Trajectum 14/15 #06

TRAJECTUM #6 | 10 02 2015 | www.trajectum.hu.nl | magazine voor Hogeschool Utrecht

Triatleten Daan en Tim Jacobs

TURBOTWINS

+ ARBEIDSMARKT VOOR HBO’ERS + UTRECHTSE HARDLOOPROUTES + JAN BOGERD OVER BEZUINIGINGEN + STUDIEPLEKKENTEST + TOEN EN NU, 20 JAAR HU + ENERGIELABELS

REDACTIONEEL

Aan het werk! de studie dat ze geen moeite hoeven te doen om werk te krijgen. Stagiaires die bij ons initiatief nemen, de handen uit de mouwen steken, een kop en staart aan verhalen maken, de materie in de vingers hebben of zich op een andere manier onderscheiden. Ze komen vaak al tijdens hun studie terecht op redacties van omroepen of kranten en tijdschriften, waar ze blijven en carrière maken. Terwijl de arbeidsmarkt voor journalisten nou niet om over naar huis te schrijven is. Als je goed

INHOUD

Van sommige studenten weet je al tijdens

bent, dan kom je er wel. Maar dat is voor een kleine groep weggelegd.

Het overgrote deel van de studenten moet keihard voor een baan werken. Hoewel de arbeidsmarkt voor hbo’ers niet heel slecht is, waren er de afgelopen 15 jaar niet zoveel hbo’ers werkloos als nu, vertelt arbeidsmarktdeskundige Christoph Meng in dit nummer. Dat komt onder andere doordat de arbeidsmarkt op slot zit. Werknemers met een vast contract wisselen niet van baan en moeten zelfs tot 67 doorwerken waardoor jongeren niet kunnen instromen. De angst voor werkloosheid zorgt ervoor dat mensen op hun plek blijven zitten waar ze zich veilig wanen.

Dus studenten moeten aan de bak om in de picture te komen bij werkgevers. Daar-

20

18

ACHTERGROND

CHECK

AAN HET WERK!

ENERGIELABELS

Er zijn nog nooit zoveel afgestu-

De overheid stuurde afgelopen

deerde hbo’ers werkloos ge-

maand energielabels rond voor

weest. Met vijf tips van onze

huurders en huiseigenaren. De

expert maak jij nu al meer kans

labels zijn nogal ingewikkeld,

op een baan.

moet dit nou echt zo?

mee moeten ze al tijdens hun studie beginnen. In dit nummer tips van oud-studenten en een deskundige op dit gebied.

Aan het werk!

Janny Ruardy janny.ruardy@hu.nl

2

TRAJECTUM#6 10022015

29 BEELDVERHAAL

Op 22 maart is de Utrecht Sciencepark marathon.

Geen zin om telkens hetzelfde oefenrondje te lopen?

Trajectum zocht de vier mooiste hardlooproutes in en rond Utrecht op.

38

36 TEST

20 JAAR LATER

STUDIEPLEKKEN

HIEP HIEP HU-RA

Studeren terwijl je huisgenoot

De HU bestaat 20 jaar en dat

z’n muziekinstallatie test en de

vieren we met een serie terug-

was wacht is lastig. Beter ga je

blikken. Deze maand kijken we

naar ‘De Ruimte’ waar studeren

terug op techniekvrouwen en

een feestje is. Soort van.

hun geschiedenis aan de HU.

09

COLUMN De vieze plaatjes van Reint-Jan Renes

10

PANEL

12

INTERVIEW

26

INTERVIEW CvB-lid Jan Bogerd over de bezuinigingen op HU Diensten

28

CULTUUR Tips voor ‘t Cafe Theater Festival

Stelling: Goede bestuurders moet je goed betalen

TURBOtwins Tim en Daan over topsport en studie

IEDERE DAG VERS trajectum.hu.nl twitter.com/trajectum facebook.com/trajectum

10022015 TRAJECTUM6

3

4

TRAJECTUM#6 10022015

IN BEELD Het was digitalisering en flexibilisering dat op de agenda stond tijdens de vierde bijeenkomst op 19 januari van de HO-tour, dit keer in de faculteit Economie en Management van de HU. Minister Jet Bussemaker wil met deze rondgang bij hogescholen en universiteiten input ophalen voor de strategische agenda van het ministerie. Dus ging het over gepersonaliseerd leren, blended learning, nieuwe digitale technieken, de veranderende arbeidsmarkt en

onderwijs voor de toekomstige generaties studenten. Van revolutionaire nieuwe inzichten was geen sprake en de strategische agenda zal dan ook geen grote verrassingen brengen. ‘Hogescholen en universiteiten weten welke kant het op gaat en dat gaan we inkaderen’, zei Bussemaker. ‘Maar niet zo strak dat het leidt tot one size fits all. Universiteiten zijn anders dan hogescholen en bèta’s zijn anders dan geesteswetenschappen.’ Waarvan akte.

10022015 TRAJECTUM6

5

UPDATE

Wat merken studenten van het leenstelsel?

Het leenstelsel is een feit. De Eerste Kamer heeft 20 januari ingestemd met het wetsvoorstel Studievoorschot. Wat merken studenten ervan?

De kern: • Vanaf september krijgen studenten geen basisbeurs meer als ze aan een bachelor- of masteropleiding beginnen.

• De huidige studenten behouden de basisbeurs voor de duur van hun opleiding.

• De aanvullende beurs gaat met maximaal honderd euro per maand omhoog om jongeren uit arme gezinnen te ontzien.

• Oud-studenten mogen het terugbetalen van hun studieschuld over 35 jaar uitsmeren (twintig jaar langer dan nu).

Bovendien: • De bijverdiengrens verdwijnt vanaf september: studenten mogen onbeperkt geld verdienen zonder dat ze hun ov-studentenkaart of aanvullende beurs moeten terugbetalen.

• Wie in de komende drie jaren begint met studeren, krijgt na afstuderen een tegoedbon voor bijscholing ter waarde van ongeveer tweeduizend euro. |

17

minuten doet de tram erover van Utrecht Centraal naar het eindpunt P+R De Uithof (parkeergarage).

De tocht naar de Padualaan duurt elf minuten en halte Heidelberglaan wordt in 12,5 minuten bediend. Dat is zo’n twee tot 2,5 minuten sneller dan bus 12. De tram is 33 meter lang en heeft een totale capaciteit van 216 reizigers, waarvan 62 zitplaatsen en twee rolstoelplaatsen. De Uithoflijn moet medio 2018 in gebruik worden genomen. |

FF BELLEN MET SAIRE AKCE OVER CHARLIE HEBDO

Saire Akce (22) is student ecologische pedagogiek aan de HU. Tijdens de demonstratie na de aanslag in Parijs op het Domplein op 8 januari stapte ze het podium op en gaf haar mening.

Was je praatje gepland?

‘Nee, absoluut niet. Ik ging naar het Domplein om te laten zien dat ook islamitische mensen de aanslag afkeuren. Presentator Cees Grimbergen zei dat hij alleen witte, hoogopgeleide mensen in het publiek zag. Ik stak mijn hand op en riep: “Ik ben hier”. Op het podium vertelde ik dat zo’n aanslag niet bij de islam of een ander geloof past. Ik voel mij aangesproken, want ik ben Nederlander en kom uit Utrecht.’

6

TRAJECTUM#6 10022015

Hoe reageerden de mensen om je heen?

‘Mijn vader reageerde emotioneel en was trots op mij. Mijn broertje deelde mijn verhaal op zijn Facebook. Wat mij het meest ver-

raste waren de mailtjes van docenten met steunbetuigingen. HU-collegevoorzitter Geri Bonhof kwam na mijn optreden naar mij toe.

We zijn nu in gesprek over de Turkse studentenvereniging Üsküdar, waar ik bij zit. We kijken hoe we allochtonen meer kunnen stimuleren te gaan studeren.’

Wat betekent de islam voor jou?

‘Ik ben me anderhalf jaar geleden pas gaan verdiepen in de Islam. Nu draag ik ook een hoofddoekje en passende kleding. De islamitische geleerde Fethullah Gülen inspireert mij. Hij staat voor onderwijs, dialoog en liefdadigheid. Ik wil zijn visie overbrengen bij andere mensen, want door onderwijs komen verschillende culturen samen. Een aanslag op Charlie Hebdo heeft daar niks mee te maken en vind ik onmenselijk.’ | R K

Tentamens wijken voor verbouwing De locatie Nijenoord 1 van de faculteit Natuur en Techniek wordt flink vertimmerd.

Door de herrie moeten veel tentamens uitwijken naar een ander lokaal. De verbouwing is nodig omdat het Institute for Engineering & Design (IED) vanaf deze zomer tijdelijk in het pand trekt. Hun huidig onderkomen aan Oudenoord 700 is verkocht aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. De bewoners van Nijenoord 1, de instituten ICT en Gebouwde Omgeving, krijgen een nieuwe plek in het gebouw. Medio 2017 verhuizen de instituten naar hun definitieve locatie in De Uithof. |

Foto: Maarten Nauw

ACTIE Schaatsen Nog gauw wat rondjes schaatsen op de Vechtsebanen?

Trajectum mag 5x2 entreebewijzen weggeven. Reageer snel. Medewerkerspas of collegekaart HU meenemen.

Mail naar Trajectum o.v.v. schaatsen. |

ALDUS ‘Dat de studiefinanciering verdwijnt, snap ik wel. Het is elke maand een enorme uitgave voor de overheid en veel studenten maken het gewoon op aan bier’, zegt havo-scholier JASPER BEZEMER (16) in het NEDERLANDS DAGBLAD. Hij wil een economische studie aan de Hogeschool Utrecht gaan volgen. |

Excuses De teksten van de beeldreportage in het vorige nummer zijn bij de verkeerde persoon afgedrukt. Links: Abdelhak Baarda en rechts: Sahli Ikhlef.

10022015 TRAJECTUM6

7

VOLGENS RUTTEN REDACTEUR GERARD RUTTEN BLIKT TERUG OP HET NIEUWS

In het nieuws: HU vermindert subsidie aan Sportcentrum Olympos, forse bezuinigingen bij het Seminarium voor Orthopedagogiek en de trams voor De Uithoflijn zijn besteld.

8

TRAJECTUM#6 10022015

De aankondiging van de HU om de subsidie aan SPORTCENTRUM OLYMPOS te verlagen van drie naar twee ton komt hard aan. Het sportcomplex kampt al jaren met een tekort van 2,5 ton. De invoering van de zogeheten OlymPas, waarmee studenten meer van het sportaanbod gebruik kunnen maken, lijkt zijn vruchten af te werpen. Sinds de invoering sporten meer studenten van hogeschool en universiteit bij het sportcentrum. Door deze bezuiniging van de HU, dreigt het gevaar dat de HUstudent straks meer moet betalen dan de spinnende universiteitsstudent op het apparaat ernaast. Hebben ze die meerprijs er voor over? En wat betekent de bezuiniging voor Olympos?

Het zou sportfaciliteiten kunnen verschralen voor studenten. En dat terwijl het aantal studenten en bewoners de komende jaren toeneemt door nieuwe huisvesting en alle HU-faculteiten in De Uithof. Het gezegde luidt toch, een gezond lichaam in een gezonde geest?

Dus investeer in gezonde studenten, dat wordt later dubbel uitbetaald.

Nog een dreun. Ruim een kwart van de fulltime banen bij het SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK wordt geschrapt. Van de 83 fte’s blijven er zestig over. Het snijden in het docententeam is noodzakelijk vanwege een fors tekort op de begroting van het instituut. Het aantal studenten daalde de afgelopen jaren en de opleiding genereerde minder inkomsten uit het contractonderwijs.

Het Seminarium draait zelf op voor de tekorten, omdat de faculteit Educatie de afgelopen jaren al in het rood heeft mogen staan van het college van bestuur. Afgesproken is om in 2015 een

sluitende begroting te hebben. Faculteitsdirecteur De Wolff wil het tij keren met het aanbod van onder andere blended learning en flexibel onderwijs.

Vraag rijst, of de faculteit dit niet eerder had zien aankomen en passende maatregelen had kunnen nemen, om aantrekkelijk te blijven voor studenten? Nu lijkt men achter de feiten aan te lopen.

