2008 Podsumowanie rynku P.O.S by Jacek Kotarbinski

Raport 2008

trade marketer 1/2009

Z optymizmem w przyszłość.

Podsumowanie rynku P.O.S i digital signage w 2008r.

Rok 2008 w branży marketingu handlowego, jest postrzegany przeważnie, jako udany. Obfitował w nowe projekty realizowane przez firmy świadczące usługi w tym zakresie. Sprzyjał również rozwinięciu się szeregu inicjatyw strategicznie korzystnych dla całego sektora.

ROZWÓJ RYNKU.

Obszar digital signage (DS) z kolei, po- splay Solutions Europe, DDS Poland, woli nabiera pozytywnego rozpędu. EMTRONET, Extend Vision i magazyn Obszar nowych projektów to przede Począwszy od jesiennej konferencji Trade Marketer. Stowarzyszenie zostało zarejestrowane w sądzie w grudniu wszystkim przeświadczenie wielu pro- Dla klientów coraz ważniejsza staje się 2008r., a w skład Zarządu weszli: Jacek ducentów P.O.S, o przełamywaniu ba- trwałość materiałów P.O.S w kanale noRogoziński (Rodan) – Prezes, Tomasz rier i ograniczeń marketerów, związa- woczesnym i ich funkcjonowanie przez Chaber (Marin`s Central Europe) – Vinych z korzystaniem z nowoczesnych rok, dwa lata. Tomasz Kacprzak, ce–Prezes, Joanna Kotarbińska (Trade rozwiązań promocji sprzedaży. Wielu Arteo Design & Production Marketer) – Członek Zarządu. firmom, sama produkcja ekspozytora utrzymującego produkt – przestaje już zorganizowanej przez NEC Display SoBAROMETR BRANŻY. wystarczać. Poszukuje się coraz czę- lutions Europe, na której zaprezentościej rozwiązań koncepcyjnych, ukie- wano szereg rozwiązań technicznych, runkowanych na zachowanie klienta, aż po szereg nowych kampanii DS, któ- W styczniu 2008r. nasz magazyn przezwiązanych ze sposobem jego zacho- re miały miejsce w ostatniej dekadzie prowadził wspólnie z serwisem Webanwania w miejscu sprzedaży. Potwier- roku. Warto to wspomnieć na pewno kieta [www.webankieta.pl], krótkie badzają to również badania etnograficz- o instalacjach systemu ekranów w sie- danie dotyczące podsumowania roku ne prowadzone przez Julię Izmałkową, ci Tesco (Atvertin) i badaniu przepro- 2008 i kierunków rozwojowych branży w 2009. W sumie w badaniu wzięła w których do kontekstu, otoczenia udział wyselekcjonowana grupa 86 przywiązuje się szczególną wagę. Pro- Dzięki materiałom P.O.S można w 1.000 marketów zrobić kampanię, której koszt ducenci P.O.S wspólnie z agencjami ekspertów. Zastosowano również mezamknie się w kwocie 150.000 zł. chanizm typowy dla metody delfickiej. i marketerami, poszukują coraz częZaproszeni eksperci, reprezentowali ściej sposobu na „doświadczenie” proAdam Kruszelnicki, przede wszystkim producentów mateduktu, przetestowanie go, nawiązanie 3D BOX riałów P.O.S, rozwiązań digital signage, pierwszych, pozytywnych relacji. Odpowiedzią na to zapotrzebowanie, sta- wadzonym przez Pentor czy urucho- agencji reklamowych i marketerów ją się systemy „shop in shop” czy nie- mienie sieci, w Alior Banku przez DDS (głównie z firm FMCG). śmiało pojawiające się infokioski. I choć Poland. W opinii Mariusza Orzechowskiego z NEC, rynek profesjonalizuje się POZIOM ZAKUPÓW Wciąż niewiele agencji i przyszłość zapowiada się obiecująco MATERIAŁÓW P.O.S. przegląda P.O.S-y konkurencji Str. 14 pomimo kryzysu. Wykres 1 Edyta Haratyk, HBK Monitoring

w poprzednim numerze, nie zostawiliśmy suchej nitki na ekspozytorze „Instytutu Blend–a–Med” Procter&Gamble, to sam obrany kierunek jest prawidłową próbą budowania interakcji z klientem. Rolę owej interakcji – zarówno w kontekście zaawansowanych systemów digital signage jak i pojedynczych rozwiązań wizyjnych, potwierdza Laura Davis–Taylor – ekspert POPAI z zakresu digital signage.

