ευρήματα από τη γη της Πλατανιστάσας ρίχνουν φως σε μια σπουδαία ιστορία που θέλει το χωριό να κατοικείται από την αρχαιότητα, ωστόσο το βάθος του χρόνου επισκιάζεται με ένα γοητευτικό μυστήριο. Ερείπια από βωμό, τάφους και προγενέστερους οικισμούς μαρτυρούν τις αλλαγές που προκαλούσε ο χρόνος, οι φυσικές καταστροφές, αλλά και την αδιάκοπη ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή. Πολλά από τα ιστορικά μνημεία έχουν αξιοποιηθεί για να προσφέρουν σε ξένους και ντόπιους πολιτισμικές εμπειρίες ανάμεσα τους ξεχωρίζουν η βυζαντινή εκκλησία του Σταυρού του Αγιασμάτη, ο Νερόμυλος και ο Ελαιόμυλος ο οποίος
22
έχει μετατραπεί σε Μουσείο Λαΐκής Τέχνης Παράδοσης και Κληρονομιάς. Άλλα δυο μνημεία που στέκουν αγέρωχοι μάρτυρες της ιστορίας της Πλατανιστάσας είναι η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και η εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ οι οποίες βρίσκονται υπό την προστασία του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου. Η πρόοδος και η ανάπτυξη της Πλατανιστάσας όμως έχει να επιδείξει και σύγχρονους χώρους ενδιαφέροντος όπως την πλατεία Κυπριανού Κουππά στο κέντρο του χωριού, τον κοινοτικό ξενώνα στα νέα κοινοτικά κτίρια, το κοινοτικό πάρκο στην είσοδο του χωριού, το μονοπάτι μελέτης της φύσης απόστασης 7 χιλιομέτρων από την βυζαντινή εκκλησία Σταυρός του Αγιασμάτι μέχρι την επίσης
σπουδαία βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας του Άρακα και η πλατεία του Κλάδου Ντερουσιά με την μεγάλη βελανιδιά στην είσοδο της κοινότητας. Η εκδρομή στην Πλατανιστάσα μπορεί να πει κανείς πως μοιάζει με ένα ταξίδι στην καρδιά της κυπριακής κουλτούρας που αποπνέει ταυτόχρονα ανάσα ξεκούρασης και αναζωογόνησης στην κυπριακή ύπαιθρο. Ο επισκέπτης που την περιηγείται στ’ αλήθεια νιώθει τυχερός σαν ανακαλύψει τις ομορφιές αυτού του τόπου. Η γραφικότητα του οικισμού του σε παραδοσιακή αρχιτεκτονική, η ηρεμία στο περιβάλλον και στους ρυθμούς ζωής των κατοίκων πλαισιωμένα από τη μυρωμένη αύρα των βουνών είναι μόνο μερικά από αυτά που μπορεί κανείς να ζήσει στην Πλατανιστάσα.
24
Ο βυθός από ανέκαθεν αποτελεί ένα περιβάλλον που προκαλεί στον καθένα την επιθυμία να τον επισκεφτεί για να ζήσει μαγικές στιγμές αποκάλυψης εικόνων μοναδικής ομορφιάς. Στην Κύπρο, ο καιρός επιτρέπει τις περισσότερες μέρες του χρόνου τις καταδύσεις στα κρυστάλλινα νερά της Μεσογείου που την περιβάλλουν και η εξερεύνηση του βυθού της προσφέρει στους δύτες μεγάλες συγκινήσεις. Ο βυθός, ως ένα άλλο διαφορετικό βασίλειο φύσης και ζωής, κρύβει στα νερά του πανέμορφους χρωματισμούς από την ποικιλία των ψαριών, τις εντυπωσιακές μορφολογίες του εδάφους, τη θαλάσσια χλωρίδα και τα ναυάγια Σήμερα οι αλλοτινές καταδύσεις που γίνονταν μεμονωμένα για την αλιεία σφουγγαριών, έχουν εξελιχτεί σε οργανωμένες υποβρύχιες περιηγήσεις με μεγάλο ενδιαφέρον και υπέροχες εμπειρίες για όσους συμμετέχουν. Κέντρα κατάδυσης προσφέρουν μαθήματα τόσο σε εκπαιδευμένους δύτες όσο και σε αρχάριους, καθώς και τον απαραίτητο