Een heuglijk bericht voor pendelaars naar De Uithof: de Spaanse trein- en trambouwer CAF gaat 27 tramstellen leveren voor DE UITHOFLIJN. Ze zijn 33 meter lang en kunnen per stuk 216 reizigers vervoeren. De trams worden gekoppeld, wat betekent dat er twee stellen per keer op en neer zoeven.

Welgeteld 432 personen kunnen zo per ritje worden afgeleverd; dat zijn er beduidend meer dan per volgepropte bus van de huidige buslijn 12. Op werkdagen vertrekken er zestien trams vanaf Utrecht Centraal.

Tot zover het goede nieuws. De futuristisch uitziende tram, die medio 2018 gaat rijden, blijkt niet zo’n snelle jongen. De maximum snelheid is krap zeventig kilometer per uur en met het stoppen en optrekken bij de haltes komt het gemiddelde tempo op 28 kilometer. De tijdwinst van CS naar de Haltes Padualaan en Heidelberglaan is dan ook slechts zo’n twee tot 2,5 minuut.

Toch teleurstellend voor het 440 miljoen euro kostend project. | TWITTER: @ GERARDRUTTEN

Vieze plaatjes Er komen gruwelijke foto’s van verrotte gebitten, grote gezwellen en zwarte longen op de Nederlandse sigarettenpakjes te staan. Dat heeft ons kabinet besloten. De vraag is of dergelijke afschrikwekkende beelden effectief zijn. Stoppen mensen met roken, of gaan mensen niet roken, als ze vieze plaatjes zien met daarop de negatieve consequenties van hun gedrag?

In Nederland is de algemene consensus dat harde, negatieve gezondheidscampagnes weinig zin hebben. Liever houden we het redelijk en genuanceerd of proberen we het met humor. Helaas wordt hier door het recente besluit van dit kabinet ten aanzien van roken van afgeweken. Helaas? Ja, want in dit geval werken nare plaatjes niet. Integendeel zelfs. Juist ten aanzien van roken waren we in Nederland de afgelopen jaren heel slim bezig. Door alle maatregelen die in de afgelopen jaren doorgevoerd zijn, is het steeds lastiger geworden om te roken. Het mag bijna nergens meer en het is steeds duurder geworden.

Roken is gedenormaliseerd. Niet-roken is de norm.

Rokers zijn steeds meer de sneue sukkels van onze samenleving. In plaats van het doorzetten van die trend en roken via plain packaging (weglaten van merk-specifieke logo`s, kleuren en lettertypes op sigarettenpakjes) nog meer te marginaliseren, zorgt het er via vieze plaatjes voor dat roken weer vol in de spotlights komt te staan. De rooklobby had het zelf niet beter kunnen bedenken. Schappen vol opvallende, angstaanjagende pakjes. Hoe cool is dat?

Jongeren hebben een aandachtsbias voor gevaar en rokers een aandachtsbias voor alles wat met roken te maken heeft. De kans is groter dat de opvallende pakjes beide groepen aanzetten tot roken dan dat ze er door weerhouden worden. Daarnaast zijn rokers al jaren intensief getraind in het wegredeneren en negeren van alle antirook-argumenten en hebben jongeren een natuurlijke aanleg om overal tegenin te gaan. Een paar vieze plaatjes gaan het verschil niet maken.

Roken is voor jongeren die het nog niet doen spannend en voor rokers verslavend. Om rokers te laten stoppen en jongeren niet te laten beginnen, is meer nodig dan pakjes met angstaanjagende plaatjes.

Wat wel effect heeft? Maak het roken nog oninteressanter, ongemakkelijker en duurder.

COLUMN REINT JAN RENES, LECTOR CROSSMEDIALE COMMUNICATIE IN HET PUBLIEKE DOMEIN

10022015 TRAJECTUM6

9

HET PANEL IEDERE MAAND SPREKEN VIJF PANELLEDEN ZICH UIT OVER EEN ACTUELE KWESTIE

STELLING

Een goed bestuurder De Wet Normering Topinkomens is aangenomen en dat betekent dat onder andere hogeschoolbestuurders maximaal 178.000 euro mogen verdienen, gelijk aan een ministersalaris. Dat was voorheen meer.

Tegenstanders zijn bang dat het moeilijk wordt bekwame bestuurders te vinden.

10

TRAJECTUM#6 10022015

HARTGER WASSINK (onderzoeker aan het lectoraat Normatieve Professionalisering)

NATHALIE FLEDDERUS (student ruimtelijke ordening en planologie, GOC-ambassadeur faculteit Natuur & Techniek)

‘De discussie over de salarishoogte van bestuurders zorgt vaak voor een negatieve sfeer. Jammer, want het optreden van bestuurders moet een inspiratie zijn voor de organisatie. Je lost dat op door terug te gaan naar de kern van het onderwijs: studenten. Zij verdienen goed onderwijs, dus heb je goede docenten nodig. Die komen graag als ze een fatsoenlijk salaris krijgen, maar ze gaan niet beter werken als je veel meer betaalt. En dat geldt ook voor bestuurders. De grens van goed belonen ligt bij waar het extra geld ten goede komt aan studenten. De HU heeft op haar website haar kernwaarden geformuleerd, dat zijn duurzaamheid, ontplooien, en ‘thuisvoelen’.

Je kan de manier waarop de bestuurders betaald worden hier aan afmeten: draagt hun salaris bij aan die waarden en kunnen ze die met verve uitdragen? Is het duurzaam?

Leidt het tot ontplooiing? Voelt iedereen zich erbij thuis? Dan kunnen we ze – met hun hoge salarissen - als kracht gebruiken, en vormt het niet langer een hinderpaal.’

‘Voor het onderwijs hebben we de best beschikbare bestuurders nodig, zeker nu het leenstelsel wordt ingevoerd en de budgetten veranderen. Of een bestuurder daarvoor meer dan 178.000 euro per jaar per bestuurder mag verdienen… Ik weet het niet. Ze verdienen meer dan een Kamerlid en zijn niet belast met het besturen van ons land.

Ik hoop dat goede bestuurders verder kijken dan het salaris dat maandelijks op hun rekening wordt bijgeschreven. Om te overleven in de huidige warboel van veranderingen zijn bestuurders met passie en visie nodig. Die krijg je door probleemoplossers aan te trekken die hart voor de zaak hebben en geld niet het belangrijkste vinden, maar een goed bestuurder zijn. Ik ben van mening dat het mogelijk moet zijn om zelfs met deze (mogelijke) verlaging van het salaris goede bestuurders aan te trekken.’

moet je ruim belonen

KLAAS MULDER (Hogeschooldocent wijkgericht werken)

ELLEN SCHEPENS (vicevoorzitter LSVB, student medische hulpverlening)

GIJSBERT BRINKMAN (student fysiotherapie, vicevoorzitter Hogeschoolraad, student-lid faculteitsraad Gezondheidszorg)

‘Als we zoveel salaris aan ‘de beste man of vrouw’ willen geven, laten we dan geregeld checken of we nog de beste mensen op topposities hebben zitten. Organiseer elke twee jaar een schrijfwedstrijd waaraan ook bestuurders mee mogen doen en laten we dan kijken wie de beste visie heeft. Dat mag anoniem natuurlijk. Ik sluit niet uit dat ons college van bestuur hoge ogen kan scoren, maar er zijn ook andere interessante mensen die een kans verdienen.

De HU heeft een nogal belegen sturingsfilosofie, met top-down vastgestelde mission statements waarin alle modewoorden van 2011 staan, die dan naar beneden worden uitgerold. Dat moet beter kunnen. Gezien de belangen (niet alleen het financieel belang, maar ook het welzijn van allen waar bestuurders verantwoordelijk voor zijn, studenten, docenten en samenleving) lijkt het me cruciaal dat er geen mensen aan de top zitten die ‘wegens gebrek aan gewicht omhoog gevallen’ zijn. En daar kom je alleen achter door ze geregeld te testen.’

‘Deze stelling is voor politici makkelijk scoren. Het is allemaal te duur en dus moet de bestuurder maar minder verdienen. Natuurlijk is dat ook waar, iedereen moet inleveren dus zij ook. Maar in het bedrijfsleven, waar de overheid geen normering stelt, blijven de lonen en bonussen gewoon stijgen. Goede bestuurders kiezen dan sneller voor een baan buiten de (semi)publieke sector. En dat is zonde want juist onze scholen, universiteiten hebben goede bestuurders nodig.

Dus ja, goede bestuurders moet je goed belonen.’

‘Natuurlijk moet je goede bestuurders goed betalen. Maar wat is een goede bestuurder en wat is goed betalen? Je zou de Tegenlicht-uitzending ‘Onderwijzer aan de macht’ van 1 februari moeten terugkijken, daar zit interessant materiaal in voor deze discussie.

In het programma zit een rector van een middelbare school die haar docententeams geregeld laat bepalen of ze nog nodig is.

Dat vind ik mooi. Het top-down besturen zoals hier op school gebeurt heeft denk ik z’n langste tijd gehad. Goede bestuurders spelen open kaart, kunnen luisteren en zich kwetsbaar opstellen. Ook creëren ze een veilig klimaat waarin medewerkers zich kritisch kunnen uiten naar hun leidinggevenden. Dat soort bestuurders mag van mij evenveel verdienen als een minister. Voor mijn gevoel is dat nog steeds veel. Ik denk dat geïnspireerde bestuurders ook voor minder willen komen en dat de topsalarissen vooral betaald worden aan managers uit de zakenwereld die eens in een andere sector willen scoren.’ | TS 10022015 TRAJECTUM6

11

12

TURBOTWINS TRAJECTUM#6 10022015

INTERVIEW

Knalrood haar en sporten op hoog niveau. De Triatlontweeling Daan en Tim Jacobs (19) hebben voordat ze naar school gaan al een uur getraind.

Doel is om in de eredivisie te komen.

En ze gaan allebei voor de eerste plaats.

| R O M Y KEI ZERWAARD

D

e Jacobs-tweeling lijkt niet alleen qua uiterlijk identiek op elkaar, ook delen ze hun interesses. Ze volgen dezelfde studie, sporten samen en delen een vriendengroep.

Negentien jaar geleden was het even slikken voor hun ouders toen bleek, dat er een tweeling op komst was. Tim: ‘Onze moeder vond het wel leuk, maar onze vader moest wennen aan het idee. We hebben namelijk ook nog een oudere zus.’

De broers weten niet beter, dan dat ze altijd samen zijn.

Tim: ‘Tot nu toe is het altijd handig geweest. Je kunt elkaar helpen met schoolwerk bijvoorbeeld. Ook hadden we altijd een vriendje om mee te spelen toen we klein waren. En nu doen we ook nog dezelfde studie.’

Daan: ‘Ja, alhoewel ik liever niet dezelfde stageplek krijg als Tim. Na negentien jaar wordt het tijd om eigen dingen te doen.

Alleen al vanwege de opmerkingen die we vaak krijgen van mensen. Als we samen zijn, wordt het opgemerkt, maar zijn we alleen, dan krijgen we ook commentaar.’

Al lijken ze identiek, Tim en Daan zien zelf grote verschillen tussen hen beide, andere mensen zien het alleen niet.

Tim: ‘We worden constant door elkaar gehaald. Als ik naar Daan kijk, zie ik een ander gezicht. Hij is kleiner dan ik ben en twee kilo lichter.’

Tim had een aantal maanden geleden een vriendin. ‘Zij zag het verschil gelukkig wel.

Dat zou anders echt een afknapper zijn. We krijgen soms reacties als: “fijn toch, een vriendin die soms met de een gaat en een andere keer met de ander”. Dat hoeft voor mij niet. Vriendinnetjes delen wij niet.’

GEEN LEVEN ZONDER SPORT Wat de tweeling verder deelt, is de passie voor sporten.

Tim: ‘Van huis uit meegekregen, denk ik.

Onze vader rugbyde in het nationale team.

Hij heeft ons nooit gepusht om ook fanatiek te sporten, maar wel gestimuleerd.’

Ze begonnen met voetballen, gingen over

14

TRAJECTUM#6 10022015

op wielrennen en sinds een aantal jaren zijn ze triatleten.