Z zakresu inicjatyw sprzyjających rozwojowi branży, na pewno warto odnotować pierwszy konkurs POPAI Poland Awards, który odbył się w lutym 2008r. i w którym wzięły udział najważniejsze firmy branży P.O.S. Z kolei jesienią 2008r. w pełni ukonstytuowało się Stowarzyszenie POPAI Poland, a w skład Członków–Założycieli weszły firmy: Arteo Design & Production, Agencja Rodan, Marin`s Central Europe, Art Reklama, WILLSON & BROWN, NEC Di-

Według prawie połowy respondentów (45%), w 2008r. łączna dynamika zakupów związana z materiałami promocji sprzedaży w porównaniu do 2007r., nie przekroczyła 20%. Świadczy to o pozytywnym trendzie w branży (poZaobserwowaliśmy szczególnie dużą aktywność liderów w branży we wdrażaniu i wykorzystywaniu nowych technologii i obsługę posprzedażową produktów Dariusz Świątek, ART Reklama

Raport 2008

trade marketer 1/2009

Zaobserwowaną przez nas tendencją było oczekiwanie przez klientów bardziej wymiernego zwrotu z inwestycji w materiały P.O.S, niż w przypadku reklamy stricte wizerunkowej Tomasz Chaber, Marin`s Central Europe

zostałe elementy rozłożone są nieomalże równomiernie) i stabilnym wzroście wartości zakupowej. Konfrontując to z wyrażanymi przez ekspertów opiniami, marketerzy doceniają coraz częściej wpływ materiałów P.O.S na bezpośredni wzrost sprzedaży, szczególnie w poszczególnych kategoriach produktowych. OSTROŻNE PERSPEKTYWY NA 2009 r. Str. 14

Wykres 2

Respondenci, pomimo optymizmu – postrzegają przyszły rok w ostrożnej perspektywie. Dla 40% ekspertów, w 2009r. wartość zakupów w branży wzrośnie o nie więcej niż 20% w porównaniu z rokiem ubiegłym. ¼ uważa, że wartość zakupów pozostanie na W 2008 roku można było zauważyć również, iż problematyka ta była częściej niż w latach ubiegłych przedmiotem debaty branżowców i dziennikarzy, nie tylko na łamach prasy marketingowej. Mariusz Rutczyński, Willson & Brown

wych. Z kolei największe ograniczenia, spodziewane są w sektorze bankowym czy branży sportowej. POTENCJAŁ INWESTYCJI W P.O.S. 2009 r . Str. 14

Wykres 4

W zależności od charakteru placówek handlowych, respondenci określali również potencjał inwestycyjny. W ich przekonaniu, największy rozwój w tym zakresie nastąpi w hipermarketach, czyli sklepach powyżej 8 tys. m kw.i dużym udziale artykułów przemysłowych. Cieszy również wysoka dynamika sklepów Zwiększa się interakcja między klientem a produktem, usługą co ma przełożenie na coraz większą ilość zapytań odnośnie digital retail media (standy z ekranami LCD, multimedialne kioski, systemy Shop In Shop). Eric Zanders, Alrec Sign & Display

specjalistycznych, co jest świetnym dowodem na to, iż marketing handlowy zaczyna być doceniany przez branże nie tylko z obszaru FMCG. Coraz częściej spotykamy profesjonalne rozwiązania P.O.S w sieciach sklepów elektronicznych, kosmetycznych, aptekach czy branży odzieżowej. W przypadku sieci sklepów dyskontowych, aż 70% respondentów przewiduje ograniczanie inwestycji w materiały promocji sprzedaży.

nie zmienionym poziomie. W sumie, NARZĘDZIA P.O.S. „ostrożny optymizm” deklaruje 65% W 2009. Str. 14 odbiorców. Tylko niewielka grupa (9%), Wykres 5 uważa, że branżę czekać będzie recesja, która zaowocuje spadkiem zakupów W obecnym roku, największym optyo więcej niż 20% w porównaniu z ro- mizmem cieszą się narzędzia elektrokiem 2008. DYNAMICZNE BRANŻE W 2009 r. Str. 14