εξοπλισμό ανάλογα με το επίπεδο της πείρας στις καταδύσεις. Οι περισσότερες καταδύσεις αφορούν την εξερεύνηση θαλάσσιων σπηλιών, ναυαγίων αλλά και την εμπειρίας της υποβρύχιας δράσης. Έναν ενδιαφέρον καταδυτικό προορισμό στην Κύπρο αποτελεί η Πάφος, μια πόλη με πλούσια ιστορία και ναυτιλιακή δραστηριότητα από την αρχαιότητα. Ο βυθός της αποκαλύπτει στους δύτες μέρος της ιστορίας της και προσφέρει ανεπανάληπτες εμπειρίες από υποβρύχιο τάισμα ψαριών και εικόνων που μαγεύουν! Κατάδυση Αμφιθέατρο Αυτή η κατάδυση απαιτεί πιστοποίηση Ανοιχτής Θάλασσας (OW). Η πρόσβαση γίνεται από την ακτή ακριβώς μετά τον Κόλπο των Κοραλλιών, με σύντομη καθοδική πεζοπορία στους βράχους. Είναι μια ιδιαίτερα δημοφιλής κατάδυση που ποικίλει από 4 έως 12 μέτρα. Ονομάστηκε έτσι από το σχηματισμό που δημιούργησαν με το καιρό στο βράχο τα θαλάσσια ρεύματα ο οποίος θυμίζει αμφιθέατρο. Εκτός από τους εκπληκτικούς βράχους, υπάρχει αφθονία θαλάσσιας ζωής για να θαυμάσετε, περιλαμβανομένων ροφών, χελιών και σουπιών. Κατάδυση Ναυάγιο Βέρα K Απαιτείται πιστοποίηση Ανοιχτής Θάλασσας (OW). Η πρόσβαση γίνεται με σκάφος, 25 λεπτά περίπου από το λιμάνι της Πάφου. Το Λιβανέζικο φορτηγό προσάραξε σε ρηχά νερά το 1972 και αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως στόχος σε ασκήσεις του στρατού. Αργότερα όμως ανακηρύχθηκε ως επικίνδυνο για τα άλλα πλοία και το 1974 με ανατίναξη ωθήθηκε σε μεγαλύτερο βάθος. Τώρα αναπαύεται σε έναν κρατήρα που δημιουργήθηκε από την έκρηξη, 11 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Πολύ κοντά υπάρχουν δύο μεγάλες στοές και στενές σήραγγες κατάλληλες για έμπειρους δύτες. Υπάρχει επίσης πλούσια θαλάσσια ζωή για παρατήρηση. Κατάδυση Ναυάγιο Γουάϊτ Σταρ Απαιτείται πιστοποίηση Ανοιχτής Θάλασσας (OW). Αυτό το πρώην Ρωσικό αλιευτικό σκάφος βούλιαξε στη θάλασσα κοντά στο λιμάνι της Πάφου το 2006 καθώς ρυμουλκούνταν προς τη Λεμεσό για να αχρηστευθεί ολοκληρωτικά. Τώρα κείτεται σε βραχώδη βυθό, 14 με 18 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και στεγάζει ροφούς, σπάρους και άλλα ψάρια. Κατάδυση Σπηλιές Αμφορέων Απαιτείται πιστοποίηση Ανοιχτής Θάλασσας (OW). Υπάρχουν αρκετές σπηλιές, μεταξύ των οποίων μια με στήβη από αμφορείς σε βάθος 5 έως 12 μέτρων. Κατάδυση Ντέβιλς Χετ Απαιτείται πιστοποίηση Ανοιχτής Θάλασσας (OW). Η πρόσβαση γίνεται με σκάφος. Βρίσκεται ανοιχτά της βορειοδυτικής ακτής της Πάφου στην περιοχή του Ακάμα και συνδυάζει σπηλιές και συγκοινωνούσες σήραγγες σε βάθος 11 περίπου μέτρων. Εδώ οι δύτες την εποχή των χελώνων συναντούν πράσινες χελώνες και χελώνες Καρέτα- Καρέτα. Υπάρχει άφθονη θαλάσσια ζωή για να θαυμάσετε γύρω από τα βράχια.
26
Το χωριό Κόρνος βρίσκεται κτισμένο σε μια πευκόφυτη λοφώδη περιοχή στο κέντρο της Κύπρου, 25 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Λευκωσίας και 27 δυτικά της Λάρνακας. Είναι γνωστό για την αγγειοπλαστική του, που χαρακτηρίζεται από κόκκινα πήλινα αγγεία των οποίων η τέχνη χάνεται στα βάθη των αιώνων, αλλά και για την φυσική ομορφιά του δάσους από πεύκα που το περιβάλλει. Ωστόσο, σαν επισκεφτεί κανείς τον Κόρνο θα ανακαλύψει πως έχει να επιδείξει και να προσφέρει πολύ περισσότερα στον περιηγητή μάλιστα ορισμένα από τα αξιοθέατα του είναι γιγαντόμορφα και η ύπαρξη τους καλύπτεται από μια άχλη μυστήριου. Ο άλλοτε μικρός οικισμός που δημιουργήθηκε από αγγειοπλάστες, λόγω της εξαιρετικής ποιότητας του χώματος της περιοχής για την κατασκευή του πηλού, σταδιακά αναπτύχθηκε σε ένα μεγάλο χωριό που αριθμεί σήμερα 2,000 κατοίκους. Εκτός από την επέκταση του οικισμού, το πέρασμα των
28