Tim: ‘In onze woonplaats Weesp werd elk jaar een triatlon georganiseerd, waar we altijd gingen kijken. Toen er in Nederhorst een achtste triatlon werd gehouden, besloten we mee te doen en het beviel eigenlijk meteen.’

Dit jaar begint hun vierde seizoen. Inmiddels hebben ze een sponsor en zitten ze in de eerste divisie.

Tim: ‘Het is uitdagende sport, afwisselend en nooit saai. Er valt altijd iets te verbeteren.’ Daan: ‘Lopen beviel gelijk goed, fietsen hadden we al gedaan. Alleen zwemmen was een breekpunt. We hadden onze zwemdiploma’s, maar totaal geen techniek.’

Dat probleem is inmiddels opgelost. De jongens trainen elke dag, ook in de regen.

Ondanks alle trainingsuren houden ze het bij een kwarttriatlon. Tim: ‘Een hele triatlon bestaat uit 3,8 km zwemmen, 180 km fietsen en 42 km hardlopen. Dat is nog veel te zwaar voor ons en vraagt echt jaren training.’ Daan: ‘Persoonlijk houd ik meer van korte afstanden. En een hele triatlon kan altijd op je dertigste nog.’

Ze zijn nu voor het Nederlands Kampioenschap aan het trainen. Tim: ‘In de eredivisie komen staat op mijn lijstje. Als je realistisch denkt, zou dit binnen drie jaar kunnen.’

Dat het leven van de jongens in het teken van sport staat, is aan alles te merken. Als ze niet aan het trainen zijn, vind je ze achter de computer, op zoek naar sportnieuws.

Daan: ‘Googlen op triatlons.’ Tim: ‘Eigenlijk alles wat over sport gaat.’

LIEVER ZELF OP HET PODIUM Aan de laatste wedstrijd van het afgelopen seizoen in Maastricht met hun team de Rain Legs, heeft Daan goede herinneringen. ‘We stonden als negende in het klassement en waren al blij als we die dag in de top 10 bleven. We gingen als een speer en eindigden als zesde in het eindklassement.’

Tim vond de kwarttriatlon van Veenendaal in 2013 zijn mooiste wedstrijd. Ook dit was de laatste wedstrijd van het seizoen. Tim: ➤ ‘We hebben iets met laatste wedstrijden

het Daan als hij wint.’ Tim: ‘Ik win toch liever zelf.’

Twee(ling) antwoorden WIE IS? DAAN ZEGT

TIM ZEGT

Het fanatiekst met sport? Gelijk Tim Het meest luie? Tim Daan Shopverslaafde? Tim Tim De grootste eter? Tim Tim Het meest sociaal? Tim Tim De grootste studiebol? Daan Daan De spaarder? Daan Daan De grootste flirter? Tim Tim Het sterkst? Daan Tim De beste autorijder? Daan Tim Diegene die het eerste de studie koos?

Daan Daan

denk ik. Misschien omdat je dan net iets meer je best doet, je laatste kracht geeft. Ik werd eerste, Daan tweede.’ Daan: ‘Klopt, maar ik werd dit jaar eerste.’

Er is altijd rivaliteit tussen de broers. Ze trainen allebei hard, maar er kan er slechts eentje winnen. Tim: ‘Je ziet jezelf toch liever hoger op het podium’. Daan: ‘Je moet er mee leren leven als de ander beter is. Ik gun

16

TRAJECTUM#6 10022015

CO2(-LING) Naast de sport, studeren ze allebei chemische technologie aan de Hogeschool Utrecht. Het combineren van sport en school gaat hen tot nu toe goed af. Daan: ‘Je hebt het zelf in de hand. Voor mij staat mijn studie even hoog als sport. Ik kan niet zonder sport, maar carrière maken vind ik ook belangrijk. Daarmee is ook veel meer te verdienen.’

Tim: ‘Het zijn drukke dagen. Vaak proberen we ’s ochtends voor school te trainen. De meeste studenten proberen zo lang mogelijk uit te slapen. Maar als ik om elf uur college heb, zet ik de wekker om acht uur en train ik eerst.’

De voorkeur voor bètavakken hadden ze al op de middelbare school. Daan: ‘We hadden het natuur & techniek pakket. Na een beetje rondkijken op het internet kwam ik bij deze studie uit. Het sloot gelijk aan bij mijn profiel.’ Tim: ‘Volgens mij was ik degene die voor het eerst onze studie zag.’

Daan: ‘Ik weet zeker dat het mijn eerste keuze was.’

Allebei hebben ze carrièredromen, maar helemaal scherp zijn die nog niet.

Daan: ‘Ik zie mezelf bij een chemisch bedrijf werken. Bij Shell of een voedingsmiddelenbedrijf bijvoorbeeld. Maar misschien ga ik hierna wel een andere studie of een master doen. Ik vind bewegingswetenschappen ook interessant.’ Hij haalt zijn schouders op.

‘Ik heb nog alle tijd.’

Tim: ‘Processen verbeteren lijkt mij wel iets.’

Voorlopig studeren ze nog twee jaar. Volgend jaar moeten ze een stageplek kiezen.

Dat de jongens allebei een ander bedrijf als stageadres willen, is duidelijk. Tim: ‘Anders doen we weer hetzelfde.’ Daan: ‘Ja, dezelfde basisschool, middelbare school en studie is genoeg. Maar het is niet dat ik gek van hem word, hoor.’ Tim: ‘Toch is nu het punt aangekomen om onze eigen weg te kiezen.

Ik ben benieuwd hoe dat is.’ |

COLUMN NINA JUFFERMANS, VIERDEJAARS JOURNALISTIEK

Met een brede glimlach Pennen krassen de cirkeltjes vol. De dag waarvan je wist dat hij zou komen. Het tentamen dat ik voor de zesde keer maak, ligt voor mijn neus. Iets met economie en iets met ruimtelijke inrichting. De afgelopen 3,5 jaar bleek ik incompetent in het halen van een voldoende. Maar deze keer zal het anders zijn. Ik heb goed geleerd en mijn ouders dreigen me te onterven, dus ik ga een voldoende halen.

A, B, D, B, A -wacht ik heb nog geen C- C dus, A, B...

Tijd voor een pauze. Ik bestudeer de andere herkansers om me heen en zie een hoop bekende gezichten. Ik ben dus niet de enige die voor de zesde keer een poging waagt.

Iedereen zit druk rondjes in te kleuren. De surveillant loopt met een brede glimlach tussen de tafels door. Ja, lach jij maar. Jij hebt niet 600 economische begrippen in je hoofd gestampt, muts.

Ik kijk weer naar de vraag waar ik was gebleven. Ik kies opnieuw voor C, want dat staat wel goed in het rijtje. Is dit tentamen niet gewoon veel te moeilijk?

En dan bekruipt me een idee. Wat nou als we testen wat voor cijfer docenten halen voor hun eigen tentamen? Studenten maken de tentamens van de stof die ze zelf hebben moeten leren en laten de docenten hun eigen toets maken. Halen docenten allemaal glunderend een tien of komt er af en toe ook een achtje voorbij? Zouden ze het aandurven, die docenten van de HU? Zullen we het gewoon proberen?

Ik meen het serieus, lieve docenten. Bewijs jezelf. Aanmelden kan bij mij. Ik surveilleer met alle liefde rond uw tafeltje. Met een brede glimlach, speciaal voor u.

10022015 TRAJECTUM6

17

CHECK

Het energielabel werkt goed De overheid stuurde deze maand energielabels rond. Met dat label moet in één oogopslag duidelijk zijn hoe zuinig een woning is. Handig. Maar er is kritiek. Het systeem is conservatief, bemoeizuchtig en vooral ingewikkeld - klaagden de ontvangers. Is het zo erg? We toetsen het bij lector Ivo Opstelten, specialist in energiezuinig bouwen.

‘Het is goed dat mensen inzicht krijgen en een indicatie voor verbetering van de mogelijkheden’, zo trapt Ivo Opstelten positief af. ‘Vaak denken mensen dat ze gemiddeld energieverbruiken. Terwijl dat behoorlijk kan afwijken.’

Maar tegelijk plaatst de lector een kanttekening: ‘Het label geeft beperkt inzicht over een energierekening”. Het energielabel is al ingeburgerd voor huishoudelijke apparaten en auto’s. De gekleurde stroken tonen direct het verbruik van wasmachine of koelkast. Een donkergroene A voor de zuinige apparaten, een rode G voor de energievreters. Alleen voor huizen wilde het niet zo vlotten met de invoering van labels. Al jaren zouden huizen het bij verkoop moeten leveren. Verhuurders zouden het moeten laten zien als ze een nieuw huurcontract afsluiten, ook voor studentenkamers. Maar het gebeurde nauwelijks. En dus probeert minister

18

TRAJECTUM#6 10022015

Blok het op deze manier: elke huiseigenaar krijgt een label thuisgestuurd, de burger controleert zelf of het klopt en kan daarna online eventueel een beter label aanvragen. Zodat het huis beter verkoopt.

Opstelten: ‘Een huizenkoper kijkt ook nu al naar het energieverbruik van een woning. Het label geeft meer inzicht. Dat is ook nodig. Na de financiering zijn energielasten de grootste kostenpost van een huis. Door het label naar alle huiseigenaren te sturen maakt de regering in een klap een einde aan de langlopende discussie.’

Die ging vooral over de vraag hoe het ingevoerd moest worden en wie bepaalde welke kleur voor welke woning gold.

Resultaat van de discussie was dat er lang niets gebeurde. Nu de knoop is doorgehakt, barst de kritiek alsnog los. Woningen zouden te snel te laag aangeslagen worden, wijzigingen aanbrengen zou ingewikkeld en

| M A R C J AN S S E N | M A R C .J AN S S E N @ H U.N L

duur zijn. Maar Opstelten wordt niet warm of koud van die kritiek: ‘Nieuwe dingen kosten nu eenmaal tijd’, constateert hij.

Huiseigenaren moeten zelf aan de slag als ze vinden dat ze te laag gewaardeerd zijn. Dat kán positief uitwerken, meent Opstelten: ‘Huizenbezitters worden geprikkeld na te denken over hun woning en hoe het zuiniger kan.’ Tegelijkertijd vreest de lector dat deze aanpak fraude in de hand kan werken: ‘De huiseigenaar kan beweren dat hij spouwmuurisolatie heeft. Dat is lastig te controleren.’

Een grotere rol van taxateurs en makelaars zou helpen. ‘Bij het taxeren van de woning kunnen ze direct een taxatie van het label meenemen. Dat vraagt extra kennis van die taxateurs en makelaars over het energieverbruik van de woning. Maar die is steeds meer aanwezig bij die taxateurs. Zij kunnen dan een objectiever oordeel geven.’

Nog een kanttekening van Op-

stelten: op de website van het energielabel mist de overheid kansen. ‘Dit label gaat ook over je energierekening. Dat hadden ze duidelijker kunnen laten zien.

Wat is het effect van de isolatie die is aangebracht op je energierekening? Hebben de zonnepanelen effect gehad? Dat inzicht krijg je nu niet.’

De conclusie van Opstelten: ‘Er zijn veel gemiste kansen, maar het is een goed begin.’ En dat is opmerkelijk positief voor iemand die het boegbeeld is van een ontwikkeling die alle energielabels overstijgt: het bouwen en renoveren van huizen met ‘nul op de meter’. Ofwel: huizen die netto geen energie verbruiken en een energierekening hebben van 0 euro, dankzij isolatiemaatregelen, zonnepanelen en andere slimme maatregelen.

‘Die huizen krijgen energielabel A met vier plusjes. Maar dat krijg je ook als de energierekening 70 euro bedraagt. Ook dat is een beperking van het label.

We denken na over een manier waarop we dit soort woningen herkenbaar moeten maken. Je kunt beter kijken naar het energieverbruik per jaar dan naar het label.’ |

Conclusie Het energielabel is: o goed T te ingewikkeld o werkt niet

Labelweetjes • ‘Wie verlost ons van de kaste die ons energielabels door de strot duwt? Waar bemoeit u zich mee? Het zijn onze huizen! #energielabel’ zo twitterde Sjuul Paradijs, hoofdredacteur van De Telegraaf, eind januari over de invoering van het label. Grootste probleem volgens de krant: huiseigenaren krijgen een indicatief label, waarbij het energieverbruik bewust laag is ingeschat. Dat zou mensen prikkelen om naar hun verbruik te kijken,

maatregelen te nemen en een nieuw label aan te vragen. Maar dat laatste kan alleen tegen betaling. ‘Geldklopperij dus’, concludeerde de PVV in de Telegraaf.