Wykres 3

Respondenci definiowali również branże, które w ich opinii będą cieszyć się szczególną dynamiką rozwoju w tym roku. Za najbardziej rozwojowe, uznawane są: kategoria alkoholi mocnych i słabych, artykuły impulsowe i napoje bezalkoholowe. Stagnacja oczekiwana jest w sektorze farmaceutycznym, kosmetycznym czy salonach samochodo-

Jednym z najistotniejszych warunków przy projektowaniu POS stało się miejsce docelowej ekspozycji, co wpływa znacząco na projekt, formę. Daniel Złoch, ALBUS

Reklamy na nośnikach cyfrowych w miejscu sprzedaży mogą okazać się dobrą i tańszą alternatywą w stosunku do innych znanych form reklamy. Mariusz Orzechowski, NEC Display Solutions Europe

ną ostrożność. W obszarze klasycznie postrzeganych materiałów P.O.S, duży wykazują firmy w zakresie systemowych rozwiązań w obszarze sprzedaży: shop–in–shop, zabudowy paletowej czy zabudowy regałów. Według respondentów, rozwój czeka również ekspozytory kartonowe. PODSUMOWANIE. Według większości opinii wyrażanych przez naszych ekspertów, rok 2009 będzie sprzyjał przede wszystkim zróżnicowanym rozwiązaniom. Być może trudno będzie oczekiwać bardzo spektakularnych i kosztownych wejść produktów na rynek, ale wielu producentów P.O.S. uważa, że ten rynek coraz bardziej się profesjonalizuje. Objawia się to zarówno w kontekście oczekiwania wyników badań oceniających mniejszą lub większą skuteczność stosowanych rozwiązań jak też dialogu z marketerami i przedstawicielami sieci handlowych, w zakresie wzrostu efektywności sprzedaży czy kontroli zwrotu z inwestycji. Dużym wyzwaniem dla wielu firm, stają się też wielofunkcyjne centra handlowe, w których akcje promocyjne stają się niejednokrotnie wielopłaszczyznowymi projektami marketingowymi, wymagającymi dużej koordynacji działań producentów materiałów, agencji reklamowej czy eventowej, marketera i zarządcy centrum. Rok 2009 będzie na pewno rokiem ciekawym w kontekście nowych pomysłów i rozwiązań oraz „dojrzewania” profesjonalnego rynku marketing at–retail. I są to naturalne trendy rozwojowe.

niczne, w kontekście pojedynczych infokiosków oraz POS TV i indywidu- Trzymamy kciuki! alnie montowanych ekranów LCD, wyposażanych w systemy odtwarzania Jacek Kotarbiński jacek@trademarketer.pl (playery). W zakresie rozwoju inwestycji dużych, zintegrowanych sieci digital signage, respondenci wykazują pew-

Raport 2008 Wypowiedzi przedstawicieli branży Rynek P.O.S Edyta Haratyk HBK Monitoring

Rok 2008 obfitował w konkursy i promocje. Najbardziej popularne są ciągle gratisy i promocje oparte na SMS-ach. Nadal niewiele firm z branży FMCG decyduje się na stałe programy lojalnościowe. Analiza archiwalnych reklam ATL przed nową kampanią czy startem w przetargu jest w agencjach reklamowych już niemal standardem.

O analizach kreacji POS jeszcze nie można tego powiedzieć – wciąż niewiele agencji przegląda POSy konkurencji. Większość nie przywiązuje chyba zbyt dużej wagi do możliwości powtórzenia kreacji, co powoduje, że podobnych motywów spotyka się dość dużo (zdecydowanie najwięcej w branży finansowej).