αιώνων άφησε στον Κόρνο και μια σπουδαία κληρονομιά όπως εξαιρετικές ορθόδοξες εκκλησίες, πλούσια κουλτούρα και ανθρώπους που στηρίζουν την ανάπτυξη δημιουργώντας επιχειρήσεις που επικεντρώνονται στην τοπική παράδοση και την τέχνη. Εδώ ο περιηγητής θα ανακαλύψει πολλά και εξαιρετικά πράγματα που θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον του, όπως η επίσκεψη στα τοπικά εργαστήρια για να δει να αναβιώνουν τέχνες όπως η ψηφιδογραφία, η αγιογραφία, η αργυροχοΐα, η κατασκευή χειροποίητων πορσελάνινων κούκλων και η αγγειοπλαστική. Μέσα από αυτές τις εμπειρίες δε θα μπορούσαν να λείπουν και οι παραδοσιακές γεύσεις. Το παραδοσιακό αρτοζαχαροπλαστείο, στο κέντρο του χωριού, συνεχίζει να ζυμώνει τα Κορνιώτικα κουλούρια, το στρογγυλό προζυμένιο καρβέλι και άλλα τοπικά εδέσματα. Το μικρό τυροκομείο κατασκευάζει το Κορνιώτικο χαλούμι και την αναρή, όπως άλλοτε, με αιγοπρόβειο γάλα. Στο εστιατόριο του χωριού μέσα από μια ποικιλία μεζέδων, μπορεί κανείς να γνωρίσει την αυθεντικότητα της κυπριακής κουζίνας. Είναι εκπληκτικό πως ένας μικρός τόπος, όπως ο Κόρνος, συνδυάζει τόσα πολλά πράγματα που δεν αφήνουν κανένα επισκέπτη ασυγκίνητο. Εδώ δραστηριότητες όπως η ποδηλασία στους αγροτόδρομους του δάσους, το περπάτημα μέσα στο χωριό ή έξω στην φύση και η ορειβασία σε βραχώδη βουνά γίνονται βιώματα και πηγές μάθησης. Το χωριό είναι πλούσιο σε αξιοθέατα και πολλά από αυτά κυριολεκτικά θα σας γοητεύσουν: Οι βραχώδεις “Σπήλιοι” που είναι συνδεδεμένοι με μύθους και θρύλους είναι ένα αξιοθέατο που αποπνέει μια μυστηριακή ατμόσφαιρα αφού χρησιμοποιήθηκαν ως ιερός και λατρευτικός χώρος. Οι “Σπήλιοι” στέγασαν τη λατρεία των θνητών προς τους Ολύμπιους Θεούς, ενώ αργότερα, την περίοδο των χριστιανικών διωγμών, έγιναν καταφύγιο για τους κυνηγημένους χριστιανούς. Ένα εντυπωσιακό γλυπτό της φύσης είναι η διπλή βραχώδης βουνοκορφή “Λιθάρι” που σχηματίζει ένα μεγάλο ψάρι το οποίο δεσπόζει στο κέντρο του χωριού. Το “Λιθάρι” απασχόλησε ιστορικούς και μελετητές για το σχήμα του, την σχέση του με την χαμένη Ατλαντίδα, αλλά και για τη ροή ζωτικής ενέργειας, όπως συμβαίνει στον Παρθενώνα της Αθήνας, στις Πυραμίδες της Γάζας και σε άλλους ιερούς χώρους σε διάφορα μέρη της γης. Ίδιο κύμα ενέργειας σημειώνεται και στην περιοχή του χωριού με την τοπονυμία “Τρουλλόροτσος” όπου στο ημιορεινό τοπίο εντυπωσιάζει η ύπαρξη δυο ογκόλιθων, ο ένας δίπλα στον άλλο, που δίνουν την εντύπωση ότι αναδύονται μέσα από τα έγκατα της γης. Έχουν 20 μέτρα ύψος και η παρουσία τους προσφέρει ένα πολύ επιβλητικό θέαμα. Η μοναδικότητά τους στη γύρω περιοχή εξάρει την φαντασία για την εμφάνιση τους, ενώ σύμφωνα με τους μελετητές, είναι το σημείο της Κύπρου από το οποίο περνούν τα αόρατα και μυστηριώδη κανάλια της γης που εκπέμπουν άπλετη θετική κοσμική ενέργεια. Από την πλούσια φύση του Κόρνου δεν θα μπορούσε να λείπει και ένας οργανωμένος εκδρομικός χώρος. Βρίσκεται σε μια πευκόφυτη περιοχή, έχει ξύλινα τραπέζια, παγκάκια και υπαίθρια παιδική χαρά. Προσφέρεται για πικ-νικ, ψήσιμο φαγητού στη σχάρα, για ξεκούραση κάτω από τον ίσκιο των πεύκων και ενδείκνυται για τα παιδιά, προκειμένου να χαρούν ά φ θ ο ν ο παιγνίδι στον καθαρό αέρα της εξοχής. Τελικά, αυτό που διαπιστώνει ο επισκέπτης του Κόρνου είναι πως η μαγεία των αξιοθέατων, η ομορφιά των τοπίων και η προσέγγιση της παράδοσης, μέσα από την περιήγηση του, προσφέρουν π ο λ λ έ ς αυθεντικές εμπειρίες και μια σαφώς πιο καλύτερη γνωριμία με τον τόπο.
30