• De minister kan voorlopig rustig blijven onder de onrust: omzetten naar een definitief label is alleen nodig bij verkoop van een woning en de kosten liggen tot nu toe ergens tussen de 9 en 49 euro. Daar zal de ge-

middelde huizenverkoper niet echt wakker van liggen.

• Wie het echt radicaal anders wil aanpakken, zou zich moeten verdiepen in het onderzoek van lector Ivo Opstelten. Hij is bezig met het grootschalig opzetten van ‘nul-op-de-meter-woningen’. In 2014 was dat nog iets voor early adaptors maar de initiatieven van Opstelten maken het begrip tot een normaal concept.

10022015 TRAJECTUM6

19

ACHTERGROND

AAN HET WERK! Hbo’ers hebben betere kansen op de arbeidsmarkt dan mbo’ers en wo’ers.

Drie maanden na het afstuderen heeft 81 procent van de hbo’ers werk. Een op de 10 hbo’ers heeft anderhalf jaar na het afstuderen nog geen werk gevonden en zit werkloos thuis. Wat kan je doen om niet een van die bankzitters te worden?

20

TRAJECTUM#6 10022015

| T OSCA SEL

De afgelopen 15 tot 20 jaar waren er niet zoveel hbo’ers werkloos als nu’, vertelt Christoph Meng, Senior Researcher bij het ROA (het Research Centre for Education and the Labour Market). ‘Het ziet er niet rooskleurig uit voor studenten en afstudeerders. Mijn collega’s berekenden in 2013 dat de situatie tot 2018 zeker niet beter wordt.

Daarna mogen we blij zijn als de markt stabiliseert en niet krimpt.’

Om het positief te benaderen: hbo’ers hebben vaak betere kansen op de arbeidsmarkt dan mbo’ers en wo’ers. Drie maanden na het afstuderen heeft 81 procent van de hbo’ers werk. Na anderhalf jaar is dat bijna negentig procent, dat blijkt uit cijfers van de HBO-Monitor.

En niet alle carrièreperspectieven zijn dezelfde: van de studenten verpleegkunde en elektrotechniek is slechts 1,5 tot 2,5 procent werkloos terwijl bijna twintig procent van de studenten cultureel maatschappelijke vormgeving (CMV) en 18,5 procent van de studenten veiligheidskunde geen werk kan vinden.

Wanneer de markt weer aantrekt stijgt ook de vraag naar hbo’ers, volgens Meng. Op de lange termijn voorziet voorziet hij, dat er banen vervallen op het middenniveau (administratieve medewerkers, medewerkers binnendienst), doordat machines en robots veel van dit werk overnemen. ‘Maar’, zegt hij, ‘er blijven altijd mensen nodig om ongeschoold werk te doen en hoger opgeleiden om bijvoorbeeld die robots en machines te verbeteren en besturen.’

FLINK OP SLOT

Ondanks de eerste tekenen van economisch herstel, zit de arbeidsmarkt flink op slot.

Werkgevers zijn voorzichtig met het aanstellen van nieuwe mensen. Werknemers met een vaste baan solliciteren minder makkelijk op een andere baan omdat ze dan hun zekerheid opgeven. En nu iedereen tot 67 jaar moet doorwerken, is er minder doorstroom en daardoor kansen voor jonge mensen. Het

BART VAN ZEVENBERGEN (25) studeerde hogere energietechniek en haalde in september 2014 z’n diploma. Was na z’n afstuderen 0 dagen werkloos.

‘Ik werk bij een energie-adviesbureau en de opleiding die ik heb gevolgd sluit daar precies op aan. Toen ik tijdens m’n studie had uitgevogeld wat ik wilde worden, ben ik gaan solliciteren bij Corporate Facility Partners in Apeldoorn. Ik had daar eerst een bijbaantje, ben er afgestudeerd en mocht blijven. Ik kan studenten aanraden een bijbaantje te zoeken in de branche waar ze later willen werken. Dit helpt enorm bij contacten leggen die handig kunnen zijn in de toekomst. Via mijn netwerk krijg ik gemid-

deld een keer per maand een baan aangeboden, maar ik zit prima waar ik zit. Apeldoorn is voor mij de mooiste stad. Ik heb geen zin om naar het westen te verhuizen.

Toen ik aan de HU studeerde was ik onder andere actief in de medezeggenschap. Dit kwam ter sprake tijdens mijn sollicitatie en werd als iets positiefs gezien. Ik kan alle studenten aanraden om op zo’n manier actief te zijn tijdens de studie. Het kost je misschien 3 uur per maand qua vergaderen en dergelijke, maar je krijgt er veel voor terug.

Het vormt je doordat je leert praten met directeuren en het college van bestuur. Daar heb ik nu profijt van in mijn contact met klanten.’ ➤

10022015 TRAJECTUM6

21

zal de komende jaren dus langer duren voordat jongeren werk op niveau vinden.

Hoe zorg je ervoor, dat je in een moeilijke markt toch een contract of opdracht binnensleept? Op iedere vacature komen immers stapels brieven binnen. Wanneer ben je het meest interessant voor je toekomstige werkgever? Researchcentrum ROA onderzocht in Europa en Nederland waar werkgevers op selecteren wanneer ze een nieuwe collega zoeken. Ze lieten werknemers steeds uit een aantal verschillende cv’s kiezen en ontdekten zo waar werkgevers naar zoeken.

Meng: ‘Als je werkgevers vraagt of ze een werknemer willen die universitair afgestudeerd is, met hoge cijfers, in een opleiding die relevant is voor de baan, met een aantal jaar relevante werkervaring dan zeggen ze overal ‘ja’ op. Maar dat is in de meeste gevallen niet echt reëel, de perfecte kandidaat bestaat niet.’

YORRICK DE RAVE (26) studeerde verpleegkunde en haalde in juni 2014 zijn diploma. Vond een maand na z’n afstuderen een baan.

‘Vlak na m’n afstuderen hoorde ik via-via dat ze op mijn oude stageplek mensen zochten.

Er was een aantal vacatures voor een nulurencontract waarbij ik in alle Diakonessen ziekenhuizen in de regio Utrecht zou kunnen werken en er was een fulltime baan in de aanbieding. Ik wilde die vastigheid dus ben langsgegaan om met het afdelingshoofd te praten en stuurde daarna een brief. Ik mocht op gesprek komen en 24 uur later was ik aangenomen als verpleegkundige op de

22

TRAJECTUM#6 10022015

afdeling ouderengeneeskunde van het Diakonessen ziekenhuis in Zeist.

Tijdens m’n opleiding en stages heb ik verschillende baantjes in de zorg gehad. Ik werkte in de thuiszorg en heb daar ook een tijd coördinerende werk gedaan. Na mijn stage in een ziekenhuis ben ik de zomer die erop volgde gebleven als vakantiekracht.

Op al mijn stageplekken probeerde ik op zoveel mogelijk afdelingen ervaring op te doen. Hoewel dit niet meetelt als werkervaring, maakt het je wel aantrekkelijker voor je toekomstige werkgevers. En vergeet ook niet te netwerken, zonder mijn netwerk had ik deze baan nu niet gehad.’

WERKERVARINGSPLAATSEN Fulltime werken in de branche waarvoor je bent opgeleid voor een paar honderd euro per maand omdat het een ‘werkervaringsplek’ is. Veel journalisten, communicatiemensen en cmv’ers komen deze vacatures dagelijks tegen en het steekt elke keer weer. Moet je je expertise weggeven voor een ‘onkostenvergoeding’? Meng denkt dat net afgestudeerden of werklozen dit soort baantjes prima aan kunnen nemen terwijl ze naar een betere baan zoeken.

‘Werkgevers hebben op deze manier een paar maanden een goedkope kracht en de werknemers doen werkervaring op terwijl ze aan hun netwerk bouwen. Je moet natuurlijk bewaken dat je er niet te lang in blijft hangen, maar zolang het toegevoegde waarde heeft voor je cv is het in ieder geval beter voor je cv dan thuis op de bank zitten.’

Werkgevers letten bij selectie van kandidaten op: Studiekeuze: Het is niet belangrijk dàt je gestudeerd hebt, maar wàt je hebt gestudeerd. De studie moet goed aansluiten bij de werkzaamheden omdat werknemers dan vrijwel vanaf de eerste dag productief zijn.

Het is dus handig om ergens ‘specialist’ in te zijn, dat maakt je aantrekkelijk. Een brede bachelor in de eerste jaren van de studie is geen probleem, maar zorg dat je jezelf daarna dwingt een bepaald onderwerp te kiezen.

Probeer in een sollicitatiebrief en TIP in het cv duidelijk over te brengen dat je studie en eventueel de vakken die je in je vrije ruimte hebt gekozen jou een collega maken met veel kennis van zaken.

Werkervaring: Werken tijdens de studie is

goed, maar het moet wel relevant werk zijn.

Biertjes tappen is misschien leuk, het helpt je in de meeste gevallen niet vooruit in je carrière. In de tijd dat je achter de bar staat kan je misschien ook werkervaring op doen op een advocatenkantoor of in de zorg. Een à twee jaar relevante werkervaring maken een wereld van verschil als het over baankansen gaat.

Loop stages bij bedrijven waar je TIP zou willen werken. Een stage – zeker eentje in je laatste jaar – is in sommige gevallen een lange sollicitatieprocedure en als je op die plek schittert, wacht er naast een voldoende misschien ook een contract aan het einde van je stageperiode.

Als er geen werk te vergeven is, doe je in ieder geval contacten op in het veld waar ➤ je werkzaam wilt zijn. Die contacten kun➤ nen goed van pas komen bij sollicitaties.

Baankansen Jolanda Bo

SLECHTSTE OP DE HU

WERKLOOS

PROGNOSE OP WERK TOT 2018

1 CMV 20% slecht 2 Veiligheidskunde 18,5% slecht 3 Creatieve therapie 14,5% slecht 4 International business and languages 13,5% slecht 5 Rechten 13% slecht

BESTE OP DE HU

WERKLOOS

uman

Ready for take off

PROGNOSE OP WERK TOT 2018

1 Verpleegkunde 1,5% matig 2 Electrotechniek 2,5% goed 3 Chemie 3,4% goed 4 ICT 3,5% slecht 5 Mondzorgkunde 3,5% slecht

Winnen?

Mail naar trajectum@ hu.nl

Bron: Keuzegids hbo 2015

10022015 TRAJECTUM6

23

Eindcijfer: Sommige (grote bedrijven) vinden het belangrijk om te weten met welk cijfer je studie is afgerond. Het maakt niet veel verschil of er een 7, 8 of 9 op je diploma staat, maar een zes kan een ‘probleem’ zijn.

Als je een zesjespersoon bent, TIP zet je dat cijfer in ieder geval niet op je cv. Werkgevers gaan niet per se op zoek naar de allerbeste werknemers, maar ze willen de allerslechtsten zeker vermijden. Heb je toch een zes op je eindlijst? Probeer dan vooral goede sier te maken met je werkervaring.

KIJK VERDER! Dat je in Utrecht studeert en er misschien ook woont, betekent niet dat je alleen in (de regio) Utrecht naar werk moet zoeken.

Salarissen ANNEMIEK VLAMING (24) haalde in juli hun afstuderen zzp’er en het zou goed zijn - &maatschappeHONOURSPROGRAMMA’S 2012 haar EXCELLENTIE diploma culturele als je leert hoe dat allemaal werkt. Een optie lijke vorming en werkte tot afgelopen is bijvoorbeeld dat je je eigen bedrijf als het ROA onderzoeken ze momenteel of dit soort franjes je diploma extra maand als Bij zzp’er.