Tomasz Kacprzak

Arteo Design & Production

Pierwszy, zauważalny trend w branży to kierunek na trwałość nośników P.O.S. Precyzyjne wykonanie i dbałość o wizerunek marki. Dążenie do ekspozycji całej gamy produktów w ramach konkretnej marki. Dla klientów coraz ważniejsza staje się trwałość materiałów P.O.S w kanale nowoczesnym i ich funkcjonowanie przez rok, dwa lata. Oczywiście, trend ten dotyczy głównie

liderów branż. A oni najczęściej nie decydują się na tymczasowe i najtańsze rozwiązania, ponieważ zależy im na utrzymaniu trwałego i jednolitego wizerunku. Ciekawym trendem jest powrót do takich materiałów jak naturalne drewno czy stal nierdzewna. Inny, to wprowadzanie nawet małych form ekspozycyjnych kompleksowych rozwiązań elektronicznych, w postaci np. modułów LED, podświetlających logotypy czy wyraźnie oddzielających płaszczyzny lub moduły ekspozytora.

Adam Kruszelnicki

3D BOX

Rok 2008 był przełomowy pod względem zastosowania materiałów POS. W przypadku naszej firmy przyrost sprzedaży wyniósł ponad 40%. W IV kwartale, kiedy głośno mówiło się o nadchodzącej recesji ustalane były budżety marketingowe. Paradoksalnie kryzys jest dobrym momentem rozwoju dla firm oferujących szeroko rozumiane POS’y. Cięcia w budżetach marketingowych dotyczyć będą przede wszystkim drogich kampanii (telewizja, outdoor). Dzięki materiałom P.O.S można w 1.000 marketów zrobić kampanię, której

koszt zamknie się w kwocie 150.000 zł. Takiej możliwości nie dają praktycznie żadne narzędzia marketingowe. Podsumowując - rok 2009 będzie dobrym okresem dla zwiększenia sprzedaży i umocnienia pozycji rynkowej dla producentów materiałów POS. Powstaje jedynie pytanie, czy dostawcy reprezentujący branżę będą potrafili tę szansę wykorzystać.

Dariusz Świątek ART Reklama

Rok 2008 to niewątpliwie rok udany. Dużo nowych pomysłów, Klientów i wyzwań. Myślę, że tak jak dla nas, tak i dla wielu firm z branży był to rok umocnienia się zarówno na rodzimym jak i na zagranicznych rynkach. Zaobserwowaliśmy szczególnie dużą aktywność liderów w branży we wdrażaniu i wykorzystywaniu nowych technologii i obsługę posprzedażową produktów. Odnotowaliśmy dużą tendencję do zapewnienia odbiorcom dodatkowej usługi jaką jest recykling. Odpowiadając na tą potrzebę wprowadziliśmy możliwość odbioru od Klientów zużytych produktów i poddawania ich utylizacji. Coraz częściej spotykaliśmy się z pytania-

www.trademarketer.pl

mi o produkty ekologiczne, o niewielkim zużyciu energii, przyjazne dla środowiska i jesteśmy przekonani, ze ten kierunek tworzenia P.O.S w następnych latach będzie istotny. Daje to możliwości z jednej strony ochrony środowiska, z drugiej otwiera możliwość wykorzystania i przetwarzania materiałów w inny niż dotychczas sposób, zastosowania szeroko diod LED, co w sumie w mojej ocenie zaowocuje nowymi możliwościami projektowania. Podążając za trendami, w zeszłym roku opracowaliśmy wspólnie z instytutami naukowymi płytę zespoloną LED, co odnotowaliśmy jako ogromny sukces, gdyż w ocenie instytucji naukowych jest to produkt innowacyjny na skalę światową. Produkt ten idealnie odpowiada na potrzeby rynku i jestem przekonany, iż w krótkim czasie pozwoli nam stać się liderem w produkcji wyrobów energooszczędnych, przyjaznych środowisku i ciekawych designersko.

Raport 2008

trade marketer 1/2009

zmniejszy się ponda 20%

zmniejszy się nie więcej niż 20% 13

pozostał na niezmienionym poziomie

zwiekszy się nie więcej niż 20% 9

zwiększy sie o więcej niż 20%

branża sanitarna

50 30 20

branża odzieżowa i... salony samochodowe

rynek gastronomiczny

70 85

napoje bezalkoholowe

kosmetyki i parakosmetyki

20 30

65 10

farmacja

10%

20%

30 20

30%

40%

50%

infokioski 0 digital signage (zintegorowana sieć) P.O.S. TV, pojedyncze ekrany LCD 0

80%

90%

POTENCJAŁ P.O.S. 2009: 15

15 30

ekspozytory metalowe

45 70 70

15 10%

OGRANICZENIE

5 3

Ocena potencjału narzędzi P.O.S. w 2009 r. w zależności od charakteru narzędzi (dane w % wskazań respondentów)