Nu heeft ze een baan bij afstudeeropdracht kan aan gebruiken en hierin geven op de arbeidsmarkt, de eerste signalen wijzen daarjaren niet heb op. ik SOON, eenkans Utrechtse organisatie die stu- maarwordt begeleid.

De afgelopen denten inzet bij maatschappelijke Meng: ‘Die programma’sprojeczijn onbekend bijeigen werkgevers en weten ze vaak nietleuk. op twee stichtingen opgericht.

Heel ten. waarde te schatten. Het is net als metIkde associate degree ontwikkelen. opleidingen (waarin heb mezelf kunnen Om de mbo’ers doorstromen naar het hbo). huur Het duurde langwerkte voordat te betalen ik werkgevers in de horeca.door Deze ‘Tijdens m’n studie wat kwam in de festivalhadden datikbetekende en in de meeste gevallen bleven ze mijn er van weg beomdat maand begin ik bij SOON eerste scene terecht en werkte vooral taaldeom fulltime baan.

Mijn beste tip voor ze het vondendaar klinken als met iets dat te mooi waar te zijn was.’ zelfstandig ondernemers die voor kortere iedereen: maak in het eerste jaar van je studie een LinkedIn-profiel aan en nodig vrientijd bij een project betrokken zijn. Voor mijn eerste klus, na m’n studie schreef ik me in bij den, collega’s en kennissen uit die werken in de branche waar jij wilt werken. Stagebegede Kamer van Koophandel en kon aan de leiders van vroeger hebben me aan klussen slag bij het Nederlands Filmfestival. Tijdens geholpen. Dat netwerk is je goud!’ m’n opleiding had ik graag meer geleerd over ondernemen. Veel cmv’ers worden na

24

TRAJECTUM#6 10022015

HOOGSTE SALARISSEN PAS AFGESTUDEERDEN

euro bruto per maand

1 Verloskunde 3095 2 Mondzorgkunde 2940 3 Maritiem officier 2740 4 Chemische technologie 2535 5 Werktuigbouw / 2355 Engineering

Bron: Keuzegids hbo 2015

Meng: ‘Kijk verder dan je neus lang is en wees bereid te gaan forenzen of te verhuizen. Het vergroot je kans op een baan enorm. En waarom zou je je beperken tot Nederland? De Duitse arbeidsmarkt doet het continue beter dan de Nederlandse en ook in Vlaanderen of Engeland zijn er kansen.’

Als je ambitie hebt om in het TIP buitenland te werken, kan je je hier tijdens je studie al op voorbereiden. Controleer of het diploma dat je wilt halen in het buitenland geaccepteerd wordt of volg eventueel extra vakken waardoor dit wel zo is.

Weet je al in welk land je wilt werken?

Zorg dan dat je de taal van het land goed beheerst. |

LAAGSTE SALARISSEN PAS AFGESTUDEERDEN

euro bruto per maand

1 Beeldende kunst en vormgeving 2 Muziek (uitvoerend en docent) 3 Toneel en dans 4 Toerisme en vrije tijd 5 Leraar basisonderwijs

1395 1565 1685 1725 1875

STEPHAN WALTHER (25) haalde in augustus 2014 zijn diploma integrale veiligheidskunde, kreeg een baan aangeboden, maar volgt een master crisis and security management aan de Universiteit Leiden.

‘Praktijkervaring is een belangrijk onderdeel van de opleiding IVK en dat vind ik heel goed. Veiligheid is een belangrijk en actueel onderwerp met de aanslagen in Parijs en de situatie in de Oekraïne. Er is werk, maar er zijn weinig vacatures. In onze branche moet het je gegund worden en dat gebeurt vooral als mensen je kennen en je al de nodige ervaring hebt opgedaan. Ga daarom stage lopen bij bedrijven waar je later wilt werken, schrijf je scriptie bij een bedrijf in plaats van

thuis, neem vakantiebaantjes aan en doe vrijwilligerswerk. Zo bouw je tijdens je opleiding een netwerk op. In de zomer van 2013 was ik tijdens het European Youth Olympic Festival veiligheidsmanager bij zwembad Krommerijn en stuurde vijfentwintig vrijwilligers aan. Ik verdiende 0 euro, maar het is goud op je cv. Ook volgde ik een honourstraject. Dit zorgt er toch voor, dat ik een streepje voor heb. Werkgevers zoeken nou eenmaal werknemers die gelijk aan de slag kunnen. Na m’n afstuderen kreeg ik een baan aangeboden, maar ik wilde liever een master halen. Ik wil me ontwikkelen en specialiseer me in nationale beleidsvorming aangaande terrorisme.’

10022015 TRAJECTUM6

25

INTERVIEW

‘REORGANISATIE LEIDT

26

TRAJECTUM#6 10022015

TOT KWALITEITSVERLIES’ Door bezuinigingen en harmonisatie bij HU Diensten gaat er minder geld naar het ondersteunend personeel en meer naar onderwijs en onderzoek.

De operatie leidt tot onrust op de werkvloer. Onder meer de Hogeschoolraad, Personeelsraad en Ombudsman lieten zich er kritisch over uit.

Jan Bogerd, lid van het college van bestuur, reageert. | GERA RD RU TTE N De personeelsraad vroeg in een brief om de bezuinigingen stil te leggen totdat er een plan van aanpak ligt. Is dat een optie?

Jan Bogerd stellig: ‘Stilleggen van de bezuinigingen is zeker geen optie. Maar een plan komt er. We zijn daarmee bezig en verwachten dat dit in maart of april bij de Hogeschoolraad ligt. In dit plan wordt beschreven hoe de transitie gaat plaats vinden op het gebied van organisatie, processen, systemen en mensen. Verder staat er in welke projecten we starten om de dienstverlening bij HU Diensten te verbeteren. Bijvoorbeeld een project over onderwijslogistiek (onder meer plannen en roosteren) en één over de HUinformatievoorziening.’

De roep om de gehele operatie als een reorganisatie te bestempelen, wordt steeds luider. Waarom is dat geen goed idee?

‘Bij een reorganisatie komen structurele veranderingen aan bod zoals het opheffen en herinrichten van afdelingen. Dat is een traject met drie fases, ondersteund door een sociaal plan. De eerste fase is dat mensen vrijwillig hun baan opzeggen waarbij ze een vertrekpremie krijgen. De volgende ken-

merkt zich door gedwongen plaatsing: de werkgever bepaalt waar jij tewerk wordt gesteld. En in de derde fase vinden gedwongen ontslagen plaats. En van zo’n traject is bij HU gelukkig geen sprake.

Voor de organisatie en medewerkers is het een groot voordeel dat dit niet gebeurt onder de noemer reorganisatie. Want het grootste risico is dat in de eerste fase mensen met een goede kans op de arbeidsmarkt

‘Als we de bezuinigingen uitstellen dan komt de uitbreiding van het aantal docenten in gevaar’ gebruik maken van de vertrekregeling. Zij vertrekken met een zak geld om een maand later elders weer te beginnen. Dat leidt bij ons tot een enorm kwaliteitsverlies, waar we geen invloed op hebben. Omdat wij de kwa-

liteit willen handhaven kiezen wij ervoor om het niet via een reorganisatie te doen.

Via een vaststellingsovereenkomst (VSO) kunnen we maatwerk leveren. Daarin staan individuele afspraken. Als mensen gebruik maken van de regeling voor flexibel pensioen, dan betalen wij een tijdje salaris door terwijl ze niet hoeven te werken. En als iemand een eigen onderneming wil starten, kunnen wij een bescheiden bedrag meegeven als hij of zij afziet van de aanvulling op de uitkering die de HU verplicht is om te betalen. Te denken valt aan een paar duizend tot vijftigduizend euro. Bij een reorganisatie met een sociaal plan bestaat deze ruimte voor maatwerk niet.’

Het college bepaalde dat er in vier jaar twintig procent wordt bezuinigd op het ondersteunend personeel. Hoe staat het er momenteel voor? ’We zijn nu op de helft van dat tijdpad, maar hebben al meer dan de helft van die uiteindelijke doelstelling behaald. Dat is enerzijds gerealiseerd door interne mobiliteit middels onder meer het ontwikkel- en loopbaanportaal. In combinatie met natuurlijk verloop ➤ doordat mensen elders gaan werken, met 10022015 TRAJECTUM6

27

pensioen gaan of dat met medewerkers wordt overeen gekomen dat we niet met elkaar verder gaan.’

Toch bestaat er onrust op de werkvloer.

Mensen voelen zich aan de kant gezet, hebben het idee dat beoordelingsgesprekken worden gebruikt om van hen af te komen of worden gepusht om die VSO’s te ondertekenen. Er zijn schrijnende gevallen bekend, vertelt de Ombudsman.

Bogerd verbaasd: ‘Oh ja? Wat verstaan zij daaronder dan?’

Mensen die na dertig jaar een nieuwe leidinggevende krijgen die meedeelt dat ze niet functioneren. Anderen krijgen meerdere keren een vaststellingsovereenkomst aangeboden waardoor er behoorlijke druk op de ketel komt om te vertrekken.

‘Weer anderen zijn heel gelukkig met zo’n VSO. We krijgen ook post van mensen die schrijven dat het fantastisch is dat het zo opgelost kan worden. Een van onze directeuren kreeg een kaartje van een echtgenote van een medewerker met de opmerking dat ze hoopt dat er ook zo goed voor hem wordt gezorgd als het nodig is. In de meeste gevallen leidt het tot een overeenkomst die op basis van respect voor elkaar tot stand gekomen is. We moeten niet incidenten gaan uitvergroten zodat het lijkt dat het over de gehele linie zo gaat.

Maar we hoeven er geen doekjes om te win-

28

den: sommige mensen verlaten de hogeschool met pijn en frustratie. Een aantal van die gevallen is ons ook bekend. En dat is heel, heel vervelend. De vraag is of dit bij een reorganisatie is te vermijden.’

Wat doet het college met de geluiden van ongenoegens?

‘We proberen te verifiëren wat er aan de hand is. Een van de hardnekkige geluiden die de ronde doen is dat er bij de beoordelingsgesprekken vijf procent onvoldoendes uitgedeeld moeten worden. Dat is niet waar. Sterker nog: dit is onacceptabel.

Want het kan best zijn dat bij een bepaalde afdeling iedereen fantastisch functioneert.

Wel maken we inzichtelijk hoe het er voor staat. Als bij een afdeling tien procent een uitstekend als beoordeling krijgt en nog geen half procent een onvoldoende, dan vragen we ons af of er wel sprake is van een goed beoordelingsproces. Daar bevragen we de leidinggevende dan over.

Daarnaast is het wel zo dat we als hogeschool aan het verzakelijken zijn: zaken die tien jaar geleden normaal werden gevonden kunnen nu niet meer. Dat is een maatschappelijke trend. We maken afspraken op resultaten die geboekt moeten worden en daar wordt iedereen op aangesproken.

Als iemand vaak ziek is dan volgen daar stevige vragen over.’

‘EXTRA INVESTEREN IN ONDERWIJS EN ONDERZOEK’

Die zakelijkheid staat los van de bezuinigingsoperatie?

‘Ja. Want die geldt niet alleen voor HU Diensten maar ook voor het onderwijzend personeel, waar niet bezuinigd wordt.’

De HU investeert de komende jaren fors in onderwijs en onderzoek.

Jan Bogerd legt uit waarom. ‘Wij willen nu en in de toekomst uitstekend onderwijs geven en baanbrekend toegepast onderzoek doen.

Daarom investeren we de komende jaren onder andere in tientallen extra docenten en onderzoekers. Ook hebben we een extra investering van ruim tien miljoen euro voorzien in onderwijsinnovatie. Deze stappen passen ook goed bij de maatschappelijke wens voor kwaliteitsverbetering van het onderwijs.

Om dit mogelijk te maken, gaan we effectiever werken met minder ondersteunende medewerkers. We begrijpen heel goed dat dit leidt tot onzekerheid bij een deel van de medewerkers. We blijven met hen en medezeggenschapsraden hierover in gesprek. We moeten met elkaar door deze moeilijke fase heen om er uiteindelijk sterker uit te komen.’

Wat is het gevolg als de bezuinigingen op het ondersteunend personeel stoppen?

‘Dan blijft er verhoudingsgewijs veel geld gaan naar veel verschillende en daardoor inefficiënte werkprocessen, terwijl er juist behoefte is aan meer inzet van docenten.

We bezuinigen in 2015 zestig fte’s (volledige arbeidsplaatsen; red.) op ondersteuning en het college wil dit jaar vanaf september zestig fte’s onderwijzend personeel extra inzetten. Als we de bezuinigingen uitstellen, dan komt die uitbreiding van het aantal docenten in gevaar.’ |

TRAJECTUM#6 10022015

BEELDVERHAAL

HEEL HOLLAND HOLT Op zondag 22 maart wordt de Utrecht Sciencepark marathon gelopen.

Ook medewerkers en studenten zijn al druk in training voor de 5, 10, 21 of 42 km.

Trajectum brengt trainingsrondes rondom Utrecht in beeld. | J ANNY R UARDY | FOT OGRAFIE: KEES RUT T EN

10022015 TRAJECTUM6

29

NOORD Noorderpark Zo’n 5900 hectaren voormalig landbouwgebied ten noorden van Overvecht is omgetoverd tot recreatiegebied. Een goed hardloopgebied voor korte Ên lange afstanden. Door het open polderlandschap is het buffelen als je wind tegen hebt. Ander nadeel: loslopende honden.

30

TRAJECTUM#6 10022015

WEST Utrecht West Al doet de foto het niet vermoeden, maarwie in Lombok, Oog in Al of Kanaleneiland woont, heeft weinig andere mogelijkheden dan langs het Merwede- of AmsterdamRijnkanaal te rennen. Het agrarisch gebied bij De Meern is inmiddels volledig Vinexwijk geworden. En dus gaat de ronde langs de kanalen, die ook nog eens worden omsloten door drukke snelwegen.

10022015 TRAJECTUM6

31 ➤

OOST

32

TRAJECTUM#6 10022015

Amelisweerd Direct vanuit De Uithof is het aangrenzende Amelisweerd een mooie uitvalsbasis voor een uurtje rennen, korter kan ook.

Een afwisselend parcours langs de Kromme Rijn en door het bos. Door de week prima te doen, maar in het weekend is het filelopen. Zeker op een zonnige dag, als heel Utrecht uitrukt.

CENTRUM Singel Wie ervan houdt om in de binnenstad te lopen, kan de Singelroute doen. Begin bij het Geertebolwerk en volg de Singel. Ideaal voor beginnende hardlopers, die op 22 maart de 5 kilometer willen lopen. De route gaat langs historische plekken en fraaie singels. Helaas is een volle ronde niet mogelijk: keren op het Lepelenburg en hetzelfde stuk teruglopen. |

10022015 TRAJECTUM6

33 ➤

OPINIE

‘ONDERZOEK IS NIET SAAI’ In onze onderzoeksspecial van vorige maand bleek dat opleidingen worstelen met de ambitie hoe het onderzoek een plaats te geven in het onderwijs. Volgens Erik Alink, docent en onderzoeker sociaal pedagogische hulpverlening zien studenten vaak tegen onderzoek doen op, terwijl het volgens hem ook ‘leuk’ kan zijn. De docent geeft in de opinie vijf praktische tips.

34

TRAJECTUM#6 10022015

Je ziet het maar weinig: studenten die originele en creatieve onderzoekstechnieken gebruiken bij hun kwalitatief onderzoek.

Daar wordt namelijk tijdens de opleiding weinig aandacht aan besteed. Tegelijk wordt hbo-onderzoek naar mijn idee, te serieus genomen en te veel gezien als doel op zich.

Bij hbo-onderzoek gaat het om het ontwikkelen van vragende, kritische en probleemoplossende competenties. Studenten moeten zich in de praktijk immers voortdurend afvragen wat de klant nodig heeft, kritisch zijn over de juiste aanpak en in staat zijn mogelijke problemen op te lossen. Les krijgen in onderzoeksvaardigheden moet hier een bijdrage aan leveren. Studenten zien vaak op tegen onderzoek doen en dat is jammer, want het kan heel leuk zijn. Vooral wanneer creatieve onderzoekstechnieken worden toegepast. Ik geef vijf creatieve onderzoekstappen om het onderwijs in onderzoek aantrekkelijker te maken.

1

FOCUS! (met mindmap en moodboard ) Na een briefing bij de opdrachtgever kunnen studenten gezamenlijk brainstormen over het praktijkprobleem, met hulp van een mindmap. Het is een manier om buiten de vaste denkpatronen te treden en het dwingt tot een gezamenlijke focus op het onderwerp. Deze mindmap vormt het uitgangspunt voor het onderzoeksvoorstel met uitgewerkte probleemstelling en voorlopige hoofdvraag.

Een moodboard helpt de onderzoeksrichting verder te verkennen en beantwoordt vragen als: Wat is het doel van het onderzoek? Wat willen we onderzoeken? Hoe willen we het aanpakken? Ook handig bij de presentatie van de uitkomsten.

Na de debriefing komt het tot een definitief onderzoeksontwerp met hoofd- en deelvragen, onderzoeksmethode en planning. Het onderzoek kan nog een extra impuls krijgen door het perspectief van de onderzoeksvraag om te draaien: hoe kun je voorkomen dat iets verbeterd? Hoe zorg je ervoor dat

het niet succesvol wordt? De keuze voor een verrassende invalshoek hoeft niets af te doen aan het onderzoeksdoel en het belang ervan.

Maak gebruik van een logboek. Neem daarin memo’s op, leuke of goede invallen, knipsels van artikelen, beeldmateriaal en reflecties op belangrijke momenten. Het logboek komt van pas bij het uitwerken van het onderzoeksverslag.

2

STRUCTUREER! (met mindmap en miniquiz ) Veel studenten vinden het schrijven over het theoretische gedeelte een struikelblok. Terwijl het juist de springplank is voor het onderzoek. In het theoretisch kader geef je aan wat er bekend is over het onderwerp. Je haakt aan bij wat er nog niet bekend is of waar nog geen zekerheid over bestaat. In een tweede meer complexe mindmap werk je het onderzoeksthema uit, in hoofd- en subcategorieën. Je kunt een volgorde maken, verbindingen leggen of een hiërarchie aanbrengen. Hiermee breng je structuur aan. Door er een wedstrijdje van te maken of af te sluiten met een miniquiz, zorg je voor een versnelling van het zoekproces. Je voorkomt tunnelvisie en het draagt bij aan een goed niveau en gezamenlijke verantwoordelijkheid.

3

INTERVIEW (spelenderwijs) Om de inbreng van de deelnemers te vergroten, kun je kiezen voor onderzoeksvormen met ruimte voor expressie waarin verscheidene onderzoeks-topics of deelvragen aan de orde komen. Je kunt een groep deelnemers spelenderwijs interviewen op een ongebruikelijke locatie met behulp van een voor deze opdracht ontwikkeld spel of puzzelopdracht. Zorg voor inspirerende vragen, stellingen, illustraties of casuïstiek. Met foto-elicitatie maken deelnemers zelf foto’s van hun ervaring, mening of beleving. Of geef een doe-opdracht waarbij een groep deelnemers een product creëert, waarmee

zij op creatieve wijze oplossingen aandraagt om tot verandering of oplossing van het probleem te komen. Bij Narratief werken gebruik je verhalen en poëzie en geeft zicht op de beleving van de deelnemer. Genoemde onderzoeksmethoden werken concentratieverhogend, drempelverlagend en kunnen eventuele weerstand verminderen. Bij het gebruik ervan beschrijf je het verloop van het proces en maak je geluidsopnamen die je later uitwerkt.

4

PUZZELEN MAAR (analyseren en interpreteren) Tijd om de onderzoeksgegevens met gekleurde stiften en een schaar eens flink onder handen te nemen. Je gaat ordenen. Markeer delen van tekstfragmenten met kleur of knip ze uit. Order belangrijke uitspraken en hoofdzaken. Zet ze op post-its en groepeer ze naar onderwerp. Dan begint het zoeken naar samenhang van begrippen en uitspraken. Kijken, vergelijken en misschien even laten rusten. Daarna verder zoeken naar patronen en hiërarchie in het onderzoeksmateriaal. Een laagje dieper denken door te kijken naar verbindende uitspraken en zo onderliggende waarden of oorzaken ontdekken. Met foto’s leg je dit proces vast voor het onderzoeksverslag.

5

FEEST! (Luchtig presenteren met feestelijk tintje) Kies voor een originele en luchtige presentatievorm in een aantrekkelijke ruimte. Bij een kleine groep belangstellenden kan een mooie presentatie op papier of op een poster goed werken. Misschien is het een idee, om met een debat onder de aanwezigen af te sluiten, ze een hand-out mee te geven en een leuke gadget. |

10022015 TRAJECTUM6

35

TRAJECTUM TEST

STUDIEPLEKTEST Rond de tentamenweek trekken alle studenten zich terug om te leren. Helaas is er vaak geen plek in de bibliotheken van universiteit en hogeschool. Hoog tijd om drie alternatieve studieplekken in hartje Utrecht te testen. | ROMY KEIZ ERWAARD

OMG! OMG! SPOILER ALERT!!

In de Ruimte #1

36

TRAJECTUM#6 10022015

Oudegracht 167

Oudegracht 230-A a/d Werf

Moreelsepark 65

In de Ruimte

Centrale bibliotheek

Seats2meet

‘Flexwerkplek in een oud kloostergewelf. Voor werken, mensen ontmoeten en ervaringen delen.’

‘De centrale bibliotheek van Utrecht aan de Oudegracht.’

‘Voor vergaderen, werken en ontmoeten.’

Tips om je tijd nuttig te besteden • Maak een to-do-lijstje • Zet een timer • Leg de lat niet te hoog

MINPUNTEN

FACILITEITEN

EINDOORDEEL

Rustige, relaxte sfeer.

Een keukentje achterin voor koffie en thee.

Geen kosten en genoeg plek om te zitten.

Gratis studieboeken lezen. Rustige sfeer. Vriendelijk personeel.

Kleurrijke, gezellige ruimte. Veel plek en overal stopcontacten.

Restaurant met lekkere koffie.

Onduidelijk waar deze studieplek zich precies bevindt. Je blijkt via de grachtentrap naar beneden te moeten. En de stoelen zitten niet fijn.

50 cent voor elk toiletbezoek, dat loopt snel op!

Niet alle tafeltjes hebben een stopcontact. Even zoeken naar een goed plekje. Internet schiet steeds weg.

Nauwelijks te vinden (via een kleine deur met het logo ‘S2M’ bij Hoog Catharijne). Muziek van het restaurant staat iets te hard, meer een hangplek dan een stilteruimte.

Vier

Twee

Vier

Vier

Drie

Vijf

Vijf

Twee

Vier

CCCCC CONCLUSIE

PLUSPUNTEN

CCCCC

• Verlaat de studeerplek

pas als je alles hebt

gedaan

CCCCC

Uiteindelijk is In de Ruimte bij uitstek favoriet. Een gemoedelijke, rustige werksfeer waardoor je makkelijk een aantal uurtjes met je studieboeken aan de slag kunt. Seats2meet komt op de tweede plaats, vanwege de grote ruimte. Het restaurant is een voordeel, maar vanwege de geluidsoverlast ook een nadeel. De meest ongunstige studieplek is de centrale bibliotheek. Het hele gebouw heeft maar één toilet, waar je 50 cent per keer moet betalen. Bij de helft van de tafels is geen stopcontact te vinden. Flink zoeken dus naar een goede plek en die tijd kun je beter gebruiken om te studeren.

10022015 TRAJECTUM6

37

HU TOEN EN NU DEEL 2 VROUWEN IN DE TECHNIEK

1995 - 2015 In 1995 eist het ebolavirus 244 slachtoffers in Afrika, paffen hbo-docenten sigaretten weg achter hun bureau en huren studenten een computer voor 600 gulden. Ter ere van het twintigjarig bestaan van Hogeschool Utrecht belicht Trajectum onderwerpen die in 1995 actueel waren. Zijn ze dat nog steeds? Deel 2: vrouwen in de techniek.