ROZWÓJ

100%

ekspozytory plastikowe

shop in shop

70%

80 15

zabudowy regałów

ekspozytory kartonowe

60%

STAGNACJA

90 5

zabudowy palet

OGRANICZENIE

banki, placówki finansowe 0%

Ocena dynamiki inwestycji w materiały P.O.S. w 2009 r. w zależńości od branży (dane w % wskazań respondentów)

artykuły impulsowe alkohole (w tym piwo)

DYNAMIKA INWESTYCJI:

sklepy sportowe

zwiększy sie o więcej niż 20%

branża AGD i RTV

WYKRES 4

pozostał na poziomie roku 2008 14

zwiekszy się nie więcej niż 20% 12

WYKRES 5

zmniejszy się nie więcej niż 20% 40

WYKRES 3

PLANOWANY POZIOM ZAKUPÓW MATERIAÓW P.O.S. w 2009 (w porównaniu z rokiem 2008), dane w %

STAGNACJA

82 20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

ROZWÓJ

POTENCJAŁ P.O.S. 2009: Ocena potencjału inwestycji w materiały P.O.S. w 2009 r. w zależności od typu sklepu (dane w % wskazań respondentów) infokioski

digital signage (zintegorowana sieć)

15 15

P.O.S. TV, pojedyncze ekrany LCD

OGRANICZENIE

80 45 70

zabudowy palet 0%

10%

20%

30%

STAGNACJA

40 25

40%

50%

60%

70%

80%

5 90%

100%

ROZWÓJ

WYKRES 2

WYKRES 1

PLANOWANY ZAKUPÓW MATERIAÓW P.O.S. (w porównaniu z rokiem 2007), dane w %

Tomasz Chaber

Raport 2008

Marin`s Central Europe

Z perspektywy firmy Marin’s rok 2008 można podsumować jako udany. Dla branży kartonowych POS-ów, w kategorii której znajduje się opatentowany system automatycznych rozwiązań Lama był to kolejny rok wzrostów sprzedaży. Zaobserwowaną przez nas tendencją było oczekiwanie przez klientów bardziej wymiernego zwrotu z inwestycji w materiały P.O.S, niż w przypadku reklamy stricte wizerunkowej. Część klientów przesunęła

ciężar zakupów ze standardowych rozwiązań, jakimi są kolumny Lama, na rzecz pierwszych, w pełni automatycznych nośników produktów, czyli ekspozytorów w systemie Lama. W ostatnim kwartale można było zaobserwować pierwsze symptomy szeroko komentowanego kryzysu. Przejawiało się to między innymi tym, że obserwowana w ciągu roku tendencja jeszcze bardziej się nasiliła. W długofalowej perspektywie taka strategia marketingowa może okazać się najlepszym „pakietem antykryzysowym”.

Eric Zanders

Alrec Sign&Display Miniony rok przyniósł przełom w postrzeganiu produktów przez klientów. Pojawiło się większe zainteresowanie profesjonalnymi firmami stawiającymi na jakość. Zwiększa się interakcja między klientem a produktem, usługą co ma przełożenie na coraz większą ilość zapytań odnośnie digital retail media (standy z ekranami LCD, multimedialne kioski, systemy Shop

In Shop). Zamiast „dummy`s” eksponowane są prawdziwe produkty, dobrze zabezpieczone przed kradzieżą. W ostatnich latach polski rynek P.O.S przeszedł wiele zmian. Klienci mają większe ukierunkowanie na jakość a nie ilość. Alrec Sign & Display może podsumować rok 2008 jako pasmo sukcesów. Firma zwiększyła swój zasięg działania poprzez akwizycję agencji projektującej i produkującej P.O.S w Wielkiej Brytanii i we Francji. Naszym sukcesem jest również zwiększenie sprzedaży na rynku polskim - obsługujemy 40% rynku.