TECHNIEK VROUWEN In 1995 kwamen bèta’s met borsten op televisie om vrouwen enthousiast te maken voor techniek. In 2015 worden rolmodellenseminars voor vrouwen georganiseerd en openen techniekbedrijven hun deuren tijdens Girls Day. Aan de man-vrouwverhouding in de techniek wordt nog steeds gesleuteld. | SJOE RD A RE NDS Twintig jaar geleden publiceerde Trajectum een foto (zie links) van de trotse bouwkundestudent Marieke Brouwer (toen nog van Duuren). Ze stond buiten op een keukentrapje , met een een vlag. De gelegenheid: Brouwer werd verkozen tot de beste student op de faculteit Natuur en Techniek en studeerde cum laude af.

Dat ze een van de weinige vrouwen op de faculteit was, daar stond ze niet bij stil. ‘Voor mij was dit geen issue. De man-vrouwverhouding was niet fiftyfifty, maar er zaten meerdere meisjes in de klas. Alleen tijdens mijn stage was ik omgeven door mannen’, zegt Brouwer.

Technische studies, waaronder hbo-opleidingen, waren in de jaren 90 niet populair bij vrouwen. In 1990 was 14 procent van hbo-techniekstudenten vrouw. En in 2000 nog maar 12 procent.

Toen Brouwer afstudeerde, stimuleerde de overheid via campagnes om meer vrouwen voor techniek te interesseren. Een toename van techniekvrouwen zou helpen om een groeiend tekort aan Nederlandse technici op te lossen. Het stikte van de acties. Zo was er een expertisecentrum voor vrouwen in economie en techniek die de TROS en NCRV betaalde om techniekvrouwen in hun programma’s te halen. En het initiatief Technica 10 liet vrouwen op jonge leeftijd kennis maken met techniek,.

Brouwer had geen extra motivatie nodig. ‘Mijn vader zat in de bouw. Mijn ooms zaten in de

bouw. Ik ben er ingerold. Ik mocht van kleins af aan mee naar bouwplaatsen. Ik vond de techniek toen al lekker ruiken. Haha.’ Na haar studie volgde ze een versnelde opleiding Architectuur op de TU Eindhoven en ging aan de slag als ontwerper en projectmanager. Nu werkt ze als architect bij Strukton.

Het aantal vrouwen in de techniek steeg de afgelopen twintig jaar, maar de man-vrouwverhouding is nog steeds scheef. In 2013 was 20,6 procent van de startende hbo-techniekstudenten vrouw. Op de HU zijn de verhoudingen gunstiger: daar was sprake van 23,8 procent.

Dat er meer mannen dan vrouwen in de techniek zijn, hoef je Jacqueline Kommers niet te vertellen. De tweedejaars bouwtechnische bedrijfskunde is de enige vrouw van haar studiejaar. ‘Je wordt toch anders behandeld. Als mijn klas een mail krijgt staat er ‘dag heren en Jacqueline’ en als iemand een gastcollege geeft, wordt vaak benadrukt dat er een vrouw in de zaal zit. Zulke opmerkingen zijn goed bedoeld en neem ik niemand kwalijk, maar als je ze vaak hoort ga je bijna geloven dat je bijzonder bent’, zegt Kommers.

Net als twintig jaar geleden worden landelijke acties opgezet om meer vrouwen in de techniek te krijgen. Onder andere door het Techniekpact, een verzameling maatregelen die het groeiende tekort aan Nederlandse technici moet oplossen. Hogescholen en bedrijven nodigen meisjes uit op ‘Girls Day’, het Landelijk Expertisebureau Meisjes/Vrouwen en Bèta/

Techniek houdt een database met inspirerende techniekvrouwen bij en organiseert rolmodellenseminars.

Ook de HU draagt bij aan het Techniekpact.

Maar de focus op geslacht is er niet meer, laat communicatieadviseur Noëlle van der Putten weten. ‘We spreken een bredere doelgroep aan dan vroeger. In het verleden trokken we vooral concrete bèta’s. Echte sleutelaars, programmeurs en doe-het-zelvers. Deze groep bestaat vooral uit jongens. Maar er is ook een groep die geïnteresseerd is in mensgerichte thema’s binnen de techniek’, zegt Van der Putten. In die groep zitten veel vrouwen.

De HU geeft de laatste tijd meer aandacht aan thema’s als ‘zorg en technologie’ en ‘creatieve industrie’. ‘Je kunt meiden beter aanspreken op hun interesse dan op het feit dat ze vrouw zijn. Tijdens de werving van nieuwe studenten worden concrete voorbeelden gegeven van die projecten. ‘Roos Tigchelaar, ontwerper en net-afgestuurd werktuigbouwkundige, ontwikkelde schuimblokken voor kinderen met kanker, waardoor ze meer bewegen en sneller herstellen’, zegt Van der Putten.

Vrouwenwerving in het technisch onderwijs is na twintig jaar nog in volle gang. Het is te hopen dat de huidige campagnes meer vruchten afwerpen. De eerste resultaten lijken goed. In december 2014 hadden meer meisjes op de middelbare school een profiel Natuur en Techniek . Nu nog de doorstroming naar een technische vervolgopleiding regelen. |

7 FEBRUARI T/M 8 MAART DE BELOFTE INGELOST/10 JAAR DE BELOFTE Kunstliefde Deze tentoonstelling laat werk zien van een selectie van kunstenaars die in de afgelopen tien jaar het traject ‘De Belofte’ volgden. In ‘De Belofte’ deelden recent afgestudeerde kunstenaars ervaringen en werkten samen naar een tentoonstelling toe. De kunstenaars hebben inmiddels een plek verworven in de actuele beeldende kunst en presenteren nu recent werk, veelal speciaal gemaakt voor deze tentoonstelling. www.kunstliefde.nl

20 EN 21 FEBRUARI (IT’S SUCKS TO BE) HELENA Theater Kikker Wat te doen als je zoveel moeite hebt gedaan om je huwelijk te redden en er dan achter komt dat het vuur gedoofd is? Theatergroep Aluin is terug in Utrecht met haar voorstelling (It’s sucks to be) Helena. Een vindingrijke kruising tussen een Griekse tragedie en een modern huwelijksdrama over ‘de mooiste vrouw van de wereld die onbedoeld een tienjarige oorlog veroorzaakt’. Theaterkrant geeft deze voorstelling 5 sterren: “Een voorstelling die op alle fronten raak is…” www.aluin.nl

beeld: Bertina Slager

beeld: Sanne Peper

beeld: Pim Tieland, Select, Vary, Combine Nr. 2

UITTIPS

27 FEBRUARI DORINE WIERSMA: MET D&A Parnassos Cultuurcentrum Dorine & Aanhang gaat over familie. En niet zomaar een familie. Over een nicht met een dwangneurose en een neef met een heldenstatus. Over de opvoedkunsten van een geschifte tante en een hypochondrische oom. Over opa met een oorlogsverleden, die toch erg lief is voor de kleinkinderen. Zingend, gitaarspelend en persiflerend vertelt Dorine verhalen van haar bloedverwanten. Een onmisbaar programma voor iedereen met iets van familie. www.uu.nl/parnassos

WINACTIE!

beeld: Paulina Matusiak & Eddy Wenting

2x2 vrijkaarten HORROR van Jakob Ahlbom

40

Donderdag 26 februari is er in Stadsschouwburg Utrecht een ware hommage aan het horrorgenre te zien. Een oud huis wordt geteisterd door een tragische familiegeschiedenis. De jongste zus is weggekomen, maar wat is er met de oudste zus gebeurd? Als ze terugkeert naar haar ouderlijk huis wordt ze geconfronteerd met een weggestopt verleden. HORROR is een meeslepend, spannend en visueel theaterspektakel. Durf jij te gaan kijken? Je kan namelijk kaarten winnen!

Winnen? Check www.trajectum.hu.nl/cultuur of www.uitagendautrecht.nl

TRAJECTUM#6 10022015

i.s.m.

www.uitagendautrecht.nl

Modern onderwijs ‘Landen met efficiënt onderwijs hebben vaak weinig lesuren,’ kopte NRC Handelsblad eind januari 2015 naar aanleiding van een CBS-onderzoek. Uit een tabel bij dat onderzoek viel op te maken dat Korea in lesurenefficiëntie het hoogste scoort en Mexico het laagste.

Wat betekent dat het ene land (Mexico) veel uitgeeft aan onderwijs, onder meer door leerlingen veel in de banken te laten zitten en leraren lange dagen te laten maken, maar het toch slecht doet in een internationale toets terwijl het bij het andere land (Korea) precies andersom ligt. Nederland hangt er tussenin, aan de goede kant weliswaar maar toch. Afgezien van Korea doen onder meer Japan, Duitsland, Estland en Tsjechië het beter in lesuren-efficiëntie. Een van de verschillen is dat leerlingen in die succesvolle landen minder opzitten en meer bijlessen of huiswerk krijgen. Dit betekent dat ze meer zelf moeten doen. Blijkbaar werkt dat.

Ik geloof het graag. Al jaren verbaas ik me erover dat ons onderwijssysteem al eeuwen onveranderd is – en dat terwijl de rest, ja alles wél veranderde. Maar nee hoor, in het onderwijs staat de meester nog altijd vooraan, zitten de leerlingen in de klas, vraagt de meester en antwoorden de leerlingen. Vervolgens krijgen zij lesstof mee naar huis, moeten oefeningen doen en uiteindelijk volgt een examen. Volgens mij kan dit sinds lang, mede dankzij moderne media, helemaal anders. Zo weten we van de oude Socrates dat hij het liefst met zijn leerlingen over de markt liep. Skype biedt vergelijkbare mogelijkheden. Het is een van de redenen dat ik een jaar of twee geleden overgegaan ben naar onderwijs op maat, mede dankzij Skype. Ik geef een paar lessen (bovenbouw, dat wel) voor de hele groep en ga vervolgens verder per groepje of individueel. Zo houd ik minstens twee keer per week spreekuur, via Skype, eventueel gewoon via de mobiel. Chatten gebeurt ook, mailen natuurlijk, appen, facetimen. Het gebeurt allemaal. Het middel is onbelangrijk. Waar het om gaat is dat ik onderwijs op maat probeer te geven. In klassikaal verband lukt dat niet. Afspreken op de faculteit lukt ook niet altijd. Maar op deze manier gaat het fantastisch. Het onderzoek van het CBS beschouw ik dan ook als een duwtje in de rug.

COLUMN CHRIS VAN DER HEIJDEN, HISTORICUS EN SCHRIJVER, DOCEERT AAN DE SCHOOL VOOR JOURNALISTIEK

10022015 TRAJECTUM6

41

KROEGTONEEL In drie dagen tijd bieden 26 cafés in de Utrechtse binnenstad korte voorstellingen aan, speciaal gemaakt voor het Café Theater Festival (CTF). Aanstormend talent verrast toevallige passanten, stamgasten, theaterliefhebbers en cultuurbarbaren op heel veel spannend theater. Alinde Hoeksma (27), artistiek

42

TRAJECTUM#6 10022015

Wat? Het Café Theater Festival Wanneer? 6, 7 en 8 maart 2015 Waar? Het festivalhart is in Grand Café Lebowski aan het Domplein. De voorstellingen zijn ook in 25 andere cafés in de Utrechtse binnenstad.

Wat kost dat? Een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld.

Meer info? www.cafetheaterfestival.nl

TIP 1 HET BESTE VAN 2014 ‘We beginnen het festival vrijdagavond met de publiekswinnaar van vorig jaar: ‘Manifest tegen de liefde’ van Seks, Drugs & Opera. Dit trio (twee zangeressen en een gitarist) was vorig jaar echt een hit. De drie waren goed, toegankelijk en verrassend want opera in een kroeg, dat zie je niet vaak. Als je ze vorig jaar hebt gemist, krijg je op dit festival nog een kans om ze te zien.’

Vrijdagavond 18:00 uur in Grand Café Lebowski TIP 2 WIJ, HET VOLK ‘In Grand Café Lebowski, ons festivalhart, wordt tijdens het festival aan het stuk ‘Wij, het volk’ gewerkt. Een groep theatermakers is de straat op geweest om met mensen over de maatschappij te praten. Deze meningen zijn het startpunt van het stuk. Tijdens het festival werken de makers in het café aan de voorstelling, iedereen mag zich ermee bemoeien. Het is een soort experiment en dat is voor iedereen best spannend. Aan het eind van het festival wordt het eindresultaat opgevoerd.’