Mariusz Rutczyński Willson & Brown

Ubiegły rok był wyjątkowo udany dla polskiej branży POS. W naszym przypadku objawiło się to głównie większą sprzedażą. Jeśli wziąć jednak całą branżę pod lupę, to w 2008 roku zaobserwowaliśmy, że powstaje coraz więcej inicjatyw osób i organizacji zaangażowanych w tą gałąź przemysłu re-

klamowego. Nie mówię tu wyłącznie o rosnącej liczbie targów poświęconych tematyce P.O.S. W 2008 roku można było zauważyć również, iż problematyka ta była częściej niż w latach ubiegłych przedmiotem debaty branżowców i dziennikarzy, nie tylko na łamach prasy marketingowej. Mamy nadzieję, że tendencja ta będzie się rozwijać i środowisko producentów materiałów P.O.S będzie aktywnie budować dobry wizerunek całej branży.

Daniel Złoch

ALBUS

W roku 2008 sprzedaż materiałów POS wzrosła. Świadczy to o przekonaniu klientów o skuteczności tej formy promocji. Jednak problemem stało się znalezienie miejsca na ustawienie ekspozytora, w gąszczu różnych rozwiązań zwyciężają te najbardziej odkrywcze

Mariusz Orzechowski

i nowatorskie. Jednym z najistotniejszych warunków przy projektowaniu POS stało się miejsce docelowej ekspozycji, co wpływa znacząco na projekt, formę.

Rynek digital signage

NEC Display Solutions Europe

Rok 2008 przyniósł nam wreszcie kilka istotnych sieciowych instalacji Digital Signage w Polsce, które wprawdzie w większości przypadków nie zostały jeszcze doprowadzone do końca jeżeli chodzi o planowaną ilość nośników, ale już działają i pokazują, ze DS wystartował na poważnie. Mieliśmy do czynienia zarówno z inwestycjami własnymi, czyli tworzeniem korporacyjnych sieci DS finansowanych ze środków własnych jak również z inwestycjami zewnętrznymi. Instalacje z wykorzystaniem tanich telewizorów LCD oraz profesjonalnych ekranów wielkoformatowych LCD, jak również często na bazie mniejszych ekranów LCD. Systemy „naprawdę sieciowe”, ale też instalacje, w których treść dystrybuowana jest na płytkach DVD lub kartach ﬂeszowych. W niektórych projektach od początku postawiono na profesjonalny sprzęt i oprogramowanie, w niektórych, patrząc na to od strony technologicznej, czasami widać, iż pewne instalacje mogły być zrobione z wykorzystaniem nieco lepszej tech-

www.trademarketer.pl

nologii, lepszego sprzętu, ale na to często miał wpływ po prostu dostępny budżet. Oczywiście to co najważniejsze, to fakt, że takie sieciowe instalacje w ogóle powstały, bo nośnik, sposób transmisji treści można zawsze zmienić, ulepszyć. W kilku dużych profesjonalnych projektach mieliśmy przyjemność uczestniczyć. Na szczęcie dla instalacji DS, niestety mniej dla producentów monitorów, takich jak NEC Display Solutions, ceny profesjonalnych monitorów wielkoformatowych LCD spadły dość mocno, co mam nadzieję ostatecznie zakończy erę instalacji systemów DS na tanim sprzęcie domowym jakim są telewizory LCD. Rok 2009, pomimo kryzysu, w dziedzinie sieciowych instalacji DS zapowiada się póki co dość obiecująco. Reklamy na nośnikach cyfrowych w miejscu sprzedaży mogą okazać się dobrą i tańszą alternatywą w stosunku do innych znanych form reklamy.

Abstracts

trade marketer 1/2009

The Summary of the year 2008 for the P.O.P. market. METropolitan Opera „Thaïs &Scents” How was the year 2008 for the branch P.O.P and digital signa- The Project of enrichment Thaïs opera in aromatic communige? We present opinions of the experts and the biggest re- cates was created in purpose of delight guests of Filharmonia presentatives of the branch: Edyta Haratyk (HBK Monitoring), Łódzka and change a belief that opera can be only listened or Tomasz Kacprzak (Arteo Design & Production), Dariusz Świą- seen. Aromatic impression should accompany emotions caltek (ART Reklama), Tomasz Chaber (Marin`s Central Europe), led by tremendous opera music. Project METropolitan Opera Eric`a Zandersa (Alrec Sign&Display), Mariusz Rutczyński (Wil- „Thaïs” & Scents”, as participants said, the goal has been achielson & Brown), Adam Kruszelnicki (3D BOX) and Daniel Złoch ved. (ALBUS). Development of the branch is annotated by Mariusz Orzechowski (NEC Display Solutions Europe). We also present Santa epidemic in Sferia showrooms. the results of a survey performed together with our partner Santaosis – it can happen to anybody. Under such slogan te– Webankieta (www.webankieta.pl), in which 86 agents and lecommunication operator Sferia, began on November 14th its marketers from P.O.S. branch took part. advertising campaign before Christmas. It has consolidated all advertising events organized by operator in this time period. THE BEST PRACTICES: Alior Bank The Project of Digital Signage System for Alior Bank S.A. is completed from a very basic level. DDS Poland is responsible for its implementation. First outposts were open on October 27th 2008. Currently approximately 100 outposts function, but in near future we can expect 200. Practically, Alior Bank has resigned from traditional paper merchandising, and their outpost has been endowed into more advanced technology of communication with clients using different systems of displaying pictures. Positive impression by the clients has shown equities of this strategy and for the Digital Signage branch it makes reference example of usage.

Mannequins make their move What are the newest trends in window arrangements? What is stylish, and what is out of vogue? The answer for such questions can be found on fair EuroShop in Dusseldorf and in the streets of European capital cities. Until now, clothes producers has presented their outfits on mannequins in rather static poses. Employees of the VM sections had rather insuﬃcient choice, „whole body” or headless mannequins in two types: standing or sitting.

Summary of Television Market in year 2008 According to researches, performed by TNS OBOP in the field of audience ratings, statistical Pole, in the year of 2008, spent daily 3 hours and 26 minutes watching TV. The average time of watching became 10 minutes longer than in previous year.

Promotions for everyone Shopping in big malls has become more and more popular over the years. We spend there much more time than previously. Not only kinds of shops are important, but the locations of those are essential as well. The battle for the clients attention lasts. Actually, it becomes even more determined after the Christmas season.

Distributive networks see potential of Central – Eastern Europe market Central – Eastern Europe became more and more important region for global retail networks. In spite of purchasing power of inhabitants, which is still lower than possibilities in the most developed countries of the world, this region has generated a great deal of income of such global companies as Metro Group or Tesco.

Numer (10) 7/2008 Wydawca MMC Joanna Kotarbińska Adres redakcji ul. Objazdowa 5b PL 83–010 Straszyn k. Gdańska tel. +58 691 0 669 tel. +58 691 0 670 fax +58 743 51 13 e–mail: redakcja@trademarketer.pl www.trademarketer.pl

Zamówienia prenumeraty www.trademarketer.pl/prenumerata

Nakład 3.000 egz.

Newsroom news@trademarketer.pl Skrzynka do przesyłania informacji branżowych i press releases

Dystrybucja Wyłącznie imienna, drogą pocztową do prenumeratorów pisma.

Listy do redakcji redakcja@trademarketer.pl

Redaktor Naczelna Joanna Kotarbińska joanna@trademarketer.pl

Zespół redakcyjny: Joanna Kotarbińska Iwona Pawul Monika Czaplicka Magdalena Witkiewicz Jacek Kotarbiński

Reklama Iwona Pawul Iwona.pawul@trademarketer.pl reklama@trademarketer.pl

DTP Daniel Nalepka Agencja Reklamowa „QUAERO” www.arquaero.com

Numery archiwalne pisma Dostępne wyłącznie w wersji elektronicznej na stronie www.trademarketer.pl/219 Zastrzeżenia prawne Redakcja magazynu Trade Marketer nie zwraca materiałów nie zamówionych. Zastrzegamy sobie prawo skrótów i opracowania redakcyjnego tekstów przyjętych do druku oraz możliwość nieodpłatnego wykorzystania publikowanych materiałów na własnych stronach internetowych. Za treść zamieszczanych reklam, ogłoszeń, listów i materiałów sponsorowanych redakcja nie odpowiada. Zastrzegamy sobie prawo do odmowy zamieszczenia ogłoszenia i reklamy, jeśli ich treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem pisma (art.36 pkt. 4 Prawa Prasowego) oraz interesem Wydawcy. Przedruki dozwolone są wyłącznie za uprzednią, pisemną zgodą Wydawcy.