Hele weekend. Eindvoorstelling zondagavond om 18:30 uur in Grand Café Lebowski

CULTUUR

TIP 3 FESTIVALGIDSEN ‘Er wordt het hele weekend in 26 cafés gespeeld. Het thema is dit jaar ‘Café Theater Festival kijkt wat dieper in ’t glaasje’. De programmering is opgebouwd uit overkoepelende thema’s en via een uitgebreid programmaboek en randprogramma willen we het publiek meer achtergrond en inhoud bieden. Je kunt bijvoorbeeld meelopen met bijzondere routes onder leiding van festivalgidsen. Zo kun je mee met de Vervlogen Tijden-route waarin de oprichters van het festival je meenemen naar drie stukken over nostalgie. Of je gaat op pad met een gedragsbiologe die je meeneemt naar stukken over menselijk gedrag en daar meer over vertelt.’

Op zaterdag en zondag, meer info op de site TIP 4 HEFTIG ONTBIJT ‘De meeste voorstellingen zijn in de middag en avond, maar we hebben dit jaar voor het eerst ook een ontbijtvoorstelling toegevoegd. Het is geen lichte kost: Judith Hazeleger speelt een voorstelling geïnspireerd op het levensverhaal van de depressieve dichteres Sylvia Plath, die in 1963 een einde aan haar leven maakte door haar hoofd in de oven te steken’.

Zondagochtend 10:30 uur in Tastoe TIP 5 FEEST! ‘Met het Café Theater Festival willen we een springplank zijn voor theatergezelschappen en dat doen we door verschillende prijzen uit te reiken: de publieksprijs en de juryprijzen. De winnaars krijgen coaching en speelplekken aangeboden op verschillende podia. Wanneer zondagavond de prijsuitreiking achter de rug is, barst het eindfeest los en mag je dansen en drinken met theatermakers en -liefhebbers.’

Prijsuitreiking: zondag 22:00 uur in Grand Café Lebowski 10022015 TRAJECTUM6

43

44

TRAJECTUM#6 10022015

DRIVE IBRAHIM EL-KHALKI OVER ??

‘Zaalvoetbaltoernooi verbroedert’ Ibrahim El-Khalki (22) is derdejaars sociaal pedagogische hulpverlening. Hij kreeg on-

langs de jongerenonderscheiding van de stad Amersfoort vanwege zijn inzet voor probleemjongeren. | ROMY KEIZERWAARD VROEGER

NU

LATER

‘De hulp die ik zelf tijdens mijn jeugd kreeg, probeer ik door te geven aan de kinderen uit mijn woonwijk Liedert.’

‘De burgemeester van Amersfoort wou met mij op de foto. Dit was net nadat ik de jongerenonderscheiding in ontvangst nam.’

‘De steun van mijn vrienden motiveert mij om in de toekomst nog meer mensen te helpen.’

‘Ik ben opgegroeid in de wijk Liendert in Amersfoort. Die stond vroeger bekend als probleemwijk. Als vrienden van mij kattenkwaad uithaalden, trad ik vaak op als bemiddelaar tussen de jongeren en de hulpverleners. Ik probeerde vrienden te overtuigen om de juiste keuzes te maken. Dit lukte natuurlijk niet altijd even goed, maar ze respecteerden me.

Die waardering stimuleert mij nog steeds.

Omdat er weinig te doen was in mijn wijk, ging ik vaak naar het jongerencentrum. Daar ontmoette ik jongerenwerkers, die mij al vroeg adviseerden om dit werk te gaan doen. Dit advies volgde ik helaas pas later. Ik koos eerst voor de studie marketing en communicatie in Utrecht. Al snel merkte ik dat het niks voor mij was. Ik kon hiermee geen mensen helpen. Mijn huidige studie sociaal pedagogische hulpverlening (SPH) past beter. Ik ga met plezier naar school.’

‘Naast mijn studie werk ik dertig uur per week bij Stichting Welzijn. Daar ondersteun ik jongeren van de wijken Kruiskamp en De Koppel. Ik weet wat ze nodig hebben, aangezien ik in dezelfde situatie ben opgegroeid. Veel jongens uit de wijk zijn sportief en houden van voetbal, maar er zijn geen sportactiviteiten. Zo kwam ik bij het zaalvoetbaltoernooi. Ik organiseer het elk jaar en het is een groot succes. De laatste keer kwamen er maar liefst achthonderd mensen op af. Ik begin in september al met de organisatie, terwijl het pas op oudejaarsdag plaatsvindt. Het is mooi om te zien dat mensen elkaar ontmoeten tijdens zo’n toernooi. Het zorgt voor verbroedering. Dat motiveert mij, net als de waardering van de deelnemers. De jongerenonderscheiding die ik dit jaar van de burgemeester kreeg, is een extraatje. In zijn praatje roemde hij mijn inzet voor Amersfoort. Fijn, maar daar doe ik het niet voor.

Het belangrijkste is dat iedereen een leuke dag heeft.’

‘Ik wil blijven doen wat ik doe. En natuurlijk mijn opleiding afmaken. Ik sta open voor alles binnen het SPH-gebied. Als ik kan blijven groeien bij Stichting Welzijn, dan blijf ik daar werken. Ik heb veel nieuwe ideeën en ben heel gemotiveerd. Tot nu toe organiseer ik activiteiten voor jongeren ouder dan vijftien jaar, maar ik wil ook iets voor de kleintjes gaan doen. Ik hoop daarvoor genoeg tijd te kunnen vrijmaken, aangezien ik het nu al zo druk heb. Daarom zeg ik privé-afspraken vaak af.

Ik ben zelf geen hulpverlener, maar ondersteun de jongeren en alleen met jongeren, die gemotiveerd zijn. Je kunt mensen niet dwingen. De woorden ‘je moet’ probeer ik te vermijden, dan krijg je namelijk geen respect terug.’ |

10022015 TRAJECTUM6

45

advertenties

ISIS Lezing van Stichting I.S.I.S. over ‘Onze schakels met de Kosmos Ontdek je plaats en taak in het Leven’. 17 februari , 20.00 uur in De Kargadoor, Oudegracht 36, Utrecht. Toegang vrij. www.stichtingisis.org

Leren schaatsen doe je op De Vechtsebanen

KLINIEK CONTACTLENZEN Heb of wil je contactlenzen? Bij de HU-kliniek contactlenzen krijg je een deskundige aanmeting en controle voor alle soorten en korting op de aanschaf.

Bel naar: 088 – 4815 777

Kijk op onze website voor abonnementen en cursussen: www.vechtsebanen.nl

SNEL HEES OF EEN SCHORRE STEM? Moeilijk verstaanbaar of alles twee keer moeten zeggen?

Meld je dan aan voor een gratis logopedieonderzoek, -advies of -behandeling in de opleidingskliniek logopedie. Bel naar: 088 – 4815 777

malthastudiecoaching.nl

trajectum-maltha 141204.indd 1

KLINIEK OOGZORG Vermoeide ogen bij beeldschermwerk? Maak gebruik van de HU regeling & HU faciliteiten: GRATIS oogonderzoek & beeldschermbril via de kliniek van Oogzorg op De Uithof. Voor een afspraak, bel: tel. 088 – 4815 777

Snel je rijbewijs halen?

04-12-14 15:38

Wij hoeven je niet te overtuigen van onze kwaliteit, dat doen onze leerlingen wel: 97% van onze leerlingen beveelt ons aan.

Al meer dan 1000 reviews binnen een jaar beoordelen ons met een gemiddeld cijfer van 8,2 Schrijf je nu in voor een gratis rijtest en ga naar bruinsma.nl en ervaar het zelf en haal snel je rijbewijs! klantellnen.nl verte

DE LEUKSTE SCHOOL VAN UTRECHT

46

TRAJECTUM#6 10022015

8,2

1053 beoordelingen

Trajectum, het redactioneel onafhankelijke magazine van Hogeschool Utrecht, verschijnt elke tweede dinsdag van de maand, behalve in de vakanties.

Redactieadres Bezoekadres: Padualaan 99, kamer 3S.140, Utrecht Postadres: Postbus 8611,3503 RP Utrecht Tel: (088) 481 66 90 E-mail: trajectum@hu.nl www.trajectum.hu.nl twitter.com/trajectum facebook.com/trajectum Redactie Janny Ruardy (hoofdredacteur, (088) 481 66 92, janny.ruardy@hu.nl) Marc Janssen (eindredacteur, (088) 481 66 93, marc.janssen@hu.nl) Gerard Rutten (redacteur, (088) 481 66 94, gerard.rutten@hu.nl) Tosca Sel (redacteur, (088) 481 66 95, tosca.sel@hu.nl) Maarten Nauw (webredacteur, (088) 481 66 96, maarten.nauw@hu.nl) Nettie Peters (redactie-assistent, (088) 481 66 90, nettie.peters@hu.nl) Romy Keizerwaard (stagiaire, (088) 481 67 30) Columnisten Chris van der Heijden, Reint Jan Renes, Nina Juffermans Fotografie & beeld Kees Rutten, Maarten Nauw Coverbeeld Kees Rutten Vormgeving Joyce Vanhommerig Advertenties Bureau van Vliet zandvoort@bureauvanvliet.com, tel: 023 - 571 47 45 Abonnementen e 35,– per jaargang Druk BDU, Barneveld Redactieraad Sebastiaan Hameleers, Hendrien van de Weert © Trajectum Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden om zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen.

vanaf 10 maart

VOLGENDE EDITIE INTERVIEW MARK VAN EEUWEN OVER ZIJN NIEUWE ROL IN:

10022015 TRAJECTUM6

47

STUDENT STYLE

Omschrijf je stijl ‘Punky. Alleen vandaag niet. Ik draag graag afgeknipte rokken en opengeknipte shirts. Dr. Martens, grote mannenblouses. Ik krijg wel eens angstige blikken toegeworpen, terwijl ik helemaal niet gevaarlijk ben. Ik ga graag naar winkels als Zipper en Episode. En de kringloop.’

Uberlelijk ‘Leggings, harembroeken, coltruien. Bij jongens hoogwaterbroeken. En die Le Coq Sportif schoentjes vind ik naar.’

Muziek ‘Psychedelische trance. Ik download vaak liedjes via een YouTube converter. De geluidskwaliteit is goed genoeg. Vroeger luisterde ik vooral naar bandjes als Yellowcard en Paramore.’

Laatste concert/feest ‘Ik ga nooit naar concerten. Alleen tijdens festivals. Het laatste feest was ERA met oud en nieuw, een technofeest op het Amsterdamse NDSM. Het was er donker en er liepen net wat te veel jonkies rond. Van die zeventienjarigen die voor het eerst drugs gebruiken en te ver gaan.’

Politieke partij ‘VVD. Ik vind niet dat de rijken meer belasting moeten betalen dan ze nu al doen.’

Sport ‘Ik fitness een keer of drie, vier per week.’

App ‘9gag en Netflix. Ik kijk series op m’n telefoon. Ik ben net klaar met Lost en begonnen aan Blue Mountain State.’

Hoe woon je? ‘In een appartement met twee anderen in Amsterdam-Noord, niet ver van het pontje. Via een ‘Ik zoek een woning’-group op Facebook.’

Bijbaan of alleen stufi? ‘Ik werk achter de kassa van de Texaco.’

Welk cijfer geef je je leven ... een 8. Ik heb het goed voor elkaar. Als ik weer verliefd word kan het een 9 worden.’

Wat wil je later worden? ‘Geen zielenknijper. Ik wil eropuit. Ik volg een fotografievak, dat lijkt me wel wat. Als fotojournalist naar rampgebieden. Als alles kon, zou ik astronaut willen zijn. Met een groepje vrienden nieuwe plekken ontdekken en nooit meer terugkomen.’ | M A A RTE N NA U W | M A A RTE N.NA U W@ HU .NL

Meer Student Style? Check trajectum.hu.nl/dossier/studentstyle

LOIS VAN DEN BERG (19, EERSTEJAARS CREATIEVE THERAPIE BEELDEND)